8/7/2019 Abbas Abdulla

1/4

Abbas Abdulla( Grcistan-Kepeneki, 12 Mays 1940 )

Acalolu Abbas Abdulla, Grcistan Cum-huri6yeti'nin Bolinisi blgesinde Kepeneki k-ynde dnyaya geldi. lk renimini Kepeneki,Arxl ve Faxral kylerinde grd. ki yl kendi k-ynde retmenlik yapan Abbas Abdulla Baku'yageldi. nce Azerbaycan Devlet niversitesi'nde(1058-62), sonra limler Akademisi'nin EdebiyatEnstits'nde renimini devam ettirdi (1964-66).

lk iiri 'n vetenim' 1976 ylnda Tifis'deerqin efeqi' gazetesinde yaymland. 'Edebiyyatgazetesi'nde blm bakan, 'Ulduz' dergisinde

blm bakan ve redaktr (1966-92) olarak alt.Halen stanbul'da Azerbaycan Cumhuriyeti'

nin Bakonsolosu olarak almaktadr.Edeb hayatna lirik iirlerle balayan AbbasAbdulla n, 'Azerbaycan-Ukrayna Edebi likileri'isimli bir almas (1982) ve eitli tercmeleri var-dr.

Balca eserleri: Al-qaral dnya (1980),z dan yerine (1984), Sonsuzluu gedenkvran (1988).

RLER

(eitli kitaplardan seilmi rnekler)

GY ZNE YAZILMIE'RLER

ALQI

mr-gn uralanan1Yallara yallq ver, qoca dnya!Toyda-yasda sra-sra sralananYaxlara yaxlq2 ver, qoca dnya!Gy znn dumann dat, getsin!Yer znn tufann dat, getsin!Ormanlarn gylyn3 bolluca ver!Toy-dynn tnlyn4 bolluca ver!Atasza ata dnya!

Anasza ana dnya!Boysuzlarn boyu dnya!Soysuzlarn soyu, dnya!Gedimli yol uzaq olsun!Gelimli yol yaxn olsun!Xeyirli axamlarn,Xeyirli sabahn olsun!Ululardan ulu, dnya!Yolu uurlu dnya!

1, ufalanan 2. iyilik 3. yeilliini 4. kalabaln

8/7/2019 Abbas Abdulla

2/4

Torpaqlar duz-rekli,Bulaqlarn sulu, dnya!Ar yenden uzaq olsun,

Ac

senden uzaq olsun!El tapdamaq1, dil tapdamaqYalara yasaq olsun!Rahatla, maviliye brn, dnya!Bir lmeyim, bir gnn grm, dnya!

ADAMLI, ULDUZLU DNYA

Bu gy znn hal baqa,Bu yer znn hal baqaGy znde ulduzlar sedef-sedef,ulduzlar ind-inci;Yer znde adamlar eid-eid,adamlar raz-raz2,

adamlar incik-incik3

.Gy z tanrnn ovurii,Yer z insan tapda4.etin olacaq qohum-eqrebamnYer znde qebrime yer tapma.Qebrimi gy znde qazn,Tanrnn ovcu iindeBadauna yazn:Bu yal sevdal insanBir vaxt arxas ste uzanbYer znn yamyal bir dzne,Gzleriyle e'r yazb gy zne...

IQLI DNYA

Torpaqaltdan yerzne xan ieklerildayr il-ilYerznde irinyuxullu krpelerMldayr ml-ml.

Yer znde nalh nenelerSzleri ifcn-ifcn5 ifcinleyer,Nevetere6 iq dolu nallar deyer.

Yerznde eliqabarl7 babalar,Yerznde iyni8 tfengli atalar,

Yerznde crbecr

9

bombalar,Lazerler, atomlar...Yerznde babalarn qabarl10ellerine,Atalarn tfnglerine,Bombalara, lazerlere, atomlarasnmq,Yerznde qabarl ellere,Tfenglere, bombalara,Lazerlere, atomlarasnb iq.

Yerznde nal diler neveler,Yerznde nal deyer nenelerYerz badan-baa nal olar.

