ชื่อผลงาน...

16
1 ชื่อผลงาน : ประสิทธิผลของยาพอกเข่าต่อระดับความปวดของเข่า (ยาพอกเข่าดูดพิษ พิชิตปวดในผู้สูงอายุ) ชื่อนักวิจัยหลัก : นายนฤดล ฮดฤาชา ตาแหน่ง แพทย์แผนไทย วุฒิการศึกษา : ปริญญาตรีแพทย์แผนไทยบัณฑิต หน่วยงาน : รพ.สต.บ้านโนนสามัคคี อาเภอโพนนาแก้ว จังหวัดสกลนคร เบอร์โทรศัพท์ : 093-3629453 E-mail : [email protected] รายชื่อทีมวิจัย: นางถนอมศิลป์ พันธมุย พยาบาลวิชาชีพชานาญการ นางสาววารุณี ไชยโคตร นักวิชาการสาธารณสุขปฏิบัติการ 1.ที่มาและความสาคัญ อาการปวดเข่าพบได้มากถึงร้อยละ40 ในจานวนโรคข้อทั้งหมด โดยเกิดขึ้นตามการเปลี่ยนแปลงของ วัยที่เพิ่มขึ้น อัตราการปวดเข่าพบได้ในบุคคลที่มีอายุตั้งแต่ 40 ปีขึ้นไป และมากกว่า80 พบในกลุ่มบุคคลที่มี อายุมากกว่า70ปีขึ้นไป ( Harisdangkul, 1996) มักเกิดกับข้อที่มีการใช้งานหรือการลงนาหนักติดต่อกันเป็น เวลานาน คือ ข้อสะโพกและข้อเข่า ต้องอาศัยระยะเวลาในการรักษาที่ยาวนานต่อเนื่อง และต้องใช้การรักษา หลายวิธีร่วมกัน สะท้อนให้เห็นถึงภาระค่าใช้จ่ายที่มากกว่าปกติ ประกอบกับการรักษาที่ได้รับในปัจจุบันยังทา ให้อาการของโรคไม่หายขาด จึงเป็นสาเหตุให้ผู้ป่วยแสวงหาสถานบริการที่พึงพอใจอยู่เสมอ ส่งผลให้ภาระ ค่าใช้จ่ายของครอบครัวเพิ่มขึ้นอีกด้วย นอกจากนี้ เมื่ออาการปวดเข่าเกิดขึ้นกับบุคคลที่อยู่ในวัยทางานอาจทา ให้บุคคลนั้นต้องเปลี่ยนอาชีพหรือหากอาการรุนแรงอาจไม่สามารถประกอบอาชีพได้เลย จึงเป็นปัญหาต่อการ ประกอบอาชีพอย่างมาก การดูแลรักษาในปัจจุบัน ยังเป็นการรักษาตามอาการที่มุ่งเน้นเพื่อบรรเทาอาการปวดข้อ ข้อฝืด การ คงไว้ซึ่งการเคลื่อนไหวของข้อเข่า ป้องกันการทาลายข้อเพิ่มมากขึ้น ( Carter, 1997) ในปัจจุบันมีแนวทางการ รักษาต่างๆเพื่อควบคุมอาการปวดที่เกิดขึ้น แนวทางแรกเป็นการใช้ยาแผนปัจจุบันได้แก่ ยาบรรเทาอาการปวด ยาต้านการอักเสบของเนื้อเยื่อรอบข้อ ยาคลายกล้ามเนื้อ และการฉีดยาเข้าข้อ( Hawkey et al., 1998) แนวทางที่สองคือ กายภาพบาบัด เช่น การออกกาลังกล้ามเนื้อควอดไดรเซ็พส์เพื่อเพิ่มความแข็งแรงให้กับข้อ เข่า การใช้ความร้อนเพื่อบรรเทาอาการปวด และการใช้เครื่องพยุงเป็นต้น เพื่อลดแรงที่มากระทาต่อข้อเข่า แนวทางที่สาม ประกอบด้วยการให้คาแนะนาเกี่ยวกับลักษณะองโรค การลดน้าหนัก การมีอิริยาบถที่ถูกต้อง และการประเมินรูปแบบกิจวัตรประจาวันและการทางานที่เหมาะสมเป็นต้น (ฐิติเวชย์ตุมราศวิน , 2538) แนวทางที่สี่ เป็นการใช้การดูแลแบบทางเลือก เพื่อบรรเทาอาการปวดที่เกิดขึ้นด้วยตนเองและเสริม ประสิทธิภาพการรักษาในปัจจุบันให้ดียิ่งขึ้น เช่น การนวด การฝังเข็ม และการใช้สมุนไพรในรูปแบบต่างๆเป็น ต้น (Lorenzi, 1999) โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตาบลบ้านโนนสามัคคี ผู้สูงอายุที่มารับบริการ ส่วนใหญ่มาในกลุ่มอาการ ปวด จากผลการดาเนินงานในปี 2558-2560 ท่ผ่านมาพบว่าผู้สูงอายุที่มีอาการปวดเข่า มีจานวน 35 ,50 และ 108 คน ตามลาดับ และยังมีผู้ป่วยที่มีปัญหาเรื่องปวดข้อเข่าที่ไม่ได้มารับบริการอีกจานวนมาก จะเห็นได้ว่า ผู้ป่วยที่มีปัญหาเรื่องข้อเข่าในเขตรับผิดชอบมีจานวนเพิ่มขึ้นตามลาดับ เมื่อมารับบริการที่สถานพยาบาล เจ้าหน้าที่จะรักษาด้วยการจ่ายยากลุ่มลดปวด เช่น Ibuprofen Diclofenac เป็นต้นยากลุ่มนี้จัดอยู่ในพวก เดียวกันกับยาเอนเสด (NSAIDs, non-steroidal inflammatory drugs) เมื่อคนไข้รับประทานยาต่อเนื่องเป็น เวลานาน ทาให้มีอาการแสบร้อนกระเพราะอาหาร เพราะยากลุ่มนี้มีฤทธิ์ระคายเคืองต่อระบบทางเดินอาหาร ส่งผลให้คนไข้ต้องกลับมารักษาและรับยารักษากระเพราะอาหารไปรับประทานเพิ่ม ซึ่งผู้สูงอายุที่มีอาการปวด

