1

‘‘ΥΛΙΚΗ’’

3o Γενικό Λύκειο Θήβας

Τάξη: Α’

Σχολικό Έτος: 2012-2013

Υπεύθυνοι καθηγητές:

Βασιλείου Μαρία

Φίλος Γεώργιος

2

Τμήμα ενδιαφέροντος

Αβράμπος Δημήτριος

Αβράμπος Λάμπρος

Αβράμπου Σωτηρία

Ζερβού Σταματία

Θανάσου Χαράλαμπος

Καλογεράκης Γεώργιος

Καραμαγκιώλης Μιχάλης

Κασκάροβα Μαντίνα

Κίσσα Χριστίνα

Κοβάνης Αναστάσιος

Κουτσιούμπας Σωρήριος

Κουτσοβασίλη Χαϊδεμένη

Κουτσοβασίλης Ναπολέων

Λάκα Χριστίνα

Μπεθάνης Γεώργιος

Νάκος Νικόλαος

Παγιάτη Σωτηρία

Παπαγεωργίου Φωτεινή

Παύλου Γεωργία

Σκούμας Νικόλαος

3

«ΥΛΙΚΗ : ΕΞΕΡΕΥΝΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΥΔΑΤΙΝΟ ΠΟΡΟ ΤΗΣ

ΠΟΛΗΣ ΜΑΣ »

Α.ΣΚΟΠΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ

Σκοπός της ερευνητικής εργασίας ήταν η απόκτηση βασικών γνώσεων των

εμπλεκομένων μαθητών, για την λίμνη της Υλίκης καθώς και η καλλιέργεια στάσεων

και δεξιοτήτων για την αρμονική συνύπαρξη τους με τον υδάτινο κόσμο της.

Απώτερος στόχος ήταν η βαθύτερη γνωριμία των μαθητών με τη γεωγραφία και το

περιβάλλον της πόλης τους.

Πιο συγκεκριμένα στα πλαίσια της εργασίας οι μαθητές κλήθηκαν να διερευνήσουν και

να δώσουν απαντήσεις στα ακόλουθα ερωτήματα:

Ποια είναι η ιστορία της λίμνης της Υλίκης

Πώς αλληλεπιδρά με το περιβάλλον στο οποίο ζουν

Ποιες συνθήκες προστατεύουν την λίμνη

Ποια είναι τα προβλήματα από τα οποία κινδυνεύει η λίμνη

Με ποιους τρόπους μπορούν οι μαθητές να προστατεύσουν το

περιβάλλον της λίμνης

Η επιλογή του θέματος έγινε με κριτήριο το γεγονός πως η λίμνη της Υλίκης βρίσκεται

πολύ κοντά στην πόλη των μαθητών και επηρεάζει καθώς και επηρεάζεται από τις

καθημερινές τους δραστηριότητες. Κίνητρο αποτέλεσε ακόμη η ένταξη της πόλης της

Θήβας στο Ευρωπαϊκό δίκτυο πόλεων με Λίμνες καθώς επίσης η ένταξη της λίμνης στη

συνθήκη Natura η οποία προστατεύει το οικοσύστημα της.

Β. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ

Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε αξιοποίησε ως μέσο για την κίνηση του

ενδιαφέροντος των μαθητών-μαθητριών, τις εμπειρίες τους μέσα από το χώρο ζωής

τους ώστε μέσα από διερευνητικές, βιωματικές και ομαδο-συνεργατικές διαδικασίες

μάθησης, δημιούργησαν εννοιολογικούς συσχετισμούς ανάμεσα στο περιβάλλον τους

και την καθημερινότητα τους. Πιο συγκεκριμένα ακολουθήθηκαν τα ακόλουθα στάδια:

4

Στάδιο 1ο: Με τις τεχνικές της συζήτησης και του καταιγισμού ιδεών ανεδείχθησαν

τα θέματα που αφορούν στην λίμνη της Υλίκης, τα προβλήματα που προκαλούν οι

ανθρώπινες δραστηριότητες στην περιοχή, τα οφέλη από την ύπαρξη της λίμνης για την

πόλη της Θήβας καθώς και με ποιους τρόπους μπορεί να αξιοποιηθεί το περιβάλλον

της λίμνης προς όφελος της περιοχής. Οι μαθητές παρακινήθηκαν να προβληματιστούν

στο αν υπάρχουν ευρωπαϊκές ή διεθνείς συνθήκες ή προγράμματα που προστατεύουν το

περιβάλλον της λίμνης.

Στάδιο 2ο: Οι μαθητές χωρίσθηκαν σε ομάδες εργασίας των τεσσάρων ή πέντε ατόμων.

Οι ομάδες εργάζονταν παράλληλα και συνέλλεγαν πληροφορίες για την ιστορία της

λίμνης, τον τρόπο αλληλεπίδρασης με το φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον, τα φυσικά

και ανθρώπινα αίτια που επηρεάζουν το οικοσύστημα της λίμνης καθώς και τη

νομοθεσία που την προστατεύει.

Στάδιο 3ο: Οι ομάδες συνεργάσθηκαν με ειδικούς που απασχολούνται σε τοπικούς

φορείς οι οποίοι σχετίζονται με την λίμνη, όπως την ΕΥΔΑΠ, τη ΔΕΥΑΘ , τη

ΔΕΠΟΔΑΘ , το Δήμο Θηβαίων κλπ Στη συνέχεια επισκέφθηκαν τη λίμνη και έλαβαν

δείγματα νερού τα οποία ανέλυσαν στο εργαστήριο χημείας του σχολείου με σκοπό να

προσδιορίσουν την οξύτητα του νερού, την ηλεκτρική αγωγιμότητα και άλλες

φυσικοχημικές παραμέτρους.

Στάδιο 4ο: Βάσει των πληροφοριών που συνέλεξαν και παρήγαγαν στο εργαστήριο

καθώς οι ομάδες δημιούργησαν πινάκες με στατιστικά στοιχεία σε κατάλληλο

λογισμικό στο εργαστήριο πληροφορικής και εξήγαγαν σχετικά συμπεράσματα.

Στάδιο 6ο: Οι μαθητές δημιούργησαν το κείμενο και την τελική παρουσίαση της

εργασίας τους στην οποία προτείνουν λύσεις για την αξιοποίηση του φυσικού πλούτου

της λίμνης προς όφελος των πολιτών χωρίς να διαταράσσεται η ομαλή λειτουργία του

οικοσυστήματος.

