สุวรรณานนท์ -...

สถาบนราชานกลกรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข

(Pre-math skills)(Pre-math skills)(Pre-math skills)

หนงสอ การเตรยมความพรอมทกษะพนฐานดานคณตศาสตร ในเดกปฐมวยบรรณาธการ พญ.อมพรเบญจพลพทกษพมพครงท1 มถนายน2557จำานวนพมพ 5,000เลมจดพมพโดย สถาบนราชานกลกรมสขภาพจต 4737ถนนดนแดงเขตดนแดงกรงเทพมหานคร10400 โทร.0-2248-8900www.rajanukul.go.th

สงวนลขสทธตามพระราชบญญตหามลอกเลยนแบบสวนหนงสวนใดของหนงสอเลมนโดยไมไดรบอนญาตจากเจาของลขสทธ

พมพท โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทยจำากดรปเลมโดย ณฐชนกสวรรณานนท

การเตรยมความพรอมทกษะพนฐาน

ดานคณตศาสตร...ในเดกปฐมวย1

คำ�นำ�

จากการสำารวจระดบสตปญญาเดกไทยโดยกรมสขภาพจตพบวาสถานการณ

ปญหาระดบสตปญญาเดกไทย IQ ยงเปนเรองทนาหวงและจำาเปนตองไดรบ

การชวยเหลอจากทกภาคสวนทเกยวของ จากผลการสำารวจระดบสตปญญา

ในปพ.ศ.2554พบวาเดกไทยมคาเฉลยIQเทากบ98.59(คาเฉลยปกต90–109)

ซงถอวาเปนคาระดบสตปญญาทอยในเกณฑปกตแตคอนไปทางตำาซงสอดคลอง

กบคะแนนการสอบประเมนผลนกเรยนนานาชาต ในป 2555 พบวา เดกไทย

มทกษะทางดานการคดและการใชภาษาอยในเกณฑตำาดงเหนไดจากผลสมฤทธ

การเรยนคณตศาสตร การอานและวทยาศาสตร มคะแนนรวมอยในอนดบท

50 จาก 65 ประเทศสมาชกขององคการเพอความรวมมอทางเศรษฐกจและ

การพฒนา(OrganizationforEconomicCo-operationandDevelopment–

OECD) ขณะทคะแนนความฉลาดทางอารมณ (EQ) เฉลยในระดบประเทศ

กยงอยในระดบตำากวาเกณฑปกตคอ มคาคะแนนอยท 45.12 จากคาคะแนน

ปกต50-100

ในการสงเสรมและพฒนาIQEQเดกไทยจำาเปนตองพฒนาทกษะ3ดาน

ไดแก ทกษะดานการคด การใชภาษา และทกษะดานอารมณ ซงเปนพนฐาน

ทจำาเปนสำาหรบชวต โดยตองเรมฝกตงแตวยทารก การฝกทกษะดานการคด

ผปกครองสามารถฝกทกษะใหแกเดกดวยกระบวนการทางคณตศาสตร



(Pre-math skills) โดยผานการเลน หรอกจกรรมในชวตประจำาวนท

สนกสนาน ซงเปนสวนหนงของการเลยงดเดกโดยพอแมหรอญาตพนอง

สวนทกษะทางคณตศาสตรทสงขนนนตองอาศยทกษะพนฐานดาน

คณตศาสตรในชวงปฐมวย เชนเดยวกบบานทตองการรากฐานทแขงแรง

พอแมและผเลยงดจงเปนผทมสวนสำาคญในการชวยพฒนาทกษะพนฐาน

ดานคณตศาสตรใหแกเดกปฐมวย ดวยวธการสอนทเปนเรองใกลๆ ตว

ใชอปกรณการสอนทอยในชวตประจำาวน

หนงสอการเตรยมความพรอมทกษะพนฐานดานคณตศาสตรในเดกปฐมวย

เลมนสถาบนราชานกลกรมสขภาพจตไดจดทำาขนเพอใหนกวชาการดานการศกษา

และบคลากรสาธารณสข ผปฏบตงานใชเปนแนวทางในการแนะนำาสงเสรม

ความรแกพอแมและผดแลเดกเพอนำาความรไปสงเสรมทกษะพนฐานดาน

การคดในเชงคณตศาสตรแกบตรหลานทอยในปฐมวย พรอมทงการพฒนา

ชดเทคโนโลยและองคความรดานการสงเสรมทกษะการอาน และทกษะ

ดานอารมณ ในเดกปฐมวย เพอการพฒนาศกยภาพของสมองและการรคด

ของเดกไทยในการเตรยมพรอมสประชาคมอาเซยน

แพทยหญงอมพรเบญจพลพทกษ

ผอำานวยการสถาบนราชานกล





ส�รบญ

วาดวยเรอง...ของพฒนาการเดกปฐมวย 5

พฒนาการและการเตรยมความพรอมของเดกปฐมวย 7มความสำาคญอยางไร?

