หลกสตรสาระการเรยนรทองถน

เรอง การทำาเกษตรอนทรย(การทำาปยนำ�าสกดชวภาพ และเกษตรอนทรย

กบสงแวดลอม)

สาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย

ระดบมธยมศกษาตอนตน(ชวงช�นท 3)

โรงเรยน........................................

สำานกงานเขตพ�นทการศกษาประจวบครขนธ เขต 2

สำานกงานคณะกรรมการการศกษาข�นพ�นฐาน

กระทรวงศกษาธการคำานำา

หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 ไดพฒนาใหเปนไปตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ซงกำาหนดใหการจดการศกษาตามหลกสตรตองเปนไปเพอพฒนาคนไทย ใหเปนมนษยทสมบรณ และเปดโอกาสใหสงคมมสวนรวมในการจดการศกษา พฒนาสาระ และกระบวนการเรยนรใหเปนไปอยางตอเนอง ดงนน สำานกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 2 จงไดดำาเนนการพฒนาหลกสตรการศกษาขนพนฐาน ในสวนของหลกสตรทองถน ใหมความสอดคลองกบวถชวตของชมชนชาวจงหวดนครปฐมทมอาชพหลกสวนใหญทำาสวนผลไม ทำานา เลยงกง เลยงปลา อาชพเหลานจะมวสดทเหลอใชจำานวนมาก หากนำามาดดแปลงกจะเกดประโยชนกบเกษตรกร จงทำาการสำารวจความความตองการทจะนำาวสดเหลอใชมาใชใหเกดประโยชนในการพฒนาอาชพ โดยการจดกจกรรมการเรยนการสอนใหแกนกเรยน และผลจากการสำารวจชาวตำาบลตลาดจนดา และตำาบลคลองจนดาปรากฏวาประชาชนในทองถนตองการใหมการเรยนการ

2

สอนทจะนำาวสดเหลอใชมาพฒนาใหเกดประโยชน เพอใหสอดคลองกบระบบเศรษฐกจพอเพยง

ในความจำาเปนดงกลาวขางตน โรงเรยนบานหนองจก จงไดจดทำาหลกสตรทองถนเรอง

การทำาเกษตรอนทรย ทเกยวกบเรองการทำาปยนำาสกดชวภาพ และเกษตรอนทรยกบสงแวดลอม สำาหรบนกเรยนในระดบมธยมศกษาตอนตน (ชวงชนท 3) ตอเนองมาจากเนอหาในระดบประถมศกษาขน เพอเปนหลกสตรเสรมในการจดการเรยนการสอนในสถานศกษาใหสอดคลองกบสภาพของทองถน โดยเนอหาการเรยนรมความสอดคลองกบสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย ในสาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว และสาระท 2 การอาชพ และสาระท 3 การออกแบบและเทคโนโลย

โรงเรยน.................................เมษายน 2548

สารบญ

หนา

คำานำาความเปนมา

4

3

หลกการ 4

จดประสงค 5เปาหมาย

5คณลกษณะอนพงประสงค

5มาตรฐานชวงชน 5คำาอธบายรายวชา 6โครงสรางเนอหา 6ผลการเรยนรทคาดหวง

6สาระการเรยนร

7แนวการจดกจกรรม

7การวดผลและประเมนผล

7แผนการจดการเรยนร เรอง การทำาปยนำาสกดชวภาพ

8แผนการจดการเรยนร เรอง เกษตรอนทรยกบสงแวดลอม

15อางอง 23คำาอนมตการใชหลกสตร

24ผจดทำา

25

4

หลกสตรทองถน

เรอง การทำาเกษตรอนทรย(การทำาปยนำาสกดชวภาพ และเกษตรอนทรยกบสงแวดลอม)

โรงเรยน.....................................................สำานกงานเขตพ�นทการศกษาประจวบครขนธ เขต 2

.......................................................

ความเปนมาหลกสตรการศกษาข นพนฐาน พทธศกราช 2544 ได

พฒนาใหเปนไปตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ .ศ. 2542 ซงกำาหนดใหการจดการศกษาตามหลกสตรตองเปนไปเพอพฒนาคนไทย ใหเปนมนษยทสมบรณ และเปดโอกาสใหสงคมมสวนรวมในการจดการศกษา พฒนาสาระ และกระบวนการเรยนรใหเปนไปอยางตอเนอง ดงนน สำานกงานเขตพนทการศกษานครปฐม เขต 2 จงไดดำาเนนการพฒนาหลกสตรการศกษาขนพนฐาน ในสวนของหลกสตรทองถน ใหมความสอดคลองกบวถชวตของชมชนชาวจงหวดนครปฐมทมอาชพหลกสวนใหญท ำาสวนผลไม ทำานา เลยงกง เลยงปลา อาชพเหลานจะมวสดทเหลอใชจำานวนมาก หากนำามาดดแปลงกจะเกดประโยชนกบเกษตรกร จงทำาการสำารวจความความตองการทจะนำาวสดเหลอใชมาใชใหเกดประโยชนใน

