แนวคิด ทฤษฎี...

54
มหาวิ ทยาลั ยราชภั ฏธนบุ รี 13 บทที2 แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง การวิจัยเรื่องการพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-Book) กลุ่มสาระสุขศึกษาและพลศึกษา เรื่อง การสร้างเสริมสุขภาพ สมรรถภาพ และการป้ องกันโรค สาหรับนักเรียนชั ้นประถมศึกษาปีที5 โรงเรียนสตรีบูรณวิทย์ เขตบางพลัด กรุงเทพมหานคร ผู้วิจัยได้ศึกษาเอกสารและแนวคิดงานวิจัยทีเกี่ยวข้องต่อไปนี 1. แนวคิดเกี่ยวข้องกับหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ 1.1 ความหมายของหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ 1.2 วิวัฒนาการของหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ 1.3 รูปแบบของหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ 1.4 ประเภทของหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ 1.5 โปรแกรมที่นิยมใช้สร้างหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-Book) 1.6 ความแตกต่างของหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-Book) กับหนังสือทั่วไป 1.7 โครงสร้างหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ ( E-Book Conslruction) 1.8 องค์ประกอบของหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ 1.9 หลักการออกแบบหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ 1.10 หลักการออกแบบการเรียนการสอน 1.11 ประโยชน์ของหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ 1.12 ข้อดีและข้อจากัดของหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ 2. แนวคิด ทฤษฎีเกี่ยวกับการออกแบบหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ 2.1 ทฤษฎีเกี่ยวกับการออกแบบหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ 2.2 จิตวิทยาเกี่ยวเนื่องกับการออกแบบหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ 3. แนวคิด ทฤษฎีเกี่ยวกับสื่อการสอน 3.1 การประเมินคุณภาพสื่อการสอน 3.2 วิธีการประเมินสื่อการสอน 3.3 เครื่องมือการประเมินสื่อ 3.4 การตรวจสอบคุณภาพของสื่อการสอน 3.5 การหาประสิทธิภาพ

Transcript of แนวคิด ทฤษฎี...

Page 1: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

13

บทท 2

แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

การวจยเรองการพฒนาหนงสออเลกทรอนกส (E-Book) กลมสาระสขศกษาและพลศกษาเรอง การสรางเสรมสขภาพ สมรรถภาพ และการปองกนโรค ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท5 โรงเรยนสตรบรณวทย เขตบางพลด กรงเทพมหานคร ผวจยไดศกษาเอกสารและแนวคดงานวจยทเกยวของตอไปน

1. แนวคดเกยวของกบหนงสออเลกทรอนกส 1.1 ความหมายของหนงสออเลกทรอนกส 1.2 ววฒนาการของหนงสออเลกทรอนกส 1.3 รปแบบของหนงสออเลกทรอนกส 1.4 ประเภทของหนงสออเลกทรอนกส 1.5 โปรแกรมทนยมใชสรางหนงสออเลกทรอนกส (E-Book) 1.6 ความแตกตางของหนงสออเลกทรอนกส (E-Book) กบหนงสอทวไป 1.7 โครงสรางหนงสออเลกทรอนกส ( E-Book Conslruction) 1.8 องคประกอบของหนงสออเลกทรอนกส 1.9 หลกการออกแบบหนงสออเลกทรอนกส 1.10 หลกการออกแบบการเรยนการสอน 1.11 ประโยชนของหนงสออเลกทรอนกส 1.12 ขอดและขอจ ากดของหนงสออเลกทรอนกส

2. แนวคด ทฤษฎเกยวกบการออกแบบหนงสออเลกทรอนกส 2.1 ทฤษฎเกยวกบการออกแบบหนงสออเลกทรอนกส 2.2 จตวทยาเกยวเนองกบการออกแบบหนงสออเลกทรอนกส

3. แนวคด ทฤษฎเกยวกบสอการสอน 3.1 การประเมนคณภาพสอการสอน 3.2 วธการประเมนสอการสอน 3.3 เครองมอการประเมนสอ 3.4 การตรวจสอบคณภาพของสอการสอน 3.5 การหาประสทธภาพ

Page 2: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

14

3.6 ขนตอนการหาประสทธภาพ 3.7 เกณฑการหาคาประสทธภาพ 3.8 วธการค านวณหาประสทธภาพ

4. แนวคด ทฤษฎเกยวกบการจดการเรยนร 4.1 การจดการเรยนรโดยใชหนงสออเลกทรอนกส 4.2 การจดการเรยนรดวยวธปกต

5. แนวคดเกยวกบผลสมฤทธทางการเรยน 5.1 ความหมายของผลสมฤทธทางการเรยน 5.2 จดมงหมายของการวดผลสมฤทธทางการเรยน

5.3 ประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

5.4 ลกษณะของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทด

5.5 หลกการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

5.6 หลกการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนแบบเลอกตอบ

6. หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระสขศกษาและพลศกษา 6.1 หลกการของหลกสตรแกนกลางขนพนฐาน พทธศกราช 2551 6.2 จดหมายของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

6.3 กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา 6.4 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา

7. งานวจยทเกยวของ 7.1 งานวจยในประเทศ 7.2 งานวจยตางประเทศ

1. แนวคดเกยวกบหนงสออเลกทรอนกส

1.1 ความหมายของหนงสออเลกทรอนกส หนงสออเลกทรอนกส เปนหนงสอซงจดท าขนดวยระบบคอมพวเตอรและสามารถอานได

จากหนาจอคอมพวเตอรเหมอนเปดอานจากหนงสอโดยตรงทเปนกระดาษแตไมมการเขาเลมเหมอนหนงสอทเปนกระดาษ หนงสออเลกทรอนกสมความสามารถมากมาย คอ การเชอมโยง (LINK) กบหนงสออเลกทรอนกสเลมอนๆ ได เพราะอยบนเครอขาย www. และมบราวเซอรทท าหนาทดงขอมลมาแสดงตามทเราตองการเหมอนการเลนอนเตอรเนตทวไปเพยงแตเปนหนงสอบน

Page 3: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

15

เครอขายเทานน หนงสออเลกทรอนกสสามารถแสดงขอความ รปภาพ เสยง และความเคลอนไหวได เราสามารถอานหนงสอ คนหาขอมลและสอบถามขอมลตางๆทงในและตางประเทศทวโลกไดจากอนเตอรเนตจากคอมพวเตอรเพยงเครองเดยว หนงสออเลกทรอนกสเปนแฟมขอมลประเภทขอความ (Text file) ซงตองเปนไปตามหลกของภาษา HTML (Hyper Text Mask Language) ทใชเขยนโปรแกรมผานเครอขายคอมพวเตอร ซอฟแวรทใชกบหนงสออเลกทรอนกส ในปจจบน ม 2ประเภท คอซอฟแวรส าหรบการเขยนขอมลใหออกมาเปน E-Book ซอฟแวรส าหรบการอาน และไดมผใหค านยามเกยวกบหนงสออเลกทรอนกสไวหลายทาน ดงน

รววรรณ ข าพล (2550, หนา 18) กลาววาหนงสออเลกทรอนกส (Electronic Books - E-Books) เปนหนงสอหรอเอกสารอเลกทรอนกสท ผอานสามารถอานผานอนเทอรเนตหรออปกรณ อเลกทรอนกสพกพาอนๆมการบนทกและน าเสนอเนอหาสาระของหนงสอในรปสญญาณดจทลมการบนทกลงในสออเลกทรอนกสประเภทตางๆ เชนซด-รอม (CD-ROM) ปาลมบค (Plam Book) หนงสอในระบบเครอขาย (Online Book) และสออเลกทรอนกสอนๆ

ไพฑรย ศรฟา (2551, หนา14) กลาววา“อบค” (E-book, e-Book, eBOOK,EBOOK) เปนค าภาษาตางประเทศ ยอมาจากค าวา electronic book หมายถง หนงสอทสรางขนดวยโปรแกรมคอมพวเตอรมลกษณะเปนเอกสารอเลกทรอนกส โดยปกตมกจะเปนแฟมขอมลทสามารถอานผานทางหนาจอคอมพวเตอรทงในระบบออฟไลนและออนไลน

วไลพร วงศกรวรศลป (ออนไลน, 2551) กลาววาหนงสออเลกทรอนกส หมายถงหนงสอทสรางขนดวยโปรแกรมคอมพวเตอรมลกษณะเปนเอกสารอเลกทรอนกสโดยปกตมกจะเปนแฟมขอมลทสามารถอานเอกสารผานทางหนาจอคอมพวเตอรทงในระบบออฟไลนและออนไลนคณลกษณะของหนงสออเลกทรอนกสสามารถเชอมโยงจดไปยงสวนตางๆ ของหนงสอเวบไซตตางๆตลอดจนมปฏสมพนธและโตตอบกบผเรยนไดนอกจากนนหนงสออเลกทรอนกสสามารถแทรกภาพเสยงภาพเคลอนไหวแบบทดสอบและสามารถสงพมพเอกสารทตองการออกทางเครองพมพไดอกประการหนงทส าคญกคอหนงสออเลกทรอนกสสามารถปรบปรงขอมลใหทนสมยไดตลอดเวลาซงคณสมบตเหลานจะไมมในหนงสอธรรมดาทวไป

ทองสข ค าแกว (2553 ,หนา 11) ไดใหความหมายของหนงสออเลกทรอนกสวาเปนการประยกตเทคโนโลยสารสนเทศกบการอานเขาดวยกนโดยการน าเสนอในรปแบบของสอประสมท หลากหลายโดยมสวนประกอบทงขอความภาพนงภาพเคลอนไหวและเสยงเขาดวยกนดวยการเชอมโยงขอมลทงทอยในแฟมเดยวกนหรอคนละแฟมมลกษณะคลายกบหนงสอสะดวกและงายในการศกษา

สรย กลดบบผา (ออนไลน , 2554) ไดสรปความหมายของหนงสออเลกทรอนกส ดงน คอรปแบบการน าเสนอขอมลผานสอท ใชคอมพวเตอรเปนฐานการตดตอสอสาร ระบบเครอขาย

Page 4: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

16

อนเทอรเนต หรอขอมลในลกษณะ e-Content เปนสอการถายทอดทเปดโลกการเรยนรแบบใหมท สามารถน าเสนอขอมลตวอกษรจากการคลกเปดเอกสารในรปแบบขอความหลายมต(Hypertext) และขอมลภาพนงเสยงและรวมถงภาพเคลอนไหวเรยกวาสอหลายมต (Hypermedia) โดยการประสานและการเชอมโยงสมพนธของเนอหาอยางไรรอยตอของขอมลทอยแฟมเดยวกนหรออยคนละแฟมเขาดวยกนเปนหนงเดยวซงผเรยนสามารถทจะเลอกเรยนไดตามความตองการโดยไมจ ากดในเรองของเวลาและสถานทท าใหสามารถคนหาขอมลทตองการไดอยางรวดเรวและมประสทธภาพ

กลาวโดยสรป หนงสออเลกทรอนกส หมายถง การน าหนงสอเลมหนงหลายๆเลม มาออกแบบใหมใหอยในรปของอเลกทรอนกสโดยปรบปรงหรอเปลยนแปลงขอมลเหลานนใหอยในรปของตวอกษร ภาพนง ภาพเคลอนไหว เสยงลกษณะทตอบโตกน (Interactive) การเชอมโยงแบบไฮเปอรเทกซ สามารถท าบคมารก (Book Mark) และหมายเหตประกอบตามทผใชตองการไดโดยอาศยพนฐานหนงสอเปนหลก

1.2 ววฒนาการของหนงสออเลกทรอนกส อาภรณ ไชยสวรรณ (ออนไลน, ม.ป.ป) กลาวถงววฒนาการของหนงสออเลกทรอนกสวา

แนวความคดเกยวกบหนงสออเลกทรอนกสเกดขนภายหลงป ค.ศ. 1940 โดยปรากฎในนยายวทยาศาสตรตอมาไดมการพฒนาโดยน าเทคโนโลยคอมพวเตอรเขามาชวยสแกนหนงสอจดเกบขอมลเปนแฟมภาพตวหนงสออเลกทรอนกสและน าแฟมภาพตวหนงสอมาผานกระบวนการแปลงภาพเปนขอความดวยการท า OCR (Optical character recognition) โดยใชโปรแกรมคอมพวเตอรเพอแปลงภาพตวหนงสอใหเปนขอความทสามารถแกไขเพมเตมได การถายทอดขอมลจะถายทอดผานทางแปนพมพและประมวลผลออกมาเปนตวหนงสอและขอความดวยคอมพวเตอร ดงนนหนากระดาษจงเปลยนรปแบบไปเปนไฟลขอมลแทน ทงยงมความสะดวกตอการเผยแพรและจดพมพเปนเอกสาร ท าใหรปแบบของหนงสออเลกทรอนกสยคแรกๆ มลกษณะเปนเอกสารประเภท DOC, TXT, RTF และ PDF ไฟล เมอมการพฒนาภาษา HTML (Hypertext marup language) ดงนนขอมลตางๆจงถกออกแบบและตกแตงในรปแบบของเวบไซค โดยปรากฏในแตละหนาของเวบไซตซงเรยกวา “เวบเพจ” ผอานสามารถเปดดเอกสารเหลานนไดดวยเวบเบราวเซอรซงเปนโปรแกรมประยกตทสามารถแสดงผลขอความ ภาพ และการปฏสมพนธผานระบบเครอขายอนเทอรเนต ตอมาเมออนเทอรเนตไดรบความนยมมากขน บรษทไมโครซอฟทไดผลตเอกสารอเลกทรอนกสเพอใหค าแนะน าในรปแบบ HTML Help ขนมา มรปแบบไฟลเปน .CHM โดยมตวอานคอ Microsoft Reader และหลงจากนนมบรษทผผลตโปรแกรมคอมพวเตอรจ านวนมากไดพฒนาโปรแกรมจนกระทงสามารถผลตเอกสารอเลกทรอนกสออกมาเปนลกษณะเหมอนกบ

Page 5: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

17

หนงสอทวไป กลาวคอ สามารถแทรกขอความ แทรกภาพ จดหนาหนงสอไดตามความตองการของผผลต และทพเศษกวานนคอ หนงสออเลกทรอนกสเหลาน สามารถสรางจดเชอมโยงเอกสาร (Hypertext) ไปยงเวบไซตทเกยวของอนๆทงภายในและภายนอกได อกทงยงสามารถแทรกเสยงภาพเคลอนไหวตางๆลงไปในหนงสอได คณสมบตเหลานไมสามารถท าในหนงสอทวไป

กลาวโดยสรปหนงสออเลกทรอนกสมววฒนาการท ยาวนานมการพฒนามาพรอมกบอปกรณรองรบท สามารถพกพาไดสะดวกหรอบรรจลงแผนซดรอมแทนการพกหนงสอใชงานงายเพราะเนองจากน าเสนอไดในรปแบบไฟลตางๆและดาวนโหลดมาอานโดยไมเสยคาใชจายน ามาประยกตใชในดานการศกษาไดอยางแพรหลาย

1.3 รปแบบของหนงสออเลกทรอนกส ส าหรบหนงสออเลกทรอนกส ผ ศกษาไดศกษารปแบบและประเภทของบทเรยน

คอมพวเตอรเปนแนวทางและไดใชรปแบบของบทเรยนคอมพวเตอรในการพฒนาหนงสออเลกทรอนกส

1.3.1 รปแบบของหนงสออเลกทรอนกส รปแบบของหนงสออเลกทรอนกสนไดใชรปแบบของบทเรยนคอมพวเตอรซงบทเรยนคอมพวเตอรมหลายรปแบบหรอหลายลกษณะ ทงนขนอยกบกระบวนการเรยนการสอน ซงรปแบบของบทเรยนคอมพวเตอรทรจกกนอยางแพรหลาย(ไชยยศ เรองสวรรณ.2548:15-16)

1.3.2 แบบบทเรยนโปรแกรม (Programmed-Instrucion based CAI) บทเรยนคอมพวเตอรแบบนเปนการน าเอกหลกการ และวธของบทเรยนโปรแกรมพฒนามาเปนบทเรยนคอมพวเตอร โดยการเปลยนบทเรยนโปรแกรมทเปนเอกสารสงพมพ หรอวสดทใชเครองสอน( Teaching Maching) มาเปนโปรแกรมทใชกบเครองอเลกทรอนกสคอมพวเตอร

1.3.3 แบบปญประดษฐ (Artificiar-Intellingent Based CAI) ค าวา “แบบปญประดษฐ” ตรงกบค าภาษาองกฤษวาArtificiar-Intellingent: AI ซงหมายถงการท าใหคอมพวเตอรมความรและกระบวนการคดแกปญหาโดยการเลยนแบบมนษย บทเรยนคอมพวเตอรแบบนบางครงกมสวนคลายบทเรยนคอมพวเตอรแบบบทเรยนโปรแกรม แตกมสวนทแตกตางไปจากบทเรยนคอมพวเตอรแบบอน คอ สามารถแกปญหาและแสดงกระบวนการในบางเรองได โดยเลยนแบบความคดมนษย เชน การบวก การลบ การคณ การหาร เปนตน

1.3.4 แบบจ าลองสถานการณ (Simulation-oriented CAI) บทเรยนคอมพวเตอรแบบนจ าลองสถานการณ สภาพแวดลอม เงอนไขตางๆ ใหผเรยนไดฝกทกษะอยางใกลเคยงกบความเปนจรง ตวอยางบทเรยนคอมพวเตอรแบบน ไดแก โปรแกรมจ าลองการบน (Flight Simulator)

Page 6: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

18

เพอฝกนกบน โดยโปรแกรมนจะชวยใหการฝกบนลดคาใชจาย เวลา ทรพยสน และชวต ไดมากกวาการเรมฝกบนในระยะแรกกบเครองบนจรง

1.3.5 แบบใชเครองมอ(Tool Application) การใชคอมพวเตอรเปนเครองมอจะสามารถเพมคณคาในการเรยนการสอนได เชน ใชคอมพวเตอรเปนเครองมอในการชวยพมพ แทนพมพดด การค านวณ ทดสอบ และใชวเคราะหคาสถตและกราฟทไดจากขอมลหรอเพอสบคนขอมลไดดวย เปนตน ซงแสดงใหเหนวา คอมพวเตอรเปนเครองมอยางหนงทน ามาใชในการเรยนการสอนได

1.4 ประเภทของหนงสออเลกทรอนกส Baker (1992, pp. 139 – 149,อางถงใน อรวรรณ อรณวภาส, 2553, หนา 10) ไดแบง

ประเภทของหนงสออเลกทรอนกสออกเปน 10 ประเภท ดงนคอ (1) หนงสออเลกทรอนกสแบบหนงสอหรอแบบต ารา (Textbook) เปนหนงสอ

อเลกทรอนกส ประเภทน เนนการจดเกบและน าเสนอขอมลทเปนตวหนงสอและภาพประกอบในรปแบบหนงสอปกตทพบเหนทวไป หนงสออเลกทรอนกสชนดนสามารถกลาวไดวาเปนการเปลยนแปลงหนงสอจากสภาพสงพมพเปนสญญาณดจตอล เพมศกยภาพเตมการน าเสนอการปฏสมพนธระหวางผอานกบหนงสออเลกทรอนกส ดวยศกยภาพของคอมพวเตอรขนพนฐาน เชน การเปดหนาหนงสอ การสบคน การคดลอก เปนตน

(2) หนงสออเลกทรอนกสแบบหนงสออาน เปนหนงสอมเสยงค าอาน เมอเปดหนงสอจะมเสยงอาน หนงสออเลกทรอนกสประเภทนเหมาะส าหรบเดกเรมเรยน หรอส าหรบฝกออกเสยง หรอฝกพด (Talking books) เปนตน หนงสออเลกทรอนกสชนดนเปนการเนนคณลกษณะดานการน าเสนอเนอหาททงเปนตวอกษรและเสยงเปนคณลกษณะหลก นยมใชกบกลมผอานทมระดบทกษะทางภาษาโดยเฉพาะดานการฟงหรอการอานคอนขางต าเหมาะส าหรบเรมตนเรยนภาษาของเดกๆหรอผทก าลงฝกภาษาใหม เปนตน

(3) หนงสออเลกทรอนกสแบบหนงสอภาพนงหรออลบมภาพ (Static picture books) เปนหนงสออเลกทรอนกสทมลกษณะหลกเนนจดเกบขอมล และน าเสนอขอมลและน าเสนอขอมลในรปแบบภาพนง (Static picture) หรออลบมภาพเปนหลก เสรมดวยการน าศกยภาพของคอมพวเตอรมาใชในการน าเสนอ เชน การเลอกภาพทตองการ การขยายหรอยอขนาดของภาพหรอตวอกษรการท าส าเนาหรอถายโอนภาพ การแตงเตมภาพ การเลอกเฉพาะสวนของภาพ หรอเพมขอมลเชอมโยง เชน เชอมขอมลอธบายเพมเตม เชอมขอมลเสยงประกอบ เปนตน

(4) หนงสออเลกทรอนกสแบบหนงสอภาพเคลอนไหว (Moving picture books)เปนหนงสออเลกทรอนกสทเนนการน าเสนอขอมลในรปแบบภาพวดทศน หรอ ภาพยนตรผนวกกบ

Page 7: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

19

ขอมลสนเทศทในรปตวหนงสอ ผอานสามารถเลอกชม ศกษาขอมลได สวนใหญนยมน าเสนอขอมลเหตการณประวตศาสตรส าคญ เชน ภาพเหตการณสงครามโลก ภาพกลาวสนทรพจนของบคคลส าคญๆของโลกในโอกาสตางๆ ภาพเหตการณความส าเรจหรอสญเสยของโลก เปนตน

