การแปลผลคอมพิวเตอร์เพื่อการเปรียบเทียบค่าเฉลี่ย...
Transcript of การแปลผลคอมพิวเตอร์เพื่อการเปรียบเทียบค่าเฉลี่ย...
132 ศรปทมปรทศน ฉบบมนษยศาสตรและสงคมศาสตร
การแปลผลคอมพวเตอรเพอการเปรยบเทยบคาเฉลยในการวจยทางสงคมศาสตร
COMPUTER INTERPRETATION FOR THE MEANS COMPARISON IN SOCIAL SCIENCES RESEARCH
บทคดยอ การเปรยบเทยบคาเฉลยทนยมใชในการวจยทางสงคมศาสตร ไดแก การทดสอบคาทและการวเคราะหความแปรปรวน การใชสถตเปรยบเทยบคาเฉลยพจารณาจากวตถประสงคการวจย จ�านวนกลมตวอยาง และตวแปรตองอยในมาตรวดแบบอนตรภาคหรออตราสวน การแปลผลการวเคราะหขอมลในการเปรยบเทยบคาเฉลยมหลกการคอ แปลผลใหสอดคลองกบวตถประสงคการวจย ใชภาษาทอานและเขาใจงาย แปลผลตามตวเลขทปรากฏ และแปลเฉพาะประเดนส�าคญ นกวจยจงควรมความรความเขาใจขอตกลงเบองตนของการใชสถตและการแปลผลขอมลใหถกตอง การแปลผลคอมพวเตอรเพอการเปรยบเทยบคาเฉลยในการวจย จงเปนสงส�าคญมากเพราะจะท�าใหผลงานวจยมความถกตองและนาเชอถอ
ค�าส�าคญ:การแปลผลคอมพวเตอร การเปรยบเทยบคาเฉลย การวจยทางสงคมศาสตร
ABSTRACT Means comparison are popular statistics which used in social sciences research, such as t-test and analysis of variance. Using statistics for the means comparison are based on the principle of objective research, number of sample groups and variables must be interval scale or ratio scale. The interpretation principles of data analysis results for means comparison are 1) Interpret in accordance with the objective research. 2) Use language that is easy to read and understand, 3) Interpret as numeric and 4) translate only the key findings. The researcher should have knowledge and understanding of the assumption for the use of statistics and data interpreted correctly. Computer interpretation for the means comparison in research, it is very important because it will make the research is accurate and reliable.
KEYWORDS:Computer interpretation, Means comparison, Social Sciences Research
บทความวชาการ
รองศาสตราจารยดร.บญศรพรหมมาพนธอาจารยประจ�าแขนงวชาการวดและประเมนผลการศกษาสาขาวชาศกษาศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราชEmail : [email protected]
ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม - มถนายน 2560 133
บทน�า สถตทนยมใชเปรยบเทยบคาเฉลยในงานวจยทางสงคมศาสตร ไดแก การทดสอบคาท (t-test) และการวเคราะหความแปรปรวน (Analysis of Variance: ANOVA) หลกการแปลผลการวเคราะหขอมลทส�าคญ ไดแก การแปลผลใหสอดคลองกบวตถประสงคของการวจย ใชภาษาทเขาใจงาย แปลตามตวเลขหรอขอมลทคนพบ โดยไมสอดแทรกความคดเหนสวนตว การแปลผลการวเคราะหขอมลทถกตองจะท�าใหผลการวจยมความถกตองและนาเชอถอ การเปรยบเทยบคาเฉลยกรณกลมตวอยาง 1กลมหรอ 2 กลม นยมใชการทดสอบคาท ถากลมตวอยางมากกวา 2 กลม ใชการวเคราะหความแปรปรวน ในทนจะกลาวถงหลกการใชสถตเปรยบเทยบคาเฉลยในการวจยทางสงคมศาสตรคอ 