Tilburg, 18-1-2011

Wilbert Hilkens

Varkenshouderij, streven naar een gezonde balans

Op zoek naar verborgen rendement

2

Inhoud

Kernvraag in deze presentatie:

Waarom is het belangrijk om te streven naar een betere structuur van de varkenssector en hoe zou dat gedaan kunnen worden?

Sector in vogelvlucht

Waarom is er een rendementsimpuls nodig in de (vlees)varkenshouderij?

Waarom staat het perspectief van de vleesvarkenshouderij onder druk

Wat zijn voorwaarden voor een duurzame varkenshouderij

Hoe kan het perspectief van zowel vermeerderingsbedrijven als vleesvarkenshouderijbedrijven structureel worden versterkt

3

Varkenssector aan vooravond van grote verandering

Nieuwe eisen aan de houderijkant:

Aanscherping regelgeving milieu en welzijn

Halvering antibioticagebruik 2013

Besluit over voortbestaan dierrechten

Markt kantelt:

Eind van commoditysering is in zicht

Herwaardering van voedsel

Boer en consument komen dichter bij elkaar te staan

4

Sector in vogelvlucht, varkenshouderij is sterk exportafhankelijk

Kolomstructuur Varkenshouderij

Import Productie Export

Fokkerijorganisaties Aantal bedrijven: 3

Subfok Aantal bedrijven: 125 25.000 geltenCapaciteit: 35.000 subfok zeugenplaatsen

Vermeerdering Aantal bedrijven: 3.07320.000 gelten Capaciteit: 1.246.000 zeugenplaatsen 6,1 mln biggen

Productie: 23,7 mln biggen

Afmest Aantal bedrijven: 6.5080,2 mln biggen Capaciteit: 5.872.000 vl.v.plaatsen 5,1 mln vleesvarkens*

Productie: 17,8 mln vleesvarkens

Slachterij Aantal bedrijven 80,6 mln vleesvarkens Capaciteit: 13,9 mln vleesvarkens

Productie: 1.238.000 ton vlees 851.000 ton vlees

256.400 ton vlees Vleesverwerking Aantal bedrijven: 100

Consumptie Binnenland 689.000 ton vlees

* Dit getal is inclusief zeugen

Bron: PVE 2010, bewerkt door ABN AMRO

5

Relatieve toename van het aantal afmestplaatsen in afgelopen jaren

Ontwikkeling van zeugen- en vleesvarkensplaatsen

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

8000

1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008

Aan

tal

zeu

gen

/vle

esva

rken

spla

atse

n

4,6

4,8

5

5,2

5,4

5,6

5,8

6

6,2

Ver

ho

ud

ing

vle

esva

rken

s-/z

eug

enp

laat

sen #zeugen

#vleesvarkensplaatsen

Verhouding zeugen-/vleesvarkensplaatsen

Bron: CBS

6

Afhankelijkheid van export levende dieren neemt nog steeds toe

Aantal geëxporteerde biggen

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

1995 2000 2005 2008 2009

Aan

tal g

eëxp

orte

erde

big

gen

(x10

00)

Overigen landen

Hongarijë

Roemenië

Polen

Italië

Belgie&Luxemburg

Spanje

Duitsland

Export van levende dieren neemt toe:25% van de biggen29% van de vleesvarkens62% van het vlees

Bron: PVE 2010, bewerkt door ABN AMRO

7

Duitsland is met afstand grootste importeur van levende dieren

Aantal geëxporteerde vleesvarkens en zeugen (fok & slacht)

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

1995 2000 2005 2008 2009

Aan

tal g

eëxp

ort

eerd

e d

iere

n (

x100

0)

Overigen landen

Hongarijë

Polen

Italië

Belgie&Luxemburg

Duitsland

Duitsland is belangrijkste afnemer:± 50% biggen±75% vleesvarkens

Bron: PVE 2010, bewerkt door ABN AMRO

8

Risicoprofiel van de varkenssector neemt toe

Risico = Omvang van de schade * de kans dat schade optreedt

Kans dat de schade optreedt

Hygiene, discipline, structuur

Kans is niet 0%!

