จริยธรรมการพัฒนาpirun.ku.ac.th/~fedutnw/pubs/Devel_Ethics18.pdfSource:...

Thanut Wongsaichue, Ph.D. (Demography)

Human and Community Resource DevelopmentFaculty of Education and Development ScienceKasetsart University at Kamphaeng Saen

อาจารย์ ดร.ฐณฐั วงศ์สายเชื อ20000721

จริยธรรมการพฒันา



สรปุยอดเงินบริจาค จากโครงการสลากแบบเลขท้าย 3 ตวั และ 2 ตวั(รายไดส้ทุธิ 72 งวด เป็นเงนิทังสนิ 28,267,666,369.36 บาท)

http://maha-arai.blogspot.com/2009/05/blog-post_22.html



สรปุยอดเงินบริจาค จากโครงการสลากแบบเลขท้าย 3 ตวั และ 2 ตวั(รายไดส้ทุธิ 72 งวด เป็นเงนิทังสนิ 28,267,666,369.36 บาท)



อาจารย์ ดร.ฐณฐั วงศ์สายเชื อ21 กรกฎาคม 2553




ประเดน็ในการบรรยาย เรืองจริยธรรมการพฒันา จริยธรรมการพฒันาคืออะไร ความหมายของการพฒันา ประสิทธิภาพและประสทิธิผล (กระแสนิยมในการประเมินผล) ความยตุิธรรม (ใครแบกรับภาระ ใครเก็บเกียวผลประโยชน์) ความรุนแรงและความมันคงมนษุย์ ความต้องการและความจําเป็นพื นฐาน การพฒันาคน (ความสามารถและเสรีภาพทีแท้จริง) วฒันธรรมและจริยธรรมการพฒันา สรุป



จริยธรรมการพฒันาคืออะไร



จริยธรรมจริยธรรม เป็นหนึงในวิชาหลกัของ วิชาปรัชญา ซึงศกึษาเกียวกบั

ความดีงามทางสงัคมมนษุย์ จําแนกแยกแยะวา่สิงไหนถกูและสิงไหนผิด หากจะอธิบายอยา่งงา่ยๆ แล้ว

จริยธรรม หมายถงึ การแยกสิงถกูจากผิด ดีจากเลวจริยธรรม หมายถงึ ธรรมทีเป็นข้อประพฤต ิศีลธรรมอนัดี ตามธรรม

เนียมยโุรป อาจเรียก วา่ Moral philosophy (หลกัจริยธรรม)จริยธรรม น. ธรรมทีเป็นข้อประพฤตปิฏิบตั ิศีลธรรม กฎศีลธรรม

ทีมา:วิกิพีเดีย สารานกุรมเสรี, 16 กรกฎาคม 2552



จริยธรรมการพฒันา (Development Ethics)

การสะท้อนถึงจริยธรรมของการพฒันาของผู้ มีอํานาจในวิธีดําเนินการและการบรรลวุตัถปุระสงค์ของแผนงาน โครงการ ไมว่า่การพฒันานั นจะเป็นการพฒันาระดบัท้องถิน การพฒันาระดบัประเทศ หรือระดบัสากล ก็ตาม

ทีมา: www.development-ethics.org, 16 กรกฎาคม 2552



ความสําคญัของจริยธรรมการพฒันา เป็นประเดน็หรือไม่ ?

ขนาดของผลกระทบของการพฒันา ไมใ่ช่เพียงการวิเคราะห์ทางเทคนิคและเศรษฐศาสตร์เทา่นั น

มีเหตมีุผลหรือไม่?อธิบายได้ทั งทางโลกและทางธรรม การพฒันาทีเป็นธรรมในสงัคม สิทธิมนษุยชน ความต้องการพื นฐาน สงัคมยอมรับ

เป็นประโยชน์มากแคไ่หน?ข้อมลูและงานวิจยัรองรับทีชดัเจน อนันําไปสูก่ารตดัสินใจการทีจะทําให้เป้าหมายการพฒันาบรรลผุลอยา่งมีจริยธรรม

ทีมา: www.development-ethics.org, 16 กรกฎาคม 2552



แนวคิดโครงการพฒันาOUTCOME

PROCESS

B

D

C

AGoodBad

Bad

Goo

d

ทีมา: Urban Jonsson (2005) UN Senior Staff College



A framework for ethical theories

Source: Fisher & Lovell (2003); adapted by Ledouxอ้างใน Laurent Ledoux (2007)

คณุงามความดี ความเจริญ

หน้าที จรรยาบรรณ การแสดงออก พฤติกรรม

Institutional structureFixity & consistency

Individual processesAdaptability & responsiveness

Results“Doing good”

Principles“Doing right”

VirtueEthics

DevelopmentEthics

DeontologicalEthics

TeleologicalEthics



Economic, technical & scientific orderPossible vs. Impossible

(Natural and rational Law)

Juridical & political orderLegal vs. Illegal

Moral orderRight vs. Wrong

(Universal or universalisable duties)

limits

limits

limitscompletes

Ascendinghierarchy forindividuals

Ascendinghierarchy forindividuals

Ethical orderGood vs. Bad

(Self, subjective or relative Will)

