ป ที่ 4 ฉบับที่ 13 เมษายน 2558ebook...ต อมาการส งเสร มจากการท องเท ยวแห งประเทศไทย
แผนกลยุทธ ระบบการชำระเง น · 2020-05-25 ·...
Transcript of แผนกลยุทธ ระบบการชำระเง น · 2020-05-25 ·...
ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)
ธนาคารแห�งประเทศไทยแผ
นกลยทธ�ระบบก
ารชำระเง�น ฉบบท 4 (พ.ศ
. 2562-2564)
SHOP
แผนกลยทธ�ระบบการชำระเง�น
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย3
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)
VISIONDigital Payment เปนทางเลอกหลกในการชำาระเงนภายใตระบบการชำาระเงนทมประสทธภาพ ปลอดภย ตนทนตำา
ตรงกบความตองการของผใชบรการ
สารบญ
ความสำาคญของแผนกลยทธ
ระบบการชำาระเงน
ดานท 3 การสงเสรมการเขาถง
และการใชบรการชำาระเงน
(Inclusion)
การประเมนสภาพแวดลอม
และความทาทาย
ดานท 1 การพฒนาโครงสราง
พนฐานการชำาระเงน
ทเชอมโยงกน
(Interoperable
Infrastructure)
ดานท 4 การกำากบดแลและ
การบรหารความเสยง
(Immunity)
กรอบการพฒนาภายใต
แผนกลยทธระบบ
การชำาระเงน ฉบบท 4
ดานท 2 การสงเสรมนวตกรรม
และบรการชำาระเงน
(Innovation)
ดานท 5 การพฒนาขอมล
การชำาระเงน
(Information)
ระบบการชำาระเงน
ของประเทศไทยในอนาคต
5
42
8
30
46
22
36
52 56
ความสำาคญของแผนกลยทธระบบการชำาระเงน
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย 6
ความสำาคญของแผนกลยทธ
ระบบการชำาระเงน
ฉบบท 1 (พ.ศ. 2545 - 2547) : วางรากฐานดวยการพฒนาโครงสรางพนฐานและมาตรฐานทส�าคญของระบบการช�าระเงน ไดแก การจดตงบรษท เนชนแนล ไอทเอมเอกซ จ�ากด ซงเปนบรษทผพฒนาและดแลโครงสรางพนฐานดานการช�าระเงนของภาคเอกชนทรองรบบรการโอนเงนขามธนาคาร การท�ามาตรฐานกลางการช�าระเงนดวยบารโคด ชวยใหการช�าระใบแจงหนสะดวกขน ลดตนทนของภาคธรกจ รวมถงการพฒนาโครงการ ASEANPay เพอสนบสนนการเชอมโยงการโอนเงนรายยอยผานระบบเอทเอมระหวางประเทศในอาเซยน (Asian Payment Network : APN) เปนตน
ฉบบท 2 (พ.ศ. 2548 - 2553) : ผลกดนการใหบรการช�าระเงนทมประสทธภาพ ปลอดภย ภายใตกฎเกณฑและการบงคบใชกฎหมายทมประสทธภาพ ไดแก การผลกดนพระราชกฤษฎกาวาดวยการควบคมดแลธรกจบรการการช�าระเงนทางอเลกทรอนกส พ.ศ. 2551 เพอการก�ากบดแลผใหบรการระบบการช�าระเงนใหมความปลอดภย นาเชอถอ และการพฒนาระบบการหกบญชเชคดวยภาพ เพอลดตนทนการจดการเชค เปนตน
ฉบบท 3 (พ.ศ. 2555 - 2559) : สงเสรมและเพมประสทธภาพระบบการช�าระเงนเพอสนบสนนกจกรรมทางเศรษฐกจของ ทกภาคสวน ไดแก การยกระดบความปลอดภยในการใชบตรอเลกทรอนกส โดยก�าหนดใหธนาคารเปลยนบตรเดบตและบตรเอทเอมแบบแถบแมเหลกเปนชปการด และการพฒนามาตรการลดความเสยงในการช�าระดล (settlement risk) ในระบบบาทเนต เปนตน
ผลสมฤทธจากการด�าเนนการตามแผนกลยทธระบบการช�าระเงนทง 3 ฉบบกอนหนาน ไดชวยใหระบบการช�าระเงนของไทยมประสทธภาพ มนคงปลอดภย สอดคลองกบมาตรฐานสากล
เพอใหการพฒนาระบบการช�าระเงนของประเทศในระยะตอไปมความตอเนอง จากแผนกลยทธระบบการช�าระเงนฉบบกอนหนา และแผนยทธศาสตรของประเทศทส�าคญ ไดแก แผนยทธศาสตรการพฒนาโครงสรางพนฐานระบบการช�าระเงน แบบอเลกทรอนกสแหงชาต หรอ National e-Payment Master Plan1 รวมถงเพอใหระบบการช�าระเงนของไทยกาวทนตอการเปลยนแปลงของเทคโนโลย มความมนคงปลอดภยไดมาตรฐานสากล และมสวนส�าคญในการสนบสนนใหประเทศไทย
1 National e-Payment Master Plan เปนแผนยทธศาสตรของประเทศทกระทรวงการคลงและ ธปท. ไดรวมกบหนวยงานภาครฐและเอกชนทเกยวของจดท�าขน ตงแตชวงป 2558 โดยมวตถประสงคเพอผลกดนการพฒนาโครงสรางพนฐานการช�าระเงนและสงเสรมการใชบรการช�าระเงนทางอเลกทรอนกสในทกภาคสวนอยางครบวงจร ซงประกอบดวย 5 โครงการส�าคญ ไดแก (1) โครงการระบบพรอมเพย (2) โครงการขยายการใชบตร (3) โครงการระบบภาษและเอกสารธรกรรมอเลกทรอนกส (4) โครงการ e-Payment ภาครฐ (5) โครงการใหความรและสงเสรมการใชธรกรรมอเลกทรอนกส (รายละเอยดเพมเตมเรองการด�าเนนงานและผลลพธของโครงการแสดงในสวนท 2 การประเมนสภาพแวดลอมและความทาทาย)
ธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.) ในฐานะผก�าหนดนโยบายดานการช�าระเงน ไดผลกดนใหระบบการช�าระเงน ของประเทศไทยมประสทธภาพ มนคง ปลอดภย มาอยางตอเนอง โดยด�าเนนการผานแผนกลยทธระบบการช�าระเงนทมการจดท�ามาแลว 3 ฉบบ ซงแตละฉบบมการด�าเนนงานทส�าคญ ดงน
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย7
กาวไปสเศรษฐกจและสงคมดจทล ธปท. จงไดจดท�าแผนกลยทธระบบการช�าระเงน ฉบบท 4 ขน เพอใชเปนกรอบทศทางการพฒนาระบบการช�าระเงนของไทยระหวางป 2562 – 2564
ในการจดท�าแผนกลยทธระบบการช�าระเงน ฉบบท 4 ธปท. ไดรวบรวมและวเคราะหขอมลความกาวหนาและพฒนาการดานการช�าระเงนและเทคโนโลยทางการเงนจากทงในประเทศและตางประเทศ จดท�าการส�ารวจพฤตกรรมการช�าระเงนของประชาชน ศกษาและเชอมโยงแผนพฒนาระดบประเทศทมความเกยวของ ตลอดจนหารอกบผทมสวนเกยวของ (stakeholders) จากทงภาครฐ ภาคเอกชน สถาบนการเงน และผใหบรการช�าระเงน เพอรบฟงความเหน ขอเสนอแนะ และทศทางแนวโนมของระบบการช�าระเงนและระบบการเงน ซงขอมลเหลานเปนสวนส�าคญในการจดท�าแผนกลยทธฯ ทสะทอนความตองการของผเกยวของ เปนประโยชนตอการพฒนาประเทศ และสามารถปฏบตไดจรง
แผนกลยทธระบบการช�าระเงน ฉบบท 4 ไดผานความเหนชอบจากคณะกรรมการระบบการช�าระเงน ( ก ร ช . ) 2แ ล ะคณะกร รมก ารขบเคลอนตามแผนยทธศาสตร National e-Payment3 โดย ธปท. จะด�าเนนการขบเคลอนแผนงานผานความรวมมอกบหนวยงาน ทเกยวของ โดยเฉพาะอยางยง สมาคมธนาคารไทย สมาคมธนาคารนานาชาต สภาสถาบนการเงนของรฐ สมาคมการคาผใหบรการช�าระเงนทางอเลกทรอนกสไทย หนวยงานภาครฐ และภาคธรกจ ซงจะท�าใหสามารถผลกดนแผนงานใหบรรลวตถประสงคไดอยางมประสทธภาพ ทงน ธปท. จะมการทบทวนแผนกลยทธระบบการช�าระเงนเปนประจ�าทกป เพอประเมนความคบหนาและปรบปรงแผนงานใหมความเหมาะสมตอสภาพแวดลอมทเทคโนโลยและบรการช�าระเงนมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว
2 คณะกรรมการระบบการช�าระเงน เปนหนงในคณะกรรมการหลกของธนาคารแหงประเทศไทย ซงมหนาทวางนโยบายเกยวกบระบบการช�าระเงนท ธปท. ก�ากบดแล เพอใหเกดความมนคง ปลอดภย ด�าเนนการไดอยาง มประสทธภาพ โดยมผวาการธนาคารแหงประเทศไทยเปนประธาน และมผบรหารระดบสงจากภาครฐและภาคเอกชนเปนคณะกรรมการ3 คณะกรรมการขบเคลอนตามแผนยทธศาสตร National e-Payment มหนาทผลกดนการด�าเนนงานของหนวยงานทเกยวของในแผนยทธศาสตร National e-Payment ใหเปนไปอยางมประสทธภาพและประสทธผล โดยมรองนายกรฐมนตรดานเศรษฐกจเปนประธาน และมคณะกรรมการจากหนวยงานทเกยวของทงภาครฐและเอกชน
สรปกระบวนการจดท�าแผนกลยทธระบบการช�าระเงน ฉบบท 4
ประเมนสภาพแวดลอมและรวบรวมวเคราะหขอมล1. ทศทางการพฒนาดานการ ช�าระเงนทงใน และตางประเทศ2. การส�ารวจพฤตกรรมการช�าระเงนของประชาชน3. การรบฟงความคดเหนจาก stakeholders
รางแผนกลยทธฯและหารอผเชยวชาญกลมตาง ๆ
รบฟงความเหนตอรางแผนกลยทธฯ
แผนกลยทธฯฉบบสมบรณ
การประเมน
สภาพแวดล�อม
และความท�าทาย
การประเมน
สภาพแวดล�อม
และความท�าทาย
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย 10
ภาพรวมการช�าระเงนของไทยในชวงทผานมา รปแบบการช�าระเงนของไทยมการเปลยนแปลงไปสการช�าระเงนทางอเลกทรอนกส หรอ digital payment อยางชดเจน โดยตงแตป 2559 จนถงป 2561 พบวาการใช digital payment ของไทยมการพฒนาอยางรวดเรว มการใชบรการช�าระเงน-โอนเงนผานโทรศพทมอถออยางแพรหลาย ขอมลสถตชใหเหนวาการใชบรการช�าระเงนผานโทรศพทมอถอในชวง 2 ปทผานมา เตบโตเฉลยรอยละ 116 ตอป ซงหนงในปจจยส�าคญมาจากการขบเคลอนของหลายภาคสวนภายใต แผน National e-Payment Master Plan ซง ธปท. เปนผรบผดชอบหลกในโครงการระบบพรอมเพยและโครงการขยายการใชบตร
การประเมนสภาพแวดลอม
และความทาทาย
การประเมนสภาพแวดลอมดานระบบการช�าระเงนของไทย เปนพนฐานส�าคญของการจดท�าแผนยทธศาสตรและแผนงานทจะชวยตอยอดและก�าหนดเปาหมายในการพฒนาระบบการช�าระเงน ใหสามารถตอบความตองการของผใชบรการไดอยางแทจรง และพรอมรองรบนวตกรรมและการพฒนาบรการทางการเงนและการช�าระเงนในอนาคต
การใช e-Payment ตอประชากร
4963
89
2559 2560 2561
รายการ/คน/ป
รายการ/คน/ป
รายการ/คน/ป
