1

การเขยนบทบรรณาธการ

บทบรรณาธการ เปนความเรยงประเภทหนงทปรากฎอยในหนงสอพมพและนตยสาร หรอเปน

ความในใจของคณะผจดทาสอสงพมพฉบบนนๆ เพอบอกถงความเปนตวตน จดยน นโยบายและทศทาง

ของสออยางตรงไปตรงมาและชดเจน ในบทนจะกลาวถงความหมาย ความสาคญของบทบรรณาธการและ

แนวทางการเขยนบทบรรณาธการในหนงสอพมพและนตยสาร ซงอาจมราบละเอยดทแตกตางกนอยบาง

ทงในดานชอเรอง วตถประสงค โครงสราง ระดบภาษา และทวงทานองการเขยน โดยอาศยฐานจาก

การศกษาบทบรรณาธการทปรากฏอยในสอตางๆ ในปจจบน

ความหมายของบทบรรณาธการ

บทบรรณาธการ หมายถง ความเรยงทมงนาเสนอทศนะ ขอคดและความเหนเกยวกบเรองราว

ปญหาหรอเหตการณตางๆทเกดขน โดยทบรรณาธการหรอผ เขยนเขยนขนในฐานะทเปนตวแทนของสอ

หรอตวแทนคณะผจดทาสอฉบบนน ไมใชในฐานะของตนเองหรอของใครคนใดคนหนง ความเรยงดงกลาว

จงเปนเหมอน ‚หนาตาง‛ ของแนวคด นโยบาย ทศทางและจดยนของสอ

ดวยเหตน ผ เขยนบทบรรณาธการหรอบรรณาธการจงตองเปนผ ทมความรบผดชอบสงมาก คอ

ตองทาหนาทศกษา ตรวจสอบขอมล ขอเทจจรงพรอมกบนาเสนอทศนะและความคดเหนอยางซอสตยตอ

ผอานโดยคานงถงผลประโยชนของประชาชนสวนใหญเปนสาคญ ดงนน อาจพบวาบทบรรณาธการของ

หนงสอพมพแตละฉบบนาเสนอทศนะและความคดเหนตอสถานการณปญหาหนงๆ ไปในทศทางทตรงกน

ขามหรอสวนกระแสเลยกได ทงนอาจเปนเพราะวาแนวทางการแกไขหรอทางออกของปญหาใดๆ ทอยบน

พนฐานของผลประโยชนของประชาชนสวนใหญนนมไดมากกวาหนงแนวทาง หรอเปนไปตามนโยบาย

ทศทางหรอจดยนของหนงสอพมพฉบบนน แตในสวนของบทบรรณาธการนตยสารจะเปนพนทในการ

สอสารกบผอานอยางตรงไปตรงมา เพอใหขอแนะนาเกยวกบการอานนตยสารฉบบนน หรอบอกเลาถง

ทมาทไป ประวตความเปนมาเกยวกบขอเขยนหรอตวผ เขยนแตละคนในเลม ตลอดจนใหขอคดหรอ

วพากษวจารณเกยวกบสถานการณตางๆทเกดขนในสงคม

2

ความส าคญของบทบรรณาธการ

ในโลกทเตมไปดวยขอมลขาวสารเชนทกวนน ผอานหรอผ รบสารจานวนมากตองการใครสกคนท

จะชวย ‚จาแนกแยกแยะ‛ และกาหนดวาระขาวสารวาเรองใดเปนเรองสาคญ สงนจงกลายมาเปนบทบาท

ของบรรณาธการทตองอยกบขอมลขาวสาร และตองมความสามารถในการแยกขอเทจจรงและความจรง

ออกจากเรองแตง ตลอดจนรแหลงสารสนเทศทหลากหลายและสามารถบอกไดวาขอมลหรอขอเทจจรงนน

นาเชอถอหรอไม แคไหน อยางไร บทบรรณาธการจงมความสาคญสาหรบผอานในการชวยสรปประเดน

ปญหา ใหขอเทจจรงทถกตอง ครบถวน หลายมมมองหรอใหขอคดเหนทเปนประโยชนซงผานการคด

วเคราะหและทบทวนมาแลวอยางเปนระบบ

บทบาทหนาทหลกของบทบรรณาธการ จงอยทการแสดงความคดเหนตอประเดนขาว เรองราว

หรอสถานการณสาคญๆทเกดขน ซงแททจรงแลวกคอการดารงไวซงหนาทของสอมวลชน อนประกอบดวย

1. การเปน “ผคดกรองสาร” (gatekeeper) โดยการกลนกรอง แยกแยะ ตรวจสอบขาวสารขอมล

ทงสวนทเปนเทจและสวนทเปนจรง พรอมทงคดเลอกวาขาวสารใดบางทมความสาคญ และมผลกระทบตอ

ประชาชนหรอสาธารณชน

2. การก าหนดวารขขาาวสาร (agenda setting) โดยการจดลาดบความสาคญและกาหนด

ประเดนหรอหวขอตางๆ เพอใหประชาชนหรอสาธารณชนรบทราบ ตระหนก ขบคด ทบทวนหรอปฏบตตาม

ดงนนจงพบวา เรองราวหรอประเดนใดทสอมวลชนใหความสนใจ ประชาชนกมกจะตนตวกบเรองนนไป

ดวย

3. การเปน “สนขเฝาบาน” (watch dog) โดยการสงเกต เฝาระวงและตดตามเหตการณความ

เคลอนไหวตางๆ ทเกดขน พรอมทงบอกกลาวและรองเตอนใหประชาชนทราบ ในกรณทเกดความไมชอบ

มาพากล

ดงนน ‚ความคดเหน‛ ของบรรณาธการ จงเปนเรองทมความสาคญ เพราะเปนสงท ‚ชนา‛ วา

อขไร หรอเรองใดเปนเรองสาคญทประชาชนควรร ควรทราบหรอควรตระหนก พรอมกนนนยงชตอไปถง

เหตผลวา ท าไม และใหอธบายวา ควรทาอยาางไร จงจะด สวนการทความคดเหนของผ เขยนจะมความ

นาเชอถอหรอไมในสายตาของผอานนนกขนอยกบขอมล ขอเทจจรง และหลกฐานทเลอกนามาใชและ

อางอง ทงยงขนอยกบความสามารถในการใชภาษาเขยนเพอโนมนาวและจงใจอกดวย ซงถาปจจยทงหมด

ทกลาวมานไดถกบรณาการเขาดวยกนอยางถงพรอมและสมบรณ บทบรรณาธการนนๆ กจะทรง ‚อทธพล‛

ทางความคดตอผอานไมนอยทเดยว

3

วตถปรขสงคของบทบรรณาธการ

เนองจากนโยบายและวาระของหนงสอพมพรายวนกบนตยสารมความแตกตางกน การเขยนบท

บรรณาธการในสอตางๆ ดงกลาวน จงมวตถประสงคและลกษณะบางประการแตกตางกนไปดวย

1. วตถปรขสงคของบทบรรณาธการในหนงสอพมพ

บทบรรณาธการในหนงสอพมพมวตถประสงคหลก จาแนกได 3 ประการ คอ การกาหนดประเดน

ปญหา การชนาทางความคดและการแสดงความคดเหนทวไป

1.1 การก าหนดปรขเดนปญหา

