การสอบเทียบมาตรฐานเคร...

27
คูมือสอบเทียบเครื่องมือแพทย 1 กลุมมาตรฐานวิศวกรรม กองศวกรรมารแพท การสอบเทียบมาตรฐานเครื่องมือทางการแพทย กองวิศวกรรมการแพทย กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ การสอบเทียบมาตรฐานเครื่องมือทางการแพทย เปนกิจกรรมของกองวิศวกรรมการแพทย เพื่อมุงใหบริการแกหนวยงาน บริการของกระทรวงสาธารณสุข ในการเพิ่มระดับคุณภาพของเครื่องมือทางการแพทยในการใหบริการแกประชาชน การสอบเทียบ เครื่องมือมีความจําเปนอยางยิ่งตอการควบคุม และการประกันคุณภาพของโรงพยาบาลตางๆ ที่มีเครื่องมือทางการแพทยเพื่อใหบริการ เพราะเครื่องมือตางๆ ใชเปนเครื่องมือวัดเพื่อวัดวิเคราะห วินิจฉัย และการรักษา เพื่อใหเกิดความมั่นใจวาเครื่องที่ใหบริการแกประชาชน วาเปนเครื่องมือวัดและทดสอบที่ใช ยังคงทํางานไดอยางถูกตองบแลเเชื่อถือไดคุณลักษณะของเครื่องมือที่ตองมีการใชงานตลอดเวลา จากความสําคัญของการสอบเทียบเครื่องมือแพทย ระบบคุณภาพ ISO / HA จึงไดกําหนดใหผูที่นําระบบคุณภาพนี้ไปใช ตอง มีการสอบเทียบเครื่องมือทางการแพทยตางๆ ที่การใชงานสงผลตอคุณภาพของผลิตภัณฑ เครื่องมือทางการแพทยที่จําเปนตองมีการสอบเทียบ 1. เครื่องวัดความดันโลหิตแบบอนาลอก (Analog Blood Pressure) 2. เครื่องวัดความดันโลหิตแบบดิจิตอล (Digital Blood Pressure) 3. เทอรโมมิเตอรวัดไขแบบอนาลอก (Analog Patient Termometer) 4. เทอรโมมิเตอรวัดไขแบบดิจิตอล (Digital Patient Termometer) 5. เทอรโมมิเตอรวัดในตูเก็บเวชภัณฑแบบอนาลอก (Analog Termometer) 6. เทอรโมมิเตอรวัดในตูเก็บเวชภัณฑแบบดิจิตอล (Digital Termometer) 7. เทอรโมมิเตอรวัดในหองแบบปรอท (Ambien Mercury Termometer) 8. เทอรโมมิเตอรวัดในหองแบบดิจิตอล (Ambien Digital Termometer) 9. เครื่องชั่งน้ําหนักผูใหญ (Adult Weigh) 10. เครื่องชั่งน้ําหนักเด็ก (Baby Weigh) 11. เครื่องชั่งน้ําหนักสาร (Analytical Balance) 12. เครื่องปนปสสาวะ (Centifugal) 13. เครื่องตรวจคลื่นไฟฟาหัวใจ (EKG) 14. เครื่องดิฟบลิเลเตอร (Difibrillator) 15. เครื่องกระตุนหัวใจ (Pacer) 16. เครื่องดูดของเหลว (Suction) 17. เครื่องดูดของเหลวในกระเพาะอาหาร (Drainete Suction) 18. เครื่องดูดชวยคลอด (Vacuum) 19. ตูอบเด็ก (Infant Incubator) 20. ตูใหความอบอุนแกอบเด็ก (Infant Warmer) 21. ตูเพาะเชื้อ (Incubator) 22. เครื่องตรวจสัญญาณชีพ (Patient Monitor)

Transcript of การสอบเทียบมาตรฐานเคร...

Page 1: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 1

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

การสอบเทยบมาตรฐานเครองมอทางการแพทย

กองวศวกรรมการแพทย กรมสนบสนนบรการสขภาพ

การสอบเทยบมาตรฐานเครองมอทางการแพทย เปนกจกรรมของกองวศวกรรมการแพทย เพอมงใหบรการแกหนวยงาน

บรการของกระทรวงสาธารณสข ในการเพมระดบคณภาพของเครองมอทางการแพทยในการใหบรการแกประชาชน การสอบเทยบเครองมอมความจาเปนอยางยงตอการควบคม และการประกนคณภาพของโรงพยาบาลตางๆ ทมเครองมอทางการแพทยเพอใหบรการ เพราะเครองมอตางๆ ใชเปนเครองมอวดเพอวดวเคราะห วนจฉย และการรกษา เพอใหเกดความมนใจวาเครองทใหบรการแกประชาชนวาเปนเครองมอวดและทดสอบทใช ยงคงทางานไดอยางถกตองบแลเเชอถอไดคณลกษณะของเครองมอทตองมการใชงานตลอดเวลา จากความสาคญของการสอบเทยบเครองมอแพทย ระบบคณภาพ ISO / HA จงไดกาหนดใหผทนาระบบคณภาพนไปใช ตองมการสอบเทยบเครองมอทางการแพทยตางๆ ทการใชงานสงผลตอคณภาพของผลตภณฑ

เครองมอทางการแพทยทจาเปนตองมการสอบเทยบ

1. เครองวดความดนโลหตแบบอนาลอก (Analog Blood Pressure) 2. เครองวดความดนโลหตแบบดจตอล (Digital Blood Pressure) 3. เทอรโมมเตอรวดไขแบบอนาลอก (Analog Patient Termometer) 4. เทอรโมมเตอรวดไขแบบดจตอล (Digital Patient Termometer) 5. เทอรโมมเตอรวดในตเกบเวชภณฑแบบอนาลอก (Analog Termometer) 6. เทอรโมมเตอรวดในตเกบเวชภณฑแบบดจตอล (Digital Termometer) 7. เทอรโมมเตอรวดในหองแบบปรอท (Ambien Mercury Termometer) 8. เทอรโมมเตอรวดในหองแบบดจตอล (Ambien Digital Termometer) 9. เครองชงนาหนกผใหญ (Adult Weigh) 10. เครองชงนาหนกเดก (Baby Weigh) 11. เครองชงนาหนกสาร (Analytical Balance) 12. เครองปนปสสาวะ (Centifugal) 13. เครองตรวจคลนไฟฟาหวใจ (EKG) 14. เครองดฟบลเลเตอร (Difibrillator) 15. เครองกระตนหวใจ (Pacer) 16. เครองดดของเหลว (Suction) 17. เครองดดของเหลวในกระเพาะอาหาร (Drainete Suction) 18. เครองดดชวยคลอด (Vacuum) 19. ตอบเดก (Infant Incubator) 20. ตใหความอบอนแกอบเดก (Infant Warmer) 21. ตเพาะเชอ (Incubator) 22. เครองตรวจสญญาณชพ (Patient Monitor)

Page 2: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 2

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

23. เครองตดตามการทางานของผปวยชนดขางเตยง (Badside Monitor) 24. เครองตดจดวยกระแสไฟฟา (Electrosurgery) 25. ตเยนเกบเลอด (Blood Bank) 26. เครองหมนสาย (Rotator) 27. เครองเอกซเรยทวไป (General X-ray) 28. เครองเอกซเรยฟน (Dental X-ray) 29. เครองวดอตราการไหลของกาซหวแทงค (Flowmeter Tank) 30. เครองวดอตราการไหลของกาซของระะบไปปลาย (Flowmeter Pipline) 31. นาฬกาจบเวลา (Digital Stop Watch) 32. เครองวเคราะหการทางานของหวใจ (Patient Monitor) 33. เครอง Sphygmomanometer 34. เครองวดความดนโลหตแบบ NIBP 35. เครองชวยหายใจ (Ventilator) 36. ชดควบคมแรงดน (Regulator) 37. เครองใหสารละลายในหลอด แบบ Infusion 38. เครองใหสารละลายในหลอด แบบ Syring 39. เครองใหยาดมสลบ (Anesthesia Machine) 40. เครองวดเปอรเซนตความอมตวของออกซเจนในหลอดเลอด (Pulse Oxy Meter) 41. เครองดงคอ-หลง (Traction) 42. เครองจตดดวยกระแสไฟฟา (Electrosurgical Unit) 43. เครองตดตามการทางานของหวใจ ชนดขางเตยง (Bed Side Monitor) 44. ตเยนเกบพลาสมา (Freeze Bank) 45. เครองใหความอบอนแกเดก แบบ Radial (Radial Warmer)

องคประกอบของการสอบเทยบมาตรฐานเครองมอแพทย

วตถประสงคของการสอบเทยบมาตรฐานเครองมอแพทย เพอใหเจาหนาทผใชเครองมอตองรคณลกษณะของเครองมอทใชวามการทางาน และการวดไดเปนอยางไร เพอจะนาไปสการยนยนทางลกษณะของเครองมอวาเปนไปตามทางมาตรวทยาของอปกรณทางการแพทย ซงจะทาใหผใชสามารถตดสนใจวา เครองมอดงกลาวทผานการเทยบคณลกษณะแลว จะนาไปใหบรการตอไปหรอไม หรอจะตองมการซอมหรอการปรบแตงตอไป องคประกอบของการสอบเทยบเครองมอของกองวศวกรรมการแพทย ประกอบดวย

1. บคลากรผทาการสอบเทยบ 2. อปกรณมาตรฐานการวด 3. หองทใชในการปฏบตการสอบเทยบ 4. เอกสารขนตอน และโปรแกรมสนบสนนการสอบเทยบ

Page 3: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 3

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

5. ระบบควบคม และประกนการรสอบเทยบ 6. เกณฑการยอมรบผลการสอบเทยบเครองมอทางการแพทย

บคลากรผทาการสอบเทยบ

ในการดาเนนการสอบเทยบตองมความเขาใจหลกการทางานของเครองการสอบเทยบ สถานะของเครอง ความแมนยา คาความคลาดเคลอนทเปลยนแปลง คาความไมแนนอนในการวด การบารงรกษาเชงปองกนอยางมประสทธภาพ กองวศวกรรการมการจดมาตรฐานของเจาหนาทในการใหบรการสอบเทยบ ดงน

