ทรพยสนทางปญญา

กรมทรพยสนทางปญญา กระทรวงพาณชย

ความหมาย.... • ทรพยสนทางปญญา หมายถง ผลงานอนเกดจากการประดษฐ คดคน

หรอสรางสรรคของมนษย ซงเนนทผลผลตของสตปญญาและความช านาญ โดยไมค านงถงชนดของการสรางสรรคหรอวธในการแสดงออก ทรพยสนทางปญญาอาจแสดงออกในรปแบบของสงทจบตองได หรอในรปของสงทจบตองไมได เชน บรการ แนวคดในการด าเนนธรกจ กรรมวธการผลตทางอตสาหกรรม

แนะน าทรพยสนทางปญญา..

ทรพยสนทางอตสาหกรรม

(Industrial Property)

ลขสทธ (Copyright)

งานประดษฐ ศลปะ

ทรพยสนทางอตสาหกรรม..... หมายถง ความคดสรางสรรคของมนษยทเกยวกบสนคาอตสาหกรรมตางๆ อาจเปนความคดในการประดษฐคดคน

• กระบวนการหรอเทคนคในการผลตทไดปรบปรงหรอคดคนขนใหม

• การออกแบบผลตภณฑทางอตสาหกรรม

• เครองหมายการคาหรอยหอ ชอและถนทอยทางการคา

• ไดแก... • -สทธบตร (Patent)

-แบบผงภมของวงจรรวม (Layout – Design of Integrated Circuits)

-เครองหมายการคา (Trademark) -ความลบทางการคา (Trade Secret) -ชอทางการคา (Trade Name) -สงบงชทางภมศาสตร (Geographical Indications)

สทธบตร (Patent) •

คอ หนงสอส ำคญทรฐออกใหเพอคมครองกำรประดษฐ (Invention)

หรอกำรออกแบบผลตภณฑ (Industrial Design) ทมลกษณะตำมทกฎหมำยก ำหนด ไดแกสทธบตรกำรประดษฐ สทธบตรกำรออกแบบผลตภณฑ และอนสทธบตร ผทรงสทธบตรหรออนสทธบตรมสทธเดดขำดหรอสทธเดดขำดหรอสทธแตเพยงผเดยวในกำรแสวงกำผลประโยชนจำกกำรประดษฐหรอกำรออกแบบผลตภณฑทไดรบสทธบตรหรออนสทธบตรนน ภายในระยะเวลาตามทกฎหมายก าหนด

• สทธบตรกำรประดษฐ (Invention Patent) หมำยถง กำรใหควำมคมครองกำรคดคนเกยวกบลกษณะองคประกอบโครงสรำง หรอกลไกของผลตภณฑ รวมทงกรรมวธในกำรผลต กำรเกบรกษำ หรอกำรปรบปรงคณภำพของผลตภณฑ

ตวอยาง 1.สทธบตรการประดษฐเลขท 3127 เรอง เครองกลเตมอากาศทผวน าหมนชาแบบทนลอย (กงหนน าชยพฒนา) เปนเครองกลเตมอากาศทใชในการเตมออกซเจนลงในน าทระดบผวน า ถวายการรบจดทะเบยนสทธบตรเมอวนท 2 กมภาพนธ 2536

• .สทธบตรการประดษฐเลขท 10764 เรอง การใชน ามนปาลมกลนบรสทธเปนน ามนเชอเพลงส าหรบเครองยนตดเซล ถวายการรบจดทะเบยนสทธบตรเมอวนท 26 กรกฎาคม 2544

สทธบตรการประดษฐเลขท 13898 เรอง การดดแปรสภาพอากาศเพอใหเกดฝน (ฝนหลวง) เปนกรรมวธการท าฝนหลวงทมการท าฝนทงในระดบเมฆอนทระดบต ากวา 1 หมนฟต และเมฆเยนทระดบสงกวา 1 หมนฟต พรอมๆ กน ซงทรงเรยกวา "ซปเปอรแซนดวช" ถวายการรบจดทะเบยนสทธบตรเมอวนท 29 พฤศจกายน 2545

• .สทธบตรการประดษฐเลขท 22637 เรอง กระบวนการปรบปรงสภาพดนเปรยวเพอใหเหมาะแกการเพาะปลก (โครงการแกลงดน) เปนการปรบปรงสภาพดนเปรยวทไมสามารถเพาะปลกพชได ใหเปนดนทมสภาพทเหมาะสมส าหรบปลกพชตางๆ ได โดยใชวธการเลยนแบบธรรมชาต