1) ขอตกลงเบองตนของการใชสถต 2) หลกการแปลผลการวเคราะหขอมล และ 3) เทคนคการแปลผลคอมพวเตอร ตามล�าดบ 1. หลกการใชสถตเปรยบเทยบคาเฉลยในการวจยทางสงคมศาสตร การใชสถตเปรยบเทยบคาเฉลยในการวจยทางสงคมศาสตร มหลกการพจารณาทส�าคญ คอ 1.1พจารณาวตถประสงคของการวจย ถานกวจย มวตถประสงค ดงน - เพอเปรยบเทยบทศนคตระหวางผบรหารและพนกงาน ตองใช t-test แบบ 2 กลมเปนอสระตอกน (Independent groups) - เพอเปรยบเทยบผลการเรยนกอนและหลงเรยน ตองใช t-test แบบ 2 กลมทไมเปนอสระตอกน (Dependent groups) เพราะเปนกลมเดมท�าการวด 2 ครง - เพ อ เปร ยบ เท ยบความสามารถ ในการปฏบตงานของผทมประสบการณตางกน 5 กลม ตองใชการวเคราะหความแปรปรวน (ANOVA) เพราะกลมตวอยางมมากกวา 2 กลม 1.2 พจารณาจากจ�านวนกลมตวอยาง นกวจยตองพจารณาวา กลมตวอยางทศกษามจ�านวน 1 กลม 2 กลม หรอมากกวา 2 กลม เชน เพศชายและหญง มจ�านวน 2 กลม ตองใช t-test วฒการศกษาแบงเปน วฒปรญญาตร โทและเอกซงมจ�านวน 3 กลม ตองใชการวเคราะหความแปรปรวน
1.3 พจารณาจากตวแปรการวจย นกวจยตองพจารณาวาตวแปรอยในมาตรวดแบบใด กรณใช t-test หรอ การวเคราะหความแปรปรวน ขอมลทน�ามาวเคราะหตองอยในมาตรวดแบบอนตรภาคหรออตราสวน เชน คะแนน อาย น�าหนก ความคดเหน ความพงพอใจ ฯลฯ 2. ขอตกลงเบองตนของการใชสถต เปรยบเทยบคาเฉลย 1) ขอมลอยในมาตรวดแบบอนตรภาคหรออตราสวน 2) ความแปรปรวนของประชากรแตละกลมเปนอสระตอกน 3) มตวแปรอสระ 1 ตว ตวแปรตาม 1 ตว 4) ขอมล 2 ชดไดมาจากกลมตวอยาง 2 กลมทสมพนธกนหรอเปนกลมเดยวกนแตท�าการวด 2 ครง (ใช t-test แบบ Dependent group) 5) ขอมลไดจากกลมตวอยาง 2 กลมทเปนอสระตอกน (ใช t-test แบบ Independent groups) 6) ขอมลไดจากกลมตวอยางมากกวา 2 กลม ทเปนอสระตอกน (ใชการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว : One way analysis of variance) 3.หลกการแปลผลการวเคราะหขอมลการเปรยบเทยบคาเฉลย 3.1 หลกการแปลผลการวเคราะหขอมล โดยทวไปมหลกการ ดงน 1) หลกความสอดคลอง โดยแปลผลใหสอดคลองกบวตถประสงคของการวจย 2) หลกความชดเจน โดยใชภาษาทอานและเขาใจงายและมความชดเจนในการแปลผลขอมล 3) หลกการแปลความ โดยแปลผลการวเคราะหขอมลหรอตวเลขตามทปรากฏในตารางเทานน หามอภปรายหรอสอดแทรกความคดเหนสวนตวเพมเตม 4) หลกการแปลผลภาพรวม โดยการแปลผลจากตาราง ไมควรบรรยายคา สถตทกคาในตาราง จะท�าใหยาวเกนไปจนไมนาอาน ใหแปลเฉพาะประเดนส�าคญ ๆ หรอขอมลทโดดเดนเปนทนาสงเกต 5) การแปลผลใตตาราง นยมใชค�าวา “จากตารางท...พบวา หรอแสดงใหเหนวา” เพอเปนการแปลผลจากตารางทก�าลงกลาวถง โดยทวไปนยมแปลผลใตตารางเพราะท�าใหเขาใจงาย
134 ศรปทมปรทศน ฉบบมนษยศาสตรและสงคมศาสตร
