หน�วยท่ี 1 ความรู�เบ้ืองต�นเกี่ยวกับต๋ัวเงิน

สาระสําคัญ การประกอบการของธุรกิจขายสินค�าและบริการ การขายสินค�าเป�นเงินเชื่อ หรือการให�เครดิตแก�ลูกหนี้ ตราสารท่ีนํามาใช�ในธุรกิจเพ่ือรับรองการเป�นหนี้ได�แก� ต๋ัวเงิน ซ่ึงมีท้ังต๋ัวสัญญาใช�เงิน และต๋ัวแลกเงิน ต๋ัวเงินจะมีการกําหนดวันครบกําหนดในการชําระหนี้ของลูกหนี้ และมีท้ังต๋ัวท่ีมีดอกเบ้ียและไม�มีดอกเบ้ียต๋ัว

สาระการเรียนรู� 1. ความหมายของต๋ัวเงิน 2. ประเภทของต๋ัวเงิน 3. การคํานวณวันครบกําหนดของต๋ัวเงิน 4. การคํานวณดอกเบ้ียต๋ัวเงิน 5. การคํานวณมูลค�าต๋ัวเม่ือครบกําหนด

จุดประสงค$การเรียนรู� 1. บอกความหมายของต๋ัวเงินได� 2. บอกประเภทของต๋ัวเงินได� 3. คํานวณวันครบกําหนดของต๋ัวเงินได� 4. คํานวณดอกเบ้ียต๋ัวเงินได� 5. คํานวณมูลค�าต๋ัวเม่ือครบกําหนดได� 6. มีการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม ค�านิยม คุณลักษณะอันพึงประสงค9 และเจตคติท่ีดีต�อ

วิชาชีพบัญชี

2

หลักการ 1. หลักความพอประมาณ 2. หลักความมีเหตุผล 3. หลักความมีภูมิคุ�มกัน

เง่ือนไขพ้ืนฐาน (ความรู�คู�คุณธรรม)

1. เง่ือนไขความรู� (รอบรู� รอบคอบ ระมัดระวัง) 2. เง่ือนไขคุณธรรม (ซ่ือสัตย9สุจริต อดทน เพียร มีสติ ป=ญญา)

การบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง

3

หน�วยที่ 1 ความรู�เบื้องต�นเกี่ยวกับตั๋วเงิน

คําช้ีแจง - แบบทดสอบนี้มีจํานวน 10 ข�อ ข�อละ 1 คะแนน เวลา 10 นาที - ให�ทําเครื่องหมายกากบาท (X) ทับตัวอักษรข�อท่ีถูกเพียงข�อเดียว 1. ข�อใดคือความหมายของต๋ัวเงิน ก. เอกสารท่ีใช�ในการซ้ือขายสินค�าหรือบริการเป�นเงินเชื่อ ข. เอกสารท่ีใช�ในการชําระหนี้ ค. เอกสารท่ีแสดงความเป�นหนี้ระหว�างลูกหนี้และเจ�าหนี้ ง. ถูกทุกข�อ 2. ต๋ัวเงินตามกฎหมายแพ�งและพาณิชย9 มีก่ีประเภท ก. 1 ประเภท ข. 2 ประเภท ค. 3 ประเภท ง. 4 ประเภท 3. ต๋ัวเงินท่ีมีบุคคลเก่ียวข�อง 2 ฝAายเท�านั้น คือข�อใด ก. ต๋ัวแลกเงิน ข. ต๋ัวสัญญาใช�เงิน ค. เช็ค ง. ถูกทุกข�อ 4. การนับวันครบกําหนดอายุตั๋วสัญญาใช�เงินให�นับจาก ก. วันถัดจากวันรับรองต๋ัว ข. วันถัดจากวันระบุไว�หน�าต๋ัว ค. วันที่ได�รับต๋ัว ง. วันส�งมอบสินค�า 5. ในกรณีตั๋วเงินมีดอกเบ้ีย จํานวนเงินท่ีได�รับในวันครบกําหนดคือ ก. จํานวนเงินหน�าต๋ัว ข. จํานวนเงินหน�าต๋ัว หัก ดอกเบ้ีย ค. จํานวนเงินหน�าต๋ัว บวก ค�าใช�จ�าย ง. จํานวนเงินหน�าต๋ัว บวก ดอกเบ้ีย

แบบทดสอบก�อนเรียน

4

6. ต๋ัวเงินลงวันท่ี 28 กุมภาพันธ9 กําหนด 3 เดือน วันครบกําหนด คือ ก. 28 เมษายน ข. 28 พฤษภาคม ค. 29 เมษายน ง. 29 พฤษภาคม 7. กิจการได�รับต๋ัวสัญญาใช�เงิน จํานวน 30,000 บาท ต๋ัวลงวันท่ี 15 มกราคม กําหนด 60 วัน อัตรา ดอกเบ้ีย 10% ต�อปJ กิจการจะได�รับดอกเบ้ียจํานวนเท�าใด (กําหนด 1 ปJ = 360 วัน) ก. 400 บาท ข. 450 บาท ค. 500 บาท ง. 550 บาท 8. กิจการได�รับต๋ัวสัญญาใช�เงิน จํานวน 40,000 บาท ต๋ัวลงวันท่ี 10 มีนาคม กําหนด 2 เดือน อัตรา ดอกเบ้ีย 12% ต�อปJ กิจการจะได�รับดอกเบ้ียจํานวนเท�าใด ก. 800 บาท ข. 880 บาท ค. 400 บาท ง. 480 บาท 9. กิจการมีต๋ัวเงินฉบับหนึ่ง จํานวน 20,000 บาท กําหนด 60 วัน อัตราดอกเบ้ีย 12% ต�อปJ

จํานวนเงินท่ีได�รับในวันท่ีตั๋วครบกําหนดคือ ก. 20,000 บาท ข. 19,600 บาท ค. 20,400 บาท ง. 20,800 บาท 10. กิจการมีต๋ัวเงินฉบับหน่ึง จํานวน 10,000 บาท กําหนด 3 เดือน อัตราดอกเบี้ย 15% ต�อปJ

จํานวนเงินที่ได�รับในวันครบกําหนดคือ ก. 10,500 บาท ข. 10,450 บาท ค. 10,300 บาท ง. 10,375 บาท

5

แผนภูมิปะการัง : หน�วยที่ 1

1. ความหมายของตั�วเงิน

3. การคํานวณวันครบกําหนดของตั๋วเงิน

5. การคาํนวณมลูคา่

ตั�วเมื�อครบกําหนด

4. การคํานวณดอกเบ้ียตั๋วเงิน

2. ประเภทของตั�วเงิน

2.1 ตั๋วแลกเงิน 2.2 ตั๋วสญัญาใช�เงิน 2.3 เช็ค

3.1 ตั๋วเงินมีกําหนดระยะเวลาเป�นวัน

3.2 ตั๋วเงินมีกําหนดระยะเวลาเป�นเดือน

3.3 ตั๋วเงินมีกําหนดระยะเวลาเป�นปJ

4.1 การคํานวณดอกเบ้ียตั๋วเงินมีกําหนดระยะเวลาเป�นวัน

4.2 การคํานวณดอกเบ้ียตั๋วเงินมีกําหนดระยะเวลาเป�นเดือน

4.3 การคํานวณดอกเบ้ียตั๋วเงินมีกําหนดระยะเวลาเป�นปJ

ความรู�เบ้ืองต�น

เกี่ยวกับต๋ัวเงิน

6

บทนํา ต๋ัวเงินเป�นสัญญาอย�างหนึ่งท่ีทําไว�เป�นหนังสือหรือตราสารท่ีใช�แสดงการเป�นหนี้ ต๋ัวเงินตามความหมายของประมวลกฏหมายแพ�งและพาณิชย9ของไทย จําแนกเป�น ต๋ัวสัญญาใช�เงิน ต๋ัวแลกเงิน และเช็ค สําหรับความหมายของต๋ัวเงินทางบัญชี จําแนกเป�น ต๋ัวเงินรับ และต๋ัวเงินจ�าย ซ่ึงแตกต�างกันตามสภาพของลูกหนี้และเจ�าหนี้

