Administratie: Brederotiestraat f7-17a, Amsterdam. West ...€¦ · VRIJDAG 22 MAART 1940....

4
VRIJDAG 22 MAART 1940. VERSCHIJNT EENMAAL PER WEEK IC Ï VIJF EN DERTIGSTE JAARGANG - No. 12 QRGAAN VAN HET NAT. ARBEIDSSECRETARIAAT Administratie: Brederotiestraat f7-17a, Amsterdam. West, Tel. 83421 „In beide hoofdsteden heeft men intussen de indruk, dat de Duitse regering er naar streeft een betere verstandhouding tussen de Sowjet-Unie en Italië te weeg te bren- gen en wel door een regeling van de Balkan ten koste van de geallieerden". 19 Maart 1940. „Alg. Handelsblad". De Confnlie «Mföfc- De vijfde Utilez en D E wereld gist naar de betekenis van de samenkomst tussen Hitler en Musso- lini aan de Brennerpas, die tijdens het laat- ste bezoek van den Duitsen minister von Ribbe ntrop te Rome geregeld is. De aan- wezigheid van Roosevelt's afgezant, Sum- ner Welles in Rome, doet de pers van alle landen spreken over „het grote vredes- offensief", waarvan zowel Duitsland als Italië de gangmakers zouden zijn. Aan dit „vredesfront" zou Stalin van ganser harte meewerken. In de ochtendbladen van 19 Maart wordt aandacht geschonken aan een artikel, dat het Russische blad „Izwestia" heeft gebracht en dat gekenmerkt wordt door grote welwillendheid jegens Italië. De Duitse pers geeft veel bekendheid aan dit artikel, dat klaarblijkelijk dienst doet om Italië gerust te stellen met betrekking tot Ruslands plannen, die de Balkan raken. De „Izwestia" deed uitkomen, dat de be- dreiging van de vrede in het nabije Oosten door de geallieerden in de eerste plaats de Balkan geldt, „waarvoor Italië altijd zo grote belangstelling aan de dag heeft ge- legd". Deze formulering zou op de bereid- heid van Moskou wijzen, de Italiaanse be- langen op de Balkan te eerbiedigen. Zou Rome op dat punt gerust gesteld kunnen worden, dan zou het aan Duitsland -makke- lijke! vallen om de tegenstellingen tussen Italië en Moskou op de achtergrond te dringen. * * * G RAAG verdiept zich de wereld in mo- gelijkheden tot herstel van de vrede. Niet alleen in de neutrale landen wordt een spoedig einde van de oorlog begeerd door de regeringen. De daar bestaande vre- deswil wordt zowel gewekt door de vrees voor het direct betrokken worden in de oorlog, omdat het zelfbeschikkingsrecht der kleine naties in oorlogstijd makkelijk een fictie wordt, als door de vrees voor scherpe sociale botsingen bij lange duur van de oorlog. Maar ook in de oorlogvoerende landen zal'deze vrees zich bij de bezittende klasse laten gelden. De diplomaten van het Vati- kaan, die sterk deze invloed ondergaan, zullen niet nalaten om overal aandacht te vragen voor die mogelijkheid. De ervarin- gen van de eerste wereldoorlog worden door hen niet vergeten en Lenins voor- spellingen over het verband tussen oorlog en sociale omwenteling hebben voor de hoge geestelijken van het Vatikaan zeker reële waarde. Zij zijn er zeker van, dat in Frankrijk en in Engeland, zowel als in Duitsland aantrekkelijke kanten gezien worden van een compromis-vrede tussen deze landen onderling (en Italië). Voor de handhaving van de bestaande orde kende vooral Mussolini grote waarde toe aan een Vierrfiogendheden-Verdrag, dat sterk ge- noeg zou zijn Europa te vrijwaren voor een „bolsjewistische" omwenteling. Al wordt die omwenteling in deze vier landen als het grootste gevaar gezien, toch is het daarom nog niet eenvoudig dat Viermo- gendheden-Verdrag tot stand te brengen. Het kan slechts bereikt worden, als Duitse machtshonger gestild wordt en als ook Italië practische winst boekt van zijn vriendschapsbetrekkingen met Duitsland. H ET ontwerpen van een plan voor „nieuwe ordening" van Europa door de beide as-vrienden is zeker gemakke- lijker dan het verzoenen van Engeland en Frankrijk met de gestelde voorwaarden voor herstel van de vrede. In de propa- ganda van alle fascisten en... Stalinisten wordt alle dagen kwistig gebruik gemaakt van vredesgeluiden, die uit Italië, Duits- land en Rusland komen. De volgelingen van Stalin geloven blindelings in diens vre- delievende gezindheid en stellen dus het Franse en Engelse imperialisme grif als de oorlogszuchtige krachten, voor (ondanks het bloedige Fins-Russische intermezzo en de Moskouse roofvrede). Moet het Viermogendheden-Verdrag er komen door het inrichten van geheel Oost-Europa naar de behoeften van Moskou, Berlijn en Rome; door de terugdringing van Engels- Franse belangen in dat deel van ons we- relddeel; door concessies aan Italië ten koste van de Franse kolonie en haar haven Djibouti en de versterking van de positie der Italianen in de Franse kolonie Tunis; wordt het aan het Franse en Engel- se imperialisme onmogelijk gemaakt om op zekere landen van Oost-Europa te steu- nen; moeten Duitse koloniën, die in 1919 verloren gingen, teruggegeven worden dan is nauwelijks aan te nemen, dat Lon- den en Parijs bereid zouden zijn om een „Duitse" vrede te slikken en brengt de naaste toekomst veeleer de grote militaire worsteling dan succes van het „vredes- offensief". Gesteld, dat Mussolini bij Hitler tege- moetkomendheid gevonden had voor mati- ging van zijn eisen dan, nog zullen Enge- land en Frankrijk moeilijk het stopzetten van de oorlog accepteren. Elke Duitse vrede vernietigt niet alleen de kansen op herstel der oude (door het Versailler-Verdrag geschapen) machtsposi- tie van Frankrijk; hij zal het tempo van het verval van het Britse imperium ver- haasten. De laatste nieuwsberichten uit Brits-Indië zien er voor Engeland weinig bemoedigend uit. Bij verschillende radicale kopstukken van de Congresbeweging der Indiërs leeft de opvatting, dat de oorlog een gunstige gelegenheid biedt voor ver- wezenlijking van de onafhankelijkheid van Indië. Een telegram van de „United Press" uit Ramgarts, waar het Congres bijeen is, had de volgende inhoud: Ramgarts, 18 Maart - - Het werk- comité van het Al-Indische Congres heeft de z.g. resolutie van Patna aan- genomen, waarbij de volledige onaf- hankelijkheid van Brits-Indië geëist wordt en waarin wordt verklaard, dat vrijheid voor Brits-Indië niet kan be- staan binnen het Britse imperium". Gandhi dankte het comité er voor die resolutie te hebben aangenomen, wat overigens zeker niet zeggen wil, dat hij leiding zou willen geven aan de strijd, die de radikalen nu willen opnemen. Een „Duitse" vrede zou wel is waar aan de oorlog een einde maken, waaraan Enge- land zijn volle kracht moet geven, doch zou aan de andere kant aan de strijd voor de Indische onafhankelijkheid toch nieuwe kracht geven. R EEDS in dit stadium van de oorlog be- treffen de vredesmogelijkheden rege- lingen, die in betekenis ver uitgaan boven Europa. De gehele wereld heeft er mee te maken. Om die reden is het niet reëel overdreven verwachtingen te koesteren van de bemoeiingen van Sumner Welles, (Roo- sevelt) met het „vredesoffensief". Als het uitbreken van de oorlog een feit kon wor- den, al getuigden machtige heren in alle landen van hun vredeswil, waarom zou dan na zeven maanden het oorlogsbedrijf (dat voor de machtigste landen nog in een eerste stadium verkeert) herstel van de vrede op de dagorde staan, omdat enkele machthebbers daarvoor pleiten ? Wij kunnen dat niet zien als een waar- schijnlijkheid en zien in de week, die aan Pasen 1940 vooraf gaat, dan ook niet de „nieuwe lente", die "de demobilisatie van millioenen gewapende mannen brengen zal, het „nieuwe Europa" als een veilig tehuis voor vredelievende volkeren, die bereid en in staat zijn, de dolle ren naar de af- grond te beëindigen. 19 Maart. EN f 5-000'MKOMC BOVEN f SO- DMRHOETHET GEUWANDAW4 KOMEN/ Se!d en Vaderlandsliefde. Schrijver dezes heeft in twee artikelen, die in het weekblad „De Nieuwe Fakkel" zijn verschenen twee bronnen aangegeven, waaruit in de abnormale tijdsomstandig- heden geput zou moeten worden. De be- zittende klasse zwijgt bij voorkeur over die bronnen, zij doet alsof zij niet bestaan. Het is voor haar vertrouwensmannen niet moeilijk bij feestelijke gelegenheden en in de propaganda voor de weermacht snur- kende redevoeringen te houden over het vaderland en zijn onafhankelijkheid. Gesne- den koek is dan voor hen het begrip „goed en bloed over te hebben tot eer van het lieve vaderland". Men kan zeggen, dat wekelijks —• althans in redevoeringen minstens éénmaal getuigd wordt van de bereidheid om alles te offeren voor het bestaan van het land. Wat bewijst de praktijk van de dag, die betrekking heeft op het brengen van nood- zakelijke, geldelijke offers? Om te beginnen zien wij nog al wat vermogende Neder- landers de Oceaan oversteken en naar Amerika verhuizen. Dat die vaderlanders meteen hun kapi- taal verplaatsen is duidelijk; gewoonlijk is dat kapitaal verplaatst voor zijzelf op de boot gaan om zich in veiligheid te stellen. Van velen die blijven, die vandaag nog blij- ven, wordt een deel van hun bezit naar datzelfde Amerika overgebracht. De knap- pe Nederlandse regering heeft na zes maan- den oorlog nog geen enkele maatregel ge- nomen tegen deze vorm van vaderlands- liefde. De twee bronnen, aldus was de inhoud van onze twee artikelen in „De Nieuwe Fakkel" zijn: de grote inkomsten en de vermogens. Wie het geld wil halen, waar het is, kan aan niet anders denken. Het is verschrik- kelijk eenvoudig. Het Centraal Bureau van de Statistiek verstrekt een belang- rijk deel van de gegevens, die bewijzen, dat geld gevonden zou worden als wij het zouden willen zoeken. Is het buitensporig te verlangen, dat alle inkomsten uit arbeid en pensioenen boven de 6 duizend gulden in een Oorlogscrisisfonds worden gestort, zolang "de mobilisatie duurt? Kan dat niet geëist worden van hen, die de mond zo vol hebben over vaderlandsliefde ? In feite stuit dat denkbeeld af op de onwil van de beter gesitueerden, die ook bij bestaand oorlogs- gevaar het geld liefst halen, daar waar het niet is. Ojp 6 Maart hebben wij in de Raad van Amsterdam doen uitkomen, dat de hoogste inkomsten, die de staat der Nederlanden betaalt, ook nu nog vrij- gesteld zijn van directe belastingen. Wij gaven meteen aan, dat wij de leden der dynastie bedoelen. Hieraan moeten de 8 millioen Nederlanders denken, althans dat grote deel van hen, dat zo gemakkelijk onder de indruk raakt van goedkope koninklijke woorden. Men denke zich de som in, die jaarlijks bij de toepassing van deze regel in het Oor- logscrisisfonds terecht zou komen. Dat zou wat anders zijn, dan het leggen van nieuwe lasten op koffie en suiker. En dan --de heffing ineens op vermo- gens! Rond 12 Va milliard gulden bedraagt volgens de statistiek het belastbare ver- mogen in Nederland; dat de totale som een paar milliard hoger is, staat vast. Aan de volbeladen bomen van de groot-kapi- talisten mist de belastinggaarder niet zo heel gauw een paar onnozele pruimpjes, al 'betekent dat in dit geval tonnen en miHioenen. Voor de vermogensbelasting zijn er 183409 aangeslagenen. Van die 183409 zijn er 53565 met vermogens boven f 50.000. Die bezitten in totaal 9 milliard en 156 millioen gul- den. Die 53565 aangeslagenen moeten wat over hebben voor hun vaderlandsliefde. Als het zo wordt ingepikt, dat mülionnairs 30°/o moeten dokken, de bezitters van 5 ton tot een millioen 25°/o, die van 3 tot 5 ton 20 °/o, die van 2 tot 3 ton 15%, die van l tot 2 ton 10% en die van 50.000 tot een ton 5% n &sfotodt eet* 6edca# te- 1 wUtitxd 493 Geld is er wel — de wil om het te brengen is er niet. De vaderlandsliefde der bezitters lijkt op slechte margarine. Hun vertrou- wensmannen brengen alleen maar mooie praatjes. BUITS-RÜSSISCHE «SCHAP. In „Het Volksdagblad" van 7 Maart 1940 met vette letters: „BERLIJNERS GAAN SOWJETKUNST AANSCHOUWEN. Moskou, 7 Maart -- Het Sowjet-Rus- sische Genootschap voor culturele betrek- kingen met het buitenland zal een tentoon- stelling over de volkskunst van de Sowjet- Unie naar Berlijn zenden. De tentoonstel- ling zal de Berlijners voorlichten over de kunstzinnige prestaties van vijftig volkeren van de Sowjet-Unie".