6) การแปลผลการเปรยบเทยบคาเฉลย หากพบวามนยส�าคญทางสถตใหแปลดวยวามความแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบใด เชน .05 หรอ .01 และหากพบวาคาสถตไมมนยส�าคญทางสถต ใหแปลวาไมแตกตางกน (โดยไมตองบอกระดบ .05 หรอ .01 แตอยางใด) 3.2 หลกการแปลผลการทดสอบคาท(t-test) 1) โดยปกตการค�านวณโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอร นยมใสคา Sig หรอ p ลงในตารางเพอใหผอานเหนวา ถา p มคา เทากบหรอนอยกวา .05 แปลวามนยส�าคญทางสถตทระดบ .05 ถา p มคาเทากบหรอนอยกวา .01 แปลวามนยส�าคญทางสถตทระดบ .01 2) ถาผลการทดสอบมนยส�าคญ ตองแปลวามนยส�าคญทางสถตทระดบ .05 หรอระดบ .01และจะตองใสเครองหมาย * ทคาสถต t และใส * ทใตตาราง เชน *p< .05 หรอ * มนยส�าคญทางสถตทระดบ .05 เปนตน 3) ถาผลการเปรยบเทยบคาเฉลยไมพบนยส�าคญทางสถต ใหแปลวาไมแตกตางกนโดยไมตองบอกวาไมแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบใด 3.3 หลกการแปลผลการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว(ANOVA) 1) ถาผลการทดสอบการวเคราะหความแปรปรวนไมพบนยส�าคญทางสถต ใหแปลวาไมแตกตางกน และไมตองเปรยบเทยบความแตกตางเปนรายค 2) ถาผลการทดสอบพบนยส�าคญทางสถต ใหแปลวามความแตกตางกน อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ .05 หรอ .01 และจะตองท�าการทดสอบรายคดวยวธการของ Scheffé หรอ Newman – Kuel หรอวธอนๆ 4.เทคนคการแปลผลคอมพวเตอรการเปรยบเทยบคาเฉลย 4.1 การใช ค� าส งคอมพวเตอร และแปลผลคอมพวเตอร จากการเปรยบเทยบคาเฉลยกรณกลมตวอยาง 2 กลม ทเปนอสระตอกน 1) เป ดแฟมข อมลทนกวจยบนทกไว ในโปรแกรม SPSS เลอกค�าสงเพอวเคราะหคาเฉลย กรณกลมตวอยาง 2 กลมทเปนอสระกน โดยคลกเมาสท Analyze→ Compare Mean → Independent Samples T-Test
2) เลอกตวแปรทตองการวเคราะห เชน ก�าหนดชอความพงพอใจดาน 1 เปนsat 1 ความพงพอใจภาพรวมเปน totalsat โดยคลกท เพอยายตวแปรไวในกลอง Test Variable (s): ทอยทางขวามอและเลอกตวแปรตวแปรอสระ เชน เพศ (sex) ไวทชอง Grouping Variable: และคลกท Define Groups เชนใสเลข 1 ชองท 1 (Group 1:) หมายถงเพศชาย ใสเลข 2 ชองท 2 (Group 2:) หมายถงเพศหญง แลวคลก Continue ดงภาพท 1 3) คลก OK จะไดผลลพธดงภาพท 2 4) น�าผลลพธใสตารางแปลผล ดงตารางท 1 โดยมเทคนคการน�าตวเลขใสตาราง เชนความพงพอใจดานท 1 (SAT 1) ใหดคา Sig ของ F (F คอสถตทดสอบความแปรปรวนของ 2 กลม) ถาคา Sig ของ F มคานอยกวาหรอเทากบ .01หรอ .05 แปลวา F มนยส�าคญทางสถต นนคอความแปรปรวนของ 2 กลมแตกตางกน ในทนคา sig คอ .000 นกวจยจงตองเลอกคาสถต t-test ซงตรงต�าแหนง Equal variances not assumed (ซงหมายถง ความแปรปรวนของ 2 กลม แตกตางกน) จากภาพท 2 นกวจยจงเลอกคา t คอ 9.037 สวนความพงพอใจภาพรวม (TOTAL SAT)เมอดคา Sig ของ F มคา .238 ซงมากกวา .01 หรอ .05 จงถอวาไมมนยส�าคญ นนคอ ความแปรปรวนของ 2 กลมเทากน จงเลอกคา t ท .230 ตรงกบ Equal variances assumed (ความแปรปรวนของ 2 กลมเทากนหรอไมแตกตางกน) ตวอยาง งานวจยเรองความพงพอใจตอการปฏบตงานของบคลากรจ�าแนกตามเพศ ผวจยสามารถน�าขอมลจากผล Print out การเปรยบเทยบคาเฉลย 2 กลม มาจดท�าตารางพรอมแปลผล ดงตารางท 1
ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม - มถนายน 2560 135
ภาพท1 การใชค�าสงการเปรยบเทยบคาเฉลย 2 กลม ทเปนอสระกน
136 ศรปทมปรทศน ฉบบมนษยศาสตรและสงคมศาสตร
ภาพท2ผล Print out การเปรยบเทยบคาเฉลย 2 กลมทเปนอสระกน
ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม - มถนายน 2560 137