Schade die optreedt

Afhankelijkheid export

Politieke gevoeligheid

Houding van supermarkten in geval van dierziektecrisis

In welke mate zijn we in staat even “de adem in te houden”

9

Perspectief vleesvarkenshouderij staat al jaren onder druk

Gestandaardiseerde afmestkosten vleesvarkens

0,0

20,0

40,0

60,0

80,0

100,0

120,0

Nederland Belgie Denemarken Frankrijk Duitsland Spanje

Afm

estk

ost

en v

lees

vark

ens

(€/d

ier)

Bron: LEI 2010

10

Concurrentienadeel veroorzaakt door mestgerelateerde kosten en …….

Kosten mestwetgeving per dier

€ 0,00

€ 2,00

€ 4,00

€ 6,00

€ 8,00

€ 10,00

€ 12,00

Nederland Noord-West Duitsland Denemarken

Kos

ten

mes

twet

gevi

ng p

er d

ier (

€)

Kosten dierrechten

Mestafzetkosten

5,0+4,5

2,20

0,80

Bron: LEI 2010

11

….. en achterblijvende dierprestaties vleesvarkens

Geindexeerde bigproductie vs daggroei en EW-voerconversie

80%

90%

100%

110%

120%

130%

140%

1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

Gei

nd

exee

rde

die

rpre

stat

ieBigproductie (gr.gebr.big./z/j)

Daggroei vleesvarkens (groei/d)

EW-voerconversie

Gr.gebr.big/z/j:+32%

Daggroei: +10%

Voerconversie:-2%

Bron: Agrovision 2010

12

Prijsafstand Duitsland Nederland zorgde voor aanzuigende werking, deze is echter gereduceerd met 60%

Prijsontwikkeling en prijsafstand Duitsland en Nederland

0,80

1,00

1,20

1,40

1,60

1,80

2,00

2004 2004 2004 2004 2004 2005 2005 2005 2005 2006 2006 2006 2006 2007 2007 2007 2007 2008 2008 2008 2008 2009 2009 2009 2009 2010 2010

Tijd

Pri

js p

.kg

w.g

.g. (

€)

0,00

0,05

0,10

0,15

0,20

0,25

0,30

Pri

jsaf

stan

d (

€)

NL D Verschil NL-D Linear (Verschil NL-D)Bron: ISN 2010

13

Diergezondheid belangrijkste voorwaarde op gebied van duurzaamheid

Voorwaarden voor een duurzame (vlees)varkenshouderij

Continuiteit

Diergezondheid

– Dierprestatie met o.a. voerconversie

Rendement

“Carbon footprint”– Dierwelzijn

Ruimtelijke ordening

Arbeid

14

Mogelijkheden om rendement en diergezondheid te verhogen

Mogelijkheden om structureel naar hoger gezondheidsniveau en rendement te gaan:

Meerweken systeem

All-in-all-out systeem

Eventueel in later stadium

multi-site systeem

15

Deze hebben eigen uitdagingen en voordelen

Uitdagingen van deze systemen:

Meerweken systeem en all in all out systeem:

Prijsrisico

Eventueel zeggenschap bij samenwerkingsvormen

Voordelen:

Verhoging diergezondheid

(rendement, welzijn,

“carbon footprint”)

Perspectief voor middelgrote

stallen

Arbeidsefficiency verbetert

16

Rendementsverhoging is alleen al voldoende reden….

Overschakeling naar meerwekensysteem:

Verhoging van saldo per g.a.zeug +/- €50 (€ 30 - € 50)

Verbetering stuctuur en discipline

Vrije dagen…….

Overschakeling naar all-in-all-out systeem:

Verhoging saldo per g.a.vl.v. +/- € 15 (20% voerwinst)

Arbeidspiek rond opleg en afleveren en meer rust

Vrije dagen….

17

Afsluitend

Er is behoefte aan een extra rendementsimpuls in de (vlees)varkenshouderij. Dit heeft als bijkomend voordeel dat het risicoprofiel van de sector verbeterd

Structurele verhoging van de diergezondheid in beide takken van sport is de sleutel tot succes en rendementsverhoging door:

– Meerwekensysteem

– All-in-all-outsysteem

– Multisitesysteem

18

Meer weten over ABN AMRO en de kijk op de varkenshouderij anno nu:Kijk op www.abnamro.nl/agrarisch en download het brancherapport

Vanaf nu