5

Γ. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΙΜΝΗΣ ΥΛΙΚΗΣ

Γ1. ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ ΥΛΙΚΗΣ

Η Υλίκη είναι μία φυσική λίμνη στη Βοιωτία, βόρεια της Θήβας, με όχθες

απόκρημνες, στους πρόποδες των δυτικών προεκτάσεων του Πτώου Όρους και των

ανατολικών του Μεσσαπία. Ονομάζεται και Λικέρι, Παλαιότερα υπήρχε και ομώνυμος

οικισμός, η Υλίκη Βοιωτίας. Στην αρχαιότητα η Υλίκη λεγόταν Υλική (τονιζόταν στη

λήγουσα) και πήρε το όνομά της από την πόλη Ύλη, που ήταν κτισμένη στις όχθες της,

όπως και η πόλη Ακραιφία (σημερινό Ακραίφνιο). Τα νερά της χύνονταν στη γειτονική

λίμνη Τρεφία ή Ουγγρία, την Παραλίμνη των νεότερων χρόνων. Πολύ κοντά στην Υλική

υπήρχε ένας μεγάλος ναός του θεού Απόλλωνα, που είχε την προσωνυμία «Πτώο».(1)

Εικόνα 1. Πανοραμική λήψη της λίμνης Υλίκης

Η Υλίκη και Παραλίμνη βρίσκονται βόρεια από την πόλη της Θήβας σε απόσταση 9 και

14 χμλ αντίστοιχα. Μετά από την αποξήρανση της Κωπαΐδας αποτελούν τις μοναδικές

φυσικές λίμνες στην Ανατολική Στερεά Ελλάδα. Σε παλαιότερες γεωλογικές περιόδους

και οι τρεις συγκροτούσαν μια ενιαία υδρολογική λεκάνη. Μετά από γεωλογικές

ανακατατάξεις η Υλίκη και Παραλίμνη αποχωρίστηκαν. Σήμερα συνδέονται μεταξύ

τους με τη διώρυγα Μουρικίου που τις χωρίζει και είναι περίπου ένα χιλιόμετρο ξηρά.

6

Μετά την αποξήρανση της λίμνης Κωπαϊδα το 1886 και την εισροή των νερών στην

Υλίκη μέσα από τη σήραγγα της κορδίτσας (το 1968 κατασκευάστηκε νέα σήραγγα) η

στάθμη της λίμνης Υλίκης ανυψώθηκε και έφτασε τα 79 μέτρα Η γένεση της λίμνης

Υλίκης και της Παραλίμνης δεν χρονολογείται σε κάποια συγκεκριμένη χρονική

περίοδο. Η φύση χρειάστηκε αιώνες και χιλιετίες ολόκληρες για να δημιουργήσει το

οικοσύστημα των δυο λιμνών. Ακόμα ο A. Philippson (Γερμανός γεωλόγος και

γεωγράφος) θεωρεί ότι έχουν σχηματιστεί από την κατάρρευση της οροφής σπηλαίων,

που προέρχονται από την διάλυση των ασβεστολιθικών πετρωμάτων μέσα στα οποία

είναι τοποθετημένες. (2)

Γ2. ΤΡΟΦΟΔΟΤΕΣ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ

Τροφοδότες ποταμοί της λίμνης Υλίκης είναι κυρίως ο Βοιωτικός Κηφισός και ο

Μέλας, αλλά την ενισχύουν και άλλα μικρότερα υδάτινα ρεύματα από τα βουνά που την

περικλείουν. Έχει πολύ ακανόνιστο σχήμα, με πολυσχιδείς και βραχώδεις όχθες. Η

επιφάνειά της αγγίζει τα 23 km2., είναι η 9η λίμνη της χώρας σε μέγεθος και έχει

μέγιστο βάθος 50 m. Η Υλίκη μορφολογικά παρουσιάζεται δίλοβος, πολυσχιδής, με

πολλούς κολπίσκους. Ο πυθμένας της εμφανίζεται απότομος με βάθη που φτάνουν σε

μικρές αποστάσεις από την ακτή τα 40-50 μέτρα. Οι δυο λοβοί (ανατολικός – δυτικός)

που συγκροτούν του κύριους όγκους νερού, επικοινωνούν μεταξύ τους με ένα στένωμα

πλάτους 500 περίπου μέτρων και μήκους 2.000 μέτρων. (3) Οι όχθες της στερούνται, ή

έχουν ελάχιστη βλάστηση, και μόνο λίγη μεσογειακή μαγία προσδιορίζει το περίγραμμα

της λίμνης. Μία διώρυγα μήκους 2,5 Km. την συνδέει με την Παραλίμνη και διοχετεύει

σε αυτήν τα πλεονάζοντα νερά της. Οι δυο λίμνες συνδέονται και υπόγεια μεταξύ τους,

με αγωγούς που προέρχονται από διάλυση του ασβεστόλιθου, και συγκοινωνούν με την

Κωπαΐδα και με τη θάλασσα. Σχηματίζεται δηλαδή ένας τεράστιος υπόγειος ποταμός

που ρέει από την Κωπαΐδα προς την θάλασσα, του οποίου η στάθμη αντιστοιχεί στη

στάθμη των λιμνών Υλίκης και Παραλίμνης. Στην υπόγεια αυτή συγκοινωνία

αποδίδονται οι διακυμάνσεις της στάθμης των λιμνών. (3) Σε τμήματα της περιμετρικής

ζώνης των δυο λιμνών υπάρχουν καλλιέργειες, φρυγανότοποι και μεσογειακοί

θαμνώνες με φυτά όπως το πουρνάρι, ο σχίνος και η λυγαριά. Η λίμνη Υλίκη είναι μία

ολιγότροφη λίμνη, με πολύ μικρή περιεκτικότητα σε ανόργανα άλατα. (3)

7

Εικόνα 2. Τα νερά του Κηφισού μετά την σήραγγα Κωπαΐδας (1938)

Εικόνα 3. Νέα σήραγγα, (1968)

Από το 1957 με πολλά τεχνικά έργα που έγιναν η Υλίκη, διοχετεύει τα νερά της προς

ύδρευση της πόλης των Αθηνών. Πεντακόσια εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερό είναι η

8

χωρητικότητά της, αλλά δέχεται μόλις 250 με 300. Από αυτά, μόλις τα μισά φθάνουν

στο δίκτυο ύδρευσης, γιατί τα υπόλοιπα χάνονται λόγων των πολλών ρωγμών που έχει

ο πυθμένας της Υλίκης.

Δ. ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ ΜΕ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Δ1. ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΝΕΡΟΥ ΛΙΜΝΗΣ

Α) Ύδρευση Αθήνας

Το 1959 άρχισε να λειτουργεί σύνδεση παροχής νερού στην τεχνητή Λίμνη του

Μαραθώνα από τη λίμνη Υλίκη, καθώς η μεγάλη πληθυσμιακή ανάπτυξη της

πρωτεύουσας καθιστούσε πλέον ανεπαρκή την ύδρευσή της αποκλειστικά από την

πρώτη. Και πάλι όμως η αύξηση του πληθυσμού των Αθηνών ξεπέρασε τις δυνατότητες

των δύο λιμνών. Σήμερα η Αθήνα υδρεύεται από το Μόρνο και μόνο σε περιπτώσεις

ανάγκης γίνεται απόληψη νερού από την Υλίκη (5),(4). Για να εξασφαλισθεί η καλή

ποιότητα των νερών, η Υλίκη προστατεύεται από μία σειρά υγειονομικών διατάξεων

που σχετίζονται με τη διάθεση υγρών αποβλήτων.

