1

ชอเรอง : อปกรณสวนถาย Kalimate ผวจย : นางสาวทพวรรณ ทบผา ผน ำเสนอ : นางสาวทพวรรณ ทบผา

บทคดยอ ป 2560-2562 มผปวยทเขารบการรกษาดวยภาวะระดบแตสเซยมในเลอดสง (Hyperkalemia) รวมทงสน 26 ราย เปนผปวยทระดบความรสกตวลดลง 6 ราย ผปวยทนอนตดเตยง กลนล าบาก แตรสกตวด 4 ราย คดเปน 38.46% ของผปวยทระดบโปรแตสเซยมสงทงหมด และสามารถแกปญหาดวยการใส NG Feed แตไมตอบโจทยเรองภาวะเรงดวน และ Kalimate มกตกตะกอนเหมอนทรายสงผลใหการ feed คอนขางยาก บางครงอดตน แพทยจงม order ใหสวนถาย แลวพบปญหาวา ไมมอปกรณในการสวนถาย และคงคางยาใหอยในล าไสใหนานทสด จงคดคนนวตกรรมนขนมา วตถประสงค เพอจดท าอปกรณชวยสวนถาย ยา Kalimate 3.วธกำรพฒนำสงประดษฐ จดท านวตกรรม, น านวตกรรมมาใชในการปฏบตงาน, ปรบปรงแกไข, ประเมนผลการใชนวตกรรม อปกรณ Syringe Irrigate 50 CC, K-Y jell, สายsuction No. 18, กรรไกร วธท ำ - ผสม Kalimate ในแกว+น าประมาณ 50-100 ml, ตดสาย Suction ท ความยาวประมาณ 7-8 cm, ใช Syringe ดเอายาทผสมไว, ประกอบอปกรณระหวาง syringe Irrigate ทดดน ายามาไวแลว กบสาย suction ทตดไวแลวหลอลนดวย K-Y jell, สวนถายโดยสอดสาย Suction จนถงจกส แลวดนยาเขาจนหมด กำรทดสอบประสทธภำพสงประดษฐ จากการทดลองใชนวตกรรมครงแรกพบวา สามรถตอบโจทยการสวนถายไดด และอยนานคงคางถง 15 นาท ประโยชนกำรน ำไปใช สามารถน าไปใชในการสวนถาย Kalimate ในผปวยทไมสามารถรบประทานได อปกรณ - คาวสดอปกรณ Syringe Irrigate 85 บาท, สาย suction 3 บาท

2

ชอเรอง : อปกรณสวนถาย Kalimate ผวจย : นางสาวทพวรรณ ทบผา

สรปสำระส ำคญ

ทมำและควำมส ำคญของปญหำ ระดบโปรแตสเซยมในเลอดสง(Hyperkalemia) เปนความผดปกตทางเกลอแรทส าคญ มผลท าใหเกดการเปลยนแปลงทางคลนไฟฟาหวใจ และเปนอนตรายถงกบเสยชวตได ในป 2560-2562 มผปวยทเขารบการรกษาดวยภาวะระดบแตสเซยมในเลอดสง(Hyperkalemia) รวมทงสน 26 ราย เปนผปวยทระดบความรสกตวลดลง 6 ราย ผปวยทนอนตดเตยง กลนล าบาก แตรสกตวด 4 ราย คดเปน 38.46% ของผปวยทระดบโปรแตสเซยมสงทงหมด และสามารถแกปญหาดวยการใส NG Feed แตไมตอบโจทยเรองภาวะเรงดวน และKalimate มกตกตะกอนเหมอนทรายสงผลใหการ feed คอนขางยาก บางครงอดตน แพทยจงม order .ใหสวนถาย แลวพบปญหาวา ไมมอปกรณในการสวนถาย และคงคางยาใหอยในล าไสใหนานทสด จงคดคนนวตกรรมนขนมา วตถประสงค เพอจดท าอปกรณชวยสวนถาย ยา Kalimate วธกำรพฒนำสงประดษฐ - ประชมรวมกนเพอออกแบบนวตกรรม - จดท านวตกรรม - น านวตกรรมมาใชในการปฏบตงาน - ปรบปรงแกไขใหมความสมบรณ - ประเมนผลการใชนวตกรรม อปกรณ - Syringe Irrigate 50 CC - K-Y jell - สายsuction No. 18 - กรรไกร วธท า - ผสม Kalimate ในแกว+น าประมาณ 50-100 ml - ตดสาย Suction ท ความยาวประมาณ 7-8 cm เพอใหถง Rectum สวนกลาง (rectum ยาว 13-15 cm) - ใช Syringe ดเอายาทผสมไว - ประกอบอปกรณระหวาง syringe Irrigate ทดดน ายามาไวแลว กบ สาย suction ทตดไวแลวหลอลนดวย K-Y jell - สวนถายโดยสอดสาย Suction จนถงจกส แลวดนยาเขาจนหมด กำรทดสอบประสทธภำพสงประดษฐ - มอปกรณส าหรบสวนถาย kalimate - ตอบโจทยทวา คงคาง Kalimate ในล าไสใหนานทสด เพอดดซบ K ในกระแสเลอดใหไดมากทสด ประโยชนกำรน ำไปใช สามารถน าไปใชในการสวนถาย Kalimate ในผปวยทไมสามารถรบประทานได อปกรณ คาวสดอปกรณ Syringe Irrigate 85 บาท, สาย suction 3 บาท เอกสำรอำงอง - บญชา สถระพจน หนวยโรคไต กองอายรกรรม โรงพยาบาลพระมงกฎเกลา เวชสารแพทยทหารบก ปท 60 ฉบบท 3-4 กรกฎาคม-ธนวาคม 2550 - http://drug.pharmacy.psu.ac.th:นศภ.นลนทพย ชตกล/ผศ.ดร.มาล โรจนพบลสถตย:29 มนาคม 2560

3

ชอเรอง : เครองชงน ำหนกและวดสวนสงแบบดจตล เชอมระบบ HIS ผวจย : นำยพทยะ ธรรมบตร ผน ำเสนอ : นำยพทยะ ธรรมบตร

สรปสำระส ำคญ ทมำและควำมส ำคญของปญหำ ปจจบนผมำรบบรกำรทโรงพยำบำลมหำสำรคำม ถกบนทกขอมลคำน ำหนก และคำสวนสง ดวยวธกำรบนทกดวย 3 ชองทำง คอ จำกกำรคำดคะเนประมำณโดยพยำบำลซกประวต จำกกำรดขอมลเดมทมำรบบรกำร และจำกกำรใหผรบบรกำรไปทำกำรวดเองแลวบอกคำทวดไดกบพยำบำลซกประวต สงผลทำใหตวเลขมควำมคลำดเคลอนผดพลำดทำใหกำรคำนวณคำ BMI ผดพลำดไปดวย และถำกรณผปวยทตองใชคำ BMI ในกำรคำนวณกำรใหยำ กจะสงผลตอควำมปลอดภยของผปวยรำยน นไปดวย จำกขอมลทผำนมำใน 1 ปผรบบรกำรรำยหนง มำใชบรกำรทโรงพยำบำล 9 คร ง ถกบนทกคำน ำหนกและสวนสงทไมคงท เชน คำสวนสงเพมข น และลดลงอยท 155-163 เซนตเมตร นนหมำยถง คำทบนทกเกดจำกควำมผดพลำดจำกวธกำรบนทกในขำงตน ดวยเหตผลขำงตนดงกลำว ผจดทำจงไดพฒนำเครองชงน ำหนกและวดสวนสงแบบดจตอล เชอมระบบ HIS ข น เพอบนทกคำน ำหนกและสวนสงทไดเขำระบบ HIS อตโนมต และใหผรบบรกำรปลอดภยไดยงข น วตถประสงค 1. พฒนำเครองชงน ำหนกและวดสวนสงแบบ ดจตล เชอมระบบ HIS ของโรงพยำบำลมหำสำรคำม 2. เพอใหน ำหนกและสวนสงของผรบบรกำร มควำมถกตองและแมนยำ วธกำรและขนตอนกำรด ำเนนงำน 1. จดหำอปกรณ โครงสรำง Module ในกำรวดคำ และ Sensor ตำง ๆ 2. จดทำโครงสรำงเหลก และประกอบ 3. เขยนโปรแกรมควบคม 4. ทดสอบกำรใชงำน ระยะเวลำกำรด ำเนนงำน มนำคม – เมษำยน 2562 ผลกำรศกษำและผลกำรด ำเนนงำน จำกกำรทดสอบกำรใชงำนทอำคำรผปวยนอก โรงพยำบำลมหำสำรคำม วนท 9 เมษำยน 2562 – ปจจบน

4

เปรยบเทยบเครองวดแบบเกำและแบบใหม กอน หลง

- ผรบบรกำร บอกคำตวเลขทวดได กบพยำบำลซกประวต ทำใหคำมควำมคลำดเคลอน - ผรบบรกำรบำงรำย ไมไดวดใหม แตบอกตวเลขดวยกำรประมำณกำร - ระยะเวลำในกำรชงน ำหนก และวดสวนสงโดยเฉลย 1.5 นำท/1 คน

- เครองสำมำรถสงผลกำรวด เขำสระบบ HIS ไดทนททเสยบบตรประชำชน - ผรบบรกำร สำมำรถชงน ำหนก วดสวนสงไดอยำงแมนยำ - เครองสำมำรถวดไดตอเนองเฉลย 30 วนำท/คน

จดเดนของผลงำน / นวตกรรม 1. พฒนำเอง รำคำ 8,000 บำท เทยบรำคำในทองตลำดประมำณ 65,000 บำทและรนทสำมำรถเชอมตอกบระบบ HIS ได อยทรำคำ 230,000 บำท 2. เชอมตอกบระบบ HIS ของโรงพยำบำลโดยไมตองมเจำหนำทคอยบนทกขอมลเพอสนบสนนหลกกำร Lean ภำยในโรงพยำบำล 3. เครองชงน ำหนกและวดสวนสง มควำมถกตองแมนยำ สำมำรถสอบเทยบคำมำตรฐำนได 4. ตวเครองสำมำรถเชอมตอกบระบบ HIS ไดทกโรงพยำบำล ประโยชนทคำดวำจะไดรบ 1. น ำหนกและสวนสงของผปวย มควำมถกตอง แมนยำ เพอควำมปลอดภยของผปวย 2. โรงพยำบำลมหำสำรคำม กำวสกำรเปน Smart Hospital สงทจะด ำเนนกำรตอไป 1. ผลตเครองวด 14 เครอง ใหเพยงพอสำหรบโรงพยำบำลมหำสำรคำมทมผรบบรกำรเฉลย 1,000 คนตอวน และ สำหรบคลนคพเศษรอบนอกอำคำรผปวยนอก

5

ชอเรอง : ตงเหยยด 25 องศา พชตเขาเสอม ผวจย : ศภนดา ทองดวง, ธระพงษ เทยงท า และคณะ ผน ำเสนอ : ศภนดา ทองดวง

บทคดยอ การวจยเชงกงทดลองนมวตถประสงคเพอศกษาประสทธผลของการยดเหยยดกลามเนอเขาดวยตงเหยยดตออาการปวดขอเขาในผสงอายทมภาวะขอเขาเสอม กลมตวอยางเปนผสงอายทมภาวะขอเขาเสอมในชมชนแหงหนงในอ าเภอนาเชอก จงหวดมหาสารคาม จ านวน 30 ราย เลอกแบบเฉพาะเจาะจง โดยกลมตวอยางไดรบการยดเหยยดดวยตงเหยยด ด าเนนการวจยระหวางเดอนกมภาพนธถงเดอนเมษายน 2562 เครองมอในการเกบรวบรวมขอมล ประกอบดวย แบบขอมลทวไป แบบวดความรนแรงของผปวยโรคขอเสอม WOMAC และมาตรวดความปวดแบบตวเลข วเคราะหขอมลโดยใช คาความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และสถต T-test ผลการวจยพบวาคะแนนเฉลยอาการปวดขอเขาระหวางกอนและหลงท าแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (p<.05) โดยมคาเฉลยคะแนนอาการปวดขอเขากอนใช 5.7 และหลงใช 0.93 มคาเฉลยคะแนนอาการปวดขอเขาลดลง 4.77 สรปและขอเสนอแนะพบวาการใชอปกรณตงเหยยดสามารถบรรเทาอาการรนแรงและบรรเทาอาการปวดขอเขาของภาวะขอเขาเสอมในผสงอายได เมอปฏบตอยางนอยสปดาหละ 4 ครง ครงละ 20-30 นาท นานตอเนอง 3 สปดาห รวมทงเปนการสงเสรมสขภาพและพฒนานวตกรรมในรปแบบทเหมาะสมกบวถชวตของผสงอายและสามารถใชบรหารกลามเนอเขาดวยตนเองทบานไดสะดวก ค ำส ำคญ : ตงเหยยด, แบบวดความรนแรงของภาวะขอเขาเสอม WOMAC และภาวะขอเขาเสอมในผสงอาย

6

ชอเรอง : ตงเหยยด 25 องศา พชตเขาเสอม ผวจย : ศภนดา ทองดวง, ธระพงษ เทยงท า และคณะ

สรปสำระส ำคญ

บทน ำ โรคขอเขาเสอมเปนโรคเรอรงทพบมากและเปนปญหาส าคญโดยเฉพาะในกลมผสงอายมผลท าใหสงผลกระทบดานภาวะสขภาพและการท าหนาทของรางกายอยางมาก ซงมผลท าใหความสามารถในการปฏบตกจวตรประจ าวนลดลง เชน ความสามารถในการเดน การลก-นง เปนตน อกทงพบวาผสงอายทมภาวะขอเขาเสอมบางรายขาดความรความเขาใจในโรคขอเขาเสอม การปฏบตตวไมถกตอง และไมสะดวกเขามารบบรการในโรงพยาบาลท าใหไมไดรบการดแลอยางมประสทธภาพ จากการทบทวนวรรณกรรมพบวาการปองกนและลดความรนแรงจากโรคขอเขาเสอมคอ การเพมขดความสามารถในการท างานของกลามเนอและขอตอ และพบวายนบนพนตางระดบเขาเหยยดตรง ยนทงน าหนกลงทสนเทาจนรสกตงบรเวณนองและเหนอขอเทาดานหลงนน สามารถยดเหยยดกลามเนอขาและนองซงชวยเพมความแขงแรงของกลามเนอเขาและบรรเทาอาการปวดขอเขาได จากปญหาดงกลาวจงสนใจศกษาพฒนาตงซงเปนภมปญญาชาวบานดดแปลงใหมลกษณะเปนพนตางระดบ ซงสามารถยดเหยยดเสรมสรางความแขงแรงของกลามเนอขอเขาท าใหบรรเทาอาการปวดขอเขาของผสงอายได และเหมาะสมกบวถชวตของผสงอายเพอใชยดเหยยดกลามเนอเขาดวยตนเองทบานไดสะดวก วตถประสงค 1. เพอสรางและพฒนานวตกรรมอปกรณยดเหยยดกลามเนอเขา 2. เพอทดสอบประสทธผลของการยดเหยยดกลามเนอเขาดวยตงเหยยดตอการบรรเทาอาการปวดขอเขาของภาวะเขาเสอมในผสงอาย วธกำรพฒนำสงประดษฐ กระบวนกำรในกำรสรำงและพฒนำนวตกรรม ดงน 1) ศกษาหลกการพฒนาวตกรรม สรปแนวคดเพอสรางนวตกรรมได 4 ประเดน คอ ความใหม การใชประโยชน และการใชความรและความคดสรางสรรค รวมทงการน าวสดทใชแลวมาใชประโยชน 2) จดหาวสดในการสรางนวตกรรม ไดแก เศษแผนไม เลอย ไมบรรทด ไมวดองศา ตะป และคอนตอกตะป 3) ด าเนนการสรางตนแบบนวตกรรมตามขนตอน (D1) เรมจากวดขนาดความยาวของแผนไมตามทตองการ ใชเลอยตดแผนไมตามขนาดทวดไว น าแผนไมทจดเตรยมไวมาประกอบเขาดวยกนลกษณะพนตางระดบวดองศาของไม 25 องศา พรอมตอกตะปใหเรยบรอย 4) น านวตกรรมเสนอผเชยวชาญเพอตรวจสอบและประเมนประสทธภาพ ปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของผเชยวชาญ น าไปทดลองใชกบกลมผสงอาย จ านวน 5 ราย (R1) และน าปญหาทพบไปพฒนานวตกรรมใหมประสทธภาพสงขน (D2) กำรทดสอบประสทธภำพสงประดษฐ (R2) การวจยเชงกงทดลอง กลมตวอยางเปนผสงอายทมภาวะขอเขาเสอมในชมชนแหงหนงในอ าเภอนาเชอก จงหวดมหาสารคาม จ านวน 30 ราย เลอกแบบเฉพาะเจาะจง โดยไดรบการใหความรและสรางความตระหนกถงความรนแรงของโรคขอเขาเสอม กลมตวอยางไดท ากายบรหารทากระดกปลายเทาขน-ลง 10 ครง ทากอดเขาชดอก ขางละ 10 ครง รวมกบยดเหยยดดวยตงเหยยดโดยจดสถานทใหมทจบยด โดยขนเหยยบทง 2 ขาง ยนล าตวตรงลงน าหนกขาทง 2 ขางเทากน ยนจ านวน 3 ครง ครงท 1 ยนประมาณ 1 นาท ลงเพอผอนคลายกลามเนอ และครงท 2 และ 3 ยนครงละ 3 นาท จะรสกผอนคลายกลามเนอ ท ากจกรรมดงกลาวอยางนอยสปดาหละ 4 ครง ชวงเวลาตน

7

นอนตอนเชา ครงละ 20-30 นาท นานตอเนอง 3 สปดาห โดยบนทกขอมล และประเมนผลกอนและหลงท าทกครง ด ำเนนกำรวจย : ระหวางเดอนกมภาพนธถงเดอนเมษายน 2562 เครองมอเกบรวบรวมขอมล : แบบขอมลทวไป แบบวดความรนแรงของผปวยโรคขอเสอม WOMAC ในดานอาการปวด การฝดหรอตดของขอ และความสามารถในการท ากจกรรม และมาตรวดความปวดแบบตวเลข วเคราะหขอมลดวยคาความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และสถต T-test พบวา กลมตวอยาง เพศชาย รอยละ 30 เพศหญง รอยละ 70 อาย 60-70 ป รอยละ 73.34 และอาย 71-80 ป รอยละ 23.33 มากกวา 81 ป รอยละ 3.33 คาดชนมวลกาย(BMI) ปกต รอยละ 30 อวนระดบ 1 รอยละ 40 อวนระดบ 2 รอยละ 26.67 และอวนระดบ 3 รอยละ 3.33 และพบวานวตกรรมตงเหยยด 25 องศา พชตเขาเสอม มความแขงแรง (M=4.71) ใชงานงาย ( =4.93) สะดวกใช ( =4.9) ท าความสะอาดงาย ( =4.76) มความปลอดภยกบผสงอาย ( =4.93) และผลการวจยพบวาคะแนนเฉลยอาการปวดขอเขาระหวางกอนและหลงท าแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถต (p<0.05) โดยกลมทดลองมคาเฉลยคะแนนอาการปวดขอเขากอนใช 5.7 และหลงใช 0.93 มคาเฉลยคะแนนอาการปวดขอเขาลดลง 4.77 ผลการศกษาชใหเหนวาการยดเหยยดดวยตงเหยยดรวมกบท ากายบรหารสามารถบรรเทาอาการปวดขอเขาและสามารถบรรเทาอาการรนแรงและบรรเทาความปวดขอเขาของภาวะขอเขาเสอมในผสงอายได ดงนนตงเหยยดจงเปนอกทางเลอกหนงในการดแลขอเขาในผสงอายทมภาวะขอเขาเสอม ประโยชน/กำรน ำไปใช การยดเหยยดดวยตงเหยยดรวมกบท ากายบรหารสามารถบรรเทาอาการรนแรงของภาวะขอเขาเสอมในผสงอายได รวมทงเปนการสงเสรมสขภาพในรปแบบทเหมาะสมกบวถชวตของผสงอายและสามารถใชบรหารกลามเนอเขาดวยตนเองทบานไดสะดวก เอกสำรอำงอง นวฒน บญสม. (2560). การพฒนาความออนตวดวยการยดเหยยดกลามเนอ: วารสารฉบบภาษาไทย สาขามนษยศาสตร สงคมศาสตร และศลปะ แสงอรณ ดงกอง. (2560). กายภาพบ าบดในผปวยขอเขาเสอม. กรงเทพมหานคร : เวชบนทกศรราชปท 10

8

ชอเรอง : ปรบระบบ ลดวนรอ ใหเลอดไดไว ถกใจผรบบรการ ผวจย : นางอภญญา ชาญศร ผน ำเสนอ : นางอภญญา ชาญศร

บทคดยอ โรงพยาบาลพยคฆภมพสย เปนโรงพยาบาลขนาด 90 เตยง มการใหบรการรกษาผปวยเดกโรคธาลสซเมย และผปวยเดกทมภาวะซดจ าเปนตองใหเลอด ซงในผปวยเดกตองใหเลอดโดยการค านวณตามน าหนก จากสถตการใหบรการป พ.ศ.2560- 2562 พบวา ผปวยเดกทไดรบการใหเลอดมจ านวน 29,21 และ15 ตามล าดบ พบปญหาไมม Set แบงเลอด ไมสามารถใหเลอดตามจ านวนทแพทยตองการได ตองไปขอรบเลอดท รพ.จงหวด ซงตองรอ มรถสงตอผปวย หรอมเจาหนาทเขาประชม ไมสามารถระบเวลาทแนนอนได ท าใหผปวย/ญาต ตองเสยเวลา Admitted รอทโรงพยาบาลประมาณ 3 - 5 วน ท าใหสงผลกระทบตอผปวยเดก และผดแลท งดานจตใจ สงคม เศรษฐกจ ผดแลตองลางาน ขาดรายได ละท งภาระกจทบาน ส นเปลองคาใชจาย ผปวยเดกตองขาดเรยนหลายวน อกท งบางรายขอกลบไปรอทบานส นเปลองคาใชจายเดนทางไปกลบหลายรอบ เกดปญหาผปวยและผดแลไมพงพอใจ นอกจากน ในกรณทผปวยขอกลบไปรอทบาน ท าใหเกดปญหาในการบนทกเวชระเบยน ดงน นผศกษาจงไดพฒนาระบบบรการ การใหเลอดในผปวยเดกข น มวตถประสงค เพอลดระยะวนนอนโรงพยาบาล และเพอใหผรบบรการพงพอใจ โดยปรบเปลยนการใหบรการเนนความตองการและความสะดวกของผปวยเปนหลก ปรบเปลยนระบบจากใหผปวย Admitted เพอรอเลอดซงใชเวลา 3- 5 วน เปลยนเปนระบบการขอเลอด เปน OPD case โดยเจาหนาทหอง Lab เปนผขอเลอด เมอไดเลอดจากโรงพยาบาลจงหวด ประสานเจาหนาท OPD โทรศพทตามผปวยมา Admitted เพอรบเลอด ผลการด าเนนงาน พบวา ระยะวนนอนลดลง จากป พ.ศ. 2560 – 2562 คดเปนรอยละ 4.13 วน, 1.90 วน และ 1.13 วน ตามล าดบ ความพงพอใจผรบบรการเพมข นเปนรอยละ 72.41, 90.47 และ 93.33 ตามล าดบ ความพงพอใจผใหบรการเพมข นเปนรอยละ 41.66, 90.90 และ 100 ตามล าดบ

9

ชอเรอง : ปรบระบบ ลดวนรอ ใหเลอดไดไว ถกใจผรบบรการ ผวจย : นางอภญญา ชาญศร

สรปสำระส ำคญ

หลกกำรและเหตผล โรงพยาบาลพยคภมพสย จงหวดมหาสารคามมการ Admitted ผปวยเดกทมภาวะซดจ าเปนตองใหเลอด เปน ซซ โดยการค านวณตามน าหนก จากสถตการใหบรการป พ.ศ.2560- 2562 พบวา ผปวยเดกทไดรบการใหเลอด มจ านวน 29,21 และ15 ตามล าดบ พบปญหาไมม Set แบงเลอด ไมสามารถใหเลอดตามปรมาณทแพทยตองการได ตองไปขอรบเลอดท รพ.จงหวด ผปวยตอง Admitted รอทโรงพยาบาลประมาณ 3 - 5 วน ท าใหสงผลกระทบตอผปวยเดก และผดแลท งดานจตใจ สงคม เศรษฐกจ ผดแลตองลางาน ขาดรายได ละท งภาระกจทบาน ส นเปลองคาใชจาย ผปวยเดกตองขาดเรยนหลายวน อกท งบางรายขอกลบไปรอทบานส นเปลองคาใชจายเดนทางไปกลบหลายรอบ เกดปญหาผปวยและผดแลไมพงพอใจ นอกจากน ในกรณทผปวยขอกลบไปรอทบาน ท าใหเกดปญหาในการบนทกเวชระเบยน จากปญหาดงกลาว ผศกษาจงสนใจทจะ พฒนาระบบบรการ การใหเลอดในผปวยเดกข น โดยค านงถงความตองการและความสะดวกของผปวยเปนหลก วตถประสงค 1. เพอลดระยะวนนอน 2. เพอใหผรบบรการพงพอใจ วธกำรพฒนำ 1.ประชมทบทวนปญหากบผเกยวของ ไดแก แพทย, พยาบาลตกเดก, พยาบาล OPD, พยาบาล ER, เจาหนาทหอง Lab 2.ทดลองระบบนดผปวยแบบ OPD case และสอบถามความพงพอใจ 3.ปรบเปลยนระบบจากใหผปวยเดก Admitted เพอรอเลอดซงใชเวลา 3- 5 วนเปนระบบการขอเลอด เปน OPD case โดยเจาหนาทหอง Lab เปนผขอเลอด เมอไดเลอดจากโรงพยาบาลจงหวด ประสานพยาบาล OPD โทรศพทตามผปวยมา Admitted เพอรบเลอด 4.ประเมนความพงพอใจของผใหบรการ/ผรบบรการ ผลกำรด ำเนนงำน พบวา 1.ระยะวนนอนลดลง จากป พ.ศ. 2560 – 2562 คดเปนรอยละ 4.13 วน, 1.90 วน และ 1.13 วน ตามล าดบ 2.ความพงพอใจของผรบบรการเพมข นเปนรอยละ 72.41, 90.47 และ 93.33 ตามล าดบ 3.ความพงพอใจของผใหบรการเพมข นเปนรอยละ 41.66 ,90.90 และ 100 ตามล าดบ สรปผล การบรการทผานมามงเนนทความสะดวกของระบบ และผใหบรการ โดยลมนกถงความตองการ ปญหาทางสงคม ท งตวผปวยเดก และผดแล ท าใหสงผลกระทบตอผปวยเดก และผดแลท งดานจตใจและสงคม เศรษฐกจ ผศกษาไดปรบเปลยนระบบบรการการใหเลอดในผปวยเดก ข นจากพ นฐานความเขาใจและค านงถงปญหารอบดานของผรบบรการ ผลการปรบเปลยน นอกจากจะลดระยะวนนอนโรงพยาบาล และเกดความพงพอใจ ของผใหและผรบบรการแลว ยงเกดคณคาทางจตใจ ตอบสนองความตองการ และมงเนนผรบบรการเปนส าคญอกดวย

10

ขอเสนอแนะ จากการปรบเปลยนระบบ ซงมความเกยวของกบสหวชาชพหลายหนวย ไดแก องคกรแพทย หองปฏบตการ ผปวยนอก ผปวยใน คลนกโรคเลอด ท าใหมปญหาในการประสานงานในชวงแรกๆทมการปรบเปลยน แตหลงจากไดมการสอสารแนวทางการปฏบต โดยเนนวตถประสงคเพอตอบสนองความตองการของผรบบรการแบบองครวม ท าใหไดรบความรวมมอเปนอยางด นอกจากน ยงพบปญหาในการปฏบตงานตามระบบ เมอมเจาหนาทมาใหม หวหนาหนวยงานควรมการปฐมนเทศเจาหนาทใหม ใหเขาใจระบบ เพอประโยชนของผรบบรการ เอกสำรอำงอง นภารนทร นวลไธสง. (2553). ความสมพนธระหวางการรบรเกยวกบโรคธาลสซเมย ปจจยพ นฐานบางประการกบพฤตกรรมการดแลตนเองของเดกวยรนโรคธาลสซ เมย. วำรสำรพยำบำลศำสตรและสขภำพ, 33(2), 34-41. รตนชฎาวรรณ อยนาค, ชลกรณ ดานยทธศลป, ลกคด จนทรกญชร. (2556). ศกยภาพของผใหบรการดานสขภาพในการ ดแลเดกปวยโรคธาลสซเมยชนดพงการใหเลอดในสถานบรการพยาบาลของรฐระดบปฐมภมกรณศกษา ในเขตจงหวดพษณโลก. วำรสำรพยำบำลและสขภำพ, 7(1), 25-35. รางทอง พนธชย. (2557).ความพงพอใจของผปวยโรคเร อรงตอการใหบรการทางการแพทยในโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล เขตอ าเภอสองดาว จงหวดสกลนคร.วำรสำรบณฑตศกษำ. 11(52) : 149-155.

11

ชอเรอง : โมเดลแผนภาพบอกปรมาณของเหลวจากแผลผาตด ผวจย : นางบญม สนโดษ, นางสาวนฤมล หารสโพธ ผน ำเสนอ : นางสาวนฤมล หารสโพธ

บทคดยอ หอผปวยศลยกรรมทางเดนปสสาวะใหบรการผปวยผาตดหลายระบบเชน ผาตดไต ทอไต ระบบล าไส ระบบทางเดนน าดและตบ หลงผาตดรอยละ 80 ในมาตรฐานการดแลรกษาจะตองประเมนจ านวน ลกษณะของเหลวทออกจากแผลผาตดและบนทกจ านวนใหเปนปรมาณทวดไดจรงเพอน าสการวางแผนรกษาพยาบาลทถกตอง จากการทบทวนเวชระเบยนจ านวน 10 ฉบบพบวา รอยละ100 มการบนทกปรมาณของเหลวแบบประมาณคา เชน เลกนอย มากพอควร ออกมากเปยกถงกลางหลงหรอ ชมกอส 3ผนเปนตน ซงไมชดเจนเพยงพอตอการสอสารระหวางทม ผลAuditตามกระบวนการพยาบาลดานการประเมนผปวย(Assessment) รอยละ 80.6 การประเมนผลการพยาบาล (Evaluation)เพยง รอยละ 78.5 และป 2561 พบความเสยงในการประเมนภาวะ Bleeding หลงผาตด ไมชดเจนไมสมพนธกบคาความเขมขนเลอด ผปวยไดรบเลอดทดแทนลาชา จ านวน1ราย ดงน นหนวยงานจงพฒนานวตกรรมโดยมวตถประสงคใหมนวตกรรมทชวยประเมนปรมาณของเหลวทออกจากแผลไดถกตองตรงกนมากข น วธกำรศกษำ/กำรด ำเนนงำน ใชรปแบบการพฒนาคณภาพการพยาบาล Deming Cycle: PDCA แบงเปน 4ข นตอน คอ Plan : ศกษาสถานการณ ก าหนดแผนในการพฒนานวตกรรมโมเดลแผนภาพบอกปรมาณของเหลวจากแผลผาตดข น DO : 1.ประดษฐโมเดลแผนภาพบอกปรมาณของเหลวจากแผลผาตด โดยแยกเปน1) โมเดลกอส แบงเปนขนาด 3x3” 4x4” 2)โมเดลทอปกอส(Top gauges) แบงเปนขนาด 2x4” 4x6”และ6x12”โดยใชน าสจากน ายาทงเจอรไอโอดนในการหยดทดสอบปรมาณในกอสทกชนดทกขนาด เพอความแมนย าจะผานการทดสอบโดยใช syring หยดน ายาไอโอดนจ านวน 10 คร ง น าคาทซ ามากทสดมาเปนคามาตรฐาน Check: น านวตกรรมโมเดลแผนภาพบอกปรมาณของเหลว ใหพยาบาลวชาชพและผชวยพยาบาลทปฏบตงานหอผปวยศลยกรรมทางเดนปสสาวะจ านวน 12 คนใชในการประเมนของเหลวจากแผลผาตดในผปวย จ านวน 20 ราย เกบขอมลระหวางเดอนธนวาคม2561- เดอนมกราคม 2562 เกบรวบรวมขอมล โดยการสงเกตการณปฏบต การสมภาษณ แบบสอบถามความพงพอใจตอการใชโมเดล และการตรวจสอบคณภาพการบนทกเวชระเบยน Act: หนวยงาน วเคราะหสรปขอมล ความส าเรจ ปญหาอปสรรค รวบรวมน าเสนอตอคณะกรรมการพฒนาคณภาพหนวยงานและPCTเพอการปรบปรงและขยายผลตอไป ผลกำรศกษำ : ดำนขอมลเชงคณภำพ : จากการสมภาษณพยาบาลวชาชพและผชวยพยาบาล ใชงาย สะดวก ชวยใหประเมนไดงายชดเจน น าสการบนทกทเปนปรมาณไดดข น สอสารระหวางทมมความเขาใจตรงกนมากข น ดำนขอมลเชงปรมำณ : บคลากรมความพงพอใจตอการใชโมเดล รอยละ100 และน าใชโมเดล รอยละ 98.7 ผลAuditตามกระบวนการพยาบาล ดานการประเมน(Assessment)มขอมลสมบรณเพมข นจากรอยละ 80.6 เปนรอยละ 91.7 ดานการประเมนผลการพยาบาล(Evaluation)เพมข นจากรอยละ 78.5 เปนรอยละ 94.8 ผลการตรวจสอบคณภาพการบนทกภาพรวม เพมข นจากรอยละ 86.9 เปนรอยละ 95.7 อภปรำยสรป และขอเสนอแนะ การใชโมเดลชวยใหสอสารขอมลระหวางทมสขภาพทชดเจน และชวยใหประเมนไดถกตองมากข น รวมท งการบนทกทมคณภาพ สงผลใหเกดความปลอดภยในการรกษาพยาบาลมากข นดวย

12

ชอเรอง : โมเดลแผนภาพบอกปรมาณของเหลวจากแผลผาตด ผวจย : นางบญม สนโดษ, นางสาวนฤมล หารสโพธ

สรปสำระส ำคญ

บทน ำ หอผปวยศลยกรรมทางเดนปสสาวะใหบรการรกษาพยาบาลผปวยผาตดในหลายระบบเชน ผาตดไต ทอไต ระบบล าไส ระบบทางเดนน าดและตบ ซงหลงผาตดรอยละ 80 จะมการวางสายระบายเพอระบายเลอด หนอง ของเสยตางๆ โดยสายระบายมท งชนดระบบปดมถง/ขวดรองรบ และระบบเปดทไมมถง/ขวดรองรบ ในมาตรฐานการดแลรกษาจะตองประเมนจ านวน ลกษณะของเหลวทออกจากแผลผาตดและบนทกจ านวนใหเปนปรมาณทวดไดจรงเพอน าสการวางแผนรกษาพยาบาลทถกตอง จากการทบทวนเวชระเบยนจ านวน 10 ฉบบพบวา รอยละ100 ผปวยทมสายระบายระบบเปดมการบนทกปรมาณของเหลวเปนการประมาณคา เชน เลกนอย มากพอควร ออกมากเปยกถงกลางหลงหรอ ชมกอส 3ผนเปนตน ซงไมชดเจนเพยงพอตอการสอสารระหวางทม ผลคณภาพการบนทกเวชระเบยนตามกระบวนการพยาบาลในประเดนความชดเจนในดานการประเมนผปวย (Assessment) รอยละ 80.6 การประเมนผลการพยาบาล (Evaluation) เพยง รอยละ 78.5 และป 2561 ทบทวนความเสยงในการประเมนภาวะ Bleeding หลงผาตด จากการไมไดสอสารปรมาณเลอดทออกไดชดเจนไมสมพนธกบคาความเขมขนเลอด ผปวยไดรบเลอดทดแทนลาชา จ านวน 1 ราย ดงน นหนวยงานจงพฒนานวตกรรมทชวยใหทกคนบอกปรมาณของเหลวทออกจากแผลไดอยางชดเจนตรงกนข น วธกำรศกษำ/กำรด ำเนนงำน ใชรปแบบการพฒนาคณภาพการพยาบาล Deming Cycle: PDCA แบงเปน 4ข นตอน คอ Plan : ศกษา สถานการณในการประเมนของเหลว รปแบบการบนทก และนวตกรรมเดมและนวตกรรมใหมๆทเกยวของ พบวา การบนทกเปนการประมาณคา หากมของเหลวไหลซมมากจะใชถงColostomy bagครอบแผล เพอวดตวง แตไมสะดวกในแผลทมสายระบายใกลแผลเยบ ผปวยอวน แผลในต าแหนงอบ/พบ ท าใหการตดถงไมดมรอยรวซม บางแผลจงจ าเปนตองใสกอสหรอทอปกอสปดแผลธรรมดา จงก าหนดแผนในการพฒนานวตกรรมโมเดลแผนภาพบอกปรมาณของเหลวจากแผลผาตดข นตามกอสปดแผลทมใชงานในโรงพยาบาลและวธการเกบรวบรวมขอมล DO : 1.ประดษฐโมเดลแผนภาพบอกปรมาณของเหลวจากแผลผาตด โดยแยกเปน1) โมเดลกอส แบงเปนขนาด 3x3” 4x4” 2)โมเดลทอปกอส(Top gauges) แบงเปนขนาด 2x4” 4x6”และ6x12”โดยใชน าสจากน ายาทงเจอรไอโอดนในการหยดทดสอบปรมาณในกอสทกชนดทกขนาด เพอความแมนย าจะผานการทดสอบโดยใช syring หยดน ายาไอโอดนจ านวน 10 คร ง น าคาทซ ามากทสดมาเปนคามาตรฐานของแตละช น 2.ก าหนดแนวทางในการประเมนปรมาณของเหลวและบนทกเปนตวเลขทกคร ง Check : น านวตกรรมโมเดลแผนภาพบอกปรมาณของเหลวจากแผลผาตด ใหพยาบาลวชาชพและผชวยพยาบาลทปฏบตงานหอผปวยศลยกรรมทางเดนปสสาวะจ านวน 12 คนใชในการประเมนของเหลวจากแผลผาตดในผปวย จ านวน 20 ราย เกบขอมลระหวางเดอนธนวาคม2561 - เดอนมกราคม 2562 เกบรวบรวมขอมล โดยการสงเกตการณปฏบต การสมภาษณ แบบสอบถามความพงพอใจตอการใชโมเดล และการตรวจสอบคณภาพการบนทกเวชระเบยน Act : หนวยงาน วเคราะหสรปขอมล ความส าเรจ ปญหาอปสรรค รวบรวมน าเสนอตอคณะกรรมการพฒนาคณภาพหนวยงานและPCTเพอการปรบปรงและขยายผลตอไป

13

โมเดลกอส 3x3” โมเดลกอส 4x4” โมเดลTop 2x4” โมเดลTop 4x6” โมเดลTop 6x12” ผลกำรศกษำ : ดำนขอมลเชงคณภำพ : จากการสมภาษณพยาบาลวชาชพและผชวยพยาบาล ใชงาย สะดวก ชวยใหประเมนไดงายชดเจน น าสการบนทกทเปนปรมาณไดดข น สอสารระหวางทมมความเขาใจตรงกนมากข น เชน “แบบนกะไคแหนเวลาสงเวรกะบอกแตวามDischargeซมหลาย จกหลายทอได” “ถายรปไวสงเวรกไมชดบางคร งกไมไดด รายงานInternแลวกยงเหลอstaff กหลงลบภาพไปแลว” “แตเดมกบอกวาชมกอส ชมทอปกผน หรอแผลซมเปลยนเทาน นเทาน คร ง พอตอนน กบอกปรมาณไดตรงกนเปนมาตรฐานข น” “ผลaudit chartกดข นนะ” “วนน นแพทยถามวาแผลซมมากม ยแลวดใบปรอทบอกวาอาวออกมาก repeat Hct แลวตามเลอดมาใหเลยนะ” เปนตน ดำนขอมลเชงปรมำณ : บคลากรมความพงพอใจตอการใชโมเดล รอยละ100 และน าใชโมเดล รอยละ 98.7 มบางคร งทไมไดใชเพราะเคยชนกบการคาดคะเน ผลจากการตรวจสอบคณภาพการบนทกตามกระบวนการพยาบาล ดานการประเมน(Assessment)มขอมลสมบรณเพมข นจากรอยละ 80.6 เปนรอยละ 91.7 ดานการประเมนผลการพยาบาล(Evaluation)เพมข นจากรอยละ 78.5 เปนรอยละ 94.8 ผลการตรวจสอบคณภาพการบนทกภาพรวม เพมข นจากรอยละ 86.9 เปนรอยละ 95.7 รวมท งการใหการพยาบาลมคณภาพมากข น อภปรำย สรป และขอเสนอแนะ การสอสารขอมลระหวางทมสขภาพทชดเจน เพยงพอตอการตดสนใจในการรกษาพยาบาล จะชวยใหผปวยไดรบการรกษาพยาบาลทรวดเรวทนตอปญหาความตองการของผปวยแตละคน โดยเฉพาะปรมาณของเหลวทออกจากแผลผาตดทอาจเปนเลอด น าด หนอง น าปสสาวะหรออนๆ เมอใชโมเดลแผนบอกปรมาณของเหลวจากแผลเทยบเคยงจะชวยใหประเมนไดถกตองมากข น รวมท งการบนทกทมคณภาพ สงผลใหเกดความปลอดภยในการรกษาพยาบาลมากข นดวย เอกสำรอำงอง ดวงมณ เลาหประสทธพร บรรณาธการ. (2559) นวตกรรมดเดนโครงการตดดาวประจ าป 2557เรอง “ผลการใชเชงปฏบตแผนทดสอบ Grade of hematuria ตอการอดตนของสายสวนปสสาวะขณะไดรบการชะลางกระเพาะปสสาวะอยางตอเนอง(CBI) ในผปวยหลงสองกลองผาตดตอมลกหมาก(TUR-P) ในโรงพยาบาลศรราช. คณะแพทยศาสตร ศรราชพยาบาล มหาวทยาลยมหดล. พมพคร งท 1 : บรษท พ.เอ.ลฟวง จ ากด. บงอร ดวงรตนและคณะ.(2551). รายงานการวจยเรองการพฒนาหนจ าลองแขนฝกทกษะเยบแผลชนดยางพารา. วทยาลยเทคโนโลยทางการแพทยและสาธารณสขกาญจนาภเษก กระทรวงสาธารณสข. รายงานการวจย.

