เทคโนโลยีสารสนเทศ...

ห น ง ส อ เ ร ย น ร า ย ว ช า พ น ฐ า น

ชนมธยมศกษาปท ๔

กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย

ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑

ผเรยบเรยง

นายวเชยร วสงเร

ผตรวจ

1. นายพฒพงษ อมรวงศ

2. นายววฒน สวนนทวงศ

3. นางสาวกนกวรรณ กลนเอยม

บรรณาธการ

นายนฤชต แววศรผอง

บ ร ษ ท ม เ ด ย อ น เ ท ล ล เ จ น ซ เ ท ค โ น โ ล ย จ า ก ด

M e d i a i n t e l l i g e n c e t e c h n o l o g y c o . l t d .

เทคโนโลยสารสนเทศ ม.๔

หนวยการเรยนรท 1 ระบบสารสนเทศ (Information system) 3เทคโนโลยสารสนเทศ ม.42

ค�าน�า

กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย เปนกลมสาระทชวยพฒนาให ผ เรยนมความร ความเขาใจ มทกษะพนฐานทจ�าเปนตอการด�ารงชวต และรเทาทนการ เปลยนแปลง สามารถน�าความรเกยวกบการด�ารงชวต การอาชพ และเทคโนโลย มา ประยกตใชในการท�างานอยางมความคดสรางสรรคและแขงขนในสงคมไทยและสากล เหนแนวทางในการประกอบอาชพ รกการท�างานและมเจตคตทดตอการท�างาน สามารถ ด�ารงชวตอยในสงคมไดอยางพอเพยงและมความสข หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ ไดก�าหนดให ผ เรยนไดศกษาวชาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ระดบมธยมศกษาปท ๔ โดยม เนอหาครอบคลมเกยวกบระบบสารสนเทศ องคประกอบและหลกการท�างานของ คอมพวเตอร ระบบสอสารขอมลส�าหรบเครอขายคอมพวเตอร คณลกษณะของ คอมพวเตอร และอปกรณตอพวง การแกปญหาดวยกระบวนการเทคโนโลยสารสนเทศ การเขยน โปรแกรมเบองตน การตดตอสอสารและคนหาขอมลผานอนเทอรเนต หนงสอเรยนสาระการเรยนรแกนกลาง เทคโนโลยสารสนเทศ ม.๔ เลมน จดท�าขน โดยสอดคลองกบหลกสตรดงกลาว ซงผจดท�ามงหวงทจะใหเปนแนวทางแกครผสอน และนกเรยนไดใชประกอบการเรยนการสอน อนจะน�าไปสการพฒนาคณภาพการศกษา และสรรคสรางเยาวชนของชาต ใหเปนผ มความรอบรในวทยาการดานเทคโนโลย สารสนเทศและการสอสารอยางแทจรง

วเชยร วสงเร [email protected]

พมพครงท ๑

จ�านวน ๕,๐๐๐ เลม

ขอมลทางบรรณานกรมหอสมดแหงชาต

วเชยร วสงเร

หนงสอเรยนรายวชาพนฐาน เทคโนโลยสารสนเทศ ม.๔

–ปทมธาน : มเดย อนเทลลเจนซ เทคโนโลย, ๒๕๕๗. ๑๙๒ หนา.

๑. เทคโนโลยสารสนเทศ I. ชอเรอง

ISBN 978-616-7319-03-2

จดพมพและจดจ�ำหนำยโดย

บรษท มเดย อนเทลลเจนซ เทคโนโลย จากด

Media intelligence technology co. ltd.

เลขท ๔๙/๘๓ หม ๗ ต.คลองสอง อ.คลองหลวง จ.ปทมธาน ๑๒๑๒๐

โทร ๐-๒๕๑๖-๕๖๙๐-๑ โทรสาร ๐-๒๕๑๖-๕๖๙๒

เวบไซต : www.mitmedia.com อเมล : [email protected]

พมพท ไทเนรมตกจ อนเตอร โปรเกรสซพ

เทคโนโลยสารสนเทศ ม.๔

หนงสอเรยนรายวชาพนฐาน

ผเขยน

วเชยร วสงเร

ชนมธยมศกษาปท ๔

กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย

ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑

ราคา ๖๙ บาทสงวนลขสทธตามพระราชบญญต


หนวยการเรยนรท 4 คณลกษณะของคอมพวเตอรและอปกรณตอพวง 89 คณลกษณะของคอมพวเตอร 90 ลกษณะส�าคญของคอมพวเตอร 91 การท�างานของคอมพวเตอร 91 คณลกษณะของอปกรณคอมพวเตอร 92 คณลกษณะของอปกรณตอพวง 100 กจกรรมประจ�ำหนวยกำรเรยนรท 4 105 ค�ำถำมประจ�ำหนวยกำรเรยนรท 4 105

หนวยการเรยนรท 5 การแกปญหาดวยกระบวนการเทคโนโลยสารสนเทศ 106 กระบวนการแกปญหา (Problem solving process) 107 วธการแกปญหา 112 การจ�าลองความคด 113 เทคนคในการคดหาวธแกไขปญหา 114 กจกรรมประจ�ำหนวยกำรเรยนรท 5 116 ค�ำถำมประจ�ำหนวยกำรเรยนรท 5 118

หนวยการเรยนรท 6 การเขยนโปรแกรมเบองตน 120

ขนตอนการพฒนาโปรแกรม 121 โครงสรางภายในโปรแกรม 129 การเขยนโปรแกรมภาษาซ 137 กจกรรมประจ�ำหนวยกำรเรยนรท 6 151 ค�ำถำมประจ�ำหนวยกำรเรยนรท 6 154

หนวยการเรยนรท 7 การตดตอสอสาร คนหาขอมลผานอนเทอรเนต 155

ความรเบองตนเกยวกบอนเทอรเนต 156 องคประกอบของระบบเครอขายอนเทอรเนต 157 การตดตอสอสารผานอนเทอรเนต 159 การคนหาขอมลผานอนเทอรเนต 167 คณธรรมและจรยธรรมในการใชอนเทอรเนต 180 กจกรรมประจ�ำหนวยกำรเรยนรท 7 183 ค�ำถำมประจ�ำหนวยกำรเรยนรท 7 183 บรรณานกรม 184

สารบญค�ำน�ำ

หนวยการเรยนรท 1 ระบบสารสนเทศ (information System) 1 ความหมายของระบบสารสนเทศ 2 ประเภทของระบบสารสนเทศ 4 องคประกอบของระบบสารสนเทศ 7 ประโยชนของระบบสารสนเทศ 13 ขอเสยของระบบสารสนเทศ 14 การประยกตใชระบบสารสนเทศ 16 กจกรรมประจ�ำหนวยกำรเรยนรท 1 21 ค�ำถำมประจ�ำหนวยกำรเรยนรท 1 21

หนวยการเรยนรท 2 องคประกอบและหลกการทางานของคอมพวเตอร 22 ความหมายของคอมพวเตอร 23 ประเภทของคอมพวเตอร 24 องคประกอบของคอมพวเตอร 26 หนวยรบเขา (Input Unit) 27 หนวยประมวลผลกลาง (Central Processing Unit) 36 หนวยความจ�าหลก (Main Memory) 45 หนวยความจ�ารอง (Secondary Storage) 49 หนวยสงออก (Output Unit) 59 กจกรรมประจ�ำหนวยกำรเรยนรท 2 65 ค�ำถำมประจ�ำหนวยกำรเรยนรท 2 66

หนวยการเรยนรท 3 ระบบสอสารขอมลสาหรบเครอขายคอมพวเตอร 67 ความหมายของการสอสารขอมล (Data Communication) 69 องคประกอบพนฐานของการสอสารขอมล 70 สญญาณทสงผานทางชองทางการสอสาร 72 วธการถายโอนขอมล 73 ประเภทของชองทางการสงขอมล 74 สอกลางทใชในการสอสารขอมล 75 การสอสารขอมลในระดบเครอขาย 78 รปรางเครอขายคอมพวเตอร 82 อปกรณทใชในการสอสารขอมลคอมพวเตอร 85 กจกรรมประจ�ำหนวยกำรเรยนรท 3 87 ค�ำถำมประจ�ำหนวยกำรเรยนรท 3 88


ลาด

บท

/

สาระ

ท 1

สา

ระท

2

สาระ

ท 3

สา

ระท

4

บ

ทท

โค

รงสร

างเน

อหา

มฐ.