Transcript of Administratie: Brederotiestraat f7-17a, Amsterdam. West ...€¦ · VRIJDAG 22 MAART 1940....

Page 1: Administratie: Brederotiestraat f7-17a, Amsterdam. West ...€¦ · VRIJDAG 22 MAART 1940. VERSCHIJNT EENMAAL PER WEEK ICÏ VIJF EN DERTIGSTE JAARGANG - No. 12 QRGAAN VAN HET NAT.

VRIJDAG 22 MAART 1940. VERSCHIJNT EENMAAL PER WEEK

ICÏVIJF EN DERTIGSTE JAARGANG - No. 12

QRGAAN VAN HET NAT. ARBEIDSSECRETARIAATAdministrat ie: Brederot iestraat f7-17a, Amsterdam. West, Tel. 83421

„In beide hoofdsteden heeft men intussen

de indruk, dat de Duitse regering er naar

streeft een betere verstandhouding tussen

de Sowjet-Unie en Italië te weeg te bren-

gen en wel door een regeling van de Balkan

ten koste van de geallieerden".

19 Maart 1940. „Alg. Handelsblad".

De Confnlie«Mföfc-

De vijfdeUtilez en

DE wereld gist naar de betekenis van desamenkomst tussen Hitler en Musso-

lini aan de Brennerpas, die tijdens het laat-ste bezoek van den Duitsen minister vonRibbe ntrop te Rome geregeld is. De aan-wezigheid van Roosevelt's afgezant, Sum-ner Welles in Rome, doet de pers vanalle landen spreken over „het grote vredes-offensief", waarvan zowel Duitsland alsItalië de gangmakers zouden zijn. Aan dit„vredesfront" zou Stalin van ganser hartemeewerken. In de ochtendbladen van 19Maart wordt aandacht geschonken aan eenartikel, dat het Russische blad „Izwestia"heeft gebracht en dat gekenmerkt wordtdoor grote welwillendheid jegens Italië.De Duitse pers geeft veel bekendheid aandit artikel, dat klaarblijkelijk dienst doetom Italië gerust te stellen met betrekkingtot Ruslands plannen, die de Balkan raken.

De „Izwestia" deed uitkomen, dat de be-dreiging van de vrede in het nabije Oostendoor de geallieerden in de eerste plaats deBalkan geldt, „waarvoor Italië altijd zogrote belangstelling aan de dag heeft ge-legd". Deze formulering zou op de bereid-heid van Moskou wijzen, de Italiaanse be-langen op de Balkan te eerbiedigen. ZouRome op dat punt gerust gesteld kunnenworden, dan zou het aan Duitsland -makke-lijke! vallen om de tegenstellingen tussenItalië en Moskou op de achtergrond tedringen. * * *

GRAAG verdiept zich de wereld in mo-gelijkheden tot herstel van de vrede.

Niet alleen in de neutrale landen wordteen spoedig einde van de oorlog begeerddoor de regeringen. De daar bestaande vre-deswil wordt zowel gewekt door de vreesvoor het direct betrokken worden in deoorlog, omdat het zelfbeschikkingsrecht derkleine naties in oorlogstijd makkelijk eenfictie wordt, als door de vrees voor scherpesociale botsingen bij lange duur van deoorlog.

Maar ook in de oorlogvoerende landenzal'deze vrees zich bij de bezittende klasselaten gelden. De diplomaten van het Vati-kaan, die sterk deze invloed ondergaan,zullen niet nalaten om overal aandacht tevragen voor die mogelijkheid. De ervarin-gen van de eerste wereldoorlog wordendoor hen niet vergeten en Lenins voor-spellingen over het verband tussen oorlogen sociale omwenteling hebben voor dehoge geestelijken van het Vatikaan zekerreële waarde. Zij zijn er zeker van, dat inFrankrijk en in Engeland, zowel als inDuitsland aantrekkelijke kanten gezienworden van een compromis-vrede tussendeze landen onderling (en Italië). Voor dehandhaving van de bestaande orde kendevooral Mussolini grote waarde toe aan eenVierrfiogendheden-Verdrag, dat sterk ge-noeg zou zijn Europa te vrijwaren voor een„bolsjewistische" omwenteling. Al wordtdie omwenteling in deze vier landen alshet grootste gevaar gezien, toch is hetdaarom nog niet eenvoudig dat Viermo-gendheden-Verdrag tot stand te brengen.Het kan slechts bereikt worden, als Duitsemachtshonger gestild wordt en als ookItalië practische winst boekt van zijnvriendschapsbetrekkingen met Duitsland.

HET ontwerpen van een plan voor„nieuwe ordening" van Europa door

de beide as-vrienden is zeker gemakke-lijker dan het verzoenen van Engeland enFrankrijk met de gestelde voorwaardenvoor herstel van de vrede. In de propa-ganda van alle fascisten en... Stalinistenwordt alle dagen kwistig gebruik gemaaktvan vredesgeluiden, die uit Italië, Duits-land en Rusland komen. De volgelingenvan Stalin geloven blindelings in diens vre-delievende gezindheid en stellen dus hetFranse en Engelse imperialisme grif alsde oorlogszuchtige krachten, voor (ondanks

het bloedige Fins-Russische intermezzo ende Moskouse roofvrede). Moet hetViermogendheden-Verdrag er komen doorhet inrichten van geheel Oost-Europanaar de behoeften van Moskou, Berlijn enRome; door de terugdringing van Engels-Franse belangen in dat deel van ons we-relddeel; door concessies aan Italië tenkoste van de Franse kolonie en haarhaven Djibouti en de versterking van depositie der Italianen in de Franse kolonieTunis; wordt het aan het Franse en Engel-se imperialisme onmogelijk gemaakt omop zekere landen van Oost-Europa te steu-nen; moeten Duitse koloniën, die in 1919verloren gingen, teruggegeven worden —dan is nauwelijks aan te nemen, dat Lon-den en Parijs bereid zouden zijn om een„Duitse" vrede te slikken en brengt denaaste toekomst veeleer de grote militaireworsteling dan succes van het „vredes-offensief".

Gesteld, dat Mussolini bij Hitler tege-moetkomendheid gevonden had voor mati-ging van zijn eisen — dan, nog zullen Enge-land en Frankrijk moeilijk het stopzettenvan de oorlog accepteren.

Elke Duitse vrede vernietigt niet alleende kansen op herstel der oude (door hetVersailler-Verdrag geschapen) machtsposi-tie van Frankrijk; hij zal het tempo vanhet verval van het Britse imperium ver-haasten. De laatste nieuwsberichten uitBrits-Indië zien er voor Engeland weinigbemoedigend uit. Bij verschillende radicalekopstukken van de Congresbeweging derIndiërs leeft de opvatting, dat de oorlogeen gunstige gelegenheid biedt voor ver-wezenlijking van de onafhankelijkheid vanIndië. Een telegram van de „United Press"uit Ramgarts, waar het Congres bijeen is,had de volgende inhoud:

R a m g a r t s , 18 Maart - - Het werk-comité van het Al-Indische Congresheeft de z.g. resolutie van Patna aan-genomen, waarbij de volledige onaf-hankelijkheid van Brits-Indië geëistwordt en waarin wordt verklaard, datvrijheid voor Brits-Indië niet kan be-staan binnen het Britse imperium".

Gandhi dankte het comité er voor dieresolutie te hebben aangenomen, watoverigens zeker niet zeggen wil, dat hijleiding zou willen geven aan de strijd, diede radikalen nu willen opnemen.Een „Duitse" vrede zou wel is waar aande oorlog een einde maken, waaraan Enge-land zijn volle kracht moet geven, dochzou aan de andere kant aan de strijd voorde Indische onafhankelijkheid toch nieuwekracht geven.

REEDS in dit stadium van de oorlog be-treffen de vredesmogelijkheden rege-

lingen, die in betekenis ver uitgaan bovenEuropa. De gehele wereld heeft er meete maken. Om die reden is het niet reëeloverdreven verwachtingen te koesteren vande bemoeiingen van Sumner Welles, (Roo-sevelt) met het „vredesoffensief". Als hetuitbreken van de oorlog een feit kon wor-den, al getuigden machtige heren in allelanden van hun vredeswil, waarom zoudan na zeven maanden het oorlogsbedrijf(dat voor de machtigste landen nog in eeneerste stadium verkeert) herstel van devrede op de dagorde staan, omdat enkelemachthebbers daarvoor pleiten ?

Wij kunnen dat niet zien als een waar-schijnlijkheid en zien in de week, die aanPasen 1940 vooraf gaat, dan ook niet de„nieuwe lente", die "de demobilisatie vanmillioenen gewapende mannen brengen zal,het „nieuwe Europa" als een veilig tehuisvoor vredelievende volkeren, die bereiden in staat zijn, de dolle ren naar de af-grond te beëindigen.19 Maart.

EN f 5-000'MKOMC

BOVEN f SO-

DMRHOETHETGEUWANDAW4

KOMEN/

Se!d en Vaderlandsliefde.Schrijver dezes heeft in twee artikelen,

die in het weekblad „De Nieuwe Fakkel"zijn verschenen twee bronnen aangegeven,waaruit in de abnormale tijdsomstandig-heden geput zou moeten worden. De be-zittende klasse zwijgt bij voorkeur over diebronnen, zij doet alsof zij niet bestaan.Het is voor haar vertrouwensmannen nietmoeilijk bij feestelijke gelegenheden en inde propaganda voor de weermacht snur-kende redevoeringen te houden over hetvaderland en zijn onafhankelijkheid. Gesne-den koek is dan voor hen het begrip „goeden bloed over te hebben tot eer van hetlieve vaderland". Men kan zeggen, datwekelijks —• althans in redevoeringen —minstens éénmaal getuigd wordt van debereidheid om alles te offeren voor hetbestaan van het land.

Wat bewijst de praktijk van de dag, diebetrekking heeft op het brengen van nood-zakelijke, geldelijke offers? Om te beginnenzien wij nog al wat vermogende Neder-landers de Oceaan oversteken en naarAmerika verhuizen.

