บทฟื้นฟูวิชาการพูนพิศมัย Vol. 61 เล่ม 1...

21
Suwajo P, Pungrasmi P, Panchaprateep R, Haetanurak S. Hair transplantation. Chula Med J 2017 Jan – Feb; 61(1): 51 - 71 The causes of a hair loss or bald head, often found in both men and women, diversity: hereditary and rogenetic alopecia. A study in Thailand showed that the prevalence of hair loss increased in accordance with age: it was found in 34% of 50 year old men and 67.7% of 80 year old men. Other causes of hair fall are skin diseases, accident and scar. This condition has minimal effect on physical health yet a lot more on mental one, resulting stress, loss of confidence, and sociability. The current treatments include medication, laser comb and hair transplant which is the supplement of traditional plastic surgery. It has been developed continuously. Current hair transplant technique provides a satisfactory result, natural look with high safety profile because of biological and physiological characteristics of hair are well studied as well as modern surgical technique. The keys to success in hair transplantation are proper selection of graft, graft density, selected transplant area, recipient and donor site. The next step of development is based on the surgery without scar and cell therapy. Keywords: Baldness, alopecia, hair transplantation, hair restoration. Correspondence to: Suwajo P. Department of Plastic and Reconstructive Surgery, King Chulalongkorn Memorial Hospital, The Thai Red Cross Society, Bangkok 10330, Thailand. Received for publication. September 26, 2016. บทฟื ้นฟูวิชาการ การผ่าตัดปลูกถ่ายเส้นผม พูนพิศมัย สุวะโจ* พรเทพ พึ ่งรัศม** รัชต์ธร ปัญจประทีป*** สหทัศ เหตานุรักษ์* * ภาควิชาศัลยศาสตร์ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย ** ภาควิชาศัลยศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ***ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย Chula Med J Vol. 61 No. 1 January-February 2017

Transcript of บทฟื้นฟูวิชาการพูนพิศมัย Vol. 61 เล่ม 1...

Page 1: บทฟื้นฟูวิชาการพูนพิศมัย Vol. 61 เล่ม 1 หน้า 51-71clmjournal.org/_fileupload/journal/13-4-6.pdf · Current hair transplant

Suwajo P, Pungrasmi P, Panchaprateep R, Haetanurak S. Hair transplantation. Chula Med

J 2017 Jan – Feb; 61(1): 51 - 71

The causes of a hair loss or bald head, often found in both men and women, diversity:

hereditary and rogenetic alopecia. A study in Thailand showed that the prevalence of hair

loss increased in accordance with age: it was found in 34% of 50 year old men and 67.7% of

80 year old men. Other causes of hair fall are skin diseases, accident and scar. This condition

has minimal effect on physical health yet a lot more on mental one, resulting stress, loss of

confidence, and sociability. The current treatments include medication, laser comb and hair

transplant which is the supplement of traditional plastic surgery. It has been developed

continuously. Current hair transplant technique provides a satisfactory result, natural look

with high safety profile because of biological and physiological characteristics of hair are well

studied as well as modern surgical technique. The keys to success in hair transplantation are

proper selection of graft, graft density, selected transplant area, recipient and donor site. The

next step of development is based on the surgery without scar and cell therapy.

Keywords: Baldness, alopecia, hair transplantation, hair restoration.

Correspondence to: Suwajo P. Department of Plastic and Reconstructive Surgery,

King Chulalongkorn Memorial Hospital, The Thai Red Cross Society,

Bangkok 10330, Thailand.

Received for publication. September 26, 2016.

บทฟนฟวชาการ

การผาตดปลกถายเสนผม

พนพศมย สวะโจ* พรเทพ พงรศม**

รชตธร ปญจประทป*** สหทศ เหตานรกษ*

* ภาควชาศลยศาสตร โรงพยาบาลจฬาลงกรณ สภากาชาดไทย

** ภาควชาศลยศาสตร คณะแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

***ภาควชาอายรศาสตร คณะแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

Chula Med J Vol. 61 No. 1 January-February 2017

Page 2: บทฟื้นฟูวิชาการพูนพิศมัย Vol. 61 เล่ม 1 หน้า 51-71clmjournal.org/_fileupload/journal/13-4-6.pdf · Current hair transplant

52 Chula Med Jพนพศมย สวะโจ และคณะ

พนพศมย สวะโจ, พรเทพ พงรศม, รชตธร ปญจประทป, สหทศ เหตานรกษ. การผาตด

ปลกถายเสนผม. จฬาลงกรณเวชสาร 2560 ม.ค. – ก.พ.;61(1): 51 - 71

ปญหาผมรวง (hair fall) ผมบาง (thinning of hair or hair loss) พบไดบอยทงในผหญงและ

ผชายสวนใหญเปน androgenetic alopecia (AGA) ซงเกดจากพนธกรรมและฮอรโมนแอนโดรเจน

โดยมการศกษาในประเทศไทยพบวาความชกของภาวะผมบาง (permanent hair loss) เพมขนตาม

อายโดยชายทอาย 50 ป พบไดรอยละ 34 และพบไดรอยละ 67.7 เมออาย 80 ป สาเหตอนของ

ภาวะผมรวง (hair fall) ไดแก โรคผวหนง อบตเหต และรอยแผลเปน ภาวะผมรวง ผมบางนแมมผล

กระทบตอสขภาพทางกายนอยแตมผลมากตอจตใจ ทำใหเกดความเครยด ขาดความมนใจ และม

ปญหาตอการเขาสงคม การรกษาในปจจบนมทงการใชยา หวเลเซอร รวมไปถงการปลกถายเสนผม

ซงการผาตดปลกถายเสนผมนเปนสวนเพมเตมจากศลยกรรมตกแตงดงเดม โดยมพฒนาการอยาง

ตอเนองและซบซอน เทคโนโลยการปลกถายเสนผมในยคใหมทำใหเกดผลลพธทด เปนธรรมชาต

ยงยน และมความปลอดภยสง การพฒนาทเกดขนเกดจากความเขาใจตอลกษณะทางชวภาพและ

สรรวทยาของเสนผมทดขน ประกอบกบวธการผาตดททนสมย กญแจสำคญทนำไปสความสำเรจ

ของการปลกถายเสนผม ไดแก การเลอก graft ทเหมาะสม ตำแหนงทปลกถาย ความหนาแนนท

เลอกใช และการเลอก donor พฒนาการขนตอไปในอนาคตมพนฐานอยบนการผาตดทไรรอยแผล

และการรกษาในระดบเซลล

คำสำคญ: ผมรวง, ผมบาง, ศรษะลาน, ปลกผม, ปลกถายเสนผม.

Page 3: บทฟื้นฟูวิชาการพูนพิศมัย Vol. 61 เล่ม 1 หน้า 51-71clmjournal.org/_fileupload/journal/13-4-6.pdf · Current hair transplant

53การผาตดปลกถายเสนผมVol. 61 No. 1

January - February 2017

ปญหาผมรวง (hair fall) ผมบาง (thinning of hair

or hair loss) พบไดบอยทงในผหญงและผชาย สวนใหญ

เปน androgenetic alopecia (AGA) ซงเกดจากพนธกรรม

และฮอรโมนแอนโดรเจน โดยมการศกษาความชกของ

ภาวะผมบาง (permanent hair loss) น โดย Gan DC.

และ Sinclair RD.(1) ในปพ.ศ. 2548 พบวาทอาย 50 ป

ผชายมภาวะ นประมาณ รอยละ 50 และทอาย 80 ป

พบภาวะผมบางนในผชายรอยละ 73.5 และผหญงรอยละ

57 ซงสอดคลองกบการศกษาของ Pathomvanich D.

และคณะ(2) ซงศกษาในประเทศไทยปพ.ศ. 2545 พบวา

ความชกของภาวะผมบางเพมขนตามอายโดยชายทอาย

50 ป พบไดรอยละ 34 และพบไดรอยละ 67.7 เมออาย

80 ป โดยสาเหตอนของภาวะ ผมรวง (hair fall) ไดแก

โรคผวหนง อบตเหต และรอยแผลเปน ภาวะผมรวง

ผมบางนแมนแมมผลกระทบตอสขภาพ ทางกายนอยแต

มผลมากตอจตใจ ทำใหเกดความเครยด ขาดความมนใจ

และมปญหาตอการเขาสงคม การรกษาในปจจบนมทง

การใชยา หวเลเซอร รวมไปถงการปลกถายเสนผม แพทย

จงควรมความเขาใจในพยาธสภาพ พยากรณโรคและวธ

การรกษาตาง ๆ เพอชวยแกไขปญหาเหลาน

ความรเบองตนเกยวกบเสนผม (Basic information)(3-5)

หน งศ รษะในคนปกต ม เส นผมประมาณ

100,000 เสน โดยเฉลยยาววนละ 0.35 mm (เดอนละ 1

cm) แบงเปน 2 ประเภท ไดแก vellus hair คอขนออน

ตามตวและใบหนาไมม hair medulla โดยปกตไมมสยาว

ไมเกน 2 cm และ terminal hair คอ ผมเสนใหญ

หยาบและยาวมสและม hair medulla ซง terminal hair

แบงเปน asexual hair (ผมทศรษะขนควขนตามแขนขา)

และ sexual hair (ขนทหวหนาว รกแร หนวด เคราและ

ขนหนาอกในผชาย)

