สท. กบภารกจในพนทเขตนวตกรรมระเบยงเศรษฐกจภาคตะวนออก (EECi)

15มกราคม 2561

1

สถาบนการจดการเทคโนโลยและนวตกรรมเกษตร (สท.) เปนอกหนวยงานทด าเนนกจกรรมในโครงการเขตนวตกรรมระเบยบเศรษฐกจภาคตะวนออก (EECi) โดยการน าความรดานวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรม สนบสนนและสงเสรมเพอยกระดบคณภาพชวตของเกษตรกรและชมชน

ในชวงทผานมา สท. ไดลงพนทพบปะกลมเกษตรกร ชมชน หนวยงานทองถน และหนวยงานภาครฐทเกยวของ เพอรวบรวมขอมลและสรางความรวมมอในการท างานรวมกน จากการลงพนทดงกลาว สท. ไดโจทยความตองการจากเกษตรกร/ชมชนทงในเรองการแกปญหาโรคพชในการเพาะปลกพช การปศสตว การเพมปรมาณและคณภาพผลผลต การใชเทคโนโลยชวยบรหารจดการการเพาะปลก-ฟารม การแปรรปผลผลต การเชอมโยงตลาดใหกลมเกษตรกร เปนตน

สท. ไดก าหนดแผนการด าเนนงานในป 2561xภายใตภารกจหลกของ สท. 4 ดาน คอ การจดการความร การถายทอดเทคโนโลย การพฒนาบคลากร และการเชอมโยงสตลาด โดยเทคโนโลยท สท. จะถายทอดใหกลมเกษตรกร อาท โรงเรอนปลกพชอจฉรยะ โรงเรอนคดเลอกแสง สถานตรวจวดอากาศ ระบบเซนเซอรควบคมการใหน า การใชสารชวภณฑ การจดการดน ปย การแปรรป เปนตน ซงกลมเกษตรกร/ชมชน ท สท. ท างานดวย เชน กลมผปลกทเรยน อ.วงจนทร จ.ระยอง กลมมงคดแปลงใหญ อ.เขาคชกฎ จ.จนทบร กลมพชผกปลอดภย อ.คลองหาด จ.สระแกว ศนยการเรยนรเกษตรชมชนหนองยาว อ.พนมสารคาม จ.ฉะเชงเทรา เปนตน

จากแผนการด าเนนงานดงกลาว สท. ไดเรมกจกรรมถายทอดความรและเทคโนโลยใหกลมเกษตรกร ดงเชน ทสวนทเรยนบวแกวของคณสมบรณ งามเสงยม ต.วงจนทร อ.วงจนทร จ.ระยอง ซงพรอมใหสวนทเรยนของตนเปนศนยเรยนรการใชเทคโนโลยเซนเซอรเพาะปลกสวนทเรยน โดยเฉพาะการควบคมการใหน าในแตละชวงการเจรญเตบโต ซงเปนปจจยส าคญของการปลกทเรยน สท. จงไดรวมกบศนยเทคโนโลยไมโครอเลกทรอนกส (TMEC) น าเทคโนโลย IoTx(InternetxofxThing)xพฒนาเปน “ระบบตดตามสภาวะแวดลอมและใหนาทเรยน” โดยใชเซนเซอรตรวจจบความชนในดน อากาศและอณหภม รวมกบระบบประมวลผลเพอวเคราะหและใหน าตามความตองการของพชและสภาวะแวดลอม ลดปญหาการการขาดน าและใหน ามากเกนไป ลดตนทนแรงงาน ลดปญหาการแยงทรพยากรน าจากปญหาภยแลง และควบคมผลผลตไมผลใหมคณภาพ

ทงนเมอวนท 25 มกราคมทผานมา ดร.สวทย เมษนทรย รฐมนตรวาการกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย ไดเยยมชมการใชเทคโนโลยเซนเซอรดงกลาวทสวนทเรยนของคณสมบรณ

