DPUlibdoc.dpu.ac.th/research/147397.pdf · ค. กิตติกรรมประกาศ....

รายงานผลการวจย

เรอง

ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษามหาวทยาลยธรกจบณฑตย DEMOCRATIC CITIZENSHIP OF

DHURAKIJ PUNDIT UNIVERSITY STUDENTS

โดย ดร.ธญธช วภตภมประเทศ

มหาวทยาลยธรกจบณฑตย รายงานผลการวจยนไดรบทนอดหนนจากมหาวทยาลยธรกจบณฑตย

พ.ศ.2556

DPU

ก

ชอเรอง: ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษามหาวทยาลยธรกจบณฑตย ผวจย ช วภตภมประเทศ สถาบน มหาวทยาลยธรกจบณฑตย ปทพมพ: 2556 สถานทพมพ มหาวทยาลยธรกจบณฑตย แหลงทเกบรายงานการวจยฉบบสมบรณ: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย จ านวนหนางานวจย: 83 หนา ธ: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย ค าส าคญ: ความเปนพลเมอง, ประชาธปไตย, นกศกษา

บทคดยอ

งานวจยนมวตถประสงคเพอส ารวจความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษามหาวทยาลยธรกจบณฑตย และเพอเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษามหาวทยาลยธรกจบณฑตย จ าแนกตามปจจยสวนบคคลและปจจยดานครอบครว โดยเกบขอมลจากนกศกษามหาวทยาลยธรกจบณฑตยจ านวน 410 คน เครองมอทใชในการวจย คอ แบบสอบถามเรองความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตย วเคราะหขอมลดวยสถตเชงพรรณนา t-test และ One-Way ANOVA ผลการวจย พบวา 1) นกศกษามความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยในภาพรวมทระดบคอนขางสง เมอพจารณารายดาน พบวา นกศกษามความเปนพลเมองดานการเคารพกตกาสงทสด รองลงมา คอ ดานการเคารพสทธผอน และดานความรบผดชอบตอสงคม 2) ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยในภาพรวมของนกศกษามความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต เมอจ าแนกตามเพศ ภมล าเนา ผลการเรยน คณะ ช นป และ การอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย ขอเสนอแนะ คอ 1) ควรจดกจกรรมการเรยนรเพอสรางความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยโดยเฉพาะดานความรบผดชอบตอสงคมในรายวชาศกษาทวไปส าหรบนกศกษาชนปท 1 และ 2) ควรจดใหมการเรยนรดวยการบรการสงคมส าหรบนกศกษาชนปท 4 เพอเสรมสรางความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยกอนทจะส าเรจการศกษา

DPU

ข

Title: Democratic Citizenship of Dhurakij Pundit University Students Researcher: Dr.Thuntuch Viphatphumiprathes Institution: Dhurakij Pundit University

Year of Publication: 2013 Publisher: Dhurakij Pundit University

Sources: Dhurakij Pundit University

No. of Page: 83 Pages Copyright: Dhurakij Pundit University

Key Words: Citizenship, Democracy, Students

Abstract

The purposes of this research study were to survey the democratic citizenship

levels of Dhurakij Pundit University students and to compare their levels of democratic

citizenship by classifying their personal and family factors. A survey was conducted by

means of questionnaires given to 410 Dhurakij Pundit University students. Descriptive

statistics, t-test, and one-way ANOVA were used to analyse the data collected.

The results indicated that: 1) Overall, the students displayed a slightly high

level of democratic citizenship. When considering each aspect, it was found that with

respect to the rules, the levels were high, while their respect for the rights of others and

their responsibility to society were at lower levels; 2) The overall democratic

citizenship of the students indicated statistically significant differences in these areas:

sex, place of birth, results of studies, faculty, year/ class, and democratic upbringing.

Suggestions: 1) General education courses should have activities concerning

democratic citizenship for first year students, especially activities with regard to their

responsibility to society; 2) Fourth year students should be given service-learning

programs in order to develop their democratic citizenship skills before graduation.

DPU

ค

กตตกรรมประกาศ งานวจยครงนประสบผลส าเรจไดเปนอยางดดวยการสนบสนนเงนทนวจยจากศนยวจย มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

ผวจยขอขอบคณ รองศาสตราจารย ดร.สรชย พศาลบตร ส าหรบการใหค าปรกษาในการจดท าโครงการวจยน นอกจากน ขอขอบคณ ผ ชวยศาสตราจารย ดร.อญชล ทองเอม ผชวยศาสตราจารย ดร.วลยพร รตนเศรษฐ ผชวยศาสตราจารย ดร.ณฐทตา โรจนประศาสน อาจารย ดร.ธฏรตน ทพรส อาจารยสนนาฏ สทธจนดา และอาจารยธนยนนท ทองบญตา ส าหรบ ความชวยเหลอในการเกบรวบรวมขอมล ตลอดจนวเคราะหผลการวจย สดทายน ผวจยหวงเปนอยางยงวา ผลการวจยครงนจะน าไปสการพฒนาความเปนพลเมองใหแกนกศกษามหาวทยาลยธรกจบณฑตยไดอยางสมบรณ

ดร มประเทศ

DPU

(1)

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย ก บทคดยอภาษาองกฤษ ข กตตกรรมประกาศ ค สารบญ (1) สารบญตาราง (3) สารบญแผนภม (5) บทท 1 บทน า 1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1 1.2 วตถประสงคการวจย 3 1.3 สมมตฐานการวจย 3 1.4 นยามศพท 3 1.5 ขอบเขตการวจย 4 1.6 ประโยชนทจะไดรบ 5 บทท 2 ทบทวนวรรณกรรม 2.1 หลกการของประชาธปไตย 6 2.2 แนวคดเรองความเปนพลเมอง 10 2.3 งานวจยเกยวกบความเปนพลเมอง 19 2.4 กรอบแนวคดในการวจย 23 บทท 3 ระเบยบวธวจย 3.1 ประชากรและกลมตวอยาง 24 3.2 เครองมอทใชในการวจย 25 3.3 การเกบรวบรวมขอมล 26 3.4 การวเคราะหขอมล 26

DPU

(2)

หนา

บทท 4 ผลการวจย 4.1 ขอมลทวไปของนกศกษา 28 4.2 ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา 33 4.3 การทดสอบสมมตฐาน 38 บทท 5 บทสรป ก รวจย และขอเสนอแนะ 5.1 บทสรป 54 5.2 อภปรายผลการวจย 60 5.3 ขอเสนอแนะ 67 บรรณานกรม 69 ภาคผนวก คาความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบสอบถาม 73 คาความเชอมนของแบบสอบถาม 75 แบบสอบถาม 77 ประวตผวจย 83

DPU

(3)

สารบญตาราง

ตารางท หนา 1 จ านวนประชากรและตวอยางในงานวจย 24 2 ปจจยสวนบคคลของนกศกษา 28 3 ปจจยดานครอบครวของนกศกษา 30 4 การอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยของนกศกษา 32 5 ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา ดานการเคารพกตกา 33 6 ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา ดานการเคารพสทธผอน 35 7 ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา ดานความรบผดชอบตอ

สงคม 36

8 สรปภาพรวมความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา 37 9 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามเพศ

38

10 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามภมล าเนา

39

11 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามผลการเรยน

40

12 การทดสอบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยในภาพรวมของนกศกษา เปนรายค จ าแนกตามผลการเรยน

42

13 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามคณะ

43

14 การทดสอบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยในภาพรวมของนกศกษาเปนรายค จ าแนกตามคณะ

45

15 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามชนป

46

16 การทดสอบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยในภาพรวมของนกศกษาเปน รายค จ าแนกตามชนป

47

17 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามรายไดของผปกครอง

48

DPU

(4)

สารบญตาราง (ตอ)

ตารางท หนา 18 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามระดบการศกษาของผปกครอง

49

19 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามการมสวนรวมในกจกรรมทางการเมอง/ชมชนของผปกครอง

50

20 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย

52

21 การทดสอบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยในภาพรวมของนกศกษาเปน รายค จ าแนกตามการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย

53

22 สรปผลการทดสอบสมมตฐาน (ปจจยสวนบคคล) 57 23 สรปผลการทดสอบสมมตฐาน (ปจจยดานครอบครว) 58

DPU

(5)

สารบญแผนภม

แผนภมท หนา 1 กรอบแนวคดในการวจย 23

DPU

บทท 1 บทน า

1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา

ในชวงเวลา 80 ปทผานมาของการปกครองระบอบประชาธปไตยในประเทศไทยนนมรฐประหาร 12 ครง และมรฐธรรมนญจ านวน 18 ฉบบ จงท าใหเกดค าถามทวา ท าไมประชาธปไตยทประสบความส าเรจในตางประเทศ จงไดลมเหลวในประเทศไทย แตอนทจรงแลว ประเทศทมระบอบประชาธปไตยทมนคงในปจจบนและไดชอวาเปนประเทศตนแบบประชาธปไตย เชน สหรฐอเมรกา องกฤษ ฝรงเศส และเยอรมน ตางกเคยประสบกบปญหาหรอลมเหลวกนมากอนแลว ส าหรบปจจยความส าเรจของประชาธปไตยในประเทศเหลานน คอ “ระบบ” และ “คน” แตสงส าคญทสด คอ “คน” กลาวคอ ในระบอบประชาธปไตย หากมรฐธรรมนญทด แตคนใชรฐธรรมนญไมเปนหรอไมเคารพ กจะท าใหมปญหาในทสด (ปรญญา เทวานฤมตรกล, 2555) ท งน ทผานมาประเทศตนแบบประชาธปไตยดงกลาวไดแกไขปญหาโดยการพฒนาคนใหม “ความเปนพลเมอง” หรอการศกษาเพอสรางความเปนพลเมอง (Civic Education) จนท าใหเกดการปกครองระบอบประชาธปไตยส าเรจได (คณะอนกรรมการนโยบายปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง ดานพฒนาการศกษาเพอสรางความเปนพลเมองด, 2554: 8-9)

ดงนน การแกไขปญหาประชาธปไตยของไทย จงมใชเพยงการรางรฐธรรมนญ แตจะตองแกไขทตวพลเมอง เพอใหพลเมองสามารถเขารวมในการบรหาร และตระหนกถงปญหาบานเมองทตองเขารวมกนแกไข (เอนก เหลาธรรมทศน, 2554) หรอกลาวไดวา การปกครองในระบอบประชาธปไตย “คน” ในฐานะทเปนเจาของประเทศ จะตองมความสามารถในการปกครองกนเอง จงจะประสบความส าเรจได (ปรญญา เทวานฤมตรกล, 2555)

อยางไรกด ในสงคมไทยมปจจยส าคญทเปนตวถวงรงในการเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตย นนคอ วฒนธรรมอปถมภ หรอ การพงพงผใหญโดยเฉพาะนกการเมอง วฒนธรรมผนอย-ผใหญ ผอาวโสกวา การแบงพรรคแบงพวก การไมแสดงความคดเหน เพราะเกรงวาผใหญจะไมพอใจหรอมผลตอการงานและชวตสวนตวไดนน รวมถงการไมตระหนกถงความส าคญและความ

DPU

2

จ าเปนของการมสวนรวมของประชาชนในการสรางสงคมและสรางชาต (ทพยพาพร ตนตสนทร, 2554: 16-19; เอนก เหลาธรรมทศน, 2554: 77-79) โดยสรปแลว ปญหาประชาธปไตยของไทยในปจจบนทเกดจากการทประชาชนไมมความเปน “พลเมอง” (ปรญญา เทวานฤมตรกล, 2555: 48-49) เหนไดจากการทประชาชนไมมจตส านกความเปนพลเมอง เปนแตเพยงผอยภายใตระบบอปถมภหรอชนชนปกครองใหมทมาจากการเลอกตง ทส าคญ คอ เกดการแตกแยกในสงคม ประชาชนไมยอมรบความแตกตางและไมเคารพสทธเสรภาพของกนและกน ความเหนทตางกนจงน าไปสความแตกแยก พรรคการเมองและการเลอกต งจงกลายเปนสงทท าใหสงคม ชมชน หรอครอบครวแตกแยกกน นอกจากน คอ แตละคนใชสทธเสรภาพตามใจชอบ โดยมไดค านงถงความรบผดชอบตอสงคม จากปญหาทกลาวมา จงเหนไดวา “คน” ในระบอบประชาธปไตย จะตองม “ความเปนพลเมอง” จงจะท าใหประชาธปไตยส าเรจได กลาวคอ สมาชกของสงคมทมการใชสทธเสรภาพโดยมความรบผดชอบ เคารพผอน เคารพความแตกตาง และเคารพกตกา (คณะอนกรรมการนโยบายปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง ดานพฒนาการศกษาเพอสรางความเปนพลเมองด, 2554: 9) หรอกลาวไดวา พลเมองเปนรากฐานของประชาธปไตย เมอประชาชนเปน “พลเมอง” กจะเปลยนจาก ภาระหรอปญหา กลายเปนพละของเมอง หรอ ก าลงของเมอง ปญหาทกอยางของสงคมกจะแกไขได สงคมกจะเขมแขง และประชาธปไตยกจะประสบความส าเรจ (ปรญญา เทวานฤมตรกล, 2555: 36; Hua, C. W. & Wan, K. E., 2011: 3-4)

ส าหรบงานวจยในครงน ผวจยมงศกษาความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษามหาวทยาลยธรกจบณฑตย รวมถงเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามปจจยสวนบคคล (เพศ ภมล าเนา คณะ ผลการเรยน และชนป) และปจจยดานครอบครว (รายไดของผปกครอง ระดบการศกษาของผปกครอง การมสวนรวมในกจกรรมทางการเมอง/ชมชนของผปกครอง และการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย) ทงนเพอทจะท าใหทราบถงระดบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษาในปจจบน รวมถงเพอใหขอเสนอแนะตอการพฒนาความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษาไดอยางเหมาะสมตอไป

DPU

3

1.2 วตถประสงคการวจย 1.2.1 เพอส ารวจความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษามหาวทยาลยธรกจ

บณฑตย 1.2.2 เพอเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษามหาวทยาลย

ธรกจบณฑตย จ าแนกตามปจจยสวนบคคลและปจจยดานครอบครว 1.3 สมมตฐานการวจย

1.3.1 นกศกษาทมปจจยสวนบคคล ไดแก เพศ ภมล าเนา คณะ ผลการเรยน และชนป แตกตางกน มความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกน

1.3.2 นกศกษาทมปจจยดานครอบครว ไดแก รายไดของผปกครอง ระดบการศกษาของผปกครอง การมสวนรวมในกจกรรมทางการเมอง/ชมชนของผปกครอง และการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย แตกตางกน มความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกน 1.4 นยามศพท

1.4.1 ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตย หมายถง คณลกษณะความเปนพลเมองทดในระบอบประชาธปไตยของไทยของนกศกษามหาวทยาลยธรกจบณฑตย ประกอบดวย 3 ดาน ไดแก

1) ความเคารพกตกา หมายถง การยอมรบวาทกคนมความเสมอภาคภายใตกตกา ความเคารพกตกา/กฎหมาย และยอมรบผลของการละเมดกตกา/กฎหมาย การแกไขปญหาโดยใชวถทางประชาธปไตยและกตกา การไมใชก าลงหรอความรนแรงแกไขปญหา

2) ความเคารพสทธผอน หมายถง การไมละเมดสทธเสรภาพผอน การค านงถงความเดอดรอนของผอนทจะเกดจากการใชสทธเสรภาพของตน การยอมรบความแตกตางหลากหลายของผคนในสงคม การเคารพผอนทแตกตางจากตนเองทงในดานวถชวต ความเชอและความคด การไมใชความรนแรงตอผทมความคดเหนแตกตางไปจากตน การมองคนในสงคมมความเทาเทยมกน และทกคนในสงคมลวนเปนเจาของประเทศ

3) ความรบผดชอบตอสงคม หมายถง รบผดชอบตนเองและพงพาตนเองได ไมอยภายใตอทธพลอ านาจหรอระบบอปถมภของผใด ความตระหนกวาการกระท าใดๆ ของตนมผลตอสงคม การมสวนรวมในการแกปญหาโดยไมกอปญหา การลงมอแกปญหาดวยตนเอง

DPU

4

1.4.2 การอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย หมายถง การอบรมเลยงดโดยพอแมหรอผปกครองของนกศกษา ซงปฏบตตอนกศกษาดวยความเปนประชาธปไตยในดานเคารพกฎกตกา เคารพสทธ และความรบผดชอบ 1.4.3 การมสวนรวมในกจกรรมทางการเมอง/ชมชนของผปกครอง หมายถง การทผปกครองของนกศกษาเขาไปมสวนรวมในกจกรรมซงประกอบดวยกจกรรมทางการเมอง ไดแก การรวมมอกบเจาหนาทของรฐหรอนกการเมองทองถน/นกการเมองระดบชาตเพอรองเรยน เสนอนโยบายหรอเสนอแนะขอคดเหน การรวมชมนมหรอประทวงอยางสนตเพอผลประโยชนของชมชน ส าหรบกจกรรมทางชมชน ไดแก กจกรรมการเปนอาสาสมครในชมชน การบรจาคเงนหรอสงของเพอชวยเหลอผอนในชมชน 1.5 ขอบเขตการวจย

1.5.1 ดานเนอหา จากการทบทวนแนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบความเปนพลเมอง (จนทนา บญญาน

วตร, 2549; ถวลวด บรกล และคณะ, 2555; ปภสสร ไพบลยฐตพรชย, 2553; ทพยพาพร ตนตสนทร, 2554; ลดดาวรรณ สขใหญ, 2551; วรพงษ นกนอย, 2546; สนทรยา หวงชย, 2544; เอนก เหลาธรรมทศน, 2554; Center for Information and Research on Civic Learning and Engagement, 2008; Hahn, C. L., 2010; Portney, K. E., et al., 2009; Rothwell, N. & Turcotte, M., 2006; Smart, D., et al. , 2000; Bekkers, R., 2008 อางถงใน Hua, C. W. & Wan, K. E., 2011) ผวจยไดน ามาก าหนดเปนตวแปรอสระ ประกอบดวยปจจยสวนบคคล ไดแก เพศ ภมล าเนา คณะ ผลการเรยน และชนป สวนปจจยดานครอบครว ไดแก รายไดของผปกครอง ระดบการศกษาของผปกครอง การมสวนรวมในกจกรรมทางการเมอง/ชมชนของผปกครอง และการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย

นอกจากน ผ วจ ยไดศกษาแนวคดเ รองความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตย (คณะอนกรรมการนโยบายปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง ดานพฒนาการศกษาเพอสรางความเปนพลเมองด, 2554; ปรญญา เทวานฤมตรกล, 2555) เพอน ามาก าหนดเปนตวแปรตามในงานวจย คอ ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา ซงประกอบดวยดานเคารพกตกา ดานเคารพสทธผอน และดานรบผดชอบตอสงคม

1.5.2 ดานพนทและประชากร: นกศกษาทก าลงศกษาในระดบปรญญาตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

DPU

5

1.6 ประโยชนทจะไดรบ

1.6.1 ท าใหทราบระดบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตย รวมถงความแตกตางของความเปนพลเมอง จ าแนกตามปจจยสวนบคคลและปจจยดานครอบครวของนกศกษามหาวทยาลยธรกจบณฑตย

1.6.2 น าขอคนพบทไดจากผลการวจย มาใชเปนขอเสนอแนะตอการจดการเรยนการสอนเพอพฒนาความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษามหาวทยาลยธรกจบณฑตยไดอยางเหมาะสม

DPU

บทท 2 ทบทวนวรรณกรรม

ผวจยไดทบทวนแนวคดทฤษฎและงานวจยตางๆ ทเกยวของเพอก าหนดเปนกรอบแนวทางในการวจย ดงหวขอตอไปน 2.1 หลกการของประชาธปไตย

2.2 แนวคดเรองความเปนพลเมอง 2.3 งานวจยเกยวกบความเปนพลเมอง 2.4 กรอบแนวคดในการวจย 2.1 หลกการของประชาธปไตย กอนทจะกลาวถงแนวคดเรองพลเมองในระบอบประชาธปไตย ผวจยไดศกษาหลกการของ“ประชาธปไตย” เพอน ามาใชเปนกรอบในการศกษาครงน ส าหรบหลกการประชาธปไตย สรปไดดงน ประชาธปไตย (Democracy) มรากศพทมาจากภาษากรก คอ Demokratia ซงมาจากการรวมกนของค าวา Demos ทแปลวา ประชาชน (People) และ ค าวา Kratia ทมาจากค ากรยา Kratien หรอค านาม Kratos ซงแปลวา การปกครอง (To Rule) ดงนน ค าวา Demokratia จงแปลวา การปกครองโดยประชาชน (Government by the People) (Raymond, 1983 อางถงใน จกษ พนธชเพชร, 2555: 121) การปกครองในรปแบบประชาธปไตยนน มหลกฐานแสดงใหเชอไดวาเคยมเกดขนมาแลวในสมยกรกโบราณ ซงมลกษณะเปนนครรฐทมอาณาเขตไมกวางขวางนก ส าหรบหลกการการปกครองระบอบประชาธปไตยทแทจรงนน มหลกการดงน (จกษ พนธชเพชร, 2555: 114, 128-142)

2.1.1 อ านาจอธปไตยเปนของปวงชน (Popular Sovereignty) การปกครองทสามารถท าใหทกคนในสงคมสามารถแสดงออกถงความตองการของตนได อกทงตองจดการใหมการปกครองเพอกอใหเกดประโยชนแกทกคนในสงคมดวยเชนกน หรอกลาวไดวาเปนประชาธปไตยทางตรง (Direct Democracy) อยางไรกด ดวยขอจ ากดหลายประการในสงคมปจจบน เชน จ านวนประชากรทมมากจนท าใหไมสามารถใชรปแบบการปกครองแบบประชาธปไตยทางตรงได

DPU

7

ปจจบนจงใชการปกครองระบอบประชาธปไตยทางออม (Indirect Democracy) ผานการเลอกตวแทนเขาไปท าหนาทในการปกครองแทน เชน การเลอกตง และการมสวนรวมทางการเมองในรปแบบอนๆ 2.1.2 หลกเสรภาพ (Liberty) ระบอบประชาธปไตยไดก าหนดเสรภาพขนพนฐานไวโดยทไมกอใหเกดความเดอดรอนเสยหายหรอละเมดบคคลอน ดงน

1) เสรภาพในการคดและการแสดงออก (Freedom of Thought and Expresstion) ทงนจะตองควบคไปกบการยอมรบฟงความคดและการแสดงออกของบคคลอน แมวาความคดและการแสดงออกนนจะแตกตางไปจากสงทตนเองยดถอ