Dat die vaderlanders meteen hun kapi-taal verplaatsen is duidelijk; gewoonlijk isdat kapitaal verplaatst voor zijzelf op deboot gaan om zich in veiligheid te stellen.Van velen die blijven, die vandaag nog blij-ven, wordt een deel van hun bezit naardatzelfde Amerika overgebracht. De knap-pe Nederlandse regering heeft na zes maan-den oorlog nog geen enkele maatregel ge-nomen tegen deze vorm van vaderlands-liefde.

De twee bronnen, aldus was de inhoudvan onze twee artikelen in „De NieuweFakkel" zijn:

de grote inkomsten en de vermogens.Wie het geld wil halen, waar het is, kan

aan niet anders denken. Het is verschrik-kelijk eenvoudig. Het Centraal Bureauvan de Statistiek verstrekt een belang-rijk deel van de gegevens, die bewijzen,dat geld gevonden zou worden als wij hetzouden willen zoeken. Is het buitensporigte verlangen, dat alle inkomsten uit arbeiden pensioenen boven de 6 duizend guldenin een Oorlogscrisisfonds worden gestort,zolang "de mobilisatie duurt? Kan dat nietgeëist worden van hen, die de mond zo volhebben over vaderlandsliefde ? In feite stuitdat denkbeeld af op de onwil van de betergesitueerden, die ook bij bestaand oorlogs-gevaar het geld liefst halen, daar waar hetniet is.

Ojp 6 Maart hebben wij in de Raad vanAmsterdam doen uitkomen, dat dehoogste inkomsten, die de staat derNederlanden betaalt, ook nu nog vrij-gesteld zijn van directe belastingen.Wij gaven meteen aan, dat wij deleden der dynastie bedoelen.

Hieraan moeten de 8 millioen Nederlandersdenken, althans dat grote deel van hen,dat zo gemakkelijk onder de indruk raaktvan goedkope koninklijke woorden.

Men denke zich de som in, die jaarlijksbij de toepassing van deze regel in het Oor-logscrisisfonds terecht zou komen. Dat zouwat anders zijn, dan het leggen van nieuwelasten op koffie en suiker.

En dan --de heffing ineens op vermo-gens! Rond 12 Va milliard gulden bedraagtvolgens de statistiek het belastbare ver-mogen in Nederland; dat de totale someen paar milliard hoger is, staat vast. Aande volbeladen bomen van de groot-kapi-talisten mist de belastinggaarder niet zoheel gauw een paar onnozele pruimpjes,al 'betekent dat in dit geval tonnen enmiHioenen.Voor de vermogensbelasting zijn er 183409aangeslagenen. Van die 183409 zijn er 53565met vermogens boven f 50.000. Die bezittenin totaal 9 milliard en 156 millioen gul-den. Die 53565 aangeslagenen moeten watover hebben voor hun vaderlandsliefde.Als het zo wordt ingepikt, dat mülionnairs30°/o moeten dokken, de bezitters van 5 tontot een millioen 25°/o, die van 3 tot 5 ton20 °/o, die van 2 tot 3 ton 15%, die van ltot 2 ton 10% en die van 50.000 tot eenton 5%

n&sfotodt eet* 6edca# te-

1 wUtitxd 493

Geld is er wel — de wil om het te brengenis er niet. De vaderlandsliefde der bezitterslijkt op slechte margarine. Hun vertrou-wensmannen brengen alleen maar mooiepraatjes.

BUITS-RÜSSISCHE «SCHAP.In „Het Volksdagblad" van 7 Maart 1940met vette letters:

„BERLIJNERS GAAN SOWJETKUNSTAANSCHOUWEN.

Moskou , 7 Maart -- Het Sowjet-Rus-sische Genootschap voor culturele betrek-kingen met het buitenland zal een tentoon-stelling over de volkskunst van de Sowjet-Unie naar Berlijn zenden. De tentoonstel-ling zal de Berlijners voorlichten over dekunstzinnige prestaties van vijftig volkerenvan de Sowjet-Unie".

Page 2: Administratie: Brederotiestraat f7-17a, Amsterdam. West ...€¦ · VRIJDAG 22 MAART 1940. VERSCHIJNT EENMAAL PER WEEK ICÏ VIJF EN DERTIGSTE JAARGANG - No. 12 QRGAAN VAN HET NAT.

De et*TOENEMENDE VERNIETIGINGTER ZEE.

(B.) Mede tengevolge van de luchtaan-vallen, die in de laatste weken worden uit-gevoerd, gaat de vernietiging ter zee vanscheepsruimte en opvarenden van de koop-vaardijvloot in toenemende mate voort.Het schijnt tot de „moderne" oorlogvoeringte behoren (wij gaan er toch prat op, datwij leven in een beschaafde wereld) omkoopvaardij- of visserschepen zonder enigevoorafgaande waarschuwing uit de luchtaan te vallen of te torpederen.

Het doet er voor de Duitse duikboot-kapiteins (zoals het geval van de „Burgers-dijk" heeft geleerd) niet toe, of het sche-pen zijn van zogenaamde neutrale mogend-heden, ook niet wanneer die schepen inhet geheel geen contrabande aan boordhebben (de Burgersdijk" had graan voor deregering geladen), de aanwijzing, dat zulkeen schip een controlehaven van den vij-and zou kunnen aandoen, is voldoende omde bemanning order te geven: verlaat hetschip binnen zoveel tijd, teneinde de torpe-dering te doen geschieden.

De maritieme medewerker van het „Va-derland" schrijft over dit onderwerp eenartikel, dat door de „Nw. Rott. Crt." van-12 Maart 1940, avondblad r wordt overge-nomen, waarin cijfers worden gegeven overde toenemende verliezen van He koop-vaardijvloot-in deze oorlog. :

Hij schrijft o.m.:

.„Achtereenvolgens bedroeg het verlies aanvernielde tonnage tengevolge van oorlogsda-den in:September 58 schepen totaal 227.914 tonQctober . • • "55 „ „. 252.541 „November.. .58 „ „ 255.785 „December 171 „ „ 544 554 „Januari . 87 „ • „ 217.257 „Februari . 87 „ „ 298.855 •„

De verliezen aan schepen over de laatstedrie maanden overtreffen de verliezen in devoorafgaande maanden. Het vliegtuig heefthierbij een grote rol gespeeld, het zoektblijkbaar zijn slachtoffers onder de kleine,onbewapende schepen, hetgeen duidelijk blijktuit het feit, dat de toeneming van het aan-tal verloren gegane .schepen niet evenredigtoeneemt met de vernietigde scheepsruimte.

Het aantal -verloren gegané schepen indeze oorlog bedroeg aan het begin van dezeweek 475, met een totale inhoud van 1̂ 48,821bruto register ton. Daarvan komt voor reke-ning van de neutralen 524.565 ton of 52 pet.De Duitsers verloren 60 schepen, in totaal289,017 bruto register ton, zijnde 17.5 pet.De geallieerden verloren 218 schepen, intotaal 855,241 'of 50.5~' pet. „Hieruit blijkt tenduidelijkste, dat de neutrale landen in destrijd, welke ter zee wordt gevoerd, hetgelag mede moeten betalen."

Wat het:verlies van de Nederlandse koop-vaardijvloot betreft, deze bedraagt 21sche-pen met een laadvermogen van 5̂181 ton(uitgedrukt in tonnen van 1016 Kg.), waar-bij 248 opvarenden het leven verloren." Hierbij is nog niet gerekend het s.s.„Amor" van de K.N.S.M., dat 11 Maartj.1. na een ontploffing op de Noordzee isgezonken en het mötortarikschip „Eulota",'dat de nacht daarop op de Noordzee isvergaan, eveneens door een ontploffing.

Om een indruk te krijgen van wat deNederlandse verHezen betekenen, zegt de

Uit het levender gemobiliseerderu

door E. Wp.

(Slot.)

ONTWIKKELING EN ONTSPANNING.

Een propaganda-spook heeft de laatstemaanden over Holland rondgewaard, eenactie tot het verankeren van het begrip dersectie „O. & O." Het gevolg is, dat deburger inderdaad beter bekend is met debetekenis hiervan dan dat hij gemiddeldweet van b.v. de opeenvolging der rangenen graden in het leger. Hoe zijn nu degemobiliseerden te spreken over de ontwik-keling en de ontspanning, die hen gebodenwordt?

Allen zijn, voor zover zij de vraag aan-snijden, van mening, dat van ontwikkelingin het geheel geen sprake is. Zelfs zijn er,die van zoveel inzicht blijk geven, dat zijals hun opvatting verkondigen, dat delegerleiding er in het geheel geen belangbij heeft, ontwikkeling aan de man-schappen te brengen. Werk, dat toch ge-tracht wordt op dit gebied te verzetten,moet „stiekum" gebeuren. Een andere in-zender zegt het reeds met meer woorden:

„Immers de geestelijke ontwikkeling van desectie voor O. en O. behelst niets andersdan de verdere „morele" oorlogsvoorberei-ding van den soldaat, d.i. zijn vernietigingals mens! Wij zijn op onze hoede voor degeestelijke ontwikkeling van deze sectie. Inhet gunstigste geval betekent zij het aan-brengen van schoolse kennis, die natuurlijknuttig kan zijn, maar in andere gevallen iszij een ontwikkeling, die overeenstemt metmilitaire doeleinden of daaraan ondergeschikt

_ is, een destructieve ontwikkeling dus. Hef* leger immers heeft geen mensen met uit-

eenlopende problemen en behoeften nodig

schrijver: Neemt men aan, dat een goe-derenwagon 15 ton laadvermogen heeft,dan is de verloren gegané scheepsruimtevan alles, gelijk aan 6345 goederenwagens.Een goederentrein op 40 wagons aanne-mend, is dit gelijk aan 159 goederen-treinen.

Dat er intussen in de verdere ontwik-keling van de huidige oorlog nog heel watkan gebeuren, is hieruit af te leiden, datin de wereldoorlog van 1914-1918 totaal343 Nederlandsche schepen verloren gin*-gen met een gezamenlijke tonnage van:296.430 bruto register ton, waarvan een'groot gedeelte voor rekening van vissers-vaartuigen komt. In de vorige oorlog ver-rgingen 123 Nederlandse schepen met manen muis.

De huidige oorlog in Europa tussen degrote imperialistische machten is vóór al-les een economische oorlog. Engelandtracht de Duitse bevolking uit te honge-ren door het toepassen van blokkademaa*--regelen. Duitsland tracht hetzelfde te doenten aanzien van de Engelse bevolking. Hetkan niet op tegen de machtige Engelseoorlogszeevloot en tracht nu de Engelsehandel afbreuk te doen, zo mogelijk teVernietigen door mijnen, torpedo, bommen.,,uit vliegtuigen, enz. Daarbij wordt geenonderscheid gemaakt of het neutrale danwel schepen zijn van, dé vijandelijke mo-gendheden. Dat daarbij duizenden niet-militaire opvarenden,, om het leven wor-den gebracht, daarvan trekken de oorlog-voerende machten zichc. niets aan, vanwegede „beschaving" in het jaar 1940,

LONEN EN PRIJZEN INOORLOGSTIJD.

