Rf 1'1 '811" \ I. Kos()VI·~<; rHI)h.l III(A ImC080 · Rr.rlll1 J(' or I.:oSO\ 0

GJYKATA k'1]SHTE ESE YL.ABHH YIl.

o 'STITUTIONAL COURT

Prishtine, me 7 qcrshor 2013 Nr. rcf.:RK420jI3

AKTVENDIM PER PAPRANUESHMERI

ne

Rastet nr. KI03/13 dhe K028/13

Parashtruesit

Deme Dashi dhe te tjeret dhe Ali Laj<;i

Vleresimi i kushtetutshmerise se Ligjit per Parkun Kombetar "Bjeshket e Nemuna",

te publikuar me 21 janar 2013 ne Gazeten Zyrtare

GJYKATA KUSHTETUESE E REPUBLlICES SE KOSOVES

e perbere nga:

Enver Hasani, Kryetar Ivan Cukalovic, Zevendeskryetar Robert Carolan, gjyqtar Altay Suroy, gjyqtar Almiro Rodrigues, gjyqtar Snezhana Botusharova, gjyqtare Kadri Kryeziu, gjyqtar, dhe Arta Rama-Hajrizi, gjyqtare

Parashtruesit

Parashtrues te kerkeses jane Deme Dashi dhe te tjeret nga Peja ene tekstin e metejme: Parashtruesi i pare) dhe Ali LajC;i si perfaqesues i Komunes se Pejes ene tekstin e metejme: Parashtruesi i dyte).

L

Vendimi i kontestuar

2. parashtruesit kushtetutshmerine e Ligjit 2011/04-L-086 Kombetar e Nemuna", te aprovuar Kuvendi me dhjetor

shpallur me Nr. DL-60-2012 Kryetarit te Republikes 26 dhjetor dhe te publikuar Zyrtare 21

2013·

Objekti i "<c~... ,,.<c~

3· drejtave themelore eprones."

4· i dyte pretendon se Ligji "e zvogelon dhe cerwn pronen e e saj (i zvogiiloT! te hyrat)".

Baza juridike

5. Kerkesa e parashtruesit te 21.4 te nenet 22.8 Kushtetuese, janarit Ligji), dhe ne (2) te se tekstin e metejme: Rregullorja e punes).

6. Kerkesa e parashtruesit te dyte ne nenin 113-4 Kushtetutes.

Procedura Gjykate

paraqiti ne Gjykaten7·

Me 14 Gjykata kerkoi parashtruesi i qe te parashtroje kerkesen e parapare me Rregullore.

Me 21 janar parashtruesit e paraqiten kerkohej9· Gjykata.

10. Me30 Gjyqtar raportues dhe Kolegjin (kryesues), Kadri Kryeziu dhe Arta

11. Me5 mars parashtruesi i dyte e kerkesen

12. Me 21 mars Gjykata i dergoi parashtruesit kerkuar informata lidhje me rastin.

ne pajtim me rreguHin 37.1 te se punes K103/13 K028/13·

Me mars e njoftoi Kuvendin e Kosoves se Parkun "Bjeshket e Nemuna" eshte objekt i

dorezuara parashtruesit.

2

i dyte i dorezoi shtese me 21 mars

16. i pare kerkoi te beje ndarjen e rasteve Yn£l,nu,co individuale.

14 maj 2013, baze te propozimit Gjyqtarit Raportues, fuqi vendimin per e rasteve Kl03/13, K028/13.

18. 2013, Kolegji shqyrtoi e Gjyqtarit rekomandoi Gjykates papranueshmerine e

Permbledhja e fakteve

19. per Kombetar "Bjeshket e Nemuna" ishte i Kosoves dhjetor 2012, i shpallur me Dekretin Nr.

te Republikes Kosoves 2012 dhe i Zyrtare me 21 2013.

20. Ligji thekson se e cila vec;ohet me raritete

ekosistemeve te rendesishme pyjore dhe konsiderueshem llojeve endemike dhe me karakteristika

gjeo-morfologjike, hidrologjike dhe peizazhore qe kane rendesi edukativo - kulturore-historike, rekreative ­

veprimtarite qe kontribuojne ne zhvillimin sipas kritereve mjedisore, shpallet Park "Bjeshket e Nemuna".

21. Neni 3 i territorin e "Bjeshket e Nemuna" sipas zonave." ne Ligj specifikuar

22. neni 5 i parasheh se "Te pronesore dhe rregullohen me ligje te vec;anta dhe objekt i ketij

Ligji."