5

การพฒนาอาชพ โดยการจดกจกรรมการเรยนการสอนใหแกนกเรยน และผลจากการสำารวจชาวตำาบลตลาดจนดา และตำาบลคลองจนดาปรากฏวาประชาชนในทองถนตองการใหมการเรยนการสอนทจะนำาวสดเหลอใชมาพฒนาใหเกดประโยชน เพอใหสอดคลองกบระบบเศรษฐกจพอเพยง จงไดจดทำาหลกสตรทองถนเร อง การทำาเกษตรอนทรยขน เพอเปนตวอยางในการจดการเรยนการสอนในสถานศกษา โดยเนอหาการเรยนรมความสอดคลองกบสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว สาระท 2 การอาชพ และสาระท 3 การออกแบบและเทคโนโลย

หลกการ1. จดกจกรรมการเรยนรทสงเสรมใหนกเรยนมคณธรรม จรยธรรม และเจตคตทด2. เปดโอกาสใหสงคมเขามามสวนรวมในการจดการศกษา3. เชญผรภมปญญาทองถนมาเปนวทยากรในการจดการเรยนการสอน 4. จดกจกรรมการเรยนรทสงเสรมใหนกเรยนมความคดรเรมสรางสรรค5. จดกจกรรมการเรยนรททำาใหนกเรยนเกดความรกและภาคภมใจในผลงาน6. จดการเรยนรใหนกเรยนไดฝกปฏบตจรงและหารายไดระหวางเรยน

จดประสงค1. เพอเพมทกษะอาชพใหนกเรยน มความคดรเรมสรางสรรค2. เพอใหนกเรยนสามารถสรางชนงานไดอยางหลากหลาย3. เพอใหนกเรยนใชเวลาวางใหเกดประโยชน4. เพอใหนกเรยนรเรองอาชพ

6

5. เพอใหนกเรยนมคณธรรม จรยธรรม และเจตคตทด

เปาหมาย1. นกเรยนไดเรยนรเกยวกบขนตอนและเทคนคในการทำาเกษตรอนทรย2. นกเรยนมความคดรเรมสรางสรรค 3. นกเรยนมความภาคภมใจในผลงานของตนเอง4. นกเรยนทกคนมเจตคตทด และกาวทนเทคโนโลย5. นกเรยนสามารถนำาความรไปใชประกอบอาชพได

คณลกษณะอนพงประสงค1. นกเรยนมทกษะและความคดรเรมสรางสรรค2. นกเรยนเหนคณคาทรพยากรทองถน และอนรกษสงแวดลอม3. นกเรยนมคณธรรม จรยธรรม และเจตคตทดตออาชพ4. นกเรยนสามารถแกปญหาในการทำางานได5. นกเรยนสามารถนำาความรไปประกอบอาชพได 6. นกเรยนรจกใชเทคโนโลยได

มาตรฐานชวงช�น สาระท 1 การดำารงชวตและครอบครว

มาตรฐาน ง 1.1 เขาใจ มความคดสรางสรรค มทกษะ มคณธรรม มจตสำานก ในการใชพลงงาน ทรพยากร และสงแวดลอมในการทำางาน เพอการดำารงชวตและครอบครวทเกยวของกบงานบาน งานเกษตร งานชาง งานประดษฐ และงานธรกจ

มาตรฐาน ง 1.2 มทกษะ กระบวนการทำางานและการจดการ การทำางานเปนกลม

7

การแสวงหา ความร สามารถแกปญหาในการทำางาน รกการทำางาน และมเจตคตทดตอการทำางาน

สาระท ๒ การอาชพมาตรฐาน ง 2.1 เขาใจ มทกษะ มประสบการณ ในงาน

อาชพสจรต มคณธรรม มเจตคตทดตองานอาชพ และเหนแนวทางในการประกอบอาชพสจรต

สาระท ๓ การออกแบบและเทคโนโลยมาตรฐาน ง 3.1 เข า ใจธรรมชาต และกระบวนการ

เทคโนโลย ใชความร ภมปญญา จนตนาการ และความคดอยางมระบบในการออกแบบ สรางสงของเครองใช วธการเชงกลยทธตามกระบวนการเทคโนโลย สามารถตดสนใจเลอกใชเทคโนโลยในการสรางสรรคตอชวต สงคม สงแวดลอม โลกของงานและอาชพ

คำาอธบายรายวชาศกษาหลกการ(เกษตรอนทรย) ทำาสวนผสมหวเชออเอม

(E.M. ) ขนตอนและเทคนค การทำาปยชวภาพจากพช/มลสตวทหาไดในทองถนหรอวสดทเหลอใชมาเปนสวนผสม การผสมผสานใชภมปญญาชาวบานเพอใหเกดความรความเขาใจและมทกษะการทำาปยชวภาพ การใชวสดอปกรณ ประโยชนของปยชวภาพกบสงแวดลอม ความคดรเรมสรางสรรคในการนำา ปยชวภาพไปใช

โครงสรางเน�อหาหนวยการเรยนรท 1 การทำาปยนำาสกดชวภาพ หนวยการเรยนรท 2 เกษตรอนทรยกบสงแวดลอม

ผลการเรยนรทคาดหวง1. นกเรยนสามารถทำาหวเชอ (E.M.) ได

8

2. นกเรยนอธบายการนำามลสตวมาใชเปนสวนผสมใหถกตองตามความตองการของพช3. นกเรยนมความคดรเรมสรางสรรคในการทำาสตรปยตาง ๆ และ สามารถปรบรปแบบ