ถวายการรบจดทะเบยนสทธบตรเมอวนท 5 ตลาคม 2550

• การใหความคมครองความคดสรางสรรคทเกยวกบรปรางออกแบบผลตภณฑ ( Design Patent) ลกษณะภายนอกของผลตภณฑองคประกอบของลวดลายหรอสของผลตภณฑ ซงสามารถใชเปนแบบส าหรบผลตภณฑอตสาหกรรม รวมทงหตถกรรมได และแตกตางไปจากเดม

• อนสทธบตร (Petty Patent) คอ การใหความคมครองการประดษฐจากความคดสรางสรรคทมระดบการพฒนาเทคโนโลยไมสงมาก โดยอาจเปนการประดษฐคดคนขนใหม หรอปรบปรงจากการประดษฐทมอยกอนเพยงเลกนอย

• แบบผงภมจองวงจรรวม (Layout – Design of Integrated Circuits) หมายถง แบบ แผนผง หรอภาพทท าขน ไมวาจะปรากฏในรปแบบหรอวธใดเพอแสดงถงการจดวางและการเชอมตอของวงจรไฟฟา เชน ตวน าไฟฟา หรอ ตวตานทาน เปนตน

• เครองหมำยกำรคำ (Trademark) คอเครองหมำยทใชหรอจะใชกบสนคำเพอแสดงวำสนคำทใชเครองหมำยนนแตกตำงกบสนคำทใชเครองหมำยกำรคำของบคคลอน เชน มำมำ กระทงแดง เปนตน

• -เครองหมายบรการ (service Mark) คอ เครองหมายทใชหรอจะใชกบบรการเพอแสดงวาบรการทใชเครองหมายนนแตกตางกบบรการทใชเครองหมายบรการของบคคลอน เชน การบนไทย ธนาคารกรงไทย โรงแรมดสต เปนตน

• -เครองหมายรบรอง (Certification Mark) คอ เครองหมายทเจาของเครองหมายรบรองใชหรอจะใชกบสนคาหรอบรการของบคคลอน เพอเปนการรบรองเกยวกบสนคาหรอบรการนน เชน เชลลชวนชม แมชอยนางร า ฮาลาล

• -เครองหมายรวม (Collective Mark) คอ เครองหมายการคาหรอเครองหมายบรการทใชหรอจะใชโดยบรษทหรอรฐวสาหกจในกลมเดยวกน หรอโดยสมาชกของสมาคม สหกรณ สหภาพ สมาพนธ กลมบคคล หรอองคกรอนใดของหรอเอกชน เชน ตราชางของบรษทปนซเมนตไทย จ ากด (มหาชน) เปนตน

• เครองหมายการคาทจดทะเบยนแลวมอายความคมครอง 10 ป นบตงแตวนทยนค าขอจดทะเบยนและสามารถขอช าระคาธรรมเนยมเพอตออายความคมครองออกไปไดทกๆ 10 ป (เทากบวามความคมครองไมสนสดหากเจาของช าระคาธรรมเนยมตออายไปโดยตลอด)

สรป..เครองหมายทางการคา

• ความลบทางการคา (Trade Secret) หมายถง ขอมลการคาซงยงไมเปนทรจกกนโดยทวไป โดยเปนขอมลทมมลคาในเชงพาณชยเนองจากขอมลนนเปนความลบ และมการด าเนนการตามสามควรเพอท าใหขอมลนนปกปดเปนความลบ

• ประเทศไทยไดออกพระราชบญญตความลบทางการคา พ.ศ. 2545 ซงเปนไปตามขอตกลงทรปส ขอ 39.3 และใน พรบ.ความลบทางการคา ทเกยวกบขอมลทะเบยนต ารบยา ซงเปนความรบผดชอบของส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสข ทางกระทรวงสาธารณสข ไดรางระเบยบกระทรวงฯ วาดวยการดแลรกษาความลบทางการคาของขอมลทะเบยนต ารบยา

• ชอทางการคา (Trade Name) หมายถง ชอทใชในการประกอบกจการ เชน ไทยประกนชวต ขนมบานอยการ

