MA-PL04 Squat Revised 09 2014 MANUAL/2017/MA...1 ส ญล กษณ คำอธ บาย การกระทำใดๆ ท อาจก อให เก ดความเส
หลักการและว ิธีการประเม ิน การ ......ศ...
Transcript of หลักการและว ิธีการประเม ิน การ ......ศ...
หลกการและวธการประเมน การกาหนดขอบเขตของกจกรรมท
กอใหเกดการปลอยกาซเรอนกระจกขององคกร การฝกปฏบตการ
ประเมนคารบอนฟตพรนทของหนวยงานตามแนวทางขององคการ
บรหารจดการกาซเรอนกระจกและการจดเกบขอมลทเกยวของ
สวน อภชาตพฒนศร
ภาควชาวศวกรรมเคม คณะวศวกรรมศาสตร
มหาวทยาลยมหดล
ปรมาณกาซเรอนกระจกทปลอยและดดกลบ
(Greenhouse Gas Emissions and Removals)
น รปภ ของคารบอนฟตพรนท
Carbon Footprint
กาซเรอน
กระจก
แหลงกาเนด
CO2
(Carbon
dioxide)
1. การหายใจของคน สตว พช
2. การเผาไหมเชอเพลงฟอสซล เชน นามน กาซ
ธรรมชาต (NGV) กาซหงตม (LPG)
3. การเผาไหมของชวมวล เชน ไม แกลบ กะลา
4. เครองดบเพลงชนดคารบอนไดออกไซด
11
แหลงกาเนดกาซเรอนกระจก
กาซเรอน
กระจก
แหลงกาเนด
CH4
(Methane)
1. สวนประกอบหลกของกาซชวภาพ
2. การทบถมของซากสงมชวตเมอไมมออกซเจน
3. การฝงกลบขยะ
4. การบาบดนาเสยแบบไมใชออกซเจน
5. การเลยงสตว
6. การเผาไหมของเชอเพลงฟอสซลและชวมวล
13
แหลงกาเนดกาซเรอนกระจก
กาซเรอน
กระจก
แหลงกาเนด
N2O
(Nitrous
oxide)
1. การใชปยอนทรยและปยเคมทม
องคประกอบของไนโตรเจน
2. การเผาไหมของเชอเพลงฟอสซลและชว
มวล
14
แหลงกาเนดกาซเรอนกระจก
กาซเรอน
กระจก
แหลงกาเนด
HFCs
(Hydro
Fluoro
carbons)
สารทาความเยน และสารดบเพลง
15
แหลงกาเนดกาซเรอนกระจก
กาซเรอน
กระจก
แหลงกาเนด
HFCs
(Hydro
Fluoro
carbons)
สารทาความเยน
1. R-134a (HFC-134a) ในตเยน ตแช
และเครองปรบอากาศในรถยนต
2. R-410a (ประกอบดวย HFC-32 และ
HFC-125 อตราสวน 50:50) ใน
เครองปรบอากาศรนใหม
3. R-32 ในเครองปรบอากาศรนใหม
16
แหลงกาเนดกาซเรอนกระจก
20
แหลงกาเนดกาซเรอนกระจก
ชนดของสารทาความเยนGlobal Warming Potential
(GWP)
R22
(เครองปรบอากาศรนเกา)
(R22 กาลงจะถกใหเลกใชในป 2030)
1,810
ทาลาย ozone ในชน
บรรยากาศ
R410a
(R32:R125 = 50:50)
(เครองปรบอากาศรนใหม)
2,087.5
ไมทาลาย ozone ในชน
บรรยากาศ
R32
(เครองปรบอากาศรนใหม)
675
ไมทาลาย ozone ในชน
บรรยากาศ
กาซเรอน
กระจก
แหลงกาเนด
HFCs
(Hydro
Fluoro
carbons)
2. สารดบเพลง
2.1 Halotron II (HFC-134a +
HFC-125+CO2)
21
แหลงกาเนดกาซเรอนกระจก
กาซเรอน
กระจก
แหลงกาเนด
HFCs
ชนดอน ๆ
ศกษาเพมเตมไดจาก
http://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/wg1/en/ch2s2-10-2.html
22
แหลงกาเนดกาซเรอนกระจก
กาซเรอน
กระจก
แหลงกาเนด
PFCs
(Perfluoro
carbons)
1. โรงงานผลตอลมเนยม
2. ใชสาหรบ dry etching ในอตสาหกรรม