2) เสรภาพในการเลอกตง (Freedom of Voting) คอ การทบคคลสามารถไปใชสทธในการลงคะแนนเสยงเลอกตงผแทนของตนไดอยางเสร โดยมไดถกอ านาจอนบงคบ และบคคลมเสรภาพทจะลงสมครรบเลอกตงโดยไมถกอ านาจอนลดรอนเชนกน

3) เสรภาพจากการถกรฐหรอบคคลอนกระท าตอตนโดยปราศจากสทธอ านาจทถกตองตามกฎหมาย (Freedom from Arbitrary Treatment by the State or Other People) จะเปนหลกประกนวาประชาชนทกคนจะไดรบการปฏบตตอตนภายในขอบเขตอ านาจตามทกฎหมายอนญาตเทานน

4) เสรภาพในการนบถอศาสนา (Freedom of Religion) บคคลมเสรภาพอยางเตมทในการนบถอศาสนา ตราบเทาทไมกอใหเกดความเดอดรอน เสยหาย หรอละเมดสทธของผอน

5) เสรภาพในการยายทอย (Freedom of Movement) โดยอยบนพนฐานของการไมกอใหเกดความเดอดรอนเสยหายและละเมดสทธของผอน

6) เสรภาพในการชมนมอยางสงบโดยปราศจากอาวธและเสรภาพในการรวมตวกนเปนสมาคม (Freedom of Assembly and Association) เพราะการชมนมหรอการรวมตวกนเพอแสดงบทบาทอนเปนจดยนของตนเองนนถอเปนชองทางหนงของการมสวนรวมทางการเมอง

7) เสรภาพในเรองสวนตวอนๆ (Personal Freedom) เปนหลกประกนในการตดสนใจของบคคลในเรองสวนตววาจะสามารถกระท าไดอยางเสร

DPU

8

2.1.3 หลกความเสมอภาค (Equality) 1) ความเสมอภาคทางการเมอง (Political Equality) คอ ทกคนมสทธในทางการเมองอยางเทา

เทยมกน ทงในสวนของผลงคะแนนเสยงและผสมครรบเลอกตง 2) ความเสมอภาคทางเศรษฐกจ (Economic Equality) คอ การมหลกประกนความมนคงทาง

เศรษฐกจ ในระดบทอยางนอยตองสามารถด าเนนชวตอยไดในฐานะเปนสมาชกคนหนงของสงคมและเปดโอกาสใหกบบคคลทกคนทมความสามารถในการสรางความมงคงใหกบตนเอง

3) ความเสมอภาคทางสงคม (Social Equality) คอ ทกคนในสงคมทไมวาจะมฐานะทางสงคมเศรษฐกจหรอวฒนธรรมแตกตางกนอยางไรกตาม กสามารถใชชวตในสงคมไดโดยปราศจากการแบงชนชน วรรณะ การดหมนเหยยดหยาม และการอยรวมกนอยางสนตบนพนฐานการใหความเคารพซงกนและกน

4) ความเสมอภาคทางกฎหมาย (Equality of the Law) หมายถง กฎหมายทตราออกมาจะตองมผลบงคบใชกบประชาชนทกคนอยางเสมอภาคกน ไมมขอยกเวนทเออประโยชนใหแกบคคลกลมใดกลมหนง หรอมผลบงคบใชกบบคคลเฉพาะบางกลมบางพวกในสงคม ดงนน การสรางความเสมอภาคทางกฎหมายจงเปนการคมครองบคคลจากกฎหมายและกระบวนการยตธรรม ท าใหบคคลสามารถปองกนสทธและผลประโยชนอนชอบธรรมของตนไดอยางเสมอภาค

5) ความเสมอภาคในโอกาส (Equality of Opportunity) คอ การใหโอกาสทกคนในการใชความสามารถทตนมอยไปในทางทสจรตไดอยางเทาเทยมกน เพอพฒนาความสามารถของตนใหเกดประโยชนตอตนเองและสงคมไดอยางเสมอภาค โดยไมกอความเดอดรอนและละเมดสทธของผอน

2.1.4 หลกการปกครองโดยเสยงขางมากทเคารพเสยงขางนอย (The Majority Rule with

Respect to Minority Rights) ในกรณทตองมการตดสนใจเพอเลอกกระท าในสงใดสงหนงบนสถานการณทมความคดเหนท

แตกตางหลากหลาย ทางออกทดทสด คอ การเลอกปฏบตตามมตเอกฉนท (Unanimity) แตหากไมสามารถหาขอสรปทเปนเอกฉนทได ในระบอบประชาธปไตยจะตองยดหลกการตดสนความขดแยงดวยวธการลงคะแนนเสยงและเลอกทจะปฏบตตามมตของเสยงขางมาก (Majority Decision-Making) โดยใหความเคารพตอสทธของเสยงขางนอย (Fundamental Rights of Minority) เพราะการยอมปฏบต

DPU

9

ตามมตเสยงขางมากโดยละเลยสทธขนพนฐานของเสยงขางนอย จะท าใหการปกครองกลายเปนเผดจการของเสยงขางมาก ซงผดไปจากหลกการของประชาธปไตย

การปกครองโดยเสยงขางมากทเคารพเสยงขางนอย จงมลกษณะของการยอมปฏบตตามขอสรปทเกดจากเสยงขางมาก แมบคคลนนจะไมเหนพองกบมตทเกดขน ในขณะทกลมของเสยงขางมากกจะตองไมกระท าการอนใดทเปนการลดรอนหรอท าลายกลมของผทมแนวคดแตกตางไปจากตน

ทงน มไดหมายความวา แนวทางตามมตของเสยงขางมากจะตองเปนสงทถกตอง หรอแนวทางตามทเสยงขางนอยยดถอจะเปนสงทไมถกตอง เพราะมตของคนในสงคมกบความถกตองของแนวทางเปนสองสงทเปนอสระตอกน จนไมสามารถเชอมโยงความสมพนธในเชงเหตผลระหวางกนได แตเพราะในสภาวะของความขดแยงทเกดขนนน ไมมทางเลอกใดทเหมาะสมทสดเทากบการเลอกทจะด าเนนการไปตามมตของเสยงขางมาก เพราะนาเชอถอไดวา การตดสนโดยหมมากนาจะมการใชวจารณญาณทรอบคอบมากกวาการตดสนใจจากคนสวนนอย และผลของการตดสนใจจากคนหมมากกนาจะเปนการตดสนใจทมความผดพลาดนอยกวาการตดสนใจจากคนหมนอย เนองจากไดผานกระบวนการโตเถยงและใชเหตผลจากคนจ านวนทมากกวา

ดงนน การทระบอบประชาธปไตยเลอกใชหลกการปฏบตตามเสยงขางมากจงเปนเพยงการปฏบตไปพลางกอนจนกวาจะมทางเลอกอนทดกวา มากกวาทจะบอกวาแนวทางทไดรบการยอมรบจากคนสวนมากเปนแนวทางทถกตอง

2.1.5 หลกนตธรรม (Rule of Law) การยดถอกฎหมายเปนเกณฑในการด าเนนกจกรรม ถอวาเปนนโยบายและความตองการของ

ประชาชน เพราะกฎหมายทใชบงคบไดถกก าหนดขนโดยผแทนของประชาชน จงถอไดวากฎหมายมาจากประชาชนนนเอง นอกจากนน ยงถอวา กฎหมายเปนหลกประกนทส าคญ เพราะกฎหมายมการบญญตอยางชดแจงเปดเผย และใชกระบวนการพสจนทมเหตผลทสดเทาทจะกระท าได จงสามารถน าไปใชเพอกอใหเกดความยตธรรมและคมครองเสรภาพของบคคล

กลาวโดยสรป หลกการของประชาธปไตยทง 5 ดาน อนไดแก อ านาจอธปไตยเปนของปวงชน หลกเสรภาพ หลกความเสมอภาค หลกการปกครองโดยเสยงขางมากทเคารพเสยงขางนอย และหลกนตธรรม เปนหลกการส าคญทพลเมองควรยดถอเพอใหเกดประชาธปไตยอยางแทจรงและจะชวย

DPU

10

ปองกนปญหาความขดแยงตางๆ ในสงคมได ซงผวจยจะน าหลกการดงกลาวมาประยกตใชในการศกษาความเปนพลเมองของนกศกษาในงานวจยน 2.2 แนวคดเรองความเปนพลเมอง ผวจยไดศกษานยามพลเมอง และคณสมบตของความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตย เพอน ามาใชในงานวจย ดงตอไปน

2.2.1 นยามพลเมอง ผวจยไดศกษานยามเกยวกบพลเมอง สรปไดดงน Webster’s Encyclopedic Unabridged Dictionary of the English Language Citizen (1989 อาง

ถงใน Banks, J. A. (Ed), 2004: 3) นยามวา พลเมอง (Citizen) คอ สมาชกพนเมองของรฐหรอชาต ซงมความจงรกภกดตอรฐบาล และมสทธไดรบความคมกน สวนความเปนพลเมอง (Citizenship) คอ สถานะของการมสทธ สทธประโยชน และภาระหนาทของพลเมอง

ความเปนพลเมอง (Citizenship) หมายถง การเปนสมาชกของชมชนทางการเมอง (Political Community) เชน เมอง (City) หรอ รฐชาต (Nation-State) โดยมสทธและหนาทซงมากบความเปนพลเมอง (พฤทธสาร ชมพล, ม.ร.ว. และ เอก ตงทรพยวฒนา, บรรณาธการ, 2551: 24)

สวนค าวา “จตส านกพลเมอง (Civic Mindedness)” เปนค าทมความหมายใกลเคยงกบ การมสวนรวมของพลเมอง (Civic Participation) ความรบผดชอบของพลเมอง (Civic Responsibility) และ ความผกพนของพลเมอง (Civic Engagement) โดยภาพรวมแลว หมายถง ความรสกภายในดานการมจตอาสาเพอชมชน หรอความรสกรบผดชอบตอชมชน จดเปนทนทางสงคมทจะท าใหคนมความไววางใจและรวมมอกน ดงนน จตส านกพลเมองจงมคณคา เพราะจะท าใหสงคมและประชาธปไตยเกดความเขมแขงได (Hua, C. W. & Wan, K. E., 2011) Smart, D., et al. (2000) อธบายวา จตส านกพลเมอง (Civic Mindedness) หมายถง ทศนคตและพฤตกรรมทเปนประโยชนตอสงคม โดยมงเนนไปทประเดนเกยวกบชมชนและการเมอง เปนความรบผดชอบของตนวาจะตองเขาไปมสวนรวมและอทศชวตใหแกการเมองและชมชนของตน นอกจากน ยงมองวาเปนทนทางสงคมทจะท าใหเกดประโยชนดานความไวใจและการพงพาอาศยกนระหวางคนในชมชน

DPU

11

คณะอนกรรมการนโยบายปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง ดานพฒนาการศกษาเพอสรางความเปนพลเมองด (2554: 14) ไดนยาม “พลเมอง” ไววา พลเมองในระบอบประชาธปไตย แตกตางจากพลเมองของระบอบอนทพลเมองจะม “คณสมบต” อยางไรจะเปนไปตามทผมอ านาจประสงคจะใหเปน ขณะทระบอบประชาธปไตย เจาของอ านาจสงสดคอประชาชน ดงนน ประชาชนซงเปนเจาของอ านาจจงก าหนดชวตตนเองได “ประชาชน” ในระบอบประชาธปไตย จงแตกตางหลากหลายได เมอแตกตางหลากหลายได จงตองเคารพซงกนและกน และใชกตกาในการแกปญหา จงจะสามารถอยรวมกนและปกครองกนตามวถทางประชาธปไตยได

ดงนน “พลเมอง” ในระบอบประชาธปไตย จงหมายถง สมาชกของสงคมทมอสรภาพ และพงตนเองได ใชสทธเสรภาพโดยควบคกบความรบผดชอบ เคารพสทธเสรภาพของผอน เคารพความแตกตาง เคารพหลกความเสมอภาค เคารพกตกา ไมแกปญหาดวยความรนแรง ตระหนกวาตนเองเปนสวนหนงของสงคม รวมรบผดชอบตอสงคม มจตสาธารณะ และกระตอรอรนทจะรบผดชอบหรอรวมขบเคลอนสงคม และแกปญหาสงคมในระดบตางๆ ตงแตในครอบครว ชมชน จนถงระดบประเทศ ระดบอาเซยน และระดบประชาคมโลก

ปรญญา เทวานฤมตรกล (2555: 29-30) ไดอธบายความส าคญของพลเมองในระบอบประชาธปไตยวา การปกครองในระบอบประชาธปไตย ไมเพยงแตจะตองมกตกาหรอรฐธรรมนญทก าหนดรปแบบหรอระบบทใชในการปกครองประเทศ สงส าคญไมนอยไปกวากนกคอ คนหรอประชาชน ซงเปนเจาของประเทศ ทมสทธเสรภาพในประเทศอยางเสมอภาคกน โดยจะตองมความสามารถในการปกครองกนเอง ระบอบประชาธปไตยทเปนการปกครองโดยประชาชนหรอการปกครองทประชาชนปกครองตนเอง จงจะประสบความส าเรจได

“พลเมอง” ของระบอบประชาธปไตย จงไมเหมอนกบ “พลเมอง” ของการปกครองระบอบอน กลาวคอ พลเมองของการปกครองระบอบอนจะมคณสมบตอยางไรนนขนอยกบผเปนเจาของอ านาจของประเทศจะก าหนดใหเปน ในขณะทพลเมองของระบอบประชาธปไตยจะตองเปนเจาของประเทศ จงมอสรภาพในการเลอกวถชวตและมสทธเสรภาพอยางเสมอภาคกน แตถาทกคนตางใชสทธเสรภาพของตนโดยไมรบผดชอบ ไมค านงถงสทธของเจาของประเทศคนอน ไมค านงถงสวนรวม หรอเหนแตประโยชนของตนเอง สงคมยอมวนวาย มแตปญหา ประชาธปไตยกยอมไปไมรอด เพราะประชาธปไตยไมใชระบอบการปกครองตามอ าเภอใจหรอใครอยากจะท าอะไรกท าโดยไมค านงถงสวนรวม ดงนน อสรภาพของพลเมองจงตองควบคกบความรบผดชอบตอตนเอง ผอน และสงคม

DPU

12

โดยรวมแลว ความเปนพลเมอง (Citizenship) ในระบอบประชาธปไตย (ปรญญา เทวานฤมตรกล, 2555: 30) หมายถง การเปนสมาชกของสงคมทมอสรภาพควบคกบความรบผดชอบ และมสทธเสรภาพควบคกบหนาท โดยมความสามารถในการยอมรบความแตกตางและเคารพกตกาในการอยรวมกน พรอมทงมสวนรวมตอความเปนไปและการแกปญหาในสงคมของตนเอง กลาวโดยสรป จากการศกษาแนวคดเรองพลเมองในระบอบประชาธปไตย ผ วจ ยไดก าหนดให “พลเมอง” หมายถง สมาชกของชมชนหรอสงคมทมอ านาจในการปกครองตนเอง มสทธ เสรภาพ หนาท ความรบผดชอบและรวมแกไขปญหาของสงคม ทงน จะตองมความเคารพผอน และเคารพกฎกตกาทใชรวมกนในสงคม

2.2.2 คณสมบตของความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตย ผวจยไดศกษาคณสมบตความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกวชาการทานตางๆ

สรปไดดงน “พลเมอง” ในประชาธปไตยแบบกรกโบราณ (ธเนศวร เจรญเมอง, 2548: 4-11; เอนก เหลา

ธรรมทศน (2554 : 9-10) มคณสมบตสรปไดดงน 1) พลเมอง มใชค าทอยอยางโดดๆ แตเปนค าทคกบค าวา ชมชนการเมอง ทกรกเรยกวา

“Polis” คอ นครทพลเมองปกครองตนเอง พลเมองกคอสมาชกของชมชนเชนน ทใดกตามทมมนษยอยรวมกน มการใชอ านาจจดการบรหารชมชนรวมกน เมอนนกจะเกดการเมองในความหมายดงเดม และเนองจากโลกนมคนจ านวนนอยทอยอยางโดดเดยว การเปนคนจงเปนเรองการเมอง (To be human is to be political) หรอกลาวไดวา คนเปนสตวการเมอง (Man is a political animal) หรอความเปนพลเมอง คอ การเขารวมสวนในชมชนการเมอง (Citizenship is participation in the affairs of a polis) นนเอง ซงการเมองในทน หมายถง การรวมกนท าประโยชนหรอแกปญหาใหบานเมองของพลเมองเทานน มไดหมายถงการแยงชงอ านาจ ต าแหนง หรอทรพยากรของบานเมอง

2) พลเมองมสทธ (Rights) และภาระหนาทหรอความรบผดชอบ (Obligations) ทจะเขารวมประชมรวมก าหนดนโยบายและโครงการตางๆ เพอพฒนาบานเมองของตน ออกกฎหมายหรอขอบงคบใหทกคนปฏบตตาม เขาไปท างานดานนตบญญตและบรหารอยางเทาเทยมกน มสทธออกความเหน รวมทงเปลยนแปลงแกไขสงทเคยตกลงกนไปแลวกได รวมทงมหนาทหรอความรบผดชอบ

DPU

13

ในการออกความเหนในกจการตางๆ ของรฐ เชน การเสยภาษ หนาทตองเปนทหารเพอปองกนประเทศ เปนคณะลกขนเพอตดสนคดความ ตลอดจนสงบตรหลานเขาโรงเรยนเพอฝกความเปนพลเมอง

3) พลเมองในทศนะของกรกโบราณจะตองเปนผมคณธรรม นนคอ ตองมความปรารถนาแรงกลาทจะเปนพลเมองทสมบรณ (Having a keen desire to become a perfect citizen) การเปนพลเมองทเอาการเอางานเชนน มใชเกดขนไดโดยอตโนมต แตตองไดรบการปลกฝงหรอใหรบศกษาเพอใหเกดคณธรรมขนนนเอง ไมใชวาเกดมาเปนคนแลว ใครๆ กอาจเปนพลเมองได

4) การเปนพลเมองทสมบรณจะตองรทงวธการเปนผปกครอง (Ruler) และเปนผถกปกครอง (Ruled) นนหมายความวา ไมมผใดยดครองต าแหนงใดตลอดชวต แตจะตองมการผลดเปลยนกนเขามาเปน เนองจากทกคนเขามสวนรวม ทกคนตดสนใจรวมกน ดงนน ตองผลดเปลยนกนขนด ารงต าแหนงทางการเมอง หรอกลาวไดวา เมอเปนผอยใตการปกครอง กตองท าหนาทไดดเชนเดยวกบเมอเปนผปกครอง

หลงจากสนสดยคเอเธนสและโรมแลว ยโรปกเขาสการปกครองแบบศกดนา ประชาชนสวนใหญอยในสภาพไพรตดทดน มไดอยในฐานะพลเมองของรฐ ซงประชาธปไตยแบบกรกโบราณนนยอมไมสามารถคงอยไดในสภาวะทมระบบไพร-ทาส เพราะระบบนท าใหคนมส านกของพลเมองไดยากยง

ในประเทศตะวนตกยคตอมา หลงจากสนสดยคศกดนากเขาสยคสมยใหมทมการเปลยนแปลงการปกครองเปนประชาธปไตยทเปลยน “ราษฎร” ใหเปน “พลเมอง” โดยความหมายของพลเมองนน กคอ ราษฎรทนอกจากเสยภาษและปฏบตตามกฎหมายบานเมองแลว ยงตองมบทบาทและอ านาจในทางการเมอง คอ อยางนอยมสทธไปเลอกตง แตทยงไปกวานน คอ มสทธในการแสดงความคดเหนตางๆ ตอทางการได ทงยงมสทธเขารวมในกจกรรมตางๆ รวมไปกบรฐดวย ราษฎรนนเปนฝายรบกฎหมาย นโยบายและกจการหรอกจกรรมของรฐ แตพลเมองทดนนตองเปนฝายรก เพอเรยกรองกฎหมาย นโยบายและกจการของรฐตามทตนเองเหนพอง ไมเฉอยชา และคดวาตนมสทธเสยง มสวนรวมในบานเมอง

Havens, M. C. (1988 อางถงใน พฤทธสาร ชมพล, ม.ร.ว. และ เอก ตงทรพยวฒนา, บรรณาธการ, 2551 : 26-27) อธบาย คณลกษณะ “พลเมอง” ในมตสทธเสรภาพตามทฤษฎประชาธปไตยเสรนยม ไววา พลเมองมความจงรกภกด (Allegiance) ตอรฐ เพราะรฐประชาธปไตยเปดโอกาสใหเขาไดมสวนรวมทางการเมองและโดยการนมอทธพลตอนโยบายของรฐใหเออตอการทเขาจะบรรลความคาดหวงหรอความมงหมายในชวตของเขา

DPU

14

ดงนน สทธความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตย จงหมายถง สทธทจะมสวนรวมทางการเมอง การตรวจสอบรฐบาล เจาหนาทของรฐ ตลอดจนนโยบายและการกระท าของรฐบาล สทธนมาพรอมกบและแบงแยกมไดจากหนาทตางๆ เชน การเคารพกฎหมายและการเสยภาษ นอกจากน ในสงคมประชาธปไตย พลเมองสามารถมความจงรกภกดตอสถาบนอนๆ ไดนอกจากรฐโดยไมถอวาขดแยงตอความจงรกภกดตอประเทศชาต เชน ความจงรกภกดตอครอบครว ศาสนา องคการ สถาบนทองถน หรอองคการระหวางประเทศ

นอกจากน ในบรบทของความเปนประชาธปไตยสมยใหม ไดมองความเปนพลเมองไววาเปนสวนหนงของตวตนอนหลากหลาย (Multiple Selves) โดยอตลกษณความเปนพลเมอง (Identity of Citizenship) จะเปนตวชวยยดโยงคานยมและวถชวตทหลากหลายเขาไวดวยกนในกรอบของประชาธปไตย (Vandenberg, A., 2000 อางถงใน พฤทธสาร ชมพล, ม.ร.ว. และ เอก ตงทรพยวฒนา, 2551: 28)

Abowitz & Harnish (2006 อางถงใน ถวลวด บรกล และคณะ, 2555) อธบายวา องคประกอบของพลเมอง ประกอบดวย

1) มเอกลกษณทมาจากความเปนสมาชกของชมชนทางการเมอง 2) ยดถอคานยมเฉพาะและอดมคต 3) มสทธและหนาท 4) มสวนรวมทางการเมอง 5) มความรความเขาใจเกยวกบการเมองการปกครอง

Westheimer, J. & Kahne, J. (2004 อางถงใน ถวลวด บรกล และคณะ, 2555) ไดอธบายวา ความเปนพลเมองทดนน ประกอบดวย 3 ดาน ไดแก

1) ความรบผดชอบสวนตว เชน มหนาทรบผดชอบในชมชนของตน ท างานอยางสจรตและจายภาษ เคารพกฎหมาย การแยกขยะ การบรจาคโลหต และเปนอาสาสมครในชวงเวลาวกฤต

