Aktualne problemy ochrony przed powodzi

Zagadnienia:Podstawowe pojcia hydrologiczneWpyw klimatu, rodowiska geograficznego i zagospodarowania zlewni na formowanie si wezbraKlasyfikacja powodziCharakterystyka przestrzenna powodzi w PolsceStraty powodziowerodki ochrony przed powodziPodsumowanie i wnioski

Podstawowe pojcia hydrologiczneWezbranie znaczny wzrost stanw wody w ciekach i jeziorach, wywoany:zwikszonym zasilaniem (opady, tajanie niegu)lubzahamowaniem odpywu (zatory lodowe lub ryowe, wiatr wiejcy przeciwnie do kierunku przepywu wody)(Kiciski 1983)Powodziami nazywamy takie wezbrania wody, podczas ktrych woda po przekroczeniu stanu brzegowego lub korony waw ochronnych zalewa doliny rzeczne lub tereny depresyjne, a przez to powoduje zniszczenia i straty finansowe oraz pozaekonomiczne (spoeczne, moralne) (Ciepielowski 1992)

Podstawowe pojcia hydrologiczneWezbranie jest zjawiskiem przyrodniczym

Podstawowe pojcia hydrologiczne Powd jest zjawiskiem zarwno przyrodniczymjak i gospodarczym

Wpyw klimatu, rodowiska geograficznego i zagospodarowania zlewni na formowanie si wezbraSchemat zlewni rzecznej Charakterystyka opadw: intensywno i wielko opadu kierunek przemieszczania si opadu powierzchnia objta deszczem w stosunku do powierzchni zlewniCzynniki naturalne wpywajce na wielko wezbrania opadowego

Wpyw klimatu, rodowiska geograficznego i zagospodarowania zlewni na formowanie si wezbraSchemat zlewni rzecznejCzynniki naturalne wpywajce na wielko wezbrania opadowego Charakterystyka fizyczno- geograficzna ksztat zlewni ukad i gsto sieci rzecznej wystpowanie jezior, mokrade topografia terenu budowa geologiczna i rodzaj gruntw rodzaj i gsto pokrycia rolinnego

Wpyw klimatu, rodowiska geograficznego i zagospodarowania zlewni na formowanie si wezbraSchemat obiegu wody w zlewni rzecznejBilans wodny zlewni

Wpyw klimatu, rodowiska geograficznego i zagospodarowania zlewni na formowanie si wezbraWielko ewapotranspiracji w czasie sezonu wegetacyjnego (Ryszkowski i Kdziora 1987)

Rodzaj uytkuE [mm]Zadrzewienie609ka500Pole rzepaku465Pole burakw454Pole pszenicy436Gleba346

Wpyw klimatu, rodowiska geograficznego i zagospodarowania zlewni na formowanie si wezbraWielko odpywu powierzchniowego w cigu roku (Ryszkowski i Kdziora 1987)

Rodzaj uytkuOdpyw powierzchniowy [mm]Las iglasty64ka88Pole uprawne102Pole w ugorze230Teren zabudowy wiejskiej256

Wpyw klimatu, rodowiska geograficznego i zagospodarowania zlewni na formowanie si wezbraWpyw urbanizacji zlewni na obszarze Tokio - porwnanie hydrogramw wezbra wywoanych opadem o jednakowej charakterystyce

Wpyw klimatu, rodowiska geograficznego i zagospodarowania zlewni na formowanie si wezbraWpyw zmian uytkowania zlewni na wielko fali przy podobnym opadzie A stan naturalny druga poowa XIX w.: dugo rzeki 28 km parametry fali: Qmax = 5,3 m3/s V = 0,54 mln m3

Wpyw klimatu, rodowiska geograficznego i zagospodarowania zlewni na formowanie si wezbraWpyw zmian uytkowania zlewni na wielko fali przy podobnym opadzie B pocztek XX w.: dugo rzeki 24 km parametry fali: Qmax = 7,3 m3/s V = 0,62 mln m3

Wpyw klimatu, rodowiska geograficznego i zagospodarowania zlewni na formowanie si wezbraWpyw zmian uytkowania zlewni na wielko fali przy podobnym opadzie C koniec XX w.: dugo rzeki 20 km parametry fali: Qmax = 9,5 m3/s V = 0,69 mln m3

Wpyw klimatu, rodowiska geograficznego i zagospodarowania zlewni na formowanie si wezbraReim hydrologiczny rzek

Klasyfikacja powodziZe wzgldu na genez powodzie wystpujce na obszarze Polski dzielimy na: opadowe wywoane przez opady: rozlewne, frontalne lub nawalne; roztopowe zwizane z gwatownym topnieniem pokrywy nienej; sztormowe wywoane silnymi wiatrami na zalewach i wybrzeu; zimowe ktre powstaj w wyniku zatorw lodowych lub ryowych (Kiciski 1982)Powodzie klasyfikujemy ze wzgldu na: przyczyny je wywoujce (genez powodzi) zasig terytorialny wielko

