การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ...

30
การเลี้ยงเปดเนื้อโปยฉาย ขอมูลโดย : กรมสงเสริมการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณการเกษตร จัดทําเอกสารอิเล็กทรอนิกสโดย : สํานักสงเสริมและฝกอบรม มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร สารบคํานํา 2 การเลี้ยงลูกเปดโปยฉายอายุ 0-2 สัปดาห 3 การเลี้ยงเปดอายุ 3-8 สัปดาห 7 การเลี้ยงเปดโปยฉายระยะสุดทายอายุ 8-10 สัปดาห 11 การฟกไขเปดโปยฉาย 12 พันธุและการผสมพันธุ 19 ความตองการอาหาร 23

Transcript of การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ...

Page 1: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย ขอมลโดย : กรมสงเสรมการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณการเกษตร

จดทาเอกสารอเลกทรอนกสโดย : สานกสงเสรมและฝกอบรม มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

สารบญ คานา 2 การเลยงลกเปดโปยฉายอาย 0-2 สปดาห 3 การเลยงเปดอาย 3-8 สปดาห 7 การเลยงเปดโปยฉายระยะสดทายอาย 8-10 สปดาห 11 การฟกไขเปดโปยฉาย 12 พนธและการผสมพนธ 19 ความตองการอาหาร 23

Page 2: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 2

คานา

การเลยงเปดโปยฉายในไตหวนไดดาเนนการอยางเปนลาเปนสน และเลยงกนเปนจานวนมากๆ บางฟารมเลยงปละ 200,000 ถง 300,000 ตว วธการเลยงดนบวาคอนขางจะงายไมยงยากมากมายเหมอนการเลยงไก บางฟารมมคนดแลและเลยงดเพยง 2-3 คน กเลยงเปดโปยฉายไดเปนหมนๆ ตว เปดโปยฉายนบวาเปนพนธทนาสนใจ เพราะการเลยงดการใหอาหารดวยวธทงายอยางไมนาเชอผดกบการเลยงเปดพนธเนอพนธอนๆ เชน เปดพนธเชอรวอลเลย พนธปกกง ซงมกจะตองมขอจากดมากมาย เชน จะตองมอาหารใหกนอยางใกลชดตลอดเวลา มโรงเรอนทสะอาดราคาแพงใหอย มนาทสะอาดใหกน แตเปดโปยฉายนนอยงาย กนงาย ทนทานตอโรคอตราการตายตามาก การเลยงเปดโปยฉายสวนใหญแลว เจาของฟารมจะเอาใจใสอยางใกลชดเฉพาะ 10-14 วนแรกทลกเปดตองการความอบอนเทานน หลงจาก 10-14 วน แลวเขาจะปลอยใหลกเปดลงเลนนา วายนาและกนนาในสระ หรอบอเลยงปลาใหเปดขลงใสบอปลา ทาใหนามคณสมบตเหมาะตอการเกดอาหารของปลา เมอเปดหวอาหารมนกจะเดนไปกนของมนเอง และอาหารทใหกนเขาจะวางไวใหไกลเปดมากทสดบางแหงวางอาหาร กองอาหารไวกบพนดนกองเหมอนกบเรากองหน กองทรายอยางนนเอง และวางอาหารใหไกลบางฟารมวางไกลเปนระยะทาง 200-300 เมตรทเดยว ซงผดกบการเลยงเปดเนอของบานเรา ซงมกจะวางอาหารใหอยใกลๆ เปดเพอเปดจะไดกนใหมากๆ อวนเรวๆ เปนตน สดทายเปดจะกนมากแลวขาดทนคาอาหาร เทาทไปดงานตามฟารมใหญๆ ทเลยงเปดโปยฉาย เขาจะไมมคอกใหเปดนอน หรอไมมโรงเรยนใหอย แตจะปลอยใหอยรมขอบสระ และในสระนาบางแหงไมมตนไมอยในบรเวณเลย เปดกจะขนมาพกผอนอยบนขอบสระและลงไปวายนาเลนตามอธยาศยของเปด ถงเวลาหวอาหารกจะเดนกนเปนแถวยาวไปหากองอาหารทวางไวบนพนดน กนเสรจกจะเดนกลบไปเลนนา และกนนาทสะอาดทจดไวใหระหวางทาง หรอไมกไปกนนาทสระนาเลยกได อยางไรกด การเลยงเปดโปยฉายดๆ จะเหนวางาย แตในทางปฏบตกจะตองมขนตอน และรายละเอยดทผสนใจจะเลยงทควรทราบและถอปฏบต ตอไปนเปนขนตอนและวธปฏบตในการเลยงเปดโปยฉาย

Page 3: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 3

การเลยงลกเปดโปยฉายอาย 0-2 สปดาห

การเลยงเปดโปยฉายจะสาเรจหรอไมนน มความเกยวของกบ การเลยงลกเปดระยะ 2

สปดาหแรกเปนอยางยง เพราะวาลกเปดนนถอวาเปนจดเรมตนของการทาฟารมทอยในความสนใจของเรา ถาลกเปดแขงแรง เตบโตสมาเสมอ สมบรณ ไมอมโรคแลว การเลยงในอก 2 ระยะตอไปจะไมประสบปญหา ดงนนทกๆ ฟารมจงเอาใจใสในระยะแรกนอยางยง โดยปกตแลวลกเปดอาย 0-2 สปดาห มความตองการอยางยงอย 5 อยางดวยกน คอ ความอบอน อาหารทมคณภาพ นาสะอาด การปองกนโรค และการเตรยมพรอมกอนนาลกเปดเขามาเลยง

1. การเตรยมพรอมกอนนาลกเปดโปยฉายเขามาเลยง

มหลายสงหลายอยางทเจาของฟารมจะตองตระเตรยมไวลวงหนากอนทจะนาลกเปดเขาฟารม ไมใชวาลกเปดสงมาถงฟารมแลวเราจงวงไปหารางนา รางอาหาร แมแตอาหารลกเปดกเชนเดยวกนจะตองเตรยมไวลวงหนา สงตอไปนจะตองดาเนนการลวงหนา คอ

- ทาความสะอาดโรงเรอนและอปกรณทใชสาหรบลกเปดระยะแรก โดยการลางนา ฉดยาฆาเชอโรค หรอรมควนฆาเชอ และนาออกตากแดด การตระเตรยมกรงกก หรอหองสาหรบกกลกเปด จะตองตระเตรยมลวงหนาอยางนอย 2 สปดาห ถากกลกเปดบนพนคอกจะตองเปลยนวสดรองพนใหมทกๆ ครงทนาลกเปดเขาคอกกก

- การสงจองลกเปด กอนทจะเลยงเปดโปยฉายควรจะไดมการวางแผนวาควรจะเลยงชวงใดจงเหมาะสม และเมอตดสนใจแลวกควรจะสงจองลกเปดไวลวงหนา อาจจะเปนสปดาหหรอแมแตเดอนกควรกระทา และควรจะสงซอสงจองจากโรงฟกลกเปดโปยฉายทมชอเสยง ทผลตลกเปดทมคณภาพ และทๆ สงจองนนจะตองสงลกเปดใหถงฟารมไดในระยะเวลา 24 ชวโมง ถาหากโรงฟกอยไกลเกนไป การขนสงลกเปดเกนกวา 24 ชวโมงจงไมควรปฏบต เพราะวาลกเปดเสยนาระเหยออกจากตวทาใหเปดนาหนงลดลงมา ซงจะมผลกระทบตอความแขงแรงของลกเปดในระยะเวลาตอมา

- การใหนาทสะอาดแกลกเปด ในระยะแรกทลกเปดมาถงฟารม นาทเตรยมไวควรจะเปนนาทสะอาด เชน นาใตดน นาบาดาล หรอนาบอนาตน หรอนาฝน เปนนาทสะอาด โดยใสในถงหรอขวดใสนาเปดและไก ควรหลกเลยงใหลกเปดโปยฉายกนนาประปา ทงนเพราะวาลกเปดจะตาย

หรอออนแอมากเมอไดกนนาทมสารเคมคลอรนทสาหรบฆาเชอโรคในนาประปา ถาหากวามความจาเปนจะตองใชนาประปาเลยงลกเปดระยะแรกแลว กอาจจะทาไดโดยเปดนาเกบไวในถงเปนเวลานานขามคน

Page 4: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 4

2. โรงเรอนและอปกรณ

โรงเรอนและอปกรณจะตองเตรยมไวลวงหนาทสาคญๆ ไดแก

- โรงเรอนทใชกกลกเปด ควรจะเปนโรงเรอนทสามารถปองกนลมและฝนไดพรอมทงจะตองปองกนสตวตางๆ ทเปนศตร และเปนพาหนะนาเชอโรคมาสลกเปด เชน สนข แมว หน นกตางๆ

- การระบายอากาศ โรงเรอนควรจะมชองระบายอากาศทด สวนใหญแลวโรงกลกเปดมกจะเปนโรงเรอนทมฝา ประตและหนาตางคอนขางจะมดชด เพอเกบความอบอน และปองกนลมแรงดวยเหตนจงตองมชองระบายลมทดเพอไลอากาศเสยออกไป แลวมอากาศสดชนเขามาแทนท การระบายอากาศนบวามความสาคญมากเพราะวามนเกยวเนองกบสขภาพลกเปด ความชนและการแพรเชอโรค นอกจากนยงทาใหพนทคอกแหง เหมาะแกการเลยงลกเปดไดอกดวย

- การกกลกเปดโปยฉาย การกกลกเปดเราอาจจะกกบนพนดนทโรยดวยแกลบ ขเลอย ฟาง

หรอซงขาวโพดบด วางหนาประมาณ 1-2 นว หรออาจจะเปนพนทมดนทรายรองพนกได การกกควรจะแบงลกเปดออกเปนคอกๆ ละประมาณ 150-200 ตว โดยใชแผงไมขดแตะหรอแผงกระดาษ หรอแผงพลาสตก สงประมาณ 1 ฟตกพอ เพอกนระวางคอกปองกนลกเปดนอนสมกองกนจะทาใหตายมาก โดยเฉพาะในเวลากลางคน ขนาดของคอกขนอยกบอายของลกเปด โดยเปดอาย 0-1

สปดาห พนท 1 ตารางเมตร กกได 30 ตว ถาอาย 1-2 สปดาห พนท 1 ตารางเมตร กกได 23 ตว และอาย 2-3 สปดาห ใชอตราสวน 15 ตว/พนท 1 ตารางเมตร แหลงของความรอนทใชกกลกเปดอาจจะใชหลอดไฟฟาขนาด 60 วตต 2 หลอด/ลกเปด 200 ตว หรออาจจะใชกกทใชแกซกยงได นอกจากนเรายงกกลกเปดในตะกราไมไผ กลองกระดาษ หรอสมไก โดยมหลกวาใชผาหรอกระสอบคลมเพอความอบอนใหลกเปด เรากกลกเปดเพยง 1-2 สปดาห เทานนกพอ โดยเฉพาะฤดรอนอาจจะกกเพยง 9-10 วนกพอ แตฤดหนาวอาจจะกก 10-20 วน ทใหผลดและถอปฏบตกนในไตหวน คอ กกลกเปดใสโรงกก 9-10 วนแลวปลอยออกไปเลยงในบอนา ใหนอนใหกนอยรอบๆ บอนาตงแตนนมาจนถงอายสงตลาด 10 สปดาห อณหภมทใชกกขนอยกบอายเปดและอณหภมของอากาศ มรายละเอยดในตารางท 1

