Afrika Gundemi Eylul 2009
-
Upload
gulistanalpaslan8134 -
Category
Documents
-
view
238 -
download
0
Transcript of Afrika Gundemi Eylul 2009
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
1/45
1
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesi
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA
Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89
AFRKA GNDEM
(EYLL2009)
SYASET
- BM Genel Kurulunun 64. Dnemi Ald
- kinci Afrika-Gney Amerika Zirvesi Venezuelada Dzenlendi
- Libya, Eyll 1969 Devriminin 40. Yln Kutlad
- Cezayir- Gney Amerika likileri Geliiyor
- Gabonda Seim SonrasGerginlik
- Ginede Yaanan atmalarda 157 Kii Hayatn Kaybetti
- Nijeryada MENDAtekesi Uzatt
- srail Afrika ile likilerini Canlandryor
- Madagaskarda Hkmet Kuruldu Fakat Kriz Durulmuyor
- AB, 7 Yl Sonra lk Kez Zimbabveye st Dzey Ziyaret Gerekletirdi
- Kenyada Yava leyen Reform Srecinde ABDye Protesto Notas
- Uganda, Orta Afrika Cumhuriyetinde TDOya Kar Operasyonlara Balama Karar Ald
- Ugandadaki Etnik atmada 21 Kii Hayatn Kaybetti- BM Mlteci Yksek Komiseri Bat Sahray Ziyaret Etti
- Gombonun Tahliye Karar Reddedildi
- Somalide Amerikan zel Kuvvetleri Uzun Bir Aradan Sonra Operasyon Dzenledi
EKONOM
- Afrika Kalknma Bankas G20 Zirvesinde Kaynaklar Arttrmann Yolunu Aryor
- ECOWAS Daha Etkili G Politikalar arsnda Bulundu- Dou Afrika Komitesi Eitimde Uyum Programn Sunacak
- Uluslararas Para Fonu, Nijerya Merkez Bankas Bakan Sanusinin Bankaclk Reformunu
..Destekledi
- AB le Gney Afrika Ortak karlar Konusunda birlii Karar Ald
- Eyll Aynda Yaplan Afrika Telekom Kalknma Zirvesinde 2008 Yl Yatrm Oranlar
..Akland
- Kenya Gecekondu Temizliine Balad
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
2/45
2
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89
TRKYE-AFRKA LKLER
- Ahmet Davutolu New Yorkta Afrikal Dileri Bakanlaryla Grt
- TCG Gkova Frkateyni Yeniden Adende
- Gambiyada Bir Trk adam ldrld
HUKUK VE NSAN HAKLARI
- Ruanda Eski Meclis Bakanna Soykrm Suundan mr Boyu Hapis Cezas Verildi
- Tanzanyadaki Albino Davasndan dam Karar kt
- Efsanevi nsan Haklar Savunucusu Gani Fawehinmi 71 Yanda Hayatn Kaybetti
- Sudanda Pantolon Krizi imdilik zld
EVRE VE SALIK
- BM klim Zirvesi Ve Afrika
- Maathai, Dnya Liderlerini klim Deiiklii Konusunda Harekete Gemeye aryor
- Kenyada Kuraklk Yznden 4 Milyon nsan Gda Yardmna Muhta
- Tunusta Sel ve Ar Ya Yznden 17 Kii Hayatn Kaybetti
- Bat Afrikada Sel Felaketi
- Nesli Tkenen Hayvanlar
- Kenyada Orman Koruma Programna Bill Clintondan Destek
- Madagaskar Aklarnda Batan Trk Gemisi evreyi Tehdit Ediyor
KLTR VE BLM
- AB, Kadn Aratrmaclar dllendirdi
- Cezayirde Picassonun Resimleri Bulundu
- District 9 Filmine Tepkiler
- Gney Afrika ModaHaftas
SPOR
- 2010 Dnya Kupas Riskleri Gney Afrikay Endielendiriyor
- ift Cinsiyetli Atlet Semenyann Test Sonularnn Sakland Aa kt
YORUM
- nsanln Ortak Dmanlar: Somali Korsanlar,Dr. Bar nl
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
3/45
3
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesi
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA
Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89
SYASET
BM GENEL KURULUNUN 64. DNEM AILDI
15 Eyll 2009 Sal gn, BM Genel Kurulunun 64. Dnemi
Libyal Ali Tiryaki bakanlnda ald. Tiryaki, al
konumasnda, zellikle Gvenlik Konseyi ve Genel Kurulunun
ilerlik kazanabilmesi iin BMnin reforma ihtiya duyduunu;bu ynde adm atarak rgtn uluslararas meruiyet
kazanmasnn zorunlu olduunu ifade etti. Ayrca terrizm ve
iklim deiikliiyle mcadeleye, Orta Dou bar srecine,
kalknma politikalarna ve nkleer silahlarn yaylmasn
nleme hedeflerine de deindi. Tiryaki, 64. dnemin dier
hedeflerini yle sralad: Medeniyetler arasnda diyalogu
gelitirmek, bar ve gvenliin salanmas, 2015e kadar
evrensel temel eitimin gvence altna alnmas ve BM
kalknma hedeflerinin gerekletirilmesi.
Savalara, nedenlerine ve sonularna son verilmesi gerektiini kaydederek bu ynde diyalog ve
karlkl anlayn izlenmesi gereken yol olduunu belirten Tiryaki, ambargo ve blokajlarn gerginlikleri
ve isyan arttrmaktan ve uluslararas topluma duyulan saygy azaltmaktan baka bir ie yaramadn
vurgulad.
Bu seneki alta ne kan en nemli olay Libya Devlet Bakan Muammer Kaddafinin ilk kez BM
Genel Kuruluna gelip konuma yapmas oldu. AB dnem bakan sfatyla ala katlan Kaddafi,
bylelikle 1969 ylnda devrimle iktidara gelmesinden bu yana ilk kez ABDye gitmi oldu.
BM Genel Kuruluna hitabnda bilindik sylemini kullanan Kaddafi, yine dnya glerine, BM ve de
zellikle BM Gvenlik Konseyinin ileyiine yklendi. Gvenlik Konseyini terr konseyi olarak
deerlendirerek zellikle daim yelerin veto gcn eletiren Kaddafi, sz konusu lkelerin dier
devletleri ikinci snf lkeler olarak grdklerini ne srd. Her ne kadar savalar engellemek iin
kurulsa da yaama getii 1945 ylndan beri BMnin 65 sava engelleyemediini ifade etti. Afrika-Bat
ilikilerine de deinen Kaddafi, koloniletirme yznden uranan kayplar gidermek zere eski
smrgeci lkelerden Afrikaya 7.77 trilyon dolarn verilmesini de istedi. Libya Devlet Bakan, 1 saat
36 dakika sren konumasnda srail, John F. Kennedy suikastnn aratrlmas gibi farkl konulara
deindi.
BM Genel Kurulunun 64. Dnemi ald
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
4/45
4
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89
Kaddafi, ABD Bakan Barack Obamay gerek bakanlndan gerekse BM Genel Kurulunda yapt
konumadan tr tebrik etti. Ancak, Obama salondan ayrld iin Kaddafiyi dinlemedi. ABD
Dileri Bakan Hillary Clinton ve ABDnin BM Bykelisi Susan Rice ise, Kaddafi konumasnabalamadan nce salonu terk ettiler. ngiltere Babakan Gordon Brown Lockerbie olay zanls
Migrahinin Libyaya dnmesinde Trablus Hkmetinin taknd tavr nedeniyle Kaddafinin BM
Genel Kurulundaki konumasn dinlemeyerek protesto etti.
BM Genel Kuruluna hitap etmesinin ardndan eitli temaslarda bulunan Kaddafi, 24 Eyll 2009
Perembe gn Council on Foreign Relationsta sorular yantlarken, Libyann kitle imha silahlarna
sahip olmay hedefledii yllarla ilgili olarak o zaman gen, devrimci ve heyecanl olduklarn ve
dnemin siyasetine uyduklarn ifade etti; ynetimde geen onca yldan sonra deitiklerini syledi.
Bu tip silahlara sahip olmann yarar ve zararlarnn deerlendirildiini ve Libyaya ok pahalya
patlad iin vazgeildiini kaydetti.
Bir baka ilgin gelime de Kaddafinin Lockerbie olaynn baz kurbanlarnn aileleriyle grmesi
oldu. CNNe verdii mlakatnda 23 Eyll 2009 aramba gn New Yorkta gerekleen sz konusu
grmenin dosta bir buluma olduunu ifade eden Kaddafi, yaknlara kayplarndan tr
taziyelerini ilettiini kaydetti. Kaddafi, kimsenin Lockerbie saldrsn destekleyemeyeceini ifade
ederken bu saldry ABDnin 1986 Trablus saldrsyla kyaslayarak terrn herkese zarar verdiini
syledi. 1988 Lockerbie olaynda erkek kardeini kaybeden Lisa Gibson ise, Kaddafiyle grmesi
hakknda Libya halknn da izolasyon ve uygulanan yaptrmlardan tr kendileri kadar ok ac
ektiini; artk yeni eyler sylemenin ve ilerlemenin zamannn geldiini ifade etti. Kimi kurban
ailelerinin tepkisiyle karlaan Gibson, yapmaya alt eyin altnda yatan nedenin anlalmadnama yine de farkl bak alarn olabileceini; buna sayg duyduunu belirtti.
BMnin 64. dnem alnn Afrika ile ilgili bir baka gndemi de Obamann 22 Eyll Sal gn
Afrikadan baz liderle bir araya gelmesiydi. Kenyann yine liste dnda kald 25 liderle yaplan
grmede genleriin i imknlarnn yaratlmasnn, tarmn glendirilmesinin, ticaret ve yatrmn
attrlmasnn stnde durulduu belirtildi.
Baa Dn
KNC AFRKA-GNEY AMERKA ZRVES VENEZUELADA DZENLEND
kinci Afrika-Gney Amerika Zirvesi Venezuelann Margarita Adasnda 26-27 Eyll 2009 tarihleri
arasnda dzenlendi. Zirveye toplam 28; Afrikadan ise aralarnda Cezayir lideri Abdlaziz Bouteflika
ve Gney Afrika Cumhuriyeti Devlet Bakan Jacob Zumann da bulunduu 19 lider katld. Zirvede
ne kan isim ise, lkeye ilk defa gelen Libya lideri Muammer Kaddafi oldu.
Zirve, alnan kararlardan ziyade katlmc liderlerin sylemleriyle gndeme geldi. Kaddafi, 2011e
kadar gneyi kendi NATOsunu kurmaya ararak, buna haklar olduunu ileri srd ve Eyll
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
5/45
5
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89
ayndaki dier uluslararas temaslarnda yapt gibi BMyi eletirdi. Dnyann BM Gvenlik
Konseyinin 5 daim yesinden olumadn vurgulayan Kaddafi, bahse konu lkelerin Afrika ve
Gney Amerikaya yardm etmediklerini, bu yzden iki ktann kendi ayaklar stnde durmalar iinmcadele etmeleri gerektiini syledi. Libya liderinin BM rgtnn yapsnn deimesi ve iki ktann
bu dorultuda ibirlii yapmas gerektiine ilikin grleri Zimbabve lideri Robert Mugabe ve Brezilya
Devlet Bakan Luiz Inacio Lula da Silva tarafndan da paylald.
Konumasnda yaptrm uygulayan ABD ve ABye yklenen Mugabe ise, bu yaptrmlara ramen
Zimbabvenin yoluna devam edeceini ifade etti. Ktann ihtiyalarnn karlanmasnda Afrika-Gney
Amerika ilikilerine deinerek Zimbabvenin teknoloji ve petrol ihtiyalarnn giderilmesi karlnda
maden ve tarm rnlerinin temin edilebileceini belirtti. Smrgeci glere ballktan tr
endstriyel kalknmann zor olduunu, bahse konu aktrlerin Afrikann sanayilemesini istemediini
ifade etti. Zirveye ev sahiplii yapan Chavez de Mugabeye destek vererek, liderin anti-kolonyalisttutumundan tr Bat tarafndan eytanlatrldn; byle bir tutum karsnda Mugabenin ve
Hkmetinin desteklenmesi gerektiini ifade etti.
Bouteflika da yapt konumasnda Afrika
ve Gney Amerikann kresel ekonomide
Gneyin oynayaca rol ncelikli hale
getirmesinin neminin altn izerken,
BMnin demokratiklemesinde iki kesimin
ibirlii iersinde olmas gerektiini
kaydetti.
Benzer ifadeler ve sylemler Gney
Amerikal liderler tarafndan da kullanld.