2

หองปฏบตการวจยรวมทางธรรมชาตวทยาปาพรและปาดบชนฮาลา-บาลา (Peat Swamp and Rain Forest Research Station) เปนหนวยงานภายใตหนวยปฏบตการวจยรวมทางธรรมชาตวทยาปาพรและปาดบชนฮาลา-บาลา (ความรวมมอระหวางไบโอเทค และกรมอทยานแหงชาต สตวปาและพนธพช) เพอสงเสรมและสนบสนนงานวจยดานทรพยากรธรรมชาตทจ าเปนแกการรกษาและใชประโยชนทรพยากรธรรมชาตอยางยงยนในพนทปาดบชนฮาลา-บาลาและปาพรโตะแดง ซงเปนปาทมเอกลกษณเฉพาะตว มความอดมสมบรณโดดเดน มความหลากหลายของพนธพชและสตวปา

การพฒนาอาชพและความเปนอยของชมชน มงเนนการวจยและสงเสรมระบบเกษตรอยางยงยนภายใตขอจ ากดของพนทท ากน รวมทงการสงเสรมใหเกดอาชพหลงการเกษตรของ ชมชน โดยน าวทยาศาสตรและเทคโนโลยเปนพนฐานการพฒนา เชน สงเสรมการกระจายพนธกระชายหลวงและกระทอปาสอตสาห-กรรมชมชน สงเสรมและพฒนาอาชพความเปนอยของชมชนและการปลกพชสมนไพร เชน การปลกกระทอเหลองและดาหลาแซมในสวนยางพารา สงเสรมการแปรรปผลตภณฑส ชมชน เปนอาชพเสรมใหกบกลมแมบาน สงเสรมกลมหมบานพทกษปารกษาสงแวดลอม เลยงเปดอนรกษปาสาค สงเสรมกลมรกษปาบาลา เลยงไสเดอน ผลตปยชวภาพ และอาหารเสรมเปด (อนรกษปาสาค)

จากรายงานผลการปฏบตงานของหอง ปฏบตการวจยฯ ในดานการสงเสรมการเลยงเปด พบปญหาเปดตายจ านวนมากในชวงเดอน พฤศจกายน-มกราคม หรอชวงปลายฝนตนหนาว ฝายพฒนาพนทเพอเกษตรและชมชน สท. ไดลงพนทประเมนปญหาดงกลาว และจดท าสอโปสเตอรโรคเปดและการปองกนรกษา การใชวคซนปองกนโรดเปด เพอเปนองคความรใหเกษตรกรผเลยงเปดไดทราบอาการและแนวทางการแกปญหาเบองตน เพอปองกนการระบาดของเชอโรค

เมอวนท 9 มกราคมทผานมา ฝายพฒนาพนทฯ ไดจดอบรมการเลยงเปดและการใชวคซนใหกบกลมผเลยงเปดอนรกษปาสาค ณ หองปฏบตการวจยฯ โดยใหความรเบองตนเกยวกบการเลยงเปดxซงม.2 รปแบบ ไดแก เลยงเพอบรโภคในครวเรอน และเลยงเชงธรกจหรอเลยงเพอการคา สายพนธ เปดแบงได 3 ประเภท คอ เปดพนธเนอ เปดพนธไข เปดพนธเนอพนธไข การเลยงเปดระยะตางๆ อปกรณการเลยง อาหาร โรคและการปองกน และการใชวคซน ส าหรบโรคเปด ไดเนนใหความร 3xโรค ไดแก กาฬโรคเปด อหวาตเปด-ไก และนวคาสเซลเชอเปนสเตรนลาโซตา (NDL) ซงผเขารวมอบรมไดฝกปฏบตการใชวคซนอยางถกวธ รวมทงพดคยแลกเปลยนปญหาจากการเลยงเปดและแนวทางแกไข

การเลยงเปดและการใชวคซน

15มกราคม 2561

3

เมอวนท 25-26..มกราคม 2561 ฝายถายทอดเทคโนโลยเพอเกษตรและชมชน ไดน า “เทคโนโลย IoT ควบคมระบบการใหนาในสวนทเรยน” และ “สารชวภณฑกาจดโรคและแมลงศตรพช” ถายทอดสชมชนทต.วงจนทร อ.วง-จนทร จ.ระยอง และอ าเภอมะขาม จ.จนทบร พนทเขตนวตกรรมระเบยงเศรษฐกจพเศษภาคตะวนออก (EECi)

