อนสญญาเจนวาลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949

อนสญญ

าเจนวา ลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949

ICRC

International Committee of the Red Cross19, avenue de la Paix1202 Geneva, SwitzerlandT +41 22 734 60 01 F +41 22 733 20 57E-mail: shop@icrc.org www.icrc.org© ICRC, March 2010 (= date of content)

Front cover: Photo credit

อนสญญาเจนวาลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 1

ค�ำน�ำ(ครงท 1)

ภารกจทส�าคญประการหนงของสภากาชาดทกาชาดสากลไดก�าหนดไว คอ การเผยแพรกฎหมายมนษยธรรม

ระหวางประเทศ และในป พ.ศ. 2542 นเปนปทครบรอบ 50 ป ของการลงนามอนสญญาเจนวา 4 ฉบบ

ทนครเจนวา เมอวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 ซงทางกาชาดสากลไดขอใหสภากาชาดทกประเทศ และ

รฐบาลทเปนภาคอนสญญาเจนวาน จดการเฉลมฉลองในโอกาสนดวย

ในการน สภากาชาดไทยไดเหนวา ค�าแปลภาษาไทยอนสญญาเจนวาดงกลาวไดจดพมพขนเปนเวลานาน

มาแลวและมจ�านวนจ�ากด จงเหนวาเปนโอกาสทเหมาะสมทจะจดพมพค�าแปลภาษาไทยของอนสญญา

เจนวา 4 ฉบบอกครงหนง เพอแพรหลายใหแกผทเกยวของทงทางราชการ ทางวงการวชาการและ

ประชาชนทสนใจไดใชประโยชนและเปนกจกรรมหนงของสภากาชาดไทยในการเฉลมฉลองน ค�าแปลท

จดพมพนเปนค�าแปลทางราชการของกระทรวงการตางประเทศ และมไดมการเปลยนแปลงถอยค�าแต

อยางใดจากตนฉบบเดม

หลงจากทไดมการจดท�าอนสญญาเจนวา 4 ฉบบดงกลาว ตอมาเมอป ค.ศ.1977 ไดมการจดท�าพธสารเพม

เตมอนสญญาเจนวา เกยวกบการคมครองผประสบภยจากขอพพาทระหวางประเทศทางอาวธ (พธสาร

ฉบบท 1) กบพธสารเพมเตมอนสญญาเจนวา เกยวกบการคมครองผประสบภยจากขอพพาททางอาวธ

ทไมมลกษณะระหวางประเทศ (พธสารฉบบท 2) ขน และถงแมรฐบาลไทยจะยงมไดเปนภาคในพธสาร

ทง 2 ฉบบนกตาม แตเพอใหเอกสารอนสญญาเจนวานสมบรณ จงไดจดพมพค�าแปลพธสารทง 2 ฉบบ

ในโอกาสเดยวกนน แยกเปนอกเลมหนงตางหาก ค�าแปลทจดพมพนมใชเปนค�าแปลทางราชการ เพราะ

รฐบาลไทยยงมไดเปนภาค

ในการจดพมพค�าแปลอนสญญาเจนวาน ไดสรปและเรยบเรยงขอความในอารมภบทของเอกสารตวบท

อนสญญาเจนวาภาษาองกฤษ ฉบบทคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศไดจดพมพขน เพราะเหนวา

เปนขอความทมประโยชน ไดทราบถงภมหลงและประวตความเปนมาของเจตนารมณและความพยายาม

ของคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ ตงแตเรมจดท�าอนสญญาเจนวา ป ค.ศ. 1864 จนในทสดได

มอนสญญาเจนวา 4 ฉบบนขนมา

สภากาชาดไทยขอขอบคณคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศทใหการสนบสนนในการจดพมพค�าแปลอนสญญา

เจนวา และพธสารเพมเตม มา ณ ทน และหวงวาเอกสารทง 2 เลมนจะอ�านวยประโยชนในการเผยแพร

กฎหมายมนษยธรรมระหวางประเทศแกผทเกยวของและผทสนใจโดยทวไป

สภากาชาดไทย

2 เมษายน 2542

2 สารบญ

ค�ำน�ำ(ครงท 2)

คณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ กอตงเมอป ค.ศ. 1863 ณ นครเจนวา ประเทศสวตเซอรแลนด มวตถประสงค

เพอใหความคมครองและความชวยเหลอกบผทไดรบผลกระทบจากเหตการณความขดแยง และสถานการณ

ความรนแรงอนๆ โดยภารกจทส�าคญประการหนงขององคกร คอ การเผยแพรกฎหมายมนษยธรรมระหวาง

ประเทศ ทงน คณะกรรมการฯ ไดเขามาด�าเนนกจการในประเทศไทยตงแตป พ.ศ. 2518 อนง ประเทศไทย

ไดลงนามในอนสญญาเจนวา 4 ฉบบ ในป พ.ศ. 2497

การจดพมพค�าแปลของอนสญญาเจนวาในวาระน เปนการจดพมพครงท 2 ซงไดมการปรบปรงและ

เปลยนแปลงจากการจดพมพเมอ พ.ศ. 2542 ซงเปนค�าแปลจากป ค.ศ. 1949 ตนฉบบทเปนภาษาองกฤษ

รวมถงในเรองของการสะกดค�าใหถกตองและแมนย�ายงขน แตยงคงค�าแปลทางราชการของกระทรวงการ

ตางประเทศไว นอกจากน ยงไดมการจดท�าในรปแบบอเลกทรอนกส เพอตอบรบกบการเปลยนแปลงตาม

ยคสมยและความสะดวกตอการเผยแพรเอกสาร ตอไป

คณะกรรมการฯ หวงเปนอยางยงวาเอกสารฉบบน จะเปนประโยชนในการเผยแพรกฎหมายมนษยธรรม

ระหวางประเทศแกผทเกยวของและผทสนใจโดยทวไป

คณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ

พฤษภาคม 2560

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 3

สำรบญ

หนำ

อำรมภบทอนสญญาเจนวาลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ.1949 เพอใหผบาดเจบและปวยไข

ในกองทพมสภาวะดขน ......................................................................................................................9

ภำค 1 บททวไป ......................................................................................................................15

ภำค 2ผบาดเจบและปวยไข ......................................................................................................................19

ภำค 3หนวยและสถานททางการแพทย .......................................................................................................23

ภำค 4 พนกงาน ......................................................................................................................25

ภำค 5อาคารและวสด ......................................................................................................................28

ภำค 6การขนสงทางการแพทย ....................................................................................................................29

ภำค 7เครองหมายพเศษอนเดนชด ..............................................................................................................30

ภำค 8 การปฏบตตามอนสญญาเจนวา .........................................................................................................33

ภำค 9การปราบปรามการฝาใชและการละเมด ...........................................................................................34

4 สารบญ

ภำคผนวกท 1รางความตกลงเกยวกบเขตและทองทส�าหรบโรงพยาบาล . ...............................................................39

ภำคผนวกท 2บตรประจ�าตวส�าหรบพนกงานแพทยและทางศาสนาประจ�ากองทพ ..................................................42

อนสญญำเจนวำเพอใหผสงกดในกองทพขณะอยในทะเลซงบำดเจบ ปวยไข และเรอตองอบปำง มสภำวะดขนลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 .........................................................................................................43

ภำค 1บททวไป ......................................................................................................................43

ภำค 2ผบาดเจบ ผปวยไข และผซงเรออบปาง ............................................................................................48

ภำค 3เรอพยาบาล ......................................................................................................................52

ภำค 4พนกงาน ......................................................................................................................56

ภำค 5การขนสงทางการแพทย ....................................................................................................................57

ภำค 6เครองหมายพเศษอนเดนชด ...............................................................................................................59

ภำค 7การปฎบตตามอนสญญาเจนวา .........................................................................................................61

ภำค 8การปราบปรามการฝาใชและละเมด ..................................................................................................62

ภำคผนวกท 1บตรประจ�าตวส�าหรบพนกงานแพทยและทางศาสนา ประจ�ากองทพในทะเล ....................................66

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 5

อนสญญำเจนวำเกยวกบกำรปฎบตตอเชลยศกลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ.1949 ..........................................................................................................67

ภำค 1บททวไป ......................................................................................................................67

ภำค 2การคมครองโดยทวไปแกเชลยศก ......................................................................................................73

ภำค 3การคมขง ......................................................................................................................75

หมวด 1 การเรมตนแหงการคมขง .....................................................................................................75

หมวด 2 การกกกนเชลยศก ...............................................................................................................77

สวนท 1 ขอสงเกตทวไป ....................................................................................................................77

สวนท 2 ทอย อาหาร และเครองนงหมของเชลยศก .........................................................................79

สวนท 3 สขภาพและการรกษาพยาบาล ............................................................................................80

สวนท 4 พนกงานแพทยและอนศาสนาจารยทถกกกตวไวใหอยชวยเหลอเชลยศก ...........................82

สวนท 5 กจการทเกยวกบศาสนา สตปญญาและรางกาย ..................................................................83

สวนท 6 วนย ......................................................................................................................85

สวนท 7 ยศของเชลยศก ....................................................................................................................86

สวนท 8 การยายเชลยศก หลกจากไดมาถงคายแลว .........................................................................87

หมวด 3 แรงงานของเชลยศก ............................................................................................................88

หมวด 4 รายไดทางการเงนของเชลยศก ............................................................................................91

หมวด 5 ความสมพนธของเชลยศกกบภายนอก ................................................................................96

หมวด 6 ความสมพนธระหวางเชลยศกเกยวกบเจาหนาท .............................................................. 100

สวนท 1 ค�ากลาวหาของเชลยศกเกยวกบสภาพการคมขง ..............................................................100

สวนท 2 ผแทนของเชลยศก ............................................................................................................100

สวนท 3 การลงโทษทางอาญาและทางวนย ....................................................................................102

1 บททวไป ..................................................................................................................102

2 การลงโทษทางวนย .................................................................................................104

3 การด�าเนนคดทางศาล .............................................................................................108

6 สารบญ

ภำค 4ความสนสดแหงการคมขง ............................................................................................................... 112

หมวด 1 การสงตวกลบประเทศเดมโดยตรงและการพกอาศยในประเทศทเปนกลาง ..................... 112

หมวด 2 การปลอยตวและการสงตวเชลยศกกลบประเทศเดมเมอยตการสรบแลว ........................ 115

หมวด 3 มรณกรรมของเชลยศก ......................................................................................................117

ภำค 5ส�านกงานสนเทศ และสมาคมบรรเทาทกขเชลยศก .........................................................................118

ภำค 6การปฎบตตามอนสญญา ..................................................................................................................121

หมวด 1 บททวไป .....................................................................................................................121

หมวด 2 บทสดทาย .....................................................................................................................123

ภำคผนวกท 1แบบความตกลงเกยวกบการสงตวกลบประเทศเดมโดยตรง

และการพกอาศยในประเทศทเปนกลางของเชลยศกทบาดเจบปละปวยไข .....................................126

ภำคผนวกท 2ขอบงคบเกยวกบคณะกรรมการแพทยผสม ......................................................................................132

ภำคผนวกท 3ขอบงคบเกยวกบการบรรเทาทกขเปนสวนรวม ................................................................................135

ภำคผนวกท 4ก. บตรประจ�าตวส�าหรบบคคลทตดตามกองทพ .........................................................137

ข. บตรจบกมส�าหรบเชลยศก ...................................................................................... 138

ค. บตรและจดหมายตดตอ .......................................................................................... 139

ง. แจงความมรณกรรม ................................................................................................ 141

จ. หนงสอส�าคญในการสงตวกลบประเทศเดม ............................................................ 142

ภำคผนวกท 5ตวอยาง : ขอบงคบเกยวกบการสงเงนโดยเชลยศก

ไปยงประทศของเชลยเอง ................................................................................................................. 143

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 7

อนสญญำเจนวำเกยวกบกำรคมครองบคคลพลเรอนในเวลำสงครำมลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ.1949 ......................................................................................................... 144

ภำค 1บททวไป ..................................................................................................................... 144

ภำค 2ความคมครองโดยทวไปแกประชากรตอผลแหงสงครามบางประการ ............................................... 149

ภำค 3ฐานะและผลปฎบตของบคคลผทไดรบความคมครอง ...................................................................... 155

หมวด 1 บทบญญตอนพงใชรวมกนส�าหรบอาณาเขตของภาคคพพาท

และอาณาเขตทถกยดครอง ................................................................................................... 155

หมวด 2 คนตางดาวในอาณาเขตของภาคคพพาทฝายหนง ............................................................. 157

หมวด 3 อาณาเขตทถกยกครอง ...................................................................................................... 161

หมวด 4 ขอบงคบส�าหรบปฎบตแกผกกกน ..................................................................................... 172

สวนท 1 บททวไป ..................................................................................................................... 172

สวนท 2 สถานทกกกน ..................................................................................................................... 173

สวนท 3 อาหารและเครองนงหม ..................................................................................................... 176

สวนท 4 สขภาพและการรกษาพยาบาล .......................................................................................... 177

สวนท 5 กจการทเกยวกบศาสนา สตปญญา และรางกาย ............................................................... 178

สวนท 6 ทรพยสนสวนตวและรายไดทางการเงน ............................................................................. 180

สวนท 7 การปกครองและวนย ......................................................................................................... 181

สวนท 8 ความสมพนธกบภายนอก .................................................................................................. 184

สวนท 9 การลงโทษทางอาญาและทางวนย ..................................................................................... 188

สวนท 10 การยายผถกกกกน ........................................................................................................... 192

สวนท 11 มรณกรรม ..................................................................................................................... 193

สวนท 12 การปลอยตว การสงตวกลบประเทศเดม และการพกอาศยในประเทศทเปนกลาง ......... 194

หมวด 5 ส�านกงานสนเทศและส�านกงานตวแทนกลาง .................................................................... 195

8 สารบญ

ภำค 4

การปฎบตตามอนสญญา .................................................................................................................. 198

หมวด 1 บททวไป ......................................................................................................................198

หมวด 2 บทสดทาย ......................................................................................................................201

ภำคผนวกท 1รางความตกลงเกยวกบเขตและทองทส�าหรบโรงพยาบาล และความปลอดภย ................................203

ภำคผนวกท 2ขอบงคบเกยวกบการบรรเทาทกขเปนสวนรวม .................................................................................207

ภำคผนวกท 31 บตรกกกน ......................................................................................................................209

2 จดหมาย ......................................................................................................................210

3 บตรโตตอบ ......................................................................................................................211

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 9

อำรมภบท

คณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ เปนผรเรม และด�าเนนการใหมอนสญญาเจนวา เพอใหความ

คมครองเจาหนาททางทหารผรบบาดเจบ และอนสญญามนษยธรรมอนซงเสรมอนสญญาเจนวา ความตกลง

ระหวางประเทศถงศกดศรแหงความเปนมนษย รายละเอยดของอนสญญาเจนวานมหลกการส�าคญๆ คอ

การใหความคมครองชวยเหลอโดยไมหวงประโยชนใดๆ แกผประสบภยสงครามโดยปราศจากการเลอก

ปฏบต ไมวาดวยการบาดเจบ ถกจบหรอเรออบปาง ผประสบภยเหลานไมถอวาเปนศตรอกตอไป หาก

เปนเพยงมนษยทรบความทกขทรมาน และไมสามารถปองกนตนเองได

ตลอดเวลาทผานมา คณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศไดพยายามท�างานอยางแขงขนทจะใหกฎหมาย

ระหวางประเทศใหความคมครองแกบคคลทตกอยในภาวะล�าบากของสงครามยงขน คณะกรรมการกาชาด

ระหวางประเทศไดปรบปรงอนสญญามนษยธรรมนใหละเอยดยงขนเปนล�าดบ เพอใหเปนไปตามความ

ตองการในขณะนน หรอจดท�าอนสญญาขนใหม ในชวงระยะเวลาระหวางสงครามโลกสองครง ความ

ส�าเรจทส�าคญของคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ คอการจดท�ารางอนสญญาตางๆ และฉบบท

ส�าคญทสดคออนสญญาวาดวยการปฏบตตอเชลยศกซงไดรบการลงนามเมอฤดรอนป ค.ศ. 1929 และ

ระหวางสงครามโลกครงทสอง อนสญญานไดชวยคมครองเชลยศกนบลาน

เมอสงครามโลกครงทสองไดยตลงเมอป ค.ศ. 1945 คณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศไดเสนอใหม

การพฒนา และปรบปรงสวนทเกยวกบมนษยธรรมของกฎหมายระหวางประเทศจากประสบการณทได

รบในสงครามโลกครงทสอง ขอเสนอนไดรบความเหนชอบจากรฐบาล และสภากาชาดประเทศตางๆ ดง

นนคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศจงไดเรมลงมอท�างานทนท

อนสญญา 3 ฉบบเดมทจ�าเปนตองไดรบการพจารณาปรบปรง คอ อนสญญาเจนวาป ค.ศ. 1929 วาดวย

การบรรเทาทกขผบาดเจบ และปวยไขในกองทพในสนามรบ อนสญญากรงเฮก ฉบบท 10 ป ค.ศ. 1907

วาดวยการน�าหลกการแหงอนสญญาเจนวามาดดแปลงใชแกสงครามทางทะเล อนสญญาป ค.ศ. 1929

วาดวยการปฏบตตอเชลยศก

นอกจากน ยงมความตองการทรบดวนเพอใหมอนสญญาส�าหรบการคมครองพลเรอนขน เพราะการท

ไมมบทบญญตเชนนไวไดเปนผลอนเศราสลดในสงครามโลกครงทสอง

อนสญญาเจนวา

ลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949

10 อารมภบท

คณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศไดด�าเนนงานตามขนตอน คอประการแรก รวบรวมขอมลเบองตน

ใหมากทสด ในดานตางๆ ของกฎหมายระหวางประเทศซงยงตองไดรบการยนยน หรอตองขยายความ

หรอตองแกไข ตอจากนนกจดท�ารางใหมขนโดยความชวยเหลอของผช�านาญดานกฎหมายจากหลาย

ประเทศ แลวน�าเสนอตอทประชมกาชาดระหวางประเทศ (International Red Cross Conference)

ตอจากนนไดเสนอตอทประชมทางการทตทไดรบอ�านาจใหพจารณารางอนสญญาเหลานเปนครงสดทาย

การประชมผช�านาญการดานกฎหมายของรฐบาลเพอศกษาอนสญญาวาดวยการคมครองผประสบภย

สงคราม ไดจดใหมขนทนครเจนวา ระหวางวนท 14-26 เมษายน ค.ศ. 1947 ประกอบดวยผแทน 70 คน

จากรฐบาลตางๆ 15 ประเทศซงมประสบการณเกยวกบเชลยศกและผถกกกกนพลเรอน

ทประชมไดพจารณาขอเสนอตางๆ ของคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ ประกอบกบขอเสนอแนะ

จากสภากาชาดประเทศตางๆ และราง ซงรฐบาลหลายประเทศเสนอมา ทประชมไดเหนชอบกบตวบท

ฉบบใหมทเสนอและรางฉบบแรกของอนสญญาวาดวยการใหการคมครองบคคล พลเรอนในเวลาสงคราม

หลงจากคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศไดจดท�ารางอนสญญาแลวไดสงไปใหรฐบาล และ

สภากาชาดประเทศตางๆ เมอเดอนพฤษภาคม ค.ศ. 1948 เพอเตรยมการประชมกาชาดระหวางประเทศ

ครงท 17 ซงไดจดใหมขนระหวางวนท 20-31 สงหาคม ค.ศ. 1948 ณ กรงสตอกโฮลม การประชม

ครงนมผแทนจากรฐบาลประเทศตางๆ 50 ประเทศ และสภากาชาดตางๆ อก 52 แหงเขารวมประชม

ทประชมไดแกไขบางประการ และรบรางอนสญญาน ซงไดใชเปนเอกสารท�างานฉบบเดยวส�าหรบการ

ประชมทางการทตทนครเจนวาตอไป

คณะมนตรสหพนธสวส ไดจดใหมการประชมทางการทตเพอจดท�าอนสญญาระหวางประเทศคมครอง

ผประสบภยสงคราม ทนครเจนวา ระหวางวนท 21 เมษายน- 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 ผเขารวมประชม

ประกอบดวยผแทนจากรฐบาลประเทศตางๆ 63 ประเทศ ในจ�านวนน 59 ประเทศสงผแทนทางการทต

ผมอ�านาจเตม 4 ประเทศ สงเพยงผสงเกตการณเทานน นอกจากนผแทนคณะกรรมการกาชาดระหวาง

ประเทศไดรบเชญเขารวมในฐานะผเชยวชาญหลงจากไดอภปรายตดตอกนเปนเวลา 4 เดอน ทประชม

ไดมมตจดท�าอนสญญาขน 4 ฉบบ ดงน

1. อนสญญาเจนวาเพอใหผบาดเจบ และปวยในกองทพในสนามรบมสภาวะดขน ลงวนท 12 สงหาคม

ค.ศ. 1949 (Geneva Convention for the Amelioration of the Condition for the Wounded

and Sick in Armed Forces in the Field, lf August, 12, 1949)

2. อนสญญาเจนวาเพอใหผสงกดในกองทพขณะอยในทะเลซงบาดเจบปวยไข และเรอตองอบปาง ม

สภาวะดขน ลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 (Geneva Convention for the Amelioration of

the Condition of Wounded, Sick and Shipwrecked Members of Armed Forces an Sea,

of August 12, 1949)

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 11

3. อนสญญาเกยวกบการปฏบตตอเชลยศก ลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 (Geneva relative to

the Treatment of Prisoners of War, of August 12, 1949)

4. อนสญญาเจนวาเกยวกบการคมครองบคคลพลเรอนในเวลาสงคราม ลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949

(Geneva Convention relative to the Protection of Civilian Persons in Time of War, of

August 12, 1949)

ในทายสดของการปดการประชม มประเทศทไดลงนามในกรรมสารสดทาย (Final Act) คออฟกานสถาน

อลบาเนย อารเจนตนา ออสเตรเลย ออสเตรย เบลเยยม บราซล บลแกเรย เบอรมา แคนาดา ชล จน

โคลมเบย คอสตารกา ควบา เชคโกสโลวะเกย เดนมารก เอกวาดอร อยปต เอธโอเปย ฟนแลนด ฝรงเศส

กรซ กวเตมาลา โฮล ซ ฮงการ อนเดย อหราน ไอซแลนด อสราเอล อตาล ยโกสลาเวย เลบานอน

ลกเตนสไตน ลกเซมเบรก เมกซโก โมนาโก เนเธอรแลนด นวซแลนด นคารากว นอรเวย ปากสถาน

เปร โปแลนด โปรตเกส โรมาเนย ไทย สาธารณรฐสงคมนยมโซเวยตแหงยเครน สเปน สวเดน ซเรย

ตรก สหภาพสาธารณรฐสงคมนยมโซเวยต สหราชอาณาจกร สหรฐอเมรกา อรกวย และสวตเซอรแลนด

คณะผแทน 17 ประเทศ ลงนามในอนสญญาเจนวาทง 4 ฉบบ 54 ประเทศลงนามในชวงระยะเวลา 6

เดอน ซงเปดใหลงนามจนถงวนท 12 กมภาพนธ ค.ศ. 1950

อนสญญำเจนวำฉบบท 1 วำดวยผบำดเจบ และปวยในกองทพในสนำมรบอนสญญาเจนวาซงคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศไดจดท�าขนเมอป ค.ศ. 1864 เปนรากฐานของ

อนสญญาเจนวาซงเปนทยอมรบกนอยางเปนสากลอยในขณะน อนสญญาเจนวาฉบบดงเดมถอไดวาได

สงแรงกระตนตอขบวนการกาชาดทวโลก อยางไรกดอนสญญาระหวางประเทศฉบบแรกน ถงแมในหลก

การส�าคญจะไมมการเปลยนแปลง แตกยงมการขาดตกบกพรองและไมสมบรณ ดงนนหลงจากไดมการ

ลงนามในอนสญญาฉบบนนได 4 ป กไดมการประชมเพอหารอในการแกไขอนสญญาเจนวาเมอวนท 20

ตลาคม ค.ศ. 1868 ทประชมไดเสนอใหมการเพมเตมบททกลาวโดยเฉพาะวาดวยการรบทางทะเล แต

มไดเคยมการใหสตยาบน ครนในป ค.ศ. 1899 ในการประชมครงท 1 ณ กรงเฮก กไดมการยกประเดน

เพอพจารณาแกไขอนสญญาเจนวาอกครงหนง ตอมาในป ค.ศ. 1906 ในการประชมทางการทตไดมการ

จดท�าตวบทอนสญญาเจนวาทแกไขใหม ซงเปนการเปลยนแปลงรปแบบและพฒนาตวบทของอนสญญา

เจนวาป ค.ศ. 1864 อยางมาก

หลงสงครามโลกครงท 1 เปนทประจกษแนชดวาควรจะมปรบปรงอนสญญาเจนวาใหเหมาะสมกบสภาวะ

การสงครามสมยใหม ในระหวางการประชมทางการทตในป ค.ศ. 1929 ณ นครเจนวา ไดมการพจารณา

แกไขตวบทอนสญญาเจนวาอกครงหนง แตไมไดมการแกไขมากเทาครงแรก ในป ค.ศ. 1937 ภายหลงการ

12 อารมภบท

พจารณาหารอโดยคณะกรรมาธการผเชยวชาญระหวางประเทศไดมการแกไขตวบทอนสญญาเจนวาอก

หลงจากทไดสงรางอนสญญาเจนวาใหทประชมกาชาดระหวางประเทศครงท 16 (ลอนดอน ค.ศ. 1938)

แลว และไดบรรจลงในวาระการประชมทางการทตซงก�าหนดจะจดขนในป ค.ศ. 1940 แตตองเลอนไป

เนองจากเกดสงครามโลกครงท 2

เนอหาของอนสญญาเจนวาฉบบท 1 ตามทแกไขเมอป ค.ศ. 1949 กเปนไปตามแนวและหลกการดงเดม

กลาวคอ ไดกลาวถงเรองการเคารพและใหความดแลแกทหารผบาดเจบและปวย ไมวาจะเปนเชอชาตใด

เครองหมายกากบาทแดงบนพนขาวจะเปนสญลกษณของการใหความคมกน และเนองจากสภาพการรบ

ในสงครามสมยใหม ท�าใหมความจ�าเปนทจะตองจ�ากดสทธพเศษของบคลากรการแพทยและอาวธทอย

ในมอฝายตรงขาม ขณะเดยวกนเกอบจะทกมาตราในอนสญญาเจนวาจะมขอความทชดเจนแนนอนขน

อนสญญำเจนวำฉบบท 2 วำดวยกำรรบทำงทะเลในการประชมทางการทตเมอป ค.ศ. 1868 ณ นครเจนวา ไดมการก�าหนดบทบญญตเปนครงแรกในการน�า

หลกการของอนสญญาเจนวามาใชส�าหรบการสงครามทางทะเล แตรางตวบทดงกลาวไมไดรบสตยาบน

แตตอมาไดกลายมาเปนอนสญญากรงเฮกป ค.ศ. 1899 และอนสญญากรงเฮก ฉบบท 10 ป ค.ศ. 1907

ซงไดรบสตยาบนโดย 47 ประเทศ และยงมผลบงคบใชอย

อยางไรกตาม ววฒนาการวธการรบและโดยทไดมการแกไขอนสญญาเจนวาฉบบแรก ในป ค.ศ. 1929

จงท�าใหตองมการแกไขอนสญญากรงเฮกฉบบท 10 ดวย หลงจากทไดมการศกษาในเบองตนแลว คณะ

กรรมการกาชาดระหวางประเทศ ดวยความชวยเหลอของการประชมผเชยวชาญทางนาวไดจดท�าราง

อนสญญาทแกไขใหมป ค.ศ. 1937 ซงไดบรรจลงในวาระการประชมทางการทตป ค.ศ. 19401 รางฉบบน

ซงไดเพมเตมขยายขอความหลงจากป ค.ศ. 1945 ไดใชเปนผลงานในการประชมทางการทตป ค.ศ. 1949

อนสญญาการรบทางทะเล เปนบทขยายความของอนสญญาเจนวาฉบบท 1 (วาดวยผบาดเจบและปวยไข)

ซงมขอความใชไดกบอนสญญาเจนวาในการรบทางทะเล ดงนนจงเปนธรรมดาทควรรวมไวในอนสญญาเจนวา

อนสญญำเจนวำฉบบท 3 (เชลยศก)อนสญญาเจนวา ฉบบท 3 ประกอบดวย บทบญญตทงสน 143 ขอ นอกจากภาคผนวกซงเทยบกบ

อนสญญาเจนวาป ค.ศ. 1929 ซงม 97 ขอ และบททเกยวของกบเชลยศกในอนสญญากรงเฮก มเพยง 17

ขอ การขยายบทเพมเตมนสวนหนงเนองจากวาในสงครามสมยใหมมการกกกนเชลยศกเปนจ�านวนมาก

และเปนการแสดงใหเหนความประสงคของการประชมป ค.ศ. 1949 ซงเปนตวแทนประชาชาตทงมวลท

จะเสนอใหการคมขงในดานตางๆ อยในขอบงคบทเปนมนษยธรรมของกฎหมายระหวางประเทศ

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 13

ความมงหวงเชนนมใชของใหม ในศตวรรษท 19 ไดมแนวความคดใหมของกฎธรรมชาตและขบวนการ

มนษยธรรม โดยเฉพาะความคดเหนของนายองร ดนงต ผซงไดเรยกรองใหแกไขปญหาของเชลยศกหลง

จากทมบทบญญตเกยวกบผบาดเจบ และผปวยแลว ในทสดโลกทเจรญแลวกไดยอมรบหลกการทวาเชลย

ศกมใชอาชญากร แตเปนเพยงศตรทไดวางอาวธแลว และควรจะไดรบอสระเมอสงครามสนสด กบควร

ไดรบการเคารพและดแลปฏบตอยางเพอนมนษยในระหวางทถกคมขง การด�าเนนการทางกฎหมายและ

ทางการทตทเหนการณไกล และใจกวางไดท�าใหความคดนออกมาเปนทางปฏบต รางฉบบกรงบรสเซลส

ป ค.ศ. 1874 อนสญญากรงเฮกป ค.ศ. 1889 และ ค.ศ. 1907 ขอตกลงพเศษทท�าระหวางคสงครามท

กรงเบอรนป ค.ศ. 1917 และ ค.ศ. 1918 และอนสญญาเจนวาป ค.ศ. 1927 ซงมบทบญญตเกยวกบ

เชลยศก ไดแสดงใหเหนถงขนตอนทส�าคญของววฒนาการน

อนสญญาเจนวาวาดวยเชลยศกป ค.ศ. 1929 ไดชวยคมครองทหารจ�านวนนบลาน ซงพงกบอนสญญา

นระหวางสงครามโลกครงท 2 อยางไรกตามเปนทประจกษวา อนสญญาควรจะมปรบปรงในหลายจด

เนองจากมการเปลยนแปลงวธการ และผลทเกดขนจากสงคราม และสภาพความเปนอยของประชาชน

ดงนนจงมความจ�าเปนทตองขยายประเภทของบคคลทจะมสถานะเปนเชลยศก และจ�าเปนตองมค�าจ�ากด

ความทแนชดมากขนของสภาพการคมขง โดยจะตองค�านงถงความส�าคญของการใชแรงงานเชลยศก

การบรรเทาทกขทเชลยศกไดรบ และกระบวนการทางศาลตอเชลยศก

หลกการของการปลดปลอยเชลยศกอยางทนททการสงครามยตลงจะตองไดรบการยนยนอกครงหนง ใน

ทสดจะตองมหนวยงานทดแลผลประโยชนเชลยศก และใหประกนวาไดมการปฏบตตอเชลยศกตามขอ

ระเบยบอยางเตมท และควรจะเปนอสระจากความสมพนธทางการเมองระหวางคสงคราม

อนสญญาป ค.ศ. 1949 มความยาวกวาขอตกลงเดมทอนสญญานใชแทน แตขณะทบทบญญตหลายแหง

ไดแสดงใหเหนการพฒนาของอนสญญาป ค.ศ. 1929 อยางมเหตผล จากประสบการณจะเหนไดวาชวต

ประจ�าวนของเชลยศกอาจจะขนกบการตความขอระเบยบทวไป ดงนนจงไดมความพยายามทจะใหขอ

ระเบยบบางบทมความชดเจนเพอกนมใหมการตความทผดได

บทบญญตสวนหนงก�าหนดไวเพอการแกไขปญหามากหลายดงกลาวขางตนใหเปนทพอใจ ภารกจนนบ

วายากมาก ในหลายกรณ การประชมจ�าตองคดกฎขนมาใหมทงหมด เชน ในหมวดเกยวกบการเงนของ

เชลยศก หรอไมกรณกฎทเกยวกบการปลดปลอยเชลยศกใหเปนอสระเมอสงครามยตลง

14 อารมภบท

อนสญญำเจนวำฉบบท 4 เกยวกบกำรคมครองบคคลพลเรอนในเวลำสงครำม

อนสญญาเจนวาฉบบท 4 อ�านวยประโยชนอยางส�าคญตอตวบทกฎหมายระหวางประเทศทเปนลายลกษณ

อกษรในดานทเกยวกบมนษยธรรม

หากกลาวกนอยางแทจรงแลว อนสญญาฉบบนมไดเสนอสงใหมๆ สงทเปนหลกการเดมทมอยดแลว ไมม

การเพมเตมแนวคดใหมๆ ในกฎหมายระหวางประเทศสวนทเกยวกบหวขอในอนสญญาแตมจดประสงค

เพอประกนวาถงแมจะอยทามกลางการสรบ แตศกดศรของความเปนมนษย ซงเปนหลกการสากลท

ยอมรบกน ควรตองไดรบการเคารพ

กฎหมายมนษยธรรมดงเดมซงปรากฏในอนสญญาเจนวาฉบบแรกป ค.ศ. 1864 นนไดก�าหนดไวส�าหรบ

ทหารเทานน เพราะวาสมยนนเปนทเหนชดกนวา พลเรอนควรอยนอกเขตการสรบ

ดงนนทนททสงครามยต คณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ ซงยดมนในหนาทแหงมนษยธรรมไดแจง

ใหรฐบาลและสภากาชาดประจ�าประเทศตางๆ ทวโลกไดรบทราบถงเจตจ�านงของคณะกรรมการกาชาด

ระหวางประเทศในความพยายามทจะจดท�าอนสญญาระหวางประเทศเพอใหการคมครองพลเรอน และ

เรองนไดรบการสนบสนนจากทวโลก

การประชมทางการทตทนครเจนวา มไดแกไขปรบปรงอนสญญากรงเฮกฉบบท 4 ดงนนอนสญญาพลเรอน

ฉบบวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 จงมไดท�าใหขอบงคบทเกยวกบกฎและประเพณการสงครามทางบก

(อนสญญากรงเฮก ฉบบท 29 กรกฎาคม ค.ศ. 1899 หรอฉบบลงวนท 18 ตลาคม ค.ศ.1907) เปนโมฆะและ

มใชเปนการแทนอนสญญากรงเฮกดงกลาว ซงยงมผลบงคบใชอยแตอนสญญานจะเปนบทเสรมในหมวด 2

และ 3 ของขอบงคบทไดผนวกไวทายอนสญญากรงเฮกดงกลาว (ดในอนสญญาเจนวาฉบบท 4 ขอ 154)

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 15

ภำค 1 บททวไป

ขอ 1

บรรดาอครภาคผท�าสญญารบทจะเคารพและจะจดประกนใหเคารพอนสญญาฉบบนในทกพฤตการณ

ขอ 2

นอกจากบทบญญตทจะตองใชบงคบในยามสงบแลว ใหใชอนสญญาฉบบนบงคบแกบรรดากรณสงคราม

ทไดมการประกาศ หรอกรณพพาทกนดวยอาวธอยางอนใดซงอาจเกดขนระหวางอครภาคผท�าสญญาสอง

ฝายหรอกวานนขนไป แมวาฝายหนงฝายใดจะมไดรบรองวามสถานะสงครามกตาม

อนสญญานใหใชบงคบแกบรรดากรณการยดครองอาณาเขตบางสวน หรอทงหมดของอครภาคผท�าสญญา

ดวย แมวาการยดครองดงกลาวจะมไดประสบการตอตานดวยอาวธกตาม

แมวาประเทศทพพาทกนประเทศหนงจะมไดเปนภาคอนสญญาฉบบนกตาม ประเทศทเปนภาคยงคง

มความผกพนกนตามอนสญญาฉบบนในความสมพนธระหวางกนและกน ยงกวานน บรรดาประเทศ

ดงกลาวแลวยงตองมความผกพนตามอนสญญาฉบบนในความสมพนธกบประเทศทมไดเปนภาคนนดวย

หากวาประเทศนนยอมรบและใชบทบญญตแหงอนสญญาฉบบน

ขอ 3

ในกรณทการพพาทกนดวยอาวธอนมไดมลกษณะเปนกรณระหวางประเทศเกดขนในอาณาเขตของอคร

ภาคผท�าสญญาฝายหนงฝายใด ภาคคพพาทแตละฝายจะตองมความผกพนทจะใชบทบญญตตอไปน

เปนอยางนอยคอ

(1) บคคลซงมไดเขารวมในการสรบโดยตรง รวมทงผสงกดในกองทพซงไดวางอาวธแลว และผซงถกกน

ออกจากการตอส เพราะปวยไข บาดเจบถกกกคม หรอเพราะเหตอนใดกได ไมวาในพฤตการณ

อนสญญำเจนวำ

เพอใหผบำดเจบและปวยไขในกองทพในสนำมรบ มสภำวะดขน

ลงวนท 12 สงหำคม ค.ศ. 1949

ผลงนามขางทายนซงเปนผมอ�านาจเตมของรฐบาล ทไดมผแทนไปในการประชมทางการทตทไดจดใหม

ขน ณ เมองเจนวา ตงแตวนท 21 เมษายน ถงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 เพอแกไขอนสญญาเจนวา

เพอใหผบาดเจบและปวยไขในกองทพในสนามรบมสภาวะดขน ฉบบลงวนท 27 กรกฎาคม ค.ศ. 1929

ไดตกลงกนดงตอไปน

16 อนสญญาฉบบแรก

ใดๆ จะตองไดรบการปฏบตดวยมนษยธรรม โดยไมค�านงถงลกษณะความแตกตางอนเปนผลเสอม

เสยเนองมาแตเชอชาต ผว ศาสนา หรอความเชอถอ เพศ ก�าเนด หรอความมงม หรอเหตอนใดท

คลายคลงกน

เพอการน บรรดาการกระท�าตอไปน แกบคคลดงกลาวขางตน เปนอนหามและคงหามตอไปไมวา

กาละและเทศะใด คอ

(ก) การประทษรายตอชวตและรางกาย โดยเฉพาะอยางยงการฆาตกรรมทกชนด การตดทอน

อวยวะสวนหนงสวนใด การท�าทารณกรรม และการทรมาน

(ข) การจบตวไปเปนประกน

(ค) การท�าลายเกยรตยศแหงบคคล โดยเฉพาะอยางยงการปฏบตใหเปนทอบอายขายหนาและ

เสอมทรามต�าชา

(ง) การตดสนลงโทษและการปฏบตการตามค�าตดสนโดยไมมค�าพพากษาของศาลทไดตงขนตาม

ระเบยบอนเปนการใหหลกประกนความยตธรรม ซงอารยชนทงหลายยอมรบ นบถอวาเปนสง

ซงไมอาจจะละเวนเสยได

(2) ใหรวบรวมและดแลรกษาผบาดเจบและปวยไข

องคการมนษยธรรมซงไมล�าเอยงทางฝายใด เชนคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ อาจเสนอ

บรการของตนใหแกภาคคพพาทกได

ภาคคพพาทควรพยายามน�าบทบญญตอนๆ แหงอนสญญาฉบบนทงหมดหรอบางสวนมาใชบงคบ

อกดวย โดยท�าความตกลงกนเปนพเศษ

การใชบทบญญตขางตนน จะไมกระทบกระเทอนฐานะทางกฎหมายของภาคคพพาท

ขอ 4

ประเทศทเปนกลางจะตองรบใชบทบญญตแหงอนสญญาฉบบนโดยอนโลมส�าหรบผบาดเจบและปวยไข

ตลอดจนพนกงานแพทยและอนศาสนาจารยแหงกองทพของภาคคพพาท ซงไดรบไวหรอไดกกกนไวใน

อาณาเขตของตนรวมทงส�าหรบผตายทคนพบดวย

ขอ 5

ส�าหรบบคคลทไดรบความคมครองซงตกอยภายในอ�านาจของฝายศตรนน ใหใชอนสญญาฉบบนจนถง

เวลาทไดสงตวกลบคนสประเทศเดมแลวโดยเดดขาด

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 17

ขอ 6

นอกจากความตกลงทบญญตไวโดยเฉพาะในขอ 10, 15, 23, 28, 31, 36 และ 37 แลว บรรดาอครภาค

ผท�าสญญาอาจท�าความตกลงเปนพเศษอนๆ ส�าหรบเรองทงปวง ซงตนเหนสมควรท�าเปนบทบญญตไว

ตางหากกไดหามมใหท�าความตกลงพเศษใดๆ อนจะเปนผลเสอมเสยแกฐานะของผบาดเจบและปวยไข

หรอพนกงานแพทย หรออนศาสนาจารย ตามทไดนยามไวในอนสญญาฉบบน หรอจ�ากดสทธตางๆ ท

อนสญญานใหไวแกบคคลเหลานน

บรรดาผบาดเจบและปวยไข ตลอดจนพนกงานแพทยและอนศาสนาจารยจะคงไดรบประโยชนจากความ

ตกลงตางๆ เชนวานตราบเทาทอนสญญาฉบบนจะพงปรบใชแกบคคลเหลานน เวนแตเมอมบทบญญตท

ขดกนอยางชดแจงปรากฏอยในความตกลงทกลาวแลว หรอในความตกลงทจะไดท�าขนภายหลงหรอเมอ

ภาคคพพาทฝายหนงฝายใดไดน�าระเบยบการตางๆ ทดกวามาใชกบบคคลเหลาน

ขอ 7

บรรดาผบาดเจบและปวยไข ตลอดจนพนกงานแพทย และอนศาสนาจารย ไมวาในพฤตการณเชนไร จะ

ยอมสละสทธบางสวนหรอทงหมดทตนไดรบตามอนสญญาฉบบน และตามความตกลงพเศษตางๆ ซงได

กลาวไวในขอกอน ในกรณทมความตกลงพเศษเชนวานนหาไดไม

ขอ 8

อนสญญาฉบบน ใหใชบงคบดวยความรวมมอและภายใตความควบคมของประเทศทคมครอง ซงมหนาท

พทกษรกษาผลประโยชนของภาคคพพาทเพอการน นอกจากพนกงานทตหรอกงสลของตนแลว ประเทศท

คมครองจะแตงตงผแทนจากคนชาตของตนหรอคนชาตของประเทศทเปนกลางอนอกกได ผแทนดงกลาว

นจะตองไดรบความเหนชอบของประเทศทตนจะไปปฏบตหนาทดวย

ภาคคพพาทจะตองอ�านวยความสะดวกในการปฏบตภารกจของผแทน หรอผไดรบมอบอ�านาจของประเทศ

ทคมครอง อยางกวางขวางทสดเทาทจะท�าได

ผแทนหรอผไดรบมอบอ�านาจของประเทศทคมครอง ไมวาในกรณใดจะกระท�าการเกนหนาทของตนตาม

อนสญญาฉบบนหาไดไม โดยเฉพาะอยางยงจะตองค�านงถงความจ�าเปนอนบงคบเกยวกบความมนคง

ของรฐซงตนไปปฏบตหนาท การปฏบตหนาทของบคคลเหลานจะถกก�ากดเปนกรณพเศษ และเปนการ

ชวคราวเมอมความจ�าเปนทางทหารเกดขนเทานน

ขอ 9

บทบญญตแหงอนสญญาฉบบนไมเปนอปสรรคตอการปฏบตทางมนษยธรรมซงคณะกรรมการกาชาด

ระหวางประเทศ หรอองคการมนษยธรรมอนใดทไมล�าเอยงทางฝายใดทรบจะกระท�า เพอคมครองผบาด

18 อนสญญาฉบบแรก

เจบและปวยไขพนกงานแพทยและอนศาสนาจารยและเพอบรรเทาทกขแกบคคลเหลานน โดยไดรบความ

ยนยอมของภาคคพพาททเกยวของ

ขอ 10

บรรดาภาคผท�าสญญาอาจจะตกลงกนไมวาเวลาใดทจะมอบหมายหนาททงปวงอนตกอยกบประเทศ

ทคมครองตามอนสญญาฉบบนแกองคการใดๆ ซงใหหลกประกนทงปวงในความไมล�าเอยงและในทาง

ประสทธภาพกได

เมอผบาดเจบและปวยไข หรอพนกงานแพทยและอนศาสนาจารยมไดรบประโยชนหรอมไดรบประโยชน

อกตอไปไมวาเพราะเหตใดจากการปฏบตการของประเทศทคมครอง หรอขององคการหนงองคการใด

ทระบไวในวรรคแรกขางตนนนแลว ใหประเทศทกกคมรองขอรฐทเปนกลางรฐหนงรฐใดหรอองคการ

หนงองคการใดเชนวานนเขารบหนาททงหลาย อนประเทศทคมครองซงแตงตงโดยภาคคพพาทปฏบต

อยตามอนสญญาฉบบน

ถาไมอาจจดความคมครองไดตามนยดงกลาวนน ใหประเทศทกกคมรองขอหรอรบสนองบรการขององคการ

มนษยธรรม เชนคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศเปนตน ภายใตบงคบบทบญญตแหงขอน ทจะเขา

รบหนาทในทางมนษยธรรม ซงประเทศทคมครองเปนผปฏบตอยตามอนสญญาฉบบน

ประเทศทเปนกลางประเทศใดหรอองคการใด ซงไดรบเชญจากประเทศทเกยวของหรอเสนอตนเองเพอ

การนจะตองปฏบตการดวยความส�านกในความรบผดชอบตอภาคคพพาท ซงผทไดรบความคมครองตาม

อนสญญาฉบบนสงกดอย และจะตองใหค�ารบรองอนพอเพยงวาตนอยในฐานะทจะเขารบหนาทตามสมควร

และจะปฏบตหนาทนนโดยไมล�าเอยง

ประเทศตางๆ จะท�าความตกลงพเศษใดๆ อนขดตอบทบญญตขางตนนหาไดไม ในเมอประเทศหนงใน

บรรดาประเทศเหลานนถกก�ากดเสรภาพแมเพยงชวคราวกด ในการทจะเจรจากบประเทศอนหรอพนธมตร

ของตนโดยเหตผลอนเกยวกบเหตการณทางทหาร เฉพาะอยางยงในเมออาณาเขตทงหมดหรออาณาเขต

สวนใหญของประเทศดงกลาวถกยดครอง

เมอใดในอนสญญาฉบบน มขอความกลาวถงประเทศทคมครอง ขอความนนใหใชแกองคการตางๆ ทเขา

มาแทนตามนยแหงขอนดวย

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 19

ขอ 11

ในกรณทเหนวาเปนการสมควร เพอประโยชนแกผทไดรบความคมครอง โดยเฉพาะอยางยงในกรณท

มการขดแยงกนในระหวางภาคคพพาทเกยวกบการใชหรอการตความบทบญญตตางๆ แหงอนสญญา

ฉบบน ประเทศทคมครองจะไดอ�านวยความชวยเหลอเพอท�าความตกลงในขอทเกดขดแยงกนนน

เพอการน ประเทศทคมครองแตละประเทศ จะเปนโดยการเชอเชญของภาคฝายหนง หรอโดยการรเรม

ของตนเองกตาม อาจเสนอตอภาคคพพาทใหมการประชมระหวางผแทนของตน และโดยเฉพาะอยางยง

ระหวางเจาหนาทผรบผดชอบเกยวกบผบาดเจบและปวยไข พนกงานแพทยและอนศาสนาจารยกได ซง

ถาอาจท�าไดกใหประชมกนในอาณาเขตทเปนกลางอนไดจดเลอกขนตามความเหมาะสม ภาคคพพาทม

ขอผกพนทจะตองปฏบตใหเปนผลตามขอทไดเสนอมายงตนเพอการน ถาจ�าเปนประเทศทคมครองอาจ

เสนอขอความเหนชอบจากภาคคพพาทในตวบคคลแหงประเทศทเปนกลาง หรอทไดรบการแตงตงโดย

คณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ ซงจะไดรบเชญใหเขารวมการประชมดงกลาวกได

ภำค 2 ผบำดเจบและปวยไข

ขอ 12

ผสงกดในกองทพและบคคลอนทจะไดกลาวถงในขอตอไปน ซงบาดเจบหรอปวยไข จะตองไดรบความ

เคารพและความคมครองในทกพฤตการณ

บคคลเหลาน จะตองไดรบการปฏบตและรกษาพยาบาลดวยมนษยธรรมโดยคพพาทซงตนตกอยในอ�านาจ

โดยไมค�านงถงลกษณะความแตกตางอนเปนผลเสอมเสยเนองมาแตเพศ เชอชาต สญชาต ศาสนา ความ

คดเหนทางการเมอง หรอเหตอนใดทคลายคลงกน หามประทษรายตอชวตและรางกายของบคคลเหลา

นอยางเดดขาด โดยเฉพาะอยางยง หามฆาตกรรม หรอก�าจดพนธ ทรมาน หรอใชทดลองทางชววทยา

หามมใหเจตนาละทงบคคลเหลานไวโดยปราศจากความชวยเหลอทางแพทย หรอโดยปราศจากการรกษา

พยาบาล หรอปลอยไวใหตกอยในสภาพอนเสยงตอภยแหงโรคตดตอ

สทธทจะไดรบการรกษาพยาบาลกอนผอนนน จะเปนอนอนมตใหมขนไดกโดยเหตผลทางแพทยทม

ลกษณะดวนเทานน

สตรจะตองไดรบการปฏบตโดยไดรบการพจารณาทกประการอนสมควรแกเพศของตน

ภาคคพพาท ซงมความจ�าเปนตองละทงผบาดเจบหรอปวยไขไวแกฝายศตร จะตองจดใหมพนกงานแพทย

และเวชภณฑสวนหนงไวเทาทความจ�าเปนทางทหารจะอ�านวยให เพอชวยเหลอรกษาพยาบาลบคคลเหลานน

20 อนสญญาฉบบแรก

ขอ 13

อนสญญาฉบบนใหใชแกบรรดาผบาดเจบและปวยไขซงอยในประเทศดงตอไปน คอ

(1) ผสงกดในกองทพของภาคคพพาท รวมทงผสงกดในมลเซย หรอหนวยอาสาสมครซงเปนสวน

ของกองทพเหลาน

(2) ผสงกดในมลเซยและผสงกดหนวยอาสาสมครอนใด รวมทงผสงกดในขบวนตอตานทไดจดตงขนโดย

มระเบยบ ซงเปนของภาคคพพาทและปฏบตการอยภายในหรอภายนอกอาณาเขตของตนเอง แมวา

อาณาเขตนนจะถกยดครองอย หากวามลเซยหรอหนวยอาสาสมครรวมทงขบวนตอตานทไดจดตง

โดยมระเบยบเชนวาน ไดปฏบตตามเงอนไขดงตอไปน คอ

(ก) มผบญชาสงการอนเปนบคคลทรบผดชอบส�าหรบผอยใตบงคบบญชา

(ข) มเครองหมายทก�าหนดไวเดนชด สามารถจะเหนไดในระยะไกล

(ค) ถออาวธโดยเปดเผย

(ง) ปฏบตการรบตามกฎและประเพณการสงคราม

(3) ผสงกดในกองทพประจ�าซงมความสวามภกดตอรฐบาล หรอเจาหนาททมไดรบการรบรองจาก

ประเทศทกกคม

(4) บคคลทรวมอยแตมไดสงกดอยในกองทพนนโดยตรง เชน พนกงานพลเรอนทสงกดอยในพวกคน

ประจ�าอากาศยานทหาร ผสอขาวสงคราม ผรบเหมาสงเสบยง ผสงกดในหนวยกรรมกร หรอใน

บรการตางๆ ทรบผดชอบตอสวสดภาพของทหาร หากวาบคคลเหลานไดรบอนมตจากกองทพทตน

ไดรวมอย

(5) บรรดาบคคลประจ�าเรอ รวมทงนายเรอ คนน�ารองและผฝกหดงานของเรอพาณชยและคนประจ�า

อากาศยานพลเรอนของภาคคพพาท ซงไมไดรบประโยชนจากการปฏบตทอนเคราะหดกวานตาม

บทบญญตอนใดแหงกฎหมายระหวางประเทศ

(6) พลเมองในอาณาเขตทมไดถกยดครองซงเมอศตรประชดเขามาไดสมครใจเขาจบอาวธตอตานกอง

ทหารทบกเขามานนโดยไมมเวลาจดรวมกนเขาเปนหนวยกองทหารประจ�า หากบคคลเหลานถอ

อาวธโดยเปดเผยและเคารพตอกฎและประเพณการสงคราม

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 21

ขอ 14

ภายใตบทบญญตแหงขอ 12 ผบาดเจบและปวยไขของผเปนฝายในสงครามฝายหนงฝายใดซงตกอยใน

อ�านาจของฝายศตรนน ใหถอวาเปนเชลยศกและใหน�าบทบญญตแหงกฎหมายระหวางประเทศทเกยว

กบเชลยศกมาใชบงคบแกบคคลเหลานน

ขอ 15

ในทกโอกาสและโดยเฉพาะอยางยงภายหลงการปะทะกนแตละครง ภาคคพพาทจะตองจดการเทาทจะ

กระท�าไดทกประการโดยไมชกชา เพอคนหาและเกบตวผบาดเจบและปวยไข เพอใหความคมครองบคคล

ทวานจากโจรกรรมและการปฏบตอนเลวทราม เพอจดใหไดรบการรกษาพยาบาลโดยเพยงพอ และเพอ

คนหาผตายและปองกนมใหรางถกท�าลาย

ในเมอพฤตการณจกอ�านวยให ใหจดใหมการสงบศกหรอการหยดยงเพอท�าการตกลงเฉพาะทองถนเพอ

ใหสามารถขนยายแลกเปลยน และขนสงผบาดเจบทตกคางอยในสนามรบ

โดยนยเดยวกน ภาคคพพาททงสองฝายอาจท�าการตกลงเฉพาะทองถนเพอท�าการขนยายหรอแลกเปลยน

ผบาดเจบและปวยไขจากเขตทถกปดหรอถกลอมไว และเพอใหพนกงานแพทยและพนกงานทางศาสนา

พรอมดวยบรภณฑไดผานไปสเขตนนๆ ได

ขอ 16

ภาคคพพาทจะตองท�าบนทกเปนหลกฐานแสดงรายการตางๆ เพอเปนการชวยเหลอในการจดท�ารปพรรณ

ของผบาดเจบ ผปวยไข และผตายแตละคนของฝายปฏปกษทตกอยในอ�านาจของตนโดยเรวทสดทจะ

ท�าไดถาเปนไปได บนทกนนใหมขอความดงตอไปน คอ

(ก) ชอประเทศซงบคคลเหลานนสงกดอย

(ข) หมายเลขประจ�ากองทพ ประจ�ากรม ประจ�าตว หรอหมายเลขล�าดบ

(ค) นามสกล

(ง) นามตว

(จ) วนเกด

(ฉ) รายการอนๆ ทปรากฏในบตรหรอแผนโลหะแสดงรปพรรณ

(ช) วนทและสถานททถกจบกมหรอถงแกกรรม

(ซ) รายละเอยดเกยวกบบาดแผล หรอโรค หรอสาเหตแหงมรณกรรม

22 อนสญญาฉบบแรก

ขอความดงกลาวขางบนนจะตองจดสงใหส�านกงานสนเทศตามทระบไวในขอ 122 แหงอนสญญาเจนวา

เกยวกบการปฏบตตอเชลยศก ฉบบลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 โดยเรวทสดทจะท�าได ส�านกงาน

นจะไดจดสงขอความนตอไปใหประเทศซงบคคลเหลานสงกดอย โดยผานประเทศทคมครองและส�านก

ตวแทนกลางส�าหรบเชลยศก

ภาคคพพาทตางฝายจะตองจดท�าและจดสงมรณบตร หรอบญชรายนามผตายอนรบรองวาถกตองแลว

ใหกนและกนทราบ โดยผานทางส�านกงานเดยวกนน โดยนยเดยวกนตางฝายจะตองเกบและน�าสงแผน

โลหะแสดงรปพรรณชนดคซกหนง พนยกรรมฉบบสดทายหรอเอกสารอนๆ ซงมความส�าคญส�าหรบญาต

สนทของผตาย เงนและโดยทวๆ ไป บรรดาวตถตางๆ ทมคาในตวของสงของนนเองหรอในทางจตใจ ซง

คนพบในตวผตาย ใหแกกนและกน โดยผานส�านกงานเดยวกนน สงของเหลาน รวมทงสงของทไมปรากฏ

หลกฐานจะไดจดสงไปเปนหอ ปดผนก ประทบตราพรอมดวยบนทกรายการอนจ�าเปนเพอทราบรปพรรณ

ของเจาของผตายได และบญชแสดงสงของทบรรจไวในหอนนโดยครบถวนดวย

ขอ 17

ภาคคพพาทจะตองจดใหมการชนสตรศพอยางรอบคอบ และถาเปนไปไดกใหมการชนสตรศพทางแพทย

เสยแตละรายเทาทสถานการณจะอ�านวยใหกอนทจะฝงหรอเผาศพ ทงนเพอสามารถยนยนการตาย

จดท�ารปพรรณผตายและเพอท�ารายงานขนได ซกหนงของแผนโลหะแสดงรปพรรณชนดคหรอแผนโลหะ

ทงอน ถาเปนโลหะชนดเดยว ใหคงเหลอตดไวกบตวผตาย

หามมใหท�าการเผาศพ นอกจากจะมเหตผลทางสขภาพบงคบหรอโดยเหตทางศาสนาของผตายเทานน ใน

กรณทมการเผา จะตองแจงพฤตการณและเหตผลทตองท�าการเผาไวโดยละเอยดในมรณบตรหรอบญช

รายนามผตายอนรบรองวาถกตองแลว

นอกจากนภาคคพพาทจะตองจดใหผตายไดรบการฝงอยางมเกยรต ถาเปนไปไดใหเปนไปตามพธศาสนา

ของผตาย ใหหลมฝงศพของผตายเหลานนไดรบความเคารพ ถาสามารถท�าได ใหฝงรวมกนตามสญชาต

ของผตาย โดยใหไดรบการดแลอยางดและมเครองหมายเพอใหคนหาไดเสมอเพอการนเมอเรมตนการส

รบ ภาคคพพาท จะไดจดตงบรการทะเบยนหลมฝงศพขนเปนทางการ เพอสามารถใหท�าการขดศพขน

ภายหลงและยนยนศพได ไมวาหลมฝงศพจะตงอยในทใดและเพอสามารถท�าการสงศพคนไปประเทศเดม

ได บทบญญตนใหเปนอนใชโดยนยเดยวกน ส�าหรบอฐซงบรการทะเบยนหลมฝงศพจะไดเปนผเกบรกษา

ไวจนกวาประเทศเดมจะไดแจงความประสงคใหด�าเนนการในเรองอยางใด

ในทนททพฤตการณจะอ�านวยใหและอยางชาทสดเมอการสรบสนสดลงแลว ใหบรการดงกลาวนจดให

มการแลกเปลยนบญชแสดงทตงและเครองหมายหลมฝงศพอนแนนอนพรอมดวยรายละเอยดตางๆ

เกยวกบผตายซงฝงอย ณ ทนน โดยผานส�านกงานสนเทศตามทไดกลาวไวในวรรคสองแหงขอ 16

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 23

ขอ 18

เจาหนาทฝายทหารอาจขอรองในเมตตาจตใหพลเมองมาเกบและรกษาพยาบาลผบาดเจบและผปวยไข

โดยสมครใจกไดภายใตความควบคมของเจาหนาทนนๆ โดยใหบคคลทตอบสนองรบค�าขอรองนนไดรบ

ความคมครองและความสะดวกตางๆ ทจ�าเปน หากฝายปฏปกษเขายดหรอกลบยดอ�านาจควบคมบรเวณ

นนได ฝายนนกจะตองใหความคมครองและความสะดวกเชนเดยวกนแกบคคลดงกลาวแลวนนตอไป

เจาหนาทฝายทหารจะตองอนญาตใหพลเมองและสมาคมบรรเทาทกขตางๆ แมในบรเวณทถกบกหรอถก

ยดครองแลว ท�าการเกบและรกษาพยาบาลผบาดเจบ หรอผปวยไขไมวาสญชาตใดโดยความสมครใจได

ประชากรทเปนพลเรอนจะตองเคารพผบาดเจบและปวยไขเหลาน และโดยเฉพาะอยางายงจะตองละเวน

ไมกระท�าทารณกรรมแกบคคลดงกลาว

หามมใหแกลงท�าความเดอดรอนหรอลงโทษผทไดพยาบาลผบาดเจบหรอปวยไข

บทบญญตแหงขอนไมเปนการปลดเปลองประเทศทยดครองจากพนธกรณทจะตองดและผบาดเจบและ

ปวยไขทงในทางรางกายและทางจตใจ

ภำค 3 หนวยและสถำนททำงกำรแพทย

ขอ 19

สถานทประจ�าและหนวยทางการแพทยเคลอนทของบรการทางการแพทยนน หามมใหท�าการโจมตเลย

ไมวาในพฤตการณใดๆ กตาม แตจะตองไดรบความเคารพและความคมครองจากภาคคพพาทเสมอไป

หากตกไปอยในอ�านาจของฝายปฏปกษ พนกงานของสถานทและหนวยดงกลาวแลวอาจปฏบตหนาท

ตอไปไดตราบเทาทประเทศผท�าการจบกมเองยงมไดจดความดแลทจ�าเปนส�าหรบผบาดเจบและปวยไข

ทยงอยในสถานทและหนวยเหลานน

เจาหนาทผรบผดชอบจะตองจดการเทาทสามารถจะท�าได ใหสถานทและหนวยทางการแพทยดงกลาวแลว

ตงอยในลกษณะทการโจมตเปาทางทหารจะไมเปนอนตรายแกความปลอดภยของสถานทและหนวยเหลานน

ขอ 20

เรอพยาบาลทมสทธไดรบความคมครองจากอนสญญาเจนวาเพอใหผสงกดในกองทพขณะอยในทะเล

ซงบาดเจบปวยไข และเรอตองอบปางมสภาวะดขน ฉบบลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 จะตองไมถก

โจมตจากภาคพนดน

24 อนสญญาฉบบแรก

ขอ 21

ความคมครองซงสถานทประจ�าและหนวยทางการแพทยเคลอนทของบรการทางการแพทยมสทธไดรบ

นนจะไมระงบไปเวนแตจะใชสถานทนนๆ นอกหนาททางมนษยธรรมเพอกระท�าการอนเปนภยนตราย

แกฝายศตร อยางไรกดความคมครองจะระงบไดกแตเมอไดใหค�าเตอนตามสมควรแลว โดยแจงก�าหนด

ระยะเวลาอนเหมาะสมตามควรแกกรณและค�าเตอนเชนวานนไดถกทอดทงละเลยเสย

ขอ 22

พฤตการณตอไปน จะไมถอวาท�าใหหนวยหรอสถานททางการแพทยตองเสยสทธแหงความคมครองตาม

ขอ 19 คอ

1. เมอพนกงานของหนวยหรอสถานทมอาวธ และใชอาวธเพอปองกนตว หรอปองกนผบาดเจบและ

ผปวยไขในความรบผดชอบ

2. เมอไมมพลพยาบาลทถออาวธประจ�าอย หนวยหรอสถานทดงกลาวนนจะไดรบความคมครองจาก

หนวย หรอยามรกษาการ หรอขบวนคมกน

3. เมอคนพบอาวธเลกและกระสนในหนวยหรอสถานทอนเปนของทยดมาจากผบาดเจบและผปวยไข

และยงมไดสงมอบใหแกบรการเจาหนาท

4. เมอมพนกงานและวสดของบรการสตวแพทยอยในหนวยหรอสถานทโดยมไดเปนสวนแหงหนวย

หรอสถานทนน

5. เมอกจการดานมนษยธรรมของหนวยและสถานททางการแพทยหรอของพนกงานประจ�าหนวยและ

สถานทนนขยายรวมทงการดแลรกษาบคคลพลเรอนทบาดเจบหรอปวยไข

ขอ 23

ในเวลาสงบ บรรดาอครภาคผท�าสญญา และภายหลงเมอไดเกดการสรบขนแลว บรรดาผเปนฝายในการส

รบนน อาจจดตงขนในอาณาเขตของตน และถาหากมความจ�าเปนเกดขน อาจจดตงขนในอาณาเขตทยด

ครองซงเขตและทองทส�าหรบโรงพยาบาลซงไดจดวางระเบยบขนเพอคมครองผบาดเจบและปวยไขใหพน

จากภยสงคราม รวมทงพนกงานผไดรบมอบหมายในการจดระเบยบและในการด�าเนนกจการในเขตและ

ทองทดงกลาวนน ทงในการใหความดแลรกษาบคคลทรวมกนอยในทนนดวย

เมอมการสรบเกดขนและระหวางทท�าการสรบกนอยนน ภาคทเกยวของอาจท�าความตกลงกนเพอรบรอง

เขตและทองท ส�าหรบโรงพยาบาลซงภาคเหลานนไดจดตงขนนน เพอการนภาคดงกลาวแลวอาจเพมเตม

บทบญญตแหงรางความตกลงซงไดผนวกไวทายอนสญญาฉบบนโดยการแกไขตามทเหนวาเปนการจ�าเปนกได

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 25

ประเทศทคมครองและคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ จะไดรบเชญเพอใหความชวยเหลอในการ

จดตงและรบรองเขตและทองทส�าหรบโรงพยาบาลเหลาน

ภำค 4พนกงำน

ขอ 24

พนกงานแพทยทมหนาทโดยเฉพาะในการคนหา หรอรวบรวมในการขนสง หรอการรกษาพยาบาลผบาดเจบ

หรอปวยไข หรอในการปองกนโรคกบเจาหนาททมหนาทโดยเฉพาะในการบรหารหนวยและสถานททางการ

แพทยรวมทงอนศาสนาจารยประจ�ากองทพ จะตองไดรบความเคารพและคมครองไมวาในพฤตการณใดๆ

ขอ 25

ผสงกดในกองทพทไดรบการฝกหดเปนพเศษเพอเปนพลพยาบาล นางพยาบาลหรอผชวยพลเปล ในเมอ

มความจ�าเปนเกดขน เพอคนหาหรอรวบรวมขนสงหรอรกษาพยาบาลผบาดเจบและปวยไข กจะตองได

รบความเคารพและคมครองเชนเดยวกน หากบคคลดงกลาวนนกระท�าหนาทเหลานในขณะทตดตอกบ

ฝายศตร หรอเมอตกอยในอ�านาจของฝายศตร

ขอ 26

เจาหนาทของสภากาชาดประจ�าชาตและของสมาคมอาสาสงเคราะหอนๆ ทไดรบการรบรองและอนญาต

โดยถกตองจากรฐบาลของตนแลว ซงอาจท�าหนาทอยางเดยวกนกบพนกงาน ทกลาวไวในขอ 24 ยอมได

รบผลปฏบตอยางเดยวกบพนกงานทกลาวไวในขอทกลาวน ภายใตเงอนไขวาเจาหนาทของสมาคมเชนวา

นจะตองอยภายใตกฎหมายและระเบยบขอบงคบทหาร

อครภาคผท�าสญญาแตละฝายจะตองแจงใหอกฝายหนงทราบรายนามสมาคมตางๆ ทไดอนญาตในความ

รบผดชอบของตน ใหชวยเหลอบรการแพทยประจ�าแหงกองทพของตน การแจงนจะกระท�าในเวลาสงบ

หรอเมอเรมสรบหรอในระหวางทสรบกได แตจะตองเปนเวลากอนทจะใหสมาคมเหลานเรมปฏบตการ

ขอ 27

สมาคมทไดรบการรบรองของประเทศทเปนกลางจะใหความชวยเหลอของพนกงานและหนวยทางการ

แพทยของตนแกภาคคพพาทฝายใดฝายหนงไดกโดยไดรบความยนยอมของรฐบาลของตน และโดยได

รบอนญาตของภาคคพพาททเกยวของเสยกอน พนกงานและหนวยเหลานใหอยภายใตความควบคมของ

ภาคคพพาทฝายนน

26 อนสญญาฉบบแรก

ใหรฐบาลทเปนกลางแจงการยนยอมนแกฝายปฏปกษของรฐทยอมรบความชวยเหลอดงกลาวแลว ภาค

คพพาททยอมรบความชวยเหลอเชนวานจะตองแจงใหฝายปฏปกษทราบเรอง กอนทจะใชความชวย

เหลอดงกลาวแลว

ไมวาในพฤตการณใดๆ กตาม มใหถอวาความชวยเหลอนเปนการแทรกแซงในการพพาท

ผทเปนพนกงานทกลาวไวในวรรคแรกจะตองมบตรประจ�าตวตามทก�าหนดไวในขอ 40 กอนทจะออกจาก

ประเทศทเปนกลางซงตนสงกดอย

ขอ 28

พนกงานตามทระบไวในขอ 24 และ 26 ซงตกอยในอ�านาจของฝายปฏปกษ จะถกกกตวไวไดเพยงเทาท

จ�าเปนแกสภาพแหงอนามย ความจ�าเปนทางจตใจ และจ�านวนแหงเชลยศกเทานน

พนกงานทถกกกตวไวเชนนมใหถอวาเปนเชลยศก อยางไรกตามอยางนอยทสดบคคลเหลานจะไดรบ

ประโยชนแหงบทบญญตตางๆ ของอนสญญาเจนวาเกยวกบการปฏบตตอเชลยศก ฉบบลงวนท 12 สงหาคม

ค.ศ. 1949 ภายในกรอบแหงกฎหมายและขอบงคบทางทหารของประเทศทกกคม และภายใตอ�านาจของ

บรการเจาหนาทของประเทศนน บคคลดงกลาวจะคงปฏบตหนาทของตนตอไปตามจรรยาแหงวชาชพ

ของตนในทางการแพทยหรอทางจตใจเพอประโยชนของเชลยศก โดยเฉพาะอยางยงของบรรดาผทสงกด

ในกองทพ ซงบคคลเหลานนเองประจ�าอย นอกจากนนแลวบคคลเหลานจะตองไดรบความสะดวกตางๆ

เพอปฏบตหนาทของตนในทางการแพทยหรอในทางจตใจ ดงตอไปน คอ

(ก) ใหไดรบอนญาตไปเยยมเชลยศกไดเปนครงคราวตามหนวยแรงงานหรอในโรงพยาบาลซงอยนอก

คาย ประเทศทกกคมจะไดจดหาพาหนะในการขนสงทจ�าเปนส�าหรบการน

(ข) ในคายแตละแหง นายทหารแพทยอาวโสทมยศสงทสดจะตองเปนผรบผดชอบตอเจาหนาททหารของ

คายส�าหรบการกระท�าตางๆ ของพนกงานแพทยทถกกกตวไว เพอการนเมอเกดการสรบขน ภาคค

พพาทจะตองตกลงกนเกยวกบการเทยบอาวโสแหงยศของพนกงานแพทยของตนรวมทงพนกงาน

แหงสมาคมซงระบไวในขอ 26 ส�าหรบปญหาตางๆ ทเกดขนเนองจากการปฏบตหนาทของบคคล

เหลานน นายทหารแพทยดงกลาวและอนศาสนาจารยจะตดตอไดโดยตรงกบเจาหนาททหารและ

เจาหนาทแพทยของคาย เจาหนาทเหลานจะตองจดอ�านวยความสะดวกทจ�าเปนเพอการตดตอทาง

จดหมายเกยวกบปญหาเหลาน

(ค) แมพนกงานทถกกกตวอยในคาย จะตองอยภายใตวนยภายในคายกตาม พนกงานเหลานจะถกเรยก

รองใหท�างานอนใดนอกหนาทของตนในทางแพทยหรอทางศาสนาหาไดไม

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 27

ในระหวางทสรบอยนน ภาคคพพาทจะตองท�าความตกลงกนเพอปลดเปลองภาระของพนกงานทถกกกตว

ไวในกรณทพงท�าได และจะตองตกลงกนก�าหนดวธด�าเนนการเพอการนไวดวย

บทบญญตดงกลาวมาขางตนนจะไมท�าใหประเทศทกกคมพนจากพนธกรณซงตนมอยเพอสวสดภาพทาง

แพทยและทางจตใจของเชลยศก

ขอ 29

ผทเปนพนกงานทระบไวในขอ 25 ซงตกอยในอ�านาจของฝายศตรนนใหถอวาเปนเชลยศก แตจะใชให

ปฏบตหนาททางแพทยเมอมความจ�าเปน

ขอ 30

พนกงานทไมมความจ�าเปนจะตองถกกกตวไวตามนยแหงบทบญญตขอ 28 นน จะตองจดสงตวกลบไป

ใหภาคคพพาท ซงบคคลเหลานนสงกดอยในทนททมทางเปดเพอการสงตวกลบ และเมอมความจ�าเปน

ทางทหารเปดชองให

ในระหวางทรอการสงตวกลบนน จะไมถอวาบคคลเหลานเปนเชลยศกอยางไรกตาม อยางนอยทสดบคคล

ดงกลาวนจะตองไดรบประโยชนจากบทบญญตตางๆ แหงอนสญญาเจนวาเกยวกบการปฏบตเชลยศก ฉบบ

ลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 ใหบคคลเหลานคงปฏบตหนาทตอไป ภายใตค�าสงของภาคฝายปฏปกษ