14

ชอเรอง : เยลลสมนไพรหางไกลบหร ผวจย : นางสาวปฐมาวด สทธครสข ผน ำเสนอ : นางสาวปฐมาวด สทธครสข

บทคดยอ ในปจจบนพบวาการสบบหรเปนภยคกคามสขภาพ บหรคอสงเสพตดทคนสวนใหญใหความนยมมากทสด หากยงคงสบไปนานๆกจะยงตดหนกขนจนไมสามารถเลกได ซงการสบบหรมโทษตอรางกายและน ามาซงโรครายตางๆทสงผลตอการเสยชวต ไมใชเพยงผทสบเทานนทไดรบผลกระทบเหลาน คนรอบขางเองกไดรบโทษไมนอยเชนกน ในควนบหรมสารนโคตนซงเปนสารกอมะเรง เปนหนงในโรครายคราชวตใหถงแกความตายได นอกจากโรคมะเรงกยงมโรครายอนๆ ทเกดจากควนบหรไดเชนกน ไดแก โรคหลอดเลอดหวใจ โรคถงลมโปงพอง อกทงยงเพมความถความรนแรงใหกบอาการหอบหด เปนตน การบ าบดผทตองการเลกบหรในปจจบนมหลายวธ เชน การหกดบ การลดจ านวนมวนทสบ รวมกบวธอน เชน การใชยา การปรบเปลยนพฤตกรรมและการไดรบค าปรกษาจากบคลากรการแพทย ในกรณของการใชยานนมขอจ ากดและราคาสงจงมการหาสมนไพรทจะสามารถน ามาใชทดแทนยาในเรองการลดความอยากบหรไดซงกคอสมนไพรหญาดอกขาว สมนไพรหญาดอกขาวถกน ามาพฒนาในรปแบบของชาชงซงจ าเปนตองใชน ารอนในการแชชาไวสกครเพอใหชาละลายกอนใชดมจงอาจจะไมสะดวกในการน าไปใชจงมการพฒนาไปในรปแบบอนเชนยาอมหรอน ายาบวนปากแตกยงคงมวธใชทยากและไมสะดวกตอการพกพาอกทงยงมผลขางเคยงทพบไดคออาการปากแหง คอแหง ผวจยจงอยากพฒนาสมนไพรหญาดอกขาวใหอยในรปแบบของเยลลเพอใหสะดวกตอการน าไปใชอกทงยงไดค านงถงสวนผสมทจะสามารถน ามาใชใหความหวานแทนน าตาลไดคอสมนไพรหญาหวานทมสรรพคณในการชวยลดน าตาล และอกสวนผสมหนงคอมะนาวทเปนสวนชวยใหชมคอบรรเทาอาการปากแหงคอแหงจากผลขางเคยงของสมนไพรหญาดอกขาวไดอกดวย วตถประสงค: เพอพฒนารปแบบการน าสมนไพรหญาดอกขาวไปใช วธกำรพฒนำสงประดษฐ : 1.)สรางและปรบปรงตนแบบนวตกรรมตามแนวคดใหพรอมน าไปทดลองใช 2.) ทดลองใชพรอมทงประเมนประสทธผลของนวตกรรม 3.) สรปผลการทดลองและรายงานผลของนวตกรรม ผลกำรศกษำ : การทดสอบความคงตวทางกายภาพของเยลลเมอน าออกจากตเยนมาตงทงไวทอณหภมหองเปนเวลา 12 ชวโมง นบตงแตเวลา 06.00 น. – 18.00 น. พบวา สตร 1 เยลลไมละลายสามารถคงรปได,สตร 2 เยลลไมละลายสามารถคงรปไดและสตร 3 เยลลละลายไมสามารถคงรปได ผลคะแนนความพงพอใจในการรบประทานเยลลของสตรท1,2และ3 พบวาอยในระดบมากทสด, มากและมากตามล าดบ สรปผล : จากผลการพฒนาสตรเยลล พบวาสตร1มแนวโนมทจะน าไปใชไดจรงเนองจากผลการทดสอบความคงตว พบวาไมละลายเมอน ามาตงทงไวทอณหภมหองเปนเวลา 12 ชวโมงเยลลสามารถคงรปได นอกจากนคะแนนความพงพอใจจากการตอบแบบสอบถามเยลลสตร1อยในเกณฑระดบมากทสด ค ำส ำคญ : สมนไพรหญาดอกขาว,บหร,เยลลสมนไพร,เยลลหญาดอกขาว,สมนไพรลดความอยากบหร

15

ชอเรอง : เยลลสมนไพรหางไกลบหร ผวจย : นางสาวปฐมาวด สทธครสข

สรปสำระส ำคญ

บทน ำ ในปจจบนพบวาการสบบหรเปนภยคกคามสขภาพบหรคอสงเสพตดทคนสวนใหญใหความนยมมากทสด หากยงคงสบไปนานๆกจะยงตดหนกขนจนไมสามารถเลกได ซงการสบบหรมโทษตอรางกายและน ามาซงโรครายตางๆทสงผลตอการเสยชวต ไมใชเพยงผทสบเทานนทไดรบผลกระทบเหลาน คนรอบขางเองกไดรบโทษไมนอยเชนกนในควนบหรมสารนโคตนซงเปนสารกอมะเรง เปนหนงในโรครายคราชวตใหถงแกความตายได นอกจากโรคมะเรงกยงมโรครายอนๆ ทเกดจากควนบหรไดเชนกน ไดแก โรคหลอดเลอดหวใจ โรคถงลมโปงพอง อกทงยงเพมความถความรนแรงใหกบอาการหอบหด เปนตนการบ าบดผทตองการเลกบหรในปจจบนมหลายวธ เชน การหกดบ การลดจ านวนมวนทสบ รวมกบวธอน เชน การใชยา การปรบเปลยนพฤตกรรมและการไดรบค าปรกษาจากบคลากรการแพทย ในกรณของการใชยานนมขอจ ากดและราคาสงจงมการหาสมนไพรทจะสามารถน ามาใชทดแทนยาในเรองการลดความอยากบหรไดซงกคอสมนไพรหญาดอกขาว สมนไพรหญาดอกขาวถกน ามาพฒนาในรปแบบของชาชงซงจ าเปนตองใชน ารอนในการแชชาไวสกครเพอใหชาละลายกอนใชดมจงอาจจะไมสะดวกในการน าไปใชจงมการพฒนาไปในรปแบบอนเชนยาอมหรอน ายาบวนปากแตกยงคงมวธใชทยากและไมสะดวกตอการพกพาอกทงยงมผลขางเคยงทพบไดคออาการปากแหง คอแหง ผวจยจงอยากพฒนาสมนไพรหญาดอกขาวใหอยในรปแบบของเยลลเพอใหสะดวกตอการน าไปใชอกทงยงไดค านงถงสวนผสมทจะสามารถน ามาใชใหความหวานแทนน าตาลไดคอสมนไพรหญาหวานทมสรรพคณในการชวยลดน าตาล และอกสวนผสมหนงคอมะนาวทเปนสวนชวยใหชมคอบรรเทาอาการปากแหงคอแหงจากผลขางเคยงของสมนไพรหญาดอกขาวไดอกดวย วตถประสงค เพอพฒนารปแบบการน าสมนไพรหญาดอกขาวไปใชในชวตประจ าวนไดอยางสะดวก วธกำรพฒนำสงประดษฐ วธการท า มดงน 1) น าน าเปลาปรมาตร 480 มลลลตรตงไฟออนในกระทะเพอตมกบสมนไพรตามในแตละสตรเปนเวลา 20 นาทหลงจากนนใหกรองเอากากสมนไพรออกและใชแคน าสมนไพรทกรองไดปรมาตร 120 มลลลตร 2) น าผงเจลาตนตามแตละสตรมาละลายในน าเปลาทเตรยมไวในปรมาตร 60 มลลลตรซงในสตรท 3 จะมการเพมผงมะนาว 20 กรมทละลายในน า 30 มลลลตรลงไปดวย 3) น าน าสมนไพรทไดมาผสมกบเจลาตนทละลายน าแลวในกระทะตงไฟออนคนจนเจลาตนละลายใชเวลา 8 นาท เมอน าสมนไพรและเจลาตนละลายจนเขากนแลวพกไวใหเยน จากนนจงน ามาเทใสลงในแมพมพ 4) น าไปแชตเยนเพอใหเยลลแขงตว โดยแบงสวนผสมของเยลลออกเปน 3 สตร ไดแก สตรท 1 สมนไพรหญาดอกขาว : ผงวนเจลาตนส าเรจรป : ผงเจลาตน ในสดสวน 20 กรม : 50 กรม : 20 กรม สตรท 2 สมนไพรหญาดอกขาว : สมนไพรหญาหวาน : ผงเจลาตน ในสดสวน 20 กรม : 10 กรม : 60 กรม

16

สตรท 3 สมนไพรหญาดอกขาว : สมนไพรหญาหวาน : ผงเจลาตน : ผงมะนาว ในสดสวน 20 กรม : 10 กรม : 60 กรม : 20 กรม กำรทดสอบประสทธภำพของสงประดษฐ 1. การทดสอบความคงตวทางกายภาพของเยลลเมอน าออกจากตเยนมาตงทงไวทอณหภมหองเปนเวลา 12 ชวโมง นบตงแตเวลา 06.00 น – 18.00 น. พบวา สตร 1 เยลลไมละลายสามารถคงรปได,สตร 2 เยลลไมละลายสามารถคงรปไดและสตร 3 เยลลละลายไมสามารถคงรปได 2. แบบประเมนความพงพอใจในการรบประทานเยลล ในคนทวไปจ านวน 30 คน ไดผลดงน

รำยละเอยด สตร 1 สตร 2 สตร 3 1.บรรจภณฑ 4.63 3.77 3.73 2.สสนของเยลล 4.67 3.73 3.83 3.รสชาตรบประทานงาย 4.53 3.80 3.53 4.ความสะดวกในการน าไปใช 4.23 3.90 3.87

รวม 4.52 3.80 3.74 **หมายเหต : คาเฉลย 4.51-5.00 หมายถง ระดบความพงพอใจในระดบมากทสด คาเฉลย 3.51-4.50 หมายถง ระดบความพงพอใจในระดบมาก

คาเฉลย 2.51-3.50 หมายถง ระดบความพงพอใจในระดบปานกลาง คาเฉลย 1.51-2.50 หมายถง ระดบความพงพอใจในระดบนอย คาเฉลย 1.00-1.50 หมายถง ระดบความพงพอใจในระดบนอยทสด ประโยชนและกำรน ำไปใช เปนตวเลอกอกทางหนงในการน าไปใชเพอชวยลดปญหาความอยากบหรในผทสบบหร เอกสำรอำงอง 1. วารสารเพอการวจยและพฒนา องคการเภสชกรรมปท 24 ฉบบท 3 ประจ าเดอน กรกฎาคม - กนยายน 2560 2. กาวทนวจยกบ ศจย.TRC research updateปท 3 ฉบบท 3 เดอน ธนวาคม 2554 3. หญาดอกขาว สรรพคณและประโยชนของหญาดอกขาว จากเวปไซต medthai 4. หญาหวาน สรรพคณและประโยชนของหญาหวาน จากเวปไซต medthai 5. มะนาว สรรพคณและประโยชนของมะนาว จากเวปไซต medthai

ชอเรอง: นวตกรรมสายผกทอหลอดลมคอ (Tracheostomy Tube Fixation) พว.กรกนยา เพงผลา พว.ชลลดา ผาระนด หอผปวยกงวกฤตอายรกรรม โรงพยาบาลมหาสารคาม

บทคดยอ บทน า: การหายใจลมเหลวในผปวยทไมสามารถฝกการหายใจ และหยาเครองชวยหายใจได จะไดรบการเจาะทอหลอดลมคอ (Tracheostomy Tube) ใสทอหลอดลมคอ และผกยดดวยเชอกหรออปกรณ เพอปองกนทอเลอนหลด ผปวยกลมดงกลาวสวนใหญจะมภาวะแทรกซอนจากการใชเชอกหรออปกรณผกยดทอหลอดลมคอ ไดแก แผลกดทบบรเวณรอบคอ การระคายเคอง ผนแดง หรอผวหนงอกเสบจากการเสยดส ซงภาวะ แทรกซอนดงกลาวเกดจากแรงกดของเชอกทผกทอหลอดลมคอ แรงทกดกบลกษณะการกดของเชอกขนอยกบปจจยส าคญ ไดแก ชนดของอปกรณทใชผก ลกษณะของการผกทอหลอดลมคอ โดยมวตถประสงคการศกษาเพอประดษฐสายผกทอหลอดลมคอทมประสทธภาพ ลดภาวะแทรกซอนทเกดขนกบผปวย และเพอศกษาความพงพอใจในการใชนวตกรรมสายผกทอหลอดลมคอของผใชนวตกรรม วธการศกษา: เรมตนจากการศกษาปญหาจากการใชเชอกผกทอหลอดลมคอแบบเดม การทบทวนวรรณกรรม การศกษาจากหลกฐานเชงประจกษและประสบการณของพยาบาลวชาชพ หลงจากนนท าการออกแบบและประดษฐขนตามแบบ สาธตการใชนวตกรรม และน ามาใชกบผปวยทใสทอชวยหายใจแบบหลอดลมคอ (Tracheostomy Tube) ประเมนผลการลดภาวะแทรกซอนของการใชนวตกรรมเชอกผกทอหลอดลมคอ ความพงพอใจของพยาบาลวชาชพ ความพงพอใจของผปวยและญาต และแบบประเมนความคมคาคมทน โดยใชสถตพรรณนา ไดแก จ านวน รอยละ คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน ผลการศกษา: จากการประดษฐท าใหไดนวตกรรม 100 ชน จ านวนผปวยทใชนวตกรรม 20 ราย แบงเปนเพศชาย 13 ราย เพศหญง 7 ราย พบวา การเกดแผลกดทบ รอยอกเสบบวมแดง หรอผนคนบรเวณรอบ ๆ คอผปวยจ านวน 0 ราย การเลอนหลดของทอหลอดลมคอจ านวน 0 ราย ดานความพงพอใจของผปวยและญาตโดยรวมอยในระดบมาก (คาเฉลย= 4.28, S.D.= .44) ดานพยาบาลวชาชพผใชนวตกรรมมความพงพอใจโดยรวมอยในระดบมาก (คาเฉลย= 4.00, S.D.= .62) เมอเปรยบเทยบตนทนประหยดกวาแบบเดม 4 เทา สรปและขอเสนอแนะ: เมอน านวตกรรมสายผกทอหลอดลมคอมาใช ท าใหผปวยไมเกดแผลกดทบ ลดการระคายเคองผวบรเวณรอบ ๆ คอ ผปวยรสกสบาย ญาตมความพงพอใจ พยาบาลวชาชพไดรบความพงพอใจในการใชนวตกรรม เนองจากใชงานงาย สะดวก ผกยดไดด และสามาถน ากลบมาใชซ าได มความคงทน แขงแรง ประหยดงบประมาณของโรงพยาบาลไดอยางด การพฒนาตอไปคอ ประดษฐนวตกรรมใหมหลายขนาด เชน ขนาดเลก กลาง ใหญ เพอเหมาะสมกบขนาดรอบคอของผปวยแตละราย พรอมทงแนะน าการใชนวตกรรมในหอผปวยอน ๆ และเผยแพรนวตกรรมตอไป ค าส าคญ: นวตกรรม, สายผกทอหลอดลมคอ

ชอเรอง : นวตกรรมสายผกทอหลอดลมคอ (Tracheostomy Tube Fixation) พว.กรกนยา เพงผลา พว.ชลลดา ผาระนด หอผปวยกงวกฤตอายรกรรม โรงพยาบาลมหาสารคาม

สาระส าคญ ทมาและความส าคญของปญหา

การหายใจลมเหลวในผปวยทไมสามารถฝกการหายใจ และหยาเครองชวยหายใจได จะไดรบการเจาะทอหลอดลมคอ (Tracheostomy Tube) ใสทอหลอดลมคอ และผกยดดวยเชอกหรออปกรณ เพอปองกนทอเลอนหลด ผปวยกลมดงกลาวสวนใหญจะมภาวะแทรกซอนจากการใชเชอกหรออปกรณผกยดทอหลอดลมคอ ไดแก แผลกดทบบรเวณรอบคอ การระคายเคอง ผนแดง หรอผวหนงอกเสบจากการเสยดส ภาวะแทรกซอนดงกลาวเกดจากแรงกดของเชอกทผกทอหลอดลมคอ แรงทกดกบลกษณะการกดของเชอกผกทอหลอดลมคอขนอยกบปจจยส าคญ ไดแก ชนดของอปกรณทใชผก ลกษณะของการผก หอผปวยกงวกฤตอายรกรรมโรงพยาบาลมหาสารคาม เปนหอผปวยทรบผปวยทใสทอชวยหายใจมากกวารอยละ 90 ผปวยสวนใหญใสทอชวยหายใจทางปาก และผปวยทใชเครองชวยหายใจยาวนาน ท าใหตองมการผาตดใสทอหลอดลมคอ (Tracheostomy Tube) สวนใหญจะมภาวะแทรกซอนจากการใชเชอกหรออปกรณผกทอหลอดลมคอ ผวจยจงมความสนใจพฒนานวตกรรมเพอปองกนการเกดแผลกดทบ และภาวะแทรกซอนบรเวณล าคอใตเชอกทผกยดทอหลอดลมคอ เพอใหผปวยมความปลอดภย วตถประสงค

1. เพอประดษฐสายผกทอหลอดลมคอทมประสทธภาพ ลดภาวะแทรกซอนทเกดขนกบผปวย 2. เพอศกษาความพงพอใจในการใชนวตกรรมสายผกทอหลอดลมคอของผใชนวตกรรม

วธการพฒนาสงประดษฐ เรมตนจากการศกษาปญหาจากการใชเชอกผกทอหลอดลมคอแบบเดม การทบทวนวรรณกรรม

การศกษาจากหลกฐานเชงประจกษและประสบการณของพยาบาลวชาชพ หลงจากนนท าการออกแบบและประดษฐขนตามแบบ โดยมวสดอปกรณดงน 1) ผาฝายญปน เมตรละ 100 บาท ตดไดจ านวน 100 ชน 2) ผาใยโพลเอสเตอรอดแผน ขนาดแผนละ 50× 50 ซม. ราคาแผนละ 80 บาท ตดไดจ านวน 100 ชน 3) เชอกเกลยวเมตรละ 5 บาท จ านวน 5 เมตร ราคา 25 บาท ตดได 100 ชน 4) คาเยบผา ชนละ 5 บาท รวมงบประมาณ 705 บาท เฉลยราคา 7 บาท /ชน การทดสอบประสทธภาพสงประดษฐ

ผศกษาสาธตการใชนวตกรรมใหแกพยาบาลวชาชพ และน ามาใชกบผปวยทใสทอชวยหายใจแบบหลอดลมคอ (Tracheostomy Tube) ในหอผปวยกงวกฤตอายรกรรม โรงพยาบาลมหาสารคาม โดยเปลยนใหผปวยวนละ 1 ครงในเวรดก เรมใชนวตกรรมเดอนมนาคม 2561 ถงเดอนตลาคม 2561 หลงจากนนมการตดตามประเมนผลการใชนวตกรรมตามรปแบบการเกบรวบรวมขอมล คอ แบบประเมนภาวะแทรกซอนของ

การใชสายผกทอหลอดลมคอ แบบประเมนความพงพอใจของพยาบาลวชาชพผใชนวตกรรม แบบประเมนความพงพอใจของผปวยและญาต แบบประเมนความคมคาคมทน โดยวเคราะหจ านวนการเกดภาวะแทรกซอนจากการใชนวตกรรม วเคราะหความพงพอใจในการใชนวตกรรมและตนทน วเคราะหขอมลโดยใชสถตพรรณนา ไดแก จ านวน รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน พบวา จ านวนผปวยทใชนวตกรรม 20 ราย แบงเปนเพศชาย 13 ราย เพศหญง 7 ราย การเกดแผลกดทบ รอยอกเสบบวมแดง หรอผนคนบรเวณรอบคอผปวย จ านวน 0 ราย การเลอนหลดของทอหลอดลมคอ จ านวน 0 ราย ดานความพงพอใจของผปวยและญาตโดยรวมอยในระดบมาก (คาเฉลย = 4.28, S.D. = .44) ดานพยาบาลวชาชพมความพงพอใจในดานการใชงานงาย สะดวก ผกยดไดด ชวยลดระยะเวลาการผกยดทอหลอดลมคออยในระดบมาก (คาเฉลย = 4.47, S.D. = .62) ดานความคงทน แขงแรงของนวตกรรม อยในระดบมาก (คาเฉลย = 4.43, S.D. = .72) เมอเปรยบเทยบตนทนพบวา นวตกรรมสายผกทอหลอดลมคอ ประหยดกวาการผกแบบเดมทใช Cotton Tape ประมาณ 4 เทา ประโยชนและการน าไปใช

เมอน านวตกรรมสายผกทอหลอดลมคอมาใช ท าใหผปวยไมเกดแผลกดทบ ลดการดงรง ลดการระคายเคองผวบรเวณรอบ ๆ คอ ท าใหผปวยรสกสบาย มองดสวยงาม เปนระเบยบ ลดความวตกกงวลของญาต ญาตมความพงพอใจในระดบมาก ในดานของพยาบาลวชาชพ ไดรบความพงพอใจในการใชนวตกรรม เนองจากใชงานงาย สะดวก ผกยดไดด ชวยลดระยะเวลาการผกยดทอหลอดลมคอ มความคมคาคมทน ตนทนนอยกวาการผกยดทอหลอดลมคอแบบเดม สามาถน ากลบมาซก ท าความสะอาด และน ากลบไปใชกบผปวยไดอกหลายครง มความคงทน แขงแรง ลดการสนเปลองของทรพยากรและงบประมาณของโรงพยาบาลไดเปนอยางด ขอเสนอแนะ

พฒนาอปกรณใหมประสทธภาพมากขน รวมทงมความสะดวก สวยงามเหมาะสมกบการใชงานมากขน ออกแบบใหมหลายขนาด เชน ขนาดเลก กลาง ใหญ เพอเหมาะสมกบขนาดรอบคอของผปวยแตละราย อกทงแนะน าการใชนวตกรรมในหอผปวยอน ๆ และเผยแพรนวตกรรมตอไป เอกสารอางอง วจตร ศรสพรรณ, วลาวณย เสนารตน, และ ขนษฐา นนทบตร (บก.). (2557). นวตกรรมการสรางเสรมสขภาพภายใตบทบาทของวชาชพการพยาบาล. วณาจระแพทย, เกรยงศกด จระแพทย (2550).การบรหารความปลอดภยของผปวย : แนวคด กระบวนการและแนวปฏบตความปลอดภยทางคลนก. (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: บรษทดานสทธราการพมพจ ากด. Kaya, N. ,Turan, N. , &Aydin, G. O. (2015) . World Conference on Technology, innovation and entrepreneurship: A concept analysis of innovation in nursing. Social and Behavioral Sciences, 195, 1674-1678. Kaya, N., Turan, N., &Aydin, G. O. (2016).Innovation in nursing: A concept analysis. Journal of Community & Public Health Nursing, 2(1), DOI:10.4172/2471-9846.1000108

20

ชอเรอง : ทคนเตอนความจ า ผวจย : นางอนสรา วายแสง ผน ำเสนอ : นางอนสรา วายแสง

บทคดยอ ตกผปวยในชายโรงพยาบาลกนทรวชยเปนหนวยงานบรการทางดานการรกษาพยาบาลการปฏบตงานของเจาหนาท ทผานมาพบวายงพบขอผดพลาด เชน การรายงานแพทย การท าตามแผนการรกษาของแพทย การรายงานผลตรวจทางหองปฏบตการลาชา, การสงผปวย X – ray, การ Consult แพทย, การ Consult กายภาพ, การตาม Medication Reconciliation, การรายงานแพทยผปวยรบใหม, การรายงานผปวย Plan Discharge เนองจากไมมเครองหมายแสดงใหเหนชดเจน และบางครงดวยภาระงานอน ท าใหบางครงยงพบการไมไดปฏบตตามแผนการรกษา หรอเกดความลาชาในการใหบรการผปวย ตกผปวยในชายจงน าปญหาดงกลาวมาทบทวนเพอลดปญหาทเกดขน โดยหาเครองมอทจะเปนการปองกนการเกดขอผดพลาดนขนและเจาหนาทไดเหนความส าคญในการใหผปวยไดรบการรกษา วนจฉยโรค และการปฏบตตามแผนการรกษาของแพทย จงท าทคนทสงเกตงาย และเพอเปนการสอสารระหวางทมแพทย พยาบาลและวชาชพอนๆดวย จากการทบทวนปญหาทเกดขนจงไดคดคนนวตกรรม “ทคนเตอนความจ า” ขนเพอชวยปองกนการปองกนการเกดขอผดพลาดทอาจเกดขนและเจาหนาทไดเหนความส าคญในการใหผปวยไดรบการรกษาวนจฉยโรคและการปฏบตตามแผนการรกษาของแพทย จงท าทคนทสงเกตงาย และทดลองใชในชวงเดอนกนยายน 2561–เดอนมกราคม 2562 โดยวธปฏบตดงน ตดแผนฟลมเอกซเรยเปนแผนเลกขนาดความกวางประมาณ 1 นว พมพขอความทตองการลงบนกระดาษสขาว พมพขอความดวยตวอกษรสสนสะดดตาน ามาตดและตดลงบนแผนฟลมเอกซเรยทตดเตรยมไวเมอเจาหนาทตรวจสอบและทบทวนตามแผนการรกษา และค าสงของแพทยแลวน าทคนมาคนใน Chart ของผปวยแตละรายเพอปฏบตตามค าสงแพทยและเพอใหแพทยทมพยาบาลหรอหนวยงานอนทตองการสอสารตรวจสอบจากการท างานของเจาหนาทในการรายงานแพทยการท าตามค าสงแพทย และผปวยไดรบการรกษาทนทวงท ประเมนความพงพอใจจากผใชงานทกคนในทมผลทไดรบจากการพฒนานวตกรรมตงแตเดอนกนยายน 2561จนถงเดอนมกราคม 2562 จ านวน 15 คน มความพงพอใจระดบดมาก รอยละ 97 และไมพบความผดพลาดจากการท าตาม Order แพทยใน Chart ผมารบบรการ

21

ชอเรอง : “หอหมปลอดภย ใสใจลกรก” ผวจย : นางสมควร ธนาพบลยผล พยาบาลวชาชพช านาญการ ตกสต-นรเวชกรรม โรงพยาบาลพยคฆภมพสย

บทคดยอ การรกษาพยาบาลในเดกตองมการท าหตถการตางๆ ตามแผนการรกษาเชน การเจาะเลอด

การใหสารน าทางหลอดเลอดด า การ on heparin lock ปญหาทพบขณะท าหตถการคอ เดกจะรองและด น ดงน นจ าเปนตองมการยดตรงเดกเพอความสะดวกในการท าหตถการ ซงตองใชเจาหนาทในการท าหตถการต งแตสองคนข นไป บางคร งถาเดกด นมากผชวยตองใชน าหนกท งตวชวยตรงเดกไวไมใหด น ท าใหญาตเกดความกลวและกงวล กลวลกจะไดรบอนตรายจากการท าหตถการ จากปญหาทพบดงกลาวจงเกดแนวคดนวตกรรม “หอหมปลอดภย ใสใจลกรก” เพอชวยในการยดตรงเดกขณะท าหตถการข น โดยหวงวาจะแกไขปญหาดงกลาว นอกจากน ยงสะดวกในการท าหตถการผปวยเดก สงผลตอประสทธภาพการท าหตถการผปวยเดกลดความหวาดกลวการท าหตถการของเดก และลดความวตกกงวลของญาต ผลของการใชนวตกรรมดานความเหมาะสมกบการใชงาน ดานลดระยะเวลาการในการท าหตถการ ดานความพงพอใจของญาตและดานความพงพอใจของผชวยเหลอคนไข รอยละ 100 สวนดานความสะดวกในการใชงาน รอยละ 92.85 และดานความพงพอใจของพยาบาล 90.91

22

ชอเรอง : “หอหมปลอดภย ใสใจลกรก” ผวจย : นางสมควร ธนาพบลยผล พยาบาลวชาชพช านาญการ ตกสต-นรเวชกรรม โรงพยาบาลพยคฆภมพสย

สรปสาระส าคญ ทมาและความส าคญของปญหา เนองจากหอผปวยกมารเวชกรรม เปนหอผปวยทใหการดแลผปวยเดกทมอายต งแต 0-15 ป จงมผปวยเดกท งในสวนของผปวย เดกเลก และเดกโต เขารบการรกษาในหอผปวย ในป 2559 -2561 มผปวยเดกเขารบการรกษาในหอผปวยกมารเวชกรรม จ านวน 1,400, 1241 และ1067 ราย ตามล าดบ ในการรกษาพยาบาลตองมการท าหตถการตางๆ ตามแผนการรกษาเชน การเจาะเลอด การใหสารน าทางหลอดเลอดด า การ on heparin lock จ าเปนตองมการยดตรงเดกเพอความสะดวกในการท าหตถการ ซงตองใชเจาหนาทในการท าหตถการต งแตสองคนข นไป ในบางคร งถาเดกด นมากผชวยตองใชน าหนกท งตวชวยตรงเดกไวไมใหด น ท าใหญาตเกดความกลวและกงวล กลวลกจะไดรบอนตรายจากการท าหตถการ จากปญหาทพบดงกลาวจงเกดแนวคดนวตกรรม “หอหมปลอดภย ใสใจลกรก” เพอชวยในการยดตรงเดกขณะท าหตถการข น โดยหวงวาจะแกไขปญหาดงกลาว นอกจากน ยงสะดวกในการท าหตถการผปวยเดก สงผลตอประสทธภาพการท าหตถการผปวยเดกลดความหวาดกลวการท าหตถการของเดก และลดความวตกกงวลของญาตอกดวย วตถประสงค 1. เพอลดจ านวนบคลากรในการท าหตถการ 2. เพอลดระยะเวลาในการท าหตถการ 3. เพอลดความรสกหวาดกลวของเดกในขณะท าหตถการ 4. เพอความปลอดภยของผปวยในขณะท าหตถการ 5. เพอความพงพอใจของผมาใชบรการและเจาหนาท วธการพฒนาสงประดษฐ วสดอปกรณ

1. แผนไมกระดาน ขนาด 30x 100 เซนตเมตร หรอ โตะรองรดผาทไมใชแลว 2. ผา 3. ตนตกแก 4. กระดม 5. พลาสตกหรอผายางกนเปอน 6. แผนไมขนาด 6 x 60 เซนตเมตร

วธประดษฐ 1. น าไมกระดานหรอโตะรองรดผา มาหมดวยพลาสตกหรอผายางกนเปอน 2. ตดกระดมทสวนหว 2 เมด สวนขา 1 เมด 3. ตดผาใหไดขนาด 30x100 เซนตเมตร จ านวน 3 ผนเยบตดกนเพอใหเปนสวนล าตวสวนท

เปนชายผาท งสามผนเยบตนตกแกใสไวท งสามผน 4. น าแผนไมกระดานทหมดวยพลาสตกหรอผายางกนเปอนมาวางบนผาทเยบตดกนไวแลว

และตดกระดมทสวนหวและสวนทายเพอยดผาใหตดกบไม

23

5. น าไมขนาด 6 x 60 เซนตเมตรหมดวยพลาสตกหรอผายางกนเปอน แลวน าตนตกแก สายรดสองเสนมาตดไวเพอชวยในการยดตรงในสวนแขน

วธการใชงาน 1. วางตวเดกลงบนนวตกรรมทนอน “หอหมปลอดภย ใสใจลกรก”” 2. จากน นเรมรด สายตวต งแต อก ล าตว และ ขา 3. น าไมทรองแขนวางทแขนดานลางและ ดงสายรด เพอกนไมใหเดกด น การทดสอบประสทธผลสงประดษฐ ผลการทดสอบประสทธผลสงประดษฐไดดงน ความสะดวกในการใชงาน 92.85% ความเหมาะสมกบการใชงาน 100% ลดระยะเวลาการในการท าหตถการ 100% ความพงพอใจของญาต 100% ความพงพอใจของผชวยเหลอคนไข 100% ความพงพอใจของพยาบาล 90.91 % ประโยชนและการน าไปใช 1. ผปวยปลอดภยในขณะท าหตถการ ไมเสยงตอการด นตกเตยง 2. บดามารดา ญาตมความพงพอใจในการพยาบาลทไดรบ 3. เจาหนาทลดระยะเวลาในการท าหตถการ ลดจ านวนบคลากรในการท าหตถการ 4. เจาหนาทความพงพอใจในการใชนวตกรรม 5. ประโยชนตอหนวยงาน เกดนวตกรรม หอหมปลอดภยใสใจลกรก จากความรวมมอในการจดการปญหาทเกดจากการปฏบตงานเจาหนาท เกดความภาคภมใจในการดแล อกท งยงเกดความสามคค ในหนวยงาน เกดความส าเรจในการหาแนวทางการแกไขปญหาจากกระบวนการท างานโดยยดการท งานเปนทม 6. สามารถน าไปพฒนาเพอใชในการดแลผปวยในหนวยงานอนๆ เชน อบตเหต-ฉกเฉน ทารกแรกเกด เอกสารอางอง 1. กนกจนทร เขมนการ. หตถการแทงน าเกลอผปวยเดก : กลยทธการพยาบาลสความส าเรจ. วารสารพยาบาลศาสตรและสขภาพ. กรงเทพฯ: 35(2); 2555. 2. สขเกษม โฆษตเศรษฐ. ต ารากมารเวชศาสตร ส าหรบนกศกษาและแพทยเวชปฏบต เลม 1. ภาควชากมารเวชศาสตร คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร: ปทมธาน; 2559.

3. วรรณดา กตธนะ. เบาะรองทารกท าหตการ. จาก http://www.zrolsoft.com/lpnhresearch/index.php/th/2559/33-2017-02-20-05-23-44 สบคนเมอ 22 มนาคม 2562.