Chavez, Afrika ve Gney Amerikann
zengin topraklara sahip olmasna ramen
smrden tr halklarnn zayf
olduunu; bir an nce adm atlarak buna artk son verilmesi gerektiini syledi. 26 Eyll 2009
Cumartesi gn Zirvenin balangcnda konuan Chavez, bugn, halklarmzn kurtuluunun
balangc ifadesini kullanarak, zirvenin, az gelimi lkelerin arasndaki ilikileri gelitirmede, ABD ve
Avrupaya daha az baml olmalarnda yardmc olabileceini kaydetti. Batnn ekonomikstnlne kar ok kutuplu dnyann kurulmas iin Afrikal ve Gney Amerikal liderlere arda
bulunan Venezuela liderine gre, 21. yzylda okktutuplu bir dnya kurulacak; Afrika ve Gney
Amerika da corafi, ekonomik ve sosyal adan nemli bir kta olacak.
Chavez, lkesinin Afrika ile zellikle enerji alanndaki ilikilerini Afrika-Gney Amerika balarnn
glendirilmesine rnek olarak gsterdi. Venezuelann Nijer ve Mali ile enerji alannda ibirlii
anlamalarna dikkat eken Chavez, benzer anlamalarn Sudan ile imzalanmas konusunda umutlu
olduunu ve Moritanyada veya yaknnda rafineri inasna yardm edebileceklerini ifade etti. Sz
Bouteflika (sada) BMnin demokratiklemesinde iki kesiminibirlii iersinde olmas gerektiini kaydetti
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
6/45
6
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA
Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89
konusu rafineriden gnde 40.000 varil petrol karlabileceini; Gambiya, Mali ve Nijere petrol
arznda da destek salanabileceini kaydetti.
Brezilya Devlet Bakan Luiz Inacio Lula da Silva da yeni bir ittifakn kurulmas, yeni frsatlarn
kefedilmesi ve karlkl olarak iki tarafn birbirine yardm etmesi gerektiini ifade etti.
Zirve sonunda enerji, uyuturucu ve insan kaakl, kresel ekonomik kriz, gda gvenlii, salk,
eitim, iklim deiiklii ve benzeri konular ieren Margarita Deklarasyonu ve Hareket Plan kabul
edildi. Ayrca liderler Gney Amerika iin yeni bir kalknma bankasnn kurulmas konusunda anlat.
Bir sonraki zirvenin 2011de Libyada yaplaca akland.
Zirveden sonra bir araya gelen Kaddafi ve Chavez
gndemde kalmaya devam ettiler. 28 Eyll
Pazartesi gn ortak deklarasyona imza atld.Halklarn zgrlk ve self-determinasyon iin sarf
ettikleri meru mcadelelerinin terrizmle e
deer tutulmasna kar kld vurgulanrken,
terrizmin krsel bir tanma sahip olmas
gerektii ifade edildi. Tarihi deitirmekte ve yeni
bir sosyalizm kurmakta olduklarn syleyen
Chavez, ayrca Kaddafiyi Gney Amerikann
kahraman Simon Bolivarn klcnn kopyas olan
Order Of the Liberator ile onurlandrd. Sz
konusu kl, Venezuela geleneklerine gre
lkenin en yksek onursal deere sahip dl
olarak kabul ediliyor.
Baa Dn
LBYA, EYLL 1969 DEVRMNN 40. YILINI KUTLADI
Libya, 1 Eyll 1969 Devriminin 40. yln kutlad. 1 Eyll 2009 Sal gn balayan ve alt gn sren
kutlamalara birok devlet lideri katld. Afrikadan katlan liderler arasnda Tunus Devlet Bakan Ben
Ali ve Cezayir Devlet Bakan Abdlaziz Bouteflika da bulundu. Kaddafi, birok Bat lkesinin liderine
davetiye gnderdiyse de sz konusu lkelerden az ve dk seviyede katlm gerekleti. Trkiyeden
ise kutlamalara Babakan Yardmcs ve Devlet Bakan Blent Arn ile Babakan Recep Tayyip
Erdoann ei Emine Erdoan katld.
Chavez, Kaddafiyi Order Of the Liberator ile onurlandrd
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
7/45
7
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesi
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA
Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89
Gsterilerde 1969 Devrimine ve Libya tarihinin nemli
kilometre talarna ilikin resimlerin yan sra Migrahinin
Trablusa dn resimlerinin de kullanld gzlemlendi.Kutlamalar dzenleyenlerden Philippe Skaff, gsterilerde
Libyann dnyaya almas mesajnn altnn izildiini belirtti
ve bu kadar ok sayda yabancnn ilk defa lkeye kabul
edildiini, daha nce ei grlmemi bir ekilde vize
verildiini syledi.
Kaddafinin onur konuu olan Venezuela Devlet Bakan
Hugo Chavezin katlm ve mesajlar Eyll aynda Libyadaki
atmosfere uygun dt. Devrim kutlamalarndan sonra
Trablusta dzenlenen Afrika Birlii Zirvesine katlan konuklider, Afrikann birliine ve anti-emperyalist abalara destek
verdiini ifade etti. Afrikann bir daha denizar lkelerin
siyasi, ekonomik ve sosyal bask kurmasna izin vermemesi
gerektiini syleyen Chavez, Afrikann Afrikallara ait olmas gerektiini, ancak ktada birliin
salanmasyla Afrikann zgr ve byk olabileceini kaydetti. Chavez, zirve esnasnda Mali, Nijer ve
Moritanya liderleri ile de bir araya gelerek eitli temaslarda bulundu. Afrikann baz zelliklerini
kendi ktasyla kyaslad. rnein, Afrikal liderlerin AFRICOMa kar kmasn Kolombiyada ABDnin
artan asker varlna kar klmasyla badatrd.
Devrim kutlamalar, Fas ve Libyaarasnda ksa sreli gerginliin kmasna
da sahne oldu. Gerginlik, Polisario
Cephesi ve Sahravi Arap Cumhuriyeti
Devlet Bakan Muhammed
Abdlazizin kutlamalara katlmas ve
protokolde bulunmasndan kt. Fas
Babakan Abbas El Fassinin bakanlk
ettii Fas heyeti ve gsterilere katlacak
olan Fas Ordusu, 2 Eyll 2009 aramba
gn devrim kutlamalarn terk etti. FasHkmeti resm bildirisinde olay
iddetle knad; bu gelimeyi Fas
halkna kar yaplan dosta olmayan
davran olarak nitelendirerek aklama istedi. Libyadan 5 Eyll Cumartesi gn yaplan aklamada
ise, Muhammed Abdlazizin Libyada bulunmasnn devrim kutlamalaryla ilgisi olmad; 31
Austosta gerekleen Afrika Birlii zirvesine katlmak iin Libyada bulunduu belirtildi. Sahravi
Arap Cumhuriyetinin de Afrika Birlii rgtnn (AB) yesi olduunun alt izildi. Libyann Fasa
Libya, 1 Eyll 1969 Devriminin 40. yln kutlad
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
8/45
8
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesi
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA
Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89
nceden verdii gvenceler dorultusunda Cumhuriyetin bakannn davet edilmedii nk
kutlamalara sadece lke devlet bakanlarnn ya da yksek temsilcilerinin davet edildii belirtildi.
Baa Dn
CEZAYR- GNEY AMERKA LKLER GELYOR
Venezuela Devlet Bakan Hugo Chavez,
Cezayirde temaslarda bulundu. 3 Eyll 2009
Perembe gn Cezayir lideri Abdlaziz
Bouteflika ile gren Chavez, Bouteflikaykinci Afrika-Gney Amerika Zirvesine davet etti
ve iki liderin de zirvenin halklarnn hayatlarn
deitirmeye katk yapmas ve sylemden teye
gemesi konusunda hemfikir olduklarn ifade
etti. Konuk lider, iki lke arasnda ekonomi,
ticaret, enerji ve teknoloji alanlarndaki ilikilerin
gelitirilip siyasi ilikiler dzeyine karlmasn
hedeflediklerini de kaydetti. Chavez, temaslar
esnasnda Venezuelal irketler ile Cezayir petrol
irketi Sonatrach arasnda ortaklk kurulmasnnerdi. Chaveze Cezayire yapm olduu bu drdnc ziyaret srasnda enerji, dileri, planlama ve
iletiim bakanlar da elik etti.
28 Eyll Pazartesi gn ise, Cezayir Devlet Bakan Abdlaziz Bouteflika, resm temaslarda bulunmak
zere Kba Devlet Bakan Raul Castro Ruzun davetlisi olarak Kbaya gnlk alma ziyareti
dzenledi. Bouteflika, cumhurbakan olarak Kbay nc kez ziyaret ederken 2009 ylnda
Bouteflika ile Castro nc kez bir araya geldiler. Yaplan grmelerde ikili konular ele alnrken,
zellikle ekonomi ve siyasi ilikilerde yaanan ilerlemelerden iki liderin memnuniyet duyduklar
belirtildi. Bouteflika, ziyaretini 30 Eyll 2009 aramba gn tamamlad. Ziyaret ile ilgili konuan
Cezayir Dileri Bakan Murat Medelci, ikili ilikilerde ok nemli ilerleme kaydedildiini vurgulad.
Dileri bakanlarnn, vatandalarn seyahatleri ile ilgili olarak ibirlii anlamalar imzalad renildi.
Baa Dn
Venezuela Devlet Bakan Hugo Chavez(solda), Cezayirlideri Abdlaziz Bouteflika ile grt
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
9/45
9
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesi
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA
Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89
GABONDA SEM SONRASI GERGNLK
Gabonda Devlet Bakan Omar Bongonun temmuz aynda
hayatn kaybetmesinin ardndan devlet bakanl seimleri 30
Austosta gerekletirilmi ancak resmi sonularn
aklanmas ertelenmiti. Ali Ben-Bongonun yan sra
muhalefet liderleri Pierre Mamboundou ve Andre Mba Obame
de kendi galibiyetlerini duyurmular, resmi sonularn
gecikmeyle aklanmas lkede tansiyonu arttrmt.
Seim Komisyonu sonularn 2 Eyll aramba gn
aklanacan duyurdu, ancak baz seim blgelerindeki saym
ilemlerinin bitmemesi nedeniyle aklama 3 Eyll Perembe
gnne ertelendi. Binlerce Gabonlu Seim Komisyonu
binasnn nnde sonular beklerken, Ali Ben Bongonun
%41.73 oy ile seimi kazandnn duyurulmas zerine lkede
gerginlik kt. Muhalefet lideri Pierre Mambundu'nun
yandalar Port-Gentil Cezaevi'ne saldrp, mahkmlar serbest braktlar ve kent merkezine
ynlendirdiler. Sonularn aklanmasndan ok ksa bir sre sonra da kentteki Fransa
Bakonsolosluu atee verildi. Olaylar zerine Fransz deniz piyadeleri binalar nnde mevzilendiler.Fransz ve Gabon resmi kaynaklar, Fransz petrol irketi Total ve Fransz-Amerikan irketi
Schlumberger'e kar da gsteriler dzenlendiini,
Total'in Gabon merkezinin saldrya uradn ve
olaylarda iki kiinin yaralandn bildirdi. Olaylar
srasnda, Schlumberger'in Polonyal bir alannn ar
yaraland, Total'in benzin istasyonunun tahrip
edildii ve yamaland belirtildi. Muhalefetin
gsterisine polis mdahalesi sonucunda, muhalif lider
Pierre Mambundu da kolundan yaraland. ileri
Bakanl iki gn sreyle sokaa kma yasa ilan etti,atmalarn sona ermemesi halinde de skynetim ilan
edilecei duyuruldu.
Muhalefet liderleri kan olaylarda 15 kiinin hayatn
kaybettiini iddia ederken, resmi aklamaya gre
birka kii yaamn yitirdi. Birlemi Milletler Genel
Sekreteri Ban Ki-Moon da muhalefet ve gvenlik gleri arasnda yaanan atmalar nedeniyle
endielerini ifade ederken her iki taraf sakin olmaya ard.
Gvenlik gleriyle protestocular arasndakan atmalarda pek ok insan hayatn kaybetti
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
10/45
10
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89
Dier yandan yaplan itirazlar neticesinde oylarn yeniden saylmas gndeme geldi. Ancak Anayasa
Mahkemesi muhalefet temsilcilerinin oylarn yeniden saym ilemini denetlemelerine izin
verilmeyeceini duyurdu. Bunun zerine muhalefet liderleri oylarn yeniden saylmasnn kendileriiin bir anlam ifade etmeyeceini belirttiler. Ali Bongo ise, oylar yz kez saylsa bile sonu
deimeyecektir eklinde konutu.
