ปัจจัยในการเพิ่มแรงจูงใจในอ...

ปจจยในการเพมแรงจงใจในอตสาหกรรมกอสราง

Motivation Factors Improvement in Construction Industry

นายนรทธ พรหมเดน

สารนพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชา การจดการงานวศวกรรม

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสยาม

พทธศกราช 2560

ลขสทธของมหาวทยาลยสยาม

ค

กตตกรรมประกาศ

สารนพนธฉบบนส าเรจลลวงไปไดดวยด เนองดวยไดรบความอนเคราะหเปนอยางดยง จาก รองศาสตราจารย ดร.วนชย รจรวนช อาจารยาปรกปาสารนพนธ รวมางคคาจารยบคฑตวายาลย สาขาการจดการงานวศวกรรม มหาวายาลยสยามาก ๆาาน าใหค าปรกปาและแนะน าใหประโยชนใหความรรวมไปางการตดตามคอยดแลมาโดยตลอด

ขาพเจาขอกราบขอบพระคค บดา มารดา ญาต พนอง มตรสหาย ผแตงหนงสอหรอเอกสาราาง

วชาการ าขาพเจาไดใชเปนเอกสารอางอง และเพอนากคนาคอยสนบสนนชวยเหลอ และใหก าลงใจ มาโดยตลอด ขอขอบพระคคคคาจารยากาาน าไดประสาธประสาาวชาการตาง ๆ จนชวยใหสามาราา าการศกปานจนส าเรจลลวง ดวยด

นายนราธ พรหมเดน

ผจดา า

ง

สารบญ

เรอง หนาท บทคดยอภาษาไทย ก บทคดยอภาษาองกฤษ ข กตตกรรมประกาศ ค สารบญ ง สารบญรป ฉ สารบญตาราง ช บทท 1 บทน า 1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1 1.2 วตถประสงคของการศกษา 2 1.3 ขอบเขตการศกษา 2 1.4 ขนตอนการศกษา 2 1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 3 1.6 ค านยามศพท 3 บทท 2 กรอบความคดทฤษฎ และงานศกษาทเกยวของ 2.1 แนวคดทเกยวของกบแรงจงใจในการปฏบตงาน 4 2.2 ทฤษฏทเกยวของกบแรงจงใจในการปฏบตงาน 10 2.3 งานวจยทเกยวของ 26 บทท 3 การด าเนนการศกษา 3.1 ประชากรและกลมตวอยาง 34 3.2 เครองมอทใชในการศกษา 35 3.3. การเกบรวบรวมขอมล 36 3.4. การวเคราะหขอมล 36

จ

สารบญ (ตอ)

เรอง หนาท

บทท 4 ผลการศกษา 4.1 การวเคราะหขอมลสวนบคคลของผกรอกแบบสอบถาม 4.2 ผลการวเคราะหความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงาน

37 40

บทท 5 บทสรป 5.1 สรปผลการศกษาและอภปราย 47 5.2 ขอเสนอแนะจากการศกษา 48 บรรณานกรม 50 ประวตผศกษา 52

ฉ

สารบญรป

รป หนาท 2.1 สภาวะของบคคลทถกกระตนแสดงพฤตกรรมไปยงจดหมายปลายทาง 8 2.2 ขนตอนการแสดงพฤตกรรม 9 2.3 ขนตอนพนฐานความตองการของมนษย ของ Maslow 11 2.4 ความคาดหวงทมผลตอการจงใจในการท างาน 16 2.5 ทฤษฎความยตธรรมของ Stancy Adams 18 2.6 ตวแบบความคาดหวงในการจงใจของ Porter และ Lawler 18 2.7 วธการเสรมแรงตามทฤษฎของสกนเนอร 20

ช

สารบญตาราง

ตารางท หนาท 2.1 การเปรยบเทยบลกษณะคนตามทฤษฎ X ทฤษฎ Y 13 4.1 กลมตวอยาง จ าแนกตามเพศ 37 4.2 กลมตวอยาง จ าแนกตามอาย 38 4.3 จ านวนและ รอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามระดบการศกษา 38 4.4 จ านวนและ รอยละของกลมตวอยางจ าแนกตามระยะเวลาในการปฏบตงาน 39 4.5 จ านวนและ รอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามรายไดตอเดอน 39 4.6 แรงจงใจในการปฏบตงานในดานลกษณะงาน 41 4.7 แรงจงใจในการปฏบตงานในดานความกาวหนาในต าแหนงงาน 42 4.8 แรงจงใจในการปฏบตงานในดานเงนเดอน 43 4.9 แรงจงใจในการปฏบตงานในดานความสมพนธกบผบงคบบญชา และเพอนรวมงาน 44 4.10 แรงงใจในการปฏบตงานในดานสภาพการท างาน 45

บทท 1

บทน ำ

องคกรทจะประสบความส าเรจในการด าเนนงานไดตามเปาหมายทก าหนด ตองอาศยปจจยท

ส าคญหลายอยางโดยเฉพาะอยางยงคอ พนกงาน ซงถอเปนทรพยากรทส าคญมากอยางหนง พนกงานจะม

สวนชวยในการผลกดนใหองคกรสามารถด าเนนกจการไดอยางมประสทธภาพ และเปนก าลงส าคญในการ

น าพาองคกรขบเคลอนไปขางหนาสเปาหมายทก าหนดไว

1.1 ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำ

สงส าคญอยางยงทองคกรตองใหค านงถงคอ การเพมแรงจงใจใหแกพนกงาน เพอสรางความพงพอใจ

และกอใหเกดความจงรกภกดตอองคกร ท าใหประสทธภาพการท างานของพนกงานเพมขน ดวยเหตนเองการ

สรางแรงจงใจใหแกพนกงานเปนสวนส าคญทท าใหพนกงานอยกบองคกรไปนาน ๆ และเปนกญแจส าคญท

ท าใหองคกรกาวไปสความเปนผน าในการท าธรกจ แตในทางกลบกน หากพนกงานหรอบคลากรในองคกร

เกดความรสกอดอดใจ ไมสบายใจหรอไมพอใจตองานทตนเองท า พนกงานหรอบคลากรเหลานนกจะไมเกด

ความจงรกภกด สงผลใหประสทธภาพการท างานลดลง การท างานชาลง หยดชะงก ขาดความตอเนอง และ

อาจสงผลใหพนกงานหรอบคคลเหลานนลาออกจากองคกร การทองคกรมการลาออกของพนกงานสง กเปน

การสญเสยภาพพจนทดขององคกรสงผลกระทบตอความเชอมนของผทจะมาลงทนกบองคกร

ในองคกรซงมบคลากรทท างานรวมกนและมความเกยวพนธกนดานงาน “การบรรลเปาหมายหรอวตถประสงคทก าหนดไวไดคอตองพงพาบคลากรซงเปนทรพยากรบคคลทส าคญทสดในองคกร” [1] เพราะบคลากรเปนเสมอนจกรกลหรอกลไกลส าคญทจะผลกดนการด าเนนกจกรรมตาง ๆ ขององคกรใหส าเรจตามวตถประสงคได หากมบคลากรทมคณภาพกจะท าใหการบรหารงานยงงายขน ความส าคญของคนในการปฏบตงานนน คนทไดรบแรงจงใจในการปฏบตงานสง มความพยายามทจะท าสงหนงสงใดใหส าเรจอยางมประสทธภาพ และเกดความภมใจเมอสงทท าเกดความส าเรจ บคคลทไดรบแรงจงใจมาก กจะคนหาวธในการเพมทกษะ และความพยายามทจะบรหารงานโดยใชทกษะนนใหเกดประโยชนมากทสด

การทจะพฒนาและสงเสรมใหบคลากรมความสขในการท างาน จ าเปนตองศกษาปจจยทสงผลตอความสขในการท างาน จากการทบทวนวรรณกรรมพบวา ปจจยทสงผลตอความสขในการท างาน คอ แรงจงใจในการท างาน ตามแนวคดของ Herzberg (1973) อธบายวาแรงจงใจในการท างานเปนองคประกอบส าคญทมความสมพนธกบความรสกในดานทท าใหเกดความสขในการท างาน ซงม 2 ประการคอ ปจจยจงใจ และปจจย

2

ค าจน ถาความตองการหรอปจจยเหลานไมไดรบการตอบสนอง จะท าใหเกดความไมพงพอใจหรอไมมความสขในการท างานสอดคลองกบชมชน สมประเสรฐ (2542) ทพบวาการเสรมสรางแรงจงใจในการท างานใหกบพยาบาลเปนยทธวธการพฒนาศกยภาพของพยาบาล เพอน าไปสแนวทางการท างานทบรรลเปาหมายไดอยางมความสข การสรางแรงจงใจในการท างาน จงเปนสงส าคญทท าใหการท างานมความสข และเปนสวนส าคญทจะผลกดนใหงานส าเรจ

การสนบสนนทางสงคม เปนปจจยทชวยใหบคคลสามารถปรบตวตอสถานการณตาง ๆ ไดด การ

สนบสนนทางสงคมปกปองและลดความเครยดใหกบบคคล ตามแนวคดของ Thoit (1986) กลาววาการท

บคคลในเครอขายของสงคมไดรบความชวยเหลอจากการมปฏสมพนธกนระหวางบคคลในดานอารมณสงคม

สงของ และขอมลขาวสาร จะท าใหบคคลสามารถเผชญความเครยดและตอบสนองตอความเครยดไดดขนจาก

การศกษาของ จงจต เลศวบลยมงคล และยพน องสโรจน (2547) พบวา สถานภาพสมรสมความสมพนธกบ

ความสขในการท างาน เนองจากครอบครวเปนแหลงของความสข ความรกและปญญา มการสนบสนนซงกน

และกน ชวยใหความเครยดลดนอยลง กอใหเกดวฒภาวะทางอารมณดขน มเหตผล ไมหว นไหว ท างานดวย

1.2 วตถประสงคของกำรศกษำ

วตถประสงคของการศกษามดงน

1 เพอศกษาปจจยการเพมแรงจงใจใหแกพนกงานบรษทกรณศกษา 2. เพอน าผลวจยทไดเสนอแนะเปนแนวทางตอผบรหารในการเพมประสทธภาพการท างานของ

พนกงาน

1.3 ขอบเขตกำรศกษำ

การศกษาการเพมแรงจงใจในงานอตสาหกรรมกอสรางโดยเกบขอมลจากประชากรพนกงานจาก

บรษทในกรณศกษาจ านวน 2758 คน โดยใชสตรการค านวณของ Taro Yamane (Yamane, 1,973) คา

ความคลาดเคลอนรอยละ 0.04%

1.4 ขนตอนกำรศกษำ

ขนตอนการศกษามดงน

1. ศกษาทบทวนวรรณกรรมทเกยวของกบการศกษาปจจยในการเพมแรงจงใจ

2. ออกแบบแบบสอบถามเปนเครองมอทใชรวบรวมขอมลส าหรบการศกษา

3

3. เกบรวมรวมขอมล

4. วเคราะหขอมล

5. สรปแปลความหมายของผลการศกษา

1.5 ประโยชนทคำดวำจะไดรบ

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1 ท าใหทราบระดบแรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงาน 2. ลดจ านวนการลาออกของพนกงาน 3. เพอน าผลการศกษาไปใชเปนขอมลสนบสนนเพอเพมแรงจงใจในการท างานของพนกงาน

เพอพฒนารปแบบการบรหารจดการทรพยกรมนษยใหมประสทธภาพมายงขนอนจะชวยสงเสรมใหพนกงานเกดความผกพนตอองคกร

1.6 ค ำนยำมศพท

ค านยามศพทเฉพาะประกอบดวย

1. ปจจยจงใจ หมายถง ปจจยทเกยวของกบงานโดยตรงเพอจงใจใหคนชอบ และรกงานทปฏบต

เปนการกระตนใหเ กดความพงพอใจใหแกบคคลในองคการ ใหปฏบตงานไดอยางม

ประสทธภาพมากขน (ศกดสทธ ลกษณเกต, 2552: 126)

2. แรงจงใจในกำรปฏบตงำน หมายถง แรงผลกดน แรงกระตน ทเกดจากความตองการท

ไดรบการตอบสนองตอสงกระตนทองคการจดให ซงกอใหเกดพฤตกรรมการท างานทดขน

(ตลา มหาพสธานนท, 2545: 187)

บทท 2

แนวคด ทฤษฏ และงานวจยทเกยวของ

การทบทวนวรรณกรรมทเกยวของกบการศกษาปจจยในการเพมแรงจงใจในอตสาหกรรมกอสรางเปนศกษาองคความร แนวคด และทฤษฎทเกยวของงานการศกษา โดยมการพจารณางานวจยทเกยวตามการศกษาดงตอไปน

1. แนวคดทเกยวของกบแรงจงใจในการปฏบตงาน 2. ทฤษฏทเกยวของกบแรงจงใจในการปฏบตงาน 3. งานวจยทเกยวของ

2.1 แนวคดทเกยวของกบแรงจงใจในการปฏบตงาน

แนวคดทเกยวของกบแรงจงใจในการปฏบตงานครอบคลม ความหมายการจงใจ ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมของมนษย การเชอมโยงปจจยทสงผลตอการแสดงพฤตกรรมของมนษย และมลเหตจงใจในการท างานมดงน

1. ความหมายการจงใจ

2. ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมของมนษย

3. การเชอมโยงปจจยทสงผลตอการแสดงพฤตกรรมของมนษย

4. มลเหตจงใจในการท างาน

2.1.1 ความหมายการจงใจ

การจงใจมนษย เปนปรากฏการณทสลบซบซอน ดงนน จงไมอาจจะหาค าจ ากดความทเปนสตรส าเรจตายตวงาย ๆ ได นอกจากนนผลของการจงใจกยงยากแกการวด อาท เมอบคคลมความพงพอใจสงนนมไดหมายความวา ระดบขวญหรอการจงใจจะตองสงตามไปดวยเสมอ อยางไรกตามส าหรบศพทของการจงใจ (Motivation) นน เปนค าทมาจากภาษาละตนวา Movere อนหมายถงการเคลอนไหว ซงเปนเรองราวของความรสกซงไมหยดนงอนยงเปนผลใหเกดพฤตกรรม หรอการกระท า (สรอยตระกล ตวยานนท อรรถมานะ,2542 :83) บคคลแตละคนมความแตกตางกนในการแสดงออก ซงพฤตกรรมการปฏบตงานในหนาททไดรบมอบหมาย ภายใตสถานการณเดยวกน มใช

5

เปนเพราะมความรความสามารถมสตปญญาตลอดจนประสบการณทแตกตางกนเทานน แตปจจยทส าคญยงกวาอกประการหนงคอ การทบคคลไดรบการจงใจในการปฏบตงานทแตกตาง เปนเหตใหแตละคนเตมใจทจะใชพลงความสามารถในการปฏบตมากนอยแตกตางกนไปดวย การจงใจจงเปนสงส าคญยงทจ าเปนตองศกษาในหลาย ๆ ประเดน เพอใหไดขอสรปทชดเจนวาบคคลแตละบคคลแสดงพฤตกรรมแตกตางกนเพราะอะไร ถาหากสามารถจะบอกสาเหตพฤตกรรมของแตละคน ไดกคงจะท าใหการด าเนนชวตของเรางายขน เพราะการเขาใจสาเหตพฤตกรรมจะชวยใหคนเรามความเขาใจซงกนและกน และใหอภยกนไดงายขน แตในชวตจรงแมแตบคคล 2 คน รจกกนเปนอยางด มความสมพนธใกลชดกนเปนตนวา บดา มารดาและบตร สาม ภรรยา ญาตพนอง เพอนสนท กยากทจะบอกสาเหตของพฤตกรรมของคนทเรารกและสนทไดถกตองทกครง เพราะสาเหตของพฤตกรรมเปนทสงเกตไมได และบางครงผแสดงพฤตกรรมเองกอาจจะบอกไมไดวาท าไมตนเองจงแสดงพฤตกรรมเชนนน นกจตวทยาไดพยายามอธบายสาเหตของพฤตกรรมจงพยายามสรางทฤษฎขน โดยใชความคดรวบยอดสมมตฐานทเรยกวาการจงใจ ซงหมายถงองคประกอบทกระตนใหเกดพฤตกรรมทมจดหมาย แตเนองจากเราไมสามารถสงเกตแรงจงใจไดโดยตรง จงตองอธบายพฤตกรรมทสงเกตไดเปนสงอางอง (สรางคโควตระกล,2541: 153)

