การศกษาความหลากชนดของไลเคนสตอรปแบบของเปลอกไมในแหลงทองเทยวเชงนเวศปาเขาภหลวงจงหวดนครราชสมา

โดย

นางสาวดวงพร เอยมส าอางค

ภาควชาชววทยาปาไม สาขาวทยาศาสตรชวภาพปาไม

คณะวนศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

หวขอการบรรยาย

บทน า

วตถประสงค

พนทศกษา

อปกรณและวธการ

ผลและวจารณผล

สรปผลและขอเสนอแนะ

บทน า • ไลเคนส เปนสงมชวตขนาดเลก เกดจากการอย รวมกนระหวาง รา กบ สาหราย

• ไลเคนสแบงออกเปน 3 กลม – ครสโตส (Crustose)

– โฟลโอส (Foliose)

–ฟรทโคส (Fruticose)

Crustose

บทน า(ตอ)

ทมา : www.hsu.edu

Foliose

บทน า(ตอ)

ทมา : www.hsu.edu

Fruticose

บทน า(ตอ)

ทมา : www.hsu.edu

• Garty and Galun (1974) พบวาคณสมบตทางกายภาพของพรรณไมมผลตอโครงสรางสบพนธ ทสรางจากไลเคนส

• Campbell and Coxson (2001) พบวาคณสมบตของเปลอกไมสงผลตอรปแบบการแพรกระจายพนธของไลเคนส

• Wetchasart (2005) พบวากลมของครสโตสไลเคนส จะชอบขนบนเปลอกไมเรยบ สวนกลมของโฟลโอสไลเคนสจะขนไดดบนเปลอกไมทหยาบหรอขรขระ

บทน า(ตอ)

วตถประสงค

• เพอศกษาความหลากหลายของชนดพนธของไลเคนส

• เพอศกษาถงความสมพนธของการปรากฏของไลเคนสตอรปแบบของเปลอกตนไม

พนทศกษา แหลงทองเทยวเชงนเวศปาเขาภหลวง

ภมประเทศ : ทราบสลบภเขา ภมอากาศ : อณหภมเฉลยตลอดป 26.9 องศาเซลเซยส มปรมาณน าฝนเฉลย 1,043 มลลเมตร ลกษณะพชพรรณ : ปาดบแลง ปาผสมผลดใบ ปาเตงรง ปาฟนฟ

ท ำกำรศกษำระหวำง กรกฎำคม – ตลำคม พ.ศ. 2555

อปกรณ

วธการ

• เลอกพนทศกษา 5 ลกษณะ

ปาดบแลงธรรมชาต

ปาตงรงรนท 2

ปาดบแลงธรรมชาต ทผานการรบกวน

เลกนอย

สวนปายคาลปตส ผสมกระถนยกษ

ปาฟนฟดวยพนธไมทองถน

วธกำร(ตอ)

• ส ารวจแบบเจาะจง (purposive sampling)วางแปลงตวอยางขนาด 10x10 เมตร จ านวน 3 แปลง ในบรเวณพนททจะท าการศกษา

• ส ารวจไลเคนสจากตนไมทมอยทงหมดในแปลง โดยก าหนดเสนรอบวงมากกวา 50 เซนตเมตร

วธการ(ตอ)

วธกำร(ตอ)

• วางแปลงส ารวจไลเคนสขนาด 10×50 เซนตเมตร ทาบลงบนตนไมในทางทศตะวนออกของตนไม โดยวางแปลงส ารวจไลเคนสทความสงจากระดบพนดนท 130 เซนตเมตร

• ท าการบนทกชนดตนไม เสนรอบวงของตนไมทส ารวจ ชนดของไลเคนส จ านวนแผนของไลเคนสแตละชนด และเกบตวอยางไลเคนสแตละชนด

วธการ(ตอ)

วธกำร (ตอ)

• บนทกและเกบขอมลตำงๆ เพอน ำไปจ ำแนกตำมหลกอนกรมวธำน

วธการ(ตอ)

• วเคราะหขอมล

1. คาดชนความส าคญของไลเคนส (Importance Value Index = IVI) โดยใชสตรการค านวณดงน (ดอกรก และ อทศ,2552)

IVI = RD + RF

IVI = คาดชนความส าคญ

RD = คาความหนาแนนสมพทธ

RF = คาความถสมพทธ

วธการ(ตอ)

2. รปแบบของเปลอกกบการปรากฎของไลเคนส รอยละการปรากฎของไลเคนส = จ านวนไลเคนสทพบในแตละเปลอกx 100 จ านวนไลเคนสทงหมดในทกชนดเปลอก

วธการ(ตอ)

ผลและวจารณผล • ความหลากชนดของไลเคนส

พบไลเคนสทงหมด 14 วงศ 19 สกล 67 ชนด โดยไลเคนสทพบไลเคนสเดน 4 ชนดแรก คอ

Porina sp.(3) Lecanora sp.(3) Lecanora sp. Porina sp.

• การปรากฏของไลเคนสในรปแบบเปลอก

ผลและวจารณผล (ตอ)

เปลอกเรยบ เปลอกแตกรองลกตามยาว

เปลอกแตกสะเกด เปลอกคอรกหนา

31 1 16 17

ไลเคนสทพบอยในกลม clustose

• จ านวนชนดไลเคนสทปรากฎในแตละรปแบบเปลอก

ผลและวจารณผล (ตอ)

0

5

10

15

20

25

30

35

40

จ านว

นไลเคน

ส

รปแบบเปลอก

1

30 ปาดบแลงธรรมชาต

ปาเตงรงรน2

35

22

ปาปลกยคาลปตสและกระถนยกษ

ปาดบแลงธรรมชาต ปาดบแลงผานการรบกวนเลกนอย

• รอยละการปรากฏของไลเคนสในแตละรปแบบเปลอก

ผลและวจารณผล (ตอ)

0

10

20

30

40

50

60

70

รอยล

ะการปร

ากฎข

องไลเคนส

รปแบบเปลอก

60.28

11.78 2.57

23.36

สรปผล

• พบมไลเคนสทงหมด 14 วงศ 19 สกล 67 ชนด เปนไลเคนสทอยในกลม clustose ทงหมด

• ในเปลอกแบบเรยบมการปรากฎของไลเคนสมากทสด รองลงมาเปนเปลอกแบบสะเกด เปลอกแบบแตกเปนรองลกตามยาวและเปลอกแบบคอรกหนา แสดงใหเหนวารปแบบของเปลอกไมมผลตอการเกดของไลเคนส

• ควรศกษาคาความเปน กรด-ดาง ของเปลอกไมทไลเคนสอาศย จะสามารถวเคราะหถงความสมพนธของไลเคนสกบเปลอกไมไดดยงขน

ขอเสนอแนะ

ขอขอบคณ • รศ. ดร. ดอกรก มารอด อาจารยทปรกษาโครงงาน

• คณณรงคชย กลอมวฒนกล หวหนาแหลงทองเทยวเชงนเวศปาภหลวง จงหวดนครราชสมา

• หนวยวจยไลเคนส มหาวทยาลยรามค าแหง

• คณสมฤทธ เสงเลก

• อาจารยภาควชาชววทยาปาไม

• เพอนๆวนศาสตรทกคน

ขอบคณคะ