Semiconductor
3. ใชเปนตวทาละลาย
SF6
(Sulphur
hexa
fluoride)
1. การหลอแมกนเซยม
2. ใชสาหรบ dry etching ในอตสาหกรรม
Semiconductor
3. หมอแปลงไฟฟาและ Breaker ชนด SF6
แหลงกาเนดกาซเรอนกระจก
กาซเรอน
กระจก
แหลงกาเนด
ชนดอน ๆ 1. สารทาความเยน
1.1 R-22 (HCFC-22) ในเครองปรบอากาศ
แบบแยกสวน
1.2 R-12 (CFC-12) ในเครองปรบอากาศ
รถยนตรนเกา
25
แหลงกาเนดกาซเรอนกระจก
กาซเรอน
กระจก
แหลงกาเนด
ชนดอน ๆ 2. สารดบเพลง
2.1 Halon-1211 (CBrClF2)
2.2 Halon-1301 (CBrF3)
2.3 Halotron I (HCFC-123)
28
แหลงกาเนดกาซเรอนกระจก
กาซเรอน
กระจก
แหลงกาเนด
ชนดอน ๆ 3. สารเคม
3.1 Carbon tetrachloride (CCl4)
3.2 Methyl bromide (CH3Br)
3.3 Methyl chloroform (CH3CCl3)
3.4 Nitrogen trifluoride (NF3)
3.5 Trifluoromethyl sulphur pentafluoride
3.5 Dimethyl ether (CH3OCH3)
3.6 Methylene chloride (Dichloromethane) (CH2Cl2)
3.7 Methyl chloride (Chloromethane) (CH3Cl)
31
แหลงกาเนดกาซเรอนกระจก
กาซเรอน
กระจก
แหลงกาเนด
ชนดอน ๆ ศกษาเพมเตมไดจาก
http://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/wg1/en/ch2s2-10-2.html
32
แหลงกาเนดกาซเรอนกระจก
กจกรรมท 1
กจกรรมท 2
CO2 100 kg
CO2 200 kg
กจกรรมใดกอใหภาวะโลกรอนมากกวา ?
กจกรรมท 2 กอใหเกดภาวะโลกรอนมากกวา กจกรรมท 1
เพราะมปรมาณกาซเรอนกระจกมากกวา
กาซเรอนกระจกแตละชนดมความสามารถในการ
กอใหเกดภาวะโลกรอนไมเทากนขนอยกบ
1. ระยะเวลาทอยในบรรยากาศ
2. คณสมบตในการดดซบและปลอยรงสความรอน
ศกยภาพการกอใหเกดภาวะโลกรอน
ศกยภาพการกอใหเ กดภาวะโลกร อน (Global
Warming Potential: GWP) คอ ความสามารถในการ
กอใหเกดภาวะโลกรอนของกาซเรอนกระจกแตละชนด
เมอเทยบกบกาซคารบอนไดออกไซด หนวยเปนกโลกรม
คารบอนไดออกไซดเทยบเทาตอกโลกรมกาซเรอนกระจก
ศกยภาพการกอใหเกดภาวะโลกรอน
มเทน (CH4) มคา GWP เทากบ 25
หมายความวา มเทน 1 กโลกรม ม
ความสามารถในการทาใหเกดภาวะโลกรอน
เทยบเทากบ คารบอนไดออกไซด 25 กโลกรม
1 kg CH4 = 25 kg CO2e
(25 กโลกรมคารบอนไดออกไซดเทยบเทา)
ศกยภาพการกอใหเกดภาวะโลกรอน
กจกรรมท 3
กจกรรมท 4
CO2 100 kg
CH4 100 kg
CO2100 kg x 1 kgCO2e/kgCO2 = 100 kgCO2e
CH4100 kg x 25 kgCO2e/kgCH4 = 2,500 kgCO2e
กจกรรมท 4 กอใหเกดภาวะโลกรอนมากกวา กจกรรมท 3
เพราะมปรมาณกาซเรอนกระจกมากกวา
กจกรรมใดกอใหภาวะโลกรอนมากกวา ?
กจกรรมท 5
กจกรรมท 6
CO2 100 kgCH4 100 kg
N2O 100 kg
CO2100 kg x 1 kgCO2e/kgCO2 = 100 kgCO2eCH4100 kg x 25 kgCO2e/kgCH4 = 2,500 kgCO2e ผลรวม = 2,600 kgCO2e
N2O100 kg x 298 kgCO2e/kgN2O = 29,800 kgCO2e
กจกรรมใดกอใหภาวะโลกรอนมากกวา ?
