คู มือป องกันประโยชน ทับซ อน สพม · คู...

1คูมือปองกันประโยชนทับซอน สพม.26

2 คูมือปองกันประโยชนทับซอน สพม.26


คํานํา

สํานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษามัธยมศึกษา เขต 26 ดําเนินการจัดทําคูมือเก่ียวกับการปฏิบัติงาน ท่ีอาจเกิด

ผลประโยชนทับซอน เพื่อกําหนดมาตรการสําคัญเรงดวน เชิงรุกในการปองกันการทุจริต การบริหาร งานที่โปรงใส

ตรวจสอบได และการแกไขปญหาการกระทําผิดวินัยของเจาหนาที่รัฐที่เปนปญหาสําคัญและ พบบอย เพื่อบรรลุ

เปาหมายตามยุทธศาสตรชาติวาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต ระยะที่ 3 (พ.ศ. 2560 – 2564)

สํานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 26

1 พฤษภาคม 2561

กคูมือปองกันประโยชนทับซอน สพม.26


สารบัญ

หนา

คํานํา ก

ความหมายของ “ผลประโยชนทับซอน” 1

สาระสําคัญของผลประโยชนทับซอน 2

กฎหมายหรือหลักเกณฑที่เกี่ยวของกับการปองกันผลประโยชนทับซอน 3

การปฏิบัติงานที่สุมเสี่ยงตอผลประโยชนทับซอน 7

แนวทางปฏิบัติเพื่อปองกัน “ผลประโยชนทับซอน” 8

รายชื่อคณะจัดทําคูมือการปองกัน “ผลประโยชนทับซอน” 12

เอกสารอางอิงในการจัดทําคูมือการปองกัน “ผลประโยชนทับซอน” 13

ข คูมือปองกันประโยชนทับซอน สพม.26


ความหมายของผลประโยชนทับซอน

ผลของประโยชนทับซอน หมายถึง ผลประโยชนของสวนรวมแตซอนเรนหรือปดบังไวซึ่งผลประโยชน

ของสวนบุคคล ซึ่งผลประโยชนดังกลาวมีความขัดแยงกัน (Confl ict of interest) ระหวางผลประโยชน ของสวน

ตนและผลประโยชนของสวนรวม หมายความวา บุคคลที่มีอํานาจ หนาที่ในการดําเนินการกิจการเพื่อประโยชน

สวนรวมไมวาจะเปนนักการเมือง ขาราชการ พนักงาน บริษัท ที่มีผลประโยชนสวนตัวมากเขามาเกี่ยวของ

ทําใหมีผลตอการตัดสินใจหรือมีผลตอการปฏิบัติ หนาที่ในตําแหนงหนาที่ที่บุคคลนั้นรับผิดชอบอยูและสงผลตอ

ประโยชนสวนรวม ผลประโยชนทับซอน จึงเปนกลไกหนึ่งที่ผูมีอํานาจหนาที่ที่ดําเนินการเกี่ยวกับผลประโยชน

ของสวนรวมไดนํามาใชเพื่อแสวงหาประโยชนใหแกตนเองหรือผูอื่น อันเขาขายการทุจริตและ ประพฤติมิชอบ

หรือที่เรียกวาคอรรัปชั่นนั่นเอง


ปจจุบันปญหาการทุจริตและประพฤติมิชอบหรือการคอรรัปชั่น เปนปญหาใหญที่ทั่วโลก กําลังประสบอยู ซึ่ง

นับวันจะทวีความรุนแรงมากยิ่งขึ้น สงผลใหเกิดปญหาตาง ๆ ตามมาหลาย ประการ เชน ปญหาความเหลื่อมลาในสังคม

ปญหาอาชญากรรม เปนตน ซึ่งลวนแลวแตเปน อุปสรรคในการพัฒนาประเทศชาติทั้งสิ้น ซึ่งคําวา “ผลประโยชนทับ

ซอน” มีสาระสําคัญ ดังนี้

1. การที่บุคคลไดรับแตงตั้งใหเปนเจาหนาที่ของรัฐโดยใหมีอํานาจหนาท่ีในการดําเนินการเกี่ยวกับเรื่อง

ผลประโยชนของรัฐ

2. บุคคลดังกลาวเขาไปมีสวนรวมในการดําเนินการตางๆ ท่ีเก่ียวของกับผลประโยชน สวนตน ไมวาจะใน

ฐานะเปน

- เปนคูสัญญาหรือมีสวนไดเสียกับคูสัญญากับรัฐ หมายความวา ตนเขาไปเปน คูสัญญากับรัฐเสียเอง

หรือ ตนมีประโยชนไดเสียกับบุคคลที่เขาเปนคูสัญญากับรัฐ เชน ขาราชการ ไดรับแตงตั้งใหเปนเจาหนาที่พัสดุในหนวย

งานของรัฐหนวยงานหนึ่ง แตกลับนําบริษัทของตน เขามาทําสัญญาซื้อขายกับหนวยงานของรัฐนั้น ซึ่งตนทําหนาที่อยู

หรือบริษัทดังกลาวไมใชของตน แตตนเขามีสวนไดเสียในฐานะเปนญาติพี่นอง เพื่อน หรือเปนผูสนิทชิดเชื้อในฐานะอื่น

ๆ เปนตน

- เปนหุนสวนหรือผูถือหุนในหางหุนสวนหรือบริษัทที่เขาเปนคูสัญญากับรัฐ หมายความวาเจาหนาที่

ของรัฐผูนั้นเขาไปเปนหุนสวน ซึ่งคําวาหุนสวนนั้นอาจเปนหุนสวนที่เปน เงิน หุนสวนที่เปนทรัพยสินอื่นหรือหุนสวน