สวนผสมปยชวภาพใหเขากบวสดทหาได4. นกเรยนเรยนรถงภมปญญาทองถนวถชวตและเทคโนโลยแบบเกา / ใหมผสมผสาน

ใหตรงกบวถชวตของทองถน5. นกเรยนมคณธรรม จรยธรรม และมจตสำานกตอการอนรกษสงแวดลอม

สาระการเรยนร1. การทำาปยนำาสกดชวภาพ จำานวน 10 ชวโมง 2. เกษตรอนทรกบสงแวดลอม จำานวน 5 ชวโมง

แนวการจดกจกรรมการเรยนรในการจดกจกรรมการเรยนรตามหลกสตรทองถน เรอง การ

ทำาเกษตรอนทรย ไดกำาหนดแนวทางการจดกจกรรมการเรยนร ดงน

1. จดกจกรรมการเรยนรตามความตองการของผเรยน2. จดกจกรรมการเรยนรใหนกเรยนไดเรยนรขนตอน วธการปฏบตและลงมอ

ปฏบตจรง3. เชญวทยากรจากภมปญญาทองถนใหเหมาะสมกบเนอหาทสอน โดยใน

ภาคปฏบตใหวทยากรในทองถนเปนผจดกจกรรมการการเรยนร ในภาคทฤษฎใหครผสอนเปนผจดกจกรรมการเรยนร

9

4. จดสถานทใหเหมาะสมกบการเรยนร เพอใหเกดความคดรเรมสรางสรรคใน

ผลงาน5. จดการเรยนรโดยเนนกระบวนการกลม ซงเปนพนฐานในการอยรวมกน6. ในการจดกจกรรมการเรยนรใหสอดแทรกคณธรรม จรยธรรมและคณลกษณะ

ทพงประสงค เชน ความซอสตย ความรบผดชอบในการทำางาน7. จดกจกรรมใหนกเรยนสรปการเรยนรและผลการปฏบต มปญหา อปสรรค

อยางไร เพอนำามาปรบปรงโครงสรางเนอหาตอไป8. จดกจกรรมแสดงผลงานของนกเรยน เพอใหเกดความภมใจและปรบปรงผลงาน

ของตนเองใหดขน

การวดผลและประเมนผลในการจดกจกรรมการเรยนรตามหลกสตรทองถน เรอง การ

ทำาเกษตรอนทรย กำาหนดการวดและประเมนผล ดงน

1. มการวดและประเมนผลในขณะดำาเนนกจกรรมการเรยนร เพอปรบปรงการจดการเรยนร โดยการจดการเรยนรในหนวยการเรยนรทเปนภาคทฤษฎ จะวดผลและประเมนผลโดยใชแบบทดสอบ และบนทกคณลกษณะในการทำางาน สวนภาคปฏบตจะวดผลและประเมนผลโดยบนทกทกษะในการปฏบตงาน และบนทกคณลกษณะในการทำางานของนกเรยน ถานกเรยนไมสามารถบรรลตามผลการเรยนรทคาดหวงทกำาหนดไวในแตละหนวยการเรยนร ครผสอนตองจดกจกรรมสอนเสรมใหนกเรยน

2. การวดและประเมนผลเมอสนสดกจกรรมการเรยนรทกหนวยการเรยนร โดยการใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการ

10

เรยนของนกเรยน หรอผสอนมความประสงคจะสรางแบบวดอนๆ ขนมาใช กสามารถทำาได โดยอาศยเนอหาตามทกำาหนดในหลกสตร

แผนการจดการเรยนร

กลมสาระการเรยนร การงานอาชพและเทคโนโลยหนวยการเรยนรท 1 เรอง การทำาปยนำาสกดชวภาพ

เวลา 10 ชวโมง..............................................................................................................................................................มาตรฐาน มาตรฐาน ง 1.1 เขาใจ มความคดรเรมสรางสรรค มทกษะ มคณธรรม มจตสำานกในการใชพลงงาน ทรพยากรและสงแวดลอมในการทำางาน เพอการดำารงชวตและครอบครวทเกยวของ งานเกษตร มาตรฐาน ง 2.1 เขาใจ มทกษะ มประสบการณในงานอาชพสจรต มคณธรรม มเจตคตทดตองานอาชพและเหนแนวทางในการประกอบอาชพสจรต มาตรฐาน ง 3.1 เขาใจธรรมชาตและกระบวนการเทคโนโลย ใชความร ภมปญญา จนตนาการและความคดอยางมระบบในการออกแบบ สรางสงของเครองใช วธการเชงกลยทธ ตามกระบวนการเทคโนโลย สามารถตดสนใจเลอกใชเทคโนโลยในการสรางสรรคตอชวต สงคม สงแวดลอม โลกของงานอาชพ

มาตรฐานการเรยนร 1. เขาใจ ความหมาย ความสำาคญ ประโยชน หลกการ วธการ ขนตอน และ กระบวนการทำางาน การจดการและแนวทางในการทำางานเกษตร เพอการดำารงชวตและครอบครว

11

2. มความรและทกษะในงานอาชพสจรตทสนใจ ซงเปนไปตามความตองการของชมชนและมการใชเทคนควธการจดการอยางเปนระบบ 3. เขาใจธรรมชาตสามารถตดสนใจเลอกใชเทคโนโลยในการสรางสรรคตอชวต สงคม สงแวดลอม โลกของงานอาชพ