24

ชอเรอง : การพฒนาระบบควอตโนมตในงานบรการผปวยนอก ผวจย : นางสาวสจตรา นาสงหขนธ, นายประวตร ฤทธเจรญวตถ, นางสาวกาญจนาภรณ ตาราไต ผน ำเสนอ : นางสาวสจตรา นาสงหขนธ

บทคดยอ หนวยงานมผมารบบรการผปวยนอกประมาณ 1500 รายตอวน มแนวโนมสงขน ท าใหเกดการรอคอย ระยะเวลาบรการนาน ผลส ารวจรอยละความพงพอใจของผปวยนอกมแนวโนมลดลง เมอส ารวจเสยงสะทอนของผมารบบรการปญหาทผมารบบรการสะทอนมากทสดคอ การรอนาน และไมทราบสถานะควขณะรอตรวจ เปนตน ซงพบสาเหตเชน ผใหบรการมภาระงานเยอะ ตองสงตรวจ lab X-ray จ านวนมาก ผรบบรการไมพงพอใจในการใหบรการ ระบบบรหารจดการมขนตอนการท างานซ าซอน และสงแวดลอมคบแคบ วตถประสงคการศกษาเพอพฒนาระบบควอตโนมตในงานบรการผปวยนอกและเพอลดขนตอนในการใหบรการผปวยนอก จงด าเนนการโดยผบรการประกาศเปนเขมมงโรงพยาบาล ลดระยะเวลารอคอยผปวย และผปวยปลอดภย วเคราะหกระบวนการใหบรการผปวยนอก ออกแบบและพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในดานการบรการ โดยการจดท าตกดบตรควอตโนมตและคดกรองอาการฉกเฉน ( Kiosk ) ระบบแสดงควหนาหองตรวจ ระบบดคว คดกรองอาการฉกเฉน และการใหคะแนนความพงพอใจจาก Smart phone ระบบดงภาพและขอมลจากบตรประชาชน Smart Card ใชในการ Identify ผปวย ปรบระบบนด ลดความซ าซอนการบนทกขอมลสงตรวจ และระบบการนด-จองควออนไลน เมอด าเนนการเสรจท าใหมระบบควอตโนมตในงานบรการผปวยนอกและสามารถลดขนตอนในการใหบรการผปวยนอก ผปวยสามารถกดบตรควจากตกดอตโนมตไดดวยตนเอง ไมตองรอเจาหนาท ผปวยนดสามารถสง รายการ Lab XRay ไดจากการกดควในตกดอตโนมต โดยไมตองรอเจาหนาทบนทกขอมลสงอกครง ผปวยจะทราบควจากหนาจอแสดงคว ผลทไดจากการพฒนาคอผปวยนอกมความพงพอใจสามารถรสถานะจากระบบแสดงคว และลดระยะเวลารอคอยในการใหบรการ ซงน าไปใชทหองตรวจศลยกรรมกระดกและหองตรวจอายระกรรม เมอส ารวจความพงพอใจจากกลมตวอยางดวยการใหคะแนนผาน mobile application พบวาผรบบรการ 10% จากผรบบรการทงหมด 2400 คน ใหคะแนนความพงพอใจมากทสด 61.73% ความพงพอใจมาก 22.22% แผนพฒนาในอนาคตเพอเปน Smart Hospital คอขยายระบบควอตโนมต และระบบเทคโนโลยสารสนเทศนไปหองตรวจทงหมดในโรงพยาบาลมหาสารคาม

25

ชอเรอง : การพฒนาระบบควอตโนมตในงานบรการผปวยนอก ผวจย : นางสาวสจตรา นาสงหขนธ, นายประวตร ฤทธเจรญวตถ, นางสาวกาญจนาภรณ ตาราไต

สรปสำระส ำคญ

บทน ำ หนวยงานมผมารบบรการผปวยนอกประมาณ 1500 รายตอวนมแนวโนมสงขน ท าใหเกดการรอคอย ระยะเวลาบรการนาน สถานทแออด คบแคบ ไมมทนงรอ มอบตการณความเสยงผปวยผดปกตขณะรอตรวจ มอบตการณความเสยงตรวจผดคน มการสงตรวจ Lab XRay ผดรายการ ผลส ารวจรอยละความพงพอใจของผปวยนอก ไดรบคะแนนความพงพอใจต าทสดของโรงพยาบาล ส ารวจเสยงสะทอนของผมารบบรการ(Customer Voice) ปญหาทผมารบบรการสะทอนมากทสดคอ การรอนาน และไมทราบสถานะควขณะรอตรวจ สาเหต มปจจยทเกยวของคอ 1) ผใหบรการ ภาระงานเยอะ คอยตอบสถานะ จดการคว เรยกผปวย มการตรวจผดคน แพทยบางคนออกตรวจ OPD ชา สงตรวจ lab X-ray ผดคนผดรายการ 2) ผรบบรการ ไมรควบรการ ตองสอบถามเจาหนาท มาตงแตเชากลบเยน ไมพงพอใจในการใหบรการ 3) ระบบ บรหารจดการควใช manual ทกหอง นดผปวยในเวลาเดยวกน สงตรวจผดคน ผดรายการ คดกรองภาวะฉกเฉนลาชา มขนตอนการท างานซ าซอน 4) สงแวดลอม สถานทรอตรวจคบแคบ เกาอรอตรวจไมเพยงพอ อากาศไมถายเท ซงปจจยตางๆทกลาวมาสงผลใหผปวยรอนาน บรการลาชา ท าใหไมรวาจะไดตรวจตอนไหน วธกำรศกษำและผลกำรศกษำ เพอพฒนาระบบควอตโนมตในงานบรการผปวยนอกและเพอลดขนตอนในการใหบรการผปวยนอก ด าเนนการพฒนา 1) ผบรหารประกาศเปนเขมมงโรงพยาบาล ลดระยะเวลารอคอยผปวย และผปวยปลอดภย โดยแตงตงคณะกรรมการด าเนนงาน และประชมอยางตอเนองเพอหาทางแกไขเรองนอยางเรงดวน 2) วเคราะหกระบวนการใหบรการผปวยนอก พรอมน ากระบวนการ LEAN มาใชในการพฒนา 3)ออกแบบและพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในดานการบรการ โดยการจดท า ตกดบตรควอตโนมตและคดกรองอาการฉกเฉน ( Kiosk ) , ระบบแสดงควหนาหองตรวจ , ระบบดคว คดกรองอาการฉกเฉน และการใหคะแนนความพงพอใจจาก Smart phone , ระบบดงภาพและขอมลจากบตรประชาชน Smart Card ใชในการ Identify ผปวย , ปรบระบบนด ลดความซ าซอนการบนทกขอมลสงตรวจ และระบบการนด/จองควออนไลน ผลกำรด ำเนนงำน 1) มระบบควอตโนมตในงานบรการผปวยนอก 2) ลดขนตอนในการใหบรการผปวยนอก

ขนตอนกำรบรกำร(กอนกำรด ำเนนงำน) ขนตอนกำรบรกำร(หลงกำรด ำเนนงำน) 1. ผปวยวางบตรนด/บตรตรวจไวทตะกรา (ตงแตเชาตร) รอเจาหนาทเรยกมาซกประวต (07.00 น.) ตามล าดบทวางในตะกรา เสยบบตรควสแยกตามหองตรวจ เอาบตรตวสขาวใหผปวย (ตองท าบตรควสขาวทกวน) แยกบตรควสตามหองตรวจ 2. เจาหนาทบนทกขอมลการซกประวต และสงตรวจ Lab หรอ XRay ตามบตรนด 3. เจาหนาทเรยกผปวยเขาหองตรวจทละคน 4. เจาหนาทบนทกขอมลการสงตรวจ Lab หรอ XRay หากแพทยสง และออกบรตนด

1. ผปวยสามารถกดบตรควจากตกดอตโนมต ไดดวยตนเอง ไมตองรอเจาหนาท 2. ผปวยทมบตรนดสามารถสง รายการ Lab XRay ไดจากการกดควในตกดอตโนมต โดยไมตองรอเจาหนาทบนทกขอมลสงอกครง 3. ไมตองมเจาหนาทในการเรยกคว ผปวยจะทราบควจากหนาจอแสดงคว 4. เชอมระบบการสง Lab Xray นด จากหองแพทยโดยไมตองบนทกขอมลอกครง

26

การทดสอบประสทธภาพ ใชเวลาในการพฒนา ตงแต 1 ธนวาคม 2561 ถง 28 กมภาพนธ 2562 เรมทดลองใชทหองตรวจศลยกรรมกระดกและอายรกรรม จากผรบบรการจ านวน 2,443 คน (ณ วนท 5 มนาคม 2562) เมอส ารวจความพงพอใจผาน mobile application จากผใช 10% พบวาใหระดบความพงพอใจมากทสด พอใจมาก ปานกลาง นอย นอยทสดคอ 61.73% , 22.22% 9.88% , 2.47% และ 3.70% ตามล าดบ ประโยชนกำรน ำไปใช 1) ผปวยนอกมความพงพอใจ สามารถรสถานะจากระบบแสดงคว 2) ลดระยะเวลารอคอย ในการใหบรการ จดเดนของนวตกรรม 1. ต kiosk พฒนาเองใชงบประมาณ 43,000 บาท ซงถกกวา (ราคาทองตลาด50,000-100,000 บาท) 2. ต Kiosk มระบบคดกรองภาวะฉกเฉน ใหควอตโนมต เปนควฉกเฉนทตองตรวจกอน 3. ระบบแสดงควหนาหองตรวจ พฒนาเอง เชอมกบระบบ HIS ของโรงพยาบาล สามารถใช Barcode scanner และแสดงรปผปวยในโปรแกรมพยาบาลและหองแพทย 4. มการยนยนตวผปวยทจดบรการจากการเชอมระบบขอมลในบตรประชาชน 5. ผปวยสามารถใช Smart phone ในการดคว คดกรองอาการฉกเฉน และการใหคะแนนความพงพอใจได 6. ผปวยสามารถรอทไหนกได โดยดควใน Smart phone 7. มระบบนด / จองคว Online จากบานได แผนพฒนำในอนำคตเพอเปน Smart Hospital 1. ขยายระบบควอตโนมต และระบบเทคโนโลยสารสนเทศอนๆ ไปหองตรวจอนๆ 2. พฒนาเครองวดสวนสงและน าหนก และเครองวดความดนอตโนมต 3. เพม Function เชอมขอมล Smart card จากต Kiosk เขาระบบ EDC 4. ขยายจดรอคอยไปทโรงอาหาร โดยเชอระบบการแสดงควไปทโรงอาหาร 5. มระบบนด / จองคว Online จากบานได อำงอง จนทรา จนดา. (2546). ผลของการใชรปแบบการคดกรอง ผปวยตามระดบความเรงดวนตอความพงพอใจของ ผใชบรการและความพงพอใจในงานของพยาบาล หนวยงานอบตเหตและฉกเฉน วทยาลยแพทยศาสตร กรงเทพมหานครและวชรพยาบาล. วทยานพนธ ปรญญามหาบณฑตสาขาวชาการบรหารการพยาบาล คณะพยาบาลศาสตร บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณ มหาวทยาลย ภากรณ น าวาและศรวมล วนทอง (2550).ความพงพอใจของ ผรบบรการแผนกผปวยนอก โรงพยาบาลดาน มะขามเตย อ าเภอดานมะขามเตย จงหวดกาญจนบร (วทยานพนธ). นครปฐม : มหาวทยาลยราชภฏ นครปฐม, 2550.

27

ชอเรอง : ปรอท IV ดจง ไมหาย ผวจย : หนงฤทย พสย* มลวภา โลอธกล* และวจตรา กรวยทอง ผน ำเสนอ : หนงฤทย พสย

บทคดยอ ตกผปวยในชาย โรงพยาบาลกนทรวชย ไดใหบรการผปวยประเภท 1-4 ซงลกษณะงานจะมกจกรรมการพยาบาลคอนขางมาก จากการปฏบตงานท าใหพบปญหาปรอทวดไขเลอนหลดจากรกแรของผปวยแลวหาไมพบ เมอคนหาหรอสอบถามจากผปวยหรอญาต มกจะแสดงสหนาหงดหงดไมพงพอใจ คดเปนรอยละ 80 และบางครงเมอปรอทวดไขดจตอลมเสยงเตอนวาวดไขเสรจแลว ผปวยหรอญาตกจะน าปรอทวดไขออกจากรกแรของผปวยมาวางไวทปลายเตยงผปวย ซงขณะนนเจาหนาทยงไมไดเดนไปเกบทเตยง ผปวยหรอญาตกท าปรอทวดไขตกเตยงช ารด คดเปนรอยละ 80 อกทงยงพบการสญหายของปรอทวดไขตงแตเดอนเมษายน 2561 – มนาคม 2562 มปรอทวดไขสญหายตดไปกบผาลงไปในถงซกผาจ านวน 10 ครง “ปรอท IV ดจง ไมหาย” จงเปนนวตกรรมทสรางขนเพอปองกนและลดการสญหายของปรอทวดไข เกดความสะดวกในการใชงาน ลดระยะเวลาในการปฏบตงานและตดตามหาปรอทวดไข โดยการน าสายน าเกลอทใชแลวมาประดษฐดดแปลงตกแตง โดยตดบรเวณกลางกระเปาะรวมไปถงสายน าเกลอยาวประมาณ 140 เซนตเมตร หรอตดบรเวณรอยตอทเปนแงงจกฉดยา แลวใชปนกาวยงกาวบรเวณกระเปาะใหตดกบตวปรอทวดไขเพอความแนนหนา จากนนมวนสายน าเกลอเปนเกลยวขนไป จนถงบรเวณปลาย โดยเวนระยะทจะท าหวงประมาณ 7 เซนตเมตร เพอความสะดวกในการหยบจบ จากนนตกแตงดวยรบบนผาบรเวณรอยตอเพอความสวยงามพรอมใช จากการด าเนนงานและการใชงานนวตกรรมสงประดษฐ “ปรอท IV ดจง ไมหาย”ตงแตเดอนเมษายน 2561 – เดอนมนาคม 2562 ไมพบปรอทวดไขช ารดหรอสญหาย ประเมนความพงพอใจของเจาหนาทในตกผปวยในชาย จากการสอบถามจ านวน 15 คน คะแนนเตม 5 คะแนน (รวม 75 คะแนน) ดงน มความสะดวกในการใชงาน 75 คะแนน ความนาใช 75 คะแนน ความสวยงาม 73 คะแนน และมประโยชนคมทน 75 คะแนน อกทงยงเกดการแลกเปลยนเรยนร เกดความคดสรางสรรคในการพฒนางานและเกดนวตกรรมใหมๆในการดแลผปวย พรอมทงขยายการใชนวตกรรมไปยงตกผปวยในหญง หองคลอด หองอบตเหตฉกเฉนและหองทนตกรรม สามารถลดคาใชจายในการจดซอปรอทวดไขเพม และสนบสนนเรองการประหยดงบประมาณของโรงพยาบาล โดยขอเสนอแนะหากนวตกรรม “ปรอท IV ดจง ไมหาย” หากใชนานไปเกดช ารด ควรมการซอมแซมและตรวจนวตกรรมทกๆ 6 เดอน

28

ชอเรอง : QR Code โหมดพทกษฟน ผวจย : นางสาวกรรณการ สงหเทศ เจาพนกงานทนตสาธารณสข โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลเมองเตา ส านกงานสาธารณสขอ าเภอพยคฆภมพสย

บทคดยอ ปจจบนโรคฟนผนบเปนปญหาดานทนตสาธารณสขทส าคญของประเทศไทย จากการส ารวจสภาวะ

สขภาพชองปากแหงชาต ครงท 8 พ.ศ.2560 พบวาสาเหตหลกของการสญเสยฟนคอโรคฟนผ การสงเสรมแนวคดทนตสขภาพหรอทนตกรรมปองกน จงเปนแนวทางหนงทจะลดอตราการเกดโรคในชองปากได ซงสวนหนงของทนตกรรมปองกนกคอ การสงเสรมใหเกดพฤตกรรมการดแลทนตสขภาพดวยตนเอง การใหทนตสขศกษาถอเปนปจจยทจ าเปนในการปรบเปลยนพฤตกรรมการดแลชองปาก โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลเมองเตาจงไดเลงเหนความส าคญของการใหทนตสขศกษาจงไดจดท านวตกรรม QR Code โหมดพทกษฟนขนมา เพอพฒนาการใหทนตสขศกษาใหสอดคลองกบการพฒนาเทคโลโนยในปจจบน ซงผรบบรการสวนใหญจะม Smart Phone ทสามารถใชอนเทอรเนตได จากการส ารวจสถตการใชงานอนเทอรเนตในประเทศไทย ป พ.ศ.2561 พบวาพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตของคนไทยยงคงเพมขนอยางตอเนอง โดยคนไทยสวนใหญใชอนเทอรเนตเฉลย 10 ชวโมง 5 นาทตอวน เพมขนจากป พ.ศ.2560 ถง 3 ชงโมง 41 นาทตอวน นวตกรรม QR Code โหมดพทกษฟน ไดรวบรวมสอทนตกรรมทงในรปแบบ one page และวดทศนใหความร ซงมสสนทสวยงาม สามารถดงดดความสนใจไดมากขน การด าเนนงานโดยใช นวตกรรม QR Code โหมดพทกษฟน มกลมตวอยางทงสน 45 คน โดยจะให QR Code แกผมารบบรการทนตกรรม พรอมทงแนะน าวธการใชงาน ผลการด าเนนงานพบวาสวนใหญมความรในการดแลทนตสขภาพอยในระดบสง รอยละ 78.9 และความรระดบปานกลาง รอยละ 21.1 และในดานความพงพอใจ พบวาสวนใหญมระดบความพงพอใจอยในระดบมากทสด คะแนนเฉลย 4.55 เมอพจารณารายขอพบวาขอทมคะแนนความพงพอใจมากทสดคอ นวตกรรมท าใหมความรเกยวกบสขภาพชองปากมากขน รอยละ 99 และขอทมระดบความพงพอใจนอยทสดคอนวตกรรมท าใหเกดการใชทรพยากรอยางคมคา ไมฟมเฟอย มระดบความพงพอใจอยในระดบปานกลาง รอยละ 60 นวตกรรม QR Code โหมดพทกษฟนมงเนนการสรางแรงจงใจในการดแลสขภาพชองปาก ท าใหผมารบบรการตระหนกถงภาวะสขภาพชองปากของตนเอง มทศนคตทดในการดแลสขภาพชองปาก รวมถงการรบรตอภาวะคกคามของโรคในชองปาก และสรางแรงจงใจใหเกดพฤตกรรมการดแลสขภาพชองปากทถกตองและเหมาะสม

29

ชอเรอง : “QR Code โหมดพทกษฟน” ผวจย : นางสาวกรรณการ สงหเทศ เจาพนกงานทนตสาธารณสข โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลเมองเตา ส านกงานสาธารณสขอ าเภอพยคฆภมพสย

สรปสาระส าคญ ทมาและความส าคญของปญหา

ปจจบนโรคฟนผนบเปนปญหาดานทนตสาธารณสขทส าคญของประเทศไทย จากการส ารวจสภาวะสขภาพชองปากแหงชาต ครงท 8 พ.ศ.2560 พบวาสาเหตหลกของการสญเสยฟนคอโรคฟนผ การสงเสรมแนวคดทนตสขภาพหรอทนตกรรมปองกน จงเปนแนวทางหนงทจะลดอตราการเกดโรคในชองปากได ซงสวนหนงของทนตกรรมปองกนกคอ การสงเสรมใหเกดพฤตกรรมการดแลทนตสขภาพดวยตนเอง การใหทนตสขศกษาถอเปนปจจยทจ าเปนในการปรบเปลยนพฤตกรรมการดแลชองปาก โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลเมองเตาจงไดเลงเหนความส าคญของการใหทนตสขศกษาจงไดจดท านวตกรรม QR CODE โหมดพทกษฟน ขนมาเพอพฒนาการใหทนตสขศกษาใหสอดคลองกบการพฒนาเทคโลโนยในปจจบน ซงผรบบรการสวนใหญจะม Smart Phone ทสามารถใชอนเทอรเนตได จากการส ารวจสถตการใชงานอนเทอรเนตในประเทศไทย ป พ.ศ.2561 พบวาพฤตกรรมการใชอนเทอรเนตของคนไทยยงคงเพมขนอยางตอเนอง โดยคนไทยสวนใหญใชอนเทอรเนตเฉลย 10 ชวโมง 5 นาทตอวน เพมขนจากป พ.ศ.2560 ถง 3 ชงโมง 41 นาทตอวน นวตกรรม QR CODE โหมดพทกษฟน ไดรวบรวมสอทนตกรรมทงในรปแบบ one page และ วดทศนใหความร ซงมสสนทสวยงาม สามารถดงดดความสนใจไดมากขน อกทงยงสามารถบนทกไวใน Smart Phone ไดดวย จงสะดวกและงายตอการเขาถงสอ ปจจบนโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลเมองเตา ต าบลเมองเตา อ าเภอพยคฆภมพสย จงหวดมหาสารคาม ไดมการใหบรการรกษา สงเสรมและปองกนทางทนตกรรม โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลเมองเตาจงไดน านวตกรรม QR CODE โหมดพทกษฟน ในการใหทนตสขศกษา เพอเพมความรและทศนคตทดในการดแลสขภาพชองปาก ซงน าไปสการมพฤตกรรมทดในการดแลสขภาพชองปากตอไป วตถประสงค

เพอใหไดรปแบบนวตกรรมในการสรางแรงจงใจในการดแลสขภาพชองปาก วธการพฒนาสงประดษฐ 1. คนควาหาแหลงความรทางทนตสขภาพ 2. น าทอยเวบไซตมาสราง QR CODE ทเวบไซต https://www.qrcode-monkey.com/ 3. น า QR CODE ทไดมาจดท านวตกรรม “QR CODE โหมดพทกษฟน” 4. น านวตกรรม “QR CODE โหมดพทกษฟน” มาใชในการใหทนตสขศกษา ท โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลเมองเตา ต าบลเมองเตา อ าเภอพยคฆภมพสย จงหวดมหาสารคาม การทดสอบประสทธภาพสงประดษฐ

ขอมล ตงแตเดอน กมภาพนธ – มนาคม พ.ศ.2562 พบวาผมารบบรการทงหมด 57 คน เปนผรบบรการทม Smart Phone และเขารวมใชนวตกรรมทงสน 45 คน รอยละ 78.95

30

ดานขอมลทวไป พบวา สวนใหญเปนเพศหญง รอยละ 74 มอายเฉลย 40.87 ป ระดบการศกษาสวนใหญ มการศกษาอยในระดบประถมศกษา รอยละ 36 สวนใหญประกอบอาชพเกษตรกรรอยละ 76 และเคยรบบรการรกษาทางทนตกรรม รอยละ 90 ดานความรทวไปในการดแลสขภาพทนตสขภาพสวนใหญมความรในการดแลทนตสขภาพอยในระดบสง รอยละ 78.9 ความรระดบปานกลาง รอยละ 21.1 เมอพจารณาเปนรายขอพบวาขอทตอบถกมากทสด คอ ฟนคดมกเอยงไปชนฟนซขางๆ ท าใหเศษอาหารตดฟนและฟนผไดงาย, ฟนผระยะท 3คอฟนผถงชนโพรงประสาทฟน ควรรกษาโดยการรกษาคลองรากฟน หรอถอนฟน, อาการเบองตนของโรคเหงอกอกเสบ คอการมเลอดออกเวลาแปรงฟน รอยละ 100 รองลงมาคอ การเลอกแปรงสฟน นอกจากจะเลอกตามอายแลว ควรค านงถงขนาดชองปากดวย โดยเฉพาะผทมขนาดชองปากเลก รอยละ 99 และขอทตอบถกนอยทสด คอ การแปรงฟนทถกตอง ควรวางแปรง 90 องศาบรเวณคอฟน หรอโคนฟน รอยละ 41

ดานความพงพอใจของผใชงาน สวนใหญมระดบความพงพอใจอยในระดบมากทสด คะแนนเฉลย 4.55 เมอพจารณารายขอพบวาขอทมคะแนนความพงพอใจมากทสดคอ นวตกรรมท าใหมความรเกยวกบสขภาพชองปากมากขน รอยละ 99 และขอทมระดบความพงพอใจนอยทสดคอนวตกรรมท าใหเกดการใชทรพยากรอยางคมคา ไมฟมเฟอย มระดบความพงพอใจอยในระดบปานกลาง รอยละ 60 ประโยชนและการน าไปใช 1. เพอเพมความรและทศนคตทดในการดแลสขภาพชองปาก 2. เพอใหผมารบบรการมพฤตกรรมการดแลสขภาพชองปากทเหมาะสม เอกสารอางอง 1. ดรณรตน พมพเสน (2554), พฤตกรรมทนตสขภาพของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4-6 ตอการเกดโรคฟนผ โรงเรยนบานโปงสามคค ต าบลโคกจาน อ าเภออทมพรพสย จงหวดศรสะเกษ. 2. ส านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (2561), สถตการใชอนเทอรเนตในประเทศไทย ป 2561 3. ส านกทนตสาธารณสข กรมอนามย (2561), รายงานผลการส ารวจสภาวะสขภาพชองปากแหงชาต ป 2561

31

ชอเรอง : นวตกรรมโตะคอมเตยงมหศจรรย (Magic Tray) ผวจย : นางภทราภรณ ทวนนท, นางรศม เกตธาน, อ.สรพนธ สบเนยม, อ.จารรนทร พงษประเทศ ผน ำเสนอ : นางภทราภรณ ทวนนท, นางรศม เกตธาน, อ.สรพนธ สบเนยม, อ.จารรนทร พงษประเทศ

สรปสำระส ำคญ บทน ำ ในปจจบนพบวามผปวยกระดกหกเพมสงขน โดยเฉพาะในวยผสงอายซงเกดจากการเปลยนแปลงทางสรรวทยาและความเสอมของกระดกมาก การผาตดจงเปนการรกษาทส าคญ ในระยะภายหลงการผาตดผดแลจะตองเขาใจวธการฟนฟสภาพรางกาย และการปองกนภาวะแทรกซอนทอาจเกดขน การมนวตกรรมในการกระตนใหผปวยฟนฟสภาพรางกายภายหลงการผาตดจงมความจ าเปนอยางยงดงนนผวจยจงไดพฒนานวตกรรม “Magic Tray” ทมประสทธภาพ วตถประสงค 1. เพอสรางนวตกรรมในการดแลผปวยใหสอดคลองกบแผนการรกษา และเกดความพงพอใจในผใชนวตกรรม 2. เพอกระตนการฟนฟสภาพของผปวยสงอายหลงผาตดกระดกและขอ วธกำรพฒนำสงประดษฐ การพฒนานวตกรรมใชกระบวนการในการพฒนานวตกรรม ตามรปแบบของ (Rogers, 2003) โดยมขนตอนดงน 1) การก าหนดปญหาจากการปฏบตการพยาบาลพบวา การกระตนใหผปวยท ากจวตรประจ าวนและการฟนฟสภาพทรวดเรวท าไดคอนขางยากเนองจากขาดอปกรณในการออกก าลงกาย ท าใหผปวยเกดภาวะแทรกซอนทเปนอนตรายถงชวตมแนวโนมเพมมากขน 2) การทบทวนวรรณกรรมทผานมาพบวาอปกรณในการชวยใหผปวยปฏบตกจวตรประจ าวน และออกก าลงกายดวยตวเอง ยงคงมนอย และราคาแพง 3) รวมกนออกแบบและสรางนวตกรรม Magic tray โดยมการปรบปรงและพฒนาอยางตอเนองทงหมด 4 รปแบบ ซงรปแบบลาสดมความทนสมย สามารถออกก าลงกายแขนและขอมอไดเปนอยางด และใชในการวางอปกรณถาดอาหาร กะละมงอาบน า รวมถงเปนทวางอานหนงสอเขยนหนงสอได มความคงทนแขงแรงมตวหนบขนาดใหญใหความมนคงในการยดตดกบไมกนเตยง มสขาวสะอาดตา ท าความสะอาดไดงายน าหนกเบายกเกบไดสะดวกสบายและทส าคญราคาตวละ 300บาท กำรทดสอบประสทธภำพสงประดษฐ พบความพงพอใจของผใชนวตกรรมทหอผปวยศลยกรรมกระดกและขอหญง โรงพยาบาลมหาสารคาม จ านวน 15 ราย พบวา ความพงพอใจในภาพรวมอยในระดบมากทสด คด เปนรอยละ 96 เมอพจารณารายดานพบวา ทกดานมระดบความพงพอใจอยในระดบสง ไดแก ดานคณคา (x= 4.60, S.D1.41) ความปลอดภย (x=4.60, S.D=1.41)ประสทธภาพการใชงาน (x= 4.53, S.D=2.64) และ ดานโครงสราง (x= 4.38, S.D=2.21) ตามล าดบ ผลจากการสมภาษณการสะทอนความรสกหลงใชนวตกรรม “Magic Tray”กลมตวอยางรอยละ 100 มความพงพอใจตอการใชนวตกรรม“สะดวก สบาย สามารถท ากจวตรประจ าวนไดเอง คอ ลางหนา แปรงฟน รบประทานอาหารไดเอง ญาตไมตองปอน” (Patient ID 01) “ใชงานไดด สะดวก ราคาไมแพง” (Patient ID 07)“ท าใหมทวางอปกรณตาง ๆ ในการท ากจกรรม ท ากจกรรมไดสะดวกขน” (Patient ID 08)“หลงกนขาว ปกตจะนงเลนหรอนอนพกผอน พอมถาดวางอาหารออกก าลงกายมอ ท าใหนงก าแบมอเลน มอบวมลดลง” (Patient ID 06)“ไดเหยยด ก าแบมอ หลงกนขาว” ” (Patient ID 03)

32

ประโยชน/กำรน ำไปใช การพฒนานวตกรรม “Magic Tray” น พบวากลมตวอยางททดลองใชมแรงกระตนในการท ากจกรรมตางๆ ดวยตนเองมากขน โดยเฉพาะการลกนงท ากจวตรประจ าวนบนเตยง ไดแก การลางหนา แปรงฟน การแตงกาย การรบประทานอาหาร มแรงกระตนในการออกก าลงกายงายๆ คอ การก า เหยยดมอ จะเหนไดวานวตกรรมดงกลาวชวยใหผปวยหลงผาตดมการเคลอนไหวรางกายและฟนฟสภาพ (early movement and ambulation) ไดอยางรวดเรวยงขน ซงสามารถชวยลดภาวะแทรกซอนหลงผาตด เชน ทองอด การเกดพงผดในชองทอง การเกดแผลกดทบ การเกดปอดแฟบหลงผาตด การเกดภาวะลมเลอดอดตนในปอด เปนตน เอกสำรอำงอง Inpha S. Guide to patient receive artificial joint replacement surgery. Faculty of Nursing MahidolUniversity ; Bangkok; 2014 Thongcharoen V. Science and Arts Elderly Nursing, Texbook Project Faculty of Nursing MahidolUniversity ;2015 นลน พสคนธภค, วารณ ดวงเงน. ผลของการจดทาขนและลงจากเตยงกบความเจบปวดส าหรบผปวยผาตดกระดกสนหลง และเอวหลงผาตดวนท 2; วารสารกองการพยาบาล, 2553 2 (37). ธญญาสร ธนยสวสด และคณะ. การศกษาผลการประเมนความสามารถในการประกอบกจวตรประจ าวนของผปวยสงอายทไดรบการผาตดเปลยนขอสะโพกเทยม,วารสารพยาบาลทหารบก; 2561 1(19). เลศศลปะ เอยมพงษ. การพฒนางานคณภาพ นวตกรรม “ไอแอม” เพมองศาขอเขาหลงผาตดเปลยนขอเขาเทยม,วชรสารการพยาบาล; 2560 2(19). มลลกา กาญจนรงส. Abdo safety. สบคนจาก file:///C:/Users/windows%2010/Downloads/Abdo%20Safety%20%E0%B8%9C%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%94%E0%B8%AB%E0%B8%99%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87.pdf ฉลาด แสงอาทตย, ปารชาต กางรมกลาง, เดชาท าด. การวเคราะหสถานการณการสงเสรมการกระตนใหผปวยท ากจรรมโดยเรวในผปวยหลงผาตดชองทอง หอผปวยพเศษเฉลมพระบารม 10 โรงพยาบาลมหาราช นครเชยงใหม จงหวดเชยงใหม; วรสารพยาบาลสวนดอก; 2559 2(22).

33 ชอเรอง : ถงผาเตอนใจ ลดภยเบาหวานและความดนโลหตสง ผวจย : นางสาววงวาส เกณฑการ นกวชาการสาธารณสขปฏบตการ โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบานหนองโก ผน ำเสนอ : นางสาววงวาส เกณฑการ

สรปสำระส ำคญ ทมำของนวตกรรม

การควบคมระดบน าตาลในเลอดและความดนโลหตไมได ในผปวยทเปนโรคเบาหวานและความดนโลหตสง นอกจากเกดการมพฤตกรรมการดแลตนเองทไมเหมาะสม ท งในการดานเลอกรบประทานอาหาร การออกก าลงกาย การจดการกบความเครยดและการพกผอน เปนตน ยงเกดจากการรบประทานยาทไมถกตอง ซงอาจเกดจากขอจ ากดในการดแลตนเอง เชน ความบกพรองดานการเรยนรและความจ า ท าใหประสทธภาพของการรกษาไมดเทาทควร เกดผลขางเคยงจากยาทรบกวนชวตประจ าวนซงอาจน าไปสการหยดยาเอง และภาวะแทรกซอนหรอผลขางเคยงรนแรงจากยา ดงน นเพอปองกนไมใหเกดปญหาการหยดยาเอง การไดรบผลขางเคยงรนแรงจากยา สงเสรมการรบประทานยาทถกตองและรณรงคการใชถงผาของผปวย จงไดพฒนาถงผาเตอนใจ ลดภยเบาหวานและความดนโลหตสง ใหเปนเครองมอชวยให ผปวยและผดแลสามารถดแลการรบประทานยาไดงายถกตองครบถวน ไมสบสน รบประทานยาไมผดเวลา ลดเรองการลมกนยา เพอใหไดรบยาอยางตอเนองมากทสด วตถประสงค 1. เพอใหผปวยรบประทานยาไดถกตอง 2. เพอใหผปวยมอปกรณ ชวยใหสามารถดแลตนเองได ขนตอนกำรด ำเนนงำน 1. ประเมนการรบประทานยาของผปวย โดยใชหลก 6R ไดแก ใชยาถกชนดของยา ถกขนาด ถกเวลา ถกผปวย ถกทาง และถกเทคนค

2. วางแผนคนหาแนวทางปฏบตรวมกบผปวยและญาต 3. จดหาอปกรณ วสด-อปกรณ 1. ผาลายผาขาวมาหรอลายพ นบานส าหรบตดเยบถงผาใสยา 2. ผาดายดบสขาว 3. ผาแถบสแดง สเขยว และสเหลอง

34 วธท ำ 1. ตดเยบถงผาใสยาใหมขนาด 30 x 40 เซนตเมตร 2. เยบชองใสยาขางในถงผา ขนาด 8x 10 เซนตเมตรจ านวน 2 แถวๆละ 3 ชอง โดยท าท ง ดานของถงผา จะได 6 ชอง 3. ใช ผาแถบสแดง คาดชองใสยา เพอสอความหมาย ยากอนอาหาร ใช ผาแถบสเขยว คาดชองใสยา เพอสอความหมาย ยาหลงอาหาร ใช ผาแถบสเหลอง คาดชองใสยา เพอสอความหมาย ยากอนนอน วธกำรใช และกำรพฒนำตอเนอง - ช แจงวธการใชนวตกรรมแกผปวย ดงน - ทกม ออาหารผปวยตองมาตรวจสอบวาตนเองมยาทจะตองรบประทานในม อน นๆหรอไม ต งแตม อกอนอาหารเชา จนกระทงกอนเขานอน โดยสงเกตแถบส และอานฉลากขางซอง/กลองยาทกคร ง และยาทกชนด - สงเกตแถบสบนชองใสยา เปนสใด ใหรบประทานยาน น ใหตรงกบม อทระบในฉลากยา เชน แถบสแดง หมายถง ยาชนดน นเปนยารบประทานกอนอาหาร ฉลากยาระบวา รบประทานคร งละ 1 เมด กอนอาหารเชาและเยน แสดงวา ผปวยตองรบประทานยาในชองน นๆ 1 เมด ในเวลากอนอาหารเชาและกอนอาหารเยน หากผปวยตองการทบทวนความหมายของแถบส สามารถดไดจากเอกสารทเยบไวทปกสมดประจ าตวผปวยดานใน ผลกำรด ำเนนงำน

คนไขท

กอนใชนวตกรรม กอนใชนวตกรรม วนท1 วนท2 วนท1 วนท2 วนท3 วนท4

1 X X √ √ √ √ 2 X √ √ √ √ √ 3 √ X √ √ √ √ 4 X X √ √ √ √ 5 X X √ √ √ √ 6 √ X √ √ √ √ 7 √ X √ √ √ √ 8 X X √ √ √ √ 9 X X √ √ √ √

จากตารางบนทกการรบประทานยา พบวาหลงใชนวตกรรมผปวยมการรบประทานยาทถกตองทกม อ และมความพงพอใจตอนวตกรรมใน ระดบสง

35 ประโยชนทไดรบจำกกำรด ำเนนงำนนวตกรรม - ผปวยไมเกดอาการและอาการแสดงทรบกวนชวตประจ าวน เชน มนศรษะ เหนอยเพลย - ครอบครวไดมสวนรวมในการกระตนเตอนใหผปวยรบประทานยาอยางถกตองตามแพทยสง ปญหำอปสรรค - นวตกรรมยงไมสามารถชวยเตอนการรบประทานยาในดานของขนาด/ปรมาณ ผปวยยงตองอาศยการอานฉลากยาทกคร งทแถบสในม อน นเตอน ขอเสนอแนะและโอกำสพฒนำ - ควรมการพฒนานวตกรรมใหครบถวน สอดคลองกบหลก 6R โดยสะดวกและงายตอการปฏบตส าหรบผปวย

การสอนวธใชนวตกรรมแถบสเตอนใจ หวงใยสขภาพแกผปวย

ภำพกจกรรม

ซกประวต ตรวจรางกาย และประเมนภาวะสขภาพครอบครว

การสอนความร และการประเมนครอบครวระหวางใหการพยาบาล

36

ประเมนผลการพยาบาล

เอกสำรอำงอง

1. กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข. (2547). คมอการดแลตนเองเบองตนเรองเบาหวาน “รทนเบาหวาน” 2. จรพร คงประเสรฐ, และธดารตน อภญญา.(2558) .คมอปรบเปลยนพฤตกรรมในคลนก NCD คณภาพ. กรงเทพฯ:โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย 3. เฉลมศร สวรรณเจดย และจฬาภรณ สมรป. (2550) .คมอการใชยาและการจดการพยาบาล . กรงเทพฯ: บรษท บพธการพมพ จ ากด.