Page 5: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 5

ตารางท 1 แสดงอณหภมทเหมาะสมในการกกลกเปดโปยฉายอาย 0-3 สปดาห

อากาศรอน อากาศเยน อาย

องศา F องศา C องศา F องศา C

1 วน 95 35 95 35

2-7 วน 95~90 35~32 95~90 35~32

1-2 สปดาห 90~80 32~26 90~80 32~26

2-3 สปดาห หยดกก 80~75 26~23

- วสดรองพนคอกกก ถาบนพนดนควรรองพนดวยวสดทดดซบความชนไดด เชน แกลบ ขเลอย ดนทราย ซงขาวโพด การจดการดานวสดรองพน นบวาสาคญมากเชนเดยวกบการควบคมความอบอน วสดรองพนทเปยกชน ควยจะนะมาไปทง หรอไมเตมวสดลงไปอก โดยเฉพาะวสดทอยใกลขวดนา หรอกกมกจะเปยกนาจากการทลกเปดชอบเลนนาหกเปยกชน ดงนนจงตองหาวธปองกนในไตหวนมวธการกก โดยวธยกพน คอ พนทๆ จะใชกกลกเปดเขาจะยกพนสงประมาณ 10-

15 ซ.ม, แลวปพนดวยตาขายพลาสตก หรอลอดตาขาย หรอไมบางแหงกเปนพนไมขดแตะ วธนนาทหกหรอตกหลนจะไหลลงพนและนาเหลานกจะถกาจดออกไปนอกคอก โดยทาพนใหเอยง หรอไมกฉดนาไลออกไปกไดนบวานยมกนมากในปจจบน

- ความชนภายในคอกลกเปดอยประมาณ 65-75% ถาหากความชนภายในคอกสงเกนไป

ควรจะตองปรบชองระบายอากาศใหกวางขน หรอทาใหลมพดเขาออกใหมากขน เพอลดความชนใหลงมาอยในระดบทเหมาะสม

- การปลอยใหลกเปดเลนนา ในระยะแรกๆ 1-3 สปดาห ลกเปดจะยงไมจาเปนทจะเลนนา อาบนา เราจงกกไวในโรงกกกอนทงนเพราะวาเมอเลกๆ น อวยวะทเกยวของกบการควบคมการใชนาในรางกายของลกเปดยงไมพฒนา เราจงเลยงโดยไมใหเลนนา แตวามบางกรณลกเปดเปอน

สกปรกอาจจะสาเหตอนใดไมทราบได เราอาจจะใหลกเปดลงเลนนาไดเพอลางสงสกปรก อาบนา โดยปลอยใหลงเลนนาในเวลาทมแสงแดดจด เชน ใกลเทยง หรอบาย 1-2 โมง และจากดใหเลนนาเพยง 5-10 นาท แลวไลขนมาตากแดดใหขนแหง แลวจงตอนใหเขาไปคอกกกตอไป

- การใหแสงสวาง แสงสวางนบวามความสาคญตอการเลยงลกเปดมาก ในระยะแรกเราจาเปนตองใหแสงสวางตลอดเวลา โดยอาศยไฟจากกรงกกในเวลากลางคน สวนกลางวนกใชแสง

Page 6: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 6

ธรรมชาต การใหแสงอยางตอเนองตลอดวนระยะอาย 2 วนแรกจะชวยใหลกเปดไดกนนาและอาหารเพยงพอ ทาใหลกเปดแขงแรงแสงสวางทใหในเวลากลางคนเราใชหลอดไฟนออน ขนาด 20

วตต หรอหลอดสวางขนาด 60 วตต ตอพนทคอกกก 30 ตารางเมตร

- การใหอาหารและการใหนา ลกเปดโปยฉายระยะ 2 วนแรก ควรใหอาหารผสมชนดผงคลกนาพอหมาดๆ ใสในภาชนะแบนๆ มขอบเตยๆ เชน ถาดสงกะส หรอไมกโรยกลองกระดาษทสงลกเปดแตแกะกลองกระดาษใหวางเรยบๆ บนพน อาหารควรเปนอาหารลกเปดระยะแรกอาย 0-3

สปดาห เปนอาหารทมโปรตน 17-17% พลงงานทได2,890 M.E. Kcal/Kg. อาหารและนาควรจะวางอยใกลไฟกกหาง 30-50 ซม. เพอใหลกเปดไดกนอาหารไดสะดวกและอยใกลไฟ พอเปดอายมากขนเปน 30 วนขนไป กใหลกเปดกนอาหารในถงทใชสาหรบเลยงลกเปด และอาหารกเปลยนเปนอาหารชนดเมดจะทาใหลกเปดกนอาหารไดมากขน และประสทธภาพการใชอาหารกดกวาอาหารชนดผง 20-30 % เปนการลดตนทนการผลต ถงใสอาหารขนาด 5 กก. จานวน 3 ถง พอเหมาะกบการเลยงลกเปด 100 ตว การใหอาหารและนาหลงจาก 2 วนแรก ใหวางอาหารคอยๆ หางออกจากไฟกก 1.5-2 เมตร และขยบใหหางออกเรอยๆ สกทายใหหางมากทสดเทาทจะทาได การใหนาควรใสในขวดพลาสตก สาหรบใหนาเปดและไกทมจาหนายในตลาดและใหวางอยใกลอาหาร นาทใหควรเปนนาทสะอาดปราศจากสารเคมคลอรน ปจจบนมการใหนาแบบอตโนมต นาสงมาตามทอแตมกอกนาเลกๆ และมถวยพลาสตกสาหรบรบรองนา 4-5 ซม. รองนาใหเปดไดกน ทกอกจะมสปรงและนมหนปดนาอตโนมต เมอลกเปดอยากกนนาลกเปดจะใชจงอยปากกดหรอไขไปบนหวนมหนหรอสปรง แลวนาจะไหลออกมาใหลกเปดกน ถาลกเปดไมทาอะไรบนหวนมหนและสปรงนากไมไหลออกมา โดยปกตแลวเราจะใหอตราสวนของลกเปด 10-12 ตวตอกอกนาอตโนมต 1 อน

การวางกอกนาควรจะวางใหสงระดบหลงของเปด เมอเปดโตขนกขยบใหสงขน ถงนา ขวดนา รางนา ควรทาความสะอาดทกวนๆ ละ 1-2 ครง

- สงทควรปฏบตเมอเปดโปยฉายมาถงฟารมการวางแผนลวงหนาในเรองตางๆ กอนทลกเปดจะมาถงฟารมเปนหนาทของเจาของฟารม ซงจะตองเอาใจใสเปนพเศษ ทงนเพราะวาถาไมตระเตรยมการไวกอน เมอลกเปดมาถงฟารมจะทาใหการทางานไมเปนขนตอน และยงเหยงมผลเสยตอลกเปดในภายหลง อนดบแรกเมอเปดมาถงฟารมควรจะถามพนกงานขบรถกอนวาไปสงทฟารมไหนมาบาง ถาหากรถคนนนไปสงลกเปดมาหลายๆ แหงแลว เรากไมควรใหรถนนเขาไปในฟารมของเรา ถาใหเขากตองฉด-พน ยาฆาเชอกอน ทางทดเราใหคนงานของเราขนลกเปดเขาไปในฟารมเอง ไมควรใหผอนทมาขบรถสงลกเปดทา ลกเปดควรจะมาถงฟารมในเวลาเชา เพอจะไดมเวลาสอนใหลกเปดไดกนนา กนอาหาร และอยใกลไฟกก ถามาเวลากลางคนลกเปดจะไมกนอาหาร-นา และไฟกก ทาใหลกเปดนอนหนาวสมกนเปนกอง และตายจานวนมาก เมอลกเปดมาถงและนาออกวางในกรงกก เราควรจะสารวจดวาลกเปดแขงแรงดหรอไม มตวออนแอไหม เมอเหนกแยกไวตางหาก กอนนาลกเปดลงกรงกก ควรหยอดวคซนปองกนโรคไวรสตบ (DVH) ตงแตวนแรก ในขณะเดยวกนเราควรจะตดปากลกเปดไปพรอมๆ กบการทาวคซน โดยใชเครองตดปากไกท

Page 7: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 7

มขายและใชกนทวๆ ไปในฟารมไก การตดปากลกเปดจะไมเหมอนตดปากไก คอ การตดปากลกไกจะใชใบมดทคมและรอน ตดจงอยปากสวนบนออกประมาณ 1 ใน 3 ของความยาวปากบน สวนการตดปากเปดจะเปนการใชใบมดทรอนจดนนจลงไปบนปมนนๆ อยปลายจงอยปากบนของลกเปดนานประมาณ 2-3 นาท เพอใหบรเวณจงอยปากสวนนเนอตายไมเจรญเตบโตยาวออกเทากบปากสวนลาง จงทาใหระยะอายตอไป ปากสวนบนจะสนกวาปากลาง การตดปากลกเปดจะชวยใหเปดไมกนขนกนและไมจกกน

ทนททลกเปดปลอยลงพนของกรงกกสงแรกทควรจะสอนลกเปด คอ สอนใหลกเปดกนนาและเราจะตองใหนาลกเปดกนกอนอาหาร 3 ชวโมง โดยหลกการแลวเราจะใหลกเปดกนนาภายในเวลา 24 ชวโมง แมวาลกเปดจะมชวตอยไดถง 3 วน โดยไมกนนา และอาหารกตาม แตเราควรจะใหลกเปดไดกนนาใหเรวทสด เพอปองกนลกเปดแหงตาย อนเนองมาจากการระเหยนาออกจากรางกายมากๆ ลกเปดจะมนาหนกเบา และออนแอ เลยงยาก เมอเหนลกเปดตวใดกนนาไมเปน เราควรจะจบปากลกเปดจมลงในนาเพอใหลกเปดร ถาสงเกตดๆ จะเหนลกเปดจานวนมากไมรจกกนนา ในทางปฏบตนอกจากเราจะเอานาไวใหลกเปดกนอยใกลๆ เครองกก ชาวนายงจะตองคลกอาหารดวยนาอยางหมาดๆ โปรยบนแผนภาชนะแบนๆ หรอกระดาษแขงใกลๆ เครองกกดวย

เพอใหเปนทแนชดวาลกเปดทกตวไดกนทงนาและอาหาร

การเลยงเปดอาย 3-8 สปดาห

การเลยงเปดโปยฉายจะสาเรจหรอไมนน มความเกยวของกบ การเลยงลกเปดระยะ 2

สปดาหแรกเปนอยางยง เพราะวาลกเปดนนถอวาเปนจดเรมตนของการทาฟารมทอยในความสนใจของเรา ถาลกเปดแขงแรง เตบโตสมาเสมอ สมบรณ ไมอมโรคแลว การเลยงในอก 2 ระยะตอไปจะไมประสบปญหา ดงนนทกๆ ฟารมจงเอาใจใสในระยะแรกนอยางยง โดยปกตแลวลกเปดอาย 0-2 สปดาห มความตองการอยางยงอย 5 อยางดวยกน คอ ความอบอน อาหารทมคณภาพ นาสะอาด การปองกนโรค และการเตรยมพรอมกอนนาลกเปดเขามาเลยง