1. ความหมายของตั๋วเงิน (Note) ตามประมวลกฎหมายแพ�งและพาณิชย9 มาตรา 898 อันต๋ัวเงินตามความหมายแห�ง

ประมวลกฎหมายนี้มีสามประเภท ประเภทหนึ่งคือ ต๋ัวแลกเงิน ประเภทหนึ่งคือ ต๋ัวสัญญาใช�เงิน ประเภทหนึ่งคือ เช็ค

จากความหมายดังกล�าวสรุปลักษณะของต๋ัวเงินได�ดังนี้ 1.1 เป�นสัญญาอย�างหนึ่ง โดยใช�กฎหมายเก่ียวกับการทํานิติกรรมต�าง ๆ มาใช�บังคับโดย

อนุโลม ยกเว�นบางรายการท่ีมีกฎหมายเก่ียวกับต๋ัวเงินบัญญัติไว�โดยเฉพาะ 1.2 เป�นหนังสือตราสาร ท่ีมีข�อความหรือรายการท่ีกฎหมายกําหนดไว�ครบถ�วนจึงจะ

สมบูรณ9 1.3 สามารถโอนเปลี่ยนมือได� ด�วยการส�งมอบหรือสลักหลังโดยไม�ต�องมีการบอกกล�าว

เก่ียวกับการโอนต๋ัวเงินนี้แก�ลูกหนี้แต�อย�างใด 1.4 มีวัตถุแห�งหนี้เป�นเงินตรา คือ เงิน เท�านั้น จะเป�นสินทรัพย9อย�างอ่ืนไม�ได� วัตถุแห�งหนี้นี้

หมายถึง ข�อตกลงท่ีลูกหนี้จะต�องปฏิบัติต�อเจ�าหนี้เก่ียวกับการชําระหนี้ ในทางบัญชี ต๋ัวเงิน หมายถึง เอกสารหรือหลักฐานท่ีแสดงการเป�นหนี้ ระหว�างลูกหนี้และ

เจ�าหนี้ ในวงการธุรกิจท่ัวไปจะใช�ต๋ัวเงินเพ่ือชําระหนี้ เม่ือมีการซ้ือขายสินค�าหรือบริการเป�นเงินเชื่อ กู�ยืมเงินจากธนาคาร การซ้ือขายสินค�าระหว�างประเทศ รวมท้ังการขอผัดผ�อนการชําระหนี้ท่ีถึงกําหนดชําระ

ดังนั้น ต๋ัวเงิน หมายถึง เอกสารหรือหลักฐานท่ีแสดงการเป�นหนี้ ระหว�างเจ�าหนี้และลูกหนี้ ท่ีจะใช�ต๋ัวเงินเพ่ือชําระหนี้เม่ือมีการซ้ือขายสินค�าหรือบริการเป�นเงินเชื่อ และใช�เป�นหลักฐานในการ

หน�วยท่ี 1 ความรู�เบ้ืองต�นเกี่ยวกับต๋ัวเงิน

7

กู�ยืมเงิน และใช�ตั๋วเงินเพ่ือชําระค�าสินค�าท่ีซ้ือขายระหว�างประเทศ เนื่องจากการใช�ต๋ัวเงินเป�นวิธีการท่ีน�าเชื่อถือมากกว�าการให�สินเชื่อแก�ลูกค�า

2. ประเภทของตั๋วเงิน

ตามประมวลกฎหมายแพ�งและพาณิชย9 มาตรา 898 แบ�งต๋ัวเงินออกเป�น 3 ประเภท คือ 2.1 ต๋ัวแลกเงิน (Bill of Exchange) 2.2 ต๋ัวสัญญาใช�เงิน (Promissory Note) 2.3 เช็ค (Cheque)

2.1 ตั๋วแลกเงิน (Bill of Exchange) ตามประมวลกฎหมายแพ�งและพาณิชย9 มาตรา 908 อันว�า ต๋ัวแลกเงินนั้น คือหนังสือตรา

สาร ซ่ึง บุคคลคนหนึ่ง เรียกว�า ผู�สั่งจ�าย สั่ง บุคคลอีกคนหนึ่ง เรียกว�า ผู�จ�าย ให�ใช�เงิน จํานวนหนึ่ง แก� บุคคลคนหนึ่ง หรือ ให�ใช�ตามคําสั่งของ บุคคลคนหนึ่ง ซ่ึง เรียกว�า ผู�รับเงิน

ตามประมวลกฎหมายแพ�งและพาณิชย9 มาตรา 909 อันต๋ัวแลกเงินนั้น ต�องมีรายการดังต�อไปนี้ คือ

(1) คําบอกชื่อ ว�าเป�น ต๋ัวแลกเงิน (2) คําสั่ง อันปราศจาก เง่ือนไข ให�จ�ายเงิน เป�นจํานวนแน�นอน (3) ชื่อ หรือ ยี่ห�อ ผู�จ�าย (4) วันถึงกําหนดใช�เงิน (5) สถานท่ีใช�เงิน

(6) ชื่อ หรือ ยี่ห�อ ผู�รับเงิน หรือ คําจดแจ�งว�า ให�ใช�เงิน แก�ผู�ถือ (7) วัน และ สถานท่ีออกต๋ัวเงิน (8) ลายมือชื่อ ผู�สั่งจ�าย

จากบทบัญญัติดังกล�าวข�างต�น ต๋ัวแลกเงิน เป�นเอกสารท่ีผู�สั่งจ�าย สั่งให�ผู�จ�าย จ�ายเงินให�ผู�รับเงิน ดังนั้น ต๋ัวเงินจะสมบูรณ9ก็ต�อเม่ือ ผู�จ�ายรับรองการใช�เงินตามต๋ัว โดยลงลายมือและวันท่ีรับรองการใช�เงินตามต๋ัวไว�ด�านหน�าของต๋ัวแลกเงิน และต๋ัวแลกเงินอาจมีบุคคลท่ีเก่ียวข�อง 2 ฝAาย หรือ 3 ฝAายก็ได�

8

รูปท่ี 1.1 รายการในต๋ัวแลกเงิน

จากรูปท่ี 1.1 รายการท่ีต�องมีในต๋ัวแลกเงินใช�หมายเลขแสดงดังต�อไปนี้ 1. คือ คําบอกชื่อ ว�าเป�น ต๋ัวแลกเงิน 2. คือ จํานวนเงิน

3. คือ ชื่อผู�จ�ายเงิน

4. คือ วันถึงกําหนดใช�เงิน

5. คือ สถานท่ีใช�เงิน

6. คือ ชื่อผู�รับเงิน

7. คือ วัน และ สถานท่ีออกต๋ัวเงิน

8. คือ ผู�สั่งจ�าย

ตั๋วแลกเงิน เล�มท่ี 145 เลขท่ี 7102 ชื่อผู�สั่งจ�าย นายแดง แสนดี วันท่ีออกต๋ัว 16 มีนาคม 2558 ท่ีอยู� 72 ถนนแจ�งวัฒนะ ปากเกร็ด นนทบุรี 11120 ถึงผู�จ�าย นายมานะ สุขใจ ท่ีอยู� 424 ถ.พหลโยธิน ต.ปากเพรียว อ.เมือง จ.สระบุรี 18000 จ�ายเงินจํานวน 10,000 บาท (หนึ่งหม่ืนบาทถ�วน) ให�กับ นายแดง แสนดี ในวันท่ี 16 เมษายน 2558 ณ ภูมิลําเนาของผู�จ�าย ลงชื่อ แดง แสนดี รับรองว�าจะใช�เงินตามท่ีกําหนด ลงชื่อ มานะ สุขใจ 17 มีนาคม 2558

