24 25

บทบาทของธนาคารแหงประเทศไทย นอกเหนอจากการท�าหนาทธนาคารกลาง ในการควบคมการขยายตว ของสนเชอ ก�าหนดอตราแลกเปลยน ก�ากบธนาคารพาณชย และเปนธนาคารของรฐบาล และธนาคารของธนาคารพาณชย ตลอดจนบทบาทอน ๆ ในการทจะรกษาใหเกดเสถยรภาพในระบบเศรษฐกจและระบบการเงน ของประเทศ เพอความเปนอยทดอยางยงยนของคนไทย ซงถอเปนพนธกจหลกของ ธปท.

ธปท. ในฐานะหนวยงานของภาครฐทเปนคลงความรและขอมลวชาการทางดานการเงนและเศรษฐกจทใหญทสด และยงเปนแหลงรวม นกเศรษฐศาสตรชนน�าระดบประเทศมากทสดแหงหนงของประเทศ จงถกคาดหวงจากทกภาคสวนของสงคมในการแสดงบทบาทผเผยแพรองคความรและขอมลอนจะเปนประโยชนแกประชาชนทวไป ในการ ท�าความเขาใจถงการด�าเนนนโยบายการเงนและนโยบายเศรษฐกจ ภายใตแตละสถานการณ

ดวยตระหนกในภารกจส�าคญขอน ธปท. จงไดจดงานสมมนาวชาการของธนาคารแหงประเทศไทยขนเปนประจ�าทกป โดยเรมตน จดขนครงแรกในป พ.ศ. 2543 ทงนเพอเปนเวทสอสารและสรางความเขาใจในการด�าเนนนโยบายการเงนและนโยบายเศรษฐกจ ตลอดจนน�าเสนอแนวคดทเหมาะกบสถานการณเศรษฐกจในชวงเวลานนใหกบสาธารณชนไดรบทราบ

ขณะเดยวกนเวทดงกลาวยงจะเปดโอกาสให ธปท. ในการแสดง วสยทศน พรอมกบสรางความมนใจในการรบมอกบสภาวะการเปลยนแปลงภายนอกของ ธปท. สมดงหนงในคานยมรวมของ ธปท. คอ ‘มองไกล’

สมมนาวชาการ ธปท. องคความรเพอเศรษฐกจไทย

ในการสมมนาวชาการฯ ทกป ธปท. ยงไดสรางคณคาใหกบสงคม ดวยการผลตงานวจยทมคณภาพออกมาเปนผลงานทางวชาการ เพอใหนกวชาการและนกศกษา ไดน�าขอมลความรเหลานไปใชประโยชนตอไปดวย โดยการสมมนาฯ ทง 12 ครงทผานมา กอใหเกดงานวจยครอบคลมหวขอหลากหลาย

เนองจาก ธปท. เปนหนวยงานทไดรบความเชอถอในเรองของวชาการและการยอมรบในแงของคณภาพของผลงานวจย ประกอบกบทกครงในการสมมนาวชาการฯ ธปท. ไดเชญนกเศรษฐศาสตรชนน�า ระดบประเทศมาเปนผใหขอคดเหนและขอเสนอแนะในผลงานวจย จงยงท�าใหองคความรทไดจากการสมมนาฯ และผลงานวจยของ ธปท. ยงเปนประโยชนและทวความนาสนใจ

นอกจากน ยงพบวา มขอศกษาในหลายประเดนจากงานวจยและเวทสมมนาวชาการฯ ในแตละป ซง ธปท. ไดน�าไปใชเปนขอเสนอแนะเชงนโยบาย และไดมการน�าไปปฏบตจรงในบางกรณ เพอปรบปรงกรอบการด�าเนนนโยบายทมอยใหมประสทธภาพมากขน ขณะเดยวกนกมหลายกรณทขอศกษาจากงานวจยและการสมมนาฯ ไดถกน�าไปใชอางองและตอยอดทงในแวดวงวชาการและในทประชมขององคกรอน ทไมใช ธปท. ดวยเชนกน