• สงบงชทางภมศาสตร ( Geographical Indication) หมายถง ชอ สญลกษณ หรอสงอนใดทใชเรยกหรอใชแทนแหลงภมศาสตรและสามารถบงบอกวาสนคาทเกดจากแหลงภมศาสตรนน เปนสนคาทมคณภาพ ชอเสยงหรอคณลกษณะเฉพาะของแหลงภมศาสตรดงกลาว เชน ขาวหอมมะลทงกลา รองไหผาไหมยกดอกล าพน

สมโอนครชยศร ไขเคมไชยา

ลขสทธ (Copyright) • หมายถง สทธแตเพยงผเดยวของผสรางสรรคทจะกระท าการใดๆ เกยวกบงานท

ผสรางสรรคไดท าขนตามประเภทลขสทธทกฎหมายก าหนด ไดแก งานวรรณกรรม นาฏกรรม ศลปกรรม ดนตรกรรม โสตทศนวสด ภาพยนตร สงบนทกเสยง งานแพรเสยงแพรภาพ หรองานอนใดในแผนกวรรณคด แผนกวทยาศาสตร หรอแผนกศลปะ ไมวางานดงกลาวจะแสดงออกโดยวธหรอรปแบบอยางใดๆ นอกจากนนกฎหมายลขสทธยงใหความคมครองถงสทธของนกแสดงดวย การคมครองลขสทธไมครอบคลมถงความคดหรอขนตอน กรรมวธหรอระบบหรอวธใชหรอวธท างาน หรอแนวความคด หลกการ การคนพบ หรอทฤษฎทางวทยาศาสตร

แนะน าลขสทธ....

งานสรางสรรคทมลขสทธ.....

1.งำนวรรณกรรม

2.งำนนำฏกรรม

3 งำนศลปกรรม

4 งำนดนตรกรรม

5 งำนโสตทศนวสด

6 งำนภำพยนตร

7 งำนสงบนทกเสยง

8 งำนแพรเสยงแพรภำพ

งานวรรณกรรม เชน หนงสอ จลสาร สงเขยน สงพมพ ค าปราศรย รวมถงโปรแกรมคอมพวเตอร

งานนาฏกรรม เชน งานเกยวกบการร า การเตน การท าทา หรอการแสดงทประกอบขนเปนเรองราว รวมถงการแสดงโดยวธใบ

• งานศลปกรรม เชน งานจตรกรรม งานประตมากรรม ภาพพมพงานสถาปตยกรรม ภาพถาย ภาพประกอบ หรองานสรางสรรครปทรงสามมตเกยวกบภมประเทศหรอวทยาศาสตร งานศลปะประยกต ซงรวมถงภาพถายและแผนผงของงานดงกลาวดวย

http://oknation.nationtv.tv/blog/home/user_data/file_data/201607/22/128632729.jpg

งานดนตรกรรม เชน ค ารอง ท านอง การเรยบเรยงเสยงประสานรวมถงโนตเพลงทไดแยกและเรยบเรยงเสยงประสานแลว

งานโสตทศนวสด เชน วดโอเทป แผนเลเซอรดส ทบนทกขอมลซงประกอบดวยล าดบของภาพหรอภาพและเสยงอนสามารถทจะน ามาเลนซ าไดอก

งานภาพยนตร เชน ภาพยนตร รวมทงเสยงประกอบของภาพยนตรนนดวย

งานสงบนทกเสยง เชน เทปเพลง แผนคอมแพคดสกทบนทกขอมลเสยงทงน ไมรวมถงเสยงประกอบภาพยนตร หรอเสยงประกอบโสตทศนวสดอยางอน

งานแพรเสยงแพรภาพ เชน การกระจายเสยงทางวทย หรอการแพรเสยงหรอภาพทางสถานโทรทศน

เครองหมายการคาทท าใหเกดความเขาใจผด...

– ประเทศไทยมกฎหมำยใหควำมคมครองทรพยสนทำงปญญำเฉพำะทอยในควำมรบผดชอบของกรมทรพยสนทางปญญา 7 ฉบบ คอ • 1. พระรำชบญญตสทธบตร พ.ศ. 2552 แกไขเพมเตมโดยพระรำชบญญตสทธบตร (ฉบบท 2) พ.ศ. 2535 และ

พระรำชบญญตสทธบตร (ฉบบท 3 ) พ.ศ. 2542 • 2. พระรำชบญญตเครองหมำยกำรคำ พ.ศ. 2534 แกไขเพมเตมโดยพระรำชบญญตเครองหมำยกำรคำ (ฉบบท