กจกรรมท 6 กอใหเกดภาวะโลกรอนมากกวา กจกรรมท 5
เพราะมปรมาณกาซเรอนกระจกมากกวา
หนวยตน (หรอกโลกรม) ของกาซคารบอนไดออกไซดเทยบเทา
ton CO2e (or kg CO2e)
และ
แสดงตวเลขเปนจานวนเตม
(ในกรณทมตวเลขทศนยม ใหปดเศษตามมาตรฐาน มอก. 999-2533)
การแสดงปรมาณกาซเรอนกระจก
คารบอนฟตพรนทของผลตภณฑ
ปรมาณกาซเรอนกระจกทปลอยออกตลอดวฎจกรชวต
ของผลตภณฑ ตงแตการไดมาซงวตถดบ การขนสง
การผลต การใชงาน และการจดการซากหลงการใชงาน
นยาม
สามารถ download
ไดจาก www.tgo.or.th
องคการบรหารจดการกาซเรอนกระจก (องคการมหาชน)
Thailand Greenhouse Gases Management Organization (Public Organization)
เอกสารอางอง
ปรมาณการปลอยและดดกลบกาซเรอนกระจก (Greenhouse
gas emissions and removals) ทเกดจากกจกรรมการ
ดาเนนงานขององคกร
คารบอนฟตพรนทองคกร
น รปภ
บรษท หางราน สานกงาน กจการ หนวยราชการหรอสถาบน หรอสวน
หนงของบรษท หางราน สานกงาน กจการ หนวยราชการหรอสถาบน
ไมวาจะอยในรปบรษทหรอไม เปนมหาชนหรอเอกชนซงมหนาทและ
การบรหารงานของตนเอง
องคกร (Organization)
น รปภ
หลกการแสดงปรมาณคารบอนฟตพรนทขององคกร
1. ความตรงประเดน (Relevance)
2. ความสมบรณ (Completeness)
3. ความไมขดแยงกน (Consistnecy)
4. ความถกตอง (Accuracy)
5. ความโปรงใส (Transparency)
หลกการแสดงปรมาณคารบอนฟตพรนทขององคกร
1. ความตรงประเดน (Relevance)
• การเลอกแหลงปลอยกาซเรอนกระจก และแหลงดดซบ
กาซเรอนกระจก ขอมล รวมถงวธการวดและคานวณท
เหมาะสมกบความตองการของกลมสายนตหมาย
• สะทอนถงปรมาณการปลอยและดดกลบกาซเรอน
กระจกทเกดขนภายในองคกรหรอเกยวของกบองคกร
• เปนสวนหนงของขอมลทสามารถชวยสงเสรมการ
ตดสนใจสาหรบวางนโยบายขององคกร
หลกการแสดงปรมาณคารบอนฟตพรนทขององคกร
2. ความสมบรณ (Completeness)
ปรมาณการปลอยและดดกลบกาซเรอนกระจกททาการเกบ
รวบรวมหรอประเมนได ควรเปนปรมาณการปลอยและดด
กลบกาซเรอนกระจกจากทกกจกรรมทเกดขนภายในองคกร
หรอเกยวของกบองคกร
หลกการแสดงปรมาณคารบอนฟตพรนทขององคกร
3. ความไมขดแยงกน (Consistency)
ขอมลทเกยวของกบการเกบรวบรวมหรอคานวณปรมาณ
การปลอยและดดกลบกาซเรอนกระจกทได เมอนามา
เปรยบเทยบกนแลว ตองไมขดแยงกน
หลกการแสดงปรมาณคารบอนฟตพรนทขององคกร
4. ความถกตอง (Accuracy)
ลดความมอคต และความไมแนนอนในการรวบรวมหรอ
คานวณปรมาณการปลอยและดดกลบกาซเรอนกระจกให
ไดมากทสด
หลกการแสดงปรมาณคารบอนฟตพรนทขององคกร
5. ความโปรงใส (Transparency)
มการเปดเผยขอมลทเกยวของกบการรวบรวมหรอคานวณ
ปรมาณการปลอยและดดกลบกาซเรอนกระจกทเพยงพอ
และเหมาะสม สามารถตรวจสอบได เพอใหกลมเปาหมาย
สามารถใชขอมลดงกลาวในการตดสนใจดวยความเชอมน
อยางสมเหตสมผล
ประกอบดวย 9 ขนตอน
ขนตอนท 1 : การกาหนดขอบเขตขององคกร (Organization Boundary)
ขนตอนท 3 : การวเคราะหแหลงปลอยและแหลงดดซบกาซเรอนกระจก
ขนตอนท 4 : การคดเลอกวธการประเมนปรมาณกาซเรอนกระจก
ขนตอนท 5 : การเกบขอมลกจกรรมการปลอยและดดกลบกาซเรอนกระจก
ขนตอนการจดทาคารบอนฟตพรนทขององคกร
ขนตอนท 2 : การกาหนดขอบเขตของการดาเนนงาน (Operational Boundary)
ขนตอนท 7 : การดานวณปรมาณการปลอยและดดกลบกาซเรอนกระจก
ขนตอนท 8 : รายงานปรมาณการปลอยกาซเรอนกระจกจากกจการขององคกร