1. การเตรยมพรอมกอนนาลกเปดโปยฉายเขามาเลยง

มหลายสงหลายอยางทเจาของฟารมจะตองตระเตรยมไวลวงหนากอนทจะนาลกเปดเขาฟารม ไมใชวาลกเปดสงมาถงฟารมแลวเราจงวงไปหารางนา รางอาหาร แมแตอาหารลกเปดกเชนเดยวกนจะตองเตรยมไวลวงหนา สงตอไปนจะตองดาเนนการลวงหนา คอ

Page 8: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 8

- ทาความสะอาดโรงเรอนและอปกรณทใชสาหรบลกเปดระยะแรก โดยการลางนา ฉดยาฆาเชอโรค หรอรมควนฆาเชอ และนาออกตากแดด การตระเตรยมกรงกก หรอหองสาหรบกกลกเปด จะตองตระเตรยมลวงหนาอยางนอย 2 สปดาห ถากกลกเปดบนพนคอกจะตองเปลยนวสดรองพนใหมทกๆ ครงทนาลกเปดเขาคอกกก

- การสงจองลกเปด กอนทจะเลยงเปดโปยฉายควรจะไดมการวางแผนวาควรจะเลยงชวงใดจงเหมาะสม และเมอตดสนใจแลวกควรจะสงจองลกเปดไวลวงหนา อาจจะเปนสปดาหหรอแมแตเดอนกควรกระทา และควรจะสงซอสงจองจากโรงฟกลกเปดโปยฉายทมชอเสยง ทผลตลกเปดทมคณภาพ และทๆ สงจองนนจะตองสงลกเปดใหถงฟารมไดในระยะเวลา 24 ชวโมง ถาหากโรงฟกอยไกลเกนไป การขนสงลกเปดเกนกวา 24 ชวโมงจงไมควรปฏบต เพราะวาลกเปดเสยนาระเหยออกจากตวทาใหเปดนาหนงลดลงมา ซงจะมผลกระทบตอความแขงแรงของลกเปดในระยะเวลาตอมา

- การใหนาทสะอาดแกลกเปด ในระยะแรกทลกเปดมาถงฟารม นาทเตรยมไวควรจะเปนนาทสะอาด เชน นาใตดน นาบาดาล หรอนาบอนาตน หรอนาฝน เปนนาทสะอาด โดยใสในถงหรอขวดใสนาเปดและไก ควรหลกเลยงใหลกเปดโปยฉายกนนาประปา ทงนเพราะวาลกเปดจะตาย

หรอออนแอมากเมอไดกนนาทมสารเคมคลอรนทสาหรบฆาเชอโรคในนาประปา ถาหากวามความจาเปนจะตองใชนาประปาเลยงลกเปดระยะแรกแลว กอาจจะทาไดโดยเปดนาเกบไวในถงเปนเวลานานขามคน

2. โรงเรอนและอปกรณ

โรงเรอนและอปกรณจะตองเตรยมไวลวงหนาทสาคญๆ ไดแก

- โรงเรอนทใชกกลกเปด ควรจะเปนโรงเรอนทสามารถปองกนลมและฝนไดพรอมทงจะตองปองกนสตวตางๆ ทเปนศตร และเปนพาหนะนาเชอโรคมาสลกเปด เชน สนข แมว หน นกตางๆ

- การระบายอากาศ โรงเรอนควรจะมชองระบายอากาศทด สวนใหญแลวโรงกลกเปดมกจะเปนโรงเรอนทมฝา ประตและหนาตางคอนขางจะมดชด เพอเกบความอบอน และปองกนลมแรงดวยเหตนจงตองมชองระบายลมทดเพอไลอากาศเสยออกไป แลวมอากาศสดชนเขามาแทนท การระบายอากาศนบวามความสาคญมากเพราะวามนเกยวเนองกบสขภาพลกเปด ความชนและการแพรเชอโรค นอกจากนยงทาใหพนทคอกแหง เหมาะแกการเลยงลกเปดไดอกดวย

- การกกลกเปดโปยฉาย การกกลกเปดเราอาจจะกกบนพนดนทโรยดวยแกลบ ขเลอย ฟาง

หรอซงขาวโพดบด วางหนาประมาณ 1-2 นว หรออาจจะเปนพนทมดนทรายรองพนกได การกกควรจะแบงลกเปดออกเปนคอกๆ ละประมาณ 150-200 ตว โดยใชแผงไมขดแตะหรอแผงกระดาษ หรอแผงพลาสตก สงประมาณ 1 ฟตกพอ เพอกนระวางคอกปองกนลกเปดนอนสมกองกนจะทาให

Page 9: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 9

ตายมาก โดยเฉพาะในเวลากลางคน ขนาดของคอกขนอยกบอายของลกเปด โดยเปดอาย 0-1

สปดาห พนท 1 ตารางเมตร กกได 30 ตว ถาอาย 1-2 สปดาห พนท 1 ตารางเมตร กกได 23 ตว และอาย 2-3 สปดาห ใชอตราสวน 15 ตว/พนท 1 ตารางเมตร แหลงของความรอนทใชกกลกเปดอาจจะใชหลอดไฟฟาขนาด 60 วตต 2 หลอด/ลกเปด 200 ตว หรออาจจะใชกกทใชแกซกยงได นอกจากนเรายงกกลกเปดในตะกราไมไผ กลองกระดาษ หรอสมไก โดยมหลกวาใชผาหรอกระสอบคลมเพอความอบอนใหลกเปด เรากกลกเปดเพยง 1-2 สปดาห เทานนกพอ โดยเฉพาะฤดรอนอาจจะกกเพยง 9-10 วนกพอ แตฤดหนาวอาจจะกก 10-20 วน ทใหผลดและถอปฏบตกนในไตหวน คอ กกลกเปดใสโรงกก 9-10 วนแลวปลอยออกไปเลยงในบอนา ใหนอนใหกนอยรอบๆ บอนาตงแตนนมาจนถงอายสงตลาด 10 สปดาห อณหภมทใชกกขนอยกบอายเปดและอณหภมของอากาศ มรายละเอยดในตารางท 1

ตารางท 1 แสดงอณหภมทเหมาะสมในการกกลกเปดโปยฉายอาย 0-3 สปดาห

อากาศรอน อากาศเยน อาย

องศา F องศา C องศา F องศา C

1 วน 95 35 95 35

2-7 วน 95~90 35~32 95~90 35~32

1-2 สปดาห 90~80 32~26 90~80 32~26

2-3 สปดาห หยดกก 80~75 26~23

- วสดรองพนคอกกก ถาบนพนดนควรรองพนดวยวสดทดดซบความชนไดด เชน แกลบ ขเลอย ดนทราย ซงขาวโพด การจดการดานวสดรองพน นบวาสาคญมากเชนเดยวกบการควบคมความอบอน วสดรองพนทเปยกชน ควยจะนะมาไปทง หรอไมเตมวสดลงไปอก โดยเฉพาะวสดทอยใกลขวดนา หรอกกมกจะเปยกนาจากการทลกเปดชอบเลนนาหกเปยกชน ดงนนจงตองหาวธปองกนในไตหวนมวธการกก โดยวธยกพน คอ พนทๆ จะใชกกลกเปดเขาจะยกพนสงประมาณ 10-

15 ซ.ม, แลวปพนดวยตาขายพลาสตก หรอลอดตาขาย หรอไมบางแหงกเปนพนไมขดแตะ วธนนาทหกหรอตกหลนจะไหลลงพนและนาเหลานกจะถกาจดออกไปนอกคอก โดยทาพนใหเอยง หรอไมกฉดนาไลออกไปกไดนบวานยมกนมากในปจจบน

- ความชนภายในคอกลกเปดอยประมาณ 65-75% ถาหากความชนภายในคอกสงเกนไป

ควรจะตองปรบชองระบายอากาศใหกวางขน หรอทาใหลมพดเขาออกใหมากขน เพอลดความชนใหลงมาอยในระดบทเหมาะสม

Page 10: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 10

- การปลอยใหลกเปดเลนนา ในระยะแรกๆ 1-3 สปดาห ลกเปดจะยงไมจาเปนทจะเลนนา อาบนา เราจงกกไวในโรงกกกอนทงนเพราะวาเมอเลกๆ น อวยวะทเกยวของกบการควบคมการใชนาในรางกายของลกเปดยงไมพฒนา เราจงเลยงโดยไมใหเลนนา แตวามบางกรณลกเปดเปอน

สกปรกอาจจะสาเหตอนใดไมทราบได เราอาจจะใหลกเปดลงเลนนาไดเพอลางสงสกปรก อาบนา โดยปลอยใหลงเลนนาในเวลาทมแสงแดดจด เชน ใกลเทยง หรอบาย 1-2 โมง และจากดใหเลนนาเพยง 5-10 นาท แลวไลขนมาตากแดดใหขนแหง แลวจงตอนใหเขาไปคอกกกตอไป

- การใหแสงสวาง แสงสวางนบวามความสาคญตอการเลยงลกเปดมาก ในระยะแรกเราจาเปนตองใหแสงสวางตลอดเวลา โดยอาศยไฟจากกรงกกในเวลากลางคน สวนกลางวนกใชแสงธรรมชาต การใหแสงอยางตอเนองตลอดวนระยะอาย 2 วนแรกจะชวยใหลกเปดไดกนนาและอาหารเพยงพอ ทาใหลกเปดแขงแรงแสงสวางทใหในเวลากลางคนเราใชหลอดไฟนออน ขนาด 20

วตต หรอหลอดสวางขนาด 60 วตต ตอพนทคอกกก 30 ตารางเมตร

- การใหอาหารและการใหนา ลกเปดโปยฉายระยะ 2 วนแรก ควรใหอาหารผสมชนดผงคลกนาพอหมาดๆ ใสในภาชนะแบนๆ มขอบเตยๆ เชน ถาดสงกะส หรอไมกโรยกลองกระดาษทสงลกเปดแตแกะกลองกระดาษใหวางเรยบๆ บนพน อาหารควรเปนอาหารลกเปดระยะแรกอาย 0-3

สปดาห เปนอาหารทมโปรตน 17-17% พลงงานทได2,890 M.E. Kcal/Kg. อาหารและนาควรจะวางอยใกลไฟกกหาง 30-50 ซม. เพอใหลกเปดไดกนอาหารไดสะดวกและอยใกลไฟ พอเปดอายมากขนเปน 30 วนขนไป กใหลกเปดกนอาหารในถงทใชสาหรบเลยงลกเปด และอาหารกเปลยนเปนอาหารชนดเมดจะทาใหลกเปดกนอาหารไดมากขน และประสทธภาพการใชอาหารกดกวาอาหารชนดผง 20-30 % เปนการลดตนทนการผลต ถงใสอาหารขนาด 5 กก. จานวน 3 ถง พอเหมาะกบการเลยงลกเปด 100 ตว การใหอาหารและนาหลงจาก 2 วนแรก ใหวางอาหารคอยๆ หางออกจากไฟกก 1.5-2 เมตร และขยบใหหางออกเรอยๆ สกทายใหหางมากทสดเทาทจะทาได การใหนาควรใสในขวดพลาสตก สาหรบใหนาเปดและไกทมจาหนายในตลาดและใหวางอยใกลอาหาร นาทใหควรเปนนาทสะอาดปราศจากสารเคมคลอรน ปจจบนมการใหนาแบบอตโนมต นาสงมาตามทอแตมกอกนาเลกๆ และมถวยพลาสตกสาหรบรบรองนา 4-5 ซม. รองนาใหเปดไดกน ทกอกจะมสปรงและนมหนปดนาอตโนมต เมอลกเปดอยากกนนาลกเปดจะใชจงอยปากกดหรอไขไปบนหวนมหนหรอสปรง แลวนาจะไหลออกมาใหลกเปดกน ถาลกเปดไมทาอะไรบนหวนมหนและสปรงนากไมไหลออกมา โดยปกตแลวเราจะใหอตราสวนของลกเปด 10-12 ตวตอกอกนาอตโนมต 1 อน