การเตรยมความพรอมทกษะพนฐาน 13 ดานคณตศาสตรในเดกปฐมวย

ทกษะพนฐานทางคณตศาสตร 15ทจำาเปนสำาหรบเดกปฐมวย



ทกษะพนฐานในการคดคำานวณ 19สำาหรบเดกปฐมวย

ทกษะพนฐานดานคณตศาสตรทจำาเปน 20 สำาหรบเดกปฐมวยในการเขาสโรงเรยน

กจกรรมพฒนาทกษะดานคณตศาสตร 25เบองตนในเดกปฐมวย

บรรณานกรม 36

คณะผจดทำา 37



วาดวยเรอง...ของพฒนาการเดกปฐมวย

พฒนาการ หมายถง การเปลยนแปลงในดานการทำาหนาทและวฒภาวะของ

อวยวะตางๆรวมทงตวบคคลทำาใหสามารถทำาหนาทไดอยางมประสทธภาพทำา

สงทยากสลบซบซอนมากขนโดยทวไปพฒนาการปกตแบงออกเปน4ดานไดแก

1.พฒนาการดานรางกาย(physicaldevelopment)เปนความสามารถ

ของรางกายในการทรงตวและการเคลอนไหว โดยการใชกลามเนอมดใหญ

(grossmotor) การใชมอและตาประสานกนในการทำากจกรรมตางๆ (fine

motor-adaptive)

2.พฒนาการดานสตปญญา (cognitive development) เปนความ

สามารถในการเรยนรความสมพนธระหวางสงตางๆกบตนเองการรคดรเหตผล

และความสามารถในการแกปญหาพฒนาการดานภาษา(language)และการใช

มอกบตา(finemotor)เกยวของกบพฒนาการดานสตปญญา

3.พฒนาการดานจตใจ- อารมณ (emotional development) เปน

ความสามารถของรางกายในการแสดงความรสกและควบคมการแสดงออกของ

อารมณอยางเหมาะสมรวมถงการสรางความรสกทดนบถอตนเอง(selfesteem)



4.พฒนาการดานสงคม(socialdevelopment)เปนความสามารถ

ในการสรางสมพนธภาพกบผอนสามารถชวยเหลอตนเองในชวตประจำาวน

(personal-social,selfhelp,selfcare)

5.พฒนาการดานจตวญญาณ(spiritualdevelopment)เปนความ

สามารถในการรจกคณคาของชวตของตนเองสามารถในการเลอกดำารงชวต

ในทางสรางสรรคเปนประโยชนตอสงคมสวนรวมมความรผดชอบชวดและ

มคณธรรม

ความสำาคญของพฒนาการในเดกปฐมวย องคการUNICEF ไดใหความสนใจโดยเฉพาะในเดกปฐมวย ชวงอาย

ระหวางแรกเกด – 3 ป เพราะเปนชวงทเปนรากฐานและมความสำาคญ

อยางยงยวดตอการพฒนาในชวงตอๆมาของเดก และมกจะถกละเลย

ไมไดรบความสนใจในเชงการกำาหนดงบประมาณสนบสนนในประเทศตางๆ

(UNICEFTheStateoftheWorld’sChildren2001,p17:นยพนจ

คชภกด)

***ชวงปฐมวยหมายถงระยะจากปฏสนธถงอาย6ป



พฒนาการและการเตรยมความพรอมของเดกปฐมวย มความสำาคญอยางไร?