The Knowledge / สมมนาวชาการ ธปท. องคความรเพอเศรษฐกจไทย

24 25

พระสยามฉบบท 3 เดอนกรกฎาคม - กนยายน 2555

ส�าหรบหวขอในการสมมนาวชาการฯ แตละป เปนผลมาจากการระดมสมองของระดบผบรหารในสายงานนโยบายการเงน ธปท. ในการคาดการณประเดนทางการเงนและเศรษฐกจทอยในความสนใจ หรอจะมความส�าคญและกระทบตอประเทศไทย ตลอดจนประเดนทเปนขอหารอ หรอถกเถยงในเวทวชาการหรอเวทการประชมระหวางประเทศ ทงนเพอหาแนวทางในการเตรยมรบมอกบสถานการณเศรษฐกจทจะเกดขน

ดวยเหตผลดงทกลาวมาทงหมด ท�าใหการสมมนาวชาการประจ�าป ของ ธปท. ตลอด 12 ปทผานมา ลวนแตไดรบผลตอบรบเปนอยางด จากองคกรตางๆ ทงภาครฐและภาคเอกชน ไมวาจะเปนธนาคาร สมาคม มหาวทยาลย บรษทหางราน และสาธารณชนทวไป

บทบาทหนาทของธนาคารกลางทามกลางความเปลยนแปลง

ทามกลางความเปลยนแปลงอยางรนแรงของภาวะการเงนโลกในปจจบน และทามกลางจดเปลยนในบทบาทของธนาคารกลางครงส�าคญ

อกครงของ ธปท. งานสมมนาวชาการธนาคารแหงประเทศไทย ประจ�าป 2555 (Symposium ครงท 13) ทจดขนในวนท 24-25 กนยายน 2555 จงถกจดขนภายใตหวขอ ‘บทบาทหนาทของธนาคารกลางทามกลางความเปลยนแปลง’ หรอ ‘Central Banking Amidst Global Changes’ โดยมจดประสงคเพอเปนการทบทวนบทบาทของ ธปท. เนองในโอกาสพเศษครบรอบ 70 ป ของการจดตง ธปท. ขนมา

ตลอด 70 ปทผานมา ธปท. ไดยนหยดผานวฏจกรเศรษฐกจ ทงในยคเฟองฟ และในบรรยากาศทซบเซา พรอมกบตองฝาฟนวกฤตมาหลายรอบดวยความมงมน ตงใจ จนกระทง ธปท. กลายเปนสถาบนทไดรบความเชอถอและความไววางใจเปนอยางมาก จนท�าใหหลายครงหลายคราทสงคมไดคาดหวงกบบทบาทของ ธปท. ในระดบสง และบางครงอาจมากเกนไป

ในวาระพเศษนจงนบวาเปนโอกาสดทจะใชเวทสมมนาวชาการฯ ในปนกลบมาทบทวนความเขาใจของทกฝายเกยวกบบทบาทหนาท รวมถงขอจ�ากดของ ธปท. ทามกลางความเปลยนแปลงอยางรวดเรวของเศรษฐกจและตลาดการเงนโลก ตลอดจนใชเวทแหงนเปดโอกาสให ธปท. ไดแลกเปลยนทรรศนะกบนกวชาการและสาธารณชนทองกบ หลกวชาและขอเทจจรง ทอาจน�าไปสการปรบปรงเปลยนแปลงการด�าเนนนโยบายของ ธปท. เพอเปนแนวทางทเหมาะสมในการรกษาเสถยรภาพของระบบเศรษฐกจและการเงนไดดยงขน

ส�าหรบรปแบบการสมมนาในครงท 13 น จะถกแบงออกเปน 2 สวน สวนแรกเปนการน�าเสนอผลงานวจยของ พนกงาน ธปท. รวม 5 บทความ โดยมผทรงคณวฒจากภายนอกเปนผวจารณในแตละบทความเหมอนเชนเคย ทงน โจทยส�าคญเกยวกบบทบาทหนาทของธนาคารกลางทนกวจยพยายามจะใหค�าตอบส�าหรบ ธปท. ทามกลางการเปลยนแปลงของโลก อาท