ตดตง“ระบบตดตามสภาวะแวดลอมและใหนาทเรยน”

คณสมบรณ งามเสงยม เจาของสวนบวแกว สวนทเรยนนอกฤด อ.วงจนทร จ.ระยอง

นาเทคโนโลยสเกษตรกรพนท EECi

IoT ในสวนทเรยนฝายถายทอดเทคโนโลยฯ ไดคดเลอกเทคโนโลยทเหมาะสมกบกลมเปาหมายในชมชนและตรงกบความตองการของ

เกษตรกรผรบ โดยไดรวมกบศนยเทคโนโลยไมโครอเลกทรอนกส (TMEC) น าเทคโนโลย IoT (Internet of Thing) มาใชควบคมระบบการใหน าในสวนทเรยนนอกฤดของคณสมบรณ งามเสงยม (เฮยตย) ซงฝายถายทอดเทคโนโลยฯ และทมวจยไดประเมนพนทการตดตงระบบเซนเซอร พรอมทงวางแผนรวมกบเกษตรกร โดยวางระบบกลองเซนเซอรตรวจวดและเกบขอมลบรเวณแปลงปลกทเรยน ตดตงระบบปองกนไฟฟา (ฟาผา) เชอมตอระบบควบคมกบระบบปมน าและสญญาณอนเทอรเนตเพอใชงานผานสมารทโฟน โดยใชงานผาน http://agri-th.com/bks/Login.php

ระบบเซนเซอรตรวจวดแบงเปน 2 ระบบ ไดแก ระบบควบคมสงการอตโนมต อาศยหวเซนเซอร 3..หวปกลงดนระดบรากพช ซงจะประมวลผลตรวจวดคาความชนในดนระดบนาท เพอเทยบกบระดบความชนทเหมาะสมทไดตงคาไว หากเซนเซอรตรวจวดความชนพบวา ระดบความชนต ากวาคาทตงไว กลองควบคมจะสงการไปทปมเพอเปดระบบน า และหากเซนเซอรตรวจวดพบวา คาความชนอยในระดบทเหมาะสมแลว กลองควบคมจะปดระบบน าโดยอตโนมต ซงการใชเซนเซอรทง 3 ตว สามารถตงคาทเหมาะสมไดตามระยะการเจรญเตบโตของพช เชน ทเรยนแบงออกเปน.3’ระยะ ชวงเจรญเตบโต ชวงตดดอก และชวงตดผล แตละชวงการเตบโตตองการน าไมเทากน ท าใหเกษตรกรสามารถออกแบบระดบความชนทเหมาะสมไดตามระยะการเจรญเตบโต

กลองเซนเซอร

ควบคมระบบทตดตงในแปลงปลก

หนาจอแสดงผลและสงการผานเวบไซต

15มกราคม 2561

4

ระบบตรวจวดและเกบขอมลสภาพอากาศ เนนการเกบขอมลสภาพอากาศโดยรอบ โดยมเซนเซอรตรวจวดตดตงอยบรเวณกลองควบคม ตรวจวด 3 คา ไดแก อณภม ความเขมแสง และความชนอากาศ ขอมลเหลานจะประมวลผลระดบนาท แลวเกบรวบรวมเปน Big Data เพอใชตอยอด เชน หากในปนนทเรยนตดผลมากกวาปกต เกษตรกรสามารถตรวจเชคขอมล อณหภมแสงแดด และความชนในอากาศชวงออกผลยอนหลงของปนน เพอแปรคาจากขอมลและใชอางองหรอตอยอดการเพาะปลกตอไป

“ระบบตดตามสภาวะแวดลอมและใหน าทเรยน”สาธตและอธบาย

“ระบบตดตามสภาวะแวดลอมและใหน าทเรยน”

รฐมนตรวาการกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยเยยมชม “ระบบตดตามสภาวะแวดลอมและใหน าทเรยน”

รฐมนตรวาการกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย ลงพนทต.วงจนทร ในกจกรรม STI Solution for Communities