1. ทำาใหเราทราบถงลกษณะการเปลยนแปลงและสามารถประเมนพฒนาการ

ทมลำาดบขนตอนอยางตอเนองและมทศทางทเกดขนในแตละวยการเจรญเตบโต

ของเดกจะดำาเนนไปตามแบบแผนของพฒนาการทมลำาดบขนตอนอยาง

ตอเนองและมทศทางทแนนอนพฒนาการของเดกทเปนไปตามเกณฑทวไป

ของเดกในวยเดยวกนแสดงวามพฒนาการสมวย หากพฒนาการใดไมเปน

ไปตามเกณฑดงกลาว อาจมพฒนาการลาชาหรอผดปกตได จำาเปนตองรบ

คนหาสาเหตและแกไข

2. ทำาใหสามารถตอบสนองความตองการตามธรรมชาตของเดกไดอยาง

ถกตองเหมาะสมเดกทกคนมความตองการพนฐานทสอดคลองกบพฒนาการ

ทกดาน ทงดานรางกาย อารมณและจตใจ สงคมและสตปญญา ซงจำาเปน

ตองไดรบการเอาใจใสดแลอยางครบถวนสมบรณจงจะสามารถพฒนาตนเอง

เตมศกยภาพทมอยทงนขนอยกบวฒภาวะและประสบการณการเรยนรจาก

สภาพแวดลอมทเออตอการสงเสรมพฒนาการและเนนใหเดกมประสบการณท

กวางขวาง



3. ทำาใหยอมรบความแตกตางของเดกแตละคน ความแตกตางของ

เดกขนอยกบพนธกรรมและสภาพแวดลอม โดยทพนธกรรมเปนปจจย

ภายในทกำาหนดคณลกษณะทางกายภาพและขดความสามารถทตดตวมา

ตงแตกำาเนดสวนสภาพแวดลอมเปนปจจยภายนอกทมผลตอพฒนาการ

ไดทงในเชงบวกและลบขนอยกบความเหมาะสมของสงแวดลอมเดกแตละ

คนจงมอตราพฒนาการทแตกตางกนและไมอาจเปรยบเทยบกนได การ

จดประสบการณสำาหรบเดกจงจำาเปนทจะตองคำานงถงความยดหยนของ

ลกษณะกจกรรมและระยะเวลา

4. ทำาใหสามารถจดการศกษาสำาหรบเดกปฐมวยไดสอดคลองกบ

ระดบความสามารถและวธการเรยนรของเดกในแตละวย เดกมความ

กระตอรอรน อยากรอยากเหนและสนใจสงรอบตวอยตลอดเวลา

การเปดโอกาสใหเดกไดรบประสบการณตรงจากการเลนและใช

จนตนาการตามความนกคด ความสนใจและความสามารถของเดก

เปนการกระตนใหเดกไดเรยนรและปรบตวเขากบสภาพแวดลอมและ

มพฒนาการทเหมาะสมตามศกยภาพของเดกแตละคน



การเตรยมความพรอมทกษะพนฐานดานคณตศาสตร:ความสำาคญตอเดกปฐมวย

คณตศาสตรมความสำาคญอยางยงตอการพฒนาความคด ทำาใหมนษยคดอยางมเหตผล เปนระบบมแบบแผนตลอดจนมการพฒนาความคดสรางสรรคและสามารถวเคราะหปญหาหรอสถานการณไดอยางรอบคอบ นอกจากนนคณตศาสตรยงเปนเครองมอในการศกษาดานวทยาศาสตรเทคโนโลยและศาสตรอนๆอกหลายแขนง

5. ทำาใหสามารถวเคราะหปญหาพฤตกรรมเดก และแนวทางการปองกน

แกไขปญหา พฒนาการของเดกเกดจากการปฏสมพนธอยางใกลชดและสลบ

ซบซอนระหวางพนธกรรมและสภาพแวดลอม หากปจจยใดปจจยหนงหรอทง

คบกพรองและไมอาจทำาหนาทไดอยางสมบรณ กยอมกอใหเกดปญหาความผด

ปกตของพฒนาการ อนนำาไปสปญหาพฤตกรรมเดกได ทงนระดบความรนแรง

ขนอยกบความมากนอยของปญหาการทำาความเขาใจของสาเหตทมาของปญหา

จะชวยปองกนมใหปญหาดงกลาวเกดขนอกหรอลดนอยลงรวมทงสามารถแกไข

ปญหาไดทนทวงทมใหลกลามเปนปญหารายแรงในภายภาคหนาได



นพ.อรคอารแคนเดลจตแพทยรางวลโนเบลในป2553พบวา... การเรยนรความรความจำาความคดอารมณสตปญญาเกดจากการทเซลล

สมองแตกกงมาเชอมตอกนเปนวงจรสมองสวนทมการจดระเบยบใยประสาท

จะเพมการเชอมตอใหมๆเพมขนจำานวนมาก

ขณะทใยประสาทสวนทไมไดใชจะหายไปใยประสาทสวนทใชบอยจะหนา

ตวขน

ทงนทารกอายตงแตแรกเกดถง5ปจะเปนชวงทสมองมพฒนาการมาก

ทสด ดงนน การพฒนาสมองใหมการเชอมโยงเครอขายใยประสาททแขงแรง

จะทำาใหเดกมระดบIQทเพมขนดวย

Blenkin and Kelly (1994อางในพวงรตนพมเดชา.2545:16)กลาววา คณตศาสตรคอพลงอำานาจของการตดตอสอสารเปนวถทางในการแก

ปญหา เปนการคนพบรปแบบและความสมพนธ เปนกจกรรมสรางสรรคท

เกยวของกบความคดจนตนาการการหยงรและสามารถมสวนรวมดวยอยาง

สนกสนาน



วรรณโสมประยร(2551:15)กลาวไววา คณตศาสตรเปนวชาทสำาคญและจำาเปนอยางยงสำาหรบทกคน เพราะ

ชวยพฒนาความคดของเดกใหเปนคนคดอยางมเหตผล มระเบยบ มความ

ละเอยดถถวนรอบคอบรวมทงมความคดรเรมสรางสรรคและสามารถแกปญหา

ใหสำาเรจลลวงไปไดดวยด ความเจรญกาวหนาในวทยาการดานตางๆ ทง

ทางดานเทคโนโลย วทยาศาสตรวศวกรรม การแพทย และอนๆ ตองอาศย

คณตศาสตรเปนเครองมอสำาหรบการเรยนรทงสน นอกจากน คณตศาสตรยง

เปนเครองมอทจำาเปนในการดำารงชวตประจำาวนของเดกทงหลาย อยางเชน

การซอขายการใชเวลาเลนการเดนทางและอนๆ

จำานวนและตวเลข...เดกปฐมวยหากไดเรยนรจากการปฏบตโดยการใชสอของจรงจะสงผลใหมทกษะการรบรเชงจำานวนเนองจากธรรมชาตไดสรางใหสมองของเดกมบรเวณทเกยวของกบการรบรเชงจำานวนโดยมสวนของสมองอยางนอย3บรเวณทเกยวของกบทกษะการรบรเชงจำานวน สองสวนแรกอยทสมองทงซกซายและขวาเกยวของกบสญลกษณตวเลขและบรเวณททำาหนาทเกยวของกบการเปรยบเทยบจำานวน สวนบรเวณสดทายอยทสมองซกซาย จะทำาหนาทเกยวของกบการนบปากเปลาและความจำาเกยวกบจำานวนการคำานวณโดยสมองทง3สวนจะทำางานรวมกน พฒนาการดานการรบรเชงจำานวนและคณตศาสตรเรมตงแตปฐมวยและพฒนาเรอยไปจนถงวยผใหญ



