ปลูกฝัง Self-Esteem...
Transcript of ปลูกฝัง Self-Esteem...
ในตนเองใหลก
ปลกฝงSelf-Esteem ความภาคภมใจ
ความภาคภมใจในตนเอง (Self-Esteem) มความสำาคญอยางยงตอการดำาเนนชวตและนำาไปสความสำาเรจได ทสำาคญยงทำาใหแกปญหาเปน
เอาชนะอปสรรคไดด มทศนคตทด นบถอตนเอง และใชชวตในสงคมไดอยางมความสข ซงจำาเปนทพอแมจะตองคอยๆ
สรางความภาคภมใจในตนเองใหลกตงแตขวบปแรก เพอใหเดกนบถอและเชอมนในคณคาของ
ตนเองและผอน
ความภาคภมใจในตนเอง (Self-Esteem) เกดขนเมอไร
เมอมคนรสกดตอตนเองในโอกาสตางๆ ไดแก
เมอรสกวาตวเองมความสำาคญตอบคคลใด
บคคลหนงทมความสำาคญตอตวเองเมอรสกวาตนเอง
มความดเดนเปนพเศษ ซงไมสามารถบอกไดวาอะไร
ทำาใหรสกเชนนน เมอรสกวาตนเองดเดนเหนอผใด กระทำาสงทตองการไดสำาเรจ และรสกเชอมนวาจดการกบทกสงท
ตองการทำาไดสำาเรจเมอรสกวาตนเอง
กระทำาไดอยางมจดหมาย แสดงใหเหนความเชอและ
คานยมของตนเอง
Self-Esteem เกดขนผานการเรยนรและประสบการณตางๆ การตอบสนองจากผอน โดยเฉพาะพอ แม คร และเพอน รวมถงความสำาเรจของเดกตอกจกรรมหรองานตางๆ ซงการสรางความภาคภมใจใหลกไมใชเรองยาก เพยงพอแมใสใจและเรมตนตงแตเจาตวนอยลมตาดโลกจนเตบโต
เดกจะเกด Self-Esteem ไดอยางไร
เดกแรกเกด ขวบปแรก พอแมตองใหความรกความอบอน เชน ใหนมเมอลกหว เลนตามทลกตองการ ฯลฯ จะชวยใหเดกรสกดทไดรบความรก
เดกวย 1-3 ขวบฝกใหลกทำาอะไรดวยตวเอง เมอทำา
สำาเรจเขาจะมนใจและภมใจในตวเอง
เดกวยอนบาลและวยเรยน มอบหมายงานงายๆ และใหเดก
มกจกรรมสรางสรรค เชน จตอาสา การทำางานรวมกบผอน เปนตน
เดกทกวยพอแมควรชนชมเมอลกทำาสงด ถาไมด
ใหชแนะ อยาตอวาซำาๆ และเปนแบบอยางทด ลกจะเรยนรและซมซบ
สงทพอแมเปน
กระตนใหแสดงความคดเหนทแตกตางจากความคดผใหญ เวลาเดกเสนอความคดเหน หากรวาผใหญยอมรบความคดของตน เดกจะกลาแสดงออก ดใจทไดรบการยอมรบ ชวยใหแกปญหาตางๆ โดยไมตองพงความเหนผอน
แสดงการยอมรบเดกพอแมตองใชคำาพดทแสดงการยอมรบในทศนคตหรอความเหนของเดก เพอ เปนการแสดงการยอมรบในตวเดก วธนจะทำาใหเดกเหนความสำาคญของตวเอง มนใจ และกลาแสดงออก แตไมไดหมายความวาอนญาตใหเดกทำาไดทกอยางตามใจชอบ
12 เทคนคปลกฝง Self-Esteem ใหลก
1
2
ชใหเดกเหนวามความพเศษแตกตางจากผอนเชน ลกระบายสรปนสวยจรงๆ เปนตน ทำาใหเดกรสกถงความดงามในตนเอง รวาอะไรทำาไดด เสรมใหดยงขน และเดกจะไดรความกาวหนาของตนเองจากคำาพดพอแม เชน วนกอนทำาไมได วนนลกทำาไดด คราวหนาดกวานแน เปนตน และตองทำาใหเดกรวาแมทำาตางจากผอนกไดรบการยอมรบเชนกน