ง.1

.1 ม

ฐ. ง

.2.1

ม

ฐ. ง

.3.1

ม

ฐ. ง

. 4.1

ชน

ม.4

1 2

1 2

1 2

3 4

5 6

7 8

9 1

2

หน

วยท

1

ระบบ

สารส

นเทศ

(In

form

atio

n Sy

stem

)

หน

วยท

2

องคป

ระกอ

บและ

หลกก

าร

ท�างา

นของ

คอมพ

วเตอ

ร

หน

วยท

3

ระบบ

สอสา

รขอม

ลส�าห

รบ

เค

รอขา

ยคอม

พวเต

อร

หน

วยท

4

คณลก

ษณ

ะของ

คอมพ

วเตอ

รและ

อปกร

ณตอ

พวง

หน

วยท

5

การแ

กปญ

หาดว

ยกระ

บวน

กา

รเทค

โนโล

ยสาร

สนเท

ศ

หน

วยท

6

การเ

ขยนโ

ปรแก

รมเบ

องตน

หน

วยท

7

การต

ดตอส

อสาร

และค

นหา

ขอ

มลผา

นอนเ

ทอรเ

นต

ตารา

งวเค

ราะห

โครง

สราง

เนอห

าสอก

ารเร

ยนร

หน

งสอเ

รยน

รายว

ชาพ

นฐา

น เ

ทคโ

นโล

ยสาร

สนเท

ศ ม

.4กล

มสา

ระกา

รเรย

นรก

ารงา

นอา

ชพแล

ะเท

คโน

โลย

หนวยการเรยนรท

1ระบบสารสนเทศ

(information System)

หนวยการเรยนรท

1ระบบสารสนเทศ

(information System)


อยางไรกตาม ในปจจบนเมอกลาวถงระบบสารสนเทศ มกจะหมายถงระบบทตองอาศย

คอมพวเตอรและระบบโทรคมนาคม

ระบบสารสนเทศ หมายถง ระบบคอมพวเตอรทจดเกบขอมลและประมวลผลเปน

สารสนเทศ และระบบสารสนเทศเปนระบบทตองอาศยฐานขอมล (CIS 105 - Survey of

Computer Information Systems, n.d.)

ระบบสารสนเทศ หมายถง ชดของกระบวนการ บคคล และเครองมอทจะเปลยนขอมล

ใหเปนสารสนเทศ (FAO Corporate Document Repository, 1998) ระบบสารสนเทศ

ไมวาจะเปนระบบมอหรอระบบอตโนมต หมายถง ระบบทประกอบดวย คน เครองจกรกล

(machine) และวธการในการเกบขอมล ประมวลผลขอมล และเผยแพรขอมล ใหอยใน

ลกษณะของสารสนเทศของผใช (Information system, 2005)

สรปวา ระบบสารสนเทศ หมายถง ระบบของการจดเกบ ประมวลผลขอมล โดย

อาศยบคคลและเทคโนโลยสารสนเทศในการดาเนนการเพอใหไดสารสนเทศทเหมาะสม

กบงานหรอภารกจแตละอยาง

ความหมายของเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร หรอ ไอซท (ICT)

ค�าวา ไอซท (ICT) ยอมาจาก Information and Communication Technology ม

ความหมายในภาษาไทย คอ เทคโนโลยดานขอมลขาวสารและการตดตอสอสารซงมความจ�าเปน

ตอชวตประจ�าวน

สามารถอธบายความหมายแยกทละตวอกษรไดดงน

“I” ยอมาจาก Information แปลวา สารสนเทศ หมายถง ขอมลทเกบรวบรวมไวและน�ามาผาน

กระบวนการประมวลผลเพอใหไดผลลพธทมประโยชนตอการตดสนใจ

“C” ยอมาจาก Communications แปลวา การสอสาร หมายถง การตดตอสอสารระหวาง

บคคล หรอหนวยงาน โดยผานโครงขายการสอสาร เชน โทรศพท อนเทอรเนต เปนตน

“T” ยอมาจาก Technology แปลวา เทคโนโลย หมายถง การประยกตเอาความรทางดาน

วทยาศาสตรมาใชเพอใหประโยชนตอการด�ารงชวตของมนษย หรอ หมายถง การน�าความรทกษะ

และทรพยากรมาผลตเปนผลตภณฑตางๆ เพออ�านวยความสะดวก ตอบสนองตอความตองการ

ของมนษย

ค�าวา เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (ICT) จงมความหมายไดกวางขวางเพราะเปน

การใชเทคโนโลย หรอกระบวนการตางๆ ทรวมกนสรางสารสนเทศ (การรวบรวมขอมลทตองการ

มาจดเกบ น�าขอมลมาประมวลผล ใหเปน สารสนเทศเรยกขอมลและสารสนเทจากแหลงอนๆ

สาระท 3 เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารมาตรฐาน ง 3.1 เขาใจ เหนคณคา และใชกระบวนการเทคโนโลยสารสนเทศในการสบคน

ขอมล การเรยนร การสอสาร การแกปญหาการท�างานและอาชพอยางม

ประสทธภาพ ประสทธผล และมคณธรรม

ตวชวด ม.4.1

อธบายองคประกอบของระบบสารสนเทศ

สาระการเรยนร 1. ความหมายของระบบสารสนเทศ

2. ประเภทของระบบสารสนเทศ

3. องคประกอบของระบบสารสนเทศ

4. ประโยชนของระบบสารสนเทศ

5. ขอเสยของระบบสารสนเทศ

6. การประยกตใชระบบสารสนเทศ

ค�าวา ระบบสารสนเทศ มผใหความหมายไวหลายความหมาย ดงน

ระบบสารสนเทศ (information System) หมายถง ระบบทประกอบดวยสวนตางๆ ไดแก

ระบบคอมพวเตอรทงฮารดแวร ซอฟตแวร ระบบเครอขาย ฐานขอมล ผพฒนาระบบ ผใช

ระบบพนกงานทเกยวของ และผเชยวชาญในสาขาทกองคประกอบนท�างานรวมกน เพอก�าหนด

รวบรวม จดเกบขอมล ประมวลผลขอมลเพอสรางสารสนเทศ และสงผลลพธหรอสารสนเทศ

ทไดใหผใชเพอชวยสนบสนนการท�างาน การตดสนใจ การวางแผน การบรหาร การควบคม

การวเคราะหและตดตามผลการด�าเนนงานขององคกร (สชาดา กระนนทน, 2541)

ระบบสารสนเทศ หมายถง ชดขององคประกอบทท�าหนาทรวบรวม ประมวลผล จดเกบ

และแจกจายสารสนเทศ เพอชวยการตดสนใจและการควบคมในองคกร ในการท�างาน

ของระบบสารสนเทศประกอบไปดวยกจกรรม 3 อยาง คอ การน�าขอมลเขาสระบบ (Input)

การประมวลผล (Processing) และการน�าเสนอผลลพธ (Output) ระบบสารสนเทศอาจจะม

การสะทอนกลบ (Feedback) เพอการประเมนและปรบปรงขอมลน�าเขาระบบสารสนเทศ

อาจจะเปนระบบทประมวลดวยมอ (Manual) หรอระบบทใชคอมพวเตอรกได (Computer -

based information system - CBIS) (Laudon & Laudon, 2001)

1.1 ความหมายของระบบสารสนเทศ


สารสนเทศทชวยในการตรวจสอบ การควบคม การตดสนใจและการบรหารงานของ

ผบรหารระดบกลางขององคกร

4. ระบบสารสนเทศระดบกลยทธ (Strategic - level system) เปนระบบสารสนเทศ

ทชวยการบรหารระดบสง ชวยในการสนบสนนการวางแผนระยะยาว หลกการของระบบ

คอตองจดความสมพนธระหวางสภาพแวดลอมภายนอกกบความสามารถภายใน

ทองคกรม เชน ในอก 5 ปขางหนา องคกรจะผลตสนคาใด

นอกจากน ยงมการแบงประเภทของระบบสารสนเทศทสนบสนนการท�างานของผปฏบต

งาน/ผบรหารระดบตาง ๆ ไวดงน

ประเภทของระบบสารสนเทศ ประเภทของระบบสารสนเทศ (สชาดา กระนนทน, 2541) (laudon & laudon, 2001)

