สอน 2557 - SU · 2016. 7. 27. · โคลงสี่สุภาพ กลุ...

การพฒนาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

โดย นายพนมศกด มนญปรชญาภรณ

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนภาษาไทย ภาควชาหลกสตรและวธสอน

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2557

ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

สำนกหอ

สมดกลาง

THE DEVELOPMENT OF KLONG SIE SUPARP COMPOSING TASKS FOR

MATTHAYOMSUKSA FOUR STUDENTS

By

Mr. Phanomsuk Manoonpruchayaporn

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree

Master of Education Program in Teaching Thai Language

Department of Curriculum and Instruction

Graduate School, Silpakorn University

Academic Year 2014

Copyright of Graduate School, Silpakorn University

สำนกหอ


บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร อนมตใหวทยานพนธเรอง “การพฒนาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4” เสนอโดย นายพนมศกด มนญปรชญาภรณ เปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนภาษาไทย

……........................................................... (รองศาสตราจารย ดร.ปานใจ ธารทศนวงศ)

คณบดบณฑตวทยาลย วนท..........เดอน.................... พ.ศ...........

อาจารยทปรกษาวทยานพนธ 1. รองศาสตราจารยสมพร รวมสข 2. ผชวยศาสตราจารยมณฑนา วฒนถนอม 3. รองศาสตราจารยวฒนา เกาศลย คณะกรรมการตรวจสอบวทยานพนธ .................................................... ประธานกรรมการ (อาจารย ดร.อธกมาส มากจย) ............/......................../.............. .................................................... กรรมการ .................................................... กรรมการ (รองศาสตราจารยประพนธ เรองณรงค) (รองศาสตราจารยสมพร รวมสข) ............/......................../.............. ............/......................../.............. .................................................... กรรมการ .................................................... กรรมการ (ผชวยศาสตราจารยมณฑนา วฒนถนอม) (รองศาสตราจารยวฒนา เกาศลย) ............/......................../.............. ............/......................../..............

สำนกหอ


ง

53255311 : สาขาวชาการสอนภาษาไทย

คาสาคญ : แบบฝก/การแตงรอยกรอง/โคลงสสภาพ

พนมศกด มนญปรชญาภรณ : การพฒนาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4. อาจารยทปรกษาวทยานพนธ: รศ.สมพร รวมสข , ผศ.มณฑนา วฒนถนอม

และ รศ.วฒนา เกาศลย. 304 หนา.

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) พฒนาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 75/75 2) เปรยบเทยบผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 กอนและหลงการเรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

3) ศกษาความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทมตอการเรยนโดยใชแบบฝกการแตง

โคลงสสภาพ กลมตวอยางในการวจยคอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/1 โรงเรยนกรบใหญ วองกศลกจพทยาคม ตาบลกรบใหญ อาเภอบานโปง จงหวดราชบร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557

จานวน 40 คน ระยะเวลาในการทดลองทงสน 8 สปดาห เครองมอทใชในการวจยคอ แบบฝกการแตงโคลงสสภาพ แผนการจดการเรยนรการแตง

โคลงสสภาพ แบบทดสอบวดผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพ และแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอการจดการเรยนรโดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ การวเคราะหขอมลใช คาเฉลย

(X) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และ การทดสอบคาทแบบไมเปนอสระตอกน (T-Test Dependent)

ผลการวจยพบวา 1. แบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 มประสทธภาพ

82.74/81.96 ซงสงกวาเกณฑทกาหนดไวคอ 75/75 2. ผลสมฤทธทางการเรยนการแตงโคลงสสภาพของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/1 หลง

เรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 3. นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/1 มความเหนตอการเรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลงส

สภาพอยในระดบ มากทสด

ภาควชาหลกสตรและวธสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร

ลายมอชอนกศกษา........................................ ปการศกษา 2557

ลายมอชออาจารยทปรกษาวทยานพนธ 1. ....................... 2. ....................... 3. .......................

สำนกหอ


จ

53255311 : MAJOR : TEACHING THAI LANGUAGE

KEY WORD : COMPOSING TASK/POEM/KLONG SIE SUPARP

PHANOMSUK MANOONPRUCHAYAPORN : THE DEVELOPMENT OF KLONG

SIE SUPARP COMPOSING TASKS FOR MATTHAYOMSUKSA FOUR STUDENTS.

THESIS ADVISORS: ASSOC. PROF. SOMPORN RUAMSUK, ASST. PROF. MONTANA

WATANATANOM, ASSOC.PROF. WATANA KAOSAL. 304 pp.

The purposes of this research were 1) to develop the Klong Sie Suparp Composing

Tasks for Matthayomsuksa Four Students to meet the hypothetical criterion of 75/75 percent 2) to

compare the Matthayomsuksa Four Students’ achievement score in Composing Klong Sie Suparp

before and after learning by Klong Sie Suparp Composing Tasks, and 3) to study the

Matthayomsuksa Four Students’ opinion about learning to compose Klong Sie Suparp by Tasks.

The samples were 40 Matthayomsuksa Four Students who study in the second semester of

academic year 2014 of Krub Yai Wongkusonkit Pitthayakom School in Krub Yai district

Banpong, Ratchaburi Province. The instruments used to collect data include tasks on Composing

Klong Sie Suparp, lesson plans for Composing Klong Sie Suparp, an achievement test in

Composing Klong Sie Suparp and questionnaire requesting Matthayomsuksa Four Students’

opinions about learning to compose Klong Sie Suparp by tasks. The data were analyzed by mean

(x), standard deviation (S.D.) and t-Test dependent.

The findings were follows:

1. The efficiency percentage of the Klong Sie Suparp Composing Tasks was 82.74/81.96

that higher than expected criterion 75/75 2. The Matthayomsuksa Four Students’ achievement score after using the Klong Sie

Suparp Composing Tasks was higher than before using the Klong Sie Suparp Composing Tasks at

the level of .05 3. The Matthayomsuksa Four Students’ opinion about learning to compose Klong Sie

Suparp by the Tasks was related at highest level.

Department of Curriculum and Instruction Graduate School, Silpakorn University

Student's signature ........................................ Academic Year 2014

Thesis Advisors' signature 1. ....................... 2. ....................... 3. .......................

สำนกหอ


ฉ

กตตกรรมประกาศ วทยานพนธเรอง การพฒนาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ปท 4 ฉบบน สาเรจลลวงไปไดดวยดเพราะไดรบความกรณาจาก รองศาสตราจารยสมพร รวมสข ผชวยศาสตราจารยมณฑนา วฒนถนอม และรองศาสตราจารยวฒนา เกาศลย อาจารยทปรกษาวทยานพนธทไดกรณาใหความร คาแนะนา ขอเสนอแนะ ตลอดจนแกไขขอบกพรอง ทเปนประโยชนตอผวจย ขอขอบพระคณ อาจารย ดร.อธกมาส มากจย ทไดกรณาเปนประธานการสอบวทยานพนธ และรองศาสตราจารยประพนธ เรองณรงค กรรมการผทรงคณวฒ ทไดใหคาแนะนา อนเปนประโยชนอยางสงสดตอผวจย จงขอกราบขอบพระคณอยางสงมา ณ โอกาสน ขอขอบพระคณ กรรมการตรวจเครองมอการวจย ผชวยศาสตราจารย ดร.ธเนศ เวศรภาดา อาจารยจนดารชต ทวสนธนานนท และ อาจารยชลธชา หอมฟง ทไดกรณาสละเวลาและใหคาแนะนาในการพฒนาเครองมอแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ อนกอใหเกดประโยชนตอการวจยเปนอยางยง ขอขอบพระคณ คณะผบรหาร โรงเรยนกรบใหญวองกศลกจพทยาคม อาเภอบานโปง จงหวดราชบร อาจารยนชจรา มหาพฒนไทย หวหนากลมสาระการเรยนรภาษาไทย และขอขอบใจนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/1 ทอานวยความสะดวกในการเกบรวบรวมขอมล ทดลองเครองมอและดาเนนการวจยใหสาเรจลลวงไปไดดวยด กราบขอบพระคณผชวยศาสตราจารยวพธ โสภวงศ ทกรณาใหขอคด สอนการใชชวต ตลอดจนบมเพาะความรทางวชาการใหแกผวจย ดวยความเมตตามาโดยตลอด ผชวยศาสตราจารย ดร.โรม วงศประเสรฐ และ อาจารยชยสทธ ตงธงทองกล ทใหคาปรกษาทงวชาการและชวต ขอขอบคณเพอนๆ ทงทมหาวทยาลยศลปากร วทยาลยดรยางคศลป มหาวทยาลยมหดล โรงเรยนมหดลวทยานสรณ และโรงเรยนอานวยศลป ทเปนกลยาณมตร ชวยเหลอทงงานวจยและชวยเปนกาลงใจใหกนเสมอมา และขอนอมบชาคณบดามารดา ทใหกาเนด ฟมฟกเลยงด เกอหนนใหการศกษาและสนบสนนใหราเรยนมาจนปจจบน คณประโยชนอนใดหากเกดจากวทยานพนธฉบบน ขออทศเปนกศลแกบคคลขางตน และขอใหเกดความเจรญงอกงามแกวงการการศกษาและวชาภาษาไทยสบตอไป

สำนกหอ


(อกษรปรจาหนา)

สารบญ หนา บทคดยอภาษาไทย ...................................................................................................................... ง บทคดยอภาษาองกฤษ ................................................................................................................. จ กตตกรรมประกาศ ....................................................................................................................... ฉ สารบญตาราง .............................................................................................................................. ญ บทท 1 บทนา ................................................................................................................................ 1 ความเปนมาและความสาคญของปญหา ................................................................. 1 กรอบแนวคดการวจย .............................................................................................. 12 วตถประสงคของการวจย ........................................................................................ 12 คาถามการวจย ......................................................................................................... 12 สมมตฐานการวจย ................................................................................................... 12 ขอบเขตของการวจย................................................................................................ 13 นยามศพทเฉพาะ ..................................................................................................... 14 2 วรรณกรรมทเกยวของ..................................................................................................... 15 หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 .................................... 16

สาระและมาตรฐานการเรยนร กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ................... 16 คณภาพของผเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย .................................... 18 ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง สาระท 4 หลกการใชภาษาไทย ระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ....................................................... 19 โครงสรางและคาอธบายรายวชาหลกสตรสถานศกษา โรงเรยนกรบใหญวองกศลกจพทยาคม ........................................... 20

รอยกรอง ................................................................................................................. 28 ความหมาย .................................................................................................. 28 ประเภทของรอยกรอง................................................................................. 29 ประโยชนของรอยกรอง ............................................................................. 31 การสอนเขยนรอยกรอง .............................................................................. 32 การประเมนผลการสอนเขยนรอยกรอง ..................................................... 36

ช

สำนกหอ



สารบญ หนา บทท โคลง ........................................................................................................................ 39

ความหมายและความเปนมาของโคลง ....................................................... 39 ประเภทของโคลง ....................................................................................... 40 โคลงสสภาพ ............................................................................................... 45

แบบฝก .................................................................................................................... 56 ความหมายของแบบฝก............................................................................... 56 ความสาคญและประโยชนของแบบฝก ...................................................... 57 ลกษณะของแบบฝกทด .............................................................................. 58 หลกการสรางแบบฝก ................................................................................. 59 การหาประสทธภาพของแบบฝก ................................................................ 62

งานวจยทเกยวของ .................................................................................................. 64 งานวจยในประเทศ ..................................................................................... 64 งานวจยตางประเทศ .................................................................................... 67

3 วธดาเนนการวจย ............................................................................................................. 70 ประชากรและกลมตวอยาง...................................................................................... 70 ตวแปรทศกษา ......................................................................................................... 71 เนอหา ...................................................................................................................... 71 ระยะเวลาในการทดลอง .......................................................................................... 71 เครองมอทใชในการวจย ......................................................................................... 71 ขนตอนการดาเนนการวจย ...................................................................................... 72

ขนเตรยมการ .............................................................................................. 72 ขนสรางและหาประสทธภาพของเครองมอ ............................................... 72 ขนทดลอง ................................................................................................... 89 ขนวเคราะหขอมล....................................................................................... 89

ซ

สำนกหอ



สารบญ หนา บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล ..................................................................................................... 91 ผลการหาประสทธภาพของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ .................................... 91 ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนและหลงเรยน

โดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ .......................................................... 92 ผลการวเคราะหความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยน

โดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ .......................................................... 93 5 สรป อภปรายผลและขอเสนอแนะ ................................................................................. 95 สรปผลการวจย........................................................................................................ 96 อภปรายผล .............................................................................................................. 96 ขอเสนอแนะ ........................................................................................................... 100

การนาผลการวจยไปใช............................................................................... 100 การทาวจยครงตอไป ................................................................................... 101

รายการอางอง ................................................................................................................... 102 ภาคผนวก ......................................................................................................................... 114 ภาคผนวก ก เครองมอทใชในการวจย .................................................................... 115 ภาคผนวก ข การตรวจสอบคณภาพของเครองมอทใชในการวจย ......................... 258 ภาคผนวก ค การวเคราะหขอมลทางสถต ............................................................... 268 ภาคผนวก ง สตรในการวเคราะหคาสถต ............................................................... 298 ภาคผนวก จ รายนามผเชยวชาญ ............................................................................. 302 ประวตผทาวจย ................................................................................................................. 304

ฌ

สำนกหอ


(อกษรประจาหนา)

สารบญตาราง

ตารางท หนา 1 ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง สาระท 4 หลกการใชภาษาไทย

ระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ....................................................................... 19 2 โครงสรางรายวชา ภาษาไทยพนฐาน 1 ระดบชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนกรบใหญวองกศลกจพทยาคม จงหวดราชบร ................................... 23 3 โครงสรางรายวชา ภาษาไทยพนฐาน 2 ระดบชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนกรบใหญวองกศลกจพทยาคม จงหวดราชบร ................................... 27 4 แบบแผนการทดลองแบบกลมเดยว ทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน........................ 70 5 ผลการวเคราะหประสทธภาพรายบคคล (Individual Testing) ................................... 74

6 ผลการวเคราะหประสทธภาพแบบกลมเลก (Small Group Testing) .......................... 75

7 ผลการวเคราะหประสทธภาพแบบภาคสนาม (Filed Try Out) .................................. 76

8 รายละเอยดแผนการจดการเรยนรการแตงโคลงสสภาพ............................................. 77

9 ตารางวเคราะหเนอหาแบบทดสอบวดผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพ ................... 79

10 แบบประเมนชนงาน (Rubric) การแตงโคลงสสภาพ ................................................. 82 11 ผลการหาประสทธภาพของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ ......................................... 91

12 เปรยบเทยบผลสมฤทธกอนและหลงเรยนดวยแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ............ 92

13 ผลการวเคราะหความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนโดยใชแบบฝก

การแตงโคลงสสภาพ ....................................................................................... 93

14 ผลการประเมนคาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไดจากความคดเหนของผเชยวชาญ.... 260

15 ผลการประเมนคาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแผนการจดการเรยนรทไดจาก

ความคดเหนของผเชยวชาญ ............................................................................. 262 16 ผลการประเมนคาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ

การแตงโคลงสสภาพ (ปรนย) ทไดจากความคดเหนของผเชยวชาญ .............. 264

17 ผลการประเมนคาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ

การแตงโคลงสสภาพ (อตนย) ทไดจากความคดเหนของผเชยวชาญ .............. 265

18 ผลการประเมนคาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบสอบถามความคดเหน

นกเรยนทมตอการเรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพของผเชยวชาญ . 267

ญ

สำนกหอ


(อกษรประจาหนา)

สารบญตาราง

ตารางท หนา 19 คะแนนแบบฝกการหาประสทธภาพรายบคคล (Individual Testing) ......................... 271 20 คะแนนทดสอบหลงเรยนการหาประสทธภาพรายบคคล (Individual Testing) ......... 271

21 คะแนนแบบฝกการหาประสทธภาพแบบกลมเลก (Small Group Testing) ............... 273 22 คะแนนทดสอบหลงเรยนการหาประสทธภาพแบบกลมเลก (Small Group Testing) 273 23 คะแนนแบบฝกการหาประสทธภาพแบบภาคสนาม (Filed Try Out) ........................ 275 24 คะแนนทดสอบหลงเรยนการหาประสทธภาพแบบภาคสนาม (Filed Try Out) ........ 276

25 คะแนนแบบฝกการหาประสทธภาพจากการทดลองจรง ........................................... 278 26 คะแนนทดสอบหลงเรยนการหาประสทธภาพจากการทดลองจรง ............................ 279

27 คาความยากงาย (p) และคาอานาจจาแนก (r) ของแบบทดสอบปรนย ....................... 280 28 การวเคราะหคาความเชอมนของแบบทดสอบอตนยขอท 1 ....................................... 284

29 การวเคราะหคาความเชอมนของแบบทดสอบอตนยขอท 2 ....................................... 285

30 คะแนนกอนเรยน คะแนนหลงเรยน คาเฉลย (X) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน

(S.D.) ................................................................................................................ 288

31 ผลการวเคราะหผลสมฤทธทางการเรยนการแตงโคลงสสภาพ 1

(T-Test Dependent) .......................................................................................... 291 32 ผลการวเคราะหผลสมฤทธทางการเรยนการแตงโคลงสสภาพ 2

(T-Test Dependent) .......................................................................................... 292

33 ผลการวเคราะหความคดเหนนกเรยนทมตอการเรยนโดยใชแบบฝก

การแตงโคลงสสภาพ ....................................................................................... 295 34 ผลการแปลความหมายความคดเหนนกเรยนทมตอการเรยนโดยใชแบบฝก

การแตงโคลงสสภาพ ....................................................................................... 297

ฎ

สำนกหอ


1

ก บทท 1

บทนา

ความเปนมาและความสาคญของปญหา ภาษาไทย มความสาคญเนองจากเปนภาษาประจาชาต คนไทยยอมใชภาษาไทยเปนภาษา

ในการตดตอสอสาร ดาเนนชวต รวมทงเพอสบทอดวฒนธรรม เพอสอความรสกนกคด และเพอ

การศกษา นอกจากนภาษาไทยยงเปนมรดกทางวฒนธรรมทสาคญและถายทอดความเจรญรงเรอง

ของคนในชาตทงอดตและปจจบน ดงท กรมสงเสรมวฒนธรรม กระทรวงวฒนธรรม (2554: ค) ได

แสดงใหเหนถงความสาคญของภาษาไทยไวในหนงสอ ปชนยบคคลดานภาษาไทย ผใชภาษาไทย

ดเดนและผใชภาษาไทยถนดเดน พทธศกราช 2554 วา “...ภาษาไทยเปนมรดกทางวฒนธรรมท

สาคญ แสดงถงความเจรญรงเรองของชนชาตไทยในอดตทสามารถธารงความเปนเอกลกษณท

ยาวนาน” และภาษาไทยนนเอง คอเครองมอสาคญในการธารงเอกลกษณแหงความเปนชาตไทยมา

จวบจนปจจบน ภาษาไทยจงนบวามความสาคญยง ดงพระราชดารสของพระบาทสมเดจ

พระเจาอยหวรชกาลปจจบน ความตอนหนงวา “...ชนชาตไทยของเรามภาษาของเราใชเองเปนสง

อนประเสรฐอยแลว เปนมรดกอนมคาตกทอดมาถง เราทกคนจงมหนาทจะตองรกษาไว...”

(กระทรวงศกษาธการ, สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา, 2553: ก) สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

กระทรวงศกษาธการ ไดแสดงใหเหนถงความสาคญของภาษาไทยและเหตผลของความจาเปน

ในการเรยนภาษาไทย ดงปรากฏในตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง กลมสาระการเรยนร

ภาษาไทย ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 วา (กระทรวงศกษาธการ,

สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา, 2553: 1) ภาษาไทยเปนเอกลกษณของชาต เปนสมบตทางวฒนธรรมอนกอใหเกดความเปนเอกภาพ และเสรมสรางบคลกภาพของคนในชาตใหมความเปน

ไทย เปนเครองมอในการตดตอสอสารเพอสรางความเขาใจ และความสมพนธทดตอกน ทาให

สามารถประกอบกจธระ การงาน และดารงชวตรวมกนในสงคมประชาธปไตยไดอยางสนตสข

และเปนเครองมอในการแสวงหาความร ประสบการณจากแหลงขอมลสารสนเทศตางๆ เพอพฒนา

ความร กระบวนการคดวเคราะห วจารณ และสรางสรรคใหทนตอการเปลยนแปลงทางสงคมและ

ความกาวหนาทางวทยาศาสตร เทคโนโลย ตลอดจนนาไปใชในการพฒนาอาชพใหมความมนคง

ทางเศรษฐกจ นอกจากนยงเปนสอแสดงภมปญญาของบรรพบรษดานวฒนธรรม ประเพณ

สำนกหอ


2

สนทรยภาพ เปนสมบตลาคา ควรแกการเรยนร อนรกษ และสบสานใหคงอยคชาตไทยตลอดไป นอกจากน ฐะปะนย นาครทรรพ (สานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต, 2547: 52)

ไดสรปคณคาของภาษาไทยไวในบทความชอ “ภาษาไทย ภาษาถน ไมสนสญ” เพอชใหผอานเหน

ถงประโยชน และความสาคญของการอนรกษภาษาไทยใหคงอย 8 ประการ คอ “…ในการพจารณา

คณคาของภาษาไทยนน เรานาจะมองใหกวางวา ภาษาไทยใหประโยชนอะไรแกสงคมไทยบาง

คณคาทผเขยนมองเหนนน พอจะประมวลได 8 ประการดงตอไปน 1) ใชเปนสอกลาง 2) เสรมสราง

วฒนธรรม 3) สาแดงเอกลกษณ 4) พทกษเอกราช 5) ประสาทวทยา 6) พฒนาความคด

7) กอบกจการงาน 8) ประสานสามคค” เนองจากภาษาไทยมความสาคญของดงทกลาวมาขางตน การเรยนการสอนวชาภาษาไทย

จงเปนสงสาคญอยางยงสาหรบเยาวชนไทย กระทรวงศกษาธการไดกาหนดใหภาษาไทยเปนวชา

บงคบในหลกสตรทกระดบชน ดงเชน หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

ไดกาหนดจดหมายของหลกสตรไววา “ใหผเรยนมความคดสรางสรรค ใฝร ใฝเรยน รกการอาน รก

การเขยน และรกการคนควา มจตสานกในการอนรกษภาษาไทย ศลปวฒนธรรม ประเพณ

ภมปญญาไทย” (กระทรวงศกษาธการ, สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา, 2553: 4) จากเหตผล

ดงกลาว ภาษาไทยจงเปรยบเสมอนเครองมออนทรงคณคาในการแสวงหาความรใหเทาทน

การเปลยนแปลงของสงคม เศรษฐกจ รวมถงวทยาการใหมๆ ทาใหสามารถดารงชวตอยในสงคมได

อยางมประสทธภาพ ทงนหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระ

การเรยนรภาษาไทย ไดกาหนดสาระการเรยนรไว 5 สาระคอ 1. การอาน 2. การเขยน 3. การฟง ด

และพด 4. หลกการใชภาษา และ 5. วรรณคดและวรรณกรรม นอกจากนไดกาหนดมาตรฐาน

การเรยนรของกลมสาระการเรยนร ตลอดจนมาตรฐานการเรยนรของแตละระดบชน เพอเปน

แนวทางในการจดทาหลกสตรสถานศกษา แสดงใหเหนวาภาษาไทยมความสาคญตอการศกษาใน

สงคมไทยเปนอยางยง

การสอนภาษาไทยใหคนในชาตมทกษะทางภาษา สามารถใชภาษาไทยเพอพฒนาความร

ความสามารถของตนเอง สบทอดมรดกทางวฒนธรรมของชาต มความชนชมทจะใชภาษาอยาง

ถกตอง มเจตคตทดตอวชาภาษาไทยไดนน จะตองเรยนรตงแตเยาววย และฝกฝนการใชภาษาไทย

อยางสมาเสมอ เนองจากภาษาเปนวชาทกษะ ควรเนนการพฒนาทง 4 ดาน คอการฟง การพด

การอาน และการเขยน เมอพจารณาแลวจะพบวา ทกษะการเขยนมความยาก และสลบซบซอน

มากกวาทกษะดานอน เนองจากเปนการถายทอดความรสกนกคด และความตองการของบคคล

ออกมาเปนลายลกษณอกษร เพอสอความหมายใหผอนเขาใจ ผทจะเขยนไดดนน ตองมความร

ความเขาใจในเรองทเขยนเปนอยางด ทงนการสอสารดวยการเขยนจะประสบความสาเรจหรอไม

สำนกหอ


3

ยอมขนอยกบความสามารถ และประสทธภาพในการใชภาษาของผเขยนเปนสาคญ เพราะการเขยน

ตองประกอบดวยความสามารถหลายประการ เชนความสามารถในการใชคา กลมคา ใหถกตองตรง

ตามความหมายและเหมาะสมกบบรบท ความสามารถในการเรยบเรยงประโยคเปนขอความ

ตอเนอง ไดความหมายเปนเรองราว เปนตน การเขยนทมประสทธภาพนน ผเขยนจะตองมความร

ความเขาใจในโครงสรางไวยากรณ คาศพท และการเลอกใชคาและสานวนทเหมาะสม ตลอดจน

การ เรยบเรยงความคดทเปนระเบยบเพอใหผอานเขาใจ ดงท อจฉรา ชวพนธ (2541: 74) กลาววา

“…การเขยนเปนทกษะการสอสารทสามารถถายทอดความคด ความรสก และความเขาใจของ

ผเขยนโดยใชตวอกษรเปนสอ การเขยนเปนสงจาเปน และสาคญตอการสอสารของบคคลในวงการ

ตางๆ ทกวงการ ไมวาจะเปนวงการการศกษา วงการธรกจ หนวยราชการ ตลอดจนหนวยงาน

เอกชน แมกระทงการบนทกสวนตวของบคคลตางๆ”

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

(กระทรวงศกษาธการ, สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา, 2553: 2) ไดกาหนดใหการเขยนเปน

สาระการเรยนรหนงใน 5 สาระ และกาหนดคณภาพทกษะการเขยนของผเรยนไววา “ในดาน

การเขยน ผเรยนจะเรยนรการเขยนสะกดคาตามอกขรวธ การเขยนสอสารรปแบบตางๆ การเขยน

เรยงความ ยอความ การเขยนรายงานการศกษาคนควา เขยนตามจนตนาการ เขยนวเคราะห วจารณ

และเขยนเชงสรางสรรค” ดงนนการเขยนจงถอวาเปนทกษะหนงทสาคญในการใชภาษาแสวงหา

ความร ผเรยนสมควรทจะไดรบการฝกฝนใหมความคลองแคลว

นอกจากนโครงการตาราและหนงสอ คณะอกษรศาสตร มหาวทยาลยศลปากร ไดกลาวถง

คณคาของการเขยนไวในหนงสอภาษากบการสอสารอยางนาสนใจคอ “ทกษะการเขยนนบเปน

ทกษะทเปนทงศลปและศาสตร กลาวคอการเขยนตองใชภาษาทงดงาม ประณต สามารถสอไดทง

อารมณ ความร ความคด จงตองใชศลปะในการเขยน สวนทกลาววาเปนศาสตรเพราะการเขยนทก

ชนดตองประกอบดวยความร หลกการและวธการ” (จไรรตน ลกษณะศร และ บาหยน อมสาราญ,

บรรณาธการ, 2550: 181) ซงสอดคลองกบ สานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต กระทรวง

วฒนธรรม (2547: 212) ไดนาเสนอความสาคญของการเขยนไววา “การเขยนนน ใครทรหนงสอ

บางกพอเขยนได แตจะเขยนใหไดด และถกตอง จาเปนตองสะสมความร และทบทวนตรวจทาน

ขอเขยนเสมอๆ กอนจะปลอยผานออกไปสผอาน จงจะเปนการชวยรกษาภาษาไทย และเอกลกษณ

ทางภาษาของชาต”

นกการศกษาและนกภาษาศาสตรหลายทานเชน สธวงศ พงศไพบลย (2531: 158) สจรต

เพยรชอบ และสายใจ อนทรมพรรย (2538: 163 - 164) เปลอง ณ นคร (2541: 9) และดวงใจ

ไทยอบญ (2549: 11) ไดแสดงทรรศนะเกยวกบความสาคญของการเขยนไวอยางนาสนใจสรปไดวา

สำนกหอ


4

การเขยนเปนทกษะทมความสาคญ ตองใชความสามารถสง เพราะผเขยนตองมความร ความคด

ความเขาใจ ทศนคต และประสบการณในการสะสมคา การใชถอยคา และนาความรความสามารถ

เหลานนมาถายทอดใหผอานไดรบร ดวยการกลนกรอง เรยบเรยงถอยคาสานวนและจดระบบ

ความคด ตลอดจนเขยนนาเสนอออกมาใหผอนเขาใจเพอชวยใหการสอสารสมฤทธผล

นอกจากน ยงมงานวจยทชใหเหนวา การเขยนเปนทกษะสาคญทสมควรไดรบการเอาใจใส

จากผสอน เพอฝกฝนใหผเรยนมความสามารถในทกษะการเขยน เชน อาร บวคมภย ( 2540: 2)

กลาววา “ผทจะสามารถใชภาษาเขยนไดอยางมประสทธภาพ ตองมความสามารถทาง การใชภาษา

เขยนทด ถกตองตามระเบยบแบบแผน สามารถใชถอยคาสานวนใหผอานเขาใจไดอยางชดเจน และ

พยายามขจดขอบกพรองตางๆ ในการใชภาษาอยเสมอ ซงเปนสงทตองฝกฝนเพอใหเกดทกษะและ

ความชานาญ” นงเยาว ประโมนะกง (2546: 3) กลาวถงการเขยนวา “ทกษะการเขยนเปนทกษะท

สลบซบซอน และยากทสด เพราะในการสอสารดวยการเขยนนน ผเขยนตองใชความสามารถของ

ตนเองสอความหมาย ผเขยนตองมความรอบร มความคด และสะสมประสบการณตางๆ ไวมาก”

รชณ เนาวรตน (2546: 1) กลาววา “ทกษะทางดานการเขยนถอวาเปนทกษะทมความซบซอน และ

สาคญในชวตประจาวนของเรา เพราะการเขยนตองกาหนดตวอกษรเปนหลก ถาเขยนผด

ความหมายกจะเปลยนไป” หรอ ขนษฐา หวยหงษทอง (2547: 2-3) กลาววา “การเขยนเปนทกษะท

ซบซอน ตองอาศยความรทสะสมมา และตองอาศยการฝกฝนอยเสมอ จงจะเขยนไดถกตอง ผทม

ทกษะการเขยนยอมประสบความสาเรจทงการศกษาเลาเรยน และการประกอบอาชพการงาน ”

สอดคลองกบ พมพใจ พจนสมพงส (2549: 2) ทกลาววา “การเขยนถอวาเปนทกษะทมความสาคญ

มากทกษะหนง เพราะการเขยนเปนเครองมอสาคญในการสอสารระหวางผเขยนกบผอาน ทผเขยน

ไดถายทอดความร ความคด ความคดเหน ทรรศนะ อารมณ จนตนาการ และสงทตองการสอสาร

อนๆ ของตนเองผานงานเขยนโดยใชภาษาเปนสอกลางของการสรางความเขาใจทถกตองตรงกน”

การเขยนมหลายประเภท ทงทเปนรอยแกวและรอยกรอง การเขยนประเภทรอยกรองนน

ตองใชทกษะในการเขยนสงกวารอยแกว อนเนองมาจากลกษณะบงคบทางดานฉนทลกษณ ทาให

ผเขยนตองใชความสามารถในการสรางสรรคผลงานการเขยนสงกวารอยแกว ซงบทรอยกรอง

นบวาเปนเครองมอสาคญอยางหนงทครภาษาไทยใชในการจดการเรยนการสอน โดยเฉพาะเมอ

ผสอนภาษาไทย ตองการสอนเนอหาเรองตางๆ กมกหยบยกเอาวรรณคด หรอวรรณกรรมรอยกรอง

ตางๆ มาใชในการเรยนการสอนของตน บทรอยกรองจงมความสาคญในฐานะของเครองมอทใชใน

การจดการเรยนการสอนของครภาษาไทยอยางหลกเลยงไมได เพราะนอกจากรอยกรองจะชวยเปน

เครองมอทสาคญในการจดการเรยนการสอนของครแลว รอยกรองยงเปนรากฐานของประเทศชาต

และสงคมไทยในฐานะเครองดารงรกษาวฒนธรรมของชาตใหมนคง

สำนกหอ


5

สถาบนการศกษา นกการศกษา นกวชาการทางดานภาษาไทย และนกวจยหลายทานได

พยายามชใหเหนความสาคญของรอยกรองไวดงน มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช (เอกสาร

การสอนชดวชาภาษาไทย 2 – การประพนธสาหรบคร, 2541: 32) กลาววา “หากจะพจารณาคณคา

ของ รอยกรองวามประการใดบางนน กอาจจาแนกไดวา รอยกรองมคณคาตอผแตง มคณคาตอ

ผอานมคณคาตอสงคม และประการสาคญทควรนามากลาวเปนประการแรกคอ รอยกรองมคณคา

ในตวเอง คณคานนหมายถงความงามของรอยกรองนนเอง” ฐะปะนย นาครทรรพ (2522: บทนา)

กลาววา “การประพนธเปนกจกรรมอยางหนงทมคณคามากในชวตมนษย ใครกตามทแตงไดยอม

แสดงวาผนนเปนผมความเจรญทางปญญา เพราะสามารถคดและถายทอดความคดของเขาออกมา

ใหผอนเขาใจและรสกได การประพนธมคณคาในทางทาใหเกดความเพลดเพลนใจเปนประการแรก

สงเสรมสตปญญาเปนประการทสอง และชวยดารงรกษาวฒนธรรมไวเปนประการทสาม ”

ประเทอง คลายสบรรณ (2522: 78) กลาววา “คาประพนธรอยกรองเปนภาษาทมระเบยบแบบแผน

แสดงใหเหนถงความเปนชาตทมวฒนธรรมทางภาษาสง ตลอดจนความเปนปกแผนมนคงภายใน

ชาต มขนบธรรมเนยมประเพณของตนเอง” ซงสอดคลองกบแนวคดของ อมพร สขเกษม (2524: 4)

ทกลาวถงความสาคญของรอยกรองวา “หากพจารณาโดยรวมแลว รอยกรองยอมนาสนตสขมาส

สงคม และสโลก เพราะคนทมจตใจละเอยดออนเหนใจเพอนมนษย มความคดและจนตนาการท

กวางไกล ยอมมองโลกในแงด และมความคดสรางสรรคทาใหโลกมความสงบสข” อกทง สทธา

พนจภวดล และประทป วาทกทนกร (2525: 1) กลาววา “รอยกรอง กาพย กลอน หรอคาประพนธ

อนไดแก โคลง ฉนท กาพย กลอน ฯลฯ เปนสงทนกศกษาภาษาไทยจาเปนตองศกษา เพราะความร

เรองเหลานเกยวของกบภาษา และวรรณคดเปนอยางมาก หากนกศกษาปราศจากความรเรอง

รอยกรองเสยแลว กไมสมควรไดชอวาเคยผานการศกษาภาษาไทย” ซงสอดคลองกบ บารณ ถาวระ

(2541: 13) ทวา “ภาษาทกวใชในการสรางสรรคงานรอยกรองเพอถายทอดความรสกนกคด และ

จนตนาการของตนเองใหผอานไดสมผสนน เปนภาษาทประณตไพเราะงดงามดวยรสแหงถอยคาท

ใชรสแหงความหมายลกซง กนใจ อนเปนองคประกอบแหงวรรณศลปทม คณคาตอกวผแตง

ตอผอานและตอสงคม”

จากความสาคญของรอยกรองดงทกลาวไวขางตน สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา

กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ (2553: 51 – 52) ไดกาหนดเรองการแตงบทรอยกรองไวใน

หลกสตรแกนกลาง การศกษาขนพนฐาน 2551 กลมสาระการเรยนรภาษาไทย สาระท 4 หลกการใช

ภาษา โดยกาหนดมาตรฐาน ท 4.1 วา เมอจบการศกษา ผเรยนเขาใจธรรมชาตของภาษา และหลก

ภาษาไทย การเปลยนแปลงของภาษา และพลงของภาษา ภมปญญาของภาษา และรกษาภาษาไทย

ไวเปนสมบตของชาต และกาหนดมาตรฐานการเรยนรชวงชน ใหนกเรยนทกชวงชนสามารถแตง

สำนกหอ


6

บทรอยกรองประเภทตางๆ ได เชนระดบชนมธยมศกษาปท 1 – 3 ระบวา ขอ 6 สามารถแตง

บทรอยกรองโคลงสสภาพได และระดบชนมธยมศกษาปท 4 – 6 ขอ 4 สามารถแตงบทรอยกรอง

ประเภท กาพย กลอน และโคลงได

ในการเรยนเรองการแตงรอยกรองนน รอยกรองประเภทโคลงสสภาพ นบวามความสาคญ

สาหรบผเรยน เพราะโคลงสสภาพเปนคาประพนธรจกกนโดยทวไปเชนเดยวกบกาพยและกลอน

แมวาจะนยมแตงนอยกวากาพย และกลอน เพราะโคลงมลกษณะบงคบในการแตงยากกวากาพย

และกลอน แตปรากฏวานกประพนธหลายทานใหความสาคญ และนยมแตงโคลงสสภาพมาจน

ปจจบน ดงท คมทวน คนธน กลาววา “โคลงไดรบความสนใจจากนกประพนธมาเปนเวลานานแลว

โคลงทเรมแตงกอนคอโคลงหาดน แตทนยมแตงมาจนปจจบนนคอโคลงสสภาพ” (2545: 12)

นอกจากนวรรณคดไทยทแตงเปนโคลงมหลายเรอง เชน นราศสพรรณ นราศนรนทร และยงนยม

นามาแตงเปนเรองทเกยวกบคตสอนใจ เชน โคลงโลกนต เปนตน จากเหตผลดงกลาวชใหเหนวา

โคลงสสภาพมความสาคญทงตอนกประพนธและวงการศกษา สอดคลองกบ บารณ ถาวระ (2541:

69) ทกลาววา “การเรยนลกษณะบงคบ รปแบบในการแตงโคลงเปนประโยชนสาหรบครผสอน

ภาษาไทย และผสนใจศกษารอยกรองประเภทโคลง ซงจะชวยใหเขาใจโคลงดขน อนเปนพนฐาน

ในการศกษาวรรณคดประเภทโคลงไดเขาใจ และสามารถนาไปประยกตใชไดดยงขน”

ถงแมวาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 จะเลงเหนถง

ความสาคญของการแตงบทรอยกรอง แตเทาทผานมาพบวาการสอนการแตงบทรอยกรองกยงเปน

ปญหาสาคญในการเรยนการสอนวชาภาษาไทย ซงนกการศกษาหลายทาน ไดกลาวถงปญหาของ

การเรยนการสอนแตงรอยกรองไวดงน ยพา ขนอนคราม (2519: 4–5) ไดกลาวถงปญหาในการเรยน

การสอนแตงรอยกรองวา “ครไมเหนความสาคญในการสอนบทรอยกรอง เพราะคดวาเปนเรองยาก

สาหรบเดก และครขาดแนวทางในการสอนบทรอยกรอง ถาครสามารถสอนการแตงรอยกรอง จน

เดกเกดทกษะดานน จะเกดประโยชนอยางมาก” ซง สนทร เฉลมพงศธร (2533: 111) ไดกลาวถง

ปญหา และอปสรรคในการแตงบทรอยกรองไววา “นกเรยนไมสามารถแตงบทรอยกรองไดเพราะ

ไมเขาใจความหมายทแทจรงของคา ใชคาศพทยากโดยทไมเขาใจความหมาย และจาลกษณะบงคบ

ของรอยกรองไมได” สอดคลองกบสจรต เพยรชอบ และสายใจ อนทรมพรรย (2536: 137) ทแสดง

ความคดเหนวา “การเขยนคาประพนธ รอยกรองเปน การเขยนทคอนขางสลบซบซอนมากกวา

การเขยนในรปแบบอน การสอนเขยนคาประพนธรอยกรองนจงดเปนเรองยากสาหรบคร สวนใน

ดานตวนกเรยนเองกรสกวาไมใชของงาย” นอกจากน อบลรตน ตะอนตา (2535: 62, อางถงใน

สปราณ นาคราช, 2547: 5) ไดศกษาลกษณะการสอนเขยนของครพบวา “ลกษณะการสอนทกษะ

การเขยนทครเลอกสอนในอนดบนอยทสดคอการแตงรอยกรอง”

สำนกหอ


7

จากเหตผลดงกลาว การเรยนการสอนแตงโคลงสสภาพ นบเปนปญหาสาคญของครผสอน

ดวยเชนกน เพราะบงคบฉนทลกษณทคอนขางหลากหลาย ซงผสอนมความเหนคลายกนวา

ฉนทลกษณทคอนขางยากของโคลงสสภาพ สงผลใหการจดการเรยนการสอนแตงโคลงสสภาพให

ผเรยนมความเขาใจทชดเจนในการแตงเปนไปดวยความลาบาก ซงจากการสมภาษณครผสอน

ภาษาไทย โรงเรยนวดวงกม จงหวดสพรรณบร เกยวกบการสอนแตงรอยกรองโคลงสสภาพ พบวา

ในการสอนนน ครตองปพนฐานทางดานหลกภาษาใหกบผเรยนกอนการแตงโคลงสสภาพ เชน

เรองคาเปน คาตาย การผนวรรณยกต และความแตกตางระหวางรป และเสยงของคา เพราะเดกยง

สบสนในการแตงโคลงสสภาพอยมาก โดยเฉพาะเรองวรรณยกตเอกโท ทบงคบในฉนทลกษณของ

โคลงสสภาพ ถงแมครจะใหเดกทองจาโคลงแมบท แตเดกกยงสบสนในวธการบงคบ ตาม

ฉนทลกษณ เชนการใชเอกโท การใชเอกโทษ โทโทษ การใชคาตายแทนเสยงเอก เปนตน ประกอบ

กบเมอเดกทราบวาจะตองเรยนแตงโคลงสสภาพกตงเปาหมายในใจวาเปนเรองยาก และมกตอรอง

ใหสอนคาประพนธชนดอนแทนเพราะรสกวาเปนของงายกวาโคลงสสภาพ (จาเรยง จาปานล,

2557)

สอดคลองกบการสมภาษณครผสอนภาษาไทยโรงเรยนสมเดจพระปยมหาราชรมณยเขต

จงหวดกาญจนบร ทเหนวา การสอนแตงโคลงสสภาพเปนปญหาสาคญสาหรบผเรยนและผสอน

ดงน ในสวนตวผเรยนนนมกจะคดวาโคลงสสภาพเปนยาขมหมอใหญ เปนเรองไกลตวตางจาก

กาพย และกลอนทไดสมผสอยางสมาเสมอในชวตประจาวน ผเรยนมกมปญหาเรองฉนทลกษณ

เปนประการแรก เชนการใชวรรณยกตผด เนองจากความสบสนในเรองการวางตาแหนงระหวางคา

เอก และคาโท การใชคาตายแทนทเสยงวรรณยกตเอก เปนตน ปญหาประการทสองคอ เรองของ

การเลอกสรรคาทจะนามาใช เนองจากจานวนคาบงคบคณะมนอย ประกอบกบผแตงจะตองเลอกคา

ทสน กระชบ แตกนความหมายกวางชดเจน โดยวยแลวการหาคาเหลานไดเปนเรองยาก รวมกบ

ความรสกไมนยมในเรองการแตงบทรอยกรองของผ เรยน ทาใหเมอตองเรยนแตงคาประพนธ

ประเภทโคลงสสภาพทมเงอนไขในการแตงคอนขางมาก จงทาใหเดกเบอหนายทจะเรยน ในสวน

ครผสอนเองนนกยงไมนยมโคลงสสภาพเทากบกาพย และกลอน เพราะรสกวาไมไดใชใน

ชวตประจาวน กาพยและกลอนนนสามารถแตงไดในทนทโดยความคนเคย สามารถสอนโดยแสดง

ความสามารถดวยการแตงเปนตวอยางใหนกเรยนสงเกตวธการประพนธไดทนท แตการแตงโคลงส

สภาพนนตองใชเวลาในการเตรยมตว หรอตองแตงมากอนทจะสอน จงจะสามารถแตงใหนกเรยนด

เปนตวอยางได ซงผสอนเองกมกจะหลกเลยงการรอยกรองดวยตนเอง มกจะใชวธการหาโคลงส

สภาพทมความไพเราะ เชนโคลงคร มาสอนเดกมากกวาการแตงดวยตนเอง (ปทมา วญญกล, 2557)

สำนกหอ


8

นอกจากน ครผสอนวชาภาษาไทย วทยาลยเทคนคโพธาราม จงหวดราชบร ยงมความเหน

วา การแตงโคลงสสภาพเปนปญหาสาคญในการสอนแตงคาประพนธ และเปนปญหาทมความ

ตอเนอง สงผลกระทบตอการเรยนรในชวงชนถดไปอกดวย กลาวคอ พนฐานการเรยนเรองการแตง

โคลงสสภาพของนกเรยนมกจะมพนทไมแนนมาจากชนมธยมศกษาตอนตน ทาใหการสอนเรอง

ดงกลาวของนกเรยนระดบอาชวศกษา หรอมธยมศกษาตอนปลายตองมการปพนฐานในเรองท

เกยวของกบการแตงโคลงสสภาพใหมทงหมด ทงๆ ทจรงแลว การสอนในระดบนตองเปนการ

ตอยอดจากเดม เดกมกจะจาฉนทลกษณและรายละเอยดทเปนขอบงคบของโคลงสสภาพไมได คร

จงเสยเวลาในการเตรยมความพรอมกอนทจะลงมอแตงจรงไปมาก ซงเทคนควธสอนทเตรยมมาจง

ไมไดใชประโยชนมากนก เพราะเนอหาทางทฤษฎทตองใชความจามมาก ประกอบกบเวลาใน

การจดการเรยนการสอนมนอย เพราะในสาระการเขยนนนมเรองใหสอนหลากหลาย การเสยเวลา

ในการปรบพนฐานการแตงโคลงสสภาพใหกบนกเรยนจงทาใหเวลาทมอยนอยยงลดนอยลงไปอก

ตลอดจนความใสใจในการเรยนของนกเรยนเกยวกบเรองนมนอยมากเพราะเดกมกจะคดวาเปน

เรองยาก ทาใหการจดการเรยนการสอนเรองการแตงโคลงสสภาพไมประสบความสาเรจเทาทควร

(ฉลอม ชวนอย, 2557) ตลอดจน ครผสอนวชาภาษาไทย โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย จงหวด

นครปฐม (พระตาหนกสวนกหลาบมธยม) กมความคดเหนทคลาย กบผครสอนทานอน ในเรอง

ของปญหาการสอนแตงโคลงสสภาพ ซงไดอธบายปญหาทพบในการสอนเรองการแตงโคลงส

สภาพสรปไดวา การสอนแตงโคลงสสภาพมกจะเกดปญหา ซงอาจจะเกดมาจากเดกมกคดวาเปน

เรองยากอนเนองมาจากการบงคบฉนทลกษณทเขมงวด โดยเฉพาะวรรณยกต ทาใหผเรยนมกคดวา

แตงไมได หรอไมถนดทจะแตงนก โดยเดกจะมความคนชนกบกาพย และกลอนมากกวา เพราะม

ความคนเคยมานาน ผดกบโคลงทเพงเรมเรยน นอกจากนวฒภาวะทยงไมมากทาใหความสามารถ

ในการสรรคาทมความหมายเหมาะสมกบโคลง เชนคาทเขาใจงาย สน กระชบ มนอย เกดปญหาใน

การเลอกคามาใชกบการแตงโคลงสสภาพ และไมสามารถจบความในบทได ตางจากกลอนท

สามารถขยายความไดหลายบท และโคลงนยมแตงใหจบใน 1 บท หรอ 2 บท นอกจากนครยงพบวา

เดกมธยมปลายทผานการแตงโคลงสสภาพมาแลวมกจะมปญหานอยลง แตยงคงมปญหาอยบาง

ดงนนหากจะใหผเรยนมความสามารถในการแตงจรงๆ ตองปพนฐานการแตงโคลงสสภาพตงแต

ชนมธยมศกษาตอนตน ตลอดจนเพมระดบความยากในเนอหา ในระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย

ซงสงทสาคญทจะทาใหเดกแตงโคลงสสภาพไดดขนคอการฝกใหเดกไดลงมอแตงบอยๆ หรอฝก

ใหมความคนเคยกบโคลงสสภาพอยางสมาเสมอ (กมลรตน เซงลอยเลอน, ดาวรง เขยนทว, ศรพร

เอกอ, 2557)

สำนกหอ


9

นอกจากน จากการสมภาษณหวหนากลมสาระการเรยนรภาษาไทย โรงเรยนกรบใหญ

วองกศลกจพทยาคม จงหวดราชบร พบวา การเรยนการสอนวชาภาษาไทย โดยเฉพาะเรองการสอน

แตงรอยกรองโคลงสสภาพเปนปญหาสาคญ เนองมาจากเหตผลสาคญหลายประการ ดงน

1. การแตงโคลงสสภาพไมไดรบความนยมจากผสอน เนองจากมรายละเอยดในการสอน

คอนขางมาก อนเนองมาจากหลกการทางฉนทลกษณทซบซอน ทาใหผสอนตองเตรยมตวกอนสอน

เปนอยางมาก เชน การปพนฐานใหแกนกเรยนในเรองฉนทลกษณหลายประการ ทง คณะ สมผส

และตาแหนงวรรณยกต ทลวนแตกตางจากบทรอยกรองทนยมแตงสวนใหญเชนกาพยและกลอน

ตองปพนฐานลกษณะเฉพาะบางประการเชนเรองคาเปนคาตาย ความแตกตางระหวางรปและเสยง

วรรณยกต เอกโทษ โทโทษ การเลอกใชคาทมจานวนพยางคนอยแตมความหมายครอบคลมเนอหา

ทแตง ตลอดจนตองหาโคลงสสภาพทมลกษณะทางฉนทลกษณครบถวน สอความหมายลกซง และ

มความไพเราะทางดานเสยง หรอทเรยกวา โคลงคร มาเปนแบบใหนกเรยนศกษาอยางหลากหลาย

เปนตน 2. การแตงโคลงสสภาพไมไดรบความนยมจากผเรยน เนองจากเงอนไขจานวนมากขางตน

ทาใหผเรยนเกดความเบอหนายทจะเรยน และไมใหความรวมมอในการเรยนแตงรอยกรองโคลงส

สภาพมากนก สงเกตไดจากเมอมการเรยนการสอน นกเรยนหลายคนไมสามารถแตงไดจนจบบท

หรอไมกไมแตงเลย และจากประสบการณการสอนพบวา นกเรยนมความกระตอรอรนทางการเรยน

เรองแตงรอยกรองประเภทอนมากกวา ซงจากเหตผลทงสองประการ ผลการศกษาในหนวย

การเรยนรเรองการแตงรอยกรองโคลงสสภาพ โดยเฉพาะระดบชนทมการเรยนการสอนเรอง

ดงกลาว เชนมธยมศกษาปท 3 และ 4 จงคอนขางตากวาหนวยการเรยนรอน (นชจรา มหาพฒนไทย,

2557)

ทงน จากประสบการณการจดการเรยนการสอนของผวจยเอง ไดพบปญหาในการจด

การเรยนการสอน รายวชาทเกยวของกบการแตงบทรอยกรองตองใชเวลาในการสอนเนอหาและ

ลงมอฝกปฏบตแตงรอยกรองโคลงสสภาพของนกเรยน นานกวารอยกรองชนดอน เนองมาจาก

สาเหตสาคญสรปได 2 ประการ คอ 1. ฉนทลกษณของโคลงสสภาพ ทนอกจากสมผสบงคบท

คอนขางจาไดยากแลว ยงบงคบวรรณยกตเอก – โท สงผลใหผเรยนหาคาใชในการแตงคอนขางยาก

เพราะผเรยนมคลงคาและประสบการณในการแตงรอยกรองชนดนนอย และ 2. นกเรยนหาคาทม

ความหมายมาก ครอบคลมเนอหาหรอหวเรองทผวจยกาหนดใหแตงไดยาก จงทาใหเกดความ

เบอหนายเมอเรมเรยนเนอหาสวนทเปนโคลงสสภาพเมอการแตงโคลงสสภาพ ยงไมเปนทนยมใน

หมผเรยน เนองจากเหตผลดงกลาวขางตน ตลอดจนงานวจยทเกยวกบการแตงโคลงสสภาพมอย

นอยมาก ดงนนการชวยแกไขปญหาดงกลาว ผสอนจงสมควรหาวธการทเหมาะสมมาใชใน

การจดการเรยนการสอน เพอชวยสรางความสนใจในการเรยนแตงโคลงสสภาพใหมมากยงขน

สำนกหอ


10

แนวทางการสอนแตงรอยกรองโคลงสสภาพขางตนมหลายประการ เชนการสอนโดยชด

การสอน การสอนโดยวธการเรยนรแบบรวมมอกน เปนตน ซงในการพฒนาการเรยนการสอนให

เกดผลสมฤทธสงสด สงสาคญประการหนงคอการใชสอประกอบการเรยนการสอน ซงมอย

มากมายหลายประเภท สอประกอบการเรยนการสอนทนาสนใจชนดหนงคอแบบฝก เพราะแบบฝก

จะชวยแกไขปญหาการเรยนการสอน โดยเฉพาะในดานการสรางทกษะ หรอความชานาญใหเกดแก

ผเรยน ซงการแตงโคลงสสภาพ เปนกระบวนการทางทกษะการเขยน ทสามารถฝกฝนใหเกดความ

ชานาญได จากการวจยนวตกรรมการเรยนการสอนภาษาไทย ของกองวจยทางการศกษา กรม

วชาการ กระทรวงศกษาธการ (2538: 4 อางถงใน ธรญา เหงยมจล, 2547: 7) พบวาสอททาให

นกเรยนมทกษะ หรอความสามารถดานการฟง พด อาน และเขยน คอนวตกรรมเสรมทกษะ หรอ

แบบฝก นอกจากนสงททาใหนกเรยนมเจตคตตอการเรยนสงกวาวธสอนทใชกจกรรมการเรยน

การสอนตามคมอครคอแบบฝกเสรมทกษะ และเมอการเรยนการสอนเกยวกบการแตงบทรอยกรอง

เปนปญหาตอผเรยนวชาภาษาไทย การแกปญหาการเรยนการสอนเขยนรอยกรองจงเปนสงทสาคญ

อยางยงทครผสอนตองพยายาม สรรหาวธการในการแกไขปญหาดงกลาวมาใชในการจดการเรยน

การสอน แบบฝกเปนสอการเรยนการสอนชนดหนงทมความสาคญในการชวยแกไขปญหา

การเรยนการสอนแตงรอยกรองใหประสบความสาเรจได

กฤตยา เรวต (2538: 44) กลาววา “แบบฝกคอสอการสอนทสรางขนเพอพฒนาทกษะทาง

ภาษาใหแกนกเรยนไดมโอกาสฝกฝนจนมประสบการณ แบบฝกจะมการฝกหดใหนกเรยนทา

กจกรรมเพอทบทวนความรทไดเรยนในแบบฝก และเพอใหครกบนกเรยนไดทราบขอบกพรองใน

การเรยนการสอน จะไดแกไขใหการเรยนการสอนพฒนาใหดขนกวาเดม” และ สรยมาศ บญฤทธ

รงโรจน (2544: 54) กลาววา “ในการเรยนการสอนภาษาไทย ครควรจดกจกรรมใหนกเรยนม

โอกาสปฏบต หรอฝกซาๆ เพอใหนกเรยนมความคลองแคลว และมความชานาญในทกษะดาน

ตางๆ ซงใชในการจดกจกรรมตางๆ ครตองหาเทคนค และวธการมาเปนเครองมอทจะชวยให

นกเรยนเกดการเรยนร แบบฝกจงเปนเครองมอชนดหนงทครสามารถนามาจดกจกรรมการเรยน

การสอนใหบรรลผลได” สอดคลองกบ ธรญา เหงยมจล (2547: 9) กลาววา “แบบฝกมสวนชวย

สงเสรม และชวยเหลอใหนกเรยนเกดการเรยนรไดอยางมประสทธภาพ และแบบฝกสามารถใชฝก

ทกษะทางภาษาไดทกดาน ชวยกระตนสงเสรมทกษะทางภาษา สามารถนาความรไปใชใน

ชวตประจาวน ในสวนของผสอนเองจะไดทราบความเขาใจของนกเรยนทมตอบทเรยน อนเปน

แนวทางในการปรบปรงการเรยนการสอน ตลอดจนชวยนกเรยนใหเ รยนไดดทสดตาม

ความสามารถของตนเอง” นอกจากน พมพใจ พจนสมพงส (2549: 7) กลาววา “การสอนเขยนบท

สำนกหอ


11

ประพนธท เกยวของกบงานอาชพโดยใชแบบฝกเสรมทกษะเปนวธหน ง ทจะชวยพฒนา

ความสามารถในการเขยนบทประพนธของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพได”

นอกจากน นกวจยหลายทานไดทดลองใชแบบฝกเพอพฒนาความสามารถของผเรยน เชน

มณฑนกร เจรญรกษา (2552: 118) วจยเรองการพฒนาแบบฝกการเขยนเชงสรางสรรคสาหรบ

นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนวดทพยายทาว จงหวดนครปฐม พบวาแบบฝกชวยสราง

ทกษะใหแกผเรยนไดเกดการเรยนร และเขาใจไดเรวขน ชดเจนขน สามารถปรบเปลยนพฤตกรรม

การเรยนรใหผเรยนเกดความคลองแคลว หรอเกดทกษะในเรองใดเรองหนง พมพใจ พจนสมพงส

(2549: 69) วจยเรองการพฒนาแบบฝกการเขยนบทประพนธในงานอาชพของนกเรยน

ประกาศนยบตรวชาชพ วทยาลยอาชวศกษา จงหวดนครปฐม พบวา ความสามารถในดานการเขยน

บทประพนธในงานอาชพของนกเรยนประกาศนยบตรวชาชพหลงการใชแบบฝกสงกวากอนการใช

แบบฝกอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 และ จรนทร งามแมน (2553: บทคดยอ) วจยเรองการ

พฒนาแบบฝกการเขยนคาประพนธกลอนสภาพและกาพยยาน 11 สาหรบนกเรยนประกาศนยบตร

วชาชพชนปท 1 โรงเรยนพฒนาบรหารธรกจ จงหวดนครปฐม พบวา ผลสมฤทธทางการเรยนดาน

การเขยนคาประพนธกลอนสภาพและกาพยยาน 11 หลงเรยนสงกวากอนเรยนดวยแบบฝกอยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ .05

จากความสาคญของแบบฝกดงกลาวชใหเหนวา แบบฝกสามารถการพฒนาการเรยน

การสอนใหผเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนทดขน โดยเฉพาะการแตงรอยกรองโคลงสสภาพท

ผเรยนยงมปญหา แบบฝกจะชวยใหผเรยนพฒนาความสามารถในการแตงรอยกรองประเภทนมาก

ยงขน อกทงกบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 กาหนดใหเรยนเรอง

การแตงโคลงสสภาพในระดบชนมธยมศกษาปท 4 ดงนนผวจยจงสนใจทจะพฒนาแบบฝกการแตง

รอยกรองโคลงสสภาพ สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 เพอพฒนาความสามารถในการแตง

รอยกรองโคลงสสภาพ และเปนประโยชนตอการเรยนการสอนภาษาไทยตอไป

สำนกหอ


12

กรอบแนวคดการวจย

การพฒนาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ม

กรอบแนวคดการวจยดงน

วตถประสงคของการวจย

1. เพอพฒนาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ใหม

ประสทธภาพตามเกณฑ 75/75

2. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนการแตงโคลงสสภาพ ของนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 4 กอน และหลงการเรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

3. เพอศกษาความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทมตอการเรยนโดยใชแบบฝก

การแตงโคลงสสภาพ

คาถามการวจย

1. แบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 มประสทธภาพตาม

เกณฑ 75/75 หรอไม

2. ผลสมฤทธทางการเรยนการแตงโคลงสสภาพ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 หลง

การเรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ สงกวากอนเรยนหรอไม

3. นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 มความเหนตอการเรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลงส

สภาพในระดบใด

สมมตฐานการวจย

1. แบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 มประสทธภาพตาม

เกณฑ 75/75 2. ผลสมฤทธทางการเรยนการแตงโคลงสสภาพ ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 หลง

เรยนโดยใช แบบฝกการแตงโคลงสสภาพสงกวากอนเรยน

การจดการเรยนรโดยใช แบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

ผลสมฤทธดานการแตง โคลงสสภาพ

ความคดเหนของนกเรยนทมตอ แบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

สำนกหอ


13

ขอบเขตของการวจย การวจยในครงน ผวจยกาหนดขอบเขตไวดงน

1. ประชากรและกลมตวอยาง

1.1 ประชากรทใชในการวจยครงนคอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยน

กรบใหญวองกศลกจพทยาคม ตาบลกรบใหญ อาเภอบานโปง จงหวดราชบร ภาคเรยนท 2

ปการศกษา 2557 จานวน 3 หองเรยน เปนหองเรยนแบบคละความสามารถของนกเรยน รวม

นกเรยนทงสน 103 คน

1.2 กลมตวอยางในการวจยในครงนคอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/1 โรงเรยน


ปการศกษา 2557 จานวน 1 หองเรยน เปนหองเรยนแบบคละความสามารถ รวมนกเรยนทงสน 40

คน ไดมาโดยการสมหองเรยนดวยวธการสมอยางงาย (Simple Random Sampling)

2. ตวแปรทศกษา 2.1 ตวแปรตน ไดแก การจดการเรยนรโดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

2.2 ตวแปรตาม ไดแก

2.2.1 ผลสมฤทธทางการเรยนการแตงโคลงสสภาพของนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 4

2.2.2 ความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนโดยใชแบบฝกการแตง

โคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

3. เนอหา การวจยครงน ใชเนอหา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย สาระท 4 หลกการใชภาษา มาตรฐานการเรยนร ท 4.1 เขาใจ

ธรรมชาตของภาษาและหลกภาษาไทย การเปลยนแปลงของภาษาและพลงของภาษา ภมปญญาทาง

ภาษา และรกษาภาษาไทยไวเปนสมบตของชาต ชนมธยมศกษาปท 4 – 6 ตวชวดขอท 4 การแตง

บทรอยกรอง โดยใชเนอหาจากสาระการเรยนรแกนกลาง กาพย โคลง รายและฉนท

4. ระยะเวลาในการทดลอง

ดาเนนการทดลองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 ใชเวลา 8 สปดาห สปดาหละ 2 คาบ

เรยน รวมทงสน 16 คาบเรยน รวมการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน

สำนกหอ


14

นยามศพทเฉพาะ 1. แบบฝกการแตงโคลงสสภาพ หมายถง เอกสารทผวจยพฒนาขนเพอใชในการจด

การเรยนรเรองการแตงโคลงสสภาพ ระดบชนมธยมศกษาปท 4 ประกอบดวย คาชแจงการใช

แบบฝกสาหรบครและนกเรยน จดประสงค กจกรรม และภาพประกอบจานวน 3 ชด ไดแก แบบฝก

ชดท 1 คาไวพจน แบบฝกชดท 2 คาสมผส และแบบฝกชดท 3 การแตงโคลงสสภาพ

2. ประสทธภาพของแบบฝก หมายถง คณภาพของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ตามเกณฑ 75/75 คอ

เกณฑ 75 ตวแรก หมายถง รอยละของคะแนนเฉลยทนกเรยนทงหมดสามารถทากจกรรม

การเรยนร ดวยแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ระหวางเรยนได

คะแนนรอยละ 75

เกณฑ 75 ตวหลง หมายถง รอยละของคะแนนเฉลยทนกเรยนทงหมดสามารถทา

แบบทดสอบวดผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพ หลงเรยน ไดคะแนนรอยละ 75

เกณฑการยอมรบประสทธภาพของแบบฝก กาหนดเกณฑไว 3 ระดบคอ 1. สงกวาเกณฑ คอ เมอประสทธภาพของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ สงกวาเกณฑท

กาหนดไวมคาเกนรอยละ 2.5

2. เทาเกณฑ คอ เมอประสทธภาพของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ เทากบหรอสงกวา

เกณฑทกาหนดไว แตมคาไมเกนรอยละ 2.5

3. ตาวาเกณฑ คอ เมอประสทธภาพของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ ตากวาเกณฑท

กาหนดไว แตมคาไมตากวารอยละ 2.5 ถอวายงมประสทธภาพยอมรบได

3. ผลสมฤทธทางการเรยนการแตงโคลงสสภาพ หมายถงคะแนนความสามารถในการแตง

โคลงสสภาพของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ซงวดไดจากการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธ

การแตงโคลงสสภาพทผวจยสรางขน เปนแบบทดสอบปรนย 4 ตวเลอก 20 ขอ และแบบทดสอบ

อตนย 1 ขอ

4. ความคดเหนของนกเรยน หมายถงความรสกนกคด ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ท

มตอกระบวนการจดการเรยนร ดวยการใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ ในดาน เนอหา รปแบบ

และกจกรรมการเรยนร ซงไดจากการตอบแบบสอบถามความคดเหน

5. นกเรยน หมายถง นกเรยนทกาลงศกษาในระดบชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนกรบใหญ

วองกศลกจพทยาคม ตาบลกรบใหญ อาเภอบานโปง จงหวดราชบร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557

สำนกหอ


15

ก

บทท 2

วรรณกรรมทเกยวของ

การวจยเรองการพฒนาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

ผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ เปนความรประกอบการวจยในประเดนดงตอไปน

1. หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนร

ภาษาไทย

1.1 สาระและมาตรฐานการเรยนร กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

1.2 คณภาพของผเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย

1.3 ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง สาระท 4 หลกการใชภาษาไทย

ระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย

1.4 โครงสรางและคาอธบายรายวชา หลกสตรสถานศกษา โรงเรยนกรบใหญ

วองกศลกจพทยาคม

2. รอยกรอง

2.1 ความหมายของรอยกรอง

2.2 ประเภทของรอยกรอง

2.3 ประโยชนของรอยกรอง

2.4 หลกการสอนเขยนรอยกรอง

2.5 การประเมนผลการเขยนรอยกรอง

3. โคลง

3.1 ความหมายและความเปนมาของโคลง

3.2 ประเภทของโคลง

3.3 โคลงสสภาพ

4. แบบฝก

4.1 ความหมายของแบบฝก

4.2 ความสาคญและประโยชนของแบบฝก

4.3 ลกษณะทดของแบบฝก

4.4 หลกการสรางแบบฝก

สำนกหอ


16

4.5 หลกจตวทยาทนามาใชในการสรางแบบฝก

4.6 การหาประสทธภาพของแบบฝก

5. งานวจยทเกยวของ 5.1 งานวจยในประเทศ 5.2 งานวจยตางประเทศ

1. หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

1.1 สาระและมาตรฐานการเรยนร กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