Β) Άρδευση

Εκτός από την ύδρευση, το νερό της Υλίκης χρησιμοποιείται για αρδευτικούς σκοπούς

(κυρίως στην Κωπαϊδα και στη Θηβαϊκή Πεδιάδα). Σήμερα τα νερά της καλύπτετουν

περίπου το 50% των αρδευτικών αναγκών της πεδιάδας της Κωπαϊδας (6)

Γ) Ως υδροβιότοπο

Η λίμνη Υλίκη φυσικά δεν χάνει την αξία της και συνεχίζει να παραμένει ένας από τους

πιο σημαντικούς υδροβιότοπους και πυλώνες ανάπτυξης πολλών ειδών ζωής, κυρίως

όμως πλέον, επωφελούνται οι κάτοικοι που διαμένουν κοντά σε αυτήν.(7)

9

Δ2. ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΤΗΣ ΛΙΜΝΗΣ

Α) Αλιεία: Στην λίμνη υπάρχει ένα αρκετά

αξιόλογο αλιευτικό δυναμικό.

Δραστηριοποιούνται περίπου 25 σκάφη,

από τα οποία δεκαέξι ασχολούνται

συστηματικά με την αλιεία. Παράλληλα,

υπάρχει και ένας σημαντικός αριθμός

ερασιτεχνικών αλιευτικών σκαφών που

ανήκουν κυρίως σε ομογενείς. Σημειώνεται

ότι η αλιεία στην Υλίκη είναι αλληλένδετη με την αλιεία στην Παραλίμνη, δεδομένου

ότι οι περισσότεροι ψαράδες μοιράζουν τις δραστηριότητές τους στις δύο αυτές λίμνες.

Παράλληλα υπάρχει ερασιτεχνική δραστηριότητα στη λίμνη που σε μεγάλο βαθμό είναι

παράνομη ( χρησιμοποίηση σκαφών και διχτύων. Αυτή ασκείται κυρίως από ομογενείς

και οικονομικούς πρόσφυγες από περιοχές της τέως Σοβιετικής Ένωσης που κατοικούν

στην Αττική, τη Βοιωτία και την Εύβοια. Σημαντικό πρόβλημα για την τοπική αλιεία

αποτελεί η παρουσία πεταλούδας (4).

Β)Κτηνοτροφία: αφορά

την εκτροφή και εκμετάλλευση

παραγωγικών ζώων. Στη χώρα

10

μας η κτηνοτροφία αναπτύσσεται σε μεγάλο βαθμό. Έτσι συμβαίνει και με την παράκτια

περιοχή των δύο λιμνών Υλίκη και Παραλίμνη.

Γ) Γεωργία: είναι το σύνολο των

δραστηριοτήτων που σχετίζονται με

την καλλιέργεια του εδάφους της γης με

σκοπό την παραγωγή φυτικών

προϊόντων. Όπως με την αλιεία και την

κτηνοτροφία, έτσι και η γεωργία

αναπτύσσεται με ραγδαίους ρυθμούς στην περιοχή της λίμνης Υλίκης.

Δ3. Η ΖΩΗ ΣΤΗ ΛΙΜΝΗ

Η λίμνη βρίσκεται σε καλή βιολογική κατάσταση και περιλαμβάνει ένα σημαντικό

πλούτο ζωής(8). Υπάρχουν φυτά που επιπλέουν στη επιφάνεια της λίμνης, και εκεί ζουν

και αναπαύονται σπάνια είδη πουλιών. Η λίμνη έχει δική της υπόσταση από φυσικής,

βιολογικής και οικολογικής άποψης. Στη λίμνη αυτή έχουν παρουσιαστεί μέχρι σήμερα

57 είδη πουλιών. Τα πουλιά αυτά έρχονται εδώ το καλοκαίρι, και το χειμώνα ή

σταματάνε για λίγο να βρουν τροφή και μετά συνεχίζουν το ταξίδι τους. Από τα είδη των

πουλιών τα 14 ανήκουν στις κατηγορίες «κινδυνεύοντα», «τρωτά» και «σπάνια»(9).

Γενικά η καλή κατάσταση του οικοσυστήματος φαίνεται και από τα πολλά ψάρια που

ζουν στη λίμνη. Τα ψάρια που αλιεύονται φτάνουν σε μέγεθος τα 20 κιλά. Στη περιοχή

της λίμνης βρίσκουν καταφύγια πολλά θηλαστικά(9).

Παρακάτω παραθέτουμε την ιχθυοπανίδα της λίμνης.

Είδη Θηλαστικών

Βίδρες

Ασβοί

Αλεπούδες

Λαγοί κ.α

11

Είδη πουλιών

Κύκνος

Γλάρος

Πελαργός

Ποταμογλάρονο

Τουρλίδα

Αλκυώνα

Ερωδιος

Χρυσαετός

12

Αγριόχηνα

Φαλαρίδες – Νερόκοτες

Βαρβάρα

Βραχοπούλι

13

Χαλκοκουρούνα

Καλαμόκιρκος

Χαλκόκοτα

Πορφυροτσικνιάς

Λευκοτσικνιάς

14

Σταχτόχηνα

Φιδαετός

Λαγγάνα

Λεπτομύτα

15

Μπεκατσίνι

Χουλιαρομύτα

Φοινικόπτερο

Μικροτσικνιάς

Πετρίτης

16

Πάπια

Κιρκίρι

Σφυριχτάρι

17

Καπακλής

Κορμορανοι

Είδη ψαριών

Κυπρίνοι

Χεροκούβες

Σκαρούνια

Καραβίδες

Καλαμίθρες

Χέλια

Πεταλούδες

Νεροχελώνες

Ντάσκα

Είδη ερπετών

Χελώνες

Φίδια του νερού και της ξηράς

Σαύρες

18

Ε. ΔΙΚΤΥΟ NATURA 2000

Ε1.ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΔΙΚΤΥΟΥ

Το Natura 2000 (Φύση 2000) είναι ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο προστασίας των

ειδών και των ενδιαιτημάτων τους. Το δίκτυο Natura 2000 αποτελεί ένα από τα πιο

φιλόδοξα ευρωπαϊκά προγράμματα για την προστασία της φύσης και ακρογωνιαίο λίθο

της πολιτικής της Ε.Ε. για τη διατήρηση της φύσης. Ιδρύθηκε τον Μάιο του 1992 με την

υιοθέτηση της οδηγίας των οικοτόπων η οποία συμπληρώνει την οδηγία για τα πουλιά

και από κοινού αποτελούν την νομική βάση του δικτύου. Αποτελείται από δύο

κατηγορίες περιοχών: Τις «Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ)» και τους «Τόπους

Κοινοτικής Σημασίας». Το δίκτυο Natura 2000 προστατεύει το 18% του εδάφους

στις 15 χώρες που αποτελούσαν την Ευρωπαϊκή Ένωση πριν την είσοδο των νέων

χωρών μελών του 2004.(10)

Ε2.ΤΟ ΔΙΚΤΥΟ ΝΑΤURA ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Το Δίκτυο NATURA 2000 στην Ελλάδα περιλαμβάνει 239 Τόπους Κοινοτικής

Σημασίας και 163 Ζώνες Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας που καλύπτουν

συνολικά έκταση περίπου 3,4 εκατομμυρίων. Το ελληνικό τμήμα του Δικτύου NATURA

2000 έχει περιλάβει την πλειονότητα των περιοχών της χώρας που προστατεύονται από

την εθνική νομοθεσία και έχουν διεθνείς χαρακτηρισμούς. Για κάθε περιοχή, τα όριά

της απεικονίζεται σε τοπογραφικό χάρτη (κλίμακα 1:100.000) και έχει συνταχθεί

Πληροφοριακό Δελτίο με γενικά στοιχεία και δεδομένα σχετικά με τους τύπους

οικοτόπων και τα είδη Κοινοτικού ενδιαφέροντος που εμφανίζονται σε αυτή.