วงจรการงอกของเสนผม (hair growth cycle) แบงออกเปน

3 ระยะไดแก

1. Anagen phase คอ ระยะทผมมการเจรญ

เตบโตใชเวลานาน 2 – 6 ปพบรอยละ 85 - 90 ของผมบน

หนงศรษะ

2. Catagen phase หรอ transition phase คอ

ระยะทมการเปลยนแปลง ใชเวลา 2 – 3 สปดาหพบ

นอยกวา รอยละ 1 ของผมบนหนงศรษะ

3. Telogen phase คอ ระยะทเสนผมหยดการ

เจรญเตบโตใชเวลา 3 เดอนแลวจะถกแทนทดวยผมระยะ

anagen ทเกดใหมดนใหหลดรวงไป พบรอยละ 10 - 15

ของผมบนหนงศรษะ

ในภาวะปกตผมรวงใน telogen phase เฉลย

100 เสนตอวนหรอ 10,000 เสนตอ 3 เดอนในวนทสระผม

อาจรวงไดเปน 2 เทารปแบบการรวงของเสนผมของมนษย

เปน mosaic pattern คอ รวงจากทกจดสลบกน อายของ

ขนแตกตางกนตามตำแหนง คอ ผมบนหนงศรษะอาย

เฉลย 4 ป ขนควขนตา ขนรกแร อายเฉลย 3 - 4 เดอน

ขนออนตามรางกาย 4 เดอนผมทหนงศรษะม lifetime cycle

10 - 20 cycles

โรคผมรวงแบงเปน 2 กลม ไดแก(6, 7)

1. ผมรวงแบบไมมแผลเปน (non-cicatricial

alopecia) เชน androgenetic alopecia, alopecia areata,

telogen effluvium, anagen effluvium, loose anagen

syndrome, trichotillomania, traction alopecia

2. ผมรวงแบบมแผลเปน (scarring or

cicatricial alopecia) เชน chronic cutaneous lupus

erythematosus, lichen planopilaris, central centrifugal

cicatricial alopecia

การวนจฉยโรคตองอาศยการซกประวตและตรวจ

รางกาย เชน ลกษณะผมทรวง, ระยะเวลาทเปน, จำนวน

เสนผมทรวงตอวน, ขนทอนรวงดวยหรอไม, อาการรวมอน

เชน มไข, ปวดขอ, ผนขนตามตว, แพแสงแดด, เคยมประวต

เจบปวยหรอชวง 3 เดอนหลงการคลอดบตร, ประวต

การเสยเลอด เช น การแทงบตร, การบรจาคโลหต,

ชวงหลงการผาตด 3 เดอน, โรคประจำตว, ยาทใชเปน

ประจำและประวตครอบครว บางรายอาจสงตรวจทางหอง

Page 4: บทฟื้นฟูวิชาการพูนพิศมัย Vol. 61 เล่ม 1 หน้า 51-71clmjournal.org/_fileupload/journal/13-4-6.pdf · Current hair transplant

54 Chula Med Jพนพศมย สวะโจ และคณะ

ปฏบตการเพอตรวจวดระดบฮอรโมนหรอตดชนเนอใน

ตำแหนงทผมรวง (scalp biopsy) เพอสงตรวจทางพยาธ

วทยา สาเหตทพบบอยทสด คอ ผมรวงจากพนธกรรมและ

ฮอรโมน (androgenetic alopecia, AGA) ในผชายเรยกวา

male pattern baldness (MPB) หรอ male androgenetic

alopecia (MAGA) โดยพบการลดลงของเสนผาศนยกลาง

ของ hair หรอเสนผมบางลงเปล ยนจาก terminal

pigmented anagen hair กลายเปน fine hypopigmented

vellus hair จากอทธพลของ dihydrotestosterone

hormone (DHT)(8) ปญหาผมรวง ผมบางในภาวะนจะ

เปนแบบคอยเปนคอยไป (progressive balding) มกม

รวมกบประวตครอบครวพบอาการไดตงแตเรมเขาสวย

เจรญพนธจนถงอาย 40 ป โดยมความแตกตางกนของ

ปรมาณและอตราการรวงเทานน อาการเรมจากการรน

ของ anterior hair line โดยเฉพาะบรเวณ fronto-temporal

angle ทำใหเหนเปน M-shaped recession ตอมาบางท

บรเวณกระหมอม (vertex) และขยายออก โดยรอบ mid-

frontal hair จนในทสดเหลอเฉพาะ occipito-parietal

area ไดมการแบงระยะเพอประเมนความรนแรง การดำเนน

โรค และการตอบสนองตอการรกษาโดยในผ ชายใช

Norwood grading scale ดงรปท 1

รปท 1. แสดง Norwood grading scale(4)

Page 5: บทฟื้นฟูวิชาการพูนพิศมัย Vol. 61 เล่ม 1 หน้า 51-71clmjournal.org/_fileupload/journal/13-4-6.pdf · Current hair transplant

55การผาตดปลกถายเสนผมVol. 61 No. 1

January - February 2017

การดแลรกษา (Management)(9, 10)

การร กษาโรคผมร วงม ต งแต แบบไมผ าต ด

(nonsurgical management) เชน การใชยา, หวเลเซอร

และแบบใชการผาตดปลกถายเสนผมการรกษาแบบ

ไมผาตดท ไดรบการอนมตจากองคการอาหารและยา

สหรฐอเมรกา (US FDA)ไดแก ยา minoxidil, finasteride,

topical bimatoprost และ low level laser therapy

เนองจาก AGA เปนกระบวนการทเกดขนตอเนอง การใช

ยายงสามารถนำมาใชรวมกบการปลกถายเสนผมเพอ

ชวยลดการรวงของผม และเพมความหนาแนนของผม

Minoxidil(11, 12)

กลไกการรกษาผมรวงของ minoxidil ยงไมทราบ

แนชดถงกลไกทมผลทำให prolong anagen phase และ

เพมขนาด hair follicle ซงรปแบบท FDA อนมตใหใชเปน

แบบใชภายนอกม 2 รปแบบคอ solution และ foam

ในแบบ solution มการผสม propylene glycol เพอใหยา

ละลายในไขมนดขน ซงอาจทำใหผปวยแพหรอระคาย

เคองผลขางเคยงอน เชน เสนขนหนาขนในบรเวณทไม

ตองการ โดยสามารถหายไดเองหลงหยดใชยา 1 - 3 เดอน

ในผปวยชาย US FDA อนมตใหใชทงแบบรอยละ 2 และ

รอยละ 5 solution และแบบรอยละ 5 foam ทาวนละ 2

ครง สวนในผปวยหญงใหใช รอยละ 2 solution วนละ 2

ครง และแบบรอยละ 5 foam วนละครง ระยะเวลาเหน

ผลอยท 6 - 8 เดอน สวนใหญแลวจะมผลสงสดเมอใชได

12 เดอนสามารถใชตอเนองได หลงหยดยาจะเกดผมรวง

แบบ telogen effluvium ใน minoxidil-dependent hair

ภายใน 4 - 6 เดอน

Finasteride(13)

เปนยากลม competitive inhibitor ตอ receptor

ของ type II 5-alpha reductase ชวยยบยงการเปลยน

testosterone เปน Dihydrotestosterone (DHT) ชวยเพม

ระยะ anagen phase, เพมความหนาและความยาวของ

เสนผมซงมทใชใน MAGA โดย US FDA แนะนำรปแบบ

รบประทานขนาด 1 มลลกรมตอวน เรมเหนผลท 6 - 8

เดอน ผลขางเคยงทอาจเกดขน คอ ความรสกทางเพศ

ลดลง การแขงตวของอวยวะเพศลดลงแตไมมผลตอ

การสรางอสจ และควรตรวจตดตามระดบ Prostate-

specific antigen (PSA) ทกป ตงแตกอนเรมรกษาเพราะ

ยานมผลลดระดบ PSA จงอาจทำใหมผลตอการตรวจ

คดกรอง และตรวจตดตามเรองมะเรงตอมลกหมาก ยาน

ไมไดรบการอนมตใหใชในผหญงเนองจากม teratogenicity

สาเหตของผมรวงในผหญงอาจไมใชจากฮอรโมนและได

เคยมการศกษาถงการใชยานในกลม postmenopausal

female pattern baldness พบวาผลลพธไมแตกตางกบ

กลมทไมไดใชยา

ในปพ.ศ. 2553 Mella JM. และคณะ(14) ทำการ

ศกษาแบบ systematic review ในประชากร 3,927 คน

พบวาในผทรบประทาน finasteride วนละ 1 มลลกรม

พบวามปรมาณเสนผมเพมขนรอยละ 9.42 ท 12 เดอน

และรอยละ 24.3 ท 24 เดอน ม erectile dysfunction

ไดรอยละ 1.5 Leavitt M. และคณะ(15) ทำการศกษาใน

ผ ชาย 79 คนท ปลกถายเสนผมโดยใหร บประทาน

finasteride วนละ 1 มลลกรม กอนผาตดปลกผม 4 สปดาห

จนถงหลงผาตด 48 สปดาห เทยบกบ placebo พบวาใน

กล มท ได finasteride มผมท งบรเวณทปลกถายและ

บรเวณโดยรอบมากกว าและหนาแนนกวากล มท ได

placebo และพบวาการใชยาทออกฤทธผานหลายกลไก

รวมกน อาจมผลเปน additive effects เชน การใช

minoxidil รวมกบ finasteride เปนตน(9)

Topical bimatoprost

เปน prostaglandin F2 analogue ท ไดร บ

การอนมตจาก FDA ใหใชแบบรอยละ 0.03 ophthalmic

solution ใน eyelash hypotrichosis และในขณะนอยใน

ขนตอนการศกษาเพอนำมาใชกบผมบนหนงศรษะ

Lowlevel laser (light) therapy (LLLT)(16)

การใชเลเซอรรกษาภาวะผมรวงยงไมทราบกลไก

Page 6: บทฟื้นฟูวิชาการพูนพิศมัย Vol. 61 เล่ม 1 หน้า 51-71clmjournal.org/_fileupload/journal/13-4-6.pdf · Current hair transplant