2.1.2 ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมของมนษย

ในเรองของการท างาน จะตองระลกถงคณภาพของงานเปนส าคญ การท างานดวยความขยนหมนเพยรและใชสตปญญาเปนเครองน าทาง งานจะมคณภาพด การท างานทท าดวยใจมความตระหนกรกงานทท าอย จะกอใหเกดความพอใจและกระตนใหรสกวา งานชวยท าใหชวตกาวหนา จงท าใหมการท างานดวยความกระตอรอรน การทคนท างานมจดมงหมายในการท างานแตกตางกน ยอมมผลตอการท างานทแตกตางกน คนบางคนท างานเพราะชอบงานทท า การไดท างานเปนความสขเรยกไดวามแรงจงใจในการท างาน แรงจงใจจงถอเปนปจจยทสงผลตอการปฏบตงานของบคคลโดยทางตรง และการทบคคลแสดงพฤตกรรมการปฏบตในหนาททรบผดชอบแตกตางกนภายใตสถานการณเดยวกนน น มใชเปนเพราะมความรความสามารถมสตปญญา ตลอดจนประสบการณแตกตางกนเทานน แตปจจยทส าคญยงกวาประการหนง คอการปฏบตงานไดรบแรงจงใจในการท างานทแตกตางกน เปนเหตใหแตละคนเตมใจทจะใชพลงความสามารถในการท างานมากนอยแตกตางกนไปดวย แรงจงใจเปนปจจยทส าคญประการหนงซงมผลตอพฤตกรรมของมนษย เกยวกบแรงจงใจนน ไดมนกวชาการ ไดใหความหมายไวแตกตางกนหลากหลายความหมายดวยกนดงน

6

ศรวรรณ เสรรตน (2538: 150) ไดใหความหมายของแรงจงใจวา หมายถงวธการชกน าพฤตกรรมของบคคลใหปฏบตตามวตถประสงคตามความตองการของมนษย สงจงใจจะเกดขนไดจากภายในและภายนอกตวบคคล จะเหนไดวาการจงใจเปนการกระตนหรอการสรางสงเรา เพอชวยใหเกดการกระท าตาง ๆ ส าเรจลลวงไปดวยด ซงเปนภาวะกระตนใหปฏบตไดท างานดวยความขยน มความกระตอรอรนทจะอทศเวลา แรงกาย แรงใจ และสตปญญาในการปฏบตงาน โดยมความส านกในหนาท ความรบผดชอบควบคไปดวย เปนความเตมใจทจะใชพลงภายในของคนปฏบตงานจนประสบความส าเรจตามเปาหมาย โดยมงหวงทจะไดรบรางวลเปนสงตอบแทน

สมพร สทศนย (2542: 29) ไดกลาวไววา การจงใจเปนการกระตนใหบคคลมความกระตอรอรนหรอมแรงจงใจในการแสดงพฤตกรรมตาง ๆ พฤตกรรมทางสงคม และพฤตกรรมการท างาน โดยเฉพาะในองคการ ผน ามหนาทโดยตรงในการจงใจผรวมงานเพอใหงานประสบความส าเรจ ทงน เพราะมนษยจะท างานเตมความสามารถหรอไมนน ขนอยกบความเตมใจในการท างานการจงใจเปนเรองของการสนองความตองการทท าใหบคคลเกดแรงจงใจเพอทจะปฏบตงานใหบรรลเปาหมาย

พนส หนนาคนทร (2542 :130)ไดใหความหมายของแรงจงใจวา แรงจงใจหมายถงกระบวนการทผบงคบบญชาใชมาตรการตาง ๆ เพอใหผปฏบตงานเตมใจทจะท างานใหบรรลเปาหายหรอจดประสงคขององคการมาตรการตาง ๆ เหลานอาจจะเปนการกระตนเปนรายบคคล เปนกลม หรอจดระบบองคการใหมสภาพทกอใหเกดความตองการ ในสวนของผปฏบตงานทจะใชพลงงานและความสามารถอยางเตมท เพอกอใหบงเกดความส าเรจในการท างานตามทไดรบมอบหมาย หรอความคดรเรมของตนเองทน าความส าเรจมาสองคการ

ด ารงศกด จงวบลย (2543:10)กลาววาแรงจงใจ หมายถง แรงกระตนหรอเราใหอนทรยไดเพมพนความสามารถ ความยายามหรอพลงทซอนเรนอยภายในใหเกดการกระท าหรอทมเทในงานทท าเพอใหบรรลความปรารถนาในการแกปญหาหรอเพอใหเปนไปตามเปาหมาย อนจะน ามาซงความพงพอใจ

การสน (Garrison, 1997: 208 อางถงใน สมยศ นาวการ,2540: 40) ไดใหความหมายของแรงจงใจวาเปนแรงขบภายใน ซงมอทธพลตอการแสดงพฤตกรรมออกในระยะแรกเพอบรรลตามเปาหมายทก าหนดไว และพฤตกรรมตอไปเรอย ๆ เมอประสบผลส าเรจ

7

พลนเกตต (Plunkett,1997:391 อางถงใน ทองวรรณศรวรรณ,2543:9) ไดใหความหมายของแรงจงใจวา คอผลของการมปฏสมพนธระหวางความตองการภายในและอทธพลภายนอกของบคคล ซงท าใหตวบคคลนนแสดงพฤตกรรมออกมา

บช (Beach, 1985:379 อางถงในยงยทธเกษสาคร,2545:32)ไดใหความหมายของแรงจงใจวา แรงจงใจหมายถง การกระท าใหคนเตมใจทใชพลงงานของเขาเพอประสบความส าเรจตามเปาหมาย (Goal) หรอเพอรางวล (Reward)ทจะไดรบเปนสงตอบแทน

กราลนค (Guralnik, 1970:929 อางในยงยทธเกษสาคร, 2545:133) ไดอธบายความหมายของแรงจงใจ (Motivation) ในลกษณะของการจดการวาหมายถง แรงขบของแตละบคคลซงเปนสาเหตทท าใหบคคลแสดงพฤตกรรมโดยเฉพาะทเกดขนในการท างานหรอการกระท าทบคคลจะท างานส าเรจ โดยไดรบอทธพลจากการกระท าของคนอนทก าหนด แนวทางเฉพาะใชในการบรหารโดยผบรหารจะจงใจพนกงานท างานใหองคการอยางมประสทธภาพ

ฮอดเกตต (Hodgett, 1999: 36 อางถงใน ยงยทธเกษสาคร, 2545:135) ไดใหความหมายของแรงจงใจ หมายถงการกระตนเรงเราและการท าใหเกดอทธพลเหนอพฤตกรรมคนอนจะยงผลใหคนเกดความรสกภายใน เปนพลงมการเรงเราหรอการเคลอนไหวทบงการ หรอเปนชองทางใหมพฤตกรรมมงสเปาหมายทตองการ ทงนโดยอาจกระตนเรงเราและท าใหเกดอทธพลเชนวานน ดวยวธเชงปฎธานหรอเชงบวก (Positive) ดงเชนการด าเนนการเพอสนองความปรารถนาตาง ๆ ใหพอใจของบคคล และดวยวธการจงใจเชงลบ (Negative incentives) เชน การด าเนนงานบงคบใหท างานดวยวธการตาง ๆ หากไมปฏบตตามตองไดรบโทษ เปนตน

2.1.3 การเชอมโยงปจจยทสงผลตอการแสดงพฤตกรรมของมนษย

ปรยาพร วงศอนตรโรจน, (มปก. 109) ไดใหความหมายของแรงจงใจไววา หมายถง สภาวะของบคคลทถกกระตนใหแสดงพฤตกรรม ไปยงจดหมายปลายทาง ตามทตองการซงจะมลกษณะดงรปท 2.1

8

รปท 2.1 สภาวะของบคคลทถกกระตนแสดงพฤตกรรมไปยงจดหมายปลายทาง ในแตละสถานการณทแตกตางกนไป แตละคนจะเลอกพฤตกรรมเพอตอบสนองทเหมาะสมทสด พฤตกรรมทเลอกแสดงนเปนผลจากลกษณะในตวบคคลและสภาพแวดลอมดงน

1. ถาบคคลมความสนใจในสงใดกจะเลอกแสดงพฤตกรรม และมความพอใจทจะท า กจกรรมนน ๆ และพยายามท าใหเกดผลดทสด 2. ความตองการจะเปนแรงกระตนทจะท าใหกจกรรมตาง ๆ เพอสนองความตองการนน 3. คานยมทเปนคณคาของสงตาง ๆ เชน คานยมทางเศรษฐกจ สงคม ความงาม จรยธรรม วชาการ เหลานจะเปนแรงกระตนใหแสดงพฤตกรรมตามคานยมนน 4. ทศนคตทมตอสงหนงสงใด กมผลตอพฤตกรรมนน เชน ถามทศนคตทดตอการท างาน กจะท างานดวยความทมเท 5. ความมงหวงทตางระดบกน กเกดแรงกระตนทตางระดบกน คนทตงระดบความมงหวง

ไวสง จะพยายามมากกวาผทตงระดบความพยายามมงหวงไวต า 6. การแสดงออกของความตองการในแตละสงคม จะแตกตางออกไปตามขนมธรรมเนยม ประเพณ และวฒนธรรมของสงคมของตน ยงไปกวาน นคนในสงคมเดยวกนยงม

พฤตกรรมในการแสดงความตองการทตางกนอกดวย 7. ความตองการอยางเดยวกน ท าใหบคคลมพฤตกรรมทแตกตางกนได เชน การแสดงออก

ของความไมพอใจ 8. แรงผลกดนทแตกตางกน ท าใหการแสดงออกของพฤตกรรมทเหมอนกนได 9. พฤตกรรมอาจสนองความตองการไดหลาย ๆ ทางและมากกวาหนงอยางในเวลา

เดยวกน เชน ตงใจท างาน เพอใหไดเงนและไดชอเสยงความยกยองและยอมรบจากผอน

ดดแปลงสภาพภายใน

ความไมสมดลภายใน

เกดจากความตองการ ความคาดหวง

สงลอใจ

หรอ

เปาหมาย

พฤตกรรม

9

เอกชย กสขพนธ : 2538 ไดใหความหมายของแรงจงใจไววา การจงใจ (Motivation) หมายถง การกระท าทกวถทางทจะใหพนกงานหรอผปฏบตงานเกดพฤตกรรมในทางทตองการการจงใจจงเปนเสมอนแรงขบภายใน (Internal Drive) ทจะท าใหบคคลเกดพฤตกรรมการท างานในทางทถกตองและเปนไปตามองคการคาดหวงไว ดงนนพนฐานทส าคญของการจงใจกคอการสรางใหเกดความตองการ (Needs) ขนกอน เมอคนเกดความตองการแลวกจะเกดแรงขบ (Drive) หรอความอยากทจะกระท าขน จนผลสดทายกจะเกดการกระท าหรอพฤตกรรม (Behavior) ตามเปาหมายทตองการ ไวดงรปท 2.2 ความตองการ แรงขบ พฤตกรรม เปาหมาย (Needs) (Drives) (Behavior) (Goals)

รปท 2.2 ขนตอนการแสดงพฤตกรรม ทมา : เอกชย กสขพนธ, 2538

เกรยงศกด เขยวยง (2550: 336) ไดใหความหมายของแรงจงใจไววา การจงใจ (Motivation) หมายถง สภาวะของบคคลทถกกระตนใหแสดงพฤตกรรมไปยงจดหมายปลายทาง ความตองการแรงจงใจในการท างานใหเจรญกาวหนา การจงใจมลกษณะเปนนามธรรม กลาวคอเปนวธการทชกน าพฤตกรรมผอนใหประพฤตปฏบตตามวตถประสงคพฤตกรรมของคนจะเกดขนไดตองมแรงจงใจ (Motive) เหตนการจงใจจงเปนเรองเกยวโยงกบสงเราหรอแรงจงใจ ดงนนจงอาจกลาวไดวาการจงใจหมายถง ความพยายามทจะชกจงใหผอนแสดงออกหรอปฏบตตามตอสงจงใจ สงจงใจอาจมทงภายในและภายนอกตวบคคลนน ๆ เองแตมลเหตจงใจอนส าคญของบคคลคอ ความตองการ (Needs)

จากการทไดมผใหความหมายของแรงจงใจไวหลายทศทางน พอสรปไดวา แรงจงใจ หมายถง ทกสงทกอยางทเปนตวกระตน ใหบคคลแสดงพฤตกรรมใดพฤตกรรมหนงออกมาอยางมงมน เพอการด าเนนการสงใดสงหนง เรองใดเรองหนงใหส าเรจตามทตองการ

2.1.4 มลเหตจงใจในการท างาน

การท างานของแตละคนยอมขนอยกบมลเหตจงใจทเปนแรงกระตนใหคนแตละคนท างานผลงานจะดหรอไมขนอยกบองคประกอบตาง ๆ ตอไปน (ปรยาพร วงศอนตรโรจน, ปมก:120)

10

1. สงแวดลอมในการท างาน เชน สถานท แสงสวาง กฎระเบยบกฎเกณฑของสถานทท างาน บรรยากาศในการท างาน เปนตน

2. เศรษฐกจ เปนผลตอบแทนจากการท างาน ไดแก คาจาง คาแรง คาสมนาคณ โบนส คาตอบแทน รวมทงฐานะทางครอบครว รายจายของครอบครว ซงมผลตอการท างาน

3. ฐานะทางสงคม เปนสวนหนงของงานและสงคม ต าแหนงงาน หนาท การงานของแตละคน ไดรบการยอมรบจากสงคมกจะท าใหบคคลนนเกดความภมใจ มความรบผดชอบมากขน

4. เจตคตตองาน ความรสกวางานนนเปนสงทมคณคา เปนการรบผดชอบตอสงคมจะกอใหเกดประโยชนตอตนและสงคม นอกจากนความถนด ความสนใจ ความเอาใจใสกมผลตอการท างานเปนอยางมาก

5. ความมอสระในการท างาน ความสามารถทจะไดรบความรความสามารถไดเตมทโดยไมตองมใครบงคบ มอสระในการท างาน เหลานเปนมลเหตใหคนตงใจในการท างานและมความสขในการท างาน

2.2 ทฤษฏทเกยวของกบแรงจงใจในการปฏบตงาน

ทฤษฎแรงจงใจมหลายทฤษฎและแตกตางกนไป ทกทฤษฎตางกมความคลายคลงกนเปนทฤษฎทางจตวทยาทศกษาเกยวกบพฤตกรรมของมนษย เนอหาทฤษฎทเนนกระบวนการทส าคญ และเกยวของกบการศกษา มดงน

1. ทฤษฎแรงจงใจของเฟรเดอรคเทยเลอร

2. ทฤษฎล าดบขนตอนความตองการของ Maslow

3. ทฤษฎแรงจงใจ ของแมคเกรเกอร

4. ทฤษฎความตองการของอลเดอรเฟอร

5. ทฤษฏความตองการความส าเรจของแมคคลแลนด

6. ทฤษฎความคาดหวงของวรม

7. ทฤษฎวาดวยความยตธรรมของเสตนซ อดมส

8. ทฤษฎความคาดหวงของพอรตเตอรและลอเลอร

9. ทฤษฎเสรมแรงของสกนเนอร

10. ทฤษฎแรงจงใจของเฮอรซเบรก

11

2.2.1 ทฤษฎแรงจงใจของเฟรเดอรคเทยเลอร

ในยคของการบรหารเชงวทยาศาสตร (Scientific Management) วศวกรชาวอเมรกน คอ Frederick W. Taylor ไดเสนอหลกการบรหารเชงวทยาศาสตร มาใชในการจดการซงกอใหเกดปรชญาของการบรหารทเนนหลกการพนฐานของการน าวทยาศาสตรมาใชในกจกรรมการบรหาร การเนนการใหสงจงใจกบผท างานโดยถอหลกการวาท างานมากไดเงนมาก (more production more money) และเนนการใชประโยชนจากทรพยากรบคคลอยางสงสด เพอประโยชนขององคการ (วรเดช จนทรศร, 2544:32) ซงมสวนสมพนธกบการจงใจในการปฏบตงานมากทเดยว ไมวาจะเปนเรองของการก าหนดเวลากบความสามารถในการท างาน การจายคาตอบแทนเปนรายชนงาน การใหโบนสกบผปฏบตงาน เปนตน เทยเลอรเหนวาสงจงใจทางเศรษฐกจเปนปจจยส าคญทสดทจงใจใหพนกงานแตละคนท างาน จ านวนเงนทพนกงานรบจะมความส าคญมากกวาลกษณะของงานทปฏบต พนกงานจะท างานอะไรกไดทชวยใหเขาไดรบคาจางมากพอ การจงใจตามวธการทางวทยาศาสตรของ Frederick W. Taylor ใชไดผลในระยะส นเทานน เนองจากมนษยมชวตจตใจ ดงนน การปฏบตตอและใหลกนองท างานเสมอนเครองจกรจงไมอาจใชไดในระยะยาว

