พฤตกรรมทนตสขภาพ

ทพญ.ณฐกานต เยนสม

ส านกงานสาธารณสขจงหวดเชยงใหม

4 กมภาพนธ 2562 หองประชมศรเวยงพงค

วยเรยน (อาย 12 ป)

สถานการณทนตสขภาพจงหวดเชยงใหม ป 2561

สภาวะโรคฟนผและเหงอกอกเสบ

58.6% ปราศจากฟนผในฟนถาวร

(Caries Free)

(เปาจงหวด > 56%

ประเทศ 48.0%)

73.6% ฟนดไมมผ (Cavity Free)

(เปาจงหวด > 60%)

ประเทศ 66.7%)

64.1% ของเดก 6-12 ป เขาถง

บรการทนตกรรม

(เปาจงหวด > 60%

ประเทศ 66.5%)

19.2% มเหงอกอกเสบ

(เปาจงหวด < 30%

ประเทศ 66.3%)

วยเรยน (อาย 12 ป)

สถานการณทนตสขภาพจงหวดเชยงใหม ป 2561

พฤตกรรมดานทนตสขภาพ

66.8% แปรงฟนกอน

นอนทกวน

(เปาจงหวด 70%

ประเทศ 38.6)

45.9 % ดมน าหวานส

ในโรงเรยน (เปาจงหวด <50%) 48.4 % กนขนมกรบ

กรอบในโรงเรยน

(เปาจงหวด <50%

ประเทศ 32.6)

ปจจยการเกดโรคฟนผ

Social class

Education

Behavior

Attitudes

Income

Knowledge

Flow rate

Composition

• ลดหวาน มน เคม

• อาหารวางเพอสขภาพ (Healthy Break)

• อาหารปลอดภย

• โรงอาหารออนหวาน

• สงเสรมการบรโภคผก

ผลไม

อาหาร

• สงเสรมการอานฉลากโภชนาการ

อาหาร : ลดหวาน มน เคม

สถานการณเดกวยเรยน ปงบประมาณ 2561

• ภาวะน าหนกเกน : เดกอวนและเรมอวน (จากรายงาน HDC)

จงหวดเชยงใหม เขตบรการสขภาพท 1 ประเทศ

13.8% 12.8% 11.1%

เปาหมาย < 10%

อาหาร : อาหารวางเพอสขภาพ (Healthy Break)

อาหารวาง

ความหมาย

: ของกนนอกเวลากนอาหารตามปกต มกกนในเวลาบาย

(บณฑตยสถาน พ.ศ. 2542)

: อาหารระหวางมอ ไมตองการใหกนจนอม เพอประทงความ

หว มปรมาณนอยกวามอหลก เปนอาหารน าหรอแหงกได

เปนไดทงอาหารหวานอาหารคาว ปรมาณไมมาก กนงาย มกม

การจดเสรฟทสวยงามพอดค า ควรเปนอาหารทใหคณคาทาง

โภชนาการ

o อาหารวางและขนมเดกไมควรกนเกนวนละ 2 มอ

o ใหพลงงานไมเกน 10 % ของพลงงานทตองการในแตละวน

o อาหารวางทดควรมปรมาณน ามน น าตาล เกลอ ไมสง

o ควรมสารอาหารจ าเปนตอรางกาย ไดแก โปรตน เหลก

แคลเซยม วตามนเอ บ ซ หรอใยอาหารไมนอยกวา 2 ชนด

โดยแตละชนดมปรมาณไมต ากวารอยละ 10 ของปรมาณท

ควรไดรบตอวน

(ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย และสถาบนโภชนาการ)

อาหาร : อาหารวางเพอสขภาพ (Healthy Break)

อาหาร : อาหารวางเพอสขภาพ (Healthy Break)

