อาณาจกรสตว

ลกษณะสงมชวตในอาณาจกรสตว •สตวเปนสงมชวตกลมยคารโอต หลายเซลล •เซลลยดตดกนดวยโปรตนคอลลาเจน •เรยนรและตอบสนองตอสงเรา • เคลอนไหวโดยการท างานของเนอเยประสาทและกลามเนอ • เปนผบรโภค

เกณฑในการจ าแนกสตว

•เนอเยอ แบงเปน กลมทไมมเนอเยอแทจรง กบ กลมทมเนอเยอแทจรง •ลกษณะสมมาตร แบงเปนสมมาตรแบบรศม และสมมาตรแบบดานขาง •การเปลยนแปลงของบลาสโทพอร พบเฉพาะสตวทมสมาตรแบบดานขาง ม 2 แบบคอ แบบ โพรโทสโทเมย และ ดวเทอโรสโทเมย

เกณฑในการจ าแนกสตว

การเปลยนแปลงของบลาสโทพอร •แบบโพรโทสโทเมย พวกบลาสโทพอรเปลยนเปนชองปาก • ดวเทอโรสโทเมย พวกบลาสโทพอรเปลยนเปนทวารหนก

เกณฑในการจ าแนกสตว

•การเจรญในระยะตวออน พบในพวกทมชองปากแบบโพรโทสโทเมย แบงเปน 2 กลม คอ • ระยะตวออนแบบโทรโคฟอร • ระยะตวออนแบบเอคไดโซซว เปนกลมตวออนทมการลอดคราบขณะเจรญเตบโต

กลมทไมมเนอเยอแทจรง : ไฟลมพอรเฟอรา

• มโครงสรางรางกายไมซบซอน •ล าตวมชองใหน าเขาขนาดเลก •ชองน าออกขนาดใหญ •ตวเตมวยมกเกาะอยกบท •มโครงรางค าจนแทรกอยในตวฟองน า เรยก สปคล •ตวอยาง ฟองน าแกว ฟองน าหนปน ฟองน าถตว

กลมทมเนอเยอแทจรง : ไฟลมไนดาเรย

• มเนอเยอ 2 ชน •สวนใหญอาศยอยในน าเคม •มรปราง 2 แบบ คอ แบบโพลบ (polyp) และ เมดซา (medusa) • ใชเทนทาเคลลาเหยอ • มไนโดไซต (cnidocyte) ใชจบเหยอ หรอปองกนตว

กลมทมสมาตรดานขาง: ไฟลมไนดาเรย

ตวอยาง •แมงกะพรน •ดอกไมทะเล •ปะการง •กลปงหา

กลมทมสมาตรดานขาง: ไฟลมแพลทเฮลมนทส

•มล าตวแบนจงเรยกหนอนตวแบน •มขนาดแตกตางกน บางชนดมขนาดเลกไมสามารถมองเหนไดดวยตาเปลา บางขนดมขนาดใหญ •มเนอเยอ 3 ชน •มทางเดนอาหารแบบไมสมบรณ •ไมมชองตว (noncoelom)

กลมทมสมาตรดานขาง: ไฟลมแพลทเฮลมนทส

•การด ารงชวตแบบอสระและปรสต • ตวอยาง พลานาเรย พยาธใบไม พยาธตวตด

กลมทมสมาตรดานขาง: ไฟลมมอลลสคา

•เปนสตวทมล าตวนม • สรางเปลอกแขงทมสารประกอบแคลเซยมหมตว • มแมนเทลสรางเปลอกหมตว • แลกเปลยนแกสโดยใชเหงอก •มทวารหนกและรขบถาย

กลมทมสมาตรดานขาง: ไฟลมมอลลสคา

•การด ารงชวต บางชนดกนพช บางชนดเปนผลา กนแพลงกตอน •ตวอยาง หอย และหมก

กลมทมเนอเยอแทจรง : ไฟลมแอนเนลดา

•ลกษณะล าตวแบงเปนปลองเหนไดชด ภายในมเยอกน •มเนฟฟรเดย เปนอวยวะขบถาย •มสองเพศในตวเดยวกน •มระบบหมนเวยนเลอดแบบวงจรปด ตวอยาง ไสเดอนดน ปลงน าจด ทากดดเลอด

