PENGGUNAAN TEKNIK PETA MINDA BAGI MENINGKATKAN

PEMAHAMAN MURID TAHUN EMPAT DALAM MATA PELAJARAN

SAINS TAJUK PROSES HIDUP MANUSIA, HAIWAN DAN TUMBUHAN.

SHARIF BIN SYLVIA

Laporan ini dikemukakan sebagai memenuhi

sebahagian daripada syarat

penganugerahan Ijazah Sarjana Muda Perguruan Pengajian Sains Sekolah Rendah.

INSTITUT PENDIDIKAN GURU

KAMPUS RAJANG

JANUARI 2015

i

PENGESAHAN PENYELIA

“Saya akui bahawa saya telah membaca laporan penyelidikan ini dan pada

pandangan saya karya ini telah memadai dari segi skop dan kualiti untuk tujuan

penganugerahan Ijazah Sarjana Muda Perguruan Sains Sekolah Rendah dengan

Kepujian”

Tandatangan : .......................................................

Nama Penyelia : ENCIK GEORGE ANAK BERUNDANG

Tarikh : .......................................................

i

PENGAKUAN

“Saya akui laporan kajian ini adalah hasil kerja saya sendiri kecuali nukilan dan

ringkasan yang tiap-tiap satunya telah saya jelaskan sumbernya”.

Tandatangan : ...........................................................

Nama Penulis : SHARIF BIN SYLVIA

Tarikh :..............................................................

ii

DEDIKASI

Teristimewa buat ayah dan ibu yang disayangi,

Sylvia Bin Amit dan Norsa’ah Binti Jemi

Buat isteri dan anak-anak yang dicintai,

Salinawati Binti Waini, Muhammad Arif Azhar, Muhammad Arif Nasri dan

Muhammad Arif Ziqri

Buat Pensyarah Pembimbing yang dihormati,

Encik George Anak Berundang

Buat para pensyarah di Jabatan Sains Dan Matematik yang dihormati

Buat rakan-rakan sepengajian yang dikasihi,

PPG Kohort 1 Pengajian Sains Sekolah Rendah 2011

Terima Kasih atas budi dan jasa kalian semua yang telah mengajar, mendewasakan, mematangkan diri, akal, hati, dan jiwa ini

iii

PENGHARGAAN

Saya ingin merakamkan penghargaan yang tidak terhingga kepada pensyarah

pembimbing saya, Encik George Anak Berundang atas kesabaran beliau dalam

memberi bimbingan, nasihat dan sokongan moral sepanjang tempoh saya

menyiapkan kajian tindakan ini.

Terima kasih juga diucapkan kepada Guru Besar Sek. Keb. Kpg. Penibong

Daro Encik Mohamad Ali @ Matali Bin Amit kerana menyokong dan memberi

saranan dan bimbingan yang tulus ikhlas kepada saya dalam menyiapkan kajian

tindakan ini. Buat ibu dan ayah, Encik Sylvia Bin Amit dan Puan Norsa’ah Binti

Jemi serta isteri tercinta Puan Salinawati Bintai Waini kerana sentiasa memahami,

memberi nasihat dan kata-kata semangat kepada saya dalam proses menjalankan

kajian ini.

Penghargaan istimewa juga saya tujukan khas kepada Institut Pendidikan

Guru Kampus Rajang kerana telah menyediakan ruang yang selesa dan kemudahan

yang mencukupi bagi saya untuk menuntut ilmu perguruan di sini. Tidak lupa jutaan

terima kasih kepada rakan seperjuangan PPG Kohort 1 Pengajian Sains Sekolah

Rendah 2011 yang sudi berkongsi ilmu dan memberi nasihat dalam menyiapkan

kajian tindakan ini.

Akhir sekali, jutaan terima kasih untuk semua yang terlibat secara langsung

ataupun tidak langsung dalam pengumpulan maklumat bagi memudahkan penulisan

kajian tindakan ini.

iv

ABSTRAK

Penyelidikan Tindakan ini dijalankan untuk meningkatkan pemahaman murid dalam mata pelajaran Sains dalam tiga unit tajuk yang pertama dalam Dokumen Standard Kurikulum Pentaksiran (DSKP) Tahun Empat iaitu Proses Hidup Manusia, Proses Hidup Haiwan dan Proses Hidup Tumbuhan. Kajian ini melibatkan sepuluh orang responden dari kelas Tahun Empat, Sekolah Kebangsaan Kampung Penibong, Daro, Sarawak. Instrumen yang digunakan untuk mendapatkan maklumat murid adalah melalui pemerhatian di dalam kelas, soalan kaji selidik, ujian pra dan pos dan pencapaian semasa murid dalam mata pelajaran Sains.Satu ujian pra telah dijalankan untuk mengukur tahap kefahaman murid mengenai tajuk ini sebelum kajian ini dijalankan. Teknik ini adalah untuk menjadikan proses pengajaran dan pembelajaran lebih bermakna, berkesan, menarikdan sekaligus mengajar murid-murid bagaimana untuk membina nota yang menarik dan lebih efektif. Setelah itu, dua ujian pos telah dilaksanakan untuk mengukur keberkesanan teknik peta minda dalam sesi pengajaran dan pembelajaran sains yang dijalankan. Pemilihan teknik peta minda ini dipilih berdasarkan Teori Behavioristik dan kognitif. Manakala cara menyemak data pula adalah menggunakan analisis data, ujian sebelum dan selepas dan triangulasi data. Data dianalisis dengan menggunakan analisis kandungan. Hasil daripada kajian, Data menunjukkan prestasi murid dalam ujian tersebut semakin meningkat. Selain itu, sikap murid di dalam kelas Sains juga telah berubah ke arah yang lebih positif iaitu menunjukkan minat terhadap mata pelajaran Sains dan minat untuk belajar. Justeru itu, teknik ini adalah berkesan untuk meningkatkan kefahaman murid, prestasi dan minat untuk mempelajari mata pelajaran Sains.

v

ABSTRACT

Action research is conducted to enhance student understanding in science subjects first three titles in the unit Standard Curriculum Assessment Document (DSKP) Year Four in Malaysian Primary school of Human Life Processes, Animal Life Process and Plant life Process. The study involved ten respondents from Year Four classes, Sek. Keb. Kpg. Penibong, Daro, Sarawak. The instrument used to obtain information is through observation of pupils in the class, a questionnaire, pre and post test and student achievement while in Science subjects. A pre-test was conducted to gauge the level of understanding of students about this topic before this study. This technique is to make the learning process more meaningful, effective, attractive and at the same time teaching students how to build interesting notes and more effective. After that, two post-test was performed to measure the effectiveness of the technique of mind mapping in science teaching and learning sessions conducted. Selection of mind mapping techniques have been based on behavioristic and cognitive theory. While the other hand is a way to check data using data analysis, before and after the test and data triangulation. Data were analyzed using content analysis. Results of the study, data show student achievement in these exams is increasing. In addition, the attitude of pupils in science classes has also changed to a more positive direction, namely to show interest in science subjects and enthusiasm for learning. Therefore, this technique is effective for improving student understanding, performance and interest in learning science subjects.

vi

KANDUNGAN

Muka Surat

PENGESAHAN PENYELIA i

PENGAKUAN ii

DEDIKASI iii

PENGHARGAAN iv

ABSTRAK v

ABSTRACT vi

KANDUNGAN vii-viii

SENARAI JADUAL ix

SENARAI RAJAH x

SENARAI LAMPIRAN xi

1. 0 PENDAHULUAN

1.1. Pengenalan 11.2. Refleksi Pembelajaran dan Pembelajaran 31.3. Refleksi Nilai Pendidikan 5

2. FOKUS KAJIAN

2.1. Isu Kajian 72.2. Tinjauan Literatur Berkaitan Isu Kajian 9

vii

3. OBJEKTIF

3.1. Objektif kajian 133.2. Soalan kajian 14

4. KUMPULAN SASARAN 15

5. PELAN TINDAKAN

5.1. Prosedur Tindakan 185.2. Langkah Perlaksanaan 19

6. CARA PENGUMPULAN DATA

6.1. Pemerhatian 226.2. Soal Selidik 236.3. Ujian 23

7. ANALISIS DAN HURAIAN DATA

7.1. Soal Selidik 247.2. Ujian Pra Dan Pos 307.3. Pemerhatian 33

8. RUMUSAN DAN REFLEKSI DAPATAN 41

9. CADANGAN KAJIAN SETERUSNYA 44

10. RUJUKAN 47

11. LAMPIRAN 49

viii

SENARAI JADUAL

Jadual Muka Surat

1 Analisis Pencapaian Semasa Murid Dalam Mata

Pelajaran Sains

15

2 Analisis Ciri-ciri Murid Di Dalam Kelas 16

3 Latar Belakang Keluarga Murid 17

4 Analisis Jawapan Murid Terhadap Soalan Kaji selidik

Sebelum Kajian Dijalankan

25

5 Analisis Jawapan Murid Terhadap Soalan Kaji Selidik

Selepas Kajian Dijalankan

26

6 Keputusan Ujian Pra 31

7 Keputusan Ujian Pos 31

8 Keputusan Ujian Pos Kedua 32

9

10

11

Analisis Pemerhatian Tingkah Laku Murid Semasa sesi

Pengajaran Dan Pembelajaran Sains Di Dalam Kelas

Sebelum Kaedah Kajian Dijalankan

Ciri-ciri Murid selepas Pemerhatian Dijalankan

Analisis Pemerhatian Tingkah Laku Murid Semasa sesi

Pengajaran Dan Pembelajaran Sains di Dalam kelas

selepas Kajian Dijalankan

34

36

37

ix

SENARAI RAJAH

Rajah Muka Surat

1 Contoh Peta Minda Kosong Pertama Yang Diedarkan 20

2 Contoh Peta Minda Kosong Kedua Yang Diedarkan 21

3 Graf Pencapaian Murid Dalam 3 Ujian 32

4 Contoh Nota Murid Sebelum Kajian Dijalankan 39

5 Contoh Nota Murid Selepas Kajian Dijalankan 40

x

SENARAI LAMPIRAN

Lampiran Muka Surat

1 Soalan Subjektif Sebelum dan Selepas intervensi 64

2 Soalan Objektif Ujian Selepas intervensi 65

3 Borang Soal Selidik 66

4 Catatan Pemerhatian Kajian Tindakan 67

5 Rekod pencapaian murid 68

6 Surat akuan persetujuan peserta menyertai Kajian

Tindakan

69

xi

1.0 PENDAHALUAN

1.1. Pengenlan

Peta minda merupakan salah satu teknik yang digunakan bagi meningkatkan

daya ingatan melalui penggunaan minda sebelah kanan atau ‘subconscious mind’.