56 Chula Med Jพนพศมย สวะโจ และคณะ

ทแนชด แตมสมมตฐานตาง ๆ เชน กระตน epidermal

stem cell ใน hair follicle bulge และเปล ยนเขาส

anagen phase ในปพ.ศ. 2550 FDA ไดอนมตการใช

laser comb ใน MAGA (Norwood IIa-V) และในผหญง

(Ludwig I-4, II-1, II-2) หรอการสญเสยผมบรเวณดาน

หนาของศรษะครงละ 10 - 15 นาท 3 ครงตอสปดาห

เวลาท เห นผลประมาณ 4 เดอน ในป พ.ศ. 2557

Jimenez JJ. และคณะ (17) รายงานการศกษาแบบ

multicenter randomized sham device-controlled,

double-blinded ในผปวยทงชายและหญงจำนวน 334 คน

โดยใช laser ความยาวคลน 635/655 nm ครงละ10 - 15

นาท 3 ครงตอสปดาห เปนเวลา 26 สปดาห พบวา

terminal hair เพมขนประมาณ 20 เสน/cm2 และไมพบ

ภาวะขางเคยงทรนแรง

การผาตดปลกถายเสนผม (Hair transplantation)(18-21)

มรายงานการผาตดปลกถายเสนผมทประเทศ

ญปนตงแตชวงปพ.ศ. 2473 แตเนองจากอยในชวงสงคราม

ทำใหไมแพรหลาย ตอมาในปพ.ศ.2495 นายแพทย

Norman Orentreich ไดผ าตดปลกผมในผ ป วย

androgenetic alopecia โดยนำเสนผมจากดานหลงของ

ศรษะ (donor area) ยายมาทหนงศรษะบรเวณอนทม

ผมรวง (recipient area) และไดเสนอทฤษฎ donor

dominance คอ เมอนำรากผม donor มาปลกท recipient

รากผมเหลานจะสรางเสนผมโดย มลกษณะอตราการยาว

ในชวง anagen เหมอนบรเวณ donor (retention of donor

hair characteristics at recipient site) แตผลการผาตด

ในยคนนยงไมเปนทนาพอใจเพราะลกษณะไมเหมอน

ธรรมชาต เนองจากใชกระจกเสนผมใหญ (ประมาณ

10 – 25 เสนใน 1 graft) และไดมการพฒนาเทคนคการ

ผาตดเรอยมา จนกระทง ปพ.ศ. 2538 Bernstein ไดเสนอ

วธผาตดทเรยกวา follicular unit transplantation (FUT)

ซงผลของการผาตดวธนเปนธรรมชาตมากทสด สำหรบ

ทฤษฎ donor dominance ในป พ.ศ. 2551 Dinh HV.

และคณะ(22) ไดมการรายงานตวอยางผปวยเพอสนบสนน

ทฤษฎน โดยพบวาเมอนำผมจาก donor สเขมมาปลก

บรเวณ recipient ซงมผมสขาวทเวลา 1 ป พบวาผมท

งอกใหม มลกษณะสเขมเหมอน donor แตในปพ.ศ. 2552

Hwang S. และคณะ(23, 24) ไดนำขนบรเวณหนาอกมาปลก

ท ศ รษะ พบวาความยาวของผมท นำมาปลกท ศ รษะ

มากกวาขนทหนาอก (56.3 mm เทยบกบ 28.5 mm) จงม

สมมตฐานวาท recipient site นาจะมอทธพลรวมดวย

ดานระยะ anagen และอตราการงอกของเสนผม โดยใน

แตละ Hair follicular unit ประกอบดวย hair follicles

ทมเสนผม 1 - 4 เสน, sebaceous glands และ arrectorpili

muscle ดงแสดงในรปท 2

รปท 2. A. แสดง hair follicles ทมเสนผม 1 - 4 เสน

B. แสดงภาพทาง histology ของ hair follicle

C. แสดงลกษณะทางกายวภาคของ hair follicle(4,20)

Page 7: บทฟื้นฟูวิชาการพูนพิศมัย Vol. 61 เล่ม 1 หน้า 51-71clmjournal.org/_fileupload/journal/13-4-6.pdf · Current hair transplant

57การผาตดปลกถายเสนผมVol. 61 No. 1

January - February 2017

การเตรยมตวการผาตดและการประเมนผปวย

(Preoperative evaluation and patient selection)(25)

กอนการผาตดแพทยควรประเมนผปวยถงจด

มงหมาย และความคาดหวงของผปวยวาสมจรงหรอไม

(realistic goal) ตรวจความรนแรงทเปน ปรมาณและ

ลกษณะของ donor site และ recipient site ตรวจเลอด

เพ อเตรยมการผาตด แนะนำภาวะแทรกซอนจากการ

ผาตดและผลการผาตด การยอมรบขอจำกดตาง ๆ ควร

ระวงอยางมากในผปวยอายนอยเพราะยงมโอกาสทผม

จะรวงตอไปในอนาคตอาจพยากรณความรนแรงผดและ

ผ ปวยมกมความคาดหวงเกนจรง กลมท ไมควรเลอก

การปลกผม เชน มความคาดหวงเกนจรง, ภาวะเจบปวย

ทางจต เชน body dysmorphic disorder, depression,

anxiety, obcessive-compulsive disorder, psychosis

เนองจากการผาตดปลกถายเสนผมไมไดเปนการสราง

เสนผมใหม แตเปนการจดทใหมของเสนผมเดมทมอย

มขอจำกดตอผลของการรกษา เชน เสนผมบาง, ความหนา

แนนของเสนผมนอย, สผมตางกนมาก, ศรษะลานเปน

บรเวณกวางมากแตบรเวณ donor ผมนอย มแผลเปน

หรอหนงศรษะไมยดหยน เปนตน

การออกแบบแนวผม (Hairline design)(26)

การออกแบบแนวผม เปนปจจยทสำคญอยาง

หนงในการปลกถายผม การรางแนวผมใหดเปนธรรมชาต

เรม จากรจกแนวขอบและจดตาง ๆ ดงแสดงในรปท 3

ซงสวนมากปญหาผมบางมกพบท frontal area, mid

scalp, vertex (crown) หากมปญหาผมบางหลายตำแหนง

มกเรมการรกษาดวยวธการปลกถายเสนผมบรเวณ frontal

area กอน

Mid frontal point (MFP) อยแนวกลางดานหนา

สดของ frontal hairline ปกตควรอย เหนอ glabella

7 - 10 cm

Apex (fronto-temporal junction, FTJ) คอ

จดตดระหวาง frontal hair line กบ temporal hair line

โดย FTJ จะอย ในเสนแนวด งจาก lateral canthal

(vertical lateral canthal line) และแนวจาก MFP มา FTJ

จะเปนแนวชนขนเสมอ

Temporal point (TP) คอมมแหลมทยนออกมา

จาก temporal hair line ซงมกอยในแนวตดของเสนท

ลากจากปลายจมกไป pupil กบเสนทลากจากตงหไป MFP

Parietal hump (PH) หรอ Lateral hump (LH)

คอบรเวณ temporal-parietal เปนแนวตอของ permanent

donor ดานลางกบบรเวณ mid scalp ซงขอบดานหนา

ของ parietal hump เปน temporal hair line

รปท 3. แสดง Anatomical landmark ของแนวผม(4)

Page 8: บทฟื้นฟูวิชาการพูนพิศมัย Vol. 61 เล่ม 1 หน้า 51-71clmjournal.org/_fileupload/journal/13-4-6.pdf · Current hair transplant

58 Chula Med Jพนพศมย สวะโจ และคณะ

Frontal hair line เปนแนวผมดานหนากวาง

ทงหมด 2 - 3 cm แบงไดเปน 3 สวน คอ Transition zone

(TZ) อยแนวหนาสดกวาง 0.5 - 1 cm ควรม micro/macro

irregularity (ดงแสดงในรปท 4) ผมบรเวณนควรใชเปน

single hair graft, Define zone (DZ) อยถดจาก TZ

มความหนาแนนของผมมากข นใช graft เปน 2 hair

follicular units (FU) และFrontal tuft (FT) เปนบรเวณ

วงรกลาง DZ ทมความหนาแนนผมมากใช graft เปน

3 - 4 hair FU ขอควรระวงในการวางแนว frontal hair line

คอ ไมควรวางแนวนตำเกนไป ควรตระหนกถงการรวง

ของผมทอาจเกดในอนาคตและความเหมาะสมของ donor/

recipient ratio ดวย

รปท 4. A. แสดง frontal hair line แบบธรรมชาต ทม micro/macro irregularity(26)

B. แสดง unnatural hair line(26)

C. แสดง routine treatment zones for planning(4)

Page 9: บทฟื้นฟูวิชาการพูนพิศมัย Vol. 61 เล่ม 1 หน้า 51-71clmjournal.org/_fileupload/journal/13-4-6.pdf · Current hair transplant

59การผาตดปลกถายเสนผมVol. 61 No. 1

January - February 2017

Safe donor area(27)

การเลอก donor ควรเลอกบรเวณทม terminal

hair และไมกระทบจากภาวะผมรวงแมเปนขนรนแรง

ในปพ.ศ. 2538 Unger WP. ทำการศกษาในผปวยชาย

อาย 65 - 80 ปทเปน MAGA พบวาบรเวณ parieto-

occipital area มผมอยปกตจงเรยกบรเวณนวา safe donor

area (SDA) ดงแสดงในรปท 5 แตยงไมมปจจยใดทจะ

ระบบรเวณ SDA ไดชดเจน ในป พ.ศ. 2557 Park JH.