2.2.2 ทฤษฎล าดบขนตอนความตองการของ Maslow

Maslow ไดเสนอแนวคดเกยวกบพนฐานความตองการของมนษย มล าดบขนความตองการ (Hierarchy of Needs) 5 ขน ดงรปท 2.3 5. ความตองการความส าเรจสมหวงในชวต (Self – Actualization Needs) 4. ความตองการไดรบการยกยองสรรเสรญ (Esteem needs) 3. ความตองการทางสงคม (Social Needs) 2. ความตองการความปลอดภย (Safety needs) 1. ความตองการทางรางกาย (Physiological needs)

รปท 2.3 ขนตอนพนฐานความตองการของมนษย ของ Maslow

12

1. ความตองการทางรางกาย (Physiological needs)เปนความตองการพนฐานของมนษยอนเปนสงจ าเปนในการด ารงชวต เชน น า อาหาร อากาศ ทอยอาศย การพกผอน เปนตน

2. ความตองการความปลอดภย (Safety needs)เมอไดรบการตอบสนองทางรางกายแลวขนตอไปคอความตองการความปลอดภยตาง ๆ ไดแกความมนคงในชวต ไมวาจะเปนอาชพ หรอ การท างาน เปนความตองการทจะท าใหเกดความรสกปลอดภยในชวต

3. ความตองการทางสงคม (Social Needs)เปนความตองการขนท 3 เมอความตองการในขนท 1 และ 2 ไดรบการตอบสนองแลว มนษยจะมความตองการสงคม ตองการเพอน ตองการความรก ความเปนมตรจากบคคลอน ๆ

4. ความตองการไดรบการยกยองสรรเสรญ (Esteem needs)เปนความตองการ การยอมรบจากบคคลอน การมเกยรต มชอเสยงในสงคม อยากมต าแหนงมอ านาจเปนตน

5. ความตองการความส าเรจสมหวงในชวต (Self – Actualization Needs)เมอความตองการพนฐานขนท 1 ถง 4 ไดรบการตอบสนองแลวในขนนเปนความตองการ ความส าเรจ สมหวงในชวตตามทบคคลนนปรารถนา เชน ตองการเปนผจดการฝาย ตองการผชวยผจดการ หรอตองการสรางสงประดษฐใหม ๆ ในสงคม เปนตน

ความคดเกยวกบล าดบขนความตองการของมนษยของ Maslow นไดแสดงใหเหนถงความ

ตองการของมนษย ในแตละระดบวามความแตกตางกนอยางไร และทส าคญกคอเมอความตองการขนตนไดรบการตอบสนองแลว มนษยจงจะมความตองการในขนตอไป ดงนน ในการจงใจคนใหปฏบตงาน จงจ าเปนตองพจารณาถงความตองการพนฐานดงกลาวดวย

ประเดนทนาศกษากคอ Maslow น เขาเชอวา ความตองการของมนษยนนจะเปลยนแปลงไดตามฐานะของแตละคนและสงแวดลอม กลาวคอ เมอมนษยมความตองการทางดานรางกายหรอทางดานวตถครบแลว กจะมความอยากหรอความตองการทละเอยดออนสงขนไปอกไมมทสนสด โดยมาสโลว กลาววา เมอความตองการใดเหลานไดรบการตอบสนองแลวความตองการนนกจะไมจงใจใหคนท าอะไรขนอกจนกวาความตองการทอยในระดบสงกวาจะเกดขน และความตองการระดบสงกจะเปนตวกระตนใหคนอยากจะท าอะไรตอไป แตหากความตองการทต ากวายงไมไดรบการตอบสนอง ความตองการในระดบสงจะไมเกดขน เชนเดยวกน พฤตกรรมในขณะนนจงเปนไปเพอสนองความตองการต ากอน ดงนน สาระส าคญของทฤษฎความตองการตามล าดบขนนจงมารถสรปไดวาความตองการทง 5 ล าดบขนของมนษย มความส าคญไมเทากน โดยคนแตละคนจะปฏบตตนใหสอดคลองกบบ าบดความตองการ ในแตละล าดบขนทเกดขน ตามความรนแรงในแตละ

13

ชวงเวลาและตามความตองการตงแตขนท 1-5 จะมความรนแรงตอบคคลมากนอยเพยงใดนนขนอยกบความพงพอใจทไดรบจากการตอบสนองความตองการในล าดบตน ๆ ทผานมา

สรปไดวา ความตองการทง 5 ล าดบขนของคนเราจะมความส าคญไมเทากน โดยคนแตละคนจะปฏบตตนใหสอดคลองกบการบ าบดความตองการทเกดขนในแตละขนตอนตามความรนแรงในแตละชวงเวลาตามความตองการตงแตขนท 1 – 5 และความตองการนนจะมความรนแรง ตอบคคลมากนอยเพยงใดนน ขนอยกบความพงพอใจทไดรบจากการสนองตอบความตองการในล าดบขนแรก ๆ ทผานมาวาเปนอยางไร

2.2.3 ทฤษฎแรงจงใจ ของแมคเกรเกอร

นบตงแตป ค.ศ. 1950 เปนตนมาการบรหารหรอการจดการไดมงเนนความส าคญขององคประกอบในการจงใจคนเปนอยางมาก ไมวาจะเปนสภาพทท างานเงนเดอนหรอการลงโทษ ซงเปนแรงจงใจ (Incentive) แบบหนง Douglas McGregor จากสถาบน Massachusetts Institute of Technologyไดเสนอความคดเกยวกบคนในองคการเปนทฤษฎ X และ ทฤษฎ Y ซงจ าแนกคนเปน 2 กลม ดงตารางท 2.1

ตารางท 2.1 การเปรยบเทยบลกษณะคนตามทฤษฎ X ทฤษฎ Y

THEORY X THEORY Y 1. โดยปกตวสยแลวคนจะขเกยจไมชอบท างานและจะเลยงงานถาท าได 2. ดวยเหตทคนไมชอบท างาน ดงนนจงตองมการสงการ ควบคมและการจงใจทางลบ เพอใหเขา ท างานตามเปาหมายของบรษท 3. โดยเฉลยทวไปคนชอบรบค าสงจะพยายาม หลกเลยงความรบผดชอบมความทะเยอทะยาน นอย แตตองการความมนคงในการท างาน

1.ส าหรบคนสวนใหญแลวรกทจะท างานและมความรบผดชอบ 2. คนจะมการควบคมตนเองในการท างานเพอใหบรรลเปาหมายของบรษท ซงเขาเอง กยอมรบ 3. ภายใตสภาพการท างานทเหมาะสมคนจะเรยนรการยอมรบและอยากมความรบผดชอบมากขน 4. คนจะมความสนใจในการเรยนร เพอพฒนาความคดทกษะ การท างานตลอดจน ความคดรเรมสรางสรรคในการท างาน

14

จากทฤษฎพนฐานทเ กยวของกบการจงใจทไดกลาวมาแลวขางตน จะเหนไดวาความส าคญของการจงใจอยทการศกษาพนฐานความตองการของคน พฤตกรรมการท างานของคน ซงมความแตกตางกน เพอใหทราบถงวธการและเทคนคทควรใชในการจงใจบคคลแตละประเภทในองคกรใหสามารถปฏบตงานตามเปาหมายขององคการได โดย Douglas McGregor ไดอธบายวา พฤตกรรมของมนษยมความแตกตางกน 2 ลกษณะ กลาวคอ ลกษณะแรกเปนทศนะในทางลบ เรยกวาทฤษฎ X และลกษณะทสองเปนทศนะในทางบวก เรยกวาทฤษฎ Y ลกษณะบคคลตามทฤษฎ X เชอวาบคคลขเกยจไมชอบท างาน ผบรหารจงจ าเปนตองพยายามก าหนดมาตรฐานในการควบคมผใตบงคบบญชาอยางใกลชดมการสงการโดยตรง การใชระเบยบและหนาทการลงโทษจ าเปนตองมการจงใจจะเนนคาตอบแทนดานการเงนและผลประโยชนอน ๆ จะเหนวาจดส าคญของการจงใจคอ การตอบสนองความตองการของคนดวยความตองการพนฐานเทานน เนองจากทฤษฎ X จะตงอยบนขอสมมตฐานของการตอบสนองความตองการระดบต า คอความตองการทางดานรางกายและความตองการความปลอดภย

สวนลกษณะบคคลตามทฤษฎ Y เชอวาบคคลไมไดเปนดงเชนทฤษฎ X โดยเชอวาการมสภาพแวดลอมทเหมาะสมและการใชแนวทางทเหมาะสม คนจะควบคมและสงงานดวยตนเอง แรงจงใจคอ ความรบผดชอบซงมอยทกคน ผบงคบบญชาเพยงจดสภาพแวดลอมใหเหมาะสมและวธการปฏบตงานทชวยใหบคคลเหลานสามารถประสบความส าเรจตามเปาหมายของเขาเอง ควบคไปกบความส าเรจในเปาหมายขององคกรไปพรอมกนเทานน เนองจากทฤษฎ Y จะตงอยบนขอสมมตฐานของการตอบสนองความตองการในระดบสง คอ ความตองการทางดานสงคม ความตองการชอเสยง และความตองการความส าเรจในชวต

2.2.4 ทฤษฎความตองการของอลเดอรเฟอร(Alderfer’s Modified Need Hierachy Theory)

ทฤษฎความตองการพฒนาใชในป ค.ศ. 1972 เรยกวา ทฤษฎ อ อาร จ (ERG : Existence-Relatedness-Growth Theory) สบเนองจากไดมการศกษาเพอทดสอบทฤษฎความตองการตามล าดบของ Maslow พบวาไมตรงกบทฤษฎ คอการตอบสนองความตองการ ไมเปนไปตามลกษณะตามล าดบขนของ Maslowอลเดอรเฟอร จงไดเสนอทฤษฎความตองการ อ อาร จ ขนโดยมความตองการของบคคล 3 ประการคอ

1. ความตองการมชวตอย (Existence Needs) เปนความตองการทจะตอบสนองเพอใหมชวตอยตอไป ไดแกความตองการทางกายและความตองการความปลอดภย

15

2. ความตองการมสมพนธภาพกบคนอน (Relatedness Needs) เปนความตองการของบคคลทจะมมตรสมพนธกบบคคลรอบขางอยางมความหมาย

3. ความตองการเจรญกาวหนา (Growth Needs) เปนความตองการสงสด รวมถงความตองการไดรบการยกยองและความส าเรจในชวต

จะเหนไดวาทฤษฎ E R G ของอลเดอรเฟอร ชใหเหนถง ความตองการของมนษยแตกตางไปจากทฤษฎล าดบขนของ Maslow แตอธบายในขอบเขตทกวางขวางกวา Maslow

2.2.5 ทฤษฏความตองการความส าเรจของแมคคลแลนด (Mcclelland’s Achievement Motivation Theory)

แมคคลแลนดเนนถงความตองการ 3 ประการคอ 1. ความตองการประสบความส าเรจ (Need for Achievement) เปนความตองการมผลงาน

และบรรลเปาหมายทพงปรารถนา 2. ความตองการมตรสมพนธ (Need for for Affiliation) เปนความตองการมสมพนธภาพท

ดกบผอน 3. ความตองการอ านาจ (Need for Power) เปนความตองการมอทธพลและครอบง าเหนอ

ผอน

จากการศกษาของแมคคลแลนดพบวา ผทมแรงจงใจดานความส าเรจโดยตวของเขาเองจะมลกษณะทส าคญ 3 ประการ คอ

1. พวกเขาตองการก าหนดเปาหมายของพวกเอาเองไมตองการความเลอนลอยไรเปาหมา 2. พวกเขาจะไมก าหนดเปาหมายทยากหรองายตอความส าเรจมากจนเกนไป และ 3. พวกเขาตองการสงยอนกลบเกยวกบผลการปฏบตงานของพวกเขา ซงเขาตองการรวา

เขาท างานไดดแคไหน ส าหรบผบรหารแลวความตองการอ านาจบารมเปนความตองการทสงกวาความตองการความสมฤทธผล และความตองการผกพน

ทฤษฎแรงจงใจของแมคคลแลนดเปนแนวคดลกซงและกวางไกล กลาวคอคนจะมแรงจงใจใฝสมฤทธไดจะตองไดรบการปลกฝงตงแตครอบครว โรงเรยน จนถงองคการทคน ๆ นน เขาไปเกยวของ

16

2.2.6 ทฤษฎความคาดหวงของวรม(The Expectancy Theor : Vroom,)

วรมศกษาความสมพนธระหวางการท างานกบรางวลตอบแทนบคคลจะเลอกรบรตามความคาดหวงรางวล ทคาดวาจะไดรบ บคคลจะเลอกท างานในระดบทผลออกมาไดรบผลประโยชนมากทสด บคคลจะท างานหนกถาเขาคาดหวงวาความพยายามของเขาจะน าไปสรางวลทเขาตองการ โดยมองคประกอบ 3 ประการ ดงรปท 2.4

1. ความคาดหวง (Expectancy) แสดงความสมพนธระหวางความพยายามในการท างานกบผลงานทเกดขน คอ การทบคคลประเมนความเปนไปไดวา ถามความพยายามเพมขนหรอท างานหนกขนจะน าไปสผลงานทดขน

2. สงทเปนเครองมอ (Instrumentality) คอการรบรและหวงผลงานทเกดขนจากการมความ พยายามเพมขนจะน าไปสรางวลตอบแทนทตองการ 3. ความชอบพอ (Valence) เปนความตองการภายในบคคลคอ คณคาของรางวลหรอ

ความชอบพอในรางวล สงทเปนเครองมอ

คาดหวง รบร

ความชอบพอ

รปท 2.4 ความคาดหวงทมผลตอการจงใจในการท างาน ทมา : เกรยงศกด เขยวยง, 2550: 342

องคประกอบทง 3 ประการนเปนสงทมอทธพลตอการจงใจ โดยตองสมพนธตอเนองกนเปนกระบวนการคอ การจงใจในการท างานนนเพมขนจากการทบคคลมความคาดหวงในการท างานของตน นนคอรวาความสามารถของคนจะน าไปสผลงานทดและรบรวาอะไรคอรางวลตอบแทนส าหรบผลงานทดนน หรอรบรวาจะไดรบรางวลนนแลวจะตองชอบพอในรางวลนนดวย เมอองคการมองคประกอบทงสามประการเปนไปอยางสอดคลองกนดงนแลว กจะเกดแรงจงใจในการท างาน ซงจะไปกระตนความพยายามใหสงขนอก การจงใจในการท างานเปนกระบวนการทตอเนองไมมทสนสดของเขาจะน าไปสรางวลทเขาตองการในดานรายรบ หรอต าแหนงทสงขน ระดบผลผลตของบคคลใดจะขนอยกบแรงผลกดน 3 ประการคอ

ความพยายาม ท างาน รางวล แรงจงใจ

17

1. เปาหมายของบคคลนน 2. ความเขาใจหรอการรบรในความสมพนธระหวางผลผลต และการประสบความส าเรจ ตามเปาหมาย 3. การรบรในความสามารถ ของเขาวาจะมอทธพลมากนอยเพยงใดตอระดบผลผลต

2.2.7 ทฤษฎวาดวยความยตธรรมของเสตนซ อดมส (Equity Theory)

ทฤษฎวาดวยความยตธรรมของเสตนซ อดมสมงเนนปจจยส าคญ 2 ประการในการใหรางวลตอบแทนคอ ปจจยน าเขาและปจจยน าออก ปจจยน าเขาหมายถง คณสมบตของบคคลทมส าหรบการท างาน เชน ระดบการศกษา ทกษะ ความอาวโสความพยายามทมเทใหกบงาน เปนตน ปจจยน าเขานเปนสงทก าหนดความรสกของบคคลวา ตนเองควรจะไดรบรางวลตอบแทนอยางไร ปจจยน าออกหมายถงรางวลตอบแทนทบคคลไดรบ เชน เงนเดอน รายไดอน การยอมรบ การเลอนขนเลอนต าแหนง เปนตน ปกตคนเรามแนวโนมทจะประเมนความยตธรรมในสงทควรไดรบเสมอ คอจะดระหวางผลไดทตนไดรบเปนอตราสวนอยางไรตอปจจยน าขาวของตน เมอไดรอตราสวนของตนแลวกจะน าไปเปรยบเทยบกบอตราสวนของเพอนรวมงานคนอน ๆ ทท างานเหมอน ๆ กน เพอใหรวารางวลนน มความเสมอภาคกนหรอไม ในการเปรยบเทยบเมอพบวาการใหรางวลตอบแทนไมมความยตธรรมกจะกระท าในสงทตนคดวาเปนขอแลกเปลยนทยตธรรมหรอเหมาะสม ซงอาจเขยนเปนสมการไดดงน