ที่เปนแรงงานที่ตีมูลคาเปนเงินก็ได และคําวาใน หางหุนสวนหรือบริษัทนั้น อาจเปนหุนสวนธรรมดาหรือหุนสวนที่จด

ทะเบียนนิติบุคคลก็ได หรือ เปนกรณีที่บุคคลนั้นเขาไปเปนผูถือหุนในหางหุนสวนหรือบริษัทดังกลาว ซึ่งหางหุนสวน

หรือบริษัท นั้น ไดเขาเปนคูสัญญากับรัฐ

- เปนผูรับสัมปทานหรือคงไวซ่ึงสัมปทานจากรัฐ หนวยราชการ หนวยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ หรือ

ราชการสวนทองถิ่น หรือเขาไปเปนคูสัญญากับรัฐ หนวยราชการ หนวยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ หรือราชการสวนทอง

ถิ่นอันมีลักษณะเปนการผูกขาดตัดตอน ทั้งนี้ ไมวาโดยทางตรง หรือทางออม หรือเปนหุนสวนหรือผูถือหุนในหางหุน

สวนหรือบริษัทที่รับสัมปทานหรือเขาเปน คูสัญญาในลักษณะดังกลาว

- เปนผูเขาไปมีสวนไดเสียในฐานะเปน

กรรมการ ที่ปรึกษา ตัวแทน พนักงานหรือ ลูกจางในธุรกิจ

ของเอกชนซึ่งอยูภายใตการกํากับ ดูแล ควบคุม หรือ

ตรวจสอบของหนวยงาน ของรัฐที่เจาหนาที่ของรัฐผูนั้น

สังกัดอยู หรือปฏิบัติหนาที่ในฐานะเปนเจาหนาที่ของรัฐ

ซึ่งโดยสภาพ ของผลประโยชนของธุรกิจของเอกชนนั้น

อาจขัดหรือแยงตอประโยชนสวนรวมหรือประโยชนทาง

ราชการหรือกระทบตอความมีอิสระในการปฏิบัติหนาท่ี

ของเจาหนาที่ของรัฐผูนั้น

สาระสําคัญของผลประโยชนทับซอน


1. กฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญวาดวยการปองหันและปราบปรามการทุจริต พ.ศ. 2542 และที่แกไขเพิ่มเติม

พ.ศ. 2550 และ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2554

มาตรา 100 หามมิใหเจานาหที่ของรัฐผูใดดําเนินกิจการดังตอไปนี้

(1) เปนคูสัญญาหรือมีสวนไดเสียในสัญญาที่ทํากับหนวยงานของรัฐ ที่ผูนั้นปฏิบัติหนาที่ในฐานะที่เปน

เจาหนาที่ของรัฐซึ่งมีอํานาจกํากับ ดูแล ควบคุม ตรวจสอบ หรือดําเนินคดี

(2) เปนคูสัญญาหรือมีสวนไดเสียในสัญญาที่ทํากับหนวยงานของรัฐที่เจาหนาที่ของรัฐผูนั้นปฏิบัติหนาที่

ในฐานะที่เปนเจาหนาที่ของรัฐซึ่งมีอํานาจกํากับ ดูแล ควบคุม ตรวจสอบ หรือดําเนินคดี

(3) รับสัมปทานหรือคงถือไวซึ่งสัมปทานจากรัฐ หนวยราชการ หนวยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจหรือราชการ

สวนทองถิ่น หรือเปนคูสัญญากับรัฐ หนวยงานราชการ หนวยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ หรือราชการสวนทองถิ่นอันมี

ลักษณะเปนการผูกขาดตัดตอน ทั้งนี้ ไมวาโดยทางตรง หรือทางออม หรือเปนหุนสวนหรือผูถือหุนในหางหุนสวนหรือ

บริษัทที่รับสัมปทานหรือเขาเปนคูสัญญาในลักษณะดังกลาว

(4) เขาไปมีสวนไดเสียในฐานะเปนกรรมการ ที่ปรึกษา ตัวแทน พนักงานหรือลูกจาง ในธุรกิจของ

เอกชนซึ่งอยูภายใตการกํากับ ดูแล ควบคุม หรือตรวจสอบของหนวยงานของรัฐ ที่เจาหนาที่ของรัฐผูนั้นสังกัดอยูหรือ

ปฏิบัติหนาที่ในฐานะเปนเจาหนาที่ของรัฐ ซึ่งโดยสภาพของ ผลประโยชนของธุรกิจของเอกชนนั้นอาจขัดหรือแยงตอ

ประโยชนสวนรวม หรือประโยชนทางราชการ หรือกระทบตอความมีอิสระในการปฏิบัติหนาที่ ของเจาหนาที่ของรัฐ

ผูนั้น

เจาหนาที่ของรัฐตําแหนงใดที่ตองหามมิใหดําเนินกิจการตามวรรคหนึ่งใหเปนไปตามที่ คณะกรรมการ ป.ป.ช.

กําหนดโดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา

ใหนําบทบัญญัติในวรรคหนึ่งมาใชบังคับกับคูสมรสของเจาหนาที่ของรัฐตามวรรคสอง โดยใหถือวาการดําเนิน

กิจการของคูสมรสดังกลาว เปนการดําเนินกิจการของเจาหนาที่ของรัฐ

มาตรา 103 หามมิใหเจาหนาที่ของรัฐผูใดรับทรัพยสินหรือประโยชนอื่นใดจากบุคคล นอกเหนือจากทรัพยสิน

หรือประโยชนอันควรไดตามกฎหมาย หรือ กฎ ขอบังคับที่ออกโดยอาศัย อํานาจตามบทบัญญัติแหงกฎหมาย เวน

แตการรับทรัพยสินหรือประโยชนอื่นใดโดยธรรมจรรยา ตามหลักเกณฑและจํานวนที่คณะกรรมการ ป.ป.ช.กําหนด

บทบัญญัติในวรรคหนึ่งใหใชบังคับกับการรับทรัพยสินหรือประโยชนอื่นใดของผูซึ่งพนจาก การเปนเจาหนาที่ของรัฐมา

แลวยังไมถึงสองปดวยโดยอนุโลม

มาตรา 103/1 บรรดาความผิดที่บัญญัติไวในหมวดนี้ ใหถือเปนความผิดฐานทุจริต ตอหนาที่หรือความผิดตอ

ตําแหนงหนาที่ราชการหรือความผิดตอตําแหนงหนาที่ในการยุติธรรม ตามประมวลกฎหมายอาญาดวย

2. ประกาศคณะกรรมการปองกันและปราบปรามการทุจริตแหงชาติ เรื่องหลักเกณฑ การรับทรัพยสินหรือ

ประโยชนอื่นใด โดยธรรมจารยาของเจาหนาที่ของรัฐ พ.ศ.2543 โดยอาศัย อํานาจตามความในมาตรา 103 แหงพระ

ราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญวาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริตแหงชาติไดกําหนดหลักเกณฑและจํานวน

สินทรัพยหรือประโยชนอื่นใด จากบุคคลที่ใหกันในโอกาสตาง ๆ โดยปกติตามขนมธรรมเนียมประเพณีหรือวัฒนธรรม

กฎหมายหรือหลักเกณฑที่เกี่ยวของกับ การปองกันผลประโยชนทับซอน


หรือใหกัน ตามมารยาทที่ปฏิบัติกันในสังคมนั้น ถาเปนการรับจากญาติซึ่งใหโดยเสนหาจะรับไดตามฐานานุรูป

ถาเปนการรับจากบุคคลอื่นที่ไมใชญาติ จะตองมีราคาหรือมูลคาในการรับแตละบุคคลแตละโอกาส ไมเกิน 3,000 บาท

3. ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีวาดวยการเรี่ยไรของหนวยงานของรัฐ พ.ศ. 2544

ขอ 22 เจาหนาที่ของรัฐที่เขาไปมีสวนเกี่ยวของกับการเรี่ยไรของบุคคลหรือนิติบุคคล ที่ไดรับอนุญาตจาก

คณะกรรมการควบคุมการเรี่ยไรตามกฎหมายวาดวยการเรี่ยไรซึ่งมิใชหนวยงาน ของรัฐจะตองไมกระทําการดังตอไปนี้

(1) ใชหรือแสดงตําแหนงหนาที่ใหปรากฏในการดําเนินการเรี่ยไรไมวาจะเปนการ โฆษณาดวยสิ่งพิมพ

ตามกฎหมายวาดวยการพิมพ หรือสื่ออยางอื่นหรือดวยวิธีการอื่นใด

(2) ใช สั่ง ขอรอง หรือบังคับใหผูใตบังคับบัญชา หรือบุคคลใดชวยทําการเรี่ยไรให หรือกระทํา ใน

ลักษณะใหผูนั้นอยูในภาวะจํายอมไมสามารถปฏิเสธ หรือหลีกเลี่ยงที่จะไมชวยทําการ เรี่ยไรไมวาทางตรงหรือทางออม

4. ประมวลจริยธรรมขาราชการพลเรือน ตามประมวลจริยธรรมของขาราชการพลเรือนไดกําหนดหลักการให

ขาราชการ พลเรือนจะตองปฏิบัติประมวลจริยธรรมของขาราชการพลเรือน 9 ขอ ดังนี้

1. การยึดมั่นในคุณธรรมจริยธรรม

2. การมีจิตสํานึกที่ดี ซื่อสัตย สุจริต และรับผิดชอบ

3. การยึดถือประโยชนของประเทศชาติเหนือกวา ประโยชนสวนตนและไมมีผลประโยชนทับซอน

4. การยืนหยัดทําในสิ่งที่ถูกตอง

5. การใหบริการแกประชาชนดวยความรวดเร็ว มีอัธยาศัย และไมเลือกปฏิบัติ

6. การใหขอมูลขาวสารแกประชาชนอยางครบถวน ถูกตอง ไมบิดเบือนขอเท็จจริง

7. การมุงผลสัมฤทธิ์งาน รักษามาตรฐานมีคุณภาพ โปรงใส และตรวจสอบได

8. การยึดมั่นในระบบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริยทรงเปนประมุข

9. การยึดมั่นในหลักจรรยาวิชาชีพขององคกร

5. ขอบังคับวาดวยจรรยาบรรณขาราชการสํานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ นากจากนี้กระทรวงศึกษาธิการ

ยังออกขอบังคับกําหนดจรรยาบรรณของขาราชการ พลเรือนสังกัดสํานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ ดังนี้

1. การยืนหยัดทําในสิ่งที่ถูกตอง

2. ความซื่อสัตยสุจริตและความรับผิดชอบ

3. การปฏิบัติหนาที่ดวยความโปรงใส และสามารถ ตรวจสอบได

4. การปฏิบัติหนาที่โดยไมเลือกปฏิบัติอยางไมเปนธรรม

5. การมุงผลสัมฤทธิ์ของงาน

6. การใหความรวมมือในทางสรางสรรค

7. การมีจิตมุงบริการ

8. การดํารงชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง


6. นโยบายของรัฐบาล รัฐบาลไดกําหนดนโยบายในเรื่องการปองกันและการปราบปรามการทุจริตและ การ

