AÇIK ERİŞİM VE KÜTÜPHANECİLERİN DEĞİŞEN ROLLERİ

Dr. Burcu BULUT

Bilkent’te Kütüphanecilik Seminerleri Açık Erişim: Farklı Bakış Açıları 17 Aralık 2013

Kapsam

Biz Kütüphaneciler Ne Yapmadık Ki Bu Açık Erişim İçin ?

Yapacak Ne Kaldı Ki ?

Bilimsel Çalışmalar Ne Diyor ?

Uzmanlık Mı Dediniz?

Şimdi Neredeyiz?

Diyorlar ki…

“… Açık erişim dönemi, fırsatlarla dolu yeni ortamlar yaratmakta ve ancak kütüphanecilerin sahip oldukları

uzmanlıkla açık erişimin geliştirilebileceği görülmektedir…” Gordon, 2011, 167. s.

Ama Nasıl ?

Birlikte Karar Verelim !

Bilimsel Araştırmalar Ne Diyor?

Kütüphanecilerin açık erişim konusundaki farkındalıkları üst seviyede.Kütüphaneciler;

İş yaşamlarında açık erişime yönelik faaliyetlere yer veriyor

Açık erişim prensiplerini destekliyor

Açık erişim kaynakları literatüre entegre ediyor

Sahip oldukları uzmanlıkla açık erişimi geliştiriyor

Yeni hizmet alanları kütüphanecilerin yeni rollerini belirliyor

Hood, 2007; Palmer, Dill and Christie, 2009; Greyson, Vézina, Morrison, Taylor and Black, 2009; Mullen, 2010; Greyson and others, 2009

Roller Gerçekten Değişiyor Mu?

Araştırmacı topluluğu ile entegre olmak Katma değer yaratan keşif ve dağıtım araçları geliştirmek

Kurum içindeki işbirliğini daha etkili hale getirmek ve geliştirmek

Güvenilir bilgi ortamları yaratmak

Araştırma ve keşif becerilerini geliştirmek

Roller Gerçekten Değişiyor Mu? Akademisyenlere, yayıncılık seçenekleri ve anlaşmaları kapsamında sahip oldukları haklar konusunda destek vermek Üstveri yaratmak ve yönetmek Koleksiyon içeriğinin oluşturulmasında ve dağıtılmasında daha aktif rol almak Kuruma ait bilimsel çıktıların dünya çapında tanıtımına odaklanmak

Özet: İşbirliği ve İletişim Liderlik İşbirliği ve İletişim Sürekli Gelişim İşbirliği ve İletişim

Peki Kimler Bizden İşbirliği ve İletişim Bekliyor ?

Köprü: «Herhangi bir

engelle ayrılmış iki

yakayı birbirine

bağlayan ……ahşap,

kagir, beton veya

demir yapı» TDK Güncel Türkçe Sözlük

Bilgi İşlemciler Akademisyenler Yöneticiler Yayıncılar

Entelektüel mirasın korunması

Açık erişim, telif hakları, fon sağlayıcılar, vb. konusunda eğitim ve danışmanlık

Açık erişim çalışmalarına destek

Yeni iş modelleri geliştirme

Kurumsal dijital arşiv kurulumu ve yönetimi

Kişisel arşivleme konusunda teşvik

Bilimsel iletişim politikalarının oluşturulmasına destek

Ortak standartlar belirleme

Metadata ve açık erişim standartları geliştirme İstatistiki bilgi paylaşımı Eğitim ve danışmanlık

Arşivleme, dijital hak yönetimi

Açık ders malzemesi geliştirme ve kullandırma

Ders içeriğini destekleyici açık erişim kaynak sağlama

Ulusal ve uluslar arası çalışmaların takibi ve paylaşımı

Açık erişim yayıncılık Enformasyon okuryazarlığı eğitimi

Uzmanlık Mı Dediniz?