การกาหนดประเดนปญหาคอ การมงเนนจดประกายความคดหรอสรางกระแสความสนใจ

ในเรองใดเรองหนงใหแกกลมผอาน เนองดวยในแตละวนมเรองราว ขาวสารและเหตการณตางๆ เกดขน

มากมาย เรองทมความสาคญบางเรอง บางมต หรอบางประเดนอาจถกประชาชนมองขามความสาคญ ไม

เหนประเดนปญหาหรอถกละเลยจากสอดวยกนเอง บทบรรณาธการประเภทนจะทาหนาทจดประกาย ช

ประเดนใหเหนความสาคญหรอชกชวนใหจบตามองซงในดานหนงกเปนการปองปรามผ ทเกยวของอยในท

ดวยวา เรองราวทหยบยกมานเปนเรองทอยในความสนใจของประชาชน ดงนนสงสาคญประการหนงของ

บทบรรณาธการประเภทน คอ การอธบาย ขยายความ ตความขาว ใหรายละเอยดและภมหลงเกยวกบ

ความเปนมาของขาวหรอประเดนปญหาเรองราวนน หาไมแลว ผอานกไมอาจเขาใจไดวา ขาวสารประเดน

ปญหาหรอเรองราวดงกลาวมความสาคญหรอเปนประเดนไดอยางไร

1.2 การชน าทางความคด

การชนาทางความคด คอ การหยบยกสถานการณบานเมอง นโยบายของรฐบาลเหตการณ

สาคญของประเทศและประชาคมโลกเรองใดเรองหนงมาพจารณา พนจ พเคราะห ซงอาจปรากฏออกมาใน

รปของการสนบสนน เหนดวยหรอคดคาน พรอมกบชนาทางความคดวาประเดนปญหาทหยบยกขนมานน

ควรจะแกไขอยางไร ใครหรอฝายใดควรจะดาเนนการอยางไร ตองระมดระวงอะไรบาง ตลอดจนชใหเหน

ขอบกพรองอนอาจจะกอใหเกดผลเสยตอสวนรวม รวมทงการเสนอแนะและเรยกรองใหเกดการกระทาตาม

แนวปฏบตทเหมาะสม ฯลฯ ซงโดยนย กคอการประกาศจดยนและทศทางของหนงสอพมพตอเรองราวหรอ

สถานการณนน

1.3 การแสดงความคดเหนทวไป

การแสดงความคดเหนทวไป คอ การเนนทการแสดงความคดเหนตอเหตการณใดๆ อาจจะ

ในเชงบวกหรอเชงลบ หรอหยบยกการกระทาของบคลใดบคคลหนง องคกรใดองคกรหนงมากลาวชนชม

4

ยกยอง สรรเสรญหรอตาหนตเตยน เพอมใหเปนแบบอยาง หรอเพอชใหเหนวาเปนประโยชนตอประชาชน

และประเทศชาต แลวแตกรณ

ในสวนของเนอหาขาวสารทนามาเปนประเดนของบทบรรณาธการนน สวนใหญจะเปน

เนอหาดานการเมองการปกครอง ดานสงคม และดานเศรษฐกจ แตไมวาจะเปนการนาเสนอเนอหาประเภท

ใดกตามและไมวาบทบรรณาธการนนจะอยในยคสมยการปกครองแบบใด สงสาคญอยทตวผ เขยนและ

บรบททางสงคมและการเมองในขณะนน

2. วตถปรขสงคของบทบรรณาธการในนตยสาร

ขอสงเกตประการหนงระหวางหนงสอพมพกบนตยสาร คอ บทบรรณาธการของหนงสอพมพ

รายวนมกจะไมบอกกลาว เลาแจงแถลงไขวาหนงสอพมพฉบบนนมเนอหาสาระทโดดเดนอะไรบาง อยางไร

รวมถงไมพยายามทจะเชอมโยงหรอรอยรดเนอหาทงหมดเขาดวยกน แตนตยสารมกปรากฏสงตางๆ

ดงกลาวขางตน

วตถประสงคของบทบรรณาธการในนตยสารจาแนกได 3 ประเภท คอ การบอกเลา การสราง

บรรยากาศ และการแสดงความคดเหน

2.1 การบอกเลาา คอ การเนนทการทกทาย บอกกลาว เลาแจงแถลงไข ใหขอมลขาวสาร

สาคญ แนะนาเรองราวทนาสนใจในฉบบ รวมถงการชประเดนหรอกาหนดปญหาทนาพจารณา

2.2 การสรางบรรยากาศ คอ การเนนการสรางบรรยากาศความตระหนก ตนตว ใหกาลงใจ

หรอกระตนใหเกดความหวงใหม ใหระลกถงความราเรง สนกสนานในเทศกาลประจาปตางๆ ทกาลงจะ

มาถง เชน ปใหม สงกรานต ลอยกระทง ฯลฯ การกระตนเตอนใหเหนวนสาคญตางๆทางพระพทธศาสนา

เชน วนเขาพรรษา วนวสาขบชา ฯลฯ การสรางบรรยากาศตามกระแสสงคมในชวงเวลานนๆ เชน การ

แขงขนฟตบอลโลก กฬาโอลมปก เปนตน รวมทงการนาเขาสเรองเดนประจาป

2.3 การแสดงความคดเหน คอ การหยบยกเหตการณในชวตประจาวน เรองราว ปญหา

ทวไปในสงคมหรอเหตการณทประชาชนใหความสนใจมาพจารณา พนจ พเคราะหและแสดงความคดเหน

ในแงมมทหลากหลาย ทงเหนดวย ไมเหนดวย สนบสนน คดคาน ฯลฯ ดวยการหยบยกเหตผลและตวอยาง

ตางๆ มาประกอบ รวมถงการแสดงความคดเหนเพอใหเกดการฉกคด ยบยงชงใจ โนมนาวใจใหเหนดวย

คลอยตามหรอเสนอแนะแนวทางปฏบตหรออาจเปนความคดเหนทนาไปสเรองเดนประจาฉบบกได

5

โครงสรางบทบรรณาธการ

บทบรรณาธการของสอสงพมพ ไมวาจะเปนหนงสอพมพหรอนตยส ารมโครงสรางคลายกบ

บทความทวไปซงประกอบดวย ความนา เนอเรอง และสวนสรป ทวาอาจมรายละเอยดปลกยอยแตกตาง

กนบางในแตละสอ

1. โครงสรางบทบรรณาธการในหนงสอพมพ

บทบรรณาธการของหนงสอพมพ ประกอบดวย ความนา เนอเรอง และสวนสรป และจาก

การศกษาลกษณะทวไปของบทบรรณาธการพบวา สวนใหญมชอเรอง เปนชอสนๆ ทไดใจความ สามารถ

สอความหมายกบผอานไดโดยทนทวาเปนเรองเกยวกบอะไร ความยาวของบทบรรณาธการโดยเฉลยอยท

4-6 ยอหนา และใจความสาคญทสดทแสดงเจตนาหรอวตถประสงคของผ เขยนมกอยในชวงสดทายหรอ

สวนสรป โดยในทนจะขอกลาวเปนลาดบไปตงแตการตงชอเรอง ความนา เนอเรองและสวนสรป พรอม