2) การมสวนรวมในความเปนพลเมอง เชน เขารวมเปนสมาชกของชมชน และพยายามทจะพฒนาชมชน ดแลชมชนโดยพยายามทจะดแลความตองการ สนบสนนการพฒนาเศรษฐกจหรอรกษาสงแวดลอม มความรวารฐท างานอยางไร และมความรกลยทธเพอจะไดบรรลวตถประสงคในการท างาน

DPU

15

3) จตส านกเกยวกบความยตธรรมทางสงคม เชน ประเมนโครงสรางทางสงคม การเมองและเศรษฐกจอยางวพากษวจารณเพอเขาใจปญหาอยางลกซง คนหาและบอกถงสงทไมไดรบความยตธรรม และรเรองความเคลอนไหวทางสงคมและวธการทจะกอใหเกดการเปลยนแปลง

จากการระดมความคดในการประชมวชาการสถาบนพระปกเกลา (2544 อางถงใน เอนก เหลาธรรมทศน, 2554: 103-104) ไดขอสรปวา คณลกษณะของพลเมองทด มดงน

1) มคารวธรรม คอ ตองยอมรบความคดเหนของผอน รสทธ รหนาทของตวเอง 2) มสามคคธรรม คอ ตองรจกท างานรวมกบผอน 3) มนตธรรม คอ การตดสนปญหาโดยใชเหตผล 4) มความสมบรณทางกายและใจ 5) มสตปญญา 6) มอารมณมนคง 7) มวฒภาวะทางสงคม 8) เหนคณคาของสภาวะแวดลอมทองถน 9) ไมเบยดเบยนตนเองและผอน 10) ใหเกยรตผอน 11) มจตสาธารณะหรอมจตส านกสาธารณะ 12) มความรเทาทนทงงานกฎหมายและขนบธรรมเนยมประเพณ 13) รจกพงตนเอง 14) มความกลาทจะตอตานระบอบทไมใชประชาธปไตย 15) มความไววางใจในระบอบประชาธปไตย 16) รแพ รชนะ รจกท างานรวมกนโดยสนต 17) มความภมใจในตนเอง 18) มศล หรออยางอนทเทยบเทา นอกจากน ในมมมองของ ทพยพาพร ตนตสนทร (2554 : 55-56) เกยวกบคณลกษณะของ

พลเมองไทยในระบอบประชาธปไตยนน ประกอบดวย 1) การเปนผทมความร มการศกษา และมความสามารถทจะมองเหนและเขาใจในสงคมของ

ตนและสงคมโลกเฉกเชนเปนสมาชกของสงคม 2) ยดถอประโยชนสวนรวมและสงคมเปนหลก

DPU

16

3) มความรกในเสรภาพและมความรบผดชอบ 4) เคารพความเสมอภาค ความยตธรรม 5) มความสามารถทจะคดวเคราะหอยางเปนเหตเปนผล 6) มความเขาใจเรองหลกสทธมนษยชน และยอมรบความแตกตางในความเปนพหสงคม 7) เคารพกฎหมาย และยดหลกนตรฐ 8) มความร ความเขาใจตอการเปลยนแปลงทางสงคมและทางการเมอง (Political Literacy)

และเขาไปมสวนรวมทางการเมอง (Political Participation) ในทกระดบตงแตชมชน ทองถน ระดบชาต และนานาชาต

9) ยดมนในหลกสนตวธ ไมใชความรนแรงในการแกไขปญหาความขดแยง ส าหรบ คณะอนกรรมการนโยบายปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง ดานพฒนาการศกษาเพอ

สรางความเปนพลเมองด (2554: 14-15) ไดสรปคณสมบตความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตย 6 ประการ ดงน

1) พงตนเองและรบผดชอบตนเองได ไมอยภายใตการครอบง าของระบบอปถมภ 2) เคารพสทธผอน ไมใชสทธเสรภาพของตนไปละเมดสทธเสรภาพของบคคลอน (ทงน

เปนไปตามรฐธรรมนญมาตรา 28 ทบญญตวา “บคคลยอมใช ... สทธและเสรภาพของตนไดเทาทไมละเมดสทธเสรภาพของบคคลอน”) 3) เคารพความแตกตาง มทกษะในการฟงและยอมรบความคดเหนทแตกตางจากตนเอง

4) เคารพหลกความเสมอภาค เคารพศกดศรความเปนมนษยของผอน และเหนคนเทาเทยมกน มองคนเปนแนวระนาบ ไมใชแนวดง

5) เคารพกตกา เคารพกฎหมาย ใชกตกาในการแกปญหา ไมใชก าลง และยอมรบผลของการละเมดกฎหมาย

6) รบผดชอบตอสงคม ตระหนกวาตนเองเปนสวนหนงของสงคม กระตอรอรนทจะรบผดชอบ และรวมแกไขปญหาสงคมโดยเรมตนทตนเอง นอกจากน ปรญญา เทวานฤมตรกล (2555: 31-36) ไดอธบายคณสมบตของพลเมองตามระบอบประชาธปไตยในแตละดานไวดงน

1) รบผดชอบตนเองและพงตนเองได: ระบอบประชาธปไตยคอ ระบอบการปกครองทประชาชนเปนเจาของอ านาจสงสดของประเทศ ประชาชนในประเทศจงมฐานะเปนเจาของประเทศ เมอประชาชนเปนเจาของประเทศ ประชาชนจงเปนเจาของชวต และมสทธเสรภาพในประเทศของ

DPU

17

ตนเอง ท านองเดยวกบเจาของบานมสทธเสรภาพในบานของตน ระบอบประชาธปไตยจงท าใหเกดหลกสทธเสรภาพ และท าใหประชาชนมอสรภาพ คอเปนเจาของชวตตนเอง “พลเมอง” ในระบอบประชาธปไตยจงเปน “ไท” คอเปน อสระชน ทรบผดชอบตนเองและพงตนเองได ไมยอมตกอยภายใตอทธพลอ านาจหรอภายใต “ระบบอปถมภ” ของผใด เดกจะกลายเปน “ผใหญ” และเปน “พลเมอง” หรอสมาชกคนหนงของสงคมไดอยางแทจรง เมอสามารถรบผดชอบตนเองได

2) เคารพสทธผอน: ในระบอบประชาธปไตย ทกคนเปนเจาของประเทศ ทกคนจงมสทธเสรภาพ แตถาทกคนใชสทธเสรภาพโดยค านงถงแตประโยชนของตนเอง หรอเอาแตความคดของตนเองเปนทตง โดยไมค านงถงสทธเสรภาพของผอน หรอไมสนใจวาจะเกดความเดอดรอนแกผใด ยอมจะท าใหเกดการใชสทธเสรภาพทกระทบกระทงกนจนไมอาจทจะอยรวมกนอยางผาสกตอไปได ประชาธปไตยกจะกลายเปน อนาธปไตย เพราะทกคนเอาแตสทธเสรภาพของตนเองเปนใหญ สดทายประเทศชาตยอมจะไปไมรอด การใชสทธเสรภาพในระบอบประชาธปไตยจงจ าเปนตองมขอบเขต คอ ใชสทธเสรภาพไดเทาทไมละเมดสทธเสรภาพของผอน “พลเมอง” ในระบอบประชาธปไตยจงตองเคารพสทธเสรภาพของผอน และจะตองไมใชสทธเสรภาพของตนไปละเมดสทธเสรภาพของผอน รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ.2550 มาตรา 28 วรรคหนงจงบญญตวา “บคคลยอมใช... สทธเสรภาพของตนไดเทาทไมละเมดสทธและเสรภาพของบคคลอน...”

3) เคารพความแตกตาง: เมอประชาชนเปนเจาของประเทศ ประชาชนจงมเสรภาพในประเทศของตนเองดงทไดกลาวมาแลว ระบอบประชาธปไตยจงใหเสรภาพและยอมรบความหลากหลายของประชาชน ประชาชนจงแตกตางกนไดไมวาจะเปนเรองการเลอกอาชพ วถชวต ความเชอทางศาสนา หรอความคดเหนทางการเมอง ดงนน เพอมใหความแตกตางน ามาซงความแตกแยก “พลเมอง” ในระบอบประชาธปไตยจงตองยอมรบและเคารพความแตกตางของกนและกน เพอใหสามารถอยรวมกนได และจะตองไมใชความรนแรงตอผทเหนแตกตางไปจากตนเอง ถงแมจะไมเหนดวย แตจะตองยอมรบวา คนอนมสทธทจะแตกตางหรอมความคดเหนทแตกตางไปจากเราได และตองยอมรบโดยไมจ าเปนตองเขาใจวาท าไมเขาถงเชอหรอเหนแตกตางไปจากเรา และไมตองพยายามไปบงคบใหคนอนมาคดเหมอนเรา “พลเมอง” จงคยเรองการเมองกนในบานได ถงแมจะเลอกพรรคการเมองคนละพรรค หรอมความคดเหนทางการเมองคนละขางกนกตาม

4) เคารพหลกความเสมอภาค: อ านาจสงสดของประเทศนนเปนของประชาชนทกคน ประชาชนทกคนจงเปนเจาของประเทศรวมกน เมอเปนเจาของรวมกน ทกคนจงมสวนในประเทศอยางเทาๆ กน ดงนน ประชาชนทกคนไมวาจะเปนใคร ร ารวยหรอยากจน จบปรญญาเอกหรอจบ ป.4

DPU

18

มอาชพอะไร เปนเจานายหรอลกนอง สงตางๆเหลานเปนเพยงความแตกตางโดยทกคนลวนแตเทาเทยมกนในฐานะทเปนเจาของประเทศ ดงนน “พลเมอง” จงตองเคารพหลกความเสมอภาค และจะตองเหนคนเทาเทยมกน คอ เหนคนเปนแนวระนาบ (Horizontal) เหนตนเทาเทยมกบคนอน และเหนคนอนเทาเทยมกบตน ไมวาจะยากดมจน ทกคนลวนมศกดศรของความเปนเจาของประเทศอยางเสมอกน ถงแมจะมการพงพาอาศย แตจะเปนไปอยางเทาเทยม ซงจะแตกตางอยางสนเชงจากสงคมแบบอ านาจนยมในระบอบเผดจการหรอสงคมระบบอปถมภ ซงโครงสรางสงคมจะเปนแนวดง (Vertical) ทประชาชนไมเสมอภาค ไมเทาเทยม ไมใชอสระชน และมองเหนคนเปนแนวดง มคนทอยสงกวาและต ากวา โดยจะยอมคนทอยสงกวา แตจะเหยยดคนทอยต ากวา ซงมใชลกษณะของ “พลเมอง” ในระบอบประชาธปไตย

5) เคารพกตกา: ประชาธปไตยตองใชกตกาหรอกฎหมายในการปกครอง ไมใชอ าเภอใจหรอใชก าลง โดยทกคนตองเสมอภาคกนภายใตกตกานน แตถงแมจะมกฎหมายหรอกตกา แตหากประชาชนไมเคารพหรอไมปฏบตตาม กตกากหามประโยชนอนใดไม ระบอบประชาธปไตยจงจะประสบความส าเรจไดตอเมอม “พลเมอง” ท เคารพกตกาและยอมรบผลของการละเมดกตกา “พลเมอง” จงตองเคารพ “กตกา” ถามปญหาหรอมความขดแยงเกดขนกตองแกไขโดยใชวถทางประชาธปไตยและกตกา ไมเลนนอกกตกา และไมใชก าลงหรอความรนแรง

6) รบผดชอบตอสงคมและสวนรวม: สงคมหรอประเทศชาตมไดดขนหรอแยลงโดยตวของมนเอง ทสงคมแยลงไปทกวนน เปนเพราะการกระท าของคน ในทางกลบกนสงคมกยอมจะดขนไดดวยการกระท าของคนในสงคม “พลเมอง” ในระบอบประชาธปไตย จงเปนผทตระหนกวาตนเองเปนสมาชกคนหนงของสงคม และรบผดชอบตอการกระท าของตน “พลเมอง” จงไมใชคนทใชสทธเสรภาพตามอ าเภอใจ แลวท าใหสงคมเสอมหรอเลวรายลงไป หากเปนผทใชสทธเสรภาพโดยตระหนกอยเสมอวาการกระท าใดๆ ของตนเองยอมมผลตอสงคมและสวนรวม “พลเมอง” จงตองรบผดชอบตอสงคมและมองตนเองเชอมโยงกบสงคม เหนตนเองเปนสวนหนงของปญหา และมสวนรวมในการแกไขปญหานนโดยเรมตนทตนเอง คอ รวมแกปญหาดวยการไมกอปญหา และลงมอท าดวยตนเอง ไมใชเอาแตเรยกรองคนอนหรอรฐบาลแกปญหาแลวตนเองกกอปญหานนตอไป

โดยสรปแลว คณสมบตของความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยทง 6 ขอน สามารถสรปใหเหลอ 3 ประการได คอ

1) เคารพผอน-เคารพสทธผอน เคารพความแตกตาง เคารพหลกความเสมอภาค 2) เคารพกตกา

DPU

19

3) มสวนรวมรบผดชอบตอสงคมและพงตนเอง กลาวโดยสรป ผวจยไดก าหนดคณสมบตของความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของ

นกศกษาในงานวจยครงน ประกอบดวย 1) ความเคารพกตกา หมายถง การยอมรบวาทกคนมความเสมอภาคภายใตกตกา ความเคารพ

กตกา/กฎหมาย และยอมรบผลของการละเมดกตกา/กฎหมาย การแกไขปญหาโดยใชวถทางประชาธปไตยและกตกา การไมใชก าลงหรอความรนแรงแกไขปญหา

2) ความเคารพสทธผ อน หมายถง การไมละเมดสทธเสรภาพผอน การค านงถงความเดอดรอนของผอนทจะเกดจากการใชสทธเสรภาพของตน การยอมรบความแตกตางหลากหลายของผคนในสงคม การเคารพผอนทแตกตางจากตนเองทงในดานวถชวต ความเชอและความคด การไมใชความรนแรงตอผทมความคดเหนแตกตางไปจากตน การมองคนในสงคมมความเทาเทยมกน และทกคนในสงคมลวนเปนเจาของประเทศ

3) ความรบผดชอบตอสงคม หมายถง รบผดชอบตนเองและพงพาตนเองได ไมอยภายใตอทธพลอ านาจหรอระบบอปถมภของผใด ความตระหนกวาการกระท าใดๆ ของตนมผลตอสงคม การมสวนรวมในการแกปญหาโดยไมกอปญหา การลงมอแกปญหาดวยตนเอง 2.3 งานวจยเกยวกบความเปนพลเมอง 2.3.1 งานวจยในประเทศ

ส าหรบงานวจยทเกยวของกบความเปนพลเมองในประเทศไทย จากการศกษางานของลดดาวรรณ สขใหญ (2551) พบวา ความเปนพลเมองตามระบอบประชาธปไตยของประชาชนในจงหวดเชยงใหมนนมความแตกตางกนไปตามทอยอาศย กลาวคอ จากการเปรยบเทยบคาเฉลยระดบความเปนพลเมองตามระบอบประชาธปไตยของประชาชนทอาศยอยในเขตอ าเภอเมอง และเขตอ าเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม ทระดบนยส าคญทางสถต .05 พบวา คาเฉลยระดบความเปนพลเมองของประชาชนทอาศยอยในเขตอ าเภอเมองจงหวดเชยงใหมมากกวาคาเฉลยของระดบความเปนพลเมองตามระบอบประชาธปไตยของประชาชนทอาศยอยในเขตอ าเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม อยางมนยส าคญทางสถต

DPU

20

จากการศกษาลกษณะความเปนพลเมองดของนกศกษาปรญญาตร สาขารฐศาสตรมหาวทยาลยเกษตรศาสตร (วรพงษ นกนอย, 2546) พบวา นสตทมภมล าเนาตางกน มลกษณะความเปนพลเมองดทแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 นกศกษาทมภาควชาแตกตางกน มลกษณะความเปนพลเมองดแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 นอกจากน นกศกษาทมระดบชนปแตกตางกน มลกษณะความเปนพลเมองดแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

จากงานวจยเรอง “ความเปนพลเมองในประเทศไทย” (ถวลวด บรกล และคณะ, 2555) ซงศกษากบผมสทธเลอกตงทวประเทศไทย จ านวน 1,500 คน พบวา คณสมบตของการเปนพลเมองทประชาชนใหความส าคญสงทสด 5 อนดบแรก คอ การท างานแบบสจรต การมความภมใจในการเปนคนไทย การไปใชสทธเลอกตง การเตมใจทจะเสยภาษ และ การปฏบตตามกฎหมาย ในขณะทคนไทยมคณสมบตของการเปนพลเมองใน 5 อนดบแรกคอ การมความภมใจในการเปนคนไทย การท างานแบบสจรต การไปใชสทธเลอกตง การเตมใจทจะเสยภาษ และการปฏบตตามกฎหมาย สงทแตกตางกนระหวางคณสมบตของความเปนพลเมองทพงประสงคกบคณสมบตทมอยจรงของความเปนพลเมอง คอ การสามารถวเคราะหและแสดงความคดเหนทางการเมอง และมความรเกยวกบการเมองการปกครอง

นอกจากน พบวา ประชาชนในแตละภาคมความแตกตางกนในคณสมบตของการเปนพลเมองอยางมนยส าคญทางสถต โดยผทคดวาตนเองมคณสมบตความเปนพลเมองในดานวถวฒนธรรมมากทสด คอ ผทอาศยในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ รองลงมาคอ ภาคกลาง สวนผทคดวาตนเองมความเปนพลเมองดานชมชนมากทสด คอ ผทอาศยในภาคกลาง และผทคดวาตนเองมคณสมบตของความเปนพลเมองดานความมอสรภาพและความกาวหนามากทสด คอ ภาคกลาง รองลงมา คอ กรงเทพมหานคร สวนในดานเพศ พบวา ผหญงมคณสมบตความเปนพลเมองดานการดแลชมชนสงกวาผชายอยางมนยส าคญทางสถต

ปภสสร ไพบลยฐตพรชย (2553) ศกษาเรองความเปนพลเมองดของนกเรยนโรงเรยนพณชการแหงหนงในจงหวดนนทบร พบวา นกเรยนระดบชนปวช.ปท 1-3 มความเปนพลเมองดในระดบสง ปจจยสวนบคคลของนกเรยน อนไดแก เพศ สาขาทศกษา และผลการเรยนทแตกตางกน มความเปนพลเมองดทแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 นอกจากน ปจจยสนบสนนดานความเชอมนในตนเองและการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยมความสมพนธทางบวกกบความเปนพลเมองดของนกเรยน

DPU

21

จนทนา บญญานวตร (2549) ศกษาเรององคประกอบทสมพนธกบคณลกษณะของความเปนพลเมองดของนกเรยนมธยมศกษาปท 3 จงหวดพทลง ผลการศกษาพบวา การอบรมเลยงด การใชเหตผลเชงจรยธรรม ความเชอมนในตนเอง ความวตกกงวล และความสามารถในการควบคมตนเอง มความสมพนธกบคณลกษณะของความเปนพลเมองดอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 2.3.2 งานวจยตางประเทศ ส าหรบงานวจยในตางประเทศ พบวา จากการส ารวจขอมลเยาวชนทมอายระหวาง 15-25 ป ทมสวนรวมในกจกรรมของพลเมองในประเทศสหรฐอเมรกา (Center for Information and Research on Civic Learning and Engagement, 2008) พบวา เพศ เปนปจจยส าคญทสงผลตอความแตกตางในการเขารวมกจกรรมของพลเมอง สรปไดดงน 1) กจกรรมความเปนพลเมองทเยาวชนหญงมสวนรวมมากกวาชาย คอ การหาเงนบรจาคเพอการกศล การเปนอาสาสมครใหแกกลมทไมใชการเมอง การเปนสมาชกในกลมทางการเมอง และการมสวนรวมในการเดนหรอวงเพอการกศล 2) กจกรรมความเปนพลเมองทเยาวชนหญงมสวนรวมต ากวาชาย คอ การออกเสยงเลอกตง การชกชวนใหผอนไปเลอกต ง การบรจาคเงนเพอการรณรงคหาเสยงทางการเมอง และการเปนอาสาสมครใหแกกลมทางการเมอง นอกจากน จากการศกษาของ Portney, K. E., et al. (2009) พบวา เยาวชนทอยในครอบครวทบดามารดามการศกษาดและสนใจการเมอง จะสงผลตอการมสวนรวมทางพลเมองของเยาวชนหญงมากกวาชาย นอกจากน การพดคยกบบดามารดาเกยวกบการเมอง จะสงผลตอการเพมขนของการเลอกตงในเยาวชนหญงมากกวาชาย แตจะเพมการมสวนรวมในกจกรรมของชมชนและกจกรรมทไมหวงก าไรในเยาวชนชายมากกวาหญง

จากการศกษาขอมลเยาวชนในประเทศแคนาดาของ Rothwell, N. & Turcotte, M. (2006) พบวา

1) เยาวชนในระดบมธยมศกษาตอนปลายขนไปในพนทชนบทมแนวโนมทจะเปนอาสาสมครมากกวาเยาวชนในเมอง

2) 4 ใน 5 ของเยาวชนทส าเรจการศกษาระดบปรญญาตรซงอาศยอยในชนบททใกลกบเมอง เปนสมาชกในองคกร เชน พรรคการเมอง กลมวฒนธรรม และองคกรทางกฬา อยางต าคนละ 1 องคกร

DPU

22

3) เยาวชนในชนบททจบการศกษาระดบปรญญาตร มแนวโนมทจะมสวนรวมทางการเมองและการประชมสาธารณะมากกวาเยาวชนในเมอง

จากการส ารวจขอมลเยาวชนในระดบชาต “The National Assessment of Educational Progress” เมอปค.ศ.1997 และ 2007 นกวจยหลายทานไดน าขอมลดงกลาวมาศกษาและพบวา โดยรวมแลว นกเรยนมความรเรองการเมองภาคพลเมองในระดบทวไป สวนนกเรยนทมความรทางการเมองและพลเมองนอย คอ กลมนกเรยนทมาจากครอบครวทมรายไดนอย ผปกครองมการศกษานอย (Hahn, C. L., 2010)