1. หลกการพนฐานของการท�าหนาทธนาคารกลางทด และบทบาททไดเปลยนแปลงไปตามสภาวะแวดลอมในปจจบน รวมถงทจะเกดขน ในอนาคต โดยผลสรปจากบทความน นอกจากจะสรางรากฐานความ

26 27

เขาใจทดขนในมตตาง ๆ ของ ‘ธนาคารกลาง’ ใหสาธารณชนรบทราบ แลว ยงจะชวยตอบค�าถามส�าคญทหลายคนสงสย เกยวกบองคประกอบเชงสถาบนทธนาคารกลางและ ธปท. จ�าเปนตองม เพอการรกษาเศรษฐกจใหเตบโตอยางแขงแรงและยงยน

2. วกฤตการเงนโลกชใหเหนวาการด�าเนนนโยบายการเงนทมงดแลเสถยรภาพดานราคาไมสามารถปองกนวกฤตเศรษฐกจโลกทรนแรงทสดในรอบหลายสบปได ภายใตบทเรยนน การรกษาเสถยรภาพราคายงควรเปนเปาหมายหลกของนโยบายการเงนตอไปหรอไม เพราะอะไร

3. เครองมอด�าเนนนโยบายการเงนทเหมาะสมของไทยควรเปนอะไร อตราดอกเบย อตราแลกเปลยน หรออยางอน และจากการศกษาประสบการณของประเทศตาง ๆ ปจจยอะไรเปนตวก�าหนดทางเลอก ทเหมาะสม และเครองมอในการรกษาเสถยรภาพราคาอนไหนบาง ทเหมาะสมกบประเทศไทย

4. บทบาททเหมาะสมของ ธปท. ในการรกษาเสถยรภาพระบบการเงน การปองกนและแกไขวกฤตการเงน ภายใตวตถประสงคหลกของ ธปท. ในการรกษาเสถยรภาพมหภาค มใชผลก�าไร รวมถงบทบาทของ ธปท. ในการดแลและใหความชวยเหลอสถาบนการเงนตาง ๆ ควรมกรอบนโยบายอยางไร อนจะเปนการพฒนาระบบสถาบนการเงนเพอน�าไปสการสนบสนนภาคเศรษฐกจจรงไดอยางมประสทธภาพ

5. ผลก�าไรขาดทนของธนาคารกลางประเทศตาง ๆ ในระยะหลง เกดจากอะไร อนตรายและตองแกไขหรอไม อยางไร และมผลกระทบตอการท�าหนาทหลกของธนาคารกลางหรอไม กรณของ ธปท. แตกตางจากประเทศอนหรอไม ตลอดจน ธปท. ในฐานะผดแลเสถยรภาพระบบการเงนจะสามารถน�าเอาประสบการณของตางประเทศจากวกฤต การเงนโลกทผานมา มาใชในกรณของประเทศไทยไดอยางไร เพอเปน

จดเรมตนสมตใหมของ ธปท. ในการดแลเสถยรภาพระบบการเงน และรกษาเศรษฐกจไทยใหเตบโตอยางแขงแรงและยงยน

ส�าหรบการสมมนาในสวนทสอง จะเปนการเสวนาระดมความคดเหน เกยวกบการด�าเนนนโยบายตาง ๆ ของ ธปท. จากอดตรฐมนตรถง 3 ทาน ซงลวนแตมประสบการณทงในแวดวงการเมอง การเงน และการธนาคาร โดยเฉพาะทเกยวของกบ ธปท. มาอยางยาวนาน เพอมาใหวสยทศนและมมมองทนาสนใจเกยวกบบทบาทและหนาท ทเหมาะสมของ ธปท. ในอนาคต ทามกลางความเปลยนแปลงของโลกทเกดขนอยางรวดเรว