ขนตอนท 9 : การทวนสอบคารบอนฟตพรนทขององคกร
ขนตอนท 6 : การคดเลอกคาการปลอยกาซเรอนกระจก
ขนตอนการจดทาคารบอนฟตพรนทขององคกร
ขอบเขตของ
องคกร
แบบควบคมControl Approach
ปนสวนตามกรรมสทธEquity Share
ควบคมการดาเนนงานOperational Control
ควบคมจากการเงนFinancial Control
1. การกาหนดขอบเขตขององคกร
• องคกรทาการประเมนและรวบรวมปรมาณการปลอยและดดกลบกาซ
เรอนกระจกทเกดขนของหนวยธรกจ หรอโรงงานภายใตอานาจการ
ควบคมการดาเนนงานขององคกร
• ไมนบรวมปรมาณการปลอยและดดกลบกาซเรอนกระจกทเกดขนจาก
หนวยธรกจหรอโรงงานทองคกรมสวนเปนเจาของ แตไมมอานาจ
ควบคมการดาเนนงาน
การควบคมจากการดาเนนงาน
Operational Control
1. การกาหนดขอบเขตขององคกร
องคกรทาการประเมนและรวบรวมปรมาณการปลอยและการดดกลบกาซ
เรอนกระจกทเกดขนของหนวยงานธรกจ หรอโรงงานภายใตอานาจการ
ควบคมทางการเงน ซงยดตามสดสวนทางการเงนทเกดขนจรงและมการระบ
ไวในรายงานทางการเงนขององคกรเปนหลก
การควบคมจากการเงน
Financial Control
1. การกาหนดขอบเขตขององคกร
องคกรตองรวบรวมขอมลรายการสดสวนการปลอยและดดกลบกาซเรอนกระจกจากหนวยธรกจทเกยวของ โดยกาหนดขอบเขตการ
รวบรวมผลการคานวณปรมาณการปลอยและดดกลบกาซเรอน
กระจกขององคกรโดยปนสวนตามสดสวนของลกษณะการรวมทวน
หรอลงทนในอปกรณ หรอหนวยผลตนน ๆ
แบบปนสวนตามกรรมสทธ(Equity Share)
1. การกาหนดขอบเขตขององคกร
ประเภทของหนวยงานภายใตการควบคมทางการเงน
และปนสวนตามกรรมสทธ
1.Group companies/subsidiaries2.Associated / affiliated companies3.Non-incorporated joint ventures / partnerships /
operations where partners have joint financialcontrol
4. Fixed asset investments5. Franchises
1. การกาหนดขอบเขตขององคกร
ศกษารายละเอยดเพมเตมใน
The Greenhouse Gas Protocol
Chapter 3 Setting Organizational Boundaries
ขอบเขตการดาเนนงาน
(Operational Boundary)
ทางตรง
(Direct Emissions)
ประเภท 1 การปลอยและดดกลบกาซเรอนกระจกทางตรง
(Scope 1)
ทางออม
(Indirect Emissions)
ประเภท 2 การปลอยกาซเรอนกระจกทางออมจากการใชพลงงาน (ไฟฟา, ไอนา)
(Scope 2)
ประเภท 3 การปลอยกาซเรอนกระจกทางออมอน ๆ
(Scope 3)
70
บงคบ บงคบ สมครใจ
2. การกาหนดขอบเขตของการดาเนนงาน
ประเภท 1 การปลอยและดดกลบกาซเรอนกระจกทางตรง
(Scope 1)
การปลอยกาซเรอนกระจก
(Greenhouse Gas Emission)
การเผาไหมทอยกบท (Staionary
Combustion)
การเผาไหมทมการเคลอนท (Mobile
Combustion)
กระบวนการ (Process Emission)
การรวไหล (Fugitive
Emissions)
การดดกลบกาซเรอนกระจก
(Greenhouse Gas Removal)
ตนไม
71
2. การกาหนดขอบเขตของการดาเนนงาน
การเผาไหมทอยกบท
(Stationary Combustion)
องคกรจายคาเชอเพลง
การผลตไฟฟา ความรอน ไอนา
อปกรณทมการใชเชอเพลง
การซอมดบเพลง กาซหงตม ชวมวล
(ฟน แกลบ ฯลฯ)
72
2. การกาหนดขอบเขตของการดาเนนงาน
การปลอยและดดกลบกาซเรอนกระจกทเกดจากกระบวนการ
(Chemical or Physical Processing)
ได แก กระบวนการอน เนองมาจากปฏก รยา เคมภายใน
กระบวนการผลต เชน กระบวนการ Calcination ของการผลต
ปนซเมนต
CaCO3 --------> CaO + CO2
Lime Stone Lime Carbon dioxide
