ระบบปดน าฝนและฉดน าลางกระจก เปนระบบทมความจ าเปนส าหรบรถยนตโดยเฉพาะในชวงฤดฝน หากรถยนตไมมชดปดน าฝนจะท าใหทศนะวสยในการมองเหนทางขณะขบรถเปนไปดวยความยากล าบากและอาจเกดอบตเหตไดงาย ปจจบนระบบปดน าฝนและฉดน าลางกระจก มการพฒนาใหมประสทธภาพและการใชงานไดดยงขน โดยการน าระบบอเลกทรอนกสเขามาใชในการควบคมการท างาน เพอใหเกดความสะดวกสบายแกผขบขมากยงขน

1. อปกรณในวงจรระบบปดน าฝนและฉดน าลางกระจก 2. วงจรและหลกการท างานของวงจรระบบปดน าฝนและฉดน าลางกระจก 3. การตรวจสอบและแนวทางแกไขปญหาขอขดของ

1. นกเรยนสามารถบอกความส าคญของระบบปดน าฝนและฉดน าลางกระจกรถยนตได 2. นกเรยนสามารถบอกชอและหนาทของอปกรณในระบบปดน าฝนและฉดน าลางกระจก รถยนตได 3. นกเรยนสามารถตรวจสอบหาขวอปกรณและตอวงจรไฟระบบปดน าฝนและฉดน าลาง กระจกรถยนตแบบ 4 ต าแหนงได

หนวยท 6 เรอง ระบบไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจก

สาระส าคญ

สาระการเรยนร

จดประสงคการเรยนร

ค าสง : ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว โดยท าเครองหมาย (X) ลงใน กระดาษค าตอบ 1. ระบบปดน าฝนและฉดน าลางกระจกในรถยนตมความส าคญอยางไร ก. ท าใหมองเหนคนขบ ข. ใชโบกปดแมลง ค. ใชส าหรบท าความสะอาดกระจกบงลม ง. ท าใหคนขบมองเหนทางขณะฝนตก 2. ขอใดตอไปนเปนชอฟวสปองกนวงจรในระปดน าฝนและฉดน าลางกระจก

ก. GAUGE ข. WIPER ค. TAIL ง. DOME

3. อปกรณทท าใหใบปดน าฝนหยดในต าแหนงเกบใบปดน าฝนเสมอคออปกรณใด ก. แคมสวตช ข. รเลย ค. กลไกใบปดน าฝน ง. แปลงถาน

4. ขวใดไมใชขวของมอเตอรปดน าฝน ก. ขว B ข. ขว S ค. ขว W ง. ขว +1

5. ขอใดไมใชเปนสาเหตทท าใหใบปดน าฝนไมกลบเขาทในต าแหนงเกบหลงจากปดสวตชปด น าฝน

ก. ขว S ของมอเตอรไมตอ ข. ขว + 1 ของมอเตอรไมตอ ค. ขว+ 2 ของมอเตอรไมตอ ง. ขว B ของมอเตอรไมตอ

6. เมอเปดสวตชปดน าฝนในต าแหนง HI ท าใหวงจรในสวตชตอกนระหวางขวใดกบขวใด ก. ขว +2 ตอกบขว B ข. ขว +2 ตอกบขว S ค. ขว +2 ตอกบขว +1 ง. ขว S ตอกบขว B

7. อารเมเจอรของมอเตอรปดน าฝนเปนแมเหลกชนดใด ก. แมเหลกไฟฟา ข. แมเหลกถาวร ค. แมเหลกนโอดเนยม ง. แมเหลกเฟอไรต

แบบทดสอบกอนเรยน หนวยท 6 เรอง ระบบไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจก

8. สวตชฉดน าลางกระจกเปนสวตชแบบใด ก. สวตชปกตปด แบบกดตดปลอยตด ข. สวตชปกตเปดแบบกดตดปลอยตด ค. สวตชปกตปด แบบกดตดกดตด ง. สวตชปกตเปด แบบกดตดกดตด

9. การหาขวของสวตชแบบหลายขวหลายต าแหนง สรางตารางเพอจดประสงคในขอใด ก. เพอใหทราบชอของขวสาย ข. เพอใหทราบต าแหนงการท างาน ค. เพอใหทราบวงจรภายในของแตละต าแหนง ง. เพอใหทราบชอของสวตช

10. ขณะมอเตอรปดน าฝนหยดในต าแหนงปกตขวใดของมอเตอรจะไมตอกบขวอนๆ ก. ขว +1 ข. ขว S ค. ขว E ง. ขว B

หนวยท 6 ระบบไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจก

การขบขรถในเวลาฝนตกจะท าใหทศนะวสยในการมองเหนทางของผขบขรถเปนไปดวย

ความยากล าบากและอาจกอใหเกดอบตเหตไดงาย ดงนนระบบปดน าฝนจงมความส าคญและจ าเปนอยางมากในการใชรถชวงเวลาฝนตก

1. อปกรณในวงจรระบบไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจก อปกรณในวงจรระบบไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจก ประกอบดวยอปกรณระบบไฟ