สาระสำาคญ ผเรยนเรยนรและปฏบต การทำาปยนำาสกดชวภาพจากพชและสตว

ผลการเรยนรทคาดหวง ดานความร

นกเรยนทำาปยนำาสกดชวภาพได

ดานทกษะกระบวนการ 1. ทกษะการพด2. ทกษะการฟง3. ทกษะทางความคดรเรมสรางสรรค4. ทกษะการปฏบต

ดานคณลกษณะ 1. ความรบผดชอบ / ความมวนย2. ความซอสตย3. ความตรงตอเวลา

สาระการเรยนร (เน�อหาสาระ) เทคนคภมปญญาและการทำาปยนำาสกดชวภาพผสมผสาน

การใชเทคโนโลย

กจกรรมการเรยนการสอน

12

ข�นนำา ครผสอนพดคยกบนกเรยนวาทำาอยางไรจะพฒนาและนำาความรของภมปญญาทองถนมาใชและผสมผสานกบความรใหม

ข�นสอน 1. แบงกลมนกเรยนออกเปน 3 – 4 กลมใหชวยสบคนความรในหองสมด หรอทาง Internet เรองการทำาปยนำาสกดชวภาพ ประมาณ 30 นาท

2. ใหนกเรยนนำาเสนอผลการสบคนขอมล3. เชญภมปญญาทองถนมาใหความรและสาธตการทำา

ปยนำาชวภาพ4. ครนำาวสดและอปกรณมาใหนกเรยนปฏบตตามขน

ตอนการทำาปยนำาชวภาพ 5. ใหนกเรยนแตละคนสรปการทำาปยนำา ปญหา และวธการแกปญหา

การวดผลประเมนผล ดานความร

1. ซกถาม2. สงเกต3. การรายงาน

ดานทกษะกระบวนการ 1. สงเกตการฟง2. สงเกตการพด3. ตอบคำาถาม4. การปฏบตและความคดสรางสรรค

ดานคณลกษณะ 1. ตรงตอเวลา

13

2. ความรบผดชอบ ความมวนย3. การซอสตยสจรต

สอการเรยนและแหลงการเรยนร สอ

1. ใบความร2. แบบรายงาน3. แบบทดสอบและแบบประเมน

4. ครภมปญญาทองถน

บนทกผลหลงการเรยนร (ระบผลการเรยนรทปรากฏแกนกเรยนหลงการเรยนร)

ด........................................................................

....................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.......................................................................เกง........................................................................

....................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.......................................................................

มสข........................................................................

....................................................................

.................................................................................

.................................................................................

14

.................................................................................

......................................................................

กจกรรมเสนอแนะ..........................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................

ลงชอ.........................................ครผสอน (............................................)

วนท..........เดอน...................พ.ศ................

15

ใบความรเรอง การทำาปยนำ�าสกดชวภาพจากพชและสตว

  ปยนำ�าสกดชวภาพ คอ นำาทไดจากการหมกอนทรยวตถ จากธรรมชาตทยอยสลายไดงาย เชน เศษพชผก ผลไม เศษอาหาร และขยะเปนตน ดวยการใชจลนทรยทมประสทธภาพ (EM) ในการยอยสลาย สารละลายเขมขนทไดจากการหมก จะพบสารประกอบพวกดารโบ-โอเดรท โปรตน กรดอะมโน ฮอรโมน เอนไซม ในปรมาณทแตกตางกน ขนอยกบวตถดบทใช (พชหรอสตว)

ดงนน จะเหนไดวาการทำาเกษตรอนทรยทไดผลและถกตองเหมาะสม จะตองปรบปรงบำารงดนเปนอนดบแรก จนดนมชวต (ดนอดมสมบรณ) พรอมกบเสรมความมนใจดวย ใชนำาหมกชวภาพแทนการใชปยเคม และสารเคม กจะประสบผลสำาเรจในการทำาเกษตรอนทรยอยางแนนอน เพยงแตตองทำาอยางตอเนอง อยางจรงจงดวยจตใจทมงมนตลอดไป

ข�นตอนและวธการทำาปยหมก (จลนทรย, ชวภาพ) จากเศษพชและเศษอาหาร

1.  เตรยมวสดอปกรณ1.1  จดหาถงพลาสตกพรอมฝาปด ขนาดบรรจ 200 ลตร

ควรเปนถงรปทรงกลม

16

1.2  ถงปยหรอกระสอบทเปนรเลก ๆ จำานวน 3-4 ถง1.3  ขวดนำาพลาสตก ขนาด 0.75 ลตร หรอ 1 ลตร

ประมาณ 10 ขวด (ตามความตองการ)1.4  เชอกฟาง1.5  กอนหน หรออฐ (เพอใสในกระสอบถวงใหขยะจม)

 2.  เตรยมวสดทใชในการหมก    2.1  นำาเปลา จำานวน 150 ลตร    2.2  กากนำาตาล (โมลาส) จำานวน 6-8  ลตร    2.3  เศษผกผลไมทกชนด ประมาณ 15 กโลกรม    2.4  ถาใชนำาประปาใหทงในถง 1 คน เพอใหคลอรนละเหย