ยกตวอยางประกอบ

1.1 ชอเรอง (title) หรอชอบทบรรณาธการของหนงสอพมพรายวน โดยสวนใหญเปนชอสนๆ

ม 2 ประเภท คอ

1) ระบเพยงวาเกยวของกบอะไร เชน รฐบาล-ธนาคารกลาง ปกลองการเมอง

2) ‚สอ‛ นยของความคดเหนทางบวกหรอลบ เชน สนบสนน เหนดวย คดคาน ยกยอง

สรรเสรญ ตาหนตเตยน วพากษวจารณ ตลอดจนชแนะ ตกเตอน นาเสนอทางออกหรอทศทางทควรจะเปน

เชน ประเทศชาตตองมากอน ทาเกนอานาจทประชาชนมอบหมาย อยาเผลอทจรต ประชานยมฝาวกฤต

เพอไทย

1.2 ความน า (introduction) เปนการระบหรอกาหนดหรอชประเดนปญหา (state the

problem) โดยทวไปไมมการอารมภบทดวยการทกทายหรอถามไถสารทกขสกดบ แตมกจะเขาสเรองราว

หรอประเดนปญหาโดยทนท ตรงประเดนและตรงไปตรงมา

1.3 เนอเรอง (body) เปนการแสดงความคดเหนเกยวกบประเดนปญหา โดยสวนใหญม 3

องคประกอบ คอ

1) การนาเสนอขอมลภมหลงอนเปนทมาของปญหาทจะกลาวถง หรอการรายงานความ

คบหนาและความเคลอนไหวเกยวกบเรองนนๆ เพอเปนการปพนความรความเขาใจขนพนฐาน

6

2) การแสดงความคดเหน เกยวกบประเดนปญหาทกลาวถงดวยการแจกแจง จาแนก

แยกแยะ ตความ วเคราะห วพากษ วจารณ ตามหลกฐานสาคญตางๆ ทยกมาอางองทงจากบคคลสาคญ

หรอผลการศกษาวจยทเกยวของ

3) การชแนะหรอเสนอทางออกอนสบเนองมาจากขอมลและความคดเหนดงทกลาวมา

ทงหมด ซงอาจปรากฏในรปของการกระตนใหคด หรอเรยกรองใหเกดการกระทาอยางใดอยางหนง ในสวน

นนบเปนการแสดงจดยนหรอเจตนารมณของหนงสอพมพทเดนชด

1.4 สาวนสรป (conclusion) เปนสวนสดทายของบรรณาธการ ซงมกจะตอกยาหรอเนน

ประเดนสาคญของเรอง โดยทวไปในการเนนยาประเดนสาคญหรอการจบทงทายน อาจจาแนกได 3

ประเภท คอ

1) การจบแบบตรงไปตรงมา คอ การทงทายแบบตรงประเดน เรยบงาย ไมสาบดสานวน

2) การจบแบบทาทาย (appeal for action) คอ การทงทายใหผอานเกดความรสกเหน

ดวยหรอไมเหนดวย หรอเกดความตองการทจะปฏบตตามหรอไมปฏบตตาม

3) การจบแบบอางถงคากลาวใดๆทเปนทรจกของผอาน เชน สานวน สภาษต คาพงเพย

วาทะสาคญ ฯลฯ ทสอดรบกบเรองราวทกลาวถง

ตวอยาางการวเคราขหโครงสรางบทบรรณาธการ เรอง ‚แปรปรวน‛ จาก หนงสอพมพรายวน

M2F วนศกรท 17 พฤศจกายน พ.ศ. 2560

ความนา

เนอเรอง

แปรปรวน

แมมประกาศวาประเทศไทยเขาสหนาหนาวแลว แตอยางทเราเหน อากาศทกรงเทพฯ ก

เพยงเยนๆ อยสองสามวนสภาพอากาศกเชนนแหละคะ เปลยนแปลงอยไดตลอด ยง

สภาวะโลกทเปลยนไป ตนไมนอยลง มลภาวะ ความรอน เพมขน

กดซ ฝนทวาสงลาเมองกรงไปแลว อากาศกยงแปรปวนใหมฝนตก และยงตกหนกเสย

ดวย สงทเราควรทา กอยาลมดแลสขภาพตวเองใหพรอมรบกบทกสภาพอากาศ

การดแลตวเองนน กมอยไมกขอ ทบางคนกวา งายๆ หม ๆบางคนกวา โอย ! ยากจง

หนงนนคอ ดแลเรองอาหารการกน กนสงทเปนประโยชนกบรางกาย บนความพอด สองคอ

ออกกาลงกาย ขยบเทากบออกกาลงกาย อยาลมทองไวและทาตาม ขอทสาม พกผอนให

เพยงพอ

7

สรป

บทบรรณาธการนมงใหผอานดแลสขภาพทามกลางอากาศทแปรปรวน โดยในความนาไดชให เหน

ปญหาสภาพอากาศทแปรปรวนและสภาวะโลกทเปลยนแปลงตลอดเวลา แมจะเขาสชวงฤดหนาวแลวแตก

ยงพบวามฝนตก จงเชญชวนใหผอานดแลสขภาพของตวเอง ในสวนของเนอเรองไดมการใหขอมลเกยวกบ

การดแลสขภาพทงอาหารการกน การออกกาลงกาย การพกผอน รวมถงการดแลสขภาพจตใหส กบ

เรองราวทหนกหนาหรอเปนอปสรรค ในสวนสรปเปนการจบแบบทาทายใหผอานเอาชนะใจตนเองในการ

ดแลสขภาพรางกาย

ตวอยาางการวเคราขหโครงสรางบทบรรณาธการ เรอง ‚พดมากทานอย‛ จาก หนงสอพมพ

รายวน M2F วนศกรท 16 พฤศจกายน พ.ศ. 2560

ความนา

เหลานคอพนฐานในการดแลสขภาพ สวนใครจะแอดวานซเพมไปอก กแลวแตคนขอ

เพยงทาใหสมาเสมอ กจะทาใหรางกายวยทางานยงไหว เมอสงอายไปกสงอายแบบม

คณภาพ ไมเปนภาระเกนไปนก

อกเดอนนดๆ กสนปแลว ฮดกนไวกอนคอ ใครทมเรองราวหนกหนาสาหส กลองยอนด

แลวบอกตวเองวา ดส ยงรอดมาได (แตหนกกวานไมตองมาแลวนะ)

ความสข หรอความทกข มนกมจดหยดของมนทงนน แตใหรางกายแขงแรงไวกอนก

นาจะมชยไดกวาครง ไมไดวาตองเอาชนะใครหรอกนะคะ เพยงแคชนะตวเองไดในหลายๆ

เรอง (ไมตองทกเรองกได) กเรยกวาแกรงแลว

รฐพร ค าหอม

พดมากท านอย

คณตน บอดสแลม วงระดมทนชวยชาตของแกอยดๆ กมคนมออยไมสขเอาคาพดแรงๆ

ของ วสตน เชอรชล อดตนายกรฐมนตรขององกฤษ มายดใสปากพตน จนเจาตวตอง

เสยเวลามาปฏเสธขาว ผมไมอยากจะผลตซาขอความนน เพราะคนพดไมไดพด เดยวคน

จะเขาใจผดกนใหญ

8

เนอเรอง

(ใหขอมล)

เนอเรอง

(วเคราะห

และชแนะ)