2) พ.ศ. 2543 • 3. พระรำชบญญตลขสทธ พ.ศ. 2537 • 4. พระรำชบญญตคมครองแบบผงภมของวงจรรวม พ.ศ. 2543 • 5. พระรำชบญญตควำมลบทำงกำรคำ พ.ศ. 2545 • 6. พระรำชบญญตคมครองสงบงชทำงภมศำสตร พ.ศ. 2546 • 7. พระรำชบญญตกำรผลตผลตภณฑซด พ.ศ. 2548

• นอกจำกน ประเทศไทยยงมพนธกรณตำมกำรเจรจำกำรคำระหวำงประเทศทจะตองออกกฎหมำยใหคมครองทรพยสนทำงปญญำประเภทอนๆ ตอไปในอนำคต

งานทไมมลขสทธ

ศกษาเพมเตมไดจากเวบไซดน...

• http://www.trueinnovationcenter.com/ip_copyright.php

ทบทวน

http://www.sambyedee.com/

เตมขอความใหถกตอง

• 1. ทรพยสนทางปญญา จ าแนกเปน 2 ประเภท คอ

ทรพยสนทางอตสาหกรรม

(Industrial Property)

ลขสทธ (Copyright)

• 2. หนงสอส าคญทรฐออกใหเพอคมครองการประดษฐ

สทธบตร (Patent)

• 3. เครองกลเตมอากาศทใชในการเตมออกซเจนลงในน าทระดบผวน า หรอ เรยกวา.....

กงหนน าชยพฒนา

• 4. กระบวนการปรบปรงสภาพดนเปรยวเพอใหเหมาะแกการเพาะปลก หรอ เรยกวา....

โครงการแกลงดน

• 5. การใหความคมครองการประดษฐจากความคดสรางสรรคทมระดบการพฒนาเทคโนโลยไมสงมาก โดยอาจเปนการประดษฐคดคนขนใหม หรอปรบปรงจากการประดษฐทมอยกอนเพยงเลกนอย เรยกวา....

อนสทธบตร

• 6. เครองหมายทใชหรอจะใชกบสนคาเพอแสดงวาสนคาทใชเครองหมายนนแตกตางกบสนคา เรยกวา....

เครองหมายการคา

• 7.รปน จะเปนเครองมายประเภทใด...

เครองหมายบรการ

• 8. สญลกษณ หรอสงอนใดทใชเรยกหรอใชแทนแหลงภมศาสตรและสามารถบงบอกวาสนคาทเกดจากแหลงภมศาสตรนน เรยกวา....

สงบงชทางภมศาสตร

• 9. เมอผลตผลงานประเภท หนงสอ จลสำร สงเขยน สงพมพ ค ำปรำศรย รวมถงโปรแกรมคอมพวเตอร ตองขอจดลขสทธ หรอไม.....

ไมตอง และคมครองทนท ถงแมวากฎหมายลขสทธจะใหความคมครองตามกฎหมายแกผสรางสรรคผลงานทนทโดยไมตองจดแจงขอมลลขสทธตอกรมทรพยสนทางปญญากตาม หากคณเปนเจาของผลงานทสรางสรรคขนมาจากความคดของตวเอง และไมตองการใหมใครลอกเลยนแบบหรอน าผลงานของคณไปท าซ าโดยไมไดรบอนญาต ตองท าการจดแจงลขสทธตอกรมทรพยสนทางปญญา เพอยนยนวาคณเปนเจาของผลงานในงานลขสทธดงกลาวอยางแทจรง เพอใหไดรบการคมครองทางดานกฎหมายหากมใครละเมดผลงานของคณ

• 10.การมกฎหมายลขสทธมประโยชนอยางไร

1.ประชาชนไดบรโภคสงทด มประโยชน 2.ผบรโภคมก าลงใจในการคดคนผลงานทมคณภาพ

เลอกค าตอบ....