„De prijsopdrijying dient door scherpe over-heidscontrole voorkomen te worden en weldoor controle bij dé bron. De overheid heeft'de bevoegdheid om maximumprijzen vast testellen, doch het gevolg van zulk een maat-regel is maar al te dikwijls, dat de getroffengoederen dan verdwijnen in de kettinghandel.Niet iedere prijsverhoging is prijsopdrijving— er zijn tal van oorzaken voor de prijs-verhoging. De prijsverhoging is een symp-toom van optredende schaarste en men magte dien opzJchte niet te optimistisch zijn,want de oorlog kan nog veel feller wordenen onze aankopen in het buitenland vindentenslotte een beperking in onze export-po-sitie. De uitvoer dient te worden vergroot,de invoer dient „te worden geleid, bij voor-beeld door beperking van de invoer vanluxe-artikelen, ppdat de betalingsbalans nietal t£ zeer wordt scheef getrokken. Overdre-ven pessïmfsniè fs. echter ook niet juist.Overdreven vêrsoberingisdratfg, eeri verso&ewringsmanie, zou de geestkracht van het volkaantasten en nieuwe afzetmoeilijkheden schep-pen, met het gevolg, dat de werkloosheid zoutoenemen. Wij moeten ook met de mogelijk-heid van grotere productie ïnr het eigen landrekening houden— de arbeidskrachten daar-voor zijn aanwezig.

Pogingen om de schaarste op te heffendoor inkomstenverhoging wijst de inleideraf. Handhaving van het levenspeil van vóór

-de oorlog acht hij onmogelijk en hij 'haaltdaarbij het voorbeeld aan van de drie pap-eters, die-een bord pap gelijkelijk verdelen,doch de volgende dag tien procent minderpap op hun bord krijgen. Zouden die pap-eters nu geholpen zijn met een 10 pet.grotere lepel? Volledige compensatie vande stijging door loonsverhoging brengt devicieuze spiraal in werking.

maar technisch en moreel uniform afgerichtesoldaten. Daarop moeten ook karakter enwil zijn ingesteld."

Inderdaad spreekt hieruit reeds een be-langrijke dosis inzicht, zo belangrijk, datwij den lezer ook het slot van zijn betoogniet willen onthouden:

„Zoekt dus contact met de gemobiliseerden,direct of indirect, en tracht iedereen loste maken van het benepen standpnut, datvan ons land en ons leger een gemechani-seerde eenheid wil maken. Tracht het levente wekken en te versterken, in plaats vanhet te vernietigen. Met 'de paraatheid, diemen dan bereikt, komt men verder, want idaarmee bouwt men aan een nieuwe maat.schappij, die ware vrede kent."

Weer een andere inzender trekt meer inhet bijzonder van leer tegen de cabaret-avonden, die de afdeling ontspanning vande manschappen vormen. Hij laakt de ar-tisten, die een repertoire brengen, dat somstegen het liederlijke aan is, de platheid,waarmee men den soldaat, die toch al uitzijn evenwicht is, omhoog denkt te halen.Hij spreekt zijn verachting uit voor deter plaatse georganiseerde soldatenkrant:„Waarom zo'n Jemaintiendrai-ding ?"

In het kort, ook in dit opzicht heerstgrote ontevredenheid en zelfs reeds insommige gevallen het inzicht, dat vanuithet belangenstandpunt der heersende klas-se op deze gebieden niet meer verwachtkan worden.

STANDPUNT TEN OPZICHTE VANNOODZAAK VAN VERDEDIGINGEN MOBILISATIE.

Een aangeroerd punt, dat mét dat vanhet negeren der waarde van de persoon-lijkheid het meest zweemt naar princi-piële stellingname van de gemobiliseerdenten opzichte van de aan de orde zijndeproblemen is wel het bepalen van de hou-ding tegenover de landsverdediging in hetalgemeen en de noodzaak der mobilisatie inhet bijzonder. Uiteraard moet men natuur-lijk ook hierbij niet verwachten, in de ant-woorden het geluid, zoals wij dit zouden

Het bovenstaande knipten wij uit „HetVolk" van 13 Maart 1940, avondblad. HetLs uit een verslag van ©en in een studie-conferentie van het N.V.V. gehouden in-leiding door mr. dr. A. A. van Rhijnover „Die economie van Nederland inOorlogstijd". - ' • • )

Hoewel over prijsopdrijving, die doorscherpe overheidscontrole voorkomen dientte worden en vooral over maatregelen indeze, die de regering niet nam, wel heteen en ander te zeggen zou zijn, bepalenwij ons hier tot het laatste gedeelte vanhet citaat.

Handhaving van het levenspeil van vóórde oorlog, acht de heer van Rhijn onmoge-lijk. „Volledige compensatie van de stijgingdoor loonsverhoging brengt de vicieuzjëspiraal in werking".

Al acht de inleider overdreven verso-beringsdrang onjuist, waardoor tenslotte dewerkloosheid zou toenemen, toch komt hijin het schuitje van dé reactie, die zich ophet standpunt stelt, dat loonsverhoging totprijsstijging leidt. Het uitspreken van dezemening heeft in dit geval te meer bete-kenis, wijl het geschiedt door een hoofd-ambtenaar op het departement van Econo-mische Zaken, zodat men zich afvraagt,of hier de mening van de regering wordtuitgesproken. Gezien het feit, dat de re-gering nog slechts enkele weken geledenafwijzend heeft beschikt op een verzoekom 'de salarissen en lonen van het rijks-personeel te verhogen, hetgeen tevens alseen rem moet wprden gezien om in départiculiere bedrijven de loonsverhogingdoor te zetten, is de veronderstelling, datde heer van Rhijïi in de geest van dei re-gering spreekt, nóg niet zo gek.

VOOR WIE ZIJN DE NADELENVAN DE PRIJSSTIJGING?

, De heer van Rhijn hqude het ons tengoede, maar ons ontgaat de logica van hetvoorbeeld der drie pap-eters. Indien de ar-beiders minder pap, aardappelen, groenten,enz. op hun bord krijgen, dan komt dat,omdat hun koopkracht met zoveel procentis verminderd tengevolge van de prijsstij-ging. In het arbeidersinkomen (om maarte zwijgen van ben, die moeten leven vansteun) zit geen speling. Al hun inkomstenmoeten besteed worden aan dagelijks te-rugkerend levensonderhoud. Mensen .meteen inkomen van f 5.000, f 10.000 of vanf 25.000 per jaar, kapitaalbezitters, kortomde beter gesitueerden, hebben die spelingwel. Jpje behoeven niet soberder te leven,wanneer, de prijzen der levensbehoeften10 of 15% stijgen, althans niet in deze zin,dat zij minder pap, aardappelen, groenten*brood,, enz. .op hun bord krijgen.

Dit offer moet wel gebracht wordendoof de arbeiders, tenzij de prijsstijgingdoor loonsverhoging wordt gecompenseerd.Geschiedt dit niet, dan ontstaat er achter-stand, verdere verarming en ondervoeding.Want voor de arbeiders en daarmede ge-lijk te stellen groepen, stond het vóór deprijijsstijging reeds zo, dat zij als regel nietmeer hadden dan een minimum-bestaan enin vele gevallen zelfs dat niet.

De nadelen van de prijsstijging zijn voorde arbeiders, wanneer hun loon of steunniet evenredig verhoogd wordt, terwijl eronder de beter gesitueerden heel wat zijn,

brengen, aan te treffen. Echter zijn ertoch ook vanuit onze gezichtshoek inte-ressante dingen gezegd en alleen het feit,dat acht der inzenders op dit vraagstuk zijningegaan in bewoordingen, waarvan demeeste in geen geval onder het „hoera-patriotisme" gerangschikt kunnen worden,is al van belang.

De minst scherpe van de in negatieve zingestelde waarderingen uit zich, dat de Ne-derlandse soldaat niet met „een blij ge-zicht zijn taak verricht", de meest agres-sieve van deze besprekingen luidt als volgt:

,,Bij het openmaken van dat schietspul (wantniet alleen ons noodrantsoen zit in blik,ook de scherpe piepers) ging een blik slechtopen. Schiet plotseling een gelaarsd beenme te hulp. De luitenant deed ook wat!Het is gek, maar als je een gelaarsd beenziet, moet je onwillekeuring aan Duitslanddenken. Alsof dat voornamelijk de schuldvan alle herrie is. Maar het is toch ookde schuld van je zelf. Je vraagt je wel eensaf: waarom ben je hier, waarom blijf jehier? En toch loop je niet weg en tochprotesteer je niet krachtig genoeg".

Maar daar zijn wij te laf voor, en te on-machtig .... het is een probleem waar jeniet uitkomt."

Hiertussen ligt echter ook nog zo een enander: in scherpe en meer geschaafde be-woordingen. Zo is er de inzender, diewaarnam, dat manschappen opmerkten, „datzij liever levende Duitsers dan dode Neder-landers waren" en dat wij dus evengoedthuis hadden Jumnen blijven. Een andereopmerker bericht, dat in de aanvang dermobilisatie bij bijna allen de gedachte be-stond, dat het een bittere noodzaak was,dat er gemobiliseerd werd; thans beginthier en daar twijfel te ontstaan, die vooralvoortspruit uit het kennisnemen van pers-berichten, die dag in, dag uit geen nieuwsbrengen - - men voelt zich op sleeptouwgehouden. Weer een ander laat een zeerbelangrijk geluid horen, wanneer hij alsde mening der manschappen aangeeft:Waar komt nu plotseling al dat geld van-daan, terwijl er nooit gelden te vindenwaren voor een behooHjke werklozenzorgen voor onderwijsverbetering?

die aan schaarste en duurte van levensbe-hoeften dik verdienen, wijl de regeringgeen afdoende maatregelen tegen hamste-raars, kettinghandelaars enz. neemt.

Tenslotte is de vraag of loonsverhogingopnieuw tot prijsverhoging leidt niet debelangrijkste vraag in deze en bovendienkan deze vraag in vele gevallen ontken-nend beantwoord worden. Immers de prijs-stijging, die er in de eerste zes maandenvan de oorlog geconstateerd is moetenworden, is zeker niet het gevolg van loons-verhoging, doch van geheel andere fac-toren: stijging van vrachtprijzen, hogereverzekèringspremieën, duurdere grondstof-fen in verband met de oorlogs omstandig-heden, vasthouden van voorraden, hamste-ren, enz. Het is vooral het parasiterendekapitaal, dat met de productie en distri-butie niets te maken heeft, doch datsjachert in levensbehoeften, dat de prijs-stijging bevordert.

De arbeiders zullen er verstandig aandoen, zich niet van de strijd voor loons-verhoging te laten afhouden. Niet zij zijnde veroorzakers van de duurte. Deze laat-sten moet men zoeken in de kringen derkapitalistische klasse, die de zware lasten,welke de imperialistische oorlog veroor-zaakte, op de schouders van de brede ar-beidende massa's wil afwentelen.

VERDERE PRIJSSTIJGING.De groothandelsprijzien, berekend door

het Centraal Bureau voor de Statistiek,waren op 12 Maart j.l. gestegen met 25.4%,sedert Augustus 1939. De stijging blijftsteeds toenemen, zoals uit de algemeneindexcijfers blijkt: Augustus 1939: 99.8;December;:; 119.9, Januari 1940: 122.0, Fe-bruari: 124.0, 5 Maart: 124.3, 12 Maart:125.2.

Het verloop van, de kleinhandelsprijzenin tien der grootste gemeenten van hetland heeft betrekking (op aardappelen,brood, grütters'vWaTcn, l̂ees, melk, kaas,eieren, vetten en kruidenierswaren. De stij-ging der prijzen van deze voedingsmidde-len bedraagt op 12 Maart j.l. 10.5%. Aan-genomen wordt, dat de gezinsuitgaven aanvoeding 40°/o van het budget uitmaken.

Een duidelijker beeld van de prijsstijginggeeft het indexcijfer der kosten van hetlevensonderhoud .voor arbeidersgezinnen,berekend door het Bureau voor de Statis-tiek der gemeente Amsterdam. Aan dehand van deze gegevens moet worden vast-gesteld, dat de algemene prijsstijging in de.maand Februari. ,0,9 P/o bedraagt, vergelekenmet de maand Januari. Sinds Augustus 1939bedraagt de stijging 8.2 procent. Voor devoeding alleen bedraagt de stijging vanJanuari op Februari 1.5% en sedert Augus-tus 1939 niet minder dan 12.8%.