ผลลพธของบคคลหนง

ปจจยน าเขาของบคคลหนง

ผลลพธของอกบคคลหนง

ปจจยน าเขาของอกบคคลหนง

แนวความคดนมประโยชนตอผบรหาร คอใหรวาการใหรางวลตอบแทนอยางไมเปนธรรมขององคการ มผลกระทบตอความตองการภายในของบคคลในการแสวงหาความยตธรรม การจงใจในการท างานจงควรมความยตธรรมในการใหรางวลตอบแทน อยางไรกตามไมควรสรางแรงจงใจ โดยใหรางวลตอบแทนทสงเกนกวาการท างาน เพอหวงจะใหการท างานเพมขน เพราะการใหรางวลมากเกนไปแกบคคลหนงยอมท าใหบคคลอนรสกไมยตธรรม และผบรหารควรค านงถงตวแปรดานการรบรของบคคลจะมผลกระทบตอการสรางความเสมอภาค เพอการจงใจในการท างาน

ดวย เพราะการรบรความเสมอภาคในความรสกของแตละคนยอมแตกตางกนออกไปตามการรบร ดงรปท 2.5

18

รปท 2.5 ทฤษฎความยตธรรมของ Stancy Adams ทมา : เกรยงศกด เขยวยง. 2550: 343

2.2.8 ทฤษฎความคาดหวงของพอรตเตอรและลอเลอร (Poster and Lawler Model)

Porter และ Lawler ไดชใหเหนถงความพยายามของบคคลขนอยกบมลคาของรางวลกบการรบรความเปนไปไดเของรางวลและความสามารถในการท างานตลอดจนการรบรความตองการในงาน ชวยบคคลมองเหนความส าเรจในการท างานซงน าไปสรางวลและความพงพอใจ การท างานมอทธพลตอความรสกไดรบรางวลทเทาเทยมกนแตละบคคลจะมองเหนรางวลทเหมาะสมกบความพยายามทมผลกระทบตอความพงพอใจ ตลอดจนมลคาของรางวลทแทจรงจะมอทธพลตอความพงพอใจดวย ตวแบบความคาดหวงในการจงใจของ Porter และ Lawler แสดงไวดงรปท 2.6

รปท 2.6 ตวแบบความคาดหวงในการจงใจของ Porter และ Lawler

ความสมดลและ ความไมสมดล ของรางวล

รางวลไมยตธรรม

รางวลทยตธรรม

มากกวารางวลทยตธรรม

ความไมพงพอใจผลผลตลดลงออกไปจากองคการ

ความตอเนองในผลผลต ระดบเดยวกน

งานหนกขน รางวลลดลง

19

จากตวแบบการจงใจของ Porter และ Lawler สรปไดวา การปฏบตงานจะท าใหบคคลไดรบรางวลเปนการตอบแทน รางวลบางอยางเปนรางวลจากภายนอก เชน การเพมคาจางเงนเดอน และการเลอนต าแหนง เปนตน สวนรางวลทเรยกวาเปนรางวลภายใน เชน การยอมรบตนเอง และความส าเรจในชวต เปนตน บคคลจะประเมนวาการทตนจะทมเทใหกบการปฏบตงานมากนอยเพยงใด ยอมขนอยกบความคาดหวงไว จะไดรบความเปนธรรมเพยงใด กลาวคอ ถาเขาคาดหวงรางวลทเขาไดรบมความเปนธรรม จะท าใหเขาเกดความพอใจในการท างาน

2.2.9 ทฤษฎเสรมแรงของสกนเนอร (Skinner’s Reinforcement Theory)

สกนเนอรและผรวมงาน ไดศกษาถงการท างานทดทควรยกยอง โดยวเคราะหสถานการณการท างานเพอพจารณาสาเหตและกระตนการเปลยนแปลงเพอขจดปญหาอปสรรคในการท างาน เปาหมายของการมสวนรวมของแรงงานและการชวยเหลอ ตลอดจนการปรบปรงการท างาน การปอนกลบอยางรวดเรวของผลลพธทเกดขน และรางวลจากการยอมรบตลอดจนการยกยองบคคลทท าด

ทฤษฎของสกนเนอรเนนย าแรงจงใจทเปนพนฐานในการปรบปรงพฤตกรรม และเทคนคในการเปลยนพฤตกรรมของมนษย เขาเชอวาพฤตกรรมของมนษยถกเปลยนไป เนองจากแรงจงใจ เทคนคนสามารถท าใหมนษยเกดพฤตกรรมซ าหรอเปลยนพฤตกรรมอน วธการเสรมแรงตามทฤษฎของ Skinner แสดงไวในแผนภมท 7 ทฤษฎการเสรมแรงของ Skinner ท าได 4 วธคอ

1. การเสรมแรงทางบวก (Positive reinforcement)หมายถงการบรหารรางวลตอบแทนตามผลการปฏบตงาน เพอใหเกดพฤตกรรมทพงปรารถนา เปนการสรางใหเกดพฤตกรรมมากขนดวยการใหรางวลพเศษส าหรบการกระท าอยางใดอยางหนง เชน การสรรเสรญพนกงาน เมอท างานเสรจตามก าหนด เมอพนกงานไดรบการชมเชยถอวาเปนการกระตนใหผลส าเรจของการท างานในอนาคต

2. การเรยนรหลกเลยงปญหา (Avoidance Iearning)หรอการเสรมแรงดานลบ (Negative reinforcement) หมายถงการจดล าดบเหตการณหรอปญหาทไมนาพงพอใจตอจากพฤตกรรมทพงพอใจ การเรยนรทเกดขนเพราะพนกงานสามารถปฏบตตามหนาททไดท าอยางอน เนองจากกลวผลรายทจะไดรบ เชน หวหนาสงพนกงานวาอยาท างานลาชา การเรยนรหลกเลยงปญหาเกดจากบคคลตองการเลยงผลลพธทไมนาพอใจ จงมพฤตกรรมทไมท าใหเกดผลลพธนน

20

3. การยบย งพฤตกรรม (Extrinction) หมายถงการเลกใหรางวลเพอจดมงหมายในการยบย งพฤตกรรมอยางใดอยางหนงในอนาคต เปนพฤตกรรมทมผลดานบวกเปนการระงบพฤตกรรมบางอยาง โดยการลดการเสรมแรง เชน ผบรหารตองการใหพนกงานท างานลวงเวลานอยลง โดยการท างานใหมประสทธภาพมากขน จะเลกขอบคณพนกงานทท างานลวงเวลา และการท างานในวนสดสปดาหพนกงานจะไมไดรบการกระตนใหมพฤตกรรมตอเนอง

4. การลงโทษ (Punishment) หมายถงการปรบพฤตกรรมทเกยวของ ภายใตเงอนไขทวา การใหผลลพธทเปนลบ จะชวยลดหรอยบย งพฤตกรรมเปนการลบพฤตกรรม เนองจากผลลพธทไมพงพอใจ เชน การวากลาวตกเตอน การลดอ านาจหนาทเปนตนดงรปท 2.7

รปท 2.7 วธการเสรมแรงตามทฤษฎของสกนเนอร ทมา : เกรยงศกด เขยวยง,2550: 345

สรปไดวา ทฤษฎแรงจงใจของสกนเนอร มความเชอมนวาการเสรมแรงทางบวก หรอการใหรางวล เปนวธทดกวาการลงโทษ ดงนนในการสรางแรงจงใจจงควรเนนในเรองการชมเชย การกระตน การใหความชวยเหลอแกผ ปฏบตงานในการแกไขปญหา การสรางแรงจงใจ ถามประสทธภาพจรง ๆ จะตองอาศยการมอบหมายงานใหเหมาะสมกบคณสมบตของผปฏบตงาน และใหมสวนรวมในการตงเปาหมายและวธการด าเนนงานดวย จงไดผลดทสด

การเพมพฤตกรรม การลดพฤตกรรม

การเสรมแรงทางบวก

การเรยนรหลกเลยงปญหา

ใหผลลพธ เปนบวก

ยบย งผลลพธ ทเปนลบ

การยบย งพฤตกรรม

การเรยนรหลกเลยงปญหา

ใหผลลพธ เปนบวก

ใหผลลพธ ทเปนลบ

21

2.2.10 ทฤษฎแรงจงใจของเฮอรซเบรก

ในป ค.ศ. 1959 Frederick Herzberg จาก University of Utah ไดรวมความคดของ Taylor และ Maslow น าเสนอความคดทเกยวของกบความพงพอใจและความไมพงพอใจในการท างานของพนกงาน ซงมสวนส าคญตอการจงใจในการปฏบตงานมากทเดยว Herzberg ใหชอผลงานของเขาวา MotivationHygieneTheory ซงอาจเรยกไดวาเปนทฤษฎสององคประกอบ ของเฮอรซเบรก โดยสมมตฐานของทฤษฎ มดงน

สงจงใจม 2 แบบ คอ แบบท 1 เปนสงใหเกดความพงพอใจในการท างาน และแบบท 2 คอ

การปองกนการเกดความไมพงพอใจในการท างาน ซงเรยกแบบทหนงวา Motivators (ปจจยจงใจ หรอ ปจจยกระตน) และเรยกแบบทสองวา Hygienes (ปจจยค าจน) องคประกอบของทฤษฎ เฮอรเบอรก(Herzberg’s Two Factor Theory) เปนทฤษฎแรงจงใจทศกษาถงสาเหตจงใจใหการท างาน Herzberg พบวาม 2 ปจจยทเกยวของกบการจงใจในการท างาน ปจจยกระตน (Motivation Factor) ท าใหคนท างานมความรสกพอใจในงาน มความรสกในดานด ปจจยเหลานสวนใหญเกยวของกบงานทปฏบตอยโดยคนจะถกจงใจใหเพมผลผลต ปจจยกระตนไดแก ความส าเรจของงาน การยอมรบนบถอ ความรบผดชอบ โอกาสกาวหนา และลกษณะของงานทท า ถาปจจยเหลานคนท างานกจะเกดความพอใจในการท างาน และเกดแรงจงใจ เพราะสามารถสนองความตองการส าเรจใหชวตได แตถาไมมปจจยเหลานความพอใจในการท างาน และแรงจงใจกไมเกดขน ปจจยกระตนท าใหคนท างานมความรสกในดานด เปนสงจงใจภายในความรสกนกคดของคน ปจจยกระตนจะน าไปสการจงใจในวธการบรหารงานดวย

1. ปจจยกระตน (Motivation Factor) ท าใหคนท างานมความรสกพอใจในงาน มความรสกในดานด ปจจยเหลานสวนใหญเกยวของกบงานทปฏบตอยโดยคนจะถกจงใจใหเพมผลผลต ปจจยกระตนไดแก ความส าเรจของงาน การยอมรบนบถอ ความรบผดชอบ โอกาสกาวหนา และลกษณะของงานทท า ถาปจจยเหลานคนท างานกจะเกดความพอใจในการท างาน และเกดแรงจงใจ เพราะสามารถสนองความตองการส าเรจใหชวตได แตถาไมมปจจยเหลานความพอใจในการท างาน และแรงจงใจกไมเกดขน ปจจยกระตนท าใหคนท างานมความรสกในดานด เปนสงจงใจภายในความรสกนกคดของคน ปจจยกระตนจะน าไปสการจงใจในวธการบรหารงานดวย

2. ปจจยค าจน (HerzbergFactors) เปนปจจยปองกนไมใหคนเกดความไมพอใจในงานทปฏบตอย เชน นโยบายของหนวยงานและการบรหาร การบงคบบญชา สภาพการ

22

ท างาน ความสมพนธระหวางบคคล รายได ต าแหนงและความมนคง ถาปจจยเหลานขาดไปจะท าใหเกดความไมพอใจในการท างาน แตถามอยกจะสามารถชวยปองกนไมใหเกดความไมพอใจในการท างาน แตกไมไดเพมความไมพอใจในการท างานหรอเพมแรงจงใจได ปจจยเหลานมไดเปนสงจงใจทจะท าใหเกดผลผลตเพมขน แตจะเปนขอก าหนดเบองตน เพอปองกนไมใหคนเกดความไมพอใจงานทท าอย ตวอยางเชน การนดหยดงานของคนงานในโรงงาน มปญหามาจากเรองเงนซงอยในปจจยค าจน

ทฤษฎแรงจงใจทกลาวมาขางตน อาจกลาวไดวาเปนทฤษฎเกยวของกบปจจยภายในของแตละบคคล ซงมอยแตกตางกนในการบรหารทรพยากรมนษย ผบรหารจะพบวาการท างานของพนกงานมความแตกตางกน บางคนขยนหมนเพยรท างานหนกกวาคนอน มประสทธภาพในการท างานสงวาคนอน ทงนอาจเนองมาจากแรงจงใจในการท างานไดรบผลกระทบจากปจจยในทแตกตางกน ปจจยทส าคญทมผลกระทบตอการกระตนใหเกดพฤตกรรม ไดแก ความสนใจ ทศนคตและความตองการ ในความเปนจรงพบวาคนทท างานหรอกระท ากจกรรมทตนเองชอบหรอสนใจมกจะยนดหรอทมเทความพยายามใหกบงานหรอกจกรรมนน ๆ มากกวาการท างานทตนไมสนใจ นอกจากนคนทมทศนคตในทางบวกตองานนนกขยนหมนเพยรท างานหนกยงขน จงอาจกลาวไดวา ความสนใจและทศนคตทดมตองานมผลกระทบตอการจงใจในการท างานของพนกงานไดมการคนควาเกยวกบความตองการของมนษยและพบวา เมอมนษยมความตองการเกดขน และความตองการนนยงไมไดรบการตอบสนอง จะมความพยายามเพมขนเพอใหสามารถตอบสนองความตองการของตนใหได นอกนนไดมการศกษาปจจย

ภายนอกของบคคลหรอปจจยดานองคการซงมผลกระทบตอสมาชกในองคการ ทงนกเพอประโยชนตอผบรหารในอนทจะรกษาพฤตกรรมทพงประสงคไว ผบรหารจงควรควบคมปจจยภายนอก โดยพยายามปรบปรงปจจยเกยวกบงานเพอสรางแรงจงใจ และพยายามรกษาปจจยแวดลอมของงานใหอยในระดบทจะไมกอใหเกดความไมพอใจในการท างาน

สรปไดวาตามทฤษฎของ Herzberg ม 2 มตทแตกตางกนทอยดวยกน กลาวคอ มตหนงเรมจากความพอใจในการท างาน ตอเนองไปถงไมมความพอใจ สวนอกมตหนงเรมจากความพอใจในการท างานตอเนองไปจนถงไมมความไมพอใจ ดงนน ในกระบวนการทตองการสรางใหเกดแรงจงใจทดในการปฏบตงานส าหรบการน าทฤษฎแรงจงใจของ Herzberg ไปประยกตน นจ าเปนตองจดและก าหนดปจจยตาง ๆ ทง 2 ดาน ทงดานทเรยกวา HerzbergFactors หรอปจจยค าจน และดานทเรยกวา Motivator Factors หรอปจจยค าจนนนจะชวยปองกนไมใหคนงานเกดความไม