1. ระบบประมวลผลรายการ 1. Transaction Processing (Transaction Processing Systems) System - TPS

2. ระบบส�านกงานอตโนมต 2. Knowledge Work and office (Office Automation Systems) Systems - KWS

3. ระบบงานสรางความร 3. Management Information (Knowledge Work Systems) Systems - MIS

4. ระบบสารสนเทศเพอการจดการ 4. Decision Support Systems - DSS (Management Information Systems)

5 ระบบสนบสนนการตดสนใจ 5. Executive Support System - ESS (Decision Support Systems)

6. ระบบสารสนเทศส�าหรบผบรหารระดบสง (Executive Information Systems)

1. ระบบประมวลผลรายการ (Transaction Processing Systems - TPS) เปนระบบ

ทท�าหนาทในการปฏบตงานประจ�า ท�าการบนทก จดเกบ ประมวลผลรายการทเกดขน

ในแตละวน โดยใชระบบคอมพวเตอรท�างานแทนการท�างานดวยมอ ทงน เพอทจะ

ท�าการสรปขอมลเพอสรางเปนสารสนเทศ ระบบประมวลผลรายการนสวนใหญ

จะเปนระบบทเชอมโยงกจกรรมกบลกคา ตวอยางเชน ระบบการจองบตรโดยสาร

เครองบน ระบบการฝากถอนเงนอตโนมต เปนตน ในระบบตองสรางฐานขอมล

ทจ�าเปน ระบบนมกจดท�าเพอสนองความตองการของผบรหารระดบตนเปนสวนใหญ

เพอใหสามารถปฏบตงานประจ�าได ผลลพธของระบบนมกจะอยในรปของรายงานทม

รายละเอยดรายงานผลเบองตน

และสงสารสนเทศในลกษณะทผใชตองการไปใหผใชเมอตองการอยางรวดเรว) สนองความ

ตองการของผใช โดยมงใหผใชไดสารสนเทศทมคณภาพด (คอมความถกตอง เชอถอได ครบถวน

สมบรณ ทนสมย และตรงกบความตองการ อยางสะดวก รวดเรว ในรปแบบตางๆ ทเหมาะสม)

นอกจากนยงเกยวของกบเทคโนโลยทชวยในการรวบรวมขอมล ตรวจสอบ จดหมวดหม

เรยงล�าดบ สรป ค�านวณ จดเกบ คนคน จดท�าส�าเนา และแพรกระจาย หรอสอสารขอมล

ท�าใหขอมลกลายเปนสารสนเทศทด มความถกตอง ตรงตามความตองการ และเกดคณคาตอผใช

กลาวโดยสรป เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (ict) หมายถง เทคโนโลย

ทงหลาย (โดยมเทคโนโลยคอมพวเตอร การสอสาร และเครอขายคอมพวเตอร เปนหลก)

ททาหนาทในการจดการขอมล ไดแก การนาขอมลเขา การประมวลผลขอมล ใหได

ผลลพธทเปนประโยชน และ เผยแพรตอไปยงผบรโภค หรอผใช ใหสามารถไดใช

ผลผลตนน อยางถกตองและทนกบความตองการ

1.2 ประเภทของระบบสารสนเทศ

ปจจบนจะเหนความสมพนธระหวางองคกรกบระบบสารสนเทศและเทคโนโลย

สารสนเทศชดเจนมากขน และเนองจากการบรหารงานในองคกรมหลายระดบ กจกรรม

ขององคกรแตละประเภทอาจจะแตกตางกน ดงนน ระบบสารสนเทศของแตละองคกร

จงแบงประเภทแตกตางกนออกไป

ถาพจารณาจ�าแนกระบบสารสนเทศตามการสนบสนนระดบการท�างานในองคกร

สามารถแบงระบบสารสนเทศไดเปน 4 ประเภท ดงน

1. ระบบสารสนเทศสาหรบระดบผปฏบตงาน (Operational - level systems) ชวย

สนบสนนการท�างานของผปฏบตงานในสวนปฏบตงานพนฐานและงานท�ารายการตางๆ

ขององคกร เชน ใบเสรจรบเงน รายการขาย การควบคมวสดของหนวยงาน เปนตน

วตถประสงคหลกของระบบนกเพอชวยการด�าเนนงานประจ�าแตละวนและควบคม

รายการขอมลทเกดขน

2. ระบบสารสนเทศสาหรบผชานาญการ (Knowledge - level systems) ระบบน

สนบสนนผท�างานทมความรเกยวของกบขอมล วตถประสงคหลกของระบบนกเพอ

ชวยใหมการน�าความรใหมมาใชและชวยควบคมการไหลเวยนงานเอกสารขององคกร

3. ระบบสารสนเทศสาหรบผบรหาร (Management - level systems) เปนระบบ


6. ระบบสารสนเทศสาหรบผบรหารระดบสง (Executive Information System - EIS)

เปนระบบทสรางสารสนเทศเชงกลยทธส�าหรบผบรหารระดบสง ซงท�าหนาทก�าหนด

แผนระยะยาวและเปาหมายของกจการ สารสนเทศส�าหรบผบรหารระดบสงจ�าเปน

ตองอาศยขอมลภายนอกกจกรรมเปนอยางมาก ยงในยคปจจบนทเปนยคโลกาภวตน

ขอมลระดบโลก แนวโนมระดบสากลเปนขอมลทจ�าเปนส�าหรบการแขงขนของธรกจ

ผลลพธของระบบนมกอยในรปของการพยากรณ/การคาดการณ

แมวาระบบสารสนเทศจะมหลายประเภทแตองคประกอบทจ�าเปนของระบบสารสนเทศ

ทกประเภท จะตองประกอบดวยกจกรรม 3 อยาง คอ ระบบตองมการน�าเขาขอมล การ

ประมวลผลขอมล และการแสดงผลลพธของขอมล

การพฒนาระบบสารสนเทศในองคกรนนเปนสงทาทายผบรหารเปนอยางมาก การทจะ

พฒนาระบบสารสนเทศขนในหนวยงานนนผบรหารและผ รบผดชอบการพฒนาระบบตอง

รวมกนตดสนใจอยางรอบคอบ เพราะการน�าระบบสารสนเทศมาใชอาจกระทบตอกระบวน

การด�าเนนงานและการบรหารทเปนอยหรออาจจะมผลตอการเปลยนแปลงในองคกร

1.3 องคประกอบของระบบสารสนเทศ

องคประกอบของระบบสารสนเทศ ไดแก ฮารดแวร (Hardware) ซอฟตแวร (Software)

ขอมล (Data) บคลากร (Peopleware) และขนตอนการปฏบตงาน (Procedure)

1. ฮารดแวร (hardware) ประกอบดวย 5 สวน คอ

1.1 อปกรณรบขอมล (Input) เชน แผงแปนอกขระ (Keyboard) เมาส (Mouse)

เครองกราดตรวจ (Scanner) จอภาพสมผส (Touch Screen) ปากกาแสง

(Light Pen) เครองอานบตรแถบแมเหลก (Magnetic Strip Reader)

เครองอานรหสแทง (Bar Code Reader) และเครองอานการด (Card

Reader)

1.2 อปกรณสงออกขอมล (Output) เชน จอภาพ (Monitor) เครองพมพ (Printer)

และล�าโพง (Speaker) เปนตน

อปกรณรบขอมล (Input)