และโดยเฉพาะใหปฏบตหนาทดแลรกษาผบาดเจบและปวยไขของภาคคพพาทฝายทบคคลนนเองสงกดอย

เวลาเดนทางกลบ บคคลเหลานจะน�าสงของ ทรพยสนสวนตว สงของอนมคาและเครองมอตางๆ ซงเปน

ของตนไปไดดวย

ขอ 31

การคดเลอกพนกงานเพอสงตวกลบตามขอ 30 นน ใหกระท�าโดยปราศจากการพจารณาถงเชอชาต

ศาสนา หรอความคดเหนทางการเมองแตโดยเฉพาะใหกระท�าโดยเรยงตามล�าดบวนทถกจบและสภาพ

แหงอนามยของบคคลทวาน

หลงจากทไดมาการสรบเกดขน ภาคคพพาทอาจท�าความตกลงเปนพเศษเพอก�าหนดสวนรอยของพนกงาน

ทจะใหกกตวไวตามสวนสมพนธกบจ�านวนเชลยศก และการแบงแยกพนกงานดงกลาวนนไปยงคายตางๆ

ขอ 32

บคคลทระบไวในขอ 27 ซงตกอยในอ�านาจของภาคฝายปฏปกษจะตองไมถกกกคม

เวนแตจะไดตกลงกนเปนอยางอน บคคลเหลานจะตองไดรบอนญาตใหกลบคนไปยงประเทศของตนได

หรอถาไมเปนสงทท�าไดกใหกลบคนไปยงอาณาเขตของภาคคพพาท ซงบคคลเหลานนมหนาทประจ�าอย

ทนททมหนทางเปดเพอการกลบ และเมอความจ�าเปนทางทหารเปดชองให

28 อนสญญาฉบบแรก

ในระหวางทรอการปลอยตวอยน ใหบคคลเหลานคงปฏบตการงานตอไปตามค�าสงของภาคฝายปฏปกษ โดย

เฉพาะใหปฏบตหนาทดแลรกษาผบาดเจบและปวยไขของภาคคพพาทฝายทบคคลนนเองมหนาทประจ�าอย

เวลาเดนทางกลบ บคคลเหลานจะน�าสงของ ทรพยสนสวนตวและสงของอนมคาและเครองมอ อาวธ และ

หากเปนไปได พาหนะส�าหรบขนสงซงเปนของตนกลบไปไดดวย

ตลอดระยะเวลาทพนกงานเหลานอยในอ�านาจของตน ภาคคพพาทจะตองจดใหไดรบอาหาร ทพกอาศย

เบยเลยง และเงนเดอน เทากนกบทพนกงานเทยบชนเดยวกนในกองทพของตนไดรบอย ไมวาในกรณ

ใดๆ อาหารจะตองดพอทงในดานปรมาณ คณภาพ และชนดเพอใหพนกงานดงกลาวนคงอยในสภาพ

อนามยอนดตามปกต

ภำค 5อำคำรและวสด

ขอ 33

วสดของหนวยเคลอนททางการแพทยของกองทพซงตกอยในอ�านาจของฝายศตรนน จะตองมส�ารองไว

เพอการรกษาพยาบาลผบาดเจบและปวยไข

อาคาร วสด และคลงพสดตางๆ ของสถานทประจ�าทางการแพทยของกองทพนน ใหคงเปนไปตามกฎหมาย

วาดวยการสงคราม แตจะถกน�าไปใชทางอนใดมไดตราบเทาทยงมความจ�าเปนส�าหรบการรกษาพยาบาล

ผบาดเจบและปวยไข อยางไรกด ผบงคบบญชากองทพในสนามรบอาจใชสงเหลานในกรณทจ�าเปนอน

รบดวนทางทหารได โดยมเงอนไขวาจะตองจดการลวงหนาเพอสวสดภาพของผบาดเจบและปวยไขทได

รบการพยาบาลอยในทนน

วสดและคลงพสดทนยามไวในขอน หามมใหท�าลายเสยโดยเจตนา

ขอ 34

อสงหารมทรพยและสงหารมทรพยของสมาคมสงเคราะหซงไดรบเอกสทธจากอนสญญาฉบบน จะตอง

ถอวาเปนทรพยสนสวนตว

สทธในการเรยกเกณฑซงรบรองใหแกผเปนฝายในการสงครามตามกฎและประเพณการสงครามนน จะ

ใชไดเฉพาะในกรณทมความจ�าเปนอนรบดวน และตอเมอไดจดประกนสวสดภาพของผบาดเจบและ

ปวยไขแลวเทานน

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 29

ภำค 6กำรขนสงทำงกำรแพทย

ขอ 35

การขนสงผบาดเจบและปวยไข หรอบรภณฑทางการแพทยจะตองไดรบความเคารพและคมครองอยาง

เดยวกบหนวยเคลอนททางการแพทย

เมอตกไปอยในอ�านาจของภาคฝายปฏปกษแลว การขนสงหรอยวดยานเชนวานจะตองเปนไปตามกฎหมาย

วาดวยการสงครามโดยมเงอนไขวา ภาคคพพาทฝายทยดไวจะรบจดการในเรองการรกษาพยาบาล

ผบาดเจบและปวยไขซงบรรทกมาในทกกรณ

พนกงานพลเรอนและพาหนะส�าหรบขนสงตางๆ ซงไดมาดวยการเรยกเกณฑ จะตองอยภายใตกฎทวไป

แหงกฎหมายระหวางประเทศ

ขอ 36

อากาศยานทางการแพทย กลาวคออากาศยานทใชโดยเฉพาะในการขนยายผบาดเจบและปวยไข และใน

การขนสงพนกงานแพทย และบรภณฑทางการแพทยนน จะตองไมถกโจมต แตจะตองไดรบความเคารพ

จากผเปนฝายในการสงคราม ในขณะทท�าการบนอยในระดบความสง ในเวลาและตามเสนทางทจะได

ตกลงกนไวโดยเฉพาะระหวางผทเปนฝายในการสงครามทเกยวของแลว

อากาศยานเหลานจะตองมเครองหมายพเศษอนเดนชดตามทก�าหนดไวในขอ 38 พรอมดวยธงชาตของ

ตนทดานใตดานบน และดานขางทงสองและจะตองมเครองหมายหรอเครองแสดงลกษณะอยางอน ซง

อาจเปนทตกลงกนระหวางผเปนฝายในการสงคราม เมอเรมตนหรอในระหวางสรบกได

เวนแตจะไดตกลงกนไวเปนอยางอน หามมใหท�าการบนเหนออาณาเขตของฝายศตร หรอทฝายศตรยดครอง

อากาศยานทางการแพทยจะตองเชอฟงค�าสงใหรอนลงสพนดน เมอไดมการรอนลงตามค�าสงดงกลาวน

อากาศยานพรอมดวยผทอยในอากาศยานนนอาจท�าการบนตอไปไดหลงจากไดมการตรวจสอบแลวหาก

มการตรวจสอบเชนวานน

ในกรณทตองรอนลงโดยไมสมครใจบนพนดน ในอาณาเขตของฝายศตร หรอทฝายศตรยดครองอย

ผบาดเจบและปวยไขตลอดจนพนกงานประจ�าอากาศยานจะตองเปนเชลยศก พนกงานแพทยจะตองได

รบการปฏบตตามขอ 24 และขอตอๆ ไป

30 อนสญญาฉบบแรก

ขอ 37

ภายใตบงคบแหงบทบญญตในวรรคสอง อากาศยานทางการแพทยของภาคคพพาทอาจท�าการบนเหนอ

อาณาเขตของประเทศทเปนกลาง รอนลงสอาณาเขตนนในกรณทจ�าเปน หรอใชอาณาเขตนนเปนทาแวะ

กได อากาศยานนนๆ จะตองแจงใหประเทศทเปนกลางทราบลวงหนาถงการบนผานเหนออาณาเขตทวา

นน และจะตองเชอฟงค�าสงใหรอนลงสพนดนหรอพนน�า อากาศยานเชนวานจะตองไมถกโจมต เฉพาะใน

เมอท�าการบนตามเสนทางในระดบความสง และตามเวลาทไดตกลงไวโดยเฉพาะในระหวางภาคคพพาท

และประเทศทเปนกลางทเกยวของ

อยางไรกด ประเทศทเปนกลางอาจวางเงอนไขหรอขอจ�ากดในการบนผาน หรอรอนลงสอาณาเขตของ

ตน ส�าหรบอากาศยานทางการแพทย เงอนไขหรอขอจ�ากดซงอาจวางไวดงกลาวแลวน จะตองใชบงคบ

โดยเทาเทยมกนแกภาคคพพาททกฝาย

นอกจากจะไดตกลงกนไวเปนอยางอน ระหวางประเทศทเปนกลางและภาคคพพาท ผบาดเจบและปวยไข

ซงลงจากอากาศยานทางการแพทยดวยความเหนชอบของเจาหนาททองถนในอาณาเขตทเปนกลาง จะ

ตองถกกกคมไวโดยประเทศทเปนกลาง ในลกษณะทบคคลเหลานนจะกลบเขาไปมสวนในการปฏบตการ

สงครามอกไมได ในเมอกฎหมายระหวางประเทศก�าหนดไวเชนนน คาใชจายในเรองทอยและการกกกน

บคคลเหลาน ใหประเทศทบคคลดงกลาวนนสงกดอยเปนผจาย

ภำค 7เครองหมำยพเศษอนเดนชด

ขอ 38

เพอเปนอภนนทนาการแดประเทศสวตเซอรแลนด ตราเครองหมายกาชาดพนสขาวซงประกอบขนโดย

ผนกลบสธงชาตของสหพนธรฐนน ใหคงถอเปนเครองหมายและเครองสญญาณพเศษอนเดนชดแหง

บรการทางการแพทยของกองทพ

อยางไรกด ส�าหรบประเทศทใชเครองหมายเสยววงเดอนแดงหรอสงโตแดงและอาทตยบนพนสขาว เปน

เครองหมายอยแลวกใหเครองหมายเหลานนเปนอนไดรบการรบรองตามความแหงอนสญญาฉบบนดวย

ขอ 39

ภายใตความควบคมของเจาหนาทผมอ�านาจทางทหาร เครองหมายนใหแสดงไวบนธง ผาพนแขน และ

บนบรภณฑตางๆ ทใชในบรการทางการแพทย

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 31

ขอ 40

พนกงานทระบไวในขอ 24 และขอ 26 และ 27 จะตองมผาพนแขนทปองกนน�าไดสวมตดไวทแขนซาย

มเครองหมายพเศษอนเดนชด ซงเจาหนาททหารเปนผจายและประทบตราให

พนกงานเชนวาน นอกจากจะตองมแผนโลหะประจ�าตวตามทกลาวไวในขอ 16 แลว ยงจะตองถอบตร

ประจ�าตวพเศษมเครองหมายพเศษอนเดนชดอกดวย บตรนจะตองปองกนน�าได และมขนาดพอเหมาะ

ทจะใสในกระเปาได ขอความในบตรนนใหเขยนเปนภาษาแหงชาต อยางนอยจะตองระบนามเตม วนท

เกด ยศ และเลขหมายประจ�าบรการของผถอบตร และจะตองแสดงใหทราบวา ผถอไดรบความคมครอง

โดยอนสญญาฉบบนในฐานะใด บตรนจะตองมรปถายของเจาของ และมลายมอชอหรอลายพมพนวมอ

ของตน หรอทงสองอยาง และจะตองประทบตราของเจาหนาททหาร

บตรประจ�าตวนจะตองมลกษณะอยางเดยวกนใหตลอดทงกองทพและเทาทจะกระท�าได จะตองใหเปน

แบบเดยวกนทงหมดในกองทพตางๆ ของอครภาคผท�าสญญา ภาคคพพาทอาจถอแบบตามทไดผนวกไว

ทายอนสญญาฉบบนเปนตวอยางได ภาคคพพาทจะตองแจงใหทราบซงกนและกนเมอไดมการสรบเกดขน

ถงแบบทตนใชอย หากเปนไปได บตรประจ�าตวควรท�าขนเปนสองฉบบเปนอยางนอย ซงประเทศผออก

บตรจะเกบรกษาไวฉบบหนง

ไมวาในพฤตการณใดๆ พนกงานดงกลาวจะถกยดเครองหมายหรอบตรประจ�าตว หรอถกตดสทธใน

การทจะสวมผาพนแขนหาไดไม ในกรณทเกดสญหาย บคคลเหลานนมสทธไดรบส�าเนาบตรและไดรบ

เครองหมายใหมแทน

ขอ 41

พนกงานทระบไวในขอ 25 เฉพาะในขณะทปฏบตหนาททางแพทยจะสวมผาพนแขนสขาว เครองหมาย

พเศษอนเดนชดขนาดยอตรงกลางผาพนแขนน ใหเจาหนาททหารเปนผจายและประทบตรา

เอกสารประจ�าตวทหาร ซงพนกงานประเภทดงกลาวนเปนผถอนนใหระบถงการฝกหดพเศษทบคคลนน

ไดรบ ลกษณะอนเปนการชวคราวแหงหนาทซงผถอจะพงปฏบต และสทธในการสวมผาพนแขน

ขอ 42

ธงเครองหมายพเศษอนเดนชดแหงอนสญญา จะชกขนไดกแตเฉพาะเหนอหนวยและสถานททางการแพทย

ตางๆ ซงมสทธไดรบความเคารพตามอนสญญาฉบบน และดวยความยนยอมของเจาหนาททหารเทานน

ในหนวยเคลอนทเชนเดยวกนกบในสถานทประจ�า ธงนอาจชกคกบธงชาตของภาคคพพาทซงหนวยหรอ

สถานทนนสงกดอยกได

อยางไรกด หนวยทางการแพทยทตกอยในอ�านาจของขาศกจะตองไมชกธงอนนอกจากธงแหงอนสญญาฉบบน

32 อนสญญาฉบบแรก

ภาคคพพาทจะตองจดการทจ�าเปนเทาทการพจารณาของทางการทหารจะอ�านวยให เพอใหเครองหมาย

พเศษอนเดนชดแสดงหนวยและสถานททางการแพทยเปนทเหนอยางชดแจงแกกองทพบก ทพอากาศ

และทพเรอของขาศกเพอปองกนการโจมตใดๆ ซงอาจมขนได

ขอ 43

หนวยทางการแพทยของประเทศทเปนกลาง ซงอาจไดรบอนญาตใหท�าการชวยเหลอแกผเปนฝายในการ

สงครามฝายใดฝายหนงภายใตเงอนไขแหงขอ 27 และตองชกธงชาตของผเปนฝายในการสงครามฝายนน

คกบธงแหงอนสญญา เมอฝายทกลาวฝายหลงนนใชประโยชนทไดรบตามขอ 42

เวนแตเมอเจาหนาททหารผรบผดชอบจะออกค�าสงเปนอยางอน หนวยพยาบาลดงกลาวอาจชกธงชาต

ของตนไดในทกโอกาส แมวาจะตกอยในอ�านาจของภาคฝายปฏปกษกตาม

ขอ 44

นอกจากตามขอยกเวนในกรณตางๆ ทระบไวในวรรคตอๆ ไปแหงขอนแลว หามมใหใชเครองหมายกาชาด

บนพนสขาวและค�าวา “กาชาด” หรอ “กาเจนวา” ทงในยามสงบและในยามสงคราม เวนแตเฉพาะ

เพอชระบหรอคมครองหนวยและสถานททางการแพทย พนกงานและวสดซงไดรบความคมครองจาก

อนสญญาฉบบนและอนสญญาอนๆ ทเกยวกบเรองอยางเดยวกน ใหใชบทบญญตอยางเดยวกนนส�าหรบ

เครองหมายตางๆ ตามทกลาวไวในขอ 38 วรรค 2 ในสวนทเกยวกบประเทศตางๆ ทใชเครองหมายเหลา

นน สภากาชาดประจ�าชาตและสมาคมอนๆ ทระบไวในขอ 26 จะมสทธใชเครองหมายพเศษอนเดนชด

ซงใหความคมครองแหงอนสญญาไดกแตเฉพาะภายในกรอบแหงวรรคนเทานน

นอกจากนนแลว สภากาชาด (สภาเสยววงเดอนแดง สภาสงโตแดงและดวงอาทตย) ประจ�าชาต ใน

เวลาสงบ โดยถกตองตามกฎหมายแหงประเทศของตน อาจใชนามและเครองหมายแหงกาชาดในกจกา

รอนๆ ของตนตามหลกการซงก�าหนดไวโดยการประชมกาชาดระหวางประเทศได หากกจการเหลานน

เปนกจการทพงปฏบตในยามสงคราม เงอนไขตางๆ ในการใชเครองหมายนนจะตองเปนไปโดยนยทจะ

มใหเขาใจไดวาเปนการใหความคมครองโดยอนสญญา เครองหมายนนเมอเทยบตามสวนแลวจะตองม

ขนาดเลกและหามมใหน�าไปตดทผาพนแขนหรอบนหลงคาอาคาร

องคการกาชาดระหวางประเทศตางๆ และเจาหนาทแหงองคการเหลานนซงไดรบอนญาตโดยถกตองแลว

จะไดรบอนญาตใหใชเครองหมายกาชาดบนพนสขาวไดทกเมอ

เพอเปนการยกเวนอนจะตองเปนไปตามกฎหมายแหงชาต และดวยการอนญาตโดยชดแจงของสภากาชาด

(สภาเสยววงเดอนแดง สภาสงโตแดงและดวงอาทตย) ประจ�าชาต สภาใดสภาหนงแลวเครองหมาย

แหงอนสญญาอาจน�าไปใชในยามสงบเพอแสดงยานพาหนะตางๆ ทใชเปนรถพยาบาล และเพอชแสดง

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 33

ทตงสถานบรรเทาทกขตางๆ ซงไดรบหนาทโดยเฉพาะเพอวตถประสงคทจะใหการรกษาพยาบาลแก

ผบาดเจบและปวยไขโดยไมคดมลคา

ภำค 8กำรปฏบตตำมอนสญญำเจนวำ

ขอ 45

ภาคคพพาทแตละฝายจะตองด�าเนนการโดยผานทางผบญชาการทหารของตนเพอประกนใหการปฏบต

ตามอนสญญาขอตางๆ ทกลาวมาขางตนใหเปนไปโดยละเอยด และด�าเนนการทจ�าเปนตางๆ ส�าหรบ

กรณทมไดคาดหมายไวลวงหนาใหสอดคลองกบหลกทวไปแหงอนสญญาฉบบน

ขอ 46

หามมใหกระท�าการอนเปนการตอบแทนแกแคนตอผบาดเจบ ผปวยไข พนกงาน อาคาร หรอบรภณฑ ท

ไดรบความคมครองโดยอนสญญาฉบบน

ขอ 47

อครภาคผท�าสญญารบทจะเผยแพรตวบทแหงอนสญญาฉบบนในประเทศของตนอยางกวางขวางทสด

เทาทจะท�าได ทงในยามสงบและในยามสงครามและโดยเฉพาะอยางยงใหรวมการศกษาอนสญญาฉบบ

นเขาในโครงการศกษาของทหาร และถาเปนไดในโครงการศกษาของพลเรอนดวย เพอใหประชากรโดย

ทวไป โดยเฉพาะอยางยงกองทหารทมหนาทท�าการรบ พนกงานแพทยและอนศาสนาจารย ไดทราบหลก

การแหงอนสญญาน

ขอ 48

อครภาคผท�าสญญาจะไดสงค�าแปลทางการของอนสญญาฉบบนใหกนและกน โดยผานทางคณะมนตร

สหพนธสวส และในระหวางการสรบใหสงผานทางประเทศทคมครอง รวมทงกฎหมายและขอบงคบตางๆ

ซงตนอาจบญญตขนเพอประกนการปฏบตตามอนสญญาฉบบน

34 อนสญญาฉบบแรก

ภำค 9กำรปรำบปรำมกำรฝำใชและกำรละเมด

ขอ 49

อครภาคผท�าสญญารบทจะตรากฎหมายตามทจ�าเปนขนไวใหมบทลงโทษทางอาญาอนจะปรบใชไดอยางม

ผลแกบคคลทกระท�าหรอสงใหกระท�าการละเมดอนรายแรงใดๆ ตออนสญญาฉบบนดงไดนยามไวในขอตอไป

อครภาคผท�าสญญาแตละฝายมพนธกรณทจะตองคนหาตวผทตองหาวาไดกระท�าหรอไดสงใหกระท�าการ

ละเมดอนรายแรงนนๆ และจะตองน�าตวบคคลเหลานไมวาจะมสญชาตใดขนศาลของตน หากประสงคจะ

เปนไปตามบทบญญตแหงกฎหมายของตนแลว อครภาคฝายนนอาจสงตวบคคลดงกลาวไปใหอครภาคอก

ฝายหนงทเกยวของเพอพจารณาคดกได แตอครภาคฝายนนจะตองแสดงวามขอกลาวหาอนมมลเพยงพอ

อครภาคผท�าสญญาแตละฝายจะตองจดการตามทจ�าเปนเพอระงบบรรดาการกระท�าใดๆ อนขดตอ

บทบญญตแหงอนสญญาฉบบน นอกจากการละเมดอนรายแรงทไดนยามไวในขอตอไป

ในทกพฤตการณ บคคลผตองหาจะตองไดรบประโยชนแหงความคมครองในการพจารณาและการตอสคด

โดยเปนธรรม ซงเปนการใหความอนเคราะหไมนอยไปกวาทไดบญญตไวในขอ 105 และขอตอๆ ไปแหง

อนสญญาเจนวาเกยวกบการปฏบตตอเชลยศก ฉบบลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949

ขอ 50

การละเมดอนรายแรงทไดกลาวถงในขอกอนนน ไดแกการกระท�าอยางหนงอยางใดตอไปน หากไดกระท�า

ตอบคคลหรอทรพยสนซงอนสญญาฉบบนใหความคมครอง คอ การฆาโดยเจตนา การทรมานหรอการ

ปฏบตอยางไรมนษยธรรม รวมทงการทดลองทางชววทยา การกระท�าใหเกดความทกขทรมานอยางสาหส

หรอท�าอนตรายแกรางกายหรออนามยอยางรายแรงโดยเจตนา การท�าลายและรบทรพยสนอยางกวาง

ขวางโดยไมมความจ�าเปนทางทหารและซงไดกระท�าไปโดยมชอบดวยกฎหมายและโดยพลการ

ขอ 51

อครภาคผท�าสญญาจะปลดเปลองตนเอง หรออครภาคอนใดจากความรบผดชอบทตนเองหรออครภาค

อนมอยเนองจากการละเมดซงไดกลาวถงในขอกอนนนมได

ขอ 52

เมอมค�ารองขอของภาคคพพาทฝายหนง จะตองจดใหมการสอบสวนเกยวกบขอกลาวหาวาไดมการละเมด

อนสญญาขนดวยประการใดๆ โดยวธการตามทภาคทเกยวของจะไดตกลงกน

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 35

หากไมอาจตกลงกนไดในวธการส�าหรบการสอบสวนแลว ภาคควรตกลงกนเลอกผชขาดขนคนหนงซงจะ

ตดสนวาจะตองด�าเนนการตามวธใด

เมอปรากฏชดวาไดมการละเมดแลว ภาคคพพาทจะตองจดการใหการละเมดนนสนสดลงและก�าจดการ

ละเมดนนภายในเวลาสนทสดทจะท�าได

ขอ 53

ในทกโอกาส หามมใหเอกชน สมาคม หางรานหรอบรษท ไมวาทเปนสาธารณะหรอสวนบคคล นอกจาก

ผทมสทธตามบทบญญตแหงอนสญญาฉบบน ใชเครองหมาย หรอค�าวา “กาชาด” หรอ “กาเจนวา”

หรอเครองสญญาณ หรอถอยค�าใดๆ อนเปนการเลยนแบบไมวาจะมวตถประสงคอยางใดในการใชและ

โดยไมค�านงถงวนทน�ามาใชนน

ดวยเหตผลแหงบรรณาการทไดใหแกประเทศสวตเซอรแลนดดวยการใชธงชาตสหพนธรฐผนกลบสเสย

และการสบสนทอาจเกดขนไดระหวางตราแผนดนแหงประเทศสวตเซอรแลนดกบเครองหมายพเศษอน

เดนชดแหงอนสญญา หามมใหเอกชน สมาคมหรอหางราน ใชตราแผนดนแหงสหพนธรฐสวส หรอเครอง

หมายใดๆ ทเปนการเลยนแบบในทกโอกาส ไมวาเพอใชเปนเครองหมายการคาหรอเครองหมายในทาง

พาณชย หรอเปนสวนหนงแหงเครองหมายดงกลาว หรอดวยความมงหมายอนขดตอความสจรตในทาง

พาณชย หรอในพฤตการณอนอาจกระทบกระเทอนความรสกของประชาชาตสวส

อยางไรกตาม อครภาคผท�าสญญาฝายใดทมไดเปนภาคอนสญญาเจนวาฉบบลงวนท 27 กรกฎาคม

ค.ศ. 1929 อาจอนมตก�าหนดเวลาไมเกนสามปนบตงแตอนสญญานมผลบงคบใช ใหผทเคยใชเครองหมาย

ถอยค�าหรอเครองสญญาทระบไวในวรรคแรกมากอนแลวเลกใช โดยมใหการใชในระหวางระยะเวลานน

ปรากฏในยามสงครามวาเปนการใหความคมครองตามอนสญญา

บทบญญตหามในวรรคแรกแหงขอน ใหเปนอนบงคบใชส�าหรบตราและเครองหมายซงระบไวในวรรคสอง

แหงขอ 38 ดวย โดยไมกระทบกระเทอนสทธทมอยโดยการใชอยกอนแลว

ขอ 54

อครภาคผท�าสญญา หากยงไมมกฎหมายอยเปนการเพยงพอแลว จะตองจดการตามทจ�าเปนเพอปองกน

และก�าจดการฝาใช ซงกลาวไวในขอ 53 ในทกโอกาส

36 อนสญญาฉบบแรก

บทสดทำย

ขอ 55

อนสญญาฉบบนไดจดท�าขนเปนภาษาองกฤษและภาษาฝรงเศส ตวบททงสองเปนอนถกตองเทากน

คณะมนตรสหพนธสวสจะตองจดใหมค�าแปลของอนสญญาฉบบนเปนทางการ เปนภาษารสเซยและ

ภาษาสเปน

ขอ 56

อนสญญาฉบบนซงลงวนทวนน เปดใหลงนามจนถงวนท 12 กมภาพนธ ค.ศ. 1950 ในนามของประเทศท

ไดมผแทนไปในการประชมซงไดเปดขน ณ เมองเจนวา เมอวนท 21 เมษายน ค.ศ. 1949 กบทงประเทศ

ทมไดมผแทนเขารวมในการประชมครงน แตเปนภาคแหงอนสญญาเจนวาฉบบ ค.ศ. 1864, 1906 และ

1929 วาดวยการบรรเทาทกขผบาดเจบปวยไขในกองทพในสนามรบ

ขอ 57

อนสญญาฉบบนจะตองไดรบสตยาบนโดยเรวทสดทจะท�าไดและจะตองเกบรกษาสตยาบนสาสนไวท

กรงเบอรน

ใหจดท�าการบนทกการสงมอบสตยาบนสาสนแตละฉบบไว และใหคณะมนตรสหพนธสวสสงส�าเนาอน

รบรองวาถกตองไปใหประเทศตางๆ ทไดลงนามไว หรอทไดแจงการภาคยานวตอนสญญาแลว

ขอ 58

อนสญญาฉบบนจะเปนอนมผลบงคบใชหกเดอน หลงจากไดมการมอบสตยาบนสาสนไวแลวไมนอยกวา

สองฉบบ

แตนนไป อนสญญาจะเปนอนมผลบงคบใชแกอครภาคผท�าสญญาแตละฝายหกเดอนหลงจากทไดมอบ

สตยาบนสาสนแลว

ขอ 59

อนสญญาฉบบน ใหเปนอนใชแทนอนสญญาฉบบลงวนท 22 สงหาคม ค.ศ. 1864 ฉบบลงวนท 6 กรกฎาคม

ค.ศ. 1906 และฉบบลงวนท 27 กรกฎาคม ค.ศ. 1929 ในความสมพนธระหวางอครภาคผท�าสญญา

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 37

ขอ 60

ตงแตวนทมผลบงคบเปนตนไป จะไดเปดใหประเทศใดๆ ทมไดลงนามไวท�าการภาคยานวตอนสญญาฉบบนได

ขอ 61

การภาคยานวตจะตองแจงเปนลายลกษณอกษรไปยงคณะมนตรสหพนธสวส และจะมผลบงคบหกเดอน

หลงจากวนทไดรบทราบการแจงนน

คณะมนตรสหพนธสวสจะตองแจงการภาคยานวตไปยงประเทศตางๆ ทไดลงนามไวหรอทไดแจงการ

ภาคยานวตอนสญญาแลว

ขอ 62

สถานการณดงทไดบญญตไวในขอ 2 และ 3 จะเกดผลทนทแกสตยาบนสาสนทไดมอบไว และการภาคยานวต

ทไดแจงแลวโดยภาคคพพาทกอนหรอภายหลงการเรมสรบหรอการยดครอง คณะมนตรสหพนธสวสจะ

ตองแจงการสตยาบนหรอการภาคยานวตใดๆ ทไดรบจากภาคคพพาทโดยวธทเรวทสด

ขอ 63

อครภาคผท�าสญญาแตละฝายยอมมเสรภาพทจะบอกเลกอนสญญาฉบบน

การบอกเลกนจะตองแจงเปนลายลกษณอกษรไปยงคณะมนตรสหพนธสวส ซงจะไดสงตอไปยงรฐบาล

ของอครภาคผท�าสญญาทงปวง

การบอกเลกจะมผลหนงปภายหลงทไดแจงไปใหคณะมนตรสหพนธสวสทราบ อยางไรกด การบอกเลกซง

ไดแจงไปในขณะทประเทศทบอกเลกนนยงพวพนอยในการพพาทใดๆ จะไมมผลจนกวาจะไดท�าสนตภาพ

กนแลว และภายหลงทการด�าเนนการเกยวกบการปลอยตวและการสงตวกลบประเทศเดมของบคคล

ทไดรบความคมครองจากอนสญญาฉบบนไดสนสดลงแลว

การบอกเลกจะมผลแตเฉพาะทเกยวกบประเทศทบอกเลกเทานน การบอกเลกนจะไมบนทอนพนธกรณ

ซงภาคคพพาทยงจะตองปฏบตตามโดยอาศยหลกแหงกฎหมายนานาชาตอนเปนผลสบเนองมาจาก

ขนบธรรมเนยมซงเปนทรบรกนในระหวางอารยชน จากกฎแหงมนษยธรรมและจากความรสกผดชอบ

ของมหาชน

ขอ 64

คณะมนตรสหพนธสวสจะตองจดการจดทะเบยนอนสญญาฉบบนไว ณ ส�านกงานเลขาธการแหง

สหประชาชาต คณะมนตรสหพนธสวสจะตองแจงบรรดาการใหสตยาบน การภารยานวต และการบอก

เลกทตนไดรบเกยวกบอนสญญาฉบบนใหส�านกงานเลขาธการแหงสหประชาชาตทราบดวย

38 อนสญญาฉบบแรก

เพอเปนพยานแกการน ผลงนามขางทายนซงไดสงมอบสาสนมอบอ�านาจเตมของตนไวแลว ไดลงนามใน

อนสญญาฉบบน

ท�า ณ เมองเจนวา เมอวนทสบสอง เดอนสงหาคม ค.ศ. 1949 เปนภาษาองกฤษและภาษาฝรงเศส ตนฉบบ

จะไดเกบรกษาไว ณ ส�านกงานบรรณสารของสหพนธรฐสวส คณะมนตรสหพนธสวสจะไดสงส�าเนา

อนสญญาอนรบรองวาถกตองแลวไปยงแตละรฐทไดลงนามและรฐทไดท�าการภาคยานวตอนสญญาฉบบน

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 39

ภำคผนวกท 1รำงควำมตกลงเกยวกบเขตและทองทส�ำหรบโรงพยำบำล

ขอ 1

เขตโรงพยาบาลจะตองสงวนไวโดยเฉพาะส�าหรบบคคลทกลาวไวในขอ 23 แหงอนสญญาเจนวา เพอ

ใหผบาดเจบและปวยไขในกองทพในสนามรบมสภาวะดขน ฉบบลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 และ

ส�าหรบพนกงานทไดรบมอบหมายใหจดการและท�าหนาทในทางปกครองเขตและทองทเหลาน และดแล

รกษาบคคลซงรวมอยในทนน

อยางไรกด บคคลทมเคหะสถานประจ�าอยภายในเขตเชนวาน ใหมสทธอยในทนนได

ขอ 2

หามมใหบคคลใดทพกอาศยอยในเขตโรงพยาบาล ไมวาในฐานะใดกตามท�างานอยางใดไมวาภายในหรอ

ภายนอกเขตนนอนเกยวกบการปฏบตทางทหารหรอการผลตวสดสงครามโดยตรง

ขอ 3

ประเทศทจดตงเขตโรงพยาบาลขนนน จะตองจดการตามทจ�าเปนเพอหามบคคลทกคนทไมมสทธพก

อาศยหรอเขาไปในเขตนน มใหลวงล�าเขาไป

ขอ 4

เขตโรงพยาบาลนนจะตองเปนไปตามเงอนไขตอไปน คอ

ก) จะตองมอาณาเขตแตเพยงสวนนอยซงอยในปกครองของประเทศทไดจดตงเขตนน

ข) จะตองมประชากรนอยเมอเทยบสวนกบทพกอาศยทจะพงจดใหได

ค) จะตองตงอยหาง และปราศจากเปาหมายทางทหาร หรอโรงงานอตสาหกรรม หรอสถานทตงทาง

ฝายปกครองแหงใหญ

ง) จะตองไมตงอยในเขตซงเปนทคาดหมายไดแนชดวา จะมความส�าคญในการด�าเนนการสงคราม

ขอ 5

เขตโรงพยาบาลนน จะตองอยภายใตพนธกรณดงตอไปน คอ

40 อนสญญาฉบบแรก

ก) บรรดาเสนทางคมนาคมและยานพาหนะขนสงทอยในครอบครองนนจะตองไมน�าไปใชในการขนสง

พนกงานหรอวสดทางทหาร แมจะเปนแตเพยงสงผานกตาม

ข) ไมวากรณใด เขตทวานนจะตองไมมการปองกนทางทหาร

ขอ 6

เขตโรงพยาบาลจะตองมเครองหมายกาชาด (เสยววงเดอนแดง หรอสงโตแดง และดวงอาทตย) บนพน

สขาว ตงอยในบรเวณภายนอกและบนอาคาร เขตเหลานในเวลากลางคนอาจมเครองหมายเชนเดยวกน

โดยใชแสงไฟเปนเครองแสดง ตามความเหมาะสมกได

ขอ 7

ประเทศตางๆ จะตองสงบญชแจงเขตโรงพยาบาลในอาณาเขตทตนปกครองอยไปใหอครภาคผท�าสญญา

ทกฝายในยามสงบ หรอเมอไดเกดสรบกนขน ทงจะตองแจงเพมเตมใหทราบถงเขตทจดตงขนใหมในเมอ

ก�าลงท�าการสรบอยดวย

ในทนททภาคฝายปฏปกษไดรบค�าบอกกลาวดงกลาวขางตนแลว ใหถอวาเขตทวานนไดจดตงขนโดย

ถกตองแลว

อยางไรกด ถาภาคฝายปฏปกษพจารณาเหนวามไดมการปฏบตตามเงอนไขตางๆ ตามความตกลงฉบบน

ตนอาจจะปฏเสธไมยอมรบรองเขตดงกลาวได โดยสงค�าบอกกลาวเชนนนไปยงภาคทรบผดชอบตอเขตท

วานนโดยทนท หรอจะยอมรบรองเขตเชนวานนโดยใชวธควบคมตามทบญญตไวในขอ 8 กได

ขอ 8

ประเทศใดกตาม เมอไดรบรองเขตโรงพยาบาลเขตหนงหรอหลายเขตทไดจดตงขนโดยภาคฝายปฏปกษ

แลว มสทธทจะรองขอใหมการควบคมโดยคณะกรรมการพเศษคณะหนงหรอหลายคณะ ดวยวตถประสงค

เพอใหทราบแนวาเขตเหลานนไดเปนไปตามเงอนไขและพนธกรณตางๆ ทไดก�าหนดไวในความตกลงฉบบน

เพอการน บรรดากรรมการแหงคณะกรรมการพเศษ จะมสทธเขาไปในเขตตางๆ ไดทกเมอโดยเสร และ

อาจเขาไปพกอาศยอยเปนการประจ�ากได กรรมการจะตองไดรบความสะดวกทกประการในการปฏบต

หนาทเกยวกบการตรวจตราของตน

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 41

ขอ 9

หากคณะกรรมการพเศษสงเกตเหนขอเทจจรงใดซงพจารณาเหนวาขดตอบทบญญตแหงความตกลง

ฉบบน คณะกรรมการนนจะตองแจงขอเทจจรงเหลานนแกประเทศทปกครองเขตทวานนทนท และจะ

ไดก�าหนดระยะเวลาหาวนเพอจดการแกไขเรองนนเสย คณะกรรมการจะตองแจงความทงนใหประเทศ

ทยอมรบรองเขตนนทราบดวย

เมอพนก�าหนดระยะเวลานนแลว หากประเทศทปกครองเขตนนยงมไดปฏบตตามขอตกเตอน ภาคฝาย

ปฏปกษอาจประกาศวาตนเปนอนหมดความผกพนตามความตกลงฉบบน ในสวนทเกยวกบเขตทวานน

ขอ 10

ประเทศใดๆ ทไดจดตงเขตและทองทส�าหรบโรงพยาบาลขนแหงหนง หรอหลายแหงกตาม และภาค

ฝายปฏปกษทงหลาย ซงไดรบแจงใหทราบถงการมอยแหงเขตและทองทดงกลาวนน จะไดแตงตงหรอ

ใหประเทศทเปนกลางแตงตงบคคลทสมควรจะไดรบเลอกเปนกรรมการ ในคณะกรรมการพเศษตางๆ

ตามทกลาวไวในขอ 8 และ 9

ขอ 11

ไมวาในพฤตการณใดๆ กตาม หามมใหเขตส�าหรบโรงพยาบาลเปนจดส�าหรบการโจมต เขตนนๆ จะตอง

ไดรบความคมครองและเคารพจากภาคคพพาททกเมอ

ขอ 12

ในกรณทมการยดครองอาณาเขตนน เขตโรงพยาบาลตางๆ ทตงอยในอาณาเขตนนๆ จะคงไดรบความ

เคารพและใชเชนนนตอไป

อยางไรกด ประเทศทยดครองอาจแกไขเปลยนแปลงวตถประสงคของเขตเชนวานได โดยมเงอนไขวาได

จดการดวยประการทงปวงแลวเพอประกนความปลอดภยของบคคลทอยในเขตนน

ขอ 13

ความตกลงฉบบนใหใชบงคบแกบรรดาทองทซงประเทศตางๆ อาจใชเพอวตถประสงคอยางเดยวกนกบ

เขตส�าหรบโรงพยาบาลดวย

ความ

สง

ดานห

ลงดา

นหนา

รปถา

ยของ

ผถอ

เลขห

มายป

ระจำ

บตร

วนทอ

อกบต

ร

(เนอท

สงวน

ไวสำ

หรบ

ชอปร

ะเทศ

และเ

จาหน

าททห

ารทอ

อกบต

รน)

สำหร

บพนก

งานแ

พทยแ

ละทา

งศาส

นาปร

ะจำก

องทพ

บตรป

ระจำ

ตว

ตราป

ระจำ

ของ

เจาห

นาทท

หาร

ผออก

บตร

ลายม

อชอห

รอลา

ยพมพ

นวมอ

หรอท

งสอง

อยาง

ตำหน

แสดง

รปพร

รณอน

ๆ :ตา

ผม

นามส

กล...

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

.นา

มตว.

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

.....

วนเก

ด....

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

...ยศ

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

.เล

ขหมา

ยของ

ทหาร

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

.....

ผถอบ

ตรนไ

ดรบค

วามค

มครอ

งตาม

อนสญ

ญาเ

จนวา

เพอใ

หผบ

าดเจ

บแล

ะปวย

ไขใน

กองท

พใน

สนาม

รบมส

ภาวะ

ดขน

ฉบบล

งวนท

12

สงหา

คม ค

.ศ. 1

949

ในฐา

นะทเ

ปน...

......

.....

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

ภำคผ

นวกท

2

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 43

อนสญญำเจนวำ

เพอใหผสงกดในกองทพขณะอยในทะเล

ซงบำดเจบ ปวยไข และเรอตองอบปำง มสภำวะดขน

ลงวนท 12 สงหำคม ค.ศ. 1949

ผลงนามขางทายนซงเปนผมอ�านาจเตมของรฐบาลทไดมผแทนไปในการประชมทางการทต ทไดจดใหม

ขน ณ เมองเจนวา ตงแตวนท 21 เมษายน ถงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 เพอแกไขอนสญญากรงเฮก

ฉบบท 10 ลงวนท 18 ตลาคม ค.ศ. 1907 ซงน�าหลกการแหงอนสญญาเจนวา ป 1906 มาดดแปลงใช

แกการสงครามทางทะเล ไดตกลงกนดงตอไปน

ภำค 1บททวไป

ขอ 1

บรรดาอครภาคผท�าสญญารบทจะเคารพและจะจดประกนใหเคารพอนสญญาฉบบนในทกพฤตการณ

ขอ 2

นอกจากบทบญญตซงจะตองใชบงคบในยามสงบแลว ใหใชอนสญญาฉบบนบงคบแกบรรดากรณสงคราม

ทไดมการประกาศ หรอกรณพพาทกนดวยอาวธอยางอนใด ซงอาจเกดขนระหวางอครภาคผท�าสญญา

สองฝาย หรอกวาขนไป แมวาฝายหนงฝายใดจะรบรองมไดวามสถานะสงครามกตาม

อนสญญาฉบบนใหใชบงคบแกบรรดาการยดครองอาณาเขตบางสวน หรอทงหมดของอครภาคผท�าสญญา

ดวย แมวาการยดครองดงกลาวจะมไดประสบการตอตานดวยอาวธกตาม

แมวาประเทศทพพาทกนประเทศหนงจะมไดเปนภาคแหงอนสญญาฉบบนกตาม ประเทศทเปนภาคยง

คงมความผกพนตามอนสญญาฉบบนในความสมพนธระหวางกนและกน บรรดาประเทศดงกลาวแลว

ยงตองมความผกพนตามอนสญญาฉบบนในความสมพนธกบประเทศทมไดเปนภาคนนดวยหากวาประเทศ

นนยอมรบและใชบทบญญตแหงอนสญญาฉบบน

44 อนสญญาฉบบทสอง

ขอ 3

ในกรณทการพพาทกนดวยอาวธอนมไดมลกษณะเปนกรณระหวางประทศเกดขนในอาณาเขตของ

อครภาคผท�าสญญาฝายหนงฝายใด ภาคคพพาทแตละฝายจะตองมความผกพนทจะใชบทบญญตตอไป

นเปนอยางนอย คอ

(1) บคคลซงมไดเขารวมในการสรบรวมทงผสงกดในกองทพซงไดวางอาวธของตนแลว และผซงถกกน

ออกจากการตอสเพราะปวยไข บาดเจบ ถกกกคม หรอเพราะเหตอนใดกด ไมวาในพฤตการณใดๆ

จะตองไดรบการปฏบตดวยมนษยธรรมโดยไมค�านงถงลกษณะความแตกตางอนเปนผลเสอมเสยเนอง

มาแตเชอชาต ผว ศาสนา หรอความเชอถอ เพศ ก�าเนด หรอความมงม หรอเหตอนใดทคลายคลงกน

เพอการน บรรดาการกระท�าตอไปนแกบคคลดงกลาวขางตน เปนอนหามและคงหามตอไปไมวาใน

กาลเทศะใด คอ

(ก) การประทษรายตอชวตและรางกาย โดยเฉพาะอยางยงการฆาตกรรมทกชนด การตดทอนอวยวะ

สวนหนงสวนใดการท�าทารณกรรมและการทรมาน

(ข) การจบตวไปเปนประกน

(ค) การท�าลายเกยรตยศแหงบคคล โดยเฉพาะอยางยงการปฏบตใหเปนทอบอายขายหนาและ

เสอมทรามต�าชา

(ง) การตดสนลงโทษ และการปฏบตการตามค�าตดสนโดยไมมค�าพพากษาของศาลทไดตงขนตาม

ระเบยบอนเปนการใหหลกประกนความยตธรรม ซงอารยชนทงหลายยอมรบนบถอวาเปนสง

ทไมอาจจะละเวนเสยได

(2) ใหรวบรวมและดแลรกษาผบาดเจบและปวยไข

องคการมนษยธรรมซงไมล�าเอยงทางฝายใด เชน คณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ อาจเสนอ

บรการของตนใหแกภาคคพพาทกได

ภาคคพพาทควรพยายามน�าบทบญญตอนๆ แหงอนสญญาฉบบนทงหมดหรอบางสวนมาใชบงคบ

อกดวย โดยท�าความตกลงกนเปนพเศษ

การใชบทบญญตขางตนนจะไมกระทบกระเทอนฐานะในทางกฎหมายของภาคคพพาท

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 45

ขอ 4

ในกรณทมการสรบกนระหวางกองทพบกและกองทพเรอของคพพาทบทบญญตแหงอนสญญาฉบบนให

เปนอนใชแกกองทหารทอยบนเรอเทานน

กองทหารทสงขนบกแลวนน จะตองตกอยภายใตบงคบแหงบทบญญตของอนสญญาเจนวาเพอให

ผบาดเจบและปวยไขในกองทพในสนามรบมสภาวะดขน ฉบบลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 โดยทนท

ขอ 5

ประเทศทเปนกลางจะตองรบใชบทบญญตแหงอนสญญาฉบบนโดยอนโลมส�าหรบผบาดเจบ ผปวยไขและ

ผซงเรออบปาง ตลอดจนพนกงานแพทยและอนศาสนาจารยแหงกองทพแหงภาคคพพาท ซงไดรบไว หรอ

ไดถกกกกนไวในอาณาเขตของตน รวมทงผตายทคนพบดวย

ขอ 6

นอกจากความตกลงทบญญตไวโดยเฉพาะในขอ 10, 18, 31, 38, 39, 40, 43 และ 53 แลว บรรดาอคร

ภาคผท�าสญญาอาจท�าความตกลงเปนพเศษอนๆ ส�าหรบเรองทงปวงซงตนเหนสมควรท�าเปนบทบญญต

ไวตางหากกได หามมใหท�าความตกลงพเศษใดๆ อนจะเปนผลเสอมเสยแกฐานะของผบาดเจบ ผปวยไข

และผซงเรออบปาง หรอพนกงานแพทย หรออนศาสนาจารย ตามทไดนยามไวในอนสญญาฉบบน หรอ

จ�ากดสทธตางๆ ทอนสญญานใหไวแกบคคลเหลานน

บรรดาผบาดเจบ ผปวยไข และผซงเรออบปางตลอดจนพนกงานการแพทยและอนศาสนาจารย จะคง

ไดรบประโยชนจากความตกลงตางๆ เชนวานตราบเทาทอนสญญาฉบบนจะพงปรบใชแกบคคลเหลานน

เวนแตเมอมบทบญญตทขดกนอยางชดแจงปรากฏอยในตกลงทกลาวแลว หรอในความตกลงทจะไดท�า

ขนในภายหลง หรอเมอภาคคพพาทฝายหนงฝายใดไดน�าระเบยบการตางๆ ทดกวามาใชกบบคคลเหลาน

ขอ 7

บรรดาผบาดเจบ ผปวยไข และผซงเรออบปาง ตลอดจนพนกงานแพทยและอนศาสนาจารย ไมวาใน

พฤตการณเชนไร จะยอมสละสทธบางสวน หรอทงหมดทตนไดรบตามอนสญญาฉบบนและตามความ

ตกลงพเศษตางๆ ซงไดกลาวไวในขอกอน ในกรณทมความตกลงพเศษเชนวานนหาไดไม

46 อนสญญาฉบบทสอง

ขอ 8

อนสญญาฉบบนใหใชบงคบดวยความรวมมอและภายใตความควบคมของประเทศทคมครองซงมหนาท

พทกษรกษาผลประโยชนของภาคคพพาทเพอการน นอกจากพนกงานทตหรอกงสลของตนแลว ประเทศ

ทคมครองจะแตงตงผแทนจากคนชาตของตน หรอคนชาตของประเทศทเปนกลางอนอกกได ผแทน

ดงกลาวนจะตองไดรบความเหนชอบของประเทศทตนจะไปปฏบตหนาทดวย

ภาคคพพาทจะตองอ�านวยความสะดวกในการปฏบตภารกจของผแทน หรอผไดรบมอบอ�านาจของประเทศ

ทคมครองอยางกวางขวางทสดเทาทจะท�าได

ผแทนหรอผไดรบมอบอ�านาจของประเทศทคมครองไมวากรณใดจะกระท�าการเกนหนาทของตนตาม

อนสญญาฉบบนหาไดไม โดยเฉพาะอยางยงจะตองค�านงถงความจ�าเปนอนบงคบเกยวกบความมนคง

ของรฐซงตนไปปฏบตหนาท การปฏบตหนาทของบคคลเหลานจะถกจ�ากดเปนกรณพเศษ และเปนการ

ชวคราวเมอมความจ�าเปนทางการทหารเกดขนเทานน

ขอ 9

บทบญญตแหงอนสญญาฉบบนไมเปนอปสรรคตอการปฏบตทางมนษยธรรม ซงคณะกรรมการกาชาด

ระหวางประเทศ หรอองคการมนษยธรรมอนใดทไมล�าเอยงทางฝายใดทรบจะกระท�า เพอคมครองผบาด

เจบ ผปวยไข และผซงเรออบปาง พนกงานแพทยและอนศาสนาจารย และเพอบรรเทาทกขแกบคคลเหลา

นน โดยไดรบความยนยอมของภาคคพพาททเกยวของ

ขอ 10

บรรดาภาคผท�าสญญาอาจจะตกลงกนไมวาเวลาใดทจะมอบหมายหนาททงปวงอนตกอยกบประเทศท

คมครองตามอนสญญาฉบบน แกองคการใดๆ ซงใหหลกประกนทงปวงในความไมล�าเอยงและในทาง

ประสทธภาพกได

เมอผตองบาดเจบ ผปวยไข และผซงเรออบปาง หรอพนกงานแพทย และอนศาสนาจารย มไดรบประโยชน

หรอมไดรบประโยชนอกตอไป ไมวาเพราะเหตใดจากการปฏบตการของประเทศทคมครอง หรอของ

องคการหนงองคการใดทระบไวในวรรคแรกขางตนแลว ใหประเทศทกกคมรองขอรฐทเปนกลางรฐหนง

รฐใดหรอองคการหนงองคการใดเชนวานนเขารบหนาททงหลายอนประเทศทคมครอง ซงแตงตงโดยภาค

คพพาทปฏบตอยตามอนสญญาฉบบน

ถาไมอาจจดความคมครองตามนยดงกลาวแลว ใหประเทศทกกคมรองขอหรอรบสนองบรการขององคการ

มนษยธรรม เชน คณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศเปนตนภายในบงคบบทบญญตแหงขอนทจะเขา

รบหนาทในทางมนษยธรรมซงประเทศทคมครองเปนผปฏบตอยตามอนสญญาฉบบน

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 47

ประเทศทเปนกลางประเทศใดหรอองคการใด ซงไดรบเชญจากประเทศทเกยวของ หรอเสนอตนเองเพอ

การน จะตองปฏบตการดวยความส�านกในความรบผดชอบตอภาคคพพาทซงผทไดรบความคมครองตาม

อนสญญาฉบบนสงกดอย และตองใหค�ารบรองอนพอเพยงวาตนอยในฐานะทจะเขารบหนาทตามสมควร

และจะปฏบตหนาทนนโดยไมล�าเอยง

ประเทศตางๆ จะท�าความตกลงพเศษใดๆ อนขดตอบทบญญตขางตนนหาไดไม ในเมอประเทศหนงใน

บรรดาประเทศเหลานนถกจ�ากดเสรภาพ แมเปนเพยงชวคราวกดในการทจะเจรจากบประเทศอนหรอ

พนธมตรของตนโดยเหตผลอนเกยวกบเหตการณทางทหาร เฉพาะอยางยงในเมออาณาเขตทงหมดหรอ

อาณาเขตสวนใหญของประเทศดงกลาวถกยดครอง

เมอใดในอนสญญาฉบบนมขอความกลาวถงประเทศทคมครอง ขอความนนใหใชแกองคการตางๆ ทเขา

มาแทนตามนยแหงขอนดวย

ขอ 11

ในกรณทเหนวาเปนการสมควรเพอประโยชนแกผทไดรบความคมครองโดยเฉพาะอยางยงในกรณทมการ

ขดแยงกนในระหวางภาคคพพาทเกยวกบการใช หรอการตความบทบญญตตางๆ แหงอนสญญาฉบบน

ประเทศทคมครองจะไดอ�านวยความชวยเหลอเพอท�าความตกลงในขอทขดแยงกนนน

เพอการนประเทศทคมครองแตละประเทศ จะเปนโดยการเชอเชญของภาคฝายหนงหรอโดยการรเรม

ของตนเองกตาม อาจเสนอตอภาคคพพาทใหมการประชมระหวางผแทนของตนและโดยเฉพาะอยาง

ยงระหวางเจาหนาทผรบผดชอบเกยวกบผบาดเจบ ผปวยไข และผซงเรออบปาง พนกงานแพทย และ

อนศาสนาจารยกได ซงถาอาจท�าไดกใหประชมกนในอาณาเขตทเปนกลางอนไดจดเลอกขนตามความ

เหมาะสม ภาคคพพาทมขอผกพนทจะปฏบตใหเปนผลตามขอทไดเสนอมายงตนเพอการน ถาจ�าเปน

ประเทศทคมครองอาจเสนอขอความเหนชอบจากภาคคพพาทในตวบคคลแหงประเทศทเปนกลาง หรอ

ทไดรบการแตงตงโดยกรรมการกาชาดระหวางประเทศซงจะไดรบเชญใหเขารวมการประชมดงกลาวกได

48 อนสญญาฉบบทสอง

ภำค 2ผบำดเจบ ผปวยไข และผซงเรออบปำง

ขอ 12

ผสงกดในกองทพและบคคลอนทจะไดกลาวถงในขอตอไปน ซงอยในทะเลและซงเปนผบาดเจบ ผปวยไข

หรอผซงเรออบปาง จะตองไดรบความเคารพและคมครองในทกพฤตการณ โดยใหเปนทเขาใจวา ค�าวา

“เรออบปาง” นน หมายถงเรออบปางโดยเหตใดๆ กตาม และรวมความตลอดถงการถกบงคบใหลงส

ทะเลโดยหรอจากอากาศยาน

บคคลเชนวานจะตองไดรบการปฏบตและรกษาพยาบาลดวยมนษยธรรมโดยคพพาท ซงตนตกอยใน

อ�านาจโดยไมค�านงถงลกษณะความแตกตางอนเปนผลเสอมเสยเนองมาแตเพศ เชอชาต สญชาต ศาสนา

ความคดเหน ทางการเมอง หรอเหตอนใดทคลายคลงกน หามประทษรายตอชวตและรางกายของบคคล

เหลานอยางเดดขาด โดยเฉพาะอยางยงหามฆาตกรรมหรอก�าจดพนธ ทรมาน หรอใชทดลองทางชววทยา

หามมใหเจตนาละทงบคคลเหลานไวโดยปราศจากความชวยเหลอทางแพทย หรอโดยปราศจากการรกษา

พยาบาลหรอปลอยไวใหตกอยในสภาพอนเสยงภยแหงโรคตดตอ

สทธทจะไดรบการรกษาพยาบาลกอนผอนนน จะเปนอนอนมตใหมขนไดกโดยเหตผลทางแพทยทม

ลกษณะดวนเทานน

สตรจะตองไดรบการปฏบตโดยไดรบการพจารณาทกประการอนสมควรแกเพศของตน

ขอ 13

อนสญญาฉบบนใหใชแกบรรดาผตองบาดเจบ ผปวยไข และผซงเรออบปางทางทะเลซงอยในประเภท

ตอไปนคอ

(1) ผสงกดในกองทพของภาคคพพาท รวมทงผสงกดในมลเซยหรอหนวยอาสาสมคร ซงเปนสวนของกอง

ทพเหลาน

(2) ผสงกดในมลเซยและผสงกดหนวยอาสาสมครอนใด รวมทงผสงกดในขบวนตอตาน ทไดจดตงขน

โดยมระเบยบซงเปนของภาคคพพาท และปฏบตการอยภายในหรอภายนอกอาณาเขตของตนเอง

แมวาอาณาเขตนนจะถกยดครองอย หากวามลเซยหรอหนวยอาสาสมคร รวมทงขบวนตอตานท

ไดจดตงโดยมระเบยบเชนวาน ไดปฏบตตามเงอนไขดงตอไปน คอ

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 49

(ก) มผบญชาสงการอนเปนบคคลทรบผดชอบส�าหรบผอยใตบงคบบญชา

(ข) มเครองหมายทก�าหนดไวเดนชดสามารถจะเหนไดในระยะไกล

(ค) ถออาวธโดยเปดเผย

(ง) ปฏบตการรบตามกฎและประเพณการสงคราม

(3) ผสงกดในกองทพประจ�าซงมความสวามภกดตอรฐบาลหรอเจาหนาททมไดรบการรบรองจากประเทศ

ทกกคม

(4) บคคลทรวมอยแตมไดสงกดอยในกองทพนนโดยตรง เชน พนกงานพลเรอนทสงกดอยในพวกคน

ประจ�าอากาศยานทหาร ผสอขาวสงคราม ผรบเหมาสงเสบยง ผสงกดในหนวยกรรมกรหรอในบรการ

ตางๆ ทรบผดชอบตอสวสดภาพของทหาร หากวาบคคลเหลานไดรบอนมตจากกองทพทตนไดรวม

อย

(5) บรรดาบคคลประจ�าเรอรวมทงนายเรอ คนน�ารองและผฝกหดงานของเรอพาณชย และคนประจ�า

อากาศยานพลเรอนของภาคคพพาท ซงไมไดรบประโยชนจากการปฏบตทอนเคราะหดกวาน ตาม

บทบญญตอนใดแหงกฎหมายระหวางประเทศ

(6) พลเมองในอาณาเขตทมไดถกยดครอง ซงเมอศตรประชดเขามาไดสมครใจเขาจบอาวธตอตานกอง

ทหารทบกเขามานนโดยไมมเวลาจดรวมกนเขาเปนหนวยกองทหารประจ�า หากบคคลเหลานถอ

อาวธโดยเปดเผยและเคารพตอกฎและประเพณการสงคราม

ขอ 14

บรรดาเรอรบของผทเปนฝายในการสงครามจะตองมสทธเรยกรองใหสงตวผบาดเจบ ผปวยไข หรอ

ผซงเรออบปางทอยบนเรอพยาบาลของทหาร และเรอพยาบาลของสมาคมบรรเทาทกข หรอของบคคล เอกชน

ตลอดจนเรอพาณชย เรอยอรชและเรออยางอน ไมวาบคคลดงกลาวนนจะมสญชาตใด หากวาผบาดเจบ

และปวยไขนนอยในสภาพทจะพงขนยายไปได และเรอรบนนสามารถทจะใหความสะดวกอนพอเพยง

ส�าหรบการรกษาพยาบาลอนจ�าเปน

ขอ 15

ถามการรบตวผบาดเจบ ผปวยไข หรอผซงเรออบปางไวบนเรอสงครามทเปนกลาง หรออากาศยานทหาร

ทเปนกลาง ใหจดประกนมใหบคคลดงกลาวนนสามารถเขารวมปฏบตการสงครามไดอกตอไป ในกรณท

กฎหมายระหวางประเทศบงคบไวเชนนน

50 อนสญญาฉบบทสอง

ขอ 16

ภายใตบทบญญตแหงขอ 12 ผบาดเจบ ผปวยไข และผซงเรออบปางของผเปนฝายในสงครามฝายหนง

ฝายใดซงตกอยในอ�านาจของฝายศตรนน ใหถอวาเปนเชลยศก และใหน�าบทบญญตแหงกฎหมายระหวาง

ประเทศเกยวกบเชลยศกมาใชบงคบแกบคคลเหลานน ผจบกมอาจลงความเหนตามพฤตการณวาเปนการ

สมควรทจะกกตวบคคลดงกลาวไว หรอจะน�าตวไปยงทาเรอในประเทศของผจบกม ทาเรอทเปนกลางหรอ

ทาเรอในอาณาเขตของศตรเองกได ในกรณหลงนหามมใหเชลยศกทกลบไปสประเทศของตนนนๆ เขารบ

หนาทประจ�าการตลอดเวลาสงครามนน

ขอ 17

ผบาดเจบ ผปวยไข หรอผซงเรออบปาง ซงไดถกสงขนบก ณ ทาของประเทศทเปนกลางโดยความยนยอม

ของเจาหนาททองถนนน หากไมมขอตกลงเปนอยางอนระหวางประเทศทเปนกลางกบประเทศทเปน

ฝายในสงครามแลว ใหประเทศทเปนกลางควบคมไวเพอมใหเขาปฏบตการในสงครามไดอกในกรณท

กฎหมายระหวางประเทศบงคบไวเชนนน

คารกษาพยาบาลในโรงพยาบาล และคาใชจายในการกกกนนนใหประเทศ ซงผบาดเจบ ผปวยไข หรอ

ผซงเรออบปางนนสงกดอยเปนผเสย

ขอ 18

ภายหลงการปะทะกนแตละครง ภาคคพพาทจะตองจดการเทาทจะท�าไดโดยทกประการ โดยไมชกชา

เพอคนหาและเกบตวผซงเรออบปาง ผบาดเจบ และผปวยไข เพอใหความคมครองบคคลทวานจากการ

โจรกรรมและการปฏบตอนเลวทราม เพอจดใหไดรบการรกษาพยาบาลโดยเพยงพอ และเพอคนหาผตาย

และปองกนมใหรางถกท�าลาย

ในเมอพฤตการณจกอ�านวยให ใหคพพาทท�าการตกลงเฉพาะทองถนเพอขนยายผบาดเจบ และผปวยไข

ทางทะเลจากเขตทปด หรอลอมไวและเพอใหพนกงานแพทย และพนกงานศาสนาพรอมดวยบรภณฑ

ไดผานไปสเขตนนได

ขอ 19

ภาคคพพาทจะตองท�าบนทกเปนหลกฐานแสดงรายการตางๆ เพอเปนการชวยเหลอในการจดท�ารปพรรณ

ของผซงเรออบปาง ผบาดเจบ ผปวยไข หรอผตายแตละคนของฝายปฏปกษทตกอยในอ�านาจของตนโดย

เรวทสดทจะท�าได ถาเปนไปได บนทกนนใหมขอความดงตอไปน คอ

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 51

(ก) ชอประเทศซงบคคลเหลานนสงกดอย

(ข) หมายเลขประจ�ากองทพ ประจ�ากรม ประจ�าตวหรอหมายเลขล�าดบ

(ค) นามสกล

(ง) นามตว

(จ) วนเกด

(ฉ) รายการอนๆ ทปรากฏในบตร หรอแผนโลหะแสดงรปพรรณ

(ช) วนทและสถานททถกจบกมหรอถงแกกรรม

(ซ) รายละเอยดเกยวกบบาดแผล หรอโรค หรอสาเหตแหงมรณกรรม

ขอความดงกลาวขางบนน จะตองจดสงใหส�านกงานสนเทศตามทระบไวในขอ 122 แหงอนสญญาเจนวา

เกยวกบการปฏบตตอเชลยศก ฉบบลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 โดยเรวทสดทจะท�าได ส�านกงาน

นจะไดจดสงขอความนตอไปใหประเทศซงบคคลเหลานสงกดอยโดยผานประเทศทคมครองและส�านก

ตวแทนกลางส�าหรบเชลยศก

ภาคคพพาทตางฝายจะตองจดท�าและจดสงมรณบตรหรอบญชรายนามผตายอนรบรองวาถกตองแลวให

กนและกนทราบโดยผานทางส�านกงานเดยวกนนโดยนยเดยวกนตางฝายจะตองเกบและน�าสงแผนโลหะ

แสดงรปพรรณชนดคซกหนง หรอแผนโลหะแสดงรปพรรณนนเอง ถาเปนแผนโลหะชนดเดยว พนยกรรม

ฉบบสดทาย หรอเอกสารอน ซงมความส�าคญส�าหรบญาตสนทของผตาย เงน และโดยทวๆ ไป บรรดา

วตถตางๆ ทมคาในตวของสงของนนเอง หรอในทางจตใจ ซงคนพบในตวผตายใหแกกนและกน โดยผาน

ส�านกงานเดยวกนน สงของเหลานรวมทงสงของทไมปรากฏหลกฐานจะไดจดสงไปเปนหบหอปดผนก

ประทบตราพรอมดวยบนทกรายการ อนจ�าเปนเพอทราบรปพรรณของเจาของผตายได และบญชแสดง

สงของทบรรจไวในหอนนโดยครบถวนดวย

ขอ 20

ภาคคพพาทจะตองจดใหมการชนสตรศพอยางรอบคอบ และถาเปนไปไดกใหมการชนสตรศพทางแพทย

เสยแตละราย เทาทสถานการณจะอ�านวยใหกอนทจะฝงศพในทะเล ทงนเพอสามารถยนยนการตาย

จดท�ารปพรรณผตาย และเพอท�ารายงานขนได ในกรณทใชแผนโลหะแสดงรปพรรณชนดคซกหนงของ

แผนโลหะนนใหคงเหลอตดไวกบตวผตาย

ถาผตายถกสงตวขนบกใหน�าบทบญญตแหงอนสญญาเจนวา เพอใหผบาดเจบและผปวยไขในกองทพใน

สนามรบมสภาวะดขน ฉบบลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 มาใชบงคบ

52 อนสญญาฉบบทสอง

ขอ 21

ภาคคพพาทอาจขอรองในเมตตาจตของผบงคบการเรอพาณชย เรอยอรช และยานพาหนะอนทเปนกลาง

ใหรบผบาดเจบ ผปวยไข หรอผซงเรออบปางขนบนเรอและใหการรกษาพยาบาล และใหเกบศพคนตายกได

เรอทกชนดทสนองรบค�าขอรองน และเรอซงเขาเกบตวผบาดเจบ ผปวยไข หรอผซงเรออบปางดวยความ

สมครใจนนจะตองไดรบความคมครอง และความสะดวกเปนพเศษในการใหความชวยเหลอเชนวานน

ไมวากรณใด หามมใหจบกมเรอเหลานน เพราะเหตวาไดท�าการขนสงเชนวานน แตถาไมมขอสญญา

เปนอยางอนแลวเรอเหลานนอาจถกจบกมได ในกรณละเมดความเปนกลางซงเรอเหลานนไดกระท�าขน

ภำค 3เรอพยำบำล

ขอ 22

เรอพยาบาลทหาร กลาวคอเรอทประเทศตางๆ สรางขนหรอจดไวเปนพเศษและโดยเฉพาะเพอชวยเหลอ

รกษาพยาบาล และขนยายผบาดเจบ ผปวยไข และผซงเรออบปางนน จะตองไมถกโจมตหรอจบกมไมวา

พฤตการณใดๆ แตจะตองไดรบความเคารพและความคมครองโดยมเงอนไขวาไดแจงชอและลกษณะของ

เรอนนไปใหภาคคพพาททราบสบวนกอนใชเรอนน

ลกษณะตางๆ ซงตองปรากฏในค�าแจงความนน จะตองรวมตลอดถงระวาง ตนกรอสส ทไดจดทะเบยน

ไว ความยาวจากหวถงทายเรอและจ�านวนแหงเสากระโดงและปลอง

ขอ 23

สถานทตงบนฝงซงมสทธไดรบความคมครองจากอนสญญาเจนวาเพอใหผบาดเจบ และปวยไข ในกองทพ

ในสนามรบมสภาวะดขน ฉบบลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 จะตองไดรบความคมครองมใหตองถก

ระดมยงหรอถกโจมตจากทางทะเล

ขอ 24

เรอพยาบาลทใชโดยสภากาชาดประจ�าชาต โดยสมาคมบรรเทาทกข ซงไดรบการรบรองเปนทางการแลว

หรอโดยเอกชนนน จะตองไดรบความคมครองเชนเดยวกบเรอพยาบาลทหาร และจะตองไดรบการยกเวน

จากการถกจบกมหากวาภาคคพพาทซงเรอนนสงกดอยไดมอบหนาทใหเปนทางการและเมอไดปฏบตตาม

บทบญญตแหงขอ 22 วาดวยการแจงความนนแลว

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 53

เรอเหลานจะตองจดใหมใบส�าคญของเจาหนาทผรบผดชอบ ระบวาเรอนนอยในความควบคมของเขา

เหลานนขณะเตรยมพรอม และขณะออกปฏบตการ

ขอ 25

เรอพยาบาลทใชโดยสภากาชาดประจ�าชาต โดยสมาคมบรรเทาทกข ซงไดรบการรบรองเปนทางการ

แลว หรอโดยเอกชนของประเทศทเปนกลางนน จะตองไดรบความคมครองเชนเดยวกบเรอพยาบาล

ทหาร และจะตองไดรบยกเวนจากการถกจบกมโดยมเงอนไขวา เรอเหลานนไดมอบไวใหอยภายใตความ

ควบคมของภาคคพพาทฝายหนงดวยความยนยอมของรฐบาลของตนมากอนแลว และโดยไดรบอนญาต

จากภาคคพพาททเกยวของแลว เมอไดปฏบตการตามบทบญญตแหงขอ 22 วาดวยการแจงความนนแลว

ขอ 26

ความคมครองดงกลาวในขอ 22, 24 และ 25 นน ใหใชบงคบแกเรอพยาบาลไมวาจะมระวางขนาดใด

และแกเรอชชพของเรอเหลานนไมวาจะปฏบตการ ณ ทใด อยางไรกดเพอใหไดรบความสะดวกสบายและ

ความปลอดภยอยางเตมท ภาคคพพาทจะตองพยายามใชแตเพยงเรอพยาบาลทมระวางมากกวา 2,000

ตนกรอสสขนไปเทานน ส�าหรบบรรทกผบาดเจบ ผปวยไข และผซงอบปางในระยะทางไกลและทะเลลก

ขอ 27

ภายใตเงอนไขอยางเดยวกนกบทบญญตไวในขอ 22 และ 24 เรอเลกซงใชโดยรฐ หรอโดยองคการเรอชชพ

ซงไดรบรองเปนทางการแลว ส�าหรบการชวยเหลอทางชายฝงนนจะตองไดรบความเคารพและคมครอง

เชนเดยวกนเทาทจะไมขดกบการด�าเนนการทางทหาร

บทบญญตเชนเดยวกนนใหใชบงคบเทาทจะพงปฏบตได แกสถานทตงประจ�าตามชายฝงทใชโดยเฉพาะ

ส�าหรบเรอเหลานเพอกจการทางมนษยธรรม

ขอ 28

ถามการสรบเกดขนบนเรอรบ สวนของเรอทจดไวส�าหรบผปวยไขจะตองไดรบความเคารพและปลอยไว

เทาทจะท�าได สวนของเรอทจดไวส�าหรบผปวยไขรวมทงบรภณฑจะตองใหคงอยภายใตบงคบกฎวาดวย

การสงคราม แตหามมใหเปลยนแปลงไปจากความประสงคของสวนทกลาวของเรอนนตราบเทาทจ�าเปน

ส�าหรบผบาดเจบและปวยไข อยางไรกดผบงคบการซงสวนทกลาวของเรอตกมาอยในอ�านาจอาจใชสวน

ทกลาวของเรอนนเพอประโยชนอยางอนในกรณแหงความจ�าเปนทางทหารอนรบดวนได เมอไดจดให

ผบาดเจบและปวยไขซงอยในสวนของเรอนนไดรบการดแลรกษาเปนทเรยบรอยแลว

54 อนสญญาฉบบทสอง

ขอ 29

เรอพยาบาลใด ณ ทาเรอซงตกอยในอ�านาจของฝายศตรนนจะตองไดรบอนญาตใหออกจากทาเรอนนได

ขอ 30

บรรดาเรอดงกลาวไวในขอ 22, 24, 25 และ 27 นน จะตองใหการบรรเทาทกขและความชวยเหลอแก

ผบาดเจบ ผปวยไข และผซงเรออบปางโดยไมค�านงถงวาจะเปนคนสญชาตใด

บรรดาอครภาคผท�าสญญารบวาจะไมใชเรอเหลาน เพอการทหารอนใด

เรอเชนวานจะตองไมกดขวางการเคลอนไหวของผทท�าการรบ

ระหวางและภายหลงการรบ เรอเหลานจะกระท�าการโดยเสยงภยแหงตนเอง

ขอ 31

ภาคคพพาทจะตองมสทธทจะควบคมและคนเรอดงกลาวในขอ 22, 24, 25 และ 27 และจะปฏเสธไมรบ

ความชวยเหลอจากเรอเหลาน สงใหเรอเหลานไปเสยหรอบงคบใหไปทางใด ควบคมการใชวทยและการ

สอสารอนๆ ของเรอเหลาน และแมวาจะกกเรอเหลานไวในระยะเวลาไมเกนเจดวนนบแตวนทจบไดกได

ถาความรายแรงของพฤตการณบงคบใหตองกระท�าเชนนน

ภาคคพพาทอาจจะสงเจาหนาทไปอยในเรอชวคราว โดยใหมหนาทแตเพยงทจะดแลใหปฏบตตามค�าสง

ซงออกโดยอาศยอ�านาจตามความในวรรคกอนนนกได

เทาทจะเปนไปได ภาคคพพาทจะตองจดค�าสงทใหแกนายเรอไวในปมของเรอพยาบาลในภาษาหนงภาษา

ใดทนายเรอจะเขาใจได

ไมวาจะเปนการกระท�าไปฝายเดยว หรอโดยมขอตกลงกนไวเปนพเศษกตาม ภาคคพพาทอาจจะใหมผ

สงเกตการณทเปนกลางขนอยบนเรอของตน เพอพสจนการปฏบตตามบทบญญตแหงอนสญญาฉบบน

โดยเครงครดกได

ขอ 32

เรอดงกลาวไวในขอ 22, 24, 25 และ 27 นน มใหถอวาเปนเรอรบในกรณทจอดอยในทาทเปนกลาง

ขอ 33

เรอพาณชยซงไดท�าการเปลยนแปลงเปนเรอพยาบาลนน จะใชเพอการอนไมไดตลอดเวลาแหงการสรบ

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 55

ขอ 34

ความคมครองซงเรอพยาบาลและสวนของเรอทจดไวส�าหรบผปวยไขมสทธจะไดรบนนจะไมระงบไป เวน

แตจะน�าไปใชนอกหนาททางมนษยธรรม เพอกระท�าการอนเปนภยนตรายแกฝายศตร

อยางไรกดความคมครองจะระงบไดกแตเมอไดใหค�าเตอนตามสมควรแลว โดยแจงก�าหนดระยะเวลาอน

เหมาะสมตามควรแกกรณและค�าเตอนเชนวานนไดถกทอดทงละเลยเสย

โดยเฉพาะอยางยงเรอพยาบาลจะตองไมมหรอใชรหสลบ ส�าหรบการวทยหรอการสอสารอนๆ

ขอ 35

พฤตการณตอไปนจะไมถอวาท�าใหเรอพยาบาลหรอสวนของเรอทจดไวส�าหรบผปวยไขตองเสยสทธแหง

ความคมครองซงควรจะไดรบ คอ

(1) การทลกเรอของเรอพยาบาลหรอสวนของเรอทจดไวส�าหรบผปวยไขมอาวธเพอรกษาความเรยบรอย

เพอปองกนตนเองหรอผปวยไข และผบาดเจบ

(2) การทมเครองมอส�าหรบใชโดยเฉพาะในการเดนเรอหรอการสอสารอยบนเรอ

(3) การทคนพบอาวธและเครองกระสนซงแบกหรอถอไดบนเรอหรอสวนของเรอทจดไวส�าหรบผปวยไข

อนเปนของทยดมาจากผบาดเจบ ผปวยไข และผซงเรออบปาง และยงมไดสงมอบใหแกเจาหนาท

(4) การทกจการในดานมนษยธรรมของเรอพยาบาล และสวนของเรอทจดไวส�าหรบผปวยไข หรอของ

ลกเรอไดขยายไปถงการดแลรกษาผบาดเจบ ผปวยไข หรอผซงเรออบปาง ทเปนพลเรอน

(5) การขนสงบรภณฑและพนกงานทมงหมายโดยเฉพาะใหท�าหนาททางการแพทยเกนกวาความตองการ

ตามปกต

56 อนสญญาฉบบทสอง

ภำค 4พนกงำน

ขอ 36

พนกงานทางศาสนา พนกงานแพทย และพนกงานพยาบาลของเรอพยาบาล และลกเรอของเรอพยาบาล

จะตองไดรบความเคารพและคมครอง เขาเหลานจะถกจบกมในระหวางเวลาทปฏบตหนาทในเรอพยาบาล

มได ไมวาจะมผบาดเจบหรอปวยไขอยบนเรอนนหรอไมกตาม

ขอ 37

พนกงานทางศาสนา พนกงานแพทย และพนกงานพยาบาลซงไดรบมอบหมายใหดแลรกษาหรออบรม

จตใจของบคคลทไดระบไวในขอ 12 และ13 นน ถาตกไปอยในอ�านาจของศตร จะตองไดรบความเคารพ

และคมครองเขาเหลานจะพงปฏบตหนาทของตนตอไปไดเทาทจ�าเปนเพอดแลรกษาผบาดเจบและปวยไข

บคคลเหลานจะตองถกสงตวกลบในภายหลงในทนททผบญชาการทหารซงตนอยใตบงคบบญชานนเหนวา

จะพงปฏบตไดเมอไปจากเรอนน บคคลเหลานจะน�าทรพยสนสวนตวของตนไปไดดวย

อยางไรกดถาเปนการจ�าเปนทจะกกตวพนกงานเหลานบางคนไวตามความจ�าเปนทางการแพทยและทาง

จตใจของเชลยศก กใหกระท�าการทกอยางทจะกระท�าได เพอใหบคคลเหลานไดขนบกโดยเรวทสดทจะท�าได