2. การกาหนดขอบเขตของการดาเนนงาน
เผา
การรวไหล (Fugitive Emission)
สารทาความเยน และ
สารดบเพลง
การบาบดนาเสย
(องคกรเปนผดาเนนการเอง)
การจดการกากของเสย
(องคกรเปนผดาเนนการเอง)
การใชปยทมองคประกอบของ
ไนโตรเจน
76
2. การกาหนดขอบเขตของการดาเนนงาน
ประเภท 2 การปลอยกาซเรอนกระจก
ทางออมจากการใชพลงงาน (ไฟฟา, ไอนา)
(Scope 2)
78
2. การกาหนดขอบเขตของการดาเนนงาน
3.1 การเดนทางของพนกงานเพอการประชม สมมนา และตดตอธรกจท
เกยวของกบองคกร ดวยระบบการขนสงประเภทตางๆ เชน ยานพาหนะ
สวนตว ยานพาหนะทใชภายในองคกรแตจางเหมาบรการรวมนามน
เชอเพลงจากภายนอกองคกร รถไฟ เรอโดยสาร เครองบน
ประเภทท 3 การปลอยกาซเรอนกระจกทางออมอน ๆ
(Scope 3 Other Indirect GHG emission)
2. การกาหนดขอบเขตของการดาเนนงาน
3.2 การเดนทางไป-กลบ จากทพกถงองคกร เพอการทางานของ
พนกงาน ดวยยานพาหนะสวนตว หรอยานพาหนะทใชภายใน
องคกรแตจางเหมาบรการรวมนามนเชอเพลงจากภายนอกองคกร
หรอระบบขนสงสาธารณะ
ประเภทท 3 การปลอยกาซเรอนกระจกทางออมอน ๆ
(Scope 3 Other Indirect GHG emission)
2. การกาหนดขอบเขตการดาเนนงาน (Operational Boundary)
3.3 การขนสงผลตภณฑ วตถดบ คนงาน หรอกากของเสย ทเกดจากการ
จางเหมาบรการโดยหนวยงานหรอองคกรอนภายนอกขอบเขตขององคกรท
ไดกาหนดไว
ประเภทท 3 การปลอยกาซเรอนกระจกทางออมอน ๆ
(Scope 3 Other Indirect GHG emission)
2. การกาหนดขอบเขตของการดาเนนงาน
3.4 กจกรรมตางๆ ทสามารถกอใหเกดการปลอยกาซเรอนกระจก ซงเกด
จากการจางเหมารบชวงดาเนนงานโดยหนวยงาน หรอองคกรอนภายนอก
ขอบเขตขององคกรทไดกาหนดไว เชน การเผาไหมเชอเพลงเพอการหงตม
จากกจกรรมการประกอบอาหารภายในโรงอาหารโดยการจางเหมาจาก
บคคล หนวยงาน หรอองคกรภายนอก
ประเภทท 3 การปลอยกาซเรอนกระจกทางออมอน ๆ
(Scope 3 Other Indirect GHG emission)
2. การกาหนดขอบเขตของการดาเนนงาน
3.5 การปลอยกาซเรอนกระจกทเกดขนจากกระบวนการกาจดกากของเสย
และการบาบดนาเสยโดยหนวยงาน หรอองคกรอนภายนอกขอบเขตของ
องคกรทไดกาหนดไว
3.6 การปลอยกาซเรอนกระจกทเกดขนจากผลตภณฑหรอบรการของ
องคกรในชวงการใชงาน (Use Phase) และชวงหลงใชงาน (End-of-Life
Phase)
ประเภทท 3 การปลอยกาซเรอนกระจกทางออมอน ๆ
(Scope 3 Other Indirect GHG emission)
2. การกาหนดขอบเขตของการดาเนนงาน
3.7 การปลอยกาซเรอนกระจกทเกดจากกระบวนการผลตไฟฟา ไอนา และความรอนทองคกรซอมาเพอขายตอไปยงหนวยงานหรอองคกรอนอกทอดหนง
3.8 การปลอยกาซเรอนกระจกจากการใชพลงงานไฟฟา ไอนา หรอความรอนของหนวยงาน หรอองคกรอนทมาขอเชาพนทขององคกร
ประเภทท 3 การปลอยกาซเรอนกระจกทางออมอน ๆ
(Scope 3 Other Indirect GHG emission)
2. การกาหนดขอบเขตของการดาเนนงาน
3.9 การปลอยกาซเรอนกระจกทเกดจากการใชพลงงานไฟฟาทางออม
ของพนกงานภายในองคกร ในกรณทมการเชาพนทอาคารขององคกร
อนเพอใชเปนสานกงาน เชน การใชลฟทภายในอาคาร
3.10 การปลอยกาซเรอนกระจกทเกดขนจากการทาเหมอง หรอการ
สกดวตถดบตาง ๆ รวมถงขนตอนกระบวนการผลตเพอใหไดมาซง
วตถดบตนตน กอนทจะมการนาเขามาใชเปนวตถดบตงตนเพอใชภายใน
องคกร
ประเภทท 3 การปลอยกาซเรอนกระจกทางออมอน ๆ
(Scope 3 Other Indirect GHG emission)
2. การกาหนดขอบเขตของการดาเนนงาน
