พอลิ P เมอร์ olymer -...
Transcript of พอลิ P เมอร์ olymer -...
1
อ. อรณรตน สณฐตกวนสกล
พอลเมอร Polymer
3
1. พอลเมอรธรรมชาต
ไดแก แปง เซลลโลส โปรตน กรดนวคลอก และยางธรรมชาต เปนตน
2. พอลเมอรสงเคราะห
ไดแก พลาสตก เสนใย โฟม และกาว เปนตน
4
• Homopolymer • Copolymer
การจ าแนกพอลเมอรประเภทตามชนด monomer
พลาสตกเปนพอลเมอรทสวนใหญไดจากผลตภณฑปโตรเลยม
5
• Homopolymer • Copolymer
การจ าแนกประเภทตามชนด monomer
6
แบบโซตรงเปนเสนยาว แบบโซกง
แบบตาขายหรอรางแห
แบงพลาสตกไดเปน 2 กลม • เทอรมอพลาสตก (Thermoplastic) • พลาสตกเทอรมอเซต (Thermoset)
7
การจ าแนกพลาสตกตามสมบตทางกายภาพ
1. เทอรมอพลาสตก (Thermoplastic) เปนพลาสตกทมโครงสรางเปนโซตรง เปนเสนยาวหรอแบบโซกงทแยกจากเสนหลก ท าใหพลาสตกมความโคงงอและยดหยนไดมาก และยงตดไฟงาย จงสามารถน ากลบไปหลอมเพอน ามาใชใหม
8
2. พลาสตกเทอรมอเซต (Thermoset) เปนพลาสตกทมโครงสรางแบบตาขาย หรอรางแหเมอท าใหเปนรปรางแลวไมสามารถเปลยนแปลงรปรางใหมไดอก เมอแขงตวแลวมความแขงแรงมาก ทนตอความรอนและความกดดนและไมออนตว สวนใหญตดไฟยาก และไมออนตวเมอถกความรอน
9
10
“ปฏกรยาพอลเมอไรเซชน” (Polymerization)
การจ าแนกพลาสตกตามปฏกรยาการเกดพอลเมอร
คอ กระบวนการสงเคราะหโพลเมอร จากมอนอเมอรซงเปนหนวยยอยทเกดปฏกรยาเคม แลวเชอมตอกนเปนสายยาว ภายใตสภาวะตาง ๆ เชน ตวเรงปฏกรยา อณหภม ความดน เปนตน
ปฏกรยาการควบแนน (condensation): มอนอเมอรมสวนทไวตอปฏกรยาทปลายทงสอง เมอท าปฏกรยากนแลวจะเกดการเชอมตอกนเปนสายยาว ปฏกรยาการเตม (addition): มอนอเมอรมพนธะคอยในโครงสราง เมอเกดปฏกรยาพนธะคจะเปดออกแลวจงเชอมตอเปนสายยาว ปฏกรยาการเปดวง (ring-opening): มอนอเมอรมโครงสรางเปนวงแหวน เมอเกดปฏกรยาจะเกดการเปดวงแลวจงเชอมตอเปนสายยาว
11
1. ปฏกรยาพอลเมอไรเซชนแบบเตม (Addition polymerrization) เกดจากมอนอเมอรทไมอมตวและการเกดพอลเมอรจะไมมการก าจด สวนใดสวนหนงของมอนอเมอรออกไป
12
2. ปฏกรยาพอลเมอรเซชนแบบควบแนน (Condensation polymerization) เกดจากโมโนเมอรทหมฟงกชนมากกวา 1 หม ท าปฏกรยากน และ มสารโมเลกลเลก ๆ เกดขน เชน H2O, NH3
13
polyester
• สารประกอบกงผลก (semi-crystalline) ทประกอบดวยสวนทเปนผลกทเกดจากการพบตวของสายโซแลวเรยงตวอยางเปนระเบยบในบางบรเวณ
• สารประกอบอสณฐาน (amorphous) ทสายโซพอลเมอรไมสามารถเรยงตวอยางเปนระเบยบไดเลย ซงปรมาณของผลกนจะสงผลตอสมบตอนๆ ของพอลเมอร เชน ความแขงแรง ความเหนยว ความปราะของพอลเมอร เปนตน
15
การจ าแนกพอลเมอรตามลกษณะและปรมาณความเปนผลก
16
แบบอสณฐาน แบบกงผลก
ประเภทพลาสตก มอนอเมอร หนวยซ าในพอลเมอร
เทอรมอพลาสตก
เทอรมอพลาสตก
เทอรมอพลาสตก
17
√
√
√
ประเภทพลาสตก มอนอเมอร หนวยซ าในพอลเมอร
เทอรมอพลาสตก
เทอรมอพลาสตก
เทอรมอพลาสตก
18
√
√
ประเภทพลาสตก มอนอเมอร หนวยซ าในพอลเมอร
เทอรมอพลาสตก
เทอรมอพลาสตก
เทอรมอพลาสตก
19
ประเภทพลาสตก มอนอเมอร หนวยซ าในพอลเมอร