ใหเดกทำาตามวธของตวเองมากทสดทงการแกปญหา การตดสนใจ หรอทำาสงใดๆ โดยทพอแมเขาไปยงใหนอยทสด แตใหเวลาทเหมาะสม เมอเดกทำาสำาเรจและไดรบการยอมรบจากพอแมกจะเกดความรสกพเศษ พอใจ และมคณคา
มอบโอกาสใหเดกแสดงออกอยางสรางสรรค พอแมควรหาวสด สงของใหเพยงพอตอการแสดงออกอยางสรางสรรคของลก เชน กระดาษ สพกน ดนนำามน เปนตน รวมทงขาวของไมใชแลวทดดแปลงได เชน เดกอาจนำาลงกระดาษมาตอเปนบาน เพอชวยพฒนาความสรางสรรคใหกาวหนาหรอใหเลาเรองทโรงเรยน ทงหมดนชวยใหเดกแสดงออกอยางสรางสรรคมากขน
3
4
5
ใหเวลาเดกแสดงออกอยางสรางสรรคในสงทสนใจ โดยทพอแมตองไมบงคบใหทำาตามรปแบบหรอเวลาทกำาหนด อยาขดจงหวะและคำานงถงสงทเกยวของมากไป เพราะเดกจะเหนทกอยางสรางสรรค เชน ทอนไม ฝากระปอง แกนกระดาษ ฯลฯ นำามาใชเปนสอเพอการแสดงออกได นอกจากนหนงสอในหองสมดและรายการทวทเหมาะสมสำาหรบเดกกเปนเครองกระตนใหเดกแสดงออกอยางสรางสรรคได
ตเพอกอ อยาใหเสยนำาใจ และเลยงการเยาะเยยถากถางเพราะอาจทำาใหเดกไมกลาแสดงออกและรสกวาความสามารถของตนไมไดรบการยอมรบ พอแมควรคดเสมอวา ควรตดสนเดกจากการกระทำา ไมใชลกษณะนสย บคลกภาพสวนรวมของเดก เพราะหากเดกฝงใจ ความรสกนนจะอยไปตลอดชวต และถาเดกสนใจอะไรเปนพเศษ ควรใหการสนบสนนและอยาดถกความสามารถของเดกหรอเยยหยนความคดเดดขาด
6
7
สอนใหเดกมวนย เคารพกฎกตกา ใหคำาแนะนำา และหาวธใหเดกแสดงออกเหมาะสมอยาลงโทษเพราะเดกทำาอะไรผด แตใหดวาผดอยางไร เชน สงเสยงดงในหองของเดกไมผด แตถามแขกมาแลวสงเสยงดงทหองรบแขกถอวาผด เปนตน และพอแมควรแนะนำาใหเดกทำางานหรอเลนโดยไมรบกวนผอน คำานงถงสงแวดลอม ทามกลางคนหมมากตองอดทน และหากพอแมแสดงทางเลอกทเหมาะสมแลวเดกเลอกมาปฏบตตาม กควรแสดงการยอมรบและชมเชยความสำาเรจทเกดขนของลกดวย
ชมเชยทกครงทเดกทำาดเพราะเดกทรสกวาตวเองไมไดดพเศษอะไรจะไมกลารบคำาชมเชยเมอทำาสำาเรจหรอทำาความด และจะอายและกลวคำานนทาจากคนอน พอแมควรหาคำาชมเชยหรอยกยองเปนการสวนตว เพอแสดงใหเหนวาความสำาเรจของลกเปนเรองใหญและนาประทบใจ
8
9
สอนเดกใหเปนคนดมคณธรรม เดกทมคณธรรมสงจะรสกพเศษตางจากผอนแมไมไดวเศษในดานอน เชน การเรยน กฬา ฐานะ ฯลฯ พอแมจงควรฝกอบรมคณธรรม อยางความซอสตย เมตตากรณา ไมอจฉารษยา เหนอกเหนใจผอน เปนตน รวมทงฝกใหเดกเมตตาตอสตวดวย