Transcript of ชื่อผลงาน...

Page 1: ชื่อผลงาน ประสิทธิผลของยาพอกเขาตอระดับความปวดของเขา (ยาพอก ...203.157.177.7/dward/document_file/ttm/training_file_name/... ·

1

ชอผลงาน : ประสทธผลของยาพอกเขาตอระดบความปวดของเขา (ยาพอกเขาดดพษ พชตปวดในผสงอาย) ชอนกวจยหลก : นายนฤดล ฮดฤาชา ต าแหนง แพทยแผนไทย วฒการศกษา : ปรญญาตรแพทยแผนไทยบณฑต หนวยงาน : รพ.สต.บานโนนสามคค อ าเภอโพนนาแกว จงหวดสกลนคร เบอรโทรศพท : 093-3629453 E-mail : [email protected] รายชอทมวจย: นางถนอมศลป พนธมย พยาบาลวชาชพช านาญการ นางสาววารณ ไชยโคตร นกวชาการสาธารณสขปฏบตการ 1.ทมาและความส าคญ

อาการปวดเขาพบไดมากถงรอยละ40 ในจ านวนโรคขอทงหมด โดยเกดขนตามการเปลยนแปลงของวยทเพมขน อตราการปวดเขาพบไดในบคคลทมอายตงแต 40 ปขนไป และมากกวา80 พบในกลมบคคลทมอายมากกวา70ปขนไป (Harisdangkul, 1996) มกเกดกบขอทมการใชงานหรอการลงน าหนกตดตอกนเปนเวลานาน คอ ขอสะโพกและขอเขา ตองอาศยระยะเวลาในการรกษาทยาวนานตอเนอง และตองใชการรกษาหลายวธรวมกน สะทอนใหเหนถงภาระคาใชจายทมากกวาปกต ประกอบกบการรกษาทไดรบในปจจบนยงท าใหอาการของโรคไมหายขาด จงเปนสาเหตใหผปวยแสวงหาสถานบรการทพงพอใจอยเสมอ สงผลใหภาระคาใชจายของครอบครวเพมขนอกดวย นอกจากน เมออาการปวดเขาเกดขนกบบคคลทอยในวยท างานอาจท าใหบคคลนนตองเปลยนอาชพหรอหากอาการรนแรงอาจไมสามารถประกอบอาชพไดเลย จงเปนปญหาตอการประกอบอาชพอยางมาก

การดแลรกษาในปจจบน ยงเปนการรกษาตามอาการทมงเนนเพอบรรเทาอาการปวดขอ ขอฝด การคงไวซงการเคลอนไหวของขอเขา ปองกนการท าลายขอเพมมากขน (Carter, 1997) ในปจจบนมแนวทางการรกษาตางๆเพอควบคมอาการปวดทเกดขน แนวทางแรกเปนการใชยาแผนปจจบนไดแก ยาบรรเทาอาการปวด ยาตานการอกเสบของเนอเยอรอบขอ ยาคลายกลามเนอ และการฉดยาเขาขอ(Hawkey et al., 1998) แนวทางทสองคอ กายภาพบ าบด เชน การออกก าลงกลามเนอควอดไดรเซพสเพอเพมความแขงแรงใหกบขอเขา การใชความรอนเพอบรรเทาอาการปวด และการใชเครองพยงเปนตน เพอลดแรงทมากระท าตอขอเขา แนวทางทสาม ประกอบดวยการใหค าแนะน าเกยวกบลกษณะองโรค การลดน าหนก การมอรยาบถทถกตอง และการประเมนรปแบบกจวตรประจ าวนและการท างานทเหมาะสมเปนตน (ฐตเ วชยตมราศวน, 2538) แนวทางทส เปนการใชการดแลแบบทางเลอก เพอบรรเทาอาการปวดทเกดขนดวยตนเองและเสรมประสทธภาพการรกษาในปจจบนใหดยงขน เชน การนวด การฝงเขม และการใชสมนไพรในรปแบบตางๆเปนตน (Lorenzi, 1999)

โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบานโนนสามคค ผสงอายทมารบบรการ สวนใหญมาในกลมอาการปวด จากผลการด าเนนงานในป 2558-2560 ทผานมาพบวาผสงอายทมอาการปวดเขา มจ านวน 35,50 และ 108 คน ตามล าดบ และยงมผปวยทมปญหาเรองปวดขอเขาทไมไดมารบบรการอกจ านวนมาก จะเหนได วาผปวยทมปญหาเรองขอเขาในเขตรบผดชอบมจ านวนเพมขนตามล าดบ เมอมารบบรการทสถานพยาบาล เจาหนาทจะรกษาดวยการจายยากลมลดปวด เชน Ibuprofen Diclofenac เปนตนยากลมนจดอยในพวกเดยวกนกบยาเอนเสด (NSAIDs, non-steroidal inflammatory drugs) เมอคนไขรบประทานยาตอเนองเปนเวลานาน ท าใหมอาการแสบรอนกระเพราะอาหาร เพราะยากลมนมฤทธระคายเคองตอระบบทางเดนอาหาร สงผลใหคนไขตองกลบมารกษาและรบยารกษากระเพราะอาหารไปรบประทานเพม ซงผสงอายทมอาการปวด

Page 2: ชื่อผลงาน ประสิทธิผลของยาพอกเขาตอระดับความปวดของเขา (ยาพอก ...203.157.177.7/dward/document_file/ttm/training_file_name/... ·

2

เขาบางรายมโรคประจ าตว เชน เบาหวาน ความดนโลหตสง โรคไตเปนตน การจายยาเพมท าใหเปนการเพมการรบประทานยาของผปวยซงสงผลใหไตท างานหนกมากขน ซงเปนปญหาทตองไดรบการแกไข

ดงนน ผวจยจงสนใจทจะน าสมนไพรไทยมาชวยในการรกษาอาการปวดเขา โดยเลอกวธการพอกเขา โดยยาพอกเขา ไดดดแปลงสตรมาจากสตรยาพอกเขาของอาจารยอภชาต ลมตยะโยธน บรมครดานการนวดไทย ทใชอยางแพรหลายในเขตภาคกลาง และไดรบผลตอบรบอยางคอนขางมาก น ามารกษาอาการปวดเขา แตยงไมมผลงานดานการวจยอยางชดเจน ผวจยไดปรบเปลยนสตรมาจากสตรของอาจารยอภชาต ลมตยะโยธน โดยเนนการเลอกใชสมนไพรทสามารถหาไดงายในเขตชมชน ทมสรรพเหมอนกนน ามาท าเปนยาพอกเขา และน าผลมาวเคราะหและเปรยบเทยบผลกอนพอกยาและหลงพอกยา ซงจะท าใหทราบวายาพอกเขาสามารถลดอาการปวดเขาไดหรอไม เพอจะไดน ามาปรบใชและรกษาผปวยในสถานบรการตอไป 2.วตถประสงค

เพอศกษาผลการพอกเขาตอระดบการปวดเขา 3.วธการศกษา

1รปแบบการวจย : การวจยแบบกงทดลอง (Quasi - experimental research design) 2 ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากร: ผสงอายทมอาการปวดเขา ในเขต รพ.สต.บานโนนสามคค กลมตวอยาง : ผสงอายทมอาการปวดเขาจ านวน 30 คน

1.เกณฑการคดเลอกกลมตวอยาง 1.1.ผสงอายทอยในเขตรบผดชอบของโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบาน

โนนสามคค ทมอาการปวดเขา จ านวน 30 1.2.ไมมบาดแผลบรเวณเขา 1.3.ไมเคยไดรบการผาตดเปลยนลกสะบา 1.4.ถาม-ตอบไดรเรอง

2.เกณฑการคดออกกลมตวอยาง เกณฑการคดออกกลมตวอยางส าหรบวจยครงนคอ ผสงอายทมอาการปวดเขาไมสะดวกเขารวมท าการพอกไดครบทง4ครง หรอตอบค าถามไมครบตามทก าหนดไว จากการวจยครงนไมมการคดออก

3 สถานทศกษา : โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบานโนนสามคค ต าบลเชยงสอ อ าเภอโพนนาแกว จงหวดสกลนคร

4 เครองมอทใชในการศกษา : เครองมอทใชในการศกษาครงนแบงออกเปน 3 ประเภท ไดแก

1. อปกรณทใชในการประคบสมนไพร 1.1 ลกประคบสมนไพรทท าดวยไพล ตะไคร ใบมะขาม ใบสมปอย ใบเปลา ขมนชน

การบร ผวมะกรด และเกลอ 1.2 หมอนง

Page 3: ชื่อผลงาน ประสิทธิผลของยาพอกเขาตอระดับความปวดของเขา (ยาพอก ...203.157.177.7/dward/document_file/ttm/training_file_name/... ·