จากตารางท 1 พบวา บคลากรเพศชายและเพศหญงมความพงพอใจตอการปฏบตงานดานการบรหารแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ .05 สวนความพงพอใจภาพรวมไมแตกตางกน
4.2 การใช ค�าสงคอมพวเตอร และแปลผลคอมพวเตอรจากการเปรยบเทยบคาเฉลย2กลมทสมพนธกน 1) เปดแฟมขอมลทบนทกไวในโปรแกรม SPSS 2) เลอกค�าสงเพอวเคราะหคาเฉลย กรณกลมตวอยาง 1 กลม โดยคลกเมาสท Analyze → Compare Mean → Paired Samples T-Test ดงภาพท 3 3) เลอกตวแปรทตองการวเคราะห คอ pre - post จากชองซายมอไปยงชอง Paired Variables: ขวามอ ดงภาพท 4 4) คลก OK จะไดผลลพธดงภาพท 5 ตวอยาง งานวจยเรองการเปรยบเทยบความสามารถทางการเรยนของนกศกษากอนและหลงการอบรมผวจยสามารถน�าขอมลจากผล Print out การเปรยบเทยบคาเฉลย 2 กลม มาจดท�าตารางพรอมแปลผล ดงตารางท 2
ตารางท1การเปรยบเทยบความพงพอใจตอการปฏบตงาน ของบคลากร จ�าแนกตามเพศ
เพศ n S.D. t p
ดานบรหาร
ชาย 34 3.38 1.41 9.037* .000
หญง 26 1.11 .32
ภาพรวม
ชาย 34 2.80 .42 .230 .819
หญง 26 2.77 .54
* p < .05
ภาพท3 การใชค�าสงการเปรยบเทยบคาเฉลย 2 กลมทสมพนธกน
138 ศรปทมปรทศน ฉบบมนษยศาสตรและสงคมศาสตร
ภาพท4 การใชค�าสงการเปรยบเทยบคาเฉลยคาเฉลย 2 กลมทสมพนธกนโดยการยายตวแปรไปชองขวามอ
ภาพท5 ผล Print out การเปรยบเทยบคาเฉลย 2 กลมทสมพนธกน
ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม - มถนายน 2560 139
จากตารางท 2 พบวา นกศกษามผลการเรยนหลงอบรมเพมขนกวากอนอบรมอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ .05 4.3 การใชค�าสงคอมพวเตอรและการแปลผลคอมพเตอรจากการเปรยบเทยบคาเฉลยกรณกลมตวอยางมากกวา2กลม(การวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว) 1) เปดแฟมขอมลทบนทกไวในโปรแกรม SPSS 2) เลอกค�าสงเพอวเคราะหขอมล โดยคลกเมาสท Analyze → Compare Means → One-Way ANOVA ทหนาจอปรากฎชอตวแปรตางๆ ดงภาพท 6
3) เลอกตวแปรทตองการวเคราะห เชน educ sat 1 แลวคลกท เพอยายตวแปรเหลานไวในกลองVariables ทอยทางขวามอ โดยตวแปรตามคอ sat 1 อยชอง Dependent List สวนตวแปรอสระ คอ educ อยชอง Factor จากนนใหคลกทชอง Options เพอเขาไปเลอกชอง Statistics เลอก Descriptive แลวคลกท Continue ดงภาพท 7 แลวเลอก Post Hoc และเขาไปคลกทวธการทดสอบรายคทตองการ เชน Scheffé แลวคลกท Continue ดงภาพท 8 4) คลก OK จะไดผลลพธ แสดงดงภาพท 9 ตวอยางงานวจยเรองการเปรยบเทยบความสามารถในการท�างานของบคลากรจ�าแนกตามวฒการศกษา ผวจยมวตถประสงคเพอเปรยบเทยบความสามารถในการท�างานของบคลากร จ�าแนกตามวฒการศกษา ผวจยสามารถน�าขอมลจากผล Print out การวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว มาจดท�าตารางพรอมแปลผลและท�าการเปรยบเทยบรายค ดงตารางท 3 และ 4
ตารางท2การเปรยบเทยบผลการเรยนของนกศกษากอน และหลงการอบรม
ผลการเรยน n S.D. ∑D t p
กอนอบรม 20 6.55 1.82 8.7 14.323* .000
หลงอบรม 20 15.25 1.99
*p < .05
ภาพท6 การใชค�าสงการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว
140 ศรปทมปรทศน ฉบบมนษยศาสตรและสงคมศาสตร