บริหารกิจการบานเมืองตามหลักธรรมาภิบาลซึ่งประกอบดวย

7. นโยบายของรัฐมนตรีวาการกระทรวงศึกษาธิการ รัฐมนตรีวาการกระทรวงศึกษาธิการไดมอบหมายแกผู

บริหารระดับสูงของกระทรวง ศึกษาธิการ ผูบริหารสวนภูมิภาค และขาราชการสังกัดกระทรวงศึกษาธิการทั่วประเทศ

ประกอบดวย นโยบายทั่วไป 17 เรื่อง นโยบายสงเสริมและสนับสนุนการศึกษา 4 เรื่อง นโยบายเฉพาะ 4 เรื่อง

นโยบายดานการปราบปรามการทุจริต

1. หามมิใหมีการซื้อขายตําแหนง หรือเรียกรับเงินเพื่อการสอบบรรจุ การรับโอน การโยกยาย หรือ

ผลตอบแทนอันใด ที่ไมเปนไปตามกฎหมายและระเบียบปฏิบัติราชการ

2. หยุดการทุจริตภายในองคกรโดยเด็ดขาดหากพบขอมูล

2.1 ดําเนินการสอบสวนหาผูกระทําผิดและดําเนินคดีตามกฎหมายอยางจริงจัง

2.2 ทําการตรวจสอบชองวางที่ทําใหเกิดการทุจริตตามที่ตรวจพบนั้น ๆ และ ทําการแกไข

2.3 ปรับปรุงระบบระเบียบ รวมถึงมาตรการตาง ๆ ควบคุมเพื่อไมใหเกิดการ ทุจริตขึ้นอีก

3. ดําเนินการสุมตรวจสอบ หากพบมีการทุจริตในหนวยงานใด ผูบังคับบัญชา หนวยงาน

ตามลําดับชั้นตองมีสวนรับผิดชอบดวยฐานปลอยปละละเลยใหเกิดการกระทําผิดดังกลาว

8. ประมวลจริยธรรมเกี่ยวกับการปฏิบัติงานเพื่อปองกันผลประโยชนทับซอนของขาราชการในสํานักงานเขต

พื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 26

ขอ 3 ขาราชการในสังกัดสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 26 ทุกคน มีหนาที่ดําเนินการให

เปนไปตามกฎหมาย เพื่อรักษาประโยชนสวนรวม อํานวยความสะดวกและใหบริการแกผูมาติดตอราชการตามหลักธร

รมาภิบาล โดยจะตองยึดมั่นในผลประโยชนสวนรวม โดย

3.1 กําหนดใหขาราชการทุกคนตองปฏิบัติดังนี้

1) ขาราชการในสังกัดสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 26 ทุกคนตองปฏิบัติตาม

ประมวลจริยธรรมขาราชการพลเรือน ตามราชกิจจานุเบกษา ลงวันที่ 5 พฤศจิกายน 2552

2) รายงานเรื่องเบาะแสการทุจริตประพฤติมิชอบใหผูบังคับบัญชาทราบ

3) กําหนดขอบเขตความสัมพันธกับเจาหนาที่รัฐอื่น ๆที่เขามาติดตองานดวย โดยตั้งอยูบนฐาน