2.5  ผกใหสบเปนชนเลก ๆเพอยอยงาย (ใสถง)          2.6  กากสมและมะนาวใชทำาราดหองนำาด 

     3. วธทำา3.1  เตรยมนำาเปลา 150 ลตร ใสในถงทเตรยมไว (หากเปนนำา

ประปาใสทงไวประมาณ 1 วน)           3.2  เทกากนำาตาล (โมลาส) 6-8 ลตร ลงในนำาแลว คนใหเขากน

3.3  นำาเศษอาหาร เศษผกผลไม หรอเปลอกผลไมทมอย นำาใสถงปย ผกเชอกใหแนนแลวนำาไปแชในนำาทเตรยมไวกดใหจมนำา โดยใชกอนหน หรอวสดถวง ถาเศษผก หรอเปลอกผลไมชนใหญ ใหสบเปนชนเลก ๆ กอนใสในถงปย จะชวยใหยอยดขน

3.4  ปดฝาถงทงไวในทรม อยาใหโดนแดด และนำาฝนเขา หมกไว 7 วน3.5  นำาทหมกไว 7 วน สามารถนำาไปใชงานได

17

3.6  สวนเศษอาหารทอยในถงปย นำาไปตากใหแหง สามารถนำาไปผสมดน ในอตราสวน

ของอนทรยสาร 1 สวน ตอดน 1 สวน จะไดปยอนทรยไวใชในการเพาะปลกตนไม จะชวยใหพชดดซมธาตอาหารตาง ๆ ในดนไดดขน ทำาใหเรงอตราการเจรญเตบโตของพชไดเปนอยางด

3.7  ถามกลนเหมนใหเตมกากนำาตาลเพม3.8  กากนำาตาลนอยจะทำาใหเสย สงเกตถาเปนสนำาตาลจะใชงานได3.9  เศษอาหาร เศษผก ผลไม ทมเพมทกวนสามารถใชเตมไปในถงปยได ถาหากจลนทรย

ไมมากพอใหเตมนำา กากนำาตาล ตามสดสวน แตอยาใสจนเตมถง นำาทหมกไว 2 วน จะเรมมฝาสนำาตาล ถาฝาเปนสดำาแสดงวาอาหารของจลนทรยหมด ใหเตมกากนำาตาลเพม ข�นตอนและวธการทำาปยหมก (จลนทรย, ชวภาพ) จากสตว

1.  เตรยมวสดอปกรณ1.1  จดหาถงพลาสตกพรอมฝาปด ขนาดบรรจ 200 ลตร

ควรเปนถงรปทรงกลม1.2  ถงปยหรอกระสอบทเปนรเลก ๆ จำานวน 3-4 ถง1.3  ขวดนำาอดลมพลาสตก ขนาด 0.75 ลตร หรอ 1 ลตร

ประมาณ 10 ขวด (ตามความตองการ)2.  เตรยมวสดทใชในการหมก    2.1  นำาเปลา จำานวน 150 ลตร     2.2  กากนำาตาล (โมลาส) จำานวน 6-8  ลตร    2.3  เศษอวยวะ ไดแก หวปลา กางปลา หางปลา พงปลา

และเลอดปลา ทกชนด ประมาณ 15 กโลกรม

     2.4  ถาใชนำาประปาใหทงในถง 1 คน เพอใหคลอรนละเหย

18

3. วธทำา          3.1  เตรยมนำาเปลา 150 ลตร ใสในถงทเตรยมไว (หากเปนนำาประปาใสทงไวประมาณ 1 วน)          3.2  เทกากนำาตาล (โมลาส) 6-8 ลตร ลงในนำาแลว คนใหเขากน

3.3 นำาเศษอวยวะ ไดแก หวปลา กางปลา หางปลา พงปลา และเลอดปลา นำาไปแชในนำาท

เตรยมไว กดใหจมนำา โดยใชกอนหน หรอวสดถวง 3.4  ปดฝาถงทงไวในทรม อยาใหโดนแดด และนำาฝนเขา หมกไวประมาณ 20-30 วน ปลา

จะยอยสลายหมด 3.5  นำาทหมกได สามารถนำาไปใชงานได โดยเตมนำาใหเตมถง

และคนใหเขากนกอนนำาไปใชฉดพนทางใบ 1 ลตร/นำา 200 ลตร ราดโคน 1 ลตร/นำา 200 ลตร

3.6  ถามกลนเหมนใหเตมกากนำาตาลเพม

19

แผนการจดการเรยนร

กลมสาระการเรยนร การงานอาชพและเทคโนโลยหนวยการเรยนรท 2 เรอง เกษตรอนทรยกบสงแวดลอม เวลา 5 ชวโมง.............................................................................................................................................................

