โดยปจจยพนฐานความตองการของมนษย ทตองการความสะดวกสบายใหกบตวเองใน ทกสภาวะทกโอกาส ท าใหรถยนตในปจจบนหลายรน ไดบรรจสงอ านวยความสะดวกเขามาเปนอปกรณเสรมในรถยนต เพอเพมจดขายและการแขงขนทางตลาด ท าใหผใชไดรสกถงความหรหราของการใชรถรนนนๆ ตวอยางอปกรณอ านวยความสะดวกในรถยนต เชน เบาะปรบระดบดวยไฟฟา ระบบปรบกระจกมองขางดวยไฟฟา ระบบควบคมเครองเสยงรถยนตทพวงมาลย และอนๆ อกมาก ในหนวยนจะใหผเรยนไดเรยนรเฉพาะอปกรณอ านวยความสะดวกทเปนพนฐานทวไปของรถยนต ไดแก ระบบไฟนาฬกาบอกเวลา ไฟทจดบหร ทปจจบนน าไปใชเปนจดจายไฟใหกบอปกรณอนๆ เชน ทชารจโทรศพท นอกจากนนยงใหผเรยนไดเรยนรเกยวกบเกจวดทเปนพนฐานของรถยนต เชน เกจวดระดบน ามนเชอเพลง เกจวดอณหภมเครองยนต เปนตน

1. ระบบไฟนาฬกาบอกเวลา 2. ระบบไฟทจดบหร 3. เกจวดระดบน ามนเชอเพลง 4. เกจวดอณหภมเครองยนต 5. ไฟเตอนแรงดนน ามนเครอง 6. ไฟสญญาณเตอนบนหนาปทมรถยนต

หนวยท 10 เรอง ระบบไฟอ านวยความสะดวกและเกจวดในรถยนต

สาระส าคญ

สาระการเรยนร

1. นกเรยนสามารถบอกชอของอปกรณในวงจรระบบไฟนาฬกาบอกเวลา ไฟทจดบหร เกจวดระดบน ามนเชอเพลง เกจวดอณหภมเครองยนตและไฟเตอนแรงดนน ามนเครองได

2. นกเรยนสามารถเขยนวงจรระบบไฟนาฬกาบอกเวลาและไฟทจดบหรได 3. นกเรยนสามารถอธบายวงจรระบบไฟนาฬกาบอกเวลาและไฟทจดบหรได 4. นกเรยนสามารถเขยนวงจรระบบไฟเกจวดระดบน ามนเชอเพลง เกจวดอณหภม เครองยนต ไฟเตอนแรงดนน ามนเครอง ได 5. นกเรยนสามารถอธบายวงจรระบบไฟเกจวดระดบน ามนเชอเพลง เกจวดอณหภม เครองยนต และไฟเตอนแรงดนน ามนเครอง ได 6. นกเรยนสามารถตรวจเชคไฟเตอนบนหนาปทมรถยนตได

จดประสงคการเรยนร

ค าสง : ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว โดยท าเครองหมาย (X) ลงใน กระดาษค าตอบ 1. ขอใดไมใชขอดของอปกรณอ านวยความสะดวกในรถยนต

ก. ลดความเมอยลาของผขบข ข. เพมสมรรถนะวสยของรถยนต ค. ใหความเพลดเพลนขณะขบข ง. ลดความเครยดจากการขบข

2. ระบบนาฬกาบอกเวลาและระบบไฟทจดบหรใชไฟจากขวใดของสวตชจดระเบด ก. ขว AM1 ข. ขว ACC ค. ขว IG ง. ขว ST

3. นาฬกาบอกเวลาตองมไฟเลยงตลอดเวลาแมไมเปดสวตชจดระเบดเพอจดประสงคใด ก. เพอใหนาฬกานบเวลาไดอยางตอเนอง ข. เพอใหนาฬกาบนทกเวลาขณะปดเครอง ค. เพอรกษาหนวยความจ าของนาฬกา ง. เพอบนทกการท างานของเครองยนต

4. ทจดบหรถกดนออกมาเมอขดลวดรอนอาศยหลกการของขอใด ก. การตงเวลา ข. การใชกลไก ค. แมเหลกไฟฟา ง. การขยายตวของโลหะ

5. ฟวสในขอใดอาจเปนสาเหตท าใหทจดบหรไมท างาน ก. DOME ข. IGN ค. FOG ง. ACC

6. เกจวดแบบขดลวดสมดล ใชหลกการใดในการท าใหเกจวดเคลอนท ก. แรงดดจากแมเหลกถาวร ข. แรงโนมถวง ค. แรงดดจากแมเหลกไฟฟา ง. แรงเหวยงหนศนย

7. เกจวดระดบน ามนเชอเพลงใชไฟจากขวใดของสวตชจดระเบด ก. ขว AM1 ข. ขว ACC ค. ขว IG ง. ขว ST