Descendinghierarchyfor groups

Descendinghierarchyfor groups

Source: Laurent Ledoux (2007)

The 4 orders & the tensions between the individual and the group

ศีลธรรม

จริยธรรม

กฎหมาย

ต้นทนุ,เทคนิค



ความหมายของการพฒันา



การพฒันา (Development)1 : the act, process, or result of developing2 : the state of being developed3 : a developed tract of land; esp : one with houses built on it

ทีมา: Merriam-Webster’s Collegiate Dictionary

ทําเป็นรูปขึ น, เป็นรูปร่างขึ น; ก้าวหน้า, ขยาย, เจริญ, เตบิโต, ทําให้กว้างขวาง; บกุเบกิให้เป็นประโยชน์ขึ น, พฒันา, พฒันาการ;(เครืองยนต์) มีกําลงั; ล้าง (รูปถ่าย)

ทีมา: พจนานกุรม อ.สอ เสถบตุร

การเจริญเตบิโต การพฒันา, ความก้าวหน้า, พฒันาการ,วิวฒันาการ ทีมา: NECTEC’s Lexitron Dictionary



อะไรทีควรจะเรียกได้วา่เป็นการพฒันา(ทีดี)? อะไรทีพอจะเป็นตวัอยา่งของการพฒันาทีดี หรือ ทีไมดี่?

เรายงัจะคงแนวคิดของการพฒันาทีเป็น ความก้าวหน้า การเติบโตทางเศรษฐกิจ การเปลียน อิสระ ทางเลือกในการพฒันาแล้วการพฒันาทีดีแตกตา่งจากแนวคดิการพฒันาอยา่งไร

หากการพฒันาคือ การเปลียนแปลงสูเ่ศรษฐกิจ-สงัคมทีดีแล้วเศรษฐกิจขั นพื นฐาน เป้าหมายด้านวฒันธรรมและการเมืองทีสงัคมใช้เป็นแนวทาง คา่นิยมหรือหลกัอะไรทีเป็นบรรทดัฐานในการเลือก

คําถามทีมีตอ่การพฒันา



กลุม่คนยคุแรกทีสนใจ จริยธรรมการพฒันา

มหาตมา คานธี Mohandas Gandhi(1869-1948)

ค.ศ.1900

ค.ศ.1915 ค.ศ.1944

ค.ศ.1891



กระแสนิยมในการประเมินผลโครงการพัฒนา

ประสทิธิภาพและประสทิธิผล



การพฒันาทีต้องมีประสทิธิภาพและประสทิธิผล แนวคิดการแขง่ขนั แนวคดิทนุนิยม และทางเลอืก การมีประสิทธิผลเพืออะไร เพือใคร การมีประสิทธิภาพในเงือนไขใด บนคา่นิยมของใคร ความคุ้มคา่ทางภมิูศาสตร์ในบริบทสงัคมและสิงแวดล้อม ความเข้าใจในระบบคา่นิยม การเปรียบเทียบผลการประเมิน

บทบาทของผู้ ใช้



ใครแบกรับภาระ ใครเกบ็เกียวผลประโยชน์

ความยุตธิรรม



การเสียสละของผู้ ทีออ่นแอ เกณฑ์ของความยตุิธรรม ความเข้าใจในเกณฑ์การจดัสรรทีมีความแตกตา่งกนั การประเมินผลการตีความทีแตกตา่งกนั –ความเสมอภาคของ

อะไร ทําไมถงึเทา่เทียมกนั บริบททางสงัคมและการเมือง

ความยตุิธรรมทีผู้ มีอํานาจหยิบยืนให้ผู้ออ่นแอ



บริบทของผู้ มีสว่นได้สว่นเสียจากการพฒันา ใคร หรือ หน่วยงานใด มีอํานาจหน้าทีในการพฒันา?

UN รัฐบาล กระทรวง กรม กอง เทศบาล อบต.นกัการเมืองระดบัชาตแิละท้องถิน NGO ชมุชน ประชาชน

ใคร หรือ หน่วยงานใดต้องแบกรับภาระจากการพฒันา? ผู้ ทีได้รับผลกระทบจากการพฒันาได้รับการชดเชยอยา่งยตุธิรรม

ใคร หรือ หน่วยงานใดเก็บเกียวผลประโยชน์จากการพฒันา? ผู้ได้รับผลประโยชน์ตอบแทนสิงใดบางให้คืนกลบัสูส่งัคม



ความรุนแรงและความมันคงมนุษย์



การย้อนกลบัมาของความรุนแรงและความมันคง การพฒันาและความรุนแรง –การพฒันาและสนัติภาพ การพฒันาเป็นความเสยีหาย การบรรเทาความรุนแรง –ผลประโยชน์และความโลภ