มาตรฐานมาตรฐาน ง 1.1 เขาใจ มความคดรเรมสรางสรรค ม

ทกษะ มคณธรรม มจตสำานกในการใชพลงงาน ทรพยากรและสงแวดลอมในการทำางาน เพอการดำารงชวตและครอบครวทเกยวของ งานเกษตร มาตรฐาน ง 2.1 เขาใจ มทกษะ มประสบการณในงานอาชพสจรต มคณธรรม มเจตคตทดตองานอาชพและเหนแนวทางในการประกอบอาชพสจรต มาตรฐาน ง 3.1 เขาใจธรรมชาตและกระบวนการเทคโนโลย ใชความร ภมปญญา จนตนาการและความคดอยางมระบบในการออกแบบ สรางสงของเครองใช วธการเชงกลยทธตามกระบวนการเทคโนโลย สามารถตดสนใจเลอกใชเทคโนโลยในการสรางสรรคตอชวต สงคม สงแวดลอม โลกของงานอาชพ

มาตรฐานการเรยนร

20

1. มความรและทกษะในงานอาชพสจรตทสนใจ ซงเปนไปตามความตองการของชมชนและมการใชเทคนควธการจดการอยางเปนระบบ 2. มความรและทกษะในงานอาชพสจรตทสนใจ ซงเปนไปตามความตองการของชมชนและมการใชเทคนควธการจดการอยางเปนระบบ 3. เขาใจธรรมชาตสามารถตดสนใจเลอกใชเทคโนโลยในการสรางสรรคตอชวต สงคม สงแวดลอม โลกของงานอาชพ

สาระสำาคญ1. นกเรยนสามารถนำาหลกการการทำาเกษตรอนทรยไปใชเพออนรกษสงแวดลอม2. นกเรยนสามารถแกไขปญหาตางๆในการทำาปยและการอนรกษสงแวดลอม

ผลการเรยนรทคาดหวง ดานความร

1. สามารถนำาหลกการการทำาเกษตรอนทรยไปใชเพออนรกษสงแวดลอม2. นกเรยนสามารถแกไขปญหาเฉพาะหนาได

ดานทกษะกระบวนการ 1. ทกษะการพด2. ทกษะการฟง3. ทกษะการปฏบต

ดานคณลกษณะ 1. ความรบผดชอบ / ความมวนย

21

2. ความซอสตย3. ความตรงตอเวลา

สาระการเรยนร 1. สงแวดลอม2. ปญหาและการแกไขปญหา

กจกรรมการเรยนการสอนข�นนำา

ครผสอนพดคยกบนกเรยนถง เรอง เกษตรอนทรยมความสำาคญตอสงแวดลอมและการแกปญหาในการทำางานดานเกษตรอนทรย

ข�นสอน 1. ครผสอนอธบายถงเกษตรอนทรยและสงแวดลอม วา มความสำาคญตอการดำารงชวตอยางไร 2. ครผสอนใหนกเรยนแสดงความคดเหนตอเกษตรอนทรยและสงแวดลอม 3. ครผสอนและนกเรยนรวมสรปถงปญหาของเกษตรอนทรยและสงแวดลอม 4. ใหนกเรยนแสดงความคดเหนถงการใชปยชวภาพมผลอยางไรตอสงแวดลอม และปญหาการทำาปยชวภาพ (ปยเกษตรอนทรย)

5. ครผสอนรวมกบนกเรยนสรปผลการเรยนร

การวดผลประเมนผล ดานความร

1. ทดสอบ

22

2. ซกถาม3. สงเกต

ดานทกษะกระบวนการ 1. สงเกตการฟง2. สงเกตการพด3. ตอบคำาถาม4. การปฏบต

ดานคณลกษณะ 1. ตรงตอเวลา2. ความรบผดชอบ ความมวนย3. การซอสตยสจรต

สอการเรยนและแหลงการเรยนร สอ

1. ใบความร2. แบบทดสอบ3. แบบประเมน

บนทกผลหลงการเรยนร (ระบผลการเรยนรทปรากฏแกนกเรยนหลงการเรยนร)

ด........................................................................

....................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.......................................................................เกง........................................................................

....................................................................

23

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.......................................................................

มสข........................................................................

....................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.......................................................................

กจกรรมเสนอแนะ..........................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................................................

.................................................

ลงชอ.........................................ครผสอน (............................................)

วนท..........เดอน...................พ.ศ................

24

ใบความรเรอง เกษตรอนทรยกบสงแวดลอม

เกษตรอนทรย คอ การทำาการเกษตร (ปลกพช เลยงสตว) ทไมใชสารเคมท

มนษยคดคนทำาขน แตใชวสดจากธรรมชาตแทนเพอลดพษภยทอาจเกดจากสารเคม ทงในดน ในนำา ในอากาศ และในผลผลตเกษตร

เกษตรอนทรย เปนระบบการเกษตรทไมใชปยเคม ไมใชสารเคมในการปองกนกำาจดโรคแมลงศตรพช ไมใชสารเคมในการกำาจดวชพช ตลอดจนไมใชฮอรโมนกระตนการเจรญเตบโตของพชและสตว เนนการเพมความอดมสมบรณของดน และของชวภาพคอดนทมจลนทรย และสงมชวตเลก ๆ ในดนทมประโยชนในปรมาณมาก