Peta minda merupakan suatu pembinaan yang dibuat di atas sehelai kertas, idea

penting diletakkan di tengah-tengah sebagai pusat utama dan idea lain yang berkaitan

dikembangkan di luar idea utama dengan menggunakan pusat kecil, garisan, bongkah

geometri, warna dan sebagainya. Teknik ini merupakan kaedah yang berkesan untuk

mendapatkan semula maklumat daripada ingatan bagi ditukarkan kepada bentuk

yang boleh dilihat.

Teknik peta minda telah diasaskan oleh Tony Buzan (1974) dan

diperkenalkan dalam bukunya yang bertajuk ‘Use Your Head’. Idea ini terhasil

semasa beliau masih belajar di universiti di mana prestasi pembelajarannyabeliau

agak rendah walaupun beliau telah membuat banyak nota belajar.Bagi

menyelesaikan masalah tersebut, beliau mula mengkaji fungsi otak manusia dan

mendapati.nota-nota yang bercelaru dan tidak menarik dengan tiada warna dan

bentuk telah menyebabkan pembelajarannya tidak efektif. Beliau kemudiannya telah

mereka satu bentuk nota dengan ringkasan dan memadatkan nota-nota ke dalam kata

kunci utama serta konsep yang pada masa sekarang dikenali sebagai “Peta

Minda”.Buzan juga menyatakan bahawa teknik pembelajaran secara linear atau satu

hala adalah satu teknik yang salah kerana otak manusia terikat dan tidak dapat

dikembangkan.Teknik pembelajaran Peta Minda membolehkan kita melihat imej dan

jalinan-jalinan pengetahuan secara serentak.Dengan ini ia sekaligus memudahkan

pembaca mengingati sejumlah maklumat dalam masa yang singkat dan dapat

mengembangkan idea-idea dengan lebih kreatif dan inovatif.

1

Teknik peta minda ini adalah sangat efektif kerana otak manusia

memerlukan imej, warna dan perkara-perkara yang menarik untuk meningkatkan

daya ingatan dan imaginasi seseorang .Satu statistik ringkas mendedahkan manusia

melupakan 80 peratus daripada maklumat terperinci bahan yang dipelajari dalam

tempoh 24 jam.Manusia dikatakan makhluk yang ‘image and visually oriented’ dan

mereka banyak belajar melalui penglihatan. (Pulley 1952). Walaupun mereka

mendengar dan membaca, namun apa yang didengar dan dibaca biasanya akan

divisualkan dalam pemikiran bagi mendapatkan konsep atau makna yang lebih jelas.

Teknik peta minda ini boleh dijadikan peransang untuk mengembangkan keupayaan

otak supaya sesuatu perkara dapat difahami dan dikuasai dalam masa yang singkat.

Perkara yang paling penting dalam pendidikan atau dalam proses pengajaran

dan pembelajaran ialah kefahaman murid tentang isi pengajaran dan pembelajaran

yang diajar dan dibentangkan oleh guru. Oleh itu, kajian tindakan ini cuba untuk

merungkaikan segala permasalahan teknik pengajaran dan pembelajaran kepada

dunia pendidikan supaya satu proses pengajaran dan pembelajaran yang lebih efektif

dapat dijalankan.

Teknik peta minda ini sangat sesuai diaplikasikan dalam sistem pendidikan

kita di mana murid-murid memerlukan kaedah atau cara yang sesuai untuk mereka

menghafal dan mengingati isi-isi pembelajaran mereka seterusnya mengembangkan

idea-idea menerusi daya imaginasi mereka. Melalui peta minda, mereka boleh

melakar nota dan isi pelajaran dalam satu imej bagi membolehkan mereka

mengembangkan maklumat-maklumat mereka tanpa had dan tidak terikat kepada

sesuatu perkara sahaja seperti pemikiran linear.

2

Oleh yang demikian, teknik peta minda ini seharusnya diaplikasikan kepada

murid dalam semua mata pelajaran kerana teknik ini sangat sesuai dan memudahkan

pelajar mengingat dan menguasai sesuatu konsep yang dipelajarinya di samping

membolehkan mereka melakukan percambahan idea melalui lakaran peta minda

yang menarik.

1.2. Refleksi Pengajaran Dan Pembelajaran

Matapelajaran Sains merupakan satu matapelajaran yang sangat menarik.

Walau bagaimanapun kebanyakkan murid menganggap matapelajaran ini amat susah

dan membosankan. Situasi ini berlaku disebabkan oleh kaedah dalam proses

pengajaran dan pembelajaran yang tidak menarik dan efektif. Muridakan

menganggap sesuatu itu susah apabila mereka tidak memahami apa yang mereka

pelajari, ataupun tidak dapat mengingati perkara, teori dan fakta yang sepatutnya

mereka ingat dengan sebaiknya. Masalah-masalah sebegini sememangnya akan

melemahkan semangat murid-murid untuk belajar mata pelajaran ini.

Berdasarkan pengalaman saya mengajar selama 11 tahun dalam mata

pelajaran Sains, Saya dapati kebanyakan murid tidak memberikan sepenuh perhatian

dalam proses pengajaran dan pembelajaran Sains dan inilah mendorong kepada

keputusan yang agak lemah dan mengecewakan.

3

Berdasarkan pemerhatian saya, ke atas murid Tahun Empat di Sek.Keb. Kpg.

Penibong Daro, murid ini tidak dapat memberikan sepenuh perhatian mereka semasa

proses pengajaran dan pembelajaran kerana sudah timbul perasaan tidak minat

terhadap mata pelajaran ini. Apabila berada di tahap dua iaitu bermula di Tahun

Empat, mereka merasakan mata pelajaran Sains sangat sukar untukdifahami dan

dikuasai.

Selain itu, didapati kebanyakan aktiviti yang dijalankan dalam proses

pengajaran dan pembelajaran Sains juga tidak memberi ruang kepada mereka untuk

mengembangkan idea dengan lebih luas. Mereka hanya menyalin nota daripada guru

dan menjawab soalan-soalan yang diberikan kepada mereka.Aktiviti seperti ini

sebenarnya sebenarnya tidak cukup untuk mengembangkan idea mereka malah

memberi tekanan kepada mereka. Apabila murid tertekan untuk belajar, mereka tidak

akan dapat memberi kerjasama dan tumpuan yang sepenuhnya di dalam kelas.

Di samping itu, saya juga dapat mengesan beberapa konsep dan idea yang

salah yang telah difahami oleh murid.Hal ini menunjukkan ketidakprihatinan guru

untuk menyedari dan mengesan bahawa terdapat dikalangan murid memahami atau

berpegang pada konsep dan idea yang salah.Perkara sebegini seharusnya tidak

berlaku dan guru bertanggung jawab untuk memastikan semua muridnya memahami

sesuatu konsep dan idea itu dengan betul.

4

Kesemua perkara negatif ini menggambarkan punca berlakunya masalah ini

terjadi dan menjawab persoalan mengapa prestasi murid Tahun Empat di

Sek.Keb.Kpg. Penibong Daro begitu mengecewakan.Faktor-faktor ini haruslah

dibendung dan satu mekanisme untuk meningkatkan prestasi murid harus

dilaksanakan kerana mereka sangat berpotensi untuk berjaya jika minda mereka

dapat dibuka dan dikembangkan dengan lebih luas.

Oleh yang demikian, saya telahcuba mengubah konsep atau teknik proses

pengajaran dan pembelajaran ini supaya dapat membantu murid meningkatkan

prestasi mereka dalam mata pelajaran Sains.

1.3. Refleksi Nilai Pendidikan

Sistem pendidikan di Malaysia adalah lebih berpusatkan kepada peperiksaan

di mana prestasi dan keupayaan murid dalam pelajaran diukur melalui peperiksaan

yang selaras di seluruh negara. Dasar ini memerlukan murid memahami dan

menguasai perkara-perkara yang mereka pelajari dengan baik supaya mereka

mendapat kecemerlangan dalam peperiksaan.

Pelbagai altenatif dan teknik telah dilaksanakan dalam bidang pendidikan di

sekolah untuk memastikan setiap murid menguasai isi pelajaran yang diajar

seterusnya cemerlang dalam peperiksaan. Antara teknik yang berkesan dalam proses

pengajaran dan pembelajaran adalah teknik penggunaan peta minda. Secara

umumnya, peta minda adalah teknik atau cara membuat nota ringkas namun padat.

Teknik ini sebenarnya sangat berkesan untuk memudahkan pemahaman dalam

sesuatu tajuk secara menyeluruh.Hal ini kerana, satu peta minda yang dibina boleh

merangkumi keseluruhan sesuatu topik yang mereka pelajari.

5

Teknik ini adalah sangat berkesan dan dapat menjimatkan masa murid untuk

menguasai sesuatu tajuk dalam pelajaran mereka. Mereka juga akan dapat

mengulang kaji tajuk tersebut dengan lebih mudah dan memberi keyakinan kepada

mereka untuk menghadapi soalan-soalan peperiksaan.