37

ชอเรอง : การประเมนความพงพอใจในแชมพมะกรดขจดรงแค ผวจย : สนษา แสนลาด ผน ำเสนอ : สนษา แสนลาด

บทคดยอ วจยนมวตถประสงคเพอพฒนาต ารบแชมพมะกรดขจดรงแค และศกษาความพงพอใจของผใชตอผลตภณฑแชมพมะกรดขจดรงแค โดยแบงออกเปน 3 ดาน คอ ดานการประสทธภาพของแชมพดานความปลอดภยและดานความพงพอใจในผลตภณฑ กลมตวอยางเปนประชาชนในเขตอ าเภอนาเชอกจ านวน 30 ราย เลอกแบบเฉพาะเจาะจงด าเนนการวจยระหวางเดอนมนาคมถงเดอนเมษายน 2562 เครองมอในการเกบรวบรวมขอมล ประกอบดวยแบบประเมน 3 สวน คอ ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ความพงพอใจ และขอเสนอแนะอนๆ วเคราะหขอมล เชงเนอหา คารอยละ คาเฉลย ผลการศกษาพบวาการพฒนาต าหรบแชมพมะกรดขจดรงแค ท าใหแชมพมประสทธภาพมากขน ผลการประเมนดานการประสทธภาพของแชมพ มความพงพอใจ ระดบมาก (คาเฉลย 4.17) ดานความปลอดภย ไมกอใหเกดความระคายเคองตอตา และผวหนง มความพงพอใจ ระดบมาก (คาเฉลย 3.60) ความพงพอใจในผลตภณฑมความพงพอใจ ระดบมาก (คาเฉลย 3.83) ผลการวจยแสดงใหเหนวา แชมพมะกรดขจดรงแค สามารถขจดรงแคไดอยางมประสทธภาพ และมความปลอดภย ค าส าคญ : แชมพ / มะกรด / ขจดรงแค / ความพงพอใจ

38

ชอเรอง : การประเมนความพงพอใจในแชมพมะกรดขจดรงแค ผวจย : สนษา แสนลาด

สรปสำระส ำคญ

บทน ำ คนสมยใหมหนมาพงการดแลสขภาพดวยวธธรรมชาต โดยใชธรรมชาตชวยบ าบดสขภาพทงทางรางกายและจตใจ ลดการใชสารเคม หนมาใชสมนไพรในการดแลสขภาพมากขนมะกรดถอเปนพชสมนไพรทมสรรพคณและประโยชนมากมาย ไมวาจะน ามาใชในการท าอาหาร ชวยบ ารงสขภาพ รกษาอาการตางๆ ในอดตมการน ามะกรดมาชวยบ ารงเสนผมและหนงศรษะ ชวยขจดคราบแชมพ สารเคมจากการยอมผม และการดดผม ทตกคางอยบนเสนผมและหนงศรษะ ชวยปรบสมดลความเปนกรดและดางบนหนงศรษะทถกท ารายมานานไดอยางรวดเรว โดยน ามะกรดมความเปนกรด คอคาความเปนกรด-ดางประมาณ 2-2.51สวนผวมะกรดมน ามนหอมระเหย2 ทชวยผอนคลายความเครยด คลายความกงวล เมอสระผมดวยแชมพมะกรดจะท าใหอารมณของผสระรสกผอนคลายได นอกจากนยงสามารถยบยงการเจรญเตบโตของเชอ Candida albicans3ทเปนสาเหตท าใหเกดรงแค ชวยบ ารงรากผม ลดอาการผมรวง และท าใหผมดกด า เงางาม เนองจากมะกรดเปนสมนไพรหางายในบานเราและแชมพมะกรดยงเปนประโยชนตอผทใช สามารถใชแทนแชมพทผลตจากสารเคมไดอยางดเยยม ผวจยจงมความสนใจทจะน าผลมะกรดมาแปรรปเปนผลตภณฑแชมพมะกรดทงายตอการใชในครวเรอน กำรวจยนมวตถประสงค 1. เพอพฒนาต ารบแชมพมะกรดขจดรงแค 2. เพอศกษาความพงพอใจของผใชตอผลตภณฑแชมพมะกรดขจดรงแค วธกำรพฒนำสงประดษฐ ขนตอนท 1วธกำรพฒนำต ำรบ : (1) สวนผสมท 1 : N70 สารช าระลาง 16 กรม, Nacl ปรบความขน 3 กรม, KO เปนสารท าความสะอาดไดล าลก ใหฟองใหญจ านวนฟองมากและสม าเสมอชวยปรบสตรใหความหนด 2 กรม และ KT สารช าระลาง ท าใหเกดฟอง 2 กรม (2 )สวนผสมท 2 : เนอมะกรด ชวยขจดรงแค ชวยใหผมมน าหนก ชวยลดปญหาผมรวง 63 กรม, Glydant สารกนเสย 1 กรม, ลาโนลนชวยปรบสภาพผวเสนผมใหนมลน หวงาย 1 กรม, Oanasil PQ7 ชวยปรบเสนผมใหนมลน 1 กรม, Tween 20 ตวประสานน ากบน ามน 3 กรม และสารสกดมะกรด ชวยใหผมดกด า ขจดรงแค ท าความสะอาดเสนผมและหนงศรษะ 5 กรม (3) วธท ำ : 1) ตมมะกรดโดยใสมะกรดลงไปในหมอแลวใสน าใหพอทวม ตมจนมะกรดเปอย จากนนรอใหเยนแลวน าไปปนจนละเอยด 2) น าสวนผสมท 1 ผสมเขาดวยกน จากนนคนจนเปนเนอเดยวกน 3) น าสวนผสมท 2 ผสมเขาดวยกน จากนนคนจนเปนเนอเดยวกน 4) คอยๆเตม สวนผสมท 2 ลงไปในสวนผสมท 1 แลวคนใหเขากน จนเปนเนอเดยวกน ขนตอนท 2 กำรทดสอบประสทธภำพ : ประเมนความพงพอใจของผใชตอแชมพมะกรดขจดรงแค โดยใชแบบสอบถามความพงพอใจของแชมพมะกรดขจดรงแค กลมตวอยางในการศกษาครงนไดจากการเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) จากประชาชนในเขตอ าเภอนาเชอกทใชแชมพมะกรดขจดรงแค จ านวน 30 ราย โดยใหทดลองใชแชมพมะกรดขจดรงแคปรมาณ 125 มล.ท าความสะอาดผม คนละ 2-3 ครง หลงจากนนใหกลมตวอยางกรอกแบบสอบถามเพอประเมนความพงพอใจของผใชแชมพมะกรดขจดรงแค ในขนตอนนใชเวลาด าเนนการเกบรวบรวมขอมล 2 สปดาห ขนตอนท 3 สรปผลการทดลองและรายงานผล โดยการวเคราะหประสทธภาพและประสทธผลของนวตกรรมตามวตถประสงค แลวสรปผลการทดลองและรายงานผล

39

ผลกำรศกษำ ผลการประเมนดานการประสทธภาพของแชมพ มความพงพอใจ ระดบมาก(คาเฉลย 4.17) ดานความปลอดภย ไมกอใหเกดความระคายเคองตอตา และผวหนง มความพงพอใจ ระดบมาก (คาเฉลย 3.60)ความพงพอใจในผลตภณฑมความพงพอใจ ระดบมาก (คาเฉลย 3.83) ขอเสนอแนะ ในการทดลองใชหากอยากเหนผลทชดเจนควรใชอยางตอเนอง ประโยชน /กำรน ำไปใช น าผลตภณฑแชมพมะกรดขจดรงแคไปท าความสะอาดหนงศรษะและเสนผม เพอลดอาการรงแค ลดอาการผมรวง ท าใหผมดกด า เงางาม ในสวนประสทธภาพการลดผมขาดหลดรวงนน เหนผลชดเจนเมอใชผลตภณฑแชมพมะกรดอยางตอเนองสม าเสมอ เอกสำรอำงอง: 1. โครงงานวทยาศาสตร เรองแชมพมะกรด.สบคนเมอ 5 เมษายน 2562, จากhttps://sites.google.com/site/karthachaemphusmunphir/chaemphu-makud 2. กฤษณา ภตะคาม. (2548). น ามนหอมระเหย (essential oil)และสคนธบ าบด (aromatherapy).สบคนเมอ 5 เมษายน2562, จากhttp://www.pharmacy.cmu.ac.th/dic/newsletter/newpdf/newsletter9_1/essential%20oil.pdf 3. ภาควชาเทคโนโลยชวภาพ คณะอตสาหกรรมเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. สบคนเมอ 25 มนาคม 2562, จากhttp://www.tnrr.in.th/?page=result_search&record_id=189310&fbclid=IwAR2EXFrdqoX_8FhUfDK2JGG62i29tIO5HPBMla0ZP-z_U95oq3iPnozr0WA

40

กจรรมการพฒนา

ดานสถานท

41

ดานการใหบรการ

บตรคว

การวดความดนโลหตซ า

42

แจกไขตมหลงตรวจเลอด

43

ดานการใหสขศกษา

อปกรณ ประเมนระดบอาการปวย

44

ดานการใหสขศกษา

45

ชอเรอง : ฝาปลดหวเขม จวแตแจว ผวจย : วจตรา วาปศลป ผน ำเสนอ : วจตรา วาปศลป

บทคดยอ หนวยงานหอผปวยในชายเปนหนวยงานบรการทางดานการรกษาพยาบาลทมการท าหตถการโดยเฉพาะการฉดยาผปวยทงทางดานIMและIVเฉลยเวรละ 10-20 เขม การเจาะเลอดผปวยตามค าสงแพทยโดยเฉลยเวรละ 3-5 ครงและเนองมาจากในชวงระยะเวลาทมผปวยเขารบการพกรกษาตวในโรงพยาบาลจ านวนมาก การใหบรการทางดานการรกษาพยาบาลจงเพมปรมาณขนตามยอดผปวย ปรมาณความตองการใชกลองทงหวเขมจงเพมขนดวยเชนกนเฉลยการใชกลองทงหวเขมอยทสปดาหละ 2-3 กลองท าใหการจดหากลองทงหวเขมไมเพยงพอตอความตองการใชในตกผปวยใน และยงพบปญหาการทงเขมอนซลนลงในกลองทงหวเขมซงเปนสาเหตหนงทท าใหกลองทงหวเขมเตมเรวขน เจาหนาทตกผปวยในจงมการเสนอใหใชแกลลอนน ายาซกผาทน ามาจากโรงซกฟอกของโรงพยาบาลเพอน ามาใชทงหวเขมซงเปนภาชนะทปองกนการแทงทะลไดและสามารถบรรจหวเขมทใชแลวไดมากกวากลองทงหวเขมทสงซอจากภายนอกแตเมอใชแกลลอนน ายาซกผากพบปญหาวาหลงท าหตถการกบผปวย เชน การเจาะเลอด ฉดยาจะมการปลดหวเขมโดยใชมอเปลาปลดหวเขมทงในแกลลอนเนองจากไมมสวนทชวยในการเกยวหรอเกาะหวเขมเพอชวยปลดหวเขม จงมการน าฝาพลาสตกของแกลลอนน ามาเจาะรใหสามารถเกยวกบหวเขมเพอปลดหวเขมได แตพบปญหาวาใชงานไดไมนานกมการแตกหกช ารด จากการทบทวนปญหาทเกดขนจงไดคดคนนวตกรรมฝาปลดหวเขม”จวแตแจว”ขนเพอชวยปองกนอบตการณและเหตการณไมพงประสงค การโดนเขมทมต ามอ และยงเปนการชวยลดคาใชจายในการจดซอกลองทงหวเขมจากภายนอกซงมราคา 60 บาท/ชน โดยการเลอกใชแสตนเลสเปนวสดในการจดท าฝาปลดหวเขมเนองจากเปนวสดททดทานใชไดนานไมเปนสนมและคาใชจายในการจดท าตอชนไมแพงโดยจดท าชนละ 300 บาท ซงสามารถลดคาใชจายในการจดซอกลองทงหวเขมจากภายนอกไดสปดาหละ 120-180 บาท,เดอนละ 480-540 บาทและปละ 6,240-9,360 บาท ไมพบอบตการณการทงเขมอนซลนลงในกลองทงหวเขมทหมดปดดวยฝาปลดหวเขมแสตนเลสและไมพบอบตการณเจาหนาทถกเขมทมต ามอในขณะปลดหวเขมหลงปฏบตกจกรรมทางการพยาบาลซงท าใหผปฏบตงานในตกผปวยในสามารถท างานไดอยางปลอดภยและมความพงพอใจในการใชงาน

46

ชอเรอง : แผนประคบสมนไพร ลดการใชยาบรรเทาปวดในผสงอายทมอาการปวดเขา ผวจย : นางทพยสดา วชย โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบานเปลอย อ าเภอบรบอ ผน าเสนอ : นางทพยสดา วชย

สรปสาระส าคญ ทมาและความส าคญ ประเทศไทยมประชากรผสงอายมากกวารอยละ 10 แสดงถงการเปนสงคมแหงผสงอาย จากการศกษาภาวะสขภาพของผสงอายไทย พบวา ผสงอายมปญหาปวดขอเขา ในสดสวนทคอนขางสง คอ รอยละ 43.9 สวนใหญอาการปวดขอเขามสาเหตมาจากขอเขาเสอม ปญหาปวดขอเขาสงผลใหคณภาพชวตของผสงอายลดลง เปนอปสรรคในการเขาสงคม ความเจบปวดสงผลใหผสงอายตองหาวธการทจะจดการกบอาการโดยการซอยา NSAIDs กนเองถงรอยละ 3.9 ซงอาจเกดผลขางเคยงจากการใชยาได เชน ระคายเคองเยอบกระเพาะอาหาร อาจมอาการปวดทองและเลอดออกได จากการส ารวจพนทชมชนบานเปลอย หมท 5 ต าบลหนองโก อ าเภอบรบอ จงหวดมหาสารคาม ป 2561 พบวา มผสงอาย 117 คน (รอยละ 19.53) และจากการส ารวจประชากรผสงอายดวยแบบประเมนความรนแรงของโรคขอเขาเสอม พบวามผสงอายทมความเสยงตอการเกดโรคขอเขาเสอม 32 คน (รอยละ 27.35) และจากขอมลในโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบานเปลอย เดอนมกราคม ป 2562 พบวามผสงอายมาขอรบยาประเภทยาแกปวดเพอลดอาการปวดเขา 67 คน (รอยละ 57.26) ทางโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบานเปลอย จงเลงเหนถงความส าคญของการลดการใชยาบรรเทาปวดในผสงอาย จงไดจดท านวตกรรม “แผนประคบสมนไพร ลดการใชยาบรรเทาปวดในผสงอายทมอาการปวดเขา” วตถประสงค เพอทดสอบประสทธผลของแผนประคบสมนไพรทชวยลดระดบอาการปวดเขา ในกลมเปาหมายในชมชนบานเปลอย หมท 5 ต าบลหนองโก อ าเภอบรบอ จงหวดมหาสารคาม ผลทคาดวาจะไดรบ 1. เพอใหกลมเปาหมายลดการใชยา NSAIDs เพอลดอาการปวดเขาในโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบานเปลอย ต าบลหนองโก อ าเภอบรบอ จงหวดมหาสารคาม 2. กลมเปาหมายสามารถน าทรพยากรในชมชนมาใชใหเกดประโยชนโดยอาศยภมปญญาชาวบานได 3. เปนการขยายเครอขายการใชประโยชนจากสมนไพรสประชาชนในพนทใหเกดความยงยนตอไป วธการพฒนาสงประดษฐ 1. คนหาปญหา วางแผน ก าหนดรปแบบ เพอจดท านวตกรรม 2. จดประชมชแจงเตรยมความพรอมเจาหนาทเพอใหค าแนะน าส าหรบผปวยและญาต สรางความเขาใจในการท างาน 3. จดเตรยมวสด อปกรณ ในการด าเนนนวตกรรม 4. จดท านวตกรรม 4.1. ตดผาแคนวาส ขนาด 30X60 เซนตเมตร หนา 1 มลลเมตร เปนผาใชรองเขา จ านวน 2 ผน

47

4.2. ตดผาดายดบขนาด 28X26 เซนตเมตร หนา 1 มลลเมตร เปนผารองชนลางสด 4.3. ตดผาดายดบขนาด 15X19 เซนตเมตร หนาแผนละ 1 มลลเมตร เปนถงใสสมนไพร 4.4. เยบผาใชรองเขากบผารองชนลางสด (ผาดายดบ) ทเปนชนใสถงสมนไพรเขาดวยกน ใสตนตกแก ยางยด และใสซปใหเรยบรอย และเยบถงใสสมนไพรและเหลอชองไวส าหรบใสผงสมนไพร 4.5. สบสมนไพรทเปนสวนประกอบของแผนประคบสมนไพร ไดแก เหงาไพล 250 กรม ผวมะกรด 100 กรม ตะไคร 100 กรม ใบมะขาม 50 กรม ขมนชน 50 กรม ใบสมปอย 50 กรม เกลอแกง 30 กรม และการบร 1 ชอนโตะ ใหละเอยดและผสมใหเขากนเปนผงสมนไพรทเปนสวนผสมตอแผนประคบสมนไพร 1 แผน 4.6. น าผงสมนไพรทสบละเอยดและผสมใหเขากนแลวใสชองในถงสมนไพร และน าถงสมนไพรไปนงดวยความรอน 100 องศาเซลเซยส เวลาประมาณ 5-10 นาท ใหแผนประคบสมนไพรรอนและเพอใหตวยาในแผนประคบสมนไพรออกฤทธและมกลนยาออกมา 4.7. น ากระดาษฟอยลขนาดพอเหมาะใสระหวางชนท1 และ2 เพอเกบความรอน หลงจากนนน าถงสมนไพรทนงแลวน ามาใสในแผนผาประคบสมนไพร แลวน าไปใชประคบในบรเวณเขา ซงแผนประคบสมนไพรสามารถเกบความรอนไดประมาณ 30-45 นาท และสามารถน าถงสมนไพรไปซกเพอใสผงสมนไพรไดอก ถงสมนไพรจะใชไดจนกวาตวยาจะหมดฤทธและหมดกลนยา การทดสอบประสทธภาพสงประดษฐ จากกลมตวอยางผสงอายทสมครใจเขารวมทดสอบประสทธผลของแผนประคบสมนไพร ในระยะเวลา 1 เดอน จ านวน 10 คน พบมจ านวนครงทมารบยา NSAIDs ท รพ.สต.ลดลง 9 คน และมระดบความเจบปวดลดลง 9 คน (รอยละ 90) ประโยชน/การน าไปใช

1. ลดการใชยา NSAIDs เพอลดอาการปวดเขาในผสงอาย ในเขตโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบานเปลอย ต าบลหนองโก อ าเภอบรบอ จงหวดมหาสารคาม เพอลดอาการขางเคยงจากการใชยาซงจะสงผลกระทบตอสขภาพของผสงอายทงในระยะสนและระยะยาว

2. ใชบ าบดและบรรเทาอาการปวดเขาในผสงอายทมอาการ เพอใหผสงอายมการเคลอนไหวรางกายมากขน สงผลตอการเขาสงคมของผสงอาย และท าใหคณภาพชวตดขน

3. สามารถน าทรพยากรในชมชนมาใชใหเกดประโยชนโดยอาศยภมปญญาชาวบานได 4. เปนการขยายเครอขายการใชประโยชนจากสมนไพรสประชาชนในพนทใหเกดความยงยน

ตอไป ขอเสนอแนะ 1. ควรมการจดท านวตกรรมแผนประคบดวยสมนไพร ลดการใชยาบรรเทาปวด โดยชมชน มสวนรวม เพอขยายผลไปสหมบานทง 12 หมบานในเขต รพ.สต.บานเปลอย 2. เมอน านวตกรรมไปใชในชมชน ควรมการจดหาเครองวดอณหภมทไดมาตรฐาน และควรมญาตดแลผสงอายขณะท าการประคบแผนสมนไพร

48

ชอเรอง : นวตกรรมผารดหนาทองลดอาการเจบปวดและอาการทองอดในผปวยไดรบการผาตดทางหนาทอง ผวจย : นางบญม สนโดษ พว.ช านาญการ และ นางสาวธนยาภทร ปยวชรเวลา พว.ช านาญการ หอผปวยศลยกรรมทางเดนปสสาวะ โรงพยาบาลมหาสารคาม ผน ำเสนอ : นางสาวธนยาภทร ปยวชรเวลา

บทคดยอ สถตบรการผปวยผาตดหนาทอง ป 2560-2561 มแนวโนมสงขน คอ 278และ310 ราย สวนใหญเปน

ผปวยผาตดนวไต/ทอไตแบบเปดทางหนาทอง ไสตงอกเสบ ระบบทางเดนน าดและตบ หลงผาตดมการฟนฟสภาพไดนอยและลาชา สาเหตจากความกลว วตกกงวลทมสายระบายหลายอน เจบปวดแผลผาตดท าใหผปวยนอนเกรงตว ไมกลาขยบเขยอนรวมกบการกลวแผลแยกและการไดรบยาสลบสงผลใหล าไสเคลอนไหวลดลง จากการเกบขอมลผปวยหลงผาตดเดอนธนวาคม-พฤศจกายน 2561 จ านวน 20 ราย พบ1)ผปวยไมสามารถลกเดนไดPost Op day1รอยละ85 2)ทองอดรอยละ 80 สงผลใหระยะวนทตองคาสายNG Tubeนานขนบางครงตองใสใหม การเรมstep diet ชา 3)มอาการไอเสมหะคงคางรอยละ 60 และ4)รอยละ 80มคาคะแนนความปวดระดบมาก7-10คะแนนนานตดตอกน2วน ซงภาวะแทรกซอนเหลานสามารถชวยไดหากผปวยม early ambulation จากการทบทวนการปฏบตการพยาบาลเดมมการใหขอมล การฝกหายใจ การผอนคลาย การใชผาหมหรอหมอนกดพยงแผล ซงใชไดดระดบหนงแตไมสะดวกตอการใชของผปวย ดงนนหนวยงานจงพฒนานวตกรรมผารดหนาทอง มาใชกบผปวยจะชวยใหผปวยลกเดนไดเรว ลดการตงตวของกลามเนอบรเวณแผลผาตด ลดอาการปวดแผล และอาการทองอดลงได สามารถกลบบานไดไวขนวธกำรศกษำ/กำรด ำเนนงำน ใชรปแบบการพฒนาคณภาพการพยาบาล Deming Cycle: PDCA แบงเปน 4ขนตอน คอ Plan : ศกษาสถานการณ DO : ประดษฐผารดหนาทองและปรบปรงจ านวน 3 ครงจนไดนวตกรรมทสามารถใชได Check: น านวตกรรมไปใชกบผปวยผาตดทางหนาทองทเขารบการรกษาทหอผปวยศลยกรรมทางเดนปสสาวะระหวางเดอนธนวาคม2561- เดอนมนาคม 2562 จ านวน 50 ราย เกบรวบรวมขอมล โดยการสงเกต การสมภาษณ แบบสอบถามความพงพอใจ จ านวน 7 ขอ แบงคะแนนเปน 3 ระดบ คอ3=พงพอใจมาก 2=ปานกลาง 1=นอย และการบนทกภาวะแทรกซอนหลงผาตด Act: วเคราะหสรปขอมล ความส าเรจ ปญหาอปสรรค รวบรวมน าเสนอตอคณะกรรมการพฒนาคณภาพหนวยงานและPCTเพอการปรบปรงและขยายผลตอไป ผลกำรศกษำ : ดานขอมลเชงคณภาพ : จากการสมภาษณผปวย ใชงาย สะดวก ชวยใหลกเดนไดดขน ไมปวดแผล เวลาไอไมกระเทอนแผล ดานขอมลเชงปรมาณ : 1.จากแบบสอบถามความพงพอใจ พบวา ผปวยมความพงพอใจตอการใชผารดหนาทองโดยรวมถงรอยละ 94 จากการบนทกภาวะแทรกซอน พบวา ผปวยมอาการทองอด จ านวน 2 คน ปวดแผลระดบมากตดตอกน 2 วน จ านวน 5คน ไอเสมหะมาก 3 คน ไมสามารถลกเดนไดในวนแรกหลงผาตด จ านวน 4 คน อภปรำย สรป และขอเสนอแนะ : การใชนวตกรรมผารดหนาทองเปนทางเลอกในการปฏบตการพยาบาลทดมการทบทวนวรรณกรรมวชาการถงสรระวทยาของการเคลอนไหว การจดการความปวด สงเสรมใหผปวยลกท ากจกรรมไดรวดเรวขน ชวยลดภาวะแทรกซอน ผปวยสามารถเรม step diet ไดไว ท าใหการฟนฟสภาพผปวยหลงผาตดไดเปนอยางด ผปวยแขงแรงสามารถกลบบานไดเรวขน ลดภาระคาใชจายของทงโรงพยาบาลและครอบครวผปวยได

49

ชอเรอง : นวตกรรมผารดหนาทองลดอาการเจบปวดและอาการทองอดในผปวยไดรบการผาตดทางหนาทอง ผวจย : นางบญม สนโดษ, นางสาวธนยาภทร ปยวชรเวลา

สรปสำระส ำคญ บทน ำ : สถตบรการผปวยผาตดหนาทอง ป 2560-2561 มแนวโนมสงขน คอ278และ310 ราย สวน

ใหญเปนผปวยผาตดนวไต/ทอไตแบบเปดทางหนาทอง ไสตงอกเสบ ระบบทางเดนน าดและตบ หลงผาตดสวนใหญจะมความรสกไมสขสบาย ทกขทรมาน มการฟนฟสภาพไดนอยและลาชา สาเหตจากความกลว วตกกงวลทมสายระบายตางๆหลายอน เจบปวดแผลผาตดจากการทเนอเยอไดรบความชอกช าขณะผาตด ท าใหผปวยนอนเกรงตว ไมกลาขยบเขยอน เนองจากความเจบปวดแผลรวมกบการกลวแผลแยก จงท าใหล าไสมการบบตวไดนอยหรอไมบบตว การไดรบยาสลบในระยะเวลานาน และนอนพกบนเตยงไมมการขยบตว ผปวยจะมอาการไอบอยกระเทอนแผลผาตด จากการเกบขอมลผปวยหลงผาตดในชวงเดอนธนวาคม-พฤศจกายน 2561 จ านวน 20 ราย พบ1)ผปวยไมสามารถลกเดนทนทหลงผาตดวนแรกถงรอยละ85 2)ทองอดรอยละ 80 สงผลใหระยะวนทตองคาสายNG Tubeนานขน และบางครงตองใสใหม การเรมstep diet ชาไมเปนไปตามแผนการดแล 3)มอาการไอเสมหะคงคางรอยละ 60 สงผลใหกระทบกระเทอนแผลมความปวดสงขน 4)รอยละ 80มคาคะแนนความปวดระดบมาก7-10คะแนนนานตดตอกน2วน ซงภาวะแทรกซอนเหลานสามารถชวยไดหากผปวยมกจกรรมไดดวยตนเอง ลกเดนไว(early ambulation ) โดยชวยใหผปวยลดความปวดความทกขทรมานจากการปวดแผล เมอลกท ากจกรรมตางๆแผลไมสนสะเทอน หรอไอมากท าใหปวดแผลมากขน ทบทวนการปฏบตการพยาบาลเดมมการใหขอมล การฝกหายใจ การผอนคลาย การใชผาหมหรอหมอนกดพยงแผล ซงใชไดดระดบหนงแตไมสะดวกตอการใชของผปวยเมอผปวยลกเดนจากเตยง ดงนนการพยงหรอกระชบหนาทองเวลาขยบ ลกเดนหรอลกนง เปนวธการชวยใหผปวยสามารถเคลอนไหวรางกายไดมากขน เปนการลดสาเหตทท าใหเกดอาการทองอดได ดงนนหนวยงานจงไดพฒนานวตกรรมขนโดยมวตถประสงคเพอพฒนานวตกรรมผารดหนาทองทชวยพยงบาดแผลชวยใหผปวยสามารถมambulationไดไวและลดภาวะแทรกซอนหลงผาตดได

วธกำรศกษำ/กำรด ำเนนงำน ใชรปแบบการพฒนาคณภาพการพยาบาล Deming Cycle: PDCA แบงเปน 4ขนตอน คอ Plan : ศกษาสถานการณภาวะแทรกซอน รปแบบการดแลรกษาพยาบาล นวตกรรมเดมและผลการด าเนนงานในผปวยผาตดชองทอง พบวา หลงผาตดทางหนาทองผปวยสวนใหญ78.6ทมภาวะทองอดหลงการผาตด เกดจากมการเคลอนไหวรางกายไดนอยหลงการผาตด เปนผลมา จากอาการปวดแผลผาตด ท าใหผปวยไมกลาขยบตว เพราะกลวจะปวดมากขน กลวแผลแยก จงก าหนดแผนในการพฒนานวตกรรมผารดหนาทองพยงแผลและวธการเกบรวบรวมขอมล DO : ประดษฐผารดหนาทอง ครงท 1 เปนแบบผกมขนาดเดยว ประเมนพบวา จ านวนเชอกทตองมดมหลายอน ตองใชแรงดงผปวยท าเองไมได ปมผาใหญกดผวหนง ไมสะดวกในการใช ผาชนเดยวไมกระชบและไมชวยพยงกลามเนอ และประเมนแผลยาก ประดษฐผารดหนาทอง ครงท 2 ปรบผาหนา 3 ชนมชองไวสอดมอ ใสตนตกแกชวยใหเลอนขนาดเหมาะกบเอวไดดขน ไมตองผกชายผาใหเปนปมกดทบ ประเมนพบวาใชไดดขนสะดวก กระชบ แตสงเกตวาผปวยหลงผาตดสวนใหญมกมอาการวงเวยนศรษะแมใสผารดหนาทองพยงแผลกไมอยากลกเดน จงปรบปรงเพมครงท 3 เพมชองกระเปาดานหนาใสกลนหอมสมนไพรชวยลดอาการวงเวยนเชน มะกรด การบรเปนตน Check: น านวตกรรมผารดหนาทองพยงแผล ใชกบผปวยผาตดทางหนาทองทเขารบการรกษาทหอผปวยศลยกรรมทางเดนปสสาวะระหวางเดอนธนวาคม2561- เดอนมนาคม 2562 จ านวน 50 ราย เกบรวบรวมขอมล โดยการสงเกต การ

50

สมภาษณ แบบสอบถามความพงพอใจ จ านวน 7 ขอ แบงคะแนนเปน 3 ระดบ คอ3=พงพอใจมาก 2=ปานกลาง 1=นอย และการบนทกภาวะแทรกซอนหลงผาตด Act: หนวยงาน วเคราะหสรปขอมล ความส าเรจ ปญหาอปสรรค รวบรวมน าเสนอตอคณะกรรมการพฒนาคณภาพหนวยงานและPCTเพอการปรบปรงและขยายผลตอไป

แบบท 1 แบบท 2 แบบท 3 ผลกำรศกษำ : ดำนขอมลเชงคณภำพ : จากการสมภาษณผปวย ใชงาย สะดวก ชวยใหลกเดนไดดขน ไมปวดแผล เวลาไอไมกระเทอนแผล เชน “แบบนกะไคแหนบอกแตวากมแผลไวๆกะทงสายกะหลายสเอามอไดกมละ” “ใสแลวกระชบแผลบกระเทอนเลยทงเวลาไอเวลายาง” “ญาตบตองอยน ากะไดเพราะใสสายรดหนาทองแลวลกงาย” ดำนขอมลเชงปรมำณ : 1.จากแบบสอบถามความพงพอใจ พบวา ผปวยมความพงพอใจตอการใชผารดหนาทองโดยรวมถงรอยละ 94 และมความพงพอใจระดบปานกลางรอยละ 6 โดยจ าแนกความพงพอใจรายขอ ดงน 1) ชวยลดการสนสะเทอนของกลามเนอหนาทองและบาดแผลขณะไอ รอยละ 96 2)ชวยลดการสนสะเทอนของกลามเนอหนาทองและบาดแผลขณะลกเดนหรอท ากจกรรมตางๆรอยละ 98 3)การใสผารดหนาทองท าใหทานรสกวามนใจในการลกเดนหรอท ากจกรรม รอยละ 98 4)การใสผารดหนาทองท าใหทานรสกมอาการปวดแผลลดลง รอยละ 94 5)ผารดหนาทองใชงาย สะดวก ทานสามารถใสไดเอง รอยละ92 6)รสกพงพอใจตอการใสกลนมะกรด กลนการบร รอยละ88 2. จากการบนทกภาวะแทรกซอน พบวา ผปวยมจ านวนการเกด ทองอด จ านวน 2 คน ปวดแผลระดบมากตดตอกน 2 วน จ านวน 5คน มการการไอเสมหะมาก 3 คน ไมสามารถลกเดนไดในวนแรกหลงผาตด จ านวน 4 คน อภปรำย สรป และขอเสนอแนะ : การใชนวตกรรมผารดหนาทองเปนทางเลอกในการปฏบตการพยาบาลทดมการทบทวนวรรณกรรมวชาการถงสรระวทยาของการเคลอนไหว การจดการความปวด สงเสรมใหผปวยลกท ากจกรรมไดรวดเรวขน ชวยลดภาวะแทรกซอน ผปวยสามารถเรม step diet ไดไว ท าใหการฟนฟสภาพผปวยหลงผาตดไดเปนอยางด ผปวยแขงแรงสามารถกลบบานไดเรวขน ลดภาระคาใชจายของทงโรงพยาบาลและครอบครวผปวยได เอกสำรอำงอง 1. บงอร ดวงรตนและคณะ.(2551).รายงานการวจยเรองการพฒนาหนจ าลองแขนฝกทกษะเยบแผลชนดยางพารา. 2. วทยาลยเทคโนโลยทางการแพทยและสาธารณสขกาญจนาภเษก กระทรวงสาธารณสข. รายงานการวจย. 3. พรรณงาม พมพช. (2553). นวตกรรมสงประดษฐ “หมอน 30 องศา”. โรงพยาบาลมหาราชนครเชยงใหม คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม.

51

ชอเรอง : กระปองเกบยาวณโรคใชสะดวกหยบกนงาย ผวจย : นางรดา ไชยชน เจาพนกงานสาธารณสขช านาญงาน โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลกดรง ผน ำเสนอ : นางรดา ไชยชน เจาพนกงานสาธารณสขช านาญงาน

บทคดยอ วณโรค (Tuberculosis)เปนโรคตดตอชนดหนงทเกดจากเชอ Mycobacterium tuberculosis

ตดตอโดยการหายใจ ไอ จาม ขากเสมหะ บวนน าลาย นอกจากจ าท าใหเกดโรควณโรคปอดแลว ยงสงผลใหเกดวณโรคอวยวะตางๆในรางกายไดเชน ตอมน าเหลอง กระดกสนหลง ขอกระดกเปนตน วณโรคตดตอโดยการหายใจ ไอ จาม ขากเสมหะ บวนน าลาย แมวณโรคจะเปนโรคทสามารถรกษาใหหายขาดไดแตมโอกาสกลบมาเปนซ าไดอกหากผปวยรบประทานยาไมครบ โดยมวตถประสงค 1) เพอศกษาประสทธภาพของกระปองใสยาเปดปดงาย 2) เพอเปรยบเทยบฝาปดกระปองแตละชนดตามทองตลาด 3) เพอวดผลความพงพอใจประสทธภาพของกระปองใสยาตอผรบบรการ วธการพฒนาสงประดษฐ วสดอปกรณ ไดแก กระปองพลาสตกสแตกตางตามสประจ าวนตามทองตลาด ขนาดความสง 12 เซนตเมตร ปากกระปองกวาง 10 เซนตเมตร แบบฝาเกรยว ฝาสญยากาศ ฝาแบบมทดงยนออกมา จ านวน อยางละ 3 กระปอง 3 ขนาด เลก ปานกลาง ใหญ ราคากระปองละ 20 บาท 35 บาท 45 บาท กระดาษขาวเอส20 บาท กรรไกร20บาท เทปใสมวนขนาด4 นวราคา60 บาท ขนตอนการประดษฐนวตกรรม 1) น ากระปองพลาสตกปดฝาทง3ขนาด 2)น ากระดาษเอสไป ปรนตวหนงสอวนเวลาตวหนาขนาดใหญ 3)น ากระดาษไปตดและแปะไวดานบนและดานขางกระปองใชเทปใสพนรอบปองกนตวหนงสอจางหรอเลอะ ผลการทดสอบประสทธภาพสงประดษฐ พบวาผลการทดสอบการเปดกระปองแบบมทดงยนออกมาจะเปดงายกวา และกระปองขนาดกลางหยบจบงาย เมอใหผปวยทดลองการเปดกระปองทงสามขนาด ขนาดเลกจะใสยาไดไมหมด และขนาดใหญจะจบไมถนดมอ เมอไดขนาดกลางแลวจงเลอก การเปดฝาทงสามแบบ แบบเกรยวจะท าใหผปวยไมมแรงบดฝา แบบฝาสญญากาศผปวยกไมมแรงดงแตแบบมหยนออกมาท าใหผปวยมทจบและเปดงายกวา ใหบรการผปวย 4 คนต าบลกดรง คนละ140 บาท เปนเงน 560 บาท กระปองใสยาของคนปวยแตละคนอยท4 กระปองตามตวยาทกนและวดผลความพงพอใจประสทธภาพของกระปองใสยาตอผรบบรการ พบวาระดบความพงพอใจอยในระดบมากทสดเปนนวตกรรมทใชงานได ราคาประหยด มองเหนชด เหมาะส าหรบผปวยทเดนไดสะดวกหรอเดนล าบาก ผสงอายทมปญหาการมองฉลากยาสามารถมองเหนไดชดเจน ญาตสามารถจดยาไดงายขน (X=5.00,SD=0.00) เปนนวตกรรมทสามารถน าไปใชไดจรง,ภาพรวมประสทธภาพกระปองใสยา(X=4.95,SD=0.22) ประโยชนและการน าไปใช เพอใหเปนนวตกรรมขยายผลไปส ผปวยโรคเรอรง หรอผปวยกลมอนๆของโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลกดรง อ าเภอกดรง สามารถน าไปใชกบผปวยในชมชนไดอยางทวเพราะราคาถก มองเหนชด เปดใชสะดวกงายตอการกนยา เคลอนยายสะดวกปองกนแสงแดดสาดสอง ปองกนพนมอเดก สะดวกคนปวยไมสบสน ไมหลงลมการกนยา

ค ำส ำคญ : วณโรค, กระปอง, ยาวณโรค

52

ชอเรอง กระปองเกบยาวณโรคใชสะดวกหยบกนงาย ผวจย นางรดา ไชยชน เจาพนกงานสาธารณสขช านาญงาน โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลกดรง ผน ำเสนอ นางรดา ไชยชน เจาพนกงานสาธารณสขช านาญงาน