Klasyfikacja powodziBrak jest cisej klasyfikacji powodzi ze wzgldu na ich wielko najczciej okrela si je jako: rednio wielkie wielkie katastrofalneBiorc przede wszystkim pod uwag wielko strat powodziowych Ze wzgldu na zasig terytorialny powodzie dzielimy na: lokalne regionalne krajowe

Charakterystyka przestrzenna powodzi w Polsce(Ciepielowski 1994)Cakowita powierzchnia zagroonych powodziami dolin rzecznych stanowi ok. 7 % powierzchni Polski

Charakterystyka przestrzenna powodzi w Polsce Powodzie zimowe charakteryzuj si punktowym wystpowaniem i na og niewielkim zasigiem. Mog wystpowa zarwno na rzekach grskich jak i nizinnych z tym, e najczciej wystpuj na duych rzekach nizinnych. Warunki sprzyjajce zatorom: dua krto rzeki morfologia koryta wystpowanie odsypisk, wysp, bocznych odgazie koryta przekroje mostowe, grne odcinki zbiornikw zaporowych

Charakterystyka przestrzenna powodzi w PolsceWielko ryzyka powodzi (wg Mioduszewskiego 2005, z niewielkimi zmianami)

KategoriaOpisWystpowanieIBardzo wysokie zagroenie ycia, zniszczenia budynkw mieszkalnych i gospodarczych oraz obiektw infrastrukturyObwaowane rzeki w miastach i terenach zamieszkanych, zabudowane doliny pozbawione ochronyIIUmiarkowane straty gwnie w rolnictwie i obiektach infrastrukturyDoliny chronione lub doliny pozbawione ochrony uytkowane rolniczo, brak zabudowy mieszkaniowej i gospodarczejIIINiskie niewielkie straty ekonomiczne, miejscowe uszkodzenia obiektw infrastrukturyPozbawione ochrony doliny rzeczne pokryte rolinnoci (lasy, mokrada, uytki zielone), obiekty infrastruktury o znaczeniu lokalnym

Straty powodzioweStruktura strat spowodowanych klskami ywioowymi na wiecie w latach 1963 - 1992IMGW 1999

Straty powodziowerednioroczne straty powodziowe w Polsce w okresach wieloletnich (GUS)

OkresStraty w mln z1958 - 19673681968 - 19794891980 - 19905491991 1998w roku 19972 2747 8731999 - 2004883

Straty powodziowe

Wykres1

3.846

3.636

3.696

2.168

8.773

3.602

3.621

4.468

6.162

5.666

0.682

9.106

2.112

0.317

1.489

2.081

2.073

0.904

18.834

1.323

5.573

6.486

7.277

2.807

Straty rednie roczne = 4,45 mld $

straty roczne

Rok

Wielko strat w mld $

Wielko rocznych strat powodziowych w USA w latach 1975-1998(Hazards Research Lab, University of South Carolina)

Wykres1 (2)

49.974012474

45.5867602808

61.7337564724

39.2611372691

48.1318922478

32.4650743578

61.4666440333

52.5647058824

41.4196410567

56.3108725899

7.6853729998

76.1243939141

44.7742209031

7.2176684882

6.0877386647

43.2191069574

30.9911795485

2.6844840386

69.6936056838

4.5059773168

47.2408239383

38.2136334178

72.559577226

19.6665031878

Arkusz1

Adjusted Damages per Year per Event (1999 Dollars)

YearDROUGHTFLOOD w mld $HAILHAZMATCOLDHEATHURRICANELIGHTNINGEARTHQUAKESTORNADOWILDFIREWINDWINTERALL_HAZARDSALL_HAZARDS (MLD $)

197503.84649,563,31020,711,88717,293,37201,513,169,00026,487,21734,277,9101,962,860,747096,395,255129,269,6147,695,543,5117.69650.0

19762,189,846,0003.636176,338,28423,756,785193,131,5660291,960,00019,938,05901,384,613,293306.56711,694,59247,881,5577,975,679,6047.97645.6

197744,020,3513.69655,825,73025,718,314152,494,134137.13827,427,00026,976,18001,505,666,876014,827,354537,872,4365,987,207,4675.98761.7

197815,554,3902.168364,744,04538,038,2162,674,9881,273,803815,232,00022,761,87938,214,0001,314,647,199127.38339,045,949713,519,2875,521,551,1145.52239.3

197908.77398,084,60929,508,65312,822,88906,981,600,20039,957,61768,694,0001,935,982,7370170,740,270423,648,68418,226,611,15318.22748.1