2. ระบบสานกงานอตโนมต (Office Automation Systems - OAS) เปนระบบท

สนบสนนงานในส�านกงานหรองานธรการของหนวยงาน ระบบจะประสานการท�างาน

ของบคลากร รวมทงกบบคคลภายนอก หรอหนวยงานอน ระบบนจะเกยวของกบ

การจดการเอกสาร โดยใชซอฟตแวรดานการพมพ การตดตอผานระบบไปรษณยและ

อเลกทรอนกส เปนตน ผลลพธของระบบนมกอยในรปของเอกสารสงพมพ

3. ระบบงานสรางความร (Knowledge Work Systems - KWS) เปนระบบทชวย

สนบสนนบคลากรทท�างานดานการสรางความรเพอพฒนาความคดคนสรางผลตภณฑ

ใหมๆ บรการใหม ความรใหม เพอน�าไปใชประโยชนในหนวยงาน หนวยงานตองน�า

เทคโนโลยสารสนเทศเขามาสนบสนนใหการพฒนาเกดขนไดโดยสะดวก สามารถ

แขงขนไดทงในดานเวลา คณภาพ และราคา ระบบตองอาศยแบบจ�าลองทสรางขน

ตลอดจนการทดลองการผลตหรอด�าเนนการ กอนทจะน�าเขามาด�าเนนการจรง

ผลลพธของระบบนมกอยในรปของสงประดษฐ ตวแบบ รปแบบ เปนตน

4. ระบบสารสนเทศเพอการจดการ (Management Information Systems - MIS)

เปนระบบสารสนเทศส�าหรบผปฏบตงานระดบกลาง ใชในการวางแผน การบรหาร

จดการ และการควบคม ระบบจะเชอมโยงขอมลทมอยในระบบประมวลผลรายการ

เขาดวยกน เพอประมวลและสรางสารสนเทศทเหมาะสม และจ�าเปนตอการบรหารงาน

ตวอยางเชน ระบบบรหารงานบคลากร ผลลพธของระบบนมกอยในรปของรายงานสรป

รายงานของสงผดปกต

5. ระบบสนบสนนการตดสนใจ (Decision Support Systems - DSS) เปนระบบ

ทชวยผบรหารในการตดสนใจส�าหรบปญหา หรอทมโครงสรางหรอขนตอนในการ

หาค�าตอบทแนนอนเพยงบางสวน ขอมลทใชตองอาศยทงขอมลภายในกจการและ

ภายนอกกจการ ประกอบกบระบบยงตองสามารถเสนอทางเลอกใหผบรหารพจารณา

เพอเลอกทางเลอกทเหมาะสมทสดส�าหรบสถานการณนน หลกการของระบบ

สรางขนจากแนวคดของการใชคอมพวเตอรชวยการตดสนใจ โดยใหผใชโตตอบ

โดยตรงกบระบบ ท�าใหสามารถวเคราะห ปรบเปลยนเงอนไขและกระบวนการพจารณา

ได โดยอาศยประสบการณและความสามารถของผบรหารเอง ผบรหารอาจก�าหนด

เงอนไขและท�าการเปลยนแปลงเงอนไขตางๆ ไปจนกระทงพบสถานการณทเหมาะสม

ทสด แลวใชเปนสารสนเทศทชวยตดสนใจ รปแบบของผลลพธอาจจะอยในรปของ

รายงานเฉพาะกจ รายงานการวเคราะหเพอตดสนใจ การท�านาย หรอการพยากรณ

เหตการณ


• โปรแกรมระบบปฏบตกำร

ใชควบคมการท�างานของคอมพวเตอร

และอปกรณพวงตอกบเครองคอมพวเตอร

ตวอยางโปรแกรมทนยมใชกนในปจจบน

เชน UNIX, LINUX, Microsoft Windows

• โปรแกรมอรรถประโยชน

ใชอ�านวยความสะดวกแกผใชเครอง

คอมพวเตอรระหวางการประมวลผลขอมล

หรอในระหวางทใชเครองคอมพวเตอร

ตวอยางโปรแกรมทนยมใชในปจจบน เชน

โปรแกรมเอดเตอร (Editor)

• โปรแกรมแปลภำษำ

ใชในการแปลความหมายของค�าสง

ทเปนภาษาคอมพวเตอรใหอยในรปแบบ

ทเครองคอมพวเตอรเขาใจ และท�างาน

ตามทผใชตองการ

2.2 ซอฟตแวรประยกต เปนโปรแกรมทเขยนขน

เพอท�างานเฉพาะดานตามความตองการ

ซอฟตแวรประยกต เชน

• ซอฟตแวรประยกตเพองำนทวไป

เปนซอฟตแวรทสรางขนเพอใชงาน

ทวไปไมเจาะจงประเภทของธรกจ ตวอยาง

เชน โปรแกรมประมวลผลค�า,โปรแกรม

ค�านวณ, โปรแกรมฐานขอมล เปนตน

• ซอฟตแวรประยกตเฉพำะงำน

เปนซอฟตแวร ทสรางขนเพอใชใน

ธรกจเฉพาะตามแตวตถประสงคของการ

น�าไปใช

• ซอฟตแวรประยกตอนๆ

เปนซอฟตแวรทเขยนขนเพอความ

บนเทงและอนๆ นอกเหนอจากซอฟตแวร

ประยกตสองชนดขางตน ตวอยางเชน โปรแกรมระบบอพำรทเมนท

โปรแกรม Word Processing

โปรแกรม Microsoft Visual C++

โปรแกรม Notepad

โปรแกรมระบบปฏบตกำรอปกรณสงออกขอมล (Output)

1.3 หนวยประมวลผลกลำง (Central processing

unit) จะท�างานรวมกบหนวยความจ�าหลก

ในขณะค�านวณหรอประมวลผล โดยปฏบต

หนาทตามค�าสงของโปรแกรมคอมพวเตอร

โดยการอานขอมลและค�าสงทเกบไวในหนวย

ความจ�าหลกมาประมวลผล

1.4 หนวยควำมจ�ำหลก (Main memory) มหนา

ท เกบขอมลทมาจากอปกรณรบขอมล เพอใช

ในการค�านวณ และผลลพธของการค�านวณ

กอนทจะสงไปยงอปกรณสงขอมล รวมทงการ

เกบค�าสงขณะก�าลงประมวลผล

1.5 หนวยควำมจ�ำรอง (Secondary storage)

ท�าหนาทจดเกบขอมลและโปรแกรม ขณะยง

ไมไดใชงาน เพอการใชงานในอนาคต

2. ซอฟตแวร (Software)

เปนองคประกอบทส�าคญและจ�าเปนมากใน

การควบคมการท�างานของเครองคอมพวเตอร

ซอฟตแวรแบงออกเปน 2 ประเภท

2.1 ซอฟตแวรระบบ มหนาทควบคมอปกรณตางๆ

ภายในระบบคอมพวเตอร และเปนตวกลาง

ระหวางผใชกบคอมพวเตอรหรอฮารดแวร ซอฟตแวรระบบแบงเปน 3 ชนด

หนวยควำมจ�ำหลก

หนวยประมวลผลกลำง

หนวยควำมจ�ำรอง


3.2 กำรวดขนำดขอมล

การพจารณาวาขอมลใดมขนาดมากนอยเพยงไร มหนวยในการวดขนาด

ของขอมลดงตอไปน

8 Bit = 1 Byte (ไบต) = 1 ตวอกษร

1,024 Byte = 1 KB (กโลไบต) = 1,024 ตวอกษร

1,024 KB = 1 MB (เมกกะไบต) = 1,048,576 ตวอกษร

1,024 MB = 1 GB (กกะไบต) = 1,073,741,824 ตวอกษร

1,024 GB = 1 TB (เทระไบต) = 1,099,511,627 ตวอกษร

4. บคลากร (Peopleware) หมายถง บคลากรทท�างานเกยวของกบหนวยงานทมการใช

คอมพวเตอร แบงออกเปนประเภท ดงน

4.1 ผใช (User) หมายถง บคคลทเปนผใชผลจากการท�างานของเครองคอมพวเตอร

เชน บคลากรในแผนกบญชจะเปนผใชของระบบบญชดวยเครองคอมพวเตอร

หรอบคลากรฝายทะเบยนประวตคนไขของโรงพยาบาลจะเปนผใชของระบบ

ทะเบยนประวตของคนไขในโรงพยาบาลดวยเครองคอมพวเตอร

4.2 พนกงำนบนทกขอมลหรอพนกงำนปอนขอมล (Data entry operator) หมายถง

บคคลทมหนาทน�าขอมลจากเอกสารเบองตนแปลงใหอยในสภาพทคอมพวเตอร

สามารถอานเขาใจ พนกงานบนทกขอมลยงแยกตามชนดของอปกรณทใชงาน

เชน พนกงานเจาะบตร (Key punch operator) พนกงานบนทกลงเทป (Key to

tape operator) หรอ หวหนางานบนทกขอมล (Data entry supervisor)