8. เกจวดแบบโลหะไบเมทลใชหลกการตามขอใดท าใหเขมของเกจวดเคลอนท ก. ท าใหเกดสนามแมเหลก ข. ท าใหเกดการเหนยวน า ค. ท าใหเกดแรงเหวยงหนศนย ง. ท าใหเกดความรอน

แบบทดสอบกอนเรยน

หนวยท 10 เรอง ระบบไฟอ านวยความสะดวกและเกจวดในรถยนต

9. อปกรณในวงจรเกจวดอณหภมเครองยนตทท าหนาทเปลยนคาความรอนใหเปนความตานทาน ทางไฟฟาคอขอใด

ก. เทอรโมสตส ข. เทอรโมมเตอร ค. เทอรมสเตอร ง. เทอรโบ

10. ขอใดเปนรปสญลกษณของหลอดไฟเตอนแรงดนน ามนเครอง

ก. ข.

ค. ง.

หนวยท 10 ระบบไฟอ านวยความสะดวกและเกจวดในรถยนต

อปกรณอ านวยความสะดวกและเกจวดทเปนพนฐานของรถยนตทกๆ คน ทน ามาเรยนใน

หนวยน ประกอบดวย ไฟนาฬกาบอกเวลา ไฟทจดบหร เกจวดระดบน ามนเชอเพลง เกจวดอณหภมเครองยนต ไฟเตอนแรงดนน ามนเครองและไฟสญญาณเตอนบนหนาปทมรถยนต

1. ระบบไฟอ านวยความสะดวก

ระบบไฟอ านวยความสะดวก หมายถง ระบบทท าใหผขบขและผโดยสารทอยบนรถใหไดรบความสะดวกสบาย ลดความเมอยลาในขณะใชรถ

1.1 ระบบไฟนาฬกาบอกเวลา นาฬกาบอกเวลาในรถยนตมไวส าหรบอ านวยความสะดวกในการบอกเวลาใหกบผขบขและ

ผโดยสารขณะอยในรถไดทราบเวลา

1.2 ระบบไฟทจดบหร (Cigarette Lighter) ทจดบหรมไวเพอเปนอปกรณอ านวยความสะดวกในรถ ซงในอดตไมมการใหความรเกยวกบ

พษภยของบหร ปจจบนมนษยมความรเกยวกบพษภยของบหรมากขน ดงนนการใชประโยชน จากทจดบหรในรถยนตเพอการจดบหรสบ จงมนอยมากหรอแทบไมมเลย ปจจบนทจดบหรถกดดแปลงใหน าไปใชประโยชนอยางอนมากกวา เชน ใช เปนทชารจโทรศพทมอถอ จายไฟใหกบอปกรณไฟฟาอนๆ เปนตน

รปท 10.1 นาฬกาบอกเวลา

1.3 วงจรระบบไฟนาฬกาบอกเวลาและไฟทจดบหรในรถยนต

1.3.1 การท างานของวงจร 1.3.1.1 นาฬกาบอกเวลา

นาฬกาบอกเวลาจะตองมไฟไปเลยงตลอดเวลาจากแบตเตอรรถยนตผานฟวส 15A (DOME) เพอใหนาฬกานบเวลาไดอยางตอเนอง แตจะไมแสดงเวลา จนกวาจะเปดสวตชจดระเบด ไปในต าแหนง ACC หรอต าแหนง IG(ON) กระแสไฟจะไหลไปยงฟวส 15A (ACC)ไปเขาทขว ACC (+) ของนาฬกา ลงกราวด ครบวงจร ตวเลขบอกเวลากจะแสดงผล และทกครงทถอดขวแบตเตอรรถยนต จ าเปนจะตองท าการปรบตงเวลาของนาฬกาใหมใหเปนปจจบน

รปท 10.2 ทจดบหรในรถยนต ทมา : http://skfashionleh.wordpress.com/

รปท 10.3 แสดงวงจรไฟทจดบหรและนาฬกาในรถยนต

1.3.1.2 ไฟทจดบหร ระบบไฟทจดบหร ใชไฟจากขว ACC ของสวตชจดระเบด ซงเมอเปดสวตชจดระเบดไปใน

ต าแหนง ACC กระแสไฟกจะไหลจากขว AM1 ของสวตชจดระเบดไปออกทขว ACC ซงเปนขวทใชตอกบอปกรณอ านวยความสะดวกจากนนกระแสไฟกจะไปผาน ฟวส 15A (ACC) ไปรอท ตวทจดบหร และเมอกดทจดบหรเขากระแสไฟฟาจะไหลผานขดลวดความรอน ของทจดบหรลงกราวด ท าใหขดลวดความรอนเกดความรอนจนแดง ในขณะเดยวกนเบาของทจดบหรจะบบรดตวทจดบหรเอาไวและเมอตวทจดบหรรอนจะท าใหตวเบาไดรบความรอนไปดวยท าใหเกดการขยายตวและดนทจดบหรใหหลดและเดงออกมาในต าแหนงทถกลอกไวและสามารถน าไปใชงานได 2. เกจวดและไฟสญญาณเตอนบนหนาปทมรถยนต

เพอใหการขบขและการใชงานรถยนตเปนไปอยางปลอดภยและเกดความสบายใจของผใชรถ จ าเปนอยางยงทผขบขจะตองรสภาวะการท างานของเครองยนต เพอเปนขอมลในการตดสน ใจในการใชรถ ดงนน จงมเกจวดหรอมาตรวดตางๆ ตดตงทหนาปทมรถยนต (Combination Meter) เพอใหผขบขสามารถทราบความผดปกตหรอความเปลยนแปลงทเกดขนกบรถยนตและเครองยนตไดงายในขณะขบข ตวอยางของเกจวดในรถยนต ไดแก เกจวดระดบน ามนเชอเพลง เกจวดอณหภมเครองยนต เกจวดรอบเครองยนต หรออนๆ แลวแตการออกแบบของรถแตละรน ในหวขอท 2 นจะใหนกเรยนไดเรยนรเกยวกบเกจวดทเปนพนฐานและมความส าคญอยางยงตอการใชรถยนต ไดแก เกจวดระดบน ามนเชอเพลง เกจวดอณหภมเครองยนตและไฟเตอนแรงดนน ามนเครอง

2.1 เกจวดระดบน ามนเชอเพลง

เกจวดระดบน ามนเชอเพลง ท าหนาท บอกระดบน ามนเชอเพลงในถงใหผขบขไดทราบเพอจะสามารถประมาณระยะทางกบน ามนเชอเพลงทจะขบขได

รปท 10.4 แสดงเกจวดทตดตงบนหนาปทมรถยนต

2.1.1 อปกรณในระบบเกจวดระดบน ามนเชอเพลง ในระบบเกจวดระดบน ามนเชอเพลงมอปกรณทส าคญ 2 สวน ประกอบดวย

2.1.1.1 เกจวดระดบน ามนเชอเพลง ท าหนาท แสดงระดบน ามนเชอเพลงในถงใหผขบข ไดทราบ

2.1.1.2 ตวสงสญญาณหรอชดลกลอยถง ท าหนาท วดระดบน ามนเชอเพลงในถง

2.1.2 ชนดของเกจวดระระดบน ามนเชอเพลง เกจวดระดบน ามนเชอเพลงเปน อปกรณทแสดงระดบน ามนเชอเพลง ทมใชอยท วไป ม 2

แบบ ไดแก 2.1.2.1 เกจวดแบบโลหะไบเมทล (Bimetal Blade)

รปท 10.6 วงจรไฟเกจวดระดบน ามนเชอเพลงแบบโลหะไบเมทล

ชดสวตชลกลอย

เกจวดระดบน ามนเชอเพลง

โลหะไบเมทล

GAUGE 10A

แบตเตอร

สวตชจดระเบด

รปท 10.5 อปกรณในระบบเกจวดระดบน ามนเชอเพลง

หลกการท างาน วงจรไฟเกจวดระดบน ามนเชอเพลงแบบโลหะไบเมทล จะอาศยหลกการโกงตวของแผน

โลหะไบเมทล ใหไปดนเขมวดใหเกดการเคลอนท โดยมหลกการท างานดงน เมอเปดสวตชจดระเบดกระแสไฟจะไหลผานฟวส ไปเขาขดลวดความรอนทพนอยบนแผนโลหะไบเมทลและผานออกไป ทคอนแทกทลกลอยในถงลงกราวด ในกรณทน ามนในถงมนอยหรอหมด ลกลอยในถงจะตกลงต า คอนแทกเลอนไปในต าแหนงทมความตานทานนอย ท าใหกระแสไฟฟาไหลผานขดลวด ความรอนไดมากท าใหเกดความรอนทแผนโลหะไบเมทลมาก ท าใหแผนโลหะไบเมทลโกงตวมากตาม ท าใหเขมวดระดบน ามน เลอนเขาหาต าแหนง E (Empty) และในทางตรงกนขาม หากระดบน ามนในถงมมากหรอเตม กจะท าใหไฟไหลผานลวดความรอนไดนอยท าใหมความรอนทโลหะ ไบเมทลนอยจงดดตวกลบท าใหเขมวดระดบน ามนชไปดาน F (Full)

2.1.2.2 เกจวดแบบขดลวดสมดล (balancing-coil gauge)