Ενδεικτικά:

19

GR2130009 Όρος Τύμφη (Γκαμήλα)

GR2220002 Εθνικός Δρυμός Αίνου

GR2310001 Δέλτα Αχελώου, Λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου

GR2320006 Αλυκή Αιγίου

GR2330004 Ολυμπία

GR2330003 Εκβολές (Δέλτα) Πηνειού

GR2410002 Εθνικός Δρυμός Παρνασσού

Και φυσικά, οι λίμνες ΥΛΙΚΗ και ΠΑΡΑΛΙΜΝΗ με κωδικό: GR2410001 (11)

Εικόνα 4. Πανοραμική άποψη λιμνών Υλίκης και Παραλίμνης

20

Ε3.ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ NATURA 2000 ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Το χερσαίο τμήμα της έκτασης του Natura 2000 καταλαμβάνει το 21.1% της

ελληνικής χέρσου ενώ το θαλάσσιο το 5.5% των χωρικών υδάτων.

Η διάμεση τιμή του αριθμού των τύπων οικοτόπων είναι 8 ενώ ο μέγιστος

αριθμός των τύπων οικοτόπων που έχει καταγραφεί είναι 28.Διαδεδομένες είναι και οι

ομάδες των αμφιβίων – ερπετών και των θηλαστικών. Λόγω της μεγάλης έκτασης των

περιοχών και της ιδιαίτερης βιοποικιλότητας του ελληνικού χώρου, οι περιοχές είναι

μικτές και περιλαμβάνουν ποικιλία τύπων οικοτόπων και ειδών.

Η ομάδα με το μεγαλύτερο αριθμό εκπροσώπων στην Ελλάδα σε σχέση με τον

αριθμό ειδών είναι τα πτηνά. Το 64% του αριθμού των προστατευόμενων πτηνών σε

ευρωπαϊκό επίπεδο απαντάται και στη χώρα μας. Υψηλή είναι και η παρουσία των

θηλαστικών με το 43% των κοινοτικών ειδών να εμφανίζονται στην Ελλάδα, των

ερπετών με 41% και των τύπων οικοτόπων με 40%. Χαμηλότερο ποσοστό αριθμού

ειδών σε σχέση με τα κοινοτικώς προστατευόμενα είδη έχει η ομάδα των φυτών (9%).

Θα πρέπει όμως να σημειωθεί ότι στα φυτά της Ελλάδας πολύ μεγάλο ποσοστό τους

(62%) χαρακτηρίζεται ως προτεραιότητας.(12)

Ε4. ΤΡΟΠΟΣ ΕΝΤΑΞΗΣ ΜΙΑΣ ΧΩΡΑΣ ΣΤΟ ΔΙΚΤΥΟ NATURA

Κάθε χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης οφείλει να καταρτίσει μία λίστα με τις

καλύτερες περιοχές οι οποίες περιέχουν είδη που περιλαμβάνονται στις δύο οδηγίες.

Στη συνέχεια, η λίστα πρέπει να υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η οποία,

21

μετά από τον έλεγχο και την διαδικασία επιλογής σε ευρωπαϊκό επίπεδο, θα εντάξει στο

δίκτυο τις συγκεκριμένες περιοχές.(13)

Ε5. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΟΙΚΟΤΟΠΩΝ

Η εξαφάνιση ή υποβάθμιση των οικοτόπων αποτελεί απειλή για τη διατήρηση των

αγρίων πτηνών. Είναι επομένως απαραίτητο να προστατευθούν.

Για τη διαφύλαξη, διατήρηση ή αποκατάσταση των βιοτόπων και των οικοτόπων των

πτηνών, τα κράτη οφείλουν:

να δημιουργήσουν ζώνες προστασίας·

να συντηρούν και να διευθετούν τους οικοτόπους σύμφωνα με τις

οικολογικές απαιτήσεις.

να αποκαταστήσουν τους κατεστραμμένους βιότοπους

Ε6. ΖΩΝΕΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Τα κράτη μέλη πρέπει να δημιουργήσουν ζώνες ειδικής προστασίας (ΖΕΠ) για

τα απειλούμενα είδη πτηνών και για τα αποδημητικά πτηνά.Αυτές τοποθετούνται στη

φυσική περιοχή εξαπλώσεως των πτηνών και μπορούν να περιλαμβάνουν ζώνες

διαχειμάσεως, φωλεοποιήσεως ή σταθμούς κατά μήκος των οδών αποδημίας.

Τα κράτη μέλη πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στους υγροτόπους που

βρίσκονται σε ύφεση σε όλη την Ευρώπη. Πρέπει επίσης να μεριμνήσουν για ευνοϊκές

συνθήκες επιβίωσης ή αναπαραγωγής των ειδών που διαβιούν στις ζώνες ειδικής

προστασίας. Συνεπώς οφείλουν να πάρουν κατάλληλα μέτρα ώστε να αποφεύγεται η

ρύπανση και η υποβάθμιση των οικοτόπων, καθώς και οι επιζήμιες για τα πτηνά

διαταράξεις.

Ε7. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΑΓΡΙΩΝ ΠΤΗΝΩΝ

Η παρούσα οδηγία εισάγει ένα γενικό καθεστώς προστασίας όλων των ειδών αγρίων

πτηνών που διαβιούν στο έδαφος της Ευρώπης. Ειδικότερα απαγορεύει:

τον εκ προθέσεως φόνο ή σύλληψη αγρίων πτηνών·

την καταστροφή ή βλάβη των φωλιών·

22

τη συλλογή των αυγών στη φύση και την κατοχή τους

τη σκόπιμη ενόχληση των πτηνών, ιδιαίτερα όταν θέτει σε κίνδυνο τη

διατήρηση των ειδών·

το εμπόριο και την κατοχή ζωντανών ή νεκρών πτηνών, των οποίων

απαγορεύεται η θήρα και η σύλληψη.

Ε8. ΤO ΚΥΝΗΓΙ

Λόγω του επιπέδου του πληθυσμού τους, της γεωγραφικής κατανομής και του ρυθμού

αναπαραγωγής τους, ορισμένα είδη μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο θήρας.