(5) หนงสออเลกทรอนกสแบบหนงสอสอประสม (Multimedia books) เปนหนงสออเลกทรอนกสทเนนเสนอขอมลเนอหาสาระในลกษณะแบบสอภาพ (Visual media) ทเปนทงภาพนงและภาพเคลอนไหวกบสอประเภทเสยง (Audio media) ในลกษณะตางๆผนวกกบศกยภาพของคอมพวเตอรอนเชนเดยวกนกบหนงสออเลกทรอนกสอนๆทกลาวมาแลว

(6) หนงสออเลกทรอนกสแบบหนงสอสอหลากหลาย (Polymedia books) เปนหนงสออเลกทรอนกสทมลกษณะเชนเดยวกบหนงสอแบบสอประสม แตมความหลากหลายในคณลกษณะดานความเชอมโยงระหวางขอมลภายในเลมทบนทกในลกษณะตางๆ เชน ตวหนงสอ ภาพนงภาพเคลอนไหว เสยง ดนตรและอนๆ เปนตน

(7) หนงสออเลกทรอนกสแบบเชอมโยง (Hypermedia book) เปนหนงสอทมคณลกษณะสามารถเชอมโยงเนอหาสาระภายในเลม ซงผอานสามารถคลกเพอเชอมโยงไปสเนอหาสาระทออกแบบเชอมโยงกนภายในเลม การเชอมโยงเชนนคณลกษณะเชนเดยวกนกบบทเรยนโปรแกรมแบบแตกกง นอกจากนยงสามารถเชอมโยงกนแหลงเอกสารภายนอก เมอเชอมตอระบบอนเทอรเนตหรออนทราเนต

(8) หนงสออเลกทรอนกสแบบหนงสออจฉรยะ (Intelligent electronic books) เปนหนงสอสอประสม แตมการใชโปรแกรมชนสงทสามารถมปฏกรยาหรอปฏสมพนธกบผอานเสมอนกบหนงสอมสตปญญา (อจฉรยะ) ในการไตรตรองหรอคาดคะเนในการโตตอบหรอมปฏกรยากบผอาน

(9) หนงสออเลกทรอนกสแบบสอหนงสอทางไกล (Telemedia electronic books) หนงสออเลกทรอนกสประเภทนมคณลกษณะหลกๆคลายกบหนงสออเลกทรอนกสแบบหนงสอเชอมโยง แตเนนการเชอมโยงกบแหลงขอมลภายนอกผานระบบเครอขาย ทงทเปนเครอขายเปดและเครอขายเฉพาะสมาชกของเครอขาย

(10) หนงสออเลกทรอนกสแบบหนงสอไซเบอรสเปซ (Cyberspace books) หนงสออเลกทรอนกสประเภทนมลกษณะเหมอนกบหนงสออเลกทรอนกสหลายๆแบบทกลาวมาแลวมาผสมกน สามารถเชอมโยงขอมลทงจากแหลงภายในและภายนอก สามารถน าเสนอขอมล ในระบบสอทหลากหลาย สามารถปฏสมพนธกบผอานไดหลากหลายมต

ส าหรบหนงสออเลกทรอนกสใชหลกการจ าแนกประเภทบทเรยนคอมพวเตอรเปนหลกการจ าแนกประเภทซงบทเรยนคอมพวเตอรมนกวชาการไดจ าแนก ไชยยศ เรองสวรรณ(2548, หนา 17-20) ไดจ าแนกบทเรยนคอมพวเตอรตามจดประสงคและวธการสอนเปน 5 ประเภท ดงน

Page 8: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

20

(1) บทเรยนคอมพวเตอรแบบศกษาทบทวน (Tutorials) บางกรณเรยกวา แบบเสนอเนอหาใหม เปนบทเรยนทมผนยมพฒนากนมากทสดเนองจากมพนฐานการพฒนามาจากความเชอทวา คอมพวเตอรนาจะเปนสอประเภทอปกรณทชวยใหการเรยนรมประสทธภาพใกลเคยงกบการเรยนการสอนในชนเรยน นนคอ นาจะใชแทนครไดหลายๆวชาทงนการเรยนการสอนนนไมไดจ ากดอยแตในโรงเรยนระดบตางๆ เชน ประถมศกษา มธยมศกษา อดมศกษาเทานน แตยงขยายกวางไปยงการฝกอบรม (Training) ในระดบและสาขาอาชพตางๆซงอาจผสมผสานการสอนการเรยนรและการฝกฝนดวยตนเองในหลายๆรปแบบ และบทเรยนคอมพวเตอรแบบศกษาครบถวนกเปนวธการหนงทเขาไปมบทบาทได

(2) บทเรยนคอมพวเตอรแบบฝกและปฏบต (Drill and Practice) เปนบทเรยนอกประเภทหนงทมผพฒนากนมาก รองลงมาจากประเภทแรก บทเรยนประเภทนออกแบบมาเพอฝกทบทวนความรทไดเรยนไปแลว ซงจะมการผสมผสานทบทวนแนวความคด หลกการฝกฝนในรปแบบของการทดสอบ บทเรยนทพบสวนมากจะเปนบทเรยนดานภาษาคณตศาสตรและวทยาศาสตร ซงลกษณะของเนอหาจะเนนดานความรเปนสวนมาก จงไมเนนสวนประกอบหลกของการเรยนรทจะตองมองคประกอบหลายๆดาน เชน การน าเสนอเนอหาอยางเปนระบบตามขนตอน

(3) บทเรยนคอมพวเตอรแบบจ าลองสถานการณ (Simulation) บทเรยนประเภทนจะออกแบบเพอเสนอเนอหา หรอใชเพอทบทวน หรอสอนเสรอมในสงทผเรยนหรอทดลองไปแลว โดยเนนรปแบบการสรางสถานการณ การจ าลองสถานการณจรง ล าดบขนเหตการณตางๆและเนอหาอนๆทมล าดบการเปลยนแปลงอยางตอเนอง ทเปนสงทเขาใจยากไมสามารถมองเหนได ตองอาศยจากจนตนาการเขาชวย ซบซอน หรอเปนอนตรายทจะไปศกษาในเหตการณจรง ตวอยางเชนอวยวะภายในรางกายมนษย โครงสรางอะตอม การเกดปฏกรยาทางเคม หลกการหมนของมอเตอรไฟฟาและอนๆ

(4) บทเรยนคอมพวเตอรแบบเกมการศกษา (Game) พฒนาจากแนวความคดและทฤษฎการเสรมแรง (Reinforcement Theory) บนพนฐานทวา ความตองการในการเรยนรเกดจากแรงจงใจภายใน (Instrinslic Motivation) เชนความสนกสนานจะใหผลดตอการเรยนรและความคงทนในการจ าดกวาการเรยนรทเกดจากแรงจงใจภายนอก

(5) บทเรยนคอมพวเตอรแบบใชทดสอบ (Test) เปนรปแบบทผลตงายกวาแบบอน ความมงหมายหลกกเพอทดสอบความรความสามารถของผเรยนการทดสอบดงกลาวอาจรวมถงการทดสอบกอนเรยน (Pre-test) หรอการทดสอบหลงการเรยน (Post-test) หรอการทดสอบทงการเรยนและหลงการเรยนแลวแตการออกแบบถาเปนโครงสรางทใหญขนขอสอบตางๆอาจถกเกบในรปแบบของคลงขอสอบ (Item bank) เพอสะดวกตอการสมมาใช

Page 9: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

21

กลาวโดยสรป Barker ไดแบงประเภทของหนงสออเลกทรอนกส ออกเปน 10 ประเภท คอ (1) หนงสออเลกทรอนกสแบบหนงสอหรอแบบต ารา เนนการจดเกบและน าเสนอขอมลทเปนตวหนงสอและภาพประกอบในรปแบบหนงสอปกต (2) หนงสออเลกทรอนกสแบบหนงสออาน เปนหนงสอมเสยงค าอาน เมอเปดหนงสอจะมเสยงอาน (3) หนงสออเลกทรอนกสแบบหนงสอภาพนงหรออลบมภาพ เนนจดเกบขอมล และน าเสนอขอมลและน าเสนอขอมลในรปแบบภาพนง (4) หนงสออเลกทรอนกสแบบหนงสอภาพเคลอนไหว เนนการน าเสนอขอมลในรปแบบภาพวดทศน หรอ ภาพยนตร (5) หนงสออเลกทรอนกสแบบหนงสอสอประสม เนนเสนอขอมลเนอหาสาระในลกษณะแบบสอภาพ ทเปนทงภาพนงและภาพเคลอนไหวกบสอประเภทเสยง (6) หนงสออเลกทรอนกสแบบหนงสอสอหลากหลาย มลกษณะเชนเดยวกบหนงสอแบบสอประสม แตมความหลากหลายในคณลกษณะดานความเชอมโยงระหวางขอมลภายในเลมทบนทกในลกษณะตางๆ เชน ตวหนงสอ ภาพนงภาพเคลอนไหว เสยง ดนตร (7) หนงสออเลกทรอนกสแบบเชอมโยง เปนหนงสอทมคณลกษณะสามารถเชอมโยงเนอหาสาระภายในเลม (8) หนงสออเลกทรอนกสแบบหนงสออจฉรยะ เปนหนงสอสอประสม แตมการใชโปรแกรมชนสงทสามารถมปฏกรยาหรอปฏสมพนธกบผอานเสมอนกบหนงสอมสตปญญา (9) หนงสออเลกทรอนกสแบบสอหนงสอทางไกลเนนการเชอมโยงกบแหลงขอมลภายนอกผานระบบเครอขาย (10) หนงสออเลกทรอนกสแบบหนงสอไซเบอรสเปซ สามารถน าเสนอขอมล ในระบบสอทหลากหลาย สามารถปฏสมพนธกบผอานไดหลากหลายมต

1.5 โปรแกรมทนยมใชสรางหนงสออเลกทรอนกส (E-Book) ไพฑรย ศรฟา (2551, หนา 15) ไดกลาวไววา โปรแกรมทนยมใชสราง e-book ม

อยหลายโปรแกรม แตทนยมใชกนมากในปจจบน มอย 3 โปรแกรม ซงชดโปรแกรมทง 3 จะตองตดตงโปรแกรมส าหรบอาน e-book ดวยมจะนนจะเปดอานเอกสารไมไดประกอบดวย

(1) โปรแกรมชด Flip Albumตวอานคอ Flip Viewer (2) โปรแกรมชด Desktopตวอานคอ DNL Reader (3) โปรแกรมชด Flash Album Deluxe ตวอานคอ Flash player

ส าหรบทานทมความช านาญในการใชโปรแกรม FlashMX กสามารถสราง e-book ไดเชนกน แตตองมความรเรองการเขยน Action Script และ XML เพอสราง e-book ใหแสดงผลตามทตองการได

1.6 ความแตกตางของหนงสออเลกทรอนกส (E-Book) กบหนงสอทวไป ไพฑรย ศรฟา (2551, หนา 15 -16) ไดอธบายถงความแตกตางของหนงสอ

อเลกทรอนกสกบหนงสอทวไป ดงน

Page 10: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

22

(1) หนงสอทวไปใชกระดาษ หนงสออเลกทรอนกสไมใชกระดาษ (2) หนงสอทวไปมขอความและภาพประกอบธรรมดาหนงสออเลกทรอนกส

สามารถสรางภาพเคลอนไหวได (3) หนงสอทวไปไมมเสยงประกอบ หนงสออเลกทรอนกสสามารถใสเสยง

ประกอบได (4) หนงสอทวไปแกไขปรบปรงยาก หนงสออเลกทรอนกสแกไขและปรบปรง

ขอมล (update) งาย (5) หนงสอทวไปสมบรณในตวเอง หนงสออเลกทรอนกสสามารถสรางจด

เชอมโยง (Links) ออกไปเชอมตอกบขอมลภายนอกได (6) หนงสอทวไปใชตนทนการผลตสง หนงสออเลกทรอนกสตนทนการผลต

หนงสอต าประหยด (7) หนงสอทวไปมขดจ ากดในการพมพ หนงสออเลกทรอนกสไมมขดจ ากด

ในการพมพ สามารถท าส าน าไดงายไมจ ากด (8) หนงสอทวไปเปดอานจากเลม หนงสออเลกทรอนกสตองอานดวย

โปรแกรมผานหนาจอคอมพวเตอร (9) หนงสอทวไปอานไดอยางเดยว หนงสออเลกทรอนกสนอกจากอานไดแลว

ยงสามารถสงพมพ (Print) (10) หนงสอทวไปอานได1 คนตอ 1 เลม หนงสออเลกทรอนกส 1 เลม สามารถ

อานพรอมกนไดจ านวนมาก (อานออนไลนผานอนเตอรเนต) (11) หนงสอทวไปพกพาล าบาก (ตองใชพนท) หนงสออเลกทรอนกสพกพา

สะดวกไดครงละจ านวนมากในรปแบบของไฟลคอมพวเตอร ใน Handy Dirve หรอ CD (12) หนงสออเลกทรอนกสเปนนวตกรรมเปนมตรกบสงแวดลอม

กลาวโดยสรป หนงสออเลกทรอนกส นนแตกตางจากหนงสอทวไปในรปแบบการสราง การผลตและการใชงาน หนงสออเลกทรอนกสไมใชกระดาษในการสราง สามารถสรางใหมภาพเคลอนไหวและเสยงประกอบไดรวมทงแกไขและปรบปรงขอมลสรางจดเชอมโยงออกไปเชอมตอกบขอมลภายนอก สามารถอานพรอมกนไดเปนจ านวนมากและพกพาสะดวก

1.7 โครงสรางหนงสออเลกทรอนกส ( E-Book Conslruction)

ลกษณะโครงสรางของหนงสออเลกทรอนกสจะมความคลายคลงกบหนงสอทวไปทพมพดวยกระดาษ หากจะมความแตกตางทเหนไดชด คอ กระบวนการผลตรปแบบ และวธการอาน

Page 11: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

23

หนงสอ สรปโครงสรางทวไปของหนงสออเลกทรอนกส (ไพฑรย ศรฟา, 2551, หนา 17-18) ประกอบดวย

(1) หนาปก (Front Cover) หมายถง ปกดานหนาของหนงสอซงจะอยสวนแรกเปนตวบงบอกวาหนงสอเลมนชอวาอะไร ใครเปนผแตง

(2) ค าน า (Introduction) หมายถง ค าบอกกลาวของผเขยนเพอสรางความร ความเขาใจเกยวกบขอมล และเรองราวตางๆของหนงสอเลมนน

(3) สารบญ (Contents) หมายถง ตวบงบอกหวเรองส าคญทอยภายในเลมวาประกอบดวยอะไรบาง อยทหนาใดของหนงสอ สามารถเชอมโยงไปสหนาตางๆภายในเลมได

(4) สาระของหนงสอแตละหนา (Page Conter) สาระของหนงสอแตละหนาหมายถง สวนประกอบส าคญในแตละหนาทปรากฏในเลม

1.8 องคประกอบของหนงสออเลกทรอนกส

สรศกด ไวทยวงศสกล (ออนไลน, 2550) ไดกลาวไววา หนงสออเลกทรอนกสทสมบรณควรจะตองประกอบดวยสอมากกวา 2 สอตามองคประกอบดงน ตวอกษร ภาพนง เสยง ภาพเคลอนไหว การเชอมโยงแบบปฏสมพนธและวดทศน เปนตน โดยองคประกอบเหลานมความส าคญตอการออกแบบ ดงน

(1) อกขระ (Text) หรอขอความเปนองคประกอบของโปรแกรมมลตมเดยสามารถน าอกขระ มาออกแบบเปนสวนหนงของภาพ หรอสญลกษณ ก าหนดหนาทการเชอมโยงน าเสนอเนอหา เสยง กราฟก หรอวดทศน เพอใหผใชเลอกขอมลทจะศกษาการใชอกขระเพอก าหนดหนาทในการสอสารความหมายในคอมพวเตอร ควรมลกษณะดงน

(1.1) สอความหมายใหชดเจนเพออธบายความส าคญทตองการน าเสนอสวนของเนอหาสรปแนวคดทไดเรยนร

(1.2) การเชอมโยงอกขระบนจอภาพส าหรบการมปฏสมพนธในมลตมเดยการเชอมโยงท าไดหลายรปแบบจากจดหนงไปจดหนงในระบบเครอขายดวยแฟมเอกสารขอมลดวยกนหรอตางแฟมกนไดทนท ในลกษณะรปแบบตวอกษร (Font) เครองหมายหรอสญลกษณ (Symbol) การเชอมโยงท าไดหลายรปแบบตามความเหมาะสม การเลอกใชแบบอกขระ เครองหมายหรอสญลกษณ และการใหสแบบใดใหดองคประกอบการจดวางทดแลวเหมาะสม ดงท ครรชต มาลยวงค (2540, หนา 175) กลาววา การเชอมโยงขอมลในระบบเครอขาย จากจดหนงไปยงอกจดหนงไดดวยการเชอมโยงขอมลภายในแฟมเอกสาร หรอเชอมโยงกบขอมลแฟมเอกสารอนกไดขนอยกบความสมพนธของขอความทตองการจะเชอมโยงและความตองการของผสราง

Page 12: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

24

(1.3) ก าหนดความยาวเนอหาใหเหมาะสม โดยผผลตโปรแกรมสามารถใชเทคนคแบงขอมลออกเปนสวนยอย แลวเชอมโยงกนได การเชอมโยงเนอหาสามารถกระท าได 3 ลกษณะดวยกนคอ ลกษณะเสนตรง ลกษณะสาขา และลกษณะผสมผสานหลายมต

(1.4) สรางการเคลอนไหวใหอกขระ เพอสรางความสนใจกอนน าเสนอขอมลสามารถท าไดหลายวธ เชน การเคลอนไหวยายต าแหนง, การหมน, การก าหนดใหเหนเปนชวงๆจงหวะ เปนตน ขอส าคญคอ ควรศกษาถงจตวทยาความตองการรบรกบความถการใชเทคนคการเคลอนไหวของผศกษาโปรแกรมแตละวยใหเหมาะสมกบกลมเปาหมาย

(1.5) เครองหมายและสญลกษณ เปนสอกลางทส าคญในการตดตอกบผศกษาในบทเรยนมลตมเดยปฏสมพนธ การน าเสนอหรอออกแบบสญลกษณหรอเครองหมายควรใหสมพนธกบเนอหาในบทเรยน สามารถท าความเขาใจกบความหมายและสญลกษณตางๆนนไดอยางรวดเรวอกขระเปนสวนหนงทส าคญตอการเรยนร การท าความเขาใจ การน าเสนอความหมายทกอประโยชนกบผเรยน อกขระมประสทธผลในการสอขอความทตรงและชดเจนไดดในขณะทรปภาพสญลกษณภาพ ภาพเคลอนไหวและเสยงชวยท าใหผใชนกและจ าสารสนเทศไดงายขนมลตมเดยนนเปนเครองมอทมความสามารถในการประสมประสานอกขระ สญลกษณ ภาพ รวมถงส เสยงภาพนง และภาพวดทศน เขาดวยกน ท าใหขอมลขาวสารมคณคาและนาตดตามมากขน

(2) ภาพนง (Still images) ภาพนงเปนภาพนงเปนภาพกราฟกทไมมการเคลอนไหว เชนภาพถาย หรอภาพวาด เปนตน ภาพนงมบทบาทส าคญตอมลตมเดยมาก ทงนเนองจากภาพจะใหผลในเชงของการเรยนรดวยการมองเหนไมวาจะดโทรทศน หนงสอพมพ วารสาร ฯลฯ จะมภาพเปนองคประกอบเสมอ ดงนนภาพนงจงมบทบาทมาก ในการออกแบบมลตมเดยทมตวอกษรและภาพนงเปน GUI (Graphical user interface) ภาพนงสามารถผลตไดหลายวธ อยางเชน การวาด การสแกนภาพเปนตน

(3) ภาพเคลอนไหว (Animation) ภาพเคลอนไหวจะหมายถง การเคลอนไหวของภาพกราฟก เชน การเคลอนไหวของลกสบและวาลวในระบบการท างานของเครองยนต 4 จงหวะ เปนตน ซงจะท าใหสามารถเขาใจระบบการท างานของเครองยนตได เปนอยางดดงน นภาพเคลอนไหว จงมขอบขายตงแตการสรางภาพดวยกราฟกอยางงาย พรอมทงการเคลอนไหวกราฟกน น จนถงกราฟกทมรายละเอยดแสดงการเคลอนไหวโปรแกรมทใชในการสรางภาพเคลอนไหวในวงการธรกจกมโปรแกรมสรางภาพเคลอนไหว ซงมคณสมบตดทงในดานของการออกแบบกราฟกละเอยดส าหรบใชในมลตมเดยตามตองการ

(4) เสยง (Sound) เสยงในมลตมเดยจะจดเกบอยในรปของขอมลดจตอล และสามารถเลนซ าไดจากเครองคอมพวเตอรพซ การใชเสยงในมลตม เดยก เพอน า เสนอขอมลหรอสรางสภาพแวดลอมใหนาสนใจยงขน เชน เสยงน าไหล, เสยงหวใจเตน เปนตน เสยงสามารถใชเสรม

Page 13: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

25

ตวอกษรหรอน าเสนอวสดทปรากฏบนจอภาพไดเปนอยางด เสยงทใชรวมกบโปรแกรมประยกตสามารถบนทกเปนขอมลแบบดจตอลจากไมโครโฟน แผนซดเสยง เทปเสยง และวทย เปนตน

(5) วดทศนการใชมลตมเดยในอนาคตจะเกยวของกบการน าเอาภาพยนตรวดทศนซงอยในรปของดจตอลรวมเขาไปกบโปรแกรมประยกตทเขยนขนโดยทวไปของวดทศนจะน าเสนอดวยเวลาจรงทจ านวน 30 ภาพตอวนาท ในลกษณะนจะเรยกวาวดทศนดจตอล คณภาพของวดทศนดจตอลจะทดเทยมกบคณภาพทเหนจากจอโทรทศน ดงนนทงวดทศนดจตอลและเสยงจงเปนสวนทผนวกเขาไปสการน าเสนอและการเขยนโปรแกรมมลตมเดยซงวดทศนสามารถน าเสนอไดทนทดวยจอคอมพวเตอรในขณะทเสยงสามารถเลนออกไปยงล าโพงภายนอกไดโดยผานการดเสยง