พนกงานทถกกกตวอยนเมอขนบกแลวจะตองอยภายใตบงคบบทบญญตแหงอนสญญาเจนวา เพอให

ผบาดเจบและปวยไขในกองทพในสนามรบมสภาวะดขน ฉบบลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 57

ภำค 5กำรขนสงทำงกำรแพทย

ขอ 38

บรรดาเรอทจดหามาเพอการนนใหไดรบอนญาตใหท�าการขนสงบรภณฑทมงหมายจะเอาไปใชโดยเฉพาะ

ในการรกษาผบาดเจบและปวยไขในกองทพ หรอเพอใชในการปองกนโรค แตจะตองแจงรายละเอยดใน

การเดนทางไปใหประเทศฝายปฏปกษทราบ และไดรบอนมตจากประเทศนนเสยกอน ใหประเทศฝาย

ปฏปกษสงวนสทธทจะขนบนเรอทขนสงนนได แตจะจบกมเรอหรอยดเครองมอทขนสงมานนไมได

โดยความตกลงระหวางภาคคพพาทอาจจดใหมผสงเกตการณทเปนกลางขนไปบนเรอเชนวาน เพอตรวจ

บรภณฑทขนสงมานนกได เพอการนจะตองอนญาตใหเขาถงบรภณฑนไดโดยเสร

ขอ 39

อากาศยานทางการแพทย กลาวคอ อากาศยานทใชโดยเฉพาะในการขนยายผบาดเจบ ผปวยไข และ

ผซงเรออบปาง และในการขนสงพนกงานและบรภณฑทางการแพทยนนจะตองไมถกโจมตแตจะตอง

ไดรบความเคารพจากภาคคพพาทในขณะทท�าการบนอยในระดบความสง ในเวลาและตามเสนทางทได

ตกลงกนไวโดยเฉพาะระหวางภาคคพพาททเกยวของแลว

อากาศยานเหลานจะตองมเครองหมายพเศษอนเดนชดตามทก�าหนดไวในขอ 41 พรอมดวยธงชาตของ

ตนทดานใต ดานบน และดานขางทงสอง และจะตองมเครองหมายหรอเครองแสดงลกษณะอยางอนซง

อาจเปนทตกลงกนระหวางภาคคพพาทเมอเรมตนหรอในระหวางสรบกได

เวนแตจะไดตกลงกนไวเปนอยางอน หามมใหท�าการบนเหนออาณาเขตของฝายศตรหรอทฝายศตรยดครอง

อากาศยานทางการแพทยจะตองเชอฟงค�าสงใหรอนลงสพนดน หรอพนน�า เมอไดมการรอนลงเชนวา

น อากาศยานพรอมดวยผทอยในอากาศยานนนอาจท�าการบนตอไปไดหลงจากไดมการตรวจสอบแลว

หากมการตรวจสอบเชนวานน

ในกรณทตองรอนลงโดยไมสมครใจบนพนดนหรอพนน�าในอาณาเขตของฝายศตร หรอทฝายศตรยดครอง

อย ผบาดเจบ ผปวยไข และผซงเรออบปาง รวมทงพนกงานประจ�าอากาศยานจะตองเปนเชลยศก พนกงาน

แพทยจะตองไดรบการปฏบตตามขอ 36 และ 37

58 อนสญญาฉบบทสอง

ขอ 40

ภายใตบงคบแหงบทบญญตในวรรคสอง อากาศยานทางการแพทยของภาคคพพาทอาจท�าการบนเหนอ

อาณาเขตของประเทศทเปนกลาง รอนลงสอาณาเขตนนในกรณจ�าเปนหรอใชอาณาเขตนนเปนทาแวะกได

อากาศยานนนๆ จะตองแจงใหประเทศทเปนกลางทราบลวงหนาถงการบนผานเหนอนนๆ จะตองแจงให

ประเทศทเปนกลางทราบลวงหนาถงการบนผานเหนออาณาเขนนน และจะตองเชอฟงค�าสงใหรอนลงส

พนดนหรอพนน�า อากาศยานเชนวานจะตองไมถกโจมตเฉพาะเมอท�าการบนตามเสนทางในระดบความ

สงและตามเวลาทไดตกลงกนไวโดยเฉพาะในระหวางภาคคพพาทและประเทศทเปนกลางทเกยวของ

อยางไรกดประเทศทเปนกลางอาจวางเงอนไขหรอขอจ�ากดในการบนผานหรอรอนลงสอาณาเขตของตน

ส�าหรบอากาศยานทางการแพทย เงอนไขหรอขอจ�ากดซงอาจวางไวดงกลาวแลวนจะตองใชบงคบโดย

เทาเทยมกนแกภาคคพพาททกฝาย

นอกจากจะไดตกลงกนไวเปนอยางอน ระหวางประทศทเปนกลางและภาคคพพาท ผบาดเจบ ผปวยไข หรอ

ผซงเรออบปาง ซงลงจากอากาศยานทางการแพทยดวยความเหนชอบของเจาหนาททองถนในอาณาเขต

ทเปนกลาง จะตองถกกกคมไวโดยประเทศทเปนกลางในลกษณะทบคคลเหลานนจะกลบเขาไปมสวนใน

การปฏบตการสงครามอกไมได ในเมอกฎหมายระหวางประเทศก�าหนดไวเชนนน คาใชจายในเรองทอย

และการกกกนบคคลเหลานใหประเทศทบคคลดงกลาวนนสงกดอยเปนผจาย

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 59

ภำค 6เครองหมำยพเศษอนเดนชด

ขอ 41

ภายใตความควบคมของเจาหนาทผมอ�านาจทางทหาร ใหแสดงเครองหมายกาชาดบนพนสขาวไวบนธง

ผาพนแขน และบนบรภณฑตางๆ ทใชในบรการทางการแพทย

อยางไรกด ส�าหรบประเทศทใชเครองหมายเสยววงเดอนหรอสงโตแดงและดวงอาทตย บนพนสขาว เปน

เครองหมายอยแลว กใหเครองหมายเหลานนเปนอนไดรบการรบรองตามความแหงอนสญญาฉบบนดวย

ขอ 42

พนกงานทระบไวในขอ 36 และขอ 37 จะตองมผาพนแขนทปองกนน�าได สวมตดไวทแขนซายมเครองหมาย

พเศษอนเดนชด ซงเจาหนาททหารเปนผจายและประทบตราให

พนกงานเชนวานนอกจากจะตองมแผนโลหะประจ�าตวตามทกลาวไวในขอ 19 แลว ยงจะตองถอบตร

ประจ�าตวพเศษมเครองหมายพเศษอนเดนชดอกดวย บตรนจะตองปองกนน�าได และมขนาดทพอเหมาะ

ทจะใสในกระเปาได ขอความในบตรนนใหเขยนเปนภาษาแหงชาตอยางนอยจะตองระบนามเตม วนท

เกด ยศ และเลขหมายประจ�าบรการของผถอบตรและจะตองแสดงใหทราบวาผถอไดรบความคมครอง

โดยอนสญญาฉบบนในฐานะใด บตรนจะตองมรปถายของเจาของและมลายมอชอหรอลายพมพนวมอ

ของตนหรอทงสองอยางและจะตองประทบตราของเจาหนาททหาร

บตรประจ�าตวนจะตองมลกษณะอยางเดยวกนใหตลอดทงกองทพ และเทาทจะกระท�าไดจะตองใหเปน

แบบเดยวกนทงหมดในกองทพตางๆ ของอครภาคผท�าสญญา ภาคคพพาทอาจถอแบบตามทไดผนวกไว

ทายอนสญญาฉบบนเปนตวอยางได ภาคคพพาทจะตองแจงใหทราบซงกนและกนเมอไดมการสรบเกดขน

ถงแบบทตนใชอย หากเปนไปได บตรประจ�าตวควรท�าขนเปนสองฉบบเปนอยางนอย ซงประเทศผออก

บตรจะเกบรกษาไวฉบบหนง

ไมวาในพฤตการณใดๆ พนกงานดงกลาวจะถกยดเครองหมาย หรอบตรประจ�าตวหรอถกตดสทธใน

การทจะสวมผาพนแขนหาไดไม ในกรณทเกดสญหายบคคลเหลานนมสทธไดรบส�าเนาบตรและไดรบ

เครองหมายใหมแทน

60 อนสญญาฉบบทสอง

ขอ 43

บรรดาเรอทระบไวในขอ 22, 24, 25 และ 27 จะตองมเครองหมายไวดงตอไปน

(ก) ดานนอกทงหมดใหทาสขาว

(ข) ใหทาสและแสดงเครองหมายกาชาดสแดงเขมหนงอนหรอมากกวาไวทขางล�าเรอแตละขาง หรอ

บนพนแนวนอนใหใหญทสดเทาทจะท�าได เพอใหมองเหนไดงายทสดจากทะเลและทางอากาศ

เรอพยาบาลทกล�าจะตองใหเปนททราบไดโดยชกธงชาตของตน และถาเรอนนเปนของประเทศทเปนกลาง

ใหชกธงของภาคคพพาททตนยอมรบอยใตความควบคมเพมขนอกดวย ใหชกธงขาวมกาชาดไวบนเสา

กระโดงใหญใหสงทสดทจะท�าได

เรอชชพประจ�าเรอพยาบาล เรอชชพประจ�าฝง และเรอเลกทกล�าซงใชโดยบรการทางการแพทย ใหทาสขาว

มกาชาดสแดงเขมแสดงไวอยางเดนชด และจะตองปฏบตตามวธการขางตนเพอแสดงวาเปนเรอพยาบาล

บรรดาเรอใหญและเรอเลกทกลาวขางตน ซงประสงคจะใหไดรบความคมครองตามทมสทธอยนนในเวลา

กลางคนและในเวลาทมองเหนไดยากจะตองด�าเนนการตามทจ�าเปนดวยความยนยอมของภาคคพพาทซง

ตนอยใตอ�านาจ เพอท�าใหสและเครองหมายพเศษอนเดนชดของตนเหนไดชดอยางเพยงพอ

บรรดาเรอพยาบาลซงฝายศตรกกคมไวชวคราวตามขอ 31 จะตองลดธงของภาคคพพาทซงตนปฏบตการ

รวมอยหรอซงตนยอมรบอยในความควบคมนนลง

เรอชชพประจ�าฝงนน ถายงคงปฏบตการอยตอไปจากฐานทพทถกยดครองดวยความยนยอมของประเทศ

ทยดครอง อาจไดรบอนญาตใหคงชกธงชาตของตนตอไปคกบธงซงมกาชาดบนพนขาวในขณะทอยไกล

จากฐานทพ ทงนจะตองบอกกลาวลวงหนาแกภาคคพพาทฝายทเกยวของทราบเสยกอน

บรรดาบทบญญตวาดวยกาชาดในขอน ใหใชบงคบส�าหรบเครองหมายอนๆ ทระบไวในขอ 41 อยางเดยวกน

ภาคคพพาทจะตองพยายามในทกโอกาสทจะท�าความตกลงซงกนและกน เพอใชวธทใหมทสดเทาทจะพง

จดหาได เพออ�านวยความสะดวกในการทจะแสดงลกษณะของเรอพยาบาล

ขอ 44

เครองหมายแสดงลกษณะตางๆ ตามทระบไวในขอ 43 นน ไมวาในยามสงบหรอยามสงคราม จะใชไดก

แตเมอแสดงลกษณะหรอเพอคมครองเรอตามทระบไวในขอนนเทานน เวนแตจะมบญญตไวในอนสญญา

ระหวางประเทศอนใด หรอโดยความตกลงระหวางภาคคพพาททเกยวของทกฝาย

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 61

ขอ 45

ถาบทกฎหมายของตนยงไมมอยโดยเพยงพอ อครภาคผท�าสญญาจะตองด�าเนนการทจ�าเปนเพอปองกน

และปราบปรามการฝาใชเครองหมายพเศษอนเดนชดทบญญตไวในขอ 43 นนในทกโอกาส

ภำค 7กำรปฏบตตำมอนสญญำเจนวำ

ขอ 46

ภาคคพพาทแตละฝายจะตองด�าเนนการโดยผานทางผบญชาการทหารของตนเพอประกนใหการปฏบต

ตามอนสญญาขอตางๆ ทกลาวมาขางตนใหเปนไปโดยละเอยดและด�าเนนการทจ�าเปนตางๆ ส�าหรบกรณ

ทมไดคาดหมายไวลวงหนาใหสอดคลองกบหลกทวไปแหงอนสญญาฉบบน

ขอ 47

หามมใหกระท�าการอนเปนการตอบแทนแกแคน ตอผบาดเจบ ผปวยไข และผซงเรออบปาง พนกงานเรอ

หรอบรภณฑทไดรบความคมครองโดยอนสญญาฉบบน

ขอ 48

อครภาคผท�าสญญารบทจะเผยแพรตวบทแหงอนสญญาฉบบนในประเทศของตนอยางกวางขวางทสด

เทาทจะท�าได ทงในยามสงบและในยามสงครามและโดยเฉพาะอยางยงใหรวมการศกษาอนสญญาฉบบ

นเขาในโครงการศกษาของทหาร และถาเปนไปไดในโครงการศกษาของพลเรอนดวย เพอใหพลเมองโดย

ทวไปโดยเฉพาะอยางยงกองทหารทมหนาทท�าการรบ พนกงานแพทยและอนศาสนาจารย ไดทราบหลก

การแหงอนสญญาฉบบน

ขอ 49

อครภาคผท�าสญญาจะไดสงค�าแปลทางการของอนสญญาฉบบนใหกนและกนโดยผานทางคณะมนตร

สหพนธสวส และในระหวางการสรบใหสงผานทางประเทศทคมครอง รวมทงกฎหมายและขอบงคบตางๆ

ซงตนอาจบญญตขนเพอประกนการปฏบตตามอนสญญาฉบบน

62 อนสญญาฉบบทสอง

ภำค 8กำรปรำบปรำมกำรฝำใชและกำรละเมด

ขอ 50

อครภาคผท�าสญญารบทจะตรากฎหมายตามทจ�าเปนขนไว ใหมบทลงโทษทางอาญาอนจะปรบใชไดอยางม

ผลแกบคคลทกระท�าหรอสงใหกระท�าการละเมดรายแรงใดๆ ตออนสญญาฉบบนดงไดนยามไวในขอตอไป

อครภาคผท�าสญญาแตละฝายมพนธกรณทจะตองคนหาตวทผตองหาวาไดกระท�าหรอไดสงใหกระท�าการ

ละเมดอนรายแรงนนๆ และจะตองน�าตวบคคลเหลาน ไมวาจะมสญชาตใดขนศาลของตน หากประสงคและ

เปนไปตามบทบญญตแหงกฎหมายของตนแลว อครภาคฝายนนอาจสงตวบคคลดงกลาวไปใหอครภาคอก

ฝายหนงทเกยวของเพอพจารณาคดกได แตอครภาคฝายนนจะตองแสดงวามขอกลาวหาอนมมลเพยงพอ

อครภาคผท�าสญญาแตละฝายจะตองจดการตามทจ�าเปนเพอระงบบรรดาการกระท�าใดๆ อนขดตอ

บทบญญตแหงอนสญญาฉบบน นอกจากการละเมดอนรายแรงทไดนยามไวในขอตอไป

ในทกพฤตการณ บคคลผตองหาจะตองไดรบประโยชนแหงความคมครองในการพจารณา และการตอส

คดโดยเปนธรรมซงเปนการใหความอนเคราะหไมนอยกวาทไดบญญตไวในขอ 105 และขอตอๆ ไปแหง

อนสญญาเจนวาเกยวกบการปฏบตตอเชลยศก ฉบบลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949

ขอ 51

การละเมดอนรายแรงทไดกลาวถงในขอกอนนน ไดแกการกระท�าอยางหนงอยางใดตอไปนหากไดกระท�า

ตอบคคลหรอทรพยสนซงอนสญญาฉบบนใหความคมครอง คอการฆาโดยเจตนา การทรมาน หรอการ

ปฏบตอยางไรมนษยธรรม รวมทงการทดลองทางชววทยา การกระท�าใหเกดความทกขทรมานอยางสาหส

หรอท�าอนตรายแกรางกาย หรออนามยอยางรายแรงโดยเจตนา การท�าลายและรบทรพยสนอยางกวาง

ขวางโดยไมมความจ�าเปนทางทหาร และซงไดกระท�าไปโดยมชอบดวยกฎหมาย และโดยพลการ

ขอ 52

อครภาคผท�าสญญาจะปลดเปลองตนเอง หรออครภาคอนใดจากความรบผดชอบทตนเอง หรออครภาค

อนมอยเนองจากการละเมดซงไดกลาวถงในขอกอนนนมได

ขอ 53

เมอมค�ารองขอของภาคคพพาทฝายหนง จะตองจดใหมการสอบสวนเกยวกบขอกลาวหาวาไดมการละเมด

อนสญญาขนดวยประการใดๆ โดยวธการตามทภาคทเกยวของจะไดตกลงกน

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 63

หากไมอาจตกลงกนไดในวธการส�าหรบการสอบสวนแลวภาคควรตกลงกนเลอกผชขาดขนคนหนงซงจะ

ตดสนวาจะตองด�าเนนการตามวธใด

เมอปรากฏชดวาไดมการละเมดแลว ภาคคพพาทจะตองจดการใหการละเมดนนสนสดลงและก�าจดการ

ละเมดนนภายในเวลาสนทสดทจะท�าได

บทสดทำย

ขอ 54

อนสญญาฉบบนไดจดท�าขนเปนภาษาองกฤษ และภาษาฝรงเศส ตวบททงสองเปนอนถกตองเทากน

คณะมนตรสหพนธสวสจะตองจดใหมค�าแปลของอนสญญาฉบบนเปนทางการเปนภาษารสเซยและภาษาสเปน

ขอ 55

อนสญญาฉบบนซงลงวนทวนนเปดใหลงนามจนถงวนท 12 กมภาพนธ ค.ศ. 1950 ในนามของประเทศท

ไดมผแทนไปในการประชมซงไดเปดขน ณ เมองเจนวาเมอวนท 21 เมษายน ค.ศ. 1949 กบทงประเทศท

มไดมผแทนเขารวมในการประชมครงนแตเปนภาคแหงอนสญญากรงเฮก ฉบบท 10 ลงวนท 18 ตลาคม

ค.ศ. 1907 วาดวยการน�าหลกการแหงอนสญญาเจนวา ค.ศ. 1906 มาดดแปลงใชแกสงครามทางทะเล

หรอเปนภาคแหงอนสญญาเจนวา ค.ศ. 1864, 1906 หรอ 1929 วาดวยการบรรเทาทกขผบาดเจบและ

ปวยไขในกองทพในสนามรบ

ขอ 56

อนสญญาฉบบนจะตองไดรบสตยาบนโดยเรวทสดทจะท�าได และจะตองเกบรกษาสตยาบนสาสนไวท

กรงเบอรน

ใหจดท�าบนทกการสงมอบสตยาบนสาสนแตละฉบบไดและใหคณะมนตรสหพนธสวสสงส�าเนาอนรบรอง

วาถกตองไปใหประเทศตางๆ ทไดลงนามไวหรอทไดแจงการภาคยานวตอนสญญาแลว

ขอ 57

อนสญญาฉบบนจะเปนอนมผลบงคบใชหกเดอนหลงจากทไดมการมอบสตยาบนสาสนไวแลวไมนอยกวา

สองฉบบ

แตนนไป อนสญญาจะเปนอนมผลบงคบใชแกอครภาคผท�าสญญาแตละฝายหกเดอนหลงจากทไดมอบ

สตยาบนสาสนแลว

64 อนสญญาฉบบทสอง

ขอ 58

อนสญญาฉบบนใหเปนอนใชแทนอนสญญากรงเฮก ฉบบท 10 ลงวนท 18 ตลาคม ค.ศ. 1907 วาดวย

การน�าหลกการแหงอนสญญาเจนวา ค.ศ. 1906 มาดดแปลงใชแกสงครามทางทะเล ในความสมพนธ

ระหวางอครภาคผท�าสญญา

ขอ 59

ตงแตวนทมผลบงคบใชเปนตนไป จะไดเปดใหประเทศใดๆ ทมไดลงนามไวท�าการภาคยานวตสญญาฉบบนได

ขอ 60

การภาคยานวตจะตองแจงเปนลายลกษณอกษรไปยงคณะมนตรสหพนธสวสและจะมผลบงคบหกเดอน

หลงจากวนทไดรบทราบการแจงนน

คณะมนตรสหพนธสวสจะตองแจงการภาคยานวตไปยงประเทศตางๆ ทไดลงนามไว หรอทไดแจงการ

ภาคยานวตอนสญญาแลว

ขอ 61

สถานการณดงทไดบญญตไวในขอ 2 และ 3 จะเกดผลทนทแกสตยาบนสาสนทไดมอบไวและการภาคยานวต

ทไดแจงแลวโดยภาคคพพาทกอนหรอภายหลงการเรมสรบหรอการยดครอง คณะมนตรสหพนธสวสจะ

ตองแจงการสตยาบนหรอการภาคยานวตใดๆ ทไดรบจากภาคคพพาทโดยวธทเรวทสด

ขอ 62

อครภาคผท�าสญญาแตละฝายยอมมเสรภาพทจะบอกเลกอนสญญาฉบบน

การบอกเลกนจะตองแจงเปนลายลกษณอกษรไปยงคณะมนตรสหพนธสวส ซงจะไดสงตอไปยงรฐบาล

ของอครภาคผท�าสญญาทงปวง

การบอกเลกจะมผลหนงปภายหลงทไดแจงไปใหคณะมนตรสหพนธสวสทราบ อยางไรกดการบอกเลกซง

ไดแจงไปในขณะทประเทศทบอกเลกนนยงพวพนอยในการพพาทใดๆ จะไมมผลจนกวาจะไดท�าสนตภาพ

กนแลวและภายหลงทการด�าเนนการเกยวกบการปลอยตวและการสงตวกลบประเทศเดมของบคคลทได

รบความคมครองจากอนสญญาฉบบนไดสนสดลงแลว

การบอกเลกจะมผลแตเฉพาะทเกยวกบประเทศทบอกเลกเทานน การบอกเลกนจะไมบนทอนพนธกรณ

ซงภาคคพพาทยงจะตองปฏบตตามโดยอาศยหลกแหงกฎหมายนานาชาตอนเปนผลสบเนองมาจาก

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 65

ขนบธรรมเนยมซงเปนทรบรกนในระหวางอารยชนจากกฎแหงมนษยธรรมและจากความรสกผดชอบ

ของมหาชน

คณะมนตรสหพนธสวสจะตองจดการจดทะเบยนอนสญญาฉบบนไว ณ ส�านกงานเลขาธการแหง

สหประชาชาต คณะมนตรสหพนธสวสจะตองแจงบรรดาการใหสตยาบน การภาคยานวต และการบอก

เลกทตนไดรบเกยวกบอนสญญาฉบบนใหส�านกงานเลขาธการแหงสหประชาชาตทราบดวย

เพอเปนพยานแกการนผลงนามขางทายนซงไดสงมอบสาสนมอบอ�านาจเตมของตนไวแลว ไดลงนามใน

อนสญญาฉบบน

ท�า ณ เมองเจนวา เมอวนทสบสอง เดอนสงหาคม ค.ศ. 1949 เปนภาษาองกฤษและภาษาฝรงเศส ตนฉบบ

จะไดเกบรกษาไว ณ ส�านกงานบรรณสารของสหพนธรฐสวส คณะมนตรสหพนธสวสจะไดสงส�าเนา

อนสญญาอนรบรองวาถกตองแลวไปยงแตละรฐทไดลงนามและรฐทไดท�าการภาคยานวตอนสญญาฉบบน

ภำคผ

นวกท

1

ความ

สง

ดานห

ลงดา

นหนา

รปถา

ยของ

ผถอ

เลขห

มายป

ระจำ

บตร

วนทอ

อกบต

ร

(เนอท

สงวน

ไวสำ

หรบ

ชอปร

ะเทศ

และเ

จาหน

าททห

ารทอ

อกบต

รน)

สำหร

บพนก

งานแ

พทยแ

ละทา

งศาส

นาปร

ะจำก

องทพ

ในทะ

เลบต

รประ

จำตว

ลายม

อชอห

รอลา

ยพมพ

นวมอ

หรอท

งสอง

อยาง

ตำหน

แสดง

รปพร

รณอน

ๆ :ตา

ผม

นามส

กล...

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

.นา

มตว.

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

.....

วนเก

ด....

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

...ยศ

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

.เล

ขหมา

ยของ

ทหาร

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

.....

ผถอบ

ตรนไ

ดรบค

วามค

มครอ

งตาม

อนสญ

ญาเ

จนวา

เพอใ

หผบ

าดเจ

บแล

ะปวย

ไขใน

กองท

พใน

สนาม

รบมส

ภาวะ

ดขน

ฉบบล

งวนท

12

สงหา

คม ค

.ศ. 1

949

ในฐา

นะทเ

ปน ..

......

.....

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

......

ตราป

ระจำ

ของ

เจาห

นาทท

หาร

ผออก

บตร

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 67

อนสญญำเจนวำ

เกยวกบกำรปฏบตตอเชลยศก

ลงวนท 12 สงหำคม ค.ศ. 1949

ผลงนามขางทายนซงเปนผมอ�านาจเตมของรฐบาลทไดมผแทนไปในการประชมทางการทตทไดจดให

มขน ณ เมองเจนวา ตงแตวนท 21 เมษายน ถงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 เพอแกไขอนสญญาเจนวา

เกยวกบการปฏบตตอเชลยศก ฉบบลงวนท 27 กรกฎาคม ค.ศ. 1929 ไดตกลงกนดงตอไปน

ภำค 1บททวไป

ขอ 1

บรรดาอครภาคผท�าสญญารบทจะเคารพและจะจดประกนใหเคารพอนสญญาฉบบนในทกพฤตการณ

ขอ 2

นอกจากบทบญญตทจะตองใชบงคบในยามสงบแลว ใหใชอนสญญาฉบบนบงคบแกบรรดากรณสงคราม

ทไดมการประกาศ หรอกรณพพาทกนดวยอาวธอยางอนใดซงอาจเกดขนระหวางอครภาคผท�าสญญาสอง

ฝายหรอกวานนขนไป แมวาฝายหนงฝายใดจะมไดรบรองวามสถานะสงครามกตาม

อนสญญานใหใชบงคบแกบรรดากรณการยดครองอาณาเขตบางสวนหรอทงหมดของอครภาคผท�าสญญา

ดวย แมวาการยดครองดงกลาวจะมไดประสบการตอตานดวยอาวธกตาม

*ไทยมพระราชบญญตบงคบการใหเปนไปตามอนสญญาเจนวาเกยวกบการปฏบตตอเชลยศก ลงวนท 12

สงหาคม 2492 ประกาศใชในป พ.ศ. 2498

แมวาประเทศทพพาทกนประเทศหนงจะมไดเปนภาคอนสญญาฉบบนกตามประเทศทเปนภาคยงคงม

ความผกพนกนตามอนสญญานในความสมพนธระหวางกนและกน ยงกวานน บรรดาประเทศดงกลาวแลว

ยงตองมความผกพนตามอนสญญานในความสมพนธกบประเทศทมไดเปนภาคนนดวย หากวาประเทศนน

ยอมรบและใชบทบญญตแหงอนสญญาน

68 อนสญญาฉบบทสาม

ขอ 3

ในกรณทการพพาทกนดวยอาวธอนมไดมลกษณะเปนกรณระหวางประเทศเกดขนในอาณาเขตของอคร

ภาคผท�าสญญาฝายหนงฝายใด ภาคคพพาทแตละฝายจะตองมความผกพนทจะใชบทบญญตตอไปน

เปนอยางนอยคอ

(1) บคคลซงมไดเขารวมในการสรบโดยตรง รวมทงผสงกดในกองทพซงไดวางอาวธแลว และผซงถกกน

ออกจากการตอส เพราะปวยไข บาดเจบ ถกกกคม หรอเพราะเหตอนใดกด ไมวาในพฤตการณ

ใดๆ จะตองไดรบการปฏบตดวยมนษยธรรม โดยไมค�านงถงลกษณะความแตกตางอนเปนผลเสอม

เสยเนองมาแตเชอชาต ผว ศาสนา หรอความเชอถอ เพศ ก�าเนด หรอความมงม หรอเหตอนใดท

คลายคลงกน

เพอการน บรรดาการกระท�าตอไปนแกบคคลดงกลาวขางตนเปนอนหามและคงหามตอไปไมวาใน

กาละและเทศะใด คอ

(ก) การประทษรายตอชวตและรางกาย โดยเฉพาะอยางยงการฆาตกรรมทกชนด การตดทอนอวยวะ

สวนหนงสวนใด การท�าทารณกรรม และการทรมาน

(ข) การจบตวไปเปนประกน

(ค) การท�าลายเกยรตยศแหงบคคล โดยเฉพาะอยางยง การปฏบตใหเปนทอบอายขายหนา และ

เสอมทรามต�าชา

(ง) การตดสนลงโทษและการปฏบตการตามค�าตดสนโดยไมมค�าพพากษาของศาลทไดตงขนตาม

ระเบยบอนเปนการใหหลกประกนความยตธรรมซงอารยชนทงหลายยอมรบนบถอวาเปนสง

ซงไมอาจจะละเวนเสยได

(2) ใหรวบรวมและดแลรกษาผบาดเจบและปวยไข

องคการมนษยธรรมซงไมล�าเอยงทางฝายใด เชน คณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ อาจเสนอ

บรการของตนใหแกภาคคพพาทกได

ภาคคพพาทควรพยายามน�าบทบญญตอนๆ แหงอนสญญานทงหมดหรอบางสวนมาใชบงคบอกดวย

โดยท�าความตกลงกนเปนพเศษ

การใชบทบญญตขางตนน จะไมกระทบกระเทอนฐานะทางกฎหมายของภาคคพพาท

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 69

ขอ 4

ก. เชลยศก ตามความหมายแหงอนสญญาฉบบน ไดแกบคคลประเภทหนงประเภทใดดงตอไปน ซงได

ตกอยในอ�านาจของฝายศตร คอ

(1) ผสงกดในกองทพของภาคคพพาท รวมทงผสงกดในมลเซย หรอหนวยอาสาสมครซงเปนสวนของกอง

ทพเหลาน

(2) ผสงกดในมลเซย และผสงกดหนวยอาสาสมครอนใด รวมทงผสงกดในขบวนตอตานทไดจดตงขน

โดยมระเบยบ ซงเปนของภาคคพพาทและปฏบตการอยภายในหรอภายนอกอาณาเขตของตนเอง

แมวาอาณาเขตนนจะถกยดครองอยกตาม หากวามลเซยหรอหนวยอาสาสมคร รวมทงขบวนตอ

ตานทไดจดตงขนโดยมระเบยบเหลาน ไดปฏบตตามเงอนไขดงตอไปน คอ

(ก) มผบญชาสงการอนเปนบคคลทรบผดชอบส�าหรบผอยใตบงคบบญชา

(ข) มเครองหมายทก�าหนดไวเดนชดสามารถจะเหนไดในระยะไกล

(ค) ถออาวธโดยเปดเผย

(ง) ปฏบตการรบตามกฎและประเพณการสงคราม

(3) ผสงกดในกองทพประจ�า ซงมความสวามภกดตอรฐบาลหรอเจาหนาททมไดรบการรบรองจาก

ประเทศทกกคม

(4) บคคลทรวมอยแตมไดสงกดอยในกองทพนนโดยตรง เชนพนกงานพลเรอนทสงกดอยในพวกคน

ประจ�าอากาศยานทหาร ผสอขาวสงคราม ผรบเหมาสงเสบยง ผสงกดในหนวยกรรมกรหรอใน

บรการตางๆ ทรบผดชอบตอสวสดภาพของกองทพ หากวาบคคลเหลานไดรบอนมตจากกองทพท

ตนไดรวมอยโดยกองทพนนออกบตรประจ�าตวซงมลกษณะคลายคลงกบแบบทไดผนวกไว

(5) บรรดาบคคลประจ�าเรอ รวมทงนายเรอ คนน�ารองและผฝกหดงานของเรอพาณชย และคนประจ�า

อากาศยานพลเรอนของภาคคพพาทซงไมไดรบประโยชนจากการปฏบตทอนเคราะหดกวานตาม

บทบญญตอนแหงกฎหมายระหวางประเทศ

(6) พลเมองในอาณาเขตทมไดถกยดครอง ซงเมอศตรประชดเขามาไดสมครใจเขาจบอาวธตอตานกอง

ทหารทบกเขามานน โดยไมมเวลาจดรวมกนเขาเปนหนวยกองทหารประจ�า หากวาบคคลเหลานถอ

อาวธโดยเปด และเคารพตอกฎและประเพณการสงคราม

ข. โดยนยเดยวกนบคคลตอไปนจะตองไดรบการปฏบตฐานเปนเชลยศกตามอนสญญาฉบบน คอ

70 อนสญญาฉบบทสาม

(1) บคคลทสงกดอยหรอเคยสงกดอยในกองทพของประเทศทถกยดครองหากวาประเทศทยดครอง

พจารณาเหนจ�าเปนทจะตองกกกนไวโดยเหตผลแหงความสวามภกดเชนวานน แมวาแตเดมจะได

เคยปลดปลอยบคคลเหลานไวในขณะทการสรบก�าลงด�าเนนอยภายนอกเขตทประเทศนนท�าการ

ยดครองกตาม โดยเฉพาะอยางยงในเมอบคคลเชนวานไดพยายามทจะเขารวมในกองทพทตนสงกด

ซงก�าลงท�าการตอสอยแตไมสามารถเขารวมได หรอในเมอบคคลเหลานไมปฏบตตามหมายเรยกตว

เพอท�าการกกกน

(2) บคคลประเภทหนงประเภทใดทไดระบไวในขอน ซงประเทศทเปนกลางหรอประเทศทมไดเปนฝายใน

สงครามไดรบเขาไวในอาณาเขตของตนและเปนบคคลซงประเทศเหลานจ�าตองกกกนไวตามกฎหมาย

ระหวางประเทศ ทงนโดยไมเปนผลเสอมเสยตอการปฏบตทอนเคราะหดกวา ซงประเทศเหลานอาจ

จะเลอกอ�านวยให และโดยยกเวนขอ 8, 10, 15, 30 วรรค 5, 58 ถง 67, 92, 126 และขอตางๆ

ทเกยวกบประเทศทคมครอง ในเมอมความสมพนธทางการทตระหวางภาคคพพาทกบประเทศท

เปนกลาง หรอประเทศทมไดเปนฝายในสงครามทเกยวของดวย เมอมความสมพนธทางการทตเชน

นแลว ภาคคพพาทซงบคคลเหลานสงกดอยจะตองไดรบอนญาตใหปฏบตหนาทตางๆ ของประเทศ

ทคมครองตอบคคลเหลานได ดงทบญญตไวในอนสญญาฉบบนโดยไมเปนผลเสอมเสยตอหนาทซง

ภาคเหลานปฏบตอยเปนปกตตามธรรมเนยมทางการทตและกงสล และตามสนธสญญาตางๆ

ค. .ขอนจะไมกระทบกระเทอนแตอยางใดถงฐานะของพนกงานแพทยและอนศาสนาจารย ดงทได

บญญตไวในขอ 33 แหงอนสญญาฉบบน

ขอ 5

อนสญญาฉบบนใหเปนอนใชแกบคคลตางๆ ทระบไวในขอ 4 นบตงแตเวลาทบคคลเหลานนตกอยใน

อ�านาจของฝายศตร จนกระทงในทสดไดรบการปลอยตวและการสงตวกลบประเทศเดม

หากมการสงสยวาบคคลทไดปฏบตการฐานผเปนฝายในสงครามและไดตกไปอยในมอของฝายศตรนน

จะเขาอยในประเภทหนงประเภทใดดงทไดระบไวในขอ 4 หรอไมแลวบคคลเชนวานจะตองไดรบความ

คมครองโดยอนสญญาฉบบนจนกวาศาลททรงอ�านาจจะไดชขาดในฐานะของบคคลเหลาน

ขอ 6

นอกจากความตกลงทบญญตไวโดยเฉพาะในขอ 10, 23, 28, 33, 60, 65, 66, 67, 72, 73, 75, 109,

110, 118, 119, 122 และ 132 แลวบรรดาอครภาคผท�าสญญาอาจท�าความตกลงพเศษอนๆ ส�าหรบ

เรองทงปวงซงตนเหนสมควรท�าเปนบทบญญตไวตางหากกไดหามมใหท�าความตกลงพเศษใดๆ อนจะเปน

ผลเสอมเสยแกฐานะของเชลยศกตามทไดนยามไวในอนสญญาฉบบน หรอจ�ากดสทธตางๆ ทอนสญญาน

ใหไวแกบคคลเหลานน

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 71

บรรดาเชลยศกจะคงไดรบประโยชนจากความตกลงตางๆ เชนวานตราบเทาทอนสญญานจะพงปรบใช

แกบคคลเหลานน เวนแตเมอมบทบญญตทขดกนอยางชดแจงปรากฏอยในความตกลงทกลาวแลวหรอ

ในความตกลงทจะไดท�าขนภายหลง หรอเมอภาคคพพาทฝายหนงฝายใดไดน�าระเบยบการตางๆ ทดกวา

มาใชแกบคคลเหลาน

ขอ 7

บรรดาเชลยศกไมวาในพฤตการณเชนไรจะยอมสละสทธบางสวนหรอทงหมดทตนไดรบตามอนสญญาฉบบ

น และตามความตกลงพเศษตางๆ ซงไดกลาวไวในขอกอนในกรณทมความตกลงพเศษเชนวานนหาไดไม

ขอ 8

อนสญญาฉบบนใหใชบงคบดวยความรวมมอและภายใตความควบคมของประเทศทคมครองซงมหนาท

พทกษรกษาผลประโยชนของภาคคพพาทเพอการน นอกจากพนกงานทตหรอกงสลของตนแลว ประเทศท

คมครองจะแตงตงผแทนจากคนชาตของตนหรอคนชาตของประเทศทเปนกลางอนอกกได ผแทนดงกลาว

นจะตองไดรบความเหนชอบของประเทศทตนจะไปปฏบตหนาทดวย

ภาคคพพาทจะตองอ�านวยความสะดวกในการปฏบตภารกจของผแทนหรอผไดรบมอบอ�านาจของประเทศ

ทคมครองอยางกวางขวางทสดเทาทจะท�าได

ผแทนหรอผทไดรบมอบอ�านาจของประเทศทคมครอง ไมวาในกรณใดจะกระท�าการเกนหนาทของตน

ตามอนสญญาฉบบนหาไดไม โดยเฉพาะอยางยงจะตองค�านงถงความจ�าเปนอนบงคบเกยวกบความมนคง

ของรฐซงคนไปปฏบตหนาท

ขอ 9

บทบญญตตางๆ แหงอนสญญาฉบบนไมเปนอปสรรคตอการปฏบตทางมนษยธรรม ซงคณะกรรมการ

กาชาดระหวางประเทศ หรอองคการมนษยธรรมอนใดทไมล�าเอยงทางฝายใด ทรบจะกระท�าเพอความ

คมครองเชลยศกและเพอบรรเทาทกขแกบคคลเหลานน โดยไดรบความยนยอมของภาคคพพาททเกยวของ

ขอ 10

บรรดาอครภาคผท�าสญญาอาจจะตกลงกนไมวาเวลาใดทจะมอบหมายหนาททงปวงอนตกอยกบประเทศ

ทคมครองตามอนสญญาฉบบนใหองคการใดๆ ซงใหหลกประกนทงปวงในความไมล�าเอยง และในทาง

ประสทธภาพกได

เมอเชลยศกมไดรบประโยชน หรอมไดรบประโยชนอกตอไป ไมวาเพราะเหตใด จากการปฏบตการของ

ประเทศทคมครอง หรอขององคการหนงองคการใดทระบไวในวรรคแรกขางตนนนแลว ใหประเทศทกกคม

72 อนสญญาฉบบทสาม

รองขอรฐทเปนกลางรฐหนงรฐใด หรอองคการหนงองคการใดเชนวานนเขารบหนาททงหลาย อนประเทศท

คมครองซงแตงตงโดยภาคคพพาทปฏบตอยตามอนสญญาฉบบน

ถาไมอาจจดความคมครองไดตามนยดงกลาวแลว ใหประเทศทกกคมรองขอหรอรบสนองบรการของ

องคการมนษยธรรม เชน คณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ เปนตน ภายในบงคบบทบญญตแหง

ขอน ทจะเขารบหนาทในทางมนษยธรรม ซงประเทศทคมครองเปนผปฏบตอยตามอนสญญาฉบบน

ประเทศทเปนกลางประเทศใดหรอองคการใดซงไดรบเชญจากประเทศทเกยวของหรอเสนอตนเองเพอ

การน จะตองปฏบตการดวยความส�านกในความรบผดชอบตอภาคคพพาท ซงผทไดรบความคมครองตาม

อนสญญานสงกดอย และจะตองใหค�ารบรองอนพอเพยงวาตนอยในฐานะทจะเขารบหนาทตามสมควร

และจะปฏบตหนาทนนโดยไมล�าเอยง

ประเทศตางๆ จะท�าความตกลงพเศษใด อนขดตอบทบญญตขางตนนหาไดไม ในเมอประเทศหนงในบรรดา

ประเทศเหลานนถกก�ากดเสรภาพแมเพยงชวคราวกด ในการทจะเจรจากบประเทศอนหรอพนธมตรของ

ตนโดยเหตผลอนเกยวกบเหตการณทางทหาร เฉพาะอยางยง ในเมออาณาเขตทงหมดหรออาณาเขตสวน

ใหญของประเทศดงกลาวถกยดครอง

เมอใดในอนสญญาฉบบนมขอความกลาวถงประเทศทคมครอง ขอความนนใหใชบงคบแกองคการตางๆ

ทเขามาแทนตามนยแหงขอนดวย

ขอ 11

ในกรณทเหนวาเปนการสมควรเพอประโยชนแกผทไดรบความคมครองโดยเฉพาะอยางยง ในกรณทมการ

ขดแยงกนในระหวางภาคคพพาทเกยวกบการใชหรอการตความบทบญญตตางๆ แหงอนสญญาฉบบน

ประเทศทคมครองจะไดอ�านวยความชวยเหลอเพอท�าความตกลงในขอทเกดขดแยงกนนน

เพอการน ประเทศทคมครองแตละประเทศ จะเปนโดยการเชอเชญของภาคฝายหนง หรอโดยการรเรม

ของตนเองกตาม อาจเสนอตอภาคคพพาทใหมการประชมระหวางผแทนของตน และโดยเฉพาะอยางยง

ระหวางเจาหนาทผรบผดชอบเกยวกบเชลยศกกได ซงถาอาจท�าไดกใหประชมกนในอาณาเขตทเปนกลาง

อนไดจดเลอกขนตามความเหมาะสม ภาคคพพาทมขอผกพนทจะตองปฏบตใหเปนผลตามขอทไดเสนอ

มายงตนเพอการน ถาจ�าเปนประเทศทคมครองอาจเสนอขอความเหนชอบจากภาคคพพาทในตวบคคล

แหงประเทศทเปนกลาง หรอทไดรบการแตงตงโดยคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศซงจะไดรบเชญ

ใหเขารวมการประชมดงกลาวกได

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 73

ภำค 2กำรคมครองโดยทวไปแกเชลยศก

ขอ 12

เชลยศกยอมอยในอ�านาจของประเทศทเปนศตร แตมใชอยในอ�านาจของเอกชนหรอหนวยทหารทเปน

ผจบกมไว ประเทศทกกคมจะตองรบผดชอบตอการปฏบตทจะใหแกเชลยศก โดยไมค�านงถงความรบ

ผดชอบเฉพาะตวซงอาจจะมอย

ประเทศทกกคมจะยายตวเชลยศกได กเพอสงไปยงประเทศทเปนภาคแหงอนสญญาเทานน และกตอเมอ

ประเทศทกกคมพอใจแลววา ประเทศผรบตวพรอมและสามารถทจะปฏบตตามอนสญญานไดเมอเชลยศก

ถกยายตวไปตามพฤตการณเชนวานนแลว ความรบผดชอบในการปฏบตตามอนสญญาตกอยกบประเทศ

ทรบบคคลนนไวตลอดเวลาทบคคลนนอยในความควบคมของตน

อยางไรกด ถาประเทศนนละเลยไมปฏบตตามบทบญญตแหงอนสญญานเฉพาะทส�าคญประการใด เมอได

รบแจงจากประเทศทคมครองแลว ประเทศทท�าการยายตวเชลยศกไป จะตองจดการใหเปนผลเพอแกไข

สถานการณนน หรอจะตองขอรองใหสงตวเชลยศกกลบคนไป ค�าขอรองเชนนจะตองไดรบการปฏบตตาม

ขอ 13

เชลยศกจะตองไดรบผลปฏบตอยางมมนษยธรรมในทกโอกาส การกระท�าหรอการละเวนใดๆ อนมชอบ

ดวยกฎหมายของประเทศทกกคมซงกอใหเกดการตายหรอเปนอนตรายอยางรายแรงตออนามยของเชลย

ศกทอยในความควบคมของตนนน เปนอนตองหาม และจะถอวาเปนการละเมดอนสญญาฉบบนอยาง

รายแรงดวย โดยเฉพาะอยางยง เชลยศกจะตองไมถกท�าการตดทอนอวยวะสวนหนงสวนใด หรอถกเปน

เครองทดลองอยางหนงอยางใดทางการแพทย หรอทางวทยาศาสตรอนไมเปนการจ�าเปนในทางการแพทย

ทางทนตแพทย หรอในการรกษาพยาบาล และไดกระท�าไปเพอประโยชนของเชลยศกนน

โดยนยเดยวกน เชลยศกจะไดรบความคมครองในทกโอกาส โดยเฉพาะอยางยงจะไดรบความคมครองตอ

บรรดาการประทษราย หรอตอการขเขญและตอการถกเหยยดหยามและความสอดรเหนของประชาชน

หามมใหกระท�าการอนเปนการตอบแทนแกแคนตอเชลยศก

ไมวาในพฤตการณใดๆ เชลยศกมสทธทจะไดรบความเคารพในตวตนและเกยรตยศ

สตรจะตองไดรบการปฏบตอนควรแกเพศดวยประการทงปวง และจะตองไดรบประโยชนจากผลปฏบต

อนเทาเทยมกบทอ�านวยใหแกชายในทกกรณ

74 อนสญญาฉบบทสาม

ใหเชลยศกคงมความสามารถในทางแพงโดยสมบรณตามทตนไดรบอยเมอเวลาถกจบ ประเทศทกกคม

จะตองไมก�ากดการใชสทธซงไดจากความสามารถเชนวาน ไมวาจะเปนภายในหรอภายนอกอาณาเขต

ของตน เวนแตจะเปนการจ�าเปนเนองจากการถกจบกมนน

ขอ 15

ประกาศทท�าการกกคมเชลยศกยอมผกพนทจะตองจดการเลยงดและใหการรกษาพยาบาลตามควรแก

สภาพแหงอนามยของเชลยศก โดยไมคดมลคา

ขอ 16

ภายในขอบขายแหงบทบญญตตางๆ แหงอนสญญาฉบบนทเกยวกบยศและเพศ และภายใตการปฏบต

เปนพเศษเนองจากเหตผลแหงสภาพทางอนามย ทางอาย หรอคณวฒทางวชาชพของตน เชลยศกทกคน

จะตองไดรบการปฏบตจากประเทศทกกคมโดยเทาเทยมกน โดยไมค�านงถงลกษณะความแตกตางอนเปน

ผลเสอมเสยเนองมาแต เชอชาต สญชาต ความเชอถอทางศาสนา หรอความคดเหนทางการเมอง หรอ

ความแตกตางอนๆ อนมมลฐานคลายคลงกนน

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 75

ภำค 3กำรคมขง

หมวด 1กำรเรมตนแหงกำรคมขง

ขอ 17

ในเมอถกซกถามในเรองน เชลยศกทกคนจ�าตองใหการเฉพาะเพยงนามสกล นามตวและยศ วนเกด และ

หมายเลขประจ�ากองทพ ประจ�ากรม ประจ�าตว หรอหมายเลขล�าดบ หรอถาใหการดงกลาวนใหได กแจง

ใหทราบขอความท�านองเดยวกนน

หากผใดจงใจละเมดกฎขอน ผนนอาจจะตองถกก�ากดเอกสทธซงไดก�าหนดใหไวตามยศหรอฐานะของตนได

ภาคคพพาทแตละฝายจะตองจดใหบคคลทอยในเขตอ�านาจของตนซงอาจไดรบวนจฉยใหเปนเชลยศกไดนน

มบตรประจ�าตวทแสดงนามสกล นามตว ยศ หมายเลขประจ�ากองทพ ประจ�ากรม ประจ�าตวหรอหมายเลข

ล�าดบ หรอขอความท�านองเดยวกนน และวนเกด นอกจากนน บตรประจ�าตว อาจจะมลายมอชอหรอลาย

พมพนวมอ หรอทงลายมอชอและลายพมพนวมอของเจาของบตร และอาจมขอความอยางอนๆ ทภาคค

พพาทอาจประสงคจะเพมเตมขนเกยวกบบคคลในกองทพของตนอกดวยกไดเทาทสามารถจะท�าได บตร

ประจ�าตวจะตองมขนาด 6.5x10 ซม. และจะตองท�าขนเปนสองฉบบ เมอไดรบค�าขอรอง เชลยศกจะตอง

น�าบตรประจ�าตวออกมาแสดงแตไมวากรณใดๆ กตาม หามมใหยดเอาบตรประจ�าตวนไปเสยจากเชลยศก

หามมใหใชการทรมานทางรางกายหรอจตใจ หรอการบงคบในรปใดๆ แกเชลยศก เพอจะเอาขอความไม

วาชนดใดๆ จากเชลยศก เชลยศกผปฏเสธไมยอมตอบจะตองไมถกขเขญ ถกเหยยดหยาม หรอถกกระท�า

ใหเปนทเดอดรอน ร�าคาญ หรอถกตดทอนผลประโยชนไมวาประการใดๆ

เชลยศกซงไมสามารถจะแสดงรปพรรณของตนได เนองจากสภาพทางรางกายหรอจตใจ จะตองถกมอบตว

ไปใหแพทยและจะตองจดท�ารปพรรณของเชลยศกผนนโดยทกวธเทาทจะท�าได ภายใตบทบญญตแหง

วรรคกอนนน

การซกถามเชลยศก จะตองใชภาษาทเชลยศกนนเขาใจได

76 อนสญญาฉบบทสาม

ขอ 18

บรรดาสงของและเครองใชสวนตว นอกจากอาวธ มา บรภณฑและเอกสารทางทหาร ใหคงอยในครอบ

ครองของเชลยศกได รวมทงหมวกเหลกหนากากปองกนไอพษ และสงของท�านองดงกลาวแลวน ซงได

จายใหส�าหรบการปองกนตว สงของและเครองใชส�าหรบการนงหมหรอส�าหรบการกนอยกใหคงอยใน

ครอบครองของเชลยศกไดเชนเดยวกน แมวาสงของและเครองใชเหลานจะเปนบรภณฑของเชลยศกตาม

ขอบงคบทางทหารกตาม

ไมวาในเวลาใด จะปลอยใหเชลยศกปราศจากเสยซงเอกสารแสดงรปพรรณหาไดไม ประเทศทกกคมจะ

ตองจดหาเอกสารเชนวานใหแกเชลยศกทไมมเอกสาร

เครองหมายแสดงยศ และสญชาต เครองอสรยาภรณ และสงของซงมคาในทางสวนตว หรอมคาในทาง

จตใจนน หามมใหยดเอาไปเสยจากเชลยศก

จ�านวนเงนทเชลยศกมตดตวอยนนหามมใหยดเอาไปเสยได นอกจากโดยค�าสงของนายทหารผหนงผใด

และภายหลงทไดจดจ�านวนและรายการของเจาของลงในทะเบยนไวเปนพเศษแลว และจะตองใหใบรบทม

รายการอนชดเจนเปนขอๆ โดยกรอก นาม ยศ และหนวยสงกดของบคคลทออกใบรบดงกลาวไว จ�านวน

เงนทเปนสกลเงนตราของประเทศทกกคมหรอทไดเปลยนเปนเงนตราสกลอนตามค�ารองขอของเชลยศก

นน จะตองน�าเขาบญชของเชลยศก ดงทบญญตไวในขอ 64

ประเทศทกกคมจะยดสงของอนมคาไปจากเชลยศกไดกแตเพยงเพอความปลอดภยเทานน เมอไดยดสงของ

เชนวานไปแลวใหใชวธด�าเนนการตามทไดวางไวส�าหรบจ�านวนเงนทไดยดไปเกบไว

สงของตางๆ เชนวาน รวมทงจ�านวนเงนทยดไปไมวาจะเปนเงนตราสกลใดนอกจากเงนตราในสกลของ

ประเทศทกกคม และซงเจาของกมไดรองขอใหท�าการแลกเปลยนนน ใหเกบไวในความอารกขาของ

ประเทศทกกคม และใหคนใหแกเชลยศกในรปเดมเมอพนจากการถกจบกมแลว

ขอ 19

ภายหลงการถกจบกมแลว เชลยศกจะตองถกอพยพไปยงคายทตงอยในพนทอนหางไกลจากแนวรบพอ

สมควรโดยเรวทสดเทาทจะท�าได เพอใหเชลยศกอยนอกเขตอนตราย

เฉพาะเชลยศกซงจะตองเสยงอนตรายในการอพยพมากกวาทจะใหคงอย ณ ทเดมเนองจากการบาดเจบ

หรอปวยไขเทานนทจะใหคงอยในเขตอนตรายตอไปไดเปนการชวคราว

เชลยศกจะตองไมถกปลอยใหอยในอนตรายโดยไมจ�าเปน ในขณะทรอการอพยพจากแนวรบ

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 77

ขอ 20

การอพยพเชลยศกจะตองกระท�าอยางมมนษยธรรมเสมอ และตองเปนไปในสภาพทคลายคลงกบท

กองทหารของประเทศทกกคมท�าการยายสถานท

ประเทศทกกคมจะไดจายอาหารและน�าดมอยางเพยงพอใหแกเชลยศกซงก�าลงท�าการอพยพ พรอมทง

เครองนงหมและการรกษาพยาบาลทจ�าเปน ประเทศทกกคมจะตองใชความระมดระวงทงมวลตามสมควร

เพอประกนความปลอดภยของเชลยศกระหวางการอพยพนน และจะตองจดท�าบญชรายชอของเชลยศก

ทถกอพยพยายนขนโดยเรวทสดเทาทจะท�าได

ในระหวางการอพยพนน ถาจะตองสงเชลยศกไปยงคายส�าหรบผานตอไปแลว การพกอยในคายเชนวาน

จะมระยะเวลาสนทสดเทาทจะสนได

หมวด 2กำรกกกนเชลยศก

สวนท 1

ขอสง เกตทวไป

ขอ 21

ประเทศทกกคมอาจท�าการกกกนเชลยศกได ทงอาจจะบงคบมใหออกไปจากคายทเชลยศกถกกกกน

อยนนเกนเขตทก�าหนดขนไวกได หรอถาคายนนมรวลอมอยจะหามมใหออกไปนอกเขตรวนนกได

ภายใตบทบญญตแหงอนสญญาฉบบนเกยวกบการลงโทษทางอาญาและทางวนย เชลยศกจะตองไมถก

กกอยในทคมขง นอกจากเมอจ�าเปนตองพทกษรกษาอนามยของเชลยศก และทงนกเฉพาะระหวางทยง

มพฤตการณอนจ�าเปนตองกกขงเชนวานอยเทานน

เชลยศกอาจไดรบปลอยตวเปนบางสวนหรอทงหมด โดยมทณฑบนหรอโดยใหค�ามนไวเทาทกฎหมาย

ของประเทศทตนสงกดอยจะอนญาตใหท�าได ระเบยบการเชนวานใหน�ามาใชเฉพาะอยางยงในกรณท

อาจจะเปนสวนชวยใหสภาพทางอนามยของเชลยศกดขน หามมใหบงคบใหเชลยศกรบอสรภาพโดยม

ทณฑบนหรอโดยใหค�ามนไว

เมอเกดการสรบขน ภาคคพพาทแตละฝายจะตองแจงใหภาคฝายปฏปกษทราบถงบรรดากฎหมายและ

ขอบงคบทอนญาตหรอทหามมใหคนชาตของตนรบอสรภาพโดยมทณฑบนหรอโดยใหค�ามน เชลยศกทถก

ปลอยตวโดยมทณฑบนหรอโดยใหค�ามนตามกฎหมายและขอบงคบทไดแจงไวนนยอมผกพนในเกยรตยศ

ของตนทจะตองปฏบตไปโดยบรสทธใจทงตอประเทศทตนสงกดอย และตอประเทศทจบกมตนใหเตมตาม

78 อนสญญาฉบบทสาม

ขอสญญาทณฑบนหรอค�ามนของตน ในกรณเชนวาน ประเทศทเชลยศกสงกดอยยอมไมผกพนทจะตอง

เรยกรองหรอรบเอาบรการใดๆ ซงขดกบทณฑบนหรอค�ามนทไดใหไวนน

เชลยศกอาจจะถกกกกนไดกเฉพาะแตในสถานทซงตงอยบนพนดนและทใหหลกประกนทางสขภาพและ

อนามยทกประการเทานน หามมใหกกกนเชลยศกไวในทณฑสถานเวนแตในกรณพเศษอนเปนการสมควร

เพอประโยชนของเชลยศกนนเอง

เชลยศกซงถกกกกนอยในททมอนามยไมด หรอในทซงมอากาศอนเปนอนตรายตอเชลยศกแลว จะตอง

ใหยายไปยงทซงมอากาศดกวานนโดยเรวทสดเทาทจะท�าได

ประเทศทกกคมจะตองรวมเชลยศกไวในคายหรอในบรเวณคายไวตามสญชาต ภาษาและประเพณ

โดยมเงอนไขวาจะตองไมแยกเชลยศกเหลานออกจากเชลยศกทสงกดในกองทพ ซงตนไดปฏบตหนาท

อยในเวลาทถกจบกม เวนแตเชลยศกนนจะยนยอม

ขอ 23

ไมวาในเวลาใดๆ หามมใหสงตวเชลยศกไปหรอกกคมตวไวในททอาจไดรบภยในการยงจากแนวรบ และ

หามมใหใชเชลยศกเปนเครองปองกนเพอใหจดใดจดหนงหรอเขตใดเขตหนง พนจากการปฏบตทางทหาร

เชลยศกจะตองมทหลบภยจากการทงระเบดทางอากาศและจากภยนตรายตางๆ ของสงครามใหเทาเทยม

กนกบประชากรทเปนพลเรอนแหงทองทนนไดรบ ยกเวนแตผทจะตองจดใหความคมครองทพกของตนตอ

ภยนตรายดงกลาวแลวเชลยศกอาจเขาทหลบภยเชนวานไดโดยเรวทสดเทาทจะท�าไดหลงจากมสญญาณ

ภย ระเบยบการคมครองอนใดทใหแกประชากรอยางไร ใหน�ามาใชแกเชลยศกดวย

บรรดาประเทศทกกคมจะตองแจงใหประเทศทเกยวของทราบขอความทเปนประโยชนทงปวงเกยวกบท

ตงทางภมศาสตรของคายเชลยศกโดยผานทางประเทศทคมครอง

หากไมเปนการขดกบเหตผลทางทหารแลว คายเชลยศกจะตองมตวอกษร PW หรอ PG เปนเครองหมายใน

เวลากลางวน โดยตดตงไวใหมองเหนไดอยางชดเจนจากทางอากาศ อยางไรกตาม ประเทศทเกยวของอาจ

ตกลงกนใชแบบเครองหมายอยางอนกได เฉพาะแตคายเชลยศกเทานนทจะตองมเครองหมายไวดงเชนวาน

ขอ 24

คายส�าหรบสงผานตอไป หรอคายทเปนเครองกนชนดถาวร จะตองจดใหเปนไปตามสภาพทไดระบไวใน

หมวดนและเชลยศกทอยในคายกจะตองไดรบผลปฏบตเชนเดยวกบเชลยศกในคายอนๆ

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 79

สวนท 2ทอย อำหำร และเครองนงหมของเชลยศก

ขอ 25

เชลยศกจะตองมทอยในสภาพอนเทาเทยมกบทไดใหแกทหารของประเทศทกกคมซงตงอยในเขตเดยวกน

สภาพดงกลาวนจะตองเปนไปโดยค�านงถงนสยและประเพณของเชลยศก และตองไมเปนการเสอมเสยแก

อนามยของเชลยศกแตอยางใดดวย

บทบญญตขางตนนใหใชโดยเฉพาะอยางยงเกยวกบหองนอนของเชลยศกในสวนทเกยวกบพนททงหมดและ

จ�านวนเนอทลกบาศกอยางนอยทสดและเครองอปกรณทตดตงทวๆ ไป ทนอนหมอนมง และผาหมนอน

อาคารซงจดไวใหเชลยศกใชเฉพาะตว หรอใชรวมกนนนจะตองปองกนอยางเตมทมใหชน ใหไดรบความ

อบอนและแสงสวางพอเพยง โดยเฉพาะอยางยงระหวางเวลาค�าถงสวาง ทงจะตองจดใหความระมดระวง

ทกประการเพอมใหเกดอคคภยขน

คายใดทจดใหเชลยศกสตรและชายอยรวมกนแลว จะตองจดหองนอนแยกจากกนไวดวย

ขอ 26

การปนสวนอาหารธรรมดาประจ�าวนจะตองมปรมาณ คณภาพและประเภทอยางพอเพยงในอนทจะให

เชลยศกมอนามยด และทจะปองกนมใหน�าหนกตวลดลง หรอปองกนการขยายตวของโรคขาดอาหาร

ทงจะตองค�านงถงอาหารปกตของเชลยศกดวย

ประเทศทกกคมจะตองจายอาหารปนสวนเพมเตมแกเชลยศกทตองท�างานตามแตความจ�าเปนแกงานท

ท�าอยนน

เชลยศกจะตองไดรบน�าบรโภคอยางพอเพยง จะตองอนญาตใหสบยาสบไดดวย

เชลยศกจะตองมสวนเขารวมในการจดท�าอาหารของตนเทาทจะเปนไปไดเพอการนอาจใชเชลยศกให

ท�างานใชอยในโรงครวได นอกจากนน เชลยศกยงจะตองไดรบปจจยเพอตนจะไดจดท�าอาหารทตนมอย

เพมเตมขนเองได

ส�าหรบหองรบประทานอาหารนนจะตองจดหาอาคารใหตามสมควร

หามมใหวางระเบยบการตางๆ ส�าหรบลงโทษสวนรวมในทางระเบยบวนยเกยวกบอาหารการกน

80 อนสญญาฉบบทสาม

ขอ 27

ประเทศทกกคมจะตองจายเครองนงหม เสอผาชนในและรองเทาใหแกเชลยศกตามจ�านวนทพอเพยง ซง

จะตองเปนไปโดยค�านงสภาพของอากาศแหงภมภาคทเชลยศกถกกกคมตวอย เครองแบบของทหารฝาย

ศตรซงประเทศทกกคมไดจบกมมาไวนนถาเหมาะสมแกอากาศกใหใชเปนเครองนงหมของเชลยศกได

ประเทศทกกคมจะตองเปนผจายใหใหมและท�าการซอมแซมสงของตางๆ ขางตนนนโดยสม�าเสมอ นอกจาก

น เชลยศกทตองท�างานกจะตองไดรบเครองนงหมตามสมควรแกลกษณะความจ�าเปนของงานนน

ขอ 28

ในคายทกคายจะตองจดใหมรานจ�าหนายสงของขน ใหเปนทซงเชลยศกอาจหาเครองอาหาร สบ และ

ยาสบ และสงของธรรมดาตางๆ ทใชประจ�าวนได อตราราคาจะตองไมเกนกวาราคาในตลาดทองถนนน

ก�าไรทบงเกดขนจากบรรดารานจ�าหนายสงของในคายนนจะตองใชเพอประโยชนของเชลยศก ใหตง

กองทนพเศษขนเพอการน ผแทนของเชลยศกมสทธทจะเขารวมในการด�าเนนการของรานจ�าหนายสงของ

และในกองทนน

เมอคายแหงหนงปดลง ใหโอนยอดเงนคงเหลอของกองทนพเศษไปยงองคการสวสดการระหวางประเทศ

เพอใชเปนประโยชนแกเชลยศกทมสญชาตเดยวกนกบผทไดมสวนบ�ารงอยในทนน ในกรณการสงตวกลบ

ประเทศเดม โดยทวๆ ไปนน ใหประเทศทกกคมเกบรกษาก�าไรดงกลาวนไว เวนแตจะไดตกลงกนเปน

อยางอนระหวางประเทศทเกยวของ

สวนท 3สขภำพและกำรรกษำพยำบำล

ขอ 29

ประเทศทกกคมผกพนทจะตองจดการทงปวงตามทจ�าเปนในทางสขาภบาล เพอประกนใหมความสะอาด

และอนามยในคายและเพอปองกนโรคระบาด

เชลยศกจะตองไดรบความสะดวกเกยวกบการสขาอนถกตองตามกฎเกณฑแหงสขภาพไวส�าหรบใชทงใน

เวลากลางวนและกลางคน และจะตองไดรบการดแลรกษาใหอยในสภาพทสะอาดอยเสมอ คายใดทจด

ไวใหเชลยศกสตรอยจะตองจดใหมความสะดวกเกยวกบการสขาแยกไวส�าหรบเชลยศกสตรนนตางหาก

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 81

อนง นอกจากอางทอาบน�าและบวอาบน�า ซงจะตองจดใหมขนในคายแลว จะตองจดใหเชลยศกมน�า

และสบอยางพอเพยงส�าหรบช�าระรางกาย และส�าหรบซกฟอกเสอผาสวนตวอกดวย ทงจะตองจดสถาน

ทอ�านวยความสะดวกและใหเวลาตามทจ�าเปนแกเชลยศกเพอการนดวย

ขอ 30

คายทกๆ แหงจะตองมสถานทพยาบาลอนพอเพยงเพอเชลยศกจะไดรบการรกษาพยาบาลตามความ

ประสงค และจะไดรบอาหารทเหมาะสมดวย ถาจ�าเปนผปวยเปนโรคตดตอและโรคจตจะตองจดแยกไว

อกแผนกหนงตางหาก

เชลยศกทปวยเนองจากโรครายแรง หรอซงมอาการอนจ�าเปนตองไดรบการรกษาพยาบาลพเศษ ตอง

ท�าการผาตดหรอตองอยในความดแลรกษาในโรงพยาบาลจะตองอนญาตรบไวในหนวยแพทยทหารหรอ

พลเรอนซงจะใหการรกษาเชนนนได แมจะพจารณาใหสงตวกลบประเทศเดมในไมชากตาม ทงจะตอง

อ�านวยความสะดวกเปนพเศษในการดแลรกษาผททพพลภาพโดยเฉพาะอยางยงผทตาบอดและในการ

ปรบปรงใหบคคลเหลานไดเขาอยสภาพปกตเชนเดมระหวางรอการสงตวกลบประเทศเดม

เชลยศกจะตองไดรบการรกษาพยาบาลโดยเฉพาะอยางยงจากพนกงานแพทยของประเทศทตนสงกดอย

ถาสามารถท�าไดจากพนกงานแพทยซงมสญชาตเดยวกบตน

เชลยศกจะตองไมถกขดขวางในการทจะใหเจาหนาทแพทยท�าการตรวจเมอไดรบค�ารองขอ เจาหนาทผกก

คมจะตองออกใบรบรองเปนทางการแสดงลกษณะแหงโรคหรอบาดแผลตลอดถงระยะเวลาและลกษณะ

ของการรกษาพยาบาลใหแกเชลยศกทกคนผไดรบการรกษาพยาบาลมาแลว ส�าเนาใบรบรองนจะตองสง

ไปยงส�านกตวแทนกลางส�าหรบเชลยศก

คารกษาพยาบาล รวมทงคาจดหาเครองมอใดๆ ทจ�าเปนเพอบ�ารงรกษาใหเชลยศกมอนามยด โดยเฉพาะ

อยางยงฟนเทยมและเครองใชเทยมอนๆ และแวนตา เหลานประเทศทกกคมจะตองเปนผออก

ขอ 31

การตรวจทางการแพทยแกบรรดาเชลยศกจะตองกระท�าอยางนอยเดอนละครง รวมทงการตรวจสอบ

และการบนทกน�าหนกของเชลยศกแตละคนไว วตถประสงคในการตรวจนโดยเฉพาะกเพอทจะควบคม

สภาพทวไปทางอนามย อาหาร และความสะอาดของเชลยศก และตรวจหาโรคตดตอ โดยเฉพาะอยางยง

วณโรค ไขจบสนและกามโรค เพอการนจะตองใชวธรกษาอนมประสทธภาพยงเทาทจะท�าได เชนการใช

รงสวทยาถายภาพขนาดเลกรวมไวเปนระยะๆ เพอตรวจหาเชอวณโรคเสยแตเนน

82 อนสญญาฉบบทสาม

ขอ 32

ประเทศทกกคมอาจใหเชลยศกทเปน อายรแพทย ศลยแพทย ทนตแพทย นางพยาบาล หรอพลพยาบาล

ซงแมมไดประจ�าอยในบรการทางการแพทยแหงกองทพของตนกตามเขาปฏบตหนาททางการแพทยเพอ

ประโยชนแกเชลยศกซงสงกดอยกบประเทศเดยวกนนนกได ในกรณเชนนนใหถอวาบคคลดงกลาวนนยง

คงเปนเชลยศกอย แตจะตองไดรบผลปฏบตอยางเดยวกนกบพนกงานแพทยซงประเทศทกกคมไดกกตว

ไว บคคลเหลานจะตองไดรบการยกเวนจากการงานอยางอนตามทก�าหนดไวในขอ 49

สวนท 4พนกงำนแพทยและอนศำสนำจำรยทถกกกตวไวใหอยชวยเหลอเชลยศก

ขอ 33

บรรดาพนกงานแพทยและอนศาสนาจารย ขณะทถกประเทศทกกคมกกตวอยเพอทจะใหชวยเหลอเชลย

ศกนน มใหถอวาเปนเชลยศก อยางไรกดบคคลเหลานจะตองไดรบประโยชนและความคมครองจาก

อนสญญาฉบบนเปนอยางนอยทสด และจะตองไดรบความสะดวกทงปวงอนจ�าเปนแกการรกษาพยาบาล

และการสงสอนทางศาสนาแกเชลยศก

บคคลเหลานจะตองปฏบตหนาททางการแพทย และทางจตใจตอไปเพอประโยชนของเชลยศก โดยเฉพาะ

อยางยงของเชลยศกซงอยในกองทพทตนสงกดอยภายในกรอบแหงกฎหมาย และขอบงคบทางทหารของ

ประเทศทกกคม และภายใตความควบคมแหงบรการเจาหนาทของประเทศนนตามมารยาทในทางวชาชพ

ของตน นอกจากนนแลวใหบคคลเหลานไดรบความสะดวกตางๆ ตอไปน ในการปฏบตหนาททางการ

แพทยและทางจตใจของตนอกดวย คอ

(ก) ใหไดรบอนญาตไปเยยมเชลยศกไดเปนครงคราวตามกองแรงงาน หรอในโรงพยาบาลซงอยนอก

คาย เพอการน ประเทศทกกคมจะไดจดหาพาหนะส�าหรบขนสงใหตามความจ�าเปน

(ข) นายทหารแพทยผอาวโสในแตละคาย จะตองเปนผรบผดชอบตอเจาหนาททหารของคายทก

ประการเทาทเกยวกบกจการของพนกงานแพทยทถกกกตวอย เพอการน เมอเกดการสรบขน

ภาคคพพาทจะตองตกลงกนถงล�าดบชนของพนกงานแพทย รวมทงพนกงานแพทยของสมาคมท

กลาวถงในขอ 26 แหงอนสญญาเจนวาเพอใหผบาดเจบและปวยไขในกองทพในสนามรบมสภาวะ

ดขน ฉบบลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 นายทหารแพทยผอาวโสนรวมทงอนศาสนาจารยจะ