จากการศกษางานวจยเกยวกบการพฒนาความเปนพลเมองของนกเรยนในตางประเทศของ McLellan, J. A. & Youniss, J. (2003) และ Bekkers, R. (2008) (อางถงใน Hua, C. W. & Wan, K. E., 2011) พบวา ผปกครองเปนปจจยทมอทธพลตอความเปนพลเมอง โดยเฉพาะปจจยดานระดบการศกษา และการมสวนรวมในกจกรรมอาสาสมคร กลาวคอ ผปกครองทมการศกษาสง จะมความความรทางการเมองและพลเมองสง และผปกครองจะสงผานความรดงกลาวมายงบตรได นอกจากน ผปกครองทมสวนรวมในกจกรรมอาสาสมครของชมชน จะมสวนผลกดนใหบตรเขามามสวนรวมในกจกรรมดงกลาวได และมสวนในการปลกฝงความรสกความเปนพลเมองใหแกบตรตงแตยงเปนเดกไดอกทางหนงดวย โครงการ “The Australian Temperament Project” ไดศกษาพฒนาการของเดกในรฐวกตอเรย ประเทศออสเตรเลยตงแตป 1983-2000 (Prior, M., et al., 2000 อางถงใน Smart, D., et al., 2000) พบวา ตวแปรอสระส าคญตวหนงทสามารถท านายความตระหนกดานการเมองของความเปนพลเมองในวยรนได คอ สถานะทางสงคมและเศรษฐกจของครอบครว กลาวคอ เปนสภาพแวดลอมทมความส าคญตอการพฒนาความตระหนกในความเปนพลเมองของวยรนในดานนได โดยเฉพาะครอบครวทมสถานะทางสงคมและเศรษฐกจสง ทงนอาจเนองมาจาก ครอบครวทมสถานะทางสงคมและเศรษฐกจสงจะประพฤตตนเปนแบบอยางทดใหแกวยรนในการเขาไปมสวนรวมในกจกรรมทางการเมอง

กลาวโดยสรป จากการทบทวนแนวคดและงานวจยทเกยวของกบความเปนพลเมองทงในประเทศและตางประเทศ (จนทนา บญญานวตร, 2549; ถวลวด บรกล และคณะ, 2555; ปภสสร ไพบลยฐตพรชย, 2553; ทพยพาพร ตนตสนทร, 2554; ลดดาวรรณ สขใหญ, 2551; วรพงษ นกนอย, 2546; สนทรยา หวงชย, 2544; เอนก เหลาธรรมทศน, 2554; Center for Information and Research on

DPU

23

Civic Learning and Engagement, 2008; Hahn, C. L., 2010; Portney, K. E., et al., 2009; Rothwell, N. & Turcotte, M., 2006; Smart, D., et al. , 2000; Bekkers, R., 2008 อางถงใน Hua, C. W. & Wan, K. E., 2011) ประกอบกบแนวคดเรองการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยจากงานวจยของรชดาพร บตรเรม (2551) ผวจยไดน ามาก าหนดปจจยทสงผลตอความเปนพลเมองของนกศกษาในงานวจยครงน ไดแก ปจจยสวนบคคล (เพศ ภมล าเนา คณะ ผลการเรยน และชนป) และปจจยดานครอบครว (รายไดของผปกครอง ระดบการศกษาของผ ปกครอง การมสวนรวมในกจกรรมทางการเมอง/ชมชนของผปกครอง และการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย) 2.4 กรอบแนวคดในการวจย

จากการทบทวนแนวคดและงานวจยเกยวกบความเปนพลเมอง ผวจยไดน ามาประยกตสรางเปนกรอบแนวคดในการวจย ซงประกอบดวยตวแปรอสระและตวแปรตาม ดงน

แผนภมท 1 กรอบแนวคดในการวจย

ตวแปรอสระ

ปจจยสวนบคคล - เพศ - ภมล าเนา - คณะ - ผลการเรยน - ชนป

ปจจยดานครอบครว - รายไดของผปกครอง - ระดบการศกษาของผปกครอง - ก า ร ม ส ว น ร ว ม ใน ก จ ก ร รมท า ง

การเมอง/ชมชนของผปกครอง - การอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย

ตวแปรตาม

ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตย

- ดานเคารพกตกา - ดานเคารพสทธผอน - ดานรบผดชอบตอสงคม

DPU

บทท 3 ระเบยบวธวจย

3.1 ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรในงานวจยครงน คอ นกศกษาทก าลงศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย จากขอมลการลงทะเบยนเรยนของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย ประจ าภาคเรยนท 2/2555 พบวา มนกศกษาจ านวน 13,852 คน ส าหรบกลมตวอยางในงานวจยน คอ นกศกษาระดบปรญญาตรของมหาวทยาลยธรกจบณฑตย ในภาคเรยนท 2/2555 ก าหนดขนาดกลมตวอยางตามสตรของ Yamane (1967 อางถงใน สชาต ประสทธรฐสนธ, 2550: 155-156) โดยก าหนดความคลาดเคลอนของการสมไวทรอยละ 5 ซงท าใหไดจ านวนกลมตวอยางประมาณ 410 คน ใชวธเลอกตวอยางแบบโควตา ตามสดสวนนกศกษาในแตละคณะ ท าใหไดจ านวนตวอยางนกศกษาแตละคณะ สรปไดดงตารางน ตารางท 1 จ านวนประชากรและตวอยางในงานวจย

คณะ จ านวนประชากร (N) จ านวนตวอยาง (n) บรหารธรกจ 3,566 104 การบญช 1,321 39 เศรษฐศาสตร 97 10 นตศาสตรปรด พนมยงค 725 20 ศลปศาสตรและวทยาศาสตร 1,463 41 นเทศศาสตร 2,431 68 วศวกรรมศาสตร 649 20 รฐประศาสนศาสตร 692 20 เทคโนโลยสารสนเทศ 1,449 43 ศลปกรรมศาสตร 1,459 45

รวม 13,852 410

DPU

25

3.2 เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจย คอ แบบสอบถามความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของ

นกศกษา ซงไดมาจากการทบทวนแนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของ ประกอบดวย 3 ตอน ตอนท 1 ขอมลทวไปเกยวกบนกศกษา ไดแก เพศ ภมล าเนา ผลการเรยน คณะ และชนป ตอนท 2 ขอมลดานครอบครวของนกศกษา ไดแก รายไดของผปกครอง ระดบการศกษาของ

ผปกครอง การมสวนรวมในกจกรรมทางการเมอง/ชมชนของผปกครอง และการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย

ตอนท 3 ความเปนพลเมองของนกศกษา 3 ดาน ไดแก ดานเคารพกตกา ดานเคารพสทธผอน และดานรบผดชอบตอสงคม ลกษณะแบบวดเปนมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ คอ นอยทสด (1) นอย (2) ปานกลาง (3) มาก (4) และมากทสด (5)

ส าหรบการตรวจสอบคณภาพของแบบสอบถาม มขนตอนดงน 1) ความเทยงตรงเชงเนอหา: ผวจยน าแบบสอบถามใหผเชยวชาญ 3 ทานตรวจสอบความ

เทยงตรงเชงเนอหา (IOC) ซงเปนการหาความสอดคลองระหวางขอค าถามในแบบสอบถามและวตถประสงค

ส าหรบหลกเกณฑในการพจารณาคา IOC มดงน IOC = R

n R หมายถง ผลรวมของคะแนนจากผเชยวชาญทกคน n หมายถง จ านวนผเชยวชาญ คาคะแนน 1 หมายถง ขอค าถามมความสอดคลองกบวตถประสงคหรอสงทตองการวด 0 หมายถง ขอค าถามทไมแนใจวามความสอดคลองกบวตถประสงคหรอสงท ตองการวด -1 หมายถง ขอค าถามทไมสอดคลองกบวตถประสงคหรอสงทตองการวด ทงน ขอค าถามทมคา IOC ตงแต 0.50-1.00 จะถอวามคาความเทยงตรง สามารถน าไปใชได แตหากขอค าถามใดทมคา IOC ต ากวา 0.50 ผวจยจะตองปรบเนอหาใหมใหสอดคลองกบวตถประสงค ผลการตรวจสอบ พบวา ขอค าถามสวนใหญมคา IOC ทระดบ 0.67-1.00 ซงผวจยไดปรบแกเนอหาของขอค าถามตามค าแนะน าของผเชยวชาญกอนทจะน าแบบสอบถามไปเกบขอมล

DPU

26

2) ความเชอมนของแบบสอบถาม: ผวจยทดสอบความเชอมน (Reliability) ของแบบสอบถาม โดยน าไปทดสอบกบนกศกษาทไมใชกลมตวอยางจ านวน 30 คน ผลการทดสอบ พบวา มคาความเชอมน (คาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค/ Cronbach's Alpha Coefficient) ดานการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยทระดบ .83 และดานความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยทระดบ .92 3.3 การเกบรวบรวมขอมล ขนตอนการเกบรวบรวมขอมล มดงน

3.3.1 การสรางแบบสอบถามโดยพฒนามาจากการทบทวนแนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของ หลงจากนนจงน าแบบสอบถามไปทดสอบความเทยงตรงและความเชอมน รวมถงปรบแกไขขอค าถามในแบบสอบถาม กอนน าไปเกบขอมลจรง

3.3.2 การน าแบบสอบถามไปเกบรวบรวมขอมลในระหวางภาคเรยนท 2/2555 กบนกศกษามหาวทยาลยธรกจบณฑตย ตามจ านวนทไดก าหนดไวในแตละคณะ ไดแก คณะบรหารธรกจ คณะการบญช คณะเศรษฐศาสตร คณะนตศาสตรปรด พนมยงค คณะศลปศาสตรและวทยาศาสตร คณะนเทศศาสตร คณะวศวกรรมศาสตร คณะรฐประศาสนศาสตร คณะเทคโนโลยสารสนเทศ และคณะศลปกรรมศาสตร

3.3.3 การน าแบบสอบถามมาประมวลผล และวเคราะหเพอตอบวตถประสงคการวจย 3.4 การวเคราะหขอมล ผวจยวเคราะหขอมลทไดจากแบบสอบถาม ดงน 3.4.1 การวเคราะหขอมลทวไปของนกศกษา ใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) คอ ความถ และ รอยละ

3.4.2 การวเคราะหระดบการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย และระดบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษาในภาพรวมและรายดาน ใชสถตเชงพรรณนา คอ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน โดยผวจยก าหนดเกณฑความหมายของคาเฉลยดงกลาว ดงน

คาเฉลยของระดบการอบรมเลยงดฯ/ ระดบความเปนพลเมองฯ ความหมาย 4.20 - 5.00 สง 3.40 - 4.19 คอนขางสง

DPU

27

2.60 - 3.39 ปานกลาง 1.80 - 2.59 คอนขางต า 1.00 - 1.79 ต า

3.4.3 การทดสอบสมมตฐาน: ผวจ ยเปรยบเทยบคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามตวแปรอสระ 9 ตว โดยใชสถตเชงอนมาน (Inferential Statistics) คอ t-test และ One-Way ANOVA ทงน ในการทดสอบดวย One-Way ANOVA นน ผวจยท า Post Hoc Test (Multiple Comparison) โดยใชวธการของ Scheffé DPU

บทท 4 ผลการวจย

ในบทน ผวจยขอน าเสนอผลการวจย 3 สวน ไดแก ขอมลทวไปของนกศกษา ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา และการทดสอบสมมตฐาน ดงน

4.1 ขอมลทวไปของนกศกษา 4.1.1 ปจจยสวนบคคลของนกศกษา จากการเกบขอมลนกศกษามหาวทยาลยธรกจบณฑตย จ านวน 410 คน สามารถสรปปจจยสวนบคคลของนกศกษาดานเพศ ภมล าเนา ชนปทก าลงศกษา คณะ และผลการเรยน ดงตารางตอไปน

ตารางท 2 ปจจยสวนบคคลของนกศกษา ปจจยสวนบคคลของนกศกษา จ านวน รอยละ

1) เพศ ชาย หญง รวม

176 234 410

42.9 57.1 100.0

2) ภมล าเนา กรงเทพฯ และปรมณฑล ตางจงหวด รวม

216 194 410

52.7 47.3 100.0

3) ชนปทก าลงศกษา 1 2 3 4 รวม

164 119 51 76 410

40.0 29.0 12.0 19.0 100.0

DPU

29

ปจจยสวนบคคลของนกศกษา จ านวน รอยละ

4) คณะ บรหารธรกจ การบญช เศรษฐศาสตร นตศาสตรปรด พนมยงค ศลปศาสตรและวทยาศาสตร นเทศศาสตร วศวกรรมศาสตร เทคโนโลยสารสนเทศ ศลปกรรมศาสตร รฐประศาสนศาสตร

รวม

104 39 10 20 41 68 20 43 45 20 410

25.4 9.5 2.4 4.9 10.0 16.5 4.9 10.5 11.0 4.9 100.0

5) ผลการเรยน ต ากวา 2.00 2.00 – 2.50 2.51 – 3.00 3.01 – 3.50 ตงแต 3.51 ขนไป รวม

75 128 93 66 48 410

18.3 31.2 22.7 16.1 11.7 100.0

จากตารางท 2 ปจจยสวนบคคลของนกศกษา พบวา เปนเพศหญง 234 คน (รอยละ 57.1) และ เพศชาย 176 คน (รอยละ 42.9) ดานภมล าเนา สวนใหญมภมล าเนาในกรงเทพฯ และปรมณฑล จ านวน 216 คน (รอยละ 52.7) และ ตางจงหวด 194 คน (รอยละ 47.3) ในสวนของชนปทก าลงศกษา พบวา สวนใหญก าลงศกษาอยชนปท 1 จ านวน 164 คน (รอยละ 40) รองลงมา คอ ชนปท 2 จ านวน 119 คน (รอยละ 29) ชนปท 4 จ านวน 76 คน (รอยละ 19) และชนปท 3 จ านวน 51 คน (รอยละ 12)

DPU

30

ดานคณะ พบวา สวนใหญเปนนกศกษาคณะบรหารธรกจ จ านวน 104 คน (รอยละ 25.4) คณะนเทศศาสตร 68 คน (รอยละ 16.5) คณะศลปกรรมศาสตร 45 คน (รอยละ 11) คณะเทคโนโลยสารสนเทศ 43 คน (รอยละ 10.5) คณะศลปศาสตรและวทยาศาสตร 41 คน (รอยละ 10) คณะการบญช 39 คน (รอยละ 9.5) คณะนตศาสตรปรด พนมยงค 20 คน (รอยละ 4.9) คณะรฐประศาสนศาสตร 20 คน (รอยละ 4.9) คณะวศวกรรมศาสตร 20 คน (รอยละ 4.9) และคณะเศรษฐศาสตร 10 คน (รอยละ 2.4) ส าหรบผลการเรยน พบวา นกศกษาสวนใหญมเกรดเฉลย 2.00-2.50 จ านวน 128 คน (รอยละ 31.2) รองลงมาคอ เกรดเฉลย 2.51-3.00 จ านวน 93 คน (รอยละ 22.7) เกรดเฉลยต ากวา 2.00 จ านวน 75 คน (รอยละ 18.3) เกรดเฉลย 3.01-3.50 จ านวน 66 คน (รอยละ 16.1) และเกรดเฉลยตงแต 3.51 ขนไป จ านวน 48 คน (รอยละ 11.7)

4.2.2 ปจจยดานครอบครว ในสวนแรก ขอน าเสนอปจจยดานครอบครวของนกศกษาซงประกอบดวย รายไดเฉลยตอเดอนของผปกครอง ระดบการศกษาของผปกครอง และการมสวนรวมในกจกรรมทางการเมอง/ชมชนของผปกครอง ซงสรปไดดงตารางตอไปน

ตารางท 3 ปจจยดานครอบครวของนกศกษา ปจจยดานครอบครว จ านวน รอยละ

1) รายไดเฉลยตอเดอนของผปกครอง ต ากวา 20,000 บาท 20,000 – 30,000 บาท 30,001 – 40,000 บาท มากกวา 40,001 บาท ขนไป รวม

156 131 62 61 410

38.0 32.0 15.1 14.9 100.0

2) ระดบการศกษาของผปกครอง ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร สงกวาปรญญาตร รวม

299 92 19 410

73.0 22.4 4.6 100.0

DPU

31

ปจจยดานครอบครว จ านวน รอยละ

3) การมสวนรวมในกจกรรมทางการเมอง/ ชมชนของผปกครอง - การมสวนรวมในกจกรรมทางการเมอง สม าเสมอ นานๆ ครง ไมเคย รวม - การมสวนรวมในกจกรรมทางชมชน สม าเสมอ นานๆ ครง ไมเคย รวม

111 162 137 410

71

209 130 410

27.1 39.5 33.4 100.0

17.3 51.0 31.7 100.0

จากตารางท 3 ปจจยดานครอบครวของนกศกษา พบวา รายไดเฉลยตอเดอนของผปกครองสวนใหญต ากวา 20,000 บาท มจ านวน 156 คน (รอยละ 38) รองลงมา คอ 20,000-30,000 บาท มจ านวน 131 คน (รอยละ 32) 30,001-40,000 บาท มจ านวน 62 คน (รอยละ 15.1) และมากกวา 40,001 บาทขนไป มจ านวน 61 คน (รอยละ 14.9) ในดานระดบการศกษาของผปกครอง พบวา สวนใหญจบการศกษาต ากวาปรญญาตร มจ านวน 299 คน (รอยละ 73) รองลงมา คอ ปรญญาตร จ านวน 92 คน (รอยละ 22.4) และสงกวาปรญญาตร จ านวน 19 คน (รอยละ 4.6) ในดานการมสวนรวมในกจกรรมทางการเมองของผปกครอง พบวา สวนใหญเขารวมกจกรรมนานๆ ครง มจ านวน 162 คน (รอยละ 39.5) รองลงมา คอ ไมเคยเขารวมกจกรรม มจ านวน 137 คน (รอยละ 33.4) และเขารวมกจกรรมสม าเสมอ จ านวน 111 คน (รอยละ 27.1) นอกจากน ในดานการมสวนรวมในกจกรรมทางชมชนของผปกครอง พบวา สวนใหญเขารวมกจกรรมนานๆ ครง มจ านวน 209 คน (รอยละ 51) รองลงมา คอ ไมเคยเขารวมกจกรรม มจ านวน 130 คน (รอยละ 31.7) และเขารวมกจกรรมสม าเสมอ 71 คน (รอยละ 17.3)

DPU

32

ส าหรบปจจยดานครอบครวของนกศกษาอกประการหนง คอ “การอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย” สามารถสรปไดดงตารางตอไปน

ตารางท 4 การอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยของนกศกษา

หวขอ x S.D. ความหมาย

1. ผปกครองใหสทธแกนกศกษาในการเลอกคณะ/สาขาวชา ตามความตองการของนกศกษา

4.44 .82 สง

2. ผปกครองเปดโอกาสใหนกศกษาแสดงความคดเหนในเรองตางๆ หรอก าหนดกตกาของบานรวมกน

4.15 .89 คอนขางสง

3. ผปกครองจะอนญาตใหนกศกษาเขารวมกจกรรมตางๆ นอกบานได ถานกศกษาชแจงเหตผล

4.31 .78 สง

4. เมอนกศกษามเรองทะเลาะววาทหรอมปญหากบพนองหรอบคคลอนๆ ผปกครองจะรบฟงเหตผลและพจารณาอยางยตธรรม


5. เมอนกศกษาท าความผด ผปกครองจะซกถามสาเหตพรอมกบบอกเหตผลกอนการลงโทษ


6. นกศกษามสทธขอความเปนธรรมจากผปกครอง หากไมไดรบความยตธรรมในเรองตางๆ


7. เมอนกศกษามความคดเหนไมตรงกบผปกครอง ผปกครองจะใชการชแจงอยางมเหตมผล


8. ผปกครองแบงหนาทและความรบผดชอบงานบานใหนกศกษาและคนอนๆ ในบานอยางเหมาะสม


9. ผปกครองใหนกศกษารบผดชอบและบรหารเงน/ คาใชจายประจ าเดอนเอง

4.04 1.08 คอนขางสง

10. การปฏบตของผปกครองท าใหนกศกษารสกวาตนมสทธและเสรภาพในการทจะคดและท าในเรองตางๆ ภายใตกตกาของบาน


ภาพรวม 4.16 .56 คอนขางสง

DPU

33

จากตารางท 4 การอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยของนกศกษา พบวา คาเฉลยในภาพรวมของการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยทนกศกษาไดรบจากครอบครว อยในระดบคอนขางสง (x = 4.16, S.D. = .56) เมอพจารณารายขอ พบวา ขอทมคาเฉลยในระดบสง ม 2 ขอ ไดแก ผปกครองใหสทธแกนกศกษาในการเลอกคณะ/สาขาวชา ตามความตองการของนกศกษา (x = 4.44, S.D. = .82) และผปกครองจะอนญาตใหนกศกษาเขารวมกจกรรมตางๆ นอกบานได ถานกศกษาชแจงเหตผล (x

= 4.31, S.D. = .78) ส าหรบขอทมคาเฉลยต าทสด คอ ผปกครองแบงหนาทและความรบผดชอบงานบานใหนกศกษาและคนอนๆ ในบานอยางเหมาะสม (x = 3.99, S.D. = .95) 4.2 ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา ส าหรบหวขอความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา ผวจยขอน าเสนอผล 4 ดาน ไดแก ดานการเคารพกตกา ดานการเคารพสทธผอน ดานความรบผดชอบตอสงคม และสรปภาพรวม ดงรายละเอยดในตารางท 5 – 8 ตารางท 5 ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา ดานการเคารพกตกา


ดานการเคารพกตกา 1. ความขดแยงทางความคดของคนในสงคมเปนเรองปกต หากไมใชความรนแรง

3.99

.85

คอนขางสง

2. ปญหาความขดแยงทางการเมองทเกดขนในสงคมไทย เกดจากการทประชาชนไมเคารพกตกา


3. วธการทจะท าใหการปกครองระบอบประชาธปไตยประสบความส าเรจ คอ คนในสงคมปฏบตตามกฎกตกาอยางเครงครด

4.31 .76 สง

4. ผกระท าผดทกคนตองไดรบการลงโทษตามกฎหมายอยางเสมอภาคกน

4.50 .68 สง

5. ปญหาประชาธปไตยของไทยน น มสาเหตสวนหนงมาจากประชาชนปฏบตตนตามอ าเภอใจโดยไมค านงถงกตกา

4.25 .79 สง

DPU

34


6. การอยรวมกนในสงคมไดอยางสงบสข คนจ าเปนตองยอมรบผลของการละเมดกตกา


7. กฎหมายและการบงคบใชกฎหมายจะท าใหเกดความยตธรรมในสงคมได

4.20 .77 สง

8. กฎหมายถกก าหนดโดยผแทนของประชาชน ดงนน ประชาชนจงตองเคารพกฎหมาย


9. ประชาชนทกคนสามารถเขารวมชมนมโดยปราศจากอาวธ 4.02 .94 คอนขางสง

10. การแกปญหาการละเมดกฎกตกา จ าเปนตองเรมทตวนกศกษากอน



จากตารางท 5 ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา ดานการเคารพกตกา พบวา คาเฉลยในภาพรวมอยในระดบคอนขางสง (x = 4.14, S.D. = .50) เมอพจารณารายขอ พบวา ขอทมคาเฉลยในระดบสง ม 4 ขอ ไดแก ผกระท าผดทกคนตองไดรบการลงโทษตามกฎหมายอยางเสมอภาคกน (x = 4.50, S.D. = .68) วธการทจะท าใหการปกครองระบอบประชาธปไตยประสบความส าเรจ คอ คนในสงคมปฏบตตามกฎกตกาอยางเครงครด (x = 4.31, S.D. = .76) ปญหาประชาธปไตยของไทยนน มสาเหตสวนหนงมาจากประชาชนปฏบตตนตามอ าเภอใจโดยไมค านงถงกตกา (x = 4.25, S.D. = .79) และ กฎหมายและการบงคบใชกฎหมายจะท าใหเกดความยตธรรมในสงคมได (x = 4.20, S.D. = .77) ส าหรบขอทมคาเฉลยต าทสด คอ การอยรวมกนในสงคมไดอยางสงบสข คนจ าเปนตองยอมรบผลของการละเมดกตกา (x = 3.90, S.D. = 1.11)