Teknik penggunaan Peta minda juga membolehkan murid mengembangkan

daya pemikiran mereka dengan lebih luas. Teknik ini akan melatih murid supaya

berfikir secara kreatif dan kritis untuk melahirkan idea-idea baru melalui imaginasi

mereka. Ini kerana, dalam aktiviti melakar peta minda mereka mempunyai ruang

untuk menzahirkan idea-idea mereka yang berkaitan dengan tajuk yang mereka

pelajari. Percambahan idea ini juga akan membantu meningkatkan pemahaman

murid.

Perkara yang paling penting dalam sistem pendidikan yang berpusatkan

peperiksaan ialah daya ingatan. Peta minda adalah satu cara yang sangat efektif

untuk memudahkan murid menghafal dalam masa yang singkat. Teknik ini sangat

berguna kepada mereka untuk menghadapi peperiksaan yang sememangnya akan

menguji daya ingatan mereka.

Justeru itu, peta minda merupakan salah satu teknik yang boleh diaplikasikan

secara menyeluruh dalam bidang pendidikan kerana keberkesanannya akan

meningkatkan pencapaian murid dalam mata pelajaran seterusnya memartabatkan

sistem pendidikan negara kita.

6

2.0. FOKUS KAJIAN

2.1. Isu Kajian

Peranan utama seorang guru adalah untuk memastikan murid-muridnya

menguasai keseluruhan perkara yang mereka pelajari dalam proses pengajaran dan

pembelajaran mereka. Seorang guru yang baik seharusnya mempunyai pelbagai

teknik untuk memastikan objektif pelajaran mereka tercapai.Selain itu, teknik

pengajaran dan pembelajaran yang menarik pasti akan mendapat perhatian murid.

Disamping itu, guru haruslah mengembangkan pemikiran murid supaya dapat

memberikan idea-idea yang bernas bagi memastikan percambahan pemikiran

sentiasa berlaku di dalam kelas.

Berdasarkan pemerhatian dan pengalaman mengajar semasa berada di kelas

Tahun Empat di Sek.Keb. Kpg. Penibong Daro, saya dapat melihat pelbagai reaksi

murid semasa mereka menjalani proses pengajaran dan pembelajaran di dalam kelas.

Semasa mengajar tajuk “Proses Hidup Manusia, Haiwan Dan Tumbuhan” tajuk

pertama dalam Dokumen Standard Kurikulum Pentaksiran (DSKP) Tahun Empat,

saya mendapati terdapat beberapa orang murid tidak begitu berminat untuk belajar

dan langsung tidak memberikan perhatian kepada apa yang saya ingin sampaikan di

depan kelas. Mereka hanya membuat kerja mereka sendiri dan ada murid yang

berbual dan bertindak menganggu murid lain yang ingin belajar. Hal ini merupakan

satu masalah besar kepada saya kerana kumpulan murid ini bukan sahaja tidak

memberi perhatian dalam proses pengajaran dan pembelajaran, malah mereka turut

mengganggu murid lain.

7

Selain itu, saya juga telah menguji tahap kefahaman mereka dengan

bertanyakan beberapa soalan berkenaan tajuk yang mereka sedang pelajari iaitu

‘Proses Hidup Manusia, Haiwan Dan Tumbuhan’.Tahap kefahaman mereka adalah

sangat rendah kerana mereka memberikan reaksi yang negatif semasa saya

bertanyakan soalan kepada mereka. Situasi ini menunjukkan bahawa mereka tidak

memahami dengan sepenuhnya apa yang telah mereka pelajari sebelum ini.

Saya juga beranggapan murid ini mempunyai masalah dalam mengingati dan

menghafal maklumat penting yang terdapat dalam tajuk ini. Tidak dinafikan tajuk

“Proses Hidup Manusia, Haiwan Dan Tumbuhan” ini sangat memerlukan daya

ingatan yang kuat kerana terdapat perkara dan maklumat yang perlu mereka ingat

bagi menguasai tajuk ini. Sebagai contoh, murid perlu mengingati semua proses

hidup yang dihadapi oleh manusia, haiwan dan tumbuhan yang mana proses hidup

tiga hidupan ini ada yang mempunyai persamaan dan ada juga yang berbeza.

Didapati kebanyakan murid ini mempunyai masalah untuk mengingat dan

memahami sepenuhnya apa yang dipelajari.

Saya juga telah membuat pemerhatian terhadap buku-buku nota murid dan

mendapati kaedah penghasilan nota mereka hanyalah menyalin daripada ringkasan

yang ditulis oleh guru di papan tulis dan ringkasan yang terdapat di dalam buku

teks.Saya beranggapan bahawa nota-nota tersebut langsung tidak digunakan oleh

murid bagi mengulang kaji pelajaran mereka kerana kaedah penghasilan nota seperti

itu adalah kurang menarik dan sangat tidak efektif.

8

Berdasarkan pemerhatian atau tinjauan secara kasar ini saya telah

menyenaraikan beberapa masalah yang mengganggu proses pengajaran dan

pembelajaran dan menjadikannya tidak menarik dan efektif. Masalah-masalah

tersebut ialah:

Murid tidak memberi perhatian yang sepenuhnya dalam proses

pengajaran dan pembelajaran di dalam kelas.

Tahap pemahaman murid dalam tajuk “Proses Hidup Manusia,

Haiwan Dan Tumbuhan” adalah pada tahap yang rendah.

Murid tidak dapat mengingat maklumat yang penting dengan baik.

Penghasilan dan pengolahan nota murid sangat tidak menarik.

2.2. Tinjauan Literatur Berkaitan Isu Kajian

Setelah mengenal pasti beberapa permasalahan daripada proses pengajaran

dan pembelajaran tajuk “Proses Hidup Manusia, Haiwan dan Tumbuhan ini, saya

ingin menganalisis permasalahan-permasalahan tersebut di dalam kajian tindakan ini

bagi merungkai dan menyelesaikan masalah-masalah ini supaya prestasi dan

pencapaian murid Tahun Empat Di Sek. Keb.Kpg. Penibong Daro meningkat.

9

Salah satu kaedah yang telah digunakan untuk mendapatkan maklumat

mengenai permasalahan yang timbul di dalam proses pengajaran dan pembelajaran

ini adalah dengan membuat permerhatian. Kaedah pemerhatian ini telah dijalankan

semasa sesi pengajaran dan pembelajaran berlangsung selama 1 jam.Satu senarai

semak tingkah laku murid juga telah disediakan untuk memudahkan pemerhatian

dijalankan.Segala tingkah laku murid dan reaksi murid semasa mereka berada di

dalam kelas telah direkodkan dan dianalisis di dalam satu jadual. Berdasarkan

pemerhatian yang dijalankan, beberapa orang murid kelihatan tidak berminat untuk

belajar dan tidak memberikan perhatian terhadap apa yang guru sampaikan.

Mereka hanya membuat kerja mereka sendiri dan ada murid yang berbual dan

bertindak menganggu murid lain yang ingin belajar. Hal ini merupakan satu masalah

besar kepada guru kerana kumpulan murid ini bukan sahaja tidak memberi perhatian

dalam sesi pengajaran dan pembelajaran dan menganggu murid yang ingin belajar

bahkan menyebabkan proses pengajaran dan pembelajaran saya terganggu.

Pemerhatian juga telah dijalankan terhadap buku nota murid.Buku-buku nota

murid telah dikumpulkan dan dibuat pemerhatian bagu tujuan melihat kaedah

penghasilan nota pelajaran mereka.Berdasarkan semakan dan pemerhatian yang telah

dijalankan, kebanyakan nota-nota tesebut hanyalah disalin daripada ayat di dalam

buku teks dan apa yang telah ditulis oleh guru di papan tulis. Nota-nota tersebut

didapati tidak menarik dan kurang efektif bagi tujuan untuk mengulang kaji

pelajaran.Didapati murid hanya menyediakan nota kerana mematuhi arahan daripada

guru.Mereka tidak menggunakan nota mereka itu sebagai bahan ulang kaji mereka.

10

Selain itu, kaedah soal selidik juga turut digunakan untuk mendapatkan

maklumat mengenai minat murid terhadap mata pelajaran Sains.Beberapa item

soalan telah diedarkan kepada murid yang berkenaan bagi mendengar pandangan

mereka terhadap mata pelajaran Sains dan pendapat mereka terhadap sesi pengajaran

dan pembelajaran Sains di dalam kelas.Berdasarkan pendapat murid melalui soalan-

soalan kaji selidik, didapati sebilangan besar murid tidak meminati mata pelajaran

Sains dan mereka beranggapan mata pelajaran Sains merupakan mata pelajaran yang

sukar untuk difahami dan dikuasai.Pemikiran yang negatif ini telah menyebabkan

mereka langsung tidak mahu berusaha untuk belajar dan memahami isi pelajaran

yang disampaikan oleh guru.Perkara ini merupakan faktor utama kepada tingkah laku

negatif yang menjadi tabiat beberapa orang murid ini di dalam kelas.

Kaedah ujian juga turut dilaksanakan bagi tujuan menganalisis masalah

mereka.Selain ujian secara lisan, murid juga telah diberikan ujian secara bertulis bagi

menguji pemahaman mereka terhadap tajuk yang mereka pelajari.Ujian secara lisan

dilakukan melalui sesi perbincangan di mana guru bertanyakan beberapa soalan

kepada murid.Berdasarkan kaedah ini, kebanyakkan murid tidak dapat memberikan

jawapan atau idea yang betul mengenai tajuk yang dipelajari.Melalui ujian bertulis

pula, murid telah diberikan beberapa item soalan berkaitan topik yang dipelajari dan

markah untuk ujian ini telah direkodkan.Berdasarkan, reaksi dan pencapaian murid

dalam ujian yang dijalankan, masalah utama yang dapat dikesan ialah mereka masih

lagi gagal untuk memahami dan menguasai dengan sepenuhnya isi pelajaran di

dalam tajuk berkenaan.