รปท 10.7 วงจรไฟเกจวดระดบน ามนเชอเพลงแบบขดลวดสมดล

ขดลวดจ ากด

ขดลวดเหนยวน า

สวตชจดระเบด

เกจวดระดบน ามนเชอเพลง

ชดสวตชลกลอย

แบตเตอร

GAUGE 10A

หลกการท างาน เกจวดระดบน ามนแบบน ชดลกลอยทอยในถงน ามนเชอเพลง จะมหลกการท างานเชนเดยว

กบแบบโลหะไบเมทล แตกตางกนเฉพาะชดแสดงระดบน ามนเชอเพลง ทมโครงสรางภายในประกอบดวยชดขดลวดแมเหลกไฟฟา 2 ขด ไดแก ขดลวดเหนยวน าและขดลวดจ ากด ขดลวดเหนยวน าจะตออนกรมกบขดลวดความตานทานในถงน ามน สวนขดลวดจ ากดจะตอปลายอกดานหนงลงกราวด

เมอน ามนหมดถง ชดลกลอยจะมความตานทานต า ท าใหกระแสไฟฟาไหลผานขดลวดเหนยว น าลงกราวดไดมากท าใหขดลวดเหนยวน าสรางสนามแมเหลกไดมากท าใหดงฐานเขมใหเขมชไปในทศทาง E สวนขดลวดจ ากดจะมกระแสไฟไหลผานไดนอยหรอไมผานเลยท าใหไมมสนาม แมเหลกดดทฐานของเขมเกจวด

เมอเตมน ามนเตมถง ชดลกลอยจะมความตานทานสง ท าใหกระแสไฟฟาไหลผานขดลวดความตานทานชดคอนแทกทลกลอยไมสะดวก กระแสไฟฟากจะวงไปทชดขดลวดจ ากดไดสะดวกกวา ท าใหเกดสนามแมเหลกทขดลวดจ ากด ดงฐานของเขมชใหชไปดาน F แสดงน ามนเตมถง

2.2 เกจวดเกจวดอณหภมเครองยนต เกจวดอณหภมเครองยนต ท าหนาท บอกระดบความรอนของเครองยนต เพอปองกนความ

เสยหายทจะเกดขนกบเครองยนตอนเนองมาจากเครองยนตรอนจด (Over Heat) 2.2.1 อปกรณในระบบประกอบดวย 2 สวนหลกๆ ไดแก

2.2.1.1 เกจวดอณหภมเครองยนต 2.2.1.2 ตวสงสญญาณหรอเทอรมสเตอร

รปท 10.8 อปกรณในระบบเกจวดอณหภมเครองยนต

เทอรมสเตอร

2.2.2 วงจรและหลกการท างานของเกจวดอณหภมเครองยนต วงจรเกจวดอณหภมเครองยนต ทใชอยท วไป ม 2 แบบ ตามชนดของเกจวด

2.2.2.1 วงจรเกจวดอณหภมเครองยนตแบบโลหะไบเมทล (Bimetal Blade)

หลกการท างาน วงจรไฟเกจวดอณหภมเครองยนตแบบโลหะไบเมทล มหลกการท างานเชนเดยวกบวงจรไฟเกจวดระดบน ามนเชอเพลงแบบโลหะไบเมทลโดยมหลกการท างาน ดงน เมอเปดสวตชจดระเบดกระแสไฟจะไหลผานฟวสไปเขาชดรเลยลดแรงดนไฟใหเหลอแรงเคลอนไฟ ประมาณ 8.5 V จาก นนกจะไหลไปยงขดลวดความรอนทพนอยบนแผนโลหะไบเมทลและผานออกไปทตวตรวจจบอณหภม (Thermistor) ทตดตงอยทเครองยนต ซงท าหนาทเปลยนอณหภมใหเปนความตานทาน โดยคณสมบตของเทอรมสเตอร จะตรงขามกบลวดตวน า คอ ทอณหภมต าจะท าใหมความตานทานสง ในกรณทอณหภมเครองยนตสง ตวตรวจจบอณหภมจะมความตานทานนอย ท าใหกระแสไฟฟาไหลผานขดลวดความรอนไดมากท าใหเกดความรอนทแผนโลหะไบเมทลมาก ท าใหแผนโลหะไบเมทลโกงตวมากตาม ท าใหเขมวดอณหภมเครองยนต เลอนเขาหาต าแหนง H(Heat) และในทางตรงกนขามหากอณหภมเครองยนตต ากจะท าใหไฟไหลผานลวดความรอนไดนอยท าใหมความรอนทโลหะ ไบเมทลนอยท าใหโลหะไบเมทลดดตวกลบท าใหเขมวดอณหภมเครองยนต ชไปดาน C (Cool)