Ωστόσο πρέπει να τηρούνται ορισμένες αρχές σχετικά με το κυνήγι:

ο αριθμός των πτηνών που θηρεύονται δεν πρέπει να αποτελεί κίνδυνο

για τη διατήρηση του πληθυσμού των θηραμάτων σε ικανοποιητικά

επίπεδα·

απαγορεύεται η θήρευση κατά τις περιόδους αναπαραγωγής ή

εξαρτήσεως·

τα αποδημητικά πτηνά να μη θηρεύονται κατά την επιστροφή τους στον

τόπο αναπαραγωγής τους·

απαγορεύονται οι μέθοδοι μαζικής ή όχι επιλεκτικής θανατώσεως ή

συλλήψεων (14)

ΣΤ. ΡΥΠΑΝΣΗ ΥΛΙΚΗΣ

ΣΤ1. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ

Παρά τις υφισταμένες διατάξεις δεν αποτρέπεται η εισροή ρυπαντικών ουσιών από

αστικά, κτηνοτροφικά και βιομηχανικά απόβλητα μέσω των νερών του Βοιωτικού

Κηφισού. Επιπροσθέτως, εκτιμάται ότι το 30% περίπου των λυμάτων της Θήβας και

ορισμένων οικισμών διοχετεύεται παράνομα και άμεσα στη λίμνη, ενώ το υπόλοιπο

70% διοχετεύεται σε βόθρους. Εξάλλου η υπεδάφια διάθεση των λυμάτων παρουσιάζει

και αυτή προβλήματα λόγω του σημαντικού αριθμού γεωτρήσεων για την υδροδότηση

της πρωτεύουσας. Έχουν παρατηρηθεί σχετικά υψηλές συγκεντρώσεις αζώτου, που

κατατάσσουν τη λίμνη στην κατηγορία των μεσοτροφικών έως ευτροφικών λιμνών.

23

Αποτέλεσμα των αγροτικών απορροών είναι στα νερά της Υλίκης να καταλήγουν και

φυτοφάρμακα οι συγκεντρώσεις των οποίων, πάντως, σύμφωνα με μετρήσεις της

ΕΥΔΑΠ δεν υπερβαίνουν τα επιτρεπτά όρια. Μία άλλη πηγή ρύπανσης, είναι τα

αλιευτικά σκάφη με μηχανές εσωτερικής καύσεως που χρησιμοποιούνται αποκλειστικά

από ορισμένους ψαράδες.(4)

ΣΤ2. ΕΛΕΓΧΟΣ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΑΠΟ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ

Με αφορμή τις βιβλιογραφικές εκτιμήσεις περί ενδεχόμενης ρύπανσης της Υλίκης,

αποφασίσαμε να προσπαθήσουμε, με την βοήθεια των καθηγητών μας, να

πραγματοποιήσουμε έλεγχο του νερού της λίμνης ως προς συγκεκριμένες φυσικοχημικές

σταθερές και ορισμένα μεταλλοϊόντα. Έτσι αρχικά πραγματοποιήσαμε λήψεις

δειγμάτων σε συγκεκριμένες περιοχές της λίμνης.

Εικόνα5 . Περιοχή λήψης δειγμάτων της λίμνης Υλίκης

Στη συνέχεια τα δείγματα αναλύθηκαν ως προς συγκεκριμένες παραμέτρους στο

εργαστήριο του σχολείου μας. Κάθε ομάδα εξέτασε τα δικά της δείγματα στις ίδιες

παραμέτρους και συγκεκριμένα pH, αγωγιμότητα,ολική σκληρότητα, ιόντα Ni2+

,

Cu2+

,Sn2+

,Al3+

,Fe2+

-Fe3+

, CrO42-

, NO3-,NO2

-,NH4

+, PO4

3-.

24

Εικόνα 6. Έλεγχος δειγμάτων στο εργαστήριο του σχολείου μας

ΣΤ3. ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΛΥΣΕΩΝ

Ολική σκληρότητα : Ο προσδιορισμός της ολικής σκληρότητας στο δείγμα έγινε με τη

βοήθεια κατάλληλης Total Hardness Test συσκευασίας της

εταιρίας MERCK με κωδικό 1.10046.0001. Ο

25

προσδιορισμός της ολικής σκληρότητας στηρίχθηκε στην αντίδραση συμπλοκοποίησης

μεταξύ των ιόντων Ca2+

,Mg2+

και ενός κατάλληλου αντιδραστηρίου. Στο δείγμα

(θερμοκρασίας 15-25οC) εμβαπτίσθηκε το test strip της συσκευασίας και στη συνέχεια

αφού απομακρύνθηκε η περίσσεια του δείγματος από το strip και την παρέλευση 1 min

συγκρίθηκαν οι χρωστικές ζώνες του strip με την χρωματική κλίμακα αναφοράς.

Αγωγιμότητα : Προσδιορίσθηκε με τη βοήθεια αγωγιμομέτρου HM Digital Water

Tester (AP-2). Το αγωγιμόμετρο εμβαπτίσθηκε στο δείγμα μέχρι τη χαραγή

μέγιστης εμβάπτισης για περίπου 10 s μέχρι να σταθεροποιηθεί η ένδειξη,

οπότε με τον κατάλληλο χειρισμό η ένδειξη διατηρείται και μετά την έξοδο

του οργάνου από το δείγμα προκειμένου να καταγραφεί.

pH : Προσδιορίσθηκε με τη βοήθεια πεχαμέτρου HANNA HI8314

Ni (II) : Ο προσδιορισμός της συγκέντρωσης ιόντων Ni(II) στο δείγμα έγινε με τη

βοήθεια κατάλληλης Quantofix Nickel συσκευασίας της εταιρίας MACHEREY-NAGEL

GmbH & Co. Στο δείγμα, του οποίου το pH

ρυθμίστηκε στα όρια του 2-7 με στερεό

CH3COONα , εμβαπτίσθηκε test stick για 20s και

στη συνέχεια συγκρίθηκαν οι χρωστικές ζώνες του

stick με την χρωματική κλίμακα αναφοράς. Η

παρουσία ιόντων Ni(II) στο δείγμα προσδίδει

κόκκινο χρωματισμό στο stick, η ένταση του

οποίου είναι ανάλογη της συγκέντρωσης των

ιόντων.