4.3 พนกงำนโปรแกรม (Programmer) หมายถง บคคลซงท�าหนาทเขยนโปรแกรม

เพอสงใหเครองคอมพวเตอรท�างานตามรายละเอยดทหวหนางานเปนผก�าหนด

พนกงานโปรแกรมมความสามารถในการคดเปนขนตอนไดอยางเปนระเบยบ

เขาใจและวเคราะหปญหาได ตลอดจนมความละเอยด พนกงานโปรแกรม

อาจแบงไดเปนพนกงานโปรแกรมอาวโส และหวหนาพนกงานโปรแกรม

หนวยงานขนาดใหญบางแหงยงแยกกลมพนกงานออกเปนหลายๆ กลม ท�าหนาท

แตกตางกน เชน

• พนกงำนโปรแกรมระบบ (System Programmer) ท�าหนาทดแลปรบปรง

โปรแกรมระบบและประสานงานระหวางโปรแกรมระบบกบโปรแกรมประยกต

• พนกงำนโปรแกรมประยกต (Application Programmer) ท�าหนาทเขยน

โปรแกรมส�าหรบงานเฉพาะอยางตามรายละเอยดทนกวเคราะหระบบงาน

(System Analyst) เปนผก�าหนด

Hypertext, Personal Information Management และ

ซอฟตแวรเกมตางๆ เปนตน

3. ขอมล (data) เปนองคประกอบทส�าคญอยางหนงในระบบ

คอมพวเตอรเปนสงทตองปอนเขาไปในคอมพวเตอรพรอมกบ

โปรแกรมทนกคอมพวเตอรเขยนขนเพอผลตผลลพธทตองการ

ออกมา ซงขอมลทสามารถน�ามาใชกบคอมพวเตอรไดมหลาย

ประเภท เชน ขอมลตวเลข (Numeric Data) ขอมลตวอกษร (Text Data) ขอมลเสยง (Audio

Data) ขอมลภาพ (Images Data) และขอมลภาพเคลอนไหว (Video Data) การน�าขอมล

ไปใชนนมระดบโครงสรางของขอมล ดงน

3.1 โครงสรางขอมล (Data Structure)

ขอมลมโครงสรางดงน

บต (Bit) คอ ขอมลทมขนาดเลกทสด เปนขอมลทเครองคอม พวเตอรสามารถเขาใจและน�าไปใชงานได ซงไดแก เลข 0 หรอ เลข 1 เทานน

ไบต (Byte) หรอ ไบต (Byte)หรอ อกขระ(Character) หมายถง การน�า

คาบตจ�านวน 8 บต มาเรยงตอกนตามมาตรฐานรหส

ASCII จะแทนคาอกขระได 1 ตวอกษร เชน 01000001

แทนตวอกษร A เปนตน แตตามมาตรฐาน Unicode

จะใชจ�านวน 16 บต

ฟลด (Field) ไดแก ไบต หรอ อกขระตงแต 1 ตวขนไปรวมกนเปนฟลด เชน เลขประจ�าตว ชอพนกงาน เปนตน

เรคคอรด (Record) ไดแก ฟลดตงแต 1 ฟลด ขนไป ทมความสมพนธ เกยวของรวมกนเปนเรคคอรด เชน ชอ นามสกล

เลขประจ�าตว ยอดขาย ขอมลของพนกงาน 1 คน เปน

1 เรคคอรดไฟล (Files) หรอ ไดแก เรคคอรดหลายๆ เรคคอรดรวมกน ซงเปนเรอง แฟมขอมล เดยวกน เชน ขอมลประวตพนกงานแตละคนรวมกน

ทงหมดเปนไฟลหรอแฟมขอมลเกยวกบประวตพนกงาน

ของบรษท เปนตน

ฐำนขอมล (Database) คอ การเกบรวบรวมไฟลขอมลหลายๆ ไฟลทเกยวของกน

มารวมเขาดวยกน เชน ไฟลขอมลของแผนกตางๆ

รวมกนเปนฐานขอมลของบรษท เปนตน

ซอฟตแวรเกม

อกขระ(Charactor


5. ขนตอนการปฏบตงาน (Procedure) เมอพฒนาระบบสารสนเทศเสรจเรยบรอยแลว

ตองมล�าดบขนตอนในการปฏบตงานตางๆ ทชดเจน เพอใหผใชหรอบคลากรท

เกยวของสามารถปฏบตตามไดอยางถกตอง ขนตอนการปฏบตงานในระบบสารสนเทศ

ตองค�านงถงล�าดบขนตอนการปฏบตระหวางบคลากรกบเครองคอมพวเตอร ทงใน

สภาวะปกตและในกรณฉกเฉน เชน ขนตอนการบนทกขอมล (Save) ขนตอนการ

ประมวลผลขอมล (Processing) ขนตอนการปฏบตเมอเครองมอช�ารดหรอขอมล

สญหาย (Recover) และขนตอนการส�ารองหรอท�าส�าเนา (Copy) ขอมล เพอความ

ปลอดภย เปนตน ซงในการปฏบตตามขนตอนเหลานตองมการท�าความเขาใจ

เตรยมการซกซอม และจดท�าเอกสารคมอประกอบการใชงาน

1.4 ประโยชนของระบบสารสนเทศ

1. ประสทธภาพ (efficiency)

• ระบบสำรสนเทศท�ำใหกำรปฏบตงำนมควำมรวดเรวมำกขน โดยใชกระบวนการ

ประมวลผลขอมลซงจะท�าใหสามารถเกบรวบรวม ประมวลผลและปรบปรง

ขอมลใหทนสมยไดอยางรวดเรว ระบบสารสนเทศชวยในการจดเกบขอมล

ทมขนาดใหญ หรอมปรมาณมาก และชวยท�าใหการเขาถงขอมลเหลานนม

ความรวดเรวดวย

• ชวยลดตนทน การทระบบสารสนเทศชวยท�าใหการปฏบตงานทเกยวของกบขอมล

ซงมปรมาณมากและมความสลบซบซอน ใหด�าเนนการไดโดยเรวหรอชวยให

การตดตอสอสารไดอยางรวดเรว ท�าใหชวยประหยดตนทนการด�าเนนงานลงได

อยางมาก

• ชวยใหกำรตดตอสอสำรเปนไปอยำงรวดเรว ระบบเครอขายคอมพวเตอรท�าใหม

การตดตอสอสารทวโลกภายในเวลาทรวดเรว ไมวาจะเปนการตดตอระหวาง

เครองคอมพวเตอรกบเครองคอมพวเตอรดวยกน (machine to machine)