สรป

บทบรรณาธการนมงแสดงความคดเหนตอเหตการณทมคนวจารณโครงการกาวคนละกาวถงขนม

การนาคาพดของคนดงมาอางวาเปนคาพดของพตน โดยในสวนความนาระบถงปญหาทเกดขนวามคนนา

คาพดของ วนสตน เชอรชล มาอางวาเปนคาพดของคณตน ในสวนเนอเรองเปนการใหขอมลว าปญหาท

เกดขนนนเกดจากกระแสวพากษวจารณวาพตนแกปญหาทปลายเหต เหมอนนาเงนไปใหรฐบาลใชจาย

อยางสรยสราย เปนเหตใหเกดความขนเคองของคนบางคนจนนาเอาคาพดของเชอรชลมาอางวาเปนของ

พตนและเผยแพรไปยงโลกโซเชยลอยพกใหญ สวนเนอเ รองตอมาผ เขยนไดวเคราะหวาการแสดงความ

คดเหนหรอวจารณตอโครงการกาวคนละกาวและตวพตนนนไมใชทาไมได แตบางคาพดกคดนอยไป โดย

ใหเหตผลประกอบวาเพราะประเทศชาตไมไดมแครฐบาลแตยงมประชาชนอยดวย พรอมทงกระตนให

ผอานคดและชแนะวาในเมอรฐบาลชวยไมไหว ประชาชนกตองรวมมอกน ในสวนสรปเปนการทงทายชวน

ใหผอานเกดความรสกเหนดวยวาการสรางฮโรไวเยอะๆยงดกวาการมานงวจารณทไมกอใหเกดประโยชน

ซงเปนการตอกยาถงประเดนสาคญของเรองทพดมากแตทานอย

เรองนเกดมาจากเสยงตงของคนบางคนวาการวงของคณตนเปนการแกปญหาปลาย

เหต เอาเงนใสพานใหรฐบาลไดใจเดยวกใชงบสรยสรายกนพอด พวกชางตงเหลาน

สรางความขนเคองใหพนองชาวไทยเปนอนมาก เพราะนอกจากมอจะไมควกกระเปา

ตงค ยงเอาเทารานาอก บางคนเคองแทนพตน จนหยบเอาคาพดของเชอรชลมาเปรยวา

ถาพตนมวแตสนใจเสยงตง ไมมทางวงถงจดหมายแน หลงจากแชรกนในเนตอยพก

ใหญ กมคนหวงดเอาคาพดนนมายดใสปากพตนไว

การวจารณโครงการกาวคนละกาวฯ ไมใชวาทาไมได แตการบอกวาพตนแกปญหา

ทปลายเหต ผมวาออกจะสกแตพดเกนไปหนอย ถาคดจะใหรฐลงแรงฝายเดยวประเทศ

กพงสครบ เพราะคาวาประเทศชาตนไมไดมแครฐบาล แตมนยงมประชาชนรวมอยดวย

รฐบาลเขนไมไหว ประชาชนกตองชวยกนคนละแรง ไมใชเอาแตตงแงเทๆ วา ไมใช

หนาทเพราะมนเปนปญหาเชงโครงสราง

บางคนอาการหนกถงขนาดแขวะวา คนไทยเสพตดการสรางฮโรไวบชา ผมวาสราง

ฮโรเยอะๆ ดจะตายไป โดยเฉพาะฮโรททามากกวา วจารณชลๆ คลๆ แตไมกอประโยชน

โพดผลอนใด

กรกจ ดษฐาน

9

2. โครงสรางบทบรรณาธการในนตยสาร

โครงสรางของบทบรรณาธการในนตยสารประกอบดวย ความนา เนอเรอง และสวนสรป ความยาว

ของบทความไมเปนทแนนอน มทงแบบสนๆและแบบยาวประมาณ 1-2 หนากระดาษ สาระหลกหรอ

ใจความสาคญมกปรากฏอยในสวนเนอเรอง ในทนจะขอกลาวถงเปนลาดบตอไปนบตงแตชอเรอง

2.1 ชอเรอง บทบรรณาธการของนตยสารหลายฉบบไมปรากฏชอเรอง คงมแตชอคอลมน

ประจาทบงบอกวาเปนบทบรรณาธการ นตยสารทไมปรากฏชอเรองแตมชอคอลมน ไดแก a day ใชชอวา

Wake up, กลสตร ใชชอวา EDITOR’S TALK , แพรว ใชชอวา ทกทาย, ครว ใชชอวา From the Editor

2.2 ความน า เปนการอารมภบทเพอเตรยมผอานเขาสเนอหาหรอประเดนสาคญของเรอง

การอารมภบทนทาไดหลายวธ เชน การเอยทกทายอยางตรงไปตรงมาดวยคาวา ‚สวสด‛ การถามไถ

สารทกขสกดบ การอางคาพงเพย สภาษต วาทะสาคญ การสรปขาวสาร เหตการณ เรองราวสาคญท

เกดขนเพอใหผ อานทราบขอมลเบองตน ฯลฯ ความสนหรอยาวไมใชประเดนสาคญ ความนาอาจจะสน

เพยงหนงหรอสองประโยค หรออาจจะยาวหนงถงสองยอหนากได

2.3 สาวนเนอเรอง เปนสวนของเนอหาหรอสาระสาคญของบทบรรณาธการ ซงดาเนนเรองตอ

จากความนาดวยการมงเขาสวตถประสงคของการเขยนโดยทนท เชน การบอกเลาเรองราว การเลาแจง

แถลงไข การแนะนา การแสดงความคดเหนโดยการใหภมหลงและความเปนมา แจกแ จง แยกแยะ ให

เหตผลและยกตวอยาง แสดงผลกระทบ คาดการณถงปญหาทอาจเกดขน รวมถงการเสนอแนะแนวทาง

การแกไข ซงในบางกรณของการแสดงความคดเหนนน อาจจาเปนตองนาขอมลเชงสถตมาประกอบดวย

เพอใหมเหตผลหนกแนนและสรางความเชอถอใหกบผอาน

2.4 สาวนสรป เปนสวนทายสดทปดเรองราวทกลาวมาทงหมด สวนใหญมกจบดวยขอความ

ชวนคด หรอเราใจใหผอานตองการอานบทความในเลม เชน ‚โปรดอยารอคอย แตจงตดตามดวยความ

ระทกในดวงหทยพลน‛ หรอเขยนในเชงผกมดเปนสญญาใจระหวางกน เชน ‚ฉบบหนาเตรยมพบกบ

พระเอก-นางเอกสดฮอตแหงปทจะมาประกบคขนปกแคเลมเราเปนพเศษ จะเปนใคร รอตดตามฉบบหนา

ครบ บอกไดคาเดยววาหามพลาด‛ ‚แลวพบกนฉบบหนาครบ‛ หรอตอกยาจดยนของนตยสาร เชน ‚...จะ

สานตองานการสรรหาความรมาใหคณผอานตลอดไป‛ หรออวยพร เชน ‚รกษาสขภาพ ใชชวตไมประมาท

และขอใหมความสขในการอานหนงสอ‛

10

ตวอยาางการวเคราขหโครงสรางบทบรรณาธการ Editor’s Talk จากนตยสาร สะบายดบรรมย

ฉบบท 31

ความนา

เนอเรอง

สรป

“เวลาในชวตของคนเรา มไมเทากน บางคนมมาก บางคนมนอย แตทกคน ลวนแลวแตม

เวลาทจ ากด...และนบถอยหลงลงไปอยทกวนาท”

เมอตนเดอนทผานมา ฉนไดมโอกาสเดนทางเขาไปยงกรงเทพมหานคร เมองฟาอมรทใคร

หลายๆคนใฝฝน จะเขาไปเหยยบสกครงไมวาจะไปเรยน ไปเทยว หรอไปทางาน

กรงเทพมหานคร เมองทไมเคยหลบไหล เมองทรวบรวมบรรดาความสดยอด มาไวดวยกน

เขาเมองหลวงคราวนกเหมอนกบพวกบานนอกเขากรง เดนเขาหางไหน กเปนอนตองหลง

ทศหลงทางอยตลอด เดนผานอะไรๆ กดจะนาตนตาตนใจไปหมด โดยเฉพาะเสอผา แฟชน

การแตงกายของผคน ชางดแตกตางจากแฟชนบานเรานก จะวาไป สงหนงทสงเกตเหนได

จากผคนรอบตวในเมองหลวง กคอพวกเขาเหลานน ตางตองใชชวตกนอยางรบเรง บางคน

ตองสวมวญญาณนกแขง เพอตอสกบการจราจรสดโหด บางกสวมวญญาณนกมวยเมอตอง

เปดศกแยงทรพยากร อนมอยอยางจากด แตทกคน....ตางตองสวมวญญาณนกวง เมอตอง

วงแขงกบเขมนาฬกาทเกดไปขางหนา โดยไมรงรอ

“ไมมใครบอกไดวา ตองท าอะไร ถงจะคมทสด ส าหรบการทเราเกดมาครงหนง”

“แตบางท...เราอาจมวแตเสยเวลาไปกบบางสงบางอยาง โดยลมคดวา เวลาทเรามอย

นน ยอมตองหมดลงไปสกวน”

ฉนเดนทางจากเมองหลวงมา ดวยใจทสบสน คาถามเกยวกบการใชชวต ยงคงลอยเควง

ควางอยในอากาศ

เราจะรไดอยางไร วาเวลาของแตละคน จะหมดลงเมอไหร?