ตองมสทธทจะท�าการตดตอกบเจาหนาทผมอ�านาจของคายในปญหาทงปวงอนเกยวกบหนาท

ของตน เจาหนาทเชนวานจะตองจดอ�านวยความสะดวกทงปวงอนจ�าเปนใหแกบคคลเหลานน

เพอการตดตอทางจดหมายเกยวกบปญหาเหลาน

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 83

(ค) แมวาจะตองอยภายใตวนยภายในของคายทตนถกกกตวอยกตาม พนกงานเชนวานจะตองไมถก

บงคบใหท�างานอยางอนใดนอกเหนอไปจากงานทเกยวกบหนาททางการแพทยหรอทางศาสนา

ของตน

ในระหวางทสรบอยนน ภาคคพพาทจะตองตกลงกนเกยวกบการปลดเปลองภาระของพนกงาน

ทถกกกตวอย และจะตองจดวางวธด�าเนนการทจะพงปฏบตตอไป

บทบญญตดงกลาวมาขางตนนจะไมท�าใหประเทศทกกคมพนจากพนธกรณทเกยวกบเชลยศก

ในทางการแพทยหรอทางจตใจ

สวนท 5กจกำรทเกยวกบศำสนำ สตปญญำและรำงกำย

ขอ 34

เชลยศกจะตองมเสถยรภาพอยางกวางขวางเตมทในการปฏบตหนาทในทางศาสนาของตน รวมทงการ

เขารวมประกอบพธกรรมตามความเลอมใสของตน โดยมเงอนไขวาเชลยศกนนจะตองปฏบตตามระเบยบ

วนยทเจาหนาททางทหารไดวางไว

จะตองจดหาสถานทไวใหเปนทพอเพยง เพอประกอบพธกรรมทางศาสนา

ขอ 35

บรรดาอนศาสนาจารยซงตกอยในอ�านาจของประเทศฝายศตรและซงยงตกคางหรอถกกกตวไวเพอท�าการ

ชวยเหลอเชลยศก จะตองไดรบอนญาตใหด�าเนนการในพธศาสนาแกเชลยศก และปฏบตศาสนกจของตนได

โดยเสรในหมเชลยศกทถอศาสนาเดยวกน ตามความเชอมนในทางศาสนาของตนใหแบงแยกอนศาสนาจารย

เหลานไปประจ�าคายและกองแรงงานตางๆ ทมเชลยศกทสงกดในกองทพเดยวกน พดภาษาเดยวกน หรอ

นบถอศาสนาเดยวกน และไดรบความสะดวกตางๆ ทจ�าเปน รวมทงพาหนะการขนสงตามทไดบญญตไว

ในขอ 33 เพอไปเยยมเยยนเชลยศกนอกคาย อนศาสนาจารยจะท�าการโตตอบจดหมายไดโดยเสรภาย

ใตการตรวจตรา ควบคม ในเรองตางๆ อนเกยวกบหนาทในทางศาสนาของตนกบเจาหนาททางศาสนา

ในประเทศทท�าการกกคมและกบองคการศาสนาระหวางประเทศ จดหมายและไปรษณยบตรตางๆ ซง

อนศาสนาจารยอาจสงไปเพอการนใหนบเพมเตมจากสวนปนตามทไดบญญตไวในขอ 71

84 อนสญญาฉบบทสาม

ขอ 36

เชลยศกผเปนบรรพชตทางศาสนา โดยมไดท�าหนาทอนศาสนาจารยในกองทพของตน ไมวาจะเปนลทธ

ศาสนาใดยอมท�าการสงสอนศาสนาแกบรรดาศาสนกชนของตนไดโดยเสร เพอการนเชลยศกดงกลาว

จะตองไดรบผลปฏบตเชนเดยวกบอนศาสนาจารยทถกประเทศทกกคมกกตวไว และจะตองไมถกบงคบ

ใหท�างานอนใดอก

ขอ 37

เมอเชลยศกไมไดรบความชวยเหลอจากอนศาสนาจารยทถกกกตวไว หรอจากบรรพชตเชลยศกแหงลทธ

ศาสนาของตนแลว หากมค�ารองขอของเชลยศกทเกยวของ จะตองแตงตงบรรพชตขนคนหนงซงเปนผถอ

ลทธศาสนาเดยวกบเชลยศก หรอลทธศาสนาทคลายคลงกน หรอในกรณทไมมบรรพชตดงกลาวแลวกให

แตงตงฆราวาสททรงคณวฒเขาประจ�าต�าแหนงน หากวาวธเชนวานท�าไดโดยไมขดกบหลกแหงการสารภาพ

ผด การแตงตงนจะตองกระท�าดวยความยนยอมของหมเชลยศกทเกยวของภายใตความเหนชอบของ

ประเทศทกกคม และในกรณทจ�าเปนกจะตองกระท�าดวยความเหนชอบของเจาหนาททางศาสนาประจ�า

ทองถนทมความเชอถอลทธศาสนาเดยวกน บคคลทไดรบแตงตงเชนนจะตองปฏบตตามขอบงคบทงปวง

ซงประเทศทกกคมไดบญญตขนไวเพอประโยชนทางวนยและเพอความมนคงทางทหาร

ขอ 38

ประเทศทกกคมจะไดสงเสรมการฝกฝนในทางสต ปญญา การศกษาและการพกผอน การกฬา และการ

เลนแขงขนระหวางเชลยศกดวยกนโดยเคารพตอความพอใจเปนสวนตวของเชลยศกทกคน และจะตอง

จดการทงปวงตามทจ�าเปนเพอใหไดผลในกจการดงกลาวแลวนน โดยจดหาอาคารสถานทใหเปนทพอ

เพยงรวมทงบรภณฑทจ�าเปนให

เชลยศกจะตองมโอกาสส�าหรบกายบรหาร รวมทงการกฬา การเลนแขงขนตางๆ และการทจะไดอยกลาง

แจง เพอการนจะตองจดหาสถานทกลางแจงไวใหพอเพยงในคายทกคาย

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 85

สวนท 6วนย

ขอ 39

คายเชลยศกทกคายจะตองอยภายใตอ�านาจหนาทโดยตรงของนายทหารชนสญญาบตรทรบผดชอบ

ผหนงของกองทพประจ�าแหงประเทศทกกคมนายทหารผนจะตองมส�าเนาอนสญญาฉบบนหนงฉบบ และ

จะตองจดใหเจาหนาทประจ�าคายและยามรกษาการณทราบถงบทบญญตแหงอนสญญานและจะตองรบ

ผดชอบในการปฏบตการตามอนสญญานภายใตการควบคมของรฐบาลของตน

ยกเวนบรรดานายทหาร เชลยศกจะตองท�าความเคารพ และแสดงกรยาอาการภายนอกอนเปนการคารวะ

ตอนายทหารของประเทศทกกคมดงทไดบญญตไวในขอบงคบทใชอยในกองทพของตนเอง

เชลยศกซงเปนนายทหารจะตองท�าความเคารพเฉพาะนายทหารของประเทศทกกคมทมยศสงกวาเทานน

อยางไรกด เชลยศกนนจะตองท�าความเคารพผบญชาการคายไมวาผบงคบการจะมยศชนใดกด

ขอ 40

ใหอนญาตใหใชเครองหมายยศ เครองหมายสญชาต และเครองอสรยาภรณตางๆ ได

ขอ 41

ในคายทกคายจะตองตดประกาศตวบทและภาคผนวกของอนสญญาฉบบน ตลอดจนขอความของความ

ตกลงพเศษอยางหนงอยางใดดงทบญญตอยในขอ 6 ในภาษาของพวกเชลยศกไว ณ ทตางๆ ซงเชลยศก

ทงหลายจะอานดได และเมอมค�ารองขอกจะตองแจกจายส�าเนาใหแกเชลยศก ซงไมสามารถเขาไปอาน

ส�าเนาทตดประกาศไวได

ขอบงคบ ค�าสง ค�าแจงความ และประกาศทกชนดทเกยวกบความประพฤตของเชลยศก จะตองออกเปน

ภาษาทเชลยศกเขาใจได ขอบงคบ ค�าสง และประกาศเชนวานใหปดประกาศไวในลกษณะดงกลาวขางตน

นน และจะตองจดสงส�าเนาไปใหผแทนเชลยศกดวย ค�าสงและค�าบญชาทกๆ อนทมถงเชลยศกเปนสวน

ตวจะตองท�าเปนภาษาซงเชลยศกจะเขาใจไดเชนเดยวกน

ขอ 42

การใชอาวธตอเชลยศก โดยเฉพาะอยางยงตอผทก�าลงหลบหนหรอก�าลงพยายามจะหลบหนนน ใหถอวา

เปนวธการอนรนแรงทสดซงจะตองมการเตอนใหทราบกอนเสมอตามควรแกพฤตการณ

86 อนสญญาฉบบทสาม

สวนท 7ยศของเชลยศก

ขอ 43

เมอเกดการสรบขน ภาคคพพาทจะตองตดตอกนใหทราบต�าแหนงและยศของบคคลทงหลายทระบไว

ในขอ 4 แหงอนสญญาฉบบน เพอทจะประกนใหมการปฏบตดวยความเสมอภาคระหวางเชลยศกทมยศ

เทากน ต�าแหนงและยศซงไดรบแตงตงขนภายหลงนน จะตองตดตอใหทราบเชนเดยวกน

ประเทศทกกคมจะตองยอมรบนบถอการเลอนยศทเชลยศกไดรบ และซงประเทศทเชลยศกสงกดอยได

แจงมาใหทราบตามระเบยบ

ขอ 44

นายทหาร และเชลยศกทอยในฐานะเทยบเทากน จะตองไดรบผลปฏบตใหสมกบยศและอายของตน

เพอทจะปฏบตการงานในคายของนายทหาร ใหจดมอบหนาทใหพลทหารทอยกองทพเดยวกน และถา

สามารถท�าไดทพดภาษาเดยวกนในจ�านวนทพอเพยง โดยค�านงถงยศของนายทหารและเชลยศกทมฐานะ

เทยบเทากน แตพลทหารรบใชเชนวานจะตองไมถกบงคบใหท�างานอนใดอก

การควบคมดแลหองรบประทานอาหารโดยนายทหาร จะตองไดรบความสะดวกทกประการ

ขอ 45

บรรดาเชลยศกทมใชเปนนายทหาร และเชลยศกทมฐานะเทยบเทากนนจะตองไดรบการปฏบตใหสมกบ

ยศและอายของตน

การควบคมดแลหองรบประทานอาหารโดยเชลยศกเองจะตองไดรบความสะดวกทกประการ

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 87

สวนท 8กำรยำยเชลยศก หลงจำกไดมำถงคำยแลว

ขอ 46

ในการพจารณายายเชลยศกนน ประเทศทกกคมจะตองค�านงถงผลประโยชนของเชลยศกเอง โดยเฉพาะ

อยางยงเพอจะไมใหเพมความยงยากแกการสงตวกลบประเทศเดม

การยายเชลยศกจะตองกระท�าอยางมมนษยธรรมเสมอ และตองเปนไปในลกษณะทเปนการใหความ

อนเคราะหไมนอยไปกวาการยายของผทอยในกองทพของประเทศทกกคม ทงจะตองค�านงถงสภาพอากาศ

ทเชลยศกเคยชนอย และสภาพการยายซงจะตองไมเปนอนตรายตออนามยของเชลยศกไมวาในกรณใดๆ

ระหวางท�าการยายนนประเทศทกกคมจะตองจดหาอาหารและน�าดมแกเชลยศกใหเปนทพอเพยง เพอ

ใหเชลยศกมอนามยด พรอมทงจดหาเครองนงหม ทหลบภย และใหการรกษาพยาบาลเทาทจ�าเปนดวย

ประเทศทกกคมจะตองใหความระมดระวงตามสมควรทจะจดใหมความปลอดภยระหวางท�าการยาย โดย

เฉพาะอยางยงในกรณทตองขนสงทางทะเล หรอทางอากาศและจะตองท�าบญชรายชอเชลยศกทถกยาย

โดยครบถวนกอนจะออกเดนทางไป

ขอ 47

เชลยศกทบาดเจบหรอปวยไขจะตองไมถกยาย ตราบใดทการเดนทางจะยงเปนอนตรายตอการฟนจาก

อาการปวยไขของเชลยศกนน นอกจากจะเปนการจ�าเปนเพอความปลอดภยของเชลยศกเอง

ถาแนวรบเคลอนเขาใกลมายงคายแลว เชลยศกในคายดงกลาวจะตองไมถกยาย นอกจากการยายจะ

กระท�าไดในสภาพปลอดภยอยางพอเพยง หรอถาคงอย ณ ทนนจะเปนการเสยงภยมากยงกวาการยายไป

ขอ 48

ในกรณทมการยายเชลยศกจะตองไดรบแจงเปนทางการถงการออกเดนทางและต�าบลทอยทางไปรษณย

ใหม การแจงใหทราบเชนวานจะตองบอกลวงหนาใหมเวลาพอทเชลยศกจะรวบรวมขาวของเดนทางและ

แจงใหญาตทสนทของตนทราบ

เชลยศกจะไดรบอนญาตใหน�าสงของสวนตว จดหมายและหบหอเดนทางซงสงมาใหตนตดตวไปดวย

น�าหนกของหบหอเชนนจะถกจ�ากดกได ถาเปนการจ�าเปนโดยพฤตการณแหงการยายนน โดยจ�ากดลง

เทาทเชลยศกแตละคนจะน�าไปไดตามสมควรซงจะตองไมเกนกวาคนละ 25 กโลกรม

88 อนสญญาฉบบทสาม

จดหมายและพสดหบหอทสงไปยงคายเดมของเชลยศกนนใหสงตอไปใหเชลยศกโดยมชกชา ผบงคบ

บญชาการคายจะตองด�าเนนการอนจ�าเปนโดยท�าความตกลงกบผแทนของเชลยศกเพอจดใหท�าการขนสง

ทรพยสนสวนรวมของเชลยศกและสงของซงเชลยศกไมสามารถจะเอาตดตวไปดวยเพราะเหตมขอจ�ากด

ก�าหนดขนไวตามความในวรรคสองของขอน

คาใชจายในการยายนนใหประเทศทกกคมเปนผออก

หมวด 3แรงงำนของเชลยศก

ขอ 49

ประเทศทกกคมอาจใชแรงงานของเชลยศกซงมรางกายสมบรณ โดยค�านงถงอาย เพศ ยศ และความ

เหมาะสมทางรางกายและดวยความประสงค โดยเฉพาะอยางยงทจะบ�ารงรกษาอนามยทางรางกายและ

จตใจของเชลยศกใหอยในสภาพทด

นายทหารชนประทวนทเปนเชลยศกจะตองถกบงคบใหท�าหนาทเพยงควบคมดแลการงานเทานน บคคล

ทไมจ�าเปนส�าหรบงานเชนวานอาจขอท�างานอนทเหมาะสมได ทงนจะตองจดหาใหเทาทจะสามารถท�าได

ถานายทหารหรอบคคลทมฐานะเทยบเทากนนน ขอท�างานทเหมาะสมแลวกจดหาใหไดเทาทจะสามารถ

ท�าได แตไมวาในพฤตการณใดๆ หามมใหบงคบบคคลเหลานใหท�างาน

ขอ 50

นอกจากงานทเกยวกบการปกครอง การจดตงและการบ�ารงรกษาคายแลว เชลยศกยงจะถกบงคบใหท�าได

แตเพยงงานทไดระบไวดงตอไปนเทานน คอ

(ก) กสกรรม

(ข) อตสาหกรรมเกยวกบการประดษฐหรอการขดหาวตถดบ อตสาหกรรมหตถกรรม ยกเวน

อตสาหกรรมทางท�าโลหะ ทางเครองจกรและทางเคม งานสาธารณะ และการกอสรางทไมม

ลกษณะหรอวตถประสงคทางทหาร

(ค) การขนสงและจดการเกยวกบคลงพสดทไมมลกษณะหรอวตถประสงคทางทหาร

(ง) ธรกจทางการคา งานศลป และงานฝมอ

(จ) งานการเรอน

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 89

(ฉ) บรการสาธารณปโภคทไมมลกษณะหรอวตถประสงคทางทหาร

หากมการละเมดบทบญญตตางๆ ขางตนนแลว เชลยศกจะตองไดรบอนญาตใหใชสทธท�าค�ารองทกขได

ตามความในขอ 78

ขอ 51

เชลยศกจะตองไดรบเงอนไขในการท�างานตามสมควร โดยเฉพาะทเกยวกบทอย อาหาร เครองนงหม

และบรภณฑ เงอนไขเชนวานจะตองไมอยในระดบทต�ากวาทคนชาตของประเทศทกกคมซงถกใชงานอน

คลายคลงกนนไดรบอยและใหค�านงถงสภาพแหงอากาศดวย

ในการใชแรงงานของเชลยศกนน ประเทศทกกคมจะตองจดใหปรบใชกฎหมายของชาตเกยวกบความ

คมครองแรงงานและโดยเฉพาะอยางยงขอบงคบส�าหรบความปลอดภยของคนงานในเขตทเชลยศกเชน

วานท�างานอย

เชลยศกจะไดรบการฝกหดและจะไดรบเครองปองกนอนตรายอนเหมาะสมแกงานทเชลยศกจะท�าและ

คลายคลงกบทใหแกคนชาตแหงประเทศทกกคม ภายใตบทบญญตแหงขอ 52 เชลยศกอาจตองไดรบ

การเสยงภยธรรมดาเชนคนงานพลเรอนเหลานได

ไมวาในกรณใด หามมใหดดแปลงเงอนไขในการท�างานใหเขมงวดขนโดยใชการลงโทษทางวนย

ขอ 52

หามมใหใชเชลยศกท�างานอนมลกษณะผดอนามยหรอทมลกษณะเปนอนตราย นอกจากเชลยศกจะเปน

ผอาสาสมคร

หามมใหก�าหนดหนาทการงานใหเชลยศกอนอาจเปนการท�าใหเหนไดวาเปนสงทอบอายขายหนาส�าหรบ

ผทสงกดอยในกองทพของประเทศทกกคมเอง

การเคลอนยายทนระเบดหรอเครองกลทคลายคลงกนนจะตองถอวาเปนงานทมอนตราย

ขอ 53

ระยะเวลาท�างานประจ�าวนของเชลยศก รวมทงเวลาเดนทางไปและกลบจะตองไมนานเกนไป และไมวา

กรณใดๆ จะตองไมเกนกวาเวลาทก�าหนดไวส�าหรบคนงานพลเรอนต�าบลนน ซงเปนคนชาตของประเทศ

ทกกคมและทท�างานอยางเดยวกน

เชลยศกจะตองไดรบอนญาตใหหยดพกในตอนกลางวนของวนท�างานไมนอยกวาหนงชวโมง การหยดพกน

กจะตองเปนเชนเดยวกนกบการหยดพกของคนงานของประเทศทกกคม หากวาคนงานของประเทศทกก

90 อนสญญาฉบบทสาม

คมไดรบเวลาพกนานกวา นอกจากนนเชลยศกจะตองไดรบอนญาตใหหยดพกเปนเวลาตดตอกน 24 ชวโมง

ทกสปดาห วนทเหมาะทสดกคอวนอาทตยหรอวนหยดงานของประเทศเดมของเชลยศก ยงกวานนเชลย

ศกทกคนทไดท�างานมาแลวหนงปจะตองไดรบอนญาตใหพกได 8 วนตดตอกน ซงระหวางนนจะตองจาย

คาจางแรงงานใหดวย

ถาใชท�างานโดยวธตางๆ เชน ท�างานเปนชนๆ ไปแลว วธการเชนวานนจะตองไมเปนเหตใหระยะเวลา

ท�างานนานเกนไป

ขอ 54

คาจางแรงงานทจะตองจายใหเชลยศกจะตองก�าหนดลงไวตามบทบญญตแหงขอ 62 ของอนสญญาฉบบน

เชลยศกทไดรบอบตเหตอนเนองจากงาน หรอเชลยศกซงตดโรคมาเนองจากการนน หรอเพราะผลของงาน

ทท�า จะตองไดรบการดแลรกษาทกประการเทาทจ�าเปนแกอาการปวยไขของตน นอกจากนนประเทศท

กกคมจะตองใหใบรบรองแพทยแกเชลยศกเชนวานเพอเชลยศกจะไดสามารถยนค�ารองเรยกคาเสยหาย

แกประเทศทตนสงกดอย และจะตองจดสงส�าเนาไปยงส�านกตวแทนกลางส�าหรบเชลยศกดงทไดบญญต

ไวในขอ 123

ขอ 55

เชลยศกจะตองไดรบการตรวจทางแพทยเปนระยะๆ เพอรบรองวามรางกายสมบรณส�าหรบท�างาน

อยางนอยทสดเดอนละครง การตรวจจะตองค�านงโดยเฉพาะถงลกษณะของงานซงเชลยศกจะตองท�า

ถาเชลยศกผใดเหนวาตนไมสามารถท�างานไดแลว เชลยศกผนนจะไดรบอนญาตใหไปหาเจาหนาทแพทย

ประจ�าคายของตนได อายรแพทยหรอศลยแพทยอาจจะรบรองวาเชลยศกซงมความเหนวาตนมรางกาย

ไมสมบรณส�าหรบท�างานนน ควรจะไดรบยกเวนจากการท�างานได

ขอ 56

การจดด�าเนนการและการปกครองของกองแรงงานทงหลาย จะตองเปนไปเชนเดยวกบทใชอยในคายเชลยศก

กองแรงงานทกกองนนใหคงอยภายใตความควบคมและเปนสวนหนงในทางการปกครองของคายเชลยศก

เจาหนาททางทหารและผบญชาการของคายทกลาวแลวจะตองรบผดชอบในการปฏบตตามบทบญญต

ตางๆ แหงอนสญญาฉบบนในกองแรงงานทงหลาย ภายใตความควบคมของรฐบาลของเจาหนาทนน

ผบญชาการคายจะตองเกบบนทกเกยวกบกองแรงงาน ซงสงกดอยในคายของตนอนเปนบนทกฉบบทลา

ทสด และจะตองสงบนทกนนไปยงผแทนของประเทศทคมครอง ผแทนของคณะกรรมการกาชาดระหวาง

ประเทศหรอผแทนองคการอนๆ ทใหการบรรเทาทกขแกเชลยศก ซงอาจมาเยยมเยยนคายนน

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 91

ขอ 57

การปฏบตตอเชลยศกทท�างานใหแกบคคลเอกชน แมวาบคคลผนนจะรบผดชอบในความอารกขาและ

คมครองเชลยศกกตาม จะตองไมอยในระดบทต�ากวาทบญญตไวในอนสญญาฉบบน ประเทศทกกคม

เจาหนาททางทหาร และผบญชาการคายทเชลยศกเชนวานสงกดอยจะตองรบผดชอบดวยประการทงปวง

ในการเลยงด การดแลรกษา การปฏบต และการจายคาจางแรงงานของเชลยศกเชนทวาน

เชลยศกเชนวานจะตองมสทธทจะคงตดตอกบผแทนของเชลยศกในคายทตนสงกดอยได

หมวดท 4รำยไดทำงกำรเงนของเชลยศก

ขอ 58

เมอเกดการสรบขน และระหวางรอความตกลงในเรองนกบประเทศทคมครองนน ประเทศทกกคมอาจ

ก�าหนดจ�านวนเงนสงสดเปนเงนสดหรอเปนรปอนใดทคลายคลงกนน เพอใหเชลยศกมไวในครอบครอง

ได เงนจ�านวนทเกนไปจากนซงอยในความครอบครองของเชลยศกโดยชอบธรรม และซงไดยดไปหรอกน

ไวจากเชลยศกนน จะตองน�าไปเขาบญชของเชลยศกนนไว รวมทงเงนใดๆ ทเชลยศกน�าฝากไวเองดวย

และจะเปลยนเปนเงนตราสกลอนโดยปราศจากความยนยอมของเชลยศกหาไดไม

ถาเชลยศกไดรบอนญาตใหจดหาบรการหรอซอเครองสนคาตางๆ ภายนอกคายโดยการจายเปนเงนสด

แลว การจายเชนวานเชลยศกจะตองเปนผกระท�าดวยตนเองหรอโดยการจดการของคาย และคดเอากบ

บญชของเชลยศกทเกยวของ ประเทศทกกคมจะตองวางกฎตางๆ ทจ�าเปนไวในเรองน

ขอ 59

เงนสดทไดยดไปจากเชลยศกตามขอ 18 เมอเวลาทเชลยศกถกจบกมและซงเปนเงนตราในสกลของประเทศ

ทกกคมนน จะตองน�าเขาในบญชของเชลยศกทแยกไวตางหากตามบทบญญตในขอ 64 ของหมวดน

จ�านวนเงนตราในสกลของประเทศทกกคม อนไดมาจากการเปลยนเงนตราสกลอนๆ ซงไดยดไวจากเชลย

ศกในเวลาเดยวกนนนจะตองน�าไปเขาบญชของเชลยศกทแยกไวตางหากนน

ขอ 60

ประเทศทกกคมจะอนญาตใหเชลยศกทกคนเบกเงนประจ�าเดอนเปนการลวงหนาไดในจ�านวนทจะได

ก�าหนดไวโดยการเปลยนเปนเงนตราในสกลของประเทศดงกลาวแลว ดงตอไปน

92 อนสญญาฉบบทสาม

ประเภท 1 : เชลยศกทมยศต�ากวาสบเอก : แปดฟรงกสวส

ประเภท 2 : สบเอกและนายทหารชนประทวนอน หรอเชลยศกทมยศเทยบเทากนน : สบสองฟ

รงกสวส

ประเภท 3 : จาและนายทหารชนสญญาบตรทมยศต�ากวาพนตร หรอเชลยศกทมยศเทยบเทากนน

: หาสบฟรงกสวส

ประเภท 4 : พนตร พนโท พนเอก หรอเชลยศกทมยศเทยบเทากนน : หกสบฟรงกสวส

ประเภท 5 : นายทหารชนนายพล หรอเชลยศกทมยศเทยบเทากนน : เจดสบหาฟรงกสวส

อยางไรกด ภาคคพพาททเกยวของอาจท�าความตกลงกนเปนพเศษเพอเปลยนแปลงจ�านวนเงนทจะจาย

ลวงหนาใหแกเชลยศกประเภทตางๆ ทกลาวขางตนนนได

นอกจากนน ถาจ�านวนทกลาวไวในวรรคแรกขางตน เมอเทยบกบเงนเดอนของกองทพแหงประเทศท

กกคมแลวจะเปนจ�านวนสงเกนควรไป หรอดวยเหตใดกตามจะท�าใหประเทศทกกคมอยในฐานะทล�าบาก

แลว ระหวางรอการจดท�าความตกลงพเศษกบประเทศทเชลยศกสงกดอยเพอทจะเปลยนแปลงจ�านวน

ดงกลาวขางตนนน ประเทศทกกคม

(ก) จะตองเพมบญชเงนของเชลยศก ตามจ�านวนทกลาวไวในวรรคแรกขางตนตอไป

(ข) อาจจ�ากดจ�านวนทจะพงจายจากเงนลวงหนาเหลานแกเชลยศกเพอใชจายสวนตวตามจ�านวนท

สมควร แตส�าหรบประเภท 1 จะตองไดไมนอยกวาจ�านวนทประเทศทกกคมจายใหแกผทสงกด

อยในกองทพของตน

การจ�ากดอยางหนงอยางใด จะตองแจงเหตผลใหประเทศทคมครองทราบโดยมชกชา

ขอ 61

ประเทศทกกคมจะตองรบจ�านวนเงนซงประเทศทเชลยศกสงกดอยอาจจะสงมาใหเพอแจกจายเปนสวน

เพมใหแกเชลยศก โดยมเงอนไขวาจ�านวนเงนทจะน�ามาจายนนจะตองจายใหเทากนแกเชลยศกแตละ

คนในประเภทเดยวกนจะตองจายใหแกเชลยศกทกคนในประเภทนนซงสงกดอยกบประเทศนน และจะ

ตองจดน�าเขาบญชของแตละคนโดยเรวทสดตามความในบทบญญตแหงขอ 64 การจายเพมเตมใหเชน

นจะไมท�าใหประเทศทกกคมพนจากพนธกรณทมอยตามอนสญญาฉบบน

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 93

ขอ 62

เชลยศกจะตองไดรบอตราคาจางแรงงานอยางเปนธรรมโดยตรงจากเจาหนาททกกคม อตรานเจาหนาท

ดงกลาวจะเปนผก�าหนด แตจะตองไมต�ากวาหนงในสของหนงแฟรงคสวสตอวนท�างานเตมวนไมวาใน

กรณใด ประเทศทกกคมจะตองแจงใหเชลยศกและประเทศทเชลยศกสงกดอยทราบอตราการจายคาจาง

แรงงานรายวนซงไดก�าหนดไว โดยผานประเทศทคมครอง

โดยนยเดยวกนเจาหนาททกกคมจะตองจายคาจางแรงงานใหเชลยศกซงไดรบมอบประจ�าหนาทหรอการ

งานทใชฝมอหรอกงฝมอทเกยวกบการปกครอง การจดตงหรอการบ�ารงรกษาคาย และใหแกเชลยศกซง

มหนาททางศาสนาหรอทางการแพทยตอเพอเชลยศกของตน

คาจางแรงงานของผแทนเชลยศก หรอของทปรกษาถาม และของผชวยผแทนนน จะตองจายจากกองทน

ทเกบไดเปนก�าไรจากรานจ�าหนายสงของอตราสวนคาจางแรงงานน ผแทนเชลยศกจะเปนผก�าหนดขน

และจะตองไดรบความเหนชอบจากผบญชาการคายดวย ถาไมมกองทนเชนวานแลว เจาหนาททกกคม

จะไดจายคาจางแรงงานใหแกเชลยศกเหลานอยางเปนธรรม

ขอ 63

เชลยศกจะตองไดรบอนญาตใหรบเงนทมผสงมาถงตนเปนสวนตวหรอสวนรวม

เชลยศกทกคนยอมมสทธทจะใชเงนทเหลออยในบญชของตนดงทบญญตไวในขอตอไป ภายในขอจ�ากด

ตางๆ ซงประเทศทกกคมไดก�าหนดไวการจายเงนเชนวาน ประเทศทกกคมจะตองเปนผจายเมอมการ

รองขอเชลยศกอาจจะท�าการจายเงนไปยงตางประเทศไดดวยภายใตขอก�ากดทางการคลงหรอทางการ

เงน ซงประเทศทกกคมเหนวาจ�าเปน ในกรณนจะตองจดการจายเงนทเชลยศกสงไปถงผทตองพงพงตน

เปนอนดบแรก

ไมวาในพฤตการณเชนไร และดวยความยนยอมของประเทศทตนสงกดอย เชลยศกอาจท�าการจายเงนใน

ประเทศของตนเองได ดงตอไปน คอ ประเทศทกกคมจะตองสงใบแจงความทแสดงรายการทจ�าเปนเกยว

กบเชลยศก แสดงผรบประโยชนในการจายเงนและจ�านวนรวมทจะตองจายโดยบอกเปนเงนตราในสกล

ของประเทศทกกคม ไปยงประเทศทกลาวนนโดยผานประเทศทคมครอง ใบแจงความดงกลาวนเชลยศก

จะตองลงนาม และผบญชาการคายจะตองลงนามก�ากบไวดวย ประเทศทกกคมจะไดหกเงนจากบญชของ

เชลยศกตามจ�านวนทเทากน เงนจ�านวนทหกไวเชนนใหน�าเขาไวในรายรบของประเทศทเชลยศกสงกดอย

ในการใชบทบญญตตางๆ ขางตนน ประเทศทกกคมอาจจะอนโลมใชแบบขอบงคบในภาคผนวกท 5 แหง

อนสญญาฉบบนใหเปนประโยชนได

94 อนสญญาฉบบทสาม

ขอ 64

ประเทศทกกคมจะไดถอบญชของเชลยศกแตละคนไวซงอยางนอยทสดจะตองแสดงถง

(1) จ�านวนทเปนของเชลยศก หรอทเชลยศกไดรบเปนการจายลวงหนา หรอการจายคาจางแรงงานหรอ

ไดรบมาจากทางอน จ�านวนเงนในสกลของประเทศทกกคมซงไดยดมาจากเชลยศก จ�านวนเงนทได

ยดมาจากเชลยศกและไดเปลยนเปนเงนตราในสกลของประเทศดงกลาวตามทเชลยศกรองขอ

(2) เงนทไดจายใหแกเชลยศกเปนเงนสด หรอในลกษณะอนใดทคลายคลงกน เงนทไดจายในนามของ

เชลยศกและตามค�ารองขอของเชลยศกเงนทไดโอนไปจายตามขอ 63 วรรคสาม

ขอ 65

รายการทกอนในบญชของเชลยศกนน เชลยศกหรอผแทนทท�าการในนามของเชลยศก จะตองลงนาม

ก�ากบหรอเซนอกษรยอไวดวย

เชลยศกจะไดรบความสะดวกตามสมควรไมวาเวลาใดในอนทจะขอดและขอส�าเนาบญชเงนฝากของตน

ซงผแทนของประเทศทคมครองอาจขอตรวจไดเชนเดยวกนในเวลาทมาเยยมคาย

เมอเชลยศกถกยายจากคายหนงไปยงอกคายหนง จะตองสงบญชเฉพาะตวของเชลยศกตามไปดวย ใน

กรณการยายจากประเทศทกกคมประเทศหนงไปยงประเทศทกกคมอกประเทศหนงนน จะตองสงเงนท

เปนทรพยสมบตของเชลยศกและทมใชเงนตราในสกลของประเทศทกกคมตามเชลยศกไปดวยเชลยศก

จะตองไดรบใบรบรองส�าหรบจ�านวนเงนอนใดทยงมเหลออยในบญชรายรบของตน

ภาคคพพาททเกยวของอาจตกลงกนแจงใหกนและกนทราบจ�านวนเงนในบญชของเชลยศกในระยะเวลา

ตามทจะก�าหนดขนไดโดยผานทางประเทศทคมครอง

ขอ 66

เมอการคมขงไดสนสดลงแลว ในการปลอยตวเชลยศกหรอการสงตวกลบประเทศเดมนน ประเทศทกก

คมจะตองท�ารายการแถลงบญชแสดงจ�านวนเงนทเหลออยซงเปนของเชลยศกมอบใหแกเชลยศก โดยม

นายทหารผทไดรบมอบอ�านาจนายหนงของประเทศนนเปนผลงนาม ประเทศทกกคมจะตองสงบญชแสดง

รายละเอยดตางๆ ตามสมควรของบรรดาเชลยศกดวยโดยผานประเทศทคมครองไปยงรฐบาลทเชลยศก

สงกดอย เมอการคมขงเชลยศกเหลานไดสนสดลงโดยการสงตวกลบประเทศเดม การปลอยตว การหลบ

หน การตายหรอโดยวธอนๆ และแสดงจ�านวนเงนของเชลยศกทยงคงเหลออย บญชรายชอเชนวานให

ผแทนททรงอ�านาจของประเทศทกกคมรบรองไวทกแผน

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 95

บทบญญตขางตนอนหนงอนใดของขอน อาจเปลยนแปลงไดโดยความตกลงรวมกนระหวางภาคคพพาท

ทงสองฝาย

ประเทศทเชลยศกสงกดอยจะตองรบผดชอบในการช�าระเงนจ�านวนทยงคางอยแกเชลยศกจากประเทศ

ทกกคม เมอการคมขงไดสนสดลงแลว

ขอ 67

การจายลวงหนาทใหแกเชลยศกตามขอ 60 นน จะตองถอวาไดกระท�าไปในนามของประเทศทเชลยศก

สงกดอย การจายลวงหนาเชนน และการจายทกประเภททประเทศดงกลาวไดกระท�าไปตามขอ 63 วรรค

สาม และขอ 68 ใหเปนเรองทจะไดตกลงกนระหวางประเทศตางๆ ทเกยวของ เมอการสรบไดสนสดลงแลว

ขอ 68

การเรยกรองคาทดแทนของเชลยศกเกยวกบการบาดเจบหรอพการอนใดอนเกดจากการท�างานนน จะ

ตองตดตอใหประเทศทเชลยศกสงกดทราบโดยผานประเทศทคมครอง ในทกกรณ ตามขอ 54 ประเทศ

ทกกคมจะไดจดใหเชลยศกผเกยวของไดรบบนทกแสดงลกษณะของการบาดเจบหรอพการ พฤตการณ

ตางๆ ทเกดขนและรายละเอยดของการปฏบตทางการแพทยหรอทางโรงพยาบาล บนทกนนายทหาร

ผรบผดชอบของประเทศทกกคมจะตองลงนามไว และรายละเอยดในทางการแพทยกจะตองไดรบการ

รบรองจากนายทหารแพทย

การเรยกรองอยางใดๆ ทมาจากเชลยศกเพอใหชดใชคาทดแทนเกยวกบสงของสวนตว เงน หรอสงมคา

อนๆ ซงประเทศทกกคมไดกกไวตามขอ 18 และยงมไดจายใหในเมอมการสงตวเชลยศกกลบประเทศเดม

หรอเกยวกบความเสยหายทอางวาเนองมาจากความผดของประเทศทกกคม หรอของเจาหนาทผหนงผใด

ของประเทศนน เหลานกใหตดตอใหประเทศทเชลยศกสงกดอยทราบเชนเดยวกน อยางไรกตาม สงของ

สวนตวเชนวานอยางหนงอยางใดทเชลยศกจ�าเปนจะตองใชระหวางอยในการคมขงนนใหประเทศทกก

คมเปนผจายใหใหมทกกรณ ประเทศทกกคมจะไดจดท�าบนทกใหเชลยศกฉบบหนง โดยมนายทหารผรบ

ผดชอบลงนาม แสดงขอความทกประการเทาททราบเกยวกบเหตผลทวา ท�าไมจงไมสงสงของ เงน และ

สงมคาตางๆ เชนนคนใหแกเชลยศก ส�าเนาบนทกนจะไดสงไปใหประเทศทเชลยศกสงกดอย 1 ฉบบ โดย

ผานทางส�านกตวแทนกลางส�าหรบเชลยศกดงบญญตไวในขอ 123

96 อนสญญาฉบบทสาม

หมวด 5ควำมสมพนธของเชลยศกกบภำยนอก

ขอ 69

ในทนททเชลยศกไดตกอยในอ�านาจของตน ประเทศทกกคมจะตองแจงใหเชลยศกและประเทศทเชลย

ศกสงกดอยโดยผานทางประเทศทคมครองเพอใหทราบระเบยบการตางๆ ทไดจดวางขนเพอปฏบตตาม

บทบญญตตางๆ แหงหมวดน ทงจะตองแจงใหภาคทเกยวของทราบถงการแกไขระเบยบการเชนวานใน

ภายหลงดวย

ขอ 70

ในทนททถกจบกมหรอหลงจากการมาถงคายไมเกนกวาหนงสปดาห แมจะเปนคายส�าหรบสงผานตอไป

กตาม ทงในกรณการปวยไขหรอการยายไปยงโรงพยาบาลหรอไปยงคายแหงอนนน จะตองใหเชลยศก

ทกคนสามารถเขยนหนงสอโดยตรงถงครอบครวของตนทางหนงและถงส�านกตวแทนกลางส�าหรบเชลย

ศกดงทบญญตไวในขอ 123 อกทางหนงเพอแจงใหบรรดาญาตพนองของตนทราบถงการถกจบกม ต�าบล

ทอยและสภาพแหงอนามยของตนโดยใชบตร ซงถาเปนไปไดกจะใหมลกษณะเหมอนแบบทผนวกอยกบ

อนสญญาฉบบนใหสงบตรดงกลาวไปโดยเรวทสดทจะเรวไดและจะตองไมหนวงเหนยวไวดวยประการใดๆ

ขอ 71

เชลยศกจะตองไดรบอนญาตใหสงและรบจดหมายและไปรษณยบตร ถาประเทศทกกคมเหนเปนการ

จ�าเปนจะจ�ากดจ�านวนจดหมายและไปรษณยบตรทเชลยศกแตละคนจะสงไปแลว จ�านวนดงกลาวนน

ส�าหรบจดหมายจะตองไมนอยกวาสองฉบบและส�าหรบไปรษณยบตรจะตองไมนอยกวาสฉบบตอเดอน

โดยไมรวมถงบตรแจงการจบกมตามทไดบญญตไวในขอ 70 และจดท�าใหมขอความตามแบบทไดผนวก

ไวทายอนสญญาฉบบนอยางใกลเคยงทสดเทาทจะท�าได สวนขอจ�ากดอนๆ อาจจะก�าหนดเพมเตมขนได

กตอเมอเปนทพอใจแกประเทศทคมครองแลว วาจะเปนประโยชนแกเชลยศกทเกยวของทจะท�าเชนนน

เนองจากความยากล�าบากในการแปลเพราะประเทศทกกคมไมสามารถจะหานกภาษาททรงคณวฒพอ

เพยงเพอท�าการตรวจขอความในจดหมายตามทจ�าเปนได ถาจะตองตงขอจ�ากดส�าหรบจดหมายโตตอบ

ทมมาถงเชลยศกแลว ประเทศทเชลยศกสงกดอยเทานนจะเปนผทจะออกค�าสงได ซงอาจเปนโดยค�ารอง

ขอของประเทศทกกคมกได จดหมายและไปรษณยบตรเชนวานจะตองจดสงไปโดยวธทรวดเรวทสดเทาท

ประเทศทกกคมจะจดไดและจะตองไมถกหนวงเหนยวหรอยดไวโดยเหตผลทางวนย

เชลยศกซงไมไดรบขาวคราวจากครอบครวเปนเวลานานหรอไมสามารถจะรบขาวจากญาตทสนทหรอ

สงขาวไปยงบคคลดงกลาวนนโดยทางไปรษณยธรรมดาได รวมทงผซงอยหางไกลมากจากบานของตนนน

จะตองไดรบอนญาตใหสงโทรเลขได สวนคาธรรมเนยมนนคดจากบญชของเชลยศกซงมอยกบประเทศท

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 97

กกคม หรอจะจายเปนเงนตรานามสกลทเชลยศกมอย ในกรณทมเรองดวนเชลยศกจะตองไดประโยชน

จากระเบยบการนเชนเดยวกน

โดยปกต จดหมายโตตอบของเชลยศกจะตองเขยนเปนภาษาของเชลยศกนนเอง ภาคคพพาทอาจยอมให

เขยนจดหมายโตตอบเปนภาษาอนกได

ถงทบรรจไปรษณยของเชลยศกจะตองประทบตราอยางแขงแรงและปดปายแสดงสงของทบรรจภายใน

โดยชดเจน และจะตองจาหนาซองถงทท�าการปลายทาง

ขอ 72

เชลยศกจะตองไดรบอนญาตใหรบหบหอของทสงมาเปนรายบคคล หรอทสงมาเปนสวนรวมโดยทาง

ไปรษณยหรอทางอนโดยเฉพาะอยางยงหบหอทบรรจเครองอาหาร เครองนงหม เวชภณฑ และวตถทใช

ในทางศาสนา การศกษาหรอการพกผอนตามทเชลยศกนนประสงค รวมทงหนงสอวตถส�าหรบสกการ

บชา บรภณฑทางวทยาศาสตร กระดาษ ขอสอบ เครองดนตร เครองกฬา และสงของตางๆ ทเปนเครอง

ชวยใหเชลยศกไดท�าการศกษาเพมเตมหรอใชในทางวฒนธรรมของตน

การสงของเชนวานไมท�าใหประเทศทกกคมหลดพนจากพนธกรณซงมอยตามอนสญญาฉบบน

ขอจ�ากดซงจะพงท�าไดส�าหรบการสงของเหลานนน จะตองเปนแตเพยงขอจ�ากดตางๆ ซงประเทศทคมครอง

เสนอขนเพอประโยชนของเชลยศกเอง หรอทคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศหรอองคการอนๆ ท

ใหความชวยเหลอแกเชลยศกเปนผเสนอขนเกยวกบการสงของในสวนของตนเทานน เนองจากภาวะอน

ตงเครยดทางการขนสงและการคมนาคม

เงอนไขในการสงหบหอเปนรายบคคลและทเปนสวนรวมนน ถาจ�าเปนจะตองเปนไปตามความตกลงพเศษ

ระหวางประเทศทเกยวของซงไมวาในกรณใด จะตองไมหนวงเหนยวมใหเชลยศกไดรบเครองอปโภคบรโภค

ทสงมาบรรเทาทกขนโดยลาชา หนงสอจะตองไมรวมอยในหบหอบรรจเครองนงหมและอาหาร เวชภณฑ

นนโดยปกตจะตองสงเปนหบหอทสงมาเปนสวนรวม

ขอ 73

ในกรณทไมมความตกลงพเศษระหวางประเทศทเกยวของ เกยวกบเงอนไขในการรบและการแจกจาย

สงของบรรเทาทกขอนสงมาเปนสวนรวมแลวใหใชกฎและขอบงคบอนเกยวกบการสงของเปนสวนรวม

ซงผนวกไวทายอนสญญาฉบบนบงคบ

ความตกลงพเศษทระบถงขางตนนจะตองไมก�ากดสทธของผแทนเชลยศกในอนทจะเขาครอบครองสงของ

ทสงมาบรรเทาทกขเปนสวนรวมทสงมาส�าหรบเชลยศก และในอนทจะด�าเนนการแจกจาย หรอจ�าหนาย

สงของนนเพอประโยชนของเชลยศก

98 อนสญญาฉบบทสาม

นอกจากนน ความตกลงเชนวานจะตองไมก�ากดสทธของผแทนแหงประเทศทคมครอง คณะกรรมการ

กาชาดระหวางประเทศหรอองคการอนใดซงใหความชวยเหลอเชลยศกและรบผดชอบในการสงสงของ

อนเปนสวนรวมนนๆ ในอนทจะควบคมดแลการแจกจายใหแกผรบ

ขอ 74

สงของบรรเทาทกขทงปวงทสงมาใหเชลยศกจะตองไดรบยกเวนไมตองเสยภาษขาเขา ศลกากรและ

คาตดพนอนๆ

จดหมายโตตอบ สงของบรรเทาทกข และเงนทสงไปใหเชลยศกซงไดรบอนญาตแลว หรอทเชลยศกสงผาน

ทท�าการไปรษณย ไมวาสงโดยทางตรง หรอสงผานทางส�านกงานสนเทศดงบญญตไวในขอ 122 และส�านก

ตวแทนกลางส�าหรบเชลยศกดงบญญตไวในขอ 123 จะตองไดรบยกเวนไมตองเสยคาธรรมเนยมไปรษณย

ทงในประเทศตนทางและปลายทาง และในประเทศระหวางทางดวยถาไมสามารถสงของทมงหมายจะ

สงมาบรรเทาทกขเชลยศกโดยผานทท�าการไปรษณยเพราะมน�าหนกมากเกนไป หรอเพราะเหตอนใด

แลว จะตองคดคาขนสงในอาณาเขตทงปวงทอยภายใตความควบคมของประเทศทกกคมเอากบประเทศ

ทกกคมน สวนประเทศอนๆ ทเปนภาคแหงอนสญญานจะตองเปนผเสยคาขนสงในอาณาเขตของตน

เมอมไดมความตกลงไวเปนพเศษระหวางภาคทเกยวของแลว คาใชจายทเกยวเนองกบการขนสงของเชน

วาน นอกเหนอจากคาใชจายทการยกเวนตางๆ ขางตนคลมถงนน ใหคดเอากบผสง

อครภาคผท�าสญญาจะตองพยายามลดคาโทรเลขทเชลยศกสงหรอทสงไปยงเชลยศกลงเทาทจะกระท�าได

ขอ 75

ถาการปฏบตทางทหารขดขวางประเทศทเกยวของในการปฏบตตามพนธกรณทจะจดใหท�าการขนสง

สงของตามทไดระบไวในขอ 70, 71, 72, และ 77 แลว ประเทศทคมครองทเกยวของ คณะกรรมการ

กาชาดระหวางประเทศหรอองคการอนใดซงไดรบความเหนชอบจากภาคคพพาท อาจจดใหท�าการขน

สงของเชนวานโดยวธทเหมาะสมกได (โดยรถไฟ ยวดยาน เรอ หรออากาศยาน ฯลฯ) เพอการนอครภาค

ผท�าสญญาจะตองพยายามจดหาพาหนะส�าหรบการขนสงเชนวานใหและอนญาตการจราจรโดยเฉพาะ

อยางยงโดยการออกหนงสอคมครองอนจ�าเปนให

การขนสงเชนวาน อาจจะใชส�าหรบขนสงสงของดงตอไปนไดดวยคอ

(ก)จดหมาย บญชรายชอและรายงานทโตตอบกน ระหวางส�านกตวแทนสนเทศกลางทระบไวในขอ 123

และส�านกงานแหงชาตทระบไวในขอ 122

(ข)จดหมาย และรายงานเกยวกบเชลยศก ซงประเทศทคมครองคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ

หรอองคการอนใดทชวยเหลอเชลยศกอนเปนการโตตอบกบผแทนของตนหรอกบภาคคพพาท

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 99

เมอมไดมความตกลงพเศษแตอยางใดแลว คาใชจายทเกดจากการใชวธขนสงเชนวานใหภาคคพพาท ซง

คนชาตของตนไดรบประโยชนจากการนนเปนผเสยตามสวน

ขอ 76

การตรวจจดหมายทสงไปยงเชลยศกหรอทเชลยศกสงไปนน จะตองกระท�าโดยเรวทสดเทาทจะท�าได

การตรวจจดหมายทสงทางไปรษณยนนใหรฐทสงและรฐทรบเทานนเปนผตรวจ และใหฝายหนงตรวจ

ไดเพยงครงเดยว

การตรวจหบหอทมความมงหมายจะสงไปใหเชลยศกนน จะตองไมกระท�าในลกษณะทจะท�าใหสงของ

ทบรรจอยนนเสอมเสย การตรวจจะตองกระท�าตอหนาผรบ หรอตอหนาเพอนเชลยศกดวยกน ซงไดรบ

มอบอ�านาจจากเชลยศกโดยเรยบรอยแลว นอกจากในกรณทเปนสงขดเขยนหรอตพมพการสงมอบของ

ซงสงมาเปนรายบคคล หรอของอนเปนสวนรวมใหแกเชลยศกนนจะตองไมหนวงเหนยวไวโดยการอาง

ถงความยงยากในการตรวจ

การหามสงจดหมายใดๆ ซงภาคคพพาทไดสงหามโดยเหตผลทางการทหารหรอทางการเมองกตาม

จะตองเปนเพยงชวคราวเทานนและมระยะเวลาสนทสดเทาทจะท�าได

ขอ 77

ประเทศทกกคมจะตองอ�านวยความสะดวกส�าหรบการสงนตกรรมกระดาษหรอเอกสารทมความมงหมาย

จะสงมาใหเชลยศกหรอทเชลยศกสงไปโดยผานประเทศทคมครองหรอส�านกตวแทนกลางส�าหรบเชลยศก

ทบญญตไวในขอ 123 โดยเฉพาะอยางยงใบมอบฉนทะและพนยกรรม

ในทกกรณ ประเทศทกกคมจะตองใหความสะดวกแกเชลยศกในการตระเตรยม และการจดการเอกสาร

ตางๆ เชนวาน โดยเฉพาะอยางยงประเทศทกกคมจะตองอนญาตใหเชลยศกไดปรกษาหารอกบทนายความ

และจะตองจดการทจ�าเปนเพอรบรองความถกตองแหงลายมอชอของเชลยศก

100 อนสญญาฉบบทสาม

หมวด 6ควำมสมพนธระหวำงเชลยศกกบเจำหนำท

สวนท 1ค�ำกลำวหำของเชลยศกเกยวกบสภำพกำรคมขง

ขอ 78

เชลยศกมสทธทจะยนค�าขอรองตอเจาหนาททางทหารซงตนอยในอ�านาจเกยวกบสภาพการคมขงซง

เชลยศกไดรบอย

เชลยศกยงมสทธอนไมจ�ากดทจะรองเรยนตอผแทนของประเทศทคมครองโดยผานทางผแทนของเชลย

ศกเอง หรอถาเชลยศกพจารณาเหนวาเปนการจ�าเปนจะท�าการรองเรยนโดยตรงเพอชแจงใหทราบถง

ขอทตนมเหตจะตองกลาวหาเกยวกบสภาพการคมขง

ค�าขอรองและค�ากลาวหาเหลานจะตองไมถกจ�ากดหรอถอวาเปนสวนหนงแหงสวนจ�ากดของจดหมาย

โตตอบทระบไวในขอ 71 ทงจะตองตดสงไปโดยทนทถงแมจะปรากฏวาค�าขอรองและค�ากลาวหาเหลาน

ไมมมลกจะยกมาเปนเหตเพอท�าการลงโทษอยางหนงอยางใดหาไดไม

ผแทนเชลยศกอาจสงรายงานเปนระยะๆ เกยวกบสถานการณในคายและความตองการของเชลยศกไป

ยงผแทนของประเทศทคมครอง

สวนท 2ผแทนของเชลยศก

ขอ 79

ในสถานททกแหงทมเชลยศกอย ยกเวนทซงมนายทหาร ใหเชลยศกมเสรภาพในการเลอกตงโดยวธลง

คะแนนลบทกๆ ระยะ 6 เดอน และทกครงทมการวางลงเพอเลอกตงผแทนเชลยศก เพอมอบหมายให

ท�าการแทนตนส�าหรบตดตอกบเจาหนาททางทหาร ประเทศทคมครอง คณะกรรมการกาชาดระหวาง

ประเทศ และองคการอนใดทอาจจะชวยเหลอแกตน ผแทนเชลยศกเหลานมสทธทจะไดรบเลอกใหมได

ในคายส�าหรบนายทหารและส�าหรบบคคลทมฐานะเทยบเทากบนายทหารหรอในคายผสมนน จะตอง

ยอมรบใหนายทหารผมอาวโสในหมเชลยศกเปนผแทนเชลยศกของคาย ในกรณทเปนคายส�าหรบนาย

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 101

ทหารใหนายทหารผนไดรบความชวยเหลอโดยมทปรกษาคนหนงหรอมากกวานน ซงนายทหารทงหลาย

ไดเลอกตงขน สวนในคายผสมจะตองไดรบเลอกผชวยเหลอจากเชลยศกซงมใชนายทหาร และจะตองได

รบเลอกตงจากเชลยศกนน

ในคายกรรมกรส�าหรบเชลยศกนน จะตองจดใหมนายทหารซงมสญชาตเดยวกนเพอปฏบตหนาททางการ

ปกครองซงเชลยศกรบผดชอบอย นายทหารเหลานอาจไดรบเลอกตงเปนผแทนของเชลยศกตามวรรค

แรกแหงขอนกได ในกรณเชนวานจะตองเลอกผชวยของผแทนเชลยศกจากเชลยศกซงมใชนายทหาร

ผแทนทกคนทไดรบเลอกตงขนจะตองไดรบอนมตจากประเทศทกกคมกอนทจะมสทธเรมปฏบตหนาท

ในกรณทประเทศทกกคมไมอนมตเชลยศกทไดรบเลอกตงจากเพอนเชลยศกดวยกนแลว กจะตองแจง

เหตผลการปฏเสธเชนวานนไปใหประเทศทคมครองทราบ

ในทกกรณ ผแทนเชลยศกจะตองมสญชาต ภาษา และประเพณเดยวกบเชลยศกทตนท�าการแทน

ดงนน เชลยศกซงถกสงจายไปอยตามสวนตางๆ ของคายตามแตสญชาต ภาษา และประเพณของตนนน

จะตองมผแทนเชลยศกของตนเองแตละสวนโดยเปนไปตามวรรคขางตนนน

ขอ 80

ผแทนเชลยศกจะตองเพมพนความเปนอยทางรางกาย จตใจ และสตปญญาของเชลยศก

โดยเฉพาะอยางยงในกรณทเชลยศกตกลงจะจดตงวธการชวยเหลอซงกนและกนขนในพวกของตนแลว

องคการนจะตองอยภายในเขตอ�านาจของผแทนเชลยศกเพมขนจากหนาทพเศษทไดรบมอบหมายโดย

บทบญญตอนๆ แหงอนสญญาฉบบน

ผแทนเชลยศกไมจ�าตองรบผดชอบส�าหรบความผดใดๆ ทเชลยศกไดกระท�าขน เพยงแตโดยเหตผลแหง

หนาทของตนเทานน

ขอ 81

ผแทนเชลยศกจะตองไมถกเรยกรองใหปฏบตงานอยางอนอก หากวาการเรยกรองนนจะท�าใหการปฏบต

หนาทของตนไดรบความล�าบากมากขน

ผแทนเชลยศกอาจแตงตงผชวยจากบรรดาเชลยศกตามทเหนวาจ�าเปนทงจะตองไดรบความสะดวกใน

ทางปฏบต โดยเฉพาะอยางยง จะตองไดรบเสรภาพในการเคลอนไหวบางประการตามความจ�าเปนแก

การปฏบตหนาทของตน (การตรวจตรากองแรงงาน การรบเครองอปโภคบรโภค ฯลฯ)

ผแทนเชลยศกจะตองไดรบอนญาตใหไปเยยมตามสถานทตางๆ ทเชลยศกถกกกคมอย และเชลยศก

ทกคนมสทธทจะปรกษาหารอผแทนของตนไดอยางเสร

102 อนสญญาฉบบทสาม

โดยนยเดยวกนผแทนเชลยศกจะตองไดรบความสะดวกทงปวงในการตดตอโดยทางไปรษณยและโทรเลข

กบเจาหนาททกกคม ประเทศทคมครองคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ และตวแทนของคณะ