สรปสำระส ำคญ บทน ำ วณโรค (Tuberculosis)เปนโรคตดตอชนดหนงทเกดจากเชอ Mycobacterium

tuberculosis ตดตอโดยการหายใจ ไอ จาม ขากเสมหะ บวนน าลาย นอกจากนยงขนอยกบสภาพรางกาย ความแขงแรงของผปวยแตละคน โดยเฉพาะเดกเลกและผสงอายท าใหเสยงเกดโรควณโรคปอดแลว ยงสงผลใหเกดวณโรคอวยวะตางๆในรางกายไดเชน ตอมน าเหลอง กระดกสนหลง ขอกระดกเปนตน วณโรคตดตอโดยการหายใจ ไอ จาม ขากเสมหะ บวนน าลาย แมวณโรคจะเปนโรคทสามารถรกษาใหหายขาดไดแตมโอกาสกลบมาเปนซ าไดอกหากผปวยรบประทานยาไมครบ ผปวยมปญหาการรบประทานยาวณโรคเพราะยามจ านวนมากเพราะตองรบประทานยาตอเนอง 6 เดอน และไดรบยามาในแตละครงจ านวน 35 วน ในแตละวนกนยา 4 ตว ดงนนผวจยจงไดพฒนานวตกรรมกระปองเกบยาวณโรคใชสะดวกหยบกนงาย เพอชวยใหผปวยหยบกนไดงาย ยามประสทธภาพไมโดนแสงแดด เปนระเบยบ สะดวก ปลอดภย และประหยด การศกษาครงนมวตถประสงค 1) เพอศกษาประสทธผลของกระปองใสยาเปดปดงาย 2) เพอเปรยบเทยบราคากระปองยาทผลตขนกบกระปองยาในทองตลาด 3)เพอวดผลความพงพอใจประสทธผลของกระปองใสยาตอผรบบรการ วธกำรพฒนำสงประดษฐ สงประดษฐ วสดอปกรณ ไดแก กระปองพลาสตกสแตกตางตามสประจ าวนตามทองตลาด(ขนาดเลก) มความสง 7 เซนตเมตร ปากประปองกระปองกวาง 7 เซนตเมตร ขนาดปานกลางความสง 10 เซนตเมตร ปากกระปองกวาง 10 เซนตเมตร ขนาดใหญความสงขนาด 16 เซนตเมตรปากกระปองกวาง 16 เซนตเมตร ทงแบบแบบฝาเกรยว ฝาสญญากาศ ฝาแบบมทดงยนออกมา จ านวนอยางละ 3 กระปอง 3 ขนาด เลก ปานกลาง ใหญ ราคากระปองละ 25 บาท 35 บาท 45 บาท ตามล าดบ กระดาษขาวเอส 20 บาท กรรไกร 20 บาท เทปใสมวนขนาด 4 นวราคา60 บาท ขนตอนกำรประดษฐ น าวสดกระปองพลาสตกทฝามทดงมขนาดกลางทเตรยมไว แยกสตามวน ปรนตวอกษรขนาด 72 ลงบนกระดาษเอส ใชกรรไกรตดกระดาษเปนรปสเหลยมผนผาตามความกวางของกระปองพลาสตดานบนและดานขางหอหมดวยเทปใสทบอกชนปองกนตวหนงสอจาง บอกวน เวลาทกนยาใหชดเจน กำรทดสอบประสทธผลสงประดษฐ น ากระปองพลาสตกแตละขนาด (เลก กลาง ใหญ ) ทงแบบฝาเกรยว ฝาสญญากาศ และฝาแบบทมทดง ใหผปวยวณโรคและผสมผสรวมบานจ านวน 30 คนทดสอบการอานและการเปดฝาทง 3 แบบ 1) ผลการทดลองประสทธผลของกระปองเกบยาวณโรค พบวา กระปองเกบยาวณโรคขนาดกลางมขนาดทพอเหมาะกบมอขณะจบและบด ฝาทมทดงสามารถเปดและปดไดงายรวดเรว ความจสามารถเกบซองยาไดทง 35 ซองเวลาหยบซองยาไมคบแนนจนเกนไป มฉลากขนาดตวอกษรทแจงวนเวลาทกนยาสงเกตจากสประจ าวนของฝาหรอกระปองไดชดเจนปองกนการลม ดงตารางท 1

53

ตำรำงท 1 ผลการทดสอบประสทธผลของการเปดกระปองพลาสตกใสยา ขนำด

กระปอง ขนำดควำมสง

ควำมกวำง (ซม.) ฝำกระปอง วธกำรเปด รำคำ

(บำท) ขนาดเลก 7 x 7 แบบเกรยว

ใชวธมอจบกนกระปองและมออกขางหมนฝา ไมสะดวกจบไมถนดมอ เปดยาก ใสซองยาแนนเกนไป

25

ขนาดกลาง 10 x 10 แบบมทดง ใชวธจบกระปองและนวดงฝาขนเปดฝางาย รวดเรวหยบยาไดถนดมอไมคบแคบ

35

ขนาดใหญ 16 x 16 แบบสญญากาศ ใชวธการมออกขางจบและทงหานวดงฝาขนเปดล าบากเพราะอาจจะไดเปดรอบๆฝาทกดานกระปองลกเกนไปเปลองพนทในการจดเกบใหเปนระเบยบและการเคลอนยาย

45

2) ผลการทดสอบขณะทใหผปวยวณโรคและผสมผสรวมบานจ านวน 30 คน พบวาใชเวลาในการอานและเปดกระปองหยบซองยากระปองขนาดกลางและมสแบงตามสประจ าวนไดดทสด ตวหนงสอบอกวนเวลาทกนยา ตวใหญมองเหนชดเจน สกระปองกสะดดตาจ างายไมหลงลม ตำรำงท 2 ทดสอบเพอเปรยบเทยบขนาดตวอกษรและการจดจ ากระปองใสยา

ขนำดกระปอง

สของกระปองใสยำ ขนำดตวอกษร ระยะเวลำในกำรอำนและเปดกระปองยำ

ขนาดเลก สกระปองขาวฝาเปดสขาว

พมพตวหนงสอขนาด 16พมพทวไปบอกวนเวลาวธการกน ดานบนฝาและดานขางกระปอง

ใชเวลาในการอานและเปดกระปองมากกวา 1 นาท ผปวยบางคนมปญหาทางสายตาและขอจ ากดเรองอาย

ขนาดกลาง สกระปองตามสประจ าวนฝาเปดสกระปอง

พมพตวหนาขนาด (65-100) บอกวนเวลา วธการกนดานบนฝาและดานขางกระปอง

ใชเวลาอานและเปดนอยกวา 1 นาทตวหนงสอเหนชดเจน สของกระปองจดจ างายไมหลงลม

ขนาดใหญ สกระปองตามสประจ าวนฝาสขาวหรอสสลบกน

พมพตวหนงสอขนาด16 -100 ดานบนฝาและดานขางกระปองดานขางกระปอง

ใชเวลาในการอานและเปดมากกวา1 นาทตวหนงสอเลกใหญท าใหงงและอานไมถนดในการปรบสายตาสของคละกนไปมาท าใหหลงลม

54

3) ความพงพอใจประสทธผลของกระปองใสยาวณโรคตอผรบบรการ พบวา ระดบความพงพอใจอยในระดบมากทสด เปนนวตกรรมทใชงานไดทกกลมอาย (X= 5.00, SD = 0.00) เปนนวตกรรมทสามารถน าไปใชไดจรง, ภาพรวมประสทธผลกระปองใสยาวณโรค (X= 4.95, SD = 0.22) ดงตารางท 3

ตำรำงท 3 แบบประเมนความพงพอใจตอกระปองเกบยาวณโรค (N = 30) ขอ รำยกำร คำเฉลย คำ S.D. แปลผล 1 มใหขอมลวธการใหบรการ แกผรบบรการทราบ 4.65 0.67 มากทสด 2 ขนตอนในการใหบรการมความเหมาะสม 4.90 0.31 มากทสด 3 ระยะเวลาในการใหบรการมความเหมาะสม 4.95 0.22 มากทสด 4 ใหบรการดวยความสะดวกรวดเรว 4.80 0.52 มากทสด 5 เปนนวตกรรมทสามารถน าไปใชไดจรง 4.95 0.22 มากทสด 6 เปนนวตกรรมทมความประหยด คงทน 4.85 0.37 มากทสด 7 เปนนวตกรรมทใชงานไดในทกกลมอาย 5.00 0.00 มากทสด 8 ภาพรวมประสทธภาพของกระปองเกบยาวณโรค 4.95 0.22 มากทสด

ประโยชนและกำรน ำไปใช เพอใหเปนนวตกรรมขยายผลไปสผปวยกลมโรคตางๆเชน เบาหวาน ความดนโลหตสง หรอโรคอนๆ ในรพ.สต.เขตอ าเภอกดรง ในการน าไปใชกบผปวยในชมชนไดอยางทวถงเพราะราคาประหยด สะดวก ใชงานไดจรง จดเกบสะดวกงายเปนระเบยบ เคลอนยายสะดวก ไมกระจดกระจายไมเสยงตอคณภาพยาลดลง ผปวยไมหลงลมการกนยา เอกสำรอำงอง 1. ศนยอายรกรรม. วณโรครกษาใหหายขาดไดดวยการกนยาใหครบ.โรงพยาบาลปยมหาราชการณย, แขวงศรราช เขตบางกอกนอย กทม.2560 2. www.posttoday.com;7วธเกบยาอยางถกตอง 3. www.si.mahidol.ac.th.อาการไมพงประสงคจากยาวณโรค

55

ชอเรอง : ทอปรบความดนในห ผวจย : นางประยร จ าปาป, นางศภลกษณ นาสนเพม, กจมงคล ทาดทา ผน ำเสนอ : นางประยร จ าปาป, นางศภลกษณ นาสนเพม, กจมงคล ทาดทา

สรปสำระส ำคญ ควำมเปนมำและควำมส ำคญ เทคโนโลยทางการแพทยทมความเจรญกาวหนา ไดมการน ามาใชในการรกษา สงเสรมสขภาพและปองกนโรคไดอยางกวางขวาง โดยปจจบนเทคโนโลยไดมสวนเกยวของในบทบาทการรกษาพยาบาลมากขน การพฒนาเทคโนโลยทางการแพทยและการสาธารณสขในการรกษากมมากขน ประชาชนตองการการรกษาทดมประสทธภาพ การพฒนาความรและนวตกรรมจงเปนการเพมประสทธภาพการดแลผมารบบรการทางการแพทย และชวยยกระดบความสามารถบรการและลดคาใชจายของหนวยงาน จากการศกษาอบตการณโรคหน าหนวกเปนโรคของหชนกลางทพบไดทกเพศทกวยและเปนปญหาทส าคญอกปญหาหนงทางสาธารสข เนองจากถาผปวยไมไดรบการรกษา อาจท าใหเกดโรคหน าหนวกเรอรง มการตดเชอซ าบอยครง ซงความรนแรงและภาวะแทรกซอนของโรคอาจท าใหผปวยพการทางการไดยน และถงกบเสยชวตได ปจจบนกลมงานการพยาบาลผปวยหองผาตด เปดใหบรการผาตดผปวยโรคหน าหนวก (Otitis media) ทใหยาปฏชวนะไมดขน ตองรกษาดวยการเจาะเยอแกวหแลวใสทอปรบความดนคางไว เพอระบายของเหลวในหชนกลางออกมา จากสถตผาตดป 2560 จ านวน 6 ราย,ป 2561 จ านวน 8 ราย และมแนวโนมเพมขนทกป เดมพบปญหาไมมทอปรบความดนในหใชและหาซอจากบรษทผลตขายยงยากลาชา รวมทงผปวยไมสามารถเบกคาใชจายได จงไดประยกตใชวสดทมอยเดมและหาไดงาย มาพฒนาเปนทอปรบความดนในหมาใชงานทดแทน ซงผลตงาย ราคาถก ใชงานไดสะดวก มความปลอดภย ผใชงานมความพงพอใจในประสทธภาพของอปกรณ วตถประสงค 1. เพอใชเปนอปกรณส าหรบระบายของเหลวในหชนกลาง 2. เพอใหผปวยไดรบการผาตดอยางมประสทธภาพและปลอดภย 3. เพอศกษาตนทนของทอปรบความดนในหเปรยบเทยบกบราคาบรษทผลตขาย 4. แพทยผใชมความพงพอใจตอการใชงาน วธกำรศกษำ/กำรด ำเนนงำน วธการด าเนนการ 1. ศกษาปญหาและสอบถามความตองการของศลยแพทยและทมผาตด 2. ออกแบบและพฒนารปแบบนวตกรรมเพอใชทดแทนทอปรบความดนหทหาซอจากบรษทผลตขายยงยากลาชา 3. ทดลองใชงาน 4. ประเมนผลการใชงานและความพงพอใจของผใชงาน 5. พฒนาปรบปรงแกไข 6. สรปผลการใชงาน

56

ขนตอนการท า 1. จดเตรยมวสด / อปกรณ ประกอบดวย - สาย Cuttdow No. 2.5 mm. - ไฟแชค - ไมจมฟน 2. ตดสาย Cut down ใหมความยาว = 4 mm. 3. น าไมจมฟนสอดในทอ 4. น ามาองไฟและกดกบฝาครอบไฟแชคเบาๆ ใหเกดเปนขอบรอบทอทง 2 ดาน 5. บรรจซองส าหรบอบแกส สงท าใหปราศจากเชอดวยการอบแกส

57

กำรพฒนำปรบปรงแกไข

นวตกรรม/Model จ ำนวนผปวย

ชวงระยะเวลำ (เดอน)

2 3 4 5 6

ไมมขอมล

- - - - - - ใสงาย - เลอนหลดงาย

14 4 4 3 3 - เลอนหลดกอนก าหนด - ใสยาก

8 1 2 5 - ใสงาย - เลอนหลดยาก

ผลกำรศกษำ จากการน าทอปรบความดนในหทพฒนาขนมาใชในการผาตดผปวยโรคหน าหนวก (Otitis media) ตงแต ป 2554 ถงปจจบน พบวา 1. งานหองผาตดสามารถผลตทอปรบความดนในชองหเพอระบายของเหลวในหชนกลางได 2. จากการใชงานกบผปวยทมารบบรการผาตดเจาะเยอแกวหจ านวน 8 ราย ในป 2562 และไดพฒนานวตกรรมทอปรบความดนในชองห ไมพบอาการแทรกซอนจากการผาตด แตยงมอบตการณทอปรบความดนในชองหเลอนหลดกอนก าหนด โดยอาจเกดจากปจจยอนได เชน Technique, ขนาดหรอการปฏบตตวของผปวยเอง ซงอยในเกณฑทแพทยผผาตดยอมรบได 3. เปรยบเทยบคาใชจายในการซอทอปรบความดนในหจากบรษทซอทอปรบความดนในหจากบรษท 400 บาท/ชน วเคราะหตนทนการผลตอปกรณ - สาย Cuttdow No. 2.5 mm. 1 สาย ราคา 15 บาท ตดขนาด 4 mm. ได จ านวน 250 ชนๆละ 0.06 บาท - ไมจมฟน 1 กลอง 50 ชน ราคา 10 บาท - ไฟแชค 1 ชน ราคา 5 บาท - คาท าปราศจากเชอท า EO gas (ซองบรรจภณฑ,คาท าปราศจากเชอ/คาแรง) 4.49 บาท/ชน สรปตนทนการผลตนวตกรรมทอปรบความดนในชองหราคา 4.55 บาท/ชน 1. การประเมนผลความพงพอใจจากแพทยผใชงาน จ านวน 5 คน มความพงพอใจประสทธภาพของอปกรณในระดบดมากถงมากทสด

58

อภปรำย สรป และขอเสนอแนะ นวตกรรมทผลตขนมาใชในการผาตดเจาะเยอแกวหแลวใสทอปรบความดนในชองห สามารถระบายของเหลวในหชนกลางได การผาตดมประสทธภาพ ผปวยปลอดภย ใชทดแทนของบรษทได ผลตงาย ราคาถก ชวยประหยดคาใชจาย ใชงานไดสะดวก แพทยผใชงานมความพงพอใจในประสทธภาพของอปกรณ ขอเสนอแนะ 1. พฒนาขนาดของทอปรบความดนในชองหทใช ควรปรบขนาดตามวยของผปวย 2. พฒนาตวจบทอปรบความในชองห เพอใหงายในการท าหตถการ เอกสำรอำงอง โกสนทร จ านงไทย. (2559). การท าวจยและเขยนบทความวจย. กรงเทพฯ. ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. จรรยา วงศกตตถาวร, วนด ไขมกต. (2559). ภาวะแทรกซอนหลงการใสทอปรบความดนหชนกลาง. สงขลา. นครนทรเวชสาร. สมาคมพยาบาลหองผาตดแหงประเทศไทย. (2561). การประชมวชาการและการประชมใหญสามญประจ าป2561. กรงเทพฯ. ส านกพมพกรงเทพเวชสาร.

59

ชอเรอง : เสอมหศจรรยลดไข ชอผวจยและหนวยงาน : .นางสาวสจตรา ถมมา , นางพจนย ขลลง, นางเบญจพร เองวานช

หนวยงาน หอผปวยโรคหลอดเลอดสมองและอายรกรรม

บทคดยอ หอผปวยอายกรรมและระบบประสาท ดแลผปวยโรคหลอดเลอดสมอง ซงภาวะไขมผลตอการใช

ออกซเจนเพม และท าใหสมองผปวยเสยหายเพมขนได แมวาการลดไขจะไมไดรกษาโรคโดยตรง แตเปนสงจ าเปนเพอปองกนภาวะแทรกซอนและชวยในการบรรเทาความไมสขสบายจากอณหภมรางกายทสงขน หอผปวยจงคดคนนวตกรรม : เสอมหศจรรยลดไข เพอชวยลดอณหภมโดยใชจ านวนบคลากรหรอเวลาการพยาบาลทลดลงแตมประสทธภาพ โดยมวตถประสงคเพอ 1.) ศกษาผลการลดอณหภมรางกายในผปวยทมอณหภมรางกายสงโดยเปรยบเทยบการเสอมหศจรรยลดไขกบการดแลตามปกตดวยการเชดตวลดไขดวยน าธรรมดา 2.) ศกษาภาวะแทรกซอนจากการใชเสอมหศจรรยลดไขไดแก ผวหนงไหมจากความเยน อาการหนาวสน (shivering) และหวใจเตนผดจงหวะ ชนด Ventricular fibrillation ผลการศกษา พบวา ผปวยมไขสงจ านวน 5 รายทใชเสอมหศจรรยลดไข สามารถชวยลดไขไดทกราย มคาเฉลยอณหภมทลดลง 1-2 องศาเซลเซยส เมอเปรยบเทยบกบการเชดตวลดไขดวยน าธรรมดาพบวาไมแตกตางกน ไมพบการเกดภาวะแทรกซอน จากความเยนไดแก ผวหนงไหมจากความเยน อาการ หนาวสน(shivering) และหวใจเตนผดจงหวะชนด Ventricular Fibrillation (VF) ผปวยมความพงพอใจ การพฒนาเสอมหศจรรยลดไขจงเปนนวตกรรมทชวยใหพยาบาลท างานอยางมประสทธภาพภายใตภาวะทขาดแคลนอตราก าลง

60

ชอเรอง : เสอมหศจรรยลดไข ชอผวจยและหนวยงาน : .นางสาวสจตรา ถมมา , นางพจนย ขลลง, นางเบญจพร เองวานช

หนวยงาน หอผปวยโรคหลอดเลอดสมองและอายรกรรม

สรปสาระส าคญ 1. บทน า : ภาวะไข เปนการตอบสนองของรางกายตอการตดเชอ แมวาการลดไขจะไมไดรกษาโรค

โดยตรง แตเปนสงจ าเปนเพอปองกนภาวะแทรกซอนและชวยในการบรรเทาความไมสขสบายจากอณหภมรางกายทสงขน วธการลดไขไดแก การใหยาและการเชดตวลดไข ซงการเชดตวสามารถชวยลดอณหภมรางกายไดรอยละ ๑๐๐ แตการเชดตวตองใชเวลาและจ านวน บคลากรดแล การพลกตวผปวยบอยๆ อาจเพมอตราการเผาผลาญได (สวรรณ ทาออน, 2539)

หอผปวยอายกรรมและระบบประสาท ดแลผปวยโรคหลอดเลอดสมอง ซงภาวะไขมผลตอการใชออกซเจนเพม และท าใหสมองผปวยเสยหายเพมขนได ซงพยาบาลจะใชวธการเชดตวเพอลดไข เนองจากไมมเครองควบคมอณหภม Hypo-hyperthermia แตพบวา การเชดตวลดไขจะสามารถลดไดเพยงชวคร ไมสามารถเชดไดตลอดเวลา บางครงพยาบาลมภาระงานรดตวจนใชเวลาในการเชดตวไดไมเพยงพอทจะชวยลดอณหภม ดงนน หอผปวยจงคดคนนวตกรรมเพอชวยลดอณหภมโดยใชจ านวนบคลากรหรอเวลาการพยาบาลทลดลงแตมประสทธภาพ โดยพฒนาเสอมหศจรรยลดไข และไดท าการศกษาผลโดยมวตถประสงคเพอ 1.) ศกษาผลการลดอณหภมรางกายในผปวยทมอณหภมรางกายสงโดยเปรยบเทยบการเสอมหศจรรยลดไขกบการดแลตามปกตดวยการเชดตวลดไขดวยน าธรรมดา 2.) ศกษาภาวะแทรกซอนจากการใชเสอมหศจรรยลดไขไดแก ผวหนงไหมจากความเยน อาการหนาวสน (shivering) และหวใจเตนผดจงหวะ ชนด Ventricular fibrillation ซงผลการวจยท าใหผปวยโรคหลอดเลอดสมองไดรบการพยาบาลลดไขไดอยางมประสทธภาพโดยใชเวลาการท างานทลดลง

2.วธการศกษา/การด าเนนงาน ประกรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในการศกษาครงนคอผปวยทรกษาในหอผปวยโรคหลอด

เลอดสมองและอายรกรรมระบบประสาททมภาวะอณหภมรางกายสงมากกวาหรอเทากบ 38.5 องศาเซลเซยส กลมตวอยางทใชในการศกษาครงน จ านวน 5 ราย คดเลอกคณสมบต คอ ผปวยทมภาวะอณหภม รางกายสงมากกวาหรอเทากบ 38 องศาเซลเซยส ไมมโรคหรอพยาธสภาพทเปนอนตราย ไดแก แผลไหม กระดกสนหลงเคลอนหรอหก หรอ ระบบไหลเวยนโลหตลมเหลว ไมไดรบยาลดไขกอนการทดลอง หรอได รบอยางนอยนานเกน 4 ชวโมง เปนผปวยทแพทยระบบระบบประสาท อนญาตใหท าการศกษา และผปวยยนยอมเขารวมการศกษา

61

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล : 1.เสอมหศจรรยลดไข 2. ปรอทวดไข 3. นาฬกาจบเวลา 4.แบบฟอรมบนทกขอมลผปวยและผลการเชดตวลดไข 5. แบบประเมนความพงพอใจผปวย

วธการประดษฐเสอมหศจรรรย : อปกรณประดษฐ :

1.เจลประคบเยน 2.ผาสกหลาด 3.เขมดาย

เสอดานหนา เสอดานหลง

วธการทดลองนวตกรรม กลมท 1 1. วดอณหภม แลวเชดตวลดไขดวยน าธรรมดา ใชเวลาในการเชดตว 20 นาท 2. หลงเชดตววดอณหภมท 15 , 30 , และ 60 นาท 3. บนทกอณหภมในแบบฟอรม กลมท 2 1. วดอณหภม แลวใสเสอมหศจรรยเปนเวลา 20 นาท 2. หลงเชดตววดอณหภมท 15 , 30 , และ 60 นาท 3. บนทกอณหภมในแบบฟอรม

62

3. ผลการศกษา 3.1.ผลการเชดตวลดไขดวยน าธรรมดา

case เพศ T (องศาเซลเซยส)

T หลงเชดตว(องศาเซลเซยส) ท 15 นาท ท 30 นาท ท 60 นาท

1 หญง 38.8 36.8 37.1 38.3 2 หญง 38.1 37.9 38.2 38.3

3.2.ผลการใชเสอมหศจรรยลดไข

case เพศ T (องศาเซลเซยส)

T หลงเชดตว(องศาเซลเซยส) ท 15 นาท ท 30 นาท ท 60 นาท

1 หญง 38.8 37.2 38.0 38.8 2 ชาย 39.2 37.8 38.2 38.3 3 หญง 38.8 37.1 37.7 37.8

3.3. ผปวยมไขสงจ านวน 5 รายทใชเสอมหศจรรยลดไข สามารถชวยลดไขไดทกราย คดเปนรอยละ

100 โดยหลงจากการใชชดคลมลดไข 15-30-60 นาท มคาเฉลยอณหภมทลดลง 1-2 องศาเซลเซยส เมอเปรยบเทยบผลของอณหภมรางกายทลดลงหลงใชเสอมหศจรรยลดไข และเชดตวลดไขดวยน าธรรมดาพบวาไมแตกตางกน

3.4. ไมพบการเกดภาวะแทรกซอน จากความเยนไดแก ผวหนงไหมจากความเยน อาการ หนาวสน(shivering) และหวใจเตนผดจงหวะชนด Ventricular Fibrillation (VF)

3.5. ผปวยและญาตทไดใชชดคลมลดไข มความพงพอใจระดบมาก 4. อภปราย สรป และขอเสนอแนะ

การใชเสอมหศจรรยลดไขครงน เพอชวยแกไขปญหาในการพยาบาลผปวยทมไขสง โดยอาศยหลกการเรอง การน า การพา และการแผรงส ความรอน ผานวตถทเยน เชนเดยวกบหลกการของเครองควบคมอณหภม Hypo-hyperthermia ชวยประหยดจ านวนบคลากรทดแล สามารถใชไดงายโดยบคลากรทกระดบ เชน พยาบาล ผชวยพยาบาล และผชวยเหลอคนไข ประหยดคาใชจายเนองจากสามารถน ากลบมาใชอกหลายครงโดยอปกรณไมเสอมสภาพ เหมาะผปวยทมขอจ ากดอนๆ เชน แพยาลดไข เปนตน และผลการพฒนาเสอมหศจรรยลดไขควรเปนทางเลอกดานการพยาบาลในภาวะทขาดแคลนบคลากร

63

5. เอกสารอางอง วาสนา ธนเศรษฐ อภรด เจรญจรรยากลและคณะ. (2558).ผลของการในวตกรรมผาหมเยนตอการลดอณหภมรางกาย ในผปวยศลยกรรมระบบประสาทและสมองทมอณหภมรางกายสง วารสารวทยาลยพยาบาลบรมราชชนน กรงเทพ : 31(1) : 2558

สจตรา ถมมา และคณะ. (2560) . รายงานการใชหลกฐานเชงประจกษในการปฏบตการพยาบาลเรอง เสอคลมลดไข. รายงานวชาการพยาบาลบคคลทมปญหาสขภาพ ๒ วทยาลยพยาบาลศรมหาสารคาม

64

หนมอถอ ชอผประดษฐ/คดคน นางมาลลทพย ศรสทธ พยาบาลวชาชพปฏบตการ และคณะ ผน าเสนอ : นางมาลลทพย ศรสทธ พยาบาลวชาชพปฏบตการ โรงพยาบาลมหาสารคาม บทน า ( หลกการเหตผลและวตถประสงค ) หตถการเจาะคอ(Tracheostomy) เปนหตถการทพบไดบอยในโรงพยาบาลมหาสารคาม เปนการผาตดเปดหลอดคอโดยผานผวหนงและกลามเนอคอเพอใสทอหลอดลมคอเพอใหอากาศผานเขาสปอด ในรายทอากาศไมสามารถผานจากจมกไปสปอดไดซงการเจาะคอพบไดหลายกลมโรค(Scase,2004)จากสถตการด าเนนงานของหอผปวย ห คอ จมก โรงพยาบาลมหาสารคามพบวาโรคทพบบอยไดแก การอดกลนของทางเดนหายใจสวนบน(Upper airway obstruction, CA nasopharynx) ซงพบวาสถต3 ปยอนหลงตงแตปพ.ศ. 2559-2561 จ านวน 13,16,21 ราย ตามล าดบ ถงแมวาเปนหตถการทพบนอยแตเปนวกฤตของชวต โดยหลงการผาตดเจาะคอผปวยมโอกาสเกดภาวะแทรกซอนหลายอยางเชนภาวะเลอดออก ทอหลอดลมคออดตนส าลก ภาวะตดเชอ เปนตน เมอผปวยอาการดขนสามารถกลบบานได ผปวยและญาตและผดแลจะไดรบค าแนะน าและการเตรยมความพรอมในการดแลทบาน ทงเรองการดแลแผลทอหลอดลมคอ การลางท าความสะอาดทอหลอดลมชนใน การดดเสมหะ โดยเฉพาะผปวยทตอง on Tracheostomy tube ไปตลอดชวต จากการศกษาสถานการณของหอผปวย ห คอ จมก โดยใชแบบสอบถามความรเกยวกบการดแลผปวยเมอกลบบาน พบวาญาตยงขาดความรและทกษะในการดแลผปวย อกทงยงมความกลวในการดแลทอเจาะหลอดลมคอ ดงนนจงไดสรางนวตกรรมหนเจาะคอขนเพอใชในการใหค าแนะน าการดแลทอหลอดลมคอ และยงสามารถใหญาตผปวยไดฝกปฏบตการดแลทอหลอดลมคอ , การดดเสมหะ และการดแลแผลท าใหมทกษะในการดแลท าความสะอาดทอหลอดลมคอและยงลดความวตกกงวลเมอไดปฏบตจรงกบผปวย วตถประสงค

1. เพอเพมความรและทกษะใหกบญาตและผปวยทใสทอหลอดลมคอในการดแลทอหลอมลมคอและการดดเสมหะเมอผปวยกลบบาน

ผลทคาดวาจะไดรบ

1. ญาตสามารถดแลทอหลอดลมคอและดดเสมหะไดอยางถกวธ 2. ญาตมความมนใจในการดแลผปวยเพมมากขน 3. ญาตมความรความเขาใจในการดแลผปวยทใสทอหลอดลมคอเมอกลบบาน

วธการพฒนาสงประดษฐ อปกรณ: 1.ถงน าใสขนาด 6 ลตร 2. ทอหลอดลมคอ 3. สายยางทไมใชแลว 4. กระเปาน ารอน 5. ดาย 6.กรรไกร 7. มด 8. กอซปดแผล 9. Transpore 10. เชอกผก 11. ทราย/หน 12.น า

65

ขนตอนและวธการ 1. น าถงน าทไมใชแลวเจาะรบรเวณคอถงส าหรบใสทอเจาะคอ ขนตอนการสาธตการลางแผลและดแลทอหลอดลมคอ น าทอหลอดลมคอใสเขาไปในถงน าบรเวณทเจาะรไวใหทะลกบสายยางใชเชอกผกทอหลอกลมคอตดกบคอถงน า แลวใชผากอซรองใตทอหลอดลมคอแลวตดดวย transpore 2. ขนตอนการสาธตการดดเสมหะน าสายยางทใชแทนหลอดลมตอกบกระเปาน ารอนทใชแทนปอดโดยใชดายเยบใหเรยบรอย แลวใสลงในถงน า เทน าใสลงไปในประเปาน ารอนจนเตม แลวเจาะรสายยาง เพอตอกบทอหลอดลมคอ 3. เททรายและกอนหนลงไปในถงน าเพอยดกระเปาน ารอนไว

งบประมาณทใช 60 บาท การทดสอบประสทธภาพสงประดษฐ ใหญาตและผปวยทเจาะคอฝกทกษะการดแล จ านวนญาต/ผดแลจ านวน 21 ราย ประโยชน/การน าไปใช กลมตวอยาง ญาตผปวยทใสทอหลอดลมคอ ในหอผปวยห คอ จมก จ านวน 21 ราย เกบรวบรวมขอมล จาก ตลาคม 2560 – กนยายน 2561 เกณฑการประเมน ญาตและผปวยทใสทอหลอดลมคอผานเกณฑการประเมนมากกวา 80%

66

แบบประเมนทกษะในการดแลผปวยใสทอหลอดลมคอ ล าดบ

ท หวขอ ความรและทกษะกอนไดรบการสอน

ความรและทกษะหลงไดรบการสอน

ผาน ไมผาน ผาน ไมผาน 1. สามารถท าความสะอาด

ทอหลอดลมคอไดอยางถกวธ

21 ราย (100%)

19 ราย (90.47%)

2 ราย (9.52%)

2. สามารถลางแผลเจาะคอไดอยางถกวธ

21 ราย (100%)

21 ราย (100%)

3. สามารถดดเสมหะไดอยางถกวธ

21 ราย (100%)

18 ราย (85.71%)

3 ราย (14.28%)

ผลการใช ญาตและผปวยทใสทอหลอดลมคอผานเกณฑการประเมนมากกวา 80% เอกสารอางอง ชยรตน นรนตรตน.(2540).ต ารา โสต ศอ นาสก.กรงเทพ. :พบ ฟอเรนบคเซนเตอร. http://medinfo2.psu.ac.th/anesth/education/functional.html http://taem.weebly.com/3648361936393656362935913619363236103610362736343618365135921.html

67

ชอเรอง ถงขยะอจฉรยะทสามารถตรวจสอบปรมาณขยะแบบเรยลไทมและลดขนาดขวดพลาสตกดวยชดรดพลงงานแสงอาทตย ผวจย นาวน โพธศร* เปรมก จนดา* วชราพร เทยมประสทธ* วงศผกา พมพา* และศวดล กญญาค า* (คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม) ผน าเสนอ ศวดล กญญาค า

บทคดยอ งานวจยนมวตถประสงคเพอออกแบบถงขยะอจฉรยะ (Smart bin) โดยน าเทคโนโลยอนเตอรเนตของสรรพสง (Internet of Things: IOT) เขามาชวยในการควบคมเซนเซอรเพอวดปรมาณขยะทอยในถงขยะแบบเรยลไทมสงขอมลผานสมารทโฟนเพอใหผจดเกบขยะทราบถงปรมาณขยะทมอยและแกปญหาขยะลนถงได อกทงยงมระบบการรดขยะทเปนขวดพลาสตกเพอลดขนาดโดยใชตนก าลงจากพลงงานแสงอาทตย (Solar energy) ผลการออกแบบและศกษาประสทธภาพของถงขยะอจฉรยะด าเนนการโดยท าตรวจสอบความแมนย าในการวดระยะของเซนเซอร 7 ระยะคอ 10 20 30 40 50 60 และ 70 เซนตเมตร พบวาอปกรณเซนเซอรมความคลาดเคลอนในการวดระยะโดยเฉลยเทากบรอยละ 10.29 ส าหรบการทดสอบประสทธภาพของการรดขวดน าพลาสตกจ านวน 3 ขนาด คอขวดน าพลาสตกขนาด 600 1,250 และ 1,500 มลลลตร พบวาประสทธภาพในการลดปรมาตรของขวดเทากบรอยละ 26.89 29.05 และ 35.30 ตามล าดบ หรอสามารถลดปรมาตรของขวดพลาสตกโดยเฉลยเทากบรอยละ 30.41

68

ชอเรอง ถงขยะอจฉรยะทสามารถตรวจสอบปรมาณขยะแบบเรยลไทมและลดขนาดขวดพลาสตกดวยชดรดพลงงานแสงอาทตย ผวจย นาวน โพธศร* เปรมก จนดา* วชราพร เทยมประสทธ* วงศผกา พมพา* และศวดล กญญาค า* (คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม)

สรปสาระส าคญ บทน า ปจจบนปญหาเรองขยะเปนปญหาส าคญระดบประเทศ สาเหตทท าใหเกดปญหาขยะคอ

จ านวนประชากรเพมขน ท าใหเกดขยะจากการใชสนคาเพมมากขนตามไปดวย ผวจยไดเลงเหนถงวธการลดปญหาขยะทแทจรงควรมการจดการขยะตงแตตนทาง คอ การคดแยกขยะ เพอประสทธภาพในการจดการขยะและสรางมลคาจากการคดแยกขยะ ปญหาของการคดแยกขยะคอ ไมมถงขยะทสามารถคดแยกขยะไดเพยงพอและปญหาขยะลนถงอาจเกดจากการทเจาหนาททรบผดชอบไมทราบวาปรมาณขยะในถงมปรมาณเตมถงแลว ดงนน ผวจยไดศกษาและออกแบบถงขยะอจฉรยะทสามารถแยกประเภทของขยะ วดปรมาณขยะโดยใชอปกรณเซนเซอรในการวดปรมาณขยะ โดยถงขยะทออกแบบสามารถแยกประเภทของขยะเปน 4 ชนด คอขวดน าดมพลาสตก กระปอง ขวดแกว และขยะทวไป ขอมลปรมาณขยะจะแจงไปยงผรบผดชอบผานทางสมารทโฟนแบบเรยลไทมซงจะลดลดปญหาขยะลนถง นอกจากนนยงออกแบบถงขยะใหมชดรดขวดพลาสตกเพอลดปรมาตรของขวดพลาสตกลง วธการศกษาและผลการศกษา ขนตอนการศกษาแสดงดงแผนภาพท 1 และ 2

ภาพท 1 ขนตอนการออกแบบถงขยะอจฉรยะ

69

ภาพท 2 การทดสอบประสทธภาพในการรดขวดพลาสตก

ขอเสนอแนะ ในการวจยครงตอไปควรพฒนาความแมนย าของอปกรณเซนเซอรใหมความแมนย ามากขน และปรบปรงกลไกการรดขวดน าพลาสตกใหมประสทธภาพสงขน เอกสารอางอง 1. กรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม, 2561.ลกษณะของขยะมลฝอย. 2. จฑามาศ อนนเตา,สงกรานต ปานเจรญ. (2547). ถงขยะอตโนมต. ปรญญานพนธวทยาศาสตรบณฑต. สาขาวชาฟสกส คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยราชภฎนครสวรรค. 3. เจษฎา ขจรฤทธ และคณะ. (2560). การประยกตใชเทคโนโลย Internet of Things ในการควบคมระบบสองสวางส าหรบบานอจฉรยะ.[ http://ist-journal.mut.ac.th/Journal/vol7-1/Vol71_PP_1_11.pdf]. 1 มนาคม 2562. 4. ชาญณรงค นอยบางยางและถาวร สวรรณกจ. (2556). การประยกตใชเซลลแสงอาทตยกบระบบเฝาระวงและสญญาเตอนภยจากไฟฟารวเนองจากภาวะน าทวมฉบพลนระบบไรสาย จงหวดพระนครศรอยธยา. มหาวทยาลยราชภฏพระครศรอยธยา. 5. ถรพรฬห ทองค าวฑรย. (2559). เทคโนโลย Internet of Things และขอเสนอแนะในการบรหารคลนความถ ในประเทศไทย. กสทช, 2559 167-195.[file:///C:/Users/ACER/Downloads/ 118710-Articleเปอรเซนต20Text-307147-1-10-20180411.pdf]. 6. ธระชย หล าเนยม. (2558). การออกแบบและประยกตสวนอจฉรยะบนระบบไอโอท. ปรญญานพนธวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต. สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา คณะวศวกรรมศาสตรมหาวทยาลย เทคโนโลยราชมงคลพระนคร.