1

2

3

4

5

7

6

8

9

ต๋ัวแลกเงิน 2 ฝAาย คือผู�สั่งจ�ายและผู�จ�ายเงิน เป�นบุคคลคนเดียวกัน

รูปท่ี 1.2 ต๋ัวแลกเงินท่ีมีบุคคลเก่ียวข�อง 2 ฝAาย

จากรูปท่ี 1.2 ต๋ัวแลกเงินท่ีมีบุคคลเก่ียวข�อง 2 ฝAายประกอบด�วย 1. ผู�สั่งจ�าย และผู�รับเงิน คือ นายแดง แสนดี 2. ผู�จ�ายเงิน คือ นายมานะ สุขใจ

ตั๋วแลกเงิน เล�มท่ี 145 เลขท่ี 7102 ชื่อผู�สั่งจ�าย นายแดง แสนดี วันท่ีออกต๋ัว 16 มีนาคม 2558 ท่ีอยู� 72 ถนนแจ�งวัฒนะ ปากเกร็ด นนทบุรี 11120 ถึงผู�จ�าย นายมานะ สุขใจ ท่ีอยู� 424 ถ.พหลโยธิน ต.ปากเพรียว อ.เมือง จ.สระบุรี 18000 จ�ายเงินจํานวน 10,000 บาท (หนึ่งหม่ืนบาทถ�วน) ให�กับ นายแดง แสนดี ในวันท่ี 16 เมษายน 2558 ณ ภูมิลําเนาของผู�จ�าย ลงชื่อ แดง แสนดี รับรองว�าจะใช�เงินตามท่ีกําหนด ลงชื่อ มานะ สุขใจ 17 มีนาคม 2558

1

1

2

10

ต๋ัวแลกเงินท่ีมีบุคคล 3 ฝAาย ประกอบด�วย ผู�สั่งจ�าย ผู�จ�ายเงินและผู�รับเงิน

รูปท่ี 1.3 ต๋ัวแลกเงินท่ีมีบุคคลเก่ียวข�อง 3 ฝAาย

จากรูปท่ี 1.3 ต๋ัวแลกเงินท่ีมีบุคคลเก่ียวข�อง 3 ฝAายประกอบด�วย 1. ผู�สั่งจ�าย คือ นายแดง แสนดี 2. ผู�จ�ายเงิน คือ นายมานะ สุขใจ 3. ผู�รับเงิน คือ นายปรีชา ศิริ

ตั๋วแลกเงิน แบ�งได� 2 ชนิด คือ

2.1.1 ตั๋วแลกเงินในประเทศ (Domestic Bill) เป�นต๋ัวแลกเงินท่ีผู�เก่ียวข�องในต๋ัวอยู�ในประเทศเดียวกัน นั่นคือ ผู�สั่งจ�าย ผู�จ�าย และผู�รับเงินอยู�ในประเทศเดียวกัน

2.1.2 ตั๋วแลกเงินต�างประเทศ (Foreign Bill) เป�นต๋ัวแลกเงินท่ีผู�เก่ียวข�องในต๋ัวอยู� คนละประเทศกัน นั่นคือ ผู�สั่งจ�าย ผู�จ�าย และผู�รับเงิน อยู�คนละประเทศกัน ใช�เพ่ือเรียกเก็บเงินจากลูกค�าต�างประเทศ ธนาคารมักจะทําหน�าท่ีเป�นผู�รับเงิน แทนผู�สั่งจ�าย

ตั๋วแลกเงิน เล�มท่ี 145 เลขท่ี 7102 ชื่อผู�สั่งจ�าย นายแดง แสนดี วันท่ีออกต๋ัว 16 มีนาคม 2558 ท่ีอยู� 72 ถนนแจ�งวัฒนะ ปากเกร็ด นนทบุรี 11120 ถึงผู�จ�าย นายมานะ สุขใจ ท่ีอยู� 424 ถ.พหลโยธิน ต.ปากเพรียว อ.เมือง จ.สระบุรี 18000 จ�ายเงินจํานวน 10,000 บาท (หนึ่งหม่ืนบาทถ�วน) ให�กับ นายปรีชา ศิริ ในวันท่ี 16 เมษายน 2558 ณ ภูมิลําเนาของผู�จ�าย ลงชื่อ แดง แสนดี รับรองว�าจะใช�เงินตามท่ีกําหนด ลงชื่อ มานะ สุขใจ 17 มีนาคม 2558

1

3

2

11

2.2 ตั๋วสัญญาใช�เงิน (Promissory Note) ตามประมวลกฎหมายแพ�งและพาณิชย9 มาตรา 982 ได�บัญญัติว�า อันว�า ต๋ัวสัญญาใช�เงินนั้นคือ หนังสือตราสาร ซ่ึง บุคคลคนหนึ่ง เรียกว�า ผู�ออกต๋ัว ให�คําม่ันสัญญาว�า จะใช�เงิน จํานวนหนึ่ง ให�แก� บุคคลอีกคนหนึ่ง หรือ ใช�ให�ตามคําสั่งของ บุคคลอีกคนหนึ่ง เรียกว�า ผู�รับเงิน จากความหมายข�างต�น คู�สัญญาของต๋ัวสัญญาใช�เงิน จะเก่ียวข�องกับบุคคล 2 ฝAายคือ

2.2.1 ผู�ออกตั๋ว คือ ผู�จัดทําต๋ัวสัญญาใช�เงิน ซ่ึงมีภาระผูกพันท่ีต�องจ�ายเงินตามท่ีให�คําม่ัน สัญญาไว�ในต๋ัวสัญญาใช�เงินฉบับนั้น โดยมีฐานะเป�นลูกหนี้และมีภาระในการจ�ายชําระหนี้เม่ือต๋ัวเงินถึงกําหนด

2.2.2 ผู�รับเงิน คือ ผู�ทรงต๋ัว หรือผู�ถือต๋ัว ซ่ึงถือต๋ัวสัญญาใช�เงินฉบับนั้นไว�ในมือ โดยมีฐานะเป�นเจ�าหนี้และเม่ือถึงวันครบกําหนดของต๋ัว จะได�รับเงินตามต๋ัวท่ีกําหนดไว�

ลักษณะสําคัญของตั๋วสัญญาใช�เงิน

ตามประมวลกฎหมายแพ�งและพาณิชย9 มาตรา 983 ได�บัญญัติว�า ต๋ัวสัญญาใช�เงินนั้น ต�องมีรายการ ดังจะกล�าวต�อไปนี้ คือ (1) คําบอกชื่อ ว�าเป�น ต๋ัวสัญญาใช�เงิน (2) คําม่ันสัญญา อันปราศจากเง่ือนไขว�า จะใช�เงิน เป�นจํานวนแน�นอน (3) วันถึงกําหนดใช�เงิน (4) สถานท่ีใช�เงิน (5) ชื่อ หรือ ยี่ห�อ ของผู�รับเงิน (6) วัน และ สถานท่ีออก ต๋ัวสัญญาใช�เงิน (7) ลายมือชื่อ ผู�ออกต๋ัว

12

รูปท่ี 1.4 ต๋ัวสัญญาใช�เงิน

จากรูปท่ี 1.4 ผู�เก่ียวข�องกับต๋ัวสัญญาใช�เงิน ประกอบด�วย 1. ผู�สั่งจ�าย/ผู�ออกต๋ัว/ผู�จ�าย คือ นางมณี จําปาเทศ 2. ผู�รับเงิน คือ นายสุรศักด์ิ เกิดก�อน

ต๋ัวสัญญาใช�เงิน นิยมใช�ในกรณี ดังต�อไปนี้

2.2.3 ลูกหนี้ออกตั๋วสัญญาใช�เงินเพ่ือชําระหนี้ค�าสินค�าหรือบริการแก�เจ�าหนี้ ในวันท่ีซ้ือสินค�าหรือบริการ หรืออาจออกต๋ัวสัญญาใช�เงินภายหลัง เนื่องจากไม�สามารถชําระหนี้ตามกําหนดได�

2.2.4 เม่ือต�องการกู�เงินจากธนาคาร ธนาคารจะให�ผู�กู�ทําต๋ัวสัญญาใช�เงินไว�เป�นหลักฐานโดยแสดงจํานวนเงินท่ีขอกู� อัตราดอกเบ้ีย และวันถึงกําหนดชําระหนี้

ในกรณีต๋ัวสัญญาใช�เงินยังไม�ถึงกําหนดชําระเงิน ต๋ัวเงินฉบับนี้จะมีสภาพเป�น หนี้สิน

หมุนเวียนของลูกหนี้ (ผู�จ�ายเงิน) จะบันทึกบัญชีเป�น ต๋ัวเงินจ�าย ส�วนเจ�าหนี้ผู�รับต๋ัวสัญญาใช�เงิน ในกรณีต๋ัวสัญญาใช�เงินยังไม�ถึงกําหนดชําระเงิน ต๋ัวเงินฉบับนี้จะมีสภาพเป�น สินทรัพย9หมุนเวียนของเจ�าหนี้ (ผู�รับเงิน) จะบันทึกบัญชีเป�น ต๋ัวเงินรับ

ต๋ัวสัญญาใช�เงิน

เลขท่ี 00560 วันท่ี 18 มีนาคม 2558 ข�าพเจ�า นางมณี จําปาเทศ ท่ีอยู� 424 ถ.พหลโยธิน ต.ปากเพรียว อ.เมือง จ.สระบุรี สัญญาจะใช�เงินจํานวน 5,000 (ห�าพันบาทถ�วน) ให�แก� นายสุรศักด์ิ เกิดก�อน ในวันท่ี 18 พฤษภาคม 2558 ณ ธนาคาร กรุงไทย สาขา สระบุรี มณี จําปาเทศ ผู�ออกต๋ัว

1

2

13

ข�อแตกต�างระหว�างตั๋วแลกเงินและตั๋วสัญญาใช�เงิน

ตั๋วแลกเงิน ตั๋วสัญญาใช�เงิน 1. เป�นคําสั่งให�ใช�เงิน 1. เป�นคําม่ันสัญญาว�าจะใช�เงิน

2. มีบุคคลเก่ียวข�อง 2 ฝAายหรือ 3 ฝAาย ก็ได� คือ 2.1. ผู�สั่งจ�าย (หรือผู�ออกต๋ัวหรือเจ�าหนี้) 2.2. ผู�จ�าย (หรือผู�รับรองต๋ัวหรือลูกหนี้) 2.3. ผู�รับเงิน ถ�าผู�สั่งจ�ายและผู�รับเงินเป�นบุคคลคนเดียวกัน ก็จะมี 2 ฝAาย

2. มีบุคคลเก่ียวข�อง 2 ฝAาย เท�านั้น 2.1. ผู�ออกต๋ัว (หรือผู�สั่งจ�ายหรือลูกหนี้) 2.2. ผู�รับเงิน (หรือเจ�าหนี้)

3. เจ�าหนี้เป�นผู�ออกต๋ัวโดยให�ลูกหนี้รับรองการจ�าย 3. ลูกหนี้เป�นผู�ออกต๋ัวส�งให�เจ�าหนี้

4. ต�องมีการรับรองต๋ัวโดยผู�จ�ายเงิน ต๋ัวจึงจะสมบูรณ9และมีผลตามกฎหมาย

4. ไม�ต�องมีการรับรองต๋ัวเพราะผู�จ�ายเงินเป�นผู�ออกต๋ัว

ตารางท่ี 1.1 ข�อแตกต�างระหว�างต๋ัวแลกเงินและต๋ัวสัญญาใช�เงิน

2.3 เช็ค (Cheque) ตามประมวลกฎหมายแพ�งและพาณิชย9 มาตรา 987 ได�บัญญัติว�า อันว�า เช็ค นั้นคือหนังสือตราสารซ่ึงบุคคลคนหนึ่ง เรียกว�า ผู�สั่งจ�าย สั่งธนาคารให�ใช�เงินจํานวนหนึ่งเม่ือทวงถามให�แก� บุคคลอีกคนหนึ่ง หรือให�ใช�ตามคําสั่งของบุคคลอีกคนหนึ่ง อันเรียกว�า ผู�รับเงิน ตามประมวลกฎหมายแพ�งและพาณิชย9 มาตรา 988 ได�บัญญัติว�า อัน เช็ค นั้น ต�องมีรายการ ดังกล�าวต�อไปนี้ คือ (1) คําบอกชื่อ ว�าเป�น เช็ค (2) คําสั่ง อันปราศจากเง่ือนไข ให�ใช�เงิน เป�นจํานวนแน�นอน (3) ชื่อ หรือ ยี่ห�อ และ สํานัก ของธนาคาร (4) ชื่อ หรือ ยี่ห�อ ของผู�รับเงิน หรือ คําจดแจ�งว�า ให�ใช�เงิน แก�ผู�ถือ (5) สถานท่ีใช�เงิน (6) วัน และ สถานท่ีออกเช็ค (7) ลายมือชื่อ ผู�สั่งจ�าย

14

เช็ค มีผู�เก่ียวข�อง 3 ฝAาย ได�แก� 2.3.1 ผู�ออกเช็คหรือผู�ส่ังจ�าย (Drawer) 2.3.2 ธนาคาร คือ ผู�จ�ายเงิน (Bank) 2.3.3 ผู�รับเงิน คือ ผู�ท่ีมีเช็คในครอบครอง (Payee)

รูปท่ี 1.5 ผู�ท่ีเก่ียวข�องในเช็ค

จากรูปท่ี 1.5 ผู�ท่ีเก่ียวข�องในเช็ค ประกอบด�วย 1. ผู�ออกเช็คหรือผู�สั่งจ�าย คือ ผู�มีอํานาจลงนามในเช็ค 2. ธนาคาร คือ ผู�จ�ายเงิน คือ ธนาคารกรุงไทย 3. ผู�รับเงิน คือ ผู�ท่ีมีเช็คในครอบครอง คือ บริษัทวังอักษร จํากัด ข�อปฏิบัติในการใช�เช็ค ผู� ท่ีต�องการใช�เช็คจะต�องติดต�อกับธนาคารเพ่ือทําการขอเปkดบัญชีเ งินฝากประเภท

กระแสรายวัน โดยประสงค9จะใช�เช็คในการจ�ายเงินชําระค�าสินค�าและ หรือบริการให�แก�ผู�ขายสินค�าหรือเจ�าหนี้ ทางธนาคารจะไม�ออกสมุดคู�ฝากให� ซ่ึงในการนําเงินฝากเข�าบัญชีจะต�องใช�ใบนําฝากและเก็บสําเนาคู�ฉบับไว�เป�นหลักฐาน และใช�เช็คในการเบิกเงินจากบัญชีดังกล�าว

2

3

1

15

3. การคํานวณวันครบกําหนดของตั๋วเงิน วันครบกําหนดใช�เงินตามต๋ัวจะต�องมีกําหนดวันท่ีแน�นอนว�าจะต�องเป�นวันท่ีเท�าไหร� ซ่ึงกําหนดในประมวลกฎหมายแพ�งและพาณิชย9มาตรา 913 ซ่ึงวันถึงกําหนดของต๋ัวเงินย�อมเป�นอย�างใดอย�างหนึ่งดังกล�าวต�อไปนี้ คือ

(1) วันใดวันหนึ่งท่ีกําหนดไว�ในต๋ัวเงิน เช�น ให�จ�ายเงินวันท่ี 31 มีนาคม 2557 (2) เม่ือสิ้นระยะเวลาอันกําหนดไว�นับแต�วันท่ีลงในต๋ัวนั้น เช�น ให�จ�ายเงินเม่ือครบกําหนด

60 วัน นับแต�วันท่ีออกต๋ัว (3) วันท่ีเม่ือทวงถามหรือเม่ือได�เห็น เช�น ระบุว�าให�จ�ายเงินเม่ือทวงถามหรือผู�จ�ายได�เห็น (4) วันท่ีเม่ือสิ้นระยะเวลาอันกําหนดไว�นับแต�ได�เห็น เช�น ให�จ�ายเงินภายใน 90 วัน นับแต�

ได�เห็นต๋ัว ดังนั้นการกําหนดวันครบกําหนดของต๋ัวเงินอาจกําหนดเป�น วัน เดือน หรือปJก็ได� 3.1 กําหนดเวลาครบกําหนดของตั๋วเป[นวัน การคํานวณวันครบกําหนดจะไม�นับวันออกต๋ัวหรือวันรับรองต๋ัว แต�ให�เริ่มนับต้ังแต�วันถัดจากวันออกต๋ัว หรือวันถัดจากวันรับรองต๋ัว ตัวอย�างท่ี 1 ต๋ัวลงวันท่ี 17 พฤษภาคม กําหนด 60 วัน ให�คํานวณหาวันครบกําหนดของต๋ัวเงิน

วิธีการคํานวณวันครบกําหนดดังนี้ พ.ค. 31-17 = 14 วัน มิ.ย. = 30 วัน ก.ค. = 16 วัน รวม 60 วัน วันครบกําหนดคือวันท่ี 16 กรกฎาคม ตัวอย�างท่ี 2 ต๋ัวเงินลงวันท่ี 30 มิถุนายน กําหนด 35 วัน ให�คํานวณหาวันครบกําหนดของต๋ัวเงิน

วิธีการคํานวณวันครบกําหนดดังนี้ มิ.ย. = - วัน ก.ค. = 31 วัน ส.ค. = 4 วัน รวม 35 วัน วันครบกําหนดคือวันท่ี 4 สิงหาคม

16

3.2 กําหนดเวลาของตั๋วเป[นเดือน วันครบกําหนดของต๋ัวจะตรงกับวันท่ีท่ีออกต๋ัว โดยนับระยะเวลาไปจนครบจํานวนเดือนท่ีกําหนด เว�นแต�เดือนท่ีครบกําหนดจะไม�มีวันท่ีนั้น ก็ให�ถือวันสุดท�ายของเดือนเป�นวันครบกําหนด ตัวอย�างท่ี 3

กรณีท่ี วันท่ีออกตั๋ว กําหนดระยะเวลาของตั๋วเงิน วันครบกําหนด

1 2 3 4 5

31 มกราคม 20 กุมภาพันธ9 14 เมษายน 16 มิถุนายน 7 กรกฎาคม

1 เดือน 2 เดือน 3 เดือน

2 เดือน นับจากวันรับรองต๋ัว (รับรองต๋ัววันท่ี 18 มิถุนายน) 3 เดือน นับจากวันรับรองต๋ัว

(รับรองต๋ัววันท่ี 10 กรกฎาคม)

28 กุมภาพันธ9 20 เมษายน 14 กรกฎาคม 18 สิงหาคม 10 ตุลาคม

3.3 กําหนดเวลาของตั๋วเป[นป\ วันครบกําหนดของต๋ัวจะเป�นวันท่ีและเดือนเดียวกันกับวันท่ีและเดือนท่ีออกต๋ัว โดยนับระยะเวลาไปจนครบกําหนดจํานวนปJท่ีกําหนด ตัวอย�างท่ี 4

กรณีท่ี วันท่ีออกตั๋ว กําหนดระยะเวลาของตั๋วเงิน วันครบกําหนด

1 2 3 4 5

1 มกราคม 2557 28 กุมภาพันธ9 2557 2 พฤษภาคม 2557 6 สิงหาคม 2557 10 ตุลาคม 2557

1 ปJ 2 ปJ 3 ปJ

1 ปJ นับจากวันรับรองต๋ัว (รับรองต๋ัววันท่ี 8 สิงหาคม 2557)

3 ปJ นับจากวันรับรองต๋ัว (รับรองต๋ัววันท่ี 13 ตุลาคม 2557)

1 มกราคม 2558 28 กุมภาพันธ9 2559 2 พฤษภาคม 2560 8 สิงหาคม 2558 13 ตุลาคม 2560

17

4. การคํานวณดอกเบี้ยตั๋วเงิน ต๋ัวสัญญาใช�เงินหรือต๋ัวแลกเงินอาจจะมีดอกเบ้ียหรือไม�ก็ได� ถ�าไม�มีดอกเบ้ีย จํานวนเงินท่ีได�รับ เม่ือครบกําหนดจะเท�ากับจํานวนเงินหน�าต๋ัว แต�ถ�าเป�นต๋ัวมีดอกเบ้ีย จํานวนเงินท่ีได�รับ เม่ือครบกําหนดจะเท�ากับจํานวนเงินหน�าต๋ัวบวกดอกเบ้ีย การคํานวณมีวิธีการดังนี้

สูตรในการคํานวณดอกเบ้ีย

ดอกเบ้ียตั๋ว = จํานวนเงินหน�าตั๋ว x อัตราดอกเบ้ียตั๋วเงิน x ระยะเวลาของตั๋ว

4.1 ถ�าตั๋วกําหนดเวลาเป[นวัน คํานวณดอกเบ้ียต๋ัวตามวัน เพ่ือความสะดวกในการคํานวณอาจใช�เกณฑ9ปJธุรกิจ คือ กําหนด 1 ปJ มี 360 วัน ตัวอย�างท่ี 5 ต๋ัวลงวันท่ี 15 มิถุนายน จํานวนเงิน 30,000 บาท กําหนด 90 วัน อัตราดอกเบ้ีย 6% ต�อปJ

ดอกเบ้ีย = จํานวนเงินหน�าต๋ัว x อัตราดอกเบ้ียต๋ัวเงิน x ระยะเวลาของต๋ัว

= 360

90

100

630,000 ××

= 450 บาท 4.2 ถ�าตั๋วกําหนดเวลาเป[นเดือน ให�คํานวณดอกเบ้ียเป�นเดือน ให�เทียบส�วนเป�นปJ ใช�เกณฑ9 1 ปJ มี 12 เดือน ตัวอย�างท่ี 6 ต๋ัวลงวันท่ี 5 พฤษภาคม จํานวนเงิน 20,000 บาท กําหนด 3 เดือน อัตราดอกเบ้ีย 6% ต�อปJ

ดอกเบ้ีย = จํานวนเงินหน�าต๋ัว x อัตราดอกเบ้ียต๋ัวเงิน x ระยะเวลาของต๋ัว

= 12

2

100

620,000 ××

= 300 บาท

18

4.3 ถ�าตั๋วกําหนดเวลาเป[นป\ ให�คํานวณดอกเบ้ียต๋ัวเป�นปJหรือเศษของปJ ตัวอย�างท่ี 7 ต๋ัวลงวันท่ี 1 กรกฎาคม จํานวนเงิน 50,000 บาท กําหนด 2 ปJ อัตราดอกเบ้ีย 6% ต�อปJ

ดอกเบ้ียต๋ัว = จํานวนเงินหน�าต๋ัว x อัตราดอกเบ้ียต๋ัวเงิน x ระยะเวลาของต๋ัว

= 2100650,000 ××

= 6,000 บาท

5. การคํานวณมูลค�าตั๋วเมื่อครบกําหนด ในการคํานวณมูลค�าต๋ัวเม่ือครบกําหนด จําแนกตามชนิดของต๋ัวเงิน ได�เป�น 2 ประเภท ดังนี้คือ ต๋ัวเงินชนิดมีดอกเบ้ีย และต๋ัวเงินชนิดไม�มีดอกเบ้ีย 5.1 มูลค�าตั๋วเม่ือครบกําหนดชนิดมีดอกเบ้ีย มูลค�าต๋ัวเม่ือครบกําหนดชนิดมีดอกเบ้ีย หมายถึง จํานวนเงินตามหน�าต๋ัวบวกด�วยดอกเบ้ียของต๋ัวเงินสําหรับระยะเวลาท่ีถือต๋ัวไว� ตัวอย�างท่ี 8 ต๋ัวเงินฉบับหนึ่ง จํานวน 120,000 บาท ต๋ัวลงวันท่ี 10 สิงหาคม 2557 อัตราดอกเบ้ีย 12% ต�อปJ ต๋ัวมีกําหนด 45 วัน