และคณะ(28) เสนอ safe donor area จากการศกษาในผชาย

เกาหล 1,008 คนทเปน AGA คอ ดานหนาไมเกนแนวของ

external acoustic meatus ดานบน เหนอ helical rim

2 cm และควรหางจากผมบางบรเวณ crown มากกวา

2 cm ในปพ.ศ. 2542 Jimenez F. และคณะ(29) ไดรายงาน

วาในบรเวณ donor จะม hair follicle 65 - 85 unit/ cm2,

เสนผม 124 - 200 เสน/ cm2 และระยะระหวาง FU 1.0 -

1.4 mm ซง Unger WP. และคณะ(30) ไดรายงานวา

potential donor area ของผชาย 1 คน ม follicular unit

เฉลย 6,404 FU และ 5,393 FU ใน Norwood type V

และ VI ตามลำดบ

ความยดหยนของหนงศรษะ (Scalp laxity)

ความยดหยนของหนงศรษะมความสำคญตอ

วธ harvest แบบstrip เนองจากเปนปจจยในการพจารณา

ความกวางของ donor ท harvest ไดโดยสามารถเยบปด

แผลไดแบบ tension free ในปพ.ศ. 2548 Mayer และ

คณะ ไดรายงานสตรการคำนวณ scalp elasticity = (50

mm – ×) (100%)/50 mm ระยะ × หาจากการวดโดย

การลากเสนแนวขวางยาว 5 cm บรเวณ occipitalarea

ทจะใชเปน donor จากนนบบในแนวนอนแลววดความ

ยาวทเหลอของเสนเรยกความยาวทเหลอนนวาระยะ ×(ระยะของ compressed skin) จากการคำนวณแบงได

เปน 3 กลมคอ tight scalp (รอยละ 10 elasticity) แนะนำ

ให harvest strip ได 5 mm, average scalp (รอยละ 24

elasticity) แนะนำให harvest strip ได 12 mm และ very

loose scalp (รอยละ 45 elasticity) แนะนำให harvest

strip ได 22.5 mm โดยพบวาการนวดหนงศรษะกอน

ผาตด 2 - 4 สปดาหสามารถชวยเพมความยดหยนได(31)

กอนเร มผาตดใหตดผมบรเวณ donor สนให

เหลอความยาวประมาณ 2 - 3 mm เพอใหเหนทศแนวผม

ไดชดเจน การระงบความรสกมกใหผปวยรบประทานยา

นอนหลบ เชน midazolam รวมกบการฉดยาชาเฉพาะท

ดวยวธการ tumescent anesthesia โดยใชรอยละ 1

lidocaine with adrenaline (1/100,000) อาจใช marcaine

หรอ procaineรวมกบการฉด normal saline หรอ normal

saline with adrenaline เพอหวงผลใหเกด vasoconstriction

และ vascular compression ลดการออกของเลอด และ

ชวยแยก plane การผาตดดวย(32)

รปท 5. แสดง Unger’ssafe donor area(4)

Page 10: บทฟื้นฟูวิชาการพูนพิศมัย Vol. 61 เล่ม 1 หน้า 51-71clmjournal.org/_fileupload/journal/13-4-6.pdf · Current hair transplant

60 Chula Med Jพนพศมย สวะโจ และคณะ

Harvesting technique(27, 31)

1. Strip method

ปจจบนวธนเปน gold standard ของการ harvest

donor ในวธ follicular unit transplantation เพอนำ

รากผมบรเวณ occipital หรอ parietal ซงเปนบรเวณ

androgenic resistance ไปปลกบรเวณ recipient โดยการ

harvest นมหลายวธ เชน single-bladed knife excision,

multi-bladed knife excision แตวธเหลานไมเหนถงรากผม

ทำใหมโอกาสตดถกรากผม (transection) ไดสง ในปพ.ศ.

2543 Pathomvanich D.(33 ) ไดรายงานวธผาตด เรยกวา

open technique คอ การใชใบมดเบอร 15 เรมตดผวดาน

บนระหวางผมขนาดเลกและใช skin hook ชวยเพอใหเหน

รากผมและทศของรากผมโดยใชหลก “cut what you see

and see what you cut” โดยการตดขนานกบแนวของ

รากผมจนถงชนใตผวหนงในชน subcuticlar ใตตอ hair

follicle โดยระวงไมใหลกถงชน galea เพอไมใหเกดอาการ

ชาในระยะยาว โดยศลยแพทยจะใสแวนขยายชวยผาตด

เพ อลดการตดถกรากผม โดยในการศกษานรายงาน

transection rate รอยละ 1.59 ขนาดของ strip ทตด

คำนวณจาก scalp elasticity, ความหนาแนนของ follicular

unit (density ของ donor) และความตองการของ recipient

area (จำนวน hair ทตองการใชขนกบบรเวณทตองการ

ปลกผม สวนมาก density บรเวณ recipient ทเหมาะสม

แนะนำใหวาง graft 25 - 40 FU/cm2 หากบรเวณ recipient

มบรเวณกวางมากและประเมน แลว donor มไมเพยงผา

อาจพจารณาการผาตดหลายครง) สวนใหญจะตด strip

ขนาดความกวาง 1 - 1.5 cm ความ ยาว 20 - 30 cm

สำหรบผปวยทมแผลผาตดบรเวณนจากการเคยผาตด

ปลกผมมากอน ควรใหแผลเปนนนอยบรเวณขอบของ

การตด

การลดรอยแผลเปนท donor แนะนำการเยบแบบ

trichophytic closure คอ การ de-epithelialization (ตด

epidermis นอยกวา 1 mm กอนถง hair follicle bulge)

เพอใหผมงอกออกมาตรงแนวแผลเปน Nirmal B. และ

คณะ(34) ไดศกษาเปรยบเทยบความพอใจของผปวย พบวา

พอใจในแผลเปนจากวธ trichophytic closure ทมรอยแผล

เปนกวางนอยกวาการเยบแผลแบบปกตอยางมนยสำคญ

หลง harvest ใหนำ graft มาแชใน storage

solution ทอณหภม 4 องศาเซลเซยสเพอลดเมทาบอลซม

ซงอาจ ใชเปน intravenous fluid เชน normal saline,

Ringer’s lactate solution และมรายงานการใช platelet

rich plasma ศกษาตดตามท 1 ป พบวา graft รอดมากกวา

กลมควบคมทใช normal saline รอยละ 11.5 (รอยละ 93.5

เทยบกบรอยละ 82) นอกจากนยงมการใช hypothermic

tissue storage media, culture media แตยงไมม

หลกฐานแสดงถงประโยชนและความค มคาท ช ดเจน

ขอสำคญ คอ ไมให graft dehydration เพราะทำใหเสย

intracellular water มผลให hair follicle เสยหาย graft

มโอกาสรอดลดลง ขนตอนตอมาคอการตดแบงเพอแยก

follicular unit ภายใตกลองจลทรรศนจะชวยลดอตรา

transaction เมอเทยบการการใชตาเปลา และควรระวง

ในการจบ graft โดยไมจบ hair bulb เพราะจะทำให dermal

sheath และ dermal papilla เสยหายได(35)

2. Follicular unit extraction (FUE)(36)

เนองจากปญหาเรองรอยแผลเปนทเกดจาก strip

method ในปพ.ศ. 2545 Rassman และ Bernstein

จงไดรายงานการผาตดโดยระบตำแหนงของ hair follicular

unit และใชหวเจาะขนาด 1 mm เจาะทละ follicular unit

รวมกบใช jeweler forcep เลาะเอาเสนผมทละ follicular

unit ขอบงชของการผาตดวธน ไดแก ผทตองการไวผมสน

หนงศรษะยดหยนนอยใชรวมกบ strip เพอเพมปรมาณ

donor, ถอน graft เดมทไมตองการ, ใชในการ harvest

จาก body hair โดยอาจทำวธ manual, automated หรอ

robot แตขอจำกด คอ ใชเวลานาน และในผปวยผมบาง

อาจไดกอผมไมมากตองมาผาตดซำ โดยเวนระยะเวลา

ประมาณ 6 - 12 เดอน จากสถตของ International society

of hair restoration surgery พบวาวธ FUE ไดรบความ

นยมเพมขนมากจากปพ.ศ. 2551 มการผาตดดวยวธน

รอยละ 10.8 เพมขนเปนรอยละ 32.2 ในปพ.ศ. 2555

Page 11: บทฟื้นฟูวิชาการพูนพิศมัย Vol. 61 เล่ม 1 หน้า 51-71clmjournal.org/_fileupload/journal/13-4-6.pdf · Current hair transplant

61การผาตดปลกถายเสนผมVol. 61 No. 1

January - February 2017

หลกการ FUE ม 2 แบบคอ sharp punch

technique และ dull punch technique

1. Sharp punch (2-step technique)(37) คอ การเจาะ

แบบคมโดยใชเครองมอทจำกดความลกประมาณ 2 - 2.5

mm (ดงแสดงในรปท 6) แลวใชอปกรณนำ graft ออกมา

โดยใชแรงในแนว axial, tangential นอยกวา blunt

โดยเชอวาจะม hair bulb เคลอนนอยกวาโอกาส transect

นอยกวาอปกรณทใชทำ manual sharp punch technique

เชน Cole Instrument punches (Cole Instruments,

Alpharetta, GA) ซงยงมแบบ motorized กลาวคอเปน

เครอง automateแบบ sharp punch เชน การใช Neograft

(Neograft Solutions, Dallas, TX), Ominigraft (Mecicamat

S.A., Malakoff, France) จากการศกษาของ Onda M.