พนฐานและอปกรณเฉพาะวงจรของระบบ ประกอบดวย 1.1 อปกรณพนฐาน

1.1.1 แบตเตอร 1.1.2 ฟวส 1.1.3 สวตชจดระเบด

1.2 อปกรณเฉพาะวงจรระบบไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจก 1.2.1 มอเตอรปดน าฝน (Wiper Motor) มอเตอรปดน าฝนท าหนาทเปลยนพลงงานไฟฟาใหเปนพลงงานกล เพอใชเปนตนก าลงใหชด

กลไกปดน าฝนท างาน

รปท 6.1 แสดงทศนะวสยในการขบรถขณะฝนตก ทมา : https://www.google.com/search

1.2.1.1 ชนดของมอเตอรปดน าฝน

มอเตอรปดน าฝนแบงออกเปน 2 แบบ ตามชนดของแมเหลกทใช (Field Generation) 1) แบบขดลวด (Wound-Rotor Type) แบบนใชขดลวดพนรอบแกนเหลกออนเพอ

สรางสนามแมเหลกเหมอนกบมอเตอรไฟฟาอนทวๆ ไป ทใชการเหนยวน าของขดลวดใหเปนสนามแมเหลกใหผลกกน ทงตวทอยกบทเรยกวา สเตเตอร (Stator) และตวทเคลอนทเรยกวา โรเตอร (Rotor)

2) แบบแมเหลกถาวร (Ferrite Magnet Type) แบบนใชแมเหลกถาวร เปนแมเหลกชนดเฟอรไรท เปนตวสรางสนามแมเหลกของตวทอยกบท (Stator) ปจจบนมอเตอรแบบแมเหลกถาวรไดถกพฒนาใหมขนาดเลกกะทดรดน าหนกเบา

1.2.1.2 โครงสรางของมอเตอรปดน าฝน มอเตอรปดน าฝนทใชในรถยนตปจจบนสวนมาก สเตเตอรเปนแบบแมเหลกถาวรสวน โรเตอรยงใชทนอารเมเจอรเปนตวสรางสนามแมเหลกไฟฟา ท างานโดยรบกระแสไฟฟาจากแบตเตอรผานแปรงถานเขาไปในขดลวดอารเมเจอร ท าใหเกดสนามแมเหลกไฟฟา ผลกใหทน อารเมเจอรหมน ภายในมอเตอรปดน าฝนจะประกอบดวยทนอารเมเจอรและชดเฟองขบซงท าหนาททดรอบความเรวรอบของมอเตอรใหชาลงและมแปรงถาน 3 ตว คอ แปรงถานความเรวต า แปรงถานความเรวสงและแปรงถานลบ (-) ทตอลงกราวด ดงรปท 6.3 โครงสราง / สวนประกอบ ของมอเตอรปดน าฝน

รปท 6.2 มอเตอรปดน าฝน

1) แคมสวตช (Cam switch) จะตดตงรวมกนกบชดเฟองทดก าลงของมอเตอรปด

น าฝน ท าหนาทเปนสวตชตดตอกระแสไฟฟาทเขาไปเลยงมอเตอรและท าหนาทใหมอเตอรหยดการท างานในต าแหนงทใบปดน าฝนกลบมาอยในต าแหนงเกบปกต (ลางสด) แคมสวตช จะมคอนแทก 3 ตว ยดอยกบฝาปดชดเฟองขบโดยมฉนวนกน จะมคอนแทกทละ 2 ตวสลบกนสมผสกบแคมสวตชตลอดเวลา ดงแสดงในรปท 6.4

สเตเตอร (แบบแมเหลกเฟอรไรท)

อารเมเจอร

เฟองตวหนอน

แคมสวตช

แปรงถานความเรวสง B2

แปรงถานความเรวต า B1

แปรงถานลบ(กราวด) B3

รปท 6.3 โครงสราง / สวนประกอบ ของมอเตอรปดน าฝน

สวตช ปดน าฝน

มอเตอร

แคมสวตช

รปท 6.4 แสดงแคมสวตชและชดคอนแทก

2) ขวของมอเตอรปดน าฝน

ในหนวยนยกตวอยางขวของมอเตอรปดน าฝน TOYOTA รน 85110-12770 ซงมขวส าหรบตอใชงานทงหมด 5 เสน มการตอวงจรภายในมอเตอรปดน าฝนเปน ดงรปท 6.5 โดยมรายละเอยดของขวและการตอใชงาน ดงน

(1) ขว +B เปนสายไฟทตอรบแรงเคลอนไฟฟา 12 V จาก ขว Ig ของสวตชจดระเบด โดยผานฟวสไฟปดน าฝน (Wiper) ขนาด 20A (สายส น าเงน)

(2) ขว S เปนขวทน ากระแสไฟ จากขว +B ของมอเตอรปดน าฝนผานทางแคมสวตช เพอตอไปยงสวตชปดน าฝนทขว S (สายส น าเงน-ขาว)

(3) ขว L หรอขวความเรวต า เปนขวทรบไฟมาจากขว +1 ของสวตชปดน าฝนเพอใหมอเตอรปดน าฝนท างานทความเรวรอบต า (สายส น าเงน-แดง)

(4) ขว H หรอขวความเรวสง เปนขวทรบไฟมาจากขว +2 ของสวตชปดน าฝนเพอใหมอเตอรปดน าฝนท างานทความเรวรอบสง (สายส น าเงน-ด า)