การวางกอกนาควรจะวางใหสงระดบหลงของเปด เมอเปดโตขนกขยบใหสงขน ถงนา ขวดนา รางนา ควรทาความสะอาดทกวนๆ ละ 1-2 ครง

- สงทควรปฏบตเมอเปดโปยฉายมาถงฟารมการวางแผนลวงหนาในเรองตางๆ กอนทลกเปดจะมาถงฟารมเปนหนาทของเจาของฟารม ซงจะตองเอาใจใสเปนพเศษ ทงนเพราะวาถาไมตระเตรยมการไวกอน เมอลกเปดมาถงฟารมจะทาใหการทางานไมเปนขนตอน และยงเหยงม

Page 11: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 11

ผลเสยตอลกเปดในภายหลง อนดบแรกเมอเปดมาถงฟารมควรจะถามพนกงานขบรถกอนวาไปสงทฟารมไหนมาบาง ถาหากรถคนนนไปสงลกเปดมาหลายๆ แหงแลว เรากไมควรใหรถนนเขาไปในฟารมของเรา ถาใหเขากตองฉด-พน ยาฆาเชอกอน ทางทดเราใหคนงานของเราขนลกเปดเขาไปในฟารมเอง ไมควรใหผอนทมาขบรถสงลกเปดทา ลกเปดควรจะมาถงฟารมในเวลาเชา เพอจะไดมเวลาสอนใหลกเปดไดกนนา กนอาหาร และอยใกลไฟกก ถามาเวลากลางคนลกเปดจะไมกนอาหาร-นา และไฟกก ทาใหลกเปดนอนหนาวสมกนเปนกอง และตายจานวนมาก เมอลกเปดมาถงและนาออกวางในกรงกก เราควรจะสารวจดวาลกเปดแขงแรงดหรอไม มตวออนแอไหม เมอเหนกแยกไวตางหาก กอนนาลกเปดลงกรงกก ควรหยอดวคซนปองกนโรคไวรสตบ (DVH) ตงแตวนแรก ในขณะเดยวกนเราควรจะตดปากลกเปดไปพรอมๆ กบการทาวคซน โดยใชเครองตดปากไกทมขายและใชกนทวๆ ไปในฟารมไก การตดปากลกเปดจะไมเหมอนตดปากไก คอ การตดปากลกไกจะใชใบมดทคมและรอน ตดจงอยปากสวนบนออกประมาณ 1 ใน 3 ของความยาวปากบน สวนการตดปากเปดจะเปนการใชใบมดทรอนจดนนจลงไปบนปมนนๆ อยปลายจงอยปากบนของลกเปดนานประมาณ 2-3 นาท เพอใหบรเวณจงอยปากสวนนเนอตายไมเจรญเตบโตยาวออกเทากบปากสวนลาง จงทาใหระยะอายตอไป ปากสวนบนจะสนกวาปากลาง การตดปากลกเปดจะชวยใหเปดไมกนขนกนและไมจกกน

ทนททลกเปดปลอยลงพนของกรงกกสงแรกทควรจะสอนลกเปด คอ สอนใหลกเปดกนนาและเราจะตองใหนาลกเปดกนกอนอาหาร 3 ชวโมง โดยหลกการแลวเราจะใหลกเปดกนนาภายในเวลา 24 ชวโมง แมวาลกเปดจะมชวตอยไดถง 3 วน โดยไมกนนา และอาหารกตาม แตเราควรจะใหลกเปดไดกนนาใหเรวทสด เพอปองกนลกเปดแหงตาย อนเนองมาจากการระเหยนาออกจากรางกายมากๆ ลกเปดจะมนาหนกเบา และออนแอ เลยงยาก เมอเหนลกเปดตวใดกนนาไมเปน เราควรจะจบปากลกเปดจมลงในนาเพอใหลกเปดร ถาสงเกตดๆ จะเหนลกเปดจานวนมากไมรจกกนนา ในทางปฏบตนอกจากเราจะเอานาไวใหลกเปดกนอยใกลๆ เครองกก ชาวนายงจะตองคลกอาหารดวยนาอยางหมาดๆ โปรยบนแผนภาชนะแบนๆ หรอกระดาษแขงใกลๆ เครองกกดวย

เพอใหเปนทแนชดวาลกเปดทกตวไดกนทงนาและอาหาร

การเลยงเปดโปยฉายระยะสดทายอาย 8-10 สปดาห

เปดโปยฉายอาย 8-10 สปดาห มวธการเลยงดเชนเดยวกบอาย 3-8 สปดาห จะแตกตางกนดานการใหอาหารเทานน ทแตกตางกนกเนองมาจากเปดอาย 8-10 สปดาห การเจรญเตบโตจะลดลงและกนอาหารมากขน หรออาจกลาวไดวาประสทธภาพการใชอาหารลดลงเปดจะกนอาหารแตเตบโตนอย เปนการสนเปลองอาหาร แตวาเปดอายขนาดนการเจรญเตบโตของขนกยงมอตราสงอย ดงนนการเลยงเปดในชวงนจงเลยงเพอเอาขนมากกวาเอาเนอ วธการเลยงดกจะเลยงดดวย

Page 12: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 12

อาหารใหพอเพยงสาหรบรกษาขนาดและนาหนกของเปดทไดมาตงแตชวงแรก และใหมนาหนกเพมขนเลกนอย คอไมทมเทอาหารใหกนอยางเตมท แตเนองจากเปดอาย 8-10 สปดาห จะกนอาหารมาก ดงนนเกษตรกรจงอาจจะนาราหยาบ หรอแกลบปนเขาไปใหมปรมาณมากขน โดยคานงวาอาหารประเภทเยอใยอาหารเปดนมไดไมเกน 8% ในชวงนอาหารเปดบางแหงนยมเพมสารอาหารทมผลตอคณภาพของขนเปด เชน กรดอะมโนทมสารซลเฟอรประกอบอย เชน กรดเมไธโอนน หรอไมกเตม lodinated Casien, Zine หรอเพมโปรตนเขาไปในอาหารเพอหวงผลดานผลผลตและคณภาพขน เมอเปดอายได 10 สปดาห หรอเปดทไดขนาดทสงตลาดไดนน เขาสงเกตจากปลายขนปกเปดทงสองขางจดกนทโคนหางดานบน เมอเปดนนยนปกตและปกทงสองขางแนบลาตว ซงเปนระยะเวลาทเหมาะสมทใหทงขนและเนอทมปรมาณและคณภาพสงสด

การฟกไขเปดโปยฉาย

การฟกไขเปดจะไมเหมอนกบการฟกไขไก และปจจบนตฟกไขทมจาหนายอยในตลาดสวนใหญ เปนตฟกไขไก เมอนามาฟกไขเปดจงทาใหเปอรเซนตการฟกออกตากวาปกต และบางครง บางฤด เชน ฤดรอน หรอฤดฝน การฟกออกจะไมด มปญหามาก อตราการตายในชวงสดทายของการฟกไขสง หรอไมกเรยกอกอยางหนงวามตายโคมสง ทงนเพราะวธฟกไขเปดนนมวธทแตกตางออกไปจากไกโดยสนเชง การฟกไขเปดไมวาจะเปนเปดพนธไขหรอเปดพนธเนอ หรอเปดเทศสรวมทงหานดวย มหลกการคลายกน โดยเฉพาะความชนภายในตฟกไขตองสง 75% หรออณหภมตมเปยกสงกวา 90 องศาเอฟ โดยเฉพาะในชวง 4 วนสดทายของการฟกความชนสงกวา 80% หรออณหภมตมเปยกสงกวา 94 องศาเอฟ ทงนเพราะวาเปด เปดเทศ และหานเปนสตวทชอบเลนนา อาบนา บางครงแมเปดจะลงไปอาบนาแลวกลบเขามาฟกไขทงๆ ทขนยงเปยกไมแหง บางวนแมเปดโดยเฉพาะเปดเทศจะออกไปเลนนา อาบนาชาระชน ทาความสะอาดขนและกนอาหารเปนเวลานาน 1-2 ชวโมง โดยเฉพาะเมอไขอายมากๆ หรอไมเราจะสงเกตเหนวาแมเปดจะใชปากของมนเกลยไขออกมาผงลมเยนนอกปกของมน เมอมนผงไขออกนอกปกเปนเวลานานพอสมควร 20-30

นาท มนกใชปากของมนดงไขเขามาไวใตลาตวและปกอก จะเหนแมเปดปฏบตอยางนทกวนๆ ละหลายครง โดยเฉพาะวนทมอากาศรอนมากๆ ซงตางไปจากแมไกมกจะนงฟกไขอยางตอเนอง โดยไมลกออกไปกนนาและอาหารเปนเวลาหลายๆ วน จนลกไกฟกออกเปนตว ดงนนการฟกไขเปด ไขเปดเทศ และไขหาน จงจะตองดาเนนการตามขนตอนตางๆ ดงน

1. การคดเลอกขนาดและรปรางของไขฟก ไขเปดทใชสาหรบฟกควรจะมขนาดสมาเสมอใหญเกนไปหรอเลกเกนไปทาใหการฟกออกไมด ดงนนการเลอกไขเขาฟกใหสมาเสมอสามารถเพมอตราการฟกออกไดถง 5% ขนาดไขทพอเหมาะจะอยระหวาง 65-75 กรม ขนอยกบพนธเปด

นอกจากเลอกขนาดไขแลวยงจะตองเลอกรปรางของไขดวย ไขฟองใดทมรปรางกลม หรอแหลมเกนไปกไมเอาพรอมจะตองเลอกไขทมเปลอกไมขรขระ ทงนเพราะวาเปลอกไขทกฟองจะมรเลกๆ อยโดยรอบ เพอเปนทระบายอากาศและหายใจของตวออนกอนฟกออกเปนตว ดงนนการฟกออกจะ

Page 13: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 13

มากหรอนอยกขนอยกบคณภาพของเปลอกไขดวย พรอมนไขฟกทกฟองจะไมมรอยบบราว หรอแตก เพราะนอกจากจะฟกไขไมออกเลย แลวยงจะตองทาใหอากาศภายในตเสย เนองจากไขเนาอกทางหนงดวย