หนมองดคนรอบๆขาง ความรสกแปลกๆทมสวนผสมระหวางความวาเหวกบความกลว ก

ขนมาจกรวมกนอยตรงคอหอย เมอคาถามหนงแวบเขามาในความคด

‚ถาหากวนหนง คนทเขมเวลาตองหยดเดน กลายเปนคนใกลชดของเราละ‛

ฉนเพยงไดแตหวงวา เมอวน และเวลานนมาถง ฉนจะพรอม ฉนจะยมรบ และโอบกอดมน

ไว โดยไมนกเสยดายวนเวลา ทผานมา เวลาทฉนไดทมเทไปใหกบคนสาคญของฉน คนทฉน

รกและคนทรกฉน

วนหนง เวลานน...จะเดนทางมาถงเราทกคน จงทาใจใหพรอมรบความจรงกบความ

เปลยนแปลง และขออยาไดหวนไหวไปกบมน

11

บทบรรณาธการนมงบอกเลาถงเรองของเวลาในชวต โดยความนาทใชเปนประโยคสนๆแตให

ขอคดแกผอานวาเวลาในชวตของคนเรามไมเทากนและแตละคนมเวลาอนจากด ในสวนของเนอเรองเปน

การบอกเลาเรองราวประสบการณชวตของผ เขยนทมโอกาสเดนทางไปในเมองหลวงแลวพบการสงทนา

ตนตาตนใจทงการแตงกาย การจราจร และการใชชวตทเรงรบ และสอดแทรกขอความสาคญโดยใส

เครองหมายคาพดเพอกระตนใหผอานฉกคดวาเราอาจจะเสยเวลาในชวตไปกบบางสงมากเกนไปจนลมไป

วาเวลากาลงจะหมดลง พรอมทงแสดงขอความทเปนคาถามเชงวาทศลปหรอคาถามทไมตองการคาตอบ

วา ถาเวลาทหมดลงไปเกดกบคนใกลชดจะทาอยางไร เพอโนมนาวใหผอานไดทมเทเวลากบคนใกลชด ใน

สวนสรปเปนการใหสตและชแนะแนวทางปฏบตวาหากเกดการเปลยนแปลงในวนเวลาใดกตามใหทกคน

ยอมรบกบการเปลยนแปลงทเกดขน

ตวอยาางการวเคราขหโครงสรางบทบรรณาธการ Wake Up จากนตยสาร a day

ความนา กลบจากแดนทวลปมาถงเมองไทยไดคอนวน ผมกตองแบกกระเปาใบใหมไปแดน

ซากระ

ผมไดรบคาเชญจากรฐบาลญป นใหมารวมพดคยบนเวทในงาน The Symposium

on Mutual Tourism Exchange Between Thailand and Kyushu ในฐานะของคนไทยท

เคยแวะมาเยยมเกาะควชอยหลายหน

วนแรกทมาถงเพอนพองจากหนงสอพมพ Nishinippon กชวนไปทานขาวเยน

ดวยกน การนงรวมโตะกบนบขาวระดบบรรณาธการและผบรหารอายตงแตปลายสสบถง

ปลาย หาสบ 5 คนเปนเรองนาอดอดอยไมนอย บรรณาธการคนเดยวทผมรจกแนะนา

วาพวกเขาทกคนบนโตะนเคยไปประจาอยทเมองไทย แถมออฟฟศเรายงหางกนแคไมก

ซอย

ใครบางคนพดคาวา ‚สบายใจไกยาง‛ รานอาหารโปรดของพวกเขาซงอยตรงขาม

ออฟฟต a day ออกมา จากนนทกคนกเรมสนกกบการพดภาษาไทย บรรยากาศทเคย

เครงขรมกคอยผอนคลาย

พวกเขาทกคนพดภาษาไทยได เปนคาและประโยคงายๆทใชในชวตประจาวนทนา

แปลกคอ ถงจะกลบมาอยญป นสบกวาป แตไมมใครลมภาษาไทย

12

เนอเรอง

เพอนชาวญป นทกคนพยายามพดภาษาไทยใหมากทสด ยงพด (และยงเมา) พวกเขา

กยงสนก ผลกพลอยสนกไปดวย กเขาเลนพดประโยคอยาง ‚นอง! เชกบล‛ หรอ ‚ผมชอ

โกโบร

เขาบอกวาเวลาแนะนาตวดวยประโยคนทไร สาวไทยยมทกคน ผมกยม นบเปนมอ

อาหารแกลมภาษาไทยทสนกมาก ผมยมทกครงเวลาทไดยนภาษาไทยสาเนยงแปรงๆของ

พวกเขา โดยเฉพาะคาทเปนภาษาพด เชนเดยวกน พวกเขากยมเมอไดยนพดคางายๆ ใน

ภาษาญป น

ตลอดเดอนทผานมา ผมกพยายามพดภาษาดชตกบคนดชต

ชาวดชตพดภาษาองกฤษไดเกอบทกคนและพดชดถอยชดคา เลอกใชแตคางายๆ รป

ประโยคงายๆ นบวานาสนทนาดวยทสด แตถงอยางนนผมกชอบพดบางคากบพวกเขาเปน

ภาษาดชต เพราะทกครงทผมพด พวกเขามรอยยมเสมอ

... ผมวานอกจากจะสนบสนนใหคนไทยและญป นเดนทางไปเทยวประเทศของกนและ

กนแลว เรานาจะสอนภาษางายๆ ใหกนดวย

เราไมไดเรยนภาษาเพอใชแคการสอสาร แตเราเรยนเพอใหเขาใจวฒนธรรม เมอเรา

เขาใจภาษา เรายอมเขาใจวฒนธรรมของชาตนน กอนจะเขาใจความหมาย เรากตอง

เขาใจรากศพทหรอทมาของคานนเสยกอน

พอเรากาลงจะกาวเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน สถาบนการศกษากเนนการ