DPU

35

ตารางท 6 ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา ดานการเคารพสทธผอน หวขอ x S.D. ความหมาย

ดาน อน 1. การเอาความคดของตนเปนทต ง อาจน าไปสการสรางความเดอดรอนใหแกผอน

4.20

.83

สง

2. ผคนควรยอมรบและปฏบตตามมตของคนสวนใหญหรอเสยงขางมากในสงคม แมวาจะไมเหนดวยกตาม


3. ปญหาความขดแยงเกดขนไดจากการทคนเสยงสวนใหญ ละเมดสทธหรอใชความรนแรงกบคนเสยงสวนนอยทมความคดเหนแตกตางไปจากตน


4. การยอมรบความคดเหนของผอนนน ไมจ าเปนตองเขาใจเหตผลทเขาคดไมเหมอนเรา และไมควรบงคบใหคนอนคดเหมอนเรา


5. แมวาคนในสงคมจะมความแตกตางหลากหลาย แตทกคนมความเสมอภาคกนในฐานะทเปนเจาของประเทศ

4.22 .74 สง

6. ไมวาบคคลใดจะมฐานะรวยกวาหรอยากจนกวากน กถอไดวาทกคนมศกดศรและสถานะเทาเทยมกน

4.34 .74 สง

7. ไมวาบคคลใดจะมระดบการศกษาสงหรอต ากวากน กถอไดวาทกคนมศกดศรและสถานะเทาเทยมกน

4.32 .72 สง

8. ผทขอความชวยเหลอจากผอน ถอวามศกดศร และมความเทาเทยมกบผใหความชวยเหลอ


9. นกศกษาเปนคนทรบฟงความคดเหนของบคคลอนทขดแยงกบตน 4.03 .81 คอนขางสง

10. การแกปญหาการละเมดสทธเสรภาพของคนอน จ าเปนตองเรมทตวนกศกษากอน



DPU

36

จากตารางท 6 ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา ดานการเคารพสทธผอน พบวา คาเฉลยในภาพรวมอยในระดบคอนขางสง (x = 4.11, S.D. = .54) เมอพจารณารายขอ พบวา ขอทมคาเฉลยในระดบสง ม 4 ขอ ไดแก ไมวาบคคลใดจะมฐานะรวยกวาหรอยากจนกวากนกถอไดวาทกคนมศกดศรและสถานะเทาเทยมกน (x = 4.34, S.D. = .74) ไมวาบคคลใดจะมระดบการศกษาสงหรอต ากวากนกถอไดวาทกคนมศกดศรและสถานะเทาเทยมกน (x = 4.32, S.D. = .72) แมวาคนในสงคมจะมความแตกตางหลากหลาย แตทกคนมความเสมอภาคกนในฐานะทเปนเจาของประเทศ (x = 4.22, S.D. = .74) และการเอาความคดของตนเปนทตง อาจน าไปสการสรางความเดอดรอนใหแกผอน (x = 4.20, S.D. = .83)

ส าหรบขอทมคาเฉลยต าทสด คอ ผคนควรยอมรบและปฏบตตามมตของคนสวนใหญหรอเสยงขางมากในสงคม แมวาจะไมเหนดวยกตาม (x = 3.91, S.D. = .87) ตารางท 7 ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา ดานความรบผดชอบตอสงคม


ดานความรบผดชอบตอสงคม 1. เดกจะเปนผใหญอยางแทจรงได หากมความรบผดชอบตอตนเองและสงคม

4.45

.65

สง

2. การใชชวตอยางอสระของนกศกษา จ าเปนตองพ งพาตนเองมากกวาพงพาผอน


3. “ระบบอปถมภ” หรอการพงพงผใหญโดยเฉพาะผอาวโสกวา หรอนกการเมอง เปนอปสรรคส าคญทท าใหคนไมพงพาตนเอง


4. สงคมจะดขนหรอแยลง มสาเหตมาจากการกระท าของคน 4.29 .71 สง

5. การแกปญหาสงคมทดควรเรมจากตวนกศกษาเอง โดยการไมเปนฝายเรมกอปญหา


6. การแกปญหาใดๆ ของนกศกษา ไมควรเรยกรองผอนมาแกปญหาให


7. การกระท าใดๆ ของนกศกษาเอง ยอมสงผลดหรอไมดตอสงคมและสวนรวมไดในทสด


DPU

37


8. การกระท าของนกศกษาเองมความเชอมโยงกบสงคม เมอเกดปญหา นกศกษาจงเปนสวนหนงของปญหาและอาจชวยแกไขปญหาได


9. นกศกษามความเตมใจและมความสามารถทจะเขาไปมสวนรวมในทางการเมองทงในระดบทองถนและระดบชาต เพอแกปญหาใหสวนรวม


10. นกศกษามความเตมใจทจะปรบเปลยนการใชชวตและอปนสยโดยการชวยเหลอสงคมในเรองใดเรองหนง



จากตารางท 7 ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา ดานความรบผดชอบตอสงคม พบวา คาเฉลยในภาพรวมอยในระดบคอนขางสง (x = 4.05, S.D. = .53) เมอพจารณารายขอ พบวา ขอทมคาเฉลยในระดบสง ม 2 ขอ ไดแก เดกจะเปนผใหญอยางแทจรงได หากมความรบผดชอบตอตนเองและสงคม (x = 4.45, S.D. = .65) และสงคมจะดขนหรอแยลงมสาเหตมาจากการกระท าของคน (x = 4.29, S.D. = .71)

ส าหรบขอทมคาเฉลยต าทสด คอ นกศกษามความเตมใจและมความสามารถทจะเขาไปมสวนรวมในทางการเมองทงในระดบทองถนและระดบชาต เพอแกปญหาใหสวนรวม (x = 3.77, S.D. = 1.03) ตารางท 8 สรปภาพรวมความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา

ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตย x S.D. ความหมาย

1) ดานการเคารพกตกา 4.14 .50 คอนขางสง 2) ดานการเคารพสทธผอน 4.11 .54 คอนขางสง 3) ดานความรบผดชอบตอสงคม 4.05 .53 คอนขางสง


DPU

38

จากตารางท 8 สรปภาพรวมความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา พบวา มคาเฉลยรวมในระดบคอนขางสง (x = 4.10, S.D. = .46) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานทมคาเฉลยสงทสด คอ ดานการเคารพกตกา (x = 4.14, S.D. = .50) รองลงมา คอ ดานการเคารพสทธผอน (x = 4.11, S.D. = .54) และดานความรบผดชอบตอสงคม (x = 4.05, S.D. = .53)

4.3 การทดสอบสมมตฐาน ผวจยท าการทดสอบสมมตฐานการวจย 9 ขอ โดยใช t-test และ One-Way ANOVA เพอเปรยบเทยบคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามตวแปรอสระ 9 ตว ไดแก ปจจยดานครอบครว คอ เพศ ภมล าเนา ผลการเรยน คณะ ชนป และปจจยดานครอบครว คอ รายไดของผปกครอง ระดบการศกษาของผปกครอง การมสวนรวมในกจกรรมทางการเมอง/ชมชนของผปกครอง และการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย ดงรายละเอยดตอไปน

4.3.1 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามเพศ สมมตฐาน: นกศกษาทมเพศแตกตางกน มความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกน

ตารางท 9 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามเพศ ความเปนพลเมองในระบอบ

ประชาธปไตย เพศ จ านวน x S.D. t p-value

1) ดานการเคารพกตกา ชาย หญง

176 234

4.02 4.24

.52

.46 -4.59 .000**

2) ดานการเคารพสทธผอน ชาย หญง

176 234

3.95 4.24

.56

.49 -5.26 .000**

3) ดานความรบผดชอบตอสงคม ชาย หญง

176 234

3.88 4.18

.53

.49 -5.67 .000**

ภาพรวม ชาย หญง

176 234

3.95 4.22

.48

.41 -5.86 .000**

** p-value < .01

DPU

39

จากตารางท 9 ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา คาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยในภาพรวมของนกศกษาชายและหญง มความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ดงนน จงยอมรบสมมตฐานการวจย ทงน นกศกษาชายมคาเฉลยความเปนพลเมองต ากวานกศกษาหญง

เมอพจารณารายดาน พบวา นกศกษาชายและหญงมคาเฉลยความเปนพลเมองในทกดานแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ดวยเชนกน โดยทนกศกษาชายมคาเฉลยความเปนพลเมองต ากวานกศกษาหญง

4.3.2 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามภมล าเนา สมมตฐาน: นกศกษาทมภมล าเนาแตกตางกน มความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกน ตารางท 10 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามภมล าเนา

ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตย

ภมล าเนา จ านวน x S.D. t p-value

1) ดานการเคารพกตกา กทม./ปรมณฑล ตางจงหวด

216 194

4.22 4.06

.50

.48 3.12 .002**

2) ดานการเคารพสทธผอน

กทม./ปรมณฑล ตางจงหวด

216 194

4.19 4.03

.51

.56 3.03 .003**

3) ดานความรบผดชอบตอสงคม

กทม./ปรมณฑล ตางจงหวด

216 194

4.11 3.98

.53

.52 2.46 .014*

ภาพรวม กทม./ปรมณฑล ตางจงหวด

216 194

4.17 4.03

.46

.44 3.26 .001**

* p-value < .05 ** p-value < .01

DPU

40

จากตารางท 10 ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา คาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยในภาพรวมของนกศกษาทมภมล าเนาในกรงเทพฯ/ปรมณฑล และตางจงหวด มความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ดงนน จงยอมรบสมมตฐานการวจย ทงน นกศกษาทมภมล าเนาในกรงเทพฯ/ปรมณฑลมคาเฉลยความเปนพลเมองสงกวานกศกษาทมภมล าเนาตางจงหวด

เมอพจารณารายดาน พบวา นกศกษาทมภมล าเนาในกรงเทพฯ/ปรมณฑล และตางจงหวด มคาเฉลยความเปนพลเมองในแตละดานแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 และ .05 ดวยเชนกน โดยทนกศกษาทมภมล าเนาในกรงเทพฯ/ปรมณฑล มคาเฉลยความเปนพลเมองทกดานสงกวานกศกษาทมภมล าเนาตางจงหวด

4.3.3 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามผลการเรยน สมมตฐาน: นกศกษาทมผลการเรยนแตกตางกน มความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกน

ตารางท 11 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามผลการเรยน

ความเปนพลเมองใน ระบอบประชาธปไตย

ผลการเรยน จ านวน x S.D. F p-value

1) ดานการเคารพกตกา ต ากวา 2.00 2.00 – 2.50 2.51 – 3.00 3.01 – 3.50 ตงแต 3.51 ขนไป

75 128 93 66 48

4.05 4.13 4.14 4.21 4.25

.49

.44

.60

.43

.52

1.49 .202

2) ดานการเคารพสทธผอน ต ากวา 2.00 2.00 – 2.50 2.51 – 3.00 3.01 – 3.50 ตงแต 3.51 ขนไป

75 128 93 66 48

4.00 4.08 4.10 4.18 4.33

.56

.57

.58

.41

.42

3.17 .014*

DPU

41


ผลการเรยน จ านวน x S.D. F p-value


ต ากวา 2.00 2.00 – 2.50 2.51 – 3.00 3.01 – 3.50 ตงแต 3.51 ขนไป

75 128 93 66 48

3.94 4.05 4.01 4.12 4.21

.57

.49

.61

.43

.48

2.46 .045*

ภาพรวม ต ากวา 2.00 2.00 – 2.50 2.51 – 3.00 3.01 – 3.50 ตงแต 3.51 ขนไป

75 128 93 66 48

3.99 4.09 4.08 4.17 4.26

.48

.44

.56

.36

.37

2.95 .020*

* p-value < .05 จากตารางท 11 ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา นกศกษาทมผลการเรยนแตกตางกน มคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยดานการเคารพสทธผอน ดานความรบผดชอบตอสงคม และภาพรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 ดงนน จงยอมรบสมมตฐานการวจย

เมอพบความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตของระดบคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยในภาพรวมของนกศกษาทมผลการเรยนแตกตางกน ผวจยจงท าการทดสอบรายคโดยใชวธของ Scheffé ดงตารางตอไปน

DPU

42

ตารางท 12 การทดสอบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยในภาพรวมของนกศกษาเปนรายค จ าแนกตามผลการเรยน ผลการเรยน ต ากวา 2.00

2.00-2.50

2.51-3.00

3.01-3.50

ตงแต 3.51 ขนไป

x 3.99 4.09 4.08 4.17 4.26 ต ากวา 2.00 3.99 - .752 .810 .268 .041* 2.00-2.50 4.09 - - 1.000 .831 .273 2.51-3.00 4.08 - - - .846 .308

3.01-3.50 4.17 - - - - .891

ตงแต 3.51 ขนไป

4.26 - - - - -

* p-value < .05 จากตารางท 12 ผลการทดสอบคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยในภาพรวม

ของนกศกษาเปนรายค จ าแนกตามผลการเรยน พบวา นกศกษาทมผลการเรยนต ากวา 2.00 มคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกบนกศกษาทมผลการเรยนตงแต 3.51 ขนไป อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยนกศกษาทมผลการเรยนต ากวา 2.00 มคาเฉลยความเปนพลเมองต ากวานกศกษาทมผลการเรยนตงแต 3.51 ขนไป

4.3.4 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามคณะ สมมตฐาน: นกศกษาทมคณะแตกตางกน มความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกน

DPU

43

ตารางท 13 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามคณะ ความเปนพลเมองใน ระบอบประชาธปไตย

คณะ จ านวน x S.D. F p-value

1) ดานการเคารพกตกา บรหารธรกจ การบญช เศรษฐศาสตร นตศาสตร ศลปศาสตรฯ นเทศศาสตร วศวกรรมศาสตร เทคโนโลยสารสนเทศ ศลปกรรมศาสตร รฐประศาสนศาสตร

104 39 10 20 41 68 20 43 45 20

4.07 4.12 4.28 4.13 4.53 4.12 3.93 4.11 3.95 4.40

.52

.40

.63

.48

.39

.46

.42

.41

.56

.45

5.17 .000**

2) ดานการเคารพสทธผอน บรหารธรกจ การบญช เศรษฐศาสตร นตศาสตร ศลปศาสตรฯ นเทศศาสตร วศวกรรมศาสตร เทคโนโลยสารสนเทศ ศลปกรรมศาสตร รฐประศาสนศาสตร

104 39 10 20 41 68 20 43 45 20

4.00 4.12 4.41 4.16 4.42 4.14 3.95 4.00 3.99 4.49

.55

.46

.65

.57

.39

.55

.43

.51

.58

.45

4.20 .000**


บรหารธรกจ การบญช เศรษฐศาสตร นตศาสตร ศลปศาสตรฯ นเทศศาสตร วศวกรรมศาสตร เทคโนโลยสารสนเทศ

104 39 10 20 41 68 20 43

3.99 4.12 4.29 4.17 4.31 4.06 3.63 3.96

.50

.45

.40

.56

.43

.58

.35

.43

4.91

.000**

DPU

44


คณะ จ านวน x S.D. F p-value

3) ดานความรบผดชอบตอสงคม (ตอ)

ศลปกรรมศาสตร รฐประศาสนศาสตร

45 20

3.88 4.40

.64

.49

ภาพรวม บรหารธรกจ การบญช เศรษฐศาสตร นตศาสตร ศลปศาสตรฯ นเทศศาสตร วศวกรรมศาสตร เทคโนโลยสารสนเทศ ศลปกรรมศาสตร รฐประศาสนศาสตร

104 39 10 20 41 68 20 43 45 20

4.02 4.15 4.32 4.15 4.42 4.10 3.84 4.03 3.94 4.43

.48

.37

.46

.50

.33

.46

.29

.36

.53

.41

5.84 .000**

** p-value < .01 จากตารางท 13 ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา นกศกษาทมคณะแตกตางกน มคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยดานการเคารพกตกา ดานการเคารพสทธผอน ดานความรบผดชอบตอสงคม และในภาพรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ดงนน จงยอมรบสมมตฐานการวจย

เมอพบความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตของระดบคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยในภาพรวมของนกศกษาทมคณะแตกตางกน ผวจยจงท าการทดสอบรายคโดยใชวธของ Scheffé ดงตารางตอไปน

DPU

45

ตารางท 14 การทดสอบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยในภาพรวมของนกศกษาเปนรายค จ าแนกตามคณะ

คณะ

บรหารธรกจ

การบญช

เศรษฐ ศาสตร

นต ศาสตร

ศลป ศาสตรฯ

นเทศศาสตร

วศว กรรม

เทคโน โลยฯ

ศลป กรรม

รปศ.

x 4.02 4.15 4.32 4.15 4.42 4.10 3.84 4.03 3.94 4.43

บรหารธรกจ 4.02 - .985 .898 .997 .006** .998 .964 1.000 .999 .130

การบญช 4.15 - - .999 1.000 .593 1.000 .673 .996 .873 .820

เศรษฐศาสตร 4.32 - - - .999 1.000 .989 .528 .934 .740 1.000

นตศาสตร 4.15 - - - - .848 1.000 .818 .999 .958 .925

ศลปศาสตรฯ 4.42 - - - - - .168 .006** .060 .004** 1.000

นเทศศาสตร 4.10 - - - - - - .770 1.000 .938 .518

วศวกรรม 3.84 - - - - - - - .979 1.000 .041*

เทคโนโลยฯ 4.03 - - - - - - - - 1.000 .273

ศลปกรรม 3.94 - - - - - - - - - .062

รปศ. 4.43 - - - - - - - - - -

* p-value < .05 ** p-value < .01 จากตารางท 14 ผลการทดสอบคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยในภาพรวมของนกศกษาเปนรายค จ าแนกตามคณะ พบวา

1) นกศกษาคณะศลปศาสตรและวทยาศาสตร มคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกบนกศกษาคณะวศวกรรมศาสตร และนกศกษาคณะบรหารธรกจ อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยทนกศกษาคณะบรหารธรกจ และนกศกษาคณะวศวกรรมศาสตรมคาเฉลยความเปนพลเมองต ากวานกศกษาคณะศลปศาสตรและวทยาศาสตร นอกจากน ยงพบวา นกศกษาคณะศลปศาสตรและวทยาศาสตร มคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกบนกศกษาคณะศลปกรรมศาสตร อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยนกศกษาคณะศลปกรรมศาสตรมคาเฉลยความเปนพลเมองต ากวานกศกษาคณะศลปศาสตรและวทยาศาสตร

DPU

46

2) นกศกษาคณะวศวกรรมศาสตร มคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกบนกศกษาคณะรฐประศาสนศาสตร อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยทนกศกษาคณะวศวกรรมศาสตรมคาเฉลยความเปนพลเมองต ากวานกศกษาคณะรฐประศาสนศาสตร

4.3.5 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามชนป

สมมตฐาน: นกศกษาทมชนปทก าลงศกษาแตกตางกน มความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกน

ตารางท 15 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามชนป ความเปนพลเมองใน ระบอบประชาธปไตย

ชนป จ านวน x S.D. F p-value

1) ดานการเคารพกตกา 1 2 3 4

164 119 51 76

4.10 4.06 4.17 4.36

.50

.45

.61

.43

6.75 .000**

2) ดานการเคารพสทธผอน 1 2 3 4

164 119 51 76

4.08 4.02 4.17 4.30

.55

.57

.53

.42

4.61 .003**

3) ดานความรบผดชอบตอสงคม 1 2 3 4

164 119 51 76

4.05 4.00 4.00 4.18

.53

.53

.67

.40

1.99 .114

ภาพรวม 1 2 3 4

164 119 51 76

4.07 4.03 4.11 4.28

.47

.44

.53

.36

5.11 .002**

** p-value < .01

DPU

47

จากตารางท 15 ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา นกศกษาทก าลงเรยนอยในชนปทแตกตางกน มคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยดานการเคารพกตกา ดานการเคารพสทธผอน และในภาพรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ดงนน จงยอมรบสมมตฐานการวจย

เมอพบความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตของระดบคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยในภาพรวมของนกศกษาทมชนปแตกตางกน ผวจยจงท าการทดสอบรายคโดยใชวธของ Scheffé ดงตารางตอไปน

ตารางท 16 การทดสอบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยในภาพรวมของนกศกษาเปนรายค จ าแนกตามชนป

ชนป 1 2 3 4 x 4.07 4.03 4.11 4.28

1 4.07 - .866 .968 .015* 2 4.03 - - .751 .003** 3 4.11 - - - .247

4 4.28 - - - - * p-value < .05 ** p-value < .01 จากตารางท 16 ผลการทดสอบคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยในภาพรวมของนกศกษาเปนรายค จ าแนกตามชนป พบวา

1) นกศกษาทก าลงศกษาในชนปท 1 มคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกบนกศกษาทก าลงศกษาในชนปท 4 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 โดยทนกศกษาชนปท 1 มคาเฉลยความเปนพลเมองต ากวานกศกษาชนปท 4

2) นกศกษาทก าลงศกษาในชนปท 2 มคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกบนกศกษาทก าลงศกษาในชนปท 4 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยทนกศกษาชนปท 2 มคาเฉลยความเปนพลเมองต ากวานกศกษาชนปท 4

DPU

48

4.3.6 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามรายไดของผปกครอง

สมมตฐาน: นกศกษาทมผปกครองมรายไดแตกตางกน มความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกน

ตารางท 17 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามรายไดของผปกครอง ความเปนพลเมองใน ระบอบประชาธปไตย

รายไดของผปกครอง จ านวน x S.D. F p-value

1 ) ด านการ เค ารพกตกา

ต ากวา 20,000 บาท 20,000 – 30,000 บาท 30,001 – 40,000 บาท มากกวา 40,001 บาท

156 131 62 61

4.17 4.13 4.08 4.18

.51

.52

.44

.50

.61 .609

2 ) ด านการ เค ารพสทธผอน


156 131 62 61

4.09 4.14 4.10 4.13

.54

.55

.56

.50

.26 .851



156 131 62 61

4.00 4.09 4.09 4.06

.54

.55

.45

.54

.67 .566

ภาพรวม ต ากวา 20,000 บาท 20,000 – 30,000 บาท 30,001 – 40,000 บาท มากกวา 40,001 บาท