2. การเกบรกษาไขกอนนาเขาตฟก การฟกไขเปดโดยทวไปแลวมกจะรวบรวมไขทเลอกไวเปนเวลา 2-7 วน แลวจงนาเขาตฟก บางฟารมอาจจะเกบเขาตฟกทกๆ 3 วน หรอทกๆ 4 วน ถาไขฟกมนอยไมมากเกนไปมกจะนาเขาตฟกทกๆ 7 วน ในฟารมทฟกทกๆ 3-4 วน สวนใหญจะเปนฟารมทฟกลกเปดจาหนายจานวนมากๆ เปนหมนๆ หรอแสนๆ ตวตอเดอน ดงนนเมอตองการเกบไขไวนานเกนไป 1 วน เราจาเปนจะตองมวธเกบรกษาไขไวใหคงสภาพเชนเดยวกบไขทออกมาจากกนแมเปดใหมๆ สวนเกษตรกรตองการนาไขเขาฟกทกๆ วน กไมจาเปนจะตองนาเขาหองเกบไข การเกบไขรวมไวเขาฟกจะตองเกบในหองเกบไขทสามารถควบคมความรอนความชนได สาหรบอณหภมทเหมาะสม กขนอยกบระยะเวลาของการเกบไขดวย นอกจากความรอนและความชนแลว ยงจาเปนจะตองมการกลบไขทกๆ วนๆ ละ 1 ครง การกลบไขอาจจะใชวธเอยงถาดไขทงถาดใหไดมม 80 องศา หรอใชมอลกไขเบาๆ ใหเคลอนทจากทๆ ไขวางอยใหเปลยนทเพยงเลกนอยกพอเพยง

การกลบไขจะชวยใหตวออนภายในไมลอยขนมาตดเปลอกไข และทาใหตวออนแขงแรง ชวยเพมเปอรเซนตการฟกออกไดอกทางหนง การกลบไขทงถาดใหเอยง 80 องศานน สามารถทาไดโดยใชถาดไขของตฟกเองวางเปนชนๆ บนโครงเหลกหรอโครงไมทสามารถใหถาดใสไขเอยงได 80 องศา

โดยปกตแลวเราจะกลบไขวนละ 1 ครง กพอเพยง ตอไปนเปนอณหภมและความชนภายในหองเกบไขระยะเวลาตางๆ กน

ตารางท 2 อณหภมและความชนสมพทธของหองเกบไขฟกระยะเวลาตางๆ กน

อณหภมพอเหมาะ ความชนทเหมาะสม ระยะเวลาเกบไข

(วน) องศา C องศา F องศา C องศา F

1-3 20 68 75 60

4-7 13-16 55.4-60.8 75 48-53

8-14* 11-12 51.8-53.6 80-88 46-49

14* 11-12 51.8-53.6 80-88 46-49

3. การรมควนฆาเชอโรค ไขเปดทไดคดเลอกไวสาหรบฟกทกๆ ฟองจะตองทาการรมควนเพอฆาเชอโรคทเกาะตดอยบนเปลอกไข โดยเฉพาะเชอแบคทเรยพวก Salmonella ซงเปนสาเหตใหลกเปดตายกอนเจาะเปลอกไข โดยปกตแลวเราจะทาการรมควนใหเรวทสดหลงจากเปดไดไขออกมาแลว ทางดานปฏบตเรากรมควนกอนทจะนาไขเขาหองเกบไข ดานหลงควนทใชรมฆาเชอโรคจะ

Page 14: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 14

เปนควนทเกดจากการผสมดางทบทมกบฟอรมาลน 40% แสดงไวในตารางท 2 จดทสาคญอยางยงอกประการหนงคอหามรมควนไขทฟกไปแลว 24-72 ชวโมง และเชนเดยวกนจะไมรมควน สาหรบไขทลกเปดกาลงเจาะเปลอกไขออกหรอลกเปดออกจากเปลอกไขแลวอยางเดดขาด

4. การฟกไขระยะแรก 1-24 วน การฟกไขเปดโดยใชตฟกไขในปจจบน สวนใหญแลวหรอเกอบทงหมดจะฟกโดยใชตฟกไขทสรางขนมาใชสาหรบฟกไขไก จงทาใหเปนเปอรเซนตการฟกออกของไขเปดตากวาทควรจะเปน บางครงการฟกออกตากวามาตรฐานถง 30% และจะพบปญหานอยเปนประจา ทงนเพราะวาการฟกไขเปดมความแตกตางจากการฟกไขไก สาเหตใหญๆ เขาใจวาไขเปดตองการอากาศออกซเจนมากกวาและในปรมาณทแนนอนกวาไขไก และไขเปดเปลอกหนากวาไขไก ตลอดจนรเลกๆ บนเปลอกไขเปนจะรใหญกวาของไขไก ซงเขาใจวาจะเปนสวนททาใหเกดปญหาสาหรบการฟกโดยใชตทใชสาหรบฟกไขไก การฟกไขไกและไขเปดในตเดยวกนจะไมคอยประสบผลสาเรจเอาเสยเลย

ปจจยทสาคญทสดสาหรบฟกไขเปดคอ การควบคมอณหภมความชน การระบายอากาศเสยออกจากต การหมนเวยนของอากาศออกซเจน การกลบไข และการทาใหไขเยนเปนระยะๆ ตลอดการฟกไขซงปจจยทงหมดนถาไมไดรบการจดการทเหมาะสมแลว การฟกไขเปดจะไมไดผลดเทาทควร

4.1 อณหภม อณหภมภายในตฟกไขนบวาเปนปจจยทสาคญยงปจจยหนงสาหรบการฟกไข การตงอณหภมผดจากทกาหนดในระยะ 1-24 วนแรกของการฟกไขนน จะไมสามารถแกไขใหการฟกออกดขนได การตงอณหภมเกนกวาทกาหนด 1 องศา C จะทาใหลกเปดทออกมามกมทองมานทองบวมใหญและลกเปดจะออนแอโดยทวๆ ไปแลวการสตงอณหภมตากวาทกาหนดจะมผลรายนอยกวาการตงอณหภมสง อณหภมทเหมาะสมแบงออกเปนระยะตางๆ 4 ระยะดงตารางท 3

Page 15: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 15

ตารางท 3 ความเขมขนและระยะเวลาทใชในการรมควนฆาเชอโรคบนเปลอกไขเปดทใชสาหรบฟก

ชนดทใชรมควน

ปรมาตรตฟก/ตอบ

(กรม)

ดางทบทม

(กรม)

ฟอรมาลน

(ซซ)

เวลา

ไขทเกบไวฟก 100 60 120 20

ไขทนาเขาตฟกวนแรก 100 40 80 20

ไขทฟกไปแลว 24 วน 100 20 40 30

ตฟกไขทไมมไข 100 60 120 30

อปกรณตางๆ 100 60 120 30

4.2 ความชน ความชนเปนอกปจจยหนงทจะตองเอาใจใสและควบคมใหอยในระดบทเหมาะสม

ทงนเพราะความชนเปนตวทกาหนดหรอควบคมการระเหยของนาออกจากไข โดยธรรมชาตแลวนาจะระเหยออกจากไขทนททไขออกจากกนแมเปด คณภาพของไขเปดจงขนอยกบปรมาณของนาทระเหยออกมากเกนไปจะฟกไมคอยจะออก ดงนนจงจาเปนจะตองเอาใจใสและควบคมตงแตระยะเกบไขรวบรวมไวสาหรบฟก ไปจนถงขณะทกาลงฟกอยในตฟกไข การระเหยของนาออกจากไขมปจจยทเกยวของคออณหภมในอากาศ ความชนในอากาศและการหมนเวยนของอากาศรอบๆ เปลอกไข ในระยะเกบไขเพอรอเขาตฟกพรอมๆ กน จะตองพยายามรกษานาใหระเหยออกจากเปลอกไขนอยทสด โดยการควบคมความรอนและความชนในอากาศของหองเกบไข ถาเกบไขไว 7

วน ควรจะเกบไวทอณหภม 13 องศา C ความชน 75% (ตารางท 2) ถาเกบไว 3-4 วน อณหภมควรจะเปน 20 องศา C ความชน 75%

เมอไขอยในตฟกไขเรากจะตองควบคมความชนอยางใกลชดและเอาใจใสเปนพเศษ ทงน เพราะอณหภมของตฟกไขสงถง 99-100 องศา F อณหภมสงนจะทาใหนาระเหยออกจากไขเรวขน ถาความชนภายในตตา ดงนนจงตองปรบความชนภายในตใหสงขนอยระดบ 63%-86% ขนอยกบอายของไขฟกระยะตางๆ ดงตารางท 4 การควบคมความชนภายในตมวตถประสงคทจะควบคมขนาดของชองอากาศภายในใหมขนาดคอยๆ กวางขนจนได ขนาด 1 ใน 3 ของไขเมอไขอายได 27 วน ถาชองอากาศแคบหรอเลกเกนไป ตวออนจะตายและมนารอบๆ ตวออนมาก พรอมนไขแดงจะไมถกดดไปใชจงเหลออยจานวนมาก และไขแดงจะไมเขาไปอยในทองลกเปน ถาหากชองวางอากาศมากเกนไปตวออนจะแหงตายและฟกไมออกเชนกน ดงนนการรกษาระดบความชนและความรอนภายในตจงจาเปนอยางยง การเพมความชนในทางปฏบตเราจะเอานาใสถาดขนาดใหญและกวางไวใตถาดไข หรอวางบนพนของตฟก ถาหากความชนยงไมพอเพยงเรากทาไดโดยการเพมถาดใสนา

Page 16: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 16

ใหมากขน บางครงเราอาจจะตองวางถาดนาถง 2 ชน โดยดดแปลงถาดใสไขเปนถาดใสนา พรอมกนนเราจะตองปรบชองอากาศใหเลกลงอกดวย ถงแมวาความชนจะมผลตอการฟกออกของไขเปดอยางยง แตความตองการของความชนภายในตฟกไมใชวาจะตรง 100% ตามทกาหนด แตความสง-ตา ของความชนคอนขางจะกวางกวาอณหภมคอไมทาใหมผลตอการฟกออกมากนก ถาหากความชนผดไปจากทกาหนดบางเลกนอยไมเหมอนกบความตองการของอณหภม ซงผดไปบางเลกนอย 0.5-1 องศา F จะมผลตอการฟกออกอยางยง การทความตองการความชนมชองหางระหวางสง-ตา ไดพอสมควรนน เพราะวาไขเปดเองมกลไกทสามารถควบคมการระเหยของนาไดบางสวน การควบคมความชนในตฟกจะยงยากมากขนในบางสวน การควบคมความชนในตฟกจะยงยากมากขนในบางพนทและบางฤด โดยเฉพาะฤดทอากาศมความรอนและความชนสง การฟกไขเปดจะตองเอาใจใสเปนพเศษและคอยตรวจสอบดวาชองอากาศภายในไขไดขนาดความตองการหรอไม ถาไมไดกจาเปนจะตองมการปรบความชนและชองระบายอากาศเสยใหเหมาะสมไปพรอมๆ กน