25

เกษตรอนทรย คอการทำาการเกษตรเลยนแบบธรรมชาต เปนการทำาการเกษตรทไมใชสารเคมใดๆ หวใจของการทำาการเกษตรอนทรยอยทดน กระบวนการปรบปรงบำารงดนทตายแลวคนสดนมชวต จะไมมความยากลำาบากใดๆ เลยตอเกษตรกรทมความตงใจแนวแนทจะเปลยนแปลงจากเกษตรกรรมอนมดมวมาสเกษตรกรรมทรงเรอง กาวหนา และมสขภาพพลานามย หรอคณภาพชวตทด เพราะความเจรญกาวหนาทางเทคโนโลยชวภาพ ทำาใหการเปลยนแปลงตามปกต เปนการเปลยนแปลงแบบกาวกระโดด เมอปฏบตไปไดสกระยะหนง เมอดนไดถกปรบสภาพแลว ผลผลตของเกษตรอนทรยจะผดไปจากเกษตรกรรมเคมโดยสนเชง คอ รสชาตอรอย เกบไวไดนาน นำาหนกด สสวยไรสารพษปราศจากอนตรายตอชวตผผลต และผบรโภค ผลไมบางชนดและหลายชนด เมอดนถกปรบสภาพจะทำาใหผลผลตดกตลอดป เศรษฐกจดกวาเกา ปญหาโรคแมลงศตรพชจะลดลงเพราะจลนทรยจะชวยสรางภมคมกน ภมตานทานธรรมชาต ใบออนของพชจะไมถกทำาลาย ใบแกทขาดภมตานทานตามธรรมชาตอาจจะถกทำาลายจากศตรพชบาง

ทำาไมตองทำาเกษตรอนทรย ?การทำาเกษตรของประเทศไทยทผานมา ไดใชพนทปาไม

ไปมาก เปนเหตใหปรมาณฝนตกลดนอยลงและตกไมถกตองตามฤดกาล ขาดการปรบปรงบำารงดนอยางถกตอง นำามาซงตองใชปยเคมอยางมาก เพอเพมผลผลตใหเพยงพอกบความตองการของพลเมองทเพมขน เมอใสปยเคมมากเกนไป

26

เปนการเพมตนทนการผลต ทำาใหตนพชออนแอ จงใชสารเคมฆาแมลงและเชอโรคกนขนาดใหญ ผลทเกดขนคอดนเสอมโทรม ปลกพชไมขน สารพษตกคางในผลผลต ในดน ในนำา คน สตวเจบปวย คนทวโลกจงหนมาสนใจทำาการเกษตรแบบอนทรยมากขน

ตาราง เปรยบเทยบขอดขอเสยของเกษตรเคม และ เกษตรอนทรย

เกษตรเคม เกษตรอนทรย1. ดนเปนกรดมากขน2. เชอโรคระบาดไดงาย3. พชนำาไปใชประโยชนไดนอย สญเสยมาก4. รากคดเพราะดนแนน5. ราคาแพงตองพงพาการนำาเขาจากตางประเทศ6. เหนผลเรวแตไมนาน มผลกระทบตอ ระบบนเวศเกษตร7. คณคาทางอาหารนอย8. แมลงศตรพชระบาดงาย9. ตลาดโลกกดกน

1. ดนเปนกลางเหมาะสมตอการเจรญเตบโตของพช2. มจลนทรยทยบยงหรอฆาเชอโรคในดนได3. พชนำาไปใชประโยชนไดเตมท4. รากเดนไดดดนรวนซย5. ราคาถกหางายในฟารม พงตนเอง6. ถาปรบสภาพไดดแลวจะเหนผลไดเรว อยไดนาน ไมมผลกระทบตอระบบนเวศเกษตร7. คณคาทางอาหารสง8. ลดปญหาการระบาดแมลงศตรพช มความตานทาน9. เปนแนวทางสการพฒนาการเกษตรแบบยงยน

วธและหลกการของเกษตรอนทรย

27

1. ไมใชสารเคมใด ๆ ทงสน เชน ปยวทยาศาสตร และสารเคมปองกนกำาจดศตรพช2. มการไถพรวนในระยะเรมแรก และลดการไถพรวนเมอปลกพชไปนานๆ เพอรกษาสภาพ

โครงสรางของดนใหดตลอดไป3. มการเปลยนโครงสรางของดนตามธรรมชาต คอ มการคลมดนดวยใบไมแหง หญาแหง

ฟางแหง ฯลฯ ทหาไดในทองถนเพอรกษาความชนของดน4. มการใชปยหมก ปยคอก และปยพชสด เพอการปรบปรงบำารงดน5. มการเตมจลนทรยทองถนทมประโยชนตอการเกษตร6. มการนำาเอาเทคโนโลยสมยใหมททนสมยมาชวยเสรมในการผลต เชน เทคนคการปลก

การดแลรกษาเอาใจใส การขยายพนธพช การเกบรกษาเมลดพนธ การใหนำา ตลอดจนการเกบเกยว

7. มการปลกอยางตอเนองไมปลอยทดนใหวางเปลา แหงแลง ทำาใหโครงสรางของดนเสย

จลนทรยจะตาย อยางนอยใหปลกพชคลมดนชนดใดกได6.       มการปองกนโรคแมลงศตรพชโดยใชสารสกดจาก

ธรรมชาต เชน สะเดา ขา ตะไคร ยาสบ โลตน และพชสมนไพรอน ๆ ตลอดจนนำาหมกสมนไพรตาง ๆ ทมอยในทองถน

ดงนนวธการเกษตรอนทรย จงมใชการเกษตรกรรมของคนขเกยจ ปลอยใหเปนไปตามยถากรรม เกษตรกรจะตองมความมานะ พยายาม ขยน เอาใจใส ประหยด สงเสรมการเกษตรแบบผสมผสาน และไรนาสวนผสม

หลกการผลตพชเกษตรอนทรย และการปรบปรงบำารงดน

28

- ไมเผาตอซง ใชปยคอก ปยหมก ปยพชสด และปยชวภาพ- ใชวธการผลตแบบเกษตรผสมผสาน มระบบการปลกพช