(6) การเชอมโยงแบบปฏสมพนธ (Interactive links) การเชอมโยงแบบปฏสมพนธจะหมายถง การทใชมลตมเดยสามารถเลอกขอมลไดตามตองการ โดยใชตวอกษรหรอปมส าหรบตวอกษรทจะสามารถเชอมโยงไดจะเปนตวอกษรทมสแตกตางจากอกษรตวอนๆ สวนปมกจะมลกษณะคลายกบปมเพอชมภาพยนตรหรอคลกลงบนปมเพอเขาหาขอมลทตองการหรอเปลยนหนาตางของขอมลตอไป

กลาวโดยสรป หนงสออเลกทรอนกสทสมบรณควรจะตองประกอบดวยสอมากกวา 2 สอตามองคประกอบดงน อกขระ ควรสอความหมายใหชดเจนเพออธบายความส าคญทตองการน าเสนอสวนของเนอหาการเชอมโยงอกขระบนจอภาพท าไดหลายรปแบบตามความเหมาะสม การเลอกใชแบบอกขระ เครองหมายหรอสญลกษณ และการใหสแบบใดใหดองคประกอบการจดวางทดแลวเหมาะสม ภาพนง มบทบาทส าคญตอมลตมเดยมาก ทงนเนองจากภาพจะใหผลในเชงของการเรยนรดวยการมองเหนไมวาจะดโทรทศน หนงสอพมพ เสยง สามารถใชเสรมตวอกษรหรอน าเสนอวสดทปรากฏบนจอภาพไดเปนอยางด วดทศน การน าเอาภาพยนตรวดทศนซงอยในรปของดจตอลรวมเขาไปกบโปรแกรมประยกตเรยกวาวดทศนดจตอล สามารถเชอมโยงแบบปฏสมพนธโดยใชตวอกษรหรอปมส าหรบตวอกษรทจะสามารถเชอมโยงไดเปนตวอกษรทมสแตกตางจากตวอกษรตวอนๆเมอเชอมโยงเขาดวยกน ท าหนงสออเลกทรอนกสสมบรณมากขน

1.9 หลกการออกแบบหนงสออเลกทรอนกส Hoffman (1995 , Online ,อางถงในกฤษณะ ทองเชอ และคณะ 2551 หนา 12-13) ไดศกษา

เอกสารหลกการออกแบบของฮอฟแมน (Hoffman) ซงกลาวไววาการออกแบบทดมความส าคญตอการเรยนการสอนเปนอยางมากเพอใหเกดการเรยนรทดทสดควรอาศยหลกกระบวนการเรยนการสอน 7 ขนดงน

(1) การสรางแรงจงใจใหกบนกเรยน (Motivating the learner) การออกแบบควรเราความสนใจโดยการใชภาพกราฟกภาพเคลอนไหวส และเสยงประกอบเพอกระตนความสนใจ

Page 14: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

26

(2) บอกวตถประสงคของการเรยน (Identifying what is to be Learned) เพอเปนการบอกใหนกเรยนรลวงหนาถงประเดนส าคญของเนอหาและเปนการบอกถงเคาโครงของเนอหาซงจะเปนผลใหการเรยนรมประสทธภาพขน อาจบอกเปนวตถประสงคเชงพฤตกรรมหรอวตถประสงคทวไปโดยใชค าสนๆ หลกเลยงค าท ไมเปนทรจกใชกราฟกงายๆ เชนกรอบหรอลกศรเพอใหการแสดงวตถประสงคนาสนใจยงขน

(3) ทบทวนความรเดม (Reminding Learners of Past Knowledge) เพอเปนการเตรยมพนฐานนกเรยนส าหรบความรใหมการทบทวนไมจ าเปนตองเปนการทดสอบเสมอไปอาจใชการกระตนใหนกเรยนนกถงความรท ไดรบมากอนเรองนโดยใชเสยงพดขอความภาพหรอใชหลายๆอยางผสมผสานกนทงนขนอยกบความเหมาะสมของเนอหามการแสดงความเหมอนความแตกตางของโครงสรางบทเรยนเพอนกเรยนจะไดรบความรใหมไดเรวนอกจากนนผออกแบบควรตองทราบภมหลงของนกเรยนและทศนคตของนกเรยน

(4) นกเรยนมความกระตอรอรนทจะเรยนร (Requiring Active Involvement) นกการศกษาตางเหนพองตองกนวาการเรยนรจะเกดขนเมอนกเรยนมความตงใจทจะรบความรใหม นกเรยนทมลกษณะกระตอรอรนจะรบความรไดดกวานกเรยนทมลกษณะเฉอยนกเรยนจะจดจ าไดดถามการน าเสนอเนอหาดสมพนธกบประสบการณเดมของนกเรยนผออกแบบบทเรยนควรหาเทคนคตางๆ เพอใชกระตนนกเรยนใหน าความรเดมมาใชในการศกษาความรใหมรวมทงตองพยายามหาทางท าใหการศกษาความรใหมของนกเรยนกระจางชดมากขนพยายามใหนกเรยนรจกเปรยบเทยบแบงกลมหาเหตผลคนควาวเคราะหหาค าตอบดวยตนเองโดยผออกแบบบทเรยนตองคอยๆ ชแนวทางจากมมกวางแลวรวบรดใหแคบลงและใชขอความกระตนใหนกเรยนคดเปน

(5) ใหค าแนะน าใหขอมลยอนกลบ (Providing Guidance and Feedback) การใหค าแนะน าและใหขอมลยอนกลบในระหวางทนกเรยนศกษาอยในบทเรยนเปนการกระตนความสนใจของนกเรยนไดดนกเรยนจะทราบความกาวหนาในการเรยนของตนเองการเปดโอกาสใหนกเรยนรวมคดรวมกจกรรมในสวนทเกยวของกบเนอหาการถามการตอบจะท าใหนกเรยนจดจ าไดมากกวาการอานหรอลอกขอความเพยงอยางเดยวควรใหนกเรยนตอบสนองวธใดวธหนงเปนครงคราวหรอตอบค าถามไดหลายๆ แบบเชนเตมค าลงในชองวางจบค แบบฝกหดแบบปรนย

(6) ทดสอบความร (Testing) เพอใหแนใจวานกเรยนไดรบความรผออกแบบสามารถออกแบบแบบทดสอบเปนการเปดโอกาสใหนกเรยนสามารถประเมนผลการเรยนของตนเองไดอาจจดใหมการทดสอบระหวางเรยนหรอทดสอบทายบทเรยนทงนควรสรางขอสอบใหตรงกบตวชวดของบทเรยนขอสอบค าตอบและขอมลยอนกลบควรอยในกรอบเดยวกนและแสดงตอเนองอยางรวดเรวไมควรใหนกเรยนพมพค าตอบยาวเกนไปควรบอกนกเรยนถงวธตอบใหชดเจนค านงถงความแมนย าและความเชอถอไดของแบบทดสอบ

Page 15: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

27

(7) การน าความรไปใช (Providing Enrichment and Remediation) เปนการสรปแนวคดส าคญควรใหนกเรยนทราบวาความรใหมมสวนสมพนธกบความรเดมอยางไรควรเสนอแนะสถานการณท จะน าความรใหมไปใชและบอกนกเรยนถงแหลงขอมลท จะใชอางองหรอคนควาตอไป

การออกแบบหนงสออเลกทรอนกสของฮอฟแมน (Hoffman) สามารถน ามาประยกตใชใน

เรองการออกแบบพฒนาหนงสออเลกทรอนกสเพอใหบทเรยนนาสนใจมการบอกวตถประสงค

กอนเรยนเพอใหนกเรยนรลวงหนาถงประเดนส าคญของเนอหาและเปนการบอกถงเคาโครงของ

เนอหาซงจะเปนผลใหการเรยนรมประสทธภาพขนอาจบอกเปนวตถประสงคเชงพฤตกรรมหรอ

วตถประสงคดงทอเลสซและ ทรอลลป (Alessi and Trollip. 1991 ,อางถงใน ถนอมพร (ตณพพฒน

เลาหจรสแสง. 2541, หนา 31-39) ไดกลาวถงการออกแบบการผลตบทเรยนคอมพวเตอร ซง

ประกอบไปดวยขนตอนการออกแบบ 7 ขนตอนดงตอไปน

ขนตอนท 1 : ขนตอนการเตรยม (Preparation) ขนตอนนผออกแบบควรทจะเตรยม ความพรอมในเรองของความชดเจนในการก าหนดเปาหมายและวตถประสงคหลงจากนน ผออกแบบควรทจะเตรยมการในการรวบรวมขอมลนอกจากนยงควรทจะเรยนรเนอหาเพอใหเกด การสรางหรอระดมความคดในทสดมขนตอนดงน

1. ก าหนดเปาหมายและวตถประสงค (Determine Goals and Objectives) คอ การตงเปาหมายวาผเรยนจะสามารถใชบทเรยนนเพอศกษาในเรองใดและในลกษณะใดกลาวคอ เปนบทเรยนหลกเปนบทเรยนเสรม ฯลฯรวมทงการก าหนดวตถประสงคในการเรยนคอ เมอผเรยนเรยนจบแลวจะสามารถท าอะไรไดบางนอกจากนผออกแบบควรท จะทราบพนฐานของ ผเรยนท เปนกลมเปาหมาย

2. เกบขอมล (Collect Resources) คอการเตรยมพรอมทางดานของทรพยากร สารสนเทศทงหมดท เกยวของทงในสวนของเนอหาการพฒนาและออกแบบบทเรยนและสอ ในการน าเสนอบทเรยน ไดแก ต าราหนงสอวารสารทางวชาการเปนตน

3. เรยนรเนอหา (Learn Content) ผออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรหากเปนผเชยวชาญทางดานเนอหากจะตองหาความรทางดานการออกแบบบทเรยนหรอหากเปนผออกแบบ บทเรยนกจะตองหาความรดานเนอหาควบคกนไป

4. สรางความคด (Generate Ideas) คอ การระดมสมองนนเองซงหมายถงการกระตน ใหเกดการใชความคดสรางสรรคเพอใหไดขอคดเหนตางๆ เปนจ านวนมากจากทมงานในระยะเวลา อนส นโดยความคดสรางสรรคในขนนจะยดถอปรมาณมากกวาการประเมนคาความถกตองเหมาะสม

Page 16: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

28

ขนตอนท 2 : ขนตอนการออกแบบบทเรยน (Design Instruction) เปนขนตอนท ครอบคลมถงการทอนความคดการวเคราะหงานและแนวคดการออกแบบบทเรยนขนแรกและการประเมนและแกไขการออกแบบขนตอนการออกแบบบทเรยนนเปนขนตอนท ส าคญทสดขนตอนหนง ในการก าหนดวาบทเรยนจะออกมามลกษณะใดมขนตอนดงน

1. ทอนความคด (Elimination of Ideas) หลงจากการระดมสมองแลวนกออกแบบจะน าความคดทงหมดมาประเมนดวาขอคดใดทนาสนใจการทอนความคดเรมจากการคดเอาขอคดทไมอาจปฏบตไดเนองจากเหตผลใดกตามหรอขอคดทซ าซอนกนออกไปและรวบรวมความคดทนาสนใจเหลออยนนมาพจารณาอกครงซงในชวงการพจารณาอกครงนอาจรวมไปถงการซกถามอภปรายถงรายละเอยดและขดเกลาขอคดตางๆอกดวย

2. วเคราะหงานและแนวคด (Task and Concept Analysis) เปนการวเคราะหขนตอนเนอหาทผเรยนจะตองศกษาจนท าใหเกดการเรยนรทตองการหลงจากนนจงสอนทกษะท ตองใชทกษะพนฐานตางๆทไดสอนไปแลวผนวกเขาดวยกนสวนการวเคราะหแนวคด คอขนตอนในการวเคราะหเนอหาซงผเรยนจะตองศกษาอยางพนจพจารณาทงนเพอใหไดมาซงเนอหาท เกยวของกบการเรยนและเนอหาทมความชดเจนเทานนดงนนการวเคราะหงานและการวเคราะหแนวคดถอเปนการคดวเคราะหทมความส าคญมาก ทงนเพอหาหลกการการเรยนรทเหมาะสมของเนอหานนๆ และเพอใหไดมาซงแผนงานส าหรบการออกแบบบทเรยนทมประสทธภาพ

3. การออกแบบบทเรยนขนแรก (First Lesson Design) ในการวเคราะหงานและแนวคดผออกแบบจะตองน างานและแนวคดทงหลายทไดมานนผสมผสานใหกลมกลนและออกแบบใหเปนบทเรยนทมประสทธภาพนอกจากนยงตองใชเวลาใหมากในสวนของการออกแบบล าดบของการน าเสนอของบทเรยนเพอใหไดมาซงโครงสรางของคอมพวเตอรชวยสอนท สามารถตอบสนองความแตกตางระหวางบคคลของผเรยนไดจรงประเมนและแกไขการออกแบบ (Evaluate And Revise) เปนสงท จะตองท าอยเรอยเปนระยะๆ ระหวางการออกแบบไมใชหลงจากการออกแบบโปรแกรมเสรจแลวเทาน นหลงจากการออกแบบแลวจงควรทจะมการประเมนโดยผเชยวชาญเนอหาผเชยวชาญการออกแบบและโดยผเรยนซกรอบหนงเสยกอนจนกระทงไดหนงสออเลกทรอนกสท มคณภาพเปนทพอใจกบทกฝายกอนทจะด าเนนการออกแบบในขนตอนตอไป

ขนตอนท 3 : ขนตอนการเขยนผงงาน (Flowchart Lesson) ผงงานคอชดของสญลกษณตางๆซงอธบายขนตอนการท างานของโปรแกรมผงงานเปนสงส าคญเพราะหนงสออเลกทรอนกสทดจะตองมปฏสมพนธอยางสม าเสมอการเขยนผงงานจะไมน าเสนอรายละเอยดหนาจอเหมอนการสรางสตอรรบอรดหากการเขยนผงงานจะน าเสนอล าดบข นตอนโครงสรางของหนงสออเลกทรอนกส

Page 17: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

29

ขนตอนท 4 : ขนตอนการสรางสตอรรบอรด (Create Storyboard) เปนขนตอนของการเตรยมการน าเสนอขอความภาพรวมทงสอในรปแบบตมเดยตางๆ ลงบนกระดาษเพอใหการน าเสนอขอความและสอในรปแบบตางๆ เหลานเปนไปอยางเหมาะสมบนจอคอมพวเตอรตอไปในขนนควรทจะมการประเมนและทบทวนแกไขหนงสออเลกทรอนกสจากสตอรรบอรดนจนกระทงผรวมงานในทมทกฝายพอใจกบคณภาพของหนงสออเลกทรอนกสเสยกอน

ขนตอนท 5 : ขนตอนการสราง/เขยนโปรแกรม (Program Lesson) ในขนนผออกแบบหนงสออเลกทรอนกสจะตองรจกเลอกใชโปรแกรมทเหมาะสมผใชสามารถใชงานไดตรงกบความตองการและลดเวลาในการสรางไดในสวนหนงปจจยหลกในการพจารณาทเหมาะสมนนไดแก ดานของฮารดแวรลกษณะและประเภทของหนงสออเลกทรอนกสท ตองการสรางประสบการณของผสรางและดานงบประมาณ

ขนตอนท 6 : ขนตอนการผลตเอกสารประกอบการเรยน (Produce Supporting Materials) เอกสารประกอบการเรยนอาจแบงไดเปน 4 ประเภทคอคมอการใชของผเรยนคมอการใชของผสอน คมอส าหรบแกปญหาเทคนคตางๆและเอกสารประกอบเพมเตมทวๆ ไปผเรยนและผสอนยอมตองมความตองการแตกตางกนไปดงนนคมอส าหรบผเรยนและผสอนจงตองไมเหมอนกน

ขนตอนท 7 : ขนตอนการประเมนและแกไขบทเรยน (Evaluate and Revise) ในชวงสดทายบทเรยนและเอกสารประกอบทงหมดควรทจะไดรบการประเมนโดยเฉพาะการประเมนในสวนของการน าเสนอและการท างานของบทเรยนในสวนของการน าเสนอนนผท ควรจะท าการประเมนกคอผทมประสบการณในการออกแบบมากอนการประเมนการท างานของบทเรยนนน ผออกแบบควรทจะท าการสงเกตพฤตกรรมของผเรยนในขณะทใชบทเรยนหรอสมภาษณผเรยนหลงการใชบทเรยนนอกจากนยงอาจทดสอบความรผเรยนหลงจากทไดท าการเรยนจากบทเรยนคอมพวเตอรนนๆแลวโดยผเรยนจะตองมาจากผเรยนในกลมเปาหมายขนตอนนอาจครอบคลมการทดสอบน ารองและการประเมนจากผเชยวชาญไดจากหลกการออกแบบหนงสออเลกทรอนกส

กลาวโดยสรปไดวาการออกแบบหนงสออเลกทรอนกสทดมความส าคญตอการเรยนการสอนเปนอยางมากโดยออกแบบจากการเกบรวบรวมขอมลแลวน ามาออกแบบบทเรยนซงเปนขนตอนทส าคญทสดจากนนเขยนผงงานและสตอรรบอรดเพอใหเหนถงเนอหาทเชอมโยงอยางตอเนองและมความสอดคลองกนหนงสออ เลกทรอนกสควรออกแบบใหนาสนใจบอกวตถประสงคกอนเรยนและบอกโครงสรางภาพรวมของเนอหาซงท าใหผลการเรยนรมประสทธภาพเพมมากขนในการวจยครงนผวจยน าหลกเกณฑการออกแบบหนงสออเลกทรอนกสมา เขยนผงงานล าดบขนตอนการท างานผลตเปนหนงสออเลกทรอนกสโดยการเกบรวบรวมขอมลและวเคราะหเนอหาตามหลกสตร เรองการสรางเสรมสขภาพ สมรรถภาพ และการปองกนโรคและประเมนผลจากการเรยนร

Page 18: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

30

1.10 หลกการออกแบบการเรยนการสอน การออกแบบการเรยนการสอนเปนหวใจหลกของการพฒนาสอการเรยนการสอนทก

ประเภทกระบวนการเรยนการสอนท มผนยมน ามาเปนหลกการเพอประยกตใชในการออกแบบหนงสออเลกทรอนกสไดแกThe Events of Instruction ของ กาเย (ม.ป.ป. ,อางถงในณฐกรสงคราม.2553 , หนา 85) ซงเสนอล าดบขนตอนกระบวนการเรยนการสอนรวม 9 ขนดงน

(1) เรงเราความสนใจ (Gaining Attention) ตามหลกจตวทยาแลวผเรยนทมแรงจงใจในการเรยนสงยอมจะเรยนไดดกวาผเรยนทมแรงจงใจนอยหรอไมมแรงจงใจเลยดงนนกอนทจะเรมการน าเสนอเนอหาหนงสออเลกทรอนกสควรมการจงใจและเรงเราความสนใจใหผเรยนอยากเรยนดวยการใชภาพแสงสเสยงหรอใชสอประกอบกนหลาย ๆ อยาง

(2) บอกวตถประสงค (Specify Objective) วตถประสงคของหนงสออเลกทรอนกสนบวาเปนสวนส าคญยงตอกระบวนการเรยนรท ผเรยนจะไดทราบถงความคาดหวงของหนงสออเลกทรอนกสและเปนการแจงใหทราบลวงหนาถงประเดนส าคญของเนอหารวมทงเคาโครงสรางของเนอหาดวย

(3) ทบทวนความรเดม (Activate Prior Knowledge) การปความรพนฐานทจ าเปนหรอการทบทวนความรเดมกอนทจะน าเสนอความรใหมแกผเรยนจงเปนสงจ าเปนวธปฏบตโดยทวไปส าหรบหนงสออเลกทรอนกสคอการทดสอบกอนเรยน (Pre – test) อาจอยในรปแบบของการกระตนใหผเรยนคดยอนหลงถงสงทเรยนรมากอนหนานกไดการกระตนดงกลาวอาจแสดงดวยค าพดขอความภาพหรอผสมผสานกนแลวแตความเหมาะสมปรมาณมากหรอนอยขนอยกบเนอหา

(4) น าเสนอเนอหาใหม (Present New Information) การน าเสนอเนอหาใหมของหนงสออเลกทรอนกสคอใชตวกระตนทเหมาะสมในการเสนอเนอหาใหมทงนเพอชวยในการรบรนนเปนไปอยางมประสทธภาพรปแบบในการน าเสนอเนอหานนมดวยกนหลายลกษณะตงแตการใชขอความภาพนงตารางขอมลกราฟแผนภาพกราฟกไปจนถงการใชภาพเคลอนไหว

(5) ชแนะแนวทางการเรยนร (Guide Learning) คอ พยายามคนหาเทคนคทจะกระตนใหผเรยนน าความรเดมมาใชในการศกษาความรใหมและหาวธท จะชวยใหการศกษาความรใหมถาเนอหายากควรใหตวอยางทเปนรปธรรมจนผเรยนสามารถคนพบแนวคดดวยตนเองกอนทหนงสออเลกทรอนกสจะมการสรปแนวคดใหผเรยนอกครงหนงสรปแลวในขนนผออกแบบหนงสออเลกทรอนกสจะตองยดหลกการจดการเรยนรจากสงทเปนประสบการณเดมไปสเนอหาใหมจากสงทยากไปสสงทงายตามล าดบขน

(6) กระตนการตอบสนองบทเรยน (Elicit Response) คอการอนญาตใหผสอนไดมโอกาสทดสอบวาผเรยนเขาใจในสงทตนก าลงสอนอยหรอไมการกระตนใหเกดการตอบสนองน