กรรมการกาชาดระหวางประเทศ คณะกรรมการผสมทางการแพทยและองคการตางๆ ทใหความชวย

เหลอแกเชลยศก ผแทนเชลยศกแหงกองแรงงานจะไดรบความสะดวกอยางเดยวกนในการตดตอกบ

ผแทนเชลยศกของคายใหญ การตดตอเชนวานจะตองไมถกจ�ากดและจะตองไมถอวาเปนสวนหนงของ

สวนจ�ากดดงทระบไวในขอ 71

ผแทนเชลยศกซงถกโยกยายจะตองมเวลาอนสมควร เพอแจงใหผทจะมาแทนตนไดทราบถงกจการประจ�า

วนของตน

หากมการปลดจากหนาท กจะตองตดตอแจงเหตผลแหงการนไปใหประเทศทคมครองทราบ

สวนท 3กำรลงโทษทำงอำญำและทำงวนย

1.บททวไป

ขอ 82

เชลยศกจะตองอยในบงคบแหงกฎหมาย ขอบงคบ และค�าสงอนใชอยในกองทพของประเทศทกกคม

ประเทศทกกคมมอ�านาจทจะใชระเบยบการในทางกฎหมายหรอทางวนยแกเชลยศกซงกระท�าความผด

อยางหนงอยางใดตอกฎหมาย ขอบงคบ หรอค�าสงเชนทวาน อยางไรกดหามมใหด�าเนนคดหรอลงโทษ

ใดๆ อนขดตอบทบญญตแหงสวนน

ขอ 83

ในการชขาดวาการด�าเนนคดเกยวกบความผดซงเชลยศกถกกลาวหาวาไดกระท�าขน จะเปนไปตามทาง

กฎหมายหรอทางวนยนน ประเทศทกกคมจะตองประกนวาเจาหนาทผมอ�านาจไดใหความปราณอยาง

มากทสด และเมอสามารถท�าไดกใหใชระเบยบการทางวนยมากกวาทางกฎหมาย

ขอ 84

เชลยศกจะตองถกพจารณาคดโดยศาลทหารเทานน นอกจากกฎหมายทใชอยของประเทศทกกคมจะ

อนญาตไวโดยชดแจงใหศาลพลเรอนพจารณาผทสงกดในกองทพของประเทศทกกคมนนเกยวกบความ

ผดโดยเฉพาะทเชลยศกไดถกกลาวหาวาไดกระท�าขน

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 103

ไมวาในพฤตการณใดๆ กตาม เชลยศกจะถกพจารณาคดโดยศาลชนดหนงชนดใดทไมไดใหหลกประกน

อนส�าคญในความอสระและความไมล�าเอยงทางฝายใด ดงเปนทรบรองกนอยโดยทวไปแลวมได และโดย

เฉพาะอยางยง เมอศาลนนใชวธพจารณาทไมใหผตองหามสทธและวธการตอสคดดงทบญญตไวในขอ 105

ขอ 85

เชลยศกทถกฟองตามกฎหมายของประเทศทกกคมส�าหรบการกระท�าผดใดๆ ทไดกระท�ากอนการจบกม

นน ใหคงไดรบประโยชนจากอนสญญาฉบบนแมวาจะไดถกตดสนลงโทษไปแลวกตาม

ขอ 86

หามมใหลงโทษเชลยศกเกนกวาหนงครง ส�าหรบการกระท�าอนเดยวหรอขอหาอนเดยวกน

ขอ 87

เชลยศกจะตองไมถกเจาหนาททางทหารและศาลของประเทศทกกคมตดสนลงโทษอยางหนงอยางใด

นอกจากจะเปนโทษทไดบญญตไวส�าหรบผสงกดในกองทพของประเทศดงกลาวทไดกระท�าผดอยางเดยวกน

ในการก�าหนดโทษนน ศาลหรอเจาหนาทของประเทศทกกคมจะตองค�านงอยางกวางขวางทสดเทาทจะ

ท�าไดถงขอทวา ผตองหาซงมใชคนชาตของประเทศทกกคมนน ยอมไมจ�าตองผกพนในหนาทแหงความ

สวามภกดใดๆ และผตองหานนตองตกอยในอ�านาจของประเทศนน โดยผลแหงพฤตการณตางๆ อนมใช

เปนความประสงคของตน ศาลหรอเจาหนาทดงกลาวยอมมเสรภาพทจะลดโทษทก�าหนดไวส�าหรบความ

ผดซงเชลยศกถกกลาวหาและจะตองไมถกผกพนวาจะตองใชอตราโทษขนต�าตามทบญญตไว

การลงโทษเปนสวนรวมส�าหรบการกระท�าของแตละคนกด การเฆยนตกด การจ�าคกไวในสถานททปราศจาก

แสงตะวนกด และโดยทวไปหามมใหกระท�าการทรมานหรอการทารณโหดรายทกชนด

หามมใหประเทศทกกคมถอดยศเชลยศก หรอขดขวางมใหเชลยศกประดบเครองหมายของตน

ขอ 88

นายทหาร นายทหารชนประทวน และพลทหารซงเปนเชลยศกทก�าลงไดรบโทษทางวนยหรอตาม

ค�าพพากษาของศาลอย จะตองไมไดรบผลปฏบตทรายแรงกวาทใชในบทลงโทษอยางเดยวกนนส�าหรบ

ผสงกดอยในกองทพของประเทศทกกคมซงมยศเทากน

เชลยศกสตรจะตองไมถกตดสนหรอลงโทษ หรอไดรบการปฏบตในระหวางรบโทษอยรายแรงกวาสตรซง

สงกดในกองทพของประเทศทกกคมทไดกระท�าความผดอยางเดยวกนน

104 อนสญญาฉบบทสาม

ไมวาในกรณใดๆ กตาม เชลยศกสตรจะตองไมถกตดสนหรอลงโทษหรอไดรบการปฏบตในระหวางรบโทษ

อยรายแรงกวาชายซงสงกดอยในกองทพของประเทศทกกคมทไดกระท�าความผดอยางเดยวกน

เชลยศกทไดรบการตดสนลงโทษทางวนยหรอตามค�าพพากษาของศาลนนจะตองไดรบผลปฏบตโดยไม

แตกตางไปจากเชลยศกอนๆ

2.กำรลงโทษทำงวนย

ขอ 89

โทษทางวนยอนพงปรบใชแกเชลยศก มดงตอไปนคอ

(1) โทษปรบไมเกนรอยละ 50 ของเงนจายลวงหนาและเงนคาจางแรงงานซงเชลยศกอาจไดรบจากทาง

อนตามบทบญญตแหงขอ 60 และ 62 โดยมระยะเวลาไมเกนกวาสามสบวน

(2) งดเอกสทธทใหไวนอกเหนอการปฏบตดงบญญตไวในอนสญญาฉบบน

(3) ใหท�างานออกแรงไมเกนวนละสองชวโมง

(4) การคมขง

หามมใหใชการลงโทษทระบไวในขอ (3) แกนายทหารไมวาในกรณใดโทษทางวนยจะตองไมเปนไปอยาง

ไรมนษยธรรม ทารณ หรอเปนอนตรายตออนามยของเชลยศก

ขอ 90

ไมวาในกรณใด ก�าหนดระยะเวลาการลงโทษคราวเดยวจะตองไมเกนกวาสามสบวน ระยะเวลาการ

คมขงขณะรอฟงการพจารณาโทษทางวนย หรอค�าตดสนลงโทษทางวนยนนจะตองหกออกจากค�าตดสน

ลงโทษเชลยศก

ก�าหนดเวลาอยางสงสามสบวนตามทไดบญญตไวขางตนนนจะเพมใหเกนขนไปอกไมได ถงแมวาเชลยศก

นนจะตองไดรบโทษส�าหรบความผดหลายประการในเวลาเดยวกนในขณะทสงลงโทษนน ทงน ไมวาการ

กระท�าเชนนจะเปนการตดตอกนหรอไมกตาม

ระยะเวลาระหวางการตดสนลงโทษทางวนยและการบงคบตามค�าตดสนนนจะตองไมเกนกวาหนงเดอน

เมอเชลยศกถกท�าโทษทางวนยเปนกรณใหม จะตองใหระยะเวลาอยางนอยสามวนลวงพนไประหวางการ

บงคบโทษสองคราวใดๆ หากวาก�าหนดโทษรายใดรายหนงมระยะเวลาสบวน หรอกวานนขนไป

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 105

ขอ 91

การหลบหนของเชลยศกจะถอวาไดส�าเรจแลวตอเมอ

(1) เชลยศกไดเขาไปรวมอยในกองทพของประเทศทตนสงกดหรอในกองทพของประเทศพนธมตร

(2) เชลยศกไดออกไปพนอาณาเขตทอยภายใตความควบคมของประเทศทกกคม หรอของประเทศ

พนธมตรของประเทศดงกลาว

(3) เชลยศกไดขนไปอยบนเรอทตดธงของประเทศทตนสงกดหรอของประเทศพนธมตร ทอยใน

นานน�าอาณาเขตของประเทศทกกคม แตเรอดงกลาวนนมไดตกอยภายใตความควบคมของประเทศ

ทกกคมนน

เชลยศกซงหลบหนไปไดตามนยแหงขอน และซงถกจบตวไดใหมนนจะไมตองรบโทษอยางใดเกยวกบ

การหลบหนทแลวมา

ขอ 92

เชลยศกทพยายามหลบหนและถกจบตวไดกอนจะหลบหนไปไดส�าเรจตามนยแหงขอ 91 จะตองไดรบ

โทษทางวนยเทานนส�าหรบการกระท�าทวานแมวาจะเปนความผดซ�ากตาม

เชลยศกทถกจบตวไดอกน จะตองถกสงใหเจาหนาททางทหารผมอ�านาจโดยมชกชา

โดยไมตองค�านงถงบทบญญตแหงขอ 88 วรรค 4 เชลยศกทตองถกลงโทษจากผลแหงการหลบหนไปไม

ส�าเรจอาจตองอยภายใตความควบคมเปนพเศษ ความควบคมเชนวานจะตองไมกระทบกระเทอนตอสภาพ

แหงอนามยของเชลยศกและจะตองกระท�าในคายเชลยศก ทงจะตองไมท�าใหเพกถอนความคมครองใดๆ

ทเชลยศกไดรบอยตามอนสญญาฉบบนดวย

ขอ 93

การหลบหน หรอพยายามหลบหน แมจะเปนความผดทกระท�าซ�ากดจะตองไมถอวาเปนพฤตการณเพอ

เพมโทษใหหนกขน หากวาเชลยศกจะตองถกฟองตามกฎหมายในสวนทเกยวกบความผดทกระท�าขนใน

ระหวางการหลบหนหรอพยายามหลบหน

ตามหลกทกลาวไวในขอ 83 นน ความผดใดๆ ทเชลยศกกระท�าดวยเจตนาเพยงแตจะยงความสะดวกแก

การหลบหน และมไดกอใหเกดการประทษรายแกชวตและรางกายเชน ความผดทกระท�าตอทรพยสมบต

สาธารณะการลกทรพยโดยปราศจากเจตนาทหวงความร�ารวย การท�าหรอใชเอกสารปลอม การสวม

เครองนงหมพลเรอนเหลาน ยอมลงโทษไดเพยงทางวนยเทานน

106 อนสญญาฉบบทสาม

เชลยศกทชวยเหลอใหมการหลบหนหรอพยายามหลบหน จะตองไดรบโทษส�าหรบการกระท�านเพยง

ทางวนยเทานน

ขอ 94

ถาเชลยศกทหลบหนถกจบตวคนมาไดแลว จะตองแจงไปใหประเทศทเชลยศกสงกดอยทราบการนใน

ลกษณะทนยามไวในขอ 122 หากวาไดแจงการหลบหนของเชลยศกนไว

ขอ 95

เชลยศกทตองหาวากระท�าความผดทางวนยจะตองไมถกคมขงระหวางรอการพจารณา นอกจากวา

ผสงกดในกองทพของประเทศทกกคม ซงตองหาวากระท�าความผดเชนเดยวกนจะตองถกคมขงเชนนน

หรอหากวาเปนการจ�าเปนเพอประโยชนแหงระเบยบและวนยของคาย

ระยะเวลาทเชลยศกถกคมขงระหวางรอการตดสนความผดตอวนยนจะตองลดลงใหเหลอนอยทสดและ

จะตองไมเกนกวาสบสวน

บทบญญตแหงขอ 97 และ 98 ของสวนน ใหใชกบเชลยศกซงอยในทคมขงระหวางรอการตดสนความ

ผดตอวนย

ขอ 96

การกระท�าซงเปนความผดตอวนยนน จะตองท�าการสอบสวนทนท

โดยไมเปนการเสอมเสยแกอ�านาจศาลและเจาหนาทชนผใหญฝายทหารการลงโทษทางวนยนน ใหนายทหาร

ซงเปนผมอ�านาจทางวนย ในฐานเปนผบญชาการคาย หรอนายทหารผรบผดชอบซงท�าหนาทแทน หรอ

ไดรบมอบอ�านาจทางวนยเทานน เปนผสง

ไมวาในกรณใดๆ กตาม หามมใหมอบอ�านาจเชนวานใหแกเชลยศกหรอใหเชลยศกใชอ�านาจเชนวาน

กอนตดสนลงโทษทางวนยอยางหนงอยางใด ผตองหาจะตองไดทราบขอความโดยละเอยดเกยวกบความ

ผดทตนถกกลาวหา และจะตองมโอกาสชแจงถงความประพฤตและตอสคดของตน โดยเฉพาะอยางยงจะ

ตองไดรบอนญาตใหเรยกพยานและถาจ�าเปนกใหจดหาลามผทรงคณวฒมาชวยไดค�าตดสนนนจะตองอาน

ใหฟงตอหนาเชลยศกทถกตองหาและผแทนเชลยศก

ใหผบญชาการคายรกษาสมดรายการโทษทางวนยไว ซงผแทนของประเทศทคมครองจะขอตรวจดได

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 107

ขอ 97

ไมวาในกรณใดๆ เชลยศกจะไมตองถกยายไปยงสถานทเพอการลงทณฑ (เรอนจ�า ทณฑสถาน เรอนจ�า

มหนตโทษ ฯลฯ) เพอรบโทษทางวนย

สถานททงหลายซงใชเปนทลงโทษทางวนยนนจะตองใหมลกษณะถกตองตามหลกสขาภบาลตามท

ก�าหนดไวในขอ 25 เชลยศกทก�าลงไดรบโทษอยจะตองสามารถรกษาตวของเขาใหอยในสภาพทสะอาด

ตามความในขอ 29

นายทหารหรอผทมฐานะเทยบเทากน จะตองไมถกใหพกอยในสถานทแหงเดยวกนกบนายทหารชนประทวน

หรอพลทหาร

เชลยศกสตรทก�าลงรบโทษทางวนยจะตองถกคมขงไวในสถานทซงแยกตางหากจากเชลยศกชาย และจะ

ตองอยในความปกครองของสตรโดยตรง

ขอ 98

เชลยศกทก�าลงถกคมขงอนเปนการลงโทษทางวนยนนจะยงคงไดรบประโยชนจากบทบญญตแหงอนสญญา

ฉบบนนอกจากเทาทไมสามารถจะปรบใชไดเพราะเหตทตองถกคมขงอยเทานน ไมวาในกรณใด หามมให

เชลยศกถกตดประโยชนทมอยตามบทบญญตแหงขอ 78 และ 126

หามมใหตดสทธของเชลยศกทถกตดสนใหลงโทษทางวนย อนเปนสทธซงมอยตามยศของเขา

เชลยศกทถกตดสนลงโทษทางวนย จะตองไดรบอนญาตใหบรหารรางกายและใหอยกลางแจงไดอยาง

นอยทสดวนละสองชวโมง

ถาเชลยศกขอรองจะตองไดรบอนญาตไปใหแพทยตรวจไดทกวน เชลยศกจะตองไดรบการดแลรกษา

ตามความจ�าเปนแหงสภาพอนามยของตนและถาจ�าเปนกใหยายไปยงสถานทพยาบาลของคายหรอไป

ยงโรงพยาบาล

เชลยศกจะตองไดรบอนญาตใหอานและเขยน ตลอดจนสงและรบจดหมายดวย อยางไรกด หบหอและ

เงนทสงมาใหนน จะเกบรกษาไวจนกวาจะครบก�าหนดโทษกได ในระหวางนนใหมอบของทสงไปเชนวา

นแกผแทนเชลยศกเพอรกษาไว ซงถามของสดเสยไดอยในหบหอนนแลว กใหผแทนเชลยศกมอบใหแก

สถานทพยาบาลตอไป

108 อนสญญาฉบบทสาม

3.กำรด�ำเนนคดทำงศำล

ขอ 99

เชลยศกจะตองไมถกฟองหรอถกลงโทษส�าหรบการกระท�าซงกฎหมายของประเทศทกกคมหรอกฎหมาย

ระหวางประเทศทใชอยในเวลาทไดกระท�าการดงกลาวนนมไดหามไว

หามมใหท�าการบงคบทางจตใจหรอรางกายแกเชลยศกเพอทจะชกจงใหเชลยศกรบสารภาพผดใน

การกระท�าทตนถกกลาวหา

เชลยศกจะตองไมถกตดสนลงโทษ โดยไมมโอกาสทจะแสดงขอตอสและทจะไดรบความชวยเหลอจาก

ทนายความผทรงคณวฒ

ขอ 100

ความผดใดซงตามกฎหมายของประเทศทกกคมอาจลงโทษถงประหารชวตไดแลว จะตองแจงใหเชลยศก

และประเทศทคมครองทราบโดยเรวทสดเทาทสามารถจะท�าได

หลงจากนน หามมใหก�าหนดโทษประหารชวตส�าหรบความผดอยางอนโดยมไดรบความยนยอมของ

ประเทศทเชลยศกสงกดอย

การลงโทษประหารชวตแกเชลยศกนน จะกระท�าไดกตอเมอศาลไดทราบแลวโดยเฉพาะ ตามขอ 87

วรรค 2 ทวา ผตองหามไดเปนคนชาตของประเทศทกกคม เพราะฉะนนจงไมมหนาทจะตองสวามภกด

ตอประเทศนนอยางใดเลย และการทเชลยศกตองตกอยในอ�านาจของประเทศนน กเนองจากผลแหง

พฤตการณอนมใชเปนความปรารถนาของตน

ขอ 101

ถาเชลยศกถกพพากษาลงโทษประหารชวตแลว หามมใหด�าเนนการตามค�าพพากษาจนกวาก�าหนดระยะ

เวลาจะไดลวงพนไปแลวไมนอยกวาหกเดอน นบแตวนทประเทศทคมครองไดรบทราบการแจง ณ ต�าบล

ทไดแสดงไว ถงรายละเอยดตามทไดบญญตไวในขอ 107

ขอ 102

การลงโทษเชลยศกนน จะถอวาเปนการสมบรณไดกตอเมอค�าพพากษาลงโทษนนเปนค�าพพากษาของ

ศาล ศาลเดยวกนซงใชวธพจารณาอยางเดยวกนกบในคดของผทสงกดอยในกองทพของประเทศทกกคม

ทงไดปฏบตตามบทบญญตแหงสวนนดวยแลว

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 109

ขอ 103

การสอบสวนของศาลเกยวกบเชลยศกจะตองปฏบตไปโดยเรวทสดเทาทพฤตการณจะอ�านวยให และ

เพอทจะใหการพจารณาคดของเชลยศกนนไดด�าเนนไปโดยเรวทสดเทาทจะท�าได เชลยศกจะตองไมถก

คมขงขณะรอการพจารณาด นอกจากผสงกดในกองทพของประเทศทกกคมจะตองถกคมขงเชนนน หาก

ถกกลาวหาในความผดอนคลายคลงกนน หรอหากวามความจ�าเปนทจะตองท�าเชนนนเพอประโยชนแหง

ความมนคงของชาต ไมวาในพฤตการณใดๆ กตาม หามมใหท�าการคมขงเชนนเกนกวาสามเดอน

ระยะเวลาทเชลยศกถกคมขงอยขณะทรอการพจารณาคดนนจะตองน�ามาหกออกจากการลงโทษจ�าคก

และจะตองค�านงถงดวยในการก�าหนดโทษใดๆ

บทบญญตแหงขอ 97 และ 98 ของสวนน ใหน�ามาใชส�าหรบเชลยศกทถกคมขงขณะรอการพจารณาคดดวย

ขอ 104

ในคดใดซงประเทศทกกคมตกลงใหด�าเนนการฟองเชลยศกตามกฎหมายแลว ประเทศทกกคมจะตองแจง

ใหประเทศทคมครองทราบโดยเรวทสดเทาทจะท�าได และอยางนอยทสดจะตองกอนเรมการพจารณาคด

สามสปดาห ระยะเวลาสามสปดาหนใหนบจากวนทไดแจงใหประเทศทคมครองทราบตามต�าบลทอย ซง

ประเทศทคมครองไดแสดงไวกบประเทศทกกคมกอนหนานแลว

การแจงดงกลาวจะตองมขอความตอไปน คอ

(1) นามสกล และนามตวของเชลยศก ยศ เลขหมายประจ�ากองทพประจ�ากรม ประจ�าตว หรอหมายเลข

ล�าดบ วนเกดและวชาชพ หรอการคา ถาม

(2) สถานทกกกนหรอทถกคมขง

(3) รายละเอยดแหงหวขอทกลาวหาเพอฟองรอง โดยระบบทบญญตแหงกฎหมายทจะน�ามาปรบใชได

ดวย

(4) ชอศาลทจะท�าการพจารณาคด รวมทงวนและสถานททก�าหนดไวส�าหรบการเรมพจารณาคด

ประเทศทกกคมจะตองตดตอแจงขอความท�านองเดยวกนนไปใหผแทนเชลยศกทราบดวย

เมอเปดการพจารณาคด ถาไมมหลกฐานมาแสดงวาประเทศทคมครองหรอเชลยศกและผแทนเชลยศก

ทเกยวของไดรบทราบการแจงดงกลาวมาขางตนนนอยางนอยทสดสามสปดาหกอนเปดการพจารณาคด

แลว หามมใหด�าเนนการพจารณาคด และใหเลอนการพจารณาคดไป

110 อนสญญาฉบบทสาม

ขอ 105

เชลยศกมสทธทจะไดรบความชวยเหลอจากเพอนเชลยศกของตนทจะหาทนายความผทรงคณวฒมาท�าการ

ตอสคดให ทจะเรยกพยาน และถาเชลยศกเหนวาจ�าเปนกมสทธใชลามทสามารถ ประเทศทกกคมจะตอง

แจงใหเชลยศกทราบในเวลาอนควรกอนการพจารณาคดวาตนมสทธเหลาน

เมอเชลยศกไมเลอกหาทนายความ ประเทศทคมครองจะตองจดหาทนายความให และใหมเวลาอยางนอย

ทสดหนงสปดาหเพอการน เมอไดรบค�ารองขอประเทศทคมครองจะตองสงรายชอบคคลทมคณวฒเปน

ทนายความใหแกประเทศทคมครอง แตถาเชลยศกหรอประเทศทคมครองไมเลอกทนายความ ประเทศ

ทกกคมจะตองตงทนายความทสามารถเขาท�าการตอสคดให

ทนายความทท�าการตอสคดแทนเชลยศกนน จะตองมเวลาจดการอยางนอยทสดสองสปดาหกอนเปดการ

พจารณาคด ทงจะตองไดรบความสะดวกตางๆ อนจ�าเปนเพอตระเตรยมการตอสคดของผตองหา โดย

เฉพาะอยางยงใหเขาเยยมผตองหาไดโดยเสร และท�าการสมภาษณเปนการสวนตวได และใหปรกษาหารอ

กบพยานฝายจ�าเลยตลอดจนตวจ�าเลยไดดวย ทนายความหรอทปรกษานจะไดรบความสะดวกตางๆ เหลา

นจนกวาจะสนระยะเวลาส�าหรบอทธรณ หรอส�าหรบการยนค�ารองทกข

รายละเอยดขอกลาวหาในการฟองเชลยศกและเอกสารตางๆ โดยทวไปซงไดสงใหแกผตองหาตามกฎหมาย

ซงใชอยในกองทพของประเทศทกกคมนน จะตองสงใหเชลยศกผตองหาในภาษาซงเชลยศกผนนเขาใจได

และภายในเวลาอนควรกอนเปดการพจารณาคด ใหมการตดตอสงเอกสารอยางเดยวกนในพฤตการณเชน

เดยวกนน แกทนายความซงท�าการตอสคดในนามของเชลยศกดวย

ผแทนของประเทศทคมครองจะตองมสทธเขาฟงการพจารณาคด นอกจากวาการพจารณาคดนนตอง

พจารณาลบเปนพเศษเพอประโยชนแหงความมนคงของรฐ ในกรณเชนน ประเทศทกกคมจะตองแจงให

ประเทศทคมครองทราบ

ขอ 106

เชลยศกทกคนจะตองมสทธอทธรณ หรอยนค�ารองทกข ค�าพพากษาอยางหนงอยางใดทตนไดรบ เชน

เดยวกบผทสงกดอยในกองทพของประเทศทกกคมนน เพอทจะใหลบลางหรอแกไขค�าพพากษา หรอท

จะใหเปดการพจารณาคดใหมไดเชลยศกจะตองไดรบทราบการแจงโดยชดแจงวาคนมสทธอทธรณหรอ

รองทกข รวมทงก�าหนดเวลาทจะพงปฏบตการดงกลาวน

ขอ 107

ค�าพพากษาและการตดสนลงโทษใดๆ ทมตอเชลยศกจะตองแจงใหประเทศทคมครองทราบทนทตาม

แบบทมขอความโดยยอ ซงจะตองชแจงใหทราบดวยวาเชลยศกนนมสทธหรอไมทจะอทธรณเพอท�าการ

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 111

ลบลางค�าตดสนหรอเพอการเปดพจารณาคดใหม ขอความทงนจะตองสงไปใหผแทนเชลยศกทเกยวของ

ทราบดวยเชนเดยวกน และหากวาการอานค�าตดสนลงโทษมไดท�าตอหนาเชลยศกผตองหาแลว กจะตอง

สงไปใหเชลยศกทตองหาในภาษาทเชลยศกนนเขาใจไดดวย นอกจากนนประเทศทกกคม จะตองแจงให

ประเทศทคมครองทราบโดยทนท ถงการตดสนใจของเชลยศกทจะใชหรอจะสละสทธแหงการอทธรณทวาน

อนง ถาในทสดเชลยศกถกพพากษาลงโทษหรอถาการตดสนลงโทษเชลยศกในขนตนเปนโทษประหาร

ชวตแลว ประเทศทกกคมจะตองแจงใหประเทศทคมครองทราบขอความละเอยดโดยเรวทสดเทาทจะ

ท�าไดโดยกลาวถง

(1) ส�านวนความโดยละเอยดของค�าวนจฉยและค�าตดสน

(2) รายงานโดยยอของการสอบสวนอยางหนงอยางใดในขนแรกและในขนพจารณาคด โดยเฉพาะ

อยางยง ทเนนถงประเดนส�าคญของขอกลาวหาและขอตอส

(3) แจงใหทราบสถานทซงจะใชลงโทษ หากมการลงโทษ

การตดตอดงทไดระบในอนวรรคขางตนนจะตองสงไปใหประเทศทคมครอง ตามต�าบลทอยซงไดแจงให

ประเทศทกกคมทราบลวงหนาไวแลว

ขอ 108

การลงโทษใดๆ แกเชลยศกหลงจากทค�าพพากษามผลเปนอนใชบงคบไดแลวนน จะตองกระท�าในสถาน

ทและภายใตเงอนไข เชนเดยวกนกบในกรณของผทสงกดอยในกองทพของประเทศทกกคม เงอนไขตางๆ

เหลานจะตองเปนไปตามควรแกอนามยและมนษยธรรมในทกกรณ

เชลยศกสตรทถกพพากษาลงโทษเชนนจะตองถกคมขงไวในสถานทซงแยกไวตางหาก และจะตองอยใน

ความควบคมของสตรดวยกน

ในกรณใดกตาม เชลยศกทถกพพากษาลงโทษตดทอนเสรภาพนนใหคงไดรบประโยชนแหงบทบญญตของขอ

78 และ 126 ของอนสญญาฉบบน นอกจากนน เชลยศกยงมสทธทจะรบและสงจดหมายโตตอบ ทจะไดรบ

หบหอสงของบรรเทาทกขอยางนอยทสดเดอนละ 1 หอ ทจะออกก�าลงกายในกลางแจงไดอยางสม�าเสมอ

ทจะไดรบการรกษาพยาบาลตามความจ�าเปนแหงสภาพอนามยของตน และความชวยเหลอทางจตใจตาม

ทเชลยศกจะพงประสงค โดยทเชลยศกจะไดรบนนจะตองเปนไปตามบทบญญตแหงขอ 87 วรรคสาม

112 อนสญญาฉบบทสาม

ภำค 4ควำมสนสดแหงกำรคมขง

หมวด 1กำรสงตวกลบประเทศเดมโดยตรงและกำรพกอำศย

ในประเทศทเปนกลำง

ขอ 109

ภายใตบทบญญตแหงวรรคสามของขอน ภาคคพพาทยอมมความผกพนทจะตองจดสงตวเชลยศกทไดรบ

บาดเจบและปวยไขอยางสาหส กลบคนประเทศของเชลยศกนนโดยไมค�านงถงจ�านวนหรอยศ หลงจากได

ดแลรกษาจนอยในลกษณะทสมควรเดนทางไดแลว ทงนตามความในวรรคแรกแหงขอตอไป

ตลอดระยะเวลาแหงการสรบ ภาคคพพาทจะตองพยายามดวยความรวมมอของประเทศทเปนกลางท

เกยวของ เพอด�าเนนการวางระเบยบเกยวกบการทจะใหเชลยศกทบาดเจบและปวยไขซงระบไวในวรรค 2

แหงขอตอไปนไดพกอาศยในประเทศทเปนกลาง นอกจากนนยงอาจท�าความตกลงตางๆ เพอการสงตว

เชลยศกทรางกายสมบรณและซงไดถกคมขงอยเปนระยะเวลานานแลวกลบประเทศเดมโดยตรงหรอเพอ

กกกนไวในประเทศทเปนกลาง

เชลยศกทปวยไขหรอไดรบบาดเจบ ซงมสทธจะไดรบเลอกเพอสงตวกลบประเทศเดม ตามวรรคแรก

แหงขอนนนหามมใหสงตวกลบประเทศเดมโดยขดกบความประสงคของเชลยศกในระหวางทมการสรบ

ขอ 110

บคคลตอไปน จะตองถกสงตวกลบประเทศเดมโดยตรง คอ

(1) ผบาดเจบและปวยไขทจะรกษาใหหายไมได ซงปรากฏวาความสมบรณทางจตใจหรอทางรางกาย

ไดเสอมโทรมลงอยางรายแรง

(2) ผบาดเจบและปวยไข ซงแพทยมความเหนวาคงจะรกษาใหหายภายในหนงปมได ซงมอาการทจ�าเปน

ตองไดรบการรกษาพยาบาล ทงปรากฏวาความสมบรณทางจตใจหรอทางรางกายไดเสอมทรามลง

อยางรายแรง

(3) ผบาดเจบและปวยไขซงรกษาหายแลว แตปรากฏวาความสมบรณทางจตใจหรอทางรางกายได

เสอมทรามลงอยางรายแรงเปนการประจ�า

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 113

บคคลตอไปนอาจไดรบใหพกอาศย อยในประเทศทเปนกลาง คอ

(1) ผบาดเจบและปวยไขซงอาจมหวงทจะรกษาใหหายไดภายในหนงปจากวนทไดรบบาดเจบ หรอจาก

วนทเรมปวยไข หากวาการรกษาวาการพยาบาลในประเทศทเปนกลางจะเพอความหวงวา จะรกษา

ใหหายไดแนนอนและรวดเรวยงขน

(2) เชลยศกซงแพทยมความเหนวาถาหากถกคมขงตอไปจะเปนการกระทบกระเทอนตออนามยทาง

จตใจหรอทางรางกายอยางรายแรง แตถาไดไปพกอาศยอยในประเทศทเปนกลางแลว การกระทบ

กระเทอนเชนวานนจะเปนอนสนไป

เงอนไขตางๆ ซงเชลยศกจะตองปฏบตตามในการเขาไปพกอาศยอยในประเทศทเปนกลางเพอเปนทาง

ส�าหรบสงตวกลบประเทศเดม รวมทงฐานะของเชลยศกดวยนน จะไดก�าหนดขนไวโดยความตกลงระหวาง

ประเทศตางๆ ทเกยวของ โดยปกต เชลยศกทไดพกอาศยอยในประเทศทเปนกลางและเขาอยในประเภท

ตอไปน ควรจะไดรบการสงตวกลบประเทศเดม คอ

(1) ผซงมสภาพอนามยทรดโทรมในลกษณะทพอจะเขาเงอนไขแหงการสงตวกลบประเทศเดมโดยตรง

ได

(2) ผซงยงคงมก�าลงทางจตใจหรอทางรางกายเสอมโทรมอยางมากมายแมภายหลงการรกษาพยาบาล

แลวกด

ถาภาคคพพาททเกยวของมไดท�าความตกลงกนเปนพเศษขนเพอก�าหนดกรณตางๆ เกยวกบการพการ

หรอความปวยไขอนจะเปนเหตใหจ�าตองจดการสงตวกลบประเทศเดมโดยตรงหรอใหไปพกอาศยอยใน

ประเทศทเปนกลางแลว กรณตางๆ เชนวานจะตองเปนไปตามหลกซงไดวางไวในแบบความตกลงเกยว

กบการสงตวกลบประเทศเดมโดยตรงและการพกอาศยในประเทศทเปนกลางของเชลยศกทบาดเจบ และ

ปวยไขและตามขอบงคบตางๆ ทเกยวกบคณะกรรมการแพทยผสมซงไดผนวกไวทายอนสญญาฉบบน

ขอ 111

ประเทศทกกคม ประเทศทเชลยศกสงกดอย และประเทศทเปนกลางซงประเทศทงสองดงกลาวแลวได

ตกลงเลอกขนนน จะตองพยายามจดท�าความตกลงตางๆ เพอจดการกกกนเชลยศกไวในอาณาเขตของ

ประเทศทเปนกลางดงกลาวนน จนกระทงการสรบไดสนสดลง

ขอ 112

เมอเกดการสรบ จะตองแตงตงคณะกรรมการแพทยผสมขนเพอท�าการตรวจเชลยศกทบาดเจบและ

ปวยไข และด�าเนนการตามสมควรแกเชลยศกเหลานน การแตงตงหนาทและการด�าเนนงานของคณะกรรมการ

เหลานจะตองเปนไปตามบทบญญตแหงขอบงคบทไดผนวกไวทายอนสญญาฉบบน

114 อนสญญาฉบบทสาม

อยางไรกด เชลยศกซงเจาหนาทแพทยของประเทศทกกคม เหนวาเปนผไดรบบาดเจบหรอปวยไขอยาง

สาหสจนเหนไดชดนนอาจถกสงตวกลบประเทศเดมโดยคณะกรรมการแพทยผสมไมจ�าตองท�าการตรวจกได

ขอ 113

นอกจากบคคลทเจาหนาทแพทยแหงประเทศทกกคมไดก�าหนดตวไวแลว เชลยศกทบาดเจบและ

ปวยไขซงอยในประเภททก�าหนดไวตอไปนมสทธทจะขอใหคณะกรรมการแพทยผสมไดบญญตไวในขอ

กอนนน ท�าการตรวจรางกายไดคอ

(1) ผบาดเจบ และปวยไขซงอายรแพทยหรอศลยแพทยซงมสญชาตเดยวกนหรอซงเปนคนชาตของภาค

คพพาททเปนพนธมตรกบประเทศทเชลยศกดงกลาวสงกดอย และเปนผทปฏบตหนาทอยในคายนน

เปนผเสนอ

(2) ผบาดเจบและปวยไขซงผแทนเชลยศกของตนเสนอ

(3) ผบาดเจบและปวยไขซงประเทศซงตนสงกดอย หรอองคการทประเทศดงกลาวไดรบรองแลว และ

ทไดใหความชวยเหลอแกเชลยศกเปนผเสนอ

อยางไรกตาม เชลยศกซงมไดอยในประเภทหนงประเภทใดใน 3 ประเภททกลาวมาแลวนน อาจขอให

คณะกรรมการแพทยผสมท�าการตรวจรางกายไดแตใหท�าการตรวจภายหลงจากผทอยในประเภทตางๆ

ดงกลาวแลว

อายรแพทยหรอศลยแพทยซงมสญชาตเดยวกนกบเชลยศกซงขอใหคณะกรรมการแพทยผสมท�าการ

ตรวจรางกาย รวมทงผแทนของเชลยศกทกลาวนน จะตองไดรบอนญาตใหอยในเวลาท�าการตรวจดวย

ขอ 114

เชลยศกทประสบอบตเหต นอกจากการบาดเจบนนตนจะเปนผกระท�าขนเอง จะตองไดรบประโยชนจาก

บทบญญตแหงอนสญญาน ในสวนทเกยวกบการสงตวกลบประเทศเดม หรอไปพกอาศยอยในประเทศท

เปนกลาง

ขอ 115

เชลยศกทจ�าตองรบโทษทางวนย และมสทธทจะไดรบเลอกใหสงตวกลบประเทศเดมหรอไปพกอาศยอย

ในประเทศทเปนกลางนน หามมใหกนไวโดยเหตทวาเชลยศกนนยงมไดรบโทษ

เชลยศกทไดถกกกคมเกยวกบการด�าเนนคดหรอการตดสนลงโทษและทไดก�าหนดตวส�าหรบสงกลบประเทศ

เดม หรอไปพกอาศยอยในประเทศทเปนกลางนนอาจไดรบประโยชนจากระเบยบการเชนวานกอนเสรจ

สนการด�าเนนคด หรอกอนการสนสดแหงการลงโทษ ถาประเทศทกกคมเหนชอบดวยแลว

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 115

ภาคคพพาทจะตองตดตอกนใหทราบชอของผทจะตองถกกกคมอยจนกวาจะเสรจสนการด�าเนนคดหรอ

สนสดแหงการลงโทษ

ขอ 116

คาใชจายในการสงตวเชลยศกกลบประเทศเดมหรอในการขนสงเชลยศกไปยงประเทศทเปนกลางนบจาก

เขตแดนของประเทศทกกคมนน ประเทศทเชลยศกสงกดอยจะตองเปนผออก

ขอ 117

หามมใหจดบคคลทจะสงตวกลบประเทศเดมเขาปฏบตกจการทหารประจ�าการ

หมวด 2กำรปลอยตวและกำรสงตวเชลยศกกลบประเทศเดม

เมอยตกำรสรบแลว

ขอ 118

ภายหลงการสรบโดยทางก�าลงไดสนสดลงแลว จะตองปลอยตวเชลยศกและสงตวกลบประเทศเดมโดยมชกชา

ถาในความตกลงใดๆ ทไดกระท�ากนระหวางภาคคพพาทเพอหยดการสรบไมมขอก�าหนดตามทกลาว

ขางตน หรอถาไมมความตกลงอยางหนงอยางใดเชนวานแลว ประเทศทกกคมแตละฝายจะไดจดวางแผน

การเพอสงตวเชลยศกกลบประเทศเดม และปฏบตการตามแผนการนนโดยมชกชาตามหลกทไดก�าหนด

ไวในวรรคกอน

ไมวาในกรณใดในสองกรณดงกลาวแลว จะตองแจงใหเชลยศกทราบถงระเบยบการตางๆ ทน�ามาใชนดวย

ในทกกรณ คาใชจายในการสงตวเชลยศกกลบประเทศเดมจะตองเฉลยเปนสวนตามความเปนธรรมระหวาง

ประเทศทกกคมและประเทศทเชลยศกสงกดอย การแบงสวนนจะตองกระท�าตามหลกดงตอไปน คอ

(ก) ถาประเทศทงสองอยตดกน ประเทศทเชลยศกสงกดอยจะตองเปนผออกคาใชจายในการสงตวกลบ

ประเทศเดม ตงแตชายแดนของประเทศทกกคม

(ข) ถาประเทศทงสองไมอยตดกน ประเทศทกกคมจะตองเปนผออกคาใชจายในการขนสงเชลยศกใน

อาณาเขตของตนจนถงชายแดนของตน หรอถงทาลงเรอทใกลทสดกบอาณาเขตของประเทศทเชลย

ศกสงกดอย ภาคทเกยวของจะตองตกลงระหวางกนเกยวกบสวนคาใชจายอยางอนในการสงตวเชลย

ศกกลบประเทศเดม เพอแบงสวนคาใชจายนระหวางกนโดยเปนธรรม การกระท�าความตกลงนไมวา

116 อนสญญาฉบบทสาม

ในพฤตการณใดๆ จะถอเปนขออางเพอหนวงเหนยวการสงตวเชลยศกกลบประเทศเดม ดวยประ

การใดๆ มได

ขอ 119

การสงตวกลบประเทศเดมจะตองจดท�าโดยมเงอนไขตางๆ เชนเดยวกบทไดวางไวในขอ 46 ถง 48 แหง

อนสญญาฉบบน เกยวกบการยายเชลยศกโดยค�านงถงบทบญญตแหงขอ 118 และบทบญญตของวรรค

ตอๆ ไปนดวย

ในการสงตวกลบประเทศเดมนนจะตองคนสงของอนมคาอยางหนงอยางใดทไดยดไวจากเชลยศกตามขอ

18 และเงนตราตางประเทศซงยงมไดเปลยนเปนเงนตราในสกลของประเทศทกกคมใหแกเชลยศก สงของ

อนมคาและเงนตราตางประเทศซงจะเปนดวยเหตใดกตาม มไดคนใหแกเชลยศกในเวลาสงตวกลบนนจะ

ตองสงไปยงส�านกงานสนเทศทไดตงขนตามขอ 122

เชลยศกจะตองไดรบอนญาตใหน�าสงของสวนตว จดหมายและหบหอทมมาถงเชลยศกตดตวไปได น�าหนก

ของหบหอเดนทางเชนวาน อาจถกจ�ากดเทาทเชลยศกแตละคนจะน�าไปไดตามสมควร เปนการจ�าเปนโดย

พฤตการณแหงการสงตวกลบประเทศเดมนน อยางไรกดเชลยศกแตละคนจะตองไดรบอนญาตใหน�าของ

ไปไดอยางนอยทสด 25 กโลกรม

สงของสวนตวอนๆ ของเชลยศกทถกสงตวกลบประเทศเดมนนจะตองอยในความรบผดชอบของประเทศท

กกคม ทจะจดสงไปใหเชลยศกโดยทนทหลงจากไดท�าความตกลงเกยวกบการน โดยจดระเบยบการขนสง

และการออกคาใชจายตางๆ ทเกดขนกบประเทศทเชลยศกสงกดอย

เชลยศกซงยงรอการด�าเนนคดส�าหรบความผดทางอาญานน อาจจะตองถกกกคมอยจนกระทงสนสดการ

ด�าเนนคดเชนทกลาวนแลว และถาจ�าเปนกอาจตองถกกกคมอยจนกวาไดรบโทษเสรจสนแลว ระเบยบ

ปฏบตเชนเดยวกนนใหเปนอนใชแกเชลยศกทถกตดสนลงโทษส�าหรบความผดทางอาญาแลวดวย

ภาคคพพาทจะตองตดตอซงกนและกนใหทราบชอของเชลยศกซงจะตองถกกกคมอยจนกระทงสนสดการ

ด�าเนนคดหรอทจนกวาจะไดรบโทษเสรจสนแลว

ใหจดตงคณะกรรมการขนโดยความตกลงระหวางภาคคพพาท เพอท�าการคนหาเชลยศกทกระจดกระจาย

อย และเพอประกนใหการสงตวเชลยศกกลบประเทศเดมไดเปนไปโดยลาชานอยทสดเทาทจะท�าได

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 117

หมวด 3มรณกรรมของเชลยศก

ขอ 120

พนยกรรมของเชลยศกจะตองจดท�าขนใหถกตองตามเงอนไขแหงความสมบรณตามกฎหมายแหงประเทศ

เดมของเชลยศก ซงจะตองแจงใหประเทศทกกคมทราบถงเงอนไขตามกฎหมายของตนในเรองน เมอเชลย

ศกรองขอและในทกกรณหลงจากมรณกรรม จะตองสงพนยกรรมไปยงประเทศทคมครองโดยไมชกชา

และสงส�าเนาทรบรองวาถกตองไปยงส�านกตวแทนกลางดวย

ใหจดสงมรณบตรตามแบบซงผนวกไวทายอนสญญาฉบบน หรอบญชรายชอของบคคลทกคนทถงมรณกรรม

ในขณะทเปนเชลยศก ซงนายทหารผรบผดชอบไดรบรองแลว ไปยงส�านกงานสนเทศส�าหรบเชลยศกซงได

จดตงขนตามขอ 122 โดยเรวทสดเทาทจะท�าได มรณบตรหรอบญชรายชอทรบรองแลวน จะตองแสดง

รายการรปพรรณดงทไดกลาวไวในวรรคสามแหงขอ 17 และตองแสดงวนทและสถานททถงแกกรรม

เหตแหงมรณกรรม วนทและสถานทฝงศพ และรายการทงหลายทจ�าเปนแกการแสดงใหรถงหลมฝงศพดวย

การฝงหรอเผาศพเชลยศกนน จะตองไดท�าการชนสตรรางกายทางแพทยเสยกอน เพอยนยนการตายและ

เพอสามารถท�ารายงานขนไดและเพอจดท�ารปพรรณขนไวในกรณทจ�าเปน

เจาหนาททกกคมจะตองจดใหเชลยศกซงถงแกกรรมในขณะทก�าลงถกคมขงไดรบการฝงอยางมเกยรต

และถาเปนไปไดใหเปนไปตามพธศาสนาของเชลยศกนน และจดใหทฝงศพนนๆ ไดรบความเคารพ ไดรบ

การบ�ารงรกษาตามสมควร กบใหมเครองหมายไวเพอใหคนหาไดทกเวลา และถาสามารถจดท�าไดแลว ให

ฝงศพเชลยศกซงสงกดอยในประเทศเดยวกนไว ณ ทแหงเดยวกน

เชลยศกทถงมรณกรรมนนจะตองฝงไวคนละท นอกจากจะมพฤตการณทจะหลกเลยงมไดบงคบใหตอง

ฝงรวมกน ศพนนจะเผาไดกตอเมอมเหตผลทางสขภาพบงคบ หรอโดยเหตผลทางศาสนาของผตายหรอ

ตามความประสงคอนชดแจงของผมรณะทจะใหกระท�าเชนนน ในกรณทมการเผาศพ ใหระบขอความน

พรอมดวยเหตผลไวในมรณบตรของผตาย

เพอทจะใหคนหาหลมฝงศพไดเสมอ ใหจดท�าบนทกรายการของการฝงศพและหลมฝงศพตางๆ ไวกบ

บรการทะเบยนหลมฝงศพซงประเทศทกกคมไดจดตงขน บญชรายชอหลมฝงศพและรายการของเชลย

ศกทถกฝงไวในสสานและทอนๆ นน ใหสงไปใหประเทศทเชลยศกดงกลาวสงกดอยความรบผดชอบใน

การดแลรกษาหลมฝงศพเหลาน และความรบผดชอบส�าหรบบนทกการเคลอนยายศพในภายหลงใดๆ นน

ใหตกอยกบประเทศทควบคมอาณาเขตนน หากวาประเทศนนเปนภาคแหงอนสญญาฉบบนบทบญญต

เหลานใหใชกบกรณอฐซงบรการทะเบยนหลมฝงศพจะตองเกบไวจนกวาจะไดจดการไปตามสมควร ตาม

ความประสงคของประเทศเจาของศพ

118 อนสญญาฉบบทสาม

ขอ 121

ทกๆ ครงทมการมรณะหรอบาดเจบอนรายแรงเกดขนแกเชลยศก หรอสงสยวาไดเกดขนโดยการกระท�า

ของทหารยาม หรอเชลยศกอน หรอบคคลอนใด รวมทงการมรณะทไมปรากฏสาเหตอกดวยนน ประเทศ

ทกกคมจะตองจดใหมการสอบสวนเปนทางการโดยทนท

ใหสงค�าบอกกลาวในเรองนไปยงประเทศทคมครองทนท ใหจดท�าค�าใหการของพยานไว โดยเฉพาะอยาง

ยงผซงเปนเชลยศกอย และใหจดสงรายงานรวมทงค�าใหการเชนวานไปใหประเทศทคมครองทราบ

ถาการสอบสวนแสดงใหเหนความผดของบคคลคนหนงหรอหลายคน ประเทศทกกคมจะตองจดการเทา

ทจ�าเปนทงปวง เพอใหมการฟองรองบคคลผตองรบผดดงกลาว

ภำค 5ส�ำนกงำนสนเทศ และสมำคมบรรเทำทกขเชลยศก

ขอ 122

เมอไดมการพพาทขนและในทกกรณทมการยดครอง ภาคคพพาทแตละฝายจะตองจดตงส�านกงานสนเทศ

ขนเปนทางการส�าหรบเชลยศกซงอยในอ�านาจของตน ประเทศทเปนกลางหรอประเทศทมไดเปนฝายใน

สงคราม ซงอาจไดรบบคคลในประเภทหนงประเภทใดตามทระบไวในขอ 4 เขาไวในอาณาเขตของตนนน

จะตองด�าเนนการอยางเดยวกนนแกบคคลเชนวาน ประเทศทเกยวของจะตองจดใหส�านกงานสนเทศ

ส�าหรบเชลยศก มสถานทบรภณฑ และเจาหนาทตามทจ�าเปนเพอปฏบตงานไดโดยมประสทธภาพให

ส�านกงานทวานมเสรภาพทจะใชเชลยศกท�างานในส�านกงานไดภายใตเงอนไขทไดวางไวในอนสญญา

ฉบบน ในหมวดทวาดวยการท�างานของเชลยศก

ภายในระยะเวลาอนเรวทสดเทาทจะท�าได ภาคคพพาทแตละฝายจะตองแจงใหส�านกงานของตนทราบ

ขอความ ตามทระบอยในวรรคส, หา และหก แหงขอนเกยวกบบคคลทเปนศตรทอยในประเภทหนง

ประเภทใดทระบไวในขอ 4 ซงไดตกมาอยในอ�านาจของตน ประเทศทเปนกลางหรอประเทศทมไดเปน

ฝายในสงครามจะไดด�าเนนการอยางเดยวกนนแกบคคลทอยในประเภทเชนวาน ซงตนไดรบเขาไวใน

อาณาเขตของตน

ส�านกงานจะไดสงขาวเชนวานโดยวธทเรวทสดไปยงประเทศทเกยวของทนท โดยผานประเทศทคมครอง

และโดยผานส�านกตวแทนกลางทไดบญญตไวในขอ 123 ดวย

ขอความนจะไดแจงใหญาตสนททเกยวของทราบไดโดยรวดเรวภายใตบทบญญตแหงขอ 17 ขอความ

เทาทส�านกงานสนเทศจะหาไดส�าหรบเชลยศกแตละคนนน จะตองรวมถงนามสกล นามตว ยศ หมายเลข

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 119

ประจ�ากองทพ ประจ�ากรม ประจ�าตว หรอหมายเลขล�าดบสถานท และวนเกด โดยละเอยด ชอประเทศ

ทตนสงกด นามตวของบดา และนามเดมของมารดา ชอและทอยของบคคลทจะตองแจงขาวไปใหทราบ

และต�าบลทอยซงจะไดสงจดหมายถงเชลยศกไปให

ส�านกงานสนเทศจะตองไดรบขาวจากเจาหนาททเกยวของเกยวกบการโยกยาย การปลอยตว การสงตว

กลบประเทศเดม การหลบหน การสงตวเขาโรงพยาบาลและมรณกรรม และจะตองสงขาวเชนวานตอไป

ตามวธทไดระบไวในวรรคสามขางตนนน

โดยนยเดยวกน ขาวทเกยวกบสภาพอนามยของเชลยศกซงปวยหนก หรอบาดเจบสาหสกจะตองแจงให

ทราบโดยสม�าเสมอ และถาท�าไดใหแจงใหทราบทกสปดาห

นอกจากนนส�านกงานสนเทศจะตองรบผดชอบในการตอบค�าถามทงปวงทสงมาอนเกยวกบเชลยศก

รวมทงทเกยวกบเชลยศกซงไดถงแกกรรมในทคมขง ใหส�านกงานสนเทศสบหาขอความเพอตอบค�าถาม

ทสงมานน ถาส�านกงานไมมขอความเชนวานนอย

การตดตอเปนลายลกษณอกษรของส�านกงานนนน จะตองมลายมอชอหรอตราประทบรบรองเปนหลกฐาน

นอกจากน ใหส�านกงานสนเทศมหนาทรวบรวมสงของสวนตวอนมคารวมทงจ�านวนเงนตรานอกเหนอจาก

เงนตราในสกลของประเทศทกกคม และบรรดาเอกสารทมความส�าคญส�าหรบญาตสนท ซงเชลยศกทถก

สงตวกลบประเทศเดมหรอไดรบการปลอยตว หรอทไดหลบหนไป หรอทไดถงแกกรรมไดทงไว และจะตอง

จดสงสงของอนมคาดงกลาวแลวไปยงประเทศทเกยวของ ส�านกงานจะไดสงสงของเหลานไปในหบหอทปด

ผนกประทบตรา พรอมดวยบนทกรายการใหขอความอนชดแจงและโดยละเอยดเกยวกบรปพรรณของผท

เปนเจาของสงของเหลานน รวมทงบญชแสดงสงของทบรรจไวในหบหอนนโดยครบถวนดวย สงของสวน

ตวอนๆ ของเชลยศกเชนวานจะตองสงไปตามขอตกลง ซงไดกระท�าขนระหวางภาคคพพาททเกยวของ

ขอ 123

ใหจดตงส�านกตวแทนสนเทศกลางส�าหรบเชลยศกขนในประเทศทเปนกลาง หากคณะกรรมการกาชาด

ระหวางประเทศเหนเปนการจ�าเปนจะเสนอใหประเทศทเกยวของจดตงส�านกตวแทนเชนวานขนกได

ใหเปนหนาทของส�านกตวแทนนทจะรวบรวมขาวทงปวงอนเกยวแกเชลยศกซงอาจไดรบมาโดยทางการ

หรอทางเอกชน และใหจดสงขาวนนไปยงประเทศเดมของเชลยศกหรอไปยงประเทศทเชลยศกสงกดอย

โดยเรวทสดเทาทสามารถท�าได

อครภาคผท�าสญญาและโดยเฉพาะอยางยงอครภาคทคนชาตไดรบประโยชนจากบรการของส�านกตวแทน

กลาง พงใหความชวยเหลอทางการเงนแกส�านกตวแทนดงกลาวแลว ตามความตองการของส�านกตวแทน

120 อนสญญาฉบบทสาม

บทบญญตขางตนน หามมใหตความโดยเปนการก�ากดกจการในดานมนษยธรรมของคณะกรรมการกาชาด

ระหวางประเทศหรอของสมาคมบรรเทาทกขตางๆ ทไดบญญตไวในขอ 125

ขอ 124

ส�านกงานสนเทศแหงชาตและส�านกตวแทนสนเทศกลางจะตองไดรบการยกเวนคาธรรมเนยมไปรษณย

ตลอดจนการยกเวนทงหลายทบญญตไวในขอ 74 รวมทงการยกเวนคาโทรเลขเทาทจะพงท�าได หรอ

อยางนอยทสดกใหเสยในอตราอยางต�ามาก

ขอ 125

ภายใตบงคบแหงระเบยบการซงประเทศทกกคมอาจเหนจ�าเปนทจะตองจดวางขนเพอความมนคงของ

ตน หรอเพอใหเปนไปตามความตองการอยางอนตามสมควร ผแทนขององคการทางศาสนา สมาคม

บรรเทาทกข หรอองคการอนใดทใหความชวยเหลอแกเชลยศก จะตองไดรบความสะดวกทจ�าเปนทงปวง

จากประเทศทกลาวน เพอตนเองหรอผแทนทไดรบแตงตงโดยถกตองแลว ในอนทจะเยยมเยยนเชลยศก

แจกจายเครองอปโภคบรโภคส�าหรบบรรเทาทกข และวสดทสงมาจากทใดๆ เพอใชในการศาสนา การ

ศกษาหรอการพกผอน และเพอชวยเหลอเชลยศกในการจดวางระเบยบส�าหรบเวลาวางของตนภายใน

คาย สมาคมหรอองคการเชนวานอาจตงขนในอาณาเขตของประเทศทกกคม หรอในประเทศอนใดกได

หรออาจมลกษณะเปนการระหวางประเทศกได

ประเทศทกกคมอาจจ�ากดจ�านวนสมาคมและองคการซงไดรบอนญาตใหผแทนไปด�าเนนกจการในอาณาเขต

และภายใตการควบคมของตนไดแตทงน จะตองเปนไปภายใตเงอนไขวา การจ�ากดเชนวาน จะตองไม

เปนการขดขวางแกการปฏบตเพอยงผลไดด�าเนนการบรรเทาทกขไดอยางเพยงพอแกเชลยศกทงมวล

ฐานะพเศษของคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศในเรองนจะตองเปนทรบรองและไดรบความเคารพ

ทกเมอ

เมอไดมอบเครองอปโภคบรโภคบรรเทาทกขหรอวสดทมงหมาย เพอความมงประสงคดงกลาวมาขางตน

นน หรอหลงจากนนเลกนอยแลว จะตองจดสงใบรบของแตละครง ซงผแทนเชลยศกไดลงนามไว ไปยง

สมาคมบรรเทาทกขหรอองค การผสง ในขณะเดยวกนใหเจาหนาทปกครองซงรบผดชอบในการควบคม

เชลยศกออกใบรบของเหลานใหดวย

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 121

ภำค 6กำรปฏบตตำมอนสญญำ

หมวด 1บททวไป

ขอ 126

ผแทนหรอผทไดรบมอบอ�านาจของประเทศทคมครองจะตองไดรบอนญาตใหเขาไปในททกๆ แหงทมเชลย

ศกอย โดยเฉพาะอยางยงในสถานทกกกน สถานทคมขง และสถานทท�างาน และจะตองไดรบอนมตให

เขาไปในอาคารทกแหงซงเชลยศกอย และใหไดรบอนญาตใหเขาไปในทซงเชลยศกจะเดนทางจากไป ท

จะผานและทจะไปถงเมอมการยายเชลยศกอกดวย ผแทนนอาจสมภาษณเชลยศก และโดยเฉพาะอยาง

ยงเขาสมภาษณผแทนของเชลยศกโดยไมตองมผรเหนเปนพยานซงจะท�าดวยตนเองหรอโดยใชลามกได

ผแทนหรอผทไดรบมอบอ�านาจของประเทศทคมครองจะตองมเสรภาพเตมททจะเลอกสถานทซงตน

ประสงคจะไปเยยมเยยน หามมใหก�ากดเวลาและก�าหนดครงคราวแหงการเยยม การเยยมจะถกหาม

เสยมไดนอกจากเพอเหตผลแหงความจ�าเปนทางทหารบงคบ แตถงกระนนจะหามไดกแตเพยงเปนการ

พเศษและชวคราวเทานน

ประเทศทกกคมและประเทศทเชลยศกดงกลาวสงกดอย อาจยนยอมในกรณทเปนการจ�าเปน ใหเพอน

รวมชาตของเชลยศกเหลานนมสวนในการเยยมเยยนดวยกได

ผแทนของคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ จะตองไดรบสทธดงกลาวขางบนนนดวย การแตงตง

ผแทนเชนวานจะตองเสนอใหไดรบความเหนชอบของประเทศทกกคมเชลยศกทจะไดรบการเยยมเยยนนน

ขอ 127

อครภาคผท�าสญญารบทจะเผยแพรตวบทแหงอนสญญาฉบบนในประเทศของตนใหกวางขวางทสดเทาทจะ

ท�าได ทงในยามสงบและยามสงคราม และโดยเฉพาะอยางยงใหรวมการศกษาอนสญญานเขาในโครงการ

ศกษาของทหาร และถาเปนไดในโครงการศกษาของพลเรอนดวย เพอใหกองทพของตนและประชากรโดย

ทวไปไดทราบหลกการแหงอนสญญาน

เจาหนาททหาร หรอเจาหนาทอนใด ซงในยามสงครามมหนาทรบผดชอบเกยวกบเชลยศกจะตองมตวบท

แหงอนสญญาน และจะตองไดรบการสอนเปนพเศษเกยวกบบทบญญตตางๆ แหงอนสญญา

122 อนสญญาฉบบทสาม

ขอ 128

อครภาคผท�าสญญาจะไดสงค�าแปลทางการของอนสญญาฉบบนใหกนและกน โดยผานทางคณะมนตรสห

พนธสวส และในระหวางการสรบใหสงผานทางประเทศทคมครอง รวมทงกฎหมายและขอบงคบตางๆ ซง

ตนอาจบญญตขนเพอประกนการปฏบตตามอนสญญาน

ขอ 129

อครภาคผท�าสญญารบทจะตรากฎหมายตามทจ�าเปนขนไวใหมบทลงโทษทางอาญาอนจะปรบใชไดอยาง

มผลแกบคคลทกระท�า หรอสงใหกระท�าการละเมดอนรายแรงใดๆ ตออนสญญาฉบบน ดงไดนยามไวใน

ขอตอไป

อครภาคผท�าสญญาแตละฝายมพนธกรณทจะตองคนหาตวผทตองหาวาไดกระท�า หรอไดสงใหกระท�าการ

ละเมดอนรายแรงนนๆ และจะตองน�าตวบคคลเหลาน ไมวาจะมสญชาตใด ขนศาลของตน หากประสงค

และเปนไปตามบทบญญตแหงกฎหมายของตนแลว อครภาคฝายนนอาจสงตวบคคลดงกลาวไปใหอครภาค

อกฝายหนงทเกยวของเพอพจารณาคดกได แตอครภาคฝายนนจะตองแสดงวามขอกลาวหาอนมมลเพยงพอ

อครภาคผท�าสญญาแตละฝายจะตองจดการตามทจ�าเปนเพอระงบบรรดาการกระท�าใดๆ อนขดตอ

บทบญญตแหงอนสญญาฉบบน นอกจากการละเมดอนรายแรงทไดนยมไวในขอตอไป

ในทกพฤตการณ บคคลผตองหาจะตองไดรบประโยชนแหงความคมครองในการพจารณาและการตอส

คดโดยเปนธรรมซงเปนการใหความอนเคราะหไมนอยไปวาทไดบญญตไวในขอ 105 และขอตอๆ ไป

แหงอนสญญาฉบบน

ขอ 130

การละเมดอนรายแรงทไดกลาวถงในขอกอนนน ไดแกการกระท�าอยางหนงอยางใดตอไปน หากไดกระท�า

ตอบคคล หรอทรพยสนซงอนสญญานใหความคมครอง คอการฆาโดยเจตนา การทรมาน หรอการปฏบต

อยางไรมนษยธรรม รวมทงการทดลองทางชววทยา การกระท�าใหเกดความทกขทรมานอยางสาหส หรอท�า

อนตรายแกรางกายหรออนามยอยางรายแรงโดยเจตนา การบงคบใหเชลยศกเขาประจ�าการในกองทหาร

ของประเทศทเปนศตร หรอการกระท�าโดยเจตนาใหเชลยศกเสยสทธทจะไดรบการพจารณาคดโดยเทยง

ธรรมและตามระเบยบ ดงทไดก�าหนดไวในอนสญญาน

ขอ 131

อครภาคผท�าสญญาจะปลดเปลองตนเองหรออครภาคอนใดจากความรบผดชอบทตนเองหรออครภาค

อนมอยเนองจากการละเมดซงไดกลาวถงในขอกอนนนมได

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 123

ขอ 132

เมอมค�ารองขอของภาคคพพาทฝายหนง จะตองจดใหมการสอบสวนเกยวกบขอกลาวหาวาไดมการละเมด

อนสญญาขนดวยประการใดๆ โดยวธการตามทภาคทเกยวของจะไดตกลงกน

หากไมอาจตกลงกนไดในวธการส�าหรบการสอบสวนแลวภาคควรตกลงกนเลอกผชขาดขนคนหนง ซงจะ

ตดสนวาจะตองด�าเนนการตามวธใด

เมอปรากฏชดวาไดมการละเมดแลว ภาคคพพาทจะตองจดการใหการละเมดนนสนสดลง และก�าจดการ

ละเมดนนภายในเวลาสนทสดทจะท�าได

หมวด 2บทสดทำย

ขอ 133

อนสญญาฉบบนไดจดท�าขนเปนภาษาองกฤษและภาษาฝรงเศส ตวบททงสองเปนอนถกตองเทากน

คณะมนตรสหพนธสวสจะตองจดใหค�าแปลของอนสญญานเปนทางการเปนภาษารสเซยและภาษาสเปน

ขอ 134

อนสญญาฉบบนใหเปนอนใชแทนอนสญญาฉบบลงวนท 27 กรกฎาคม ค.ศ. 1929 ในความสมพนธ

ระหวางอครภาคผท�าสญญา

ขอ 135

ในความสมพนธระหวางประเทศตางๆ ซงตองผกพนตามอนสญญากรงเฮก วาดวยกฎและประเพณ

การสงครามทางบกไมวาจะเปนฉบบลงวนท 29 กรกฎาคม ค.ศ. 1899 หรอฉบบลงวนท 18 ตลาคม

ค.ศ. 1907 กตามและซงเปนภาคแหงอนสญญาฉบบนนน อนสญญาฉบบสดทายนใหถอวาเปน สวนท 2

แหงขอบงคบทผนวกไวทายอนสญญากรงเฮกดงกลาวขางตนนน

ขอ 136

อนสญญาฉบบนซงลงวนทวนน เปดใหลงนามจนถงวนท 12 กมภาพนธ ค.ศ. 1940 ในนามของประเทศท

ไดมผแทนไปในการประชม ซงไดเปดขน ณ เมองเจนวา เมอวนท 21 เมษายน ค.ศ. 1949 กบทงประเทศท

มไดมผแทนเขารวมในการประชมครงน แตเปนภาคแหงอนสญญา ฉบบลงวนท 27 กรกฎาคม ค.ศ. 1929

124 อนสญญาฉบบทสาม

ขอ 137

อนสญญาฉบบนจะตองไดรบสตยาบนโดยเรวทสดทจะท�าได และจะตองเกบรกษาสตยาบนสาสนไวท

กรงเบอรน

ใหจดท�าบนทกการสงมอบสตยาบนสาสนแตละฉบบไว และใหคณะมนตรสหพนธสวสสงส�าเนาอนรบรอง

วาถกตองไปใหประเทศตางๆ ทไดลงนามไว หรอทไดแจงการภาคยานวตอนสญญาแลว

ขอ 138

อนสญญาฉบบนจะเปนอนมผลบงคบใชหกเดอนหลงจากทไดมการมอบสตยาบนสาสนไวแลวไมนอยกวา

สองฉบบ

แตนนไปอนสญญาจะเปนอนมผลบงคบใชแกอครภาคผท�าสญญาแตละฝายหกเดอนหลงจากทไดมอบ

สตยาบนสาสนแลว

ขอ 139

ตงแตวนทมผลบงคบใชเปนตนไป จะไดเปดใหประเทศใดๆ ทมไดลงนามไว ท�าการภาคยานวตอนสญญานได

ขอ 140

การภาคยานวตจะตองแจงเปนลายลกษณอกษรไปยงคณะมนตรสหพนธสวส และจะมผลบงคบหกเดอน

หลงจากวนทไดรบทราบการแจงนน

คณะมนตรสหพนธสวสจะตองแจงการภาคยานวตไปยงประเทศตางๆ ทไดลงนามไว หรอทไดแจงการ

ภาคยานวตอนสญญาแลว

ขอ 141

สถานการณดงทไดบญญตไวในขอ 2 และ 3 จะเกดผลทนทแคสตยาบนสาสนทไดมอบไว และการภาคยานวต

ทไดแจงแลวโดยภาคคพพาทกอนหรอภายหลงการเรมสรบ หรอการยดครอง คณะมนตรสหพนธสวสจะ

ตองแจงการสตยาบนหรอการภาคยานวตใดๆ ทไดรบจากภาคคพพาทโดยวธทเรวทสด

ขอ 142

อครภาคผท�าสญญาแตละฝายยอมมเสรภาพทจะบอกเลกอนสญญาฉบบน

การบอกเลกนจะตองแจงเปนลายลกษณอกษรไปยงคณะมนตรสหพนธสวส ซงจะไดสงตอไปยงรฐบาล

ของอครภาคผท�าสญญาทงปวง

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 125

การบอกเลกจะมผลหนงปภายหลงทไดแจงไปใหคณะมนตรสหพนธสวสทราบ อยางไรกด การบอกเลกซง

ไดแจงไปในขณะทประเทศทบอกเลกนนยงพวพนอยในการพพาทใดๆ จะไมมผลจนกวาจะไดท�าสนตภาพ

กนแลว และภายหลงทการด�าเนนการเกยวกบการปลอยตวและการสงตวกลบประเทศเดมของบคคลทได

รบความคมครองจากอนสญญาฉบบนไดสนสดลงแลว

การบอกเลก จะมผลแตเฉพาะทเกยวกบประเทศทบอกเลกเทานน การบอกเลกนจะไมบนทอนพนธกรณ

ซงภาคคพพาทยงจะตองปฏบตตามโดยอาศยหลกแหงกฎหมายนานาชาต อนเปนผลสบเนองมาจาก

ขนบธรรมเนยมซงเปนทรบรกนในระหวางอารยชนจากกฎแหงมนษยธรรมและจากความรสกผดชอบ

ของมหาชน

ขอ 143

คณะมนตรสหพนธสวสจะตองจดการจดทะเบยนอนสญญาฉบบนไว ณ ส�านกงานเลขาธการแหง

สหประชาชาต คณะมนตรสหพนธสวสจะตองแจงบรรดาการใหสตยาบน การภาคยานวต และการบอก

เลก ทตนไดรบเกยวกบอนสญญาฉบบนใหส�านกงานเลขาธการแหงสหประชาชาตทราบดวย

เพอเปนพยานแกการน ผลงนามขางทายน ซงไดสงมอบสาสนมอบอ�านาจเตมของตนไวแลว ไดลงนาม

ในอนสญญาฉบบน

ท�า ณ เมองเจนวา เมอวนท 12 เดอนสงหาคม ค.ศ. 1949 เปนภาษาองกฤษและภาษาฝรงเศส ตนฉบบ

จะไดเกบรกษาไว ณ ส�านกงานบรรณสารของสหพนธรฐสวส คณะมนตรสหพนธสวสจะไดสงส�าเนา

อนสญญาอนรบรองวาถกตองแลวไปยงแตละรฐ ทไดลงนามและรฐทไดท�าการภาคยานวตอนสญญาน

126 อนสญญาฉบบทสาม

ภำคผนวกท 1แบบความตกลงเกยวกบการสงตวกลบประเทศเดมโดยตรง

และการพกอาศยในประเทศทเปนกลางของเชลยศก

ทบาดเจบและปวยไข

(ดขอ 110)

1.หลกกำรเพอกำรสงตวกลบประเทศเดมโดยตรงและกำรพกอำศยในประเทศทเปนกลำง

ก. กำรสงตวกลบประเทศเดมโดยตรง

บคคลตอไปนจะไดรบการสงตวกลบประเทศเดมโดยตรง คอ

(1) เชลยศกทกคนท โดยผลแหงตรอมา ไดปวยเปนโรคทท�าใหพการตางๆ ดงน คอ การสญเสยแขนขา

อมพาต โรคขอ หรอความพการอยางอน ๆ ซงโดยความพการนอยางนอยทสดไดแกการสญเสยมอ

ขางหนง หรอเทาขางหนงหรอกรณทเทยบเทากบการสญเสยมอขางหนงหรอเทาขางหนง

โดยไมเปนการเสอมเสยแกการตความทเปนคณยงไปกวาน กรณตอไปนใหถอวาเทยบเทากบการ

สญเสยมอขางหนงหรอเทาขางหนง คอ

ก) การสญเสยมอขางหนงหรอสญเสยนวทงหมด หรอสญเสยนวหวแมมอและนวชของมอขางหนง

การสญเสยเทาหรอนวเทาทงหมดและสวนเมตาตารซาลสของเทาขางหนง

ข) อนกโลซส การสญเสยเนอเยอกระดก การหดตวหรอเสยรปเนองจากแผลเปนท�าใหขอใหญๆ

ขอหนงเคลอนไหวมไดหรอท�าใหขอนวทงหมดของมอขางหนงเคลอนไหวมได

ค) ขอเทยมแฝงของกระดกยาว

ง) การผดรปอนเนองมาจากกระดกหกหรอการบาดเจบอยางอนซงเปนอปสรรคอยางรายแรงตอ

การหนาทและความสามารถรบน�าหนก

(2) เชลยศกทบาดเจบทกคน ซงการบาดเจบนนเรอรงมาถงขนทการพยากรณโรคบงวาจะไมหายได

ภายในหนงปนบจากวนทไดรบบาดเจบ ทงนถงแมวาจะไดมการปฏบตรกษาแลวกตาม เปนตนวา

ในกรณเหลานคอ

ก) กระสนคางในหวใจ ถงแมวาคณะกรรมการแพทยผสมจะมไดจบเคาความผดปรกตอยางรายแรง

อยางหนงอยางใดในขณะทท�าการตรวจกตาม

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 127

ข) เศษโลหะคางในสมองหรอปอด ถงแมวาคณะกรรมการแพทยผสมไมอาจจบเคาปฏกรยาเฉพาะ

ทหรอทวไปในขณะทท�าการตรวจกตาม

ค) ไขกระดกอกเสบ ในเมอไมอาจคาดหมายไดวาจะหายในระยะเวลาหนงป นบจากวนทไดรบ

บาดเจบ และซงอาจเกดผลเปนอนกโลซสแหงขอหรอความเสยหายอยางอน อนเทยบเทากบ

การสญเสยมอขางหนงหรอเทาขางหนง

ง) ขอใหญตางๆ ถกยงหรอแทงทะลและเปนหนอง

จ) การบาดเจบทกะโหลกศรษะซงเนอเยอกระดกสญเสยหรอเคลอนไป

ฉ) การบาดเจบหรอแผลไหมทหนาซงเนอเยอสญเสยและมวการทางการหนาท

ช) การบาดเจบทไขสนหลง

ซ) วการแหงเสนประสาทรอบนอกซงลกษณะอาการทตอเนองมาเทยบเทากบการสญเสยมอ

ขางหนงหรอเทาขางหนง และซงในการรกษาใหหาย จะตองใชเวลาเกนกวาหนงป นบจากวนท

ไดรบบาดเจบ เปนตนวา บราเคยลหรอลมโบซาคราลเพลกซส เสนประสาทเมเดยนหรอซาตดได

รบบาดเจบ รวมทงเสนประสาทเรเดยลและคบตาล หรอเสนประสาทแลตเตอราล โปปลเตยล

(N. Peroneous communis) และเสนประสาทแลตเตอราล โปปลเตยล (N. tibialis) ไดรบ

บาดเจบรวมกน ฯลฯ อยางไรกดการบาดเจบแหงเสนประสาทเรเดยล (มสควโลสบราล) ควบตาล

แลตเตอราลหรอเมเดยลโปปลเตยล จะไมเปนเหตใหมการสงตวกลบประเทศเดม เวนแตในกรณ

ทมอาการหดตวหรอเสยรปหรออาการรบกวนประเภทนวโรโทรฟคอยางรายแรง

ฌ) ระบบปสสาวะไดรบบาดเจบอนเปนผลท�าใหไรความสามารถ

(3) เชลยศกทปวยไขทกคนซงมอาการเรอรงมาถงขนทการพยากรณโรคบงวาจะไมหายไดภายใน

หนงปนบจากวนทเกดโรค แมวาจะไดรบการปฏบตรกษากตาม เปนตนวาในกรณดงน คอ

ก) วณโรคแหงอวยวะใด ในระยะก�าเรบซงตามการพยากรณทางการแพทย ไมอาจทจะรกษาให

หายได หรออยางนอยทสดกไมอาจไดรบการปฏบตรกษาใหมผลดขนเปนอยางมากไดในประเทศ

ทเปนกลาง

ข) เยอหมปอดอกเสบชนดเอกซเดต

ค) โรครายแรงแหงอวยวะหายใจทมสมฏฐานทไมใชวณโรค ซงสนนษฐานวาไมอาจรกษาใหหายได

เปนตนวาเอฟเซมาแหงปอดอยางรายแรงโดยหลอดลมอกเสบดวยหรอไมกตาม โรคหดเรอรง

หลอดลมอกเสบเรอรง* นานกวาหนงปในระหวางถกคมขง บรอนเคยคแทซส* ฯลฯ

128 อนสญญาฉบบทสาม

ง) โรคเรอรงรายแรงแหงระบบเลอดหมนเวยน เปนตนวาวการทลนและกลามเนอหวใจอกเสบ* ซง

แสดงลกษณะอาการวาการหมนเวยนของเลอดวายลง ในระหวางถกคมขงแมวาคณะกรรมการ

แพทยผสมไมอาจจบเคาอาการเชนนนในขณะท�าการตรวจกตาม โรคเกยวกบเยอหมหวใจและ

หลอดเลอด (โรคบงเกอร อนวรซมแหงหลอดเลอดใหญ) ฯลฯ

จ) โรคเรอรงรายแรงแหงอวยวะยอยอาหาร เปนตนวา แผลกระเพาะอาหารหรอแผลดโอดนาล

โรคตามอนสบเนองมาจากการผาตดกระเพาะอาหารทไดกระท�าในระหวางถกคมขง กระเพาะ

อาหารอกเสบเรอรง ล�าไสเลกอกเสบหรอล�าไสใหญอกเสบ ซงเปนมานานกวาหนงป และเปนผล

ถงอาการทวๆ ไปอยางรายแรง โรคตบแขง ถงน�าดเรอรง* ฯลฯ

ฉ) โรคเรอรงรายแรงแหงอวยวะสบพนธ-ปสสาวะ เปนตนวาโรคเรอรงแหงไตกบบรรดาโรคทเกดขน

ภายหลง การตดไตออกเพราะเหตทไตเปนวณโรค กรวยไตอกเสบเรอรงหรอกระเพาะปสสาวะ

อกเสบเรอรงไฮโดรเนโฟรซส หรอกรวยไตเปนหนอง โรคเฉพาะสตรอยางรายแรงเรอรงการม

ครรภปกตและความไมปกตทางสตกรรม ซงผปวยไมอาจทจะไปพกอาศยในประเทศทเปนกลาง

ได ฯลฯ

ช) โรคเรอรงรายแรงแหงระบบประสาทสวนกลางและรอบนอก เปนตนวา โรคจตและโรคจต

ประสาททเดนชดทงปวงเชนฮสเตเรยอยางรายแรง โรคจตประสาทอยางรายแรงเนองจากถก

คมขง ฯลฯ ซงผช�านาญพเศษ ไดรบรองแลว โรคลมบาหมใด ๆ ทอายรแพทยแหงคายไดรบรอง

แลว อารเตรโอสเกลโรซสแหงสมอง เสนประสาทอกเสบเรอรงนานเกนกวาหนงป ฯลฯ

ซ) โรคเรอรงรายแรงแหงระบบนวโร-เวเจเตตฟ ซงท�าใหความสมบรณทางจตหรอทางกายลดนอย

ลงเปนอยางมากน�าหนกตวลดลงและอาการออนเพลยโดยทวไปอยางสงเกตได

ฌ) ตาบอดทงสองขาง หรอตาบอดขางเดยวในเมอทศนาภาพแหงตาอกขางหนงอยในระดบนอย

กวา 1 ถงแมวาจะไดใชแวนตาแกไขแลวกตาม ความเฉยบแหลมทศนาภาพลดนอยลงในกรณท

ไมอาจท�าใหสมบรณดวยการแกไขใหตาอยางนอยทสดขางหนงมความเฉยบแหลมในระดบ ½ *

โรคตาทรายแรงอน ๆ เปนตนวา เกลาโคมา มานตาอกเสบ คอรอยไดตส รดสดวงตา ฯลฯ

ญ) ความไมปกตทางโสต เชน หหนวกขางหนงโดยสนเชง ถาหอกขางหนงไมไดยนค�าพดธรรมดาใน

ระยะหนงเมตร ฯลฯ

ฎ) โรครายแรงแหงเมตะโบลซม เชน โรคเบาหวานซงตองปฏบตรกษาดวยอนซลน ฯลฯ

* ค�าวนจฉยของคณะกรรมการแพทยผสมจะไดยดถอเปนสวนใหญตามบนทกทไดเกบรกษาไวโดยอายรแพทยและศลยแพทยแหงคายทมสญชาตเดยวกนกบเชลยศกหรอตามการตรวจของผช�านาญพเศษทางการแพทยของประเทศทกกคม

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 129

ฏ) ความไมปกตอยางรายแรงแหงตอมเอนโดกรน เปนตนวา ไทโรตอกซโคซส ไฮโปไทโรซส

โรคแอดดสน ซมมอนดส-คาเคกเซยเตตะน ฯลฯ

ฐ) ความไมปกตอยางรายแรงละเรอรงแหงอวยวะผลตเลอด

ฑ) ความเปนพษเรอรงอยางรายแรง เปนตนวา ตะกวเปนพษ ปรอทเปนพษ มอรฟนเปนพษ

โคคาอนเปนพษ อลกอฮอลเปนพษ กาซหรอรงสเปนพษ ฯลฯ

ฒ) โรคเรอรงของอวยวะเคลอนไหวซงมความไมปกตทางการหนาทอยางชดแจง เปนตนวา

ขออกสบผดรปโฟลอารทรตสเรอรงกาวหนาประถมภมและทตยะภม รมะตซมซงมอาการ

รายแรง ฯลฯ

ฌ) โรคผวหนงเรอรงรายแรงทไมอาจรกษาใหหายได

ด) โรคเนองอกรายใด ๆ

ต) โรคตดตอเรอรงรายแรงซงเปนมาเปนเวลาหนงปภายหลงทไดเกดโรค เปนตนวา มาลาเลย ซง

มความเสอมโทรมทางอวยวะอยางเดนชด โรคบดชนดอมบาหรอบะซลลสซงมลกษณะอาการ

รายแรง ซฟลสอวยวะภายในระยะตตยะภมซงตอตานการปฏบตรกษา โรคเรอน ฯลฯ

ถ) ภาวะขาดวตามนอยางรายแรงหรอภาวะขาดอาหารอยางรายแรง

ข.กำรพกอำศยในประเทศทเปนกลำง

บคคลตอไปนจะไดรบการพกอาศยในประเทศทเปนกลาง คอ

(1) เชลยศกทบาดเจบทกคนซงไมอาจรกษาใหหายไดในระหวางถกคมขง แตอาจทจะรกษาใหหายได

หรอชวยใหอาการดขนเปนอยางมากไดโดยการพกอาศยในประเทศทเปนกลาง

(2) เชลยศกทปวยเปนวณโรคในรปใด ๆ แหงอวยวะใด ๆ กตามซงการปฏบตรกษาในประเทศทเปนกลาง

ยอมท�าใหหายโรคได หรออยางนอยทสดกท�าใหอาการดขนเปนอยางมาก ทงนเวนแตวณโรคปฐมภม

ทไดรกษาใหหายแลวกอนการถกคมขง

(3) เชลยศกทปวยเปนโรคซงตองการการปฏบตรกษาเกยวกบอวยวะหายใจ อวยวะระบบเลอดหมนเวยน

อวยวะยอยอาหาร อวยวะระบบประสาท อวยวะการรสก อวยวะสบพนธ-ปสสาวะ ผวหนง อวยวะ

เคลอนไหว ฯลฯ ถาหากวาการปฏบตรกษาจะเปนผลดขนอยางชดแจงในประเทศทเปนกลางยงกวา

ในทคมขง

130 อนสญญาฉบบทสาม

(4) เชลยศกทไดรบการผาตดเอาไตออกเนองจากเปนโรคใด ๆ ทมใชวณโรคในทคมขง เชลยศกทเปนโรค

ไขกระดกอกเสบ ซงก�าลงจะหายหรอสงบอย โรคเบาหวานทไมตองปฏบตรกษาดวยอนซลน ฯลฯ

(5) เชลยศกทปวยเปนโรคนวโรซสเนองจากสงครามหรอถกคมขง

ผเปนโรคนวโรซสเนองจากถกคมขงซงไมอาจรกษาใหหายไดภายหลงทพกอาศยในประเทศทเปนกลาง

แลว 3 เดอน หรอซงภายหลงระยะเวลานนยงรกษาไมหายไดอยางสมบรณ จะไดรบการสงตวกลบ

ประเทศเดม

(6) เชลยศกทกคนทปวยดวยความเปนพษเรอรง (กาซโลหะอลกาลอยด ฯลฯ เปนพษ) ซงมทางทจะ

รกษาใหหายไดดเปนพเศษในประเทศทเปนกลาง

(7) เชลยศกสตรทกคนทมครรภหรอเปนมารดาซงมทารกและบตรเลกๆ อยดวย

เชลยศกทปวยดวยโรคตอไปนจะไมไดรบการพกอาศยในประเทศทเปนกลาง คอ

(1) โรคจตเรอรงทไดรบการตรวจรกษาแลวทกชนด

(2) โรคประสาททางอวยวะหรอทางการหนาททกชนดทถอกนวาไมอาจรกษาใหหายได

(3) โรคตดตอทกชนดในระยะเวลาซงอาจตดตอได นอกจากวณโรค

2.ขอสงเกตทวไป

(1) บรรดาเงอนไขทไดใหไวนน โดยทวไปใหตความและใหใชดวยเจตนารมณทกวางทสดโรคประสาท

และโรคจตตางๆ อนเนองจากสงครามหรอถกคมขง รวมทงรายปวยดวยวณโรคทกระยะ ยอมจะ

ไดรบประโยชนจากการตความอยางกวางขวาง เชลยศกทไดรบบาดแผลหลายแหงซงแตละแผลโดย

ล�าพงยงไมเปนเหตใหสงตวกลบประเทศเดมนน จะตองไดรบการตรวจดวยเจตนารมณอยางเดยวกน

โดยค�านงถงอนตรายทางจตอนเนองจากบาดแผลหลายแหงของเชลยศกนน ๆ

(2) รายปวยทงปวงทไมเปนปญหาและมสทธรบการสงตวกลบประเทศเดมโดยตรง (แขนขาขาด ตาบอด

หรอหหนวกโดยสนเชง วณโรคแหงปอดชนดมเชอออก จตฟนเฟอน เนองอกราย ฯลฯ) จะไดรบการ

ตรวจและสงตวกลบประเทศเดมโดยเรวทสด โดยอายรแพทยแหงคายหรอโดยคณะกรรมการแพทย

ทหารทประเทศทกกคมไดแตงตงขน

(3) การบาดเจบและโรคตางๆ ซงมอยกอนสงครามและมไดมอาการทรดโทรมลงไปอกรวมทงการบาดเจบ

จากสงครามซงมไดขดขวางตอการปฏบตหนาททางทหารตอไป จะมไดรบการสงตวกลบประเทศเดม

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 131

(4) ใหตความและใหใชบทบญญตแหงภาคผนวกนในท�านองทคลายกนในประเทศคพพาททงปวง ประเทศ

และเจาหนาททเกยวของจะไดใหความสะดวกทจ�าเปนทงปวงแกคณะกรรมการแพทยผสมในการ

ปฏบตภารกจใหส�าเรจลลวงไป

(5) แบบตวอยางทไดกลาวอางไวในขอ 1 ขางตนนน เปนแตเพยงกรณแบบอยางเทานน กรณทมไดตอง

กนกบบทบญญตเหลานโดยตรงจะไดรบการพจารณาตามเจตนารมณแหงบทบญญตในขอ 110 ของ

อนสญญาฉบบนและตามเจตนารมณแหงหลกการทไดวางไวในอนสญญาฉบบน

132 อนสญญาฉบบทสาม

ภำคผนวกท 2ขอบงคบเกยวกบคณะกรรมการแพทยผสม

(ดขอ 112)

ขอ 1

คณะกรรมการแพทยผสมตามทบญญตไวในขอ 112 แหงอนสญญาฉบบนใหประกอบดวยกรรมการสามคน

สองคนในจ�านวนนนจะตองเปนคนของประเทศทเปนกลาง คนทสามเปนผทไดรบการแตงตงจากประเทศ

ทกกคมใหกรรมการทเปนกลางคนหนงเปนประธาน

ขอ 2

กรรมการทเปนกลางทงสองคนจะตองไดรบการแตงตงจากคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศดวยความ

ยนยอมของประเทศทคมครอง โดยการรองขอของประเทศทกกคม บคคลทงสองนอาจมภมล�าเนาภายใน

ประเทศเดมของตนในประเทศทเปนกลางอนใด หรอในอาณาเขตของประเทศทกกคมกได

ขอ 3

กรรมการทเปนกลางจะตองไดรบความเหนชอบของภาคคพพาททเกยวของซงจะแจงความเหนชอบของ

ตนไปยงคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศและประเทศทคมครอง เมอไดแจงใหทราบดงนแลวใหถอ

ไดวากรรมการทเปนกลางนนไดรบการแตงตงแลวโดยสมบรณ

ขอ 4

ใหแตงตงกรรมการผชวยขนตามจ�านวนพอเพยงทจะท�าการแทนกรรมการประจ�าปไดเมอมกรณจ�าเปน

กรรมการผชวยนใหแตงตงขนพรอมกบกรรมการประจ�าหรออยางนอยโดยเรวทสดทจะท�าได

ขอ 5

หากวาดวยเหตผลใดๆ กตาม คณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศไมสามารถด�าเนนการแตงตงกรรมการ

ทเปนกลางได ใหประเทศทเปนผรกษาผลประโยชนของเชลยศกเปนผพจารณาด�าเนนการแตงตงขน

ขอ 6

กรรมการทเปนกลางนนเทาทจะพงกระท�าได จะตองเปนศลยแพทยคนหนง และอกคนหนงจะตองเปน

อายรแพทย

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 133

ขอ 7

กรรมการทเปนกลางจะตองเปนอสระอยางสมบรณจากภาคคพพาทซงจะไดอ�านวยความสะดวกทงปวง

ใหแกกรรมการเหลานในการปฏบตหนาทของกรรมการ

ขอ 8

โดยความตกลงกบประเทศทกกคม คณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศในขณะทท�าการแตงตงตามท

บญญตไวในขอ 2 และ 4 แหงขอบงคบฉบบนจะไดก�าหนดหนาทของผไดรบแตงตงไว

ขอ 9

ใหคณะกรรมการแพทยผสมเรมปฏบตงานโดยเรวทสดทจะท�าไดหลงจากทกรรมการทเปนกลางไดรบความ

เหนชอบแลว และไมวาในกรณใดๆ ใหเรมภายในระยะเวลาสามเดอนนบแตวนทไดรบความเหนชอบเชนวาน

ขอ 10

คณะกรรมการแพทยผสมจะไดท�าการตรวจบรรดาเชลยศกทระบไวในขอ 113 แหงอนสญญา คณะ

กรรมการจะไดเสนอใหสงตวกลบประเทศเดมไมยอมใหสงตวกลบประเทศเดม หรอเลอนการตรวจไป

ภายหลง มตของคณะกรรมการนนใหถอเสยงขางมาก

ขอ 11

มตของคณะกรรมการแพทยผสมในแตละกรณนน ใหแจงใหประเทศทกกคมทราบระหวางเดอนตอจาก

ทคณะกรรมการไดไปท�าการเยยมเยยนประเทศทคมครอง และคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ

คณะกรรมการแพทยผสมจะตองแจงใหเชลยศกแตละคนทไดผานการตรวจแลวทราบมตดวยและใหออก

หนงสอส�าคญตามแบบตวอยางซงผนวกไวทายอนสญญาฉบบนแกผทไดเสนอใหสงตวกลบประเทศเดม

ขอ 12

ประเทศทกกคมจะตองปฏบตตามมตของคณะกรรมการแพทยผสมภายในระยะเวลาสามเดอนนบแตท

ไดรบทราบการแจงมตเชนวานน

ขอ 13

หากไมมอายรแพทยทเปนกลางในประเทศซงจะตองมคณะกรรมการแพทยผสม และถาเปนดวยเหตใดกด

ไมอาจท�าการแตงตงแพทยทเปนกลางซงมภมล�าเนาอยในประเทศอน ประเทศทกกคม ดวยความเหนชอบ

ของประเทศทคมครอง จะตองจดตงคณะกรรมการแพทยขนเพอปฏบตหนาทอยางเดยวกบคณะกรรมการ

แพทยผสม ภายใตบทบญญตแหงขอ 1, 2, 3, 4, 5 และ 6 แหงขอบงคบฉบบน

134 อนสญญาฉบบทสาม

ขอ 14

คณะกรรมการแพทยผสมจะตองปฏบตหนาทเปนการประจ�าและจะตองเยยมคายหนงๆ โดยมระยะเวลา

หางกนคราวละไมเกนหกเดอน

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 135

ภำคผนวกท 3ขอบงคบเกยวกบการบรรเทาทกขเปนสวนรวม

(ดขอ 73)

ขอ 1

ผแทนเชลยศกจะตองไดรบอนญาตใหแจกจายสงของบรรเทาทกขเปนสวนรวมทสงมาอนอยในความ

รบผดชอบของตน ใหแกเชลยศกทกคนทอยภายใตการปกครองแหงคายของผแทนนนๆ รวมทงผทอย

ในโรงพยาบาลหรอในเรอนจ�า หรอในสถานทเพอการลงทณฑอนๆ

ขอ 2

การแจกจายสงของบรรเทาทกขเปนสวนรวมทสงมานน ใหจดการไปตามค�าสงของผใหและตามแผนการ

ทผแทนเชลยศกไดก�าหนดไว อยางไรกดการจายพสดทางการแพทยนนชอบทจะตองจดท�าไปโดยความ

ตกลงกบนายทหารแพทยอาวโส ซงอาจใหงดเวนการปฏบตตามค�าสงดงกลาวนนได ทงในโรงพยาบาล

และในสถานพยาบาล หากเปนการจ�าเปนแกคนไขของตน การแจกจายจะตองจดท�าไปดวยความเปน

ธรรมเสมอไป ภายในขอบเขตดงไดก�าหนดไวน

ขอ 3

ผแทนเชลยศกดงกลาวหรอผชวยจะตองไดรบอนญาตใหไปยงสถานทซงเครองอปโภคบรรเทาทกขมาถง

อนตงอยใกลคายของบคคลเหลานนเพอทผแทนเชลยศกหรอผชวยจะไดสามารถตรวจตราคณภาพและ

ปรมาณสงของทไดรบและเพอจดท�ารายงานละเอยดในเรองนส�าหรบผให

ขอ 4

ผแทนเชลยศกจะตองไดรบความสะดวกทจ�าเปนเพอตรวจตราวา การแจกจายสงของบรรเทาทกขเปน

สวนรวมในหนวยยอยและหนวยผนวกตางๆ แหงคายของตนนนไดท�าไปตามค�าสงของตนหรอไม

ขอ 5

ผแทนเชลยศกจะตองไดรบอนญาตใหกรอก และจดใหผแทนเชลยศกในกองแรงงานตางๆ หรอนายทหาร

แพทยอาวโสแหงสถานทพยาบาลและโรงพยาบาลกรอกแบบหรอขอถามตางๆ ทจะสงใหผให เกยวกบ

เครองอปโภคบรโภคบรรเทาทกขเปนสวนรวม (การแจกจาย ความตองการ ประมาณ ฯลฯ) แบบและ

ขอถามเชนวานเมอไดกรอกเสรจแลว ใหจดสงไปใหผใหโดยมชกชา

136 อนสญญาฉบบทสาม

ขอ 6

เพอจดใหการแจกจายสงของบรรเทาทกขสวนรวมแกเชลยศกในคายเปนไปดวยความสม�าเสมอ และเพอ

เผชญกบความจ�าเปนซงอาจเกดขนเพราะมเชลยศกชดใหมมาถง ผแทนเชลยศกจะตองไดรบอนญาตให

จดเพมพนและรกษาสงของบรรเทาทกขสวนรวมเปนสวนส�ารองไวใหเพยงพอกได เพอการนผแทนจะ

ตองมโรงเกบของไวใชตามสมควร โรงเกบของแตละแหงจะตองมกญแจสองชด ผแทนเชลยศกเกบรกษา

ลกกญแจไวชดหนง และผบญชาการคายเกบรกษาลกกญแจอกชดหนงไว

ขอ 7

เมอมการสงเครองนงหมสวนรวมมาให เชลยศกแตละคนคงเกบเครองนงหมไวในครอบครองไดอยางนอย

คนละหนงชด หากเชลยศกผหนงมเครองนงหมมากกวาหนงชด ผแทนเชลยศกจะไดรบอนญาตใหเรยก

เครองนงหมสวนทเกนจากผทมเครองนงหมจ�านวนมากชดทสดหรอเฉพาะบางสงทมเกนกวาหนงชน

หากการกระท�าเชนนเปนการจ�าเปนเพอน�ามาจายใหแกเชลยทมนอยกวา อยางไรกตาม หามมใหผแทน

เชลยศกเรยกเครองนงหมชนใน ถงเทาหรอรองเทา อนเปนชดทสอง เวนแตการกระท�าเชนนเปนวธเดยว

ทจะจดหาใหแกเชลยศกทไมมของเหลานเลย

ขอ 8

อครภาคผท�าสญญาและโดยเฉพาะอยางยงประเทศทกกคมจะตองอนญาตเทาทจะกระท�าไดและภายใตขอ

บงคบเกยวกบการจดหาเครองอปโภคบรโภคใหแกประชากร ในอนทจะจดซอสงของตางๆ ทจะตองผลต

ขนในอาณาเขตของตน เพอแจกจายบรรเทาทกขเปนสวนรวมของเชลยศก ประเทศตางๆ เหลานจะตอง

อ�านวยความสะดวกในการโอนเงนและในการด�าเนนการตามวธการคลง ซงมลกษณะในทางเทคนคหรอ

ในทางปกครองทใชเกยวกบการจดซอดงกลาวนน

ขอ 9

บทบญญตดงกลาวมาขางตนนนจะไมเปนอปสรรคตอสทธของเชลยศกทจะรบสงของบรรเทาทกขเปน

สวนรวมกอนทตนไดมาถงคายหรอในระหวางโยกยาย หรอจะไมเปนอปสรรคตอการทผแทนของประเทศ

ทคมครอง ผแทนของคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ หรอผแทนขององคการอนใดซงใหความชวย

เหลอแกเชลยศก ซงอาจรบผดชอบในการจดสงเครองอปโภคบรโภคเชนวานน ในอนทจะท�าการแจกจาย

สงของดงกลาวแกผรบดวยวธการอนใดซงตนเหนสมควร

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 137

ภำคผนวกท 4ก.บตรประจ�าตว (ดขอ 4)

หมายเหต บตรประจำตวฉบบนออกใหแกบคคลทตดตาม

กองทพแหง........................โดยมไดเปนสวนหนงของ

กองทพนน ผถอบตรจะตองถอบตรนไวเสมอ หากผถอ

ตองตกเปนเชลยศก จะตองมอบบตรนใหแกเจาหนาท

ผกกคมตวทนท เพอชวยเหลอในเรองรปพรรณของตน

(รปถายผถอ)

ลายมอชอผถอบตรวนทออกบตร

(ชอประเทศและเจาหนาททหารผออกบตรฉบบน)

บตรประจำตว

สำหรบบคคลทตดตามกองทพ

นามสกล .................................................................................นามตว .....................................................................................วนทและสถานทเกด.................................................................ตดตามกองทพในฐานะเปน......................................................