ของความเปนทางการ เพื่อหลีกเลี่ยงการถูกกลาวหาการใหอภิสิทธิ์พิเศษเฉพาะคน

- หลักนิติธรรม

- หลักคุณธรรม

- หลักความโปรงใส

- หลักการมีสวนรวม

- หลักความรับผิดชอบ

- หลักความคุมคา


4) แจงขอเท็จจริงเก่ียวกับผลประโยชน

ในดานธุรกิจทั้งในนามของตนเองและในนามของครอบครัว

หลีกเลี่ยงจากการเขาไปเกี่ยวของกับธุรกิจของครอบครัว

5) ปฏิบัติตอผูมาติดตองานอยางเปน

ธรรมเทาเทียมกัน โดยปราศจากความเกรงกลัวอิทธิพลหรือ

ใหอภิสิทธิ์แกผูอื่น

6) สรางความเขาใจในการปฏิบัติตาม

ขอกําหนดของกฎหมายการปองกันการทุจริต และนโยบาย

ตางๆ ของหนวยงานที่เกี่ยวของกับการทุจริต เพื่อเปนแนวทางในการปฏิบัติงาน

7) ขอคําปรึกษาผูบังคับบัญชา ผูอํานวยการกลุม หัวหนางานหากมีขอสงสัยในการปฏิบัติงาน

ตามหนาที่

8) จงรักภักดีตอหนวยงานและมีจิตใจหาวหาญที่ยึดผลประโยชนสูงสุดของหนวยงาน

3.2 หามขาราชการทุกคนปฏิบัติในสิ่งตอไปนี้

1) หามรับของขวัญ ที่เกิน 3,000 บาททั้งในรูปของเงินและสิ่งของจากผูที่มาติดตอและ

การรับของที่ระลึกในกรณีการเขาเยี่ยม ใหมอบกับหัวหนาหนวยงาน

2) หามรับรางวัล คาธรรมเนียม คาตอบแทน คาชดเชย จากผูที่มาติดตองาน ซึ่งตนเองไดทําไป

โดยหนาที่ และใหละเวนการปฏิบัติหนาที่

3) หามกระทําโดยการจงใจหรือตั้งใจในการแกไขหรือกรอกขอความทําใหเกิดความผิดพลาด

ของขอความในเอกสารการทํางาน

4) หามลงทุนในธุรกิจกับผูใด ที่ติดตอเกี่ยวของงานกับตนเองอยู

5) หามมีผลประโยชนรวมกันกับรานคา เชน เปนหุนสวนหรือเปนกรรมการ เปนตน ในการซื้อ

ของก็ซื้อจากรานคาที่มีสวนไดเสียนี้ ในราคาแพงและคุณภาพตํา

6) หามรับขอเสนอหรือรับบริการโดยไมคิดเงิน เชน คาใชจายในการเดินทาง คาบริการในการ

ตบแตงสถานที่ จากผูใดที่ติดตองานอยูดวย

7) หามใชความสัมพันธเอาอกเอาใจแกผูใดที่ติดตองานดวยจนเกิดเหตุอันควร ดวยการปฏิบัติ

ในเชิงใหอภิสิทธิ์หรือชอบพอเปนพิเศษ

8) หามรับคาตั๋วชมฟุตบอล ภาพยนตรหรืออื่น ๆ จากผูรับสัญญาของหนวยงาน

9) หามจัดประชุมอยางเปนทางการหรือเพื่อจัดการตอรองกับผูรับสัญญาในสถานที่ของหนวย

งาน หรือใชสถานที่ทํางานของผูรับสัญญา เวนแตมีเหตุผลที่จําเปนตองทําเชนนั้น

10) หามไปหา เยี่ยมเยียนสถานที่ทํางานหรือบานของผูรับสัญญาที่ติดตองานกันอยู

11) หามรับเงินกูยืมไมวาโดยมีประกันหรือไมมีประกันจากผูรับสัญญาที่ติดตองานดวย

12) หามใหผลประโยชนสวนตัวเขามาแทรกแซงการทํางานตามหนาที่ในความรับผิดชอบ


13) หามทําลายหรือสรางความเสื่อมเสียแกหนายงาน เชน ใหคําชี้แนะแกผูรับสัญญาในทางที่

ตักตวงประโยชนหรือชี้แนะชองโหวในสัญญาใหผูรับสัญญา ทั้งนี้ ไมวาจะไดรับรางวัลตอบแทนหรือไมไดรางวัล

ตอบแทนก็ตาม

14) หามใชเวลาราชการไปดูแลธุรกิจสวนตัว

15) หามใชเวลาราชการ เคร่ืองคอมพิวเตอรและระบบอินเตอรเน็ตของหนวยงานแสวงหา

ประโยชนสวนตัว ดวยการติดตอซื้อ/ขายสินคา

16) หามนาํขอมลูลบัของหนวยงานไปเปดเผย เพือ่รับส่ิงตอบแทนท่ีเปนประโยชนในรูปของเงิน

หรือประโยชนอื่นใดหรือนําขอมูลไปเปดเผยแกญาติหรือพวกพองและแสวงหาประโยชนจากขอมูลเหลานั้น เชน ขอมูล

การสอบบรรจุบุคคลเขารับราชการในตําแหนงตาง ๆ ขอมูลการจัดซื้อจัดจาง เปนตน

17) หามนําทรัพยสินของทางราชการไปใชเปนประโยชนสวนตัวหรือผูอื่น เชน การนํารถยนต

ของราชการไปใชสวนตัว

18) หามเขาเปนคูสัญญากับหนวยงาน ไมวาทางตรงหรือทางออม

19) หามทําหลักฐานการไปราชการเปนเท็จ

20) หามรับรองเปนหลักฐานซ่ึงขอเท็จจริง

อันเอกสารน้ันมุงพิสูจนความจริงอันเปนเท็จ ในการตรวจรับพัสดุ

หรือการจาง ทุกกรณี

21) หามหนวยงานซื้อของท่ีคุณภาพต่ํา

หรือปริมาณตํ่า ราคาสูงแพงกวาปกติ หรือแพงกวาทองตลาด

1. การเปนเจาหนาที่ของรัฐ และไดรับแตงตั้งใหเปนเจาหนาที่ดําเนินการเกี่ยวกับผลประโยชน ของทางราชการ

แตตนเองมีผลประโยชนสวนตัวเกี่ยวของกับกิจการที่ตนเองจะตองดําเนินการ เชน ตนเองดํารงตําแหนงที่มีอํานาจ

หนาที่ในการดําเนินการจัดซื้อจัดจางใหแกทางราชการ แตไดนําเอา บริษัทหรือหางหุนสวนของตนหรือเครือญาติของ

ตนหรือตนเขาไปมีสวนไดสวนเสียในบริษัทหรือ หางหุนสวนนั้น เขามารับการจัดซื้อจัดจาง เปนตน

2. การเปนเจาหนาที่ของรัฐและไดรับแตงตั้งใหเปนเจาหนาที่ดําเนินการเกี่ยวกับผลประโยชน ของทางราชการ

แตไดรับแตงตั้งใหเปนที่ปรึกษาหรือเปนตัวแทนของบริษัทหรือหางหุนสวนที่เปน คูสัญญาหรือมีผลประโยชนเกี่ยวของ

กับรัฐในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง


แมจะไมไดรับแตงตั้งใหเปนที่ปรึกษาหรือเปนตัวแทนของบริษัทหรือหางหุนสวน นั้น แตไดใหคําแนะนํา แกบริษัทหรือ

หางหุนสวนที่เปนคูสัญญาหรือมีผลประโยชนเกี่ยวของกับรัฐ ในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง อันทําใหรัฐเสียผลประโยชน


ใหสิทธิพิเศษแกบุคคลใดบุคคลหนึ่งอันเปนลักษณะผลประโยชนตางตอบแทน

การปฏิบัติงานที่สุมเสี่ยงตอผลประโยชนทับซอน


ผูบังคับบัญชาจะตองควบคุมเอาใจใสเปนพิเศษโดยใหมีการตรวจสอบอยางเครงครัด เกี่ยวกับเรื่อง