Page 19: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

31

มกจะออกมาในรปของกจกรรมตางๆ ทใหผเรยนไดมสวนรวมในการคดและการปฏบตในเชงโตตอบ

(7) ใหขอมลยอนกลบ (Provide Feedback) ควรใหผลปอนกลบหรอการใหขอมลยอนกลบไปยงผเรยนเกยวกบความถกตองและระดบความถกตองของค าตอบนน ๆ การใหผลปอนกลบถอวาเปนการเสรมแรงอยางหนงซงท าใหเกดการเรยนรในตวผเรยน

(8) ทดสอบความรใหม (Assess Performance) เปนการประเมนวาผเรยนนนไดเกดการเรยนรตามทไดต งเปาหมายหรอไมอยางไรการทดสอบความรนนอาจเปนการทดสอบหลงจากทผเรยนไดเรยนจบจากวตถประสงคหนงซงอาจจะเปนชวงระหวางบทเรยนของหนงสอ อเลกทรอนกสหรออาจจะเปนการทดสอบหลงจากผเรยนไดเรยนจบทงบทแลวกได

(9) สรปและน าไปใช (Review and Transfer) ขนตอนสดทายคอการชวยใหผเรยนเกดความคงทนในการจ าและสามารถน าความรทไดไปใช ขนตอนการออกแบบการเรยนการสอนทง 9 ประการของกาเย แมจะดเปนหลกการทกวาง แตกสามารถน าไปประยกตใชไดทงบทเรยนส าหรบการสอนปกตและหนงสออเลกทรอนกสเทคนคอยางหนงในการออกแบบหนงสออเลกทรอนกสทใชเปนหลกพจารณาทวไปคอ การท าใหผเรยนเกดความรสกใกลเคยงกบการเรยนรโดยผสอนในชนเรยน โดยปรบเปลยนกระบวนการเรยนรใหสอดคลองกบสมรรถนะของคอมพวเตอรในปจจบน อยางไรกตามขนตอนการออกแบบทง 9 ขนตอนนไมใชขนตอนทตายตวแตเปนขนตอนทมความยดหยน กลาวคอผออกแบบไมจ าเปนตองเรยงล าดบตามตวตามทไดก าหนดไว และไมจ าเปนตองใชครบทงหมดโดยผออกแบบสามารถน าขนตอนทง 9 ขนนไปใชเปนหลกการพนฐานดดแปลงใหสอดคลองกบปจจยตางๆ ทมอทธพลตอการเรยนรของผเรยนในเนอหาหนงๆ จากกระบวนการดงกลาวทง 9 ประการของกาเย ผวจยไดน ามาประยกตใชเปนหลกการใน

การออกแบบกระบวนการเรยนรกบการจดการเรยนรดวยวธปกตและการจดเรยนรดวยหนงสอ

อเลกทรอนกสเรองการสรางเสรมสขภาพ สมรรถภาพ และการปองกนโรค ทง 9 ขน ของทก

แผนการจดการเรยนรตางกนตรงทการจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยการจดการเรยนรดวยวธ

ปกตใชโปรแกรมน าเสนอประกอบการบรรยายสวนการจดการเรยนรดวยหนงสออเลกทรอนกสใช

หนงสออเลกทรอนกสเรองการสรางเสรมสขภาพ สมรรถภาพ และการปองกนโรค ทผวจยสรางขน

นอกจากนยงไดน าหลกการในการออกแบบกระบวนการเรยนรมาปรบปรงใหสอดคลองกบเนอหา

เวลาและมปฏสมพนธกบหนงสออเลกทรอนกสสรางกจกรรมทท าใหผเรยนไมรสกเบอหนาย

เหมาะสมกบผ เ รยนและความแตกตางระหวางบคคลการทผ เ รยนมสวนรวมกบหนงสอ

อเลกทรอนกสยอมสงผลใหการจดจ าของผเรยนดขน

Page 20: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

32

1.11 ประโยชนของหนงสออเลกทรอนกส ศนยทางไกลเพอพฒนาการศกษา(ม.ป.ป., หนา8-9) ไดกลาวถงประโยชนของหนงสออเลกทรอนกส(e-book) ไวดงน

11.1 ชวยใหสามารถยอนกลบมาอานไดและสามารถเลอกอานไดตามเวลาสถานททตนเองสะดวก

11.2 การตอบสนองทรวดเรวของคอมพวเตอรทใหทงสสน ภาพ และเสยงท าใหเกดความตนเตนและไมนาเบอหนาย

11.3 สามารถปรบเปลยนแกไข เพมเตมขอมลไดงาย สะดวก และรวดเรวใหทนสมยกบเหตการณไดเปนอยางด

11.4 สามารถคนหาขอมลขอมลทเกยวกบเรองทก าลงศกษา กลาวโดยสรป หนงสออเลกทรอนกสเปนนวตกรรมทางการศกษารปแบบใหมทมความนาสนใจเหมาะส าหรบทจะน าไปสรางและพฒนาเปนสอประกอบการเรยนการสอนเพอกระตนและเราความสนใจของนกเรยนในการศกษาคนควาหาความรเนองจากมลกษณะของรปแบบมลตมเดยทปรบปรงใหทนสมยกบเหตการณผเรยนจงไดพฒนาตนเองตลอดเวลาสามารถเลอกเรยนหรอทบทวนเนอหาตามความตองการและทราบผลการเรยนรดวยตนเองเพราะขอดของหนงสออเลกทรอนกสสามารถแทรกไดทงรปแบบและเสยงซงดกวาหนงสอเรยนธรรมดา ผศกษาจงไดออกแบบพฒนาหนงสออเลกทรอนกส เรองการสรางเสรมสขภาพ สมรรถภาพ และการปองกนโรค กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 เพอเปนสอการเรยนรและพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนใหสงขน

1.12 ขอดและขอจ ากดของหนงสออเลกทรอนกส หนงสออเลกทรอนกสมขอดและขอเสยดงน

1. ขอดของหนงสออเลกทรอนกส 1.1 เปนสอทรวมเอาจดเดนของสอแบบตางๆมารวมอยในสอตวเดยวกน คอ

สามารถแสดง ภาพ เสยง ภาพเคลอนไหว และการมปฏสมพนธกบผใช 1.2 ชวยใหผเรยนเกดพฒนาการเรยนรและเขาใจเนอหาวชาเรวขน 1.3 ครสามารถใชหนงสออเลกทรอนกสในการชกจงผเรยนในการอาน การ

เขยน การฟงและการพดได 1.4 มความสามารถในการออนไลนผานเครอขายและเชอมโยงไปสโฮมเพจ

และเวบไซตตางๆอกทงยงสามารถอางองในเชงวชาการได 1.5 หากหนงสออเลกทรอนกสออนไลนผานเครอขายอนเตอรเนตหรออน

ทรอเนตจะท าใหการกระจายสอท าไดรวดเรว และกวางขวางทอยในรปสงพมพ

Page 21: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

33

1.6 สนบสนนการเรยนการสอนแบบหองเรยนเสมอนหองสมดและหองสมดอเลกทรอนกส

1.7 มลกษณะไมตายตวสามารถแกไขปรบปรงเปลยนแปลงไดตลอดเวลาอกทงยงสามารถเชอมโยงไปสขอมลทเกยวของไดโดยชดความสามารถของไฮเปอรเทกซ

1.8 การสอนหรออบรมนอกสถานท การใชหนงสออเลกทรอนกสจะชวยใหเกดความคลองตวยงขนสามารถสรางเกบไวในแผนซดไดไมตองหอบหวสอซงมจ านวนมาก

1.9 การพมพท าไดรวดเรวกวาแบบใชกระดาษสามารถท าส าเนาไดเทาทตองการ ประหยดวสดในการสรางสอ อกทงยงชวยอนรกษสงแวดลอมอกดวย

1.10 มความทนทานและสะดวกตอการบ ารงรกษาลดปญหาการจดเกบเอกสารยอนหลงซงตองใชเนอทหรอบรเวณกวางในการจดเกบสามารถรกษาหนงสอหายากและตนฉบบเขยนไมใหเสอมคณภาพ

1.11 ชวยใหนกวชาการและนกเขยนสามารถเผยแพรผลงานเขยนไดอยางรวดเรว

2. ขอจ ากดของหนงสออเลกทรอนกส ถงแมวาหนงสออเลกทรอนกสจะมขอดทสนบสนนดานการเรยนการสอน

มากมายแตกยงมขอจ ากดดวยดงตอไปน 2.1 คนไทยสวนใหญยงคงชนอยกบสอทอยในรปกระดาษมากกวาอกทง

หนงสออเลกทรอนกสยงไมสามารถใชงานไดงายเมอเทยบกบสอทพมพและความสะดวกในการอานกยงนอยกวามาก

2.2 หากโปรแกรมสอมขนาดไฟลใหญมากๆจะท าใหการเปลยนหนาจอมความลาชา

2.3 การสรางหนงสออเลกทรอนกสเพอใหประสทธภาพทด ผสรางตองมความรและความช านาญในการใชโปรแกรมคอมพวเตอรและการสรางสอดพอสมควร

2.4 ผใชสออาจจะไมใชผสรางสอฉะนนการปรบปรงสอจงท าไดยากหากผสอนไมมความรดานโปรแกรมคอมพวเตอร

2.5 ใชเวลาการออกแบบมาก เพราะตองใชทกษะในการออกแบบเปนอยางดเพอใหไดสอทมคณภาพ

Page 22: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

34

2. เอกสารทเกยวกบการออกแบบหนงสออเลกทรอนกส 2.1 ทฤษฎทเกยวกบการออกแบบหนงสออเลกทรอนกส

ทฤษฎหลกทเกยวกบการเรยนรของมนษยและสงผลกระทบตอแนวคดในการออกแบบโครงสรางของหนงสออเลกทรอนกสไดแก ทฤษฎพฤตกรรมนยม ทฤษฎปญญานยมทฤษฎ โครงสรางความรและทฤษฎความยดหยนทางปญญา (ถนอมพร เลาหจรสแสง, หนา 57- 67) มแนวคดดงน

2.1.1 ทฤษฎพฤตกรรมนยม หนงสออเลกทรอนกสทออกแบบตามแนวคดของทฤษฎพฤตกรรมนยมจะมโครงสรางของบทเรยนในลกษณะเชงเสนตรง โดยผเรยนทกคนจะไดรบการเสนอเนอหาตามล าดบจากงายไปหายาก ซงเปนล าดบทผสอนไดพจารณาแลววาเปนล าดบการสอนทด และผเรยนจะสามารถเรยนรไดอยางมประสทธภาพมากทสด

2.1.2 ทฤษฎปญญานยม ท าใหเกดแนวคดเกยวกบการออกแบบในลกษณะสาขาของคราวเดอร ซงการออกแบบบทเรยนลกษณะสาขาจะท าใหผเรยนมอสระมากขนในการควบคมการเรยนของตวเอง โดยเฉพาะอยางยงการมอสระมากขนในการเลอกล าดบเนอหาของบทเรยนทเหมาะสมกบตนเอง โดยผเรยนสามารถจะเลอกเรยนไดตามความสนใจ

2.1.3 ทฤษฎโครงสรางความรและความยดหยนทางปญญา มความแตกตางกนทางแนวคดอยมากแตทฤษฎทงสองตางกสงผลตอการออกแบบหนงสออเลกทรอนกสในลกษณะทใกลเคยงกนกลาวคอทฤษฎทงสองตางสนบสนนแนวคดเกยวกบการจดระเบยบโครงสรางการน าเสนอเนอหาหนงสออเลกทรอนกสในลกษณะสอหลายมตจะตอบสนองตอวธการเรยนรของมนษยในความพยายามทจะเชอมโยงเนอหาบทเรยนในลกษณะในความพยายามทจะเชอมโยงความรใหม กบความรทมอยเดมไดเปนอยางด ซงตรงกบแนวคดของทฤษฎโครงสรางความรนอกจากนการน าเสนอเนอหาบทเรยนในลกษณะสอหลายมตยงสามารถทจะตอบสนองความแตกตางของโครงสรางขององคความรทไมชดเจนหรอมความสลบซบซอนซงเปนแนวคดของทฤษฎความยดหยนทางปญญาไดอกดวยโดยการจดระเบยบโครงสรางการน าเสนอเนอหาบทเรยนในลกษณะสอหลายมต จะอนญาตใหผเรยนทกคนสามารถทจะมอสระในการควบคมการเรยนของตนตามความสามารถ ความสนใจ ความถนดและพนฐานความรของตนไดอยางเตมท หนงสออเลกทรอนกสแบบสอประสมทออกแบบตามแนวคดของทฤษฎทงสองนจะมโครงสรางของบทเรยนแบบสอหลายมตในลกษณะโยงใย

การออกแบบหนงสออเลกทรอนกสนนผออกแบบไมจ าเปนตองยดแนวคดหรอทฤษฎใดทฤษฎหนงแตเพยงอยางเดยว ในทางตรงกนขามผออกแบบสามารถพฒนาผสมผสานแนวคดหรอทฤษฎตางๆ ใหเหมาะสมตามลกษณะเนอหาและโครงสรางขององคความรในสาขาตางๆ ยกตวอยางเชน ในการออกแบบสามารถทจะประยกตการออกแบบในลกษณะเชงเสนตรงใน

Page 23: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

35

สวนของเนอหาความรซงเปนลกษณะขององคความรทตองการล าดบการเรยนรทตายตวหรอองคความรประเภททมโครงสรางตายตวไมสลบซบซอนในขณะเดยวกนกสามารถทจะประยกตการออกแบบในลกษณะของสาขาหรอสอหลายมตไดในเนอหาความรซงเปนลกษณะขององคความรทไมตองการล าดบการเรยนรทตายตวและมความสมพนธภายในทสลบซบซอน

กลาวโดยสรป ทฤษฎหลกทเกยวกบการเรยนรของมนษยและสงผลกระทบตอแนวคดในการออกแบบโครงสรางของหนงสออเลกทรอนกสทงสองแนวคดนนมความแตกตางกน แตทฤษฎทงสองตางสงผลตอการออกแบบหนงสออเลกทรอนกสในลกษณะใกลเคยงกน คอสนบสนนแนวคดเกยวกบการจดระเบยบโครงสรางการน าเสนอในลกษณะสอหลายมตในลกษณะโยงใยซงตอบสนองตอวธการเรยนรของมนษย

2.2 จตวทยาทเกยวเนองกบการออกแบบหนงสออเลกทรอนกส แนวคดทางดานจตวทยาพทธพสยเกยวกบการเรยนรของมนษยทเกยวเนองกบการ

ออกแบบหนงสออเลกทรอนกสนน ไดแกความสนใจและการรบรอยางถกตอง การจดจ า ความเขาใจ ความกระตอรอรน ในการเรยน แรงจงใจ การควบคมการเรยน การถายโอนการเรยนรและการตอบสนองความแตกตางระหวางบคคล (ถนอมพร เลาหจรลแสง, 2541, หนา 57 -67)

2.2.1 ความสนใจและการรบรอยางถกตอง หนงสออเลกทรอนกสทดจะตองออกแบบใหเกดการรบรทงายและเทยงตรงทสด การทจะท าใหผเรยนเกดความสนใจกบสงเราตางๆ ไดแก รายละเอยดและความเหมอนจรงของบทเรยนการใชสอประสมและการใชเทคนคพเศษทางภาพตางๆ ทเขามาเสรมบทเรยนเพอกระตนใหผเรยนเกดความสนจ าไมวาจะเปนการใชเสยง การใชภาพนง ภาพเคลอนไหว นอกจากนผสรางยงตองพจารณาถงการออกแบบหนาจอ การวางต าแหนงของสอตางๆ บนหนาจอ รวมทงการเลอกชนดและขนาดของตวอกษรหรอการเลอกสทใชในบทเรยนอกดวย

2.2.2 การจดจ า ผสรางบทเรยนตองออกแบบบทเรยนโดยค านงถงหลกเกณฑส าคญทจะชวยในการจดจ าไดด 2 ประการคอ หลกในการจดระเบยบหรอโครงสรางเนอหาและหลกในการท าซ าซงสามารถแบงการวางระเบยบหรอการจดระบบเนอหาออกเปน 3 ลกษณะดวยกนคอลกษณะเชงเสนตรง ลกษณะสาขาและลกษณะสอหลายมต

(1) การเขาใจ ผสรางบทเรยนตองออกแบบบทเรยนโดยค านงถงหลกการเกยวกบการไดมาซงแนวคดและการประยกตใชกฎตางๆ ซงหลกการทงสองนเกยวของโดยตรงกบแนวคดในการออกแบบหนงสออเลกทรอนกส ในการทบทวนความร การใหค านยามตางๆ การแทรกตวอยางการประยกตกฎและการใหผ เรยนเขยนอธบายโดยใชขอความของตน โดยมวตถประสงคของการเรยนเปนตวก าหนดรปแบบการน าเสนอหนงสออเลกทรอนกสและกจกรรม

Page 24: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

36

ตางๆ ในบทเรยน เชนการเลอกออกแบบฝกหดหรอแบบทดสอบในลกษณะปรนยหรอค าถามสนๆ เปนตน

(2) ความกระ ตอ รอ รนในการ เ รยน ขอได เป รยบส าคญของหนง สออเลกทรอนกสทมเหนอสอการสอนอนๆกคอความสามารถในเชงโตตอบกบผเรยนทจะออกแบบบทเรยนท าใหเกดความกระตอรอรนในการเรยนไดนน จะตองออกแบบใหผใชมปฏสมพนธกบบทเรยนอยางสม าเสมอและปฏสมพนธนนจะตองเกยวของกบเนอหาและเอออ านวยตอการเรยนรของผเรยน

(3) แรงจงใจ ทฤษฎแรงจงใจทสามารถน ามาประยกตใชในการออกแบบหนงสออเลกทรอนกสไดแก ทฤษฎแรงจงใจภายในและแรงจงใจภายนอกของเลปเปอร ซงเชอวาแรงจงใจทใชในบทเรยน ควรทจะเปนแรงจงใจภายในหรอแรงจงใจเกยวกบบทเรยนมากกวาแรงจงใจภายนอก ซงเปนแรงจงใจทไมเกยวเนองกบบทเรยน การสอนทท าใหเกดแรงจงใจภายในน นคอการสอนทผ เ รยนรสกสนกสนาน เลปเปอรเสนอแนวคดในการออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรทท าใหเกดแรงจงใจภายในไวดงน

(3.1) การใชเทคนคของเกมในบทเรยน (3.2) การใชเทคนคพเศษในการน าเสนอภาพ (3.3) จดหาบรรยากาศการเรยนรทผเรยนสามารถมอสระในการเลอกเรยน

หรอส ารวจสงตางๆรอบตว (3.4) ใหโอกาสผเรยนในการควบคมการเรยนของตน (3.5) มกจกรรมททาทายผเรยน (3.6) ท าใหผเรยนเกดความอยากรอยากเหน

แรงจงใจเปนปจจยส าคญมากในการออกแบบหนงสออเลกทรอนกส ผออกแบบหนงสออเลกทรอนกสสามารถทจะประยกตใชทฤษฎทไดอางถงในบทนควรทจะมการน าไปใชอยางเหมาะสมและในระดบทดพอ

2.2.3 การออกแบบควบคมบทเรยน ซงไดแก การควบคมล าดบการเรยน เนอหา ประเภทของบทเรยนฯลฯ ในการออกแบบนนควรพจารณาการผสมผสานระหวางใหผเรยนและโปรแกรมเปนผควบคมบทเรยนจะมประสทธผลอยางไรนนกขนอยกบความเหมาะสมในการออกแบบการควบคมทง 2 ฝาย

2.2.4 การถายโอนการเรยนร โดยปกตแลวการเรยนรจากหนงสออเลกทรอนกสนนจะเปนการเรยนรในขนแรกกอนทจะมการน าไปประยกตใชจรง การน าความรทไดจากการเรยนและขดเกลาแลวนนไปประยกตใชในโลกจรงกคอการถายโอนการเรยนรนนเอง สงทมอทธพลตอความสามารถของมนษยในการถายโอนการเรยนร ไดแกความเหมอนจรงของบทเรยน ประเภท

Page 25: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

37

ปรมาณความหลากหลายของปฏสมพนธ การถายโอนการเรยนรจงถอเปนผลการเรยนทพ งปรารถนาทสด

2.2.5 ความแตกตางระหวางบคคล ผเรยนแตละคนมความเรวชาในการเรยนรแตกตางไปการออกแบบใหบทเรยนมความยดหยนเพอทจะตอบสนองความสามารถทางการเรยนของผเรยนแตละคนไดเปนสงส าคญ

3. แนวคด ทฤษฎเกยวกบสอการสอน

3.1 การประเมนคณภาพสอการสอน กระบวนการพจารณาคณคาหรอประสทธภาพของสอ เรยกวา การประเมนสอ ซงในกระบวนการประเมน ผประเมนจะตองก าหนดจดมงหมาย วธการประเมน วธการเกบรวบรวมและวเคราะหขอมลตลอดจนสรปผลเพอชแนะแนวทางเพอชแนะแนวทางการปรบปรงสอนนๆเชนเดยวกบการวจยดวยเหตนการประเมนสอจงเปนการวจยอกแบบหนงทเรยกวาการวจยประเมน(Evaluation research)

ในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พทธศกราช 2542 มาตรา64 กลาวไววารฐตองสงเสรมสนบสนนใหมการผลตและพฒนาแบบเรยนต าราเรยนหนงสอทางวชาการสอสงพมพ วสดอปกรณและเทคโนโลยเพอการศกษาทงนโดยเปดโอกาสใหมการแขงขนโดยเสรอยางเปนธรรม

นอกจากนนในมาตรา 65 กลาวไววาใหมการพฒนาบคลากรทงดานผผลตและผใชเทคโนโลยทเหมาะสมมคณภาพและประสทธภาพ