หรอคนกบคน (human to human) หรอคนกบเครองคอมพวเตอร (human to

machine) การตดตอสอสารดงกลาว จะท�าใหขอมลทงทเปนขอความ เสยง

ภาพนง และภาพเคลอนไหวสามารถสงไดทนท

• ระบบสำรสนเทศชวยท�ำใหกำรประสำนงำนระหวำงฝำยตำงๆ เปนไปไดดวยด

การออกแบบระบบสารสนเทศทท�าใหเกดการท�างานรวมกน เพอเอออ�านวยให

หนวยงาน ทงภายในและภายนอกระบบงาน ตลอดจนผ ทมสวนเกยวของทงหมด

• พนกงำนโปรแกรมฝำยบ�ำรงรกษำ (Maintenance Programmer) มหนาทดแล

เกบรกษาเอกสารโปรแกรมและโปรแกรมทผานการทดสอบแลว และเรมการ

ใชงานแลวด�าเนนการแกไข หรอตดตอประสานงานกบโปรแกรมเมอร หรอ

ผ รบผดชอบในการพฒนาโปรแกรมนน ด�าเนนการแกไข

4.4 นกวเครำะหระบบงำน (System Analyst) มหนาทวเคราะหความตองการของผใช

และออกแบบระบบงาน (ผลลพธ ขอมล แฟมขอมล และระบบควบคม) ทจะใช

เครองคอมพวเตอรใหมลกษณะตามความตองการของผใช นอกจากนน

ยงเปนผวางแผนและแจกจายงานใหกบผ ทเกยวของ เชน นกเขยนโปรแกรม

(Programmer) และยงมหนาทตดตามผลงานทไดแจกจายไปแลว ท�าการ

ทดสอบงานทสงใหท�า ฉะนน นกวเคราะหระบบงานจะตองเปนผ ทสามารถ

แกปญหาไดอยางด และมประสบการณเกยวกบงานเขยนโปรแกรมการใชเครอง

และยงตองเปนผ ทมมนษยสมพนธดดวย

4.5 บรรณำรกษ (Librarian) มหนาทเกบรกษาและจดท�ารายชอเทปแมเหลก

เทป กระดาษ บตรแมเหลก บตรเจาะร และเอกสารเกยวกบโปรแกรมตางๆ

โดยจดแยกประเภทตามเนอหา วนท จดมงหมายและระยะเวลาทตองเกบรกษา

ตลอดจนท�าบตรดชนส�าหรบขอมลตางๆ เพอความสะดวกในการคนหาเมอม

ผ ตองการใชงาน

4.6 พนกงำนควบคมเครอง (Computer Operator) มหนาทดแลการท�างานของเครอง

คอมพวเตอร นอกจากตองรวธการปด/เปดเครองแลวยงตองมความรเกยวกบ

การท�างานของสวนตางๆ ของเครอง สามารถทราบสาเหตของความผดปกต

ของเครองไดทนททเกดขน บคคลทท�าหนาทนควรมความรในการประมวลผล

ขอมล การเขยนโปรแกรมขนพนฐาน การใชเครองคอมพวเตอร และสวนประกอบ

ตางๆ ของคอมพวเตอร

4.7 หวหนำงำนคอมพวเตอร (Manager) หรอ เรยกวา อดพ แมนเนเจอร (EDP

manager) โดยท EDP ยอมาจากค�าวา Electronic Data Processing ม

หนาทเปนผอ�านวยการ และประสานงานเกยวกบการวางแผนและกจกรรมตางๆ

มหนาทพจารณาความตองการอปกรณตางๆ ของศนยคอมพวเตอรก�าหนดงาน

และระยะเวลาของงานตางๆ ในศนย ผ ด�ารงต�าแหนงนควรมความรดาน

คอมพวเตอร คณตศาสตร บรหารธรกจ หรอวศวกรรม ควรมประสบการณใน

การวเคราะหและออกแบบระบบงาน และการเขยนโปรแกรม


2. ผลกระทบของระบบสารสนเทศทมตอสงคมมนษย

• กำรเปลยนแปลงเรองควำมรสกตลอดเวลำ มคนจ�านวนไมนอยเกดความรสก

วาสงแวดลอมรอบตวเปลยนแปลงเรวขน เนองจากเทคโนโลยสารสนเทศ

มการพฒนาไปอยางรวดเรว

• ผลกระทบตอระบบเศรษฐกจ ความกาวหนาดานโทรคมนาคม ท�าใหกจกรรม

ทางเศรษฐกจเปลยนแปลงไป พรมแดนของประเทศกลายเปนสงไรความหมายการ

บรการดานการเงนไดรบแรงเสรมทางดานอเลกทรอนกสอยางไมหยดยง รวมทง

ผลกระทบจากการใชเทคโนโลยการสอสารโดยเฉพาะในส�านกงานท�าใหวธคด

และวธการปฏบตเกยวกบการท�างานเปลยนแปลงไปอยางสนเชง การท�างาน

ไมจ�าเปนตองอยในส�านกงานตลอดเวลาอกแลว

• ผลกระทบดำนกำรเมองและกำรปกครอง เนองจากการพฒนาเทคโนโลย

คอมพวเตอรทรวดเรวและกวางขวางมากขน ท�าใหการตดสนใจในทางการเมอง

การปกครองตงอยบนขอมลและขอเทจจรง พรอมทงความคดเหนทมการเกบ

รวบรวมและมวธการวเคราะหประกอบดวย สวนรปแบบการเมองจะไดรบ

ผลกระทบคอ ระบบเผดจการจะลดนอยลง เนองจากไมสามารถควบคมขาวสาร

ได ระบบการสอสารทกระจายขาวสารออกไปอยางกวางขวางท�าใหประชาชน

สามารถตดตามการท�างานของรฐบาลไดอยางมประสทธภาพ

• กำรเกดขนของชมชนอเลกทรอนกส ในอนาคตจะเกดชมชนใหมทเรยกวา

“ชมชนอเลกทรอนกส” หมายถง กลมคนทมความสนใจเหมอนกนจะตดตอโดย

ผานบรการของแมขายคอมพวเตอร ซงสามารถจดการใหทกคนไดแลกเปลยน

ความร ความคดเหนซงกนและกนได ขอมลทน�ามาแลกเปลยนกนนจะบนทกไว

และเรยกกลบมาใชไดตลอดเวลา

• ผลกระทบดำนสงแวดลอม แมวาเทคโนโลยสารสนเทศจะไมไดเปนตวการ

ท�าใหเกดปญหาสงแวดลอมโดยตรง แตเทคโนโลยสารสนเทศกเปนปจจยท�าให

เกดความกาวหนาดานเทคโนโลยตางๆ และเทคโนโลยเหลานนเองกท�าใหเกด

ปญหาสงแวดลอม เทคโนโลยสารสนเทศจะชวยในดานการจดการสงแวดลอม

ใหดขนได โดยใชคอมพวเตอรในการค�านวณหรอจ�าลองแบบมวลอากาศเพอ

พยากรณทางดานอตนยมวทยา การใชคอมพวเตอรในการวเคราะหภาพถาย

ดาวเทยมเพอตรวจสอบการบกรกท�าลายปา หรอการใชคอมพวเตอรตรวจสอบ

การแพรการะจายของมลพษในน�าและอากาศ

• ผลกระทบดำนกำรศกษำ เทคโนโลยสารสนเทศมผลกระทบในดานการศกษามาก

การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศทส�าคญ คอ การใชคอมพวเตอรชวยสอน

สามารถใชขอมลรวมกนได ท�าใหเกดการประสานงาน และสอความเขาใจกน

ไดดยงขน

2. ประสทธผล (effectiveness)

• ระบบสำรสนเทศชวยในกำรตดสนใจ ระบบสารสนเทศทออกแบบส�าหรบผบรหาร

เชน ระบบสารสนเทศทชวยในการสนบสนนการตดสนใจ (Decision support

systems) หรอระบบสารสนเทศส�าหรบผบรหาร (Executive support systems)