11

Selain itu juga, masalah yang dapat dikesan ialah murid tidak dapat

mengingat kata kunci yang perlu mereka hafal.Masalah ini berlaku kerana mereka

masih lagi tidak menemui dan mengaplikasikan satu mekanisme yang dapat

meningkatkan kefahaman mereka dan membantu mereka mengingat maklumat

penting dengan lebih efisyen.

Kesimpulanya,semuapermasalahan yang telah dianalisis ini adalah menjadi

faktor kepada prestasi dan pencapaian murid yang lemah dalam mata pelajaran Sains.

Perkara yang menjadi punca masalah ini merupakan fokus utama kajian supaya

ianya dapat diatasi seterusnya dapat meningkatkan pemahaman murid dan

pencapaian mereka dalam matapelajaran sains.

12

3.0. OBJEKTIF DAN SOALAN KAJIAN

3.1 Objektif Kajian

Kajian yang saya jalankan ini mempunyai beberapa objektif yang perlu

dicapai untuk memastikan keberkesanan teknik peta minda ini dalam proses

pengajaran dan pembelajaran. Antara objektif kajian ini ialah :

3.1.1. Objektif umum

Meningkatkan kefahaman murid dalam tajuk “Proses Hidup Manusia, haiwan

Dan Tumbuhan”.

3.1.2 Objektif khusus

Menarik perhatian murid semasa sesi pengajaran dan pembelajaran

untuk tajuk “Proses Hidup Manusia, Haiwan Dan Tumbuhan”.

Memperkenalkan satu kaedah belajar yang efektif dengan

menghasilkan nota ringkas bagi tajuk ini melalui teknik peta minda.

Merangsang murid mengembangkan idea mereka melalui aktiviti

perbincangan untuk menghasilkan pembinaan peta minda yang

ringkas dan menyeluruh.

Memudahkan murid mengingat dan memahami maklumat penting

dalam tajuk “Proses Hidup Manusia, Haiwan Dan Tumbuhan” dengan

memggunakan kaedah peta minda yang menarik dan lebih efektif.

13

3.2 Soalan Kajian

Terdapat beberapa persoalan yang perlu dirungkai dan diselesaikan dalam

kajian tindakan ini. Antara persoalan-persoalan tersebut ialah :

Adakah kaedah peta minda dapat menarik minat murid dalam sesi pengajaran dan

pembelajaran tajuk”Proses Hidup Manusia, Haiwan Dan Tumbuhan”.

Adakah aktiviti pembinaan peta minda akan menjadikan sesi pengajaran dan

pembelajaran menjadi lebih efektif.

Adakah teknik peta minda dapat mengembangkan idea-idea mereka untuk lebih

mengetahui dan memahami tajuk “Proses Hidup Manusia, Haiwan dan Tumbuhan”.

Adakah kaedah peta minda dapat membantu murid menghafal item-item dalam tajuk

“Proses Hidup Manusia, Haiwan Dan Tumbuhan”.

14

4.0. KUMPULAN SASARAN

Bagi menjalankan kajian ini, saya telah memilih 10 orang murid sebagai

peserta untuk kajian ini.Murid tersebut adalah daripada 18 orang murid Tahun 4

Sek.Keb.Kpg. Penibong Daro. 10 orang murid tersebut terdiri daripada lima orang

murid lelaki dan lima orang murid perempuan. Pemilihan murid adalah berdasarkan

pemerhatian di dalam kelas dan pencapaian semasa mereka dalam mata pelajaran

Sains.

Sebelum menjalankan kajian ini, saya telah mendapatkan sedikit maklumat

mengenai murid ini.

Jadual 1: Analisis Pencapaian Semasa Murid Dalam Mata Pelajaran Sains

GREDBILANGAN MURID PERATUS (%) PERATUS

KESELURUHAN (%)

LELAKI PEREMPUAN LELAKI PEREMPUAN

A 0 0 0 0 0

B 0 0 0 0 0

C 3 2 16.67 11.11 27.78

D 2 3 11.11 16.67 27.78

Jadual menunjukkan pencapaian semasa murid dalam mata pelajaran Sains.

Pencapaian mereka ini adalah kurang memuaskan kerana tidak ada seorang pun di

kalangan murid yang mendapat A dan B. Peratus bilangan murid untuk gred A dan B

adalah 0%. Kebanyakkan murid hanya memperolehi gred C iaitu sebanyak 27.78%

peratus.Ini bermakna sebahagian besar murid di dalam kelas Tahun Empat di

Sek.Keb. Kpg. Penibong Daro tidak menguasai apa yang telah mereka pelajari.

15

Selain pencapaian semasa murid, satu lagi faktor yang diambil kira dan

diperhatikan ialah karaktor murid semasa sesi pengajaran dan pembelajaran Sains

berlangsung.

Jadual 2 : Analisis Ciri-Ciri Murid Di Dalam Kelas

KARAKTOR

BILANGAN MURID PERATUS (%) PERATUS

KESELURUHAN (%)

LELAKI

PEREMPUAN

LELAKI

PEREMPUAN

AKTIF 2 2 20 20 40

PASIF 3 3 30 30 60

Berdasarkan jadual di atas, terdapat 2 karaktor yang ditunjukan oleh murid

ketika berada di dalam kelas. Kebanyakkan murid adalah murid yang pasif iaitu

60% daripada merekayang terdiri daripada 30% murid lelaki dan 30% murid

perempuan adalah murid yang pasif. Hanya 40 peratus daripada mereka adalah murid

aktif yang terdiri daripada 20% murid lelaki dan 20% murid perempuan.

Selain itu, latar belakang murid juga telah dikaji berdasarkan fail-fail peribadi

murid di sekolah.Jadual di bawah menunjukkan pekerjaan ibu atau bapa murid yang

mengambarkan latar belakang keluarga murid.

16

Jadual 3: Latar Belakang Keluarga Murid

PEKERJAAN IBU/BAPA

BILANGAN MURID PERATUS (%) PERATUS

KESELURUHAN (%)

LELAKI

PEREMPUAN

LELAKI

PEREMPUAN

KAKITANGAN AWAM

2 0 20 0 20

PETANI/NELAYAN

2 4 20 40 60

LAIN-LAIN 1 1 10 10 20

Jadual menunjukkan analisis pekerjaan bapa murid yang mengambarkan latar

belakang mereka. Hanya terdapat tiga jenis pekerjaan yang menjadi sumber

pendapatan keluarga murid iaitu .Lebih daripada separuh murid adalah daripada

keluarga petani atau nelayan iaitu sebanyak 60%. Manakala 20% daripada murid

adalah anak kepada kakitangan awam yang bekerja sebagai Pembantu Pengurusan

Murid (PPM) dan penyelia asrama dan dan 20% pula merupakan anak kepada bapa

yang bekerja sebagai kelasi kapal dan peniaga kecil-kecilan. Latar belakang keluarga

mempengaruhi perkembangan dan prestasi murid dalam pelajaran.Peranan ibubapa

adalah sangat besar untuk memastikan anak-anak mereka sentiasa berusaha untuk

maju dalam pelajaran.Berdasarkan jadual, kebanyakkaan ibubapa murid-murid ini

adalah petani atau nelayan yang sememangnya mempunyai tahap pendidikan yang

agak rendah. Para ibubapa ini tidak terlalu menekan anak-anak mereka untuk belajar

dan mengulangkaji pelajaran semasa berada di rumah

17

5.0. TINDAKAN

5.1. Prosedur Tindakan

18

Tinjauan dan menguji tahap pengetahuan murid berkenaan tajuk ‘Proses Hidup Manusia,

Haiwan Dan Tumbuhan” secara soal jawab lisan di dalam kelas.

Menjalankan sesi perbincangan berkenaan tajuk ‘Proses Hidup Manusia, Haiwan Dan Tumbuhan’ semasa sesi pengajaran. Kaedah ‘brain storming’ digunakan dan idea-idea

dirajahkan ke dalam peta minda.

Aktiviti menyediakan nota peta minda paling menarik diadakan.

Mengedarkan peta minda kosong dengan tajuk “Proses Hidup Manusia, Haiwan Dan Tumbuhan” dan merangkumi keseluruhan tajuk ini.

Mengedarkan beberapa peta minda kosong dengan tajuk utama peta minda telah ditetapkan iaitu subtopik yang terdapat dalam tajuk “Proses Hidup”.

5.2 Langkah Perlaksanaan

Saya memulakan kajian tindakan ini dengan mengadakan sedikit

perbincangan dengan beberapa orang guru mengajar kelas tersebut.Kebanyakan

mereka bersetuju dengan cadangan saya untuk memilih tajuk “Proses Hidup

Manusia, Haiwan Dan tumbuhan memandangkansaya yang lebih arif tentang mata

pelajaran sains di sekolah tersebut dan mereka telah meneliti dan mendengar

cadangan saya satu persatu. Kebanyakan guru lain juga bersetuju memandangkan

sub topic tajuk ini mempunyai pecahan kepada tiga sub topic iaitu tentang proses

hidup manusia, proses hidup haiwan dan proses hidup tumbuhan..

Pada peringkat permulaan, Saya membuat sedikit pemerhatian terhadap

murid semasa sesi pengajaran sains di dalam kelas. Saya juga cuba mengenali dan

mendekati mereka untuk mendapatkan gambaran awal mengenai mereka sebelum

menjalankan kajian ini. Satu ujian secara lisan juga telah dijalankan untuk menguji

tahap pengetahuan sedia ada murid berkenaan dengan tajukk ini semasa proses

pengajaran dan pembelajaran di dalam kelas. Ujian ini adalah untuk mendapatkan

gambaran kasar mengenai pemahaman murid terhadap tajuk ini. Pemerhatian ini

akan menunjukkan kumpulan murid yang lemah daripada kelas ini.