Bu iql dnyann son ucu upuzun,Uyqulu, irin yuxulu nevelerin duruzun.Glyz damar-damarGyden yere nur damar..."

AVTOPORTRET11 -1978

Bu seherde meni dindirmeyin,Baxlar, gz-qalan dinleyin,Baxlar dodaq-dodaq.

Bu meede meni dindirmeyin,

Aalar dinleyin,Boy atn budaq-budaq.

Bu zemide meni dindirmeyin,Smblleri dinleyinSnblleri saaq-saaq.

I

Bu denizde meni dindirmeyin,Klekleri, rzgarlar dinleyin,ndi tufan qopacaq.

Bu dnyada meni dindirmeyin,lenleri, itenleri dinleyin.Grn neler olub,

Grn neler olacaq.

SONSUZLUA GEDEN KARVAN 12

Yurdundan cda dcn13

hem-yerlilerime14

Dalar ap dzmn yoxlayr15,Dzler16 tp17 tenleri haqlayr,iek-iek emenleri qoxlayr18,Hara gediry, hara geclir bu karvan?..

Oyrotdu mu20hoyratd m21 bilemmem,Sakatd m22, Bayatd m bilemmem,Badatd m, Tokatd m bilemmem,Hara gedir, hara gedir bu karvan?...

Susur23 amma hay-haray24 dnyaca25,Glr, amma ah, vay26 dnyaca,Tek grnr, amma say dnyaca27,Hara gedir, hara gedir bu karvan?

1. ezmek, inemek 2. memnun 3. incinmi 4. inendii yer 5. duyarlkla 6. torunlara 7. eli nasrl 8. omuzu 9. eitli 10. nasrl11. kendi portrem, biyografim 12. kervan 13. uzak den 14. hemehrilerime, memleketimden olanlara 15. tahammln eleniyor,katlanp katlanamayacan kontrol ediyor 16. dz yerler; ovalar 17. geip 18. geenleri (geip gitmi olan eyleri) haklyor (hakkndangeliyor). Gemite olup bitmieylerin hakkn veriyor, onlar deerlendiriyor. 19. imenleri kokluyor 20. nereye gidiyor 21. Oyrot:

ltay Trklerinin ilm ad 22. Hoyrat: Hoyratlar bir Trk kabilesinin ismi, "Hoyrat" nzm eklinin de bu kabileye ait olduudnlyor. 23. Saka mdr? : Ska Trkleri midir? 24. susuyor 25- Ses sedas, barts 26. dnya kadar; "dnyay kaplyor" 27. Vahi;ah vah etmesi 28. says dnya kadar

8/7/2019 Abbas Abdulla

3/4

Odenizden bu denize gzn1,Neden bole kasad geldi bazan2,Beik dnya, hem de onun mezar,Hara gedir, hara gedir bu karvan?

Mezar dedim, mezarlar ekildi,Aban abaiv1 saraylar skld,Ya4 gelip torpana tepildi5,Hara gedir, hara gedir bu karvan?

Duman gelip yollarn bryr,Torpag altda kemikleri ryr,Torpag stde lmez ruhu yryor,Hara gedir, hara gedir bu karvan?..

1986

TRKMENN BEDY ATI6

Tal Qurbanov'a hrmetle7

Bu ses ne ses? Gn altnda, serinde,Ulduzlardan yuxarda, deryalardan derinde!Eidende donup qaldimyerimde,Hayretimden barmam dikledim,Trkmenin bedy at kinedi.

Qorgud ata gy atnn belinde,

Misr q

l

nc

8

Korolu'nun elinde,Hara vardm Trkmenin elinde,Bir ses menim iliyime ilediTrkmenin bedy ah kinedi.

Bu dalarn bandaki qar menim,Bu aacn budanda bar9 menim,Esli kimi, Zhre kimi yar menim,Men onlarsz, onlar mensiz he nedi10...Trkmenin bedy at kinedi

Bu zmrdd, bu qartald, bu qr11Bam ste hey iyrqyrr12,

Kiisense, yaddan xarf13

, yadr14

Kkm altda bir od yand, kemediTrkmenin bedy ah kinedi.