ผสมผสานหลายชนด และเกอกลกน

คณภาพของผลผลตเกษตรอนทรย- รสชาตด สสวย นำาหนกด เกบไดนาน- มคณคาทางโภชนาการสง ผบรโภคปลอดภย- เพมผลผลตสงขน

การผลตปยอนทรยปรมาณอนทรยวตถในดนของประเทศไทย สวนใหญตำา

กวาจดวกฤตคอ นอยกวา 1 เปอรเซนต ทงนเปนผลเนองมาจากปจจยหลายประการ ไดแก ทตงของประเทศตงอยในสภาพภมอากาศในเขตรอนชน จงมอตราการยอนสลายอนทรยวตถในดนเกดขนเรว การทำาการเกษตรตดตอกนเปนเวลานาน โดยไมมการเพมอนทรยวตถใหแกดนอยางเพยงพอ หรอปรมาณอนทรยวตถทนำาใสลงไปในดนนอยกวาอตราการยอยสลายของอนทรยวตถในดน ความลาดเทของพนท และประกอบกบดนสวนใหญเปนดนทถกใชประโยชนทางการเกษตรมาเปนเวลานาน ทำาใหเกดการชะลางหนาดนสง และการใชทดนอยางไมถกหลกการอนรกษดน ไมรคณคาของดน สงเหลานคอปจจยหลกททำาใหปรมาณอนทรยวตถในดนลดลงอยางรวดเรว

การใสปยอนทรยใหแกดน จงเปนแนวทางเดยวทจะชวยยกระดบของอนทรยวตถในดนทสงขนซงจะเปนการเพมความอดมสมบรณและเพมปรมาณธาตอาหารใหแกดน ซงเปนการทำาเกษตรอนทรยในขนตนเกษตรกรตองเรมตน ดงน

1. ไมเผาตอซง การเผาตอซง เปนการทำาลายสภาพแวดลอมทำาใหมลภาวะเปนพษ

29

ทำาลายปยอนทรยทำาใหโครงสรางของดนจบตวกนแนน แขงกระดาง ทำาใหจลนทรยในดนทมประโยชนตอพชถกทำาลาย สญเสยธาตอาหารพช และสญเสยนำาในดนทำาใหดนแหงฉะนนเกษตรกรจะตองไมเผาตอซงและเศษซากพชในไรนาโดยเดดขาด

2. การใชปยคอก ปยหมก ปรบปรงบำารงดนจะเหนวาการทำาเกษตรอนทรยมความ

เกยวพนกบสงแวดลอมรอบตวเรา คอ ทำาใหสภาวะทางอากาศไมเปนพษเนองจากการเผาหญา ฟางขาว ทำาใหดนทตายแลวคนสดนทมชวตเพราะเราใหอาหารแกดน เชน ปยหมกชวภาพ ปยนำาชวภาพ เศษพช อาหาร ตาง ๆ นานา ปญหาสารพษตกคางในผลผลตทางการเกษตร ในดน ในนำา หมดไป เพราะเราไมใชสารเคมทเปนอนตรายตอรางกาย การใหแรธาตทางธรรมชาตทำาใหดนรวนซยปลกพชไดเจรญงอกงาม ตนไมแขงแรงทนทานตอศตรพชทมารบกวน และในทสดคอผลผลตทางการเกษตรทไดมรสด มคณคาทางโภชนาการสง ปลอดภยจากสารพษตกคาง ทำาใหหางไกลจากโรคภยไขเจบ

30

เอกสารอางอง

การทำาปยหมกhttp://www.nfe.go.th/ 23/ curri_ 5 _ferti% 201. doc

http : //web.ku.ac.th/agri/puyy/sar aban.htm เกษตรอนทรย

http://www.nfe.go.th/ 23/ curri_ 5 _ferti% 201. doc http : //web.ku.ac.th/agri/puyy/sar aban.htm การทำาปยชวภาพ

http://www.nfe.go.th/ 23/ curri_ 5 _ferti% 201. doc http : //web.ku.ac.th/agri/puyy/sar aban.htm

ปยคอกhttp://www.nfe.go.th/ 23/ curri_ 5 _ferti% 201. doc

http : //web.ku.ac.th/agri/puyy/sar aban.htm การทำาปยหมก

http://www.nfe.go.th/ 23/ curri_ 5 _ferti% 201. doc http : //web.ku.ac.th/agri/puyy/sar aban.htm

เกษตรหลากหลายhttp://www.nfe.go.th/ 23/ curri_ 5 _ferti% 201. doc http : //web.ku.ac.th/agri/puyy/sar aban.htm

ธาตตางๆในปยคอกhttp://www.nfe.go.th/ 23/ curri_ 5 _ferti% 201. doc

http : //web.ku.ac.th/agri/puyy/sar aban.htm การทำาอเอม

http://www.nfe.go.th/ 23/ curri_ 5 _ferti% 201. doc http : //web.ku.ac.th/agri/puyy/sar aban.htm

31

คำาอนมตการใชสาระการเรยนรทองถน

ผจดทำา

32

ทปรกษา........................................ ผอำานวยการโรงเรยนบานหนองจก

คณะผจดทำา1........................................2.......................................3.......................................

33