นร.การงาน ม.1 อญ -...

7
การงานอาชีพ และเทคโนโลยี ชั้นมัธยมศึกษาปีทผู้เรียบเรียง ผศ.เพ็ญพร ประมวลสุข นางวรรณี วงศ์พานิชย์ นายมนตรี สมไร่ขิง นางศิริรัตน์ ฉัตรศิขรินทร ดร.สถิตย์พงษ์ มั่นหล�า ผู้ตรวจ รศ.จอมขวัญ สุวรรณรักษ์ ผศ. ดร.เบญญา มะโนชัย นางสุชีรา เสาร์น้อย บรรณาธิการ นายปัญญา สังข์ภิรมย์ นายสมเกียรติ ภู่ระหงษ์ หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน กลุ ่มสาระการเรียนรู ้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ ม. สงวนลิขสิทธิ์ตามพระราชบัญญัติ ปีท่พิมพ์ ๒๕๖๒ พิมพ์ครั้งที่ ๑ จ�ำนวนพิมพ์ ๒๐,๐๐๐ เล่ม ISBN : 978-616-203-793-1 รหัสสินค้ำ ๒๑๑๗๑๑๗

Transcript of นร.การงาน ม.1 อญ -...

Page 1: นร.การงาน ม.1 อญ - academic.obec.go.thacademic.obec.go.th/textbook/web/images/book/1547783274_example.pdf · การงานอาชีพ และเทคโนโลยี

การงานอาชพและเทคโนโลยชนมธยมศกษาปท ๑

ผเรยบเรยงผศ.เพญพร ประมวลสขนางวรรณ วงศพานชยนายมนตร สมไรขงนางศรรตน ฉตรศขรนทรดร.สถตยพงษ มนหล�า

ผตรวจรศ.จอมขวญ สวรรณรกษผศ. ดร.เบญญา มะโนชยนางสชรา เสารนอย

บรรณาธการนายปญญา สงขภรมยนายสมเกยรต ภระหงษ

หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน

กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลย

ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑

ม.๑

สงวนลขสทธตามพระราชบญญตปทพมพ ๒๕๖๒

พมพครงท ๑จ�ำนวนพมพ ๒๐,๐๐๐ เลมISBN : 978-616-203-793-1

รหสสนคำ ๒๑๑๗๑๑๗

Page 2: นร.การงาน ม.1 อญ - academic.obec.go.thacademic.obec.go.th/textbook/web/images/book/1547783274_example.pdf · การงานอาชีพ และเทคโนโลยี

ค�ำน�ำ กล มสาระการเรยนร การงานอาชพและเทคโนโลย เปนกล มสาระทชวยพฒนาใหผ เรยน

มความรความเขาใจมทกษะพนฐานทจ�าเปนตอการด�ารงชวตรเทาทนการเปลยนแปลงสามารถน�า

ความรเกยวกบการด�ารงชวตและการอาชพมาประยกตใชในการท�างานอยางมความคดสรางสรรคและ

แขงขนในสงคมไทยและสากล เหนแนวทางในการประกอบอาชพ รกการท�างาน และมเจตคตทดตอ

การท�างานสามารถด�ารงชวตอยในสงคมไดอยางพอเพยงและมความสข

หนงสอเรยนการงานอาชพและเทคโนโลย ชน ม.๑ เปนสาระเกยวกบกระบวนการท�างาน

ในชวตประจ�าวนเพอชวยเหลอตนเองครอบครวและสงคมไดในสภาพเศรษฐกจทพอเพยงไมท�าลาย

สงแวดลอม เนนการปฏบตจรง จนเกดความมนใจและภมใจในผลส�าเรจของงาน เพอใหคนพบ

ความสามารถ ความถนด ความสนใจของตนเอง และการเตรยมความพรอมในการเขาสโลกอาชพ

ประกอบดวย

• ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลางตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช

๒๕๕๑

• ค�าถามBigQuestionเปนค�าถามส�าคญครอบคลมการเรยนรของหนวย

• เนอหาตรงตามหลกสตร ใหองคความรทมงเนนการฝกปฏบต ขนตอนการท�างาน เพอการ

น�าไปใชในการด�ารงชวต

• กจกรรมสรางเสรมพฒนาการเรยนรมใบงานหลากหลายรปแบบเนนฝกทกษะกระบวนการ

ท�างานในชวตประจ�าวนเพอตอยอดในการสรางอาชพในอนาคต

ผเรยบเรยงหวงเปนอยางยงวา หนงสอเรยนเลมน จะเปนประโยชนอยางยงตอการน�าไปใช

ประกอบการจดการเรยนการสอนของสถานศกษาทกแหง ชวยใหผ เรยนไดรบความร มทกษะ

มคณลกษณะอนพงประสงคตลอดจนบรรลตวชวดตามทหลกสตรแกนกลางฯไดก�าหนดไวทกประการ

คณะผเรยบเรยง

๑หนวยการเรยนรท

๕หนวยการเรยนรท

๒หนวยการเรยนรท

๓หนวยการเรยนรท

หนวยการเรยนรท

โลกของอำชพ ๑๐๖-๑๒๔การประกอบอาชพ ๑๐๗แนวทางในการเลอกอาชพ ๑๑๐กระบวนการตดสนใจในการเลอกอาชพ ๑๑๓เจตคตทดตอการประกอบอาชพสจรต ๑๑๕การสรางอาชพ ๑๑๙

บรรณำนกรม ๑๒๕-๑๒๖

กำรประดษฐของใชของตกแตงจำกวสดในทองถน ๘๐-๑๐๕การประดษฐของใชของตกแตงจากวสดในทองถน ๘๑วสดในทองถนทน�ามาใชในงานประดษฐ ๘๒อปกรณเครองมอเครองใชในการท�างานประดษฐ ๘๔การออกแบบงานประดษฐ ๙๑งานประดษฐจากวสดในทองถน ๙๓ตวอยางการประดษฐของใชของตกแตงจากวสดในทองถน ๙๖

กำรดแลรกษำบำน ๑๒-๔๙บานและความเปนอยในบาน ๑๓การวางแผนในการดแลรกษาบาน ๑๔อปกรณอ�านวยความสะดวกในการท�างานบาน ๑๙การดแลรกษาความสะอาดบาน ๒๔การดแลรกษาหองตางๆ ๒๗การดแลรกษาเครองเรอน ๒๙ความปลอดภยในการท�างานบาน ๓๐การจดและตกแตงหอง ๓๒การจดสวนในภาชนะเพอตกแตงหองตางๆ ในบาน ๓๘

อำหำรกบกำรด�ำรงชวต ๕๐-๗๙อาหารและโภชนาการทมตอสขภาพ ๕๑การเลอกซออาหาร ๕๓อปกรณเครองมอเครองใชในการประกอบอาหาร ๕๗การเตรยมวตถดบ ๖๕การประกอบอาหาร ๖๖การจดและตกแตงอาหาร ๗๐การบรการอาหาร ๗๑ การแปรรปผลผลตทางการเกษตร ๗๒

สำรบญสำรบญเรยนรกระบวนกำรท�ำงำน ๒-๑๑ทกษะกระบวนการท�างาน ๓กระบวนการกลมในการท�างาน ๔การแกปญหาในการท�างานอยางมเหตผล ๘การเสรมสรางลกษณะนสยในการท�างานดวยความเสยสละ ๑๐

Page 3: นร.การงาน ม.1 อญ - academic.obec.go.thacademic.obec.go.th/textbook/web/images/book/1547783274_example.pdf · การงานอาชีพ และเทคโนโลยี

ในการท�างานใหประสบความส�าเรจอยางมคณภาพนน นอกจากจะตองมความร ในงานทท�ามวสด อปกรณทจ�าเปนตองใชงาน ตลอดจนมใจรกในการท�างานแลว ยงตองมทกษะกระบวนการท�างาน รจกเลอกใชทกษะการท�างานตาง ๆ ไดอยางเหมาะสม ขณะเดยวกนการท�างานใหบรรลเปาหมายจะตองรขนตอนการท�างาน รจกวางแผน คดวเคราะหแกปญหา และประเมนผลการปฏบตงาน

ตวชวด

■ วเคราะหขนตอนการทำางานตามกระบวนการทำางาน (ง ๑.๑ ม.๑/๑)■ ใชกระบวนการกลมในการทำางานดวยความเสยสละ (ง ๑.๑ ม.๑/๒)■ ตดสนใจแกปญหาการทำางานอยางมเหตผล (ง ๑.๑ ม.๑/๓)

๑หนวยการเรยนรท

เรยนรกระบวนการท�างาน๑ทกษะกระบวนการทำางาน ทกษะกระบวนการท�างาน เปนเทคนค หรอวธการทน�าไปใช

