คู่มือการใช้งาน - ocsb.go.th · 2017-12-15 · SGCO2 SOFTWARE...

SGCO2 SOFTWARE คู่มือการใช้งาน

0

คู่มือการใช้งาน

โปรแกรมประเมินคาร์บอนฟุตพริ้นท์ผลิตภัณฑ์ตามมาตรฐานสากล ISO 14067

ส้าหรับอุตสาหกรรมอ้อยและน้้าตาลทราย

(SGCO2 Software)

ส้านักงานคณะกรรมการอ้อยและน้้าตาลทราย Office of The Cane and Sugar Board

http://www.oic.go.th/ginfo/moreinfo.asp?g=G$0114106&i=002+019+000&p=Ministry&o=Ministry+of+Industry


1

สารบัญ

หน้า

1 ภาพรวมและขอ้มูลทั่วไป (Overview/General Information) 1 1.1 ข้อมูลทั่วไป 1 2 ระบบโดยรวมของโปรแกรม (System Summary) 6 2.1 ความต้องของระบบ 6 2.2 โครงสร้างโดยรวมของระบบ 6 3 การใช้งาน (SGCO2 Usage – Process Part) 8 3.1 เริ่มต้นใช้งาน 8 3.2 ข้ันตอนการเตรียมข้อมูล 11 3.3 ข้ันตอนการใช้และน าข้อมูลเข้าเพื่อสร้างกระบวนการตา่งๆ 16 3.4 การรายงานผลค่าคารบ์อนฟุตพริ้นท์ (Report) 22 3.5 รายงานระดบัความสามารถกิจกรรมอุตสาหกรรมสเีขียวตามค่าดัชนีผลผลิตสเีขียว 26


2

1

ภาพรวมและขอ้มูลทั่วไป Overview/General Information

1.1 ข้อมูลทั่วไป 1.1.1 ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศคาร์บอนฟุตพริ้นท์ ตามมาตรฐานสากล ISO 14067

ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศคาร์บอนฟุตพริ้นท์ ตามมาตรฐานสากล ISO 14067 เป็นการน าเทคโนโลยีสารสนเทศ มาช่วยบริหารการจัดการข้อมูลด้านพลังงาน เช่น พลังงานไฟฟ้า พลังงานความร้อน เป็นต้น รวมทั้งข้อมูลด้านการจัดท าคาร์บอนฟุตพริ้นท์ ดังนั้นระบบสารสนเทศจ าเป็นต้องมีการจัดเก็บข้อมูลอย่างเป็นระบบและเช่ือมโยงกันทุกส่วน โดยสามารถแสดงรายละเอียดภายในระบบโดยภาพรวมได้ดังรูป

ภาพรวมระบบเทคโนโลยีสารสนเทศคารบ์อนฟุตพริ้นท์ ตามมาตรฐานสากล ISO 14067 ของอุตสาหกรรมอ้อย

และน้ าตาลทราย


3

ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศคาร์บอนฟุตพริ้นท์ ตามมาตรฐานสากล ISO 14067 ของอุตสาหกรรมน้ าตาลจ าเป็นต้องน าพลังงานจากแหล่งพลังงาน 2 ส่วน ได้แก่ พลังงานไฟฟ้า และพลังงานไอน้ า โดยอาศัยหม้อแปลงไฟฟ้า และระบบหม้อต้มน้ า โดยระบบจะค านวณอัตราการใช้พลังงานแต่ละแหล่งแยกจากกัน แล้วจึงน ามารวมตอนสุดท้ายด้วยค่าถ่วงน้ าหนักแปลงหน่วยในข้ันตอนสุดท้าย เพื่อให้สามารถค านวณ และประเมินการใช้พลังงานทั้งสองแหล่งที่สัมพันธ์กับอัตราการผลิตสินค้า แต่ละชนิดในรูปของค่าใช้จ่ายพลังงานต่อหน่วยได้ ซึ่ งระบบสารสนเทศการจัดการพลังงาน ดังแสดงในหัวข้อโปรแกรมเก็บฐานข้อมูลด้านพลังงานไฟฟ้า และพลังงานความร้อน