19801,211,218,5953.60221.875293,461,20819,869,46912,102,0063,037,602,006605,100,00026,044,71434,793,2502,077,162,0681,008,502150,883,89424,124,41711,094,667,15311.09532.5

198103.621339,574,70124,923,445109,924,13691.37745,687,50011,722,4622,741,2501,594,888,5810153,365,9203,481,4265,891,429,6385.89161.5

198204.468286,113,80925,516,836107,102,19901,117,513,10015,793,60102,148,944,803077,211,413264,159,3918,500,349,0868.552.6

1983166,903,4156.162134,313,72019,904,861117,032,6011,669,117,5133,336,400,00022,135,581110,101,2002,137,270,148059,580,834942,884,29514,877,260,97814.87741.4

198480.0075.66684,520,78325,167,4838,160,5150105,606,60034,219,63948,003,0003,885,742,204027,186,638177,396,79910,061,669,74510.06256.3

1985773.2760.68220.59946,007,37935,495,199112,561,0039,270,0056,180,000,00012,180,55801,788,692,6968,582,48115,258,74079,112,7018,873,957,1728.8747.7

1986464,668,5079.106159,487,81321,459,79416,522,996759,491,59525,768,60017,587,0929,852,7001,271,079,926084,736,838127,563,01911,962,061,78611.96276.1

19877,312,0012.11257,543,47734,088,0191,243,0521,623,27311,552,96075,656,939529,388,800982,382,190078,285,425828,487,0294,716,854,3434.71744.8

19882,287,628,8300.317102,368,42129,529,753913.25670.25182,895,00015,091,84501,441,767,09470.25181,288,88048,838,6844,391,549,5504.3927.2

19892,219,528,8611.48989,585,27634,490,182320,299,970010,283,169,00026,887,7347,910,130,0001,794,240,7110235,093,075101,170,72824,459,352,62624.4596.1

199063.5912.08115.105100,342,12540,548,732169,721,739699.49372,492,60018,058,54016,151,8601,875,683,643191.411205,174,928234,589,9724,814,848,9144.81543.2

1991745,481,1092.073115,315,92345,863,821123,901,162793.071,830,150,0009,986,21340,873,3501,339,886,734671.05798,911,953264,237,1816,688,734,7506.68931.0

19921,079,580,6170.904410,469,84041,254,016115,544,2326,757,01028,780,920,0009,013,054187,135,2002,009,207,57365,852,64590,716,10581,682,23633,674,801,42233.6752.7

1993696,052,50518.834120,152,44726,230,098122,183,1106,442,80565,578,50014,455,7520734,691,007712,159,500148,965,6785,549,839,42527,024,349,68127.02469.7

199456,060,0011.32343,264,72249,382,28828,478,5045,723,7261,090,927,60018,005,17322,424,000,000372,526,661126,225,81891,678,7653,732,192,81829,361,326,22829.3614.5

1995604,694,0065.57328.70758,526,98533,733,77032,139,216455,405,9414,066,692,60020,941,2760188,618,333610.135164,611,141597,855,39311,797,062,41111.79747.2

1996677,465,1126.486840,418,14349,579,736194,364,30403,813,840,00036,501,1930775,604,48581,547,315456,806,1823,561,406,69816,972,918,29516.97338.2

1997286,712,3497.277415,155,13434,184,853265,600,44921.22103,510,00041,884,0790491,667,48044,628,337233,037,456838,040,50910,029,483,32710.02972.6

19981,940,078,9352.807422,510,31546,583,802611,498,64910.1954,469,488,00041,868,11201,613,452,136490,607,8681,217,237,724622,084,86114,273,065,46514.27319.7

959.6

Copyright ? Hazards Research Lab and the Board of Trustees of the University of South Carolina40.0

Arkusz2

Number of Fatalities per Year per Event

YEARFLOODHAILHAZMATCOLDHEATHURRICANELIGHTNINGEARTHQUAKESTORNADOVOLCANOWILDFIREWINDWINTERALL_DEATHS

1975133027002191261001563413

197619502401985680838630730142011863447

1986208018231968016003646434

19878808460861166003078377

19883701901669032002338225

1989700827056676253002955427

1990125082011374054004238375

199173410001573240003035282

1992872118002841341001428362

199310901510443220032244263

1994720112453874573803146342

1995103468762985030002712380

19961331120303152025002243430

199711701240542067013836322

19981361130019440130003828409

Copyright ? Hazards Research Lab and the Board of Trustees of the University of South Carolina

Arkusz3

FLOOD

Damage: Adjusted to 1999 dollars

STATE1975_DAM1976_DAM1977_DAM1978_DAM1979_DAM1980_DAM1981_DAM1982_DAM1983_DAM1984_DAM1985_DAM1986_DAM1987_DAM1988_DAM1989_DAM1990_DAM1991_DAM1992_DAM1993_DAM1994_DAM1995_DAM1996_DAM1997_DAM1998_DAMALL_DAMAGE