1. การเตรียมตัวกอนแตงตั้งใหเปนเจาหนาที่ของรัฐ

- ผูบังคับบัญชาจะตองสํารวจตรวจสอบสถานะของบุคคลที่จะไดรับการแตงตั้ง ใหดํารงตําแหนงวาบุคคล

ดังกลาวเปนหรือเคยเปนผูประกอบกิจกํารสวนตัวในลักษณะที่เมื่อ ไดรับแตงตั้งเปนเจําหนําที่ของรัฐแลวจะเขาขาย

เปนผูมีผลประโยชนทับซอนหรือไม เชน การเปนคูสัญญาหรือมีสวนไดเสียในสัญญาที่ทํากับหนวยงานของรัฐ การเปน

หุนสวนหรือผูถือหุนในหาง หุนสวนหรือบริษัทที่เขาเปนคูสัญญากับหนวยงานของรัฐ การเปนผูรับสัมปทานหรือคงถือ

ไวซึ่ง สัมปทานจากรัฐ หนวยงานราชการ หนวยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจหรือราชการสวนทองถิ่น หรือเขา เปนคูสัญญา

กับรัฐ หนวยราชการ หนวยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ หรือราชการสวนทองถิ่นอันมี ลักษณะเปนการผูกขาดตัดตอน

ทั้งนี้ ไมวาโดยทางตรงหรือทางออม หรือเปนหุนสวนหรือผูถือหุน ในหางหุนสวนหรือบริษัทที่รับสัมปทานหรือเขาเปน

คูสัญญาในลักษณะดังกลาว การเขาไปมีสวนไดเสียใน ฐานะเปนกรรมการ ที่ปรึกษา ตัวแทน พนักงานหรือ ลูกจาง

ในธุรกิจของเอกชนซึ่งอยูภายใตการกํากับ ดูแล ควบคุม

หรือตรวจสอบของหนวยงานของรัฐ ซึ่งโดย สภาพของ

ผลประโยชนของธุรกิจของเอกชนนั้นอาจขัด หรือแยง

ตอประโยชนสวนรวม หรือประโยชนทาง ราชการ หรือ

กระทบตอความมีอิสระในการปฏิบัติ หนาที่ของเจาหนาที่

ของรัฐผูนั้น

- นอกจากจะสํารวจตรวจสอบสถานะของ

บุคคลที่จะไดรับการแตงตั้งใหดํารง ตําแหนงแลวยังตอง

สํารวจตรวจสอบคูสมรส บุตรที่ยังไมบรรลุนิติภาวะของ

บุคคลนั้นดวยวาได มีการดําเนินกิจการใด ๆ อันเปนการทําแทนบุคคลนั้นในขณะที่บุคคลดังกลาวไดรับการแตงตั้งให

ดํารงตําแหนง

2. การปฏิบัติหนาที่ในระหวางที่เปนเจาหนาที่ของรัฐ

เจาหนาท่ีของรัฐผูท่ีไดรับการแตงต้ังใหเปนผูรับผิดชอบเก่ียวกับการดําเนินการ ท่ีเปนผลประโยชนของรัฐ จะตอง

คอยตรวจสอบตนเองวาอยูในสถานะที่เปนผูมีผลประโยชน ทับซอนหรือไม หากรูวาตนเองเขาขายเปนผูมีผลประโยชน

ทับซอนแมแตเพียงเล็กนอย จะตอง รายงานเรื่องดังกลาวตอผูบังคับบัญชาที่มีอํานาจเหนือขึ้นไปเพื่อพิจารณา คูสมรส

หรือเครือญาติของเจาหนาที่ของรัฐจะตองไมเขามาเกี่ยวของกับธุรกิจของ เอกชน ซึ่งโดยสภาพของผลประโยชนของ

ธุรกิจของเอกชนนั้นอาจขัดหรือแยงตอประโยชน สวนรวม หรือประโยชนทางราชการ หรือกระทบตอความมีอิสระใน

การปฏิบัติหนาที่ของเจาหนาที่ ของรัฐผูนั้น

3. การดําเนินกิจการหลังจากพนการเปนเจาหนาที่ของรัฐ

กฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญวาดวยการปองกันและปราบปรามการทุจริต มาตรา 100 ไดกําหนดหามไมให

เจาหนําที่ของรัฐดําเนินกิจการที่เปนการขัดกันระหวาง ผลประโยชนสวนบุคคลและประโยชนสวนรวม โดยหามดําเนิน

กิจการนั้นตอไปอีกเปนเวลา 2 ป นับแตเจาหนาที่ของรัฐผูนั้นไดพนจากตําแหนงเจาหนาที่ของรัฐในตําแหนงนั้น ๆ แลว

ทั้งนี้ การหามดังกลาวไดหามคูสมรสของเจาหนาที่ของรัฐนั้นดวย

แนวทางปฏิบัติเพื่อปองกัน “ผลประโยชนทับซอน”


4. การปฏิบัติตนเกี่ยวกับการใหหรือการรับของขวัญหรือผลประโยชน

ตองปฏิบัติ ดังนี้

(1) หามมิใหเจาหนาที่ของรัฐผูใดรับทรัพยสินหรือประโยชนอื่นใดจากบุคคล นอกเหนือจากทรัพยสิน

หรือประโยชนอันควรไดตามกฎหมาย หรือกฎ ขอบังคับ ที่ออกโดยอาศัย อํานาจตามบทบัญญัติแหงกฎหมาย เวนแต

การรับทรัพยสินหรือประโยชนอื่นใด โดยธรรมจรรยา ซึ่งมีดังนี้

(1) รับทรัพยสินหรือประโยชนอื่นใดจากญาติซึ่งใหโดยเสนหาตามจํานวนที่เหมาะสม ตามฐานานุรูป