ส่วนระบบการจัดการข้อมูลด้านคาร์บอนฟุตพริ้นท์ ได้แก่ ระบบผลิตภัณฑ์ (Product System) หน่วยการท างาน (Functional Unit: FU) ขอบเขตของระบบ (System Boundary) ระบบการสร้างบัญชีรายการด้านสิ่งแวดล้อม (Life Cycle Inventory) และการค านวณค่าคาร์บอนฟุตพริ้นต์

1. โปรแกรมเก็บฐานข้อมูลด้านพลังงานไฟฟ้า และพลังงานความร้อน

โดยหน้าที่หลักของโปรแกรม คือ เก็บบันทึกค่าพลังงานไฟฟ้าแบบเรียลไทม์จากเครื่องวัดพลังงานไฟฟ้า ที่ติดตั้ง และพลังงานความร้อน พร้อมทั้งสามารถน าเข้าข้อมูลรายงานการผลิตประจ าวัน โดยค่าพลังงานไฟฟ้าได้มาจาก โรงงานหรือสถานประกอบการท าการติดตั้งมิเตอร์ดิจิตอล (Digital Meter) ดังในรูป

หน้าจอ (GUI) ของโปรแกรมเกบ็ฐานข้อมลูด้านพลงังานไฟฟ้าแบบเรียลไทม์ และพลังงานความร้อน


4

หน้าจอ (GUI) ของโปรแกรมเกบ็ฐานข้อมลูด้านพลงังานไฟฟ้าแบบเรียลไทม์ และพลงังานความร้อน

2. โปรแกรมประเมินคาร์บอนฟุตพริ้นท์ผลิตภัณฑ์ตามมาตรฐานสากล ISO 14067 ส้าหรับอุตสาหกรรมอ้อยและน้้าตาลทราย (SGCO2 Software)

เป็นโปรแกรมไว้ส าหรับประเมินค่าคารบ์อนฟุตพริ้นท์ของผลิตภัณฑ์ โดยออกแบบระบบตามการประเมินคารบ์อนฟุตพริ้นท์ ที่องค์การบรหิารก๊าซเรือนกระจก (อบก.) และออกรายงานเป็น Excel ที่เรียกว่า Verification sheet


5

หน้าจอ (GUI) ของโปรแกรมประเมินคาร์บอนฟุตพริ้นท์ผลิตภัณฑ์ตามมาตรฐานสากล ISO 14067 ส าหรับอุตสาหกรรมอ้อยและน้ าตาลทราย (SGCO2 Software)


6

2

ระบบโดยรวมของโปรแกรม System Summary

2.1 ความต้องของระบบ

Software Requirement o Microsoft Windows 7, 8.1, 10 (32, 64-bit)

o The .NET Framework Version 4.5.2 or later

2.2 โครงสร้างโดยรวมของระบบ

2.2.1 Process Diagram

Data Entry to Process List

Process Layout/Chart

Material Process I

Material Process II

Material Process (n)

รูปที่ 2.2.1 Process Diagram


7

2.2.2 E-R Diagram

รูปที่ 2.2.2 E-R Diagram


8

3

การใช้งาน SGCO2 Usage – Process Part

3.1 เริ่มต้นใช้งาน โปรแกรม SGCO2 พัฒนาข้ึนจากต้นแบบทีเ่ป็น Verification Sheet ในรูปแบบ Excel ไฟล์ ท าให้โครงสร้างการใช้งานจะมีข้ันตอนเหมอืนกับการใช้ Verification Sheet คือ

เตรียมข้อมูล สร้างโครงสร้างของกระบวนการ น าข้อมูลทีร่วบรวมได้เข้าสู่กระบวนการ สุดท้ายท าการค านวณและรายงานผล 3.1.1 ค าสั่งและการใช้งานพื้นฐาน สามารถใช้ Mouse/Keyboard/Touch Screen ในการเลือกค าสั่งการท างาน เมนุการใช้งานมีอยู่ตามต าแหนง่ต่างๆ ในรูปภาพตัวอย่าง

1.1 ขั้นตอนการเตรียมข้อมูล 1.2 ขั้นตอนการใช้และน าข้อมูลเข้าเพ่ือสร้างกระบวนการต่างๆ 1.3 ขั้นตอนการน าข้อมูลออกและรายงาน