การคํานวณหาวันครบกําหนด สิงหาคม (31-10) = 21 วัน กันยายน = 24 วัน (วันครบกําหนด) รวม = 45 วัน วันครบกําหนดชําระเงิน คือ วันท่ี 24 กันยายน 2557 การคํานวณมูลค�าต๋ัวเม่ือครบกําหนด มูลค�าต๋ัวเม่ือครบกําหนด = จํานวนเงินหน�าต๋ัว + ดอกเบ้ียต๋ัว = 120,000 +1,800 = 121,800 บาท

19

5.2 มูลค�าตั๋วเม่ือครบกําหนดชนิดไม�มีดอกเบ้ีย มูลค�าต๋ัวเม่ือครบกําหนดชนิดไม�มีดอกเบ้ีย หมายถึง จํานวนเงินตามหน�าต๋ัว เม่ือได�ทรงต๋ัว

ไว�จนครบกําหนดตามเวลาในต๋ัว จากตัวอย�างท่ี 5 หากเป�นต๋ัวไม�มีดอกเบ้ียมูลค�าของต๋ัวเม่ือครบกําหนด 24 กันยายน 2557 จะมีค�าเท�ากับจํานวนเงินหน�าต๋ัว คือ 120,000 บาท

บทสรุป ต๋ัวเงิน หมายถึง เอกสารหรือหลักฐานท่ีแสดงการเป�นหนี้ ระหว�างเจ�าหนี้และลูกหนี้ ท่ีจะใช�

ต๋ัวเงินเพ่ือชําระหนี้เม่ือมีการซ้ือขายสินค�าหรือบริการเป�นเงินเชื่อ และใช�เป�นหลักฐานในการกู�ยืมเงิน และใช�ต๋ัวเงินเพ่ือชําระค�าสินค�าท่ีซ้ือขายระหว�างประเทศ เนื่องจากการใช�ต๋ัวเงินเป�นวิธีการท่ีน�าเชื่อถือมากกว�าการให�สินเชื่อแก�ลูกค�า

ต๋ัวเงินตามกฎหมายแพ�งและพาณิชย9 มาตรา 898 แบ�งเป�น 3 ประเภท คือ 1. ต๋ัวแลกเงิน (Bill Of Exchange) 2. ต๋ัวสัญญาใช�เงิน (Promissory Note) 3. เช็ค (Cheque) ต๋ัวแลกเงิน แบ�งเป�น 2 ชนิด คือ 1. ต๋ัวแลกเงินในประเทศ (Domestic Bill) 2. ต๋ัวแลกเงินต�างประเทศ (Foreign Bill) ต๋ัวแลกเงินจะมีบุคคลท่ีเก่ียวข�อง 2 ฝAาย หรือ 3 ฝAายก็ได� ซ่ึงผู�ออกต๋ัวแลกเงินนั้นจะเป�น

เจ�าหนี้โดยออกให�ลูกหนี้เป�นผู�รับรองการจ�ายเงิน ต๋ัวสัญญาใช�เงิน จะมีบุคคลท่ีเก่ียวข�อง 2 ฝAายเท�านั้น ซ่ึงผู�ออกต๋ัวสัญญาใช�เงินนั้นจะเป�น

ลูกหนี้ เช็ค ผู�ท่ีจะใช�เช็คนั้น จะต�องเปkดบัญชีเงินฝากกระแสรายวันกับธนาคารพาณิชย9 ซ่ึงเช็คนั้นจะมีบุคคลเก่ียวข�อง 2 ฝAาย หรือ 3 ฝAายก็ได� การคํานวณวันครบกําหนดของต๋ัวเงิน คํานวณได�ดังนี้

1. ต๋ัวเงินมีกําหนดระยะเวลาเป�นวัน 2. ต๋ัวเงินมีกําหนดระยะเวลาเป�นเดือน 3. ต๋ัวเงินมีกําหนดระยะเวลาเป�นปJ การคํานวณดอกเบ้ียของต๋ัวเงิน ข้ึนอยู�กับระยะเวลาท่ีกําหนดไว�ในต๋ัว ดังนี้ 1. การคํานวณดอกเบ้ียของต๋ัวเงินมีกําหนดระยะเวลาเป�นวัน 2. การคํานวณดอกเบ้ียของต๋ัวเงินมีกําหนดระยะเวลาเป�นเดือน

20

3. การคํานวณดอกเบ้ียของต๋ัวเงินมีกําหนดระยะเวลาเป�นปJ การคํานวณมูลค�าต๋ัวเม่ือครบกําหนด จําแนกตามชนิดของต๋ัวเงิน ได�เป�น 2 ประเภท คือ

1. ต๋ัวเงินชนิดมีดอกเบ้ีย 2. ต๋ัวเงินชนิดไม�มีดอกเบ้ีย

แหล�งการเรียนรู�เพ่ิมเติม

1. www.dbd.go.th 2. www.fap.or.th 3. www.lawyerscouncil.or.th 4. หนังสือการบัญชีตั๋วเงิน 5. หนังสือการบัญชีชั้นกลาง 1

การสอดแทรกหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง

1. ความพอประมาณ คือ หมายถึง ความพอดี ท่ีไม�มากและไม�น�อยจนเกินไป ไม�เบียดเบียนตนเองและผู�อ่ืน

2. ความมีเหตุผล คือ การใช�หลักเหตุผลในการตัดสินใจเรื่องต�างๆ โดยพิจารณาจากเหตุป=จจัยท่ีเก่ียวข�อง ตลอดจนผลท่ีคาดว�าจะเกิดข้ึนอย�างรอบคอบ

3. การมีภูมิคุ�มกันท่ีดี หมายถึง การเตรียมตัวให�พร�อมรับต�อผลกระทบท่ีเกิดข้ึนจากการเปลี่ยนแปลงรอบตัว

ป=จจัยเหล�านี้จะเกิดข้ึนได�นั้น จะต�องอาศัยเง่ือนไขความรู� หมายถึง ความรอบรู� ความรอบคอบ และความระมัดระวังในการดําเนินชีวิต และ เง่ือนไขคุณธรรม คือ การยึดถือคุณธรรมต�างๆ เช�น ความซ่ือสัตย9สุจริต ความอดทน ความเพียร

หลักการ 3 พ. ยังเป�นแนวทางท่ีนําไปปรับใช�ในชีวิตประจําวันได�ทุกเรื่อง และเข�าถึงผู�คนทุกกลุ�ม ซ่ึงการใช�ชีวิตด�วยการพ่ึงตนเอง พออยู�พอกิน และพอเพียง ตามรอยท่ีพ�อนําทางไว� ทําให�ผู�ท่ีปฏิบัติตามได�พบกับความสุขท่ีแท�จริง และไม�หวาดหวั่นกับการเปลี่ยนแปลงของสังคมโลก เพราะเม่ือเข�าใจถึงแก�นแท�ของคําว�าพอแล�ว ไม�ว�าโลกจะโลกาภิวัตน9ไปมากเพียงใด ก็ไม�ได�ทําให�ความม่ันคงผาสุก ลดน�อยลง

21

คําศัพท$ คําแปล Note ต๋ัวเงิน

Bill of Exchange ต๋ัวแลกเงิน

Promissory Note ต๋ัวสัญญาใช�เงิน

Cheque เช็ค

Domestic Bill ต๋ัวแลกเงินในประเทศ

Foreign Bill ต๋ัวแลกเงินต�างประเทศ

Drawer ผู�ออกเช็คหรือผู�สั่งจ�าย

Bank ธนาคาร

Payee ผู�รับเงิน

คําศัพท$ที่ควรรู�

22

ตอนท่ี 1 จงตอบคําถามต�อไปนี้ 1. ต๋ัวเงินในทางบัญชีหมายถึงอะไร 2. ต๋ัวเงินมีก่ีประเภท อะไรบ�าง 3. ต๋ัวแลกเงินมีก่ีชนิด อะไรบ�าง 4. จงบอกข�อแตกต�างของต๋ัวแลกเงินและต๋ัวสัญญาใช�เงิน 5. การคํานวณวันครบกําหนดมีก่ีกรณี อะไรบ�าง 6. จงบอกวิธีการคํานวณวันครบกําหนดของต๋ัว กรณีกําหนดวันครบกําหนดเป�นวัน 7. จงบอกสูตรในการคํานวณดอกเบ้ีย 8. จงคํานวณหาดอกเบ้ียของต๋ัวเงิน