23

พอใจในการท างานสวนปจจยจงใจนนจะท าใหคนงานมความสข หรอมความพงพอใจในงานทปฏบตอย ทฤษฎของ Herzberg ไดชใหเหนวาผบรหารจะตองมทศนคตทเกยวกบงานของผใตบงคบบญชา 2 ประการคอ ประการทหนงสงทผใตบงคบบญชามความสข และประการทสองสงทท าใหเขาไมมความสขในการท างาน เดมนนการจงใจมกจะคดวาเปนดานการเงนเทานน การปรบปรงในดานความสมพนธกบผอนและสภาพแวดลอมในการท างาน จะน าไปสการเพมผลผลต การขาดงานและการออกจากงานจะนอยลง ซงสงเหลานเปนขอสมมตฐานทไมถกตอง แททจรงแลวปจจยเหลานเปนเพยงปจจยทปองกนไมใหคนงานเกดความไมพอใจในการท างานและไมใหเกดปญหาเทานนเอง มไดเปนตวจงใจใหคนท างาน ปจจยทจงใจใหคนท างานจะอยทปจจยทจะเปนตวตวจงใจใหเกดการเพมผลผลตของพนกงานท Herzberg เรยกวา Motivator Factors ส าหรบปจจยค าจนหรอ Herzberg เรยกวาHygienesFactors นน เหมอนกบการมสขอนามยดปองกนเชอโรคหรอโรคภยไขเจบได คอ ปองกนไดแตไมใชท าใหแขงแรง ปจจยกลมนหมายถงรวมเงนเดอน การบรหารงาน การตรวจสอบควบคมงานและสภาพการท างาน เชน พนกงานทกคนยอมมความหวงวาจะไดรบเงนเดอนทเปนธรรม องคการกควรบรหารงานใหเหมาะสม สวนสภาพของงานกตองเปนทพอใจแกพนกงาน เมอองคการใหปจจยเหลานแกพนกงานในบางครงกใหเปลาใหดวยความจ าเปนหรอใหตามกฎหมาย แตถาปจจยเหลานขาดหายไปเมอใด กจะท าใหพนกงานไมพอใจเปนธรรมดาแลวผลผลตกจะต าลง ดงนนการสรางแรงจงใจตามทฤษฎของ Herzberg จะตองค านงถงปจจยทงสองดานควบคกนไปดวย ปจจยทเกยวกบสภาพการท างานกมสวนส าคญไมนอยโดยเฉพาะสงคมปจจบน ซงคณภาพชวตและเทคโนโลยตาง ๆ เจรญกาวหนามาก นอกจากจะชวยสรางความพอใจในการปฏบตงานแลว ยงเปนตวชวยใหปจจยกระตนมพลงแรงขนดวย

จากแนวคดของนกวชาการและจากทฤษฎตาง ๆ ทไดยกมากลาวอางในการศกษาครงนทงหมดสรปไดวา แตละทฤษฎมปจจยทเกยวของกบแรงจงใจของแตละทฤษฎททบซอนกนบางทฤษฎแบงไวเพยงกวาง ๆ หรออาจจะเปนการศกษาในแตละยคสมยตาง ๆ บางครงอาศยการจ าแนกกลมทแตกตางกน แตทกทฤษฎจะบอกถงการเกดแรงจงใจของมนษยคลาย ๆ กน และแรงจงใจท าใหมนษยแสดงพฤตกรรมในลกษณะตาง ๆ แตละทฤษฎไดสรปพฤตกรรมทเกดจากแรงจงใจคลายคลงกน โดยบอกวาแรงจงใจนนเกดจากความตองการของมนษย สงทตองการนนคอแรงจงใจใหกระท าหรอพฤตกรรม การสรางแรงจงใจใหเกดกบบคลากรในองคกรนนท าไดหลายวธซง มาสโลว ไดเสนอกรอบแนวคดการจงใจ 5 ขนคอ ความตองการทางดานรางกาย ความตองการความปลอดภย ความตองการทางสงคม ความตองการการยอมรบ และความตองการความส าเรจสมหวงในชวต อลเดอรเฟอร สรปความตองการของมนษยม 3 ดาน ประกอบดวย ความตองการเพอการ

24

ด ารงชวต ความตองการดานสมพนธภาพ และความตองการดานความเจรญกาวหนา เฮอรเบอรก กลาววา แรงจงใจในการท างานม 2 มต คอมตเรมจากความพอใจในการท างานตอเนองไปถงความไมพอใจในการท างาน แมคคลแลนด ไดแบงแรงจงใจออกเปน 3 ประเภท คอแรงจงใจเพอความส าเรจ แรงจงใจเพอการผกมตร ทฤษฎ X มองวาคนเราขเกยจตองบงคบควบคม ทฤษฎ Y กลบมองวา คนเราตองมความรบผดชอบ สกนเนอรไดสรปการเสรมแรงม 4 ประเภท ไดแกการเสรมแรงทางบวก การหลกเลยง การหยดพฤตกรรมบางอยาง และการลงโทษ ทฤษฎทงหมดทกลาวมาแสดงใหเหนวา แรงจงใจมสวนส าคญอยางยงตอการแสดงพฤตกรรม พฤตกรรมเกดขนมาไดเนองจากมแรงจงใจใหกระท า ยกตวอยางเชน ตองการอาหารจะตองหาเงนมาซอ การจะไดเงนตองท างานถามเงนมากกจะมอาหารกนมากไมตองอดอยาก เงนจงเปนแรงจงใจทท าใหมนษยตองดนรนแสวงหา การแสวงหาจงเปนพฤตกรรมทแสดงออกมาลกษณะทกระท า เชน ท างานหนก หรองานยาก ๆ ททางองคการก าหนดไวถาท าไดจะไดรบคาตอบแทนมาก ผทท างานยาก ๆ หรอท างานหนก ๆ กไดคาตอบแทนมากตามผลงานทท า ดงท เทยเลอร ไดกลาวไวในทฤษฎของเขาวาคนเหมอนเครองจกร ถาไดรบคาตอบแทนมากคนกยอมท างานมากตามคาแรงทไดรบ องคกรกมความเจรญกาวหนาหรอมความเขมแขง เพราะสงทองคกรต งเกณฑไวบรรลเปาหมายตามเกณฑ นกวชาการทงหลายจงไดมแนวคดคลาย ๆ กนวาแรงจงใจเกดมาจากความตองการ และแรงจงใจท าใหมนษยแสดงพฤตกรรมเพอตอบสนองความตองการ การตอบสนองคอพฤตกรรมทแสดงออกมาเมอบรรลผลความเจรญความเขมแขงกเกดกบองคกร องคกรกไดรบประโยชนจากการกระท า แสดงใหเหนไดวามความสอดคลองและสอดรบกนไปตามล าดบเปนลกโซทงทฤษฎของมาสโลวเฮอรซเบรกวรมอลเดอรเนอร แมคคลแลนด เปนตน แรงจงใจมอทธพลตอการแสดงพฤตกรรมมาก เพราะเปนพลงทสามารถท าใหบคคลเกดการเปลยนแปลงในดานตาง ๆ เชน ทศนคต ความคดเหน ความตงใจ อารมณ ความรสก และทส าคญทสดสามารถเปลยนพฤตกรรมของบคคลใหเปลยนไปในทางทด ผมแรงจงใจจะท าใหเกดความปรารถนาทไดรบความส าเรจจากการท างานและการแสดงออกตามความตองการเพอใหงานบรรลตามมาตรฐานทตงไวในฐานะเปนผศกษามความเหนดวยกบแนวความคดของทฤษฎตาง ๆ ทไดกลาวมา เหตผลเพราะวามนษยเราจะท าอะไรหรอแสดงพฤตกรรมอะไรกตามมมลเหตเกดมาจากแรงจงใจทงสนบางเรองกมแรงจงใจมาก บางอยางกมแรงจงใจนอยแตวาสงทตองการนนคออะไร ถามนษยเราไมมแรงจงใจกไมสามารถทจะท าสงใดใหส าเรจได เปรยบเสมอนคนเหมอลอยท าอะไรไมมแรงจงใจชกน า ไมมจตใจในการท างานมกจะท าอะไรผดพลาดอยเสมอและไมสามารถทจะท าอะไรใหบรรลผลตามทตองการได แรงจงใจจงเปนสงส าคญยงส าหรบการปฏบตงานหรอกระท าการใด ๆ ดงนน ในการปฏบตงานของผบรหาร ควรพจารณาความตองการของพนกงานในองคการ เพอกระตนและสงเสรมใหเกดแรงจงใจในการ

25

ท างาน เพราะแรงจงใจในการท างานของพนกงานจะชวยใหองคกรไดรบการพฒนา และมความเจรญกาวหนาตอไปในอนาคต แรงจงใจมทงแรงจงใจทเปนผลทางบวก และทเปนผลทางบวก และผลทางลบ แตแรงจงใจทเปนประโยชนกบองคกรจะเปนแรงจงใจทางบวก จงมการพดถงเฉพาะแรงจงใจในทางบวกเปนสวนใหญ เพราะเปนทปรารถนาของคนทวไปและเปนประโยชนตอองคกร ปจจยทางบวกนกวชาการเจาของทฤษฎคอ เฮอรซเบรก เรยกวาปจจยจงใจ ซงเปนปจจยทท าใหคนมความพงพอใจในการทจะปฏบตงาน เชน ความส าเรจในการท างาน การไดรบการยอมรบนบถอ ความกาวหนาในต าแหนง เปนตน อกปจจยหนงเปนปจจยปองกนไมใหเกดความไมพอใจในการท างานซง เฮอรซเบรก เรยกวาปจจยค าจนนนเปนปจจยทเสรมใหคนมแรงจงใจในการท างาน ไมท าใหคนมความไมพอใจในการท างานทท า เชน คาตอบแทน, สภาพแวดลอมในการท างาน, ความสมพนธระหวางคนในงานเปนตน

องคกรทกองคกรยอมมความตองการทจะใหองคกรของตนมความมนคงเจรญกาวหนา จงพยายามหาวธสรางแรงจงใจใหพนกงานขององคกรมความกระตอรอรนในการท างาน และคดคนแนวทางการท างานทมประสทธภาพมาใชในงานของตน การสรางแรงจงใจในการท างานถอวาเปนสงส าคญททกองคกรจะใชประโยชนจากการหาวธสรางแรงจงใจใหบคลากร ใหเกดประโยชนตอการพฒนาองคกรใหมากทสด ซงในการสรางแรงจงใจนนขนอยกบความสามารถของผบรหารองคกร ทจะเขาใจบคลากรแตละคนและทงกลม เพราะถาผบรหารเขาใจถงวธการสรางแรงจงใจแลว จะท าใหดงเอาพลงแฝงทมอยในตวบคลากรมาสรางประโยชนใหกบองคกรไดมากทสด เปนเหตน ามาซงความเจรญกาวหนาและมนคงขององคกร เปนธรรมดาของมนษยเมอมแรงจงใจไปกระตนใหเกดความตองการกยอมทจะหาแนวทางตอบสนองความตองการนน โดยการแสดงความพฤตกรรมตาง ๆ เพอใหไดสงทตองการ

ในการกระท านน แตละคนมเทคนควธการทตางกนแตมเปาหมายอยางเดยวกน ดงนนผบรหารจงตองมความเขาใจในการสรางแรงจงใจแกบคลากรในองคกรของตน แรงจงใจนนเกดขนจากภายในของแตละบคคลเปนความตองการของบคคลโดยธรรมชาตซงอาจเปนสงกระตนหรอยบย งไมใหเกดพฤตกรรมทไมดในการท างาน สวนแรงจงใจทเกดขนไดจากภายนอกอาจจะเปนสงแวดลอมในทท างานทงสงทเปนรปธรรมและนามธรรม ดงนนแนวทางสรางแรงจงใจใหกบเพอนรวมงานของผบรหารจ าเปนตองศกษาทฤษฏใหชดเจน สามารถน าไปใชไดอยางมทกษะ กอใหเกดความพงพอใจตอเพอนรวมงาน ตองานทท า ท างานดวยความพงพอใจ และความสขกบการท างาน

26

2.3 งานวจยทเกยวของ

งานวจยทเกยวของครอบคลมกาดาน ศกษาแรงจงใจในการปฏบตงานของบคลากร ปจจยทมผลตอการจงใจ แรงจงใจและผลส าเรจของ ปจจยทสนบสนนใหเกดความพงพอใจความพงพอใจในการปฏบตงาน โดยมขอสรปจากการศกษาดงตอไปน

ชนญธดา ประโยชรด (2547) ไดศกษาเรอง “แรงจงใจในการปฏบตงานของบคลากรผปฏบตงานของเทศบาลต าบลในเขตพนทจงหวดมหาสารคาม” พบวาบคลากรสวนใหญมแรงจงใจในการปฏบตงานอยในระดบปานกลาง โดยมแรงจงใจสงสด คอ ความส าเรจของการงาน บคลากรทมระดบการศกษา ต าแหนง ประสบการณในการท างานแตกตางกน มแรงจงใจในการปฏบตงาน โดยรวมและรายดานไมแตกตางกน แตละดานรายไดนน บคลากรทมรายไดแตกตางกนมแรงจงใจในการปฏบตงานเปนรายดานแตกตางกน สวนปญหาในการปฏบตงานของบคลากรผปฏบตงานของเทศบาลต าบลในเขตพนทจงหวดมหาสารคามทส าคญทสด ไดแก คาตอบแทนในการปฏบตงานนอกเวลานอยเกนไป การปฏบตงานไมเปนไปตามขนตอนทก าหนดไวในแผนระเบยบขอบงคบ ขาดผเชยวชาญในการก าหนดแผนงานทปฏบตตามหลกวชาการ นโยบายการบรหารขาดความชดเจน ขาดการท างานเปนทม มการแบงพรรคแบงพวก สถานทปฏบตงานไมสะดวกสบายเทาทควร งบประมาณทไดรบการจดสรรนอยเกนไป และอปกรณและเทคโนโลยททนสมยไมพอเพยงในการปฏบตงาน

คนสร แสงศรจนทร (2550) ไดศกษาเรอง “ปจจยทมผลตอการจงใจในการปฏบตงานของบคลากรเทศบาลต าบลบานด อ าเภอเมอง จงหวดเชยงราย” พบวาปจจยทสงผลตอแรงจงใจในการปฏบตงานของบคลากรเทศบาลต าบลบานดคอ ดานการไดรบการยอมรบนบถอ มคาเฉลยสงทสด รองลงมาคอ ดานความส าเรจในการปฏบตงาน ดานความรบผดชอบดานลกษณะของงานทปฏบต และดานความกาวหนาในหนาทการงาน มคาเฉลยต าสด สวนปจจยการบ ารงรกษาพบวา ดานความสมพนธในการท างานมคาเฉลยสงทสดรองลงมาคอดานความเปนอยสวนตว ดานการปกครองบงคบบญชา ดานความมนคง ดานนโยบายและการบรหารงาน ดานสภาพการท างาน และดานคาตอบแทนและสวสดการ มคาเฉลยต าทสด บคลากรทางเทศบาลต าบลบานดเหนวา ดานการบรหารงานการพฒนาบคลากรรวมทงคาตอบแทนและสวสดการ ถอวายงเปนปญหาของบคลากรในการปฏบตงาน

27

สภพ กนธมา (2550) ไดศกษาเรอง “แรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงานเทศบาลต าบลจงหวดเชยวใหม” พบวา พนกงานเทศบาลต าบลไดรบปจจยจงใจจากเทศบาลต าบล 4 ปจจย คอดานความส าเรจของงาน การยอมรบนบถอ ความรบผดชอบ ลกษณะและขอบเขตของงาน สวนปจจยค าจนในการปฏบตงานไดรบปจจยค าจน 5 ปจจย คอดานความสมพนธกบบคคลอน การปกครองบงคบบญชา นโยบายและการบรหาร สภาพแวดลอมในการท างาน และความมนคง ปจจยทงหมดมความสมพนธกบการปฏบตงานของพนกงานอยในระดบมาก ส าหรบปจจยสวนบคคลอนไดแก เพศ รายไดตอเดอน อาย สถานภาพทพกอาศย การศกษา ต าแหนง ปจจบน อายราชการ การปฏบตงานใหมหนวยงาน รายไดตอเดอน ไมมความคดเหนเกยวกบปจจยจงใจและปจจยค าจนในการปฏบตงานแตกตางกน และพบวาดานกลมอายทแตกตางกนและดานการปฏบตงานในหนวยงานมความแตกตางจากทคาดหวงไวในระดบทมนยส าคญ สวนทเหลอในปจจยสวนบคคลอนไมมความแตกตาง

ศรอนนต สดางาม (2550) ไดศกษาเรอง “แรงจงใจและผลส าเรจของงานของพนกงานสวนต าบล : ศกษาเฉพาะกรณองคการบรหารสวนต าบลในเขตอ าเภอพบลมงสาหาร” พบวาพนกงานสวนต าบลในเขตอ าเภอพบลมงสาหารมทศนคตตอองคการบรหารสวนต าบลในการปฏบตงานโดยรวมอยในระดบพอใจ (รอยละ 68.6 ) เมอพจารณาเปนรายประเดนพบวา ประเดนทพนกงานสวนต าบล มทศนคตทดมากทสดคอ ความพงพอใจทไดปฏบตงานใน อบต. รอยละ (85.40) รองลงมาคอ ต าแหนงงานทท าอยมประโยชนตอทองถนและประเทศชาต (รอยละ 83.9) สวนแรงจงใจทมตอผลส าเรจของงานอยในระดบมาก (70.1) ประเดนทมคาเฉลยสงทสดคอ ดานความสมพนธกบผรวมงาน (รอยละ 83.9) รองลงมาคอ ดานลกษณะงาน (รอยละ 77.4 ) ดานความรบผดชอบ (รอยละ 76.6) ส าหรบการประเมนผลส าเรจของงานของพนกงานสวนต าบลในภาพรวมอยในระดบปานกลาง (รอยละ 71.5) ดานทมคาเฉลยสงทสด คอ ดานความคดรเรม (รอยละ83.2) รองลงมาคอดานปรมาณงาน (รอยละ82.5) ดานคณภาพงาน รอยละ (69.3) และดานความมมนษยสมพนธ (รอยละ 63.5 ) ตามล าดบ สวนดานทมคาเฉลยต าทสด คอ ดานการแกปญหาและการตดสนใจ (รอยละ 57.6)