1

2

3

4

รูปที่ 3.1.1 ต าแหน่งใช้งาน Popup Menu


9

3.1.2 ลักษณะทั่วไปหน้าจอการเพิม่/แก้ไข ข้อมูล Add & New ……………………… เป็นการเพิ่มและเริ่มใหม ่ Add & Close ………………………เป็นการเพิ่มและปิดหน้าจอ Cancel ………………………………เป็นยกเลกิและปิดหน้าจอ

รูปที่ 3.1.2 ลักษญะทั่วไปหน้าจอการเพิ่ม/แก้ไข ข้อมลู


10

รูปที่ 3.1.3 ลักษญะทั่วไปประเภท ข้อมลู

3.1.3 ลักษญะทั่วไปประเภท ข้อมลู ข้อมูลทีม่ีตัวอักษรสี ฟ้า และหรือ มีค าว่า [SYS] ก ากับอยูม่ีความหมายว่า ข้อมูลถูกสร้าง

โดยระบบหรือผู้ดูแลระบบ

3.1.4 การใช้งานหลกัจะอยูที่ Object Explorer สามารถสร้าง Folder ใหมเ่พื่อแยกข้อมูลเป็นกลุ่มๆ เพื่อความเข้าใจง่าย

รูปที่ 3.1.4 การใช้งาน Folder


11

3.1.5 หน้าจอ Usage View ใช้เพื่อดูว่าข้อมูลที่เราเลือกนั้นถูกใช้โดยข้อมูลอื่นที่ไหนบ้าง

3.2 ขั้นตอนการเตรียมข้อมูล ก่อนที่จะสามารถสร้าง กระบวนการต่างๆ มีความจ าเป็นจะต้องจัดเตรียมข้อมูลเพื่อใช้ในกระบวนการก่อน ในโปรแกรมชุดน้ีใช้ในอุตสหกรรมน้ าตาลข้อมลูจึงมีขอบเขตที่อุตสาหกรรมน้ าตาล ข้อมูลที่ต้องเตรียม

Reference – ข้อมูลแหล่งอ้างองิของตัวเลขต่างๆ Unit – หน่วยที่ใช้ในกระบวนการต่างๆ LUC Factor - ข้อมูลการใช้พื้นที่ในเขตต่างๆ (เฉพาะพื้นทีป่ระเทยไทย) Emission Factor - ข้อมูล Co2 Factor ของกระบวนการตา่งๆ ตามแหล่งอ้างอิง

รูปที่ 3.1.5 การใช้งาน Usage View


12

3.2.1 การเตรียมข้อมลู Reference ตามหน้าจอนี้ ไปที่ Object Explorer แล้วกด Double Click Mouse ที่ Reference แล้ว

จะมจีะมหีน้าจอใช้งานมีช่ือข้ึนต้นด้วยค าว่า Object Browser แล้วตามด้วยช่ือของ Folder ที่เราเลอืก

จากนั้นกด Mouse ขวาหรือเลอืกเมนูด้านบน New Reference จะมีหน้าจอการเพิ่มข้อมลู Reference ข้ึนมา

ใส่ข้อมูลที่ต้องแล้วกด Add&New Reference ถ้าต้องจะใส่ข้อมลูใหมเ่พิ่มเติม หรือ กด Add&Close ถ้าไม่ต้องการใส่ข้อมูลแล้ว


13

ข้อมูลของ Reference จะจัดเกบ็และสามารถค้นหาหรืออ้างอิงในภายหลังได ้

3.2.2 การเตรียมข้อมลู Unit

มีขั้นตอนการใส่ข้อมูลเหมือนกบัของ Reference แต่จะมสี่วนเพิ่มเติมเล็กนอ้ยเกี่ยวกบัการแปลงหน่วย (Unit Convert Function)

รูปที่ 3.2.1 หน้าจอของ Object Browser - Reference

รูปที่ 3.2.2 หน้าจอของ Object Browser - Unit


14

3.2.3 การเตรียมข้อมลู LUC Factor ส าหรับใส่ข้อมลู LUC Factor จะมีรายละเอียดแตกต่างจากข้อมูลอื่นเลก็น้อย รูปแบบข้อมลูนั้นอ้างอิงจาก “Verification_Sheet” ตาม อบก.