70

ชอเรอง : ตารางสอสทธ กบคนไข พ.ร.บ. ผวจย : นางหญง สงหขรเขต ต าแหนง นกวชาการสาธารณสข นางชตนนท แกวหลา ต าแหนง นกวชาการคอมพวเตอร ผน าเสนอ : นางหญง สงหขรเขต ต าแหนง นกวชาการสาธารณสข รพ.เชยงยน อ.เชยงยน จ.มหาสารคาม

สรปสาระส าคญ หลกการและเหตผล: เมอป พ.ศ.2535 ประเทศไทยไดประกาศใช พ.ร.บ. คมครองผประสบภยจากรถพ.ศ.2535 โดยมเจตนารมณเพอใหความมนใจวาประชาชนทไดรบบาดเจบจากอบตเหตจากรถทตองรกษาตว ในโรงพยาบาลจะไดรบการชดใชคาเสยหายและคาเสยหายเบองตนอยางทนทวงทและเปนหลกประกนใหสถานพยาบาลทกแหงไดรบเงนคารกษาพยาบาลในการรกษาพยาบาลผประสบภยอยางแนนอน โรงพยาบาลเชยงยน จงหวดมหาสารคาม ไดใหบรการผปวยทประสบภยจากรถและไดด าเนนการเรยกเกบ คารกษาพยาบาล จากสถตปงบประมาณ 2559 มจ านวนผมารบบรการทงหมด 1,274 ราย เปนจ านวนเงนทงหมด 1,076,327 บาท คางช าระ 281 รายเปนจ านวนเงน 191,183 บาท คดเปนอตราสวน 4:1 คน ปงบประมาณ 2560 มจ านวนผมารบบรการทงหมด 1,324 ราย เปนจ านวนเงนทงหมด 1,165,825 บาท คางช าระ 365 ราย เปนจ านวนเงน 326,505 บาท คดเปนอตราสวน 3:1 คน และปงบประมาณ 2561 มจ านวนผมารบบรการทงหมด 1,254 ราย เปนจ านวนเงนทงหมด 1,043,943 บาท คางช าระ 258 ราย เปนจ านวนเงน 210,612 บาท คดเปนอตราสวน 4:1 คน จากสถตจะเหนไดวามการคางช าระ คารกษาพยาบาลของผประสบภยเกดขนทกป จากการทบทวนสาเหตการเรยกเกบไมครบถวนเนองจาก มผประสบภยจากรถไมมายนเอกสารทงานประกนสขภาพเพราะไมไดรบการสอสารจากเจาหนาทและการสอสารระหวางเจาหนาทกบเจาหนาทของโรงพยาบาลทไมตรงกนท าใหไมสามารถเกบหลกฐานเพอสงเอกสารการเรยกเกบคารกษาพยาบาลจากบรษทประกนภยจากรถหรอผรบบรการคางช าระคารกษาพยาบาลท าใหโรงพยาบาลเชยงยนตองรบภาระคารกษาพยาบาลทเกดขนเปนจ านวนมาก ดงนนโรงพยาบาลเชยงยนจงสนใจทจะแกไขปญหานโดยการท านวตกรรมตารางสอสทธไวทงานหองบตรเพอทจะประทบตราไปกบใบน าทางเพอสอสารใหเจาหนาทแผนกทท าการรกษาผปวยไดทราบสทธและแนะน าคนไขและญาตไดถกตอง วตถประสงค: 1. เพอศกษาประสทธผลของตารางสอสทธ 2. เพอประเมนผลความพงพอใจของการใชตารางสอสทธ 3. เพอเปรยบเทยบการเรยกเกบทางการเงนของสทธ พ.ร.บ. ขนตอนการด าเนนงาน: 1. จดท าแนวทางปฏบตและประชมชแจงแกเจาหนาทหองบตร เจาหนาทการเงน พยาบาล หองฉกเฉน พยาบาลคดกรองผปวย พยาบาลแผนกผปวยนอก พยาบาลแผนกผปวยใน เพอการสอสาร ทตรงกน 2. จดท ารปแบบตารางสอสทธ ส าหรบใชประทบตราในใบน าทางเพอสอสารกบเจาหนาทแผนกตางๆ พมพตารางขอความลงในโปรแกรม Excel ขนาดกวาง 3 ซม. ยาว 8 ซม. พมพลงบนกระดาษ ขอความในกระดาษจะมตารางใหเลอกวาคนไขม พ.ร.บ.หรอไม และถาไมม มสทธ ประกนสงคม หรอไม สอบถามโดยเจาหนาทจดคดกรองคนไข

71

3. จดท าตราประทบขนาดเดยวกนกบกระดาษเพอประทบตราไวดานหลงของใบน าทาง ประทบโดยเจาหนาทตรวจสอบสทธสงตรวจ โดยขอมลจากจดคดกรอง การด าเนนการ: 1. เรมใชตารางสอสทธทจดคดกรองคนไข ซกถามคนไข/ญาต พรอมขดเครองหมาย √ หนาชองสถานะ 2. ประทบตราตารางสอสทธไวดานหลงของใบน าทางทจดตรวจสอบสทธสงตรวจ 3. ตรวจสอบดโดยพยาบาลผใหบรการพรอมแนะน าตามสถานะทจดคดกรองซกถามไว 4. ถาม พ.ร.บ.คมครอง ตดตอสงเอกสารทเจาหนาทหองเบอร8 (กลมงานประกนสขภาพ), ถาไมม พ.ร.บ. ไปช าระเงนทหองการเงน ถาไมม พ.ร.บ.หรอถาม พ.ร.บ. แตมสทธประกนสงคมเลอกใชสทธประกนสงคม แนบเอกสารส าเนาบตรประชาชน 1 แผน ผลการด าเนนงานนวตกรรม: พบวาหลงจากมการใชตารางสอสทธกบคนไข พ.ร.บ.สามารถเกบเอกสารเรยกเกบคารกษาพยาบาลจากบรษทประกนภยไดมากขนเมอเปรยบเทยบกบกอนการใชความพงพอใจของเจาหนาทในการใชสตกเกอรอยในระดบดมาก และการเรยกเกบทางการเงนของคนไขสทธ พ.ร.บ. เรยกเกบไดมากขนเมอเปรยบเทยบกบกอนใช จากสถตเดอน ต.ค.61- ก.พ.62 ทมการเรมใช มจ านวนผมารบบรการดวยสทธ พ.ร.บ.ทงหมด 562 ราย เปนจ านวนเงนทงหมด 377,611 บาท คางช าระ 85 ราย เปนจ านวนเงน 66,325 บาท คดเปนอตราสวนผมารบบรการตอผคางช าระ 6:1 คน อตราสวนผมารบบรการตอผคางช าระสงขน สรปนวตกรรม: ตารางสอสทธ กบคนไข พ.ร.บ. สามารถใชเปนขอความสอสารระหวางกนได ท าใหการคางช าระในคนไขสทธ พ.ร.บ.ลดลง

72

การวดผลประสทธผลของตารางสอสทธ แบบสอบถาม คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน 1. เขาใจงาย 4.81 0.48 2. ตวหนงสอชดเจน 4.67 0.68 3. สะดวกในการใชงาน 4.74 0.59 4. ใชไดจรง 4.78 0.58 5. ความพงพอใจ 4.85 0.46 เกณฑระดบความเหนจากคาเฉลย ดมาก

มคาเปน 4.50-5.00

ด

มคาเปน 4.00-4.49

พอใช

มคาเปน 3.50-3.99

ควรปรบปรง

มคาเปน 3.00-3.49

ปรบปรงอยางยง มคาเปน นอยกวา 2.99

ประโยชนทเกดจากนวตกรรม: 1. ทราบถงประสทธผลของตารางสอสทธ 2. เจาหนาทมความพงพอใจในการใชตารางสอสทธ 3. เปรยบเทยบการเรยกเกบทางการเงนของสทธ พ.ร.บ. เอกสารอางอง: 1. จรวส ฉตรไชยสทธกล. ประสทธผลของการเรยกคาเสยหายเบองตนตามสทธภายใตการคม ครองของพระราชบญญตคมครองผประสบภยจากรถของโรงพยาบาลต ารวจ. พฒนบรหารศาสตรมหา บณฑต(พฒนาสงคม) มหาวทยาลยธรรมศาสตร; 2539. 2. จฑาธป เจรญวงศ. การสนบสนนของพยาบาลใหผปวยทมารบบรการโรงพยาบาลชมชน จงหวดแพรใชสทธตาม พ.ร.บ.คมครองผประสบภยจากรถ พ.ศ.2535. สาธารณสขศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเชยงใหม; 2541. 3. เบญญาภา ปนจนะ. ประสทธผลการเรยกเกบคารกษาพยาบาลผประสบภยจากรถ(พรบ.รถ) โดยการเชอมระบบe-claimของบรษทกลางกบระบบ hos-xp; 2559

73

ชอเรอง : การสงเสรมการใชกะลามะพราวนวดกดจดบรรเทาอาการปวดหลงในโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบานแดงโพง ผวจย : นางสาวจนทรเพญ วงษบานด ผน าเสนอ : นางสาวจนทรเพญ วงษบานด

บทคดยอ ในโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพบานแดงโพงมผปวยดวยกลมอาการปวดกลามเนอหลงมารบ

บรการ เพมขนทกปจากป 2559– 2561 มจ านวน 1,546 ราย ซงปญหาของผปวยกลมน คอ มการใชยากลมแกปวดจ านวนมาก แตยงขาดการสงเสรมการใชกะลามะพราวนวดกดจดดวยตวเอง เพราะขาดความร วธการผลต และวธการใชอยางถกตอง ซงกะลามะพราวนวดกดจดบรรเทาดวยตวเอง เปนการพฒนามาจากนวตกรรมหมอนนมไม ซงพบวาหมอนนมไมทท าจากไมเนอแขงอยางดใชนวดเพอการไหลเวยนของโลหต จะหายากตามตลาดและมราคาแพง การน ากะลามะพราวทมในชมชนมาใชใหเกดประโยชน เปนการสงเสรมการใชวสดเหลอใชในชมชนใหเกดประโยชนหลายดาน โดยมวตถประสงคเพอสงเสรมการใชกะลามะพราวนวดกดจดบรรเทาอาการปวดหลงในโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบานแดงโพง ผลการศกษา ระยะท 1 พบวาใน รพ.สต.บานแดงโพง มผปวยปวดหลง ในป 2559 จ านวน 488 คน ป 2560 จ านวน 521 คน ป 2561 จ านวน 537 คน และมาขอรบยากลมยาแกปวดเพมสงมากทกปโดยเฉพาะยาไดโคลฟแนก มมลคาเฉลยตอปสงมาก รวมทงมผลขางเคยง และพบวาไมมการใชกะลามะพราวนวดกดจดดวยตวเองในพนทบรการของ รพ.สต.แดงโพง ระยะท 2 ไดวเคราะหปญหาและวางแผนสงเสรมการใชกะลามะพราวและท าแผนการฝกอบรมคนในชมชน ระยะท 3 มการด าเนนการ ดงน 1) จดอบรมใหความรเรองการใชกะลามะพราวนวดกดจดดวยตวเอง ใหแก อสม. ประชาชนในบานแดงโพง จ านวน 30 คน 2) อบรมการท ากะลามะพราวนวดกดจดดวยตวเอง ใหแกคนในชมชนบานแดงโพง 3) ฝกทดลองการใชกะลามะพราวนวดกดจดใหแกผปวยทมปญหาปวดกลามเนอในชมชนบานแดงโพง 4) สรางเครอขายในชมชนใหมการสงเสรมการใชมากยงขน โดยใหแตละคมในหมบานจดท ากะลามะพราวนวดกดจดซงท าใหชมชนมความรในการใชกะลามะพราวนวดกดจดเกดการมสวนรวมของชมชนเพมขน โดยม อสม.เปนแกนน าในการประสานเกดพลงในชมชนท าใหชมชนมความรวมมอกนมากขน และมจตอาสา ในสวนของเจาหนาท รพ.สต. เจาหนาทผรบผดชอบเกดการเรยนรรวมกบชมชน เกดความรวมมอ และสามารถถายถอดความรใหแกคนในชมชนไดเปนอยางด ระยะท 4 หลงจากด าเนนการไดมการประเมนผลโดยการสงเกตแบบมสวนรวม และการสมภาษณพบวา ผเขาอบรมมความรและความเขาใจในการใชกะลามะพราวนวดกดจดดวยตวเองและในสวนทกษะของการผลตกะลามะพราวนวดกดจด สามารถท าไดอยางถกตอง ในสวนการฝกทกษะในการนวดกดจดกะลามะพราวท าไดอยางถกวธ จากการประเมนผลความพงพอใจในการใชกะลามะพราวนวดกดจดบรรเทาปวดดวยตวเองใหแกผปวย พบวา มคาความพงพอใจระดบมากทสด รอยละ 86.67 ระดบมาก รอยละ 13.33 และมเครอขายชมชนในการใชกะลามะพราวนวดกดจดบรรเทาปวดดวยตวเอง ซงในชมชนบานแดงโพงสามารถท าไดอยางเปนรปธรรม มกระบวนการและเครอขายในการใชกะลามะพราวนวดกดจดบรรเทาปวดดวยตวเองใหแกผปวย เกดกลมจตอาสาทใหบรการรวมดวย แตยงพบวามปญหาในการประสานเครอขายผวจยจงไดมการปรบกระบวนการโดยเนนการสรางภาคเครอขายใหเกดขนในชมชน สรปไดวาการสงเสรมการใชกะลามะพราวนวดกดจดบรรเทาปวดดวยตวเอง บรรเทาอาการปวดกลามเนอไดเปนอยางด และมการสงเสรมการใชตอเนองในชมชน

74

ชอเรอง : การสงเสรมการใชกะลามะพราวนวดกดจดบรรเทาอาการปวดหลงในโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบานแดงโพง ผวจย : นางสาวจนทรเพญ วงษบานด ผน าเสนอ : นางสาวจนทรเพญ วงษบานด

สรปสาระส าคญ หลกการและเหตผล ในโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพบานแดงโพงมผปวยดวยกลมอาการปวดกลามเนอหลงมารบบรการ เพมขนทกปจากป 2559– 2561 มจ านวน 1,546 ราย ซงปญหาของผปวยกลมน คอ มการใชยากลมแกปวดจ านวนมาก แตยงขาดการสงเสรมการใชกะลามะพราวนวดกดจดดวยตวเอง เพราะขาดความร วธการผลต และวธการใชอยางถกตอง ซงกะลามะพราวนวดกดจดบรรเทาดวยตวเอง เปนการพฒนามาจากนวตกรรมหมอนนมไม ซงพบวาหมอนนมไมทท าจากไมเนอแขงอยางดใชนวดเพอการไหลเวยนของโลหต จะหายากตามตลาดและมราคาแพง การน ากะลามะพราวทมในชมชนมาใชใหเกดประโยชน เปนการสงเสรมการใชวสดเหลอใชในชมชนใหเกดประโยชนหลายดาน วตถประสงค 1.เพอสงเสรมการใชกะลามะพราวนวดกดจดบรรเทาอาการปวดหลงในโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบานแดงโพง วธการศกษา ระเบยบวธวจย : การวจยเชงปฏบตการแบบ ( Action Research) เลอกกลมเปาหมายแบบเจาะจง 30 คน ประกอบดวย ผชวยแพทยแผนไทย นกวชาการสาธารณสข อสม. ประชาชนบานแดงโพง ขนตอนการศกษาแบงเปน ระยะท 1 ศกษาสภาพปญหาการใช การท ากะลามะพราวนวดกดจดดวยตวเองเพอชวยลดอาการปวดในชมชน โดยการสนทนากลมในชมชน ระยะท 2 วเคราะหปญหาและวางแผนสงเสรมการใชกะลามะพราวนวดกดจดดวยตวเอง และท าแผนการฝกอบรมการท ากะลามะพราวกดจดดวยตวเอง เพอก าหนดแนวทางการสงเสรมในการแกไขปญหาในทม ผชวยแพทยแผนไทย นกวชาการสาธารณสข อสม. ระยะท 3 ด าเนนการฝกอบรมและสงเสรมการใชกะลามะพราวนวดกดจดดวยตวเอง แก อสม. ประชาชนบานแดงโพง และจดเวทแลกเปลยนเรยนร ระยะท 4 ประเมนผลการด าเนนงาน โดยมการถอดบทเรยนและคนขอมล การรวบรวมขอมล เกบรวบรวมขอมลเชงคณภาพโดยการสมภาษณเชงลก การสงเกตแบบมสวนรวม การสนทนากลม เกบขอมลเชงปรมาณใช แบบวดความพงพอใจในการใชกะลามะพราวนวดกดจดการวเคราะหขอมล วเคราะหเชงคณภาพ วเคราะหเชงเนอหา เชงปรมาณเปนจ านวน / รอยละ / คาเฉลย ผลการศกษา ระยะท 1 พบวาใน รพ.สต.บานแดงโพง มผปวยปวดหลง ในป 2559 จ านวน 488 คน ป 2560 จ านวน 521 คน ป 2561 จ านวน 537 คน และมาขอรบยากลมยาแกปวดเพมสงมากทกปโดยเฉพาะยาไดโคลฟแนก มมลคาเฉลยตอปสงมาก และพบวาไมมการใชกะลามะพราวนวดกดจดดวยตวเองในพนทบรการของ รพ.สต.แดงโพง ระยะท 2 ไดวเคราะหปญหาและวางแผนกจการสงเสรมการใชกะลามะพราวและท าแผนการฝกอบรมคนในชมชน ระยะท 3 โดยมการด าเนนการ ดงน 1) จดอบรมใหความรเรองการใชกะลามะพราวนวดกดจดตวตวเอง ใหแก อสม. ประชาชนในบานแดงโพงจ านวน 30 คน 2) อบรมการท ากะลามะพราวนวดกดจด

75

ดวยตวเอง ใหแกคนในชมชนบานแดงโพง 3) ฝกทดลองการใชกะลามะพราวนวดกดจดใหแกผปวยทมปญหาปวดหลงในชมชนบาน แดงโพง 4) สรางเครอขายในชมชนใหมการสงเสรมการใชมากยงขน โดยใหแตละคมในหมบานจดท ากะลามะพราวนวดกดจดซงท าใหชมชนมความรในการใชกะลามะพราวนวดกดจดเกดการมสวนรวมของชมชนเพมขน โดยม อสม.เปนแกนน าในการประสานเกดพลงในชมชนท าใหชมชนมความรวมมอกนมากขน และมจตอาสา ในสวนของเจาหนาท รพ.สต./เจาหนาทผรบผดชอบเกดการเรยนรรวมกบชมชน เกดความรวมมอและสามารถถายถอดความรใหแกคนในชมชนไดเปนอยางด ระยะท 4 หลงจากด าเนนการไดมการประเมนผลโดยการสงเกตแบบมสวนรวม และการสมภาษณพบวา ผเขาอบรมมความรและความเขาใจในการใชกะลามะพราวนวดกดจดดวยตวเองและในสวนทกษะของการผลตกะลามะพราวนวดกดจด สามารถท าไดอยางถกตอง ในสวนการฝกทกษะในการนวดกดจดกะลามะพราวท าไดอยางถกวธ จากการประเมนผลความพงพอใจในการใชกะลามะพราวนวดกดจดดวยตวเองใหแกผปวย พบวา มคาความพงพอใจระดบมากทสด รอยละ 86.67 ระดบมาก รอยละ 13.33 และไดมเครอขายชมชนในการใชกะลามะพราวนวดกดจดดวยตวเอง ซงในชมชนบานแดงโพงสามารถท าไดอยางเปนรปธรรม มกระบวนการและเครอขายในการใชกะลามะพราวนวดกดจดดวยตวเองใหแกผปวย เกดกลมจตอาสาทใหบรการรวมดวย แตยงพบวามปญหาในการประสานเครอขายผวจยจงไดมการปรบกระบวนการโดยเนนการสรางภาคเครอขายใหเกดขนในชมชน การอภปรายผล ผลจากการศกษาเบองตนสะทอนใหเหนไดวาการใชกะลามะพราวนวดกดจดดวยตวเองสงเสรมการใชในโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพบานแดงโพง มการใชกะลามะพราวนวดกดจดดวยตวเองมสวนรวมของคนในชมชน โดยมการพฒนาใหความร และมทกษะการสรางเสรมสขภาพ ท าใหเกดความรและเขาใจในการดแลทเหมาะสม อกทงมการปรบใชใหเหมาะสมแกชมชน ขอเสนอแนะ สามารถใชเปนรปแบบการในพนทอนไดปรบใชตามบรบทสภาพของพนท เอกสารอาอง การจดท ากะลามะพราวนวดกดจะบรรเทาอาการปวดดวยตวเองนนไดมาจากความรมอ 1 คอ หมอนนมไมจะท าเปนรปนม สวนมากจะใชแกปวดหลง โดยวางนมไมไวแลวนอนหงายทบใหบรเวณสวนปลายกดลงขางไขสนหลงทง 2 ขางโดยใชน าหนกตวกดลงไป และไดมาดดแปลงมาเปนความรมอ 2 เปนกะลามะพราวนวดกดจดบรรเทาปวดดวยตวเอง และไดทดลองใชกบผปวยบานแดงโพง

76

ชอเรอง : กอซ Pressure ปองกน Hematoma ผวจย : สมาลย จลโนนยาง งานหองผาตด โรงพยาบาลโกสมพสย

บทคดยอ จากขอมลการตดตามเยยมผปวยหลงผาตดไสเลอน พบวา ในป 2558 - 2560 มผปวยผาตดไส

เลอน เกด Hematoma คดเปนรอยละ 3.77 รอยละ 6.98 และรอยละ 2.22 ตามล าดบ วเคราะหถงสาเหตของการเกด Hematoma หลงผาตดไสเลอน พบวา เกดจากการจและผกเสนเลอดขณะผาตดไมด และการปดแผลหลงผาตดเพอ pressure ยงไมมประสทธภาพเพยงพอ ท าใหเกด Hematoma ได ทางหองผาตดจงไดคดคนและประดษฐนวตกรรมกอซ Pressure ขน เพอ Pressure แผลผาตดใหมความแนนเพมขน โดยมวตถประสงคเพอลดจ านวนผปวยทเกดภาวะ Hematoma หลงผาตดไสเลอน ด าเนนการโดย ทบทวนการเกด Hematoma หลงผาตดไสเลอนรวมกบศลยแพทยและทมผาตด ประดษฐนวตกรรมกอซ Pressure ชแจงใหเจาหนาททกคนรบทราบและน านวตกรรมมาทดลองใช ประเมนผลหลงปฏบตและตดตามเยยมหลงผาตดภายใน 7 - 30 วนหลงผาตด ผลการด าเนนงาน ตลาคม 2560 ถง กนยายน 2561 พบวาพบวาเกดภาวะ Hematoma จ านวน 1 ราย ไดทบทวนรวมกบศลยแพทย ปรบแนวทางการหามเลอดรวมกบศลยแพทย ทบทวนแนวทางปฏบตทก 3 เดอนอยางตอเนอง หลงจากนนไมพบปญหา Hematoma ในผปวยหลงผาตดไสเลอน สรปไดวากอซ Pressure สามารถลดจ านวนผปวยทเกดภาวะ Hematoma หลงผาตดไสเลอนได ค าส าคญ : กอช, Hematoma, ไสเลอน

77

ชอเรอง : กอซ Pressure ปองกน Hematoma ผวจย : สมาลย จลโนนยาง งานหองผาตด โรงพยาบาลโกสมพสย

สาระส าคญ ทมาและความส าคญของปญหา:

จากขอมลการตดตามเยยมผปวยหลงผาตดไสเลอน พบวา ในป พ.ศ. 2558 มผปวยผาตดไสเลอน 53 ราย เกด Hematoma 2 ราย คดเปนรอยละ 3.77 ป พ.ศ. 2559 มผปวยผาตดไสเลอน 43 ราย เกด Hematoma 3 ราย คดเปนรอยละ 6.98 ป พ.ศ. 2560 มผปวยผาตดไสเลอน 45 ราย เกด Hematoma 1 ราย คดเปนรอยละ 2.22 ไดน าปญหามาวเคราะหถงสาเหตของการเกด Hematoma หลงผาตดไสเลอน พบวา เกดจากการจและผกเสนเลอดขณะผาตดไมด และการปดแผลหลงผาตดเพอ pressure ยงไมมประสทธภาพเพยงพอ ท าใหเกด Hematoma ได ทางหองผาตดจงไดคดคนและประดษฐนวตกรรมกอซ Pressure ขน เพอ Pressure แผลผาตดใหมความแนนเพมขน ไดน ามาทดลองใชกบผปวยผาตดไสเลอน พบวา ป พ.ศ. 2561 มผปวยมาผาตดไสเลอน 23 ราย เกด Hematoma 1 ราย คดเปนรอยละ 4.35 ไดน ามาวเคราะหพบวา เกดจากการวางกอซ Pressure ไมทวแผล ท าให Stop bleed ไดไมด จงไดมการทบทวนกระบวนการปดแผล และมการเฝาระวงการเกด Hematoma หลงผาตดไสเลอนอยางตอเนอง วตถประสงค : เพอลดจ านวนผปวยทเกดภาวะ Hematoma หลงผาตดไสเลอน วธการพฒนาสงประดษฐ: 1. ทบทวนการเกด Hematoma หลงผาตดไสเลอนรวมกบศลยแพทยและทมผาตด 2. วธการประดษฐนวตกรรมกอซ Pressure ดงน 2.1 พบแบงครง Top gauze dressing ตามแนวยาว น า Silk 1/0 ผก Top gauze เปนกอนแนน และน าไปอบท าใหปลอดเชอ 2.2 น ากอซ Pressure มาใชปดแผลหลงผาตด และปดตามดวยพลาสเตอร hypafix 3. ชแจงใหเจาหนาททกคนรบทราบและน านวตกรรมมาทดลองใช 4. ประเมนผลหลงปฏบตและตดตามเยยมหลงผาตดภายใน 7 - 30 วนหลงผาตด 5. วเคราะหปญหาจากการปฏบต ปรบปรงหาแนวทางคดคนประดษฐนวตกรรมใหดยงขน การทดสอบประสทธภาพสงประดษฐ: ไดมการน ากอซ Pressure มาทดลองใชตงแตเดอนตลาคม – ธนวาคม 2560 มผปวยผาตดไสเลอนทงหมด 9 ราย พบวาไมเกด Hematoma หลงผาตดไสเลอน และเดอนมกราคม – กนยายน 2561 พบวามผปวยผาตดไสเลอนทงหมด 14 ราย พบวาเกดภาวะ Hematoma จ านวน 1 ราย คดเปนรอยละ 7.14 พบวาเกด Hematoma ท scrotum ได Refer ไปรกษาทโรงพยาบาลมหาสารคาม ไดวเคราะหสาเหตพบวาเกดจากการหามเลอดบรเวณ scrotum ทไมดพอ ท าใหยงมเลอดซมออกมาเรอยๆ ไดทบทวนรวมกบศลยแพทย มการท าการหามเลอดรวมกบศลยแพทยจนแนใจวาไมมเลอดออก และไดมการเฝาระวง รวมกบปฏบตตามแนวทางทไดวางไว และมการทบทวนแนวทางปฏบตทก 3 เดอนอยางตอเนอง หลงจากนนไมพบปญหา Hematoma ในผปวยหลงผาตดไสเลอน

78

ประโยชนและการน าไปใช: จากการน ากอซ Prssure มาใช พบวาลดการเกด Hematoma หลงผาตดไสเลอน ในป พ.ศ. 2561 ทางทมงานไดน ากอซ pressure มาใชในผปวยหลงผาตดทเสยงตอการเกด Hematoma ในผปวยผาตดกอนขนาดใหญทอยลกกวาชน subcutaneous เชน ผปวยผาตด Breast mass จ านวน 11 ราย, ผปวยผาตด Lipoma จ านวน 32 ราย ไมพบปญหา Hematoma หลงผาตด ในป พ.ศ.2562 (ตลาคม 2561 – มนาคม 2562) พบมผปวยผาตด Breast Mass เกด Hematoma หลงผาตด 1 ราย ไดวเคราะหสาเหต พบวาแผลผาตดใหญ และลก การจหามเลอดไมทวถง และการปดแผลไมทวถง จงท าใหการปดแผลและ Presure แผลไมมประสทธภาพ ไดน ามาทบทวนและเนนใหเจาหนาทตระหนกถงความส าคญ

79

ชอเรอง : การพฒนาฉลากยาวารฟารน ผวจย : น.ส.พรรณวด อาจศร ต าแหนง เภสชกรปฏบตการ ฝายเภสชกรรม โรงพยาบาลเชยงยน จงหวดมหาสารคาม

หลกการและเหตผล: เนองจากโรงพยาบาลเชยงยนมการจดตงคลนกวารฟารนเปนครงแรก และจากการปฎบตงานท

คลนก warfarin พบวาผปวยทไดรบยา warfarin มปญหาในการรบประทานยา โดยสวนใหญเปนกลมผปวยสงอายทบางรายอานหนงสอไมได หรอบางรายไมสามารถจดจ าวธการกนยาได ท าใหไมสามารถจดยากนดวยตวเองตองใหญาตหรอผอนจดยาใหกน หรอในกรณทแพทยมการปรบเปลยนวธการรบประทานยาเนองจากคา INR ของผปวยไมอยในระดบเปาหมาย ท าใหบางครงผปวยเกดความสบสนในการรบประทานยา เกดปญหาการรบประทานยาผด จงไดจดท าสตกเกอรฉลากชวยในรปแบบรปภาพเพอใหผปวยเขาใจวธการรบประทานยางายขน วตถประสงค: 1. เพอเปรยบเทยบตวชวดกอนและหลงตดสตกเกอรฉลากภาพในผปวยทไดรบยาวารฟารน 2. เพอประเมนผลความพงพอใจในการตดสตกเกอรฉลากภาพ วธการศกษา:

จดท าสตกเกอรฉลากภาพแบบส แสดงวนจนทรถงวนอาทตย และ รปเมดยา ตามขนาดยาทผปวยตองรบประทานเพอตดซองยาใหกบผปวยทกรายทไดรบยาวารฟารน ประเมนผลโดยจดท าแบบประเมน 5 ขอ เปรยบเทยบกอนและหลง มสตกเกอรฉลากภาพ ซงระยะเวลาการศกษา คอ มกราคม 2561 – กนยายน 2561 1. ด าเนนการจดท าสตกเกอรภาพ โดยตวอยางสตกเกอรภาพมลกษณะดงน

2. ประเมนผปวยทไดรบยาวารฟารน กอนและหลงจากการตดสตกเกอรฉลากภาพ เพอเปรยบเทยบผลตามตวชวดดงน ผปวยมการรบประทายาถกตอง ถกขนาด ตามแพทยสง, ผปวยสามารถอานฉลากยาไดอยางถกตอง, ผปวยสามารถจดยารบประทานไดดวยตวเอง, ผปวยมความเขาใจฉลากยา และ ผปวยสามารถจดจ าวธการรบประทานยาไดงายขนหรอไม โดยแบบประเมนผปวยดงตารางแสดง ดงน

จนทร องคาร พธ พฤหส

ศกร เสาร อาทตย

80

แบบประเมนผปวยกอนและหลงการมสตกเกอรฉลากภาพ

หมายเหต 1 = นอยทสด 2 = นอย 3 = ปานกลาง 4 = มาก 5 = มากทสด

ผลการศกษา: หลงจากจดท าสตกเกอรฉลากภาพแบบส แสดงวนจนทรถงวนอาทตย และ รปเมดยา ตาม

ขนาดยาทผปวยตองรบประทาน เพอตดซองยาใหกบผปวยทกราย พบวาผลคะแนนเฉลยการประเมนผปวยกอนและหลงตดสตกเกอรภาพ จากจ านวนผปวยทงหมด 20 คน เปนดงน

แผนภมแทงเปรยบเทยบคะแนนเฉลยกอนและหลงตดสตกเกอรภาพ

ขอค าถาม

กอนมสตกเกอรฉลากภาพ

หลงมสตกเกอรฉลากภาพ

1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

1. ผปวยรบประทานยาถกตอง ถกขนาด ตามแพทยสง

2. ผปวยสามารถอานฉลากยาไดอยางถกตอง

3. ผปวยสามารถจดยารบประทานไดดวยตวเอง

4. ผปวยมความเขาใจฉลากยา

5. ผปวยสามารถจดจ าวธการรบประทานยาได

81

จากแผนภมแทงเปรยบเทยบคะแนนเฉลยกอนและหลงตดสตกเกอรภาพ พบวา หลงตดสตกเกอรภาพ ในขอ1 ผปวยรบประทานยาถกตอง ถกขนาด ตามแพทยสง มากกวา กอนตดสตกเกอรภาพ ขอ2 ผปวยสามารถอานฉลากยาไดถกตองมากกวากอนตดสตกเกอรภาพ ขอ3 ผปวยสามารถจดยารบประทานไดดวยตวเองมากกวากอนตดสตกเกอรภาพ ขอ4 ผปวยมความเขาใจฉลากยามากกวากอนตดสตกเกอรภาพ และ ขอ5 ผปวยสามารถจดจ าวธการรบประทานยาไดมากวากอนตดสตกเกอรภาพ

การประเมนความพงพอใจในการตดสตกเกอรภาพใหกบผปวยทไดรบยาวารฟารน

แบบประเมนความพงพอใจในการตดสตกเกอรฉลากภาพ

ขอค าถาม

ระดบความพงพอใจ

นอยทสด 1

นอย 2

ปานกลาง3

มาก 4

มากทสด5

1. มความสะดวกในการใชงาน

2. สามารถสอใหเขาใจงาย

3. มความเหมาะสมกบการใชงาน

4. มความสวยงาม นาใช

5. ภาพรวมความพงพอใจ

จากการประเมนความพงพอใจในการตดสตกเกอรฉลากภาพใหกบผปวยทไดรบยาวารฟารน พบวาสตกเกอรฉลากภาพ มความสะดวกในการใชงานมากถงมากทสด(X = 4.6) สามารถสอใหเขาใจงายมากถงมากทสด (X = 4.75) มความเหมาะสมกบการใชงานมากถงมากทสด (X = 4.5) มความสวยงามนาใชมากถงมากทสด (X = 4.65) และภาพรวมความพงพอใจมากถงมากทสด (X = 4.85)

สรปและขอเสนอแนะ: ผปวยเขาใจฉลากยา ขนาดยาทตองรบประทานในแตละวน และสามารถรบประทานยาไดอยางถกตองมากขน ขอเสนอแนะคอควรประเมนผปวยทไดรบยา warfarin ทกรายรวมถงผปวยทมาไมตรงนด เอกสารอางอง:

โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบางงา. 2559. ปฏทนเตอนการกนยา (ออนไลน). แหลงทมา: https://www.google.co.th/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=2&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwiqlZ3Su8bTAhUMLo8KHXn4DzEQFggjMAE&url=http%3A%2F%2Fgishealth.moph.go.th%2Fhealthmap%2Fupload%2Fdocument%2Fwork_01502_100217_155159.pdf&usg=AFQjCNH8dYpvGYpLfZg4WJXnr7l4wrIm2w&sig2=C-5J58z1xQH-2BKVVtlTCw

82

ชอเรอง : นวตกรรมพฒนาระบบการคดกรองมะเรงปากมดลก “เอะตรวจใคร เราไมอาย ณ หนาบานคณ” ต าบลหวยออง อ าเออเมอง จงหวดมหาสารคาม ผวจย : นางทพวรรณ โคตรสเขยว พยาบาลวชาชพช านาญการ โรงพยาบาลสงเสรมสขอาพต าบลหวยออง

บทคดยอ หลกการและเหตผล

โรคมะเรงปากมดลก เปนปญหาทกประเทศทวโลก ในประเทศไทยพบเปนปญหาอนดบ 2 ของมะเรงในสตรไทย รองจากมะเรงเตานม อตละปจะพบผปวยมะเรงปากมดลกรายใหมประมาณ 10,000 ราย ตออสนประชากรอละเสยชวตจากมะเรงปากมดลกประมาณ 5,000 รายตออสนประชากรซงอตราการเสยชวตของผหญงไทยนนเพมขนจาก 7 คน เปน 14 คน ตอวน สาเหตหลกทท าใหเกดโรคมะเรงปากมดลกมาจากเชอไวรสฮวอมนอพปพลโลมา (Human Papilloma Virus, HPV) โดยเฉพาะไวรสเอชพว 16 อละ 18 สวนปจจยเสยงทท าใหเกดโรคมะเรงปากมดลก ไดอก การมคนอนหลายคน การมเพศสมพนธอละการตงครรอเมออายยงนอย(สถาบนมะเรงอหงชาต, 2553)

สถาบนมะเรงอหงชาต กรมการอพทย ซงเปนหนวยงานหลกในการปองกนอละควบคมโรคมะเรง รวมกบส านกงานหลกประกนสขอาพอหงชาต (สปสช.) สนบสนนด าเนนการตรวจคดกรองมะเรงปากมดลก โดยมเปาหมายสะสม 5 ป พ.ศ.2558 -2562 ไมนอยกวารอยละ 80 ต าบลหวยออง มสตรกลมเปาหมาย จ านวน 650 คน ผลการคดกรองมะเรงปากมดลกยอนหลง ป พ.ศ.2558 – 2560 รอยละ 17.30, 37.69, 52.75 ตามล าดบ (ขอมลจาก HDC โรงพยาบาลสงเสรมสขอาพต าบลหวยออง,2562) ยงไมผานเกณฑ โรงพยาบาลสงเสรมสขอาพต าบลหวยอองจงไดเรมคนหากลมเปาหมาย คดกรอง ดวยวธการประชาสมพนธ ใหความร ชกชวนใหมารบบรการใน รพ.สต. กลมคนสวนใหญยงไมใหความรวมมอในการตรวจเนองจากมความเขนอาย ไมสะดวกมารบบรการ เพอใหกลมเปาหมายไดรบบรการอยางครอบคลม ไดรบความรทถกตอง เกดความตระหนกในการดอลสขอาพตนเอง ตรวจเฝาระวงโรคอยางสม าเสมอ การคนหาผปวยโรคมะเรงปากมดลกในระยะเรมตนจะสามารถใหการชวยเหลอดอลรกษาได เพอคณอาพชวตทดขนอละชวยสงเสรมเขารบการตรวจ Pap smear จงไดจดท านวตกรรมพฒนาระบบการคดกรองมะเรงปากมดลก “เอะตรวจใคร เราไมอาย ณ หนาบานคณ” ต าบลหวยออง อ าเออเมอง จงหวดมหาสารคาม โดยใชรถโรงพยาบาลสงเสรมสขอาพปรบใหเปนรถตรวจมะเรงปากมดลกเคลอนทใหบรการในชมชนอละสวมหนากากเพอลดความอาย อละจดบรการตรวจในสถานบรการสปดาหละครงทกวนพฤหสบด วตถประสงค เพอใหกลมเปาหมายเพศหญงอาย 30 – 60 ป มรบบรการตรวจคดกรองโรคมะเรงปากมดลก วธการศกษา/การด าเนนงาน ประชากรอละกลมตวอยาง เพศหญง อาย 30 – 60 ป จ านวน 650 คน ในพนทต าบลหวยออง อ าเออเมอง จงหวดมหาสารคาม

83

กจกรรมการพฒนา การวเคราะหหาสาเหตของปญหา 1.ความเขนอาย

2.ไมมเวลา/ไมมคนพามาตรวจ/ไมมยานพาหนะเดนทางมาตรวจ 3.ยงไมเหนปญหาอละความส าคญในการตรวจ

การคนหาอนวทางอกไขปญหา 1.ลดความอาย 2.ใหบรการเชงรกทงในอละนอกสถานบรการ 3.ประชาสมพนธใหครอบคลม/จดท าสอประชาสมพนธเพม 4.คดคนนวตกรรม

น าไปสการปฏบต 1.สวมหนากากเพอปดบงใบหนาเพอลดความเขนอาย 2.ปรบรถโมบายเคลอนทใหบรการนอกสถานบรการ 3.ใหบรการทกเชาวนพฤหสบดในสถานบรการ 3.จดกลมใหความร/อจกอผนซดเรองปากมะเรงประชาสมพนธเสยงตามสายทกวนในทกหมบาน/ท าอผนพบโรคมะเรงปากมดลกอจก 4.กจกรรมเสรมก าลงใจ เชน อจกกระเปาผา/ยาดมสมนไพร เปนตน

สรปอละประเมนผล 1.กลมเปาหมายไดรบการคดกรองมะเรงปากมดลกตามมาตรฐาน ไมนอยกวารอยละ 80 2.อตราความพงพอใจของผรบบรการมากกวารอยละ 80

การวดผลและผลการเปลยนแปลง

เกณฑการประเมน เปาหมาย ป 2558 ป 2559 ป2560 ป2561 ป 2562 ผลงานการคดกรองมะเรงปากมดลกตามมาตรฐาน

>80% 17.30 37.69 52.75 58.41 71.34

อตราความพงพอใจผรบบรการ >80% NA NA 56.20 81.50 92.40 จาก HDC รพ.สต.หวยออง วนท 22 มนาคม 2562 สรปบทเรยนทไดรบ

ผลส าเรจของการด าเนนงานโครงการนโดยอาพรวมอยในระดบมากเนองจาก กลมเปาหมายไดรบการตรวจคดกรองมะเรงปากมดลก สะสม 5 ป รอยละ 71.34 อละเมอเปรยบเทยบผลการคดกรองระดบอ าเอออยในล าดบตนของอ าเออเมองจงหวดมหาสารคาม

จากการสงเกต สหนา ทาทางกรยาอละประเมนความพงพอใจใชบรการของผเขารบบรการทโรงพยาบาลสงเสรมสขอาพต าบลหวยอองทงอบบเคลอนทอละทมารบบรการทโรงพยาบาลสงเสรมสขอาพต าบลหวยอองเอง พบวา ระดบความพงพอใจอยในระดบมากอละมากทสดตามล าดบ กลมเปาหมายสวนใหญมความรความเขาใจในเรองสาเหตของการเกดโรคมะเรงปากมดลก ตระหนกตนตวใสใจสขอาพมากขนในการเขาตรวจ pap smear ผมารบบรการเชญชวนอละถายทอดความรอกกลมเปาหมายเดยวกนใหมารบบรการตรวจคดกรองมะเรงปากมดลกได เผยอพรนวตกรรมโดยการการอลกเปลยนเรยนรการท างานในระดบอ าเออเมอง จงหวดมหาสารคาม

84

ขอเสนอแนะ การสรางสมพนธอาพทด สวมหนากากบงอายกอนเขาตรวจ pap smear ทกครงสามารถลด

ความเขนอายได ควรเพมมลคาของก านลเพอสรางอรงจงใจในการเขาตรวจคดกรองมะเรงปากมดลกอละในอนาคตควรพฒนารถใหมออรปรบอากาศเคลอนทเพอความสขสบายทงผตรวจอละผรบบรการ เอกสารอางอง 1. ทะเบยนขอมลโรงพยาบาลสงเสรมสขอาพต าบลหวยออง (2562) ต าบลหวยออง อ าเออเมอง จงหวดมหาสารคาม. 2. สถาบนมะเรงอหงชาต กรมการอพทย (2553) นโยบายการด าเนนงานตรวจคดกรองมะเรงปากมดลก. HDC กระทรวงสาธารณสข (2562).