Gelet op het feit, dat blijkens de ge-gevens van het Centraal Bureau voor deStatistiek in Januari nog slechts een zesdevan de Nederlandse arbeiders (met inbe-grip van de gesteunde werklozen) loons-verhoging of duurtetoeslag had verkregenui het algemeen van, 5%, zodat dus hetovergrootste deel der arbeiders nog geenenkele verhoging werd toegekend, moethet voor ieder duidelijk zijn, dat met deprijsstijging de achterstand in de arbeiders-gezinnen met de dag groter wordt.

Tenslotte wordt door een der inzendersbetoogd, dat het van hogerhand telkengweer te berde brengen bij plechtige ge-legenheden of toespraken van trouw aanhet vorstenhuis vrijwel nergens de minsteweerklank vindt..

Wanneer wij hiermee de bespreking vande gehouden enquête besluiten, dan moetons nog iets van het hart. Natuurlijk heb-ben wij uitsluitend aangeslagen op uitla-tingen, die ons als belangrijke verschijn-selen in de militaire maatschappij voorkwa-men. Dat er wat leeft, wordt echter duide-lijk door het vele materiaal, dat in dezetijd van half-censuur uit een „oerdegelijk"blad gehaald kon worden.

Voorts sluit geheel bij onze zienswijzeaan, dat de ongezouten kritiek hoofdzake-lijk afkomstig was van soldaten, korporaalsen sergeants, terwijl 'de hogere rangen alnaar gelang van hun hoogte met reaction-naire kritiek op de manschappen kwamen.Niet bij iedere inzending stond de graadden deelnemer vermeld, maar door eenuitlating, vaak door stijl en wijze vanindeling kon geconstateerd worden, uitwelke hoek de wind woei.

Al met al achten wij de uitkomsten vandeze enquête van groot belang; aangevuldmet ervaringen van ons zelf en uit onzeomgeving, kunnen wij hierdoor enigermateeen overzicht krijgen van wat er onderde gemobiliseerden leeft.

In aanmerking nemend het feit, dat hetbegrip „moreel" zeer betrekkelijk is, dathet gewaardeerd wordt al naar de opvat-ting van dengeen, die er zich van bedient,menen wij op grond van eigen en uit deenquête verkregen inlichtingen te kunnenbesluiten met de opmerking (die in ditgeval niet als „hoera-patriotisme" behoeftte worden aangemerkt):

Het „moreel" der gemobiliseerdenwordt gaandeweg beter!

Page 3: Administratie: Brederotiestraat f7-17a, Amsterdam. West ...€¦ · VRIJDAG 22 MAART 1940. VERSCHIJNT EENMAAL PER WEEK ICÏ VIJF EN DERTIGSTE JAARGANG - No. 12 QRGAAN VAN HET NAT.

Het Roversverdrag van Moskou.Machtsbegeren en Veroveringszucht.

Op vandaag, 15 Maart, liggen de kaar-ten duidelijk genoeg om precies te wetenwelk een smadelijke vrede de Stalinisti-sche bureaukratie heeft opgelegd aan hetcapitulerende Finland. De miHioenen Rus-sische arbeiders en boeren zijn voor deroverspraktijken van die bureaukratie ingeen enkel opzicht aansprakelijk. Zij zijndat evenmin voor de overwinningsroes, diedoor de pers van de Sowjet-Unie over-hengebracht wordt.

Op 27 Maart zal Molotov in de vergade-ring van de Opperste Sowjet spreken enhet aangegane verdrag ter goedkeuringvoorleggen. Wij weten nu al, dat de goed-keuring met algemene stemmen verkregenzal worden, omdat die Opperste Sowjetonmogelijk gezien kan worden als de wer-kelijke , vertegenwoordiging van het Russi-sche millioenenvolk. Ook dat instituut iseen werktuig in Taanden van de werkelijkeleiders op het Kremlin. De leden van dieOpperste Sowjet zullen Molotov en nogsterker Stalin geestdriftig toejuichen.De vergadering van dit zogenaamd ver-tegenwoordigende lichaam zal precies ge-lijken op die van de Duitse Rijksdag in hettijdvak van Hitler. Geen denkend arbeiderdie deze eenvoudige waarheid zal ontken-nen. De Duitse Rijksdag heeft -gejuicht,toen Oostenrijk werd ingelijfd; hij heeftopnieuw hulde aan Hitler gebracht voorde verscheuring van Tjecho-Slowakije; hijwas dankbaar voor de annexaties van eengroot deel van Polen, dat in enkele wekenonder de voet gelopen kon worden. Menverdiepte er zich geen ogenblik in, dat denat.-socialistische regeerders van Duitslandhun eigen uitspraak schonden, die immersinhield, -dat het Duitse Rijk slechts het va^-derland van Duitsers zou zijn. Men nam deschending van het zelfstandige bestaan derTsjechen en der Polen. Men zal op deuitbundigste wijze de verwerving van nieu-we koloniën vieren, als in de tegenwoor-dige oorlog dit resultaat verkregen kanworden.

De successen, die de heersers van Mos-kou bereikt hebben, zijn bereikt met de-zelfde methoden, die Hitler-Duitsland toe-past: dé methoden xran leugen-en bedrog,-van chantage en afpersing, van bloediggeweld.

Na 'een militaire campagne van meerdan 100 dagen, die aan de Russische legersveel smaad gebracht hebben, hebben deheersers van Moskou het oude principelaten gelden: Wee ide overwonnenen! Om-dat Finland aan het eind van zijn krachtenwas, .hulp van derden was uitgebleven, ergeen vooruitzichten bestonden op verande-ring ten goede, daarom slikten de onder-handelaars van Finland de bittere pillen,die hun voorgezet werden. Het bloedigeavontuur van Stalin leverde hem een ge-weldvrede op!

* * *Wij hebben van het begin van de Rus-

sisch-Finse oorlog gezegd: er is geen sprakevan, dat de heren van Moskou gedrevenworden door de begeerte om Finse arbei-

Duitse technici en Russische olie.Ondanks alle steeds weer terugkerende ge-

ruchten over een „groot vredesoffensief", waar-bij gedacht wordt aan een accoord tussen En-geland, Frankrijk, Duitsland en Italië en waarbijdan gespeculeerd wordt op een bevrediging vanDuitse begeerten ten koste van Rusland, neemtde economische samenwerking van Moskou enBerlijn steeds groter afmetingen aan. Geletop het bij Stalin zo sterk aanwezige wantrou-wen, dat zich herhaaldelijk op de afschuwe-lijkste wijze geopenbaard heeft, is het zekeropvallend, hoe vlot Duitse experts betrokkenworden bij het economische leven van Rusland.Omdat het nationaal-bolsjewisme elk middelaanvaardt om het tempo van de Russische op-bouw te bevorderen, wordt aan de nationaal-socialistische technici een nieuwe kans gegeven„de opbouw van het socialisme" in Rusland tedienen, vroegere records van die opbouw teslaan en aan de nieuwe successen een sterknationaal-socialistische bijsmaak te geven.

Uit het „Alg. Handelsblad" van 12 Maartciteren wij het navolgende bericht, dat tekenendis voor de innigheid der Duits-Russische betrek-kingen:

,,Naar de „Times" uit Boekarest meldt, deelthet blad Universal mede, dat Duitse expertszijn aangekomen te Tsjimbajovo-Basjkiria, tenWesten van het Zuidelijke deel van de Oeral,een streek, bekend als Rus^ands tweedeBakoe. Duitse machinerieën 'zouden thansdaar worden verwacht. Naar verluidt hebbenRusland en Duitsland een voorlopige over-eenkomst getekend, waarbij de olieproductievan dit gebied zou worden verdubbeld. Hefequivalent van het daaruit voortvloeiendesurplus zou door Duitsland van de veldenvan Bakoe worden verkregen, vanwaar heftransport via de Zwarte Zee en de Donaunaar Duitsland gemakkelijker is."

Toen jaren geleden (begin dertiger jaren) opbevel van Stalin radikale veranderingen inde Russische landbouw werden doorgevoerden de boeren naar de kolchozen werden gedre-ven is het voorgekomen, dat de grote successenvan die politiek Stalin „duizelig" maakten, zo-dat hij de ijver van de ambtenaren remde, diehem tot grote bezorgdheid aanleiding gaf. Deproefnemingen met een leger van Diiitse tech-nici kunnen gemakkelijk tengevolge hebben, datStalin door nieuwe aanvallen van duizeligheidgekweld kan worden. Het is zeer wel moge-lijk, dat die duizeligheid wezenlijke schade voorhet Stalinregiem tengevolge heeft.

ders en boeren te bevrijden en de zegenin-gen van het Stalin-socialisme deelachtig tedoen worden. Wij hebben integendeel doenuitkomen, dat de Stalinistische bureaukratiede bestaande oorlogstoestand wilde gebrui-ken om veroveringen tot stand te brengen.Duidelijk was, dat het niet in de eersteplaats ging om nieuw grondgebied, al heb-ben de Russische heersers dankbaar profijtgetrokken van de overwinning der Duitselegers in Polen om in dat deel van Europadie grenzen van de Sowjet-Unie naar hetWesten te verleggen.

De pressie die daarna uitgeoefend is opLittauen, Letland en Estland, beoogde nietanders dan het innemen van militaire po-sities in die drie kleine landen. Men wildein October en November hetzelfde berei-ken door onderhandelingen met de Finnen.Omdat die onderhandelingen niet het vollepond opleverden voor de Russische leiders,daarom ontketenden zy de bloedige veld-tocht tegen Finland. Ijskoud vertelde Mo-lotov aan de wereld;, dat Moskou geenoorlog voerde, doch slechts een volksbewe-ging steunde, die ten doet had een nieuweregering-Kuusinen aan de macht te brengen.Die. regering zou „echte demokratie" aan'de Finnen brengen. In alle ernst hebben inallé landen de voormannen van nog be-staande Kominternpartijen die leugens vanMolotov aan de arbeiders opgedrongen.Op last van hun chef Stalin misleiden dievoormannen het proletariaat buiten Rus-land even brutaal als dit door de heren vanhet Kremlin ten aanzien van de Russischemillioenen geschied.

Het vredesverdrag van 12 Maart houdtde; duidelijke logenstraf f ing in van dievoorstelling in. Zoveel succes hebben deverdedigers van Finland toch gehad, dat deregering-Kuusinien onder de tafel gewerktwerd door hen, die haar' in het levengeroepen hadden.

Duitse adviezen hadden Stalin c.s. er-toe gebracht om de winst te nemen, dieop dat ogenblik genomen kon worden. Vanmachtstandpunt bekeken — een belangrijkewinst. Van socialistisch standpunt bekeken— een schandelijke winst. De heren vanMoskou namen veel meer dan zij rn_ No-vember vroegen. Het gehele verdrag be-wijst, dat militair-strategische overwegin-gen de drijfveer waren van het''gehele op-treden tegen Finland. Dus" werd de Kareli-sche lahdengte' geannexeerd."' Dus viel deMannerheimlinie geheel in Russische han-den. Dus werd Vibbrg een, Russische haven.Dus moesten 'de Finnen het eiland Hangöverhuren, aan de Russen, .waarmee nietalleen Helsinki zelf onder druk komt, dochook Zweden bedreigd wordt.

In het midden van Finland werd niet ver-geten, een belangrijk punt in beslag tenemen en het leggen van een spoorweg in1940 voor te schrijven, die aan de Russischelegers bij een nieuwe botsing direct kanszou geven om Finland midden door tesnijden.