ขอมลสภาพอากาศทแปลงปลก กราฟแสดงขอมลสภาพอากาศยอนหลง

5

“สารชวภณฑ” กาจดโรคและแมลงศตรพช

ฝายถายทอดเทคโนโลยเพอเกษตรและชมชนรวมกบนกวจยศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต (ไบโอเทค) และศนยสงเสรมการเกษตรดานการอารกขาพช (ศทอ.ชลบร) ถายทอดเทคโนโลยการผลตเชอราไตรโคเดอรมา (เชอราควบคมโรคพช) การผลตเชอราบวเวอเรย และการผลตเชอราเมตาไรเซยม (เชอราควบคมแมลงศตรพช) แบบกอนเชอสดพรอมใชใหแกเกษตรกร และสรางความเขาใจการใชสารชวภณฑควบคมแมลงศตรพชในแปลงอยางถกวธ ณ สวนบวแกว อ.วงจนทร จ.ระยอง และศนยเรยนรชมชนปถว อ.มะขาม จ.จนทบร

คณสมาน พรหมมา ประธานกลมปรบปรงคณภาพทเรยน อ.วงจนทร จ.ระยอง

คณรฐไท พงษศกด ประธานกลม Organic station จนทฮ จ.จนทบร

การอบรมทสวนบวแกว อ.วงจนทร จ.ระยอง มเกษตรกรเขารวมการอบรม 74 คน จาก 10 ชมชน สวนใหญท าสวนทเรยนเชงเดยว มการใชสารเคมรวมกบสารชวภณฑก าจดศตรพช แมลง และควบคมโรคตางๆ สวนการอบรมทศนยเรยนรชมชนปถว อ.มะขาม จ.จนทบร มเกษตรกรรวมอบรม 38xคน จาก 9xชมชน โดยท าสวนผลไมผสมผสาน เชน ทเรยน มงคด ลองกอง เงาะ ล าไย และปลกพชผกอนทรย เกษตรกรผลตสารชวภณฑใชเองในกลมโดยเรยนรตามภมปญญาทองถน เกษตรกรจงตองการความรการผลตทถกตองตามหลกวชาการ เพอปรบปรงคณภาพการผลต เพมประสทธภาพการใชสารชวภณฑควบคมแมลงศตรพชในสวนผลไมไดมากยงขน

การอบรมครงนเกษตรกรไดเรยนรดานชววทยา รปแบบการเขาท าลายแมลงของสารชวภณฑ การเตรยมอาหารเลยงเชอจลนทรย การผลตขยายเชอราบวเวอเรย แบงหวเชอเปน 2xประเภท คอ หวเชอน าบรสทธ จากหองปฏบตการวจยการควบคมทางชวภาพ หนวยวจยเทคโนโลยชวภาพจลนทรยและชวเคมภณฑ ไบโอเทค และหวเชอแหงในเมดขาวฟาง จาก ศทอ.ชลบร ใชระยะเวลาบมเชอประมาณ 7-10 วน การผลตเชอราเมตาไรเซยม และเชอราไตรโคเดอรมา หวเชอแบบน า ใชระยะเวลาบมเชอประมาณ 10-15 วน และประมาณ 3-5 วน ตามล าดบ นอกจากนยงไดเรยนรวธการใชสารชวภณฑในการก าจดแมลงศตรพชแบบฉดพน การหวานบนดน การผสมน าราด และอตราการใชทเหมาะสม เชน กอนเชอราบวเวอเรย 1xถง ขนาด 250xกรม ผสมน าจ านวน 40xลตร กรองเฉพาะสวนใสแลวผสมสารจบใบเลกนอย ใชฉดพนในชวงไมมแสงแดด เปนตน