19

Selepas mendapat sedikit maklumat mengenai pemahaman murid, saya telah

memulakan sesi pengajaran dan pembelajaran dengan memberi sedikit penerangan

mengenai tajuk ini.Penerangan adalah berdasarkan DSKP dan buku teks yang telah

disediakan.Kaedah ‘brain storming’ juga telah dilaksanakan untuk menarik minat

murid memberikan idea mereka dan idea-idea tersebut dirajahkan ke dalam peta

minda yang dilukis di hadapan kelas.Aktiviti ini dapat menarik menarik minat murid

untuk memberi respon supaya idea-idea mereka tercatat di dalam peta minda yang

disediakan.Melalui aktiviti ini juga, murid dapat mencari kata kunci yang perlu

difahami dan diingati untuk menguasai tajuk ini.

Seterusmya, apabila murid telah dapat menunjukkan pemahaman mereka

dengan baik, beberapa peta minda kosong telah diedarkan dengan tajuk peta mnda itu

telah ditetapkan.Tajuk tersebut adalah subtopik dalam tajuk ‘Proses Hidup’.Contoh

peta minda kosong yang diedarkan adalah seperti di bawah.

Rajah 1 : Contoh Peta Minda Kosong Pertama Yang Diedarkan .

20

Proses Hidup Manusia

Murid dikehendaki melengkapkan peta minda tersebut dengan kata kunci

berdasarkan perbincangan yang telah dibuat.Selepas mereka berjaya melengkapkan

peta minda kosong tersebut, satu lagi peta minda kosong diedarkan dan peta minda

ini merupakan peta minda untuk keseluruhan tajuk.Tajuk peta minda kosong ini juga

telah ditetapkan dengan “Proses Hidup”.Contoh peta minda kosong yang diedarkan

adalah seperti di bawah.

Rajah 2 : Contoh Peta Minda Kosong Kedua Yang Diedarkan.

Selepas murid berjaya melengkapkan peta minda yang diedarkan ini, murid

dikehendaki menyediakan nota ringkas mereka sendiri untuk tajukk “Proses Hidup

Manusia, Haiwan Dan Tumbuhan” ini dengan menggunakan kaedah peta minda.Satu

aktiviti membina peta minda paling menarik dan ringkas telah diadakan untuk

meningkatkan pengetahuan, pemahaman, aktiviti pengukuhan motivasi murid.

21

PROSES HIDUP

Seterusnya penambahbaikan telah di lakukan di dalam sesi perbincangan di

dalam kelas di mana murid telah dibahagikan kepada tiga kumpulan untuk

melakukan proses ‘brain storming’. Setiap kumpulan akan dianggotai tiga orang

murid kecuali satu kumpulan seramai empat orang dan mereka dikehendaki

menyediakan rajah peta minda kumpulan mereka berdasarkan subtopik yang

diberikan oleh guru. Setiap kumpulan juga perlu membentangkan hasil kerja mereka

kepada kelas.

22

6.0 CARA MENGUMPUL DATA

6.1 Pemerhatian

Semasa menjalankan kajian tindakan ini beberapa kaedah untuk mengumpul

data telah dijalankan yang meliputi kaedah pengumpulan data kualitatif dan

kuantitatif. Salah satu cara pengumpulan data kualitatif yang digunakan ialah

pemerhatian. Kaedah ini dijalankan untuk mendapatkan sedikit gambaran mengenai

cara murid belajar dan reaksi mereka semasa di dalam kelas. Kaedah ini dijalankan

dengan melihat reaksi mereka semasa sesi perbincangan dan melakukan aktiviti

semasa sesi pengajaran dan pembelajaran Sains berlangsung di dalam kelas.Satu

senarai semak telah disediakan supaya pemerhatian yang dijalankan lebih spesifik

dan berfokus.Segala keputusan pemerhatian telah direkodkan ke dalam sebuah

jadual.

Satu perkara yang diperhatikan juga dalam kajian ini adalah penghasilan nota

murid untuk mata pelajaran Sains.Pemerhatian dijalankan dengan mengambil gambar

nota murid sebelum kajian ini dijalankan dan selepas kajian ini dijalankan.Segala

perubahan kepada bentuk nota yang dihasilkan oleh murid juga direkodkan.

23

6.2 Soal Selidik

Dalam menjalankan kajian ini, kaedah soal selidik telah dijalankan sebanyak

dua kali untuk mengetahui reaksi murid terhadap apa yang telah mereka jalankan.

Kaedah ini dijalankan dengan mengedarkan kertas yang mengandungi 5 item

soalan.Soalan-soalan yang disediakan ialah adalah soalan jenis tertutup iaitu murid

hanya perlu menjawab ya atau tidak sahaja.

Soalan yang diajukan adalah untuk mengukur minat murid terhadap mata pelajaran

Sains, pendapat mereka mengenai keadaan dalam sesi pengajaran dan pembelajaran

dan kaedah belajar yang mereka gunakan. Segala jawapan murid ini telah direkodkan

dan dianalisis untuk mendapat gambaran sebenar apa yang murid hadapi di dalam

pembelajaran mereka.

6.3 Ujian

Kaedah ujian juga turut digunakan dalam kajian ini untuk mengukur tahap

kefahaman murid dalam tajuk ini.Tiga ujian telah dijalankan iaitu ujian pra, ujian pos

pertama dan ujian pos kedua.Ujian pra adalah untuk menguji tahap kefahaman murid

sebelum kaedah dalam kajian ini diaplikasikan kepada murid.ujian pos pertama pula

telah dijalankan untuk mengukur tahap keberkesanan teknik peta minda yang

dijalankan dalam kajian ini manakala ujian pos kedua pula adalah untuk mengukur

penambahbaikan yang dilakukan ke atas teknik tersebut. Ujian-ujian ini adalah untuk

membuktikan sama ada teknik peta minda yang dijalankan melalui kajian ini

berkesan ataupun sebaliknya.

24

7.0 ANALISIS DATA

7.1 Soal Selidik

Salah satu instrument yang digunakan untuk mendapatkan data ialah soal

selidik.Kaedah ini telah digunakan sebanyak 2 kali iaitu sebelum dan selepas kaedah

peta minda digunakan.Terdapat 5 soalan yang diajukan kepada murid untuk

mendapatkan maklumat dan reaksi daripada murid.Soalan yang digunakan adalah

soalan jenis tertutup iaitu murid hanya perlu memilih jawapan ya atau tidak sahaja.

Instrumen ini adalah untuk menilai perubahan persepsi atau reaksi murid terhadap

kaedah peta minda yang diaplikasikan di dalam proses pengajaran dan pembelajaran

mereka. Jadual analisis terhadap jawapan murid untuk soalan-soalan kaji selidik yang

disediakan adalah seperti berikut:

Jadual 4: Analisis Jawapan Murid Terhadap Soalan Kaji Selidik Sebelum Kajian Dijalankan

BIL ITEM SOALAN BILANGAN MURID BILANGAN MURIDYA PERATUS % TIDAK PERATUS %

1 Adakah anda meminati mata pelajaran Sains? 4 40 6 60

2 Adakah anda suka belajar sains di dalam kelas? 4 40 6 60

3 Adakah anda membuat nota sendiri untuk subjek

sains?0 0 10 100

4 Adakah anda memahami sepenuhnya pengajaran

guru sains anda di dalam kelas?

0 0 10 100

5 Adakah anda tahu mengenai peta minda? 0 0 10 100

25

Jadual 5: Analisis Jawapan Murid Terhadap Soalan Kaji Selidik Selepas Kajian Dijalankan

BIL ITEM SOALAN BILANGAN MURID BILANGAN MURIDYA PERATUS % TIDAK PERATUS %

1 Adakah anda meminati subjek sains? 8 80 2 20

2 Adakah anda suka belajar sains di dalam kelas? 6 60 4 40

3 Adakah anda membuat nota sendiri untuk subjek

sains?4 40 6 60

4 Adakah anda memahami sepenuhnya pengajaran

guru sains anda di dalam kelas?

4 40 6 60

5 Adakah anda tahu mengenai peta minda? 10 100 0 0

Item pertama:

Adakah anda meminati mata pelajaran Sains?

Item soalan ini adalah untuk mengkaji minat murid terhadap mata pelajaran

Sains.Sebelum kajian dijalankan, 60% murid telah menjawab tidak. Ini menunjukkan

60% ini tidak berminat dengan mata pelajaran Sains kerana mereka telah

menganggap subjek ini adalah susah dan kompleks. Hanya 40% murid sahaja yang

menjawab ya iaitu menunjukkan mereka berminat untuk belajar Sains.

26

Selepas kajian iaitu kaedah peta minda dijalankan, peratusan murid yang

meminati mata pelajaran Sains telah meningkat kepada 80%.Keadaan ini

menunjukkan kaedah peta minda ini telah berjaya menarik minat murid terhadap

mata pelajaran Sains.Walau bagaimanapun, masih terdapat 20% murid yang masih

lagi tidak berminat dengan mata pelajaran Sains. Situasi ini berlaku kerana dua orang

murid ini masih lagi tidak memahami cara menghasikan dan menggunakan kaedah

peta minda dalam pembelajaran Sains

Item kedua:

Adakah anda suka belajar Sains di dalam kelas?

Item soalan ini adalah untuk mengetahui keadaan dan pendapat murid tentang

keadaan di dalam kelas semasa sesi pengajaran dan pembelajaran Sains di jalankan.

Sebelum kaedah peta minda ini dijalankan 60% murid tidak menyukai sesi

pembelajaran Sains di dalam kelas dan hanya 40% murid yang menyatakan mereka

menyukai pengajaran dan pembelajaran Sains di dalam kelas. Statistik ini

menunjukkan kebanyakkan murid tidak begitu selesa dengan kaedah pengajaran dan

pembelajaran Sains di dalam kelas.