Ne nje pacaktuar, Rugoves, lmcman proceduren per gjegjesisht nenshkruan peticion kunder

Me 30 mars 2012, nje grup prej e nje) Komunal e dorezuan nje ne Kuvendin "Te shpallet e Rugoves zone e vec;ante nacional per turizem dhe kulture me te zhvillimit komune ekologjike, te zhvillimeve kombetare per mbrojtjen e ambientit". Ne e Propozimit thuhet se e Kosoves ka Komisionin Planifikim dhe Zhvillim parqet qe del edhe i Progresit PJese e territorit nacional. propozimeve, parku nacional do te

3

rajonit ne 5 komuna - Junik,

Te njejten Kuvendi Komunal perkrahur kerkesen e 'per shpalb'en e te interesit vec;ante nacional per zhvillimit komune ekologjike mbrojtje dhe i Planifikimit perkatesisht Hapesinor dhe Ekonomik Nacionale, si te hlle ta Planifi'kim sf formulim i drejte ne interes te jjaie, banoreve Kosoves ne

Me 11 prill 2012, e Pejes ia se Pejes Ministrise Mjedisit dhe Parlamentar Planifikim Hapesinor.

Pretendimet e

27. i e peticionit nuk konsultuar nga

Parashtruesi i pare tutje pretendon se 1946, pronat nenshkruesve te u paten konfiskuar sipas Vendimit te Komunal, prona e i ishte shfrytezim bujqesore.

i pare pohon se siperfaqja e perfshire me e ri konsiderohet si kontestuese dhe kthehet pronareve meparshem.

i pare ne se nje numer i madh i tashmejane ne Gjykaten nga nenshkruesit e per kthimin e IJ'-"L<"",,-,U

31. i pare kerkon

"Bjeshket e I 11 nuk ta zonen e

zgjidhen c;eshtjet pronesorejuridike."

32. i dyte e Nemuna" cenon pronen e interesat

(i te hyrat), " Nuk eshte e garantllar se private nuk tjetersohet dhe nuk e garantuar se do te kompensohet - Pronaret

nuk e deshirojne Parkun Nacional"

4

Pranueshrneria e KeJrK(~Se:s

Para se me vleresimin e se kerkesave, rikujton se, rregu1lit 37.1 te se Punes, ishte bashkimi i dy

34. Rregulli 37.1 i se, kur "khkesa mund nderlidhur per kerkese tjeter para Gjykates te njejte te publik", urdheroje e kerkesave te ndara". me tej parasheh se " pala nuk pajtohet me vendimin e bashkuar ose ajo mund rishqyrtimin e bashku me argumenti faktik ose brenda pesembedhjete ditesh nga e fundit urdhrit te Kryetarit bashkuar ose kerkesat".

Parashtruesi i qe Gjykata te e rasteve dhe e tyre ne menyre

Sidoqofte, nuk deshmoi me ose argumente ne rishqyrtimin e vendimit.

Kryetari, propozimit te Gjyqtarit raportues, mbajti vendimin per e kerkesave Klo3-13 K028-13, per mungeses se bazes mjaftueshme per ndarjen e kerkesave.

shqyrtimit paraprak, plotesuar te me

Kushtetute, dhe te

referohet dhe e Autorizuara] i cHi parasheh S1

1. Gjykata Kushtetuese vetem per rastet e ngritl1ra para gjykates ne ligjore nga e a utorizl1a r.

2. Kl1vendi i Kosoves, i Repl1blikes Qeveria dhe Avokati i Popl111itjane ngrene rastet . (1) c;eshtjen e perputhshmerise dekreteve te Kryeministrit dhe rregl1110reve me Kushtetuten;

e ligjeve ose te komunale ose te prekur

ai ligj ose akt. (10) a me shl1me te Kuvendit te Kosoves, nje afati

prej tete (8) ditesh nga e miratimit, kane te kontestojne kllshtetutshmerine e \faredo ose vendimi te Kuvendi, si

permbajtjen, ashtu edhe proceduren e ndjekllr.

7. Individetjane te autorizuar shkeljet nga publike te [irive te te garantuara me Kllshtetute,

5

mzrepo kene shteruar te mjetetjuridike percaktuara me ligj.