ค าชแจง จงเลอกค ำตอบทถกตอง หรอเหมำะสมทสดเพยงขอเดยว

1. ทรพยสนทางปญญาหมายถงอะไร ก. ผลงำนอนเกดจำกควำมคดสรำงสรรคของมนษย

ข. ควำมฉลำดจำกำรเรยนรของมนษย

ค. ผลงำนอนมคำของมวลมนษย

ง. ปญญำควำมเฉลยวฉลำดของมนษย •

2. ขอใดเปนสทธของผเปนเจาของทรพยสนทางปญญา ก. มสทธในกำรผลต

ข. มสทธในกำรท ำซ ำ

ค. มสทธในกำรขำย

ง. ถกทกขอ

• 3. มานเขยนหนงสอนวนยายขนมาแลวน าไปขายใหกบบรษทสรางภาพยนตร แสดงวามานใชสทธในดานใด

• ก. สทธในกำรผลต

• ข. สทธในกำรท ำซ ำ

• ค. สทธในกำรขำย

• ง. ถกทกขอ

• 4. สมหวงพมพหนงสอนวนยายทตนเขยนขนเพอแจกจายใหแกผสนใจโดยทวไปฟร แสดงวาสมชายใชสทธในดานอะไร

• ก. กำรผลต

• ข. กำรเผยแพรสสำธำรณะ

• ค. กำรขำย

• ง. กำรท ำซ ำ

• 5. ทรพยสนทางปญญามความส าคญในดานใดมากทสด • ก. กอใหเกดมลคำทำงเศรษฐกจ

• ข. กอใหเกดมลคำทำงจตใจ

• ค. กอใหเกดมลคำทำงวฒนธรรม

• ง. กอใหเกดมลคำทำงกำรเมอง

•

• 6. สทธแตผเดยวทกฎหมายรบรองใหผสรางสรรคกระท าการใดๆ เกยวกบงานทตนไดท าขน เรยกวาอะไร

• ก.กรรมสทธ

• ข.ลขสทธ

• ค. สงหำรมทรพย

• ง. อสงหำรมทรพย

• 7. งานประเภทใดทไดรบการคมครองลขสทธ • ก. วรรณกรรม

• ข. ศลปกรรม

• ค. ดนตรกรรม

• ง. ถกทกขอ

• 8. ขอใดจดเปนทรพยสนทางอตสาหกรรม • ก. เครองหมำยกำรคำ

• ข. งำนภำพยนตร

• ค. โปรแกรมคอมพวเตอร

• ง. งำนฐำนขอมล

• 9. หนงสอส าคญทรฐออกใหเพอคมครองการประดษฐคดคนหรอการออกแบบผลตภณฑ ทมลกษณะตามทกฎหมายก าหนด เรยกวาอะไร

• ก. ลขสทธ

• ข. สทธบตร

• ค. กรรมสทธ

• ง. หนงสอสทธ

• 10. ขอใดจดเปนเครองหมายการคา • ก. เครองหมำยบรกำร

• ข. เครองหมำยรบรอง

• ค. เครองหมำยรวม

• ง. ถกทกขอ

• 11. เครองหมายทใชเปนทหมายหรอเกยวของกบสนคาเพอแสดงวาสนคาทใชเครองหมายนนแตกตางจากสนคาอน เรยกวาอะไร

• ก. เครองหมำยกำรคำ

• ข. เครองหมำยบรกำร

• ค. เครองหมำยรบรอง

• ง. เครองหมำยรวม

• 12. เครองหมายทเจาของเครองหมายรบรองใชเปนทหมายหรอเกยวของกบสนคาและบรการของบคคลอน เพอเปนการรบรองคณภาพของสนคาหรอบรการนน เรยกวาอะไร

• ก. เครองหมำยกำรคำ • ข. เครองหมำยบรกำร • ค. เครองหมำยรบรอง • ง. เครองหมำยรวม

• 13. เครองหมายการคาหรอเครองหมายบรการทใชโดยบรษทหรอรฐวสาหกจในกลมเดยวกน หรอโดยสมาชกของสมาคม หรอองคกรอนใดของรฐหรอเอกชน เรยกวาอะไร

• ก. เครองหมำยกำรคำ • ข. เครองหมำยบรกำร • ค. เครองหมำยรบรอง • ง. เครองหมำยรวม

• 14. ขอใดไมใชกฎหมายเกยวกบการคมครองทรพยสนทางปญญา • ก. พระรำชบญญตลขสทธ พ.ศ. 2537

• ข. พระรำชบญญตสทธบตร พ.ศ. 2522

• ค. พระรำชบญญตกำรศกษำแหงชำตพทธศกรำช2542

• ง. พระรำชบญญตเครองหมำยกำรคำ พ.ศ. 2534

• 15. ขอใดเปนการละเมดทรพยสนทางปญญา • ก. กำรคดลอก

• ข. กำรเลยนแบบ

• ค. กำรปลอม

• ง. ถกทกขอ