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย11
โครงการระบบพรอมเพย เปนการพฒนาโครงสรางพนฐานและบรการช�าระเงนททนสมย สะดวก ตนทนต�า ชวยใหประชาชน ภาครฐ และธรกจ สามารถโอนเงนดวยหมายเลขโทรศพทมอถอ เลขประจ�าตวประชาชน เลขทะเบยนนตบคคล หรอหมายเลข e-Wallet ไดสะดวก รวดเรว และคาบรการต�า ท�าใหความนยมในการใช digital payment ในไทยเพมสงขนมาก เหนไดจากยอดลงทะเบยนพรอมเพยทสงถง 46.5 ลานหมายเลข (ขอมลเดอนธนวาคม 2561) และมการใชงาน เฉลยสงถง 4.5 ลานครงตอวน ภาครฐมการคนภาษแกประชาชนผานระบบพรอมเพยแทนการใชเชคกวา 2 ลานคน หรอกวา รอยละ 70 ของผไดรบคนภาษในป 2560 อกทง การแขงขนของภาคธนาคารยงมสวนส�าคญในการสนบสนนการใชงานทแพรหลาย มากขน จากการลดหรอยกเวนคาธรรมเนยมการโอนเงนขามธนาคารผานชองทางอเลกทรอนกส
บรการบนระบบพรอมเพย
ธนวาคม 2559
ภาครฐคนภาษ และ
จายเงนสวสดการ
การโอนเงน/รบโอนเงนของธรกจ
ช�าระบลขามธนาคาร
(Cross-BankBill Payment)
ระบบบรจาค
อเลกทรอนกส (e-Donation)
การโอนเงน/รบโอนเงนของ
ประชาชน
เงนอเลกทรอนกส (e-Wallet)
เตอนเพอจาย(PayAlert)
บรการใหม ๆ
มนาคม 2560 พฤศจกายน 2560 กรกฎาคม 2561
มกราคม 2560 สงหาคม 2560 มนาคม 2561 อนาคต
หมายเลขโทรศพทมอถอ
เลขประจ�าตวประชาชน
เลขทะเบยนนตบคคล
หมายเลข e-Wallet
ช�าระเงน-โอนเงนโดยใช
National ID: 29.3 ลานเลขหมายMobile Number: 16.8 ลานเลขหมายนตบคคล: 71,000 เลขหมายe-Wallet ID: 304,000 เลขหมาย
ปรมาณเฉลยตอวน 4.5 ลานรายการมลคาเฉลยตอรายการ 5,000 บาทปรมาณเตบโตเฉลย 20% ตอเดอน ในป 61
(ขอมล ณ 31 ธ.ค. 61)
การลงทะเบยนรวม 46.5 ลานเลขหมาย ยอดการใช
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย 12
นอกจากน ระบบพรอมเพยไดสงเสรมใหมการพฒนาตอยอดใหเกดบรการใหม ๆ เพอตอบโจทยความตองการทหลากหลาย เชน บรการช�าระบลขามธนาคาร (cross-bank bill payment) ซงประชาชนสามารถจายบลททกธนาคารทใหบรการ การช�าระเงนรปแบบใหมผานโทรศพทมอถอดวยมาตรฐาน Thai QR Payment ทสะดวก รวดเรว ตนทนต�า ท�าให digital payment สามารถเขาถง SMEs และรานคาขนาดเลก เชน รานคาในตลาด หาบเร แผงลอย ไดอยางรวดเรว และยงสามารถตอยอดการพฒนามาตรฐาน Thai QR payment ไปสการใหบรการช�าระเงนระหวางประเทศ บรการเตอนเพอจาย (PayAlert) รองรบการขายของออนไลน บรการ e-Donation ซงชวยอ�านวยความสะดวกใหแกประชาชนในการบรจาคเงนและไดรบ การลดหยอนภาษไดอยางถกตอง โปรงใส
บรการเหลานลวนชวยใหประชาชน ภาคธรกจและ SMEs ไดรบความสะดวกในการใชบรการช�าระเงน และหนมาใช digital payment มากขน
มาตรฐาน Thai QR Payment
สามารถรบเงนจากลกคาไดหลายชองทาง
บตรเครดต/บตรเดบต
บญชเงนฝากของลกคา
บญช e-Wallet ของลกคา
รานคาทวไป
บคคลธรรมดาและนตบคคล
รานคาออนไลน
มาตรฐาน Thai QR Payment เกดจากความรวมมอของธนาคารแหงประเทศไทย ผ ใหบรการเครอขายบตรระดบโลกและผ ใหบรการช�าระเงนในไทย ซงมหลกการและประโยชนส�าคญ 4 ดาน คอ
1.สอดคลองกบมาตรฐานสากล เปดโอกาสใหผใหบรการและผใชบรการ สามารถเขาถงและใชงานรวมกนได ทงในและตางประเทศ
2.เพมชองทางการรบช�าระเงนทสะดวก และตนทนต�าSMEsเขาถงdigital paymentไดงายขน
3.สะดวกปลอดภยเงนเขาบญชรานคา โดยตรงจดท�าบญชและกระทบยอด งายกวาธรกรรมเงนสด
4.ตอยอดนวตกรรมทางการเงนและบรการ ช�าระเงนสมยใหมไดเชนการใชขอมล ช�าระเงนเปนขอมลอางองในการขอสนเชอ (InformationBasedLending) หรอเพอพฒนาผลตภณฑทางการเงน ทตอบโจทยลกคายงขน
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย13
โครงการขยายการใชบตร เปนความรวมมอของภาครฐ ภาคธนาคาร และภาคเอกชน ในการขยายจดรบช�าระเงน ทางอเลกทรอนกส ไปทวประเทศ ท�าใหรานคาสามารถรบช�าระเงนดวยบตรหรอโทรศพทมอถอไดดวยตนทนทต�าลง และปลอดภยมากขน ประชาชนมชองทางจายเงนดวย digital payment แทนเงนสดมากขน ปจจบนไทยมเครองรบบตร (เครอง EDC) กระจายทวประเทศกวา 8 แสนเครอง โดยรวมถงการวางเครอง EDC ทหนวยงานภาครฐ ซงชวยอ�านวย ความสะดวกใหแกประชาชนในการตดตอและช�าระเงนโดยไมตองพกเงนสดจ�านวนมาก นอกจากน ธปท. ไดเหนประโยชนของเทคโนโลย QR Code ทสามารถน�ามาเพมประสทธภาพและลดตนทนใหแกระบบการช�าระเงนของประเทศไทย จงไดก�าหนดมาตรฐาน QR Code เพอการช�าระเงนทสอดคลองกบมาตรฐานสากล (EMV QRCPS)4 ขน ซงประเทศไทยเปนหนงในประเทศแรก ๆ ในโลกทมการน�ามาตรฐาน QR Code เพอการช�าระเงนมาใช โดยเปดโอกาสใหผใหบรการและผใชบรการสามารถเขาถงและใชงานรวมกนไดทงธรกรรมช�าระเงนในประเทศและตางประเทศ รองรบชองทางช�าระเงนไดหลากหลาย เชน บญชเงนฝากธนาคาร บตรเครดต บตรเดบต และบญชเงนอเลกทรอนกส (e-Wallet) ผาน mobile application เพมจดรบช�าระเงนทางอเลกทรอนกสทสะดวกและมตนทนต�าใหแกประชาชนและรานคา เพมความปลอดภยในการช�าระเงน และสามารถตอยอดนวตกรรมทางการเงนทหลากหลายไดโดยงาย ท�าใหมการขยายจดรบช�าระเงนดวยมาตรฐาน Thai QR Payment กวา 3 ลานจดทวประเทศ (ขอมลเดอนธนวาคม 2561) ทงรานคาทวไปและรานคา online สามารถเขาถง การใชจายในชวตประจ�าวนของประชาชนรายยอยไดอยางกวางขวาง ซงเปนอกหนงปจจยส�าคญทท�าใหการใช digital payment ของไทยเตบโตอยางกาวกระโดด
โครงการระบบพรอมเพยและโครงการขยายการใชบตร ยงเปนโครงการส�าคญทสนบสนนการปรบกระบวนการรบจายเงนของภาครฐส digital payment อยางเตมรปแบบ โดยเฉพาะการสงเงนสวสดการใหประชาชนโดยตรงผานบตรสวสดการแหงรฐ ซงสามารถใชซอสนคาโดยช�าระเงนผานเครอง EDC ทรานคาทรวมโครงการ หรอการโอนเงน เขาบญชเงนฝากธนาคารโดยใชเลขประจ�าตวประชาชน ท�าใหประชาชนกวา 14 ลานคน ไดรบเงนอยางถกตองและรวดเรว หนวยราชการมการบรหารจดการทด มความโปรงใส และมขอมลประกอบการจดท�านโยบายดานสวสดการและใหบรการ แกประชาชนและธรกจไดอยางมประสทธภาพ นอกจากน การสงเงนบรจาคผานการใชมาตรฐาน Thai QR Payment ของ สถานศกษา ศาสนสถาน โรงพยาบาล และองคกรสาธารณกศลอนๆ (โครงการ e-Donation) ยงเปนการอ�านวยความสะดวก ใหแกผบรจาคและผรบบรจาค ใหสามารถสงเงนบรจาคและสงขอมลเพอใชสทธประโยชนทางภาษไดโดยตรง ไมตองเกบหลกฐาน การบรจาคมาแสดงภายหลง ซงจะชวยใหผบรจาคไดรบเงนคนภาษรวดเรวขน ในขณะทผรบบรจาคไดรบเงนบรจาคอยางครบถวน ปลอดภย
การประเมนสภาพแวดลอมดานระบบการช�าระเงนของไทย : พฒนาการทส�าคญและความทาทายธปท. ไดประเมนระบบการช�าระเงนไทยใน 7 ดาน ครอบคลมทงพฤตกรรมของผใชบรการกลมตางๆ ความกาวหนาและ การเปลยนแปลงของรปแบบธรกจบรการช�าระเงน และโครงสรางพนฐานทเกยวของ โดยเปนการประเมนจดแขงและ ความทาทายในอนาคต เพอใชประกอบการจดท�าแผนกลยทธระบบการช�าระเงน ฉบบท 4 ประกอบดวย การใชบรการของประชาชน ภาคธรกจ ภาครฐ บรการช�าระเงนระหวางประเทศ โครงสรางพนฐานการช�าระเงน การก�ากบดแลและบรหารความเสยง และขอมลดานการช�าระเงน ซงสรปสาระส�าคญไดดงน
4 EMVCo ไดออกมาตรฐาน QR Code Specification for Payment Systems (EMV QRCPS) ซงประกอบดวย EMV QR Code Specification for Payment Systems: Merchant-Presented Mode และ EMV QR Code Specification for Payment Systems: Consumer-Presented Mode, https://www.emvco.com/emv-technologies/qrcodes/
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย 14
ประชาชน
ปรมาณการใช Digital Paymentเตบโต 83%
2559
*ลานรายการ
2560 2561
การใช digital payment สงขน
แตสวนใหญยงใชเงนสดอยมาก
แนวโนมการใช digital payment ของประชาชนสงขนอยางตอเนอง โดยปรมาณการใช digital payment ในภาพรวมเพมขนรอยละ 83 ในชวงป 2559-2561 ซงการเตบโตสวนใหญมาจากการใช internet และ mobile banking ทมอตราการเตบโตสงถงรอยละ 263 ในขณะทการโอนเงนผานพรอมเพยมปรมาณการใชเพมขน อยางรวดเรว โดยประมาณการวาคนไทยทมบญชธนาคาร กวารอยละ 50 มการลงทะเบยนพรอมเพยแลว (ขอมลเดอนธนวาคม 2561)
การขยายจดรบช�าระเงนทางอเลกทรอนกสทมแพรหลายมากขนไปยงรานคาตาง ๆ ในวงกวาง เปนอกปจจยหนงทชวยใหประชาชนสามารถเขาถงและใชบรการ digital payment ไดสะดวกขน โดยปจจบนมยอดการตดตงเครองรบบตรกวา 8 แสนเครอง และมการตดตงมาตรฐาน Thai QR Payment ทรานคาทวไปและรานคา online กวา 3 ลานจดทวประเทศ (ขอมลเดอนธนวาคม 2561) ซงชวยใหรานคาขนาดเลก อาท รานคาในตลาด หาบเร แผงลอย มอเตอรไซครบจาง สามารถรบช�าระเงนทางอเลกทรอนกสไดดวยตนทนต�า อกทง ธนาคารพาณชยหลายแหงไดประกาศยกเลกการคดคาธรรมเนยมการท�าธรกรรมผานชองทางอเลกทรอนกส เชน การโอนเงน การช�าระบล ตงแตชวงเดอนมนาคม 2561 เปนตนมา ท�าใหประชาชนสามารถเขาถงบรการไดดวยตนทนทต�าลง และชวยสนบสนนใหมการปรบเปลยนพฤตกรรมมาใช digital payment มากขน