¡ÒÃàµÃÕÂÁ¤ÇÒÁ¾ÃŒÍÁ·Ñ¡ÉÐ¾×é¹°Ò¹

´ŒÒ¹¤³ÔµÈÒÊµÃ�ã¹à ç¡»°ÁÇÑÂ




´ŒÒ¹¤³ÔµÈÒÊµÃ�ã¹à ç¡»°ÁÇÑÂ(Pre-math skills)(Pre-math skills)(Pre-math skills)








´ŒÒ¹¤³ÔµÈÒÊµÃ�ã¹à ç¡»°ÁÇÑÂ(Pre-math skills)(Pre-math skills)(Pre-math skills)



คณตศาสตรเปนวชาทมความสำาคญในชวตประจำาวนของเราพอแมผเลยง

ดมกสอนเดกตงแตเลกๆ กอนทเดกจะไดเรยนรวชานในโรงเรยน แตจะเปน

ลกษณะการทองจำามากกวาการสอนในเรองจำานวน เดกทไดรบการเตรยม

ความพรอมทกษะพนฐานดานคณตศาสตรและการอานมกจะเรยนไดดกวาเมอ

เขาเรยนชนอนบาลและพบวาทกษะดานคณตศาสตรเกยวของกบการทำานาย

ความสามารถในอนาคตไดมากทสดตามดวยทกษะดานการอานและสมาธ

พอแม คอ ผมบทบาทตอการพฒนาทกษะพนฐานดานคณตศาสตรของ

ลกนอยตงแตวยเตาะแตะจนถง5ปเดกๆจะไดใชทกษะนในการปฏบตกจวตร

ประจำาวนและกจกรรมตางๆทพอแมทำารวมกบเขาเชนการนบขนบนไดทเดก

ขนลงการแบงของเลนหรอขนมใหพนองหรอเพอนการพฒนาทกษะโดยผาน

กจกรรมเหลานลวนมความสำาคญตอความพรอมของเดกในการเขาสโรงเรยน

ทำาใหเดกสามารถแกปญหาทางคณตศาสตรในโรงเรยนไดอยางกาวกระโดด



เปนการใชประสาทสมผสอยางใดอยางหนงหรอหลายอยางรวมกนไดแกตาหจมกลนและผวกายในการเรยนรโดยเดกจะเขาไปมปฏสมพนธโดยตรงกบวตถสงของหรอเหตการณอยางมจดประสงคเชนการจะหาขอมลทเปนรายละเอยดของสงนนๆ โดย

ไมใสความคดเหนของตนเองลงไป

ทกษะก�รสงเกต (Observation)

เปนความสามารถในการแบงประเภทของสงของ โดยหาเกณฑหรอสรางเกณฑในการแบงขน สวนใหญเดกจะใชเกณฑในการจำาแนกอย 3 อยาง คอ ความเหมอนความแตกตางและความสมพนธรวมซงในเดกปฐมวยสวนใหญจะเลอกใชเกณฑ2อยางคอความเหมอนและความตางเมอเดกสามารถสรางความเขาใจไดอยาง

ถองแทเกยวกบความสมพนธแลวเดกจงจะจำาแนกโดยใชความสมพนธรวมได

ทกษะก�รจำ�แนกประเภท (Classifying)



เปนการทเดกตองอาศยความสมพนธของวตถ

สงของหรอเหตการณตงแตสองสงขนไปบนพนฐาน

ของคณสมบตทมลกษณะเฉพาะอยางซงความสำาคญ

ในการเปรยบเทยบคอเดกจะตองมความเขาใจเกยวกบ

ลกษณะเฉพาะของสงนนๆและรจกคำาศพทคณตศาสตร เชน เลกกวา ใหญกวา

สนกวา ยาวกวา หนกกวา เบากวา ฯลฯ โดยถาสามารถบอกไดวาลกบอลลกหนง

มขนาดเลกกวาอกลกหนง แสดงใหเหนวาเดกเหนความสมพนธของลกบอล คอ

เลก-ใหญการเปรยบเทยบนบวาเปนพนฐานสำาคญตอการเรยนในเรองการวดการ

จดลำาดบและการประมาณตอไป

ทกษะก�รเปรยบเทยบ (Comparing)

เปนการสงเสรมใหเดกไดพฒนาความคดรวบยอดเกยวกบการจดลำาดบวตถ

สงของหรอเหตการณซงเปนทกษะการเปรยบเทยบขนสงเพราะจะตองอาศย

การเปรยบเทยบสงของมากกวาสองสงหรอสองกลมการจดลำาดบ

ในครงแรกๆของเดกปฐมวยจะเปนไปในลกษณะ

การจดกระทำากบสงของสองสง เมอเกดการ

พฒนาจนเกดความเขาใจอยางถองแทแลวเดกจง

จะสามารถจดลำาดบทยากยงขนได

ทกษะก�รจดลำ�ดบ (Ordering)



ทกษะก�รวด (Measurement)

ทกษะก�รนบ (Counting)