อาหารวางเชา

น าตะไครใบเตย + ขนมกลวย 3 ชน

= 140 Kcal

อาหารวางบาย

น าสม 100 ml. = 45 Kcal

รวม = 185 Kcal

อาหาร : อาหารปลอดภย

ความปลอดภยของอาหาร หมายถง การทอาหารจะไมกอใหเกด

อนตรายแกผบรโภค เมอกนอาหารนนๆ โดยทมขอแมวาจะตองม

การจดเตรยม ปรงผสม และกนอยางถกตอง

การปนเปอนของตวกออนตราย 3 ประเภท ไดแก

อนตรายทาง

กายภาพ

เชน เศษโลหะ เศษ

แกว

อนตรายทางเคม เชน

สารเคมตกคางจากสารก าจด

ศตรพช การตกคางของยา

ปฏชวนะ รวมทงสาร

บางอยางในอาหารทท าให

เกดอาการแพส าหรบคนบาง

กลม เชน แพอาหารทะเล

แพถวลสง เปนตน

อนตรายทางชวภาพ

เชน จลนทรยทท าใหเกด

อาหารเปนพษ กอใหเกด

อาการเจบปวยปวยตอ

ระบบทางเดนอาหาร และ

ระบบตางๆ ในรางกาย

อาหาร : โรงอาหารออนหวาน

1. เครองดมทจ าหนายมน าตาลไมเกนรอยละ 5

2. ปลอดสอโฆษณาเครองดม ขนม

3. ไมมการวางเครองปรงตางๆ ในโรงอาหาร

4. ไมจ าหนายผลตภณฑทมน าตาลสงหรอเหนยวตดฟน

เชน น าอดลม นมเปร ยว/หวาน ลกอม ชอกโกแลต

(พจารณาผลตภณฑทางเลอกสขภาพ)

5. จดมมความรดานการบรโภคและสขภาพในโรงอาหาร

6. มจดบรการน าดมทเปนน าดมสะอาดใหนกเรยนไดบรโภคอยางเพยงพอ

เครองดม (กรณผสมเอง)

• กรณไมเตมน าแขง ควรมน ำตำลผสมไมเกนรอยละ 5

วธผสม : น ำตมสก 1 ลตร (1,000 มล.) ผสมน ำตำลไดไม

เกน 50 กรม

• กรณเตมน าแขง อนโลมใหเตมน ำตำลไดไมเกนรอยละ 10

วธผสม : น ำตมสก 1 ลตร (1,000 มล.) ผสมน ำตำลไดไม

เกน 100 กรม

http://healthierlogo.com

ผลตภณฑทผานการรบรองสญลกษณโภชนาการ ทางเลอกสขภาพ”

1. กลมอาหารมอหลก

2. กลมเครองดม

3. กลมเครองปรงรส

4. กลมผลตภณฑนม

5. กลมอาหารกงส าเรจรป

6. กลมขนมขบเคยว

7. กลมไอศกรม

8. กลมไขมนและน ามน

คนไทยกนผก ผลไม ตามเกณฑ(400 กรม)รอยละ 25

(1 ใน 4)

ควรบรโภคไมต ากวาวนละ 5 ทพพ

ป 2564

เปาหมาย

รอยละ 50

ขอมลจาก สสส. ป 2558

อาหาร : สงเสรมการบรโภคผก ผลไม

เดกปลกผก เพอใหเกดความรกในผก และรกการกนผก

ต าบลหนองตอง อ.หางดง

ลดเวลาเรยน เพมเวลาร ท าอาหารดวยผกทปลก

ต าบลหนองควาย อ.หางดง

ปจจยการเกดโรคฟนผ

Social class

Education

Behavior

Attitudes

Income

Knowledge

Flow rate

Composition

• การแปรงฟนสตร 222

• การแปรงแหง

• การใชอปกรณเสรม

การท าความสะอาดชองปาก

การท าความสะอาดชองปาก: แปรงฟนสตร 222

แหงทงกอนแปรงและหลงแปรง

การท าความสะอาดชองปาก: อปกรณเสรม

การท าความสะอาดชองปาก: อปกรณเสรม

18 นว

การท าความสะอาดชองปาก: อปกรณเสรม

Social class

Education

Behavior

Attitudes

Income

Knowledge

Flow rate

Composition

ขอบคณคะ