3.11 การปลอยกาซเรอนกระจกจากกจกรรมการใชนาประปา
ภายในองคกร
3.12 การปลอยกาซเรอนกระจกจากวสดสานกงานทมการใช
ภายในองคกร เชน กระดาษ
ประเภทท 3 การปลอยกาซเรอนกระจกทางออมอน ๆ
(Scope 3 Other Indirect GHG emission)
2. การกาหนดขอบเขตของการดาเนนงาน
3. การวเคราะหแหลงปลอยและแหลงดดซบกาซเรอนกระจก
ทาการสารวจกจกรรมในองคกร พรอมทงวเคราะหแหลงปลอย
และดดกลบกาซเรอนกระจกทเกดขนจากกจกรรมตาง ๆ ใน
องคกร
ดตวอยางในผลการสารวจใน
แบบเกบขอมล.xlsx
วธการประเมนปรมาณกาซเรอนกระจก
การตรวจวด
- เครองมอวดมราคาแพง
- วธการตามมาตรฐานสากล
ตรวจวดอยางตอเนอง
ตรวจวดเปนระยะ
การคานวณ
- แนะนาใหใชวธน
การตรวจวดรวมกบการคานวณ
90
4. การคดเลอกวธการประเมนปรมาณกาซเรอนกระจก
ปรมาณกาซเรอนกระจก = ขอมลกจกรรม x คาแฟคเตอร
การปลอยหรอดดกลบกาซเรอนกระจก
4.2 วธการคานวณ (Calculation-based Methodologies)
(GHG emissions = Activity Data x Emission Factor)
4. การคดเลอกวธการประเมนปรมาณกาซเรอนกระจก
การคานวณโดยใชสมการเคม
CaCO3 ----> CaO + CO2
Lime Stone Lime Carbon dioxide
เผา
100 g 56 g 44 g
4. การคดเลอกวธการประเมนปรมาณกาซเรอนกระจก
ขนตอนท 5
การเกบขอมลกจกรรมการปลอยและดดกลบ
กาซเรอนกระจก
5. การเกบขอมลกจกรรมการปลอยและดดกลบกาซเรอนกระจก
1. ชวงความถและชวงเวลาของการเกบขอมล
เกบขอมลชวงเวลา 1 ป ตามปปฏทนหรอปงบประมาณ หรออน ๆ ตามความเหมาะสม
2. การเลอกปฐาน (ใชเพอเปรยบเทยบประสทธภาพในการลดปรมาณกาซเรอนกระจก)
1. ในกรณทไมเคยเกบขอมลมากอน ปฐานอาจเปนปทเรมทาการเกบขอมล
2. ปทมขอมลสมบรณ
3. ปทมการเกบขอมลอยางแมนยาและถกตอง
4. สามารถเลอกใชคาเฉลยจากหลาย ๆ ปกได
5. สามารถเปลยนปฐานได
5. การเกบขอมลกจกรรมการปลอยและดดกลบกาซเรอนกระจก
3. ขอมลทตองจดเกบ
1. ขอมลปฐมภม
เชน ใบเสรจรบเงน, บนทกเบก-จาย, การอนมต,
สมดบนทก เปนตน
2. ขอมลทตยภม
เชน การประมาณจากขอมลสถต, การสารวจ
เปนตน
5. การเกบขอมลกจกรรมการปลอยและดดกลบกาซเรอนกระจก
หนวยเปน กโลกรม
แกสหงตม (LPG) ครวเรอน
หนวยเปน ลตร
แกสหงตม (LPG) รถยนต
97
5. การเกบขอมลกจกรรมการปลอยและดดกลบกาซเรอนกระจก
ไฟฟา หนวยเปน kilowatt-hour (kWh)
1 kWh = 1 unit (หนวย)
100
5. การเกบขอมลกจกรรมการปลอยและดดกลบกาซเรอนกระจก
นาประปา หนวยเปน ลกบาศกเมตร
1 ลกบาศกเมตร = 1 unit (หนวย)
= 1 cubic meter
= 1 คว (ภาษาพด)
= 1,000 ลตร
101
5. การเกบขอมลกจกรรมการปลอยและดดกลบกาซเรอนกระจก
นาประปา หนวยเปน ลกบาศกเมตร
1 ลกบาศกเมตร = 1,000 ลตร
102
5. การเกบขอมลกจกรรมการปลอยและดดกลบกาซเรอนกระจก
นาเสย
หนวยเปน ลกบาศกเมตร
คา COD (ppm, mg/liter, kg/m3)
และชนดของระบบบาบดนาเสย
1 ลกบาศกเมตร = 1 unit (หนวย)
= 1 cubic meter
= 1 คว (ภาษาพด)
= 1,000 ลตร
104
5. การเกบขอมลกจกรรมการปลอยและดดกลบกาซเรอนกระจก
pkm = person-kilometer
pkm = person x kilometer
จานวนคนเดนทาง x ระยะทาง
107
5. การเกบขอมลกจกรรมการปลอยและดดกลบกาซเรอนกระจก
กระดาษถายเอกสาร
กระดาษกลองลกฟก
กระดาษแขง
หนวยเปน กโลกรม
108
5. การเกบขอมลกจกรรมการปลอยและดดกลบกาซเรอนกระจก
6. การคดเลอกคาการปลอยกาซเรอนกระจก