Gjykata gjithashtu i referohet rregullit 36 c) Rregullores parasheh:

Po ashtu, rastet vijuese: c) kerkesa

fakt, neni 113 Republikes, Qeveria ngritur ne Gjykaten Kushtetuten.

menyTe, autorizuara

perputhshmerine e autorizuar te ngrene

individuale, te gjitha

44· Gjykata veren publik

kete shkelur dhe me

ne Republiken e

e papranueshme

nga rUe pale e

i Kushtetutes percakton se Avokati i Popullit

45. dyti, Gjykata veren se parashtruesi i dyte deklaron se Ligji or. per Parkun Kombetar "Bjeshket e

interesat e saj (i zvogelon

konkret, si ligjore i dyte i referohet e Kerkeses 28/13.

permbajtjesor.

47. Sa i perket parashtruesit parashikon actio popuiaris, e cila mundeson qe te iniciojne tyre juridik ne rastin ne fjale.

nenkupton Kushtetuese si

nga autoritetet me Kushtetute.

<;eshtjen e

(10) a me te kontestojne

Kuvendi.

me

pasi

saktesuar aktin e i Ligjit per Kush tetu ese) dhe Brite e tyre individuale te garantuara

nderkombetare, te cHat drejtperdrejte te

"zvogiHon dhe cenon e komunes, hyrat)".

i pare i referohet te parashtrimin e Kerkeses 03/13; derisa

(4) te Kushtetutes si Iigjore per te dyja referencat ndonje

vec;anta dhe te e mjetit te

te drejtave dhe

6

49.

50.

51.

52.

53·

Prandaj, Gjykata perfundim se konsiderohet pale e autorizuar qe mund abstracto perkitazi me vleresimin kushtetues

nje mjet juridik emer te interesit

Gjykata perkujton se, me 21 mars dorezoje dhe prova me

te si dhe e Komunes dhe i ardhurat e

veren se me 8 prill parashtruesi i duke

dhe e prones se pronal'eve bazual' ne kadastrai, si dhe

ishin shpronesuar nga regjimi i meparshem te ndryshme, konfiskimi, agrare, etj, te

ishin menyra diskriminuese dhe qellimi ishte per spastruar ate zone e kombesise Prandaj, nje i do t'u ligjore ketyre per realizimin e

nga ligjet siC; eshte

me minis trite perkatese dhe te pe[qimi paraprak banoret e zones

verejtje gojore me shkrim per te nuk u moren nga hartuesi i ketij

pavaresisht nga se ne vendet demokratike fjala e qytetarit, i atij qe eshte i pambrojtur ndaj nje Zigji, kuptohet dhe

merret parasysh. Per kete nga ajo qe u tha nga provat e me heret me i bashkengjisim letre, prova

ne i konsiderojme relevante e kesaj ana e "

sqarimit shtese si ne vijim: Rugove, dhe e qyteta reve

dhe ai shtese si dhe e dorezuara dhe konkludohet

e prekur duke hyrat e

duke vepruar, si<; sqaroi, ne prones se pronareve te shenuar

(pronaret bazuar ne kadastral, si dhe te pronareve te pronave te cilat ishin shpronesuar nga regjimi i meparshem neforma ndryshme, siC; eshte reforma agrare, cilat ishin menyra dhe qellimi per te spastruar ate banoret e kombesise

7

Megjithate, per duhet te konsiderohet si ekzistues, te cilet

Edhe ne qofte se perfaqesuar te

pikerisht i

te pretendohet

interpretimit subjekt i i dyte pretendon

i dyte do pronaret ""-l" ..nu

parashtruesin e

parashtruesi i

me logjik

referoje c;eshtjen vertetohet se Komuna eshte e prekur

kontestuar, duke i cenuar pergjegjesite e saj ose te hyrat e

60.

sipas (1) te Kushtetutes, c;eshtje e cila nuk i adresuar asaj ne me dispozitat e kombinllara ligjore

Kllshtetutes, parashtruesi i dhe i dyte nuk

nuk mund te ligjore, (4) dhe

autorizuara.

te dy

8

PER KETO ARSYE

Gjykata Kushtetuese, ne baze te nenit 113.7 te Kushtetutes, nenit 20 dhe 27 te Ligjit, dhe rregullave 36.2, 54, 55 dhe 56 te Rregullores se punes, me 7 qershor 2013, njezeri

VENDOSI

I. TA HEDHE POSHTE kerkesen si te papranueshme;

II. TVA KVMTOJE vendimin paleve;

III. TA PVBLIKOJE kete vendim ne Gazeten Zyrtare, ne pajtim me nenin 2004 te Ligjit; dhe

IV. TE SHPALLE qe ky vendim hyn ne fuqi menjehere.

Gjyqtari raportues

Almiro Rodrigues

·ykates Kushtetuese

9