AL61190.70219920.43114810.58036774.18841162.93667924.521661.633549096.794236802.32626.501104.1122418.005238.644615261618368.6055379.0080126354.755201746.9506903.12475375331.98351011431.773

AK002605.565000100.51251293.1469011440.71577.25029248702.58044.2008648.4888082968.810932.262502163.3592613.998160838.7977

AZ2862.668717517.62013.1418111057.532289.8122244.3197593.262519409.2568300172.5716356822.32085.754547.410.236899.75545095.78524095.196314.78586145.8516263349.451716.55727216.929742.6394553.2609536.7021277992.746

AR66045.19504519.969651476.80610446.06761109.351800.0875918998.69288341008000.530626.5353395.39222001.80817719.863110.424181938.620814648.52061076.61963083.342305.18720217.17713325.87742089.9752192036.004

CA5697.5445122623.247363.686332092.40626379.3591.375347916.78261122698.600609351.61484.33673555.96551936.0366724.9264119.0576110329.2288190890.962009.19041631344.3813989.377715399.014345176.1936355173.201

CO0875883477.7436002238.872547.53542455.1664166.82171290.70510815251.622800644.8767165.3343440.6821897.4088115.051392.530419890.724299.0452371907.28962166.4375726750.837

CT28904.6160137.1350012807.9505165700130728.1700731201072.5612.71819.521612277.490401475.499202216.2648527.90140.78714102.606

DE0000020170184.5775871.281408000.577.250002145.12002.36880831.93040317.8203058.535659.3481

FL48912.4160383.97817415.39414727.99362117.8527412.531958.46403200204635011027.445943.24870741.752827.5363635.9049671.36722393.04204736.72620213.508167386.259432118.63545432718.6191504712.629

GA9270.476224185.96627805.4930031465.2010159.2108080.50503031.62149.728323.152402.534438990.8444129523.37581369.16648444.67415532.41689645.47252734.3114557.9189169108.543894780.5818

HI0799.97040015872.89368759.8312567.6375356192.23409688.60554789.502997.9250084.0354547.6544845.74728934.671510967.5443347.9554148.4402049.93975.56230506670.1402

ID1167.301829196000270.04569161.489811698.6100.51255510.083670.041600.103039.17924.86080238.6446143.71343140.5374265.3056059.42362285.68852334.3660097.906917.553075325.338

IL63608.6846969.085223066.107004034027882.1675401762.3175337810.512787.999217767.5158711.839219360143.312145.1290355.03124199.4634223.85163037481.0736557.847229705.22113975.5494438.50882426.414651717.58

IN38036.12815181.9220636.075156962.73620535.85566.92137234.28587668.81663336435512.6194772503789.52787.3344125.045959.9412134238.49109203.830453800.185610987.2753197.66247403.404522856.55571005.789819993.41451668297.723

IA22543.13145.9805158.894579.62017092307.025248582.09350960940.05577.2568676.350624502.51209768.3402446911.7918238777.230360167.52660387010073.9823814.569175081.7413809.16874189.83069074147.059

KS10051.76657562.83439494.881345.132854410.227611093.531533.512553000.082080085.0057725275420.86222284.804550.33582604.646420193.875111994.4188634006.03511746.81249677.0974204.75862313.448562309.8011607608.828

KY81223.2060274270256413.3914883.7201789649.84131406.7985166.82288395.6236710.737.89599.4432351.2536795.51157203.475211022.383455512.8285729.492852.332819272.406522589.5862459548.171516983.85051777135.705

LA278558.970118037.5831845017173.5471272.055495.2925297966.18551085998.210480.65512437.252296815.951718.3212234.74431863.6026147402.8918270520.5724963.82044625.01756.813377551.125128.18744553.818942854.69171859.133

ME02507.936411497.3982292.8406857.89139.32750625.57516081.00569.525757989572044511.24019931.55362580.80763497.5210452.947605208.0104683.1663805.7935236893.446

MD74732.0214306.040001607.5491047.15752066.28166.8216025.001577.25074.582402145.1229.251458.5648401.511603912.9881766.6195855.571431.0534046.3955218349.7661

MA02919.64163.41865095202017017236.219080901.056032589.769434.7520063.5911854.4916208.4544184.08002821.182214.491414028.32289388.3552

MI167862.942356.11720001008.5937050.6259470.450012360061389921.936289.43241.326797.41867482.8733420.4621840.86991.80323162.4528275.3869626.434001.53751918399.485

MN431487.86020199.98636061.27801008.52924008000.5772.52275.215840654.72779.77523596.323856.09761561.7282084.5441109139.5252093.28044089.375487.324739380.00382578.11162433030.644