ความสามารถในการวดของเดกจะเกดขนหลงจากเดกม

ประสบการณเกยวกบการจดประเภท การเปรยบเทยบ และการ

จดลำาดบมาแลว และจะมความสมพนธกบความคงท เชน เดก

สามารถเขาใจเกยวกบความยาวของเชอกไดวา เชอกจะม

ความยาวเทาเดมถงแมวาจะเปลยนทศทางหรอตำาแหนง

กตาม

เปนแนวคดเกยวกบการนบจำานวนไดแกการนบปากเปลาบอกขนาดของ

กลมทมขนาดเทากนโดยไมตองนบนบโดยใชลำาดบทนบจำานวนเพมขนนบเพอ

รจำานวนทมอยการจดจำาตวเลขการนบและเขาใจความหมายของจำานวนการ

ใชสญลกษณแทนจำานวน ในเดกปฐมวยชอบการนบแบบ

ทองจำาโดยไมเขาใจความหมาย การนบแบบทองจำา

นจะมความหมายตอเมอเชอมโยงกบจด

ประสงคบางอยาง เชน การนบจำานวน

เพอนในหองเรยนนบขนมทอยในมอแต

การนบของเดกอาจสบสนไดหากมการ

จดเรยงสงของเสยใหมเมอเดกเขาใจเรอง

จำานวนแลวเดกปฐมวยจงจะสามารถเขาใจ

เรองการนบจำานวนอยางมความหมาย



เรองขนาดและรปทรงจะเกดขนกบเดกโดยงายเนองจาก

เดกคนเคยจากการเลนการจบตองสงของของเลนหรอวตถ

รปทรงตางๆ อยเสมอในแตละวนเราจงมกจะไดยนเดกพดถง

สงตางๆ ทเกยวกบรปทรงหรอขนาดอยเสมอพอแมสามารถ

ทดสอบวาเดกรจกรปทรงหรอไม โดยการใหเดกหยบ/เลอก

สงของตามคำาบอกเมอเดกรจกรปทรงพนฐานแลวกจะสามารถ

สอนใหเดกรจกรปทรงทยากขนได

ทกษะเกยวกบเรองรปทรงและขน�ด (Shape and Size)



ทกษะในก�รจดหม

ทกษะในก�รรวมหม (ก�รเพม)

ทกษะในก�รแยกหม (ก�รลด)

เปนการใหเดกจดสงของรวมกนเปนหมจากการเรยกชอสงของลกษณะทกำาหนดไวเชนรองเทา ถงเทา หรอหมวก แลวเลอกสงทเหมอนกนวางไวดวยกน

เปนการใหเดกสงเกตวตถหรอสงของทกอง

อยรวมกนวามอะไรบาง แลวแยกออกเปน

กองๆ แลวบอกวากองไหนมมากกวา กอง

ไหนมนอยกวากน

เปนการใหเดกสงเกตวตถหรอสงของ เพอให

เขาใจถงจำานวนของวตถหรอสงของแตละกอง

เชนของกองหนงม3อนอกกองม2อนเมอ

นำามารวมกนเปนกองใหญจะม5อนเปนตน



ทกษะพนฐ�นด�นคณตศ�สตร

ทจำ�เปนสำ�หรบเดกปฐมวยในก�รเข�สโรงเรยน

ทกษะดานคณตศาสตรทสงขนอาศยทกษะพนฐานดานคณตศาสตรในชวง

ปฐมวยเชนเดยวกบบานทตองการรากฐานทแขงแรงพอแมผเลยงดสามารถ

ชวยพฒนาทกษะพนฐานดานคณตศาสตรใหแกเดกวยปฐมวยไดตงแตวย

เตาะแตะโดยสอนในเรอง

ก�รสงเกตสงของเหมอนกนหรอต�งกน

โดยสอนใหเดกๆสงเกตวตถหรอสงของทเหมอนกน ตามขนาด รปราง ส

เชน ใหดสงทเดกพบเหนอยทกวน เชน เครองใชของเดก โดยใหเดกสงเกต

มอะไรของเดกทเหมอนกนบาง หรอในขณะทพาเดกเดนไปยงสถานทตางๆ

พอแมเกบใบไมทหลนอยบนพนมาใหเดกดใหเดกสงเกตสของใบไมตางๆเดก

จะเหนวาใบไมสวนใหญมสเขยวแตบางใบกมสแตกตางไปสวนรปรางลกษณะ

กมทงคลายกนและตางกนเปนตน

ก�รจดลำ�ดบสงของ

โดยสอนใหเดกๆจดลำาดบสงของหรอวตถตงแต 3ชนขนไปตามขนาด

ความยาวความสงนำาหนกเชนเรยงลำาดบจากใหญทสดไปจนเลกทสดยาว

ทสดไปจนสนทสดสงทสดไปเตยทสดฯลฯ



ทกษะพนฐ�นด�นคณตศ�สตร

ทจำ�เปนสำ�หรบเดกปฐมวยในก�รเข�สโรงเรยน

สอนเดกใหหาความยาวความสงและนำาหนกของวตถโดยใช

หนวยวดเชนเซนตเมตรนวฟตกโลกรมหรอการจบเวลา

(เปนนาท)

ก�รวด :