ทาไมตองเรยนภาษาไทย

ภาษาไทยเปนเอกลกษณของชาตเปนสมบตทางวฒนธรรมอนกอใหเกดความเปนเอกภาพ

และเสรมสรางบคลกภาพของคนในชาตใหมความเปนไทย เปนเครองมอในการตดตอสอสารเพอ

สรางความเขาใจและความสมพนธทดตอกน ทาใหสามารถประกอบกจธระ การงาน และดารงชวต

รวมกน ในสงคมประชาธปไตยไดอยางสนตสข และเปน เครองมอในการแสวงหาความร

ประสบการณจากแหลงขอมลสารสนเทศตางๆ เพอพฒนาความร พฒนากระบวนการคดวเคราะห

วจารณ และสรางสรรคใหทนตอการเปลยนแปลงทางสงคม และความกาวหนาทางวทยาศาสตร

เทคโนโลย ตลอดจนนาไปใชในการพฒนาอาชพใหมความมนคงทางเศรษฐกจ นอกจากนยงเปน

สอแสดงภมปญญาของบรรพบรษดานวฒนธรรม ประเพณและสนทรยภาพ เปนสมบตลาคาควร

แกการเรยนร อนรกษและสบสานใหคงอยคชาตไทยตลอดไป (สานกวชาการและมาตรฐาน

การศกษา, กระทรวงศกษาธการ, 2553: 1)

เรยนรอะไรในภาษาไทย

ภาษาไทยเปนทกษะทตองฝกฝนจนเกดความชานาญในการใชภาษาเพอ การสอสาร

การเรยนรอยางมประสทธภาพ และเพอนาไปใชในชวตจรง

การอาน การอานออกเสยงคา ประโยคการอานบทรอยแกว คาประพนธชนดตางๆ

การอานในใจเพอสรางความเขาใจ และการคดวเคราะห สงเคราะหความรจากสงทอานเพอนาไป

ปรบใชในชวตประจาวน

สำนกหอ


17

การเขยน การเขยนสะกดตามอกขรวธ การเขยนสอสารโดยใชถอยคาและรปแบบตางๆ ของ

การเขยน ซงรวมถงการเขยนเรยงความ ยอความ รายงานชนดตางๆ การเขยนตามจนตนาการ

วเคราะหวจารณและเขยนเชงสรางสรรค

การฟง การด และการพด การฟงและดอยางมวจารณญาณ การพดแสดงความคดเหน

ความรสก พดลาดบเรองราวตางๆ อยางเปนเหตเปนผล การพดในโอกาสตางๆ ทงเปนทางการและ

ไมเปนทางการและการพดเพอโนมนาวใจ

หลกการใชภาษาไทย ธรรมชาตและกฎเกณฑของภาษาไทย การใชภาษาใหถกตอง

เหมาะสมกบโอกาสและบคคล การแตงบทประพนธประเภทตางๆ และอทธพลของ

ภาษาตางประเทศในภาษาไทย

วรรณคดและวรรณกรรม วเคราะหวรรณคดและวรรณกรรมเพอศกษาขอมล แนวความคด

คณคาของงานประพนธ และความเพลดเพลน การเรยนรและทาความเขาใจบทเห บทรองเลนของ

เดก เพลงพนบานทเปนภมปญญาทมคณคาของไทย ซงไดถายทอดความรสกนกคด คานยม

ขนบธรรมเนยมประเพณ เรองราวของสงคมในอดตและความงดงามของภาษา เพอใหเกดความซาบซง

และภมใจในบรรพบรษทไดสงสมสบทอดมาจนถงปจจบน (สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา,

กระทรวงศกษาธการ, 2553: 1)

สาระและมาตรฐานการเรยนร สาระท 1 การอาน

มาตรฐาน ท 1.1 ใชกระบวนการอานสรางความรและความคดเพอนาไปใช

ตดสนใจ แกปญหาในการดาเนนชวตและมนสยรกการอาน

สาระท 2 การเขยน

มาตรฐาน ท 2.1 ใชกระบวนการเขยนเขยนสอสาร เขยนเรยงความ ยอความ

และเขยนเรองราวในรปแบบตางๆ เขยนรายงานขอมลสารสนเทศ

และรายงานการศกษาคนควาอยางมประสทธภาพ

สาระท 3 การฟง การด และการพด

มาตรฐาน ท 3.1 สามารถเลอกฟงและดอยางมวจารณญาณ และพดแสดงความร

ความคด และความรสกในโอกาสตางๆ อยางมวจารณญาณ

และสรางสรรค

สำนกหอ


18

สาระท 4 หลกการใชภาษาไทย

มาตรฐาน ท 4.1 เขาใจธรรมชาตของภาษาและหลกภาษาไทย การเปลยนแปลง

ของภาษาและพลงของภาษา ภมปญญาทางภาษาและรกษา

ภาษาไทยไวเปนสมบตของชาต

สาระท 5 วรรณคดและวรรณกรรม

มาตรฐาน ท 5.1 เขาใจและแสดงความคดเหน วจารณวรรณคดและ

วรรณกรรมไทยอยางเหนคณคาและนามาประยกตใชในชวตจรง

1.2 คณภาพของผเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย

จบชนมธยมศกษาปท 6

อานออกเสยงบทรอยแกวและบทรอยกรองเปนทานองเสนาะไดถกตองและเขาใจ ตความ แปลความ

และขยายความเรองทอานได วเคราะหวจารณเรองทอาน แสดงความคดเหนโตแยงและเสนอความคดใหมจาก

การอานอยางมเหตผล คาดคะเนเหตการณจากเรองทอาน เขยนกรอบแนวคด ผงความคด บนทก ยอความและ

เขยนรายงานจากสงทอาน สงเคราะห ประเมนคาและนาความรความคดจากการอานมาพฒนาตน พฒนาการ

เรยนและพฒนาความรทางอาชพและนาความรความคดไปประยกตใชแกปญหาใน การดาเนนชวต ม

มารยาทและมนสยรกการอาน

เขยนสอสารในรปแบบตางๆ โดยใชภาษาไดถกตองตรงตามวตถประสงค ยอความจากสอ

ทมรปแบบและเนอหาทหลากหลาย เรยงความแสดงแนวคดเชงสรางสรรคโดยใชโวหารตางๆ

เขยนบนทกรายงานการศกษาคนควาตามหลกการเขยนทางวชาการ ใชขอมลสารสนเทศในการ

อางอง ผลตผลงานของตนเองในรปแบบตางๆ ทงสารคดและบนเทงคด รวมทงประเมนงานเขยน

ของผอนและนามาพฒนางานเขยนของตนเอง

ตงคาถามและแสดงความคดเหนเกยวกบเรองทฟงและด มวจารณญาณในการเลอกเรองท

ฟงและด วเคราะหวตถประสงค แนวคด การใชภาษา ความนาเชอถอของเรองทฟงและด ประเมน

สงทฟงและดแลวนาไปประยกตใชในการดาเนนชวต มทกษะการพดในโอกาสตางๆ ทงทเปน

ทางการและไมเปนทางการโดยใชภาษาทถกตอง พดแสดงทรรศนะโตแยง โนมนาวและเสนอ

แนวคดใหมอยางมเหตผล รวมทงมมารยาทในการฟง ดและพด

เขาใจธรรมชาตของภาษา อทธพลของภาษาและลกษณะของภาษาไทย ใชคาและกลมคา

สรางประโยคไดตรงตามวตถประสงค แตงคาประพนธประเภท กาพย โคลง รายและฉนท ใชภาษา

ไดเหมาะสมกบกาลเทศะและใชคาราชาศพทและคาสภาพไดอยางถกตอง วเคราะหหลกการสราง

สำนกหอ


19

คาในภาษาไทย อทธพลของภาษาตางประเทศในภาษาไทยและภาษาถน วเคราะหและประเมนการ

ใชภาษาจากสอสงพมพและสออเลกทรอนกส

วเคราะหวจารณวรรณคดและวรรณกรรมตามหลกการวจารณวรรณคดเบองตน รและ

เขาใจลกษณะเดนของวรรณคด ภมปญญาทางภาษาและวรรณกรรมพนบาน เชอมโยงกบการเรยนร

ทางประวตศาสตรและวถไทย ประเมนคณคาดานวรรณศลปและนาขอคดจากวรรณคดและ

วรรณกรรมไปประยกตใชในชวตจรง (สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา, กระทรวงศกษาธการ

, 2553: 6)

1.3 ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง สาระท 4 หลกการใชภาษาไทย


มาตรฐาน ท 4.1 เขาใจธรรมชาตของภาษาและหลกภาษาไทย การเปลยนแปลง

ของภาษาและพลงของภาษา ภมปญญาทางภาษา และรกษาภาษาไทยไวเปนสมบตของชาต

ตารางท 1 ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง สาระท 4 หลกการใชภาษาไทย


ชน ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง

ม.4-6 1. อธบายธรรมชาตของภาษา พลงของภาษา

และลกษณะของภาษา

ธรรมชาตของภาษา

พลงของภาษา

ลกษณะของภาษา

- เสยงในภาษา

- สวนประกอบของภาษา

- องคประกอบของพยางคและคา

2. ใชคาและกลมคาสรางประโยคตรงตาม

วตถประสงค

การใชคาและกลมคาสรางประโยค

- คาและสานวน

- การรอยเรยงประโยค

- การเพมคา

- การใชคา

- การเขยนสะกดคา

3. ใชภาษาเหมาะสมแกโอกาส กาลเทศะ

และบคคล รวมทงคาราชาศพทอยาง

เหมาะสม

ระดบของภาษา

คาราชาศพท

สำนกหอ


20

ตารางท 1 ตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง สาระท 4 หลกการใชภาษาไทย

ระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย (ตอ)

ชน ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง

ม.4-6 4. แตงบทรอยกรอง กาพย โคลง ราย และฉนท

5. วเคราะหอทธพลของภาษาตางประเทศ

และภาษาถน

อทธพลของภาษาตางประเทศและภาษาถน

6. อธบายและวเคราะหหลกการสรางคาใน


หลกการสรางคาในภาษาไทย

7. วเคราะหและประเมนการใชภาษาจากสอ

สงพมพและสออเลกทรอนกส

การประเมนการใชภาษาจากสอสงพมพ

และสออเลกทรอนกส

1.4 โครงสรางและคาอธบายรายวชา หลกสตรสถานศกษา กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

โรงเรยนกรบใหญวองกศลกจพทยาคม

โครงสรางหลกสตรโรงเรยนกรบใหญวองกศลกจพทยาคม

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย

วชาพนฐาน ท31101 ภาษาไทย 1 2 ชวโมง / สปดาห 1.0 หนวยกต

ท31102 ภาษาไทย 2 2 ชวโมง / สปดาห 1.0 หนวยกต





วชาเพมเตม

ท31201 การพด 1 1 ชวโมง / สปดาห 0.5 หนวยกต

ท31202 การพด 2 1 ชวโมง / สปดาห 0.5 หนวยกต

ท32201 ประวตวรรณคด 1 1 ชวโมง / สปดาห 0.5 หนวยกต

ท32202 ประวตวรรณคด 2 1 ชวโมง / สปดาห 0.5 หนวยกต

ท33201 ภาษาและวฒนธรรม 1 1 ชวโมง / สปดาห 0.5 หนวยกต

ท33202 ภาษาและวฒนธรรม 2 1 ชวโมง / สปดาห 0.5 หนวยกต

สำนกหอ


21

คาอธบายรายวชา

รายวชา ภาษาไทย 1 รหสวชา ท 31101 ชนมธยมศกษาปท 4

รายวชา ( ) พนฐาน ( ) เพมเตม เวลา 40 ชวโมง/ภาคเรยน จานวน 1.0 หนวยกต

อานออกเสยงบทรอยแกวและบทรอยกรองประเภทบทความ ความเรยง และประเภทโคลง

กลอน ไดถกตองเหมาะสมกบเนอเรอง ตอบคาถามจากเรอง แปลความ ขยายความ คาดคะเนเหตการณ

และประเมนคา เรองทอานไดอยางมเหตผล และมมารยาทในการอาน สามารถถายทอดความร

และนาประสบการณจากการอานหนงสอและสออเลกทรอนกส ไปพฒนาตนเองในชวตประจาวน

เพอใหมนสยรกการอาน ใฝรใฝเรยน มสมาธใน การอาน ใชการอานเปนเครองมอในการดารงชวต

รเทาทนความเปลยนแปลงของสงตาง ๆ รอบตวอยเสมอ

พดแสดงทรรศนะพดโตแยง พดโนมนาวใจ พดเสนอแนวคดใหมดวยภาษาทถกตอง

เหมาะสม มมารยาทในการฟง การดและการพด ใหเกยรตผอนทงในการฟง การดและการพด ม

ความเชอมนในตนเอง กลาแสดงออก รอบคอบ มเหตผล ฟง ด พด ดวยคณลกษณะความรก

ชาต ศาสน กษตรย และเคารพกตกาของสงคม

อธบายหลกการสรางคา การออกเสยงคา การสะกดคา การใชคา กลมคาและประโยคตาม

วตถประสงค ใชภาษาอยางเหมาะสมกบโอกาส กาลเทศะและบคคล แตงบทรอยกรองประเภท

กาพยและโคลง ตลอดจนประเมนการใชภาษาจากสอสงพมพและสออเลกทรอนกส เพอใหเหน

คณคาของภาษาไทย มจตสาธารณะ รวมอนรกษและสบทอดภาษาไทยไวเปนมรดกชาตเปน

เอกลกษณของชาตไทยสบไป

แสดงความคดเหน วจารณลกษณะเดนของวรรณคดและวรรณกรรมทกาหนด ตามหลกการ

วจารณเบองตน เชอมโยงกบการเรยนรประวตศาสตรและวถชวตของสงคมไทยในอดต ประเมน

คณคาดานวรรณศลปของวรรณคดในฐานะทเปนมรดกทางวฒนธรรมแลวสงเคราะหขอ คดมา

ประยกตใชในชวตประจาวน ทองจาและบอกคณคาของบทอาขยานทกาหนด หรอตามความสนใจ

สามารถนาไปใชอางองเพอใหเกดนสยรกการอาน การแสวงหาความร อยอยางไทย รกและหวงแหน

วรรณคดและวรรณกรรมไทย เกดความซาบซงในคณคาอนจะนามาซงความตระหนกในบทบาทของ

อนชนไทย ทจะชวยกนผดงรกษา สบทอดวรรณคดและวรรณกรรมไวเปนมรดกทางวฒนธรรมอนลา

คาของชาตสบไป

สำนกหอ


22

รหสตวชวด

ท 3.1 ม.4-6/1 สรปแนวคด และแสดงความคดเหนจากเรองทฟงและด

ท 3.1 ม.4-6/3 ประเมนเรองทฟงและด แลวกาหนดแนวทางนาไปประยกตใชในการดาเนนชวต

ท 3.1 ม.4-6/4 มวจารณญาณในการเลอกเรองทฟงและด

ท 3.1 ม.4-6/5 พดในโอกาสตาง ๆ พดแสดงทรรศนะ โตแยง โนมนาวใจ และเสนอแนวคดใหม

ดวยภาษาถกตองเหมาะสม

ท 3.1 ม.4-6/6 มมารยาทในการฟง การด และการพด

ท 4.1 ม.4-6/4 แตงบทรอยกรอง

ท 5.1 ม.4-6/1 วเคราะหและวจารณวรรณคดและวรรณกรรมตามหลกการวจารณเบองตน

ท 5.1 ม.4-6/2 วเคราะหลกษณะเดนของวรรณคดเชอมโยงกบการเรยนรทางประวตศาสตรและ

วถชวตของสงคมในอดต

ท 5.1 ม.4-6/3 วเคราะหและประเมนคณคาดานวรรณศลปของวรรณคดและวรรณกรรม

ในฐานะทเปนมรดกทางวฒนธรรมของชาต

ท 5.1 ม.4-6/4 สงเคราะหขอคดจากวรรณคดและวรรณกรรมเพอนาไปประยกตใชในชวตจรง

ท 5.1 ม.4-6/6 ทองจาและบอกคณคาบทอาขยานตามทกาหนดและบทรอยกรองทมคณคา

ตามความสนใจและนาไปใชอางอง

รวม 11 ตวชวด

สำนกหอ


23

ตารางท 2 โครงสรางรายวชา ภาษาไทยพนฐาน 1 ระดบชนมธยมศกษาปท 4

โรงเรยนกรบใหญวองกศลกจพทยาคม จงหวดราชบร

โครงสรางรายวชา ภาษาไทยพนฐาน 1

ระดบชนมธยมศกษาปท 4 เวลา 40 ชวโมง/ภาคเรยน จานวน 1.0 หนวยกต

ท ชอหนวย

การเรยนร

มาตรฐาน

การเรยนร/ตวชวด สาระสาคญ

เวลา

(ชวโมง)

นาหนก

คะแนน

1 การฟงและการดสอ ท. 3.1 ม.4-6/4

ท. 3.1 ม.4-6/6

พนฐานของการพฒนาทกษะทางภาษา

คอการใชวจารณญาณและไตรตรอง

อยางมเหตผลกอนตดสนใจเชอหรอ

ปฏบตตาม เปนแนวทางในการเลอกรบ

ฟงและดสอทมประโยชน

6 10

2 การสรปความจาก

การฟง การด

ท. 3.1 ม.4-6/1

ท. 3.1 ม.4-6/3

ท. 3.1 ม.4-6/4

ท. 3.1 ม.4-6/6

การรบสารทมประสทธภาพ การใช

วจารณญาณ แยกแยะขอเทจจรง

ขอคดเหน รจกไตรตรองวนจฉย และ

ประเมนคาสอทไดจากการฟงการด

6 10

3 การพดตอท

ประชมชน

ท. 3.1 ม.4-6/5

ท. 3.1 ม.4-6/6

การพดตอทประชมชน การเตรยมตว

ลวงหนา ความรความเขาใจในเรองทจะ

พด ศลปะในการพดและมการฝกฝนอย

เสมอ การพดเพอสมฤทธผลและเปนท

ประทบใจของผฟง

5 10

4 ทดสอบ

กลางภาคเรยน

สอบกลางภาค 1 10

5 การแตงคา

ประพนธประเภท

กาพยและโคลง

ท. 4.1 ม.4-6/4

การแตงคาประพนธมลกษณะการใชคา

คณะ สมผส แตกตางกนไปตามลกษณะ

บงคบในการแตงคาประพนธแตละ

ประเภท การรจกลกษณะ ประเภทและ

ฉนทลกษณของบทรอยกรองจะชวยให

แตงบทรอยกรองไดถกตองไพเราะ

6 10

สำนกหอ


24


โรงเรยนกรบใหญวองกศลกจพทยาคม จงหวดราชบร (ตอ)





เวลา

(ชวโมง)

นาหนก

คะแนน

6 หวใจชายหนม ท. 5.1 ม.4-6/1

ท. 5.1 ม.4-6/2

ท. 5.1 ม.4-6/3

ท. 5.1 ม.4-6/4

หวใจชายหนม เปนเรองทสะทอนให

เหนแนวคดสาคญของพระบาทสมเดจ

พระมงกฎเกลาเจาอยหวในการคอยๆ

ปรบเปลยนรบเอาอารยธรรมตะวนตก

เขามาผสมกลมกลนกบวฒนธรรมไทย

โดยสออารมณ ความรสก รวมทง

แนวคดทศนะผานตวละครเอกของเรอง

5 10

7 มงคลสตรคาฉนท ท. 5.1 ม.4-6/1

ท. 5.1 ม.4-6/3

ท. 5.1 ม.4-6/4

ท. 5.1 ม.4-6/6

มงคลสตรคาฉนท เปนวรรณคดคาสอน

ทรชกาลท 6 ทรงแปลและเรยบเรยงมา

จากธรรมคาถาภาษาบาลจากพระไตร

ปฎก เปนวรรณกรรมทมความหมาย

งดงามดานเสยงและความหมายโดยม

เนอหากลาวถงมงคล 38 ความเจรญและ

เกดสงมงคลแกชวต แสดงใหเหนขอคด

คตธรรมทเปนจรงสามารถพสจนดวย

ไดดวยการปฏบต

5 10

8 มหาชาตหรอ

เวสสนดรชาดก

ท. 5.1 ม.4-6/1

ท. 5.1 ม.4-6/3

ท. 5.1 ม.4-6/4

ท. 5.1 ม.4-6/6

มหาชาตหรอเวสสนดรชาดก เปน

วรรณคดทางพระพทธศาสนา ซง แนวคดสาคญของเรองสอนใหคนเรา

รจกเปนผเสยสละ เพอความสงบสข

สงคม

5 10

9 สอบปลายภาค ท. 4.1 ม.4-6/4

ท. 5.1 ม.4-6/1

ท. 5.1 ม.4-6/2

ท. 5.1 ม.4-6/3

ท. 5.1 ม.4-6/4

ท. 5.1 ม.4-6/6

สอบปลายภาค 1 20

รวมทงสนตลอดภาคเรยน 40 100

สำนกหอ


25

คาอธบายรายวชา

รายวชา ภาษาไทย 2 รหสวชา ท 31102 ชนมธยมศกษาปท 4

รายวชา ( ) พนฐาน ( ) เพมเตม เวลา 40 ชวโมง/ภาคเรยน จานวน 1.0 หนวยกต

อานออกเสยงบทรอยแกวและบทรอยกรองประเภทบทความ ความเรยง และประเภทโคลง

กลอน ไดถกตองเหมาะสมกบเนอเรอง ตอบคาถามจากเรอง แปลความ ขยายความ คาดคะเนเหตการณ

และประเมนคา เรองทอานไดอยางมเหตผล และมมารยาทในการอาน สามารถถายทอดความร และ

นาประสบการณจากการอานหนงสอและสออเลกทรอนกส ไปพฒนาตนเองในชวตประจาวน เพอให

มนสยรกการอาน ใฝรใฝเรยน มสมาธใน การอาน ใชการอานเปนเครองมอในการดารงชวต รเทาทน

ความเปลยนแปลงของสงตาง ๆ รอบตวอยเสมอ

เขยนสอสารในรปแบบการเชญชวน ประกาศ จดหมายกจธระ เขยนเรยงความ ยอความจาก

บทกวนพนธ นวนยาย มมารยาทในการเขยน ประเมนงานเขยนของผอนและบนทกการศกษาคนควา

นาไปพฒนาตนเองอยางสมาเสมอ เพอใหสามารถใชงานเขยนในการสอสารตามวตถประสงค มความ

มงมนในการทางาน รกการศกษาคนควา สรางสรรคงานเขยนอยางสะอาดเรยบรอย มระเบยบ รกความ

เปนไทย มวนยและรบผดชอบ

เลอกฟง เลอกดเรองราวตาง ๆ อยางมวจารณญาณ สรปแนวคด แสดงความคดเหน

วเคราะหแนวคดอยางมเหตผล ประเมนคาเรองทฟงและด แลวนาไปประยกตใชในชวตประจาวน

แสดงความคดเหน วจารณลกษณะเดนของวรรณคดและวรรณกรรมทกาหนด ตามหลกการ

วจารณเบองตน เชอมโยงกบการเรยนรประวตศาสตรและวถชวตของสงคมไทยในอดต ประเมน

คณคาดานวรรณศลปของวรรณคดในฐานะทเปนมรดกทางวฒนธรรมแลวสงเคราะหขอคดมา

ประยกตใชในชวตประจาวน ทองจาและบอกคณคาของบทอาขยานทกาหนด หรอตามความสนใจ

สามารถนาไปใชอางองเพอใหเกดนสยรกการอาน การแสวงหาความร อยอยางไทย รกและหวงแหน

วรรณคดและวรรณกรรมไทย เกดความซาบซงในคณคาอนจะนามาซงความตระหนกในบทบาทของ

อนชนไทย ทจะชวยกนผดงรกษา สบทอดวรรณคดและวรรณกรรมไวเปนมรดกทางวฒนธรรมอนลา

คาของชาตสบไป

สำนกหอ


26

รหสตวชวด

ท1.1 ม.4-6/1 อานออกเสยงบทรอยแกว และบทรอยกรองไดอยางถกตอง ไพเราะ

และเหมาะสมกบเรองทอาน

ท1.1 ม.4-6/2 ตความ แปลความ และขยายความเรองทอาน ท1.1 ม.4-6/3 วเคราะหและวจารณเรองทอานในทกๆ ดานอยางมเหตผล

ท1.1 ม.4-6/4 คาดคะเนเหตการณจากเรองทอานและประเมนคา เพอนาความรความคด

ไปใชตดสนใจแกปญหาในการดาเนนชวต

ท1.1 ม.4-6/5 วเคราะห วจารณ แสดงความคดเหนโตแยงกบเรองทอาน และเสนอความคดใหม

อยางมเหตผล

ท1.1 ม.4-6/6 ตอบคาถามจากการอานประเภทตางๆ ภายในเวลาทกาหนด

ท 2.1 ม.4-6/2 เขยนเรยงความ

ท 2.1 ม.4-6/3 เขยนยอความจากสอทมรปแบบ และเนอหาหลากหลาย

ท 4.1 ม.4-6/1 อธบายธรรมชาตของภาษา พลงของภาษา และลกษณะของภาษา

ท 4.1 ม.4-6/2 ใชคาและกลมคาสรางประโยคตรงตามวตถประสงค

ท 4.1 ม.4-6/3 ใชภาษาเหมาะสมแกโอกาส กาลเทศะ และบคคล รวมทงคาราชาศพท

อยางเหมาะสม

ท 4.1 ม.4-6/4 การแตงบทรอยกรอง

ท 5.1 ม.4-6/1 วเคราะหและวจารณวรรณคดและวรรณกรรมตามหลกการวจารณเบองตน

ท 5.1 ม.4-6/2 วเคราะหลกษณะเดนของวรรณคดเชอมโยงกบการเรยนรทางประวตศาสตร

และวถชวตของสงคมในอดต

ท 5.1 ม.4-6/3 วเคราะหและประเมนคณคาดานวรรณศลปของวรรณคดและวรรณกรรม

ในฐานะทเปนมรดกทางวฒนธรรมของชาต

รวม 15 ตวชวด

สำนกหอ


27


โรงเรยนกรบใหญวองกศลกจพทยาคม จงหวดราชบร

โครงสรางรายวชา ภาษาไทยพนฐาน 2 ระดบชนมธยมศกษาปท 4 เวลา 40 ชวโมง/ภาคเรยน จานวน 1.0 หนวยกต





เวลา

(ชวโมง)

นาหนก

คะแนน

1 การอานจบใจความจากสอ

ตางๆ

ท 1.1 ม.4-6/2

ท 1.1 ม.4-6/3

ท 1.1 ม.4-6/4

ท 1.1 ม.4-6/5

ท 1.1 ม.4-6/6

การอานจบใจความจากสอ

สงพมพวรรณกรรมพนบาน

และบทโฆษณา

6 10

2 การเขยนสอสาร

ท 1.1 ม.4-6/2

ท 1.1 ม.4-6/3

ท 1.1 ม.4-6/4

ท 1.1 ม.4-6/6

การเขยนสอสารในรปแบบ

ประกาศจดหมายกจธระ กรอก

แบบฟอรม

6 10

3 วรรณกรรม วรรณศลป ท 4.1 ม.4-6/1

ท 4.1 ม.4-6/2

ท 4.1 ม.4-6/3

ท 4.1 ม.4-6/4

ศกษาวเคราะหวรรณกรรม

การนาขอคดจากเรองทอาน

มาประยกตใช

5 10

4 ทดสอบ

กลางภาคเรยน

สอบกลางภาค 1 10

5 วรรณกรรม วรรณศลป ท 1.1 ม.4-6/2

ท 1.1 ม.4-6/3

ท 5.1 ม.4-6/2

ท 5.1 ม.4-6/3

เรองสน บทความ 6 10

6 ธรรมชาตของภาษา พลง

ของภาษา และลกษณะ

ของภาษา

ท 4.1 ม.4-6/1

ท 4.1 ม.4-6/3

ธรรมชาตของภาษา พลงของ

ภาษาและลกษณะของภาษา

5 10

7 แตงบทรอยกรอง ท 1.1 ม.4-6/1

ท 1.1 ม.4-6/3

ท 4.1 ม.4-6/1

กาพยและโคลง 5 10

สำนกหอ


28





เวลา

(ชวโมง)

นาหนก

คะแนน

8 วเคราะหประเมนการใช

ภาษาจากสอสงพมพและ

อเลกทรอนกส

ท 2.1 ม.4-6/2

ท 2.1 ม.4-6/3

ท 4.1 ม.4-6/1

การเขยนในรปแบบนทาน

เขยนบนทกความร

5 10

9 สอบปลายภาค ท 1.1 ม.4-6/2

ท 1.1 ม.4-6/3

ท 5.1 ม.4-6/2

ท 5.1 ม.4-6/3

ท 4.1 ม.4-6/3

ท 1.1 ม.4-6/1

ท 4.1 ม.4-6/1

ท 2.1 ม.4-6/2

ท 2.1 ม.4-6/3

สอบปลายภาค 1 20

รวมทงสนตลอดภาคเรยน 40 100

2. รอยกรอง

2.1 ความหมาย คาวา “รอยกรอง” นนไดมผใหความหมายไวหลายทาน ดงน

ชลธรา กลดอย และคนอนๆ (2521: 161 - 163) กลาววา “รอยกรอง หมายถงถอยคาสานวน

ภาษาทเรยบเรยงขนอยางมบทบญญต กฎเกณฑ หรอทเรยกกนทวไปวามฉนทลกษณแบบโบราณ

รวมทงฉนทลกษณทผแตงคดตงขนเองกได”

ชวน เพชรแกว (2523: 1) กลาววา “รอยกรองแตเดมเรยกวากลอนบาง กาพยบาง ฉนทบาง

กานทบาง ตอมาในระยะหลงกเรยกชอตางกนไปอกหลายอยาง เชน กาพย กลอน กวนพนธ กววจน

และ คาประพนธ เปนตน คาวารอยกรองเพงจะเรมใชเมอมการตงวรรณคดสมาคมขนใน พ.ศ. 2485

โดยใชคาวา รอยกรอง แทนคาวา กวนพนธ ซงแตเดมหมายถง โคลง ฉนท กาพย กลอน”

กลทรพย เกษแมนกจ (2527: 830) กลาวถงความหมายของรอยกรองวา “รอยกรอง ไดแก

งานสรางสรรค หรอบทกวนพนธทกวผสรางสรรค จดทาขนเพอแสดงออกซงความคด การเหน

ความตองการ หรอจนตนาการของตนใหเปนทปรากฏโดยใชระ เบยบของภาษา มรปแบบ ม

สำนกหอ


29

ขอบงคบกาหนดกฎเกณฑตางๆ เฉพาะแบบ เชน การกาหนดจานวนคาหรออกษร กาหนดสงรบ

สมผสตามตาแหนงกาหนดจานวนวรรค กาหนดคาทมเสยงหรอรปวรรณยกต กาหนดคา ทมเสยง

หนกเบา สน ยาว ทเรยกวา คร ลห เปนตน”

ประภาศร สหอาไพ (2527: 59) กลาววา “รอยกรอง คอ คาประพนธชนดตางๆ ไดแก โคลง

ฉนท กาพย กลอน ราย ลลต ใชเรยกวรรณกรรมประเภททมลกษณะบงคบในการแตง หรอม

การกาหนด คณะ โบราณ เรยกวา คากานท หรอกวนพนธ ทกวใชจนตนาการสรางสรรคขนมาตาม

ลกษณะคาประพนธทบญญตไวในคาประพนธแตละชนด”

รชน ศรไพรวรรณ (2539: 599) กลาวถงรอยกรองวา “รอยกรอง หมายถงขอความทเกด

จากศลปะแหงการเลอกใชถอยคาอนไพเราะ และถกตองตามฉนทลกษณ รอยกรองใชถอยคา

ถายทอดใหเกดอารมณ เกดความสข ความเบกบาน หรอความสะเทอนใจ ตลอดจนทาใหเกด

ความคด และจนตนาการ” ซงสอดคลองกบความคดของ มะเนาะ ยเดน และวนเนาว ยเดน (2548: 2)

ทวา “รอยกรอง หมายถง คาประพนธ หรอถอยคาทไดเรยบเรยงขน โดยมขอบงคบจากดคา วรรค

ตอน และมสมผสตามกฎเกณฑทกาหนดใหแตละประเภท”

พจนานกรมฉบบบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 (2546: 688) ไดใหความหมายของรอยกรองไว

วา “คาประพนธ หรอถอยคาทเรยบเรยงใหเปนระเบยบตามบญญตแหงฉนทลกษณ”

จากความหมายของรอยกรองทกลาวมาทงหมด สรปไดวา รอยกรองหมายถง งานเขยน

ทใชศลปะในการเรยบเรยงถอยคา เพอถายทอดความรสกนกคดหรอจนตนาการอยางมระบบ

ระเบยบ ทเรยกวาฉนทลกษณ ซงแตกตางกนไปตามรปแบบของรอยกรองนนๆ เชน โคลง ราย

ฉนท กาพย กลอน ลลต เปนตน

2.2 ประเภทของรอยกรอง

รอยกรองมหลายประเภท นกวชาการไดจดหมวดหมหรอแบงประเภทของรอยกรองไว

หลากหลาย เชน

วราภรณ บารงกล (2537: 16 - 17) กลาววา อาจแบงประเภทของรอยกรอง ไดดงน

1. แบงตามลกษณะการแตง เปนกาพย กลอน โคลง ฉนท ราย ลลต และกลบท นอกจากน

ยงมชนดยอยของคาประพนธเหลานน เชนกาพยยาน กลอนดอกสรอย โคลงสสภาพ

กลบทกบเตนตอยหอย เปนตน

2. แบงตามวตถประสงคในการใช เชน

2.1 เพลงยาว ใชเปนบทฝากรก หรอบทแสดงความในใจของผแตง

2.2 เสภา นทานคากลอน บทสดดเฉลมพระเกยรต ใชเลาเรอง หรอนทาน

สำนกหอ


30

2.3 นราศ ใชแสดงความรก ความอาลย หรอคราครวญ

2.4 บทขบรองเพอการแสดง เชน บทละครรา บทพากยโขน หนงใหญ

2.5 บทละครรอง ใชในการแสดง และการละเลน

2.6 บทรอง เชน บทมโหร เพลงตางๆ

2.7 บทสวด บทไหว (ประณามบท)

2.8 บทสอน เชน สภาษตสอนหญง โคลงราชสวสด โคลงโลกนต

2.9 บทแสดงความคด และทศนะ เชน บทดอกสรอยราพงในปาชา

2.10 บทวชาการ เชน ตาราการแตงรอยกรอง แบบเรยน ใชฝกการอานภาษาไทย

ประกอบการเรยนหลกภาษาเพอใหจางาย เชน กาพยพระไชยสรยา ไวพจนพจารณ (ภาคอาน

ประกอบ) 2.11 บทสวดทใชในพธกรรมตางๆ เชน ฉนทดษฎสงเวยกลอมชาง โองการแชงนา

รายทาขวญนาค

กหลาบ มลลกะมาส (2517: 163 - 164) แบงประเภทของรอยกรองออกเปน 2 ประเภท

ไดแก “1. รอยกรองเชงศลป คอ บทรอยกรองทแสดงอารมณและทศนะทลกซงดวยภาษาไพเราะ

2. รอยกรองทเปนเชงคาสอน หรอวชาการ เชน โคลงโลกนต ฉนทกลอมชาง เปนตน”

สาหรบการแบงประเภทของรอยกรองนน นภาลย สวรรณธาดา (2525: 17 อางถงใน

วราภรณ บารงกล, 2537: 17) กลาววา “ในงานรอยกรอง แตเดมมกปรากฏในรปแบบของ โคลง

ฉนท กาพย กลอน ราย และลลต เทานน ปจจบนนไดเพมรปแบบตางๆ ขนอก เชนกลอนเปลา

(Blank Verse) และบทกววรรณรป (Visual Poetry หรอ Concrete Poetry) ซงเปนการนาจตรกรรม

กบวรรณกรรมมารวมกนเปนรปแบบใหม เปนตน”

จากขอมลขางตนสรปไดวา รอยกรอง แบงออกเปน 3 ประเภท กลาวคอ 1. แบงตาม

ลกษณะการแตง หรอหมายถงฉนทลกษณของรอยกรองนน ไดแก โคลง ฉนท กาพย กลอน ราย

ลลต และกลบท รวมถง กลอนเปลา และบทกววรรณรป เปนตน 2. แบงตามวตถประสงคใน

การแตง หรอประโยชนของรอยกรองนน ไดแก เพลงยาว บทเสภา นราศ ละครรา บทรอง บทสวด

บทสอน บททใชในพธกรรมตางๆ เปนตน และ 3. แบงตามลกษณะของเนอหา เชน รอยกรองเชง

ศลป คอรอยกรองทมเนอหาลกซงและไพเราะ กบรอยกรองเชงวชาการ คอมเนอหาในทางคาสอน

หรอเพอการศกษา

สำนกหอ


31

2.3 ประโยชนของรอยกรอง

รอยกรองเปนงานเขยนทมประโยชน และคณคาทงทางดานวชาการ วฒนธรรม และสงคม

ดงท ฐะปะนย นาครทรรพ (2522: 210 - 211) ไดกลาวถงประโยชนของรอยกรองตอผอาน และผ

แตง ดงน

ประโยชนสาหรบผอาน

1. สบายใจ คลายๆ ฟงเพลงบรรเลง

2. เพลน ทาใหลมสงซงระคายเคองใจอยบางไดชวคราว

3. ไดฟงโวหารอนแปลก

4. ไดทราบความคดของผแตง

ประโยชนสาหรบผแตง

1. สบายใจ คลายผทเลนดนตร ตพณพาทย

2. เพลน เพราะใชสมองในทางทนกถอยคาอนไพเราะ

3. ตองขะมกเขมนแสดงโวหารใหแปลก

4. มโอกาสไดแสดงความคดใหผอนฟง

นอกจากน สทธา พนจภวดล และประทป วาทกทนกร (2525: 1 - 29) ไดกลาวถงประโยชน

ของรอยกรองสาหรบผแตง ผอาน และสงคม ไวดงน

1. ประโยชนสาหรบผแตง เพอแสดงออกในสงทสวยงามของความรสก ความคด ความ

สะเทอนอารมณ ความเพลดเพลนใจ สงเสรมสตปญญา ดารงรกษาวฒนธรรม และสงคม ตลอดจน

แสดงออกทางดานประสบการณของผแตง

2. ประโยชนสาหรบผอาน รอยกรองชวยเราอารมณ และความรสก เร าจนตนาการ เรา

ความคดทเทยบเคยงกบประสบการณของผอาน ขยายวงความร ประสบการณ และจนตนาการของ

ผอานใหกวางขวางและลกซง ผอานสามารถเพมพนสตปญญาไดรวดเรว กบรอยกรองทเขยนเพยง

ไมกคา

3. ประโยชนสาหรบสงคม บทรอยกรองถอวาเปนสมบตลาคา ซงคนในชาตหวงแหน และ

รกษาไว โดยเฉพาะอยางยง บทรอยกรองจะชวยสะทอนสงคม และวฒนธรรมของชาตในแงตางๆ

สคนรนหลงไดเรยนรอยางกวางขวาง ใชสบทอดกนตอๆ ไปไมสนสด เพราะรอยกรองมเสยงสมผส

คลองจองทาใหจางายและจาไดนาน

สำนกหอ


32

จากประโยชนของรอยกรองขางตน สรปไดวา รอยกรองมคณประโยชนสาคญ 3 ประการ

คอ 1. ประโยชนสาหรบผแตง คอ เพอใชในการแสดงทศนคต ความรสก และประสบการณของตน

ฝกสตปญญาความสามารถในทางการประพนธ และสรางความสขทางใจอนเกดจากสนทรยรสของ

รอยกรองทตนแตง 2. ประโยชนสาหรบผอาน คอ เพมพนสตปญญาและความรจากการแสดง

ทศนคต ความรสก และประสบการณของผแตงจากการอานรอยกรอง และสรางความสขทางใจอน

เกดจากสนทรยรสของรอยกรองทตนอาน และ 3. ประโยชนตอสงคม คอ ชวยบนทกความรและ

ประวตศาสตร สะทอนสงคมและวฒนธรรมของคนในชาต ตลอดจนเปนสมบตทางวฒนธรรมของ

ชาตทมคณคา

2.4 การสอนเขยนรอยกรอง

การวางรากฐานการเขยนรอยกรองใหแกเยาวชนนบวาเปนสงสาคญยง เพราะเทากบเปน

การปพนฐานใหนกเรยนมความร ความสนใจ และความถนดในการทจะสามารถเขยนรอยกรองได

ด ในดานหลกและแนวทางในการสอนเขยนรอยกรองนน ไดมนกการศกษา เชน เรองอไร กศลาสย

เกหลง พานช และประจกษ ประภาพทยากร (2516: 43) สจรต เพยรชอบ และสายใจ อนทรมพรรย

(2525: 137 - 139) ไดเสนอแนะในทศทางเดยวกนสรปไดดงน

1. นกเรยนควรจะไดรบประสบการณตรง คอ มโอกาสไดฟง ไดอาน ไดสงเกต และสรป

ลกษณะคาประพนธประเภทตางๆ และมโอกาสฝกฝนแตงเองบางตามสมควร

2. ในการสอนเขยนรอยกรองนน ครควรจะไดเตรยมการสอนเปนอยางด มขนตอนใน

การสอนครบถวน นบตงแตชนนาเขาสบทเรยน ขนสอน ขนลงมอปฏบตคอชวยกนแตงในกลมยอย

ลองแตงดวยตนเองเปนรายบคคล มกจกรรมประกอบ เชนการรองเพลง ขบเสภา และขน

ประเมนผล

3. เพอใหการเรยนการสอนการเขยนรอยกรองดาเนนไปดวยคดมประสทธภาพ ครผสอน

ควรใชสอการสอนตางๆ ประกอบการสอนดวย อาจเปนภาพ แผนภม หนจาลอง เทปบนทกเสยง

หรอแผนเสยง เปนตน

4. การสอนเขยนรอยกรองควรเรมจากงายๆ กอน แลวจงคอยๆ ยากขนตามลาดบ ทงน

เพอใหนกเรยนรสกวาตนเองประสบความสาเรจเพอจะไดเปนการเสรมกาลงใจใน การทจะเรยนร

และแตงบทรอยกรองในโอกาสตอไป

5. ผสอนเขยนรอยกรองควรใชวธหลายวธ เพอใหการเรยนการสอนนาสนใจ และผเรยน

เกดการเรยนรอยางแทจรง

สำนกหอ


33

6. การสอนเขยนรอยกรอง ควรมงใหผเรยนมใจรก มทศนคตทดตอการเรยนเกดความ

สนกสนาน ดวยการจดกจกรรมประกอบตางๆ ทงกจกรรมในชนเรยน และกจกรรมเสรมหลกสตร

นอกจากน ฐะปะนย นาครทรรพ (2518: 10) ไดกลาวถงวธการสอนเขยนรอยกรองไววา

การเขยน รอยกรองนอาจเรมตนดวยวธงายๆ เชน หาบทรอยกรองทไพเราะมาอานใหนกเรยนฟง

และแนะใหนกเรยนสงเกตวา กวสามารถเลอกเฟนถอยคามาใชไดอยางประณตเพยงไร ในขนแรก

การฝกใหแตงอาจจะยากอยบาง แตกพอจะเรมไดดวยหาคามาเตมชองวาง ใหมเสยงสมผสตาม

ลกษณะของคาประพนธนนๆ ตอไปกหาภาพธรรมชาต หรอภาพศลปะทสวยงามมาใหนกเรยน

บรรยายเปนกาพยหรอกลอนงายๆ และใหแตงตามความสมครใจบาง หรอกาหนดหวขอใหไปแตง

บาง ภายหลงทนกเรยนไดรจกแผนผงขอบงคบของคาประพนธนนแลว

ดานกจกรรมทสงเสรมการเขยนรอยกรองสาหรบเดกนน บนลอ พฤกษะวน (2533: 83 -

84) ไดกลาวถง แนวทางการสงเสรมการเขยนรอยกรองวา ควรใหเปนไปตามความสนใจของเดก

เพราะเดกบางคนอาจจะไมมความสามารถในดานน จงไมควรบงคบ แตควรสงเสรมใหเปนไปตาม

ความสนใจของผเรยนคอ 1. กจกรรมทควรสงเสรมไดแก การเลนตอคาสมผส ซงเปนกจกรรมทเดก

ชอบมาก การจดควรจดใหเลน สลบกบการเรยนวรรณคดประเภทรอยกรอง 2. สอนใหรจกถอด

คาประพนธ 3. ชแนะใหเหนความสาคญและรสไพเราะของบทประพนธทกวสามารถเลอกถอยคา

มาใชไดอยางเหมาะสม และ 4. สงเสรมการทองคาประพนธหรอบทรอยกรองทมความไพเราะ และ

รชน ศรไพวรรณ (2539: 633 - 634) กลาวไววา 1. ควรเรมจากกจกรรมทงายๆ ไปหากจกรรมทยาก

2. กจกรรมนนจะตองสนกสนาน นาสนใจ 3. เปนกจกรรมทเหมาะสมกบเดก 4. เปนกจกรรมททา

ทายความคด ความสามารถของเดก และพฒนาความคดสรางสรรคทางภาษาใหมากทสด” บนลอ

พฤกษะวน (2533: 83 - 84) ไดกลาวถง แนวทางการสงเสรมการเขยนรอยกรองวา ควรใหเปนไป

ตามความสนใจของเดก เพราะเดกบางคนอาจจะไมมความสามารถในดานน จงไมควรบงคบ แต

ควรสงเสรมใหเปนไปตามความสนใจของผเรยนคอ 1. กจกรรมทควรสงเสรมไดแก การเลนตอคา

สมผส ซงเปนกจกรรมทเดกชอบมาก การจดควรจดใหเลน สลบกบการเรยนวรรณคดประเภท

รอยกรอง 2. สอนใหรจกถอดคาประพนธ 3 . ชแนะใหเหนความสาคญและรสไพเราะของ

บทประพนธทกวสามารถเลอกถอยคามาใชไดอยางเหมาะสม และ 4. สงเสรมการทองคาประพนธ

หรอบทรอยกรองทมความไพเราะ

สาหรบขนตอนการสอนเขยนรอยกรองนน กรรณการ พวงเกษม (2534: 115) กลาวไว

ดงน

สำนกหอ


34

1. ครไดนาตวอยางรอยกรองทจะใหนกเรยนฝกเขยนมาใหนกเรยนอาน 2. ครแนะนาใหนกเรยนรจกแผนภมลกษณะบงคบของการเขยน รอยกรองนนๆ นกเรยน

จะไดทราบลกษณะบงคบการใชคา การสมผสคา

3. แนะนาใหนกเรยนเขาใจวา เมอเขยนเรองใด ตองมความรเกยวกบเรองนนๆ การฝกขน

แรก ครอาจใหนกเรยนชวยกนคดกลมละ 1 - 3 คน เมอทาไดจงทาเปนรายบคคล

4. ใหนกเรยนเขยนรอยกรองแลววาดภาพประกอบ เชนนกเรยนระดบประถมศกษาชอบ

วาดภาพมากจงชวยใหเกดความสนใจทจะทางาน และเกดจนตนาการสรางสรรค

5. ครตรวจผลงานโดยชแนะเปนรายบคคล

รชน ศรไพรวรรณ (2539: 661 - 674) กลาววาการสอนเขยนรอยกรองสาหรบเดก ควรม

ขนตอน ดงน

1. สารวจความสนใจ หรอความถนดของนกเรยนทมตอบทรอยกรอง

2. ใหนกเรยนรจกฉนทลกษณของรอยกรองทนกเรยนชอบ

3. ใหนกเรยนกาหนดเรอง และจดมงหมายในการเขยน

4. ใหนกเรยนรจกเรยบเรยงและขยายความคด

5. ใหนกเรยนลงมอเขยนบทรอยกรอง โดยยดหลก ดงน

5.1 เขยนใหตรงจดมงหมายทคดวาจะเขยน

5.2 เขยนใหถกฉนทลกษณทตงใจจะเขยน

5.3 ดาเนนเรองใหสอดคลองกน เกยวเนองกนไปเปนเรองเดยวกน

5.4 ระวงการใชถอยคา เลอกใชคาทมความหมายสอดคลองกบเนอหา และอารมณ

บทรอยกรองจงจะไพเราะ 5.5 เขยนรอยกรองใหกระชบรดกม

5.6 ใชคาใหเหมาะแกเนอเรอง

5.7 ใชสานวนภาษาใหถกตอง

5.8 พยายามสอดแทรกความคดทดในบทรอยกรอง

5.9 ขดเกลาสานวนใหไพเราะราบรน

นอกจากน ศวกานท ปทมสต (2539: 15) ไดกลาวถง กลวธสอนเดกใหเรยนเขยนกว โดย

แนะนาวา อยาเรมสอนเดกใหเขยนรอยกรองดวยการสอนฉนทลกษณ เพราะจะทาใหเดกเบอ และม

เจตคตทไมดตอฉนทลกษณ การสอนเรมแรกควรฝกใหเดกรจกคด และแสดงความคดนน โดย

เสนอขนตอนทจะสอนเดกใหเขยนรอยกรองไวดงน

สำนกหอ


35

บนไดขนแรก ตองเรมทการฝกใหเดกคด คดในเชงเปรยบเทยบ หรอคดคานง อยางไรกได

โดยสามารถแสดงความคดนนๆ ออกมาเปนภาษาหนงสอสนๆ พอไดใจความตามอสระ

บนไดขนทสอง คอ “ลานาความคด” ไดแก การฝกความคดอยางตอเนองเปนลกโซภาษา

ดวยการเขยนคาความคดอยางมลลา มชนเชงวรรณศลป ในรปแบบทไมเนนคาสมผสคลองจอง แต

อาจจะสมผสเสยงอกษรตามใจชอบได โดยยงไมเนนจานวนคา วลตลอดจนเสยงสระลดหลน

ดงนน เมอเดกๆ มถอยคาสอความคดอยพอสมควรแลว จะสอออกมาไดดงปรารถนา

บนไดขนทสาม เมอนกเรยนไดฝกความคด และลานาความคดอยางอสระดวย ความรสก

อยากคด อยากเขยน คลองคาคลองความ ระยะหนงแลว จงคอยเรมการเขยนบทรอยกรองตาม

ฉนทลกษณตอไป

กรมวชาการ (2539: 266 - 227) ไดเสนอขนตอนการสอนเขยนบทรอยกรองไวดงน

1. ขนเรยงรอยความคดตน เปนขนทฝกใหเดกรจกคดอยางตอเนองแลวเขยนความคดนน

ดวยภาษารอยแกวเปนขอความสนๆ (เปนประโยคหรอวลกได) โดยไมตองคานงถงจานวนคา และ

การสมผสตามลกษณะรอยกรอง แตตองใหขอความตอเนองเปนเนอเรองเดยวกน

2. ขนฝกฝนใหรสมผส เปนขนทฝกใหเดกรจกคาสมผสคลองจองวามลกษณะอยางไรแลว

ฝกใหนกเรยนคนหา หรอเขยนคาทสมผสกน เพอใหเกดความเคยชนกบเสยง และสมผส

3. ขนรจกจดคาคลองจอง เปนขนทฝกใหเดกรจกจงหวะการสมผสระหวาง กลมคาแลวฝก

เขยนกลมคาสมผสคลองจองกน และมใจความตอเนองเปนเรองเดยวกน

4. ขนเหนรปของฉนทลกษณ เปนขนทฝกใหเดกไดเรยนรรปแบบฉนทลกษณของ

รอยกรอง โดยเรมจากบทรอยกรองงายๆ เชน กลอนส หรอ กาพย แลวใหฝกอาน ฝกฟง สงเกต

จานวนคา และจงหวะการสมผสตามลกษณะบทรอยกรองนนๆ

5. ขนเขาใจหลกการเขยน เปนขนทฝกใหเดกไดเรยนรหลกในการเขยนบทรอยกรอง วา

จะตองเขยนตามรปแบบฉนทลกษณ โดยมความตอเนอง และกาหนดโครงเรองจะเขยนใหชดเจนม

การใชคาทเหมาะสม และใจความของบทรอยกรองตองเปนเรองเดยวกน

6. ขนลองปรบเปลยนรวมเขยนบาง เปนขนทฝกใหเดกไดเรมเขยนบทรอยกรองโดยเรมตน

จากกจกรรมงายๆ เชน การเรยงบทรอยกรองใหถกตองตามลกษณะการสมผสเตมคาทขาดหายไป

ใหสมบรณ หรอปรบเปลยนคาในบทรอยกรองใหถกตองตามลกษณะ และเนอหาทสอดคลองกน

เปนตน

สำนกหอ


36

7. ขนลงมอสรางผลงานตน เปนขนการฝกทยากขน โดยใหนกเรยนลงมอเขยนรอยกรอง

ดวยตนเอง โดยเรมตนจากกจกรรมงายๆ กอน เชน เขยนตามผง เขยนเลยนแบบ ขนตนแลวใหเขยน

ตอ เขยนตามหวขอทกาหนด เขยนบรรยายภาพ เปนตน 8. ขนประเมนผลและชนชม เปนขนประเมนผลงานการเขยนของนกเรยน โดยครหรอตว

นกเรยนเอง เพอหาจดเดน จดบกพรองทตองแกไขใหสมบรณ และเปนขนทครจดกจกรรมสงเสรม

ใหกาลงใจนกเรยนไดแสดงออกในวงกวาง และตอเนอง เชน การนาผลงานมาอานใหเพอนฟง

การนาผลงานของเดกมาแสดงละคร จดนทรรศการผลงาน พมพเผยแพรงานของเดก เปนตน

จากขอมลเหตผลตน สามารถสรปไดวา การสอนเขยนรอยกรอง มขนตอนทสาคญ 3

ประการคอ

1. ขนปพนฐาน เพอใหผเรยนรกการเขยนรอยกรองตงแตวยเยาว โดยตองไดรบการ

สงเสรมของครอบครว เชน พอแม โรงเรยน หรอสงแวดลอมรอบตวผเรยน ควรมการจดกจกรรมท

เกยวของกบการเขยนรอยกรองอยางสมาเสมอ 2. ขนฝกคดฝกเขยน ผสอนฝกใหผเรยนเรยบเรยงความคดอยางมลาดบ เปนระบบ และ

นาสนใจ และฝกแตงรอยกรองอยางงาย จากนนจงเรยนฉนทลกษณกอนแตงรอยกรอง ฝกอาน

ตวอยางบทรอยกรอง เพอใหเขาใจจงหวะและสมผส ทดลองแตงดวยกจกรรมจากงายไปยาก

3. ขนแกไขพฒนา ผสอนควรตรวจผลงาน แกไข วจารณ และแนะนาเปนรายบคคล เพอให

ผเรยนไดรบทราบขอบกพรองของตนเอง และนาไปปรบปรง อาจ ใหนกเรยนจบควจารณผลงาน

หรอออกมาอานผลงานการเขยนรอยกรองของตนหนาชน เพอกระตนใหผเรยนเกดการพฒนา

ผลงานการเขยนรอยกรองของตนตอไป

2.5 การประเมนผลการเขยนรอยกรอง

การเรยนการสอนเขยนรอยกรองตองมการประเมนผลเชนเดยวกบการเรยนการสอนวชา

อนๆ เพอใหการเรยนเขยนรอยกรองครบถวนสมบรณ และชวยใหทราบถงผลการจดการเรยนรของ

ครวาเปนอยางไร มประสทธภาพดหรอไม นกเรยนมพฒนาการมากนอยเพยงใด การประเมนผล

งานเขยนรอยกรองมลกษณะพเศษแตกตางไปจากงานเขยนรอยแกว ซงมผใหแนวทางการประเมน

ไวดงน

สจรต เพยรชอบ และสายใจ อนทรมพรรย (2522: 165) เสนอหลกในการประเมนผลวา

การประเมนผลงานเขยนรอยกรองควรมกฎเกณฑทแนนอน นกเรยนจะไดมสวนรวมใน

การประเมนผลทกครง ครไมควรถอตวเองเปนเกณฑ แตควรจะประเมนจากพฒนาการ และ

ความกาวหนาทางการเรยนของนกเรยนแตละคนเปนสาคญ สอดคลองกบ จนทมา พรหมโชตกล

สำนกหอ


37

(2529: 320) ทกลาววา การวดและประเมนผลการเขยนคาประพนธทดทสดคอ ใหนกเรยนแตงคา

ประพนธจากเรองทกาหนดใหแลวใหคะแนนโดยวธจดอนดบคณภาพ

สวนการวเคราะหเพอประเมนผลงานเขยนรอยกรองวา ควรจะวเคราะหดานใดบางนน

ประภาศร สหอาไพ (2527: 83 - 84) กลาวถงงานเขยนเชงวเคราะหงานเขยนรอยกรองไว สรปไดวา

การวเคราะหมประเดนสาคญคอ 1. แนวคดและเนอหา 2. การใชภาษา 3. ทวงทานองเขยน

4. รปแบบโครงสรางงานเขยน และ 5. เลอกสรรถอยคาตามเกณฑของอลงการศาสตร คอ

ประกอบดวยคณ มความหมายของขอความทใหแงคดสรางสรรค มคณประโยชนสามารถนาไปใช

ในชวต มรสคอความรสกซาบซงประทบใจ ซงสอดคลองกบประไพ วเศษธาน (2529: 16) ทอธบาย

วา กลอนจะดไดดวยอาศยดในทางความมงหมาย หมายถง กาพย กลอนทสรางขนนนสามารถ

ประจกษผลทเปนคณ – ประโยชนไดเพยงไร ดในทางความงาม กลอนทสรางขนยอมเปน

ประโยชนตอสาธารณะ มความงามแหงศลปะในรปการของกลอน ดในทางฉนทการ คอความ

เชยวชาญ ในแบบวธการเขยนกาพยกลอน หรอฉนทลกษณวทยา ตลอดจนการใชทวงทานอง

โวหาร และสานวนตางๆ ดวย ความดทงสามดานจะตองเปนเอกภาพกน จงเปนกลอนทดได

ยทธ โตอดเทพ (2544: 82-83) วจยเรอง การพฒนาเกณฑการประเมนงานเขยนรอยกรอง

กลอนสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย ไดสรปสาระสาคญของเกณฑการประเมน

เปน 5 ดานดงน

1. ดานฉนทลกษณ หมายถง งานเขยนรอยกรองทเขยนไดถกตองตามกฎเกณฑ เปน

ระเบยบตามลกษณะบงคบทกดาน ตงแตจานวนคาในคณะครบถวน มสมผสนอก สมผสใน มเสยง

บงคบทายวรรค ถกตอง สมบรณ ตลอดจนมความไพเราะของถอยคาทนาเสนอ สอดคลองกลมกลน

กบนาเสยงเมออานออกเสยง

2. ดานเนอหาสาระ หมายถง งานเขยนรอยกรองทมเนอหาและรปแบบทสอดคลองตองกน

อยางเหมาะสมกลมกลน มสาระในดานความร ความคด อนเปนสมพนธภาพตามหวขอทกาหนด

3. ดานการใชถอยคา หมายถง งานเขยนรอยกรองทใชถอยคาถกตอง ทงในดานสะกดคา

และการสอความหมาย มความเหมาะสมกบเนอหา งามดวยรสคา รสความและการสรางบรรยากาศ

เหมาะสมทกดาน 4. ดานกวโวหาร หมายถง งานเขยนรอยกรองทมความไพเราะ สรางความประทบใจและ

ใหจนตนาการดวยวธตางๆ เชน อปมาอปไมย ใชคาสญลกษณเราอารมณดวยถอยคาทงดงามลกซง

เปนตน สามารถดงดดความสนใจไดอยางเหมาะสมและสมบรณทาใหผอานซาบซง

สำนกหอ


38

5. ดานความคดสรางสรรค หมายถง งานเขยนรอยกรองทมกระบวนการทางศลปะ ในการ

สะทอนปญหา หรอปรากฏการณตามทเปนจรงออกมา ชใหเหนถงตนเหตของปญหาหรอทมาอยาง

ถกตองได แนะทางแกปญหาหรอทางออกทดกวาของปรากฏการณนนๆ สามารถปรบปรง

เปลยนแปลง แยกแยะ สรป ตความสงทไดพบเหน มวสยทศน และนาเสนอความคดใหมทเปนของ

ตนเองไดอยางเหมาะสม

สวนเบอรน (Burns, 1971: 99 อางถงใน กลธดา ปญญาจรวฒ, 2547: 66) ไดเสนอวา

การประเมนผลงานเขยยนรอยกรองนน ไมควรเอาบทรอยกรองของเดกทกคนมาเปรยบเทยบกน

เพอพจารณาวาใครมความสามารถมากกวากน ในการตดสนครควรคานงถงความสามารถท

เหมาะสมกบวย วฒภาวะ ภมหลง ตลอดจนประสบการณของเดกเปนองคประกอบ ผลงานของเดก

จะไดรบการเปรยบเทยบกบงานชนกอนๆ ของตวเดกเองเทานน”

ประยงค อนนทวงศ (อางถงใน กลธดา ปญญาจรวฒ, 2547: 68) ไดกลาววา การใหคะแนน

คาประพนธรอยกรอง จะมหลกในการใหดงน 1. ถกตองตามฉนทลกษณทกาหนดหรอไม

2. ตความหมายหรอหวขอกระททใหถกตองหรอไม 3. ดาเนนเรองเปนอนหนงอนเดยวกนโดย

ตลอด หรอเปนเอกภาพหรอไม 4. ถอยคาสานวนโวหารดหรอไม 5. เปนความคดดๆ แปลกๆ ใหมๆ

ทเปนของตนเองหรอไม 6. การสมผสทงสระ และอกษรเปนไปอยางราบรนไพเราะหรอไม

7. จานวนบทรอยกรองนนๆ ผดไปจากทกาหนดไวหรอไม 8. เขยนตรงตามแนวทเขาเนนใหมา

หรอไม 9. ขอความรดกมไดเนอหาสาระหรอไม และ 10. อานแลวเกดความประทบใจหรอไม

สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต กระทรวงศกษาธการ (2536: 305) ได

เสนอวธวดและประเมนผลบทรอยกรองไวดงน วธวดและประเมนผลการเขยนประเภททดทสด คอ

ใหนกเรยนเขยนคาคลองจอง หรอรอยกรองตามหลกสตรกาหนด แลวใหคะแนนโดยวธจดอนดบ

คณภาพตามรายการประเมน โดยคานงถงวยของนกเรยนดวย ซงรายการประเมนอาจเปนดงน เขยน

ตามจดมงหมายทตนเองคด เขยนถงอะไร เพออะไร เขยนถกฉนทลกษณ เลอกใชคามความหมาย

สอดคลองกบเนอเรอง มความไพเราะ การดาเนนเรองสอดคลองกน กลาวถงสงใด หรอเหตการณ

ใดจะตองดาเนนเรองเกยวเนองเปนเรองเดยวกน นสยทดในการเขยน สะอาด เรยบรอย

จากทกลาวมาทงหมดขางตน การประเมนผลรอยกรองมหลกสาคญคอ เพอใหการเรยน

การสอนเขยนรอยกรองมประสทธภาพและทราบพฒนาการของผเรยน มกฎเกณฑในการประเมนท

ถกตอง ชดเจน แนนอนและครอบคลมทกประเดน โดยเปดโอกาสใหผ เรยนมสวนรวมใน

การประเมน และประเมนจากพฒนาการหรอความกาวหนาในการเขยนรอยกรองเปนหลก โดย

คานงถงวยของผเรยนและไมเปรยบเทยบผลงานการเขยนรอยกรองของผเรยน ในสวนของวธการ

สำนกหอ


39

ประเมนตองพจารณาฉนทลกษณ เนอหาหรอแนวคด วรรณศลปด ประโยชน และความคด

สรางสรรค บนพนฐานของหลกการประเมนทชดเจน

3. โคลง

3.1 ความหมายและความเปนมาของโคลง

คาวา “โคลง” เปนชอของคาประพนธประเภทหนง พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน

พ.ศ. 2542 (2538: 202) ไดใหความหมายของคาวา “โคลง” ไวดงน

“โคลง 1 (โคลง) น. คาประพนธชนดหนง มสมผส และบงคบเอกโทตามตาราฉนทลกษณ”

“ครรโลง [คนโลง] (กลอน) น. โคลง, คาประพนธชนดหนง (แผลงมาจากโคลง)”

สาหรบความเปนมาของโคลงนน ยงไมปรากฏหลกฐานสรปอยางชดเจน แตมผสนนษฐาน

ไวตางๆ ดงตอไปน สมเดจพระเจาบรมวงศเธอ กรมพระยาดารงราชานภาพ (2475: 75) มพระราชาธบายวา “…

โคลงนน จะคดแตงเมอครงไรไมปรากฏ มเคาเงอนแตวา โคลงนนดเหมอนจะเปนของพวกไทยขาง

ฝายเหนอคดขน มกาหนดอกษรนบเปนบาทสองบาท สามบาท สบาท เปนบทเรยกวาโคลงสอง

โคลงสาม โคลงส โคลงเกาๆ มทรบสมผสและทกาหนดใชอกษรสงตานอยแหง แตมามบงคบมาก

ขนภายหลง เหนจะเปนพวกไทยขางฝายใตไดรบอยางมาแตงประดษฐเตมขน...” พระยาอปกตศลปสาร (2548: 379) ใหความเหนวา “คาโคลงและรายนเปนคากานทดงเดม

ของไทยเรา กลาวคอ คารายเปนคากานททใชกนแพรหลายตงแตสมยโบราณ สมผสตนวรรคปลาย

วรรคคลองกนเรอยไป เชนคากาพยพระมนของไทยเหนอ หรอแมพระนามาภไทยของพระเจา

แผนดน นามขนนางผใหญ เปนตน กใชคลองกนเปนทานองรายพน สวนคาโคลงกนยมใชกนมา

ตงแตครงโบราณ เชนโคลงดน ผดกนทมวธแตงยากกวากน แตในสมยตอมา ทานเอารายกบโคลง

มาแตงเปนเรองรวมกน ซงเรยกวาลลต….” เปลอง ณ นคร (2515:8-9) ใหความเหนวา “โคลงเปนคาประพนธทแพรหลายอกแบบหนง

เขาใจกนวาจะเปนของไทยแท คาโคลงอยางเกาทสดปรากฏในรชสมยสมเดจพระรามาธบดท 1

(พ.ศ. 1893 - 1912) คอประกาศแชงนาโคลงหา แบบคาโคลงทมอยมากแบบคอ โคลงสองสภาพ

โคลงสามสภาพ โคลงสสภาพ โคลงสตรพธพรรณ โคลสจตวาทณฑ โคลงสองดน โคลงสามดน

โคลงววธมาล โคลงดนบาทกญชร โคลงหา พจารณาตามประวตวรรณคดจะเหนวา แตเดมโคลงใช

เขยนเรองจาพวกนราศ เชนนราศหรภญไชย กาสรวลศรปราชญ เปนตน”

สำนกหอ


40

มหาวทยาลยสโขทยธรรมมาธราช. (2541: 89) ไดสรปทมาของโคลงไววา “จากหลกฐาน

ตางๆ ไดแสดงทมาของโคลงไวตรงกนวามทจากคากวพนถนไทยในสยามประเทศแตโบราณกาลน

เอง คอมาจากไทยฝายเหนออนเรยกวาลานนาไทย กบมาจากไทยฝายอสาน ซงมภาษาตระกล ไทย-

ลาว เปนหลก และมกเรยกชอโคลงมาแตโบราณวาโคลงลาว” หนงสอภาษาเพอพฒนาการเรยนร หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน กลมสาระ

การเรยนรภาษาไทย หลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2544 (2551: 270) ไดอธบายความ

เปนมาของโคลงสสภาพไววา เชอกนวาโคลงเปนคาประพนธทเกาแกทสดของไทย ถนกาเนดของ

โคลงคอดนแดนทเปนภาคเหนอของไทยในปจจบน นอกจากน ยทธ โตอดเทพย และสธร พมกมาร (2552: 160) กลาววา มผรสนนษฐานไว

ตางๆ กน ซงพอสรปลงความเหนสองนยดงน 1. “โคลง” อาจเลอนมาจาก “โครง” เพราะแตเดมอาจใชประพนธสาหรบอธบายขอความ

สนๆ หรออาจสรปความ จงอาจวาง “โครง” ใหแตงกน ซงกคอคาทเปนกระท อยางทเราเขาใจใน

สมยน 2. ไมปรากฏถนกาเนดทแนนอน แตพอมเคาเงอนใหคดวานาจะเปนคาประพนธทชาวไทย

ภาคเหนอใชคดแตงกนขนกอน โดยสงเกตจากคาทใชอยในโคลงเปนคาทมาจากภาคเหนออยไม

นอย เชน ขอย เขอ เผอ ล พน เมอ เปนตน จากขอมลดงกลาวขางตน สามารถสรปความหมายและเปนมาไดวา โคลงเปนคาประพนธ

ชนดหนงของไทยตงแตสมยโบราณ มสมผสและบงคบเอกโทตามตาราฉนทลกษณ ทงน

สนนษฐานวามตนกาเนดมาจากแถบภาคเหนอและภาคอสาน สงเกตไดจากคาทใชอยในโคลงเปนคาทมาจากภาคเหนอเปนจานวนมาก เชน ขอย เขอ เผอ ล พน เมอ เปนตน แตเดมโคลงใชเขยนเรองจาพวกนราศ ตอมามการรบจากไทยฝายใตมาประดษฐใหมฉนทลกษณมากขน ตลอดจนเอามาแตง

รวมกบรายใหเปนเนอเรองเรยกวาลลต

3.2 ประเภทของโคลง

คาประพนธประเภทโคลงแบงเปนประเภทใหญได 3 ประเภทคอ โคลงสภาพ โคลงดน

และโคลงโบราณ แตละประเภทกแบงยอยออกไปไดอกดงน (บารณ ถาวระ, 2541: 71 - 86)

สำนกหอ


41

1. โคลงสภาพ แบงเปน 6 ชนดคอ 1.1 โคลงสองสภาพ ตวอยาง เชน

โคลงสองเปนอยางน แสดงแกกลบตรช

เชนใหเหนเลบง แบบนา

(จนดามณ)

1.2 โคลงสามสภาพ ตวอยางเชน

โคลงสามแปลกโคลงสอง เพราะทานองทแท

วรรคหนงพงเตมแล เลหนจงยล เยยงเทอญ


1.3 โคลงสสภาพ ตวอยางเชน

เสยงลอเสยงเลาอาง อนใด พเอย

เสยงยอมยอยศใคร ทวหลา

สองเขอพหลบใหล ลมตน ฤๅพ

สองพคดเองอา อยาไดถามเผอ

(ลลตพระลอ) 1.4 โคลงตรพธพรรณ ตวอยางเชน

โคลงอยางวางฉบบตง นามม

คอชอตรพธพรรณ พากยไว

ปวงปราชญฉลาดวาท เชลงลกษณ นนา

กลอนรบทสามใช แตเบองบาทสอง


1.5 โคลงจตวาทณฑ ตวอยางเชน

โคลงหนงนามแจงจต- วาทณ ฑนา

บงคบรบกนแสดง อยางพรอง

เลบงแบบแยบยลผน แผกชนด อนเอย

ทสบาทสอดคลอง ทอนทายบทประถม


สำนกหอ


42

1.6 โคลงกระท ตวอยางเชน

1.6.1 โคลงกระทหนงคา

หนา เนตรสมชอแมน มฤค

เนอ นมนวลดด แตงหนา

ใจ พาลเกงโกงม จตดง

เสอ ดดนกลนกลา โกรธรายอยาสมาน

(โคลงสภาษตประจาภาพวดพระศรรตนศาสดาราม) 1.6.2 โคลงกระทสองคา

เพอนกน สนทรพยแลว แหนงหน

หางาย หลายหมนม มากได

เพอนตาย ถายแทนช วาอาตม

หายาก ฝากผไข ยากแทจกหา

(โคลงโลกนต)

1.6.3 โคลงกระทสามคา

ไปเหนนา หนาดวน ชวนกน

ตดกระบอก แบงปน สวนไซร

ไปเหนรอก อวดขน มอแมน

ขนหนาไม ไวให หยอนแทเสยสาย


1.6.4 โคลงกระทสคา

ฝนตกแดดออก จา แจมแสง

นกจอกเขารง แฝง ใฝล

แมมายใสเสอ แดง ดฉาด

เอาเสอปดหลง เตน ตอลอหลอกฝน

(ของเกา)

2. โคลงดน

ลกษณะของโคลงดนมทงสวนทเหมอน และแตกตางกบโคลงสภาพ ลกษณะทแตกตางกน

โคลงดน กบโคลงสภาพตางกนในเรองของจานวนคา โคลงดนมจานวนคานอยกวาทใชกนในโคลง

สำนกหอ


43

สภาพ โดยเฉพาะในบาทสดทาย ตางกนเรองของตาแหนงคาโท และตาแหนงคารบสมผสบางคา

โคลงดนแบง 4 ชนดยอยดงน (บารณ ถาวระ, 2541: 71 - 86)

2.1 โคลงสองดน ตวอยาง เชน

โคลงสองเรยกอยางดน เพราะวาวรรคทายนน เปลยนแปลง

แสดงแบบแยบยงให กลบตรจาไวใช แตงตาม


2.2 โคลงสามดน ตวอยาง เชน

ยลแบบแผนโคลงสาม ทานองตามอยางดน

วรรคหนงเตมเขานน เชนกน (จนดามณ)

2.3 โคลงดนววธมาล ตวอยาง เชน

วดยาวเสนไดใส เศษสาม วาแฮ

กอพระมหาวหารมาน มขสราง

สวมพระระยะงามตาม แตท นนนา

อยางโบสถโปรดสรางอาง อาจทน

มงกระเบองชรอาคลา เคลอบส ขาบเฮย

ลดมขสามชนสวรรค เสรจไสร

ดาษพนทวทม หมดนอก ในนา

หนชาตแดงใหใช ชวงลาน

(ประชมจารกวดพระเชตพนฯ)

2.4 โคลงดนบาทกญชร ตวอยาง เชน

ฝนพงหมาดหมดฟา ฝากคน

หยดเหยาะเปาะแปะปรอย เปยกยอม

คนนานมดนผน ผงแดด

ขาวสะบดเพชรนาพรอม พรางพร

ไผพลอดออดแอดรอง ซอส

นาเออยเจอยประจาค ขบรอง

ระบาดอกโสนล ลาระรก

ระหดพดนาตอง แตงงาม

(เนาวรตน พงษไพบลย)

สำนกหอ


44

3. โคลงโบราณ โคลงโบราณเปนโคลงทมลกษณะบงคบเฉพาะคณะ และเฉพาะสมผส แตไมไดบงคบ

คาเอกคาโท ซงสามารถแบงเปน 8 ชนดไดดงน

3.1 โคลงวชชมาล ตวอยาง เชน

สไปเทยวคน หานล

วรราชผเรอง ฤทธเลศ

อกนมนฤมล สดารตน ทมยนตเพรศ เพราะงาม

(พระนลคาหลวง)

3.2 โคลงมหาวชชมาล ตวอยาง เชน

เหมอนบงบวเหยวแหง หางชม

ฝงวหคเหรไกล บพก

นาแหงขนเปนตม แสนขน

เพราะคชเอางวงควก ดดนามากน

(พระนลคาหลวง) 3.3 โคลงจตรลดา ตวอยาง เชน

ขาแตไวทรรภราช สดา

ขาสเทพเพอนพระ พไซร มาแสวงนมนาร นรรตน

โดยภมะใชดวน ดลมา


3.4 โคลงมหาจตรลดา ตวอยาง เชน

พระจนทรเพงแผว สรทกาล

ชชวงโชตพรายงาม รงฟา

ใหคนชนบานนตย ทกหม

รศมเรองกลาแหลง แหงหวงเวหา

(โคลงโบราณ)

สำนกหอ


45

3.5 โคลงสนธมาล ตวอยาง เชน

สงสารทารกนอย คอยหา

จาพรากจากกนมา วโยค

สงสารลกกาพรา พรากพอ

ซาแมหางคงโศก ศลยหา


3.6 โคลงมหาสนธมาล ตวอยาง เชน

ดราวาหกยอด สารถ

ผฉลาดขบพาช ยงยอด

นางทมยนต อรเอก

จะสยมพรรวด เรงเราเวลา


3.7 โคลงนนททาย ตวอยาง เชน

โดยทรงสรรปเลศ โสภา

แมหมนบซางาม สกนด

ปราศจากวราภรณ ภษณะ

งามดงทองพศเพม ปรด


3.8 โคลงมหานนททาย ตวอยาง เชน

อาศรเสาวลกษณเลศ นาร

เปนลกภคนฉน สดสวาท

เหนไฝซงมงาม ขาอย

จงแนนางนาฏลกษณ เลศแทคอหลาน


3.3 โคลงสสภาพ โคลงสสภาพ เปนโคลงสภาพทมผนยมแตงมากทสด เพราะมทวงทานองไพเราะ

ลลาสงางาม ทงยงแตงไดไมยาก การรอยกรองโคลงตงแต 2 บทขนไป กวอาจเลอกแตงใหสงสมผส

ระหวางบทหรอไมกได ถาแตงรอยกรองโคลงใหสงสมผสตอเนองกน กจะชวยเพมความไพเราะ

สำนกหอ


46

ดวยเสยงทคลองจองกนโดยตลอด เชนโคลงภาพพระราชพงศาวดาร ตอนพระสรโยทยขาดคอชาง

พระราชนพนธในพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว เปนตน

ผทเรมตนเรยนการรอยกรองโคลงสสภาพ มกจะใช “โคลงแมบท” จากวรรณคดเรองลลต

พระลอในการจดจาฉนทลกษณบงคบ เพราะโคลงแมบทดงกลาวมบงคบฉนทลกษณครบถวน

สมบรณ ตามแบบของรอยกรองโคลงสสภาพ ดงตอไปน





ฉนทลกษณของโคลงสสภาพ มแผนผงดงน

ลกษณะบงคบ 1. บงคบคณะหรอจานวนคา

บงคบคณะหรอจานวนคาของโคลงสสภาพ มลกษณะดงน 1 บทม 4 บาท บาทหนงม 2

วรรค วรรคหนามจานวน 5 คา วรรคหลงมจานวน 2 คา ยกเวนบาทสดทาย วรรคหลงจะมจานวน 4

คา โคลง 1 บท จงมจานวนคาทงสน 30 คา (ไมนบคาสรอย) นอกจากน วรรคหลงของบาทท 1 และ

3 อาจมคาสรอยได

ในการแตงรอยกรอง เราพจารณาวา พยางคกคอคา รอยกรองแตละชนดม การกาหนด

บงคบคณะหรอจานวนคาไวชดเจน ในการแตงรอยกรองโคลงสสภาพ อนโลมใหคาทมเสยงพยางค

ใดพยางคหนงในคานน ออกเสยงสระกงเสยง กอนโลมไดเชน

สำนกหอ


47

เจดวนเวนดดซอม ดนตร

อกขระหาวนหน เนนชา

สามวนจากนาร เปนอน

หนงวนเวนลางหนา อบเศราศรหมอง


จากตวอยางขางตนจะเหนวา คา “อกขระ” ในวรรคตนของบาทท 2 มจานวน 3 พยางค

สงผลใหบาทดงกลาว มจานวนพยางคทงสน 6 พยางค ซงในกรณนมเสยง ขะ ซงเปนเสยงแบบ

“สระกงเสยง” หรอ “สระอะ” จงอนโลมใหคา “อกขระ” นบเปนคา 2 พยางค เพอใหวรรคตนของ

บาททสอง มบงคบคณะถกตองตามฉนทลกษณของโคลงสสภาพ เปนตน

2. บงคบสมผส

บงคบสมผสคอลกษณะบงคบทหมายถงคาคลองจองหรอเสยงสมผส ซงถอเปน

ฉนทลกษณทสาคญในการแตงรอยกรองทกประเภท บงคบสมผสของโคลงสสภาพมลกษณะ

ดงตอไปน 2.1 คาสดทายของบาทท 1 สงสมผสกบคาท 5 ของบาทท 2 และ บาทท 3

2.2 คาสดทายของบาทท 2 สงสมผสกบคาท 5 ของบาทท 4 2.3 คาสดทายของบาทท 4 จะสงสมผสกบบทตอไปหรอไมกได หากผแตง

ประสงคจะใหมการสงสมผสระหวางบท กจะตองสมผสกบคาท 2 หรอ 3 ในวรรคหนา ของบาทท

1 บทถดไป ดงตวอยาง

สำนกหอ


48

บเรงนองนามราชเจา จอมรา- มญเฮย

ยกพยหแสนยา ยงแกลว

มอญมานประมวลมา สามสบ หมนแฮ

ถงอยธเยศแลว หยดใกลนครา

พระมหาจกรพรรดเผา ภวดล สยามแฮ

วางคายรายรพล เพยบหลา

ดารจกใครยล แรงศก

ยกนกรทพกลา ออกตงกลางสมร

บงอรอคเรศผ พสมย ทานนา

นามพระสรโยทย ออกอาง

ทรงเครองยทธพชย เชนอป- ราชแฮ

เถลงคชาธารควาง ควบเขาขบวนไคล

(โคลงภาพพระราชพงศาวดาร)

สม

ร

คร

มหา

3. บงคบวรรณยกต ลกษณะบงคบวรรณยกตในโคลงสสภาพ หมายถง การใชคาทมรปวรรณยกตเอกและ

วรรณยกตโท ตามแผนผงฉนทลกษณทไดกลาวไปแลวขางตน โดยมจานวนคาทมรปวรรณยกตเอก

ทงสน 7 คา และวรรณยกตโททงสน 4 คา ดงตวอยาง

จากมามาลวลา ลาบาง

บางยเรอเรอราพลาง พพรอง

เรอแผงชวยพานาง เมยงมาน มานา

บางบรบคาคลอง คลาวนาตาคลอ (นราศนรนทร)

สำนกหอ


49

จากตวอยางขางตน แสดงใหเหนวา บงคบวรรณยกตในรอยกรองโคลงสสภาพ ม

ดงตอไปน

คาเอก มตาแหนงอยท คาท 4 ของบาทท 1

คาท 2 และ คาท 6 ของบาทท 2



รวมมคาเอกทงสน 7 คา

คาโท มตาแหนงอยท คาท 5 ของบาทท 1

คาท 7 ของบาทท 2


รวมมคาโททงสน 4 คา

นอกจากน คาทมรปวรรณยกตเอกและโท คาท 4 และ 5 ของวรรคแรก ยงอนโลมให

สามารถสลบทกนไดดงตวอยาง

เดอนตกนกรองเรง สรยง

เยยมยอดยคนธรทรง สองฟา

เดอนดบลบโลกคง คนคน อกเฮย

จนพนลบหนา นบสนดนสวรรค

(นราศสพรรณ)

บงคบวรรณยกตในฉนทลกษณของโคลงสสภาพ ยงมขอยกเวนสาคญอกสองประการ

กลาวคอในกรณทผรอยกรองไมสามารถหาคาเอกมาใชในการแตง กอนโลมใหใช “คาตาย” แทน

ได และในกรณทรปวรรณยกตเอกหรอโท สามารถแผลงคาระหวางอกษรสงและอกษรตา ใหใชได

ตรงตามบงคบวรรณยกต ทเรยกวา “เอกโทษและโทโทษ” ซงจะอธบายในขอตอไป

ฉนทลกษณของโคลงสสภาพทสาคญบางประการ

ฉนทลกษณทปรากฏในโคลงสสภาพบางประการ ถงแมจะไมใชฉนทลกษณทบงคบ แตก

ถอวามความสาคญสาหรบผรอยกรองเปนอยางยง และสมควรทจะเรยนรไวเพอทาใหโคลงสสภาพ

ทรอยกรองนนมความไพเราะหรอสะดวกในการแตงมากยงขน ประกอบดวย

สำนกหอ


50

1. คาตาย คาตาย เปนคาทอนโลมใหใชแทน “คาเอก” ตามบงคบฉนทลกษณของโคลงสสภาพ ใน

กรณทผแตงไมสามารถหาคาทมรปวรรณยกตเอกมาใชในการรอยกรองได ดงนนคาตายจงปรากฏ

อยตรงตาแหนงเดยวกบบงคบวรรณยกตเอก ตวอยางเชน

บรรลอาวาสแจง เจบกาม

แจงจากจงอาราม พระร เวรานเวรตาม ตดสวาท แลฤๅ

วานวดแจงใจช จากชาสงวนโฉม

(นราศนรนทร)

คาตาย ทสามารถใชแทนคาเอกในการแตงโคลงสสภาพได มลกษณะดงน

1.1 คาทประสมดวยสระเสยงสนในแม ก กา หรอคาทมสระเสยงสนและไมม

ตวสะกด เชน ระ ประ ม ต ด ส เตะ เละ โตะ เลาะ เปราะ เจอะ แหละ แปะ เปนตน

1.2 ทกคาทสะกดดวยมาตรา แมกก แมกบ และแมกด เชน เบก กก ราก พรก มก

ลบ ปรบ กราบ เมฆ นาค โอษฐ โจทย คลาด เสยด ยอด กรช เปนตน

2. คาเอกโทษและคาโทโทษ

2.1 คาเอกโทษ หมายถง คาทเดมตองมรปวรรณยกตโท แตเกดการยกเยองไปเขยน

ในรปวรรณยกตเอกเพอใหถกตองตามกฎเกณฑทางฉนทลกษณของโคลงสสภาพ ดงนนคาเอกโทษ

นจงมกเปนคาทไมมในชวตจรง หรอถาหากมใช กจะเปนคาทไมเหมาะสมกบบรบทรอบขาง ดงนน

เมอแปลความหมาย กตองแปลดวยคาทมรปวรรณยกตโท จงจะไดใจความตรงตามบรบท ตวอยาง

จากนราศสพรรณของสนทรภ ทใชคาเอกโทษ และยกมาใหพจารณาเฉพาะบางบาท เชน

(1)เนอออนหอนซเนอ นองหญง

(2)สบซางทางพทธพงศ ผองแผว

(3)ของสวนลวนเจาของ ขายนา ทาเฮย

(4)เสยงพงหงหงหนา นกครามหวามถวล

จากตวอยางโคลงบาทท (1) – (4) ทยกมาขางตนจะเหนวา คาเอกโทษ (1)ซ (2)ซาง (3)นา

และ (4)พง กตองเปลยนไปใชคาทเขยนดวยรปวรรณยกตโท คอ ส สราง หนา และ ผง ตามลาดบ

จงจะไดความหมายทเขาใจตรงตามบรบท

ตวอยางคาเอกโทษในรอยกรองโคลงสสภาพ เชน

สำนกหอ


51

บางรมาดมงมตรครง คราวงาน

บอกบทบญยงพยาน พยกหนา

ประทนประดษฐาน แทนฮอง หอเอย

แหวนประดบกบผา พอางรางวล


จากตวอยางโคลงขางตน จะเหนวา คาเอกโทษ “ฮอง” ตองเปลยนไปใชคาทเขยนดวยรป

วรรณยกตโท คอ “หอง” จงจะไดความหมายทเขาใจตรงตามบรบท

2.2 คาโทโทษ หมายถง คาทเดมตองมรปวรรณยกตเอก แตเกดจากการยกเยองไป

เขยนในรปวรรณยกตโท เพอใหถกตองตามกฎเกณฑทางฉนทลกษณของโคลงสสภาพ ดงนนคาโท

โทษนจงมกเปนคาทไมมในชวตจรง หรอถาหากมใช กจะเปนคาทไมเหมาะสมกบบรบทรอบขาง

ดงนนเมอแปลความหมาย กตองแปลดวยคาทมรปวรรณยกตโท จงจะไดใจความตรงตามบรบท

ตวอยางจากนราศสพรรณของสนทรภ ทใชคาโทโทษ และยกมาใหพจารณาเฉพาะบางบาท เชน

(1)สาวเอยเคยออนหนม ทมถนอม

(2)ถงระยะสระประโยชนหยาน บานลาว

(3)หวนนกดกเคยวอน คอนหวา

(4)เหนแตคลองนองแคลว คลาดเขลอนเดอนป

จากตวอยางโคลงบาทท (1) – (4) ทยกมาขางตนจะเหนวา คาโทโทษ (1)หนม (2)หยาน

(3)หวา และ (4)เขลอน กตองเปลยนไปใชคาทเขยนดวยรปวรรณยกตเอก คอ นม ยาน วา และ

เคลอน ตามลาดบ จงจะไดความหมายทเขาใจตรงตามบรบท

ตวอยางคาโทโทษในรอยกรองโคลงสสภาพ เชน

เชงเลนเปนตลาดสลาง หลกเรอ

โองอางบางอฐเกลอ เกลอนกลม

หลกรองชองเลกเหลอ ลาบาก ยากแฮ

ออกแมนายาถม ถฆองสองยาม


จากตวอยางโคลงขางตน จะเหนวา คาโทโทษ “ถม” ตองเปลยนไปใชคาทเขยนดวยรป

วรรณยกตโท คอ “ทม” จงจะไดความหมายทเขาใจตรงตามบรบท

สำนกหอ


52

3. คาสรอย

คาสรอยหรอสรอยคา คอคาสองคาทอยทายวรรค หรอทายบาท เพอใหไดเนอความ

ครบถวน เพอเปนคาถาม เพอยาความ หรอเพอบอกใหรวาเนอความตอนนนจบแลว คาสรอยใน

โคลงสสภาพ จะปรากฏอยทายบาทท 1 และบาทท 3 เทานน ทงน คาสรอยอาจจะมเฉพาะบางบาท

มทกบาท หรอไมมเลยกได เพราะไมไดเปนฉนทลกษณบงคบในโคลงสสภาพ ซงคาสรอยจะม

ลกษณะใชคาทมความหมายหนงคา สวนอกคาจะไมมความหมาย ถอวาเปนคาสรอยทแทจรงซง

ไดแก เทอญ แฮ นา ฤๅ แล ฮา เฮย เอย เปนตน

ตวอยางจากโคลงแมบท เชน





(ลลตพระลอ)

เทคนคในการรอยกรองโคลงสสภาพ

ความไพเราะของโคลงสสภาพนน มหลกในการพจารณาเชนเดยวกบรอยกรองประเภท

กลอน และกาพย คอผศกษาตองพจารณาความถกตองในดานรปแบบ หรอฉนทลกษณในการแตง

เปนเบองตน และพจารณาความงามความไพเราะของคาทใชความเหลอมลาตาสงของเสยง

วรรณยกตในตาแหนงคาทรบสงสมผสกน และการแบงจงหวะของคาทเหมาะสมในการอาน จะ

เปนองคประกอบสวนหนงทชวยใหโคลงในบทนนๆ ไพเราะ

เทคนคในการรอยกรองโคลงสสภาพใหมความไพเราะ ตามทรรศนะของผวจยมดงน 1. ความไพเราะทเกดจากความถกตองของบงคบฉนทลกษณ

ความไพเราะทเกดจากความถกตองของบงคบฉนทลกษณนน เปนสงทสาคญทสดใน

การรอยกรองทกประเภท โคลงสสภาพ กเชนเดยวกน ผแตงจาเปนตองระมดระวงไมใหเกดความ

บกพรองในทางฉนทลกษณไดเปนประการแรก ประการตอมาคอ การรอยกรองโคลงสสภาพ หาก

ไมมความจาเปนตองใชฉนทลกษณทมไดบงคบ เชน คาเอกโทษ โทโทษ หรอคาสรอยทไม

สอดคลองกบบรบท กสมควรหลกเลยง เปนตน

นอกจากน ในเรองการใชบงคบสมผส กมประเดนสาคญทผแตงควรพจารณาเพอใหเกด

ความไพเราะในการรอยกรองโคลงสสภาพ ดงตอไปน

สำนกหอ


53

1.1 อยาใชคาทมเสยงเดยวกนรบสงสมผสกน แมวาจะเขยนตางกน เชนคาวา สน

สรร สรรพ สรรค สณห และสณฑ เปนตน

1.2 คาท 7 ในบาทท 1 และในบาทท 2 ไมควรใชคาทสมผสสระเดยวกน เพราะจะ

ทาใหคาทรบสงสมผสบงคบมเสยงสระเดยวกนตลอดทงบท สงผลใหโคลงบทนนไมไพเราะ เชน

หามเพลงไวบให ควนมา แมฮา หามสรยะจนทรา สองหลา หามเสพซงภกษา ตลอดชพ

หามดงนไดขา จงรลมเธอ

(ประจกษ ประภาพทยากร และคนอนๆ, 2517: 34)

1.3 โคลงไมนยมรอยกรองโดยมสมผสในดวยสมผสสระ ดงนนในบาทหนงๆ ไม

ควรมสมผสสระมากกวาหนงตาแหนง มฉะนนจะเฝอและมลลาเปนกลอนไป เชน

แกมชาดาทแกม แตมดา

ดเกลอนเหมอนจะนา แนะนอง

แรกรกปรกปรางประจา จมพต มตรเอย

ชาเชนปลาอยาตอง แตงแตมแกมสมร

(วราภรณ บารงกล, 2542: 71)

1.4 สมผสในของโคลงนยมสมผสอกษรในแตละบาท ยงใชคาสมผสอกษรกนมาก

เทาใดกถอวามความไพเราะมากเทานน เชนกลบทอกษรลวน ในนราศสพรรณของสนทรภ ทวา

แจวแจวจกจนเจา จบใจ

หรงหรงเรอยเรไร รารอง

แซงแซวสงเสยงใส ซาบโสต

แหนงนงนกนชนอง นมเนอนวลนาง

1.5 ใหคาท 5 และ 6 ของทกบาท มเสยงพยญชนะตนเสยงเดยวกน หรอเรยกวา

สมผสพยญชนะ หรอการเลมสมผส “ขามวรรค” จะชวยใหการรอยกรองโคลงสสภาพมความ

ไพเราะและเสยงเสนาะในการอานได เชนโคลงสสภาพในลลตพยหยาตราเพชรพวง ของเจาพระยา

พระคลง (หน) ทวา

สำนกหอ


54

ศรสามารถเลศลา ลาทรง

เหมพมายบนยงค ยาตรเยอน

เฉกอาสนอศวรองค อมเรศ

จากสถานทพยเหลอน ลองฟามาดน

2. ความไพเราะทเกดจากความถกตองของการใชคา

การใชคาในการรอยกรองโคลงสสภาพ ถอวามความสาคญไมนอยไปกวาฉนทลกษณ

เพราะการใชคาในการรอยกรองทมความไพเราะเหมาะสม ยอมสงผลใหโคลงสสภาพมความ

ไพเราะมากยงขน เชนการเลอกใชคาทมความหมายชดเจน ทาใหผอานเหนภาพ แสดงความร

ความคด ความรสก และมลาดบความคดทเปนขนตอนชดเจน เปนตน

นอกจากนแลว ยงมหลกหรอเทคนคในการรอยกรองโคลงสสภาพ อนเกยวของกบการใช

คาทผแตงสมควรพจารณาไวเพอประโยชนในการแตง ดงตอไปน

2.1 คาท 7 ของบาทท 1 และคาท 5 ของบาทท 2 และ 3 ไมควรใชคาทมรป

วรรณยกตกากบ เพราะจะทาใหขาดความไพเราะ และในตาแหนงคาดงกลาวเปนคารบสงสมผสกน

ถาใชคาทมเสยงจตวาในอกษรสง จะชวยเสรมใหเสยงไพเราะขน ดงเชนตวอยางโคลงแมบทจาก

ลลตพระลอทวา





2.2 คาท 7 ของบาทท 1 และคาท 5 ของบาทท 2 และ 3 ไมนยมคาตาย เวนแตแตง

เพอแสดงความโศกเศรา หรออดอดตนใจ หรอมความชลมนวนวาย เชน ลลตตะเลงพาย ของสมเดจ

พระมหาสมณเจา กรมพระปรมานชตชโนรส ตอนทสมเดจพระนเรศวรมหาราช ทรงกระทายทธ

หตถกบสมเดจพระมหาอปราชทวา

บดมงคลพาหไท ทวารต

แวงเหวยงเบยงเศยรสะบด เนองเศรา

อกคลกพกเงยงด คอคช เศกแฮ

เบนบายหงายแหงนให ทวงทอทถอย

สำนกหอ


55

2.3 ใหคาท 5 และ 7 ในบาทท 4 เปนคาเดยวกน จะชวยสรางความไพเราะใหโคลง

บทนน เชน

พลพางพานรแกลว กลนแกลวเกลอนหาญ

2.4 คาจบบทในโคลงไมควรใชคาตาย หรอคาทมรปวรรณยกต แตถาใชคาจตวา

ในอกษรสง จะชวยใหอานเปนทานองเสนาะไดไพเราะยงขน และถาแตงหลายบทตอกนในลกษณะ

ของลลต อยาลงทายบทถดไปดวยคาทมเสยงสมผสสระเดยวกนกบคาจบบทในบทกอน เชน

กอไผไกขนแจง แจมเจอยเฉอยเสยง

หรอ ขอสขทกขโศกเศรา สงรายหายสญ

2.5 อยาใชคาแผลงทมงแตสมผสเปนสาคญ เชน กาย แผลงเปน กายา กาย กาเยศ

หรอ สข สขขะ สขา สข สโข สขง ลกษณะเชนนถอวาเปนการจนปญญาของกว

2.6 ถาเปนโคลงกระท ความในโคลง ตองไขความกระทใหเขาใจ ทเรยกวาตกระท

แตก ดงตวอยาง


เนอ นมนวลดด แตงหนา

ใจ พาลเกงโกงม จตดง

เสอ ดดนกลนกลา โกรธรายอยาสมาน

(โคลงสภาษตประจาภาพวดพระศรรตนศาสดาราม)

2.7 ในคาสรอยซงมอยสองคานน คาสรอยคาแรกจะทาหนาทตอความหมายจาก

ความในเนอหาขางหนาใหมความหมายครบถวน สวนสรอยคาสดทายจะเปนคาทเสรมใหเตม

เพอใหเกดความไพเราะ ชดเจน เชน “เพลงพรากสตวจาผน พลดค เขาฤๅ” คาวา “เขาฤๅ” เปนคา

สรอย หรอ “เอยงอกเทออกอาง อวดองค อรเอย” คาวาอรเอย เปนคาสรอย จะเหนวาคาสรอยคา

หลง คอคาวา ฤๅ และเอย เปนคาชวยเสรมเพมใหโคลงนนใหไพเราะขน การใชคาสรอยในโคลงนน

ไมจาเปนตองใชเสมอไป ถาโคลงบาทนนบทนน ไดความครบ และเสยงของคาไพเราะเหมาะสมอย

แลว กไมจาเปนตองเตมสรอยลงไปอก คาสรอยทใชมากเชนคาวา ฤๅ นา รา ฮา เอย และเฮย เปนตน

ตวอยางการใชคาสรอยททาใหโคลงสสภาพ “ขาดความไพเราะ” เชน

นวลนวอรกรดซา เยยซอ หลายเลห หรอ ทบทรวงพตมตง ตายกลบ เกดหนา

สำนกหอ


56

4. แบบฝก

คาวาแบบฝก แบบฝกทกษะ หรอแบบฝกเสรมทกษะ เปนคาทมความหมายเดยวกน ในทน

ผวจยขอใชคาวาแบบฝก เพอใหสอดคลองกบหวขอการวจย

4.1 ความหมายของแบบฝก

มผใหความหมายของแบบฝกไวหลายทาน ดงน

ชยยงค พรหมวงศ และคณะ (2520: 107) กลาววา “แบบฝกหมายถงแบบฝกเสรมทกษะ

เพมเตมภาคปฏบต เมอครไดอธบายภาคทฤษฎ หรอใหความรดานเนอหาแลว เปนสงทนกเรยนตอง

ใชควบคกบการเรยน ครอบคลมกจกรรมทนกเรยนพงกระทา อาจกาหนดเปนแตละหนวย หรออาจ

รวมเลมกได โดยมงใหนกเรยนฝกทาดวยตนเอง เพอจะไดมทกษะ หรอความชานาญเพมขน”

สราวด เพงศรโคตร (2537: 29) ไดใหความหมายของแบบฝกวา “หมายถงงานกจกรรม

หรอประสบการณทครใหนกเรยนไดฝกหดกระทาเพอทบทวน ฝกฝนเนอความรตางๆ ทไดเรยนไป

แลว ใหเดกเปนความจาจนสามารถนาไปใชในชวตประจาวนได”

พจนานกรมเวบสเตอร (Webster, 1981: 640, อางถงในอาร บวคมภย, 2540: 18) ไดอธบาย

วา “แบบฝกหมายถงโจทยปญหา หรอตวอยางทยกมาจากหนงสอ เพอนามาใช หรอสอน หรอ

ผเรยนฝกฝนทกษะตางๆ ใหดขนหลงจากทเรยนบทเรยนแลว เชนทกษะการคานวณ การทบทวน

ไวยากรณ”

พจนานกรมอเมรกนเฮอรเทจ (The American Heritage Dictionary, อางถงใน กนตดนย

วรจตตพล 2542: 34) ไดใหความหมายของคาวาแบบฝกไววา “แบบฝกเปนเครองมอทางการเรยน

ชนหนงสาหรบนกเรยน โดยแบบฝกจะประกอบไปดวยขอคาถาม หรอกจกรรม และมชองวางให

นกเรยนเขยนคาตอบ หรอฝกทาบทเรยนในชนเรยน”

กนเทอรและคณะ (Gunter et al., 1990: 80) กลาววา “แบบฝกมกใชในการใหนกเรยนฝก

เรยนดวยตนเอง และแบบฝกควรจะมการใหการแนะนาในการทาแกนกเรยน โดยการใหครแสดง

ตวอยางแกนกเรยนกอน โดยการใหครแสดงตวอยางแกนกเรยนกอน เชนครใหนกเรยนทงชน

ชวยกนตอบคาถามขอแรก และครชวยใหคาแนะนา จากนนจงใหนกเรยนทาดวยตนเอง และ

หลงจากนกเรยนทาแบบฝกหดเสรจ คร และนกเรยนควรอภปรายตรวจสอบ และซกถามขอสงสย

ในขอคาถาม และคาตอบของการฝกรวมกน”

จากขอมลขางตน สรปวา แบบฝกหมายถง เครองมอทางการเรยนทจดทาขนในรปแบบ

ของเอกสารแบบฝกหด มประเดนเกยวของกบเรองทเรยน นามาใชควบคกบการเรยนการสอน

ประกอบดวยอธบาย คาถาม หรอกจกรรม เพอใหนกเรยนฝกทาในชนเรยนหลงจากเรยนทฤษฎ

สำนกหอ


57

โดยมจดมงหมายในการเสรมสรางทกษะทางการเรยนใหเกดแกผเรยน เพอทดสอบความรทเกดจาก

การเรยน และชวยผเรยนในการทบทวนเนอหาบทเรยน

4.2 ความสาคญและประโยชนของแบบฝก

การเรยนการสอนทเปนวชาทกษะนน ผเรยนตองใชความสามารถทางดาน “ทกษะ” ซง

หมายถง ผเรยนตองมความคลองแคลว ความรวดเรว และถกตอง ซงทกษะเหลานเกดจาก

การกระทาซา หรอการฝกฝนเพอเกดความชานาญ และเมอภาษาไทยเปนวชาทกษะ ครจงสมควร

เปดโอกาสทาซา ฝกซา ซงเครองมอสาคญอยางหนงทใชฝกฝนใหไดผลด คอแบบฝก ซงนกการ

ศกษา และนกวจยหลายทานไดกลาวถงความสาคญ และประโยชนของแบบฝกไวดงตอไปน บนลอ พฤกษะวน (2534: 80) อธบายวา “การสอนภาษาไทยควรจะฝกใหเดกไดทาแบบฝก

หลายๆ ลกษณะ เพอชวยใหไดเรยนรคาศพทใหมๆ เมอแบบฝกเขามามบทบาทและมความจาเปน

ตอการเรยนภาษา ดงนนครควรจะสรางแบบฝกขนมาเพอใหนกเรยนเกดการเรยนรยงขน แบบฝก

เปนอปกรณการเรยนการสอนอยางหนงทสรางขนเพอฝกทกษะหลงการเรยนเนอหาไปแลว

แบบฝกเปนสงหนงทชวยการสอนของครใหประสบความสาเ รจ เพราะการทแบบฝกครอบคลม

เนอหาทงหมด จะชวยทนเวลาในการสอนกฎเกณฑ การยกตวอยาง ทงยงเปนการวดผลการเรยน

การสอนในแตละเรองดวย”

รชน ศรไพรวรรณ (2539: 189) และวนดา สขวนช (2536:36, อางถงใน พมพใจ พจน-

สมพงส, 2549: 45) กลาวถงประโยชนและความสาคญของแบบฝกไว สามารถสรปไดคอ แบบฝก

ชวยทาใหเขาใจบทเรยนดขน เพราะเปนเครองชวยอานวยประโยชนในการเรยนร ครจะทราบความ

เขาใจของนกเรยนทมตอบทเรยน ชวยใหนกเรยนมความเชอมน และสามารถประเมนผลตนเองได

ฝกใหนกเรยนสามารถทางานตามลาพง และรบผดชอบในงานของตนเองมากยงขน พรอมทง

ทบทวนความรไดตลอดเวลา และแบบฝกจะชวยเปนอปกรณการสอนลดภาระคร แกไขความ

แตกตางของบคคล สงเสรมใหนกเรยนเกดทกษะทางภาษาทคงทน

อาร บวคมภย (2540: 19) อธบายถงความสาคญของแบบฝกสามารถสรปใจความสาคญได

วา แบบฝกเสรมทกษะมความสาคญตอผเรยน และผสอน เพราะจะชวยใหผเรยนไดฝกฝนทกษะ

ทดสอบความรของตนเอง และไดทราบผลอยางรวดเรว ทาใหผเรยนมกาลงใจในการเรยนรมากขน

อกทงผสอนกจะไดทราบพฒนาการ และขอบกพรองของผ เร ยน ซงจะไดเปนแนวทางใน

การสงเสรม หรอแกไขไดทนทวงท เปนการชวยใหบรรลจดประสงคการเรยนการสอนทกาหนดไว

สาล รกสทธ (2554: 18) ไดแกไขปญหาการสอนเขยนรอยกรอง ดวยการออกแบบกจกรรม

ตางๆ ผานสอการสอนโดยใชแบบฝก พบวาผเรยนสามารถปฏบตได เกดทกษะในระดบทนาพอใจ

สำนกหอ


58

เพราะการแตงรอยกรองนนเปนเรองทไมใชวาจะแตงไดทนทเพยงรกฎเกณฑ แตตองฝกแตงบอยๆ

จากงายไปหายาก การนาแบบฝกไปใชกบผเรยนในการแตงรอยกรองไปตามลาดบขางตน ชวย

สงเสรมใหเกดทกษะการแตงรอยยกรองใหกบผเรยนไดเปนอยางดและมความเหมาะสมกบวย

เพตต (Petty, 1963: 269) กลาวถงความสาคญของแบบฝกวา “แบบฝกเปนสวนชวยเพมเตม

หรอเสรมหนงสอเรยนในการเรยนทกษะ เปนอปกรณการสอนทชวยลดภาระของครไดมาก ชวย

สงเสรมใหทกษะทางภาษาคงทน ชวยในเรองความแตกตางระหวางบคคล เพราะการใหนกเรยนทา

แบบฝกหดทเหมาะสมกบความสามารถของตนเอง จะทาใหประสบความสาเรจทางดานจตใจมาก

ทงยงชวยใหนกเรยนสามารถทบทวนสงทเรยนดวยตนเอง และใชเปนเครองมอวดผลการเรยนได

อกดวย” จากขอมลดงกลาวสรปไดวา แบบฝกมประโยชนและมความสาคญตอผสอนคอ เปน

เครองมอประกอบการสอน ทชวยลดภาระการสอนและชวยวดและประเมนผลทางการเรยน ทาให

ผสอนสามารถแกไขปญหาทางการเรยนของผเรยนไดทนทวงท สาหรบผเรยน แบบฝกชวยให

เขาใจบทเรยนและมทกษะทางการเรยนเพมขน และคงทน ชวยลดปญหาความแตกตางระหวาง

บคคลทเกดขนในชนเรยน และชวยใหผเรยนมวนยและความรบผดชอบตอตนเอง

4.3 ลกษณะของแบบฝกทด การสรางแบบฝกทดนน ผสรางจะตองทราบลกษณะของแบบฝกทมคณภาพ หรอแบบฝกท

ดเสยกอนเปนลาดบแรก เพอผสรางจะไดสรางแบบฝกทสงผลตอผเรยนตามจดประสงค ซงลกษณะ

ของแบบฝกทดมผกลาวไวดงน

สามารถ มศร (2530: 28) กลาววา “แบบฝกทด ตองเกยวกบบทเรยนทเรยนมาแลว

เหมาะสมกบวยของผเรยน มคาสง และคาอธบาย มคาแนะนาการใช มรปแบบทนาสนใจ และม

กจกรรมทหลากหลายรปแบบ”

โรจนา แสงรงระว (2531: 28) กลาววา “แบบฝกทดนอกจากมคาอธบายชดเจนแลว ควร

เปนแบบฝกสนๆ ใชเวลาในการฝกไมนานเกนไป และมหลากหลายรปแบบ”

บรค (Brook, 1960: 97 - 105) และบารเนทท (Barnett, 1969: 155 - 157) (อางถงใน อาร

บวคมภย, 2540: 19 - 20) ใหความเหนวา “แบบฝกทมควรจะมหลายรปแบบ มคาสง หรอตวอยางท

เขาใจไดงาย สามารถศกษาไดดวยตนเอง มความทนตอเหตการณ และมความหมายตอการนาไปใช

ในชวตประจาวนของผฝกหดอยเสมอ แมวาเวลาจะผานไปนานเทาไรกตาม ทาใหการเรยนคงอยใน

ความทรงจาของผเรยนตลอดไป”

สำนกหอ


59

จากความเหนดงกลาวขางตน สรปไดวา แบบฝกทดนน จะตองสรางขนตามหลกจตวทยา

มคาสง คาอธบาย และคาแนะนาการใชแบบฝกทชดเจน เขาใจงาย มเนอหาทสอดคลองกบเรองท

เรยน มกจกรรมในแบบฝกทมความหลากหลาย มรปแบบทกระตนความสนใจของผเรยน มระดบ

ความยากงายเหมาะสมกบวย และความสามารถของผเรยน ตลอดจนใชเวลาในการฝกสนๆ ไมนาน

เกนไปจนทาใหผเรยนเกดความเบอหนาย

4.4 หลกการสรางแบบฝก

การสรางแบบฝกใหมประสทธภาพตองมหลกการสรางทสอดคลองกบลกษณะทดของ

แบบฝกดวย ซงในเรองดงกลาวมผเสนอแนะไวดงน

รชน ศรไพรวรรณ (2539: 412) เสนอหลกในการสรางแบบฝกทมประสทธภาพวา

1. สรางแบบฝกใหสอดคลองกบหลกจตวทยา และพฒนาการของนกเรยนตามลาดบขน

การเรยนร แบบฝกตองมรปภาพจงใจผเรยน และเรยงลาดบของเนอหาจากงายไปยาก เพอชวยให

ผเรยนเกดกาลงใจในการทาแบบฝก

2. แบบฝกจะตองมจดประสงคทชดเจนวาจะฝกทกษะในดานใด แลวจงจดเนอหาของแบบ

ฝกใหตรงกบจดประสงคทตงไว

3. คานงถงความแตกตางระหวางบคคลของผเรยน ถาเปนไปไดควรแบงผเรยนออกเปน

กลมยอยตามระดบความสามารถ และจงทากจกรมในแบบฝก

4. แบบฝกทดตองมคาชแจงงายๆ สนๆ ทผเรยนสามารถอานไดเขาใจ และสามารถทาแบบ

ฝกไดดวยตนเอง

5. แบบฝกตองมความถกตอง ครตองพจารณาใหละเอยดถถวน หรอทดลองทาดวยตนเอง

เสยกอน อยาใหเกดขอผดพลาด

6. การใหผเรยนทาแบบฝกแตละครงตองเหมาะสมในดานเวลา และระดบความสนใจ

7. แบบฝกควรมหลากหลายรปแบบเพอกอใหเกดการเรยนรอยางกวางขวาง และชวยให

ผเรยนเกดจากการทาแบบฝกความคดสรางสรรค

อาร บวคมภย (2540: 21) สรปหลกในการสรางแบบฝกไววา

1. ยดหลกจตวทยาการเรยนร และพฒนาการของนกเรยนในแตละวย รวมถงความแตกตาง

ระหวางบคคล กบแรงจงใจทจะชวยใหนกเรยนสนใจแบบฝกเสรมทกษะ

2. ตองตงจดประสงคทแนนอนวาจะฝกทกษะดานใดเพอจดเนอหาใหตรงกบจดประสงค

สำนกหอ


60

3. ตองมความยากงายเหมาะสมกบวย และระดบชนของนกเรยน และเรยงลาดบจากงายไป

หายาก

4. ตองมคาชแจงทเขาใจงาย และควรมตวอยางเพอใหนกเรยนเขาใจมากขนจนสามารถทา

ไดดวยตนเอง

5. ตองมรปแบบทหลากหลาย เพอใหเกดการเรยนรทกวางขวาง สงเสรมความคด

สรางสรรค และไมทาใหเกดความเบอหนาย

6. ตองมความถกตองดานเนอหา ซงทาไดโดยการตรวจสอบ หรอทดลองใชกอนทจะ

นาไปใชจรง

7. ตองมรปภาพประกอบเพอดงดดความสนใจของนกเรยน และใชเวลาในการฝกสนๆ

ประมาณ 30 – 45 นาท เพอปองกนไมใหนกเรยนเกดความเบอหนาย

8. ตองใหนกเรยนทราบความกาวหนาในการทาแบบฝกทกษะของตน เพอเปนการจงใจให

เกดการเรยนรในโอกาสตอไป

นอกจากน หลกการสรางแบบฝกใหมประสทธภาพสาหรบนาไปใชกบนกเรยนนน ตอง

อาศยหลกจตวทยาการเรยนร และทฤษฎทถอวาเปนแนวความคดพนฐานของการสรางแบบฝก เขา

มาประกอบการสราง เพอใหสอดคลองกบความสนใจ และความสามารถของนกเรยน

พรรณ ชทย (2528: 167 - 168) ไดกลาววาหลกจตวทยาทควรนามาใชในการสรางแบบฝก

เสรมทกษะคอทฤษฎการเรยนร ประกอบดวย

1. หลกการใกลชด (Contiguity) คอการใชสงเรา และการตอบสนองทเกดขนในเวลา

ใกลเคยงกน จะสรางความพงพอใจใหแกนกเรยน

2. หลกการฝกหด (Practice) คอการใหผเรยนไดทากจกรรมซาๆ เพอชวยเสรมสรางความร

ความเขาใจทแมนยา

3. กฎแหงผล (Law of Effect) คอการใหนกเรยนทราบผลการทางานของตน ไดแก การ

เฉลยคาตอบใหนกเรยนทราบผลการทางานอยางรวดเรว ซงเปนการสรางความพอใจใหแกนกเรยน

4. การจงใจผเรยน (Motivation) หมายถงการเรยงลาดบแบบฝกจากงายไปยาก และเนอหา

ทนามาสรางเปนแบบฝกควรมหลายรปแบบ และควรมภาพประกอบเพอเราความสนใจของ

นกเรยนมากขน

สจรต เพยรชอบ (2536: 137 - 138) ไดเสนอหลกจตวทยาเกยวกบการเรยนการสอนซง

สามารถนามาใชเปนแนวทางในการสรางแบบฝกไดดงน

สำนกหอ


61

1. ความแตกตางระหวางบคคล (Individual Differences) ครควรคานงอยเสมอวานกเรยน

แตละคนมความร ความถนด ความสามารถ และความสนใจทางภาษาแตกตางกน ดงนนจงไมควร

คาดหวงทจะใหนกเรยนทกคนทาเหมอนกนหมด แตควรพยายามจะจดระบบการเรยนการสอน

และกจกรรมเพอใหนกเรยนไดเรยนร เกดความเจรญงอกงามใหมากทสด เทาทจะมากได

2. การเรยนรโดยการฝกฝนตามกฎแหงการเรยนร (Law of Effect) ของธอรนไดค เกยวกบ

กฎแหงการฝกหด การเรยนเกดขนไดดตอเมอใหมการฝกฝน หรอการกระทาซา ถาผเรยนไดฝกฝน

ไดทาแบบฝกหด ไดใชทกษะทางภาษามากเทาใดกจะชวยใหมทกษะดมากขนเทานน

3. การเสรมกาลงใจ (Reinforcement) การเสรมกาลงใจทางบวกเปนสอชวยใหนกเรยน

ทราบวาสงทตนแสดงออกไปนนถกตอง เมอนกเรยนทราบวาตนทาไดถกตองก จะเกดความ

ภาคภมใจ และพยายามทากจกรรมตางๆ ใหดยงขน

แนวคดเกยวกบนกจตวทยาทเกยวของกบการสรางแบบฝก แนวหนงคอ แนวคดของ

สกนเนอร (อางถงใน เดโช สวนานนท, 2521: 159-163) มรายละเอยดดงน

1. การเรยนรจากการวางเงอนไขใหปฏบต (Operant Conditioning) หมายถงแนวทฤษฎ

การเรยนรทอธบายวาพฤตกรรมจะมอตราเขมของการตอบสนองสงขน เมอไดรบการเสรมแรง

(Reinforcement)

2. กระบวนการเสรมแรง (Reinforcement) เปนกระบวนการทนามาเพอเพม หรอลด

การตอบสนองในกระบวนการเสรมแรงนน จะมการใชตวเสรมแรง (Rein Forcer) เชนคาชมเชย

รางวลทเปนวตถ สญลกษณ หรอสทธพเศษตางๆ ตลอดจนการใหรผลการกระทาของตนเอง

3. การใหเสรมแรงทนททนใด (Immediate Reinforcement) หมายถง การกาหนดใหม

การเสรมแรงอยางทนททนใดเมอไดรบการตอบสนอง เชน เมอนกเรยนตอบ ครใหการเสรมแรง

ทนทวาคาตอบของนกเรยนถก หรอผด อยารรอการเสรมแรงเพราะจะทาใหการเรยนรลาชาไป

นอกจากน ชยวฒน สทธรตน (2552: 18-19) กลาวถงทฤษฎการเรยนรของธอรนไดค

(Thorndike) ทสอดคลองกบการสรางแบบฝก สรปไดดงน

1. กฎแหงความพรอม (Law of Readiness) ทกลาววา เมอมความพรอมทจะตอบสนอง

หรอแสดงพฤตกรรมใดๆ ถามโอกาสไดกระทายอมเปนทพอใจ แตถาไมพรอมทจะตอบสนอง หรอ

แสดงพฤตกรรม การบงคบใหกระทายอมทาใหเกดความไมพอใจ ดงนนการเรยนรจะเกดขนไดด

ถาผเรยนมความพรอมทงกายและใจ

สำนกหอ


62

2. กฎแหงการฝกหด (Law of Exercise) ทกลาววา การมโอกาสไดกระทาซาๆ ใน

พฤตกรรมหนง จะทาใหพฤตกรรมนนสมบรณยงขน การฝกหดทมการควบคมทด จะสงเสรมผล

ของการเรยนร ดงนนการฝกหดบอยๆ ทกระทาดวยความเขาใจจะทาใหการเรยนรนนคงทนถาวร

3. กฎแหงการใช (Law of Use and Disuse) ทกลาววา การเรยนรเกดจากการเชอมโยง

ระหวางสงเรากบการตอบสนอง ความคงทนของการเรยนรจะเกดขนไดหากมการนาไปใชบอยๆ

ในทางตรงกนขาม หากไมมการนาไปใชความคงทนในการเรยนรนนกลดลง

4. กฎแหงผล (Law of Effect) ทกลาววา การเชอมโยงระหวางสงเรา กบการตอบสนองจะด

ยงขน เมอผเรยนแนใจวาพฤตกรรมตอบสนองของตนนนถกตอง การใหรางวลจะชวยสงเสรม การ

แสดงพฤตกรรมนนๆ อก ดงนนบคคลเมอไดรบผลทพงพอใจยอมเกดพฤตกรรมทอยากจะเรยนร

ตอไป

จากความเหนขางตนสรปไดวา การสรางแบบฝกตองมวตถประสงคในการใชทชดเจน ม

คาอธบายและตวอยางประกอบ มความยากงายเหมาะสมกบเนอหา เวลา และวยของผเรยน และใช

หลกจตวทยาในการสรางไดแก จตวทยาการเรยนร จตวทยาการศกษา และจตวทยาพฒนาการ

เพราะเกยวของกบพฤตกรรมการเรยนรของผเรยน และเปนพนฐานสาคญในการจดกจกรรม

การเรยนการสอน

4.6 การหาประสทธภาพของแบบฝก

การหาประสทธภาพของแบบฝก คอกระบวนการในการนาแบบฝกทสรางขนไปทดลองใช

กบนกเรยนกลมตวอยางทไมใชกลมทดลองจรง (Try Out) เพอหาคาประสทธภาพของแบบฝกนน

กอนนาไปใชในการทดลองจรง (Trail Run) (ชยยงค พรหมวงศและคณะ, 2520: 49-52) การทดลอง

ใชดงกลาวมวตถประสงคเพอใหทราบคาประสทธภาพ ตลอดจนขอบกพรองตางๆ ของแบบฝก

เพอนามาปรบปรงแกไขใหแบบฝกมประสทธภาพดมากยงขน จากนนจงผลตออกมาเปนจานวน

มากเพอใชในการทดลองจรง

การสรางแบบฝกทมประสทธภาพ ผสรางตองกาหนดเกณฑในการพจารณาประสทธภาพ

ของแบบฝก ซงตองคานงถงหลกการทวา การเรยนรเปนกระบวนการเพอชวยเปลยนแปลง

พฤตกรรมของผเรยนใหเกดการพฒนาและบรรลตามผลการเรยนรทคาดหวง เกณฑทกาหนดจง

ตองคานงถง “กระบวนการ” และ “ผลลพธ” ซงวธในการกาหนดเกณฑดงกลาวทาไดโดยประเมน

ผเรยนเปน 2 พฤตกรรมคอ 1) พฤตกรรมตอเนอง หรอกระบวนการ และ 2) พฤตกรรมสดทาย หรอ

ผลลพธ โดยกาหนดใหคาประสทธภาพของกระบวนการคอ E1 และคาประสทธภาพของผลลพธคอ

E2 ทงนเกณฑทกาหนดขน ผสอนจะเปนผพจารณาตามความพอใจโดยคานงวา หากเปนเนอหา

สำนกหอ


63

ประเภทความรความจาควรตงเกณฑท 80/80, 85/85 หรอ 90/90 สวนเนอหาประเภททกษะหรอ

เจตคตควรตงเกณฑท 75/75 จากนนนาแบบฝกไปทดลองใชตามกระบวนการดงน

4.1 การหาประสทธภาพรายบคคล (Individual Testing) คอการนาแบบฝกไป

ทดลองกบนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง เปนตวแทนของผทมความรแตกตางกน คอ เกง ปานกลาง

และออน ประเภทละ 1 คน รวมเปน 3 คน จากนนนาผลทไดมาคานวณหาคาประสทธภาพตาม

เกณฑทกาหนดไว แลวปรบปรงแบบฝกใหมประสทธภาพดขน

4.2 การหาประสทธภาพแบบกลมเลก (Small Group Testing) คอการนาแบบฝก

ไปทดลองกบนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง เปนตวแทนของผทมความรแตกตางกน คอ เกง ปาน

กลาง และออน ประเภทละ 3 คน รวมเปน 9 คน จากนนนาผลทไดมาคานวณหาคาประสทธภาพ

ตามเกณฑทกาหนดไว แลวปรบปรงแบบฝกใหมประสทธภาพดขน

4.3 การหาประสทธภาพแบบภาคสนาม (Filed Try Out) คอการนาแบบฝกไป

ทดลองกบนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง เปนตวแทนของผทมความรแตกตางกน คอ เกง ปานกลาง

และออน ประเภทละ 10 คน รวมเปน 30 คน จากนนนาผลทไดมาคานวณหาคาประสทธภาพตาม

เกณฑทกาหนดไว แลวปรบปรงแบบฝกใหมประสทธภาพดขน

การคานวณหาคาประสทธภาพของแบบฝก มรายละเอยดดงตอไปน





แบบทดสอบวดผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพ หลงเรยน ไดคะแนนรอยละ 75

เกณฑการยอมรบประสทธภาพของแบบฝก กาหนดเกณฑไว 3 ระดบคอ

1. สงกวาเกณฑ คอ เมอประสทธภาพของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ สงกวาเกณฑท


2. เทาเกณฑ คอ เมอประสทธภาพของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ เทากบหรอสงกวา




สำนกหอ


64

5. งานวจยทเกยวของ 5.1 งานวจยในประเทศ

วรรณศร ผลประมล (2545: บทคดยอ) วจยเรอง “การเปรยบเทยบความสามารถใน

การเขยนรอยกรองและความสนใจในการเรยนภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบ

การสอนโดยแบบฝกเสรมทกษะประกอบการสอนกบการสอนตามคมอคร” มวตถประสงคใน

การวจยคอ เพอเปรยบเทยบความสามารถในการเขยนรอยกรอง และความสนใจในการเรยนวชา

ภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการสอนโดยใชแบบฝกเสรมทกษะประกอบ

การสอน กบการสอนตามคมอคร กลมตวอยางทใชในการวจยคอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5

โรงเรยนอสสมชญ เขตบางรก กรงเทพมหานคร ปการศกษา 2545 จานวน 2 หองเรยน ทไดมาจาก

การสมอยางงาย ดวยวธการจบสลาก โดยแบงนกเรยนเปน 2 กลม กลมทดลอง และกลมควบคม

กลมละ 30 คน ซงกลมทดลองไดรบการสอนโดยใชแบบฝกเสรมทกษะประกอบการสอน และกลม

ควบคมไดรบการสอนตามคมอคร เครองมอทใช ในการวจยคอ แบบฝกเสรมทกษะการเขยน

รอยกรอง แบบทดสอบวดความสามารถในการเขยนรอยกรอง และแบบสอบถามวดความสนใจใน

การเรยนวชาภาษาไทย ผลการวจยพบวา 1) นกเรยนทไดรบการสอนโดยใชแบบฝกเสรมทกษะ

ประกอบการสอน กบนกเรยนทไดรบการสอนตามคมอคร มความสามารถในการเขยนรอยกรอง

แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท .01 2) นกเรยนทไดรบการสอนโดยใชแบบฝกเสรมทกษะ

ประกอบการสอน กบนกเรยนทไดรบการสอนตามคมอคร มความสนใจในการเรยนวชาภาษาไทย

แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท .05 3) นกเรยนทไดรบการสอนโดยใชแบบฝกเสรมทกษะ

ประกอบการสอน กอน และหลงการทดลอง มความสามารถในการเขยนรอยกรองแตกตางกนอยาง

มนยสาคญทางสถตท .01 4) นกเรยนทไดรบการสอนตามคมอคร กอน และหลงการทดลอง ม

ความสามารถในการเขยนรอยกรอง แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท .01 5) นกเรยนทไดรบ

การสอนโดยใชแบบฝกเสรมทกษะประกอบการสอน กอน และหลงการทดลอง มความสนใจใน

การเรยนวชาภาษาไทยแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท .01 6) นกเรยนทไดรบการสอนตาม

คมอคร กอน และหลงการทดลอง มความสามารถในการเขยนรอยกรองแตกตางกนอยางมนยสาคญ

ทางสถตท .01

กลธดา ปญญาจรวฒ (2547: บทคดยอ) วจยเรอง “การพฒนาแบบฝกเสรมทกษะการเขยน

รอยกรองกาพยยาน 11 สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5” มวตถประสงคในการวจยคอ เพอ

ศกษาขอมลพนฐาน พฒนา และหาประสทธภาพของแบบฝกเสรมทกษะ ทดลองใช ประเมน และ

ปรบปรงแกไข กลมตวอยางทใชในการวจยคอ นกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โรงเรยนประถม

สำนกหอ


65

ฐานบนกาแพงแสน จงหวดนครปฐม ปการศกษา 2547 จานวน 1 หองเรยน ทไดมาจากการสมอยาง

งาย ดวยวธการจบสลาก เครองมอทใชในการวจยแบบฝกเสรมทกษะการเขยนรอยกรองกาพยยาน

11 แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนดานการเขยนรอยกรองกาพยยาน 11 แบบสมภาษณ

และแบบสอบถาม ผลการวจยพบวา 1) นกเรยน คร และผทเกยวของตองการใหมการพฒนาแบบ

ฝกเสรมทกษะทมกจกรรมหลากหลาย รปเลมมภาพประกอบทมสสนสวยงาม และดงดดความ

สนใจ ควรฝกจากงายไปหายาก ดานเนอหาควรเปนเนอหาเกยวกบธรรมชาต สงแวดลอม สตว พช

เรองเกยวกบตนเอง ครอบครว เปนเรองใกลตวนกเรยน 2) แบบฝกเสรมทกษะการเขยนรอยกรอง

กาพยยาน 11 ประกอบดวย คานา วตถประสงค คาชแจง แผนการจดการเรยนร และแบบฝกเสรม

ทกษะ ประกอบดวยเนอหา 9 เรอง แบบฝกเสรมทกษะทพฒนาขนมประสทธภาพ 88.75/85.10 3)

การทดลองใชแบบฝกเสรมทกษะสอน โดยใหนกเรยนทาแบบทดสอบกอนเรยน กจกรรม

การเรยนรประกอบดวยเกม เพลง ปรศนาคาทาย กจกรรม ฝกทกษะดวยแบบฝกเสรมทกษะ

การเขยนรอยกรอง กาพยยาน 11 และใหนกเรยนทาแบทดสอบหลงเรยน ขณะทดลองนกเรยนม

ความสนใจ ตงใจเรยน และปฏบตกจกรรมไดด 4) นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนดานการเขยน

รอยกรองกาพยยาน 11 กอน และหลงเรยนดวยแบบฝกเสรมทกษะการเขยนรอยกรองกาพยยาน 11

แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตท .01 โดยหลงเรยน นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงกวา

กอนเรยน และมคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนสงสดในดานการเขยนคาสมผสอกษร และนกเรยน

มความเหนวากจกรรมในแบบฝกเสรมทกษะนาสนใจ ภาษาในแบบฝกชดเจนเขาใจงาย การตน

และภาพประกอบสวยงาม มการเรยงลาดบขนตอนการฝกจากงายไปยาก ทาใหนกเรยนสามารถ

เขยนกาพยยาน 11 ไดรวดเรวขน

สปราณ นาคราช (2547: บทคดยอ) วจยเรอง “การสรางแบบฝกเสรมทกษะการเขยน

รอยกรองกาพยสรางคนางค 28 สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนวดบานทวน จงหวด

กาญจนบร” มวตถประสงคในการวจยคอ เพอสรางแบบฝกเสรมทกษะการเขยนรอยกรองกาพย

สรางคนางค 28 สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 ใหมประสทธภาพตามเกณฑมาตรฐาน

80/80 เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนการเขยนรอยกรองกอนเรยน และหลงเรยน และศกษา

ความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนดวยการใชแบบฝกเสรมทกษะ กลมตวอยางเปนนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนวดบานทวน จงหวดกาญจนบร ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2546

จานวน 1 หองเรยน จานวน 30 คน เครองมอทใชในการวจยไดแก แบบฝกเสรมทกษะการเขยน

รอยกรองกาพยสรางคนางค 28 สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6 จานวน 8 ชด แบบทดสอบ

วดผลสมฤทธทางการเรยน แบบประเมนงานเขยนรอยกรอง และแบบสอบถามความคดเหนตอ

สำนกหอ


66

การเรยนดวยการใชแบบฝกเสรม การวเคราะหขอมลในการหาประสทธภาพของแบบฝกเสรม

ทกษะใชคารอยละ สวนการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนใชคาสถต t-test และหาระดบความ

คดเหนของนกเรยนใชคาเฉลย และคาความเบยงเบนมาตรฐาน ผลการวจยพบวา 1) ประสทธภาพ

ของแบบฝกเสรมทกษะการเขยนรอยกรองกาพยสรางคนางค 28 มคาเทากบ 88.25/86.56 สงกวา

เกณฑทกาหนดไว 2) ผลสมฤทธทางการเรยนการเขยนรอยกรองกาพยสรางคนางค 28 สาหรบ

นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 หลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01

3) นกเรยนมระดบความคดเหนตอการเรยนโดยใชแบบฝกเสรมทกษะการเขยนรอยกรองกาพย

สรางคนางค 28 อยในระดบเหนดวยมาก

พมพใจ พจนสมพงส (2549: บทคดยอ) วจยเรอง “การพฒนาแบบฝกการเขยนบทประพนธ

ในงานอาชพสาหรบนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ” มวตถประสงคในการวจยคอ เพอ 1)

พฒนาแบบฝกการเขยนบทประพนธในงานอาชพสาหรบนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพใหม

ประสทธภาพตามเกณฑ 75/75 2) เปรยบเทยบความสามารถดานการเขยนบทประพนธในงานอาชพ

ของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพกอนเรยน และหลงเรยนโดยการใชแบบฝก 3) ศกษา

ความคดเหนของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพทมตอการใชแบบฝกการเขยนบทประพนธ

ในงานอาชพ กลมตวอยางคอ นกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพชนปท 2 วทยาลยอาชวศกษา

นครปฐม อาเภอเมอง จงหวดนครปฐม ปการศกษา 2549 จานวน 34 คน โดยกาหนดระยะเวลาใน

การทดลอง 2 สปดาห สปดาหแรกสปดาหละ 3 ชวโมง สปดาหถดมาสปดาหละ 4 ชวโมง รวม 7

ชวโมง เครองมอทใชในการวจยประกอบดวย 1) แผนการจดการเรยนรการเขยนบทประพนธใน

งานอาชพ 2) แบบฝกการเขยนบทประพนธในงานอาชพ 3) แบบทดสอบวดความสามารถดานการ

เขยนบทประพนธในงานอาชพของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ 4) แบบสอบถามความ

คดเหนของนกเรยนทมตอการใชแบบฝกการเขยนบทประพนธในงานอาชพ การวเคราะหขอมลใช

สถต t – test dependent ผลการวจยพบวา 1) แบบฝกการเขยนบทประพนธในงานอาชพสาหรบ

นกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพมประสทธภาพ 86.91/75.59 2) ความสามารถดานการเขยน

บทประพนธในงานอาชพของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ หลงการใชแบบฝกสงกวากอน

การใชแบบอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 3) นกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพชนปท 2

มความคดเหนตอการใชแบบฝกการเขยนบทประพนธในงานอาชพในระดบเหมาะสมมาก

จรนทร งามแมน (2553: บทคดยอ) วจยเรอง “การพฒนาแบบฝกการเขยนคาประพนธ

กลอนสภาพและกาพยยาน 11 สาหรบนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ ชนปท 1” ม

วตถประสงคในการวจยคอ เพอ 1) ศกษาขอมลพนฐานในการพฒนาแบบฝกการเขยนคาประพนธ

สำนกหอ


67

กลอนสภาพและกาพยยาน 11 2) พฒนาและหาประสทธภาพของแบบฝกใหมประสทธภาพตาม

เกณฑ 75/75 3) เพอทดลองใชแบบฝก 4) เพอประเมนและปรบปรงแกไขแบบฝกและศกษาความ

คดเหนของทมตอแบบฝกการเขยนคาประพนธกลอนสภาพและกาพยยาน 11 กลมตวอยางคอ

นกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพชนปท 1 โรงเรยนพฒนบรหาธรกจ จงหวดนครปฐม

จานวน 34 คน ระยะเวลาทใชในการทดลองคอ ปการศกษา 2553 เครองมอทใชในการวจย

ประกอบดวย 1) แบบสอบถาม 2) แบบสมภาษณ 3) แผนการจดการเรยนร 4) แบบฝกการเขยนคา

ประพนธกลอนสภาพและกาพยยาน 11 5) แบบทดสอบการเขยนคาประพนธกลอนสภาพและกาพย

ยาน 11 6) แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอแบบฝก การวเคราะหขอมลใชคารอยละ

(%) คาเฉลย (X) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) คา t – test of dependent และการวเคราะหเนอหา

(Content Analysis) ผลการวจยพบวา 1) นกเรยน ครและผทเกยวของตองการใหมการพฒนาแบบ

ฝกทมกจกรรมหลากหลาย รปเลมทภาพประกอบทมสสนสวยงาม ควรฝกจากงายไปยากและควร

เนนการฝกรายบคคล 2) แบบฝกทพฒนาขนมประสทธภาพ 87.64/78.82 3) ระหวางทดลองฝก

นกเรยนมความสนใจ กระตอรอรนในการเรยน สามารถทาแบบฝกไดถกตอง เสรจตามเวลาท

กาหนด 4) นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนดานการเขยนคาประพนธกลอนสภาพและกาพยยาน

11 กอนและหลงเรยนดวย แบบฝกการเขยนคาประพนธกลอนสภาพและกาพยยาน 11 แตกตางกน

อยางมนยสาคญทางสถต ทระดบ .05 โดยคะแนนหลงเรยนสงกวากอนเรยนและนกเรยนพงพอใจ

กบการเรยนดวยแบบฝก โดยนกเรยนมความเหนวาแบบฝกมเนอหานาสนใจ เขาใจงาย มการตน

และภาพประกอบสวยงาม มการเรยงลาดบขนตอนจากงายไปยากทาใหนกเรยนสามารถเขยนคา

ประพนธกลอนสภาพและกาพยยาน 11 ไดรวดเรวขน

5.2 งานวจยตางประเทศ

รโซ (Reso, 2007: 236-A) วจยเรอง ผลของการเรยนรโดยใชแบบฝกเปนฐานในชนเรยน

วชาภาษาองกฤษในฐานะภาษาตางประเทศ ณ มหาวทยาลยอสเทรน เมดเตอรเรเนยน สาธารณรฐ

ตรก แหงประเทศไซปรสเหนอ โดยนาการจดการเรยนรดงกลาวมาใชกบ นกเรยนกลมตวอยางทม

อายระหวาง 17-23 ป จานวน 101 กลม วตถประสงคของการวจยคอ เพอประเมนศกยภาพในการ

กระตนความสนใจและเพมประสทธภาพทางการเรยนของการจดการเรยนรโดยใชแบบฝกเปนฐาน

ภายใตบรบททกาหนด เครองมอทใชในการวจยประกอบดวย 1) แบบสอบถามความคดเหนของ

ผเรยน 2) บนทกประจาวน (Diary) โดยผสอน และ 3) วธการสมภาษณแบบกงโครงสราง (Semi-

Structure Interview) ผลการวจยพบวา การจดการเรยนรโดยใชแบบฝกเปนฐานในหองเรยนวชา

ภาษาองกฤษในฐานะภาษาตางประเทศ สรางความแตกตางและความสนใจใหกบนกเรยน กระตน

สำนกหอ


68

ใหนกเรยนมจตใจจดจอและเหนความสาคญในการพฒนาความสามารถทางดานภาษา และชวยเพม

ประสทธภาพทางการเรยนใหสงขน นอกจากน นกเรยนกลมตวอยางมความเหนวา พวกเขาไมชอบ

การเรยนการสอนแบบปกตทมครเปนผสอนอยางเดยว เพราะพวกเขาไมสามารถหาโอกาสท

เพยงพอในการแสดงความคดเหนเกยวกบเปาหมายทางภาษาของตนได ควบโล และเบรเนส (Cubillo and Brenes, 2009: 1-A) ศกษาวจยเกยวกบประโยชนของ

แบบฝกเสรมทกษะการเรยนรเรอง กฎของรปแบบขนสงสดของคาคณศพทในภาษาองกฤษทมตอ

นกเรยนจากศนยคอมพวเตอรของมหาวทยาลยคอสตารกา ทเรยนรายวชาภาษาองกฤษเพอ

จดประสงคเฉพาะทาง (English for Specific Purposes) วตถประสงคของการวจยคอ 1) เพอศกษา

ความสาคญของการเรยนโดยใชแบบฝกเสรมทกษะการเรยนร และ 2) เพอเสนอแนะประโยชนของ

การจดการเรยนรโดยใชแบบฝกเสรมทกษะการเรยนร ใหแกครผสอนรายวชาภาษาองกฤษเพอ

จดประสงคเฉพาะทางทสนใจ กลมตวอยางการวจยเปนนกเรยน 6 คน ประกอบดวยนกเรยนชาย 3

คน หญง 3 คน มอายระหวาง 20-55 ป ทดลองดวยการสอนโดยใชเสรมทกษะการเรยนรเรอง กฎ

ของรปแบบขนสงสดของคาคณศพทในภาษาองกฤษ สปดาหละ 2 ครง ครงละ 45 นาท และ 1

ชวโมงตามลาดบ โดยผวจยดาเนนการสอนดวยแบบฝกกอนเรยน และวเคราะหปญหาการใช

ภาษาองกฤษของกลมตวอยาง ดาเนนการสอนตามแผนการจดการเรยนรโดยใชแบบฝกระหวาง

เรยน ซงออกแบบใหแบบฝกแตละหนวยการเรยนรมกจกรรมทหลากหลาย และประเมนผลการ

เรยนรโดยใชแบบฝกหลงเรยน ผลการวจยพบวา 1) เมอเรยนจบนกเรยนสามารถบรรลวตถประสงค

ของบทเรยน เกยวกบกฎของรปแบบขนสงสดของคาคณศพทในภาษาองกฤษได นกเรยนมความ

กระตอรอรนและภมใจทสามารถทากจกรรมในแบบฝกสาเรจไดดวยตนเอง และพบวา 2) ครผสอน

รายวชาภาษาองกฤษเพอจดประสงคเฉพาะทาง ใหความสนใจการจดการเรยนรโดยใชแบบฝกเสรม

ทกษะการเรยนร เนองจากมประสทธภาพสง สรางความทาทาย และกอใหเกดการพฒนาผลสมฤทธ

ทางการเรยนมากกวาการสอนปกต

ล งอก แทน และ หงวน บ ฮวน (Thanh and Huan, 2012: 106-A) วจยเรอง การเรยนโดยใช

แบบฝกทกษะทางภาษากบความสนใจในการเรยนรคาศพทของนกเรยน กบนกเรยนชนปท 1 ท

ไมใชวชาเอกภาษาองกฤษ วทยาลย วน ลอง คอมมนต ประเทศเวยดนาม จานวน 76 คน โดยสม

นกเรยนเปน 2 กลมคอกลมควบคมเรยนโดยวธสอนปกต และกลมทดลองเรยนโดยใชแบบฝก

ทกษะทางภาษา เปนเวลา 12 สปดาห สปดาหละ 1 คาบเรยน วตถประสงคของการวจยคอ 1) เพอ

เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนรคาศพทของนกเรยน และ 2) เพอศกษาความคดเหนของ

นกเรยนทมตอการเรยนโดยใชแบบฝกทกษะทางภาษา เครองมอทใชในการวจยประกอบดวย

สำนกหอ


69

1) แบบทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน 2) แบบสอบถามความคดเหนนกเรยน และ 3) แบบ

สมภาษณนกเรยน ผลการวจยพบวา 1) นกเรยนทงสองกลมมผลสมฤทธทางการเรยนรคาศพทหลง

เรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยผลสมฤทธของกลมทดลองสงกวา

กลมควบคม 2) ผลการตอบแบบสอบถามความคดเหนและการสมภาษณสรปไดวา นกเรยนกลม

ทดลองมความเหนวาแบบฝกเสรมทกษะทางภาษา ชวยใหเขาสามารถทากจกรรมในชนเรยนได

สาเรจอยางกระตอรอรน ชวยใหเขาสนกสนานในการเรยน และชวยพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน

ไดมากกวาการเรยนดวยวธปกต

เอสแฟนดอาร (Esfandiari, 2012: 37-A) วจยเรองการตรวจสอบอทธพลของการเรยนโดย

ใชแบบฝกทกษะการเขยน เกยวกบพนฐานของทกษะการอานของผเตรยมตวสอบวดพนฐานทาง

ภาษาองกฤษ ของวทยาลยนานาชาตนอตตงแฮม สหราชอาณาจกร กบนกเรยนตางชาต จานวน 24

คน ทลงทะเบยนเรยนเตรยมตวสอบวดพนฐานทางภาษาองกฤษ ซงเปนนกเรยนระดบหลงปรญญา

เอกจากตะวนออกกลางและพดภาษาอารบกเปนภาษาแม โดยสมนกเรยนเปน 2 กลมคอกลม

ควบคม ใหเรยนโดยวธสอนปกต และกลมทดลองใหเรยนโดยใชแบบฝกทกษะการเขยนทเกยวกบ

พนฐานของทกษะการอาน เปนเวลา 12 สปดาห สปดาหละ 1 คาบเรยน วตถประสงคของการวจย

คอ 1) เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนของทงสองกลม 2) เพอศกษา

อทธพลของการเรยนโดยใชแบบฝกทกษะการเขยน เกยวกบพนฐานของทกษะการอานของผเตรยม

ตวสอบวดพนฐานทางภาษาองกฤษ ผลการวจยพบวา 1) ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทง

สองกลม พบวาหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยผลสมฤทธ

ของกลมทดลองสงกวากลมควบคม และ 2) การเรยนโดยใชแบบฝกทกษะการเขยน เกยวกบ

พนฐานของทกษะการอานของผเตรยมตวสอบวดพนฐานทางภาษาองกฤษ มอทธพลในทางบวกตอ

ผเรยน คอชวยสงเสรมใหความสามารถในทกษะการอานสงขน

จากการศกษางานวจยขางตน แสดงใหเหนวา แบบฝกเปนสอการสอนทมประสทธภาพ

การใชแบบฝกในการเรยนการสอนเรองการเขยนรอยกรอง จะชวยใหผเรยนเกดทกษะอนเกดจาก

การฝกปฏบตอยางสมาเสมอจนเกดความชานาญ ชวยใหผเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน

โดยใชแบบฝกสงขน และเกดความพงพอใจตอการเรยนการสอนโดยใชแบบฝก

สำนกหอ


70

ก บทท 3

วธดาเนนการวจย

การวจยเรอง การพฒนาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

เปนการวจยเชงทดลอง (Experimental Research) วดผลกอนและหลงการทดลอง มแบบแผนการ

ทดลองแบบกลมเดยว (The One Group Pretest Posttest Design) (มาเรยม นลพนธ 2551: 40) ดงน

ตารางท 4 แบบแผนการทดลองแบบกลมเดยว ทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน

กอนสอน ทดลอง หลงสอน

T1 X T2

T1 แทน การทดสอบกอนเรยน

T2 แทน การทดสอบหลงเรยน

X แทน การทดลองเรยนดวยแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

ประชากรและกลมตวอยาง

1. ประชากรทใชในการวจยครงนคอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยน


ปการศกษา 2557 จานวน 3 หองเรยน เปนหองเรยนแบบคละความสามารถของนกเรยน รวม

นกเรยนทงสน 103 คน 2. กลมตวอยางในการวจยในครงนคอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/1 โรงเรยน


ปการศกษา 2557 จานวน 1 หองเรยน เปนหองเรยนแบบคละความสามารถ รวมนกเรยนทงสน 40

คน ไดมาโดยการสมหองเรยนดวยวธการสมอยางงาย (Simple Random Sampling)

สำนกหอ


71

ตวแปรทศกษา 1. ตวแปรตน คอการจดการเรยนรโดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 4 2. ตวแปรตาม คอ

2.1 ผลสมฤทธทางการเรยนการแตงโคลงสสภาพของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 2.2 ความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

เนอหา การวจยครงน ใชเนอหา ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

กลมสาระการเรยนรภาษาไทย สาระท 4 หลกการใชภาษา มาตรฐานการเรยนร ท 4.1 เขาใจ

ธรรมชาตของภาษาและหลกภาษาไทย การเปลยนแปลงของภาษาและพลงของภาษา ภมปญญาทาง

ภาษา และรกษาภาษาไทยไวเปนสมบตของชาต ชนมธยมศกษาปท 4 – 6 ตวชวดขอท 4 การแตง

บทรอยกรอง โดยใชเนอหาจากสาระการเรยนรแกนกลาง กาพย โคลง รายและฉนท

ระยะเวลาในการทดลอง

ดาเนนการทดลองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 ใชเวลา 8 สปดาห สปดาหละ 2 คาบ

เรยน รวมทงสน 16 คาบเรยน รวมการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน

เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจยครงนประกอบดวย

1. แบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 จานวนทงสน 3 ชด ม

รายละเอยดดงตอไปน

1.1 แบบฝกชดท 1 คาไวพจน

1.2 แบบฝกชดท 2 คาสมผส

1.3 แบบฝกชดท 3 การแตงโคลงสสภาพ

2. แผนการจดการเรยนรการแตงโคลงสสภาพ

3. แบบทดสอบวดผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพกอนเรยนและหลงเรยน

4. แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลงส

สภาพ

สำนกหอ


72

ขนตอนการดาเนนการวจย

ผวจยดาเนนการตามขนตอนในการวจยตางๆ ดงตอไปน

1. ขนเตรยมการ

2. ขนสรางและหาประสทธภาพของเครองมอ

3. ขนทดลอง

4. ขนวเคราะหขอมล

1. ขนเตรยมการ

ศกษาคนควาตารา หนงสอ เอกสารและงานวจยทเกยวของ ตามลาดบดงน

1.1 หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนร

ภาษาไทย มาตรฐานการเรยนรและตวชวด ชนมธยมศกษาปท 4 – 6

1.2 การแตงรอยกรองและการแตงโคลงสสภาพ

1.3 การสรางแบบฝกการแตงรอยกรอง

1.4 การจดทาแผนการจดการเรยนร 1.5 การสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ

1.6 การสรางแบบสอบถามความคดเหน

2. ขนสรางและหาประสทธภาพของเครองมอ

เครองมอทใชในการวจยครงนประกอบดวย

2.1 เครองมอทใชในการทดลอง

2.1.1 แบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

2.1.2 แผนการจดการเรยนรการแตงโคลงสสภาพ

2.2 เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

2.2.1 แบบทดสอบวดผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพ

2.2.2 แบบสอบถามความคดเหนนกเรยนทมตอการเรยนโดยใชแบบฝกการแตง

โคลงสสภาพ

การสรางและหาประสทธภาพของเครองมอขางตนมรายละเอยดดงตอไปน

สำนกหอ


73

2.1 เครองมอทใชในการทดลอง

2.1.1 แบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

2.1.1.1 วเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลม

สาระการเรยนรภาษาไทย ระดบชนมธยมศกษาปท 4 - 6 สาระท 4 หลกการใชภาษาไทย มาตรฐาน

ท 4.1

2.1.1.2 วเคราะหเนอหาสาระเกยวกบการแตงโคลงสสภาพและกาหนดขอบเขต

ของเนอหา

2.1.1.3 ศกษาคนควาตารา หนงสอ เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการสราง

และหาประสทธภาพของแบบฝก

2.1.1.4 สรางแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

จานวนทงสน 3 ชดคอ แบบฝกชดท 1 คาไวพจน แบบฝกชดท 2 คาสมผส และแบบฝกชดท 3


2.1.1.5 นาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

เสนอตออาจารยทปรกษาวทยานพนธเพอตรวจสอบความถกตองเหมาะสมของแบบฝกในดาน

เนอหา รปแบบ การใชภาษา และการวดและประเมนผล จากนนนามาปรบปรงแกไข

2.1.1.6 นาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ท

ปรบปรงแกไขแลว เสนอใหผเชยวชาญจานวน 3 ทาน เปนผเชยวชาญดานการสอนภาษาไทย เพอ

ตรวจสอบความถกตองเหมาะสมของแบบฝกในดานความตรงเชงเนอหา (Content Validity)

กาหนดเกณฑในการพจารณาใหคะแนนของผเชยวชาญดงน

ใหคะแนน +1 เมอแนใจวาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพนน

มความสอดคลองกบจดประสงค

ใหคะแนน 0 เมอไมแนใจวาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

นนมความสอดคลองจดประสงคหรอไม

ใหคะแนน -1 เมอแนใจวาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพนน

ไมมความสอดคลองจดประสงค

2.1.1.7 หาคาดชนความสอดคลอง (Index of Item Objective Congruence: IOC)

ของ เคอรลงเจอร (Kerlinger, 2000: 667 อางถงใน ธรศกด อนอารมยเลศ, 2549: 65) ระหวาง

คณลกษณะแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ กบวตถประสงคของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ ทงน

สำนกหอ


74

เมอคาดชนความสอดคลองทมคาตงแต 0.5 ขนไป ถอวาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพมความ

สอดคลองขางตนอยในเกณฑทยอมรบได โดยแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 4 ทผวจยสรางขน มคาดชนความสอดคลองเฉลยเทากบ 0.96 ซงถอวาอยในเกณฑท

ยอมรบได 2.1.1.8 นาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ท

ปรบปรงแกไขแลวไปหาคาประสทธภาพตามเกณฑ 75/75 โดยมรายละเอยดขนตอนดงน

ขนตอนท 1 การหาประสทธภาพรายบคคล (Individual Testing) คอการนาแบบฝก

ไปทดลองกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/2 โรงเรยนกรบใหญวองกศลกจพทยาคม ทไมใช

กลมตวอยาง โดยกาหนด เกง ปานกลาง และออน ประเภทละ 1 คน รวมเปน 3 คน ทไดมาจากการ

เลอกแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive Sampling) และนามาทดลองหาคาประสทธภาพของแบบฝก

ตามเกณฑ 75/75 ไดคาประสทธภาพเทากบ 75.47/76.67 ดงตาราง

ตารางท 5 ผลการวเคราะหประสทธภาพรายบคคล (Individual Testing)

จานวน

นกเรยน คะแนนเตม คาเฉลย

สวนเบยงเบน


รอยละของคา

ประสทธภาพ

ระหวางเรยน

(กระบวนการ) 3 988 745.67 24.13 75.47

หลงเรยน

(ผลลพธ) 3 30 23.00 1.5 76.67

การหาประสทธภาพในครงนมขอเสนอแนะคอ

แบบฝกมขอบกพรองเรองการพมพ พบวายงมการพมพผด และพมพตก ทาให

เนอหาของแบบฝกสบสน เชน ชดคาไวพจนมตวลวงในแบบฝกเปนคาตอบทถกตอง ชดคาสมผสม

ตวอยางคาซากน และชดการแตงโคลงสสภาพตอนเตมวรรณยกตบางขอไมไดลบวรรณยกตออก

เปนตน ผวจยจงปรบแกไขใหถกตอง

นอกจากนยงพบขอบกพรองเรองขนาดของตวอกษร เมอพมพเปนเลมแลว พบวา

ขนาดของตวอกษร โดยเฉพาะโจทย หรอเนอหาในแบบฝกทใหนกเรยนทาในแตละตอนมขนาด

เลกไป ทาใหผเรยนเกดความเบอหนายในการอาน หรอลดความนาสนใจของแบบฝกลง เพราะ

ตวอกษร ไมชดเจน ผวจยจงปรบแกขนาดตวอกษร ทงสวนของโจทย และเนอหาในแบบฝกใหม

ขนาดใหญขนเพอเพมความนาสนใจ

สำนกหอ


75

ขนตอนท 2 การหาประสทธภาพแบบกลมเลก (Small Group Testing) คอการนา

แบบฝกไปทดลองกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/2 โรงเรยนกรบใหญวองกศลกจพทยาคม ท

ไมใชกลมตวอยาง โดยกาหนด เกง ปานกลาง และออน ประเภทละ 3 คน รวมเปน 9 คน ทไดมา

จากการเลอกแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive Sampling) และนามาทดลองหาคาประสทธภาพของ

แบบฝกตามเกณฑ 75/75 ไดคาประสทธภาพเทากบ 76.59/79.63 ดงตาราง

ตารางท 6 ผลการวเคราะหประสทธภาพแบบกลมเลก (Small Group Testing)

จานวน







(กระบวนการ) 9 988 756.67 26.87 76.59


(ผลลพธ) 9 30 23.89 1.32 79.63


แบบฝกมขอบกพรองเรองของเนอหาในโจทยของแบบฝกมากเกนความจาเปน

เชนแบบฝกชดคาสมผสตอนทใหนาคาตวอยางจากชอคนมาเรยงใหสมผสกน มจานวนคาตวอยาง

มากเกนไป ทาใหผเรยนเกดความสบสนและใชเวลาในการเลอกคามาเตมคาตอบนาน ผวจยจงปรบ

เนอหาในโจทยดงกลาวใหนอยลงและมตวอยางทชดเจนเพอใหกระชบมากขน นอกจากนยงพบ

ขอบกพรองเรองการเรยงพมพ เนองจากการวางหนาบางตอนทมเนอหาตอเนองกน มการขนหนา

ใหม ทาใหผเรยนตองเปดเนอหากลบไปกลบมา ไมสะดวกในการทาแบบฝก จงมการจดเรยงหนา

ใหสะดวกตอการทาแบบฝกมากขน

นอกจากนยงพบขอบกพรองเรองการพมพกรอบคาตอบบางตอนของแบบฝก

พบวามพนทในการเตมคาตอบนอย และการเตมสลงในสวนของกรอบเนอหาหรอกรอบคาตอบ ทา

ใหการอานเนอหาและเขยนตอบลงในแบบฝกไมชดเจนเนองจากสในกรอบเขมกวาสของหมกพมพ

และสของปากกาทนกเรยนเขยนตอบ ผวจยจงปรบขยายพนทของกรอบคาตอบใหสามารถเขยน

ตอบไดงาย และปรบใหกรอบเนอหาและกรอบคาตอบมสสนทออนลงเพอเพมความชดเจนในการ

อานและเขยนตอบแบบฝก

ขนตอนท 3 การหาประสทธภาพแบบภาคสนาม (Filed Try Out) คอการนา

แบบฝกไปทดลองกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4/3 โรงเรยนกรบใหญวองกศลกจพทยาคม ท

สำนกหอ


76

ไมใชกลมตวอยาง โดยกาหนด เกง ปานกลาง และออน ประเภทละ 10 คน รวมเปน 30 คน ทไดมา

จากการเลอกแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive Sampling) และนามาทดลองหาคาประสทธภาพของ

แบบฝกตามเกณฑ 75/75 ไดคาประสทธภาพเทากบ 79.09/80.22 ดงตาราง

ตารางท 7 ผลการวเคราะหประสทธภาพแบบภาคสนาม (Filed Try Out)

จานวน







(กระบวนการ) 30 988 781.40 33.74 79.09


(ผลลพธ) 30 30 24.07 2.15 80.22


แบบฝกมขอบกพรองเรองการจดลาดบเนอหาในแบบฝก เนองจากแบบฝกบาง

ตอนมการเรยงลาดบของเนอหาทใชเวลาในการทานานไวกอน เชนชดคาไวพจนตอนท 1 และชด

คาสมผสตอนท 1 ทผเรยนตองเตมคาตอบมากกวาตอนท 2 เปนตน จากเหตผลดงกลาวทาใหผเรยน

ตองทาแบบฝกทมเนอหามาก ใชเวลาในการทานานตงแตเรมทา ทาใหเกดความทอแท และขาดแรง

กระตนในการทาแบบฝก ผวจยจงทบทวนรายละเอยดของแบบฝกแตละชดวาตอนใดมจานวนทเตม

คาตอบมากและใชเวลาในการทานาน ตลอดจนความยากของแตละตอน วาตอนใดยากกวา แลวจด

เรยงลาดบแตละตอนใหมใหเหมาะสม

นอกจากนยงพบขอบกพรองเรองเนอหา ผวจยพบวา เนอหาบางชดของแบบฝกยง

ไมครบถวน เชนแบบฝกชดท 3 เรองการแตงโคลงสสภาพ ควรสรปเรองเทคนคในการแตงโคลงส

สภาพลงไปในเนอหาสวนนาของแบบฝกดวย เพอใหผเรยนมโอกาสทบทวนเนอหาดงกลาว

ในขณะทดลองแตงโคลงสสภาพจากคาสงของแบบฝก ดงนนผวจยจงเพมเตมเนอหาสวนดงกลาว

ลงในแบบฝก

2.1.1.9 นาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ท

ปรบปรงแกไขแลว ไปใชกบกลมตวอยางตอไป

สำนกหอ


77

2.1.2 แผนการจดการเรยนรการแตงโคลงสสภาพ

2.1.2.1 ศกษาหลกสตรและแนวทางในการจดการเรยนร จากเอกสารหลกสตร

แกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรภาษาไทย มาตรฐานการ

เรยนรและตวชวด ระดบชนมธยมศกษาปท 4 – 6 สาระท 4 หลกการใชภาษา

2.1.2.2 ศกษาเอกสาร ตารา และคมอ เกยวกบการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปน

สาคญ

2.1.2.3 ศกษาเอกสาร ตารา และคมอ เกยวกบโคลงสสภาพ วเคราะหรายละเอยด

ของเนอหา เพอกาหนดจานวนคาบเรยนในการจดทาแผนการจดการเรยนร

2.1.2.4 สรางแผนการจดการเรยนร การแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 4 ทมรายละเอยดของแผนประกอบดวย มาตรฐานการเรยนรและตวชวด

สาระสาคญ สาระการเรยนร คณลกษณะอนพงประสงค จดประสงคการเรยนร ชนงาน/ภาระงาน

การประเมนผลการเรยนร กจกรรมการเรยนร สอ/แหลงการเรยนร บนทกหลงการจดการเรยนร

และรายละเอยดของเนอหาสาระ จานวน 3 แผน คาบละ 50 นาท รวมทงสน 16 คาบเรยน รวมการ

ทดสอบกอนและหลงเรยน มรายละเอยดของแตละคาบดงตารางตอไปน

ตารางท 8 รายละเอยดแผนการจดการเรยนรการแตงโคลงสสภาพ

แผนท หวเรอง คาบ เวลา (นาท)

1

การทดสอบกอนเรยน 1 50

พนฐานในการแตงรอยกรอง: คาไวพจน 1 50

แบบฝกชดท 1: คาไวพจน 2 100

2 พนฐานในการแตงรอยกรอง: คาสมผส 1 50

แบบฝกชดท 2: คาสมผส 2 100

3

พนฐานในการแตงโคลงสสภาพ 2 100

แบบฝกชดท 3: การแตงโคลงสสภาพ ตอนฉนทลกษณบงคบ 2 100

แบบฝกชดท 3: การแตงโคลงสสภาพ ตอนฉนทลกษณสาคญ 1 50

แบบฝกชดท 3: การแตงโคลงสสภาพ ตอนการฝกแตงโคลงสสภาพ 3 150

การทดสอบหลงเรยน 1 50

รวม 16 800

สำนกหอ


78

2.1.2.5 นาแผนการจดการเรยนรเสนอใหอาจารยทปรกษาวทยานพนธ ตรวจสอบ

ความถกตองสอดคลอง ในดานความเหมาะสมของมาตรฐานการเรยนรและตวชวด สาระสาคญ

สาระการเรยนร คณลกษณะอนพงประสงค จดประสงคการเรยนร ชนงาน/ภาระงาน การ

ประเมนผลการเรยนร กจกรรมการเรยนร สอ/แหลงการเรยนร และรายละเอยดของเนอหาสาระ

2.1.2.6 ปรบปรงแผนการจดการเรยนร แลวนาไปเสนอใหผเชยวชาญจานวน 3

ทาน เปนผเชยวชาญดานการสอนภาษาไทย เพอตรวจสอบความถกตองเหมาะสมของแผนการ

จดการเรยนรในดานความตรงเชงเนอหา (Content Validity) และความสอดคลอง กาหนดเกณฑใน

การพจารณาใหคะแนนของผเชยวชาญดงน ใหคะแนน +1 เมอแนใจวาแผนการจดการเรยนรนน


ใหคะแนน 0 เมอไมแนใจวาแผนการจดการเรยนร

นนมความสอดคลองจดประสงคหรอไม

ใหคะแนน -1 เมอแนใจวาแผนการจดการเรยนรนน


2.1.2.7 หาคาดชนความสอดคลอง (Index of Item Objective Congruence: IOC)

ของ เคอรลงเจอร (Kerlinger, 2000: 667 อางถงใน ธรศกด อนอารมยเลศ, 2549: 65) ระหวาง

คณลกษณะแผนการจดการเรยนร กบวตถประสงคของแผนการจดการเรยนร ทงน เมอคาดชนความ

สอดคลองทมคาตงแต 0.5 ขนไป ถอวาแผนการจดการเรยนรมความสอดคลองขางตนอยในเกณฑท

ยอมรบได สรปผลการหาคาดชนความสอดคลองรวมของแผนการจดการเรยนร มคาเทากบ 0.97 ซง

ถอวาอยในเกณฑทยอมรบได

ทงน ในการหาคาดชนความสอดคลองของแผนการจดการเรยนรท 2 เรอง คา

สมผส พบวา ลาดบขนตอนในการจดกจกรรมการเรยนรยงไมชดเจน และไดรบการแนะนาจาก

ผเชยวชาญ 2 ประเดน คอ 1) ใหลดกจกรรมการทายปรศนารอยกรองขนนาเขาสบทเรยนใหนอยลง

เพอใหการจดกจกรรมการเรยนการสอนมความกระชบ และ 2) กจกรรมในขนสอนบางรายการ

เชน การสรปความรเปนผงมโนภาพ และการสรปความรลงในสมดบนทกของนกเรยน ใหปรบ

นามาใชเปนกจกรรมในขนสรป ผวจยจงปรบปรงแกไขลาดบขนตอนในแผนการจดการเรยนร

ดงกลาวตามคาแนะนาของผเชยวชาญใหมลาดบขนตอนทเหมาะสม 2.1.2.8 นาแผนการจดการเรยนรทปรบปรงแกไขแลว ไปใชกบกลมตวอยางตอไป

สำนกหอ


79

2.2 เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล 2.2.1 แบบทดสอบวดผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพ

การสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพ สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษา

ปท 4 ประกอบดวย แบบทดสอบปรนยชนด 4 ตวเลอก จานวน 20 ขอ และแบบทดสอบอตนย

การแตงโคลงสสภาพ จานวน 1 ขอ มขนตอนในการสรางดงน

2.2.1.1 แบบทดสอบปรนย

2.2.1.1.1 ศกษาเอกสารหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรภาษาไทย มาตรฐานการเรยนรและตวชวด ชนมธยมศกษาป

ท 4 – 6 สาระท 4 หลกการใชภาษา

2.2.1.1.2 ศกษาเอกสาร ตารา และคมอ เกยวกบการสรางแบบทดสอบ

และการวดและประเมนผลทางการศกษา

2.2.1.1.3 ศกษาเอกสาร ตารา และคมอ เกยวกบโคลงสสภาพ วเคราะห

รายละเอยดของเนอหา เพอกาหนดประเดนการสรางแบบทดสอบและจดทาตารางวเคราะหเนอหา


2.2.1.1.4 สรางตารางวเคราะหเนอหาแบบทดสอบวดผลสมฤทธการแตง

โคลงสสภาพดงรายละเอยดในตาราง

ตารางท 9 ตารางวเคราะหเนอหาแบบทดสอบวดผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพ

เนอหา ความร

ความจา

ความ

เขาใจ

การ

นาไปใช

การ

วเคราะห

การ

สงเคราะห

การ

ประเมนคา รวม

คาสมผส - 2 2 - - - 4

คาเปนคาตาย - 3 2 - - - 5

คาเอก คาโท

คาเอกโทษ

คาโทโทษ

- 3 2 - - - 5

ฉนทลกษณ

ของ

โคลงสสภาพ

- 3 3 - - - 6

รวม - 11 9 - 1* - 21

*แบบทดสอบอตนย

สำนกหอ


80

2.2.1.1.5 สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพ เปน

แบบทดสอบปรนยชนด 4 ตวเลอก จานวน 50 ขอ ใหสอดคลองตามประเดนในตารางขางตน

2.2.1.1.6 นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพ เสนอให

อาจารยทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบความถกตองของเนอหาและการใชภาษา จากนนปรบปรง

แกไขตามคาแนะนาของอาจารยทปรกษาวทยานพนธ

2.2.1.1.7 นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพ เสนอให

ผเชยวชาญจานวน 3 ทาน เปนผเชยวชาญดานการสอนภาษาไทย ตรวจสอบความถกตองเหมาะสม

ของแบบทดสอบในดานความตรงเชงเนอหา (Content Validity) และความสอดคลองของ

แบบทดสอบกบจดประสงคการเรยนร กาหนดเกณฑในการพจารณาใหคะแนนของผเชยวชาญดงน

ใหคะแนน +1 เมอแนใจวาแบบทดสอบนนมความสอดคลอง

กบจดประสงคการเรยนร

ใหคะแนน 0 เมอไมแนใจวาแบบทดสอบนนมความสอดคลอง

กบจดประสงคการเรยนร ใหคะแนน -1 เมอแนใจวาแบบทดสอบนนไมมความสอดคลอง


2.2.1.1.8 หาคาดชนความสอดคลอง ( Index of Item Objective

Congruence: IOC) ของ เคอรลงเจอร (Kerlinger, 2000: 667 อางถงใน ธรศกด อนอารมยเลศ, 2549:

65) ระหวางคณลกษณะ และความสอดคลองของแบบทดสอบกบจดประสงคการเรยนร ทงน เมอ

คาดชนความสอดคลองทมคาตงแต 0.5 ขนไป ถอวาแบบทดสอบมความสอดคลองขางตนอยใน

เกณฑทยอมรบได โดยสรปผลการหาคาดชนความสอดคลองไดคอ คาดชนความสอดคลองรายขอ

ตาสดมคาเทากบ 0.67 คาดชนความสอดคลองรายขอสงสดมคาเทากบ 1.00 และคาดชนความ

สอดคลองรวมมคาเทากบ 0.93 ซงถอวาอยในเกณฑทยอมรบได

2.2.1.1.9 ปรบปรงแบบทดสอบแลว นาไปทดลองใชกบนกเรยนทไมใช

กลมตวอยาง และเปนตวแทนของนกเรยนทมความรสงทสดในชวงชน คอนกเรยนชนมธยมศกษา

ปท 6 โรงเรยนกรบใหญวองกศลกจพทยาคม ตาบลกรบใหญ อาเภอบานโปง จงหวดราชบร

ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 จานวน 35 คน ทเคยเรยนเรองการแตงโคลงสสภาพมากอน

สำนกหอ


81

2.2.1.1.10 นาผลการทดลองมาวเคราะหคาความยากงาย (Level of

Difficulty) และคาอานาจจาแนก (Discrimination Index) รายขอ (ธรศกด อนอารมยเลศ. 2549: 53 -

54) โดยใชโปรแกรมสาเรจรป Microsoft Excel 2010

2.2.1.1.11 คดเลอกแบบทดสอบ ขอทมคาความยากงายระหวาง 0.20 –

0.80 และคาอานาจจาแนกตงแต 0.20 ขนไป พรอมทงปรบปรงขอทไมถงเกณฑจนไดแบบทดสอบ

ทสมบรณจานวน 20 ขอ ผลการคดเลอกพบวา ไดแบบทดสอบขอทมคาความยากงายระหวาง 0.22

– 0.77 และแบบทดสอบทมคาอานาจจาแนกระหวาง 0.29 – 0.58 ซงถอวา มคาความยากงายและ

คาอานาจจาแนกทเหมาะสม

2.2.1.1.12 นาแบบทดสอบจานวน 20 ขอ ทผานการปรบปรงแลวขางตน

มาหาคาความเชอมน โดยใชสตร KR20 ของ คเดอร-รชารดสน (Kuder-Richardson) (ธรศกด อน-

อารมยเลศ. 2549: 75) โดยใชโปรแกรมสาเรจรป Microsoft Excel 2010 ซงผลการหาคาความ

เชอมนพบวา มคาเทากบ 0.92 ซงเกน 0.70 ขนไป ถอวามคาความเชอมนเหมาะสม

2.2.2.1.13 นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพ ไปใชกบ

กลมตวอยางในการทดสอบกอนและหลงเรยนตอไป

2.2.1.2 แบบทดสอบอตนย

2.2.1.2.1 ศกษาเอกสารหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551 กลมสาระการเรยนรภาษาไทย มาตรฐานการเรยนรและตวชวด ชนมธยมศกษาป

ท 4 – 6 สาระท 4 หลกการใชภาษา

2.2.1.2.2 ศกษาเอกสาร ตารา และคมอ เกยวกบการสรางแบบทดสอบ

และการวดและประเมนผลทางการศกษา

2.2.1.2.3 ศกษาเอกสาร ตารา และคมอ เกยวกบโคลงสสภาพ วเคราะห

รายละเอยดของเนอหา เพอกาหนดประเดนการสรางแบบประเมนชนงาน (Rubric) การแตงโคลงส

สภาพ

2.2.1.2.4 สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพ เปน

แบบทดสอบอตนย จานวน 2 ขอ โดยกาหนดใหผเรยนแตงโคลงสสภาพจากการดรปทกาหนดให

และสรางแบบประเมนชนงาน (Rubric) คะแนนเตม 20 คะแนน มรายการประเมนและรายละเอยด

การประเมนดงตอไปน

สำนกหอ


82

ตารางท 10 แบบประเมนชนงาน (Rubric) การแตงโคลงสสภาพ

ดมาก (5) ด (4) ปานกลาง (3) พอใช (2) ปรบปรง (1)

1.ฉนทลกษณ

2. เนอหาสาระ

3. การใชถอยคา

4. ความคดสรางสรรค

รายละเอยดการประเมน

เกณฑการประเมนการแตงโคลงสสภาพน ปรบปรงจาก การพฒนาเกณฑการ

ประเมนงานเขยนรอยกรองประเภทกลอนสภาพ ระดบมธยมศกษาตอนปลาย ของ ยทธ โตอดเทพย

(2544: 124) ใชในการประเมนงานเขยนรอยกรองโคลงสสภาพ สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท

4 โดยใชรวมกบแบบประเมนการแตงรอยกรองโคลงสสภาพ ซงพจารณาตามเกณฑการประเมน 4

ดานดงน

1. ดานฉนทลกษณ

คะแนน 5 ดมาก หมายถง โคลงสสภาพทแตงไดถกตองตาม

ระเบยบฉนทลกษณทกดานประกอบดวย สมผสนอกถกตองทกตาแหนง จานวนคาในคณะ

ครบถวน จานวนคาเอกและคาโทครบถวน การวางตาแหนงของคาเอกและคาโทถกตอง ใชคาตาย

แทนคาเอกไดถกตอง (ถาม) ตลอดจนมสมผสพยญชนะเพอสรางความไพเราะทางดานเสยง

คะแนน 4 ด หมายถง โคลงสสภาพทแตงไดถกตองตามระเบยบ

ฉนทลกษณทกดานประกอบดวย สมผสนอกถกตองทกตาแหนง จานวนคาในคณะครบถวน

จานวนคาเอกและคาโทครบถวน การวางตาแหนงของคาเอกและคาโทถกตอง ใชคาตายแทนคาเอก

ไดถกตอง (ถาม) แตไมมการใชสมผสพยญชนะเพอสรางความไพเราะทางดานเสยง

คะแนน 3 ปานกลาง หมายถง โคลงสสภาพทแตงไดถกตองตาม

ระเบยบฉนทลกษณ สมผสนอกถกตองทกตาแหนง แตมขอควรปรบปรงทางฉนทลกษณบาง

ประการ รวมแลวไมเกน 2 ตาแหนง เชน จานวนคาในคณะมากหรอนอยเกนไป จานวนคาเอกและ

คาโทไมครบถวน แตไมเกน 1 ตาแหนง การวางตาแหนงของคาเอกและคาโทผดตาแหนงตามบงคบ

ฉนทลกษณ แตไมเกน 1 ตาแหนง ใชคาตายแทนคาเอกผด (ถาม) และไมมการใชสมผสพยญชนะ

เพอสรางความไพเราะทางดานเสยง

สำนกหอ


83

คะแนน 2 พอใช หมายถง โคลงสสภาพทแตงไดถกตองตาม

ระเบยบฉนทลกษณ สมผสนอกถกตองทกตาแหนง แตมขอควรปรบปรงทางฉนทลกษณบาง

ประการ รวมแลวไมเกน 3 ตาแหนง เชน จานวนคาในคณะมากหรอนอยเกนไป จานวนคาเอกและ

คาโทไมครบถวน การวางตาแหนงของคาเอกและคาโทผดตาแหนงตามบงคบฉนทลกษณ ใชคาตาย

แทนคาเอกผด (ถาม) และไมมการใชสมผสพยญชนะเพอสรางความไพเราะทางดานเสยง

คะแนน 1 ปรบปรง หมายถง โคลงสสภาพทมขอบกพรองทาง

ฉนทลกษณ สมผสนอกผดตงแต 1 ตาแหนงขนไป และมขอควรปรบปรงทางฉนทลกษณ 4

ตาแหนงขนไป เชน จานวนคาในคณะมากหรอนอยเกนไป จานวนคาเอกและคาโทไมครบถวน

การวางตาแหนงของคาเอกและคาโทผดตาแหนงตามบงคบฉนทลกษณ ใชคาตายแทนคาเอกผด (ถา

ม) และไมมการใชสมผสพยญชนะเพอสรางความไพเราะทางดานเสยง

2. ดานเนอหาสาระ

คะแนน 5 ดมาก หมายถง โคลงสสภาพทแตงแลวเ นอหา

สอดคลองกบรปแบบอยางเหมาะสมกลมกลน ตรงประเดนชดเจน มสมพนธภาพกบหวขอหรอภาพ

ทกาหนดใหแตง มการตงชอเรองทสรางสรรคและสอดคลองกบเนอหาท เขยน ตลอดจนม

ประโยชนในดานความรและความคด

คะแนน 4 ด หมายถง โคลงสสภาพทแตงแลวเนอหาสอดคลอง

กบรปแบบอยางเหมาะสมกลมกลน ตรงประเดนชดเจน มสมพนธภาพกบหวขอหรอภาพท

กาหนดใหแตง มการตงชอเรองทสรางสรรคและสอดคลองกบเนอหาทเขยน แตเนอหายงไมม

ประโยชนในดานความรและความคด

คะแนน 3 ปานกลาง โคลงสสภาพทแตงแลวเนอหาสอดคลอง

กบรปแบบอยางเหมาะสมกลมกลน ตรงประเดนชดเจน มสมพนธภาพกบหวขอหรอภาพท

กาหนดใหแตง การตงชอเรองยงขาดความสรางสรรคและไมสอดคลองกบเนอหาทเขยน และ

เนอหายงไมมประโยชนในดานความรและความคด

คะแนน 2 พอใช โคลงสสภาพทแตงแลวเนอหาสอดคลองกบรป

แบบอยางเหมาะสมกลมกลน ตรงประเดนชดเจน แตไมปรากฏสมพนธภาพกบหวขอหรอภาพท

กาหนดใหแตง การตงชอเรองยงขาดความสรางสรรคและไมสอดคลองกบเนอหาทเขยน และ


คะแนน 1 ปรบปรง โคลงสสภาพทแตงแลวเนอหาไมสอดคลอง

กบรปแบบ ประเดนไมชดเจน (เชนเนอหาวกวน สบสน) ไมปรากฏสมพนธภาพกบหวขอหรอภาพ

สำนกหอ


84

ทกาหนดใหแตง การตงชอเรองยงขาดความสรางสรรคและไมสอดคลองกบเนอหาทเขยน และ


3. ดานการใชถอยคา

คะแนน 5 ดมาก หมายถง โคลงสสภาพทใชถอยคาถกตอง

ประกอบดวย การสะกดคาถกตองทกคา การสอความหมายของคาชดเจน และใชคาเหมาะสมกบ

เนอหา มการสรรคา เพอใหงามดวยรสคา รสความ และชวยสรางบรรยากาศ มการใชกวโวหาร เชน

อปมา อปลกษณ การใชคาสญลกษณ ฯลฯ เพอสรางความนาสนใจ ประทบใจ ทาใหเกดจนตนาการ

และความซาบซง

คะแนน 4 ด หมายถง โคลงสสภาพท ใช ถอยค าถ กตอ ง


เนอหา มการสรรคา เพอใหงามดวยรสคา รสความ และชวยสรางบรรยากาศ แตขาดการใชกว

โวหาร เชน อปมา อปลกษณ การใชคาสญลกษณ ฯลฯ เพอสรางความนาสนใจ ประทบใจ ทาให

เกดจนตนาการ และความซาบซง

คะแนน 3 ปานกลาง หมายถง โคลงสสภาพทใชถอยคาถกตอง


เนอหา แตขาดการสรรคา เพอใหงามดวยรสคา รสความ และชวยสรางบรรยากาศ และขาดการใช

กวโวหาร เชน อปมา อปลกษณ การใชคาสญลกษณ ฯลฯ เพอสรางความนาสนใจ ประทบใจ ทาให

เกดจนตนาการ และความซาบซง

คะแนน 2 พอใช หมายถง โคลงสสภาพทใชถอยคาถกตอง

ประกอบดวย การสะกดคาถกตองทกคา การสอความหมายของคาชดเจน แตการใชคาบางคาไม

เหมาะสมกบบรบทของเนอหา ขาดการสรรคา เพอใหงามดวยรสคา รสความ และชวยสราง

บรรยากาศ และขาดการใชกวโวหาร เชน อปมา อปลกษณ การใชคาสญลกษณ ฯลฯ เพอสรางความ

นาสนใจ ประทบใจ ทาใหเกดจนตนาการ และความซาบซง

คะแนน 1 ปรบปรง หมายถง โคลงสสภาพทมขอบกพรองในการ

ใชถอยคา ตงแตการสะกดคาผด ใชคาไมสอความหมาย และไมเหมาะสมกบบรบทของเนอหา ขาด

การสรรคา เพอใหงามดวยรสคา รสความ และชวยสรางบรรยากาศ และขาดการใชกวโวหาร เชน

อปมา อปลกษณ การใชคาสญลกษณ ฯลฯ เพอสรางความนาสนใจ ประทบใจ ทาใหเกดจนตนาการ

และความซาบซง

สำนกหอ


85

4. ดานความคดสรางสรรค

คะแนน 5 ดมาก หมายถง โคลงสสภาพทมการน า เสนอ

แนวความคดแปลกใหม ไมคดลอกหรอดดแปลงมาจากแนวความคดของผ อน มการชใหเหนถง

ตนเหต มการสะทอนปญหา หรอปรากฏการณตามทเปนจรงของปญหาอยางถกตอง มการแนะ

แนวทางแกปญหาหรอทางออกทดกวาของปรากฏการณนน มวสยทศน และนาเสนอความคดใหม

ทสอดคลองกบยคสมยไดอยางเหมาะสม

คะแนน 4 ด หมายถง โคลงสสภาพทมการนาเสนอแนวความคด

แปลกใหม ไมคดลอกหรอดดแปลงมาจากแนวความคดของผอน มการชใหเหนถงตนเหต มการ

สะทอนปญหา หรอปรากฏการณตามทเปนจรงของปญหาอยางถกตอง มการแนะแนวทางแกปญหา

หรอทางออกทดกวาของปรากฏการณนน แตยงขาดการเสนอวสยทศน หรอขาดการนาเสนอ

ความคดใหมทสอดคลองกบยคสมยไดอยางเหมาะสม

คะแนน 3 ปานกลาง หมายถง โคลงสสภาพทมการนาเสนอ

แนวความคดแปลกใหม ไมคดลอกหรอดดแปลงมาจากแนวความคดของผอน มการชใหเหนถง

ตนเหต มการสะทอนปญหา หรอปรากฏการณตามทเปนจรงของปญหาอยางถกตอง แตไมปรากฏ

การแนะแนวทางแกปญหาหรอทางออกทดกวาของปรากฏการณนน และขาดการเสนอวสยทศน

หรอขาดการนาเสนอความคดใหมทสอดคลองกบยคสมยไดอยางเหมาะสม

คะแนน 2 พอใช หมายถง โคลงสสภาพทมการนาเสนอ

แนวความคดแปลกใหม ไมคดลอกหรอดดแปลงมาจากแนวความคดของผอน แตขาดการชใหเหน

ถงตนเหต มการสะทอนปญหา หรอปรากฏการณตามทเปนจรงของปญหาอยางถกตอง ไมปรากฏ



คะแนน 1 ปรบปรง หมายถง โคลงสสภาพทขาดการนาเสนอ

แนวความคดแปลกใหม มการคดลอกหรอดดแปลงมาจากแนวความคดของผอน ขาดการชใหเหน

ถงตนเหต มการสะทอนปญหา หรอปรากฏการณตามทเปนจรงของปญหาอยางถกตอง ไมปรากฏ



2.2.1.2.5 นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพ และแบบ

ประเมนชนงาน (Rubric) การแตงโคลงสสภาพ เสนอใหอาจารยทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบ

สำนกหอ


86

ความถกตองของเนอหาและการใชภาษา จากนนปรบปรงแกไขตามคาแนะนาของอาจารยทปรกษา

วทยานพนธ

2.2.1.2.6 นาแบบทดสอบวดผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพ และแบบ

ประเมนชนงาน (Rubric) ทปรบปรงแกไขแลว เสนอใหผเชยวชาญจานวน 3 ทาน เปนผเชยวชาญ

ดานการสอนภาษาไทย เพอตรวจสอบความถกตองเหมาะสมของแบบทดสอบในดานความตรงเชง

เนอหา (Content Validity) และความสอดคลองของแบบทดสอบกบจดประสงคการเรยนร กาหนด

เกณฑในการพจารณาใหคะแนนของผเชยวชาญดงน

ใหคะแนน +1 เมอแนใจวาแบบทดสอบนนมความสอดคลอง


ใหคะแนน 0 เมอไมแนใจวาแบบทดสอบนนมความสอดคลอง

กบจดประสงคการเรยนร ใหคะแนน -1 เมอแนใจวาแบบทดสอบนนไมมความสอดคลอง


2.2.1.2.7 หาคาดชนความสอดคลอง ( Index of Item Objective

Congruence: IOC) ของ เคอรลงเจอร (Kerlinger, 2000: 667 อางถงใน ธรศกด อนอารมยเลศ, 2549:

65) ระหวางคณลกษณะ และความสอดคลองของแบบทดสอบกบจดประสงคการเรยนร ทงน เมอ

คาดชนความสอดคลองทมคาตงแต 0.5 ขนไป ถอวาแบบทดสอบมความสอดคลองขางตนอยใน

เกณฑทยอมรบได สรปผลการหาคาดชนความสอดคลองของแบบทดสอบวดผลสมฤทธการแตง

โคลงสสภาพพบวาคาดชนความสอดคลองขอท 1 และขอท 2 มคาเทากบ 1.00 และคาดชนความ

สอดคลองรวมมคาเทากบ 1.00 ซงถอวาอยในเกณฑทยอมรบไดทงสองขอ

2.2.1.2.8 นาแบบทดสอบไปทดลองใชกบนกเรยนทไมใชกลมตวอยาง

คอนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 โรงเรยนกรบใหญวองกศลกจพทยาคม ตาบลกรบใหญ อาเภอ

บานโปง จงหวดราชบร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 จานวน 35 คน ทเคยเรยนเรองการแตงโคลง

สสภาพมากอน

2.2.1.2.9 ตรวจใหคะแนนแบบทดสอบ โดยใชแบบประเมนชนงาน

(Rubric) จากนนนาไปวเคราะหหาคาเฉลย (X) พบวา จากคะแนนเตม 10.0 แบบทดสอบขอท 1 ม

คาเฉลย (X) เทากบ 6.70 และแบบทดสอบขอท 2 มคาเฉลย (X) เทากบ 7.42 แสดงวา นกเรยนม

สำนกหอ


87

แนวโนมในการทาแบบทดสอบขอท 2 ไดมากกวาขอ 1 จงเลอกแบบทดสอบสอบขอท 2 เกบไว

และนาไปใชกบกลมตวอยางในการทดสอบกอนและหลงเรยนตอไป

2.2.2 แบบสอบถามความคดเหนนกเรยนทมตอการเรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลง

สสภาพ สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 มขนตอนในการสรางดงน 2.2.2.1 ศกษาเอกสาร ตารา และคมอ เกยวกบการสรางแบบสอบถามความคดเหน

2.2.2.2 พฒนาแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนโดยใชแบบ

ฝกการแตงโคลงสสภาพทง 3 ชด โดยแบงเปน 3 ดาน ประกอบดวย ดานรปแบบ ดานเนอหา และ

ดานกจกรรม 2.2.2.3 สรางแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนโดยใชแบบ

ฝกการแตงโคลงสสภาพ มลกษณะเปนมาตราสวนประเมนคา (Rating Scale) 5 ระดบของลเครท

(Likert’s Five Scale) (Norman, 2010: 626) โดยกาหนดคาระดบความคดเหนแตละชวงคะแนน

และความหมายของแตละระดบดงน

เหนดวยนอยทสด มคาระดบการประเมน ระดบ 1

เหนดวยนอย มคาระดบการประเมน ระดบ 2

เหนดวยปานกลาง มคาระดบการประเมน ระดบ 3

เหนดวยอยางมาก มคาระดบการประเมน ระดบ 4

เหนดวยมากทสด มคาระดบการประเมน ระดบ 5

การแปลความหมายใชคะแนนเฉลยทไดจากการวเคราะหขอมลมาเปรยบเทยบกบ

เกณฑซงพฒนามาจากเกณฑของเบสท (Best, 1997: 190) นามาหาคาเฉลย (X) และคาเบยงเบน

มาตรฐาน (S.D.) โดยใหคาเฉลยเปนรายขอดงน

คาเฉลยคะแนน 1.00 – 1.50 หมายถง อยในระดบเหนดวยนอยทสด

คาเฉลยคะแนน 1.51 – 2.50 หมายถง อยในระดบเหนดวยนอย

คาเฉลยคะแนน 2.51 – 3.50 หมายถง อยในระดบเหนดวยปานกลาง

คาเฉลยคะแนน 3.51 – 4.50 หมายถง อยในระดบเหนดวยอยางมาก

คาเฉลยคะแนน 4.51 – 5.00 หมายถง อยในระดบเหนดวยมากทสด

สำนกหอ


88

2.2.2.4 นาแบบสอบถามความคดเหนเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธ เพอ

ตรวจสอบความถกตองของขอคาถาม ความเหมาะสมของเนอหา การใชภาษา และการวด

ประเมนผลจากนนนามาปรบปรงแกไข

2.2.2.5 นาแบบสอบถามความคดเหน เสนอใหผเชยวชาญจานวน 3 ทาน เปน

ผเชยวชาญดานการสอนภาษาไทย เพอตรวจสอบความถกตองเหมาะสมของแบบสอบถาม

ความคดเหน และความตรงเชงเนอหา (Content Validity) จดประสงค การใชภาษา และการวด

ประเมนผล 2.2.2.6 หาคาดชนความสอดคลอง (Index of Item Objective Congruence: IOC)

ของเคอรลงเจอร (Kerlinger, 2000: 667 อางถงในธรศกด อนอารมยเลศ, 2549: 65) ระหวาง

คณลกษณะแบบสอบถามความคดเหน กบจดประสงคแบบสอบถามความคดเหน ซงกาหนดเกณฑ

ในการพจารณาใหคะแนนของผเชยวชาญดงน

ใหคะแนน +1 เมอแนใจวาแบบสอบถามความคดเหนนน


ใหคะแนน 0 เมอไมแนใจวาแบบสอบถามความคดเหนนน

มความสอดคลองกบจดประสงคหรอไม

ใหคะแนน -1 เมอแนใจวาแบบสอบถามความคดเหนนน


ทงน เมอคาดชนความสอดคลองทมคาตงแต 0.5 ขนไปถอวาแบบสอบถามความคดเหนม

ความสอดคลองขางตนอยในเกณฑทยอมรบได สรปผลการหาคาดชนความสอดคลองของ

แบบสอบถามความคดเหนพบวา คาดชนความสอดคลองรายขอตาสดมคาเทากบ 0.67 คาดชนความ

สอดคลองรายขอสงสดมคาเทากบ 1.00 และคาดชนความสอดคลองรวมมคาเทากบ 0.96 ซงถอวา

อยในเกณฑทยอมรบได 2.2.2.7 นาแบบสอบถามความคดเหนไปใชกบกลมตวอยาง เมอดาเนนการทดลอง

สอนการแตงโคลงสสภาพโดยใชแบบฝกเสรจสน

สำนกหอ


89

3. ขนทดลอง ผวจยไดดาเนนการทดลองดงรายละเอยดตอไปน

3.1 กอนการทดลอง

3.1.1 ดาเนนการทดสอบกอนเรยน (Pretest) กบกลมตวอยาง โดยใชแบบทดสอบ

วดผลสมฤทธดานการแตงโคลงสสภาพ เปนแบบทดสอบแบบปรนย จานวน 20 ขอ และ

แบบทดสอบแบบอตนย จานวน 1 ขอ ทผวจยสรางขน และผานการตรวจสอบคณภาพแลว ใชเวลา

ในการทาแบบทดสอบ 1 คาบเรยน (50 นาท)

3.1.2 ตรวจใหคะแนน บนทกผลการทดสอบกอนเรยน 3.2 ดาเนนการทดลอง ดาเนนการทดลองโดยผวจยเปนผสอนดวยตนเอง ซงใชแบบฝกการแตงโคลงส

สภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ควบคไปกบแผนการจดการเรยนร ดาเนนการทดลองใน

ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 ใชเวลา 8 สปดาห สปดาหละ 2 คาบเรยน รวมทงสน 16 คาบเรยน

รวมการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน

3.3 หลงการทดลอง

3.3.1 ดาเนนการทดสอบหลงเรยน (Posttest) กบนกเรยนกลมตวอยาง โดยใช

แบบทดสอบวดผลสมฤทธดานการแตงโคลงสสภาพ เปนแบบทดสอบแบบปรนย จานวน 20 ขอ

และแบบทดสอบแบบอตนย จานวน 1 ขอ เปนแบบทดสอบชดเดยวกบแบบทดสอบกอนเรยน แต

สลบขอและสลบตวเลอกแลว ใชเวลาในการทาแบบทดสอบ 1 คาบเรยน (50 นาท)

3.3.2 ตรวจใหคะแนน บนทกผลการทดสอบหลงเรยน แลวนาคะแนนทไดจาก

การทดสอบกอนเรยนและหลงเรยนมาเปรยบเทยบความแตกตาง

3.3.3 ใหนกเรยนกลมตวอยาง ทาแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนทมตอ

การเรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

3.3.4 บนทกผลการทาแบบสอบถามความคดเหนของนกเรยนกลมตวอยาง และ

นามาวเคราะหคาเฉลย (X) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)

4. ขนวเคราะหขอมล ผวจยนาขอมลทไดทงหมดมาวเคราะหทางสถตโดยใชโปรแกรมสาเรจรป Microsoft Excel

2010 เพอทดสอบสมมตฐานและสรปผลการทดลองดงน

สำนกหอ


90

4.1 การวเคราะหหาคาประสทธภาพของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 4 ทสรางขนตามเกณฑมาตรฐาน 75/75 ดงน (ชยยงค พรหมวงศและคณะ, 2520:

49-52)



คะแนนรอยละ 75 เกณฑ 75 ตวหลง หมายถง รอยละของคะแนนเฉลยทนกเรยนทงหมดสามารถทา

แบบทดสอบวดผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพ หลงเรยน ไดคะแนนรอยละ 75 เกณฑการยอมรบประสทธภาพของแบบฝก กาหนดเกณฑไว 3 ระดบคอ

1. สงกวาเกณฑ คอ เมอประสทธภาพของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสงกวาเกณฑท


2. เทาเกณฑ คอ เมอประสทธภาพของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพเทากบหรอสงกวา




4.2 การวเคราะหผลสมฤทธทางการเรยนการแตงโคลงสสภาพโดยใชคาเฉลย (X) และสวน

เบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) จากนนเปรยบเทยบคะแนนคาเฉลยการทดสอบกอนและหลงเรยนของ

นกเรยนสถตแบบบรรยายคอการทดสอบคาทแบบไมเปนอสระตอกน (T-Test Dependent) โดยใช

โปรแกรมสาเรจรป Microsoft Excel 2010 ดงน (ลวน สายยศและองคณา สายยศ, 2538: 73)

4.3 การวเคราะหผลการตอบแบบสอบถามความคดเหนของผเรยนโดยใชคาเฉลยรายขอ

(X) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และแปลความหมายของผลการวเคราะหตามเกณฑของ

เบสท (Best, 1997: 190)

สำนกหอ


91

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล


ครงนมวตถประสงคเพอ 1) พฒนาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท

4 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 75/75 2) เปรยบเทยบผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพของนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 4 กอนและหลงการเรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ 3) ศกษาความ

คดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทมตอการเรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ กลม

ตวอยางในการวจยคอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนกรบใหญวองกศลกจพทยาคม ตาบล

กรบใหญ อาเภอบานโปง จงหวดราชบร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557 จานวน 40 คน ระยะเวลา

ในการทดลองทงสน 8 สปดาห

ผลการวเคราะหขอมล ผวจยแบงเปน 1. ผลการหาประสทธภาพของแบบฝกการแตงโคลง

สสภาพ 2. ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนและหลงเรยนโดยใชแบบฝกการแตง

โคลงสสภาพ และ 3. ผลการวเคราะหความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนโดยใชแบบฝก

การแตงโคลงสสภาพ ดงรายละเอยดดงตอไปน

1. ผลการหาประสทธภาพของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

ผลการประสทธภาพของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

มคาประสทธภาพ E1/E2 เทากบ 82.74/81.96 ดงรายละเอยดในตาราง

ตารางท 11 ผลการหาประสทธภาพของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

จานวน







(กระบวนการ) 40 988 817.50 60.08 82.74


(ผลลพธ) 40 30 24.59 3.45 81.96

สำนกหอ


92

จากตารางท 9 พบวาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ม

คาประสทธภาพของกระบวนการ (E1) เทากบ 82.74 และคาประสทธภาพของผลลพธ (E2) เทากบ

81.96 แสดงวา แบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทผวจยพฒนา ม

ประสทธภาพสงกวาเกณฑ 75/75 ทกาหนดไว คอมคาเกนรอยละ 2.5 สามารถนาไปใชในการเรยน

การสอนได สอดคลองกบสมมตฐานการวจยขอท 1

2. ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนและหลงเรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

ผวจยนาแบบทดสอบวดผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพ สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษา

ปท 4 ไปใชทดลองกบกลมตวอยาง ผลการวจยมรายละเอยดดงตาราง

ตารางท 12 เปรยบเทยบผลสมฤทธกอนและหลงเรยนดวยแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

จานวน

นกเรยน

คะแนน

เตม

คาเฉลย

(X)


มาตรฐาน (S.D.) t df p

กอนเรยน 40 30 13.16 4.38 15.987* 39 0.000

หลงเรยน 40 30 24.59 3.45

*มนยสาคญทางสถตทระดบ .05 (p นอยกวา 0.05)

จากตารางท 10 พบวา คาเฉลย (X) ของผลสมฤทธหลงเรยนดวยแบบฝกการแตงโคลงส

สภาพ ของกลมตวอยาง มคาเทากบ 24.59 และคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) 3.45 และคาเฉลย (X)

ของผลสมฤทธกอนเรยนทมคาเทากบ 13.16 และคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) 4.38 คาสถตวเคราะห

t เทากบ 15.987 และคา p เทากบ 0.000 แสดงวานกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทเรยนโดยใชแบบฝก

การแตงโคลงสสภาพมผลสมฤทธหลงเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

สอดคลองกบสมมตฐานการวจยขอท 2

สำนกหอ


93

3. ผลการวเคราะหความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

ผลการวเคราะหความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลงส

สภาพ มรายละเอยดดงตาราง

ตารางท 13 ผลการวเคราะหความคดเหนของนกเรยนทมตอการเรยนโดยใชแบบฝก


รายการประเมน X S.D. ความหมาย ลาดบ

ดาน

รปแบบ

1. มความสวยงามในภาพรวมเหมาะสมกบผเรยน 4.73 0.45 มากทสด 2

2. มการจดวาง และการเรยงลาดบหนา สอดคลอง เหมาะสม 4.63 0.48 มากทสด 4

3. มจานวนกจกรรมของแตละชดเหมาะสม 4.68 0.47 มากทสด 3

4. มภาพประกอบนาสนใจ 4.73 0.45 มากทสด 2

5. มการใชตวอกษรทชดเจน อานงาย 4.68 0.47 มากทสด 3

6. มกจกรรมทหลากหลาย 4.75 0.43 มากทสด 1

คาเฉลย (X) ดานรปแบบ 4.70 0.46 มากทสด 2

ดาน

เนอหา

1. มความชดเจน ครบถวน ตรงตามเนอหาทเรยน 4.73 0.45 มากทสด 3

2. มการยกตวอยางชดเจน 4.78 0.42 มากทสด 1

3. มความนาสนใจตอการเรยนร 4.75 0.43 มากทสด 2

4. มการเรยงลาดบจากงายไปหายาก 4.68 0.47 มากทสด 5

5. มความยากงายเหมาะสมกบผเรยน 4.70 0.46 มากทสด 4

6. มการใชภาษาถกตอง สอความหมายชดเจน 4.65 0.48 มากทสด 6

คาเฉลย (X) ดานเนอหา 4.72 0.45 มากทสด 1

ดาน

กจกรรม

1. บรรยากาศในการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชแบบฝก 4.68 0.47 มากทสด 3

2. กจกรรมของแบบฝกแตละชดนาสนใจ 4.73 0.45 มากทสด 2

3. ระยะเวลาในการทาแบบฝกแตละชดเหมาะสม 4.68 0.47 มากทสด 3

4. กจกรรมของแบบฝกเรยงลาดบจากงายไปยากเหมาะสม 4.60 0.49 มากทสด 4

5. ชวยสงเสรมพฒนาทกษะในการแตงโคลงสสภาพ 4.75 0.43 มากทสด 1

6. เปดโอกาสใหแสดงความคดเหนในกจกรรมการเรยนร 4.73 0.45 มากทสด 2

คาเฉลยดาน (X ) กจกรรม 4.70 0.46 มากทสด 2

รวม 4.70 0.46 มากทสด -

สำนกหอ


94

จากตารางท 11 พบวา ระดบความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทเรยนโดยใช

แบบฝกการแตงโคลงสสภาพในภาพรวม นกเรยนเหนดวยในระดบ มากทสด (X = 4.70, S.D. =

0.46)

เมอพจารณาเปนรายดาน พบวาระดบความคดเหนของนกเรยนในดานเนอหาของแบบฝก

การแตงโคลงสสภาพ นกเรยนเหนดวยอยในระดบ มากทสด และมคาสงทสดเปนลาดบท 1 (X =

4.72, S.D. = 0.45) โดยขอท 2 แบบฝกมการยกตวอยางชดเจน มคาเฉลยสงสด (X = 4.78, S.D. =

0.42) ตอมาคอ ดานรปแบบและดานกจกรรมของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ มคาเฉลยรองลงมา

เปนลาดบท 2 เทากนทงสองดาน คอ ระดบความคดเหนของนกเรยนในดานรปแบบของแบบฝก

การแตงโคลงสสภาพ นกเรยนเหนดวยอยในระดบ มากทสด (X = 4.70, S.D. = 0.46) โดยขอท 6

รปแบบของแบบฝกมกจกรรมหลากหลาย มคาเฉลยสงสด (X = 4.75, S.D. = 0.43) และ ระดบความ

คดเหนของนกเรยนในดานกจกรรมของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ นกเรยนเหนดวยอยในระดบ

มากทสด (X = 4.70, S.D. = 0.46) โดยขอท 5 แบบฝกชวยสงเสรมพฒนาทกษะในการแตงโคลงส

สภาพ มคาเฉลยสงสด (X = 4.75, S.D. = 0.43)

สำนกหอ


95

บทท 5

สรป อภปรายผลและขอเสนอแนะ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) พฒนาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 4 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 75/75 2) เปรยบเทยบผลสมฤทธการแตงโคลงส

สภาพของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 กอนและหลงการเรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

3) ศกษาความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทมตอการเรยนโดยใชแบบฝกการแตง

โคลงสสภาพ กลมตวอยางในการวจยคอ นก เรยนชนมธยมศกษาปท 4 โรงเรยนกรบใหญ

วองกศลกจพทยาคม ตาบลกรบใหญ อาเภอบานโปง จงหวดราชบร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2557

จานวน 40 คน ระยะเวลาในการทดลองทงสน 8 สปดาห

เครองมอท ใชในการวจยครงนคอ 1) แบบฝกการแตงโคลงสสภาพ จานวน 3 ชด

2) แผนการจดการเรยนรการแตงโคลงสสภาพ จานวน 3 แผน 3) แบบทดสอบวดผลสมฤทธ

การแตงโคลงสสภาพ ประกอบดวยแบบทดสอบปรนยชนด 4 ตวเลอก จานวน 20 ขอ แบบทดสอบ

อตนย แตงโคลงสสภาพจากการดรปทกาหนดให 1 ขอ 4) แบบสอบถามความคดเหนของนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 4 ทมตอการจดการเรยนรโดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ จานวน 3 ดาน

ใชคาถามแบบมาตราสวนประเมนคา (Ratting Scales) 5 ระดบ

การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลอง (Experimental Research) มแบบแผนการทดลองเปน

แบบ One Group Pretest Posttest Design การวเคราะหขอมลใช 1) การหาประสทธภาพของแบบฝก

การแตงโคลงสสภาพ ดวยสตร E1/E2 2) เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน กอนและ

หลงเรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ โดยใช คาเฉลย (X) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)

และ การทดสอบคาทแบบไมเปนอสระตอกน (T-Test Dependent) 3) วเคราะหความคดเหนของ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทมตอการจดการเรยนรโดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ โดยใช

คาเฉลย (X) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และการแปลผลทางความหมายตามระดบของเกณฑท

กาหนด

สำนกหอ


96

สรปผลการวจย

การวจยเรอง การพฒนาแบบฝกโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 สรป

ผลการวจยไดดงน

1. แบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 มประสทธภาพ

82.74/81.96 เปนไปตามเกณฑทกาหนดไว

2. ผลสมฤทธทางการเรยนการแตงโคลงสสภาพของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 หลง

เรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05

3. นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 มความเหนตอการเรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลงส

สภาพอยในระดบ มากทสด

อภปรายผลการวจย

จากผลการวจยเรอง การพฒนาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 4 สามารถอภปรายผลการวจยไดดงตอไปน

ผลการพฒนาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ใหมประสทธภาพตามเกณฑ 75/75 พบวาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษา

ปท 4 ทพฒนามประสทธภาพเทากบ 82.74/81.96 เปนไปตามเกณฑทกาหนดไว สอดคลองกบ

สมมตฐานการวจยขอท 1 ทงน อาจเนองมาจาก

1. แบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 มการพฒนาอยางเปน

ระบบ โดยผวจยไดดาเนนการศกษาคนควาตารา หนงสอ เอกสารและงานวจยทเกยวของกบ

หลกสตรแกนกลาง การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 วเคราะหตวชวดและเนอหาเกยวกบ

การแตงโคลงสสภาพ ศกษาคนควาตารา หนงสอ เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการสราง

แบบฝก และการจดทาแผนการจดการเรยนร จากนนจงกาหนดจดประสงคและสรางแบบฝก

การแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ขน สอดคลองกบ นรานนทน วไล-

รตนกล (2553: 63) ทกลาววา “แบบฝกทดควรมลกษณะทจะตองมจดมงหมายทแนนอนวาตองการ

ฝกฝนทกษะในดานใด ใชภาษาใหเหมาะสมกบผเรยน มรปแบบทดงดดความสนใจของนกเรยน

หลายรปแบบเพอไมใหเกดความเบอหนาย เรยงลาดบความยากงาย ใชเวลาใหเหมาะสม ไมนาน

จนเกนไปและสามารถตอบสนองความแตกตางระหวางบคคลได” นอกจากน แบบฝกการแตงโคลง

สสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ยงผานการตรวจสอบความถกตองจากอาจารยท

สำนกหอ


97

ปรกษาวทยานพนธ และการประเมนคณภาพในดานความตรงเชงเนอหาจากผเชยวชาญ (Content

Validity) จากนนมการปรบปรงใหเหมาะสมกอนการนาไปทดลองใช ทาใหแบบฝกการแตงโคลงส

สภาพมคณภาพ สอดคลองกบ อภรด สารกา (2555: 46) ทกลาววา “การสรางแบบฝก ผสรางควร

ศกษาขนตอนการสรางเปนอยางด โดยคานงถงการวเคราะหปญหา กาหนดเนอหา จดประสงค และ

กจกรรมใหสอดคลองกบสงทตองการฝก เพอใหผเรยนเกดการเรยนรและความชานาญในทกษะ

นนๆ และเกดความเขาใจในเรองทฝกอยางมประสทธภาพ”

2. แบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 มรปแบบ เนอหา

และการใชภาษาทเหมาะสมตอผเรยน กลาวคอ ประการแรก ผวจยไดดาเนนการพฒนาแบบฝกให

สวนประกอบชดเจน มคาชแจงในการใชแบบฝก วตถประสงคของแบบฝก ในสวนนากอนการทา

แบบฝก ดงท พรรณ ชนอทย (2546: 46) กลาววา “ลกษณะของแบบฝกทดควรสรางใหตรงกบ

จดประสงคทตองการฝก มหลายชนด สอดคลองกบเนอหาของผเรยน เลอกใหเหมาะสมกบวย ม

คาอธบายชดเจน มตวอยางสนๆ มรปแบบทนาสนใจ และใชเวลาฝกเหมาะสม นอกจากนควร

คานงถงจตวทยาการเรยนร ความพรอม ความเหมาะสมกบชน วย และความสามารถของนกเรยน

ดวย” ประการทสอง แบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 มการ

จดเรยงเนอหาจากงายไปหายาก โดยแบงเปน 3 ชด ประกอบดวย 1. คาไวพจน 2. คาสมผส และ

3. การแตงโคลงสสภาพ ทาใหผเรยนเกดกาลงใจในการทาแบบฝก สอดคลองกบทฤษฎการเรยนร

ของกาเยและบรกส (Gagne’ and Briggs 1974: 99 อางถงใน วฒนา เสนนอก 2550: 59) ทวา

“การเรยนการสอนจะเรมจากทกษะทงายสทกษะทยากซบซอน โดยทกษะทสงกวาตองอาศยทกษะ

ทนกเรยนมอยเปนพนฐาน จะชวยใหนกเรยนมผลการเรยนดขน” ประการทสาม แบบฝกแตละชดม

การยกตวอยางทชดเจน เขาใจงายอยในตอนตนของทกกจกรรม มกจกรรมในแตละชดทหลากหลาย

และมภาพประกอบนาสนใจ ชวยกระตนใหผเรยนเกดความเขาใจและสนใจทจะทาแบบฝก

สอดคลองกบ รงษมา สรยารงสรรค (2555: 80) กลาววา “จากผลการทดลองและงานวจยตางๆ

แสดงใหเหนวาการสรางแบบฝกทมประสทธภาพนนจะตองมเนอหาเหมาะสมกบวยและเปน

เรองราวใกลตวของนกเรยน ควรมภาพประกอบ เรยงลาดบแบบฝกจากงายไปหายาก มการทดลอง

ใชแบบฝกและนามาปรบปรง แกไขกอนนาไปใชกบกลมตวอยาง” และประการสดทาย แบบฝก

การแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ใชภาษาเขาใจงาย ทาใหผเรยนเขาใจได

อยางชดเจน สอดคลองกบ ณฐกาญจน เลศยะโส (2553: 45) ทกลาววา “ดานภาษาควรใชคาหรอ

ประโยคตลอดจนเนอหางายๆ ทจะชวยฝกฝนใหเกดความคลองแคลวและตองคานงถงเสมอวา

แบบฝกไมใชแบบทดสอบหรอแบบวดสตปญญา แตแบบฝกเปนสงทชวยใหนกเรยนประสบ

สำนกหอ


98

ความสาเรจในการเรยน ฉะนนลกษณะของแบบฝกควรกอใหเกดความสนกสนานหรอพอใจในการ

ทจะทา”

3. แบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 มการพฒนาและ

ปรบปรงประสทธภาพตามหลกการวจย ทาใหแบบฝกมคณภาพดกอนการทดลองใช ดงท

ฮสตนและโฮวแซม (Houstan and Howsam 1972: 72 อางถงใน หทยรตน อนด 2544: 140) กลาววา

“ไมมบทเรยนในชดการสอนใดเหมาะสมในตวเอง ดงนนจงสมควรมการประเมนผลการใชและ

ปรบปรงแกไขเพอใหเกดความสมบรณตลอดเวลา” สอดคลองกบ ศศกญชณฐ เสงเส (2554: 82 อาง

ถงใน รงษมา สรยารงสรรค 2555: 80) ทวา “แบบฝกทมประสทธภาพเกดจากการสรางทเปนระบบ

และผานการตรวจสอบคณภาพจากผเชยวชาญ นามาปรบปรงแลวนาไปใช ปรบปรงอกครงแลว

นาไปใชกบกลมทดลองทาใหไดแบบฝกทมประสทธภาพ”

ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 กอนและหลงการเรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ พบวา ผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพของ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 หลงเรยนดวยแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ สงกวากอนเรยนอยางม

นยสาคญทางสถตทระดบ 0.05 สอดคลองกบสมมตฐานการวจยขอท 2 ทงนอาจเนองมาจาก

นกเรยนมการพฒนาทกษะการแตงโคลงสสภาพอยางเปนระบบ กลาวคอ นกเรยนไดรบการสอน

เรมจาก 1. การทดสอบความรกอนเรยน เพอใหทราบพนความรเกยวกบการแตงโคลงสสภาพกอน

เรยน 2. การฝกฝนการแตงโคลงสสภาพทงพนฐานความรและการทดลองแตงจรง ดวยแบบฝกการ

แตงโคลงสสภาพทมประสทธภาพ ซงชวยพฒนาทกษะการแตงอยางเปนระบบ สอดคลองกบ

ผลการวจยของ พมพใจ พจนสมพงส (2549: บทคดยอ) เรอง “การพฒนาแบบฝกการเขยนบท

ประพนธในงานอาชพสาหรบนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ” ทพบวา ความสามารถดาน

การเขยนบทประพนธในงานอาชพของนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ หลงการใชแบบฝก

สงกวากอนการใชแบบอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 และ ผลการวจยของ จรนทร งามแมน

(2553: บทคดยอ) เรอง “การพฒนาแบบฝกการเขยนคาประพนธกลอนสภาพและกาพยยาน 11

สาหรบนกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพชนปท 1” ทพบวา นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยน

ดานการเขยนคาประพนธกลอนสภาพและกาพยยาน 11 กอนและหลงเรยนดวย แบบฝกการเขยนคา

ประพนธกลอนสภาพและกาพยยาน 11 แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต ท ระดบ .05 โดย

คะแนนหลงเรยนสงกวากอนเรยน

สำนกหอ


99

ผลการศกษาความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทมตอการเรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ พบวา มคาเฉลยรวม (X) เทากบ 4.70 และคาเบยงเบนมาตรฐานรวม (S.D.)

เทากบ 0.46 หมายถง นกเรยนเหนดวยในระดบมากทสด ทงนอาจเนองมาจาก

1. แบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 มการลาดบเนอหา

จากงายไปหายาก ทาให ผ เรยนเกดกาลงใจในการเรยนและการทาแบบฝก สอดคลองกบ

คณะกรรมการการศกษาแหงชาต (2540: 99 อางถงใน ศลปน บญจนทรศร 2555:122) ทกลาวถง

ทฤษฎเชอมโยงของการเรยนรวา การเชอมโยงระหวางสงเรา (Stimulus) กบการตอบสนอง

(Responses) ซงประกอบดวย กฎแหงความพรอม (Law of Readiness) ผเรยนจะเรยนรไดดเมอม

ความพรอมในการเรยน กฎแหงการฝกหด (Law of Exercise) คอการฝกฝน กระทาซาๆ หรอกระทา

บอยๆ จะเกดความชานาญและสามารถเรยนรไดคงทน และกฎแหงผล (Law of Effect) คอผลท

ไดรบเมอแสดงพฤตกรรมการเรยนร เมอไดรบผลเปนทพงพอใจ ผเรยนยอมอยากทจะเรยนรตอไป

อก ดงนนเมอเรมทาแบบฝกดวยเนอหาทงาย จงทาใหผเรยนทาแบบฝกไดตงแตเรม เกดความพรอม

ในการเรยน มการฝกฝนกระทาซาๆ ในเนอหาแตละชดจนเกดความชานาญชวยใหผ เรยน

สนกสนานและมความคงทนตอการเรยนร และผลการเรยนในเรองการแตงโคลงสสภาพพฒนาขน

จากความรพนฐานจนถงความรในระดบสง ผเรยนจงเกดความทาทาย เกดกาลงใจในการเรยนและ

อยากทจะเรยนรตอไปในทสด

2. แบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 มกจกรรมท

หลากหลาย ชวยกระตนใหผเรยนเกดความสนใจและไมเบอหนายตอการเรยนร เชนแบบฝกชดท 1

คาไวพจน มทงกจกรรมจบค โยงคา การเตมคาจากคาตวอยาง หรอการเตมคาจากภาพตวอยาง

แบบฝกชดท 2 คาสมผส มทงการเตมคาสมผส 1 พยางค 2 พยางค การเตมคาสมผสอยางงายจาก

การเรยงชอคนเปนกลอนส การเตมคาสมผสสระและสมผสพยญชนะ การโยงคาสมผสและหาคา

สมผสเตมในตารางคาตอบ จากบทรอยกรองตวอยางทกาหนดให และแบบฝกชดท 3 การแตงโคลง

สสภาพ มกจกรรมทงพนฐานในการแตงโคลงสสภาพ เชน การโยงสมผสบงคบ การเตม

เครองหมายวรรณยกต การวงกลมคาตายและการขดเสนใตคาตาย ทใชแทนคาเอก จากโคลงส

สภาพทกาหนดให การเตมคาตายจากคาตงตนทกาหนดให การเรยงขอความเปนโคลงสสภาพ

ตลอดจนกจกรรมขนสงเชน การฝกแตงโคลงสสภาพเปนวรรค เปนบาท และการฝกแตง เปนบท

จากหวขอและการดภาพทกาหนดให ดวยเหตผลดงกลาว ผเรยนจงเกดความสนกสนานในการเรยน

เนองจากไดฝกฝนจากแบบฝกทมกจกรรมทหลากหลาย ดงเชนงานวจยเรอง การพฒนาแบบฝก

การเขยนเรองตามจนตนาการและสรางสรรคโดยใชขอมลทองถน สาหรบนกเรยนชนประถมศกษา

สำนกหอ


100

ปท 6 ของ วนดา กลภทรแสงทอง (2554: 142) พบวานกเรยนชนชอบกจกรรมทมความหลากหลาย

ใหความสนใจ กระตอรอรน รวมมอปฏบตกจกรรม กลาซกถาม และกลาแสดงความคดเหนอยาง

สภาพ สอดคลองกบงานวจยเรอง การพฒนานวตกรรมเสรมทกษะการเรยนการสอนภาษาไทย

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย ของสมเดจพระเทพรตนราชสดา สยามบรมราชกมาร

(2529: 28 - 29) ทวา การจดกจกรรมใหมทางเลอกหลายๆ ทาง และมความหลากหลาย ทาให

นกเรยนรสกสนกสนานเพลดเพลนกบการเรยน เกดความตองการทจะศกษาคนควาหาความร

เพมเตม รกการอานและเหนคณคาของการเรยนภาษาไทย การเรยนการสอนภาษาไทยควรมวธสอน

และสอการเรยนท เหมาะสมกบวยของนกเรยน ใหนกเรยนได รบท งความร เนอหาและ

ประสบการณจากเรองทเรยนทมความหลากหลายใหความเพลดเพลนสนกสนาน ใหสามารถ

คนควาดวยตนเอง

ขอเสนอแนะ


มขอเสนอแนะในการวจยดงตอไปน

ขอเสนอแนะในการการนาผลการวจยไปใช 1. การจดการเรยนการสอนเรองการแตงโคลงสสภาพ ควรใหความสาคญกบเรองตาแหนง

วรรณยกต เปนพเศษ โดยผสอนควรเนนใหผ เรยนสามารถจดจา ตาแหนงวรรณยกตใหได

ดวยการยกตวอยางโคลงแมบทหรอโคลงทมแผนผงตรงตามบงคบทกประการใหผเรยนพจารณา

บอยๆ เพอใหชวยจดจาบงคบวรรณยกตไดแมนยา และควรยกตวอยางโคลงสสภาพทไพเราะ ม

เทคนคในการแตงดใหผเรยนไดศกษาเปนตวอยางบอยๆ เพอใหผเรยนไดคนเคยกบเทคนคทม

ประโยชนในการแตงและจดจาไปใช

2. การจดการเรยนการสอนเรองการแตงโคลงสสภาพ ควรนากจกรรมทนาสนใจ เชนการ

ทายปรศนารอยกรอง มาใชในการจดการเรยนการสอน รวมถงการผลตสอการสอนทนาสนใจ

ดงเชน ผลการตอบแบบสอบถามของผเรยน ทใหความสาคญกบ กจกรรมของแบบฝกทหลากหลาย

สสนสดใส มภาพการตนประกอบและมการยกตวอยางทชดเจน ซงจะทาใหผเรยนตงใจเรยนมาก

ขน

สำนกหอ


101

ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป

1. ควรมการวจยทเกยวกบการพฒนาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพเปรยบเทยบกบการวธ

สอนแบบอน เชน การสอนโดยใชชดการสอน บทเรยนโปรแกรมสาเรจรป ชดการสอนมลตมเดย

บทเรยนออนไลน การสอนโดยใชผงมโนภาพ เทคนคการสอนแบบ Jigsaw KWL PLUS หรอ

STAD เปนตน

2. ควรมการวจยเพอศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนการแตงโคลงสสภาพกบ

นกเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนปลายชนอนๆ

3. ควรมการพฒนาแบบฝกการแตงรอยกรองชนดอน เชน กลอนสภาพ กาพยยาน 11 ราย

และฉนท เปนตน

สำนกหอ


102

รายการอางอง


กรรณการ พวงเกษม. (2533). ปญหาและกลวธการสอนภาษาไทยในโรงเรยนประถมศกษา. กรงเทพฯ:ไทยวฒนาพานช.

กฤตยา เรวต. (2538). “การใชแบบฝกพฒนาทกษะการเขยนสรปความจากบทรอยกรองสาหรบ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนสาธตแหงมหาวทยาลยเกษตรศาสตร.” วทยานพนธ

ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนภาษาไทย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

กนตดนย วรจตตพล. (2542). “การพฒนาแบบฝกทกษะการเขยนภาษาองกฤษเพอการสอสาร

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนสาธตราชภฏนครปฐม จงหวดนครปฐม.”

วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนภาษาองกฤษ

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

กระทรวงศกษาธการ. กรมวชาการ. (2539). บนทกการเสดจพระราชดาเนนพระราชทานกระแส

พระราชดารปญหาการใชภาษาไทยในการประชมทางวชาการของชมนมภาษาไทย

คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย เมอวนท 29 กรกฎาคม พ.ศ. 2505. กรงเทพฯ:

ครสภาลาดพราว.

________. (2546). เอกสารประกอบหลกสตรการศกษาขนพนฐาน 2544 คมอการจดการเรยนร กลมสาระการเรยนรภาษาไทย. กรงเทพฯ: ครสภาลาดพราว.

________. (2545). หลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544. พมพครงท 3. กรงเทพฯ:

ครสภาลาดพราว.

________. (2553). ตวชวดและสาระการเรยนร กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ตามหลกสตร

แกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: ชมนมสหกรณ

การเกษตรแหงประเทศไทยจากด.

________. (2551). ภาษาเพอพฒนาการเรยนร. หนงสอเรยนสาระการเรยนรพนฐาน กลมสาระ

การเรยนรภาษาไทย ตามหลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2544. พมพครงท 3.

กรงเทพฯ: สกสค.ลาดพราว.

________. สานกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต. (2536). คมอการปฏบตงานสาหรบ

ผบรหารโรงเรยน. กรงเทพฯ: ครสภาลาดพราว.

สำนกหอ


103

กระทรวงศกษาธการ, สานกวชาการและมาตรฐานการศกษา. (2553). แนวทางการจดการเรยนร ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. พมพครงท 2. กรงเทพฯ:

ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จากด.

กระทรวงวฒนธรรม. กรมสงเสรมวฒนธรรม. (2554). ปชนยบคคลดานภาษาไทย ผใชภาษาไทย

ดเดน และผใชภาษาไทยถนดเดน พทธศกราช 2554. กรงเทพฯ: สานกงานกจการโรงพมพ

สงเคราะหองคการทหารผานศก.

________. สานกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต. (2539). ภาษาไทยเรานมทานอง.

พมพครงท 2 กรงเทพฯ: ครสภาลาดพราว.

กลทรพย เกษแมนกจ. (2527). เอกสารประกอบการสอนรายวชาภาษาไทย 4 – การอาน. กรงเทพฯ:

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

กลธดา ปญญาจรวฒ. (2547). “การพฒนาแบบฝกเสรมทกษะการเขยนรอยกรองกาพยยาน 11

สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5.” วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

กหลาบ มลลกะมาส. (2531). ความรทวไปทางวรรณคดไทย. กรงเทพฯ: ชวนการพมพ

เกสร รองเดช. (2522). “การสรางแบบฝกเพอซอมเสรมการอานพยญชนะ “ง” “ฟ” “ฝ” “คว” และ

“ยว” สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ในจงหวดนครศรธรรมราช.” วทยานพนธ

ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนภาษาไทย บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

โกวท ประวาลพฤกษ และคณะ. (2531). การพฒนาผลงานทางวชาการ. กรงเทพฯ:

ศนยสงเสรมวชาการ

ขนษฐา หวยหงษทอง. (2547). “การพฒนาทกษะการแตงรอยกรองประเภทกลอนสสาหรบนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 3 โดยใชกจกรรมการเรยนรตามแนววฏจกรการเรยนร 4 MAT.”

วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนภาษาไทย บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยศลปากร. คมทวน คนธน. (2545). วรรณวเคราะห: ตานานฉนทลกษณกบหลกการใหม. กรงเทพฯ:

สายสงสขภาพใจ.

จรนทร งามแมน. (2553). “การพฒนาแบบฝกการเขยนคาประพนธกลอนสภาพและกาพยยาน 11

สาหรบนกเรยนประกาศนยบตรวชาชพชนปท 1.” วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตร

มหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

สำนกหอ


104

จนทมา พรหมโชตกล. (2529). การเขยนขอสอบวชาภาษาไทย. กรงเทพฯ: อกษรเจรญทศน.

จไรรตน ลกษณะศร และบาหยน อมสาราญ, บรรณาธการ. (2540). ภาษากบการสอสาร.

โครงการตาราและหนงสอ คณะอกษรศาสตร มหาวทยาลยศลปากร. พมพครงท 2.

กรงเทพฯ: พเพรส.

ชลธรา กลดอย และคนอนๆ. (2521). ลกษณะเฉพาะของภาษาไทย. กรงเทพฯ: เคลดไทย.

ชวน เพชรแกว. (2523). รอยกรองสมยใหม. นครศรธรรมราช: วทยาลยครนครศรธรรมราช.

ชยยงค พรหมวงศ. (2528). ชดการสอนระดบประถมศกษา. กรงเทพฯ: มหาวทยาลย

สโขทยธรรมาธราช.

ชยยงค พรหมวงศและคณะ. (2520). ระบบสอการสอน. กรงเทพฯ: คณะครศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ชยวฒน สทธรตน. (2552). 80 นวตกรรมการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนสาคญ. กรงเทพฯ:

แดเนกซ อนเตอรคอรปอเรชน.

เชาวน เกดเพทางค. (2524). “เปรยบเทยบผลสมฤทธการอานอยางมวจารณญาณโดยใชแบบฝกของ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 2.” วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา

การสอนภาษาไทย บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ฐะปะนย นาครทรรพ. (2522). ภาษาไทยสาหรบคร. กรงเทพมหานคร: คณะครศาสตร


________. (2518). วชาการประพนธ ท041. กรงเทพฯ: อกษรเจรญทศน.

ณฐกาญจน เลศยะโส. (2553). “การพฒนาทกษะการเขยนความเรยงรอยแกวโดยใชการสอนแบบ

รวมมอเทคนค CIRC รวมกบแบบฝกการเขยน สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1.”


มหาวทยาลยศลปากร.

ดวงใจ ไทยอบญ. (2549). ทกษะการเขยนภาษาไทย. พมพครงท 3. กรงเทพฯ:


เดโช สวนานนท. (2521). จตวทยาการศกษา. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.

ธรญา เหงยมจล. (2547). “การพฒนาแบบฝกการอานจบใจความสาคญสาหรบนกเรยนชน

ประถมศกษาปท 6.” วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอน

ภาษาไทยบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

สำนกหอ


105

ธรศกด อนอารมยเลศ. (2549). เครองมอวจยทางการศกษา: การสรางและการพฒนา. นครปฐม:


นงเยาว ประโมนะกง. (2546). “การเปรยบเทยบผลสมฤทธการเรยนการเขยนเรยงความของนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 5 ทสอนโดยใชแบบฝกเสรมทกษะกบวธสอนตามคมอคร.”

วทยานพนธ ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

นพดล จนทรเพญ. (2535). การใชภาษาไทย. กรงเทพฯ: แสงศลปการพมพ.

นวลใย หนม. (2529). “การสรางแบบฝกการเขยนสะกดคายาก เพอใชในการสอนซอมเสรม

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนชองพรานวทยา จงหวดราชบร.”



นคม ตงคะพภพ. (2523). สถตเบองตนทางการศกษา. พมพครงท 2. พษณโลก: มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ พษณโลก.

นตยา ไพบลย. (2547). “การพฒนาทกษะการแตงรอยกรองประเภทกลอนสภาพสาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1 โดยใชกจกรรมการเรยนรตามแนววฏจกรการเรยนร 4 MAT.”



นรานนทน วไลรตนกล. (2553). “การพฒนาแบบฝกเพอแกไขขอผดพลาดในการเขยนสะกดคา

สาหรบนกเรยนชาวตางประเทศระดบกลางในเขตกรงเทพมหานคร.” วทยานพนธปรญญา

ศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนภาษาไทย บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย

ศลปากร.

เนาวรตน พงษไพบลย. (2537). 25 ป คาหยาด. กรงเทพฯ: เคลดไทย.

บญญต เรองศร, บรรณาธการ. (2548). บทคดสรรตวอยาง โครงการสอนระยะยาว แผนการจด

การเรยนรแบบฝกการเขยน แบบทดสอบ แบบประเมนและเกณฑการประเมน และ

บทคดยองานวจย สาขาวชาการสอนภาษาไทย เลมหนง. นครปฐม: มหาวทยาลยศลปากร. บนลอ พฤกษะวน. (2522). “การอาน: กจกรรมในการสอน” ประชากรศกษา 36, 7 (สงหาคม):

21 – 30. ________. (2534). มตใหมในการสอนอาน. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.

บารณ ถาวระ. (2541). ลกษณะคาประพนธไทย. กรงเทพฯ: ไทมพรนตง.

สำนกหอ


106

ประจกษ ประภาพทยากรและคนอนๆ. (2517). รอยกรอง (กวนพนธ). กรงเทพฯ: นยมวทยา.

ประทป วาทกทนกร. (2542). ลกษณะการใชภาษาไทย. พมพครงท 9. กรงเทพฯ: ภาควชาภาษาไทย

และภาษาตะวนตก คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยรามคาแหง.

ประเทอง คลายสบรรณ. (2522). รอยกรองชาวบาน. กรงเทพฯ: สทธสารการพมพ

ประไพ วเศษธาน. (2529). เคลดกลอน เคลดแหงอหงการ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ:

กองบรรณาธการนตยสารถนนหนงสอ.

ประภาศร สหอาไพ. (2527). วธสอนภาษาไทยในระดบมธยมศกษา. กรงเทพฯ: วฒนาพานช.

เปลอง ณ นคร. (2541). ศลปะแหงการประพนธ. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: ขาวฟาง.

ผะอบ โปษะกฤษณะ. (2526). ลกษณะของภาษาไทย การเขยน การอาน การพด การฟง และ

ราชาศพท. กรงเทพฯ: พรพธนา.

พรรณ ชนอทย. (2546). “การพฒนาแบบฝกการเขยนรอยแกวสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษา

ปท 2.” วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนภาษาไทย

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

พรรณ ชทย. (2528). จตวทยาการเรยนการสอน. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: อมรนทรการพมพ.

พมพใจ พจนสมพงส. (2549). “การพฒนาแบบฝกการเขยนบทประพนธในงานอาชพสาหรบ

นกเรยนระดบประกาศนยบตรวชาชพ.” วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาการสอนภาษาไทย บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร. มณฑนกร เจรญรกษา. (2552). “การพฒนาแบบฝกทกษะการเขยนเชงสรางสรรคสาหรบนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 6.” วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต


มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. (2527). เอกสารการสอนชดวชา 22411 การสอนภาษาไทย.

กรงเทพฯ: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

________. (2541). เอกสารการสอนชดวชาภาษาไทย 2 – การประพนธสาหรบคร: หนวยท 1 – 7.

พมพครงท 3. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. ________. (2541). เอกสารการสอนชดวชาภาษาไทย 2 – การประพนธสาหรบคร: หนวยท 8 – 15.

พมพครงท 3. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

มะเนาะ ยเดน และวนเนาว ยเดน. (2548). ความรเกยวกบรอยกรอง. กรงเทพฯ: องคการการคา

ของครสภา.

สำนกหอ


107

มาสวมล รกบานเกด. (2526). “การทดลองสอนโดยใชแบบฝกการเขยนสะกดคายากในวชา

ภาษาไทยกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 3.” ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต

สาขาวชาการประถมศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

มาเรยม นลพนธ. (2551). วธวจยทางพฤตกรรมศาสตรและสงคมศาสตร. พมพครงท 3.

นครปฐม: มหาวทยาลยศลปากร

ยพา ขนอนคราม. (2519). “การสรางแบบฝกการเขยนแบบสรางสรรคสาหรบนกเรยนชน

ประถมศกษาปท 2.” วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา

การสอนภาษาไทย บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ยทธ โตอดเทพย. (2544). “การพฒนาเกณฑการประเมนงานเขยนรอยกรองกลอนสภาพระดบ

มธยมศกษาตอนปลาย.” วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต


________. (2521). เขยนกลอน. กรงเทพฯ: สามคคสาร (ดอกหญา) จากด.

ยทธ โตอดเทพย และสธร พมกมาร. (2552). คมอเรยนเขยนกลอน. พมพครงท 4. กรงเทพฯ:

แมคาฝาง.

ยพา ยมพงษ. (2526). “การสรางแบบฝกการเขยนคาทใชอกษรควบ “ร” “ล” และ “ว”

สาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4.” วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาการสอนภาษาไทย บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ยพาภรณ ชาวเชยงขวาง. (2537). “การเปรยบเทยบผลสมฤทธการเขยนเรยงความโดยใชแบบฝก

เสรมทกษะการเขยนเรยงความกบการสอนปกต ชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนชมชน

ชาวบานเชยงบาน อาเภอเชยงบาน จงหวดพะเยา.” วจยสนเทศ 14, 160 (มกราคม):

16 – 20.

รงษมา สรยารงสรรค. (2555). “การพฒนาแบบฝกการอานจบใจความของนกเรยนชนมธยมศกษา

ปท 1 โดยใชขอมลทองถนจงหวดเพชรบร.” วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาการสอนภาษาไทย บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

รชน ศรไพรวรรณ. (2539). ภาษาไทย 6 (การเขยนสาหรบคร). พมพครงท 2. นนทบร:

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

สำนกหอ


108

รชน ศลปศร. (2542). “การเปรยบเทยบผลสมฤทธการอานออกเสยงรอยกรองของนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1 โรงเรยนพนทายนรสงหวทยา จงหวดสมทรสาคร ทเรยนใชวธสอนแบบ

กระบวนการกลมและวธสอนแบบปกต.” วทยานพนธปรญญามหาศกษาศาสตรบณฑต

สาขาวชาการสอนภาษาไทย บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

รชณ เนาวรตน. (2546). “การสรางแบบฝกเสรมทกษะเรองการเขยนสะกดคาสาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1 โรงเรยนปรดารามวทยาคม.” การศกษารายบคคล สาขาวชาการสอน

ภาษาไทย บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร. ราชบณฑตยสถาน. (2546). พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ: นานมบคส

พบลเคชนส. รนฤทย สจจพนธ. (2539). “ในภาษาและวรรณคดมวฒนธรรม.” ภาษาไทยเรานมทานอง.

กรงเทพฯ: ครสภาลาดพราว.

เรองอไร กศลาสย, เกหลง พานช และประจกษประภาพทยากร. (2516). หลกภาษาไทยและการใช ภาษาไทย. กรงเทพฯ: นยมวทยา

โรจนา แสงรงระว. (2531). “ผลสมฤทธการเขยนสะกดคาดวยการใชแบบฝกของนกเรยนชน

ประถมศกษาปท 3 โรงเรยนสาธตแหงมหาวทยาลยเกษตรศาสตร.” วทยานพนธปรญญา

ศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนภาษาไทย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ลวน สายยศ และองคณา สายยศ. (2538). เทคนคการวจยทางการศกษา. พมพครงท 4. กรงเทพฯ:

สวรยาสาสน.

ละออ การณยะวนช. (2517). วธสอนทวไป. กรงเทพฯ: รงเรองธรรม.

ละเอยด คชวฒน. (2537). “การใชแบบฝกพฒนาการเขยนกลอนสภาพสาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1 โรงเรยนบางนาเปรยววทยา จงหวดฉะเชงเทรา.” วทยานพนธ



ลกษณา อนทะจกร. (2538). กจกรรมการสอนภาษาไทยในชนประถมศกษา. กรงเทพฯ:

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.

________. (2539). เทคนคการวดผลการเรยนร. กรงเทพฯ: ชมรมเดก.

สำนกหอ


109

วรรณศร ผลประมล. (2545).“การเปรยบเทยบความสามารถในการเขยนรอยกรองและความสนใจ

ในการเรยนวชาภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการสอนโดยใชแบบฝก

เสรมทกษะประกอบการสอนกบการสอนตามคมอคร.” วทยานพนธปรญญาการศกษา

มหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

วรนนท อกษรพงศ. (2534). ภาษาไทย 4. กรงเทพฯ: สานกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย. วฒนา เสนนอก. (2550). “การใชแบบฝกทางภาษาเรองการเขยนสะกดคาตามมาตราตวสะกดแมกด

เพอพฒนาความสามารถในการเขยนสะกดคาของนกเรยนทมภาวะบกพรองทาง

การเรยนร.” วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาจตวทยา

การศกษาพเศษ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

วฒนาพร คมไขนา. (2536). “การสรางชดการสอนเสรมทกษะการอานในใจสาหรบนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 1.” วทยานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการสอนภาษาไทย

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม.

วนดา กลภทรแสงทอง. (2554). “การพฒนาแบบฝกการเขยนเรองตามจนตนาการและสรางสรรค

โดยใชขอมลทองถนสาหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6.” วทยานพนธปรญญา

ศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยศลปากร. วราภรณ บารงกล. (2537). รอยกรองเลม 1. พษณโลก: แผนกเอกสารและการพมพ มหาวทยาลย

ศรนครนทรวโรฒ พษณโลก.

________. (2542). รอยกรอง. กรงเทพฯ: ตนออ.

วาสนา เกตภาค. (2536). การเขยน. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.

วระ ไทยพาณช. (2528). โสตศกษาเบองตน. กรงเทพฯ: ภาควชาเทคโนโลยทางการศกษา

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ศศธร สทธแพทย. (2518). “แบบฝกสาหรบสอนเรองวลในภาษาไทยระดบประกาศนยบตรวชา

การศกษา.” วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนภาษาไทย

บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ศลปน บญจนทรศร. (2555). “การพฒนาแบบฝกการอานเพอความเขาใจโดยใชขอมลทองถน

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4.” วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต


ศวกานต ปทมสต. (2539). กลวธสอนเดกใหเรยนเขยนกว. กรงเทพฯ: ตนออแกรมมจากด.

สำนกหอ


110

สมหมาย ประเสรฐสงข. (2548). “การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยเรองการใช

ประโยคความเดยวเพอการสอสารของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทสอนโดยใชแบบฝก

และไมใชแบบฝก.” การศกษารายบคคล สาขาวชาการสอนภาษาไทย บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยศลปากร. สมเดจพระเทพรตนราชสดา สยามบรมราชกมาร. (2529). “การพฒนานวตกรรมเสรมทกษะ

การเรยนการสอนภาษาไทยสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย.” ปรญญานพนธ

ปรญญาการศกษาดษฎบณฑต สาขาวชาพฒนาศกษาศาสตร

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

สนท ตงทว. (2538). การใชภาษาเชงปฏบต. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.

________. (2528). ความรและทกษะทางภาษา. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.

สราวด เพงศรโคตร. (2537). “การสรางแบบฝกการเขยนสะกดคาของนกเรยนชนประถมศกษา

ปท 1.” วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการประถมศกษา

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

สวสด สวรรณอกษร. (2531). “การศกษาความตองการและรปแบบของหนงสอเสรมทกษะระดบ

ประถมศกษา ตามหลกสตรประถมศกษา พทธศกราช 2521.” วารสารวจยทางการศกษา 18, 4 (กรกฎาคม): 105 – 118.

สามารถ มศร. (2530). “การศกษาความกาวหนาดานคณภาพลายมอของนกเรยนชนประถมศกษา

ปท 4 โรงเรยนวดสวรรณาราม กรงเทพมหานคร หลงการสอนซอมเสรมโดยใชแบบฝก.”



สาล รกสทธ. (2554). สอนอยางไรใหนกเรยนเขยนบทรอยกรองเปน. กรงเทพฯ:

ธนธชการพมพจากด

สทธา พนจภวดล และคณะ. (2514). การเขยนและการพด. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยรามคาแหง.

สทธา พนจภวดล และประทป วาทกทนกร. (2525). รอยกรอง. กรงเทพฯ: สทธสารการพมพ.

สจรต เพยรชอบ และสายใจ อนทรมพรรย. (2536). การพฒนาการสอนภาษาไทย. กรงเทพฯ:

สานกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

________. (2538). วธสอนภาษาไทยระดบมธยมศกษา. กรงเทพฯ: สานกพมพจฬาลงกรณ

มหาวทยาลย.

สธวงศ พงศไพบลย. (2531). การเขยน. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานชย จากด.

สำนกหอ


111

สปราณ นาคราช. (2547). “การสรางแบบฝกการเขยนรอยกรอง กาพยสรางคนางค 28 สาหรบ

นกเรยนชนประถมศกษาปท 6 โรงเรยนวดบานทวน จงหวดกาญจนบร.” วทยานพนธ



สนทร เฉลมพงศธร. (2523). “ความคดเหนของนกเรยนมธยมศกษาตอนปลายเกยวกบวรรณกรรม

รอยกรองไทย.” วทยานพนธปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนภาษาไทย

บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สรพล พยอมแยม. (2543). เอกสารประกอบรายวชาพนฐานทางจตวทยา. นครปฐม:


สรยมาศ บญฤทธรงโรจน. (2544). “การพฒนาแบบฝกการอานจบใจความสาคญสาหรบนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 3.” วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต


เสาวลกษณ เมฆแดง. (2555). “การพฒนาแบบฝกการฟงอยางมวจารณญาณสาหรบนกเรยน

ประกาศนยบตรวชาชพชนปท 1.” วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา

การสอนภาษาไทย บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

หทยรตน อนด. (2544). “การพฒนาชดการเรยนร เพอถายทอดภมปญญาทองถน สาหรบนกเรยน

ประถมศกษา.” วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตร

และการนเทศ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

อภรด สารกา. (2555). “การพฒนาแบบฝกการเขยนยอความสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4.”



อรณวรรณ รตนเดชกาจาย. (2547). “การพฒนาแบบฝกการเขยนรอยแกวเชงสรางสรรควชา

ภาษาไทยสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4.” วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตร

มหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร.

อจฉรา ชวพนธ. (2541). คมอการสอนภาษาไทย กจกรรมเลนประกอบการสอน. พมพครงท 9.

กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.

อมพร สขเกษม. (2524). ความรพนฐานเกยวกบรอยกรองไทย. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.

สำนกหอ


112

อาร บวคมภย. (2540). “การสรางแบบฝกเสรมทกษะการใชถอยคาในงานเขยนรอยแกวสาหรบ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5” วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาการสอนภาษาไทย มหาวทยาลยศลปากร.

สมภาษณ กมลรตน เซงลอยเลอน. (2557). ครภาษาไทย โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย จงหวดนครปฐม

(พระตาหนกสวนกหลาบมธยม). สมภาษณ, 5 พฤษภาคม.

จาเรยง จาปานล. (2557). ครภาษาไทย โรงเรยนวดวงกม จงหวดสพรรณบร. สมภาษณ,

5 พฤษภาคม.

ฉลอม ชวนอย. (2557). ครภาษาไทย วทยาลยเทคนคโพธาราม จงหวดราชบร. สมภาษณ,

5 พฤษภาคม.

ดาวรง เขยนทว. (2557). ครภาษาไทย โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย จงหวดนครปฐม

(พระตาหนกสวนกหลาบมธยม). สมภาษณ, 5 พฤษภาคม.

นชจรา มหาพฒนไทย. (2557). หวหนากลมสาระการเรยนรภาษาไทย โรงเรยนกรบใหญ

วองกศลกจพทยาคม จงหวดราชบร. สมภาษณ, 11 พฤษภาคม. ปทมา วญญกล. (2557). ครภาษาไทย โรงเรยนสมเดจพระปยมหาราชรมณยเขต จงหวดกาญจนบร.

สมภาษณ, 5 พฤษภาคม.

ศรพร เอกอ. (2557). ครภาษาไทย โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลย จงหวดนครปฐม (พระตาหนก

สวนกหลาบมธยม). สมภาษณ, 5 พฤษภาคม.

ภาษาองกฤษ

Best, John W. (1997). Research in Education. 3rd ed. Englewood Cliffs, New Jersey.

Prentice – Hell, Inc. Cubillo, P., Brenes, C. (2009). “Using Task-Based Instruction in an ESP Course in the Computer

Center at The University of Costa Rica.” INIE Journal of Costa Rica University 9, (1):

1-25.

สำนกหอ


113

Esfandiari, Mehran. et al. (2012). “An Investigation into the Impact of Task-Based Writing

Instruction upon the Reading Skills of PET Candidates.” In Task-Based Learning

Applied A Collection of Research Papers by Mehran Esfandiari, Paul Knight, Julia

Morinari and Sally Zacharias, 37-49. Nottingham: Nottingham Jubilee Press of the

University of Nottingham.

Geoff, Norman. (2010). “Likert Scale Levels of Measurement and the Laws of Statistics.”

Advances in Health Science Education 15, 5 (June): 625 – 632.

Gunter. Marry et al. (1990). Instruction: A models Approach. Massachusetts: Allyn and Bacon.

Petty. Green. (1963). “Language Workbooks and Practice Materials.” In Development

Language Skills in the Elementary Schools, 469 – 472. New York: Allyn and

Bacon Inc. Ruso, Nazenin. (2007). “The Influence of Task Based Learning on EFL Classrooms.” Asian EFL

Journal, Teaching Articles 18, (2): 236-253.

Thanh, Le N. and Huan, Nguyen B. (2012). “Task-Based Language Learning and Student

Motivation in Vocabulary Acquisition.” Language Education in Asia 3, (1): 106-120.

สำนกหอ


114

ภาคผนวก

สำนกหอ


115

ภาคผนวก ก.

รายการเครองมอทใชในการวจย

1. แบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

2. แผนการจดการเรยนรเรองการแตงโคลงสสภาพ

3. แบบทดสอบวดผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพ

4. แบบสอบถามความคดเหนนกเรยนทมตอการเรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

สำนกหอ


116

1. แบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

สำนกหอ


117

แบบฝกนเปนสวนหนงของวทยานพนธเรอง การพฒนาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

โดย นายพนมศกด มนญปรชญาภรณ สาขาวชาการสอนภาษาไทย ภาควชาหลกสตรและวธสอน สาขาวชาการสอนภาษาไทย ภาควชาหลกสตรและวธสอน ไ

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากรนภาษาไทย ภาควชาหลกสตรและวธสอน

สำนกหอ


118

คานา

แบบฝกการแตงโคลงสสภาพ สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 เลมน จดทาขนโดยมวตถประสงคคอ เพอใชประกอบการเรยนการสอน “เขยนรอยกรอง” โดยมงเนนทจะพฒนาการแตงรอยกรองประเภท “โคลงสสภาพ” ของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 4 ตามหลกสตรแกนกลาง การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ผจดทาตระหนกถงความสาคญของทกษะการเขยนรอยกรองวาเปนทกษะทจาเปนตองไดรบการฝกฝนเพอใหเกดความชานาญ จงจดทาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพขนทงหมด 3 ชดคอ

ชดท 1 คาไวพจน ชดท 2 คาสมผส ชดท 3 การแตงโคลงสสภาพ

แบบฝกแตละชดจะมกจกรรม ทสอดคลองกบการจดการเรยนรการเขยนรอยกรองเรองการแตงโคลงสสภาพ ซงจะชวยพฒนาทกษะการแตงโคลงสสภาพของนกเรยนใหดขนและสามารถแตงโคลงสสภาพไดอยางคลองแคลวในทสด พนมศกด มนญปรชญาภรณ ผจดทา

สำนกหอ


119

วตถประสงคของแบบฝก

1. เพอใชประกอบการจดการเรยนรการเขยนรอยกรองเรอง “การแตงโคลงสสภาพ” 2. เพอใหผเรยนมความรความเขาใจเรอง พนฐานในการเขยนรอยกรอง ไดแก คาไวพจน

คาสมผส และความรเรองการแตงโคลงสสภาพ ประกอบดวย ฉนทลกษณ คณะ สมผส วรรณยกต และเทคนคในการแตงโคลงสสภาพ

3. เพอใหผเรยนแตงโคลงสสภาพได

คาชแจงการใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

คาชแจงสาหรบคร 1. ศกษารายละเอยดและคาชแจงในการใชแบบฝกและใชประกอบการจดการเรยนร

การแตงโคลงสสภาพ โดยใหนกเรยนทาเฉพาะสวนทระบในแผนการจดการเรยนร รายชวโมงนนๆ

2. กอนการใชแบบฝก ใหนกเรยนทาแบบทดสอบกอนเรยน (Pre Test) เรองการแตง รอยกรองโคลงสสภาพ

3. จดการเรยนรตามแผนการจดการเรยนร ซงระบการใชแบบฝกไวตามขนตอน 4. อธบายวธการใชแบบฝกและแจงใหนกเรยนอานคาชแจงในการใชแบบฝก เมอเรมใชใน

ครงแรก 5. ทาความเขาใจกบนกเรยนใหมวนยในตนเองและซอสตยในการทาแบบฝก 6. ตรวจใหคะแนนทกครงหลงจากนกเรยนทาแบบฝกแตละชด 7. หลงการใชแบบฝก ครใหนกเรยนทาแบบทดสอบหลงเรยน (Post Test) เรองการแตง

รอยกรองโคลงสสภาพ คาชแจงสาหรบนกเรยน

1. ทาแบบทดสอบกอนเรยน (Pre Test) เรองการแตงรอยกรองโคลงสสภาพ 2. ศกษารายละเอยดและคาชแจงของแบบฝกใหเขาใจกอนทากจกรรม โดยทาแบบฝกเปน

รายบคคล และทาทละขนตอน ตามทครมอบหมายในการเรยนแตละครง 3. ทาแบบฝกดวยความมวนยตอตนเองและซอสตยเพอใหเกดการพฒนาทกษะการแตง

โคลงสสภาพอยางแทจรง 4. ทาแบบทดสอบหลงเรยน (Post Test) เรองการแตงรอยกรองโคลงสสภาพ หลงจาก

เรยนจบและทากจกรรมในแบบฝกครบถวนแลว

สำนกหอ


120

แบบฝก ชดท 1 เรอง “คาไวพจน”

จดประสงคการเรยนร

นกเรยนสามารถทาแบบฝกชดท 1 เรอง “คาไวพจน” ได โดย 1. เลอกคาไวพจนจากกรอบขอความ มาเตมใหมความหมายตรงกบภาพท

กาหนดใหไดถกตอง 2. โยงคาทเปนคาไวพจนไดถกตอง 3. เตมคาไวพจนจากคาตวอยางทกาหนดใหไดถกตอง 4. เตมคาคาไวพจน จากคาตงตนทกาหนดใหไดถกตอง 5. วงกลมเลอกคาคาไวพจน จากคาตวอยางทกาหนดใหไดถกตอง

สำนกหอ


121

สาระสาคญ/ความคดรวบยอด

พนฐานสาคญประการหนงในการเขยนรอยกรองคอการใชคาไวพจน หรอคาทมความหมายเหมอนกนแตเขยนและออกเสยงตางกน การรคาไวพจน ชวยใหผประพนธ สามารถสรรใชคาทหลากหลายในการเขยนรอยกรอง ชวยใหเกดความไพเราะในการแตงรอยกรองนนไดเปนอยางด คาทมความหมายเหมอนกนหรอคาไวพจน

มคาหลายคาทมความหมายเหมอนกน ตวอยาง คาทมความหมายวา กน มคา รบประทาน บรโภค ฟาด ฯลฯ คาทมความหมายวา ดอกไม มคา ผกา มาล บปผา ฯลฯ คาทมความหมายวา ผหญง มคา นาร กญญา อสตร ฯลฯ เปนตน

คาประเภทน ความหมายในทางการประพนธเราเรยกวา “คาไวพจน” หรอคาทมความหมายเหมอนกนแตเขยนและออกเสยงตางกน ตวอยางเชน

การใช คาไวพจนในการประพนธ ถอวาเปนลกษณะสาคญประการหน ง ทแสดงถง

ความสามารถในการประพนธของผแตง ตรงกบลกษณะทเรยกวา “การสรรคา” หรอการบรรจงเลอกคาเพอนามาใชรอยกรองอยางหลากหลาย เพอใหเกดความไพเราะในงานประพนธนนๆ

เจรด จรญ จารญ ฉลวย

แฉลม

เฉดฉาย

ตร

ประไพ

พรรณราย พรงเพรา เพรดพราย รจ

ไฉไล

ตระการ

บรรเจด

ผดผาด

กลยาณ ขจ

ลออ โศภต

ความสวยงาม

สำนกหอ


122

กจกรรมท 1

คาสง นกเรยนโยงคาทมความหมายเหมอนกนหรอคาไวพจน จากคาทกาหนดให

ตวอยาง

ก. ดง นาวา ข. เรอ ปา

1. พระทศพล 1. ทวากร 2. หฤทย 2. คชสาร 3. นงคราญ 3. จงกล 4. กนก 4. พระสมณโคดม 5. กญชร 5. นราธป 6. พนาดร 6. คงคา 7. โกมท 7. ธานนทร 8. บปผชาต 8. อปสร 9. ภวนาถ 9. โพยม 10. นภดล 10. เทวดา 11. ชล 11. สรบถ 12. พนม 12. กสมาลย 13. มจฉา 13. ไพรสณฑ 14. อาชา 14. มศยา 15. สรยา 15. กมล 16. ศศธร 16. กลยา 17. นคร 17. บรรพต 18. สราลย 18. กาญจนา 19. เทวญ 19. พาช 20. สรางค 20. รตตกร

สำนกหอ


123


คาสง นกเรยนวงกลมคาทมความหมายเหมอนกน หรอคาไวพจน จากคาตวอยาง ทกาหนดให

ตวอยาง

ขอ คา 1 2 3 4 ก มา กาสร อสดร พฤษภ ทชากร

ขอ คา คาตอบ 1 คาตอบ 2 คาตอบ 3 คาตอบ 4 1 ใจ คงคา อปสร กมล ธาดา

2 ปา ทก ไศล แถน อรญ

3 บว จงกล อมรา วารช เขจร

4 ทองฟา สงขร กบล นภา รมภา

5 ภเขา กมลาสน คร ทชากร สยมภ

6 ปลา มจฉา บหลน บร สรา

7 มา วษณ นรนาถ สนธพ เทว

8 ลง พานร พยคฆา ดรงค อสภ

9 เงน สมทร รชดา พฤษภ กนก

10 ควาย โพยมน วธ นท มหษ

สำนกหอ


124


คาสง นกเรยนเตมคาไวพจนจากคาทกาหนดให

ตวอยาง

ขอ คาตอบ คา 1 คา 2 คา 3 คา 4 ก สวรรค สรวง สคต สรบถ สราลย

ขอ คาตอบ คา 1 คา 2 คา 3 คา 4 1 โกวท ธร บณฑต เมธ 2 ดสกร ปรปกษ ไพร รป 3 ภาคย ลาวณย รจเลข วไล 4 จงกล นลบล สาโรช อทมพร 5 พจน พากย วจนะ วจ

สำนกหอ


125


คาสง นกเรยนเตมคาไวพจน จากคาตงตนทกาหนดให

ตวอยาง

ขอ คา คาตอบ 1 คาตอบ 2 คาตอบ 3 คาตอบ 4 ก ปลา มน มจฉา มศยา มตสยา

ขอ คา คาตอบ 1 คาตอบ 2 คาตอบ 3 คาตอบ 4 1 ภเขา 2 นา/แมนา 3 ทองฟา 4 พระอาทตย 5 พระจนทร

สำนกหอ


126


คาสง นกเรยนเลอกคาจากกรอบขอความนามาเตมในชองวาง ใหมความหมายตรงกบคาทกาหนดให

ตวอยาง

กรอบขอความ

กาญจนา นงลกษณ หตถ บงอร พนาสณฑ สตร กนก พนาดร ภธเรศ นรบาล นราธป คชาชาต จามกร พนดา ภเบศวร สาร กลยา กญญา พนาล คชสาร อนงค ไพร ภบาล ชมพนช ภมนทร ดง กญชร ดาร พธ นาร

นรนาถ ไพรสณฑ นฤบด พนส คเชนทร กรณ สาวตร พนา คชาธาร ตปนยะ ชระงม นเรศวร นโรดม พารณ พนนดร อระ บงกช วลช โกสม ภาสกร

ทองคา

กนก กาญจนา จามกร

ชมพนช ตปนยะ

สำนกหอ


127

1. ผหญง

สตร

อนงค

กลยา

สาวตร กญญา นงลกษณ

บงอร

พนดา

นาร

พธ

2. ชาง

สาร

กรณ

คชาชาต

กญชร หตถ ดาร

พารณ

คชาธาร

คชสาร

คเชนทร

สำนกหอ


128

นราธป

นรนาถ

นเรศวร

นโรดม ภบาล นฤบด

ภธเรศ

นรบาล

ภเบศ

ภมนทร

3. พระเจาแผนดน

4. ปา

ชระงม

ดง

ไพร

ไพรสณฑ พนา พนาดร

พนส

พนาล

พนาสณฑ

พนนดร

สำนกหอ


129

แบบฝก ชดท 2 เรอง “คาสมผส”


นกเรยนสามารถทาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ ชดท 2 เรอง “คาสมผส” ได โดย 1. เขยนเตมคาตอบคา 1 พยางค ทสมผสสระ และมมาตราตวสะกดเดยวกนกบ

คาทกาหนดใหไดถกตอง 2. เขยนเตมคาตอบคา 1 พยางค 2 พยางค และ 4 พยางค ตามลาดบ ใหสมผส

สระกบคาทกาหนดใหไดถกตอง 3. ขดเสนใตและเขยนเตมคาตอบคา 1 พยางค ทสมผสพยญชนะกบคาท

กาหนดใหไดถกตอง 4. โยงสมผส ขดเสนใต และเขยนเตมคาตอบ เพอบอกคาสมผสนอกและสมผสใน

จากบทรอยกรองทกาหนดใหไดถกตอง

ไปลยกนเลยครบรบ

สำนกหอ


130


คาสมผส เปนสงสาคญอยางยงในการแตงรอยกรองทกประเภท การแตงรอยกรองทถกตองและไพเราะสละสลวยนน ตองปรากฏลกษณะทเรยกวา “สมผสหรอคลองจอง” จงจะถกตองตามระเบยบของฉนทลกษณในการแตง ดงนนหากผแตงมความสามารถในการใชคาสมผสไดเปนอยางดและคลองแคลวถกตอง ยอมทาใหการแตงโคลงสสภาพมความไพเราะ คาสมผส พจารณาไดเปน 2 ประเภท คอ

1. พจารณาตามเสยงทสมผส ประกอบดวย สมผสสระ และสมผสพยญชนะ ดงน 1.1 สมผสสระ คอคาสมผสทมเสยงสระเหมอนกน หรอสมผสคลองจองกน ม 2

ประการคอ 1) มเสยงสระเดยวกนและตองมเสยงสนหรอเสยงยาวเหมอนกน และ 2) เสยงพยญชนะสะกด ตองเปนเสยงพยญชนะสะกดในมาตราเดยวกน ดงตวอยางตอไปน

กะ สมผสกบ ปะ เพราะมเสยงสระอะ (เสยงสน) มาตราตวสะกดแม ก กา กน สมผสกบ ปน เพราะมเสยงสระอะ (เสยงสน) มาตราตวสะกดแม กน ดม สมผสกบ ยม เพราะมเสยงสระออ (เสยงยาว) มาตราตวสะกดแม กม การ สมผสกบ สาน เพราะมเสยงสระอา (เสยงยาว) มาตราตวสะกดแม กน

คาสมผสประเภทน พจารณาท “เสยงสระ” และ “เสยงพยญชนะสะกด” เปนสาคญ และตองระมดระวง “รป” ของสระและพยญชนะสะกดทออกเสยงไมตรงรป ดวย เชน

คา สมผสกบ ตม เพราะมเสยงสระอะ (เสยงสน) มาตราตวสะกดแม กม (รปสระอา ในภาษาไทย มเสยงสระอะและสะกดดวยมาตราแมกม)

เพลน สมผสกบ เทอญ เพราะมเสยงสระเออ (เสยงยาว) มาตราตวสะกดแม กน (รปสระเออ ในภาษาไทย หลายตวมรปไมตรงกบเสยง และ พยญชนะ ญ หากเปนพยญชนะสะกด จะมเสยงพยญชนะสะกดในมาตราแม กน)

สมผสสระระหวางวรรคในรอยกรองนน นอกจากจะถกตองตามระเบยบแหงฉนทลกษณของแตละประเภท และยงสงผลใหรอยกรองนนๆ มความไพเราะทางดาน “เสยง” ดงตวอยางตอไปน

สำนกหอ


131

แลวสอนวาอยาไวใจมนษย มนแสนสดลกลาเหลอกาหนด ถงเถาวลยพนเกยวทเลยวลด กไมคดเหมอนหนงในนาใจคน (พระอภยมณ)

1.2 สมผสพยญชนะ คอคาสมผสทมเสยงพยญชนะเหมอนกน หรอสมผสกน อนเกดจาก “มเสยงพยญชนะตนเสยงเดยวกน” ดงตวอยางคาตอไปน

คา “เกา” สมผสพยญชนะกบคา ไก กอน กาว กน กมภ การ กบ กาม กนย กาญจน กาย เกยง ฯลฯ คา “โซ” สมผสพยญชนะกบคา ซาย ซอม ซว เซยว ซบ เสอ สงห ศล ศาล แซม แทรก ทราย โทรม ฯลฯ คา “อย” สมผสพยญชนะกบคา อยา ยง ยน ยาว ยาน ยอ ยม ญาณ หญง หยด หยาบ โหยง ฯลฯ คา “เฮยน” สมผสพยญชนะกบคา ฮา โฮง ฮวบ ฮาบ ให หาย หน หด หว หน แห หง หวย โหด หก ฯลฯ

สมผสพยญชนะ ถอเปนคาสมผสทปรากฏในรอยกรองโดยทวไป แตไมถอวาเปนสมผส “บงคบ” แหงฉนทลกษณ การแตงรอยกรองทปรากฏสมผสพยญชนะนน จะชวยใหบทรอยกรองมความไพเราะมากยงขนและถอเปนภมปญญาของผแตง เชน

ลางลงลงลอดไม ลางลง แลลกลงลงชง ลกไม ลงลมไลลมตง ลงโลด หนนา แลลกลงลางไหล ลอดเลยวลางลง (ลลตพระลอ)

2. พจารณาตามตาแหนงทสมผส ประกอบดวย 2.1 สมผสนอกหรอสมผสบงคบ คอคาสมผสทมเสยงเหมอนกน หรอสมผสกนดวย

“สมผสสระ” และมการวางตาแหนงของสมผสสระนนตรงตามบงคบฉนทลกษณรอยกรองแตละประเภท ซงจะปรากฏอย “ระหวางวรรค” ของรอยกรองนนๆ

สมผสนอกหรอสมผสบงคบถอวาเปนสมผสทตองปรากฏอยในรอยกรอง หาก รอยกรองนนๆ ไมปรากฏสมผสบงคบทถกตองตรงตามแบบแผนของรอยกรองประเภทนน ถอวา “ผดฉนทลกษณ”

สำนกหอ


132

ตวอยางสมผสนอกหรอสมผสบงคบทถกตองตามฉนทลกษณ เชน

2.2 สมผสใน คอคาสมผสกน ทปรากฏอย “ภายในวรรค” เดยวกนของรอยกรองนนๆ สมผสในถอเปนวธการสรางความไพเราะใหกบบทรอยกรองอนเปนทนยมของผประพนธ เพอชวยใหรอยกรองนนๆ มลลาไพเราะงดงามทางดานเสยงมากยงขน แตไมไดถอเปนสมผสทบงคบตามฉนทลกษณ กลาวคอไมมกไมเสยหายแตประการใด สมผสในทพบในงานประพนธรอยกรองนนม 2 ประการดงตอไปน

1) สมผสในดวยเสยงสระ คอคาสมผสทมเสยงสระและเสยงพยญชนะสะกดเหมอนกน หรอสมผสกนอย ท

ตาแหนงภายในวรรค ซงสงสมผสกนดวยเสยงสระดงตวอยาง

2) สมผสในดวยเสยงพยญชนะ คอคาสมผสทมเสยงพยญชนะตนเดยวกน หรอสมผสทตาแหนงภายในวรรคเดยวกน

ซงสงสมผสกนดงตวอยาง

แลวตรสบอกลกนอยกลอยสวาท เจาหนอเนอเชอชาตดงราชสห อนรกษาศลสตยกตเวท ยอมเปนทสรรเสรญเจรญคน (พระอภยมณ)

ปวดเหนบเจบจนหนาวในสาวหนม ถกไลเชอดเลอดไหลชมเขารมเฉอน สดงดอยสอยดวงดาวสาวดวงเดอน แอบสะทกอกสะเทอนกลาดเกลอนทศ (นาฏกรรมบนลานกวาง)

ลาดวนเอยจะดวนไปกอนแลว ทงเกดแกวพกลยสนส

จะโรยรางหางสนกลนมาล จาปเอยกปจะมาพบ ทมกลนกจะคลายหายหอม จะพลอยตรอมเหอดสนกลนตลบ ทมดอกกจะวายระคายครบ จะเหยวแหงเซาซบสลบไป

(ขนชางขนแผน)

สำนกหอ


133


คาสง นกเรยนเขยนคา 1 พยางค ทมความหมายและสมผสคลองจองกบคาทกาหนดให

ตวอยาง

ขอ/คาท 1 2 3 4 5 ก. เรอย เฉอย เออย เมอย เปอย เหนอย

ขอ/คาท 1 2 3 4 5 1. ยาก 2. ทาย 3. แสน 4. ราว 5. ครบ 6. เกด 7. ตอง 8. ขาม

สำนกหอ


134


คาสง นกเรยนเขยนคา 1 พยางค ทมความหมายและสมผสคลองจองกบคาทกาหนดให ตวอยาง

งาน หาน ราน

บาน

แมกน เรอน จน

บน

หมน ชน รน

เพอน

เยอน

เกลอน

ชล

ปลน

ทนต

สำนกหอ


135

1. มาตราตวสะกดแมกน

2. มาตราตวสะกดแมกม

คณ

แมกน พร เจยร

วาฬ

ซอม

แมกม จม หาม

เยยม

สำนกหอ


136

3. มาตราตวสะกดแมเกย

4. มาตราตวสะกดแมเกอว

ยย

แมเกย เลย ทาย

ไทย

จว

แมเกอว เขา ราว

เทยว

สำนกหอ


137

5. มาตราตวสะกดแมกง

6. มาตราตวสะกดแมกก

มอง

แมกง โลง หาง

เสยง

โชค

แมกก แรก เมฆ

ยค

สำนกหอ


138

7. มาตราตวสะกดแมกบ

8. มาตราตวสะกดแมกด

จบ

แมกบ กราบ แสบ

รวบ

โคตร

แมกด ทาส อฐ

พทธ

สำนกหอ


139


คาสง นกเรยนเขยนคา 2 พยางค ทมสมผสตอเนองกบคาทกาหนดให และมความหมายถกตองชดเจน

ตวอยาง

1. บานเรอน

2. เพอนตาย

3. ขายหนา

4. ฟาฝน

5. คนไทย

6. ใกลรง

ก. ลกชาง หางแม แยแลว แกวตา พาท ททาง

สำนกหอ


140


คาสง นกเรยนวงกลมคา 1 พยางค ทสมผสพยญชนะกบคาทกาหนดให

ตวอยาง

ขอ/คาท 1 2 3 4 5 6 ก. บท รถ บาท หอน เบา รก บอน

ขอ/คาท 1 2 3 4 5 6 1. กอน กาฬ หอน รอย ไทย กล โกง 2. ทอง กลม เฒา เขยม ธาร ปอง เทา 3. ฟา ฟาง ฟน ฝาย พง ฟง เสย 4. จะ จร งง จบ จาง วาว ชาง 5. สด ศล จรด สาว ออก แสง เกวยน 6. ชน สอง ชม หอน โวย ชาย ชาม 7. เมฆ เรอน หม มน หมอง เทา คน 8. ดา โดด หาก ซอย ดม ยล ดก 9. ลอย นอย คาด ลม ลาภ ภาพ หลง 10. ตา ขาว ตาล เตยง เจยน ตอน ฝาน

สำนกหอ


141


คาสง นกเรยนเขยนคา 1 พยางค ทสมผสพยญชนะกบคาทกาหนดให

ตวอยาง ขอ/คาท 1 2 3 4 5 6 ก. กา ไก กน กง กอน เกยว กอง

ขอ/คาท 1 2 3 4 5 6 1. โนน 2. เรอ 3. ลอง 4. ไป 5. ดาว 6. มวย 7. สรรค 8. ผอน 9. บด

10. อาว

สำนกหอ


142


คาสง นกเรยนโยงคาสมผสนอกจากรอยกรองทกาหนดให

ตวอยาง

ขอ 1 ขอ 2 ขอ 3

แลวสอนวาอยาไวใจมนษย มนแสนสดลกลาเหลอกาหนด

ถงเถาวลยพนเกยวทเลยวลด กไมคดเหมอนหนงในนาใจคน

พระอภยมณ ของ พระสนทรโวหาร

เมอขอบฟาพราพราวหลาวทองทาบ พงปลายปลาบทะลวงถนทมฬถอย

ความมดแมกแหลกเรอไมเหลอรอย อทยพรอยแสงพรางสวางพราย

ในนมต ของ อชเชน (ประคน ชมสาย ณ อยธยา)

สรวงสวรรคชนกวรจรตน ผองประภศรพลอยหาวพราวเวหา

พรงไพเราะเสนาะกรรณวณณนา สมสมญาแหงสวรรคชนกว

สามกรง ของ น.ม.ส.

ดอกรกบานในหวใจใครทงโลก แตดอกโศกบานในหวใจฉน

และอาจเปนเชนนชวชวน เมอรกอนแจมกระจางกลบรางไกล

บทสดทายของนยายรก ของ เฉลมศกด รงคผลน

สำนกหอ


143

ขอ 4

ขอ 5 ขอ 6

ขอ 7

ปากเปนเอกเหมอนเสกมนตใหคนเชอ ฉลาดเหลอวาจาปรชาฉาน

จะกลาวถอยรอยคาไมราคาญ เปนรากฐานเทดตนพนลาเคญ

สภาษตสอนหญง ของ พระสนทร

จะหกอนขนหกกจกได หกอาลยนไมหลดสดจะหก

สารพดตดขาดประหลาดนก แตตดรกนไมขาดประหลาดใจ

นราศอเหนา ของ พระสนทรโวหาร

ปากเปนเอกเลขโทโบราณวา หนงสอตรมปญญาไมเสยหาย

ถงรมากไมมปากลาบากตาย มอบายพดไมเปนเหนปวยการ

ววาหพระสมทร: รชกาลท 6

ไมเมาเหลาแลวแตเรายงเมารก สดจะหกหามจตคดไฉน

ถงเมาเหลาเชาสายกหายไป แตเมาใจนประจาทกคาคน

นราศภเขาทอง ของ พระสนทรโวหาร

สำนกหอ


144


คาสง นกเรยนนาชอคน 2 พยางค จากกรอบขอความทกาหนดให ไปเรยงตอกน โดยใหมสมผสถกตองตามแบบของกลอนสอยางนอย 4 บท

ตวอยาง

ยงยง สงกรานต ประสาน บญม สมบต สมศร วนด นภา จาเรยง จาปน ทองพน วาสนา งามใจ งามตา ธารา นท

บญชวย บวผน สนทร พชรา พชร บญมา บญม สมศร ธงชย พสมย สมจต บญช สมใจ วไล อานวย ปญญา นสา กลยา บญสง จานง ทองด สมคด บวผน ณรงค นรา นรนทร สาราญ บปผา นภา เมตตากรณา การณ อาร มทตา ฉนทนา องคณาอคน วารนทร วรา ธานนทร บญลอ สมถวล กมฮวย ปราน บญยง บญยง ศกดสทธ อนนต บญทน อานนท อานนท อนงค จารส ประยงคประสงค สาราญ สารวย สารด บญเสรม ศรต บญเพม จาเรญ ลายอง ลาไย บญสนอง วสทธ ชยยทธ นรตต แนงนอย นงนช บญหลง โกวทครรชต คณต จาเนยร สมพศ ดสต วจตร

สำนกหอ


145

กระดาษเขยนตอบกจกรรมท 7

____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____

____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____

____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____

____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____

____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____

____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____

____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____

____ ____ ____ ____ ____ ____ ____ ____

ระวงคาทรบ – สง สมผสกน

อยาใหพลาดนะครบ

สำนกหอ


146


คาสง เลอกคาสมผสพยญชนะของแตละวรรคจากบทรอยกรองทกาหนดให มาเขยนตอบในตารางใหถกตอง

ตวอยาง ขอ ก

ตอบ ขอ ก

วรรค เสยงพยญชนะทสมผส คาทสมผส 1 /น/ เหนบ/หนาว/ใน/หนม /จ/ เจบ/จน 2 /ร/ และ /ล/ ไล/เลอด/ไหล/รม /ฉ/ และ /ช/ เชอด/ชม/เฉอน 3 /ส/ ส/สอย/สาว /ด/ ดง/ดอย/ดวง/ดาว/เดอน 4 /อ/ แอบ/อก /ส/ และ /ท/ สะทก/สะเทอน/ทศ /ก/ กลาด/เกลอน

ปวดเหนบเจบจนหนาวในสาวหนม ถกไลเชอดเลอดไหลชมเขารมเฉอน

สดงดอยสอยดวงดาวสาวดวงเดอน แอบสะทกอกสะเทอนกลาดเกลอนทศ

(นาฏกรรมบนลานกวาง)

ลองทาด คณทาได

สำนกหอ


147

ขอ 1

ตอบ ขอ 1

วรรค เสยงพยญชนะทสมผส คาทสมผส 1 2 3 4

อนความคดวทยาเหมอนอาวธ ประเสรฐสดซอนใสเสยในฝก

สงวนคมสมนกใครฮกฮก จงคอยชกเชอดฟนใหบรรลย

นราศอเหนา ของ พระสนทรโวหาร

สำนกหอ


148

ขอ 2

ตอบ ขอ 2


สงสารใจใจเจาเอยไมเคยนง วนและวงคนและวนหวนและไหว

เหมอนถกกายกาบงกกขงใจ ใจจงไดดนรนทกหนทาง วารดรยางค ของ เนาวรตน พงษไพบลย

สำนกหอ


149

ขอ 3

ตอบ ขอ 3


คาโบราณทานผกถกทกสง เขาวาลงจองหองมนพองขน

ทาหลกหลกเหลอกลานพาลลกลน เขาดาคนจงวาลงโลนลาพอง นราศเมองแกลง ของ พระสนทรโวหาร

สำนกหอ


150

ขอ 4

ตอบ ขอ 4


ตะบนตนผลหอยยอยระยา ดาษดาดงหนงผกดวยลกตม

เปนคราบนาคราคราแตกตารม ดกระปมกระปมตมตมเตม นราศเมองเพชร ของ พระสนทรโวหาร

สำนกหอ


151

แบบฝก ชดท 3 เรอง “การแตงโคลงสสภาพ”


นกเรยนสามารถทาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ ชดท 3 เรอง “การแตงโคลงสสภาพ” ได โดย

1. โยงสมผสบงคบโคลงสสภาพไดถกตองตรงตามฉนทลกษณ 2. เขยนเตมเครองหมายวรรณยกตเอกและวรรณยกตโทลงในโคลงสสภาพได

ถกตองตามฉนทลกษณ 3. วงกลมคาตายจากคาและโคลงสสภาพทกาหนดใหไดถกตอง 4. ขดเสนใตคาตายทใชแทนคาเอกในโคลงสสภาพไดถกตอง 5. เตมคา รบ – สง สมผสในโคลงสสภาพใหไดถกตองตามบงคบฉนทลกษณ 6. แตงโคลงสสภาพ เปนวรรค และเปนบาท ลงในโคลงสสภาพทกาหนดใหได

ถกตองตามบงคบฉนทลกษณและมความหมายสอดคลองกน 7. เรยงขอความทกาหนดใหเปนโคลงสสภาพทถกตองตามฉนทลกษณ 8. แตงโคลงสสภาพจากหวขอและการดภาพทกาหนดใหได 9. โยงสมผสบงคบโคลงสสภาพไดถกตองตรงตามฉนทลกษณ 10. เขยนเตมเครองหมายวรรณยกตเอกและวรรณยกตโทลงในโคลงสสภาพได

ถกตองตามฉนทลกษณ 11. วงกลมคาตายจากคาและโคลงสสภาพทกาหนดใหไดถกตอง 12. ขดเสนใตคาตายทใชแทนคาเอกในโคลงสสภาพไดถกตอง 13. เตมคา รบ – สง สมผสในโคลงสสภาพใหไดถกตองตามบงคบฉนทลกษณ 14. แตงโคลงสสภาพ เปนวรรค และเปนบาท ลงในโคลงสสภาพทกาหนดใหได

ถกตองตามบงคบฉนทลกษณและมความหมายสอดคลองกน 15. เรยงขอความทกาหนดใหเปนโคลงสสภาพทถกตองตามฉนทลกษณ 16. แตงโคลงสสภาพจากหวขอและการดภาพทกาหนดใหได

สำนกหอ


152


การแตงโคลงสสภาพใหมความไพเราะนน ผแตงตองคานงถงลกษณะบงคบทางฉนทลกษณอนประกอบดวย คณะ สมผส วรรณยกต และฉนทลกษณทไมไดบงคบแตมความสาคญในการแตงคอ คาตาย คาสรอย คาเอกโทษ และคาโทโทษ นอกจากน การแตงโคลงสสภาพ ตองใหความสาคญกบการใชคาและเทคนคในการแตงบางประการ ซงเกดจากการฝกฝนแตงโคลงสสภาพอยางสมาเสมอ จะทาใหเกดทกษะ ความมนใจ และพฒนาใหการเขยนรอยกรองโคลงสสภาพมความไพเราะยงขน

แผนผง โคลงสสภาพ มแผนผงดงน

โคลงแมบท เสยงลอเสยงเลาอาง อนใด พเอย เสยงยอมยอยศใคร ทวหลา สองเขอพหลบใหล ลมตน ฤๅพ สองพคดเองอา อยาไดถามเผอ (ลลตพระลอ) ลกษณะบงคบ

1. บงคบคณะหรอจานวนคา บงคบคณะหรอจานวนคาของโคลงสสภาพ มลกษณะดงน 1 บทม 4 บาท บาทหนงม 2

วรรค วรรคหนามจานวน 5 คา วรรคหลงมจานวน 2 คา ยกเวนบาทสดทาย วรรคหลงจะมจานวน 4 คา โคลง 1 บท จงมจานวนคาทงสน 30 คา (ไมนบคาสรอย) นอกจากน วรรคหลงของบาทท 1 และ 3 อาจมคาสรอยได

อยธยายศลมแลว ลอยสวรรค ลงฤๅ สงหาสนปราสาทบรร- เจดหลา บญเพรงพระหากสรรค ศาสนรง- เรองแฮ บงอบายเบกฟา ฝกฟนใจเมองฯ (นราศนรนทร)

สำนกหอ


153

2. สมผสบงคบ สมผสบงคบ สมผสนอก หรอสมผสระหวางวรรค คอคาสมผสทปรากฏอยในรอยกรองแต

ละประเภท แตกตางกนไปตามบงคบฉนทลกษณของรอยกรองนนๆ สมผสบงคบมลกษณะเดยวกบ “สมผสสระ” ทสมผสจากวรรคหนงไปยงอกวรรคหนง หรอจากบทหนงไปยงอก บทหนง สมผสบงคบถอวามสาคญในการแตงรอยกรองทกประเภท บงคบสมผสของโคลงสสภาพมลกษณะดงตอไปน

1) คาสดทายของบาทท 1 สงสมผสกบคาท 5 ของบาทท 2 และ บาทท 3 2) คาสดทายของบาทท 2 สงสมผสกบคาท 5 ของบาทท 4 3) คาสดทายของบาทท 4 จะสงสมผสกบบทตอไปหรอไมกได หากผแตงประสงค

จะใหมการสงสมผสระหวางบท กจะตองสมผสกบคาท 2 หรอ 3 ในวรรคหนา ของบาทท 1 บทถดไป ดงตวอยาง














สม

งอร

คร

มหา

สำนกหอ


154

3. บงคบวรรณยกต ลกษณะบงคบวรรณยกตในโคลงสสภาพ หมายถง การใชคาทมรปวรรณยกตเอก

และวรรณยกตโท ตามแผนผงฉนทลกษณทไดกลาวไปแลวขางตน โดยมจานวนคาทมรปวรรณยกตเอกทงสน 7 คา และวรรณยกตโททงสน 4 คา ดงตวอยาง

จากมามาลวลา ลาบาง บางยเรอราพลาง พพรอง เรอแผงชวยพานาง เมยงมาน มานา บางบรบคาคลอง คลาวนาตาคลอ


4. ฉนทลกษณของโคลงสสภาพทสาคญบางประการ ฉนทลกษณทปรากฏในโคลงสสภาพบางประการ ถงแมจะไมใชฉนทลกษณทบงคบ

แตกถอวามความสาคญสาหรบผรอยกรองเปนอยางยง และสมควรทจะเรยนรไวเพอทาใหโคลงสสภาพทรอยกรองนนมความไพเราะมากยงขน ประกอบดวย

1) คาตาย คาตาย เปนคาทอนโลมใหใชแทน “คาเอก” ตามบงคบฉนทลกษณของ

โคลงสสภาพ ในกรณทผแตงไมสามารถหาคาทมรปวรรณยกตเอกมาใชในการรอยกรองได ดงนนคาตายจงปรากฏอยตรงตาแหนงเดยวกบบงคบวรรณยกตเอก ตวอยางเชน

บรรลอาวาสแจง เจบกาม แจงจากจงอาราม พระร เวรานเวรตาม ตดสวาท แลฤๅ วานวดแจงใจช จากชาสงวนโฉม


คาตาย ทสามารถใชแทนคาเอกในการรอยกรองโคลงสสภาพได มลกษณะดงน

1.1) คาทประสมดวยสระเสยงสนในแม ก กา หรอคาทมสระเสยงสนและไมมตวสะกด เชน ระ ประ ม ต ด ส เตะ เละ โตะ เลาะ เปราะ เจอะ แหละ แปะ เปนตน

1.2) ทกคาทสะกดดวยมาตรา แมกก แมกบ และแมกด เชน เบก กก ราก พรก มก ลบ ปรบ กราบ เมฆ นาค โอษฐ โจทย คลาด เสยด ยอด กรช เปนตน

สำนกหอ


155

2) คาเอกโทษและคาโทโทษ 1.1) คาเอกโทษ หมายถง คาทเดมตองมรปวรรณยกตโท แตยกเยองไป

เขยนรปวรรณยกตเอกเพอใหถกตองตามกฎเกณฑทางฉนทลกษณของโคลงสสภาพ ดงนนคาเอกโทษนจงมกเปนคาทไมมในชวตจรง หรอถาหากมใช กจะเปนคาทไมเหมาะสมกบบรบทรอบขาง ดงนนเมอแปลความหมาย กตองแปลดวยคาทมรปวรรณยกตโท จงจะไดใจความตรงตามบรบท ตวอยางคาเอกโทษในรอยกรองโคลงสสภาพ เชน

บางรมาดมงมตรครง คราวงาน บอกบทบญยงพยาน พยกหนา ประทนประดษฐาน แทนฮอง หอเอย แหวนประดบกบผา พอางรางวล


1.2) คาโทโทษ หมายถง คาทเดมตองมรปวรรณยกตเอก แตยกเยองไปเขยนรปวรรณยกตโท เพอใหถกตองตามกฎเกณฑทางฉนทลกษณของโคลงสสภาพ ดงนนคาโทโทษนจงมกเปนคาทไมมในชวตจรง หรอถาหากมใช กจะเปนคาทไมเหมาะสมกบบรบทรอบขาง ดงนนเมอแปลความหมาย กตองแปลดวยคาทมรปวรรณยกตโท จงจะไดใจความตรงตามบรบท ตวอยางคาโทโทษในรอยกรองโคลงสสภาพ เชน

เชงเลนเปนตลาดสลาง หลกเรอ โองอางบางอฐเกลอ เกลอนกลม หลกรองชองเลกเหลอ ลาบาก ยากแฮ ออกแมนายาถม ถฆองสองยาม

(นราศสพรรณ) 3) คาสรอย

คาสรอยหรอสรอยคา คอคาสองคาทอยทายวรรค หรอทายบาท เพอใหไดเนอความครบถวน เพอเปนคาถาม เพอยาความ หรอเพอบอกใหรวาเนอความตอนนนจบแลว คาสรอยในโคลงสสภาพ จะปรากฏอยทายบาทท 1 และบาทท 3 เทานน ทงน คาสรอยอาจจะมเฉพาะบางบาท หรอมทกบาท หรอไมมเลยกได เพราะไมไดเปนฉนทลกษณบงคบในโคลงสสภาพ ซงคาสรอยจะมลกษณะใชคาทมความหมายหนงคา สวนอกคาจะไมมความหมาย ถอวาเปนคาสรอยทแทจรงซงไดแก เทอญ แฮ นา ฤๅ แล ฮา เฮย เอย เปนตน

สำนกหอ


156

ตวอยางจากโคลงแมบท เชน เสยงลอเสยงเลาอาง อนใด พเอย

เสยงยอมยอยศใคร ทวหลา สองเขอพหลบใหล ลมตน ฤๅพ

สองพคดเองอา อยาไดถามเผอ (ลลตพระลอ)

เทคนคในการรอยกรองโคลงสสภาพ ความไพเราะของโคลงสสภาพนน มหลกในการพจารณาเชนเดยวกบรอยกรองประเภท

กลอน และกาพย คอผศกษาตองพจารณาความถกตองในดานรปแบบ หรอฉนทลกษณในการแตงเปนเบองตน และพจารณาความงามความไพเราะของคาทใชความเหลอมลาตาสงของเสยงวรรณยกตในตาแหนงคาทรบสงสมผสกน และการแบงจงหวะของคาทเหมาะสมในการอาน จะเปนองคประกอบสวนหนงทชวยใหโคลงในบทนนๆ ไพเราะ

เทคนคในการรอยกรองโคลงสสภาพใหมความไพเราะ สามารถสรปไดดงน

1. ความไพเราะทเกดจากความถกตองของบงคบฉนทลกษณ ความไพเราะทเกดจากความถกตองของบงคบฉนทลกษณนน เปนสงทสาคญทสดใน

การรอยกรองทกประเภท โคลงสสภาพ กเชนเดยวกน ผแตงจาเปนตองระมดระวงไมใหเกดความบกพรองในทางฉนทลกษณไดเปนประการแรก ประการตอมาคอ การรอยกรองโคลงสสภาพ หากไมมความจาเปนตองใชฉนทลกษณทมไดบงคบ เชน คาเอกโทษ โทโทษ หรอคาสรอยทไมสอดคลองกบบรบท กสมควรหลกเลยง เปนตน

นอกจากน ในเรองการใชบงคบสมผส กมประเดนสาคญทผแตงควรพจารณาเพอใหเกดความไพเราะในการรอยกรองโคลงสสภาพ ดงตอไปน

1.1 อยาใชคาทมเสยงเดยวกนรบสงสมผสกน แมวาจะเขยนตางกน เชนคาวา สน สรร สรรพ สรรค สณห และสณฑ เปนตน

1.2 คาท 7 ในบาทท 1 และในบาทท 2 ไมควรใชคาทสมผสสระเดยวกน เพราะจะทาใหคาทรบสงสมผสบงคบมเสยงสระเดยวกนตลอดทงบท สงผลใหโคลงบทนนไมไพเราะ เชน

หามเพลงไวบให ควนมา แมฮา หามสรยะจนทรา สองหลา หามเสพซงภกษา ตลอดชพ หามดงนไดขา จงรลมเธอ


1.3 โคลงไมนยมรอยกรองโดยมสมผสในดวยสมผสสระ ดงนนในบาทหนงๆ ไมควรมสมผสสระมากกวาหนงตาแหนง มฉะนนจะเผอและมลลาเปนกลอนไป เชน

สำนกหอ


157

แกมชาดาทแกม แตมดา ดเกลอนเหมอนจะนา แนะนอง แรกรกปรกปรางประจา จมพต มตรเอย ชาเชนปลาอยาตอง แตงแตมแกมสมร

(วราภรณ บารงกล, 2542:71.)

1.4 สมผสในของโคลงนยมสมผสอกษรในแตละบาท ยงใชคาสมผสอกษรกนมากเทาใดกถอวามความไพเราะมากเทานน ถามากจนถงขนการเลน “กลบท” กยงด เชนกลบทอกษรลวน ในโคลงนราศสพรรณ ของสนทรภทวา

แจวแจวจกจนเจา จบใจ หรงหรงเรอยเรไร รารอง แซงแซวสงเสยงใส ซาบโสต แหนงนงนกนชนอง นมเนอนวลนาง

(โคลงนราศสพรรณ)

1.5 ใหคาท 5 และ 6 ของทกบาท มเสยงพยญชนะตนเสยงเดยวกน หรอเรยกวาสมผสพยญชนะ หรอการเลมสมผส “ขามวรรค” จะชวยใหการรอยกรองโคลงสสภาพมความไพเราะและเสยงเสนาะในการอานได เชนโคลงสสภาพในลลตพยหยาตราเพชรพวง ของเจาพระยาพระคลง (หน) ทวา เชน

ศรสามารถเลศลา ลาทรง เหมพมายบนยงค ยาตรเยอน เฉกอาสนอศวรองค อมเรศ จากสถานทพยเหลอน ลองฟามาดน

(ลลตพยหยาตราเพชรพวง)

2. ความไพเราะทเกดจากความงามของการใชคา การใชคาในการรอยกรองโคลงสสภาพ ถอวามความสาคญไมนอยไปกวาเรองบงคบ

ฉนทลกษณ เพราะการใชคาในการรอยกรองทมความไพเราะเหมาะสม ยอมสงผลใหโคลงสสภาพมความไพเราะมากยงขน เชนการเลอกใชคาทมความหมายชดเจน ทาใหผอานเหนภาพ แสดงความร ความคด ความรสก และมลาดบความคดทเปนขนตอนชดเจน เปนตน

นอกจากนแลว ยงมหลกหรอเทคนคในการรอยกรองโคลงสสภาพ อนเกยวของกบการใชคาทผแตงสมควรพจารณาไวเพอประโยชนในการแตง ดงตอไปน

2.1 คาท 7 ของบาทท 1 และคาท 5 ของบาทท 2 และ 3 ไมควรใชคาทมรปวรรณยกตกากบ เพราะจะทาใหขาดความไพเราะ และในตาแหนงคาดงกลาวเปนคารบสงสมผสกน ถาใชคาทมเสยงจตวาในอกษรสง จะชวยเสรมใหเสยงไพเราะขน เชน

สำนกหอ


158

เสยงลอเสยงเลาอาง อนใด พเอย เสยงยอมยอยศใคร ทวหลา สองเขอพหลบใหล ลมตน ฤๅพ


2.2 คาท 7 ของบาทท 1 และคาท 5 ของบาทท 2 และ 3 ไมนยมคาตาย เวนแตแตงเพอแสดงความโศกเศรา หรออดอดตนใจ หรอมความชลมนวนวาย เชน ลลตตะเลงพาย ของสมเดจพระมหาสมณเจา กรมพระปรมานชตชโนรส ตอนทสมเดจพระนเรศวรมหาราช ทรงกระทายทธหตถกบสมเดจพระมหาอปราช ทวา

บดมงคลพาหไท ทวารต แวงเหวยงเบยงเศยรสะบด เนองเศรา อกคลกพกเงยงด คอคช เศกแฮ เบนบายหงายแหงนให ทวงทอทถอย

2.3 ใหคาท 5 และ 7 ในบาทท 4 เปนคาเดยวกน จะชวยสรางความไพเราะใหโคลงบทนน เชน


2.4 คาจบบทในโคลงไมควรใชคาตาย หรอคาทมรปวรรณยกต แตถาใชคาจตวาในอกษรสง จะชวยใหอานเปนทานองเสนาะไดไพเราะยงขน และถาแตงหลายบทตอกนในลกษณะของลลต อยาลงทายบทถดไปดวยคาทมเสยงสมผสสระเดยวกน กบคาจบบทในบทกอน เชน กอไผไกขนแจง แจมเจอยเฉอยเสยง หรอ ขอสขทกขโศกเศรา สงรายหายสญ

2.5 อยาใชคาแผลงทมงแตสมผสเปนสาคญ เชน กาย แผลงเปน กายา กาย กาเยศ หรอ สข สขขะ สขา สข สโข สขง ลกษณะเชนนถอวาเปนการจนปญญาของกว

2.6) ถาเปนโคลงกระท ความในโคลง ตองไขความกระทใหเขาใจ ทเรยกวาตกระทแตก ดงตวอยาง

หนา เนตรสมชอแมน มฤค เนอ นมนวลดด แตงหนา ใจ พาลเกงโกงม จตดง เสอ ดดนกลนกลา โกรธรายอยาสมาน

(โคลงสภาษตประจาภาพวดพระศรรตนศาสดาราม) 2.6 ในคาสรอยซงมอยสองคานน คาสรอยคาแรกจะทาหนาทตอความหมายจาก

ความในเนอหาขางหนาใหมความหมายครบถวน สวนสรอยคาสดทายจะเปนคาทเสรมใหเตม

สำนกหอ


159

เพอใหเกดความไพเราะ ชดเจน เชน “เพลงพรากสตวจาผน พลดค เขาฤๅ” คาวา “เขาฤๅ” เปนคาสรอย หรอ “เอยงอกเทออกอาง อวดองค อรเอย” คาวาอรเอย เปนคาสรอย จะเหนวาคาสรอยคาหลง คอคาวา ฤๅ และเอย เปนคาชวยเสรมเพมใหโคลงนนใหไพเราะขน การใชคาสรอยในโคลงนนไมจาเปนตองใชเสมอไป ถาโคลงบาทนนบทนน ไดความครบ และเสยงของคาไพเราะเหมาะสมอยแลว กไมจาเปนตองเตมสรอยลงไปอก คาสรอยทใชมากเชนคาวา ฤๅ นา รา ฮา เอย และเฮย เปนตน ตวอยางการใชคาสรอยททาใหโคลงสสภาพ “ขาดความไพเราะ” เชน


สำนกหอ


160


คาสง นกเรยนโยงสมผสบงคบโคลงสสภาพใหถกตองตรงตามฉนทลกษณ

ตวอยาง ขอ 1 ขอ 2

ศรสามารถเลศลา ลาทรง

เหมพมายบนยงค ยาตรเยอน

เฉกอาสนอศวรองค อมเรศ

จากสถานทพยเหลอน ลองฟามาดน (ลลตพยหยาตราเพชรพวง)

โสฬสพรหมหยงฟา ใดเกน

แมครฑกางปกเหน หอนพน

สงเหนอทพยพรหมเมล มหทธภาพ

คอปนปญญฤทธลน เลศฟาครองไผท

(วษณ พมสวาง)

ยามมดใชมดแท ทกสถาน

ดสเมอรตตกาล หมนเศรา

ดาวศกรกลบชชวาล สองสวาง

แมบมจนทรเจา ใชวางหวาดหวว


สำนกหอ


161


ยามเยาวเหนโลกลวน แสนสนก

เปนหนมสาวหลงสข คาเชา

กลางคนเรมเหนทกข สขค กนนอ

ตกแกจงรเคา วาลวนอนจจง

(สธ พมสาล)

พรากหายใชพรากราง นรนดรกาล

มพรากมพบพาน เพอนพอง

ชงโศกโศกพาผลาญ เผาจต

วนหนงนนจกตอง กลบรายกลายด


ใจชนใจชวชา โฉงเฉง

ใจจกสอนใจเอง ไปได

ใจปราชญดดตามเพลง พลนงาย

ดจชางปนดดไม แตงใหปนตรง


สำนกหอ


162


คาสง นกเรยนเตมเครองหมายวรรณยกตเอกและวรรณยกตโทลงในโคลงสสภาพท กาหนดใหถกตองตามฉนทลกษณ

ตวอยาง

ตอบ

ขอ 1

นพนธกลกลาวไว เปนฉบบ

พงเพงตามบงคบ ถถวน

เอกโททานลาดบ โดยท สถตนา

ทกทวลกษณะลวน เลหนคอโคลง

จนดามณ





นราศนรนทร






สำนกหอ


163

ขอ 2


จากมามาลวลา ลาบาง

บางยเรอราพลาง พพรอง

เรอแผลงชวยพานาง เมยงมาน มานา

บางบรบคาคลอง คราวนาตาคลอ


บางสแกแลสลางงว ทวราย

เรยงฝงดงฉตรฉาย แชมชอย

งวไมใชงวสาย สวาดเชน เหนเอย

งวพนแนงนอย หมนหนาอาลย

นราศสพรรณ

เสยงซอออออออ เออยเพลง

จบปเตงเตงเตง เตงตอง

ขลยตรยตรยตรยเหนง เหนงเนง ระนาดแฮ

ฆองหนองหนองนองหนอง ผรงผรงผรงตะโพน

นราศสพรรณ

รารกราเรองราง แรมนวล นาฏฤๅ

เสนาะสนนดนครวญ ครนฟา

สารสงพกาสรวล แสนเสนห นชเอย

ควรแมไวตางหนา พพนภายหลง


สำนกหอ


164


คาสง นกเรยนวงกลมคาตายในแตละขอใหถกตอง ตวอยาง

ขอ/คาท 1 2 3 4 5 6 ก กอน จาก กลบ ได เจอะ เธอ

ขอ/คาท 1 2 3 4 5 6 1 ลอย ยศ แทน มาน โจทย ลกษณ 2 รตน ปรางค ทศ พอง ชวย เทพ 3 รอน ปราชญ หลา อก กรช แม 4 เจด ครวญ ศาสน บญ ให จะ 5 แคลว รส ราง รบ เรอง จกร 6 ศาสตร แกะ นอง หวว คลาด รน 7 โหย หลาก อาง เมฆ แสง ด 8 พระ แจง ดวย ธรรม บาป ต 9 สรร เสรจ ผล นาค นช เนอ 10 ฝก แผว เมอ โอษฐ เยอง โสต

สำนกหอ


165


คาสง นกเรยนขดเสนใตคาตายทใชแทนคาเอกในโคลงสสภาพแตละขอใหถกตอง ตวอยาง ขอ 1 ขอ 2

จาใจจากแมเปลอง ปลดอก อรเอย

เยยววาเดยวแดยก แยกได

สองซกแลงทรวงตก แตกภาค ออกแม

ภาคพไปหนงไว แนบเนอนวลถนอม นราศนรนทร

ลมพษคอพษตอง ตากทรวง

หนาวนอกรมในดวง จตชา

โฉมแมพมลพวง มาเลศ กเอย

มอแมวเดยวลา ยงลาลมพาน นราศนรนทร

สงขกระจายพจากเจา จอมอนงค

สงขพระสกรทรง จกรแกว

สรวมทพยสธาสรง สายสวาท พเอย

สงขสระสมรจงแผว ผอนถาเรยมถง นราศนรนทร

สำนกหอ


166


โบสถระเบยงมรฑปพน ไพหาร

ธรรมาสนศาลาลาน พระแผว

หอไตรระฆงขาน ภายคา

ไขประทบโคมแกว กาฟาเฟอนจนทร นราศนรนทร

แถลงปางบาราศหอง โหยครวญ

เสนาะเสนหกาสรวล สงแกว

โอบองคผอนอวล ออกโอษฐ อรเอย

ยามหนงฤๅแคลวแคลว คลาดคลายขวบป นราศนรนทร

บรรลอาวาสแจง เจบกาม

แจงจากจงอาราม พระร

เวรานเวรตาม ตดสวาท และฤๅ

วานวดแจงใจช จากชาสงวนโฉม นราศนรนทร

สำนกหอ


167


คาสง นกเรยนนาคาเอกและคาโท หรอคาตายทแทนคาเอกในโคลงสสภาพมา เขยนตอบในตารางคาตอบใหถกตอง

ตวอยาง ขอ ก นาขวางใครแขวะรง เปนทาง ปองบไปปองนาง ปวยไซร นามขวางไขวหนามขวาง ในอก อกแม ใครบงฤๅเบาได เทานองนางถอน


ตารางคาตอบขอ ก

บาท/คา คาเอก คาโท คาตาย 1 - รง แขวะ 2 บ,ปวย ไซร - 3 ไขว - อก 4 บง, เทา ได, นอง -

ขอ 1 นาใชใสตมตง เตมด นาอบอาอนทรย อยาผรอง นาปนใสเตาม อยาขาด นาจตอยาใหของ ขดนาใจใคร โคลงโลกนต

ตารางคาตอบขอ 1

บาท/คา คาเอก คาโท คาตาย 1 ตม ตง - 2 อยา ผรอง อบ 3 ใส - ขาด 4 - ของ, นา จต, ขด

สำนกหอ


168

ขอ 2 ใครรานใครรกดาว แดนไทย ไทยรบจนสดใจ ขาดดน เสยเนอเลอดหลงไหล ยอมสละ สนแล

เสยชพไปเสยสน ชอกองเกยรตงาม สยามานสต


บาท/คา คาเอก คาโท คาตาย 1 - ดาว รก 2 - ดน รบ, ขาด 3 - - เลอด, สละ 4 ชอ สน, กอง ชพ

ขอ 3 เวนวจารณวางเวน สดบฟง เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง- เกตวาง เวนนา เวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤๅม โคลงโลกนต


บาท/คา คาเอก คาโท คาตาย 1 วาง เวน - 2 ท, ไป ร - 3 วาง - ล 4 ดง ผ, ได ปราชญ

สำนกหอ


169

ขอ 4 รอนรอนสรยะโอ อสดง เรอยเรอยลบเมรลง คาแลว รอนรอนจตจานง นชพ เพยงแม

เรอยเรอยเรยมคอยแกว คลบคลายเรยมเหลยว กาพยเหเรอชองเจาฟาธรรมาธเบศ


บาท/คา คาเอก คาโท คาตาย 1 - โอ ยะ 2 เรอย, คา แลว - 3 พ - จต 4 เรอย แกว, คลาย คลบ

ขอ 5 โฉมควรจกฝากฟา ฤๅดน ดฤๅ เกรงเทพไทธรณนทร ลอบกลา ฝากลมเลอนโฉมบน บนเลา นะแม ลมจกชายชกชา ชอกเนอเรยมสงวน นราศนรนทร


บาท/คา คาเอก คาโท คาตาย 1 - ฟา ฝาก 2 - กลา เทพ, ลอบ 3 เลอน, เลา - - 4 - ชา, เนอ จก, ชอก

สำนกหอ


170


คาสง นกเรยนนาคาทกาหนดให มาเตมใหถกตองตามฉนทลกษณของโคลงสสภาพ

ตวอยาง ขอ 1

ขอ 2

เพอนกน สนทรพยแลว แหนงหน

หางาย หลายหมนม มากได

เพอนตาย ถายแทนช วาอาตม

หายาก ฝากผไข ยากแทจกหา

ได ช ม หน ไข

พระ ทยพระเทยบแท ธา..........

ปย ขตต.......... ผาน..........

มหา .......... พสกน กรเฮย

ราช บรพารนอม.......... แซซองสดด

ยา กรณา รา เกลา เผา

ชางสาร หกศอกไซร เสย..........

งเหา กลายเปน.......... อยา..........

ขาเกา เกดแต.......... ตนป กด

เมยรก อยรวม.......... อยาไววางใจ

ตอง ปลา ตา หอง งา

สำนกหอ


171


อาย ยนอยพรอม ผล..........

วรรณะ นวลรา.......... สงา..........

สขะ สงว.......... ทางรง เรองเฮย

พละ เพมพน.......... เลศลวนเหลาสหาย

ด ศ ลวน ถวน ถ

นา หลงดงเดชไร แรง..........

ลด หมดอานาจ.......... เนอง..........

ตอ กอเกดแก.......... กลบกอปร สนองเฮย

ผด แตเรองราย.......... เรงเราแรงฉน

กรรม เศรา นา ธรรม เรา

หนา เนตรสมชอแมน มฤ..........

เนอ นมนวลด.......... แตง..........

ใจ พาลเกงโกง.......... จตดง

เสอ ดดนกลน.......... โกรธรายอยาสมาน

ม ด ค กลา หนา

สำนกหอ


172


คาสง นกเรยนเรยงขอความทกาหนดใหเปนโคลงสสภาพทถกตองตามฉนทลกษณ 1 บท โดยใชตวเลขหนาวรรคแทนคาตอบทถกตอง

ตวอยาง ขอ ก

1. เรอนชะตาแผนทอง 2. หวหยง ไวนา 3. เรอนผมอยายงหยอง 4. วาดไว 5. เรอนเหยาตนอยนน 6. อยาหมอง 7. สามประการนให 8. หมนสสงวนนาม

คาตอบ ………………………………………….5/6/1/4/3/2/7/8……………………………………………..

ขอ 1

1. ชวลอเหลนหลาน 2. รจรงสงเดยวอาจ 3. อยาหมนศลปศาสตร 4. ฤๅขาด 5. มมง 6. เลยงชพชาอยรอย 7. วานอย 8. วชาควรรกร

คาตอบ .....................................................................................................................................

5. เรอนเหยาตนอยนน 6. อยาหมอง

1. เรอนชะตาแผนทอง 4. วาดไว

3. เรอนผมอยายงหยอง 2. หวหยง ไวนา

7. สามประการนให 8. หมนสสงวนนาม

สำนกหอ


173

ขอ 2

1. ควนประจกษแกกองไฟ 2. สมบต 3. ชายยอมเฉลมเลศแล 4. ราชรถปรากฏดวย 5. ราชาอสระใน 6. ปนแกวเกศหญง 7. ธงชย 8. เทยงแท

คาตอบ ............................................................................................................................. ......

ขอ 3

1. อยาโกรธทาหนาบง 2. หมาตวใดรายขบ 3. อยาขง 4. รณโทษ 5. อยาขบตอบตอหมา 6. ตอบถอยถอความ 7. ทรชนชาตชวงทา 8. บาทา

คาตอบ ............................................................................................................................. ......

ขอ 4

1. ทรพยมสสวนไซร 2. เกบไว 3. จายเลยงตวตน 4. การกจ ใชนา 5. ยงอกสวนควรให 6. สองสวนเบดเสรจสรรพ 7. ภาคหนงพงเกยดกน 8. ปนปน

คาตอบ ............................................................................................................................. ......

ขอ 5

1. เรยนคณ 2. ทรพยไว 3. เมอกลางแกแสวงบญ 4. ยามหงอมทาใดได 5. ปางนอยสาเหนยกร 6. ครยใหญยอมหาทน 7. ธรรมชอบ 8. แตลวนอนจจง

คาตอบ ...................................................................................................................................

สำนกหอ


174


คาสง นกเรยนเตมขอความในชองวางใหถกตองตามฉนทลกษณของโคลงสสภาพ และไดใจความด

ตวอยาง 1

ตอบ

คนจรงยอมไมทอ ทาด ดอกนา

มแตจกทว กอไว

ถงยากกเพยรม ทาตอ

กระโดกกระเดกลกลนซร กระโดกกระเดกลกลน

สาล รกสทธ

คนจรงยอมไมทอ ทาด ดอกนา

มแตจกทว กอไว

ถงยากกเพยรม ทาตอ

คนเกงทาจรงไซร ตราบสนชวา


สำนกหอ


175

ตวอยาง 2 ตอบ

มองเหนสงชวราย เลวทราม

กลบบอกวาดงาม แนแท

เหนผดกลบตความ สวนกลบกกกกกกก

บอกวาชอบยงแล เดอดรอนเสยคน

สวรรณ สรารกษ

สานวน: เหนกงจกรเปนดอกบว

มองเหนสงชวราย เลวทราม

กลบบอกวาดงาม แนแท

เหนผดกลบตความ สวนกลบ

บอกวาชอบยงแล เดอดรอนเสยคน


สานวน: เหนกงจกรเปนดอกบว

สำนกหอ


176


เปนมนษยไปเทยงแท กระโดกกระเดกลกลน

คงแตบาปบญยง เทยงแท

ทกอยางยอมเปนดง กฎไตร ลกษณนา

จงรบทาดแล กอสรางทางบญ


ทาดดยอมปอง คมนา

กระโดกกระเดกลกลน กระโดกกระเดกลกลน

กอบญทวทกครา เรองรง เสมอนา

ดยอมครองคมขาง ทานดวยกรรมด


ชวตประดจดวย สายลม

อกหนอยกจอมจม มอดไหม


มนหมนทาดไว จกไดสขเกษม


สำนกหอ


177

ขอ 4 ขอ 5

ทาดใหเลศลา เรองรอง

ดจกนาสนอง เนองนน

รชวชงจตปอง เปนอย



เมอใจบอกยากแท ยอมหยด ทาฤๅ

เราเกดเปนมนษย แนแท

ไยจกชอบมาหยด ดกอ ไวนา



สำนกหอ


178

ขอ 6

ขอ 7

การงานธระลวน มากม

กอเกดขนมาท กระโดกกระเดกลกลน

กระโดกกระเดกลกลน มากเพม

จนยงยากลาบากคลอย เดอดรอนตนเอง


สานวน: ดนพอกหางหม

กระโดกกระเดกลกลน คดสรรค

ตงจตคดปองกน ปกไว

เมอเรองเกดแลวพลน กระโดกกระเดกลกลน

จงคดแกไขไซร ดงนเสยผล


สานวน: ววหายลอมคอก

สำนกหอ


179


คาสง นกเรยนนาขอความทกาหนดใหในกรอบมาเรยงใหเปนโคลงสสภาพทถกตอง ตรงตามฉนทลกษณ

ตวอยาง ขอ ก ตอบ ขอ ก

แจวแจวจกจนเจา จบใจ หรงหรงเรอยเรไร รารอง แซงแซวสงเสยงใส ซาบโสต แหนงนงนกนชนอง นมเนอนวลนาง ขอ 1 ตอบ ขอ 1

แจวแจวจกจนเจาจบใจหรงหรงเรอยเรไรรารองแซงแซวสงเสยงใสซาบโสตแหนงนงนกนชนองนมเนอนวลนาง

บเรงนองนามราชเจาจอมรามญเฮยยกพยหแสนยายงแกลวมอญมานประมวลมาสามสบหมนแฮถงอยธเยศแลวหยดใกลนครา

ขอ 1

............................................................................................................................

............................................................................................................................

............................................................................................................................

............................................................................................................................

............................................................................................................................

สำนกหอ


180

ขอ 2 ตอบ ขอ 2 ขอ 3 ตอบ ขอ 3

โคควายวายชพไดเขาหนงเปนสงเปนอนยงอยไซรคนดบเดดสญสงขารรางเปนชอเปนเสยงไดแตรายกบด

ขอ 2

............................................................................................................................

............................................................................................................................

............................................................................................................................

............................................................................................................................

............................................................................................................................

เดอนตกนกรองเรงสรยงเยยมยอดยคนททรงสองฟาเดอนดบลบโลกคงคนขนอกเฮยจนพนลบหนานบสรนดนสวรร

ขอ 3

............................................................................................................................

............................................................................................................................

............................................................................................................................

............................................................................................................................

............................................................................................................................

สำนกหอ


181

ขอ 4 ตอบ ขอ 4 ขอ 5 ตอบ ขอ 5

จารางหางนองนกนาสวนสองฝายชายหญงยวนยวเยาหวงชายฝายหญงชวนชนเชนเหนเอยกลเชนเลนซกเสราเสพเผอนเฟอนเกษม

ขอ 4

............................................................................................................................

............................................................................................................................

............................................................................................................................

............................................................................................................................

............................................................................................................................

ปาพงพาลพยคฆรายราวเสอพงไพรพงพเถอนคาความชวพงความดเทจพงจรงนาเรอพงแรงนานาหากรคณเรอ

ขอ 5

............................................................................................................................

............................................................................................................................

............................................................................................................................

............................................................................................................................

............................................................................................................................

สำนกหอ


182


คาสง จากหวขอทกาหนดตอไปน ใหนกเรยนเลอกหวขอ 1 หวขอ แลวแตงโคลงสสภาพ ใหถกตองตรงตามฉนทลกษณ จานวน 1 บท

1. รรกสามคค 2. รจกพอเพยง 3. วฒนธรรมประเพณวถไทย 4. เออเฟอแบงปน 5. ตงใจศกษา 6. พระราชาของปวงไทย

กระดาษเขยนตอบตอนท 10

หวขอทเลอกคอ....................................................................................................................... .......................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

สำนกหอ


183


คาสง จากภาพทกาหนดตอไปน ใหนกเรยนเลอก 1 ภาพ แลวแตงโคลงสสภาพ จานวน 1 บทใหถกตองตรงตามฉนทลกษณและตงชอเรองใหสอดคลองกบเนอหา

ภาพท 1 ภาพท 2 ภาพท 3

ภาพท 4 ภาพท 5 ภาพท 6

กระดาษเขยนตอบตอนท 11

ภาพทเลอกคอภาพท......................ชอเรอง..................................................................... .......................................................................................................................................................... ..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

สำนกหอ


184


สำนกหอ


185

แผนการจดการเรยนรท 1

แผนการจดการเรยนรเรอง คาไวพจน หนวยการเรยนรเรอง การแตงโคลงสสภาพ รหสวชา ท31102 ชอรายวชา ภาษาไทยพนฐาน 2 กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย ชน มธยมศกษาปท 4 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2557 เวลา 200 นาท จานวน 4 คาบเรยน ………………………………………..........................................................................................................

มาตรฐานการเรยนรและตวชวด มาตรฐาน ท 4.1 เขาใจธรรมชาตของภาษาและหลกภาษาไทย การเปลยนแปลง

ของภาษาและพลงของภาษา ภมปญญาทางภาษา และรกษา ภาษาไทยไวเปนสมบตของชาต

ตวชวด ม.4-6/4 แตงบทรอยกรอง

สาระสาคญ/ความคดรวบยอด พนฐานสาคญประการหนงในการเขยนรอยกรองคอการใชคาไวพจน หรอคาทมความหมายเหมอนกนแตเขยนและออกเสยงตางกน การรคาไวพจน ชวยใหผประพนธ สามารถสรรใชคาทหลากหลายในการเขยนรอยกรอง ชวยใหเกดความไพเราะในการแตงรอยกรองนนไดเปนอยางด

สาระการเรยนร 1. สาระการเรยนรแกนกลาง

การแตงบทรอยกรองโคลงสสภาพ

2. สาระการเรยนรทองถน -

3. ดานความร/ดานทกษะกระบวนการ/ดานคณลกษณะ 3.1 ดานความร (Knowledge)

1) พนฐานในการแตงรอยกรอง 2) ความหมายและความสาคญของคาไวพจน 3) การใชคาไวพจนในการแตงรอยกรอง

3.2 ดานทกษะกระบวนการ (Process) 1) ทกษะการตอบคาถาม 2) ทกษะการคด 3) ทกษะการเขยน 4) ทกษะการอาน 5) ทกษะการฟง

สำนกหอ


186

3.3 ดานคณลกษณะ (Attitude) 1. มวนย 2. ใฝเรยนร 3. มงมนในการเรยนร

4. สมรรถนะสาคญของผเรยน 1. ความสามารถในการสอสาร 2. ความสามารถในการคด

- การคดวเคราะห - การคดเปนระบบ

3. ความสามารถในการใชทกษะชวต - การทางานรวมกน

คณลกษณะอนพงประสงค 1. มวนย 2. ใฝเรยนร 3. มงมนในการเรยนร

จดประสงคการเรยนร 1. ทาแบบทดสอบกอนเรยน ไดคะแนนรอยละ 50 ขนไป 2. อธบายพนฐานสาคญในการแตงรอยกรองไดถกตอง 3. อธบายความหมายและความสาคญของคาไวพจนไดถกตอง 4. เขยนสรปเนอหาเรองคาไวพจนไดถกตอง 5. ทาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพชดท 1 เรองคาไวพจน ไดคะแนนรอยละ 80 ขนไป

ชนงาน/ภาระงาน การทาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพชดท 1 เรองคาไวพจน

การประเมนผลการเรยนร วธการประเมน

1. ทาแบบทดสอบกอนเรยนเรองการแตงโคลงสสภาพ 2. ทาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพชดท 1 เรองคาไวพจน

เครองมอการประเมน 1. แบบทดสอบกอนเรยนเรองการแตงโคลงสสภาพ 2. แบบฝกการแตงโคลงสสภาพชดท 1 เรองคาไวพจน

สำนกหอ


187

เกณฑการประเมน 1. ทาแบบทดสอบกอนเรยน ไดคะแนนรอยละ 50 ขนไป 2. ทาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพชดท 1 เรองคาไวพจน ไดคะแนนรอยละ 80

ขนไป กจกรรมการเรยนร คาบท 1 การทดสอบกอนเรยน (50 นาท)

นกเรยนทาแบบทดสอบกอนเรยนเรอง “การแตงโคลงสสภาพ” เปนแบบทดสอบปรนย 4 ตวเลอก จานวน 20 ขอ และแบบทดสอบอตนย จานวน 1 ขอ ใชเวลาในการทาแบบทดสอบ 50 นาท (1 คาบเรยน)

คาบท 2 “พนฐานในการแตงรอยกรอง: คาไวพจน” (50 นาท) ขนนา (5 นาท) 1. ครใหนกเรยนแสดงความคดเหนเกยวกบประเดน “พนฐานสาคญในการเขยนรอยกรอง” วา

มปจจยสาคญประการใดบาง 2. ครเขยนปจจยทนกเรยนตอบลงบนกระดาน 3. นกเรยนและครรวมกนสรป “พนฐานสาคญในการเขยนรอยกรอง” โดยครนาสนทนาเพอโยง

เขาสบทเรยน ขนสอน (35 นาท) 4. ครฉายสไลดมลตมเดยจากโปรแกรม PowerPoint Presentation เรอง “คาไวพจน”

ประกอบการอธบาย 5. นกเรยนบนทกความรลงในสมดจดงาน ขนสรป (10 นาท) 6. นกเรยนและครรวมกนสรปเรองคาไวพจน 7. นกเรยนเขยนสรปเรองคาไวพจนลงในใบงาน

คาบท 3-4 การทาแบบฝกเรอง “คาไวพจน” (100 นาท) ขนนา (10 นาท) 8. ครฉายสไลดมลตมเดยจากโปรแกรม PowerPoint Presentation เปนภาพของคาไวพจน 1

ภาพ พรอมคาตวอยาง ใหนกเรยนแขงขนกนตอบคาไวพจนของภาพดงกลาว ขนสอน (80 นาท) 9. ครแจกเอกสารแบบฝกการแตงโคลงสสภาพชดท 1 เรอง “คาไวพจน” ใหนกเรยน พรอม

อธบายแนวทางการทาแบบฝกดงกลาว 10. นกเรยนทาแบบฝกขางตน กาหนดเวลาในการทา 50 นาท 11. ครฉายสไลดมลตมเดยจากโปรแกรม PowerPoint Presentation เรอง “เฉลยแบบฝกชดท

1 เรอง “คาไวพจน” 12. นกเรยนและครรวมกนตรวจแบบฝกและสรปคะแนน (25 นาท)

สำนกหอ


188

ขนสรป (10 นาท) 13. ครสมนกเรยน 4-5 คน สรปความสาคญของคาไวพจน ครเขยนประเดนทตอบลงบนกระดาน 14. นกเรยนและครรวมกนสรปประเดนดงกลาว และนกเรยนบนทกลงในสมดจดงาน

สอการเรยนร/แหลงการเรยนร

1. แบบทดสอบกอนเรยนเรองการแตงโคลงสสภาพ 2. สไลดมลตมเดยจากโปรแกรม PowerPoint Presentation เรอง “คาไวพจน” 3. ใบงานเรอง “การเขยนสรปเรองคาไวพจน” 4. แบบฝกการแตงโคลงสสภาพชดท 1 เรอง “คาไวพจน” 5. สไลดมลตมเดยจากโปรแกรม PowerPoint Presentation เรอง “เฉลยแบบฝกการแตง

โคลงสสภาพชดท 1 เรอง “คาไวพจน”

บนทกหลงการจดการเรยนร ผลการจดการเรยนร …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………….

ปญหา/อปสรรค …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………….

ขอเสนอแนะ/แนวทางการแกไข …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………….

ลงชอ.....................................ผสอน (นายพนมศกด มนญปรชญาภรณ)

สำนกหอ


189

รายละเอยดของเนอหาสาระ

คาไวพจน

พนฐานสาคญประการหนงในการเขยนรอยกรองใหประสบความสาเรจคอการใชคา คาทเลอกสรรมาดแลวยอมชวยใหรอยกรองมความไพเราะและงดงาม ซงการใชคาทหลากหลายและเหมาะสมกบบทรอยกรองได ผแตงตองมความรเรอง “ความหมาย” และการเลอกใชคานนๆ เปนสาคญ

ความหมายของคาทผรอยกรองจาเปนตองศกษาเปนพนฐานประกอบคอ คาทมความหมายเหมอนกน หรอคาไวพจน หากผรอยกรองมความเขาใจลกซง ถกตอง และเลอกสรรคาไวพจน มาใชไดเหมาะสมกบบรบท กจะสงผลใหรอยกรองนนมคณคา

คาทมความหมายเหมอนกนหรอคาไวพจน

มคาหลายคาทมความหมายเหมอนกน ตวอยางเชน คาทมความหมายวา กน มคา รบประทาน บรโภค ฟาด ฯลฯ คาทมความหมายวา ดอกไม มคา ผกา มาล บปผา ฯลฯ คาทมความหมายวา ผหญง มคา นาร กญญา อสตร ฯลฯ เปนตน

คาประเภทน ความหมายในทางการประพนธเราเรยกวา “คาไวพจน” หรอคาทมความหมายเหมอนกนแตเขยนและออกเสยงตางกน ตวอยางเชน

เจรด จรญ จารญ ฉลวย

แฉลม

เฉดฉาย

ตร

ประไพ

พรรณราย พรงเพรา เพรดพราย รจ

ไฉไล

ตระการ

บรรเจด

ผดผาด

กลยาณ ขจ

ลออ โศภต

ความสวยงาม

สำนกหอ


190

การใช คาไวพจนในการประพนธ ถอวาเปนลกษณะสาคญประการหน ง ทแสดงถงความสามารถในการประพนธของผแตง ตรงกบลกษณะทเรยกวา “การสรรคา” หรอการบรรจงเลอกคาเพอนามาใชรอยกรองอยางหลากหลาย เพอใหเกดความไพเราะในงานประพนธนน

อยางไรกด คาเหลานถงแมจะวามความหมายเหมอนกน แตใชแทนกนไมไดในทกกรณมขอสงเกตดงน

1. คาหนงใชในภาษาสภาพ อกคาหนงใชในภาษาไมสภาพ หรอภาษาทตางระดบกน เชน

รบประทาน สภาพกวา กน ศรษะ สภาพกวา หว

2. คาหนงใชเมอตองการใหเปนแบบแผน อกคาหนงเมอมไดตองการใหเปนแบบแผน คาทเปนแบบแผน เชน มาก ใบอนญาตขบรถยนต ภาพยนตร ทง 3 คาน ถามไดตองการใหเปนแบบแผนกใชวา เยอะแยะ ใบขบข หนง ตามลาดบ

3. คาหนงใชในภาษาสาหรบเดก อกคาหนงใชในภาษาสาหรบผใหญ เชน เดกใช หมา ผใหญใช กน

4. คาหนงใชในภาษาการประพนธ อกคนหนงใชในภาษาสามญ เชน ในภาษาการประพนธใช กนก กรรพม จารส สรยา แตในภาษาสามญใชวา ทอง พนมมอไหว ดอกบว สวางหรอแจมใส ตะวนหรอพระอาทตย ตามลาดบ

ตวอยางคาไวพจน 1. พระพทธเจา

พระสมมาสมพทธเจา พระผมพระภาคเจา พระบรมศาสดาจารย พระโลกตมาจารย พระสรรเพชร พระสรรเพชญ พระสคต พระโลกนาถ พระมหามนนทร พระชนวร พระชนสห พระนรสห พระสพพญ พระบรมคร พระธรรมสามสร พระศากยมณ พระจอมไตร พระทศญาณ พระทศพลญาณ พระพชตมาร พระสมณโคดม พระมหาสมณะ 2. ใจ

กมล แด ทรวง ทรวงใน มโน มน มาน รต ฤทย ฤด หฤทย อก อระ

3. หญงสาว

กรรณกา กญญา กนย กนยา กลยา กลยาณ ฉยยา ฉายา (กลอน) โฉมเฉลา โฉมตร โฉมยง ไฉยา (กลอน) ดรณ ดวงสมร นงคราญ นงเยาว พธ นงนช นงพะงา นงพาล นงพธ นงโพธ นงราม นงลกษณ สะคราญ มาณวกา สตร อนงค สาวตร ทรามชม ทรามเชย ทรามวย ทรามสงวน ทรามสวาท นาร นรมล บงอร พนดา 4. ทองคา

กนก กาญจนา จามกร จาร ชมพนท ชมพนท ชามพนช (ทองคาเนอบรสทธ) ตปนยะ 5. ชาง

กรณ (ชางพง) กรน กรนทร (ชางพลาย) กรน กร กเรณ กเรนทร กเรนทร กญชร คชสาร คชาชาต คชาธาร คชนทร คเชนทร หตถ ดงไร ดาไร ดาร (เขมร ; ชาง) นาค (กลอน) พารณ พารณะ สาร

สำนกหอ


191

6. ปา ชระงม (กลอน ; ปากวาง) ดง พน พนขณฑ พนา พนาดร พนาดอน พนาล พนาเวศ

พนาสณฑ พนาสณฑ พนนดร พนานดร พนส พนสดม ไพร ไพรระหง ไพรวน ไพรสณฑ ไพรสณฑ ไพรสาณฑ 7. ดอกบว

กช กมล กมลาศ กมเลศ กมท กระมล กระมท โกมล โกมท โกเมศ จงกล จงกลน ชาตบษย (ชอบวชนดหนง) ตาราไต (ชวา) นลน นลน นลปทม นลบล นโลตบล นโลบล บงกช บณฑรก บษกร ปทม ปทมา 8. ดอกไม

กสมา กสมาลย โกสม จาว/จราว (ม.คาหลวง) บปผชาต บษบง บษบน บษบา บษปะ ปปผะ พนลอก (เขมร) 9. พระเจาแผนดน

ขตตยะ ธราธบด ธราธป ธเรศ นรเทพ นรนาถ นรนายก นรบด นรบาล นรราช นราธเบนทร นราธเบศร นราธป นรนทร นรศ นรศร นรศวร นเรนทรสร นเรศ นเรศวร นเรศร นโรดม นฤเทพ นฤบด นฤบาล นฤเบศ นฤปะ บดนทร บรม บรมบพตร ภธเรศ ภธเรศวร ภนาถ ภนายก ภเนต ภบดนทร ภบด ภบาล ภเบนทร ภเบศ ภเบศวร ภป ภภช ภมธร ภมนทร ภมนาถ ภมบด ภมบาล ภมภช ภม ภมศวร มนชาธป 10. ทองฟา

คคนะ คคนมพร คคนางค คคนานต คคนะ คคนมพร คคนางค คคนานต ดาราบถ นภดล นภมณฑล นภา นภาลย อมพร โพยม โพยมน โพยมาน 11. แมนา/ทะเล

คงคา คงคาลย (กลอน) จนลอง (ลาธาร) จนเลา จนเลาะ (ลาหวย) ชทง ชรทง (กลอน ;

แมนา) ชล ชลธาร ชลทศ ชลธ (ทะเล) ชลมพ ชลาธาร ชลาลย ชลาศย ชลาสนธ ทก นท นท มหาสมทร มโหฆะ อาโป

12. ภเขา พนม พนอม ภ ภผา คร คร กนทรากร บรรพต บรรพตา บรรพตชาล บรรพตมาลา มหธร

มเหยงค ศขร ศขรน ศขร ศงขร ศงขรน ไศล สขร สขเรศ สงขร สงค เสสา 13. ปลา

มน มจฉะ มจฉา มจฉาชาต มตสยะ มตสยา มศยา วารช วลช นรจร กะรง 14. มา

กณฐศ กณฐศว (กลอน) ตรงค ตรคะ มโนมย สนธพ แสะ หย อาชา อาชาไนย อสสะ อศวะ อศวน อสดร พาช ดรค ดรงค ดรงค 15. พระอาทตย

ตะวน ตาวน ทพากร ทวากร ภาสกร รว รว สรย สรยา สรยน สรเยนทร

สำนกหอ


192

16. พระจนทร แข โค จนทร จนทร จนทรพมพ จนทรมณฑล เดอน ตโมนท ตโมทร แถง โทษากร โทษรมณ

นศากร นศานาถ นศาบด นศามณ นศารตน บหลน ปกษาธร พธ มา มาส รชนกร รชนกร วธ ศศธร ศศพนท ศศลกษณ ศศ ศศน ศศ ศศธร ศศมณฑล สวรรคบด สมา โสม อนท อทราชา สมะ รตตกร กลา กลาพมพ กลาแถง มนทกานต พธ สตางศ 17. เมอง

ธานน ธาน ธานนทร นคร นครนทร นคเรศ บระ ปร บรนทร บร บร ประเทศ พารา กรงไกร สรก

18. สวรรค สรวง สนรวง สคต สรบถ สราลย สรโลก สค สคคะ ไกวล ไกพล ทพ ไตรทพ จาตมหาราชก

ดางดงส ยามะ ดสต นมมานรด ปรนมมตวสวตด วยมหะ โสฬส กระยาหงน ลางงด ไทวะ สขาวด ศกรภพน 19. พระนารายณ

พระวษณ ตรโลเกศ จตรภช จกรปราณ สงขกร หร หรรกษ พระทรงครธ พระทรงสบรรณ

พระทรงสงข รามราช วาสเทพ พระกฤษณ วณห 20. พระอนทร

มฆวา มฆวาน มฆวน ตรเนตร มหนท มเหนท วชร วชราวธ วชรปราณ วชรหตถ วชร วชรนทร วชรเรนทร วาสพ ศกร ศกรนทร ศกเรนทร สกกะ สชมบด สรบด สหสนยน สหสเนตร สรนทร สเรนทร โกสย โกสนทร อมรบด อมรราช อมรนทร อมเรศ เทพบด เพชรายธ พนตา พนเนตร วชรพาหะ

21. พระอศวร ศล ศล ศลน ศงกร ปรเมศวร สยมภ จอมไตร ศวะ มหาเทพ เทพาธบด ตรโลกนารถ ตร

โลจน มเหศ มเหศวร ภตบด ภเตศวร ธราธร ธราธาร พระทรงโค หร (อาน หะระ) 22. พระพรหม

ธาดา จตรพกตร ปรเมษฐ ประชานาถ กมลาสน กมเลศ กมลาศ สหมบด สรเชษฐ หงสรถ กามลาศน พระทรงหงส 23. เทวดา

เทพ เทว เทวดา เทวญ เทเวศร เทพบตร เทพยดา เทพยดา เทพาดเทพ เทวนทร เทพนทร สรารกษ อดเทพ สร อมร อมรา อามร แมน สธาสน สธาส อสญแดหวา แถน มร นรชร (อานนระชอน) 24. นางฟา

เทว เทพธดา สรางค สรางคนางค สรางคนา รมภา อปสร อปสรา อจฉรา นรชรา

25. ยกษ ยกษา ยกษ ยกษณ ยกข ยกขน รกขสะ รากษส รากโษส อสร อสร อสรา อสรนทร อสร อส

เรนทร อสเรศ ราพณ ราพณาสร รามสร แทตย กมภณฑ

สำนกหอ


193

26. นก เขจร ทวช บหรง ปกษา ปกษ สกณ สกณ สโนก ศาพก โศลาฏ วหค วหงค ทวชาต ทช ทชา

กร ปกษณ พหเคนทร ปกษวาหน ปกษคม พหค

27. เสอ ขาล ตะโก ทวป พยคฆ พยคฆา พยคฆ พยคฆน อชน พาฬ ศารทล ขลา

28. วว วสภ พฤษภ พลพท ฤษภ วตสดร อสภ อสภ คาว เคา ฉล

29. ควาย มหงส มหษ ลลาย กาสร กระบอ มหงสา

30. ลง ทโมน พลมข ชรโมล วานร พานร วานรนทร พานรนทร พานเรศ กระบ กบนทร กเบนทร

กบล มกฏะ วอก สวา ปลวงค (อานวา ปะละวงคะ)

สำนกหอ


194

เอกสารประกอบการจดการเรยนร

1. แบบทดสอบกอนเรยน เรองการแตงโคลงสสภาพ

คาชแจงการทาแบบทดสอบ: 1. แบบทดสอบฉบบนแบงเปน 2 ตอน คะแนนรวมทงสน 30 คะแนน คอ

ตอนท 1 แบบทดสอบแบบปรนย ชนด 4 ตวเลอก จานวน 20 ขอ 20 คะแนน

ตอนท 2 แบบทดสอบแบบอตนย จานวน 1 ขอ 10 คะแนน

2. ใชเวลาในการทาแบบทดสอบทงสน 50 นาท (1 คาบ) 3. ทาแบบทดสอบโดยตอบลงในกระดาษคาตอบทกาหนดใหเทานน

4. เขยน ชอ นามสกล ชน และเลขท ลงในตวแบบทดสอบและกระดาษคาตอบใหครบถวน

4. สามารถขดเขยนลงในตวแบบทดสอบฉบบนได 5. ทาแบบทดสอบใหครบถวนทงสองตอน มฉะนนจะไมตรวจใหคะแนนทงฉบบ

ตอนท 1 แบบทดสอบปรนยจานวน 20 ขอ (20 คะแนน) คาสง ใหนกเรยนพจารณาเลอกคาตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว แลวทาเครองหมาย

กากบาท (X) ลงในกระดาษคาตอบทกาหนดให

1. ขอใดเรยงคาสมผสคลองจองไมถกตอง 1. คดถงเธอ เพอทกวน ฝนทกคน ตนไมพบ 2. บานของฉน มนคงได ใจแขงแรง แบงปนรก 3. โลกรอนราย ใจออนลา ตามดมน คนโฉดชว 4. เรยนรธรรม นาวถ ชทางสข ทกขผานพน

2. รอยกรองบาทใดมสมผสนอกไมถกตอง 1. มองเหนนกโผผกผนบนสฟา มองเหนปลาวายวนสายชลใส 2. มองเหนชางคเตยงปาพนาไพร มองเหนลายเสอสงาคาพงศพนธ 3. นฝงมาทาผยองรองฮฮ นนชะนเพรยกผวอยดนาขน 4. โนนกระทงวงเขาโงงโคงดดน พณาสณฑปาเรานดสมบรณ

3. บทรอยกรองตอไปน ควรเตมคาใดเพอใหมสมผสในดวยเสยงสระทกคา ถงเขาขาดพ.........ถงนามเขา ผใหญเลามาให.........ทกงขา

วาเดม.........ทศกณฐเจาลงกา ลกสดาโฉม.........มาทายรถ หนพระรามกลวจะ.........มารกรบ กงกระทบเขากระจาย.........หมด ศลา.........แหลกลงดวย.........รถ จงปรากฏชอ.........มาตามกน

(นราศพระบาท ของ สนทรภ) 1. อาน ทราบ ทาน งาม เขา แหลก พง ลอ เขา 2. บอก ร หมอม ตร จบ หก ลม เพราะ ไว 3. ถาม ฟง รถ ฉาย ตาม ทลาย แตก กง นาม 4. เลา ด พระ ยงค จอง ถลม ราน เจอ เสยง

สำนกหอ


195

4. ถาความรกความหวงดงแสง.... นานเทานานแสงจะฝาลงมาน หวงลาแสงแหงเมตตาและอาร พลก.........มดหมองใหผองพรรณ และเหนอสงอนใดใจมนษย ขอจง.........แสงอนละมน......... แสงแหงรกและอภยเหนใจกน แสงคณธรรมขจดชวจากหวใจ

(จนตนา ปนเฉลยว) จากบทรอยกรองขางตนน ควรเตมคาใดเพอใหสมผสถกตอง 1. ฉาน ราตร จด ฝน 2. ขาว นาท เตม ละไม

3. ไฟ นท สอง หวาน 4. เรอง ตระหน ดจ ฉาย

5. รอยกรองบาทใดมคาตายปรากฏอย 1. คาเชาเฝาสซอ 2. เขาแตหอลอกามา 3. หาไดใหภรยา 4. โลโภพาใหบาใจ

6. ขอใดมพยางคทเปนคาตายทง 2 พยางค 1. โบราณ ตณหา เสลา รายลอม 2. สามญ ประดษฐ แกไข คาสอน

3. หรรษา ฉอฉล บรรยาย ครวเรอน 4. เชาคา หนงสอ พรรณไม รางกาย

7. ขอใดประกอบดวยคาเปนทกคา 1. ยงจามนวนทหมางเมอทางหมอง 2. ศพรรรเรยงเสยงแรกรองยงกองรา 3. นาตาตกอกถกตอกเหมอนหอกตา 4. เหนเตมตาหญาราบตายงยาเตอน

(นาฏกรรมบนลานกวาง ของ คมทวน คนธน) 8. จงเตมคาตายในโคลงสสภาพตอไปนใหถกตอง

พนเนตรภวนาถตง ตาระวง ใดฮา พกตรสแปดโสตฟง อนออ กฤษณนทรเลอหลง นาคหลบ ฤๅพอ สองพโยครารอ เทพทาวทาเมน

(นราศนรนทร ของ นายนรนทรธเบศ) 1. ดล หลง เทย 2. บาล หลง เทง

3. นาถ หลบ เทพ 4. ธร หลาย เทอญ

สำนกหอ


196

9. โคลงสสภาพตอไปน ใชคาตายคาใดแทนคาทมรปวรรณยกตเอกตามฉนทลกษณบาง จาใจจากแมเปลอง ปลดอก อรเอย เยยววาแดเดยวยก แยกได สองซกแลงทรวงตก แตกภาค ออกแม ภาคพไปหนงไว แนบเนอนวลถนอม

(นราศนรนทร ของ นายนรนทรธเบศ) 1. อก ยก ตก 2. แยก ภาค แนบ

3. จาก ซก แม 4. ปลด แตก ออก 10. โคลงสสภาพบาทใดใชคาโทไมตรงตามฉนทลกษณบงคบ 1. บางกรวยกรวดนาแบง บญทาน 2. สงนมนชนพพาน ผองแพว 3. จาจากพรากพลดสถาน ทงพ หนเอย 4. เหนแตคลองนองแคลว คลาดเหลอนเดอนป

(นราศสพรรณ ของ สนทรภ) 11. โคลงสสภาพบทใดใชคาทมรปวรรณยกตเอกและโท ไดถกตองตามฉนทลกษณทงหมด

1. งาสารฤๅหอนเหยน หดคน คากลาวสาธชนยน อยางนน ทรชนกลาวคาฝน คาเลา หวเตายาวแลวสน เลหลนทรชน

(โคลงโลกนต ของสมเดจฯ กรมพระยาเดชาดศร) 2. รอนรอนสรยะโอ อสดง เรอยเรอยลบเมรลง คาแลว รอนรอนจตจานง นชพ เพยงแม เรอยเรอยเรยมคอยแกว คลบคลายเรยมเหลยว

(กาพยเหเรอ ของ เจาฟาธรรมาธเบศ) 3. ใครรานใครรกดาว แดนไทย ไทยรบจนสดใจ ขาดดน เสยเนอเลอดหลงไหล ยอมสละ สนแล

เสยชพไปเสยสน ชอกองเกยรตงาม (สยามานสต ของ รชกาลท 6)

4. คนพาลผบาปแท ทจรต ไปสหาบณฑต คาเชา ผฟงธรรมอยเนองนตย บทราบ ใจนา คอจวกตกเขา หอนรรสแกง (โคลงโลกนต ของสมเดจฯ กรมพระยาเดชาดศร)

สำนกหอ


197

12. โคลงสสภาพบาทใดมคาโทโทษปรากฏอย 1. เสยงไหทกขราษฎรไห ทกเรอน 2. อกแผนดนดเหมอน จกขวา 3. บ เหนตะวนเดอน ดาวมด มวนา 4. แลแหลงใดเหนนา ยอมนาตาคน


13. โคลงสสภาพบาทใดมคาเอกโทษปรากฏอย 1. จารางหางนองนก นาสวน 2. สองฝายชายหญงยวน ยวเยา 3. หวงชายฝายหญงชวน ชนเชน เหนเอย 4. กลเชนเลนซกเสรา เสพเผอนเฟอนเกษม

(โคลงนราศสพรรณ ของสนทรภ)

14. โคลงสสภาพตอไปนปรากฏคาทมรปวรรณยกตเอกทไมใชคาบงคบตามฉนทลกษณกคา (รวมคาสรอย) ฝากอมาสมรแมแล ลกษม เลานา ทราบสวยมภจกร เกลอกใกล เรยมคดจนจบตร โลกลวง แลวแม โฉมฝากใจแมได ยงดวยใครครอง

(นราศนรนทร ของ นายนรนทรธเบศ)

1. 3 คา 2. 4 คา 3. 5 คา 4. 6 คา

15. ขอใดเรยงลาดบไดถกตองตามบงคบคณะของโคลงสสภาพ (1) หวกระบอกบนทรราชรา รณรงค แลฤๅ (2) ตดกบาลกระบอดง เดดหวน (3) สบเศยรทรพคง คาเลา แลแม (4) เสมอพเดดสมรดน ขาดดวยคมเวร

1. 4 1 2 3 2. 3 4 1 2 3. 2 3 4 1 4. 1 2 3 4

สำนกหอ


198

16. โคลงสสภาพบทใดตอไปน มสมผสบงคบผดจากฉนทลกษณ 1. เดอนชวงดวงเดนฟา ดาดาว จรญจรสรศมพราว พรางพรอย ยามดกนกหนาวหนาว เขนยแนบ แอบเอย เยนฉานาคางยอย เยอกฟาพาหนาว

2. วดแจงแตงตกตง เตยงนอน เคยปกนกนอยคอน คพรอง เคยลอบตอบสารสมร สมานสมคร รกเอย จาพรากจากนชนอย นกนอยลอยลม

3. สงสารสายเนตรนอง นองชล เนตรพเพยงฝอยฝน เฟานอง จวนรงราสะอนจน จาจาก แจมเอย คราวเคราะหเพราะนองตอง พยกลาสลาตน 4. เหนเรอนเพอนรกราง แรมโรย โออกอาดรโดย เทวษดวย ดสวรปวนจตโหย หาดอก สรอยเอย แลลบกลบชาตมวย ไมไดใกลกลาย

17. โคลงสสภาพบทใดตอไปน มสมผสบงคบถกตองตามฉนทลกษณ 1. เคราะหกรรมจาหางนอง หองนอน หวนดกนกคอยนอน คอนหวา คดไวไมหางจร หอนจาก หากจตมตรหลายคน ลานองหมองหมาง

2. เดอนตกนกรองเรง สรยง เยยมยอดยคลทรง สองฟา เดอนดบลบโลกคง คนขน อกเอย จนทรพนลบหนา นบสนดนสวรรค

3. สวนหลวงแลสลางลวน พฤกษา เคยเสดจวงหลงมา เมอนอย ขาหลวงเลนปดตา ตองอย โยงเอย เหนแตพลบกบเพยง ซอนสมคลมโปง 4. บางขวางขางเขตแควน แขวงนนท สองฟากหมากมะพราวผล พรรณไม หอมรนชนเชนพรม แปงประ ปรางเอย เคลมจตวาคดใกล กลนเนอเจอจรร

สำนกหอ


199

18. โคลงบาทใดมคาเอกทไมใชคาบงคบตามฉนทลกษณของโคลงสสภาพ 1. จาใจจากแมเปลอง ปลดอก อรเอย 2. เยยววาเดยวแดยก แยกได 3. สองซกแลงทรวงตก แตกภาค ออกแม 4. ภาคพไปหนงไว แนบเนอนวลถนอม

19. โคลงบาทใดมคาโททไมใชคาบงคบตามฉนทลกษณของโคลงสสภาพ 1. มตรใจเจยมจอดเจา จกคด ถงฤๅ 2. จากแมเจบเสมอจต พบาง 3. ฤๅลมมลายปด แปลนสวาท 4. จาพโหยไหชาง คาเชาชางาย

20. โคลงสสภาพตอไปน ใชคาตายแทนคาเอกทงสนกคา บานแหลมเรอพเลยว คลองจร ระลกคมแหลมศร เนตรนอง เสยงทรวงพโอยอร อกแตก ตายแม สดสอดสายเนตรรอง แมตงตาคอย

1. 4 คา 2. 5 คา 3. 6 คา 4. 7 คา ตอนท 2 แบบทดสอบอตนยจานวน 1 ขอ (10 คะแนน) คาสง ใหนกเรยนแตงโคลงสสภาพจากรปทกาหนดให โดยตงชอเรองใหเหมาะสมดวย

สำนกหอ


200

2. ใบงานเรอง “การเขยนสรปเรองคาไวพจน”

ใบงานเรอง “การเขยนสรปเรองคาไวพจน”

คาสง: นกเรยนเขยนสรปความรจากการเรยนเรอง “คาไวพจน” ใหถกตอง ครบถวน และสมบรณ ดงตอไปน

1. ความหมายของ “คาไวพจน”

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

2. ความสาคญของ “คาไวพจน”

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

3. ยกตวอยาง “คาไวพจน” จากคาตวอยางทกาหนดให จานวน 3 คา

ขอ คา คาไวพจน 1 คาไวพจน 2 คาไวพจน 3 1 ชาง 2 เมอง 3 นา

สำนกหอ


201

3. แนวการตอบใบงาน “การเขยนสรปเรองคาไวพจน”

แนวการตอบใบงาน “การเขยนสรปเรองคาไวพจน”

คาสง: นกเรยนเขยนสรปความรจากการเรยนเรอง “คาไวพจน” ใหถกตอง ครบถวน และสมบรณ ดงตอไปน

1. ความหมายของ “คาไวพจน”

คาทมความหมายเหมอนกนแตเขยนและออกเสยงตางกน

2. ความสาคญของ “คาไวพจน”

ชวยใหมคาเพอนามาใชรอยกรองอยางหลากหลาย และเกดความไพเราะในงานประพนธนน

3. ยกตวอยาง “คาไวพจน” จากคาตวอยางทกาหนดให จานวน 3 คา

1) ชาง ไดแก กรณ (ชางพง) กรน กรนทร (ชางพลาย) กรน กร กเรณ กเรนทร กเรนทร กญชร

คชสาร คชาชาต คชาธาร คชนทร คเชนทร หตถ ดงไร ดาไร ดาร (เขมร; ชาง) นาค (กลอน) พารณ พารณะ สาร

2) เมอง ไดแก ธานน ธาน ธานนทร นคร นครนทร นคเรศ บระ ปร บรนทร บร บร ประเทศ พารา

กรงไกร สรก

3) นา ไดแก คงคา คงคาลย (กลอน) จนลอง (ลาธาร) จนเลา จนเลาะ (ลาหวย) ชทง ชรทง

(กลอน; แมนา) ชล ชลธาร ชลทศ ชลธ (ทะเล) ชลมพ ชลาธาร ชลาลย ชลาศย ชลาสนธ ทก นท นท มหาสมทร มโหฆะ อาโป

สำนกหอ


202


แผนการจดการเรยนรเรอง คาสมผส หนวยการเรยนรเรอง การแตงโคลงสสภาพ รหสวชา ท31102 ชอรายวชา ภาษาไทยพนฐาน 2 กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย ชน มธยมศกษาปท 4 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2557 เวลา 150 นาท จานวน 3 คาบเรยน ………………………………………..........................................................................................................




สาระสาคญ/ความคดรวบยอด คาสมผสหรอคาคลองจอง เปนสงสาคญอยางยงในการแตงรอยกรองทกประเภท การแตงรอยกรองทถกตองและไพเราะสละสลวยนน ตองปรากฏลกษณะทเรยกวา “สมผสหรอคลองจอง” จงจะถกตองตามระเบยบของฉนทลกษณในการแตง ดงนนหากผแตงมความสามารถในการใชคาสมผสหรอคาคลองจองไดเปนอยางดและคลองแคลวถกตอง ยอมทาใหการแตงโคลงสสภาพมความไพเราะ





1) ลกษณะของคาสมผสประเภทตางๆ 2) ประเภทของของคาสมผส

3.2 ดานทกษะกระบวนการ (Process) 1) ทกษะการตอบคาถาม 2) ทกษะการคด 3) ทกษะการเขยน 4) ทกษะการอาน 5) ทกษะการฟง

สำนกหอ


203

3.3 ดานคณลกษณะ (Attitude) 1. มวนย 2. ใฝเรยนร 3. มงมนในการเรยนร





จดประสงคการเรยนร 1. อธบายลกษณะของคาสมผสประเภทตางๆ ได 2. ตอบคาถามและแสดงความคดเหนเกยวกบเรองคาสมผสไดถกตอง 3. จาแนกประเภทของของคาสมผสไดถกตอง 4. สรปการเรยนรเรองคาสมผสเปนผงมโนภาพได 5. ทาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพชดท 2 เรอง คาสมผสไดคะแนนรอยละ 80 ขนไป

ชนงาน/ภาระงาน 1. การเขยนสรปเรองคาสมผสเปนผงมโนภาพ 2. การทาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพชดท 2 เรองคาสมผส


ทาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพชดท 2 เรองคาสมผส เครองมอการประเมน

แบบฝกชดการแตงโคลงสสภาพท 2 เรองคาสมผส เกณฑการประเมน

ทาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพชดท 2 เรองคาสมผส ไดคะแนนรอยละ 80 ขนไป

สำนกหอ


204

คาบท 1 คาสมผส (50 นาท) ขนนา (10 นาท)

1. ครฉายสไลดมลตมเดยจากโปรแกรม PowerPoint Presentation บทรอยกรองตวอยางจานวน 2 บท จากเรอง 1) วารดรยางค ของเนาวรตน พงษไพบลย และ 2) ลลตพระลอ ดงน

1) วารดรยางค ของเนาวรตน พงษไพบลย

2) ลลตพระลอ

2. ครซกถามใหนกเรยนอธบายความไพเราะของบทรอยกรองขางตนเพอนาเขาสบทเรยน

ขนสอน (30 นาท) 3. ครฉายสไลดมลตมเดยจากโปรแกรม PowerPoint Presentation เรอง “คาสมผส”

ประกอบการอธบาย 4. ครซกถามใหนกเรยนตอบคาถามเกยวกบคาสมผส 5. นกเรยนและครรวมกนสรปความสาคญของคาสมผส และนกเรยนบนทกลงในสมดจดงาน

ขนสรป (10 นาท) 6. นกเรยนสรปความรเรองคาสมผสเปนผงมโนภาพ ลงในใบงาน

คาบท 2-3 คาสมผส (100 นาท) ขนนา (10 นาท)

1. ครฉายสไลดมลตมเดยจากโปรแกรม PowerPoint Presentation เปนบทประพนธ กลอนสภาพ จากกลอนนราศภเขาทอง ของสนทรภ จานวน 1 บท ดงน

สงสารใจใจเจาเอยมเคยนง วนและวงคนและวนหวนและไหว เหมอนถกกายกาบงกกขงใจ ใจจงไดดนรนทกหนทาง

ลางลงลงลอดไม ลางลง แลลกลงลงชง ลกไม ลงลมไลลมตง ลงโลด หนนา แลลกลงลางไหล ลอดเลยวลางลง

ดนาวงกลงเชยวเปนเกลยวกลอก กลบกระฉอกฉาดฉดฉวดเฉวยน บางพลงพลงวงวงเหมอนกงเกวยน ดเวยนเวยนควางควางเปนหวางวน

สำนกหอ


205

2. นกเรยนแขงขนกนหาสมผสในและสมผสนอกจากบทประพนธดงกลาว ผทเสรจกอนและตอบถกมากทสดเปนผชนะ กาหนดเวลาทากจกรรม 10 นาท

ขนสอน (80 นาท) 3. ครแจกแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ ชดท 2 “คาสมผส” ใหนกเรยน โดยกาหนดใหนกเรยน

อานเนอหาเรองดงกลาวจากแบบฝกดวยการอานแบบสารวจ กาหนดเวลาในการอาน 3 นาท 4. ครสมนกเรยน 4-5 คน ตอบคาถามเกยวกบสาระสาคญของเรองทอานวาแบบฝกดงกลาวม

ประเดนอะไรบาง 5. นกเรยนทากจกรรมจากแบบฝกการแตงโคลงสสภาพชดท 2 เรอง “คาสมผส” กาหนดเวลา

ทากจกรรม 60 นาท 6. ครฉายสไลดมลตมเดยจากโปรแกรม PowerPoint Presentation เรอง “เฉลยแบบฝกการ

แตงโคลงสสภาพชดท 2 เรองคาสมผส” 7. นกเรยนและครรวมกนตรวจแบบฝกและสรปคะแนน (20 นาท)

ขนสรป (10 นาท) 8. ครสมนกเรยน 4-5 คน ตอบคาถามเกยวกบสาระสาคญของเรอง “คาสมผส” ทนกเรยนได

เรยนไปแลววามประเดนอะไรบาง 9. นกเรยนบนทกลงในสมดจดงาน

สอการเรยนร/แหลงการเรยนร 1. สไลดมลตมเดยจากโปรแกรม PowerPoint Presentation บทรอยกรองตวอยาง

จานวน 2 บท จากเรอง 1) วารดรยางค ของเนาวรตน พงษไพบลย และ 2) ลลตพระลอ 2. สไลดมลตมเดยจากโปรแกรม PowerPoint Presentation เรอง “คาสมผส” 3. ใบงานเรอง “การเขยนสรปเรองคาสมผสเปนผงมโนภาพ” (Mind Map) 4. สไลดมลตมเดยจากโปรแกรม PowerPoint Presentation บทรอยกรองตวอยาง

จานวน 1 บท จากเรองนราศภเขาทอง ของสนทรภ 5. แบบฝกการแตงโคลงสสภาพชดท 2 เรอง “คาสมผส” 6. สไลดมลตมเดยจากโปรแกรม PowerPoint Presentation เรอง “เฉลยแบบฝกชดท 2

เรอง “คาสมผส””

สำนกหอ


206


ปญหา/อปสรรค …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………….



สำนกหอ


207


คาสมผส

คาสมผส เปนเรองสาคญอยางยงในการแตงรอยกรองทกประเภท การแตงรอยกรองทถกตองและไพเราะสละสลวยนน ตองปรากฏลกษณะทเรยกวา “คลองจอง หรอสมผส” จงจะถกตองตามระเบยบของฉนทลกษณในการแตง ดงนนหากผแตงมความสามารถในการใชคาสมผสไดเปนอยางดและคลองแคลวถกตอง ยอมทาใหงานเขยนรอยกรองมความไพเราะ

คาสมผสนน แบงเปน 2 ประเภทสาคญ คอ

1. พจารณาตามเสยงทสมผส ประกอบดวย สมผสสระ และสมผสพยญชนะ ดงน 1.1 สมผสสระ คอคาสมผสทมเสยงสระเหมอนกน หรอสมผสคลองจองกน ม 2

ประการคอ 1) มเสยงสระเดยวกนและตองมเสยงสนหรอเสยงยาวเหมอนกน และ 2)

เสยงพยญชนะสะกด ตองเปนเสยงพยญชนะสะกดในมาตราเดยวกน ดงตวอยางตอไปน

กะ สมผสกบ ปะ เพราะมเสยงสระอะ (เสยงสน) มาตราตวสะกดแม ก กา กน สมผสกบ ปน เพราะมเสยงสระอะ (เสยงสน) มาตราตวสะกดแม กน ให สมผสกบ ใช เพราะมเสยงสระอะ (เสยงสน) มาตราตวสะกดแม เกย ดม สมผสกบ ยม เพราะมเสยงสระออ (เสยงยาว) มาตราตวสะกดแม กม การ สมผสกบ สาน เพราะมเสยงสระอา (เสยงยาว) มาตราตวสะกดแม กน แค สมผสกบ แท เพราะมเสยงสระแอ (เสยงยาว) มาตราตวสะกดแม ก กา

จากพจารณาคาสมผสประเภทน พจารณาท “เสยงสระ” และ “เสยงพยญชนะสะกด” เปนสาคญ และตองระมดระวง “รป” ของสระและพยญชนะสะกดทออกเสยงไมตรงรป ดวย เชน

คา สมผสกบ ตม เพราะมเสยงสระอะ (เสยงสน) มาตราตวสะกดแม กม (รปสระอา ในภาษาไทย มเสยงสระอะและสะกดดวยมาตราแมกม)

ไทย สมผสกบ หย เพราะมเสยงสระอะ (เสยงสน) มาตราตวสะกดแม เกย (รปสระไอและไมหนอากาศ ในภาษาไทย มเสยงสระเปนเสยงสระอะ)

เพลน สมผสกบ เทอญ เพราะมเสยงสระเออ (เสยงยาว) มาตราตวสะกดแม กน (รปสระเออ ในภาษาไทย หลายตวมรปไมตรงกบเสยง และ พยญชนะ ญ หากเปนพยญชนะสะกด จะมเสยงพยญชนะสะกดในมาตราแม กน)

สำนกหอ


208

พศ สมผสกบ ฤทธ เพราะมเสยงสระอ (เสยงสน) มาตราตวสะกดแม กด (พยญชนะ ศ และ ท หากเปนพยญชนะสะกด จะมเสยงพยญชนะสะกดในมาตราแม กด)

เสก สมผสกบ เลข เพราะมเสยงสระเอ (เสยงยาว) มาตราตวสะกดแม กก (พยญชนะ ข หากเปนพยญชนะสะกด จะมเสยงพยญชนะสะกดในมาตราแม กก)

วาร สมผสกบ กาล เพราะมเสยงสระอา (เสยงยาว) มาตราตวสะกดแม กน (พยญชนะ ร และ ล หากเปนพยญชนะสะกด จะมเสยงพยญชนะสะกดในมาตราแม กน)

สมผสสระระหวางวรรคในรอยกรองนน นอกจากจะถกตองตามระเบยบแหงฉนทลกษณของแตละประเภท และยงสงผลใหรอยกรองนน มความไพเราะทางดาน “เสยง” ดงตวอยางตอไปน

แลวสอนวาอยาไวใจมนษย มนแสนสดลกลาเหลอกาหนด ถงเถาวลยพนเกยวทเลยวลด กไมคดเหมอนหนงในนาใจคน (พระอภยมณ)

หรอ

วชาเหมอนสนคา อนมคาอยเมองไกล ตองยากลาบากไป จงจะไดสนคามา จงตงเอากายเจา เปนสาเภาอนโสภา ความเพยรเปนโยธา แขนซายขวาเปนเสาใบ (ดรณศกษา)

1.2 สมผสพยญชนะ คอคาสมผสทมเสยงพยญชนะเหมอนกน หรอสมผสคลองจองกน อนเกดจาก “มเสยงพยญชนะตนเสยงเดยวกน” ดงตวอยางคาตอไปน

คา “เกา” สมผสพยญชนะกบคา ไก กอน กาว กน กมภ การ กบ กาม กนย กาญจน กาย เกยง ฯลฯ คา “ขา” สมผสพยญชนะกบคา แขน ขาว เขา ขอน ขง ขด ขาด คอน คน เคา โคตร โคง ฅน ฯลฯ คา “โซ” สมผสพยญชนะกบคา ซาย ซอม ซว เซยว ซบ เสอ สงห ศล ศาล แซม แทรก ทราย โทรม ฯลฯ คา “อย” สมผสพยญชนะกบคา อยา ยง ยน ยาว ยาน ยอ ยม ญาณ หญง หยด หยาบ โหยง ฯลฯ

สำนกหอ


209

คา “แม” สมผสพยญชนะกบคา มา แมว มอง มด มอด มวย เมน หมาย หมอง หมาย เหมอน ฯลฯ คา “รก” สมผสพยญชนะกบคา เรอ รอด เรม เรอน รอ รอง รวม หร หรด หรบ หรา ฯลฯ คา “ลง” สมผสพยญชนะกบคา ลาง ไล ลน ลด ลาภ โลภ เลอน ลน หลบ หลบ หลาบ หลาม หลบ ฯลฯ คา “เฮยน” สมผสพยญชนะกบคา ฮา โฮง ฮวบ ฮาบ ให หาย หน หด หว หน แห หง หวย โหด หก ฯลฯ

สมผสพยญชนะ ถอเปนคาสมผสทปรากฏในรอยกรองโดยทวไป แตไมถอวาเปนสมผส “บงคบ” แหงฉนทลกษณ แตการแตงรอยกรองทปรากฏสมผสพยญชนะอยดวยนน จะชวยใหบทรอยกรอง มความไพเราะมากยงขนและถอเปนภมปญญาของผแตง เชน

ลางลงลงลอดไม ลางลง แลลกลงลงชง ลกไม ลงลมไลลมตง ลงโลด หนนา แลลกลงลางไหล ลอดเลยวลางลง (ลลตพระลอ)

2. พจารณาตามตาแหนงทสมผส ประกอบดวย 2.1 สมผสนอกหรอสมผสบงคบ คอคาสมผสทมเสยงเหมอนกน หรอสมผสกนดวย

“สมผสสระ” และมตาแหนงของสมผสสระนนตรงตามบงคบฉนทลกษณรอยกรองแตละประเภท ซงจะปรากฏอย “ระหวางวรรค” ของรอยกรองนน

สมผสนอกหรอสมผสบงคบถอวาเปนสมผสทตองปรากฏอยในรอยกรอง หาก รอยกรองนนไมปรากฏสมผสบงคบทถกตองตรงตามแบบแผนของรอยกรองประเภทนน ถอวา “ผดฉนทลกษณ”

ตวอยางสมผสนอกหรอสมผสบงคบทถกตองตามฉนทลกษณ เชน

ลาดวนเอยจะดวนไปกอนแลว ทงเกดแกวพกลยสนส

จะโรยรางหางสนกลนมาล จาปเอยกปจะมาพบ ทมกลนกจะคลายหายหอม จะพลอยตรอมเหอดสนกลนตลบ ทมดอกกจะวายระคายครบ จะเหยวแหงเซาซบสลบไป

(ขนชางขนแผน)

สำนกหอ


210

2.2 สมผสใน คอคาสมผสทมเสยงเหมอนกน หรอสมผสกน “ภายในวรรค” เดยวกนของรอยกรองนนๆ สมผสในถอเปนวธการสรางความไพเราะใหกบบทรอยกรองอนเปนทนยมของผประพนธ เพอชวยใหรอยกรองนนๆ มลลาไพเราะงดงามทางดานเสยงมากยงขน แตไมไดถอเปนสมผสทบงคบตามฉนทลกษณ กลาวคอไมมกไมเสยหายแตประการใด สมผสในทพบในงานประพนธรอยกรองนนม 2 ประการดงตอไปน

1) สมผสในดวยเสยงสระ คอคาคลองจองหรอคาสมผสทมเสยงสระเหมอนกน หรอสมผสทตาแหนงภายใน

วรรค ซงสงสมผสกนดวยเสยงสระดงตวอยาง

จากตวอยางขางตน มสมผสในดวยเสยงสระในแตละวรรคดงตอไปน วรรคท 1 ใจ สมผสกบ ใจ และ เอย สมผสกบ เคย วรรคท 2 วน สมผสกบ หวน วรรคท 3 บง สมผสกบ ขง วรรคท 4 ใจ สมผสกบ ได และ รน สมผสกบ หน หรอ

จากตวอยางขางตน มสมผสในดวยเสยงสระในตาแหนงของแตละวรรคดงตอไปน วรรคท 1 กก สมผสกบ ตก วรรคท 2 บาก สมผสกบ จาก วรรคท 3 เผอก สมผสกบ เลอก วรรคท 4 ไม สมผสกบ ได

2) สมผสในดวยเสยงพยญชนะ คอคาสมผสทมเสยงพยญชนะตนเดยวกน หรอสมผสทตาแหนงภายในวรรคเดยวกน

ซงสงสมผสกนดงตวอยาง

สงสารใจใจเจาเอยมเคยนง วนและวงคนและวนหวนและไหว เหมอนถกกายกาบงกกขงใจ ใจจงไดดนรนทกหนทาง (วารดรยางค)

ขนกกตกทกยาก แสนลาบากจากเวยงไชย มนเผอกเลอกเผาไฟ กนผลไมไดเปนแรง (กาพยพระไชยสรยา)

ปวดเหนบเจบจนหนาวในสาวหนม ถกไลเชอดเลอดไหลชมเขารมเฉอน สดงดอยสอยดวงดาวสาวดวงเดอน แอบสะทกอกสะเทอนกลาดเกลอนทศ (นาฏกรรมบนลานกวาง)

สำนกหอ


211

จากตวอยางขางตน มสมผสในดวยเสยงพยญชนะในแตละวรรคดงตอไปน วรรคท 1 สมผสในดวยคาทมพยญชนะ /น/ ไดแก เหนบ หนาว ใน และหนม สมผสในดวยคาทมพยญชนะ /จ/ ไดแก เจบ และจน วรรคท 2 สมผสในดวยคาทมพยญชนะ /ร/ และ /ล/ ไดแก ไล เลอด ไหล และรม สมผสในดวยคาทมพยญชนะ /ฉ/ และ /ช/ ไดแก เชอด ชม และเฉอน วรรคท 3 สมผสในดวยคาทมพยญชนะ /ส/ ไดแก ส สอย และสาว สมผสในดวยคาทมพยญชนะ /ด/ ไดแก ดง ดอย ดวง ดาว และเดอน วรรคท 4 สมผสในดวยคาทมพยญชนะ /อ/ ไดแก แอบ และอก สมผสในดวยคาทมพยญชนะ /ส/ และ /ท/ ไดแก สะทก สะเทอน และทศ สมผสในดวยคาทมพยญชนะ /ก/ ไดแก กลาด และเกลอน

สำนกหอ


212

สรปความรเรองคาสมผส

ความรเกยวกบเรองคาสมผส ดงทไดกลาวไปแลวขางตนวา เปนเรอง “สาคญ” พนฐานในการเขยนรอยกรองทกประเภท กลาวคอ หากผประพนธขาดทกษะพนฐานในเรองน ยอมทาใหงานเขยนรอยกรองไมถกตองตามฉนทลกษณ และอาจขาดอรรถรสหรอคณคาในดานคาหรอเสยงอนเปนลลาเฉพาะตนของผประพนธ

จากความรเรองคาสมผสดงทไดกลาวไปแลว สรปประเดนไดดงน

คาคลองจองหรอ คาสมผส

พจารณาตาม เสยงทสมผส

พจารณาตาม ตาแหนงทสมผส

สมผสสระ สมผสพยญชนะ

สมผสนอกหรอสมผสบงคบ

สมผสใน

สมผสในดวยเสยงสระ

สมผสในดวยเสยงพยญชนะ

สมผสนอกดวยเสยงสระ

สำนกหอ


213


1. ใบงานเรอง “การเขยนสรปเรองคาสมผสเปนผงมโนภาพ” (Mind Map)

คาสง: นกเรยนเขยนสรปความรจากการเรยนเรอง “คาสมผส” เปน ผงมโนภาพ (Mind Map) ลงในกรอบทกาหนดใหดานลาง

สำนกหอ


214

2. แนวการตอบใบงานเรอง “การเขยนสรปเรองคาสมผสเปนผงมโนภาพ” (Mind Map)

คาสง: นกเรยนเขยนสรปความรจากการเรยนเรอง “คาสมผส” เปน ผงมโนภาพ (Mind Map) ลงในกรอบทกาหนดใหดานลาง

คาคลองจองหรอ คาสมผส

พจารณาตาม เสยงทสมผส

พจารณาตาม ตาแหนงทสมผส

สมผสสระ สมผสพยญชนะ

สมผสนอกหรอสมผสบงคบ

สมผสใน

สมผสในดวยเสยงสระ

สมผสในดวยเสยงพยญชนะ

สมผสนอกดวยเสยงสระ

สำนกหอ


215


แผนการจดการเรยนรเรอง การแตงโคลงสสภาพ หนวยการเรยนรเรอง การแตงโคลงสสภาพ รหสวชา ท31102 ชอรายวชา ภาษาไทยพนฐาน 2 กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย ชน มธยมศกษาปท 4 ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2557 เวลา 450 นาท จานวน 9 คาบเรยน ………………………………………..........................................................................................................




สาระสาคญ/ความคดรวบยอด โคลงสสภาพเปนโคลงทมผนยมแตง เพราะมทวงทานองไพเราะ ลลาสงางาม การแตงโคลงส

สภาพใหมความไพเราะนน ตองคานงถงเรองลกษณะบงคบคณะหรอจานวนคา บงคบสมผส บงคบวรรณยกตเอกและวรรณยกตโท รวมทง คาตาย คาสรอย และคาเอกโทษโทโทษ เปนสาคญ การฝกฝนแตงโคลงสสภาพอยางสมาเสมอ จะทาใหเกดทกษะ และพฒนาการเขยนรอยกรองโคลงสสภาพได





1) ความสาคญของโคลงสสภาพ 2) ฉนทลกษณของโคลงสสภาพ 3) ฉนทลกษณทสาคญบางประการของโคลงสสภาพ 4) เทคนคในการแตงรอยกรองโคลงสสภาพ

3.2 ดานทกษะกระบวนการ (Process) 1) ทกษะการตอบคาถาม 2) ทกษะการคด 3) ทกษะการแตงรอยกรอง 4) ทกษะการอาน

สำนกหอ


216

5) ทกษะการฟง 3.3 ดานคณลกษณะ (Attitude)

1. มวนย 2. ใฝเรยนร 3. มงมนในการเรยนร





จดประสงคการเรยนร 1. ตอบคาถามและแสดงความคดเหนเกยวกบความสาคญของโคลงสสภาพไดถกตอง 2. อธบายฉนทลกษณบงคบของโคลงสสภาพไดถกตอง 3. อธบายฉนทลกษณทสาคญบางประการของโคลงสสภาพไดถกตอง 4. อธบายเทคนคในการแตงรอยกรองโคลงสสภาพไดถกตอง 5. เรยงโคลงสสภาพตามบงคบคณะหรอบงคบจานวนคาไดถกตอง 6. โยงสมผสบงคบของโคลงสสภาพไดถกตองตรงตามฉนทลกษณ 7. อธบายบงคบวรรณยกตเอก วรรณยกตโทและคาตายในโคลงสสภาพไดถกตอง 8. ใชคาตายแทนคาทมรปวรรณยกตเอกในโคลงสสภาพไดถกตอง 9. แตงโคลงสสภาพจากหวขอทกาหนดใหไดถกตองตรงตามฉนทลกษณ 10. แตงโคลงสสภาพจากภาพทกาหนดใหไดถกตองตรงตามฉนทลกษณ

ชนงาน/ภาระงาน ทาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพชดท 3 เรอง “การแตงโคลงสสภาพ”


1. ทาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพชดท 3 เรอง “การแตงโคลงสสภาพ”

สำนกหอ


217

2. ทาแบบทดสอบหลงเรยน เครองมอการประเมน

1. แบบฝกการแตงโคลงสสภาพชดท 3 เรอง “การแตงโคลงสสภาพ” 2. แบบทดสอบหลงเรยน เรองการแตงโคลงสสภาพ

เกณฑการประเมน 1. ทาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพชดท 3 เรอง “การแตงโคลงสสภาพ” ได

คะแนนรอยละ 80 ขนไป 2. ทาแบบทดสอบหลงเรยน ไดผลการประเมนรอยละ 80 ขนไป

กจกรรมการเรยนร คาบท 1-2 การแตงโคลงสสภาพ (100 นาท) ขนนา (10 นาท)

1. ครฉายสไลดมลตมเดยจากโปรแกรม PowerPoint Presentation บทรอยกรองตวอยางจานวน 1 บท เปนบทรอยกรองปรศนาคาทาย (ปรศนาผวน) ใหนกเรยนชวยกนหาคาตอบของปรศนา โดยใหนกเรยนแขงกนยกมอตอบ

ปรศนารอยกรอง (ปรศนาผวน)

อาน หนงผรอบร ตารา อาน หนงกาหนดมา ทองได อาน หนงซงเราอา - ศยอย สบายเนอ

อาน หนงคาจนให อมทองสขสราญ

คาตอบท 1 อานหนงผรอบร ตารา คาตอบคอ “อานจา”

ซงผวนไดวา “อาจารย”

คาตอบท 2 อานหนงกาหนดมา ทองได คาตอบคอ “อานขะหยา” ซงผวนไดวา “อาขยาน”

คาตอบท 3 อานหนงซงเราอา ศยอย สบายเนอ คาตอบคอ “อานคา” ซงผวนไดวา “อาคาร”

คาตอบท 4 อานหนงคาจนให อมทองสขสราญ คาตอบคอ “อานหา” ซงผวนไดวา “อาหาร”

2. ครใหนกเรยนลองสงเกตบทรอยกรองขางตน จากนนสมนกเรยน 4-5 คน ตอบคาถามวาเปนรอยกรองชนดใด และมลกษณะสาคญทางฉนทลกษณอยางไร ใหนกเรยนอธบายใหชดเจน

3. นกเรยนและครรวมกนสรป “ลกษณะสาคญทางฉนทลกษณของโคลงสสภาพ” จากการทายปรศนาขางตนเพอโยงเขาสบทเรยน

สำนกหอ


218

ขนสอน (80 นาท) 4. ครฉายสไลดมลตมเดยจากโปรแกรม PowerPoint Presentation เรอง “การแตงโคลงส

สภาพ” ประกอบการอธบาย ซงมเนอหาดงตอไปน 1) ทมาและความสาคญของโคลงสสภาพ 2) ฉนทลกษณของโคลงสสภาพ (จากโคลงแมบท) 3) ฉนทลกษณของโคลงสสภาพ ประกอบดวย บงคบคณะหรอจานวนคา บงคบสมผสและบงคบวรรณยกต 4) ฉนทลกษณของโคลงสสภาพทสาคญบางประการ ประกอบดวย คาตาย คาเอกโทษและคาโทโทษ และคาสรอย และ 5) เทคนคในการแตงโคลงสสภาพ

5. นกเรยนจดบนทกเนอหาสาระลงในสมดจดงาน ขนสรป (10 นาท)

6. ครถามเกยวกบสงทสาคญในการแตงโคลงสสภาพมประเดนสาคญอะไรบาง สมนกเรยน 4-5 คน ออกมาเขยนตอบบนกระดาน

7. นกเรยนและครรวมกนสรปเนอหา จากนนนกเรยนบนทกลงในสมดงาน

คาบท 3-4 การแตงโคลงสสภาพ (ฉนทลกษณบงคบ)(100 นาท) ขนนา (10 นาท)

1. ครฉายสไลดมลตมเดยจากโปรแกรม PowerPoint Presentation บทรอยกรองตวอยางจานวน 2 บท เปนบทรอยกรองปรศนาสานวนไทย ใหนกเรยนชวยกนหาคาตอบของปรศนา โดยใหนกเรยนแขงกนตอบ

ปรศนาสานวนไทย 1

คนฐานะตาตอย ยากจน

แตรบเลยงดคน ยากไร ฐานะเฉกเชนตน บตาง กนเฮย

ภาระเกนกาลงไซร เปรยบยาสานวน

คาตอบท 1 เตยอมคอม

ปรศนาสานวนไทย 2

ของหายแลวจงยา คดสรรค ตงจตคดปองกน ปกไว เมอเกดเรองจงพลน ประจกษ ปองนา คอยคดแกกนไซร เชนชสานวน

คาตอบท 1 ววหายลอมคอก

สำนกหอ


219

ขนสอน (80 นาท) 2. ครแจกแบบฝกการแตงโคลงสสภาพชดท 3 เรอง “การแตงโคลงสสภาพ” ใหนกเรยน พรอม

อธบายแนวทางการทาแบบฝกดงกลาว 3. นกเรยนทาแบบฝกชดท 3 เรอง “การแตงโคลงสสภาพ” ตอนท 1 เรอง “ฉนทลกษณบงคบ

ของโคลงสสภาพ” ใชเวลาในการทากจกรรม 60 นาท 4. ครฉายสไลดมลตมเดยจากโปรแกรม PowerPoint Presentation เรอง “เฉลยแบบฝกชดท

3 เรอง “การแตงโคลงสสภาพ” ตอนท 1 เรอง “ฉนทลกษณบงคบของโคลงสสภาพ” 5. นกเรยนและครรวมกนตรวจแบบฝกและสรปคะแนน (20 นาท)

ขนสรป (10 นาท) 6. ครสมนกเรยน 4-5 คน ตอบคาถามของครทวา “จากการทาแบบฝก นกเรยนพบปญหาใน

การทาเรองใดบาง” ครเขยนประเดนทนกเรยนตอบลงบนกระดาน 7. นกเรยนและครรวมกนสรปประเดนดงกลาว นกเรยนบนทกลงในสมดจดงาน 8. ครมอบหมายใหนกเรยนเสนอแนะแนวทางการแกไขปญหาขางตน โดยตอบลงในสมดจดงาน

และมานาเสนอในคาบเรยนถดไป

คาบท 5 การแตงโคลงสสภาพ (ฉนทลกษณทสาคญบางประการ)(50 นาท) ขนนา (5 นาท)

1. ครสมนกเรยน 4-5 คน เสนอแนะแนวทางการแกปญหา จากตอบคาถามของครในคาบทแลวทวา “จากการทาแบบฝก นกเรยนพบปญหาในการทาเรองใดบาง” ครเขยนประเดนการแกปญหาทนกเรยนตอบลงบนกระดาน

2. นกเรยนและครรวมกนสรปประเดนดงกลาว เพอโยงเขาสบทเรยน ขนสอน (45 นาท)

3. นกเรยนทาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพชดท 3 เรอง “การแตงโคลงสสภาพ” ตอนท 2 เรอง “ฉนทลกษณทสาคญบางประการของโคลงสสภาพ” ใชเวลาในการทากจกรรม 35 นาท

4. ครฉายสไลดมลตมเดยจากโปรแกรม PowerPoint Presentation เรอง “เฉลยแบบฝกการแตงโคลงสสภาพชดท 3 เรอง “การแตงโคลงสสภาพ” ตอนท 2 เรอง “ฉนทลกษณทสาคญบางประการของโคลงสสภาพ”

5. นกเรยนและครรวมกนตรวจแบบฝกและสรปคะแนน (10 นาท) ขนสรป (5 นาท)

6. ครสมนกเรยน 4-5 คน ตอบคาถามของครทวา “จากการทาแบบฝก นกเรยนพบปญหาในการทาเรองใดบาง” ครเขยนประเดนทนกเรยนตอบลงบนกระดาน

7. นกเรยนและครรวมกนสรปประเดนดงกลาว นกเรยนบนทกลงในสมดจดงาน 8. ครมอบหมายใหนกเรยนเสนอแนะแนวทางการแกไขปญหาขางตน โดยตอบลงในสมดจดงาน

และมานาเสนอในคาบเรยนถดไป

สำนกหอ


220

คาบท 6-8 การฝกแตงรอยกรองโคลงสสภาพ (150 นาท) ขนนา (10 นาท)

1. ครสมนกเรยน 4-5 คน เสนอแนะแนวทางการแกปญหา จากตอบคาถามของครในคาบทแลวทวา “จากการทาแบบฝก นกเรยนพบปญหาในการทาเรองใดบาง” จากนนครเขยนประเดนการแกปญหาทนกเรยนตอบลงบนกระดาน

2. นกเรยนและครรวมกนสรปประเดนดงกลาว นกเรยนบนทกลงในสมดจดงาน 3. ครทบทวนเนอหาเรองฉนทลกษณทสาคญบางประการของโคลงสสภาพทเรยนในคาบทผาน

มา วามประเดนสาคญอะไรบาง โดยสมนกเรยน 4-5 คน ตอบคาถามดงกลาว 4. นกเรยนและครรวมกนสรปประเดนดงกลาว เพอโยงเขาสบทเรยน

ขนสอน (125 นาท) 5. นกเรยนทาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ ชดท 3 เรอง “การแตงโคลงสสภาพ” กจกรรมท 3

เรอง “การฝกแตงโคลงสสภาพ” ขอท 1) การฝกแตงรอยกรองโคลงสสภาพจากหวขอทกาหนด กาหนดเวลาทากจกรรม 30 นาท

6. นกเรยนจบคกนวจารณผลงานการแตงรอยกรองโคลงสสภาพของเพอน โดยครกาหนดประเดนในการวจารณผลงานใหกบนกเรยน ประกอบดวย 1) ฉนทลกษณ 2) การใชคา 3) ความไพเราะ และ 4) ความคดสรางสรรค โดยใหนกเรยนเขยนตอบลงในสมดจดงาน กาหนดเวลาทากจกรรม 30 นาท

7. นกเรยนทาแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ ชดท 3 เรอง “การแตงโคลงสสภาพ” กจกรรมท 3 เรอง “การฝกแตงโคลงสสภาพ” ขอท 2) การฝกแตงรอยกรองโคลงสสภาพจากภาพทกาหนดให กาหนดเวลาทากจกรรม 15 นาท

8. นกเรยนจบคกนวจารณผลงานการแตงรอยกรองโคลงสสภาพของเพอน โดยครกาหนดประเดนในการวจารณผลงานใหกบนกเรยน ประกอบดวย 1) ฉนทลกษณ 2) การใชคา 3) ความไพเราะ และ 4) ความคดสรางสรรค โดยใหนกเรยนเขยนตอบลงในสมดจดงาน ทงน กาหนดเวลาทากจกรรม 15 นาท

9. ครสมนกเรยน 2-3 ค ออกมาสรปปญหาและขอบกพรองทพบในการแตงโคลงสสภาพขางตน หนาชนเรยน ใชเวลาในการนาเสนอ 15 นาท

10. นกเรยนทไมไดนาเสนอ บนทกผลการสรปปญหาและขอบกพรองทพบในการแตงโคลงสสภาพ จากการนาเสนอหนาชนเรยนของเพอน เพอใชเปนแนวทางในการปรบปรงแกไขผลงานของตนลงในสมดจดงาน

ขนสรป (10 นาท) 11. นกเรยนและครรวมกนสรปประเดน ปญหาและขอบกพรองทพบในการแตงโคลงสสภาพ 12. นกเรยนนาผลงานไปปรบปรงแกไขและสงครในคาบเรยนถดไป

สำนกหอ


221

คาบท 9 การทดสอบหลงเรยน (50 นาท) นกเรยนทาแบบทดสอบหลงเรยนเรอง “การแตงโคลงสสภาพ” เปนแบบทดสอบปรนย 4

ตวเลอก จานวน 20 ขอ และแบบทดสอบอตนย จานวน 1 ขอ ใชเวลาในการทาแบบทดสอบ 50 นาท (1 คาบเรยน)

สอการเรยนร/แหลงการเรยนร 1. สไลดมลตมเดยจากโปรแกรม PowerPoint Presentation ตวอยางบทรอยกรอง

ปรศนาคาทาย (ปรศนาผวน) จานวน 1 บท 2. สไลดมลตมเดยจากโปรแกรม PowerPoint Presentation เรอง “การแตงโคลงส

สภาพ” มเนอหาคอ 1) ความสาคญของโคลงสสภาพ 2) ฉนทลกษณของโคลงสสภาพ (โคลงแมบท) 3) ลกษณะบงคบของโคลงสสภาพ (บงคบคณะหรอจานวนคา บงคบสมผสและ

บงคบวรรณยกต) 4) ฉนทลกษณของโคลงสสภาพทสาคญบางประการ (คาตาย คาเอกโทษและคาโท

โทษ และคาสรอย) 5) เทคนคในการรอยกรองโคลงสสภาพ

3. สไลดมลตมเดยจากโปรแกรม PowerPoint Presentation ตวอยางบทรอยกรองปรศนาสานวนไทย ตวอยางจานวน 2 บท

4. แบบฝกการแตงโคลงสสภาพชดท 3 เรอง “การแตงโคลงสสภาพ” 5. สไลดมลตมเดยจากโปรแกรม PowerPoint Presentation เรอง “เฉลยแบบฝกการแตง

โคลงสสภาพชดท 3 เรอง “การแตงโคลงสสภาพ” 6. แบบทดสอบหลงเรยนเรอง “การแตงโคลงสสภาพ”


สำนกหอ


222

ปญหา/อปสรรค …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………….



สำนกหอ


223


การแตงโคลงสสภาพ โคลง โคลงเปนคาประพนธชนดหนงทมลกษณะบงคบเรองรปวรรณยกตเอก และวรรณยกตโท เปนลกษณะเดน คาประพนธชนดนมหลกฐานปรากฏวามตนกาเนดมาจากภาคเหนอและภาคอสานของไทยมากอนแลวจงคอยนยมแพรหลายสภาคกลาง วรรณคดทเกาแกทสดและปรากฏวาแตงดวยโคลงคอ “โองการแชงนาโคลงหา” ซงแตงในสมยกรงศรอยธยาตอนตน ราวพทธศกราช 1893 หรอรชสมยของสมเดจพระรามาธบดท 1 (พระเจาอทอง) โคลงสสภาพ เปนโคลงสภาพทมผนยมแตงมากทสด เพราะมทวงทานองไพเราะ ลลาสงางาม ทงยงแตงไดไมยาก การรอยกรองโคลงตงแต 2 บทขนไป กวอาจเลอกแตงใหสงสมผสระหวางบทหรอไมกได ถาแตงรอยกรองโคลงใหสงสมผสตอเนองกน กจะชวยเพมความไพเราะดวยเสยงทคลองจองกนโดยตลอด เชนโคลงภาพพระราชพงศาวดาร ตอนพระสรโยทยขาดคอชาง พระราชนพนธในพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว เปนตน ผทเรมตนเรยนการรอยกรองโคลงสสภาพ มกจะใช “โคลงแมบท” จากวรรณคดเรองลลตพระลอในการจดจาฉนทลกษณบงคบ เพราะโคลงแมบทดงกลาวมบงคบฉนทลกษณครบถวนสมบรณ ตามแบบของรอยกรองโคลงสสภาพ ดงตอไปน

เสยงลอเสยงเลาอาง อนใด พเอย เสยงยอมยอยศใคร ทวหลา สองเขอพหลบใหล ลมตน ฤๅพ สองพคดเองอา อยาไดถามเผอ

ฉนทลกษณ ฉนทลกษณของโคลงสสภาพ มแผนผงดงน

สำนกหอ


224

ลกษณะบงคบ 1. บงคบคณะหรอจานวนคา

บงคบคณะหรอจานวนคาของโคลงสสภาพ มลกษณะดงน 1 บทม 4 บาท บาทหนงม 2 วรรค วรรคหนามจานวน 5 คา วรรคหลงมจานวน 2 คา ยกเวนบาทสดทาย วรรคหลงจะมจานวน 4 คา โคลง 1 บท จงมจานวนคาทงสน 30 คา (ไมนบคาสรอย) นอกจากน วรรคหลงของบาทท 1 และ 3 อาจมคาสรอยได

ในการแตงรอยกรอง เราพจารณาวา พยางคกคอคา รอยกรองแตละชนดมการกาหนดบงคบคณะหรอจานวนคาไวชดเจน ในการแตงรอยกรองโคลงสสภาพ อนโลมใหคาทมเสยงพยางคใดพยางคหนงในคานน ออกเสยงสระกงเสยง กอนโลมไดเชน

เจดวนเวนดดซอม ดนตร อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน หนงวนเวนลางหนา อบเศราศรหมอง (โคลงโลกนต) จากตวอยางขางตนจะเหนวา คา “อกขระ” ในวรรคตนของบาทท 2 มจานวน 3

พยางค สงผลใหบาทดงกลาว มจานวนพยางคทงสน 6 พยางค ซงในกรณนมเสยง ขะ ซงเปนเสยงแบบ “สระกงเสยง” หรอ “สระอะ” จงอนโลมใหคา “อกขระ” นบเปนคา 2 พยางค เพอใหวรรคตนของบาททสอง มบงคบคณะถกตองตามฉนทลกษณของโคลงสสภาพ เปนตน

2. บงคบสมผส บงคบสมผสคอลกษณะบงคบทหมายถงคาคลองจองหรอเสยงสมผส ซงถอเปน

บงคบฉนทลกษณทสาคญในการแตงรอยกรองทกประเภท บงคบสมผสของโคลงสสภาพมลกษณะดงตอไปน

1) คาสดทายของบาทท 1 สงสมผสกบคาท 5 ของบาทท 2 และ บาทท 3 2) คาสดทายของบาทท 2 สงสมผสกบคาท 5 ของบาทท 4 3) คาสดทายของบาทท 4 จะสงสมผสกบบทตอไปหรอไมกได หากผแตงประสงค

จะใหมการสงสมผสระหวางบท กจะตองสมผสกบคาท 2 หรอ 3 ในวรรคหนา ของบาทท 1 บทถดไป ดงตวอยาง

สำนกหอ


225

3. บงคบวรรณยกต ลกษณะบงคบวรรณยกตในโคลงสสภาพ หมายถง การใชคาทมรปวรรณยกตเอก

และวรรณยกตโท ตามแผนผงฉนทลกษณทไดกลาวไปแลวขางตน โดยมจานวนคาทมรปวรรณยกตเอกทงสน 7 คา และวรรณยกตโททงสน 4 คา ดงตวอยาง

จากมามาลวลา ลาบาง บางยเรอเรอราพลาง พพรอง เรอแผงชวยพานาง เมยงมาน มานา บางบรบคาคลอง คลาวนาตาคลอ















สม

งอร

คร

มหา

สำนกหอ


226

จากตวอยางขางตน แสดงใหเหนวา บงคบวรรณยกตในรอยกรองโคลงสสภาพ มดงตอไปน

คาเอก มตาแหนงอยท คาท 4 ของบาทท 1 คาท 2 และ คาท 6 ของบาทท 2 คาท 3 และ คาท 7 ของบาทท 3

คาท 2 และ คาท 6 ของบาทท 4 รวมมคาเอกทงสน 7 คา

คาโท มตาแหนงอยท คาท 5 ของบาทท 1 คาท 7 ของบาทท 2 คาท 5 และ คาท 7 ของบาทท 4

รวมมคาโททงสน 4 คา

นอกจากน คาทมรปวรรณยกตเอกและโท คาท 4 และ 5 ของวรรคแรก ยงอนโลมใหสามารถสลบทกนไดดงตวอยาง

เดอนตกนกรองเรง สรยง เยยมยอดยคนธรทรง สองฟา เดอนดบลบโลกคง คนคน อกเฮย จนพนลบหนา นบสรนดนสวรรค


บงคบวรรณยกตในฉนทลกษณของโคลงสสภาพ ยงมขอยกเวนสาคญอกสองประการ กลาวคอในกรณทผรอยกรองไมสามารถหาคาเอกมาใชในการแตง กอนโลมใหใช “คาตาย” แทนได และในกรณทรปวรรณยกตเอกหรอโท สามารถแผลงคาระหวางอกษรสงและอกษรตา ใหใชไดตรงตามบงคบวรรณยกต ทเรยกวา “เอกโทษและโทโทษ” ซงจะอธบายในขอตอไป

4. ฉนทลกษณของโคลงสสภาพทสาคญบางประการ ฉนทลกษณทปรากฏในโคลงสสภาพบางประการ ถงแมจะไมใชฉนทลกษณทบงคบ

แตกถอวามความสาคญสาหรบผรอยกรองเปนอยางยง และสมควรทจะเรยนรไวเพอทาใหโคลงสสภาพทรอยกรองนนมความไพเราะหรอสะดวกในการแตงมากยงขน ประกอบดวย

1) คาตาย คาตาย เปนคาทอนโลมใหใชแทน “คาเอก” ตามบงคบฉนทลกษณของ

โคลงสสภาพ ในกรณทผแตงไมสามารถหาคาทมรปวรรณยกตเอกมาใชในการรอยกรองได ดงนนคาตายจงปรากฏอยตรงตาแหนงเดยวกบบงคบวรรณยกตเอก ตวอยางเชน

สำนกหอ


227

บรรลอาวาสแจง เจบกาม แจงจากจงอาราม พระร เวรานเวรตาม ตดสวาท แลฤๅ วานวดแจงใจช จากชาสงวนโฉม


คาตาย ทสามารถใชแทนคาเอกในการแตงโคลงสสภาพได มลกษณะดงน 1.1) คาทประสมดวยสระเสยงสนในแม ก กา หรอคาทมสระเสยงสน

และไมมตวสะกด เชน ระ ประ ม ต ด ส เตะ เละ โตะ เลาะ เปราะ เจอะ แหละ แปะ เปนตน

1.2) ทกคาทสะกดดวยมาตรา แมกก แมกบ และแมกด เชน เบก กก ราก พรก มก ลบ ปรบ กราบ เมฆ นาค โอษฐ โจทย คลาด เสยด ยอด กรช เปนตน

2) คาเอกโทษและคาโทโทษ 1.1) คาเอกโทษ หมายถง คาทเดมตองมรปวรรณยกตโท แตเกดการ

ยกเยองไปเขยนในรปวรรณยกตเอกเพอใหถกตองตามกฎเกณฑทางฉนทลกษณของโคลงสสภาพ ดงนนคาเอกโทษนจงมกเปนคาทไมมในชวตจรง หรอถาหากมใช กจะเปนคาทไมเหมาะสมกบบรบทรอบขาง ดงนนเมอแปลความหมาย กตองแปลดวยคาทมรปวรรณยกตโท จงจะไดใจความตรงตามบรบท ตวอยางจากนราศสพรรณของสนทรภ ทใชคาเอกโทษ และยกมาใหพจารณา เฉพาะบางบาท เชน

(1)เนอออนหอนซเนอ นองหญง (2)สบซางทางพทธพงศ ผองแผว (3)ของสวนลวนเจาของ ขายนา ทาเฮย (4)เสยงพงหงหงหนา นกครามหวามถวล จากตวอยางโคลงบาทท (1) – (4) ทยกมาขางตนจะเหน

วา คาเอกโทษ (1)ซ (2)ซาง (3)นา และ (4)พง กตองเปลยนไปใชคาทเขยนดวยรปวรรณยกตโท คอ ส สราง หนา และ ผ ง ตามลาดบ จงจะไดความหมายทเขาใจตรงตามบรบท

ตวอยางคาเอกโทษในรอยกรองโคลงสสภาพ เชน

สำนกหอ


228

บางรมาดมงมตรครง คราวงาน บอกบทบญยงพยาน พยกหนา ประทนประดษฐาน แทนฮอง หอเอย แหวนประดบกบผา พอางรางวล

(นราศสพรรณ) จากตวอยางโคลงขางตน จะเหนวา คาเอกโทษ “ฮอง”

ตองเปลยนไปใชคาทเขยนดวยรปวรรณยกตโท คอ “หอง” จงจะไดความหมายทเขาใจตรงตามบรบท

1.2) คาโทโทษ หมายถง คาทเดมตองมรปวรรณยกตเอก แตเกดจากการยกเยองไปเขยนในรปวรรณยกตโท เพอใหถกตองตามกฎเกณฑทางฉนทลกษณของโคลงสสภาพ ดงนนคาโทโทษนจงมกเปนคาทไมมในชวตจรง หรอถาหากมใช กจะเปนคาทไมเหมาะสมกบบรบทรอบขาง ดงนนเมอแปลความหมาย กตองแปลดวยคาทมรปวรรณยกตโท จงจะไดใจความตรงตามบรบท ตวอยางจากนราศสพรรณของสนทรภ ทใชคาโทโทษ และยกมาใหพจารณาเฉพาะบางบาท เชน

(1)สาวเอยเคยออนหนม ทมถนอม (2)ถงระยะสระประโยชนหยาน บานลาว (3)หวนนกดกเคยวอน คอนหวา (4)เหนแตคลองนองแคลว คลาดเขลอนเดอนป

จากตวอยางโคลงบาทท (1) – (4) ทยกมาขางตนจะเหนวา คาโทโทษ (1)หนม (2)หยาน (3)หวา และ (4)เขลอน กตองเปลยนไปใชคาทเขยนดวยรปวรรณยกตเอก คอ นม ยาน วา และ เคลอน ตามลาดบ จงจะไดความหมายทเขาใจตรงตามบรบท

ตวอยางคาโทโทษในรอยกรองโคลงสสภาพ เชน

เชงเลนเปนตลาดสลาง หลกเรอ โองอางบางอฐเกลอ เกลอนกลม หลกรองชองเลกเหลอ ลาบาก ยากแฮ ออกแมนายาถม ถฆองสองยาม

(นราศสพรรณ) จากตวอยางโคลงขางตน จะเหนวา คาโทโทษ “ถม” ตอง

เปลยนไปใชคาทเขยนดวยรปวรรณยกตโท คอ “ทม” จงจะไดความหมายทเขาใจตรงตามบรบท

สำนกหอ


229

3) คาสรอย

คาสรอยหรอสรอยคา คอคาสองคาทอยทายวรรค หรอทายบาท เพอใหไดเนอความครบถวน เพอเปนคาถาม เพอยาความ หรอเพอบอกใหรวาเนอความตอนนนจบแลว คาสรอยในโคลงสสภาพ จะปรากฏอยทายบาทท 1 และบาทท 3 เทานน ทงน คาสรอยอาจจะมเฉพาะบางบาท มทกบาท หรอไมมเลยกได เพราะไมไดเปนฉนทลกษณบงคบในโคลงสสภาพ ซงคาสรอยจะมลกษณะใชคาทมความหมายหนงคา สวนอกคาจะไมมความหมาย ถอวาเปนคาสรอยทแทจรงซงไดแก เทอญ แฮ นา ฤๅ แล ฮา เฮย เอย เปนตน

ตวอยางจากโคลงแมบท เชน

เสยงลอเสยงเลาอาง อนใด พเอย เสยงยอมยอยศใคร ทวหลา สองเขอพหลบใหล ลมตน ฤๅพ


เทคนคในการรอยกรองโคลงสสภาพ ความไพเราะของโคลงสสภาพนน มหลกในการพจารณาเชนเดยวกบรอยกรองประเภทกลอน

และกาพย คอผศกษาตองพจารณาความถกตองในดานรปแบบ หรอฉนทลกษณในการแตงเปนเบองตน และพจารณาความงามความไพเราะของคาทใชความเหลอมลาตาสงของเสยงวรรณยกตในตาแหนงคาทรบสงสมผสกน และการแบงจงหวะของคาทเหมาะสมในการอาน จะเปนองคประกอบสวนหนงทชวยใหโคลงในบทนนๆ ไพเราะ

เทคนคในการรอยกรองโคลงสสภาพใหมความไพเราะ สามารถสรปไดดงน

1. ความไพเราะทเกดจากความถกตองของบงคบฉนทลกษณ ความไพเราะทเกดจากความถกตองของบงคบฉนทลกษณนน เปนสงทสาคญทสดในการรอย

กรองทกประเภท โคลงสสภาพ กเชนเดยวกน ผแตงจาเปนตองระมดระวงไมใหเกดความบกพรองในทางฉนทลกษณไดเปนประการแรก ประการตอมาคอ การรอยกรองโคลงสสภาพ หากไมมความจาเปนตองใชฉนทลกษณทมไดบงคบ เชน คาเอกโทษ โทโทษ หรอคาสรอยทไมสอดคลองกบบรบท กสมควรหลกเลยง เปนตน

นอกจากน ในเรองการใชบงคบสมผส กมประเดนสาคญทผแตงควรพจารณาเพอใหเกดความไพเราะในการรอยกรองโคลงสสภาพ ดงตอไปน

1.1 อยาใชคาทมเสยงเดยวกนรบสงสมผสกน แมวาจะเขยนตางกน เชนคาวา สน สรร สรรพ สรรค สณห และสณฑ เปนตน

สำนกหอ


230

1.2 คาท 7 ในบาทท 1 และในบาทท 2 ไมควรใชคาทสมผสสระเดยวกน เพราะจะทาใหคาทรบสงสมผสบงคบมเสยงสระเดยวกนตลอดทงบท สงผลใหโคลงบทนนไมไพเราะ เชน

หามเพลงไวบให ควนมา แมฮา

หามสรยะจนทรา สองหลา หามเสพซงภกษา ตลอดชพ หามดงนไดขา จงรลมเธอ


1.3 โคลงไมนยมรอยกรองโดยมสมผสในดวยสมผสสระ ดงนนในบาทหนงๆ ไมควรมสมผสสระมากกวาหนงตาแหนง มฉะนนจะเผอและมลลาเปนกลอนไป เชน

แกมชาดาทแกม แตมดา ดเกลอนเหมอนจะนา แนะนอง แรกรกปรกปรางประจา จมพต มตรเอย ชาเชนปลาอยาตอง แตงแตมแกมสมร

(วราภรณ บารงกล, 2542:71.)

1.4 สมผสในของโคลงนยมสมผสอกษรในแตละบาท ยงใชคาสมผสอกษรกนมากเทาใดกถอวามความไพเราะมากเทานน ถามากจนถงขนการเลน “กลบท” กยงด เชนกลบทอกษรลวน ในโคลงนราศสพรรณ ของสนทรภทวา

แจวแจวจกจนเจา จบใจ หรงหรงเรอยเรไร รารอง แซงแซวสงเสยงใส ซาบโสต แหนงนงนกนชนอง นมเนอนวลนาง

(โคลงนราศสพรรณ)

1.5 ใหคาท 5 และ 6 ของทกบาท มเสยงพยญชนะตนเสยงเดยวกน หรอเรยกวาสมผสพยญชนะ หรอการเลมสมผส “ขามวรรค” จะชวยใหการรอยกรองโคลงสสภาพมความไพเราะและเสยงเสนาะในการอานได เชนโคลงสสภาพในลลตพยหยาตราเพชรพวง ของเจาพระยาพระคลง (หน) ทวา เชน

ศรสามารถเลศลา ลาทรง เหมพมายบนยงค ยาตรเยอน เฉกอาสนอศวรองค อมเรศ จากสถานทพยเหลอน ลองฟามาดน

(ลลตพยหยาตราเพชรพวง)

สำนกหอ


231

2. ความไพเราะทเกดจากความงามของการใชคา การใชคาในการรอยกรองโคลงสสภาพ ถอวามความสาคญไมนอยไปกวาเรองบงคบฉนท

ลกษณ เพราะการใชคาในการรอยกรองทมความไพเราะเหมาะสม ยอมสงผลใหโคลงสสภาพมความไพเราะมากยงขน เชนการเลอกใชคาทมความหมายชดเจน ทาใหผอานเหนภาพ แสดงความร ความคด ความรสก และมลาดบความคดทเปนขนตอนชดเจน เปนตน

นอกจากนแลว ยงมหลกหรอเทคนคในการรอยกรองโคลงสสภาพ อนเกยวของกบการใชคาทผแตงสมควรพจารณาไวเพอประโยชนในการแตง ดงตอไปน

2.1 คาท 7 ของบาทท 1 และคาท 5 ของบาทท 2 และ 3 ไมควรใชคาทมรปวรรณยกตกากบ เพราะจะทาใหขาดความไพเราะ และในตาแหนงคาดงกลาวเปนคารบสงสมผสกน ถาใชคาทมเสยงจตวาในอกษรสง จะชวยเสรมใหเสยงไพเราะขน

เสยงลอเสยงเลาอาง อนใด พเอย เสยงยอมยอยศใคร ทวหลา สองเขอพหลบใหล ลมตน ฤๅพ สองพคดเองอา อยาไดถามเผอ

2.2 คาท 7 ของบาทท 1 และคาท 5 ของบาทท 2 และ 3 ไมนยมคาตาย เวนแตแตงเพอแสดงความโศกเศรา หรออดอดตนใจ หรอมความชลมนวนวาย เชน ลลตตะเลงพาย ของสมเดจพระมหาสมณเจา กรมพระปรมานชตชโนรส ตอนทสมเดจพระนเรศวรมหาราช ทรงกระทายทธหตถกบสมเดจพระมหาอปราช ทวา

บดมงคลพาหไท ทวารต แวงเหวยงเบยงเศยรสะบด เนองเศรา อกคลกพกเงยงด คอคช เศกแฮ เบนบายหงายแหงนให ทวงทอทถอย

2.3 ใหคาท 5 และ 7 ในบาทท 4 เปนคาเดยวกน จะชวยสรางความไพเราะใหโคลงบทนน เชน


2.4 คาจบบทในโคลงไมควรใชคาตาย หรอคาทมรปวรรณยกต แตถาใชคาจตวาในอกษรสง จะชวยใหอานเปนทานองเสนาะไดไพเราะยงขน และถาแตงหลายบทตอกนในลกษณะของลลต อยาลงทายบทถดไปดวยคาทมเสยงสมผสสระเดยวกนกบคาจบบทในบทกอน เชน

กอไผไกขนแจง แจมเจอยเฉอยเสยง หรอ ขอสขทกขโศกเศรา สงรายหายสญ

สำนกหอ


232

2.5 อยาใชคาแผลงทมงแตสมผสเปนสาคญ เชน กาย แผลงเปน กายา กาย กาเยศ หรอ สข สขขะ สขา สข สโข สขง ลกษณะเชนนถอวาเปนการจนปญญาของกว

2.6 ถาเปนโคลงกระท ความในโคลง ตองไขความกระทใหเขาใจ ทเรยกวาตกระทแตก ดงตวอยาง


เนอ นมนวลดด แตงหนา ใจ พาลเกงโกงม จตดง เสอ ดดนกลนกลา โกรธรายอยาสมาน

(โคลงสภาษตประจาภาพวดพระศรรตนศาสดาราม)

2.7 ในคาสรอยซงมอยสองคานน คาสรอยคาแรกจะทาหนาทตอความหมายจากความในเนอหาขางหนาใหมความหมายครบถวน สวนสรอยคาสดทายจะเปนคาทเสรมใหเตม เพอใหเกดความไพเราะ ชดเจน เชน “เพลงพรากสตวจาผน พลดค เขาฤๅ” คาวา “เขาฤๅ” เปนคาสรอย หรอ “เอยงอกเทออกอาง อวดองค อรเอย” คาวาอรเอย เปนคาสรอย จะเหนวาคาสรอยคาหลง คอคาวา ฤๅ และเอย เปนคาชวยเสรมเพมใหโคลงนนใหไพเราะขน การใชคาสรอยในโคลงนนไมจาเปนตองใชเสมอไป ถาโคลงบาทนนบทนน ไดความครบ และเสยงของคาไพเราะเหมาะสมอยแลว กไมจาเปนตองเตมสรอยลงไปอก คาสรอยทใชมากเชนคาวา ฤๅ นา รา ฮา เอย และเฮย เปนตน ตวอยางการใชคาสรอยททาใหโคลงสสภาพ “ขาดความไพเราะ” เชน


สำนกหอ


233


แบบทดสอบหลงเรยน เรองการแตงโคลงสสภาพ










(จนตนา ปนเฉลยว) จากบทรอยกรองขางตนน ควรเตมคาใดเพอใหสมผสถกตอง 1. ขาว นาท เตม ละไม 2. ฉาน ราตร จด ฝน

3. เรอง ตระหน ดจ ฉาย 4. ไฟ นท สอง หวาน 2. บทรอยกรองตอไปน ควรเตมคาใดเพอใหมสมผสในดวยเสยงสระทกคา ถงเขาขาดพ.........ถงนามเขา ผใหญเลามาให.........ทกงขา


(นราศพระบาท ของ สนทรภ) 1. ถาม ฟง รถ ฉาย ตาม ทลาย แตก กง นาม 2. เลา ด พระ ยงค จอง ถลม ราน เจอ เสยง 3. อาน ทราบ ทาน งาม เขา แหลก พง ลอ เขา 4. บอก ร หมอม ตร จบ หก ลม เพราะ ไว

สำนกหอ


234

3. รอยกรองบาทใดมสมผสนอกไมถกตอง 1. มองเหนชางคเตยงปาพนาไพร มองเหนลายเสอสงาคาพงศพนธ 2. มองเหนนกโผผกผนบนสฟา มองเหนปลาวายวนสายชลใส 3. โนนกระทงวงเขาโงงโคงดดน พณาสณฑปาเรานดสมบรณ 4. นฝงมาทาผยองรองฮฮ นนชะนเพรยกผวอยดนาขน

4. ขอใดเรยงคาสมผสคลองจองไมถกตอง 1. เรยนรธรรม นาวถ ชทางสข ทกขผานพน 2. โลกรอนราย ใจออนลา ตามดมน คนโฉดชว 3. บานของฉน มนคงได ใจแขงแรง แบงปนรก 4. คดถงเธอ เพอทกวน ฝนทกคน ตนไมพบ

5. ขอใดประกอบดวยคาเปนทกคา 1. ศพรรรเรยงเสยงแรกรองยงกองรา 2. ยงจามนวนทหมางเมอทางหมอง 3. เหนเตมตาหญาราบตายงยาเตอน 4. นาตาตกอกถกตอกเหมอนหอกตา

(นาฏกรรมบนลานกวาง ของ คมทวน คนธน) 6. รอยกรองบาทใดมคาตายปรากฏอย

1. โลโภพาใหบาใจ 2. เขาแตหอลอกามา 3.หาไดใหภรยา 4. คาเชาเฝาสซอ

7. จงเตมคาตายในโคลงสสภาพตอไปนใหถกตอง


(นราศนรนทร ของ นายนรนทรธเบศ) 1. ธร หลาย เทอญ 2. นาถ หลบ เทพ

3. บาล หลง เทง 4. ดล หลง เทย

8. ขอใดมพยางคทเปนคาตายทง 2 พยางค 1. เชาคา หนงสอ พรรณไม รางกาย 2. หรรษา ฉอฉล บรรยาย ครวเรอน

3. สามญ ประดษฐ แกไข คาสอน 4. โบราณ ตณหา เสลา รายลอม

สำนกหอ


235

9. โคลงสสภาพบทใดใชคาทมรปวรรณยกตเอกและโท ไดถกตองตามฉนทลกษณทงหมด

1. คนพาลผบาปแท ทจรต ไปสหาบณฑต คาเชา ผฟงธรรมอยเนองนตย บทราบ ใจนา คอจวกตกเขา หอนรรสแกง

(โคลงโลกนต ของสมเดจฯ กรมพระยาเดชาดศร) 2. งาสารฤๅหอนเหยน หดคน คากลาวสาธชนยน อยางนน ทรชนกลาวคาฝน คาเลา หวเตายาวแลวสน เลหลนทรชน






สำนกหอ


236



1. 6 คา 2. 5 คา 3. 4 คา 4. 3 คา

12. โคลงสสภาพบาทใดใชคาโทไมตรงตามฉนทลกษณบงคบ

1. บางกรวยกรวดนาแบง บญทาน 2. สงนมนชนพพาน ผองแพว 3. จาจากพรากพลดสถาน ทงพ หนเอย 4. เหนแตคลองนองแคลว คลาดเหลอนเดอนป

(นราศสพรรณ ของ สนทรภ) 13. โคลงสสภาพตอไปน ใชคาตายคาใดแทนคาทมรปวรรณยกตเอกตามฉนทลกษณบาง

จาใจจากแมเปลอง ปลดอก อรเอย เยยววาแดเดยวยก แยกได สองซกแลงทรวงตก แตกภาค ออกแม ภาคพไปหนงไว แนบเนอนวลถนอม

(นราศนรนทร ของ นายนรนทรธเบศ) 1. ปลด แตก ออก 2. จาก ซก แม

3. แยก ภาค แนบ 4. อก ยก ตก


(นราศสพรรณ ของ สนทรภ) 1. 4 คา 2. 5 คา 3. 6 คา 4. 7 คา

สำนกหอ


237

15. โคลงบาทใดมคาโททไมใชคาบงคบตามฉนทลกษณของโคลงสสภาพ 1. มตรใจเจยมจอดเจา จกคด ถงฤๅ 2. จากแมเจบเสมอจต พบาง 3. ฤๅลมมลายปด แปลนสวาท 4. จาพโหยไหชาง คาเชาชางาย (นราศสพรรณ ของ สนทรภ)

16. โคลงบาทใดมคาเอกทไมใชคาบงคบตามฉนทลกษณของโคลงสสภาพ 1. จาใจจากแมเปลอง ปลดอก อรเอย 2. เยยววาเดยวแดยก แยกได 3. สองซกแลงทรวงตก แตกภาค ออกแม 4. ภาคพไปหนงไว แนบเนอนวลถนอม (นราศนรนทร)


1. 3 4 1 2 2. 4 1 2 3 3. 1 2 3 4 4. 2 3 4 1



สำนกหอ


238

19. โคลงสสภาพบทใดตอไปน มสมผสบงคบผดจากฉนทลกษณ 1. สงสารสายเนตรนอง นองชล เนตรพเพยงฝอยฝน เฟานอง จวนรงราสะอนจน จาจาก แจมเอย คราวเคราะหเพราะนองตอง พยกลาสลาตน

2. เดอนชวงดวงเดนฟา ดาดาว จรญจรสรศมพราว พรางพรอย ยามดกนกหนาวหนาว เขนยแนบ แอบเอย เยนฉานาคางยอย เยอกฟาพาหนาว 3. เหนเรอนเพอนรกราง แรมโรย โออกอาดรโดย เทวษดวย ดสวรปวนจตโหย หาดอก สรอยเอย แลลบกลบชาตมวย ไมไดใกลกลาย


20. โคลงสสภาพบทใดตอไปน มสมผสบงคบถกตองตามฉนทลกษณ 1. สวนหลวงแลสลางลวน พฤกษา เคยเสดจวงหลงมา เมอนอย ขาหลวงเลนปดตา ตองอย โยงเอย เหนแตพลบกบเพยง ซอนสมคลมโปง 2. เคราะหกรรมจาหางนอง หองนอน หวนดกนกคอยนอน คอนหวา คดไวไมหางจร หอนจาก หากจตมตรหลายคน ลานองหมองหมาง


4. บางขวางขางเขตแควน แขวงนนท สองฟากหมากมะพราวผล พรรณไม หอมรนชนเชนพรม แปงประ ปรางเอย เคลมจตวาคดใกล กลนเนอเจอจรร

สำนกหอ


239

ตอนท 2 แบบทดสอบอตนยจานวน 1 ขอ (10 คะแนน) คาสง ใหนกเรยนแตงโคลงสสภาพจากรปทกาหนดให โดยตงชอเรองใหเหมาะสมดวย

สำนกหอ


240


สำนกหอ


241

แบบทดสอบกอนเรยน เรองการแตงโคลงสสภาพ









1. ขอใดเรยงคาสมผสคลองจองไมถกตอง 1. คดถงเธอ เพอทกวน ฝนทกคน ตนไมพบ 2. บานของฉน มนคงได ใจแขงแรง แบงปนรก 3. โลกรอนราย ใจออนลา ตามดมน คนโฉดชว 4. เรยนรธรรม นาวถ ชทางสข ทกขผานพน

2. รอยกรองบาทใดมสมผสนอกไมถกตอง 1. มองเหนนกโผผกผนบนสฟา มองเหนปลาวายวนสายชลใส 2. มองเหนชางคเตยงปาพนาไพร มองเหนลายเสอสงาคาพงศพนธ 3. นฝงมาทาผยองรองฮฮ นนชะนเพรยกผวอยดนาขน 4. โนนกระทงวงเขาโงงโคงดดน พณาสณฑปาเรานดสมบรณ

3. บทรอยกรองตอไปน ควรเตมคาใดเพอใหมสมผสในดวยเสยงสระทกคา ถงเขาขาดพ.........ถงนามเขา ผใหญเลามาให.........ทกงขา


(นราศพระบาท ของ สนทรภ) 1. อาน ทราบ ทาน งาม เขา แหลก พง ลอ เขา 2. บอก ร หมอม ตร จบ หก ลม เพราะ ไว 3. ถาม ฟง รถ ฉาย ตาม ทลาย แตก กง นาม 4. เลา ด พระ ยงค จอง ถลม ราน เจอ เสยง

สำนกหอ


242


(จนตนา ปนเฉลยว) จากบทรอยกรองขางตนน ควรเตมคาใดเพอใหสมผสถกตอง 1. ฉาน ราตร จด ฝน 2. ขาว นาท เตม ละไม

3. ไฟ นท สอง หวาน 4. เรอง ตระหน ดจ ฉาย

5. รอยกรองบาทใดมคาตายปรากฏอย 1. คาเชาเฝาสซอ 2. เขาแตหอลอกามา 3. หาไดใหภรยา 4. โลโภพาใหบาใจ

6. ขอใดมพยางคทเปนคาตายทง 2 พยางค 1. โบราณ ตณหา เสลา รายลอม 2. สามญ ประดษฐ แกไข คาสอน

3. หรรษา ฉอฉล บรรยาย ครวเรอน 4. เชาคา หนงสอ พรรณไม รางกาย

7. ขอใดประกอบดวยคาเปนทกคา 1. ยงจามนวนทหมางเมอทางหมอง 2. ศพรรรเรยงเสยงแรกรองยงกองรา 3. นาตาตกอกถกตอกเหมอนหอกตา 4. เหนเตมตาหญาราบตายงยาเตอน

(นาฏกรรมบนลานกวาง ของ คมทวน คนธน) 8. จงเตมคาตายในโคลงสสภาพตอไปนใหถกตอง


(นราศนรนทร ของ นายนรนทรธเบศ) 1. ดล หลง เทย 2. บาล หลง เทง

3. นาถ หลบ เทพ 4. ธร หลาย เทอญ

สำนกหอ


243

9. โคลงสสภาพตอไปน ใชคาตายคาใดแทนคาทมรปวรรณยกตเอกตามฉนทลกษณบาง


(นราศนรนทร ของ นายนรนทรธเบศ) 1. อก ยก ตก 2. แยก ภาค แนบ

3. จาก ซก แม 4. ปลด แตก ออก 10. โคลงสสภาพบาทใดใชคาโทไมตรงตามฉนทลกษณบงคบ


(นราศสพรรณ ของ สนทรภ) 11. โคลงสสภาพบทใดใชคาทมรปวรรณยกตเอกและโท ไดถกตองตามฉนทลกษณทงหมด

1. งาสารฤๅหอนเหยน หดคน คากลาวสาธชนยน อยางนน ทรชนกลาวคาฝน คาเลา หวเตายาวแลวสน เลหลนทรชน




4. คนพาลผบาปแท ทจรต ไปสหาบณฑต คาเชา ผฟงธรรมอยเนองนตย บทราบ ใจนา คอจวกตกเขา หอนรรสแกง (โคลงโลกนต ของสมเดจฯ กรมพระยาเดชาดศร)

สำนกหอ


244







1. 3 คา 2. 4 คา 3. 5 คา 4. 6 คา


1. 4 1 2 3 2. 3 4 1 2 3. 2 3 4 1 4. 1 2 3 4

สำนกหอ


245

16. โคลงสสภาพบทใดตอไปน มสมผสบงคบผดจากฉนทลกษณ 1. เดอนชวงดวงเดนฟา ดาดาว จรญจรสรศมพราว พรางพรอย ยามดกนกหนาวหนาว เขนยแนบ แอบเอย เยนฉานาคางยอย เยอกฟาพาหนาว


3. สงสารสายเนตรนอง นองชล เนตรพเพยงฝอยฝน เฟานอง จวนรงราสะอนจน จาจาก แจมเอย คราวเคราะหเพราะนองตอง พยกลาสลาตน 4. เหนเรอนเพอนรกราง แรมโรย โออกอาดรโดย เทวษดวย ดสวรปวนจตโหย หาดอก สรอยเอย แลลบกลบชาตมวย ไมไดใกลกลาย

17. โคลงสสภาพบทใดตอไปน มสมผสบงคบถกตองตามฉนทลกษณ 1. เคราะหกรรมจาหางนอง หองนอน หวนดกนกคอยนอน คอนหวา คดไวไมหางจร หอนจาก หากจตมตรหลายคน ลานองหมองหมาง


3. สวนหลวงแลสลางลวน พฤกษา เคยเสดจวงหลงมา เมอนอย ขาหลวงเลนปดตา ตองอย โยงเอย เหนแตพลบกบเพยง ซอนสมคลมโปง 4. บางขวางขางเขตแควน แขวงนนท สองฟากหมากมะพราวผล พรรณไม หอมรนชนเชนพรม แปงประ ปรางเอย เคลมจตวาคดใกล กลนเนอเจอจรร

สำนกหอ


246

18. โคลงบาทใดมคาเอกทไมใชคาบงคบตามฉนทลกษณของโคลงสสภาพ 1. จาใจจากแมเปลอง ปลดอก อรเอย 2. เยยววาเดยวแดยก แยกได 3. สองซกแลงทรวงตก แตกภาค ออกแม 4. ภาคพไปหนงไว แนบเนอนวลถนอม

19. โคลงบาทใดมคาโททไมใชคาบงคบตามฉนทลกษณของโคลงสสภาพ 1. มตรใจเจยมจอดเจา จกคด ถงฤๅ 2. จากแมเจบเสมอจต พบาง 3. ฤๅลมมลายปด แปลนสวาท 4. จาพโหยไหชาง คาเชาชางาย


1. 4 คา 2. 5 คา 3. 6 คา 4. 7 คา ตอนท 2 แบบทดสอบอตนยจานวน 1 ขอ (10 คะแนน) คาสง ใหนกเรยนแตงโคลงสสภาพจากรปทกาหนดให โดยตงชอเรองใหเหมาะสมดวย

สำนกหอ


247

แบบทดสอบหลงเรยน เรองการแตงโคลงสสภาพ










(จนตนา ปนเฉลยว) จากบทรอยกรองขางตนน ควรเตมคาใดเพอใหสมผสถกตอง 1. ขาว นาท เตม ละไม 2. ฉาน ราตร จด ฝน

3. เรอง ตระหน ดจ ฉาย 4. ไฟ นท สอง หวาน 2. บทรอยกรองตอไปน ควรเตมคาใดเพอใหมสมผสในดวยเสยงสระทกคา ถงเขาขาดพ.........ถงนามเขา ผใหญเลามาให.........ทกงขา


(นราศพระบาท ของ สนทรภ) 1. ถาม ฟง รถ ฉาย ตาม ทลาย แตก กง นาม 2. เลา ด พระ ยงค จอง ถลม ราน เจอ เสยง 3. อาน ทราบ ทาน งาม เขา แหลก พง ลอ เขา 4. บอก ร หมอม ตร จบ หก ลม เพราะ ไว

สำนกหอ


248

3. รอยกรองบาทใดมสมผสนอกไมถกตอง 1. มองเหนชางคเตยงปาพนาไพร มองเหนลายเสอสงาคาพงศพนธ 2. มองเหนนกโผผกผนบนสฟา มองเหนปลาวายวนสายชลใส 3. โนนกระทงวงเขาโงงโคงดดน พณาสณฑปาเรานดสมบรณ 4. นฝงมาทาผยองรองฮฮ นนชะนเพรยกผวอยดนาขน

4. ขอใดเรยงคาสมผสคลองจองไมถกตอง 1. เรยนรธรรม นาวถ ชทางสข ทกขผานพน 2. โลกรอนราย ใจออนลา ตามดมน คนโฉดชว 3. บานของฉน มนคงได ใจแขงแรง แบงปนรก 4. คดถงเธอ เพอทกวน ฝนทกคน ตนไมพบ

5. ขอใดประกอบดวยคาเปนทกคา 1. ศพรรรเรยงเสยงแรกรองยงกองรา 2. ยงจามนวนทหมางเมอทางหมอง 3. เหนเตมตาหญาราบตายงยาเตอน 4. นาตาตกอกถกตอกเหมอนหอกตา

(นาฏกรรมบนลานกวาง ของ คมทวน คนธน) 6. รอยกรองบาทใดมคาตายปรากฏอย

1. โลโภพาใหบาใจ 2. เขาแตหอลอกามา 3. หาไดใหภรยา 4. คาเชาเฝาสซอ

7. จงเตมคาตายในโคลงสสภาพตอไปนใหถกตอง


(นราศนรนทร ของ นายนรนทรธเบศ) 1. ธร หลาย เทอญ 2. นาถ หลบ เทพ

3. บาล หลง เทง 4. ดล หลง เทย

8. ขอใดมพยางคทเปนคาตายทง 2 พยางค 1. เชาคา หนงสอ พรรณไม รางกาย 2. หรรษา ฉอฉล บรรยาย ครวเรอน

3. สามญ ประดษฐ แกไข คาสอน 4. โบราณ ตณหา เสลา รายลอม

สำนกหอ


249

9. โคลงสสภาพบทใดใชคาทมรปวรรณยกตเอกและโท ไดถกตองตามฉนทลกษณทงหมด 1. คนพาลผบาปแท ทจรต ไปสหาบณฑต คาเชา ผฟงธรรมอยเนองนตย บทราบ ใจนา คอจวกตกเขา หอนรรสแกง

(โคลงโลกนต ของสมเดจฯ กรมพระยาเดชาดศร) 2. งาสารฤๅหอนเหยน หดคน คากลาวสาธชนยน อยางนน ทรชนกลาวคาฝน คาเลา หวเตายาวแลวสน เลหลนทรชน






สำนกหอ


250



1. 6 คา 2. 5 คา 3. 4 คา 4. 3 คา

12. โคลงสสภาพบาทใดใชคาโทไมตรงตามฉนทลกษณบงคบ


(นราศสพรรณ ของ สนทรภ) 13. โคลงสสภาพตอไปน ใชคาตายคาใดแทนคาทมรปวรรณยกตเอกตามฉนทลกษณบาง


(นราศนรนทร ของ นายนรนทรธเบศ) 1. ปลด แตก ออก 2. จาก ซก แม

3. แยก ภาค แนบ 4. อก ยก ตก


(นราศสพรรณ ของ สนทรภ) 1. 4 คา 2. 5 คา 3. 6 คา 4. 7 คา

สำนกหอ


251

15. โคลงบาทใดมคาโททไมใชคาบงคบตามฉนทลกษณของโคลงสสภาพ 1. มตรใจเจยมจอดเจา จกคด ถงฤๅ 2. จากแมเจบเสมอจต พบาง 3. ฤๅลมมลายปด แปลนสวาท 4. จาพโหยไหชาง คาเชาชางาย (นราศสพรรณ ของ สนทรภ)

16. โคลงบาทใดมคาเอกทไมใชคาบงคบตามฉนทลกษณของโคลงสสภาพ 1. จาใจจากแมเปลอง ปลดอก อรเอย 2. เยยววาเดยวแดยก แยกได 3. สองซกแลงทรวงตก แตกภาค ออกแม 4. ภาคพไปหนงไว แนบเนอนวลถนอม (นราศนรนทร)


1. 3 4 1 2 2. 4 1 2 3 3. 1 2 3 4 4. 2 3 4 1



สำนกหอ


252

19. โคลงสสภาพบทใดตอไปน มสมผสบงคบผดจากฉนทลกษณ 1. สงสารสายเนตรนอง นองชล เนตรพเพยงฝอยฝน เฟานอง จวนรงราสะอนจน จาจาก แจมเอย คราวเคราะหเพราะนองตอง พยกลาสลาตน

2. เดอนชวงดวงเดนฟา ดาดาว จรญจรสรศมพราว พรางพรอย ยามดกนกหนาวหนาว เขนยแนบ แอบเอย เยนฉานาคางยอย เยอกฟาพาหนาว 3. เหนเรอนเพอนรกราง แรมโรย โออกอาดรโดย เทวษดวย ดสวรปวนจตโหย หาดอก สรอยเอย แลลบกลบชาตมวย ไมไดใกลกลาย


20. โคลงสสภาพบทใดตอไปน มสมผสบงคบถกตองตามฉนทลกษณ 1. สวนหลวงแลสลางลวน พฤกษา เคยเสดจวงหลงมา เมอนอย ขาหลวงเลนปดตา ตองอย โยงเอย เหนแตพลบกบเพยง ซอนสมคลมโปง 2. เคราะหกรรมจาหางนอง หองนอน หวนดกนกคอยนอน คอนหวา คดไวไมหางจร หอนจาก หากจตมตรหลายคน ลานองหมองหมาง


4. บางขวางขางเขตแควน แขวงนนท สองฟากหมากมะพราวผล พรรณไม หอมรนชนเชนพรม แปงประ ปรางเอย เคลมจตวาคดใกล กลนเนอเจอจรร

สำนกหอ


253

ตอนท 2 แบบทดสอบอตนยจานวน 1 ขอ (10 คะแนน) คาสง ใหนกเรยนแตงโคลงสสภาพจากรปทกาหนดให โดยตงชอเรองใหเหมาะสมดวย

สำนกหอ


254

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน เรองการแตงโคลงสสภาพ

ขอ คาตอบ ขอ คาตอบ 1 3 11 2 2 2 12 1 3 3 13 1 4 1 14 4 5 3 15 2 6 2 16 2 7 1 17 4 8 3 18 4 9 1 19 1 10 1 20 1

เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน เรองการแตงโคลงสสภาพ

ขอ คาตอบ ขอ คาตอบ 1 2 11 1 2 1 12 1 3 1 13 4 4 2 14 1 5 2 15 4 6 3 16 4 7 2 17 1 8 3 18 2 9 2 19 4 10 1 20 4

สำนกหอ


255


สำนกหอ


256

แบบสอบถามความคดเหน เรอง การใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

คาชแจง แบบสอบถามความคดเหนของผเรยนทมตอแบบฝกการแตงรอยกรองโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 มรายการประเมน 3 ดาน ดงตอไปน

1. ความคดเหนดานรปแบบของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ 2. ความคดเหนดานเนอหาของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ 3. ความคดเหนดานกจกรรมของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

โปรดแสดงความคดเหนของทานดวยการทาเครองหมาย ลงในระดบทตรงกบความคดเหนของทานมากทสด ซงกาหนดเกณฑในการประเมนคณภาพ 5 ระดบการประเมนดงน

ระดบการประเมน ระดบ 5 หมายถง ทานมความคดเหนตอการใชแบบฝกในระดบ มากทสด ระดบ 4 หมายถง ทานมความคดเหนตอการใชแบบฝกในระดบ มาก ระดบ 3 หมายถง ทานมความคดเหนตอการใชแบบฝกในระดบ ปานกลาง ระดบ 2 หมายถง ทานมความคดเหนตอการใชแบบฝกในระดบ นอย ระดบ 1 หมายถง ทานมความคดเหนตอการใชแบบฝกในระดบ นอยทสด

ขอ รายการประเมน ระดบความคดเหน 5 4 3 2 1

1 ดานรปแบบของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ 1. มความสวยงามในภาพรวมเหมาะสมกบผเรยน 2. มการจดวาง และการเรยงลาดบหนา สอดคลอง เหมาะสม 3. มจานวนกจกรรมของแตละชดเหมาะสม 4. มภาพประกอบนาสนใจ 5. มการใชตวอกษรทชดเจน อานงาย 6. มกจกรรมทหลากหลาย

2 ดานเนอหาของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ 1. มความชดเจน ครบถวน ตรงตามเนอหาทเรยน 2. มการยกตวอยางชดเจน 3. มความนาสนใจตอการเรยนร 4. มการเรยงลาดบจากงายไปหายาก

สำนกหอ


257

ขอ รายการประเมน ระดบความคดเหน 5 4 3 2 1

5. มความยากงายเหมาะสมกบผเรยน 6. มการใชภาษาถกตอง สอความหมายชดเจน

3 ดานกจกรรมของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ 1. บรรยากาศในการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชแบบฝก 2. กจกรรมของแบบฝกแตละชดนาสนใจ 3. ระยะเวลาในการทาแบบฝกแตละชดเหมาะสม 4. กจกรรมของแบบฝกเรยงลาดบจากงายไปยากเหมาะสม 5. ชวยสงเสรมพฒนาทกษะในการแตงโคลงสสภาพ 6. เปดโอกาสใหแสดงความคดเหนในกจกรรมการเรยนร

ขอเสนอแนะเพมเตม

…………………………………………………………………..………………………………………………………………… …………………………………………………………………..………………………………………………………………… …………………………………………………………………..………………………………………………………………… …………………………………………………………………..………………………………………………………………… …………………………………………………………………..………………………………………………………………… …………………………………………………………………..………………………………………………………………… …………………………………………………………………..………………………………………………………………… …………………………………………………………………..………………………………………………………………… …………………………………………………………………..…………………………………………………………………

ขอบคณทใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถามความคดเหน

สำนกหอ


258

ภาคผนวก ข.

การตรวจสอบคณภาพของเครองมอทใชในการวจยดวยการประเมนความตรงเชงเนอหา

1. แบบฝกการแตงโคลงสสภาพ




สำนกหอ


259

ผลการประเมนความตรงเชงเนอหา (Content Validity) ดวยวธการหาคาดชนความสอดคลอง (IOC)

ของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4

สำนกหอ


260

ตารางท 14 ผลการประเมนคาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทไดจากความคดเหนของผเชยวชาญ

ประเดนการประเมน IOC1 IOC2 IOC3 Sum Avrg

1. ดานรปแบบของแบบฝก

1.1 ตวอกษรอานงาย ชดเจน และมขนาดเหมาะสม 1 1 1 3 1.00

1.2 ภาพประกอบสวยงาม ชดเจน และเหมาะสม 1 1 1 3 1.00

1.3 การจดเรยงลาดบของรปเลมเหมาะสม 1 1 1 3 1.00

1.4 เหมาะสมกบวยของผเรยน 1 1 1 3 1.00

1.5 สะดวกตอการนาไปใช 1 0 1 2 0.67

1.6 นาสนใจ 1 1 1 3 1.00

2. ดานเนอหาของแบบฝก

2.1 คาชแจงสอความหมายชดเจน เขาใจงาย 1 1 1 3 1.00

2.2 สอดคลองกบหลกสตร 1 1 1 3 1.00

2.3 สอดคลองกบจดประสงคการเรยนร 1 1 1 3 1.00

2.4 ถกตอง ครบถวน 1 1 1 3 1.00

2.5 มความยากงายเหมาะสม 1 1 1 3 1.00

2.6 มการเรยงลาดบจากงายไปหายาก 1 0 1 2 0.67

2.7 เหมาะสมกบระยะเวลาในการจดการเรยนร 1 1 1 3 1.00

2.8 ชวยพฒนาทกษะการแตงโคลงสสภาพใหผเรยน 1 1 1 3 1.00

3. ดานการใชภาษาของแบบฝก

3.1 ใชภาษาถกตอง 1 1 1 3 1.00

3.2 ใชภาษาเขาใจงายและสอความหมายชดเจน 1 1 1 3 1.00

3.3 ใชภาษาเหมาะสมกบวยของผเรยน 1 1 1 3 1.00

คาดชนความสอดคลองเฉลยรวม 0.96

สำนกหอ


261


ของแผนการจดการเรยนรเรองการแตงโคลงสสภาพ

สำนกหอ


262

ตารางท 15 ผลการประเมนคาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแผนการจดการเรยนร

ทไดจากความคดเหนของผเชยวชาญ


1. การกาหนดมาตรฐานการเรยนรและตวชวด 1 1 1 3 1.00

2. การเขยนสาระสาคญในแผนการจดการเรยนร 1 1 1 3 1.00

3. การกาหนดสาระการเรยนร

3.1 สาระการเรยนรแกนกลาง 1 1 1 3 1.00

3.2 ดานความร/ทกษะกระบวนการ/ดานคณลกษณะ 1 1 1 3 1.00

3.3 สมรรถนะสาคญของผเรยน 1 1 1 3 1.00

4. การกาหนดคณลกษณะอนพงประสงค 1 1 1 3 1.00

5. การกาหนดจดประสงคการเรยนร 1 1 1 3 1.00

6. การกาหนดชนงาน/ภาระงาน 1 1 1 3 1.00

7. การประเมนผลการเรยนร

7.1 วธการประเมน 1 1 1 3 1.00

7.2 เครองมอการประเมน 1 1 1 3 1.00

7.3 เกณฑการประเมน 1 1 1 3 1.00

8. การจดกจกรรมการเรยนร

8.1 ลาดบขนตอนในการจดกจกรรมการเรยนร 1 0.33 1 2.33 0.78

8.2 การกาหนดเวลาในการจดกจกรรมการเรยนร 1 0.67 1 2.67 0.89

9. การเขยนสอ/แหลงการเรยนร 1 1 0.67 2.67 0.89

10. การกาหนดเนอหาสาระและรายละเอยดของเนอหาสาระ 1 1 1 3 1.00

11. คณภาพของแบบฝกทใชเปนสอในการจดการเรยนร 1 1 1 3 1.00

12. แผนการจดการเรยนรมความสมบรณและสอดคลองกน

ระหวาง 1) มาตรฐาน การเรยนรและตวชวด 2) สาระสาคญ

3) สาระการเรยนร 4) คณลกษณะอนพงประสงค 5)

จดประสงคการเรยนร 6) ชนงาน/ภาระงาน 7) การประเมนผล

การเรยนร 8) การจดกจกรรมการเรยนร 9) สอ/แหลงการ

เรยนร 10) เนอหาสาระและรายละเอยดของเนอหาสาระ และ

11) คณภาพของแบบฝกทใชเปนสอในการจดการเรยนร

1 1 1 3 1.00


สำนกหอ


263


ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพ

สำนกหอ


264

ตารางท 16 ผลการประเมนคาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ

การแตงโคลงสสภาพทไดจากความคดเหนของผเชยวชาญ (ปรนย)

ขอ IOC1 IOC2 IOC3 Sum Avrg ขอ IOC1 IOC2 IOC3 Sum Avrg

1 1 0 1 2 0.67 26 1 1 1 3 1.00

2 1 1 0 2 0.67 27 1 1 1 3 1.00

3 1 1 0 2 0.67 28 1 1 1 3 1.00

4 1 1 1 3 1.00 29 1 1 1 3 1.00

5 1 0 1 2 0.67 30 1 1 1 3 1.00

6 1 0 1 2 0.67 31 1 1 1 3 1.00

7 1 1 1 3 1.00 32 1 1 1 3 1.00

8 1 1 1 3 1.00 33 1 0 1 2 0.67

9 1 1 1 3 1.00 34 1 0 1 2 0.67

10 1 1 1 3 1.00 35 1 0 1 2 0.67

11 1 1 1 3 1.00 36 1 1 1 3 1.00

12 1 1 1 3 1.00 37 1 1 1 3 1.00

13 1 1 1 3 1.00 38 1 1 1 3 1.00

14 1 1 1 3 1.00 39 1 1 1 3 1.00

15 1 1 1 3 1.00 40 1 1 1 3 1.00

16 1 1 1 3 1.00 41 1 1 1 3 1.00

17 1 1 1 3 1.00 42 1 1 1 3 1.00

18 1 1 1 3 1.00 43 1 1 1 3 1.00

19 1 0 1 2 0.67 44 1 1 1 3 1.00

20 1 1 1 3 1.00 45 1 1 1 3 1.00

21 1 1 1 3 1.00 46 1 1 1 3 1.00

22 1 1 1 3 1.00 47 1 1 1 3 1.00

23 1 1 1 3 1.00 48 1 1 1 3 1.00

24 1 1 1 3 1.00 49 1 1 1 3 1.00

25 1 1 0 2 0.67 50 1 0 1 2 0.67


สำนกหอ


265

ตารางท 17 ผลการประเมนคาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ

การแตงโคลงสสภาพทไดจากความคดเหนของผเชยวชาญ (อตนย)

ขอ IOC1 IOC2 IOC3 Sum Avrg

1 1 1 1 3 1.00

2 1 1 1 3 1.00


สำนกหอ


266


ของแบบสอบถามความคดเหนนกเรยนทมตอการเรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

สำนกหอ


267

ตารางท 18 ผลการประเมนคาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบสอบถามความคดเหน

นกเรยนทมตอการเรยนโดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

ทไดจากความคดเหนของผเชยวชาญ


1. ความคดเหนดานรปแบบของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

1. มความสวยงามในภาพรวมเหมาะสมกบผเรยน 1 1 1 3.00 1.00

2. มการจดวาง และการเรยงลาดบหนา สอดคลอง เหมาะสม 1 1 1 3.00 1.00

3. มจานวนกจกรรมของแตละชดเหมาะสม 1 1 1 3.00 1.00

4. มภาพประกอบนาสนใจ 1 1 1 3.00 1.00

5. มการใชตวอกษรทชดเจน อานงาย 1 0 1 2.00 0.67

6. มกจกรรมทหลากหลาย 1 1 1 3.00 1.00

2. ความคดเหนเนอหาแบบของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

1. มความชดเจน ครบถวน ตรงตามเนอหาทเรยน 1 1 1 3.00 1.00

2. มการยกตวอยางชดเจน 1 1 1 3.00 1.00

3. มความนาสนใจตอการเรยนร 1 1 1 3.00 1.00

4. มการเรยงลาดบจากงายไปหายาก 1 1 1 3.00 1.00

5. มความยากงายเหมาะสมกบผเรยน 1 1 1 3.00 1.00

6. มการใชภาษาถกตอง สอความหมายชดเจน 1 1 1 3.00 1.00

3. ความคดเหนดานกจกรรมของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

1. บรรยากาศในการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชแบบฝก 1 0 1 2.00 0.67

2. กจกรรมของแบบฝกแตละชดนาสนใจ 1 1 1 3.00 1.00

3. ระยะเวลาในการทาแบบฝกแตละชดเหมาะสม 1 1 1 3.00 1.00

4. กจกรรมของแบบฝกเรยงลาดบจากงายไปยากเหมาะสม 1 1 1 3.00 1.00

5. ชวยสงเสรมพฒนาทกษะในการแตงโคลงสสภาพ 1 1 1 3.00 1.00

6. เปดโอกาสใหแสดงความคดเหนในกจกรรมการเรยนร 1 1 1 3.00 1.00


สำนกหอ


268

ภาคผนวก ค.

การวเคราะหขอมลทางสถต

1. การหาประสทธภาพของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ 2. การหาประสทธภาพของแบบทดสอบวดผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพ

3. ผลการวเคราะหผลสมฤทธทางการเรยนการแตงโคลงสสภาพ (T-Test Dependent)

4. การวเคราะหแบบสอบถามความคดเหนนกเรยนทมตอการเรยนโดยใชแบบฝก


สำนกหอ


269

1. การหาประสทธภาพของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

1.1 การหาประสทธภาพรายบคคล (Individual Testing)

1.2 การหาประสทธภาพแบบกลมเลก (Small Group Testing)

1.3 การหาประสทธภาพแบบภาคสนาม (Filed Try Out)

1.4 ผลการหาประสทธภาพจากการทดลองจรง (E1/E2)

สำนกหอ


270

1.1 การหาประสทธภาพรายบคคล (Individual Testing)

สำนกหอ


271

ตารางท 19 คะแนนแบบฝก การหาประสทธภาพรายบคคล (Individual Testing)

คนท/แบบฝก ชดท 1 ชดท 2 ชดท 3 รวม รอยละ

95 426 467 988 100.00

1 75 346 331 752 76.11

2 79 317 323 719 72.77

3 84 340 342 766 77.53

คาเฉลย (E1) 75.47

ตารางท 20 คะแนนทดสอบหลงเรยน การหาประสทธภาพรายบคคล (Individual Testing)

คนท/แบบฝก ปรนย อตนย รวม รอยละ

20 10 30 100.00

1 15 6.5 21.5 71.67

2 16 8.5 24.5 81.67

3 16 7 23 76.67


จาก คาประสทธภาพของแบบฝก = E1/E2

ประสทธภาพรายบคคล (Individual Testing) = 75.47/76.77

สำนกหอ


272

1.2 การหาประสทธภาพแบบกลมเลก (Small Group Testing)

สำนกหอ


273

ตารางท 21 คะแนนแบบฝก การหาประสทธภาพแบบกลมเลก (Small Group Testing)

คนท/แบบฝก ชดท 1 ชดท 2 ชดท 3 รวม รอยละ

95 426 467 988 100.00

1 75 350 355 780 78.95

2 84 302 360 746 75.51

3 83 322 341 746 75.51

4 81 331 378 790 79.96

5 85 326 372 783 79.25

6 79 344 352 775 78.44

7 74 304 332 710 71.86

8 75 306 367 748 75.71

9 76 298 358 732 74.09


ตารางท 22 คะแนนทดสอบหลงเรยน

การหาประสทธภาพแบบกลมเลก (Small Group Testing)

คนท/แบบฝก ปรนย อตนย รวม รอยละ

20 10 30 100.00

1 15 6.5 21.5 71.67

2 15 8 23 76.67

3 16 7 23.0 76.67

4 17 7.5 24.5 81.67

5 18 7.5 25.5 85.00

6 17 7.5 24.5 81.67

7 17 8 25.0 83.33

8 15 8 23.0 76.67

9 17 8 25.0 83.33



ประสทธภาพแบบกลมเลก (Small Group Testing) = 76.59/79.63

สำนกหอ


274

1.3 การหาประสทธภาพแบบภาคสนาม (Filed Try Out)

สำนกหอ


275

ตารางท 23 คะแนนแบบฝก การหาประสทธภาพแบบภาคสนาม (Filed Try Out)

คนท/

แบบฝก

ชดท 1 ชดท 2 ชดท 3 รวม รอยละ คนท/

แบบฝก

ชดท 1 ชดท 2 ชดท 3 รวม รอยละ

95 426 467 988 100.00 95 426 467 988 100.00

1 85 323 327 735 74.39 16 90 322 375 787 79.66

2 95 303 387 785 79.45 17 89 318 383 790 79.96

3 95 327 398 820 83.00 18 88 320 322 730 73.89

4 94 317 388 799 80.87 19 91 330 397 818 82.79

5 92 324 394 810 81.98 20 93 329 402 824 83.40

6 90 316 370 776 78.54 21 87 299 387 773 78.24

7 93 327 405 825 83.50 22 90 332 390 812 82.19

8 90 334 331 755 76.42 23 88 294 399 781 79.05

9 89 324 376 789 79.86 24 93 337 385 815 82.49

10 86 295 379 760 76.92 25 89 306 346 741 75.00

11 94 318 402 814 82.39 26 89 327 382 798 80.77

12 90 308 388 786 79.55 27 85 328 335 748 75.71

13 94 309 377 780 78.95 28 84 281 307 672 68.02

14 94 319 393 806 81.58 29 85 316 366 767 77.63

15 93 329 354 776 78.54 30 86 314 370 770 77.94


สำนกหอ


276

ตารางท 24 คะแนนทดสอบหลงเรยน การหาประสทธภาพแบบภาคสนาม (Filed Try Out)

คนท/

แบบฝก

ปรนย อตนย รวม รอยละ คนท/

แบบฝก

ปรนย อตนย รวม รอยละ

20 10 30 100.00 20 10 30 100.00

1 14 7.5 21.5 71.67 16 17 7.5 24.5 81.67

2 14 7 21 70.00 17 18 8.5 26.5 88.33

3 15 8.5 23.5 78.33 18 18 8.5 26.5 88.33

4 15 8.5 23.5 78.33 19 17 10 27.0 90.00

5 15 7 22.0 73.33 20 16 10 26.0 86.67

6 16 8.5 24.5 81.67 21 15 7.5 22.5 75.00

7 15 8 23.0 76.67 22 15 6.5 21.5 71.67

8 15 8 23.0 76.67 23 14 6.5 20.5 68.33

9 14 7 21.0 70.00 24 18 8 26.0 86.67

10 16 8.5 24.5 81.67 25 17 8.5 25.5 85.00

11 17 8.5 25.5 85.00 26 18 8.5 26.5 88.33

12 17 9 26.0 86.67 27 18 8.5 26.5 88.33

13 17 7.5 24.5 81.67 28 17 8 25.0 83.33

14 16 7.5 23.5 78.33 29 16 7.5 23.5 78.33

15 16 7.5 23.5 78.33 30 17 6.5 23.5 78.33



ประสทธภาพแบบภาคสนาม (Filed Try Out) = 79.09/80.22

สำนกหอ


277

1.4 ผลการหาประสทธภาพจากการทดลองจรง (E1/E2)

สำนกหอ


278

ตารางท 25 คะแนนแบบฝก การหาประสทธภาพจากการทดลองจรง

คนท/

แบบฝก

ชดท 1 ชดท 2 ชดท 3 รวม รอยละ คนท/

แบบฝก

ชดท 1 ชดท 2 ชดท 3 รวม รอยละ

95 426 467 988 100.00 95 426 467 988 100.00

1 67 383 401 851 86.13 21 71 370 397 838 84.82

2 79 363 342 784 79.35 22 74 408 380 862 87.25

3 79 380 333 792 80.16 23 72 368 379 819 82.89

4 80 377 323 780 78.95 24 79 396 350 825 83.50

5 74 395 399 868 87.85 25 71 348 311 730 73.89

6 74 373 250 697 70.55 26 73 395 392 860 87.04

7 77 397 400 874 88.46 27 73 400 345 818 82.79

8 78 408 401 887 89.78 28 79 400 313 792 80.16

9 71 358 241 670 67.81 29 75 396 360 831 84.11

10 70 354 349 773 78.24 30 77 404 335 816 82.59

11 78 364 367 809 81.88 31 76 401 400 877 88.77

12 76 380 373 829 83.91 32 77 380 332 789 79.86

13 76 374 347 797 80.67 33 74 389 341 804 81.38

14 78 387 378 843 85.32 34 68 336 282 686 69.43

15 77 403 406 886 89.68 35 69 332 331 732 74.09

16 76 398 380 854 86.44 36 77 382 372 831 84.11

17 71 393 423 887 89.78 37 79 385 415 879 88.97

18 72 367 342 781 79.05 38 73 343 310 726 73.48

19 75 401 382 858 86.84 39 78 378 389 845 85.53

20 79 404 412 895 90.59 40 82 416 427 925 93.62


สำนกหอ


279

ตารางท 26 คะแนนทดสอบหลงเรยน การหาประสทธภาพจากการทดลองจรง

คนท/

แบบฝก

ปรนย อตนย รวม รอยละ คนท/

แบบฝก

ปรนย อตนย รวม รอยละ

20 10 30 100.00 20 10 30 100.00

1 13 7.00 20.00 66.67 21 20 9.50 29.50 98.33

2 15 8.00 23.00 76.67 22 18 9.50 27.50 91.67

3 18 9.00 27.00 90.00 23 17 8.50 25.50 85.00

4 16 8.00 24.00 80.00 24 20 8.00 28.00 93.33

5 16 7.00 23.00 76.67 25 13 5.50 18.50 61.67

6 15 7.50 22.50 75.00 26 17 7.50 24.50 81.67

7 19 9.00 28.00 93.33 27 18 10.00 28.00 93.33

8 18 10.00 28.00 93.33 28 20 10.00 30.00 100.00

9 15 7.00 22.00 73.33 29 18 10.00 28.00 93.33

10 15 5.00 20.00 66.67 30 14 9.50 23.50 78.33

11 17 9.00 26.00 86.67 31 17 7.00 24.00 80.00

12 15 9.00 24.00 80.00 32 14 8.00 22.00 73.33

13 16 7.50 23.50 78.33 33 13 7.50 20.50 68.33

14 20 10.00 30.00 100.00 34 13 7.50 20.50 68.33

15 15 6.50 21.50 71.67 35 13 6.00 19.00 63.33

16 13 6.50 19.50 65.00 36 15 8.50 23.50 78.33

17 20 8.50 28.50 95.00 37 19 9.00 28.00 93.33

18 18 10.00 28.00 93.33 38 12 9.50 21.50 71.67

19 17 6.00 23.00 76.67 39 16 6.00 22.00 73.33

20 20 10.00 30.00 100.00 40 18 10.00 28.00 93.33



ประสทธภาพแบบฝก = 82.74/81.96

สำนกหอ


280

2. การหาประสทธภาพของแบบทดสอบวดผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพ

2.1 การหาคาความยากงาย (p) และคาอานาจจาแนก (r) ของแบบทดสอบปรนย

2.2 การวเคราะหหาคาเฉลยของแบบทดสอบอตนย

สำนกหอ


281

2.1 การหาคาความยากงาย (p) และคาอานาจจาแนก (r) ของแบบทดสอบปรนย

สำนกหอ


282

ตารางท 27 คาความยากงาย (p) และคาอานาจจาแนก (r) ของแบบทดสอบปรนย

ขอ p r ขอ p r

1 0.46 0.18 26 0.46 0.06

2 0.46 0.18 27 0.46 0.29

3 0.83 0.18 28 0.34 0.41

4 0.66 0.53 29 0.51 0.29

5 0.83 0.29 30 0.29 0.35

6 0.86 0.12 31 0.40 0.29

7 0.74 0.41 32 0.23 0.24

8 0.66 0.29 33 0.31 0.18

9 0.83 0.29 34 0.31 0.29

10 0.77 0.18 35 0.37 0.00

11 0.43 0.47 36 0.37 0.24

12 0.60 0.24 37 0.54 0.12

13 0.46 0.24 38 0.29 0.29

14 0.46 0.29 39 0.46 0.12

15 0.26 0.41 40 0.46 0.06

16 0.29 0.24 41 0.46 0.29

17 0.37 0.35 42 0.37 0.06

18 0.51 0.18 43 0.26 0.12

19 0.29 0.12 44 0.37 0.06

20 0.29 0.35 45 0.49 0.24

21 0.54 0.24 46 0.17 0.12

22 0.34 0.59 47 0.57 0.35

23 0.34 0.18 48 0.29 0.35

24 0.34 0.06 49 0.43 0.00

25 0.31 0.18 50 0.40 0.18

แบบทดสอบฉบบนมคาความเชอมน 0.92

สำนกหอ


283

2.2 การวเคราะหหาคาเฉลยของแบบทดสอบอตนย

สำนกหอ


284

ตารางท 28 การวเคราะหหาคาเฉลยของแบบทดสอบอตนย

คนท

อตนยขอท 1 อตนยขอท 2

คะแนน รวม เฉลย คะแนน รวม เฉลย

5 5 5 5 20 10 5 5 5 5 20 10

1 3 4 3 3 13.0 6.5 3 4 5 3 15.0 7.5

2 4 3 4 3 14.0 7.0 3 3 3 3 12.0 6.0

3 2 4 4 3 13.0 6.5 4 5 4 4 17.0 8.5

4 1 4 3 3 11.0 5.5 3 5 4 4 16.0 8.0

5 2 4 4 3 13.0 6.5 3 5 4 4 16.0 8.0

6 2 4 4 3 13.0 6.5 3 5 4 5 17.0 8.5

7 1 4 3 3 11.0 5.5 5 4 3 3 15.0 7.5

8 2 2 3 3 10.0 5.0 3 3 3 3 12.0 6.0

9 5 5 4 5 19.0 9.5 3 5 3 3 14.0 7.0

10 4 2 1 3 10.0 5.0 3 5 3 3 14.0 7.0

11 5 5 5 5 20.0 10.0 5 5 5 5 20.0 10.0

12 2 2 2 2 8.0 4.0 3 5 3 3 14.0 7.0

13 2 5 5 3 15.0 7.5 3 5 5 3 16.0 8.0

14 1 5 4 3 13.0 6.5 5 4 5 3 17.0 8.5

15 5 5 5 5 20.0 10.0 5 5 5 5 20.0 10.0

16 2 4 4 3 13.0 6.5 3 4 4 3 14.0 7.0

17 2 5 5 3 15.0 7.5 2 2 2 3 9.0 4.5

18 5 4 3 3 15.0 7.5 5 2 3 2 12.0 6.0

19 1 3 2 1 7.0 3.5 3 2 3 2 10.0 5.0

20 2 4 4 3 13.0 6.5 2 4 4 3 13.0 6.5

สำนกหอ


285

ตารางท 29 การวเคราะหหาคาเฉลยของแบบทดสอบอตนย (ตอ)

คนท

อตนยขอท 1 อตนยขอท 2

คะแนน รวม เฉลย คะแนน รวม เฉลย

5 5 5 5 20 10 5 5 5 5 20 10

21 1 4 2 1 8.0 4.0 3 5 4 5 17.0 8.5

22 2 5 5 3 15.0 7.5 3 5 3 5 16.0 8.0

23 5 5 3 3 16.0 8.0 4 5 3 3 15.0 7.5

24 5 5 3 3 16.0 8.0 3 5 5 3 16.0 8.0

25 4 5 4 3 16.0 8.0 2 5 2 5 14.0 7.0

26 5 2 2 2 11.0 5.5 4 3 2 2 11.0 5.5

27 5 5 5 5 20.0 10.0 3 5 5 5 18.0 9.0

28 1 4 3 2 10.0 5.0 1 3 3 2 9.0 4.5

29 2 5 3 2 12.0 6.0 2 2 3 4 11.0 5.5

30 2 5 2 3 12.0 6.0 3 4 1 3 11.0 5.5

31 2 2 1 1 6.0 3.0 2 2 3 1 8.0 4.0

32 3 2 1 1 7.0 3.5 2 2 1 2 7.0 3.5

33 4 4 4 5 17.0 8.5 4 4 4 5 17.0 8.5

34 4 5 4 5 18.0 9.0 4 5 4 5 18.0 9.0

35 5 4 5 5 19.0 9.5 5 4 5 5 19.0 9.5

คาเฉลย (X) ขอท 1 = 6.70 (S.D. = 1.93) คาเฉลย (X) ขอท 2 = 7.42 (S.D. = 1.68)

สำนกหอ


286

3. ผลการวเคราะหผลสมฤทธทางการเรยนการแตงโคลงสสภาพ (T-Test Dependent)

3.1 คะแนนกอนเรยน คะแนนหลงเรยน คาเฉลย (X) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)

3.2 ผลการวเคราะหผลสมฤทธทางการเรยนการแตงโคลงสสภาพ (T-Test Dependent)

สำนกหอ


287

3.1 คะแนนกอนเรยน คะแนนหลงเรยน คาเฉลย (X) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)

สำนกหอ


288

ตารางท 30 คะแนนกอนเรยน คะแนนหลงเรยน คาเฉลย (X) และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)

คนท กอนเรยน หลงเรยน คนท กอนเรยน หลงเรยน

1 11.00 20.00 21 16.00 29.50

2 15.00 23.00 22 13.00 27.50

3 24.50 27.00 23 11.00 25.50

4 14.00 24.00 24 10.00 28.00

5 16.00 23.00 25 7.00 18.50

6 11.00 22.50 26 12.00 24.50

7 22.50 28.00 27 19.00 28.00

8 18.00 28.00 28 10.00 30.00

9 15.00 22.00 29 5.00 28.00

10 8.00 20.00 30 16.00 23.50

11 16.00 26.00 31 9.00 24.00

12 15.00 24.00 32 13.00 22.00

13 10.00 23.50 33 9.50 20.50

14 14.00 30.00 34 6.00 20.50

15 8.00 21.50 35 11.00 19.00

16 10.00 19.50 36 13.00 23.50

17 13.00 28.50 37 12.00 28.00

18 16.00 28.00 38 9.00 21.50

19 13.00 23.00 39 14.50 22.00

20 21.50 30.00 40 19.00 28.00

คาเฉลย (X) กอนเรยน 13.16 คาเฉลย (X) หลงเรยน 24.59

คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน

(S.D.) กอนเรยน 4.38

คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน

(S.D.) หลงเรยน 3.45

สำนกหอ


289

3.2 ผลการวเคราะหผลสมฤทธทางการเรยนการแตงโคลงสสภาพ (T-Test Dependent)

สำนกหอ


290

ตารางท 31 ผลการวเคราะหผลสมฤทธทางการเรยนการแตงโคลงสสภาพ 1

(T-Test Dependent)

คนท กอนเรยน (30) หลงเรยน (30) D D2

1 11.00 20.00 9.00 81.00

2 15.00 23.00 8.00 64.00

3 24.50 27.00 2.50 6.25

4 14.00 24.00 10.00 100.00

5 16.00 23.00 7.00 49.00

6 11.00 22.50 11.50 132.25

7 22.50 28.00 5.50 30.25

8 18.00 28.00 10.00 100.00

9 15.00 22.00 7.00 49.00

10 8.00 20.00 12.00 144.00

11 16.00 26.00 10.00 100.00

12 15.00 24.00 9.00 81.00

13 10.00 23.50 13.50 182.25

14 14.00 30.00 16.00 256.00

15 8.00 21.50 13.50 182.25

16 10.00 19.50 9.50 90.25

17 13.00 28.50 15.50 240.25

18 16.00 28.00 12.00 144.00

19 13.00 23.00 10.00 100.00

20 21.50 30.00 8.50 72.25

21 16.00 29.50 13.50 182.25

22 13.00 27.50 14.50 210.25

23 11.00 25.50 14.50 210.25

24 10.00 28.00 18.00 324.00

25 7.00 18.50 11.50 132.25

สำนกหอ


291


(T-Test Dependent) (ตอ)

คนท กอนเรยน (30) หลงเรยน (30) D D2

26 12.00 24.50 12.50 156.25

27 19.00 28.00 9.00 81.00

28 10.00 30.00 20.00 400.00

29 5.00 28.00 23.00 529.00

30 16.00 23.50 7.50 56.25

31 9.00 24.00 15.00 225.00

32 13.00 22.00 9.00 81.00

33 9.50 20.50 11.00 121.00

34 6.00 20.50 14.50 210.25

35 11.00 19.00 8.00 64.00

36 13.00 23.50 10.50 110.25

37 12.00 28.00 16.00 256.00

38 9.00 21.50 12.50 156.25

39 14.50 22.00 7.50 56.25

40 19.00 28.00 9.00 81.00

รวม 526.50 983.50 457.00 5846.50

คาเฉลย (X) 13.16 24.59 11.43 146.16

คาสวน

เบยงเบน


(S.D.)

4.38 3.45 4.00 103.83

สำนกหอ


292


(T-Test Dependent)

t-Test: Paired Two Sample for Means

Variable 1 Variable 2 Mean 24.0375 13.1625

Variance 14.81266026 19.21009615

Observations 40 40

Pearson Correlation 0.459820622

Hypothesized Mean Difference 0

df 39

t Stat 15.98676401

P(T<=t) one-tail 5.10768E-19

t Critical one-tail 1.684875122

P(T<=t) two-tail 1.02154E-18

t Critical two-tail 2.02269092

สำนกหอ


293

4. การวเคราะหแบบสอบถามความคดเหนนกเรยนทมตอการเรยน

โดยใชแบบฝกการแตงโคลงสสภาพ

4.1 ผลการวเคราะหความคดเหนนกเรยนทมตอการเรยน


4.2 ผลการแปลความหมายความคดเหนนกเรยนทมตอการเรยน


สำนกหอ


294

4.1 ผลการวเคราะหความคดเหนนกเรยนทมตอการเรยน


สำนกหอ


295

ตารางท 33 ผลการวเคราะหความคดเหนนกเรยนทมตอการเรยน


ขอ ระดบความคดเหน

N X SD 1 2 3 4 5

1 - - - 11 29 40 4.73 0.45

2 - - - 15 25 40 4.63 0.48

3 - - - 13 27 40 4.68 0.47

4 - - - 11 29 40 4.73 0.45

5 - - - 13 27 40 4.68 0.47

6 - - - 10 30 40 4.75 0.43

7 - - - 11 29 40 4.73 0.45

8 - - - 9 31 40 4.78 0.42

9 - - - 10 30 40 4.75 0.43

10 - - - 13 27 40 4.68 0.47

11 - - - 12 28 40 4.70 0.46

12 - - - 14 26 40 4.65 0.48

13 - - - 13 27 40 4.68 0.47

14 - - - 11 29 40 4.73 0.45

15 - - - 13 27 40 4.68 0.47

16 - - - 16 24 40 4.60 0.49

17 - - - 10 30 40 4.75 0.43

18 - - - 11 29 40 4.73 0.45

สรป - - - 216 504 720 4.70 0.46

สำนกหอ


296

4.2 ผลการแปลความหมายความคดเหนนกเรยนทมตอการเรยน


สำนกหอ


297

ตารางท 34 ผลการแปลความหมายความคดเหนนกเรยนทมตอการเรยน


รายการประเมน X S.D. ความหมาย ลาดบ

ดาน

รปแบบ

1. มความสวยงามในภาพรวมเหมาะสมกบผเรยน 4.73 0.45 มากทสด 2

2. มการจดวาง และการเรยงลาดบหนา สอดคลอง เหมาะสม 4.63 0.48 มากทสด 4

3. มจานวนกจกรรมของแตละชดเหมาะสม 4.68 0.47 มากทสด 3

4. มภาพประกอบนาสนใจ 4.73 0.45 มากทสด 2

5. มการใชตวอกษรทชดเจน อานงาย 4.68 0.47 มากทสด 3

6. มกจกรรมทหลากหลาย 4.75 0.43 มากทสด 1

คาเฉลยดานรปแบบ 4.70 0.46 มากทสด 2

ดาน

เนอหา

1. มความชดเจน ครบถวน ตรงตามเนอหาทเรยน 4.73 0.45 มากทสด 3

2. มการยกตวอยางชดเจน 4.78 0.42 มากทสด 1

3. มความนาสนใจตอการเรยนร 4.75 0.43 มากทสด 2

4. มการเรยงลาดบจากงายไปหายาก 4.68 0.47 มากทสด 5

5. มความยากงายเหมาะสมกบผเรยน 4.70 0.46 มากทสด 4

6. มการใชภาษาถกตอง สอความหมายชดเจน 4.65 0.48 มากทสด 6

คาเฉลยดานเนอหา 4.72 0.45 มากทสด 1

ดาน

กจกรรม

1. บรรยากาศในการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชแบบฝก 4.68 0.47 มากทสด 3

2. กจกรรมของแบบฝกแตละชดนาสนใจ 4.73 0.45 มากทสด 2

3. ระยะเวลาในการทาแบบฝกแตละชดเหมาะสม 4.68 0.47 มากทสด 3

4. กจกรรมของแบบฝกเรยงลาดบจากงายไปยากเหมาะสม 4.60 0.49 มากทสด 4

5. ชวยสงเสรมพฒนาทกษะในการแตงโคลงสสภาพ 4.75 0.43 มากทสด 1

6. เปดโอกาสใหแสดงความคดเหนในกจกรรมการเรยนร 4.73 0.45 มากทสด 2

คาเฉลยดานกจกรรมของแบบฝก 4.70 0.46 มากทสด 2

รวม 4.70 0.46 มากทสด -

สำนกหอ


298

ภาคผนวก ง. สตรในการวเคราะหคาสถต

สำนกหอ


299

1. การวเคราะหหาคาประสทธภาพของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 ทสรางขนตามเกณฑมาตรฐาน 75/75 ดงน (ชยยงค พรหมวงศและคณะ, 2520:

49-52)





แบบทดสอบวดผลสมฤทธการแตงโคลงสสภาพ หลงเรยน ไดคะแนนรอยละ 75 เกณฑการยอมรบประสทธภาพของแบบฝก กาหนดเกณฑไว 3 ระดบคอ

1. สงกวาเกณฑ คอ เมอประสทธภาพของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพสงกวาเกณฑท


2. เทาเกณฑ คอ เมอประสทธภาพของแบบฝกการแตงโคลงสสภาพเทากบหรอสงกวา




สตรท 1 E1 = ∑

X 100

เมอ E1 หมายถง ประสทธภาพของกระบวนการในแบบฝก

∑ หมายถง ผลรวมของคะแนนแบบฝก

N หมายถง จานวนนกเรยน

A หมายถง คะแนนเตมรวมทงหมดของแบบฝก

สตรท 2 E2 = ∑

X 100

เมอ E2 หมายถง ประสทธภาพของแบบฝก

ในการเปลยนแปลงพฤตกรรมของผเรยน

∑ หมายถง ผลรวมของคะแนนทดสอบหลงเรยน

N หมายถง จานวนนกเรยน

B หมายถง คะแนนเตมของแบบทดสอบหลงเรยน

สำนกหอ


300

2. การวเคราะหผลสมฤทธทางการเรยนการแตงโคลงสสภาพโดยใชคาเฉลย (X) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) จากนนเปรยบเทยบคะแนนคาเฉลยการทดสอบกอนและหลงเรยนของนกเรยนสถตแบบบรรยายคอการทดสอบคาทแบบไมเปนอสระตอกน (T-Test Dependent) โดยใช

โปรแกรมสาเรจรป Microsoft Excel 2010 ดงน (ลวน สายยศและองคณา สายยศ, 2538: 73)

คาเฉลย (X)

สตร X = ∑

เมอ X หมายถง คาเฉลยของคะแนน ∑ หมายถง ผลรวมของคะแนนทงหมด

หมายถง จานวนนกเรยนทงหมด

สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)

สตร = ∑ (∑ )( )

เมอ หมายถง สวนเบยงเบนมาตรฐาน

หมายถง จานวนนกเรยนทงหมด ∑ หมายถง ผลรวมของคะแนนทงหมด ∑ หมายถง ผลรวมของคะแนนแตละขอยกกาลงสอง

สำนกหอ


301

คาทแบบไมเปนอสระตอกน (T-Test Dependent)

สตร t = ∑∑ (∑ )( )

เมอ t หมายถง การตรวจสอบความแตกตางของคะแนน

ทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน ∑ หมายถง ผลรวมของความแตกตางของคะแนน

ทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน

∑ หมายถง ผลรวมของความแตกตางของคะแนน


(∑ ) หมายถง ผลรวมของความแตกตางของคะแนน


ทงหมดยกกาลงสอง

3. การวเคราะหผลการตอบแบบสอบถามความคดเหนของผเรยนโดยใชคาเฉลยรายขอ (X)

และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และแปลความหมายของผลการวเคราะหตามเกณฑของเบสท (Best, 1997: 190)

สำนกหอ


302

ภาคผนวก จ. รายนามผเชยวชาญ

สำนกหอ


303

รายนามผเชยวชาญ

1. ผชวยศาสตราจารย ดร.ธเนศ เวศรภาดา วฒการศกษา อกษรศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาภาษาไทย จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ตาแหนง คณบด คณะมนษยศาสตรและประยกตศลป มหาวทยาลยหอการคาไทย

2. อาจารยจนดารชต ทวสนธนานนท วฒการศกษา ศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการสอนภาษาไทย

มหาวทยาลยศลปากร

ตาแหนง ครวทยฐานะครชานาญการพเศษ หวหนากลมสาระการเรยนรภาษาไทย

โรงเรยนกาญจนาภเษกวทยาลยนครปฐม(พระตาหนกสวนกหลาบมธยม)

ปจจบน ขาราชการบานาญและอาจารยประจาโรงเรยนสาธตนานาชาต

มหาวทยาลยมหดล

3. อาจารยชลธชา หอมฟง

วฒการศกษา อกษรศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาภาษาไทย มหาวทยาลยศลปากร

ตาแหนง อาจารยประจาสาขาวชาการสอนภาษาไทย ภาควชาหลกสตรและวธสอน

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร

สำนกหอ


304

ประวตผวจย

ชอ-สกล นายพนมศกด มนญปรชญาภรณ

ทอย 1/18 ถนนแมนราลก ตาบลหนาเมอง อาเภอเมอง จงหวดราชบร

ประวตการศกษา พ.ศ. 2547 ศกษาศาสตรบณฑต สาขาวชาภาษาไทย มหาวทยาลยศลปากร

พ.ศ. 2553 ศกษาตอ ปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการสอนภาษาไทย

มหาวทยาลยศลปากร

ประวตการทางาน

พ.ศ. 2550 นกวชาการศกษา (นายทะเบยน) วทยาลยดรยางคศลป มหาวทยาลยมหดล

ตาบลศาลายา อาเภอพทธมณฑล จงหวดนครปฐม พ.ศ. 2551 ครวชาการ สาขาวชาภาษาไทย โรงเรยนมหดลวทยานสรณ

องคการมหาชน ตาบลศาลายา อาเภอพทธมณฑล จงหวดนครปฐม

พ.ศ. 2556 ครระดบมธยมศกษา กลมสาระการเรยนรภาษาไทย โรงเรยนอานวยศลป

แขวงทงพญาไท เขตราชเทว กรงเทพมหานคร

สำนกหอ


สอน 2557 - SU · 2016. 7. 27. · โคลงสี่สุภาพ กลุ...

Documents

Transcript of สอน 2557 - SU · 2016. 7. 27. · โคลงสี่สุภาพ กลุ...