คมภร

ศาสนาพราหมณ-ฮนด

อาจารยสอง Satit UP

ทมาของคมภร

พระเวท เปนค า หมายถงความรอนมไดขดเขยนไว เปนของทพย ออกมาจากพระ

พรหม ผทรบถายทอดค าสอนแหงพระเวท ไดแก พวกพราหมณ แหลงทมา

ของคมภรพระเวทจงม 2 ชน/ทาง

ศรต

(Sruti / Shruti )

สมฤต

(Smriti)

ทมาของคมภร

ศรต ( Sruti / Shruti )

การไดยนไดฟง ผทจะไดยนเสยงทพย คอ พราหมณ ฤษผศกดสทธ

ยน/ฟง เสยงทพยหรอเสยง

สวรรค “ heard ”

เขยน เชน พระเวททง 4

เลม

ทมาของคมภร สมฤต ( Smriti ) “ remembered ” เปนคมภรทแตงเพมเตมภายหลง

เพออธบายความ หรอ ประกอบ พระเวท

อางวาไดจดจ ามาจากค าบอก

เขยน เชน คมภรธรรมศาสตร

คมภรปราณะ

ไดหรอถายทอดตอ ๆ เลาตอกนมา

ทางความทรงจ า

“ คมภรพระเวท " ( Vedas )

"คมภรพระเวท" (Vedas) เดมบนทกดวยภาษาสนสกฤต

“ คมภรพระเวท " ( Vedas )

ฤคเวค ( Rig Veda )

ยชรเวท ( Yajur Veda )

สามเวท ( Sama Veda )

อาถรรพเวท ( Athar Veda )

ไตรเวท หรอ

ไตรเพท

( Triveda )

ประกอบดวย

1. คมภรฤคเวท (Rigveda) (ฤค แปลวา ค าฉนท ) เชอวาเปนหนงสอทเกาแกทสดของอนเดย กลาวถงบทสวดสรรเสรญพระเปนเจา

คมภรพระเวท (Vedas)

1. คมภรฤคเวท (Rigveda)

คมภรพระเวท (Vedas)

2. คมภรยชรเวท

( Yajurveda )

เปนคมภรใชในการประกอบ

พธกรรมตาง ๆ ของ พราหมณ

ลกษณะและความส าคญของ

พธกรรมบชาไฟและพธกรรมตาง ๆ

คมภรพระเวท ( Vedas )

3. คมภรสามเวท ( Samveda )

(สาม แปลวา สวด) โคลงบทสวด

ส าหรบพราหมณใชสวดท าพธสงเวยบชาเทพเจา

และการบชาดวยน าโสม

คมภรพระเวท ( Vedas )

4. คมภรอาถรรพเวท (Atharvaveda)

เขยนขนมาในภายหลง

ประกอบดวยบทสวดคาถาเกยวกบไสยศาสตร

เปนพระเวทชนดพเศษไมไดถกจดอยในไตรเพท

เพราะไมมสวนเกยวของกบการประกอบพธบชายญแต

อยางใด

คมภรพระเวท ( Vedas )

คมภรพระเวท ( Vedas )

1. สงหตา หรอ มนตระ มนตส าหรบสวดสรรเสรญพระเจา

2. พราหมณะ

ค าอธบายในการท าพธกรรม(ใชเปนคมอในการท าพธกรรม)

3. อารณญกะ

หลกค าสอนนกตรกตรอง (เปนคมอส าหรบใชปฏบตธรรมในปา/อยในปา)

4. อปนษท

หลกปรชญาอนเปนแกนสารในเรองตาง ๆ ของศาสนาฮนด เปนรอยแกว วาดวย

เรอง ) ปรมาตมน อาตมน โลก และ มนษย

แตละพระเวทประกอบดวยลกษณะ 4 หมวด/สวน คอ

มหากาพยรามายณะ ( Ramayana ) เปนเรองราวของพระรามและนางสดา

มหาภารตะ ( Mahabharata ) การท าสงครามกนระหวางพนองสองตระกล คอตระกลเการพและ

ปาณฑพ สวนหนงของเรองเปนทมาของปรชญาและคมภรภควตคตา

มหากาพย รามายณะ และ มหาภารตะ

มหากาพย รามายณะ และ มหาภารตะ

มหากาพยม 2 เลม คอ

รามายณะ ( Ramayana )

มหาภารตะ

( Mahabharata )

ยคมหากาพย Mahakavya Period

ยคนเกดหลงจากทเผาอารยนไดต งรกรากอยางมนคงแลวในชมพ

ทวป แตกยงมการรบพงอยกบชนเผาพนเมอง เกดขนราวกอน

พทธกาล 700 ถง 250 ป

รามายณะ (Ramayana)

การเดนทางบกปาฝาดงของพระรามใน

การตดตามหานางสดา

แตงโดย ฤๅษวลมก ( Valmiki )