อรรถพล สหนาจ (2550) ไดศกษาเรอง “แรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงานองคการบรหารสวนต าบลในเขตอ าเภอเมองยโสธร จงหวดยโสธร” พบวาระดบแรงจงใจในการปฏบตงานโดยรวมอยในระดบสง คาเฉลยมากทสด 3 ล าดบแรก คอการปกครองบงคบบญชาความส าเรจของงาน และความรบผดชอบ แรงจงใจอยในระดบปานกลาง คอเงนเดอนและผลประโยชนเกอกล แรงจงใจอยในระดบสงคอ สภาพแวดลอมในการท างาน และความกาวหนาในต าแหนงหนาท ดาน

28

ความสมพนธของตวแปรอสระ คอการศกษา ต าแหนง ประสบการณในการท างาน และรายไดตอเนอง มแรงจงใจในการปฏบตงานแตกตางกนแบบไมคงท ปญหาทพบมากทสดคอ พนกงานยงขาดความรความสามารถในการท างานการบรหารจดการยงขาดคณธรรมและจรยธรรม และขาดความรกสามคคในการท างาน

ธนวฒน ตงวงษเจรญ (2539) ไดศกษาเกยวกบแรงจงใจในการปฏบตงานของต ารวจชนสญญาบตร พบวาระดบแรงจงใจในการปฏบตงานอยในระดบปานกลาง และมขอเสนอแนะสรางแรงจงใจในการปฏบตงาน ดงน ผบงคบบญชามอบหมายงานใหเหมาะสมกบความรความสามารถของผอยใตบงคบบญชา การไดท างานทตรงกบความร ความสามารถของตนนนจะท าใหเกดแรงจงใจในการปฏบตงานและท างานทไดรบมอบหมายอยางมประสทธภาพ

ปภพวรรณพรณ (2551 :50-55) ไดศกษาปจจยทสนบสนนใหเกดความพงพอใจและเปรยบเทยบปจจยทสนบสนนใหเกดความพงพอใจในการปฏบตงานของขาราชการส านกงานเกษตรอ าเภอเมองฉะเชงเทรา จงหวดฉะเชงเทรา พบวาความพงพอใจโดยรวมอยในระดบปานกลาง และการเปรยบเทยบรวมดานพบวา ลกษณะของงาน การปกครองบงคบบญชาและความสมพนธกบผรวมงาน มความพงพอใจในระดบคอนขางมาก ส าหรบดานการไดรบความส าเรจ ความรบผดชอบ นโยบายการบรหาร การยอมรบนบถอเงนเดอนและผลประโยชนเกอกล และความกาวหนา ความพงพอใจอยในระดบปานกลาง

ประโชต กนหะ (2541) ศกษาความพงพอใจในการปฏบตงานของต ารวจชมชนประจ าต าบล พบวา โดยรวมมความพงพอใจอยในระดบมาก เมอพจารณารายดานความพงพอใจระดบมาก คอความพงพอใจตอสมพนธภาพเพอนรวมงาน ตอนโยบายการบรหาร ตอผบงคบบญชา ตอวธการบงคบบญชา ตอการยอมรบนบถอ ตอความส าเรจในการปฏบตงาน ตอความมนคงในการท างาน ตอความรบผดชอบ

นพนธ พรหมจาร (2550) ไดศกษาเรอง “แรงจงใจในการปฏบตงานของบคลากรองคกรปกครองสวนทองถนในเขตอ าเภอโซพสย จงหวดหนองคาย” พบวา บคลากรผปฏบตงานขององคกรปกครองสวนทองถนในเขตพนทอ าเภอโซพสย จงหวดหนองคาย โดยรวมมแรงจงใจในการปฏบตงานอยในระดบปานกลาง และเมอจ าแนกเปนรายดานพบวา มแรงจงใจในการปฏบตงานสง 1 ดาน คอ ดานการปกครองบงคบบญชา และมแรงจงใจอยในระดบปานกลาง 9 ดาน เรยงล าดบจากคาเฉลยมากไปนอยคอ ความส าเรจของงาน ดานความสมพนธระหวางบคคลดานนโยบายและการบรหาร ดานการยอมรบนบถอ ดานลกษณะของงาน ดานความรบผดชอบ ดานสภาพแวดลอมใน

29

การท างาน ดานความกาวหนาในต าแหนงหนาท และสดทาย ดานเงนเดอนและผลประโยชนเกอกล สวนบคลากรทมความแตกตางกนดานการศกษา ต าแหนง ประสบการณ ในการท างานและรายไดโดยรวมและเปนรายดานมแรงจงใจในการปฏบตงาน ไมแตกตางกนปญหาทส าคญทสดในการปฏบตงานไดแก นกการเมองกาวกายการปฏบตงาน ของเจาหนาท อปกรณและเทคโนโลยททนสมย ไมพอเพยงในการปฏบตงาน ไมมการประสานงาน ไมท างานเปนทมและมการแบงพรรคพวก คาตอบแทนในการปฏบตงานนอยเกนไป สถานทปฏบตงานไมสะดวกสบายเทาทควร การปฏบตงานไมเปนไปตามขนตอนทก าหนดไวในแผนการบรหารงานบคคลระหวางผบงคบบญชากบพนกงาน และลกจางขาดการฝกอบรมใหความรใหม ๆ นโยบายการบรหารขาดความชดเจน

สมคด กลบด (2549) ไดศกษาเรอง “แรงจงใจในการปฏบตงานของผบรหารสถานศกษา เขตพนทการศกษาชลบร เขต 2 ” พบวา แรงจงใจในการปฏบตงานของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน เขตพนทการศกษาชลบร เขต 2 ในปจจยจงใจและปจจยค าจนอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดานใน 2 ปจจย พบวาอยในระดบมากทกดาน เรยงตามล าดบ คาเฉลยจากมากไปหานอยในปจจยไดแก ความส าเรจในการท างาน ดานความรบผดชอบ ดานการไดรบการยอมรบนบถอ ดานลกษณะของงานทปฏบต และดานความกาวหนาในต าแหนง หนาท การงาน และเรยงตามล าดบคาเฉลยจากมากไปหานอยในปจจบน ไดแก ดานความมนคงในการท างาน ดานความสมพนธระหวางบคคลในหนวยงาน ดานสภาพแวดลอมในการท างาน ดานนโยบายและการบรหารและดานรายได

มณฑล รายตระกล (2546) ไดศกษาเรอง “แรงจงใจทสงผลตอการปฏบตงานของสรรพากรพนทสาขา” พบวา ระดบการปฏบตงานของสรรพากรพนทสาขาอยในระดบมาก เมอพจารณารายดานพบวาระดบการปฏบตงานอยในระดบมากทกดาน ไดแก งานบรหารงานทวไป งานรบช าระและคนภาษ และงานส ารวจและเรงรดภาษอากรคาง สวนระดบแรงจงใจในการปฏบตงานในภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายดานพบวาสรรพากรพนทสาขามแรงจงใจในการปฏบตงานมากเกอบทกดาน ไดแก ความส าเรจ การไดรบการยอมรบนบถอลกษณะของงาน ความรบผดชอบ นโยบายและการบรหาร การปกครองบงคบบญชา ความสมพนธระหวางบคคล สภาพการท างานและความมนคงในงาน สวนแรงจงใจในดานความกาวหนาและดานเงนเดอนมแรงจงใจในการปฏบตงานในระดบปานกลาง ส าหรบแรงจงใจทสงผลตอการปฏบตงานในภาพรวมม 5 ดาน ไดแก ความมนคงในงาน ความส าเรจของงาน นโยบายและการบรหาร ความกาวหนา และความสมพนธระหวางบคคล

30

จากการศกษางานวจยทมผศกษาไวตามทเสนอนนนพอสรปไดวา เปนการแสดงใหเหนถงแรงจงใจในการท างานโดยม ปจจยจงใจและปจจยค าจน ซงกอใหเกดแรงกระตนในการท างาน ซงอาจเนองมาจากสภาพแวดลอม สภาพทางเศรษฐกจสงคม และระบบการท างานกได การมความพงพอใจในงานมาก ยอมท าใหเกดแรงจงใจในการท างานมากตามไปดวยจะเหนไดวาการศกษาเรองแรงจงใจเปนสงส าคญทผบรหารและหนวยงานควรใหความสนใจเพราะแรงจงใจในทกดานยอมสงผลตอการปฏบตงาน การสรางแรงจงใจในการท ากจกรรมใด ๆ กตาม มความจ าเปนทจะตองใหความส าคญทงปจจยกระตนและปจจยค าจนซงปจจยทงสองยอมแตกตางกนไปตามสถานการณ สถานท เวลาและบคคล ผบรหารจงตองศกษาและเลอกใชใหถกตองอนจะกอใหเกดความพงพอใจตอบคลากรนน ซงจะสงผลตอการทมเท และความรวมมอรวมใจของบคลากรทมอย ใหกบการท างานน าไปสความส าเรจในทสด

โดยสองปจจยของเฮอรซเบรก กลาวไวถงความพอใจในงานทท า จะเปนสงจงใจทเหมอนผลการปฏบตงานทด โดยมองคประกอบ 2 ปจจย คอ

ปจจยจงใจ (Motivator Factors) เปนปจจยทเกยวของกบงานโดยตรง ซงจะเปนตวกระตนใหเกดความพงพอใจและเปนแรงกระตนใหบคคลในองคการปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพมากยงขนประกอบดวย

1. ความส าเรจในการท างาน (Achievement) หมายถง การทบคคลสามารถท างานไดเสรจสนและประสบความส าเรจเปนอยางด ความสามารถในการแกปญหาตาง ๆ การรจกปองกนปญหาทจะเกดขนและเมอส าเรจ จะเกดความรสกพอใจในผลส าเรจของงานนนเปนอยางยง

2. การไดรบการยอมรบนบถอ( Recognition) หมายถง การไดรบการยอมรบนบถอ ไมวาจากผบงคบบญชา หรอจากบคคลท างานในหนวยงาน รวมทงการยกยองชมเชย แสดงความยนด การใหก าลงใจหรอการแสดงออกอนใดอนใด แสดงใหเหนถงการยอมรบในความสามารถ

3. ลกษณะงาน (Work Itself)หมายถง งานททาทายความสามารถ หรอเปนงานทอาศยความรเรมสรางสรรค คดคนสงใหม ๆ เปนงานทมลกษณะพเศษ ตองใชความสามารถเฉพาะตวในการท างาน

31

4. ความรบผดชอบ (Responsibility) หมายถง ความพงพอใจทจะเกดขนจากการไดรบมอบหมายใหรบผดชอบและมอ านาจไดรบผดชอบไดอยางเตมท ไมควบคมมากเกนไปจนขาดความเปนอสระในการท างาน

5. ความกาวหนา (Advancement) หมายถง เมองานประสบความส าเรจ กไดรบการตอบสนองในเรองของการไดรบเลอนขน เลอนต าแหนงใหสงขน รวมทงมโอกาสทจะศกษาหาความรเพมเตม หรอไดรบการฝกอบรม

ปจจยค าจน(Hygiene Factors)เปนปจจยทมใชสงจงใจโดยตรงในการเพมประสทธภาพในการท างาน ตลอดจนเปนสงทไมกระตนใหบคคลกระตอรอรนในการท างานมากขน แตเปนขอก าหนดในเบองตนทจะปองกนไมใหบคคลเกดความไมพอใจในการท างาน ซงเปนสาเหตอนเกดจากสภาพแวดลอม โดยไมเกยวของกบสวนประกอบของงานเลย ปจจยเหลานประกอบดวย

1. นโยบายการบรหารองคกร (Company Policies and Administration) หมายถง การจดการและบรหารงานองคการ ซงจะตองมนโยบายอยางชดเจน มการแบงงานไมซ าซอน มความเปนธรรม

2. การปกครองบงคบบญชา(Supervision) หมายถง ความสามารถของผบงคบบญชาในการด าเนนงาน หรอความยตธรรมในการบรหาร รวมถงการมความรความสามารถในการแกปญหา ใหค าแนะน าในการท างานแกผใตบงคบบญชาได

3. ความสมพนธของผบงคบบญชา(Relationship with Supervisions, Peers and Subordinates)เพอนรวมงาน และผใตบงคบบญชา หมายถง การตดตอ รวมทงไมวาจะเปนกรยา หรอวาจาทแสดงความสมพนธอนดตอกน สามารถท างานรวมกนและมความเขาใจซงกนและกน

4. สภาพการท างาน(Working Condition) หมายถง สภาพทางกายภาพของงาน เชน แสง เสยง อากาศ ชวโมงการท างาน รวมทงลกษณะสงแวดลอมอน ๆ เชน อปกรณหรอเครองมอตาง ๆ ทใชในการปฏบตงาน

5. เงนเดอน(Status) หมายถง คาตอบแทน สวสดการ หรอผลประโยชนทไดรบเหมาะสมกบงานทท า

ประเดนทผบรหารจะตองรบรและเขาใจกถอวา การกระท าหรอพฤตกรรมในแตละอยางเกดขนมาจากแรงกระตนทเรยกวาการเสรมแรง ซงมมลเหตมาจากแรงจงใจใหแสดงออก ซงพฤตกรรมตาง ๆ ในการท างานนนไมวาจะเปนการท างานในองคกรทเปนระบบราชการหรอการท างานท

32

ไมใชระบบราชการซงอาจเปนการท างานในบรษท หางรานของเอกชน คนท างานหรอผทปฏบตทรบผดชอบในภารกจหนาททตนเองไดรบมอบหมาย จะตองมการกระท าหรอปฏบตหนาทนนสวนจะมความเตมใจ ทมเทใหกบงานหรอไมนนขนอยทแรงจงใจ การกระท าหรอการแสดงออกจะมาจากปจจยจงใจหรอแรงจงใจทงสน ซงมลเหตจงใจในการท างานนนมหลายปจจยซงพอสรปได 5 ปจจยดงน

1. สภาพแวดลอมในการท างาน 2. สภาวะทางเศรษฐกจ 3. ฐานะทางสงคม 4. ความรสก ทศนคต ตองานทท าและ 5. ความมอสระในการท างาน

ปจจยเหลานจะเปนตวก าหนดวา คนตองการทจะท างานหรอไมตองการท างาน ปจจยเหลานจะเปนตวบงช จากมลเหตจงใจดงกลาวสามารถสรปยอลงไปไดอก ความตองการของคนนนมอยดวยกน 2 ประการ คอ

1. ความตองการทางดานกายภาพ ซงผลกดนใหเกดแรงจงใจในการท างานเพอตอบสนองทางดานสภาพรางกายใหไดรบการตอบสนองในสงทตองการ เชน ความหวกระหาย ความตองการพกผอน ความตองการขบถาย ความตองการทางเพศ เปนตน

2. ความตองการทางดานจตใจและสงคม ซงในสภาพสงคมแตละชวงเวลาจะไมเหมอนกน ความตองการของคนในแตละขณะเวลากอาจไมเหมอนกนเชนเดยวกน ดงนนความตองการของคน จงเปนไปตามสภาพของสงคมในแตละชวงเวลา และสภาพของทางดานจตใจขณะนน ๆ ดวย

การทจะท าใหพนกงานท างานเตมความสามารถ กขนอยกนศลปะการบงคบบญชาของผบรหาร ซงไมใชแตอ านาจบาตรใหญ หรอพระเดชแตพยงอยางเดยว แตตองใชพระคณ หรอการจงใจควบคไปดวยกน โดยการจงใจทนยมใชโดยทวไปส าหรบการบรหารงานอาจเปน การจงใจในรปแบบตวเงนและการจงใจทไมใชตวเงน ซงผบรหารตองท าควบคกนไป เพราะในบางครงการจงใจโดยตวเงนเพยงอยางเดยวกไมอาจท าใหพนกงานเกดความรสกอยากจะท างานใหกบองคกรได