Fransa Devlet Bakan Nicholas Sarkozy Ali Ben-Bongoya bir mektup gndererek seim zaferi
nedeniyle kendisini kutlad. Baz uzmanlar, Afrikann drdnc byk petrol reticisi ve ikinci byk
kereste ihracats Gabonun, Ali Ben-Bongonun bakanl dneminde, babas Omar Bongo
dnemine gre Fransa ile ok daha az yakn iliki iinde olacan ne sryor.
Baa Dn
GNEDE YAANAN ATIMALARDA 157 K HAYATINI KAYBETT
Ginede darbe lideri Moussa Dadis Camarann ocak aynda
gerekletirilecek bakanlk seimlerine adayln aklamasn
protesto etmek iin 28 Eyllde bakent Konakride dzenlenen
gsterilerde gstericiler ile gvenlik gleri arasnda atma
kt. atmada 1.200den fazla insan yaralanrken 157 kiinin
de hayatn kaybettii ifade edildi. ileri Bakanl ise lsaysn 57 olarak duyurdu. Tanklar askerlerin gstericilere ate
etmeye baladklarn ve sopalarla saldrdklarn, kadnlarn
kyafetlerini yrttklarn ve sokakta tecavz ettiklerini iddia
ettiler. En az be kadnn da tecavz nedeniyle tedavi grmek
iin salk kurulularna bavurduu syleniyor. Camara tecavz
iddialarn yalanlarken, gvenlik glerinin kontrol kaybettiini
kabul ettiini ifade etti.
Camara, uzun sredir
devlet bakanl grevini srdren Lansana Cantannlmnden alt saat sonra 23 Aralkta gerekletirilen
darbe sonucunda bakanlk grevine gemi ve Afrika
Birliinden gelen yaptrm tehditlerinin ardndan ocak
aynda seimlerin yaplacan duyurmutu. Gstericiler
uluslararas toplumun Ginedeki askeri rejime kar
hogrl olmaktan vazgemesi arsnda bulunurken,
verdikleri mcadelenin yalnzca Camaraya kar deil,
herhangi bir askerin devlet bakan olmasna kar
olduklarn ifade ettiler.nsan haklar gruplar atmalarda 157 kiinin
hayatn kaybettiini iddia ediyor
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
11/45
11
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesi
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA
Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89
Birlemi Milletler Genel Sekreteri Ban Ki-Moon Gineli yetkilileri
bir an nce skneti salamaya arrken, blgesel bir blok olan
Bat Afrika Devletleri Ekonomi Topluluu (ECOWAS) da askerirejime kar yaptrmlar uygulanacan duyurdu. Afrika Birlii
ise, silahsz sivillere kar askerlerin rastgele ate amalar
nedeniyle yaanan bu olay nedeniyle duyduklar derin endieyi
ifade etti. Fransa Dileri Bakan Bernard Kouchner de
Fransann eski smrgesi Gine ile askeri ibirliinin askya
aldn ve mali yardmlarn dondurulmasnn da gndemde
olduunu kaydetti.
Protestocular gsterilerin devam edecei aklamalar yaparken, Camara kendi gvenliinden endie
duyduunu ifade etti. Ulusal birlik hkmeti iin arlar yapan Camara, lmlerin aratrlmas iinBM tarafnda desteklenecek bir komisyon kurulmasn teklif etti.
Baa Dn
NJERYADA MEND ATEKES UZATTI
2005 ylndan bu yana Nijer Deltasndaki petroln
karlmas haklar iin ulusal orduya kar silahlmcadele yrten Nijer Deltasn zgrletirme
Hareketi (MEND)temmuz aynda hareket lideri Henry
Okahn serbest kalmas zerine tek tarafl olarak 60
gnlk atekes ilan etmiti. Hareket, 15 Eyll Sal gn
sona erecei duyurulan atekesin sresinin 30 gn daha
uzatldn duyurdu. Bartan sz ederken ordusunu bir
sava iin hazrlayan merkezi hkmetin bu sreyi iyi
deerlendirmesi gerektii uyarsnda bulunan grup,
atekes sresinin ikinci kez uzatlmasnn gndemlerinde olmadn kaydetti ve baz temel istekleri
karlanmadka ulusal orduya ve petrol endstrisine ynelik saldrlarn yineleyeceklerini aklad.
Henry Okah tarafndan ynetildii iddia edilen hareket, ulusal orduya, deltada faaliyet gsteren
petrol irketlerine ve boru hatlarna ynelik saldrlar dzenliyor; alanlar karyor ve boru
hatlarndan ektikleri petrol kendileri satarak gelir elde ediyor. 2008 ylnda Angolada yakalanan
Okah hakknda lm cezas isteniyordu.
Yzba Moussa Dadis Camara
MEND lideri Henry Okah
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
12/45
12
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesi
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA
Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89
Dier yandan MEND, hkmetin ilan ettii af programna katlmayacan da aklad. Bu programn,
blgeyi karkla srkleyen sorunlarn zmne ynelik anlaml bir diyalogu balatmaktan ok
uzak olduunu ve ancak kendi iradeleri ile silah brakacaklarn belirtti.
Af sresinin dolmasna gnler kala iki militan lider Tompolo ve Ateke Tom hkmete kendi artlarn
sundu. Tompolo af sresinin ay daha uzatlmasn talep ederken,Ateke Tom ancak Birleik Grev
Gcnn sorunlu blgelerden ekilmesi artyla silahlarn teslim edeceini aklad. 13 Eyllde
liderlerle kamplarnda gren Tmgeneral Godwin Abbe ise, af sresinin uzatlmasnn sz konusu
olmadn kaydetti. Af program merkezi hkmetin Nijer Deltasndaki iddet olaylarn sona
erdirmeye ynelik en nemli adm olarak karlanyordu, ancak srenin dolmasna ok az bir zaman
kalm olmasna ramen af programna katlm beklenenin altnda kald.
Baa Dn
SRAL AFRKA LE LKLERN CANLANDIRIYOR
20 yllk bir aradan sonra srail Dileri Bakan
Avigdor Liberman Sahra-alt Afrikada resmi
temaslarda bulundu. 11 Eyll Cuma gn 5 lkeyi
kapsayan 9 gnlk Afrika gezisini tamamlayarak
lkesine dnen Liebermann, Afrika turuyla blgede
srailin arln hissettirmeye alt ifade ediliyor.
Lieberman, Afrika lkelerini ziyareti erevesinde
alk, kuraklk ve kt hayat artlar gibi sorunlar
giderme konusunda srail'in destek salayacan
aklad.
Etiyopya (2-3 Eyll), Kenya (4-6 Eyll), Gana (7 Eyll),
Nijerya (8-9 Eyll) ve Uganda (10 Eyll)'y ziyaret eden Liebermann heyetinde ziraat, enerji, ulam
gibi konularda bu lkelerle ibirlii yapacak 20 kiilik bir iadam grubu yer ald.
Gezinin hedeflerinden birinin de ran Cumhurbakan Ahmedinejad'n, getiimiz ubat aynda Afrikalkelerine yapm olduu ziyaretin etkilerini azaltmak olduu belirtiliyor. Ahmedinejat'n zellikle de
Kenya ziyareti srail'i son derece kayglandrmt. Ayrca Liebermann Afrika ziyareti, in'in Afrika'daki
etkisi konusunda ABD'ye kar bir mesaj ve srailin Afrika'da in'e kar politikalar gelitirebileceini
Amerikan ynetimine ispat etme istei olarak da yorumlanyor.
srail, Afrika ile kurulacak yakn ilikilerin BMdeki oylamalarda da avantaj salayaca beklentisinde.
Etiyopya srail ile sk ilikiye ve gl balara sahip olan bir lke. 1980ler ve 90lar boyunca on
binlerce Etiyopyal Yahudi kendi anavatanlar olarak inandklar topraklara yeniden yerlemek iin
sraile uakla tanmlard.
srail Dileri Bakan Avigdor Liberman5 lkeyikapsayan 9 gnlk Afrika ziyaretlerini tamamlad
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
13/45
13
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesi
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA
Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89
Libermann, Uganda ziyaretinin nedeni olarak Ugandann
yeni kefettii petrol kaynaklarn kullanmada yardm almak
iin yzn rana dnm olmas gsteriliyor. srailnyardm edebileceini syledii alanlardan bir dierini ise
tarm oluturuyor. Beslenme konusunda yetersiz kalan ve sk
sk alk tehlikesiyle yz yze kalan Afrikaya, srailin
gelimekte olan ve bol mahsull tarm sektrnn destek
verebilecei de sylendi. Liberman, Etiyopya'da "Butagira
Sekin Tarm Merkezi"nin alna katld. Etiyopya Krsal
Alanlar Kalkndrma Bakanl tarafndan kurulmu olan
Butagira Sekin Tarm Merkezi, Amerika kaynakl Uluslararas
Kalknma Grubu USAID ve srail'in Uluslararas Kalknma Grubu MASHAV ile ortaklaa almalar
yapyor. Liberman, kendisine elik eden iadamlar ve ticari temsilcilerle eitli iktisadi forumlara dakatld.
Baa Dn
MADAGASKARDA HKMET KURULDU FAKAT KRZ DURULMUYOR
Bu yln banda bir darbe ile iktidara gelen Madagaskarn yeni
lideri, siyasi krizin sona ermesi amacyla yrtlen mzakereler
sonrasnda 8 Eyll Sal gn yeni hkmeti tayin ettiini
aklad. Fakat ana muhalefet partisi aka bu hkmete
onay vermediklerini ve bu yeni tayin edilen hkmetin
uluslararas arabulucularn da dahil olduu mzakerelerden
nce imzalanan anlamay ihlal ettiini ifade ettiler.
Andry Rajoelina, ou kendisine yakn ve sadk olan toplam 31
bakan tayin etti ve kendisinin devlet bakan olarak kalacan
ilan etti. Tayin edilen bakanlardan sadece ikisinin Rajoelinaya
muhalif taraftan olduu syleniyor. Blgedeki muhabirlerin
yapt aklamalar bu yeni dzenlemenin krize son verecek
nemli bir iaret olmad ynnde.
Mozambikin bakenti Maputoda uluslararas arabulucular gzetiminde gerekletirilen mzakereler
sonunda Rajoelina herkesi kapsayabilecek bir hkmet kuraca ynnde uzlamaya varmt.
zellikle devlet bakan ve bakan yardmcsnn rolleri konusunda bir uzlaya varlmt. Fakat 35
yandaki Rajoelina ve kendisine refakat eden imdiki Babakan Monja Roindefo pozisyonlarn
srail Dileri Bakan Avigdor Liberman
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
14/45
14
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesi
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA
Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89
muhafaza ettiler. Ayrca savunma, dileri, adalet ve gvenlik bakanlar da dahil olmak zere 18
bakan yeni hkmette yerlerini korudu.
Roindefo, saat sren canl yayn konumasnda ada halkna yeni hkmetin karlkl mutabakata
dayal olarak kurulduunu aklad. Yeni hkmet sadece bir tek parti iin deil herkes iindir
diyerek, Madagaskarn siyasi yelpazesinde yer alan 4 ana siyasi partinin de yeni kurulan hkmet
iinde temsil edildiini iddia etti.
Yeni hkmetin kurulduunun duyurulmasnn hemen
ardndan mart ayndaki sokak gsterilerinin cereyan ettii
srada grevinden darbeyle uzaklatrlm olan eski devlet
bakan Marc Ravalomananadan ani bir tepki geldi ve yeni
hkmeti sulayarak anlamann feshedileceini aklad.
Ravalomanana Gney Afrikada srgn hayat yamakta
olmasna ramen Antananarivodaki destekilerine
telefonla, tek tarafl kurulmu olan bu hkmetin
oluturulma biimine iddetle kar kyorum dedi.
10 Eyll Perembe gn ise Afrika Birlii rgt (AB),
Madagaskarda darbe liderinin tek tarafl bir hkmet kurmasn knad. AB Bar ve Gvenlik
Konseyi ayn tarihte, ordudan destek alan Andry Rajoelina tarafndan tayin edilen hkmetin btn
grevlendirmelerde btn partilerin hemfikir olmasn zorunlu klan anlamay ihlal ettiini belirtti.
Bylece AB de yeni hkmete kar cephe alan uluslararas toplum arasna katlm oldu. AB, 9
Austosta imzalanan Maputo anlamasnn 15 ay iinde serbest demokratik seimlerin yaplmasn
zorunlu kldn hatrlatt.
15 yeli SADC (Southern African Development Community) da yeni hkmetin oluturulma biimini
knad ve blgesel ittifaklardan uzaklatrlma kararnn iletilmeye devam edeceini aklad.