Ten slotte werden in het uiterste Noor-den ©en paar punten door de Russen ver-kregen, die eveneens strategische waardebezitten en in verband daarmee verplich-plichtingen aan de Finnen opgelegd voorhet onbelemmerde vervoer van Russischegoederen door het gebied van PetsamoNoorwegen.

* * *Men ziet, dat de overwinnaars zorgvuldig

hebben uitgekiend, hoe zij het grootst mo-gelijke profijt zouden trekken van deztóvrede. De materiële successen zullen dienstdoen om het prestige van Stalin c.s. teversterken, de ogen van de Russische massate verblinden voor het feit, dat een paarhonderdduizend Russen geofferd zijn omhet machtsbegeren der Moskouse leiderste bevredigen.

Onder uiterst ongunstige omstandighe-den moeten de Finnen tot herstel van deaangebrachte verwoestingen overgaan. Metenorme inspanning moeten de honderd-duizend Finnen uit de gebieden overge-bracht worden, die nu door Rusland zijningepalmd. Financiële verplichtingen vangrote omvang moeten nagekomen wordentegenover allen, die gevallenen betreurenen de last van de verzorging van invalidenop zich moeten nemen.

Ook het tot stand gekomen vredesver-drag brengt schade aan de strijd voor hetsocialisme. Het Duitse imperialisme trektmede profijt van de winsten, die Stalinverwierf. In September 1939 mocht laatst-genoemde een deel van de buit in ont-vangst nemen, die Duitsland door de ver-overingsoorlog tegen Polen veroverd had.Thans versterken de uitkomsten van deRussische rooftocht door Finland de po-sitie van Hitler.

Voor wat Holland betreft kan deze kortesamenvatting met een enkele opmerkingbesloten worden. Tijdens het verzet vande Finnen tegen de Russische overmachthebben de propagandisten van het militai-risme in Nederland hun uiterste best ge-daan om de gedachte ingang te doen vin-den: Men ziet wat een klein land vermag,dat zich tegen de veroveringszucht vanmachtige buren weert.

Op grond daarvan moesten de Neder-landers zich bereidwilliger dan ooit tonenvoor uitbreiding van de weermacht. In

Toen Lenin de leiding had

Na 104 dagen oorlog van het „zesde deel der aarde" tegen de kleine staat Finlandkennen wij de vredesvoorwaarden, die aan de Finnen zijn opgelegd.

Na meer dan drie maanden bloedig oorlogsbedrijf is onder het inzetten van nieuweRussische offensieven een vrede opgelegd, die vergeleken kan worden met de Ver-saillervrede voor zover de overwinnaar zijn wil dicteerde en met de verkregen uitkom-s£en de grondslag heeft- gelegd voor nieuwe botsingen.

Voor het nieuwe „Versailler verdrag" is de regerende .kliek aansprakelijk, die on-der leiding van Stalin tot brutale schending van de socialistische beginselen kwam, zichin veroveringsavontuur .ging steken, op de meest grove wijze het grootse verleden

i. schond van de revolutionnaire partij, die zich verdiensten van onschatbare waarde ver-wierf in het jaar 1917 en onder Lenin een leidende plaats innam onder de krachten,

1 die de overwinning der Russische massa in de' Octoberdagen van dat jaar mogelijk; < maakten.

Toen, in de dagen van de zegepraal der Octoberrevolutie maakte het nieuwe Rus.-:, land zijn inzichten bekend over het tot stand: komen van de vrede. Thans bekend zijnde

met het brute machtsmisbruik, waaraan Finland ondierworpen werd, drukken wij voorde lezers van „De Arbeid?' nog eens de radio-oproep van de jonge Sovjietmacht af,die in de nacht van 8 óp'9'November 1917 tot allen gericht werd:

„De door de-revolutie van 6 en 7 November gevormde regering van arbeidersen boeren, die steunt op de Raden van arbeiders, boeren en soldaten, stelt aan alleoorlogvoerende volken en hun regeringen Voor onverwrjld onderhandelingen te openenóver een rechtvaardige en demokratische vrede. Onder een rechtvaardige ,|0Bt demokra-tiische vrede, die nagestreefd wordt door de meerderheid der arbeidersklasse van alle doorde oorlog uitgeputte en ten gronde gerichte oorlogvoerende landen en die de ;,Russischearbeiders en boeren na de val der monarchie, (geëist hebben, verstaat de regering eenVrede zonder annexaties. Onder annexaties verstaat de regering naar het bewustzijn vande demokratie in het-algemeen en dat der arbeidersklasse in het bijzonder iedere in-

• Kjving van een kleine of zwakke volksgröep in een grote of sterke staat zonder datdeze volksgroep düidéh'jk en vrijwillig haar' instemming daarmee heeft uitgesproken on-

. afhankelijk ervan, of 'deze gewelddadig ingelijfde volksgroep ontwikkeld is ofin haar ontwikkeling achtergebleven is en tenslotte onafhankelijk ervan, of deze volks-

, groep in Europa of in verafgelegen overzese landen woont. Wanneer een volksgroepmet geweld binnen de grenzen' van een of: andere staat wordt gehouden, wanneer haarondanks, haar wil, hetzü in de pers of in voiksvergaderingen en .partijbësluiten tot uitinggebracht dan wel dooi:- opstandigheid tegenover de onderdrukkers, het recht ener vrijestemming onder het volledig terugtrekken der het betrokken gebiedbezettende troe-pen niet zou worden toegestaan, dan ziet de regering het bestaan van zo'n aansluitingals annexatie, d.w.z. als verovering en overweldiging. Deze oorlog voortzetten, omdatde veroverde kleine volksgroepen tussen ide sterke en rijke naties verdeeld moetenworden, ziet de regering als de grootste misdaad tegen de mensheid."

Die taal en die opvattingen golden in; de dagen van Lenin. Zo sprak de uit desociale revolutie geboren nieuwe macht. De praktijk van Stalin, die ook tegen Finlandwerd toegepast, kan geen van zijn huurlingen met een beroep op Lenin recht-vaardigen. Elk arbeider, die met Stalinisten verkeert, zal er goed aan doen dit documentbij zich te dragen om Lenin te kunnen verdedigen te.gen de zwijnerijen, die op zijn reke-ning worden geschreven. De tekst,van de radioboodschap brandmerkt Stalin den Ver-overaar als een misdadiger! Zó dacht Lenin. p j*' •

; , - , , . . . . . . . .

OPROEP UUR HEF I.S.F.Wij wenden ons met een speciale op-

roep tot al onze leden en vrienden. Uithet Maartnummer= van „Klassesoüdariteit"blijkt hoe omvangrijk de hulpverlening vanhet I.S.F. gedurende de maanden Januarien Februari is geweest. Het totaal bedragbeliep f 685.—-. Hierin was ook een grootbedrag voor vervolgde dan wel reeds ge-vangen gezette Hollandse kameraden.

Wij trokken voorlopig honderd guldenuit voor 16 in verband met anti-oorlogs-propaganda te Parijs gearresteerde kame-raden. Wij hebben reeds een dankbetuigingvoor de snel verleende hulp in ons bezit,maar ontvingen meteen de mededeling, datvoor e l f cen vervolgden kameraad 1000Franse francs (rond 45 gulden) nodig is.Een ieder begrijpt, dat het I.S.F. thans,niet zo maar 16 maal 45 gulden kan op-brengen. Wij besloten echter een dringendberoep te doen op alle kameraden om dezemaand een extra bijdrage te storten enextra inzamelingen te houden. Het gaatom steun aan achtergebleven gezinnen dergearresteerde kameraden, maar vooral ookom rechtskundige bijstand.

In ons bezit is een dringend verzoekom hulp van de commissie tot hulp-verlening aan de proletarische slachtoffersvan de oorlog. Die hulp is bedoeld voor dern de gevangenis geworpen en vervolgdeFranse kameraden, voor de Duitse enSpaanse in concentratiekampen opgeslotenkameraden.

De „New Leader" van 8 Maart weet teberichten, dat het grootste deel van deleiding der Franse P.S.O.P. thans gearres-teerd is. De hierboven genoemde com-missie is een voortzetting van de com-missie tot hulpverlening aan de Spaansevluchtelingen, waaraan het I.S.F. zo be-langrijke steun heeft verleend. Genood-zaakt door de uitgebroken oorlog, wordthet werk dus uitgebreid. Moeten wij hetverzoek van deze commissie naast ons neerleggen? Natuurlijk niet! Met vijftig guldenzijn wij echter niet gebaat. Het I.S.F. moetin staat zijn een belangrijk bedrag aan onzeFranse kameraden over te maken. Ookdaarom verzoeken wij om extra inzamelin-gen en bijdragen.

En tenslotte: In New York is met dehulp van onze kameraden van de I.L.L.A.een „New World Resettlement Fund" ge-vormd. Dit fonds heeft de mogelijkheid ge-

die voorstelling van zaken leert het afge-sloten vredesverdrag: de kleine natie iseen speelbal in handen van de grote sta-ten. Wordt de kapitalistische orde gehand-haafd in de wereld dan zullen zij nog vaakhet slachtoffer worden van de gewelds-politiek der toonaangevende imperialisti-sche landen.

kregen een landbouwkolonie voor Spaansekameraden in Equador te vormen. Voor-lopig kunnen vijftig kameraden met hungezinnen uit Frankrijk naar Equador ge-bracht worden en in deze landbouwkolonieeen bestaan vinden, terwijl, indien vol-doende geld wordt opgebracht, dit werkkan worden uitgebreid. De oorlog heeft deplannen voor het vormen van landbouw-kolonies in Zuid-Frankrijk doorkruist. Hierkan de draad weer opgevat worden, maargrote bedragen voor de reis en vestigingvan deze kameraden zijn nodig. Het fondsverzoekt om steun. Ook bier gebiedt deinternationale solidariteit, dat het I.S.F.hulp verleent. Ook hier kan dit alleenmaar, wanneer wij extra steun ontvangen.

Heel scherp voelen wij in dit land degevolgen van de oorlog. Maar nog altijdverkeren wij in een iets gunstiger positiedan b.v. onze Franse en Spaanse kame-raden. Onze internationale beweging isklein en het zijn vooral de arbeiders uit deneutrale landen, die thans geroepen wor-den tot steun aan de strijders tegen de im-perialistische oorlog in de oorlogvoerendelanden. Laten wij alle krachten inspannen,opdat wij voor ons zelf de zekerheid krij-gen, dat het maximum, wat wij kondendoen, ook werkelrjk door ons gedaan is.

Daarom zenden wij deze dringende op-roep tot onze kameraden. I.S.F.-afdelingenmoeten het initiatief tot extra-inzamelin-gen en andere vormen van extra steunver-lening nemen. Waar geen I.S.F.-afdelingenzijn, kunnen N.A.S.-organisaties en R.S.A.P.-afdelingen die taak overnemen. Ookpersoonlijk kunnen kameraden het initia-tief tot kleine inzamelingen nemen.

De I.S.F.-penningmeester verwacht be-langrijke bijdragen.Storten op Postrekening:

„Penningmeester I.S.F." 317656.Voor het bestuur,Th. v. Dr., Secretaris

Pasen 1940De twee kameraden H o o f d m a n enSchot brengen hun Paasdagen in huncel door.Zend een extra bewjjs van meeleven:

Voor H o o f d m a nNo. B 32 —4441 Straf gevangenis,Noordsingel, Rotterdam.

Voor SchotNo. 425, Cellenbarakken, BijzondereStrafgevangenis, Scheveningen.

De mannen van de Rode Omroep hebbenhier recht op! «

Page 4: Administratie: Brederotiestraat f7-17a, Amsterdam. West ...€¦ · VRIJDAG 22 MAART 1940. VERSCHIJNT EENMAAL PER WEEK ICÏ VIJF EN DERTIGSTE JAARGANG - No. 12 QRGAAN VAN HET NAT.