Yalar qlnc kimi apan ses15,Yzillikleri6 sinesinden gopan ses,Bu tarihde gelip meni tapan ses17,He susar m, bahar nedi, qinedi?Trkmenin bedy at kinedi.

Trkmen dostum Nazar Gullayev'in birmektubuna cavab

Nazar18 dostum, yazar dostum qem yemeSevin senin, qemmenimdir19, qem menim.Ulusumun neyi varsa ezelden,Hem senindir, hem menimdir, hem menim.

Paralama sen Trkmen'in soyunu,Uzun srr bu dnyann oyunu...Gel bir iek bir bulan20 suyunuox senindir, kem21 menimdir, kem menim,

Sen alasan, gz yan silerem,Men alayan, seni hen-dem22 bilerem,Olsen llem23/ glsen glp deyerem,Dvran24 senin, dem menimdir,dem menim.

Gy rgemdir25 dalarnda yryen,Yeherinde26 gy Ouzdur; gy eren27.

Novruz gn

28

sfren

29

ste gyeren

30

Semenindir-'11, semenimdir, semenim.

Qulanda Nesimi'nin sesi mi,Mehdumqulu32 menim olsun, besim mi?.33Yadlar gelip payamzi yesin mi ?!Yem senindir, yem menimdir, yem menim.

Taouzum, Daouzum34 bir olupSfremdeki rek-duzum35 bir olup.Bu birliyim oxlanna sirr olup.Men seninem, sen menimsen, sen menim.

Ar yk, durma, qoa daryag36,

Dnya sene grkmeyin ba-ayaq37

/Zemimiz38 bir, erkek biek, yaayagTorpaq senin den39 menimdir, den menim.

1. geii, geip gidii 2. ileri yolunda gitmemek. "Neden byle ileri ters gitti?" 3. byk byk, (aban: byk adr) 4. dman 5.doldu, tepilmi gibi oldu, sokuldu 6- Bedevi at, Arap at. Trkmenlerin grn gzel ve ok hzl koan binek at 7. bir Trkmenyazan S. Krolu'mu klc olarak halk hikyelerinde geer; "keskin, salam kl" manasna gelir 9. meyve 10. hibireydir 11. "buahindir" 12. srekli, devaml saanak yayor 13. unut, hatrndan kar 14. unut 15. vuran, kran ses 16. asrlar 17. bulan, yakalayanses 18. Nazar Gullayev: Trkmen ilim adam, air. Abbas Abdullah'n dostlarndandr. Bir mektubunda "Nesim Trkmendir, sizAzeriler niin bizim airimize sahib kyorsunuz?" yollu serzenite bulunur. iir bunun zerine yazlmtr. 19. keder benimdir 20. birpnarn 21. az 22. dost 23. lsen lrm 24. devran 25. gen yar at; gen yar atmdr 26. eerinde 27. Gk Ouzdur, gk eren{ermi) 28. Nevruz bayramnda 29. senin sofran 30. stnde yeeren 31. Semeni; Nevruz bayramndan bir ay kadar nce budaytaneleri suya konularak yeertilir. Bundan husus yemek de yaplr; Semeni ayn zamanda Nevruz sofrasnn ss olarak kabul edilir."Senin semenindir" 32. Mahdumkulu: XVIII. yzylda yaam Trkmen airi. Trkmenlerin en byk klasikairi olarak kabil edilir.33. Yeter mi? Kfi midir? 34. Birincili Trkmenistan'da, ikincisi Azerbaycan'da bulunan yer isimleri. Ayrca burada Ouzlarn Ouz

ve D Ouz diye ayrlmalarna telmihte buluntum ustur. 35. ekmek ve tuzum 36. birlikte, beraber tayalm 37. ters olarak, alt-steklinde 38. tarlamz 39. dane, tohum

8/7/2019 Abbas Abdulla

4/4

Qara qal ala gzl gzeller,Toy dynde ceyran kimi szerler,Altn zk, dz barmaqlar, dz eller.Senemindir1, senemimdir, senemim.