MS219224.2217035.8667679.56254.76114490023447.6250130003.45517.1429680.6053090986.78589330.11255385.14873.444527731.599382329.31591196.2445154.241515.86241190.826211.8833921.883163963.306252083623.826

MO23503.5291252.5084282448.7302536475.57410145.51102.3488242.20931355579.32154078.4293154.5234949147044.3296.94521541.02692342.65562391.3962420.91363945789.31542453.116827715.0575922.7374690.411740763.738988921103.286

MT74494.23600131779.714007.15342.899137.586.095834101060.8663058622.0492002941.49582235.824413107.53431661.71327731.363803.1104556.1552376.23423264.70543000.3885403619.0132

NE004358.1503170689.2801.4326392.4457646.26105586.9080160890.055772.543173.015637861.53685.70539915.320446466.484865415.66157915.3452338822.253038.4525593.174533088.240210260.94631425.2611110198.341

NV19146.22583.92000201.7182.753891.49400031301.2719.011216.8630.836164.86182.44021919.91240179.39213053.285391.978674321.07051325.35746632.3512

NH001684.01780011093.51562.512501668.29600.677.259037.199627931.84001526.160000119.9554237.659.00074429.727573027.5631

NJ187407.520262978.363690201700125.115534753.420024933.9270.252145.121.271819524.0402592.203946.624038901.16862209.5117362.0851163336.553

NM1781.83371459.8017853.5813434.74386.97503245.781510009.236802.337080014.62404528.88461509.62661911.896738213.4816241.6052242.41040.3371361.329812.5535709.572168640.481

NY185483.6479783.90917561.508058557.055441957.63433187.44306.47190348021.7538161.546716.956110082.16323.1551309.92978304.85423917.62032205.352863829.7416332.52041619.3925233079.6534128.352440302.8741405173.423

NC24494.8090149065.751031.778228.98018859.821754.4846784.0546400477.253016.44229922.1664028251.23041367.1853286.949415310.73881610.72278.278429002.93844620.868614112.8639316439.4375469520.6992

ND477775.3923996.192205.702549283.322105330.8153.29205596.17508.00050477.4777228.6432021451.2039.04320475846.865648.502448381.123233.0683527934.4351613.86854811203.037

OH47905.69501009.31369280.90680117954.16196191.262522498.3454016196.2122154501515830005.52322.8170038.16851947.942867306.816523780.383229682.946525.315231091.245524070.627470108.3581190140.8281076344.814

OK926.4334611.85834889.8870015026.651135157.10848686.72250428826.823221.351216050.5532538.44828.9852843.624751698.67109.80912875.612451450.36186.11923571.387501531.9481982.92753101015.198

OR24389.8143424.6908114112.78792.303613280.8421279.3510974.13756887.612177.8684645.2977.2551385.621316.16175.625131.38861360.82610993.10137.90082024.88012344.463393787.9106408.282355.0453874363.098

PA835639.861316.7396907189.1702289.885097.23103683.212514467.40380120807.55154.5108440.33240.947287.119527.01421007.265610178.07422137.842506.2218156.712811324.8425524256.802811121.11441060.282768490.019

PR00102360.3112738308104.039504.251608210331.40095790102117.93022705.4415456.405082.66719.5216106746.41886097.65179.392125.4075138.78141593.536458930.82790103.9657

RI00000100.8508609.508.0005154.50804.320063.59212.297418.950400000407.810379.8083

SC4561.123712314.873825.55271551.4884888.44247664.63837.7518398.501501776.11184.9754653.50646461.91040496.059861.008614483.8071020616.966982.833630718.2945707.6792885.01054071.37325182841.8597

SD016349.760636.900011955.15170329644.60152394.7510102.8074.3872021.45123815.43579.77344098.024878268.6922871.358813380.435381.384525.520273955.661301986.054

TN39218.8726615.07459489.163002868.17415727.465103050.549366894.8280805.0559714.2522964.37138.9287256.82515393.917422967.436215994.2909241.61765833.03557224.92681378.3922902.75624464.6920125871.34175657015.9436

TX71254.81997470.8466856.75218966.223695771.5471655422.495602455.4775254052.5698082405.15051688.78799223.5363127.53457310.0886492041.6148230313.3966236117.246465566.9951929.585292747.025431245.720480447.35094662955.362510289370.11

UT654.67720732.300900121022010.2527550.483410080805.050726068.2365.6020650.802171.22087326.700528.4256184.0801635.75330.53287420.63192303.25441724339.876

VT617.6207435.459700302.5536550082565.16448.05015355.2067.03519912.572623.18192.36888686.2751277.04685616.0755427.306212938.7524248.8075188578.4585

VA56635.7540653859.686369018318.41228.3531288.387514691.250850.04688093.5055012126402208.224052773.97414415.68961200.57848730.2124018128.682872800.6895162634.8504626.235580418.058052514432.572

