Alcohol
-
Upload
muhamad-yusuf-pratama -
Category
Documents
-
view
397 -
download
4
Transcript of Alcohol
ALCOHOL
Dwi Koko P, S. Farm., Apt.
Bagian Kimia Farmasi Universitas Jember
Alkohol
Senyawa yang dihasilkan jika 1 atom H dari air digantikan dengan gugus alkil (R)
golongan senyawa organik yang mengandung gugus fungsional OH
O
R H
O
H H
R OH
R
Rumus umum alkohol, R = Alkil
Penggolongan Alkohol
• Menurut atom C yang mengikat gugus OH
a. Alkohol Primer (etanol, n-propil alkohol)
b. Alkohol Sekunder (2-butanol)
c. Alkohol Tersier (t-butil alkohol)
• Menurut gugus yang mengikat OH
a. Alkohol alifatik (sikloheksanol, 1-pentanol
b. Alkohol Aromatik (α-fenil etil alkohol)
• Menurut jumlah gugusan OH
a. Alkohol monovalen (metanol, etanol)
b. Alkohol divalen / Alkanadiol (etilena glikol / etanadiol)
c. Alkohol trivalen / Alkanatriol
(propanatriol / gliserol)
d. Alkohol polivalen / Polihidroksi alkohol
(sorbitol)
Penggolongan Alkohol
Tata Nama Alkohol1. Nama Trivial
a. nama trivial = alkil alkoholb. nama rantai alkil + kata alkohol 2 kata
CH3OH metil alkohol
CH3CH2CH2CH2OH n-butil alkohol
c. Posisi substituen tambahan ditunjukkan dengan huruf yunani, dimulai dari C yang mengikat gugus OH
ClCH2CH2OH β α
β-kloroetil alkohol.
Br
CH
H3CH2C
H2C OHαβ
γ
γ-bromobutil alkohol
d. Huruf terakhir yunani ‘ω’ (omega) digunakan untuk substituen yang terikat pada ujung rantai karbon BrCH2CH2CH2CH2CH2OH
ω-bromopentil alkohol
e.Bila berikatan dengan gugus aromatik, maka nama alkil yang dipakai adalah keseluruhan
CH2OHCHCH3
OH
Benzil alkoholα-Feniletil alkohol
Tata Nama Alkohol
2. Nama menurut sistem Karbinol
a. Alkohol plg sederhana CH3OH karbinol b. Nama ditulis sebagai satu kata
H
C OH
H
H
CH2CH3
CH3CH2C
CH2CH3
OH
KarbinolTrietilkarbinol
Tata Nama Alkohol3. Nama menurut sistem
IUPAC
a. Senyawa alkohol diberi nama alkanol (Nama alkana induk + akhiran –ol)
b. gugus –OH mendapat nomor terkecil
c. Jumlah gugus –OH mono, di, tri
dst
CH3CHCH2CH2OH
OH
1,3-butanadiol
CH3CH2CH2CH2OH
Tata Nama Alkohol
3. Nama menurut sistem IUPAC
e. Substituen ditulis sebagai awalan dan diberi nomor sesuai gugus OH
CH3CHCH2OH
Cl
CH3CH2CHCH2OH
CH2Cl
CH3CHCHCH2OH
CH3
CH2CH3
-R -X C C -OH -CO2HC
O
C
O
H
Naiknya prioritas tata nama
2-hidroksi propanoat
H3C CH
OH
C
O
OH
2-hidroksi propanal
H3C CH
OH
C
O
H
3-hidroksi 2-propanon
H3C CH
OH
C
O
CH3
H3C OH
4-metil-2-sikloheksenol
1
23
4
5 6
Prioritas tata nama (bila berada bersama gugus fungsi yang lain)
Tipe alkohol :
C
OH
CH3
alkohol benzilik
CH3OH CH3CH2OH (CH3)2CHOH (CH3)3COH
alkohol metil alkohol primer (10) alkohol sekunder (20) alkohol tersier (30)
CH3CH=CHCH2OHalkohol alilik
SIFAT FISIK ALKOHOL A. Titik Didih Alkohol
Alkohol t.d. 0C Kloroalkana t.d. 0C
CH3OH 64,5 CH3Cl -24
CH3CH2OH 78,3 CH3CH2Cl 13
CH3CH2CH2OH 97,2 CH3CH2CH2Cl 46
HOCH2CH2OH 197 ClCH2CH2Cl 83,5
SIFAT FISIK ALKOHOL B. Kelarutan Alkohol
Hidrophyl
Hidrophob
B. Kelarutan Alkohol
• Ikatan Hidrogen Polar• Semakin panjang rantai karbon alkohol, maka
semakin non polar kelarutan dalam air berkurang
O
H
R
H
O
H
H
O
R
H
O
H
Ikatan Hidrogen (alkohol)
• Menyebabkan :
a. kelarutan dalam air
b. campuran azeotrop (campuran secara fisika tidak dapat dipisahkan)
c. kontraksi volume terjadi cavities yg diisi molekul alkohol
B. Kelarutan Alkohol
B. Kelarutan Alkohol
SIFAT FISIK ALKOHOL C. Kereaktivan Alkohol
Air :
bersifat basa menerima proton (terprotonkan H3O+)
Besifat asam melepaskan proton -OH
Alkohol analog dengan air :
bersifat basa menerima proton (terprotonkan ROH2+)
Besifat asam melepaskan proton -OR
OHOHH
Ka2
Dissosiasi keasaman
pKa = - log Ka
Semakin asam Ka semakin besar, pKa semakin kecil
D. Keasaman Alkohol
Senyawa pKa
H2O 15,74
CH3OH 15,5
CH3CH2OH 15,9
(CH3)3COH ~18
PENGGUNAAN ALKOHOL
Hands Desinfectant
A semi gel composed from three differend kinds of alcohol with enthanol as main component. The percentage of alcohol is 85%. It is fast working and non sticking. By adding glycerine as a moisturizer your skin will not be dehydrated.
2
3
TATA NAMA ALKOHOL
HC CH
H3C
CH2CH2OH
O
HO
Contoh Soal :
-R -X C C -OH -CO2HC
O
C
O
H
Naiknya prioritas tata nama
O
HO
CH3HO
TATA NAMA ALKOHOL Contoh Soal :
OH
TATA NAMA ALKOHOL Contoh Soal :
TATA NAMA ALKOHOL Contoh Soal :
OH
TATA NAMA ALKOHOL Contoh Soal :
OH
BrBr
OH
HO
TATA NAMA ALKOHOL Contoh Soal :
OH
TATA NAMA ALKOHOL Contoh Soal :
Tugas
1. Berikan nama trivial bagi alkohol berikut dan golongkanlah menjadi alkohol 1o, 2o, dan 3o
CH3CH2CH2OH
CH3CH2CHCH3
OH
CH3CHCH2OH
CH3CH3
C OHH3C
CH3
CH3
CH
OHH3C
CH3
C CH2OHH3C
CH3
a.
b.
c.
d.
e.
f.
2. Berikan nama IUPAC untuk alkohol berikut :CH2CH2CH3
C OHH3CH2C
CH2CH3
CHCH2OHCl
Cl
a.
H2C CHCHCH3
OH
b.
OH
C CH2CH2CH3H3CH2C
C6H5
c.
d.
H
H
Br
OH
e.
H OH
f.