1. เลอกใช Emission Factor แบบปฐมภม
เชน บรษท A ซอไฟฟาจากผผลตไฟฟาในการนคมอตสาหกรรม กตอง
ใช Emission Factor ของผผลตไฟฟานน ไมสามารถใช Emission
Factor ของประเทศไทยได
2. ใช Emission Factors แบบทตยภม
ใหเลอก Emission Factors ตามลาดบดงน
1. ฐานขอมลททาการศกษาและเผยแพรโดยองคกร
ภายในประเทศ ทมสวนเกยวของโดยตรงกบกจกรรมนน ๆ
2. Thai LCI Database
3. ขอมลจากวทยานพนธ และงานวจยทเกยวของททาใน
ประเทศซงผานการกรองแลว
4. ฐานขอมลเผยแพรทวไป เชน โปรแกรมสาเรจรป
5. ขอมลทตพมพโดยองคกรระหวางประเทศ
6. การคดเลอกคาการปลอยกาซเรอนกระจก
Emission Factors แบบทตยภม สามารถ Download ไดจาก
http://thaicarbonlabel.tgo.or.th/carbonorg/index.php?page=8
6. การคดเลอกคาการปลอยกาซเรอนกระจก
ตวอยางท 1 จงคานวณการปลอยกาซเรอน
กระจกทเกดจากการใชไฟฟา
115
1. เขยนสตร
วธการ
GHG emissions = Activity Data x Emission Factor
7. การคานวณการปลอยและการดดกลบกาซเรอนกระจก
2. หา Emission Factor
116
EF ของ ไฟฟา = 0.5813 kgCO2e/kWh
kWh ยอมาจาก kilowatt-hour (กโลวตต-ชวโมง) หรอ Unit (หนวย)
7. การคานวณการปลอยและการดดกลบกาซเรอนกระจก
3. หา Acitivity Data (ใหหนวยตรงกบหนวยของ Emission Factor)
117
พลงงานไฟฟารวม = On Peak + Off Peak = 290,000 + 335,000 หนวย
= 625,000 หนวย
7. การคานวณการปลอยและการดดกลบกาซเรอนกระจก
= 625,000 kWh x 0.5813 kgCO2e/kWh
4. การคานวณการปลอยกาซเรอนกระจก
GHG emissions = Activity Data x Emission Factor
= 625,000 kWh x 0.5813 kgCO2e/kWh
= 363,312.5 kgCO2e
118
= 363,312.5 kgCO2e / 1,000
= 363 tonCO2e
7. การคานวณการปลอยและการดดกลบกาซเรอนกระจก
คาถาม
2. เพอเปนการลดการปลอยกาซเรอนกระจก ควรแนะนาใหแอวเดนทางไปรามคาแหงพรอมกบใคร
(ระหวางคนขบรถสองแถวหรอแฟนใหมของแอว)
120
7. การคานวณการปลอยและการดดกลบกาซเรอนกระจก
จาก “เพลงสงแอวเรยนราม”กาหนดให
รถสองแถว คอ รถกระบะสวนบคคลขนาด 1 ตน ใชนามนดเซลเปนเชอเพลง
รถมสแตง คอ รถยนตขนาดใหญ 2000 ซซ ใชนามนเบนซนเปนเชอเพลง
ระยะทางไป-กลบระหวางทพกกบรามคาแหง = 10 กโลเมตร
121
7. การคานวณการปลอยและการดดกลบกาซเรอนกระจก
1. เขยนสตร
GHG emissions = Activity Data x Emission Factor
2. หา Emission Factor
122
ดเซล 2.7446 kgCO2e/litre
พลงงาน (ทมการเคลอนท) เบนซน 2.2376 kgCO2e/litre
7. การคานวณการปลอยและการดดกลบกาซเรอนกระจก
3. เปลยนระยะทางใหเปนปรมาณนามนเชอเพลง
รถสองแถวใชนามนดเซล = 10 kilometer 11.111 kilometer / litre
= 0.90 litre
123
7. การคานวณการปลอยและการดดกลบกาซเรอนกระจก
3. เปลยนระยะทางใหเปนปรมาณนามนเชอเพลง
รถมสแตงใชนามนเบนซน = 10 kilometer 12.248 kilometer / litre
= 0.82 litre
124
7. การคานวณการปลอยและการดดกลบกาซเรอนกระจก
4. การคานวณการปลอยกาซเรอนกระจก
GHG emissions = Activity Data x Emission Factor = 0.90 litre x 2.7446 kgCO2e/litre
= 2.47 kgCO2e
4.1 รถสองแถว
GHG emissions = Activity Data x Emission Factor
= 1.83 kgCO2e
4.2 รถมสแตง
= 0.82 litre x 2.2376 kgCO2e/litre
125
7. การคานวณการปลอยและการดดกลบกาซเรอนกระจก