3

1.3 จานรองลกประคบ 1.4 นาฬกาจบเวลาแสดงตวเลขเปนนาท

2. อปกรณในการพอกยาเขาประกอบดวย ยาพอกเขา ผากอส แผนพลาสตกหออาหาร สวนประกอบของยาพอกเขา 1.ผวมะกรด 15 กรม

2.เมลดพรกไทย 15 กรม 3.ขา 15 กรม 4.ดปล 15 กรม 5.ใบมะขาม 15 กรม 6.ใบสมปอย 15 กรม 7.ขง 15 กรม

8.ดองดง 15 กรม 9.ใบพลบพลง15 กรม1 10.ไพล 150 กรม 11.เกลอ 15 กรม 12.การบร 75 กรม 13.แอลกอฮอล 40 %

3. เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล 3.1 แบบบนทกขอมลทวไป ไดแก เพศ อาย ดชนมวลกาย ระดบการศกษา โรคประจ าตว ขอเขาทมอาการเขาเสอม ประวตการไดรบอบตเหต ประวตการแพยาสมนไพร ซงสอบถามในลกษณะปลายเปด 3.2 แบบบนทกเกยวกบอาการปวดเขาไดแก ระดบความปวด

ผวจยด าเนนการเกบรวบรวมขอมลดวยตนเอง โดยมการตดตอกบกลมตวอยางครงแรกไดตรวจประเมนเขาแลว ผวจยท าการสมภาษณแบบบนทกขอมลทวไปและขอมลเกยวกบอาการปวดเขา และนดมาท าการพอกเขาท โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบานโนนสามคค สปดาหละ1ครง ท าทงหมด4ครง แตละครงจะตรวจประเมนอาการกอน-หลงทกครง เมอท าครบ4ครงและไดผลการตรวจประเมนแลว น าขอมลทไดมาวเคราะห และเปรยบเทยบกอนหลงตงแตครงท1ถงครงท4 5.การวเคราะหขอมล :

สถตทใช t-testแบบวดซ า paired sample t-test น าผลการพอกยาดดพษของกลมตวอยางมาแจกแจงคาความถและคารอยละ และเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยของผลการทดลองกอนและหลงใหการรกษา

6วธการด าเนนงาน : การใหสขศกษา เรองการพอกยาสมนไพรชวยลดอาการปวดเขาคดกรองโดยแพทยแผนไทย

- คดเลอกกลมตวอยางทงหมด 30 คน - สอบถามอาการการซกประวตการทดสอบรางกายกอนการรกษา

- วดระดบความเจบปวด ท าหตถการพอกเขา

หลงจากทดสอบรางกายเสรจแลว จะประคบสมนไพรบรเวณหวเขา 5-10นาท เพอเพมการไหลเวยนเลอดและเปดรขมขนบรเวณหวเขา แลวจงท าการพอกยาบรเวณจดทปวดนาน30 นาท สปดาหละ1 ครง ท าทงหมด 4 ครง

การทดสอบรางกายหลงการรกษาโดยแพทยแผนไทย สอนสขศกษาทากายบรหารเขา

Page 4: ชื่อผลงาน ประสิทธิผลของยาพอกเขาตอระดับความปวดของเขา (ยาพอก ...203.157.177.7/dward/document_file/ttm/training_file_name/... ·

4

นดท าการรกษาตอเนอง นดท าการพอกยาดดพษครงละ30นาท ในทกวนพธ เวลา 13.00-16.00 น.สปดาหละ1ครง ตดตอกน 4 สปดาห

4. สรปผลการศกษา สวนท 1 ขอมลทวไปง

ขอมลทวไปของกลมตวอยาง สวนใหญเปนเพศหญง จ านวน 25 คน ( 83.33%) อายอยในชวง60 – 69 ป จ านวน 24 คน (80%) .ดชนมวลกายอยระหวาง 18.50 - 22.99 จ านวน 22 คน ( 73.33%)ระดบการศกษา เรยนชนประถมศกษา จ านวน 29 คน (96.66%) มโรคประจ าตวเปนโรคเบาหวาน จ านวน 15 คน (50%) มอาการขอเขาเสอมทงสองขาง จ านวน 28 คน ( 73.33%) ในอดตไมเคยมประวตการไดรบอบตเหตของขอเขา จ านวน 28 คน( 93.33%) ไมเคยมประวตการแพยาสมนไพร จ านวน 30 คน (100%)