(2) รับทรัพยสินหรือประโยชนอื่นใดจากบุคคลอื่นซึ่งมิใชญาติ มีราคาหรือมูลคา ในการรับจากแต

ละบุคคล แตละโอกาสไมเกินสามพันบาท

(3) รับทรัพยสินหรือประโยชนอื่นใด ที่การใหนั้นเปนการใหในลักษณะใหกับบุคคลทั่วไป

(2) ของขวัญทั้งหมดที่มีคาทางประวัติศาสตรหรือวัฒนธรรม เชน งานศิลปะ พระพุทธรูป เครื่องประดับ

โบราณ ฯลฯ แมจะมีขนาดเล็กแตก็ถือวาของขวัญนั้น ๆ เปนทรัพยสิน ขององคกรไมวาจะมีราคาเทาใด

(3) ของขวัญหรือผลประโยชนที่ไดรับเมื่อเทียบกับราคาตลาด มีคานอยกวา 3,000 บาท ไมตองรายงาน

หรืออาจเก็บเปนของตนเองได ทั้งนี้ เพื่อปฏิบัติตามประกาศ คณะกรรมการปองกันและปราบปรามการทุจริตแหงชาติ

เรื่องหลักเกณฑการรับทรัพยสินหรือ ประโยชนอื่นใด โดยธรรมจรรยาของเจาหนาที่ของรัฐ พ.ศ. 2543

(4) ของขวัญหรือผลประโยชนใด ๆ เมื่อเทียบกับราคาตลาดมีคาเกิน 3,000 บาท ตองรายงานหนวยงาน

และลงทะเบียนไว

(5) ถาของขวัญหรือผลประโยชนที่มี คาทางการตลาดระหวาง 3,000 – 15,000 บาท และเจาหนาที่

มีความจําเปนตองรับ ใหองคกรโดย หัวหนาสวนราชการตัดสินวาสมควรใหขาราชการหรือ เจาหนาที่ของรัฐคนนั้น ๆ

รับทรัพยสินดังกลาวหรือไม

(6) ถาของขวัญหรือผลประโยชนมี คาทางการตลาดมากกวา 15,000 บาท ใหสงมอบ เปนทรัพยสินของ

องคกร เพื่อใชประโยชนสาธารณะ หรือตามความเหมาะสม องคกรอาจพิจารณาอนุญาต ใหขาราชการหรือเจาหนาที่

ของรัฐผูนั้นเก็บรักษาของ ไวเปนกรณีไป เชน ของขวัญในการยายหนวยงาน ขณะดํารงตําแหนงเดิม ของขวัญในโอกาส

เกษียณอายุ ราชการ หรือลาออกจากงาน เปนตน

(7) ถาในปงบประมาณใด ๆ คุณคาของของขวัญและหรือผลประโยชนที่ไดรับจาก ผูใหคนเดียวกัน กลุม

เดียวกัน หรือผูใหมีความสัมพันธกันหลายๆ ครั้ง เมื่อรวมกันทั้งปมีคามากกวา 3,000 บาท ตองรายงานของขวัญหรือ

ผลประโยชนแตละอยางที่ไดรับ

(8) ถาในปงบประมาณใด ๆ ไดของขวัญและหรือผลประโยชนที่ไดรับจากผูรับบริการ แมจะตางคนตาง

กลุม เพื่อเปนการขอบคุณในการใหบริการที่ดี แตเมื่อรวมกันแลวมีคามากกวา 3,000 บาท ตองรายงานของขวัญหรือ

ผลประโยชนแตละอยางนั้น

(9) ของขวัญและหรือผลประโยชนใด ๆ ที่ไดรับการเพื่อเปนการขอบคุณจาก ผูรับบริการ (ประชาชน

และองคกรเอกชน) ที่ไดอยางสมําเสมอบอยครั้ง อาจทําใหเกิดขอสงสัยจาก ประชาชนวามีอิทธิพลบิดเบือนกอใหเกิด

อคติในการใหบริการของขาราชการหรือเจาหนาที่ของรัฐ หรืออาจกอใหเกิดความรูสึกชอบ และคาดหวังวาจะไดรับ

ของขวัญหรือผลประโยชนเมื่อมีผูมา รับบริการ ควรปฏิเสธการรับ

(10) เงินสดหรือสิ่งใด ๆ ที่สามารถเปลี่ยนเปนเงินไดตองปฏิเสธไมรับไมวาจะอยูใน สถานการณใด ๆ


ธรรมาภิบาล จะมีคําวา integrity คํานิยมของขาราชการ I am ready ซึ่งแยกไดเปนดังนี้

I = Integrity มีศักดิ์ศรี (ยึดมั่นในความถกูตอง สุจริต เที่ยงธรรม)

A = Activeness ขยันตั้งใจทํางาน (บริการ/แกไขปญหา ปชช.)