หมายเหต. — บตรนควรทำเปนสองหรอสามภาษา ซงภาษาหนงใหใชเปนการระหวางประเทศ ขนาดจรงของบตรคอ 13x10 ซม. ใหพบตามรอยจด

ความสงนำหนกตา

ชนดของโลหต

ศาสนา

ผม

(ตราประจำของ

เจาหนาทผออกบตร)

ลายพ

มพนว

มอ

(นวช

ซาย)

(นวช

ขวา)

เครอ

งหมา

ยรปพ

รรณ

อยาง

อน (ไ

มบงค

บ)

138 อนสญญาฉบบทสาม

ภำคผนวกท 4ข.บตรจบกม

(ดขอ 70)

2. นามสกล 3. นามตว (เขยนเตม) 4. นามตวของบดา

5. วนทเกด .................…................... 6. สถานทเกด ....................................................................................

7. ยศ...........................................................................................................................................................

8. เลขหมายประจำตวในกองทพ ....................................................................................................................

9. ตำบลทอยของญาตสนท............................................................................................................................

*10. ถกจบเปนเชลยเมอ (หรอ) มาจาก (คายหมายเลข, โรงพยาบาล, ฯลฯ ..................................................................................................*11. ก)อนามยด, ข)ไมบาดเจบ, ค)หายเปนปกตแลว ง)พกฟน จ)ปวยไข ฉ)บาดเจบเลกนอย ช)บาดเจบสาหส

12. ตำบลทอยปจจบนของขาพเจา: เลขหมายประจำตวเชลยท...........................................................................

ชอคาย.....................................................................................................................................................

13. วนท ....................…........................ 14. ลายมอชอ ...................................................................................

* ขดฆาสวนทไมใช-อยาเตมหมายเหตอนใด-ดคำอธบายดานหลง

คณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ

เจนวา

สวสเซอรแลนด

บตรจบกมสำหรบเชลยศก

ไปรษณยสำหรบเชลยศก ยกเวนคาไปรษณยากร

สำคญบตรนจะตองใหเชลยแตละคนกรอกขอความ ในทนททผนนถกจบเปนเชลย และทก ๆ ครงทผนนมการเปลยนตำบลทอย (โดยถกยาย ไปเขาอยในโรงพยาบาลหรอในคายแหงอน)

บตรนไมเกยวกบบตรพเศษซงเชลยแตละคนไดรบอนญาตใหสงไปยงญาตพนองของตน

สำนกตวแทนกลางสำหรบเชลยศก

1.ดา

นหนา

2.ดา

นหลง เขยนใหชดเจนและ

ใชอกษรใหญ1. ประเทศซงเชลย สงกดอย. .............................................................................

หมายเหต แบบเอกสารนควรทำเปนสองหรอสามภาษา โดยเฉพาะอยางยงทำเปนภาษาของเชลยเอง

และเปนภาษาของประเทศทกกคม ขนาดจรง : 15x10.5 ซม.

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 139

ภำคผนวกท 4ค.บตรและจดหมายตดตอ

(ดขอ 71) 1.บตร

ไปรษณยสำหรบเชลยศก

ไปรษณยบตรยกเวนคาไปรษณยากร

ผสง :

นามสกลและนามตว

............................................................................................วนทและสถานทเกด

............................................................................................หมายเลขประจำตวเชลย

............................................................................................ชอคาย

............................................................................................ชอประเทศทสงไป

............................................................................................

.........................................................................................................................

สถานทสงถง

.........................................................................................................................

ถนน ...............................................................................................................

ประเทศ ........................................................................................................

จงหวด...........................................................................................................

1.ดา

นหนา

2.ดา

นหลง

หมายเหต :- แบบนควรทำเปนสองหรอสามภาษา โดยเฉพาะอยางยงทำเปนภาษาของเชลยเอง

และเปนภาษาของประเทศผกกคม ขนาดจรงของแบบ 15x10 ซม.

ถง ..................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

..............................................................................................................................................................

เขยนเฉพาะบนเสนจดและเขยนใหชดเจนทสด

140 อนสญญาฉบบทสาม

ภำคผนวกท 4 ค.บตรและจดหมายตดตอ (ดขอ 17) 2.จดหมาย

ไปรษณยสำหรบเชลยศก

ยกเวนคาไปรษณยากร

หมาย

เหต

:- แบ

บนคว

รทำเ

ปนสอ

งหรอ

สามภ

าษา

โดยเ

ฉพาะ

อยาง

ยงทำ

เปนภ

าษาข

องเช

ลยเอ

ง แล

ะภาษ

าของ

ประเ

ทศทก

กคมใ

หพบต

ามรอ

ยจด

สวนบ

นสด

สอดเ

ขาไป

ในชอ

ง (ต

รงเค

รองห

มาย)

และ

มลกษ

ณะเ

ปนซอ

งจดห

มาย

ดานห

ลง ม

เสนเ

ชนเด

ยวกน

กบดา

นหลง

ของไ

ปรษณ

ยบตร

ดงข

างบน

น (ด

ภาคผ

นวกท

4 ค

.1)

มทจไ

ด 25

0 คำ

ซงเช

ลยจะ

เขยน

ไดตา

มควา

มพอใ

จ ขน

าดจร

งของ

แบบเ

มอแผ

ออก

: 29x

15 ซ

ม.

ถง ........................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................

สถานทสงถง ...............................................................................................................

ถนน ...............................................................................................................

ประเทศ ...............................................................................................................

จงหวด

............................................................................................................................................................

ผสง :

นามสกลและนามตว............................................................................................................................

วนทและสถานทเกด............................................................................................................................

เลขหมายประจำตวเชลย......................................................................................................................

ชอคาย.................................................................................................................................................

ชอประเทศทสงไป...............................................................................................................................

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 141

ภำคผนวกท 4ง.แจงความมรณกรรม

(ดขอ 120)

แจงความมรณกรรม(ตำแหนงเจาหนาทผรบผดชอบ)

นามสกลและนามตว ..........................................................................................................................................

นามตวของบดา ..................................................................................

สถานทและวนทเกด ..................................................................................

สถานทและวนทมรณะ ..................................................................................

ยศและเลขหมายประจำตวในกองทพ(ตามทปรากฏอยบนแผนโลหะประจำตว) ..................................................................................

ตำบลทอยของญาตสนท ..................................................................................

ถกจบเปนเชลยทไหนและเมอใด ? ..................................................................................

สาเหตและพฤตการณแหงมรณกรรม ..................................................................................

สถานทฝง ..................................................................................

หลมฝงศพมเครองหมายไวหรอไมและครอบครวจะสามารถคนพบในภายหลงหรอไม ? ..................................................................................

ประเทศทกกคมไดเกบรกษาทรพยสวนตวไว ..................................................................................หรอไดสงทรพยนนไปพรอมกบแจงความมรณกรรมฉบบน ? ..................................................................................

ถาไดสงไปแลวสงผานสำนกตวแทนใด ? ..................................................................................

บคคลผหนงผใดทไดรกษาพยาบาลผตายใน ขณะปวยไขหรอในเวลาใกลสนใจ (แพทย, ..................................................................................นางพยาบาล, บรรพชตทางศาสนา, เพอนเชลยดวยกน) จะสามารถใหขอความโดยยอ ..................................................................................เกยวกบพฤตการณแหงมรณกรรมและการฝงศพไว ณ ทนหรอในใบแนบตางหากไดหรอไม ? ..................................................................................

(วนท ตราประจำและลายมอชอ ลายมอชอและตำบลทอยของพยานสองคน :ของเจาหนาทผรบผดชอบ)

....................................................................... ..................................................................................

ประเทศซงเชลยไดสงกดอย ...................................................................................

หมายเหต :- แบบนควรทำเปนสองหรอสามภาษา โดยเฉพาะอยางยงทำเปนภาษาของเชลยเอง และภาษาของประเทศทกกคม ขนาดจรงของแบบ : 21x30 ซม.

142 อนสญญาฉบบทสาม

ภำคผนวกท 4จ.หนงสอส�าคญในการสงตวกลบประเทศเดม

(ดภาคผนวกท 2 ขอ 11)

วนท :

คาย :

โรงพยาบาล :

นามสกล :

นามตว :

วนเกด :

ยศ :

เลขหมายประจำตวในกองทพ :

เลขหมายประจำตวเชลย :

บาดแผล – โรค :

มตของคณะกรรมการ :

ประธาน คณะกรรมาธการแพทยผสม :

A = ใหสงตวกลบประเทศเดมโดยตรง

B = ใหพกอาศยในประเทศทเปนกลาง

NC = ทำการตรวจใหมโดยคณะกรรมการในคราวตอไป

หนงสอสำคญในการสงตวกลบประเทศเดม

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 143

ภำคผนวกท 5ตวอยาง : ขอบงคบเกยวกบการสงเงนโดยเชลยศก

ไปยงประเทศของเชลยเอง

(ดขอ 63)

1) ใบแจงความทกลาวไวในขอ 63 วรรค 3 นน ใหแสดงรายการดงตอไปน คอ

ก) เลขหมายตามทก�าหนดไวในขอ 17 ยศ นามสกล และนามตวของเชลยศกผท�าการสงเงน

ข) นามสกลและต�าบลทอยของผรบเงนในประเทศเดม

ค) จ�านวนเงนซงจะตองจายในสกลเงนตราของประเทศทกกคม

2) เชลยศกจะตองลงลายมอชอในใบแจงความนหากเขยนหนงสอไมเปนใหเชลยศกผนนลงแกงได โดย

มพยานรบรอง และใหผแทนเชลยลงนามก�ากบ

3) ผบญชาการคายจะไดออกหนงสอส�าคญควบไปกบใบแจงความน รบรองวาเชลยศกผนนมบญชเปน

เจาหนไมต�ากวาจ�านวนเงนทเชลยผนนจะตองจาย

4) ใบแจงความนอาจท�าในรปรายการได รายการดงกลาวแตละแผนจะตองไดรบการรบรองวาจรงโดย

ผแทนเชลยศก และใหผบญชาการคายรบรองวาถกตองดวย

144 อนสญญาฉบบทส

ภำค 1 บททวไป

ขอ 1

บรรดาอครภาคผท�าสญญารบทจะเคารพและจะจดประกนใหเคารพอนสญญาฉบบนในทกพฤตการณ

ขอ 2

นอกจากบทบญญตทจะตองใชบงคบในยามสงบแลว ใหใชอนสญญาฉบบนบงคบแกบรรดากรณสงคราม

ทไดมการประกาศ หรอกรณพพาทกนดวยอาวธอยางอนใดซงอาจเกดขนระหวางอครภาคผท�าสญญา

สองฝายหรอกวานนขนไป แมวาฝายหนงฝายใดจะมไดรบรองวามสถานสงครามกตาม

อนสญญานใหใชบงคบแกบรรดากรณการยดครองอาณาเขตบางสวน หรอทงหมดของอครภาคผท�าสญญา

ดวย แมวาการยดครองดงกลาวจะมไดประสบการตอตานดวยอาวธกตาม

แมวาประเทศทพพาทกนประเทศหนงจะมไดเปนภาคอนสญญาฉบบนกตาม ประเทศทเปนภาคยงคงม

ความผกพนตามอนสญญานในความสมพนธระหวางกนและกน ยงกวานนบรรดาประเทศดงกลาวแลว

ยงตองมความผกพนตามอนสญญานในความสมพนธกบประเทศทมไดเปนภาคนนดวย หากวาประเทศ

นนยอมรบและใชบทบญญตแหงอนสญญาน

ขอ 3

ในกรณทการพพาทกนดวยอาวธอนมไดมลกษณะเปนกรณระหวางประเทศเกดขนในอาณาเขตของอคร

ภาคผท�าสญญาฝายหนงฝายใด ภาคคพพาทแตละฝายจะตองมความผกพนทจะใชบทบญญตตอไปน

เปนอยางนอย คอ

อนสญญำเจนวำเกยวกบกำรคมครองบคคลพลเรอนในเวลำสงครำม

ลงวนท 12 สงหำคม ค.ศ. 1949

ผลงนามขางทายน ซงเปนผมอ�านาจเตมของรฐบาลทไดมผแทนไปในการประชมทางการทต ทไดจดใหม

ขน ณ เมองเจนวา ตงแตวนท 21 เมษายน ถงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 เพอจดท�าอนสญญาเกยวกบ

การคมครองบคคลพลเรอนในเวลาสงคราม ไดตกลงกน ดงตอไปน

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 145

(1) บคคลซงมไดเขารวมในการสรบโดยตรงรวมทงผสงกดในกองทพซงไดวางอาวธแลว และผซงถกกน

ออกจากการตอสเพราะปวยไข บาดเจบ ถกกกคม หรอเพราะเหตอนใดกด ไมวาพฤตการณใดๆ

จะตองไดรบการปฏบตดวยมนษยธรรม โดยไมค�านงถงลกษณะความแตกตางอนเปนผลเสอมเสย

เนองมาแตเชอชาต ผว ศาสนา หรอลทธ ความเชอถอ เพศ ก�าเนด หรอความมงม หรอเหตอนใดท

คลายคลงกน

เพอการน บรรดาการกระท�าตอไปนแกบคคลดงกลาวขางตนเปนอนหามและคงหามตอไปไมวาใน

กาละและเทศะใด คอ

ก. การประทษรายตอชวต และรางกาย โดยเฉพาะอยางยงการฆาตกรรมทกชนด การตดทอน

อวยวะสวนหนงสวนใด การท�าทารณกรรมและการทรมาน

ข. การจบตวไปเปนประกน

ค. การท�าลายเกยรตยศแหงบคคล โดยเฉพาะอยางยงการปฏบตใหเปนทอบอายขายหนาและ

เสอมทรามต�าชา

ง. การตดสนลงโทษและการปฏบตการตามค�าตดสนโดยไมมค�าพพากษาของศาลทไดตงขนตาม

ระเบยบอนเปนการใหหลกประกนความยตธรรมซงอารยชนทงหลายยอมรบนบถอวาเปนสง

ซงไมอาจจะละเวนเสยได

(2) ใหรวบรวมและดแลรกษาผบาดเจบและปวยไข

องคการมนษยธรรมซงไมล�าเอยงทางฝายใด เชน คณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศอาจเสนอ

บรการของตนใหแกภาคคพพาทกได

ภาคคพพาทควรพยายามน�าบทบญญตอนๆ แหงอนสญญาฉบบนทงหมด หรอบางสวนมาใชบงคบ

อกดวย โดยท�าความตกลงกนเปนพเศษ

การใชบทบญญตขางตนนจะไมกระทบกระเทอนฐานะทางกฎหมายของภาคคพพาท

ขอ 4

บคคลทไดรบความคมครองตามอนสญญาน ไดแกบรรดาผซงขณะหนงและในลกษณะอยางใดกตาม ใน

กรณพพาทหรอยดครอง ไดตกอยในอ�านาจของภาคคพพาทฝายหนงหรอของประเทศทยดครองอนบคคล

เหลานนมใชเปนคนชาต

คนชาตของรฐซงไมมความผกพนตามอนสญญาฉบบนยอมไมไดรบความคมครองตามอนสญญาฉบบน

คนชาตของรฐทเปนกลางซงตกอยในอาณาเขตของรฐทเปนฝายในสงครามและคนชาตของรฐทเปนฝาย

146 อนสญญาฉบบทส

รวมในสงคราม ไมนบวาเปนบคคลทไดรบความคมครองในขณะทรฐอนบคคลดงกลาวเปนคนชาต ม

ผแทนทางทตตามปกต อยในรฐซงบคคลเหลานนตกอยในมอ

แตบทบญญตแหงภาค 2 นน ยอมใชบงคบไดกวางกวาดงทไดนยามไวในขอ 13

บรรดาบคคลทไดรบความคมครองตามอนสญญาเจนวาเพอใหผบาดเจบและปวยไขในสนามรบ มสภาวะ

ดขน ฉบบลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 หรอตามอนสญญาเจนวาเพอใหผสงกดในกองทพขณะอยใน

ทะเลซงบาดเจบปวยไขและเรอตองอบปาง มสภาวะดขน ฉบบลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 หรอตาม

อนสญญาเจนวา เกยวกบการปฏบตตอเชลยศก ฉบบลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 นน มใหถอวาเปน

บคคลทไดรบความคมครองตามความหมายแหงอนสญญาฉบบน

ขอ 5

หากวาภายในอาณาเขตของภาคคพพาทฝายใดฝายหนง ภาคคพพาทฝายนนมเหตอนเปนทพอใจวาบคคล

ผไดรบความคมครองผใดเปนผทตองสงสยอยางแนนอนวาไดกระท�าหรอเกยวของในการกระท�ากจการ

ตางๆ อนเปนปฏปกษตอความมนคงของรฐนนแลว ผนนเปนอนไมมสทธทจะเรยกรองบรรดาสทธและ

เอกสทธตามอนสญญาฉบบน ซงถาไดใชในทางทเปนคณแกบคคลเอกชนผนนแลว จะท�าใหความมนคง

แหงรฐดงกลาวเสอมเสยไป

หากวาภายในอาณาเขตยดครอง บคคลทไดรบความคมครองผใดตองถกกกคมในฐานทเปนจารบรษหรอ

ผกอวนาศกรรม หรอในฐานะทเปนบคคลตองสงสยอยางแนนอนวาไดกระท�ากจการอนเปนปฏปกษตอ

ความมนคงแหงประเทศทยดครองแลว ในกรณทมความจ�าเปนอยางยงเพอความมนคงทางทหาร ใหถอวา

บคคลนนไดสละสทธในการตดตอตามอนสญญาฉบบน

อยางไรกตาม ในแตละกรณ ใหบคคลเชนวานไดรบผลปฏบตดวยมนษยธรรม และในกรณทมการฟองรอง

หามมใหตดสทธของบคคลดงกลาวในอนทจะไดรบการพจารณาโดยเทยงธรรมตามระเบยบดงทไดบญญต

ไวในอนสญญาฉบบนกบทงตองใหบคคลดงกลาวไดรบสทธและเอกสทธของผทไดรบความคมครองตาม

อนสญญาฉบบนอยางเตมทในเรวทสดโดยไมขดกบความมนคงของรฐหรอประเทศทยดครองแลวแตกรณ

ขอ 6

อนสญญาฉบบนใหใชบงคบตงแตวาระเรมแรกทเกดมกรณพพาท หรอยดครองอยางหนงอยางใด ดงระบ

ไวในขอ 2

ในอาณาเขตของภาคคพพาท อนสญญาฉบบนเปนอนเลกใชบงคบเมอการปฏบตตางๆ ของทหารไดยต

ลงโดยทวไปแลว

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 147

ในกรณอาณาเขตทถกยดครอง อนสญญาฉบบนเปนอนเลกใชบงคบเมอพนหนงป นบแตการปฏบตตางๆ

ของทหารไดยตลงโดยทวไปแลว อยางไรกด ตลอดเวลาทยดครองนน ประเทศทยดครองมขอผกพนตราบ

เทาทประเทศนนพงใชอ�านาจและหนาทในการปกครองในอาณาเขตดงกลาวแลวนนตามบทบญญตในขอ

ตางๆ แหงอนสญญานคอขอ 1 ถง 12, 27, 29 ถง 34, 47, 49, 51, 52, 53, 59, 61 ถง 77, 143 บรรดา

ผทไดรบความคมครองนน หากจะมการปลอยตว การสงตวกลบประเทศเดม หรอการกลบตงถนฐาน ภาย

หลงวนเชนวานนแลวกคงใหไดรบประโยชนตามอนสญญาฉบบน ในระหวางระยะเวลานนตอไป

ขอ 7

นอกจากความตกลงทบญญตไวโดยเฉพาะในขอ 11, 14, 15, 17, 36, 108, 109, 132, 133, และ 149

แลว บรรดาอครภาคผท�าสญญาอาจท�าความตกลงพเศษอนๆ ส�าหรบเรองทงปวงซงตนเหนสมควรท�าเปน

บทบญญตไวตางหากกได หามมใหท�าความตกลงพเศษใดๆ อนจะเปนผลเสอมเสยแกฐานะของผทไดรบ

ความคมครองตามทไดนามไวในอนสญญาฉบบนหรอก�ากดสทธตางๆ ทอนสญญานใหไวแกบคคลเหลานน

บรรดาผทไดรบความคมครองจะคงไดรบประโยชนจากความตกลงตางๆ เชนวานตราบเทาทอนสญญา

นจะพงปรบใชแกบคคลเหลานน เวนแตเมอมบทบญญตทขดกนอยางชดแจงปรากฏอยในความตกลงท

กลาวแลว หรอในความตกลงทจะไดท�าขนภายหลง หรอเมอภาคคพพาทฝายหนงฝายใดไดน�าระเบยบ

การตางๆ ทดกวามาใชแกบคคลเหลาน

ขอ 8

บรรดาผทไดรบความคมครอง ไมวาในพฤตการณเชนไร จะยอมสละสทธบางสวนหรอทงหมดทตนได

รบตามอนสญญาฉบบน และตามความตกลงพเศษตางๆ ซงไดกลาวไวในขอกอน ในกรณทมความตกลง

พเศษเชนวานนหาไดไม

ขอ 9

อนสญญาฉบบนใหใชบงคบดวยความรวมมอและภายใตความควบคมของประเทศทคมครอง ซงมหนาท

พทกษรกษาผลประโยชนของภาคคพพาทเพอการนนอกจากพนกงานทตหรอกงสลของตนแลว ประเทศท

คมครองจะแตงตงผแทนจากคนชาตของตนหรอคนชาตของประเทศทเปนกลางอนอกกได ผแทนดงกลาว

นจะตองไดรบความเหนชอบของประเทศทตนจะไปปฏบตหนาทดวย

ภาคคพพาทจะตองอ�านวยความสะดวกในการปฏบตภารกจของผแทน หรอผไดรบมอบอ�านาจของประเทศ

ทคมครองอยางกวางขวางทสดเทาทจะท�าได

148 อนสญญาฉบบทส

ผแทนหรอผทไดรบมอบอ�านาจของประเทศทคมครองไมวากรณใดจะกระท�าการเกนหนาทของตนตาม

อนสญญาฉบบนหาไดไม โดยเฉพาะอยางยงจะตองค�านงถงความจ�าเปนอนบงคบเกยวกบความมนคง

ของรฐทตนไปปฏบตหนาท

ขอ 10

บทบญญตตางๆ แหงอนสญญาฉบบน ไมเปนอปสรรคตอการปฏบตทางมนษยธรรม ซงคณะกรรมการ

กาชาดระหวางประเทศหรอองคการมนษยธรรมอนใดทไมล�าเอยงทางฝายใด ทรบจะกระท�าเพอคมครอง

บคคลพลเรอนและเพอบรรเทาทกขแกบคคลเหลานนโดยไดรบความยนยอมของภาคคพพาททเกยวของ

ขอ 11

บรรดาอครภาคผท�าสญญาอาจจะตกลงกนไมวาเวลาใดทจะมอบหมายหนาททงปวง อนตกอยกบประเทศ

ทคมครองตามอนสญญาฉบบนใหแกองคการระหวางประเทศใดๆ ซงใหหลกประกนทงปวงในความไม

ล�าเอยง และในทางประสทธภาพกได

เมอผไดรบความคมครองตามอนสญญาฉบบนมไดรบประโยชน หรอมไดรบประโยชนอกตอไปไมวาเพราะ

เหตใดจากการปฏบตการของประเทศทคมครอง หรอขององคการหนงองคการใดทระบไวในวรรคแรก

ขางตนนนแลวใหประเทศทกกคมรองขอรฐทเปนกลางรฐหนงรฐใด หรอองคการหนงองคการใดเชนวา

นน เขารบหนาททงหลายอนประเทศทคมครอง ซงแตงตงโดยภาคคพพาทปฏบตอยตามอนสญญาฉบบน

ถาไมอาจจดความคมครองไดตามนยดงกลาวแลว ใหประเทศทกกคมรองขอ หรอรบสนองบรการของ

องคการมนษยธรรม เชนคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศเปนตน ภายในบงคบบทบญญตแหง

ขอนทจะเขารบหนาทในทางมนษยธรรม ซงประเทศทคมครองเปนผปฏบตอยตามอนสญญาฉบบน

ประเทศทเปนกลางประเทศใด หรอองคการใด ซงไดรบเชญจากประเทศทเกยวของ หรอเสนอตนเองเพอ

การนจะตองปฏบตการดวยความส�านกในความรบผดชอบตอภาคคพพาท ซงผทไดรบความคมครองตาม

อนสญญาฉบบนสงกดอย และจะตองใหค�ารบรองอนพอเพยงวาตนอยในฐานทจะเขารบหนาทตามสมควร

และจะปฏบตหนาทนนโดยไมล�าเอยง

ประเทศตางๆ จะท�าความตกลงพเศษใดๆ อนขดตอบทบญญตขางตนนหาไดไม ในเมอประเทศหนงใน

บรรดาประเทศเหลานนถกก�ากดเสรภาพแมเพยงชวคราวกด ในการทจะเจรจากบประเทศอนหรอพนธมตร

ของตนโดยผลอนเกยวกบเหตการณทางทหาร เฉพาะอยางยงในเมออาณาเขตทงหมด หรออาณาเขต

สวนใหญของประเทศดงกลาวถกยดครอง

เมอใดอนสญญาฉบบน มขอความกลาวถงประเทศทคมครอง ขอความนนใหใชบงคบแกองคการตางๆ ท

เขามาแทนตามนยแหงขอนดวย

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 149

บทบญญตแหงขอนใหขยายและปรบใชแกกรณทคนชาตของรฐทเปนกลางซงอยในอาณาเขตทถกยดครอง

หรอซงตกอยในอาณาเขตของรฐทเปนฝายในสงคราม ซงรฐทบคคลเหลานนสงกดอยไมมผแทนทางการทต

ตามปกตประจ�าอย

ขอ 12

ในกรณทเหนวาเปนการสมควรเพอประโยชนแกผทไดรบความคมครองโดยเฉพาะอยางยงในกรณทมการ

ขดแยงกนในระหวางภาคคพพาทเกยวกบการใชหรอการตความบทบญญตตางๆ แหงอนสญญาฉบบน

ประเทศทคมครองจะไดอ�านวยความชวยเหลอเพอท�าความตกลงในขอทเกดขดแยงกนนน

เพอการน ประเทศทคมครองแตละประเทศจะเปนโดยการเชอเชญของภาคฝายหนง หรอโดยการรเรมของ

ตนเองกตาม อาจเสนอตอภาคคพพาทใหมการประชมระหวางผแทนของตน และโดยเฉพาะอยางยงระหวาง

เจาหนาทผรบผดชอบเกยวกบผทไดรบความคมครองกได ซงถาอาจท�าไดกใหประชมกนในอาณาเขตท

เปนกลางอนไดจดเลอกขนตามความเหมาะสม ภาคคพพาทมขอผกพนทจะตองปฏบตใหเปนผลตามขอ

ทไดเสนอมายงตนเพอการน ถาจ�าเปนประเทศทคมครองอาจเสนอขอความเหนชอบจากภาคคพพาทใน

ตวบคคลแหงประเทศทเปนกลาง หรอทไดรบแตงตงโดยคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ ซงจะได

รบเชญใหเขารวมการประชมดงกลาวกได

ภำค 2ควำมคมครองโดยทวไปแกประชำกรตอผลแหงสงครำมบำงประกำร

ขอ 13

บทบญญตในภาค 2 ยอมคลมถงประชากรทงปวงของประเทศทพพาทกน โดยไมค�านงถงลกษณะความ

แตกตางอนเปนผลเสอมเสย โดยเฉพาะอยางยงซงเนองมาแตเชอชาต สญชาต ศาสนา หรอความคดเหน

ในทางการเมอง และยอมมงหมายทจะบรรเทาความทกขทรมานอนเกดแตสงคราม

ขอ 14

ในยามสงบ บรรดาอครภาคผท�าสญญา และภายหลงเมอไดเกดการสรบขนแลว บรรดาผเปนฝายในการ

สรบนนอาจจดตงขนในอาณาเขตของตน และถาหากมความจ�าเปนเกดขนอาจจดตงขนในเขตทยดครอง

ซงเขตและทองทส�าหรบโรงพยาบาลและส�าหรบความปลอดภยซงไดจดวางระเบยบขน เพอคมครอง

ผบาดเจบ ผปวยไขและผชรา เดกทมอายต�ากวา 15 ป สตรมครรภและมารดาทมบตรอายต�ากวา 7 ป

ใหพนจากภยสงคราม

150 อนสญญาฉบบทส

เมอมการสรบเกดขนและระหวางทท�าการสรบกนอยนน ภาคทเกยวของอาจท�าความตกลงกนเพอรบรอง

เขตและทองททไดจดตงขนนนเพอการน ภาคดงกลาวแลวอาจเพมเตมบทบญญตของรางความตกลงทได

ผนวกไวทายอนสญญาฉบบนโดยการแกไขตามทเหนวาจ�าเปนกได

ประเทศทคมครองและคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศจะไดรบเชญเพอใหความชวยเหลอในการ

จดตงและการรบรองเขตและทองทส�าหรบโรงพยาบาล และส�าหรบความปลอดภยเหลาน

ขอ 15

ภาคคพพาทฝายใดฝายหนง ไมวาจะโดยทางตรงหรอโดยผานรฐทเปนกลาง หรอองคการมนษยธรรมแหง

ใดกตามอาจเสนอตอภาคฝายปฏปกษใหจดตงขนในภมภาคทมการตอสกน ซงเขตทเปนกลางเพอใหบคคล

ดงตอไปนหลบภยจากผลของสงครามกได โดยไมค�านงถงความแตกตางใดๆ คอ

(ก) พลรบหรอผทมใชพลรบ ซงบาดเจบ และปวยไข

(ข) บคคลพลเรอน ซงมไดมสวนในการสรบ และซงขณะทมถนทอยอยในเขตนน มไดกระท�าการ

ใดๆ ทมลกษณะเกยวกบการทหาร

เมอภาคทเกยวของตกลงเหนพองกนในทตงทางภมศาสตร การบรหาร การสงอาหาร และการควบคม

ดแลเขตทเปนกลางตามทไดเสนอขนนนแลว ใหผแทนของภาคคพพาทจดท�าความตกลงและลงนาม

กนเปนลายลกษณอกษรความตกลงนนใหก�าหนดเวลาเรมตนและระยะเวลาทจะใหด�ารงไวซงความ

เปนกลางแหงเขตนนดวย

ขอ 16

ใหผบาดเจบและปวยไขตลอดจนผทพพลภาพ และสตรมครรภไดรบการพจารณาเพอความคมครองและ

เคารพเปนพเศษ

ตราบเทาทความจ�าเปนในทางการทหารเปดชองให ภาคคพพาทแตละฝายจะตองอ�านวยความสะดวก

แกการทจะคนหาผทถกฆาตาย หรอบาดเจบกบใหความเหลอผทประสบภยจากเรออบปาง และบคคล

อนทตกอยในอนตรายอยางรายแรง และตองใหความคมครองแกบคคลเหลานน ตอการถกปลนสะดม

และการปฏบตอนเลวทราม

ขอ 17

ภาคคพพาทจะตองพยายามจดท�าความตกลงเฉพาะทองถน เพอการขนยายผบาดเจบ ปวยไข ผทพพลภาพ

ผชรา เดก และสตรทคลอดบตรออกจากเขตทถกปดหรอถกลอมไว และเพอจดใหบรรพชตแหงศาสนา

ตางๆ พนกงานแพทยและบรภณฑทางการแพทยไดผานไปสเขตนนๆ ได

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 151

ขอ 18

โรงพยาบาลฝายพลเรอนทไดจดตงขนเพอดแลรกษาผบาดเจบ และปวยไข ผทพพลภาพ และสตรทคลอด

บตรนน หามมใหใชเปนจดแหงการโจมตไมวาในพฤตการณใดๆ แตจะตองไดรบความเคารพและคมครอง

จากภาคคพพาทตลอดไป

รฐทเปนภาคคพพาท จะตองจดใหบรรดาโรงพยาบาลฝายพลเรอนมหนงสอส�าคญ แสดงวาเปนโรงพยาบาล

ฝายพลเรอนและแสดงวาสงกอสรางทครอบครองอยนน มไดใชเพอประโยชนอนใด ซงท�าใหโรงพยาบาล

เหลานเสยสทธทจะไดรบความคมครองตามความในขอ 19

โรงพยาบาลฝายพลเรอนจะตองจดใหมเครองหมายตดไวตามทก�าหนดไวในขอ 38 แหงอนสญญาเจนวา

เพอใหผบาดเจบและปวยไขในกองทพในสนามรบมสภาวะดขน ฉบบลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 แต

ทงนจะตองไดรบอนมตจากรฐแลวเทานน

ตราบเทาทความจ�าเปนในทางการทหารเปดชองให ภาคคพพาทจะตองจดการเทาทจ�าเปนเพอใหเครองหมาย

พเศษอนเดนชด แสดงวาเปนสถานพยาบาลฝายพลเรอนนนเหนไดโดยชดเจน แกกองทพบก กองทพ

อากาศ และกองทพเรอ ของฝายศตรเพอปองกนการกระท�าของฝายศตรอนอาจเกดขนได

โดยเหตทอนตรายอาจเกดขนแกโรงพยาบาลซงตงอยใกลกบจดทางทหารได จงเปนการสมควรทจะให

โรงพยาบาลเชนวานน ไปตงอย ณ สถานททไกลทสดทจะไกลไดจากจดทวานน

ขอ 19

ความคมครองทโรงพยาบาลฝายพลเรอนมสทธทจะไดรบนน จะไมระงบไปเวนแตจะใชสถานทนนนอก

หนาทในทางมนษยธรรม เพอกระท�าการอนเปนภยนตรายแกฝายศตร อยางไรกตาม ความคมครอง

จะระงบไดกตอเมอไดรบค�าเตอนตามสมควร โดยก�าหนดระยะเวลาอนเหมาะสมตามควรแกกรณ และ

ค�าเตอนเชนวานนไดถกทอดทงละเลยเสย

ผปวยไขและบาดเจบทเปนผสงกดในกองทพ ไดรบการรกษาพยาบาลอยในโรงพยาบาลเหลานกด หรอ

การทมอาวธเลกและกระสนอนไดมาจากพลรบเชนวานน ซงยงมไดมอบใหแกเจาหนาทกด มใหถอวา

เปนการกระท�าอนเปนภยนตรายตอฝายศตร

ขอ 20

บคคลซงโดยปกตท�างานโดยเฉพาะในหนาทด�าเนนการและบรหารกจการของโรงพยาบาลฝายพลเรอน

รวมตลอดถงเจาหนาททท�าการคนหา ขนยาย ขนสง และดแลรกษาบคคลพลเรอนทบาดเจบและปวยไข

ผทพพลภาพ และสตรทคลอดบตรนน จะตองไดรบความเคารพและคมครอง

152 อนสญญาฉบบทส

ภายในอาณาเขตทยดครองและในเขตทมการปฏบตการทางทหาร พนกงานดงกลาวขางตนจะตองมหลกฐาน

โดยใชบตรประจ�าตวรบรองฐานะของตน มรปถายของผถอบตรและประทบตราของเจาหนาทผรบผดชอบ

และจะตองมผาพนแขนปองกนน�าได ซงไดประทบตราแลว สวมไวทแขนซายในขณะปฏบตหนาทดวย

ผาพนแขนนใหรบเปนผออกใหและตองมเครองหมายตามทไดบญญตไวในขอ 38 แหงอนสญญาเจนวา

เพอใหผบาดเจบและปวยไขในกองทพในสนามรบมสภาวะดขน ฉบบลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949

พนกงานอนๆ ทท�างานในหนาทด�าเนนการ และบรหารกจการของโรงพยาบาลฝายพลเรอน จะตองไดรบ

ความเคารพและคมครอง และมสทธทจะสวมผาพนแขนตามทบญญตไว และภายใตเงอนไขทก�าหนดไว

ในขอนซงตนจะตองปฏบตในขณะกระท�าการตามหนาทนนๆ ได บตรประจ�าตวนนจะตองแสดงถงหนาท

ซงตนจะตองปฏบต

เจาหนาทผด�าเนนกจการของโรงพยาบาลแตละแหงจะตองพรอมอยเสมอในอนทจะแสดงบญชรายนาม

ของพนกงานดงกลาว อนครบถวนแกเจาหนาทผมอ�านาจของชาตหรอของผยดครอง

ขอ 21

ขบวนพาหนะหรอรถไฟพยาบาลทางบก หรอเรอทจดไวโดยเฉพาะทางทะเลเพอบรรทกบคคลพลเรอนท

บาดเจบและปวยไข ผทพพลภาพ และสตรทคลอดบตร จะตองไดรบความเคารพและคมครองเชนเดยว

กบโรงพยาบาลตามทไดบญญตไวในขอ 18 และจะตองจดท�าเครองหมาย ดวยความเหนชอบของรฐโดย

แสดงเครองหมายพเศษอนเดนชด ตามทก�าหนดไวในขอ 38 ของอนสญญาเจนวา เพอใหผบาดเจบและ

ปวยไขในกองทพในสนามรบมสภาวะดขน ลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949

ขอ 22

อากาศยานทใชเฉพาะในการขนยายบคคลพลเรอนทบาดเจบและปวยไข ผทพพลภาพ และสตรทคลอดบตร

หรอในการขนสงพนกงานแพทย และบรภณฑทางการแพทยนนจะตองไมถกโจมต แตจะตองไดรบความ

เคารพในขณะทท�าการบนในระดบความสง ในเวลาและตามสายการบนทไดตกลงกนไวโดยเฉพาะระหวาง

ภาคคพพาททเกยวของทงปวง

อากาศยานเหลานนอาจมเครองหมายอนเดนชด แสดงไวตามทก�าหนดไวในขอ 38 ของอนสญญาเจนวา

เพอผบาดเจบและปวยไขในกองทพในสนามรบมสภาวะดขน ฉบบลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949

เวนแตจะไดตกลงกนไวเปนอยางอน หามมใหท�าการบนเหนออาณาเขตของฝายศตรหรอทฝายศตรยดครอง

อากาศยานเชนวานนจะตองเชอฟงค�าสงใหรอนลงสพนดน เมอไดมการรอนลงตามค�าสงดงกลาวน

อากาศยานพรอมดวยผทอยในอากาศยานนน อาจท�าการบนตอไปไดหลงจากไดมการตรวจสอบแลว

หากมการตรวจสอบเชนวานน

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 153

ขอ 23

อครภาคผท�าสญญาแตละฝายจะตองยอมใหบรรดาการสงพสดทางการแพทยและส�าหรบโรงพยาบาล

ตลอดจนวตถทจ�าเปนแกพธกรรมทางศาสนาเพอใชโดยเฉพาะส�าหรบบคคลพลเรอนของอครภาคผท�า

สญญาอกฝายหนง ผานไปไดโดยเสร แมวาอครภาคอกฝายหนงนจะเปนปฏปกษกบตนกตามกบทงจะ

ตองอนญาตใหการสงอาหารทจ�าเปน เครองนงหม และยาบ�ารงส�าหรบเดกทอายต�ากวา 15 ป สตรม

ครรภและสตรทคลอดบตร ผานไปไดโดยเสรเชนเดยวกน

พนธกรณของอครภาคผท�าสญญาฝายหนงทจะตองยอมใหมการสงสงของดงกลาวในวรรคกอนผานไป

ไดโดยเสรนน ใหอยในบงคบแหงเงอนไขวาอครภาคฝายน มความพอใจวาจะไมมเหตผลอนรายแรงทจะ

ท�าใหเกรงวา

(ก) สงของทสงนนอาจถกบายเบยงไปจากจดปลายทาง หรอ

(ข) การควบคมจะไมไดผล หรอ

(ค) ประโยชนอนแนนอนจะตกเปนก�าลงทหารหรอทางเศรษฐกจของฝายศตร โดยการสบเปลยน

การสงสนคาดงกลาวขางตน ซงมฉะนนฝายศตรจะตองเปนผจดสงหรอตองผลต หรอโดยการ

ปลอยวสด บรการ หรอความสะดวกเชนวานน ซงมฉะนนฝายศตรจะตองเปนผจดหามาเพอ

ท�าการผลตสนคาเชนวานน

ประเทศทยอมใหมการสงสงของผานไปไดดงกลาวในวรรคแรกของขอนอาจใหอนญาตเชนวานนโดยม

เงอนไขวา การแจกจายแกบคคลทจะไดรบประโยชนจากการนนจะตองกระท�าภายใตความควบคม ณ

ทองทโดยประเทศทคมครองกได

สงของเชนวานนจะตองจดสงไปโดยเรวทสดทจะเรวไดและประเทศทอนญาตใหสงผานโดยเสรนน มสทธ

ทจะก�าหนดระเบยบการทางเทคนค เพอใชในการอนญาตใหสงผานกได

ขอ 24

ภาคคพพาทจะตองจดการตามทจ�าเปน เพอจดประกนใหเดกทมอายต�ากวา 15 ปซงเปนก�าพรา หรอตอง

แยกจากครอบครวเพราะผลแหงสงครามจะไมถกละทงใหพงตวเองและการเลยงด การประกอบพธกรรม

ในทางศาสนาและการศกษาของเดกนนจะตองไดรบความสะดวกในทกพฤตการณ การศกษาจะตองอยใน

ความมอบหมายของบคคลทมประเพณวฒนธรรมอยางเดยวกนเทาทสามารถจะท�าได

ภาคคพพาทจะตองอ�านวยความสะดวก ในอนทจะใหรบเดกเชนวานนไวในประเทศทเปนกลางตลอดระยะ

เวลาทพพาทกน ดวยความยนยอมของประเทศทคมครองถาม และภายใตความควบคมตามสมควร เพอ

ปฏบตการใหเปนไปตามหลกทไดกลาวไวในวรรคแรก

154 อนสญญาฉบบทส

นอกจากนนภาคคพพาทจะตองพยายามจดใหบรรดาเดกทอายต�ากวา 12 ป มเครองหมายโดยแขวนแผน

โลหะประจ�าตวหรอดวยวธอน

ขอ 25

บรรดาบคคลผอยในอาณาเขตของภาคคพพาท หรอในอาณาเขตทถกยดครองโดยฝายนน จะไดรบความ

ชวยเหลอในการสงขาวคราวทมสภาพเปนการสวนตวอยางแทจรงไปยงสมาชกแหงครอบครวของตนได

ไมวาจะอย ณ ทใดกตามและทจะรบขาวคราวจากบคคลเหลานน จดหมายโตตอบนจะตองจดสงไปโดย

เรวและปราศจากการหนวงเหนยวอนไมจ�าเปน

ถาเนองจากผลแหงพฤตการณเปนการยากล�าบาก หรอพนวสยทจะแลกเปลยนจดหมายโตตอบระหวาง

ครอบครวโดยวธการไปรษณยธรรมดาได ใหภาคคพพาททเกยวของขอรองไปยงผเปนสอทเปนกลาง อาท

เชน ส�านกตวแทนกลาง ตามทก�าหนดไวในขอ 140 และจะตองปรกษากบผเปนสอนนก�าหนดวธทจะจด

ประกนใหปฏบตตามพนธกรณของตนไดดทสด โดยเฉพาะอยางยงดวยความรวมมอของสภากาชาด (หรอ

สภาเสยววงเดอนแดง หรอสภาสงโตแดงและดวงอาทตย)

ถาหากวาภาคคพพาทเหนเปนการจ�าเปนทจะใหมการก�ากดการสงจดหมายโตตอบระหวางครอบครว

ขอจ�ากดเชนวานนจะมไดแตเพยงบงคบใหใชแบบขอความมาตรฐาน อนมถอยค�าทเลอกใชไดโดยเสร 25

ค�าและจ�ากดใหสงแบบขอความเหลานไดเดอนละหนงครง

ขอ 26

ภาคคพพาทแตละฝาย จะตองอ�านวยความสะดวกแกการสอบถามซงไดรบจากสมาชกแหงครอบครว

ทตองแยกยายกน เนองจากการสงครามเพอจดใหมการตดตอระหวางกนและกนไดอก และเพอจดให

พบปะกน ถาหากกระท�าได โดยเฉพาะอยางยงภาคคพพาทแตละฝายจะตองสงเสรมกจการขององคการ

ทท�าหนาทเกยวกบการน หากวาตนยอมรบและองคการเหลานนยอมปฏบตตามระเบยบขอบงคบเกยว

กบความมนคงของตน

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 155

ภำค 3ฐำนะและผลปฏบตของบคคลผทไดรบควำมคมครอง

หมวด 1 บทบญญตอนพงใชรวมกนส�ำหรบอำณำเขตของภำคคพพำทและอำณำเขตทถกยดครอง

ขอ 27

ไมวาในพฤตการณใดๆ บคคลผทไดรบความคมครองมสทธทจะไดรบความเคารพในตวตน เกยรตยศ สทธ

ในทางครอบครว การเชอถอและปฏบตทางศาสนา และจรรยามารยาทกบประเพณ จะตองไดรบผลปฏบต

อยางมมนษยธรรมในทกโอกาส และโดยเฉพาะอยางยงจะตองไดรบความคมครองตอบรรดาการประทษราย

ใดๆ หรอการขเขญวาจะประทษราย และตอการถกเหยยดหยามและความอยากสอดรเหนของประชาชน

สตรจะตองไดรบความคมครองเปนพเศษตอการท�าลายเกยรตยศ โดยเฉพาะอยางยงตอการขมขนกระท�า

ช�าเรา การบงคบใหเปนโสเภณ หรอการอนาจารใดๆ

โดยไมเปนการเสยสทธตามบทบญญตเกยวดวยสภาพแหงอนามย อายและเพศ บคคลทไดรบความคมครอง

ทงปวงจะตองไดรบผลปฏบตจากภาคคพพาทซงตนตกอยในอ�านาจโดยลกษณะอยางเดยวกน โดยมตอง

ค�านงถงความแตกตางอนเปนผลเสอมเสย โดยเฉพาะอยางยงเกยวกบเชอชาต ศาสนาหรอความคดเหน

ในทางการเมอง

อยางไรกตาม ภาคคพพาทอาจจดวางระเบยบการ เพอการควบคมและเพอความปลอดภยอนเกยวกบ

บคคลทไดรบความคมครอง เทาทจ�าเปนเพราะผลแหงสงคราม

ขอ 28

หามมใหใชตวบคคลผทไดรบความคมครองเปนเครองปองกน เพอใหสถานทจดใดจดหนง หรอเขตใด

เขตหนงพนจากการปฏบตการทางทหาร

ขอ 29

ภาคคพพาททอาจมบคคลผทไดรบความคมครองอยในอ�านาจของตนตองรบผดชอบส�าหรบผลปฏบตของ

ตวแทนของตนแกบคคลเหลานนโดยไมตองค�านงถงความรบผดชอบเฉพาะตวซงอาจมได

156 อนสญญาฉบบทส

ขอ 30

บคคลทไดรบความคมครอง จะตองไดรบความสะดวกทกประการในอนทจะรองเรยนตอประเทศท

คมครอง คณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ สภากาชาด (สภาเสยววงเดอนแดง, สภาสงโตแดงและ

ดวงอาทตย) ประจ�าชาตของประเทศทบคคลเหลานนอยตลอดจนตอองคการใดๆ ทอาจใหความชวยเหลอ

แกบคคลเหลานนได

บรรดาองคการทงหลายทกลาวนจะตองไดรบความสะดวกทงปวง เพอการนนจากเจาหนาท ภายใน

ขอบเขตแหงความจ�าเปนทางทหารหรอเพอความมนคง

นอกจากการเยยมเยยนของผแทนของประเทศทคมครองและของคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ

ตามทไดบญญตไวในขอ 143 แลว ประเทศทกกคมหรอยดครองจะตองอ�านวยความสะดวกใหมากทสดท

จะกระท�าไดแกการเยยมเยยนบคคลทไดรบความคมครอง โดยผแทนขององคการอน อนมวตถประสงคท

จะใหความชวยเหลอทางจตใจ หรอใหการบรรเทาทกขทางวตถแกบคคลเชนวานน

ขอ 31

หามมใหปฏบตการขมขบบคนดวยก�าลงกายหรอทางจตใจตอบคคลผทไดรบความคมครอง โดยเฉพาะ

อยางยงเพอสบทราบขอความจากบคคลเหลานนหรอจากบคคลอน

ขอ 32

อครภาคผท�าสญญาตกลงกนโดยเฉพาะเจาะจงวา แตละฝายจ�าตองหามมใหการด�าเนนการใดๆ อนม

ลกษณะทจะกอใหเกดความทรมานทางรางกาย หรอก�าจดพนธแหงบคคลทไดรบความคมครองซงอย

ในอ�านาจของตน ขอหามนมใชจะใชบงคบแกการฆาตกรรม การทรมาน การท�าโทษทางรางกาย การ

ตดทอนอวยวะสวนหนงสวนใด และการทดลองทางแพทย หรอทางวทยาศาสตร อนไมเปนการจ�าเปน

แกการรกษาพยาบาลแกบคคลผทไดรบความคมครองเทานน แตใชบงคบตลอดถงการกระท�าอนใด

อนเปนการทารณเหยมโหดไมวาจะไดกระท�าลงโดยตวแทนฝายพลเรอนหรอทหารกตาม

ขอ 33

หามมใหลงโทษบคคลผทไดรบความคมครอง ส�าหรบความผดทบคคลนนมไดกระท�าดวยตนเอง การลงอาญา

แกบคคลเปนหมๆ รวมกนตลอดจนบรรดาการกระท�าทเปนการขเขญ หรอทเปนทนาหวาดกลวนนเปน

อนหามมใหกระท�า

หามมใหท�าการปลนสะดม

หามมใหท�าการอนเปนการตอบแทนแกแคนตอบคคลผทไดรบความคมครองและทรพยสนของบคคลเหลาน

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 157

ขอ 34

หามมใหท�าการจบตวไปเปนประกน

หมวด 2 คนตำงดำวในอำณำเขตของภำคคพพำทฝำยหนง

ขอ 35

บรรดาบคคลผทไดรบความคมครองซงประสงคจะออกไปเสยจากอาณาเขตเมอเรมเกดการพพาทหรอใน

ระหวางการพพาทนน มสทธทออกไปได เวนแตการทจะออกไปนนเปนการขดกบประโยชนของชาตแหง

รฐนน การรองเรยนเพอขอออกไปจากอาณาเขตดงกลาวแลวของบคคลเหลานน จะตองไดรบการพจารณา

ตามวธการทมอยตามระเบยบและจะตองวนจฉยโดยเรวทสดทจะเรวได บคคลผทไดรบอนญาตใหออก

ไปเชนนอาจน�าเงนตดไปกบตนเทาทจ�าเปนเพอเดนทางและอาจน�าสงของและวตถส�าหรบใชสวนตวไป

โดยปรมาณพอสมควร

ถาหากวาบคคลเชนวานน ไมไดรบอนญาตใหออกไปจากอาณาเขต บคคลผนนมสทธขอใหศาลทมอ�านาจ

หรอคณะกรรมการฝายปกครองทประเทศกกคมไดตงขนเพอการนนพจาณาการปฏเสธนนใหมอกครง

หนงโดยเรวทสดทจะเรวได

เมอมการรองขอ เวนแตจะมเหตผลขดของเกยวกบความมนคงหรอมบคคลทเกยวของคดคาน จะตองแจง

ใหผแทนของประเทศทคมครองทราบเหตผลในการปฏเสธค�าขอเพออกไปจากอาณาเขต และแจงใหทราบ

นามของบรรดาบคคลทไมไดรบอนญาตใหออกไปจากอาณาเขตโดยเรวทสดทจะเรวได

ขอ 36

การอนญาตใหออกไปจากอาณาเขตตามความในขอกอน จะตองกระท�าโดยมเงอนไขอนพงพอใจ

เกยวกบความปลอดภย สขภาพ การสขาภบาลและอาหาร บรรดาคาใชจายในการนนบแตจดแรกทออก

จากอาณาเขตของประเทศทกกคม ใหตกเปนของประเทศปลายทาง หรอในกรณทเกยวกบการพกอยใน

ประเทศทเปนกลาง ใหตกเปนของประเทศทคนชาตของตนไดรบประโยชนในเมอมความจ�าเปนอาจก�าหนด

รายละเอยดในทางปฏบตเพอการยายสถานทนนไว โดยความตกลงกนเปนพเศษระหวางประเทศทเกยวของ

บทบญญตดงกลาวแลว ไมเปนการตดสทธส�าหรบความตกลงพเศษเชนวานน ซงอาจกระท�าขนระหวางภาค

คพพาทเกยวกบการแลกเปลยน และการสงตวกลบประเทศเดม ซงคนชาตของตนทตกอยในมอของฝายศตร

158 อนสญญาฉบบทส

ขอ 37

บคคลผทไดรบความคมครองซงถกกกตวอยในระหวางด�าเนนการ หรอตองไดรบโทษอนเปนการตดเสรภาพ

จะตองไดรบผลปฏบตอยางมนษยธรรมในระหวางทถกกกตวอยนน

เมอถกปลอยตวแลว บคคลเหลานนอาจรองขอเพอออกไปจากอาณาเขตตามทบญญตไวในขอกอนๆ ได

ขอ 38

ภายในขอยกเวนแหงระเบยบการพเศษทอนญาตไวตามอนสญญาฉบบนโดยเฉพาะอยางยงตามขอ 27

และ 41 สภาวะแหงบคคลผทไดรบความคมครองจะคงเปนไปตามหลกการทก�าหนดไวโดยบทบญญตเกยว

กบคนตางดาวในยามสงบ ไมวาในกรณใดกตามบคคลเหลานนจะตองไดรบสทธดงจะกลาวตอไปน คอ

(1) จะตองไดรบความชวยเหลอในอนทจะไดรบการบรรเทาทกขเปนรายตวหรอเปนหมคณะตามแตท

จะมผสงไปยงบคคลเหลานน

(2) หากมความจ�าเปนเกยวกบสภาพแหงอนามยของตน บคคลเหลานนจะตองไดรบการรกษาพยาบาล

และไดรบผลปฏบตในโรงพยาบาลเทาเทยมกบคนชาตของรฐทเกยวของ

(3) จะตองไดรบอนญาตใหประกอบพธกรรมทางศาสนาและไดรบความอนเคราะหในทางจตใจจาก

บรรพชตตามความเชอถอของตน

(4) ถาหากวาอย ณ เขตใดเฉพาะทอาจไดรบอนตรายจากสงครามบคคลเหลานนจะตองไดรบอนญาต

ใหโยกยายไปจากเขตนนเทาเทยมกบคนชาตของรฐทเกยวของ

(5) เดกทมอายต�ากวา 15 ป สตรมครรภ และมารดาของเดกทมอายต�ากวา 7 ป จะตองไดรบประโยชน

จากผลปฏบตบรมสทธเทาเทยมกบคนชาตของรฐทเกยวของ

ขอ 39

บคคลผทไดรบความคมครองผซงตองสญเสยการงานทไดประโยชนเพราะผลแหงสงคราม จะตองได

รบโอกาสทจะตองแสวงหาการงานเพอคาจางได ภายในบงคบแหงเหตผลในทางความมนคง และตาม

บทบญญตแหงขอ 40 โอกาสเชนวานนจะตองเปนไปโดยเทาเทยมกน กบทไดใหแกคนชาตของประเทศ

ทบคคลเลานนเขาไปอยในอาณาเขต

เมอภาคคพพาทฝายหนงใชวธการ เพอควบคมบคคลผไดรบความคมครองคนใดคนหนง อนเปนผลให

ผนนไมสามารถเลยงตวเองได และโดยเฉพาะอยางยงถาบคคลเชนวานนถกขดขวางโดยอางเหตผลแหง

ความมนคงมใหแสวงหาการงานเพอรบคาจางในสภาพอนสมควร ภาคฝายนนจะตองจดประกนในอนท

จะเลยงดบคคลนนตลอดจนผทตองพงพงผนนดวย

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 159

ไมวาในกรณใดๆ บคคลผทไดรบความคมครอง อาจจะไดรบเงนเบยเลยงจากประเทศของตน จากประเทศ

ทคมครองหรอจากสมาคมบรรเทาทกขทกลาวไวในขอ 30 ได

ขอ 40

บคคลผทไดรบความคมครองอาจถกบงคบใหท�างานไดกแตเพยงเทาเทยมกบคนชาตแหงภาคคพพาทท

ตนเขาไปอยในอาณาเขตเทานน

ถาหากวาบคคลผทไดรบความคมครองมสญชาตศตร บคคลเหลานนอาจถกบงคบใหท�างานกแตเฉพาะ

เทาทจ�าเปนตามปกต เพอด�าเนนการเกยวกบการเลยงด ทอาศย เครองนงหม การขนสงและอนามยของ

มนษยเทานน ซงไมเปนงานอนเกยวของโดยตรงกบการปฏบตการในทางทหาร

ในกรณดงกลาวใน 2 วรรคกอน บคคลผทไดรบความคมครองทถกบงคบใหท�างาน จะตองไดรบประโยชน

ในเงอนไขในการท�างานและการคมครองอนตรายเชนเดยวกบคนงานแหงชาตนนๆ เฉพาะอยางยงท

เกยวกบคาจางเวลาท�างาน เครองนงหม และเครองมอ การฝกหดงานทไดเคยรบมาและคาทดแทนความ

เสยหายส�าหรบกรณอบตเหตและโรคภยไขเจบอนเกดจากอาชพการงาน

ถาหากวามการฝาฝนบทบญญตดงกลาวขางตน บคคลผทไดรบความคมครองจะตองไดรบอนญาตทจะ

ใชสทธท�าค�ารองตามขอ 30 ได

ขอ 41

ถาหากวาประเทศทมบคคลผทไดรบความคมครองอยเหนวาระเบยบการควบคมตามทกลาวไวในอนสญญา

ฉบบนยงไมเพยงพอ จะอาศยระเบยบการควบคมอนๆ ทรายแรงนอกเหนอกวาการก�าหนดสถานทให

บคคลเหลานนอยหรอการกกกนตามทไดบญญตไวในขอ 42 และ 43 หาไดไม

การน�าบทบญญตในขอ 39 วรรคสองมาใชบงคบแกกรณทบคคลทถกบงคบใหออกไปจากถนทอยตามปกต

โดยอาศยค�าสงโดยใกลเคยงทสดเทาทจะท�าได ก�าหนดสถานทใหไปอย ณ ทอนใดนน ประเทศทกกคมจะ

ตองปฏบตตามหลกเกยวกบมาตรฐานแหงสวสดภาพตามทไดก�าหนดไวในภาค 3 หมวด 4 ของอนสญญาน

ขอ 42

การกกกนหรอการก�าหนดสถานทอยแกบคคลผทไดรบความคมครองนน จะสงใหกระท�าไดกตอเมอม

ความจ�าเปนอยางแทจรงเพอความมนคงของประเทศทกกคมเทานน

ถาบคคลใดรองของโดยสมครใจ โดยผานผแทนของประเทศทคมครองใหกกกนตน และถาหากวาตาม

สถานะของบคคลผนน เกดมความจ�าเปนตองกระท�าเชนน กใหประเทศทบคคลดงกลาวตกอยในอ�านาจ

ท�าการกกกนไว

160 อนสญญาฉบบทส

ขอ 43

บคคลผทไดรบความคมครองผใดถกกกกนหรอก�าหนดสถานทใหอยมสทธทจะขอใหศาลทมอ�านาจ หรอ

คณะกรรมการฝายปกครองทประเทศทกกคมไดตงขนเพอการนนพจารณาใหมโดยเรวทสดทจะเรวได

ถาการกกกน หรอการก�าหนดสถานทใหอยยงคงมอยตอไป ศาลหรอคณะกรรมการฝายปกครองจะตอง

พจารณากรณของบคคลเชนวานนเปนระยะๆ และอยางนอยทสดปละ 2 ครง เพอแกไขใหค�าวนจฉยเดม

ใหเปนผลดขน ถาหากวาพฤตการณเปดชองให

เวนไวแตบคคลผทไดรบความคมครองจะคดคาน ประเทศทกกคมจะตองแจงใหประเทศทคมครองทราบ

นามของบคคลผทไดรบความคมครองซงถกกกกนหรอก�าหนดสถานทใหอย หรอซงถกปลอยตวจากการ

กกกนหรอสถานททก�าหนดใหอยโดยเรวทสดเทาทจะเรวได ภายใตบงคบแหงเงอนไขเชนเดยวกน จะ

ตองแจงค�าวนจฉยของศาลหรอคณะกรรมการดงกลาวในวรรคแรกของขอนใหประเทศทคมครองทราบ

โดยเรวทสดเทาทจะเรวไดเชนเดยวกน

ขอ 44

ในการใชระเบยบการควบคมดงกลาวไวในอนสญญาฉบบน ประเทศทกกคมจะถอวา ผหลบภยซงตาม

ขอเทจจรงมไดรบความคมครองจากรฐบาลใดๆ เปนคนตางดาวทเปนศตร โดยมลฐานแตเพยงวาเปน

ผมสญชาตโดยนตนยของรฐทเปนศตรเทานนหาไดไม

ขอ 45

หามมใหยายตวบคคลผทไดรบความคมครองไปยงประเทศทมไดเปนภาคแหงอนสญญา

บทบญญตนไมขดขวางแกการทจะสงตวบคคลผทไดรบความคมครองกลบประเทศเดม หรอกลบสประเทศ

ทบคคลนนมถนทอยหลงจากการสรบไดยตลงแลว

ประเทศทกกคมจะยายตวบคคลผทไดรบความคมครองได กเพอสงไปยงประเทศทเปนภาคแหงอนสญญา

ฉบบนเทานน และกตอเมอประเทศทกกคมพอใจแลววาประเทศผรบตวพรอมและสามารถทจะปฏบตตาม

อนสญญาฉบบน ถาหากวาบคคลผไดรบความคมครองถกยายตวไปตามพฤตการณเชนวานนแลว ความ

รบผดชอบในการปฏบตตามอนสญญาฉบบนตกอยแกประเทศทรบตวบคคลนนไวตลอดเวลาทบคคลนน

อยในความควบคมของตน อยางไรกดถาประเทศนนละเลยไมปฏบตตามบทบญญตแหงอนสญญาฉบบน

เฉพาะทส�าคญประการใด เมอไดรบแจงจากประเทศทใหความคมครองแลวประเทศทท�าการยายตวบคคล

ผทไดรบความคมครองไปจะตองจดการใหเปนผลเพอแกไขสถานการณนนหรอจะตองขอรองใหสงตวบคคล

ผทไดรบความคมครองนนกลบคนไป ค�าขอรองเชนวานจะตองไดรบการปฏบตตาม

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 161

ไมวาในพฤตการณเชนไร บคคลผทไดรบความคมครองจะตองไมถกยายตวไปยงประเทศทตนมเหตผลทจะ

เกรงกลวตอการถกประหตประหารเพราะความคดเหนในทางการเมองหรอความเลอมใสในทางศาสนาของตน

บทบญญตขอนไมเปนการขดขวางแกการสงผรายขามแดนตามสนธสญญาวาดวยการสงผรายขามแดน

ซงไดกระท�ากนไวกอนทการสรบไดเกดขน

ขอ 46

ตราบเทาทยงมไดเพกถอนไปกอนแลว ระเบยบการก�ากดทไดน�ามาใชเกยวกบบคคลผทไดรบความคมครอง

จะตองยกเลกไปโดยเรวทสดหลงจากการสรบไดยตลงแลว

ระเบยบการก�ากดทกระทบถงทรพยสนของบคคลเหลานจะตองยกเลกไปตามกฎหมายของประเทศท

กกคมโดยเรวทสดหลงจากการสรบไดยตลงแลว

หมวด 3 อำณำเขตทถกยดครอง

ขอ 47

บคคลผทไดรบความคมครองซงอยในอาณาเขตทถกยดครองจะไมเสยไปซงประโยชนตามอนสญญาฉบบ

น ไมวาในกรณหรอโดยวธใดๆ เนองจากไดมการเปลยนแปลงในสถาบนหรอในการปกครองของอาณาเขต

ดงกลาวอนเปนผลของการยดครองอาณาเขต หรอเนองจากขอตกลงอนไดท�าขนระหวางเจาหนาทแหง

อาณาเขตทถกยดครองและประเทศทยดครอง หรอเนองจากประเทศทยดครองนนไดรวมอาณาเขตทยด

ครองนนทงหมดหรอบางสวนเขาในประเทศของตน

ขอ 48

บคคลผทไดรบความคมครอง ซงมใชคนชาตของประเทศซงตองถกยดครองอาณาเขต อาจอางสทธในอน

ทจะออกจากอาณาเขตนนไดภายใตบงคบบทบญญตแหงขอ 35 และค�าสงวนจฉยในการนจะตองเปนไป

ตามวธการซงประเทศทยดครองจะไดก�าหนดขนตามขอทไดกลาวมาแลวนน

ขอ 49

การบงคบยายเอกชนหรอหมคณะรวมตลอดทงการเนรเทศบคคลผทไดรบความคมครองออกจากอาณาเขต

ทถกยดครองไปยงอาณาเขตของประเทศทยดครอง หรอไปยงประเทศอนใดไมวาจะเปนอาณาเขตทถกยด

ครองหรอไมกตาม เปนอนหามมใหกระท�า ไมวาดวยเจตนาใดๆ

162 อนสญญาฉบบทส

อยางไรกด ประเทศทยดครองอาจจดการอพยพทงหมดหรอแตบางสวนของเขตหนงเขตใดกได ถาหาก

มความจ�าเปนเพอความปลอดภยของประชากรหรอมเหตผลอนจ�าเปนทางทหาร การอพยพเชนวาน จะ

กระท�าโดยพรากบคคลผทไดรบความคมครองออกไปนอกอาณาเขตทยดครองหาไดไม เวนแตจะมเหตผล

ในทางปฏบตซงจะท�าใหเปนการพนวสยทจะหลกเลยงการพรากเชนนเสยได บคคลทตองอพยพเชนวาน

จะตองถกยายกลบสบานเดมของตน เมอการสรบในเขตนนไดสนสดลงแลว

ประเทศทยดครองทท�าการยาย หรออพยพ จะตองจดการเทาทสามารถจะท�าไดในทางปฏบต เพอจดหา

ทพกอาศยอนเหมาะสมเพอรบบคคลทไดรบความคมครองเพอใหการยายไดกระท�าไปในลกษณะอนเปน

ทพงพอใจ เกยวกบสขภาพอนามย ความปลอดภย และอาหาร และจะมใหบคคลในครอบครวเดยวตอง

แยกจากกน

ประเทศทคมครองจะตองไดรบทราบการแจงถงการยายและอพยพในทนททไดมการยาย หรออพยพขน

ประเทศทยดครองจะไมกกคมบคคล ทไดรบความคมครองไวในอาณาเขตทอาจไดรบอนตรายแหงสงคราม

โดยเฉพาะ เวนแตจะเปนการจ�าเปนเพอความปลอดภยของประชากรหรอมเหตผลอนจ�าเปนทางทหาร

ประเทศทยดครองจะตองไมท�าการเนรเทศ หรอยายสวนหนงสวนใดแหงประชากรทเปนพลเรอนของตน

เขาไปในอาณาเขตทตนยดครอง

ขอ 50

ประเทศทยดครองดวยความรวมมอของเจาหนาทแหงประเทศและแหงทองถน จะตองอ�านวยความสะดวก

เพอใหกจการของสถาบนทงหลายอนจดไวเพอการบรบาลและการศกษาของเดก ไดด�าเนนการไปดวยด

ประเทศทยดครองจะตองจดการเทาทจ�าเปนทงมวล เพออ�านวยความสะดวกในการจดท�ารปพรรณของ

เดก และจดทะเบยนผทเปนบดามารดาเดกไมวาในกรณใดๆ จะตองไมท�าการเปลยนแปลงฐานะสวนตว

ของบคคลเหลานน และจะตองไมลงทะเบยนเอาบคคลเหลานเขาในคณะหรอองคการใดซงขนอยแกตน

ถาหากวาสถาบนแหงทองถนมอยไมเปนการเพยงพอกบการน ประเทศทยดครองจะตองจดการใหการ

เลยงด และการศกษาแกเดกผเปนก�าพราหรอตองแยกจากบดมารดาของตนเนองจากการสงครามและ

เปนผทไมไดรบการดแลอยางเพยงพอจากญาตสนทหรอเพอน ทงนหากเปนไปไดใหจดท�าโดยบคคล

อนมสญชาต ภาษาและศาสนาเดยวกบบคคลเหลานน

แผนกพเศษแผนกหนงของส�านกงานทจดตงขนตามขอ 136 จะตองมหนาทด�าเนนการทจ�าเปนทงมวล ใน

อนทจะจดท�ารปพรรณของเดกผซงรปพรรณยงเปนทสงสยอย รายละเอยดเกยวกบบดามารดาหรอญาต

สนทอนๆ ถาสามารถรไดจะตองจดบนทกไว

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 163

ประเทศทยดครองจะไมขดขวางตอการใชระเบยบการบรมสทธใดๆ อนเกยวกบอาหาร การรกษาพยาบาล

หรอการปองกนตอผลของสงคราม ซงอาจมใชอยกอนการยดครองเพอประโยชนของเดกทมอายต�ากวา

สบหาป สตรมครรภและมารดาของเดกทมอายต�ากวาเจดป

ขอ 51

ประเทศทยดครองจะตองไมบงคบบคคลผทไดรบความคมครอง ใหตองเขาประจ�าในกองทพ หรอหนวย

ชวยรบของตน หามมใหท�าการบงคบหรอโฆษณาโดยหวงจะใหมการอาสาโดยสมครใจ

ประเทศทยดครองจะตองไมบงคบบคคลทไดรบความคมครองใหท�างานเวนแตบคคลเหลานนมอายเกน

สบแปดป และใหท�าเฉพาะงานซงมความจ�าเปนเพอความตองการของกองทพทเขาท�าการยดครอง หรอ

เพอบรการอนเปนสาธารณปโภค หรอเพอการเลยงด ทอาศย เครองนงหม การขนสงหรออนามยของ

ประชาการแหงประเทศทถกยดครองนน บคคลผทไดรบความคมครองจะตองไมถกบงคบใหมหนาทตอง

ท�างานใดๆ ซงท�าใหเกดพนธกรณแกตนทจะตองมสวนในการรบพงทางทหาร หามมใหประเทศทยดครอง

บงคบบคคลทไดรบความคมครองใหใชวธการบงคบเพอยงความปลอดภยแกสถานททบคคลเหลานนตอง

ท�างานตามทถกเกณฑนน

งานนจะตองกระท�ากแตเฉพาะในอาณาเขตทถกยดครองซงบคคลทถกเกณฑใหท�างานนนอย บคคลเชน

วานแตละคนจะตองไดอยในทท�างานอนเปนประจ�าโดยปกตเทาทสามารถจะท�าได คนงานจะตองไดรบ

คาจางอนสมควรและงานนนจะตองไดสวนสมพนธกบก�าลงแรง และสตปญญาความสามารถของบคคล

เหลานน กฎหมายทใชบงคบในประเทศทถกยดครองอนวาดวยเงอนไขการท�างานและการคมครอง โดย

เฉพาะอยางยงเกยวกบคาจาง เวลาท�างาน เครองมอการฝกงานในชนแรก และคาทดแทนความเสยหาย

ส�าหรบกรณอบตเหต และโรคภยอนเกดจากอาชพการงานจะตองใชบงคบแกบคคลผไดรบความคมครอง

ซงไดรบมอบใหท�างานตามหนาทไดกลาวไวในขอน

หามมใหใชการเรยกเกณฑแรงงาน เปนสาเหตเพอระดมคนงาน เขาในองคการอนมลกษณะในทางการ

ทหาร หรอกงการทหาร

ขอ 52

สญญา ความตกลง หรอขอบงคบใดๆ จะตองไมเปนการกระทบกระเทอนตอสทธของคนงาน ไมวาโดย

สมครใจหรอไม และไมวาจะอย ณ ทใดในอนทจะรองเรยนตอผแทนของประเทศทคมครอง เพอทจะขอ

ใหประเทศดงกลาวนนยนมอเขามาเกยวของ

หามมใหก�าหนดระเบยบการใดๆ อนมงหมายจะกอใหเกดการวางงานหรอจ�ากดโอกาสของคนงานใน

อาณาเขตทถกยดครอง เพอจะเปนการจงใจใหท�างานใหแกประเทศทยดครอง

164 อนสญญาฉบบทส

ขอ 53

หามมใหประเทศทยดครอง ท�าลายทรพยสนอนเปนสงหารมทรพยหรออสงหารมทรพย ซงเปนของสวน

ตวหรอสวนรวมของเอกชน หรอของรฐ หรอขององคการสาธารณะ หรอขององคการสงคม หรอสหกรณ

เวนแตการท�าลายนนเปนการจ�าเปนโดยแทเพอการปฏบตทางการทหาร

ขอ 54

หามมใหประเทศทยดครองเปลยนฐานะของขาราชการหรอผพพากษาในอาณาเขตทถกยดครองนน หรอ

ลงโทษหรอกระท�าการใดอนเปนการใชอ�านาจบงคบ หรอเลอกปฏบตตอบคคลดงกลาวแลว เพราะบคคล

เหลานนไมยอมปฏบตหนาทอนเปนการฝนใจตนเอง

การหามนไมเปนการขดตอการทจะใชขอ 51 วรรคสอง และไมกระทบกระเทอนตอสทธของประเทศท

ยดครองในอนทจะปลดขาราชการออกจากต�าแหนงเสยได

ขอ 55

ประเทศทยดครองมหนาทอยางเตมความสามารถทจะท�าไดในอนทจะจดใหมอาหารและเวชภณฑส�าหรบ

ประชากร โดยเฉพาะอยางยงจะตองน�าเขามาซงเสบยงอาหาร พสดทางการแพทย และสงของอนๆ อน

จ�าเปน ในเมอไมมสงของเหลานเพยงพอในอาณาเขตทถกยดครองนน

หามมใหประเทศทยดครองเรยกเกณฑเสบยงอาหาร สงของตางๆ หรอเวชภณฑ อนมอยในอาณาเขตท

ถกยดครอง เวนแตเพอใชส�าหรบกองทหารทท�าการยดครอง และส�าหรบพนกงานฝายปกครองและทงน

จะตองค�านงถงความตองการของประชากรทเปนพลเรอนดวย ภายในบงคบบทบญญตของอนสญญา

ระหวางประเทศอนๆ ประเทศทยดครองจะตองด�าเนนการหารอใหมการทดแทนอนเปนธรรมส�าหรบ

สงของทเรยกเกณฑไปนน

ประเทศทคมครองมเสรภาพทจะตรวจสอบสถานะของอาหารและเวชภณฑในอาณาเขตทถกยดครองได

ไมวาเวลาใดเวนแตจะมการหามไวชวคราวเพราะความจ�าเปนเกยวกบการทหาร

ขอ 56

ประเทศทยดครองมหนาทอยางเตมความสามารถจะท�าได ทจะจดใหมและบ�ารงรกษาไวซงสถานทและ

บรการทางการแพทย และทางการพยาบาลตลอดจนการอนามยและสขภาพของประชาชนในอาณาเขต

ทถกยดครองดวยความรวมมอของเจาหนาทของประเทศและของทองถนนน โดยเฉพาะอยางยงในการ

ใชและปฏบตตามวธการบ�าบดและปองกนเทาทจ�าเปนเพอตอสกบการลกลามของเชอโรคตดตอและ

โรคระบาด พนกงานแพทยทกประเภทจะตองไดรบอนญาตใหปฏบตการตามหนาทของตน

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 165

ถาไดจดใหมโรงพยาบาลขนใหมในอาณาเขตทถกยดครองและถาองคการเจาหนาทของรฐทถกยดครองมได

ท�าการอย ณ ทนน หากเปนการจ�าเปนเจาหนาททยดครองจะตองใหความรบรองแกโรงพยาบาลนนตาม

ทบญญตไวในขอ 18 ในพฤตการณอยางเดยวกนน เจาหนาททยดครองจะตองใหความรบรองแกพนกงาน

และยวดยานส�าหรบการขนสงของโรงพยาบาลตามความในขอ 20 และ 21 ดวย

ในการน�าระเบยบการอนามยและสขภาพมาใช และการปฏบตตามระเบยบการน ประเทศทยดครองจะ

ตองค�านงถงความรสกในทางศลธรรมและจรรยาของพลเมองแหงอาณาเขตทถกยดครองนนดวย

ขอ 57

ประเทศทยดครองอาจเรยกเกณฑโรงพยาบาลพลเรอนไดเปนการชวคราวและเฉพาะในกรณทจ�าเปนอน

รบดวน เพอท�าการรกษาพยาบาลทหารทตองบาดเจบและปวยไข และโดยมเงอนไขวาจะตองด�าเนนการ

เทาทจ�าเปนในระยะเวลาอนสมควรเพอการรกษาพยาบาลผเจบปวยและเพอจดหาสถานทส�าหรบการ

พยาบาลไวตามความตองการของประชากรทเปนพลเรอน

วสดและพสดของโรงพยาบาลพลเรอนนน จะเรยกเกณฑเอาไปไมได ถาหากวาเปนสงจ�าเปนเพอความ

ตองการของประชากรทเปนพลเรอน

ขอ 58

ประเทศทยดครองจะตองอนญาตใหบรรพชตทางศาสนาไดไปใหความชวยเหลอในทางจตใจแกบรรดา

ศาสนกชนของตนได

ประเทศทยดครองจะตองรบจดสงหนงสอและสงของอนจ�าเปนในทางศาสนาให และจะตองอ�านวยความ

สะดวกในการแจกจายสงของเหลานในอาณาเขตทถกยดครอง

ขอ 59

ถาหากวาประชากรทงหมดหรอบางสวนในอาณาเขตทถกยดครองไมไดรบเครองอปโภคบรโภคพอเพยง

ประเทศทยดครองจะตองยอมใหจดโครงการบรรเทาทกขขนส�าหรบประชากรดงกลาวนน และจะตอง

อ�านวยความสะดวกแกบคคลเหลานนทกวถทางทสามารถจะท�าได

โครงการเชนวาน ซงอาจจดท�าขนโดยรฐหรอองคการมนษยธรรมอนไมล�าเอยงทางฝายใด เชน คณะ

กรรมการกาชาดระหวางประเทศเปนตน โดยเฉพาะอยางยงจะตองจดใหมการสงเสบยงอาหารเวชภณฑ

และเครองนงหม

ภาคผท�าสญญาทกฝายจะตองยอมใหการสงสงของเหลานผานไปไดโดยเสรและจะตองใหความคมครอง

แกสงของเหลานดวย

166 อนสญญาฉบบทส

อยางไรกดประเทศทอนญาตใหสงสงของผานไปยงอาณาเขตทถกยดครองโดยภาคคพพาทฝายปฏปกษได

โดยเสรนนมสทธทจะตรวจคนสงของนน และทจะก�าหนดเวลาและทางทจะใหผาน รวมทงจะตองไดรบ

เหตผลอนเปนทพอใจโดยผานทางประเทศทคมครอง วาสงของเหลานจะไดใชเพอบรรเทาทกขประชากร

ผขดสนและจะไมใชเพอประโยชนของประเทศทยดครองนน

ขอ 60

สงของบรรเทาทกขทสงไปนน จะไมเปนการปลดเปลองประเทศทยดครองจากความรบผดชอบอยางใด

อยางหนงตามขอ 55, 58 และขอ 59 ประเทศทยดครองจะน�าเอาสงของทสงมาบรรเทาทกขไปใชใน

ประการอยางอนผดความประสงคทไดมงหมายไวไมได เวนแตในกรณจ�าเปนอนรบดวนเพอประโยชนของ

ประชากรในอาณาเขตทถกยดครอง และดวยความเหนชอบของประเทศทคมครอง

ขอ 61

การจายแจกสงของทสงมาบรรเทาทกขตามทกลาวไวในขอกอนๆ นนจะตองกระท�าดวยความรวมมอและ

อยในความควบคมดแลของประเทศทคมครอง หนาทนจะเปนอนตกลงกนระหวางประเทศทยดครองและ

ประเทศทคมครอง มอบหมายใหแกประเทศทเปนกลางประเทศหนงหรอคณะกรรมการกาชาดระหวาง

ประเทศ หรอองคการมนษยธรรมซงไมล�าเอยงทางฝายใดกได

สงของทสงไปใหน จะตองไดรบยกเวนจากคาภาระ ภาษ หรอศลกากรทงปวงในอาณาเขตทถกยดครอง

เวนแตจะเปนการจ�าเปนเพอประโยชนในทางเศรษฐกจของอาณาเขตนน ประเทศทยดครองจะตองอ�านวย

ความสะดวกในอนทจะจายแจกสงของทสงมานโดยเรว

ภาคผท�าสญญาทกฝายจะตองพยายามอยางยงทจะอนญาตใหสงของทสงมาบรรเทาทกขทวาน ไดผาน

และขนสงโดยไมคดมลคาไปยงอาณาเขตทถกยดครอง

ขอ 62

เวนแตเปนความจ�าเปนยงเพอประโยชนแหงความมนคงบคคลผไดรบความคมครองในอาณาเขตทถกยด

ครองจะตองไดรบอนญาตใหรบสงของทเอกชนสงมาบรรเทาทกขแกบคคลเหลานนได

ขอ 63

ภายในบงคบแหงระเบยบการชวคราวซงไดก�าหนดเปนกรณพเศษเพอความมนคงของประเทศทยดครอง

ก) สภากาชาด (สภาเสยววงเดอนแดง สภาสงโตแดงและดวงอาทตย) ประจ�าชาตทไดมการรบรอง

แลว สามารถจะปฏบตกจการตามหลกของกาชาดดงทไดนยามไวโดยทประชมกาชาดระหวาง

ประเทศ สมาคมบรรเทาทกขอนๆ กจะไดรบอนญาตใหด�าเนนกจการอนเกยวกบมนษยธรรม

ไดภายใตเงอนไขอยางเดยวกน

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 167

ข) หามมใหประเทศทยดครองเรยกรองใหมการเปลยนแปลงในตวพนกงานหรอองคประกอบของ

สภาและสมาคมเหลาน ซงเปนการเสยหายแกกจการดงกลาวแลวกได

หลกการอยางเดยวกนน ใหน�ามาใชกบกจการและพนกงานขององคการพเศษอนไมมลกษณะในทางการ

ทหาร ซงไดมอยแลว หรอจะไดตงขนเพอประโยชนทจะยงความเปนอยของประชากรทเปนพลเรอน โดย

รกษาไวซงบรการอนจ�าเปนเกยวกบสาธารณปโภคโดยการแจกจายเครองบรรเทาทกขและโดยจดตงการ

ชวยเหลอจากภยนตราย

ขอ 64

กฎหมายอาญาของอาณาเขตทถกยดครองจะตองคงใชบงคบอยเวนแตเทาทจะถกยกเลกหรอพกใชโดย

ประเทศทยดครองในกรณทเปนภยตอความมนคงของตน หรอเปนการขดตอการใชอนสญญาฉบบน

ภายในบงคบแหงขอพจารณาขอหลงน และเพอความจ�าเปนใหการด�าเนนการพจารณาพพากษาคดได

เปนไปโดยเทยงธรรม ศาลในอาณาเขตทถกยดครองยงคงมอ�านาจหนาทพจารณาพพากษาความผดตาม

ทกฎหมายดงกลาวบญญตไว

อยางไรกด ประเทศทยดครองอาจใหพลเมองของอาณาเขตทถกยดครองปฏบตตามบทบญญตอนเปน

หลกสาระส�าคญในอนทจะชวยใหประเทศทยดครองไดปฏบตตามพนธกรณแหงอนสญญาฉบบน เพอท

จะรกษาการปกครองของอาณาเขตนนใหด�าเนนไปโดยมระเบยบ และเพอความมนคงของประเทศยด

ครอง รวมทงผสงกดและทรพยสนของกองทพหรอเจาหนาททางปกครองของฝายทยดครอง กบทงสถาน

ทและเสนทางคมนาคมซงใชอยดวย

ขอ 65

บทบญญตแหงกฎหมายอาญาทไดตราขนโดยประเทศทยดครองนนหามมใหใชบงคบกอนทไดประกาศ

และไดโฆษณาใหพลเมองทราบแลวในภาษาของบคคลเหลานน บทบญญตแหงกฎหมายอาญาเหลานจะ

ใชบงคบใหมเหตผลยอนหลงไมได

ขอ 66

ในกรณทไดมการละเมดบทบญญตแหงกฎหมายอาญาซงประเทศทยดครองไดประกาศใชตามความในขอ

64 วรรคสอง ประเทศทยดครองอาจสงตวผตองหาไปพจารณายงศาลทหารอนไมมลกษณะเปนการเมอง

ทตงขนโดยถกตองตามระเบยบ โดยมเงอนไขวาศาลนนจะตองนงพจารณาในประเทศทถกยดครอง ศาล

อทธรณกควรจะตองนงพจารณาในประเทศทถกยดครองดวย

168 อนสญญาฉบบทส

ขอ 67

ศาลจะตองใชบงคบแตเพยงบทบญญตแหงกฎหมายทใชบงคบอยกอนการกระท�าผดไดเกดขน และจะตอง

เปนไปตามหลกทวไปของกฎหมายโดยเฉพาะในหลกทวาโทษนนจะตองไดสวนสมพนธกบความผด ศาล

จะตองค�านงถงขอทวา ผตองหานนมใชเปนบคคลในสญชาตของประเทศทยดครองนนดวย

ขอ 68

บคคลผทไดรบความคมครองซงกระท�าผดโดยเจตนาเฉพาะทจะใหเสยหายแกประเทศทยดครองนน แต

ความผดนนยงไมถงกบเปนการมงรายตอชวตหรอรางกายของบคคลผสงกดในกองทพ หรอเจาหนาท

ฝายปกครองของฝายทยดครอง หรอไมเปนอนตรายตอหมชนอยางรายแรง หรอไมเปนการเสยหายอน

รายแรงแกทรพยสนของกองทพ หรอองคการปกครองของฝายทยดครอง หรอแกสงปลกสรางซงฝาย

ยดครองใชอยจะตองรบโทษโดยถกกกกนหรอจ�าคกอยางธรรมดา แตก�าหนดระยะในการใหกกกนหรอ

จ�าคกจะตองใชสวนสมพนธกบความผดทไดกระท�าขนนน อนง การกกกนหรอการจ�าคกส�าหรบความ

ผดเชนวาน จะตองเปนระเบยบ การตดเสรภาพอยางเดยวทใชแกบคคลทไดรบความคมครอง ศาลตาม

ทระบไวตามขอ 66 ของอนสญญาฉบบน อาจใชดลยพนจทจะสงเปลยนโทษจ�าคกใหเปนการกกกนโดย

มก�าหนดระยะเวลาเทากนกได

บทบญญตแหงกฎหมายอาญาทไดประกาศใชโดยประเทศทยดครองตามขอ 64 และขอ 65 อาจวางโทษ

ประหารชวตแกบคคลผทไดรบความคมครองไดเฉพาะแตในกรณผนนมความผดฐานกระท�าจารกรรมหรอ

วนาศกรรมอยางรายแรงตอสงปลกสรางทางทหารของประเทศทยดครองหรอความผดฐานฆาตกรรมตอ

บคคลคนเดยวหรอหลายคนโดยเจตนา แตความผดเชนวานนจะตองมโทษถงประหารชวตตามกฎหมาย

ของอาณาเขตทถกยดครองซงเปนอนใชอยแลวกอนทไดเรมการยดครอง

การลงโทษประหารชวตแกบคคลผทไดรบความคมครองจะกระท�าไดกตอเมอศาลไดทราบแลวโดยเฉพาะ

ในขอทวาผตองหามไดเปนคนชาตของประเทศทยดครอง และเพราะฉะนนผนนจงไมมหนาททจะตอง

สวามภกดตอประเทศนนแตอยางใดเลย

ไมวาในกรณใดกตาม หามมใหท�าการลงโทษประหารชวตแกบคคลทไดรบความคมครองซงมอายต�ากวา

18 ป ในขณะทกระท�าความผด

ขอ 69

ไมวาในกรณใดๆ ระยะเวลาระหวางทผทไดรบความคมครองซงเปนผตองหา ตองถกจบกมระหวางรอการ

พจารณาหรอการลงโทษนนจะตองคดหกจากก�าหนดโทษจ�าคกตามค�าพพากษา

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 169

ขอ 70

หามมใหประเทศทยดครองท�าการจบกม ฟอง และลงโทษบคคลผทไดรบความคมครองเพราะการใดๆ

ทไดกระท�าไป หรอ เพราะความคดเหนอนไดแสดงออกกอนการเขายดครอง หรอระหวางทมการหยด

ชวคราวในการเขายดครองนน เวนแตเปนการละเมดกฎและประเพณการสงคราม

คนชาตของประเทศทยดครอง ผซงหลบพ�านกอยในอาณาเขตของรฐทถกยดครองกอนทการสรบไดเกด

ขนนน จะตองไมถกจบกม ฟองลงโทษหรอเนรเทศจากอาณาเขตทถกยดครอง เวนแตส�าหรบความผด

ซงไดกระท�าขนหลงจากไดเกดการสรบขนแลวหรอส�าหรบความผดตามกฎหมายสามญอนไดกระท�าขน

กอนทการสรบไดเกดขน ซงตามกฎหมายของรฐทถกยดครองยอมใหมการสงผรายขามแดนไดในยามสงบ

ขอ 71

หามมใหศาลทมอ�านาจของประเทศทยดครองท�าการพพากษาลงโทษใดๆ เวนแตจะไดมการพจารณา

ตามระเบยบแลว

บคคลผตองหาซงถกฟองโดยประเทศทยดครองนน จะตองไดรบแจงเปนลายลกษณอกษรโดยมชกชาดวย

ภาษาทตนเขาใจถงรายละเอยดแหงขอทตนถกกลาวหานน และจะตองน�าตวไปด�าเนนการพจารณาโดย

เรวเทาทจะท�าได ประเทศทคมครองจะตองไดรบทราบการแจงถงการด�าเนนคดซงประเทศทยดครองได

กลาวหาบคคลผทไดรบความคมครองในกรณทเกยวกบขอกลาวหาอนเปนความผดทมโทษประหารชวต

หรอจ�าคกตงแตสองปขนไป ประเทศทคมครองอาจขอทราบไมวาเวลาใดถงสถานะแหงการพจารณาเชน

วานน อนง ประเทศทคมครองมสทธทจะขอใหเสนอรายละเอยดทงหมดเกยวกบการด�าเนนคดดงกลาว

และการด�าเนนคดอนๆ ซงประเทศทยดครองไดกลาวหาตอบคคลผทไดรบความคมครอง

การแจงใหประเทศทคมครองทราบตามทบญญตในวรรคสองขางตนจะตองจดสงไปทนท และไมวาในกรณ

ใดกตามจะตองสงใหถงประเทศทคมครองภายในสามสปดาหกอนวนนงพจารณาครงแรก ถาหากวาเมอ

เรมการพจารณาไมปรากฏหลกฐานวาไดปฏบตตามบทบญญตในขอนครบถวนแลว หามมใหด�าเนนการ

พจารณาตอไป การแจงดงกลาวจะตองมรายละเอยดดงตอไปน

(ก) ลกษณะรปพรรณของผตองหา

(ข) ทพกอาศยหรอทคมขง

(ค) รายละเอยดแหงหวขอทกลาวหา (โดยระบบทบญญตแหงกฎหมายอาญาซงยกขนอาง)

(ง) ชอศาลทจะตองนงพจารณาคด

(จ) สถานทและวนทจะนงพจารณาครงแรก

170 อนสญญาฉบบทส

ขอ 72

บคคลผตองหามสทธทจะเสนอหลกฐานอนจ�าเปนแกการตอสคดของตน และโดยเฉพาะอยางยงทจะอาง

พยานบคคลและทงมสทธทจะเลอกหาทนายความผทรงคณวฒมาชวยเหลอ ซงมสทธทจะเขาเยยมตนได

โดยเสรและตองไดรบความสะดวกเทาทจ�าเปนแกการเตรยมการตอสคด

ถาผตองหาไมเลอกหาทนายความ ประเทศทคมครองอาจหาทนายความให ถาผตองหาถกฟองในคด

รายแรงและไมมประเทศทคมครองด�าเนนการ ประเทศทยดครองจะเปนผหาทนายความใหโดยไดรบ

ความยนยอมของผตองหา

เวนแตคนจะสละสทธโดยเสร ผตองหาจะตองมลามชวยหนงนายทงในชนการไตสวน และในระหวางการ

พจารณาในศาล ผตองหามสทธไมวาเวลาใดทจะคดคานลามและขอใหเปลยนตวได

ขอ 73

บคคลผตองค�าพพากษาใหลงโทษมสทธทจะอทธรณไดตามบทบญญตแหงกฎหมายทศาลใช ผนนจะตองได

รบแจงใหทราบโดยชดแจงวาตนมสทธอทธรณหรอรองทกข รวมทงก�าหนดเวลาซงจะพงปฏบตการดงกลาวน

ใหน�าวธพจารณาความอาญาตามทบญญตไวในหมวดนมาใชบงคบโดยอนโลมแกการอทธรณในกรณท

กฎหมายซงศาลใชนนไมมบทบญญตในเรองอทธรณ บคคลผตองค�าพพากษาใหลงโทษมสทธทจะยนค�ารอง

ทกขคดคานค�าวนจฉยและการลงโทษไปยงเจาหนาทผมอ�านาจของประเทศทยดครอง

ขอ 74

ผแทนของประเทศทคมครองมสทธทจะเขาไปนงฟงการพจารณาคดของบคคลผทไดรบความคมครองใดๆ

นอกจากจะมเหตผลพเศษอนจะตองพจารณาเปนการลบเพอประโยชนแหงความมนคงของประเทศทยด

ครองซงในกรณเชนนจะตองแจงไปใหประเทศทคมครองทราบ ใหสงค�าแจงเกยวกบวนและสถานทซงจะ

ท�าการพจารณาไปใหประเทศทคมครองทราบ

ค�าพพากษาใดซงมการลงโทษประหารชวตหรอโทษจ�าคกตงแตสองปขนไป จะตองสงไปยงประเทศท

คมครองโดยเรวเทาทจะท�าไดพรอมดวยเหตผลประกอบค�าพพากษานน การแจงนนจะตองอางถงการ

แจงซงท�าขนตามขอ 71 และในกรณค�าพพากษาใหลงโทษจ�าคก ใหแจงชอของสถานทซงจะใชลงโทษ

ตามค�าพพากษานน ใหศาลเกบบนทกหลกฐานแหงค�าพพากษานอกจากทกลาวขางบนนไว เพอผแทน

ของประเทศทคมครองตรวจดไดในกรณทค�าพพากษามโทษถงประหารชวต หรอโทษจ�าคกตงแตสองป

หรอกวานนขนไป ระยะเวลาส�าหรบการอทธรณจะตองไมเรมนบจนกวาประเทศทคมครองจะไดรบแจง

ค�าพพากษานนแลว

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 171

ขอ 75

ไมวาในกรณใดกตาม หามมใหตดสทธของบคคลซงถกพพากษาใหลงโทษประหารชวตในอนทจะยนค�ารอง

ขออภยโทษหรอบรรเทาโทษ

หามมใหด�าเนนการบงคบตามค�าพพากษาใหประหารชวต จนกวาก�าหนดระยะจะไดลวงพนไปแลวไมนอย

กวาหกเดอนนบแตวนทประเทศทคมครองไดรบแจงค�าพพากษาอนถงทสด ยนยนการลงโทษประหารชวต

หรอค�าสงใหยกเรองราวขออภยโทษหรอบรรเทาโทษนน

ก�าหนดระยะเวลาหกเดอนทรอการบงคบตามค�าพพากษาใหประหารชวตนน อาจลดลงมาไดเฉพาะกรณ

ทมเหตผลเกยวกบการฉกเฉนอนส�าคญท�าใหเกดการรวมก�าลงอนเปนการคกคามตอความมนคงของ

ประเทศทยดครองหรอของก�าลงทหารแหงประเทศนนโดยมเงอนไขในทกกรณวาประเทศทคมครองจะได

รบแจงการยนระยะเวลาดงกลาว และจะตองมเวลาและโอกาสพอสมควรเพอท�าการคดคานตอเจาหนาท

ทยดครองผมอ�านาจเกยวกบค�าพพากษาโทษประหารชวตเชนวานน

ขอ 76

บคคลทไดรบความคมครองซงตองหาวากระท�าความผดจะตองถกกกคมอยในประเทศทถกยดครอง และ

ถาตองค�าพพากษาใหลงโทษจะตองไดรบโทษตามค�าพพากษาในประเทศนน ถาสามารถจะท�าไดใหแยก

บคคลดงกลาวจากผถกกกคมอนๆ และใหไดรบการดแลในทางอาหารและทางสขภาพเพยงพอในอนทจะ

ใหมอนามยด และซงอยางนอยทสดใหเทากบทจะพงไดรบในเรอนจ�าในประเทศทถกยดครอง

บคคลดงกลาวจะตองไดรบการรกษาพยาบาลตามความจ�าเปนเกยวกบสภาพแหงอนามยของตน

บคคลดงกลาวมสทธทจะไดรบความชวยเหลอในทางจตใจตามทตนพงตองการดวย

สตรจะตองแยกใหอยตางหาก และใหอยในความดแลของสตรโดยตรง

ผเยาวจะตองไดรบการพจารณาใหไดรบการปฏบตพเศษตามสมควรส�าหรบผเยาว

บคคลผทไดรบความคมครองซงถกกกคมจะตองมสทธทจะไดรบการเยยมเยยนจากผแทนของประเทศท

คมครองและของคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ ตามทบญญตไวในขอ 143

บคคลเชนวานจะตองมสทธทจะไดรบพสดหบหอเพอบรรเทาทกขเดอนละหบหนงเปนอยางนอย

172 อนสญญาฉบบทส

ขอ 77

บคคลผทไดรบความคมครองซงตกเปนผตองหาวาไดกระท�าความผด หรอถกศาลตดสนลงโทษในอาณาเขต

ทถกยดครองนน เมอการยดครองไดสนลงแลวจะตองสงตวใหแกเจาหนาทในอาณาเขตทไดรบการปลด

ปลอยเปนเสรแลวนน พรอมดวยบนทกส�านวนความทเกยวของ

ขอ 78

ถาประเทศทยดครองพจารณาเหนเปนการจ�าเปนเนองจากเหตผลอนส�าคญยงเกยวกบความมนคงใน

อนทจะจดการเพอความปลอดภยของบคคลผทไดรบความคมครอง ประเทศนนจะท�าไดอยางมากทสด

กแตเพยงก�าหนดสถานทใหอยหรอท�าการกกกนเทานน

ค�าวนจฉยเกยวกบการก�าหนดสถานทใหอยหรอการกกกนนน จะตองกระท�าตามวธการตามระเบยบซง

ประเทศทยดครองจะไดก�าหนดขนตามบทบญญตแหงอนสญญาฉบบน วธการนใหก�าหนดสทธทจะอทธรณ

ส�าหรบผทเกยวของดวยการอทธรณจะตองไดรบความวนจฉยโดยไมชกชา ในกรณทค�าวนจฉยยนตาม

ค�าวนจฉยเดม จะตองไดรบการตรวจพจารณาใหมเปนระยะๆ หากเปนไปไดทกหกเดอน โดยองคการผ

มอ�านาจซงแตงตงขนโดยประเทศดงกลาวนน

บคคลผไดรบความคมครองทตองอยภายในสถานทก�าหนดและโดยผลแหงการนจ�าตองออกจากบาน

ของตน จะตองไดรบประโยชนโดยสมบรณตามขอ 39 แหงอนสญญาฉบบน

หมวด 4ขอบงคบส�ำหรบปฏบตแกผกกกน

สวนท 1บททวไป

ขอ 79

ภาคคพพาทจะตองไมกกกนบคคลผทไดรบความคมครองนอกจากตามบทบญญตขอ 41, 42, 43, 68 และ 78

ขอ 80

ใหผถกกกกนคงมความสามารถในทางแพงโดยสมบรณและสามารถใชสทธเกยวกบการนนตามควรแก

ฐานะของตน

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 173

ขอ 81

ภาคคพพาทซงกกกนบคคลผทไดรบความคมครอง จะตองผกพนทจะเลยงดบคคลดงกลาวโดยไมคดมลคา

และตองใหการรกษาพยาบาลตามความจ�าเปนเกยวกบสภาพแหงอนามยของบคคลเหลานน

หามมใหหกเบยเลยง เงนเดอน หรอสทธเรยกรองของผกกกนไวเปนคาใชจายเพอการดงกลาวน

ประเทศทกกคมจะตองใหความชวยเหลอแกผซงตองพงพงผถกกกกน ถาหากบคคลเหลานเชนวานนไมม

รายไดพอเพยงหรอไมสามารถหาเลยงชพได

ขอ 82

ประเทศทกกคมจะตองจดใหผถกกกกนอยดวยกนโดยอนโลมตามสญชาต ภาษาและขนบธรรมเนยม

ประเพณของเขาใหมากทสดเทาทจะท�าได ผถกกกกนซงเปนคนชาตของประเทศเดยวกนจะตองไมถก

แยกกนเพยงแตเพราะเหตทมภาษาตางกนเทานน

ตลอดระยะเวลาแหงการกกกน สมาชกแหงครอบครวเดยวกนและโดยเฉพาะบดามารดากบบตร จะตอง

จดใหอยในสถานทกกกนเดยวกน เวนแตเปนการจ�าเปนทจะตองแยกกนเปนการชวคราวโดยเหตผลใน

ทางการงานอนามย หรอเพอปฏบตตามบทบญญตในสวนท 9 ของหมวดน ผถกกกกนอาจรองขอใหน�า

บตรซงถกปลอยใหอยโดยมเสรภาพโดยไมไดรบความดแลของบดามารดามากกกนรวมกบตนได

หากเปนไปไดผถกกกกนซงเปนสมาชกในครอบครวเดยวกน จะตองจดใหอยในบานเดยวกน และตอง

จดใหอยแยกจากผถกกกกนอนๆ ตลอดทงใหความสะดวกตามทจ�าเปนแกการครองชพของครอบครว

สวนท 2สถำนทกกกน

ขอ 83

ประเทศทกกคมจะตองไปจดตงสถานทกกกนขนในเขตทอาจไดรบอนตรายจากสงครามโดยเฉพาะ

ประเทศทกกกนจะตองใหขอความอนเปนประโยชนทงปวงเกยวกบสถานทตงทางภมศาสตรของสถานท

กกกนแกประเทศทเปนศตรโดยผานทางประเทศทคมครอง

หากไมเปนการขดกบเหตผลทางทหารแลว คายกกกนจะตองมอกษร IC เปนเครองหมาย โดยตดตงไว

ใหมองเหนไดอยางชดเจนจากทางอากาศในเวลากลางวน อยางไรกตาม ประเทศทเกยวของอาจตกลง

174 อนสญญาฉบบทส

กนใชแบบเครองหมายอยางอนกได หามมใหใชเครองหมายอยางเดยวกบทกลาวนส�าหรบสถานทอน

นอกจากคายกกกน

ขอ 84

ผถกกกกนจะตองไดอยอาศยและไดรบการปกครองแยกจากเชลยศกและแยกจากบคคลซงถกตดอสรภาพ

ดวยประการอน

ขอ 85

ประเทศทกกคมจะตองผกพนในอนทจะจดการทงปวงตามทจ�าเปนและทพงท�าไดนบแตเรมการกกกน

เปนตนไป เพอใหบคคลทไดรบความคมครองไดอยในอาคารหรอทพกอนใหประกนทกทางเทาทจะท�าได

เกยวกบสขภาพและอนามย และจดหาเครองปองกนอนพอเพยงจากความรายแรงแหงอากาศและผล

ของการสงคราม ไมวาในกรณใดหามมใหตงสถานทกกกนถาวรในเขตทมอนามยไมด หรอในต�าบลซงม

อากาศเปนอนตรายตอผถกกกกน ในทกกรณหากทซงบคคลผทไดรบความคมครองไดถกกกกนเปนการ

ชวคราวอยในเขตทมอนามยไมด หรอมอากาศเปนอนตรายตออนามยของตน จะตองยายบคคลผนนไป

อย ณ สถานทกกกนอนเหมาะสมกวานนโดยเรวทสดเทาทพฤตการณจะพงอ�านวยให

อาคารทกลาวแลวนน จะตองปองกนอยางเตมทมใหชน ใหไดรบความอบอนและแสงสวางพอเพยง โดย

เฉพาะอยางยงตงแตเวลาค�าถงสวาง สถานทซงจดใหเปนทหลบนอนจะตองใหกวางขวางพอเพยงและให

อากาศถายเทไดอยางด และผถกกกกนจะตองมทนอนอนเหมาะสมและผาหมนอนอยางพอเพยงโดยค�านง

ถงอากาศและอาย เพศ และสภาพแหงอนามยของผถกกกกน

ผถกกกกนจะตองไดรบความสะดวกเกยวกบการสขาอนถกตองตามกฎเกณฑแหงสขภาพไวส�าหรบใช

ทงในเวลากลางวนและกลางคน และจะตองไดรบการดแลรกษาใหอยในสภาพทสะอาดอยเสมอ จะตอง

จดใหผถกกกกนมน�าและสบอยางพอเพยงส�าหรบช�าระรางกายเปนประจ�าวน และส�าหรบซกเสอผาสวน

ตว ทงจะตองจดสถานทและอ�านวยความสะดวกทจ�าเปน เพอการนบวอาบน�าหรออางทอาบน�าจะตองจด

ไวใหดวย จะตองมก�าหนดเวลาตามทจ�าเปนไวส�าหรบการซกฟอกและท�าความสะอาด

ในเมอจ�าเปน โดยถอเปนระเบยบการพเศษและชวคราว ในอนทจะจดใหสตรผถกกกกนซงมใชสมาชก

ในครอบครวเดยวกนอยในสถานทกกกนเดยวกบชาย จะตองจดใหมสถานทหลบนอน และความสะดวก

เกยวกบการสขาแยกไวส�าหรบสตรผถกกกกนนนตางหาก

ขอ 86

ประเทศทกกคมจะตองจดหาอาหารอนเหมาะสมเพอใหผถกกกกนไดใชในการปฏบตพธกรรมทางศาสนา

ของตน ไมวาจะเปนลทธศาสนาใดกตาม

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 175

ขอ 87

จะตองจดใหมรานจ�าหนายสงของขนในสถานทกกกนทกแหง เวนแตในกรณทอาจจดหาความสะดวก

อยางอนใหได ทงนเพอประโยชนในอนทจะใหผถกกกกนไดสามารถหาซอเครองอาหารและสงของซงใช

ประจ�าวน รวมทงสบและยาสบในราคาทไมสงกวาราคาตลาดแหงทองถนเพอทจะใหความเปนอยและ

ความสขสบายสวนตวดยงขน

ก�าไรซงบงเกดขนจากรานจ�าหนายสงของนใหน�าเขาบญชกองทนสวสดการซงจะจดตงขนส�าหรบแตละสถาน

ทกกกนและจดการเพอประโยชนของผถกกกกนซงประจ�าอยในสถานทกกกนเชนวานน ใหคณะกรรมการ

ผถกกกกนซงไดจดตงขนตามขอ 102 มสทธทจะตรวจสอบการด�าเนนการของรานจ�าหนายสงของและ

ของกองทนดงกลาวนได

เมอสถานทกกกนตองปดลง ใหโอนยอดเงนคงเหลอของกองทนสวสดการไปยงกองทนสวสดการของ

สถานทกกกนอนส�าหรบผถกกกกนซงมสญชาตเดยวกน หรอถาไมมสถานทเชนวาน กใหโอนไปยงกองทน

สวสดการกลางซงจะตองจดการเพอประโยชนของผถกกกกนทงปวงทยงคงเหลออยในความควบคมของ

ประเทศทกกคม ในกรณการปลอยโดยทวไป ใหประเทศทกกคมเกบรกษาก�าไรดงกลาวไว เวนแตจะได

ตกลงกนเปนอยางอนระหวางประเทศทเกยวของ

ขอ 88

ในสถานทกกกนทกแหงอนอาจถกโจมตทางอากาศ และอาจไดรบอนตรายอนเนองในการสงคราม จะ

ตองจดใหมทหลบภยโดยจ�านวนและลกษณะอนพอเพยงทจะปองกนไดเทาทจ�าเปน ในกรณทมสญญาณ

ภยจะตองปลอยใหผถกกกกนเขาไปในทหลบภยโดยเรวทสดเทาทจะเรวได เวนแตผซงยงคงเหลออยเพอ

ปองกนสถานทของตนใหพนจากอนตรายดงกลาวแลว ระเบยบการปองกนใดซงไดจดใหมขนเพอสงเคราะห

ประชากรใหน�ามาใชแกผถกกกกนดวย

ในสถานทกกกนจะตองจดการใหมวธการปองกนตามสมควรจากอนตรายเพลงไหม

176 อนสญญาฉบบทส

สวนท 3 อำหำรและเครองนงหม

ขอ 89

การปนสวนอาหารประจ�าวนส�าหรบผถกกกกนจะตองมปรมาณ คณภาพและประเภท อยางพอเพยงใน

อนทจะบ�ารงผถกกกกนใหมสภาพอนามยด และเพอปองกนการขยายตวของโรคขาดอาหาร ทงใหค�านง

ถงอาหารพเศษตามประเพณของผถกกกกนดวย

ผถกกกกนจะตองไดรบปจจยซงอาจจะปรงอาหารเพมเตมทมอยได

ผถกกกกนจะตองไดรบน�าบรโภคอยางพอเพยง จะตองอนญาตใหสบยาสบได

ผถกกกกนซงท�างานจะตองไดรบการปนสวนเพมเตมโดยใหไดสวนสมพนธกบชนดของงานทท�า

สตรมครรภและมารดาใหนมบตร และเดกอายต�ากวาสบหาปจะตองไดรบอาหารเพมเตมโดยใหไดสวน

สมพนธกบความตองการของรางกายของบคคลดงกลาวนน

ขอ 90

ขณะเมอน�าเขาไปควบคม ผถกกกกนจะตองไดรบความสะดวกทงปวงในการจดหาเครองนงหม รองเทา

และเสอผาชนในส�าหรบผลดเปลยนทจ�าเปนและตอจากนนจะตองไดรบความสะดวกในการจดหาสงของ

เพมเตมตามตองการ หากผถกกกกนผใดไมมเครองนงหมพอเพยง โดยค�านงถงสภาพของอากาศและไม

สามารถจดหาได ประเทศทกกคมจะตองจดหาใหโดยไมคดมลคา

เครองนงหมซงประเทศทกกคมจดหาใหแกผถกกกกนนน จะตองไมเปนทนาอบอายหรอท�าใหตองถกเยาะเยย

คนงานจะตองไดรบเครองมอทเหมาะสมส�าหรบการท�างานรวมทงเครองนงหมซงใชเพอปองกนตามความ

จ�าเปนแหงลกษณะของงานนนดวย

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 177

สวนท 4สขภำพและกำรรกษำพยำบำล

ขอ 91

สถานทกกกนทกแหงจะตองมสถานทพยาบาลอนพอเพยงภายใตการอ�านวยการของนายแพทยผทรง

คณวฒ ซงผถกกกกนจะไดรบการรกษาไดตามความจ�าเปน กบทงจะตองมอาหารตามความเหมาะสม

ดวย ผปวยเปนโรคตดตอและโรคจตจะตองจดแยกไวแผนกหนงตางหาก

สตรซงคลอดบตร และผถกกกกนซงเจบปวยเนองจากโรครายแรง หรอซงมอาการอนจ�าเปนตองไดรบ

การรกษาพยาบาลเปนพเศษ ตองท�าการผาตด หรอตองอยในความดแลรกษาในโรงพยาบาล จะตอง

อนญาตใหอยในสถานทซงจะใหการรกษาพยาบาลอนพอเพยงได และตองไดรบการดแลรกษาไมเลวกวา

ทไดใหแกพลเมองทวไป

ผถกกกกนจะขอใหพนกงานแพทยซงมสญชาตเดยวกนท�าการรกษากไดตามความพอใจ

ผถกกกกนจะตองไมถกขดขวางในการทจะใหเจาหนาทแพทยท�าการตรวจเมอไดรบค�าขอ เจาหนาทแพทย

ของประเทศทกกคมจะตองออกใบรบรองเปนทางการแสดงลกษณะแหงโรคหรอบาดแผล ตลอดถงระยะ

เวลาและลกษณะของการรกษาพยาบาลใหแกผถกกกกนทกคนซงไดรบการรกษาพยาบาลมาแลว ส�าเนา

ใบรบรองนจะตองสงไปยงส�านกตวแทนกลางตามทไดก�าหนดไวในขอ 140

การรกษาพยาบาล รวมทงการจดหาเครองมอใดๆ ซงจ�าเปนเพอบ�ารงรกษาใหผถกกกกนมอนามยด โดย

เฉพาะอยางยงฟนเทยมและเครองใชเทยมอนๆ และแวนตา จะตองไมคดมลคากบผถกกกกน

ขอ 92

การตรวจทางการแพทยแกผถกกกกน จะตองกระท�าอยางนอยเดอนละครง วตถประสงคในการตรวจน

โดยเฉพาะกเพอจะควบคมสภาพทวไปทางอนามย อาหาร และความสะอาดของผถกกกกน และตรวจ

หาโรคตดตอโดยเฉพาะอยางยงวณโรค ไขจบสนและกามโรค การตรวจเชนวานโดยเฉพาะใหรวมถงการ

ชงน�าหนกตวของผถกกกกนแตละคนและการตรวจโดยทางรงสวทยาอยางนอยปละครง

178 อนสญญาฉบบทส

สวนท 5กจกำรทเกยวกบศำสนำ สตปญญำ และรำงกำย

ขอ 93

ผถกกกกนจะตองมเสรภาพอยางกวางขวางเตมทในการปฏบตหนาทในทางศาสนาของตน รวมทงการเขา

รวมประกอบพธกรรมตามความเลอมใสในทางศาสนาของตน โดยมเงอนไขวาผถกกกกนจะตองปฏบต

ตามระเบยบวนยทเจาหนาทกกคมไดวางไว

บรรพชตทางศาสนาทถกกกกนจะตองไดรบอนญาตใหด�าเนนการในพธศาสนาแกบรรดาศาสนกชนของ

ตนไดโดยเสร เพอการนประเทศทกกคมจะตองจดการดวยความเปนธรรมในการแบงแยกใหบรรพชตเหลา

นไปประจ�าสถานทกกกน ซงมผถกกกกนทพดภาษาเดยวกนและนบถอศาสนาเดยวกนอย ถาบรรพชต

ดงกลาวแลวมจ�านวนนอยเกนไป ประเทศทกกคมจะตองจดอ�านวยความสะดวกเทาทจ�าเปน ตลอดจน

พาหนะส�าหรบขนสงเพอใหบรรพชตเหลานไดยายจากสถานทแหงหนงไปยงอกแหงหนง และบรรพชต

เหลานจะตองไดรบอนญาตใหเขาไปเยยมผถกกกกนซงอยในโรงพยาบาลไดดวย บรรพชตทางศาสนาจะ

ตองไดรบเสรภาพในการตดตอทางจดหมายในเรองทเกยวกบการศาสนาของตนกบเจาหนาททางศาสนา

ของประเทศทกกคมและเทาทจะกระท�าได กบองคการศาสนาระหวางประเทศอนมความเลอมใสในศาสนา

เดยวกบตน การตดตอทางจดหมายดงกลาวนจะตองไมถอวาเปนสวนหนงของสวนจ�ากดดงไดระบไวใน

ขอ 107 แตอยางไรกด จะตองอยภายใตบทบญญตของขอ 112

เมอผถกกกกนไมไดมโอกาสทจะไดรบความชวยเหลอจากบรรพชตตามลทธศาสนาของตน หรอจ�านวน

บรรพชตมจ�านวนนอยเกนไป เจาหนาททางศาสนาของทองถนทนบถอศาสนาเดยวกนอาจตกลงกบประเทศ

ทถกกกคมแตงตงบรรพชตแหงศาสนาเดยวกนกบผถกกกกนขน หรอถาเปนวธการอนอาจท�าไดในทาง

หลกศาสนา กอาจแตงตงบรรพชตในศาสนาคลายคลงกนหรออาจแตงตงบคคลธรรมดาซงมคณสมบต

ในทางนนได บคคลดงกลาวนจะตองไดรบความสะดวกทงปวงในการปฏบตตามหนาททตนไดรบมอบ

หมาย บคคลทถกแตงตงนนๆ จะตองปฏบตตามขอบงคบซงประเทศทกกคมไดวางไวเพอประโยชนใน

ทางวนยและความมนคง

ขอ 94

ประเทศทกกคมจะตองสงเสรมกจการทเกยวกบสตปญญาการศกษาและการพกผอน การกฬาและการเลน

เขงขนระหวางผถกกกกน โดยปลอยใหผถกกกกนไดมเสรภาพในอนทจะเขารวมในกจการเหลานหรอไม

กตามประเทศทกกคมจะตองจดการเทาทจะปฏบตไดทงปวงเพอใหไดผลในกจการดงกลาวแลวนน โดย

เฉพาะอยางยง การจดหาอาคารสถานทอนเหมาะสมให

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 179

ผถกกกกนจะตองไดรบความสะดวกทงปวงเทาทจะกระท�าไดเพอทจะไดด�าเนนการศกษาตอหรอไดเลอก

ศกษาในวชาแขนงใหม เดกและเยาวชนจะตองไดรบการศกษา และจะตองอนญาตใหไดเขาโรงเรยนไมวา

จะอยภายในหรอภายนอกสถานทกกกนกตาม

ผถกกกกนจะตองมโอกาสส�าหรบกายบรหาร การกฬาและการเลนแขงขนกลางแจง เพอการน จะตอง

จดหาสถานทกลางแจงไวใหเพยงพอในสถานทกกกนทกแหงส�าหรบเดกและเยาวชนนน จะตองจดสงวน

สนามเลนไวเปนพเศษ

ขอ 95

ประเทศทกกคมจะตองไมใชผถกกกกนใหท�างานเหมอนหนงคนงาน เวนแตผถกกกกนประสงคเชนนน ไม

วาในกรณใด หามมใหใชงานซงเปนการกระท�าโดยบงคบแกบคคลผทไดรบความคมครองซงมไดถกกกกน

อนเปนการละเมดขอ 40 หรอขอ 51 แหงอนสญญาฉบบน และหามมใหใชงานซงมลกษณะอนเปนการ

เสอมทรามต�าชา และเปนทอบอายขายหนา

ภายหลงทไดท�างานเปนระยะเวลา 6 สปดาหแลว ผถกกกกนอาจทจะหยดการท�างานไดไมวาในขณะใด

แตตองแจงใหทราบลวงหนากอน 8 วน

บทบญญตดงกลาวนจะไมกระทบกระเทอนสทธของประเทศทกกคมทจะใชแพทย ทนตแพทย และพนกงาน

แพทย ทถกกกกน เทาทเกยวกบความสามารถในวชาชพของบคคลเหลานน เพอประโยชนแกผถกกกกน

รวมกนหรอในอนทจะใชผถกกกกนท�างานในทางปกครอง และในทางบ�ารงรกษาสถานทกกกน และจด

บคคลเหลานนท�าหนาทเกยวกบการใหความคมครองแกผถกกกกนจากภยทางอากาศหรอภยอนๆ อน

เกดจากการสงครามกได แตอยางไรกด ผถกกกกนจะตองไมถกเรยกรองใหท�างานซงตามความเหนของ

เจาหนาทแพทย บคคลผนนมสขภาพไมเหมาะสมทจะกระท�า

ประเทศทกกคมจะตองรบผดชอบอยางเตมทในบรรดาเงอนไขของการท�างาน การรกษาพยาบาล การจาย

คาจาง และจดใหผถกกกกนไดรบคาทดแทนความเสยหายส�าหรบกรณอบตเหตและโรคภยอนเกดจาก

อาชพการงานมาตรฐานซงไดก�าหนดไวส�าหรบเงอนไขในการท�างานดงกลาวแลวและส�าหรบคาทดแทน

จะตองเปนไปตามกฎหมายและขอบงคบของประเทศและการปฏบตตามทคงมใชอย และไมวาในกรณใด

จะตองไมอยในระดบต�ากวาทใชอยส�าหรบงานชนดเดยวกนและอยในต�าบลเดยวกน คาจางแรงงานจะตอง

ก�าหนดใหตามมลฐานแหงความเปนธรรมตามความตกลงพเศษระหวางผถกกกกนประเทศทกกคม และ

บรรดานายจางทมใชประเทศทกกคม ถามนายจางเชนวาน โดยค�านงถงพนธกรณของประเทศทกกคม ท

จะตองจดการเลยงดผถกกกกนโดยไมคดมลคา และใหการรกษาพยาบาลอนจ�าเปนแกสภาพแหงอนามย

ของบคคลเหลานน ผถกกกกนทถกใชใหท�างานเปนประจ�าดงทระบไวในวรรค 3 ของขอน จะตองไดรบ

คาจางทเปนธรรมจากประเทศทกกคม เงอนไขของงาน มาตราสวนคาทดแทนความเสยหายส�าหรบกรณ

180 อนสญญาฉบบทส

อบตเหตและโรคภย อนเกดจากอาชพการงานตามทไดจดใหท�าดงกลาวแลวนน จะตองไมอยในระดบต�า

กวาทใชอยส�าหรบงานชนดเดยวกนและอยในต�าบลเดยวกน

ขอ 96

กองแรงงานทงปวงจะตองเปนสวนหนงและขนกบสถานทกกกนเจาหนาทผมอ�านาจของประเทศทกกคม

และผบญชาการของสถานทกกกนจะตองรบผดชอบในการดแลในกองแรงงานใหปฏบตตามบทบญญตของ

อนสญญาฉบบน ผบญชาการจะตองมบญชกองแรงงาน ซงสงกดอยกบตนอนเปนบญชฉบบลาสด และจะ

ตองสงบญชนนไปยงผแทนของประเทศทคมครอง ผแทนของคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศและ

ผแทนขององคการมนษยธรรมอนซงอาจจะมาเยยมสถานทกกกนนนๆ

สวนท 6ทรพยสนสวนตวและรำยไดทำงกำรเงน

ขอ 97

ผถกกกกนจะตองไดรบอนญาตใหเกบรกษาเครองใชประจ�าตวของตนไวได บรรดาเงนตรา เชค พนธบตร

ฯลฯ และสงมคาซงอยในความครอบครองของผถกกกกนนน หามมใหยดเอาไปเสยจากบคคลเหลานน

เวนแตจะกระท�าตามวธการทไดก�าหนดไว และในกรณเชนนจะตองออกไปรบทแสดงรายการละเอยดให

จ�านวนเงนจะตองน�าไปเขาบญชของผถกกกกนแตละคน ดงทไดบญญตไวในขอ 98 เงนจ�านวนนนจะน�า

มาแปลงเปนเงนตราสกลอนมได เวนแตกฎหมายแหงอาณาเขตทเจาของเงนถกกกกนอยนนบงคบไวหรอ

ผถกกกกนไดใหความยนยอมแลว

บรรดาสงของซงมคาในทางสวนตวหรอมคาในทางจตใจนน หามมใหยดเอาไปเสย

หามมใหคนสตรผถกกกกน เวนแตผคนจะเปนสตร

เมอมการปลอยตวหรอสงตวกลบประเทศเดม ผถกกกกนจะตองไดรบคอสงของ เงนตรา หรอของมคา

อนๆ ซงไดเอาไปจากตนในระหวางถกกกกน และจะตองไดรบคนเงนตราทเหลอตามบญชเงนฝากซงได

รกษาไวตามขอ 98 เวนแตสงของบางอยาง หรอจ�านวนเงนซงประเทศทกกคมไดเกบไวตามกฎหมายท

ใชอย ในกรณททรพยสนของผถกกกกน ถกเกบไวตามกฎหมายดงกลาวแลวนน ผเปนเจาของจะตองได

รบใบรบทแสดงรายการละเอยดไว

บรรดาเอกสารแสดงรปพรรณประจ�าตวหรอครอบครวซงอยในความครอบครองของผถกกกกนโดยมได

ออกใบรบใหไมวาในเวลาใด จะปลอยใหผถกกกกนปราศจากเสยซงเอกสารแสดงรปพรรณหาไดไม ถา

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 181

ผถกกกกนไมมเอกสารเชนวานนเจาหนาททกกคมจะตองออกเอกสารพเศษใหแกผถกกกกนเพอจะไดใช

แทนเอกสาร แสดงรปพรรณประจ�าตวตลอดเวลาทถกกกกน

ผถกกกกนอาจจะเกบเงนไวกบตวไดจ�านวนหนงซงอาจจะเปนเงนสดหรอบตรซอของเพอจะไดสามารถ

ซอของได

ขอ 98

บรรดาผถกกกกนจะตองไดรบเบยเลยงตามระยะเวลาเปนประจ�า เปนจ�านวนพอเพยง เพอสามารถซอ

สนคาและสงของ เชนยาสบ เครองส�าอาง ฯลฯ เบยเลยงดงกลาวนอาจจายใหในรปสนเชอหรอบตรซอของ

นอกจากน ผถกกกกนอาจจะไดรบเบยเลยงจากประเทศทตนสวามภกดอย จากประเทศทคมครอง จาก

องคการทอาจใหความชวยเหลอแกตน หรอจากครอบครวของตน หรอจากรายไดแหงทรพยสนของตน

ตามกฎหมายของประเทศทกกคม เงนเบยเลยงซงจายโดยประเทศทตนสวามภกดอย จะตองมจ�านวนเทา

กนส�าหรบผถกกกกนแตละประเภท (ผทพพลภาพ คนปวย สตรมครรภ ฯลฯ) แตการแบงเงนโดยประเทศ

ดงกลาวแลว และการแจกจายเงนโดยประเทศทกกคมนน หามมใหท�าโดยการเลอกปฏบตระหวางผถก

กกกนอนเปนการตองหามตามขอ 27 แหงอนสญญาฉบบน

ประเทศทกกคมจะตองเปดบญชเงนฝากขนตามระเบยบส�าหรบผถกกกกนทกๆ คน เพอทจะไดน�าเงนเบย

เลยงดงกลาวในอนสญญาฉบบน คาจางทไดรบ และเงนทมผสงมาใหไปเขาบญช ตลอดจนจ�านวนเงนทได

เอามาจากผถกกกกนนนซงอาจมไดตามกฎหมายแหงอาณาเขตทกกกนนน ผถกกกกนจะตองไดรบความ

สะดวกเทาทไมขดตอกฎหมายทใชอยในอาณาเขตเชนวานนในอนทจะสงเงนไปยงครอบครวของตน หรอ

ยงบคคลอนซงตองพงพงตนดวย ผถกกกกนอาจจะเบกเงนตามความจ�าเปนจากบญชเงนฝากเพอใชสอย

สวนตวภายในวงเงนทประเทศทกกคมไดก�าหนดไว และจะตองไดรบความสะดวกตามสมควรไมวาเวลาใด

ในอนทจะขอดและขอส�าเนาบญชเงนฝากของตน รายการแถลงบญชนจะตองสงใหประเทศทคมครองใน

เมอรองขอ และจะตองตดตามผถกกกกนไปในเมอมการยาย

สวนท 7กำรปกครองและวนย

ขอ 99

สถานทกกกนทกๆ แหงจะตองอยภายใตอ�านาจหนาทของเจาหนาทผรบผดชอบ ซงไดคดเลอกมาจากกอง

ทหารประจ�าการ หรอพนกงานประจ�าฝายปกครองพลเรอนของประเทศทกกคม เจาหนาทแหงสถานท

กกกนจะตองมส�าเนาอนสญญาฉบบนเปนภาษาทางการหรอภาษาทางการภาษาใดภาษาหนงของประเทศ

182 อนสญญาฉบบทส

ของตน และจะตองรบผดชอบในการทจะปฏบตตามอนสญญาน พนกงานผควบคมผถกกกกนจะตองได

รบการศกษาบทบญญตของอนสญญาฉบบน และบรรดาระเบยบการในทางปกครองซงไดจดใหมขนเพอ

ปฏบตการตามอนสญญาน

ตวบทของอนสญญาฉบบนและตวบทความตกลงพเศษซงไดท�าขนตามอนสญญานจะตองน�าไปปดประกาศ

ไวภายในสถานทกกกนในภาษาทผถกกกกนเขาใจ หรอตองอยในความครอบครองของคณะกรรมการ

ผถกกกกน

ขอบงคบ ค�าสง ค�าแจงความ และประกาศทกชนดจะตองแจงใหผถกกกกนทราบ และปดประกาศไว

ภายในสถานทกกกนในภาษาทผถกกกกนเขาใจ

ค�าสงและค�าบงคบทกฉบบทแจงแกผทถกกกกนเปนรายตว จะตองเปนภาษาทผถกกกกนเขาใจเชนเดยวกน

ขอ 100

ระเบยบวนยในสถานทกกกนจะตองไมขดกบหลกมนษยธรรม และไมวาในพฤตการณใดๆ จะตองไมม

ขอบงคบทก�าหนดใหผถกกกกนไดรบความเหนดเหนอยแกรางกายอนเปนอนตรายแกอนามยหรอตอง

รบเคราะหในทางรางกายหรอจตใจ หามมใหกระท�าเครองหมายรปพรรณโดยการสกหรอพมพรอย หรอ

ท�าเครองหมายบนรางกาย

โดยเฉพาะหามมใหมการยนยามและการเรยกชอโดยใชระยะเวลานาน การลงโทษใดการบรหารรางกาย

การบรหารและการซอมทางทหาร หรอการลดจ�านวนอาหารทปนสวน

ขอ 101

ผถกกกกนยอมมสทธทจะยนค�ารองทกขตอเจาหนาทซงตนอยใตอ�านาจเกยวกบเงอนไขของการกกกน

ซงตนตองปฏบต

ผถกกกกนจะตองมสทธทจะรองเรยนโดยปราศจากขอจ�ากดโดยผานทางคณะกรรมการผถกกกกนไดอก

ดวย หรอถาหากตนพจารณาเหนวาเปนการจ�าเปนจะรองเรยนโดยตรงตอผแทนของประเทศทคมครอง

เพอชแจงใหผแทนนนไดทราบถงขอทตนมเหตจะตองกลาวหาเกยวกบสภาพแหงการกกกนนนๆ

ค�ารองทกขและค�ากลาวหาเหลานจะตองจดสงไปโดยพลน และปราศจากการแกไข และถงแมวาค�ากลาวหาน

ปรากฏวาไมมมล กจะไมเปนเหตใหลงโทษได

คณะกรรมการผถกกกกนอาจสงรายงานเปนระยะๆ เกยวกบสถานการณในสถานทกกกน และความ

ตองการของผถกกกกนไปยงผแทนของประเทศทคมครอง

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 183

ขอ 102

ในสถานทกกกนทกแหง ใหผถกกกกนมเสรภาพในการเลอกตงโดยวธลงคะแนนลบทกๆ ระยะ 6 เดอน

เพอเลอกตงกรรมการขนคณะหนงเพอเปนผแทนของตนในการตดตอกบประเทศทท�าการกกคม ประเทศท

คมครอง คณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ และองคการอนซงอาจใหความชวยเหลอแกตน กรรมการ

ในคณะนนมสทธไดรบเลอกตงใหมได

ผถกกกกนซงไดรบเลอกตงแลวจะเขาปฏบตหนาทไดกตอเมอการเลอกตงนนไดรบอนมตจากเจาหนาทของ

ประเทศทท�าการกกคมแลว ถาไมอนมตหรอมการถอดถอนกรรมการกจะตองแจงเหตผลไปยงประเทศท

คมครองทเกยวของ

ขอ 103

คณะกรรมการผถกกกกนจะตองเพมพนความเปนอยในทางรางกายจตใจ และสตปญญาของผถกกกกน

โดยเฉพาะในกรณทผถกกกกนตกลงกนจะตงวธการใหความชวยเหลอซงกนและกน ใหคณะกรรมการ

ผถกกกกนมอ�านาจหนาทเกยวกบองคการนเพมขนจากหนาทพเศษทไดรบมอบหมายตามบทบญญต

อนๆ ของอนสญญาฉบบน

ขอ 104

กรรมการแหงคณะกรรมการผถกกกกนจะตองไมถกเรยกรองใหกระท�างานอนอก ถาหากวาการเรยกรอง

นนจะท�าใหการปฏบตหนาทของตนไดรบความล�าบากมากขน

กรรมการแหงคณะกรรมการผถกกกกนอาจแตงตงผชวยจากบรรดาผกกกนตามทเหนวาเปนการจ�าเปน

คณะกรรมการจะตองไดรบความสะดวกทางปฏบต โดยเฉพาะอยางยงจะตองไดรบเสรภาพในการ

เคลอนไหวบางประการตามความจ�าเปนแกการปฏบตหนาทของตน (การเยยมเยยนกองแรงงาน การ

รบเครองอปโภคบรโภค ฯลฯ)

โดยนยเดยวกน กรรมการแหงคณะกรรมการผถกกกกนจะตองไดรบความสะดวกทงปวงในการตดตอ

ทางไปรษณยและโทรเลขกบเจาหนาททกกคมประเทศทคมครอง คณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ

ผแทนของคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ และจากองคการทอาจใหความชวยเหลอแกผถกกกกน

กรรมการซงอยในกองแรงงานจะตองไดรบความสะดวกเชนเดยวกนในการตดตอกบคณะกรรมการผถก

กกกนของตนในสถานทตงแหงใหญของการกกกน การตดตอดงกลาวมานนจะตองไมถกจ�ากด และไม

ถอเปนสวนหนงของสวนจ�ากดดงไดระบไวในขอ 107

กรรมการแหงคณะกรรมการผถกกกกนซงถกโยกกยายจะตองไดมเวลาอนสมควร เพอแจงใหผทจะมา

แทนตนไดทราบถงกจการประจ�าวนของตน

184 อนสญญาฉบบทส

สวนท 8ควำมสมพนธกบภำยนอก

ขอ 105

ในทนททไดกกกนบคคลผทไดรบความคมครอง ประเทศทกกคมจะตองแจงไปยงประเทศซงผถกกกกน

สวามภกดอย และประเทศทคมครองเพอใหทราบถงระเบยบการตางๆ ทไดจดวางขนเพอปฏบตตาม

บทบญญตในสวนน ประเทศทกกคมจะตองแจงไปยงภาคทเกยวของถงการแกไขระเบยบการนนใน

ภายหลงดวย

ขอ 106

นบแตเมอถกกกกน หรออยางชาทสดตองไมเกนหนงสปดาหนบแตวนทมาถงสถานทกกกน และเชนเดยว

กบกรณทมการปวยไขหรอโยกยายไปยงสถานทกกกนแหงอน หรอไปยงโรงพยาบาล จะตองใหผถกกก

กนทกๆ คนสามารถสงบตรการกกกนโดยตรงไปยงครอบครวของตนทางหนงและอกทางหนงสงโดยตรง

ไปยงส�านกตวแทนกลางตามทไดบญญตไวในขอ 140 ถาหากกระท�าไดใหท�าตามแบบทไดผนวกไวทาย

อนสญญาฉบบนเพอแจงใหญาตพนองทราบถงการทถกกกคม ต�าบลทอย และสภาพแหงอนามยของตน

ใหสงบตรกกกนดงกลาวแลวไปโดยเรวทสดทจะเรวได และจะตองไมหนวงเหนยวไวดวยประการใดๆ

ขอ 107

ผถกกกกนจะตองไดรบอนญาตใหสงและรบจดหมายและไปรษณยบตร ถาประเทศทกกคมเหนเปนการ

จ�าเปนจะจ�ากดจ�านวนจดหมายและไปรษณยบตรทผถกกกกนแตละคนจะสงไปแลว จ�านวนดงกลาว

นน ส�าหรบจดหมายจะตองไมนอยกวาสองฉบบ และส�าหรบไปรษณยบตร จะตองไมนอยกวาสฉบบตอ

เดอน จดหมายและไปรษณยบตรทจะสงนนใหมขอความตามแบบทไดผนวกไวทายอนสญญาฉบบนให

ใกลเคยงทสดทจะท�าได ถาจะตองการจ�ากดจ�านวนจดหมายซงสงมายงผถกกกกน ประเทศทผถกกกกน

สวามภกดอยเทานนเปนผทจะออกค�าสงจ�ากดจ�านวนนนๆ ได ทงนอาจเปนโดยค�ารองขอของประเทศท

กกคม จดหมายและไปรษณยบตรเหลานนจะตองจดสงไปภายในระยะเวลาอนสมควร และจะตองไมถก

หนวงเหนยวหรอยดไวโดยเหตผลทางวนย

ผถกกกกนซงไมไดรบขาวคราวจากครอบครวเปนเวลานาน หรอเหนวาเปนการพนวสยทจะไดรบขาว

คราวจากญาตพนอง หรอทจะสงขาวไปยงบคคลดงกลาวนนโดยทางไปรษณยธรรมดารวมทงบคคลท

อยหางไกลมาจากบานของตน จะตองไดรบอนญาตใหสงโทรเลขได โดยตนเองเปนผเสยคาสงโดยใชเงน

ตราตามสกลทตนมอย ส�าหรบกรณอนเปนทรบรองวาเปนการดวนผถกกกกนจะตองไดประโยชนจาก

บทบญญตนเชนเดยวกน

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 185

โดยปกตการโตตอบจดหมายของผถกกกกนจะตองกระท�าเปนภาษาของผถกกกกนเองภาคคพพาทจะ

อนญาตใหท�าการโตตอบจดหมายเปนภาษาอนกได

ขอ 108

ผถกกกกนจะตองไดรบอนญาตใหไดรบหบหออนสงมาเปนรายบคคล หรอสงมาเปนสวนรวม โดยทาง

ไปรษณยหรอทางอนโดยเฉพาะอยางยงหบหอทบรรจอาหาร เครองนงหม เวชภณฑ รวมทงหนงสอและ

วตถทใชในการสกการบชา การศกษาและการพกผอนตามทบคคลนนประสงค การสงสงของเชนวานไม

ท�าใหประเทศทกกคมหลดพนจากพนธกรณซงตนมอยตามอนสญญาฉบบน

ในกรณทมความจ�าเปนทางการทหารทจะตองจ�ากดจ�านวนสงของเชนวานน จะตองแจงใหประเทศท

คมครองและคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศหรอองคการทใหความชวยเหลอแกผถกกกกนและ

รบผดชอบในการสงสงของนนๆ ทราบภายในเวลาอนสมควร

เงอนไขในการสงหบหอเปนรายบคคลและเปนสวนรวมนน ถาหากจ�าเปนจะตองเปนไปตามความตกลง

พเศษระหวางประเทศทเกยวของซงไมวาในกรณใดๆ จะตองไมหนวงเหนยวมใหผถกกกกนไดรบเครอง

อปโภคบรโภคทสงมาบรรเทาทกขนโดยลาชา หบหอทบรรจเครองนงหมและอาหารจะตองไมมหนงสอ

บรรจรวมอยดวย เวชภณฑส�าหรบบรรเทาทกขนนโดยปกตจะตองสงเปนหบหอทสงมาเปนสวนรวม

ขอ 109

ในกรณทไมมความตกลงพเศษระหวางภาคคพพาทเกยวกบเงอนไขในการรบและการแจกจายสงของ

บรรเทาทกขอนสงมาเปนสวนรวมแลว ใหใชขอบงคบเกยวกบการบรรเทาทกขสวนรวมทไดผนวกไวทาย

อนสญญานบงคบ

ความตกลงพเศษดงบญญตไวขางตน จะตองไมก�ากดสทธของคณะกรรมการผถกกกกนในอนทจะเขา

ครอบครองสงของบรรเทาทกขเปนสวนรวมทสงมาส�าหรบผถกกกกน และในอนทจะรบแจกจายและ

จ�าหนายสงของนนเพอประโยชนของผรบ

นอกจากนน ความตกลงเชนวานจะตองไมก�ากดสทธของผแทนแหงประเทศทคมครอง คณะกรรมการ

กาชาดระหวางประเทศ หรอองคการอนใดทใหความชวยเหลอแกผถกกกกนซงรบผดชอบในการสงสงของ

อนเปนสวนรวมนนๆ ในอนทจะควบคมดแลการแจกจายใหแกผรบ

ขอ 110

สงของบรรเทาทกขทงปวงทสงมาใหผถกกกกนนน จะตองไดรบยกเวนไมตองเสยภาษขาเขา ศลกากร

และคาตดพนอนๆ

186 อนสญญาฉบบทส

วตถทงปวงทสงทางไปรษณยรวมทงหบหอสงของบรรเทาทกขทสงเปนไปรษณยภณฑ และเงนทสงไป

ใหผถกกกกนจากประเทศอนๆ หรอทผถกกกกนสงผานทท�าการไปรษณย ไมวาสงโดยตรงหรอสงผาน

ส�านกงานสนเทศดงบญญตไวในขอ 136 และส�านกตวแทนสนเทศกลางดงบญญตไวในขอ 140 จะตอง

ไดรบยกเวนไมตองเสยคาธรรมเนยมไปรษณย ทงในประเทศตนทางและปลายทาง และในประเทศทอย

ระหวางทางเพอการน โดยเฉพาะอยางยงการยกเวนทบญญตไวในอนสญญาสากลไปรษณย ค.ศ. 1947

และความตกลงตางๆ ของสหภาพไปรษณยแหงโลก เพอประโยชนของบคคลพลเรอนทมสญชาตศตรท

ถกกกคมอยในคายหรอเรอนจ�าพลเรอนนน ใหขยายไปถงบคคลผถกกกกนอนซงไดรบความคมครองตาม

อนสญญาฉบบน ประเทศทมไดลงนามในความตกลงตางๆ ดงกลาวขางตน จะตองผกพนทจะตองยกเวน

คาธรรมเนยมดงกลาวนในพฤตการณอยางเดยวกน

คาขนสงสงของบรรเทาทกขทมงหมายจะสงใหแกผถกกกกนซงสงผานทท�าการไปรษณยไมได เพราะม

น�าหนกมากเกนไปหรอสาเหตอน ใหตกอยแกประเทศทกกคมส�าหรบอาณาเขตทงปวงทอยภายใตการควบคม

ของประเทศนนประเทศอนๆ ทเปนภาคแหงอนสญญาฉบบน จะตองเปนผเสยคาขนสงในอาณาเขตของตน

คาใชจายทเกยวเนองกบการขนสงเชนวาน ซงความในวรรคกอนๆ คลมไมถง ใหคดเอากบผสง

อครภาคผท�าสญญา จะตองพยายามลดคาโทรเลขทผถกกกกนสงหรอทสงไปยงผถกกกกนลงเทาทจะ

กระท�าได

ขอ 111

ถาการปฏบตการทางทหารขดขวางประเทศทเกยวของในการปฏบตตามพนธกรณทจะจดใหมการสง

ถงไปรษณย และสงของบรรเทาทกขดงบญญตไวในขอ 106, 107, 108, และขอ 113 แลว ประเทศท

คมครองทเกยวของคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ หรอองคการอนใดทไดรบความเหนชอบจาก