156 131 62 61

4.09 4.12 4.09 4.12

.44

.50

.44

.45

.17 .913

DPU

49

จากตารางท 17 ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา นกศกษาทมผปกครองมรายไดแตกตางกน มคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยไมแตกตางกนทงในรายดานและภาพรวมทระดบนยส าคญทางสถต .05 ดงนน จงปฏเสธสมมตฐานการวจย

4.3.7 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามระดบการศกษาของผปกครอง

สมมตฐาน: นกศกษาทมผปกครองมระดบการศกษาแตกตางกน มความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกน ตารางท 18 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามระดบการศกษาของผปกครอง


ระดบการศกษาของผปกครอง

จ านวน x S.D. F p-value

1) ดานการเคารพกตกา ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร สงกวาปรญญาตร

299 92 19

4.14 4.16 4.08

.49

.49

.65

.18 .831

2) ดานการเคารพสทธผอน ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร สงกวาปรญญาตร

299 92 19

4.12 4.08 4.18

.52

.61

.53

.38 .678


ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร สงกวาปรญญาตร

299 92 19

4.05 4.06 4.02

.52

.55

.63

.06 .940

ภาพรวม ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร สงกวาปรญญาตร

299 92 19

4.10 4.10 4.10

.45

.48

.53

.00 .994

DPU

50

จากตารางท 18 ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา นกศกษาทมผปกครองมระดบการศกษาแตกตางกน มคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยไมแตกตางกนทงในรายดานและภาพรวมทระดบนยส าคญทางสถต .05 ดงนน จงปฏเสธสมมตฐานการวจย

4.3.8 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามการมสวนรวมในกจกรรมทางการเมอง/ชมชนของผปกครอง

สมมตฐาน: นกศกษาทมผปกครองมสวนรวมในกจกรรมทางการเมอง/ชมชนแตกตางกน มความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกน

ตารางท 19 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามการมสวนรวมในกจกรรมทางการเมอง/ชมชนของผปกครอง


การมสวนรวมในกจกรรมของผปกครอง


1) ดานการเคารพกตกา กจกรรมทางการเมอง -สม าเสมอ -นานๆครง -ไมเคย กจกรรมทางชมชน -สม าเสมอ -นานๆครง -ไมเคย

111 162 137

71 209 130

4.24 4.11 4.11

4.21 4.15 4.10

.45 .48 .56

.46 .50 .51

2.53

1.18

.080

.306

2) ดานการเคารพสทธผอน กจกรรมทางการเมอง -สม าเสมอ -นานๆครง -ไมเคย กจกรรมทางชมชน -สม าเสมอ -นานๆครง -ไมเคย

111 162 137

71 209 130

4.11 4.13 4.10

4.17 4.11 4.09

.51 .53 .58

.53 .53 .57

.13

.43

.872

.645

DPU

51





กจกรรมทางการเมอง -สม าเสมอ -นานๆครง -ไมเคย กจกรรมทางชมชน -สม าเสมอ -นานๆครง -ไมเคย

111 162 137

71 209 130

4.09 4.08 3.99

4.16 4.07 3.96

.49 .53 .57

.51 .50 .57

1.45

3.36

.234

.036*

ภาพรวม กจกรรมทางการเมอง -สม าเสมอ -นานๆครง -ไมเคย กจกรรมทางชมชน -สม าเสมอ -นานๆครง -ไมเคย

111 162 137

71 209 130

4.15 4.11 4.06

4.18 4.11 4.05

.44 .45 .49

.44 .45 .48

.95

1.79

.384

.168

* p-value < .05 จากตารางท 19 ผวจยพบนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เพยงกรณเดยว คอ นกศกษาทม

ผปกครองเขารวมในกจกรรมทางชมชนแตกตางกน มคาเฉลยความเปนพลเมองดานความรบผดชอบตอสงคมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 เมอทดสอบรายค พบวา นกศกษาทมผปกครองเขารวมในกจกรรมทางชมชนสม าเสมอ มความเปนพลเมองดานความรบผดชอบแตกตางกบนกศกษาทผปกครองไมเคยเขารวมในกจกรรมดงกลาว

อยางไรกด เมอพจารณาในภาพรวม พบวา นกศกษาทมผปกครองเขารวมในกจกรรมทางการเมอง/ชมชนแตกตางกน มความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยไมแตกตางกนทระดบนยส าคญทางสถต .05 ดงนน จงปฏเสธสมมตฐานการวจย

DPU

52

4.3.9 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย

สมมตฐาน: นกศกษาทไดรบการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยแตกตางกน มความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกน

ตารางท 20 การเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา จ าแนกตามการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย


การอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย


1) ดานการเคารพกตกา คอนขางต า ปานกลาง คอนขางสง สง

3 36 149 222

3.40 3.71 4.06 4.28

.00

.59

.48

.44

20.09 .000**

2) ดานการเคารพสทธผอน คอนขางต า ปานกลาง คอนขางสง สง

3 36 149 222

2.90 3.73 4.01 4.26

.00

.55

.55

.47

20.60 .000**

3) ดานความรบผดชอบ ตอสงคม

คอนขางต า ปานกลาง คอนขางสง สง

3 36 149 222

3.50 3.64 3.97 4.18

.00

.63

.49

.50

14.82 .000**

ภาพรวม คอนขางต า ปานกลาง คอนขางสง สง

3 36 149 222

3.26 3.70 4.02 4.24

.00

.52

.45

.40

24.12 .000**

** p-value < .01

จากตารางท 20 ผลการทดสอบสมมตฐานพบวา นกศกษาทไดรบการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยแตกตางกน มคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยทกดานและภาพรวม

DPU

53

แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 ดงนน จงยอมรบสมมตฐานการวจย และผวจยไดท าการทดสอบรายคโดยใชวธของ Scheffé ดงตารางตอไปน

ตารางท 21 การทดสอบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยในภาพรวมของนกศกษาเปนรายค จ าแนกตามการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย การอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย

คอนขางต า ปานกลาง คอนขางสง สง x 3.26 3.70 4.02 4.24

คอนขางต า 3.26 - .421 .030* .002** ปานกลาง 3.70 - - .001** .000** คอนขางสง 4.02 - - - .000**

สง 4.24 - - - - * p-value < .05 ** p-value < .01

จากตารางท 21 ผลการทดสอบคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยในภาพรวมของนกศกษาเปนรายค จ าแนกตามระดบการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย พบวา

1) นกศกษาทไดรบการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยในระดบสง มคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกบนกศกษาทไดรบการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยในระดบคอนขางสง ปานกลาง และคอนขางต า อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยนกศกษาทไดรบการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยในระดบสง มคาเฉลยความเปนพลเมองสงกวานกศกษาทไดรบการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยในระดบคอนขางสง ปานกลาง และคอนขางต า

2) นกศกษาทไดรบการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยในระดบคอนขางสง มคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกบนกศกษาทไดรบการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยในระดบปานกลาง ทระดบนยส าคญทางสถต .01 และแตกตางกบนกศกษาทไดรบการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยในระดบคอนขางต า ทระดบนยส าคญทางสถต .05 ทงน นกศกษาทไดรบการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยในระดบคอนขางสง มคาเฉลยความเปนพลเมองสงกวานกศกษาทไดรบการอบรมเลยงดในระดบปานกลาง และคอนขางต า

DPU

บทท 5 บทสรป รวจย และขอเสนอแนะ

5.1 บทสรป งานวจยนมวตถประสงคเพอส ารวจความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษามหาวทยาลยธรกจบณฑตย และเพอเปรยบเทยบความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษามหาวทยาลยธรกจบณฑตย จ าแนกตามปจจยสวนบคคลและปจจยดานครอบครว ผวจยไดทบทวนแนวคดทฤษฎและงานวจยในประเทศและตางประเทศทเ กยวของ (คณะอนกรรมการนโยบายปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง ดานพฒนาการศกษาเพอสรางความเปนพลเมองด , 2554; จนทนา บญญานวตร, 2549; ถวลวด บรกล และคณะ, 2555; ปรญญา เทวานฤมตรกล, 2555; ปภสสร ไพบลยฐตพรชย, 2553; ทพยพาพร ตนตสนทร, 2554; ลดดาวรรณ สขใหญ, 2551; วรพงษ นกนอย, 2546; สนทรยา หวงชย, 2544; เอนก เหลาธรรมทศน, 2554; Center for Information and Research on Civic Learning and Engagement, 2008; Hahn, C. L., 2010; Portney, K. E., et al., 2009; Rothwell, N. & Turcotte, M., 2006; Smart, D., et al. , 2000; Bekkers, R., 2008 อางถงใน Hua, C. W. & Wan, K. E., 2011) เพอน ามาก าหนดตวแปรทใชในงานวจย ซงประกอบดวย 1) ตวแปรอสระ คอ ปจจยสวนบคคลของนกศกษา ไดแก เพศ ภมล าเนา ผลการเรยน คณะ และชนป สวนปจจยดานครอบครวของนกศกษา ไดแก รายไดของผปกครอง ระดบการศกษาของผปกครอง การมสวนรวมในกจกรรมทางการเมอง/ชมชนของผปกครอง และการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย 2) ตวแปรตาม คอ ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา ไดแก ดานเคารพกตกา ดานเคารพสทธผอน และดานรบผดชอบตอสงคม งานวจยนใชระเบยบวธวจยเชงปรมาณ โดยเกบขอมลกบนกศกษามหาวทยาลยธรกจบณฑตยจ านวน 410 คน ซงเลอกตวอยางแบบโควตา ตามสดสวนนกศกษาในแตละคณะ ส าหรบแบบสอบถามเรองความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยไดผานการตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหา และผานการทดสอบความเชอมน ไดคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาคทระดบ .92 ส าหรบดานความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตย และ .83 ส าหรบดานการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย วเคราะห

DPU

55

ขอมลโดยใชสถตเชงพรรณนา คอ ความถ รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน สวนการทดสอบสมมตฐานการวจยใชสถตเชงอนมาน คอ t-test และ One-Way ANOVA ผลการวจย พบวา 5.1.1 ขอมลทวไปของนกศกษา ปจจยสวนบคคล พบวา นกศกษาสวนใหญเปนเพศหญงมากกวาเพศชาย กลาวคอ มนกศกษาหญงรอยละ 57.1 มภมล าเนาสวนใหญอยในกรงเทพฯ และปรมณฑล รอยละ 52.7 สวนใหญก าลงศกษาอยในชนปท 1 รอยละ 40 ในดานคณะ พบวา มนกศกษาจากคณะบรหารธรกจมากทสด คอ รอยละ 25.4 สวนผลการเรยนนน พบวา นกศกษาสวนใหญมเกรดเฉลย 2.01-2.50 คดเปนรอยละ 31.2 ส าหรบปจจยดานครอบครวของนกศกษานน สวนใหญมาจากครอบครวทผปกครองมรายไดเฉลยตอเดอนต ากวา 20,000 บาท ซงคดเปนรอยละ 38 ผปกครองสวนใหญของนกศกษาจบการศกษาในระดบต ากวาปรญญาตร รอยละ 73 ในดานการมสวนรวมในกจกรรมทางการเมอง/ชมชนของผปกครอง พบวา ผปกครองสวนใหญเขารวมกจกรรมนานๆ ครง ซงคดเปนรอยละ 39.5 เชนเดยวกบการเขารวมในกจกรรมทางชมชน ซงพบวา ผปกครองสวนใหญเขารวมกจกรรมนานๆ ครง ซงคดเปนรอยละ 51 นอกจากน ในดานการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยนน พบวา ในภาพรวมนกศกษาไดรบการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยจากครอบครวในระดบคอนขางสง (x = 4.16, S.D. = .56) ซงขอทมคาเฉลยสงทสด คอ ผปกครองใหสทธแกนกศกษาในการเลอกคณะ/สาขาวชาตามความตองการของนกศกษา (x = 4.44, S.D. = .82) สวนขอทมคาเฉลยต าทสด คอ ผปกครองแบงหนาทและความรบผดชอบงานบานใหนกศกษาและคนอนๆ ในบานอยางเหมาะสม (x = 3.99, S.D. = .95) 5.1.2 ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา

ดานการเคารพกตกา พบวา คาเฉลยในภาพรวมอยในระดบคอนขางสง (x = 4.14, S.D. = .50) เมอพจารณารายขอ พบวา ขอทมคาเฉลยในระดบสงทสด คอ ผกระท าผดทกคนตองไดรบการลงโทษตามกฎหมายอยางเสมอภาคกน (x = 4.50, S.D. = .68) ส าหรบขอทมคาเฉลยต าทสด คอ การอยรวมกนในสงคมไดอยางสงบสข คนจ าเปนตองยอมรบผลของการละเมดกตกา (x = 3.90, S.D. = 1.11)

DPU

56

ดานการเคารพสทธผอน พบวา คาเฉลยในภาพรวมอยในระดบคอนขางสง (x = 4.11, S.D. = .54) เมอพจารณารายขอ พบวา ขอทมคาเฉลยในระดบสงทสด คอ ไมวาบคคลใดจะมฐานะรวยกวาหรอยากจนกวากนกถอไดวาทกคนมศกดศรและสถานะเทาเทยมกน (x = 4.34, S.D. = .74) ส าหรบขอทมคาเฉลยต าทสด คอ ผคนควรยอมรบและปฏบตตามมตของคนสวนใหญหรอเสยงขางมากในสงคม แมวาจะไมเหนดวยกตาม (x = 3.91, S.D. = .87)

ดานความรบผดชอบตอสงคม พบวา คาเฉลยในภาพรวมอยในระดบคอนขางสง (x = 4.05, S.D. = .53) เมอพจารณารายขอ พบวา ขอทมคาเฉลยในระดบสงทสด คอ เดกจะเปนผใหญอยางแทจรงได หากมความรบผดชอบตอตนเองและสงคม (x = 4.45, S.D. = .65) ส าหรบขอทมคาเฉลยต าทสด คอ นกศกษามความเตมใจและมความสามารถทจะเขาไปมสวนรวมในทางการเมองทงในระดบทองถนและระดบชาต เพอแกปญหาใหสวนรวม (x = 3.77, S.D. = 1.03) โดยภาพรวมแลว ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษาอยในระดบคอนขางสง (x = 4.10, S.D. = .46) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานทมคาเฉลยสงทสด คอ ดานการเคารพกตกา รองลงมา คอ ดานการเคารพสทธผอน และดานความรบผดชอบตอสงคม 5.1.3 การทดสอบสมมตฐาน ผวจยไดทดสอบสมมตฐานการวจย โดยการเปรยบเทยบคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยในภาพรวมของนกศกษา จ าแนกตามตวแปรอสระไดแก ปจจยสวนบคคล (เพศ ภมล าเนา ผลการเรยน คณะ และชนป) และปจจยดานครอบครว (รายไดของผปกครอง ระดบการศกษาของผปกครอง การมสวนรวมในกจกรรมทางการเมอง/ชมชนของผปกครอง และการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย) โดยใชสถต t-test และ One-Way ANOVA สรปไดดงตารางท 22 และ 23 ตอไปน

DPU

57

ตารางท 22 สรปผลการทดสอบสมมตฐาน (ปจจยสวนบคคล) ปจจยสวนบคคล จ านวน x S.D. p-value

เพศ ชาย หญง

176 234

3.95 4.22

.48

.41 .000**

ภมล าเนา กทม./ปรมณฑล ตางจงหวด

216 194

4.17 4.03

.46

.44 .001**

ผลการเรยน ต ากวา 2.00 2.00 – 2.50 2.51 – 3.00 3.01 – 3.50 ตงแต 3.51 ขนไป

75 128 93 66 48

3.99 4.09 4.08 4.17 4.26

.48

.44

.56

.36

.37

.020*

คณะ บรหารธรกจ การบญช เศรษฐศาสตร นตศาสตร ศลปศาสตรฯ นเทศศาสตร วศวกรรมศาสตร เทคโนโลยสารสนเทศ ศลปกรรมศาสตร รฐประศาสนศาสตร

104 39 10 20 41 68 20 43 45 20

4.02 4.15 4.32 4.15 4.42 4.10 3.84 4.03 3.94 4.43

.48

.37

.46

.50

.33

.46

.29

.36

.53

.41

.000**

ชนป 1 2 3 4

164 119 51 76

4.07 4.03 4.11 4.28

.47

.44

.53

.36

.002**

* p-value < .05 ** p-value < .01

DPU

58

ตารางท 23 สรปผลการทดสอบสมมตฐาน (ปจจยดานครอบครว) ปจจยดานครอบครว จ านวน x S.D. p-value

รายไดของผปกครอง


156 131 62 61

4.09 4.12 4.09 4.12

.44

.50

.44

.45

.913

ระดบการศกษาของผปกครอง

ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร สงกวาปรญญาตร

299 92 19

4.10 4.10 4.10

.45

.48

.53

.994


กจกรรมทางการเมอง -สม าเสมอ -นานๆครง -ไมเคย กจกรรมทางชมชน -สม าเสมอ -นานๆครง -ไมเคย

111 162 137

71 209 130

4.15 4.11 4.06

4.18 4.11 4.05

.44 .45 .49

.44 .45 .48

.384

.168

การอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย

คอนขางต า ปานกลาง คอนขางสง สง

3 36 149 222

3.26 3.70 4.02 4.24

.00

.52

.45

.40

.000**

** p-value < .01

DPU

59

จากตารางท 22 และ 23 การทดสอบสมมตฐาน 9 ขอ พบวา มสมมตฐานทไดรบการยอมรบ 6 ขอ กลาวคอ ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยในภาพรวมของนกศกษามความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต เมอจ าแนกตามตวแปรอสระทเปนปจจยสวนบคคล 5 ดาน คอ เพศ ภมล าเนา ผลการเรยน คณะ และชนป และตวแปรอสระทเปนปจจยดานครอบครว 1 ดาน คอ การอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย สรปไดดงน 1. ปจจยสวนบคคล 1.1 นกศกษาทมเพศแตกตางกน มคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกน (p < .01) โดยนกศกษาหญงมคาเฉลยความเปนพลเมองสงกวานกศกษาชาย 1.2 นกศกษาทมภมล าเนาแตกตางกน มคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกน (p < .01) โดยนกศกษาทมภมล าเนาในกรงเทพฯและปรมณฑลมคาเฉลยความเปนพลเมองสงกวานกศกษาทมภมล าเนาตางจงหวด 1.3 นกศกษาทมผลการเรยนแตกตางกน มความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกน (p < .05) จากการทดสอบรายค พบวา นกศกษาทมผลการเรยนต ากวา 2.00 มคาเฉลยความเปนพลเมองต ากวานกศกษาทมผลการเรยนตงแต 3.51 ขนไป อยางมนยส าคญทางสถต 1.4 นกศกษาทมคณะแตกตางกน มความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกน (p < .01) จากการทดสอบรายค พบวา นกศกษาคณะศลปศาสตรและวทยาศาสตรมคาเฉลยความเปนพลเมองสงกวานกศกษาคณะบรหารธรกจ คณะวศวกรรมศาสตร และคณะศลปกรรมศาสตร อยางมนยส าคญทางสถต นอกจากน ยงพบวา นกศกษาคณะรฐประศาสนศาสตรมคาเฉลยความเปนพลเมองสงกวาคณะวศวกรรมศาสตร อยางมนยส าคญทางสถต

1.5 นกศกษาทมชนปทก าลงศกษาแตกตางกน มความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกน (p < .01) จากการทดสอบรายค พบวา นกศกษาชนปท 1 มคาเฉลยความเปนพลเมองต ากวานกศกษาชนปท 4 อยางมนยส าคญทางสถต นอกจากน นกศกษาชนปท 2 มคาเฉลยความเปนพลเมองต ากวานกศกษาชนปท 4 อยางมนยส าคญทางสถต

2. ปจจยดานครอบครว นกศกษาทไดรบการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยแตกตางกน มความเปนพลเมอง

ในระบอบประชาธปไตยแตกตางกน (p < .01) จากการทดสอบรายค พบวา นกศกษาทไดรบการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยจากครอบครวในระดบสง มคาเฉลยความเปนพลเมองสงกวานกศกษา

DPU

60

ทไดรบการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยในระดบคอนขางสง ปานกลาง และคอนขางต า อยางมนยส าคญทางสถต นอกจากน ยงพบวา นกศกษาทไดรบการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยจากครอบครวในระดบคอนขางสง มคาเฉลยความเปนพลเมองสงกวานกศกษาทไดรบการอบรมเลยงดในระดบปานกลาง และคอนขางต า อยางมนยส าคญทางสถต 5.2 อภปรายผลการวจย ผวจ ยแบงหวขอการอภปรายผลการวจยเปน 3 ดาน ไดแก ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา สมมตฐานทไดรบการยอมรบ และสมมตฐานทไดรบการปฏเสธ ดงน 5.2.1 ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา

1) ดานความรบผดชอบตอสงคม จากผลการวจยทพบวา ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษาดาน

ความรบผดชอบตอสงคมนนมคาเฉลยต าสด มความสอดคลองกบงานวจยทผานมา (ถวลวด บรกล และคณะ, 2555; ประภสสร ไพบลยฐตพรชย, 2553) ซงพบวา คนไทยมคณสมบตความเปนพลเมองเรองการเสยสละเวลาท างานเพอสวนรวมหรอบ าเพญประโยชนตอสงคมในระดบต า

ขอคนพบดงกลาว สะทอนใหเหนวา นกศกษาจ าเปนตองตระหนกถงความส าคญดานความรบผดชอบตอสงคมควบคไปกบดานการเคารพกตกาและเคารพสทธของผอนดวย จงจะท าใหเกดความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยทสมบรณ ดงค ากลาวของปรญญา เทวานฤมตรกล (2555: 35) ทวา พลเมองในระบอบประชาธปไตยจะตองตระหนกวาตนเองเปน “สมาชกคนหนงของสงคม” และตองรบผดชอบตอการกระท าของตน “พลเมอง” จงไมใชคนทใชสทธเสรภาพตามอ าเภอใจแลวท าใหสงคมเสอมหรอเลวรายลงไป หากจะตองเปนผทใชสทธเสรภาพโดยตระหนกอยเสมอวา การกระท าใดๆ ของตนยอมสงผลตอสงคมและสวนรวม ดงนน พลเมองจงตองรบผดชอบตอสงคม มองตนเองเชอมโยงกบสงคม และมสวนรวมในการแกไขปญหาดวย 2) ดานการเคารพกตกาและดานการเคารพสทธผอน

จากผลการวจย เมอพจารณาคาเฉลยเปนรายขอของความเปนพลเมองดานการเคารพกตกาและดานการเคารพสทธผอน พบวา ขอทมคาเฉลยต าทสด คอ ประเดนเรองการยอมรบผลของการละเมดกตกา และการยอมรบ/ปฏบตตามมตของเสยงขางมากหรอคนสวนใหญในสงคม