4. การคานวณการปลอยกาซเรอนกระจก
เพราะฉะนน ถาแอวเดนทางไป-กลบทพกกบรามคาแหง
พรอมกบตารวจ จะทาใหลดการปลอยกาซเรอน
กระจกได 2.47 – 1.83 = 0.64 kgCO2e ตอวน
126
7. การคานวณการปลอยและการดดกลบกาซเรอนกระจก
ตวอยางท 3 จงด Clip VDO เกยวกบกจกรรม Stationary Combustion
แลวตอบคาถามตอไปน
7. การคานวณการปลอยและการดดกลบกาซเรอนกระจก
ขอ 1. จงคานวณหา GHG emission ทเกดขนจากกจกรรมดงกลาว
กาหนดให นามนทกลาวถงใน Clip VDO เปนนามนเบนซน
จาก
GHG emission = Activity Data x Emission Factor
= 1 x 106 litre x 2.1896 kgCO2e/litre
= 2,189.6 tonCO2e
7. การคานวณการปลอยและการดดกลบกาซเรอนกระจก
สามารถ download รปแบบเอกสารทเกยวของ
1. รายงานการปลอยและดดกลบกาซเรอนกระจกขององคกร
2. บญชรายการกาซเรอนกระจก
ไดจาก http://thaicarbonlabel.tgo.or.th/carbonorg/index.php?page=7
8. รายงานการปลอยกาซเรอนกระจก
9. การทวนสอบขอมลปรมาณกาซเรอนกระจก
วตถประสงค
เพอตรวจสอบผลการคานวณปรมาณการ
ปลอยและดดกลบกาซเรอนกระจกทองคกร
ไดรายงานไวใหมความถกตองตามหลกการ
แสดงปรมาณคารบอนฟตพรนท 5 ขอ ไดแก
ความตรงประเดน ความสมบรณ ความไม
ขดแยงกน ความถกตอง และความโปรงใส
9. การทวนสอบขอมลปรมาณกาซเรอนกระจก
ระดบการทวนสอบ (Level of Assurance)
1. การรบรองแบบเหมาะสม (Reasonable Assurance)
2. การรบรองแบบจากด (Limited Assurance)
9. การทวนสอบขอมลปรมาณกาซเรอนกระจก
รายการ Reasonable Assurance Limited Assurance
1. ความถกตองของ
รายงานคารบอนฟตพรนท
ขององคกร
มาก นอย
2. คาใชจาย มาก
(ใชเวลาในการตรวจสอบ
มาก)
นอย
(ใชเวลาในการตรวจสอบ
ขอมลนอย)
3. ปรมาณขอมลทตอง
ตรวจสอบ
มาก
(ตรวจสอบขอมลทกชนด
ใน data flow)
นอย
(ตรวจสอบขอมลบางสวน)
การเปรยบเทยบระหวาง Resonable and Limited Assurances
9. การทวนสอบขอมลปรมาณกาซเรอนกระจก
รายการ Reasonable Assurance Limited Assurance
4. Verification Report ใชขอความในลกษณะ
positive
(เชน มนใจไดวาขอมล
ถกตอง)
ใชขอความในลกษณะ
negative
(เชน ไมพบความผดปกตของ
ขอมล)
5. ความครบถวนชองเอกสาร ใชเฉพาะขอมลปฐมภมเทานน สามารถใชขอมลทตยภม
(การประมาณ) ในบาง
รายการได
6. การสอบเทยบเครองมอวด มการสอบเทยบเครองมอวด
ทกตว
ไมจาเปนตองสอบเทยบ
เครองมอวดทกตว
7. การขายคารบอนเครดต ไดราคาแพง ไดราคาถก
การเปรยบเทยบระหวาง Resonable and Limited Assurances (ตอ)
9. การทวนสอบขอมลปรมาณกาซเรอนกระจก
แผนการดาเนนการทวนสอบTime Activities
09.00 – 09.15 Verification Team Meeting
09.15 – 09.30 Opening Meeting by Verification Team
09.30 – 10.30 Reporting Carbon Footprint for Organization by Company’s representatives
10.30 – 12.00 Site Tour
12.00 – 13.00 Lunch
13.00 – 13.15 Verification Team Meeting
13.15 – 16.30 Document Review
16.30 – 16.45 Verification Team Meeting
16.45 – 17.00 Summarizing Finding by Verification Team
สวน อภชาตพฒนศร
ภาควชาวศวกรรมเคม
คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยมหดล
โทร : 0894369093
Email : [email protected]
[email protected] Suwin Apichartpattanasiri