ดลกษณะของเชอจลนทรยผานกลองจลทรรศน

สารชวภณฑทใชควบคมโรคและแมลงในพช ขนตอนการผลตกอนเชอสารชวภณฑรปแบบตางๆ

7

6

เทศบาลต าบลวงพราว อ าเภอเกาะคา จงหวดล าปาง รวมกบ สวทช.ภาคเหนอ จดโครงการสงเสรมการรวมกลมและพฒนาอาชพ ใหกบตวแทนคณะกรรมการศนยบรการและถายทอดเทคโนโลยการเกษตรประจ าต าบลวงพราว เกษตรกรและประชาชนทสนใจในต าบลวงพราว จ านวน 33 ราย โดยอบรมการปนเตาชวมวลเชอเพลงซงขาวโพดส าหรบใชในครวเรอนและจ าหนาย เพอแกไขปญหาเศษเหลอทงของซงขาวโพด ประกอบกบนโยบายของผบรหารเทศบาลต าบลวงพราวทสงเสรมและสนบสนนการสรางงาน สรางอาชพใหกบประชาชน เพอลดรายจาย เพมรายไดใหกบครวเรอน ตามแนวเศรษฐกจพอเพยง

เทศบาลต าบลวงพราวไดสงเสรมใหประชาชนทสนใจปนเตาชวมวลเชอเพลงซงขาวโพดเพอใชในครวเรอน โดยสนบสนนวสดอปกรณ เชน ปน ทราย แกลบ และแบบเตา เปนตน ปจจบนมครวเรอนทไดเขารวมกจกรรมและน าเตาชวมวลนไปใชงานจรงแลวกวา 30 ครวเรอน อยในพนทบานแมหลง หมท 1 บานวงพราว หมท 2 บานสาด หมท 3 โดยจะด าเนนการใหครบทง 7 หมบานในพนทต าบลวงพราว อ าเภอเกาคา จงหวดล าปาง

กลมปนเตาชวมวลเชอเพลงซงขาวโพดสาหรบใชในครวเรอน

15มกราคม 2561

7

จาก “ผง” ส “ชนโรง” ตอบโจทยสวนผลไม

เชนเดยวกบเกษตรกรทวไปทตองการใหสวนผลไมตนเองมผลผลตเพม เมอรวาสวนลนจในพนทไดผลผลตเพมขนจากการเลยง “ผง” ชวยผสมเกสร คณวสนตไมรรอทจะเรยนรและลงทนรวมครงลานบาทเลยงผงในพนทของตน แตกลบไมเปนดงทคาดหวง ดวยพฤตกรรมของผงทจะผสมพนธบนอากาศ จงกลายเปนอาหารอนโอชะของนกประจ าถนอยาง “นกจาบคา” แมสญเงนจ านวนมากไปแลว แตดวยความตองการเพมผลผลตใหสวนผลไมตนเอง คณวสนตยอนนกถงแมลงผสมเกสรอกชนดหนงทคนเคยมาแตเดก

“รวาชนโรงเปนแมลงผสมเกสร กไปแคะรงชนโรงทอยใตเตยงนอนไดมา 4 รง เอามาใสรงทเหลอจากการเลยงผง ผานไป 6 เดอนจ านวนเพมขนเตมรง กลองแยกรงเอง”

แมจะรวาชนโรงเปนแมลงผสมเกสรตระกลเดยวกบผง เพยงแตไมมเหลกไน แตพฤตกรรมการใชชวต การหาอาหาร หรอแมแตการผสมพนธ กเปนเรองใหมทคณวสนตตองเรยนรและท าความรจกกบผงจวชนดนถง 3 ป

“นางพญาชนโรงกลางคนจะไมนอน จะไขในรงตลอด ชนโรงงานจะหาอาหารในรศม 300 เมตร ออกผสมเกสรตอนเชาประมาณ 6 โมง ถาหนาหนาวจะออก 7 โมง แตละตวบนออกไปผสมเกสรวนละไมนอยกวา 16 เทยว ถาแดดด อากาศด จะออกบนมากกวานน แลวจะกลบเขารงตอนมด ทส าคญชนโรงไมเลอกชนดดอกไมและไมทงรง”

15มกราคม 2561

รายการ “Club Farmday the Series” เปนอกหนงชองทางการสอสารทฝายจดการความรเพอเกษตรและชมชน ไดจดท าขนเพอน าเสนอสาระความรเทคโนโลยและนวตกรรมดานการเกษตรทงจากของ สวทช . และพนธมตร ผานชองทางเฟซบคของ สท. (www.facebook.com/NSTDAAGRITEC) เดอนละครง และสามารถชมยอนหลงไดท https://www.youtube.com/channel/UCtGHxx_LmAzUNLnB8HTdsMg (สท. Channel) ซงในเดอนมกราคม รายการฯ ไดน าเสนอตอน ชนโรง: ผงจว ราคาแจม” โดยพดคยกบคณวสนต ภผา เกษตรกรสวนผลไมและผประกอบการเพาะเลยงชนโรง อ.อมพวา จ.สมทรสงคราม