ภาคคพพาท อาจจดใหท�าาการขนสงของเชนวานโดยวธทเหมาะสมกได (โดยรถไฟ ยวดยานเรอ หรอ

อากาศยาน ฯลฯ) เพอการน อครภาคผท�าสญญาจะตองพยายามจดหาพาหนะส�าหรบการขนสงเชนวา

นให และอนญาตการจราจรโดยเฉพาะอยางยง โดยการออกหนงสอคมครองอนจ�าเปนให

การขนสงเชนวานอาจใชส�าหรบขนสงของดงตอไปนไดดวย คอ

(ก) จดหมาย บญชรายชอ และรายงานทโตตอบกนระหวางส�านกตวแทนสนเทศกลางดงกลาวใน

ขอ 140 และส�านกงานสนเทศแหงชาตดงกลาวในขอ 136

(ข) จดหมายและรายงานเกยวกบผถกกกกน ซงประเทศทคมครองคณะกรรมการกาชาดระหวาง

ประเทศ หรอองคการชวยเหลอผถกกกนอนใดอนเปนการโตตอบกบผแทนของตน หรอกบภาค

คพพาท

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 187

บทบญญตดงกลาวมานไมเปนการจ�ากดสทธของภาคคพพาททจะจดหาวธการขนสงอยางอนตามทตน

เหนวาดกวาหรอยกเลกวธการออกหนงสอคมครองใหส�าหรบวธการขนสงดงกลาวแลว ภายใตเงอนไขท

จะไดเปนทตกลงซงกนและกน

คาใชจายทเกดจากการใชจายวธการขนสงเชนวาน ใหภาคคพพาทซงคนชาตของตนไดประโยชนจากการ

นนเปนผเสยโดยถอเฉลยตามสวนแหงความส�าคญแหงสงของทสง

ขอ 112

การตรวจจดหมายทสงไปยงผถกกกกน หรอทผถกกกกนสงไปจะตองกระท�าโดยเรวทสดทจะท�าได

การตรวจหบหอทมความมงหมายจะสงไปใหผถกกกกนนน จะตองไมกระท�าในลกษณะทจะท�าใหสงของ

ทบรรจเสอมเสยไป การตรวจใหกระท�าตอหนาผรบหรอตอหนาเพอนผถกกกกนดวยกน ซงไดรบมอบ

อ�านาจจากผรบโดยเรยบรอยแลว การสงมอบของซงสงมาเปนรายบคคลหรอของอนเปนสวนรวมใหผถก

กกกนนน จะตองไมหนวงเหนยวไวโดยอางถงความยงยากในการตรวจ

การหามสงจดหมายใดๆ ซงภาคคพพาทไดสงหาม โดยเหตผลทางทหารหรอทางการเมองกตาม จะตอง

เปนเพยงชวคราว และมระยะเวลาสนทสดเทาทจะท�าได

ขอ 113

ประเทศทกกคมจะตองอ�านวยความสะดวกตามสมควรส�าหรบการสงพนยกรรม ใบมอบฉนทะ หนงสอ

มอบอ�านาจ หรอเอกสารอนใดทมงหมายจะสงมายงผถกกกกนหรอทผถกกกกนสงไป โดยผานประเทศ

ทคมครองหรอส�านกตวแทนกลาง ดงบญญตไวในขอ 140 หรอโดยวธอนตามความตองการ

ในทกกรณ ประเทศทกกคมจะตองใหความสะดวกแกผถกกกกนในการท�าและการรบรองความถกตอง

ตามกฎหมายแหงเอกสารเชนวาน โดยเฉพาะอยางยงยอมใหผถกกกกนปรกษาหารอกบทนายความได

ขอ 114

ประเทศทกกคม จะตองอ�านวยความสะดวกทงปวงแกผถกกกกนเพอใหสามารถจดการทรพยสนของตน

แตการกระท�าทงน จะตองไมขดกบสภาพแหงการกกกนและกฎหมายทใชอย เพอการน ประเทศดงกลาว

อาจยอมใหผถกกกกนออกจากสถานกกกนไปไดในกรณรบดวนและหากเปนการกระท�าไดตามพฤตการณ

ขอ 115

ในทกกรณ ซงผถกกกกนเปนคความในคดในศาลใดๆ ถาผถกกกกนนนรองขอประเทศทกกคมจะตองจดการ

ใหศาลไดทราบถงการกกคมบคคลผนน และจะตองจดประกนตามทจ�าเปนภายในขอบเขตแหงกฎหมาย

188 อนสญญาฉบบทส

เพอทจะปองกนมใหบคคลผนนตองเสยเปรยบในทางใดๆ เนองจากเหตทตนถกกกกนในขอทเกยวกบการ

ตระเตรยม และด�าเนนคดของตนหรอทเกยวกบการบงคบตามค�าพพากษาใดๆ ของศาล

ขอ 116

ผถกกกกนทกคน จะตองไดรบอนญาตใหพบปะผมาเยยมเยยนได โดยเฉพาะอยางยงญาตพนองทสนท

โดยมก�าหนดระยะเวลาอนเปนประจ�าและบอยครงทสดเทาทจะท�าได

ผถกกกกนจะตองไดรบอนญาตใหไปเยยมบานของตนเทาทจะจดท�าไดในกรณรบดวน โดยเฉพาะ

อยางยง ในกรณมรณกรรมหรอเจบปวยอยางหนกของญาตพนอง

สวนท 9กำรลงโทษทำงอำญำและทำงวนย

ขอ 117

ภายใตบงคบแหงบทบญญตในสวนน กฎหมายทใชอยในอาณาเขตทกกคมจะคงเปนอนใชบงคบตอไปแก

ผถกกกกนซงกระท�าความผดในระหวางถกกกกน

ถามกฎหมายทวไป ขอบงคบหรอค�าสงก�าหนดใหการใดๆ ทผถกกกกนกระท�ามโทษอาญา ซงการกระท�าเชนเดยวกน

นหากกระท�าโดยบคคลอนซงมใชผถกกกกนเปนอนไมมโทษอาญาแลว การกระท�าเชนวานจะตองไดรบ

แตเพยงโทษทางวนยเทานน

หามมใหลงโทษผถกกกกนเกนกวาหนงครง ส�าหรบการกระท�าอนเดยวกนหรอขอหาอนเดยวกน

ขอ 118

ในการลงอาญา ศาลหรอเจาหนาทจะตองค�านงใหมากทสดถงขอทวาจ�าเลยมไดเปนคนชาตของประเทศ

ทกกคม ศาลหรอเจาหนาทมเสรภาพทจะลดหยอนผอนอาญาดงระบไวส�าหรบความผดซงผถกกกกน

ตกเปนจ�าเลย และเพอการนศาลหรอเจาหนาทไมจ�าตองใชอตราโทษขนต�าตามทบญญตไว

หามมใหท�าการจ�าคกในสถานทซงไมมแสงอาทตย และโดยทวไปหามมใหกระท�าการทารณโหดรายทกชนด

ผถกกกกนทไดรบโทษทางวนย หรอตามค�าพพากษาของศาลแลวจะตองไดรบการปฏบตโดยไมแตกตาง

จากผถกกกกนอนๆ

ก�าหนดระยะเวลากกคมระหวางพจารณาซงผถกกกกนไดรบนน จะตองคดหกจากโทษคมขงใดๆ ไมวาจะ

เปนโทษทางวนย หรอโทษตามค�าพพากษาของศาลซงตนจะตองรบ

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 189

คณะกรรมการผถกกกกน จะตองไดรบแจงใหทราบถงการด�าเนนพจารณาคดอนกระท�าตอผถกกกกนซง

ตนเปนผแทนตลอดจนผลแหงการพจารณานน

ขอ 119

โทษทางวนยอนพงปรบใชแกผถกกกกนมดงตอไปน คอ

(1) โทษปรบไมเกนกวารอยละหาสบของคาจางซงผถกกกกนจะพงไดรบตามบทบญญตแหงขอ 95 โดย

มระยะเวลาไมเกนกวาสามสบวน

(2) งดเอกสทธทใหไวนอกเหนอการปฏบตดงบญญตไวในอนสญญาฉบบน

(3) ใหท�างานออกแรงไมเกนกวาวนละสองชวโมงเกยวกบการบ�ารงรกษาสถานทกกกน

(4) การคมขง

ไมวากรณใด โทษทางวนยจะตองไมเปนไปอยางไรมนษยธรรมหรอทารณ หรอเปนอนตรายตออนามยของ

ผถกกกกน การลงโทษทางวนยใหค�านงถงอาย เพศ และสภาพแหงอนามยของผถกกกกนดวย

ก�าหนดระยะเวลาการลงโทษคราวเดยวอยางมากทสดไมวากรณใดจะตองไมเกนกวาสามสบวนตอเนอง

กน แมวาผถกกกกนจะตองไดรบโทษส�าหรบการละเมดทางวนยหลายประการในขณะทสงลงโทษนน ไม

วาการละเมดเชนวานนจะเปนการตดตอกนหรอไมกตาม

ขอ 120

ผถกกกกนซงถกจบไดหลงจากทหลบหน หรอพยายามหลบหนจะตองไดรบโทษทางวนยเทานน ส�าหรบ

การกระท�าทวานถงแมวาจะเปนความผดซ�ากด

โดยไมตองค�านงถงบทบญญตแหงขอ 118 วรรค 3 ผถกกกกนทถกลงโทษเพราะเหตหลบหน หรอพยายาม

หลบหนอาจตองอยภายใตความควบคมเปนพเศษ โดยมเงอนไขวาความควบคมเชนวานจะไมกระทบ

กระเทอนตอสภาพแหงอนามยของบคคลเหลานน และเปนการกระท�าในสถานกกกนแหงใดแหงหนง ทง

จะไมท�าใหตองยกเลกความคมครองอนหนงอนใดทอนสญญาฉบบนไดใหไว

ผถกกกกนซงชวยเหลอใหมการหลบหน หรอพยายามหลบหนจะตองไดรบโทษส�าหรบการกระท�านเพยง

ทางวนยเทานน

190 อนสญญาฉบบทส

ขอ 121

การหลบหน หรอพยายามหลบหน ถงแมเปนความผดทกระท�าซ�ากด จะตองไมถอวาเปนพฤตการณเพอ

เพมโทษใหหนกขนในคดทผถกกกกนถกฟองหาวากระท�าความผดในระหวางหลบหน

ภาคคพพาท จะตองจดประกนใหเจาหนาทผมอ�านาจใชความปราณในการวนจฉยวา จะสมควรลงโทษ

ทางวนย หรอตามกฎหมาย โดยเฉพาะอยางยงเกยวกบการกระท�าผดตอเนองกบการหลบหน ไมวาจะ

ส�าเรจหรอไมกตาม

ขอ 122

การกระท�าซงเปนความผดตอวนยนนจะตองท�าการสอบสวนทนท ระเบยบนใหใชบงคบโดยเฉพาะแก

กรณหลบหน หรอพยายามหลบหน ผถกกกกนทถกจบไดหลงจากการหลบหนนน ใหสงไปใหเจาหนาท

ผมอ�านาจโดยเรวทสดทจะท�าได

ในกรณความผดตอวนย การคมขงผถกกกกนทงปวงระหวางรอการพจารณานนจะตองลดใหเหลอนอย

ทสด และจะตองไมเกนกวาสบสวนไมวาในกรณใด ก�าหนดระยะเวลาแหงการคมขงน จะตองหกออกจาก

โทษคมขงตามค�าพพากษาของศาล

บทบญญตแหงขอ 124 และ125 ใหใชบงคบแกผถกกกกนซงถกคมขงระหวางรอการพจารณาส�าหรบ

ความผดตอวนย

ขอ 123

โดยไมเปนการเสอมเสยแกอ�านาจศาล และเจาหนาทชนสง ผบญชาการสถานทกกกนหรอเจาหนาทผรบ

ผดชอบหรอเจาพนกงานซงเขารบหนาทแทนหรอผซงไดรบมอบอ�านาจทางวนยเทานน จะเปนผทจะสง

ลงโทษทางวนยได

กอนตดสนลงโทษทางวนยใดๆ ผถกกกกนทตองหาจะตองไดทราบขอความโดยละเอยดเกยวกบความผด

ทท�าใหตนถกกลาวหา และจะตองไดมโอกาสชแจงความประพฤตและตอสคด โดยเฉพาะอยางยงจะตอง

ไดรบอนญาตใหเรยกพยาน และถาจ�าเปนกใหจดหาลามผทรงคณวฒมาชวยได ค�าตดสนนน จะตองอาน

ใหฟงตอหนาผตองหาและกรรมการคนใดคนหนงของคณะกรรมการผถกกกกน

ระยะเวลาระหวางเวลาตดสนลงโทษทางวนย และการบงคบตามค�าตดสนนนจะตองไมเกนกวาหนงเดอน

เมอผถกกกกนถกตดสนลงโทษทางวนยเปนกรณใหม จะตองใหระยะเวลาอยางนอยสามวนลวงพนไป

ระหวางการบงคบโทษสองคราวใดๆ หากวาก�าหนดโทษรายใดรายหนงมระยะเวลาสบวน หรอกวานนขนไป

ใหผบญชาการสถานทกกกนรกษาสมดรายการโทษทางวนยไว ซงผแทนของประเทศทคมครองจะตรวจดได

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 191

ขอ 124

ไมวาในกรณใด ผถกกกกนจะตองไมถกยายไปยงสถานทเพอการลงทณฑ (เรอนจ�า ทณฑสถาน เรอนจ�า

มหนตโทษ ฯลฯ) เพอรบโทษทางวนย

สถานททใชในการลงโทษทางวนยจะตองมลกษณะถกตองตามหลกสขาภบาล โดยเฉพาะอยางยง จะตอง

มเครองนอนอยางเพยงพอ ผถกกกกนทตองโทษจะตองสามารถรกษาตวของเขาใหอยในสภาพทสะอาด

สตรผถกกกกนซงตองโทษทางวนย จะตองคมขงไวในสถานททแยกตางหากไมปะปนกบชายผถกกกกน

และจะตองอยในความปกครองดแลของสตรโดยตรง

ขอ 125

ผถกกกกนทถกตดสนลงโทษทางวนย จะตองไดรบอนญาตใหบรหารรางกายและอยกลางแจงไดอยางนอย

วนละสองชวโมง

ถาผถกกกกนของรอง จะตองยอมใหไดรบการตรวจของแพทยทกวน ผถกกกกนจะตองไดรบการดแล

รกษาตามความจ�าเปนแหงสภาพอนามยของตน และถาจ�าเปนกใหยายไปสสถานทพยาบาลของสถาน

ทกกกน หรอโรงพยาบาล

ผถกกกกนจะตองไดรบอนญาตใหอาน เขยน ตลอดจนสงและรบจดหมายดวย อยางไรกด หบหอ และ

เงนซงสงไปจะเกบรกษาไวจนกวาจะครบก�าหนดโทษกได ในระหวางนนใหมอบของทสงไปเชนวานแก

คณะกรรมการผถกกกกนเพอรกษาไว ซงถามของสดเสยไดอยในหบหอนนแลว กใหคณะกรรมการผถก

กกกนมอบใหแกสถานทพยาบาลตอไป

หามมใหผถกกกกนทตองรบโทษทางวนย ถกตดประโยชนแหงบทบญญตแหงขอ 107 และขอ 143 ของ

อนสญญาฉบบน

ขอ 126

บทบญญตแหงขอ 71 ถงขอ 76 ใหใชบงคบโดยอนโลมแกกระบวนการพจารณาคดในการฟองรองผถก

กกกนซงอยในอาณาเขตของประเทศทกกคม

192 อนสญญาฉบบทส

สวนท 10กำรยำยผถกกกกน

ขอ 127

การยายผถกกกกน จะตองกระท�าอยางมมนษยธรรมเสมอ ตามหลกทวไปใหกระท�าการยายโดยทางรถไฟ

หรอพาหนะส�าหรบขนสงอยางอน และอยางนอยทสดใหอยในลกษณะเหมอนกบทขนสงทหารของประเทศ

ทกกคมในการยายสถานท ถาโดยกรณพเศษการยายเชนวานจะตองเดนไป จะพงกระท�าไดกตอเมอผถก

กกกนมสภาพอนามยสมบรณดและจะตองไมใหเปนการเหนดเหนอยมากเกนไป

ในระหวางท�าการยายนน ประเทศทกกคมจะตองจดหาน�าดม และอาหารทมปรมาณ คณภาพ และ

ประเภทใหเปนทพอเพยงแกผถกกกกนทจะอยในอนามยทดได กบทงเครองนงหมอนจ�าเปน ทหลบภย

อนสมควร การรกษาพยาบาลเทาทจ�าเปนอกดวย ประเทศทกกคมจะตองใชความระมดระวงตามสมควร

ทจะจดใหมความปลอดภยระหวางท�าการยาย และจะตองท�าบญชรายชอผถกกกกนทถกยายทงปวงโดย

ครบถวนกอนจะออกเดนทางไป

ผถกกกกนทปวยไข บาดเจบ หรอทพพลภาพ และสตรทคลอดบตรจะตองไมถกยาย ถาการเดนทางอาจ

เปนอนตรายแกสขภาพ เวนแตจะเปนการจ�าเปนเพอความปลอดภยของบคคลเหลานน

ถาแนวรบเคลอนเขาใกลสถานทกกกน ผถกกกกนในสถานทดงกลาวนนจะตองไมถกยาย นอกจากการยาย

จะกระท�าไดในสภาพปลอดภยเพยงพอ หรอถาคงอย ณ ทนนจะเปนการเสยงภยมากยงกวาการยายไป

เมอท�าการวนจฉยเกยวกบการยายผถกกกกน ประเทศทกกคมจะตองค�านงถงผลประโยชนของผถกกกกน

โดยเฉพาะอยางยงจะไมท�าอะไรใหเพมความยงยากใหแกการสงกลบไปสประเทศเดมหรอสงกลบไปยง

บานของบคคลเหลานน

ขอ 128

ในกรณทมการยาย ผถกกกกนจะตองไดรบทราบการแจงเปนทางการถงการออกเดนทางและต�าบลทอย

ทางไปรษณยใหม การแจงใหทราบเชนวานนนจะตองบอกลวงหนาใหมเวลาพอทจะรวบรวมขาวของเดน

ทาง และแจงใหญาตทสนททราบ

ผถกกกกนตองไดรบอนญาตใหน�าสงของสวนตว จดหมายและหบหอซงสงมาใหตนตดตวไปดวย น�าหนก

หบหอเดนทางเชนวานจะถกจ�ากดกได ถาเปนการจ�าเปนโดยพฤตการณแหงการยายนน แตจะตองไมนอย

กวาคนละยสบหากโลกรมไมวาในกรณใด

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 193

จดหมายและหบหอ ซงสงไปยงสถานทกกกนเดมนน ใหสงตอไปใหผถกกกกนโดยไมชกชา

ผบญชาการสถานทกกกน จะตองด�าเนนการอนจ�าเปนโดยท�าความตกลงกบคณะกรรมการผถกกกกน

เพอจดใหท�าการขนสงทรพยสนสวนรวมของผถกกกกนและสงของซงผถกกกกนไมสามารถเอาตดตวไป

ดวย เพราะเหตทมขอจ�ากดก�าหนดขนไวตามความในวรรคสอง

สวนท 11มรณกรรม

ขอ 129

พนยกรรมของผถกกกกนนนใหเจาหนาทผรบผดชอบเปนผเกบรกษาไวเพอใหปลอดภย และในเมอผถก

กกกนถงมรณกรรมลง ใหสงพนยกรรมไปใหบคคลทผถกกกกนไดระบไวกอนแลวนนโดยไมชกชา

การมรณะของผถกกกกนทกๆ ราย จะตองมแพทยรบรองและใหออกมรณบตรแสดงเหตผลและเหตการณ

ซงท�าใหเกดการมรณะนน

การมรณะนน จะตองจดท�าบนทกขนเปนทางการและใหจดทะเบยนไวตามระเบยบเกยวกบการนนซงใช

บงคบในอาณาเขตซงสถานทกกกนตงอย และใหสงส�าเนาอนรบรองวาถกตองของบนทกนโดยไมชกชาไป

ใหประเทศทคมครอง และส�านกตวแทนกลางทไดระบไวในขอ 140 นนดวย

ขอ 130

เจาหนาทฝายกกคมจะตองจดใหผถกกกกนซงถงมรณกรรมลงระหวางทถกกกกนนนไดรบการฝงอยางม

เกยรต ถาเปนไปได ตามพธศาสนาของผถกกกกนนนๆ และจดใหทฝงศพนนๆ ไดรบความเคารพและได

รบการบ�ารงรกษาตามสมควร กบมเครองหมายในลกษณะจะใหจ�าไดเสมอ

ผถกกกกนทถงมรณกรรมนน จะตองไวคนละท นอกจากจะมพฤตการณทจะหลกเลยงมไดบงคบใหตอง

ฝงรวมกน ศพนนจะเผาไดกตอเมอมเหตผลทางสขภาพบงคบหรอโดยเหตผลทางศาสนาของผมรณะหรอ

ตามความประสงคอนชดแจงของผมรณะทจะใหกระท�าเชนนน ในกรณทมการเผาศพใหระบขอความน

พรอมดวยเหตผลไวในมรณบตรของผมรณะ เจาหนาทฝายกกคมจะตองรกษาอฐไวใหปลอดภย และเมอ

ญาตสนทของผมรณะรองขอกใหสงไปใหโดยเรวทสดทจะท�าได

ในทนททจะท�าไดตามพฤตการณ และตองไมชากวาเมอการสรบไดสนสดลงแลว ประเทศทกกคมจะ

ตองสงบญชทฝงศพของผถกกกกนทถงมรณกรรมไปใหประเทศทผถกกกกนนมรณะสงกดอยโดยผาน

194 อนสญญาฉบบทส

ทางส�านกงานสนเทศซงไดระบไวในขอ 136 บญชเหลานจะตองมรายการทงหมดเทาทจ�าเปนเพอแสดง

รปพรรณของผถกกกกนทถงมรณกรรมรวมทงแหลงทอนชดเจนของทฝงศพนนๆ ดวย

ขอ 131

ทกๆ ครงทมการมรณะหรอบาดเจบอนรายแรงเกดขนแกผถกกกกน หรอสงสยวาไดเกดขน โดยการกระท�าของ

ทหารยามหรอผถกกกกนอน หรอบคคลอนใดรวมทงการมรณะซงไมปรากฏสาเหตอกดวยนน ประเทศท

กกคมจะตองจดใหมการสอบสวนเปนทางการโดยทนท

ใหสงค�าบอกกลาวในเรองนไปยงประเทศทคมครองทนท ใหจดค�าใหการของพยานไว และใหจดท�ารายงาน

และสงรายงานรวมทงค�าพยานนนไปใหประเทศทคมครองทกลาวแลวนน

ถาการสอบสวนแสดงใหเหนความผดของบคคลคนหนงหรอหลายคน ประเทศทกกคมจะตองจดการ

เทาทจ�าเปนทงปวงเพอใหมการฟองรองบคคลผตองรบผดดงกลาว

สวนท 12กำรปลอยตว กำรสงตวกลบประเทศเดม และกำรพกอำศยในประเทศทเปนกลำง

ขอ 132

ผถกกกกนทกคนจะตองถกปลอยตวโดยประเทศทกกคมในทนททไมมเหตอนจ�าเปนทจะกกกนตวไวตอไป

นอกจากน ภาคคพพาทจะตองพยายามในระหวางทมการสรบอยนนทจะท�าความตกลงเพอการปลอยตว

การสงตวกลบไปประเทศเดม การสงตวกลบไปถนทอย หรอการพกอาศยในประเทศทเปนกลาง ส�าหรบ

ผถกกกกนบางประเภทโดยเฉพาะเดก สตรทมครรภ และมารดาซงมการทารกและเดกผบาดเจบและ

ปวยไข และผถกกกกนซงไดรบการกกคมมาเปนเวลานานแลว

ขอ 133

การกกกนจะตองสนสดลงโดยเรวทสดทจะท�าไดภายหลงทการสรบไดยตลงแลว

ผถกกกกนในอาณาเขตของภาคคพพาทซงไดถกด�าเนนคดฟองรองทางอาญาส�าหรบความผดอนมใช

ความผดทตองรบโทษฐานผดวนยโดยเฉพาะนน อาจถกกกคมไวจนกวาการพจารณานนจะสนสดลง และ

ถามพฤตการณบงคบกอาจถกกกคมไวจนกวาจะไดรบโทษครบถวนแลวได บทบญญตเชนวานใหใชบงคบ

แกผถกกกกนซงไดเคยถกพพากษาลงโทษตดอสรภาพมากอนแลว

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 195

โดยความตกลงระหวางประเทศทกกคมและประเทศทเกยวของอาจมการตงคณะกรรมการขนหลงจากท

การสรบหรอการยดครองอาณาเขตไดสนสดลงแลว เพอคนหาผถกกกกนทกระจดกระจายอย

ขอ 134

เมอการสรบไดยตลงแลว อครภาคผท�าสญญาจะตองพยายามทจะจดการใหผถกกกกนไดกลบไปอยถนท

อยครงสดทายของตน หรออ�านวยความสะดวกในการสงตวกลบไปประเทศเดมของตน

ขอ 135

ประเทศทกกคมจะตองเสยคาใชจายในการทสงตวผถกกกกนทถกปลอยตวแลวกลบไปยงถนทอยในขณะ

ทถกกกกนนน หรอถาถกควบคมตวระหวางเดนทางหรออยในระหวางทะเลหลวง กใหเสยคาใชจายในการ

เดนทางตอไป หรอในการสงตวกลบไปยงททเรมออกเดนทาง

ในกรณทประเทศกกคมไมยอมอนญาตใหผถกกกกนทถกปลอยตวแลว ซงเปนผทไดเคยมภมล�าเนาประจ�า

อยในอาณาเขตของตนกอนไดอยตอไป ประเทศทกกคมนนจะตองเสยคาใชจายเพอสงตวผถกกกกนนน

กลบประเทศเดมแตอยางไรกด ถาผถกกกกนเลอกทจะกลบไปประเทศของตนในความรบผดชอบของ

ตนเอง หรอตามค�าสงของรฐบาลของประเทศซงตนสวามภกดอยแลว ประเทศทกกคมจะไมตองเสยคาใช

จายในการเดนทางหลงจากทออกไปจากอาณาเขตของตนแลว ประเทศทกกคมไมจ�าตองเสยคาใชจายใน

การสงตวกลบไปประเทศเดม ส�าหรบผถกกกกนผซงถกกกกนตามค�าขอรองของตนเอง

ถาผถกกกกนไดถกยายตามความในขอ 45 ประเทศทยายและทรบตวไวจะตองตกลงก�าหนดสวนของ

คาใชจายดงกลาวขางตนซงแตละประเทศจะตองเสย

ขอความทกลาวแลวนน ไมกระทบกระเทอนถงขอตกลงพเศษซงอาจจะไดท�าระหวางภาคคพพาท

เกยวกบการแลกเปลยนและการสงตวกลบประเทศเดมส�าหรบคนชาตของตนซงอยในอ�านาจของศตร

หมวด 5ส�ำนกงำนสนเทศและส�ำนกงำนตวแทนกลำง

ขอ 136

เมอไดมการพพาทขน และในทกกรณทมการยดครอง ภาคคพพาทแตละฝายจะตองจดตงส�านกงาน

สนเทศขนเปนทางการ เพอรบผดชอบในการรบและสงขาวเกยวกบบคคลผทไดรบความคมครองซงอย

ในอ�านาจของตน

196 อนสญญาฉบบทส

ภายในระยะเวลาอนสนทสด ภาคคพพาทแตละฝายจะตองแจงใหส�านกงานสนเทศของตนทราบถงระเบยบ

การซงตนไดก�าหนดขนเกยวกบบคคลผทไดรบความคมครองซงอยในความควบคมเกนกวาสองสปดาห

ผซงถกก�าหนดสถานทใหอยหรอซงถกกกกน อนงภาคทกลาวนจะตองใหกระทรวงทบวงกรมของตนซง

เกยวของกบเรองเหลานนแจงใหส�านกงานทกลาวแลวทราบทนทถงการเปลยนแปลงซงเกยวกบบคคล

ผไดรบความคมครองเหลาน เชน การยาย การปลอยตว การสงตวกลบประเทศเดม การหลบหน การ

รบเขาโรงพยาบาล การเกด และการมรณะ

ขอ 137

ส�านกงานแหงชาตแตละแหงจะตองสงขาวเกยวกบบคคลผทไดรบความคมครองไปใหประเทศซงบคคลท

กลาวแลวนนเปนคนชาต หรอประเทศทบคคลเหลานนมถนทอยโดยทนท โดยทางทเรวทสดโดยผานทาง

ประเทศทคมครองและทางส�านกตวแทนกลาง ตามทไดบญญตไวในขอ 140 ดวย ส�านกงานเหลานจะตอง

ตอบบรรดาขอสอบถามทงปวงทพงไดรบมาเกยวกบบคคลผทไดรบความคมครองนน

ส�านกงานสนเทศเหลานจะตองสงขาวเกยวกบบคคลผทไดรบความคมครอง เวนไวแตวาการสงขาวนน

จะเปนการเสยหายแกผทเกยวของหรอญาตพนองของบคคลดงกลาวนน แมในกรณเชนนนกด จะไมแจง

ขาวนนแกส�านกตวแทนกลางไมได ซงเมอไดรบแจงใหทราบถงพฤตการณแลว ส�านกตวแทนกลางจะได

ใชความระมดระวงตามทจ�าเปนดงทระบไวในขอ 140 การตดตอเปนลายลกษณอกษรของส�านกงานใดๆ

จะตองมลายมอชอหรอประทบตรารบรองเปนหลกฐาน

ขอ 138

ขาวซงส�านกงานแหงชาตไดรบและสงไปนน จะตองมลกษณะทจะชใหทราบรปพรรณของบคคลผทไดรบ

ความคมครองไดโดยถกตอง และทจะแจงใหญาตสนททราบไดโดยเรว ขาวเกยวกบบคคลแตละคนนน

อยางนอยจะตองมนามสกล นามตว ต�าบลและวนเกด สญชาต ถนทอยสดทาย และต�าหน นามตวของ

บดาและนามเดมของมารดา และไดด�าเนนการปฏบตแกผนนในวนใด สถานทใด และในสภาพอยางไร

พรอมทงต�าบลทจะสงหนงสอไปใหผนนได กบนามและต�าบลของผทจะตองแจงไปใหทราบดวย

โดยนยเดยวกน ขาวเกยวกบสภาพอนามยของผถกกกกนซงปวยหนก หรอถกบาดเจบอยางสาหส กจะ

ตองแจงใหทราบโดยสม�าเสมอ และถาท�าไดใหแจงใหทราบทกสปดาห

ขอ 139

อนงส�าหรบงานสนเทศแหงชาตแตละแหงจะตองมหนาทรบผดชอบในการรวบรวมสงของสวนตวอน

มคาซงผทไดรบความคมครองทไดระบไวในขอ 136 ไดทงไว โดยเฉพาะอยางยงผซงไดถกสงตวกลบ

ประเทศเดม หรอถกปลอยตว หรอผทไดหลบหนหรอถงมรณกรรม ส�านกงานสนเทศจะตองสงของทมคา

ดงกลาวแลวไปใหผเกยวของโดยตรง หรอถาจ�าเปนกใหสงผานทางส�านกตวแทนกลาง สงของเชนวานน

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 197

ใหส�านกงานจดสงไปเปนหอปดผนกประทบตราพรอมดวยบนทกรายการใหขอความอนชดแจงและโดย

ละเอยดเกยวกบรปพรรณของผทเปนเจาของสงของเหลานนรวมทงบญชแสดงสงของทบรรจไวในหบหอ

นนโดยครบถวนดวย การรบและสงสงของทมคาเชนวานนใหจดท�าเปนบนทกรายละเอยดเกบรกษาไว

ขอ 140

ใหจดตงส�านกตวแทนสนเทศกลางส�าหรบบคคลผทไดรบความคมครองโดยเฉพาะอยางยงส�าหรบผทถก

กกกนขนในประเทศทเปนกลาง หากคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศเหนเปนการจ�าเปน จะเสนอ

ใหประเทศทเกยวของจดตงส�านกตวแทนเชนวานนขนกได ซงอาจเปนส�านกงานเดยวกนกบทจดใหมขน

ตามขอ 123 แหงอนสญญาเจนวาเกยวกบการปฏบตตอเชลยศกฉบบลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949

ใหเปนหนาทของส�านกตวแทนนจะรวบรวมบรรดาขาวชนดทกลาวไวในขอ 136 ซงอาจไดรบมาโดย

ทางการหรอทางเอกชน และใหจดสงไปใหประเทศเดมหรอประเทศทเปนทอยของบคคลทเกยวของนน

โดยเรวทสดทจะท�าได เวนไวแตในกรณทมการสงขาวไปนนจะเปนทเสยหายแกบคคลทเกยวของกบขาวท

กลาวแลวนน หรอแกญาตพนองของบคคลเหลานนส�านกงานทวานจะตองไดรบความสะดวกทงปวง ตาม

สมควรจากภาคคพพาทในการสงขาวนนๆ

อครภาคผท�าสญญา และโดยเฉพาะอยางยง อครภาคทคนชาตไดรบประโยชนจากบรการของส�านกตวแทน

กลางพงใหความชวยเหลอทางการเงนแกส�านกตวแทนทกลาวแลวตามความตองการของส�านกตวแทน

บทบญญตขางตนนหามมใหตความโดยเปนการก�ากดกจการดานมนษยธรรมของคณะกรรมการกาชาด

ระหวางประเทศหรอของสมาคมบรรเทาทกขตางๆ ทไดบญญตไวใน ขอ 142

ขอ 141

ส�านกงานสนเทศแหงชาต และส�านกตวแทนสนเทศกลาง จะตองไดรบยกเวนคาธรรมเนยมไปรษณย

ทงหมดตลอดจนการยกเวนทงหลายทบญญตไวในขอ 110 รวมทงการยกเวนคาโทรเลขเทาทจะพงท�าได

หรออยางนอยกใหเสยในอตราอยางต�ามาก

198 อนสญญาฉบบทส

ภำค 4กำรปฏบตตำมอนสญญำ

หมวด 1บททวไป

ขอ 142

ภายใตบงคบแหงระเบยบการซงประเทศทกกคมเหนจ�าเปนทจะตองจดวางขนเพอความมนคงของตนหรอ

เพอใหเปนไปตามความตองการอยางอนตามสมควร ผแทนขององคการทางศาสนา สมาคมบรรเทาทกข

หรอองคการอนใดทใหความชวยเหลอแกบคคลผทไดรบความคมครอง จะตองไดรบจากประเทศเหลาน

ซงบรรดาความสะดวกตางๆ ส�าหรบตนเองหรอผแทนทไดรบแตงตงโดยถกตองแลวในอนทจะเยยมเยยน

บคคลผทไดรบความคมครอง แจกจายเครองอปโภคบรโภคส�าหรบบรรเทาทกข และวสดทสงมาจากทใดๆ

เพอใชในการศกษา การพกผอน หรอการศาสนา หรอเพอชวยเหลอบคคลเหลาน ในการจดวางระเบยบ

ส�าหรบเวลาวางของตนภายในทกกกนนน สมาคมหรอองคการเชนวานอาจตงขนในอาณาเขตของประเทศ

ทกกคม หรอในประเทศอนใดกได หรออาจมลกษณะเปนองคการระหวางประเทศกได

ประเทศทกกคมอาจจ�ากดจ�านวนสมาคมและองคการซงไดรบอนญาตใหมผแทนไปด�าเนนกจการใน

อาณาเขตและภายใตความควบคมของตนได แตทงนจะตองเปนไปภายใตเงอนไขวาการจ�ากดเชนวาน

จะตองไมเปนการขดขวางแกการปฏบต เพอยงผลใหด�าเนนการบรรเทาทกขไดอยางเพยงพอแกบคคล

ทไดรบความคมครองทงปวง

ฐานะพเศษของคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศในเรองนจะตองเปนทรบรองและไดรบความเคารพ

ทกเมอ

ขอ 143

ผแทนหรอผทไดรบมอบอ�านาจของประเทศทคมครองจะตองไดรบอนญาตใหไปในสถานททกๆ แหงทม

บคคลทไดรบความคมครองอยโดยเฉพาะอยางยงสถานทกกกน สถานทกกคม และสถานทท�างาน

บคคลเหลานจะตองไดรบอนมตใหเขาไปในอาคารทกแหงทมบคคลผทไดรบความคมครองอย และอาจ

สมภาษณผไดรบความคมครองโดยปราศจากผรเหนเปนพยานซงจะท�าโดยตนเองหรอโดยใชลามกได

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 199

การเยยมเยยนเหลานจะหามเสยมได เวนไวแตวาจะมเหตผลจ�าเปนในทางทหารบงคบ แตถงกระนน

กดจะหามไดกแตเพยงเปนการพเศษและชวคราวเทานน หามมใหก�ากดเวลาเยยมและก�าหนดครงคราว

แหงการเยยม

ผแทนเชนวานนจะตองมเสรภาพเตมททจะเลอกสถานททตนประสงคจะไปเยยมเยยน ประเทศทกกคม

หรอทยดครอง ประเทศทคมครองและเมอเหตการณเกดขน ประเทศอนเปนแหลงเดมของผทจะไดรบ

การเยยมเยยนอาจยนยอมใหผรวมชาตของผทถกกกกนมสวนในการเยยมเยยนนนดวยกได

ผแทนของคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศจะตองไดรบสทธดงกลาวขางบนนนดวยการแตงตงผแทน

เชนวาน จะตองเสนอใหไดรบความเหนชอบของประเทศทปกครองอาณาเขตทผแทนจะไปท�าหนาทนน

ขอ 144

อครภาคผท�าสญญารบทจะเผยแพรตวบทแหงอนสญญาฉบบนในประเทศของตนใหกวางขวางทสดเทา

ทจะท�าได ทงในยามสงบและยามสงคราม และโดยเฉพาะอยางยงใหรวมการศกษาอนสญญานไวใน

โครงการศกษาของทหารและถาเปนไดในโครงการศกษาของพลเรอนดวย เพอใหประชากรโดยทวไปได

ทราบหลกการแหงอนสญญาน

เจาหนาทพลเรอน ทหาร ต�ารวจ หรอเจาหนาทอนๆ ซงในยามสงครามมหนาทรบผดชอบเกยวกบผทได

รบความคมครอง จะตองมตวบทแหงอนสญญานและจะตองไดรบการสอนเปนพเศษเกยวกบบทบญญต

ตางๆ แหงอนสญญา

ขอ 145

อครภาคผท�าสญญาจะไดสงค�าแปลทางการของอนสญญาฉบบนใหกนและกน โดยผานทางคณะมนตร

สหพนธสวสและในระหวางการสรบใหสงผานทางประเทศทคมครอง รวมทงกฎหมายและขอบงคบตางๆ

ซงตนอาจบญญตขนเพอประกนการปฏบตตามอนสญญาน

ขอ 146

อครภาคผท�าสญญาทจะตรากฎหมายตามทจ�าเปนขนไวใหมบทลงโทษทางอาญาอนจะปรบใชไดอยางมผล

แกบคคลทกระท�าหรอสงใหกระท�าการละเมดอนรายแรงใดๆ ตออนสญญาฉบบนดงไดนยามไวในขอตอไป

อครภาคผท�าสญญาแตละฝายมพนธกรณทจะตองคนหาตวผทตองหาวาไดกระท�าหรอไดสงใหกระท�าการ

ละเมดอนรายแรงนนๆ และจะตองน�าตวบคคลเหลานไมวาจะมสญชาตใดขนศาลของตน หากประสงคและ

เปนไปตามบทบญญตแหงกฎหมายของตนแลว อครภาคฝายนนอาจสงตวบคคลดงกลาวไปใหอครภาคอก

ฝายหนงทเกยวของเพอพจารณาคดกได แตอครภาคฝายนนจะตองแสดงวามขอกลาวหาอนมมลเพยงพอ

200 อนสญญาฉบบทส

อครภาคผท�าสญญาแตละฝายจะตองจดการตามทจ�าเปนเพอระงบบรรดาการกระท�าใดๆ อนขดตอ

บทบญญตแหงอนสญญาฉบบน นอกจากการละเมดอนรายแรงทไดนยามไวในขอตอไป

ในทกพฤตการณ บคคลผตองหาจะตองไดรบประโยชนแหงการคมครองในการพจารณาและการตอสคด

โดยเปนธรรม ซงเปนการใหความอนเคราะหไมนอยไปกวาทไดบญญตไวในขอ 105 และขอตอๆ ไปแหง

อนสญญาเจนวาเกยวกบการปฏบตตอเชลยศก ฉบบลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949

ขอ 147

การละเมดอนรายแรงทไดกลาวถงในขอกอนนน ไดแกการกระท�าอยางหนงอยางใดตอไปน หากไดกระท�า

ตอบคคลหรอทรพยสนซงอนสญญาฉบบนใหความคมครองคอ การฆาโดยเจตนา การทรมานหรอการ

ปฏบตอยางไรมนษยธรรมรวมทงการทดลองทางชววทยา การกระท�าใหเกดความทกขทรมานอยางสาหส

หรอท�าอนตรายแกรางกายหรออนามยอยางรายแรงโดยเจตนา การเนรเทศหรอการยายผไดรบความ

คมครองโดยไมชอบดวยกฎหมาย หรอการกกขงบคคลเชนวานนโดยไมชอบดวยกฎหมาย การบงคบให

ผทไดรบความคมครองเขาประจ�าการในกองทหารของประเทศทเปนศตรหรอการกระท�าโดยเจตนาให

ผทไดรบความคมครองเสยสทธทจะไดรบการพจารณาโดยเทยงธรรมและตามระเบยบดงทไดบญญตไวใน

อนสญญาฉบบน การจบตวไปเปนประกนและการท�าลายและรบทรพยสนอยางกวางขวางโดยไมมความ

จ�าเปนทางทหารและซงไดกระท�าไปโดยมชอบดวยกฎหมายและโดยพลการ

ขอ 148

อครภาคผท�าสญญาจะปลดเปลองตนเอง หรออครภาคอนใดจากความรบผดชอบทตนเองหรออครภาค

อนมอย เนองจากการละเมดซงไดกลาวถงในขอกอนนนหาไดไม

ขอ 149

เมอมค�ารองขอของภาคคพพาทฝายหนง จะตองจดใหมการสอบสวนเกยวกบขอกลาวหาวาไดมการละเมด

อนสญญาขนดวยประการใดๆ โดยวธการตามทภาคทเกยวของจะไดตกลงกน

หากไมอาจตกลงกนไดในวธการส�าหรบการสอบสวนแลว ภาคควรตกลงกนเลอกผชขาดขนคนหนงซงจะ

ตดสนวาจะตองด�าเนนการตามวธใด

เมอปรากฏชดวาไดมการละเมดแลว ภาคคพพาทจะตองจดการใหการละเมดนนสนสดลง และก�าจดการ

ละเมดนนภายในเวลาสนทสดทจะท�าได

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 201

หมวด 2บทสดทำย

ขอ 150

อนสญญาฉบบนไดจดท�าขนเปนภาษาองกฤษและภาษาฝรงเศส ตวบททงสองเปนอนถกตองเทากน

คณะมนตรสหพนธสวสจะตองจดใหมค�าแปลของอนสญญานเปนทางการเปนภาษารสเซยและภาษาสเปน

ขอ 151

อนสญญาฉบบนซงลงวนทวนน เปดใหลงนามจนถงวนท 12 กมภาพนธ ค.ศ. 1950 ในนามของประเทศ

ทไดมผแทนไปในการประชมซงไดเปดขน ณ เมองเจนวา เมอวนท 21 เมษายน ค.ศ. 1949

ขอ 152

อนสญญาฉบบนจะตองไดรบสตยาบนโดยเรวทสดทจะท�าได และจะตองเกบรกษาสตยาบนสาสนไวท

กรงเบรน

ใหจดท�าบนทกการสงมอบสตยาบนสาสนแตละฉบบไว และใหคณะมนตรสหพนธสวสสงส�าเนาอนรบรอง

วาถกตองไปใหประเทศตางๆ ทไดลงนามไว หรอทไดแจงการภาคยานวตอนสญญาแลว

ขอ 153

อนสญญาฉบบนจะเปนอนมผลบงคบใชหกเดอนหลงจากทไดมการมอบสตยาบนสาสนไวแลวไมนอยกวา

สองฉบบ

แตนนไป อนสญญาจะเปนอนมผลบงคบใชแกอครภาคผท�าสญญาแตละฝายหกเดอนหลงจากไดมอบ

สตยาบนสาสนแลว

ขอ 154

ในความสมพนธระหวางประเทศซงตองผกพนตามอนสญญากรงเฮกวาดวยกฎและประเพณการสงคราม

ทางบกไมวาจะเปนฉบบลงวนท 29 กรกฎาคม ค.ศ. 1899 หรอฉบบลงวนท 18 ตลาคม ค.ศ. 1907 กตาม

และซงเปนภาคแหงอนสญญาฉบบน อนสญญาฉบบสดทายนจะเปนขอความเพมเตมหมวด 2 และ 3 ของ

ขอบงคบทไดผนวกไวทายอนสญญากรงเฮกทไดกลาวขางตนนน

202 อนสญญาฉบบทส

ขอ 155

ตงแตวนทมผลบงคบใชเปนตนไป จะไดเปดใหประเทศใดๆ ทมไดลงนามไวท�าการภาคยานวตอนสญญา

ฉบบนได

ขอ 156

การภาคยานวตจะตองแจงเปนลายลกษณอกษรไปยงคณะมนตรสหพนธสวส และมผลบงคบหกเดอน

หลงจากวนทไดทราบการแจงนน

คณะมนตรสหพนธสวสจะตองแจงการภาคยานวตไปยงประเทศตางๆ ทไดลงนามไวหรอทไดแจงการ

ภาคยานวตอนสญญาแลว

ขอ 157

สถานการณดงทไดบญญตไวในขอ 2 และ 3 จะเกดผลทนทแกสตยาบนสาสนทไดมอบไว และการภาคยานวต

ทไดแจงแลว โดยภาคคพพาทกอนหรอภายหลงการเรมสรบหรอการยดครอง คณะมนตรสหพนธสวสจะ

ตองแจงการสตยาบนหรอการภาคยานวตใดๆ ทไดรบจากภาคคพพาทโดยวธทเรวทสด

ขอ 158

อครภาคผท�าสญญาแตละฝายยอมมเสรภาพทจะบอกเลกอนสญญาฉบบน

การบอกเลกนจะตองแจงเปนลายลกษณอกษรไปยงคณะมนตรสหพนธสวส ซงจะไดสงตอไปยงรฐบาล

ของอครภาคผท�าสญญาทงปวง

การบอกเลกจะมผลหนงปภายหลงทไดแจงไปใหคณะมนตรสหพนธสวสทราบ อยางไรกด การบอกเลกซง

ไดแจงไปในขณะประเทศทบอกเลกนนยงพวพนอยในการพพาทใดๆ จะไมมผลจนกวาจะไดท�าสนตภาพ

กนแลว และภายหลงทการด�าเนนการเกยวกบการปลอยตว การสงตวกลบประเทศเดม และการกลบตง

ถนฐานของบคคลผทไดรบความคมครองจากอนสญญาฉบบนไดสดสนลงแลว

การบอกเลกจะมผลแตเฉพาะทเกยวกบประเทศทบอกเลกเทานน การบอกเลกนจะไมบนทอนพนธกรณ

ซงภาคคพพาทยงจะตองปฏบตตามโดยอาศยหลกแหงกฎหมายนานาชาต อนเปนผลสบเนองมาจาก

ขนบธรรมเนยมซงเปนทรบรกนในระหวางอารยชน จากกฎแหงมนษยธรรมและจากความรสกผดชอบ

ของมหาชน

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 203

ขอ 159

คณะมนตรสหพนธสวสจะตองจดการจดทะเบยนอนสญญาฉบบนไว ณ ส�านกงานเลขาธการแหง

สหประชาชาต คณะมนตรสหพนธสวสจะตองแจงบรรดาการใหสตยาบน การภาคยานวต และการบอก

เลกทตนไดรบเกยวกบอนสญญาฉบบนใหส�านกงานเลขาธการแหงสหประชาชาตทราบดวย

เพอเปนพยานแกการน ผลงนามขางทายน ซงไดสงมอบสาสนมอบอ�านาจเตมของตนไวแลว ไดลงนาม

ในอนสญญาฉบบน

ท�า ณ เมองเจนวา เมอวนทสบสอง เดอนสงหาคม ค.ศ. 1949 เปนภาษาองกฤษและภาษาฝรงเศส ตนฉบบ

จะไดเกบรกษาไวในส�านกงานบรรณสารของสหพนธรฐสวส คณะมนตรสหพนธสวสจะไดสงส�าเนาอนสญญา

อนรบรองวาถกตองแลว ไปยงแตละรฐทไดลงนามและรฐทไดท�าการภาคยานวตอนสญญาฉบบน

ภำคผนวกท 1รำงควำมตกลงเกยวกบเขตและทองทส�ำหรบโรงพยำบำลและควำมปลอดภย

ขอ 1

เขตโรงพยาบาลและเขตปลอดภยจะตองสงวนไวโดยเฉพาะส�าหรบบคคลทระบไวในขอ 23 แหงอนสญญา

เจนวาเพอใหผบาดเจบและปวยไขในกองทพในสนามรบมสภาวะดขน ฉบบลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949

และในขอ 14 แหงอนสญญาเจนวา เกยวกบการคมครองบคคลพลเรอนในเวลาสงคราม ฉบบลงวนท 12

สงหาคม ค.ศ. 1949 และส�าหรบพนกงานทไดรบมอบหมายใหจดการและท�าหนาทในทางปกครองเขต

และทองทเหลาน และดแลรกษาบคคลทรวมอยในทนน

อยางไรกดบคคลทมเคหะสถานอยประจ�าภายในเขตเชนวานใหมสทธทจะอยในทนนได

ขอ 2

หามมใหบคคลใดทพกอาศยอยในเขตโรงพยาบาลและเขตปลอดภยไมวาในฐานะใดๆ กตามท�างาน

อยางใดไมวาภายในหรอภายนอกเขตนนอนเกยวกบการปฏบตทางทหารหรอการผลตวสดสงครามโดยตรง

ขอ 3

ประเทศทจดตงเขตโรงพยาบาลและเขตปลอดภยขนนนจะตองจดการตามทจ�าเปนเพอหามบคคลทกคน

ทไมมสทธพกอาศยหรอเขาไปในเขตนนมใหลวงล�าเขาไป

204 อนสญญาฉบบทส

ขอ 4

เขตโรงพยาบาลและเขตปลอดภยนนจะตองเปนไปตามเงอนไขตอไปนคอ

(ก) จะตองมอาณาเขตแตเพยงสวนนอยซงอยในปกครองของประเทศทไดจดตงเขตนน

(ข) จะตองมประชากรนอยเมอเทยบสวนกบทพกอาศยทจะพงจดใหได

(ค) จะตองตงอยหางและปราศจากเปาหมายทางทหารหรอโรงงานอตสาหกรรมหรอสถานทตงทาง

ฝายปกครองแหงใหญ

(ง) จะตองไมตงอยในเขตซงเปนทคาดหมายไดแนชดวาจะมความส�าคญในการด�าเนนการสงคราม

ขอ 5

เขตโรงพยาบาลและเขตปลอดภยนนจะตองอยภายใตพนธกรณดงตอไปน คอ

(ก) บรรดาเสนทางคมนาคมและยานพาหนะขนสงทอยในครอบครองนนจะตองไมน�าไปใชในการ

ขนสงพนกงานหรอวสดทางทหาร แมจะเปนแตเพยงการสงผานกตาม

(ข) ไมวาในกรณใดเขตทวานนจะตองไมมการปองกนทางทหาร

ขอ 6

เขตโรงพยาบาลและเขตปลอดภยทงปวงตองท�าเครองหมายโดยมแถบสแดงลาดอยบนพนสขาว ตงอย

บนอาคารและบรเวณภายนอก

เขตทสงวนไวโดยเฉพาะส�าหรบผบาดเจบ และปวยไขนนอาจมเครองหมายเปนรปกาชาด (เสยววงเดอนแดง

สงโตแดงและดวงอาทตย) บนพนสขาวกได

เขตเหลานในเวลากลางคนอาจมเครองหมายเชนเดยวกนโดยใชแสงไฟเปนเครองหมายแสดงตามความ

เหมาะสมกได

ขอ 7

ประเทศตางๆ จะตองสงบญชเขตโรงพยาบาลและเขตปลอดภยทงปวงในอาณาเขตทตนปกครองอยไปให

อครภาคผท�าสญญาทกฝายในยามสงบหรอเมอเกดสรบขน ทงจะตองแจงเพมเตมใหทราบถงเขตทจดตง

ขนใหมในเมอก�าลงท�าการสรบอยดวย

ในทนใดทภาคฝายปฏปกษไดรบค�าบอกกลาวดงกลาวขางตนแลวใหถอวาเขตทวานนไดจดตงขนโดย

ถกตองแลว

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 205

อยางไรกดถาภาคฝายปฏปกษพจารณาเหนวามไดมการปฏบตตามเงอนไขตางๆ ตามความตกลง

ฉบบน ตนอาจจะปฏเสธไมยอมรบรองเขตดงกลาวได โดยสงค�าบอกกลาวเชนนนไปยงภาคทรบผดชอบ

ตอเขตทวานนโดยทนท หรอจะยอมรบรองเขตเชนวานนโดยใชวธการควบคมตามทบญญตไวในขอ 8 กได

ขอ 8

ประเทศใดกตามเมอไดยอมรบรองเขตโรงพยาบาลและเขตปลอดภยเขตหนงหรอหลายเขตทไดจดขน

โดยภาคฝายปฏปกษแลว มสทธทจะรองขอใหมการควบคมโดยคณะกรรมการพเศษคณะหนงหรอหลาย

คณะเพอความมงประสงคทจะใหทราบแนวาเขตเหลานนไดเปนไปตามเงอนไขและพนธกรณตางๆ ทได

ก�าหนดไวในความตกลงฉบบน

เพอการนบรรดากรรมการแหงคณะกรรมการพเศษจะมสทธเขาไปในเขตตางๆ ไดทกเมอโดยเสร และ

อาจเขาไปพกอาศยอยเปนการประจ�ากได กรรมการจะตองไดรบความสะดวกทกประการในการปฏบต

หนาทเกยวกบการตรวจตราของตน

ขอ 9

หากคณะกรรมการพเศษสงเกตเหนขอเทจจรงใดซงพจารณาเหนวาขดตอบทบญญตแหงความตกลงฉบบน

คณะกรรมการนนจะตองแจงขอเทจจรงเหลานนแกประเทศทปกครองเขตทวานนทนท และจะไดก�าหนด

ระยะเวลาหาวนเพอใหจดการแกไขเรองนนเสย คณะกรรมการจะตองแจงความทงนใหประเทศทยอมรบ

รองเขตนนทราบดวย

เมอพนก�าหนดเวลานนแลว หากประเทศทปกครองเขตนนยงมไดปฏบตตามขอตกเตอน ภาคฝายปฏปกษ

อาจประกาศวาตนเปนอนหมดความผกพนตามความตกลงฉบบน ในสวนทเกยวกบเขตทวานน

ขอ 10

ประเทศใดๆ ทไดจดตงเขตโรงพยาบาลและเขตปลอดภยขนแหงหนงหรอหลายแหงกตาม และภาคฝาย

ปฏปกษทงหลายซงไดรบทราบการแจงถงการมอยแหงเขตโรงพยาบาลและเขตปลอดภยดงกลาวนน จะ

ไดแตงตงหรอใหประเทศทคมครองหรอประเทศอนทเปนกลางแตงตงบคคลทสมควรจะไดรบเลอกเปน

กรรมการในคณะกรรมการพเศษตางๆ ตามทกลาวไวในขอ 8 และ 9

ขอ 11

ไมวาในพฤตการณใดๆ กตาม หามมใหใชเขตโรงพยาบาลและเขตปลอดภยเปนจดส�าหรบการโจมตเข

ตนนๆ จะตองไดรบความคมครองและเคารพจากภาคคพพาททกเมอ

206 อนสญญาฉบบทส

ขอ 12

ในกรณทมการยดครองอาณาเขตนน เขตโรงพยาบาลและเขตปลอดภยทตงอยในอาณาเขตนนๆ จะคง

ไดรบความเคารพและคงใชเชนนนตอไป

อยางไรกด ประเทศทยดครองอาจแกไขเปลยนแปลงความมงประสงคของเขตเชนวานได โดยมเงอนไขวา

ไดจดการดวยประการทงปวงแลวเพอประกนความปลอดภยของบคคลทอยในเขตนน

ขอ 13

ความตกลงฉบบนใหใชบงคบแกบรรดาทองทซงประเทศตางๆ อาจใชเพอความมงประสงคอยางเดยวกน

กบเขตโรงพยาบาลและเขตปลอดภยดวย

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 207

ภำคผนวกท 2ขอบงคบเกยวกบกำรบรรเทำทกขเปนสวนรวม

ขอ 1

คณะกรรมการผถกกกกนจะตองไดรบอนญาตใหแจกจายสงของบรรเทาทกขเปนสวนรวมทสงมาอนอย

ในความรบผดชอบของตน ใหแกผถกกกกนทกคน ซงในทางปกครองอยในอปกระของสถานกกกนของ

คณะกรรมการดงกลาว รวมทงบรรดาผถกกกกนทอยในโรงพยาบาลหรอในเรอนจ�าหรอสถานทเพอการ

ลงทณฑอนๆ กได

ขอ 2

การแจกจายสงของบรรเทาทกขเปนสวนรวมทสงมานนใหจดการตามค�าสงของผให และตามแผนกการซง

คณะกรรมการผถกกกกนไดก�าหนดไว อยางไรกด การจายเวชภณฑนน ชอบทจะตองท�าไปโดยการตกลง

กบนายแพทยอาวโสและนายแพทยนนทงในโรงพยาบาลและสถานทพยาบาลอาจงดเวนการปฏบตตาม

ค�าสงดงกลาวนนได หากเปนการจ�าเปนแกคนไขของตน ภายในขอบเขตดงไดก�าหนดไวน การแจกจาย

จะตองจดท�าไปดวยความเปนธรรมเสมอไป

ขอ 3

กรรมการแหงคณะกรรมการผถกกกกน จะตองไดรบอนญาตใหไปยงสถานรถไฟ หรอสถานทอนๆ ซง

สงของบรรเทาทกขมาถงอนตงอยใกลสถานทกกกนของตนเพอสามารถตรวจตราปรมาณและคณภาพ

ของสงของทไดรบและเพอจดท�ารายงานละเอยดในเรองนส�าหรบผให

ขอ 4

คณะกรรมการผถกกกกนจะตองไดรบความสะดวกทจ�าเปน เพอตรวจตราวาการแจกจายสงของบรรเทาทกข

เปนสวนรวมในหนวยยอยและหนวยผนวกตางๆ แหงสถานทกกกนของตนนนไดท�าไปตามค�าสงของตนหรอไม

ขอ 5

คณะกรรมการผถกกกกนจะตองไดรบอนญาตใหกรอกและจดใหกรรมการของคณะกรรมการผถกกกกน

ในกองแรงงานหรอนายแพทยอาวโสแหงสถานทพยาบาล และโรงพยาบาลกรอกแบบหรอขอถามตางๆ ท

จะสงใหผใหเกยวกบสงของบรรเทาทกขเปนสวนรวม (การแจกจาย ความตองการ ปรมาณ ฯลฯ) แบบ

และขอถามเชนวาน เมอไดกรอกเสรจแลวใหจดสงไปใหผใหโดยมชกชา

208 อนสญญาฉบบทส

ขอ 6

เพอจดใหการแจกจายสงของบรรเทาทกขเปนสวนรวมแกบรรดาผถกกกกนในสถานทกกกนของตน

เปนไปดวยความสม�าเสมอ และเพอเผชญกบความจ�าเปนซงอาจเกดขนเพราะมผถกกกกนรนใหมมาถง

คณะกรรมการผถกกกกนจะตองไดรบอนญาตใหจดตงและรกษาสงของบรรเทาทกขสวนรวมเปนสวนส�ารอง

ไวใหเพยงพอกได เพอการนคณะกรรมการผถกกกกนจะตองมโรงเกบของไวใชตามสมควร โรงเกบของ

แตละแหงจะตองมกญแจสองชด คณะกรรมการผถกกกกนเกบรกษาลกกญแจไวชดหนง และผบญชาการ

สถานทกกกนเกบรกษาลกกญแจไวอกชดหนง

ขอ 7

อครภาคผท�าสญญา และโดยเฉพาะอยางยงประเทศทกกคมจะตองอนญาตเทาทจะพงกระท�าไดและภายใต

ขอบงคบเกยวกบการจดหาเครองอปโภคและบรโภคใหแกประชากรในอนทจะจดซอสงของตางๆ ทจะตอง

ผลตขนในอาณาเขตของตน เพอแจกจายบรรเทาทกขเปนสวนรวมของผถกกกกน ประเทศตางๆ เหลาน

ตองอ�านวยความสะดวกในการโอนเงนและในการด�าเนนการตามวธการคลง ซงมลกษณะในทางเทคนค

หรอในทางปกครองทใชเกยวกบการจดซอดงกลาวนน

ขอ 8

บทบญญตดงกลาวมาขางตนนนจะไมเปนอปสรรคตอสทธของผถกกกกนทจะรบสงของบรรเทาทกขเปน

สวนรวมกอนทตนไดมาถงสถานทกกกนหรอในระหวางโยกยาย หรอจะไมเปนอปสรรคตอการทผแทน

ของประเทศทคมครอง หรอคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศหรอองคการทางมนษยธรรมอนใด

ซงใหความชวยเหลอแกผถกกกกนและเปนผรบผดชอบในการจดสงสงของเชนวานน ในอนทจะท�าการ

แจกจายสงของดงกลาวแกผรบดวยวธการอนใดซงตนเหนวาเหมาะสม

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 209

ภำคผนวกท 31.บตรกกกน

สำนกตวแทนสนเทศกลาง สำหรบบคคลทไดรบความคมครอง

คณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ

เจนวาสวสเซอรแลนด

ไปรษณยบตร

ไปรษณยสำหรบผถกกกกนพลเรอน ยกเวนไปรษณยากร

สำคญบตรนจะตองใหผถกกกกนแตละคนกรอกขอความในทนใดทถกกกกน และทกๆ ครงทผนนมการเปลยน ตำบลทอยของตนโดยถกยายไปยง สถานท ก กกนแหงอ นหรอไปยง โรงพยาบาล

บ ตรน ไม เหม อนก บบ ตรพ เศษ ซงผถกกกกนแตละคนไดรบอนญาตสงไปยงญาตของตน

1.ดา

นหนา

2.ดา

นหลง เขยนใหชดเจนและใชอกษรใหญ – 1.สญชาต.................................................................................................

2. นามสกล 3. นามตว (เขยนเตม) 4. นามตวของบดา

5. วนเกด.................…........................ 6. สถานทเกด.................................................................................

7. อาชพ......................................................................................................................................................

8. สำนกทอยกอนถกกกกน.........................................................................................................................

9. สำนกทอยของญาตสนท.........................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

10. ถกกกคมเมอ: * ......................................................................................................................................

(หรอ)

มาจาก (โรงพยาบาล ฯลฯ) เมอ: ...................................................................................................................

11. สขภาพ *................................................................................................................................................

12. สำนกทอยปจจบน .................................................................................................................................

13. วน เดอน ป .....................…........................ 14. ลงชอ ..........................................................................

* ใหขดฆาขอความทไมใช – อยาเพมเตมหมายเหตใด ๆ –

ดคำอธบายในบตรอกดานหนง

(ขนาดของบตรกกคม – 10x15 ซม.)

210 อนสญญาฉบบทส

ในบรการของผถกกกกนพลเรอน

ยกเวนไปรษณยากร

ถง

ถนน และ เลขท

สถานทสงถง (เขยนตวอกษรใหญ)

จงหวด หรอ กรมกอง

ประเทศ (เขยนตวอกษรใหญ)

ผสง

นามสกลและนามตว

วนทและสถานทเกด

ตำบลของสถานทกกกน

(ขนาดของจดหมาย – 29x15ซม.)

ภำคผนวกท 32.จดหมาย

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 211

ไปรษณยสำหรบผถกกกกนพลเรอน

ไปรษณยบตร

ยกเวนไปรษณยากร

ผสง

นามส

กล แ

ละ น

ามตว

สถาน

ทและ

วนทเ

กด

ตำบล

ของส

ถานก

กกน

ถง

ถนน และ เลขท

สถานทสงถง (เขยนตวอกษรใหญ)

จงหวด หรอกรมกอง

ประเทศ (เขยนตวอกษรใหญ)

1.ดา

นหนา

2.ดา

นหลง

(ขนาดของบตรโตตอบ – 10x15 ซม.)

วนท ...............................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................

ใหเขยนบนบรรทดทจดไวเทานน และเขยนใหชดเจนเทาทจะเปนได

ภำคผนวกท 33.บตรโตตอบ

212 ขอมต

ขอมตของทประชมทำงกำรทต ณ นครเจนวำ 1949

ขอมตท 1

ทประชมแนะน�าวาในกรณทมขอพพาทเกยวกบการตความหรอการใชบรรดาอนสญญาน โดยไมสามารถ

ทจะระงบขอพพาทดวยวธอนใด บรรดาอครภาคผท�าสญญาทเกยวของจะพยายามทจะตกลงระหวางกน

ใหน�าขอพพาทดงกลาวขนสศาลยตธรรมระหวางประเทศ

ขอมตท 2

เนองจากอาจจะมสถานการณวาไมมประเทศทคมครองในกรณทมการเกดขนของขอพพาทระหวางประเทศ

ในอนาคต ทงนโดยจะใชความรวมมอของประเทศทคมครองนนซงเปนฝายควบคมอนสญญาตางๆส�าหรบ

การคมครองเหยอสงคราม และ

เนองจากขอ 10 ของอนสญญาเจนวาเพอใหผทบาดเจบและปวยไขในกองทพในสนามรบ มสภาวะดขน

ลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 ขอ 10 ของอนสญญาเจนวาเพอใหผสงกดในกองทพขณะอยในทะเลซง

บาดเจบ ปวยไข และเรอตองอบปาง มสภาวะดขน ลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 ขอ 10 ของอนสญญา

เจนวาเกยวกบการปฏบตตอเชลยศก ลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 และขอ 11 ของอนสญญาเจนวา

เกยวกบการคมครองบคคลพลเรอนในเวลาสงคราม ลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 ก�าหนดวาบรรดา

อครภาคผท�าสญญายอมตกลงเมอใดกไดทจะมอบหนาทของประเทศผคมครองตามอนสญญาในขางตน

ใหหนวยงานซงใหหลกประกนในความไมล�าเอยงและความมประสทธภาพทกประการ

ทประชมแนะน�าใหมการพจารณาโดยเรวทสดวาควรจดตงหนวยงานระหวางประเทศหรอไม ซงบทบาท

ของหนวยงานดงกลาวตองท�าหนาทของประเทศผคมครองในการใชอนสญญาเพอการคมครองเหยอ

สงครามในกรณทไมมประเทศทคมครอง

ขอมตท 3

เนองจากขอตกลงอาจยตไดโดยยากในกรณระหวางทมการสรบ

เนองจากขอ 28 ของอนสญญาเจนวาเพอใหผทบาดเจบและปวยไขในกองทพในสนามรบ มสภาวะดขน

ลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 ก�าหนดวา ในระหวางทมการสรบใหภาคคพพาทตองจดหาการบรรเทา

เทาทเปนไปไดแกพนกงานทถกกกตวและจะตองตกลงในกระบวนการบรรเทาดงกลาว

ในกรณทขอ 31 ของอนสญญาเดยวกน ก�าหนดวาหลงจากทไดมการสรบเกดขน ภาคคพพาทอาจท�าความ

ตกลงเปนพเศษเพอก�าหนดสวนรอยของพนกงานทจะใหกกตวไวตามสวนสมพนธกบจ�านวนเชลยศก และ

การแบงแยกพนกงานไปยงคายตางๆ

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 213

ทประชมขอใหคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศจดเตรยมขอตกลงตนแบบในประเดนทงสองท

เกยวของกบทงสองขอทไดกลาวมาในขางตนและเสนอตอบรรดาอครภาคผท�าสญญาใหความเหนชอบ

ขอมตท 4

เนองจากมการใชขอ 33 ของอนสญญาเจนวา ลงวนท 27 กรกฎาคม ค.ศ. 1929 เพอการบรรเทาผทไดรบ

บาดเจบและปวยไขในกองทพในสนามรบ ซงเกยวของกบเอกสารระบตวตนทเจาหนาททางการแพทยถอ

โดยไดปฏบตตามเพยงบางสวนเทานนในชวงของสงครามทเพงเกดขน ทงนเปนการสรางความยงยากให

แกสมาชกหลายคนของบคลากรดงกลาวอยางยง

ทประชมแนะน�าใหบรรดารฐและสภากาชาดแหงชาตจะตองด�าเนนการทจ�าเปนทกประการในยามสนตใน

การใหบคลากรทางการแพทยมตราและบตรประจ�าตวตามขอ 40 ของอนสญญาดงกลาวอยางเหมาะสม

ขอมตท 5

เนองจากมการใชตราเครองหมายการชาดอยางไมถกตองอยบอยครง

ทประชมแนะน�าใหบรรดารฐด�าเนนมาตรการอยางเขมงวดเพอประกนวาตราเครองหมายทอางถงและ

ตราเครองหมายอนตามทอางในขอ 38 ของอนสญญาเจนวาเพอใหผทบาดเจบและปวยไขในกองทพใน

สนามรบ มสภาวะดขน ลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 จะถกใชภายในขอจ�ากดทก�าหนดไวโดยบรรดา

อนสญญาเจนวา เพอทจะคมครองอ�านาจและปกปองความส�าคญยงของตราเครองหมายดงกลาว

ขอมตท 6

เนองจากในทประชมนไมสามารถทจะยกประเดนเกยวกบการศกษาทางดานเทคนคของวธการสอสาร

ระหวางเรอพยาบาลฝายหนงกบเรอรบและอากาศยานของกองทพอกฝายหนง เนองจากการศกษานน

เกนขอบอ�านาจหนาทของการศกษา

เนองจากปญหานมความส�าคญอยางยงเพอความปลอดภยและการปฏบตการทมประสทธภาพของ

เรอพยาบาล

ทประชมแนะน�าใหในอนาคตอนใกลน บรรดาอครภาคผท�าสญญาสงการใหคณะกรรมการผเชยวชาญ

ตรวจสอบการพฒนาทางดานเทคนคของวธการสมยใหมในการตดตอสอสารระหวางเรอพยาบาลฝายหนง

กบเรอรบและอากาศยานของกองทพอกฝายหนง และศกษาความเปนไปไดในการรางกฎหมายระหวาง

ประเทศซงก�าหนดกฎระเบยบทแนชดในการใชวธการนนดวย เพอทเรอพยาบาลไดรบการประกนวาจะ

ไดรบการปกปองอยางสงสดและสามารถทจะปฏบตการไดอยางมประสทธภาพสงสด

214 ขอมต

ขอมตท 7

ทประชมปรารถนาทจะคมครองการปกปองขนสงสดส�าหรบเรอพยาบาล และหวงวาบรรดาอครภาคผท�า

สญญาในอนสญญาเจนวาเพอใหผสงกดในกองทพขณะอยในทะเลซงบาดเจบ ปวยไข และเรอตองอบปาง

มสภาวะดขน ลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949 จะจดการวาเรอดงกลาวจะตองแสดงต�าแหนงของเรอ

เสนทางการเดนเรอ และความเรวของเรอโดยบอยครงและอยางสม�าเสมอ ทงนเทาทสะดวกทจะปฏบตได

ขอมตท 8

ทประชมปรารถนาทจะรบรองตอทกชาตวา:

ภารกจของทประชมไดแรงบนดาลใจเพอวตถประสงคทางดานมนษยธรรมเทานน และมความหวงอยาง

จรงจงวาในอนาคตรฐบาลอาจจะไมตองใชอนสญญาเจนวาเกยวกบการปฏบตตอเชลยศกเลย

ความปรารถนาสงสดของทประชมคอประเทศทมอ�านาจไมวาจะเปนประเทศใหญหรอเลกยอมระงบ

ขอแตกตางฉนทมตรเสมอผานทางความรวมมอและความเขาใจระหวางบรรดาชาต เพอทสนตภาพ

จะคงอยในโลกตลอดกาล

ขอมตท 9

เนองจากขอ 71 ของอนสญญาเจนวาเกยวกบการปฏบตตอเชลยศก ลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949

ก�าหนดวาเชลยศกทไมไดรบขาวสารมาเปนเวลานานหรอไมสามารถไดรบขาวสารจากทางญาตหรอให

ขาวสารกบทางญาตโดยผานการสงจดหมายไดตามปกต เชนเดยวกบผทอยหางไกลจากบานของตน

อยางมาก ตองไดรบอนญาตใหสงโทรเลข โดยคาธรรมเนยมในการสงจะตกอยกบบญชของเชลยศกผนน

ในประเทศทกกคมหรอจายโดยสกลเงนซงเชลยศกผนนมอย และเชลยศกผนนตองไดรบสทธประโยชน

จากการอ�านวยความสะดวกในยามฉกเฉนเชนกน และ

เนองจากการลดคาใชจายการใชโทรเลขหรอสายเคเบลซงอาจจะมราคาสงมากในบางครง จงอาจมความ

จ�าเปนทจะน�าเสนอวธการบางวธในการรวบรวมขอความตางๆ ดวยวธการรางและใหรหสชดขอความตว

อยางสนๆ ทเกยวของกบสขภาพของตวบคคล สขภาพของเครอญาตทบาน การศกษา การเงน และอนๆ

เพอใหเชลยศกไดใชในสถานการณดงกลาว

ดงนน ทประชมขอใหคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศเตรยมการชดขอความตวอยางทครอบคลม

หลกเกณฑดงกลาวและเสนอตอบรรดาอครภาคผท�าสญญาใหความเหนชอบ

อนสญญาเจนวา ค.ศ.1949 215

ขอมตท 10

ทประชมพจารณาวาเงอนไขทประเทศผมอ�านาจซงไมไดมสวนรวมในขอพพาทนรบรองภาคทพพาทเปน

ผเขารวมท�าสงคราม ใหเปนไปตามหลกทวไปของกฎหมายระหวางประเทศทเกยวของและไมสามารถ

เปลยนแปลงไดโดยบรรดาอนสญญาเจนวาแตอยางใด

ขอมตท 11

เนองจากบรรดาอนสญญาเจนวาก�าหนดใหคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศเตรยมพรอมในทกเวลาและ

ทกสถานการณทจะปฏบตงานดานมนษยธรรมทไดรบมอบหมายตามบรรดาอนสญญานน

ทประชมรบรองถงความจ�าเปนของการใหเงนสนบสนนแกคณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศอยาง

สม�าเสมอ

แนะน�ำองคกร

คณะกรรมการกาชาดระหวางประเทศ (ICRC )เปนองคกรอสระและไมกาวกายทางการเมอง ปฏบตภารกจอยางครอบคลมในเกอบทกภมภาคของโลก โดยมหลกธรรมเนยมปฏบตในการตอบสนองตอความจ�าเปนของผ ไดรบผลกระทบจากสถานการณอนสมเสยงตอปญหาดานมนษยธรรม โดยเฉพาะอยางยงในภาวะสรบและความรนแรง

ICRC ใหความชวยเหลอดานมนษยธรรมและมความเชยวชาญเปนพเศษ ในดานตางๆโดยเฉพาะอยางยง ความชวยเหลอในภาวะฉกเฉน ปฏบตการดานมนษยธรรมในสถานทคมขง กฎหมายมนษยธรรมระหวางประเทศ งานสานสมพนธครอบครวทพลดพราก การฟนฟทางกายภาพแกผทตองตดอวยวะแขนขา ตลอดจนความชวยเหลอดานสาธารณปโภคเรองน�าและ ทอยอาศย ซงลวนเปนทยอมรบในระดบสากล ICRC มงใหความชวยเหลอกบทกฝายโดยเนนใหความส�าคญโดยเฉพาะกบบคคลทตกอยในภาวะเสยง

ตามปกต ICRC ท�างานรวมกบสภากาชาดและสภาเสยววงเดอนแดง

อนสญญ

าเจนวา ลงวนท 12 สงหาคม ค.ศ. 1949

ICRC0173

/301

04

.201

7