หน้าจอของการเพิ่ง/แก้ไข ข้อมูลจะมีรายละเอียดเพิม่เล็กนอ้ย


15

3.2.4 การเตรียมข้อมลู Emission Factor มีขั้นตอนการใส่ข้อมูลเหมือนกันกับการเตรียมข้อมลูอื่นๆ

รูปที่ 3.2.4 หน้าจอของ Object Browser – Emission Factor


16

3.3 ขั้นตอนการใช้และน้าข้อมูลเข้าเพ่ือสร้างกระบวนการต่างๆ สร้าง Folder ของกระบวนการ ตัวอย่างเช่น

เมื่อสร้าง กระบวนการ แล้ว Double Click ที่ช่ือ กระบวนการจะมี Object Browser ข้ึนมา


17

เมื่อใส่ข้อมูลของกระบวนการ Process Information, Input, Output เท่านี้ข้อมลูก็พร้อมที่น าไปสร้าง Process Chart ได้แล้ว สร้าง Product ที่ Product Folder


18

กด Double Click ที่ Product นั้นๆ แล้วจะมีหน้าจอ Object Browser ของ Process Chart ข้ึนมาเพื่อท าการ สร้าง/แก้ไข กระบวนการต่างๆ ในรูปแบบของ Chart ซึ่งง่ายต่อความเข้าใจและง่ายต่อการสร้าง ไฟล์ Verification Sheet ในรูปแบบ Excel

รูปที่ 3.3 หน้าจอของ Object Browser – Process Chart


19

3.3 ขั้นตอนการสร้าง Process Chart

สร้าง Project โดยกดปุ่ม Project ใส่ข้อมูลต่างๆ พร้อมเลอืก Product จากฐานข้อมูลที่สร้างไว้


20

กดที่ Project Manage เพื่อเข้าสู่การสร้าง Process Chart


21

ในหน้า Process Chart ผู้ใช้งานสามารถระบุกระบวนการผลิต (Process) การได้มาซึ่งวัตถุดิบ (Material) การตรวจสอบสมดุลมวลสาร (Mass Balance) การใ ช้ไฟฟ้ า (Electronics Power) การใช้น้ า (Water)


22

3.4 การรายงานผลค่าคาร์บอนฟุตพริ้นท์ (Report)

ผู้ใช้งานสามารถดูรายงาน จากหน้าจอ Home ตรงเมนู Comparison ดังรูป

การดูรายงานคาร์บอนฟุตพริ้นท ์

ตัวอย่างรายงานคารบ์อนฟุตพริ้นท ์


23



24

ชือ่ฟอรม์ รหสัฟอรม์

วตัถดุบิ ผลติภณัฑร์ว่ม

รายการ หนว่ย ปรมิาณ รายการ หนว่ย ปรมิาณ

ออ้ยเผา kg 945,896,090.00 กากออ้ย kg 426,910,290.00 ออ้ยสด kg 543,401,660.00 ของเสยี

ทรพัยากร และวสัดุชว่ยการผลติ รายการ หนว่ย ปรมิาณ

รายการ หนว่ย ปรมิาณ ทราย kg 3,042,420.00 น ้ายายบัยัง้เชือ้จลุนิทรยี์ kg 7,130.00 ไอน ้าแรงดันต า่ kg 10,926,100.00 น ้ารอ้นพรมกากออ้ย kg 321,987,000.00 น ้าเสยี kg 150,658,500.00 ไฟฟ้าของกระบวนการหบี kWh 14,828,800.00 ไฟฟ้าของชว่งหนา้ซ่อม (Grid) kWh 931,455.00 ไอน ้าแรงดันสงู kg 10,926,100.00 จาระบี kg 1,692.00 จาระบหีนา้ซ่อม kg 8,516.00 น ้ามันเกยีร์ kg 1,151.75 น ้ามันเกยีรห์นา้ซ่อม kg 23,665.70 น ้ามันหลอ่ลืน่ kg 786.06 น ้ามันหลอ่ลืน่หนา้ซ่อม kg 19,589.63 น ้ามันดเีซล l i ter 225.00 น ้ามันดเีซลหนา้ซ่อม l i ter 364,862.00 น ้ามันเบนซนิหนา้ซ่อม l i ter 348.00 น ้าบาดาล kg 71,346,000.00 0.00น ้าบาดาลชว่งหนา้ซ่อม kg 79,312,500.00