การประเมนสอการเรยนการสอนมกจะควบคไปกบการประเมนสอเปนการพจารณาประสทธภาพและคณภาพของสอการเรยนการสอนดงนนการประเมนสอจงเรมดวยก าหนดปญหาหรอค าถามเชนเดยวกบการวจยเชนสอการเรยนการสอนทใชมประสทธผลเพยงใดสอจะสามารถปรบปรงการสอนเพยงใดคมหรอไม เปนตนโดยเฉพาะอยางยงเมอมการใชสอนนเปนครงแรกควรจะมการประเมนสอนนเพอปรบปรงในการใชครงตอไปการประเมนดวยผสอนเองอาจใชแบบประเมนงายๆโดยใชแบบประเมนสอทวไปหรอใชแบบประเมนเฉพาะสอ

3.2 วธการประเมนสอการสอน การประเมนสออาจท าไดโดยการสงเกตพฤตกรรมการเรยนการวดผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนการอภปรายระหวางผสอนกบผเรยนเกยวกบสอการเรยนการสอนกเปนแนวทางหนงในการประเมนสอทงนผประเมนควรมแบบประเมนเพอชวยในการเกบรวบรวมขอมลและน ามาวเคราะหผลการประเมนการประเมนทนยมกนม 5 วธคอ

Page 26: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

38

(1) การประเมนโดยผสอนผทควรจะไดรบการคดเลอกใหเปนผประเมนสอนนควรเปนผทมประสบการณในการใชสอการเรยนการสอนมาเปนอยางดผสอนทมความเชยวชาญเกยวกบสอและวธการสอนอาจจดเปนผช านาญได

(2) การประเมนโดยผช านาญ หมายถง ผช านาญดานสอการเรยนการสอนและมประสบการณดานการประเมนดวย ดงนน ผช านาญอาจเปนผสอนหรอเปนอาจารยในมหาวทยาลยทสอนในสาขาวชาสอและเทคโนโลยทางการศกษารวมทงอาจารยดานการวดผลและประเมนผลทมความรความสามารถดานสอการเรยนการสอน เปนตน

(3) การประเมนโดยคณะกรรมการเฉพาะกจ คณะกรรมการเฉพาะกจเพอประเมนสอการสอนเปนกลมบคคลทหนวยงานแตงตงขนมาประเมนสอ ลกษณะของกรรมการชดนคลายคลงกบกรรมการตรวจรบวสดครภณฑซงจะมงประเมนเฉพาะในดานกายภาพทก าหนดขนมากอนการจดซอ แตกรรมการประเมนสอจะประเมนคณลกษณะ ประสทธภาพการใชรวมทงคณลกษณะดานอนๆ ของสอการเรยนการสอนดวย

(4) การประเมนโดยผเรยน ผเรยนเปนผรบรและเรยนรจากสอ ดงนนการใหผเรยนไดมโอกาสประเมนสอ จงชวยใหไดขอคดในการปรบปรงสออยางเหมาะสมกบผเรยน การประเมนสอโดยผเรยนควรจดท าขนทนท เมอใชสอแลวและใหประเมนเฉพาะตวสอ ไมใหเอาวธสอนของผสอนเขามาเกยวของ อยางไรกตาม การประเมนสอโดยผเรยนอาจมปญหาอยบางในแงผเรยนอาจมประสบการณนอย ผสอนควรชแจงเกณฑหรอหวขอการประเมนใหผเรยนเขาใจกอนทจะประเมน

(5) การประเมนประสทธภาพของสอ การประเมนสออกวธหนง เปนการประเมนประสทธภาพของสอ สอทจะตองไดรบการประเมนประสทธภาพสวนใหญจะเปนสอทผลตขนมาตามหลกการของการสอนแบบโปรแกรม เชนบทเรยนโปรแกรมชดการสอน โมดลและโสตทศนปกรณโปรแกรม เปนตน การประเมนสอโดยวธน จะค านงถงจดมงหมายของสอการเรยนกาสอนและวดผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยน ภายหลงจากทเรยนจากสอนนแลว วธการประเมนประสทธภาพสอ ท าได 2 วธคอ

(5.1) ประเมนโดยอาศยเกณฑ เชน การประเมนประสทธภาพของบทเรยนโปรแกรมจะเอาเกณฑมาตรฐาน (80/80 Standard) โดย 80 ตวแรก หมายถงคะแนนรวมของผลการสอบของผเรยนทงหมดทตอบถก โดยน ามารวมกนเขาแลวคดเปนรอยละ ไดไมต ากวารอยละ 80 และ 80 ตวหลง หมายถง ขอสอบแตละขอมผเรยนท าไดต ากวารอยละ 80 ตองปรบปรงแกไขบทเรยนโปรแกรมนนแลวท าการทดลองซ าอกจนกวาจะไดคะแนนถงเกณฑมาตรฐาน 80/80

ส าหรบการประเมนชดการสอนนนเปนการตรวจสอบหรอประเมนประสทธภาพของชดการสอนทนยมประเมนจะเปนชดการสอนส าหรบกลมกจกรรมหรอชดการสอนทใชศนย

Page 27: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

39

การเรยน โดยใชเกณฑมาตรฐาน 80/80 ส าหรบเนอหาทเปนทกษะ ความหมายของตวเลขเกณฑมาตรฐานดงกลาว มความหมายดงน 80 ตวแรก หมายถงคารอยละของประสทธภาพในดานกระบวนการของชดการสอน ซงประกอบดวยผลของการปฏบตภารกจตางๆ เชน งานและแบบฝกของผเรยน โดยน าคะแนนทไดจากการวดผลภารกจทงหลายทงรายบคคลและกลมยอยทกชนมารวมกน แลวค านวณหาคารอยละเฉลย สวน 80 ตวหลง หมายถง คะแนนจากการทดสอบหลงเรยนของผเรยนทกคน น ามาค านวณหาคารอยละเฉลย กจะไดคาตวเลขทงสองเพอน าไปเปรยบเทยบกบเกณฑมาตรฐานตอไป

(5.2) ประเ มนโดยไม ไดต ง เกณฑไวล วงหนา เ ปนการประเ มนประสทธภาพของสอดวยการเปรยบเทยบผลการสอบของผเรยนภายหลงจากทเรยนจากสอนนแลวสงกวา ผลสอบกอนเรยนอยางมนยส าคญ กแสดงวา สอนนมประสทธภาพ

การประเมนสอในลกษณะน อาจท าไดโดยการวจยเปรยบเทยบกบการใชสออนๆ ซงการวจยประเมนสอในลกษณะนมขอจ ากดหลายประการโดยเฉพาะขอบกพรองในดานการก าหนดปญหาหรอขอค าถามในการวจยและการควบคมตวแปร เปนตน

3.3 เครองมอการประเมนสอ การวจยประเมนสอสามารถท าไดหลายวธและมจดมงหมายตางกน ดงนนเครองมอทใชในการรวบรวมขอมลเพอการประเมนสอจงท าไดหลายลกษณะ คอ

3.3.1 แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน จะเปนเครองมอวดความรของผเรยนเปนเครองมอวดความรของผเรยนภายหลงการเรยนจากสอแลว

3.3.2 แบบทดสอบความถนด เพอวดสมรรถนะของผเรยนภายหลงทเรยนจากสอ 3.3.3 แบบสอบถาม เปนเครองมอทใชในการส ารวจ ซงเครองมอจะประกอบดวย

ขอความหรอค าถามตางๆ เกยวกบสอหรออาจจะมชองวางในเตมขอความดวยกได เครองมอลกษณะน ใชประเมนไดกบทกกลม

3.3.4 แบบมาตราสวนประมาณคา สามารถใชประกอบในแบบสอบถามได ซงการใชเครองมอแบบมาตรสวนประมาณคาน สามารถน าไปใชในการรวบรวมขอมล เพอประเมนดานเหตการณ ความคดเหนและเจตคตของผเรยนได ซงผออกแบบแบบประเมนลกษณะน ตองใหนยามของศพทเฉพาะหรอขอความดานเทคนคทใชในการประเมนใหชดเจน ไมเชนนนขอมลทไดอาจผดพลาดหรอคลาดเคลอนได

3.3.5 แบบจดอนดบ เปนการพจารณาคณคาของสอในการสอนจดมงหมายหนงวาสอใดจะเหมาะสมทสด แลวเรยงอนดบความส าคญของสอ

3.3.6 การบนทกแบบไดอาร เปนเทคนคอยางหนงในการประเมนอาจจะบนทกเกยวกบการใชสอนนๆ ทกครงทมการใช เพอทราบผลการใชสอในการเรยนการสอน

Page 28: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

40

3.3.7 การสงเกต เปนการเฝาดผลทเกดขนจากการใชสอในการเรยนการสอนตงแตเรมตนจนจบกระบวนการใช

3.3.8 การสมภาษณ เปนการซกถามและพดคยกบทงผผลต ผใชและผเรยนเกยวกบสอนน เพอน าขอมลมาประกอบพจารณา ในการประเมนสอ ลกษณะของเครองมอการประเมนสอการเรยนการสอน นอกจากทกลาวมาแลวยงมเครองมอวจยอกหลายลกษณะ ทน ามาประยกตในการออกแบบเครองมอการประเมนสอได ทงนขนอยกบจดมงหมายและวธการประเมน อยางไรกตามเนองจากการประเมนมหลายรปแบบและหลายวธ นอกจากนนการประเมนยงมความมงหมายเพอการปรบปรงใหดขน ไมใชเปนการตรวจสอบเทานน ดงนนเครองมอและเทคนคการรวบรวมขอมลจงมกใชหลายรปแบบคละกนและจดใหมการประเมนอยางตอเนอง

3.4 การตรวจสอบคณภาพของสอการสอน

3.4.1 ดานเนอหา 3.4.1.1 เนอหาตรงตามสาระการเรยนรและระดบชน 3.4.1.2 เนอหามความถกตองและชดเจนตามหลกสตรและมาตรฐานการ

เรยนร 3.4.1.3 เนอหาสอดคลองกบวตถประสงคการเรยนร 3.4.1.4 การจดล าดบเนอหามความเหมาะสมกบการน าไปใชในระดบชนท

ระบ 3.4.1.5 สอมความสอดคลองกบการน าไปประยกตใชในการเรยนการสอน

3.4.2 ดานกราฟกและการออกแบบ 3.4.2.1 การออกแบบสอมความสวย สรางสรรค 3.4.2.2 การใชภาษาในเนอหาของสอ สามารถสอความหมายไดชดเจน 3.4.2.3 รปภาพประกอบเนอหา สามารถสอความหมายไดชดเจน 3.4.2.4 มความเหมาะสมของขนาด ส ตวอกษร สามารถอานไดงาย ชดเจน

ในการน าเสนอ ระยะหางระดบชนเรยน 3.4.2.5 การจดสพนหลง ชดเจน มความสวยงาม 3.4.2.6 การจดองคประกอบโดยรวมมความเหมาะสม

3.4.3 ดานเทคนค 3.4.3.1 มการออกแบบโครงรางและรายละเอยดของเนอหาและเขยนสตอร

บอรด กอนการจดท าสอไดถกตองชดเจนตามกลมสาระการเรยนรและระดบชนทน าไปใชงาน

Page 29: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

41

3.4.3.2 มแฟมเกบสารสนเทศโดยใช ICT สบคนขอมล รปภาพและ Clip VDO ตางๆ ใหสามารถตรวจสอบได

3.4.3.3 สอมการออกแบบและจดท าทางเทคนคตามหลกของการออกแบบของโปรแกรมทใช

3.4.3.4 สอมการจดท าตามสตอรบอรดทออกแบบ 3.4.3.5 คณภาพเสยงประกอบบทเรยนในสอเหมาะสม ชดเจน 3.4.3.6 มความสมบรณของเนอหาและมการเชอมโยงขอมลในสอไดด 3.4.3.7 มความเสถยรของตวอกษร เมอน าไปใชกบระบบปฏบตการของ

ออฟฟศในเวอรชนตางๆได (ใชชนดอกษรมาตรฐาน) กลาวโดยสรป การประเมนสอเปนการพจารณาประสทธภาพและคณภาพของสอการ

เรยนการสอน ผประเมนจะตองก าหนดจดมงหมาย วธการประเมน วธการเกบรวบรวมและวเคราะหขอมลตลอดจนสรปผลเพอชแนะแนวทางการปรบปรงสอนนๆ การประเมนสอท าไดโดยการสงเกตพฤตกรรมการเรยน การวดผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยน การอภปรายระหวางผสอนกบผเรยน ซงการประเมนม 5 วธ คอ 1) การประเมนโดยผสอนผประเมนสอนนควรเปนผทมประสบการณในการใชสอการเรยนการสอนผสอนทมความเชยวชาญเกยวกบสอและวธการสอน 2) การประเมนโดยผช านาญ หมายถง ผช านาญดานสอการเรยนการสอนและมประสบการณดานการประเมนดวย 3) การประเมนโดยคณะกรรมการเฉพาะกจ คณะกรรมการเฉพาะกจเพอประเมนสอการสอนเปนกลมบคคลทหนวยงานแตงตงขนมาประเมนสอ 4) การประเมนโดยผเรยน ผเรยนเปนผรบรและเรยนรจากสอ ดงนนการใหผเรยนไดมโอกาสประเมนสอ จงชวยใหไดขอคดในการปรบปรงสออยางเหมาะสมกบผเรยน 5) การประเมนประสทธภาพของสอ การประเมนสออกวธหนง เปนการประเมนประสทธภาพของสอ สอทจะตองไดรบการประเมนประสทธภาพสวนใหญจะเปนสอทผลตขนมาตามหลกการของการสอนแบบโปรแกรม

3.5 การหาประสทธภาพ 3.5.1 ความหมายของการหาประสทธภาพ

การหาประสทธภาพ ซงมนกวชาการใหความหมายไวโดยสรป ดงน ไชยยศ เรองสวรรณ (2533, หนา 127) ใหความหมายของการหาประสทธภาพไววา การหาประสทธภาพเปนการพจารณาหาประสทธภาพและคณภาพของสอทใชในการจดการเรยนการสอน โดยเรมจากการก าหนดปญหา หรอค าถามเชนเดยวกบการวจย จงเรยกวา การวจยประเมน (evaluation research) บญชม ศรสะอาด (2533, หนา 23) ใหความหมายของการหาประสทธภาพไววา เปนการประเมนผลสอการสอนวามคณภาพ และมคณคาในระดบใด

Page 30: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

42

วรวรรณ ศรสงคราม (2544, หนา 9) ใหความหมายของการหาประสทธภาพไววา เปนการตรวจสอบและหาขอผดพลาด เพอการประกนคณภาพของสอ โดยการทดลองกบกลมทดลองจนไดคณสมบตของสอตามเกณฑทก าหนด อษาวรรณ ปาลยะ (2543, หนา 12) ใหความหมายของการหาประสทธภาพไววา เปนกระบวนการตรวจสอบ และพจารณาคณคาของสออยางมระบบกอนน าสอไปใชในการจดกจกรรมการเรยนการสอนใหมประสทธภาพ Baum and Chastain (1972, p.124) ไดกลาววา การหาประสทธภาพของชดบทเรยนเปนการใหทราบวาผลการเรยนตรงกบจดมงหมายทก าหนดไวหรอไม เ นอหาของชดบทเรยนมความสมพนธกบสถานการณทตองการใหเรยนรหรอไม พฤตกรรมขนสดทายเปนไปตามจดมงหมายทก าหนดไวหรอไม กรมวชาการ (2545, หนา 57) ไดกลาวถงความส าคญของการหาประสทธภาพวธการหรอนวตกรรมไววา หลงจากผสอนก าหนดวธการหรอสรางนวตกรรมทใชในการแกปญหาหรอพฒนาแลว จะตองด าเนนการหาประสทธภาพของวธการหรอนวตกรรมกอนน าไปใชจรง เชน น าไปใหเพอนคร ศกษานเทศก หรอนกวชาการทเกยวของกบเรองทศกษาใหความคดเหนเพอน ามาปรบปรงแกไข ซงผสอนสามารถหาประสทธภาพของเครองมอไดโดยใหผเชยวชาญตรวจสอบหรอใชการวเคราะหคะแนนหรอจะใชทงสองวธได กลาวโดยสรป การหาประสทธภาพเปนกระบวนการตรวจสอบคณภาพของสอ เพอหาขอผดพลาด โดยเรมจากการก าหนดปญหา วตถประสงค และกลมทดลอง จนไดคณสมบตของสอตามเกณฑทก าหนด จงจะน าไปใชในการจดการเรยนการสอนเพอใหมประสทธภาพตอไป

3.6 ขนตอนการหาประสทธภาพ ขนตอนการการหาประสทธภาพ เมอผลตสอตนแบบแลว ตองน าสอทใชในการเรยนการสอนไปหาประสทธภาพ โดยมนกวชาการไดกลาวถงขนตอนการหาประสทธภาพ ตามขนตอนตอไปน

ชยยงค พรหมวงค (2532, หนา 496 – 497) กลาวถงขนตอนการหาประสทธภาพของชดการสอน (Developmental testing) ไววา เปนการน าชดการสอนไปทดลองใช (Try out) เพอปรบปรงแลวน าไปใชสอนจรง โดยมขนตอนการหาประสทธภาพ ดงน

1. แบบเดยว (1: 1) คอ ทดลองกบผเรยน 3คน โดยใชเดกออนปานกลางและเกง ค านวณหาคาประสทธภาพ เสรจแลวปรบปรงแกไขใหดขน โดยปกตคะแนนทไดจากการทดลองแบบเดยวนจะไดคะแนนต ากวาเกณฑมากแตเมอปรบปรงแลวจะสงขนมาก

Page 31: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

43

2. แบบกลม (1: 10) คอ ทดลองกบผเรยน 6-10คนคละผเรยนทเกงกบออน ค านวณหาประสทธภาพแลวปรบปรง ในคราวนคะแนนของผเรยนจะเพมขนอกเกอบเทา เกณฑโดยเฉลยจะหางจากเกณฑประมาณ 10 % นนคอ E1/E2 ทไดจะมคาประมาณ70/70

3. แบบภาคสนาม (1: 100) คอ ทดลองกบผเรยนทงชน 30 คน ค านวณหาประสทธภาพแลวใหเทยบคา E1/E2 ทจะไดจากชดการสอนกบ E1/E2เกณฑ เพอดวาจะยอมรบประสทธภาพหรอไม การยอมรบประสทธภาพใหถอคาแปรปรวน 2.5-5% นนคอ ประสทธภาพของบทเรยนไมควรต ากวาเกณฑ 5% แตโดยปกตจะก าหนดไว 2.5% เชนตงเกณฑประสทธภาพไว 90/90 เมอทดลองแบบ 1: 100 แลว บทเรยนนนมประสทธภาพ 87.5/87.5 กสามารถยอมรบไดวาบทเรยนนนมประสทธภาพ

ฉลองชย สรวฒนบรณ (2528, หนา 213-215) กลาวถงขนตอนการหาประสทธภาพของสอทใชในการเรยนการสอนไววา ขนตอนการหาประสทธภาพของสอจะตองน าไปทดลอง (Try out) เพอปรบปรงแกไขแลวน าไปทดลองสอนจรง เพอน าผลทไดมาปรบปรงแกไขเสรจแลว จงน าไปสอนในชนเรยนตามปกต ซงขนตอนในการหาประสทธภาพของสอการเรยนการสอนมขนตอนดงน

(1) ทดลองกบผเรยนแบบเดยว คอทดลองกบผเรยน 1 คน โดยใชเดกออน ปานกลาง และเกง ค านวณหาคาประสทธภาพของสอ แลวปรบปรงแกไขใหดขน โดยปกตคะแนนทไดจากการทดลองแบบเดยวนจะไดคะแนนต ากวาเกณฑมาก

(2) ทดลองกบผเรยนเปนกลม ตงแต 6 -10 คน ทงผเรยนทออน ปานกลาง และเกง ค านวณหาประสทธภาพของสอและปรบปรงแกไขใหดขน

(3) ทดลองภาคสนาม เปนการทดลองกบเดกนกเรยนทงชน 40 – 100 คน ทงค านวณหาประสทธภาพแลวท าการปรบปรง ผลลพธทไดควรจะใกลเคยงกบเกณฑทตงไว ต ากวาเกณฑไดไมเกน 2.5%

กลาวโดยสรป ขนตอนการหาประสทธภาพของสอซงทดลองกบกลมผเรยนม 3 ขนตอน คอ การทดลองแบบเดยว แบบกลมและแบบภาคสนามโดยใชชดการสอนเพอทดลองใช และน าไปใชสอนจรงในชนเรยน จากนนน าผลทไดมาปรบปรงแกไขแลว น าไปใชสอนในชนเรยนตามปกต

3.7 เกณฑการหาคาประสทธภาพ เกณฑการหาประสทธภาพเปนการคาดหมายวาผเรยนจะบรรลวตถประสงคหรอเปลยนพฤตกรรมเปนทพงพอใจของผประเมน โดยก าหนดใหเปนเปอรเซนตผลเฉลยของคะแนนการ