จากการสงเกตพฤตกรรมอยางใกลชดชนดทวาคลกอยกบชนโรงทงวนทงคน คณวสนตพบวา อาหารหลกของชนโรงเปนเกสรดอกไม 80% ขณะทกนน าหวานเพยง 20% และนนไดตอบโจทยความตองการเพมผลผลตในสวนมะพราว สมโอ และลนจของคณวสนตอยางชดเจน และผลลพธทไดกเปนไปตามทหวง“ชนโรงเปนแมลงทมอยในธรรมชาต ตามบานเรอนไทยกม คนสมยกอนไมชอบชนโรงเพราะวามนด จะกดแตไมมเหลกไนนะ และยางจากชนโรงจะเลอะเทอะตามบาน แตปจจบนคนเรมหนมาเลยงเพอผสมเกสร”

เมอ “ผงจว” สรางรายไดเรมตนจากความตองการเพมผลผลตในสวนใหตวเอง

ขยายสการท าธรกจเพาะเลยงชนโรง โดยใหบรการเชารงชนโรงและจ าหนายรงชนโรง รวมถงตอยอดผลพลอยไดจากรงชนโรงเปนผลตภณฑ กลมลกคาหลกทมาใชบรการเชารงชนโรงเพอชวยผสมเกสรเปนเกษตรกรเจาของสวนผลไม ซงยอมเสยคาเชารงหลกหมนตอรอบการผสมเกสร

8

เพอแลกกบผลผลตทมคณภาพและรายไดท เพมขนหลายเทาตว “เคยมเจาของสวนมะมวงเชารงไป 100 รง 10 วน คาเชารงละ 30 บาท/รง/วน จากผลผลตทเคยได 3 แสนบาท เพมขนเปนลานบาท ผลผลตสญเสยนอยลง คณภาพดพรอมสงออกได หรอสวนเงาะเดมได 7-8 แสน แตพอใชชนโรง ได 4 ลานบาท”

คณวสนตจะท าสญญากบผเชาในเรองการดแลและรกษารงชนโรง หากชนโรงตายจากการฉดยาฆาแมลงหรอรงชนโรงหาย ผเชาตองเสยคาใชจายเพมรงละ 2,000บาท นอกจากการใหเชารงแลว หากเกษตรกรตองการซอรงชนโรง คณวสนตจะขายใหในราคา 1,500 บาท/รง“ถาอยางเขาเชารง ผมจะไปวางต าแหนงรงให โดยค านวณจากพนทสวน หาจดกงกลางแปลง แลวกระจายวางรงชนโรงไปแตละดาน ซงเจาของสวนจะตองไมเคลอนยายต าแหนงของรงชนโรงทวางให เพราะชนโรงจะจ าทางเขารงไมได และจะสงผลตอผลผลตของสวน โดยทวไปถาเปนสวนทปลกผลไมเตมพนท จะใชรงชนโรงไมต ากวา 10 ลง/ไร สวนคนทซอขาด ตองเปนพนททมอาหารใหชนโรงตลอด เพราะถาเปนสวนทมผลไมตดดอกครงเดยวตอป ชนโรงจะขาดอาหารและตาย”

นอกจากรายไดจากการใหบรการเชารงแลว ผลผลตทเกดขนรงชนโรงไมวาจะเปน น าผง และชน (propolis) xเปนผลพลอยไดทคณวสนตไดน าไปแปรรปเปนผลตภณฑจ าหนายภายใตตราสนคา “ภผา” ไมวาจะเปน น าผง สบ และยาหมอง

น าผงชนโรงรสชาตจะออกเปรยวและมกลนตามผลไมทชนโรงไปผสมเกสร และดวยปรมาณน าผงทไดแตละครงไมมาก เนองจากชนโรงกนน าหวานเพยง 20% บวกกบงานวจยทพบสารส าคญในน าผงชนโรง ท าใหราคาของน าผงชนโรงสงถงกโลกรมละ 1,500 บาท นอกจากนชนของชนโรงมสารประกอบฟลาโวนอยด ( flavonoid) และสารต านอนม ลอ ส ระต อต าน เ ช อแบคทเรย ไวรส เชอรา ยบยงการอกเสบไดด“ผมเนนใหเกษตรกรน าชนโรงไปเพมผลผลตในแปลง น าผงหรอชนเปนแคผลพลอยได อยางเกษตรกรทซอรงไป ถาจะแปรรปดวย ผมกใหความรหมด ไปท าขายสรางแบรนดของตวเองได หรอจะสงเปนวตถดบมาใหผม ผมกรบซอหมด”

“อนรกษ” ดวย “ใจรก”เมอไดเรยนรรจกผงจวอยางใกลชดกลายเปนความผกพนทเกดขน คณคาทมอยในตวแมลงผสมเกสรชนดนท าใหคณวสนตศกษาสายพนธตางๆ ของชนโรงและพยายามรวบรวมสายพนธทมอยในประเทศไทยใหมากทสด รวมถงคนควาหาวธแยกขยายรงดวยตวเอง“ทวโลกมประมาณ 140 สายพนธ ในประเทศไทยเหลอไมถง 40 สายพนธ แตละสายพนธมความตางกนบางทขนาดและความชอบอาหาร อยางสายพนธทตวใหญจะเนนเกบน าหวาน เชน พนธปากแตร พนธอตามา สายพนธตวเลกผสมเกสร เชน พนธขนเงน พนธหลงลาย และยงมพนธสวยงามทเลยงไวดเลน อยางพนธคชกฎ”

9

เมอคณวสนตไดรบชนโรงสายพนธตางๆ จากชาวบานหรอเกษตรกรแลว เขาจะเขยนไวหนารงวาเปนพนธอะไร ไดมาจากทไหน เมอไหร หาขอมลเพมเตมเกยวกบสายพนธนน และทดลองเพาะเลยงขยาย เพอไมใหสญพนธเหมอนอดต

“ชนโรงเปนแมลงผสมเกสรทพบไดตามธรรมชาต มโอกาสทจะสญพนธได เหมอนอยางพนธสรนธรทปจจบนไมพบแลว”

มองอนาคตเพาะเลยง “ชนโรง”เกอบครงชวตนบแตเรมท าความรจกชนโรงอยางจรงจง จนขยายสการท าธรกจเพาะเลยงชนโรงและถอเปน

ผเชยวชาญดานชนโรงคนหนงของประเทศกวาได คณวสนตมองวายงมเรองทตองศกษาเรยนรตออก โดยเฉพาะการเพาะเลยงขยายนางพญาชนโรง คณวสนตไดเรยนรและฝกฝนเทคนคการเพาะเลยงนางพญาชนโรงกงธรรมชาตจาก รศ.ดร.สมนก บญเกด และคณพทธวฒน แสงสรโยทย มหาวทยาลยรามค าแหง โดยไดรบทนสนบสนนการวจยและพฒนาจาก สวทช. จะท าใหสามารถเพาะเลยงขยายนางพญาชนโรงไดเรวขนกวาตามธรรมชาตและไดจ านวนมาก นอกจากนคณวสนตยงมองถงการแปรรปผลผลตจากชนโรงเปนผลตภณฑอนเพมขน ซงอยระหวางศกษาขอมลรวมกบมหาวทยาลยแมโจ

“กจะเพาะเลยงชนโรงตอไปเรอยๆ ใหเกษตรกรเอาไปใชเพมผลผลต ใครเอาไปเลยงไดเอาไป ชวยขยายพนธ จะไดไมสญพนธ ถาคนทสนใจจะเพาะเลยงชนโรงเปนอาชพ ความรกตองม แตสงส าคญสดคอ ตองใจรก”