สวนท 2 ขอมลแบบประเมนระดบความเจบปวด เปรยบเทยบระดบความเจบปวดกอนและหลงการรกษาในกลมตวอยาง โดยใชการวเคราะหความสมพนธทางสถต paired sample t-test คะแนนระดบความเจบปวดขอเขาทไดรบการพอกยาสมนไพร พบวา กอนการพอกยาสมนไพรครงท1 มอาการปวดเขา คาเฉลยเทากบ 7.20 ± 0.71อยในระดบปวดมาก หลงการพอกยาสมนไพรครงท1 มอาการปวดเขา คาเฉลยเทากบ 6.86 ± 0.68 อยในระดบปวดปานกลาง กอนพอกยาสมนไพรครงท2 มอาการปวดเขา คาเฉลยเทากบ 6.46 ± 0.57 หลงพอกยาสมนไพรครงท2 มอาการปวดเขาคาเฉลย 6.20 ± 0.55 กอนพอกยาสมนไพรครงท3 มอาการปวดเขาคาเฉลยเทากบ 5.96 ± 0.41 หลงพอกยาสมนไพรครงท3มอาการปวดเขาคาเฉลยเทากบ 5.60 ± 0.49 กอนพอกยาสมนไพรครงท4 มอาการปวดเขาคาเฉลยเทากบ 4.96 ± 0.71 หลงพอกยาสมนไพรครงท4 มอาการปวดเขาคาเฉลยเทากบ 4.56 ± 0.81 ซงมอาการปวดขอเขากอนและหลงแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 อาการปวดขอเขาของกลมตวอยางหลงการศกษาการพอกยาสมนไพรอาการปวดลดลงตามล าดบ

แผนภมเปรยบเทยบความแตกตางระดบความเจบปวดกอนการรกษาในครงท 1 ถงหลงการรกษาในครงท 4

คะแนนระดบความเจบปวดขอเขาทไดรบการพอกยาสมนไพร พบวา กอนการพอกยาสมนไพรครงท1 มอาการปวดเขา คาเฉลยเทากบ 7.20 ± 0.71อยในระดบปวดมาก และหลงการพอกยาสมนไพรครงท4 มอาการปวดเขา คาเฉลยเทากบ 4.56 ± 0.81 อยในระดบปวดเลกนอย ซงมอาการปวดขอเขากอนและหลงแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตท

Page 5: ชื่อผลงาน ประสิทธิผลของยาพอกเขาตอระดับความปวดของเขา (ยาพอก ...203.157.177.7/dward/document_file/ttm/training_file_name/... ·

5

ระดบ 0.05 อาการปวดขอเขาของกลมตวอยางหลงการศกษาการพอกยาสมนไพร อยในระดบปวดเลกนอยแสดงใหเหนวาอาการดขน

5. บทเรยนทไดรบ ยาพอกเขาสามารถลดอาการปวดเขาในผสงอาย ท าใหผสงอายสามารถท ากจวตรประจ าวนไดสะดวก

มากขน ผลการศกษาทไดเปนประโยชนตอหนวยงานทเกยวของใชเปนแนวทางในการรกษาอาการปวดเขาได 6. การน าผลงานวจยไปใชประโยชน ผปวยทมอาการปวดเขาทมารบบรการในสถานบรการ นอกจากจะรกษาดวยยาแลวยงมการรกษาดวยวธการพอกเขาลดอาการปวด ซงท าใหผปวยเลงเหนถงคณประโยชนจากสมนไพรไทย นอกจากนผปวยยงสามารถท ายาพอกดดพษใชเองไดดวย 7. ปจจยแหงความส าเรจ ไดเรยนรถงการการท าวจย ไดศกษาวเคราะหขอมลอยางเปนระบบจากขอมลในงานประจ า ท าใหไดผลการศกษาไปใชในการวางแผนการท างาน และเพอพฒนาการปฏบตงานในโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบานโนนสามคค ใหเกดประสทธภาพใหมากยงขน จากการวเคราะหขอมลท าให เรยนรถงปญหาและอปสรรคของฐานขอมลเดม ดงนนจงสามารถน าประสบการณในการวเคราะหขอมลไปพฒนาฐานขอมลใหเหมาะสมยงขนเพอใชในการวางแผนการวจยในระยะตอไปผวจยไดรบการสนบสนนจากผบรหารในดานวชาการ งบประมาณ ไดรบค าแนะน าจากวทยากร ทมงานมความเขมแขงและมความพรอมในการเรยนรเปนอยางสง 8.การสนบสนนจากผบรหาร ผอ านวยการโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล บานโนนสามคค พยาบาล นกวชาการสาธารณสข และเจาหนาททกทาน ใหค าแนะน าและความชวยเหลอในทกดาน จนผลงานวชาการเลมนส าเรจได

Page 6: ชื่อผลงาน ประสิทธิผลของยาพอกเขาตอระดับความปวดของเขา (ยาพอก ...203.157.177.7/dward/document_file/ttm/training_file_name/... ·

6

บรรณานกรม

โกมาตร จงเสถยรทรพย.(2535). ระบบการแพทยพนบานในชนบทไทย. กรงเทพฯ: ดไซด. โกมาตร จงเสถยรทรพย.(2535). แนวคดไทยเรองเจบไขดวย. กรงเทพฯ: ดไซด. ฐตเวทย ตมราศวน. (2538). โรคขอเสอม ใน สราวฒ ปรชานนท และสรศกด นลกานวงค (บรรณาธการ.) ต าราโรคขอ (หนา361-374). กรงเทพฯ: เรอนแกวการพมพ. Bruke, M., & Flaherty, M. J. (1993).Coping strategies and health status of elderly

arthritic women. Journal of Advanced Nursing, 18, 7-13. Carter, M. A. (1997). Musculoskeletal system and connective tissue disorders.In S. A.