Page 32: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

44

ท างานและการประกอบกจกรรมของผ เ รยนท งหมดน นคอ E1/E2หรอประสทธภาพของกระบวนการ/ ประสทธภาพของผลลพธโดยมนกวชาการไดกลาวถงเกณฑการหาประสทธภาพดงน เสาวนย สกขาบณฑต (2538, หนา 284- 291) กลาวถงเกณฑการหาประสทธภาพไววา การทจะก าหนดเกณฑเทาใดนนขนอยกบลกษณะวชา ไมไดก าหนดขนเองตามใจชอบ แตควรจะใหเปนผลจากการทดลองใชกอน ในกรณของการศกษาแบบสมรรถฐานคอ เกณฑ 90/90 เรยกไดวาเปนการเรยนเพอความรอบรหรอผเชยวชาญ หากผใดไดคะแนนไมถงเกณฑทตงไวจะตองแกไขปรบปรงจนกวาจะไดผลตามเกณฑทตงไว ชยยงค พรหมวงค (2532, หนา 490 - 492) กลาวถงเกณฑการหาประสทธภาพไววา เกณฑการหาประสทธภาพของสอทใชในการเรยนการสอน หมายถง ระดบประสทธภาพของสอการเรยนการสอนทจะชวยใหเกดการเรยนร เปนระดบทผผลตสอพงพอใจวามประสทธภาพ สอการเรยนการสอนนนจงมคณคาทจะน าไปใชสอนนกเรยนและคมการลงทนผลตออกมาเปนจ านวนมาก ส าหรบการก าหนดเกณฑประสทธภาพ กระท าไดโดยประเมนผลพฤตกรรมของผเรยน 2 ประการ คอพฤตกรรมตอเนอง (กระบวนการ) และพฤตกรรมขนสดทาย (ผลลพธ) โดยก าหนดคาประสทธภาพเปน E1 คอ คาประสทธภาพของงาน และแบบฝกหด กระท าไดโดยเอาคะแนนงานทกชนของนกเรยนแตละคนมารวมกน แลวหาคาเฉลยและเทยบสวนเปนรอยละ และ E2 คอ ประสทธภาพของผลลพธของแตละชดการสอนมารวมกนโดยน าคะแนนของนกเรยนทงหมดมารวมกนหาคาเฉลยละเทยบสวนเพอหาคารอยละ การก าหนดเกณฑ E1 / E2 ใหมคาเทาใดนนควรพจารณาตามความเหมาะสม โดยปกตเนอหาทเปนความร ความจ า มกจะตงไว 80/80 85/85 และ 90/90 สวนเนอหาทจะเปนทกษะอาจตงไวต ากวาน เชน 75/75 เปนตน เมอก าหนดเกณฑแลวน าไปทดลองจรงอาจไดผลไมตรงตามเกณฑ แตไมควรไดต ากวาเกณฑทก าหนดไว รอยละ 5 เชน ก าหนดไว 90/90 กไมควรต ากวา 85.5/85.5 กลาวโดยสรป เกณฑการหาประสทธภาพของสอทใชในการเรยนการสอน คอ ประสทธภาพของสอการเรยนการสอนทจะชวยใหเกดการเรยนร เปนระดบทผผลตสอพงพอใจวามประสทธภาพ สอการเรยนการสอนนนจงจะมคณคาทจะน าไปใชในการสอนนกเรยนและคมการลงทนผลตออกมาเปนจ านวนมาก เกณฑการหาประสทธภาพกระท าไดโดยประเมนพฤตกรรมของผเรยนการทจะก าหนดเกณฑเทาใดนนขนอยกบลกษณะวชา การก าหนดเกณฑการหาประสทธภาพไวหลายแนวทางตามความเหมาะสมมกจะตงไว 80/80 85/85 และ 90/90 ขนอยกบความเหมาะสมความสอดคลองและกระบวนการในการใชสอการสอนแตละประเภท

Page 33: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

45

3.8 วธการค านวณหาประสทธภาพ ไชยยศ เรองสวรรณ (2547, หนา 125-126) โดยมสตรค านวณหาประสทธภาพดงน

(1) การค านวณหาประสทธภาพของกระบวนการ

1001

A

N

X

E

เมอ 1E แทน ประสทธภาพของกระบวนการ X แทน คะแนนของแบบฝกหดหรอของ แบบทดสอบยอยทกชดรวมกน N แทน จ านวนนกเรยนทงหมด A แทน คะแนนเตมของแบบฝกหดทกชดรวมกน

(2) การค านวณหาประสทธภาพของผลลพธ

1002

B

N

Y

E

เมอ 2E แทน ประสทธภาพของผลลพธ Y แทน คะแนนรวมของแบบทดสอบหลงเรยน B แทน คะแนนเตมของแบบทดสอบหลงเรยน N แทน จ านวนนกเรยนทงหมด

กลาวโดยสรป จากวธการค านวณหาประสทธภาพทน าเสนอขางตนมวธการค านวณหาประสทธภาพหลายแนวทาง เชน การใชเกณฑการพฒนาการของผเรยนแตละคนเปนหลก ใชเกณฑความสมพนธระหวางกระบวนการและผลลพธโดยเฉลย ใชหาความสมพนธระหวางคะแนนการทดสอบหลงเรยนโดยเฉลยของผเรยนทงกลมในแตละจดมงหมาย สวนการทจะตดสนใจเลอกวธการค านวณหาประสทธภาพนนขนอยกบความเหมาะสม ความสอดคลองและกรบวนการใชสอหรอชดการสอนแตละประเภท

4. แนวคด ทฤษฎเกยวกบการจดการเรยนร

4.1 การจดการเรยนรโดยใชหนงสออเลกทรอนกส 1. บทบาทของครตอการจดการเรยนร

ทศนา แขมมณ (2547 , หนา 36-37) ไดกลาวถงบทบาทของครตอการจดการเรยนร และไดใหขอเสนอแนะส าหรบครผสอนไวดงน

Page 34: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

46

1.1 ขอเสนอแนะส าหรบคร 1.1.1 ในการศกษาเกยวกบการสอนครพงใหความสนใจในหลกการมใชมง

ความสนใจทเทคนควธการเทานน ครควรพยายามท าความเขาใจในหลกการจ าหลกการใหแมนและหมนประยกตใชหลกการนนในสถานการณทหลากหลาย

1.1.2 ครพงศกษาแนวความคด ความเชอ หรอหลกการตางๆ ซงมอยอยาง

หลากหลายและเลอกสรรสงทตนเชอถอ หมนวเคราะหการคดและการกระท าของตนวาสอดคลองกนหรอไม และศกษาผลการกระท าเพอปรบเปลยนใหยนยนแนวความคด ความเชอมนตอไป

1.1.3 ครพงเปดใจกวางในการศกษาแนวความคด ความเชอ หรอหลกการตางๆทแตกตางไปจากความคดของตน และเปดโอกาสใหตนเองไดมประสบการณในสงทแตกตาง

ออกไป โดยการทดลอง ปฏบต หรอศกษาวจย เพอพสจนทดสอบแนวคดใหมๆ อนอาจจะน ามา

ซงทางเลอกใหมๆ ท าใหการเรยนการสอนมประสทธภาพยงขนมความคดแปลกใหมมชวตชวา

นาตนเตนและนาเรยนรทงส าหรบครผสอนและผเรยน สคนธ สนธพานนท และคณะ (2545 , หนา 17-18) กลาวถงบทบาทของผสอนในการด าเนนงานการเรยนร เพอใหผเรยนมคณลกษณะตามมาตรฐานการศกษานน ผสอนทกคนจะตองมสวนรวมในกระบวนการดงตอไปน

(1) การสงเสรมความสมพนธและความรวมมอกบชมชนการทผสอนจะสามารถจดกจกรรมการเรยนร เพอพฒนาผเรยนใหมคณลกษณะตามมาตรฐานการศกษาเปนผลส าเรจอยางมประสทธภาพนน จะตองไดรบการสนบสนนจากผบรหารและชมชนในการพฒนา

ดงนนผบรหารและผสอนจะตองรวมกนสรางความสมพนธทดกบชมชนในการรวมกนการศกษา จดการศกษาซงผ ปกครองและชมชนเขามามบทบาทในการพฒนาการศกษา และมการประชาสมพนธเพอสรางความเขาใจระหวางกน

(2) การจดสภาพแวดลอมทเ ออตอการเ รยนร ผ สอนจะตองค านงถงสภาพแวดลอมซงเปนบรรยากาศทเอออ านวยตอการเรยนร การจดบรรยากาศในหองเรยนและนอกหองเรยนใหเหมาะสมตอการเรยนร มสอการสอนทเราความสนใจผเรยน ตลอดจนการด าเนนกจกรรมในบรรยากาศแหงความเปนกลยาณมตรยอมเออตอการพฒนาการเรยนร

(3) การพฒนางานของตนเอง ผสอนจะตองแสวงหาความรและประสบการณเพอน ามาใชในการพฒนากระบวนการจดการเรยนร และการปฏบตงานอยางตอเนองเพอใหสอดคลองกบการปฏรปการเรยนรตลอดจนมการแลกเปลยนผลการปฏบตงานทประสบความส าเรจระหวางกน

(4) การจดการเรยนรสอดคลองกบหลกสตร ความตองการของผเรยนและทองถนผสอนจะตองใหความรวมมอกบสถานศกษาในการพฒนาหลกสตร ใหสอดคลองกบสภาพ

Page 35: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

47

และ ความตองการของทองถนโดยใหชมชนเขามามสวนรวม และมการจดแนวการเรยนการสอน ใหสอดคลองกบหลกสตรตามความตองการของผเรยน ความตองการของทองถนและการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ สงคม ใหสามารถเชอมโยงแกไขปญหาทองถนได และเนนการปฏบตจรง

(5) กระบวนการจดการเรยนโดยเนนผเรยนเปนส าคญ ผสอนทกคนควรจะไดท าความเขาใจใหกระจางชดในความหมายและลกษณะของการจดกจกรรมการเรยนการสอน ทเนนผเรยนเปนส าคญเพอจะไดปฏบตไดถกตอง พมพนธ เดชะคปต และพเยาว ยนดสข (2550 , หนา 23-24) กลาวถงการจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนศนยกลางท าใหผสอนในยคปจจบนตองปรบเปลยนบทบาทและเสนอบทบาท ไวดงน

(1) ฝกคดคอสอนใหผเรยนคดเองเปน (2) ฝกใหผเรยนศกษาคนควาศกษาใหลกซงในเรองใดเรองหนงและมการ

วจยคนควา (3) ฝกใหผเรยนบรการสงคม คอ สงทเรยนจะมคณคาเมอไดใชความรให

เปนประโยชนตอสงคม

สรปไดวา จากการศกษาของบทบาทครผสอนควรมความเปลยนแปลงใหทนกบ เหตการณปจจบนจากผใหความรมาเปนผใหผเรยนใชกระบวนการคดคนหาความรดวยตนเอง ตลอดจนแกปญหาดวยตนเอง ครจงเปลยนบทบาทจากผสอน (Teacher) มาเปนผอ านวยความ สะดวก (Facilitator) คอเปนผเตรยมประสบการณสอการเรยนการสอนใหผเรยนใชศกษาคนควาดวยตนเองจนกระทงผเรยนสามารถน าไปประยกตใชในอนาคตได

หนงสออเลกทรอนกสกบการเรยนการสอน

อ าพร เชอสะอาด (ออนไลน, 2555) กลาววาหนงสออเลกทรอนกสสามารถใชเปนสอการเรยนการสอนทสนบสนนการเรยนใหผเรยนเกดพฒนาการเรยนรและเขาใจเนอหาวชาไดเรวและดขนกลาวคอเปนสอทรวมเอาจดเดนของสอแบบตางๆ มารวมอยในสอตวเดยวคอสามารถแสดงภาพ แสง เสยง ภาพเคลอนไหว และการมปฏสมพนธกบผใช มลกษณะไมตายตวสามารถแกไขปรบปรงเปลยนแปลงไดตลอดเวลาอกทงยงสามารถเชอมโยงไปสขอมลทเกยวของไดโดยใชความสามารถของไฮเปอรเทกซ และถาหากวาหนงสออเลกทรอนกสออนไลนผานเครอขายอนเตอรเนตหรออนทราเนตจะท าใหการกระจายสอท าไดอยางรวดเรว และกวางขวางสามารถทจะตอบสนองความตองการของผเรยนและผเรยนสามารถศกษาไดทกททกเวลา

Page 36: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

48

การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 มงพฒนาผเรยนทกคน ซงเปนก าลงของชาตใหเปนมนษยทมความสมดลทงดานรางกาย ความร คณธรรม มจตส านกในความเปนพลเมองไทยและเปนพลโลกยดมนในการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขมความรและทกษะพนฐาน รวมทงเจตคตทจ าเปนตอการศกษา ตอการประกอบอาชพ โดยมงเนนผเรยนเปนส าคญบนพนฐานความเชอวา ทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดเตมตามศกยภาพ (กระทรวงศกษาธการ.2551, หนา 2) ดงทกระทรวงศกษาธการ (2553, หนา 17) ไดกลาวถงคณลกษณะของสอการเรยนรวาเปนเครองมอสงเสรมสนบสนนการจดการกระบวนการเรยนรใหผเรยนเขาถงความร ทกษะกระบวนการ และคณลกษณะตามมาตรฐานของหลกสตรไดอยางม ประสทธภาพ ดงนนผสอนตองใชสอการเรยนรทมคณภาพ มความเหมาะสม มความหลากหลายจะชวยแกไขใหผเรยนมความรและมผลการประเมนทสงขนได การเรยนการสอนเปนกระบวนการจดการเรยนรทมตวชวดเพอใหผเรยนไดเรยนรผานเกณฑมาตรฐานตามทหลกสตรก าหนดไวแตทผานมาคงจะปฏเสธไมไดวายงมกลมผเรยนบางสวนทยงไมสามารถเรยนรไดตามเกณฑ ปญหาทเกดขนอาจเกดจากศกยภาพใน ตวผเรยนทไมสามารถจะเรยนรไดในเวลาจ ากด หรอไมสามารถเรยนรจากสอการเรยนการสอนทครใชสอน สงผลใหเรยนรไดไมทนเทาเทยมกบเพอนสวนใหญอกประการหนงกอาจเกดจากครผสอนทใชกระบวนการสอน วธการสอน การใชสอทไมสามารถสนองตอบตอผเรยนกลมนไดซงเปนปญหาทครผสอนจะตองหาแนวทางแกไขและ E-Book หรอ หนงสออเลกทรอนกส เปนอกหนงทางเลอกส าหรบครผสอนดวยมคณสมบตทสามารถสงเสรมสนบสนนใหผเรยนเกดการเรยนรไดมากขนสนองความแตกตางระหวางบคคลของผเรยนไดเปนอยางด กลาวสรปไดวา หนงสออเลกทรอนกสเปนอกหนงทางเลอกทครผสอนสามารถใชเปนสอการเรยนการสอนใชแกปญหาหรอสงเสรมพฒนาการเรยนการสอนเปนสอทยดผเรยนเปนส าคญสงเสรมใหผเรยนสามารถพฒนาตนเองไดตามธรรมชาตเตมตามศกยภาพตามความแตกตางระหวางบคคลและพฒนาการทางสมอง อกประการหนงการใชหนงสออเลกทรอนกสยงสนองตอบตอหลกสตรทใหครผสอนใชสอทมความหลากหลายและเปนสอดานเทคโนโลยและสารสนเทศการสรางสอหนงสออเลกทรอนกสลงทนไมมาก ทงยงเปนสอการเรยนการสอนทเปนเครองมอสงเสรมสนบสนนการจดการกระบวนการเรยนรใหผเรยนเขาถงความร ทกษะกระบวนการและคณลกษณะ เมอใชหนงสออเลกทรอนกสเปนสอในการเรยนการสอนแลวจะสงผลใหผเรยนมผลการเรยนรเปนไปตามเกณฑมาตรฐานตามทหลกสตรการศกษาขนพนฐานไดก าหนดไว

ปจจยส าคญอยางหนงในการจดการเรยนการสอนใหมประสทธภาพคอ สอการเรยน

การสอน ซงจะตองเปนสอทมคณภาพสอดคลองกบหลกสตร มใหเลอกใชอยางหลากหลายทงสอ

สงพมพ สอมลตมเดย และสออนๆ สอการเรยนการสอนจงจ าเปนตองไดรบการพฒนาใหทนสมย

Page 37: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

49

ทนกบเหตการณสงแวดลอมของสงคม และความกาวหนาทางเทคโนโลยทเปลยนแปลงไป

โดยค านงถงการพฒนาประสทธภาพการเรยนการสอน กระตนผเรยนใหเกดการเรยนรไดอยางม

ประสทธภาพ (กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. 2544, หนา 192)

4.2 การจดการเรยนรดวยวธปกต

1. ความหมายของการเรยนรดวยวธปกต จากการศกษาเอกสารทเกยวของการเรยนรดวยวธปกต ไดมนกการศกษาเสนอทฤษฎและแนวคดไวดงน รชน ศลปศร (2542 , หนา 11) กลาววา วธสอนปกต หมายถง การจดกจกรรมการเรยนรเพอใหนกเรยนเกดการเรยนรโดยครเปนผเตรยมศกษาหาความร ความเขาใจในเรองจะสอนจากต าราแบบเรยนหรอหนงสออางองตางๆ แลวรวบรวมเรองราวทงหมดมาถายทอดใหนกเรยนดวยการบรรยาย การบอก การใชสอประกอบการสอนซงครและนกเรยนรวมกนอภปรายซกถามตลอดจนชวยกนสรปเนอเรองหรอสงทไดจากการเรยน บญสพร เพงทา (2544 , หนา 12) ไดกลาวถง วธสอนปกตสรปไดวา เปนการจดกจกรรมการเรยนรทเนนนกเรยนเปนศนยกลางซงประกอบดวย ขนน าเขาสกจกรรม เปนการกระตนใหนกเรยนเกดความพรอมเกดความสนใจขนกจกรรม จดกจกรรมใหนกเรยนไดรบความรหลายรปแบบ เชน สนทนา อภปราย สาธต ทดลอง ขนสรป และขนประเมนผล กลาวสรปไดวา จากการศกษาการจดการเรยนรดวยวธปกตจากนกการศกษาการจดการเรยนรดวยวธปกตหมายถง การจดกจกรรมการเรยนรโดยครเปนผเตรยมศกษาหาความร ความเขาใจในเรองทจะสอนจากต าราแบบเรยน หนงสออางองตางๆ มารวบรวมถายทอดใหแกนกเรยนดวยการบรรยายประกอบสอการสอน รวมถงการอภปรายแบงกลมศกษาคนควา ครและนกเรยนรวมกนอภปรายซกถาม และสรปเนอเรองในสงทไดจากการเรยนร ซงประกอบดวย ขนน าเขาสบทเรยนขนจดกจกรรมการเรยนร ขนสรป และขนประเมนผล

2. ขนตอนการจดการเรยนรดวยวธปกต จากการศกษาเอกสารทเกยวของการจดการเรยนรดวยวธปกต ไวดงน

กรมวชาการ (2544 , หนา 21-27) กลาววา วธสอนใดๆ กตามมขนตอนการสอนแยก

ออกเปน 3 ขนตอน คอ

ขนท 1 ระยะเรมตนหรอขนน าเขาสบทเรยน ระยะเรมตนนครมหนาทเตรยมตวนกเรยนใหพรอมทจะเรยน ปลกเราความสนใจกระตนใหอยากร

อยากเรยนดวยกลวธตางๆ ซงครจ าเปนตองมคณสมบตพนฐานตอไปน

Page 38: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

50

(1) มสมรรถภาพในการพด เสยงของครทพดกบนกเรยนทงชนตองแจมใสชดเจน หนกแนน มความเดดขาดแตนมนวลนาฟง

(2) รจกสงเกตจดจ าเรองราวและเหตการณทเกดขนรอบๆ ตวนกเรยน ตดตามขาวสารการเมอง ความกาวหนาทางวชาการ

(3) ชางซกชางถาม สนทนากบนกเรยนอยางเปนกนเองอยเสมอฝกตนเองใหมอารมณขนหาจดสนใจรวมกบนกเรยนของตนแมจะตางวยกน

(4) รจ กสะสมสงทอาจน ามาใชประโยชนในการสอน เชน ภาพจากปฏทน แผนพบใบปลว

(5) รจกเลอกใชสอการสอนททนสมย เชน ภาพนง วดทศน แถบบนทกเสยง คอมพวเตอรชวยสอน

ขนท 2 ระยะด าเนนการสอนหรอขนสอน ระยะด าเนนการสอนเปนระยะส าคญทท าใหนกเรยนรสงใหมมขอเสนอแนะทครผสอนควรพจารณาดงตอไปน

(1) ครตองปลกฝงนกเรยนมอปนสยรกการอาน ครอาจใชกศโลบายไดหลายอยาง เชน สงใหอานลวงหนา ซกถามเรองราวหรอเนอหาตามทก าหนดใหอาน เขยนค าถามเกยวกบ เรองทก าหนดใหอาน รวมถงจดกจกรรมกลมอภปรายเนอความทก าหนดใหอาน ชใหเหนวาผทไมอานมากอนยอมไมสามารถรวมแสดงความคดเหนได

(2) หากนกเรยนไดอานหนงสอเรยนมาแลวใหท ากจกรรมในหนงสอเรยนซงตองซกซอมความเขาใจใหตรงกน

(3) การสงเสรมใหนกเรยนไดท ากจกรรมในหนงสอเรยน ไมควรขามกจกรรมใด โดยคดวาไมส าคญหรอไมจ าเปน และครควรอานกจกรรมแตละตอนใหเขาใจ อธบายใหชดเจน กอนใหนกเรยนลงมอท ากจกรรมหลายขออาจคอนขางยากครไมจ าเปนตองรบเรงเฉลยค าตอบ ควรใหโอกาสนกเรยนหาค าตอบหรอชวยกนหาเปนกลม

(4) การฝกใหนกเรยนแสดงออกตองค านงถงการสอสาร 2 ทาง คอ ฟงแลวตอง แสดงความคดเหนวาเหนดวยหรอไม

ขนท 3 ระยะสรปหรอขนสรประยะสรปในการเรยนรแตละคาบครผ สอนมความส าคญมากมองขามไมได สงทครควรก าหนดเสมอๆ กอนยตการเรยนรคอ

(1) สรปใหนกเรยนฟงวาสาระส าคญท ไดเรยนมาหรอไดท ากจกรรมรวมกนมาในคาบนนๆ มอะไรบาง ใหนกเรยนจดลงไวอยางส นๆ นกเรยนอาจมาซกถามเพมเตมนอกเวลา หรอในคาบเรยนหนาได