De Eervolle raak oii de Koloniale ReserveDe „Jan Fuseliers" van heden zijnstevige Hollandse jongens met eengezonde body en een even gezondegeest."

„De Courant" van 9 Maart 1940.

Voor de ongeschonden handhaving van hetNederlandse koloniale bezit, wordt doorde Nederlandse bourgeoisie een stevigepropaganda in kranten, met films, in ver-gaderingen gevoerd, terwijl daarnaast insnel tempo gelden gevoteerd worden vooruitbreiding van de Indische weermacht.Men is er daarbij op bedacht de KolonialeReserve niet alleen van fris bloed te voor-zien, maar om daarbij tot „veredeling" vanhet korps te geraken. Daarbij wordt ge-profiteerd van de werkloosheid van zoveeljongeren. Aan die werkloze jongeren wor-den in helle kleuren de aanlokkelijke kan-ten van het koloniaal dienstverband afge-schilderd. „De Courant" ruimde op 9 Maartj.I. plaats in voor een beschouwing overeen recruut Post, waarin gezegd wordt:

„Een half jaar geleden liep hij nog door Am-sterdam te slenteren in een versleten colbertje,verveelde hij zich van de vroege morgen totde late avond. . . . op de paar uur na, diehij nodig had om in een verveloos schoollokaalte gaan stempelen. Zo was de toestand al eenjaar of wat. Voor een schildersknechf is erin het vaderland al lang niet veel meer te ver-dienen geweest. Thuis zaten vader en tweebroers ook zonder werk en de donker-ogigeschone, wier portret nu bij Post's slaapplaatsprijkt, was de enige, die er de moed nog watinhield.

Zij kwam op een goede dag vol enthousiasmeaandragen met de advertentie, waarin vrijwil-ligers voor de koloniale reserve worden opge-roepen.

„Koloniaal!" „Zou je dat nu wel doen?", zovroegen ze thuis bezorgd en de veteranen inhet legioen der stempelenden wisten er allesvan: „Je wordt er opgevreten door de wildebeesten, vermoord door de wilden". Maar PiefPost liet zich niet uit het veld slaan. Hij wilde,hij moest een einde maken aan die afschuwe-lijke sleur van niets doen en afwachten. Hijinformeerde eens goed, meldde zich aan enwerd aangenomen.

Dat alles ging echter niet zo eenvoudig alshet hier staat. De lichamelijke keuring voorIndisch soldaat is zeer streng1 De eisen, welkegesteld worden, zijn zelfs hoger dan die voorhet Nederlandse leger. Na de keuring volgdede proeftijd van drie maanden in Nijmegen.Daar werd ijverig geëxerceerd, wat aan sporten theorie gedaan en het kazerneleven in depractijk ondergaan. De proefperiode dient ech-ter in hoofdzaak om de officieren en onder-officieren in staat te stellen alle candidateneens goed op de korrel te nemen, wat hunmoreel betreft.

Strenge selectie. De tijd, dat men voor hetIndische leger de mannen moest nemen, diemen kon krijgen, is voorbij. Het type van denvroegeren Jan Fuselier, die nergens voor wildedeugen en dikwijls aardig wat op zijn kerfstokhad, is verdwenen.

Er wordt streng, zeer streng geselecteerd.Over iederen candidaat wordt van drie ver-schillende zijden een psychisch rapport uitge-bracht en alleen de besten worden uitgezon-den. De Jan Fuselier van heden is een stevigeHollandse jongen, met een gezonde body eneen gezonde geest!

De dienst aan boord valt niemand zwaar.Na de réveille om halfzeven wordt er een ste-vig ontbijt weggeduwd, er wordt een uurtjeaardappels gejast en aan gymnastiek of sportgedaan op het voorschip onder de warmetropenzon. Dan volgt de theorie, waarbij dejongens wat Maleis leren en v^sf iets horenover Indische toestanden, (Over de oorzakenvan het hongeroedeem in Bodjenegoro?, OverBoven-Digoel ?, A.B.) en de dienst in de tro-pen. De laatste dagen van de boofreis wordengebruikt om te pakken. Het detachement reistdadelijk door naar Bandoeng, waar de recrutenin acht a negen maanden worden afgericht.Wanneer dat geschied is, mag de fuselier zijnmeisje voor gouvernementsrekening als hand-schoentje laten uitkomen. Samen zullen zij eenhuisje in het kampement bewonen, met eenruin er omheen, waarin over een paar jaar dekinderen kunnen rondspringen. Tegen de tijd,dat zijn eerste contract om is, na vijf jaren,kan hij misschien een hogere rang hebben be-reikt. Als hij dan een jaar later met verlofterugkeert naar hef nauwe bovenhuisje in Am-sterdam en in de stad weer die lange eindelozerij van stempelende jonge kerels ziet, dan zalhij denkbaar wezen, dit alles ontgroeid te zijn.

En wanneer hij dan op een goede dag weerréveille over hef exercitieferrein hoort schal-len en de koninklijke zon ziet rijzen boven dewazig-blauwe bergen van Java, dan zal hijzeker weten, dat zijn besluit van jaren terugjuist is geweest."

De Nijmeegse kameraad, die ons deze ont-boezeming doet toekomien, voegt daar zelfaan toe:

„Koloniaal"— het heet een titel uit hetverleden! De wens is hier de vadervan de gedachte. Het zal wiel zo zijn,dat niet alleen in Nijmegen (waar dekoloniale kazerne gevestigd is) hetwoord „koloniaal" burgerrecht heeftverkregen. Ook dit is altijd zo geweesten zal het nog wel een poosje zo blij-ven. Wij leven wel snel, maar het isimmers nog geen 20 jaar geleden, dataan „kolonialen" in bepaalde café's e.d.in Nijmegen een „visite-kaartje" in dehand werd gedrukt, met het veelzeg-gende opschrift: „Op Uw bezoek wordtgéén prijs gesteld". Ook daarin is delaatste jaren verandering gekomen.Van reactionnaire zijde is er meermalenop aangedrongen de werklozen in hetleger te plaatsen. Wij! begrijpen vol-komen, dat de keuring voor Indiëzwaarder is dan voor Holland, dochstellen de vraag „Waarom worden erzovelen afgekeurd?" Is de veronder-stelling, dat de levensstandaard voorvelen onvoldoende is, onjuist?In ieder geval is het voordeel van dewerkloosheid, dat met hetzelfde hand-geld „geselecteerde vaderlandsliefde"

gekocht kan worden. Inderdaad, er ishéél wat veranderd. Vóór de mobili-satie zagen wij vaak de kolonialenstram marcherend, reclame makenddoor Nijmegens straten trekken. Wer-kelijk, dit was sprekende reclame; meer-zeggend dan de dagblad-reclame: „Eeneervolle taak wacht U".De wereld komt langzamerhand geheelin brand te staan. De eervolle, ver-heven en schone taak bestaat hierin,dat de „Koloniale Reserve" de reservesmoet reserveren van het reservaat, datzich nog steelds slingert als een gordelvan groene smaragd om de evenaar.En al slaag je er niet in promotie temaken in het leger ... ook petroleum,rubber, suiker en tin bieden gelegen-heden te over om daarin je geluk tebeproeven; of, om het met een dege-lijk Hollands spreekwoord te zeggen:„Je kunt er ook ^met je neus in deboter vallen".

Tot zover de inzender, die zich beperkttot een beschouwing over de behandelingvan hen, die het dienstverband voor Indo-nesië aangingen. Het behoeft geen betoog,dat wij als revolutionnairen niet alleen van'die gezichtshoek uit het tekenen bij deKoloniale Reserve bekijken. Principieelverwerpen wij nadrukkelijk de opvatting,dat het „een eervolle taak" voor een Hol-landsen arbeidersjongen kan zijn zich alswerktuig voor de handhaving der kolonialeuitbuiting te laten gebruiken, ongeacht demateriële verbeteringen, die in het dagelijksbestaan van Jan Fuselier zijn aangebracht.Principieel -- ook al nemen sociaal-demo-kratische bladen advertenties op om hetdienst nemen bij de Reserve aan te prijzen.

FahriehsMders.AMSTERDAM.

Het loon der glazenwassers.

Onze actie voor loonsverhoging van de Ionender glazenwassers, welke in samenwerking metde glazenwassersvereniging Nieuw Leven wordtgevoerd, heeft door de vorstperiode, waardoorer zo goed als niet gewerkt kon worden, enigs-zins gestagneerd.

Wij hebben deze zaken onmiddellijk, nadater weer volop kon worden gewerkt opnieuwaangepakt, en thans van de werkgevers eenantwoord ontvangen, waarin men zich op hetstandpunt plaatst, dat zolang er door Rijken Gemeenten geen verhoging van loon wordtgegeven, zij evenmin tof verhoging kunnenovergaan.

In de eerste plaats hebben wij nog nooitgehoord, dat er een zekere verhouding moestzijn en blijven russen de arbeidsvoorwaardenvan Rïjks- en Gemeenfepersoneel en de gla-zenwassers in de particuliere bedrijven. Datb.v. het gemeenfepersoneel in Amsterdam on-danks alle mooie vergaderingen van de E.D.D.-aanhangers voor een loontje moeten werken,dat hen reeds lang niet meer in staat stelthet meest noodzakelijke te kopen, weten wij,doch is een zaak die deze gemeente-arbeiderszelf met elkaar dienen te bespreken.

Een feit is, dat de prijzen der meest nood-zakelijk levensbehoeften reeds meer dan 10%zijn gestegen, hetgeen in de gezinnen derglazenwassers natuurlijk wordt gevoeld, ter-wijl de laatste verhogingen van brood efc. ditnog erger maken.

Als wij de omstandigheden, waarin de grotemaatschappijen verkeren, eens nader bezien,geloven wij, dat deze aan geen „bloedarmoede"lijden, en dat is de kern, waarop het aankomt.

Wij zullen deze zaken op korte termijn metonze leden behandelen, doch vast staat, datde actie als zodanig niet langer meer kan Wor-den voortgezet door brieven en besprekingen;er dienen nu spijkers met koppen te wordengeslagen.

De glazenwassers begrijpen ons volkomen endat is hoofdzaak.

LEDEN VANAFD. AMSTERDAM „BOUWVAK"

OPGELET!

Inlevering feestdagenbonnenvoor de 2de Paasdag!

Wij maken onze leden en allen, die erbelang bij hebben, op attent, dat innameen uitbetaling van de feestdagbonnen, voorde 2e Paasdag plaats zal vinden op

Donderdag 28 Maart e.k.,des avonds van 7.30 tot 9.30 uur, Leidse-gracht 36. Men neme goede nota vandatum en uur! Werklozen kunnen geenbonnen inleveren!

Men houde er wel rekening mede, datde bonnen in het boekje geplakt dienente zijn, losse bonnen worden niet geac-cepteerd!

Voor het bestuur,!J. H. Bosch, secr.

Controle N.A.S.Ondergetekenden, vormende de Controle-commissie, verklaren, dat zij boeken metde daarop betrekking hebbende bescheiden,benevens de kasgelden van den penning-meester van het N.A.S. tot en met 14Maart 1940 hebben gecontroleerd en allesin de beste orde hebben bevonden.14 Maart 1940. De Controlecommissie:

w.get. C. Wolf f,H. Slecht,P. A. Kenbeek.

HAAGSE LOODGIETERSEN ELECTRICIENS OPGELET!

De vacantiebonnen worden voor de Paas-dag op Donderdag 28 Maart uitbetaald inde Wateringsestraat 36, Den Haag, tussen7 en 8 uur. In het geheel worden en 5 bon-nen ingewisseld, geplakt op de vakjes vande 14e tot en met de 18e week.