ตารางท 4 อณหภมและความชนทเหมาะสมในตฟกไขเปดโปยฉาย

อณหภม ชนดตฟก ระยะท อายไข

ตมแหง ตมเปยก

ความชน

ตฟก 1 1-4 100 องศา F 88 องศา F 63

ตฟก 2 5-12 99 องศา F 90 องศา F 70

ตฟก 3 13-27 99 องศา F 91 องศา F 75

ตฟก 4 18-30 98 องศา F 94 องศา F 86

4.3 การกลบไข การกลบไขโดยธรรมชาตแมเปดจะใชเทาและปากเกาะพลกไขใหเคลอนทวนละประมาณ 16 ครง เพอใหตวออนภายในไขเคลอนทจากตาแหนงหนงไปอกตาแหนงหนง ไมเกาะตดเปลอกไขจนตาย นอกจากนการกลบไขยงทาใหตวออนใชอาหารจากไขแดง ไขขาวไดดยงขน พรอมกบทาใหมการแลกเปลยนอากาศเสยทตวออนขบถายออกมากบอากาศภายนอกไขไดดยงขน โดยปกตแลวตฟกไขจะออกแบบมาใหมการกลบไขโดยอตโนมตทกๆ ชวโมง พรอมกบมคนโยกเพอกลบไขดวยมอไดเมอจาเปนเมอเวลาไฟฟาดบ การกลบไขตองใหไขเอยงได 80 องศา ซงตางไปจากการกลบไขไกทตองการเพยง 45 องศา และการกลบไขอยางนอยวนละ 5 ครง ถาหากกลบไขนอยกวา 5 ครง ภายใน 24 ชวโมง จะทาใหการฟกออกตา การกลบบอยครงไมมปญหาแตเกนความจาเปนเสยเวลาและคาใชจาย

Page 17: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 17

4.4 การระบายอากาศ การระบายอากาศและการหมนเวยนของอากาศภายในตมความสาคญเชนเดยวกบอณหภมและความชน ทงนเพราะในระหวางการฟกไขนนตวออนและลกเปดภายในไข จะตองมการหายใจและถายเทอากาศเสยออกมาจากไข โดยเฉพาะอากาศคารบอนไดออกไซด (CO2) ทเกดจากการหายใจของตวออน ในระยะตนๆ ของการฟกไขทตวออนอายไมมากและตวไมโต

การหายใจถายเทอากาศเสยยงไมมากนกยงไมมปญหาเทาไร แตวาเมอตวออนเตบโตขน การหายใจยงมปญหามากขนเปนทวคณ โดยเฉพาะชวงสดทายชองการฟกอาย 27-30 วน ตวออนใกลจะเจาะเปลอกไขยงจะหายใจถายอากาศคารบอนไดออกไซดออกมาก และตองการอากาศออกซเจนมากจงตองเปดชองอากาศออก และชองอากาศเขาใหกวางขน แตจะตองรกษาความชนใหไดใกลเคยงตามทตองการ นอกจากนยงจะตองพจารณาดวยวาอากาศภายในโรงฟกไขกจะตองมการระบายอากาศไดดอกดวย เพราะวาการถายเทอากาศเสยภายในตออกมาขางนอกเปนการแลกเปลยนอากาศซงกนและกน ระหวางขางนอกและขางในต ดงนนถาอากาศนอกตไมดมคารบอนไดออกไซดมาก อากาศเสยในตฟกกเหมอนกบไมไดถกระบายออก เพราะเปนการแลกเปลยนระหวางอากาศเสยกบอากาศเสย

4.5 การฉดนาบนไขฟก ในการฟกไขเปดนนเราพบวาการฉดพนนาลงไปบนไขทมอายตงแต 14-24 วน ในไขเปนพนธไขธรรมดา และ 14-27 วนในไขเปดโปยฉายจะทาใหการฟกออกสงขนกวาไมไดพนนาและนอกจากนการฉดนาเยน และสะอาดบนไขทกๆ วนๆ ละ 1 ครง ยงทาใหตวออนพายในไมมการเจรญเตบโตและแขงแรงอกดวย เหตผลทแทจรงไมเปนททราบแนชด แตมการรายงานและคนควาจากนกวชาการหลายๆ ทานพบวาการฉดนาหรอเรยกวาการใหไขฟกเยนลงเปนระยะๆ นน ทาใหเนอเยอทหอหมตวออนเขามาสมผสกบผวของเปลอกไขมากยงขน จงทาใหลกเปดหรอตวออนเจรญเตบโตดและแขงแรง พรอมทงมแรงสาหรบเจาะเปลอกไขมากยงขน

อยางไรกดแมวาการฉดนาเปนฝอยๆ ลงบนไขกมขอเสยอยมากเชนกน ถาหากไมปฏบตใหถกตอง และคานงถงปจจยอนๆ การฉดนาทาใหบรรยากาศภายในตฟกไขเหมาะทพวกจลนทรยตางๆ เจรญเตบโต โดยเฉพาะจลนทรยทปะปนมากบนา เมอพนลงไปบนเปลอกไขแลวจลนทรยนจะเจรญเตบโตและเจาะลกลงไปในไขทาลายตวออนใหตายฟกไมออกได ดงนนนาทใชพนจงตองเปนนาทผสมยาฆาเชอหรอดางทบทมอยในปรมาณทแนะนาโดยผผลต ในดานปฏบตการฉดนาจะทาวนละครง ในชวงเวลาใดกไดทเหนวาความชนในอากาศตากวาเวลาอนๆ กอนฉดเราจะตองเปดฝาตฟกออกใหกวางเตมทปลอยใหพดลมตฟกทางานปกต แตปดสวชไมใหลวดรอนทางาน เปดทงไวประมาณ 1 ชวโมง จนไขลดอณหภมลงมาเทากบอณหภมภายนอกทดสอบไดจากการเอาไขแตะบนหนงตาของเราจะไมรสกรอน ทจดนเปนจดทจะทาการพนนาใหเปนละอองฝอยๆ บนไขทกๆ

ถาดจากดานบนลงมาดานลาง ปรมาณนาทใชประมาณ 5-8 ลตรตอไข 10,000 ฟอง เมอฉดนาแลวจะตองปลอยใหตฟกเดนพดลมและเปดประตไปอกประมาณ 1 ชวโมง จนกวานาบนเปลอกไขจะแหง และเรานาไขมาแตะทหนงตาจะรสกเยนเลยทเดยว ทจดนเรากปดตฟกไขและเปดลวดรอน

Page 18: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 18

เดนเครองเปนปกตตอไปจนถงวนพรงนและวนตอๆ ไป จนไขอายครบ 24 วน และ 27 วน สาหรบเปดไขและเปดโปยฉาย

ในกรณทบางฤดความชนในอากาศสง หรอวนทมฝนตกอากาศชนเรากไมจาเปนจะตองพนหรอฉดนา เปนแตเพยงเปดตปดสวชลวดรอน และเปดพดลมใหเดน เพอใหไขเยนวนละ 1-2 ชวโมงกพอ ขอแนะนาอกประการหนง คอไมควรทจะฉดหรอพนนาจนใหโชคหรอมากเกนไป จะทาใหความชนสงเกนกวาระดบทตวออนและลกเปดตองการ และจะทาใหเกดผลเสยมากกวาผลด

5. การฟกไขระยะสดทาย (28-30 วน) การฟกไขเปดโปยฉายระยะ 3 วนสดทาย จะตองฟกในตอกตหนงตางหากทเราเรยกวา ตเกด ทงนเพราะวาการจดการการฟกไข ความตองการอณหภม

และความชนแตกตางไปจากระยะ 27 วนแรก ระยะนตองการอณหภมตากวาระยะแรก 1 องศา F

หรอเทากบ 98 องศา F ทตองการตาเนองจากวาระยะ 3 วนหลงน ตวออนไดเจรญเตบโตมากและสมบรณพรอมทจะเจาะเปลอกไขออกมาดโลกภายนอก ระยะนลกเปดจงตองมการหายใจและเกดความรอนขนภายในตวของมนเองได และความชนจะยงมากขน เมอลกเปดเจาะเปลอกออกมาแลวยงลกเปดเจาะออกมามากความรอนยงมากเปนเงาตามตว ดงนนในบางครงความรอนในตเกดจะสงเกนกวาทตงเอาไวทงๆ ทลวดรอนหรอฮทเตอรไมทางาน ถาหากตเกดไมสามารถควบคมความรอนเกนนได จะทาใหลกเปดฟกออกมเปอรเซนตลดลงถง 20% ถาหากความรอนเกน 1.7 องศา C

หรอ 3 องศา F และจะเปนอนตรายอยางยง ถาอณหภมสง 103 องศา F ดงนนถาตเกดรนใหมๆ จะมอปกรณทชวยพดเปาลมเยนจากภายในหองฟกไขเขาไปลดความรอนในตเกดขณะทอณหภมเกน

พรอมกนนกจะเปาไลอากาศเสยทเกดจากลกไกออกไปจากตอกดวย สวนตทไมมอปกรณเปาลมเยนกสามารถลดความรอนในตลงได โดยการเปดชองอากาศเสยและชองอากาศดใหกวางขนจนไดอณหภมและความชนทตองการ

ความชนในระยะ 3 วนสดทายของการฟกไขเปดโปยฉาย นบวาสงมาก คอตองการความชนสมพทธ 86% หรอเทากบอณหภมของตมเปยก 94 องศา F ความชนสงระดบนนบวาเปนการยากมากเพอจะเพมใหสงได นอกจากวาเราจะตองเพมถาดใสนาใหมากขน บางทถาดใสนาอาจจะตองใสถง 2-3 ชน เพอใหความชนไดระดบ และเมอความชนไดรบแลวหามเปดฝาตฟกไขอยางเดดขาด

เพราะจะทาใหความชนลดลงอยางรวดเรว จะทาใหลกเปดทกาลงจะออกเปนตวแหงตดเปลอกไขตายในทสด ถงแมวาจะเปนเพยงนดเดยวกไมควรปฏบตถาหากไมจาเปนจรงๆ ทงนเพราะวาเมอความชนลดลงแลวกวาจะใหตทางานใหไดความชนสงระดบเดมนน จะตองใชเวลานานมากและมากกวาการเพมอณหภม

การฟกไขในระยะสดทายน มขอแตกตางจากระยะแรกอกประการหนงคอ จะไมมการกลบไข แตจะปลอยใหนอนนงอยบนถาดไขเพอใหลกเปดเจาะเปลอกไขออกไดสะดวก ทงนเพราะวาในชวงทลกเปดพยายามเจาะเปลอก ลกเปดจะดนทาใหไขกลงไปมาเพอใหไดมมทสามารถทาใหเปลอกไขแตกออกมาได ฉะนนในการใสไขในถาดกไมควรใหไขแนนจนเกนไป ควรมชองวางใหหางเลกนอย

Page 19: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 19

เนองจากการฟกไขระยะหลง 3 วนสดทาย มความแตกตางจากการฟกไขในชวงแรกอยางสนเชง ดงนนจงใครแนะนาใหมการแยกตฟกกนคนละต หรออยในตเดยวกนแตกนหองแยกจากกนจะใหผลดทสด

พนธและการผสมพนธ

เปดโปยฉายเปนเปดทเกดจากการผสมขามพนธระหวางเปดเทศตวผกบเปดพนธไข หรอพนธเนอทวๆ ไป ลกผสมทเกดมาจะเปนหมน ไมสามารถขยายพนธได เนองจากวาเปดเทศและเปดพนธไขหรอเปดพนธเนอทวๆ ไป เปนคนละสกล (genus) จงมจานวนโครโมโซมไมเทากน

ลกผสมทไดจงเปนหมนไมสามารถขยายพนธได แตเหมาะทจะเปนเปดเนอเพราะวาลกผสมมการเจรญเตบโตสงกวาเปดพนเมอง หรอเปดพนธไขทวๆ ไป สาหรบเปดเทศพนธแทๆ นน ตวของมนเองมการเจรญเตบโตสงแตมขอจากดคอ ตวเมยมไขไมมากปละ 60-70 ฟอง ไมเหมาะทจะทาเปนกจการใหญโต หรอทาเปนการคาแตวาถาใชเปดเทศเปนสายพอพนธ และใชแมพนธพนเมองของเราแลวจะผลตลกผสมออกไดพอกบความตองการของตลาดได