25 Eyll Cuma gn Rajoelina'nn BM Genel Kurulu'nda konuma yapmas da engellendi. Demokratik
Kongo Cumhuriyeti Dileri Bakan Alexis Thambwe
Mwamba, 15 lkeyi kapsayan Gney Afrika Kalknma
Topluluu (SADC) adna mdahale ederek, meruiyeti
birok Afrika lkesi tarafndan reddedilenRajoelina'nn konumasnn engellenmesini istedi.
Bunun zerine Genel Kurul'a bakanlk eden Ali Tiryaki
oylama talebinde bulundu ve oylama SADC'nin istedii
gibi sonulannca Madagaskar heyeti salonu terk etti.
26 Eyll cumartesi gn ise, Madagaskarn diplomatik
olarak tecrit edilmi hkmeti, BM Genel Kuruluna
hitap etmekten alkonmasnn ardndan hukuki bir
itiraz srecini balatabileceklerini aklad. Babakan
Monja Roindefo, BM Genel Merkezine bir protesto
Rajoelina'nn uluslararas toplumdan yountepki alyor
Rajoelina'nn BM Genel Kurulu'nda konuma yapmasda engellendi
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
15/45
15
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesi
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA
Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89
mektubu yazabileceini syledi ve Genel Kurulda konuma haklar olmasna ramen bu hakkn
kullanmndan alkonduklarn aklad.
Eski Devlet Bakan Albert Zafynin partisinden Emmanuel Rakotovahiny yapt aklamada, Genel
Kurulun tavr, BMnin Madagaskarn tek tarafl hkmetini tanmadn gsteriyor. Verilen mesaj
olduka ak ve net dedi.
Madagaskarn muhalefet partileri, Rajoelinaya, 6 Ekimde Antananarivodaki Uluslararas Temas
Grubu toplantsndan nce uzlama masasna geri dnmesi arsnda bulunuyor. Rajoelina henz bu
arya cevap vermedii gibi, uzmanlar da bu krizin uzayabilecei yorumunu yapyorlar.
Baa Dn
AB, 7 YIL SONRA LK KEZ ZMBABVEYE ST DZEY ZYARET GEREKLETRD
Avrupa Birlii'nden bir heyet 7 yl sonra ilk kez Zimbabveye resmi ziyarette bulundu. Devlet Bakan
Robert Mugabenin de dahil olduu st dzey hkmet yetkilileri ile grmek zere 12 Eyll
Cumartesi gn bakent Harareye ulaan heyete AB Dnem Bakanln elinde bulunduran sve'
Kalknma Bakan Gunilla Carlsson ve AB Kalknma Komiseri Karel De Gucht bakanlk etti.
Mugabe hkmetine yaptrm karar alnd 2002 ylndan bu yana gerekletirilen ilk st dzey AB
ziyareti srasnda Babakan Morgan Tsvangirai ile bir araya gelen heyet, Mugabe insan haklar
ihlallerini durdurmad ve Tsvangirai ile g paylam yapmad takdirde yaptrmlarn
kolaylatrlmayacan belirtti. De Gucht, Mugabe ve Tsvangirai ile mzakereleri kapsayan bu
ziyaretin amacn, yetki paylam anlamas kapsamndaki uygulamalarn daha ileri seviyeye
tanmas olarak ifade etti. Anlama koullar erevesinde partilerin siyasi ykmllklerini acilen
yerine getirmeleri gereini vurgulayan De Gucht, AB ve Zimbabvenin yeniden eklemlenebilmesinin
ve yardmlarn nnn almasnn koulunu da bunun gereklemesine balad.
Zimbabve'de, Mugabe ile Tsvangirai arasnda ubat aynda yetki paylamn ngren bir anlama
imzalanmt. 2008'deki devlet bakanl seimlerinin ilk turunu kazanan Tsvangirai, daha sonra
taraftarlarna iddet uygulanmas zerine seimlerden ekilmiti. Ancak daha sonra Mugabe ile iktidar
paylam anlamas yaparak lke ynetiminde yer almay kabul etmiti. Anlamaya gre, 28 yldr
iktidarda bulunan Robert Mugabe cumhurbakanl grevine devam ederken, Morgan Tsvangirai
nemli yetkilerle babakanlk koltuuna oturmutu. Tartmal 29 Mart 2008 seimlerini takiben
Tsvangirai, Mugabe ile ortaklk hkmetinin babakan olmaya karar verdikten sonra AB, Zimbabve
hkmetine destek vereceini aklamt. Bununla birlikte Mugabenin partisi ZANU-PFnin; yeni bir
basavc, blgesel yneticiler ve Zimbabve Merkez Bankas Bakannn atamalarn engellemeye
almas ABden olumsuz tepkilerin gelmesine neden olmutu. ZANU-PF ile iktidar paylaan
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
16/45
16
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesi
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA
Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89
Tsvangirainin partisi MDC (Demokratik Deiim Hareketi) yeleri de ard arkas kesilmeyen tutuklama
kararlaryla ZANU-PFnin bezdirme politikalaryla kar karya kalmlard.
De Gucht, Zimbabveye uygulanan yaptrmlardan vazgeilmesini salama sorumluluunu acil siyasi,
ekonomik ve toplumsal nlemler almas gereken lke liderlerine yklerken, Harare grmelerinden
nce 9 Eyll aramba gn, Afrika'nn gneyindeki lkelerin liderleri, uluslararas topluma
Zimbabve'ye ynelik tm uluslararas ambargolarn kaldrlmas arsnda bulunmutu. Bu ar
Mugabe iin nemli bir zafer olarak yorumland.
Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde yaplan blgesel bir zirvede bir araya gelen gney Afrika
blgesinden devlet ve hkmet bakanlar, zirve sonunda imzaladklar bildiride "Zirvede kresel
siyasi uzlamann uygulanmasnda kaydedilen ilerleme not edilmekte ve uluslararas topluma
Zimbabve zerindeki tm ambargolar kaldrmas arsnda bulunulmaktadr." denildi.
Kongo Cumhurbakan Joseph Kabila da, "Olumlu gelimeleri, kaydedilen ilerlemeleri
deerlendirdiimizde, ambargolarn kaldrlmas vaktinin gelmi olduuna inanyoruz." diye konutu.
Kabila, ambargolar kaldrlmad takdirde, siyasi uzlann hayata geirilmesi nnde bir engel
oluturacaklarn syledi.
Gney Afrika Cumhurbakan Jacob Zuma da ambargolarn koulsuz olarak kaldrlmas gerektiini
ifade etti. Zuma, ambargolarn kaldrlmasn koullara balamak iin bir neden olmadn belirtti ve
ambargolar kaldrlrsa, bunun Zimbabve'deki taraflar arasnda varlan siyasi uzla srecine de
yardmc olacan syledi. Zuma, zirveyi de Zimbabveli liderlerin yetki paylam anlamas zerindeki
fikir ayrlklarn gidermeleri arsnda bulunarak amt.
AB yetkilileri, 12-13 Eyll tarihleri arasnda
gerekletirilen grmelerin uluslararas
yaptrmlarn kaldrlmas ynnde bir sonu
dourmasn beklemediklerini akladlar.
Kstlamalarn kaldrlmas AB yesi 27 lkenin
hemfikir olmasn gerektirdii iin, engellerle
karlalmasna kesin gzyle bakan heyet, insan
haklar ihlalleri son bulmad ve Mugabe,
Tsvangirai ile hkmeti paylama niyetinde ciddiolduunu gstermedii srece, Mugabe
hkmetine kar kstlamalarn geri ekilmesinin
sz konusu olamayacan aklad.
Baa Dn
AB Heyeti yaptrmlarn kaldrlmasnn zorlu bir sre
gerektirdiini ifade etti
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
17/45
17
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesi
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA
Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89
KENYADA YAVA LEYEN REFORM SRECNDE ABDYE PROTESTO NOTASI
Eyll aynda Kenyann gndeminde reform sreci, bu srete
karlalan skntlar ve uluslararas kesiminin bu gelimelere
tepkisi yer ald.
Hkmetin reform srecinde att en nemli adm, polis efi
Muhammed Hseyin Alinin grevden alnmas oldu. Aralk 2007
seimlerinden sonra yaanan iddet dalgasnda polis
kuvvetlerinin ldrme olaylarna kart belirtilmekteydi.
Ali, posta hizmetlerinin bana getirilirken yerine polis
departmannn Genel Hizmetler Dairesi Bakan Mathew Iteereatand. Iteere, su orann yzde 30 dreceklerini kaydetti.
Iteerenin greve balad 16 Eyll aramba gn Devlet
Bakanlndan yaplan aklamada, polisin gvenlie dair
tehditlere cevap verebilmesinde daha yararl olabilmesi iin yeni
polis efinin atanmasnn ve sregelen reformlarn kamuoyu
tarafndan destekleneceinden umutlu olunduu belirtildi. Eski bir asker olan Ali, 6 yl nce polis
departmann bana geirilmiti.
Alinin grevden alnmasna uluslar aras toplumdan olumlu
tepkiler gelirken, admlarn devamnn daha nemli olduunadikkat ekildi. rnein hazrlad raporla ve polis efinin istifa
etmesi gerektii aklamalaryla Kenyada gndeme gelen BM
Hukuk D Olaylar Raportr Philip Alston, atamadan umutlu
olmadn syledi. Yeni efin greve gelmesiyle yeni admlar
atacan tahmin ettiini fakat Iteerenin altyapsnn ve gemiinin
kkl ve deiik admlarn atlamayacann gstergesi olduunu
ne srd. Alston, raporun hazrland srada Aliyi soruturmasn
engellemekle sulamt. Alstonun raporunun yan sra Waki ve en
son olarak Ransley raporlar da Aliyi eletirerek grevden alnmas
arsnda bulunmutu.
ABD Nairobi bykelilii ise, Alinin grevden alnmasn, yargnn
ve polis gcnn hukuka saygsnn arttrlmasna ynelik reform
srecinde atlm temel admlardan birisi olarak deerlendirdi.
ABD, reform admlarnn devam etmesi isteini sert bir ekilde dile getirdi. ABD Dileri Bakannn
Afrika lerinden Sorumlu Yardmcs Johnnie Carson, aralarnda bakanlarn ve milletvekillerinin de
bulunduu 15 isme mektup gndererek, sz konusu isimlerin ABD ile olan ilikilerinin lkedeki reform
Polis efi Muhammed Hseyin Aligrevden alnd
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
18/45
18
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesi
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA
Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89
srecini desteklemelerine ve iddete kar olmalarna bal bulunduunu ifade etti. 22 Eyll 2009
Perembe gn ABDnin Kenya Bykelisi Michael Ranneberger, mektuplarn gnderildiini aklad
ve bu 15 ismin ilerde ABDye girmesinin yasaklanabileceini, Kenya Hkmetinin uluslararasdonrlerle yapt anlamalarn daha yakndan izleneceini de syledi.
26 Eyll 2009 Cumartesi gn ise Kenya Devlet Bakan Miwai Kibakinin ABD Bakan Obamaya uyar
mektuplaryla ilgili olarak protesto notas gnderdii akland. Mektuplardan dolay duyulan
memnuniyetsizliin ve endienin dile getirildii ifade edildi. ABD Hkmetinin bir yetkilisi tarafndan
mektuplarn gnderilmesinin dost lkeler arasndaki ilikilerin yrtlmesinde bavurulan uluslararas
protokollere uygun olmad kaydedildi.
Amerikan ynetiminin mektuplar gndermesinden nce Kenya Babakan Raila Odinga da ABDde
Obama ile temaslarda bulundu; Obama reformlarn lkenin istikrara kavumasnda ok nemli
olduunu ifade etti.
Mektuplarla ilgili olarak Kibakinin aksine Babakan Odinga daha yumuak ifadeler kullanmay
seerek, 22 Eyll 2009 Sal gn Harvard niversitesinde yapt aklamasnda ABDnin sz konusu
davranta bulunmaya hakknn olduunu syledi.
ABDnin tutumuna benzer bir yaklamn Kanada tarafndan da izlenebileceinin iaretleri geldi.
Kanada hkmeti, Kenyal yetkililere ilikin olarak her duruma gre vize bavurularnn yeniden
gzden geirebileceini ifade etti. Kanada Yksek Komisyoneri Ross Hynes, Kanada kanunlarnn sua
bulaan veya demokratik kurumlarn ve srecin ileyiini tehlikeye atan yabanclarn lkeye giriinin
engelleyebileceini syledi. Kanada bu uyary yapt hafta Kenyada kuraklktan en fazla etkilenenblgelere gda desteini arttrmak amacyla yardmda bulunmutu.
