A cantiga de amigo
-
Upload
trafegandoronseis -
Category
Documents
-
view
4.823 -
download
0
Transcript of A cantiga de amigo
A cantiga de amigo
As CANTIGAS DE AMIGO teñen orixe autóctona pois proveñen
da literatura oral galega de creación feminina.
Nelas a voz poética é unha DONCELA do pobo
baixo que expresa a súa COITA DE AMOR polo
seu AMIGO ou amante, sempre ausente, en
situacións como a guerra…
… no servizo ao rei ou de camiño para se citar coa doncela.
A voz poética
feminina pode
dirixirse á nai, que
se converte na
CONFIDENTE dos
amores da súa filla
co amigo, ante a
que toma diversas
actitudes:
… prohibición, aviso, permisividade,
desconfianza e mesmo ciumes.
A situación desenvólvese
sempre nun MARCO
NATURAL e preciso: O
MAR , A FRAGA ,
UNHA FONTE… , a
diferenza da abstracción
das cantigas de amor.
Así, hai Cantigas de amigo BAILADAS, nas que a muller expresa a ledicia do amor
convidando ao baile.
As de ROMARÍA son aquelas nas que o encontro
amoroso se produce nun SANTUARIO,
lugar de reunión dos
amantes.
Nas MARIÑAS
OU
BARCAROLAS a
voz poética da
muller toma o
MAR ou as
súas ONDAS
como
confidentes
dos seus
amores co
amigo.
AS SETE CANTIGAS DE MARTÍN CODAX QUE APARECEN NO
PERGAMEU VINDEL SON CLARAS MOSTRAS DESTE SUBXÉNERO.
OS RECURSOS FORMAIS DA CANTIGA DE AMIGO TEÑEN ORIXE POPULAR,
POLO QUE A REPETICIÓN DE VERSOS CONSTITÚE A SÚA FORMA BÁSICA.
O PARALELISMO é o recurso
propio das cantigas de amigo,
dáse entre versos situados no
mesmo lugar de diferentes
cobras, repetindo o
significado
O PARALELISMO MESMO PODÍA
FACERSE MUDANDO SÓ A ÚLTIMA
PALABRA DUN VERSO
Ai eu, coitada, como vivo en gran cuidado
por meu amigo, que hei alongado!
Muito me tarda
o meu amigo na Guarda!
Ai eu, coitada, como vivo en gran desejo
por meu amigo, que tarda e non vejo!
Muito me tarda
o meu amigo na Guarda!(Don Sancho I)
Ai eu, coitada, como vivo en gran cuidado
por meu amigo, que hei alongado!
Muito me tarda
o meu amigo na Guarda!
Ai eu, coitada, como vivo en gran desejo
por meu amigo, que tarda e non vejo!
Muito me tarda
o meu amigo na Guarda!(Don Sancho I)
O LEIXAPRÉN FACÍASE DEIXANDO E
TOMANDO PARES DE VERSOS. OS
SEGUNDOS VERSOS PARALELÍSTICOS DO
PRIMEIRO PAR DE COBRAS APARECÍAN
COMO PRIMEIROS DO PAR SEGUINTE.
Ondas do mar de Vigo, Se vistes meu amigo,e, ai Deus, se verrá
cedo!Ondas do mar
levado, Se vistes meu amado,e, ai Deus, se verrá
cedo!
o por que eu sospiroe, ai Deus, se verrá
cedo!
por que hei gran cuidadoe, ai Deus, se verrá cedo!(Martim
Codax)
O REFRÁN é a repetición dun ou varios versos ao
final ou no corpo de cada cobra. Pode ter un número
de sílabas diferente ao resto do versos da cantiga. APARECÍA CORRENTEMENTE
NESTE XÉNERO BASEADO NA LITERATURA ORAL.
e, ai Deus, se verrá* cedo! *virá
PORÉN, A MESTURA DE
XÉNEROS ERA USUAL:
MOITAS CANTIGAS DE
AMOR POSÚEN
PARALELISMO E REFRÁN, E
INCLUSO LEIXAPRÉN,
PROPIOS DA CANTIGA DE
AMIGO.
A dona que eu am’ e tenho por senhor
amostráde-mi-a Deus, se vos en prazer for,
se non, dáde-mi a morte.
A dona que tenho por lume destes olhos meus
e por que choran sempr’, amostráde-mi-a, Deus,
se non, dáde-mi a morte.
… (Bernal de Bonaval)
Nesta cantiga de amor aparecen o paralelismo e o refrán
Normas métricas da poesía medieval
• METRO: cóntase ata a última sílaba acentuada.• RITMO: aséntase na monótona repetición
paralelística e no equilibrio do isosilabismo (igual número de sílabas en cada verso). Se hai algún metro non regularizado, a irregularidade sería corrixida pola melodía musical. Os trobadores modulaban os ritmos das súas composicións a través dos encabalgamentos.
Normas métricas da poesía medieval
• RIMA: os versos poden ser MACHOS OU FEMIAS:
.- MACHOS: os versos que rematan en palabra aguda..- FEMIAS: os versos que rematan en palabra grave.
Dende un punto de vista FORMAL
• As cantigas poden ser:.- de REFRÁN: están constituídas normalmente por un número de catro versos co seguinte esquema rimático: «abbaCC»..- de MESTRÍA: non levan refrán.
Simboloxía nas cantigas de amigo (I)
• 1.- Simboloxía DOS OBXECTOS: O seu valor simbólico está en relación coa idea de fidelidade e pertenza ao ser amado. As DOAS eran prendas de intercambio entre as parellas, con frecuencia a entrega dunha destas prendas significa unha promesa doutra entrega de tipo máis persoal, é unha proba de lazo sentimental entre os namorados. A CINTA OU CORDÓN DA CAMISA son símbolos estreitamente vinculados á posesión carnal.
Simboloxía nas cantigas de amigo (II)
• 2.- Simboloxía da NATUREZA:.- A AUGA: o río, a fonte, o lago, o mar… son lugares de encontro dos namorados. Coa auga asócianse elementos que teñen un claro significado erótico.O mar pode ser responsable da separación dos namorados, ou as ondas poden ser portadoras de novas do amigo.
Simboloxía nas cantigas de amigo (III)
Coa fonte van ligadas unha serie de imaxes de referencia sexual como o lavado de cabelos, a rotura do brial, etc. Co concepto de lavar cabelos, «garcetas» ou camisas únese un rito ou preludio do encontro amoroso..- Os CABELOS aportan información do estado da amiga. As doncelas levaban o cabelo longo. As casadas ou prometidas recollido ou curto. O cabelo ten unha grande atracción erótica.
Simboloxía nas cantigas de amigo (IV)
.- O VENTO E A BRISA: con eles pode expresarse a inconstancia ou poden aparecer asociados coas ondas ás que lles infunden a enerxía da que carecen para ir dun lugar a outro..- A FLORA: A presenza das flores vai unida á alegría de amar e a súa ausencia coa tristura que envolve á amiga cando o amigo está ausente. As árbores teñen unha importante carga erótica ademais de ir asociada a súa presenza coa existencia dun lugar pracenteiro.
Simboloxía nas cantigas de amigo (V)
.- A FAUNA: O cervo é utilizado como termo de comparación co amigo ou como metáfora, como símbolo da potencia viril masculina ou como referente da axitación sentimental. Aparece normalmente asociado con outros temas de claro contido simbólico como lavar cabelos. Os paxaros constitúen o marco que anuncia a primavera.