โดยสอนใหเดกๆจบคหนงตอหนงเปรยบเทยบของสองกลม ใหเขาใจความหมายของ เทากน

ไมเทากน มากกวา นอยกวา นบเลขปากเปลาไปขางหนาถอยหลงอาจยงเปนการนบเลขแบบทองจำาสอนนบจำานวน เชน นบจำานวนอวยวะในรางกาย

“เรามตา2ตา”นบสมาชกในบาน“บานของเรามสมาชกอย4คนคอพอแมพและหน”นบจำานวนขนมผลไมขณะรบประทานอาหารวาง“มสม3ผล”“หนขอกนขนม2ชน”หรอนบจำานวนสงทเดกพบเหนบอยๆ เปนตน เมอเดกหยบจำานวนสงของหรอวตถมาใหไดตามจำานวนทบอกจงคอยสอนความสมพนธของตวเลขกบจำานวนโดยการแทนคาของจำานวนดวยตวเลข

ก�รนบ

รปทรงและขน�ด

โดยสอนใหเดกรบรความสมพนธของรปราง รปทรงขนาดพนทตำาแหนงทศทางและการเคลอนไหวซงสงเหลานจะเปนพนฐานสำาหรบการเรยนวชาเรขาคณตตอไป ชวนเดกพดคยถงสงของในบานวามรปราง รปทรง เปนอยางไร เชน ในบานของเราอะไรทมรปราง/รปทรงเปนวงกลม สเหลยม สามเหลยมบาง เมอเดกเรมบอกรปรางพนฐานไดคอยสอนรปทรงทยากขน



รปแบบ :

ก�รแยกหม

ก�รจดหม

ทกษะพนฐ�นในก�รคดคำ�นวณ

โดยสอนใหเดกจดสงของเปนหมวดหมตามการเรยกชอสงของเชนกองน

เปนชอนกองนเปนแกวนำากองนเปนชามและการจดหมวดหมตามลกษณะ

ทกำาหนด เชนกองนเปนเครองแตงกายกองนเปนผลไม กองนเปนเครองใช

กองนเปนสตวเปนตน

โดยสอนใหเดกนำาสงของมารวมกนใหเปนกองใหญขนมจำานวนมากขนเชน

มสมอย3ผลนำามารวมกบชมพ2ผลรวมทงสมกบชมพแลวม5ผลเปนตน

โดยสอนใหแยกของทกองรวมกนอย

มาแยกของทเหมอนกนเปนกองๆ เชน ม

ของเลน 2 ชนด กองรวมกนไว แลวให

เดกแยกของเลนทเหมอนกนออกเปน 2

กองเปนตน

1. ÊÃŒÒ§ÃÙ»·Ã§

2. ¹ÑºáÅÐ¤Ñ´áÂ¡

3. â·ÃÈÑ¾·�

4. ¢¹Ò´ÊÔè§¢Í§ 5.

·ÓÍÒËÒÃ

6. à Ô¹àÅ‹¹

7. ÀÒ¾ºÍ¡àÇÅÒ

8. áÂ¡ÃÙ»·Ã§

9. ÃŒÍ§à¾Å§¨Ó¹Ç¹

10. »¯Ô·Ô¹

11. á¨¡ÊÔè§¢Í§

16. à¡ÁÃÙ»áºº

12. µ‹Í¡ŒÍ¹äÁŒ

13. ÅÍ´ÍØâÁ§¤�

14. ¤ÇÒÁÂÒÇÇÑµ¶Ø

15. àÃÕÂ¹ÃÙ»¨Ò¡¡ÒÃÊÑÁ¼ÑÊ

17. ª‹ÇÂ§Ò¹ºŒÒ¹

18. Ê¹ÒÁà ç¡àÅ‹¹

19. ¡ÒÃáµ‹§¡ÒÂ

20. ÊÃŒÒ§¡ÃÒ¿



1. ÊÃŒÒ§ÃÙ»·Ã§

2. ¹ÑºáÅÐ¤Ñ´áÂ¡

3. â·ÃÈÑ¾·�

4. ¢¹Ò´ÊÔè§¢Í§ 5.

·ÓÍÒËÒÃ

6. à Ô¹àÅ‹¹

7. ÀÒ¾ºÍ¡àÇÅÒ

8. áÂ¡ÃÙ»·Ã§

9. ÃŒÍ§à¾Å§¨Ó¹Ç¹

10. »¯Ô·Ô¹

11. á¨¡ÊÔè§¢Í§

16. à¡ÁÃÙ»áºº

12. µ‹Í¡ŒÍ¹äÁŒ

13. ÅÍ´ÍØâÁ§¤�

14. ¤ÇÒÁÂÒÇÇÑµ¶Ø

15. àÃÕÂ¹ÃÙ»¨Ò¡¡ÒÃÊÑÁ¼ÑÊ

17. ª‹ÇÂ§Ò¹ºŒÒ¹

18. Ê¹ÒÁà ç¡àÅ‹¹

19. ¡ÒÃáµ‹§¡ÒÂ

20. ÊÃŒÒ§¡ÃÒ¿

23การเตรยมความพรอมทกษะพนฐาน

ดานคณตศาสตร...ในเดกปฐมวย



¡Ô¨¡ÃÃÁ¾Ñ²¹Ò·Ñ¡ÉÐ´ŒÒ¹¤³ÔµÈÒÊµÃ�àº×éÍ§µŒ¹

ã¹à ç¡»°ÁÇÑÂ









• สร�งรปทรง :