Page 39: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

51

(2) ใหนกเรยนคนใดคนหนงเปนผ สรปหรอใหหลายๆ คนชวยกนสรปกไดวา นกเรยนไดเรยนรอะไรมาบางใน 1 หรอ 2 คาบทผานมา ครควรขดเกลาใหตามสมควรและ ใหนกเรยนจดลงสมดไว

(3) ครแจงใหนกเรยนทราบลวงหนาวาความร และทกษะทนกเรยนไดเรยนร มาแลวนนจะน าไปใชประโยชนตอเนองกบบทเรยนตอไปอยางไร

(4) ครควรฝากขอคด สภาษต ค าคม หรอบทกวสนๆ ทเกยวของกบเรองทเรยนมาและจ างายใหแกนกเรยน

(5) ในระยะสรปนครอาจสงใหนกเรยนเตรยมตวลวงหนาถงบทเรยนครงตอไป กลาวสรปไดวา จากการศกษาขนตอนดงกลาว ผวจยสงเคราะหและสรปขนตอนการ

จดการเรยนรดวยวธปกตไดดงน ขนท 1 ขนน าเขาสบทเรยน ครกระตนใหผเรยนเกดความสนใจความพรอมในการเรยนดวยการสนทนา ซกถาม สอ พรอมทงแจงจดประสงคการเรยนรขนท 2 ขนสอน คร เสนอเนอหาใหนกเรยนดวยวธการบรรยาย สนทนา ซกถาม อภปราย ท าแบบฝกหด ขนท 3 ขนสรป ครและนกเรยนรวมกนสรปเนอหาดวยการอภปราย ซกถาม และครใหขอคด สภาษต ค าคมในเรองทเรยนมาใหนกเรยนไดจดจ างายขน ขนท 4 ขนประเมนผล เปนขนตอนการวดและประเมนผลพฤตกรรม การตรวจแบบฝกหดทนกเรยนไดท านนวาไดผลตามจดประสงคของการเรยนร

5. แนวคดเกยวกบผลสมฤทธทางการเรยน การวดผลสมฤทธทางการเรยน(Achievement) เปนการวดความสามารถทางการเรยนหลงจากทไดเรยนเนอหา (Content) ของวชาใดวชาหนงแลวผเรยนมความสามารถเรยนรมากนอยเพยงใด นนคอการวดผลสมฤทธยดเนอหาวชาเปนหลก (ลวน สายยศ องคณา สายยศ. 2541, หนา 18)

5.1 ความหมายของผลสมฤทธทางการเรยน มาฆะ ทพยคร (2547, หนา 46) ไดใหความหมายของผลสมฤทธทางการเรยนไววา หมายถง คณลกษณะรวมถงความร ความสามารถของบคคลอนเปนผลมาจากการเรยนการสอนหรอคอมวลประสบการณทงปวงทบคคลไดรบจากการเรยนการสอน ท าใหบคคลเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมในดานตางๆของสมรรถภาพสมอง เปนการตรวจสอบความสามารถของสมรรถภาพสมองของบคคลวา เรยนแลวรอะไรบางและมความสามารถดานใดมากนอยเทาใด เชน พฤตกรรมดานความจ า

Page 40: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

52

พชต ฤทธจรญ (2552, หนา 95) กลาวถงความหมายของผลสมฤทธทางการเรยนวา ผลสมฤทธทางการเรยนเปนเครองมอส าหรบครทใชในการตรวจสอบพฤตกรรมหรอผลการเรยนรของผ เรยนอนเนองมาจากการเรยนการสอนของครวา ผเ รยนมความรความสามารถหรอมผลสมฤทธในแตละวชามากนอยเพยงใด ผลการทดสอบวดผลสมฤทธจะเปนประโยชนตอการพฒนาผเรยนใหมคณภาพตามจดประสงคการเรยนรหรอมาตรฐานการเรยนรทก าหนดไวและเปนประโยชนตอการพฒนาการสอนของครใหมคณภาพประสทธภาพมากขน

5.2 จดมงหมายของการวดผลสมฤทธทางการเรยน จดมงหมายของการวดผลสมฤทธเปนการตรวจสอบความสามารถของสมรรถภาพทางสมองของบคคลวาเรยนแลวรอะไรบางและมความสามารถดานใดมากนอยเพยงใด เชน พฤตกรรมดานความจ า ความเขาใจ การน าไปใช การวเคราะห การสงเคราะห และการประเมนคามากนอยอยในระดบใด นนคอ การวดผลสมฤทธเปนการตรวจสอบพฤตกรรมของผเรยนในดานพทธพสย ซงเปนการวด 2 องคประกอบตามจดมงหมายและลกษณะของวชาทเรยน คอ

(1) การวดดานการปฏบต เปนการตรวจสอบความรความสามารถทางการปฏบต โดยใหผเรยนไดลงมอปฏบตจรงใหเปนผลงานปรากฏออกมาใหท าการสงเกตและวดได เชน วชาศลปศกษา พลศกษา งานชาง การวดแบบนจงตองวดโดยใชขอสอบภาคปฏบต(Performance Test) ซงการประเมนผลจะพจารณาทวธปฏบต (Procedure) และผลงานทปฏบต

(2) การวดดานเนอหา เปนการตรวจสอบความรความสามารถเกยวกบเนอหาวชารวมถงพฤตกรรมความสามารถในดานตางๆ อนเปนผลมาจากการเรยนการสอน มวธการสอบวดได 2 ลกษณะ คอ

2.1 การสอบปากเปลา การสอบแบบนมกกระท าเปนรายบคคลซงเปนการสอบทตองการดผลเฉพาะอยาง เชน การสอบอานฟงเสยง การสอบสมภาษณ ซงตองการดการใชถอยค าในการตอบค าถาม รวมทงการแสดงความคดเหนและบคลกภาพตางๆ

2.2 การสอบแบบใหเขยนความ เปนการสอบวดทใหผสอนเขยนเปนตวหนงสอตอบซงมการตอบอย 2 รปแบบ คอ

2.2.1 แบบไมจ ากดค าตอบ ไดแก การสอบวดทใชขอสอบแบบอตนยหรอความเรยง

2.2.2 แบบจ ากดความ เปนการสอบทก าหนดขอบเขตของค าถามทจะใหตอบหรอก าหนดค าตอบออกมาใหเลอก ซงมรปแบบของค าถามหรอค าตอบ 4 รปแบบ คอ แบบเลอกทางใดทางหนง แบบจบค แบบเตมค าและแบบเลอกตอบ

Page 41: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

53

สรปไดวา ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง ผลของความร ความสามารถและทกษะทนกเรยนไดจากการเรยนการสอนทงทโรงเรยน ทบาน สภาพแวดลอมและแหลงอนๆสามารถวดไดดวยแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน

5.3 ประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน สมนก ภททยธาน (2546, หนา 53) ไดแบงประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนออกเปน 2 ชนด คอ

(1) แบบทดสอบทครสรางขนเอง(Teacher-Made Test) หมายถง แบบทดสอบทมงวดผลสมฤทธของผเรยนเฉพาะกลมทครสอนเปนแบบทดสอบทใชกนทวๆไปโรงเรยนและสถาบนการศกษา

(2) แบบทดสอบมาตรฐาน (Standardized Test) หมายถง แบบทดสอบทมงวดผลสมฤทธของผเรยนทวๆไป แบบทดสอบชนดนจะตองผานการวเคราะหแลววามคณภาพดมมาตรฐาน คอ มมาตรฐานในการด าเนนการสอนและมาตรฐานในวธการแปลความหมายคะแนน

บญชม ศรสะอาด (2545, หนา 53) ไดแบงประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธเปน 2 ประเภท คอ

(1) แบบทดสอบองเกณฑ (Criterion Referenced Test) หมายถง แบบทดสอบทสรางขนตามจดประสงคเชงพฤตกรรม มคะแนนจดตดหรอคะแนนเกณฑส าหรบใชตดสนวาผสอนมความรตามเกณฑทก าหนดไวหรอไม การวดตรงตามจดประสงคเปนหวใจความส าคญของขอสอบในแบบทดสอบประเภทน

(2) แบบทดสอบองกลม (Norm References Test) หมายถง แบบทดสอบทมงสรางเพอวดใหครอบคลมหลกสตรจงสรางตามตารางวเคราะหหลกสตรความสามารถในการจ าแนกผสอบตามความแกงออนไดดเปนหวใจส าคญของขอสอบในแบบทดสอบประเภทน การรายงานผลการสอบอาศยคะแนนมาตรฐานซงเปนคะแนนทสามารถใหความหมายแสดงถงสถานภาพ บญชม ศรสะอาด (2545, หนา 122-123) ไดเสนอกรอบแนวคดทใชเปนแนวในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวาในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนเพอน าไปใชเกบรวบรวมขอมลนนนยมสรางโดยยดตามการจ าแนกจดประสงคทางการศกษาดานพทธพสยของบลม(Bloom.1976, หนา 123-125) ทจ าแนกจดประสงคทางการศกษาดานพทธพสยออกเปน5 ประเภท ไดแก

1. ความร (Knowledge) 2. ความเขาใจ (Comprehension)

Page 42: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

54

3. การน าไปใช ( Application) 4. การวเคราะห (Analysis) 5. การสงเคราะห (Evaluation)

สมนก ภททยธาน (2546, หนา 73-82) ไดแบงประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทครสรางขนเปน5 ประเภท ดงน

(1) ขอสอบแบบความเรยงหรออตนย (Subjective or Essay) เปนขอสอบทมเฉพาะค าถามแลวใหนกเรยนเขยนตอบอยางเสร เขยนบรรยายความรและขอคดเหนของแตละคน ขอสอบแบบกาถก-ผด (True-False Test) เปนขอสอบแบบเลอกตอบทม 2 ตวเลอก แตละตวเลอกดงกลาวเปนแบบคงทและมความหมายตรงกนขาม เชน ถก-ผด ใช-ไมใช จรง-ไมจรง เหมอนกน-ตางกน เปนตน

(2) ขอสอบแบบเตมค า (Completion Test) เปนขอสอบทประกอบดวยประโยคหรอขอความทยงไมสมบรณแลวใหผตอบเตมค าหรอประโยคหรอขอความลงในชองวางทเวนไวนนเพอใหมใจความสมบรณและถกตอง

(3) แบบทดสอบแบบตอบสนๆ (Short Answer Test) ขอสอบประเภทนคลายกบขอสอบแบบเตมค าแตแตกตางกนทขอสอบแบบตอบสนๆเขยนเปนประโยคค าถามทสมบรณแลวใหผตอบเขยนตอบ ค าตอบทตองการจะสนและกะทดรดไดใจความสมบรณไมใชเปนการบรรยายแบบขอสอบความเรยงหรออตนย

(4) ขอสอบแบบจบค (Matching Test) เปนขอสอบเลอกตอบชนดหนง โดยมค าหรอขอความแยกออกจากกนเปน 2ชดแลวใหผตอบเลอกจบควาแตละขอความในชดหนง (ตวยน) จะคกบค าหรอขอความใดในอกชดหนง (ตวเลอก) ซงมความสมพนธกนอยางใดอยางหนงตามทผออกขอสอบก าหนดไว

(5) ขอสอบแบบเลอกตอบ (Multiple Choice Test) ลกษณะทวไป ค าถามแบบเลอกตอบโดยทวไปจะประกอบดวย 2 ตอน คอ ตอนน าหรอค าถาม (Stem) กบตวเลอก (Choice) ในตอนเลอกนจะประกอบดวยตวเลอกทเปนค าตอบถกและตวเลอกทเปนตวลวง ปกตจะมค าถามทก าหนดใหนกเรยนพจารณาแลวหาตวเลอกทถกตองมากทสดเพยงตวเดยวจากตวลวงๆอนและค าถามแบบเลอกตอบทด นยมใชตวเลอกทใกลเคยงกนดเผนๆจะเหนทกตวเลอกถกหมดแตความจรงมน าหนกถกมากนอยตางกน ดงน น การทครผสอนจะเลอกออกขอสอบประเภทใดน นตองพจารณาขอด ขอจ ากด ความเหมาะสมของแบบทดสอบกบเนอหาหรอจดประสงคในการเรยนรในการศกษาคนควาครงน ผรายงานเลอกใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนแบบเลอกตอบ

Page 43: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

55

5.4 ลกษณะของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนทด บญเชด ภญโญอนนตพงษ (2545, หนา 151-153) ไดกลาววาลกษณะของแบบทดสอบทด

(1) ความเทยงตรง (Validity) หมายถง คณสมบตทจะท าใหผใชบรรลถงวตถประสงคแบบทดสอบทมความเทยงตรงสง คอ แบบทดสอบทสามารถท าหนาทวดสงทเราจะวดไดอยางถกตองตามความมงหมาย

(2) ความยตธรรม (Fair) คอ โจทยค าถามทงหลายไมมชองทางแนะใหผเรยนเดาค าตอบได

(3) ความเปนปรนย (Objectivity) คอ แจมชดในความหมายของค าถาม แจมชดในวธตรวจหรอมาตรฐานการใหคะแนน แจมชดในการแปลความหมายของคะแนน

(4) ประสทธภาพ (Efficiency) คอ สามารถใหคะแนนทเทยงตรงและเชอถอไดมากทสด

(5) อ านาจจ าแนก (Discrimination) คอ สามารถผเรยนออกเปนประเภทๆไดทกระดบตงแตออนสดจนถงเกงทสด

(6) ความเชอมน (Reliability) คอ ขอสอบนนสามารถใหคะแนนคงทแนวแนไมแปรเปลยน

(7) ความยากพอเหมาะ (Difficulty) (8) การถามลก (Searching) วดความลกซงของความรตามแนวดงมากกวาท

จะวดตามแนวกวางวารมากนอยเพยงใด (9) การย วย (Exemplary) ค าถามมลกษณะทาทายชวนใหคด คดแลวมความ

อยากรมากนอยเพยงใด (10) มความจ าเพาะเจาะจง (Definite) ผเรยนอานค าถามแลวตองเขาใจชดวา

ครถามถงอะไรหรอใหคดอะไร ไมถามคลมเครอ

5.5 หลกการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน วญญา วศาลาภรณ (2553, หนา 12) ไดกลาววาในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนนนมหลกเกณฑเบองตนทควรพจารณาประกอบในการสรางแบบทดสอบดงตอไปน

(1) วดใหตรงกบวตถประสงคการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนควรจะวดตามจดมงหมายทกอยางของการสอนและจะตองมนใจไดวาสงทตองการจะวดไดจรงในปจจบนกระทรวงศกษาธการไดก าหนดจดประสงคการเรยนรในทกรายวชาดงนนจงจ าเปนครควรจะทราบวากอนเรยนนกเรยนมความรความสามารถอยางไร

Page 44: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

56

(2) การวดผลสมฤทธทางการเรยนเปนการวดความเจรญงอกงามของนกเรยนการเปลยนแปลงและความกาวหนาไปสจดมงหมายทวางไว ดงนนครควรจะทราบวากอนเรยนนกเรยนมความรความสามารถอยางไร

(3) การวดผลเปนการวดทางออมเปนการยากทจะใชขอสอบแบบเขยนตอบวดพฤตกรรมทจะสอบวดจะตองท าอยางรอบคอมและถกตอง

(4) การวดผลการศกษาเปนการวดทไมสมบรณเปนการยากทจะวดทกสงทกอยางทสอนภายในเวลาจ ากด สงทสอบไดวดไดเปนเพยงตวแทนของพฤตกรรมทงหมดเทานน ดงนนจงตองมนใจวาสงทสอบวดนนเปนตวแทนทแทจรงได

(5) การวดผลสมฤทธทางการศกษานน มใชเพยงเพอจะใหเกรดเทานน การวดผลเปนเครองชวยในการพฒนาการสอนของครเปนเครองชวยในการเรยนของนกเรยน ดงนนการสอบปลายภาคครงเดยวจงไมพอทจะวดกระบวนการเจรญงอกงามของนกเรยนได

(6) ในการใหการศกษาทสมบรณนน สงส าคญไมไดอยทการทดสอบแคเพยงอยางเดยวกระบวนการสอนของครกเปนสงส าคญยง

(7) การวดผลการศกษามความผดพลาดของทชงนนไดน าหนกเทากนโดยตาชงหยาบๆอาจมน าหนกตางกนถาชงโดยตาชงละเอยด ทฤษฎการวดผลเชอวา คะแนนทสอบได=คะแนนจรง+ความผดพลาดในการวด

(8) การวดผลสมฤทธทางการเรยนควรจะเนนการวดความสามารถในการใชความรใหเปนประโยชนหรอการน าความรไปใชในสถานการณใหมๆ

(9) ควรค านงถงขดจ ากดของเครองมอทใชในการวดผลสมฤทธทางการเรยน เครองมอทใชโดยมากคอขอสอบ ขดจ ากดของขอสอบไดแก การเลอกตวแทนของเนอหาเพอมาเขยนขอสอบความเชอถอได คะแนน และการตความหมายของคะแนน เปนตน

(9.1) ควรจะใชชนดของแบบทดสอบ หรอค าถามใหสอดคลองกบเนอหาเพอวชาทสอบและจดประสงคทจะสอบวด

(9.2) ในสภาพแวดลอมทตางกนคะแนนทสอบไดอาจจะแตกตางกนดงนนในการวดผลการศกษาจงตองจดสงแวดลอมใหพอเหมาะ

(9.3) ใหขอสอบมความเหมาะสมกบนกเรยนในดานตางๆเชน มความยากงายพอเหมาะมระดบความยากงายของภาษา ภาษาทใชเหมาะสมมเวลาสอบนานพอทนกเรยนสวนใหญจะท าขอสอบไดเสรจ

Page 45: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

57

5.6 หลกการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนแบบเลอกตอบ สมนก ภททยธน (2546, หนา 82-96) ไดกลาวถง หลกการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนแบบเลอกตอบไวดงน

(1) เขยนตอนน าใหเปนประโยคทสมบรณ แลวใสเครองหมายปรศน ไมควรสรางตอนน าใหเปนแบบอานตอความ เพราะท าใหค าถามไมกระชบ เกดปญหาสองแง หรอขอความไมตอกน หรอเกดความสบสนในการคดหาค าตอบ

(2) เนนเรองจะถามใหชดเจนและตรงจดไมคลมเครอ เพอวาผอานจะไมเขาใจไขวเขว สามารถมงคดในค าตอบไปถกทศทาง

(3) ควรถามในเรองทมคณคาตอการวด หรอถามในสงทดงามมประโยชน ค าถามแบบเลอกตอบสามารถถามพฤตกรรมในสมองไดหลายๆดาน ไมใชถามเฉพาะความจ าหรอความจรงตามต ารา แตตองถามใหคดหรอน าความรทเรยนไปใชในสถานการณใหม

(4) หลกเลยงค าถามปฏเสธ ถาจ าเปนตองใชกควรขดเสนใตค าปฏเสธ แตค าปฏเสธซอนไมควรใชอยางยง เพราะปกตผเรยนจะยงยากตอการแปลความหมายของค าถามและตอบค าถามทถามกลบ หรอปฏเสธซอนผดมากกวาถก

(5) อยาใชค าฟมเฟอย ควรถามปญหาโดยตรง สงใดไมเกยวของหรอไมไดใชเปนเงอนไขในการคดกไมตองน ามาเขยนไวในค าถาม จะชวยใหค าถามรดกม ชดเจนขน

(6) เขยนตวเลอกใหเปนเอกพจน หมายถง เขยนตวเลอกทกตวใหเปนลกษณะใดลกษณะหนง หรอมทศทางแบบเดยวกน หรอมโครงสรางสอดคลองเปนท านองเดยวกน

(7) ควรเรยงล าดบตวเลขในตวเรองตางๆ เชน ค าตอบทเปนตวเลข นยมเรยงจากนอยไปมาก เพอชวยใหผตอบพจารณาหาค าตอบไดสะดวก ไมหลง และปองกนการเดาตวเลอกทมคามาก

(8) ใชตวเลอกปลายเปดหรอปลายปดใหเหมาะสม ตวเลอกปลายเปด ไดแก ตวเลอกสดทายใชค าวา ไมมค าตอบถก ทกลาวมาผดทงหมด ผดหมดทกขอ หรอสรปแนนอนไมได

(9) ขอเดยวตองมค าตอบเดยว แตบางครงผออกขอสอบคาดไมถงวาจะมปญหาหรออาจจะเกดจากการตงตวลวงมารดกม จงมองตวลวงเหลานนไดอกแงหนง ท าใหเกดปญหาสองแงสองมมได

(10) เขยนทงตวถกและตวผดใหถกหรอผดตามหลกวชา คอจะก าหนดตวถกหรอผดสอดคลองกบความเชอของสงคม หรอกบค าพงเพยทวๆไป ไมได ทงนเนองจากการสอนมงใหผเรยนทราบความจรงตามหลกวชาเปนส าคญ จะน าความเชอ โชคลาง หรอขนบธรรมเนยนประเพณเฉพาะทองถนมาอางไมได

Page 46: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

58

(11) เขยนตวเลอกใหอสระขาดจากกนพยายามอยาใหตวเลอกตวใดตวหนงเปนสวนหนงหรอสวนประกอบของตวเลอกอน ตองใหแตละตวเปนอสระจากกนอยางแทจรง

(12) ควรมตวเลอก 4-5 ตว ขอสอบแบบเลอกตอบน ถาเขยนตวเลอกเพยง 2 ตว กกลายเปนขอสอบแบบกาถก-ผด และเพอปองกนไมใหไดงายๆ จงควรมตวเลอกมากๆตว ทนยมใชหากเปนขอสอบระดบประถมศกษาปท 1-2 ควรใช 3 ตวเลอก ระดบประถมศกษาท 3-6 ควรใช 4 ตวเลอก และตงแตมธยมขนไป ควรใช 5 ตวเลอก