M = Morality มีศีลธรรม คุณธรรม จริยธรรม

R = Relevance รูทันโลก ปรับตัวทันโลก ตรงกับสังคม

E = Efficiency มุงเนนประสิทธิภาพ (คุณภาพ ดัชนี ประเมินผล)

A = Accountability รับผิดชอบตอผลงาน ประชาชน

D = Democracy มีใจ/การกระทําเปน ประชาธิปไตย (มีสวนรวม โปรงใส)

Y = Yield มีผลงาน มุงเนนผลงาน เพื่อประโยชนสุขของประชาชน

5. กรณีที่ตนมีกิจการที่ตองดําเนินการอยูแลว

ตองขอถอนตนออกจากการเปนเจาหนาที่ที่เขาไปเกี่ยวของ

6. การสรางความเขาใจ

ผูบังคับบัญชาจะตองสรางความรูความเขาใจใหแกผูใตบังคับบัญชาวาสิ่งใดควรทํา หรือไมควรทํา

7. การสรางจิตสํานึก

ผูบังคับบัญชาจะตองสรางจิตสํานึกใหเกิดขึ้นแกเจาหนาที่ของรัฐ ใหตระหนักถึง บุญคุณของแผนดิน

และตองกํากับดูแลการปฏิบัติราชการใหเปนไปตามหลักธรรมาภิบาล ซึ่งหลักธรรมาภิบาลในการบริหารองคกร (Good

Governance) หลักคุณธรรม จริยธรรม ในการ ปฏิบัติงาน การปองกันและปราบปรามการทุจริตและประพฤติมิชอบ

(Anti Corruption) นั้นเปนเครื่องมือในการสรางคนใหมีศักดิ์ศรี มีศีลธรรม คุณธรรม จริยธรรม มีจิตมุงบริการ มีความ

มุงมั่นในการทํางานเพื่อใหเกิดประสิทธิภาพตอสวนรวม


8. ผลของการฝาฝน

การมีพฤติกรรมใด ๆ ก็ตามที่เขาขายการมีผลประโยชนทับซอน หรือมีพฤติกรรม ที่ฝาฝนการปฏิบัติตาม

ประมวลจริยธรรมขาราชการพลเรือน หรือจรรยาขาราชการสํานักงาน ปลัดกระทรวงศึกษาธิการยอมสงผลใหถูก

ลงโทษทางวินัย เชน ภาคทัณฑ ตัดเงินเดือน ลดเงินเดือน จนกระทั่งถึงขั้นปลดออกหรือไลออก ขึ้นอยูกับความรายแรง

ของการฝาฝน หากถูกตัดสินวาผิดจริง ผูมีสวนเกี่ยวของทุกคนอาจมีสวนรวมในการรับโทษทางอาญาดวย

ประการสําคัญจะตอง

1. ไมทุจริต คือ ตัวเราไมทุจริตไมทําใหเกิดความผิดพลาด มีจิตใจที่สุจริตเปนที่ตั้ง

2. อยาใหผูอื่นสงสัยวาทุจริต คือ ตองทํางานอยางรอบคอบโปรงใส ไมมีเงื่อนงํา ตองมีพยานหลักฐานเพื่อ

ยืนยันในการทํางานทุกครั้ง

3. อยาใหคนอื่นทุจริต คือตองปองกันมิใหผูเกี่ยวของกับเรากระทําการทุจริต


คณะทํางานจัดทําคูมือปองกันผลประโยชนทับซอน

ที่ปรึกษา

1. นายอดุลยศักดิ์ บุญอเนก ผูอํานวยการสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 26

2. นายอภิสิทธิ์ ศรีดาพรหม รองผูอํานวยการสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 26

3. นายทองสุข มาตยคํามี รองผูอํานวยการสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 26

คณะทํางาน

1. นายภิรมย ภูชมศรี ผูอํานวยการกลุมนโยบายและแผน

2. นายสุดใจ สุปญบุตร ผูอํานวยการกลุมสงเสริมการจัดการศึกษา

3. นางนวพรรดิ์ นามพุทธา ผูอํานวยการกลุมนิเทศติดตามและประเมินผล

4. นางบุญชู โคตรบรรเทา ผูอํานวยการกลุมการเงินและสินทรัพย

5. นางขันทอง พิมพแสนศรี ผูอํานวยการกลุมอํานวยการ

6. นางกุสุมา โอษะคลัง ผูอํานวยการกลุมบริหารงานบุคคล

7. นางภวิสรภร พิมพแสนศรี หัวหนาหนวยตรวจสอบภายใน

8. นายไวรัช ตะวัน ศึกษานิเทศกชํานาญการพิเศษ

9. นางสาวชลธิชา การถาง นักวิเคราะหนโยบายและแผนปฏิบัติการ

จัดทําเอกสารและตรวจสอบ

1. นายภิรมย ภูชมศรี ผูอํานวยการกลุมนโยบายและแผน

2. นายไวรัช ตะวัน ศึกษานิเทศกชํานาญการพิเศษ

3. นางสาวชลธิชา การถาง นักวิเคราะหนโยบายและแผนปฏิบัติการ


เอกสารอางอิงในการทําคูมือ

1. จริยธรรมขาราชการพลเรือนและจรรยาขาราชการสํานักงานปลัดกระทรวง ศึกษาธิการ : กลุมงาน

คุมครองจริยธรรม สํานักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ

2. สํานักกฎหมาย สํานักงานคณะกรรมการปองกันและปราบปรามการทุจริต แหงชาติ.(2556),

คูมือการปฏิบัติสําหรับเจาหนาที่ของรัฐเพื่อมิใหดําเนินกิจการที่ขัดกันระหวาง ประโยชนสวนบุคคลและ

ประโยชนสวนรวมตามมาตรา 100 แหงกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญ วาดวยการปองกันและปราบปรามการ

ทุจริต.นนทบุรี : สํานักงานคณะกรรมการปองกันและ ปราบปรามการทุจริตแหงชาติ

3. ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยการเรี่ยไรของหนวยงานของรัฐ พ.ศ. 2544 : สํานักนิติธรรม

สํานักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี

4. คูมือปองกันผลประโยชนทับซอน : ศูนยปฏิบัติการตอตานการทุจริต กระทรวงศึกษาธิการ

คู มือป องกันประโยชน ทับซ อน สพม · คู...

Documents

Transcript of คู มือป องกันประโยชน ทับซ อน สพม · คู...