รปท 10.9 วงจรไฟเกจวดอณหภมเครองยนตแบบโลหะไบเมทล

เกจวดอณหภมเครองยนต

สวตชจดระเบด

GAUGE 10A

เทอรมสเตอร

รเลยลดแรงดนไฟ

แบตเตอร

2.2.2.2 เกจวดอณหภมเครองยนตแบบขดลวดสมดล (Balancing-coil Gauge)

หลกการท างาน เมอเรมเปดสวตชจดระเบดหรอสตารทเครองยนต ขณะทเครองยนตยงมอณหภมต า กระแส

ไฟฟาไหลจากสวตชจดระเบด ผานฟวสเขาขดลวดชดเหนยวน าและขดลวดชดจ ากดลงกราวด แตในขณะทเครองยนตเยน ตวตรวจจบอณหภมเครองยนตจะมคาความตานทานมาก ท าใหกระแส ไฟฟาผานขดลวดเหนยวน าลงกราวดทตวตรวจจบอณหภมเครองยนตไดไมสะดวก ท าใหขดลวดจ ากด เปนสนามแมเหลกไดมากกวาชดเหนยวน า ท าใหดดเขมของเกตวดอณหภมเครองยนตใหปลายเขมชไปดาน C (Cool) และเมอเครองยนตท างานไปเลอยๆ อณหภมของเครองยนตกจะคอยๆ สงขนตวตรวจจบอณหภมเครองยนตจะมคาความตานทานลดลง ท าใหขดลวดเหนยวน าคอยๆ เพมอ านาจแมเหลกขน ท าใหเขมของเกตวดอณหภม คอยๆ เคลอนไปทาง H (Hot) ตามคาความตานทานทเปลยนไปของตวตรวจจบอณหภม

รปท 10.10 วงจรไฟเกจวดวดอณหภมเครองยนตแบบขดลวดสมดล

เกจวดอณหภมเครองยนต

เทอรมสเตอร

ขดลวดเหนยวน า

ขดลวดจ ากด

GAUGE 10A

สวตชจดระเบด

แบตเตอร

2.3 ไฟเตอนแรงดนน ามนเครอง ไฟเตอนแรงดนน ามนเครอง ท าหนาท ตรวจสอบสถานการณท างานระบบหลอลนของเครองยนต

2.3.1 อปกรณในระบบประกอบดวย 2 สวนหลกๆ ไดแก 2.3.1.1 หลอดไฟเตอนแรงดนน ามนเครอง ท าหนาทแสดงสถานะการท างานของระบบ

หลอลน 2.3.1.2 สวตชแรงดนน ามนเครอง ท าหนาท ตดและตอการลงกราวดของหลอดไฟเตอนแรงดนน ามนเครองใหครบวงจร

หลกการท างาน เมอเปดสวตชจดระเบดในต าเหนง ON กระแสไฟฟาจากขว Ig ไหลผานฟวส (GAUGE 10A) เขาขว B ของชดไฟหนาปดเขาหลอดไฟเตอนแรงดนน ามนเครองไปลงกราวดทสวตชแรงดนน ามนเครองท าใหหลอดไฟตด

สวตชจดระเบด

GAUGE 10A

หลอดไฟเตอนแรงดนน ามนเครอง

สวตชแรงดนน ามนเครอง

แบตเตอร

รปท 10.11 วงจรไฟแรงดนน ามนเครอง

เมอเครองยนตท างาน ปมน ามนเครองจะสรางแรงดนใหน ามนเครองใหไหลไปตามทอเพอหลอลนชนสวนตางๆ ซงระหวางทอทางจะตดตงสวตชแรงดนน ามนเครองไว เมอมแรงดนน ามน เครองเกดขนในระบบ แรงดนจะไปยกแผนไดอะแฟรมทอยในสวตชแรงดนน ามนเครองใหไปดนคอนแทกแยกออกจากกน ท าใหไฟลงกราวดไมไดเปนผลใหหลอดไฟดบ

2.4 ไฟสญญาณเตอนบนหนาปทมรถยนต ไฟสญญาณเตอนบนหนาปทมรถยนต ท าหนาท บอกสถานะการท างานและความผดปกตของ

อปกรณตางๆ ในรถยนตและเครองยนต เพอใหผขบขไดทราบและท าการแกไขกอนทจะเกดความเสยหายกบรถยนตและเครองยนต โดยสญญาณไฟเตอนทพบในรถยนตทวไป ดงแสดงในตารางท 10.1