เรยนการสอนภาษาองกฤษมากขน เพอใหเราสามารถตดตอสอสารกบชาวอาเซยนไดมาก

ขน ภาษาองกฤษชวยใหเราสอสารกนได แตคงไมไดทาใหเราเขาใจกนเทาใชภาษาของแต

ละชาต

เวาอสานกบคนเลว นาจะเขาอกเขาใจกนมากกวาคยผานภาษาองกฤษแนๆ

แตาเรองนนยงไมานาาหาวงเทาา การทตงใจเรยนภาษาทสอง ภาษาทสามจนลม

เรยนภาษาแรก

จะมพอแมสกกคนทอยากสงลกไปเรยนภาษาไทยหรอปลาบปลมทลกเกงภาษาไทย

เรากเลยใชภาษาไทยดวยความคนเคยมากกวาใชโดยเขาใจทไปทมา

คนไทยเรมเขาใจคนตาางชาต ตา างภาษา ตาางวฒนธรรมมากขน แตากลบ

เขาใจตนเองนอยลง นนท าใหเราอยากเปนเหมอนคนอนมากขนแลขอยากเปนตว

ของตวเองนอยลงเพราขไมา รวาาตวเองมดยงไง

พอไมา รจกตวเอง สดทายเรากอาจจขอยากเปนเหมอนใครกไดทไมาใชาตวเอง

นาาเศรานขครบ

13

สรป

ม.ร.ว. คกฤทธ ปราโมช เคยเขยนถงความดดจรตทางภาษาของผดเอาไวไดอยาง

นาสนใจ

รจก ‚ขนมไขเหย‛ ทเปนแปงทอดทรงกลมเทาลกปงปองสเหลองรสชาตหวานมนกน

ไหมครบ ทานบอกวาพวกผดดดจรตรบคาวาไขเหยไมได เลยเปลยนชอเปนขนมไขหงส

เพอใหไพเราะเสนาะหขน แตหารไมวาการเลกเรยกชอไขเหยนนเปนการทาลาย

ประวตศาสตรชาตไทยเลยทเดยว

เรองของเรองกคอ ขนมชนดนเกดขนในสมยรชกาลท 1 เนองดวยกอนทจะขนเปน

กษตรย ทานเปนสามญชนมากอน จงเตบโตมากบอาหารบานไรชายทง ทานโปรดการ

เสวยไขเหยมาก แตพอมาอยในรวในวง อาจจะหาไมได ชายาของทานจงคดปรงขนมทม

รปรางและรสชาตหวานมนคลายไขเหยมาใหเสวยแทน จากนนขนมชนดนกเผยแพรไปส

ชาวบาน

ชอไขเหยจงไมไดบอกแคลกษณะรปรางและรสชาตของมน แตยงบอกเลาเรองราว

ทางประวตศาสตรวา ครงหนงมกษตรยของเราทเคยเปนสามญชนมากอน

พอเปลยนชอมาเปนขนมไขหงส ความหมายทงหลายกมลายหายไป ซารายไปกวา

นนหงสเปนสตวของมอญ ไมไดอยในบรบทของไทย ชอนจงไมไดบอกอะไรเลย นอกจาก

ความดดจรตของคนเปลยน

จากวนนนถงวนน กยงมเหตการณดดจรตแบบนเกดขนซาแลวซาเลา

ผมเลยรสกแปลกๆ นดหนอยเวลาไดยนคนตะโกนบอกเดกเสรฟในรานสมตาวา

‚เชก‛ แถมยงสอนคนอนวา คาวา ‚เชกบล‛ ไมมในภาษาองกฤษ ตองใชคาวา ‚เชก‛

หรอ ‚บล‛ คาใดคาหนงเทานน

ใครจะวายงไงกชาง ผมวาคาวา ‚เชกบล‛ เนย เราใชกนจนเปนภาษาไทยไปแลว

เหมอนอยางทคนมอญเขาเรยกโลหะลาคาวา ‚ทอง‛ คนลาวเรยกวา ‚คา‛ สวนคน

ไทยทอยใกลทงสองชาต กเรยกดวยภาษาแบบเราวา ‚ทองคา‛

บางทคางายๆ กมเรองราวมากมายอยในนน ผมกเลยยมกวางเปนพเศษเวลาไดยน

เพอนชาวญป นพดวา ‚ผมชอโกโบร‛

‚นอง! เชกบล‛

14

บทบรรณาธการนมงแสดงความคดเหนทวไปเกยวกบการใชภาษาเพอการสอสาร ในชวงความนา

เปดเรองดวยการเลาแบบคยกบผอานเรองการเดนทางและการใชภาษา ในสวนเนอเรอง มการใหสตและ

ขอคดวา การเขาใจภาษาทาใหเขาใจวฒนธรรม แตหากเราละเลยภาษาแมและอยากเปนเหมอนคนอน

มากขนจะทาใหเราสญเสยอตลกษณและเขาใจตวเองนอยลง พรอมทงสอดแทรกเกรดความรทนาสนใจ

เกยวกบการเปลยนชอของขนมโดยไมเขาใจความเปนมา สวนสรปไดจบแบบเชอมโยงและขมวดปมเรอง

เลาทงหมดเขาดวยกน

ตวอยาางการวเคราขหโครงสรางบทบรรณาธการ จากนตยสาร a day ปท 17 ฉบบท 195

ความนา

14 ตลาคม 2559

แมวาหวใจของชาว a day จะเดนทางไปรวมแสดงความอาลยถวายแดพระบาท

พระเจาอยหวภมพลอดลยเดชทพระบรมมหาราชวง แตตวของพวกเราทกคนยงคงนง

ประชมกนอยในหองทางาน

ในหลวงรชกาลท 9 เคยมพระราชดารสวา ทานอยากใหคนไทยรจกหนาทของแตละ

คนทตองทา ใครอยตรงไหน ใครควรจะทาอะไร กทาหนาทของตวเองใหครบถวนบรบรณ

บนพนฐานของความรสกสามคค

พวกเราเลยเลอกเปดโทรทศนรบชมการถายทอดสดแลวแสดงความอาลยถวายแด

พระองคผาน ‘งาน’ ของพวกเรา

งานทมพระองคทานเปนตนแบบ

การทางานใดๆไมเพยงแคทาได แตตองทาไดด นนคอแนวทางในการทางานทเราขอ

ดาเนนรอยตามพระองคพวกเราจงนอมแสดงความอาลยถวายแดพระบาทสมเดจพระ

เจาอยหวภมพลอดลยเดชดวยการใชความรความสามารถ และทกษะทพวกเราม

สรางสรรคนตยสาร a day ฉบบในหลวงรชกาลท 9

a day ฉบบนเปนฉบบพเศษทไมมคอลมนประจา เนอหาทกหนาในเลมพดถงใน

หลวงรชกาลท 9 พวกเราทาดวยความตงใจวา อยากเหนเรองราวเกยวกบในหลวงรชกาล

ท 9 แบบทเราอยากอาน มเรองราวพเศษแบบทเราอยากเกบ มพระบรมฉายาลกษณและ

พระบรมสาทสลกษณในหลวงรชกาลท 9 ทสวยจนเราอยากแกะมาใสกรอบ

15

สรป

เนอหาสวนหนงเราคดมาจาก a day ฉบบท 88 (ธนวาคม พ.ศ. 2550) และเนอหา

อกสวนเราทาเพมขนใหมโดยมเนอหาพเศษเปนการรวมพระบรมสาทสลกษณในหลวง

รชกาลท 9 ซงเปนผลงานของศลปนชนนาระดบประเทศ บางทานเลอกใชภาพทเคยทาไว

แลว ภาพชดนเราตงใจพมพลงบนกระดาษพเศษ และพมพเพยงหนาเดยวเพอใหงายตอ

การแกะไปใสกรอบ

ถงแมจะมระยะเวลาการทางานทสนมาก แตศลปนทกคนทเราตดตอไป ไมมใคร

ปฏเสธเลยสกคน

21 ตลาคม 2559

การทา a day เลมนภายในเวลา 7 วน ไมใชงานงายแตเรากาลงจะทาสาเรจในอกไมก

นาทขางหนา

เมอเชา เราไดรบงานจากธรวฒน เฑยรฆประสทธ เปนพระบรมสาทสลกษณทสวยจน

พวกเราทกคนตกตะลง ธวฒนอธบายงานของเขาวา ตอนเดกๆ เวลาเขาเหนพระบรม

ฉายาลกษณของในหลวงรชกาลท 9 ฉลองพระองคเตมยศ เขารสกวา พระองคทรง

เหมอนเทพบนสรวงสวรรคและทรงเปนเทวดาในความรสกของเขาเสมอมา ธรวฒนจง

เลอกวาดพระบรมสาทสลกษณพระองคสถตบนสรวงสวรรค พอฟงแนวคดของเขาแลว

พวกเราถงกบนาตาซม

เราตงใจวางพระบรมสาทสลกษณนไวทายเลม เพราะนาจะเปนบทสรปความรสก

ของพวกเราทมตอพระองคไดด

เชนเดยวกบภาพหนาปก ซงโรงพมพสงตวอยางททดลองพมพมาใหเราดเมอสกครท

ผานมา

ภาพหนาปกเปนผลงานของ องกฤษ อจฉรยโสภณ เขาทางานชนนดวยแนวคดวา

เมอมองไกลๆจะเหนเพยงกระดาษเปลาสขาว แตเมอมองใกลๆจะเหนพระบรม

สาทสลกษณ

พวกเราชอบพระบรมสาทสลกษณนมาก และตดสนใจวาจะใชเปนภาพหนาปกทนท

ตงแตเหน เพราะความเรยบงายและทรงพลงของภาพ นอกจากนน พวกเราทกคนยงชอบ

ความรสกทมตอภาพน

แมจะมองไมเหน แตพระองคยงทรงอยกบเราตลอดไป

พวกเราทา a day ฉบบนดวยความรสกนนจรงๆ

16

บทบรรณาธการนมงบอกกลาวถงเหตการณวนมหาวปโยคทเกดขนคอพระบาทสมเดจ

พระเจาอยหวภมพลอดลยเดชสวรรคตในวนท 13 ตลาคม 2559 และใหขอมลเกยวกบการจดทานตยสาร

ฉบบน โดยในชวงความนากลาวถงวนท 14 ตลาคม 2559 ททางทมงาน a day รวมกนแสดงความอาลย