WA130592.667299144586.92027706.5823104.735913.7553740.49928264.31262400.151622.2530848.045844091.3615.455429.02474743.686277736.2434208.45442393.04179.392272.625392041.56421949.29555352.3751270491.414

WV18259.9359634.68322870.6446111.5652724.934855699.4556414.5254588.86350366422.93553.5909480182.81.4051354.10711357.1741107.85086858.8604713.316069.05569372.8475237487.816819072.752636198.3672125537.344

WI9390.91218878.5036057991.019040194.7766176.951267.318409600.6618001212644375.500844.96214.51239628.0162219.61834708.8421039660.8369669.1256736.0875230975.68596593.1512784488.0041917878.411

WY001919.8939487.8001279.252680.9983000378.9523.398402147.801455.95922635.4160053.81760191.7514198.739222.42951076.2005

3845515.19193636212.90063698602.27212168455.98528773675.53283601801.2743621110.84054468325.33436161616.81045665586.077681813.1359105960.83542111996.6176316543.691489268.32982081212.94582072682.6981903415.312818833696.5051323039.54525573359.02456485523.90967276634.998322806575.68788106702625.4461

4445942.72692083

Copyright ? Hazards Research Lab and the Board of Trustees of the University of South Carolina

Arkusz4

Adjusted Damages per State per Events (1999 Dollars)

FIPSStAbbrHURRICANEDROUGHTFLOODHAZMATCOLDHEATLIGHTNINGEARTHQUAKESTORNADOWILDFIREWINTERWINDHAILALL_DAMAGESALL_DAMAGES(MIL)

1AL279097646393106061101143177315357947553940014470575041032893101408425237058056645354524039478280391169081088511,690,810,88511.69

2AK001608387987,410,00986.363092.5171,668,200010,594,0004,809,839166.8250185,666,5510.19

4AZ00127799274616,508,671635.901010,443,656020,171,446010,728,495150,973,8164,596,5741,492,051,3061.49

5AR01,199,785,007219203600419,695,83715,905,455635.90115,324,54002,047,003,4995,606,000176,285,74327,991,16862,121,8525,762,391,0075.76

6CA35,927,9940635517320164,599,012757,614,68302,783,70131,378,203,210287,042,145826,791,433340,584,69915,449,489125,307,84140,189,477,40740.19

8CO074,408,85472675083711,569,35217,294,83106,041,3360327,480,19552.97180,986,78415,609,083371,452,6261,731,646,8671.73

9CT94,096,13507141026063,590,82691.37703,752,6670145,881,191033,762,8879,932,2541,002,7531,006,212,6961.01

10DE84.9780356593484,666,126834.102610.0512,527,662025,499,418028,701,3524,331,1862.933102,917,1570.10

11DC05.0980217.463560.6010574.12400073.1217,238,8501278,669,3840.01

12FL28,570,243,3090150471262931,818,590565,299,067016,232,79201,744,598,165387,410,00045,894,25342,839,48570,038,14032,979,086,43032.98

13GA15,199,78368,901,04289478058216,999,81514,437,141176,640,00419,661,95001,347,893,0790207,969,60266,118,12316,020,0462,844,621,1662.84

15HI2,228,267,1271,375,753506670140866.3650028.01523,504,5102,606,4850094.21502,763,412,6102.76

16ID0431,488,22130753253387,161,48812,760,644896.01521,525,02848,963,60023,980,66766,771,26924,067,27016,597,47736,631,4163,766,168,4333.77

17IL01,018,589465171758027,142,1978,609,5021,303,00417,161,36301,387,348,3060480,463,916103,248,07934,992,8036,713,005,3386.71

18IN00166829772321,014,2828,258,7101,090,50010,034,2520898,086,026066,212,70149,636,23514,587,9582,737,218,3862.74

19IA03,379,020,00890741470599,537,320323,819,34612,683,6196,613,54501,894,037,4660592,460,636249,775,39992,334,45315,634,428,85115.63

20KS00160760882810,666,843142,578,838014,382,17301,380,762,263417.77571,266,095181,546,905405,779,9913,815,009,7123.82

21KY00177713570514,611,628299.616834.1025,499,8852,017,000702,430,7030152,356,401101,321,22530,729,2772,787,235,5402.79

22LA1,551,555,259239,110,010917185913328,009,25640,202,7391,029,20422,092,78301,077,506,900127.383147,726,68193,695,09344,212,82912,417,127,26912.42

23ME16,285,57802368934463,625,775005,819,199018,213,1370341,187,8115,776,855405.337628,207,1370.63

24MD124,647,077284,352,2552183497669,182,5408,384,9056,691,84113,755,4070182,900,8410261,683,79035,708,7331,394,5481,147,051,7051.15