DPU

61

ผลการวจยดงกลาวสะทอนใหเหนวา นกศกษาใหความส าคญนอยตอ “หลกการปกครองโดยเสยงขางมากทเคารพเสยงขางนอย (the majority rule with respect to minority rights)” กลาวคอ ในระบอบประชาธปไตยจะตองยดหลกการตดสนความขดแยงดวยการลงคะแนนเสยงและเลอกทจะปฏบตตามมตของเสยงขางมาก แตมไดหมายความวาเสยงขางมากจะตองเปนสงทถกตองกตาม อยางไรกด เสยงขางมากกตองใหความเคารพตอสทธของเสยงขางนอย ดงนน การปกครองโดยเสยงขางมากทเคารพเสยงขางนอย จงมลกษณะของการยอมปฏบตตามขอสรปทเกดจากเสยงขางมาก แมบคคลนนจะไมเหนพองกบมตทเกดขนกตาม (จกษ พนธชเพชร, 2555)

นอกจากน ผลการวจยยงสะทอนใหเหนวา การทนกศกษาขาดความตระหนกในเรองดงกลาว กยอมจะท าใหประชาธปไตยของไทยเกดปญหาได ดงค ากลาวของปรญญา เทวานฤมตรกล (2555: 48-49) ทไดอธบายเกยวกบปญหาการปกครองดวยระบอบประชาธปไตยของไทยทวา สงคมในปจจบนเกดความแตกแยก ดงเหนไดจากพรรคการเมองและการเลอกตงกลายเปนสงทท าใหสงคม ชมชน หรอครอบครวแตกแยกกน ประชาธปไตยกลายเปนเรองของพวกและการแบงขาง ไมฟงซงกนและกน และหากมการขดแยงกนมากแลวไมไดตดสนดวยกตกาและกระบวนการยตธรรม ในทสดกจะน าไปสความรนแรง สาเหตหลกของปญหาดงกลาวนเกดจากประชาชนไมยอมรบความแตกตาง และไมเคารพสทธเสรภาพของกนและกน 5.2.2 สมมตฐานทไดรบการยอมรบ

จากการทดสอบสมมตฐาน พบวา นกศกษาทมปจจยสวนบคคลแตกตางกน ไดแก เพศ ภมล าเนา ผลการเรยน คณะ ชนป และปจจยดานครอบครวแตกตางกน ไดแก การอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย มความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยในภาพรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต สามารถอภปรายผลโดยจ าแนกตามตวแปรอสระไดดงน 1) เพศ จากการทดสอบสมมตฐาน พบวา นกศกษาทมเพศแตกตางกน มคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกน (p < .01) โดยนกศกษาหญงมคาเฉลยความเปนพลเมองสงกวานกศกษาชาย ทงนอาจเนองมาจากเพศหญงเปนเพศทมความใสใจ มความละเอยดออน และมแนวโนมทจะมความรบผดชอบตอสงคมมากกวาเพศชาย ดงเหนไดจากความเปนพลเมองดานความรบผดชอบตอสงคม เปนดานทมคาความแตกตางระหวางคาเฉลย (Mean Difference) ของหญงและชาย

DPU

62

มากทสด ขอคนพบนสอดคลองกบงานวจยของถวลวด บรกล และคณะ (2555) ทพบวา ผหญงมคณสมบตความเปนพลเมองดานการดแลชมชนสงกวาผชาย เชนเดยวกบงานวจยของปภสสร ไพบลยฐตพรชย (2553) ทพบวา นกเรยนหญงมคณสมบตของความเปนพลเมองดสงกวานกเรยนชาย

นอกจากน ยงสอดคลองกบงานวจยในสหรฐอเมรกา (Center for Information and Research on Civic Learning and Engagement, 2008) ซงพบวา เพศเปนปจจยส าคญทสงผลตอความแตกตางในการเขารวมกจกรรมของเยาวชน กลาวคอ เยาวชนหญงเขารวมในกจกรรมการเปนอาสาสมครเพอชวยเหลอสงคม การหาเงนบรจาคเพอการกศล และการเปนสมาชกในกลมทางการมอง มากกวาเยาวชนชาย สวนเยาวชนชายเขารวมในกจกรรมทางการเมองมากกวาเยาวชนหญง

2) ภมล าเนา จากการทดสอบสมมตฐาน พบวา นกศกษาทมภมล าเนาแตกตางกน มคาเฉลยความ

เปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกน (p < .01) โดยนกศกษาทมภมล าเนาในกรงเทพฯและปรมณฑลมคาเฉลยความเปนพลเมองสงกวานกศกษาทมภมล าเนาตางจงหวด ทงนอาจเนองมาจากนกศกษาทอยในกรงเทพฯและปรมณฑลมโอกาส ประสบการณ หรอรบรในเหตการณการมสวนรวมทางการเมองมากกวานกศกษาในตางจงหวด นอกจากน สภาพสงคมเมองยงมความแตกตางกบสงคมชนบทในแงของการยดกฎระเบยบทเปนทางการมากกวาการยดขนบธรรมเนยมหรอจารตประเพณ

ขอคนพบในงานวจยนมความสอดคลองกบงานวจยในประเทศของวรพงษ นกนอย (2546) ซงพบวา นกศกษาทมภมล าเนาแตกตางกน มความเปนพลเมองดแตกตางกน โดยเฉพาะนกศกษาในกรงเทพฯ มความเปนพลเมองดสงทสด เชนเดยวกบงานวจยของลดดาวรรณ สขใหญ (2551) ซงพบวา ประชาชนจงหวดเชยงใหมทอยในอ าเภอเมองมคาเฉลยความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยสงกวาประชาชนทอยเขตอ าเภอดอยสะเกด นอกจากน ยงสอดคลองกบงานวจยของถวลวด บรกล และคณะ (2555) ทพบวา ประชาชนในแตละภาคใหความส าคญกบความเปนพลเมองในแตละดานแตกตางกน เชน ประชาชนในกรงเทพฯ ใหความส าคญกบความเปนพลเมองดานความเปนอสรภาพและความกาวหนาทนสมย ในขณะทประชาชนในภาคตะวนออกเฉยงเหนอใหความส าคญกบความเปนพลเมองดานวถวฒนธรรม

อยางไรกด ขอคนพบในงานวจยน มความแตกตางกบงานวจยของตางประเทศในประเดนหนง กลาวคอ งานวจยนพบวา นกศกษาทมภมล าเนาในกรงเทพฯและปรมณฑลมความเปนพลเมองสงกวาตางจงหวด แตงานวจยในประเทศแคนาดา (Rothwell, N. & Turcotte, M., 2006) พบวา

DPU

63

คนทจบการศกษาระดบอดมศกษาในชนบท มความเปนพลเมองโดยการเขาไปมสวนรวมในกจกรรมทางการเมองและอาสาสมครสงกวาคนทจบการศกษาในระดบดงกลาวซงอยในเมอง ทงนเนองจากในสงคมชนบทของแคนาดา มสดสวนคนจบการศกษาในระดบอดมศกษานอยกวาในเมอง จงมสวนผลกดนใหพวกเขาตองใหความสนใจและใหความส าคญแกกจกรรมพลเมองมากกวาคนในเมอง

3) ผลการเรยน จากการทดสอบสมมตฐาน พบวา นกศกษาทมผลการเรยนแตกตางกน มความเปน

พลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกน (p < .05) โดยผลการทดสอบรายคอธบายวา นกศกษาทมผลการเรยนต ากวา 2.00 มคาเฉลยความเปนพลเมองต ากวานกศกษาทมผลการเรยนตงแต 3.51 ขนไป อยางมนยส าคญทางสถต ทงนอาจเนองมาจากนกศกษาททผลการเรยนสงนนมวถชวตทอยในกรอบหรอกฎเกณฑ มความมงมนตงใจ มวนยและรบผดชอบในหนาทของตน จงสงผลใหพวกเขามความตระหนกในความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยสงกวานกศกษาทมผลการเรยนต า ทงนผลการศกษานมความสอดคลองกบงานวจยของปภสสร ไพบลยฐตพรชย (2553) ซงพบวา นกเรยนทมผลการเรยนต ากวา 2.00 มความเปนพลเมองดต ากวานกเรยนทมผลการเรยน 3.00-3.49 อยางมนยส าคญทางสถต

4) คณะ จากการทดสอบสมมตฐานพบวา นกศกษาทมคณะแตกตางกน มความเปนพลเมองใน

ระบอบประชาธปไตยแตกตางกน (p < .01) โดยการทดสอบรายค พบวา นกศกษาคณะศลปศาสตรและวทยาศาสตรมคาเฉลยความเปนพลเมองสงกวานกศกษาคณะบรหารธรกจ คณะวศวกรรมศาสตร และคณะศลปกรรมศาสตร อยางมนยส าคญทางสถต นอกจากน นกศกษาคณะรฐประศาสนศาสตรมคาเฉลยความเปนพลเมองสงกวาคณะวศวกรรมศาสตรอยางมนยส าคญทางสถตดวย ทงน นกศกษาคณะรฐประศาสนศาสตรมคาเฉลยความเปนพลเมองสงทสด ขอคนพบนสอดคลองกบงานวจยของปภสสร ไพบลยฐตพรชย (2553) และวรพงษ นกนอย (2546) ทพบวา สาขาวชาทแตกตางกนของนกศกษา สงผลตอความแตกตางกนของความเปนพลเมองด

ความแตกตางของความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยระหวางคณะทผวจยพบ อาจเนองมาจากเนอหาวชาทแตละคณะสอน กลาวคอ คณะรฐประศาสนศาสตร เปนคณะทสอนเนอหาเกยวกบความเปนพลเมองมากทสด โดนมการสอนเกยวกบรฐศาสตร รฐธรรมนญและกฎหมายทเกยวของกบการบรหารภาครฐ จรยธรรมในการบรหาร นโยบายสาธารณะและปญหาสาธารณะ

DPU

64

นอกจากน คณะรฐประศาสนศาสตรยงมกจกรรมเสรมหลกสตรทงในและนอกมหาวทยาลยทพฒนาความเปนพลเมองและเสรมสรางจตส านกสาธารณะใหแกนกศกษาดวย ดงน นจงมสวนท าใหนกศกษาคณะนตระหนกในความเปนพลเมองสงทสด สวนนกศกษาคณะศลปศาสตรและวทยาศาสตรซงมคาเฉลยความเปนพลเมองสงรองลงมาจากคณะรฐประศาสนศาสตรนน อาจเปนเพราะคณะนเนนสอนภาษาตางประเทศ สงคมและศลปวฒนธรรม ประกอบกบนกศกษาทเรยนภาษามกมอปนสยรกการอานและการตดตอสอสารกบผอน รวมถงกลาแสดงออกและถายทอดความคดความรสกไดด จงอาจมสวนสงเสรมใหพวกเขาตระหนกในความเปนพลเมองดวย ในขณะท นกศกษาคณะศลปกรรมศาสตร วศวกรรมศาสตร และบรหารธรกจซงมคาเฉลยความเปนพลเมองต าน น อาจเนองมาจากคณะเหลานไดมงสอนทกษะวชาชพหรอภาคปฏบตมากกวาประเดนทางสงคมและพลเมอง

5) ชนป จากการทดสอบสมมตฐาน พบวา นกศกษาทมชนปทก าลงศกษาแตกตางกน มความ

เปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกน (p < .01) ซงการทดสอบรายค พบวา นกศกษาชนปท 1 มคาเฉลยความเปนพลเมองต ากวานกศกษาชนปท 4 อยางมนยส าคญทางสถต และนกศกษาชนปท 2 มคาเฉลยความเปนพลเมองต ากวานกศกษาชนปท 4 อยางมนยส าคญทางสถต ทงนอาจเนองมาจากนกศกษาชนปท 4 จะมความรสกนกคดทมความเปนผใหญมากขน รวมถงมประสบการณทางการเมองหรอทางชมชนมากกวานกศกษาชนปท 1 หรอกลาวไดวา ระดบการศกษาทสงขนของนกศกษา มสวนสงเสรมใหนกศกษามความสามารถในการคดวเคราะหหรอเหนความเชอมโยงระหวางตนและการเมองหรอสงคมมากขน ดงนน ชนปทสงขนจงมสวนในการขดเกลาความเปนพลเมองของพวกเขาใหสงขนตามไปดวย

ขอคนพบนมความสอดคลองกบงานวจยของวรพงษ นกนอย (2546) ซงพบวา นกศกษาป 4 มคาเฉลยความเปนพลเมองดสงทสด ในขณะทนกศกษาป 1 มคาเฉลยความเปนพลเมองดต าทสด เชนเดยวกบถวลวด บรกล และคณะ (2555) ทคนพบวา ประชาชนทมการศกษาตางกน มความแตกตางกนในคณสมบตความเปนพลเมองทเนนความกาวหนา โดยประชาชนทมคณสมบตความเปนพลเมองในแบบกาวหนาทนสมย เปนกลมทส าเรจการศกษาในระดบปรญญาโท รองลงมา คอ กลมทศกษาระดบปรญญาตร โรงเรยนพาณชยการ/โรงเรยนอาชวศกษา และ ส าเรจการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลาย ตามล าดบ นอกจากน ยงสอดคลองกบงานวจยตางประเทศ (Rothwell, N. & Turcotte, M., 2006) ซงพบวา คนทจบการศกษาระดบปรญญาตรมแนวโนมทจะเขาไปมสวนรวมใน

DPU

65

กจกรรมทางพลเมอง เชน กจกรรมทางการเมองและกจกรรมอาสาสมครมากขน ซง Hua, C. W. & Wan, K. E. (2011) อธบายวา ระดบการศกษามความสมพนธทางบวกกบความเปนพลเมองและการเขารวมกจกรรมทางการเมอง โดยคนทไดรบการศกษาทสงขน จะมโอกาสเขารวมในกจกรรมทกระตนความคดใหค านงถงประเดนทางสงคมมากขน

6) การอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย จากการทดสอบสมมตฐาน พบวา นก ศกษา ทได รบการอบรมเ ลยง ดแบบ

ประชาธปไตยแตกตางกน มความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยแตกตางกน (p < .01) โดยผลการทดสอบรายค อธบายวา นกศกษาทไดรบการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยจากครอบครวในระดบสง มคาเฉลยความเปนพลเมองสงกวานกศกษาทไดรบการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยในระดบคอนขางสง ปานกลาง และคอนขางต า อยางมนยส าคญทางสถต

ผลการวจยนมความสอดคลองกบงานวจยของจนทนา บญญานวตร (2549) และ ปภสสร ไพบลยฐตพรชย (2553) ซงพบวา การอบรมเลยงดแบบประชาธปไตยมความสมพนธทางบวกกบคณลกษณะความเปนพลเมองดของนกเรยนอยางมนยส าคญทางสถต นอกจากน ยงมความสอดคลองกบงานวจยของตางประเทศ (Portney, K. E. et al., 2009) ทพบวา การอบรมเลยงดของครอบครวสงผลตอการเขารวมกจกรรมทางพลเมองของเยาวชน เชน กจกรรมการเลอกตง และกจกรรมทางชมชน ทงนเปนเพราะบดามารดามบทบาทหรอมอทธพลส าคญในการขดเกลาเรองความเปนพลเมองใหแกบตรทงทางตรง เชน การอบรมสงสอน และทางออม เชน การประพฤตปฏบตตนในการมสวนรวมในกจกรรมพลเมองเพอเปนตวอยางใหแกบตร ซงท าใหบตรไดซมซบความเปนพลเมองไดในทสด (Hua, C. W. & Wan, K. E., 2011)

5.2.3 สมมตฐานทไดรบการปฏเสธ จากการทดสอบสมมตฐานทพบวา นกศกษาทมปจจยดานครอบครวแตกตางกน ไดแก รายได

ของผปกครอง ระดบการศกษาของผปกครอง และการมสวนรวมในกจกรรมทางการเมอง/ชมชนของผปกครอง มความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยไมแตกตางกน ขอคนพบดงกลาวนมความสอดคลองกบงานวจยในประเทศ แตขดแยงกบงานวจยของตางประเทศ กลาวคอ งานวจยในประเทศ (ปภสสร ไพบลยฐตพรชย, 2553) พบวา นกศกษาทผปกครองมรายไดเฉลยตอเดอนแตกตางกน มความเปนพลเมองดโดยภาพรวมไมแตกตางกน

DPU

66

อยางไรกด งานวจยของตางประเทศทงในสหรฐอเมรกาและออสเตรเลย (Portney, K. E. et al, 2009; Hahn, C. L., 2010; McLellan, J. A. & Youniss, J., 2003; Bekkers, R., 2008 อางถงใน Hua, C. W. & Wan, K. E., 2011; Prior, M., et al., 2000 อางถงใน Smart, D., et al., 2000) พบวา รายไดของผปกครอง ระดบการศกษาของผปกครอง และการมสวนรวมในกจกรรมทางการเมอง/ชมชนของผปกครอง เปนปจจยทสงผลตอความเปนพลเมองหรอการเขารวมกจกรรมทางการเมองและพลเมองของเยาวชน กลาวคอ เยาวชนทมาจากครอบครวทผปกครองมการศกษาสง ผปกครองมรายไดหรอสถานภาพทางสงคมสง และผปกครองเขารวมในกจกรรมทางการเมองหรอชมชนสง จะสงผลใหเยาวชนมความเปนพลเมองหรอเขารวมในกจกรรมทางการเมองหรอพลเมองสงดวย ทงนเนองจาก

1) ผปกครองทมสถานภาพทางสงคมและเศรษฐกจสง จะประพฤตตนเปนแบบอยางทดใหแกเยาวชนในการเขาไปมสวนรวมในกจกรรมทางการเมอง

2) ผปกครองทมการศกษาสง จะมความรทางการเมองและพลเมองสง และจะถายทอดความรหรอพดคยในเรองดงกลาวกบบตร

3) ผปกครองทมสวนรวมในกจกรรมอาสาสมครของชมชน จะมสวนผลกดนใหบตรเขามามสวนรวมในกจกรรมดงกลาวดวย และมสวนในการปลกฝงความเปนพลเมองใหแกบตร

กลาวโดยสรป การทปจจยดานครอบครวหรอตวแปรอสระท ง 3 ดานไมสงผลตอความแตกตางของความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษาในงานวจยน อาจเปนเพราะตวแปรดงกลาวมอทธพลเฉพาะในบรบทสงคมของตางประเทศเทาน น กลาวคอ ผ ปกครองในสหรฐอเมรกาและออสเตรเลย มบทบาทการขดเกลาแตกตางกนไปตามสถานภาพทางเศรษฐกจ การศกษา และการมสวนรวมในกจกรรมทางพลเมองของตน ซงจะสงผลตอความเปนพลเมองของบตรดวย แตในบรบทสงคมไทย ผปกครองทไมวาจะมฐานะ การศกษา และการเขารวมกจกรรมทางพลเมองในระดบใดกตาม ตางกถายทอดหรอขดเกลาความเปนพลเมองใหแกบตรไมแตกตางกน

DPU

67

5.3 ขอเสนอแนะ 5.3.1 ขอเสนอแนะตอการจดการเรยนการสอนเพอสรางความเปนพลเมองในระบอบ

ประชาธปไตยแกนกศกษา 1) จากขอคนพบวา นกศกษามระดบความเปนพลเมองดานความรบผดชอบตอสงคม

นอยทสด ดงนน ผวจยจงเหนสมควรใหจดการเรยนการสอนเพอสรางความเปนพลเมองดานความรบผดชอบตอสงคมตามแนวคดของปรญญา เทวานฤมตรกล (2555) กลาวคอ ควรจดการเรยนการสอนทมงใหนกศกษาเรยนรความรบผดชอบตอสงคมดวยตนเองผานกจกรรมการเรยนรโดยใชปญหาเปนฐาน โดยฝกใหนกศกษาไดวเคราะหสาเหตของปญหาสงคม ซงมเงอนไขคอ นกศกษาจะตองวเคราะหใหพบวา ตวนกศกษาเองเปนสวนหนงของปญหาและสาเหตของปญหานนอยางไร รวมถงสนบสนนใหนกศกษาเขาไปมสวนรวมในการแกไขปญหาของสงคมนนๆ โดยเรมตนทตวนกศกษาเอง นนคอ การแกปญหาดวยการไมกอปญหาใหสงคม ทงนเพอสงเสรมนกศกษาใหเกดความเปนพลเมองดานความรบผดชอบตอสงคม

2) จากขอคนพบวา ระดบคาเฉลยรายขอทนอยทสดของความเปนพลเมองดานการเคารพกตกาและดานการเคารพสทธผอน คอ ประเดนเรองการยอมรบผลของการละเมดกตกา และการ ปฏบตตามมตของเสยงขางมาก ดงนน ผวจยจงเหนสมควรใหจดการเรยนการสอนเพอสรางความเปนพลเมองตามแนวคดของปรญญา เทวานฤมตรกล (2555) กลาวคอ การจดกจกรรมในรายวชาโดยใหนกศกษารวมกนก าหนดกตกา รวมถงบทลงโทษของการละเมดกตกาเปนขอๆ และใชวธการสรปกตกาแบบเหนพองตองกนไปทละขอ โดยใชหลกการเสยงขางมากทคมครองเสยงขางนอย หรอกลาวไดวา ใชหลกการเสยงขางนอยเคารพเสยงขางมาก และในขณะเดยวกน เสยงขางมากกใหความเคารพเสยงขางนอยดวย ส าหรบบทลงโทษของนกศกษาทละเมดกตกา เชน การบ าเพญประโยชนแกสวนรวม

3) จากขอคนพบวา ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษานนมความแตกตางกนตามปจจยตางๆ โดยเฉพาะปจจยสวนบคคล ดงนน เพอเปนการเสรมสรางความเปนพลเมองใหแกนกศกษาไดอยางครอบคลม จงควรสอดแทรกกจกรรมเพอสรางความเปนพลเมองในรายวชาศกษาทวไปใหแกนกศกษาตงแตระดบชนปท 1 และควรจดใหมการเรยนรดวยการบรการสงคม (Service Learning) ส าหรบนกศกษาชนปท 4 โดยใหนกศกษาวเคราะหปญหา เสนอวธแกไข และลงมอปฏบตโดยใชความรทเรยนมา ทงนเพอเปนการสงเสรมความเปนพลเมองโดยเฉพาะดานความรบผดชอบตอสงคมกอนทจะส าเรจการศกษา

DPU

68

5.3.2 ขอเสนอแนะตอการวจยครงตอไป

1) ควรศกษาตวแปรอสระอนๆ ทสงผลตอความเปนพลเมองของนกศกษาในปจจบน เชน การรบรขอมลขาวสารทางการเมองผานสอชนดตางๆ

2) ควรศกษาเปรยบเทยบความเปนพลเมองระหวางนกศกษาในกรงเทพฯและตางจงหวด รวมถงระหวางนกศกษามหาวทยาลยรฐบาลและเอกชน เพอท าใหไดองคความรดานความเปนพลเมองของนกศกษาทครอบคลมมากขน DPU

บรรณานกรม ภาษาไทย คณะอนกรรมการนโยบายปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง ดานพฒนาการศกษาเพอสรางความเปน

พลเมองด. (2554). ยทธศาสตรพฒนาการศกษาเพอสรางความเปนพลเมอง พ.ศ.2553-2561. กรงเทพมหานคร: ส านกนโยบายดานพฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษา ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ.