และคณะ(38) ในปพ.ศ. 2551 พบวา Neograft ลดเวลา

การ harvest graft ได 8 นาท (6 นาทเทยบกบ 14.2 นาท)

ตอ100 graft และลดอตรา graft transection จากรอยละ

17.3 เหลอรอยละ5.4

2. Dull punch (เทคนค 3 ขน)(39) ใชหวคมเจาะ 0.3 - 0.5

mm ในชน epidermis และใชหว blunt เจาะตอถง 4.2 mm

แลวจงนำรากผมออก (ดงแสดงในรปท 7) โดยเชอวาวธน

จะลดโอกาสการตด graft โดยหวคมทเขาไมถกทศแนว

รากผมไดอปกรณทใชทำ manualdull punch technique

เชน SAFE System (HSC Development, Greenwood

Village, CO) และมแบบ motorized เชน Powered SAFE

(HSC Development, Greenwood Village, CO) ซงในป

พ.ศ. 2549 นายแพทย Harris ไดรายงาน transection

rate เทากบรอยละ 6.14 อยางไรกตามมหลายการศกษา

เกยวกบ transection rate ทเปลยนแปลงตามประสบการณ

ของแพทย เพราะหตถการเหลาน จำเปนตองอาศย

ประสบการณคอนขางมาก

รปท 6. แสดง sharp punchfollicular unit extraction (37) รปท 7. แสดง dull punch follicular unit extraction (39)

ตารางท 1. แสดงการเปรยบเทยบของวธ harvest donor แบบ strip technique และแบบ follicular unit extraction

แผลเปนท donor site Linear scar ไมเหน

การ transection ของ hair follicle Minimal Variable

เวลาในการ harvest 10 – 20 นาท (ในการผาตด 5 - 10นาทตอ 100 - 150 graft

harvest บรเวณ donor)

การตดแบง graft ตองทำ ไมตองทำ

คณภาพการปลกผม ดมาก ดมาก

Strip technique Follicular unit extraction

Page 12: บทฟื้นฟูวิชาการพูนพิศมัย Vol. 61 เล่ม 1 หน้า 51-71clmjournal.org/_fileupload/journal/13-4-6.pdf · Current hair transplant

62 Chula Med Jพนพศมย สวะโจ และคณะ

3. Robotic follicular unit extraction(40)

หนยนตชวยผาตดปลกถายเสนผม (ARTAS

System;Restoration Robotics, San Jose, CA) ซง US

FDA ไดอนมตใหใชตงแตปพ.ศ. 2554 ในผปวยชายทเปน

androgenetic alopecia นำมาใชชวยในการ harvest

donor แบบ follicular unit extraction โดยมขอดคอ

1. Image-guided robotic alignment กลอง

สแกนองศาของรากผมชวยเพมความเรวและความแมนยำ

และยงเขาทำหตถการในมมองศาทยากได เนองจากใช

แขนกลชวย

2. High-resolution digital imaging ความ

ละเอยดแมนยำระดบไมโครเมตร เนองจากประมวลผล

จากคอมพวเตอร

3. Minimally invasive dissection ทำใหได

grafts ทดและแผลท donor นอย

4. Intuitive operation การควบคมบงคบงาย

ใชเวลาในการเรยนรไมนาน

นอกจากน ย งสามารถทำซำไดอยางแมนยำ

เทยงตรงไมตองอาศยผชวย สามารถความเรวทำไดถง

ช วโมงละ 500 - 600 กอผม พบ graft transaction

รอยละ 8(41) ในปพ.ศ. 2557 มรายงานการใช robot เพอ

สราง slit ท recipient พบวาสามารถสรางไดถง 2000 slit

ใน 1 ชวโมง และสามารถตงคามมองศา,ทศทาง, ความลก,

ความหนาแนน, และจำนวน incisions ท งหมด

แตรายละเอยดยงอย ระหวางการพฒนา program

นบเปนการพฒนาอกขนเพอเปน completely robotic

hair transplantation(42)

Recipient Site(20)

การสราง silt สำหรบวาง graft สามารถทำได

โดยใชปลายเขมเบอร 18 - 22 หรอใช miniblade สราง

ชองบรเวณ subdermal space ขอดของการใชเขม คอ

หาไดงาย ราคาถก อยในบรรจภณฑปราศจากเชอ มสระบ

ขนาดเขมชดเจน เวลาสรางชองจะขยายเลกนอยเวลาใส

graft จะลด trauma และยง transect รากผมใกลเคยง

นอยกวาการใชใบมด ในป พ.ศ. 2557 Panchaprateep

R. และคณะ(43) ไดรายงานการใชดามจบมาตดเขมใสเพอ

เปนการกำหนดระยะไมใหลกไปไมใหไปทำลาย blood

supply ดานลาง (ใชความยาวปลายเขมมากกวาความ

ยาวของ follicle 1 mm ดงแสดงในรปท 8) ซงรวมกบ

การทำ tumescent ชวยลดโอกาสทจะวาง graft ลกเกนไป

โดยแนวการสราง slit นแนะนำใหใชเปน lateral slit คอ

ตงฉากกบแนวท graft ออกมาเพอเปนการรกษาระดบมม

ทวาง graft ไวดวย

รปท 8. A.แสดง Precut hypodermic needles ชงความลกปลายเขมทตองการสามารถปรบใหเหมาะสมกบ graft length ไดงาย

B.แสดงวธการสราง slit ท recipient site(43)

Page 13: บทฟื้นฟูวิชาการพูนพิศมัย Vol. 61 เล่ม 1 หน้า 51-71clmjournal.org/_fileupload/journal/13-4-6.pdf · Current hair transplant

63การผาตดปลกถายเสนผมVol. 61 No. 1

January - February 2017

วธในการวาง graft (implantation) ท ไดรบ

ความนยมม 3 วธ ไดแก pre-made incision คอ การทสราง

slit ไวกอนแลวนำ graft มาวางเพอความรวดเรวและ graft

จะไดไมบงกน, buddy technique คอ วธทแพทยสราง

slit ผชวยนำ graft มาวางและแพทยจะตำแหนง graft

อกครงหนง และ stick and place technique คอ การท

แพทยสราง slit ดวยมอขางหนง และใส graft ดวยมออก

ขางตอทนทขอดคอ ไมใส 2 graft ใน slit เดยวกน, ไมม

ชองเปลาทไมวาง graft, ผมยาวไมบงกนและใส graft

งายเพราะยงม dilatation effect จากการสราง slit

(รปท 9) แตการวาง graft อาจใชเวลานานกวา มขอแนะนำ

ใหสราง slit โดย pre-made incision รอยละ 70 และใชวธ

stick and place ในอกรอยละ 30 ทมความสำคญตอความ

สวยงามการวาง graft นอกจากจะใช jeweler forceps

วาง graft (รปท 10) แลวนน ปจจบนม implanter ซงมก

นยมใชในประเทศเกาหล, ประเทศญปน โดยใหผชวยนำ

graft ใส implanter และแพทยนำ implanter มาวางใสใน

slit ทสรางไว (รปท 11)

ความหนาแนนของ graft (density) ทบรเวณ

recipient ทเหมาะสมแนะนำใหวาง graft 25 - 40 FU/cm2

เพราะถานอยเกนไปจะเหนผมบางไมเหมอนธรรมชาตปกต

และถามากเกนไปจะมผลตอการรอดของ graft(35)

ปจจยการรอดของ graft เชน hydration, อณหภม

เยน, การบาดเจบของgraft, การตดเชอและ time out of

body ในปพ.ศ. 2556 Sethi P. และ Bansal A. (44) จงได

เสนอวธ Direct hair transplant คอ การทำ FUT แตสลบ

ขนตอนโดยสรางชองท recipient กอน แลวจง FUE เมอได

graft มาแลวทำการ implant พรอมการ harvest ตอ พบวา

ลดเวลาทรากผมอยภายนอกรางกายจาก 1 - 2 ชวโมง

เหลอ 2 - 20 นาท ผลการตดตามท 18 เดอนพบวาไดผลด

ถงรอยละ 93

 

รปท 9. แสดงแนวการสราง slit(3) รปท 10. แสดงการวาง graft แบบปกต(3)

รปท 11. แสดงการวาง graft แบบใช implanter(3)

Page 14: บทฟื้นฟูวิชาการพูนพิศมัย Vol. 61 เล่ม 1 หน้า 51-71clmjournal.org/_fileupload/journal/13-4-6.pdf · Current hair transplant

64 Chula Med Jพนพศมย สวะโจ และคณะ

Post operative consideration(5)

หลงการผาตดปลกผมผ ปวยสามารถใชชวต

ประจำวนทวไปไดปกต สวนเรองการดแลเสนผม สามารถ

สระผม ทำความสะอาดเสนผมและหนงศรษะบรเวณ

donor ไดหลงผาตดวนท 1 และสระผมบรเวณ recipient

ไดหลงผาตด วนท 2 (ในชวงแรกของการทำความสะอาด

และการสระผมควรมาทำทสถานพยาบาล) และจะมยา

ปฏชวนะใหทาวน ละ 2 ครง เวลานอนควรนอนหงาย

อยางนอยเปนเวลา 3 วน โดยใหศรษะทำมม 45 องศาจะ

ชวยลดอาการบวมบรเวณควและหนาผาก ควรงดการ

ออกกำลงกาย เปนระยะเวลา 5 – 7 วน สามารถออก

กำลงกายหนกไดหลง 2 สปดาห แผลบรเวณหลงศรษะจะ

หายและตกสะเกดภายในระยะเวลา 10 – 14 วนสำหรบ

การตดผม, ยอมสผมสามารถทำไดหลงผาตดประมาณ

3 สปดาห และในกลม MAGA แนะนำใหรบประทานยา

finasteride ตอเนองเหมอนกอนการผาตดเพราะเนองจาก

ภาวะนเปน progressive ซงจะม future hair lossได

Complications(45)