อยางไรกด ปรมาณการใช digital payment ของไทยสวนใหญ มาจากกลมผใชในวงจ�ากด โดยจากการส�ารวจพฤตกรรม การช�าระเงนของประชาชนในป 2560 ของ ธปท.5 พบวารอยละ 80 ของปรมาณการใช digital payment มาจากผใชเพยงรอยละ 30 ของกลมตวอยาง และยงมยอดการใชเงนสดสงถงรอยละ 93 ของธรกรรมการใชจายทงหมด โดยเหตผลทยงมการใชเงนสด อยมาก คอ ความเคยชน รสกวาใชงาย และไมทราบวามตนทน จากการใชเงนสด นอกจากน กลมคนสวนใหญยงขาดความร ความเขาใจเกยวกบการใช digital payment ดงนน จงม ความจ�าเปนตองสงเสรมใหมบรการและชองทางการใช digital payment ทสะดวกแพรหลายในชวตประจ�าวนมากขน และขยายฐาน ผใช digital payment ใหเพมมากขน รวมถงสรางการรบรและความเชอมนในการใชบรการ
5 ในป 2560 ธปท. ไดส�ารวจพฤตกรรมการช�าระเงนของประชาชนจากกลมตวอยางทวประเทศทงในเขตเมองและนอกเมองรวม 10,805 ราย
MOBILE + INTERNET BANKING มอตราการ
263%
3,205*4,171*
5,868*
เตบโตสงถง
(2559-2561)
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย15
“การจายเงน”“การรบเงน”
ภาครฐ
สวนกลางใช digital payment
แตยงขยายไปไมครบทกหนวยงาน
ภาครฐมสวนส�าคญอยางยงในการขบเคลอนการใช digital payment ของไทย โดยทผานมาหนวยงานภาครฐใหความส�าคญกบการปรบเปลยนรปแบบการรบจายเงนไปส digital payment อยางชดเจน โดยมการด�าเนนงานทส�าคญ ไดแก
ดานการจายเงน มการจายเงนสวสดการใหกบประชาชนโดยตรง ทงผานบตรสวสดการแหงรฐหรอจายตรงเขาบญชผ มสทธ และคนภาษเงนไดบคคลธรรมดากวารอยละ 70 ดวยพรอมเพยแทนการใชเชคในป 2560 ชวยลดคาใชจายและเพมประสทธภาพในการใหบรการประชาชน
ดานการรบเงน มการตดตงเครองรบบตรและมาตรฐาน Thai QR Payment ทหนวยงานราชการกวา 8,000 แหง (ขอมลเดอนสงหาคม 2561) และม mobile application ถงเงนประชารฐทรองรบการช�าระเงนจากผมบตรสวสดการแหงรฐ ด วยต นทนต� า รวมถงมแผนพฒนาบรการของภาครฐ ทางอเลกทรอนกส (e-Government service) ทรองรบ การช�าระเงนทางอเลกทรอนกส เชน การช�าระคาธรรมเนยม การขอใบอนญาตประกอบธรกจ
นโยบายสงเสรมการใช digital payment ของภาครฐ มการก�าหนดใหหนวยงานภาครฐรบเงนผานชองทางอเลกทรอนกสตงแตเดอนมนาคม 2561 รวมถงการสงเสรมใหมการประยกตใชเทคโนโลยไรสมผส (Contactless/ Near Field Communication : NFC6) ในระบบช�าระคาโดยสารสาธารณะทสามารถใชได กบระบบขนสงหลากหลายประเภท เพอสนบสนนการใช digital payment
อยางไรกตาม การใช digital payment ในภาครฐยงสามารถขยายเพมเตมใหครอบคลมทวประเทศ รวมทงหนวยงานรฐวสาหกจ และสามารถขยายไปเชอมโยงกบระบบโครงสรางพนฐานอนของภาครฐ เพออ�านวยความสะดวกในดานการช�าระเงนดวย digital payment มากขน
6 NFC (Near Field Communication) technology เปนเทคโนโลยการสอสารแบบไรสายทเปนการสงขอมลระยะใกลระหวางอปกรณเคลอนทกบเครองอานสญญาณ ซงชวยใหการช�าระเงนสะดวกมากขน เชน ใชบตรแตะช�าระเงนคาเดนทาง และช�าระเงน ณ จดขาย
INTERNET BANKING
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย 16
ภาคธรกจ
เรมปรบใช digital payment
แตยงใชเชคและเงนสดสง
ภาคธรกจ โดยเฉพาะธรกจขนาดใหญ เรมใช digital payment มากขน แตการใชเชคยงสง โดยมเหตผลหลก คอ กระบวนการทางธรกจยงไมเปนอเลกทรอนกสอยางครบวงจร ยงมการใชเชคแนบไปพรอมกบเอกสารทางธรกจ เชน ใบแจงหน หนงสอรบรองการหกภาษ ณ ทจาย และใชเปนเครองมอในการควบคมภายในของธรกจ นอกจากน ยงใชเชคเพอวตถประสงคอน เชน ใชเปนหลกประกน และใชเพอน�าไปขายลดเชค เปนตน ซงยงไมมบรการ digital payment ทมาทดแทนการใชเชคเพอประโยชนเหลานได อกทง การใชเชค มคาธรรมเนยมต�าซงไมสะทอนตนทนทแทจรง โดยต�ากวา การโอนเงนบางประเภท เชน การโอนเงนมลคาสงขามธนาคาร ท�าใหธรกจขาดแรงจงใจในการปรบมาใช digital payment
ธรกจขนาดเลกและธรกจ e-Commerce/ social commerce รบช�าระเงนดวยเงนสดเปนหลก โดยธรกจ e-Commerce มสดสวนการรบจายเงนสดเมอรบของ (Cash on Delivery : COD) ในสดสวนทสง เนองจากไมมบรการ digital payment ทชวย สรางความเชอมนระหวางผซอและผขายในการท�าธรกรรม online
นอกจากน บรการ digital payment ทมอยในปจจบน ยงม ขอจ�ากดในการตอบโจทยความตองการของธรกจ เชน ยงไมรองรบการรบ-สงขอมลการซอขายไปพรอมกบขอมล การช�าระเงน ซงจะชวยใหธรกจสามารถตรวจสอบรายการ ช�าระเงนไดอตโนมต สะดวก รวดเรว และบรการโอนเงน ยงมวงเงนการโอนทจ�ากดโดยเฉพาะการโอนเงนขามธนาคาร แบบทนท ดงนน ในสวนของภาคธรกจจงตองมการพฒนาบรการใหตอบโจทยความตองการมากขนและสนบสนนการปรบตว ของภาคธรกจไปสกระบวนการท�างานแบบ e-business และ paperless อยางครบวงจร
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย17
บรการชำาระเงนระหวางประเทศ
บรการโอนเงนระหวางประเทศ
ในปจจบนมคาบรการแพงและไมสะดวก
ธรกรรมช�าระเงนระหวางประเทศมแนวโนมสงขนอยางตอเนอง จากการเตบโตของการคาและการลงทนระหวางประเทศ การทองเทยวและการเคลอนยายแรงงานตางชาต
การคาชายแดน กบประเทศมาเลเซย เมยนมา ลาว และกมพชา ในป 2560 มมลคารวมกวา 1 ลานลานบาท7 และยงมการใชเงนสดอยมาก จงมโอกาสทจะปรบเปลยนพฤตกรรมของผซอและผขายไปใช digital payment เชน การช�าระเงนระหวางประเทศดวยมาตรฐาน Thai QR Payment แทนการใชเงนสด
แรงงานตางชาตในประเทศไทย สวนใหญมาจากประเทศเพอนบาน โดยปจจบนมจ�านวนแรงงานจากประเทศเมยนมา ลาว กมพชาท ได รบอนญาตให ท�างานในประเทศและ มหนงสอเดนทางทงหมด 2.1 ลานคน (ขอมลเดอนกนยายน 2561)8 คดเปนสดสวนรอยละ 60 ของจ�านวนแรงงานตางชาตทงหมดทไดรบอนญาตใหท�างานในไทย ซงแรงงานสวนใหญมกเลอกใชบรการสงเงนกลบบานจากผใหบรการนอกระบบ (informal channel) เนองจากการใหบรการของสถาบนการเงนหรอผใหบรการช�าระเงน (formal channel) มความไมสะดวก และมคาธรรมเนยมสง
การทองเทยว ในป 2560 ประเทศไทยมจ�านวนนกทองเทยวทเดนทางไปตางประเทศกวา 9 ลานคน9 และมยอดการใชจายกวา 3 แสนลานบาท ซงนกทองเทยวไทยกวารอยละ 82 นยมเดนทางไปเทยวแถบเอเชย เชน ญปน ฮองกง มาเลเซย และลาว ซงส วนใหญใช เงนสดและบตรอเลกทรอนกส เชน บตรเครดตและบตรเดบต ในการซอสนคาและบรการ ในตางประเทศเปนหลก ในขณะเดยวกน ประเทศไทยกเปน จดหมายการทองเทยวระดบโลก จงควรพฒนาใหมบรการ ทหลากหลาย รองรบการช�าระเงนของประชาชนและนกทองเทยว ตางประเทศไดสะดวกมากขน เพอสงเสรมการใหบรการ และคาขายในแหลงทองเทยวของไทย
ดงนน ในดานการช�าระเงนระหวางประเทศ จงยงมโอกาส ในการพฒนาใหมบรการช�าระเงนทสะดวกมากขน ตนทนต�าลง ซงจะชวยสนบสนนการท�าธรกรรมระหวางประเทศ และการเตบโตของเศรษฐกจไทย
7 ขอมลจากกรมการคาตางประเทศ, กระทรวงพาณชย8 ขอมลจากส�านกบรหารแรงงานตางดาว, กรมการจดหางาน9 ขอมลจากกระทรวงการทองเทยว
การคาชายแดนกบประเทศเพอนบาน ป 2560
1.1 ลานลานบาท เพมขน 6% เมอเทยบกบปกอน
ไปเทยวตางประเทศใชจายกวา 3 แสนลานบาท82% ไป ASEAN และ EAST ASIA เชน ญปน ฮองกง มาเลเซย ลาว
56% ของรายไดมากจากนกทองเทยวจาก ASEAN และ EAST ASIA
คนไทยกวา 9 ลานคน
คนตางชาตกวา 35.4 ลานคน มาเทยวไทย สรางรายไดใหกบประเทศ
กวา 1.8 ลานลานบาท
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย 18
โครงสรางพนฐานการชำาระเงน
เพมขดความสามารถ รองรบปรมาณ
ธรกรรม นวตกรรม และเชอมโยงกบ
ตางประเทศ
ทผานมา ประเทศไทยมการพฒนาโครงสรางพนฐานการช�าระเงนเพอสนบสนนการใหบรการ digital payment ประกอบดวย การพฒนาโครงสรางพนฐานการโอนเงน-ช�าระเงนรายยอยแบบทนท (real-time) หรอระบบพรอมเพย การพฒนามาตรฐาน Thai QR Code เพอการช�าระเงน ทชวยใหธรกจโดยเฉพาะรานคาขนาดเลกสามารถรบช�าระเงนดวย digital payment ดวยตนทนทต�าลง รวมถงการพฒนาโครงสรางพนฐานทเออตอการพฒนานวตกรรมบรการทางการเงน ในอนาคต เชน National Digital ID10/ e-KYC11และ Blockchain Community Initiatives12 ซงอยระหวางด�าเนนการ