Eyll aynda bir baka nemli gelime de Kenya-Uluslararas Ceza Mahkemesi (UCM) ilikilerinde
yaand. 2007 devlet bakanl seimlerden sonra patlak veren iddet olaylarn inceleyecek yerel
mahkemenin kurulmas iin verilen tarih olan 30 Eyllde mahkeme kurulamad. 28 Eyll 2009
Pazartesi gn Adalet Bakan Mutula Kilonzo tarafndan yaplan aklamada, UCMnin istei
dorultusunda yerel mahkemenin bu tarihe kadar kurulamayaca belirtildi.
Kenyann istikrara kavumasnda ve temel sorunlarn zmnde nem atfedilen yolsuzluk problemi
ise, Nairobi-Dnya Bankas ortak projelerini etkiledi. Dnya Bankasndan 24 Eyll 2009 Perembegn yaplan aklamada, 166 milyon dolar deerindeki iki projeye kaynak salanmasnn ilgili
personelin yolsuzluk ve dolandrcla kart iddialar yznden askya alnd akland. Personelin
Kenyal yetkililerden ve Dnya Bankas grevlilerinden olutuu belirtildi. Dnya Bankas olayla ilgili
kendi soruturmasn yrteceini; iddialar dorulanrsa yolsuzlua bulaan veya dolandrclk yapan
irketler veya kiilerin projelerle balantsnn kesileceini aklad. Dnya Bankas Kenya Direktr
Johannes Zutt, ilgili personelin sz konusu iddialara karmasndan znt duyduklarn belirtirken,
hkmetin olaya erken mdahalesinden memnun olduklarn ifade etti. 23 Eyll 2009 aramba gn
Kenya Hkmeti iki projeyle ilgili fonlar durdurduunu aklamt. Ayrca projede alan 50 kiilik
kadronun da grevlerinden geici olarak alnd kaydedildi.
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
19/45
19
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesi
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA
Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89
Baa Dn
UGANDA, ORTA AFRKA CUMHURYETNDE TDONA
KARI OPERASYONLARA BALAMA KARARI ALDI
8 Eyll Sal gn Uganda ordusu Orta Afrika Cumhuriyetinde
askeri operasyonlara balama karar ald. Blgedeki eylemlerini
giderek artran ve evre halka korku vermeye balayan Tanrnn
Direnii Ordusu isimli rgte ynelik olarak balatt
operasyona ilikin aklamada
bulunan Korgeneral Felix
Klaigye, Uganda glerinin
Orta Afrika Cumhuriyeti'nde
balatt operasyonda
imdiye kadar rgte mensup
4 alt dzeydeki komutann ldrldn belirtti. Klaigye,
operasyonda ayrca Tanrnn Direni Ordusu'nun st dzey bir
liderinin ele geirildiini de kaydetti.
Uganda'nn kuzeyindeki militanlardan oluan Tanrnn Direni
Ordusu, ocuk askerler kullanmas ve sivillere ynelik rza geme ve
vcut uzuvlarn kesme gibi eylemleriyle tannyor. Uganda
hkmetine kar 20 yldan beri silahl mcadele yrten rgt
militanlarnn, Uganda ordusunun kar saldrlar nedeniyle Sudan
ve Kongo gibi lkelere kat biliniyor.
Operasyona balanmasnn ardndan Orta Afrika Cumhuriyetine giren Uganda ordusu, rgt
tarafndan Uganda'dan karlm 100 ocuk ile gencin kurtarld bildirildi.
Baa Dn
UGANDADAK ETNK ATIMADA 21 K HAYATINI KAYBETT
Ugandann bakenti Kampala, 9 Eyll aramba gn lkenin en byk etnik grubunun (Buganda)
protesto gsterilerine tank oldu. 2 gn sren ayaklanmann sonucunda 21 kii hayatn kaybederken,
100 kii yaraland. Etnik grup mensuplaryla gvenlik gleri arasndaki atmalar 11 Eyll itibariyle
bastrlabildi. Buganda liderinin, 12 Eyll Cumartesi gn yaplacak siyasi protesto gsterisine
TDO militanlar operasyonnedeniyle baka lkelere kayor
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
20/45
20
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesi
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA
Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89
hazrlanmak zere gerekletirecei blgesel ziyaretlere izin
verilmemesi zerine patlak veren olaylardaki can kayplarna
polisin, lastik yakan ve ta atan gstericilere atele karlkvermesi sebep oldu. Buganda etnik grubu, liderlerinin etkisini
artraca dncesiyle lkede federal sistemin uygulanmasn
istiyor. Merkezi hkmet ise bu neriye kar kyor.
Time dergisinin haberine gre, Devlet Bakan Yoveri
Museveni'nin 1986 ylndan bu yana banda olduu Uganda
ynetimi, bir yandan Tanrnn Direni Ordusu (TDO) ile bir
yandan da rejime kent merkezlerinde bakaldran isyanclarla
mcadele ediyor. Uzmanlar, alevlenen iddet olaylarn,
TDO'nun iddeti Sudan'n gneyiyle Kongo'nun dousuna kadaryaymas ve kent merkezlerindeki saldrlarn, yamalama
olaylarnn ve kanl basknlarn artm olmasn, bunun
karlnda Museveni'nin taviz vermeye yanamamasn,
Uganda'nn uzun sreli bir krizin iine doru srklenmesi olarak yorumluyorlar.
Uganda ynetimi ile krallklar dneminin liderleri arasnda husumet yaratarak, bakent Kampala'daki
iddet olaylarndan muhalefeti sorumlu tutan Museveni, muhaliflerin liderine zm olarak yasal
yollardan hareket etmesi arsnda bulundu.
lkedeki 4 krallk, bamszlktan sonraki ilk babakan olan Milton Obote tarafndan 1960'larda
ortadan kaldrd. Ancak kkenleri lkenin gneybatsndaki bir airete dayanan eski isyanc lider
Museveni, iktidara geldikten 7 yl sonra, 1993'te baz geleneksel ve resmi gleri, itibarlarn tekrar
salamalar ve bylece siyasetten uzak kalmalar amacyla krallara geri verdi. Ancak bu imtiyazlar,
bakent Kampala ve evresini iine alan
Buganda'nn kral Ronald Mutebi bata olmak
zere baz krallar tarafndan yeterli grlmedi.
Uganda'nn 31 milyonluk nfusunun yzde
10'unu oluturan Buganda'nn kral, daha fazla
anayasal yetki istedi ve Mutebi'nin,
Buganda'dan ayrlan bir kasabaya yapacaziyaretin hkmet tarafndan engellenmesiyle
atmalar balad.
Gsteriler srasnda birok ara ve polis
karakolu atee verildi, yamalama olaylar
bakentin dna tat. Museveni, olaylarn
nne gemek iin binlerce polis ve askeri
Kampala sokaklarnda grevlendirdi. Gvenlik kuvvetleri, gstericilerin zerine ate amaktan
kanmad. 4 radyo istasyonu iddete sevk ettikleri gerekesiyle kapatld. Baz muhalifler ve yzlerce
gsterici gzaltna alnd.
Buganda Kral Ronald Mutebi
Kent merkezlerindeki saldrlar, yamalama olaylar ve kanlbasknlar lkedeki gerginlii trmandryor
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
21/45
21
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA
Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89
Birok Ugandal, iddet olaylarnn henz baladn ve 2011'deki devlet bakanl seimine doru
artacan ileri sryor.
Baa Dn
BM MLTEC YKSEK KOMSER BATI SAHRAYIZYARET ETT
1976dan bu yana ilk defa bir BM Mlteci Yksek Komiseri Bat Sahray ziyaret etti. BM Mlteciler
Yksek Komiseri Antonio Guterres, 9 Eyll 2009 aramba gn balayan 5 gnlk ziyaretinde
blgedeki mlteci kamplarnn yan sra Cezayir ve
Fasta da temaslarda bulunarak Bat Sahral mltecilerin
yaam koullarn ve ihtiyalarn yerinde deerlendirdi.
Kamplar ziyaretinin ardndan 10 Eyll 2009 Perembe
gn yapt aklamasnda uluslararas toplumun Bat
Sahral mltecileri unuttuunu kaydeden Guterres,
sorunlarn zmnde yeterli adm atlmadn dile
getirdi ve uluslararas kesimin artk uyanmas
gerektiine dikkat ekti. Tindouf kamplarnda saylar
165.000i bulan mltecilere destek olmak iin daha ok
ve verimli allmas gerektiini ifade etti. Guterres,
siyasi bir yetkisi bulunmadn yinelerken soruna siyasi
bir zmden baka zm getirilemeyeceini de belirtti.
Guterresin grmelerde bulunduu Polisario Cephesi, ziyaretin BM Mlteciler Yksek Komiserlii
tarafnda bir deiim olarak algladn kaydederken Bat Sahra mzakerelerinin devam etmesi iin
olumlu bir ortamn hazrlanmasna da katkda bulunduunu vurgulad. Ziyaret ncesinde BM
Mlteciler Yksek Komiseri Szcs Andrej Mahecic, Guterresin ziyaretinin blge halkyla
dayanmann bir gstergesi olduunu kaydetmiti.
Sz konusu ziyaret mlteci kamplarndaki nfus saym sorununa dikkat ektii gibi Bat Sahra
konusunda da Fas ile Cezayir arasndaki farkl istek ve tezleri gzler nne serdi. Guterres, 12 Eyll
Cumartesi gn Fas Dileri ve birlii Bakan Taib Fassi-Fihri ile dzenledii basn toplantsnda,Tindouf kamplarnda yaplacak nfus saymnn siyasi bir ynnn bulunmayacan; bunun insani
yardmn salanmas asndan ok nemli olduunu ifade etti. Cezayirin kamplara yaplan yardmn
arttrlmas isteinin farknda olduklarn, fakat ilk nce nfus saymnn yaplmas gerektiini belirtti.
Cezayir ve Polisario Cephesinin nfus saymna pek olumlu bakmad kaydediliyor.
Baa Dn
BM Mlteciler Yksek Komiseri Antonio GuterresBat Sahray ziyaret etti
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
22/45
22
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesi
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA
Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89
GOMBONUN TAHLYE KARARI REDDEDLD
Getiimiz ay Uluslararas Ceza Mahkemesi tarafndan
yarglanmakta olan Demokratik Kongo Cumhuriyeti eski
Bakan Yardmcs Bemba Gombo hakknda Mahkeme
ncesi II Nolu Daire tarafndan artl tahliye karar
verilmiti. Gambonun yarglanmas balayana kadar
gzetim altnda tutularak, gerekli grldnde
zgrlnn kstlanmas artyla barnmas iin
Belika, Portekiz, Fransa, Almanya, talya ve GneyAfrikaya davet yaplm ve bu amala yaplacak
grmelerin 4-7 Eyll tarihleri arasnda
gerekletirilmesi planlanmt. Ancak Mahkeme bir
temyiz bavurusunun karar deitirmesi ihtimalini gz
nnde bulundurarak 4 Eyllde grmelerin
erteleneceini duyurdu. Dier yandan Gombonun avukat Demokratik Kongo Cumhuriyetinin de
listeye eklenmesi talebinde bulundu.
Mahkeme ncesi II Nolu Daire tarafndan verilen tahliye karar UCM savcs Luis Moreno-Ocampo
tarafndan temyiz edildi. Savc Gombonun kamas ve mahkemece dinlenecek tanklara zarar vermesiihtimallerine dikkat ekerek kararn geri ekilmesi isteminde bulundu. Temyiz Dairesi de tahliye
kararnn mahkemece onaylanmasna kadar kararnn durdurulduunu aklad. Mevcut durumda
mahkemece tahliye karar onaylanmadka Gombonun yarglanmas sresince serbest kalmas
mmkn grnmyor.
46 yandaki Gombo UCMde iki insanla kar (tecavz ve adam ldrme) ve sava suu (tecavz,
adam ldrme ve yama) nedeniyle yarglanacak. Sz konusu sularn 26 Ekim 2002 ve 15 Mart 2003
tarihleri arasnda Orta Afrika Cumhuriyetinde ilendii iddia ediliyor.
Baa Dn
SOMALDE AMERKAN ZELKUVVETLER UZUN BR ARADAN SONRA OPERASYON
DZENLED
Somalide atmalar devam ederken Eyll aynda gndemde ne kan gelime ABDnin operasyon
dzenlemesi ve aranan bir phelinin ldrlmesi oldu. 14 Eyll 2009 Pazartesi gn Amerikan
kuvvetleri tarafndan helikopter kullanarak dzenlenen operasyonda FBI tarafndan aranan ve El-
abab ile balants olduu ifade edilen Saleh Ali Saleh Nabhan ldrld. Nabhann 2002de
Jean-Pierre Bemba Gombo
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
23/45
23
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesi
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA
Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89
Kenyann Mombasa kentinde sahibi srailli olan bir otele fze saldrs dzenledii ve Dou Afrikada
en fazla aranan terr phelisi olduu belirtiliyor. 1988 ylnda Kenya ve Tanzanyaya dzenlenen El -
Kaide terr saldrlarndan sonra ABD, Somalide operasyonlar dzenlemiti. Daha ncekioperasyonlarda Amerikan kuvvetleri fze kullanrken bu saldrda helikopterin kullanlmasnn
ABDnin deien taktii olarak yorumlanyor.