• นบและคดแยก :

เลนเกมคดแยกรปทรงพดคยเรองรป

ทรงแตละชนดกบลกนบดานบอกสสราง

รปทรงเองโดยตดรปทรงขนาดใหญจาก

กระดาษส ขอใหเดกกระโดดบนวงกลม

หรอบนกระดาษสทสรางขน

รวบรวมตะกราของเลนชนเลกๆทหา

ไดในบานเชนเปลอกหอยกอนกรวด

หรอกระดม นบจำานวนพรอมกบลก

คดแยกตามขนาด ส หรอกลม เชน

แยกรถไวกองหนงสตวไวอกกองหนง



• โทรศพท :

เมอลกอาย 3 ขวบ เรมดวยการสอนท

อยและเบอรโทรศพทบาน คยกบลก

วาแตละบานมเลขทบาน อพารทเมนท

แตละแหงกมหมายเลขเปนของตนเอง

• ขน�ดสงของ :

ใหเดกสงเกตขนาดของวตถรอบตว

วามขนาดใหญหรอใหญทสดขนาด

เลกหรอเลกทสด



• ทำ�อ�ห�ร :

• เดนเลน :

ใหลกชวยเตมคนและเทสวนผสม

ของอาหาร กจกรรมนจะชวยใหลก

เรยนรการนบชงตวงวดเพมและกะ

จำานวน

ใหลกเปรยบเทยบ เชน หนกอนไหนใหญกวา ใหหดประเมน เชน เรา

พบกอนหนกกอน ฝกสงเกต จดจำาความเหมอนและความตาง เชน เปดม

ขนเหมอนกระตายหรอไมและฝกการจำาแนกเชนลองหาใบไมสแดงใหเจอ

เรยนรเรองขนาดเชนเดนกาวสนและกาวยาวฝกคะเนระยะทางเชนสวน

สาธารณะอยใกลหรอไกลบานและฝกการนบเชนนบจำานวนกาวในการเดน

จากทหนงไปอกทหนง



ใชนาฬกาทราย นาฬกาจบเวลา ลอง

จบเวลากจกรรมทใชเวลาสนๆ จะชวยใหลก

พฒนาการรบรเรองเวลาและเขาใจวากจกรรม

บางอยางใชเวลามากกวากจกรรมอนๆ

• ภ�พบอกเวล� :

ชไปยงรปทรงสตางๆ ทพบระหวาง

วน เชน ปายรปสามเหลยมสเหลองหรอ

รปสเหลยมผนผาสแดงในรานคา

• แยกรปทรง :

• รองเพลงเกยวกบจำ�นวน :

เลอกเพลงเกยวกบจำานวนทมจงหวะและ

ทำานองในการรองซำาๆ เพลงเหลานจะเสรม

เรองรปแบบซงเปนทกษะดานคณตศาสตรฝก

ภาษาไดสนกและสนบสนนทกษะทางสงคมใน

ดานความรวมมอใหกบเขาไดอกดวย



• ใชปฏทน :

พดคยถงเรองวนทวนในแตละสปดาห

ซงจะเสรมการนบ ลำาดบ และรปแบบ

สรางทกษะการคดอยางมเหตผลดวยการ

พดถงอากาศเยนแลวถามลกวาควรสวมใส

ชดแบบไหนเมออากาศเยน จะทำาใหลก

นอยเกดการเชอมโยงระหวางอากาศเยน

กบเสอผาทใสแลวอบอน

• ก�รแจกสงของ :

ใหลกชวยแจกจายสงของ เชน ขนมวาง

หรอวางกระดาษเชดปากบนโตะอาหารมอ

เยน ชวยแจกขนมปงกรอบ ใหเพอนๆแตละ

คนซงจะชวยใหลกเขาใจการจบควตถกบวตถ

หรอจำานวนทสอดคลองกนขณะแจกของเนน

แนวคดเรองจำานวนชนหนงใหคณชนหนงใหฉน

ชนหนงใหคณพอหรอ เราใสรองเทาหนงขาง

สองขาง



• เลนลอดอโมงค :

• ตอกอนไม :

เปดกลองกระดาษขนาดใหญ

แตละดานออกเพอทำาเปนอโมงค

ทำาใหลกนอยเขาใจวารางกายอย

ในทวางและสมพนธกบวตถอนๆ

ใหโอกาสลกเลนกอนไมชดตวตอพลาสตก

กลองเปลา กลองนม เปนตน จะชวยใหเขา

เรยนรรปทรงและความสมพนธระหวางรปทรง

ตางๆเชนรปสามเหลยมสองอนตอกนเปนรป

สเหลยมการเลนกลองและถวยทำาใหลกนอย

เขาใจความสมพนธของวตถขนาดตางกน



• คว�มย�วของวตถ :

ตดรบบน ดายหรอกระดาษทมความ

ยาวตางกน3-5ชนถามลกวาชนไหนสน

ชนไหนยาวแลวใหเดกเรยงตามลำาดบจาก

ชนทยาวทสดไปหาชนทสนทสด

• เรยนรจ�กก�รสมผส :