(5) ขว E เปนขวลบ (-) หรอขวตอลงกราวดใหมอเตอร (สายสด า) 1.2.1.2 การหาขวของมอเตอรปดน าฝน

การหาขวของมอเตอรปดน าฝน สามารถตรวจสอบไดโดยการใช มลตมเตอรวดขวเพอวเคราะหหาความสมพนธภายในของมอเตอร วงจรภายในมอเตอรปดน าฝนดง รปท 6.4 โดยเรมตนจากจบคขวสายแลวใชมลตมเตอรวดความตานทานทแตกตางกนทละขว เชน 1-2 1-3 1-4 1-5 2-3 2-4 2-5 3-4 3-5 และคสดทาย คอ 4-5 เพอหาขว B , EและS ของมอเตอรกอน มอเตอรปดน าฝนจะหยดอย 2 สถานะ ไดแก

รปท 6.5 แสดงขวของมอเตอรปดน าฝนและวงจรภายในมอเตอรปดน าฝน

แคมสวตช

แปรงถาน B1

แปรงถาน B2

แปรงถาน B3

1) สถานะทมอเตอรหยดในต าแหนงปกต เปนต าแหนงทมอเตอรปดน าฝนหยดจากการปดสวตชปดน าฝน (ต าแหนงทใบปดน าฝนลงมา

ลางสด) จากรปท 6.5 หากมอเตอรหยดในต าแหนงน เมอใชมลตมเตอรปรบยานการวดไปท R ×1 วดจบคทละขวสาย จะพบวามขวหนงทไมตอกบขวอนเลย คอ ขว B และอกสขวทเหลอตอถงกนทงหมด แตมคหนงทตอกนแลวมความตานทานนอยทสด คอขว S และขว E จากนนตอขวลบของแบตเตอรเขาทขว S หรอขว E และตอขวบวกของแบตเตอรเขากบขวใดขวหนงของสองขวทเหลอ ใหมอเตอรหมนไปประมาณ ครงรอบพรอมสงเกตการหมนของมอเตอรหากมอเตอรหมนชาแสดงวาขวทตอไฟบวกเขาเปนขว +1 และหากหมนเรวเปนขว +2 จากนนใชมลตมเตอรวดอกครงระหวางขว B (ขวทไมตอกบขวใดในครงแรก) และขว E หรอขว S หากขวใดวดแลวตอกบขว B แสดงวาขวนนเปนขว S

2) สถานะทมอเตอรหยดในต าแหนงไมปกต เปนต าแหนงทมอเตอรปดน าฝนหยดเนองจากการปดสวตชจดระเบด การถอดขวแบตเตอร

หรอการทดสอบมอเตอร หากมอเตอรหยดในต าแหนงนเมอใชมลตมเตอรปรบยานการวดไปท R ×1 วดจบคทละขวสาย จะพบวาม ขวสายทตอกนอย 2 ชด ชดหนงตอกนสองขวมความตานทานนอยมากคอ ขว B และขว S สวนอกชดหนงตอกนสามขวมความตานทาน คอ ขว E +1 และ +2 ใช มลตมเตอรวดความตานทานระหวางขว B และ S จากนนปอนไฟบวกและลบเขากบสองขวจากสามขวทเหลอใหมอเตอรหมนสงเกตการตดวงจรระหวางขว B และ S จากมลตมเตอร พอขว B และ S ตดวงจรใหถอดสายไฟเพอหยดมอเตอรจากนนวดความตานทานระหวางขว B และ S กบอก สามขวทเหลอขวใดทไมตอกบขวอนแสดงวาเปนขว B สวนอขวทไปตอกบอกสามขวทเหลอเปนขว S ขวใดทตอกบขว S แลวมความตานทานนอยเปนขว E

1.2.2 มอเตอรปมฉดน าลางกระจก (Washer Motor pump) มอเตอรปมฉดน าลางกระจกเปนมอเตอร DC ขนาดเลกถกตดตงอยกบถงเกบน าฉดลางกระจก มอเตอรปมน าม 3 แบบ ไดแก แบบเฟอง แบบรดอดและแบบแรงเหวยงหนศนย ซงแบบแรงเหวยงหนศนยเปนแบบทนยมใชกนมากทสด

รปท 6.6 มอเตอรปมฉดน าลางกระจก และต าแหนงตดตง

โครงสรางสวนประกอบของมอเตอรปมฉดน าลางกระจก

1.2.3 สวตชควบคมมอเตอรปดน าฝนและฉดน าลางกระจก (Wiper and Washer switch)

สวตชปดน าฝนและฉดน าลางกระจก ท าหนาท ควบคมการท างานของมอเตอรปดน าฝนและมอเตอรปมฉดน าลางกระจก ใหสามารถเลอกระดบความเรวในการท างานของมอเตอรปดน าฝนได คอ ต าแหนงปดหยด (ปดเปนชวง) ปดชาและปดเรว โดยทวไปสวตชปดน าฝนจะตดตงรวมกบชดสวตชทคอพวงมาลย (Combination Switch) สวตชปดน าฝนและฉดน าลางกระจกจะมต าแหนงการ

