พอลิ P เมอร์ olymer -...

37
อ. อรุณรัตน์ สัณฐิติกวินสกุล พอลิเมอร์ Polymer

Transcript of พอลิ P เมอร์ olymer -...

Page 3: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

3

1. พอลเมอรธรรมชาต

ไดแก แปง เซลลโลส โปรตน กรดนวคลอก และยางธรรมชาต เปนตน

2. พอลเมอรสงเคราะห

ไดแก พลาสตก เสนใย โฟม และกาว เปนตน

Page 4: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

4

• Homopolymer • Copolymer

การจ าแนกพอลเมอรประเภทตามชนด monomer

พลาสตกเปนพอลเมอรทสวนใหญไดจากผลตภณฑปโตรเลยม

Page 5: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

5

• Homopolymer • Copolymer

การจ าแนกประเภทตามชนด monomer

Page 6: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

6

แบบโซตรงเปนเสนยาว แบบโซกง

แบบตาขายหรอรางแห

Page 7: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

แบงพลาสตกไดเปน 2 กลม • เทอรมอพลาสตก (Thermoplastic) • พลาสตกเทอรมอเซต (Thermoset)

7

การจ าแนกพลาสตกตามสมบตทางกายภาพ

Page 9: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

2. พลาสตกเทอรมอเซต (Thermoset) เปนพลาสตกทมโครงสรางแบบตาขาย หรอรางแหเมอท าใหเปนรปรางแลวไมสามารถเปลยนแปลงรปรางใหมไดอก เมอแขงตวแลวมความแขงแรงมาก ทนตอความรอนและความกดดนและไมออนตว สวนใหญตดไฟยาก และไมออนตวเมอถกความรอน

9

Page 10: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

10

“ปฏกรยาพอลเมอไรเซชน” (Polymerization)

การจ าแนกพลาสตกตามปฏกรยาการเกดพอลเมอร

คอ กระบวนการสงเคราะหโพลเมอร จากมอนอเมอรซงเปนหนวยยอยทเกดปฏกรยาเคม แลวเชอมตอกนเปนสายยาว ภายใตสภาวะตาง ๆ เชน ตวเรงปฏกรยา อณหภม ความดน เปนตน

Page 11: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

ปฏกรยาการควบแนน (condensation): มอนอเมอรมสวนทไวตอปฏกรยาทปลายทงสอง เมอท าปฏกรยากนแลวจะเกดการเชอมตอกนเปนสายยาว ปฏกรยาการเตม (addition): มอนอเมอรมพนธะคอยในโครงสราง เมอเกดปฏกรยาพนธะคจะเปดออกแลวจงเชอมตอเปนสายยาว ปฏกรยาการเปดวง (ring-opening): มอนอเมอรมโครงสรางเปนวงแหวน เมอเกดปฏกรยาจะเกดการเปดวงแลวจงเชอมตอเปนสายยาว

11

Page 12: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

1. ปฏกรยาพอลเมอไรเซชนแบบเตม (Addition polymerrization) เกดจากมอนอเมอรทไมอมตวและการเกดพอลเมอรจะไมมการก าจด สวนใดสวนหนงของมอนอเมอรออกไป

12

Page 14: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

14

กระบวนการขนรป เมดพลาสตก

Page 15: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

• สารประกอบกงผลก (semi-crystalline) ทประกอบดวยสวนทเปนผลกทเกดจากการพบตวของสายโซแลวเรยงตวอยางเปนระเบยบในบางบรเวณ

• สารประกอบอสณฐาน (amorphous) ทสายโซพอลเมอรไมสามารถเรยงตวอยางเปนระเบยบไดเลย ซงปรมาณของผลกนจะสงผลตอสมบตอนๆ ของพอลเมอร เชน ความแขงแรง ความเหนยว ความปราะของพอลเมอร เปนตน

15

การจ าแนกพอลเมอรตามลกษณะและปรมาณความเปนผลก

Page 16: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

16

แบบอสณฐาน แบบกงผลก

Page 17: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

ประเภทพลาสตก มอนอเมอร หนวยซ าในพอลเมอร

เทอรมอพลาสตก

เทอรมอพลาสตก

เทอรมอพลาสตก

17

Page 18: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

ประเภทพลาสตก มอนอเมอร หนวยซ าในพอลเมอร

เทอรมอพลาสตก

เทอรมอพลาสตก

เทอรมอพลาสตก

18

Page 19: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

ประเภทพลาสตก มอนอเมอร หนวยซ าในพอลเมอร

เทอรมอพลาสตก

เทอรมอพลาสตก

เทอรมอพลาสตก

19

Page 20: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

ประเภทพลาสตก มอนอเมอร หนวยซ าในพอลเมอร

เทอรมอพลาสตก

เทอรมอพลาสตก

เทอรมอเซต

20

Page 21: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

ประเภทพลาสตก มอนอเมอร หนวยซ าในพอลเมอร

เทอรมอเซต

เทอรมอเซต

21

Page 22: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

พอลเมอรมความคงทนตอสภาวะแวดลอมตาง ๆ ใชเวลายอย สลายหลายสบป หรอบางชนดกไมยอยสลายเลย

น าพอลเมอรมาเผายงท าใหเกดกาซพษ วตถดบทใชผลตพลาสตก คอ ปโตรเคมทไดจากเชอเพลงฟอสซล (fossil

fuel) พบวามปรมาณลดลงอยางมาก เพราะอตราการเกดขนทดแทนเกดไดชามาก ใชเวลาหลายรอยป

22

Page 23: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

1. Biodegradable คอ พอลเมอรทสลายตวไดโดยการใชเอนไซม จากจลนทรยใน การตดสายโซ แลวไดผลตผลเปนสารโมเลกลเลกทมตามธรรมชาต เชน น า แอลกอฮอล คารบอนไดออกไซค เปนตน