Price & L. M. Wilson (Eds.). Pathophysiology (5thed.).(pp.66-84).London: Wolfe. Harisdangkul.V. (1996). Osteoarthritis: Current and management. ใน สรศกด นลกานวงศ

(บรรณาธการ.). ฟนฟวชาการโรคขอและรมาตสซม ประจ าป 2539 (หนา 1-10). กรงเทพฯ: เรอนแกวการพมพ.

Hawkey, C., Kahan, A., Steinbruck, K., Alegre, C., Baumelou, E., Begaud, B., Dequeker, J., Isomaki, H., Littlejohn, G., Mau, J., &Papazoglou, S. (1998). Gastrointestinal toterabilityof meloxicam compared to diclofenac in osteoarthritis patients. British Journal of Rheumatology, 37, 937-945.

Lorenzi, E. A. (1999). Complementary/Alternative therapies so many choices. Geriatric Nursing, 20, 125-133.

Page 7: ชื่อผลงาน ประสิทธิผลของยาพอกเขาตอระดับความปวดของเขา (ยาพอก ...203.157.177.7/dward/document_file/ttm/training_file_name/... ·

7

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก. หนงสอยนยอมเขารวมโครงการวจย

หนงสอใหยนยอมเขารวมโครงการวจย

ท าท………………………………………………………………………………………………………………………….

วนท.........................เดอน.........................................................พ.ศ. .....................................

ขาพเจา…………………………………………………………………………………………..….....อาย……………………….ป

อยบานเลขท…………………ถนน………………………………หม……………แขวง/ต าบล……………………………….

เขต/อ าเภอ…………………………………………………จงหวด…………………………………….……………………………

ขอท าหนงสอนไวตอหนาหวหนาโครงการวจยเพอเปนหลกฐานแสดงวาขาพเจาไดรบทราบโครงการวจยของ (ผวจย) นายนฤดล ฮดฤาชา

ศกษาประสทธผลของยาพอกเขาตอระดบความปวดเขา โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล บานโนนสามคค ต.เชยงสอ อ.โพนนาแกว จ.สกลนคร

กอนทจะลงนามในใบยนยอมใหท าการวจยครงน ขาพเจาไดรบการอธบายจากผวจยถง

วตถประสงคของการวจย วธการวจย อนตรายหรออาการทเกดขนจากการวจยหรอจากยาทใช รวมทง

ประโยชนทจะเกดขนจากการวจยอยางละเอยด และมความเขาใจดแลว

ผวจยรบรองวาจะตอบค าถามตางๆ ทขาพเจาสงสยดวยความเตมใจ ไมปดบง ซอนเรนจน

ขาพเจาพอใจ

ขาพเจามสทธทจะบอกเลกการเขารวมโครงการวจยครงนเมอใดกไดและเขารวมโครงการ วจยนโดยสมครใจ และการบอกเลกการเขารวมการวจยน จะไมมผลตอการรกษาโรคทขาพเจาพงจะไดรบตอไป

ผวจยขอรบรองวาจะเกบขอมลเฉพาะเกยวกบตวขาพเจา เปนความลบ และจะเปดเผยได

เฉพาะในรปทเปนการสรปผลการวจย หรอการเปดเผยขอมลตอผทมหนาทเกยวของกบการสนบสนน

Page 8: ชื่อผลงาน ประสิทธิผลของยาพอกเขาตอระดับความปวดของเขา (ยาพอก ...203.157.177.7/dward/document_file/ttm/training_file_name/... ·

8

และก ากบดแลการวจย

ขาพเจาไดอธบายเกยวกบรายละเอยดของโครงการตลอดจนประโยชนของการวจยรวมทง

ความเสยงและอนตรายตางๆทอาจเกดขนในการเขาโครงการนใหขาพเจาไดทราบและตกลงรบผดชอบตามค ารบรองทกลาวมาทกประการ

ขาพเจาไดอานขอความขางตนแลว และมความเขาใจดทกประการ เหนวาถกตองตาม

เจตนาของขาพเจา จงไดลงลายมอชอไวเปนส าคญ พรอมกบหวหนาวจยและตอหนาพยาน

ลงนาม.........................................................................ผยนยอม

(…………………………………………………..)

ลงนาม.........................................................................ผวจย

(นายนฤดล ฮดฤาชา)

ลงนาม.............................................................................พยาน

(…………………………………………………..)

ลงนาม.............................................................................พยาน

(…………………………………………………..)