แมทกวนน “ชนโรง” หรอผงจว จะเพมผลผลตใหกบสวนผลไมของคณวสนต ตอยอดสรางเปนธรกจและอาชพเพาะเลยงชนโรง สรางรายไดไมนอยใหกบครอบครว แตมากกวาเงนทองทไดรบ คณวสนตบอกทงทายวา “ไดความสข” จากผงจวน

10

15กมภาพนธ 2561

11

วนท กจกรรม สถานท ผดาเนนงาน

1 ก.พ. 61 ตดตามผลการถายทอดเทคโนโลยโรงเรอนปลกผกและประชมหารอเรองมนส าปะลง

บานนาเยย ต.นาเยย อ.นาเยย จ.อบลราชธาน

ฝายถายทอดเทคโนโลยฯ

2 ก.พ. 61 อบรมเชงปฏบตการหลกสตร “การผลตเมลดพนธผกอนทรย”

กลมวสาหกจมชนเกษตรอนทรยโนนกลาง ต.โนนกลาง อ.ส าโรง จ.อบลราชธาน

ฝายถายทอดเทคโนโลยฯ

4-5ก.พ. 61

อบรมเชงปฏบตการ “การผลตอาหารสตวจากเศษวสดเหลอทงทางการเกษตร”

บานชะลาดระฆง จ.ตาก สวทช.ภาคเหนอ

7 ก.พ. 61 อบรมเชงปฏบตการ “ปนเตาชวมวลเชอเพลงซงขาวโพดส าหรบใชในครวเรอน”

จ.เชยงใหม สวทช.ภาคเหนอ

12 ก.พ. 61 อบรมเชงปฏบตการ “การบรหารจดการพชผกในระบบอนทรยแบบครบวงจร เรอง เทคนคการตรวจวเคราะหสมบตของดน”

วดมงคลชยพฒนา อ.เฉลมพระเกยรต จ.สระบร

ฝายถายทอดเทคโนโลยฯ

12-20 ก.พ. 61

นทรรศการงานสปดาหหนงสอแหงป (CMU BOOK FAIR) ครงท 24

หอประชมมหาวทยาลยเชยงใหม สวทช.ภาคเหนอ

13 ก.พ. 61 อบรมเชงปฏบตการ “การใชเชอจลนทรยชวยยอยสลายเศษวสดทางการเกษตร”

บานโปง ต.โปงทง อ.ดอยเตา จ.เชยงใหม สวทช.ภาคเหนอ

14 ก.พ. 61 นทรรศการงานวนนกวจย คณะวทยาศาสตร ประจ าป 2561

คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม สวทช.ภาคเหนอ

15-16 ก.พ. 61

อบรมเชงปฏบตการ “การบรหารจดการในระบบโรงเรอน: ดน ปย น า”

โรงเรยนราชประชานเคราะห 53 สกลนคร ฝายถายทอดเทคโนโลยฯ

16 ก.พ. 61 ประชมหารอแนวทางการถายทอดเทคโนโลยแปรรปแปงทเรยนในพนทระเบยงเศรษฐกจภาคตะวนออก

คณะเทคโนโลยการเกษตร มหาวทยาลยราชภฏร าไพพรรณ อ.เมอง จ.จนทบร

ฝายถายทอดเทคโนโลยฯ

19 ก.พ. 61 อบรมหลกสตร "การพฒนาผประกอบการภาคเกษตร" ศาลาบานโคกฉง ต.ชยบร อ.เมอง จ.พทลง ฝายถายทอดเทคโนโลยฯ

26 ก.พ.61 อบรมเชงปฏบตการ “เทคโนโลยโรงเรอนและการผลตราบวเวอเรยรปแบบกอนเชอสดพรอมใชอยางมประสทธภาพ

ศนยการเรยนรเกษตรชมชนหนองยาว อ.พนมสารคาม จ.ฉะเชงเทรา

ฝายถายทอดเทคโนโลยฯ

27-28ก.พ. 61

อบรมเชงปฏบตการ “การตลาดออนไลนส าหรบธรกจเกษตร”

หองปฏบตการคอมพวเตอร มหาวทยาลยราชภฏร าไพพรรณ จ.จนทบร

ฝายถายทอดเทคโนโลยฯ