25MA153,301,199028938835511,260,02891.377010,090,390020,580,483077,369,39120,870,681922.073583,873,9770.58

26MI00191839948515,882,8068,427,312019,412,0880790,728,343109.05112,544,631424,304,391122,404,8463,412,212,9523.41

27MN00243303064414,154,6575.2972,181,00012,879,90301,384,458,8641,008,50293,056,697212,889,883224,909,6254,378,575,0714.38

28MS2,736,829,86270,250,001208362382611,586,0478,389,5111,530,4034,197,92401,489,102,590127.1835,648,657,05068,681,53352,838,66012,175,814,59012.18

29MO0291,960,006892110328615,278,451161,138,6071,053,8682,336,51201,943,573,701051,397,28151,759,59845,002,61911,484,603,92811.48

30MT0040361901329,003,8937,185,262017,355,020029,775,6776,468,58748,134,49916,472,17953,060,222611,074,3530.61

31NE0011101983414,940,88919,853,792482.00111,186,74801,277,610,142209.376522,029,492160,170,563901,801,7314,008,483,0744.01

32NV007466323514,049,5316,755,25602,636,71304,930,66801,935,59432,397,259331.695799,669,0680.80

33NH2,155,0540730275632,127,845008,965,135030,650,710043,324,1467,150,89382.337167,483,6830.17

34NJ16,566,6097,025,001116333655312,465,519002,960,3780234,909,006022,459,28025,526,620731.2351,485,980,2011.49

35NM02,542,5601686404816,746,7872,694,5970642.1330109,171,248113,709,10056,745,1195,107,327166,526,878632,526,2290.63

36NY104,103,76119,787,525140517342324,800,6371,646,63770.25127,340,4450626,948,97902,203,050,928340,264,3215,157,4244,758,344,3314.76

37NC2,281,843,978136,195,09046952069922,570,808109,680,598868.33920,119,82901,098,878,2910341,759,87340,679,17472,583,7804,594,700,4614.59

38ND01,354,750,00548112030375,431,9551,165,802545.253,567,5190103,750,7750378,740,68038,738,135156,807,6866,854,700,8446.85

39OH00107634481425,923,79012,336,45089,670,30221,756,80401,618,507,9850158,253,531104,317,36812,318,3553,119,429,3983.12

40OK0610,600,00231010151989,823,25956060091.37717,226,23401,636,260,408056,774,97174,301,662297,624,1375,804,277,8485.80

41OR0038743630987,852,259075.79254,837,089017,132,7283,703,91028,827,86717,948,7376,537,9534,011,279,4344.01

42PA8,871,051762,388,596276849001945,750,24452,915,6355.60628,391,7650831,779,0250359,339,37998,362,9433,017,3294,959,311,5934.96

44RI71,701,452010379808956.797001,684,998011,158,953014,606,9841,203,693115.683111,808,3680.11

45SC9,588,304,723837,538,02718284186011,246,920222,538,8507,725,00221,560,99201,094,390,0358,816,68058,499,84026,964,3726,699,93212,067,127,23212.07

46SD0013019860541,852,83311,844,062203.3674,405,7160429,239,53231.39491,293,15830,668,20552,648,2441,924,172,5641.92

47TN0065701594425,558,9438,559,103184,260,00411,237,4930668,136,242016,930,18840,739,46217,397,0641,629,834,4421.63

48TX3,634,867,0832,680,029,5941028937010663,204,976187,328,642102,035,67938,665,29303,645,729,033560.6219,491,476534,433,6791,220,738,37122,616,454,53222.62

49UT0017243398768,139,57624,044,67501,698,16201,822,31362.106113,630,9598,590,6493,439,3841,885,767,7011.89

50VT001885784593,010,736836.52101,860,66609,859,4890100,412,86510,078,553145.74314,783,0290.31

51VA53,681,544302,891,649251443257218,929,47316,631,4097,062,54217,267,9990354,403,1591,839,68193,371,18267,779,82730,784,4293,479,075,4643.48

53WA0012704914149,713,451190.77401,757,91202,871,54296,152,47370,221,582125,961,50920,321,8891,597,682,5451.60

54WV014,066,250212553734414,806,5232,838,75902,846,179042,570,387817.0489,184,44215,819,42213,819,4872,322,305,8342.32

55WI01,818,292,011191787841115,093,4656,095,628757.90229,533,53301,119,687,7531,202,7607,388,967174,726,78213,551,0445,104,208,2575.10

56WY00510762019,125,572887.0720990.9440166,412,651092,840,4382,422,18041,846,851365,601,9070.37

105912521477

Copyright ? Hazards Research Lab and the Board of Trustees of the University of South Carolina

Straty powodziowePowd w delcie Missisipi w 2005 roku spowodowaa ponad 200 mld $ strat.Bya to najwiksza powd w historii USA. Widok Nowego Orleanuw sierpniu 2005 roku po przejciu huraganu Katrina