ดวยแนวโนมการใช digital payment ทเพมขนอยางตอเนอง โครงสรางพนฐานการช�าระเงนรายยอยทส�าคญจ�าเปนตองมการเพมขดความสามารถ เพอรองรบการขยายตวของธรกรรมในอนาคต โดยเฉพาะการเตรยมความพรอมดาน capacity หรอความสามารถในการรองรบปรมาณธรกรรมทเพมขนอยางกาวกระโดด และทบทวนแผนรองรบการด�าเนนธรกจอยางตอเนอง (business continuity plan) รวมถงสนบสนนใหม การปรบใชมาตรฐานสากล ISO2002213 ในระบบการช�าระเงน เพอใหสามารถรบ-สงขอมลธรกจประกอบขอมลการช�าระเงนไดมากขนและเออตอการพฒนานวตกรรมและการเชอมโยง กบตางประเทศในอนาคต
10 National Digital ID คอระบบกลางในการพสจนและยนยนตวตนทางดจทลของประเทศ ขอมลเพมเตม : https://www.digitalid.or.th/11 e-KYC คอ กระบวนการในการรจกลกคาผานชองทางอเลกทรอนกส โดยมการระบและพสจนตวตนของลกคา ซงชวยผใชงานไดรบบรการทสะดวก ปลอดภย นาเชอถอ 12 Blockchain Community Initiatives เปนความรวมมอระหวางสถาบนการเงนและภาคธรกจในการน�าเทคโนโลย blockchain มาใชเพมประสทธภาพและความสามารถในการแขงขนทางธรกจของประเทศ โดยมบรการ หนงสอค�าประกนอเลกทรอนกสบนระบบ blockchain เปนโครงการแรกภายใต Thailand Blockchain Community Initiatives13 ISO20022 เปนมาตรฐานขอความสากลทางการเงนส�าหรบธรกรรมทางการเงนประเภทตาง ๆ ไดแก Payments, Securities, Trade Services, Cards, Foreign Exchanges ชวยใหสามารถรบสงขอมลไดมากขน รองรบนวตกรรม และการเชอมโยงทงในประเทศและตางประเทศ (Interoperability)
National Digital ID
BlockchainCommunity Initiatives
PromptPay Standardized QR CODE
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย19
การกำากบดแลและบรหารความเสยง
ผเลนจำานวนมาก การกำากบดแลตอง
พฒนาใหเทาทนความเสยง เทคโนโลย
ซบซอน และคมครองผใชบรการ
ธปท. ไดมการพฒนาการก�ากบดแลและแนวทางการบรหารความเสยงของระบบและบรการช�าระเงนอยางตอเนอง โดยไดผลกดนการตราพระราชบญญตระบบการช�าระเงน พ.ศ. 2560 (Payment Systems Act) เพอยกระดบการก�ากบ ดแลระบบและบรการช�าระเงนใหสอดคลองกบมาตรฐานสากล และสรางความเชอมนใหแกผใชบรการ รวมถงไดม การพฒนากรอบการก�ากบดแลความมนคงปลอดภย ดานไซเบอร (cyber security) ของภาคธนาคารและผใหบรการรวมถงจดตง TB-CERT (Thailand Banking Sector CERT) หรอศนยประสานงานการรกษาความมนคงปลอดภยเทคโนโลยสารสนเทศภาคธนาคาร ซงเปนความรวมมอเพอแลกเปลยนขอมลเกยวกบภยคกคามทางไซเบอรและรวมกนก�าหนดกระบวนการรบมอทเหมาะสม ตลอดจนพฒนาบคลากรให มความรความสามารถทเทาทนความเสยงใหม นอกจากน ยงม การสรางความรวมมอระหวางผก�ากบดแลทเกยวของ ไดแก ส�านกงานคณะกรรมการก�ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย (ก.ล.ต.) ส�านกงานคณะกรรมการการก�ากบและสงเสรมการประกอบธรกจประกนภย (คปภ.) คณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต (กสทช.) ส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการมหาชน) (สพธอ.) และผก�ากบดแลในตางประเทศ เพอใหสามารถก�ากบดแลบรการช�าระเงนทมความเชอมโยงกบบรการอน ไดอยางมประสทธภาพมากขน
ในดานการแขงขน ผเลนในตลาดบรการช�าระเงนมจ�านวนเพมขนอยางตอเนอง โดยปจจบนมผ ให บรการท ได รบอนญาตประกอบธรกจบรการช�าระเงน 108 ราย (ขอมลเดอนธนวาคม 2561) สงผลใหมการแขงขนในการใหบรการมากขน แตกสรางความทาทายตอการก�ากบดแลใหทวถงและเทาทน ซงบรการในระยะหลงเรมใชเทคโนโลยทมความซบซอน มากขน น�ามาซงความเสยงใหม ๆ เชน ความเสยงดานไซเบอร (cyber risk) จงตองมการพฒนาการก�ากบดแลใหเทาทน การเปลยนแปลง ยกระดบการคมครองผบรโภคเพอสราง ความเชอมนใหกบผใชบรการ รวมถงสรางความร ความเขาใจ เกยวกบการใช บรการทางการเงนและการช�าระเงน และเทคโนโลยใหม ๆ อยางปลอดภย
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย 20
ขอมลดานการชำาระเงน
ขอมลการชำาระเงนครอบคลมมตมากขน
แตยงขาดขอมลเชงลกและการเชอมโยง
กบขอมลอน
ธปท. ในฐานะผก�ากบดแลผใหบรการช�าระเงน ไดปรบปรง การรายงานขอมลการช�าระเงนใหครอบคลมรปแบบบรการใหม เชน ขอมลการช�าระเงนดวยมาตรฐาน Thai QR Payment และเพมรายละเอยดในมมมองทหลากหลายมากขน เชน สถานท ใหบรการ ประเภทของธรกจทรบช�าระเงน เพอใหมฐานขอมลดานการช�าระเงนทมรายละเอยดมากขน รองรบการวเคราะหในแงมมทหลากหลาย สามารถสนบสนนการก�าหนดนโยบายไดอยางมประสทธภาพมากขน แตขอมลสวนใหญเปนขอมลภาพรวม ยงขาดขอมลเชงลกและการเชอมโยงกบขอมลอน ซงปจจบนมเทคโนโลยทชวยในการเชอมโยงขอมล รวมถง แลกเปลยนขอมลระหวางหนวยงานมความสะดวกและรวดเรวยงขน รองรบการวเคราะหเชงลก และสนบสนนการพฒนานวตกรรมทางการเงน
นอกจากน จ�าเปนตองพฒนาเครองมอทใชในการวเคราะหขอมลใหมความทนสมย โดยใชเทคโนโลยรปแบบใหม เชน การวเคราะหขอมลเชงลก (data analytics) การเรยนรของโปรแกรมคอมพวเตอร (machine learning) และเครองมอ การท�าเหมองขอมล (data mining tools) เพอสนบสนนงานนโยบาย การก�ากบดแล และการใชขอมลช�าระเงนเพอประโยชนในมตดานอนตอไป
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย21
กรอบการพฒนา
ภายใต�แผนกลยทธ�
ระบบการชำระเง�น
ฉบบท 4
INTEROPERABLE
INFRASTRUCTURE
INNOVATION
INCLUSION
IMMUNITY
INFORMATION
กรอบการพฒนา
ภายใต�แผนกลยทธ�
ระบบการชำระเง�น
ฉบบท 4
INTEROPERABLE
INFRASTRUCTURE
INNOVATION
INCLUSION
IMMUNITY
INFORMATION
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย 24
กรอบการพฒนาภายใตแผนกลยทธ
ระบบการชำาระเงน ฉบบท 4
ดานการพฒนาโครงสรางพนฐานการช�าระเงนทเชอมโยงกน (Interoperable Infrastructure) ม งพฒนาศกยภาพโครงสรางพนฐานการช�าระเงนทส�าคญของไทย โดยเพมขดความสามารถและยกระดบการบรหารความเสยงของระบบการช�าระเงนทมความส�าคญ ทงระบบพรอมเพย ระบบบาทเนต และระบบของผใหบรการช�าระเงน ทเปนสถาบนการเงนและ ผใหบรการทไมใชสถาบนการเงน (non-banks) ใหรองรบปรมาณและมลคาธรกรรมทมแนวโนม เพมสงขน สามารถใหบรการไดอยางตอเนองและมประสทธภาพ รวมถงใชมาตรฐานขอความสากล ISO20022 กบระบบการช�าระเงนทส�าคญเพอรองรบการรบ-สงขอมลการช�าระเงน ขอมลทางธรกจ และการเชอมโยงกบตางประเทศ สนบสนนการใชกระบวนการในการรจกลกคาผานชองทางอเลกทรอนกส (e-KYC) และการยนยนตวตนดวยเทคโนโลยชวภาพ (biometrics) ในการพฒนานวตกรรมช�าระเงนในอนาคต ตลอดจนเพมประสทธภาพการจดการเงนสด เพอลดตนทนของระบบเศรษฐกจโดยรวม
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย 24
แผนกลยทธระบบการช�าระเงน ฉบบท 4 มวสยทศนให “digital payment เปนทางเลอกหลก ในการช�าระเงน ภายใตระบบการช�าระเงนทมประสทธภาพ ปลอดภย ตนทนต�า ตรงกบความตองการของผใชบรการ” ซงแผนกลยทธฯ ฉบบน ใหความส�าคญกบ การพฒนาโครงสรางพนฐานทจ�าเปน และสรางระบบนเวศน หรอ ecosystem ทเออตอ การพฒนานวตกรรม สงเสรมการแขงขน และตอบโจทยความตองการของผใชบรการแตละกลม โดยเฉพาะ e-Commerce และ social commerce ทมการเตบโตสง รวมถงกลมธรกจ ทง SMEs และธรกจขนาดใหญ ตลอดจนเรงขยายการใชงาน digital payment ใหครอบคลมทวประเทศ โดยมกรอบการพฒนาทส�าคญ 5 ดาน ดงน
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย25
ดานการสงเสรมนวตกรรมและบรการช�าระเงน (Innovation) มงพฒนาบรการสมยใหม ทตอบโจทยกลมเปาหมายทงประชาชน ธรกจ และภาครฐ โดยสราง ecosystem ทเออตอ การพฒนานวตกรรมดานการช�าระเงน และสงเสรมการแขงขนของผใหบรการ สนบสนนใหสถาบนการเงนทดสอบนวตกรรมเฉพาะรายใน sandbox ของตนเอง (own sandbox) เพอเปดโอกาสทางธรกจทรวดเรวยงขน ผลกดนโครงการน�ารองรวมกบภาครฐและเอกชนเพอใชกระบวนการท�างานแบบอเลกทรอนกส (e-business) และ digital payment อยางครบวงจร ซงจะชวยลดตนทนและเพมประสทธภาพของกระบวนการท�างาน ตลอดจนประยกตใชเทคโนโลยเพอพฒนาบรการ ทหลากหลาย อาท bio-payment, contactless payment บรการตอยอดพรอมเพย และบรการทางเลอกทดแทนการใชเชค รวมถงบรการโอนเงนและช�าระเงนระหวางประเทศทสะดวก ตนทนต�า
ดานการสงเสรมการเขาถงและการใชบรการช�าระเงน (Inclusion) มงสงเสรมการเขาถง และกระตนการใช digital payment ในทกภาคสวน โดยขยายการใช digital payment ของหนวยงานภาครฐและรฐวสาหกจทตดตอกบประชาชนจ�านวนมาก เพอเปนกลไกขบเคลอนการใช digital payment ใหแพรหลาย รวมถงลดตนทนทเกยวของกบบรการ mobile payment เพอชวยใหประชาชนในพนทหางไกลสามารถเขาถงและใชบรการไดดวยตนทนทต�าลง ตลอดจนสอสารใหความรเกยวกบการใชบรการ digital payment และเทคโนโลยอยางถกตอง ปลอดภย ผานชองทางทหลากหลาย เพอใหผใชบรการมความเชอมนในการใชบรการ และเลอกใชบรการไดอยางเหมาะสม