ในการท�างานตาง ๆ เพอจะไดเกดประสบการณในการเรยนร

และตองหมนฝกฝนอยเสมอจนเกดความช�านาญ ซงในทนจะใช

ทกษะการท�างานอยางหลากหลาย โดยจะยกตวอยางทกษะ

การท�างานทวไปจากสถานการณ “ตองการท�าชนงานประดษฐ

เพอเปนของขวญใหเพอนเนองในวนคลายวนเกด โดยใชวสด

เหลอใชทมอยและชนงานตองแปลกใหม ไมเหมอนใคร”

หากไดรบมอบหมายใหสรางชนงานเพอไวใชอÓนวยความสะดวกทบาน จะมกระบวนการทÓงานอยางไร

สาระการเรยนรแกนกลาง

■ ขนตอนการทำางาน เปนสวนหนงของการปฏบตงานตามทกษะกระบวนการทำางาน โดยทำาตามลำาดบขนตอนทวางแผนไว■ กระบวนการกลม เปนวธการทำางานตามขนตอน คอ การเลอกหวหนากลม กำาหนดเปาหมาย วางแผน แบงงานตามความสามารถ

ปฏบตตามบทบาทหนาท ประเมนผล และปรบปรงงาน■ ความเสยสละเปนลกษณะนสยในการทำางาน■ การแกปญหาในการทำางาน เพอใหเกดความคดหาวธการแกปญหาตางๆ

มองภาพรวมของงานแลววเคราะหวาจะประดษฐชนงานใดใหมความแปลกใหม มวสดเหลอใชหรอไม จะหาไดจากแหลงใด ใชอปกรณเครองมอ เครองใชชนดใด และมงบประมาณคาใชจายเทาไร

วเคราะหงาน

เมอรวาตนเองจะประดษฐชนงานใดแลวใหก�าหนดเปาหมายและวางแผนการท�างานใหชดเจน เชน ศกษาวธการประดษฐชนงานจากแหลงเรยนรตางๆ เลอกซออปกรณ เครองมอ เครองใช ใหพรอม รางแบบ

ชนงานไวอยางคราว ๆ และก�าหนดระยะเวลาทตองการใหงานเสรจ

วางแผนการท�างาน

ปฏบตงานตามแผนการท�างานทไดวางไวดวยความมงมน มความอดทนและท�างานจนประสบผลส�าเรจ โดยเรมจากดแบบรางของชนงานทออกแบบไว จากนนประดษฐชนงานตามขนตอนท ไดศกษามา เพอใหปฏบตไดอยางถกตองและไมเสยเวลาหากจ�าเปนตองแกไขงานภายหลง

ปฏบตงานตามขนตอน

ตรวจสอบการท�างานวาส�าเรจตามแผนงานท ไดวางไวหรอไม โดยประเมนคณภาพชนงานวาเหมอน หรอแตกตางกบทออกแบบไวหรอไม มขอบกพรองหรอไม ระหวางการท�างานเกดปญหา หรออปสรรคใดหากมจะไดแกปญหา หรอปรบปรงพฒนาใหดขนในครงตอไป

ประเมนผลงาน

เรยนรกระบวนการท�างาน

3

Page 4: นร.การงาน ม.1 อญ - academic.obec.go.thacademic.obec.go.th/textbook/web/images/book/1547783274_example.pdf · การงานอาชีพ และเทคโนโลยี

๒กระบวนการกลมในการทำางาน การท�างานบางอยางไมสามารถทจะท�าเพยงล�าพงได ตองอาศยการท�างานรวมกบผอน เนองจาก

งานบางอยางมลกษณะซบซอน จงตองรวมมอกนเพอใหงานส�าเรจไดตรงตามระยะเวลาทก�าหนด

โดยการท�างานรวมกนจะตองมการสอสารทด มปฏสมพนธกน แลกเปลยนความคดเหนซงกน

และกน ซงจะสงผลใหงานส�าเรจและมประสทธภาพ

๒.๑ความหมายและความส�าคญของกระบวนการกลม กระบวนการกลม (Group process) เปนการท�างานรวมกนระหวางบคคลตงแต ๒ คนขนไป