ขวตอ

ถงเกบน า

ซองแปรงถาน

อารเมเจอร

ซลน ามน

เรอนปม

อมเพลเลอร

ทางน าเขา

แมเหลกถาวร

รปท 6.7 โครงสรางและสวนประกอบภายในมอเตอรปมฉดน าลางกระจก

รปท 6.8 สวตชปดน าฝนและฉดน าลางกระจก ทมา : http://www.monstermarketplace.com

ท างานมากกวาสวตชทวไปและโดยเฉพาะรถยนตในปจจบนทมอปกรณอ านวยความสะดวกเพมมากขน วงจรภายในของสวตชกยงมความซบซอนมากขน

1.2.3.1 ต าแหนงการท างานของสวตชปดน าฝนและฉดน าลางกระจก การท างานของใบปดน าฝนและฉดน าลางกระจกมต าแหนงการท างานหลายต าแหนง ขนอย

กบปรมาณน าฝนทตกลงมา ซงมต าแหนงการท างาน ดงน

1) สวตช A : ใชควบคมความเรวของมอเตอรปดน าฝน (Wiper speed control)

(1) MIST – ต าแหนงปดครงเดยว (Single wipe) ดวยการยกกานสวตชขน ใชในเวลาทเราตองการปดเพยงครงเดยวแลวหยด เชน มน าหยดใสกระจก เปนตน การท างานเมอเรายกกานสวตชขนไปทต าแหนง MIST ทปดน าฝนจะท างานทนท พอเราปลอยมอ กานสวตชกจะกลบลงมาทต าแหนง OFF ตามเดม

(2) OFF – ต าแหนงหยดการท างาน (Off) (3) INT – ต าแหนงปดหยด (Intermittent wiper) เปนการปดแบบหนวงเวลา

ท างาน เมอกดกานสวตชมาไวทต าแหนง INT ทปดน าฝนจะท างานในลกษณะ ปด-หยด เปนแบบ ตอเนอง โดยทไมตองมาคอยเปด- ปดบอยๆ การหยดนานหรอไมนานขนอยกบการตงเวลา

(4) LO – ต าแหนงปดชา (Low wiper speed) เมอกดกานสวตชมาทต าแหนง Low ทปดน าฝนจะท างานแบบตอเนองตลอดเวลา แตมอเตอรจะหมนชา

(5) HI – ต าแหนงปดเรว (High wiper speed) เมอกดกานสวตชมาทต าแหนง High ทปดน าฝนจะท างานแบบตอเนองตลอดเวลาและมอเตอรจะหมนเรว

รปท 6.9 ต าแหนงการท างานของสวตชปดน าฝนและฉดน าลางกระจก ทมา : http://www.infiguide.com/infodata-286.html

2) สวตช B : INT TIME - สวตชหนวงเวลาหยด (Intermittent or Auto control wipe time adjustment ) ทสวตชมขดระดบของชวงเวลา หมายถง เปนการตงหนวงเวลาหยดของมอเตอรในขณะทสวตชอยในต าแหนง INT

3) สวตช C : ต าแหนงฉดน าลางกระจก (Wash with brief wipes) 1.2.3.2 การตรวจสอบหาขวของสวตชเพอตอใชงาน

1) ตรวจสอบต าแหนงการท างานของสวตช โดยทวไปแลวสวตชมการท างาน อย 4 ต าแหนง ไดแก

(1) ต าแหนงปดครงเดยว (MIST) (2) ต าแหนงปด (OFF) (3) ต าแหนงปดชา (LO) (4) ต าแหนงปดเรว (HI)

สวนทปลายของกานสวตชจะเปนสวตชแบบปมกด (กดตดปลอยตด) เพอฉดน าลางกระจกหรอในบางรนอาจมต าแหนงควบคมชดมอเตอรปดน าฝนทอยดานหลงรถยนตเขามาเพม

2) ตรวจสอบจ านวนขวหรอสายไฟของสวตชปดน าฝน โดยปกตทวไปจะเปนสายไฟทอยบรเวณโคนของกานของสวตชปดน าฝน หากเปนรนทมทปดน าฝนเฉพาะดานหนาจะมขวสายตอใชงาน 6 เสน ประกอบดวยชดสายไฟควบคมมอเตอรปดน าฝน 4 เสน และควบคมปมน าฉดลางกระจก 2 เสน

3) หลงจากตรวจสอบตามขอ 1 และ 2 แลวท าตารางตามหลกการหาขวสายของสวตชแบบหลายขวหลายต าแหนง ใหมจ านวนชองทงในแนวนอนและแนวตง โดยในแนวตงใหมจ านวนชองเทากบต าแหนงของสวตช และบวกเพมอก 1 ชอง ในแนวนอนใหมจ านวนชองเทากบจ านวนขวของสวตช และบวกเพมอก 1 ชอง เชนกน แลวใสชอขวหรอสของสายไฟลงในตารางแถวบนสดและชอต าแหนงลงแถวในแนวตงดานซายมอ ดงตวอยางใน รปท 6.10

ขว/สสาย ต าแหนงสวตช

L-B L-R L-W L-Y L B

Wiper SW.