Ellerimiz2 saya gelmez daxili3

Bilen bilir, he dindirme cahili4!Gy Xezer'in qzl15 qumlu sahili,emenindir6, emenimdir, emenim.

Abbas baban7, qoy gl asn dost ba,Dalgalansn qardaln bayra,Trkmenistan, Azerbaycan torpaKefenindir, kefenimdir, kefelinim.

1985TRKYE DEFTER"nden

ANKARA

Bir dumanl q gnndeAnkara'daKksm amdmEsen rzgra da,Yaan qara da.Bele gezme, canm,Soyuq alarsan, dedin.Amma bitmedinGne domutu Anttepe'de,in isinirdi get gede.IIAnkara'da1984, Aralik'daMe birey yoxdu ortalkda;

Sevgi vard

,Sayg vard,Bir-birimize qayg vard,Bir de eyni dilde danmann?Bextiyarl vard.IIIUcatepe'de bir dost evindeYox, canm, dost ellerden olar9,Qarda evindeBir axamimde bir ehtiam,

bir cah-cell10.Garmda bir sfreGyz kimi mqeddes qutsal.Torpag kimi bereketli,Bir de sevdiyim insanlar;Melek tebietli.IVMelikah Emrah11

Ankaral bir deliqanl;Dost-qarda canl.Sesi;Saz sesi kimi dadl,Gzleri;

Alov-alov yanar, odlu.Grp-grmeyeliXatrladm Ayhan'm12,kisine de qurban vererem

Bu guru bam, guru canm.VBu sinnimde13, bu q gnndeBu sebirsizlik haradan14 mende,Anlamam, babam!Sabah ayrlram Ankara'dan.

MEFKURE ABLA 15

(On il nce tamdm, eri Rza Beyle birlikte bizler em-safir gelmidi. Rza Bey indfi6heyatda yozdur.)

...Ve yalnz indi inandm,Mefkure Abla!Gyde Tanr'nn varlna,Yerde insann yoxluuna,zne insan deyen ox olsa da.

...Ve yalnz indi anladm,Mefkure Abla!Rza Abi'nin on il17 nceBak'da dinleyip an saznocuq kimi alamasn.

...Ve yalnz indi grdm,Mefkure Abla!Yeryznde qorxulu18

Bcek, sohulcan19 insanlar-Nefesleri lm qoxulu20.

...Ve yalnz indi bildim,Mefkure Abla!Qanla gelen, geder canla21

Ana dili de,Mill mensubluq da.

...Ve yalnz indi hatrladm,Mefkure Abla!Rza Abi'ninreyine sanclan arlar,Mbarek, nurlu zn;Qemden22 saralm sapsan.

...Ve seni hat

rlad

mMefkure Abla!Derdli, sitemliDoda kilidlenmi,Gzleri nemli. -Derd eymeyeniTanr eymez demiler,Doz23, tabla24 bu derdeMefkure Abla...

1. "Sanem"in; gzelin. 2. llerimiz, halkmz, milletimiz 3. ilerisi (nfusu) sayya gelmez, saylamaz 4. cahili hi; konuturma 5.allm,alln renginde 6. senin imenliindir 7. bahvan S. ayn dilde konumann 9. ellerden, yabanclardan oku- 10. grken 11, MelikahEmrah: Yavuz Blent Bakilerin olu 12. Ayhan: Abbas Abdulla'nn olu 13. bu yamda 14. nereden 15. Bulgaristan Trklerinden Prof.Rza Mollov'u esi Mefkure Mollov. Bulgaristan'daki Trkairlerindendir. Rza Molluv, Bulgaristan'da zorla bulgarlatrma siyasetisrasnda adn deitirmek istemedii iin ikence grm; dvle dvle ldrlmtr. 16. imdi 17. yl 18. korkulan, korkun 19.

solucan 20. lm kokan, lm kokulu 21. canla kar 22. gamdan 23. katlan, dayan 24. tahamml et