Terrle mcadele Konusunda ABD ile ibirlii yapan Kenya ise farkl tepki gstererek
memnuniyetsizliini dile getirdi. ABDnin herhangi bir bilgi paylam yapmadan byle bir operasyon
dzenlemesinden rahatszlk duyulduunu aklad. Kenya Dileri Bakan Moses Wetenguela ayet
saldr sonucu somut baar elde edildiyse yine de bundan memnuniyet duyacaklarn belirtti.
Operasyonla ilgili Somali Hkmetinden yaplan aklamada Nabhan ile beraberinde El-ababa
mensup Somali vatanda olmayan 4 terristin de ldrld belirtildi.
El-abab saldrya karlk vereceini 15 Eyll 2009 Sal gn aklarken, 16 Eyllde daha fazla yabanc
militana rgte katlma ars yapld. rgtn hedefleri arasnda AB asker birlikleri bulunduu
gibi, BM ile Somalinin komularna tehdit gnderilmeyede devam edildi.
El-abab, 17 Eyll 2009 Perembe gn AB birliklerine saldrd. ABnn bakent Mogadiudaki en
byk asker ssne arabayla iki ayr intihar saldrs dzenledi; 17si bar koruma grevlisi, 4 de
Somali vatanda olmak zere 21 kii ldrd. rgt, ABnn asker birlii AMISOMa ynelik
saldrlarn devam edeceini ne srd.
Sz konusu saldr sonrasnda gerek hkmete gerekse komu lkelere tehditlerde bulunmaya devameden el-abab, Cibutinin de lkeye asker gndermesi durumunda ayn kaderi paylaacan iddia etti.
rgt, hlihazrda Cibuti ynetiminin havalimanlarn ve limanlarn yabanc hkmetlerin kullanmna
amasndan rahatsz olduunu da yineledi. Aybanda Cibutinin ABD Bykelisi, AMISOMda faaliyet
gstermek zere Cibuti birliklerinin Somaliye gideceini aklamt.
Bir dier komu olan Eritre ise, Hkmetleraras Kalknma Otoritesinin gndemindeydi. Somali
hkmeti, kendisine kar gruplar destekledii gerekesiyle Eritreye uluslararas yaptrmlarn
uygulanmas arsn yinelerken, Eritre de uluslararas kesimin Somalide istikrara deil istikrarszla
neden olduunu iddia etti.
lkede istikrarn salanamamasnn yan sra Somali halkna ynelik yardmlarda da azalmalar
yaanyor. rneinDnya Gda Program anne ve ocuklarn ihtiyalarna ynelik 12 besleme ofisini
yetersiz kaynaklardan tr kapattn aklad. Sz konusu ofislerin btesinin sadece yzde 40nn
karland belirtildi.
Baa Dn
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
24/45
24
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesi
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA
Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89
EKONOM
AFRKA KALKINMA BANKASI G20 ZRVESNDE KAYNAKLARI ARTTIRMANIN YOLUNU
ARIYOR
Afrika Kalknma Bankas, G20 Zirvesine katlan
devletleri, Afrika devletlerinin kurum kaynaklarn
arttrabilmesi iin maddi yardmda bulunmaya ard.
Afrika Kalknma Bankas Bakan Donald Kaberuka,
Afrikadaki dk gelire sahip lkelerin ekonomik
durumunun ktye giden dnya ekonomisinin bir
paras olduunu ve bu sebeple iyiletirme olanaklar
tartlrken bu lkelerin srecin dnda tutulmamas
gerektiini ifade etti. Ayrca Pittsburgh G20 Zirvesini
heyecanla bekleyen Afrika iin ekonomik krizin byk
bir darbe olduunu ve Afrika Kalknma Bankasnn kriz
dneminde konjonktre uygun hareket ederek
gvenilir, duyarl ve iyi bir partner olduunu kantladnn da altn izdi.
Kaberukaya gre, krizin etkilerinin azaltlmas iin az gelirli lkeleri destekleyen ve kurtarma
paketlerini ieren ek somut admlarn atlmas hayati nem tayor. Bu anlamda da G20 Zirvesi
beklentilere cevap bulmak iin olduka nemli grlyor.
Baa Dn
ECOWAS DAHA ETKL G POLTKALARI ARISINDA BULUNDU
ECOWAS (Bat Afrika Devletleri Ekonomi Topluluu), ye devletleri daha etkili g politikalarnn
hazrlanp uygulanabilmesi amacyla kapasitelerini arttrmaya ard. Uluslararas G rgt
tarafndan hazrlanan g eitimi seminerinin alnda konuma yapan ECOWAS yetkilisi Pietro
Mona, bu alanda ye devletlerin her seviyede ibirlii halinde almalarnn yan sra, AB ve
Uluslararas G rgt bata olmak zere eitli kurulular ve niversitelerle istiare halinde
olunmas gerektii belirtti. Bu sayede uluslararas standartlara ulalaca ve bunun blge iin faydal
olaca ifade edildi.
Gana ve Nijeryadan yetkililerin katld seminerde emek g ile ilgili politikalarn gelitirilmesi
konusu gndeme alnd. Seminer katlmclarndan Nijerya alma ve retim Bakan Prince Adeto -
Afrika Kalknma Bankas Bakan Donald Kaberuka
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
25/45
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
26/45
26
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesi
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA
Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89
Reformun en nemli admlarndan biri, 14 Austosta Nijerya
Merkez Bankasnn, Nijeryann be byk bankasnn ynetimi
stlendiini aklamasyla atld ve 420 milyar Naira yenidenyaplandrlmalar iin bu bankalara ynlendirildi.
Banka yneticilerinin byk yolsuzluklara imza attn belirten
Lamido Sanusi, reform kapsamnda bu yneticilerin grevden
alndn ve yerine yeni yneticilerin atandn belirtti.
IMF Temsilcisi Nellor ise, yapt aklamada yeni reform
programnn uzun srete Nijerya ekonomisinin bymesine ve
kalknmasna yardmc olacan ve 2020 ylnda Nijerya
ekonomisinin dnya ekonomisi iindeki konumunun daha byk ve
etkili olacan ifade etti.
Baa Dn
AB LE GNEY AFRKA ORTAK IKARLAR KONUSUNDA BRL KARARI ALDI
Avrupa Birlii ile Gney Afrika arasnda 4 Eyll Cuma gn, Cape Townda gerekletirilen Gney
Afrika- Avrupa Birlii Zirvesi sonucunda, blgesel ve kresel karlar
konusunda ortak hareket etme, mevcut ikili ilikileri glendirme ve
ibirlii karar alnd.
lerleyen gnlerde AB heyetinin Bakan Jacob Zuma ve ekibi ile bir
araya gelerek, 10 yl nce Gney Afrika ve Avrupa Birlii arasnda
imzalanan Ticaret, Kalknma ve birlii Antlamasn gzden
geirmesi ve yeni ibirlii alanlarnn antlama maddelerine
eklemesi bekleniyor.
Uluslararas likiler ve birlii Szcs Nomfanelo Kota, Zirve
sonras bir gazeteye verdii demete, Aralk aynda Kopenhagda
gerekletirilecek
Birlemi Milletler klim Deiiklii Konferansncesinde AB ile yaplan grmelerde iklim deiiklii, kresel
ekonomik kriz, ticaret, blgesel kalknma ve kriz ynetimi gibi
konular zerinde durulacan ifade etti.
Nomfanelo, Zirvenin en nemli sonucunun Ticaret, Kalknma ve
birlii Antlamasnda yaplacak deiiklikler iin imza atlmas
olduunu syledi ve yaplacak olan deiikliin gmrk, gelir hizmetleri ve iletiim gibi yeni ibirlii
alanlarn da ieren 35 yeni maddenin antlamaya eklenmesine ilikinolduunu belirtti.
Baa Dn
Nijerya Merkez Bankas Bakan
Lamido Sanusi
Uluslararas likiler ve birliiSzcs Nomfanelo Kota
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
27/45
27
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesi
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA
Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89
EYLL AYINDA YAPILAN AFRKA TELEKOM KALKINMA ZRVESNDE 2008 YILI YATIRIM
ORANLARI AIKLANDI
Eyll aynn ikinci haftas Abiyada gerekletirilen Afrika
Telekom Kalknma Zirvesinde 2008 ylnda
gerekletirilen yatrm oranlar akland.
Uluslararas Telekomnikasyon Birlii Genel Sekreteri
Hamadaun Tourenin yapt aklamaya gre,
Afrikadaki Bilgi ve letiim Teknolojisine yapt 8 milyar
dolarlk yatrmla Amerika Birleik Devletleri yatrm
oranlarnda ilk sray alyor.
Toure aklamasnda, Sahra-alt Afrikasnda mevcut 250 milyon abone olduunu ve bu saynn her
geen gn arttn belirtti ve son 10 ylda telekomnikasyon sektrnde atlan admlar da vgyle
karladn ekledi.
Tourenin belirttii rakamlara gre, Afrikada u an 30 milyondan fazla kii internet eriimine sahip ve
sadece Nijeryada 11 milyon yeni internet kullancs mevcut. Bu rakamlar kta genelinde gz nne
alndnda son aylarda telekomnikasyon sektrnde gerekletirilen atlmlar sayesinde Afrikann %
40nn telekomnikasyon alanndaki teknolojik yeniliklerden yararlandn gsteriyor.
Baa Dn
KENYA GECEKONDU TEMZLNE BALADI
Afrikann en byk gecekondu
blgesi olarak gsterilen Kibera
yerleimi sakinleri tahliyeedilmeye baland. Nfusu 1
milyona yakn olan ve bakent
Nairobide bulunan yerlekenin
temizlenmesinin 2 ila 5 yllk bir
sreyi kapsayabilecei ifade
ediliyor. Tahliye edilen baz
Kenyallar yakn blgede ina
Afrikann % 40 telekomnikasyon alanndakiteknolojik yeniliklerden yararlanyor
Afrikann en byk gecekondu blgesi olarak gsterilen Kibera yerleimi
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
28/45
28
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89
edilen 300e yakn yeni konutlarda ikamet edecek ve ayda 10 dolar kira deyecek. Baz sakinler ise ,
blgeden ayrlmayacaklarn ifade ediyorlar. 80den fazla yerleimci ve toprak sahibi mahkemeye
giderek topraa sahip olduklar gerekesiyle tahliye ilemini durdurmak istiyor. Blge milletvekiliKenya Babakan Raila Odinga, BM tarafndan desteklenen projenin okul, market, oyun bahesi gibi
alanlara sahip ada ve dk gelirli bir yerleim blgesinin temelini oluturacan ifade etti.
Baa Dn
TRKYE-AFRKA LKLER
AHMET DAVUTOLU NEW YORKTA AFRKALI DILER BAKANLARIYLA GRT
Dileri Bakan Ahmet Davutolu, 64. dnem BM
Genel Kurulu toplantlar ncesinde New Yorktaki
temaslar erevesinde 23 Eyll aramba gn Gana,
Kamerun ve Tanzanya Dileri Bakanlaryla grt.
Babakan Recep Tayyip Erdoanla birlikte BM Genel
Kurulunda dzenlenen klim Deiiklii Zirvesine
katlan Davutolu, basna kapal olarak gerekletirilen
ikili temaslarndan ilkini, Trkevinde, Gana Dileri
Bakan Muhammed Mumini ile yapt. Davutolu daha
sonra Kamerun Dileri Bakan Henri Eyebe Ayissi ve
Tanzanya Dileri Bakan Kamillius Membe ile ayr ayr
grt.
Davutolu ile Mumini grmesinde, Trkiyenin Ganada bykelilik ama hazrlnda olduu ve iki
lke arasnda serbest ticaret anlamas konusundasrecin hzlandrlmasnn yararlolaca belirtildi.
Ganal bakan Mumuninin Trk inaat sektrn ok baarl bulduklarn syledii grmedeDavutolu, TKAnn faaliyetleriyle ilgili Ganal bakana bilgi verdi ve Ganal diplomatlarn Dileri
Bakanl Akademisinde eitim alabileceklerini kaydetti.