เปดโปยฉาย (Mule Duck) ในประเทศไทยเรามการผลตและเลยงกนมากอนตงแตนมนานมาแลว ซงสวนใหญเปนการผลตและผสมพนธโดยชาวจน เพราะการเลยงเปดโปยฉายเปนเทคโนโลยของชาวจนแผนดนใหญมาตงแตโบราณเปนพนปมาแลว การเลยงเปดโปยฉายในบานเรากอยในแถบจงหวดนครปฐม อางทอง สงหบร สมทรสงคราม และสมทรปราการ โดยเฉพาะแถบจงหวดนครปฐมจะมมากกวาจงหวดอนๆ แตการผลตลกยงมขอจากด เพราะยงไมทราบเทคนคการผลต และการเลยงดทถกวธ โดยเฉพาะวธผสมเทยมยงไมไดนามาใชกนอยางแพรหลาย

ขอกาจดนจะเปนสาเหตททาใหเราไมสามารถผลตลกเปดโปยฉายไดมากตามความตองการทงน

เพราะวาการผสมพนธระหวางเปดเทศตวผกบตวเมยเปนไปดวยความลาบาก การผสมตดตา เพราะวาเปดเทศพอพนธมขนาดและนาหนกใหญกวาตวเมย ถง 45-50% ทาใหการขนผสมของตวผลาบาก จงทาใหการผสมตดตา ถาหากไดมการนาวธการผสมเทยมมาใชจะสะดวกรวดเรว และขยายพนธไดมากเปนหมน เปนแสนๆ หรอลานตวกทาไดอยางมประสทธภาพ

ในจน ไตหวน เขาผลตเปดโปยฉายโดยการผสมพนธเปน 3 สายพนธ ขนแรกเราจะผลตเปน 2

สายพนธ ระหวางพอพนธเปดปกกงผสมกบเปดพนเมองพนธไข ชอ ไชยา กอนแลวใชเปด 2 สายพนธนเปนฝายแม เพอผสมกบเปดเทศสขาวตวผ ลกทเกดมาจะเปดเปดโปยฉายขนสขาว และนาไปเลยงเปนเปดเนอ และขายขนไปพรอมๆ กน

Page 20: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 20

ตอไปนจะเปนแผนการผสมพนธ และลกษณะการเจรญเตบโตประสทธภาพการใชอาหารของเปดโปยฉายใตหวน (ตารางท 5)

ตารางท 5 แสดงการเจรญเตบโต ปรมาณอาหารทกน ประสทธภาพการใชอาหารของเปดโปยฉายของจน ไตหวน เปนลกผสม 2 สาย และ 3 สายพนธ

นาหนกเพม จานวนอาหารทกน อตราการแลกเนอ

2 สาย 3 สาย 2 สาย 3 สาย 2 สาย 3 สาย อายและระยะเวลา

(กรม/ตว/ระยะเวลา)

(กรม/ตว/ระยะเวลา)

(กรม/ตว/ระยะเวลา)

ระยะแรก

0-3 750 640 1,274 1,150 1.70 1.80

ระยะท 2

3-6 สปดาห 1,362 1,055 3,265 1,150 2.40 2.93

6-9 สปดาห 860 950 3,504 3,383 4.07 3.88

9-10 สปดาห 205 128 1,490 3,686 7.27 8.09

3-10 สปดาห 2,427 2,233 8,259 8,105 3.40 3.63

0-10 สปดาห 3,177 2,873 9,533 9,255 3.00 3.22

หมายเหต - เปดโปยฉายลกผสม 2 สาย เปนการผสมระหวางเปดเทศตวผกบเปดปกกงตวเมย

- ลกผสม 3 สายเกดจากเปดเทศตวผผสมกบเปดไคยาตวเมย

Page 21: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 21

ตารางท 6 การเจรญเตบโต ปรมาณอาหารทกนตอวน และตอสปดาหของเปดโปยฉายทเกดจากการผสมของเปดเทศสขาว และเปดปกกงของกรมปศสตว ศนยวจยและบารงพนธสตว สราษฏรธาน

นาหนกมชวต

จานวนอาหารทกน อตราแลก

เนอ อายเปนสปดาห

(กรม/ตว) กรม/ตว/วน กรม/ส.ป./

ตว (ก.ก./ก.ก.)

1 132 15 107 0.81

2 307 33 229 1.09

3 529 66 464 1.51

4 783 63 443 1.59

5 933 107 750 2.14

6 1,200 119 833 2.36

7 1,400 150 1,050 2.77

8 2,050 179 1,250 2.50

9 2,083 143 1,000 2.94

10 2,125 238 1,667 3.66

เฉลย 2,125 111 779 3.66

ตารางท 6 เปนเปดโปยฉายของศนยวจยและบารงพนธสตวสราษฎรธาน ททาการผสมระหวางเปดเทศพอพนธสขาวกบเปดปกกงของกรมปศสตว เมอป พ.ศ. 2532 โดยทาการเลยงดวยอาหารผสมชนดผงมโปรตน 18% เมออาย 0-4 สปดาห แลวจงเปลยนเปนอาหารชนดเดยวกน แตมโปรตน 16% เมออาย 5-10 สปดาห จากขอมลผลการทดลองดงกลาวขางตน และเหนวาเปดโปยฉายของกรมปศสตวมศกยภาพทจะทาการพฒนาไปไดอกมาก โดยตงเปาหมายไววาจะสงตลาดไดภายในอายตากวา หรอเทากบ 8 สปดาห เพราะวาเมอเปดโปยฉายพนธนมอายระหวาง 9-10

สปดาห เปดจะกนอาหารมากแตมอตราการเจรญเตบโตตา ถาพฒนาพนธใหสามารถสงตลาดไดภายในเวลา 8 สปดาห แลวจะไดกาไรมากอนเนองมาจากเปดกนอาหารนอยแตไดนาหนกมาก การวจยและพฒนาควรจะเนนในดานเพมปรมาณเนอแดงใหมากขนแทนการเพมโครงกระดก หรอไขมนใตผวหนง ซงขณะนกรมปศสตวกาลงทาการวจยและพฒนาพนธเปดชนดนอย หากเกษตรกรมความสนใจตองการนาพนธและวธการผลตลกเปดโปยฉายกรมปศสตว โดยกลมงานสตวปก กองบารงพนธสตว ยนดทจะใหการสนบสนนดานพนธและวชาการแนะนา

Page 22: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 22

ตอไปนเปนขอมลตนทนการผลตเปดพนธเนอของเกษตรกรของประเทศไทยเมอป พ.ศ. 2532

(ตารางท 7) จะเหนวาตนทนการผลตเปดพนธเนอ สวนใหญแลวจะเปนคาลกเปด โดยเฉพาะเปดพนธปกกง และเปดโปยฉาย อยางไรกดเปดโปยฉายยงกาไรใหสงกวาเปดพนธปกกง ทงนเพราะตนทนคาอาหารตากวาเปดปกกง

ตารางท 7 ตนทนการผลตเปดเนอพนธปกกง ลกผสมพนเมองและเปดโปยฉายของประเทศไทย

ป 2532

พนธเปดเนอ รายการ ปกกง

ลกผสมพนเมอง โปยฉาย

เฉลย

ตนทนการผนแปร 68.55 24.40 63.32 52.32

ลกเปด 13.55 1.53 15.37 10.15

อาหาร 52.20 21.73 19.50 39.47

แรงงาน 0.95 0.90 0.93

ปองกนโรค 1.35 0.50 0.85 0.90

สาธารณปโภค 0.12 0.10 0.18 0.13

คาเสยโอกาส 1.05 0.50 1.45 1.00

ตนทนคงท 0.70 0.27 0.35 1.95

รวมตนทนการผลต/ตว 69.93 24.67 63.70 52.78

ตนทน/น.น.มชวต 1 ก.ก.

ตนทนการผนแปร 23.75 14.22 22.13 20.02

รวมตนทน 24.00 14.40 22.25 20.23

ราคาหนาฟารม 28.20 20.65 27.65 25.50

น.น.มชวตเฉลย (ก.ก./ตว) 67.00 42.75 71.50 60.43

ระยะเวลาขนเปด (วน) 60 80 90 77

กาไรสทธ/ก.ก. 4.20 6.25 5.40 5.27

Page 23: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 23

ความตองการอาหาร

ความตองการอาหาร แรธาต และไวตามนของเปดโปยฉายและเปดไข Ksaiya ศนยวจยเปด อ-สาน ไตหวน

ตารางท 8 พลงงาน โปรตน และกรดอะมโนในอาหารตามความตองการของเปดโปยฉายอายตางๆ

อาย 0-3 สปดาห อาย 3-10 สปดาห

ระดบตาสด ระดบแนะนา ระดบตาสด ระดบแนะนา

โปรตน

พลงงาน

กรดอะมโน ความชน

12%

ความชน 0%

ความชน 12%

ความชน 0%

ความชน 12%

ความชน 0%

ความชน 12%

ความชน 0%

ME., kcal/kg 2,750 3,125 2,890 3,284 2,750 3,125 2,890 3,284

PROTEIN, % 17 19.3 18.7 21.2 14 15.9 15.4 17.5

ARGININE, % 1.02 1.16 1.12 1.27 0.84 0.95 0.92 1.05

HISTIDINE, % 0.39 0.44 0.43 0.49 0.32 0.36 0.35 0.40

ISOLEUCINE, % 0.60 0.68 0.66 0.75 0.49 0.56 0.54 0.61

LEUCINE, % 1.19 1.35 1.31 1.49 0.98 1.11 1.08 1.23

LYSINE, % 1.00 1.14 1.10 1.25 0.82 0.93 0.90 1.02

METHIONINE+ CYSTINE, % 0.63 0.72 0.69 0.78 0.52 0.59 0.57 0.65

PHENYL ALA+TYROSINE, %

1.31 1.49 1.44 1.64 1.08 1.23 1.19 1.35

THREONINE,% 0.63 0.72 0.69 0.78 0.52 0.59 0.57 0.65

TRYPTOPHANE, % 0.22 0.25 0.24 0.27 0.18 0.20 0.20 0.23

VALINE, % 0.73 0.83 0.80 0.91 0.60 0.68 0.68 0.75

GICINE 1.11 1.26 1.22 1.38 0.62 0.71 0.71 0.78

Page 24: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 24

ตารางท 9 พลงงาน โปรตน และกรดอะมโนในอาหารตามตองการของเปดพนธไข อาย 0-4 และ 4-9 สปดาห