มหาภารตะ ( Mahabharata )

เนอเรองเปนการพรรณาถงการ

ท าสงครามทขบเคยวกนระหวางพ

นองสองตระกลคอตระกลเการพ

(โกรพ) กบตระกลปาณฑพ

แตงโดยฤๅษเวทวยาส หรอ

กฤษณะ ไทวปายน

มหาภารตะ

( Mahabharata )

มหาภารตะ ( Mahabharata )

มหาภารตะ ( Mahabharata ) มหาภารตะ ( Mahabharata )

มหาภารตะ ( Mahabharata )

มหาภารตะ

14

มหากาพย รามายณะ

มหากาพย รามายณะ (ไทยเรยกรามเกยรต)

คมภรของศาสนาพราหมณ-ฮนด

คมภรอปนษท

( Upanishads ) เปนค าสอนทวาดวยหลก

ปรมาตมน อาตมน การเวยนวายตายเกด

คมภรของศาสนาพราหมณ-ฮนด

คมภรปราณะ ; Puranas

กลาวถงเรองราว ต านานตางๆ ของพระเจา

การบชาเทพทมมา ต งแตยคพระเวท

คมภรของศาสนาพราหมณ-ฮนด

คมภรพระธรรมศาสตร

Dharmasastra

เนอหาวาดวยกฎหมายและระเบยบการปฏบตของชาวฮนด แนวในการครองชวตของชาวฮนด การแบงชน

วรรณะ หลกธรรม 10 ประการ

คมภรของศาสนาพราหมณ-ฮนด

คมภรตนตระ

Tantras ค าสอนทลกลบ เนนหนกไปทางไสยศาสตรหรอเวทมนตคาถา ค า สนทนา

ระหวางพระศวะกบนางทรคา

คมภรนกอใหเกดลทธ ศกต คอ การบชาเทพเจาฝายหญง

คมภรของศาสนาพราหมณ-ฮนด

คมภรอปเวท

ศกษาเพอท าหนาทเปนแพทย นกรบ นกแสดง

คมภรของศาสนาพราหมณ-ฮนด

คมภรภควทคตา Bhagavad Gita

เปนสวนหนงของมหากาพยภารตยทธ การบของกษตรยปานฑพกบเการพ

ค าสอนของภควทคตาประกอบดวยปรชญา ศาสนา และจรยศาสตร

เปนปรชญาทประสานความร กรรม และความภกดเขาดวยกน

กลาวถงเรองการเขาถงโมกษะหรอการหลดพนจากทกขท งปวง

คมภรของศาสนาพรามหณ-ฮนด คมภรเวทางค หรอ เวทางคศาสตร ; Vedanga

เปนคมภรทม 6 ความร(สตร) ซงผศกษาพระเวทจ าเปนตองมความรเปน

พนฐานการศกษาวชาออกเสยงและวชาแตงกาพยกลอนโคลงฉนท นนจ าเปนส าหรบ

การเรยกอานพระคมภร ศกษาศาสตร สอนการอาน

ศลปศาสตร สอนวาพระเวทหรอค าแตละค าของพระเวทและมนตร

ไวยากรณศาสตร สอนวาค าแตละค าของพระเวท

นรกตศาสตร สอนเรองค าพดหรอภาษาความเขาใจในภาษา (วาดวยรากศพท)

ฉนทศาสตร หรอกาพยศาสตร (วาดวยการประพนธบทรอยกรอง)

โชยตษศาสตร (วาดวยต าราดาราศาสตรและโหราศาสตร)

คมภรของศาสนาพราหมณ-ฮนด

คมภรอารณยกะ

อารณยกะ แปลวา บทเรยนผอยในปา

เปนบทค าสอนการด าเนนชวตของพราหมณตงแตเกด

จนกระทงออกจากปาบ าเพญเพอบรรลโมษะ การปฏบตตาม

บทเรยนนนๆ เรยกวา การเขาสอาศรม

คมภรเหลานมเนอหาอยใน

พระเวทและน ามาจด

หมวดหมเนอหา หรอเขยน

เพมเตมพระเวทในภายหลง

ซงเปนคมภรทเกดมาภายหลง

คมภรพระเวท

คมภรเวทางค

คมภรอารณยกะ คมภรภควทคตา

คมภรอปนษท คมภรปราณะ

พระธรรมศาสตร คมภรตนตระ

ฤคเวค ( Rig Veda )

ยชรเวท ( Yajur Veda )

สามเวท ( Sama Veda )

อาถรรพเวท ( Athar Veda )

ไตรเวท

หรอ ไตรเพท

ศกดสทธส าคญทสด และ

เกาแกทสดดวย

คมภรของศาสนาพราหมณ-ฮนด

คมภรพระเวท