Selepas teknik peta minda ini diaplikasikan, data menunjukkan peratusan

bilangan murid yang menyukai sesi pengajaran dan pembelajaran Sains ini semakin

meningkat. 60% murid telah memberi reaksi positif kepada sesi pembelajaran dan

pengajaran Sains dan 40% yang masih tidak berminat dengan proses pengajaran

sains di dalam kelas. Perubahan ini menunjukkan bahawa kaedah peta minda yang

diaplikasikan telah menarik minat murid untuk belajar dan memberi tumpuan semasa

proses pengajaran dan pembelajaran berlangsung.

27

Item ketiga:

Adakah anda membuat nota sendiri untuk matapelajaran sains?

Item soalan ini adalah untuk mengetahui kaedah murid belajar dan cara

mereka mengulang kaji pelajaran mereka. Soalan ini adalah berkenaan denga nota

murid dalam mata pelajaran Sains.Sebelum kajian ini dijalankan, tidak terdapat

murid yang mempunyai inisiatif untuk menyediakan nota mereka sendiri sebagai

bahan untuk mereka mengulang kaji pelajaran.Kesemua mereka hanya menggunakan

apa yang mereka dapat daripada guru untuk mengulang kaji mata pelajaran Sains. Ini

menunjukkan murid masih tidak tahu cara membuat nota mereka sendiri selain

menyalin apa yang guru berikan di dalam kelas.

Selepas kajian ini dijalankan, murid-murid mula mengetahui cara membuat

nota ringkas mereka sendiri. Data menunjukkan berlakunya perubahan dan

peningkatan kepada jumlah murid yang membuat nota mereka sendiri. 40% murid

telah memahami dan mengaplikasikan kaedah peta minda ini untuk menyediakan

nota ringkas mereka sendiri manakala 60% murid masih lagi tidak dapat

mengaplikasikan kaedah ini sebagai cara membuat nota ringkas mereka sendiri

kerana mereka masih lagi terikut dengan gaya lama iaitu hanya menyalin daripada

buku teks dan menunggu arahan dari guru.

28

Item keempat:

Adakah anda memahami sepenuhnya pengajaran guru Sains di dalam kelas?

Item soalan ini adalah untuk mendapatkan reaksi murid terhadap

keberkesanan kaedah pengajaran dan pembelajaran mereka untuk mata pelajaran

Sains. Sebelum kaedah peta minda digunakan, tiada murid yang memberikan reaksi

positif yang menyatakan mereka memahami sepenuhnya isi pelajaran mata pelajaran

Sains di dalam kelas. Ini bermakna 100 peratus murid tidak memahami sepenuhnya

pengajaran guru Sains di dalam kelas.Hal ini menunjukkan kaedah dan aktiviti yang

dijalankan adalah tidak sesuai dan kurang efektif untuk tajuk ini.

Apabila kaedah peta minda digunakan di dalam proses pengajaran dan

pembelajaran Sains, berlaku peningkatan terhadap kefahaman murid tentang isi

pengajaran yang mereka pelajari di dalam kelas. Data menunjukan peningkatan agak

mendadak iaitu daripada 0% kepada 40%.Perkara ini menunjukkan keberkesanan

teknik peta minda ini sebagai kaedah dan aktiviti yang digunakan untuk proses

pengajaran dan pembelajaran Sains di dalam kelas.

29

Item kelima:

Adakah anda tahu mengenai peta minda?

Item soalan ini adalah untuk mengetahui tahap pengetahuan murid terhadap

peta minda.Walaupun peta minda adalah satu teknik belajar yang telah lama

diperkenalkan tetapi masih ramai muri-murid yang tidak mendapat pendedahan

mengenai teknik ini. Berdasarkan kaji selidik yang telah dijalankan sebelum kajian

dijalankan, tidak terdapat murid yang tahu apa itu peta minda dan pembinaan peta

minda.

Kajian ini sebenarnya telah mendedahkan kepada murid mengenai peta minda

dan cara mengaplikasikannya ke dalam pembelajaran mereka. Selepas kaedah ini

dijalankan semua murid telah mengenali dan memahami apakah peta minda dan

mereka dapat menggunakannya dalam aktiviti pembelajaran mereka. 100% murid

telah menyatakan bahawa mereka mengetahui mengenai peta minda dan cara

menggunakannya.

30

7.2 Ujian Pra Dan Pos

Dalam kajian ini, instrumen ujian juga telah digunakan untuk mendapatkan

data mengenai prestasi murid seterusnya menilai pemahaman mereka terhadap tajuk

yang mereka pelajari ini.Ujian ini juga telah dijalankan sebanyak 3 kali iaitu sebelum

kajian ini dijalankan iaitu ujian pra dan ujian selepas kajian dijalankan iaitu ujian pos

satu dan ujian pos dua selepas penambahbaikkan dijalankan.Soalan untuk kedua-dua

ujian ini adalah sama supaya tahap soalan ujian ini adalah sama supaya kesan kaedah

peta minda ini dapat dinilai melaui pencapaian murid ini dengan lebih telus dan

spesifik. Jadual analisis pencapaian murid untuk ujian pra dan pos adalah seperti

berikut.

Jadual 6: Keputusan Ujian Pra

GREDBILANGAN MURID PERATUS (%) PERATUS

KESELURUHAN (%)LELAKI PEREMPUA

NLELAKI PEREMPUAN

A 0 0 0 0 0

B 0 0 0 0 0

C 3 2 30 20 50

D 2 3 20 30 50

Jadual 7: Keputusan Ujian Pos

GREDBILANGAN MURID PERATUS (%) PERATUS

KESELURUHAN (%)LELAKI PEREMPUA

NLELAKI PEREMPUAN

A 0 0 0 0 0

B 1 1 10 10 20

C 3 3 30 30 60

D 1 1 10 10 20

31

Jadual 8: Keputusan Ujian Pos Kedua

GREDBILANGAN MURID PERATUS (%) PERATUS

KESELURUHAN (%)LELAKI PEREMPUAN LELAKI PEREMPUAN

A 0 0 0 0 0

B 2 2 20 20 40

C 3 3 30 30 60

D 0 0 0 0 0

GRED A GRED B GRED C GRED D0

10

20

30

40

50

60

PRAPOS 1POS 2

Rajah 3: Graf Pencapaian Murid Dalam 3 Ujian

Graf menunjukkan prestasi murid dalam 3 ujian yang telah dijalankan iaitu

ujian pra, pos satu dan pos dua.Ujian pra telah dijalankan sebelum kaedah kajian

iaitu teknik peta minda diaplikasikan kepada murid.berdasarkan graf, tidak ada

seorang pun murid yang mendapat A dalam ketiga-tiga ujian tersebut.

32

Walau bagaimanapun, dalam ujian pos satu, 20% murid telah berjaya

mendapat gred B yang mana sebelum ini tidak terdapat murid yang mendapat gred

tersebut. Peningkatan ini menunjukkan kaedah peta minda yang digunakan di dalam

proses pengajaran dan pembelajaran mereka telah memberi kesan kepada

pemahaman murid terhadap tajuk ini. Pencapaian murid untuk ujian pos kedua

adalah semakin meningkat walau masih tidak terdapat murid yang mendapat gred A

iaitu gred B menunjukkan peningkatan kepada 40%. Bilanagan murid yang mendapat

gred D pula semakin berkurang dan hanya tinggal 20% sahaja dalam ujian pos

dua.Dengan ini setelah kaedah peta minda diperkenal dan diperbaiki peratusan murid

yang gagal semakin menurun dan pertambahan gred yang lebih baik telah berlaku

yang mana sebelum ini tidak terdapat murid yang mendapat gred B sebelum peta

minda diperkenalkan.

Data ini menunjukkan peningkatan yang ketara apabila kaedah peta minda ini

diperkemaskan untuk lingkaran kedua dengan kaedah membuat nota diperbaiki

dengan penggunaan warna untuk meningkatkan daya ingatan murid dan

menjadikannya lebih efektif.

33

7.3 Pemerhatian

Kaedah pemerhatian digunakan untuk mendapatkan maklumat mengenai

tingkah laku murid dan reaksi mereka semasa berada di dalam kelas.pemerhatian ini

telah dilakukan sebelum kajian ini dimulakan untuk mendapatkan maklumat awal

mengenai murid yang akan menjadi murid kajian ini. Tingkah laku murid ini telah

diperhati selama 1 jam iaitu 2 masa untuk sesi pengajaran dan pembelajaran Sains di

dalam kelas. Segala maklumat yang diperolehi telah direkodkan di dalam jadual-

jadual berikut:

Jadual 9: Analisis Pemerhatian Tingkah Laku Murid Semasa Sesi Pengajaran

Dan Pembelajaran Sains Di Dalam Kelas Sebelum Kaedah Kajian Dijalankan.

BILITEM TINGKAH

LAKU YANG DIPERHATIKAN

BILANGAN MURID BILANGAN MURID % KESELURUHANLELAKI PERATUS

%PEREMPUA

NPERATUS

%

1Bercakap perkara

lain atau luar daripada tajuk

pelajaran.

2 11.11 2 11.11 22.22

2 Berangan-angan 2 11.11 2 11.11 22.22.

3 Membuat kerja lain

2 11.11 2 11.11 22.22

4Mengganggu murid lain. 1 5.56 0 0 5.56

5

Cuba menarik perhatian dengan

berjalan-jalan semasa sesi pengajaran.

1 5.56 0 0 5.56

6

Belajar, menumpukan perhatian dan terlibat aktif dalam PdP.

2 11.11 2 11.11 22.22

34

Jadual menunjukkan data analisis tingkah laku murid semasa sesi pengajaran

dan pembelajaran Sains di dalam kelas.Berdasarkan data tersebut, hanya 22.22%

sahaja murid yang menumpukan perhatian dan terlibat aktif semasa sesi pengajaran

dan pembelajaran dijalankan.Melebihi separu iaitu 77.78% murid tidak menumpukan

perhatian dan tidak terlibat aktif dalam sesi pengajaran dan pembelajaran guru.

Daripada 77.78% ini, didapati peratus murid yang bercakap atau berbual kosong,

berangan dan membuat keja lain semasa pengajaran dan pembelajaran dijalankan

adalah sama iaitu22.22%. Manakala murid yang menganggu murid lain dan berjalan-

jalan semasa proses pengajaran berlangsung menunjukkan peratus yang sama iaitu

5.67%. Keadaan ini menunjukkan sebilangan besar murid tidak memberi tumpuan

yang sepenuhnya kepada guru yang mengajar di depan kelas. Perkara ini adalah

disebabkan oleh kedudukan tempat duduk yang berdekatan dengan rakan karib

mereka dan punca utama ialah kegagalan guru untuk menarik perhatian mereka

semasa sesi pengajaran berlangsung.

Secara keseluruhannya, daripada pemerhatian yang telah dijalankan, tingkah

laku murid ini telah menggambarkan ciri-ciri mereka yang telah dikategorikan

kepada dua iaitu pasif dan aktif.Jadual di bawah menunjukkan analisis keseluruhan

ciri-ciri murid berdasarkan tingkah laku mereka di dalam sesi pengajaran dan

pembelajaran mata pelajaran Sains.

35

Jadual 10: ciri-ciri murid selepas pemerhatian dijalankan

BILCIRI-CIRI

MURIDBILANGAN MURID BILANGAN MURID %

KESELURUHANLELAKI PERATUS %

PEREMPUAN PERATUS %

1AKTIF.

6 35 4 10 55.56

2 PASIF 4 15 4 40 44.44

Berdasarkan jadual, majoriti murid telah menunjukkan tingkah laku aktif

iaitu sebanyak 55.56%. Ini salah satu petanda yang baik.Namun keaktifan mereka

tidak digunakan sebaik mungkin kerana tidak memberi tumpuan sepenuhnya kepada

sesi pengajaran yang dijalankan.44.44% peratus murid telah didapati pasif secara

kesuluruhannya.Mereka tidak mengambil bahagian apabila guru mengadakan

perbincangan dan mereka tidak berminat untuk melakukan aktiviti yang disediakan

oleh guru.

Berdasarkan pemerhatian juga, hanya 22.22% sahaja murid yang aktif

menggunakan keaktifan mereka dengan baik iaitu terlibat secara aktif dalam kelas

dan menumpukan perhatian semasa proses pengajaran dan pembelajaran

berlangsung. Namun murid yang aktif secara baik ini tidak didedahkan dengan

kaedah atau teknik belajar yang betul.

36

Selepas kaedah kajian iaitu kaedah peta minda dijalankan, satu lagi sesi

pemerhatian telah dijalankan untuk mendapatkan maklumat tentang reaksi murid

terhadap kaedah yang diaplikasikan kepada mereka dan perubahan yang telah

berlaku kepada tingkah laku mereka. Segala maklumat yang diperolehi telah

direkodkan dan dianalisis di dalam jadual berikut:

Jadual 11: analisis pemerhatian tingkah laku murid semasa sesi pengajaran dan

pembelajaran sains di dalam kelas selepas kaedah kajian dijalankan.

BILITEM TINGKAH

LAKU YANG DIPERHATIKAN

BILANGAN MURID BILANGAN MURID % KESELURUHANLELAKI PERATUS

%PEREMPUAN PERATUS

%

1Bercakap perkara

lain atau luar daripada topik

pelajaran.

2 11.11 0 0 11.11

2 Berangan-angan 0 0 2 11.11 11.11

3 Membuat kerja lain

0 0 0 0 0

4Mengganggu murid lain. 0 0 0 0 0

5Cuba menarik

perhatian dengan berjalan-jalan

semasa sesi pengajaran.

1 5.56 0 0 5.56

6 Belajar, menumpukan perhatian dan terlibat aktif dalam PdP.

7 38.89 6 33.33 72.22

37

Berdasarkan jadual, perubahan ketara telah berlaku selepas kaedah peta

minda ini diaplikasikan di dalam proses pengajaran dan pembelajaran mereka.

Berdasarkan jadual, didapati 13 orang murid atau 72.22% murid telah mula terlibat

aktif dan menumpukan perhatian apa yang diajar oleh guru di dalam kelas. Ini

merupakan peningkatan yang mendadak terhadap sikap dan minat murid untuk

belajar dan tertarik dengan kaedah peta minda.Sikap-sikap negatif yang diperhatikan

menunjukkan penurunan yang ketara. Murid yang bercakap perkara lain atau luar

daripada tajuk perbincangan berkurang kepada 11.11%,, berangan-angan turun

kepada 11.11% juga dancuba menarik perhatian dengan berjalan-jalan semasa sesi

pengajaran danpembelajaran berlangsung hanya 5.56%. Manakala membuat kerja

lain dan menganggu rakan sudah tidak ada lagi iaitu 0%. Didapati peratusan

keseluruhan murid yang menunjukkan sikap negatif ini sebanyak 27.78% atau lima

orang. Saya mengenalpasti bahawa lima orang murid ini adalah murid tiga daripada

mereka merupakan murid yang mengikuti kelas pemulihan dan dua orang murid lagi

merupakan murid yang boleh dikatakan agak nakal.

Oleh hal yang demikian,kaedah peta minda yang dijalankan telah menarik

minat murid untuk belajar dan cuba memahami apa yang telah dipelajari. Mereka

juga telah memberikan idea-idea mereka yang tersendiri dan bersikap lebih kreatif.

38

Selain membuat pemerhatian terhadap tingkah laku murid, kaedah ini juga

telah digunakan untuk mendapatkan maklumat mengenai perubahan bentuk nota

murid dan cara murid mengolah nota mereka. Sebelum kajian ini dijalankan, buku

nota murid telah dikumpul dan satu pemehatian telah dijalankan untuk menilai teknik

murid-murid membuat nota mereka bagi mata pelajaran Sains. Selepas kajian

dijalankan, nota murid sekali lagi dikumpul untuk untuk dinilai bentuk dan gaya

olahan murid dalam nota mereka berdasarkan topik yang mereka telah belajar.

Contoh nota murid sebelum dan selepas kajian dijalankan adalah seperti berikut:

Rajah 4: Contoh nota murid sebelum kajian dijalankan

39

Rajah 5: Contoh nota murid selepas kajian dijalankan

Berdasarkan pemerhatian yang telah dijalankan terhadap nota-nota murid,

satu perubahan yang sangat ketara telah berlaku di mana jika dilihat nota murid

sebelum kajian dijalankan, murid hanya menyalin apa yang telah guru mereka tulis di

papan hitam dan apa yang mereka baca di dalam buku teks. Mereka hanya

menggunakan pensel kerana mereka masih tidak dibenarkan menggunakan alat tulis

lain. Keadaan nota mereka yang sangat tidak menarik tidak akan mampu menarik

murid-murid ini membaca semula apa yang mereka tulis. Aktiviti menyalin juga

sebenarnya tidak efektif untuk meningkatkan kefahaman murid dan meningkatkan

daya ingatan mereka.

40

Selepas kajian teknik peta minda dijalankan, bentuk nota murid telah berubah

dengan sepenuhnya. Murid tidak lagi hanya menyalin apa yang ditulis oleh guru pada

papan hitam, tetapi mereka telah mula belajar untuk membuat nota mereka sendiri

dengan lebih menarik. Mereka telah menggunakan atau mengaplikasikan teknik peta

minda dalam pengolahan nota mereka dan nota dalam bentuk ini ternyata lebih

menarik dengan warna-warna dan rajah-rajah yang akan merangsang otak mereka

dan meningkatkan pemahaman dan yang paling penting ialah meningkatkan daya

ingatan mereka. Penggunaan warna-warna dan rajah yang mereka suka seharusnya

dapat menarik minat mereka untuk membaca semula hasil kerja mereka sendiri dan

secara tidak langsung mereka dapat mengulang kaji pelajaran mereka dengan lebih

berkesan.

41

8.0 RUMUSAN DAN REFLEKSI DAPATAN

Berdasarkan beberapa analisis data yang diperolehi melalui kajian ini, hasil

kajian telah menunjukkan kaedah peta minda telah memberi kesan yang positif

kepada pemahaman murid-murid dalam mata pelajaran Sains. Hal ini telah

dibuktikan melalui beberapa perubahan yang berlaku kepada murid iaitu peningkatan

prestasi mereka di dalam ujian, perubahan sikap semasa sesi pengajaran dan

pembelajaran berlangsung dan cara mereka menghasilkan nota mereka sendiri.

Peta minda merupakan satu teknik pengolahan dan penghasilan nota. Walau

bagaimanapun, dalam kajian ini, teknik peta minda telah diserapkan di dalam proses

pengajaran dan pembelajaran mata pelajaran Sains. Pengaplikasian teknik peta minda

dalam sesi pengajaran guru telah membentuk satu aktiviti perbincangan atau ‘brain

storming’. Menurut Alex Faickney Osborn (1953), kaedah ‘brain storming’

merupakan satu teknik perbincangan dalam kumpulan mengenai satu topik yang

telah ditetapkan. Aktiviti perbincangan di dalam kelas telah menarik perhatian

murid-murid untuk melibatkan diri di dalam sesi pengajaran dan pembelajaran

seterusnya memberi lebih pemahaman kepada mereka. Selain itu, Sifat-sifat negatif

mereka seperti membuat kerja lain dan menganggu rakan semasa sesi pengajaran dan

pembelajaran berlangsung juga dapat dibendung.

Selain itu, dapatan kajian ini juga telah membuktikan perubahan dan

peningkatan juga telah berlaku terhadap kemahiran murid-murid mencatat dan

menghasilkan nota.Mereka tidak lagi bergantung sepenuhnya dengan nota yang

diberikan oleh guru kerana mereka telah tahu bagaimana untuk mencatat dan

mengolah nota mereka sendiri dengan lebih menarik.Dapatan ini sejajar dengan hasil

kajian yang dijalankan oleh Asma binti Ishak (2005).