85

ชอเรอง : นวตกรรม Anemia Preventionในหญงวยเจรญพนธและหญงตงครรภ ผวจย : นางนรนช พลมาตร พยาบาลวชาชพช านาญการ (โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลหนองซอน อ าเภอเชยงยน จงหวดมหาสารคาม)

บทคดยอ นวตกรรม Anemia Preventionในหญงวยเจรญพนธและหญงตงครรภเปนนวตกรรมเชงกระบวนการ โดยมวตถประสงคเพอใหหญงวยเจรญพนธไดรบการคดกรองภาวะซดกอนตงครรภ มความรเกยวกบภาวะโลหตจาง และสามารถปองกนเพอลดภาวะโลหตจางเมอตงครรภไดอยางมประสทธภาพมากขน วจยนเปนวจยกงทดลองในกลมเดยวกน มการด าเนนการ 5 ขนตอนและตดตาม 3 ระยะ ขนตอนการด าเนนการ 1. การเตรยมลงชมชน ไดแก การตดตอประสานงานกบ อสม.และกลมเปาหมาย การเตรยมอตราก าลงเจาหนาท การเตรยมอปกรณและวสดทางการแพทย 2.กจกรรมในชมชน 3. การจดกลมหญงวยเจรญพนธตามผลความเขมขนของเลอด 4.การประชาสมพนธ ใหความรและสขศกษา 5. การตดตาม โดยแบงการตดตามออกเปน 3 ระยะ ระยะท 1 เจาหนาทสงจดหมายนดตดตามกลมทมภาวะซดเพอเจาะเลอดหลงรบประทาน ยาธาตเหลกครบ 1 เดอน โดยนดตรวจความเขมขนของเลอด ใหค าปรกษารายบคคลในรายทยงมภาวะซดทบทวนพฤตกรรมบรโภคและการรบประทานยาทถกตองนดเจาะครงตอไปอก 1 เดอน ระยะท 2 การนดหมายและการดแลเชนเดยวกบครงท1 ในกลมทยงพบภาวะซด พจารณาเพมยาเปนรายๆตามเหตผลเชน รบประทานยาทกวนสม าเสมอแตความเขมขนเลอดยงเพมไมดสวนในรายทรบประทานยาไมสม าเสมอจดระบบตดตามใกลชดโดย อสม.ใชแบบฟอรมการตดตาม และวางแผนการพบแพทยกรณทครงตอไปยงไมเพม ระยะท 3 นดตดตามในรายทยงมภาวะซดสงพบแพทยเพอวเคราะหสาเหตตอไป ผลการศกษา เปรยบเทยบการตดตามหญงวยเจรญพนธทมภาวะซดอาย 15 – 44 ป ทเขารวมโครงการ 268/455 คน(58.90%) จากการเทยบการตดตามหญงวยเจรญพนธทม Hct < 33 %จ านวน 90 คน คดเปนรอยละ 33.58 และแบงตามกลมอาย15–19ป พบภาวะซด 4/24 คน คดเปนรอยละ16 กลมอาย20-34ป พบภาวะซด37/113 คน คดเปนรอยละ32.75 และกลมอาย35-44 ป พบภาวะซด49/130 คน คดเปนรอยละ37.69จากการตดตามครงท 1 พบวามหญงวยเจรญพนธทมภาวะซด 17 คน คดเปนรอยละ 6.34 แบงตามกลมอาย 15-19ป สามารถแกไขภาวะซด ส าเรจ,กลมอาย20-34 ป พบภาวะซด8/113 คน คดเปนรอยละ7.08 และกลมอาย35-44 ป พบภาวะซด9/130 คดเปนรอยละ6.92 จากการตดตามครงท 2 พบวา มหญงวยเจรญพนธทมภาวะซด 1 คน คดเปนรอยละ 0.37 แบงตามกลมอาย 15-19ป สามารถแกไขภาวะซดส าเรจ,กลมอาย20-34 ป สามารถแกไขภาวะซดส าเรจและกลมอาย35-44 ป พบภาวะซด 1/130 คดเปนรอยละ0.77 จากการตดตามครงท 3 ไมพบหญงวยเจรญพนธทมภาวะซด และตดตามตอเนองในหญงวยเจรญพนธทตองการมบตรจ านวน 78 คน ใหยาธาตเหลกรบประทานทกวน วนละ 1 ครง และตรวจหาความเขมขนของเลอดทก 3 เดอนจนกวาจะตงครรภ การตดตามในคลนกฝากครรภ หญงตงครรภ 13 ราย มภาวะซด 1 ราย (Hct 31.9% มผลMCV 77.19) ขอเสนอแนะ 1. ควรแยกกลมทเขารวมโครงการใหชดเจน กอนเรมกจกรรม 2.ตดตามตอเนองในหญงวยเจรญพนธทตองการมบตร 3. การบรณาการกบหมบานปรบเปลยนพฤตกรรม การปลกผกและพฤตกรรมการบรโภค แนะน าการปลกผกทมธาตเหลกสง

86

ชอเรอง : นวตกรรม Anemia Preventionในหญงวยเจรญพนธและหญงตงครรภ ผวจย : นางนรนช พลมาตร พยาบาลวชาชพช านาญการ (โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลหนองซอน อ าเภอเชยงยน จงหวดมหาสารคาม)

สาระส าคญ บทน า หญงวยเจรญพนธเปนประชากรกลมหนงทเสยงตอการเกดภาวะโลหตจาง เนองจากมการ

สญเสยธาตเหลกไปกบประจ าเดอน การขบถาย ปสสาวะ ผวหนง บาดแผล และการบรจาคโลหต และพฤตกรรมการบรโภคอาหารทไมถกตองท าใหรางกายไดรบธาตเหลกไมเพยงพอ ปญหาภาวะโลหตจางในหญงตงครรภ ในคลนกฝากครรภโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลหนองซอน ป 2559-2561 ม ภาวะโลหตจางในหญงตงครรภทมาฝากครรภครงแรกคดเปนรอยละ 9.8, 7.5, 8.6 ซงเปาหมายทกรมอนามยก าหนดไวไมเกนรอยละ 10 จากการด าเนนการตามโครงการสาวไทยแกมแดง ปองกนภาวะซดในหญงวยเจรญพนธจ านวน 2๕๐ รายพบมภาวะซด 80 ราย คดเปนรอยละ 3๒ ผลกระทบ หากหญงวยเจรญพนธขาดธาตเหลกในระยะกอนตงครรภ จะสงผลเมอตงครรภ ตอการเจรญเตบโตทงทาง รางกายและสมองของทารกในครรภ มพฒนาการดานรางกายลาชา และสตปญญาต ากวาปกต ดงนนเพอลดภาวะ ซดในขณะตงครรภควรมการปองกนและแกไขปญหาการขาดธาตเหลกใหครอบคลมกลมหญงวยเจรญพนธโดยเฉพาะในกลมทมโอกาสตงครรภ

วตถประสงค๑. เพอปองกนภาวะโลหตจางในหญงวยเจรญพนธ ๒. เพอลดอตราภาวะโลหตจางในหญงตงครรภ

วธด าเนนการ วจยกงทดลองในกลมเดยวกนและตดตาม 3 ระยะ รปแบบนวตกรรม 1. เตรยมลงชมชน 1.1 ตดตอประสานงานกบ อสม.แจงกลมเปาหมายและใหหนงสอเชญเขารวมโครงการนดวน เวลา และจดสถานทนดหมายในหมบาน 2. กจกรรมในชมชน 2.1 ชแจงวตถประสงคโครงการ 2.2 ใหความรแกกลมเปาหมาย 2.3 เจาะเลอดตรวจหาคาความเขมขนของเลอด 2.4 ปนฮมาโตครตและอานผล 2.5 บอกผลเลอดรายกลม 2.6 บอกผลเลอดรายบคคลและใหค าปรกษา 3. จดกลมหญงวยเจรญพนธตามผลความเขมขนของเลอด 3.1 กลมซด ( Hct<33%)ใหความรรายบคคล รบประทานยาธาตเหลก 1 เมดวนละ 1 ครงและการนดตดตาม 1 เดอน 3.2 กลมเฝาระวง (Hct 33-35.9%) ใหความรรายบคคล รบประทานยาธาตเหลก 1 เมด สปดาหละครงตดตามผลทก 1 เดอน 3.3 กลมปกต (Hctนอยกวาหรอเทากบ 36%) ทบทวนความร ใหยาธาตเหลกรบประทานสปดาหละครงและ ตดตามผลทก 3 เดอน 4. จดใหมการประชาสมพนธทางหอกระจายขาวทกวนจนทร เรองการรบประทานยาธาตเหลกและ ประชาสมพนธการนดตดตามกลมทมภาวะซด

87

5. การตดตามครงท 1 เจาหนาทสงจดหมายนดตดตามกลมทมภาวะซดเพอเจาะเลอดหลงรบประทาน ยาธาตเหลกครบ 1 เดอน โดยนดตรวจความเขมขนของเลอด ใหค าปรกษารายบคคลในรายทยงมภาวะซดทบทวนพฤตกรรมบรโภคและการรบประทานยาทถกตองนดเจาะครงตอไป อก 1 เดอน 6. การตดตามครงท 2 การนดหมายและการดแลเชนเดยวกบครงท1 ในกลมทยงพบภาวะซด พจารณาเพมยาเปนรายๆตามเหตผลเชน รบประทานยาทกวนสม าเสมอแตความเขมขนเลอดยงเพมไมดสวนในรายทรบประทานยาไมสม าเสมอจดระบบตดตามใกลชดโดย อสม.ใชแบบฟอรมการตดตาม และวางแผน การพบแพทยกรณทครงตอไปยงไมเพมอธบายใหผรบบรการทราบและเตรยมตว 7. การตดตามครงท 3 นดตดตามในรายทยงมภาวะซดสงพบแพทยเพอวเคราะห สาเหตตอไป ผลการศกษา เปรยบเทยบการตดตามหญงวยเจรญพนธทมภาวะซดอาย 15 – 44 ป ทเขารวมโครงการ 268/455 คน(58.90%) จากการเทยบการตดตามหญงวยเจรญพนธทม Hct < 33 %จ านวน 90 คน คดเปนรอยละ 33.58 และแบงตามกลมอาย15–19ป พบภาวะซด 4/24 คน คดเปนรอยละ16 กลมอาย20-34ป พบภาวะซด37/113 คน คดเปนรอยละ32.75 และกลมอาย35-44 ป พบภาวะซด49/130 คน คดเปนรอยละ37.69จากการตดตามครงท 1 พบวามหญงวยเจรญพนธทมภาวะซด 17 คน คดเปนรอยละ 6.34 แบงตามกลมอาย 15-19ป สามารถแกไขภาวะซด ส าเรจ,กลมอาย20-34 ป พบภาวะซด8/113 คน คดเปนรอยละ7.08 และกลมอาย35-44 ป พบภาวะซด9/130 คดเปนรอยละ6.92 จากการตดตามครงท 2 พบวา มหญงวยเจรญพนธทมภาวะซด 1 คน คดเปนรอยละ 0.37 แบงตามกลมอาย 15-19ป สามารถแกไขภาวะซดส าเรจ,กลมอาย20-34 ป สามารถแกไขภาวะซดส าเรจและกลมอาย35-44 ป พบภาวะซด 1/130 คดเปนรอยละ0.77 จากการตดตามครงท 3 ไมพบหญงวยเจรญพนธทมภาวะซด และตดตามตอเนองในหญงวยเจรญพนธทตองการมบตรจ านวน 78 คน ใหยาธาตเหลกรบประทานทกวน วนละ 1 ครง และตรวจหาความเขมขนของเลอดทก 3 เดอนจนกวาจะตงครรภ การตดตามในคลนกฝากครรภ หญงตงครรภ 13 ราย มภาวะซด 1 ราย (Hct 31.9% มผลMCV 77.19)

การทดสอบประสทธภาพของกระบวนการ โดยการทดลองใช ในหม 15บานอดมสขกอนท าใหสามารถคดกรองและแบงกลมเพอการดแล สงเสรมสขภาพและปองกนภาวะโลหตจางในกลมหญงวยเจรญพนธ ไดเปนอยางด

ประโยชน/การน าไปใช เปนประโยชนตอการคดกรองภาวะซดในหญงวยเจรญพนธและหญงตงครรภ โดยการน าไปใชในการคดกรองภาวะซดกอนตงครรภ ท าใหสามารถปองกนเพอลดภาวะโลหตจางเมอตงครรภไดอยางมประสทธภาพมากขน

เอกสารอางอง 1. ถอศล ดฐวฒนโยธน. (2552). แมสมสวนลกสมบรณคณท าได. กรงเทพฯ: เนชนบคส. มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. (2548). เอกสารการสอนชดวชา การพยาบาลครอบครวและการผดงครรภ 2. อ าไพ จารวชรพาณชกล. (2554). ความรเบองตนการพยาบาลผดงครรภ เลม1 (ระยะตงครรภ). เชยงใหม:

88

ชอเรอง คอกหรรษาพานองหดเดน ผวจย นางบญเรยง บวละคณ และคณะ โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบานโคกไร ต.หนองกง อ.แกด า จ.มหาสารคาม เบอรโทร 0813207298 email. Kokrai.55@gmail.com ผน าเสนอ นางบญเรยง บวละคณ

บทคดยอ ป2559 เครอขายสขภาพต าบลหนองกงไดพฒนาระบบบรการสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวยโดยใชคมอเฝาระวงและสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวย (DSPM)ระบบสขภาพอ าเภอ:บรบท ต.หนองกง อ.แกด า จ.มหาสารคาม ท าใหเกดระบบเฝาระวงและสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวยในพนท และจากการออกตดตามการด าเนนงานพบวามเดกอาย 14 เดอน ยงไมสามารถลกยนไดและเดนได จากปญหาดงกลาวโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบานโคกไรรวมกบชมรมอาสาสมครสาธารณสขประจ าหมบานและผปกครองเดก จงไดจดท า คอกหรรษาพานองหดเดน ขน โดยมวตถประสงค เพอใชกระตนและสงเสรมพฒนาการเดกกลมอาย 9 เดอน – 18 เดอน ดานการเคลอนไหว ระยะเวลา ตลาคม 2559 - กนยายน 2561 วสดทใชประกอบดวย ไมไผ,ไมยคา,ไมอนๆ ,ตะป ขนาดคอกหรรษาพานองหดเดน ตามความเหมาะสมของเดก ผลการทดสอบและประเมนผล พบวา เดกทมปญหาพฒนาการสงสยลาชาดานการเคลอนไหว(การลกยน)และการเดนชา อาย 14 เดอน สามารถลกและเดนไดเอง เมอเขาไปอยในคอกหรรษาพานองหดเดน 1 -2 เดอน ซงเดกจะอยในคอกหรรษา เฉลยตอวนประมาณ 3 ชม. และระหวางอยในคอกหรรษา เดกน าของเลนเขาไปเลนไดเชน เลนขายของ และเฮอนนอยฯลฯ ซงท าใหเดกเพลดเพลน หลงจากมการใชนวตกรรม คอกหรรษาพานองหดเดนตงแต ตลาคน 2559 – กนยายน 2561 เดกอาย9 เดอน – 18 เดอนไมพบสงสยพฒนาการลาชาดานการเคลอนไหว ประโยชน / การน าไปใช ขยายไปใชในชมชน ทลานเลนลานเพลนสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวยดวยภมปญญาทองถนทง15 หมบาน รวมทง.มการน าไปกระตนและสงเสรมพฒนาการเดกดานการเคลอนไหว การลก การเดน ตงแตเดกอาย 7 เดอนขนไป และหลงจากทเดกในหมบานสามารถลกและเดนไดแลว กมการแบงปนมอบตอใหกนภายในหมบาน และ น ามาประยกตใชเปนอปกรณในการ ประเมนพฒนาการเดกอาย9 เดอน ขอ 28 คลนกประเมนพฒนาการเดกของ รพ.สต.โคกไร ซงคอกหรรษาพานองหดเดนนไมแพงและหาไดในชมชน อกทงยงใชเปนทเลนของเดกทปลอดภยระหวางผปกครองท างานอยางอนไดดวย

89

ชอเรอง คอกหรรษาพานองหดเดน ผวจย นางบญเรยง บวละคณ และคณะ โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบานโคกไร ต.หนองกง อ.แกด า จ.มหาสารคาม เบอรโทร 0813207298 email. Kokrai.55@gmail.com

สรปสาระส าคญ

ทมา : ปงบประมาณ2559 เครอขายสขภาพต าบลหนองกงไดพฒนาระบบบรการสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวยโดยใชคมอเฝาระวงและสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวย (DSPM)ระบบสขภาพอ าเภอ:บรบท ต.หนองกง อ.แกด า จ.มหาสารคาม โดยการประเมนพฒนาการเดกปฐมวย ทง 5 ดาน ท าใหเกดระบบเฝาระวงและสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวยในพนท และจากการออกตดตามการด าเนนงานพบวามเดกอาย 14 เดอน ยงไมสามารถลกยนได ถงแมวาผปกครองจะใชวงหดเดนซงเปนภมปญญาทมเดกในหมบานใชกระตนและสงเสรมพฒนาการการลกยนไดตงแตอาย8เดอนและสามารถเดนไดเองเมออาย9เดอนกตามซงสรางความวตกกงวลใหกบผปกครองเดก จากปญหาดงกลาวโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบานโคกไรรวมกบชมรมอาสาสมครสาธารณสขประจ าหมบานและผปกครองเดก จงไดจดท า คอกหรรษาพานองหดเดน ขน วตถประสงค เพอใชกระตนและสงเสรมพฒนาการเดกกลมอาย 9 เดอน – 18 เดอน ดานการเคลอนไหว ระยะเวลา ตลาคม 2559 - กนยายน 2561 วสดทใชประกอบดวย 1.ไมไผ,ไมยคา,ไมอนๆ 2. ตะป ขนาดคอกหรรษาพานองเดน ตามความเหมาะสมของเดก ประมาณ กวาง 65 ซม ยาว 105 ซม สง 65 ซม ผลการทดสอบและประเมนผล พบวา 1. ใชคอกหรรษาพานองเดน(เดกทมปญหาพฒนาการสงสยลาชาดานการเคลอนไหว(การลกยน)และการเดนชา อาย 15 เดอน) สามารถลกไดเอง เมอเขาไปอยในคอกหรรษาพานองหดเดน 1 เดอน และเดนไดเองภายใน 2 เดอน เมอเขาไปอยในคอกหรรษาพานองเดน การใชคอกหรรษา เฉลยตอวนประมาณ 3 ชม. และระหวางอยในคอกหรรษา เดกสามารถน าของเลนไปเลนไดเชน เลนขายของ และเฮอนนอย ซงท าใหเดกเพลดเพลน เวลาอยากลกหรอเดนกมทจบ 2. สามารถน าไปใชกบเดกอาย ตงแตอาย 8 เดอนขนไปซงเปนการ กระตนและสงเสรมพฒนาการดานการเคลอนไหวและใชเวลา 1 สปดาหเดกสามารถเกาะยนไดเองโดยผปกครองพยงบางเลกนอย 3. หลงจากมการใชนวตกรรม คอกหรรษาพานองหดเดนตงแต ตลาคน 2559 – กนยายน 2561 เดกอาย 9 เดอน – 18 เดอนไมพบสงสยพฒนาการลาชาดานการเคลอนไหว ประโยชน / การน าไปใช 1. ขยายไปใชในชมชนทลานเลนลานเพลนสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวยดวยภมปญญาทองถนทง 15 หมบาน 2. มการน าไปใชในเดกอาย 7 เดอนขนไปเพอเปนการกระตนและสงเสรมพฒนาการเดกการลก การเดน (ดานการเคลอนไหว) และในรายทสามารถลกและเดนไดแลวกมการแบงปนมอบตอใหกนภายในหมบาน

90

3. น ามาประยกตใชเปนอปกรณในการประเมนพฒนาการเดกอาย9 เดอน ขอ 28 การยนไดโดยใชมอเกาะเครองเรอนสง ระดบบอกทคลนกประเมนพฒนาการเดกของ รพ.สต.โคกไร 4. ราคาไมแพง ตนทนอยท (ซอเฉพาะตะป ) 20 บาท ซงไมมอยในชมชนและประหยด มความปลอดภย 5. ใชเปนทใหเดกเลนรอระหวางผปกครองท างานอยางอนได 6. น าไปเผยแพรทงระดบอ าเภอ จงหวด เขต ประเทศ รวมทงมหลายพนทมาดงาน

รปภาพ คอกหรรษาพานองหดเดน

วงหดเดน คอกหรรษาพานองหดเดน

น าไปเผยแพรทงระดบอ าเภอ จงหวด เขต ประเทศ

91

เอกสารอางอง 1. กระทรวงสาธารณสข.(2558) คมอเฝาระวงและสงเสรมพฒนาการเดกปฐมวย Developmental Surveillance and Promotion Manual(DSPM).กรงเทพฯ: บรษทสยามพมพนานา จ ากด. 2. จตตนนท เดชะคปต ออนไลด http://hpc5.anamai.moph.go.th/director/dspm/index.สบคนเมอ 5 ตลาคม 2558)

92

ชอเรอง EKG Newbron ยด รด O.K ผวจย พว.อรวรรณ มวงแกว พว.เพมพน ศรกจ** ผน าเสนอ พว.อรวรรณ มวงแกว บทน าและวตถประสงค การตรวจ EKG ในทารกเปนหตถการทางการพยาบาลทยงยาก เพราะเวลาทท า EKG ในทารกจะถอดตวตดซงเปนของผใหญออก ใหเหลอแตขว เหลก ทเปนขวเสยบ ใชกอสชบ NSS บดน าออกไมใหชม พนไวปดดวยพลาสเตอร ลงตามต าแหนง chest lead สวน limb lead ตดลงบรเวณขอแขน ขอเทา แตปญหาทพบคอ ทารกดนไมสามารถอานผลEKG ได ตองรอใหทารกหลบหรอนง ใชเวลานานในการท าแตละราย ซงถาจะใหยาเพอใหทารกหลบ กเสยงตอทารกหยดหายใจได ( Apnea ) พยาบาลผปฏบตเกดความเครยด เพราะใชเวลาในการท านาน เพมภาระในงาน ไมพงพอใจในการท า EKG อปกรณทใชท าสนเปลองเชน กระดาษ EKG 3-4 ชด /ราย พลาสเตอรทใชตด ส าลแอลกอฮอร สวนมารดา /ญาต เกดความเครยดจากทารกดนและรอง ใชเวลานาน นอกจากนเมอท าเสรจยงมผลกระทบ ทารกไมสขสบายจากการแกะพลาสเตอรออก บางรายแพได และแพทยตองใชเวลารอดผล EKG นาน ในแตละเดอนจะมทารกไดรบการตรวจ EKG เดอนละ 4-5 ราย ถงจะมจ านวนไมมากแตสงผลกระทบทงตอผปวย ญาต และทมสขภาพ (พยาบาล แพทย ) และคาใชจายขององคกร

วตถประสงค 1) เพอพฒนาเครองมอทใชรด chest lead และ limb lead ในการตรวจ EKG ในทารก 2) ศกษาผลการใชเครองมอ EKG Newborn ยด รด O.K

93

วธการศกษา กรอบแนวคด PDCA จ านวน 3 วงรอบใชหลก ยด รด คอ ยดตวทารกใหนง และรด chest lead และ limb lead ใหแนน 4.1 ใชสายยางกวาง 3 นวตดยาว 55 เซนตเมตรตดตนตกแก เพอเลอนเขาออกได ท า 1 เสนเพอรด chest lead 4.2 ใชสายยางกวาง 3 นวตดยาว 6 นวตดตนตกแก ท า 4 เสน เพอรด limb lead 4.3 ท าเบาะนอน Restrain ทารก เพอยดทารกใหนง ผลการศกษา

การประเมน แบบเดม EKG Newborn ยด

รด O.K

ผลลพธทเกดขน

1. ระยะเวลาในการท าEKG จากเรมท าถงไดผลตรวจ

45-60 นาท 10-15 นาท ลดเวลา 30-45 นาท

2. จ านวนกระดาษ EKG ทใช 3-4 ชด (1ชด/2แผน ) 1 ชด ลดกระดาษ 6แผน 3. ตนทนกระดาษEKG 12 บาท /แผน 48 บาท 12 บาท ลดเงน 36 บาท/

ราย 4. ความพงพอใจของบคลากร 75 96.8 เพมขน 5. ความพงพอใจของบดา มารดา 80 98.7 เพมขน 6. ความพงพอใจของแพทย 85.7 98.5 เพมขน สรปและขอเสนอแนะ EKG Newborn ยด รด O.K ชวยเพมประสทธภาพในการท างานและชวยใหท างานไดงายขน

94

ชอผลงาน : การใชถงมอใหความอบอนรวมกบโปรแกรม PEAK พชตอาการชา ผวจย : นายพอพล อมพฒน พยาบาลวชาชพปฏบตการ, นางสมาล พลเสน พยาบาลวชาชพปฏบตการ,นางดรณ สมบรณกจ พยาบาลวชาชพช านาญการ, นางกมลรตน สปญญาบตร พยาบาลวชาชพช านาญการ, นางกญญาพชร บณฑตถาวร อาจารยวทยาลยพยาบาลศรมหาสารคาม ค าส าคญ: อาการชาปลายมอ,การปองกนภาวะแทรกซอน,Peripheral neuropathy,เคมบ าบดสตรFolfox4 สรปผลงานโดยยอ: เปนการพฒนานวตกรรมจากหลกฐานเชงประจกษ ปองกนและลดระดบความรนแรงของภาวะแทรกซอนจากยาเคมบ าบดสตร Folfox4 ไมใหมอาการชาปลายมอในระดบทสงขน โดยสรางเปนนวตกรรม “ถงมอใหความอบอนรวมกบโปรแกรม PEAK พชตอาการชา” ซงประกอบดวยประเดนส าคญ ไดแก P=Prevention การปองกนการเกดอบตการณ , E=Exercise การก าลงกายบรหารมอ, A=Avoid การหลกเลยงสมผสความเยน และ K=Keep warm ใหความอบอนมอโดยการสวมถงมอโดยใชหลกการความรอนบ าบดเพอชวยเพมการไหลเวยนของเลอดสหลอดเลอดสวนปลายโดยการสวมถงมอ ภายในถงมอประกอบดวยเมดถวเขยวและขาวสารเหนยว ซงจากการศกษางานวจยพบวาสามารถเกบความรอนไดด โดยใชประกอบควบคกบโปรแกรม PEAK พชตอาการชา ซงเปนการบรหารมอรวมกบการใหความรในการปฏบตตวหลงจากไดรบยาเคมบ าบด กอนใชนวตกรรมผปวยจะไดรบการประเมนความพรอมในการใชถงมอโดยใชแบบประเมนอาการชากอนและประเมนอาการหลงใชนวตกรรมและแบบประเมนความพงพอใจเพอใชเปนแนวทางปฏบตการพยาบาล เปาหมาย เพอเปนการเฝาระวง ปองกนและลดระดบความรนแรงของการเกดภาวะ Peripheral neuropathy จากการไดรบยาเคมบ าบดออกสตร Folfox4 ในผปวยทไดรบยาเคมบ าบด วตถประสงค 1. อตราการเกด Peripheral neuropathy ระดบ 3-4 ลดลงนอยกวาหรอเทากบ 50% 2. ความพงพอใจของผปวย ≥ รอยละ80 ปญหาและสาเหต Chemotherapy- Induced Peripheral Neuropathy (CIPN) เปนอาการขางเคยงจากการรกษามะเรงโดยใชเคมบ าบดซงจะไปท าลายระบบประสาทสวนปลายท าใหผปวยมการชาปลายมอ–ปลายเทา เจบแปลบๆ หรอไมสามารถรบความรสกรอน - หนาวได ซงอาการขางเคยงดงกลาวท าใหรบกวนการใชชวตประจ าวน ในผปวยบางรายอาจจะตองไดรบการปรบลดขนาดยาหรอหยดใชยา จากการศกษาพบวาอาการ CIPN เปนอาการขางเคยงในผปวยมะเรงทไดรบเคมบ าบดซงเปน 1 ใน 5 ของสาเหตทส าคญทท าใหผปวยตองปรบเปลยนแนวทางการรกษาหรอหยดการรกษา จากอบตการณหอผปวยศลยกรรมทวไปและงานเคมบ าบด พบวาป 2559-2562 มอตราการเกด Peripheral neuropathy ในผปวยมะเรงทไดรบยาเคมบ าบดสตร Folfox4 รอยละ 90 และมผปวยมอาการชาระดบ 4 ทตองไดหยดใหยา 2 ราย จากผปวยทงหมดในป 2561 จ านวน 301 ราย คดเปนรอยละ 0.66 จากปญหาดงกลาว หอผปวยศลยกรรมทวไปและงานเคมบ าบดจงไดคดคนนวตกรรม “ถงมอใหความอบอนรวมกบโปรแกรม PEAK พชตอาการชา” เพอลดระดบความรนแรงของอาการชาปลายมอ นวตกรรม

95

ประกอบไปดวย 1) ถงมอใหความอบอน 2) คมอการใชงานโปรแกรมPEAKพชตอาการชา 3) แบบประเมนอาการชากอนและหลงใชนวตกรรม

กจกรรมการพฒนา 1. สบคนหลกฐานเชงประจกษ โดยใช PICO ดงน P : ผปวยมะเรงทไดรบเคมบ าบด , I : การปองกนการเกดอาการชาปลายมอของผปวยทไดรบยาเคมบ าบด, C : อาการเปรยบเทยบ, O : การพยาบาลผปวยทมภาวะPeripheral Neuropathy

2. วเคราะหและสงเคราะหงานวจยทได จากการสบคนพบหลกฐานเชงประจกษจ านวน 12 เรองแบงเปนหลกฐานระดบ B 7 เรองและระดบ C 5 เรอง

3. สรปและดงประเดนทจะน ามาสการพฒนานวตกรรม ประกอบไปดวย1) ถงมอใหความอบอน 2) คมอการใชงานโปรแกรมPEAKพชตอาการชา 3) แบบประเมนอาการชากอนและหลงใชนวตกรรม 4) แผนการพยาบาลผปวยทมอาการชาปลายมอ

4. การน าไปทดลองใชโดยครงแรกใชขาวเปลอกใสในถงมอพบวาในเมดขาวเปลอกมฝนมาก จงไมเหมาะกบผปวยทไดรบยาเคมบ าบดซงเปนกลมทมภมคมกนต า จงไดปรบปรงนวตกรรมท า CQI โดยการเปลยนเปนใชเมลดถวเขยวและขาวสารเหนยวเปนตวเกบความรอนแทน

5. ในครงแรกทผลตถงมอผจดท าไดท าเปนถงมอชนดเยบปด แตพบปญหาวาถงมอไมสามารถซกท าความสะอาดได ทางผจดท าจงไดมการปรบปรงนวตกรรมใหถงมอมซปรดปด-เปด เพอใหสามารถถอดซกและเปลยนเมลดถวเขยวและขาวสารเหนยวได ซงจากงานวจยพบวาเมลดถวเขยวและขาวสารเหนยวความสามารถในการกกเกบความรอนจะลดลงเมอใชเกน 30 ครง ดงนนผจดท าจงไดออกแบบใหถงมอสามารถเปลยนเมลดถวเขยวและขาวสารเหนยวไดเพอใหถงมอรกษาระดบความรอนไดคงทและมประสทธภาพสงสด

6. สรปและประเมนผล การวดผลและการเปลยนแปลง

หวขอ เปาหมาย ป 2560 ป 2561 ป 2562 อตราการเกด Peripheral neuropathy ระดบ 3-4 ลดลงนอยกวาหรอเทากบ 50%

≤ 50 % 1.16 (4/344ราย)

0.66 (2/301ราย)

0

ความพงพอใจของผปวย

≥ 80 % NA 86% 95%

อภปราย สรป และขอเสนอแนะ

จากการน าหลกฐานเชงประจกษมาสงเคราะห วเคราะห จนน าไปสการพฒนานวตกรรมทสามารถน ามาใชไดจรงในงานประจ า ซงเปนประโยชนตอเจาหนาทและผปวยมะเรงทมารบบรการ สามารถปองกนและลดระดบความรนแรงของการเกดภาวะ Peripheral Neuropathy จากการใหยาเคมบ าบดได สงผลใหผปวยมะเรงทมารบบรการไดรบการดแลทไดมาตรฐาน และผปวยมความพงพอใจ เอกสารอางอง 1. กมลทพย เลไธสง.(2561). ผลการใชถวเขยวและสมนไพรประคบลดมนชาในผปวยเบาหวานและความดนโลหตสง. (ออนไลน). สบคนจาก http://mkhp.moph.go.th/reserch2018/showdata.php? id=150 วนท 15 ธนวาคม 2561.

96

2. จรวด สถตเรองศกด และอรณ เดชาพนธกล. (2557).ภาวะแทรกซอนทางระบบประสาทจากการรกษาดวยเคมบ าบดและรงสรกษาในผปวยมะเรง. สงขลานครนทรเวชสาร. ปท 32 ฉบบท 4.259-270. 3. เชดศร นลผาย และคณะ. (2560). การศกษาการใชงานถงมอปรบอณหภมจากถวเขยวกบผปฏบตงานสมผสความเยนในโรงงานผลตน าแขง. วารสารวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลย อบลราชธาน. ปท 19 ฉบบท 3. 154-164.