ตารางท 10.1 ตวอยางไฟสญญาณเตอนบนหนาปทมรถยนต ล าดบท

ไฟสญญาณ ชอ การแสดงผล

1

ไฟเตอนการท างานระบบเบรก ABS

เปดสวตชจดระเบด หลอดไฟตด เครองยนตท างาน หลอดไฟดบ หลอดไฟตดตอเนองเมอระบบมปญหา

2

ไฟเตอนการท างานระบบถงลมนรภย

เปดสวตชจดระเบด หลอดไฟตด เครองยนตท างาน หลอดไฟดบ หลอดไฟตดตอเนองเมอระบบมปญหา

3

ไฟเตอนการท างานระบบการท างานของเครองยนตบกพรอง

เปดสวตช ON หลอดไฟตด เครองยนตท างาน หลอดไฟดบ หลอดไฟตดตอเนองเมอระบบมปญหา

4

ไฟเตอนระบบไฟชารจ เปดสวตช ON หลอดไฟตด เครองยนตท างาน หลอดไฟดบ หลอดไฟตดตอเนองเมอระบบไฟชารจมปญหา

5

ไฟเตอนระดบน ามนเชอเพลงเหลอนอย

ระดบน ามนเชอเพลงเหลอนอยหลอดไฟตด

6

ไฟเตอนระดบน าในกรองน ามนเชอเพลง

มน าอยในกรองน ามนเชอเพลง หลอดไฟตด

7

ไฟเตอนแรงดนน ามนเชอเพลง

เปดสวตชจดระเบด หลอดไฟตด เครองยนตท างาน หลอดไฟดบ หลอดไฟตดตอเนองเมอระบบหลอลนมปญหา

8

ไฟเตอนระบบไฟหวเผา

เปดสวตชจดระเบด หลอดไฟตด หวเผาหยดท างานหลอดไฟดบ

9

ไฟเตอนประตปดไมสนท

เปดสวตช ON และปดประตไมสนท

10

ไฟเตอนใหคาดเขมขดนรภย

เปดสวตช ON ไมคาดเขมขดนรภย

11

ไฟเตอนอณหภมเครองยนต

เปดสวตช ON เมอน าหลอเยนมอณหภมสง

12

ไฟเตอนเบรกมอและระดบน ามนเบรก

เปดสวตช ON ไมลงเบรกมอหรอลงไมสดหรอระดบน ามนเบรกต า

13

ไฟเตอน สายพานไทมมง

เปดสวตช ON เมอครบก าหนดเปลยน (100,000 กโลเมตร)

1. ระบบไฟอ านวยความสะดวก เปนระบบไฟท เสรมเขามาตดตงในรถยนตเพอเพมความสะดวกสบายใหกบผขบข ไมมผลกบการท างานของเครองยนตและรถยนต ระบบไฟอ านวยความสะดวกโดยทวไปสวนมากจะตอไฟออกจากขว ACC ของสวตชจดระเบด วงจรไฟนาฬกาบอกเวลา และวงจรไฟทจดบหรจะถกปองกนดวย ฟวส ACC 15A 2. เกจวดในรถยนต เปนระบบไฟทมความส าคญตอการท างานและความปลอดภยของเครองยนตใช ฟวส GAUGE 10 A เปนฟวสปองกนวงจร และเกจวดในรถยนตจะใชไฟออกจากขว IG ของสวตชจดระเบด

สรป

จดประสงคการเรยนร 1. ผเรยนสามารถขดโยงเสนตอวงจรไฟทจดบหรและนาฬกาบอกเวลาได 2. ผเรยนสามารถอธบายการท างานของวงจรไฟทจดบหรและนาฬกาบอกเวลาได 3. ผเรยนสามารถบอกต าแหนงและตรวจสอบฟวสควบคมวงจรไฟทจดบหรและนาฬกา บอกเวลาในรถยนตได เครองมอ / อปกรณ 1. ชดกลองฟวส 2. มลตมเตอร ล าดบขนการปฏบต 1. ศกษาวงจรไฟทจดบหรและนาฬกาบอกเวลา จากใบความร หนวยท 10 2. ท าใบงานท 10.1

3. ตรวจสอบฟวสควบคมวงจรไฟทจดบหรและนาฬกาบอกเวลาในรถยนต

ใบงานท 10.1 งานตอวงจรไฟทจดบหรและนาฬกาบอกเวลา

1. ใหนกเรยนขดเสนทบเสนวงจรไฟทจดบหรและนาฬกาบอกเวลาจากวงจรไฟฟารถยนตทก าหนด

บนทกผลใบงานท 10.1 งานเขยนและอานวงจรไฟทจดบหรและนาฬกาบอกเวลา

2. อธบายการท างานของวงจร วงจรไฟทจดบหร………………………………………………………………………….. …………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………….…………………………… ……………………………………………………………………………….………………………… ……………………………………………………………………………….………………………… วงจรนาฬกาบอกเวลา …………………………………………………………. ………….. ……………………………………………………………..………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………….. ……………………………………………………………………………….………………………… ……………………………………………………………………………….………………………… ……………………………………………………………………………….…………………………