จะชวยใหผบรหารมขอมลมากเพยงพอส�าหรบประกอบการตดสนใจ ซงจะสงผล

ใหการด�าเนนงานบรรลวตถประสงคไดเรวขน

• ระบบสำรสนเทศชวยในกำรเลอกผลตสนคำ/บรกำรทเหมำะสม ระบบสารสนเทศ

ชวยใหองคการทราบถงขอมลทเกยวของกบตนทน ราคาในตลาด รปแบบของ

สนคา/บรการทมอย ชวยใหหนวยงานสามารถเลอกผลตสนคา/บรการทม

ความเหมาะสมกบความเชยวชาญและทรพยากรทมอย

• ระบบสำรสนเทศชวยปรบปรงคณภำพของสนคำ/บรกำรใหดขน ระบบสารสนเทศ

ท�าใหการตดตอระหวางหนวยงานและลกคาท�าไดอยางถกตองและรวดเรวขน

จงชวยใหหนวยงานสามารถปรบปรงคณภาพของสนคา/บรการใหตรงกบความ

ตองการของลกคาไดดและรวดเรวขน

• ควำมไดเปรยบในกำรแขงขน องคกรทมระบบสารสนเทศทดมกจะไดเปรยบคแขง

• คณภำพชวตกำรท�ำงำน ลดความซ�าซอนของงานลงจงท�างานไดเรวขน

1.5 ขอเสยของของระบบสารสนเทศ

1. ขอเสยของระบบสารสนเทศ

• วงจรชวตของระบบสำรสนเทศ ระบบสารสนเทศมการเปลยนแปลงเรว สาเหต

เนองจากการเปลยนแปลงทางดานเทคโนโลย รวมทงสภาพทางเศรษฐกจและ

ธรกจ เชน ความกาวหนาทางเครองคอมพวเตอร ท�าใหตองมการปรบเปลยน

ระบบสารสนเทศไปดวยหรอการเปลยนแปลงความตองการของผบรหารก

อาจตองเปลยนระบบสารสนเทศไปดวย

• กำรลงทนสง เทคโนโลยสารสนเทศเปนเครองมอทมราคาแพง และสวนมาก

ไมสามารถน�าไปใชไดทนท แตจะตองมความรความเขาใจหรอมผ เชยวชาญ

คอยใหค�าปรกษาจงจะใชไดอยางถกตองและมประสทธภาพ

• กอใหเกดชองวำงในสงคม เทคโนโลยสารสนเทศท�าใหเกดชองวางในการรบ

ขาวสาร ระหวางคนในสงคมเมองและชนบทหางไกลมากยงขน


ภมศาสตร คอ ระยะทางและเวลาท�าการทแตกตางกน ไมเปนอปสรรคตอการ

ท�าธรกจอกตอไป

วธการทาพาณชยอเลกทรอนกส

อปกรณเทคโนโลยสารสนเทศประกอบดวย ระบบสอสารโทรคมนาคม ระบบ

คอมพวเตอร และระบบฐานขอมล ระบบสอสารอาจเปนระบบพนฐานทวไป เชน

ระบบโทรศพท โทรสาร หรอวทย โทรทศน แตระบบอนเทอรเนตซงเชอมโยงถงกน

ไดทวโลก เปนระบบเปดกวางเปนระบบเครอขาย ทเรยกวา เวลด ไวด เวบ (world wide

web) สามารถสรางการเชอมโยง (hyperlink) จากหนาหนงไปอกหนาหนง ไปเวบเพจอน

(webpage) หรอไปเวบไซตอน (website) ไดอยางมประสทธภาพ นอกจากนยงสามารถ

สอสารไดทงภาพ เสยง และขอความตวหนงสอทหลากหลาย ซบซอน สามารถ

ปฏสมพนธโตตอบกนไดทนททนใด ขอมลอเลกทรอนกสสามารถบนทกเกบไวหรอน�ามา

ใชตอเนองได การประยกตใชธรกจบนอนเทอรเนต จงไดรบความนยมอยางแพรหลาย

ภายในระยะเวลาอนสน

พาณชยอเลกทรอนกส (E-commerce) ประกอบไปดวย

1. ธนาคาร (Bank) ท�าหนาทเปนผตรวจสอบและอนมตวงเงนของผ ถอบตร

(Payment Gateway) เมอมการสงซอสนคาและ/หรอบรการทางอนเทอรเนตผานระบบ

ของธนาคาร และธนาคารจะโอนเงนคาสนคาและหรอบรการนนๆ เขาบญชของรานคา

สมาชก

2. องคกรผบรหารและพฒนาโปรแกรมการประมวลผลการชาระคาสนคา

และบรการ (tPSP:tRanSaction PRoceSSing SeRVice PRoVideR)

ผานอนเทอรเนตใหกบรานคา หรอ ISP ตาง ๆ ผานเกตเวยโดย TPSP สามารถตอ

เชอมระบบใหกบทก ๆ รานคาหรอทก ๆ ISP และท�าการช�าระเงนผานเกตเวยของ

ธนาคาร

3. ลกคา (cUStoMeR) ลกคาสามารถช�าระคาสนคา และ/หรอบรการไดดวย

- บตรเครดต

- บตรเครดตวซา หรอมาสเตอรการดจากทกสถาบนการเงนทวโลก

- ระบบหกบญชเงนฝากของธนาคาร (Direct Debit)

4. รานคา (MeRchant) รานคาทตองการขายสนคาและ/หรอบรการผาน

ระบบอนเทอรเนตโดยเปดหนาโฮมเพจบนเวบไซตของตนเอง หรอ ฝากโฮมเพจไวกบ

เวบไซตหรอ Virtual Mall ตาง ๆ เพอขายสนคาและหรอบรการผานระบบของธนาคาร

รานคาจะตองเปดบญชและสมครเปนรานคาสมาชกอคอมเมรซกบธนาคารกอน

(Computer Assisted Instruction-CAI) หรอ เรยกวา คอมพวเตอรชวยการเรยน

(Computer Assisted Learning-CAL) ซงหมายถง การใชคอมพวเตอรเปนสอ

ในการสอนและการเรยนร ผลท�าใหนกเรยน นกศกษา หรอประชาชนทอยชนบท

หางไกลสามารถเรยนรไดเชนเดยวกบคนเมอง นอกจากนยงมสวนท�าใหอาจารย

มเวลามากขนทจะท�าการศกษาวจยน�าเสนอผลงานใหมอนจะกอใหเกดประโยชน

ตอวงการศกษาและการเรยนการสอน

• ผลกระทบทเกดขนตอปจเจกบคคล เทคโนโลยสารสนเทศมผลกระทบตอชวต

ประจ�าวนของมนษยมากทสด เชน การท�างาน การเลอกซอสนคาและบรการ

การพกผอน การฝาก-ถอนเงน และการรกษาพยาบาล เปนตน

3. ผลกระทบตอบคคล

ผลกระทบตอบคคลทส�าคญดงน

• ผลกระทบทมผลตอสภำวะจตใจ การทสภาพแวดลอมไดรบการกระตนมากเกนไป

ขาวสารขอมลมมากเกนไป ทางเลอกตางๆ มมาก ท�าใหการตดสนใจของมนษย

ดอยประสทธภาพลงเมออยในภาวะทถกกระตนมากไป

• กำรยอนกลบไปสศำสตรลลบ เนองจากความกาวหนาทางวทยาการและศาสตร

ตางๆ พฒนาไปไกลเกนกวาทมนษยจะควบคมได มนษยจงลดความสนใจใน

วทยาศาสตรแตหนมาสนใจศาสตรลลบตางๆ เพอเปนเครองยดเหนยวจตใจ

• ควำมเปนสวนตวลดลง ทงนเนองจากประสทธภาพของเทคโนโลยสมยใหม

ทสามารถเขาถงขอมลสวนตวทกอยางของมนษยได

• ผลกระทบตอวธคดของมนษย มนษยสามารถเกบรวบรวมขอมลไดเปนจ�านวนมาก

ในเวลาอนสน แลวน�าเอาขอมลมาสรปรวมกนเปนทศนะใหม โดยจะไมรบแนวคด

ทสงผานมาทงกระบวนอกตอไป

1.6 การประยกตใชระบบสารสนเทศ

1. การพาณชยอเลกทรอนกส

การพาณชยอเลกทรอนกส (Electronic Commerce) หมายถง การท�าธรกรรมทาง

เศรษฐกจผานสออเลกทรอนกส เชน การซอขายสนคาและบรการ การโฆษณาสนคา

การโอนเงนทางอเลกทรอนกส เปนตน จดเดนของพาณชยอเลกทรอนกส คอ ประหยด

คาใชจาย และเพมประสทธภาพในการด�าเนนธรกจ โดยลดความส�าคญขององค

ประกอบทางธรกจทมองเหนจบตองได เชน อาคารทท�าการ หองจดแสดงสนคา

คลงสนคา พนกงานขาย และพนกงานตอนรบลกคา เปนตน ท�าใหขอจ�ากดทาง


3. End User ผมหนาทในการรบหรอสงเอกสารผานทางระบบแลกเปลยนขอมล

ทางอเลกทรอนกส

เอกสารธรกจทงรบและสงทท�าผานทางระบบอดไอนน จะตองไดรบมาตรฐาน

การรบสงและแลกเปลยนเอกสารธรกจผานทางอเลกทรอนกสซงมใชอยางแพรหลาย

ทวโลก หรอทสากลใหการยอมรบ

3. ระบบสารสนเทศทางภมศาสตร หรอ จไอเอส (giS)