ผานผลงาน ซงมการอางถงพระราชดารสของพระองคถงเรองหนาท เปนการปพนถงเรองราวสาคญท

เกดขนใหผอานทราบและเปนการเชอมโยงถงสวนเนอเรองทตองการบอกใหผอานทราบวานตยสารฉบบน

ทมงานตงใจนาเรองราวเกยวกบในหลวงรชกาลท 9 มานาเสนอพรอมทงมพระบรมฉายาลกษณและพระ

บรมสาทสลกษณมาประกอบ ซงเนอหามทงคดมาจาก a day ทเคยตพมพมาแลว และมสวนหนงททาขน

ใหม นอกจากนในสวนของเนอเรองยงบอกถงระยะเวลาในการทา และชแจงถงรปภาพหนาปกและทายเลม

ในสวนสรปเปนการบอกกลาวถงความตงใจในการทา a day ฉบบนดวยความรสกทมในหลวงรชกาลท 9

อยในใจ

ตวอยาางการวเคราขหโครงสรางบทบรรณาธการ จากนตยสารกลสตร ปท 47 ฉบบท 1109

ความนา

เนอเรอง

ยคปจจบนทอะไรกมกผานไปอยางรวดเรว ขอมลตางๆ ผานตาเราแคเลอนนวขนลง

บนหนาจอ เรากสามารถรบขาวสารเปนนาทตอนาท และดวยการทเราอยกบสงคม

ขาวสารแคเพยงปลายนวสมผส ทาใหทกคนสามารถเปนผสงสารตางๆ ไดโดยงาย ใคร

ทาอะไรทไหนอยางไร เรากรบรไดงายและรวดเรว คาวจารณ คาต คาชมลวนออกมาได

งายขน ทาใหบางทมอพมพเรวกวาหวคดดวยซา ใชอารมณเปนตวนา ถาโพสตอะไรไป

แลวกไมสามารถกลบมาแกไขไดเพราะชาวโซเชยลทคอยจองมองอยนบลานวาถาคณ

พลาดเมอไร คณอาจกลายเปนจดสนใจในชองทางโซเชยลอยางรวดเรว เราอยากใหคณ

ใชมนอยางมสต รบขาวสารขอมลทเปนประโยชน ไมใชโซเชยลเปนเครองมอในการ

ทาลาย

Special Scoop เลยนาขอมลเกยวกบยคสงคมไรพรมแดนนมาเตอนสตคณกนสก

นดครบ เพราะความรวดเรวบางทกเปนดาบสองคมกลบมาแทงตวเราไดเชนกน

พกเรองเรวๆ มาใชชวตชาๆ กนบาง เราเลยขอพายอนอดตสจงหวด ‘กาแพงเพชร’

จงหวดทหลายคนอาจหลงลมชอไป ไมคนเคย และยงไมรวาเมองนมอะไรด แตเราบอก

เลยวา ‘กาแพงเพชร’ คออกจงหวดหนงทมเสนห และมอะไรใหเราไดสารวจคนหาอก

เยอะแยะมากมาย ซงจะทาใหคณเกดหลงรกและเปลยนใจมาเทยวสกครงแนนอน ทง

โบราณสถานทอยในสภาพสมบรณเพราะอดตไมเคยโดนทาลายหรอเผาบานเผาเมองแต

อยางใด เพยงแตบบสลายไปตามกาลเวลา ทาใหบรเวณโบราณสถานยงอยในสภาพท

17

สรป

บทบรรณาธการนมงแนะนาเรองราวทนาสนใจภายในฉบบ โดยในสวนความนาอารมภบทถงยค

ปจจบนทเปนยคของการเผยแพรขอมลขาวสารทรวดเรว และใชอารมณในการเลนโซเชยล ผ เขยนจง

แนะนาใหใชโซเชยลอยางมสต รบขอมลขาวสารทมประโยชน สวนเนอเรองเปนการ ดาเนนเรองตอจาก

ความนาโดยผ เขยนมงเขาสประเดนสาคญทตองการจะแนะนาเรองราวทนาสนใจภายในฉบบนนคอ ขอมล

เกยวกบยคสงคมไรพรมแดน และแนะนาใหผ อานเปดดคอลมนเกยวกบสถานททองเทยวของจงหวด

กาแพงเพชร ปดทายดวยการเชญชวนใหดภาพและขอมลเกยวกบเชยรและเตย ซงเปนคพระนางทขนปก

ฉบบน พรอมทงแสดงความหวงวาจะถกใจผอานผชมทเปนแฟนคลบ

ตวอยาางการวเคราขหโครงสรางบทบรรณาธการ จากนตยสาร คสรางคสม ปท 38 ฉบบท 987

ความนา

เนอเรอง

สรป

สมบรณมาก และปกคลมดวยตนไมปาชะลดใหรมเงารมรนระหวางเราเดนสารวจกน จะ

สวยงามและยงใหญแคไหนลองเปดคอลมน Fashion Essay ดกนครบ

สดทายทอยากพดถงคอคพระนางทขนปกฉบบน เชยรและเตย ถงละครจะจบไป

แลวแตกระแสคจนทแรงไมมตกทาใหเราเลอกทงคมาใหคณจนกนตอกบเซตแฟชนทเอาใจ

แฟนคลบสดๆ หวงวาจะถกใจแฟนๆ พอหมแมหมกนนะครบ

เรยน ทาานผอาาน

ดงทประเทศไทยเราไดเขาส “สงคมสงวย” มานบตงแตป 2548 แลวนน

‚คส.คส.‛ จงไดเปดคอลมนใหม “โลก (โรค) ของผสงอาย” และคอลมน “สงวย...

ไมา ไรน ายา” ขน เพอนาขอมลในเรองตางๆ ทงสขภาพ ขาวสาร เกรดความรท

เกยวกบผสงอายมานาเสนอใหทานผอาน ดงในฉบบทผานๆ มา และในฉบบตอไป

เรากจะมเรองราวเกยวกบผสงอายทนาสนใจแตกแขนงออกไปอก อาท

- รวม ‚ดาราอาวโส‛ ในวงการบนเทง

- สมภาษณ ‚อดตดาราดง‛ ททกวนนกลายเปนตานานทยงมชวต

- เรองนารกๆ และเคลดลบการใชชวตค จาก ‚คสราง-คสม‛ ทอยกนมาจน

ถอไมเทายอดทอง

โปรดตดตาม

18

บทบรรณาธการนมงแนะนาเรองราวใหเขากบยคสมย โดยความนากลาวทกทายตอผอานอยาง

ตรงไปตรงมาวา ‚เรยนทานผอาน‛ และอารมบทถงเหตการณทเกดขน ในประเทศไทยวาเปนสงคมผสงอาย

ทางทมงานคสรางคสมจงจะเปดคอลมนใหมเกยวกบผสงอาย โดยยกตวอยางไวในสวนของเนอเรองวา

ผอานจะไดทราบขอมลหรอเรองราวเกยวกบผสงอายประมาณใดบาง โดยสวนสรปเปนการเชญชวนให

ผอานตดตาม

รขดบภาษา ทาวงท านองแลขโวหาร

1. หนงสอพมพ

ระดบภาษา ทวงทานองและโวหารในการเขยนของบทบรรณาธการหนงสอพมพกบบทบรรณาธการ

นตยสารมความแตกตางกนเลกนอย กลาวคอ ในหนงสอพมพมกใชภาษาระดบกงทางการหรอกงแบบแผน

โดยเลอกคาทมความหมายตอกยาใหเหนภาพพจนหรอแสดงอารมณความรสกชดเจน เนนการสอความ

ตรงไปตรงมาหรอตรงประเดน ทวงทานองการเขยนมลกษณะแขงกราว เครงขรม จรงจง ไมใครแสดงออก

ซงความเปนสวนตว สวนโวหารนนมกใชบรรยายโวหารเปนหลก โดยมสาธกโวหารและอปโวหารมา

ประกอบเพอฉายใหเหนภาพและรายละเอยดทชดเจน ซงทาใหบทบรรณาธการมความนาอานมากยงขน

2. นตยสาร

การเขยนบทบรรณาธการในนตยสารโดยสวนใหญใชภาษาปากและภาษากงแบบแผน ทวงทานอง

การเขยนมกใชทาททเปนมตร มความคนเคย มความเปนสวนตวและเปนกนเองกบผอาน เรมตงแตการ

ทกทายไปจนถงการลงทาย หากกอาจมความแตกตางกนบางตามประเภทของนตยสาร เชน นตยสารขาว

นตยสารสาหรบผ หญง นตยสารสาหรบครอบครว ฯลฯ ซงมอตลกษณทแตกตางกน จงพบวาบท

บรรณาธการของนตยสารบางฉบบกาลงชวนคยแบบเรยบๆบางฉบบชวนคยอยางอกทก ออกรส สนกสนาน

และบางฉบบก ‚คยไป บนไป‛ เปนตน สวนโวหารในการเขยนนน พบวามทงการบรรยาย พรรณนา สาธก

และอปโวหาร

สรปความแตกตาางของบทบรรณาธการ

จากทกลาวมาทงหมดเกยวกบวตถประสงคของบทบรรณาธการ โครงสรางการเขยน ระดบภา

ทวงทานองและโวหารในการเขยนนน สรปเปนตารางแสดงความแตกตางระหวางบทบรรณาธการในสอ

สงพมพประเภทหนงสอพมพ และนตยสาร

19

ความแตกตางระหวางการเขยนบทบรรณาธการในหนงสอพมพกบการเขยนบทบรรณาธการ

นตยสาร

ปรขเภทสอ วตถปรขสงค โครงสราง ภาษา หนงสอพมพ การกาหนดประเดนปญหา

การชนาทางความคด การแสดงความคดเหนทวไป

- สวนใหญมชอเรอง - โครงสรางประกอบดวย ความนา เนอเรอง สวนสรป ในสวนเนอเรองประกอบดวย สวนทใหขอมล สวนแสดงความคดเหนและขอเสนอแนะ ใจความสาคญอยในสวนสรป - เนอหาสาระโดยภาพรวมคอนขางหนก