หมายเหต

1) กรณผยนยอมตนใหท าวจย ไมสามารถอานหนงสอได ใหผวจยอานขอความในหนงสอใหค ายนยอมน ใหแกผยนยอมใหท าวจยฟงจนเขาใจดแลว และใหผยนยอมตนใหท าวจยลงนาม รบทราบในการใหความยนยอมดงกลาวดวย

Page 9: ชื่อผลงาน ประสิทธิผลของยาพอกเขาตอระดับความปวดของเขา (ยาพอก ...203.157.177.7/dward/document_file/ttm/training_file_name/... ·

9

2) พยานตองไมใชผวจย

ภาคผนวก ข. เครองมอในการเกบรวบรวมขอมล

สวนท 1 แบบบนทกขอมลทวไป

ค าชแจง : แบบสอบถามนเปนแบบบนทกขอมลสวนบคคล ใหทานตอบค าถามดวยตนเองโดยใหใสเครองหมาย ลงใน ( ) หรอเตมขอความลงในชองวางใหตรงกบความจรง

1. เพศ ( ) ชาย ( ) หญง 2. อาย ป 3. น าหนก กโลกรม สวนสง เซนตเมตร ดชนมวลกาย กโลกรม/เมตร2

4. สถานภาพ ( ) โสด ( ) สมรส ( ) อยาราง/แยกกนอย ( ) สมณะ 5. ระดบการศกษา ( ) ไมไดศกษา ( ) ประถมศกษา ( ) มธยม/ ปวช. ( ) อนปรญญา/ ปวส. ( ) ปรญญาตร ( ) สงกวาปรญญาตร 6. อาชพ ( ) ไมไดประกอบอาชพ ( ) รบราชการ ( ) บรษทเอกชน ( ) รบจางทวไป ( ) ประกอบธรกจสวนตว( ) เกษตรกรรม ( ) อนๆ โปรดระบ 7. โรคประจ าตว ( ) โรคหวใจ ( ) โรคเบาหวาน ( ) โรคความดนโลหตสง ( ) ไมมโรคประจ าตว ( ) อนๆ โปรดระบ 8. ขอเขาทมอาการขอเขาเสอม ( ) เขาซาย ( ) เขาขวา ( ) เขาทงสองขาง 9. ประวตการไดรบอบตเหตของขอเขาในอดต ( ) ไมเคย ( ) เคย ถาเคยระบ 10. ประวตการแพยาสมนไพร ( ) ไมม ( ) ม ถามระบ

11. แผลบรเวณเขา

( ) ไมม ( ) ม ถามระบ

Page 10: ชื่อผลงาน ประสิทธิผลของยาพอกเขาตอระดับความปวดของเขา (ยาพอก ...203.157.177.7/dward/document_file/ttm/training_file_name/... ·

10

สวนท 2 แบบสมภาษณประเมนความรนแรงของโรคขอเขาเสอม

ค าชแจง เครองมอประเมนความรนแรงของโรคขอเขาเสอม ประกอบดวยค าถามจ านวน 10 ขอ แตละขอมค าตอบใหเลอก 3 ค าตอบดงน

ตอบขอ ก. ได 1 คะแนน

ตอบขอ ข. ได 2 คะแนน

ตอบขอ ค. ได 3 คะแนน

การประเมนคะแนนทไดกบเกณฑมดงน

คะแนนทอยในชวง 10 - 16 หมายถงความรนแรงของโรคนอย

คะแนนทอยในชวง 17 - 23 หมายถงความรนแรงของโรคปานกลาง

คะแนนทอยในชวง 24 - 30 หมายถงความรนแรงของโรคมาก

ใหอาสาสมครเขยนเครองหมาย x หนาขอความทตรงกบความเปนจรงมากทสด

1. ระยะเวลาทปวดขอเขา

ก. นอยกวา 1 ป

ข. ตงแต 1-5 ป

ค. มากกวา 5 ปขนไป

2. ความถของการปวดขอเขา

ก. ปวดนาน ๆ ครง

ข. ปวดนอยกวา 3 ครงใน 1 สปดาห

ค. ปวดตลอดเวลา

3. มอาการปวด บวม แดง รอนทขอเขา

Page 11: ชื่อผลงาน ประสิทธิผลของยาพอกเขาตอระดับความปวดของเขา (ยาพอก ...203.157.177.7/dward/document_file/ttm/training_file_name/... ·

11

ก. ไมมอาการ

ข. มอาการเลกนอย

ค. มอาการมาก

4. มเสยงดงในขอเขาเวลาเคลอนไหว

ก. ไมม

ข. ไดเสยงดงเลกนอย

ค. ไดเสยงดงชดเจน

5. กจกรรมใดทท าใหทานปวดเขามาก

ก. เดนหรอยนนาน ๆ

ข. เดนขน-ลงบนได

ค. นอนเฉย ๆ กปวด

6. การใชยาแกปวด

ก. ไมใชยาหรอรบประทานยาบางครงทปวด

ข. รบประทานยาทกครงทปวด

ค. ใชทงยารบประทานและยาฉดทกครงทปวด

7. การนงยองๆ หรอการนงกบพน

ก. นงไดปกต

ข. นงไดแตลกยนล าบาก

ค. นงไมไดเลย

8. เมอเวลาใชมอกดทเขา

ก. ไมเจบ

ข. เจบเลกนอย

Page 12: ชื่อผลงาน ประสิทธิผลของยาพอกเขาตอระดับความปวดของเขา (ยาพอก ...203.157.177.7/dward/document_file/ttm/training_file_name/... ·