ภาวะไมพงประสงคท วไปทอาจเกดขน ไดแก

เลอดออกจากแผล,แผลตดเชอ,ใบหนาบวม, ภาวะไมพง

ประสงค ทเกดไดในบรเวณ donor เชน แผลเปนกวางกวา

ปกต, แผลนน, แผลแยก,เนอตาย ซงสามารถลดความ

เสยงของภาวะเหลานไดโดยประเมนความกวาง donor

ใหเหมาะสมกบความยดหยนของหนงศรษะ และเยบแผล

ใหแรงตงนอย, ภาวะปวดหรอชาจากการทเวลา harvest

donor ลกไปโดนเสนประสาท (greater occipital nerve)

ภาวะไมพงประสงคบรเวณ recipient เชน graft รอดนอย

(นอยกวารอยละ 90), แนวผมไมเปนธรรมชาต (ทง hair

line, ความตนลก, ทศทางผม) การอกเสบตดเชอ, post

transplant effluvium (shock loss) เกดไดทงในทงบรเวณ

donor และ recipient ซงเกดไดใน 2 - 6 สปดาหหลง

ผาตดและใชเวลา 3 - 4 เดอนจงจะกลบมาเปนปกต

Special considerations

Artificial hair fibers(46)

สำหรบการนำวสดสงเคราะหหรอเสนผมเทยม

เพอมาใชในการผาตดปลกผมนน ทางองคการอาหารและ

ยาของประเทศอเมรกา (Food and Dry Administration,

FDA) ยงไมอนมตใหใชในขณะน

Nonscalp donor area(47)

ในผปวยทมผมบางรนแรง เคยผาตดปลกถาย

ผมมากอน หรอมแผลเปนบรเวณ safe donor area (SDA)

อาจจำเปนตองนำผมหรอขนจากบรเวณอนของรางกาย

มาใช เชน เครา หนวด รวมถงขนบรเวณลำตวและแขนขา

แตผมบรเวณอนจะม hair cycle ทสนกวา ลกษณะไม

เหมอนผมทศรษะจงจะเลอกใชในกรณท SDA ไมพอเปน

donor เทานนและควรใชขนจากเครา เนองจากใกลเคยง

ผมทศรษะมากทสด โดยแนะนำใหใชรอยละ 5 minoxidil

วนละ 2 ครงในบรเวณทจะใชเปน donor เปนเวลา 1.5 - 6

เดอนกอนการผาตด

Partial follicular unit extraction

ในปพ.ศ. 2553 Gho CG. และคณะ(48) ไดรายงาน

การศกษา Partial FUE (ทำโดยใชหวเจาะขนาด 6 mm

harvestแบบ partial longitudinal) พบวาทงท donor และ

recipient ม hair follicle ทมเสนผมลกษณะเหมอนเดม

ทง 2 ตำแหนง, โดย diameter ไมแตกตางจากกอน harvest

ในทง 2 ตำแหนง และท 1 ป อตราการประสบความสำเรจ

รอยละ 95.9 โดยเชอวาเกดจาก follicular stem cells

ของ hair follicle ทอย บรเวณ 2/3 ดานบนของ hair

follicle(49) ซงเซลลเหลานจะยอมตรวจพบ Bcl-2, CK 19

แตจะตรวจไมพบ Ki - 67, Bax ประโยชนของการศกษาน

คอ เปนการเพมจำนวน hair follicle ได(50)

Female pattern hair loss (FPHL)(51)

เปนภาวะผมบางในผหญงสาเหตโรคผมรวงใน

ผปวยหญงนนเปน multifactorial, genetic trait ซงอาจ

เกยวของกบทง androgen dependent และ androgen-

independent mechanism การซกประวตผปวย, ประวต

ครอบครว, โรคประจำตวมความสำคญ เชน โรคเกยวกบ

Page 15: บทฟื้นฟูวิชาการพูนพิศมัย Vol. 61 เล่ม 1 หน้า 51-71clmjournal.org/_fileupload/journal/13-4-6.pdf · Current hair transplant

65การผาตดปลกถายเสนผมVol. 61 No. 1

January - February 2017

ตอมธยรอยด, ตอมใตสมอง, ขาดธาตเหลก, polycystic

ovarian syndrome, ประวตการใชยาคมกำเนด, รอบ

ประจำเดอน, การตงครรภ, การคลอด, นำนมไหลผดปกต,

ผมดก, สวมาก, infertility ซงควรรกษาใหโรคสงบกอน

จงวางแผนการรกษาเรองผมตอไป มการศกษาพบวา

FPHL ม first degree relative เปน MAGA รอยละ 54,

FPHL รอยละ 21 โดยพบกรดอะมโนทอยบน androgenic

receptor gene บน X-chromosome ถา CAG และ GGC

repeat นอยกวา 15 ครงสมพนธกบ FPHL รอยละ 97.3(52)

ตำแหนงและการกระจายของโรคพบ ได 3 รปแบบคอ

1. Ludwig pattern ผมบางบรเวณ crown โดยท

แนวผมดานหนายงคงเปนปกตดงแสดงในรปท 12

2. Norwood-Hamilton pattern ลกษณะเหมอน

ผมบางในผชาย ดงแสดงในรปท 13

3. Olsen pattern (Christmas tree pattern)

ผมรวงทสวนหนามากเปนพเศษ

ภาวะผมรวงบางในผหญงมกไมมบรเวณใดท

ผมรวงทงหมด ยาท FDA อนมตใหใชในการรกษา คอ

minoxidilสวนยากลม anti-androgen เชน cyproterone

acetate, estrogen และ progesterone ยงอยระหวาง

การศกษาในแงของการผาตดปลกผมจงเนนบรเวณท

ผปวยกงวล และมขอควรระวงคอผมรวงบางในผหญงเกด

ไดทวศรษะ ทำให donor มจำกด ความหนาแนนนอย

และเวลาวาง graft ควรระวงการตดถกรากผมเดมทอย

ในบรเวณนนเพมเตมขนดวย(53)

Facial and body hair transplantation(54)

ไดมการประยกตการผาตดปลกผมมาใชกบ

ขนตา คว จอน หนวดเครา และขนตามรางกาย จาก

สาเหตทง อบตเหต แผลเปน แผลผาตด รวมถงเพอ

ความสวยงาม ในผปวยอายนอยควรใหคำแนะนำเรอง

การนำ donor มาใชนจะลดปรมาณ donor หากตองปลก

ผมรกษาโรคผมรวงผมบางในอนาคตได การปลกหนวด

จอน เครา ไมม ideal pattern แตสำหรบการปลกควเพอ

ความดเปนธรรมชาตควรศกษาลกษณะโดยทวไปของคว

ดงน (55) ความยาวค ว 5.5 cm ในผ ชายและ 5.0 cm

ในผหญง ความกวางคว 1.5 cm ในผชาย และ 1.3 cm

ในผหญง หวคว (5 - 7 mm) อยในแนวขางปกจมกใตตอ

orbital rim ดานในของ medial canthus หวคว 2 ขาง

หางกน 2.3 cm, body (2.5 cm), หางคว (2 cm) อยใน

แนว lateral nasal alaไป lateral canthus ซงจดสงสด

ของควอยชวงตอของ body กบ tail เหนอ orbital rim 1 cm

ระหวาง lateral limbus กบ lateral canthus อยในแนว

lateral nasal alaไป mid pupil การปลกควในแตละขางใช

graft ประมาณ 250 - 300 graft โดยใชเปน single hair

follicular unit แตสำหรบคนทขนควหนาอาจใชเปน 2 hair

follicular unit ในแนวกลาง องศาของควทปลกใหเปนไป

ในแนวราบ เนองจากการปลกควเพอใหใกลเคยงธรรมชาต

รปท 12. แสดง Ludwig pattern ของ FPHL (4)

รปท 13. แสดง Norwood-Hamilton grading ใน female

androgenetic alopecia(4)

Page 16: บทฟื้นฟูวิชาการพูนพิศมัย Vol. 61 เล่ม 1 หน้า 51-71clmjournal.org/_fileupload/journal/13-4-6.pdf · Current hair transplant

66 Chula Med Jพนพศมย สวะโจ และคณะ

ตองทำเปน dense packing ปพ.ศ. 2557 Gho C.

และคณะ(56) ไดศกษาการปลกควแบบ partial longitudinal

follicular unit transplant พบวาสามารถปลกไดหนาแนน

ถง 50 hair/cm2 และตรวจตดตามหลงรบการรกษา 1 ป

พบวาผมงอก ไดทงขนาด และจำนวนปกตทงบรเวณ donor

และ recipient อกดวย อยางไรกตามผลจากการปลกคว

และขนตามกไมสมบรณแบบแตชวยใหดขนจากเดม จง

แนะนำใหทำในกรณ reconstruction มากกวาเพอความ

สวยงามตวอยางแนวทศในการปลกควดงแสดงในรปท 14

Hair transplant in scarring alopecia(57)

การเสยผวหนงบรเวณทมผมไปทงจากการผาตด,

อบตเหต, การเผาไหม, เนองอก, การตดเชอ ทำใหรป

ลกษณเปลยนไปการผาตดปลกผมสามารถชวยแกปญหาได

แตเนอเยอบรเวณดงกลาวมลกษณะตางจากเนอเยอปกต

เชน เสนเลอดมาเลยงลดลง เนอเยอแขง ผวหนงบาง

การปลกผมตองทำหลง scar mature และไมควรปลกผม

หนาแนนกวา 30 FU/cm2 โดยทวไปจะใช 20 - 30 FU/cm2

มเชนนนจะทำให graft รอดและโตไดไมด บางครงอาจ

จำเปนตองปลกผมในบรเวณนหลายครงเพอเพมความ

หนาแนนของผม Jung S. และคณะ (58) ไดรายงาน

การศกษาปพ.ศ. 2556 ท 6 เดอน พบวา survival rate

มากกวารอยละ 60 และประเมนความพอใจไดผลดเยยม

รอยละ 44.4 ไดผลดรอยละ 38.9

Future of hair transplantation

Growth factor

ในการร กษาปจจ บ นได ม การนำกลไกด าน

cytokine, growth factor เขามาเพอชวยการรกษาเชน

insulin-like growth factor-1 (IGF-1) ซง Panchaprateep

R. และ Asawanonda P. (59) ไดรายงานปพ.ศ. 2557 วา

dermal papilla cell ในบรเวณ balding follicle ทนำมา

เพาะเลยง มการหลง IGF-1 นอยกวา cell จากบรเวณ

ปกตถง 6 เทา ซง IGF-1 มผลตอ hair cycle ในการคง

ระยะ anagen และยบยง apoptosis กลไกนอาจนำมา

ประยกตใชในการรกษาภาวะผมรวงตอได เชน ยาทกระตน

การหลง IGF-1 แตตวยาจาก IGF-1 เองยงอยระหวาง

การศกษา และยงมการนำ activated platelet rich plasma

(PRP) มาศกษาพบวาสามารถกระตน antiapoptotic

regulator เชน Bcl-2 protein, Akt signaling เปนตน

เพอยดอายของ dermal papilla cell และยงเพม FGF-7/

b-catenin signaling pathway กระตน stem cells

เพมเวลา anagen phase ในปพ.ศ. 2557 Cervelli V.