จกษ พนธชเพชร. (2555). รฐศาสตร. (พมพครงท 7). นนทบร: สขภาพองครวม. จนทนา บญญานวตร. (2549). องคประกอบทสมพนธกบคณลกษณะของความเปนพลเมองดของ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 เขตพนทการศกษาพทลง. วทยานพนธปรญญาการศกษามหาบณฑต (การวดผลการศกษา) มหาวทยาลยทกษณ.

ถวลวด บรกล และคณะ. (2555). ความเปนพลเมองในประเทศไทย (Citizenship in Thailand), [Online]. เขาถงไดจาก http://www.thaiciviceducation.org/images/resource/articles/ความเปนพลเมองในประเทศไทย.pdf [2 ตลาคม 2555].

ทพยพาพร ตนตสนทร. (2554). การศกษาเพอสรางพลเมอง. กรงเทพมหานคร: สถาบนนโยบายศกษา. ธเนศวร เจรญเมอง. (2548). แนวคดวาดวยความเปนพลเมอง. นนทบร: สถาบนพระปกเกลา. ปภสสร ไพบลยฐตพรชย. (2553). การศกษาความเปนพลเมองดของนกเรยนโรงเรยนพณชยการบาง

บวทอง จงหวดนนทบร. วทยานพนธปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต (การจดการภาครฐและเอกชน) มหาวทยาลยศลปากร.

ปรญญา เทวานฤมตรกล. (2555). การศกษาเพอสรางพลเมอง (Civic Education). กรงเทพมหานคร: นานมบคสพบลเคชนส.

ผองพรรณ ตรยมงคลกล และสภาพ ฉตราภรณ. (2549). การออกแบบการวจย. (พมพครงท 5). กรงเทพมหานคร: ส านกพมพมหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

พฤทธสาร ชมพล, ม.ร.ว. และ เอก ตงทรพยวฒนา (บรรณาธการ). (2551). ค าและความคดในรฐศาสตรรวมสมย เลม 2. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

DPU

70

รชดาพร บตรเรม. (2551). รปแบบการอบรมเลยงดและสมพนธภาพในครอบครวกบพฤตกรรมของชายทมรสนยมรกเพศเดยวกน. วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต (จตวทยา) มหาวทยาลยรามค าแหง.

ลดดาวรรณ สขใหญ. (2551). ความเปนพลเมองตามระบอบประชาธปไตยของประชาชนในจงหวดเชยงใหม : ศกษาเปรยบเทยบประชาชนทอาศยอยในเขตอ าเภอเมอง กบ อ าเภอดอยสะเกด. วทยานพนธปรญญารฐศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเชยงใหม.

วรพงษ นกนอย. (2546). ลกษณะความเปนพลเมองด : กรณศกษาน สตระดบอดมศกษา มหาวทยาลยเกษตรศาสตร . วทยานพนธปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต (รฐศาสตร) มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

สชาต ประสทธรฐสนธ. (2550). ระเบยบวธการวจยทางสงคมศาสตร. กรงเทพมหานคร: สามลดา. เอนก เหลาธรรมทศน. (2554). การเมองภาคพลเมอง. (พมพครงท 3). กรงเทพมหานคร: สถาบน

พระปกเกลา. ภาษาองกฤษ Banks, J. A. (Ed). (2004). Diversity and Citizenship Education: Global Perspectives. San

Francisco, CA: John Wiley & Sons. Center for Information and Research on Civic Learning and Engagement . (2008). 2006 Civic and

Political Health of the Nation [Online]. Available: http://www.civicyouth.org/2006-civic-and-political-health-of-the-nation/?cat_id=0 [2012, May 20].

Hahn, C. L. (2010). Comparative civic education research: What we know and what we need to know. Citizenship Teaching and Learning, 6 (1), 5-23.

Hua, C. W. & Wan, K. E. (2011). Civic Mindedness: Components, Correlates and Implications for the Public Service. [Online]. Available: http://www.cscollege.gov.sg/Knowledge/Pages/Civic-Mindedness-Components,-Correlates-and-Implications-for-the-Public-Service.aspx [2012, October 1].

DPU

http://www.civicyouth.org/2006-civic-and-political-health-of-the-nation/?cat_id=0

http://www.civicyouth.org/2006-civic-and-political-health-of-the-nation/?cat_id=0

71

Kahne, J. & Sporte, S. (2008). Developing Citizens: the impact of civic learning opportunities on students’ commitment to civic participation, American Educational Research Journal, 20 (10), 1–29.

Morgan, G. A., et al. (2004). SPSS for Introductory Statistics: Use and Interpretation. Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum.

Portney, K. E., et al. (2009). Gender Differences in Political and Civic Engagement among Young People [Online]. Available: http://ase.tufts.edu/polsci/faculty/eichenberg/NiemiPortneyEichenbergAug26.pdf [2012, May 20].

Rothwell, N. & Turcotte, M. (2006). The Influence of Education on Civic Engagement: Differences Across Canada’s Rural-Urban Spectrum [Online]. Available: http://publications.gc.ca/Collection/Statcan/21-006-X/21-006-XIE2006001.pdf [2012, May 20].

Smart, D., et al. (2000). The Development of Civic Mindedness. [Online]. Available: http://www.aifs.gov.au/institute/pubs/fm2000/fm57/ds.pdf [2012, October 4].

DPU

http://ase.tufts.edu/polsci/faculty/eichenberg/NiemiPortneyEichenbergAug26.pdf

http://publications.gc.ca/Collection/Statcan/21-006-X/21-006-XIE2006001.pdf

ภาคผนวก

DPU

73

คาความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบสอบถาม

ขอท คะแนนการพจารณาของผเชยวชาญ รวม IOC

คนท 1 คนท 2 คนท 3

ดานการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย 1 +1 +1 +1 3 1.00 2 +1 +1 +1 3 1.00 3 +1 +1 +1 3 1.00 4 +1 +1 +1 3 1.00 5 +1 +1 +1 3 1.00 6 0 +1 +1 2 0.67 7 +1 +1 0 2 0.67 8 +1 +1 +1 3 1.00 9 +1 +1 +1 3 1.00 10 0 +1 +1 2 0.67

ดานความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตย 1 +1 +1 +1 3 1.00 2 +1 +1 +1 3 1.00 3 +1 +1 +1 3 1.00 4 +1 +1 0 2 0.67 5 +1 +1 +1 3 1.00 6 +1 +1 +1 3 1.00 7 +1 +1 +1 3 1.00 8 +1 +1 0 2 0.67 9 +1 +1 0 2 0.67 10 +1 +1 +1 3 1.00 11 +1 +1 +1 3 1.00 12 +1 +1 +1 3 1.00

DPU

74

ขอท คะแนนการพจารณาของผเชยวชาญ รวม IOC

คนท 1 คนท 2 คนท 3

ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตย (ตอ) 13 +1 +1 +1 3 1.00 14 +1 +1 +1 3 1.00 15 +1 +1 0 2 0.67 16 +1 +1 0 2 0.67 17 +1 +1 0 2 0.67 18 +1 +1 +1 3 1.00 19 +1 +1 +1 3 1.00 20 +1 +1 +1 3 1.00 21 +1 +1 +1 3 1.00 22 +1 +1 +1 3 1.00 23 +1 +1 +1 3 1.00 24 +1 +1 0 2 0.67 25 +1 +1 +1 3 1.00 26 +1 +1 +1 3 1.00 27 +1 +1 0 2 0.67 28 +1 +1 0 2 0.67 29 +1 +1 +1 3 1.00 30 +1 +1 0 2 0.67

DPU

75

คาความเชอมนของแบบสอบถาม 1. ดานการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย

R E L I A B I L I T Y A N A L Y S I S - S C A L E (A L P H A)

Item-total Statistics

Scale Scale Corrected

Mean Variance Item- Alpha

if Item if Item Total if Item Deleted Deleted Correlation Deleted

A1 35.4667 34.4644 .2714 .8365

A2 35.9333 28.7540 .7026 .7967 A3 35.6000 32.8000 .4701 .8214

A4 35.6333 29.6885 .7001 .7991

A5 35.9000 29.2655 .6593 .8016 A6 35.7000 28.4931 .7925 .7885

A7 36.3333 29.8851 .4497 .8278 A8 35.8667 33.2230 .3041 .8370

A9 35.5333 34.5333 .1755 .8494

A10 35.6333 28.9989 .7778 .7913

Reliability Coefficients

N of Cases = 30.0 N of Items = 10

Alpha = .8316

DPU

76

2. ดานความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตย R E L I A B I L I T Y A N A L Y S I S - S C A L E (A L P H A)

Item-total Statistics

Scale Scale Corrected Mean Variance Item- Alpha

if Item if Item Total if Item

Deleted Deleted Correlation Deleted

B1 123.6000 162.3862 .4203 .9252 B2 123.3333 163.7471 .4696 .9239

B3 123.1000 160.2310 .6997 .9207

B4 123.1333 158.6713 .6692 .9209 B5 123.1000 162.3690 .5861 .9223

B6 123.5667 170.2540 .0841 .9331 B7 123.1333 166.8782 .3543 .9253

B8 123.2000 162.5793 .5923 .9222 B9 123.5000 163.8448 .4958 .9234

B10 123.1333 157.5678 .7577 .9196

B11 123.3000 161.9414 .5795 .9223 B12 123.6000 162.3862 .5948 .9222

B13 123.4333 164.5989 .4593 .9239 B14 123.4000 162.4552 .6338 .9218

B15 123.1667 162.2816 .6445 .9216

B16 122.9333 161.0299 .6986 .9209 B17 123.0333 162.2402 .6285 .9218

B18 123.3667 163.3437 .4990 .9234 B19 123.4000 162.3172 .5042 .9234

B20 123.2667 163.2368 .6207 .9220 B21 122.9667 164.2402 .6099 .9223

B22 123.1333 169.2920 .2716 .9260

B23 123.3333 166.7126 .3732 .9250 B24 122.9333 164.0644 .6922 .9217

B25 122.9667 164.7230 .5304 .9231 B26 123.2333 162.5989 .6001 .9221

B27 123.1667 162.5575 .6807 .9214

B28 123.3000 163.4586 .5358 .9229 B29 123.5333 167.8437 .2848 .9263

B30 123.2333 163.5644 .6412 .9219

Reliability Coefficients

N of Cases = 30.0 N of Items = 30

Alpha = .9255

DPU

77

แบบสอบถามประกอบดวย 4 ตอน ไดแก ตอนท 1 ขอมลทวไปของนกศกษา ตอนท 2 ขอมลดานครอบครวของนกศกษา ตอนท 3 ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา ตอนท 1: ศกษา 1. เพศ ชาย 2. พฯและปรมณฑล ภาค ลาง

ภาคเหนอ ภาคใต ภาคตะวนออก ภาคตะวนตก

ภาค ย 3. ชนปท 1 2 3 4 4. เกรดเฉลย ต ากวา 2.00 2.00 – 2.50 2.51 – 3.00 3.01 – 3.50 ตงแต 3.51 ขนไป

แบบสอบถาม เรอง

ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษามหาวทยาลยธรกจบณฑตย

ดร.ธญธช วภตภมประเทศ

DPU

78

5. คณะ คณะบรหารธรกจ คณะการบญช คณะเศรษฐศาสตร คณะนตศาสตรปรด พนมยงค คณะศลปศาสตรและวทยาศาสตร คณะนเทศศาสตร คณะวศวกรรมศาสตร คณะเทคโนโลยสารสนเทศ คณะศลปกรรมศาสตร คณะรฐประศาสนศาสตร

ตอนท 2: ขอมลดานครอบครวของนกศกษา 1. รายไดของผปกครองเฉลยตอเดอน

ต ากวา 20,000 บาท 20,000 – 30,000 บาท 30,001 – 40,000 บาท มากกวา 40,001 บาท ขนไป

2. ระดบการศกษาของผปกครอง

ต ากวาปรญญาตร ปรญญาตร สงกวาปรญญาตร 3. การมสวนรวมในกจกรรมทางการเมอง/ชมชน ของ “ผปกครอง”

กจกรรมทางการเมอง/ชมชน การมสวนรวมของ “ผปกครอง”

สม าเสมอ นานๆ ครง ไมเคย 1. การรวมมอกบเจาหนาทของรฐ หรอนกการเมองทองถน (อบจ. เทศบาล อบต.) หรอนกการเมองระดบชาต (ส.ส., ส.ว.) เพอรองเรยน เสนอนโยบาย หรอเสนอแนะขอคดเหน / การรวมชมนมหรอประทวงอยางสนตเพอผลประโยชนของชมชน

2. การเปนอาสาสมครในชมชน/ การบรจาคเงนหรอสงของเพอชวยเหลอผอนในชมชน

DPU

http://www.dpu.ac.th/business/

http://www.dpu.ac.th/account/

http://www.dpu.ac.th/economics/

http://www.dpu.ac.th/law/

http://www.dpu.ac.th/artsciences/

http://www.dpu.ac.th/commarts/

http://www.dpu.ac.th/eng/

http://www.it.dpu.ac.th/

http://www.dpu.ac.th/finearts/

http://www.dpu.ac.th/pa

79

4. การอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย ค าชแจง กรณาเขยนเครองหมาย ลงในชองวาง

หวขอ ระดบการอบรมเลยงดแบบประชาธปไตย

มากทสด 5

มาก 4

ปานกลาง 3

นอย 2

นอยทสด 1

1. ผปกครองใหสทธแกนกศกษาในการเลอกคณะ/สาขาวชา ตามความตองการของนกศกษา

2. ผปกครองเปดโอกาสใหนกศกษาแสดงความคดเหนในเรองตางๆ หรอก าหนดกตกาของบานรวมกน

3. ผปกครองจะอนญาตใหนกศกษาเขารวมกจกรรมตางๆ นอกบานได ถานกศกษาชแจงเหตผล

4. เมอนกศกษามเรองทะเลาะววาทหรอมปญหากบพนองหรอบคคลอนๆ ผปกครองจะรบฟงเหตผลและพจารณาอยางยตธรรม

5. เมอนกศกษาท าความผด ผ ปกครองจะซกถามสาเหตพรอมกบบอกเหตผลกอนการลงโทษ

6. นกศกษามสทธขอความเปนธรรมจากผปกครอง หากไมไดรบความยตธรรมในเรองตางๆ

7. เมอนกศกษามความคดเหนไมตรงกบผปกครอง ผปกครองจะใชการชแจงอยางมเหตมผล

8. ผปกครองแบงหนาทและความรบผดชอบงานบานใหนกศกษาและคนอนๆ ในบานอยางเหมาะสม

9. ผปกครองใหนกศกษารบผดชอบและบรหารเงน/ คาใชจายประจ าเดอนเอง

10. การปฏบตของผปกครองท าใหนกศกษารสกวาตนมสทธและเสรภาพในการทจะคดและท าในเรองตางๆ ภายใตกตกาของบาน

DPU

80

ตอนท 3: ความเปนพลเมองในระบอบประชาธปไตยของนกศกษา ค าชแจง กรณาเขยนเครองหมาย ลงในชองวาง 5 = เหนดวยอยางยง 4 = เหนดวย 3 = ไมแนใจ 2 = ไมเหนดวย 1 = ไมเหนดวยอยางยง

ความเปนพลเมอง ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1

ดานการเคารพกตกา 1. ความขดแยงทางความคดของคนในสงคมเปนเรองปกต หากไมใชความรนแรง

2. ปญหาความขดแยงทางการเมองทเกดขนในสงคมไทย เกดจากการทประชาชนไมเคารพกตกา

3. วธการทจะท าใหการปกครองระบอบประชาธปไตยประสบความส าเรจ คอ คนในสงคมปฏบตตามกฎกตกาอยางเครงครด

4. ผกระท าผดทกคนตองไดรบการลงโทษตามกฎหมายอยางเสมอภาคกน

5. ปญหาประชาธปไตยของไทยนน มสาเหตสวนหนงมาจากประชาชนปฏบตตนตามอ าเภอใจโดยไมค านงถงกตกา

6. การอยรวมกนในสงคมไดอยางสงบสข คนจ าเปนตองยอมรบผลของการละเมดกตกา

7. กฎหมายและการบงคบใชกฎหมายจะท าใหเกดความยตธรรมในสงคมได

8. กฎหมายถกก าหนดโดยผ แทนของประชาชน ดงน น ประชาชนจงตองเคารพกฎหมาย

9. ประชาชนทกคนสามารถเขารวมชมนมโดยปราศจากอาวธ

10. การแกปญหาการละเมดกฎกตกา จ าเปนตองเรมทตวนกศกษากอน

DPU

81


5 4 3 2 1

ดาน อน 1. การเอาความคดของตนเปนทตง อาจน าไปสการสรางความเดอดรอนใหแกผอน

2. ผคนควรยอมรบและปฏบตตามมตของคนสวนใหญหรอเสยงขางมากในสงคม แมวาจะไมเหนดวยกตาม

3. ปญหาความขดแยงเกดขนไดจากการทคนเสยงสวนใหญ ละเมดสทธหรอใชความรนแรงกบคนเสยงสวนนอยทมความคดเหนแตกตางไปจากตน

4. การยอมรบความคดเหนของผอนนน ไมจ าเปนตองเขาใจเหตผลทเขาคดไมเหมอนเรา และไมควรบงคบใหคนอนคดเหมอนเรา

5. แมวาคนในสงคมจะมความแตกตางหลากหลาย แตทกคนมความเสมอภาคกนในฐานะทเปนเจาของประเทศ

6. ไมวาบคคลใดจะมฐานะรวยกวาหรอยากจนกวากน กถอไดวาทกคนมศกดศรและสถานะเทาเทยมกน

7. ไมวาบคคลใดจะมระดบการศกษาสงหรอต ากวากน กถอไดวาทกคนมศกดศรและสถานะเทาเทยมกน

8. ผทขอความชวยเหลอจากผอน ถอวามศกดศร และมความเทาเทยมกบผใหความชวยเหลอ

9. นกศกษาเปนคนทรบฟงความคดเหนของบคคลอนทขดแยงกบตน

10 . การแกปญหาการละ เ มดสท ธ เส รภาพของคนอน จ าเปนตองเรมทตวนกศกษากอน

DPU

82


5 4 3 2 1

ดานความรบผดชอบตอสงคม 1. เดกจะเปนผใหญอยางแทจรงได ากมความรบผดชอบตอตนเองและสงคม

2. การใชชวตอยางอสระของนกศกษา จ าเปนตองพงพาตนเองมากกวาพงพาผอน

3. “ระบบอปถมภ” หรอการพงพงผใหญโดยเฉพาะผอาวโสกวา หรอนกการเมอง เปนอปสรรคส าคญทท าใหคนไมพงพาตนเอง

4. สงคมจะดขนหรอแยลง มสาเหตมาจากการกระท าของคน

5. การแกปญหาสงคมทดควรเรมจากตวนกศกษาเอง โดยการไมเปนฝายเรมกอปญหา

6. การแกปญหาใดๆ ของนกศกษา ไมควรเรยกรองผอนมาแกปญหาให

7. การกระท าใดๆ ของนกศกษาเอง ยอมสงผลดหรอไมดตอสงคมและสวนรวมไดในทสด

8. การกระท าของนกศกษาเองมความเชอมโยงกบสงคม เมอเกดปญหา นกศกษาจงเปนสวนหนงของปญหาและอาจชวยแกไขปญหาได

9. นกศกษามความเตมใจและมความสามารถทจะเขาไปมสวนรวมในทางการเมองทงในระดบทองถนและระดบชาต เพอแกปญหาใหสวนรวม

10. นกศกษามความเตมใจทจะปรบเปลยนการใชชวตและอปนสยโดยการชวยเหลอสงคมในเรองใดเรองหนง

DPU

83

ประวตผวจย

ชอผวจย ดร.ธญธช วภตภมประเทศ วฒการศกษา รฐศาสตรบณฑต (สงคมวทยาและมานษยวทยา) จฬาลงกรณมหาวทยาลย

สงคมวทยามหาบณฑต (สงคมวทยา) จฬาลงกรณมหาวทยาลย ปรชญาดษฎบณฑต (ประชากรศกษา) มหาวทยาลยมหดล

สถานทท างาน หมวดวชาศกษาทวไป คณะศลปศาสตรและวทยาศาสตร มหาวทยาลยธรกจบณฑตย E-Mail: [email protected]

วชาทสอน GE 138 การศกษาเพอสรางพลเมอง, GE 140 ประชาคมอาเซยน, GE 355 ภมปญญาไทยเพอการด ารงชวต

ผลงานวจย พ.ศ.2553 การถายทอดภมปญญาทองถนของปราชญชาวบาน: กรณศกษาวงกลองยาว อ าเภอปราณบร จงหวดประจวบครขนธ (ทนมหาวทยาลยธรกจบณฑตย)

พ.ศ.2555 ผลของการใชกจกรรมการเรยนรโดยใชปญหาเปนฐานในวชา GE138 การศกษาเพอสรางพลเมอง ทมตอความตระหนกในความเปนพลเมองของนกศกษา (ทนมหาวทยาลยธรกจบณฑตย)

บทความวจยทพมพเผยแพร

พ.ศ.2553 “การถายทอดภมปญญาทองถนของปราชญชาวบาน: กรณศกษาวงกลองยาว อ าเภอปราณบร จงหวดประจวบครขนธ” การสมมนาเครอขายวชาการ-วจยสายมนษยศาสตรและสงคมศาสตร ครงท 4 คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยธรรมศาสตร (ทาพระจนทร) วนท 30 สงหาคม 2553

พ.ศ.2554 “Knowledge Transfer Process of Thai Traditional Drum by Local Philosophers”. Proceedings of the Asian Conference on Cultural Studies, IAFOR. Ramada Osaka, Osaka, Japan, March 23-25, 2011

พ.ศ.2556 “ผลของการใชกจกรรมการเรยนรโดยใชปญหาเปนฐานในวชาการศกษาเพอสรางพลเมองทมตอความตระหนกในความเปนพลเมองของนกศกษา” วารสารศกษาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน (ปท 24 ฉบบท 3 กนยายน-ธนวาคม 2556)

DPU

DPUlibdoc.dpu.ac.th/research/147397.pdf · ค. กิตติกรรมประกาศ....

Documents

Transcript of DPUlibdoc.dpu.ac.th/research/147397.pdf · ค. กิตติกรรมประกาศ....