97

ชอเรอง : นวตกรรมตาขายดกลกน ายงลาย ผวจย : โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบลวงปลาโด อาเภอบรบอ

98

ชอเรอง : การพฒนาแนวปฏบตการพยาบาลเพอจดการภาวะไขในผปวยบาดเจบสมองรนแรง ระยะ 72 ชวโมงแรก ผวจย : นายวฒชย สมกจ พยาบาลวชาชพปฏบตการ หอผปวยวกฤตกมารเวชกรรมและทวไป โรงพยาบาลมหาสารคาม

บทคดยอ ภาวะไขในผปวยสมองบาดเจบระยะ 72 ชวโมงแรก เปนปญหาทพบไดบอยและเปนสาเหตส าคญของการเกดภาวะสมองบาดเจบระยะทสอง พบมากในผปวยสมองบาดเจบรนแรง เมอเกดภาวะไขจะกระทบตอการท างานของสมองและระบบโดยรวมของรางกาย ซงพยาธสภาพทเกดขนดงกลาว ท าใหจ านวนวนนอนโรงพยาบาลและอตราตายเพมขน เมอเทยบกบผปวยสมองบาดเจบทไมเกดภาวะไข การศกษานวตถประสงคเพอพฒนาและศกษาความเปนไปไดในการน าใชแนวปฏบตการพยาบาลเพอจดการภาวะไขในผปวยบาดเจบสมองรนแรงระยะ 72 ชวโมงแรก ระเบยบวธการศกษา ใชโมเดลการใชหลกฐานเชงประจกษของซคฟ (Soukup, 2000) คดเลอกประเดนการพฒนาตามเกณฑของ The Joint Commission on Accreditation of Hospital and Organization (JCAHO) จดล าดบความนาเชอถอของหลกฐานเชงประจกษ ตามเกณฑของสถาบน The Joanna Briggs Institute 2014 (JBI, 2014) ประเมนความสามารถในการประยกตใช โดยใชเกณฑ Joanna Briggs Institute 2013 (JBI, 2013) และประเมนคณภาพของหลกฐานทเปนแนวปฏบตทางคลนก ตามแนวทาง AGREE collaboration ผลการศกษา ไดเอกสารทสามารถน ามาใชไดทงหมด 16 เรอง สงเคราะหเปนแนวปฏบตการพยาบาล ได 4 หมวด ดงน 1) การวดอณหภมในผปวยสมองบาดเจบรนแรง 2) หมวดการจดการภาวะไขและภาวะหนาวสนในผปวยสมองบาดเจบรนแรง ระยะ 72 ชวโมงแรก 3) หมวดการพยาบาลโดยการลดอณหภมในผปวยสมองบาดเจบรนแรง และ 4) หมวดการใหยาลดไขในผปวยสมองบาดเจบรนแรงระยะ 72 ชวโมงแรก ทดลองใชแนวปฏบตทหอผปวยวกฤตศลยกรรมและหอผปวยวกฤตทวไป จ านวน 4 ราย และน าใชแนวปฏบตฯ ในหอผปวยวกฤตทวไป โรงพยาบาลมหาสารคาม กลมผใชแนวปฏบต คอ ผปวยสมองบาดเจบรนแรงอายตงแต 18 ปขนไป ไมมภาวะ Hypovolemic shock และหรอภาวะ metabolic acidosis และหรอภาวะ coagulopathy และพยาบาลวชาชพประจ าหอผปวยวกฤต โดยพบวามจ านวนผปวยทใชแนวปฏบตฯ ทงหมด 20 คน โดยแบงเปน เพศชาย 16 รายและเพศหญง 4 ราย ระยะเวลาทใชแนวปฏบตฯ หลงการบาดเจบในระยะ 72 ชวโมงแรก เฉลย 47.25 ชวโมง (M = 47.25 Max = 60 Min = 21) ระหวางการใชแนวปฏบตไมมผปวยทมคะแนน GCS ลดลงมากกวา 2 คะแนน และหรอมภาวะ Neuro deficit เพมขน อนมสาเหตจากภาวะไข ไมพบการเกดภาวะหนาวสนทมสาเหตมาจากการใชแนวปฏบตฯ พบการเกดภาวะไข จ านวน 2 ครง วดอณหภมทางชองหได 38.2 และ 38.4 oC ซงเกดขนในผปวยรายเดยวกน จากการตรวจบนทกทางการพยาบาลพบวาขณะทเกดไข ไมมการใชแนวปฏบตฯอยางตอเนอง จ านวนพยาบาลวชาชพทใชแนวปฏบตฯ รวมทงสน 10 คน นอยสด 10 ครง และมากทสด 20 ครง ประเมนความพงพอใจการใชแนวปฏบตฯ ไดรอยละ 87.25 อภปรายผล จากการศกษาครงน พบวาการใชแนวปฏบตฯ สามารถควบคมอณหภมเทยบเคยงอณหภมสมองใหอยในระดบปกตหรอต ากวาปกตเลกนอยไดจรง สอดคลองกบการศกษาทผานมา พบวาระยะเวลาในการเรมใชแนวปฏบตการพยาบาลมผลตอการเกดไขและการลดไข ซงจากการทบทวนวรรณกรรมพบวา นอกจากการบาดเจบของสมองทสงผลตอการเกดภาวะไขแลว ยาบางชนดทผปวยไดรบบางชนดกมผลท าใหเกดภาวะอณหภมกายสงได เชน ยาปฏชวนะ ยาระงบอาการชก ยาทมฤทธตอระบบประสาทสวนกลาง ยาลดปวดทมอนพนธฝนและการไดรบอาหาร เปนตน

99

ขอเสนอแนะ ควรเรมใชแนวปฏบตฯ หลงเกดภาวะสมองบาดเจบใหเรวทสดเพอประสทธภาพในการจดการภาวะไข และควรน าใชแนวปฏบตฯกบผปวยสมองบาดเจบกลมอน เพอศกษาผลการใชงานและควรมการศกษาตอเนองเกยวกบอณหภมของเจลเยนทใชในการประคบ เพอใหเกดประสทธภาพในการใชงาน ค าส าคญ: Severe traumatic brain injury, Fever management, Neurogenic fever, รปแบบการจดการภาวะไข

100

ชอเรอง: การพฒนาแนวปฏบตการพยาบาลเพอจดการภาวะไขในผปวยบาดเจบสมองรนแรง ระยะ 72 ชวโมงแรก ผวจย : นายวฒชย สมกจ พยาบาลวชาชพปฏบตการ หอผปวยวกฤตกมารเวชกรรมและทวไป โรงพยาบาลมหาสารคาม

สาระส าคญผลงานนวตกรรม ปญหาและความส าคญ: ภาวะไขในผปวยสมองบาดเจบระยะ 72 ชวโมงแรก เปนปญหาทพบไดบอยและเปนสาเหตส าคญของการเกดภาวะสมองบาดเจบระยะทสอง พบมากในผปวยสมองบาดเจบรนแรง มสาเหตจาก hypothalamus ทท าหนาทเปนศนยควบคมอณหภมกายถกท าลายหรอไดรบบาดเจบ รวมถงไดรบการกระตนจาก cytokines ในกระบวนการอกเสบหลงการบาดเจบ (Mackowiak, P. A., 1998) สงผลใหกลไกการควบคมอณหภมกายไมสามารถท างานไดตามปกต (Puccio A. M., et al., 2009; Thompson, H., et al., 2003) ซงพบวาผปวยสมองบาดเจบรอยละ 68 จะเกดภาวะไขภายใน 72 ชวโมงแรกรอยละ 79 มอณหภมกายสงอยางตอเนองในชวงสปดาหแรกของการบาดเจบ ขณะเขารบการรกษาทหอผปวยหนก (Mcilvoy, L., 2012; Thompson, H. J., et al., 2005) และรอยละ 80 มอณหภมสมองสงกวา 38 C ในระยะ 3 วนแรกหลงสมองบาดเจบ (Thompson, H. J., et al., 2007) เมอเกดภาวะไข จะสงผลกระทบตอการท างานของสมองและระบบโดยรวมของรางกาย พยาธสภาพทเกดขนดงกลาว สงผลตอการเพมจ านวนวนนอนในการรกษาตวทหอผปวยวกฤตเฉลย 5.7 วน จ านวนวนนอนโรงพยาบาลทเพมขนเฉลย 8.5 วน (Reaven, N. L., et al., 2009) และพบอตราตาย เพมขนรอยละ 15.8 (Castillo, J., et al., 1998) เมอเทยบกบผปวยสมองบาดเจบทไมเกดภาวะไข จากการทบทวนขอมลเวชระเบยนและรายงานประจ าป ของโรงพยาบาลมหาสารคาม ระหวางวนท 1 ตลาคม 2557 ถง 30 กนยายน 2560 มจ านวนผปวยบาดเจบสมองทเขารบการรกษาจ านวนทงสน 2,133 2,366 และ 2,319 ราย มผปวยบาดเจบสมองรนแรงจ านวน 103 93 และ 103 รายตามล าดบ (เวชระเบยน แผนกศลยกรรม โรงพยาบาลมหาสารคาม, 2560) ซงผปวยสมองบาดเจบรอยละ 100 เกดภาวะไข ในระยะ 8 - 72 ชวโมงแรกหลงสมองไดรบบาดเจบหรอหลงผาตดสมอง โดยแปลผลภาวะไขทระดบอณหภมตงแต 37.5 C ไปเมอวดอณหภมทางรกแร พบมากในผปวยสมองบาดเจบรนแรง ชวงเวลาเกดภาวะไข ระดบความรสกตวทประเมนดวยแบบประเมนความรสกตวของกลาสโกว (GCS) จะลดลง สงผลใหจ านวนวนนอนและคารกษาพยาบาลในการดแลผปวยกลมดงกลาวเพมขน และรปแบบการใหการพยาบาลเพอจดการภาวะไขของพยาบาลวชาชพในผปวยสมองบาดเจบรนแรงไมเปนไปในทางเดยวกน เชน ท าตามประสบการณการท างาน ท าตามแผนการรกษา เปนตน สงผลใหอณหภมกายของผปวยไมลดลงภายหลงใหการดแลดวยวธการดงกลาว จากปญหาดงกลาวผศกษามความสนใจในการพฒนาแนวปฏบตเพอจดการภาวะไข ในผปวยสมองบาดเจบรนแรง ระยะ 72 ชวโมงแรก ใหมความเหมาะสมกบบรบทขององคกร โรงพยาบาลมหาสารคาม โดยการประยกตใชหลกฐานเชงประจกษ วตถประสงค: เพอพฒนาและศกษาความเปนไปไดในการน าใชแนวปฏบตการพยาบาลเพอจดการภาวะไขในผปวยบาดเจบสมองรนแรงระยะ 72 ชวโมงแรก ระเบยบวธการศกษา: ใชโมเดลการใชหลกฐานเชงประจกษของซคฟ (Soukup, 2000) เปนกรอบการพฒนาแนวปฏบต คดเลอกประเดนการพฒนาตามเกณฑของ JCAHO ประเทศสหรฐอเมรกา

101

วเคราะห Knowledge trigger และ Practice trigger ก าหนดค าส าคญ สบคนตามกรอบ PICOT จดล าดบความนาเชอถอของหลกฐานเชงประจกษ ตามเกณฑของสถาบน The Joanna Briggs Institute 2014 (JBI, 2014) ประเมนความสามารถในการประยกตใชหลกฐานเชงประจกษ โดยใชเกณฑ Joanna Briggs Institute 2013 (JBI, 2013) และประเมนคณภาพของหลกฐานเชงประจกษตามแนวทาง AGREE collaboration ฉบบภาษาไทยโดย ฉววรรณ ธงชย (2547) ผลการศกษา: ผศกษาสบคนไดเอกสารทสามารถน ามาใชไดทงหมด 16 เรอง แบงเปน ระดบ 1a จ านวน 1 เรอง ระดบ 1c จ านวน 3 เรอง ระดบ 2c จ านวน 2 เรอง ระดบ 2d จ านวน 3 เรอง ระดบ 3c จ านวน 1 เรอง ระดบ 3d จ านวน 3 เรอง ระดบ 3e จ านวน 1 เรอง ระดบ 4a จ านวน 1 เรอง และระดบ 5a จ านวน 1 เรอง สงเคราะหเปนแนวปฏบตการพยาบาล ได 4 หมวด คอ 1) การวดอณหภมในผปวยสมองบาดเจบรนแรง 2) หมวดการจดการภาวะไขและภาวะหนาวสนในผปวยสมองบาดเจบรนแรง ระยะ 72 ชวโมงแรก 3) หมวดการพยาบาลโดยการลดอณหภมในผปวยสมองบาดเจบรนแรง และ 4) หมวดการใหยาลดไขในผปวยสมองบาดเจบรนแรง ระยะ 72 ชวโมงแรก ทดลองใชแนวปฏบตทหอผปวยวกฤตศลยกรรมและหอผปวยวกฤตทวไป จ านวน 4 ราย และน าใชแนวปฏบตฯ ในหอผปวยวกฤตทวไป โรงพยาบาลมหาสารคาม ในเดอน พฤษภาคม 2561 กลมผใชแนวปฏบต คอ ผปวยสมองบาดเจบรนแรง อายตงแต 18 ปขนไป ไมมภาวะ Hypovolemic shock และหรอภาวะ metabolic acidosis และหรอภาวะ coagulopathy และพยาบาลวชาชพประจ าหอผปวย โดยจ านวนผปวยทใชแนวปฏบต ทงหมด 20 คน แบงเปน เพศชาย 16 รายและเพศหญง 4 ราย ระยะเวลาทใชแนวปฏบตฯ หลงสมองบาดเจบ ระยะ 72 ชวโมงแรก เฉลย 47.25 ชวโมง (M = 47.25 Max = 60 Min = 21) ระหวางการใชแนวปฏบต ไมมผปวยทมคะแนน GCS ลดลงมากกวา 2 คะแนน และหรอมภาวะ Neuro deficit เพมขน อนมสาเหตจากภาวะไข ไมพบการเกดภาวะหนาวสนทมสาเหตมาจากการใชแนวปฏบตฯ เกดภาวะไข จ านวน 2 ครง วดอณหภมทางชองหได 38.2 และ 38.4 C ซงเกดขนในผปวยรายเดยวกน จากการตรวจบนทกทางการพยาบาลพบวาผปวยรายดงกลาวไมมการใชแนวปฏบตฯอยางตอเนอง จ านวนพยาบาลวชาชพทใช แนวปฏบตฯ รวมทงสน 10 คน นอยสด 10 ครง และมากทสด 20 ครง ประเมนความพงพอใจการใชแนวปฏบตฯ ไดรอยละ 87.25 อภปรายผล: พบวาแนวปฏบตการพยาบาลทพฒนาขนสามารถควบคมอณหภมเทยบเคยงอณหภมสมองใหอยในระดบปกตหรอต ากวาปกตเลกนอยไดจรง สอดคลองกบการศกษาของดวงเพญ แวววนจตร (2554) ทศกษาผลการใชแนวปฏบตฯ เพอจดการภาวะไขและสามารถลดอณหภมเทยบเคยงสมองไดอยางมนยส าคญ พบวาระยะเวลาในการเรมใชแนวปฏบตหลงสมองบาดเจบมผลตอการเกดไขและการลดไข จากการทบทวนวรรณกรรมพบวา นอกจากการชนดการบาดเจบและต าแหนงสมองทบาดเจบมผลตอการเกดภาวะไขแลว ยาบางชนดทผปวยไดรบบางชนดกมผลท าใหเกดภาวะอณหภมกายสงได เชน ยาปฏชวนะ ยาระงบอาการชก ยาทมฤทธตอระบบประสาทสวนกลาง ยาลดปวดทมอนพนธฝน และการไดรบอาหาร เปนตน ขอเสนอแนะ: ควรเรมใชแนวปฏบตฯ หลงการบาดเจบสมองใหเรวทสดเพอประสทธภาพในการจดการภาวะไข ควรน าใชแนวปฏบตฯกบผปวยสมองบาดเจบกลมอน เพอศกษาผลการใชงานและควรมการศกษาตอเนองเกยวกบอณหภมของเจลเยนทใชในการประคบ เพอใหเกดประสทธภาพสงสดในการใชแนวปฏบต

102

Acknowledgements: คณวไลพร ปกเคระกา พยาบาลวชาชพช านาญการพเศษ หวหนาหอผปวยวกฤตศลยกรรม และคณวลย ศรเตชะ หวหนาหอผปวยวกฤตทวไป โรงพยาบาลมหาสารคาม เอกสารอางอง: 1. นรนดร นายกชน, ทตยา พฒคามน และอ านาจ กจควรด . (2554). ประสทธภาพของเครองมอใหความเยนเฉพาะทบรเวณศรษะและคอ ตอการลดอณหภมเทยบเคยงสมองในผปวยบาดเจบทสมองรนแรง. วารสารสมาคมพยาบาลฯ สาขาภาคตะวนออกเฉยงเหนอ. 29(4): 40 – 47 2. ดวงเพญ แวววนจตร. (2554). การพฒนาและการประเมนการใชแนวปฏบตการพยาบาลในการจดการกบภาวะไขในผปวยบาดเจบสมอง โรงพยาบาลสงขลานครนทร ,วทยานพนธหลกสตรพยาบาลศาสตรมหาบณฑต. คณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร 3. สวรรณ ทาออน. (2539). ผลการเชดตวลดไขดวยนาเยนและนาธรรมดา รวมกบการใชพดลม ในผปวยบาดเจบศรษะทมไขสง. วทยานพนธปรญญาพยาบาลศาตรมหาบณฑต สาขาวชาการพยาบาลอายรศาสตรและศลยศาสตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม. 4. Bengualid V., Talari G., Rubin D., Albaeni A., Ciubotaru R.L. & Berger J.. (2015). FEVER IN TRAUMA PATIENTS: EVALUATION OF RISK FACTORS, INCLUDING TRAUMATIC BRAIN INJURY. Critical Care Evaluation.24(2):e1-5. 5. Brohi, K., Cohen, M. J., Ganter, M. T., Matthay, M. A., Mackersie, R. C., & Pittet, J.-F. (2007). Acute Traumatic Coagulopathy: Initiated by Hypoperfusion: Modulated Through the Protein C Pathway? Annals of Surgery, 245(5), 812–818. http://doi.org/10.1097/01.sla.0000256862.79374.31 6. Carney, N., Totten, A.M., O' Reilly, C., Ullman, J.S., Hawryluk, G.W., Bell, M.J., et al. (2016). Guidelines for the Management of Severe Traumatic Brain Injury. 4th ed. US: Brain Trauma Foundation Tbi Guidelines. 7. Castillo, J., & Dávalos, A., Marrugat, J., & Noya, M. (1998). Timing for fever-related brain damage in acute ischemic stroke. Stroke, 29, 2455-2460. 8. Chioléro, R., Revelly, J. P., & Tappy, L. (1997). Energy metabolism in sepsis and injury [Electronic version]. Nutrition, 9(Suppl), 45S-51S. 9. Dietrich, W.D., Alonso, O., Halley, M., Busto, R.. (1996). Delayed posttraumatic brain hyperthermia worsens outcome after fluid percussion brain injury: a light and electron microscopic study in rats. Journal of Neurosurgery. 533 - 541; discussion 541. 10. Forte L. V., Peluso C. M. , Prandini M. N. , Godoy R. & Rojas Salomon S. O.. (2009). REGIONAL COOLING FOR REDUCING BRAIN TEMPERATURE AND INTRACRANIAL PRESSURE. Arq Neuropsiquiatr. 2009; 67 (2-B):480-487 11. Harris, B., Andrews, P. J. D., Murray, G. D., Forbes, J., & Moseley, O. (2012). Systematic review of head cooling in adults after traumatic brain injury and stroke. Health Technol Assess. 2012;16(45):1-175.doi: 10.3310/hta16450. 12. Hifumi T., Kuroda Y., Kawakita K., Yamashita S., Oda Y., Dohi K. & Maekawa T.. (2016). Fever Control Management Is Preferable to Mild Therapeutic Hypothermia in

103

Traumatic Brain Injury Patients with Abbreviated Injury Scale 3–4: A Multi-Center, Randomized Controlled Trial. Journal of Neurotrauma. 1;33(11):1047-53 13. Jain, A., Gray, M., Slisz, S., Haymore, J., Badjatia, N., & Kulstad, E. (2018). Shivering Treatments for Targeted Temperature Management: A Review. The Journal of Neuroscience Nursing, 50(2), 63–67. http://doi.org/10.1097/JNN.0000000000000340 14. Kiyatkin, E. A. (2005). Brain hyperthermia as physiologica and pathological phenomena. Brain Research Reviews, 50, 27-56. 15. Kiyatkin, E. A., and Sharma, H. S. (2009). Permeability of the blood-brain barrier depends on brain temperature. Neuroscience, 161, 926-939. 16. Kuo J.R. & Chio C. C. (2012). Brain temperature management in traumatic brain injury. Formosan Journal of Surgery. 45(6) 167-171 17. Lapostolle, F., Sebbah, J. L., Couvreur, J., Koch, F. X., Savary, D., Tazarourte, K., … Adnet, F. (2012). Risk factors for onset of hypothermia in trauma victims: The HypoTraum study. Critical Care, 16(4), R142. http://doi.org/10.1186/cc11449 18. Lee H. C., Chuang H. C., Cho D. Y., Cheng K. F., Lin P. H. & Chen C. C. (2010). Applying Cerebral Hypothermia and Brain Oxygen Monitoring in Treating Severe Traumatic 19. Brain Injury. World Neurosurg. 2010 Dec;74(6):654-60. doi: 10.1016/j.wneu.2010.06.019. 20. Mackowiak, P. A. (1998). Concepts of fever. Arch Intern Med, 158(SEP 28), 1870-1881. 21. Mariak Z., White M.D., Lyson T. & Lewko J. (2003). Tympanic temperature reflects intracranial temperature changes in humans. Pflugers Arch. 2003. 446(2):279-84. 22. Mcilvoy L., (2012). Fever Management in Patients With Brain Injury. AACN Advanced Critical Care, 23(2), 204 – 211 23. Picetti E.,Angelis A. D., Villani F., Antonini M. V., Rossi I., Servadei F. & Caspani M. L. (2014). Intravenous paracetamol for fever control in acute brain injury patients : cerebral and hemodynamic effects. Acta Neurochir (Wien). 2014 Oct;156(10):1953-9; discussion 1959. 24. Puccio, A. M., Fischer, M. R., Jankowitz, B. T., Yonas, H., Darby, J. M., & Okonkwo, D. O. (2009). Induced Normothermia Attenuates Intracranial Hypertension and Reduces Fever Burden after Severe Traumatic Brain Injury. Neurocritical Care, 11(1), 82–87. http://doi.org/10.1007/s12028-009-9213-0 25. Reaven, N. L., Lovett, J. E., and Funk, S. E. (2009). Brain injury and fever: hospital length of stay and cost outcomes. Journal of Intensive Care Medicine, 24(2), 131-139.

104

26. Saxena, M. K., Taylor, C., Billot, L., Bompoint, S., Gowardman, J., Roberts, J. A., … Myburgh, J. (2015). The Effect of Paracetamol on Core Body Temperature in Acute Traumatic Brain Injury: A Randomised, Controlled Clinical Trial. PLoS ONE,10(12),e0144740. 27. Spitzer O.P. (2008). Comparing Tympanic Temperatures in Both Ears to Oral Temperature in the Critically Ill Adult. Dimens Crit Care Nurs. 27(1):24-9 28. Thompson, H. J., Hoover, R. C., Tkacs, N. C., Saatman, K. E., & McIntosh, T. K. (2005). Development of posttraumatic hyperthermia after traumatic brain injury in rats is associated with increased periventicular inflammation. Journal of Cerebral Blood Flow & Metabolism, 25(2), 163-176 29. Thompson, H. J., Kirkness, C. J., & Mitchell, P. H. (2007). INTENSIVE CARE UNIT MANAGEMENT OF FEVER FOLLOWING TRAUMATIC BRAIN INJURY. Intensive & Critical Care Nursing : The Official Journal of the British Association of Critical Care Nurses, 23(2), 91–96. http://doi.org/10.1016/j.iccn.2006.11.005 30. Thompson, H., Pinto-Martin, J. and Bullock, M., (2003). Neurogenic fever after traumatic brain injury: an epidemiological study. Journal of Neurology, Neurosurgery, and Psychiatry, 74(5), 614–619. http://doi.org/10.1136/jnnp.74.5.614

105

ชอเรอง : นวตกรรม ฉนคอนาตาล ชอผวจย : นางสมาลย คาอาจ พยาบาลวชาชพชานาญการ โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพตาบลบานหนองไผ ตาบลบานหวาย อาเภอวาปปทม จงหวดมหาสารคาม

สรปสาระส าคญ ทมาและความส าคญของปญหา ปจจบนคนไทยบรโภคนาตาลของอยในระดบ "สงมาก" คอมากกวา 20 ชอนชาตอวน ทงๆ ทองคการอนามยโลกแนะนาใหรบประทานไดเพยง 6 ชอนชาตอวนเทานน แมวานาตาลจะเปนสารแหงความสข แตเมอบรโภคมากเกนไปยงเปนสาเหตสาคญของการเกดโรคไมตดตอเรอรงหรอเอนซด (NCDs) ซงเปนโรคทเกยวของกบกระบวนการเผาผลาญสารอาหารในรางกายเชน โรคอวน โรคเบาหวาน โรคความดน โรคหวใจ โรคหลอดเลอดหวใจ และฟนผ นาตาลไมใชสารเสพตด แตมคนไมนอยทมอาการตดรสชาตของความหวาน ดงนนคนทตดนาตาลจงไมไดมอาการรนแรงจนรางกายทนไมได แตการตดหวานในทน คอตดความสขจากการไดกนรสหวาน เพราะฉะนนพฤตกรรมเหลาน สามารถปรบแกได ซงคนททราบผลกระทบจากการบรโภคนาตาลและตระหนกถงผลทจะเกดขนกบอนาคตกจะสามารถปรบลดปรมาณของนาตาลทกนในแตละวนลงได

ในชวตประจาวนของคนไทย นอกจากขาวทเปนอาหารหลกและเปนอาหารทเมอผานกระบวนการยอยของรางกายจะไดนาตาลเปนสวนใหญ นาตาลเปนสงทรางกายจะนาไปใช แตละชวงเวลาเรามกจะเขาไปเกยวของกบนาตาลเสมอ เชน วถชวตการดมกาแฟ หรอเครองดมกอนรบประทานอาหารเชา หรอแทนอาหารมอเชา ผลตภณฑตางๆ มกจะมการเตมนาตาลลงไป เพอลดความขม ลดความเปรยว และรสธรรมชาตของอาหารทไมตองการ จนมการกลาวกนวา "คนไทยเสพตดความหวานรสกาแฟ" มากกวาการนยมชมชอบในการดมกาแฟ ประกอบกบอทธพลของสอโฆษณา วามสารตางๆ ทมประโยชนตอรางกาย กจวตรหรอสงทเราพบปะในชวตประจาวนเหลาน ทาใหคนไทยตดหวานโดยไมรตว ผจดทาจงพยายามสรางความตระหนกรเรองการบรโภคนาตาลของคนไทย พรอมชใหเหนโทษภยของการบรโภคนาตาลทจะนามาซงโรคไมตดตอตาง ๆ ทงเบาหวาน โรคอวน อนเกดภาระตอระบบสาธารณสขของประเทศ

คนสวนใหญยงไมรวาอาหารทบรโภคแตละอยาง โดยเฉพาะเครองดมนน มปรมาณนาตาลกกรม และทสาคญ ไมทราบวารางกายของคนเรานนมความตองการนาตาลปรมาณเทาไรในหนงวน ทสาคญทกคนตองบรโภคอาหารอยางเชนขาว หรอกวยเตยว ขนมหวานตางๆ รวมถงผลไมเหลาน ซงอาหารเหลานมนาตาลผสมอยแลว ความหวานจากนาตาลสงผลใหสมองหลงสารความสขไมตางจากสงเสพตดเชน ฝน เฮโรอน แตกวาสมองสงใหสารความสขออกมาตองบรโภคอาหารหรอเครองดมรสหวานตดตอกนบอยนนหมายถงความหวานกาลงนาพาโรคเบาหวานเขาสชวต กลไกของนาตาลเมอเขาสรางกายจะถกยอยทลาไสเลกเปนกลโคส แลวถกดดซมเขาสกระแสเลอด ตบออนหลงอนซลนนาพากลโคสเขาสเซลล เซลลเผาผลาญเปนพลงงาน สมอง หวใจ กลามเนอดงเอาพลงงานไปใชเลย นาตาลสวนทเกนจากการใชงาน จะถกเกบไวทกลามเนอ (ผลพวงจากกนนาตาลมากกวา 6 ชอนชาตอวน) จะถกตบดงไปเปลยนเปนไขมน ไขมนเมอมากเกนจะไปสะสมทกลามเนอและพง ดงนนการกนหวานเกนจงเปนสาเหตของโรคอวนลงพง และเบาหวาน นาตาลคอสารแหงความสข แตเมอบรโภคมากเกนคอสารตงตนของโรคเรอรง

จากทมาและความสาคญของปญหาดงกลาว ผจดทาจงมความสนใจทจะผลตสอทจะชวยใหคนไดตระหนกถงปรมาณนาตาลทรางกายตองการในหนงวนและทราบวาอาหารประเภทใดบางทมปรมาณนาตาลทสง เพอจะไดหลกเลยงการบรโภค อาหารหรอเครองดมนนๆ

106

วตถประสงค 1. เพอใหทราบปรมาณนาตาลในอาหาร 2. เพอนาความรไปประกอบการดาเนนชวตประจาวนและบอกตอคนอนได

วธการพฒนาสงประดษฐ 1. ตรวจคดกรองเบาหวานในประชาชนกลมเสยงอาย 35 ปขนไป 2. ตรวจคดกรองภาวะแทรกซอนและตรวจฮโมโกบลเอวนซในกลมผปวยเบาหวาน 3. สารวจพฤตกรรมการบรโภคอาหารของผปวยเบาหวาน 4. วางแผนและจดทานวตกรรม โดยมขนตอนการจดทาดงน 1. ตดฟวเจอรบอรดออกเปนแผน เปนรปสเหลยมจตรสยาวดานละ 25 ซม. 2. นาภาพอาหาร เครองดม อาหารวาง อาหารจานหลก ทประชาชนทวไปนยมรบประทาน มาแปะลงแผนฟเจอรบอรด ดานซาย 3. คานวณปรมาณนาตาลในอาหารและเปรยบเทยบกบปรมาณนาตาลเปนชอนชา โดยคดปรมาณนาตาลในอาหาร 4 กรม เทากบนาตาล 1 ชอนชา 4. นาชอนชาทใชสาหรบตวงยา โดย 1 ชอนชามความจปรมาณ 4 มลลลตร ตวงทรายสขาวและใชพลาสตกสาหรบปดอาหารพนรอบไมใหทรายหลนออกได แลวนาชอนทใสทรายไปตดทฟวเจอรบอรดจานวนตามปรมาณนาตาลทคานวณไดในอาหารแตละชนด 5.จดทาอาหารและเครองดมทกชนดทมในชมชนและขายในทองตลาด ทประชาชนนยมรบประทาน และเพมเตม อก 1 แผน คอปรมาณนาตาลทรางกายคนตองการใชในชวตประจาวน 6. จดกจกรรมสงเสรมความร แกผปวยเบาหวาน และกลมเสยง ตลอดจนประชาชนทสนใจ เรองอาหารทสงผลกระทบตอสขภาพ – ปรมาณนาตาลในอาหาร ขนมและเครองดมตางๆ โดยนาแผนปายทประดษฐไวไปเปนสอการเรยนร การทดสอบประสทธภาพสงประดษฐ 1. ทดลองใช โดยการนาไปใชกบ อสม.จานวน 80 คน พบวา มความรความเขาใจ และสามารถตดสนใจเลอกรบประทานอาหารทมปรมาณนาตาลทเหมาะสมได 2. ทดลองใชกบกลมเปาหมายผปวยเบาหวานจานวน 140 คน กลมเสยงจานวน 100 คน พบวามความพงพอใจรอยละ 96.5 และสามารถสามารถตดสนใจเลอกรบประทานอาหารทมปรมาณนาตาลทเหมาะสมได 3. ปรบปรงและเพมเตมเนอหาสวนทบกพรองตามขอเสนอแนะของกลมเปาหมายททดลองใช ประโยชน การน าไปใช 1.นาไปใชกบผปวยเบาหวาน กลมเสยง และประชาชนทวไปเพอสรางองคความรในการเลอกรบประทานอาหาร เพอปองกนควบคมระดบนาตาลในเลอดใหปกต 2. เกดการพฒนารปแบบการสอสารความร 3. เกดการพฒนาศกยภาพอาสาสมครในการดแลผปวยเบาหวานและกลมเสยงในชมชน

107

ชอเรอง : บนทกงาย ดวย WI ( Work Instruction) น าทาง ลดภาระงาน คยขอมล ผวจย : นางลภสรดา จอยนแสง รพ.สต.หนองแสน อ.วาปปทม

108

ชอเรอง : การประยกตการออกก าลงกายดวยเครอง Quickness Light Trainer Board (QLT) ผวจย : นายศภนธ ข าพรหมราช สาขาวชาวทยาศาสตรการกฬา คณะครศาสตร ม.ราชภฏมหาสารคาม

109

ชอเรอง : นวตกรรม “กงหนลม ลดความดน” ผวจย : นางสาวณฏฐณชา โกมลพนธ เจาพนกงานสาธารณสขชมชนปฏบตงาน โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลบานหวหนอง อ.บรบอ จ.มหาสารคาม

บทคดยอ

โรคความดนโลหตสง เปนสาเหตหนงของการเกดโรคหวใจและหลอดเลอด ปวยเปนโรคความดนโลหตสง คดเปน 1ใน 6 ของประชากรทงประเทศ การปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพเปนวธการควบคมความดนโลหตทส าคญ พบวา การลดอาหารไขมนสง รบประทานผกผลไม เพมขน จ ากดปรมาณโซเดยมในอาหาร ออกก าลงกาย ควบคมน าหนก ผอนคลายความเครยด งดสบบหรและ ดมเครองดมทมแอลกอฮอลอยางพอเหมาะ สามารถชวยลดความดนโลหตได การก าหนดลมหายใจเปนวธหนง ทสามารถท าใหความดนโลหตลดลงได โดยใชการควบคมการหายใจ พบวา การผอนลมหายใจออกชาๆ จะลดการกระตนระบบประสาท Sympathetic ท าใหระบบ ประสาท Parasympathetic เดนขน สงผลใหความดนโลหตลดลงได จากการส ารวจขอมลเกยวกบการปฏบตตวในการควบคมความดนโลหตใหอยใกลเคยงเกณฑปกตมากทสด โดยให ผปวยโรคความดนโลหตสงทควบคมความดนโลหตไมได จ านวน 15 คน เปากงหนลมเปนจ านวน 8 สปดาห ผลการด าเนนการพบวาหลงไดใชนวตกรรม ผปวยสามารถควบคมความดนใหอยในชวงปกตไดจ านวน 11 คน คดเปนรอยละ 73.3 ผปวยโรคความดนโลหตสงทควบคมความดนโลหตไมได จ านวน 4 คน คดเปนรอยละ 26.7 จากการแนะน าผปวยในการผอนลมหายใจผานกงหนลม พบวาเหมาะส าหรบผปวยโรคความดนโลหตสง เนองจากสามารถปฏบตได ขนตอนไมยงยาก สามารถประจ าไดทกวน และใชระยะเวลานอย ประมาณ 10 – 15 นาทตอวน ในเวลาวางทไมมการรบกวนชวตประจ าวน

110

ชอเรอง : ดแลตน ชะลอไตเสอม ดวยสมดประจ าตวผปวย ผวจย : นางสาวชวมย ปนะเก โรงพยาบาลมหาสารคาม

111

ชอเรอง : ผาผกแขนแทนใจในการผกยด หอผปวยอายรกรรม 3 โรงพยาบาลมหาสารคาม ผวจย : 1. นางรงนภา ธนชาญ 2. นางสาวอรญญา พลท 3. นางนงเยาว พลตร

บทคดยอ บทน า : การพทกษสทธของผปวยนนเปนหนาท อนชอบธรรมทบคลากรทางการแพทยพงปฏบต เพอด ารงไวซงสทธขนพนฐานของแตละบคคล เพอแสดงใหเหนถงความเปนอสระของมนษย โดยเฉพาะพยาบาลผทดแลผปวยอยางใกลชด แตการเจบปวยของผปวยบางชนดหรอบางอาการอาจตองใหการรกษาหรอใหการพยาบาลทขดตอหลกการพทกษสทธของผปวย(1) โดยปกตแลว การผกยดผปวยจะเปนทางเลอกสดทายทพยาบาลจะใชในกระบวนการพยาบาล ทงนเปนไปเพอความปลอดภยของผปวยเหตผลหลกทพยาบาลผกยดผปวยทเจบปวยทางรางกายคอ เพอปองกนการพลดตกหกลมในผปวยทไมสามารถควบคมตนเองได (2) หอผปวยอายรกรรม 3 โรงพยาบาลมหาสารคาม เปนหอผปวยทใหการดแล รกษาผปวยโรคทางอายรกรรม จตเวช และผปวยกลมอาการเนองจากการขาดสรา ทไมสามารถควบคมอารมณและพฤตกรรมทแสดงความกาวราว ท ารายผปวยอน ญาต เจาหนาท ผดแล ถงแมจะมการใหยาชวยในผปวยกลมนใหอาการสงบ และลดความวนวายลง ซงลดการผกยดผปวยแลวกตาม แตการผกยดผปวยยงมความจ าเปนเปนอยางมากในการดแลผปวยกลมน การผกยดผปวยในอดตผกยดโดยการใชผาผกธรรมดา กรณไมมผาผกจะประยกตกางเกงผปวย ซงท าใหเกดบาดแผล เกดการบาดเจบระหวางการผกยด เนองจากผปวยมการเสยดสบรเวณผาทผกยดและผวหนงบรเวณนน และผาทใชในการผกยดขาดงายเนองจากผาทท าการเยบบางและไมทนตอแรงดงรงของผปวย นอกจากนบางครงผาผกยดหลด ผปวยยงท ารายเจาหนาทดวยการชก หรอถบได หอผปวยอายรกรรมชาย 3 จงไดคดคนและพฒนารปแบบของอปกรณในการผกยดผปวยขนมาให โดยประดษฐจากผาทมความทนทาน ทนตอแรงดงรงของผปวยได และลดอตราการบาดเจบของผปวยทท าการผกยด และตงชออปกรณนวา "ชดผาผกแขนแทนใจ " โดยมวตถประสงค 1) เพอใหผปวยปลอดภยจากการผกยด 2) เพอปองกนผปวยท ารายตนเอง ผอน และท าลายทรพยสน วธการศกษา/การด าเนนงาน 1. ประชมแลกเปลยนเรยนรประสบการณการใชผาผกยดในทมเจาหนาทหอผปวยศกษาแบบผาผกยด จากทอนๆ วเคราะหขอดขอเสยจากทเคยทดลองใชมา 2. ออกแบบทเหมาะสม บางแบบไมเหมาะกบการใชผกยดในกลมผปวยขาดสรา เชน แบบเสอ เนองจากผปวยทม อาการ alcohol withdrawal จะมอาการเหงอออกมาก แบบเสอหรอแบบทมดชดมากๆ จะท าใหผปวยเสยเหงอ มาก เสยงตอการเกดภาวะ Dehydration และไมสขสบาย 3. คดเลอกชนดผา ทมความนม ทนทานไมขาดงาย เนอผาไมท าใหผวระคายเคองหรอท าใหเกด 4. ตดเยบอยางประณต เพอความทนทาน 5. ทดลองใชงาน เปรยบเทยบกบผาผกยดแบบเดม ชดผกยดแบบเกา 1.ขาดงายเนองจากการเยบทไมทน 2. ผาผบรเวณขอมอทการเสยดสกบผปวยท าใหเกดถงน าและเกดแผลบรเวณทผกยด

112

ชดผกยดแบบใหม

กลมเปาหมาย ผปวยทมพฤตกรรมกาวราว ควบคมอารมณตนเองไมได 2.ผปวยอยในภาวะถอนพษสรา ผลการศกษา

ผาผกยดแบบเดม จ านวนราย(ราย)/ 6 เดอน

ผาผกยดแบบใหม จ านวนราย(ราย)/ 6 เดอน

จ านวนผปวยทถกผกยด 60 68 ผปวยทเกดแผลจากการถกผกยด

25 (รอยละ 41.6) ผปวยทเกดแผลจากการถกผกยด

3 (รอยละ 4.41)

-แผลถลอก 15 (รอยละ 25) -แผลถลอก 1 (รอยละ 1.47) -แผลตมใส 10 (รอยละ 16.6) -แผลตมใส 2 (รอยละ 2.94)

113

อภปราย สรป การออกแบบผาผกยดทเหมาะสม มความนม ทนทานไมขาดงาย เนอผาไมท าใหผวระคายเคอง ท าใหผปวยสขสบาย ปลอดภยจากการผกยด และสามารถปองกนผปวยท ารายตนเอง ผอน และท าลายทรพยสนได ขอเสนอแนะ 1. การผกยดผกปวยทกครงตองใหขอมลญาต และเซนรบทราบ เหตผล และความจ าเปนทตองผกยด และใหญาตมสวนรวมในการดแลอยางใกลชด 2. ในการควบคมผปวยใหสงบ จ าเปนตองมการใหยารวมดวยเพอลดการเสยดสขณะผกยด เอกสารอางอง 1. ดสดา สนตคณาภรณ. (2557). สทธผปวยและการตดสนใจผกยดผปวยและพยาบาลจตเวช PATIENT RIGHTS AND DECISION MAKING ON PHYSICAL RESTRAINT AND PSYCHIATRIC NURSES. โรงพยาบาลรามาธบด คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดล, 28(2), 1-12. 2. Chiba, Y., Mitani, N. Y., & Kawasaki, M. (2012). A national survey of the use of physical restraint in long term care hospital in Japan. Journal of Clinical Nursing, 21(9), 1314-1326.