(1) เปนผมคณวฒทางการศกษาทเกยวของ เชน ดานไฟฟา อเลกทรอนคส เครองมอกล (2) ไดรบผานการอบรมหลกสตรความไมแนนอนในการวด หรอสามารถคานวณและวเคราะหหาคาความไมแนนอนในการวด

ได (3) ไดรบการอบรมหลกสตรทจะทาการสอบเทยบเครองแพทยตางๆ จากภาคเอกชน และจากหยวยงานราชการ ในเรองการ

เทยบ จนมความรความเขาใจหลกการทางานของเครองนนและสามารถใชเครองไดอยางถกตองและครบถวน เพอหลกเลยงการทจะไมทาใหเกดคา Uncertainty โต หรอสอบเทยบผดขนตอน

(4) ตองเปนผมความรอบครอบและมความรบผดชอบ (5) รขนตอนการสอบเทยบตองเปนไปตามมาตรฐานหรอเปนทยอมรบ (6) มความซอสตยและจรรยาบรรณในวชาชพ (7) ตองปฏบตตามขนตอนการสอบเทยบทกาหนดอยางเครงครด (8) มการรบการอบรมอยางตอเนอง

มาตรฐานหองสอบเทยบ หองปฏบตการประจาทกองวศวกรรมการแพทย

(1) สภาพแวดลอมหองสอบเทยบสภาพแวดลอมขณะทาการสอบเทยบเครองมอจะมผลกระทบตอคณและการยอมรบไดของผล

การสอบ เทยบ โดยเฉพาะอยางยงเครองทตองการสอบเทยบทมความแมนยาสง ดงนนผทาการสอบเทยบเครองมอตอง ควบคมใหสภาพแวดลอมในขณะสอบเทยบอยในเกณฑทกาหนด สภาวะทสงผลกระทบตอการสอบเทยบ หองสอบเทยบจง ตองมมาตรฐาน โดยมการควบคมคอ

- อณหภม ภายในปรบอยท 25 ±2 องศาเซลเซยส - ความชนสมพทธ ใชงาน 45 – 90 เปอรเซนต

- ระดบเสยงสาหรบหองปฏบตการสอบเทยบ ไมเกน 45 decibel (2) ขนาดหองทใชในการสอบเทยบ ตองมการจดเตรยมหองสอบเทยบ เพอใหการสอบเทยบมคณภาพและเปนทยอมรบ ใน การเตรยมหองสอบเทยบมขนาด 12 X 4 เมตร และตองระบเจาะจงชนดของเครองมอ ใชปฏบตงานดงน

- สอบเทยบทางไฟฟา - สอบเทยบดานความดน - สอบเทยบดานอณหภม - สอบเทยบดานนาหนก

Page 4: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 4

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

หมายเหต รบเครองมาตรฐานของกองเพอการทวนสอบ และเครองจากหนวยงานอนๆ ทสง หองปฏบตการแบบเคลอนท (ตองใชหองของหนวยทขอรบบรการ)

(2) หองสอบเทยบแบบเคลอนท เนองจากเครองมอทใชในโรงพยาบาลมจานวนจากดและบางชนดมขนาดใหญเคลอนยายลาบากจงจาเปนตองไปดาเนนการสอบเทยบ ณ. โรงพยาบาลดงนนเราจงตองกาหนดหองสอบเทยบใหมความเหมาะสมกบการสอบเทยบและตามความจาเปนทจะทาได เชน หาหองทสามารถควบคมอณหภมและความชนสมพทธ ไดเนองจากเครองมอทใชวดคา Standard และเครองมอทจะสอบเทยบหากอยในหองทมอณหภมเปลยนแปลงตลอดเวลาจะมผลทาใหคาทวดไดมคาผดพลาดขนได และหองไมควรมขนาดใหญจนเกนไปเพราะจะทาใหการควบคมอณหภมทาไมไดควรเลอกใหมขนาดทเหมาะสมกบงาน

(3) รถยนตสาหรบสอบเทยบเคลอนท ไดแกรถยนตคอการนารถยนตมาดดแปลงเปนหองสอบเทยบเคลอนทและใหเหมาะสมตอการสอบเทยบเครองมอแตละชนด เพราะภายใตสภาวะจะตองควบคมและรกษาอณหภม ความดนและสงแวดลอมภายนอก ซงเปนปจจยสาคญทตองคานง

เครองมอ & อปกรณมาตรฐานในการวด

เครองมอทใชเปน STANDARD เครองมอและอปกรณการวดระดบการใชงาน และใชนาไปสอบเทยบเครองมอทมใชในหนวยงานตางๆ เครองมอมาตรฐานระดบนจะมความทนทานในการใชงาน และมคาความถกตองทเหมาะสมและยอมรบได

เครองมอทใชงาน จะตองมการสอบกลบได ตงแตกระบวนการสอบเทยบ การนาไปใชงาน จนถงการสอบกลบไดถงมาตรฐาน SI Unit ตามลาดบ และมกาหนดเวลาชดเจนในการสอบเทยบครงตอๆ ไป การถายทอดออกมาเปนชนๆ แตกระบวนดงกลาวจะตองดาเนนการอยางตอเนองจะขาดชวงใดชวงหนงไมได เพราะถามการสอบกลบแลวกจะทาใหทราบแหลงทมาและสรางความเชอมนใหแกผรบบรการ

เครองมอทใชในงานสอบเทยบทด ควรมคณสมบตทเหมาะสมคอ เครองมอและอปกรณทใชในการสรางคาหรอการวดควรเปนเครองมอเฉพาะทางในแตละชนดของสาขา เชนเครองมอทใช

งานในดานทางการแพทย, ทางอตสาหกรรมเปนตน และมความแมนยา, เทยงตรง และเสถยรทางมาตรวทยาสง (1) เครองมอมาตรฐานทจะนามาสอบเทยบจะตองมคา accuracy สงกวาเครองทจะนามาสอบเทยบ 3 เทา (2) มยานการทางานทครอบคลมจดใชงานทตองการสอบเทยบ (3) เครองมอมาตรฐานจะตองอยในสภาพทสมบรณพรอมใชงานและมกอน DUE date (4) เครองมอมาตรฐานทใชตองมการสอบกลบไดถงมาตรฐานระดบชาต ระดบสากล (5) สามารถใหความไมแนนอนของการวด ในการสอบเทยบมาตรฐาน

เครองมอมาตรฐานของกองวศวกรรมการแพทย สาหรบใชสอบเทยบเครองมอใหกบโรงพยาบาล มดงน ลาดบ รายการ ยหอ รน ใชสอบเทยบเครอง

1

Digital Thermo Meter Digital Thermo Meter

Hart Hart

1521 4600

-เทอรโมมเตอรวดไขแบบ Analog -เทอรโมมเตอรวดไขแบบ Digital -เทอรโมมเตอรวดในตเกบเวชภณฑ -Water Bath -ตอบเดก

Page 5: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 5

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

-ตใหความอบอนแกอบเดก -ตเพาะเชอ -ตเยนเกบเลอด -Patient Monitor

ลาดบ รายการ ยหอ รน ใชสอบเทยบเครอง 2

Digital Pressure meter Metron Bio-tek

QA-PT 2G BP-1

-เครองวดความดนโลหตแบบ Analog -เครองวดความดนโลหตแบบ Digital -เทอรโมมเตอรวดในตเกบเวชภณฑ -ตอบเดก -ตใหความอบอนแกอบเดก -Patient Monitor -NIBP -เครองดดของเหลว (Suction) -เครองดดของเหลวในกระเพาะอาหาร -เครองดดชวยคลอด (Vacuum)

3

Multiparameter tester Bio-tek Lion Hart 3 -เครองตรวจคลนไฟฟาหวใจ (EKG) -Patient Monitor -NIBP -Bedside Monotor

4

NIBP Analyzer Bio-tek BP Pump2 -เครองวดความดนโลหตแบบ Analog -เครองวดความดนโลหตแบบ Digital -เครอง NIBP

5 Electrosurgical Analyzer Bio-tek RF 303 -เครองตดจดวยกระแสไฟฟา 6 SPO2 Analyzer Bio-Tek Index 2 -เครองวดความอมตวออกซเจน 7 Calibrated Analyzer Timer RT-200 -Flow Meter

-เครองวดความดนโลหตแบบ Analog -เครองวดความดนโลหตแบบ Digital -เครองดดของเหลว (Suction) -เครองดดของเหลวในกระเพาะอาหาร -เครองดดชวยคลอด (Vacuum)

8 Infusion Analyzer Bio-tek -เครองใหสารละลาย แบบ Infusion -เครองใหสารละลาย แบบ Syring

9 Gas analyzer -Anesthesia Machine 10 Digital mAs meter Victoreen -เครองเอกซเรยทวไป (General X-ray)

-เครองเอกซเรยฟน (Dental X-ray) 11 X-RAY Tester Victoreen -เครองเอกซเรยทวไป (General X-ray)

-เครองเอกซเรยฟน (Dental X-ray)

Page 6: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 6

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

ลาดบ รายการ ยหอ รน ใชสอบเทยบเครอง

12 Digital Techo Meter Testo Kyorisu

645 -เครองปนปสสาวะ (Centifugal) -เครองปนเมดเลอด Hematocrit) -เครองหมนสาย (Rotator)

13 Red check X-ray Victoreen -เครองเอกซเรยทวไป (General X-ray) -เครองเอกซเรยฟน (Dental X-ray)

14 Lux meter Digicon -เครองเอกซเรยทวไป (Callimater) -ยนตทนตกรรม (โคมไฟ) -โคมไฟทางการแพทย

15 Sound Level meter -ตอบเดก 16 ตมนาหนก 1-20Kg Stainless

Iron -เครองชงนาหนกผใหญ (Adult Weigh)

-เครองชงนาหนกเดก (Baby Weigh) 17 ตมนาหนก 500mg-500g Stainless -เครองชงนาหนกสาร (Analytical Balance)

ขนตอนการสอบเทยบมาตรฐาน

ขนตอนการสอบเทยบมาตรฐาน เปนเอกสารทใชแสดงขนตอนในการสอบเทยบเครองมอทางการแพทย (อาจจะอยในรปของ Software กได) ซงจะทาใหผปฏบตการสอบเทยบสามารถทาตามขนตอนทจดไวอยางเปนไปตามลาดบ หากปราศจากขนตอนการสอบเทยบทาใหการสอบเทยบแตละครงไมซาทคงเสนคงวา และมความไมแนนอนของการวดในการสอบเทยบทไมเหมอนเดม ขนตอนการสอบเทยบเครองมอทางการแพทย อาจไดมาจากคาแนะนาของผผลตเครอง หรอผสอบเทยบสามารถเขยนขนตอนการสอบเทยบขนเองได ขนตอนการสอบเทยบทมผจดทาไวและเปทยอมรบกสามารถนามาใชเปนขนตอนในการสอบเทยบมาตรฐานเครองมอทางการแพทยได ขนตอนการสอบเทยบเครองมอแพทยกองวศวกรรมการแพทยประกอบดวยหวขอตอไปน

a) การชบอกสอเอกสารทเหมาะสม b) ขอบขายการใชงานของเอกสารขนตอนการสอบเทยบ c) รายงานหรอพสยทสามารถสอบเทยบมาตรฐานได d) อปกรณเครองมอประกอบในการสอบเทยบ e) เครองมาตรฐานทใชในการสอบเทยบ f) สภาวะแวดลอม และระยะเวลาทใชในการอนเครอง หรอทาใหเครองมอ g) คาบรรยายทระบขนตอนของการดาเนนการสอบเทยบอนไดแก - การเตรยมขนตน เชน การตอสายวด การตงคาเครองวด - การตรวจสอบขนตน เชนการปรบ Zero ในกรณการสอบเทยบ ohm meter - วธการบนทกและประเมนผล

Page 7: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 7

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

h) เกณฑการยอมรบของผลการสอบเทยบ i) แนวทางการประเมนคาความไมแนนอนของการวด

ระบบประกนและควบคมคณภาพของการสอบเทยบ กองวศวกรรมการแพทยมองคประกอบของการสอบเทยบตามทกลาวมาขางตนแลว อนไดแก บคลากร เครองมอมาตรฐาน

ขนตอนการสอบเทยบและการควบคมสภาพแวดลอม ครบถวนแลวการสอบเทยบแลวอาจจะใหผลทไมคงเสนคงวาได หองปฏบตการจงตองจดใหมระบบควบคม และประกนคณภาพในการสอบเทยบใหเหมาะสมตอหนวยงาน โดยมขอปฏบต ดงน

1. กองวศวกรรมการแพทยไดมอบอานาจหนาทในการสอบเทยบ และควบคมคณภาพ ทชดเจน จดใหมบคลากรรบผดชอบงานดานวชาการ และดานคณภาพ มการปองกนความลบของลกคา และปองกนความเปนกลางของหองปฏบตการ มผควบคมงาน และมผทาหนาทแทนบคลากรตาแหนงสาคญเมอไมสามารถปฏบตการได

2. ระบบคณภาพ ผบรหารหองปฏบตการสอบเทยบตองจดทา นาไปปฏบต และรกษาไวซงระบบคณภาพทเหมาะแกขอบขายของการใหบรการสอบเทยบ ระบบคณภาพดงกลาวตองจดทาเปนเอกสาร สอสารใหเจาหนาททเกยวของเขาใจ มเอกสารคณภาพพรอมใช และนาไปปฏบตโดยบคลากรทเหมาะสม ผบรหารหองปฏบตการตองกาหนดนโยบายคณภาพ และยดมนตอนโยบายคณภาพดงกลาว

3. การควบคมเอกสาร เอกสารตางๆ ในหองปฏบตการทประกอบขนเปนระบบเอกสารคณภาพของหองปฏบตการ ตองควบคมใหทนสมยอยเสมอ และควบคมใหมพรอมใชในสถานททจาเปน เอกสารใดทลาสมยหรอยกเลก ตองเกบออกจากพนททางานทนท เอกสารคณภาพตองมการปรบปรงแกไขใหทนสมยอยเสมอ

4. การทบทวนคาขอใชบรการ หองปกบตการสอบเทยบตองทบทวนการขอใชบรการเพอตรวจสอบใหแนใจวา ความตองการในการสอบเทยบของลกคามความชดเจนเขาใจตรงกน และหองปฏบตการมความสามารถ มทรพยากร มขนตอนการสอบเทยบ ทเพยงพอในการใหบรการสอบเทยบ การทบทวนดงกลาวนเพอทาใหแนใจวาหองปฏบตการสามารถใหบรการสอบเทยบไดตามความตองการของลกคา อนงการทบทวนคาขอใชบรการน จะทบทวนเฉพาะงานสอบเทยบทจะรบมาทาใหม หรองานทไมคนเคยมากอน หรองานทมความซบซอน

5. การจดซอการจดซอ ในกรณทจะตองมการจดซอวสดสนเปลองประกอบการสอบเทยบ หรอซอบรการสอบเทยบมาตรฐานเครองมอวดจากภายนอก ซงมผลกระทบสาคญตอคณภาพของการสอบเทยบ จะตองเลอกซอวสดและบรการทมคณภาพ เปนทเชอถอได และตองมการตรวจสอบคณลกษณะของวสดสนเปลองทกระทบสาคญตองานสอบเทยบ กอนนาวสดดงกลาวไปใชในงาน

6. การควบคมงานสอบเทยบทไมเปนไปตามขอกาหนด ในกรณทผลการสอบเทยบไมเปนไปตามขอกาหนด หรอไมเปนไปตามทตกลงไวกบลกคา หองปฏบตการตองมมาตรการในการควบคมงานทไมเปนไปตามขอกาหนด เชนการสงระงบกจกรรมทมปญหา การระงบการออกใบรายงานผลการสอบเทยบ มการวเคราะหผลกระทบของกจกรรมทไมเปนไปตามขอกาหนด ดาเนนการแกไข และหากกจกรรมใดทมผลกระทบตองานสอบเทยบทไดดาเนนการไปแลว หองปฏบตการสอบเทยบตองแจงใหลกคาทราบ

7. การปฏบตการแกไข ในกรณทมขอบกพรองทเกดขนในระบบคณภาพ หรอขอบกพรองในทางวชาการ หองปฏบตการตองดาเนนการแกไขขอบกพรองดงกลาวโดยการวเคราะหหาสาเหตแหงปญหา และเลอกแนวทางแกไขทมประสทธผล และตองดาเนนการตรวจตดตามซาวาการปฏบตแกไขมประสทธผลจรง การแกไขตองมการบนทกไว

8. การปองกน บคลากรทกคนในหองปฏบตการตองรวมมอกนระบโอกาสทจะเกดปญหา หรอสงทจะสามารถพฒนาได การปฏบตปองกนนเปนมาตรการปองกนลวงหนาทปองกนมใหเกดเหตการทผดปกตอนทาใหกระทบตอคณภาพ และมาตรฐานของการสอบเทยบ

9. การควบคมบนทก บนทกผลการสอบเทยบ และบนทกตางๆ ในระบบคณภาพ เชนบนทกผลการตรวจตดตามคณภาพภายในของหองปฏบตการ ตองจดใหมการควบคมโดยกาหนดรปแบบการจดเกบ การจดทาแฟม การปองกนความลบ การทาลายบนทก

Page 8: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 8

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

ตางๆ การกาหนดระยะเวลาเกบบนทก การบนทกตองบนทกใหอานออก และหากบนทกผดตองขดฆาดวยเสนตรงหนงเสนหามลบหรอทาใหอานไมออกสาหรบขอมลทบนทกผด และใหเขยนขอมลทถกตองลงขางๆ ขอมลทบนทกผด โดยการเกบขอมลไดนาเกบแบบอเลกทรอนคสเปนอกวธ

10. การเลอกวธสอบเทยบ หองปฏบตการสอบเทยบตองจดใหมเอกสารแสดงวธการตางๆ รวมถงขนตอนการสอบเทยบ เพอใหเหมาะสมตอความแมนยาของการสอบเทยบทตองการ วธสอบเทยบทเลอกใชอาจเปนวธทมเขยนไวโดยหนวยงานระดบสากล ระดบภมภาค หรอระดบประเทศ หรอวธสอบเทยบทไมอยในวธทกลาวถง หรอวธทพฒนาขนเองโดยหองปฏบตการ ในกรณทหองปฏบตการสอบเทยบเลอกใชวธการสอบเทยบทไมครอบคลมอยในมาตรฐานดงกลาวหองปฏบตการตองจดใหมการยนยนความใชไดของวธการสอบเทยบทเลอกใช อนงวธการยนยนความใชไดของวธการสอบเทยบ สามารถทาไดโดยการประเมนคาความไมแนนอนของการวดตามวธการสอบเทยบทเลอกใช หากคาความไมแนนอนของการวดตามวธการทเลอกสอดคลองกบคณภาพของการสอบเทยบทตองการ กถอไดวาวธทเลอกใชเปนวธทเหมาะสม หองปฏบตการตองจดทาบนทกแสดงหลกฐานความใชไดของวธสอบเทยบไวดวย การประเมนคาความไมแนนอนของการวด หองปฏบตการสอบเทยบตองมหลกวธการประเมนคาความไมแนนอนของการวดในกจกรรมสอบเทยบ และดาเนนการประเมนคาความไมแนนอนของการสอบเทยบ ในแตละกจกรรมทสอบเทยบ ในแตละกจกรรมทสอบเทยบ ขณะประเมนคาความไมแนนอนของการวดตองคานงถงแหลงสาคญของความไมแนนอนของการวดในแตละแหลงและประเมนอยางเหมาะสม การควบคมขอมลในการถายโอนขอมลการสอบเทยบจากบนทกไปสใบรายงานผลหรอการจดเกบขอมลผลการสอบเทยบลตองมการตรวจสอบอยางเปนระบบทงนเพอใหแนใจวา บนทกดงกลาวไมมการผดพลาดระหวางการถายโอน และบนทกขอมลทอยในคอมพวเตอรตองควบคมใหปลอดภย และเปนความลบ

11. การควบคมเครองมอวดของหองปฏบตการ เครองมอวดของหองปฏบตการสอบเทยบตองควบคมใหมความแมนยาเพยงพอตอการนาไปใช โดยตองจดใหมแผนการสอบเทยบเปนระยะ และมการทวนสอบแผนการสอบเทยบเพอใหแนใจวาเครองมอวดมคณลกษณะเหมาะสมตอการนาไปใช ตองมการจดทาประวตเครองมอวดซงมเกณฑการยอมรบ และหลกฐานแสดงความเปนไปตามเกณฑ มการตดปายปองกนการปรบแตงโดยผไมมอานาจ มการตรวจสอบเครองมอวดเปนระยะ มการระบสถานภาพของเครองมอวดทแสดงใหเหนสถานภาพของการสอบเทยบ

12. การสอบกลบไดของการวด หองปฏบตการสอบเทยบตองจดใหมแผนการสอบเทยบเครองมอมาตรฐานการวด โดยตองสามารถสอบกลบไดถง SI Unit การสอบกลบไดถง SI Unit

13. การสมตวอยาง ในกรณทหองปฏบตการสอบเทยบตองสมตวอยางเพอการสอบเทยบ กรรมวธ และแผนการสมตวอยางตองระบชดเจน การสมตวอยางทนามาสการสอบเทยบใชหลกการทางสถตทเหมาะสม การสมตวอยางทตองมรการบนทกเกบไวเปนหลกฐาน

14. การปฏบตตอเครองวดทรบมาสอบเทยบ หองปฏบตการตองมขนตอนในการรบเครองมอททาใหมนใจวาเครองมอวด จะไมเกดความชารดเสยหายในขนตอนของการรบ และจดเกบเพอรอการสอบเทยบหรอสงคนขณะรบเครองมอวดตองมการบนทกสภาพตวอยางทผดปกต และตดตอลกคาหากเครองมอวดทรบมาสอบเทยบมความผดปกต เครองมอวดตองมการตดปายหรอสงบงชอนๆ เพอปองกนความสบสนของตวอยางขณะทอยในหองปฏบตการ เพอสะดวกในการควบคม และสงคนเครองมอวด

15. การประกนคณภาพเครองสอบเทยบ หองปฏบตการสอบเทยบตองจดใหมระบบการประกนคณภาพเพอทาใหแนใจวาการใหบรการสอบเทยบ ยงมคณภาพเปนไปตามทกาหนด บนทกการประกนคณภาพตองบนทกใหเหนแนวโนมของการเลอนคา และตองมหลกสถตทเหมาะสมในการวเคราะหผลการประกนคณภาพ

16. การออกใบรายงานผลการสอบเทยบ หองปฏบตการสอบเทยบตองออกใบรบรองรายงานผลการสอบเทยบทมขอมลทถกตอง ชดเจนไมคลมเครอ เนอหาในใบรายงานผลการสอบเทยบตองมรายละเอยดเพยงพอทจะเหนคณลกษณะทางมาตรวทยาของเครองมอวดทสอบเทยบไดอยางชดเจน เนอหาในใบรายงานผลการสอบเทยบทควรจะมประกอบดวยขอมลสาคญดงตอไปน

Page 9: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 9

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

- หวเรอง เชน ใบรายงานผลการสอบเทยบ - ชอ ทอยของหองปฏบตการสอบเทยบ - การชบงเฉพาะของใบรายงานผลการสอบเทยบ - ชอทอยของโรงพยาบาล - ระบขนตอนการสอบเทยบทใช - รายละเอยดของเครองมอวดทรบมาสอบเทยบ - วน เดอน ป ทรบเครองมอวดมาสอบเทยบ รวมถงวนทสอบเทยบ - ชอ ตาแหนง รายมอชอของผมอานาจในการออกใบรบรองรายงานผลการสอบเทยบ - ขอความทระบวารายงานผลการสอบเทยบนเฉพาะหนวยงานทสอบเทยบเทานนตามความเหมาะสม - ภาวะตางๆ ซงมอทธพลตอการสอบเทยบ เชนภาวะแวดลอม - คาความไมแนนอนของการวด และ/หรอ ขอความเกยวกบความเปนไปตามคณลกษณะทางมาตรวทยาทระบของเครองมอ

วดททาการสอบเทยบ - หลกฐานแสดงความสอบกลบไดของการวด - ใบรายงานผลการสอบเทยบไมควรมการระบวนทสอบเทยบครงตอไป ในการรายงานผลการสอบเทยบเครองมอวด ทมการปรบแตงตองรายงานผลการสอบเทยบทงกอนปรบแตง และผลการสอบ

เทยบหลงปรบแตง หากมการรายงานผลการสอบเทยบทผด ใหออกใบรายงานผลสอบเทยบฉบบแกไข เพมเตม และระบเลขทอางถงดวย เกณฑการยอมรบผลการสอบเทยบเครองมอทางการแพทย กองวศวกรรมการแพทย ไดจาทาเกณฑการยอมรบสาหรบเครองมอทางการแพทยตางๆ เพอใหโรงพยาบาลทยงไมมขอมลในการพจารราผลการสอบเทยบของเครองมอ และหากโรงพยาบาลทมขอมลเกณฑการสอบเทยบซงอาจจะดาเนนการจดทาเอง หรอนามาจากหนวยงาน ใชเปนเกณฑการตดสนกได ในการพจารณาตดสน หากพบวาเครองมอมผลการสอบเทยบไมเปนไปตามเกณฑ โรงพยาบาลอาจะมวธพจารณาดงตอไปน

- นาไปปรบ และกลบมาสอบเทยบใหม - นาไปซอมแซม และกลบมาสอบเทยบใหม - หลกเลยงการใชงาน ณ จด ทมคาคลาดเคลอนสง - ไปใชใน แผนก/กลมงาน อนทสามารถยอมรบคาได - ใชเปนเครองมอในการฝกสอน - สงใหหนวยงานอนท นาไปทาสอการศกษา

เกณฑการยอมรบของคา ของเครองมอทางการแพทย

ลาดบ เครองมอทางการแพทย ชวงการสอบเทยบ คาทยอมได หนวย 1 เครองวดความดนโลหตแบบอนาลอก 50 – 200 ± 4 mmHg 2 เครองวดความดนโลหตแบบดจตอล 50 – 200 ± 4 mmHg 3 เทอรโมมเตอรวดไขแบบอนาลอก 34 – 38 ± 1 ο C

4 เทอรโมมเตอรวดไขแบบดจตอล 35 – 38 ± 1 ο C 5 เทอรโมมเตอรวดในตเกบเวชภณฑแบบอนาลอก 2 - 6 ± 1 ο C

Page 10: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 10

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

6 เทอรโมมเตอรวดในตเกบเวชภณฑแบบดจตอล 2 – 6 ± 1 ο C

7 เทอรโมมเตอรวดในหองแบบปรอท 20 – 40 ± 1 ο C

8 เทอรโมมเตอรวดในหองแบบดจตอล 20 – 40 ± 1 ο C

9 เครองชงนาหนกผใหญ 1 – 100 ± 500 Gram 10 เครองชงนาหนกเดก 500 – 5000 ± 100 Gram 11 เครองชงนาหนกสาร 500 – 5000 ± 10 Gram 12 เครองปนปสสาวะ RPM

Timer 4000 – 8000

1 – 5 ± 10 ± 10

RPM Minute

ลาดบ เครองมอทางการแพทย ชวงการสอบเทยบ คาทยอมได หนวย 13 เครองตรวจคลนไฟฟาหวใจ (Hart Rate)

(Paper Speed) (Cal 1 mV)

60 – 120 25, 50 1000

± 2 ± 4 ± 4

BPM mm/S mV

14 เครองดฟบลเลเตอร (Energy) (Hart Rate)

10 – 300 Joules 60 – 120

± 10 ± 2

% BPM

15 เครองกระตนหวใจ (mA) (Time) (Volt)

16 เครองดดของเหลว (-100) – (-700) ± 10 % mmHg 17 เครองดดของเหลวในกระเพาะอาหาร (-50) – (-150) ± 10 % mmHg 18 เครองดดชวยคลอด (-100) – (-700)

(-20) – (-160) ± 10 % ± 10 %

mmHg mmHg

19 ตอบเดก (Temperature) (Humidity)

33 – 37 45 – 100

± 1 ± 5

ο C %

20 ตใหความอบอนแกอบเดก 33 – 40 ± 5 ο C

21 ตเพาะเชอ 36 – 38 ± 1 ο C

22 เครอง Patient Monitor (Hart Rate) (NIBP) (SPO2)

60 – 120 60 – 120 0 – 100

± 2 ± 2 ± 2

BMP mmHg

%

23 เครอง Badside Monitor (Hart Rate) (NIBP) (SPO2)

60 – 120 60 – 120 0 – 100

± 2 ± 2 ± 2

BMP mmHg

%

24 เครองตดจดวยกระแสไฟฟา 50 – 300 ± 2 % Watts 25 ตเยนเกบเลอด 2 - 6 ± 1 ο C

26 เครอง Flow meter 2 – 10 ± 15 % L/min

Page 11: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 11

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

27 นาฬกาจบเวลา 60 – 9000 ± 5 % Second 28 Sphygmomanometer 0 – 300 ± 5 % mmHg 29 Non Invasive Blood Pressure 80 – 200 ± 5 % mmHg 30 เครองชวยหายใจ (Respiration rate)

(Tidal Volume) (Flow)

10 – 50 0.2 – 1 30 - 60

± 10 % ± 10 % ± 10 %

BPM Liter L/min

31 Regulator (Air, O2) 30 – 120 ± 2 % Lb/in2 ลาดบ เครองมอทางการแพทย ชวงการสอบเทยบ คาทยอมได หนวย 32 Infusion Pump 1 - 100 ± 10 % ml 33 Syring Pump 1 - 100 ± 5 % ml 34 Anesthesia Machine (Flow rate)

(Vaporizer) (Pressure)

1 – 10 1 – 5

10 - 30

± 5 % ± 2

± 10 %

L/min %

cmH2O 35 Oxy Meter 1 - 100 ± 2 % 36 Traction (Weight)

(Timer) 10 – 50 1 - 15

± 5 % ± 5 %

Kg Minute

38 Freeze Bank (-10) – (-30) ± 2 ο C

39 Radial Warmer 33 – 40 ± 5 ο C

การสอบเทยบเครอง Patient Monitor

Patient monitor เปนเครองตรวจสอบการทางานของหวใจ เพอใชตรวจและตดตามการทางานของหวใจผปวย โดยแสดงรปคลนไฟฟาหวใจ, ความดนโลหต, อตราการเตนของหวใจ, อณหภมของรางกาย และความอมตวของออกซเจนในเลอด ประกอบดวยโหมดในการตรวจหลายโหมด เพอตรวจอาการของผปวยในการรกษาโรค สามารถใชไดตงแตเดก จนถงผใหญ ตวเครองมขนาดเลกสามารถเคลอนยายไดสะดวก ใชในแผนกผปวยนอก และในหองตรวยทวไป นอกจากนน ยงสามารถใชแบตเตอรทอยภายในได และยงมระบบ Alarm ในการเกดความผดปกตของระบบการทางานของหวใจไดอกดวย โหมดในการทางาน มดงน

Page 12: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 12

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

รปแสดง Patient Monitor

1. ตรวจวดสญญาณไฟฟากลามเนอหวใจ 2. ตรวจวด Non-Invasive Blood Pressure 3. ตรวจวดความอมตวของออกซเจนในหลอดเลอด 4. ตรวจวดอณหภมของรางากาย

คณลกษณะเฉพาะของเครอง Patient Monitor 1. คณลกษณะทวไป

1.1 ควบคมดวยระบบไมโครโปรเซสเซอร 1.2 สามารถใชงานไดกบเดกแรกเกด จนถงผใหญ 1.3 สะดวกตอการเคลอนยาย ไปใชงานในทตางๆ 1.4 สามารถเรยกเหตการยอนหลงไดไมนอยกวา 24 hours 1.5 ใชไดกบไฟฟากระแสสลบ 220 Volts 50 Hz และมแบตเตอรชนดชารจไดโดยอตโนมต ตดตงอยภายในตวเครอง

และเมอประจเตมสามารถใชงานตดตอกนไดไมนอยกวา 1.5 hours 1.6 เปนผลตภณฑทผลตตามมาตรฐาน IEC 60601-1

2. คณลกษณะทางเทคนค 2.1 ภาคแสดงผล

2.1.1 จอภาพส แบบไมจางหาย ขนาดไมนอยกวา 5.6 inch 2.1.2 จอภาพสามารถแสดงรปคลนสญญาณ พรอมกนไมนอยกวา 3 รปคลน 2.1.3 สามารถแสดงสญญาณเตอน (Alarm) 2.1.4 สามารถเลอกความเรวในการกวาดรปคลน (Sweep Speed) ไดไมนอยกวา 3 ระดบ

2.2 ภาควดคลนหวใจ (ECG) 2.2.1 สามารถวดและแสดงคลนไฟฟาหวใจไดไมนอยกวา Lead I, II, III, aVR, aVL, aVF และ V 2.2.2 สามารถวดอตราการเตนของหวใจไดในชวงตงแต 20 ถง 250 bpm 2.2.3 มสญญาณเตอน เมออตราการเตนของหวใจสง หรอตากวาทกาหนด 2.2.4 ปองกนสญญาณการรบกวนจากเครองจไฟฟา และเครองกระตกหวใจ

2.3 ภาควดความดนโลหต (NIBP) 2.3.1 วดคาความดนโลหตแบบ Oscillometric 2.3.2 สามารถวดและแสดงคาความดนโลหต คา Systolic,คา Diastolic และ คา Mean

Page 13: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 13

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

2.3.3 สามารถวดและแสดงคาความดนโลหต สาหรบผใหญ และเดก ดงน 2.3.3.1 วดคา Systolic ไดในชวงตงแต 60 ถง 250 mmHg 2.3.3.2 วดคา Diastolic ไดในชวงตงแต 40 ถง 220 mmHg

2.3.4 สามารถวดและแสดงคาความดนโลหต สาหรบเดกแรกเกด ดงน 2.3.4.1 วดคา Systolic ไดในชวงตงแต 40 ถง 130 mmHg 2.3.4.2 วดคา Diastolic ไดในชวงตงแต 20 ถง 90 mmHg

2.3.5 สามารถวดและแสดงคาความดนโลหต สาหรบเดกแรกเกด ดงน 2.3.6 สามารถเลอกใชงานแบบ Manual, แบบ Auto และแบบ Stat 2.3.7 สามารถตงเวลาในการวดแบบ Auto ไดไมนอยกวา 8 คา

2.4 ภาควดความอมตวของออกซเจนในเลอด (SpO2) 2.4.1 สามารถวดและแสดงคาเปอรเซนต SpO2 ไดในชวงตงแต 1 ถง 100 %มความผดพลาดไมเกน + 3 % 2.4.2 สามารถวดและแสดงคาชพจรไดในชวงตงแต 30 ถง 250 bpm 2.4.3 มสญญาณเตอนเมอคาเปอรเซนต SpO2 สง หรอตากวาทกาหนด

2.5 ภาควดอณหภม (Temperature) 2.5.1 มชองวดอณหภมพรอมกนไดไมนอยกวา 2 ชองสญญาณ 2.5.2 สามารถวดอณหภมไดในชวงตงแต 15 ถง 45 o C มความผดพลาดไมเกน + 0.1o C 2.5.3 มสญญาณเตอนเมออณหภม ตาหรอสง กวาทกาหนด

3. อปกรณประกอบ 3.1 ชดอปกรณสาหรบตรวจวดคลนหวใจพรอมสายลด จานวน 1 ชด 3.2 ชดอปกรณสาหรบวดความอมตวของออกซเจนในเลอด จานวน 1 ชด 3.3 ชดอปกรณสาหรบตรวจวดอณหภม ตามขอ 4.6.1 จานวน 1 ชด 3.4 ชดอปกรณสาหรบวดความดนโลหต สาหรบเดกแรกเกด, เดกโต และผใหญ จานวน 1 ชด

1. หลกการทางานของภาควดคลนหวใจ (ECG) เครอง อ ซ จ จะแสดงคลนไฟฟาของกลามเนอหวใจไดโดยสมบรณและไมผดเพยนไปจากความเปนจรง ลกษณะสาคญทางดานเทคนค ของเครองวดคลนไฟฟาหวใจ จะเปนดงน. 1. High Input Impedance เพอใหสญญาณไฟฟาจากรางกายของคนครบถวนไมผดเพยนมความไวในการรบสญญาณสง (High sensitivity) เนองจากคลนไฟฟาหวใจทออกจากรางกายของคนมขนาดแรงเคลอนไฟฟาอยระหวาง 100-5,000 V ชวงความถ 0.2 - 100 Hz และมคาอมพแดนซ 0.1 - 0.8 MΩ 2. High Gain Differential Amplifier เพอใหมประสทธภาพสง ในการขจดการรบกวนของ คลนไฟฟาอน ๆ ทไมใชคลนไฟฟาหวใจ. 3. สามารถบนทกสญญาณไฟฟาไดโดยตรงจากตวมนเอง. ดงไดกลาวมาแลววาเราไมสามารถทจะนาเครองมอวดทวไปมาวดคลนไฟฟาจากหวใจได โดยตรง แตเราสามารถวดคลนไฟฟาไดจากการเตนของชพจรทแขน ขา และบรเวณหนาอกไดโดย ใชอเลคโทรด (Electrode) วางตาแหนงตาง ๆ ของรางกายตามมาตรฐาน คอ ทแขน 2 ขาง ขา 2 ขาง และบรเวณหนาอกดานซายอก 6 ตาแหนง โดยตาแหนงขาขางขวาจะตอกบสายกราวด

Page 14: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 14

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

(Ground) เปนอเลค โทรดอางอง (Reference Electrode) การบนทกคลนไฟฟาหวใจตามมาตรฐาน จะบนทกไดทงหมด 12 lead จะไดสญญาณทเกดจากการนาสญญาณไฟฟาทแขน ขา และหนาอกมาเปรยบเทยบกน หลกการโดยทว ๆ ไปของเครอง อ ซ จ จะประกอบไปดวยสวนสาคญตาง ๆ ดงแสดงใน รปท 1 ซงเปน Block Diagram การทางานของภาควด NIBP

จากรปท 1 จะเหนไดวาเมอเราเพมแรงดนให CUFF จนเลอดไมสามารถผานไปบรเวณปลายแขนได จากรปจะเปนบรเวณท Pressure สงกวา 110 mmHg ขนไป จากนนจงลดแรงดนใน CUFF ออกชาๆ จนแรงดนเลอดทถกฉดจากหวใจมแรงดนชนะแรงกดจาก CUFF จากรปคอชวง Systolic Pressure คอแพทยจะไดยน ตบแรกทเลอดสามารถไหลผาน CUFF มาได ท 110 mmHg จากนนแรงดนจาก CUFF จะลดลงเรอยๆ และแพทยจะไดยนเสยงดง ตบๆ เพมขนเรอยๆจนถงแรงดนทตากวา 80 mmHg แรงดนจาก CUFF จะไมสามารถกดใหเสนเลอดตบได จากรปคอชวง Diastolic Pressure เสยงดงตบ ๆ จะหายไป จากนนจงปลอยแรงดนออกจาก CUFF จนหมด ผลทแพทยจะนาไปวเคราะหคอ Systolic Pressure และ Diastolic Pressure คอ 110 / 80 mmHg

รปแสดง เทคนคของ NIBP การทางานของภาควด SPO2

เปนสวนมการทางานโดยอาศยหลกการทางวทยาศาสตรทสาคญ 2 ขอ 1. หลอดเลอดแดงท Pulsatile signal 2. Hemoglobin (Hb) แตละชนดมการดดซมแสงทความยาวคลนตางกน

Patient

BuffeA

Lead S l

Diff A

Rec U it

Drive A

Filter Amplifi

Amp D d

รปท 2 Block

Amp M d

Page 15: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 15

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

สวนการทางานของ Pulse oximetry จะมสวนกาเนดแสงทมแสงออกมา 2 แถบ ความยาวคลน คอ 660 nm (red) และ 940 nm (Infared) สองผานเนอเยอบรเวณทไมหนามากนก เชย ปลายนว หรอฝาเทาเดกแรกเกด เมอแสง oxyhemoglobin จะดดซมแสงทมความยาวความยาว 660 nm (red) ไดนอยกวา reduced hemoglobin (Hb) ขณะท Hp จะดดซมแสงทมความยาวคลน 940 nm (Infrared) ไดนอยกวา O2 Hb และตวรบแสง (Sensor) ซงอยดานตรงขามกบสวนกาเนดแสงจะรบสญญาณเฉพาะทเปน Pulsatile signal ของแสงทงสองแถบ ความยาวคลนทผานออกมาถงในเวลานน ขอมลทไดนจะถกเทยบกบกราฟมาตรฐานทบนทกไวในคอมพวเตอรของเครองมอ กราฟมาตรฐานคอ red/infrared (R/IR) ของการดดซมทง 2 แถบ ความยาวคลนซงผผลตอปกรณไดรบทาจากการทดลองใชเครองมอกบอาสาสมครทมสขภาพแขงแรงจานวนมากและนามาปรบเทยบกบคา SaO2 ทไดมาจาก arterial blood gas

ขอควรระวง

(1) กอนการใชงานควรตรวจเชค แบตเตอร กอน (2) เปดเครอง.ใหทางาน ไว 15 นาท (3) ตรวจดการตอสายใหแนนและถกตอง

2. มาตรฐานการสอบเทยบ

Page 16: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 16

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

2.1 มาตรฐานทใชอางอง เครองมอสาหรบใชวดความดนโลหตมหลายประเภทขนอยกบลกษณะการใชงานวาอปกรณใดเหมาะทจะนามาใชวด ตวอยางทจะกลาวถงจากนเปนการนาหลกการในการสอบเทยบแรงดนดวย Pressure Calibrator ไปประยกตใชกบเครองวดความดนโลหตแบบอเลกทรอนกส

2.2 คายานททาการสอบเทยบ กอนการสอบเทยบเราตองทราบ Range การใชงานและกาหนด Rang ของการสอบเทยบ เชน การสอบเทยบ BP สวนมาก จะมยานวดอยในชวง 50-280 mmHg และ Heart Rate อยในชวง 30-120 bpm

หลกการกาหนดยานการวด • ผใชเปนผกาหนดยานการสอบเทยบเองเพราะผใชจะทราบดวาตองการทราบคาทใชงานจรงในชวงใดบาง ถากาหนด

จดสอบเทยบมากเกนขอบเขตการใชงานจะทาใหใชเวลาการสอบเทยบนาน เกน • ผสอบเทยบกาหนดเองโดยทเราตองทราบขอบเขตการใชงานและกาหนดจดสอบเทยบใหครอบคลมยานการใชงานตาม

ความเหมาะสม

ตารางท 3 แสดงยานทตองทาการสอบเทยบ ลาดบ เครองมอทางการแพทย ชวงการสอบเทยบ คาทยอมได หนวย

22 เครอง Patient Monitor (Hart Rate) (NIBP) (SPO2)

60 – 120 60 – 120 0 – 100

± 2 ± 2 ± 2

BMP mmHg

%

Standard Set of Blood Pressure (mmHg)

Heart Rate (bpm)

80/50 30 100/65 60 120/80 80 150/100 100 200/150 120

ตารางท 4 แสดงคาทยอมรบ

จากหนงสอคมอ ECRI ฉบบป 2001

2.3 ความสามารถการสอบกลบ สามารถสอบกลบไดเปนตามลาดบจนถง SI UNIT

3. มาตรฐานหองสอบเทยบ 3.1 สภาพแวดลอมหองสอบเทยบ

Page 17: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 17

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

สภาพแวดลอมขณะทาการสอบเทยบเครองมอจะมผลกระทบตอคณและการยอมรบไดของผลการสอบเทยบ โดยเฉพาะอยางยงเครองทตองการสอบเทยบทมความแมนยาสง ดงนนผทาการสอบเทยบเครองมอตองควบคมใหสภาพแวดลอมในขณะสอบเทยบอยในเกณฑทกาหนด สภาวะทสงผลกระทบตอการสอบเทยบ ไดแก

- อณหภม - ความชนสมพทธ - แรงดนบรรยากาศ

3.2 สถานทในการสอบเทยบ สถานททใชในการสอบเทยบ ตองมการจดเตรยมหองสอบเทยบ เพอใหการสอบเทยบมคณภาพและเปนทยอมรบ

ในการเตรยมหองสอบเทยบจะแบงไดเปน 3 แบบคอ (1) หองสอบเทยบประจาท ไดแกหองสอบเทยบทตงอยทใดทหนงเปนประจาและเครองมอทจะสอบเทยบจะถกสงมาสอบ

ณ. ทหองสอบเทยบแลวจงสงคนลกคา หองสอบเทยบแบบนสวนใหญจะใชสอบเทยบเฉพาะอยางการเตรยมหองจงเปนไปตามมาตรฐาน ISO 17025 และตองระบเจาะจงชนดของเครองมอ

(2) หองสอบเทยบแบบเคลอนท เนองจากเครองมอทใชในโรงพยาบาลมจานวนจากดและบางชนดมขนาดใหญเคลอนยายลาบากจงจาเปนตองไปดาเนนการสอบเทยบ ณ. โรงพยาบาลดงนนเราจงตองกาหนดหองสอบเทยบใหมความเหมาะสมกบการสอบเทยบและตามความจาเปนทจะทาได เชน หาหองทสามารถควบคมอณหภมและความชนสมพทธ ไดเนองจากเครองมอทใชวดคา Standard และเครองมอทจะสอบเทยบหากอยในหองทมอณหภมเปลยนแปลงตลอดเวลาจะมผลทาใหคาทวดไดมคาผดพลาดขนได และหองไมควรมขนาดใหญจนเกนไปเพราะจะทาใหการควบคมอณหภมทาไมไดควรเลอกใหมขนาดทเหมาะสมกบงาน

(3) รถยนตสาหรบสอบเทยบเคลอนท ไดแกรถยนตคอการนารถยนตมาดดแปลงเปนหองสอบเทยบเคลอนทและใหเหมาะสมตอการสอบเทยบเครองมอแตละชนด เพราะภายใตสภาวะจะตองควบคมและรกษาอณหภม ความดนและสงแวดลอมภายนอก ซงเปนปจจยสาคญทตองคานง

4 บคลากรผทาการสอบเทยบ ในการดาเนนการสอบเทยบตองมความเขาใจหลกการทางานของเครองการสอบเทยบ สถานะของเครอง ความแมนยา คา

ความคลาดเคลอนทเปลยนแปลง คาความไมแนนอนในการวด การบารงรกษาเชงปองกนอยางมประสทธภาพ และมคณสมบต (1) เปนผมคณวฒทางการศกษาทเกยวของและผานการอบรมในสาขาทเกยวของ (2) ตองเคยผานการอบรมหลกสตรความไมแนนอนในการวด หรอสามารถคานวณและวเคราะหหาคาความไมแนนอนในการ

วดได (3) ตองเคยผานการอบรมหลกสตรทจะทาการสอบเทยบนนๆ แตหากไมเคยผานการอบรมผทจะทาการสอบเทยบจะตองม

ความรความเขาใจหลกการทางานของเครองนนและสามารถใชเครองไดอยางถกตองและครบถวน เพอหลกเลยงการทจะไมทาใหเกดคา Uncertainty โต หรอสอบเทยบผดขนตอน

(4) จะตองเปนผมความรอบครอบและมความรบผดชอบ (5) ขนตอนการสอบเทยบตองเปนไปตามมาตรฐานหรอเปนทยอมรบ (6) มความซอสตยและจรรยาบรรณในวชาชพ (7) ตองปฏบตตามขนตอนการสอบเทยบทกาหนดอยางเครงครด (8) ตองไดรบการอบรมอยางตอเนอง

Page 18: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 18

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

5. เครองมอ & อปกรณมาตรฐานในการวด เครองมอทใชเปน STANDARD เครองมอและอปกรณการวดระดบการใชงาน และใชนาไปสอบเทยบเครองมอ

ทมใชในหนวยงานตางๆ เครองมอมาตรฐานระดบนจะมความทนทานในการใชงาน และมคาความถกตองทเหมาะสมและยอมรบได เครองมอทใชงาน จะตองมการสอบกลบได ตงแตกระบวนการสอบเทยบ การนาไปใชงาน จนถงการสอบกลบไดถง

มาตรฐาน SI Unit ตามลาดบ และมกาหนดเวลาชดเจนในการสอบเทยบครงตอๆ ไป การถายทอดออกมาเปนชนๆ แตกระบวนดงกลาวจะตองดาเนนการอยางตอเนองจะขาดชวงใดชวงหนงไมได เพราะถามการสอบกลบแลวกจะทาใหทราบแหลงทมาและสรางความเชอมนใหแกผรบบรการ

เครองมอทใชในงานสอบเทยบทด ควรมคณสมบตทเหมาะสมคอ เครองมอและอปกรณทใชในการสรางคาหรอการวดควรเปนเครองมอเฉพาะทางในแตละชนดของสาขา เชนเครองมอทใช

งานในดานทางการแพทย, ทางอตสาหกรรมเปนตน และมความแมนยา, เทยงตรง และเสถยรทางมาตรวทยาสง (1) เครองมอมาตรฐานทจะนามาสอบเทยบจะตองมคา accuracy สงกวาเครองทจะนามาสอบเทยบ ไมนอยกวา 10

เทา แตอนโลมใหใชไมนอยกวา 3 เทาได (2) มยานการทางานทครอบคลมจดใชงานทตองการสอบเทยบ (3) เครองมอมาตรฐานจะตองอยในสภาพทสมบรณพรอมใชงานและมกอน DUE date (4) เครองมอมาตรฐานทใชตองมการสอบกลบไดถงมาตรฐานระดบชาต ระดบสากล เปนตน

6. การเตรยมการสอบเทยบ ในการสอบเทยบควรเตรยมหองทสามารถควบคมอณหภมใหอยระหวาง 22-24 °Cและความชนสมพทธ อยระหวาง

50-100 % และวดความกดอากาศ เนองจากเครองมอทใชวดคา Standard และเครอง Blood Pressure หากอยในหองทมอณหภมเปลยนแปลงตลอด เวลาไมทราบคาความชนสมพทธ และคาความกดอากาศ ณ ขณะสอบเทยบจะมผลทาใหคาทวดไดมคาผดพลาดเพมขนไดและไมสามารถยนยนไดวาคาทไดจากการสอบเทยบเปนคาทสอบเทยบ ณ อณหภม ความชนสมพทธ และความกดอากาศ เทาใด (1) คา พารามเตอรในการวด จด ชวง การทาซา พรอมทาเอกสารเพอรบขอมลดบ

ตองทราบวาเราตองการสอบเทยบหาคาอะไรบาง และชวงการสอบเทยบซงเหมาะแกการใชงานและเปนยานการใชงานประจาและตองครอบคมตลอดยาน หรอแมนแตการทาซาจะกาหนดทากซา เพราะถาทาซามากกจะทาใหเขาใกลคาจรงมากทสด จะมคาทตองการทราบคาของเครอง Patient Monitor ไดแก

ภาคการวด คลนไฟฟากลามเนอหวใจ (1) คา Heart rate มหนวยเปน BPM คาทใชวดจะอยท 60 , 90 , 120 BMP ซงขนอย

กบผใชจะกาหนดเอง และทาซาไมนอยกวา 3 ซาขนไป (2) Mode การตรวจวเคราะห จะใช ท Lead I , II , III ซงขนอยกบผใชจะกาหนดท Lead

II และทาซาไมนอยกวา 3 ซาขนไป ภาคการวด NIBP

(1) คาแรงดน (Static Pressure) มหนวยเปน mmHg คาทใชวดจะอยท 50 , 80 , 100 , 120 , 150 , 200 , 250 , 280 mmHg ซงขนอยกบผใชจะกาหนดเอง และทาซาไมนอยกวา 3 ซาขนไป

Page 19: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 19

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

(2) คาแรงดน (Standard Set of Blood Pressure) มหนวยเปน mmHg คาทใชวดจะอยท 80 / 50 , 100 / 65 , 120 /80 , 150 / 100 , 200 / 150 mmHg ซงขนอยกบ Standard Set of Blood Pressure ผกาหนดมาในเครอง และทาซาไมนอยกวา 3 ซาขนไป

(3) คาอตราการเตนของหวใจ มหนวยเปน bpm คาทใชวดจะอยท 30 , 60 , 80 , 100 , 120 bpm ซงขนอยกบผใชจะกาหนดเอง และทาซาไมนอยกวา 3 ซาขนไป

(4) วดอตราการรวไหลของแรงดน ตองนอยกวา 15 mmHg /min ภาคการวด Temperature

(1) คา Temperature มหนวยเปน Celciest คาทใชวดจะอยท 24 , 37 , 42 Cenciest ซงขนอยกบผใชจะกาหนดเอง และทาซาไมนอยกวา 3 ซาขนไป

7 ขนตอนการสอบเทยบ (1) นาเครองมอทจะสอบเทยบมาไวในหองสอบเทยบไมนอยกวา ชวโมง (2) การวางเครองตองถกตองตามคมอกาหนด (3) ควรเปดเครองทงไวไมนอยกวา 15 นาท หรอตามคมอการ Calibration ของเครอง (4) ตรวจเชค NIBP กอนสอบเทยบ หลกการตรวจสอบเบองตน เชคแบตเตอรและการทางานทกระบบกอน (5) นา CUFF พนทวสดทแทนแขนแลวเปดเครองกด START ใหปมลมเขาไปใน CUFF สงเกตวาเครอง

ทางานปกตหรอไม 8 ตอวงจรการสอบเทยบ ของเครองสอบเทยบและเครอง Standard เขาดวยกนและการจดวางเครองตามทผผลตกาหนด

ตวอยางการตอวงจรการสอบเทยบ

รปท 3 การตอวงจรสอบเทยบ

(1) ตองเขา Mode Calibration ของเครองใหไดเพราะเครองวดความดนแบบ Digital แตละเครองจะมวธการเขา Mode Calibration ไมเหมอนกนตองดจากคมอการใชหรอสอบถามจากบรษทผขายเพราะบางยหอจะมรหสสาหรบเขา Mode Calibration โดยตรง และทางบรษทจะไมยอมบอกลกคาเพอปองกนไมให

Page 20: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 20

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

ลกคาทไมมความชานาญพอเขาไปแกไขซงจะทาใหเครอเกดคา ERR หรอไมสามารถใชงานไดซงจะทาใหทางบรษทตองสงชางเขามาแกไข

(2) การสอบเทยบคาแรงดน (Static Pressure ) เพอทราบคาแรงดนทแสดงนนเปนคาทถกตอง การสอบเทยบตองเขา Mode Calibration ของเครองแลวเพมแรงดนตาม Range ทกาหนด โดยเครอง NIBP ทนามาสอบเทยบเมอเขา mode Calibration เครอง NIBP จะทาหนาทเหมอนเกจวดตวหนงจากนนเราจะนาเครองมาตรฐานทใชสอบเทยบ NIBP (Fluke Model BP Pump 2L ) ตองเขา Mode NIBP Simulate เลอก Function Pressure Tests ตามดวย Static Pressure ตามดวย Pressure Gauge แลวเลอก แรงดนทจะ Tests แลวเรมกด Start ทาแบบนไปเลอยๆ ตาม Step ทกาหนดจนครบจะไดคาบนทกใน ตารางดานลาง

ตามรปท 4 แสดง Step การสอบการสอบเทยบ

ตารางท 5 แสดงแรงดนขาขน Uuc

(mmHg)

Std (mmH

g)

Std (mmHg)

Std (mmHg)

Std (mmHg)

Std (mmH

g) 0 0 0 0 0 0

50 50.5 50 50.5 50.5 50.5 80 80 80 80.5 80.5 80 100 100.5 100 100.5 100 100 120 120 120 120 120 120.5 150 150 150 150 150.5 150 200 200 200.5 200 200 200 280 280 280 280 280 280

ตารางท 6 แสดงแรงดนขาลง

Uuc (mmH

g)

Std (mmH

g)

Std (mmHg)

Std (mmHg)

Std (mmHg)

Std (mmH

g) 280 280 280 280 280 280 200 200 200.5 200 200 200 150 150 150 150 150.5 150 120 120 120 120 120 120.5 100 100.5 100 100.5 100 100 80 80 80 80.5 80.5 80 50 50.5 50 50.5 50.5 50.5

Page 21: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 21

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

0 0 0 0 0 0

9 สอบเทยบคา Systolic Pressure และ Diastolic Pressure เพอใหทราบ Sensor วดคาแรงดนทางดาน Systolic Pressure และ Diastolic Pressure ยงตรวจจบคาไดถกตอง ในการสอบเทยบคา Systolic Pressure และ Diastolic Pressure จะตองใชเครองมอ Standard ทใชวดคา NIBP โดยเฉพาะเพราะเครองมอ Standard จะสามารถสรางสญญาณแรงดนเลอดจากหวใจเพอใหเครอง NIBP ตรวจจบและวดคาการสอบเทยบจะใชใน mode ปกตทใชวดความดนโลหต แลวนาเครองมาตรฐานเพอใชสอบเทยบ NIBP (Fuke Model BP Pump 2L ) ตองเขา Mode NIBP Simulate เลอก Function Standard BP ตามดวย Option ตามดวย Cuff Typeแลวเลอก Rate of NIBP เมอตงเครองและตออปกรณเสรจเรยบรอยแลว ใหเรมกดปม Start ทเครอง NIBP ทนามาสอบเทยบแลวจดบนทกคาลงในตารางบนทกผล จนครบตามทกาหนด

ตารางท 7 Systolic Pressure STD

(mmHg)

UUC #1

(mmHg)

UUC#2 (mmHg)

UUC#3 (mmHg)

UUC#4 (mmHg)

UUC#5

(mmHg)

80 84 82 86 85 82 100 107 103 105 106 104 120 122 125 119 127 124 150 155 150 157 154 156 200 203 205 207 201 204

ตาราง ท 8 Diastolic Pressure

STD (mmH

g)

UUC #1

(mmHg)

UUC#2 (mmHg)

UUC#3 (mmHg)

UUC#4 (mmHg)

UUC#5

(mmHg)

50 52 50 54 53 51

Page 22: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 22

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

65 65 70 64 66 68 80 85 82 84 82 86 100 105 106 104 107 103 150 157 154 156 155 150

10 สอบเทยบวดคา Heart Rate จะวดการประมวลผลในการตรวจวดอตราการเตนของหวใจ ทาการสอบเทยบ

โดยดาเนนการตามขอ 9 แตเปลยนการเลอก Rate of NIBP มาเลอก Rate of Heart แทนแลวบนทกคาลงใน ตารางจนครบ

ตารางท 9 การวด Heart Rate STD

(mmHg)

UUC#1

(mmHg)

UUC#2 (mmHg)

UUC#3 (mmHg)

UUC#4 (mmHg)

UUC#5

(mmHg)

30 30 29 30 30 30 60 60 60 60 61 59 80 80 79 79 80 81 100 100 100 101 100 99 120 120 120 120 119 120

11 การคานวณหาคาตางๆ ในตวอยางตอไปนจะขอยกตวอยางในการวด Heart Rate เพยงอยางเดยว

• ในการหาคาเฉลย ( Mean ) จะหาไดจากสตร = ( UUC#1 + UUC#2 + UUC#3 + UUC#4 + UUC#5 ) / 5 = ( 30+29+30+30+30 ) / 5 = 149 / 5 = 29.8 bpm • การหาคาเบยงเบนมาตรฐาน ( Standard Deviation )

SD = (UUC#1 - )2 +(UUC#2 - )2+ (UUC#3- )2+ (UUC#4 - )2+(UUC#5 - )2 ( N - 1) √ SD = 0.447213595

• คาเบยงเบนมาตรฐานของคาเฉลย ( Standard Deviation of Mean )

σ = SD

X

X

X

X

X X X X X

Page 23: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 23

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

√ n σ = 0.2 ( คา Uncertainty type A )

• การหาคา Uncertainty

คาตางๆ ในตวอยางจะเปนคาสมมตของ คาUncertainty type B ขนเพอใชคานวณหาคา Uncertainty ดงตอไปน

1. Repeatability ของการวดเทากบ 0.2 BPM ( ในกรณนเปนตวอยางทแสดงถงการหา Repeatability จากการคานวณโดยใชขอมลครงกอน ๆ ทมการการวด 5 ครง)

2. ประมาณคา ความผดพลาดเนองจากการ Drift ของ Standard pressure เทากบ 0.018 BPM 3. ใบแสดงผลการสอบเทยบ Standard Mass ระบคาความไมแนนอนในการวด 0.15 BPM ท 95%

(k=2) 4. ประมาณคา ความผดพลาดเนองจากการอาน Resolution เทากบ 0.1 BPM

ตารางท 10 แสดงคาความไมแนนอนในการวด

สญลกษณ

แหลงของความไมแนนอน

คา ±

mg

Probability

distribution

Divisor

C1U1(W1) ± mg

V1 หรอ Veff

UC 1 Repeatability ของการวด

0.2 Normal 1.0 1.0

0.2 4

UC 2 จากการ Drift ของ Standard

0.18 Rectangu

lar

√3 1.0

0.10392 ∝

UC 3 Standard Mass ระบคาความ

ไมแนนอน

0.15 Normal 2 1.0

0.075 ∝

UC 4 ความผดพลาดเนองจาก

Resolution

0.1 Triangular

√3 1.0

0.057 ∝

ตวอยางการประมาณคาความไมแนนอนในการวด UC = √(0.2)2 +(0.10392) 2 +(0.075) 2 +(0.057) 2 UC = 0.2442813 UC ทความมนใจ 95 % คา K เทากบ 2 = 0.2442813x 2 UC = 0.4885627

ทาการคานวณหาคาตางๆ เหมอนกบการคานวณของคาอตราการเตนของหวใจท 30 BPM แลวบนทกลงในตารางดานลาง

Page 24: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 24

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

ตารางท 10 แสดงคาการคานวณหาคาอตราการเตนหวใจ

STD (bpm)

UUC ( Mean ) (bpm)

Err (bpm)

± UC A(bpm)

± UC ทความมนใจ (95%)

(bpm) 30 29.8 -0.2 0.2000000000 0.4885627 60 60 0.0 0.3162277660 0.6918768 80 79.8 -0.2 0.3741657387 0.7991830

100 100 0.0 0.3162277660 0.6918768 120 119.8 0.2 0.2000000000 0.4885627

จากตารางจะเปนการแสดงการคานวณหาคาตางๆ ซงจากการวดคาตางๆ ขางตนจาเปนตองคานวณหาคาตางๆ ตามตวอยางทงหมด 12 การรายงานคาการสอบเทยบ

การรายงานผลการสอบเทยบจะตองรายงานผลดงน

ตารางท 11 แสดงคาการรายงานผล STD

(bpm) UUC (bpm)

Err (bpm)

± UC ทความมนใจ95% (bpm)

30 29.8 -0.2 0.4885627 60 60 0.0 0.6918768 80 79.8 -0.2 0.7991830

100 100 0.0 0.6918768 120 119.8 0.2 0.4885627

การพจารณาผลของการรายงาน

หลกการพจารณาผลจากตารางรายงานผลจะเหนวามชองของ STD , UUC , Err และ UC • STD คอชองแสดงคาทยอมรบวาเปนคาทถกตอง • UUC คอคาทไดจากเครองมอทสอบเทยบทวดผลจาก STD แลเครองแสดงผลตามตาราง UUC • Err คอคาความผดพลาดของเครองมอสอบเทยบกบคาจรง ( UUC - STD ) = Err • UC คอคาความไมแนนอนในการวด ทความมนใจ 95 %

Page 25: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 25

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

หนาทของผท Prop ผ Prop จะตองรบผดชอบผลในใบ Certification ทงหมดดงนนผ Prop จะตองมนใจในระบบการสอบเทยบทวางไว และมนใจและไววางใจเจาหนาท ททาการสอบเทยบ วาไดปฎบตการตามขนตอนและหลกวชาการอยางเครงครด 13 คาอธบายในใบรายงานผล

13.1 การบนทกผลการสอบเทยบ (1) นาเครองมอทจะสอบเทยบมาทาการบนทกรายละเอยดของเครองลงในแบบฟอรม การกรอกแบบฟอรม

Cert No : ในชองสเหลยมใหญใสหมายเลข Certificate ของหนวยงานททาการสอบเทยบ เพอใชคนหาในการสอบกลบหรอตองการดขอมลยอนหลง สวน ในชองสเหลยม เลกมไวเพอการตรวจสอบ โดยใสอกษร 4 ตวไดแก OK , N , Y และ D อยาง ใดอยางหนงหรอไมใสเลย เชน OK หมายถงเอกสารไดถกตรวจสอบและสงให

กบหนวยงานเรยบรอยแลว หรอ N การลงขอมลไมถกตอง หรอ Y การลงขอมล และตรวจสอบถกตองแตยงไมสงเอกสารใหกบหนวยงานเจาของเครอง และ D ขอมลทงหมดรอการลบทง เปนตน หรอจะใชในความหมายอนกไดแลวแตผใช

กาหนดแตอกษรทใสเปนไปตามทโปรแกรมกาหนดใหตามทไดกลาวมาแลวเทานน Detail : ใสรายละเอยดของเครอง เชน NIBP Manufacture : ใสยหอของเครองทจะทาการสอบเทยบ Model : ใสรนของททาการสอบเทยบ S/N : ใส Serial No ของเครองททาการสอบเทยบถาไมมใหใสหมายเลขครภณฑ

ของเครอง ID : ใส ID ทโรงพยาบาลกาหนด Department : ใสชอ หนวยงานททาการสอบเทยบ Address : ใสทอยของหนวยงานททาการสอบเทยบ Section : ใสรหสทเครองใชประจาอย เชน OPD หรอ ICU เปนตน A/D : ใส A เมอเครองทใชอานคาเพอจดบนทกคาไมนอยกวา 3 ครง แสดงผลแบบ

Analog และใส D เมอเครองทใชอานคาเพอจดบนทกคาไมนอยกวา 3 ครง แสดงผลแบบ Digital

Resolution : ใส Resolution ของเครองทใชอานคาเพอจดบนทกคาไมนอยกวา 3 ครง ในการ สอบเทยบ

Temperature : ใส อณหภมของหอง ขณะทาการสอบเทยบ Humidity : ใสคาความชนสมพทธของหอง ขณะทาการสอบเทยบ Cal. Date : ใส วน ,เดอน และปททาการสอบเทยบ Appr. Date : ใส วน,เดอน และปท ซงจะใสหลงขนตอนการสอบเทยบทงหมด เสรจเรยบรอย

แลว กอนสงใหกบผใชทสงเครองมอสอบเทยบ ผ Approved จะตรวจทานความ

Page 26: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 26

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

ถกตองขอมลทงหมดกอนแลวจงลงวน เดอน และป แลวเซนชอกากบอกครง ในชองของผ Approved ใบ Certificate of Calibration

Data. By : ใสชอผจดบนทก Cal. By : ใสชอผทาการสอบเทยบ Appr.By : ใสชอผตรวจสอบ Approved 13.2 กระบวนการสอบเทยบ

(1) สอบเทยบคาแรงดนเพอทราบคาแรงดนทแสดงนนเปนคาทถกตองการสอบเทยบตองเขา mode Calibratio

ของเครองแลวเพมแรงดนตาม Range ทกาหนด โดยเครอง NIBP ทนามาสอบเทยบเมอเขา mode Calibration เครอง NIBP จะทาหนาทเหมอนเกจวดตวหนงจากนนเราจะดาเนนการสอบเทยบตามขนตอนขอท 2.8.4 – 2.8.7 จนครบ

(2) สอบเทยบคา Systolic Pressure และ Diastolic Pressure เพอใหทราบ Sensorวดคาแรงดนทางดาน Systolic Pressure และ Diastolic Pressure ยงตรวจจบคาไดถกตอง ในการสอบเทยบคา Systolic Pressure และ Diastolic Pressure จะตองใชเครองมอ Standard ทใชวดคา NIBP โดยเฉพาะเพราะเครองมอ Standard จะสามารถสรางสญญาณแรงดนเลอดจากหวใจเพอใหเครอง NIBP ตรวจจบและวดคาการสอบเทยบจะใชใน mode ปกตทใชวดความดนโลหต

(3) สอบเทยบวดคา Heart Rate จะวดการประมวลผลในการตรวจวดอตราการเตนของหวใจ ทาการสอบเทยบโดยดาเนนการตามขอ 2.8.4 – 2.8.7

(4) Range ใสยานการวด การใสยานการวดควรทราบยานทใชงานจรงและครอบคมของการใชงาน

Page 27: การสอบเทียบมาตรฐานเคร ื่องมือทางการแพทยmedi.moph.go.th/center4/files/man cal.pdf · คู มือสอบเท

คมอสอบเทยบเครองมอแพทย 27

กลมมาตรฐานวศวกรรม กองว ศวกรรมการแพทย

(5) STD คอคา Standard Pressure ในการวดเราจะตองปรบใหคา Standard Pressure อานไดตามทกาหนด ( Rang ) แลวอานคาทเครอง ทจะสอบเทยบ แลวจดบนทกลงใน ตารางชอง STD

(6) UUC-1 คอคา Unit Under Calibration ในการวดครงท 1 โดยอานจากเครองมอทสงมาสอบเทยบแลวจดบนทกลงใน UUC-1 , UUC-2 คอคา Unit Under Calibration ใ

(7) ในการวดครงท 2 และ 3 โดยอานจากเครองมอทสงมาสอบเทยบแลวจดบนทกลงใน UUC-2 และ UUC-3 ตามลาดบ จนครบตามตองการ

(8) Manufacture คอยหอของเครองมอทใชวดคา standard (9) Model คอ Model ของเครองมอทใชวดคา standard (10) S/N คอ Serial No. ของเครองมอทใชวดคา standard (11) Cal. Date คอวนทสอบเทยบเครองมอทใชวดคา standard (12) Cert. No คอ หมายเลขทใชอางองในการตรวจสอบเครองมอทใชในการสอบเทยบ (13) Unit. คอหนวยทใชในการสอบเทยบ เชน mmHg เปนตน