ดานการก�ากบดแลและการบรหารความเสยง (Immunity) มงสรางเสถยรภาพและ ความเชอมนตอระบบการช�าระเงน โดยผลกดนการใชมาตรฐานความมนคงปลอดภยสากลเพอรบมอภยไซเบอรทงระดบองคกรและระดบประเทศ สรางกลไกบรหารจดการและธรรมาภบาลทด ในกลมผใหบรการช�าระเงน (payment industry) และยกระดบการคมครองผใชบรการ รวมถงพฒนาการก�ากบตรวจสอบใหเหมาะสมกบลกษณะการใหบรการและระดบความเสยง (risk-based supervision) และน�ากระบวนการออกกฎเกณฑทดหรอ Regulatory Impact Assessment (RIA) มาใชในกระบวนการออกและทบทวนหลกเกณฑ เพอสงเสรมนวตกรรมและลดภาระผใหบรการ
ดานการพฒนาขอมลการช�าระเงน (Information) มงพฒนาขอมลการช�าระเงนอยาง บรณาการ โดยเพมมตการเชอมโยงและแลกเปลยนขอมลกบหนวยงานทมความพรอม ตลอดจน เพมประสทธภาพการวเคราะหและใชประโยชนจากขอมลการช�าระเงน เพอพฒนานวตกรรมทางการเงน สนบสนนงานดานนโยบายและการก�ากบตรวจสอบ ภายใตการก�ากบดแลการใชขอมล (data governance) และการรกษาความเปนสวนบคคลของขอมล (data privacy) ทเหมาะสม รดกม
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย25
แผนกลยทธ
ระบบการชำาระเงน ฉบบท 4
(พ.ศ. 2562-2564)
InteroperableInfrastructure“พฒนาโครงสรางพนฐาน
ทเชอมโยงกน มนคงปลอดภยไดมาตรฐานสากลรองรบนวตกรรมและพรอมเชอมโยง
กบตางประเทศ”
กรอบการพฒนาทสำาคญ
5 ดาน
Information“บรณาการขอมลชำาระเงน
เพอใชประโยชน พฒนาการเชอมโยงและวเคราะหขอมล
โดยใชเทคโนโลย”
Inclusion“สงเสรมการเขาถง
สรางความรความเขาใจและสงเสรมการใชงาน
อยางตอเนอง”
Innovation“สงเสรมการพฒนานวตกรรมบรการ
ทหลากหลาย ตรงกบความตองการของผใช”
Immunity“รกษาเสถยรภาพ
การบรหารความเสยงทด กำากบตรวจสอบเทาทน
และคมครองผใชบรการ”
DIGITAL PAYMENT เปนทางเลอกหลกในการชำาระเงนภายใตระบบการชำาระเงนทมประสทธภาพ ปลอดภย
ตนทนตำา ตรงกบความตองการของผใชบรการ
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562 - 2564)มงสราง ecosystem ทสงเสรม digital payment ใหเปนทางเลอกหลกในการชำาระเงน ภายใตระบบการชำาระเงน
ทมประสทธภาพ ปลอดภย ตนทนตำา ตรงกบความตองการของผใชบรการ ทงประชาชน ภาคธรกจ และภาครฐ
ตามกรอบการพฒนา 5 ดาน
1. Interoperable Infrastructure : การพฒนาโครงสรางพนฐานการชำาระเงนทเชอมโยงกน • เพมขดความสามารถ และยกระดบการบรหารความเสยงของระบบพรอมเพย บาทเนต และ ธนาคารสมาชก • ใช ISO20022 รองรบการสงขอมลทางธรกจ ขอมลการชำาระเงน และการเชอมโยงกบตางประเทศ • ออกมาตรฐาน biometrics สำาหรบการยนยนตวตนในกระบวนการ e-KYC เพอรองรบนวตกรรมชำาระเงนในอนาคต • เพมประสทธภาพการบรหารจดการเงนสดเพอลดตนทนของระบบการชำาระเงน
3. Inclusion : การสงเสรมการเขาถงและการใชบรการชำาระเงน • สอสารใหความรอยางถกตอง เพอใหผใชบรการมความเชอมน และเลอกใชบรการอยางเหมาะสม • สนบสนนการใช digital payment อยางแพรหลายรวมถงหนวยงานภาครฐ สงผลตอการใชงานในวงกวาง
• สนบสนนการลดตนทนทเกยวของกบ mobile payment เออตอการเขาถงบรการของประชาชนในพนทหางไกล
4. Immunity : การกำากบดแลและการบรหารความเสยง • ผลกดนการใชมาตรฐานความมนคงปลอดภยสากล เพอรบมอภยไซเบอรในระบบการเงน • ยกระดบการคมครองผใชบรการ ใหสอดคลองกบรปแบบบรการทเปลยนแปลงไป • พฒนาการกำากบตรวจสอบใหเหมาะสมตามลกษณะบรการและระดบความเสยง เพอเพมประสทธภาพ การกำากบตรวจสอบ
5. Information : การพฒนาขอมลการชำาระเงน • พฒนาขอมลการชำาระเงนอยางบรณาการ โดยเชอมโยงแลกเปลยนขอมลกบหนวยงานทมความพรอม • พฒนาเครองมอและการวเคราะหเชงลก เพอพฒนานวตกรรมทางการเงน สนบสนนงานดานนโยบายและการใช ประโยชนในมตดานอน
2. Innovation : การสงเสรมนวตกรรมและบรการชำาระเงน • ประยกตใชเทคโนโลยทหลากหลาย เพอพฒนา digital payment และตอยอดพรอมเพย • พฒนาบรการโอนเงนชำาระเงนระหวางประเทศ ทสะดวก ตนทนตำา • สรางสภาพแวดลอมทเออตอการพฒนา ดวยการนำากระบวนการออกกฏเกณฑทดมาใชในการออกและทบทวน หลกเกณฑ เพอสงเสรมนวตกรรมและลดภาระผใหบรการ รวมถงสงเสรมการแขงขนของผใหบรการ และสนบสนน การพฒนานวตกรรมของตนเองใน own sandbox • สงเสรมกระบวนการธรกจดจทลครบวงจร ทงการซอขาย ชำาระเงน และเอกสารภาษ ผานโครงการนำารองภาครฐและเอกชน
พฒนาโครงสร�างพ�นฐาน
ทเชอมโยงกน มนคงปลอดภย
ได�มาตรฐานสากล
รองรบนวตกรรม
และพร�อมเชอมโยง
ต�างประเทศ
INTEROPERABLE INFRASTRUCTURE
1
พฒนาโครงสร�างพ�นฐาน
ทเชอมโยงกน มนคงปลอดภย
ได�มาตรฐานสากล
รองรบนวตกรรม
และพร�อมเชอมโยง
ต�างประเทศ
INTEROPERABLE INFRASTRUCTURE
1
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย 32
ความกาวหนาของเทคโนโลย การพฒนาของเศรษฐกจสงคมในยคดจทล ปรมาณการใช digital payment ของทกภาคสวนทเพมขนอยางรวดเรว ตลอดจนทศทาง การพฒนาบรการช�าระเงนทงในและตางประเทศทมการเชอมโยงระหวางผ ใหบรการ ทหลากหลายมากขน เปนแรงขบเคลอนส�าคญใหตองพฒนาโครงสรางพนฐานการช�าระเงน ทมขดความสามารถ (capacity) มความพรอมใชงาน (availability) และมความมนคงปลอดภย เพอใหสามารถรองรบปรมาณและมลคาธรกรรมทมแนวโนมเพมสงขน
การท�าธรกจในยคดจทลยงน�าไปสความตองการใชมาตรฐานขอความสากล (ISO20022) เพอรองรบการรบสงขอมลทางธรกจและขอมลช�าระเงนทเพมมากขน ซงจะชวยเพมประสทธภาพในการท�าธรกรรมและกระบวนการทางธรกจดจทล และมความส�าคญตอ การพฒนานวตกรรมในอนาคต และการเชอมโยงระหวางประเทศ
นอกจากน การพฒนามาตรฐานทเกยวของกบบรการช�าระเงน เชน มาตรฐาน API (Application Programming Interface)14 และ มาตรฐาน biometrics15 กเปนสงจ�าเปน ทจะชวยเพมประสทธภาพและยกระดบการบรหารความเสยงของโครงสรางพนฐานและ การใหบรการในอนาคต
14 ชองทางการเชอมตอเพอแลกเปลยนขอมลจากระบบหนงไปสระบบหนงทสะดวก รวดเรว และปลอดภย ลดความซ�าซอนและตนทนในการพฒนาระบบ และรองรบการตอยอดนวตกรรม 15 ขอมลทางชวภาพ เชน ลายนวมอ ใบหนา หรอมานตา โดยสามารถน�ามาใชกบการยนยนตวตนในบรการทางการเงน ซงจะชวยใหการพสจนและยนยนตวตนแมนย�า และปลอดภยขน
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย33
• ระบบพรอมเพยและระบบของผใหบรการ ทงสถาบนการเงนและ non-banks สามารถรองรบปรมาณธรกรรมการช�าระเงนทางอเลกทรอนกสทเพมมากขน มความมนคงปลอดภย สามารถใหบรการไดอยางตอเนอง
• ผใหบรการช�าระเงนและภาคธรกจ มการน�า ISO20022 ไปใชกบบรการ ช�าระเงน และกระบวนการตาง ๆ ของภาคธรกจ และมการขยายผล การปรบใชในวงกวางมากขน รวมทงมแนวทางการพฒนาระบบบาทเนตให รองรบ ISO20022 เพอเพมประสทธภาพและรองรบการเชอมโยงระหวางประเทศ
• ระบบพรอมเพย ระบบ bulk payment ระบบของธนาคารสมาชก ระบบ บาทเนต และภาคธรกจ สามารถรบสงขอมลประกอบการช�าระเงนระหวางกน ไดสะดวก และสามารถรองรบการพฒนาบรการ digital payment ทหลากหลาย ในอนาคต
• ระบบและบรการช�าระเงนสามารถเชอมโยงและใชงานรวมกนได (interoperability) โดยการน�ามาตรฐานสากล หรอแนวปฏบตทด (best practices) มาใช พรอมรองรบการตอยอดนวตกรรม และการเชอมโยงกบตางประเทศ
• ระบบธนาคารพาณชยมต นทนลดลง จากการบรหารจดการเงนสดทม ประสทธภาพมากขน
เปาหมายและ
ผลทคาดวาจะไดรบ
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย 34
การเพมขดความสามารถและการใหบรการอยางตอเนอง (Capacity & Availability)• เพมขดความสามารถ โดย ธปท. รวมกบสถาบนการเงนในการพฒนาระบบ พรอมเพย ระบบของธนาคารสมาชก และระบบบาทเนต ใหมความพรอม รองรบธรกรรมทเพมขนดวยการตดตามและตอบสนองเชงรก (pro-active monitoring and responding) รวมทงยกระดบแผนบรหารความตอเนองใน การใหบรการ (Business Continuity Plan : BCP) โดยผลกดนใหมการยก ระดบทงระบบกลางและธนาคารสมาชกอยางสม�าเสมอ และทดสอบแผน BCP อยางตอเนอง
การประยกตใชมาตรฐานสากล (Global Standards)• พฒนาและสงเสรมการใชมาตรฐานขอความสากล ISO20022 กบระบบ การช�าระเงนและระบบของ ธพ. รวมถงขยายการใชมาตรฐานในภาคธรกจ และภาครฐ เพอรองรบการรบสงขอมลทางธรกจไปพรอมกบการช�าระเงน ซงเปนพนฐานส�าคญของการพฒนาบรการช�าระเงน ชวยใหมขอมลทตองการ ครบถวน สนบสนนการพฒนานวตกรรมและการเชอมโยงกบตางประเทศ