Cu (II): Ο προσδιορισμός της συγκέντρωσης ιόντων Cu(II) στο δείγμα έγινε με τη

βοήθεια κατάλληλης Quantofix Copper συσκευασίας της εταιρίας MACHEREY-

NAGEL GmbH & Co. Στο δείγμα, του οποίου το pH ρυθμίστηκε στα όρια του 2-6 με

στερεό CH3COONα , εμβαπτίσθηκε test stick για 1s και στη συνέχεια αφού

απομακρύνθηκε πιθανή περίσσεια δείγματος από το stick, αφέθηκε για 20 s

26

προκειμένου να ολοκληρωθεί η χρωματική αντίδραση. Τέλος συγκρίθηκαν οι χρωστικές

ζώνες του stick με την χρωματική κλίμακα αναφοράς. Η παρουσία ιόντων Cu(II) στο

δείγμα προσδίδει κόκκινο-βιολετί χρωματισμό στο stick, η ένταση

του οποίου είναι ανάλογη της συγκέντρωσης των ιόντων

Sn(II) : Ο προσδιορισμός της συγκέντρωσης ιόντων Sn(II) στο

δείγμα έγινε με τη βοήθεια κατάλληλης QuantofixTin συσκευασίας

της εταιρίας MACHEREY-NAGEL GmbH & Co. Στο δείγμα, του

οποίου το pH ρυθμίστηκε μικρότερο του1με προσθήκη 0,5ml πυκνού

HCl, σε 5ml δείγματος, εμβαπτίσθηκε test stick και αμέσως αφού απομακρύνθηκε

πιθανή περίσσεια δείγματος από το stick συγκρίθηκαν οι χρωστικές ζώνες του stick με

την χρωματική κλίμακα αναφοράς. Η παρουσία ιόντων Sn(II) στο δείγμα προσδίδει

μπλε χρώση στο stick, η ένταση της οποίας είναι ανάλογη της συγκέντρωσης των

ιόντων.

(CrO4)2-

: Ο προσδιορισμός της συγκέντρωσης (CrO4)2-

ιόντων στο δείγμα έγινε με τη

βοήθεια κατάλληλης Quantofix Chromate συσκευασίας της εταιρίας MACHEREY-

NAGEL GmbH & Co. Σε δοκιμαστικό σωλήνα της συσκευασίας, ο οποίος έχει

τοποθετηθεί σε θερμαινόμενο χώρο προστέθηκαν 10 σταγόνες από το αντιδραστηρίο-1

της συσκευασίας. Στο δείγμα, του οποίου το pH ρυθμίστηκε περίπου 7, εμβαπτίσθηκε

test stick και αμέσως αφού απομακρύνθηκε πιθανή περίσσεια δείγματος από το stick

εμβαπτίσθηκε στο δοκιμαστικό σωλήνα με το

αντιδραστήριο-1 για 30s. Στη συνέχεια

συγκρίθηκαν οι χρωστικές ζώνες του stick με

την χρωματική κλίμακα αναφοράς. Η

παρουσία (CrO4)2-

ιόντων στο δείγμα

προσδίδει βιολετί χρώση στο stick, η ένταση

της οποίας είναι ανάλογη της συγκέντρωσης

των ιόντων.

Αl(III) : Ο προσδιορισμός της συγκέντρωσης ιόντων

Αl(III) στο δείγμα έγινε με τη βοήθεια κατάλληλης

Quantofix Aluminium συσκευασίας της εταιρίας

MACHEREY-NAGEL GmbH & Co. Στο δοσομετρικό

σωλήνα της συσκευασίας, προστέθηκε δείγμα μέχρι τη χαραγή και ακολούθως

27

προστέθηκαν 6 σταγόνες από το αντιδραστηρίο-1 της συσκευασίας και το μίγμα

αναδεύτηκε προσεκτικά. Στο δοκιμαστικό σωλήνα της συσκευασίας, ο οποίος έχει

τοποθετηθεί σε θερμαινόμενο χώρο προστέθηκαν 6 σταγόνες από το αντιδραστηρίο-2

της συσκευασίας. Αρχικά εμβαπτίσθηκε test stick στο δοσομετρικό σωλήνα με το δείγμα

και αμέσως αφού απομακρύνθηκε πιθανή περίσσεια δείγματος από το stick

εμβαπτίσθηκε στο δοκιμαστικό σωλήνα με το αντιδραστήριο-2 για 2min. Στη συνέχεια

και αφού απομακρύνθηκε εκ νέου πιθανή περίσσεια υγρού από το stick συγκρίθηκαν οι

χρωστικές ζώνες του stick με την

χρωματική κλίμακα αναφοράς. Η

παρουσία ιόντων Αl(III) στο δείγμα,

προσδίδει κόκκινη χρώση στο stick, η

ένταση της οποίας είναι ανάλογη της

συγκέντρωσης των ιόντων. Σε

περίπτωση μηδενικής συγκέντρωσης

ιόντων στο δείγμα παρουσιάζεται ροζ

χρώση.

Fe(II)-Fe(III) : Ο προσδιορισμός της ολικής συγκέντρωσης ιόντων Fe(II)-Fe(III) στο

δείγμα έγινε με τη βοήθεια κατάλληλης Quantofix Iron 100 συσκευασίας της εταιρίας

MACHEREY-NAGEL GmbH & Co. Στο δοσομετρικό σωλήνα της συσκευασίας,

προστέθηκε δείγμα (με pHαπό 1έως7) μέχρι τη χαραγή και ακολούθως προστέθηκε μία

δόση με το δοσομετρικό κουταλάκι της συσκευασίας από το αντιδραστήριο-1 και

ακολούθησε προσεκτική ανάδευση. Ακολούθως εμβαπτίσθηκε το test stick στο

δοσομετρικό σωλήνα με το δείγμα

για 20s. Στη συνέχεια και αφού

απομακρύνθηκε η πιθανή περίσσεια

υγρού από το stick συγκρίθηκαν οι

χρωστικές ζώνες του stick με την

χρωματική κλίμακα αναφοράς. Η

παρουσία ιόντων Fe(II)-Fe(III)

στο δείγμα, προσδίδει μπλε χρώση

στο stick, η ένταση της οποίας είναι

ανάλογη της συγκέντρωσης των ιόντων.

28

(ΝΟ3)- : Ο προσδιορισμός της ολικής συγκέντρωσης

ιόντων (NO3)- στο δείγμα έγινε με τη βοήθεια

ανακλασιμέτρου Merck RQflex plus και συσκευασία

ανίχνευσης (NO3)- για ανακλασίμετρο της Merck με

κωδικό 1.16995.0001με όρια ανίχνευσης της μεθόδου

από 3έως 90 mg/l (NO3)- . Αρχικά το ανακλασίμετρο

προγραμματίζεται με τον κατάλληλο κωδικό για ανίχνευση (NO3)- ιόντων με όρια

ανίχνευσης 3έως 90 mg/l. Στο δείγμα, του οποίου το pH πρέπει να βρίσκεται στα όρια

του 1-12, και να έχει θερμοκρασία από 15-30οC,εμβαπτίσθηκε το test stip για 2s, και

αμέσως απομακρύνθηκε πιθανή περίσσεια δείγματος ενώ ταυτόχρονα υπήρξε η έναρξη

του χρόνου αντίδρασης στο ανακλασίμετρο η οποία διαρκεί 60s. 5s πριν ολοκληρωθεί ο

χρόνος αντίδρασης εισάγεται το strip στην κατάλληλη υποδοχή του ανακλασιμέτρου. Με

την ολοκλήρωση του χρόνου αντίδρασης εμφανίζεται στην οθόνη του οργάνου η

συγκέντρωση του δείγματος σε NO3-

. Εάν η συγκέντρωση του δείγματος στο

συγκεκριμένο ιόν είναι μικρότερη απ` τα όρια της μεθόδου εμφανίζεται η ένδειξη LO.