MIST OFF LO HI

Washer SW. OFF ON

รปท 6.10 ตวอยางตารางตรวจสอบวงจรภายในสวตชปดน าฝน

4) บดสวตชไปทละต าแหนง ปรบมลตมเตอรไปทคาความตานทาน R×1 แลวตรวจสอบขวสายทละขว ตวอยาง เชน ต าแหนง OFF วดสายทละค ใชสายท 1 เปนหลก เชน 1-2 , 1-3 , 1-4 , 1-5 และ 1-6 พอครบ เปลยนใหสายท 2 เปนหลกจนครบทกค คสดทายคอ 5-6 สงเกตทเขมมเตอรหากคใดเขมมเตอรวงขนแสดงวาวงจรภายในตอกนแลวน าผลทไดไปเขยนในตารางความสมพนธ ดงรปท 6.11 จากนนหมนสวตชไปต าแหนงตอไป ท าเชนนไปจนครบทกต าแหนง

ขว/สสาย ต าแหนงสวตช

L-B L-R L-W L-Y L B

Wiper SW.

MIST OFF LO HI

Washer SW. OFF ON

5) สรปวเคราะหเทยบขวสายทตรวจสอบไดกบตารางแสดงวงจรภายในตามมาตรฐานสวตชปดน าฝนทวไป ตามรปท 6.12 เพอตอวงจรใชงาน

ขว/สสาย ต าแหนงสวตช

B S +1 +2 W E

Wiper SW.

MIST OFF LO HI

Washer SW. OFF ON

รปท 6.11 การตอวงจรภายในของสวตชปดน าฝนทวดได

รปท 6.12 วงจรภายในของสวตชปดน าฝนตามมาตรฐานสวตชปดน าฝนทวไป

จากตารางในรปท 6.11 และ รปท 6.12 สามารถเปรยบเทยบขวสายไดดงน สายสน าเงนด า (L- B) = ขว B , สายสน าเงนแดง (L-R) = ขว S , สายสน าเงนขาว (L-W) = ขว+1 , สายสน าเงนเหลอง (L-Y) = ขว +2 , สายสน าเงน (L) = ขว W และสายสด า (B) = E 2, วงจรและหลกการท างานของวงจรไฟระบบปดน าฝนและฉดน าลางกระจก

เนองจากระบบปดน าฝนและฉดน าลางกระจกมต าแหนงการท างานหลายต าแหนง เพอใหผเรยนเขาใจหลกการท างานของวงจรมากขน จงอธบายการท างานทละต าแหนง ดงน

2.1 ต าแหนงปดครงเดยว (MIST) เมอเลอนสวตชปดน าฝนไปต าแหนงปดครงเดยว (MIST) กระแสไฟฟาจากแบตเตอรจะผานฟวสปดน าฝนเขาสวตชปดน าฝนทขว B แลวผานออกไปทขว +1 ไปเขาทขว L ของมอเตอรเขา แปรงถานความเรวต า จากนนไหลเขาขดลวดอารเมเจอร ออกแปรงถานลบ(-) ลงกราวดครบวงจรท าใหมอเตอรปดน าฝนท างานทความเรวรอบต า รปท 6.13 และเมอปลอยมอจากสวตชปดน าฝนสปรงกจะดนใหสวตชกลบมาอยในต าแหนง OFF มอเตอรกจะยงคงท างานตอไปจนใบปดน าฝนลงมาเกบในต าแหนงเกบใบปดน าฝน ตามวงจรในรปท 6.13

รปท 6.13 แสดงการเคลอนทของกระแสไฟฟาในต าแหนงปดครงเดยว

Washer Motor

Wiper and Washer Switch

Wiper Motor

Fuse

Ig Switch

Fuse

Battery

Cam Switch

2.2 ต าแหนงปดชา (LOW) เมอเลอนสวตชปดน าฝนไปต าแหนงความเรวต า กระแสไฟฟาจากแบตเตอรจะผานฟวสชด

ปดน าฝนเขาสวตชปดน าฝนขว B แลวผานออกไปทขว +1 ไปเขาท ขว L ของมอเตอร เขาแปรงถานความเรวต า เขาขดลวดอารเมเจอร แลวออกไปทแปรงถานลบ (-) ลงกราวดครบวงจรท าใหมอเตอรปดน าฝนท างานทความเรวรอบต าเชนเดยวกบในต าแหนงปดหยด รปท 6.14

2.3 ต าแหนงปดเรว (HIGH)

เมอเลอนสวตชปดน าฝนไปต าแหนงความเรวสงกระแสไฟฟาจากแบตเตอรจะผานฟวสชดปดน าฝนเขาสวตชปดน าฝนขว B แลวผานไปออกทขว +2 ไปเขาท ขว H ของมอเตอร เขาแปรงถานความเรวต า เขาขดลวดอารเมเจอร แลวออกไปทแปรงถานลบ (-) ลงกราวดครบวงจรท าใหมอเตอรปดน าฝนท างานทความเรวรอบสง รปท 6.15

รปท 6.14 แสดงการเคลอนทของกระแสไฟฟาในต าแหนงปดชา

Washer Motor

Ig.Switch

Fuse

Fuse Wiper and Washer

Switch

Wiper Motor Cam Switch

Battery

2.4 ต าแหนงปด (OFF) แตมอเตอรยงไมลงสด เมอเลอนสวตชปดน าฝนไปในต าแหนง OFF หากใบปดน าฝนยงไมอยในต าแหนงเกบ