โดยมการแบงภาระหนาทการท�างานตามความถนดและความสามารถของแตละบคคล เพอรวมกนคด

แกปญหา และตดสนใจ กระบวนการกลมมความส�าคญในการท�างาน เพอสราง หรอผลตชนงาน

การซอมแซมปรบปรงแกไขชนงาน

Team W rkการสราง

ความส�าเรจของแตละคนคอ ความส�าเรจของกลม

เชอมนในความสามารถของเพอนรวมทม ทกคนมบทบาท

รบผดชอบชดเจน

ปญหาของงาน คอ ปญหาของทกคนตองรวมกนแกไข

มปฏสมพนธทด มทศนคตทดตอกน รบฟงความคดเหนของผอน ชวยเหลอซงกนและกน

สรางแรงบนดาลใจใหแกกน

4

๒.๒แนวทางการท�างานดวยกระบวนการกลม การท�างานดวยกระบวนการกลมในกลมวชาการงานอาชพฯ จะมงเนนทกษะกระบวนการคด

ทกษะการจดการ ทกษะการท�างานรวมกน ทกษะการแกปญหา และทกษะการแสวงหาความร

โดยเรยนรจากประสบการณตรงในการสรางหรอผลตชนงานการซอมแซมปรบปรงแกไขชนงาน

มแนวทางในการปฏบตงานดงน

๑)สรางสมพนธภาพภายในกลมโดยสมาชกในกลมจะตองชวยกนสรางสมพนธภาพ

ใหเกดขนภายในกลม สมาชกทกคนตองมน�าใจ ชวยเหลอซงกนและกน มองเหนประโยชน

สวนรวมมากกวาประโยชนสวนตนมเปาหมายเดยวกนทจะท�าใหกลมเขมแขงท�างานส�าเรจอยางม

ประสทธภาพโดยสมาชกในกลมควรยดหลกการดงน

๑.เปนผน�าและผตามทด โดยปฏบตหนาทตามทไดรบมอบหมายใหถกตองและ

เหมาะสมกบบทบาทและสถานการณนนๆ โดยผน�าควรรบฟงความคดเหนของสมาชกในกลม

สวนผตามควรปฏบตตามหนาทของตนเองอยางดทสด

๒.เปนผประสานงานทดโดยตดตอประสานงานกบบคคลทเกยวของทงภายในกลม

และภายนอกกลมควรสอสารกนใหชดเจนและตรงประเดนตามทตองการ

๓.เปนผประนประนอมโดยพดจากนดวยความสภาพนมนวลไมแสดงกรยากาวราว

ตอกนหากสมาชกในกลมเกดปญหาหรอความขดแยงระหวางการท�างานควรแกปญหาดวยการ

ใชเหตผล

๔.เปนผอ�านวยความสะดวก โดยใหสมาชกทกคนภายในกลมไดมสวนรวมในการ

ท�างานหรอท�ากจกรรมอยางเตมท

๕.เปนผสงเกตและใหค�าตชม โดยสมาชกในกลมตองชวยกนสงเกตกระบวนการ

ท�างานของกลม หากเกดปญหาขนระหวางการท�างานจะไดรบชวยกนแกไข และควรประเมนผล

การท�างานเพอจะไดทราบวามสงทตองปรบปรง

หรอพฒนาใหดขนอยางไร

๖.เปนผ สรางบรรยากาศการ

ท�างานทดโดยสมาชกในกลมตองสรางอารมณ

ทดในการท�างานมความสนกกบงานทท�าและ

สรางบรรยากาศทดในการท�างานรวมกน เชน

พดคยเรองทสนกสนานเรองข�าขนเพอใหเกด

ความผอนคลาย

การสรางสมพนธภาพทดภายในกลม รวมกนคดรวมกนท�า จะท�าใหมความสขกบการท�างาน

เรยนรกระบวนการท�างาน

5

Page 5: นร.การงาน ม.1 อญ - academic.obec.go.thacademic.obec.go.th/textbook/web/images/book/1547783274_example.pdf · การงานอาชีพ และเทคโนโลยี

๒)มอบหมายภาระงานใหตรงกบความสามารถ โดยใหสมาชกในกลมแตละคนไดใชความร ความสามารถ หรอใชทกษะกระบวนการท�างานตางๆ ทเกยวของ เพอใหบรรล