Daha sonra Kamerun Dileri Bakan Henri Eyebe Ayissi ile Davutolu arasnda geen grmede, iki
lke ticaretinin arttrlmas iin ifte vergilendirmenin nlenmesi ve serbest ticaret anlamalarnn
kabul edilmesi gibi yasal dzenlemeler zerinde duruldu. Davutolu Kamerunlu diplomatlara da
Bakanlk Akademisinde eitim verilebileceini belirtti.
Davutolu, Tanzanya Dileri Bakan Kamillius Membe ile Trkiyede bir bykelilik almas
konusunda grt. Bakan Davutolu, Trkiyenin Afrikaya aldn, bu anlamda da Afrikann
Ahmet Davutolu, 64. dnem BM Genel Kuruluncesinde Afrikal bakanlarla grt
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
29/45
29
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89
nemli lkelerinden olan Tanzanyann tecrbesinden, uzmanlndan yararlanmak istediklerini ifade
etti. Somali konusunun da ele alnd grmede, Tanzanyal bakan Trkiye`nin Somali
operasyonlarna katksndan dolay Davutoluna teekkr etti ve Trkiye ile Somali konusundastratejik ortakla hazr olduklarn syledi. Grmede Somali sorununun zmne ynelik iki
lkenin yakn almasna karar verildii ifade ediliyor.
Davutolu, Afrikal Dileri Bakanlar ile bir araya geldii Trkevinde slam Konferans rgtGenel
Sekreteri Prof. Dr. Ekmeleddin hsanolu ile de grt. Toplantda, K reform sreci ve slam
Ekonomik ve Ticari birlii Daimi Komitesi (SEDAK)nin 25. yl dnmnn kutlanaca stanbul`da
yaplacak zirveyle ilgili gr alveriinde bulunuldu.
Baa Dn
TCG GKOVA FIRKATEYN YENDEN ADENDE
TCG Gkova Frkateyni, korsanlarla mcadele etmek iin
ikinci kez Somali aklarna gitti. Aden Krfezinde 5,5 ay
yani ubat 2010a kadar grev yapacak frkateynde 30u
subay, 158i astsubay, 79u er ve erba olmak zere toplam
267 personel bulunuyor. Gkova da blgede bulunan dier
Trk frkateynler gibi Grev Kuvveti 151 bnyesinde
faaliyet gsterecek, taktik komutasnda yer alacak.
29 Eyll 2009 Sal gn Amerikan Donanmasndan yaplan
aklamada ise, son zamanlarda korsan saldrlarnda art
grld belirtildi. 2009da 146 saldr teebbs
gerekleirken bunlardan 28inin baarl olduu ifade
edildi. Birleik Grev Gc Komutan Scott E. Sanders,
korsanlarn saldrlar karsnda pasif bir konumda bulunmadklarn, aksine korsanlarn fazla cesurolamadklar bir evre yarattklarn ifade etti.
Baa Dn
TCG Gkova Frkateyni
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
30/45
30
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89
GAMBYADA BR TRK ADAMI LDRLD
Gambiya'da i yatrmlar dnda rencilere yapt yardmlar ve tarm
blgelerini geniletme faaliyetleriyle de tannan Trk iadam erif eri (50),
14 Eyll gn Karaiba kentindeki evinde l bulundu. Evin camlarnn krk
olduunu gren koruma ieri girdiinde eri'nin cesediyle karlat. Olay
polise haber veren koruma cesedi evin yatak odasnda bulduunu syledi.
Karaiaba Polis Merkezi cinayet hakknda soruturma balatrken, evde
bulunan para ve cep telefonunun alnm olduu kaydedildi. Olayla ilgili drt
pheli gzaltna alnrken, Gambiya polisi ldrlen Trk iadam brahim
erinin katil zanlsnn pheli arasndan Gambiyal Bubacarr Tunkara
olduunu onaylad. erinin orta Cerigizham Sahim Gambiyal genlere i imkn sunacak bir tarm irketi kurmak iin Gambiyada bulunduklarn ve gvenli olduunu dndkleri iin Gambiyay
setiklerini kaydetti.
Baa Dn
HUKUK ve NSAN HAKLARI
RUANDA ESK MECLS BAKANINA SOYKIRIM SUUNDAN MR BOYU HAPS CEZASI
VERLD
Ruanda`nn eski Meclis Bakan Alfred Mukezamfura, 1994`te Tutsilere kar
soykrma katlmaktan sulu bulunmasn takiben mr boyu hapse mahkum
edildi.
Resmi kaynaklar, Mukezamfura`nn, bakent Kigali`nin Nyakabandablgesindeki halk mahkemesi (Gacaca) tarafndan 3 Eyll Perembe gn,
nefreti kkrtmak ve soykrm tevik etmekten sulu bulunarak mr boyu
hapse mahkum edildiini aktard. Merkez Demokrat Partinin (PDC) lideri olan
Mukezamfura, 2009`un bana kadar Devlet Bakan Paul Kagamenin rejimi
bnyesindeki en nemli Hutulardan biri olarak kabul ediliyor. 2003ten 2008e
kadar Meclis Bakanl yapan Mukezamfura, ayn zamanda Ruanda Anayasa
Komisyonu Bakan Yardmcsyd. Nisan 1994te Hutulardan oluan ordunun
Tutsilere kar balattklar katliamda, 100 gnde yaklak 800 bin kii ldrlmt.
Baa Dn
ldrlen iadam
erif eri
Ruanda`nn eski MeclisBakan AlfredMukezamfura
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
31/45
31
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesi
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA
Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89
TANZANYADAK ALBNO DAVASINDAN DAM KARARI IKTI
Tanzanya Yksek Mahkemesi, vcudunun paralarn
by iin kullanmak zere 13 yandaki Matatizo
Duniay ldren be kiinin aslarak idam edilmesine
karar verdi. dam cezasna arptrlanlardan biri,
katledilen 13 yandaki albino ocuun iki bacayla
yakalanmt.
Albino haklar savunucusu olan Under The Same Sun
(Ayn Gnein Altnda) adl grup, mahkemenin en
doru karar verdiini savunmakla birlikte, bunun
sadece 53 cinayetten biri olduuna dikkat ekti.
Tanzanya, albino cinayetleri nedeniyle bata
uluslararas kurulular ve insan haklar rgtleri olmak zere, sk sk birok evre tarafndan uyarlyor.
Tanzanyal yetkililer, cinayetlerle ilgili olarak imdiye kadar aralarnda 4 polisin de bulunduu 90dan
fazla kiiyi tutuklad. Tanzanyada 2007den beri en az 53 albino ldrld ve vcut paralar
byclkte kullanlmak zere satld. zellikle lkenin cra kuzey bat blgeleri Shinyanga ve
Mwanzada batl inanlarn son derece yaygn olmasyla aklanan katliam, ans getirmesi iin
yaplyor. Tanzanyann komusu Brundide ise, getiimiz ay, biri mebbet hapis cezas olmak zere
13 kii cinayet sulamasyla mahkum edilmiti. Burundide 2008 ylndan bu yana ldrlen
albinolarn saysnn en az 11 olduu biliniyor.
Baa Dn
EFSANEV NSAN HAKLARI SAVUNUCUSU GAN FAWEHNM 71 YAINDA HAYATINI
KAYBETT
nde gelen Nijeryal insan haklar ve demokrasi
savunucusu Gani Fawehinmi 71 yanda kanserden
hayatn kaybetti.
Fawehinmi, Nijerya hkmetine ynelttii sert
eletirilerle tannyor ve bu yln banda Nijeryadaki
Vanguard Newspaper ( Nijerya nc Gazetesi)
tarafndan Nijeryann yaayan 20 efsanesi listesinde
gsterildi. 2003 ylnda Milli Vicdan Partisini kuran
Fawehinmi, ld yaa kadar kendisini yoksullukla
Tanzanyada Albino Mahkemesinden idamkarar kt
Nijeryal nsan Haklar Savunucusu GaniFawehinmi
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
32/45
32
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89
mcadeleye adad.
nsan haklar alannda yrtt faaliyetleri nedeniyle 1966-1999 yllar arasndaki askeri ynetim
sresi boyunca birok kez tutuklanan ve ikenceye maruz kalan Fawehinmi, yapt son rportajnda
Asla orta yol adam olmadm. Hangi yola inandysam, hayatm boyunca tm kalbimle o yolda sonuna
kadar ilerledim, ylmadm. ifadelerine yer vermiti.
Baa Dn
SUDANDA PANTOLON KRZ MDLK ZLD
Geen aylarda gndeme oturan
Sudandaki pantolon krizi imdilik sonaerdi. Pantolon giydii gerekesiyle 200
dolar kefalet veya bir ay hapis cezasna
mahkm edilen ve krba cezas almayan
Lbna Hseyin, kefaleti demeyi
reddettii iin 7 Eyll Pazartesi gn
hapse mahkm olmutu. Gazeteciler
Birliinin kefaleti demesinden sonra 8
Eyll 2009 Sal gn serbest brakld.
Hseyin, serbest braklmasndan
memnuniyet duymadn; ailesi ve
arkadalarndan cezay dememelerini
istediini syledi. BM nsan Haklar Ofisi,
cezay Sudandaki ayrmcln ve ayrmc
yasalarn gstergesi olarak yorumlamt.
Baa Dn
EVRE ve SALIK
BM KLM ZRVES VE AFRKA
Kyoto Rejimi sonrasnda iklim deiiklii ile mcadeleyi ele alacak ve Aralkta dzenlenecek olan
Kopenhag Zirvesinden nce BMde klim Deiiklii Zirvesi 22 Eyll 2009 Sal gn dzenlendi.
Kopenhagda ABn temsil edecek olan Kongo Cumhuriyeti Devlet Bakan Denis Sassou -Nguesso,
BM zirvesinde Fransa, Japonya, ABD ve dier sanayilemi lke temsilcilerinin konumalarn umut
verici bulduunuifade etti.
Lbna Hseyine Kenyal kadnlardan destek geldi
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
33/45
33
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89
Kopenhag Zirvesine ok az bir sre kaldn hatrlatan ve
somut kararlarn alnabilmesi iin gerekten istekli olunmas
gerektiinin altn izen Sassou-Nguesso, Afrikanngrlerini de yineledi. Ktann sadece iklim deiiklii
yznden maruz kald sorunlarn telafisini istemediini,
ayn zamanda sz konusu sorunlarn zmne de katkda
bulunduunu belirtti.
BM Genel Kurulu Bakan Ali Tiryaki de, fakir lkelerin iklim
deiiklii sorunlarndan tr en az sorumlulua sahip
olmakla birlikte en fazla ve ilk bata zarar grdklerini
hatrlatt. Sahra-alt Afrika, Asya ya da Pasifik Adalarnda
kuraklk, deniz seviyesinin ykselmesi gibi deien hava olaylarnn salt yoksullukla mcadeleyi deil, lkelerin varln da tehdit ettiini kaydetti.
Zirvede konuan BM Genel Sekreteri Ban Ki-Mun ise, ancak sera gaz emisyonlarn azaltma ve
gelimekte olan lkelere maddi ve teknolojik yardm salanmas hedeflerini iermesi durumunda
Kopenhagda baar elde edilebileceini vurgulad.
Baa Dn
MAATHA, DNYA LDERLERN KLM DEKL KONUSUNDA HAREKETE GEMEYE
AIRIYOR
Dnyaca tannan Nobel Bar dl SahibiKenyal evreci Wangari
Maathai, dnya liderlerini Aralk aynda Kopenhagda
gerekletirilecek olan Birlemi Milletler klim Deiiklii
Konferansnda balayc bir anlama yapmaya ard.
ABD Bakan Obamann da ilerinde bulunduu 8 devlet bakannn
konuma yapt New Yorkta gerekletirilen Birlemi Milletler
klim Deiiklii Konferansnda, uluslararas toplum szcs olarak
sz alan Maathi, iklim deiikliinin tm dnyada milyonlarcainsann hayatn kt etkilediini ve devletlerin bir an nce bu
konuda harekete gemesi gerektiini, aksi takdirde tm dnyann
bunun bedelini ar bir ekilde deyeceini belirtti. Ayrca zerinde
mutabk olunan, balayc bir anlama ile devletlerin bu konuda sk
bir ibirlii iinde olmas gerektiini ifade etti.
Baa Dn
BM Genel Kurulu Bakan Ali Tiryaki
Kenyal evreci Wangari Maathari
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
34/45
34
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89
KENYADA KURAKLIK YZNDEN 4 MLYON NSAN GIDA YARDIMINA MUHTA
Kenyada sezon boyunca yan olmamasyla artan kuraklktan tr, gda yardmna muhta
insan saysnn 4 milyon olduu ifade edildi.