Bilimsel iletişim süreç yönetimi

Telif hakları ve lisanslama konularında yetkinlik

Gelişmiş iletişim becerileri

Veri yönetimi

Proje yönetimi

Sistem kurulumu ve işletimi

Koleksiyon geliştirme

Yaşamboyu öğrenme

Uzmanlık Alanlarına Eklemek İstedikleriniz?

Sunucu: İnovasyon yapma: İnovasyon şampiyonluğu!

Sunucu: Değişimi yönetme

Sunucu: İnsanları ikna etme

Sunucu: Stratejik düşünme

Katılımcılar:

Katılımcı 1:

Katılımcı 2:

Katılımcı 3:

Katılımcı ….

SEÇİLMİŞ KAYNAKÇA

• Assessing the Role of Librarians in an Open Access World, prepared by TBI Communications on behalf of InTech. Retrieved September 10, 2012 from http://www.intechopen.com/js/ckeditor/ kcfinder/upload/files/Role%20of%20the%20Librarian_Survey_Findings_Jun12.pdf.

• Björk, B.-C., Welling, P., Laakso, M., Majlender, P., Hedlund, T., & Gudnason, G. (2010). Open access to the scientific journal literature: situation 2009 (E. Scalas, Ed.). PloS One, 5(6), e11273. Retrieved december 01, 2012 from http://dx.plos.org/10.1371/journal.pone.0011273.

• Cassella, M. (2012). Fostering new roles for librarians: Skills set for repository managers-results of a survey in Italy. Liber Quarterly: The Journal of the Association of European Research Libraries, 21(3/4). Retrieved December 01, 2012 from http://liber.library.uu.nl/index.php/ lq/article/view/8033/8396.

• Gordon, S. (2011). Why librarians aren’t dead: open access and the evolving liaison role. Journal of the Canadian Health Libraries Association. 32, 165-167.

• Gürdal, G. (2012). 3. Kuşak Üniversiteler, Kütüphaneleri ve Kütüphanecileri. Retrieved December 01, 2012 from http://eresearch.ozyegin.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/10679/169/3. %20%20kusak%20universite%20kutuphane%20ve%20kutuphanecileri.pdf?sequence=1.

SEÇİLMİŞ KAYNAKÇA

• Gargouri, Y., Hajjem, C., Larivière, V., Gingras, Y., Carr, L., Brody, T., & Harnad, S. (2010). Self-selected or mandated, open access increases citation impact for higher quality research. (R. P. Futrelle, Ed.) PloS One, 5(10), e13636. doi:10.1371/journal.pone.0013636.

• Harris, S. (2012). Moving Towards an Open Access Future: The Role of Academic Libraries. Retrieved September 15, 2012 from URN:NBN:NL:UI:10-1-113637.

• Keten, B., Gultekin, G., & Holt, İ. (2013). University Librarianship in the Open Access World and the Changing Roles, BOBCATSSS.

• Mercer, H. (2011). Almost halfway there: An analysis of the open access behaviors of academic librarians. College & Research Libraries, 72(5), 443-453.

• Mullen, L. B. (2010). Open Access and its Practical Impact on the Work of Academic Librarians. Oxford: Chandos Publishing.

• Richard,J., Koufogiannakis, D., & Ryan,P. (2009). Librarians and libraries supporting open access. Canadian Journal of Higher Education, 39(3), 33-48.

• Roemer, R. C., & Borchardt, R. (2012). From bibliometrics to altmetrics: A changing scholarly landscape. College & Research Libraries News, 73(10), 596-600.

• Woodward, H. (2012). Enhancing collaboration between publishers and librarians. PLS Annual Conference. Retrieved December 01, 2012 from http://www.pls.org.uk/news/Pages/Hazel%20 Woodward%20presentation%20for%20PLS%20Open%20Meeting.pdf.

Teşekkür ederim !

bbulut@ipek.edu.tr

http://acikerisim.ankos.gen.tr/