วตถประสงคหรอเปาหมายทไดวางไวอยางมประสทธภาพซงสมาชกในกลมควรมความสามารถ

ดงน

๑.เปนผรเรม โดยสมาชกในกลมจะตองเปนผเสนอแนวความคด วธการใหมๆ

ในการท�างานอยเสมอเพอใหงานออกมาไมซ�าแบบใครและเปนทนาพงพอใจ

๒.เปนผใหขอมล โดยจะตองศกษาขอมลตางๆ ทเกยวของในการท�างานอยาง

หลากหลายและใหขอมลหรอขอสรปทถกตองเพอจะไดน�าไปปฏบตงานไดอยางเหมาะสม

๓.เปนผแสวงหาขอมลโดยตองฝกเปนผซกถามขอสงสยแลวหาขอมลจากแหลง

ทเชอถอไดมายนยนความถกตองระหวางการปฏบตงานหรอเมอตองการแกปญหา

๔.เปนผชแจงโดยตองใหรายละเอยดตางๆ ของการท�างานและเชอมโยงความคดเหน

ของสมาชกภายในกลมใหเขากนไดเปนอยางด

๕.เปนผประเมนโดยประเมนการท�างานของกลมไมวาจะเปนลกษณะการด�าเนนงาน

การปฏบตงานหรอชนงานซงควรประเมนระหวางปฏบตงานและหลงปฏบตงานเพอจะไดทราบ

ปญหาตางๆ ทเกดขนพรอมทงก�าหนดแนวทางในการท�างานครงตอไปไดอยางถกตอง

๒.๓ขนตอนการท�างานดวยกระบวนการกลม การท�างานกลมมวตถประสงคเพอใหชวยกนท�างาน รวมกนตดสนใจ และแกปญหาตางๆ

ทเกดขน สงเสรมใหเกดการพฒนาการท�างานและศกยภาพการท�างานของกลม ซงมขนตอน

การท�างานดงน

๑. เลอกหวหนากลม

๒. ก�าหนดวตถประสงคและเปาหมายของการท�างาน

๓. วางแผนการท�างาน

๔. ปฏบตงานตามหนาท ท ไดรบมอบหมาย

๕. ประเมนผลและปรบปรงการท�างาน

ขนตอนการท�างานดวยกระบวนการกลม

3

4

5

6

การท�างานกลมในการแปรรปอาหาร

ตวอยาง

สมาชกในกลมรวมกนก�าหนดเปาหมาย

การท�างาน เชน เลอกวตถดบชนดใดมาแปรรปอาหาร

ใชอปกรณ ใด มคาใชจายเทาไร ใชระยะเวลาเทาใด

บรรจภณฑมลกษณะใด น�าผลตภณฑ ไปจดจ�าหนายท ใด

หวหนากลมไดแบงงานใหสมาชกในกลมตามความถนดและความสามารถของแตละคน ทกคนสามารถแสดงความคดเหนได โดยรวมกนอภปรายสรปขนตอนการท�างาน และก�าหนดเวลาใหชดเจน

สมาชกในกลมรบผดชอบงานตามหนาททไดรบมอบหมายดวยความมงมนตงใจ เชน หวหนากลมคอยแนะน�าชวยเหลอสมาชกและตรวจสอบการท�างานสมาชกคนท ๑ ท�าการแปรรปอาหารสมาชกคนท ๒ เตรยมวตถดบสมาชกคนท ๓ สรางบรรจภณฑ

หวหนากลมและสมาชกในกลมรวมกนประเมนผลการท�างานวามอปสรรค หรอขอบกพรองใด เกดขนเชน สมาชกคนท ๒ เตรยมวตถดบมาไมพอ จงท�าใหตองไปซอมาเพมสงผลใหมคาใชจายเพมขน สมาชกคนท ๓ ออกแบบบรรจภณฑ ไดสวยงามสามารถเพมมลคาของสนคาได

เปนการเลอกบคคลทมความร ในเรองนน ๆ เปนอยางด ชอบเรยนรอยเสมอ มมนษยสมพนธทด มบคลกภาพของความเปนผน�า รจกการประน ประนอม มความเปนกลาง และรบฟงความ คดเหนของผอน

๑. เลอกหวหนากลม

ควรก�าหนดเปาหมายใหชดเจนและแจงใหสมาชก

ในกลมทราบ เพอจะไดปฏบตงานไปในแนวทาง

เดยวกน จะท�าใหงานมประสทธภาพและบรรล

วตถประสงค หรอเปาหมายตามทตงไว

๒.  ก�าหนดวตถประสงคและเปาหมายของการท�างาน

ควรก�าหนดกรอบความคดในการท�างาน แบงภาระ งานใหเหมาะสมกบความถนดและความสามารถ ของสมาชกภายในกลมใหชดเจน รวมกนคดและ ตดสนใจกอนลงมอปฏบตงาน เพอใหงานส�าเรจอยางมประสทธภาพ