ตดกระดาษแขงเปนรปทรงตางๆ

เชนทรงกลมสเหลยมสามเหลยม ให

ลกสมผสขณะลมตาจากนนคอยปดตา

สนกกบรปแบบโดยใหลกเรยง มะกะโรน

แหง ลกปดคละขนาด ซเรยลชนดตางๆ หรอ

กระดาษชนเลกๆเปนรปแบบหรอลวดลาย

ตางๆ กจกรรมนตองดแลลกอยางระมดระวง

เพอปองกนการสำาลกและเกบของเมอเลกเลน

• เลนเกมรปแบบ :



• สน�มเดกเลน :

ขณะทลกเลนทำาการเปรยบเทยบโดยใชความสง(สง-ตำา)

ตำาแหนง(บน-ลาง)หรอขนาด(ใหญ-เลก)

เชนซกผาใหสนกโดยเมอแยกเสอผา

เตรยมซก ขอใหลกแยกเสอกบถงเทา

คนละกอง ถามลกนอยวากองไหนใหญ

กวาเปนการฝกการคาดคะเน แลวใหเขา

นบจำานวนเสอเลนจบคถงเทากน

• เรยนรจ�กก�รชวยง�นบ�น :



• ก�รแตงก�ย :

ใหลกเลอกเสอผาทจะใส ใน

วนน ถามลกวา ใส เสอสอะไร?

เชน สเหลอง จากนนใหลกหาของ

บางอยางทมสเหลองในหอง เมอลก

อายใกลสามขวบหรอมากกวา สงเกต

รปแบบบนเสอของลกเชนแถบสหรอภาพ

แลวบอกลกวาบนเสอของเขามแถบสแดง นำาเงน หรอวาเสอหนมรปมาหลายตว

มาตวใหญอยถดจากมาตวเลก

• เกมสสร�งกร�ฟ :

เม อลกอาย ใกลสามขวบ

หรอมากกวา ทำาแผนภาพใหลก

สามารถตดสตกเกอรไวแตละครง

ทมฝนตกหรอแดดออกเมอถง

สดสปดาห คาดคะเนดวยกนวา

แถวไหนมสตกเกอรมากกวาและ

ตามดวยการนบเพอใหมนใจ



ทกษะด�นคณตศ�สตร

เปนทกษะทสำาคญอนหนงนอกจากทกษะดานภาษา รางกาย

และทกษะทางสงคม ทกษะตางๆเหลานจะมการพฒนารวมกนและ

มอทธพลตอกนและกน เราสามารถเตรยมความพรอมทกษะพนฐาน

ดานคณตศาสตรไดตงแตเดกอยในชวงปฐมวยเพราะวยแรกเกดถงหก

ขวบนนเปนชวงเวลาทสมองจะพฒนาสงสดในทกๆดานหากไดรบการ

กระตนอยางตอเนอง



บรรณ�นกรม

1.Developing Early Math Skills. Available from http:// www.zerotothree.org/child-development/early-development/ supporting-early-math-skills.html.2.EarlyChildhood:WhereLearningBegins-WhatIsMathematics?: Mathematicalactivitiesforparentsandtheir2-to5-year-old children.Availablefromhttp://www.kidsource.com/education/ math/whatis.html.3.TeachingMathematicalConcepts.Availablefromhttp://s22318. tsbvi.edu/mathproject/ch1.asp#main.4.นตยาคชภกด.พฒนาการของเดก.ใน:วนดวราวทย,ประพทธศรปณย, สรางค เจยมจรรยา, บรรณาธการ. ตำารากมารเวชศาสตร (ฉบบเรยบเรยงใหมเลม3).กรงเทพฯ:โฮลสตกพบลชชง,2541:1-6.5.นพวรรณ ศรวงคพานช. 2554. เดกทมความบกพรองทางพฒนาการ// เขาถงไดจาก : http://www.rajanukul.com/main/index. php?mode=academic&group=&submode=academic &idgroup=12&group=1.6. ผชวยศาสตราจารย ดร.อญชล ไสยวรรณ.2556. คณตศาสตรสำาหรบ เดกปฐมวย//เขาถงไดจาก:http://www.e-child-edu.com/youthcenter/ content/articles/math-for-child.html.



คณะผจดทำ�

แพทยหญงอมพร เบญจพลพทกษ ผอำานวยการสถาบนราชานกล

แพทยหญงนพวรรณ ศรวงคพานช รองผอำานวยการ

ดานการพฒนาระบบบรการฯ

นางนรมย คมรกษา พยาบาลวชาชพชำานาญการ

นางณฐชนก สวรรณานนท นกวชาการโสตทศนศกษาชำานาญการ

“สำาหรบเดกปฐมวย เปนวยเรมตนแหงการเรยนร มความอยากรอยากเหน

ชางสงเกตชอบเลนและสำารวจสงตางๆ รอบตวการสงเสรมใหเดกในวยนมความ

รความเขาใจมทกษะกระบวนการทางคณตศาสตรและมเจตคตทดตอคณตศาสตร

ไมเพยงสงผลใหเดกประสบความสำาเรจในการเรยนรทางคณตศาสตรเทานนแตจะ

สงผลตอการเรยนรในศาสตรอนๆ คณตศาสตรจงมบทบาทสำาคญทงในการเรยน

รและมประโยชนตอการดำาเนนชวต”

สุวรรณานนท์ -...

Documents

Transcript of สุวรรณานนท์ -...