12

ค. เจบมากจนทนไมได

9. ความสามารถในการเดนขน-ลงบนได

ก. เดนขน-ลง บนไดไดด

ข. เดนขน-ลง บนไดไดบางครง

ค. เดนขน-ลงบนไดไมไดเลย

10. การใชไมเทา

ก. ไมไดใช

ข. ใชเปนบางครง

ค. ใชตลอดเวลา

สรป

รวมคะแนน …………………………..คะแนน

ความรนแรงของโรคอยในระดบ

( ) นอย ( ) ปานกลาง ( ) มาก

สวนท 3 แบบประเมนวดระดบความเจบปวด (Visual Analogue Scale) ค าอธบายเกณฑการวดความเจบปวด

ไมปวด = มคาคะแนนอยในชวง 0 คะแนน

ปวดเลกนอย = มคาคะแนนอยในชวง 1.0 - 2.9 คะแนน

ปวดปานกลาง = มคาคะแนนอยในชวง 3.0 - 5.9 คะแนน

ปวดมาก = มคาคะแนนอยในชวง 6.0 - 8.9 คะแนน

ปวดมากทสด = มคาคะแนนอยในชวง 9.0 - 10 คะแนน

ตวอยาง

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Page 13: ชื่อผลงาน ประสิทธิผลของยาพอกเขาตอระดับความปวดของเขา (ยาพอก ...203.157.177.7/dward/document_file/ttm/training_file_name/... ·

13

จากตวอยางแสดงใหเหนวาทานมอาการปวดระดบ 5 ความเจบปวดปานกลาง

xxxxxxx 3.1 แบบประเมนระดบความเจบปวด กอนรกษา ค าชแจง โปรดกรณากาเครองหมาย X หรอวงกลมลอมรอบตวเลขใหตรงกบอาการของทานมากทสด

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

หลงการรกษา 4 วน ค าชแจง โปรดกรณากาเครองหมาย X หรอวงกลมลอมรอบตวเลขใหตรงกบอาการของทานมากทสด

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

ปวด

ปานกลาง

ปวด

มาก

ปวด

มากทสด

ปวด

เลกนอย

ไมปวด

ปวด

ปานกลาง

ปวด

มาก

ปวด

มากทสด

ปวด

เลกนอย

ไมปวด

ปวด

ปานกลาง

ปวด

มาก

ปวด

มากทสด

ปวด

เลกนอย

ไมปวด

Page 14: ชื่อผลงาน ประสิทธิผลของยาพอกเขาตอระดับความปวดของเขา (ยาพอก ...203.157.177.7/dward/document_file/ttm/training_file_name/... ·

14

ภาคผนวก ค .ภาพขนตอนวธด าเนนงาน

ขนตอนการเตรยมยาสมนไพร วธการผลตยาพอกเขา มขนตอนดงตอไปน Xxxxxxxก าหนดสดสวนของสวนผสมในยาพอกสมนไพรตามทไดศกษาคนควาประกอบดวย XxxxxxxXxxxxxxสวนท 1 การเตรยมผงยาพอกเขา

1.ผวมะกรด 15 กรม 2.เมลดพรกไทย 15 กรม 3.ขา 15 กรม 4.ดปล 15 กรม 5.ใบมะขาม 15 กรม 6.ใบสมปอย 15 กรม 7.ขง 15 กรม

8.ดองดง 15 กรม 9.ใบพลบพลง 15 กรม1 10.ไพล 150 กรม 11.เกลอ 15 กรม 12.การบร 75 กรม

Xxxxxxxน าสมนไพรทแหงมาบดเปนผงแลวเทแอลกอฮอล 40% ผสมในขวดทบแสง หมกทงไวนาน 1 เดอน XXXXXXXXX

Page 15: ชื่อผลงาน ประสิทธิผลของยาพอกเขาตอระดับความปวดของเขา (ยาพอก ...203.157.177.7/dward/document_file/ttm/training_file_name/... ·

15

ขนตอนเตรยมการทดลอง

1.ประเมนกอนการพอกเขา วดระดบความเจบปวด

2.ประคบสมนไพร

Page 16: ชื่อผลงาน ประสิทธิผลของยาพอกเขาตอระดับความปวดของเขา (ยาพอก ...203.157.177.7/dward/document_file/ttm/training_file_name/... ·

16

ผลงานตอยอดจากผลการศกษา จากการทดลอง ยาพอกเขาสามารถลดระดบความปวดเขาได ผวจยจงน ายาพอกเขามาใหรกษาในสถานบรการ โดยใหบรการพอกเขา ส าหรบผทมอาการปวดเขา ในคลนกผสงอาย เพอชวยลดปรมาณการจายยาและการรบประทานยา หลงจากทเรมใหหตถการพอกเขา มผสนใจและขอรบบรการเพมมากขน

3.พอกยาสมนไพร

4.ประเมนหลงการพอกเขา วดระดบความเจบปวด