เมอสมาชกภายในกลมรบรภาระงานของตนเองแลว กจะตองปฏบตงานตามแผนท ไดวางไวอยางเปนระบบตามระยะเวลาทก�าหนดดวยความ ถกตอง รวดเรว และแมนย�า

ประเมนภาพรวมการท�างานของกลมและผลงานทส�าเรจและท�าใหทราบวามขอบกพรองใด เพอน�าไปแกไข หรอพฒนาใหดขน หรออาจตอยอดความคดใหม ในการท�างานครงตอไป

คนท ๑ พดตรงไปตรงมา ชอบอยคนเดยวคนท ๒ ชอบฟงมากกวาพด ไมคลองแคลวคนท ๓ มเหตผล รบฟงคนอน กลาแสดงออกคนท ๔ ชอบเรยนรสงใหม ๆ ท�าตามเพอนผทเหมาะสมกบการเปนหวหนากลมคอ คนท 3

3. วางแผนการท�างาน

4.   ปฏบตงานตามหนาท ท ไดรบมอบหมาย

5. ประเมนผลและปรบปรงการท�างาน

เรยนรกระบวนการท�างาน

7

Page 6: นร.การงาน ม.1 อญ - academic.obec.go.thacademic.obec.go.th/textbook/web/images/book/1547783274_example.pdf · การงานอาชีพ และเทคโนโลยี

๓การแกปญหาในการทำางานอยางมเหตผล ในการท�างานยอมเกดปญหาขนไดตลอดเวลาปญหาทเกดขนนนมทงทไมไดคาดคดมากอน

เกดขนรวดเรวเฉพาะหนา ตองอาศยไหวพรบการแกปญหาเฉพาะหนา ปญหาทคอยๆ กอตว

หรอปญหาทเกดขนเปนระยะเวลายาว ดงนน

สงทส�าคญในการแกปญหาจะตองเรมตนดวย

การมสตแลวคอยๆ วเคราะหหาสาเหตเพอหา

แนวทางปองกนและแกไขโดยตองท�าความเขาใจ

กบปญหานนอยางแทจรง การมสตจะท�าใหม

วธคด วางแผนทด ควบคมอารมณตนเองได

และสามารถท�างานรวมกบผอนได

๓.๑ความส�าคญของการตดสนใจแกปญหา การตดสนใจแกปญหา เปนการตดสนใจ

แกปญหาภายใตการวเคราะห การพจารณา การรวมกนวางแผน มการปรกษาหารอรวมกนของสมาชก ในกลมจะชวยลดปญหาและอปสรรคในการท�างาน