ภาพท8การใชค�าสงการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว โดยทดสอบรายค
ภาพท7 การใชค�าสงการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยวโดยการยายตวแปรทตองการ
ปท 17 ฉบบท 1 มกราคม - มถนายน 2560 141
ภาพท9 ผล Print out การวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว
142 ศรปทมปรทศน ฉบบมนษยศาสตรและสงคมศาสตร
จากตารางท 3 พบวา บคลากรทมวฒการศกษาตางกนมความพงพอใจแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ .05 ผวจยท�าการทดสอบความแตกตางของคาเฉลยเปนรายคดวยวธของเชฟเฟ ดงตารางท 4 จากตารางท 4 พบวา บคลากรทมวฒการศกษาปรญญาตรมความพงพอใจแตกตางจากผทมวฒการศกษาปรญญาโทและปรญญาเอก และผทมวฒการศกษาปรญญาโทกบปรญญาเอกมความพงพอใจแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ .05
บทสรป การใชสถตเปรยบเทยบคาเฉลยในการวจยทางสงคมศาสตร นกวจยตองทราบหลกการใชสถตเปรยบเทยบคาเฉลยและขอตกลงเบองตนของการใชสถต จงจะเลอกใชสถตไดเหมาะสม สวนเทคนคการแปลผลคอมพวเตอรจากการเปรยบเทยบคาเฉลย นกวจยตองก�าหนดรหสตวแปร จดท�าคมอลงรหส จดท�าแฟมขอมล และมความรความเขาใจเรองการแปลผลการเปรยบเทยบคาเฉลยเปนอยางด จงจะท�าใหผลการวจยมความถกตองและนาเชอถอ
เอกสารอางองบญศร พรหมมาพนธ. 2557. การวจยทางสงคมศาสตร: การประยกตทฤษฎสการปฏบต. นนทบร: ส�านกพมพ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. บญศร พรหมมาพนธ. 2554. สถตพาราเมตรก:การทดสอบ คาเฉลยในประมวลสาระชดวชาการวจยและสถต ทางการศกษา (หนวยท11, หนา 1-50). นนทบร: สาขาวชาศกษาศาสตร: ส�านกพมพมหาวทยาลย สโขทยธรรมาธราช. ศรชย กาญจนวาส และคณะ. 2544. การเลอกใชสถตท เหมาะสมส�าหรบการวจย.กรงเทพมหานคร: บรษท บญศรการพมพ จ�ากด. Agresti, Alan. 1997. Statistical Methods for the Social Sciences. 3rded. Upper Saddle River, N.J.: Prentice Hall. Best, John W. and Kahn, James V. 1986. Research inEducation.5thed. New Jersey: Prentice-Hall.Kerlinger, F.N. 1988. Foundations of Behavioral Research. New York: Holt, Rinehart and Winston, Inc. Roger, E. Kirk. 1999. Statistics: An Introduction. 4thed. New York: Harcourt Brace College Publish.
ตารางท3 การเปรยบเทยบความพงพอใจของบคลากร จ�าแนก ตามวฒการศกษา (n=60)
แหลงความ df SS MS F p แปรปรวน
ระหวางกลม 2 103.156 51.578 40.959* .000
ภายในกลม 57 71.778 1.259
รวม 59 174.933
*p < .05
ตารางท4 การเปรยบเทยบคาเฉลยเปนรายคความพงพอใจ ของบคลากร จ�าแนกตามวฒการศกษา
วฒการศกษา ป.ตร ป.โท ป.เอก (1.50) (2.88) (4.67)
ป.ตร 1.50 - 1.38* 3.17*
ป.โท 2.88 - 1.78*
ป.เอก 4.67 -
*p < .05
รองศาสตราจารยดร.บญศรพรหมมาพนธ จบการศกษานเทศศาสตรบณฑต (เกยรตนยม) และครศาสตรมหาบณฑต (วจยการศกษา) จากจฬาลงกรณมหาวทยาลย และการศกษาดษฎบณฑต (การวจยและพฒนาหลกสตร) มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร อดตรองอธการบดฝายทรพยสนและผอ�านวยการสถาบนวจย ปจจบนเปนอาจารยประจ�าสาขาวชาศกษาศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช