พยาธิวิทยาของเน ื้องอก Neoplasia) · 1/29/2014 1 พยาธิวิทยาของเน ื้องอก (Neoplasia) นายแพทย
วารสารวิจัยสาธารณสุขน าน...ท ปร...
Transcript of วารสารวิจัยสาธารณสุขน าน...ท ปร...
ISSN 2586-985X
วารสารวจยสาธารณสขนาน
NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
ฉบบปฐมฤกษ
wwwnno.moph.go.th
ทปรกษาวารสารวจยสาธารณสขนาน
นายแพทยสาธารณสขจงหวดนาน รศ.ดร.อรวรรณ ศรรตนพรยะ
นายแพทยเชยวชาญดานเวชกรรมปองกน สสจ.นาน นกวชาการสาธารณสขเชยวชาญ สสจ.นาน
บรรณาธการ
ดร.ธนศลป สลออน สานกงานสาธารณสขจงหวดนาน
กองบรรณาธการ
รศ.ดร.มธรส ทพยมงคลกล มหาวทยาลยมหดล ดร.นพ.อนพงค สจรยากล กรมควบคมโรค
กระทรวงสาธารณสข
อ.พญ.ธญจรา จรนนทกาญจน คณะแพทยศาสตร
ศรราชพยาบาล
มหาวทยาลยมหดล
ผศ.ดร.อภรด ศรโอภาส มหาวทยาลย
สโขทยธรรมาธราช
อ.ดร.ธญศภรณ จนทรหอม OCARE
จฬาลงกรณมหาวทยาลย
ผศ.ดร.ณฏฐา ฐานพานชสกล วทยาลยวทยาศาสตร
สาธารณสข
จฬาลงกรณหาวทยาลย
อ.ดร.วนเพญ ทรงคา มหาวทยาลยเชยงใหม อ.ดร.เดนพงษ วงศวจตร มหาวทยาลยแมฟาหลวง
อ.ดร.เสาวนย หนอแกว มหาวทยาลยธรรมศาสตร อ.ดร.จตพงศ สงหราไชย มหาวทยาลยแมฟาหลวง
อ.ดร.พมาน ธรรตนสนทร มหาวทยาลยวลยลกษณ อ.ดร.ปาจรย อบดลลากาซม มหาวทยาลยบรพา
อ.ดร.ฐตรช งานฉมง มหาวทยาลยอบลราชธาน อ.ดร.เจษฎากร โนอนทร มหาวทยาลยราชภฎ
พบลสงคราม
อ.ดร.ดลนภา ไชยสมบต วทยาลยพยาบาล
บรมราชชนน พะเยา
อ.ดร.นงนช วงศสวาง วทยาลยพยาบาล
บรมราชชนน ราชบร
อ.ดร.ญานนธร กราบทพย วทยาลยการสาธารณสข
สรนธร ชลบร
ดร.แสงโฉม ศรพานช กรมควบคมโรค
กระทรวงสาธารณสข
ดร.วรยทธ นาคอาย กรมควบคมโรค
กระทรวงสาธารณสข
ดร.มาโนชญ ชายครอง นกวชาการอสระ
นายถนด ใบยา สานกงานสาธารณสข
จงหวดนาน
ดร.กลยาณ โนอนทร โรงพยาบาลนานอย
จงหวดนาน
ดร.ไพจตรา ลอสกลทอง โรงพยาบาล
สมเดจพระยพราช ปว
จงหวดนาน
ดร.นภดล สดสม โรงพยาบาลบานหลวง
จงหวดนาน
ดร.อสรภาพ มาเรอน สานกงานสาธารณสข
อาเภอปว จงหวดนาน
ดร.วชาภรณ คนทะมล สานกงานสาธารณสข
อาเภอปว จงหวดนาน
ฝายจดการวารสารวจยสาธารณสขนาน สานกงานสาธารณสขจงหวดนาน
นายดลยฤทธ เรองรนทร นายวรวฒ โนอนทร นางสาวกมลลกษณ บญธรรม
สานกงาน สานกงานสาธารณสขจงหวดนาน ถนนนาน-ทงชาง ตาบลผาสงห อาเภอเมองนาน
จงหวดนาน 55000 โทร. 0-5460-0071 wwwnno.moph.go.th
สถานทพมพ จฑารตนการพมพ 9/6 ถนนเปรมประชาราษฎร ตาบลในเวยง อาเภอเมองนาน
จงหวดนาน 55000 โทร. 080-6709889
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
วารสารวจยสาธารณสขนาน
NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
ปท 1 ฉบบท 1เดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
ฉบบปฐมฤกษ
สารบญ หนา
บทบรรณาธการ ก
นพนธตนฉบบ
รปแบบกจกรรมการลดเวลาเรยนเพมเวลารดานสขภาพในนกเรยนระดบประถมศกษา 1
: กรณศกษาในโรงเรยนประถมศกษาแหงหนง จงหวดนาน
กลยาณ โนอนทร พย.บ., ส.ม., ปร.ด., ชตนนท ขนทะยศ พย.ม.,
จนลกษณ ยะตน ปวส.ส.ศ.
ปจจยทมความสมพนธกบการใชระบบการแพทยฉกเฉนของผปวยฉกเฉนเรงดวน 12
และผปวยวกฤตในโรงพยาบาลฝาง
แสงอาทตย วชยยา พย.บ.
ผลของการใชโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมในผเขารบการบาบดสารเสพตดชนดยาบา 23
แบบมสวนรวมคลนกฟาใส โรงพยาบาลทาวงผา จงหวดนาน
นงครกษ ลานอย, พย.บ.
การศกษาความรและการกระทาผดวนยของขาราชการสานกงานสาธารณสขจงหวดนาน 38
สนยพร ถจนทร, น.บ.
การลดการใชทรพยากรงานยานพาหนะ โรงพยาบาลทาวงผา 48
สมเพชร สทธยศ, มศ.5
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
ก วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
บทบรรณาธการ
ท ป ร ะ ช มส ม ช ช า ใ ห ญ แ ห ง สหป ร ะ ช า ช า ต ( United Nations General Assembly) เ ม อ
วนท 25 กนยายน พ.ศ. 2558 ไดรบรองวาระการพฒนาท ยงยน ป ค.ศ. 2030 (2030 Agenda for
Sustainable Development) วาระดงกลาวไดมการกาหนด “เปาหมายการพฒนาทย งยน” (Sustainable
Development Goals: SDGs) โดยมการตงเปาหมายทงส น 17 เปาหมาย (Goals) 169 เปาประสงค
(Targets) เพอใชเปนแผนทนาทางสาหรบการพฒนาทยงยนในอก 15 ปขางหนา ซงการจะบรรลเปาหมาย
การพฒนาท ยงยนไดนน จาเปนจะตองสรางความสมดลใหเกด ขนท ง มต เศรษฐกจ Economic
Dimension), มตทางสงคม(Social Dimension) และ มตดานสงแวดลอม (Environmental Dimension)
การพฒนาทรพยากรมนษยเปนเรองสาคญมากทจะนาประเทศไปสการพฒนาทยงยน ซงองคการ
สหประชาชาต(UN) และท วโลกตางยอมรบกนวา “ศาสตรพระราชา” ตามหลกทรงงานของ
พระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช ในหลวงรชกาลท 9 เปนแนวทางสการพฒนาทยงยน
อยางแทจรง จนทาใหนายโคฟ อนนน เลขาธการองคการสหประชาชาต ไดเดนทางมาทลเกลาฯ ถวาย
รางวลความสาเรจสงสด ดานการพฒนามนษย (Human Development Lifetime Achievement Award
His Majesty King Bhumibol Adulyadej of Thailand) เ ม อ ว นท 26 พฤษภาคม 2549 ซ ง ตลอด
ระยะเวลาททรงครองราช พระองคทานไดใหความสาคญกบการพฒนาทรพยากรมนษย พระองคทรงสอน
วา “เงนไมสาคญเทาความร” จงทรงสอนใหคนคดเปน พงตนเองได ศกษาอยางถองแทจากการปฏบต
จากความจรง ไมใชจากทฤษฎ ไมยดตดตารา แตเนนการใชความคดสรางสรรค(Creativity) คดนอก
กรอบ สรางสรรคนวตกรรมตางๆ(Innovation) และตองเปนการพฒนาไปสความยงยน ดงทพระองคทาน
ทรงมในโครงการในพระราชดาร กวา 4,000 โครงการ โดยมการศกษาขอมลอยางเปนระบบ ระเบดจาก
ขางใน แกปญหาจากจดเลก ทาตามลาดบขน ยดภมสงคม พฒนาเปนองครวม ประหยด เรยบงาย ได
ประโยชนสงสด สรางการมสวนรวม และยด ประโยชนสวนรวมเปนทตง จนนามาซงผลสาเรจเปนทยอมรบ
กนทวโลก ซงหลกทรงงานของพระองคทานกคอหลกการสรางความรโดยกระบวนการศกษาวจยนนเอง
สงทบอกความเปนมนษย คอ การมความร มนษยสรางความรได และใชความรได องคกรทเปน
องคกรเรยนรคนในองคกรตองสามารถสรางความรใชเองได มการสงสมความร สงสมภมปญญาอนเปน
ปญญาจากการปฏบตฝกฝนซาแลวซาอก สามารถวเคราะหหาจดออน จดบกพรองขององคกรตนเองใหได
มากทสด แลวมาพนจพเคราะหดวาสามารถแกได จดการไดกเรอง ซงการแกไข การพฒนาปรบปรงน
จาเปนตองอาศยการเกบขอมลอยางเปนระบบ การคดสรางสรรค การคนหานวตกรรมใหมๆ มาปรบใชให
เหมาะสมกบบรบทพนท ซงกคอ กระบวนการพฒนางานประจาใหเปนงานวจย(Routine to Research)
นนเอง และตองพฒนาหลายๆรอบจนแนใจวาใชไดจรง ไมใชนวตกรรม และงานแปลกๆ ทใชไมไดจรง
ทวไป เปนเพยงการสรางเพอการประกวดแขงขนหรอสรางความหวอหวา
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
ก วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
ไมเกดผลตอการเปลยนแปลงพฒนา และตองนาผลงานวจยไปใชขยายไปสงานประจา
(Routine to Research to Routine) เปนวงรอบการปรบปรงพฒนาทตอเนองไปไมมทสนสด(CQI)
ทงนงานวจยนอกจากจะเนนการพฒนาจากงานวจยทมงแสวงหาความรอยางเดยวไปสการวจย
เชงพฒนาใหเกดการปรบปรงเปลยนแปลงใหดขนแลว จะตองเปลยนจากการวจยโดยบคคลคนเดยว
ไปเปนการวจยแบบทม ยงมทมสหสาขาอาชพ กลมคนหลากหลายเขามามสวนรวมมากกยงด เพราะจะ
ชวยใหมการคดวเคราะหกนรอบดานหลายมตหลายมมมองทจะชวยกนแกไขปญหาพฒนาใหดยงขน
สรางความเปนเจาของ ทาใหมความตอเนองและยงยนแมงานวจยจะเสรจสนลงไปแลวกตาม
สานกงานสาธารณสขจงหวดนาน โดยการนาของนายแพทยนพนธ พฒนกจเรอง นายแพทย
สาธารณสขจงหวดนาน และผบรหารทกระดบ ไดใหความสาคญกบการพฒนาทรพยากรมนษยและการ
สรางความรผานการพฒนางานประจาใหเปนงานวจยมาอยางตอเนอง มการจดเวทนาเสนอผลงานวชาการ
ในระดบอาเภอและจงหวด และไดสงผลงานเขารวมนาเสนอในเวทระดบเขต ภาค ประเทศ และนานาชาต
จนไดรบรางวลตางๆ มากมาย ทสาคญไดมการวจยพฒนาประชาคมสขภาพในการสงเสรมสขภาพและ
ปองกนโรค โดยการสนบสนนของสถาบนวจยระบบสาธารณสข(สวรส.) ซงเปนการวจยแบบทสรางการม
สวนรวมของภาคประชาคม เกดความรวมมอและผลลพธทด และนาไปสการบนทกความรวมมอในการ
สนบสนนการดาเนนงานเพอพฒนา “ประชาคมนานกบการสงเสรมสขภาพและปองกนโรค” ระหวาง
สถาบนวจยระบบสาธารณสข และ สานกงานสาธารณสขจงหวดนาน เปนระยะเวลา 3 ป เมอวนท 9
เมษายน 2561 ในการทจะพฒนา “ระบบการจดการงานวจย” ใหทาหนาทเอ ออานวยการสรางความร
การจดการความร การสอสารความร และการใชประโยชนความรในการพฒนาสขภาพประชาชนนาน
ผานการทางานของภาครฐกบเครอขายประชาคมนาน
วารสารวจยสาธารณสขนาน ฉบบปฐมฤกษนเปนอกความกาวหนาหนงของการพฒนางานประจา
ใหเปนงานวจย เพอเปนสอกลางเผยแพรผลงานวชาการดานสาธารณสขของจงหวดนาน ผทสนใจทวไป
และผทตองการเผยแพรผลงานเพอนาไปประกอบการเลอนระดบทสงขน ทสาคญจะรวบรวมผลงานเปน
คลงขอมลในสงสมความร ใชความร ตอยอดความร และขยายความร สรางสงคมอดมปญญาใหเกดขน
ซงเปนรากฐานสาคญของการพฒนาองคกรเรยนร และการพฒนาทยงยนตอไป
ขอขอบคณ ผบรหาร ทปรกษาวารสาร บรรณาธการ และผทมสวนเกยวของ ทไดชวยกนคด
ผลกดน และรวมกนจดทาวารสารวจยสาธารณสขฉบบปฐมฤกษนจนคลอดมาออกมาไดตามความมงหวง
ในการพฒนางานวชาการดานสาธารณสขและวทยาศาสตรสขภาพในการพฒนาและแกไขปญหาของ
ประชาชน องคกร และประเทศตอไป
ถนด ใบยา
กองบรรณาธการ
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
1 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
รปแบบกจกรรมการลดเวลาเรยนเพมเวลารดานสขภาพในนกเรยนระดบประถมศกษา
: กรณศกษาในโรงเรยนประถมศกษาแหงหนง จงหวดนาน
กลยาณ โนอนทร พย.บ., ส.ม., ปร.ด., ชตนนท ขนทะยศ พย.ม., จนลกษณ ยะตน ปวส.ส.ศ.*
บทคดยอ
การวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวมน มวตถประสงคเพอพฒนารปแบบกจกรรมลดเวลาเรยนเพม
เวลารดานสขภาพทสอดคลองกบบรบทของโรงเรยนประถมศกษา และเพอประเมนประสทธผลกจกรรมลด
เวลาเรยนเพมเวลารดานสขภาพ เกบขอมลระหวางภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2559 โดยใชแบบบนทกขอมล
กบนกเรยนชนประถมศกษาปท 1-6 ของโรงเรยนประถมศกษาแหงหนงในจงหวดนาน เลอกแบบเจาะจง
ตามเกณฑคดเขาจานวน 40 คน และการสมภาษณครและตวแทนนกเรยนกลมละ 3 คน การวเคราะหขอมล
ใชการวเคราะหเนอหา สถตเชงพรรณนา และ paired t–test ขนตอนการดาเนนการวจยม 3 ระยะ คอ ระยะ
ประเมนสถานการณ ระยะปฏบตการ และระยะประเมนผล ผลการศกษาพบวา ระยะประเมนสถานการณเปน
การทบทวนสาเหตและแนวทางการแกไขปญหาภาวะนาหนกเกนและโรคอวนในนกเรยน ระยะปฏบตการเปน
การพฒนารปแบบกจกรรมลดเวลาเรยนเพมเวลารดานสขภาพทเหมาะสมกบบรบทของโรงเรยนรวมกนระหวาง
ผวจยและกลมตวอยาง และระยะประเมนผล หลงการดาเนนกจกรรม 3 เดอน พบวา 1) นาหนกตามเกณฑ
สวนสงของนกเรยนระยะหลงการทดลองมจานวนนกเรยนอวนลดลงจากรอยละ 37.5 เหลอรอยละ 7.5 2) ผล
การตรวจรางกายของนกเรยนระยะหลงการทดลองดกวาระยะกอนการทดลองอยางมนยสาคญทางสถต ไดแก
สวนสง (p<.001) รอบเอว (p=.006) และอตราการเตนของหวใจขณะพก (p=.002) และสมรรถภาพทางกาย
ของนกเรยนทกรายการ (ยกเวนงอตวขางหนาและยนกระโดดไกล) ระยะหลงการทดลองดกวาระยะกอนการ
ทดลองอยางมนยสาคญทางสถต (p<.001) สรป กจกรรมลดเวลาเรยนเพมเวลารดานสขภาพในนกเรยนระดบ
ประถมศกษาทใหครและนกเรยนมสวนรวมในกระบวนการพฒนารปแบบ ชวยใหเกดความสาเรจของผลลพธ
ดานสขภาพกายและสมรรถภาพทางกายในนกเรยนระดบประถมศกษา
คาสาคญ: รปแบบ, กจกรรมลดเวลาเรยนเพมเวลารดานสขภาพ, นกเรยนระดบประถมศกษา
Corresponding: กลยาณ โนอนทร E-mail: [email protected]
* โรงพยาบาลนานอย จงหวดนาน
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
2 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
Moderate class more knowledge of health activities model among the primary school students:
A case study in the primary school, Nan Province
Kanlayanee No-in B.N.S., M.P.H., Ph.D., Chutinan Khanthayot M.N.S., Jinluck Yatan Dip. Of P.H.*
Abstract
This participatory action research was aimed to develop a moderate class more knowledge of health
activities model (MCMKHAM) among a primary school students consistent with a primary school contexts
and to evaluate the effectiveness of the MCMKHAM. To collected data during semester 2, 2016 academic
year, via a record form from the purposive sampling inclusion criteria of 40 1st-to 6th-grade students who
studied in one primary school of Nan Province. Teachers and student representatives, 3 people per group,
were interviewed. Data analyses were performed using content analysis, descriptive statistics and paired t–
test. This research procedure had 3 phases, including situational analysis, action and evaluation phases.
Results: Situational analysis phase was conducted to review causes and problem solving solutions of
overweight and obesity among primary school students. Action phase was developed the suitable
MCMKHAM for the school context with coordinate between researchers and participants. Evaluation
phase was conducted to assess t h e effectiveness of the model after completing activities within 3 months.
It was found that at the end of the model: 1) students’ weight for height after intervention, obese students’
number decreased from 37.5% to 7.5%. 2) Students’ physical examination results were significantly
better after intervention comparing with before t h e intervention. That wa s height (p<.001), waist
(p=.006) and resting heart rate (p=.002). Students’ all physical fitness examination results (except for
sit and reach and long jump stand) were significantly better after intervention comparing with before
intervention (p<.001). Conclusion: The MCMKHAM allowed teachers and students to participate in the
model development processes leading to the successful results’ physical health and physical fitness in the
primary school students.
Key words: model, moderate class more knowledge of health activities, the primary school students
*Nanoi Hospital, Nan Province, Thailand
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
3 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
บทนา
การลดเวลา เ ร ยนเ พม เวลา ร เ ปนนโยบายการ ขบ เค ลอนการปฏ รปการ ศกษาของ
กระทรวงศกษาธการทใหลดชวโมงเรยนของนกเรยลง โดยเรยนภาควชาการในกลมสาระการเรยนรหลก
ไดแก กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ภาษาตางประเทศ คณตศาสตร วทยาศาสตร และสงคมศกษา
ถงเวลา 14.30 น. หลงจากนนจงใหนกเรยนทากจกรรมนอกหองเรยน เชน การทากจกรรมในสนามกฬา
หองสมด หองวทยาศาสตร หองดนตร หองศลปะ หรอในมมอนทเหมาะสมในรปแบบของกจกรรมเสรม
หลกสตร การเรยนรแบบบรณาการและกจกรรมกลม มครเปนผใหคาแนะนาและชวยเหลอนกเรยนในการ
เรยนกลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา การงานพนฐานอาชพและเทคโนโลย และศลปะ ชวยให
นกเรยนลดความเครงเครยดจากการเรยนในหองเรยนมาเปนการทากจกรรมทสนกสนาน เพอเสรมสราง
ทกษะในดานรางกาย สตปญญา อารมณ และสงคม และทกษะการเรยนรในทกดานทมงเนนในนกเรยน
เกดองค 4 แหงการศกษาคอ พทธศกษา จรยศกษา หตถศกษา และพลศกษา แลวสนสดการทากจกรรม
ตามเวลาเลกเรยนเดมของแตละโรงเรยน(1) กลาวไดวาการเลกเรยนเวลา 14.30 น. เปนเพยงการเลกเรยน
เนอหาสาระในหองเรยนไปสการเรยนรนอกหองเรยน ภายใตการกาหนดรปแบบกจกรรมทเหมาะสม โดย
นโยบายดงกลาวไดเรมดาเนนการมาตงแตภาคเรยนท 2 ของปการศกษา 2558 มเขตพนทการศกษาเปน
ผสารวจโรงเรยนทมความพรอมและมความประสงคจะจดการเรยนการสอนตามแนวทางดงกลาว
โดยรปแบบทนาเสนอจะระบถงแนวทางการจดกจกรรมการเรยนการสอน และการจดตารางสอน
ทเหมาะสม ซงจะมความหลากหลายและแตกตางกนออกไป ขนกบประเภทของโรงเรยน
นโยบายการลดเวลาเรยนเพมเวลารดานสขภาพ เปนกลยทธหนงทกระทรวงสาธารณสขและ
กระทรวงศกษาธการไดรวมกนนามาใชเพอพฒนารปแบบกจกรรมดานสขภาพทเหมาะสมกบโรงเรยนแตละ
แหงในเขตพนทการศกษา และเพอการพฒนาศกยภาพของบคคล โดยเฉพาะกลมนกเรยนในสถานศกษาระดบ
ตางๆ เพอใหนกเรยนเกดความตระหนกรดานสขภาพ มทกษะดานสขภาพ ทกษะชวต และการพฒนาคณภาพ
ชวต อนจะนาไปสพฤตกรรมสขภาพทพงประสงคและเตบโตเปนผใหญทมคณภาพตอไป(2)
โรงเรยนประถมศกษาทเขารวมการวจยครงน เปนโรงเรยนประถมศกษาขนาดใหญ อยในความ
รบผดชอบของโรงพยาบาลทผวจยปฏบตงานอย ไดสมครเขารวมโครงการลดเวลาเรยนเพมเวลารดาน
สขภาพทสานกงานสาธารณสขจงหวดจดขน เปนโรงเรยนนารอง ในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2559 โดย
ความสมครใจ และมความสนใจในการพฒนารปแบบการลดเวลาเรยนเพมเวลารดานสขภาพ เพอเตรยม
รองรบการแกไขปญหาภาวะนาหนกเกนและโรคอวนในปฐมวยของโรงเรยนทมแนวโนมเพมขน แตไม
สามารถดาเนนงานตามโครงการดงกลาวไดทนท เนองจากครทรบผดชอบโครงการนและผวจยตองรวมกบ
วางแผนการดาเนนงานและเตรยมความพรอมใหกบผเกยวของหลายฝาย อาท ผบรหารโรงเรยน ครอนามย
โรงเรยน ครประจาชน ครสอนวชาสขศกษาและวชาพลศกษา กลมผจาหนายอาหารในโรงเรยน ผปกครอง
และนกเรยนทจะเขารวมกจกรรม เพอกาหนดแนวทางและรปแบบการจดกจกรรมใหสอดคลองกบบรบท
ของโรงเรยน ทาใหโรงเรยนแหงนไดดาเนนงานตามนโยบายลดเวลาเรยนเพมเวลารดานสขภาพอยางเตม
รปแบบในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2559 โดยนาหลกการปรบเปลยนพฤตกรรมดานสขภาพเพอปองกน
และแกไขปญหาภาวะนาหนกเกนและโรคอวนในวยเรยนมาประยกตใช ซงกคอ การปรบเปลยนพฤตกรรม
การออกกาลงกายและการกนอาหาร(3)
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
4 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
การปรบเปลยนพฤตกรรมการออกกาลงกายหรอการเคลอนไหวออกแรง มความสาคญอยางมากในการ
แกไขภาวะนาหนกเกนและโรคอวนในปฐมวย เนองจากจะเพมการเผาผลาญพลงงานทเกบสะสมในรปของไขมน
โดยตองมความถของการคลอนไหวออกแรงอยางนอย 3 วนตอสปดาห ใชเวลาอยางนอย 60 นาทตอครง และม
ความหนกระดบปานกลางถงระดบหนก สงเกตไดจากการทหายใจเรวขนและมเหงอซม(3) ควรเปนกจกรรมท
นกเรยนชนชอบ สนกสนาน และปลอดภย(3) การเคลอนไหวออกแรงชวยสงเสรมการเจรญเตบโตของระบบ
กระดกและขอตอของรางกาย และสงเสรมใหมสขภาพจตทด(4, 5) ทงยงมผลโดยตรงตอสมรรถภาพทางกาย
(physical fitness) เชน ชวยใหกลามเนอมความแขงแรงเพมขน โดยการเพมขนาดของมวลกลามเนอ และเพม
สมรรถภาพการทางานของระบบไหลเวยนโลหตและระบบหายใจ นกเรยนทขาดการเคลอนไหวออกแรงจะม
สมรรถภาพทางกายตากวานกเรยนทมการเคลอนไหวออกแรงเปนประจา(5) รวมทงนกเรยนทมนาหนกปกตม
สมรรถภาพทางกายแตละรายการและสมรรถภาพทางกายโดยรวมดกวานกเรยนอวน(6)
สมรรถภาพทางกายมความสาคญตอการพฒนาดานรางกายของมนษย เปนสภาวะของรางกายทอย
ในสภาพทดและพรอมทจะใหบคคลสามารถปฏบตภารกจตางๆ ไดอยางมประสทธภาพ(5) สมรรถภาพทาง
กายม 2 ชนดคอ สมรรถภาพทางกายทสมพนธกบสขภาพ (health-related physical fitness) เปนสมรรถภาพ
ทางกายทชวยลดอตราเสยงของการเกดปญหาดานสขภาพ ประกอบดวย ความแขงแรงของกลามเนอ
(muscular strength) ความอดทนของกลามเนอ (muscular endurance) ความอดทนของระบบไหลเวยน
โลหตและระบบหายใจ (cardiorespiratory endurance) ความออนตว (flexibility) และองคประกอบของ
รางกาย (body composition)(5) และสมรรถภาพทางกายทสมพนธกบทกษะ (skill-related physical fitness)
เปนสมรรถภาพทจาเปนจะตองใชสาหรบการเลนกฬา เพอใหการเลนกฬามประสทธภาพสงสด ประกอบดวย
ความเรว (speed) กาลงของกลามเนอ (muscle power) ความคลองแคลววองไว (agility) การทรงตว
(balance) เวลาปฏก รยา (reaction time) และการทางานท ประสานกน (coordination)(5) สวนการ
ปรบเปลยนพฤตกรรมดานการกนอาหาร มหลกการสาคญคอการกนอาหารใหไดแคลอรทสมดล โดยการลด
แคลอรทกนเขาไปและการเพมการใชแคลอรใหมากขน(7)
ผวจยมความสนใจทจะศกษารปแบบกจกรรมลดเวลาเรยนเพมเวลารดานสขภาพทสอดคลองกบ
บรบทของโรงเรยนประถมศกษาแหงน เนองจากยงไมมการศกษามากอน เพอพฒนารปแบบกจกรรมลด
เวลาเรยนเพมเวลารดานสขภาพทสอดคลองกบบรบทของโรงเรยนประถมศกษา และเพอประเมน
ประสทธผลกจกรรมลดเวลาเรยนเพมเวลารดานสขภาพ โดยประเมนจากนาหนกตามเกณฑสวนสง
คาเฉลยกอนและหลงของตวแปรผลการตรวจรางกายและสมรรถภาพทางกาย การศกษานไดผานความ
เหนชอบจากคณะกรรมการจรยธรรมการวจยในมนษย สานกงานสาธารณสขจงหวดนาน เลขท NAN REC
59-009
วธและวธการดาเนนการวจย
เปนการวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม (participatory action research หรอ PAR) เกบรวบรวม
ขอมลในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2559 ประชากรเปนนกเรยนระดบประถมศกษา ชนปท 1-6 ของ
โรงเรยนแหงหนงในจงหวดนาน ทงหมดจานวน 417 คน (ชาย 204 คน) และครทงหมดจานวน 24 คน
กลมตวอยางเลอกแบบเจาะจง
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
5 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
แบงเปน
1) คร เลอกจากครอนามยโรงเรยน ครสอนวชาสขศกษาและวชาพลศกษา และตวแทนครประจา
ชน จานวน 3 คน
2) นกเรยน จานวน 40 คน สวนใหญเปนเพศชาย รอยละ 52.5 มอายระหวาง 10-12 ป รอยละ
55.0 (อายเฉลย 9 ป สวนเบยงเบนมาตรฐาน 1.71) เรยนอยชนประถมปท 4 มากทสดรอยละ 32.5
รองลงมาเรยนอยชนประถมปท 1 รอยละ 30.0 ตามลาดบ ไดจากเกณฑคดเขา คอ
- การศกษานใชเกณฑนาหนกตามเกณฑสวนสงของเดกและวยรนไทยอาย 5-18 ป ของกรม
อนามย พ.ศ. 2542(7) ในการจาแนกนาหนกของนกเรยน แบงเปน ≥ -1.5 SD ถง +1.5 SD (สมสวน)
> +1.5 SD ถง ≤ +2 SD (นาหนกเกน) > +2 SD ถง ≤ +3 SD (เรมอวน) และ > +3 SD (อวน)
- ไมมโรคประจาตวทเปนอปสรรคในการเขารวมกจกรรม
- นกเรยนสมครใจเขารวมกจกรรมจนสนสดโครงการ และไดรบอนญาตจากผปกครองใหเขารวมกจกรรม
เกณฑคดออก ไดแก ไมสามารถเขารวมกจกรรมไดอยางตอเนอง เชน ตองเตรยมตวเพอทดสอบ
ทางการศกษาในระดบชาตขนพนฐาน (Ordinary National Education Test หรอโอเนต (O-NET))
ขนตอนดาเนนการวจย เปนการพฒนารปแบบกจกรรมลดเวลาเรยนเพมเวลารดานสขภาพท
สอดคลองกบบรบทของโรงเรยนประถมศกษา แบงเปน 3 ระยะ ดงน
ระยะท 1 การประเมนสถานการณ (situation analysis phase) เปนการศกษาขอมลพนฐานท
เกยวของกบสาเหตของปญหาและการแกปญหาภาวะนาหนกเกนและโรคอวนในนกเรยน และการเรมตน
การดาเนนกจกรรมลดเวลาเรยนเพมเวลารดานสขภาพตามบรบทของโรงเรยน โดยการสมภาษณ
ระยะท 2 การพฒนารปแบบ (developmental phase) ประกอบดวยกจกรรมดงน
1) การวางแผน (plan) เปนการนาเสนอขอมลนกเรยนทมภาวะนาหนกเกนและอวน
ใหกบผบรหารโรงเรยนและครทเกยวของ เพอใหตระหนกถงการแกไขปญหาดงกลาว และใหรวมแสดง
ความคดเหน เพอหาแนวทางในการแกไขปญหา
2) การปฏบต (action) เปนการนาเสนอแนวทางในการพฒนารปแบบกจกรรมลดเวลา
เรยนเพมเวลารดานสขภาพทไดพฒนาขน เพอใหเกดแนวทางในการปฏบต โดยการจดกจกรรมในรปแบบ
ตางๆ ทเหมาะสมบรบทของโรงเรยน และเพอสรางความตระหนกในการปฏบตตามกจกรรมลดเวลาเรยน
เพมเวลารดานสขภาพ เชน การกาหนดชวงเวลาททากจกรรม ชนด/ประเภทของกจกรรมการเคลอนไหว
ออกแรง รปแบบกจกรรมการใหความร และการปรบปรงสงแวดลอมในโรงเรยน เปนตน ซงเปนการ
ออกแบบรวมกนระหวางผวจย คร และนกเรยน
3) การสงเกต (observation) เปนการประเมนผลในระหวางการดาเนนโครงการโดย
ผวจย ดวยการสงเกตจานวนและความสนใจของนกเรยนทเขารวมกจกรรม รวมทงการระดมสมอง การ
อภปรายกลม และการสนทนาเพอแลกเปลยนประสบการณซงกนและกน
4) ประเมนผลและสะทอนผลการพฒนารปแบบ (reflection) ใชการสมภาษณเพอ
ทราบขอด ขอจากดและความตองการเปลยนแปลงกจกรรม จากครทนากจกรรมดงกลาวไปใชและนกเรยน
ทเขารวมกจกรรมตามรปแบบทพฒนาขนในระยะปฏบตการ
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
6 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
ระยะท 3 การประเมนผล (evaluation phase) ประเมนจากนาหนกตามเกณฑสวนสง และคาเฉลย
กอนและหลงของตวแปรผลการตรวจรางกายและสมรรถภาพทางกาย
เครองมอเกบรวบรวมขอมล ไดแก
1) แบบบนทกขอมล ม 3 สวน คอ 1) ขอมลสวนบคคล ไดแก เพศ อาย และระดบชนเรยน 2)
ขอมลการตรวจรางกาย ไดแก นาหนก สวนสง ความดนโลหต และอตราการเตนของหวใจขณะพก และ
3) ขอมลการตรวจสมรรถภาพทางกาย ไดแก งอตวขางหนา ยนกระโดดไกล ลก-นง 30 วนาท วงเกบของ
วงเรว 50 เมตร และงอแขนหอยตว (ทดสอบเฉพาะในกลมนกเรยนอาย 10-12 ป)
2) อปกรณในการตรวจสขภาพและสมรรถภาพทางกาย ประกอบดวย เครองวดความดนโลหต
เครองชงนาหนก เครองวดสวนสง เครองวดความออนตว นาฬกาจบเวลา และเทปวด โดยเครองมอ
ดงกลาวมการทดสอบกอนการวดทกครง เพอใหการวดมความเทยงตรง
การวเคราะหขอมล ขอมลจากการสมภาษณใชการวเคราะหเนอหา ขอมลสวนบคคลและนาหนก
ตามเกณฑสวนสงใชการแจกแจงความถ รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน และเปรยบเทยบตว
แปรผลการตรวจรางกายและสมรรถภาพทางกายของนกเรยนในระยะกอนและระยะหลงการทดลองใช
paired t–test กาหนดระดบนยสาคญท 0.05
ผลการวจย
การวจยครงน เปนวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม เพอพฒนารปแบบกจกรรมลดเวลาเรยนเพม
เวลารดานสขภาพทสอดคลองกบบรบทของโรงเรยนประถมศกษา และเพอประเมนประสทธผลกจกรรมลด
เวลาเรยนเพมเวลารดานสขภาพ ผลการวจยมดงน
ระยะท 1 ผลการประเมนสถานการณ จากการสมภาษณครและตวแทนนกเรยนกลมละ 3 คน เพอ
ทบทวนสาเหตของภาวะนาหนกเกนและโรคอวนในนกเรยนและแนวทางแกไขปญหา สรปไดวาสาเหตของ
ภาวะนาหนกเกนและโรคอวนในนกเรยนเกดจาก 1) ปจจยดานนกเรยน เชน การรบประทานอาหารทให
พลงงานสง นกเรยนควบคมการรบประทานอาหารไมได และการมพฤตกรรมการเคลอนไหวออกแรงนอย 2)
ปจจยดานครอบครว เชน ผปกครองตามใจบตรเรองอาหารทจะรบประทาน ไมไดตระหนกในเรองอาหารทด
ตอสขภาพ และไมไดเขมงวดบตรเกยวกบอาหารทใหพลงงานสง และ 3) ปจจยดานสงแวดลอมในโรงเรยน
เชน มการจาหนายขนมกรบกรอบ นาหวาน นาอดลม และอาหารทใหพลงงานสงในโรงเรยน นอกจากนยงไม
มแนวทางการสงเสรมกจกรรมทางกายในนกเรยน รวมทงโรงเรยนยงไมมนโยบายจดการภาวะนาหนกเกน
และโรคอวนในนกเรยนทเปนรปแบบชดเจน สวนแนวทางในการแกไขปญหาคอ 1) การจดกจกรรมการ
เคลอนไหวออกแรง 2) การจดกจกรรมการใหความร 3) การจดกจกรรมการบนทกรายการอาหารท
รบประทานและการเคลอนไหวรางกายในแตละวนดวยตนเองของนกเรยน 4) การลด/งดจาหนายอาหารทให
พลงงานสงในโรงเรยน และ 5) การใหความรแกผปกครอง นอกจากนโรงเรยนแหงนยงไดสงครและตวแทน
นกเรยนกลมละ 2 คน เขาอบรมรวมกบทมวจยทสานกงานสาธารณสขจงหวด เกยวกบการวางแผนการ
ดาเนนงานและการจดกจกรรมเปนเวลา 1 วน
ระยะท 2 ผลจากการดาเนนงานในระยะพฒนารปแบบ ผวจยและตวแทนครในระยะท 1 รวมกน
สรปขอมลทไดจากระยะท 1 ครอนามยโรงเรยนไดนาขอสรปดงกลาวนาเสนอตอทประชมใหญของคร เพอหา
แนวทางและใหขอเสนอแนะในการจดกจกรรมลดเวลาเรยนเพมเวลารดานสขภาพทสอดคลองกบบรบทของ
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
7 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
โรงเรยนรวมกน ไดขอสรปในการจดกจกรรมดงกลาว ดงน 1) กจกรรมการเคลอนไหวออกแรง ควรมให
เลอกหลายชนด โดยใหนกเรยนมสวนรวมในการเสนอกจกรรมการเคลอนไหวออกแรง เชน การวงรอบสนาม
การเตนประกอบเพลง และการชกมวย เปนตน นกเรยนสามารถเลอกกจกรรมทจะเขารวมไดเอง โดยมคร
อนามยโรงเรยนคอยดแลและใหคาแนะนาการทากจกรรมแตละครง จดกจกรรมวนจนทร ถง วนศกร ระหวาง
เวลา 14.30 – 15.30 น. 2) กจกรรมการใหความร เนอหาหลกเปนเรองเกยวกบภาวะนาหนกเกนและโรค
อวน อาหารทชวยควบคมนาหนก และการเคลอนไหวออกแรง จดใหสอดคลองกบเนอหาในวชาสขศกษาของ
แตละระดบชน โดยทประชมครมมตรวมกนกาหนดเปนแนวทางปฏบตคอ ใหครสอนวชาสขศกษาในแตละ
ระดบชนนาเนอหาขางตนไปสอดแทรกในชวโมงเรยนวชาสขศกษาตลอดภาคการศกษา ชวโมงละ 1 เรอง ใช
เวลาสอนเรองละ 10-15 นาท ครผสอนสามารถปรบเนอหาและวธการสอนใหเขากบนกเรยนแตละระดบชน
และสถานการณของชนเรยน 3) กจกรรมการบนทกรายการอาหารทรบประทานและการเคลอนไหวรางกายใน
แตละวนดวยตนเองของนกเรยน ครอนามยโรงเรยนเปนผจดทาสมดบนทกใหนกเรยนทเขารวมกจกรรมทก
คน และกระตนใหนกเรยนทกคนไดบนทกรายการอาหารทรบประทานและกจกรรมการเคลอนไหวออกแรงท
ตนเองเขารวมในแตละวน แลวนาขอมลทนกเรยนบนทกไวมาวเคราะหรวมกน 4) การขอความรวมมอกบผ
จาหนายอาหารในโรงเรยนใหลด/งดจาหนายอาหารทใหพลงงานสง และ 5) การประชมและใหความรแก
ผปกครอง 1 ครง ตอนเปดภาคเรยน เพอประชาสมพนธโครงการและใหความรเรองภาวะนาหนกเกนและ
โรคอวน อาหารทชวยควบคมนาหนก และการเคลอนไหวออกแรงสาหรบนกเรยน ภายหลงจากการรวมกน
กาหนดรปแบบของกจกรรมแลว ครอนามยโรงเรยนไดประชาสมพนธโครงการดงกลาวแกกลมเปาหมายผาน
หนาเสาธง เสยงตามสายในโรงเรยน และทประชมคร/นกเรยน
ระยะท 3 การประเมนผลการวจย แบงเปน
1. นาหนกตามเกณฑสวนสงของนกเรยน เมอใชเกณฑนาหนกตามเกณฑสวนสงของเดกและวยรน
ไทย อาย 5-18 ป ของกรมอนามย พ.ศ. 2542(7)
ในระยะกอนการทดลอง สวนใหญเปนนกเรยนอวนรอยละ 37.5 รองลงมาคอเรมอวน รอยละ
30.0 และในระยะหลงการทดลอง สวนใหญเปนนกเรยนเรมอวนรอยละ 42.5 รองลงมาคอสมสวน รอย
ละ 30.0 ตามลาดบ ดงรปท 1
รปท 1 นาหนกตามเกณฑสวนสงของนกเรยนในระยะกอนการทดลองและระยะหลงการทดลอง
15% 17.50%
30%
37.50%
30%
20%
42.50%
7.50%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
สมสวน ทวม เรมอวน อวน
นาหนกตามเกณฑสวนสง
ระยะกอนการทดลอง ระยะหลงการทดลอง
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
8 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
2. ผลการตรวจรางกายและการทดสอบสมรรถภาพทางกาย
ผลการตรวจรางกายของนกเรยนในระยะหลงการทดลองดกวาระยะกอนการทดลองอยางม
นยสาคญทางสถต ไดแก สวนสง (p<.001) รอบเอว (p=.006) และอตราการเตนของหวใจขณะพก
(p=.002) สวนสมรรถภาพทางกายของนกเรยนในระยะหลงการทดลองดกวาระยะกอนการทดลองอยางม
นยสาคญทางสถต ไดแก ลก-นง 30 วนาท (p<.001) วงเกบของ (p<.001) วงเรว 50 เมตร (p<.001)
และงอแขนหอยตว (p<.001) ตามลาดบ ยกเวนงอตวขางหนาและยนกระโดดไกลไมแตกตางกนระหวาง
ระยะกอนและหลงการทดลอง (p>.05) ดงตารางท 1
ตารางท 1 คาเฉลยผลการตรวจรางกายและสมรรถภาพทางกายของนกเรยนในระยะกอนและระยะหลงการ
ทดลอง การตรวจรางกาย ระยะกอนการทดลอง ระยะหลงการทดลอง
n 𝒙𝒙� (SD) (min, max) n 𝒙𝒙� (SD) (min, max) t p
นาหนก
(กโลกรม)
40 46.4 (13.12) (26, 85) 40 46.5 (13.18) (25, 85) -0.085 .933
สวนสง
(เซนตเมตร)
40 138.3 (11.52) (117, 160) 40 141.3 (11.44) (120, 163) -5.080 .000*
รอบเอว
(เซนตเมตร)
39b 78.1 (10.32) (58.4,
104.1)
40 73.8 (9.39) (54.6, 94.7) 2.884 .006*
ความดนซสโตลค
(มลลเมตรปรอท)
36b 101.1 (13.90) (80, 120) 40 98.8 (11.59) (80, 130) 1.096 .280
ความดนไดแอสโตลค
(มลลเมตรปรอท)
36b 65.6 (8.43) (50, 80) 40 63.5 (8.02) (50, 80) 1.268 .213
อตราการเตนของหวใจ
ขณะพก (ครง/นาท)
36b 98.8 (14.16) (74, 148) 40 87.9 (10.12) (72, 114) 3.344 .002*
สมรรถภาพทางกาย
งอตวขางหนา
(เซนตเมตร)
36b 4.1 (4.37) (-7.0, 13.0) 40 5.1 (3.66) (-3.5, 13.0) -1.953 .059
ยนกระโดดไกล
(เซนตเมตร)
39b 102.1 (29.76) (44, 151) 40 94.6 (20.38) (51, 136) 1.987 .054
ลก-นง 30 วนาท
(ครง)
38b 11 (3.38) (1, 19) 40 17.4 (4.19) (7, 26) -7.436 .000*
วงเกบของ
(วนาท)
39b 12.1 (2.35) (6.8, 21.4) 40 9.1 (1.05) (7.8, 12.2) 8.728 .000*
วงเรว 50 เมตร
(วนาท)
39b 9.8 (2.28) (6.8, 17.2) 40 6.5 (1.37) (5.0, 10.0) 12.228 .000*
งอแขนหอยตวa
(วนาท)
21b 0 (0.03) (0, 0.1) 22 3.2 (3.34) (0, 11.6) -4.584 .000*
หมายเหต a ทดสอบเฉพาะในกลมอาย 10-12 ป
b จานวนกลมตวอยางทนามาใชวเคราะหม missing data
* p< 0.05
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
9 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
วจารณและสรปผล
1. น าหนกตามเกณฑสวนสงของนกเรยน
นาหนกตามเกณฑสวนสงของนกเรยน ใชเกณฑนาหนกตามเกณฑสวนสงของเดกและวยรนไทย
อาย 5-18 ป ของกรมอนามย พ.ศ. 2542(7) ในระยะหลงการทดลองมจานวนนกเรยนอวนลดลงจากรอย
ละ 37.5 เหลอรอยละ 7.5 (รปท 1) อภปรายไดวา การลดเวลาเรยนเพมเวลารดานสขภาพไดออกแบบให
สอดคลองกบบรบทของโรงเรยน ประกอบดวย 5 กจกรรมหลก ไดแก 1) กจกรรมการเคลอนไหวออกแรง
จดกจกรรมวนจนทร ถง วนศกร ระหวางเวลา 14.30 – 15.30 น. 2) กจกรรมการใหความร สอดแทรกใน
ชวโมงเรยนวชาสขศกษาตลอดภาคการศกษา 3) กจกรรมการบนทกรายการอาหารทรบประทานและการ
เคลอนไหวรางกายในแตละวนของนกเรยน 4) การลด/งดจาหนายอาหารทใหพลงงานสง และ 5) การ
ประชมและใหความรแกผปกครอง 1 ครงกอนเปดภาคเรยน กจกรรมเหลานลวนทาใหนกเรยนเกดการ
เรยนร ซบซบ ตระหนก และนาไปสการปฏบตอยางตอเนอง เพอไมใหนาหนกของตนเองเกนมาตรฐาน
เมอใชเกณฑขางตนเปนเกณฑในการประเมน แสดงใหเหนวาการเขารวมกจกรรมการลดเวลาเรยนเพมเวลา
รดานสขภาพของนกเรยนระดบประถมศกษามสญญาณทดตอการลดนาหนกของนกเรยน
2. ผลการตรวจรางกายและการทดสอบสมรรถภาพทางกาย
ผลการตรวจรางกายของนกเรยนในระยะหลงการทดลองดกวาระยะกอนการทดลองอยางม
นยสาคญทางสถต ไดแก สวนสง (p<.001) รอบเอว (p=.006) และอตราการเตนของหวใจขณะพก
(p=.002) (ตารางท 1) อภปรายไดวาการจดกจกรรมการลดเวลาเรยนเพมเวลารดานสขภาพทสอดคลอง
กบบรบทของโรงเรยนดงกลาว ประกอบดวย 5 กจกรรมหลก โดยการเคลอนไหวออกแรงเปนกจกรรมหนง
ทมความสาคญ มกจกรรมใหเลอกหลายชนด เชน การวงรอบสนาม การเตนประกอบเพลง และการชกมวย
เปนตน จดกจกรรมวนจนทร ถง วนศกร นานครงละ 1 ชวโมง ซงนาจะมผลมากทสดตอสขภาพของนกเรยน
โดยชวยสงเสรมการเจรญเตบโตของระบบกระดก กลามเนอ และขอตอของรางกาย(4, 5) ประกอบกบกลม
ตวอยางเปนนกเรยนระดบประถมศกษา ซงเปนชวงวยทรางกายมการเจรญเตบโตในดานความสงอยาง
ตอเนอง รวมทงการเคลอนไหวออกแรงยงชวยเพมสมรรถภาพการทางานของระบบไหลเวยนโลหตและระบบ
หายใจ(5) ซงบงบอกถงความแขงแรงและประสทธภาพการทางานของหวใจ ผลการศกษาครงนแตกตางกบ
ผลการศกษาของ Geiger และคณะ(8) พบวาภายหลงเขารวมโปรแกรมการลดนาหนก กลมเดกอวนมอตรา
การเตนของหวใจขณะพกลดลงอยางไมมนยสาคญทางสถตเมอเปรยบเทยบกบกลมเดกทไมอวน และ
Shekokar และคณะ(9) พบวา กลมทมดชนมวลกายเกนมอตราการเตนของหวใจขณะพกสงกวากลมทม
ดชนมวลกายปกต ในกลมตวอยางทเปนนกเรยนแพทยอาย 18–20 ป
สวนสมรรถภาพทางกายของนกเรยนในระยะหลงการทดลองดกวาระยะกอนการทดลองอยางม
นยสาคญทางสถต ไดแก ลก-นง 30 วนาท (p<.001) วงเกบของ (p<.001) วงเรว 50 เมตร (p<.001)
และงอแขนหอยตว (p<.001) ตามลาดบ (ตารางท 1) อภปรายไดวากจกรรมการเคลอนไหวออกแรงเปน
กจกรรมสาคญของการลดเวลาเรยนเพมเวลารดานสขภาพ ทงยงชวยใหนกเรยนมการออกกาลงกายหรอการ
เคลอนไหวออกแรงอยางตอเนองและสมาเสมอ โดยเลอกจากกจกรรมทนกเรยนมสวนรวมในการเสนอ เชน
การวงรอบสนาม การเตนประกอบเพลง และการชกมวย เปนตน การเคลอนไหวออกแรงมผลโดยตรงตอ
สมรรถภาพทางกายของนกเรยน เชน ชวยเพมความแขงแรงใหกลามเนอ โดยการเพมขนาดของมวล
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
10 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
กลามเนอ(5) สอดคลองกบการศกษาของ สมพร อมเถอน(6) พบวาการทดสอบความแตกตางของคะแนน
มาตรฐาน (T-score) ของการงอตวไปขางหนา ยนกระโดดไกล ลก-นง 30 วนาท วงเกบของ และวง 50
เมตรระหวางเดกนาหนกปกตกบเดกอวนชนประถมศกษาปท 1-3 มความแตกตางกนอยางมนยสาคญทาง
สถต
การศกษาครงนมจดเดนคอ การเปดโอกาสใหครและนกเรยนเขามามสวนรวมในการออกแบบ
กจกรรมลดเวลาเรยนเพมเวลารดานสขภาพทสอดคลองกบบรบทของโรงเรยน สวนจดดอยคอ ผล
การศกษาทเกดขนไมสามารถสรปและอางองไปยงกลมนกเรยนในโรงเรยนประถมศกษาแหงอนได
เนองจากบรบทของโรงเรยนแตละแหงมความแตกตางกน สรป ผลการศกษาครงนแสดงใหเหนวาการ
พฒนารปแบบกจกรรมลดเวลาเรยนเพมเวลารดานสขภาพทสอดคลองกบบรบทของโรงเรยนประถมศกษา ม
ประสทธผลทาใหนาหนกตามเกณฑสวนสง ผลการตรวจรางกายและสมรรถภาพทางกายของนกเรยนเกด
การเปลยนแปลงไปในทศทางทพงประสงค
ขอเสนอแนะเพอการนาไปใช
กลวธและเทคนคการมสวนรวมทนามาใชในการพฒนารปแบบกจกรรมการลดเวลาเรยนเพมเวลา
รดานสขภาพในนกเรยนระดบประถมศกษาครงน สามารถนาไปประยกตใชกบการพฒนารปแบบกจกรรม
การลดเวลาเรยนเพมเวลารดานสขภาพในนกเรยนระดบประถมศกษาของรฐบาลหรอเอกชนแหงอน
กตตกรรมประกาศ
ขอขอบคณผอานวยการโรงเรยนทเขารวมโครงการทไดอนญาตใหเกบรวบรวมขอมล ครอนามย
โรงเรยน ครประจาชนและครพลศกษาทไดชวยจดกจกรรมตามโครงการและอานวยความสะดวกในการ
เกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง และขอขอบคณผเกยวของทกทานทไดใหความชวยเหลอจนทาใหงาน
ครงนสาเรจลลวงไปไดดวยด
เอกสารอางอง
1. สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา กระทรวงศกษาธการ. คมอบรหารจดการเวลาเรยน "ลดเวลาเรยน
เพมเวลาร" [เขาถงเมอ 19 สงหาคม 2559]. จาก
http://www.kksec.go.th/download/koolod001.pdf.
2. สานกสงเสรมสขภาพ กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข. แนวทางการดาเนนงานนโยบาย “ลดเวลาเรยน
เพมเวลาร” ดานสขภาพ. กรงเทพฯ: นวธรรมดาการพมพ; 2558.
3. สานกโภชนาการ กระทรวงสาธารณสข. คมอการควบคมและปองกนภาวะโภชนาเกนในเดกนกเรยน.
พมพครงท 5. กรงเทพฯ: องคการสงเคราะหทหารผานศก; 2557.
4. สมพล สงวนรงศรกล. ขอแนะนาการออกกาลงกายสาหรบเดก อาย 2-12 ป สาหรบเจาหนาท
สาธารณสข. นนทบร: กองออกกาลงกายเพอสขภาพ; 2546.
5. คณะกรรมการสงเสรมการกฬาและออกกาลงกายเพอสขภาพ ในสถาบนการศกษาและการพฒนาองค
ความร สานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ. แบบทดสอบและเกณฑมาตรฐาน
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
11 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
สมรรถภาพทางกายทสมพนธกบสขภาพสาหรบเดกไทยอาย 7-18 ป 2549 [เขาถงเมอ 17
เมษายน 2560]. จาก: http://resource.thaihealth.or.th/library/11087.
6. สมพร อมเถอน. การศกษาเปรยบเทยบสมรรถภาพทางกาย ระหวางเดกนาหนกปกตกบเดกอวนชวงชนท 1
ชนประถมศกษาปท 1-3 โรงเรยนสงกดสถานศกษาขนพนฐาน ในเขตเทศบาลเมองชยภม [วทยานพนธ
ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต], บณฑตวทยาลย. ขอนแกน: มหาวทยาลยขอนแกน; 2546.
7. สถาบนวจยและประเมนเทคโนโลยทางการแพทย กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข. แนวทางเวชปฏบตการ
ปองกนและดแลรกษาโรคอวน. กรงเทพฯ: ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย; 2553.
8. Geiger R, Willeit J, Rummel M, Hogler W, Stubing K, Strasak A, et al. Six-minute walk distance
in overweight children and adolescents: effects of a weight-reducing program. J Pediatr.
2011;158(3):447-51.
9. Shekokar PP, Raut MM, A Bw. Effect Of Obesity On Resting Heart Rate Among Medical Students.
Int J Biol Med Res. 2013;4(4):3593-6.
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
12 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
ปจจยทมความสมพนธกบการใชระบบการแพทยฉกเฉนของผปวยฉกเฉนเรงดวน
และผปวยวกฤตในโรงพยาบาลฝาง
แสงอาทตย วชยยา พย.บ*.
บทคดยอ
การวจยเชงวเคราะหแบบตดขวาง(Analytical Cross-Sectional Research)ครงนมวตถประสงค
เพอศกษาการใชบรการระบบการแพทยฉกเฉนของผปวยฉกเฉนเรงดวนและผปวยวกฤต และศกษาปจจย
ทมความสมพนธกบการใชบรการระบบการแพทยฉกเฉนของผปวยฉกเฉนเรงดวนและผปวยวกฤต กลม
ตวอยางไดแก ผปวยฉกเฉนเรงดวน ผปวยวกฤต ญาต หรอผนาสงทมอายตงแต 15ปขนไป จานวน
170 คน เกบรวบรวมขอมลโดยการแจกแบบสอบถาม ระหวางวนท 1 พฤศจกายน 2560 – 31 มกราคม
2561 โดยแบบสอบถามไดผานการตรวจสอบความตรงเชงเนอหาจากผเชยวชาญ ทดสอบความเชอมน
(Reliability)โด ย ว ธ อ ลฟ า ข อ งค ร อน บ า ช (Cronbach's Coefficient +Alpha) ม ค า เ ท า ก บ 0.66
ผลการวจยพบวา กลมผปวย ญาต และผนาสงใชบรการระบบการแพทยฉกเฉนของผปวยฉกเฉนเรงดวน
และผปวยวกฤตในโรงพยาบาลฝางเพยงรอยละ38.8 สวนการรบรอาการ ลกษณะของอาการเจบปวย การ
เคยมประสบการณ และการรบ รอปสรรคในการเ รยกใชบรการการแพทยฉกเฉน หรอ1669
มความสมพนธกบการเรยกใชบรการของระบบการแพทยฉกเฉนเรงดวนและผปวยวกฤตอยางมนยสาคญ
ทางสถต(p=0.017, p=0.003 , p=0.000, p=0.000 ตามลาดบ)สวนตวแปรอนๆ ไมมความสมพนธกบ
ระบบการแพทยฉกเฉนของผปวยฉกเฉนเรงดวนและผปวยวกฤตขอมลทไดจากการศกษาครงนสามารถ
นาไปใชเพอการวางแผนงาน และจดทาแนวทางพฒนาการใชระบบการแพทยฉกเฉนใหประชาชนไดรบ
ทราบ เขาใจ และเขาถงระบบเรยกใช 1669 หรอระบบการแพทยฉกเฉน ไดอยางถกตอง เหมาะสม
มประสทธภาพ
คาสาคญ : การใชระบบบรการการแพทยฉกเฉน, ผปวยฉกเฉนเรงดวนและผปวยวกฤต
*กลมการพยาบาล โรงพยาบาลฝาง จงหวดเชยงใหม
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
13 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
The related factors to the Emergency Medical System 0f emergency patients and crisis patients at
Fang Hospital
Saeng-atid Vichaiya, B.N.S
Abstract
The purposes of the Analytical Cross-Sectional Research are to study both Emergency
Medical System of emergency patients and crisis patients service using at Fang Hospital and to study
the factors related to the research. The sample number was 170. They were the emergency patients,
patient relatives and patient senders that all of them were at the age of 15 years or above.
The research tool used were survey questionnaires. The period of time of the data collecting process
was from November 1, 2017 to January 31, 2018. The questionnaires had been passed the
inspection from the reliability testing experts by using Cronbach’s Coefficient and Alpha method and
the founded results was 0.66. The results of the Study were as follow: 1)The percentage of the
sample who used the Emergency Medical System service was 38.8 % 2) The significant results of
general information, Illness awareness, Obstacle awareness and Emergency Medical System attitude
were p=0.017, p=0.003, p=0.000 and p= 0.000 respectively. The other variables were not related
to the Emergency Medical System Service Using. The information from this research can be used for
implementing and making the Emergency Medicine Service development guideline for all users to
know and understand the benefit and can access to this service and 1669 calling efficiently.
Keywords: the Emergency Medical System Using, Emergency patient and Crisis patient
*Fang Hospital, Chiangmai Province
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
14 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
บทนา
ภาวการณเจบปวยดวยภาวะฉกเฉน (Emergency illness) เปนอบตการณเจบปวยท เกดขนโดย
ฉบพลน เปนภาวะวกฤตตอชวตและมความเสยงรนแรงตอการเสยชวตและเกดความพการ ระยะยาวใน
ผปวยหากไมไดรบการชวยเหลอและรกษาภาวะฉกเฉนอยางเหมาะสมถกวธทนเวลาและ เปนไปอยาง
รวดเรวพรอมกบนาสงตอระบบบรการขนสงอยางรวดเรวและมประสทธภาพ(1) ประเทศไทยจากสถต
กระทรวงสาธารณสขพบวา การเจบปวยฉกเฉนทงจากอบตเหต (รวมการไดรบสารพษและการถกทาราย)
และภาวะโรคหวใจและหลอดเลอดเปนสาเหตสาคญของการเจบปวยฉกเฉนและเปนสาเหตการ ตายท
สาคญในอนดบท 2 ถง 4 ของประชากรไทย(2,3) ดงนนการลดอตราการตายและ ภาวะแทรกซอนทจะ
กอใหเกดความรนแรงและความพการในระยะยาวในผปวยฉกเฉนเหลานจะตอง ไดรบการชวยเหลอใน
ภาวะฉกเฉนอยางถกวธและรวดเรวทจดเกดเหต ซงระบบชวยเหลอฉกเฉนกอนมาโรงพยาบาล (Pre-
hospital care) ทมประสทธภาพจะสามารถลดอตราการตายและ ภาวะแทรกซอนทงในระยะสนและระยะ
ยาวไดอยางมประสทธภาพ(4, 5) โรงพยาบาลฝางมขอมลผใชบรการการแพทยฉกเฉนผานบรการ 1669
ของผปวยฉกเฉนเรงดวนและผปวยฉกเฉนวกฤต ในป พ.ศ. 2558,2559,2560 จานวน(ครง)(รอยละ)
2,984(31.53%), 3,585(43.03%), 4,011 (45.69%) ตามลาดบ จากสถตดงกลาวแสดงใหเหนวา
อตราการใชบรการการแพทยฉกเฉนผานกระบวนการสายดวน 1669 หรอเรยกหนวยบรการการแพทย
ฉกเฉนนนยงอยในระดบทคอนขางตา ขอบเขตการวจยการวจยครงนเปนการศกษาในกลมผปวย ญาต
หรอผนาสงผปวยฉกเฉนเรงดวนและผปวยวกฤตทกคนทอายตงแต 15 ปขนไปทมารบบรการทแผนก
อบตเหตฉกเฉนในโรงพยาบาลฝางทอานหนงสอได เขยนไดหรอฟงภาษาไทยไดรเรอง ระหวางวนท 1
พฤศจกายน 2560 ถงวนท 31 มกราคม 2561 เพอศกษาการใชบรการระบบการแพทยฉกเฉนของผปวย
ฉกเฉนเรงดวนและผปวยวกฤต และศกษาปจจยทมความสมพนธกบการใชบรการระบบการแพทยฉกเฉน
ของผปวยฉกเฉนเรงดวนและผปวยวกฤต
วธและวธดาเนนการวจย
การรวบรวมขอมล ผวจยทาหนงสอขอความรวมมอถงทกหนวยงานของโรงพยาบาลฝางในการ
แจกแบบสอบถาม โดยใชเวลาประมาณ 60 วนเมอเกบแบบสอบถาม ตรวจสอบแบบสอบถามทสมบรณ
และนามาวเคราะหจานวน 170 ฉบบ
กลมตวอยาง คอกลมผปวย ญาต หรอ ผนาสงผปวยทกคนทมารบบรการทแผนกฉกเฉนทงทผาน
และไมผานระบบบรการการแพทยฉกเฉนอายระหวาง 15 ปขนไปสามารถอานหรอเขยนหนงสอได หรอ
สามารถฟงภาษาไทยไดรเรองจานวน 170 คนระหวางวนท ระหวางวนท 1 พฤศจกายน 2560 ถงวนท
31 มกราคม 2561
เครองมอทใชในการวจยใชแบบสอบถามไดแกขอมลสวนบคคล แบบสอบถามเพอประเมนการ
รบรอาการปวย แบบสอบถามเพอประเมนการรบรอปสรรค แบบสอบถามเพอประเมนทศนคต วธการ
เดนทางมารบการรกษาทแผนกฉกเฉน ลกษณะคาถามเปนแบบมาตราสวนประเมนคา (Rating Scale)ใช
มาตราวดแบบลเคต (Likert Scale) โดยแบงเปน 5 ระดบ
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
15 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
และการแบงระดบใชวธการจดกลมแบบองเกณฑ6ของ Bloom(1986:42)แบงเปน 3 ระดบการ
วเคราะหขอมล ผวจยนาแบบสอบถามทไดตอบเรยบรอยแลวมาตรวจสอบความสมบรณของขอมลแลว
ประมวลผล โดยใชโปรแกรมสาเรจรปคอมพวเตอรโดยแบงการวเคราะหดงน สถตพรรณนา(Descriptive
Statistic)ไดแก จานวน รอยละ คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน และ สถตอนมาน(Inferential
statistic)ไดแก Chi- Square
การตรวจสอบคณภาพของเครองมอ
การตรวจสอบความตรง(Validity)ผวจยไดนาแบบสอบถามทสรางขนไปปรกษากบผทรงคณวฒ
จานวน 3 ทานเพอตรวจสอบความถกตองทางภาษา และความครอบคลมของเนอหา (Content Validity)
แลวนาไปปรบปรงคาถามตามทผทรงคณวฒเสนอแนะ แลวสงใหผทรงคณวฒพจารณาอกครง จนเปนท
ยอมรบนบถอวามความเทยงตรงตามเนอหาแลวจงนาไปใชในการวจยการตรวจสอบความเชอมน
(Reliability) ผวจยไดนาแบบสอบถามทดลองใช (Try Out) กบกลมตวอยางทมคณสมบตใกลเคยงกบ
กลมตวอยาง 10 คน แลวนาแบบสอบถามทงหมดมาใหคะแนนและวเคราะหหาความเชอมน โดยคานวณ
จากสตรของครอนบาช(Cronbach's Coefficient +Alpha)โดยใชโปรแกรมสาเรจรป ไดผลการวเคราะห
ความเชอมน เทากบ 0.66
ผล/ผลการดาเนนงาน
1.ขอมลทวไป กลมผปวย ญาต และผนาสงสวนใหญเปนเพศหญงรอยละ 55.9 , มอายมากกวา
55 ป มากถงรอยละ 32.9, มการศกษาระดบประถมศกษารอยละ 51.2 , ประกอบอาชพเกษตรกรรม ทา
นา ทาไร ทาสวน รอยละ 27.6 , มรายไดมากกวา 6,000 บาทตอเดอนรอยละ 57.6 , มรถยนตและ
รถจกรยานยนตสวนตวรอยละ 91.2 , อาศยอยในเขตเทศบาลรอยละ 47.1, มอาการเจบปวยจาก
อบตเหตทตองมารบบรการฉกเฉนรอยละ 40,ไมเคยมประสบการณในการใชระบบการแพทยฉกเฉนผาน
การเรยก1669 รอยละ 64.7(ตารางท 1)
2.หาความสมพนธระหวางปจจยตางๆกบการใชระบบการแพทยฉกเฉนของผปวยฉกเฉน
เรงดวน และผปวยวกฤตผลการศกษาพบวา ลกษณะอาการเจบปวยทตองมารบบรการ กลมผปวย
ญาต และผนาสงทมอาการเจบปวยเกยวกบอบตเหตและถกทารายรางกายมการใชระบบการแพทยฉกเฉน
ไดสงกวาเลกนอยของผทมอาการเจบปวยอนๆ คอรอยละ 52.9 และ29.4 ตามลาดบ เมอทดสอบ
ความสมพนธพบวาอาการเจบปวยมความสมพนธกบการใชระบบการแพทยฉกเฉนอยางมนยสาคญทาง
สถต (p=0.003) (ตารางท 2)
การเคยมประสบการณในการใชระบบการแพทยฉกเฉน กลมผปวย ญาต และผนาสงทเคยม
ประสบการณในการใชระบบการแพทยฉกเฉนมการใชระบบการแพทยฉกเฉนไดสงกวาผทไมเคยม
ประสบการณในการใชระบบการแพทยฉกเฉนคอรอยละ 73.3 และ20.0 ตามลาดบ เมอทดสอบ
ความสมพนธพบวาการเคยมประสบการณในการใชระบบการแพทยฉกเฉนมความสมพนธกบการใชระบบ
การแพทยฉกเฉนอยางมนยสาคญทางสถต, (p=0.000) (ตารางท 3)
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
16 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
ระดบการรบรอาการทตองเรยกใช 1669 หรอระบบการแพทยฉกเฉน กลมผปวย ญาต และ
ผนาสงทมระดบการรบรอาการทตองเรยกใช 1669 หรอระบบการแพทยฉกเฉนทมคะแนนระดบปาน
กลาง 45-59 มการใชระบบการแพทยฉกเฉนไดสงกวากลมทมคะแนนระดบสงตงแต 60 ขนไปคอรอยละ
56.4 และ33.6 ตามลาดบ เมอทดสอบความสมพนธพบวาระดบการรบรอาการทตองเรยกใช 1669 หรอ
ระบบการแพทยฉกเฉนมความสมพนธกบการใชระบบการแพทยฉกเฉนอยางมนยสาคญทางสถต
(p=0.017) (ตารางท 4)
ระดบการรบรอปสรรคในการใชบรการการแพทยฉกเฉน กลมผปวย ญาต และผนาสงทม
ระดบการรบรอปสรรคในการใชบรการการแพทยฉกเฉนทมคะแนนระดบตา 0-26 มการใชระบบ
การแพทยฉกเฉนไดสงกวากลมทมคะแนนระดบสงตงแต 36 ขนไป และกลมทมคะแนนระดบปานกลาง
27-35 คอรอยละ 74.1, 38.2 และ28.4 ตามลาดบ เมอทดสอบความสมพนธพบวาระดบการรบร
อปสรรคในการใชบรการการแพทยฉกเฉนมความสมพนธกบการใชระบบการแพทยฉกเฉนอยางม
นยสาคญทางสถต (p=0.000) (ตารางท 5) สวนตวแปลอนๆไมมความสมพนธกบการใชระบบการแพทย
ฉกเฉน
ตารางท 1 จานวนและรอยละของกลมผปวย ญาต และผนาสง จาแนกตามขอมลทวไป
ขอมลทวไป จานวน(คน) รอยละ
เพศ
ชาย 75 44.1
หญง 95 55.9
อาย(ป)
≤ 35 51 30
35-44 31 18.2
45-54 32 18.8
≥ 55 56 32.9
= 44.40 S.D. = 16.86
ระดบการศกษา
ประถมศกษา 87 51.2
มธยมตน 17 10.0
มธยมปลาย 33 19.4
อนปรญญา 4 2.4
ปรญญาตร 28 16.5
สงกวาปรญญาตร 1 0.6
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
17 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
ขอมลทวไป จานวน(คน) รอยละ
อาชพ
วางงาน 28 16.5
นกเรยน นกศกษา 15 8.8
ลกจางรฐ ขาราชการ 16 9.4
เกษตรกรรม ทานา ทาไร ทาสวน 47 27.6
รบจางทวไป กรรมกร กอสราง แบกหาม 39 22.9
ลกจางบรษท 13 7.6
อนๆ 12 7.1
รายไดเฉลยตอเดอน/บาท
≤ 3000 38 22.4
3000-6000 34 20.0
> 6000 98 57.6
= 8406.87 S.D. = 6723.84
การมรถยนตหรอรถจกรยานยนต
ม 155 91.2
ไมม 15 8.58
อาการเจบปวยทตองมารบบรการ
อบตเหต 68 40
ถกทารายรางกาย 3 1.8
โรคชรา 6 3.5
เบาหวาน, ความดน 44 25.9
โรคหวใจ หลอดเ ลอด สมอง ระบบ
ประสาท
9 5.3
โรคมะเรง 2 1.2
โรคถงลมโปรงพองเ รอรง , โรคปอด
อกเสบ
10 5.9
ไมทราบ 28 16.5
ประสบการณในการใชระบบการแพทยฉกเฉน
เคย 60 35.5
ไมเคย 110 64.7
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
18 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
ตารางท 2 ความสมพนธระหวางลกษณะอาการเจบปวยทใชระบบการแพทยฉกเฉน
อาการเจบปวย
การใชระบบการแพทยฉกเฉน
รวม ผานระบบการแพทยฉกเฉน เดนทางมาเอง
อบตเหตและถกทารายรางกาย 36(52.9) 32(47.1) 68(100)
โรค อนๆ 30(29.4) 72(70.6) 102(100)
รวม 66(38.8) 104(61.2) 170(100)
χ2 =8.546 , df = 1 , p=0.003
ตารางท 3 ความสมพนธระหวางเคยมประสบการณกบใชระบบการแพทยฉกเฉน
ประสบการณ
การใชระบบการแพทยฉกเฉน
รวม ผานระบบการแพทยฉกเฉน เดนทางมาเอง
เคย 44(73.3) 16(26.7) 155(100)
ไมเคย 22(20.0) 88(80.0) 15(100)
รวม 66(38.8) 104(61.2) 170(100)
χ2 =44.277 , df = 1 , p=0.000
ตารางท 4 ความสมพนธระหวางระดบการรบรอาการทตองเรยกใช 1669 หรอระบบการแพทยฉกเฉน
ระดบการรบรอาการทตอง
เรยกใช 1669 หรอระบบ
การแพทยฉกเฉน
การใชระบบการแพทยฉกเฉน
รวม ผานระบบการแพทยฉกเฉน เดนทางมาเอง
ปานกลาง(45-59คะแนน 22(56.4) 17(43.6) 39(100)
สง ≥ 60คะแนน 44(33.6) 87(66.4) 131(100)
รวม 66(38.8) 104(61.2) 170(100)
χ2 =5.665 , df = 1 , p=0.017
ตารางท 5 ความสมพนธระหวางระดบการรบรอปสรรคในการใชบรการการแพทยฉกเฉน
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
19 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
ระดบการรบรอปสรรคในการใช
บรการการแพทยฉกเฉน
การใชระบบการแพทยฉกเฉน
รวม ผานระบบการแพทยฉกเฉน เดนทางมาเอง
ตา(0-26 คะแนน) 20(74.1) 7(25.9) 27(100)
ปานกลาง(27-35คะแนน) 25(28.4) 63(71.6) 88(100)
สง(≥ 36)คะแนน 21(38.2) 34(61.8) 55(100)
รวม 66(38.8) 104(61.2) 170(100)
χ2 =18.154 , df = 2 , p=0.000
วจารณและสรปผล
การใชบรการระบบการแพทยฉกเฉนของผปวยฉกเฉนเรงดวนและผปวยวกฤตในโรงพยาบาลฝาง
เพยงรอยละ 38.8 ซงอยในระดบต าอธบายได วากลมผปวย ญาต และผนา สงมรถยนต หรอ
รถจกรยานยนต รอยละ 91.2และอาศยอยในเขตเทศบาลและในเขตองคการบรหารสวนตาบลรอยละ
48.3 ซงระยะทางในการเดนทางมาโรงพยาบาลไมไกล ประกอบกบการใชรถยนตหรอจกรยานยนตสวนตว
ทาใหสะดวกสบาย และรวดเรว ผลการศกษาในครงนจงสอดคลองกบ สาเหตของการไมเรยกใชบรการ
การแพทยฉกเฉนของผปวยทมารบบรการทหองฉกเฉนของโรงพยาบาลมหาราชนครเชยงใหมเมอเกดเหต
ฉกเฉนหรอเกดอบตเหต พบวา ผปวยฉกเฉน ระดบ 1-3 ทจาเปนจะตองใชรถฉกเฉนมาเองรอยละ 62
ผทมาเองไมรจกระบบการแพทยฉกเฉนถง รอยละ 50 มรถสวนตวถงรอยละ 64.1 รบรอาการวาบาดเจบ
เลกนอยรอยละ 25 ตกใจนกอะไรไม ออกรอยละ 15.6(7) สถานการณและปจจยทสงผลตอการไมใช
บรการการแพทยฉกเฉนของผปวยฉกเฉนทเขารบบรการ แผนกอบตเหตฉกเฉนในประเทศไทย8
ปจจยทมความสมพนธกบการใชบรการระบบการแพทยฉกเฉนของผปวยฉกเฉนเรงดวนและ
ผปวยวกฤต ผลการศกษาพบวาอาการเจบปวยเกยวกบอบตเหตมการใชระบบการแพทยฉกเฉน
ประสบการณในการใชระบบการแพทยฉกเฉน การรบรอาการทตองเรยกใช 1669 หรอระบบการแพทย
ฉกเฉน และการรบรอปสรรคในการใชบรการการแพทยฉกเฉน มความสมพนธกบการใชบรการระบบ
การแพทยฉกเฉน อธบายไดวากลมผปวย ญาต และผนาสง เมอมการรบรอาการเจบปวย และเคยม
ประสบการณการเรยกใชระบบการแพทยฉกเฉนและไดรบบรการทด ปลอดภย รวดเรวกจะสงผลตอ
พฤตกรรมการเรยกใชระบบการแพทยฉกเฉน การผลการศกษาในครงนสอดคลองกบพฤตกรรมการใช
บรการหนวยแพทยฉกเฉนของประชาชนในเขตเทศบาลนครนนทบร ทผลการวจยพบวา การรบรอาการ
ปวยฉกเฉน การรบรบรการ ทศนคตตอการใชบรการระบบการแพทยฉกเฉน การรบรบรการและแรง
สนบสนนทางสงคมเปนปจจยในการทานายการเรยกใชบรการการแพทยฉกเฉนไดรอยละ 22.7(9)
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
20 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
ภาวการณเจบปวยดวยภาวะฉกเฉน (Emergency illness) เปนอบตการณเจบปวยท เกดขนโดย
ฉบพลน การไดรบการชวยเหลอในภาวะฉกเฉนอยางถกวธและรวดเรวทจดเกดเหตหรอระบบชวยเหลอ
ฉกเฉนกอนมาโรงพยาบาล (Pre-hospital care) ท มประสทธภาพจะสามารถลดอตราการตายและ
ภาวะแทรกซอนทงในระยะสนและระยะยาวไดอยางมประสทธภาพ การวจยครงนเปนการวจยเชงวเคราะห
แบบตดขวาง(Analytical Cross-Sectional Research) มวตถประสงค เพอศกษาการใชบรการระบบ
การแพทยฉกเฉน และศกษาปจจยทมความสมพนธกบการใชบรการระบบการแพทยฉกเฉนของผปวย
ฉกเฉนเรงดวนและผปวยวกฤตในโรงพยาบาลฝาง กลมตวอยางไดแก ผปวยฉกเฉนเรงดวน ผปวยวกฤต
ญาต หรอผนาสงทมอายระหวาง 15ปขนไป ทสามารถอานหรอเขยนหนงสอได หรอเขาใจภาษาไทย
ทแผนกอบตเหตฉกเฉนในโรงพยาบาลฝางโดยการเลอกกลมผปวย ญาต และผนาสงทกคนทเจบปวยใน
ภาวะฉกเฉนเรงดวนและวกฤตจานวน 170 คน เครองมอทใชในการวจยไดแกแบบสอบถามทแบง
ออกเปน 5 สวนคอ ขอมลทวไป การรบรอาการปวยทจะตองเรยกใชบรการการแพทยฉกเฉน หรอ 1669
การรบรอปสรรคในการเรยกใช 1669 และสงผปวยผานระบบ การแพทยฉกเฉน ทศนคตตอระบบ
การแพทยฉกเฉนเมอทานตองการชวยเหลอ ในภาวะ เรงดวนหรอแจงเหตเมอพบเหนผปวยฉกเฉน
เรงดวนจนถงวกฤต และการมารบการรกษาทแผนกฉกเฉน ซงผานการตรวจสอบความตรงเชงเนอหาจาก
ผเ ชยวชาญ การทดสอบความเชอมน(Reliability) โดยวธอลฟาของของครอนบาช (Cronbach's
Coefficient +Alpha)มคา เทากบ 0.66 เกบรวบรวมขอมลโดยการแจกแบบสอบถาม ระหวางวนท 1
พฤศจกายน 2560 – 31 มกราคม 2561 วเคราะหขอมลโดยใชสถตพรรณนาไดแก รอยละ คาเฉลย สวน
เบยงเบนมาตรฐาน และสถตอนมานไดแก Chi –square test ผลการวจยพบวากลมผปวย ญาต และผนา
สงมการใชบรการระบบการแพทยฉกเฉนของผปวยฉกเฉนเรงดวนและผปวยวกฤตในโรงพยาบาลฝาง
เพยงรอยละ 38.8 สวนปจจยทมความสมพนธกบการใชบรการระบบการแพทยฉกเฉนของผปวยฉกเฉน
เรงดวนและผปวยวกฤต พบวา การรบรอาการทตองเรยกใช 1669 หรอระบบการแพทยฉกเฉน ชนด
ของอาการเจบปวย การเคยมประสบการณการใชบรการระบบการแพทยฉกเฉน และรบรอปสรรคในการ
ใชบรการการแพทยฉกเฉน มความสมพนธกบการใชบรการระบบการแพทยฉกเฉนเรงดวนและผปวย
วกฤต อยางมนยสาคญทางสถต (p=0.017, p=0.003 , p=0.000, p=0.000 ตามลาดบ) สวนตวแปร
อนๆเชน เพศ อาย ระดบการศกษา รายได อาชพ การมรถยนตและจกรยานยนต สถานทอยอาศย
ทศนคตตอระบบบรการแพทยฉกเฉน ไมมความสมพนธกบการใชบรการระบบการแพทยฉกเฉนของ
ผปวยฉกเฉนเรงดวนและผปวยวกฤตในโรงพยาบาลฝาง
ขอเสนอแนะ
1. ควรศกษาวจยเชงคณภาพในเรองผลของประสทธภาพการนาสงผปวยดวยระบบบรการ
การแพทยฉกเฉน
2. จดทาสอประชาสมพนธ และรณรงค ใหประชาชนทราบอยางทวถงในหอกระจายขาวทกหมบาน
เรอง โรคทสามารถใชระบบบรการการแพทยฉกเฉนได ไดแก โรคหวใจ หลอดเลอด สมอง ระบบ
ประสาท โรคมะเรง โรคถงลมโปงพอง โรคปอดอกเสบ โรคชรา จดอบรมใหความรแกผนาชมชน แกนนา
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
21 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
หมบาน เกยวกบอาการบาดเจบทไมรนแรง หรอมการบาดเจบเพยงเลกนอย ไมจาเปนตองเรยกใชระบบ
บรการการแพทยฉกเฉน
3. นาเทคโนโลยททนสมยมาใชในระบบบรการการแพทยฉกเฉน เชน line group, GPS, Member
club ใหครอบคลมทกหมบาน
กตตกรรมประกาศ
ผวจยขอขอบคณนายแพทยวชญ สรโรจนพร ผอานวยการโรงพยาบาลฝาง จงหวดเชยงใหม
ทสนบสนนการพฒนาศกยภาพของบคคลากรและสงเสรมใหมการอบรม พฒนางานประจาสงานวจย R2R
โรงพยาบาลฝาง ขอขอบคณ ดร.สมหมาย คชนาม วทยากรผสอน ทใหความรและเปนทปรกษาในงานวจย
ครงนจนสาเรจลลวงไปไดดวยด ขอขอบคณกลมตวอยางทเขามารบบรการทแผนกอบตเหตฉกเฉน
โรงพยาบาลฝาง ขอขอบคณเจาหนาทแผนกอบตเหตฉกเฉน โรงพยาบาลฝาง จงหวดเชยงใหมทกทาน
ทชวยหาขอมลและเปนกาลงสนบสนนในการปฏบตงาน
เอกสารอางอง
1.World Health Organization.(2505).Prehospital trauma care system. Geneva: WHO. Yaisien,
S.,Alvi, T.& Moghal, F. (2013).Does perceived social support predict quality of life in Psychiatric
patients. Asian Journal of Social Science α Humanities, 2(4), 32-41
2. Ministry of Public Health, Strategy and Planning Division. (B.E.2558). Number and Death rate
per 100,000 of population categorized by main causes (B.E. 2552 – 2556). Retrieved from
http:/bps.moph.go.th/content/
3. The committee of the Emergency Medicine. (B.E.2553). Plan and National Emergency Medicine
Principal (B.E.2553-2555). Bangkok, National Institute for Emergency Medicine
4. Husum,H.,Gilbert,M.,Wisborg,T.,Van Heng, Y. & Marad, M. (2003). Rural prehospital trauma
systems improve trauma outcome in low income countries: a prospective study from north Irag and
Cambodia. Journal of Trauma, (54), 118-1196
5. Moson,A.C.& Thomson, J.C. (2001). The influence of prehospital trauma care on motor vehicle
crash mortality. Journal of Trauma, 50(5), 917-920.
6. Benjamin S. Bloom.1986’Learning of Mastery’ Evaluation Comment. Center for the Study of
Instruction program, University of California at Los Angeles Vol 2: 47-62
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
22 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
7. Natcha Harnsuthivechakul, Boriboon Chanethanakij & Bovorn Withayachamnankul.(B.E.2555).
Why not people in Chiang Mai call the Emergency Medical Service when needed. Chiang Mai Public
Health System research journal, 6, 268-277.
8. Kittipong Polsane, Pornthip Wachiradilok, Thira Sirisamud & Natawuth Kumnuanrerk.
B.E.2559).The situations and factors which have an effect on the Emergency Medicine Service non-
using in Thailand. Bangkok.
9. Sukanya Dechkhun. (B.E.2551). The related factors to Public Behavior in Emergency Medicine
Service Using under the Emergency Medicine System of the Ministry of Public Health, Nonthaburi
City Municipal, Nonthaburi Province (Thesis of Master of Science-health education field). Graduate
college Kasetsart University.
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
23 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
ผลของการใชโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมในผเขารบการบาบดสารเสพตดชนดยาบา
แบบมสวนรวมคลนกฟาใส โรงพยาบาลทาวงผา จ.นาน
นงครกษ ลานอย,ประภสร จงจตร, วไล อบเชย, นกร พยะ, นงนช อนใจ, สกญญา นนทชย*
บทคดยอ
วจยเชงปฏบตแบบมสวนรวมครงนมวตถประสงคเพอพฒนารปแบบการบาบดสารเสพตดชนด
ยาบาโดยใชโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมในผเขารบการบาบดสารเสพตดชนดยาบาแบบมสวนรวม
ในผทเขารบการบาบดสารเสพตดชนดยาบา 58 คน คดเลอกแบบเจาะจง ระหวางตลาคม2558- สงหาคม
2559 เครองมอทใช 4 ชน คอ แบบประเมนพฤตกรรมสขภาพ,ความพงพอใจแบบบนทกการเยยมบาน
โปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมแบบมสวนรวมการ วจยแบงเปน 3 ระยะไดแก ระยะท 1 ระยะ
เตรยมการ วเคราะหปญหาออกแบบโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมการมสวนรวมภาคเครอขาย
ระยะท 2 ระยะดาเนนการ 1.)ปรบโปรแกรมบทเรยนท 16 เลนเกมสบทบาทสมมตเพอสรางสมพนธภาพ
,แนวปฏบตของครอบครว 2.)สรางภาพพลกวดโอเปนการตนคมอการปรบเปลยนพฤตกรรม 3.)ชองทาง
ชวยเหลอไลนกลมฟาใส 4.)ชมชนสรางกฎระเบยบทกหมบานลงโทษผเสพยาปรบเปนเงนเขาหมบาน
5.)ชมชนจดกฬาปลอดยาเสพตด 6.)งานปกครองสงเสรมอาชพ 7.)เยยมบานรวมกบชมชนอสม/จนท.
เครอขาย บสต.ทาวงผา และระยะท 3 ระยะประเมนผล โดยสถตเชงพรรณนาและ paired t-test ผลลพธม
รปแบบการบาบดสารเสพตดชนดยาบาโดยใชโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมแบบมสวนรวมสงผลให
พฤตกรรมการดแลตนเองดขนอยางมนยสาคญทางสถต(p<0.05) อตราการบาบดสาเรจไมกลบไมเสพซา
หลงจาหนาย 3 เดอนจานวน 55 คนคดเปนรอยละ 94.82 อตราการกลบมาเสพยาซาหลงจาหนาย 3
เดอนจานวน 3 คน คดเปนรอยละ 5.17 จาแนกตามพฤตกรรม ดงน กลมผปวยทใชยาเพอใหไดทางาน
มากขน ไมเหนอย กลบไปใชยาบาจานวน 1 รายรอยละ 4 กลมทอยในทชกชมของยาบา กลบไปใชยาบา 2
ราย รอยละ 15.38 และไมพบกลมทสบบหรหรอดมสราทกลบไปเสพยาบาความพงพอใจตอรปแบบ
โปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมในผเขารบการบาบดสารเสพตดชนดยาบาแบบมสวนรวมของผปวย
รอยละ 97.01 และความพงพอใจของญาต/ครอบครวรอยละ 98.32
คาสาคญ : โปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรม/ผเขารบการบาบดสารเสพตดชนดยาบา/แบบมสวนรวม
*งานยาเสพตด กลมงานเวชปฏบตและครอบครว โรงพยาบาลทาวงผา อาเภอทาวงผา จงหวดนาน
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
24 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
Effected of Participation Model Stage of Change among Amphetamine Used Patient s of Phasai
Clinic, Tha Wang Pha Hospital
Nongrak Lumnoi, Prapatsorn Jongjit, Wilai Oubchoey ,Nugorn Piya , Nongnut Ounjai
And Sukunya Nunchai*
Abstract
The purpose of this participatory action research were to study effected of participation model
stage of change among amphetamine used patient s of Pha Sai Clinic, Tha Wang Pha Hospital.
The participation model stage of change for participants was done in purposive 58 amphetamine used
patients between October 2015 to August 2016. The instruments for data collection were health
behavior assessment, home visit record, satisfaction assessment and the participation model stage of
change. These instruments were compared before and after this participatory action research by Paired
t-test. The research had 3 phase ; The first phase : Pre - research phase for prepare the researcher
and designed the participation model stage of change. The second phase :The implementation phase
; 1) modify lesson 16 to role-playing games to build relationships in family 2) make a flip video
as a behavior change comic 3 ) peer support within line group 4 ) the community creates rules to
punish drug addicts in member of the villages 5) drug-free sports in community 6) career promotion.
7 ) home visiting by the leader of the community. The final phase was monitoring and evaluation
phase. Results : The research found that effected of participation model stage of change among
amphetamine used patients of Pha Sai Clinic, Tha Wang Pha Hospital were self-care behaviors
were statistically significantly (p <0.05). Treatment success rates were not reversed after 3 months
of 55 patients (94.82%), the rate of relapse after 3 months were 3 patients (5.17%). The reason
to drug used return presented one of them used drugs for work more, two of them living in
amphetamines abound. Satisfaction of patients was 9 7 . 0 1 % and the satisfaction of family was
98.32%.
Keywords: Participation Model Stage of Change , Amphetamine Used Patients
*Tha Wang Pha Hospital
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
25 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
บทนา
ตามพรบ.ฟนฟสมรรถภาพผตดยาเสพตด ป 2545 ไดกาหนดใหผทตดยาเสพตดเปนผปวยท
ตองไดรบการฟนฟสมรรถภาพ จากขอมลป 2556 ประเทศไทยมผตดยาเสพตด4,438 คนและตดยาบา
เปนอนดบ 1 คดเปนรอยละ53.70มผปวยทเขาสการบาบดยาบา รอยละ100 (สถาบนบาบดรกษาและ
ฟนฟผตดยาเสพตดแหงชาตบรมราชชนน ปงบ 2555-2559)(1)
การกาหนดแนวทางในการดาเนนงานการฟนฟสมรรถภาพผตดยาเสพตดตองตอบสนองนโยบาย
ของรฐบาลและนโยบายของกระทรวงยตธรรม โดยในป2558 รฐมนตรฯ ไดเนนเรองความรวมมอระหวาง
ประเทศในการสกดกนสารเคม และสารตงตนทใชในการผลตยาเสพตด ไมใหเขาสพนทแหลงผลตยาเสพ
ตด ไมใหเขาสพนทแหลงผลตยาเสพตด ขณะเดยวกนกผลกสรรพกาลงสกดกนไมใหยาเสพตดถกลาเลยง
ไปยงประเทศตางๆ และในป2559 เนนในเรองการแกไขปญหายาเสพตดในหมบานและชมชน โดย
ดาเนนการในทกมาตรการตามสภาพปญหาของแตละพนท และเนนในการมสวนรวมของภาคประชาชน
ในการดาเนนการแกไขปญหาปองกนยาเสพตด ดงนนมาตรการบาบดฟนฟผเสพยาเสพตด จงตองเนน
เรองการประสานงาน การวางแผน เพอใหสอดคลองกบการทางานไมวาจะเปนการปองกนและการแกไข
ปญหา เพอรองรบการดาเนนงานตามแผนยทธศาสตรการปองกนและแกไขปญหายาเสพตด 5 ป ซงการ
ทางานทดจะทาใหหนวยงานทเกยวของสามารถปฏบตงานรวมกนไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล
ดงนนการทางานรวมกนในลกษณะการบรณการเพอใหการแกไขปญหายาเสพตดของระดบชมชนหรอ
ระดบประเทศบรรลเปาสมายอยางเปนรปธรรม(สานกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามยาเสพตด
กระทรวงยตธรรม, 2559)(2)
ตามแนวคดและนโยบายในการทางานการฟนฟสมรรถภาพผใชยาและสารเสพตด นอกจากการ
บาบดฟนฟแลว ยงมงเนนการปองกน การใหโอกาส โดยทางานรวมกบหนวยงาน ป.ป.ส. ของพนทควบค
ไปกบการบงคบใชกฎหมายโดยการปฏบตตามขอตกลงในการเขารบการบาบดฯของทางสถาบน(คลนก
ฟาใส โรงพยาบาลทาวงผา )การทางานโดยมทกภาคสวนเขามารวมทาใหเกดการขบเคลอนแผนการทางาน
เชงคณภาพ เกดความมนคง ยงยน ในดานตางๆดงน 1.) ดานการปองกน การเสรมสรางภมคมกนยาเสพ
ตดกลมเดกและเยาวชน กลมผใชแรงงาน และประชาชนทวไปโดยใหหนวยงานทเกยวของไดนาไปใชตาม
ความเหมาะสม โดยเฉพาะการสรางพนฐานภมคมกนยาเสพตดในเดกปฐมวย วาดวยเรองความสามารถ
ของสมองในการบรหารจดการ 2.) การใหโอกาส การสรางมาตรฐานระบบบาบด โดยมหลกการและวธคด
วา “ผเสพคอผปวย ไมใชผตองหาหรออาชญากร” ทงนเพอลดปรมาณการนาผเสพยาเสพตดเขาส
กระบวนการยตธรรมทางอาญาและใหโอกาสผเสพบาเสพตดไดปรบปรงแกไขสงผดพลาดในชวต สามารถ
กลบเขาสสงคมและใชชวตรวมกบสงคมไดอยางปกตสข รวมทงใหการสนบสนนทนในการประกอบอาชพ
แกผทผานการบาบด 3.)การบงคบใชกฎหมายอยางจรงจง เนนการสกดกนและสารเคมทใชในการผลต
เนนเรงทาลายเครอขายการคายาเสพตด การยดทรพย4.) การทางานแบบบรณการทกภาคสวน5)การ
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
26 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
ทางานเชงคณภาพ บรหารทรพยากร การขบเคลอนแผนไปสปฏบตกจกรรมในชมชน6)ใหประชาชนมสวน
รวม เพราะปญหายาเสพตดเปนปญหาระดบชาต มผลกระทบตอความเดอดรอน ความทกขยากของ
ประชาชน ประชาชนเปนศนยกลางบรณการทง 3 มาตรการ คอ ปราบปราม บาบด และปองกน(สานกงาน
คณะกรรมการปองกนและปราบปรามยาเสพตด กระทรวงยตธรรม,2559)(2)
จากขอมลผมารบบรการคลนกฟาใสโรงพยาบาลทาวงผาพบวาป 2556 มผตดสารเสพตดชนด
ยาบาเขารบการบาบด 148 ราย อตราความสาเรจรอยละ 75.67 ป 2557 มผตดสารเสพตดชนดยาบาเขา
รบการบาบดจานวน169 ราย อตราความสาเรจรอยละ 89.94 และป2558มผตดสารเสพตดชนดยาบา
เขารบการบาบดจานวน 131 รายอตราความสาเรจรอยละ 90 แตยงพบการกลบไปเสพยาซาหลงจาหนาย
3 เดอน ป2556 จานวน36 ราย คดเปนรอยละ 24.32,ป 2557 จานวน 17 รายคดเปนรอยละ 10.05
และป 2558 จานวน13 รายคดเปนรอยละ 9.92 จากพฤตกรรมของผปวยไดแกการใชยาเพอใหทางาน
มากขนไมเหนอย25 รายผทตดสรา,บหรใชสารเสพตดและกลมขาดนดไมมรถมาบาบด20 รายอยในพนท
ทยาบาชกชม13 ราย และพบครอบครว ชมชนไมใหความใสใจตลอดจนการดแลตอเนองยงไมเปนรปแบบ
ท ชดเจน ดงนนดงนนผวจยจงไดพฒนารปแบบการบาบดโดยใชรปแบบกระบวนการปรบเปลยน
พฤตกรรมผเขารบการบาบดสารเสพตดชนดยาบาแบบมสวนรวม เพราะชมชนยอมเหนปญหาของคนใน
ชมชนไดดกวา พรอมดงศกยภาพของชมชนรวมวเคราะหปญหาและมสวนรวมในการดาเนนงานเพอชวย
ใหเกดการดแลตอเนองในชมชนอยางมประสทธภาพตอไป เพอศกษารปแบบการบาบดสารเสพตดชนด
ยาบาโดยใชโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมในผเขารบการบาบดสารเสพตดชนดยาบาแบบมสวนรวม
วธและวธการดาเนนการวจย
รปแบบการวจย: วจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวม (Participatory Action research)
ประชากรและกลมตวอยาง
ประชากร: ผทตดสารเสพตดทเขารบการบาบดทคลนกฟาใสโรงพยาบาลทาวงผาอาเภอทาวงผา
จงหวดนานในชวงเดอน ตลาคม 2558- สงหาคม 2559
กลมตวอยาง :
กลมตวอยางมการคดเลอกโดยวธการเฉพาะเจาะจง(Purposive sampling) ในกลมผทใชสารเสพ
ตดชนดยาบา และสมครใจเขารบการบาบด จานวน 58 คน
ระยะเวลาในการดาเนนการวจย ระหวางเดอน ตลาคม2558- สงหาคม2559
เครองมอทใชในงานวจย
เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสมภาษณ และแบบประเมน 5 ชน ไดแก
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
27 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
1) รปแบบโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพซงไดประยกตใชทฤษฏระบบการพยาบาล
ระบบการสนบสนนและใหความรของโอเรม (สมจต หนเจรญกล,2534)(3) และ Bandura
(Bandura,1986)4 ในการปรบเปลยนพฤตกรรมของตนเองรวมกบการประยกตใหชมชนมสวน
รวมในการดาเนนงาน
2) แบบประเภทการคดกรอง(บคก.v2)เปนการประเมนเพอจดกลมผทเขารบการบาบดสารเสพตด
ไดแก กลมผใช กลมผเสพและกลมผตด และใหบรการชวยเหลอตามระดบของกลม
3) แบบประเมนความพงพอใจเปนการประเมนความพงพอใจของผเขารบการบาบดสารเสพตด
ผปกครองและชมชน โดยผวจยไดออกแบบจากทมสหสาขาวชาชพ รพ. ทาวงผา และไดรบ
คาปรกษาจาก ผทรงคณวฒ จานวน 3ทานหลงจากนนนาไปใชประเมนผเขารบการบาบดและปรบ
ใชใหเหมาะสม
4) แบบบนทกเวชระเบยนเปนการบนทกขอมลผเขารบการบาบด
5) บนทกการเยยมบานมการสรางแบบบนทกการเยยมบานตามหลก INHOMESSSและประยกตให
เหมาะสมกบ รพ.ทาวงผา
การเกบรวบรวมขอมลและการวเคราะหขอมล
เกบรวบรวมขอมลในกลมตวอยาง และวเคราะหขอมลโดยใชสถตเชงพรรณนา คดเปนคาเฉลย
และรอยละ และเปรยบเทยบกอนและหลงการใชโปรแกรมฯ โดยใชสถต paired t-test
การดาเนนการวจย แบงเปน 3 ระยะ ดงน
ระยะท 1 ระยะเตรยมการวจยเดอนตลาคม 2558 เปนการวเคราะหปญหาและออกแบบ
โปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมการมสวนรวมภาคเครอขายโดยจดประชมผทมสวนเกยวของไดแกเจา
หนาเครอขายบสต.ทาวงผา ผนาชมชน ตวแทน อปท. ผดแล ผปกครองผปวย อสม.และทมสหสาขา
วชาชพรวมวเคราะหปญหาและออกแบบโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมการบาบดสารเสพตดชนด
ยาบาแบบมสวนรวมทกขนตอนไดแก
1.วเคราะหปญหาและสาเหตของการเสพยาบาของผปวยจากกลมตวอยางจานวน 58คนและแบงออกได
เปน 3 กลม ดงแสดงในตารางท 1
ตารางท 1 ตารางแสดงประเภทผปวยทมปญหาดานพฤตกรรม
กลม
ท
ประเภทผปวย จานวน
(คน)
1 กลมมปญหาพฤตกรรมใชยาเพอการทางานใหไดงานมากขน 25
2 กลมทมพฤตกรรมใชตวกระตน คอ ดมสรา และสบบหร 20
3 กลมทอยในพนทมยาบาชกชม 13
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
28 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
2. วางแผนการดาเนนการแกไขปญหาไดแก
- วางแผนจดกจกรรมตามผลการวเคราะหรายกลมจานวน 3 กลมใหเหมาะสม
- วางแผนการจดการแกปญหาแบบมสวนรวมรายกรณ เชน ขาดนด ไมมผดแล
- วางแผนการสอสารขอรบคาปรกษา ขอรบความชวยเหลอ
- วางแผนการสนบสนนทางสงคม
- วางแผนการตดตามประเมนผลและแกปญหาตอเนอง
3. มอบหมายหนาทใหผทเกยวของ (สหสาขาวชาชพ) ตามสภาพปญหารายบคล เชนการพจารณาการสง
ตอ ไดแก ดานจตเวช ดานการปองกนโรคตดตอทางเพศสมพนธ และสงพบแพทยหรอเภสชกรเรองการ
ใชยาทดแทนเพอใหไดทางานในทางทไมถกตองเพอประเมนการวางแผนการดแลตอไป
ระยะท 2 ระยะดาเนนการวจยระหวางเดอนพฤศจกายน 2558– สงหาคม 2559เปนการนาปญหาทพบ
จากระยะท 1 มาออกแบบโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมแบบมสวนรวม ดงน
1. จดกจกรรมใหเหมาะสม 3 กลมจากผลการวเคราะหปญหาและสาเหตของการเสพยาบา ไดแก
กลมท 1 คอกลมใชยาบาเพอชวยใหทางานไดมากขน
- จด Focus group ในกลมยอยเพอใหเกดการแลกเปลยนเรยนรโดยกระบวนการกลมจาก
บคคลตนแบบ
- จดอบรมเรองยาบาและผลกระทบดานตางๆทงทานดานสขภาพ เศรษฐกจและสงคม
- แนะนาชองทางการสอสารระหวางกลมผปวยและทมสหสาขาวชาชพและเครอขายทาง
โทรศพทและทางไลนกลม “บสต.ทาวงผา”
กลมท2 คอกลมทใชปจจยกระตนใหใชยาเสพตดเชน สรา บหร
- ใหความรเพมจากในบทเรยนโดยการเปดวดโอการตน ทเปนจดสนใจเพอใหเกดความ
ตระหนกตอการรบรถง ตวกระตนนอก และตวกระตนภายใน โดยเฉพาะบหรและสรา ท
เปนตวกระตนภายนอก ทาใหผปวยกลบไปเสพได นอกจากนการทดลองจบคทาบทบาท
สมมต เรองการมทกษะการปฏเสธตอการเชญชวนของเพอนในทางทไมถกตอง การ
ประสานผนาชมชนเรองการเดนทางของผมาเขารบการบาบดไมสะดวกโดยแจงวนทตอง
เขารบการบาบดใหรถประจาหมบานรบทราบเปนรายกรณหรอใชการบาบดแบบเพอนชวย
เพอน “self-Health Group”
กลมท 3คอ กลมทอยในพนทชกชม โดยสะทอนขอมลใหผนาชมชนรบทราบถงพนทความชก
ของสารเสพตดสะทอนขอมลการมมาตรการหมบานมผลอยางไรตอ การลดจานวนลงของ
ผปวยทตดสารเสพตดในชมชน
2. การเพมทกษะการปฏเสธในรายกรณเพอสรางความมนใจในตวผปวยเองวามความสามารถ
เพยงพอ (self-efficacy) ตอการมทกษะการปฏเสธเมอมสงเราหรอมากระตนใหกลบไปใชยา
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
29 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
มอบสมดประจาตวและนดหมายเขารบการบาบดตามโปรแกรมการบทเรยนในการปรบเปลยน
พฤตกรรมของ ซงมทงหมด 16 บท ดงแสดงในตารางท 2
ตารางท 2 แสดงเนอของบทเรยนการปรบเปลยนพฤตกรรมโรงพยาบาลทาวงผา จงหวดนาน
บทท ประเดนเนอหา การมสวนรวมของครอบครว/ชมชน
1 ความรเรองยาบาและผลกระทบตอสมอง
รางกายและจตใจ
ใหผปกครองมารวมรบฟงความรเรอง
ยาบา
2 ความคด อารมณและพฤตกรรม การ
เปลยนแปลงนมผลตอการกระบวนการเลก
เสพยาอยางไร
- พฤตกรรมเสพตด
- การวเคราะหความคด อารมณและ
พฤตกรรม
- การเลกยาเสพตด/ สรา
- ความรนแรงของการเสพยาเสพตด
- ผลของการเสพยาเสพตดตอการ
ทางาน การเรยน
- อบตเหตบนทองถนน
- การสญเสยทางเศรษฐกจ
ใหผปกครองมารวมรบฟงและมสวนรวม
ในกระบวนการ
4 การวเคราะหตวกระตน
- ตวกระตนภายใน
- ตวกระตนภายนอก
- แนวทางการจดการกบความเสยง
ใหผปกครองมารวมรบฟงและมสวนรวม
ในกระบวนการ
5 ทกษะการแกไขปญหาอยางเปนระบบ
- ขนตอนการแกไขปญหาอยางเปน
ระบบ
ใหผปกครองมารวมรบฟงและมสวนรวม
ในกระบวนการ
6 การหลกเลยงการหวนกลบไปเสพยา
สงยดเหนยว ตารางการเลกยา
ใหผปกครองมารวมรบฟงและมสวนรวม
ในกระบวนการ
7
การจดการ ตวกระตน
การแยกแยะตวกระตน
การหลกเลยงการเผชญตวกระตน
วงจรการใชยา
วธหยดความคด
ใหผปกครองมารวมรบฟงและมสวนรวม
ในกระบวนการ
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
30 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
บทท ประเดนเนอหา การมสวนรวมของครอบครว/ชมชน
8 ปญหาทพบบอย
สถานการณทเปนปญหาของผรบบรการ
ขอโตแยงตางๆเกยวกบแอลกอฮอล
ปญหาทพบบอยๆในการเลกยาระยะ
เรมตน
ใหผปกครองมารวมรบฟงและมสวนรวม
ในกระบวนการ
9 ทกษะปฏเสธ
หลกการปฏเสธ
ใหผปกครองมารวมรบฟงและมสวนรวม
ในกระบวนการ
10 ความเชอทถกตองและทศนคตทรวมมอใน
การเลกยา
การสรางความเชอทถกตองและทศนคตทด
ตอการบาบดรกษา
ใหผปกครองมารวมรบฟงและมสวนรวม
ในกระบวนการ
11 พรบ ฟนฟสมรรถภาพผตดยาเสพตด ใหผปกครองมารวมรบฟงและมสวนรวม
ในกระบวนการ
12 สงยดเหนยวทางจตใจ ใหผปกครองมารวมรบฟงและมสวนรวม
ในกระบวนการ
13 เคลดลบในการเลกยาใหสาเรจ ใหผปกครองมารวมรบฟงและมสวนรวม
ในกระบวนการ
14 การสรางความไววางใจ ใหผปกครองมารวมรบฟงและมสวนรวม
ในกระบวนการ
15 การหาเพอนใหม ใหผปกครองมารวมรบฟงและมสวนรวม
ในกระบวนการ
16 เปาหมายและคณคาของชวต
การสนบสนนจากครอบครวและชมชน
ประโยชนของการมสวนรวมของครอบครว
ใหผปกครองมารวมรบฟงและมสวนรวม
ในกระบวนการ
โดยมตารางการนดหมายเขารบการบาบด และหลงจบบทเรยนในแตละบทเจาหนาทผ
บาบดจะทาการประเมน Stage of change ของผปวยทกครงวาอยในระดบใดและพจารณาใหเรยน
ในบทเดมซาไดหลายๆครงถาผปวยยงไมสามารถปรบเปลยนพฤตกรรมในเรองนนๆได
3. สรางภาพพลกวดโอเปนการตนคมอการปรบเปลยนพฤตกรรม
4. จดทาชองทางการสอสารเพอเปนชองทางในการดแลชวยเหลอผปวยของทมสหสาขาวชาชพโดยตง
ไลนกลม “บสต.ทาวงผา”และตงไลนกลมเพอแลกเปลยนเรยนรภายในกลมรวมถงการขอรบ
คาปรกษาและความชวยเหลอจากทมสหสาขาวชาชพของกลมเปาหมายและผดแลชอไลนกลม
“เพอนชวยเพอน”
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
31 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
5. การสนบสนนทางสงคม เชน อบต.จดรถรบสงกรณบานไกลไมมรถ จดอบรมฝกทกษะอาชพใหใน
รายทวางงาน ชมชนตงมาตรการหมบานถาครอบครวไหนทมผเกยวของกบยาเสพตดจะถกตด
สทธไมไหเขารวมกจกรรมของหมบานทกอยาง และถกปรบเงนเขาหมบานคนละ5000-20,000
บาท เปนตน การสนบสนนการสอสาร การขอรบคาปรกษา ความชวยเหลอ
6. ชมชนมสวนรวมในการบรหารจดการนดสาหรบผปวย โดย ใชแนวทาง “ทางเดยวกนไปดวยกน”
แจงประชากรในหมบานกรณทเขามารบบรการทโรงพยาบาลทาวงผาใหรอรบและสงผปวยทเขา
รบการบาบดทกๆครง
7. ชมชนจดกฬาปลอดยาเสพตด
8. งานปกครองสงเสรมอาชพ
9. เยยมบานรวมกบชมชนอสม/จนท.เครอขาย บสต.
ระยะท 3 ระยะประเมนผลลพธ เดอนกนยายน 2559
- พฤตกรรมการดแลตนเองของผปวยใชสถต paired T –test
- ความพงพอใจ อตราการไมกลบไปเสพซาหลงการจาหนาย 3 เดอนใชสถตเชงพรรณนารอยละ
การวจยไดทาการศกษาในการดแลตนเองของผปวย 3 เรองไดแก
1. พฤตกรรมการดแลตนเองของผปวย
2. ผลการใชโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมในผเขารบการบาบดสารเสพตดชนดยาบาแบบม
สวนรวม
3. ความพงพอใจของผปวยและผดแลตอโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมแบบมสวนรวม
ผลการวจย
จากการนารปแบบโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมบาบดสารเสพตดชนดยาบาแบบมสวนรวม
มาใชพบวาผลลพธทางคลนกดขน ดงแสดงในตารางท 3 – 7 ดงน
ตารางท 3 ตารางแสดงผลการประเมนพฤตกรรมการดแลตนเองดานการปรบเปลยนพฤตกรรมการเสพ
ยาบาของผปวย (n=58)
คาคะแนนเฉลยกอนดาเนนการ คาคะแนนเฉลยกอน
ดาเนนการ
คา t. P- Value
6.13 9.36 -15.85 P<0.05
จากตารางจะเหนวาผปวยมการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพภายหลงเขารวมโปรแกรมการ
ปรบเปลยนพฤตกรรมบาบดสารเสพตดชนดยาบาแบบมสวนรวมสงกวากอนดาเนนการอยางมนยสาคญ
ทางสถต
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
32 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
ตารางท 4 ตารางแสดงผลของการใชโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมในผเขารบการบาบดสาร
เสพตดชนดยาบาแบบมสวนรวม
รายการ กอนดาเนนการ(N=131) หลงดาเนนการ(N=58)
จานวน รอยละ จานวน รอยละ
การบาบดสาเรจไมกลบไปเสพ
ซาหลงจาหนาย 3 เดอน
118 90 55 94.82
การกลบไปเสพซาหลงจาหนาย3
เดอน
13 9.92 3 5.17
จากตารางจะเหนวาหลงจากผปวยเขารวมโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพในการ
บาบดสารเสพตดชนดยาบาแบบมสวนรวมผปวยสามารถบาบดสารเสพตดยาบาสาเรจและไมกลบไปเสพ
ซาหลงการจาหนายไดรอยละ 94.82 และผานเกณฑมาตรฐานของกระทรวงสาธารณสขทกาหนดใหตอง
มากกวารอยละ 92 และมอตราการกลบไปเสพซาหลงการจาหนาย 3 เดอนรอยละ5.17 และเมอ
เปรยบเทยบกบผลการดาเนนของคลนกฟาใสในรอบปทผานมาพบวาอตราการบาบดสาเรจไมกลบไปเสพ
ซาใน 3 เดอนหลงจาหนายรอยละ 90 และมอตราการกลบไปเสพซาหลงการจาหนาย 3 เดอนรอยละ
9.92 จะเหนไดวาการใชรปแบบโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพในการบาบดสารเสพตดชนด
ยาบาแบบมสวนรวมชวยเพมประสทธภาพในการบาบดผเสพสารเสพตดยาบาใหประสบผลสาเรจไดด
ยงขน
ตารางท 5 ตารางแสดงความพงพอใจของผปวยตอรปแบบโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมในผเขารบ
การบาบดสารเสพตดชนดยาบาแบบมสวนรวม(n=58 )
พงพอใจของผปวยตอการใชโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมในผเขารบการ
บาบดสารเสพตดชนดยาบาแบบมสวนรวม
กอนดาเนนการ
( รอยละ )
หลงดาเนนการ
(รอยละ )
72.06 97.01
จากตารางจะเหนผปวยมความพงพอใจตอรปแบบโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมในผเขารบ
การบาบดสารเสพตดชนดยาบาแบบมสวนรวมเพมขนภายหลงเขารวมดาเนนการเนองจากไดรบการสนบส
นนและสงเสรมทดจากครอบครวชมชนและทมสหสาขาวชาชพจนทาใหสามารถบาบดสารยาบาสาเรจทาให
สมารถกลบมาใชชวตในสงคมไดอยางปกตสขนอกจากนยงพบวาผปวยทเขารวมโปรแกรมและมปญหาการ
เดนทาง สามารถเขารวมโปรแกรมฯอยางตอเนองและลดคาใชจายในการเดนทาง
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
33 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
ตารางท 6 ตารางแสดงความพงพอใจของผปกครอง/ผดแลตอรปแบบโปรแกรมการปรบเปลยน
พฤตกรรมในผเขารบการบาบดสารเสพตดชนดยาบาแบบมสวนรวม(n=58 )
พงพอใจของผปกครอง/ผดแลตอรปแบบโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมในผเขารบการ
บาบดสารเสพตดชนดยาบาแบบมสวนรวม
กอนดาเนนการ
( รอยละ )
หลงดาเนนการ
(รอยละ )
65.04 98.32
จากตารางจะเหนผปกครอง/ผดแลผปวยมความพงพอใจตอรปแบบโปรแกรมการปรบเปลยน
พฤตกรรมในผเขารบการบาบดสารเสพตดชนดยาบาแบบมสวนรวมเพมขนภายหลงเขารวมดาเนนการ
เนองจากไดเหนถงภาพของความรวมมอของทมงานผใหการบาบด ทมสหสาขาวชาชพรวมถงภาค
เครอขายทใหการสนบสนนและสงเสรมทกษะชวตตางๆตลอดจนทมงานใหความสาคญใหครอบครวไดเขา
รวมในกระบวนการบาบดจงทาใหเกดความเขาใจถงสาเหตและปจจยทสงเสรมใหผปวยเสพยาและยง
ไดรบความรเรองยาบา ผลกระทบและการวเคราะหพฤตกรรมตางๆจนทาใหสามารถดแลและชวยเหลอให
ผปวยบาบดสารยาบาไดสาเรจ ทาใหครอบครวกลบมามความสขได
ตารางท 7 ตารางแสดงความพงพอใจของตวแทนผนาชมชนและตวแทนภาคเครอขายตอรปแบบ
โปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมในผเขารบการบาบดสารเสพตดชนดยาบาแบบมสวนรวม(n= 30 )
พงพอใจของตวแทนชมชนและภาคเครอขายตอรปแบบโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมใน
ผเขารบการบาบดสารเสพตดชนดยาบาแบบมสวนรวม
กอนดาเนนการ
( รอยละ )
หลงดาเนนการ
(รอยละ )
80 93.69
จากตารางจะเหนตวแทนชมชนและภาคเครอขายมความพงพอใจตอรปแบบโปรแกรมการ
ปรบเปลยนพฤตกรรมในผเขารบการบาบดสารเสพตดชนดยาบาแบบมสวนรวมเพมขนภายหลงการ
ดาเนนงาน เนองจากไดเหนถงภาพของความรวมมอของทมงานผใหการบาบด ทมสหสาขาวชาชพ
ตลอดจนทมงานใหความสาคญกบชมชนและภาคเครอขาย จนทาใหสามารถดแลและชวยเหลอใหผปวย
บาบดสารยาบาไดสาเรจ ทาใหครอบครวกลบมามความสขไดและไดคนคนดกลบสสงคมเปนการปองกน
ปญหาสงคมในระยะยาวไดดวย
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
34 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
วจารณและสรปผล
ดานระบบบรการ
1. ไดรปแบบโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมการใชสารเสพตดชนดยาบาแบบมสวนรวม
ไดสรางทมงานเครอขายสต.ทาวงผา
2. ชมชนและภาคเครอขายมความพงพอใจตอการใชรปแบบโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรม
ในผเขารบการบาบดสารเสพตดชนดยาบาแบบมสวนรวมรอยละ 93.69
3. พงพอใจของผปกครอบ 98.32
ดานคณภาพการบรการ
1.อตราการบาบดสาเรจไมกลบไปเสพซาหลงจาหนาย3 เดอน จานวน 55 คน คดเปนรอยละ
94.82
2. อตราการกลบไปเสพซาหลงจาหนาย 3 เดอนจานวน 3 คน คดเปนรอยละ 5.18
ดานผปวย
1.ผปวยมคาคะแนนเฉลยพฤตกรรมสขภาพภายหลงการไดเขาโปรแกรมปรบเปลยนพฤตกรรม
แบบมสวนรวมของชมชนสงกวากอนใหเขาบาบดอยางมนยสาคญทางสถต(p<0.05)
2. ผปวยมความพงพอใจตอการใชรปแบบโปรแกรมปรบเปลยนพฤตกรรมในการบาบดใชสารเสพตด
ชนดยาบาหลงการดาเนนการมากกวากอนดาเนนการโดยกอนดาเนนการมระดบความพงพอใจรอยละ
72.06 หลงดาเนนการระดบความพงพอใจรอยละ 97.01
จากการศกษาในครงนพบวาภายหลงการใชโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมการใชสารเสพตด
ชนดยาบาแบบมสวนรวมไดประยกตใชทฤษฎระบบทางการพยาบาลการสนบสนนและใหความรเจาของ
ทฤษฎชอโอเรม(สมจต หนเจรญกล,2534)(3) และBandura (Bandura,1986)(4)ในกระบวนการ
ปรบเปลยนพฤตกรรมตนบนความคาดหวงประสทธผลของตวผปวย แตหากขาดความมนใจใน
ประสทธผลตนเองในการปฏบตกไมสามารถจงใจใหเขาทาไดเปนระยะเวลา 10 เดอน กลมตวอยางมการ
ปรบเปลยนพฤตกรรมการดแลตนเองในเรองการไมใชยาเสพตดชนดยาบาดกวากอนดาเนนการอยางม
นยสาคญทางสถต (p<0.05) จากการไดรบกจกรรม การประเมนปญหาและวางแผนการดแลจากทม
สาขาวชาชพรวมกบชมชน/ผปกครอง/ผดแลในรายกลมหรอรายกรณ การไดรบแรงจงใจในการ
ปรบเปลยนพฤตกรรมการจดกจกรรมมการแลกเปลยนเรยนรจากสมาชกในกลมและบคคลตนแบบทม
พฤตกรรมดขนเปนลาดบ การไดทบทวนความรในการดแลตนเองจากคมอทใชเปนบทเรยนเพอการ
บาบด หรอแผนพบ/เอกสารทแจกใหเพมเตมจากบทเรยน การเปดคลปวดโอในรปแบบภาพการตน
การไดพบแพทย เภสชกร หรอนกจตวทยา พยาบาลงานรบผดชอบโรคตดตอทางเพศสมพนธ การใช
กระบวนการการบาบดผตดยาและสารเสพตด “Harm Reduction ตามความเหมาะสมในบรบททมอย
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
35 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
การกระตนเตอนทางโทรศพทเมอขาดนด หรอการมทมเพอนหมบานเดยวกนชวยเหลอกนเมอไมมรถมา
เขารบการบาบด ตลอดจนถงการแจงในไลนกลม”บสต.ทาวงผา”เพอออกเยยมบานรวมกน ในรายท
ตดตามหรอขาดนดเพอคนหาปญหาหรอหาแนวทางชวยเหลอ โดยเฉพาะอาชพโดยมการประสาน
หนวยงานปกครองอาเภอจะทาหนาทจดหางานใหหลงการบาบดครบในรายทตองการอาชพเพอใหการ
ดแลการปรบเปลยนพฤตกรรมการใชสารเสพตดชนดยาบาแบบมสวนรวมเปนไปอยางครอบคลม และม
ประสทธภาพ
จากการเปลยนแปลงดงกลาวแมนวาจะเปนชวงหนงทไดทาการวจยและพบวาไดผลดจากการเกด
ความรวมมอของกลมตวอยาง ญาตชมชน ภาคเครอขายตงแตการประเมนปญหารวมกนกบทมสาขา
วชาชพชวยใหการประเมนปญหามความครอบคลม การวางแผนการดแลรวมกน การทไดรถงปญหาไม
วาจะระหวางบาบดหรอเวลาตดตามออกเยยมบานชวยใหเหนสภาพปญหาทแทจรงของผปวยการท
ครอบครวชมชนเขามามสวนรวมในการดแลชวยสนบสนนกลมตวอยางในครงนไมวาจะเปนดานกาลงใจ
การเปดโอกาสใหมบทบาทหรอสวนรวมในชมชน แมนกระทงการทากจกรรมกลมทกลมตวอยาง
แลกเปลยนเรยนรใหกาลงซงกนและกนทาใหเกดแรงจงใจในการเขารบการบาบด และการตดตามโดยวธ
โทรศพททาใหกลมตวอยางมกาลงใจในการปฏบตอยางเหมาะสมอยางตอเนอง พบวาผทตดสารเสพตด
ชนดยาบาทเขารวมการทดลองการใชโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมในครงน มคะแนนเฉลย
พฤตกรรมการดแลตนเองพรอมกบปรบพฤตกรรมไปในตวหลงการทดลองสงกวากอนการทดลองอยางม
นยสาคญทางสถต (P <0.05)
การเปลยนแปลงพฤตกรรมการดแลตนเองสงผลใหการไมกลบไปเสพซาหลงการจาหนาย 3 เดอน
ดขนกวาเดม จากทกษะการปฏบตตวอยางเหมาะสมและมกาลงใจอยางเพยงพอ(สปรยา ตนสกล
,2007) พบวาผปวยทตดสารเสพตดชนดยาบาทเขาโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมสามารถปรบ
พฤตกรรมตวเองได โดยหลงจากบาบดครบไมกลบไปเสพยาซาลดลงอยางมนยสาคญทางสถต (P-value
<0.05)
การใชโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมในผเขารบการบาบดสารเสพตดชนดยาบาแบบมสวน
รวมในการวเคราะหและการแบงทากลม แบบกลมหรอแบบรายกรณ ตามความเหมาะสมชวยใหแกไข
ปญหาไดตรงประเดนและการใหญาต/ชมชน หรอการใชโทรศพทเ พอตดตามเขาชวยในการ
ตดตอสอสาร ทาใหกลมทดลองดงกลาวไดปรบเปลยนพฤตกรรมไดดขนและยงสามารถคนหาศกยภาพ
ของชมชนและกระตนใหเกดการมสวนรวมในการจดการปญหาและความตองการของผปวยและ
ผปกครอง/ผดแล โดยมโปรแกรมปรบเปลยนพฤตกรรมในผเขารบการบาบดสารเสพตดชนดยาบาแบบ
มสวนรวมทจะชวยใหปญหาของผปวยตดสารเสพตดชนดยาบาไดรบการแกไขอยางเหมาะสม
ขอเสนอแนะเพอการนาผลการวจยไปใชประโยชน.สาหรบองคกร/หนวยงานระดบตน
ทางโรงพยาบาลควรสนบสนนใหใชโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมแบบมสวนรวมในการ
ดแลผปวยกลมอนทตองการการดแลอยางตอเนองเชน ผปวยโรคจตเวช ผปวยโรคความดนโลหตสง
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
36 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
ผปวยวณโรค ผปวยเบาหวาน ผปวย HIV.รวมถงการขยายผลการดแลตอเนองไปยง รพ.สต.ใน
เครอขายอาเภอทาวงผา
ขอเสนอแนะในการทาวจยครงตอไป
ควรศกษาถงประสทธผลของการใชโปรแกรมการปรบเปลยนพฤตกรรมในผเขารบการบาบดสาร
เสพตดชนดยาบาแบบมสวนรวมในมตอนๆเพมเตม เชน มตดานคาใชจาย และมตดานสขภาพจต เพอ
เปนแนวทางในการพฒนาคณภาพบรการตอไป
บทเรยนทไดรบ
การมสวนรวมของชมชนในการดแลชวยเหลอผเขารบการบาบดสารยาบาโดยมรปแบบโปรแกรม
ในการปรบเปลยนพฤตกรรมทเหมาะสมชวยใหผปวยตระหนกถงคณคาของตนเองมกาลงใจเขารบการ
บาบดจนประสบความสาเรจมทกษะชวตทเหมาะสมจงไมหนกลบไปเสพซาอก
ปจจยแหงความสาเรจ
ทมมความมงมนในการแกปญหาผปวย ตงใจทางาน มการพฒนาตนเองและวเคราะหปญหาหนา
งานอยางตอเนองโดยยดตามมาตรฐานวชาชพรวมถงการมสวนรวมของครอบครว ชมชน ทมสหสาขา
วชาชพ และภาคเครอขายทเกยวของทกภาคสวน
กตตกรรมประกาศ
การว จยครง น สา เรจลงดวยด ดวยการได รบการสนบสนนและคาปรกษาแนะนาจาก
ผทรงคณวฒหลายทานขอขอบคณขอบคณ ผอานวยการโรงพยาบาลทาวงผา หวหนางาน คณอานวยทได
ใหคาแนะนาตางๆทเปนประโยชนตอการดาเนนงานและใหความชวยเหลอสนบสนนดวยดตลอดมา
ขอขอบคณทมงาน บสต. เครอขายอาเภอทาวงผาและผทเกยวของทกทานทไดรวมดาเนนกจกรรม และ
ขอขอบคณผเขารวมงานวจยจนทาใหการดาเนนงานครงนสาเรจลลวงลงดวยด
เอกสารอางอง
1. สถาบนบาบดรกษาและฟนฟผตดยาเสพตดแหงชาตบรมราชชนน. จานวนและรอยละของผปวย
ยาเสพตดทงหมด ปงบประมาณ 2555-2559.(อนเตอรเนต). เขาถงเมอวนท 25 ตลาคม
2559 เขาถงไดจาก
http://thanyarak.go.th/thai/index.php?option=com_content&task=view&id=2362&Itemid
=61
2. สานกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามยาเสพตด กระทรวงยตธรรม. วารสารสานกงาน
ป.ป.ส. (2559). 32(3)
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
37 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
3. สมจต หนเจรญกล. ทฤษฎการพยาบาลโอเรมการดแลตนเองศาสตรและศลปะทางการพยาบาล.
กรงเทพมหานคร : สานกพมพเมคจากด. 2534 (หนา 1-48).
4. Bandura, A . Social Foundations of Though and Action : A Social Cognitive Theory.
Englewood Cliffs, N.J.: Prentice-Hall.1986.
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
38 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
การศกษาความรและการกระทาผดวนยของขาราชการสานกงานสาธารณสขจงหวดนาน
สนยพร ถจนทร*
บทคดยอ
เพอศกษาความรเกยวกบวนย จรยธรรม และสาเหตการกระทาผดวนย และการรกษาวนย
ของขาราชการ สานกงานสาธารณสขจงหวดนาน วธการศกษา เปนการศกษาแบบสารวจ (Exploratory
study) ในกลมขาราชการสงกดสานกงานสาธารณสขจงหวดนาน จานวนทงสน 529 คน และเครองมอทใช
เปนแบบสอบถาม ประกอบดวย ขอมลสวนบคคล ความรเกยวกบวนยขาราชการตามพระราชบญญต
ระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 การกระทาผดวนยของขาราชการในหนวยงาน ปจจยทมผลตอการ
กระทาผดวนยขาราชการ ความรเกยวกบจรยธรรมขาราชการพลเรอน และขอคดเหนขอเสนอแนะเกยวกบ
การปองกนการกระทาผดวนยและการรกษา วนยของขาราชการสานกงานสาธารณสขจงหวดนาน
ผลการศกษา พบวาขาราชการมความรเกยวกบวนยขาราชการอยในระดบปานกลาง คอนขางตา มการ
กระทาผดวนยของขาราชการในหนวยงานสงกดสานกงานสาธารณสขจงหวดนาน ในภาพรวมอยในระดบ
ปานกลาง และพบวาปจจยทมผลตอการกระทาผดวนยและเปนสาเหตโดยตรงไดแก การมรายไดไมพอ
รายจายหรอมภาระหนสน พฤตกรรมเลนการพนน เทยวเตรใชจาย ฟมเฟอย หรออบายมขตาง การไมให
ความสาคญตอวนยขาราชการ การขาดความรความเขาใจในกฎหมาย และระเบยบเกยวกบการกระทาผด
วนย ผบงคบบญชาปลอยปละละเลย การขาดขวญกาลงใจ การมโอกาส เอ อตอการกระทาผด กฎหมาย
และระเบยบในการปฏบตงานลาสมยและมรายละเอยดซบซอน และการดาเนนการทางวนยไมเครงครด
ขอเสนอแนะ : การปองกนการกระทาผดวนยและการรกษาวนยของขาราชการสานกงานสาธารณสขจงหวด
นาน ไดแก 1.) การพฒนาขาราชการ โดยการปลกจตสานกเพอใหเปนขาราชการทดมความประพฤตทด
ปรบทศนคตของขาราชการใหตระหนกถงความสาคญของวนยขาราชการ เสรมสรางความรและเขาใจ
กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบทเกยวกบวนยและทใชในการปฏบตงาน สงเสรมการมวนยในตนเองในการ
ปฏบตตนอยในกรอบวนยขาราชการและการดารงชวตอยางพอเพยง 2.) การปฏบตหนาทของ
ผบงคบบญชา โดยการปฏบตตนเปนแบบอยางทดในการรกษาวนย อบรมชแจงใหขาราชการเขาใจ
กฎหมาย และบทบาทภาระหนาทของตน ปกครองบงคบบญชาและพจารณาความดความชอบดวยความ
เปนธรรม ยกยองสงเสรมผรกษาวนย และกวดขนการรกษาวนยอยเสมอ รวมทงดาเนนการทางวนยดวย
ความยตธรรมอยางเสมอภาค 3.) การบรหารงานของสวนราชการ โดยจดใหมการตรวจสอบการรกษาวนย
ประชาสมพนธใหสงคมชวยตรวจสอบการปฏบตหนาทและพฤตกรรมของขาราชการ เสนอแนะหนวยงาน
ทเกยวของใหมการปรบปรงกฎหมาย ระเบยบ และขอบงคบทางวนยใหเหมาะสมกบสภาพปจจบน
ตลอดจน การจดสวสดการใหสอดคลองกบความจาเปนของขาราชการ
คาสาคญ : การกระทาผดวนย, ขาราชการสานกงานสาธารณสขจงหวดนาน
*กลมงานนตการ สานกงานสาธารณสขจงหวดนาน
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
39 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
Knowledge and the Violations of Disciplines of official in Nan Provincial Public Health Office
Suneeporn Theechan, LL.B.*
Abstract
The purposes of this study was to investigate the knowledge of ethical discipline and
cause of disciplinary offenses. To study the basic principles of official in Nan Provincial Public Health
Office. As well as finding ways to prevent the wrongdoing of the official in Nan Provincial Public
Health Office. Use survey methodology. Population in the study was the government official in Nan
Provincial Public Health Office. A total of 529 questionnaires were used to collect data. The
questionnaire was returned and analyzed for 473 sets, representing 89. 41% of total data. Statistics
used in data analysis were percentage, mean and standard deviation. The study w a s found that t he
government officials are have knowledgeable about the disciplinary discipline at moderate level. The
disciplinary offense of officials in the agencies under the government official in Nan Provincial Public
Health Office. The overall picture was moderate. The factors that influence the disciplinary and direct
causes are: The income is not enough expenditure or debt. Gambling habits Expensive or extravagant
spending. Do not pay attention to discipline officials. Lack of knowledge in law a nd regulations
regarding disciplinary action. Boss neglect Lack of morale, opportunity for guilt Legislation and
regulations are outdated and complicated. And the discipline is not strict. The study guides the way
to prevent abuse. Discipline and government official in Nan Provincial Public Health Office.Proposals
for measures to prevent disciplinary actions and disciplinary action. Government official in Nan
Provincial Public Health Office as follows 1. ) Development of government officials b y cultivating
consciousness to be a good civil servant. Adjust the attitude of government officials to recognize the
importance of government officials. Encourage knowledge and understanding of laws, regulations,
disciplines and uses in the workplace. In addition to self discipline in practice. In the discipline of
servants and sufficient living. 2.) The duties of the supervisor: By acting as a good role model in the
discipline. Training to understand the law. Formalities of the official and its role. Take control and
consider the fairness a nd always disciplined. 3. ) Administration of government agencies Provide a
disciplined examination. The social support to monitor the performance and behavior of government
officials.Suggestions agency to improve the law, regulations and discipline regulations to suit current
conditions as well as to provide welfare in line with the needs of government officials.
Keywords: The Violations of Disciplines, Nan Provincial Public Health Officer
Legal affairs, Nan Provincial Public Health Office*
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
40 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
บทนา
วนยขาราชการพลเรอน เปนวนยทพลเรอนทกคนตองมเพราะเปนกฎหมาย ระเบยบ
ขอบงคบ หรอแบบแผนความประพฤตทกาหนดใหขาราชการพลเรอนพงควบคมตนเอง และควบคม
ผใตบงคบบญชาใหประพฤตหรอปฏบตตามทกาหนดไว (10,11) สาเหตททาใหวนยเสอมแตละคนมความ
แตกตางกน ทงสตปญญาความสามารถไมเหมอนกน เมอตองมาอยรวมกน ปฏบตราชการรวมกน หากไม
มระเบยบขอบงคบตางคนตางกปฏบตภารกจหนาทตามความนกคดของตน การปฏบตราชการกยอม
ประสบความยงยาก ไมอาจปฏบตงานใหบรรลวตถประสงคทกาหนดไว (4,9) จงตองรกษาวนยอยาง
เครงครด การรกษาวนย ไดแก การทขาราชการแตละคนปฏบตตามวนย การทผบงคบบญชาสงเสรม ให
ผใตบงคบบญชามวนยการทผบงคบบญชาดแลระมดระวงปองกนมใหผอยใตบงคบบญชากระทาผดวนย
และ การดาเนนการทางวนยแกขาราชการผกระทาผดวนย (3,6) ทงนเพอใหเกดความเปนระเบยบเรยบรอย
ในการบรหารราชการแผนดน ตลอดจนใหการดาเนนงานมประสทธภาพและเปนทเชอถอแกบคคลทวไป
จากการทบทวนวรรณกรรมปจจยสาคญทมผลตอการกระทาผดทางวนยของขาราชการ ไดแก ปจจยสวน
บคคล ปญหาเรองเงน ความบกพรองทางคณธรรม ความหลงใหลสงฟมเฟอยการแบง พรรคแบงพวก
การชวยเหลอกนในทางทผด ตลอดจนระบบราชการ ระดบความรเกยวกบวนยขาราชการ เปนสาเหตของ
ขาราชการกระทาผดวนย (1,2,8) ควรมการจดการฝกอบรมใหความรเพมเตม โดยเฉพาะผบงคบบญชาใน
แตละหนวย มนษยสมพนธมาใชในการบรหารงาน และควบคมวนย ตลอดจนการปลกผงจตลานก และ
ควรกาหนดนโยบายทชดเจนในการแกปญหาอยางเปนรปธรรม (5,7) ดงนน เพอมใหมการกระทาผดวนย
หรอลดการกระทาผดวนย กลมงานนตการ สานกงานสาธารณสขจงหวดนานในฐานะผรบผดชอบเกยวกบ
การดาเนนการทางวนยขาราชการของสานกงานสาธารณสขจงหวดนาน จงเนนบทบาทในการทาหนาท
ดงกลาวโดยการแกไขปญหาจากสาเหตโดยการปองกนการกระทาผดวนย นามาสมาตรการในการรกษา
วนย เพอใหการรกษาวนยขาราชการและการคมครองจรยธรรมของขาราชการพลเรอนสามารถดาเนนการ
ไดอยางมประสทธภาพ โดยนาขอมลจากการวเคราะหความรและการกระทาผดวนยของขาราชการ
สานกงานสาธารณสขจงหวดนาน ทาใหทราบสาเหตทมผลตอการกระทาผดวนยฯ เพอใชเปนฐานขอมล
และการวเคราะห เพอหาแนวทางปองกนการกระทาผดวนยของขาราชการสานกงานสาธารณสขจงหวด
นาน ไดอยางเหมาะสมและมผลเปนรปธรรมตอไป วตถประสงค 1.) เพอศกษาความรเกยวกบวนย
จรยธรรม และสาเหตการกระทาผดวนยของขาราชการสานกงานสาธารณสขจงหวดนาน 2.) ศกษาเพอเปน
ขอมลพนฐานในการดาเนนงานดานวนยและการรกษาวนยขาราชการของสานกงานสาธารณสขจงหวดนาน
3.) แสวงหาแนวทางปองกนการกระทาผดวนยและการรกษาวนยของขาราชการ สานกงานสาธารณสข
จงหวดนาน
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
41 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
วธและวธการดาเนนการ
เปนการศกษาความรและการกระทาผดวนย ของขาราชการสานกงานสาธารณสขจงหวดนาน
ใชวธการศกษาแบบสารวจ (Exploratory study) มกลมประชากรในการศกษาคอ ขาราชการสงกด
สานกงานสาธารณสขจงหวดนานจานวนทงส น 529 คน ตงแตเดอนมนาคม ถง เดอนธนวาคม พ.ศ.
2560 เครองมอท ใ ชเปนแบบสอบถามท ผานการพจารณาเนอหาจากคณะกรรมการจรยธรรม
ประกอบดวย ขอมลสวนบคคล ความรเกยวกบวนยขาราชการตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพล
เรอน พ.ศ. 2551 การกระทาผดวนยของขาราชการในหนวยงาน ปจจยทมผลตอการกระทาผดวนย
ขาราชการ ความรเกยวกบจรยธรรมขาราชการพลเรอน และขอคดเหนขอเสนอแนะเกยวกบการปองกน
การกระทาผดวนยและการรกษา วนยของขาราชการสานกงานสาธารณสขจงหวดนาน แบบสอบถามมคา
ความเชอมนสมประสทธแอลฟา (Alpha- Coefficient) = 0.824 วเคราะหโดยใชโปรแกรมคอมพวเตอร
สาเรจรป ในการหาคารอยละ คาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐาน และวเคราะห ขอมลเชงคณภาพดวยการ
วเคราะหเนอหา
ผล/ผลการดาเนนงาน
การศกษาความรและการกระทาผดวนย ของขาราชการสานกงานสาธารณสขจงหวดนาน
กลมประชากรทนามาศกษา คอ ขาราชการในหนวยงานสงกดสานกงานสาธารณสขจงหวดนาน จานวน
529 ชด และโดยไดรบแบบสอบถามกลบคนมาและสามารถนาไปวเคราะหได จานวน 473 ชด คดเปน
รอยละ 89.41 ผลการศกษาและการวเคราะหขอมลไดดงน
1. ขอมลสวนบคคล พบวา ขาราชการผตอบแบบสอบถามเปนเพศชาย จานวน 171 คน
คดเปนรอยละ 36.2 และเพศหญง จานวน 302 คน คดเปนรอยละ 63.8 โดยสวนใหญมอาย 46 ปขนไป
จานวน 174 คน คดเปนรอยละ 36.8 รองลงมาอาย ระหวาง 30-35 ป จานวน 83 คน คดเปนรอยละ
17.5 ผตอบแบบสอบถามสวนใหญจบการศกษาระดบปรญญาตร จานวน 344 คน คดเปนรอยละ 72.7
รองลงมาคอ สงกวาปรญญาตร จานวน 91 คน คดเปนรอยละ 19.2 ดารงตาแหนงประเภทวชาการมาก
ทสด จานวน 243 คน คดเปนรอยละ 51.4 รองลงมาดารงตาแหนงประเภททวไป จานวน 185 คน คด
เปนรอยละ 39.1 และสวนใหญมระยะเวลาทางานสงกดสานกงานสาธารณสขจงหวดนานมากกวา 20 ปขน
ไป จานวน 177 คน คดเปนรอยละ 37.4 รองลงมาอายราชการ ระหวาง 11-20 ป จานวน 126 คน คด
เปนรอยละ 26.6
2. ความรเกยวกบวนยขาราชการตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ.
2551 พบวา ขาราชการตอบคาถามผดและไมแนใจ รวมกนมจานวนเกอบครง แสดงใหเหนวาขาราชการ
ยงมความเขาใจคลาดเคลอนเกยวกบวนยขาราชการ ตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ.
2551 เปนจานวนมาก ซงอาจสงผลกระทบตอการ รกษาวนยและการกระทาผดวนยเพราะคดวาไมเปน
ความผดวนยได นอกจากน เมอแบงระดบความรเกยวกบวนยขาราชการ พบวา ขาราชการสวนใหญม
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
42 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
ความรเกยวกบวนยขาราชการตามพระราชบญญต ระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 อยในระดบสง
มจานวน 251 คน คดเปนรอยละ 53.0 รองลงมามความรอยในระดบปานกลาง จานวน 202 คน คดเปน
รอยละ 42.7 คน และระดบตา จานวน 20 คน คดเปนรอยละ 4.3 แสดงใหเหนวาขาราชการมความร
เกยวกบวนยขาราชการ ตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 โดยรวมอยใน
ระดบสงปานกลางถงปานกลาง และ มความรอยในระดบตา จานวน 20 คน คดเปนรอยละ 4.3 ตามลาดบ
ซงสงผลโดยตรงตอการรกษาวนยขาราชการ คอ อาจจะเกดการกระทาผดเพราะขาดความรเกยวกบวนย
ขาราชการได เซน ไมรวาการกระทาใดเปนความผดวนยขาราชการ จงมความจาเปนทจะตองมการ
เสรมสราง ความรความเขาใจเกยวกบวนยขาราชการตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ.
2551 ใหแกขาราชการเพมขนตอไป
3. การกระทาผดวนยของขาราชการในหนวยงาน พบวา ขาราชการสวนใหญใหมความเหน
สอดคลองกนวามการกระทาผด วนยขาราชการตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ.2551
เกดขนบางเกอบทกลกษณะ ความผดในหนวยงาน โดยม 5 ลกษณะความผดทมเกดขนเปนประจา คอ
1) การไมปฏบตตามกฎหมาย กฎ ระเบยบของทางราชการ มตคณะรฐมนตรนโยบาย
ของรฐบาล หรอระเบยบแบบแผนของทางราชการ เซน ระเบยบเกยวกบ การลา การจดซอจดจาง การเบก
จายเงน การพสด เปนตน
2) การขดคาสงผบงคบบญชาทชอบดวยกฎหมายโดยเจตนาขดขนหรอหลกเลยง เซน
มอบหมายใหปฏบตงานแลวไมทาใหปฏบตหนาทกไมไป เปนตน
3) การใชเวลาราชการทางานสวนตว ไมอยปฏบตราชการตามหนาท มาททางานแลวแต
ไม สนใจปฏบตหนาทราชการปลอยใหงานคงคาง หรอทางานแบบใหพอเสรจหรอหมดไปวนๆ
4) การทะเลาะววาท มปากเสยง เกดความแตกแยกขาดความสามคคกนในหนวยงาน
5) การเพกเฉย ไมอานวยความสะดวกหรอเลอกปฏบตแกผตดตอราชการเกยวกบหนาทของ
ตน
โดยในภาพรวมการกระทาท ขาราชการเหนวาเปนการกระทาผดวนยขาราชการตาม
พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ.2551 ของขาราชการในหนวยงาน มคาเฉลยรวมเทากบ
1.24 อยในระดบปานกลาง
4. ปจจยทเปนสาเหตในการกระทาผดวนยขาราชการ พบวา เมอพจารณาความคดเหนของ
ขาราชการทเกยวกบปจจยสวนบคคลทมผลตอการกระทาผดวนย ขาราชการในภาพรวมแลว ปรากฏวาม
คาเฉลยรวมของนาหนกความคดเหน เทากบ 2.56 สรปไดวา ขาราชการเหนวาปจจยสวนบคคลเปน
สาเหตในการกระทาผดวนยขาราชการอยในระดบปานกลาง และเมอพจารณาความคดเหนของขาราชการ
ทเกยวกบปจจยดานการปฏบตงานทมผลตอการกระทาผดวนยขาราชการในภาพรวมแลว ปรากฏวาม
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
43 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
คาเฉลยรวมของนาหนกความคดเหน เทากบ 2.55 สรปไดวา ขาราชการเหนวาปจจยดานการปฏบตงาน
เปนสาเหตในการกระทาผดวนยขาราชการอยในระดบปานกลาง
ตารางท 1 รอยละ คาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานของขาราชการจาแนกตามความคดเหนตอปจจย
สวนบคคลทมผลตอการกระทาผดวนยขาราชการ
ปจจยสวนบคคลทมผลตอการกระทา
ผด
วนยขาราชการ
ระดบความเปนจรง คาเฉลย S.D. แปล
ผล
มาก
ทสด
(รอย
ละ)
มาก
(รอยละ)
นอย
(รอยละ)
นอย
ทสด
(รอย
ละ)
1. รายไดไมพอรายจายหรอมภาระ
หนสนมาก
122
(25.8)
228
(48.2)
85
(18.0)
38
(8.0)
2.08 0.86 ปาน
กลาง
2. การเลนการพนน เทยวเตร ใชจาย
ฟมเฟอยหรออบายมขตาง ๆ
105
(22.2)
152
(32.1)
105
(22.2)
111
(23.5)
2.47 1.07 ปาน
กลาง
3. พฤตกรรมทางเพศเรองชสาว เซน
การเปนชกบสามหรอภรรยาทชอบดวย
กฎหมายของผอน เปนตน
58
(12.3)
134
(28.3)
124
(26.2)
157
(33.2)
2.80 1.03 ปาน
กลาง
4. อปนสยสวนตวมโอกาสใหกระทาผด
วนยได เชน มนสยววาม โมโหงาย ไม
รอบคอบ ชอบทจรต เปนตน
54
(11.4)
165
(34.9)
142
(30.0)
112
(23.7)
2.66 0.96 ปาน
กลาง
5. การไมใหความสาคญตอวนย
ขาราชการโดยเหนวาเปนเรองเลกนอย
54
(11.4)
178
(37.6)
131
(27.7)
110
(23.3)
2.63 0.96 ปาน
กลาง
6. การขาดความรความเขาใจเกยวกบ
กฎหมาย และระเบยบปฏบตทเกยวกบ
การกระทาผดวนย เชน กระทาการโดย
ไมร วาผดวนย เปนตน
73
(15.4)
177
(37.4)
149
(31.5)
74
(15.6)
2.47 0.93 ปาน
กลาง
7. ปญหาครอบครวมผลกระทบตอการ
ปฏบตหนาท หรออาจมาระบายกบ
ผรบบรการจนถงชนเปนความผดวนยได
46
(9.7)
144
(30.4)
158
(33.4)
125
(26.4)
2.77 0.95 ปาน
กลาง
รวม
2.56 0.97 ปาน
กลาง
จากตารางท 1 พบวา ขาราชการมความคดเหนเกยวกบปจจยสวนบคคลทมผลตอ
การกระทาผดวนยขาราชการ ดงตอไปน
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
44 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
ขอ 1 การมรายไดไมพอรายจายหรอมภาระหนสนมาก มคาเฉลยของนาหนกความ
คดเหน เทากบ 2.08 หมายความวาขาราชการเหนวาการมรายไดไมพอรายจายหรอมภาระหนสนมากเปน
ปจจยทมผลมากตอการกระทาผดวนย
ขอ 2 การเลนการพนน เทยวเตร ใชจายฟมเฟอย หรอสงทเปนอบายมขตาง ๆ คาเฉลย
ของนาหนกความคดเหนเทากบ 2.47 หมายความวาขาราชการเหนวาการเลนการพนน เทยวเตรใชจาย
ฟมเฟอย หรอสงทเปนอบายมขตางๆ เปนปจจยทมผลมากตอการกระทาผดวนย
ขอ 3 พฤตกรรมทางเพศเรองชสาว เซน การเปนชกบสามหรอภรรยาทชอบดวย
กฎหมายของผอน เปนตน มคาเฉลยของนาหนกความคดเหนเทากบ 2.80 หมายความวาขาราชการเหน
วาพฤตกรรมทางเพศเรองชสาวเปนปจจยทมผลนอยตอการกระทาผดวนย
ขอ 4 อปนสยสวนตวมโอกาสใหกระทาผดวนยได เชน มนสยววาม โมโหงาย
ไมรอบคอบ ชอบทจรต เปนตน มคาเฉลยของนาหนกความคดเหนเทากบ 2.66 หมายความวาขาราชการ
เหนวาอปนสยสวนตวมโอกาสใหกระทาผดวนยไดเปนปจจยทมผลนอยตอการกระทาผดวนย
ขอ 5 การไมใหความสาคญตอวนยขาราชการโดยเหนวาเปนเรองเลกนอย มคาเฉลยของ
นาหนกความคดเหนเทากบ 2.63 หมายความวาขาราชการเหนวาการไมใหความสาคญตอวนยขาราชการ
โดยเหนวาเปนเรองเลกนอย เปนปจจยทมผลมากตอการกระทาผดวนย
ขอ 6 การขาดความรความเขาใจเกยวกบกฎหมาย และระเบยบปฏบตทเกยวกบการ
กระทาผดวนย เซน กระทาการโดยไมรวาผดวนย เปนตน มคาเฉลยของนาหนกความคดเหนเทากบ 2.47
หมายความวาขาราชการเหนวาการขาดความรความเขาใจเกยวกบกฎหมาย และระเบยบปฏบตทเกยวกบ
การกระทาผดวนยเปนปจจยทมผลมากตอการกระทาผดวนย
ขอ 7 ปญหาครอบครวมผลกระทบตอการปฏบตหนาท หรออาจมาระบายกบผรบบรการ
จนถงขนเปนความผดวนยได มคาเฉลยของนาหนกความคดเหนเทากบ 2.77 หมายความวาขาราชการ
เหนวาการมปญหาครอบครวมผลกระทบตอการปฏบตหนาท หรออาจมาระบายกบผรบบรการจนถงขน
เปนความผด วนยไดเปนปจจยทมผลนอยตอการกระทาผดวนย
วจารณและสรปผล
ผตอบแบบสอบถามเปนเพศหญงมากกวาเพศชาย โดยสวนใหญมอายโดยสวนใหญมอาย
46 ปขนไป จบการศกษาระดบปรญญาตร รองลงมาคอ สงกวาปรญญาตร ดารงตาแหนงประเภทวชาการ
มากทสด รองลงมาดารงตาแหนงประเภททวไป และสวนใหญมระยะเวลาทางานสงกดสานกงาน
สาธารณสขจงหวดนานมากกวา 20 ปขนไป เปนขาราชการมความรเกยวกบวนยขาราชการตาม
พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551 อยในระดบสง คดเปนรอยละ 53.0 รองลงมาม
ความรอยในระดบปานกลาง คดเปนรอยละ 42.7 แสดงใหเหนวาขาราชการสานกงานสาธารณสขจงหวด
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
45 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
นาน มความรเกยวกบวนยขาราชการตาม พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. 2551
โดยรวมอยในระดบปานกลางคอนขางตา
การกระทาผดวนยขาราชการตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ.2551 ใน
หนวยงานลงกดสานกงานสาธารณสขจงหวดนาน ในภาพรวมอยในระดบปานกลาง ซงจากการศกษาปจจย
ทมผลตอการกระทาผดวนยขาราชการ พบวา ปจจยสวนบคคลเปนสาเหตในการการะทาผดวนยขาราชการ
อยใน ระดบปานกลาง สวนปจจยดานการปฏบตงานขาราชการเหนวาเปนสาเหตในการการะทาผดวนย
ขาราชการ อยในระดบปานกลาง
ขอคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบการปองกนการกระทาผดวนยและการรกษาวนยของ
ขาราชการสานกงานสาธารณสขจงหวดนาน ไดแก ขอเสนอแนะเกยวกบการพฒนาขาราชการ
ขอเสนอแนะเกยวกบผบงคบบญชา ขอเสนอแนะเกยวกบการพฒนาการบรหารงาน ขอเสนอแนะเกยวกบ
ระเบยบขอบงคบดานวนย
1. การพฒนาขาราชการ
1) ปลกจตสานกการเปนขาราชการทด มอดมการณในการปฏบตหนาทดวยความ
ซอสตยสจรต และมความประพฤตทดสมกบการเปนขาราชการ
2) ปรบทศนคตของขาราชการใหตระหนกถงความสาคญของวนยขาราชการชวยความ
เจรญ และความสาเรจใหแกสวนรวมและตนเอง
3) เสรมสรางความรและเขาใจกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ ทเกยวกบวนย ขาราชการ
และทใขในการปฏบตงาน เพอนาไปสการปฏบตทถกตอง
4) สงเสรมการมวนยในตนเองในการประพฤตปฏบตตนตามกรอบแหงวนยขาราชการ
และการดารงชวตตามฐานะและอตภาพอยางพอเพยง
2. การปฏบตหนาทของผบงคบบญชา
1) การปฏบตตนเปนแบบอยางทดในการรกษาวนยแกผใตบงคบบญชา
2) การอบรมชแจงใหขาราชการเขาใจกฎหมาย ระเบยบแบบแผนของทางราชการ อยาง
ถกตอง และเขาใจบทบาทภาระหนาทของตน
3) ตองดแลเอาใจใส ปกครองบงคบบญชาดวยความเปนธรรม โดยพจารณาจากผลการ
ปฏบตงานอยางรอบคอบ ควบคมดแลการปฏบตหนาทอยางใกลชด มอบหมายงานตามความร
ความสามารถ
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
46 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
4) การพจารณาความดความชอบ การเลอนตาแหนง การใหสทธตางๆ ตองเปนไป ตาม
ระเบยบ ดวยความเปนธรรมและเสมอภาคตลอดจนยกยองสงเสรมผรกษาวนยเพอสรางขวญและกาลงใจ
แกขาราชการ
5) ตองกวดขนการรกษาวนยอยเสมอ และดาเนนการทางวนยดวยความยตธรรม อยาง
เสมอภาคและเปนไปตามกฎหมาย
3. การบรหารงานของสวนราชการ
1) จดใหมการตรวจสอบการรกษาวนย และการประซาสมพนธ ใหสงคมชวยตรวจสอบ
การปฏบตหนาทและพฤตกรรมของขาราชการ
2) เสนอแนะหนวยงานทเกยวของใหมการปรบปรงกฎหมาย ระเบยบ และ ขอบงคบ
ทางวนยทมการซาซอนใหขดเจนเหมาะสมกบสภาพปจจบนในการปฏบตงาน
จากการศกษา พบวา ขาราชการมความรเกยวกบวนยขาราชการอยในระดบปานกลาง
คอนขางตา มการกระทาผดวนยของขาราชการในหนวยงานสงกดสานกงานสาธารณสขจงหวดนาน ใน
ภาพรวมอยในระดบปานกลาง และพบวาปจจยทมผลตอการกระทาผดวนยและเปนสาเหตโดยตรงไดแก
การมรายไดไมพอรายจายหรอมภาระหนสน พฤตกรรมเลนการพนน เทยวเตรใชจาย ฟมเฟอย หรอ
อบายมขตาง การไมใหความสาคญตอวนยขาราชการ การขาดความรความเขาใจในกฎหมาย และระเบยบ
เกยวกบการกระทาผดวนย ผบงคบบญชาปลอยปละละเลย การขาดขวญกาลงใจ การมโอกาส เออตอการ
กระทาผด กฎหมายและระเบยบในการปฏบตงานลาสมยและมรายละเอยดซบซอน และการดาเนนการ
ทางวนยไมเครงครด ผศกษามขอเสนอแนะแนวทางเพอเปนมาตรการปองกนการกระทาผด วนยและการ
รกษาวนยของขาราชการสานกงานสาธารณสขจงหวดนาน
เอกสารอางอง
1. เครอวลย ลมอภชาต. การศกษารปแบบการสรางวนยขาราชการและปจจยสาคญทมผลตอ
การกระทาผดวนยขาราชการกระทรวงมหาดไทยและกระทรวงสารารณสข. โครงการวจย
ของ กองวนย สานกงาน ก.พ. 2530.
2. ณฐตะวน ลมประสงค. ปจจยทมผลตอการกระทาผดวนยของขาราชการคร สงกดสานกงาน
เขตพนทการศกษาประถมศกษา จงหวดเพชรบรณ. (วทยานพนธ) คณะครศาสตร
มหาวทยาลยราชภฏเพชรบรณ; 2559.
3. ถาวร ศรพฤกษ. พฤตกรรมการกระทาผดวนยของขาราชการตารวจในสงกดตารวจภาค 5.
(วทยานพนธ)รฐศาลตรมหาบณฑต ลาชาการเมองการปกครอง คณะลงคมศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม; 2538.
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
47 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
4. ทว สาวสทธ. ปญหาและสาเหตการกระทาผดวนยของขาราชการตารวจตระเวนชายแดน ศกษา เฉพาะกรณกองกากบการตารวจตระเวนชายแดนท 63. (วทยานพนธ) สงคมสงเคราะหศา สตรมหาบณฑต คณะสงคมสงเคราะหศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร; 2541.
5. ประมวล ดอกพงษกลาง. สาเหตการกระทาผดวนยของขาราชการตารวจในสงกดตารวจภธร
ภาค 4. (วทยานพนธ) สงคมสงเคราะหคาสตรมหาบณฑต คณะสงคมสงเคราะหศาสตร
มหาวทยาลยธรรมศาสตร; 2541.
6. ประวณ ณ นคร. คมอการสรางวนยขาราชการสาหรบผบงคบบญชา. กรงเทพฯ: สานกงาน
ก.พ.; 2528.
7. ปรยา กองรอด. ทศนะของทหารสงกดกองทพบก ซงปฏบตงานอยในหนวยงานทมทตงอยใน
เขต กรงเทพมหานครตอปจจยการกระทาผดวนยของทหาร. (วทยานพนธ) ศลปศาสตรม
หาบณฑต (การบรหารงานยตธรรม) คณะสงคมสงเคราะหศาสตร
มหาวทยาลยธรรมศาสตร; 2541.
8. ศราวฒ คาสงหศร. ปญหาในการดาเนนการทางวนยของขาราชการพลเรอน. (วทยานพนธ)
สาขานตศาสตร คณะนตศาสตร มหาวทยาลยเกษมบณฑต; 2557.
9. สมาน รงสโยกฤษณ. ความรทวไปเกยวกบการบรหารงานบคคล. กรงเทพฯ: สานกงาน
ก.พ.; 2535.
10. สานกงาน ก.พ. การเสรมสรางวนยขาราชการพลเรอน. เอกสารประกอบการสมมนา.
กรงเทพฯ: สานกงาน ก.พ.; 2531.
11. สานกงาน ก.พ. คมอการดาเนนการทางวนย ตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน
พ.ศ.2551. กรงเทพฯ: สานกงาน ก.พ.; 2552.
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
48 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
การลดการใชทรพยากรงานยานพาหนะ โรงพยาบาลทาวงผา
สมเพชร สทธยศ, ธรธรณ จปน, บญชวย จณะสทธ, ชาตร จนตะยอด, ยรรยง แสนพช
และคมคด คาแดง*
บทคดยอ
งานวจยเชงปฏบตการครงน มวตถประสงคเพอลดการใชทรพยากร งานยานพาหนะ โรงพยาบาล
ทาวงผา เดอน ต.ค.2557-ก.ย.2559 งานวจยแบงเปน 3 ระยะคอ ระยะท 1 วเคราะหสถานการณโดยนา
ขอมลป 2557 มาทบทวนในหนวยงานและผทเกยวของโดยใชแนวคด Lean มาออกแบบแนวทางการลด
การใชทรพยากร แบงเปน 3 กลม ไดแก 1.) การบรหารจดการยานพาหนะ ลดคาใชจายในการดแล
ยานพาหนะเปลยนจากซอมแซมเปนซอมบารง มการตรวจสอบรถประจาวน จดตารางซอมบารง ลดการใช
นามนเชอเพลง ใชรถทางเดยวกนไปดวยกน วางแผนการใชรถใหเหมาะสมกบผโดยสาร รถพยาบาลทสง
ตอผปวยใหประสานหนวยงานอนทกครง กรณมรถเขาในตวจงหวดใหสอบถามงานเอกสารบรหารและ
ชนสตรทกครง 2.) การนาระบบ 5 ส. มาใชในหนวยงาน ลดการใชวสดสานกงานดวยการนาของเกาท
เหลอใชกลบมาซอมดดแปลงใหใชงานไดและลดการใชไฟฟา 3.)บรหารบคคล โดยจายคาตอบแทนตาม
ปฏบตงานจรง เวรสารองเปน on call และจดพนกงานขบรถสารองเปนเจาหนาทหนวยงานอนทไดรบการ
แตงตงสามารถขบเองได ระยะท 2 เปนการนาแนวทางลงสการปฏบต และระยะท 3 ประเมนผลลพธ
เครองมอทใชเปนแบบบนทกขอมลงานยานพาหนะและวเคราะหขอมลโดยใชสถตเชงพรรณนา จากการ
วจยพบวาลดคาใชจายในการซอมแซมรถ จากป 2557 จานวน 181,356 บาท ลดลงใน ป2558 เปน
164,528 บาท และ ป 2559 เปน 135,830 บาท ลดการใชนามนเชอเพลง จากป 2557 จานวน
18,978.96 ลตร ลดลงในป 2558 เปน 16,666.70 ลตร และ ป 2559 เปน 14,423.47 ลตร ลด
คาใชจายวสดสานกงาน จากป 2557 จานวน 25,600 บาท ลดลงในป 2558 เปน 15,550 บาทและป
2559 เปน 11,260 บาท ลดอบตการณขอรองเรยนจากเจาหนาทและชมชนในการบรการลาชา จากป
2557 จานวน 34 ครง เปนจานวน 6 ครงในป 2558 และจานวน 3 ครงในป 2559 และไมมรายงาน
อบตการณรถเสยระหวางทาง ผรบผลงานมระดบความพงพอใจในป 2558 รอยละ 87.25 และป 2559
รอยละ91.50 การนาขอมลทรวบรวมไวมาวเคราะหไดเหนขอบกพรองและโอกาสพฒนางาน พรอมทง
ออกแบบแนวทางการดาเนนการโดยทกภาคสวนทเกยวของมาหารอสงผลใหไดรบความรวมมอเปนอยางด
คาสาคญ : ลดการใชทรพยากร Lean, ยานพาหนะ
*งานยานพาหนะ โรงพยาบาลทาวงผา จงหวดนาน
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
49 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
Reduction of Vehicle Resources at Tha Wang Pha Hospital
Sompet Sitthiyos ,Thanathorn Jeepin, Boonchuai Jinasit, Chatree Juntayod , Yulyoung Sanpith
and Komkid Kumdang*
Abstract
The purpose of this participatory action research were to study the reduced of vehicle
resources at Tha Wang Pha Hospital between October 2017 – September 2016. The research had
3 phase ; The first phase : Pre - research phase for prepare the researcher, Lean concept was done
to design to reduced of vehicle resources had 3 group ; 1.) Vehicle management reduce the cost of
vehicle care, change from repair to maintenance. Set a daily car check , schedule maintenance reduce
fuel consumption , used the same car to go together. Support the ambulance delivered to the patient
every other time. 2.) The 5S system was used in the organization. The recycle office equipment were
used and saved electricity. 3 .) Managed enough drivers. The second phase :The implementation
phase. The final phase was monitoring and evaluation phase. The instruments for data collection were
vehicle data record form were compared before and after this participatory action research. The
descriptive statistic was done. Result: The research found that the cost of repairing car from 181,356
baht in 2014 to 164,528 baht and 2016 in 2015 and 135,830 baht in 2016, reducing the fuel
consumption from 18,978.96 liters in 2014 to 16,666.70 liters in 2015 and 14,423.47 liters
in 2016. Reduced the cost of office supplies from 25,600 baht in 2014 to 15,550 baht in 2015
and 1 1 ,2 6 0 baht in 2016. Reduced the incidence of complaints from staff and community in
delaying service from 34 times in 2014 to 3 times in 2015, and 3 times in 2016. There are no
incident report of vehicle breakdown. The recipients have a satisfaction level in 2015 , 8 7 . 2 5
percent and 201.5 percent, respectively.
Keyword : Lean , Reduction of resources , Vehicle unit
*Vehicle Unit , Tha Wang Pha Hospital
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
50 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
บทนา
จากการวเคราะหขอมล ป 2557 พบวา งานยานพาหนะมคาใชจายในการซอมแซมรถในจานวน
181,356 บาท/ป ใชนามนเชอเพลง 18,978.96 ลตร/ป และคาใชจายอนๆ เชน คาวสดสานกงาน
25,600 บาท/ป งานยานพาหนะไดรบรายงานอบตการณขอรองเรยนยานพาหนะไมเพยงพอใชจานวน
34 ครง เกดอบตการณรถเสยไมพรอมใชระหวางทางจานวน 3 ครง จานวนพนกงานขบรถไมเพยงพอไม
สามารถสนองตอบตอผรบบรการไดทวถง ชมชนรองเรยนออกไปรบ EMSลาชาเนองจากรถไมพรอมใช
พนกงานขบรถไมเพยงพอ โรงพยาบาลทาวงผาประสบปญหาวกฤตดานการเงนการคลง risk score ระดบ
7 ดงนน ในป 2558-2559 โรงพยาบาลจงกาหนดเขมมงในการลดการใชทรพยากรอยางคมคา แนวคด
Lean คอการเปลยนจาก ความสญเปลา (waste) ไปส คณคา (value) ในมมมองของผรบผลงาน ปรบปรง
เปลยนแปลงอยางไมรจบ และยงชวยใหเราพจารณาวา “งานคอสงทเราควรทา” มใช “งานคอสงทเรา
กาลงทาอย”(1,2)ดงนนหนวยงานยานพาหนะจงไดมาทบทวนลดการใชทรพยากรในหนวยงานและปรบปรง
บรการลดการใชทรพยากรอยางคมคาและเพอความปลอดภย ผรบผลงานพงพอใจ วตถประสงค เพอลด
การใชทรพยากร งานยานพาหนะ โรงพยาบาลทาวงผา จงหวดนาน
วธและวธการดาเนนงาน
รปแบบงานวจย : วจยเชงปฏบตการ
ประชากรและกลมตวอยาง :
กลมตวอยาง ประกอบดวยบคลากรในโรงพยาบาลทาวงผาและชมชนเขตอาเภอทาวงผา จงหวดนาน ดงน
1. พนกงานขบรถ 4 คน
2. บคลากรทเปนตวแทนจากหนวยงานตางๆ 22 คน
3. หวหนาฝาย/งาน 5 คน
4. ผรบบรการ 5 คน
5. ผนาชมชน 5 คน
ระยะเวลาดาเนนการ : เดอน ตลาคม 2557 –กนยายน 2559
การดาเนนการวจย แบงออกเปน 3 ระยะ ไดแก
ระยะท1 วเคราะหสถานการณ ระหวาง ตลาคม-พฤศจกายน 2557
นาขอมลป 2557 มาทบทวนในหนวยงานและผทเกยวของสรางความเขาใจและทศนคตทดโดยใช
แนวคด Lean คอการเปลยนความสญเปลาไปสคณคา วเคราะหความสญเปลาในงานยานพาหนะ โดยใช
DOWNTIME ดงตารางท 1
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
51 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
ตารางท 1 แสดงการวเคราะหความสญเปลาในงานยานพาหนะ โดยใช DOWNTIME
รายการ ความหมาย สงทเกดขนจรง
D Defect ขอบกพรองทตอง
ทางานซาเพอแกไข
พบวามคาใชจายในการซอมแซมยานพาหนะใน
ปรมาณทมากและมแนวโนมเพมมากขนจากป
2557 เนองจากขาดการตรวจเชคและบารงรกษา
สงผลใหตองนายานพาหนะเขาศนยเพอซอมแซม
บอยครง
O Overproduction การผลตหรอ
ใหบรการมากเกน
จาเปน
พบวาการใชรถของเจาหนาท มปรมาณมากและ
ซาซอน เชน การเยยมบานการเขาในเมองเพอ
ประชม การรบสงเอกสารและธนาคารเลอด และขาด
การวางแผนการใชรถ สงผลใหตองรบสงเจาหนาท
วนหนงหลายๆครง ใชประเภทรถไมเหมาะสมกบ
จานวนผโดยสาร และพบการบรหารจดการพนกงาน
ขบรถทไมเหมาะสม สงผลใหสญเสยงบประมาณใน
การจายคาตอบแทนทมากเกนความเปนจรง
W Waiting การรอคอย พบวาชมชนรองเรยนเรองการรอคอย EMS ทนาน
และพบวามเจาหนาทบางสวนตองรอรถกอนเดนทาง
เปนเวลานาน
N Not Using Staff
Talent
ความรความสามารถ
ไมถกใชอยางเตมท
เนองจากพนกงานขบรถสารองไมไดขบรถพยาบาล
เปนเวลานานสงผลใหขบรถไมคลองและไมทราบ
อปกรณตางๆในรถ Ambulance เสยงตอความไม
พรอมรบภาวะฉกเฉน
T Transportation การเดนทางและการ
เคลอนยาย
พบวาเกดความลาชาในการรบสงผปวยในชมชนการ
refer และมรายงานรถเสยระหวางทาง
I Inventory วสดคงคลง พบวามการขอเบกวสดสานกงานในปรมาณทมาก
เกนความจาเปนและสงของบางชนดถกทงขวาง ไมม
การนามาใชประโยชนทาใหสญเสยทรพยากร
M Motion การเคลอนทหรอ
การเดนของ
เจาหนาท
พบวาเจาหนาทตองการใชรถจากหลายหนวยงาน ใน
เวลาทไมตรงกน ทาใหการจดสรรรถไมสามารถ
สนองตอบไดทกครง
E Excessive
Processing
ขนตอนทมากเกน
จาเปน
ขนตอนการขอใชรถตองผานหลายขนตอน ทาให
พนกงานขบรถไดรบใบขอรถลาชา ไมสามารถวาง
แผนการใชรถใหเหมาะสมและทนเวลาได
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
52 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
จากการนาแนวคด Lean มาวเคราะหไดมการออกแบบแนวทางการลดการใชทรพยากรงาน
ยานพาหนะ โรงพยาบาลทาวงผา โดยแบงเปน 3 กลม ดงน
กลมท 1 การบรหารจดการยานพาหนะ
1. ลดเวลาของการเปลยนงาน (Set up Reduction)(3) ซงกหมายถงการจดเตรยมความพรอมของ
เครองมอ อปกรณ บารงรกษาเชงปองกน (Preventive Maintenance) เปนกลยทธการซอมบารง
โดยมแนวคด ในการดแลรกษากอนทยานพาหนะจะเสยหาย โดยการดแลรกษาและตรวจสอบ
เครองมอและชนสวนตางๆ อยางสมาเสมอตามเวลาทกาหนด กอนทยานพาหนะจะเสยหายโดย
เปลยนจากซอมแซมเปนซอมบารง มการตรวจสอบรถประจาวนจานวน 15 รายการ จดตาราง
ซอมบารงเปนระยะอยางตอเนอง
2. จดทาแบบแสดงวธปฏบตงาน (Method Sheets) จดทาเอกสารเพอขออนมตการใชรถและลด
ขนตอนใหหนวยงานแจงงานยานพาหนะทกครง เพอใหพนกงานขบรถสามารถรบขอมลและวาง
แผนการใชรถอยางเหมาะสม ประหยดและสนองตอบทกรายการทขอใชรถ
3. ลดการใชนามนเชอเพลง ใชแนวคดทางเดยวกนไปดวยกน วางแผนการใชรถใหเหมาะสมกบ
จานวนผโดยสาร ออกระเบยบการเดนทางออกนอกจงหวดตองมผโดยสารอยางนอย 3 คนขนไป
และการเดนทางทมงบประมาณสนบสนนจากภายนอกองคกรใหใชรถจางเหมา รถพยาบาลทสง
ตอผปวยใหประสานหนวยงานอนทกครงกรณทแพทยอนญาตใหผปวย refer พรอมกนสองคนได
โดยผปวยตองปลอดภย กรณมรถเขาในตวจงหวดใหสอบถามงานเอกสารบรหารและชนสตรทก
ครงเพอการตดตามเอกสารและผลแลปทเรงดวน
4. จดระบบการรบ EMS โดยใหพนกงานขบรถทอยเวรออกปฏบตงานทนทและให on call พนกงาน
คนขบรถคนทสอง stand by โดยใหคาใชจายในการ on call 50 บาท/เวร (กรณทไมม refer)
กลมท 2 การนาระบบ 5 ส. มาใชในหนวยงาน คอการจดวธปฏบตในการดแลรกษาพนทปฏบตการของ
Lean ทาความสะอาด คานวณการจดการ การใชและจดสรางระบบของพนทการทางาน ดงน
1. ลดการใชวสดสานกงานดวยการนาของเกาทเหลอใชกลบมาซอมดดแปลงใหใชงานไดลดการใช
วสดสานกงานอน
2. ชวยกนลดการใชกระแสไฟฟาในหนวยงาน กาหนดเวลาเปดปดเครองปรบอากาศ การปดเปดไฟ
เวลากลางคน ไมเสยบกาตมนารอนตลอดวน
3. ลดการใชนาโดยเฉพาะการลางรถแบบประหยดนา รณรงคใหจนท.ไมนารถสวนตวมาลางในรพ.
4. คดแยกขยะและนาขยะทขายไดไปขายทธนาคารขยะ และรณรงคใหเจาหนาทอนปฏบตดวย
5. สรางนวตกรรมตเกบกญแจรถนรภยเพอปองกนการหยบกญแจรถผดพลาดและสญหาย
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
53 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
6. จดทาตารางการเดนรถ สมดคมการใชรถมการบนทกเปนลายลกษณอกษร ขอความรวมมอเมอ
พบวาหนวยงานอนไมปฏบตตาม
กลมท 3 บรหารบคคล
ใชการฝกอบรมพนกงานขามสายงาน (Cross Trained Work Force) จดพนกงานสารองทผาน
training ในการใชรถพยาบาล รถทกคนในรพ. มใบอนญาตขบขรถ มการทบทวนองคความรพนกงานขบ
รถสารองอยางสมาเสมอ เดอนละ 1 ครง และทกครงทไดรถประจาการใหมหรอตดตงอปกรณพเศษใหม
จดพนกงานขบรถสารองเปนเจาหนาทหนวยงานอนทไดรบการแตงตงสามารถขบเองได และ ประเมนผล
การขบรถมการปรบปรงอยางตอเนอง (Continuous Improvement)
ระยะท 2 ระยะดาเนนการ ระหวางเดอน ธนวาคม 2557 – สงหาคม 2559
เปนการนาแนวทางลงสการปฏบต มการประเมนผลเปนระยะ เพอปรบแนวทางการดาเนน
กจกรรมทสอดคลองกบบรบทของโรงพยาบาลทาวงผา จนกระทงได รปแบบ “การลดการใชทรพยากร
งานยานพาหนะ โรงพยาบาลทาวงผา”
ระยะท3 ประเมนผลลพธ เดอน กนยายน 2559
เครองมอทใชในการวจย ม 2 ชน ไดแก แบบบนทกขอมลงานยานพาหนะ แบบประเมนความพงพอใจ
ผรบผลงาน
การวเคราะหขอมล โดยใชสถตเชงพรรณนา
ผลการศกษา
จากการวจยพบวาการนาแนวคด lean มาใชในงานประจาสงผลใหสามารถลดคาใชจายและการใช
ทรพยากร ดงตารางท 2
ตารางท 2 ตารางแสดงผลลพธการลดการใชทรพยากร งานยานพาหนะ โรงพยาบาลทาวงผา
กจกรรม ปงบประมาณ
2557
ปงบประมาณ 2558 ปงบประมาณ 2559
จานวน ลดลงจาก
ป 2557
รอยละ
จานวน ลดลงจาก
ป 2557
รอยละ
คาใชจายในการบารง/
ซอมแซมรถ
181,356 บาท 164,528
บาท
9.28 135,830
บาท
25.10
การใชนามนเชอเพลง 18,978.96 ลตร 16,666.70
ลตร
12.18 14,423.47
ลตร
24.00
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
54 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
กจกรรม ปงบประมาณ
2557
ปงบประมาณ 2558 ปงบประมาณ 2559
จานวน ลดลงจาก
ป 2557
รอยละ
จานวน ลดลงจาก
ป 2557
รอยละ
คาใชจายวสด
สานกงาน
25,600 บาท 15,550 บาท 39.26 11,260 บาท 56.02
อบตการณขอ
รองเรยนในการบรการ
ลาชา
34 ครง 6 ครง 82.35 3 ครง 91.18
อบตการณรถเสยไม
พรอมใชระหวางทาง
3 ครง 0 ครง - 0 ครง -
ระดบความพงพอใจ
ผรบผลงาน
NA รอยละ
87.25
- รอยละ 91.50 -
จากตารางพบวาการใชทรพยากรของงานยานพาหนะ โรงพยาบาลทาวงผาลดลงในป 2558และ
2559 ตามลาดบ ดงน คาใชจายในการบารง/ซอมแซมรถในป 2559 ลดลงจากป 2557 เปน 135,830
บาท คดเปนรอยละ 25.10 การใชนามนเชอเพลง ในป 2559 ลดลงจากป 2557 เปน 14,423.47 ลตร
คดเปนรอยละ 24.00 คาใชจายวสดสานกงานในป 2559 ลดลงจากป 2557 เปน 11,260 บาท คดเปน
รอยละ 56.02 อบตการณขอรองเรยนจากเจาหนาทและชมชนในการบรการลาชา ในป 2559 ลดลงจาก
ป 2557 เปน 3 ครง คดเปนรอยละ 91.18 และไมมรายงานอบตการณรถเสยระหวางทาง ผรบผลงาน
มระดบความพงพอใจในป 2558 รอยละ 87.25 และป2559 รอยละ91.50
วจารณและสรปผล
จากขอมลพบวามการใชทรพยากรลดลงทงในทกๆดาน จากการวเคราะห Lean สงผลใหพบความ
สญเปลาทเกดขนในหนวยงานยานพาหนะในหลายๆดาน สงผลใหหนวยงานทราบปญหาทพบจงออกแบบ
ระบบเพอแกไขไดตรงประเดนและลดความสญเปลาจากการทางานใหไดงานทมคณภาพและการใชลด
ทรพยากร
การวางแผนการใชรถ ทงในดานปรมาณผโดยสารและการเดนทาง “ทางเดยวกนไปดวยกน”
สงผลใหสามารถใชรถไดถกประเภทและลดการใชนามนเชอเพลง
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
55 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
การบนทกขอมลอยางสมาเสมอสงผลใหหนวยงานทราบปญหาและความบกพรองทเกดขนจาก
ทางานประจาและการนามาใชประโยชนในการพฒนาเพอใหไดผลลพธทดขนทงตอหนวยงาน เจาหนาท
และผปวย
การนาผลงานวจยไปใชประโยชนในงานประจา
ไดเผยแพรผลงานในเวทวชาการของโรงพยาบาลจงมนโยบายขยายผลใหทกหนวยงานของ
โรงพยาบาลนาแนวคดนไปใชลดทรพยากรในหนวยงานตนเอง องคกรไดนาผลงานไปเผยแพรในทประชม
สสจ.นาน ไดออกเปนนโยบายใหงานยานพาหนะของทกอาเภอในจงหวดนาน นาแนวคดนไปดาเนนการ
และเสนอผลลพธปลายป นอกจากนไดนาเสนอผลงานระดบเขต (จ.เชยงราย) และ เวท HA National
Forum (อมแพคเมองทองธาน จ.นนทบร) พบวา มโรงพยาบาลหลายแหงใหความสนใจขอนาแนวทาง
ดงกลาวไปดาเนนการตอ
บทเรยนทไดรบ
หนวยงานไดออกแบบวธการเกบขอมลและนาขอมลทรวบรวมไวมาวเคราะหไดเหนขอบกพรอง
และโอกาสพฒนางาน วธการออกแบบแนวทางการดาเนนการใหไดรบความรวมมอ ตองนาทกภาคสวนท
เกยวของมาหารอโดยทหนวยงานมวธการเกบขอมลอยางเปนระบบและตองเปนผเสยสละเสนอตวทจะลด
ทรพยากรในหนวยงานตนเองกอนถงจะไดรบความรวมมอจากหนวยงานอนอยางตอเนอง
ปจจยแหงความสาเรจ
1. ผบรหารใหการสนบสนนทกๆดาน ทงนโยบาย ทลดการใชทรพยากรสนเปลอง
2. คณเออชวยผลกดนและกระตนใหเกดการวจย
3. เจาหนาททกหนวยงานใหความรวมมอและประชาสมพนธการพฒนาในหนวยงาน
4. เจาหนาททกคนในโรงพยาบาลเขาใจและยอมรบการเปลยนแปลง รวมมอในการลดทรพยากร
เกดความสะดวกตอผปฏบตรวมทงชวยให รพ.ลดคาใชจาย
5. ทมวจยมความมงมนในการพฒนางานตามหลกวชาการ
การสนบสนนทไดรบจากผบรหารหนวยงาน/องคกร
ผบรหารไดใหการสนบสนนทกๆดานทงผอานวยการโรงพยาบาลหวหนาหนวยงาน ผทเกยวของ
ทมวชาการ คณอานวย ไดแกการสนบสนนใหโอกาสในการพฒนางานใหขวญและกาลงใจและบคลากรใน
การปฏบตงานรวมทงใหคาปรกษาและแนะนาในการวจยคณเออชวยเหลอผลกดนและกระตนใหเกดการ
พฒนางานและการวจย
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
56 วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
กตตกรรมประกาศ
ขอขอบคณผอานวยการโรงพยาบาลทาวงผา หวหนาฝายหวหนางาน บคลากรทกทาน ตลอดจน
ผรบบรการในชมชนทใหความรวมมอในการทาวจยในครงน
เอกสารอางอง
1.มารวย สงทานนทร .การนาแนวคดเรอง Lean มาใชในสานกงาน. [อนเตอรเนต] ; 2557
[เขาถงเมอวนท 5 ตลาคม 2557] .เขาถงไดจาก
https://www.gotoknow.org/posts/579791%2B
2.สมาคมสงเสรมเทคโนโลย (ไทย-ญปน). บรการใหคาปรกษาดาน Lean Manufacturing
สาหรบอตสาหกรรมสนบสนนสเชงพาณชย. [อนเตอรเนต] ; มปป [เขาถงเมอวนท 5
ตลาคม 2557]เขาถงไดจาก http://www.tpa.or.th/news.php?id=581
3.ศลปนนท อศรภกด และ รชลดา ลปกรณ. ระบบบรการงานยานพาหนะ. [อนเตอรเนต] ;
2558 [เขาถงเมอวนท 11 ตลาคม 2558 ] เขาถงไดจาก
http://www.dpu.ac.th/graduate/upload/content/files.
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
ขนตอนการสงบทความเพอตพมพ
วารสารวจยสาธารณสขนาน
วารสารวจยสาธารณสขนาน มวตถประสงคเพอเผยแพรผลงานลกษณะนพนธตนฉบบ
(Original Article) จดพมพปละ 2 ฉบบ
ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม – มนาคม ตพมพสปดาหแรกของเดอน เมษายน
ฉบบท 2 ประจาเดอน เมษายน-กนยายน ตพมพสปดาหแรกของเดอน ตลาคม
รบเรองเพอตพมพ ฉบบท 1 ภายในเดอน มนาคม ฉบบท 2 ภายในเดอน กนยายน
ขนตอนการดาเนนงานจดทาวารสาร ดงน
1. ผสงเรองตพมพตองศกษาหลกเกณฑ คาแนะนาสาหรบสงเรองเพอตพมพ กองบรรณาธการ
จะไมรบนพนธตนฉบบทไมถกตองตามแบบฟอรมและกตกา
2. ประกาศรบตนฉบบ ผสงเรองตองกรอกแบบฟอรมพรอมเอกสารนพนธตนฉบบจานวน 1 ชด
และแผนบนทกขอมล 1 แผน หรอสงไฟล Microsoft Word ท E-mail: [email protected] และ
http://thailand.digitaljournals.org/tdj/index.php/NJPH/index
3. กองบรรณาธการวารสารฯ จะตรวจความสมบรณและถกตองของตนฉบบ
4. กองบรรณาธการวารสารฯ จดสงตนฉบบใหผทรงคณวฒ (Peer Review) ในสาขานนๆ อาน
ประเมนตนฉบบ จานวน 3 ทาน ตอเรอง
5. สงใหผเขยนแกไขตามผลการพจารณาของผทรงคณวฒ
6. กองบรรณาธการวารสารฯ ตรวจสอบความถกตองและจดพมพตนฉบบวารสารวจยสาธารณสข
นาน
7. จดสงตนฉบบ ดาเนนการจดทารปเลม
8. กองบรรณาธการวารสารฯ ดาเนนการเผยแพรวารสาร
9. การขอใบรบรองการตพมพ จะตองผานขนตอนครบถวนของการตพมพ จงจะสามารถออก
ใบรบรองการตพมพได (ระยะเวลาดาเนนการขนตา 1 เดอน)
หลกเกณฑและคาแนะนาสาหรบสงเรองเพอตพมพ
1. บทความทสงลงพมพ
นพนธตนฉบบ การเขยนเปนบทหรอตอนตามลาดบ ดงน บทคดยอ บทนา
วสด (หรอผปวย) และวธการ ผลการศกษา วจารณ สรป
กตตกรรมประกาศ เอกสารอางอง ความยาวของเรองไมเกน
12 หนา
รายงานผลการปฏบตงาน ประกอบไปดวย บทคดยอ บทนา วธการดาเนนงาน
ผลการดาเนนงาน วจารณผล สรป กตตกรรมประกาศ
เอกสารอางอง
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
บทความพ นวชา ควรเปนบทความทใหความรใหมๆรวบรวมสงตรวจใหมหรอ
เรองทนาสนใจ ทผอานนาไปประยกตใชหรอเปนบทความ
วเคราะหสถานการณโรคตางๆ ประกอบดวยบทคดยอ บทนา
ความร หรอขอมลเกยวกบเรองทนามาเขยนวจารณหรอ
วเคราะห สรปเอกสารอางองทคอนขางทนสมย
ยอเอกสาร อาจยอบทความภาษาตางประเทศ หรอภาษาไทย ทตพมพไมเกน 2 ป2.
การเตรยมบทความเพอตพพ
ชอเรอง ควรสนกะทดรด ใหไดใจความทครอบคลมและตรงวตถประสงคและ
เนอเรองชอเรองตองมทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ
ชอผเขยน ใหมชอผเขยนพรอมทงวฒการศกษาสงสดตอ สถานทปฏบตงานตองม
ทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ
เน อเรอง ควรใชภาษาไทยใหมากทสด และใชภาษาทเขาใจงาย สน กระทดรด แต
ชดเจนเพอประหยดเวลาของผอาน หากใชคายอตองเขยนคาเตมไวครง
แรกกอน
บทคดยอ คอการยอเ นอหาสา คญเปนประโยคสมบรณ และเปนรอยแกว
ไมแบงเปนขอๆ ความยาวไมเกน 15 บรรทด และมสวนประกอบคอ
วตถประสงค วสดและวธการ ผลการดาเนนงานและวจารณหรอ
ขอเสนอแนะ (อยางยอ) ไมตองมเชงอรรถอางองถงเอกสารอยใน
บทคดยอ บทคดยอตองเขยนทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ
บทนา อธบายความเปนมาและความสาคญของปญหาททาการวจย ศกษา
คนควา งานวจยของผอนทเกยวของวตถประสงคของการวจย สมมตฐาน
และขอบเขตการวจย
วธและวธการดาเนนการอธบายวธดาเนนการวจย โดยกลาวถงแหลงทมาของขอมล วธการ
รวบรวมขอมล วธการเลอกกลมตวอยาง และการใชเครองมอชวยในการ
วจยตลอดจนวธการวเคราะหขอมลหรอใชหลกสถตมาประยกต
ผล/ผลการดาเนนงาน อธบายสงทไดพบจากการวจย โดยเสนอหลกฐานและขอมลอยางเปน
ระเบยบ พรอมทงแปลความหมายของผลทคนพบหรอวเคราะหแลว
พยายามสรปเปรยบเทยบกบสมมตฐานทตงไว
วจารณ ควรเขยนอภปรายผลการวจยวาเปนไปตามสมมตฐานทตงไวหรอไม
เพยงใดและควรอางทฤษฎหรอผลการดาเนนงานของผอนทเกยวของ
ประกอบดวย
สรป ควรเขยนสรปเกยวกบความเปนมาและความสาคญของปญหา
วตถประสงคขอบเขตการวจย วธการวจยอยางสนๆ รวมทงผลการวจย
(สรปใหตรงประเดน) และขอเสนอแนะทอาจนาผลงานการวจยไปใชให
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
เกดประโยชนหรอใหขอเสนอแนะประเดนปญหาทสามารถปฏบตได
สาหรบการวจยตอไป
3. การเขยนเอกสารอางอง
การอางองใชระบบแวนคเวอร (Vancouver style) โดยใสตวเลขในวงเลบหลงขอความ
หรอหลงชอบคคลเจาของขอความทอางถง โดยใชหมายเลข 1 สาหรบเอกสารอางองลาดบแรกและเรยง
ตอไปตามลาดบ ถาตองการอางองซาใหใชหมายเลขเดม หามใชคายอในเอกสารอางองยกเวนชอตนและ
ชอวารสารบทความทบรรณาธการรบตพมพแลวแตยงไมเผยแพร ใหระบ “กาลงพมพ” บทความทไมได
ตพมพใหแจง “ไมไดตพมพ” หลกเลยง “ตดตอสวนตว” มาใชอางอง เวนแตมขอมลสาคญมากทหาไมได
ทวไป ใหระบชอและวนทตดตอในวงเลบทายชอเรองทอางอง ชอสารสารในการอางอง ใหใชชอยอตามรป
แ บ บ ข อ ง U.S. Nation Library of Medicine ท ต พ ม พ ใ น Index Medicus ท ก ป ห ร อ ใ น เ วบ ไ ซ ต
http://www.nlm.nih.gov./tsd/serials/liji.html
การเขยนเอกสารอางองในวารสารมหลกเกณฑ ดงน
3.1 วารสารวชาการ
ลาดบท. ชอผนพนธ. ชอเรอง. ชอวารสารปทพมพ:ปท: หนาแรก-หนาสดทาย.
วารสารภาษาไทย ชอผนพนธ ใหใชชอเตมทงชอและชอสกล ชอวารสารเปนชอเตม
ปทพมพเปนปพทธศกราช วารสารภาษาองกฤษ ใชชอสกลกอน ตามดวยอกษรยอตวหนาตวเดยวของชอ
ตวและชอรอง ถามผนพนธมากกวา 6 คน ใหใสชอเพยง 6 คนแรก แลวตามดวย et al. (ภาษาองกฤษ)
หรอและคณะ (วารสารภาษาไทย) ชอวารสารใชชอยอตามแบบ Index Medicus หรอตามทใชในวารสาร
นนๆ เลขหนาสดทายใสเฉพาะเลขทายตามตวอยางดงน
3.1.1 เอกสารจากวารสารวชาการ
1. วทยา สวสดวฒพงศ, พชร เงนตรา, ปราณ มหาศกดพนธ, ฉววรรณ เชาว
กรตพงศ, ยวด ตาทพย. การสารวจความครอบคลมและการใชบรการตรวจมะเรงปากมดลกในสตรอาเภอ
แมสอด จงหวดตาก ป 2540. วารสารวชาการสาธารณสข 2541; 7:20-6.
2. Russell FD, Coppell AL, Davenport AP. In Vitroeyzy-matic processing
of Radiolabelled big ET-1 in human kidney as a food ingredient. Biochem Pharmacol 1998;
55:697-701.
3.1.2 องคกรเปนผนพนธ
1. คณะผเชยวชาญจากสมาคมอรเวชแหงประเทศไทย. เกณฑการวนจฉยและ
แนวทางการประเมนการสญเสยสมรรถภาพทางกายของโรคระบบการหายใจเนองจากการประกอบอาชพ.
แพทยสภาสาร 2538; 24:190-204.
3.1.3 ไมมชอผนพนธ
1. Coffee drinking and cancer of the pancrease (editorial). BMJ 1981;
283: 628.
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
3.1.4 บทความในฉบบแทรก
1. วชย ตนไพจตร. สงแวดลอมโภชนาการกบสขภาพใน: สมชย บวรกตต,
จอหน พ ลอฟทส, บรรณาธการ. เวชศาสตรสงแวดลอม.สารศรราช 2539; 48(ฉบบผนวก): 153-61.
3.1.5 ระบประเภทของบทความ
1. บญเรอง นยมพร, ดารง เพชรลาย, นนทวน พรหมผลต, ทว บญโชต, สมชย
บวรกตต, ประหยด ทศนาภรณ. แอลกอฮอลกบอบตเหตบนทองถนน (บทบรรณาธการ). สารศรราช
2539; 48: 616-20.
2. Enzenseberger W, Fischer PA. Metronome in Parkinson’s disease (letter).
Lancet 1996; 347:1337.
3.2 หนงสอ ตารา หรอรายงาน
3.2.1 หนงสอหรอตาราผนพนธเขยนทงเลม
ลาดบท . ชอ นพนธ. ชอหนงสอ. ครงท พมพ. เมองท พมพ: สานกพมพ;
ปทพมพ.
-หนงสอแตงโดยผนพนธ
1. ธงชย สนตวงษ. องคการและการบรหารฉบบแกไขปรบปรง.พมพครงท 7.
กรงเทพมหานคร: ไทยวฒนาพาณช; 2535.
2. Ringsven MK, Bond D. Gerontology and leadership skills for nurse. 2nd
ed. Albany (NY): Delmar Publishers; 1996.
- หนงสอมบรรณาธการ
1. วชาญ วทยาศย, ประคอง วทยาศย, บรรณาธการ. เวชปฏบตในผปวยตดเชอ
เอดส. พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร: มลนธเดก; 2535.
2. Norman IJ, Redfern SJ, editors. Mental health care for elderly people.
New York: Churchill Livingstone; 1996.
3.2.2 บทหนงในหนงสอหรอตารา
ลาดบท. ชอผนพนธ. ชอเรองใน. ชอบรรณาธการ, บรรณาธการ. ชอหนงสอ.
ครงทพมพ.เมองทพมพ: สานกพมพ; ปทพมพ. หนา (หนาแรก-หนาสดทาย).
1. เกรยงไกร จระแพทย. การใหสารนาและเกลอแร. ใน: มนตร ตจนดา, วนย
สวตถ, อรณวงษ จราษฎร, ประอร ชวลตธารง, พภพ จรภญโญ, บรรณาธการ. กมารเวชาสตร. พมพครง
ท 2. กรงเทพมหานคร: เรอนแกวการพมพ; 2540. หนา 424-7.
2. Philipps SJ. Whisnant JP. Hypertension and stroke. In: Laragh JH, Brenner BM,
editors. Hypertension: pathophysiology, diagnosis, and management. 2nd ed. New York: Raven
Press; 1995. P. 465-78.
3.3 รายงานการประชม สมมนา
ลาดบท. ชอบรรณาธการ, บรรณาธการ. ชอเรอง. ชอการประชม; วนเดอนป ประชม;
สถานทจดประชม. เมองทพมพ: สานกพมพ; ปทพมพ.
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
1. อนวฒน ศภชตกล, งามจตต จนทรสาธต, บรรณาธการ. นโยบายสาธารณะเพอ
สขภาพ. เอกสารประกอบการประชมวชาการสถาบนวจยระบบสาธารณสข ครงท 2 เรองสงเสรมสขภาพ:
บทบาทใหมแหงยคของทกคน; 6-8 พฤษภาคม 2541; ณ โรงแรมโบเบทาวเวอร. กรงเทพมหานคร:
ดไซร; 2541.
2. Kimura J, Shibasaki H, editors. Recent advances in clinical neurophysiology.
Proceedings of the 10th International congress of EMG and clinical Neurophysiology; 1995 Oct
15-19; Kyoto, Japan. Amsterdam: Elsevier; 1996.
4. การสงตนฉบบ
4.1 ใชโปรแกรม Microsoft word พมพบทความดวยรปแบบอกษร Eucrosia UPC
ขนาด 16 ตวอกษรตอนว และ Print หนาเดยวลงในกระดาษ A4 (21.6X27.9 ซ.ม.) จานวน 1 ชด และ
ส ง ไ ฟ ล ต น ฉ บ บ เ อ ก ส า ร ท า ง ไ ป ร ษ ณ ย อ เ ล ก ท ร อ น ก ส s s j m a n 2 0 1 8 @gmail.com แ ล ะ
http://thailand.digitaljournals.org/tdj/index.php/NJPH/index
4.2 ภาพประกอบ ถาเปนภาพลายเสนตองเขยนดวยหมกสดาบนกระดาษหนามน ถาเปน
ภาพถายควรเปนภาพโปสการดแทนได save เปนไฟล .JPEG หรอ .TIFF สาหรบการเขยนคาอธบายให
เขยนแยกตางหากอยาเขยนลงในภาพโปสการด
5. การตอบรบ
5.1 เมอสงบทความวชาการ/บทความวจยแลวจะไดรบหนงสอตอบรบบทความ ภายใน
3 วนทาการ
5.2 เรองทไมไดรบการพจารณาลงพมพกองบรรณาธการจะแจงใหทราบแตจะไมสง
ตนฉบบคน
6. ระยะเวลาในการรอคอย
6.1 กองบรรณาธการสงบทความใหกรรมการกลนกรองพจารณา รอผลการพจารณาจาก
กรรมการกลนกรอง ภายใน 3 สปดาห
6.2 เมอไดรบบทความคนจากกรรมการกลนกรองพจารณาเรยบรอยแลว กอง
บรรณาธการจะสงบทความใหผเขยนบทความแกไขตามขอเสนอแนะของกรรมการกลนกรอง ภายใน
1 สปดาห
6.3 เมอผเขยนแกไขเรยบรอยแลวสงบทความสมบรณจานวน 1 ชด พรอมไฟลบทความ
1 แ ผ น ท ก อ ง บ ร ร ณ า ธ ก า ร ฯ ห ร อ ส ง E-mail: [email protected] แ ล ะ ใ น ร ะ บ บ
http://thailand.digitaljournals.org/tdj/index.php/NJPH/index
6.4 บรรณาธการออกหนงสอตอบรบการตพมพบทความลงวารสาร
7. การตพมพวารสาร
7.1 กองบรรณาธการจะรวบรวมเอกสารบทความวชาการ/บทความวจยสงตพมพเมอ ม
จานวนผขอลงครบแลว
7.2 การตพมพวารสารจะใชเวลาประมาณ 30 วน เมอไดเลมวารสารทสมบรณแลว
กองบรรณาธการจะแจงผเขยนใหทราบ
ปท 1 ฉบบท 1 ประจาเดอน ตลาคม 2560 - มนาคม 2561 Vol. 1, Issue 01 (Oct. 2017 – Mar. 2018)
วารสารวจยสาธารณสขนาน NAN PHO Journal of Public Health (NJPH)
8. ความรบผดชอบ
บทความทลงพมพในวารสารวจยสาธารณสขนาน ถอเปนผลงานทางวชาการหรอวจยและ
วเคราะหตลอดจนเปนความเหนสวนตวของผเขยนไมใชความเหนของสานกงานสาธารณสขจงหวดนาน
หรอของกองบรรณาธการแตประการใด ผเขยนตองรบผดชอบตอบทความของตน คณะกองบรรณาธการม
สทธจะแกไขขอความใหถกตองตามหลกภาษาและความเหมาะสมได
หมายเหต วารสารวจยสาธารณสขนาน สงวนสทธทจะไมลงตพมพบทความทเคยลงในวารสารวชาการ
ฉบบอนแลว
สอบถามรายละเอยดเพมเตม
บรรณาธการวารสารวจยสาธารณสขนาน
ดร.ธนศลป สลออน
สานกงานสาธารณสขจงหวดนาน
467 ม.5 ถนนนาน-ทงชาง ตาบลผาสงห
อาเภอเมองนาน จงหวดนาน 55000
โทรศพท 0-5460-0071
โทรสาร 0-5460-0078
E-mail: [email protected]
http://thailand.digitaljournals.org/tdj/index.php/NJPH/index