8.1 นางพรชิตา ออกต๋ัวสัญญาใช�เงินจํานวน 60,000 บาท ต๋ัวลงวันท่ี 24 มิถุนายน กําหนดระยะเวลา 60 วัน อัตราดอกเบ้ีย 15% ต�อปJ

8.2 นายนพดล ออกต๋ัวเพ่ือชําระค�าสินค�าจํานวน 10,000 บาท ต๋ัวลงวันท่ี 10 เมษายน กําหนดระยะเวลา 3 เดือน อัตราดอกเบ้ีย 8% ต�อปJ

8.3 น.ส.ปวีณา ออกต๋ัวสัญญาใช�เงินจํานวน 13,000 บาท ต๋ัวลงวันท่ี 1 มีนาคม กําหนดระยะเวลา 2 ปJ อัตราดอกเบ้ีย 10% ต�อปJ

9. จงคํานวณมูลค�าต๋ัวเม่ือครบกําหนดต�อไปนี้ 9.1 กิจการมีต๋ัวเงินรับฉบับหนึ่ง จํานวน 60,000 บาท ต๋ัวลงวันท่ี 24 มิถุนายน 25X1

กําหนด 60 วัน อัตราดอกเบ้ีย 15% ต�อปJ 9.2 กิจการมีต๋ัวเงินรับฉบับหนึ่ง จํานวน 30,000 บาท ต๋ัวลงวันท่ี 2 กรกฎาคม 25X1

กําหนด 2 เดือน 9.3 กิจการมีตั๋วเงินรับฉบับหนึ่ง จํานวน 10,000 บาท ต๋ัวลงวันท่ี 4 มีนาคม 25X1 กําหนด

6 เดือน อัตราดอกเบ้ีย 10% ต�อปJ 9.4 กิจการมีต๋ัวเงินรับฉบับหนึ่ง จํานวน 100,000 บาท ต๋ัวลงวันท่ี 1 เมษายน 25X1

กําหนด 5 ปJ อัตราดอกเบ้ีย 12% ต�อปJ

แบบฝbกหัดหน�วยที่ 1

23

ตอนท่ี 2 กิจกรรมฝbกปฏิบัติ 1. ให�คํานวณหาวันครบกําหนดของต๋ัวแต�ละฉบับต�อไปนี้ เลขท่ีตั๋ว วันออกต๋ัว กําหนดเวลาในต๋ัว 101 12 กุมภาพันธ9 30 วัน 102 15 พฤษภาคม 45 วัน 103 20 มิถุนายน 60 วัน 104 1 กันยายน 90 วัน 105 25 ตุลาคม 30 วันนับจากวัน รับรองต๋ัว (รับรองต๋ัววันท่ี 27 ตุลาคม) 2. ให�คํานวณหาวันครบกําหนดของต๋ัวเงินดังต�อไปนี้

เลขท่ีตั๋ว วันออกต๋ัว กําหนดเวลาในต๋ัว 201 10 ม.ค. 1 เดือน 202 31 มี.ค. 2 เดือน 203 28 ก.พ. 3 เดือน 204 8 เม.ย. 5 เดือน 205 1 ส.ค. 6 เดือน

3. ให�คํานวณหาวันครบกําหนดของต๋ัวเงินดังต�อไปนี้

เลขท่ีตั๋ว วันออกต๋ัว กําหนดเวลาในต๋ัว 301 10 มี.ค. 57 1 ปJ 302 28 ก.พ. 57 2 ปJ 303 13 เม.ย. 57 1 ปJ 304 30 พ.ค. 57 2 ปJ 305 14 ก.ค. 57 2 ปJ

24

4. ให�คํานวณหาดอกเบ้ียของต๋ัวเงินต�อไปนี้ (1 ปJ = 360 วัน) เลขท่ีตั๋ว กําหนดเวลาในต๋ัว อัตราดอกเบ้ียต�อปJ จํานวนเงินในต๋ัว

401 60 วัน 12% 20,000 402 3 เดือน 10% 30,000 403 2 ปJ 6% 10,000 404 6 เดือน 8% 40,000 405 90 วัน 5% 60,000

5. ให�คํานวณหาดอกเบ้ียต๋ัวเงิน และมูลค�าต๋ัวเม่ือครบกําหนด (1 ปJ = 360 วัน)

เลขท่ีตั๋ว วันท่ีออกต๋ัว กําหนดเวลาในต๋ัว อัตราดอกเบ้ียต�อปJ จํานวนเงินในต๋ัว 501 15 ก.พ. 45 วัน 6% 12,000 502 20 มี.ค. 3 เดือน 10% 30,000 503 30 เม.ย. 2 ปJ 12% 45,000 504 5 ก.ค. 90 วัน 9% 15,000 505 15 ก.ย. 6 เดือน 5% 60,000

ตอนท่ี 3 คําส่ัง : จงทําเครื่องหมาย � หน�าข�อท่ีเห็นว�าถูก และทําเครื่องหมาย � หน�าข�อท่ีเห็นว�าผิด .......... 1. วันครบกําหนดของต๋ัวเงิน จะถือเป�นวันใดก็ได� กฎหมายไม�ระบุไว� .......... 2. วิธีการนับวันครบกําหนดของต๋ัวเงิน จะเริ่มนับจากวันท่ีออกต๋ัว .......... 3. วิธีการนับวันครบกําหนดของต๋ัวเงินโดยนับวันท่ีชนวันท่ี เป�นวิธีการนับวันครบเป�นวัน ...........4. วธิีการนับวันครบกําหนดของต๋ัวเงิน ถ�าวันท่ีในเดือนนั้นไม�มีให�ถือวันสิ้นเดือน ของเดือน

นั้นเป�นวันครบกําหนด .......... 5. ในทางธุรกิจ 1 ปJ มี 365 วัน .......... 6. สูตรการคํานวณดอกเบ้ียต๋ัวเงิน คือ ดอกเบ้ียเท�ากับจํานวนเงินหน�าต๋ัวคูณระยะเวลาของ

ต๋ัวคูณอัตราดอกเบ้ียของต๋ัว .......... 7. ต๋ัวเงินกําหนดเวลา 60 วัน ลงวันท่ี 14 มีนาคม ต๋ัวครบกําหนดวันท่ี 14 พฤษภาคม .......... 8. ต๋ัวเงินลงวันท่ี 1 ตุลาคม กําหนด 1 เดือน ต๋ัวครบกําหนดวันท่ี 1 พฤศจิกายน .......... 9. ต๋ัวเงินลงวันท่ี 30 มกราคม กําหนด 1 เดือน ต๋ัวครบกําหนดวันท่ี 28 กุมภาพันธ9 .......... 10. ต๋ัวเงินลงวันท่ี 10 มีนาคม กําหนด 2 เดือน จํานวนเงินในต๋ัว 10,000 บาท อัตรา

ดอกเบ้ียร�อยละ 10 ต�อปJ ดอกเบ้ียต๋ัวมีจํานวนเท�ากับ 200 บาท

25

หัวข�อกิจกรรม 1. ความหมายของต๋ัวเงิน 2. ประเภทของต๋ัวเงิน 3. การคํานวณวันครบกําหนดของต๋ัวเงิน 4. การคํานวณดอกเบ้ียของต๋ัวเงิน 5. การคํานวณมูลค�าต๋ัวเม่ือครบกําหนด