ทงน อดตรฐมนตร 3 ทาน ประกอบดวย ม.ร.ว.ปรดยาธร เทวกล อดตรองนายกรฐมนตรและรฐมนตรวาการกระทรวงการคลง และอดตผวาการธนาคารแหงประเทศไทย ดร.ณรงคชย อครเศรณ กรรมการนโยบายการเงน และอดตรฐมนตรวาการกระทรวงพาณชย และ คณธระชย ภวนาถนรานบาล อดตรฐมนตรวาการกระทรวงการคลง อดตเลขาธการ ส�านกงานคณะกรรมการหลกทรพยและตลาดหลกทรพย และยงเปนอดตรองผวาการธนาคารแหงประเทศไทย

โดยการเสวนาครงน ไดรบเกยรตจาก ดร.อจนา ไวความด ประธานกรรมการ บรษท บรหารสนทรพย กรงเทพพาณชย จ�ากด และเปนอดตรองผวาการธนาคารแหงประเทศไทย มาเปนผด�าเนนการเสวนา

การสมมนาทางวชาการในครงนนบเปนอกครงท ธปท. ไดเผยแพรองคความรทมสสงคมไทยอยางภาคภมใจ และแสดงจดยนส�าคญและ ปณธานทมนคงของ ธปท. ในการเปนองคกรทท�าหนาทเพอความ เปนอยทดอยางยงยนของไทย

The Knowledge / สมมนาวชาการ ธปท. องคความรเพอเศรษฐกจไทย

26 27

พระสยามฉบบท 3 เดอนกรกฎาคม - กนยายน 2555

รายชอหวขอการสมมนาวชาการ ธปท. 13 ครง

• ครงท 1 ป 2543 : นโยบายการเงนไทยในศตวรรษท 21 (Thai Monetary Policy in the 21st Century)• ครงท 2 ป 2544 : นโยบายการเงนภายใตสภาวะแวดลอมการเงนใหม (Monetary Policy in the New Economic and Financial Environment)• ครงท 3 ป 2545 : เศรษฐกจไทย รากฐานสการเตบโตทยงยน (On the Road to Sustainable Growth : Getting the Fundamentals Right)• ครงท 4 ป 2546 : การบรหารเศรษฐกจชวงฟนตว ความทาทาย ในอนาคต (Managing the Recovery : Challenges Ahead)• ครงท 5 ป 2547 : การรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจ บทบาทของนโยบายภาครฐ (Safeguarding Economic Stability : The Role of Public Policy)• ครงท 6 ป 2548 : ความทาทายทางการเงนของไทยในอนาคต (Thailand’s Financial Challenges in the Medium Term)• ครงท 7 ป 2549 : ประเทศไทยกบการกาวเขาสเศรษฐกจเอเชย ยคใหม (Positioning Thailand in the New Asian Economy)• ครงท 8 ป 2550 : การบรหารความเสยงทางการเงนในทศวรรษหนา (Managing Financial Risks for the Coming Decade)• ครงท 9 ป 2551 : นโยบายการเงนในโลกทผนผวน ความทาทาย และกลยทธตงรบ (Monetary Policy in a Volatile World : Challenges and Strategies Going Forward)• ครงท 10 ป 2552 : รบมอวกฤตเศรษฐกจโลก มองอนาคตเศรษฐกจไทย (Coping with and Looking Beyond the Global Crisis)• ครงท 11 ป 2553 : ขบเคลอนเศรษฐกจไทย กาวไกล สทศวรรษหนา (Moving Thailand towards the Next Decade)• ครงท 12 ป 2554 : เศรษฐกจไทยกาวไกลไปกบเอเชย (Keeping Pace with Rising Asia)• ครงท 13 ป 2555 : บทบาทหนาทของธนาคารกลางทามกลางความเปลยนแปลง (Central Banking Amidst GlobalChanges)