และคณะ(60) ไดศกษาโดยฉด autologous activated

platelet rich plasma เขาทหนงศรษะบรเวณ frontal

ของผทเปน AGA พบวาท 3 เดอนมปรมาณผมเพมขน

18 ความหนาแนนของเสนผมเพ มข น 27.7/cm2 และ

ความหนาแนนของ terminal hair เพมขน 27.0/cm2 และ

การศกษาของ Kang JS. และคณะ(61) ในปเดยวกนนได

รปท 14. A, B แสดงตวอยางแนวทศในการปลกคว(56)

Page 17: บทฟื้นฟูวิชาการพูนพิศมัย Vol. 61 เล่ม 1 หน้า 51-71clmjournal.org/_fileupload/journal/13-4-6.pdf · Current hair transplant

67การผาตดปลกถายเสนผมVol. 61 No. 1

January - February 2017

ศกษาโดยใช CD34+ cell-containing PRP มาฉด ประเมน

ผลท 3 เดอนและ 6 เดอนหลงการรกษา พบวาไดผลด

โดยท 6 เดอน จำนวนเสนผมเพมขนรอยละ 29.2 และหนา

ขนรอยละ 46.4 ไดมหลายการศกษาใชเกยวกบการปลก

ผมเชนใชเปนตวเกบ graft (storage solution) ใชฉดเขา

หนงศรษะแตยงอย ระหวางการศกษายงไมไดถอเปน

มาตรฐานในขณะน

Hair Cloning and Follicular cell Implantation

จากทฤษฎทวา dermal sheath cup (DSC) cells

มบทบาทตอการงอกและวงจรของผมทปกต และยงควบคม

dermal papilla (DP) cells และพบวาในผปวยผมรวงนม

การลดลงของ DSC cells, DP cells ปพ.ศ. 2546 McElwee

KJ. และคณะ(62) ไดเสนอการศกษาในหนทดลอง พบวา

เมอนำ DSC cells มาเพาะเลยงและนำไปฉดทหและ

ฝาเทาของหนพบวาทำใหมผมงอกบรเวณทฉดในขณะท

nonbulbar dermal sheath cells ไมทำใหมผมงอก ตอมา

ในปพ.ศ. 2553 ไดรายงานการศกษาทางคลนกขนท 1

ในผปวยพบวาอาการขางเคยงเปนเฉพาะท เชน แสบรอน

บรเวณทฉด ไมมอาการขางเคยงรนแรง ไมมอาการอนตอ

ระบบตาง ๆ ตรวจชนเนอท 6 และ 12 เดอน ไมพบความ

ผดปกต ปพ.ศ. 2557 จงไดเรมทำการศกษาทางคลนก

ในขนท 2 ในผปวย 160 คน โดยแบงเปนกลมตวอยางและ

กลมควบคมขณะนอยระหวางการศกษา

Stem cells

ในปพ.ศ. 2559 Lee J. และคณะ(63) ไดทำการ

ศกษาในหนทดลอง เพอพสจนถงสมมตฐานวาการลดลง

ระดบลงของ histone H3 K4/K9/K27me 3 ใน Hair

follicle stem cells (HFSCs) ในชวงของ G0 quienscence

มความจำเปนสำหรบ hair homeostasis

Won CH. และคณะ(64) ไดรายงานการศกษาใน

หนจำนวน 48 ตว อาย 7 สปดาห โดยโกนขนแลวนำมา

ฉด Adipose-tissue Derive Stem Cells (ADSCs) 1 ml

(1,000 cells) ทก 3 วน 3 ครง พบวาในกลมทดลองม

อตรางอกของขนเรวกวา จำนวน hair follicle เพมมาก

กวา และเพมความหนาของเสนขน

การฉด stem cells เขาไปทผวหนงเพอไปกระตน

ใหเกด hair cycle ทปกตเปลยนจาก vellus hair กลบเปน

terminal hair เพราะ stem cells เหลาน ม ผลดาน

angiogenesis, arteriogenesis, cell preservation,

anti-apoptosis และ anti-inflammation อกทงเมอนำ

ADSCs มาตรวจ พบวามการหลงสารตาง ๆ เชน IGF

binding protein precursors, PDGF, KGF, HGF, VEGF

และ fibronectin ซงมผลไปกระตนการงอกของผมอกดวย

แตในมนษยยงอยระหวางการศกษา(65)

สรป

การผาตดปลกถายเสนผมเปนสวนเพมเตมจาก

ศลยกรรมตกแตงดงเดม โดยมพฒนาการอยางตอเนอง

และซบซอน เทคโนโลยการปลกถายเสนผมในยคใหม

ทำใหเกดผลลพธทด เปนธรรมชาต ยงยน และมความ

ปลอดภยสง การพฒนาทเกดขนเกดจากความเขาใจตอ

ลกษณะทางชวภาพและสรรวทยาของเสนผมท ด ข น

ประกอบกบวธการผาตดททนสมย กญแจสำคญทนำไป

สความสำเรจของการปลกถายเสนผม ไดแก การเลอก

graft ทเหมาะสม ตำแหนงทปลกถาย ความหนาแนนท

เลอกใช และการเลอก donor พฒนาการข นตอไปใน

อนาคตมพ นฐานอย บนการผาต ดท ไร รอยแผลและ

การรกษาในระดบเซลล

เอกสารอางอง

1. Gan DC, Sinclair RD. Prevalence of male and

female pattern hair loss in Maryborough. J

Investig Dermatol Symp Proc 2005;10:184-9.

2. Pathomvanich D, Pongratananukul S, Thienthaworn

P, Manoshai S. A random study of Asian

male and rogenetic alopecia in Bangkok,

Thailand. Dermatol Surg 2002;28:804-7.

3. Pathomvanich D, Imagawa K. Hair restoration

Page 18: บทฟื้นฟูวิชาการพูนพิศมัย Vol. 61 เล่ม 1 หน้า 51-71clmjournal.org/_fileupload/journal/13-4-6.pdf · Current hair transplant

68 Chula Med Jพนพศมย สวะโจ และคณะ

surgery in Asians. New York: Springer, 2010

4. Unger WP. Hair transplantation. 5th ed. New York:

Informa Healthcare, 2011.

5. Vogel JE, Jimenez F, Cole J, Keene SA, Harris JA,

Barrera A, et al. Hair restoration surgery:

the state of the art. Aesthet Surg J 2013;33:

128-51.

6. Qi J, Garza LA. An overview of alopecias. Cold

Spring Harb Perspect Med 2014;4: a013615.

7. Varothai S, Bergfeld WF. Androgenetic alopecia:

an evidence-based treatment update. Am J

Clin Dermatol 2014;15:217-30.

8. Avram MR, Rogers NE. Hair transplantation.

New York: Cambridge University Press, 2009

9. Nusbaum AG, Rose PT, Nusbaum BP. Nonsurgical

therapy for hair loss. Facial Plast Surg Clin

North Am 2013;21:335-42.

10. Phansalkar K, Patil N, Ramani A. A brief overview

of the role of drugs and novel methodologies

on the stability and growth of hair follicles:

an approach towards hair regeneration. J

Clin Diagn Res 2014;8:331.

11. Olsen EA, Dunlap FE, Funicella T, Koperski JA,

Swinehart JM, Tschen EH, et al. A

randomized clinical trial of 5% topical

minoxidil versus 2% topical minoxidil and

placebo in the treatment of androgenetic

alopecia in men. J Am Acad Dermatol 2002;

47:377- 85.

12. Olsen EA, Whiting D, Bergfeld W, Miller J,

Hordinsky M, Wanser R, et al. A multicenter,

randomized, placebo-controlled, double-

blind clinical trial of a novel formulation of

5% minoxidil topical foam versus placebo

in the treatment of and rogenetic alopecia

in men. J Am Acad Dermatol 2007;57:

767-74.

13. Gubelin HW, Barboza MJ, Tsai TF, Katsuoka K,

Kawashima M, Tsuboi R, et al. A randomized,

active- and placebo-controlled study of

the efficacy and safety of different doses of

dutasteride versus placebo and finasteride

in the treatment of male subjects with

androgenetic alopecia. J Am Acad Dermatol

2014;70:489-98.

14. Mella JM, Perret MC, Manzotti M, Catalano HN,

Guyatt G. Efficacy and safety of finasteride

therapy for androgenetic alopecia: a

systematic review. Arch Dermatol 2010;146:

1141-50.

15. Leavitt M, Perez-Meza D, Rao NA, Barusco M,

Kaufman KD, Ziering C. Effects of finasteride

(1 mg) on hair transplant. Dermatol Surg

2005;31:1268-76.