อาย 0-4 สปดาห อาย 4-9 สปดาห

ระดบตาสด ระดบแนะนา ระดบตาสด ระดบแนะนา

โปรตน

พลงงาน

กรดอะมโน ความชน

12%

ความชน 0%

ความชน 12%

ความชน 0%

ความชน 12%

ความชน 0%

ความชน 12%

ความชน 0%

ME., kcal/kg 2,750 3,125 2,890 3,284 2,600 2,954 2,730 3,102

PROTEIN, % 17 19.3 18.7 21.2 14 15.9 15.4 17.5

ARGININE, % 1.02 1.16 1.12 1.27 0.84 0.95 0.92 1.05

HISTIDINE, % 0.39 0.44 0.43 0.49 0.32 0.36 0.35 0.40

ISOLEUCINE, % 0.60 0.68 0.66 0.75 0.49 0.56 0.54 0.61

LEUCINE, % 1.19 1.35 1.31 1.49 0.98 1.11 1.08 1.23

LYSINE, % 1.00 1.14 1.10 1.25 0.82 0.93 0.90 1.02

METHIONINE+ CYSTINE, % 0.63 0.72 0.69 0.78 0.52 0.59 0.57 0.65

PHENYL ALA+TYROSINE, %

1.31 1.49 1.44 1.64 1.08 1.23 1.19 1.35

THREONINE,% 0.63 0.72 0.69 0.78 0.52 0.59 0.57 0.65

TRYPTOPHANE, % 0.22 0.25 0.24 0.27 0.18 0.20 0.20 0.23

VALINE, % 0.73 0.83 0.80 0.91 0.60 0.68 0.66 0.75

Page 25: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 25

ตารางท 10 ความตองการอาหาร พลงงาน โปรตน และกรดอะมโนของเปดพนธไข อาย 9-14

สปดาห และ 14 สปดาห

อาย 9-14 สปดาห อาย 14 สปดาห

ระดบตาสด ระดบแนะนา ระดบตาสด ระดบแนะนา

โปรตน

พลงงาน

กรดอะมโน ความชน

12%

ความชน 0%

ความชน 12%

ความชน 0%

ความชน 12%

ความชน 0%

ความชน 12%

ความชน 0%

ME., kcal/kg 2,450 2,784 2,600 2,954 2,600 2,954 2,730 3,102

PROTEIN, % 12 13.6 13.2 15.0 17 19.3 18.7 21.2

ARGININE, % 0.72 0.82 0.79 0.90 1.04 1.18 1.14 1.29

HISTIDINE, % 0.29 0.33 0.32 0.36 0.41 0.47 0.45 0.51

ISOLEUCINE, % 0.52 0.59 0.57 0.65 0.73 0.83 0.80 0.91

LEUCINE, % 1.00 1.13 1.09 1.24 1.41 1.60 1.08 1.23

LYSINE, % 0.55 0.63 0.61 0.69 0.89 1.01 1.00 0.98

METHIONINE+ CYSTINE, % 0.47 0.53 0.52 0.59 0.67 0.76 0.74 0.84

PHENYL ALA+TYROSINE, %

0.95 1.07 1.04 1.18 1.34 1.52 1.47 1.68

THREONINE,% 0.45 0.51 0.49 0.56 0.64 0.73 0.70 0.80

TRYPTOPHANE, % 0.14 0.16 0.16 0.18 0.20 0.23 0.22 0.25

VALINE, % 0.55 0.63 0.61 0.69 0.78 0.89 0.86 0.98

Page 26: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 26

ตารางท 11 ความตองการไวตามนของลกเปด อาย 0-4 และ 4-9 สปดาห

อาย 0-4 สปดาห อาย 4-9 สปดาห

ระดบตาสด ระดบแนะนา ระดบตาสด ระดบแนะนา ไวตามน

ความชน 12%

ความชน 0%

ความชน 12%

ความชน 0%

ความชน 12%

ความชน 0%

ความชน 12%

ความชน 0%

A,LU/kg 5,500 6,250 8,250 9,375 5,500 6,250 8,250 9,375

D,ICU/kg 400 455 600 682 400 455 600 682

E, IU/kg 10.0 11.4 15.0 17.0 10.0 11.4 15.0 17.0

K, mg/kg 2.0 2.3 3.0 3.4 2.0 2.3 3.0 3.4

B1, mg/kg 3.0 3.4 3.9 4.4 3.0 3.4 3.9 4.4

B2, mg/kg 4.6 5.2 6.0 10.9 7.4 8.4 9.6 10.9

PANTO, mg/kg 7.4 8.4 9.6 10.9 7.4 8.4 9.6 10.9

NIACIN, mg/kg 46 52 60 68 46 52 60 68

B6, mg/kg 2.2 2.5 2.9 3.3 2.2 2.5 2.9 3.3

B12, mg/kg 0.015 0.017 0.020 0.022 0.015 0.017 0.020 0.022

CHOLINE, mg/kg 0.300 1,477 1,690 1,920 1,100 1,250 1,430 1,625

BIOTIN, mg/kg 0.08 0.09 0.10 0.12 0.08 0.09 0.10 0.12

FILIC, mg/kg 1.0 1.1 1.3 1.5 1.0 1.1 1.3 1.5

Page 27: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 27

ตารางท 12 ความตองการไวตามนของลกเปดรน และเปดรนไข อาย 9-14 สปดาห และ >14

สปดาห

อาย 9-14 สปดาห อาย >14 สปดาห

ระดบตาสด ระดบแนะนา ระดบตาสด ระดบแนะนา

ไวตามน

ตออาหาร

1 ก.ก. ความชน

12%

ความชน 0%

ความชน 12%

ความชน 0%

ความชน 12%

ความชน 0%

ความชน 12%

ความชน 0%

A,LU 5,500 6,250 8,250 9,375 5,500 8,532 11,250 12,784

D,ICU 400 455 600 682 800 909 1,200 1,364

E, IU g 10.0 11.4 15.0 17.0 25.0 11.4 37.5 42.5

K, mg 2.0 2.3 3.0 3.4 2.0 2.3 3.0 3.4

B1, mg 3.0 3.4 3.9 4.4 2.0 2.3 2.6 3.0

B2, mg 4.6 5.2 6.0 6.8 5.0 5.7 6.5 7.4

PANTO, mg 7.4 8.4 9.6 10.9 10.0 11.4 13.0 14.8

NIACIN, mg 46 52 60 68 40 45 52 59

B6, mg 2.2 2.5 2.9 3.3 2.2 2.5 2.9 3.3

B12, mg 0.015 0.017 0.020 0.022 0.01 0.011 0.013 0.015

CHOLINE, mg 1,100 1,250 1,430 1,625 1,000 1,136 1,300 1,477

BIOTIN, mg 0.08 0.09 0.10 0.12 0.08 0.09 0.10 0.12

FILIC, mg/kg 1.0 1.1 1.3 1.5 0.5 0.57 0.65 0.74

Page 28: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 28

ตารางท 13 ความตองการแรธาตตางๆ ของเปดโปยฉาย อาย 0-3 สปดาห และ 3-10 สปดาห

อาย 0-3 สปดาห อาย 3-10 สปดาห

ระดบตาสด ระดบแนะนา ระดบตาสด ระดบแนะนา แรธาต

ความชน 12%

ความชน 0%

ความชน 12%

ความชน 0%

ความชน 12%

ความชน 0%

ความชน 12%

ความชน 0%

Ca, (%) 0.60 0.68 0.72 0.82 0.60 0.68 0.72 0.82

TP, (%) 0.55 0.63 0.66 0.75 0.50 0.57 0.60 0.68

AP, (%) 0.35 0.40 0.42 0.48 0.30 0.34 0.36 0.41

Na, (%) 0.13 0.15 0.16 0.18 0.13 0.15 0.15 0.17

Cl, (%) 0.12 0.13 0.14 0.16 0.12 0.13 0.14 0.16

K, (%) 0.33 0.38 0.40 0.45 0.29 0.33 0.35 0.40

Mg, (mg) 400 475 500 570 400 475 500 570

S, (mg) - - - - - - - -

Mn, (mg) 60 72 60 68 50 57 60 68

Zn, (mg) 68 77 82 93 68 77 82 93

Fe, (mg) 80 91 96 109 80 91 96 109

Cu, (mg) 10 11 12 14 10 11 12 14

I, (mg) 0.40 0.45 0.48 0.55 0.40 0.45 0.48 0.55

Se, (mg) 0.15 0.17 0.15 0.147 0.15 0.17 0.15 0.17

Page 29: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 29

ตารางท 14 ความตองการแรธาตตางๆ ของเปดพนธไข อาย 0-4 สปดาห และ 4-9 สปดาห

อาย 0-4 สปดาห อาย 4-9 สปดาห

ระดบตาสด ระดบแนะนา ระดบตาสด ระดบแนะนา แรธาต

ความชน 12%

ความชน 0%

ความชน 12%

ความชน 0%

ความชน 12%

ความชน 0%

ความชน 12%

ความชน 0%

Ca, (%) 0.75 0.85 0.9 1.02 0.75 0.85 0.9 1.02

TP, (%) 0.58 0.66 0.66 0.75 0.58 0.66 0.66 0.75

AP, (%) 0.3 0.34 0.36 0.41 0.3 0.34 0.36 0.41

Na, (%) 0.13 0.15 0.16 0.18 0.13 0.15 0.15 0.17

Cl, (%) 0.12 0.13 0.14 0.16 0.12 0.13 0.14 0.16

K, (%) 0.33 0.38 0.40 0.45 0.33 0.8 0.40 0.45

Mg, (mg) 400 475 500 570 400 475 500 570

S, (mg) - - - - - - - -

Mn, (mg) 39 44 47 53 39 44 47 53

Zn, (mg) 52 59 62 71 52 59 62 71

Fe, (mg) 80 91 96 109 80 91 96 109

Cu, (mg) 10 11 12 14 10 11 12 14

I, (mg) 0.40 0.45 0.48 0.55 0.40 0.45 0.48 0.55

Se, (mg) 0.15 0.17 0.15 0.17 0.10 0.11 0.12 0.14

Page 30: การเลี้ยงเป ดเนื้อโป ยฉ ายeto.ku.ac.th/neweto/e-book/animal/duck.pdf · 2019-09-24 · การเลี้ยงเป ดเนื้อโป

การเลยงเปดเนอโปยฉาย 30

ตารางท 15 ความตองการแรธาตตางๆ ของเปดพนธไข อาย 9-14 สปดาห และ >14 สปดาห

อาย 9-14 สปดาห อาย >14 สปดาห

ระดบตาสด ระดบแนะนา ระดบตาสด ระดบแนะนา แรธาต

ความชน 12%

ความชน 0%

ความชน 12%

ความชน 0%

ความชน 12%

ความชน 0%

ความชน 12%

ความชน 0%

Ca, (%) 0.75 0.85 0.9 1.02 2.5 0.84 3.0 3.5

TP, (%) 0.58 0.66 0.66 0.75 0.60 0.68 0.72 0.82

AP, (%) 0.3 0.34 0.36 0.41 0.36 0.41 0.43 0.49

Na, (%) 0.13 0.15 0.15 0.17 0.23 0.27 0.28 0.32

Cl, (%) 0.12 0.13 0.14 0.16 0.10 0.11 0.12 0.14

K, (%) 0.33 0.38 0.40 0.45 0.25 0.28 0.3 0.34

Mg, (mg) 400 475 500 570 400 475 500 570

S, (mg) - - - - - - - -

Mn, (mg) 39 44 47 53 50 57 60 68

Zn, (mg) 52 59 62 71 60 68 72 82

Fe, (mg) 80 91 96 109 60 68 72 82

Cu, (mg) 10 11 12 14 8 9 10 11

I, (mg) 0.40 0.45 0.48 0.55 0.40 0.45 0.48 0.55

Se, (mg) 0.10 0.11 0.12 0.14 0.10 0.11 0.12 0