กลมทมเนอเยอแทจรง : ไฟลมนมาโทดา

•เปนสตวทมรปทรงกระบอก •เปนสตวไมมปลองบรเวณล าตว จงเรยกหนอนตวกลม •มควทเคลหมรางกายท าใหมการลอกคราบในระหวางการเจรญเตบโต

กลมทมเนอเยอแทจรง : ไฟลมนมาโทดา

•มทางเดนอาหารสมบรณ •ไมมระบบหมนเวยนเลอด •มชองตวเทยม (pseudocoelom) •ตวอยาง พยาธชนดตางๆ

กลมทมเนอเยอแทจรง : ไฟลมอารโทรโพดา

•มล าตวเปนปลอง • มรยางคเปนขอตอกน • รยางคเปนลกษณะทปรบเปลยนไปท าหนาท เชนใชเดน จบเหยอ รบความรสก ผสมพนธและและปองกนอนตราย

กลมทมเนอเยอแทจรง : ไฟลมอารโทรโพดา

•มโครงสรางภายนอกเปนเปลอกแขงประกอบดวย ไคทน •มการลอกคราบในระยะตวออนและตวเตมวย •มระบบหมนเวยนเลอดแบบเปด •สบพนธแบบอาศยเพศ

กลมทมเนอเยอแทจรง : ไฟลมอารโทรโพดา

สตวในไฟลมอารโทรโพดาทพบในปจจบน •คลาสเมอโรสโตมาตา ไดแกแมงดาทะเล •คลาสอะแรคนดา ไดแก แมงมม แมงปอง เหบ ไร •คลาสไดโพลโพดา ไดแก กงกอ •คลาสชโลโพดา ไดแก ตะขาบ ตะเขบ •คลาสอนเซคตา ไดแก แมลงตางๆ •คลาสครสตาเซย ไดแก กง กง ป

กลมทมเนอเยอแทจรง : ไฟลมเอคไนโนเดอมาตา

•เปนสตวทม 5 แฉก •มโครงรางแขงภายใน •ผวล าตวมหนามยนออกมา •มระบบทอล าเลยงน า •มทวบฟท เปนโครงสรางในการเคลอนท

กลมทมเนอเยอแทจรง : ไฟลมเอคไนโนเดอมาตา

•ตวอยาง ปลงทะเล ดาวทะเล พลบพลงทะเล ดาวขนนก ดาวมงกฏหนาม

ไฟลมคอรดาตา

ลกษณะส าคญ •มโนโทคอรด •มทอประสาทกลวงทดานหลง •มชองเหงอกบรเวณคอหอย •มหาง

ไฟลมคอรดาตา : สตวไมมกระดกสนหลง

ไมมโครงรางแขงค าจนภายในรางกาย แบงเปน •ยโรคอรเดต ตวเตมวยไมมโนโทคอรด •เซฟาโลคอรเดต มโนโทคอรดยาวตลอดล าตวและมตลอดชวต

ไฟลมคอรดาตา : สตวมกระดกสนหลง

สตวมกระดกสนหลง แบงเปน 2 กลมคอ •สตวมกระดกสนหลงทไมมขากรรไกร •สตวมกระดกสนหลงทมขากรรไกร

ไฟลมคอรดาตา : สตวมกระดกสนหลง

•สตวมกระดกสนหลงทไมมขากรรไกร สวนใหญ สญพนธไปแลว ปจจบนพบปลาปากกลม เชน แฮกฟช และ แลมเพรย

ไฟลมคอรดาตา : สตวมกระดกสนหลง

สตวมกระดกสนหลงทมขากรรไกร •คลาสคอนดรคไทอส ไดแกปลากระดกออน •คลาสออสตอคไทอส ไดแก ปลากระดกแขง •คลาสแอมฟเบย ไดแก กบ องอาง คางคก •คลาสเรปทเลย ไดแก จงจก จระเข เตา ตะพาบน า •คลาสเอวส ไดแก นกชนดตางๆ •คลาสแมมมาเลย ไดแก ตนปากเปด จงโจ กระตาง ลง คน

สตวมกระดกสนหลง : คลาสคอนดรกไทอส

คลาสคอนดรคไทอส ไดแกปลากระดกออน •มการแลกเปลยนแกสโดยใชเหงอก ไมมแผนปดเหงอก •มการปฏสนธภายในและออกลกเปนตว •มฝนแหลมคม •มเกลดคมปกคลมผวหนง •เชน ปลาฉลาม ปลากระเบน