(ΝΟ2)- : Ο προσδιορισμός της ολικής συγκέντρωσης ιόντων (NO2)

- στο δείγμα έγινε με

τη βοήθεια ανακλασιμέτρου Merck RQflex plus και συσκευασία ανίχνευσης (NO3)- για

ανακλασίμετρο της Merck με κωδικό 1.16973.0001με όρια ανίχνευσης της μεθόδου

από 0,5 έως 25,0 mg/l (NO2)- . Αρχικά το ανακλασίμετρο προγραμματίζεται με τον

κατάλληλο κωδικό για ανίχνευση (NO2)- ιόντων με όρια ανίχνευσης αυτά της

συγκεκριμένης μεθόδου. Στο δείγμα, του οποίου το pH πρέπει να βρίσκεται στα όρια

του 1-13, και να έχει θερμοκρασία από 15-30οC,εμβαπτίσθηκε το test stip για 2s, και

αμέσως απομακρύνθηκε πιθανή περίσσεια δείγματος ενώ ταυτόχρονα υπήρξε η έναρξη

του χρόνου αντίδρασης στο ανακλασίμετρο η οποία διαρκεί 15s. 5s πριν ολοκληρωθεί ο

χρόνος αντίδρασης εισάγεται το strip στην κατάλληλη υποδοχή του ανακλασιμέτρου. Με

την ολοκλήρωση του χρόνου αντίδρασης εμφανίζεται στην οθόνη του οργάνου η

συγκέντρωση του δείγματος σε NO2-

. Εάν η συγκέντρωση του δείγματος στο

συγκεκριμένο ιόν είναι μικρότερη απ` τα όρια της μεθόδου εμφανίζεται η ένδειξη LO.

29

(NH4)+

: Ο προσδιορισμός της ολικής συγκέντρωσης ιόντων (NH4)+ στο δείγμα έγινε

με τη βοήθεια ανακλασιμέτρου Merck RQflex plus και συσκευασία ανίχνευσης (NH4)+

για ανακλασίμετρο της Merck με κωδικό 1.16892.0001με όρια ανίχνευσης της μεθόδου

από 0,2 έως 7,0 mg/l (NH4)+. Αρχικά το ανακλασίμετρο προγραμματίζεται με τον

κατάλληλο κωδικό για ανίχνευση (NH4)+ ιόντων με όρια ανίχνευσης αυτά της

συγκεκριμένης μεθόδου. 5ml από το δείγμα, του οποίου το pH πρέπει να βρίσκεται στα

όρια του 4-13, προστέθηκε στο δοχείο αντίδρασης της συσκευασίας. Στη συνέχεια

προστέθηκαν 10 σταγόνες από το αντιδραστήριο-1 με συνεχή προσεκτική ανάδευση, και

μία δόση με το δοσομετρικό κουταλάκι από το αντιδραστήριο-2 της συσκευασίας και

ακολούθησε διάλυση του αντιδραστηρίου.

Ακολούθησε εμβάπτιση του test stip στο

δείγμα, ενώ ταυτόχρονα υπήρξε η έναρξη

του χρόνου αντίδρασης στο ανακλασίμετρο

η οποία διαρκεί για 8 min. 5s πριν την

ολοκλήρωση της αντίδρασης

απομακρύνθηκε το test strip το δοχείο του

δείγματος και τοποθετήθηκε στην

κατάλληλη υποδοχή του ανακλασιμέτρου.

Με την ολοκλήρωση του χρόνου αντίδρασης

εμφανίζεται στην οθόνη του οργάνου η

συγκέντρωση του δείγματος σε (NH4)+ .

Εάν η συγκέντρωση του δείγματος στο

συγκεκριμένο ιόν είναι μικρότερη απ` τα

όρια της μεθόδου εμφανίζεται η ένδειξη

LO.

(PO4)3-

: Ο προσδιορισμός της ολικής συγκέντρωσης ιόντων (PO4)3-

στο δείγμα έγινε

με τη βοήθεια ανακλασιμέτρου Merck RQflex plus και συσκευασία ανίχνευσης (PO4)3-

για ανακλασίμετρο της Merck με κωδικό 1.17942.0001με όρια ανίχνευσης της μεθόδου

από 0,1 έως 5,0 mg/l (PO4)3-

. Αρχικά το ανακλασίμετρο προγραμματίζεται με τον

κατάλληλο κωδικό για ανίχνευση (PO4)3-

ιόντων με όρια ανίχνευσης αυτά της

συγκεκριμένης μεθόδου. Αντίθετα με τις μεθόδους προσδιορισμού των προηγουμένων

ιόντων , στη συγκεκριμένη διαδικασία δεν χρησιμοποιήθηκαν test strips αλλά κυψελίδες

30

τόσο για το δείγμα όσο και για το τυφλό. 5ml από το δείγμα, του οποίου το pH πρέπει

να βρίσκεται στα όρια του 5-8, και να έχει θερμοκρασία από 20-30οC, προστέθηκε στα

δύο δοχεία αντίδρασης της συσκευασίας. Στο πρώτο δοχείο (δείγμα) προστέθηκαν

5σταγόνες από το αντιδραστήριο-1 με συνεχή προσεκτική ανάδευση, και μία δόση με το

δοσομετρικό κουταλάκι από το αντιδραστήριο-2 της συσκευασίας και ακολούθησε

διάλυση του αντιδραστηρίου. Στο δεύτερο δοχείο (τυφλό) δεν προστέθηκε τίποτα άλλο.

Στη συνέχεια ποσότητες από τα δύο δοχεία χρησιμοποιήθηκαν προκειμένου να γεμίσουν

αντίστοιχα δύο κυψελίδες. Αρχικά τοποθετείται στην υποδοχή του ανακλασιμέτρου η

κυψελίδα με το τυφλό και στη συνέχεια αυτή με το δείγμα, οπότε εμφανίζεται στην

οθόνη του οργάνου η συγκέντρωση του δείγματος σε (PO4)3-

.Εάν η συγκέντρωση του

δείγματος στο συγκεκριμένο ιόν είναι μικρότερη απ` τα όρια της μεθόδου εμφανίζεται η

ένδειξη LO.

ΣΤ4. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΑΝΑΛΥΣΕΩΝ

Ακολουθώντας τις διαδικασίες της ΣΤ3 παραγράφου κάθε ομάδα εξέτασε τα δικά της

δείγματα ως προς κάθε παράμετρο. Τα αποτελέσματα παρουσιάζονται στον επόμενο

πίνακα. Σε όποια παράμετρο εμφανίζεται μία τιμή αυτή αποτελεί τη μέση τιμή όλων

των ομάδων. Αντίθετα σε όποιες παραμέτρους τα αποτελέσματα δείχνουν εύρος τιμών

προκύπτει από μέθοδο υπολογισμού.