เกณฑประเมนผลการปฏบตงาน ใบงานท 10.1 งานตอวงจรไฟทจดบหรและนาฬกาบอกเวลา

ผปฏบตงาน ชอ……………………………………เลขท………..กลม……………

หวขอการประเมน ระดบคะแนน

หมายเหต เตม ได

ผล/คะแนน ดมาก = 18 - 20 ปานกลาง = 15 - 17 พอใช = 11 - 14 ปรบปรง = 0 - 10

2. ความถกตองของการโยงเสนตอวงจร ในใบงาน

4

3. อธบายการท างานของวงจร 4 4. บอกต าแหนงและตรวจสอบฟวสควบคม วงจร

5

6. ท าความสะอาด เกบวสดอปกรณและ พนทปฏบตงาน

2 รวม 20

ครผสอน

จดประสงคการเรยนร 1. ผเรยนสามารถขดโยงเสนตอวงจรไฟเกจวดในรถยนตได

2. ผเรยนสามารถตรวจสอบอปกรณในวงจรไฟเกจวดระดบน ามน เชอเพลง เกจวด อณหภมเครองยนตและไฟเตอนแรงดนน ามนเครองได

เครองมอ / อปกรณ 1. แบตเตอร 2. หนาปทมรถยนต 3. มลตมเตอร 4. สวตชลกลอยถงน ามนเชอเพลง 5. สวตชอณหภมน าหลอเยน 6. หลอดทดสอบ ล าดบขนการปฏบต 1. ศกษาเนอหา จากใบความร หนวยท 10 2. เตรยมเครองมออปกรณ 3. ท าใบงานท 10.2

ใบงานท 10.2 งานเขยนและอานอานวงจรไฟเกจวดในรถยนต

1. ใหนกเรยนขดเสนทบเฉพาะเสนวงจรไฟเกจวดระดบน ามน เชอเพลง เกจวดอณหภมเครองยนตและไฟเตอนแรงดนน ามนเครองใหสมบรณ

บนทกผลใบงานท 10.2 งานเขยนและอานอานวงจรไฟเกจวดในรถยนต

เกณฑประเมนผลการปฏบตงาน ใบงานท 10.2 งานเขยนและอานอานวงจรไฟเกจวดในรถยนต

ผปฏบตงาน ชอ……………………………………เลขท………..กลม……………

หวขอการประเมน ระดบคะแนน

หมายเหต เตม ได

1. การเตรยมเครองมออปกรณ 2 ผล/คะแนน ดมาก = 18 - 20 ปานกลาง = 15 - 17 พอใช = 11 - 14 ปรบปรง = 0 - 10

2. ความถกตองของการโยงเสนตอวงจร ในใบงาน

4

3. อธบายการท างานของวงจร 4 4. บอกต าแหนงและตรวจสอบฟวสควบคม วงจร

5

5. ความปลอดภยและการแกไขปญหา ในระหวางการปฏบตงาน

3

6. ท าความสะอาด เกบวสดอปกรณและ พนทปฏบตงาน

2

รวม 20

ครผสอน

จดประสงคการเรยนร 1. ผเรยนสามารถบอกสญลกษณไฟเตอนบนหนาปทมรถยนตได

2. ผเรยนสามารถวเคราะหการท างานของไฟเตอนบนหนาปทมรถยนตได เครองมอ / อปกรณ 1. รถยนตฝก ล าดบขนการปฏบต 1. ศกษาเนอหา จากใบความร หนวยท 10 2. ท าใบงานท 10.2

ใบงานท 10.3 งานตรวจเชคไฟเตอนบนหนาปทมรถยนต

10.2.4 ไฟสญญาณเตอนบนหนาปทมรถยนต

ท รายการตรวจเชค ต าแหนงการท างาน

วเคราะหผล สวตชจดระเบด(ON)