23

2. Compostable จดเปนพอลเมอรชนด Biodegradable ซงการสลายตวเกดขนแบบจ าเพาะโดยการหมกทอณหภมสงกวา 50 °C

Page 24: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

3. Hydro-biodegradable พอลเมอรทสลายตวไดโดยการสลายพนธะเมอท าปฏกรยากบน า (hydrolysis) 4. Photo-biodegradable พอลเมอรทสลายตวไดเมอไดรบพลงงานจากแสง 5. Bioerodable พอลเมอรทสลายตวไดโดยไมตองพงพาจลนทรย โดยจะเกยวของกบ กระบวนการทางเคมตางๆ เชน ปฏกรยาออกซเดชน เปนตน

24

Page 25: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

ไดแก ความรอน ตวท าลายอนทรย ความชน โอโซน แสงแดด การสลายตวทางชวภาพ แรงเชงกล

25

Page 27: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

พลาสตกสงเคราะห สงแวดลอมเปนพษ

พลาสตกชวภาพ ถกยอยดวยเอนไซม และ

แบคทเรยธรรมชาต

น า ,มวลชวภาพ , กาซมเทน และกาซคารบอนไดออกไซด

เปนสงทจ าเปนตอการเจรญเตบโตตอพช

สงแวดลอมไมเปนพษ

27

Page 28: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

28

Page 29: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

พลาสตกชวภาพ (Bioplastics) หมายถงพลาสตกทผลตขนจากวสดธรรมชาตสวนใหญเปนพช สามารถยอยสลายไดในธรรมชาต ชวยลดปญหามลพษในสงแวดลอม เชน cellulose collagen casein polyester แปง โปรตนจากถว และขาวโพด เปนตน

29

Page 30: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

1. Polylactic acid (PLA) เปนพลาสตกทผลตจากขาวโพดหรอออย แตสวนใหญนยมผลตจากขาวโพด กระบวนการผลตคอจะน าเมลดขาวโพดไปท าเปนแปงแลวน าแปงทไดไปผานกระบวนการหมก โดยใชแบคทเรย Lactobacillus brevis ไดผลผลตเปนกรดแลคตก ซงกรดแลคตกนเปนโมโนเมอรทจะน าไปใชเปนสารตงตนในการผลตเปนพลาสตก โดยน าไปผานกระบวนการ polymerization ไดเปนโพลเมอรทเรยกวา polylactide

โครงสราง PLA 30

Page 31: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

31

Page 32: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

32

Page 33: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

2. Polyhydroxybutyrate (PHB) เกดจากการยอยสลายของจลนทรย Alcaligenes eutrophus โดยใชแหลงวตถดบจากน าตาลกลโคสหรอแปง มาเปนแหลงคารบอนใหกบจลนทรยเพอเปลยนเปน acetyl CoA ซงสารนจะเปนโมโนเมอรส าหรบใชในการผลตเปน PHB

โครงสรางของ PHB

33

Page 34: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

1. ดานการแพทย โดยการน าพลาสตกชวภาพมาผลตเปนวสดทางการแพทย เชน ผวหนงเทยม ไหมละลาย อปกรณประเภทสกร และแผนดามกระดกทฝงอยในรางกายทสามารถยอยสลายไดเอง

วสดปดแผล-เนอเยอเทยม

34

Page 35: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

2. ดานบรรจภณฑเพอการบรโภค เชน สารเคลอบกระดาษส าหรบหออาหาร หรอแกวน าชนดใชแลวทง ถงส าหรบใสของ ถวยหรอถาดยอยสลายไดส าหรบบรรจอาหารส าเรจรปและอาหารจานดวน ฟลมและถงพลาสตกยอยสลายไดทางชวภาพส าหรบใชใสขยะเศษอาหาร โฟมเมดกนกระแทก เปนตน

35

Page 36: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

3. ดานการเกษตร นยมน ามาผลตเปนแผนฟลมส าหรบคลมดน และวสดส าหรบการเกษตร เชน แผนฟลมปองกนการเตบโตของวชพชและรกษาความชนในดน รวมทงถงหรอกระถางส าหรบเพาะตนกลา

36

Page 37: พอลิ P เมอร์ olymer - pws.npru.ac.thpws.npru.ac.th/arunrat/data/files/พอลิเมอร์.pdf3 1. พอลิเมอร์ธรรมชาติ ไดแ้ก่แป้ง

37