31

ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ

ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΣ ΤΙΜΕΣ

ΔΕΙΓΜΑΤΟΣ

ΤΙΜΕΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ

ΑΓΩΓΙΜΟΤΗΤΑ 0,4mS/cm ≤2,5 mS/cm

ΟΛΙΚΗ ΣΚΛΗΡΌΤΗΤΑ 15-21,5 od

PH 7,87(17,4oC) 6,5-8,5

NO3-

1,0mg/L 50,0 mg/L

NO2-

3,4mg/L 0,1 mg/L

NH4+

3,2mg/L 0,5 mg/L

PO43-

< 0,1mg/L 10,0 mg/L

Ni2+

0,0- 10,0mg/L 0,05 mg/L

Cu2+

0,0-10,0mg/L 0,1 mg/L

Sn2+

0,0-10,0mg/L 10,0 mg/L

Al3+

5,0-20,0mg/L 0,2 mg/L

CrO42-

3,0-10,0mg/L 0,05 mg/L

Fe2+

/Fe3+

2,0-5,0mg/L 0,2 mg/L

ΣΤ5. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Σύμφωνα με την ΚΥΑ (ΦΕΚ 1909 /8-12-2010) περί καθορισμού Προτύπων Ποιότητας

Περιβάλλοντος (ΠΠΠ) για τις συγκεντρώσεις ορισμένων ρύπων και ουσιών

προτεραιότητας στα επιφανειακά ύδατα, σε συμμόρφωση προς τις διατάξεις της οδηγίας

2008/105/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου

32

2008 «σχετικά με Πρότυπα Ποιότητας Περιβάλλοντος (ΠΠΠ) στον τομέα της πολιτικής

των υδάτων, καθορίζεται ότι για τον προσδιορισμό της οικολογικής κατάστασης

συστημάτων εσωτερικών επιφανειακών υδάτων (τα λιμναία οικοσυστήματα ανήκουν σ`

αυτή τη κατηγορία) μεταξύ των άλλων παραμέτρων που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη

είναι και τα ιόντα Νi2+

, Cu2+

,Sn2+

Cr(VI). Παράλληλα για την εκτίμηση των

αποτελεσμάτων παρακολούθησης σε σχέση με τα ΠΠΠ θα λαμβάνονται υπόψη η ολική

σκληρότητα ,το pH καθώς και άλλες παράμετροι που επηρεάζουν τη βιοδιαθεσιμότητα

των μετάλλων. Παρατηρούμε από τα ευρεθέντα αποτελέσματα ότι αυτά υπερβαίνουν τα

όρια των ΠΠΠ σε κάποιες περιπτώσεις μετάλλων. Όμως πρέπει να συνεκτιμήσουμε και

τα όρια ανίχνευσης των μεθόδων που χρησιμοποιήσαμε αλλά και ότι οι τιμές των

υπολοίπων φυσικοχημικών σταθερών είναι μέσα στα όρια. Φυσικά μια τέτοια

προσέγγιση δε σημαίνει ότι πρέπει να εφησυχάζουμε για το ενδεχόμενο ρύπανσης του

οικοσυστήματος της Υλίκης. Κάθε άλλο. Η επαγρύπνηση και τα μέτρα πρόληψης είναι ο

ασφαλέστερος τρόπος προστασίας της Υλίκης, προκειμένου τόσο η τοπική όσο και η

ευρύτερη κοινωνία να συνεχίζει να δέχεται τις θετικές της επιδράσεις.

Ζ. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

(1): «ΟΙ ΛΙΜΝΕΣ ΥΛΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΛΙΜΝΗ», ΓΙΑΝΝΗΣ Μ.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΠΟΥΛΟΣ, 2008, σελ.16

(2): «ΟΙ ΛΙΜΝΕΣ ΥΛΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΛΙΜΝΗ», ΓΙΑΝΝΗΣ Μ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΠΟΥΛΟΣ

2008, σελ.19

(3):(http://kpekastor.kas.sch.gr/limnology/schools/gymnasioeuoias.htm)

(4): PESCA –Λίμνη Υλίκη ΕΚΘΕ- Ινστιτούτο Εσωτερικών Υδάτων

(5):http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A5%CE%BB%CE%AF%CE%BA%CE%B7

(6):http://www.viotiainvest.gr/%CE%9B%CE%AF%CE%BC%CE%BD%CE%B7%2

0%CE%A5%CE%BB%CE%AF%CE%BA%CE%B7.html

(7):http://www.google.com/search?q=%CF%85%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE

%B7&biw=1360&bih=642&sei=3J4LUcyXCYSl4ASd3IGYCQ&tbm=isch

(8): «ΟΙ ΛΙΜΝΕΣ ΥΛΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΛΙΜΝΗ», ΓΙΑΝΝΗΣ Μ.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΠΟΥΛΟΣ, 2008, σελ.,21,

33

(9): «ΟΙ ΛΙΜΝΕΣ ΥΛΙΚΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΛΙΜΝΗ», ΓΙΑΝΝΗΣ Μ.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΠΟΥΛΟΣ, 2008, σελ., 23,25,32

(10): http://el.wikipedia.org/wiki/Natura_2000

(11):http://www.envedu.gr/Documents/files/EkpYliko/Prostateyomenes_Perioxes/Ypos

tiriktiko_Yliko/Ypostiriktiko_Yliko.pdf

(12): http://www.minenv.gr/1/12/121/12103/g1210300/g121030000.html

(13): http://www.minenv.gr/1/12/121/12103/g1210300/g121030000.html

(14):http://europa.eu/legislation_summaries/environment/nature_and_biodiversity/l2

8076_el.htm

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Σελ.2 Σκοπός εργασίας και ερευνητικά ερωτήματα

Σελ.2 Μεθοδολογία

Σελ.4 Ιστορία της λίμνης Υλίκης

Σελ.5 Τροφοδότες της λίμνης

Σελ.7 Αξιοποίηση νερού της λίμνης

Σελ.8 Επαγγέλματα της λίμνης

Σελ.9 Η ζωή στη λίμνης

Σελ.17 Παρουσίαση δικτύου NATURA

Σελ.17 Το δίκτυο ΝΑΤURΑ στην Ελλάδα

Σελ.19 Χαρακτηριστικά του δικτύου NATURA 2000 στην Ελλάδα

Σελ.19 Τρόπος ένταξης μιας χώρας στο δίκτυο ΝΑΤURΑ 2000

Σελ.20 Προστασία οικοτόπων

Σελ.20 Ζώνες ειδικής προστασίας

Σελ.20 Προστασία των αγρίων πτηνών

34

Σελ.21 Το κυνήγι

Σελ.21 Ρύπανση Υλίκης ,βιβλιογραφικές εκτιμήσεις

Σελ.22 Έλεγχος παραμέτρων από ερευνητική ομάδα

Σελ.23 Μεθοδολογία αναλύσεων

Σελ.29 Αποτελέσματα

Σελ.30 Συμπεράσματα

Σελ.31 Βιβλιογραφία