• พฒนามาตรฐาน biometrics ส�าหรบการยนยนตวตนในกระบวนการ e-KYC เพอสงเสรมการเขาถงและใชบรการ digital payment ของประชาชนให มความสะดวกและรวดเรวยงขน โดยยงคงใหความส�าคญกบการตรวจสอบ ยนยนตวตนทมนคงปลอดภย
• ผลกดนการพฒนามาตรฐาน API และ API Gateway/ Hub16 เพอสงเสรม การเชอมโยงบรการรวมกนของผใหบรการ รองรบการพฒนาบรการตอยอดอน ๆ ได เชน ตรวจสอบยนยนรายการช�าระเงนขามธนาคาร ตรวจสอบความเปนเจาของ หมายเลขโทรศพทมอถอกอนการลงทะเบยนพรอมเพย และบรการอนๆ เพอเพมความสะดวกและสรางความเชอมนในการใชบรการ digital payment มากขน
การดำาเนนงานสำาคญ
16 ตวกลางในการเชอมตอและ switching ระหวางผใหบรการ รวมทงบรหารจดการ API กลาง และก�าหนดมาตรฐานตาง ๆ โดยในเบองตน NITMX ไดพฒนา Standard API เพอให ธพ. สมาชกทใหบรการพรอมเพย สามารถเชอมโยงบรการโดยใชมาตรฐานกลางทก�าหนด ซงรองรบการพฒนาบรการตอยอดรวมกน
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย35
การเพมประสทธภาพและความปลอดภย (Efficiency & Security)• เพมประสทธภาพโครงสรางการบรหารจดการเงนสดของประเทศ โดยเฉพาะ เงนสดในระบบ ATM โดยผลกดนความรวมมอกบผเกยวของเพอปรบปรง กระบวนการท�างานและใชทรพยากรรวมกน มการแบงแยกบทบาทหนาท และมโครงสรางของตนทนการใหบรการทเหมาะสม
• ผลกดนการเชอมโยง digital payment กบระบบโครงสรางพนฐานอน ๆ ทส�าคญ เชน ระบบขนสงสาธารณะ โดยผลกดนการใชเทคโนโลยไรสมผส ทเหมาะสม เชน เทคโนโลย NFC หรอ contactless ในการช�าระคาโดยสาร รวมถงพฒนาบรการช�าระเงนทเชอมโยงกบระบบของภาครฐ เพอใหสามารถ ให บรการประชาชนและภาคธรกจทางออนไลน ได ครบวงจร เช น ระบบ One-Stop Service ของภาครฐ ระบบ National Single Window / Digital Trade Platform และระบบการช�าระเงนส�าหรบตราสารทางการเงน
• ยกระดบการบรหารจดการความเสยงและกลไกการช�าระดลรองรบ การโอนเงนมลคาสง ของระบบพรอมเพย ระบบบาทเนต เพอรองรบธรกรรม การช�าระเงนทางอเลกทรอนกสของภาคธรกจ ภาครฐ ตลาดทน ทมมลคา สงขน โดยปรบปรงกลไกการช�าระดลระหวางธนาคารสมาชกของระบบให มประสทธภาพมากขน ลดความเสยงการช�าระดล (settlement risk) และมการใชสภาพคลอง (liquidity) เพอการช�าระเงนอยางมประสทธภาพ
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย 36
ส�งเสร�มการพฒนานวตกรรม
และบร�การชำระเง�นทหลากหลาย
ตรงกบความต�องการของผ�ใช�
INNOVATION
2
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย37
ส�งเสร�มการพฒนานวตกรรม
และบร�การชำระเง�นทหลากหลาย
ตรงกบความต�องการของผ�ใช�
INNOVATION
2
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย 38
เทคโนโลยและนวตกรรมทางการเงนไดเขามามบทบาทตอการท�างานและการใชชวตประจ�าวน ของประชาชนใหสามารถประกอบธรกจ โอนเงน-ช�าระเงน และใชบรการทางการเงนตาง ๆ ไดสะดวกรวดเรว เพมประสทธภาพการท�างาน ลดคาใชจาย และสามารถเขาถงผใชงานไดอยางทวถงยงขน
บรการ digital payment ของไทยมการพฒนากาวหนาไปมาก เชน บรการโอนเงนพรอมเพย และบรการช�าระเงนดวยมาตรฐาน Thai QR Payment ซงเปนเครองมอส�าคญทสนบสนนการช�าระเงนของทกภาคสวน และยงคงตองมการพฒนาบรการใหม ๆ ตอไปอยางไมหยดนง ดวยการน�าเทคโนโลยทหลากหลายมาพฒนานวตกรรมบรการ (innovative products) ให ตอบโจทยความตองการของแตละกล มผ ใช บรการ ทงในดานความสะดวก ความปลอดภย ความสอดคลองกบการด�าเนนชวต (lifestyle) และการสรางประสบการณทด เพอกระตนใหเกดการใชบรการ digital payment อยางตอเนอง รวมทงการสราง ecosystem ทสนบสนนกระบวนการทางธรกจดจทลอยางครบวงจร เพอเปนทางเลอกทดแทนการใชเงนสดและเชค
การพฒนาบรการช�าระเงนเปนอกปจจยส�าคญทชวยสรางโอกาสและมลคาเพมใหแกธรกจโดยเฉพาะ e-Commerce/ social commerce และ SMEs เพมการเขาถงบรการภาครฐทสะดวกและเทาเทยม ชวยยกระดบคณภาพชวตทดของคนไทย และเพมขด ความสามารถในการแขงขนของประเทศในระยะยาวไดอยางยงยน
นอกจากน การสรางสภาพแวดลอมทเออตอการพฒนานวตกรรม เปดกวางส�าหรบ ผ ใหบรการรายใหมใหเขาสตลาดไดงายขน จะสงเสรมใหเกดการแขงขน ซงประโยชน จะตกแกผ ใชบรการ ชวยใหมทางเลอกในการช�าระเงนทหลากหลาย ดวยตนทนทต�าลง
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย39
• ประชาชนมบรการช�าระเงนททนสมย หลากหลาย สะดวกรวดเรว ตนทนต�า เขาถงงาย ตอบโจทยการใชงาน ดวยเทคโนโลยสมยใหมทสอดคลอง กบการด�าเนนชวตประจ�าวนทงการช�าระเงนภายในประเทศและระหวางประเทศ
• ธรกจขนาดใหญ SMEs e-Commerce และ social commerce มบรการ ช�าระเงนทปลอดภย ตนทนต�า สนบสนนการประกอบธรกจ และการปรบ เปลยนกระบวนการท�างานใหเปน e-Business ครบวงจร ลดการใชกระดาษ (paperless) ซงครอบคลมถงการช�าระเงนดวย digital payment แทนการใชเงนสดและเชค
• ผใหบรการช�าระเงนมสภาพแวดลอมทเออตอการพฒนาและทดลองนวตกรรม การช�าระเงนใหม ๆ มกลไกทดสอบและพฒนาบรการดวยเทคโนโลยใหม ของตนเอง ภายใตกลไกการก�ากบดแลทยดหยน เออตอนวตกรรม และกลไก สงเสรมการแขงขนของผใหบรการ
เปาหมายและ
ผลทคาดวาจะไดรบ
สรางสภาพแวดลอมทเออตอนวตกรรม (Supportive Ecosystem) • สนบสนนการพฒนานวตกรรมทางการเงนของสถาบนการเงนและผใหบรการ ช�าระเงน โดยปรบปรงหลกเกณฑการก�ากบดแลใหเออตอการพฒนานวตกรรม และการใหบรการมากขน โดยสนบสนนใหผใหบรการมกลไกการทดสอบและ พฒนาบรการดวยเทคโนโลยใหมของตนเอง (own sandbox) เพอใหมการสราง นวตกรรมบรการช�าระเงนทหลากหลาย และเปดโอกาสทางธรกจใหกวางขวาง ยงขน ภายใตการบรหารจดการความเสยง และการคมครองผใชบรการทเหมาะสม
• น�ากระบวนการออกหลกเกณฑทด (Regulatory Impact Assessment : RIA) มาใชในการออกและทบทวนหลกเกณฑ โดยมการประเมนผลกระทบ อยางรอบดาน เพอเพมประสทธภาพการก�ากบดแล digital payment สงเสรม นวตกรรม และลดภาระของผใหบรการ
• สงเสรมการแขงขนของผ ใหบรการช�าระเงน โดยทบทวนหลกเกณฑ การก�ากบดแลทสงเสรมการแขงขนของผใหบรการ สนบสนนการเพมผเลนใน การใหบรการโดยเฉพาะการโอนเงนระหวางประเทศ เพอเพมทางเลอกและ ลดตนทนการท�าธรกรรมช�าระเงนระหวางประเทศของประชาชนและภาคธรกจ
การดำาเนนงานสำาคญ
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย 40
สงเสรมใหมกระบวนการธรกจดจทล (Digital Business and Payments)• สนบสนนใหภาครฐและภาคเอกชนปรบเปลยนกระบวนการท�างานเปน e-Business ลดการใชกระดาษ (paperless) และใช digital payment อยางครบวงจร ทงกระบวนการซอ-ขาย การรบจายเงนกบคคา และ การตดตอกบหนวยงานภาครฐ อาท e-Invoice, digital payment, e-Tax Invoice, e-Receipt, e-Withholding Tax โดยจดท�าโครงการน�ารองการใช e-Business กบหนวยงานภาครฐและธรกจทมความพรอม เพอเปนตนแบบ ใหกบหนวยงานภาครฐและธรกจอน ๆ ในอตสาหกรรมเดยวกน กอนขยายผล ไปสวงกวาง
ผลกดนนวตกรรมการช�าระเงนใหม (Innovative Products)• พฒนาบรการช�าระเงนเพอสนบสนนให SMEs e-Commerce และ social commerce ใช digital payment ไดสะดวก มความเชอมน ลดการใช เงนสด โดยพฒนาบรการตอยอดบนระบบพรอมเพยใหรองรบการท�าธรกจ และการซอขายผานชองทางออนไลน ไดแก บรการแจงผขายวาผซอไดช�าระเงน คาสนคาแลว (credit notification) และบรการพกเงนของผซอไวกบตวกลาง เพอใหผซอไดตรวจสอบสนคาจากผขายกอนยอมรบสนคาและปลอยเงนให กบผขาย (escrow payment) ซงจะชวยสรางความเชอมนระหวางผซอและ ผขายออนไลนมากยงขน และบรการรบเงนดวยมาตรฐาน Thai QR Payment เพอทดแทนการรบเงนสดเมอสงสนคาใหแกลกคา (Cash On Delivery: COD)
• ผลกดนการพฒนาแพลตฟอรมกลางส�าหรบ SMEs ใหสามารถใชบรการ e-Business ไดอยางครบวงจร (SMEs Platform) ตงแตชองทางซอ-ขาย (e-Marketplace) การรบ-สงเอกสารการคาทางอเลกทรอนกส (e-Invoice) แทนการใชเอกสารกระดาษทไมสะดวก มตนทนสงและใชเวลาด�าเนนการนาน และการช�าระเงนผาน digital payment เพอให SMEs มชองทางท�าธรกจ ในรปแบบ e-Business ทตนทนต�า เขาถงงาย รวมถงสนบสนนการตอยอด บรการสนเชอดวยขอมลการคาและการช�าระเงน (information-based lending และ supply chain financing) ทจะเพมโอกาสใหธรกจสามารถเขาถง แหลงเงนทนไดงายขน ดวยตนทนทเหมาะสม
