AANLEIDING

• auditverslag van 2011

• achterstandenbeleid

CITO WOORDENSCHAT TOETS 1 – KLAS 2

CITO WOORDENSCHAT TOETS 0 - KLAS 1

FEITEN

• Ruim 90% van de woorden kennen om een tekst te begrijpen.

• Lezen is de beste manier om nieuwe woorden te leren.

• Zwakke lezers lezen steeds minder en steeds slechter. De woordenschat blijft achter.

BASISLIJST SCHOOLTAALWOORDEN VMBO

In totaal 1600 woorden• 1250 vaktaalwoorden• 350 algemene schooltaalwoorden

Streven : eind eerste klas kennen alle leerlingen de meeste woorden

WOORDENSCHATUITBREIDING

• vraagt systematisch werken • door taaldocenten en vakdocenten• in overleg met elkaar

GEMEENSCHAPPELIJKE WOORDENSCHAT

• Streef naar een gemeenschappelijke woordenschat voor alle leerlingen

• Ga er niet te snel van uit dat een woord voor alle leerlingen bekend is.

AANPAK WOORDENSCHATUITBREIDING

1. Selecteren 2. Voorbewerken 3. Uitleggen 4. Herhalen en verder inslijpen5. Controleren

Bied woorden aan in een concrete en vakgebonden context!

SELECTEREN

BELANGRIJKE BEGRIPPEN SELECTEREN

6 à 8 woorden

• hygiëne (vaktaal)• aandacht of zorg besteden aan (algemeen)• product (algemeen)• veroorzaken (algemeen)• bederven (algemeen)• micro-organismen (vaktaal)

VOORBEWERKEN

• kort• betrokkenheid tot stand brengen• aanhaken bij aanwezige kennis, om zo

het ‘woordennetwerk’ te vergroten• gericht op de te leren woorden

Bijvoorbeeld: • Waar denk je aan bij deze woorden?• Ben je wel eens ziek geworden van

bedorven voedsel?

WOORDWEB

WOORDEN SCHATTEN

  

1 2 3 4

Hoe bekend zijn deze woorden? Ik heb geen idee wat het betekent.

Ik heb dit woord wel eens gezien of gehoord.

Ik weet ongeveer wat het betekent, maar kan nog wel wat uitleg gebruiken.

Ik ken dit woord en kan de betekenis goed uitleggen.

  

       

  

       

  

       

  

       

  

       

UITLEGGEN, UITBEELDEN, UITBREIDEN

Bederven

• Uitleggen: iets slechter maken. Eten kan bederven, dan is het te oud en kun je het niet meer eten• Synoniem: verrotten• Tegenovergestelde: vers• Uitbreiden: hoe ziet bedorven eten eruit?• Voorbeeldzin: zet het vlees in de koelkast,

anders bederft het.• Uitbeelden of tekenen

STRATEGIE MOEILIJKE WOORDEN

• Ken je al een stukje van het woord?

• Staan er plaatjes bij die het duidelijk maken?

• Lees een paar regels verder of terug, dan kan de betekenis duidelijk worden

HERHALEN EN VERDER INSLIJPEN

• minimaal 7 x aanbieden • verschillende manieren • verschillende momenten• actief verwerken (spelletjes)

CONTROLEREN

• toetsen (bijv. gatentekst, kruiswoordpuzzel)• Wat is de opbrengst na een paar weken?• Zijn er leerlingen die stelselmatig achterblijven?

VEEL WERKVORMEN

• woordenschatmat • spelletjes G-schijf onder taalbeleid

• internet

SAMENGEVAT

• Docenten werken systematisch aan de uitbreiding van de woordenschat.

(zelfobservatieformulier op G-schijf onder Taalbeleid)

• Streven naar een gemeenschappelijke woordenschat voor alle leerlingen.

• Overleg tussen taal- en vakdocenten.

• Woorden vaak aanbieden in allerlei vormen.