Penningmeester O.B.W.M.

Van ©n UitOnze Organisaties

AMSTERDAM.

Fihnbijeenkomsf P.O.C.

Als de voorzitter om 9.25 opent is de zaalhaast geheel bezet en is er hier en daar nogeen enkele plaats over voor de telaafkomers,welke wel niet velen zijn, maar toch oorzaakzullen worden, dat de stelregel: tijdens het aande gang zijn van een programmanummer wordtgeen toegang tot de zaal verleend, strengergehandhaafd zal worden.

De muziek is niet door iedereen naar waardegeschat en mijn mening is, dat vooral veleouderen niet die waardering voelden voor watdeze mensen ons brachten, hoewel deze band inhaar genre goed voldeed, gehoord hebbende demening van verschillende jongeren, die dezemoderne muziek wel op prijs stellen. Zo komik dus tot de slotsom, dat het bestuur nietmisgegrepen heeft en de bedoeling om elk watwils te brengen ook op deze manier kan be-reiken.

Het dansen, van de jeugdgroep, de RodeMaTckers, was het glanspunf van de ochtend;stuk voor stuk hebben deze jeugdige kame-raadjes met volle overtuiging hun aandeel, aandit werk gegeven. Wij spreken de wens uit,dat zij ook in hun verdere levensloop, metzoveel vuur en élan de strijd zullen strijden,die ons opgelegd is.

De spreker, kam. H. Bartels, gebruikte voorzijn rede als uitgangspunt, het optreden vandeze groep en spoorde de aanwezigen aan,om ook hun kinderen te laten deelnemen aanhet jeugdwerk der Rode Makkers, want wiede jeugd heeft, heeft de toekomst.

Naar aanleiding van de film, welke een felleconcurrentiestrijd weergaf, kwam hij op de toe-stand van heden, en spoorden vooral ook devrouwen, welke gelukkig in groot aantal oponze bijeenkomsten tegenwoordig zijn, aan, omin verzet te komen fegen de steeds stijgendeprijzen van de voornaamste levensbehoeftenen te komen tot felle actie om de steunnormenen lonen verhoogd te krijgen, opdat wij nietverder in de afgrond zullen zinken, waarinvelen van ons terecht zijn gekomen.

Een filmpje, samengesteld uit de film N.A.S.-hoogtepuntèn, deed het goed, vooral hef ge-deelte van het kinderkamp Huizen 1929 enwas als propaganda voor het jeugdwerk zeersuggestief.

De film „Wereldstad" was uit filmisch oog-punt zeer goed, doch had niet een inhoud, welkedirect aan onze beweging tot lering gesteldkon worden, tenzij men hef zo bekijkt, dat wijniet onderling moeten gaan knokken, om onzeuitbuiters, in wier dienst wij zijn, aan een vas-tere positie te helpen, maar eensgezind op tetreden, om zodoende het productie-apparaat inhanden te krijgen, waardoor hef mogelijk zalzijn om ieder die plaats te geven in het wereld-gebeuren, welke hem toekomt, en niet zoals hetnu gaat, dat wij elkaar met alle mogelijke mid-delen beconcurreren, inplaats van strijd tevoeren voor een redelijke verdeling van dearbeid, waarop iedereen recht heeft.

Secr. P.O.C.

AMSTERDAM.

Op Zondag 31 Maarf a.s. wordt het tweedegoedkope volksconcert a /f.050 gegeven, waar-van het programma luidt als volgt:

Smetana: Ouverture „De verkochte bruid",Bertok: Vioolconcert.Tschaikowsky: 6de Symphonie.Dirigent: Willem Mengelberg. Solist: Zolfan

Szekely.De plaafsbespreking voor leden van vakver-

enigingen vindt plaats op Maandag 25, Dinsdag26, Woensdag 27 Maart van 11—4 uur en opDonderdag 28 Maart van 11—l aan de vol-gende adressen:

Amsf. Bestuurdersbond, Frederiksplein 14.Best. Bond Amsterdam, 2e Helmersstraaf 32.R.K. Volksbond, 3e Hugo de Grootsfraat 7.

- P.A.S., Binnenkant 49.. Vriendelijk verzoeken wij U het een en anderbij Uw leden bekend te maken.

G. D i j k s t r a , secretaris P.A.S.

ALKMAAR.Jaarvergadering.

De P.A.S.-jaarvergadering is naar omstandig-heden goed geslaagd. De opkomst was beterdan verleden jaar. Een hoopvol teken. De be-sprekingen werden op kameraadschappelijkewijze gevoerd. Hoewel het ledental iets daalde,is dit niet onrustbarend. Niettemin, zal er allesgedaan worden, om het ledental op te voeren.Een jaarverslag penningmeester, doorspekt meteen aansporing om trofs alles niet te versagen,kon de goedkeuring van de vergadering weg-dragen, alsmede het verslag van den secretaris.De kameraden P. Veen en G. Schoen zijn voor1940 benoemd tot leden van de controlecom-missie. Het adviesbureau voorziet in een drin-gende behoefte. Voorlopig zal het bureau alleendoor het P.A.S. beheerd worden. Dan zal naaromstandigheden gehandeld worden. De aftre-dende bestuurders zijn allen weer gekozen, zo-doende is er geen wijziging gekomen in hefbestuur.

(Corr.)ROTTERDAM.

Filmochfend.

In de bioscoopzaal van de Harmonie (LinkerMaasoever) sprak Zondag 10 Maart Sneevlief,terwijl de film „Men gaf hem een geweer"werd vertoond. De zaal van deze bioscoopwas met 500 man goed bezet en met belang-stelling volgde het publiek de rede van Snee-vliet, die een uur duurde. Opmerking verdientde omstandigheid, dat een groot contingentder bezoekers uit jonge mensen bestond, diezeker voor het grootste deel geen direct con-tact met onze beweging hadden. Voor de eerstepropaganda onzer denkbeelden kunnen doorde filmochtenden goede diensten bewezen wor-den, als aan die voorwaarde voldaan wordt.

DEVENTER.Jaarvergadering.

Op 18 Maart a.s, zal door de D.B.B, de jaar-vergadering worden gehouden, waarin tevensverkiezing van een voorzitter zal plaatshebben

W. J. H. Veldhuizenoverleden.

Op Donderdag 14 Maart is aan ons lid enmedestrijder kam. W.J.H. Veldhuizen eenernstig ongeval overkomen, aan welke ge-volgen hij op 15 Maart j.l. is overleden.

Veldhuizen is een der velen, die in dienstvan hun arbeid hun leven laten, en metdeelneming denken wij aan het gezin vandezen jongen kameraad, dat thans achter-blijft.

Hoewel niet op de voorgrond tredend,was hij toch een dergenen, waarop konworden gerekend.

Daar waar ons dit mogelijk is, zullenwij het onze plicht achten de zorgen vanje gezin te helpen dragen en verlichten.

Rust zacht, kameraad!Bestuur der Federatie en vak-groep glazenwassers A'dam.

(kam. E. Broekhuis stelt zich niet meer her-kiesbaar). Tevens hebben wij voor deze avondkam. E. Bouwman uitgenodigd, die het onder-werp zal behandelen: „De gevolgen voor dearbeidersklasse van de oorlog".

Ieder lid make deze avond vrij voor deze be-langrijke vergadering. Afgesproken dus totMaandag 18 Maart a.s.

Revolutionnaïr M«i-Comifé.

Op onze j.l. gehouden vergadering is hetMel-Comité samengesteld uit de D.B.B.,. R.S.A.P., N.A.S., Vrouwenbond en L.J.G.

De eerste voorbereidingen zijn reeds getrof-fen en dit is> het slagen van het Kinderfeest.

Verschillende kameraden hebben zich reedsbeschikbaar gesteld voor het inzamelen vangelden. Stelt dus deze mensen niet teleur enteken een bedrag wekelijks, hoe klein ook,op de aangeboden lijst en wanneer gij metde Meidag de glunderende g'ezicfatjes der kin-deren ziet, geeft het zeer zeker voldoeningdaaraan ook een steentje te hebben bijgedragen.

Wat de avondvergadering betreft, dat zal nognader medegedeeld worden.

VEENDAM.

Het Noordelijk Comité voor. Propaganda enActie van het N.A.S. belegde op Zaterdag 9Maart in Veendam een openbare vergadering,die door ongeveer 50 arbeiders was bezocht. Ge-zien onze geringe bekendheid bij. de Vaan-damse arbeiders, was de opkomst niet onbe-vredigend.

Nadat kam. Boama, uit Groningen, de ver-gadering met een korte inleiding had geopend,verkreeg de N.A.S.-secrefaris E. Bouwman hetwoord, die in een uitvoerige rede het onder-werp: „De internationale toestand en de voor-uitzichten voor de arbeidersklasse" behandelde.

Spr. begon zijn betoog met een uiteenzet-ting te geven van de oorzaken, die tot het uit-breken van de oorlog in 1939 hebben geleid,waarbij hij de gebeurtenissen na de „vredevan München" de revue liet passeren. Hij vonddaarbij telkens gelegenheid zijn toehoorderser op te wijzen, dat zolang het kapitalisme erzal zijn, er oo*k sprake van oorlog zal zijn.Vervolgens gaf hij aan de hand van tal vangegevens een duidelijk beeld van de positie,waarin de arbeidersklasse ten gevolge van deoorlog is komen te verkeren. Hij wees er daar-bij op, dat geconstateerd moet worden, datondanks de noodtoestand, waarin het prole-riaat leeft er van daadwerkelijk verzet bij; datproletariaat helaas zo goed als geen sprake is.Aan het slot van zijn betoog schetste spr. in kortetrekken de vooruitzichten voor de arbeiders-klasse, die bij het uitblijven van daadwerkelijkverzet niet anders kunnen zijn dan volkomenondergang in barbarij. Met een krachtige op-wekking tot grotere activiteit in de strijd voorhet socialisme besloot spr. zijn aandachtig be-luisterd betoog.

Nadat door den spr. een opmerking van eenStalinist op afdoende wijze was beantwoord,sloot kam. Bouma de vergadering, de aanwe-zigen daarbij opwekkende het N.A.S. te ver-sterken.

Ongetwijfeld zal deze vergadering voor deN.A.S.-organisaties in Veendam vruchten afwer-pen. Opgemerkt dient nog, dat zowel de mo-derne beweging als de C.P.N, uitgenodigd wa-ren voor debat, maar dat van beide kantenniets werd vernomen, zodat de dagelijkse be-strijders van het N.A.S. een openbaar debatblijkbaar schuwen.

R. L.

Uitleenbibliotheek F.D.N.W.M.,

„De doden zijn dood; dat is zo erg niet.Maar dat de levenden niet leefden ...." schreefNico van Suchtelen en „De regering heeft éénlange en één heel korte arm. De lange dientom te nemen en reikt overal heen, de kortedient om te geven, maar hij reikt slechts totdiegenen, die dicht bij haar staan", dit schreefIg. Silone in „Brood en Wijn".

Denkt hier eens over na. Wij zijn er vanovertuigd, dat gij er meer van wilt weten. Ditkunt gij door lezer te worden van de Qitl.Bibl. „F. D. Nieuwenhuis".

P.A.S.-leden lezen gratis. Anderen tegen eenkleine vergoeding. Vraagt eens inlichtingen.Zie verdere mededelingen in volgende nummers.

Let op: Leidsegracht 36.

Voor de Comm. Uitl. Bibl „F D.N."A. III te.e.-

ARBEIDERSVERZEKERT UW LEVEN

Ml

n,v.Leuensuerz.maaischappilAURORA"

WERDAM - HEEREN6RAGHT 82Polisvoorwaarden.

„AURORA"

sluit Volks-. Levens-en Pensioenverzekering