ดงนนผบรหารตองพยายามใชการชกจงทไมใชตวเงนควบคกนไปดวย เชน ค าชมเชย การมอบอ านาจ การใหโอกาสในการบรหารจดการตนเอง การมสวนรวมและการใหความส าคญกบ

33

คณภาพชวตในการท างาน โดยเฉพาะอยางยง การใหโอกาสในการบรหารจดการแบบมสวนรวมและการใหความส าคญตอการสรางสมดลของคณภาพชวตในการท างาน ซงเปนเรองของการจงใจทกลาวถงกนมากในการบรหารและพฒนาองคกร

บทท 3

วธด ำเนนกำรศกษำ

การศกษานในเรองของแรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงานกองบ ารงรกษา การประปานครหลวง เปนการศกษาเชงส ารวจ (Survey Research) โดยศกษาขอมลจากแหลงขอมลตาง ๆ ทงภายในและภายนอกองคการ ทงจากขอมลปฐมภม (primary data) ทไดจากการออกแบบสอบถาม (Questionnaire) และแหลงขอมลทตยภม (Secondary data) เชน ต ารา หนงสอ เอกสาร ในการศกษานผศกษาไดด าเนนการตามล าดบหวขอดงตอไปน

1. ประชากร และกลมตวอยาง 2. เครองมอทใชในการศกษา 3. การเกบรวบรวมขอมล 4. การวเคราะหขอมล

3.1. ประชำกรและกลมตวอยำง

การศกษาการเพมแรงจงใจในงานอตสาหกรรมกอสรางเกบขอมลจากประชากรพนกงานจากบรษทในกรณศกษาจ านวน 2758 คน โดยใชสตรการค านวณของ Taro Yamane (Yamane, 1,973) คาความคลาดเคลอนรอยละ 0.04% ไดกลมตวอยาง 509.53 คน

กลมตวอยาง คอ สวนหนงของประชากรทผศกษาน ามาใชในการศกษา ลกษณะของกลมตวอยางทด เปนตวแทนทดของประชากรใหขอมลไดโดยคลาดเคลอนนอยทสด ขอมลมประสทธภาพ มขนาดพอเหมาะเชอถอได จากประชากรทมอยของพนกงานกองบ ารงรกษา การประปานครหลวง ขนาดตวอยางทเปนตวแทนของประชากรทใชในการศกษา ใชวธค านวณของ Taro Yamane (สตรของ Taro Yamane อางใน เรณาพงษเรองพนธ, 2539) ระดบความคลาดเคลอน 0.04% จากสตร

n = n = ขนาดตวอยาง N = ขนาดของประชากรทงหมด e = คาความคลาดเคลอนมาตรฐาน

35

n = 2758/(1+(768)(0.04)²= 509.53 คน

จากขนาดตวอยางของประชากรทไดจากการค านวณ 509.53 คน จงปรบกลมขนาดตวอยางใหเปน 510 ตวอยาง

3.2. เครองมอทใชในกำรศกษำ เครองมอทใชรวบรวมขอมลส าหรบการศกษาครงน เปนแบบสอบถามแบงเปน 3 ตอน ประกอบดวย

ตอนท 1 เกยวกบลกษณะสวนบคคลจ านวน 5 ขอประกอบดวย เพศ อาย ระดบการศกษา ระยะเวลาในการปฏบตงาน และรายไดตอเดอน โดยศกษาขอมลถงลกษณะสวนบคคลของพนกงาน โดยใชขอค าถามแบบปลายปด

ตอนท 2 เกยวกบปจจยดานแรงจงใจในการปฏบตงาน ซงไดก าหนดปจจยดานตาง ๆออกเปน 5 ดาน จ านวน 28 ขอ ดงน

ดานท 1 ลกษณะงาน จ านวน 7 ขอ ดานท 2ความกาวหนาในต าแหนงงาน จ านวน 4 ขอ ดานท 3 เงนเดอน จ านวน 4 ขอ

ดานท 4 ความสมพนธกบผบงคบบญชา และเพอนรวมงาน จ านวน 7 ขอ ดานท 5 สภาพการท างาน จ านวน 6 ขอ

วธการใหคะแนนจะใช Likert scalesโดยมการก าหนดระดบคะแนน5 ระดบดงน

คะแนน ความหมาย 5 ระดบความคดเหน มากทสด 4 ระดบความคดเหน มาก 3 ระดบความคดเหน ปลานกลาง 2 ระดบความคดเหน นอย 1 ระดบความคดเหน นอยทสด

36

3.3. กำรเกบรวบรวมขอมล

การศกษาเรองนเปนการศกษาเชงส ารวจ โดยมงศกษาในเรองแรงจงใจในการท างานจากปจจยดานแรงจงใจ โดยท าการแจกแบบสอบถาม (Questionnaire) แกพนกงานบรษทกลมตวอยาง จ านวน 510 ทาน สามารถเกบแบบสอบถามคนได 500 ชด คดเปน 98.03%

3.4. กำรวเครำะหขอมล

ขอมลทไดจากแบบสอบถามจะน ามาใสรหส และแปลงคาตวเลข เพอวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมส าเรจรปทางสถต เพอการศกษาทางสงคมศาสตร

จากสมมตฐานของการศกษาในครงนทวาคณลกษณะสวนบคคลทแตกตางกนจะมแรงจงใจในการปฏบตงานทตางกนซงจะใชใชมาตรวด และสถตทใชในการทดสอบดงน

คณลกษณะสวนบคคลเรองของเพศ โดยใชสถตเชงอนมานแบบ T-Testเพอใชทดสอบ

สมมตฐานในการศกษา

คณลกษณะสวนบคคลเรองของอาย ระดบการศกษา ระยะเวลาในการปฏบตงาน และ

รายไดตอเดอน จะใชสถตเชงอนมานแบบ F-Testเพอใชทดสอบสมมตฐานในการศกษา

การแปลความหมายระดบคะแนน ใชการหาคาเฉลยแบบถวงน าหนก ซงแบงระดบ

คะแนนเฉลยออกเปน 5 ระดบ โดยค านวณความกวางของแตละอนตรภาคชนได ดงน

(คะแนนสงสด – คะแนนต าสด) / จ านวนชน = (5 - 1) / 5 = 0.80

โดยเมอไดคาอนตรภาคชนแลวจงมาแบงกลมคะแนนจากแรงจงใจในการปฏบตงานไดดงน

1. แรงจงใจในการปฏบตงานในระดบสงทสด มคาคะแนนเฉลย 4.21 – 5.00 2. แรงจงใจในการปฏบตงานในระดบสง มคาคะแนนเฉลย 3.41 – 4.20 3. แรงจงใจในการปฏบตงานในระดบปานกลาง มคาคะแนนเฉลย 2.61 – 3.40 4. แรงจงใจในการปฏบตงานในระดบต า มคาคะแนนเฉลย 1.81 – 2.60 5. แรงจงใจในการปฏบตงานในระดบต าทสด มคาคะแนนเฉลย 1.00 – 1.80

บทท 4

ผลการศกษา

การศกษาการเพมแรงจงใจในงานอตสาหกรรมเกบขอมลจากประชากรพนกงาน

จากบรษทในกรณศกษาจ านวน 510 คน โดยท าการสมตวอยางจากพนกงานและไดรบแบบสอบถามคนทงหมดจ านวน 500 ชด คดเปน 98%และสามารถท าการสรปขอมลทวไปของกลมตวอยางตามวตถประสงคของการศกษา โดยจะน าเสนอผลการวเคราะห3 สวน ดงตอไปน

1.ผลการวเคราะหลกษณะขอมลทวไปสวนบคคล 2.ผลการวเคราะหความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงาน

4.1 การวเคราะหขอมลสวนบคคลของผกรอกแบบสอบถาม

จากการวเคราะหขอมลสวนบคคลของผกรอกแบบสอบถามพบตามตารางท 4.1 ซงแสดงขอมลผตอบแบบสอบถามจ าแนกตามเพศ ซงกลมตวอยางสวนใหญเปนเพศชายจ านวน 424 คน คดเปนรอยละ 84.8 % และเพศหญงจ านวน 76 คนคดเปนรอยละ 15.2 %

ตารางท 4.1 กลมตวอยาง จ าแนกตามเพศ

ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม จ านวน (คน) รอยละ(%)

เพศ

ชาย 424 84.8

หญง 76 15.2

รวม 500 100

ตารางท 4.2 แสดงผลการวเคราะหผตอบแบบสอบถามจ าแนกตามอาย พบวากลมตวอยางอายต ากวา 25 ป จ านวน 79 คน คดเปน 15.8% กลมตวอยางอายระหวา 25-35 ป จ านวน192 คน คดเปน 38.4 % กลมตวอยางอายระหวาง 36-45 ป จ านวน 151 คน คดเปน 30.2% กลมตวอยางอาย45ปขนไป 78 คน คดเปน 15.6%

38

ตารางท 4.2 กลมตวอยาง จ าแนกตามอาย

ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม จ านวน (คน) รอยละ

อาย

ต ากวา 25 ป 79 15.8

25-35 ป 192 38.4

36-45 ป 151 30.2

45 ปขนไป 78 15.6

รวม 500 100

จากตารางท 4.3 พบวาผตอบแบบสอบถามจ าแนกตามระดบการศกษาตามกลมตวอยาง

1. ทการศกษาต ากวาระดบปรญญาตร จ านวน 459 คน คดเปนรอยละ 91.8%

2. ส าเรจการศกษาในระดบปรญญาตร จ านวน 37คน คดเปนรอยละ 7.4%

3. ส าเรจการศกษาระดบปรญญาโท จ านวน 3 คน คดเปนรอยละ 0.6 %และ

4. ทส าเรจปรญญาโท ขนไป มจ านวนนอยทสด จ านวน 1คน คดเปนรอยละ 0.2 %

ตารางท 4.3 จ านวนและ รอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามระดบการศกษา


ระดบการศกษา

ต ากวาปรญญาตร 459 91.8 ปรญญาตร 37 7.4 ปรญญาโท 3 0.6

ปรญญาโทขนไป 1 0.2

รวม 500 100

จากตารางท 4.4 พบวาผตอบแบบสอบถามจ าแนกตามระยะเวลาในการปฏบตงานตามกลมตวอยาง

1. ทปฏบตงานนอยกวา1ปจ านวน 88 คน คดเปน 17.6 %

2. ปฏบตงาน1-3ป จ านวน 220 คน คดเปน 44 %

3. ปฏบตงาน4-5 ป จ านวน140คน คดเปน 28 %

39

4. ปฏบตงาน 6-10ป จ านวน 39 คน คดเปน 7.8%

5. ปฏบตงานมากกวา10ปขนไป จ านวน 13 คน คดเปน 2.6 %

ตารางท 4.4 จ านวนและ รอยละของกลมตวอยางจ าแนกตามระยะเวลาในการปฏบตงาน


ระยะเวลาในการปฏบตงาน

นอยกวา 1 ป 88 17.6

1- 3 ป 220 44

4 - 5 ป 140 28

6-10 ป 39 7.8

มากกวา 10 ปขนไป 13 2.6

รวม 500 100

จากตารางท 4.5 พบวาผตอบแบบสอบถามจ าแนกตามรายไดตอเดอนตามกลมตวอยางทม 1. รายไดตอเดอนต ากวาหรอเทากบ 15,000 บาท จ านวน 203 คนคดเปนรอยละ 40.6% 2. รายได 15,001 – 25,000 บาท จ านวน174 คน คดเปนรอยละ 34.8% 3. รายได 25,001 - 35,000 บาท จ านวน 60คน คดเปนรอยละ 12% 4. รายได 35,001 – 45,000 บาท บาท จ านวน 48 คนคดเปนรอยละ 9.8 % 5. รายได 45,000บาทขนไป จ านวน 15 คน คดเปนรอยละ 3 %

ตารางท 4.5 จ านวนและ รอยละของกลมตวอยาง จ าแนกตามรายไดตอเดอน


รายไดตอเดอน

ต ากวาเทากบ 15,000 บาท 203 40.6

15,001 – 25,000 บาท 174 34.8

25,001 - 35,000 บาท 60 12

35,001 – 45,000 บาท 48 9.6

45,000 บาทขนไป 15 3

รวม 500 100

40

4.2 ผลการวเคราะหความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงาน

การศกษาปจจยในการเพมแรงจงใจในอตสาหกรรมกอสราง โดยกลมตวอยางทใชในการศกษาคนควาคอพนกงานในบรษทกรณศกษาแหงหนงจ านวน 500 คน โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลใหรบรถงปจจยแหงการจงใจใหท างานไดดขน มการออกแบบสอบถาม รวบรวม และวเคราะหขอมลปจจยทถอเปนองคประกอบทมผลตอการท างานตามการพจารณาแรงจงใจในดานตาง ๆ ดงน

1. ในดานลกษณะงาน 2. ในดานความกาวหนาในต าแหนงงาน 3. ในดานเงนเดอน 4. ดานความสมพนธกบผบงคบบญชา ผใตบงคบบญชา เพอนรวมงาน และ 5. ดานสภาพการท างาน

ผลการศกษาปจจยแหงการจงใจใหท างานไดดขน โดยรวมอยในระดบปานกลาง โดยมปจจยดานลกษณะงานและสภาพการท างานอยในเกณฑทสงขณะทปจจยดานเงนเดอนจะมแรงจงใจทต ากวา นอกจากนยงพบวามปจจยแรงจงใจดานความกาวหนาในต าแหนงงานและดานความสมพนธกบผบงคบบญชา ผใตบงคบบญชา เพอนรวมงาน มแรงใจในระดบใกลเคยงกนดงขอสรปการวเคราะหขอมลตอไปน

1. ผลการศกษาพบวาระดบความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการปฏบตของพนกงานดาน

ลกษณะงานจากตารางท 4.6 มคาเฉลยเทากบ 3.837 คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.887