เครื่องมือและอุปกรณ$ท่ีใช� 1. สื่อในการนําเสนอ (บอร9ด) 2. เครื่องคอมพิวเตอร9 นําเสนอ Power Point 3. เครื่องฉายภาพ

ข้ันตอนในการปฏิบัติกิจกรรม 1. แบ�งกลุ�มผู�เรียนออกเป�น 4 กลุ�ม พร�อมเลือกหัวหน�ากลุ�มและเลขานุการกลุ�ม โดยยึด

หลักประชาธิปไตย 2. ให�หัวหน�ากลุ�มจับฉลากหัวข�อท่ีจะศึกษา 3. สมาชิกในกลุ�มช�วยกันระดมความคิดเพ่ือนําเสนอในเรื่องท่ีตัวเองรับผิดชอบ 4. ตัวแทนกลุ�มนําเสนอรายละเอียดหน�าชั้นเรียนให�เพ่ือนร�วมแลกเปลี่ยนเรียนรู� นําเสนอ

กลุ�มละ 5 นาที 5. ให�อีก 3 กลุ�มท่ีเหลือประเมินเพ่ือนท่ีนําเสนอผลงาน 6. กลุ�มท่ีนําเสนอผลงาน ประเมินตนเอง 7. ผู�สอนรวบรวมแบบประเมินจาก 4 กลุ�ม พร�อมประเมิน 4 กลุ�มท่ีนําเสนอผลงาน

แหล�งค�นคว�าข�อมูล 1. เอกสารประกอบการเรียนการสอน วิชา การบัญชีตั๋วเงิน 2. อินเทอร9เน็ต 3. มาตรฐานการบัญชีไทย 4. ประมวลกฎหมายแพ�งและพาณิชย9

ใบงานที่ 1.1 เร่ือง ความรู�เบื้องต�นเกี่ยวกับตัว๋เงิน

26

หัวข�อกิจกรรม 1. การนําปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใช�ในชีวิตประจําวัน

เครื่องมือและอุปกรณ$ท่ีใช� 1. สื่อในการนําเสนอ (บอร9ด) 2. เครื่องคอมพิวเตอร9 นําเสนอ Power Point 3. เครื่องฉายภาพ

ข้ันตอนในการปฏิบัติกิจกรรม 1. แบ�งกลุ�มผู�เรียนออกเป�น 3 กลุ�ม พร�อมเลือกหัวหน�ากลุ�มและเลขานุการกลุ�ม โดยยึด

หลักประชาธิปไตย 2. ให�หัวหน�ากลุ�มจับฉลากเลือกหัวข�อ หลักการ 3 ห�วง และ 2 เง่ือนไข ของปรัชญา

เศรษฐกิจพอเพียง 3. สมาชิกในกลุ�มช�วยกันระดมความคิดเพ่ือนําเสนอในเรื่องท่ีตัวเองรับผิดชอบ 4. ตัวแทนกลุ�มนําเสนอรายละเอียดหน�าชั้นเรียนให�เพ่ือนร�วมแลกเปลี่ยนเรียนรู� นําเสนอ

กลุ�มละ 5 นาที 5. ให�อีก 2 กลุ�มท่ีเหลือประเมินเพ่ือนท่ีนําเสนอผลงาน 6. กลุ�มท่ีนําเสนอผลงาน ประเมินตนเอง 7. ผู�สอนรวบรวมแบบประเมินจาก 3 กลุ�ม พร�อมประเมิน 3 กลุ�มท่ีนําเสนอผลงาน

แหล�งค�นคว�าข�อมูล 1. เอกสารประกอบการเรียนการสอน วิชา การบัญชีตั๋วเงิน 2. อินเทอร9เน็ต 3. มาตรฐานการบัญชีไทย 4. ประมวลกฎหมายแพ�งและพาณิชย9

ใบงานที่ 1.2 เร่ือง ความรู�เบื้องต�นเกี่ยวกับตัว๋เงิน

27

หน�วยท่ี 1 ความรู�เบ้ืองต�นเก่ียวกับตั๋วเงิน

คําช้ีแจง - แบบทดสอบนี้มีจํานวน 10 ข�อ ข�อละ 1 คะแนน เวลา 10 นาที - ให�ทําเครื่องหมายกากบาท (X) ทับตัวอักษรข�อท่ีถูกเพียงข�อเดียว 1. ข�อใดคือความหมายของต๋ัวเงิน ก. เอกสารท่ีใช�ในการชําระหนี้ ข. เอกสารท่ีแสดงความเป�นหนี้ระหว�างลูกหนี้และเจ�าหนี้ ค. เอกสารท่ีใช�ในการซ้ือขายสินค�าหรือบริการเป�นเงินเชื่อ ง. ถูกทุกข�อ 2. ต๋ัวเงินท่ีมีบุคคลเก่ียวข�อง 2 ฝAายเท�านั้น คือข�อใด ก. เช็ค ข. ต๋ัวแลกเงิน ค. ต๋ัวสัญญาใช�เงิน ง. ถูกทุกข�อ 3. การนับวันครบกําหนดอายุตั๋วสัญญาใช�เงินให�นับจาก ก. วันที่ได�รับต๋ัว ข. วันส�งมอบสินค�า ค. วันถัดจากวันระบุไว�หน�าต๋ัว ง. วันถัดจากวันรับรองต๋ัว 4. ต๋ัวเงินตามกฎหมายแพ�งและพาณิชย9 มีก่ีประเภท ก. 4 ประเภท ข. 3 ประเภท ค. 2 ประเภท ง. 1 ประเภท 5. ต๋ัวเงินลงวันท่ี 28 กุมภาพันธ9 กําหนด 3 เดือน วันครบกําหนด คือ ก. 28 พฤษภาคม ข. 29 พฤษภาคม ค. 28 เมษายน ง. 29 เมษายน

แบบทดสอบหลังเรียน

28

6. กิจการมีต๋ัวเงินฉบับหนึ่ง จํานวน 20,000 บาท กําหนด 60 วัน อัตราดอกเบ้ีย 12% ต�อปJ จํานวนเงินท่ีได�รับในวันท่ีตั๋วครบกําหนดคือ ก. 20,800 บาท ข. 20,400 บาท ค. 20,000 บาท ง. 19,600 บาท 7. ในกรณีตั๋วเงินมีดอกเบ้ีย จํานวนเงินท่ีได�รับในวันครบกําหนดคือ ก. จํานวนเงินหน�าต๋ัว หัก ดอกเบ้ีย ข. จํานวนเงินหน�าต๋ัว บวก ดอกเบ้ีย ค. จํานวนเงินหน�าต๋ัว ง. จํานวนเงินหน�าต๋ัว บวก ค�าใช�จ�าย 8. กิจการมีต๋ัวเงินฉบับหน่ึง จํานวน 10,000 บาท กาํหนด 3 เดือน อัตราดอกเบี้ย 15% ต�อปJ จํานวนเงินที่ได�รบัในวันครบกําหนดคอื ก. 10,375 บาท ข. 10,300 บาท ค. 10,450 บาท ง. 10,500 บาท 9. กิจการได�รับต๋ัวสัญญาใช�เงิน จํานวน 30,000 บาท ต๋ัวลงวันท่ี 15 มกราคม กําหนด 60 วัน อัตรา ดอกเบ้ีย 10% ต�อปJ กิจการจะได�รับดอกเบ้ียจํานวนเท�าใด (กําหนด 1 ปJ = 360 วัน) ก. 550 บาท ข. 450 บาท ค. 500 บาท ง. 400 บาท 10. กิจการได�รับต๋ัวสัญญาใช�เงิน จํานวน 40,000 บาท ต๋ัวลงวันท่ี 10 มีนาคม กําหนด 2 เดือน อัตราดอกเบ้ีย 12% ต�อปJ กิจการจะได�รับดอกเบ้ียจํานวนเท�าใด ก. 480 บาท ข. 400 บาท ค. 880 บาท ง. 800 บาท