สอนลกใหมองโลกแงด คดบวก ฝกใหสงเกตจดดของผอน พดชมเชยแบบจรงใจ ยมอยเสมอ หาจดเดนตวเองเพอใหเกดความรกในศกดศร ชวยเหลอคนอน และเสยสละเพอสวนรวม โดยไมตองกลววาคนอนจะไมรกหรอทอดทง
มเวลาใหกบลกพอแมควรมอบหนาทใหลกฝกฝน มเวลาและสนใจลก รวมถงกจกรรมทลกทำา ใหคำาแนะนำาเมอจำาเปนหรอลกตองการ ลกจะไดอนใจวาพอแมอยขางเขา รกและปรารถนาดเสมอ ซงจะทำาใหเดกรสกมคณคา
10
11
12
การใหเดกรวมกจกรรมทสรางสรรค เนนการทำางานเปนทมทไดทำางานรวมกนจะชวยสรางความมนใจและภมใจในตนเองได แตไมควรเนนการแขงขนมากนก
เพราะผลการแขงขนจะทำาใหเดกเครยดเกนไปได
ตวอยางกจกรรมเพม Self-Esteem
กจกรรมสำารวจขอดขอเสยของตนเอง ใหเขยนขอดในกระดาษดานหนง และอกดานหนงเขยนขอบกพรอง เดกจะไดทบทวน ทำาความเขาใจ ยอมรบในสงทเปน ตระหนกวาทกคนมขอดขอเสย ตอยอดศกยภาพของตวเองจากขอด แกไขขอบกพรองของตวเองใหดขน โดยไมดถกหรอตำาหนตนเอง
กจกรรมเขยนเกยวกบความฝนหรอเปาหมายในชวตตนเอง โดยเขยนลงกระดาษ เดกจะไดเรยนรความฝนและความหวงในชวต ทำาความฝนใหสำาเรจ โดยพอแมหรอคนดแลเดกตองสนบสนนความคดและแนะแนวทางสความสำาเรจ
กจกรรมสานสมพนธในครอบครวเชน จดแคมปปงครอบครว แบงการทำางานบาน เพอฝกใหพอ แม ลก เรยนรซงกนและกน ทำาความเขาใจกน แสดงความรกอยางถกตองเหมาะสม
เลยงลกแบบไขในหน ไมใหลกชวยเหลอตวเอง เชน อาบนำา ปอนขาว ฯลฯ
ตำาหนลกมากเกนไป เพราะลกไมเปนไปตามทตวเองหวง
เปรยบเทยบลกกบเดกคนอนเสมอ
เปนแบบอยางทไมดใหลกในการแกปญหา เชน การใชอารมณในการแกปญหา
ไมเคยชนชมลกเมอลกทำาในสงทถกตอง
สงทบนทอน Self-Esteem
สามารถสบคนขอมลและหนงสอเพมเตมไดทหองสรางปญญา ศนยเรยนรสขภาวะ สำานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.)
หรอดาวนโหลดไดทแอปพลเคชน SOOK Library และ resource.thaihealth.or.thโทร. 02-343-1500 กด 3
หนงสอรทนปญหาวยรนยคใหม โดยชมรมสขภาพวยรนราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทยบทความการสราง Self-Esteem ในเดกและวยรนบนฐานความเขาใจดานพฒนาการ โดย เกยรตยงประวณวรกล นกจตวทยาคลนคเอกสารเคลดลบสราง Self-Esteem ตามวย จากเวบไซตคณะแพทยศาสตร โรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลยมหดลบทความ 5 วธเสรมสรางความภมใจใหลก จากเวบไซตสำานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.)
จดพมพและเผยแพรโดยSOOK PUBLISHINGเรยบเรยงขอมลบางสวนจาก