(13) อยาแนะค าตอบ ซงการแนะค าตอบมหลายกรณ ดงน

(13.1) ค าถามขอหลงๆ แนะค าตอบขอแรกๆ (13.2) ถามเรองทผเรยนคลองปากอยแลว โดยเฉพาะค าถามประเภทค าพงเพย สภาษต คตพจน หรอค าเตอนใจ (13.3) ใชขอความของค าตอบถกซ ากบค าถามหรอเกยวของกนอยางเหนไดชดเพราะนกเรยนทไมมความรกอาจจะเดาไดถก (13.4) ขอความของตวถกบางสวนเปนสวนหนงของทกตวเลอก (13.5) เขยนตวถกหรอตวลวงถกหรอผดเดนชดเกนไป (13.6) ค าตอบไมกระจาย จากหลกการในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน แบบเลอกตอบ ครผสรางขอสอบจ าเปนตองยดหลกเกณฑทง 13 ขอ เพอใหไดขอสอบแบบเลอกตอบทมคณภาพและตองค านงลกษณะของขอสอบทดดวย ไดแก ความเทยงความเชอมน ความเปนปรนย อ านาจจ าแนก และความยาก (สมนก ภททยธน, 2546 , หนา72)

6. หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา

การจดการศกษาสอดคลองกบสภาพความเปลยนแปลงทางดานเศรษฐกจสงคมและความเจรญกาวหนาทางวทยาการของโลกสามารถตอบสนองความตองการของผ เรยนผ ปกครองสถานศกษาและสงคมไทยไดอยางมประสทธภาพกระทรวงศกษาธการดวยความเหนชอบของคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานจงไดประกาศใหใชหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 แทนหลกสตรการศกษาขนพนฐานฉบบเดมเมอวนท 11 กรกฎาคม 2551 (กระทรวงศกษาธการ, 2551, หนา 3) โดยมองคประกอบทส าคญดงน

Page 47: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

59

6.1 หลกการของหลกสตรแกนกลางขนพนฐาน พทธศกราช 2551 หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มหลกการทส าคญ ดงน

(1) เปนหลกสตรการศกษาเพอความเปนเอกภาพของชาต มจดหมายและมาตรฐานการเรยนร เปนเปาหมายส าหรบพฒนาเดกและเยาวชนใหมความร ทกษะ เจตคต และคณธรรมบนพนฐาน ของความเปนไทยควบคกบความเปนสากล

(2) เปนหลกสตรการศกษาเพอปวงชน ทประชาชนทกคนมโอกาสไดรบการศกษาอยางเสมอภาค และมคณภาพ

(3) เปนหลกสตรการศกษาทสนองการกระจายอ านาจ ใหสงคมมสวนรวมในการจดการศกษาใหสอดคลองกบสภาพและความตองการของทองถน

(4) เปนหลกสตรการศกษาทมโครงสรางยดหยนทงดานสาระการเรยนร เวลาและการจดการเรยนร

(5) เปนหลกสตรการศกษาทเนนผเรยนเปนส าคญ (6) เปนหลกสตรการศกษาส าหรบการศกษาในระบบ นอกระบบ และตามอธยาศย

ครอบคลมทกกลมเปาหมายสามารถเทยบโอนผลการเรยนร และประสบการณ 6.2 จดหมายของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผเรยนใหเปนคนด มปญญา ม

ความสขมศกยภาพในการศกษาตอและประกอบอาชพจงก าหนดเปนจดหมายเพอใหเกดกบผเรยน

เมอจบการศกษาขนพนฐาน ดงน

(1) มคณธรรม จรยธรรม และคานยมทพงประสงค เหนคณคาของตนเอง มวนยและปฏบตตนตามหลกธรรมของพระพทธศาสนา หรอศาสนาทตนนบถอ ยดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

(2) มความร ความสามารถในการสอสารการคดการแกปญหา การใชเทคโนโลย และมทกษะชวต

(3) มสขภาพกายและสขภาพจตทด มสขนสย และรกการออกก าลงกาย (4) มความรกชาต มจตส านกในความเปนพลเมองไทยและพลโลก ยดมนในวถชวต

และการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข (5) มจตส านกในการอนรกษวฒนธรรมและภมปญญาไทยการอนรกษและพฒนา

สงแวดลอม มจตสาธารณะทมงท าประโยชนและสรางสงทดงามในสงคม และอยรวมกนในสงคมอยางมความสข

Page 48: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

60

6.3 กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา สขศกษา มงเนนใหผเรยนพฒนาพฤตกรรมดานความร เจตคต คณธรรม คานยม และ

การปฏบตเกยวกบสขภาพควบคไปดวยกน

พลศกษา มงเนนใหผเรยนใชกจกรรมการเคลอนไหว การออกก าลงกาย การเลนเกมและกฬา เปนเครองมอในการพฒนาโดยรวมทงดานรางกาย จตใจ อารมณ สงคม สตปญญา รวมทงสมรรถภาพเพอสขภาพและกฬา

6.4 สาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา สาระท 1 การเจรญเตบโตและพฒนาการของมนษย มาตรฐาน พ 1.1 เขาใจธรรมชาตของการเจรญเตบโตและพฒนาการของมนษย สาระท 2 ชวตและครอบครว มาตรฐาน พ 2.1 เขาใจและเหนคณคาตนเอง ครอบครว เพศศกษา และมทกษะในการ

ด าเนนชวต สาระท 3 การเคลอนไหว การออกก าลงกาย การเลนเกม กฬาไทย และกฬาสากล มาตรฐาน พ 3.1 เขาใจ มทกษะในการเคลอนไหว กจกรรมทางกาย การเลนเกม และกฬา มาตรฐาน พ 3.2 รกการออกก าลงกาย การเลนเกม และการเลนกฬา ปฏบตเปนประจ า

อยางสม าเสมอ มวนย เคารพสทธ กฎ กตกา มน าใจนกกฬา มจตวญญาณในการแขงขน และชนชมในสนทรยภาพของการกฬา

สาระท 4 การสรางเสรมสขภาพ สมรรถภาพและการปองกนโรค มาตรฐาน พ 4.1 เหนคณคาและมทกษะในการสรางเสรมสขภาพ การด ารงสขภาพ การ

ปองกนโรคและการสรางเสรมสมรรถภาพเพอสขภาพ สาระท 5 ความปลอดภยในชวต มาตรฐาน พ 5.1 ปองกนและหลกเลยงปจจยเสยง พฤตกรรมเสยงตอสขภาพ อบตเหต การ

ใชยาสารเสพตด และความรนแรง ผวจยไดเลอกท าการวจยกบกลมตวอยาง คอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โดยจดการเรยนรเรองการสรางเสรมสขภาพ สมรรถภาพ และการปองกนโรคทมขอบขายเนอหาสาระตรงกบสาระท 4 การสรางเสรมสขภาพ สมรรถภาพและการปองกนโรคมาตรฐาน พ 4.1 ไดก าหนดตวชวดชนปดงตาราง 1

Page 49: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

61

ตาราง 1มาตรฐานการเรยนรและตวชวดชนป

สาระและมาตรฐานการเรยนร ตวชวด

สาระท ๔ การสรางเสรมสขภาพ สมรรถภาพและการปองกนโรค มาตรฐาน พ ๔.๑ เหนคณคาและมทกษะในการสรางเสรมสขภาพ การด ารงสขภาพ การปองกนโรคและการสรางเสรมสมรรถภาพเพอสขภาพ

1. แสดงพฤตกรรมทเหนความส าคญของการปฏบตตนตามสขบญญตแหงชาต

2. คนหาขอมลขาวสารเพอใชสรางเสรมสขภาพ

3. ปฏบตตนในการปองกนโรคทพบบอยในชวตประจ าวน

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 ไดก าหนดตวชวดและสาระการ

เรยนรแกนกลางดงตาราง 2

ตาราง 2แสดงตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลางกลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษาตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551

ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง 1. แสดงพฤตกรรมทเหนความส าคญของการ

ปฏบตตนตามสขบญญตแหงชาต

1. ความส าคญของการปฏบตตนตามสขบญญตแหงชาต

2. คนหาขอมลขาวสารเพอใชสรางเสรมสขภาพ

1. แหลงและวธคนหาขอมลขาวสารทางสขภาพ

2. การใชขอมลขาวสารในการสรางเสรมสขภาพ

3. ปฏบตตนในการปองกนโรคทพบบอยในชวตประจ าวน

การปฏบตตนในการปองกนโรคทพบบอยในชวตประจ าวน - ไขหวด - ไขเลอดออก - โรคผวหนง - ฟนผและโรคปรทนต

ฯลฯ

Page 50: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

62

7. งานวจยทเกยวของ

การวจยในครงนผวจยไดศกษางานวจยทเกยวของในประเทศ และตางประเทศ โดยมรายละเอยด ดงน 7.1 งานวจยในประเทศ ทพยมณฑา สดชน (2543, หนา 60 – 61) การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส เรองการ

ถายภาพเบองตน กบนกศกษาคณะศกษาศาสตร ผลการวจยพบวา หนงสออเลกทรอนกสท

พฒนาขนมประสทธภาพเทากบ 87.5/83.44 ซงมประสทธผลสงกวาเกณฑ 80/80

เพญนภา พทรชมม (2544, หนา 72 – 73) การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส เรองกราฟกเบองตน ผลการวจยพบวา หนงสออเลกทรอนกส เรองกราฟก มประสทธภาพเทากบ 90.92/96.67 ซงมประสทธผลสงกวาเกณฑ 80/80

ทพยมณฑา สดชน (2544, หนา 61) การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส เรองการถายภาพเบองตน กบนกศกษาคณะศกษาศาสตร ผลการวจยพบวา นกศกษาท เ รยนดวยหนงสออเลกทรอนกส จะมผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน

พเชษฐ เพยรเจรญ (2546, หนา 67) การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส เรองสอการสอน ผลการวจยพบวา หนงสออเลกทรอนกสทพฒนาขนมประสทธภาพเทากบ 82.20/82.92 มประสทธภาพสงกวาเกณฑทก าหนดไว 80/80

อครเดช ศรมณพนธ (2547, หนา72) การพฒนาหนงสออเลกทรอนกสรปแบบสอประสมเพอการอบรม เรอง การใชสอการสอน ส าหรบบคลากรมหาลยวทยาลยธรกจบณฑตย ผลการวจยพบวาการพฒนาหนงสออเลกทรอนกสรปแบบสอประสมเพอการอบรม เรอง การใชสอการสอน มประสทธภาพ 81.78/82.17 และผลสมฤทธทางการเรยนหลงการเรยนสงกวาผลการทดสอบกอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

มณชย ชราษ (2548, หนา 56) ผลของบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย โดยใชโปรแกรม Macromedia Authorware 6.5 เรองผวและปรมาตร ผลการวจยพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตร ของนกเรยนภายหลงไดรบการสอนโดยบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยสงกวากอนเรยน กญญา ไชยสงห และคณะ (2549, หนา 84) ) การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส เรองการผลตและน าเสนอสอการศกษา ผลการวจยพบวา หนงสออเลกทรอนกสทสรางขนมประสทธภาพ

Page 51: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

63

เทากบ 81.08/82.38 ซงเปนไปตามเกณฑ 80/80 ดงนนหนงสออเลกทรอนกสนสามารถน าไปใชในการจดการเรยนการสอนไดเปนอยางด

ขวญใจ ทองทว, จนทรเพญ อดมนทศน, จฑามาศ สงหลอ (2549, หนา 89-90) การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส เรองการใชเหตผล ผลการวจยพบวา หนงสออเลกโทรนกสมประสทธภาพเทากบ 82.41/82.75 ซงสงกวาเกณฑทก าหนดไว 80/80

อนชา สระถา (2549, หนา 65-66) การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส เรองการใชโปรแกรม SwishMax ผลการวจยพบวา หนงสออเลกทรอนกส เรอง การใชโปรแกรม SwishMaxทพฒนาขนมประสทธภาพเทากบ 85.00/89.50 คาดชนประสทธผล เปน 0.60 ซงเปนไปตามเกณฑทก าหนด

อมรรตน ยางนอก (2549, หนา 77) การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส เรองการใชภาษาองกฤษเพอการสอสาร ผลการวจยพบวา หนงสออเลกทรอนกส มคาเฉลยทผเรยนทงหมดท าแบบทดสอบ ไดรอยละ 84.89 และรอยละของจ านวนผเรยนทตอบถกเปนรายขอผานเกณฑ 80 ทกขอ มประสทธภาพสอดคลองกบเกณฑทตงไว 80/80

ณฐวฒน ภดอกไม (2551, หนา52-53) การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส เรองรางกายของเรา ชนมธยมศกษาปท 2 ผลการวจยพบวา หนงสออเลกทรอนกสทสรางขนมประสทธภาพเทากบ 81.43/83.25 ซงสงกวาเกณฑ 80/80 ทก าหนดไว ทงนเพราะวามหนงสออเลกทรอนกส ทผวจยสรางขนไดผานการตรวจสอบความตรงเชงเนอหา การออกแบบจากคณะผเชยวชาญ แลวน ามาปรบปรงแกไข และพฒนาอยางเปนล าดบขนตอนจนไดสอทมประสทธภาพ

ชราภรณ แกวบญเรอง (2552, หนาบทคดยอ) ไดท าการวจยเรอง การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส เรองความฉลาดทางการบรโภค กลมสาระการเรยนรสขศกษาและพลศกษา ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 กลมเครอขายสถานศกษาแมพระ 2 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาล าปาง เขต 2 ผลการวจยพบวา มประสทธภาพ 81.78/82.00 เปนไปตามเกณฑทก าหนด นกเรยนทเรยนจากหนงสออเลกทรอนกสมความกาวหนาทางการเรยนเพมขนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และนกเรยนมความคดเหนตอหนงสออเลกทรอนกส วา มความเหมาะสมอยในระดบมาก

นศากร แสงพงศานนท (2554, หนาบทคดยอ) การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส (e-book) เรองกระบวนการเปลยนแปลงของโลก กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 5 ผลการวจยพบวา หนงสออเลกทรอนกส เรองกระบวนการเปลยนแปลงของโลก กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 5 มประสทธภาพ เทากบ 82.43/87.36 คอชวยใหผเรยนเกดกระบวนการเรยนรเฉลย 82.43 และผลสมฤทธทางการเรยนสงกวาคะแนนทดสอบกอนเรยนอยางม

Page 52: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

64

นยส าคญทางสถตทระดบ .01 คาประสทธภาพผลของหนงสออเลกทรอนกส มคาเทากบ 0.76 อนเนองมากจากหนงสออเลกทรอนกสท าใหนกเรยนเขาใจเนอหาไดดยงขน ฝกใหนกเรยนเรยนรและเขาใจไดดยงขน นกเรยนทเรยนรดวยหนงสออเลกทรอนกส มคะแนนทดสอบหลงเรยนสงกวาคะแนนกอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ซงหมายความวา การเรยนการสอนดวยหนงสออเลกทรอนกสท าใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงขนการเรยนมความกาวหนา

กนยา คณเจรญ (2556, หนาบทคดยอ) การพฒนาหนงสออเลกทรอนกส วชาสขศกษา เรอง ครอบครวอบอนภมคมกนของเยาวชน ส าหรบนกเรยนชนประกาศนยบตรวชาชพ 1 ผลการวจยพบวา1) หนงสออเลกทรอนกสมคณภาพในระดบดมาก (คาเฉลย4.65)2) หนงสออเลกทรอนกส มประสทธภาพเทากบ 84.08/87.76 3) คาเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทเรยนหนงสออเลกทรอนกสสงกวาการเรยนปกตอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

7.2 งานวจยตางประเทศ

Cathleen (1990, pp. 459-462) ไดท าการศกษาเรองการพฒนาความหมายแบบเรยน

ส าหรบการสอนพนฐานพชคณต โดยค านงถงความแตกตางระหวาบคคลเปนปจจยในการพฒนา

และสมรรถภาพของบทเรยนแบบ Tutorial ซงประกอบดวยการน าเสนอถงจดประสงคของการวจย

การรายงานผล การแสดงเหตผลส าหรบการพฒนาและสวนประกอบ การเจาะจงรปแบบของ

บทเรยน การประเมนอาศยความช านาญ และการวเคราะหบทเรยนครงน ใชเปนแนวทางในการ

ออกแบบบทเรยนคอมพวเตอรวชาตางๆ ทงยงสามารถทราบเจตคตของบทเรยนและผลสมฤทธ

ทางการเรยนโดยใชแบบทดสอบ

Jane (1996, pp. 245-246) ศกษาการใชแบบทกษะพนฐานคณตศาสตรทตางกนใน 2

รปแบบคอ การฝกทกษะดวยบทเรยนจากคอมพวเตอรและจากการเรยนแบบปกต และท า

แบบฝกหดของนกเรยนมธยมศกษา พบวา นกเรยนทไดรบการฝกทกษะดวยคอมพวเตอรมคะแนน

สงกวากลมทไดรบการฝกจากการสอนแบบปกต

Young (1997, P. 2985) การสอนความเขาใจโปรแกรม ซด–รอม ทใชมลตมเดย เพอการ

สอนคณตศาสตรเบองตน ส าหรบอาจารยเพอใชทดสอบนกเรยน กอนการสอนส าหรบเตรยมการ

สอน ผลการใชภาพเคลอนไหว ตวอกษร สามารถอธบายใหเปนทเขาใจ และชวยในการจ า เพม

ทกษะในวชาคณตศาสตรได สอชนดนเหมาะส าหรบเปนอปกรณชวยในการเรยนการสอนได

Page 53: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

65

Sweeney (1998, pp. 180-181) ศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน วชาโปรแกรม

คอมพวเตอร ดวยกลมทเรยนเสรมดวยคอมพวเตอรกบกลมทเรยนปกต ผลการวจยพบวา กลมท

เรยนดวยคอมพวเตอรจะมความรความเขาใจเพมขนกวาทเรยนปกตทไมไดเรยนเสรมดวย

คอมพวเตอร ซงแสดงใหเหนวา การทมคอมพวเตอรเขามาชวยในการเรยนจะท าใหเกด

ประสทธภาพในการเรยนรเพมขนจากการเรยนแบบปกต

Higgins (1998, P. 11) ไดท าการศกษาการใชหนงสออเลกทรอนกสเพอสนบสนนการ

พฒนาดานค าศพท ผลการศกษาพบวามความแตกตางเลกนอยในการเลอกค าศพทของเดกทงสอง

กลมจ านวนการเลอดตอบค าใหตรง เฉลยแลวได 7.64 ในกลมควบคม และ 8.18 ในกลมทดลอง

แสดงใหเหนวาหนงสออเลกทรอนกสเพอสนบสนนการพฒนาดานค าศพทนนมประสทธภาพซง

อยในระดบพอใช

Pearman (2004 อางถงในถาวร นนละออง, 2550 , หนา 70) ไดท าการศกษาถงผลกระทบ

ของการใชหนงสออเลกทรอนกสทมตอการอานจบใจความของนกเรยนในชนประถมศกษาปท 2

ผลการวจยพบวา หนงสออเลกทรอนกสซงมการตอบโตไดสามารถชวยเพมทกษะในการอานจบ

ใจความส าหรบนกเรยนทถกจดอยในเหลานทมทกษะทางดานการอานในระดบต าหรอเหลา

นกเรยนทก าลงพยายามพฒนาทกษะหรอยทธวธในการอานของตนเองได ดงนนจงสามารถสรปได

วา การใชหนงสออเลกทรอนกสในการจดการเรยนการสอนวชาการอานทงในชนเรยนปกตในศนย

การเรยนรหรอแมแตในชวโมงการอานแบบอสระ ลวนเปนวธการทสามารถเกดประโยชนตอ

นกเรยนหรอผอานเหลานนไดแนนอน

Wheeler (2007 อางถงใน นศากร แสงพงศานนท, 2554, หนา 59) ไดท าการศกษา

ประสทธภาพของหนงสออเลกทรอนกสทมตอการเรยนรของนกเรยนในวชาเคม ผลการศกษา

พบวา ไมมความแตกตางอยางมนยส าคญระหวางรปแบบของหนงสอทมตอการเรยนรหลกทฤษฎ

ในวชาเคม เรองการเคลอนทของกาซ อยางไรกตามยงพบดวยวามความสมพนธกนอยางมนยส าคญ

ระหวางพนความรเดมโดยทวๆไป ซงประเมนจากระดบคะแนนผลการเรยนเฉลย

กลาวโดยสรป จากการศกษาเอกสารและงานวจยทงในและตางประเทศทเกยวของกบการ

พฒนาหนงสออเลกทรอนกสจะเหนไดวามคณคาเพยงพอทจะเสรมประสทธภาพในการจดการ

เรยนการสอนโดยเฉพาะอยางยงดงค ากลาวของ จระพนธ เดมะ (2545, หนา 2) หนงสอ

Page 54: แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องcms.dru.ac.th/jspui/bitstream/123456789/903/7/Unit 2.pdf · ¤ ® µ ª

มหาวท

ยาลยราชภฏธนบร

66

อเลกทรอนกส เปนสอการเรยนการสอนทมการจดระบบการน าเสนอเนอหา และกจกรรมเสรมการ

เรยนรเปนอยาง ใหผเรยนสามารถอานและเรยนรเนอหาคลายหนากระดาษ โดยสามารถบรรจ

เนอหาวชา ทงภาพนง ภาพเคลอนไหว เสยงบรรยาย เสยงเพลง แบบฝกหด หรอแบบทดสอบ บรรจ

ลงหนาหนงสออเลกทรอนกสได และการใหผเรยนไดสมผสกบภาพนง ภาพเคลอนไหว เสยง เปน

การเพมความตนเตนและเราใจในการเรยนใหแกผเรยน จากการน าเสนอประสบการณทแปลกใหม

สรางความสนทด ถอเปนการสงเสรมการเรยนการสอนทเปนระบบและมประสทธภาพทสด