เครองยนตตด /เมอปฏบต

1 ไฟเตอนการท างานระบบเบรก ABS ( ) ตด ( ) ไมตด

( ) ตด ( ) ไมตด

( ) ปกต ( ) ไมปกต

2 ไฟเตอนการท างานระบบถงลมนรภย ( ) ตด ( ) ไมตด

( ) ตด ( ) ไมตด

( ) ปกต ( ) ไมปกต

3 ไฟเตอนการท างานเครองยนตบกพรอง ( ) ตด ( ) ไมตด

( ) ตด ( ) ไมตด

( ) ปกต ( ) ไมปกต

4 ไฟเตอนระบบไฟชารจ ( ) ตด ( ) ไมตด

( ) ตด ( ) ไมตด

( ) ปกต ( ) ไมปกต

5 ไฟเตอนระดบน าในกรองน ามนเชอเพลง

( ) ตด ( ) ไมตด

( ) ตด ( ) ไมตด

( ) ปกต ( ) ไมปกต

6 ไฟเตอนแรงดนน ามนเชอเพลง ( ) ตด ( ) ไมตด

( ) ตด ( ) ไมตด

( ) ปกต ( ) ไมปกต

7 ไฟเตอนระบบไฟหวเผา ( ) ตด ( ) ไมตด

( ) ตด ( ) ไมตด

( ) ปกต ( ) ไมปกต

8 ไฟเตอนใหคาดเขมขดนรภย ( ) ตด ( ) ไมตด

( ) ตด ( ) ไมตด

( ) ปกต ( ) ไมปกต

9 ไฟเตอนอณหภมเครองยนต ( ) ตด ( ) ไมตด

( ) ตด ( ) ไมตด

( ) ปกต ( ) ไมปกต

10 ไฟเตอนเบรกมอและระดบน ามนเบรก ( ) ตด ( ) ไมตด

( ) ตด ( ) ไมตด

( ) ปกต ( ) ไมปกต

บนทกผลใบงานท 10.3 งานตรวจเชคไฟเตอนบนหนาปทมรถยนต

เกณฑประเมนผลการปฏบตงาน ใบงานท 10.3 งานตรวจเชคไฟเตอนบนหนาปทมรถยนต

ผปฏบตงาน ชอ…………………………………..เลขท……….กลม…………..

หวขอการประเมน ระดบคะแนน

หมายเหต เตม ได

1. ใสอปกรณกนเปอนรถยนตกอนตรวจสอบ 3 ผล/คะแนน ดมาก = 18 - 20 ปานกลาง = 15 - 17 พอใช = 11 - 14 ปรบปรง = 0 - 10

2. ล าดบการตรวจสอบไดถกตอง 3 3. เชคสญลกษณไดถกตองกบทแสดงบน หนาปทม

5

4. ความถกตองของการวเคราะห 5 5. ความปลอดภยและการแกไขปญหา ในระหวางการปฏบตงาน

2

6. ท าความสะอาด เกบวสดอปกรณและ พนทปฏบตงาน

2

รวม 20

ครผสอน

ค าสง : ใหนกเรยนเลอกค าตอบทถกตองทสดเพยงค าตอบเดยว โดยท าเครองหมาย (X) ลงใน กระดาษค าตอบ 1. ขอใดไมใชขอดของอปกรณอ านวยความสะดวกในรถยนต

ก. เพมสมรรถนะวสยของรถยนต ข. ลดความเมอยลาของผขบข ค. ลดความเครยดจากการขบข ง. ใหความเพลดเพลนขณะขบข

2. ระบบนาฬกาบอกเวลาและระบบไฟทจดบหรใชไฟจากขวใดของสวตชจดระเบด ก. ขว AM1 ข. ขว IG ค. ขว ACC ง. ขว ST

3. นาฬกาบอกเวลาตองมไฟเลยงตลอดเวลาแมไมเปดสวตชจดระเบดเพอจดประสงคใด ก. เพอบนทกการท างานของเครองยนต ข. เพอใหนาฬกาบนทกเวลาขณะปดเครอง ค. เพอรกษาหนวยความจ าของนาฬกา ง. เพอใหนาฬกานบเวลาไดอยางตอเนอง

4. ทจดบหรถกดนออกมาเมอขดลวดรอนอาศยหลกการของขอใด ก. แมแหลกไฟฟา ข. การขยายตวของโลหะ ค. การตงเวลา ง. การใชกลไก

5. ฟวสในขอใดอาจเปนสาเหตท าใหทจดบหรไมท างาน ก. ACC ข. IGN ค. FOG ง. DOME

6. เกจวดแบบขดลวดสมดล ใชหลกการใดในการท าใหเกจวดเคลอนท ก. แรงดดจากแมเหลกถาวร ข. แรงโนมถวง ค. แรงดดจากแมเหลกไฟฟา ง. แรงเหวยงหนศนย

7. เกจวดระดบน ามนเชอเพลงใชไฟจากขวใดของสวตชจดระเบด ก. ขว AM1 ข. ขว IG ค. ขว ACC ง. ขว ST

8. เกจวดแบบโลหะไบเมทลใชหลกการตามขอใดท าใหเขมของเกจวดเคลอนท ก. ท าใหเกดสนามแมเหลก ข. ท าใหเกดการเหนยวน า ค. ท าใหเกดแรงเหวยงหนศนย ง. ท าใหเกดความรอน

แบบทดสอบหลงเรยน

หนวยท 10 เรอง ระบบไฟอ านวยความสะดวกและเกจวดในรถยนต

9. อปกรณในวงจรเกจวดอณหภมเครองยนตทท าหนาทเปลยนคาความรอนใหเปนความตานทานทางไฟฟาคอขอใด

ก. เทอรมสเตอร ข. เทอรโบ ค. เทอรโมสตส ง. เทอรโมมเตอร

10. ขอใดเปนรปสญลกษณของหลอดไฟเตอนแรงดนน ามนเครอง

ก. ข.

ค. ง.