ทางเลอกตางๆ ซงการแกปญหาเปนการประยกตใชกฎหรอหลกการอธบายการแกปญหาเพอให

ไดความจรงหรอปรากฏการณใหมๆ

การตดสนใจแกปญหาเปนสงทมความส�าคญและจ�าเปนอยางยงในการท�างาน เพอให

ท�างานไดอยางถกตองหรอเพอสรางชนงานและการซอมแซมปรบปรงแกไขชนงานเพราะเปนการ

ชวยลดความเสยงในการตดสนใจทผดพลาดและจะชวยใหการตดสนใจนนมประสทธภาพสามารถ

ท�าใหงานส�าเรจหรอมขอผดพลาดนอยทสด

ประโยชนของการแกปญหาในการท�างานอยางมเหตผลมดงน

๑. ชวยในการตดสนใจเลอกไดอยางถกตองสมเหตสมผลมากทสด

๒. ชวยลดความเสยงจากการตดสนใจทผดพลาดในการท�างาน

๓. ชวยลดผลกระทบทจะเกดขนกบตนเองหรอสมาชกภายในกลม

๔. ชวยใหสามารถตดสนใจในการท�างานไดทนเวลา

๕. ชวยพฒนาระบบกระบวนการคดวเคราะหไดดยงขน

๖. ชวยใหคนพบทางเลอกหรอทางออกส�าหรบปญหาไดดทสด

๗. ชวยประหยดและลดการสญเสยทรพยากรทใชในการท�างาน เพราะมการจดสรร

การใชทรพยากรเปนอยางด

8

เตรยมวตถดบมาไมเพยงพอ

๓.๒กระบวนการแกปญหา การท�างานทกอยางยอมมปญหาเกดขนทงสน แตอาจเกดขนไดหลากหลายรปแบบและ

หลายสาเหต ซงแตกตางกนไปตามลกษณะของงาน ดงนน วธการ หรอขนตอนในการแกปญหา

จงแตกตางกนออกไป โดยขนตอนในการแกปญหา มดงน

เฝาดสถานการณตาง ๆ ทเกดขน และบนทกสงทไดจากการสงเกต

หวหนากลมตรวจดการท�างานของสมาชกในกลม และสงเกตเหนวาวตถดบทสมาชกเตรยมมาไมเพยงพอ จงจดบนทกไว

๑. สงเกต

ท�าความเขาใจกบปญหา เพอแยกแยะขอมลวาเกดปญหาใดขน สงทตองการแกไขคอสงใด

หวหนากลมเรยกสมาชกทกคนมาประชมรวมกนวาวตถดบของกลมไมเพยงพอจะท�าอยางไร ตองเสยคาใชจายเพมและอาจท�าใหขาดทนไดเมอน�าไปจ�าหนาย

๒. วเคราะห

คดคนวธการท�างาน หรอวธแกปญหาวามวธใดบาง โดยการสรางทางเลอกทหลากหลาย

สมาชกในกลมรวมกนเสนอความคดเหนแลวไดขอสรปวา วธท ๑ ใชวตถดบเทาทม เพราะมลกคาจ�านวนไมมาก วธท ๒ ซอวตถดบมาเพมและสรางบรรจภณฑ ใหนาสนใจเพอ

เพมมลคาของสนคา

สรป หรอประเมนวาวธใดเหมาะสมหรอดทสดทจะน�ามาใชเพอแกปญหา

ในกลมเลอกวธท ๒ เพราะถงแมจะเสยคาใชจายเพม แตถาหากผลตสนคาใหลกคาพงพอใจ กจะท�าใหจ�าหนายสนคาไดมากขน ลกคาจะมมากขน สงผลใหไดก�าไรเพมมากขนดวย

วางแผนการท�างานและล�าดบขนตอนการท�างานตามความเหมาะสม

หวหนากลมวางแผนการท�างาน โดยใหสมาชกคนท ๒ ซอวตถดบมาเพม และใหสมาชกคนท ๓ ออกแบบบรรจภณฑ ใหมความนาสนใจมากขนกวาเดม

ปฏบตงานตามแผนการท�างานท ไดวางไวอยางเปนระบบและถกตอง

สมาชกคนท ๒ และสมาชกคนท ๓ ปฏบตงานตามหนาททไดรบมอบหมาย และสมาชกทเหลอตางกท�าหนาทของตนเองใหดทสดตามท ไดวางแผนไว

6. ลงมอปฏบตงาน

ประเมนวางานท ไดปฏบตเปนไปตามเปาหมายทวางไวหรอไม จะปรบปรง หรอพฒนาอยางไร

สมาชกในกลมรวมกนประเมนผลการปฏบตงาน ซงสามารถจ�าหนายสนคาไดมากและมก�าไรมากขน แตการท�างานในครงตอไปควรวางแผนการท�างานใหรอบคอบมากขน

ตวอยาง

3. สรางทางเลอก

4. ประเมนทางเลอก

5. วางแผนการท�างาน

7. ประเมนผลการปฏบตงาน

เรยนรกระบวนการท�างาน

9

Page 7: นร.การงาน ม.1 อญ - academic.obec.go.thacademic.obec.go.th/textbook/web/images/book/1547783274_example.pdf · การงานอาชีพ และเทคโนโลยี

๔การเสรมสรางลกษณะนสยในการทำางานดวยความเสยสละ การท�างานดวยความเสยสละเปนคณธรรมประการแรกของการท�างานดวยกระบวนการกลม

เพราะสมาชกแตละคนยอมมความคดเหนทแตกตางกน ท�าใหเกดปญหา หรอความขดแยงขน

ภายในกลมสงผลตอประสทธภาพและประสทธผลของการท�างานดงนนถาสมาชกทกคนภายใน

กลมเปนผทมเหตผลมความเสยสละมคณธรรมจรยธรรมมสมพนธภาพทดตอกนกจะท�าให

การท�างานกลมนนประสบความส�าเรจ

๔.๑ความส�าคญของลกษณะนสยในการท�างานดวยความเสยสละ ลกษณะนสยในการท�างานดวยความเสยสละเปนการสรางนสยแหงความเสยสละในการท�างาน