16. Avci P, Gupta GK, Clark J, Wikonkal N, Hamblin

MR. Low-level laser (light) therapy (LLLT)

for treatment of hair loss. Lasers Surg Med

2014;46:144-51.

17. Jimenez JJ, Wikramanayake TC, Bergfeld W,

Hordinsky M, Hickman JG, Hamblin MR,

et al. Efficacy and safety of a low-level laser

device in the treatment of male and female

pattern hair loss: a multicenter, randomized,

sham device-controlled, double-blind study.

Am J Clin Dermatol 2014;15:115-27.

18. Williams KL Jr. Current practices and controversies

in cosmetic hair restoration. Dermatol Surg

2013;39:797-801.

19. Bhatti HA, Basra MK, Patel GK. Hair restoration

approaches for early onset male and

Page 19: บทฟื้นฟูวิชาการพูนพิศมัย Vol. 61 เล่ม 1 หน้า 51-71clmjournal.org/_fileupload/journal/13-4-6.pdf · Current hair transplant

69การผาตดปลกถายเสนผมVol. 61 No. 1

January - February 2017

rogenetic alopecia. J Cosmet Dermatol 2013;

12:223-31.

20. Bunagan MJ, Banka N, Shapiro J. Hair

transplantation update: procedural

techniques, innovations, and applications.

Dermatol Clin 2013;31:141-53.

21. Caroli S, Pathomvanich D, Amonpattana K,

Kumar A. Current status of hair restoration

surgery. Int Surg 2011;96:345-51.

22. Dinh HV, Sinclair RD, Martinick J. Donor site

dominance in action: transplanted hairs retain

their original pigmentation long term. Dermatol

Surg 2008;34:1108-11.

23. Hwang S, Kim JC, Ryu HS, Cha YC, Lee SJ, Na

GY, Kim DW. Does the recipient site influence

the hair growth characteristics in hair

transplantation? Dermatol Surg 2002;28:

795-8.

24. Hwang ST, Kim HY, Lee SJ, Lee WJ, Kim DW,

Kim JC. Recipient-site influence in hair

transplantation: a confirmative study.

Dermatol Surg 2009;35:1011-4.

25. Konior RJ, Simmons C. Patient selection,

candidacy, and treatment planning for hair

restoration surgery. Facial Plast Surg Clin

North Am 2013;21:343-50.

26. Shapiro R, Shapiro P. Hairline design and frontal

hairline restoration. Facial Plast Surg Clin

North Am 2013;21:351-62.

27. Avram MR. Hair transplantation. Cutis 2012;90:

317-20.

28. Park JH, Na YC, Moh JS, Lee SY, You SH.

Predicting the Permanent Safe Donor Area

for Hair Transplantation in Koreans with

Male Pattern Baldness according to the

Position of the Parietal Whorl. Arch Plast

Surg 2014;41:277-84.

29. Jimenez F, Ruifernandez JM. Distribution of

human hair in follicular units. A mathematical

model for estimating the donor size in follicular

unit transplantation. Dermatol Surg 1999;25:

294-8.

30. Unger WP, Unger RH, Wesley CK. Estimating

the number of lifetime follicular units: a survey

and comments of experienced hair transplant

surgeons. Dermatol Surg 2013;39:755-60.

31. Buchwach KA. Graft harvesting and management

of the donor site. Facial Plast Surg Clin North

Am 2013;21:363-74.

32. Lam SM. Hair transplant and local anesthetics.

Clin Plast Surg 2013;40:615-25.

33. Pathomvanich D. Donor harvesting: a new

approach to minimize transection of hair

follicles. Dermatol Surg 2000;26:345-8.

34. Nirmal B, Somiah S, Sacchidanand SA. A

study of donor area in follicular unit hair

transplantation. J Cutan Aesthet Surg 2013;6:

210-3.

35. Cooley JE. Optimal graft growth. Facial Plast

Surg Clin North Am 2013;21:449-55.

36. Bicknell LM, Kash N, Kavouspour C, Rashid RM.

Follicular unit extraction hair transplant

harvest: a review of current recommendations

and future considerations. Dermatol Online

J 2014;20:doj_21754

37. Cole JP. An analysis of follicular punches,

mechanics, and dynamics in follicular unit

extraction. Facial Plast Surg Clin North Am

2013;21:437-47.

38. Onda M, Igawa HH, Inoue K, Tanino R. Novel

Page 20: บทฟื้นฟูวิชาการพูนพิศมัย Vol. 61 เล่ม 1 หน้า 51-71clmjournal.org/_fileupload/journal/13-4-6.pdf · Current hair transplant

70 Chula Med Jพนพศมย สวะโจ และคณะ

technique of follicular unit extraction hair

transplantation with a powered punching

device. Dermatol Surg 2008;34:1683-8.

39. Harris JA. Follicular unit extraction. Facial Plast

Surg Clin North Am 2013;21:375-84.

40. Rashid RM. Follicular unit extraction with

the Artas robotic hair transplant system

system: an evaluation of FUE yield. Dermatol

Online J 2014;20:22341.

41. Rose PT, Nusbaum B. Robotic hair restoration.

Dermatol Clin 2014;32:97-107.

42. Bernstein RM, Wolfeld MB, Zingaretti G. Robotic

recipient site creation in hair transplantation.

Hair Transplant Forum Intl 2014;24:1-5.

43. Panchaprateep R, Pathomvanich D. Use of a

special handle to control depth of recipient

sites in hair transplantation. Dermatol Surg

2013;39:790-1.

44. Sethi P, Bansal A. Direct hair transplantation: a

modified follicular unit extraction technique.

J Cutan Aesthet Surg 2013;6:100-5.

45. Konior RJ. Complications in hair-restoration

surgery. Facial Plast Surg Clin North Am

2013;21:505-20.

46. Mysore V. Controversy: Synthetic Hairs and their

Role in Hair Restoration? Int J Trichology

2010;2:42-4.

47. Umar S. Use of body hair and beard hair in hair

restoration. Facial Plast Surg Clin North Am

2013;21:469-77.

48. Gho CG, Martino Neumann HA. Donor hair follicle

preservation by partial follicular unit

extraction. A method to optimize hair

transplantation. J Dermatolog Treat 2010;

21:337-49.

49. Kim JC, Choi YC. Regrowth of grafted human

scalp hair after removal of the bulb. Dermatol

Surg 1995;21:312-3.

50. Marshall BT, Ingraham CA, Wu X, Washenik K.

Future horizons in hair restoration. Facial

Plast Surg Clin North Am 2013;21:521-8.

51. Herskovitz I, Tosti A. Female pattern hair loss.

Int J Endocrinol Metab 2013;11:e9860.

52. Atanaskova MN, Bergfeld WF. Hair: what is new

in diagnosis and management? Female

pattern hair loss update: diagnosis and

treatment. Dermatol Clin 2013;31:119-27.

53. Unger RH. Female hair restoration. Facial Plast

Surg Clin North Am 2013;21:407-17.

54.Epstein J. Facial hair restoration: hair transplanta-

tion to eyebrows, beard, sideburns, and

eyelashes. Facial Plast Surg Clin North Am

2013;21:457-67.

55. Laorwong K, Pathomvanich D, Bunagan K.

Eyebrow transplantation in Asians. Dermatol

Surg 2009;35:496-503.

56. Gho C, Neumann M. Restoration of the eyebrows

by hair transplantation. Facial Plast Surg

2014;30:214-8.

57. Barr L, Barrera A. Use of hair grafting in scar

camouflage. Facial Plast Surg Clin North

Am 2011;19:559-68.

58. Jung S, Oh SJ, Hoon KS. Hair follicle transplanta-

tion on scar tissue. J Craniofac Surg 2013;

24:1239-41

59. Panchaprateep R, Asawanonda P. Insulin-like

growth factor-1: roles in androgenetic

alopecia. Exp Dermatol 2014;23:216-8.

60. Cervelli V, Garcovich S, Bielli A, Cervelli G,

Curcio BC, Scioli MG, et al. The effect of

Page 21: บทฟื้นฟูวิชาการพูนพิศมัย Vol. 61 เล่ม 1 หน้า 51-71clmjournal.org/_fileupload/journal/13-4-6.pdf · Current hair transplant

71การผาตดปลกถายเสนผมVol. 61 No. 1

January - February 2017

autologous activated platelet rich plasma

(AA-PRP) injection on pattern hair loss:

clinical and histomorphometric evaluation.

Biomed Res Int 2014;2014:760709.

61. Kang JS, Zheng Z, Choi MJ, Lee SH, Kim DY,

Cho SB. The effect of CD34+ cell-containing

autologous platelet-rich plasma injection on

pattern hair loss: a preliminary study. J Eur

Acad Dermatol Venereol 2014;28:72-9.

62. McElwee KJ, Kissling S, Wenzel E, Huth A,

Hoffmann R. Cultured peribulbar dermal

sheath cells can induce hair follicle

development and contribute to the dermal

sheath and dermal papilla. J Invest Dermatol

2003;121:1267-75.

63. Lee J, Kang S, Lilja KC, Colletier KJ, Scheitz CJ,

Zhang YV, et al. Signalling couples hair

follicle stem cell quiescence with reduced

histone H3 K4/K9/K27me3 for proper tissue

homeostasis. Nat Commun 2016;7:11278.

64. Won CH, Yoo HG, Kwon OS, Sung MY, Kang

YJ, Chung JH, et al. Hair growth promoting

effects of adipose tissue-derived stem cells.

J Dermatol Sci 2010;57:134-7.

65. Mokos ZB, Mosler EL. Advances in a rapidly

emerging field of hair follicle stem cell

research. Coll Antropol 2014;38:373-8.