• พฒนาบรการ digital payment ทดแทนการใชเชค เพอตอบสนอง ความตองการของภาคธรกจทยงมความจ�าเปนในการใชเชคใหหนมาใช digital payment ทมคณสมบตใกลเคยงกน โดยในระยะแรกจะมงเนนการลดเชคทใช เพอเปนสอในการช�าระเงน (transactional cheque) และในระยะถดไปจะศกษา และพฒนาบรการ digital payment ทางเลอกทมคณสมบตอน ๆ เทยบเทากบ เชคในปจจบน เชน เปลยนมอได ใชเปนหลกประกนทางการคาได
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย41
• พฒนาบรการช�าระเงนระหวางประเทศทสะดวกและตนทนต�า รองรบ การโอนเงนกลบประเทศของแรงงานตางดาว การคาระหวางประเทศ และ การทองเทยว ทงการผลกดนการใชมาตรฐาน QR Code ในการพฒนา บรการช�าระเงนและโอนเงนระหวางประเทศทสะดวก ตนทนต�า โดยเรมจาก ประเทศในภมภาคอาเซยน และประเทศในเอเชยซงมกจกรรมทางเศรษฐกจ ระหวางกนคอนขางมาก และสนบสนนการพฒนาบรการโอนเงนระหวางประเทศ (remittance) ผานระบบพรอมเพยทเชอมตอกบระบบการช�าระเงนและ/หรอ ผใหบรการช�าระเงนในตางประเทศ รวมทงการใชเทคโนโลยทางการเงนอน ๆ เชน blockchain ในการพฒนาบรการเพอเปนทางเลอกในการโอนเงนและ ช�าระเงนระหวางประเทศทรวดเรว คาใชจายต�า
• พฒนาบรการช�าระเงนรายยอย (consumer payment) ดวยเทคโนโลย ทางการเงนทหลากหลาย โดยใชประโยชนจากเทคโนโลย อาท bio-payment, IOT17, NFC / contactless และการใชบตรเดบต/เครดต ผานโทรศพทมอถอ (card on mobile) ทสะดวก รวดเรว ปลอดภย สอดคลองกบการด�าเนนชวต ของผใชบรการกลมตางๆ และสรางประสบการณช�าระเงนทไรรอยตอโดยกลน เปนสวนหนงของชวตประจ�าวน
17 IOT payment หรอ Internet of Things Payment คอ การช�าระเงนผานสงของทสามารถเชอมตอกบอนเทอรเนตได
ร�านค�า
e-Commerceชำระเง�น
ลายน�วมอ
ใบหน�า
เสยง
ม�านตา
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย 42
ส�งเสร�มการเข�าถง
สร�างความร�ความเข�าใจ
และส�งเสร�มการใช�งาน
อย�างต�อเนอง
INCLUSION
3
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย43
ส�งเสร�มการเข�าถง
สร�างความร�ความเข�าใจ
และส�งเสร�มการใช�งาน
อย�างต�อเนอง
INCLUSION
3
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย 44
ประเทศไทยมการพฒนาโครงสรางพนฐานและบรการช�าระเงนมาอยางตอเนอง อตราการใชบรการช�าระเงนทางอเลกทรอนกสเพมขนอยางรวดเรวในชวง 3 ป ทผานมา แตการใชชวตประจ�าวนของประชาชนสวนใหญยงคนชนกบการใชเงนสดและเชค ซงจากการส�ารวจพฤตกรรมของประชาชนในป 2560 พบวาประชาชนบางกลม เชน ประชาชนในพนทหางไกลและผสงอาย ยงมการใช digital payment ต�า เนองจากไมคนเคย ไมทราบวาการจดการเงนสดและเชคมตนทนสงเมอเทยบกบการใช digital payment ประกอบกบยงมคนบางกลมทมขอจ�ากดในการเขาถงบรการทางการเงนขนพนฐาน ขาดความรความเขาใจในการใชบรการช�าระเงนทางอเลกทรอนกส ไมมนใจ และยงไมมเครองมอทจะใชบรการ digital payment หรอ digital banking
จงจ�าเปนอยางยงทตองมการสอสารสรางความรความเขาใจเกยวกบบรการ digital payment และเทคโนโลยทางการเงนทเกยวของในวงกวางและในกล มเปาหมาย เพอกระตนและขยายการใช digital payment มากขน โดยใหความส�าคญกบการใชบรการอยางปลอดภยควบคไปดวย รวมทงสนบสนนใหมบรการพนฐานส�าหรบ การท�าธรกรรมทางอเลกทรอนกสทตรงกบความตองการและมคาใชจายทเหมาะสม ซงจะชวยเพมการเขาถงบรการทางการเงน และสงเสรมการใชบรการอยางตอเนอง
โดยการขบเคลอนน หนวยงานภาครฐมสวนส�าคญในการขยายบรการ digital payment ใหเขาถงประชาชนทวประเทศ ซงสอดคลองกบนโยบายและโครงการตาง ๆ ทภาครฐไดด�าเนนการมา การผลกดนจากภาครฐจะชวยสรางประสบการณตรงและความรความเขาใจ กระตนการใชบรการอยางตอเนอง นอกจากน การสอสารผานชองทางของสถาบนการเงนและผใหบรการช�าระเงนกเปนอกปจจยส�าคญในการสรางการรบรและเขาถงประชาชนไดในวงกวาง
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย45
ทกภาคสวนสามารถเขาถงและใช digital payment ไดดวยความสะดวก มคาใชจาย เหมาะสม และมความรความเขาใจทถกตอง• กลมทมความคนเคยกบการใช digital payment ไดแก นกศกษา วยเรมตน ท�างาน มการใช digital payment มากขนและตอเนอง โดยเฉพาะการใชใน ชวตประจ�าวน
• กลมทยงไมคนเคยกบ digital payment มความรความเขาใจ มความเชอมน มากขน สามารถเขาถงบรการช�าระเงนดวยตนทนทต�า และมการทดลองใช บรการ digital payment
• ภาครฐและภาคเอกชน มการขยายผลการใช digital payment อยางทวถง ทวประเทศ ลดการใชเงนสดและเชค
เปาหมายและ
ผลทคาดวาจะไดรบ
การสงเสรมการเขาถงและใชบรการ digital payment (Inclusion)• ผลกดนการขยายการใช digital payment ในหนวยงานภาครฐ และรฐวสาหกจ โดยรวมมอกบหนวยงานภาครฐ ในการก�าหนดนโยบายและสงเสรมใหเกด การรบจายเงนของภาครฐดวยdigitalpayment โดยเฉพาะหนวยงานทม การรบจายเงนกบประชาชนและภาคธรกจจ�านวนมาก
• ผลกดนการลดตนทนทเกยวของกบบรการ mobile payment เพอสงเสรม การเขาถงบรการช�าระเงนทางอเลกทรอนกสของประชาชน โดยเฉพาะใน พนทหางไกลและผมรายไดนอย เพอยกระดบคณภาพชวตของประชาชนให สามารถใชdigitalpaymentไดดวยคาใชจายทไมสงจนเกนไป
การสอสารและการสรางความรความเขาใจ (Communication & Literacy)• สอสารใหความรและกระตนการใชบรการอยางถกตอง ปลอดภย และตอเนอง โดยรวมกบสถาบนการเงน ผ ใหบรการช�าระเงน หนวยงานภาครฐและ ภาคเอกชนในการก�าหนดกลยทธการสอสารทเปนระบบพฒนาสอประชาสมพนธ ความรดานการช�าระเงนและการใชเทคโนโลยสมยใหมทเขาใจงายและเผยแพร ผานชองทางทสามารถเขาถงกลมเปาหมายตาง ๆ อาท แหลงชมชนคนรนใหม socialmediaหรอผน�าชมชนรวมทงชองทางของผใหบรการตางๆเพอสราง สภาพแวดลอมทสนบสนนการใชdigitalpaymentอยางมนใจ
การดำาเนนงานสำาคญ
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย 46
รกษาเสถยรภาพ
การบร�หารความเสยงทด
กำกบตรวจสอบเท�าทน
และค�มครองผ�ใช�บร�การ
IMMUNITY
4
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย47
รกษาเสถยรภาพ
การบร�หารความเสยงทด
กำกบตรวจสอบเท�าทน
และค�มครองผ�ใช�บร�การ
IMMUNITY
4
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย 48
ระบบและบรการช�าระเงนทมนคงปลอดภยและสามารถใหบรการไดอยางตอเนอง เปนพนฐานส�าคญในการสรางความเชอมนใหกบผ ใชบรการ และสงเสรมให digital payment เปนทางเลอกหลกในการช�าระเงน
ปจจบนสภาพแวดลอมของระบบการช�าระเงนไทยและทวโลก มผ ใหบรการเพมมากขนจากทงในประเทศและตางประเทศ มรปแบบบรการทหลากหลาย ซบซอน มการเชอมโยง บรการระหวางกน และมการน�าเทคโนโลยใหมมาใชในการใหบรการ ซงอาจน�ามาซงความเสยงใหม เชน ความเสยงดานไซเบอร (cyber risk) ปจจยเหลานสรางความทาทายตอผก�ากบดแล ในการตดตามและก�ากบดแลอยางเทาเทยม เทาทน และทวถง โดยทไมเปนอปสรรคตอการพฒนานวตกรรม
ธปท. จงตองพฒนาและปรบปรงกระบวนการก�ากบดแลใหเทาทนตอรปแบบ การใหบรการ ความเสยง และเทคโนโลยทเปลยนแปลงไป และผลกดนใหผ ใหบรการใชมาตรฐานการรกษาความมนคงปลอดภยในระดบสากล มมาตรการดแลและคมครองผใชบรการทเหมาะสม เปนธรรม ตลอดจนยกระดบความรวมมอกบหนวยงานก�ากบดแลและหนวยงานอน ๆ ทเกยวของทงในและตางประเทศ เพอใหระบบการช�าระเงนมเสถยรภาพ มนคงปลอดภย และสรางความเชอมนแกผ ใชบรการ
• ระบบและบรการช�าระเงนมความมนคงปลอดภย มความพรอมรบมอภยไซเบอร และมการบรหารความเสยงสอดคลองตามมาตรฐานสากล
• ผใชบรการไดรบความคมครองอยางเหมาะสมและเปนธรรม มความเชอมน ในการใช digital payment ในชวตประจ�าวน
• การก�ากบดแลมความเทาเทยม และเทาทนรปแบบธรกจ เทคโนโลย และความเสยงใหม มการประสานความรวมมอกบผ ก�ากบดแลทงใน และตางประเทศอยางบรณาการ
เปาหมายและ
ผลทคาดวาจะไดรบ
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย49
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย 50
ดานผใหบรการ : สรางกลไกบรหารความเสยง และยกระดบการคมครองผบรโภค (Risk Management & Consumer Protection)• ยกระดบการรบมอ cyber risk โดยมมาตรการดานการรกษาความมนคง ปลอดภยไซเบอรทงเชงระบบปองกนและความรวมมอระหวางหนวยงานท เกยวของในดานตางๆรวมถงการแลกเปลยนขอมลการจดท�าและซกซอม แผนรบมอการตอบสนองและฟนฟระบบกลบสภาวะปกต
• ผลกดนใหผใหบรการช�าระเงนใชมาตรฐานความมนคงปลอดภยตามมาตรฐาน สากลโดยออกแนวนโยบายหรอแนวปฏบตทสอดคลองกบมาตรฐานสากลเชน การบรหารความเสยงดานITการจดการภยไซเบอร และการใชกระบวนการ พสจนยนยนตวตนลกคาทางอเลกทรอนกสทเหมาะสมกบระดบความเสยงของบรการ