ระบบสารสนเทศทางภมศาสตร หรอ จไอเอส (GIS : Geographic Information

System) เปนเครองมอทใชในการวเคราะหขอมลเชงพนท (Spatial Context) โดย

ขอมลลกษณะตาง ๆ ในพนททท�าการศกษาจะถกน�ามาจดใหอยในรปแบบทมความ

สมพนธเชอมโยงซงกนและกน โดยจะขนอยกบชนดและรายละเอยดของขอมลนน ๆ

เพอใหไดผลลพธทดทสดตามความตองการ

กระบวนการในการวเคราะหขอมลในจไอเอสแบงออกเปน 2 รปแบบ คอ การ

วเคราะหดวยมอ (Manual Approach) เปนการน�าขอมลในรปแผนทหรอลายเสน

ตางๆ ถายลงบนแผนใส แลวน�ามาซอนทบกน เพอใหไดผลลพธตามทตองการ วธการน

มขอจ�ากดในเรองของจ�านวนแผนใสทจะน�ามาซอนทบกน คอ ตองใชพนทในการ

จดเกบแผนใสจ�านวนมากทเปนวสดในการเกบขอมล

การวเคราะหดวยคอมพวเตอร (Computer Assisted Approach) เปนการ

วเคราะหขอมลในรปดจทล โดยการเปลยนรปแบบของขอมลแผนทหรอลายเสนใหอย

ในรปของตวเลขแลวน�ามาซอนทบกนโดยใชหลกการทางคณตศาสตรและตรรกศาสตร

เขามาชวย ท�าใหลดเนอทในการเกบขอมลลงและสามารถเรยกแสดงหรอวเคราะห

ขอมลไดงาย

ระบบกำรแลกเปลยนขอมลทำงอเลกทรอนกสหรออดไอ (EDI)

5. ผใหบรการอนเทอรเนต (inteRnet SeRVice PRoVideR หรอ iSP)

องคกรผใหบรการเชอมตอระบบการสอสารทางอนเทอรเนตใหกบลกคา ซงอาจเปน

รานคาหรอผใชอนเทอรเนตทวไป โดย ISP รบและจดทะเบยนชอโดเมน หรอ จะจดตง

Virtual Mall เพอใหรานคาน�าโฮมเพจมาฝากเพอขายสนคา

2. ระบบการแลกเปลยนขอมลทางอเลกทรอนกส หรอ อดไอ (edi - electronic

data interchange)

ระบบการแลกเปลยนขอมลทางอเลกทรอนกส หรอ อดไอ (EDI - Electronic Data

Interchange) คอ ระบบการแลกเปลยนขอมลเอกสารทางธรกจ ระหวางคอมพวเตอร

ของผคาฝายหนงกบคอมพวเตอรของผคาอกฝายหนง เชน จากผคาปลกไปยงผเสนอ

ขายสนคาหรอจากผเสนอขายสนคาไปยงผคาปลก ในรปแบบทก�าหนดเปนมาตรฐาน

สากลเพอใหการแลกเปลยนขอมลของทง 2 ฝาย มเอกสารทางธรกจทสอดคลองกน

เชน ใบสงซอ ใบก�ากบสนคา และใบสงสนคา เปนตน

ขนตอนการท�างานของระบบอดไอ มดงน

1. ม Gateway (Tradesiam) เปนศนยกลางในการตอเชอมระบบการแลกเปลยน

เอกสารธรกจ (ไปรษณยกลาง) มหนาทในการน�าเอกสารจากองคกรผสงไปสง

ยงผ รบในองคกรตาง ๆ

2. ม VANS (Value Added Networks) เปนเหมอนไปรษณยเขตมหนาทให

บรการรบสงและแลกเปลยนเอกสารขอมลจนถงปลายทางอยางถกตอง อกทง

ดแลระบบอดไอใหไดรบความปลอดภยทางดานขอมลทสามารถแสดงผล

ดวยการลงบนทกรายงานในแตละวน และท�างานตลอด 24 ชวโมง

องคประกอบของพำณชยอเลกทรอนกส

รานคา (Merchant)

ลกคา (customer)

ผใหบรการอนเทอรเนต(internet Service Provider) ระบบเครอขายอนเทอรเนต

ผใหบรการดานชาระคาสนคาและบรการ (tPSP)

ธนาคาร (Bank )


กจกรรมประจาหนวยการเรยนรท 1

คาชแจง

1. ใหนกเรยนอภปรายกนในหวขอตอไปน

- ความหมายของระบบสารสนเทศ

- ประเภทของระบบสารสนเทศ

- องคประกอบของระบบสารสนเทศ

2. ศกษาความหมาย และอภปรายเกยวกบค�าศพทตอไปน

- ฮารดแวร - พาณชยอเลกทรอนกส

- ซอฟตแวร - ระบบอดไอ

- โครงสรางขอมล - ระบบจไอเอส

- วงจรชวตของระบบสารสนเทศ

คาถามประจาหนวยการเรยนรท 1

คาชแจง ตอบค�าถามตอไปนใหถกตอง

1. ระบบสารสนเทศหมายถงอะไร

2. ประเภทของระบบสารสนเทศมอะไรบาง

3. ระบบสารสนเทศมองคประกอบอะไรบาง

4. ระบบสารสนเทศมประโยชนอยางไรบาง

5. ขอเสยและผลกระทบของระบบสารสนเทศประกอบดวยอะไรบาง

6. การประยกตใชระบบสารสนเทศมอะไรบาง

7. บคลากร (Peopleware) หมายถงอะไร

8. ระบบส�านกงานอตโนมต (OAS) หมายถงอะไร

9. ระบบการแลกเปลยนขอมลทางอเลกทรอนกส หรออดไอ มประโยชนอยางไร

10. ระบบสารสนเทศทางภมศาสตร หรอจไอเอส คออะไร มหลกการท�างานอยางไร

หวใจส�าคญของระบบจไอเอส คอ ขอมลในเชงพนท (Spatial Data) ซงจะถก

น�าเขาระบบดวยการแปลงใหอยในรปของเวกเตอร (Vector) โดยเครองมอน�าเขา

ดจไทเซอร (Digitizer) ซงขอมลจะมความสมพนธกนในเชงต�าแหนงเชนเดยวกบ

ทอยในแผนท การจดเกบขอมลในลกษณะเวกเตอร มขอดในแงการประหยด

เนอทการจดเกบ และการขยายภาพใหใหญบนจอภาพโดยยงแสดงความคมชด

เหมอนเดม การเกบขอมลในเชงพนทสามารถออกแบบการจดเกบตามประโยชน

การใชสอย โดยแบงเปนชน (Layer) ตางๆ เชน ถนน แมน�า ลกษณะชนดน ลกษณะ

ชนบรรยากาศ ฯลฯ เมอตองการวเคราะหขอมล ผใชสามารถเลอกขอมลเชงพนท

ชนตางๆ ทตองการมาซอนทบกน (Overlay) โดยก�าหนดเงอนไขทตองการเขาไปใน

ระบบ ระบบจไอเอสจะแสดงพนทหรอจดทตงของสถานททผใชตองการบนหนาจอ

คอมพวเตอรซงแสดงดวยความเขมของสทแตกตางกน ท�าใหผใชเขาใจไดงาย

นอกจากระบบจไอเอสจะจดเกบขอมลเชงพนท เชน แผนทแสดงการใชทดน

แผนททองเทยว ฯลฯ แลว ระบบยงสามารถจดเกบขอมลทไมใชเชงพนทโดยใหมความ

สมพนธกบขอมลเชงพนท ไดแก ขอมลแสดงคณลกษณะตางๆ เชน ขอมลดาน

ประชากร ขอมลรายละเอยดลกคา เปนตน ซงการจดเกบขอมลทงหมดจะอยในฐาน

ขอมลเดยวกน จงลดความซ�าซอน และเรยกใชขอมลไดงาย

ระบบจไอเอสไดรบความนยมมากขนเรอยๆ เพราะมขอไดเปรยบในเรองการ

จดเกบขอมลในเชงพนทใหทนสมยอยเสมอ และการรวมขอมลในเชงพนททงหมด

ใหอยในลกษณะฐานขอมลเดยว ซงมประโยชนในแงของการวเคราะหขอมลในรปแบบ

ตางๆ ท�าไดอยางมประสทธภาพ ชวยรนระยะเวลาและลดตนทนในการจดท�าลง

แผนท Google Maps แสดงกำรท�ำงำนของระบบสำรสนเทศทำงภมศำสตร

หรอ จไอเอส (GIS)

เทคโนโลยีสารสนเทศ...

Documents

Transcript of เทคโนโลยีสารสนเทศ...