สตวมกระดกสนหลง : คลาสออสตอคไทอส

คลาสออสตอคไทอส ไดแก ปลากระดกแขง •มโครงรางภายในเปนกระดกแขง •ผวหนงมเกลดปกคลม •มครบ 2 ค คอครบอก และครบสะโพก •หายใจโดยเหงอกมแผนปดเหงอก

คลาสแอมฟเบย ไดแก กบ องอาง คางคก •มผวหนงเปยกชน ท าหนาทแลกเปลยนแกส •ไมมเกลดปกคลม •มการปฏสนธภายนอก •ตวออนอาศยในน าหายใจดวยเหงอก •ตวเตมวยอาศยบนบกใชปอดในการหายใจ

สตวมกระดกสนหลง : คลาสแอมฟเบย

คลาสเรปทเลย ไดแก จงจก จระเข เตา ตะพาบน า •มผวหนงปกคลมดวยสารเคราทน (keratin) เพอปองกนการสญเสยน าออกจากรางกาย •มการหายใจโดยใชปอด •มการปฏสนธภายในรางกายเพศเมย •สรางเปลกหอหมไข •วางไขนอกรางกายเพศเมย

สตวมกระดกสนหลง : คลาสเรปทเลย

คลาสเอวส หรอ สตวปกไดแก นกชนดตางๆ เปด หาน •นกเปนสตวเลอดอน •มการปรบรปรางเพอชวยในการบน โดยกระดกมรพรน ท าใหมน าหนกเบา •ปรบอวยวะทไมจ าเปนใหมขนาดเลก •มการปฏสนธภายและออกลกเปนขา

สตวมกระดกสนหลง : คลาสเอวส

คลาสแมมมาเลย หรอสตวเลยงลกดวยน านม •เพศเมยของสตวเลยงลกดวยน านมมตอมน านมท าหนาทผลตนมส าหรบเลยงลกออน •มขนปกคลมล าตว •มอณหภมรางกายคอนขางคงท

สตวมกระดกสนหลง : คลาสแมมมาเลย

คลาสแมมมาเลย หรอสตวเลยงลกดวยน านม •ตวออนเจรญอยในมดลก •ไดรบสารอาหารจากแมผานทางรกทเชอมระหวางตวออนกบแม

สตวมกระดกสนหลง : คลาสแมมมาเลย

สตวเลยงลกดวยน านม แบงเปน 3 กลมคอ กลมมอโนทรม (Monotremes) ไดแก ตนปากเปด ตวกนมด กลมมารซเรยล (Marsupials) ไดแกโอพอสซม จงโจ โคอาลา กลมยเทเรยน (Eutherians) ไดแก ลง คน

สตวมกระดกสนหลง : คลาสแมมมาเลย

กลมมอโนทรม (Monotremes) ไดแก ตนปากเปด ตวกนมด •ออกลกเปนไข แตมขน •มตอมน านม ออกจากไขแลวเลยน านมบรเวณหนาทองของแมกน •ตวกนมดมหนามทมขนแขงคลายเมน •พบเฉพาะในประเทศออสเตรเลย และนวกน

สตวมกระดกสนหลง : คลาสแมมมาเลย

กลมมารซเรยล (Marsupials) ไดแกโอพอสซม จงโจ •ตงทองระยะเวลาสน ท าใหลกออนทคลอดออกมามขนาดเลกคลานเขาไปอยหนาทองของแม •ลกอยในถงหนาทองจนกวาจะเจรญเตบโตเตมท

สตวมกระดกสนหลง : คลาสแมมมาเลย

กลมยเทเรยน (Eutherians) ไดแก ลง คน •เปนสตวเลยงลกดวยนมทมรก •มระยะเวลาในการตงทองนาน •ตวออนมการเจรญเตบโตทสมบรณภายในมดลกของแม •ไดรบสารอาหารผานทางรก

สตวมกระดกสนหลง : คลาสแมมมาเลย

อางอง

สถาบนการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย .2548.หนงสอเรยนรายวชาพนฐานและเพมเตม ชววทยา เลม 5 .โรงพมพ สกสค.กรงเทพมหานคร.