• ยกระดบการค มครองผใชบรการ โดยก�าหนดมาตรการดแลค มครอง ผใชบรการเพอเปนแนวทางส�าหรบผใหบรการน�าไปปฏบต เชน การก�าหนด ขอตกลงในการใหบรการServiceLevelAgreement(SLA) ส�าหรบบรการ digitalpaymentขนตอนด�าเนนการแกไขปญหาใหแกผใชบรการการก�าหนด ขอตกลงการใหบรการ(businessrule) การก�าหนดขอตกลงในกรณทเกด ขอพพาทหรอโตแยง(disputeagreement)และการชดเชยคาเสยหายเปนตน
• สรางกลไกการบรหารจดการและธรรมาภบาลทด ในการดแลผใหบรการ ช�าระเงนกลมตาง ๆ(paymentindustry) อยางเหมาะสม เพอสนบสนนให เกดความรวมมอระหวางผใหบรการ เปนชองทางในการระดมความคดเพอ การพฒนาระบบและบรการช�าระเงนอยางตอเนอง เปนประโยชนตอสวนรวม ตลอดจนมการแขงขนอยางเปนธรรมและมการดแลผใชบรการอยางเหมาะสม
การดำาเนนงานสำาคญ
ยกระดบการรบมอ cyber risk
cyber risk
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย51
ดานผก�ากบดแล : เพมประสทธภาพและยกระดบการก�ากบตรวจสอบใหเทาทนนวตกรรมและความเสยง (Risk-Based Supervision)• พฒนากรอบการก�ากบตรวจสอบผใหบรการช�าระเงนแบบ risk-based supervision ใหเหมาะสมกบลกษณะการใหบรการและระดบความเสยงของ ผใหบรการกลมตาง ๆ เพอใหผ ใหบรการมการบรหารจดการความเสยง ทรดกมโดยน�ากระบวนการRIAมาใชและค�านงถงผลกระทบตอผใหบรการ
• พฒนาเครองมอเพอเพมประสทธภาพกระบวนการก�ากบดแลความเสยง และน�าเทคโนโลยวเคราะหเชงลก (Supervisory Technology : SupTech) มาประยกตใช เชน ใชmonitoringdashboard เพอรองรบการก�ากบดแล อยางใกลชด ตอเนอง(on-goingsupervision) ตลอดจนพฒนาความร ความสามารถของผ ก�ากบดแลใหมความเชยวชาญเทาทนความเสยงและ เทคโนโลยใหม
• ยกระดบความรวมมอดานการก�ากบดแลบรการช�าระเงนกบผก�ากบดแล ทงในและตางประเทศ เชน ความรวมมอในการแลกเปลยนขอมลความรและ ประสบการณ การสรางมาตรฐานการรกษาความปลอดภย การคมครอง ผบรโภค และมาตรฐานการก�ากบตรวจสอบผใหบรการช�าระเงนระหวาง ประเทศเปนตนเพอรองรบการสงเสรมdigitalpaymentและการเชอมโยง ระบบการช�าระเงนระหวางประเทศ
• ขยายความรวมมอกบหนวยงานทเกยวของทงในประเทศและตางประเทศ เพอสงเสรมการใชdigitalpaymentทปลอดภย เชนความรวมมอดานการ รกษาความมนคงปลอดภยดานเทคโนโลยสารสนเทศและมาตรฐานทเกยวของ กบสพธอ.ความรวมมอดานการปองกนปราบปรามการฟอกเงนและการตอตาน การสนบสนนทางการเงนแกการกอการราย(Anti-MoneyLaundering andCombatingtheFinancingofTerrorism:AML/CFT)ส�าหรบการท�า ธรกรรมระหวางประเทศกบส�านกงานปองกนและปราบปรามการฟอกเงน (ปปง.) ความรวมมอดานการคมครองผใชบรการmobilepayment และ ดานความมนคงปลอดภยทางไซเบอรของผใหบรการทเกยวของกบกสทช.
หนวยงานกำากบดแล
ภาคเอกชนภาครฐ
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย 52
บรณาการข�อมลชำระเง�น
เพ�อใช�ประโยชน�ในหลายมต
เชอมโยงและว�เคราะห�ข�อมล
โดยใช�เทคโนโลย
INFORMATION
5
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย53
บรณาการข�อมลชำระเง�น
เพ�อใช�ประโยชน�ในหลายมต
เชอมโยงและว�เคราะห�ข�อมล
โดยใช�เทคโนโลย
INFORMATION
5
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย 54
ขอมลดานการช�าระเงนสามารถสะทอนรปแบบการด�าเนนชวตและภาวะเศรษฐกจจรง ไดอยางด การช�าระเงนทางอเลกทรอนกสกอใหเกดขอมลดจทลจ�านวนมาก ซงสามารถน�ามาวเคราะห ไดอยางมประสทธภาพในหลายมต
ปจจบนขอมลการช�าระเงนมอยในหลายหนวยงาน ทงสถาบนการเงน ผใหบรการช�าระเงน หนวยงานภาครฐและภาคเอกชน การสงเสรมใหเกดการบรณาการขอมลการช�าระเงน เพอใหเหนภาพรวมของประเทศ โดยการน�าเทคโนโลยมาใช จะชวยยกระดบการวเคราะหเชงลกในหลากหลายมต เพอสนบสนนการด�าเนนนโยบายเศรษฐกจการเงนมหภาค รวมทงสนบสนนการพฒนานวตกรรมทางการเงนและการเขาถงบรการทางการเงนของประชาชนและ SMEs อาท การพฒนาบรการช�าระเงนทตรงตอความตองการของ ผ ใช บรการ การใหสนเชอโดยใชข อมลการช�าระเงนทดแทนการใชหลกประกน (information-based lending) และการจดระดบคะแนนดานเครดตโดยใชขอมลทางเลอก (alternative credit scoring)
การบรณาการขอมลช�าระเงนจะด�าเนนการภายใตมาตรการรกษาความปลอดภยขอมลและการดแลขอมลสวนบคคลทเหมาะสม (data governance และ data privacy) เพอใหการบรณาการขอมลเปนไปอยางมประสทธภาพ เปนประโยชนตอผเกยวของในการ น�าไปใชพฒนาตอยอดนวตกรรมทางการเงนและการก�าหนดนโยบายตาง ๆ โดยค�านงถง การดแลรกษาความปลอดภยของขอมลเปนอยางด
• บรณาการขอมลการช�าระเงนภายใตการรกษาความปลอดภยและการดแลขอมล สวนบคคลทเหมาะสม สามารถใชสนบสนนการพฒนานวตกรรมทางการเงน การด�าเนนนโยบายเศรษฐกจการเงน และการก�ากบดแล โดยผใชบรการไดรบ ประโยชนจากการพฒนาบรการทใชประโยชนจากขอมล
• การวเคราะหขอมลการช�าระเงนสามารถท�าไดในเชงลก โดยใชเครองมอและ เทคนคการวเคราะหรปแบบใหมอาทdataanalyticsและdataminingtools เพอสงเสรมใหเกดการใชประโยชนสงสด
เปาหมายและ
ผลทคาดวาจะไดรบ
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย55
การสงเสรมการเชอมโยงแลกเปลยนขอมลระหวางหนวยงานอยางบรณาการ (Data Sharing Initiative & Payment Information Architecture)• จดท�าโครงการน�ารองบรณาการขอมลการช�าระเงน กบหนวยงานภาครฐ และเอกชนทมความพรอมตามแนวนโยบายการรกษาความปลอดภยขอมล และการดแลขอมลสวนบคคล (data governance และ data privacy) ทเหมาะสมโดยใชเทคโนโลยAPIอาทขอมลการช�าระเงนในประเทศขอมล การช�าระเงนระหวางประเทศและการทองเทยวและขอมลการช�าระเงนภาครฐ เพอพฒนาขอมลเชงลกททกภาคสวนไดใชประโยชนรวมกนและพฒนาบรการ ทางการเงน
• สนบสนนการใชขอมลการช�าระเงนเพอพฒนานวตกรรมทางการเงน ทตอบ ความตองการของผใชบรการ และขยายการเขาถงบรการทางการเงน อาท การพฒนาตอยอดบรการช�าระเงนดวยมาตรฐานThaiQRPaymentการพฒนา บรการสนเชอโดยใชขอมลการช�าระเงนส�าหรบSMEs และการพฒนาบรการ ทางการเงนทหลากหลายผานmobileapplication
การวเคราะหขอมลเชงลก (Data Analytics)• พฒนาเครองมอการวเคราะห (analytic tools) ทใชเทคโนโลยมาชวยให วเคราะหขอมลเชงลกไดหลายมต อาทbigdataanalytics,datamining tools และdashboard เพอจบชพจรเศรษฐกจ ตดตามการด�าเนนงานและ การบรหารความเสยงของผใหบรการในระบบการช�าระเงน และการก�าหนด นโยบายของภาครฐ
การดำาเนนงานสำาคญ
พฒนาเครองมอการวเคราะห (Analytic Tools)
ระบบการชำระเง�นของประเทศไทยในอนาคตประเทศไทยม Ecosystem ทสนบสนนให� Digital Payment เป�นทางเลอกหลกในการชำระเง�นของทกภาคส�วน ช�วยอำนวยความสะดวกและเพ��มประสทธภาพการทำธรกรรมของประชาชนและภาครฐ เป�นส�วนสำคญทสนบสนนการเตบโตของ SMEs e-Commerce และธรกจขนาดใหญ� ช�วยยกระดบความสามารถทางการแข�งขนของประเทศ และพร�อมเชอมโยงกบต�างประเทศ เพ�อสร�างความเป�นอย�ทดอย�างยงยนของคนไทย
มบร�การและกลไกชำระเง�นทตอบโจทย�
ภาคธรกจ
ใช� Digital Paymentครอบคลมทวประเทศ
ภาครฐ
ใช� Digital Paymentในชว�ตประจำวน
ประชาชน
มประสทธภาพมนคงปลอดภย
เชอมโยงกน
โครงสร�างพ�นฐานการชำระเง�น
การชำระเง�นระหว�างประเทศ
มบร�การชำระเง�นระหว�างประเทศ
ทสะดวก ต�นทนตำ
ระบบการชำระเง�นของประเทศไทยในอนาคตประเทศไทยม Ecosystem ทสนบสนนให� Digital Payment เป�นทางเลอกหลกในการชำระเง�นของทกภาคส�วน ช�วยอำนวยความสะดวกและเพ��มประสทธภาพการทำธรกรรมของประชาชนและภาครฐ เป�นส�วนสำคญทสนบสนนการเตบโตของ SMEs e-Commerce และธรกจขนาดใหญ� ช�วยยกระดบความสามารถทางการแข�งขนของประเทศ และพร�อมเชอมโยงกบต�างประเทศ เพ�อสร�างความเป�นอย�ทดอย�างยงยนของคนไทย
มบร�การและกลไกชำระเง�นทตอบโจทย�
ภาคธรกจ
ใช� Digital Paymentครอบคลมทวประเทศ
ภาครฐ
ใช� Digital Paymentในชว�ตประจำวน
ประชาชน
มประสทธภาพมนคงปลอดภย
เชอมโยงกน
โครงสร�างพ�นฐานการชำระเง�น
การชำระเง�นระหว�างประเทศ
มบร�การชำระเง�นระหว�างประเทศ
ทสะดวก ต�นทนตำ
แผนกลยทธระบบการชำาระเงน ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)ธนาคารแหงประเทศไทย 60
ฉบบท 4 (พ.ศ. 2562-2564)
ธนาคารแห�งประเทศไทยแผ
นกลยทธ�ระบบก
ารชำระเง�น ฉบบท 4 (พ.ศ
. 2562-2564)
SHOP
แผนกลยทธ�ระบบการชำระเง�น