ผลติภณัฑ์

1,489,297,750.00 รายการ หนว่ย ปรมิาณ

1,811,284,750.00 น ้าออ้ย kg 1,381,332,040.00 1,811,284,750.00

ผลติภณัฑร์ว่ม


ปนูขาว kg 987,540.00 กากหมอ้กรอง kg 66,491,910.00 น ้ายาพักใส kg 10,546.00 ของเสยี

ผา้กรอง 97 mesh kg 75.06 รายการ หนว่ย ปรมิาณ

ไฟฟ้ากระบวนการท าใสและการตม้ kWh 5,076,000.00 ทราย kg 238,510.00 น ้ารอ้นผสมปนูขาว(น ้าคอนเดนเสด) kg 4,498,793.33 ผา้กรอง 97 mesh ใชแ้ลว้ kg 75.06 น ้ารอ้นสกัดความหวาน(น ้าคอนเดนเสด) kg 33,840,000.00

0.00ผลติภณัฑ์

รายการ หนว่ย ปรมิาณ

1,382,330,126.00 น ้าออ้ยใส kg 1,315,599,706.00 1382330126.00

ของเสยี


น ้ายาละลายแป้ง kg 8,600.00 น ้าเสยี kg 4,800,000.00 โซดาไฟน ้า kg 294,000.00 ไอหวัหมอ้ตม้ทัง้หา้ชดุ kg 899,863,565.75 โซดาไฟเกล็ด kg 40,000.00 คอนเดนเสท kg 608,738,700.00 สารเร่งโซดาไฟ kg 6,400.00 สแตนเลสกรอง 50 mesh kg 100.21 โซดาแอส kg 1,000.00 ผา้กรอง 97mesh kg 54.05 น ้ายาป้องกันตะกรัน kg 15,591.96 ไอน ้าแรงดันต า่เขา้หมอ้ตม้ชดุทีห่นึง่ kg 608,738,700.00 น ้าลา้งหมอ้ตม้ kg 4,800,000.00 น ้ามันเกยีร์ kg 170.00 จาระบี kg 15.00 s ta inless กรอง 50 mesh kg 100.21 0ผา้กรอง 97mesh kg 54.05



1315599706.00 น ้าเชือ่มดบิทัง้หมด kg 415,736,140.25 1,315,599,706.00

ผลติภณัฑร์ว่ม


ETHYL ALCOHOL 95 %(ethanol ) kg 977.59 น ้าตาลทรายดบิ kg 114,219,530.00 น ้ายาชว่ยเคีย่ว kg 2,443.30 กากน ้าตาลสดุทา้ย kg 66,111,950.00 น ้าตาลทรายขาว kg 884.00 ของเสยี

โซดาไฟเกล็ด kg 8,750.00 รายการ หนว่ย ปรมิาณ

ปรมิาณการใชไ้ฟฟ้าของหมอ้เคีย่วและป่ัน kW 5,802,156.50 น ้าเสยี kg 2,242,000.00 น ้าลา้งหมอ้เคีย่วและป่ัน kg 2,242,000.00 ไอน ้า kg 187,125,540.14 น ้ามันเกยีร์ kg 24.65 จาระบี kg 164.00

0.00162,511,705.00

1489297750.00 ผลติภณัฑ์

109.12 รายการ หนว่ย ปรมิาณ

415,749,195.14 น ้าตาลทรายขาว kg 48,292,175.00 415,749,195.14

วตัถดุบิ ผลติภณัฑร์ว่ม


ถงุใน PE kg 2,720.52 น ้าตาลทราย Hi-pol 50 กโิลกรัม kg 18,061,300.00 ถงุนอก PP kg 8,161.56 น ้าตาลทรายขาวบรรจกุระสอบ 50 กโิลกรัม kg 24,688,175.00 ดา้ยเย็บกระสอบ kg 38.32 น ้าตาลทรายขาว 0.5 กโิลกรัม kg 2,227,350.00 หมกึทีใ่ชพ้มิพ์ kg 2.04 ถงุพลาสตกิ PE kg 10,054.25 ทรพัยากร และวสัดุชว่ยการผลติ