และการด�ารงชวตประจ�าวนสงผลใหเกดเจตคตทดตอการท�างานสามารถสรางชนงานหรอซอมแซม

ปรบปรงแกไขชนงานได

ความส�าคญของการท�างานดวยความเสยสละคอการท�างานทมองเหนผลประโยชนสวนรวม

มากกวาประโยชนสวนตนซงจะท�าใหงานส�าเรจสมบรณตามวตถประสงคทตงไวนอกจากนในการ

ท�างานตองไมทงภาระงานใหกบคนหนงคนใดท�าเพยงผเดยวหรอกลมหนงกลมใดท�า แตจะตอง

รวมมอชวยกนท�าจนกวาจะส�าเรจลลวงไปไดดวยดงานจงจะมประสทธภาพ

จงอาจกลาวไดวา ความเสยสละเปนคณธรรมหลกของการท�างานในกระบวนการกลมได

โดยแทจรง หากสมาชกในกลมยดถอเปนแนวทางในการปฏบตจะท�าใหการท�างานนนประสบ

ความส�าเรจตามทคาดหวงไว

เหนแกประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน โดยไมหวงผลตอบแทน

ไมเหนแกตว ร จกให ร จกแบงปน บางครงตองเสยสละความสขและความสบายสวนตว

ยอมรบฟงความคดเหนของผอน และตองปรบความคดเหนทแตกตางกนดวยสนตวธ

มคณธรรมและจรยธรรม เชน ซอสตย ยตธรรม ขยน อดทน รบผดชอบ ตรงตอเวลา

หลกการท�างานดวยความเสยสละทตองปฏบต

๑0

๔.๒ประโยชนของการมลกษณะนสยในการท�างานดวยความเสยสละ การมลกษณะนสยในการท�างานดวยความเสยสละมประโยชนโดยตรงกบทกคนและมสวนชวย

ใหประสบความส�าเรจในการท�างานชวยเสรมสรางใหเปนคนดคนเกงและมความสขดงน

การท�ำงำนเพอกำรด�ำรงชวตของตนเองและครอบครว จะตองมทกษะกระบวนกำร

ในกำรท�ำงำน เพอเปนพนฐำนในกำรท�ำงำนอยำงเปนขนตอน รจกกำรวำงแผนกำรท�ำงำน

วเครำะหงำนทจะท�ำ ปฏบตงำนตำมแผนท ไดวำงไว และเมอท�ำงำนเสรจจะตองมกำรประเมน

ผลงำน เพอน�ำมำปรบปรงแกไข หรอเพอพฒนำกำรท�ำงำนใหดยงขน นอกจำกน กำรท�ำงำนรวมกบ

ผอนยงท�ำใหไดเรยนรกำรท�ำงำนเปนทม รจกเสยสละ รจกแกปญหำ ดงนน กำรเรยนรทกษะ

กระบวนกำรในกำรท�ำงำนจงสำมำรถน�ำไปประยกต ใช ไดกบทกงำนและในกำรด�ำเนนชวตประจ�ำวน

๑. เปนทกษะพนฐานในการท�างานทชวยสงเสรมความสามารถในการใชทกษะชวต

ในการท�างานรวมกบผอนเพอเปนพนฐานในการท�างานตอไป

๒. เปนการเสรมสรางทศนคตทดตอการท�างานและในการประกอบอาชพดวยความ

ซอสตยสจรต

๓. เปนการขจดปญหาและความขดแยงทเกดขนในสงคม ทงระดบกลมบคคลและ

ทมงานไดเปนอยางด

๔. เปนการเสรมสรางการอยรวมกน

ในสงคม ท�าใหกลมบคคลและทมงานมความ

สมพนธทดตอกน

๕. เปนพนฐานของการพฒนาคนใน

สงคมใหมความเสยสละซงจะสงผลตอการเปน

พลเมองดของประเทศชาตสบตอไป

การท�างานรวมกบผอนดวยความตงใจและเสยสละ

จะเปนพนฐานทดในการท�างานตอไปในอนาคต

เรยนรกระบวนการท�างาน

๑๑