42

Berdasarkan kajian beliau, penggunaan peta minda dapat meningkatkan kemahiran

murid dalam mencatat nota.Dapatan kajian beliau menunjukkan berlaku peningkatan

dalam ujian pasca menjadi 40% berbanding ujian pra 7%.Hal ini menunjukkan

kaedah penghasilan nota menggunakan teknik peta minda adalah sangat efektif untuk

meningkatkan kefahaman murid-murid dan memudahkan mereka mungulang kaji

pelajaran.

Di samping itu, kajian ini juga telah memperkenalkan satu cara menghafal

yang sangat berkesan. Dapatan ini juga selari dengan kajian yang dijalankan oleh

Altablig bt Ali (2006) tentang penggunaan peta minda dalam mengingati konsep

Sains ke atas 35 orang pelajar tingkatan 4. Hasil dapatan kajian tersebut

menunjukkan pelajar yang berpencapaian sederhana telah meningkat sebanyak 60%

manakala pelajar yang lemah hanya 6% sahaja.Beliau merumuskan bahawa

penggunaan peta minda dapat membantu pelajar sederhana mengingat konsep sains

bagi mendapat markah terutamanya dalam soalan struktur Kertas 2.Perkara ini juga

telah membuktikan bahawa teknik peta minda juga telah dapat meningkatkan daya

ingatan murid dalam pelajaran mereka.

Dapatan kajian ini juga telah menggambarkan minat murid dalam mata

pelajaran Sains telah meningkat. Mereka mula memahami apa yang diperkatakan

atau diajar oleh guru semasa sesi pengajaran dan pembelajaran kerana mereka telah

terlibat secara langsung dalam sesi perbincangan di dalam kelas.

Motivasi mereka terhadap mata pelajaran Sains juga semakin meningkat

apabila mereka boleh membina peta minda berdasarkan idea mereka sendiri. Mereka

tidak lagi menganggap mata pelajaran Sains sebagai satu mata pelajaran yang susah

untuk dipelajari dan difahami.

43

Secara keseluruhannya, dapatlah disimpulkan bahawa setiap murid

mempunyai potensi diri untuk maju dalam pelajaran mereka.Peranan guru adalah

mencari jalan untuk membantu murid-murid meningkatkan potensi diri mereka

supaya murid-murid ini dapat meningkatkan diri dan maju dalam pelajaran

mereka.Pelbagai pendekatan boleh digunakan oleh guru sebagai kaedah atau langkah

untuk membantu murid asalkan kaedah tersebut bersesuaian dengan keadaan murid

seterusnya memastikan objektif utama guru berjaya dicapai.

Oleh yang demikian, terbuktilah bahawa teknik peta minda ini telah

memberikan kesan yang besar terhadap kefahaman murid-murid dan telah dapat

meningkatkan prestasi mereka dalam mata pelajaran Sains.Justeru itu, objektif utama

kajian ini telah tercapai dengan jayanya.

44

9.0 CADANGAN KAJIAN SETERUSNYA

Walaupun secara umumnya objektif utama dan objektif khusus saya dalam

kajian ini telah tercapai dan barjaya, namun saya telah terfikir beberapa lagi idea atau

cadangan sebagai penambahbaikan bagi teknik peta minda yang akandan boleh

dilaksanakan dalam kajian seterusnya. Salah satu penambahbaikan yang akan

dilakukan ialah dengan memperkenalkan beberapa lagi jenis peta minda seperti carta

aliran, carta tulang ikan, dan carta blok. Bentuk-bentuk peta minda yang pelbagai

akan menarik minat murid untuk terus mendalami penggunaan peta minda dan

meningkatkan kemahiran mereka dalam pembinaan nota seterusnya meningkatkan

prestasi pembelajaran mereka.

Selain itu, penggunaan warna juga adalah satu cara yang paling efektif untuk

merangsang otak manusia. Otak manusia akan berkembang dengan lebih cepat

apabila dirangsang dengan sesuatu yang menarik seperti warna-warna yang terang

dan jelas. Dipetik daripada kajian Dr. HM. Tuah Iskandar Al Haj (2003). Cadangan

penambahbaikan yang akan dilaksanakan ialah dengan menetapkan warna pada

objek di dalam sebuah peta minda. Sebagai contoh, bagi tajuk utama yang berada di

tengah boleh ditetapkan dengan warna merah, manakala objek untuk isi nota yang

pertama pula ditetapkan dengan warna biru.Begitu juga dengan objek-objek

seterusnya. Oleh yang demikian, murid akan dapat mengingat isi nota mereka

berdasarkan warna-warna yang telah ditetapkan. Cara ini sememangnya lebih

berkesan untuk meningkatkan daya ingatan murid terhadap nota mereka.

45

Satu lagi cadangan yang akan dilaksanakan pada kajian akan datang ialah

tempoh pelaksanaan dan kumpulan sasaran perlu ditambah supaya penilaian secara

holistik dapat dijalankan. Tempoh pelaksanaan yang agak singkat untuk kajian ini

telah memberi kekangan kepada murid untuk menguasai penggunaan peta minda

ini.Kaedah ini juga perlu dilaksanakan secara lebih meluas dengan melaksanakannya

untuk semua murid tahap dua. Keberkesanan kaedah ini akan dapat dinilai secara

lebih menyeluruh apabila tempoh dan kumpulan murid yang menggunakan kaedah

ini ditingkatkan.

Kesimpulannya, kaedah ini semamangnya akan diaplikasikan dalam sesi

pengajaran saya di dalam kelas dan penambahbaikan akan dilakukan dari masa ke

semasa supaya keberkesanannya semakin meningkat. Kajian tindakan sebegini

sememangnya sangat penting untuk membantu murid-murid meningkatkan prestasi

mereka dalam pelajaran.

46

10.0 RUJUKAN

Ab. Fatah Hassan. 1994. Penggunaan minda yang optimum dalam pembelajaran.Kuala Lumpur : Universiti Teknologi Malaysia.

Ahmad Nizar. 1997. Sejauhmanakah keberkesanan kaedah pengajaran danpembelajaranberbantukan komputer bagi mata pelajaran dalam operasi asas matematik murid-murid tahun 5 Sek. Keb.Jabi dari aspek minat dan pencapaian.Kertas Projek KSPK Institut Perguruan Darulaman.

Aminuddin Mansor (10 Mac 2006).Daya ingatan penting Semasa Belajar.[atas talian] http://www.islam.gov.my/e-rujukan [31 Mei 2007]

Altablig Ali. 2006. Penggunaan peta minda dalam meningkatkan konsep atau faktasejarah- Bab 1 Tingkatan 4. Prosiding Seminar Penyelidikan Pendidikan. Jabatan Pendidikan Perak. hlm, 87 – 99.

Asma Ishak. 2005. Meningkatkan kemahiran mencatat isi-isi penting di kalangan murid

tahun 4 dengan menggunakan peta minda. Jurnal Kajian Tindakan Guru. InstitutPerguruan Perlis : 133-145.

Ausubel, D.P. 1960. The use of advance organaizers in the learning and retention ofmeaningful verbal materials. Jurnal of educational psychology.

Azizi Yahaya et. al. 2007.Menguasai penyelidikan dalam pendidikan – teori, analisis &interpretasi data. Kuala Lumpur : PTS Professional.

Bossert, S.T. (1988). Cooperative activities in the classroom.Review of EducationalResearch, 15, 225-250.

Bruffee, K.A. (1993). Collaborative learning: Higher education, interdependence, and the authority of knowledge. Baltimore, MD: The Johns Hopkins University Press.

Dilip Mukerjea. 1996. Superbrain – Train Your Brain and Unleash The Genius Within.Singapore : Oxford University Press.

Ismail Zain, Dr. (tiada tarikh). Kepentingan Penggunaan Peta Minda.http://www.tutor.com.my [31 Mei 2007].

Ismail Zain, Dr. (13 Jun 2005). ‘Belajar Berkesan dengan Peta Minda’.UtusanMalaysia.(Kuala Lumpur)

Johanna A. Sobrey. (25 Jun 2007). ‘Peta Minda Pak Samad’. Kosmo. (Kuala Lumpur):Halaman 18-19.

47

Kam Foo Kong. 2006. Meningkatkan minat pelajar-pelajar tingkatan 1L kepadapelajaran Pendidikan Sivik dan Kewarganegaraan melalui kaedah pembelajaran berbantukan komputer. Prosiding Seminar Penyelidikan Pendidikan. Jabatan Pendidikan Perak. hlm,110 – 125.

Mohd Fadzli. 2001. A case study on the use and the effectiveness of cooperativelearning in form one ESL writing class. Latihan ilmiah.UKM.

Ragbir Kaur a/p Joginder Singh. 2006. Panduan Ulangkaji Ilmu Pendidikan untukKursusPerguruan Lepasan Ijazah (KPLI)-Sekolah Rendah dan Menengah. Kuala Lumpur : Kumpulan Budiman Sdn Bhd.

Ramlan Hamzah & Lily Mastura Harun. 2006. Panduan Ulangkaji PsikologiPendidikan. Kuala Lumpur : Kumpulan Budiman Sdn Bhd.

Poh Swee Hiang. 2006. Kemahiran Berfikir - Kurikulum Kursus Persediaan Program Sarjana Muda Pendidikan. Kuala Lumpur : Kumpulan Budiman Sdn Bhd.

Subadrah Madhawa Nair. 2001. Penggunaan peta minda sebagai satu strategi dalampengajaran kesusasteraan melayu. Prosiding Seminar Pendidikan Kebangsaan. FakultiPendidikan UKM.

Tony Buzan. 2006. Mind Mapping - Kick-Start Your Creativity and Tranform YourLife.England : BBC Active.

Zahrah. 1996. Cooperative learning in Malaysia. Paper presented at RegionalSeminar of Education.Penang.

48