เป็นการหลีกเลียงปัญหา หรือเป็นทางเลือก ทางเลือกทีแท้จริงและการตดัสินใจทีปวดร้าว

ความรู้สกึตอ่เรืองเศร้าใจ เรืองทีผิด และภาวะหนีเสือปะจระเข้

ความเดือดร้อนของผู้แบกรับภาระการพฒันา



ความจาํเป็นและสิทธิ

NEEDS VS. RIGHTS



ความจําเปนสามารถให้และเติมเตม็ได้ สทิธิเป็นสิงทีต้องถกูตระหนกั

(การเคารพ, การปกป้อง, อํานวยความสะดวก การตอบสนอง)


ไมมี่นยัเกียวข้องกบัความเคารพ สทิธิมกัแสดงนยัเกียวข้องกบัความเคารพ

สิงจําเป็นนั น ไม่จําเป็นวา่ทกุคนต้องได้รับ

สทิธิมนษุยชน เป็นสิงทีมนษุย์ทกุคนต้องได้รับอยา่งเทา่เทียมกนั

สิงจําเป็นสามารถบรรลเุป้าหมายหรือผลจากแผนงานได้

สทิธิมนษุยชนสามารถตระหนกัได้ด้วยความสนใจตอ่ผลและกระบวนการ

การกศุล สงสารและกรุณาไมไ่ด้สือหรือสะท้อนถงึความเคารพ

สิงจําเป็นสามารถบรรลไุด้โดยการกศุล สงสารและกรุณา

สิทธิ



ความสามารถและเสรีภาพทแีท้จริง

การพัฒนาคน



ความต้องการพื นฐานของคน การพฒันาคนของ UNDP

การพฒันารายได้ การศกึษา สขุภาพ และสทิธิมนษุย์ชน ความสามารถและการพฒันาเป็นอิสรภาพ ข้อสงสยัและทางเลอืก

การแขง่ขนั ผู้ นําผู้ตาม ผู้ มีความสามารถได้รับโอกาสและอํานาจมากการใช้ความสมัพนัธ์มากกวา่ความสามารถ

การพฒันาคนเพือศกัยภาพและอิสรภาพ



A HD HR

C HD HRD HD HRE HD HR

B HRHD

การพฒันาคน กบั สทิธิมนษุยชน




วัฒนธรรมและจริยธรรมการพัฒนา



เราจะสามารถวิจารณ์วฒันธรรม โดยหลีกเลียงการวิจารณ์ประเดน็ชาติพนัธุ์วรรณนาได้หรือไม่

วฒันธรรมเป็นประเดน็ทีสําคญัในการพฒันา จริยธรรมชมุชน และ ความคิดเห็นตอ่หลกัจรรยาทีบคุคล

และกลุม่คนยดึถือ

วฒันธรรมกระตุ้นและยบัยั งการพฒันา



สรุป




การเลิกทาสและมาตรฐานการดํารงชีพสงูขึ น การพฒันาในทางปฏิบตัแิละทฤษฎี มีมิติของจริยธรรมอยูด้่วย การพฒันามีหลายด้าน (ไมใ่ช่เป็นการพฒันาเพียงด้านเดียว) ลดการลิดรอนสิทธิและบรรเทาทกุข์ในประเทศยากจน การพฒันาควบคูร่ะหวา่งความเป็นอยูข่องคนและสิงแวดล้อม “การพฒันา” เป็นทั ง กระบวนการ และ สภาวะ(สภานะ)

การพฒันาอยา่งมีจริยธรรม ทีผา่นมา (1)



การพฒันาอยา่งมีจริยธรรม ทีผา่นมา (2) จริยธรรมการพฒันา ในความหมายทัวไปและเฉพาะเจาะจง

หลกัจริยธรรมทัวไป -ยตุธิรรม เสรีภาพ เอกราช ประชาธิปไตย เป้าหมายการพฒันา -การเตบิโตทางเศรษฐกิจ ความต้องการ

พื นฐาน การพฒันายงัยืน การพฒันาคน องค์กร หนว่ยงาน โครงการ กลยทุธ์ (ผู้ กําหนดนโยบาย ผู้ มีอํานาจ)

การพฒันาจาก -หลายสงัคม -ข้ามวฒันธรรม -พนัธะสญัญา การตอบสนองบริบท -หลกัการทีดีทีสดุด้วยวิธีการทีดีทีสดุ การพฒันาทีไมเ่ฉพาะเจาะจง -ศาสนา เพศ เชื อชาติ ฐานะ อายุ



Denis Goulet, The Cruel Choice, 1971อางใน http://www.development-ethics.org/

จริยธรรมในการพฒันาจะไร้คณุคา่ หากไมส่ามารถถ่ายทอดและนําไปสูก่ารปฏิบตัิ โดยผู้ มีอํานาจหน้าที หน่วยงานเอกชนก็เช่นเดียวกนั มีสว่นสําคญัมาตอ่ชีวิตความเป็นของทกุคน

คําถามสําคญัคือศีลธรรมอนัดีจะมีอิทธิพลตอ่การตดัสินใจ

ของผู้ มีอํานาจได้อยา่งไร ?

จริยธรรมการพัฒนาpirun.ku.ac.th/~fedutnw/pubs/Devel_Ethics18.pdfSource:...

Documents

Transcript of จริยธรรมการพัฒนาpirun.ku.ac.th/~fedutnw/pubs/Devel_Ethics18.pdfSource:...