Straty powodzioweSchemat powiza: zagroenia straty systemy ochrony przed powodzi

Straty powodziowePrzyczyny wzrostu ryzyka powodzi i strat nimi wywoanych Wzrost liczby ludnoci i rozwj osadnictwa:- zmiany uytkowania terenu powodujce zmniejszenie retencyjnoci zlewni (urbanizacja, wylesianie, przeksztacenia naturalnych terenw zalewowych)- zmiany warunkw odpywu wd opadowych i roztopowychWzrost dobrobytu i zwizany z tym rozwj gospodarczy na terenach potencjalnie zagroonychOcieplenie klimatu (wzrost pojemnoci wodnej atmosfery, wzrost intensywnoci opadw, zmiany sezonowoci i ukadw cyrkulacji)

rodki ochrony przed powodzi rodki organizacyjno-administracyjne: dziaania Komitetw Przeciwpowodziowych, Centrum Antykryzysowego System Monitoringu i Osony Kraju przepisy prawne (Prawo Wodne, Miejscowe Plany Zagospodarowania Terenu itp.) edukacja ludnoci terenw zagroonychrodki ekonomiczne: ubezpieczenia ulgi podatkowe, dopaty bezporednie dla rolnikw kary pienine za nieprzestrzeganie przepisw rodki techniczne

rodki ochrony przed powodzi rodki techniczneZmniejszaj wysoko fali wezbraniowej i redukuj wielko przepyww: Poldery Suche zbiorniki Wielozadaniowe zbiorniki retencyjne Obiekty maej retencji Retencyjne przysposobienie zlewnirodki ochrony czynnejrodki ochrony biernejWpywaj na bezpieczne odprowadzenie wd wielkich: Way przeciwpowodziowe Regulacja rzek Kanay ulgi

rodki techniczne ochrony czynnej PolderyPoldery sterowane -zalewane w przypadku niebez-pieczestwa przerwania wawPoldery przepywowe -zalewane w czasie kadego wezbrania

rodki techniczne ochrony czynnej PolderyPoldery w dolinie Odry po stronie niemieckiej w lipcu 1997 rokuPolder we Wrocawiu w lipcu 1997 roku

rodki techniczne ochrony czynnej Suche zbiorniki

rodki techniczne ochrony czynnej Wielozadaniowe zbiorniki retencyjneWidok zbiornika wodnego w CzorsztynieRedukcja fali wezbraniowej w lipcu 1997 roku

rodki techniczne ochrony czynnej Retencyjne przysposobienie zlewni zalesienia, zmiana struktury i rozmieszczenia lasw poprawa struktury upraw orka wzdu warstwic poprawa struktury gleb odtwarzanie mokrade budowa zbiornikw dla wd opadowych na terenach zurbanizowanych, odprowadzanie wd opadowych do gruntu, tworzenie tzw. zielonych dachw

rodki techniczne ochrony biernej Way przeciwpowodziowe

rodki techniczne ochrony biernej Regulacja rzekZwikszenie przepustowoci koryta rzekiLikwidacja miejsc zatorogennych Koryto rzeki roztokowejKoryto rzeki meandrujcejWidok w planie koryta rzeki meandrujcejPrzekrj poprzeczny koryta

rodki techniczne ochrony biernej Kanay ulgiKana ulgi w Opolu

Podsumowanie i wnioski Zmiany w rodowisku naturalnym maj istotny wpyw na ryzyko i podatno na powodzie. Zmiany te s w wikszoci negatywne i zauwaalne w kadej skali globu, kraju, regionu a take lokalnie.Treny zagroone, obecnie intensywnie zagospodarowane wymagaj coraz skuteczniejszej ochrony Programy rozwoju gospodarczego i uytkowania terenu powinny by dostosowanie do potencjalnego zagroenia powodziowego: wyznaczanie stref zagroenia planowanie i gospodarka w przestrzenna musi uwzgldnia ograniczenia w uytkowaniu i zabudowie terenw zalewowych Istotnym czynnikiem zmian jest wzrost liczby ludnoci, powodujcy rozwj osadnictwa i gospodarki oraz zmiany uytkowania terenu zlewni.

Podsumowanie i wnioski Ochrona przed powodzi wymaga kompleksowych rozwiza i powinna obejmowa zesp rnorodnych i wzajemnie powizanych dziaa technicznych, ekonomicznych i administracyjnychJako priorytetowe naley uzna dziaania wpywajce na wzrost retencji w zlewni: renaturyzacja rzek i dolin budowa polderw, suchych zbiornikw oraz obiektw maej retencji retencyjne przysposobienie zlewni W dziaaniach tych naley uwzgldnia wymagania ochrony rodowiska Istniejce obiekty wymagaj racjonalnej modernizacji w celu poprawy ich funkcjonowania