ไฟฟ้าในการบรรจุ kWh 965,843.50



น ้าตาลทรายขาว 1 กโิลกรัม kg 1,000,000.00 น ้าตาลทรายขาว 1 กโิลกรัม (รวมบรรจภัุณฑ)์ kg 1,020,976.70

กระบวนการผลติ

การจัดท าแผนภาพกระบวนการผลติ และระบรุะบสุารขาเขา้และสารขาออก ของปรมิาณการใชพ้ลังงาน ทรัพยากร และของเสยีทีเ่กดิขึน้ จากกระบวนการผลติ

ส ำหรบัเจำ้หนำ้ที ่อบก.

ผลติภณัฑร์ะหวา่งทาง

สารขาออก

สารขาเขา้

ทรพัยากร และวสัดุชว่ยการผลติ

กระบวนการท าตม้ระเหย

กระบวนการเคยีวและปั่น


กระบวนบรรจุ


กระบวนการหบีสกดั

กระบวนการท าใส

3แผนภาพกระบวนการผลติ

ชือ่บรษิทั บรษัิท น ้าตาลดคีณุภาพสงู จ ากัด (มหาชน) ชือ่เอกสำรบนัทกึ

ค ำอธบิำย :โดยแสดงตัวเลขทีผ่า่นการท า Mass Balance และ Energy Balance แลว้

Fr-03

ส ำหรบัเจำ้หนำ้ที ่อบก.น ้าตาลทรายขาว 1 กโิลกรัม เลขเอกสำรควบคมุชือ่ผลติภณัฑ์


25



26

3.5 รายงานระดับความสามารถกิจกรรมอุตสาหกรรมสีเขยีวตามค่าดัชนีผลผลิตสีเขียว

รายงานระดับความสามารถกิจกรรมอุตสาหกรรมสีเขียวตามค่าดัชนีผลผลิตสีเขียว เป็นการก าหนดตัวช้ีวัดการผลิต ตัวช้ีวัดพลังงาน และดัชนีตัวช้ีวัดสิ่งแวดล้อมในการบริหารจัดการโรงงาน เพื่อน าตัวช้ีวัดต่าง ๆ จัดกลุ่มการน าเสนอข้อมูลอย่างเป็นระบบการพัฒนาสารสนเทศอุตสาหกรรมสีเขียว ดังตัวอย่างแนวคิดในรูปที่ 5.38 และตัวอย่างรายงานระดับความสามารถกิจกรรมอุตสาหกรรมสีเขียวตามค่าดัชนีผลผลิตสีเขียว ในรูป

ตัวอย่างแนวคิดรายงานระดับความสามารถกิจกรรมอุตสาหกรรมสเีขียวตามค่าดัชนีผลผลิตสีเขียว

ตัวอย่างระบบสารสนเทศรายงานระดับความสามารถกจิกรรมอุตสาหกรรมสเีขียวตามค่าดัชนีผลผลิตสีเขียว

*หมายเหตุ: ระบบสารสนเทศคาร์บอนฟุตพริ้นท์ผลิตภัณฑ์ ผู้ที่สนใจสามารถติดต่อที่ ส านักงานคณะกรรมการอ้อยและน้ าตาลทราย ภายใต้โครงการ “โครงการการพัฒนานวัตกรรมเทคโนโลยีสารสนเทศเพ่ือกระบวนการผลิตเชิงนิเวศและเพ่ิมศักยภาพในการแข่งขัน (Green Productivity) ตามมาตรฐาน ISO 14067” ปีงบประมาณ 2560

คู่มือการใช้งาน - ocsb.go.th · 2017-12-15 · SGCO2 SOFTWARE...

Documents

Transcript of คู่มือการใช้งาน - ocsb.go.th · 2017-12-15 · SGCO2 SOFTWARE...