- ภาษากงแบบแผน - ทวงทานองแขงกราว เครงขรม จรงจง ไมมความเปนสวนตว - โวหาร เนนบรรยาย มสาธกและอปมาประกอบ

นตยสาร การบอกเลา การสรางบรรยากาศ การแสดงความคดเหน

-มทงแบบทมชอเรองและไมมชอเรอง - โครงสรางประกอบดวยความนา เนอเรอง สวนสรปใจความสาคญมกอยในสวนเนอเรอง - เนอหาสาระโดยภาพรวมคอนขางเบาและผอนคลาย

- ภาษากงแบบแผนผสมกบภาษาปาก - ทวงทานองคนเคย เปนมตร เปนกนเอง - โวหารหลากหลาย ทงการบรรยาย พรรณนา สาธกและอปมา

คณลกษณขของผเขยนบทบรรณาธการ

สาหรบการทางานในกองบรรณาธการนน บคคลทถอไดวาเปน ‚ผคดกรองสาร‛ ทสาคญทสดกคอ

บรรณาธการ เพราะบรรณาธการมกเปนคนตดสนใจรบหรอตพมพงานเขยนในขนสดทายและหากเกด

ความผดพลาดใดๆ ขน ตงแตความสวยงามของปก ความเรยบรอยของรปเลม ความถกตองในการพสจน

อกษรไปจนถงคณภาพของงานเขยนทนามาตพมพ บรรณาธการกไมอาจหลกเลยงหรอบอกปดความ

รบผดชอบได เมอบรรณาธการตองทาหนาท ‚เขยน‛ บทบรรณาธการ ซงเปนบทความทนาเสนอความ

20

คดเหนในนามขององคกรดวยแลว ผ เขยนกไมอาจหยดการศกษาและพฒนาตวเองไดเลย อนเนองมาจาก

ความรบผดชอบทสงมาก ทงรบผดชอบตอผอานในการ ‚สอสาร‛ ขอเทจจรงและความคดเหนอยางถกตอง

ชอบธรรม และรบผดชอบตอองคกร คอ หนงสอพมพ นตยสารฉบบนน

โดยทวไป หนาทในการเขยนบทบรรณาธการ เปนหนาทของบรรณาธการ ทวาในบางโอกาส

บรรณาธการอาจมอบหมายใหบคคลอนทมความร ความสามารถในเรองนนๆเปนผ เขยนกได แตไมวาจะ

เปนใครกตาม ผ เขยนบทบรรณาธการพงมคณลกษณะพนฐาน ดงน

1. มความเปนพหสต คอ เปนผ รอบรในศาสตรหลายสาขาวชาทงเศรษฐกจ การเมอง สงคมวทยา

ประวตศาสตร ศลปะและวทยาศาสตร โดยผ เขยนตอง ‚รลก‛ มากกวาคนทวไป หากเปนผ เชยวชาญเฉพาะ

สาขานนๆ กจะตองรใหมากเพยงพอทผ เชยวชาญทานอนไมอาจดหมนได ซงการจะเปนผรอบรนนจะตอง

ศกษามาก อานมาก คนควาหาความรและเกบเกยวประสบการณอยเสมอ หรอทาตวประหนงแกวท

สามารถเตมนาใสไดอยางไมเคยเตม

2. มปญญารเทาทน คอรเทาทนเหตการณทเปลยนแปลงไปอยตลอดเวลาทงคน สงคม เศรษฐกจ

การเมองและวฒนธรรม และสามารถทาความเขาใจตอเรองราวหรอสถานการณตางๆ นนไดเปนอยางด

3. มความสามารถในการแสวงหาและเขาถงขอเทจจรงทนาเชอถอ

4. มความสามารถในการกลนกรองขอมล วเคราะหปญหา แสดงความคดเหน ชนาและให

ขอเสนอแนะบนพนฐานของการยดมนในคณธรรม จรยธรรม และผลประโยชนในทางทชอบของประชาชน

5. มความสามารถในการเชอมโยง เรยงรอยความคดและถายทอดเปนภาษาเขยนเพอใหผลงานม

คณภาพ สอสาระไดอยางชดเจน เขาใจงาย และมพลงในการสอขอคดและความเหนตางๆ

คณสมบตตางๆ ดงกลาวขางตน เปนสงทตองอาศยการฝกฝนและสงสม สาหรบนกเขยนมอใหม

ในวนนการฝกฝนและสงสมอาจตองเรมจากศนยหรอหนง แตถาไมเรมเสยตงแตวนน วนขางหนากไมม

ความหมาย

บทสรป

สาหรบผ ทไมมเวลาตดตามขาวสารและสถานการณอยางใกลชด การอานบทบรรณาธการจะชวย

ไดมาก ในแงของการสรางความคดรวบยอดเกยวกบสถานการณ ขอเทจจรงและเหตการณทเกดขน และ

สาหรบผ ทตองการประเมนสถานการณวา คนสวนใหญคดอะไรและอยางไรเกยวกบเหตการณนนๆ การ

อานบทบรรณาธการของหนงสอพมพหลายๆ ฉบบในวนเดยวกน จะชวยใหเปนภาพทชดเจน แมวาผอาน

21

บทบรรณาธการจะมนอยกวาผ ทอานขาวกตาม แตในจานวนทนอยน ปรากฏวาเปนบคคลผ มศกยภาพ ม

อทธพลในสงคมไมทางใดกทางหนง เชน นกการเมอง นกธรกจ นกวชาการ ขาราชการ นกศกษา หรอกลม

ทมอทธพลทางความคดในชมชนและสงคม ดงนนผ ทเขยนบทบรรณาธการจงควรมความสามารถพเศษใน

การรวบรวมและเลอกสรรขอเทจจรง ตลอดจนใชพลงในการคดและเขยนมากกวาการเขยนคอลมนทวไป

วตถประสงคของบทบรรณาธการและแนวทางการเขยนบทบรรณาธการในหนงสอพมพกบนตย สาร

แตกตางกนบาง หากกไมใชเรองยากเกนไปสาหรบการฝกฝน เพราะในการเขยนบทบรรณาธการนน สงท

ยากกวาการสอความเปนภาษาเขยน คอ การมทศนะหรอความคดเหนทชดเจน เทยงตรงและชอบดวย

ธรรม หรอการมความคดทอยขางเดยวกบ ‚ธรรมะ‛ มใช ‚อธรรม‛

รายการอางอง

หนงสอ

เกศน จฑาวจตร. (2557). การเขยนเชงสรางสรรคทางสอสงพมพ: Idea ดๆ ไมามวนหมด.

นครปฐม: มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม.

นตยสาร

กลสตร ปท 47 ฉบบท 1109 (กนยายน 2560)

คาสราง-คาสม ปท 38 ฉบบท 987 (20-30 มถนายน 2560)

a day ปท 17 ฉบบท 195 (พฤศจกายน 2559)

หนงสอพมพ

หนงสอพมพรายวน M2F วนศกรท 16 พฤศจกายน พ.ศ. 2560

หนงสอพมพรายวน M2F วนศกรท 17 พฤศจกายน พ.ศ. 2560

นตยสารออนไลนจาก Application: mBookStore

สขบายดบรรมย ฉบบท 31 (กรกฎาคม 2559)