คอนแทกทแคมสวตชจะท าใหขว B และขว S ตอกน ดงรปท 6.16 กระแสไฟฟาจากแบตเตอรจะไหลผานสวตชจดระเบดขว IG เขาขว B ของมอเตอรผานแคมสวตชไปยงขว S ของมอเตอรและสวตชปดน าฝน ในต าแหนง OFF สวตชจะตอขว S กบขว +1 แลวออกไปเขาขว L ของมอเตอร เขาแปรงถานความเรวต า เขาขดลวดอารเมเจอร แลวออกไปทแปรงถานลบ (-) ลงกราวดครบวงจร ท าใหมอเตอรปดน าฝนยงคงหมนไปดวยความเรวรอบต า จนกระทงแคมสวตชจะตดวงจรระหวางขว B และขว S มอเตอรปดน าฝนจงหยดท างาน

รปท 6.15 แสดงการเคลอนทของกระแสไฟฟาในต าแหนงปดเรว

รปท 6.16 แสดงการเคลอนทของกระแสไฟฟาในต าแหนงหยด

Washer Motor

Wiper and Washer Switch

Wiper Motor

Cam Switch

Ig.Switch

Fuse Fuse

Battery

Washer Motor

Ig Switch

Battery

Fuse Fuse

Wiper and Washer Switch

Wiper Motor Cam Switch

2.4 ต าแหนงฉดน าลางกระจก (WASHER) เมอกดปมทปลายกานสวตชปดน าฝนจะท าใหขว W และขว E ตอกนท าใหไฟทมาจากสวตชจดระเบดผานฟวส ผานมอเตอรฉดน าลางกระจกทมารอทขว W ของสวตชฉดน าลางกระจกสามารถลงกราวดทขว E ได ท าใหมอเตอรปมฉดน าลางกระจกท างาน ดงรปท 6.17

3. การตรวจสอบและแนวทางแกไขปญหาขอขดของ

หากระบบไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจกเกดปญหาขดของเราสามารถวเคราะหสาเหตเพอแกไขเบองตนจากอาการปญหาทเกดขน ดงน

ตารางท 6.1 ปญหาของระบบปดน าฝนและต าแหนงทตรวจสอบ

ปญหา ต าแหนงทตรวจสอบ ระบบปดน าฝนและฉดน าลางกระจกบงลมหนาไมท างาน

1. ฟวส WIP 2. ชดสวตชทปดน าฝนกระจกบงลมหนา 3. ชดสายไฟหรอขวตอ

ระบบปดน าฝนกระจกบงลมหนาไมท างานในต าแหนง LO หรอ HI

1. ฟวส WIP 2. ชดสวตชทปดน าฝนกระจกบงลมหนา 3. ชดมอเตอรทปดน าฝนกระจกบงลมหนา

รปท 6.17 แสดงการเคลอนทของกระแสไฟฟาเมอกดฉดน าลางกระจก

Washer Motor

Wiper and Washer Switch

Ig Switch

Battery

Fuse Fuse

Wiper Motor

Cam Switch

4. ชดสายไฟหรอขวตอ ระบบปดน าฝนกระจกบงลมหนาไมท างานในต าแหนง INT

1. ชดสวตชทปดน าฝนกระจกบงลมหนา 2. ชดมอเตอรทปดน าฝนกระจกบงลมหนา 3. ชดสายไฟหรอขว

ระบบฉดน าลางกระจกบงลมหนาไมท างาน 1. ชดสวตชทปดน าฝนกระจกบงลมหนา 2. ชดปมและมอเตอรฉดน าลางกระจกบงลม หนา 3. ชดสายไฟหรอขว

ระบบปดน าฝนและฉดน าลางกระจก เปนระบบทท าใหทศนะวสยในการมองเหนทางขณะฝนตกดยงขน

อปกรณในระบบปดน าฝนและฉดน าลางกระจกประกอบดวย 1) มอเตอรปดน าฝน 2) มอเตอรปมฉดน าลางกระจก 3) สวตชควบคมมอเตอรปดน าฝนและฉดน าลางกระจก

ระบบปดน าฝนและฉดน าลางกระจกมต าแหนงการท างาน คอ ต าแหนง MIST – ต าแหนงปดครงเดยว ต าแหนง OFF – ต าแหนงหยดการท างาน ต าแหนง INT – ต าแหนงปดหยด ต าแหนง LO – ต าแหนงปดชา ต าแหนง HI – ต าแหนงปดเรว

สรป

จดประสงคการเรยนร 1. นกเรยนสามารถเตรยมเครองมอในการตรวจหาขวของสวตชไฟปดน าฝนและฉดน า

ลางกระจกแบบ 4 ต าแหนงได 2. นกเรยนสามารถล าดบขนตอนการหาขวของสวตชไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจก

แบบ 4 ต าแหนงได 3 นกเรยนสามารถเขยนตารางแสดงความสมพนธของขวสวตชไฟปดน าฝนและ

ฉดน าลางกระจกแบบ 4 ต าแหนงได 4. นกเรยนสามารถเลอกขวตอใชงานของสวตชไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจกแบบ 4 ต าแหนงได 5. นกเรยนสามารถเกบเครองมออปกรณไดถกตอง เครองมอ / อปกรณ 1. สวตชปดน าฝนแบบ 4 ต าแหนง 2. มลตมเตอร ล าดบขนการปฏบต 1. ศกษาวงจรการท างานของสวตชไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจกแบบ 4 ต าแหนง จากใบความร หนวยท 6 2. ตรวจสอบต าแหนงการท างานและจ านวนขวของสวตชไฟปดน าฝนและฉดน าลาง กระจก

3. ท าตารางแสดงความสมพนธของขวสวตชไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจกแบบ 4 ต าแหนง

4. จบคสายตรวจสอบความตอเนองของขวสวตชในแตละต าแหนงแลวขดเสนความ สมพนธลงในตาราง 5. สรปเทยบสายทวดไดกบขวมาตรฐานและเลอกขวสายของสวตชไฟปดน าฝนและ ฉดน าลางกระจกแบบ 4 ต าแหนงเพอตอใชงาน

ใบงานท 6.1 งานตรวจหาขวสวตชไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจกแบบ 4 ต าแหนง

1. ใหนกเรยน เขยนเครองหมายถก ( ⁄ ) ในชองของต าแหนงทมขวสายตอกน

ขวตรวจสอบ ( ระหวางคสสาย )

ความตอเนองในต าแหนง WIPER SW WASHER SW

MIST OFF LO HI ON OFF L-B / L-R L-B / L-W L-B / L-Y

L-B / L L-B / B

L-R / L-W L-R / L-Y

L-R / L L-R / B

L-W / L-Y L-W / L L-W / B L-Y / L L-Y / B

L / B

บนทกใบงานท 6.1 งานตรวจหาขวสวตชไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจกแบบ 4 ต าแหนง

2. ใหนกเรยนเขยนตารางความสมพนธภายในของสวตชไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจก

ขว/สสาย ต าแหนงสวตช

L-B L-R L-W L-Y L B

Wiper SW.

MIST OFF LO HI

Washer SW. OFF ON

3. ใหนกเรยนน าขวสายทวดไดใสใหถกตองกบขวทก าหนดใหและบอกชออปกรณทจะตอใชงาน ขว….B… หมายถง สายส ……………... ตอไปอปกรณ…………………………… ขว….S… หมายถง สายส ……………... ตอไปอปกรณ…………………………… ขว….+1…..หมายถง สายส ……………... ตอไปอปกรณ…………………………… ขว….+2… หมายถง สายส ……………... ตอไปอปกรณ…………………………… ขว….W… หมายถง สายส ……………... ตอไปอปกรณ…………………………… ขว….E… หมายถง สายส ……………... ตอไปอปกรณ……………………………

เกณฑประเมนผลการปฏบตงาน ใบงานท 6.1 งานตรวจหาขวสวตชไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจกแบบ 4 ต าแหนง

ผปฏบตงาน ชอ…………………………………..เลขท……….กลม…………..

หวขอการประเมน ระดบคะแนน

หมายเหต เตม ได

1. การเตรยมเครองมออปกรณ 2 ผล/คะแนน ดมาก = 18 - 20 ปานกลาง = 15 - 17 พอใช = 11 - 14 ปรบปรง = 0 - 10

2. การล าดบขนตอนการปฏบตงาน 4 3. ท าตารางความสมพนธของสวตชไฟปดน าฝน และฉดน าลางกระจกแบบ 4 ต าแหนงไดถกตอง

4

4. เลอกตอขวใชงานไดถกตอง 5 5. ความสามคคในกลม 3 6. ท าความสะอาด เกบวสดอปกรณและพนท ปฏบตงาน

2

รวม 20

ครผสอน

จดประสงคการเรยนร 1. นกเรยนสามารถเตรยมอปกรณในการตอวงจรไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจก แบบ 4 ต าแหนงได 2. นกเรยนสามารถโยงเสนตอวงจรไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจกแบบ 4 ต าแหนงได 3. นกเรยนสามารถตอวงจรไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจกแบบ 4 ต าแหนงบนแผงฝก ได 4. นกเรยนสามารถอธบายการท างานของวงจรไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจกแบบ 4 ต าแหนงได 5. นกเรยนสามารถเกบเครองมออปกรณและท าความสะอาดพนทปฏบตงานไดอยางเปน ระเบยบ

เครองมอ / อปกรณ 1. แบตเตอรรถยนต 2. มลตมเตอร 3. แผงฝกตอวงจรระบบปดน าฝนและฉดน าลางกระจกแบบ 4 ต าแหนง 4. สายคบแบตเตอร 5. สายไฟตอวงจร

ล าดบขนการปฏบต 1. นกเรยนศกษาวงจรหลกการท างานของไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจกแบบ 4 ต าแหนงจากใบความร หนวยท 6 2. นกเรยนเขยนชอ ขวของอปกรณใหตรงกบสญลกษณแลวขดโยงเสนตอวงจรในใบงาน 3. นกเรยนตอวงจรไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจกแบบ 4 ต าแหนงตามใบงานบนแผง ฝก