เทอรมอพลาสตก
เทอรมอพลาสตก
เทอรมอเซต
20
√
ประเภทพลาสตก มอนอเมอร หนวยซ าในพอลเมอร
เทอรมอเซต
เทอรมอเซต
21
√
√
พอลเมอรมความคงทนตอสภาวะแวดลอมตาง ๆ ใชเวลายอย สลายหลายสบป หรอบางชนดกไมยอยสลายเลย
น าพอลเมอรมาเผายงท าใหเกดกาซพษ วตถดบทใชผลตพลาสตก คอ ปโตรเคมทไดจากเชอเพลงฟอสซล (fossil
fuel) พบวามปรมาณลดลงอยางมาก เพราะอตราการเกดขนทดแทนเกดไดชามาก ใชเวลาหลายรอยป
22
1. Biodegradable คอ พอลเมอรทสลายตวไดโดยการใชเอนไซม จากจลนทรยใน การตดสายโซ แลวไดผลตผลเปนสารโมเลกลเลกทมตามธรรมชาต เชน น า แอลกอฮอล คารบอนไดออกไซค เปนตน
23
2. Compostable จดเปนพอลเมอรชนด Biodegradable ซงการสลายตวเกดขนแบบจ าเพาะโดยการหมกทอณหภมสงกวา 50 °C
3. Hydro-biodegradable พอลเมอรทสลายตวไดโดยการสลายพนธะเมอท าปฏกรยากบน า (hydrolysis) 4. Photo-biodegradable พอลเมอรทสลายตวไดเมอไดรบพลงงานจากแสง 5. Bioerodable พอลเมอรทสลายตวไดโดยไมตองพงพาจลนทรย โดยจะเกยวของกบ กระบวนการทางเคมตางๆ เชน ปฏกรยาออกซเดชน เปนตน
24
ไดแก ความรอน ตวท าลายอนทรย ความชน โอโซน แสงแดด การสลายตวทางชวภาพ แรงเชงกล
25
26
พลาสตกสงเคราะห สงแวดลอมเปนพษ
พลาสตกชวภาพ ถกยอยดวยเอนไซม และ
แบคทเรยธรรมชาต
น า ,มวลชวภาพ , กาซมเทน และกาซคารบอนไดออกไซด
เปนสงทจ าเปนตอการเจรญเตบโตตอพช
สงแวดลอมไมเปนพษ
27
28
พลาสตกชวภาพ (Bioplastics) หมายถงพลาสตกทผลตขนจากวสดธรรมชาตสวนใหญเปนพช สามารถยอยสลายไดในธรรมชาต ชวยลดปญหามลพษในสงแวดลอม เชน cellulose collagen casein polyester แปง โปรตนจากถว และขาวโพด เปนตน
29
1. Polylactic acid (PLA) เปนพลาสตกทผลตจากขาวโพดหรอออย แตสวนใหญนยมผลตจากขาวโพด กระบวนการผลตคอจะน าเมลดขาวโพดไปท าเปนแปงแลวน าแปงทไดไปผานกระบวนการหมก โดยใชแบคทเรย Lactobacillus brevis ไดผลผลตเปนกรดแลคตก ซงกรดแลคตกนเปนโมโนเมอรทจะน าไปใชเปนสารตงตนในการผลตเปนพลาสตก โดยน าไปผานกระบวนการ polymerization ไดเปนโพลเมอรทเรยกวา polylactide
โครงสราง PLA 30
31
32
2. Polyhydroxybutyrate (PHB) เกดจากการยอยสลายของจลนทรย Alcaligenes eutrophus โดยใชแหลงวตถดบจากน าตาลกลโคสหรอแปง มาเปนแหลงคารบอนใหกบจลนทรยเพอเปลยนเปน acetyl CoA ซงสารนจะเปนโมโนเมอรส าหรบใชในการผลตเปน PHB
โครงสรางของ PHB
33
1. ดานการแพทย โดยการน าพลาสตกชวภาพมาผลตเปนวสดทางการแพทย เชน ผวหนงเทยม ไหมละลาย อปกรณประเภทสกร และแผนดามกระดกทฝงอยในรางกายทสามารถยอยสลายไดเอง
วสดปดแผล-เนอเยอเทยม
34
2. ดานบรรจภณฑเพอการบรโภค เชน สารเคลอบกระดาษส าหรบหออาหาร หรอแกวน าชนดใชแลวทง ถงส าหรบใสของ ถวยหรอถาดยอยสลายไดส าหรบบรรจอาหารส าเรจรปและอาหารจานดวน ฟลมและถงพลาสตกยอยสลายไดทางชวภาพส าหรบใชใสขยะเศษอาหาร โฟมเมดกนกระแทก เปนตน
35
3. ดานการเกษตร นยมน ามาผลตเปนแผนฟลมส าหรบคลมดน และวสดส าหรบการเกษตร เชน แผนฟลมปองกนการเตบโตของวชพชและรกษาความชนในดน รวมทงถงหรอกระถางส าหรบเพาะตนกลา
36
37