Kenya, Somali, Sudan, Etiyopya ve Cibuti genelinde kuraklktan etkilenen insan saysnn 19 milyon
olduu akland. Hasat orannda d yaanrken gda fiyatlarnn yzde 30lara kadar artt
belirtiliyor.
Kurakln etkiledii bir baka alanda hayvanclk. Geen ay Kenya hkmeti 4,1 milyon ngiliz Poundu
deerinde bir projeyle iftilerden zayf hayvanlarn alacan aklamt.
Baa Dn
TUNUSTA SEL VE AIR YAI YZNDEN 17 K HAYATINI KAYBETT
23 Eyll aramba gn Tunus Devlet Haber Ajans, gney Tunustaki yar kurak
blgede grlen saanak ya ve sel sonucu 17 kiinin ldn, 8 kiinin
yaralandnve arama-kurtarma almalarnndevam ettiini aklad.
Baa Dn
BATI AFRKADA SEL FELAKET
Bat Afrikada haziran ayndan bu yana devam eden
mevsimsel yalar sel felaketine yol at. BMnin
yapt aklamaya gre, Sierra Leone, Burkina Faso,
Nijer, Gambia, Gana gibi blge lkelerinde 159 kii
hayatn kaybederken, 600.000 kii de evsiz kald.
Hlihazrda gda eksiklii ile mcadele eden blgede
tarlalarn da ciddi ekilde hasar grd ifade edildi.
BM Dnya Gda Program sel madurlarna gda yardm
yaplacan ve 50.000 kiiye yardm ulatrldn,
ayrca sel madurlarna ulatrlmak zere 18 milyon
Dolar yardm toplandn aklad. Ancak yalnzca
Burkina Fasoda nmzdeki alt ay boyunca yardma
Tunustasel felaketi
Bat Afrikada haziran ayndan bu yana devameden mevsimsel yalar sel felaketine yol at
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
35/45
35
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89
muhta kii says 150.000. BM nsani ler ve Acil Yardm Koordinatr John Holmes, blgedeki
madurlarn ihtiyalarna ivedilikle cevap verebilmek iin balardan yardm beklediklerini aklad.
2007 ylndaki sel felaketinde 300 kii hayatn kaybetmi, 800.000 kii evsiz kalmt. Hkmetler selekar hazrlksz olmakla sulanrken, Dnya Salk rgt daha fazla can kaybnn yaanmamas iin
ishal, stma gibi salgn hastalklara kar uyarlarda bulundu.
BM nsani Yardm Koordinasyon Ofisi (OCHA), iklim deiikliinin byle doal afetlere neden
olabileceine vurgu yaparak, insanlarn kresel snmann bedelini dediklerini ifade etti.
Baa Dn
NESL TKENEN HAYVANLAR
Gambiya Orman ve evre Bakan Momodou Kotu
Cham, Gambiya Ulusal Meclisini bilgilendirerek fil,
zrafa, aslan gibi trler de dhil olmak zere 13 tr
vahi hayvann nesli tkenmekte olduunu belirtti.
Cham, bu durumun doal srecin bir paras olduunu
sylemek mmknse de pek ok trn yok
olmasndaki temel nedenin insan saysnnok artmas
nedeniyle vahi hayvanlarn habitatlarn kaybetmeleriolduuna vurgu yapt. nsan nfusu arttka bunun
daha fazla trn yok olma nedeni haline geleceini
belirten Cham, fil, aslan gibi trlerin yzlerce
kilometrelik yaam alanlarna ihtiya duyduklarna
dikkat ekti. Habitatlar insanlarn faaliyetleri sonucunda yok olan bu hayvanlarn g etmek zorunda
kaldklarn, ou kez de ldrldklerini kaydetti. Bakan ayrca meclise arda bulunarak
hayvanlarn yok olma nedenlerinin tm ayrntlar ile aratrlmasn ve bu konuda etkili olabilecek
yaptrmlar uygulanmasn talep etti.
Hayvanlarn yeniden oalabilmeleri iin doal parklara ihtiya duyulduunu belirten Cham, safari gibiyksek gelirli snflar hedef alacak doa turizmi aktivitelerinin vahi trlerin nemine katk yapacan
syledi. Bu alanda hkmetin zel sektr ile birlikte almasnn daha olumlu sonular douracan
ifade ederek doal parklar iin ihtiya duyulacak teknik ve mali destein bu yolla daha kolay
karlanacan belirtti.
Baa Dn
Gambiyada 13 tr vahi hayvann nesli
tkenmekte
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
36/45
36
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89
KENYADA ORMAN KORUMA PROGRAMINA BLL CLNTONDAN DESTEK
ABD eski Devlet Bakan Bill Clinton, 22 Eyll Sal
gn, Kenyada orman koruma programna
yapaca katky arttracan aklad. nceden
Mau Ormannn Enoosupukia blmndeki
100.000 hektar alana aa dikeceini belirten
Clinton, durumun ok ciddi olmas sebebiyle
yardm arttracan syledi. Clinton, Dnya
Bankas, Clinton Vakf ve benzer kurumlar
kullanarak Kenyada ormanlarn kurtarlmas iin
fonlar arttrmak hedefinin yannda salkalannda da Kenyaya yapaca yardmn devam edecei sinyalini verdi; Clinton Vakf tarafndan i
verilen 1000 hemirenin szlemelerinin yineleneceini ifade etti.
Baa Dn
MADAGASKAR AIKLARINDA BATAN TRK GEMS EVREY TEHDT EDYOR
Madagaskar aklarnda frtnaya yakalandktan sonrabatan Trk gemisi Hint Okyanusunda evre felaketine
neden oldu. Yerel medyann haberine gre, MS
Glser Ana adl gemi, akaryakt, atk su ve fosfat
szdryor.
Hindistana gitmek zere Madagaskar aklarndan
geen 189 metre uzunluk, 30 metre genilikteki Trk
gemisi 39 bin ton fosfat ykyle birlikte austos ay
sonunda adann 3 kilometre anda batmt.
Kurtarma grevlileri,siyah dumanlarn kt gemideki2 Endonezyal ve 21 Trk mrettebata ulamay
baarmt.
L`Express de Madagascar gazetesi, MS Glser Anann tad fosfat yknn bir ksm ile 383
metrekp akaryakt ve 7 bin litre pis su szdrdn yazd. Gazetenin haberine gre, kk balk lleri
yakndaki Faux Cap plajna vuruyor. Madagaskar hkmeti, 1 Eyll itibariyle blgede avlanmay geici
olarak durdurdu. Denizdeki kirlilik, nadir kaplumbaa trlerinin kambur balinalarn yaad Cap St
Marie milli parkn da tehdit ediyor. evreciler, szntnn blgedeki mercan kayalklarn
etkilemesinden endie ediyor.
Clinton ve Kenya Babakan Raila Odingann (solda)
MS Glser Ana
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
37/45
37
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89
Madagaskar Yeiller Partisinden Laurent Anpilahy, canllara bir zarar olmayan fosfatn yksek
miktarda bulunmasnn alg poplasyonunda arta neden olaca uyarsn yapt. Bu durum, blgedeki
krlgan ekosistemi tehdit ediyor.
Baa Dn
KLTRve BLM
AB, KADIN ARATIRMACILARI DLLENDRD
AB Komisyonu, 9 Eyll 2009 aramba gn, 5 kadn aratrmacya
dl verdi. Mauritius niversitesinde ilk kadn dekan olan Profesr
Romeela Mohee, dln, atk deerlendirme alannda yapt yeni
icatlar iin ald. Mauritius ve Gney Bat Hint Okyanusundaki medikal
ve aromatik bitkiler zerinde ilk veri taban hazrlayan ve y ine Mauritius
niversitesinin Organik Kimya Blm Bakan olan Ameenah Gurib-
Fakim, Dnya ve Hayat Bilimleri Sektr dlne layk grld. Msr
Bilimsel Aratrmalar Bakanlnda alan Farmakoloji Profesr Sanaa
S. Botros da dl alan isimler arasnda idi. Gney Afrikal aratrmaclar
Lee-Anne McKinnell ve Dr. Brenda Diana Wingfield ise uzay bilimi gibi
alanlarda yaptklar almalardan tr dllerini aldlar.
Baa Dn
CEZAYRDE PCASSONUN RESMLER BULUNDU
9 Eyll 2009 aramba gn Tiaret blgesinin kltr mdriyetinden yaplan aklamada, bir Cezayirli
vatandan kuyu kazarken nl ressam Pablo Picassonun 7 resmini bulduunu belirtti. Picassonun
sz konusu resimleri 1944 ylnda blgeye dzenlendii gezi srasnda yapt ifade edildi. Resimler,
sergilenmek zere bakent Cezayirdeki Sanat Mzesine gnderildi.
Baa Dn
Mauritius niversitesininOrganik Kimya Blm Bakan
olan Ameenah Gurib-Fakim
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
38/45
38
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesiAFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Kuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARATelefon:448 05 21 Fax:448 05 89
DISTRICT 9 FLMNE TEPKLER
Nijerya letiim Bakan Dora Akunyili Gney Afrika yapm Disrict 9
filminin gsteriminin durdurulmas iin lkedeki sinemalara
arda bulundu. Yabanclar ve ayrmclk konularnn ilendii
bilim kurgu filminde Nijeryallarn tmnn gangster ve rk
olarak gsterildiini belirten Akunyili, yapmclardan da zr
beklediklerini belirtti. Gney Afrikal Neill Blomkampn
ynetmenliini, Peter Jacksonn yapmcln stlendii filmin
hikyesi ise ksaca yle: 1982 ylnda Johannesburg semalarnda
dev bir uzay gemisi belirir. Bir sre kimse ne yaplmas gerektiini
tam olarak bilemez, fakat en sonunda ordu duruma mdahaleetmeye karar verir ve uzay gemisinin yzeyine bir delik aarak
ieri girilir. eride beklemedikleri bir manzarayla karlarlar.
Milyonlarca dnya-d varlk alktan krlmaktadr. Uzay
gemisinden yeryzne indirilen yaratklar, Johannesburgda
District 9 ad verilen bir gettoda toplanrlar ve zaman iinde
hkmet tarafndan etraflar dikenli tellerle evrilerek nfusun
geri kalanndan ayrlrlar. Filmde, uzayllarla yasad ticaret yapan gangster etesinin ba olan
Obesandjonun adnn, Nijeryann eski devlet bakan Olesegun Obasanjonun adyla olan benzerlii
de dikkat ekiyor.
Baa Dn
GNEY AFRKA MODA HAFTASI
Gney Afrikada yln en byk
organizasyonlarndan biri olarak
deerlendirilen Gney Afrika Moda Haftas
Johannesburgdaki Sandton Convention
Centreda gerekletirildi. Baz tasarmclar
dnyaca nl Barbienin 50. doum gnne
iaret etmek amacyla tasarmlarna
Barbieden esinlenen modern kadn izgilerini
yansttlar.
2009 Gney Afrika Moda Haftas
organizasyonunda Nijeryadan modaevi -
House of Bunor, House of Neon ve House of
District 9 Film Afii
2009 Gney Afrika Moda Haftas
-
7/25/2019 Afrika Gundemi Eylul 2009
39/45
39
ANKARA NVERSTES
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZ
Ankara niversitesi
AFRKA ALIMALARI ARATIRMA VE UYGULAMA MERKEZKuleli Sokak No:42 Gaziosmanpaa / ANKARA
Telefon:448 05 21 Fax:448 05 89
Ole- dikkatleri ekti. Dier kreasyonlar ise, Gney Afrikann nl tasarmclar David Tlale, Craig Port,
Stoned Cherrie, Abigail Betz ve Thula Sindi tarafndan sergilendi.
Grece kk olmasna ramen olduka hzl bir geliim izgisi izleyen Gney Afrika moda sektr
yzlerce insann son moday takip ettii bir alan yaratt. Johannesburgda kuma ve son moda
tasarmlar yannda farkl aksesuarlar, ayakkab ve taklara da yer verildi.
Baa Dn
SPOR
2010 DNYA KUPASI RSKLER GNEY AFRKAYI ENDELENDRYOR
G
Gney Afrikal yetkililer benzer umutlarla lkeye giri yapan
gmenlerin saysndaki artn giderek ykseldiini akladlar.
2010 Dnya Kupasndan para kazanabileceklerini umut eden
baka gmen aklar da olacan beklediklerini syleyen
yetkililer, bunun iin gerekli nlemleri imdiden aldklarn
belirttiler. Bununla birlikte kupa kapsamndaki oyunlar
bittikten sonra gmenlerin hemen lkeden ayrlmayaca
konusunda endieler var.
imkanlarndan faydalanmak amacyla geen sene Malaviden
ayrlarak, 2010 Dnya Kupas