4. นกเรยนเขยนอธบายหลกการท างานของวงจรไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจก แบบ 4 ต าแหนง 5. นกเรยนท าความสะอาดเกบเครองมออปกรณและท าความสะอาดพนทปฏบตงาน

ใบงานท 6.2 งานตอวงจรไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจกแบบ 4 ต าแหนง

1. ใหนกเรยนเขยนชอของอปกรณลงในชองทก าหนดใหแลวขดโยงเสนตอวงจรไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจกแบบ 4 ต าแหนงใหสมบรณ

บนทกผลใบงานท 6.2 เรอง งานตอวงจรไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจกแบบ 4 ต าแหนง

แบตเตอร

ฟวส

สวตชจดระเบด

มอเตอรปมฉดน า สวตชปดน าฝนและฉดน าลางกระจก

มอเตอรปดน าฝน

ฟวส WIPER

2. อธบายการท างานของวงจรไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจกแบบ 4 ต าแหนง เมอเปดสวตช ต าแหนง MIST………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… เมอเปดสวตช ต าแหนง LOW …………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………….. เมอเปดสวตช ต าแหนง HI ………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… เมอปดสวตช ต าแหนง OFF ขณะใบปดน าฝนยงไมกลบต าแหนงเกบ …………………… ……………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………….. ………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………

เกณฑประเมนผลการปฏบตงาน ใบงานท 6.2 งานตอวงจรไฟปดน าฝนและฉดน าลางกระจกแบบ 4 ต าแหนง

ผปฏบตงาน ชอ…………………………………..เลขท……….กลม…………..

หวขอการประเมน ระดบคะแนน

หมายเหต เตม ได

1. การเตรยมเครองมออปกรณ 2 ผล/คะแนน ดมาก = 18 -20 ปานกลาง = 15 - 17 พอใช = 11 – 14 ปรบปรง = 0 - 10

2. ความถกตองของชอ ขวและการโยงเสนตอ วงจรในใบงาน

4

3. อธบายการท างานของวงจร 4 4. ความถกตองของการตอวงจรบนแผงฝก 5 5. ความปลอดภยและการแกไขปญหาในระหวาง การปฏบตงาน

3

6. ท าความสะอาด เกบวสดอปกรณและพนท ปฏบตงาน

2

รวม 20

ครผสอน

ค าสง : ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว โดยท าเครองหมาย (X) ลงใน กระดาษค าตอบ 1. ระบบปดน าฝนและฉดน าลางกระจกในรถยนตมความส าคญอยางไร ก. ท าใหมองเหนคนขบ ข. ท าใหคนขบมองเหนทางขณะฝนตก ค. ใชส าหรบท าความสะอาดกระจกบงลม ง. ใชโบกปดแมลง 2. ขอใดตอไปนเปนชอฟวสปองกนวงจรในระปดน าฝนและฉดน าลางกระจก

ก. GAUGE ข. TAIL ค. WIPER ง. DOME

3. อปกรณทท าใหใบปดน าฝนหยดในต าแหนงเกบใบปดน าฝนเสมอคออปกรณใด ก. แปลงถาน ข. รเลย ค. กลไกใบปดน าฝน ง. แคมสวตช

4. ขวใดไมใชขวของมอเตอรปดน าฝน ก. ขว B ข. ขว S ค. ขว W ง. ขว +1

5. ขอใดไมใชเปนสาเหตทท าใหใบปดน าฝนไมกลบเขาทในต าแหนงเกบหลงจากปดสวตชปด น าฝน

ก. ขว+ 2 ของมอเตอรไมตอ ข. ขว + 1 ของมอเตอรไมตอ ค. ขว S ของมอเตอรไมตอ ง. ขว B ของมอเตอรไมตอ

6. เมอเปดสวตชปดน าฝนในต าแหนง MIST ท าใหวงจรในสวตชตอกนระหวางขวใดกบขวใด ก. ขว +2 ตอกบขว S ข. ขว +2 ตอกบขว B ค. ขว +2 ตอกบขว +1 ง. ขว S ตอกบขว +1

7. อารเมเจอรของมอเตอรปดน าฝนเปนแมเหลกชนดใด ก. แมเหลกเฟอไรต ข. แมเหลกถาวร ค. แมเหลกนโอดเนยม ง. แมเหลกไฟฟา

แบบทดสอบหลงเรยน หนวยท 6 เรอง ระบบปดน าฝนและฉดน าลางกระจก

8. สวตชฉดน าลางกระจกเปนสวตชแบบใด ก. สวตชปกตปด แบบกดตดปลอยตด ข. สวตชปกตเปด แบบกดตดปลอยตด ค. สวตชปกตปด แบบกดตดกดตด ง. สวตชปกตเปด แบบกดตดกดตด

9. การหาขวของสวตชแบบหลายขวหลายต าแหนง สรางตารางเพอจดประสงคในขอใด ก. เพอใหทราบชอของขวสาย ข. เพอใหทราบต าแหนงการท างาน ค. เพอใหทราบชนดของสวตช ง. เพอใหทราบวงจรภายในของแตละต าแหนง

10. ขณะมอเตอรปดน าฝนหยดในต าแหนงปกตขวใดของมอเตอรจะไมตอกบขวอนๆ ก. ขว +1 ข. ขว S ค. ขว E ง. ขว B