ความกาวหนาในต าแหนงงานจากตารางท 4.7 มคาเฉลยเทากบ 3.523มคาเบยงเบน

มาตรฐานเทากบ 0.898


เงนเดอนจากตารางท 4.8 มคาเฉลยเทากบ 2.97 คาเบยงเบนมาตรฐาน เทากบ 0.939


ความสมพนธกบผบงคบบญชา ผใตบงคบบญชา เพอนรวมงาน จากตารางท 4.9 ม

คาเฉลยเทากน 3.549 คาเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 0.982

41


สภาพการท างานจากตารางท 4.10 มคาเฉลยเทากบ 3.714 มคาเบยงเบนมาตรฐาน

เทากบ 0.913

ตารางท 4.6 แรงจงใจในการปฏบตงานในดานลกษณะงาน

แรงจงใจการปฏบตงาน ดานลกษณะงาน

ระดบความคดเหน คาเฉลย S.D. แปลความ นอย

ทสด นอย ปาน

กลาง มาก มาก

ทสด

งานทท าทาทายกบความสามารถ -

30 140 198 132 3.864 0.875 มาก

6.0% 28.0% 39.60% 26.4%

งานทท ามความเหมาะสมกบความสามารถ -

31 185 136 148 3.80 0.94 มาก

6.2% 37% 27.2% 29.6%

งานทท ามความอสระ -

30 204 154 112 3.70 0.88 มาก

6.0% 40.8% 30.8% 22.4%

ปรมาณงานในความรบผดชอบ -

19 170 189 122 3.83 0.84 มาก

3.8% 34% 37.8% 24.4%

งานทท ามความเสยงตออนตราย

34 24 113 244 85 3.64 1.04 มาก

6.8% 4.8% 22.6% 48.8% 17%

มความพอใจกบงานทท า 3 11 79 207 200 3.64 0.82 มาก

0.6% 2.2% 15.8% 41.4% 40%

งานทท าตองเสยสละเวลาสวนตว

24 44 177 115 164 3.85 0.82 มาก

4.8% 8.8% 35.4% 23% 32.8%

คาเฉลย 3.837 0.887 มาก

42

ตารางท 4.7 แรงจงใจในการปฏบตงานในดานความกาวหนาในต าแหนงงาน

แรงจงใจการปฏบตงาน ดานความกาวหนาใน

ต าแหนงงาน

ระดบความคดเหน

คาเฉลย S.D. แปลความ นอยทสด

นอย ปานกลาง

มาก มากทสด

องคการใหโอกาสทจะเลอนขน เลอนต าแหนง

20 46 284 76 74 3.28 0.96 ปานกลาง

4% 9.2% 56.8% 15.2% 14.8%

การไดรบโอกาสความกาวหนาในต าแหนงหนาอยางรวดเรว

7 48 257 110 78 3.41 0.91 ปานกลาง

1.4% 9.6% 51.4% 22% 15.6%

องคการใหโอกาสในการเพมพนความรความสามารถ

3 19 140 263 75 3.78 0.77 มาก

0.6% 3.8% 28% 52.6% 15%

การเรยนรความรใหมๆ ในการท างาน

12 32 186 168 102 3.63 0.96 มาก

2.4% 6.4% 37.2% 33.6% 20.4%


43

ตารางท 4.8 แรงจงใจในการปฏบตงานในดานเงนเดอน

แรงจงใจการปฏบตงาน

ดานเงนเดอน


คาเฉลย S.D. แปลความ

นอยทสด



รายไดตอเดอนมความเพยงพอกบคาใชจาย

3 33 268 148 48 3.410 0.776

ปานกลาง 0.6% 6.6% 53.6% 29.6% 9.6%

มความพอใจกบสวสดการทไดรบ

60 86 259 68 27 2.832 0.988

นอย 12% 17.2% 51.8% 13.6% 5.4%

รายไดตอเดอนทไดรบมความเหมาะสม

26 48 198 134 94 3.444 1.062

ปานกลาง 5.2% 9.6% 39.6% 26.8% 18.8%

โบนสทไดรบมความเหมาะสม

120 212 126 34 8 2.196 0.933

นอย 24% 42.4% 25.2% 6.8% 1.6%

คาเฉลย 2.970 0.939 นอย

44

ตารางท 4.9 แรงจงใจในการปฏบตงานในดานความสมพนธกบผบงคบบญชา และเพอนรวมงาน


ดานความสมพนธกบผบงคบบญชา และเพอนรวมงาน



นอยทสด



ความยตธรรมของหวหนางาน

16 24 114 249 97 3.774 0.922 มาก

3.2% 4.8% 22.8% 49.8% 19.4

ความสมพนธระหวางหวหนางาน

19 26 196 145 114 3.618 1.012 มาก

3.8% 5.2% 39.2% 29% 22.8%

การบงคบบญชาของหวหนางาน

18 24 263 154 41 3.352 0.839 ปานกลาง

3.6% 4.8% 52.6% 30.8% 8.2%

การใหค าแนะน าและความชวยเหลอของหวหนางาน

12 38 221 146 83 3.5 0.937 ปานกลาง

2.4% 7.6% 44.2% 29.2% 16.6%

ความสมพนธระหวางเพอนรวมงาน

14 36 143 196 111 3.708 0.981 มาก

2.8% 7.2% 28.6% 39.2% 22.2

การชวยเหลอซงกนและกนระหวางเพอนรวมงาน

17 24 196 149 114 3.638 0.993 ปานกลาง

3.4% 4.8% 39.2% 29.8% 22.8%

การแขงขนการท างานของเพอนรวมงาน

47 68 196 89 100 3.31 0.738 ปานกลาง

9.4% 13.6% 39.2% 17.8% 20%

คาเฉลย 3.549 0.982 ปานกลาง

45

ตารางท 4.10 แรงงใจในการปฏบตงานในดานสภาพการท างาน


ดานสภาพการท างาน



นอยทสด



แสงสวางเพยงพอกบการท างาน

14 35 245 145 61 3.408 0.891 ปานกลาง

2.8% 7% 49% 29% 12.2%

เสยงรบกวนในขณะปฏบตงาน

24 35 130 169 142 3.740 1.090 มาก

4.8% 7% 26% 33.8% 28.4%

ความสะอาดของสถานทท างาน

9 14 196 188 93 3.684 0.867 มาก

1.8% 2.8% 39.2% 37.6% 18.6%

สงอ านวยความสะดวกเชนหองน าน าดม

2 24 108 219 147 3.970 0.859 มาก

0.4% 4.8% 21.6% 43.8% 29.4%

บรรยากาศในการท างานรวมกน

3 9 196 164 128 3.810 0.859 มาก

0.6% 1.8% 39.2% 32.8% 25.6%

เครองมอเครองใชและอปกรณการท างานมความเพยงพอและสภาพด

14 17 184 189 96 3.672 0.917 มาก

2.8% 3.4% 36.8% 37.8% 19.2%


จากการศกษาในครงนปจจยททางหนวยงานของพนกงานในอตสาหกรรมกอสรางตองพจารณาเพอเพมเรองของระดบแรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงานโดยตอไปน

1. ในดานลกษณะงาน ควรใหหนวยงานมความอสระในการคด หรอการตดสนใจในการ

ปฏบตงาน โดยมอบหมายงานทตรงกบความรความสามารถในต าแหนงนน ๆ เพอแตละบคคลจะไดพฒนารปแบบการปฏบตงานทตนไดวางแผนไว ทงนควรมการแบง

46

หนาทความรบผดชอบอยางชดเจน เพอเสรมสรางความเขาใจในการปฏบตงานตามเปาหมายขององคการทตงไว

2. ในดานสภาพแวดลอมในการท างาน ควรใหความส าคญกบสถานทปฏบตงาน ซงอาจจะประกอบไปดวย ความสะอาดของสถานทท างาน หองปฏบตงานควรมแสงสวางทเหมาะสม บรรยากาศในการท างานเปนกนเอง สงอ านวยความสะดวกในการปฏบตงาน เครองมอ เครองใช อปกรณ ควรมความเพรยบเพยบพรอมส าหรบผปฏบตงาน สงเหลานถอเปนปจจยส าคญในการปฏบตงานใหมประสทธภาพดวย

3. ในดานความสมพนธกบผบงคบบญชาและเพอนรวมงาน ควรสรางขวญและก าลงใจ และแรงจงใจในการปฏบตงานใหแกบคลากร โดยใหบคลากรทกคนเสมอภาคกน ไมเลอกปฏบตและสามารถมอบหมายงานไดอยางเหมาะสมกบความรความสามารถของผ ปฏบตงาน ควรมการสงเสรมใหเขารวมกจกรรมตาง ๆ ภายในองคการ เพอเสรมสรางความสามคคใหแกบคลากรในองคการ เพอใหมความรวมมอในการปฏบตงานเพอใหบรรลเปาหมายขององคการรวมกน และมการชวยเหลอซงกนและกน

4. ในดานความกาวหนา และความมนคงในต าแหนงงาน ควรสงเสรมใหบคลากรมความกาวหนาในการปฏบตงาน และไดรบการพฒนาความร ความสามารถอยางตอเนอง เพอเพมความกาวหนาในต าแหนงหนาททปฏบต โดยมการปรบต าแหนงใหสงขนตามความรความสามารถของแตละบคคลดวย

5. ในดานเงนเดอน และคาตอบแทน ควรมการปรบเงนเดอน และพจารณาเลอนขนเงนเดอนตามความเหมาะสมของต าแหนงงาน และความรความสามารถของแตละบคคล ซงจะตองมความยตธรรม เพอเปนการสรางขวญและก าลงใจอยางหนงทท าใหบคลากรมความตงใจท างานมากขน

บทท 5

สรปผลการศกษา อภปรายและขอเสนอแนะ

การศกษาเรองปจจยในการเพมแรงจงใจในอตสาหกรรมกอสรางมวตถประสงคดงน

1. เพอศกษาปจจยการเพมแรงจงใจใหแกพนกงาน บรษทกรณศกษา 2. เพอน าผลวจยทไดเสนอแนะเปนแนวทางตอผบรหารในการเพมประสทธภาพการ

ท างานของพนกงาน

การศกษาการเพมแรงจงใจในงานอตสาหกรรมกอสรางเกบขอมลจากประชากรพนกงานจากบรษทในกรณศกษาจ านวน 2758 คน โดยใชสตรการค านวณของ Taro Yamane (Yamane, 1,973) คาความคลาดเคลอนรอยละ 0.04% ไดกลมตวอยาง 509.53 คน

5.1 สรปผลการศกษาและอภปราย

ผลการศกษาเรอง แรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงานในอตสาหกรรมกอสรางสรปผลไดดงนคอ

ขอมลดานประชากรศาสตรสามารถสรปไดดงน

1. กลมตวอยางเปนเพศชายจ านวน 424 คนและเปนเพศหญงจ านวน 76คน รวม 500 คน 2. สวนใหญมอายอยในชวง 25 – 45ป 3. สวนใหญส าเรจการศกษาในระดบต ากวาปรญญาตร 4. สวนใหญมระยะเวลาในการปฏบตงาน 1-5 ป 5. สวนใหญมรายไดตอเดอนต ากวา 15,000 บาท

ขอมลดานแรงจงใจในการปฏบตงานจากระดบคาเฉลยสามารถสรปไดดงน

ผลการศกษาสามารถสรปไดวา ระดบคาเฉลยโดยรวมของความคดเหนเกยวกบแรงจงใจในการปฏบตงานในดานตาง ๆ ของพนกงานในอตสาหกรรมกอสรางโดยรวมอยทระดบปานกลางโดยมปจจยดานตาง ๆ ทมผลตอแรงจงใจในการปฏบตงานเรยงล าดบดงน

1. ดานลกษณะงาน

2. ดานสภาพการท างาน

48

3. ดานความสมพนธกบผบงคบบญชา ผใตบงคบบญชา เพอนรวมงาน

4. ดานความกาวหนาในต าแหนงงาน และ

5. ดานเงนเดอน

5.2 ขอเสนอแนะจากการศกษา

จากการศกษาในครงนปจจยททางหนวยงานของพนกงานในอตสาหกรรมกอสรางตองพจารณาเพอเพมเรองของระดบแรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงานโดยผศกษาขอเสนอแนะโดยองครวมในเรองดงตอไปน

1. ดานลกษณะงาน หนวยงานควรใหอสระในการคด หรอการตดสนใจในการปฏบตงาน

โดยมอบหมายงานทตรงกบความรความสามารถในต าแหนงนน ๆ เพอแตละบคคลจะไดพฒนารปแบบการปฏบตงานทตนไดวางแผนไว ท งนควรมการแบงหนาทความรบผดชอบอยางชดเจน เพอเสรมสรางความเขาใจในการปฏบตงานตามเปาหมายขององคการทตงไว

2. ดานสภาพแวดลอมในการท างาน ควรใหความส าคญกบสถานทปฏบตงาน ซงอาจจะประกอบไปดวย ความสะอาดของสถานทท างาน หองปฏบตงานควรมแสงสวางทเหมาะสม บรรยากาศในการท างานเปนกนเอง สงอ านวยความสะดวกในการปฏบตงาน เครองมอ เครองใช อปกรณ ควรมความเพรยบเพยบพรอมส าหรบผปฏบตงาน สงเหลานถอเปนปจจยส าคญในการปฏบตงานใหมประสทธภาพดวย

3. ดานความสมพนธกบผบงคบบญชาและเพอนรวมงาน ควรสรางขวญและก าลงใจ และแรงจงใจในการปฏบตงานใหแกบคลากร โดยใหบคลากรทกคนเสมอภาคกน ไมเลอกปฏบตและสามารถมอบหมายงานไดอยางเหมาะสมกบความรความสามารถของผ ปฏบตงาน ควรมการสงเสรมใหเขารวมกจกรรมตาง ๆ ภายในองคการ เพอเสรมสรางความสามคคใหแกบคลากรในองคการ เพอใหมความรวมมอในการปฏบตงานเพอใหบรรลเปาหมายขององคการรวมกน และมการชวยเหลอซงกนและกน

4. ดานความกาวหนา และความมนคงในต าแหนงงาน ควรสงเสรมใหบคลากรมความกาวหนาในการปฏบตงาน และไดรบการพฒนาความร ความสามารถอยางตอเนอง เพอเพมความกาวหนาในต าแหนงหนาททปฏบต โดยมการปรบต าแหนงใหสงขนตามความรความสามารถของแตละบคคลดวย

49

5. ดานเงนเดอน และคาตอบแทน ควรมการปรบเงนเดอน และพจารณาเลอนขนเงนเดอนตามความเหมาะสมของต าแหนงงาน และความรความสามารถของแตละบคคล ซงจะตองมความยตธรรม เพอเปนการสรางขวญและก าลงใจอยางหนงทท าใหบคลากรมความตงใจท างานมากขน

50

บรรณานกรม

[1] กตตวฒน ถมยา. (2554). แรงจงใจในการปฏบตงานของบคลากร ฝายกลยทธและวางแผน สา ออกบตรธนาคาร ธนาคารแหงประเทศไทย. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต, มหาวทยาลยรามค าแหง.

[2] กมปนาท ปอมเมอง. (2554). แรงจงใจในการปฏบตงานของพนกงานการประปานครหลวง

วทยานพนธ ศกษาศาสตรมหาบณฑต, มหาวทยาลยรามค าแหง.

[3] จงจต เลศวบลยมงคล และยพน องสโรจน. 2547. ปจจยสวนบคคล การไดรบการเสรมสรางพลง อ านาจในงานแรงจงใจใฝสมฤทธ กบความสขในการท างานของพยาบาลประจ าการ โรงพยาบาลมหาวทยาลยของรฐ. วารสารสภาการพยาบาล 19(2): 26-38.

[4] จรนนท บรรจงภาค. (2550). แรงจงใจในการปฏบตงานของบคลากรสถาบนราชภฏ สวนสนนทา. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต, สถาบนราชภฏสวนสนนทา.

[5] ชมชน สมประเสรฐ. (2542). รปแบบการเสรมสรางแรงจงใจในการทางานของพยาบาล. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สาขาวชาการวจยพฤตกรรมศาสตรประยกต, มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

[6] ชศกด เจนประโคน. (2550). เทคนคการสรางแรงจงใจ. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพมหาวทยาลยรามค าแหง

.

[7] ธงชย สนตวงษ. (2551). องคการและการบรหารงาน (พมพครงท 11). กรงเทพมหานคร: วฒนาพานช.

[8] นธวฒน สงฆะมะณ. (2551). แรงจงใจในการปฏบตงานของขาราชการพลเรอนในส านกงาน สงกด ภาคตะวนออก. วทยานพนธรฐศาสตรมหาบณฑต, มหาวทยาลยบรพา.

[9] นวรตน ชเวทย. (2550). ปจจยทมผลตอการจงใจในการปฏบตงานของบคลากรของส านกงานตรวจเงนแผนดน ภ มภาคท 3 จงหวด นครราชสมา.วทยานพนธหลกสตรบรหารธรกจ ,มหาวทยาลยเชยงใหม.

[10] วรรณ ลมอกษร. (2552). จตวทยาการศกษา. กรงเทพมหานคร ภาควชาจตวทยาและ: การแนะ

แนวคณะศกษาศาสตร, ภาควชา การศกษาตอเนอง.

51

[11] Diener, E. 2000. Subjective Well-Being: The science of happiness and proposal for a

national index. The American Psychologist Association 1(2): 34-43.

[12] Herzberg, F. 1973.Themotivationto work. New York: John Wiley and Sons.

[13] LaksameeSuddee.(2012). Work Motivation, Social Support, Organizational Commitment,

[14] SupaluckTreesuwan. (2005). Teacher’s Working Motivation in School of Samutsongkhram

Educational Service area Office. Thesis Master of Education, Silpakorn University.

[15] Maslow, A. (1954). Motivation and personality. New York: Harper and Row.

[16] Thoits, P. A. (1986.)Social support as coping assistance. Journal of Consulting and

ClinicalPsychology.54(4):416-423.

[17] Yamane, T. (1979). Statistics: An introductory analysis. 3rd ed. New York: Harper & Row

and Work Happiness of Staff Nurses in General Hospitals, Central Region. Thesis Master of

Education.Chulalongkorn University

52

ประวตผวจย

ชอ นรทธ พรหมเดน ทอย 271/10 ม.11 ต.หนองขาม อ.ศรราชา จ.ชลบร 20230 อเมลล [email protected] , [email protected] วน/เดอน/ป เกด 27 พฤศจกายน 2533 ประวตการศกษา -มธยมศกษา โรงเรยนศรราชา -ประกาศนยบตรวชาชพ โรงเรยนวศวกรรมแหลมฉบง Mechatronics -ประกาศนยบตรวชาชพชนสง โรงเรยนวศวกรรมแหลมฉบง Mechatronics -ปรญญาตร มหาวทยาลยสยาม Mechanical engineering ประวตการท างาน

-Dee-line construction company limited -G.A.S.energy services singapore pte. ltd -MODEC

mailto:[email protected]

ปัจจัยในการเพิ่มแรงจูงใจในอ...

Documents

Transcript of ปัจจัยในการเพิ่มแรงจูงใจในอ...