ค ำน ำ · 2018-02-06 · ข...

ค ำน ำ

การตรวจราชการเปนมาตรการส าคญประการหนงในการบรหารราชการแผนดน ทจะท าใหการปฏบตราชการภารกจของกระทรวงสาธารณสข ใหเปนไปตามเปาหมาย แกไขปญหาอปสรรค และใหขอเสนอ อนจะกอใหเกดประโยชนสขแกประชาชน ในปงบประมาณ พ.ศ. 2560 ส านกตรวจราชการกระทรวงสาธารณสขและกองตรวจราชการ รวมกบกรมและผท าหนาทตรวจราชการและนเทศงานจากกรม กอง ส านกตางๆ ไดด าเนนการตรวจราชการ ตามแผนการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 ด าเนนการตรวจราชการ รอบท 2 ระหวางเดอนมถนายน-เดอนสงหาคม พ.ศ. 2560 โดยมวตถประสงคเพอการประเมนสภาพปญหา แผนแกไขปญหา การบรหารจดการ ประเดนทเปนความเสยงและปญหาอปสรรคทท าใหการขบเคลอนนโยบายหรอการแกไขปญหาไมประสบความส าเรจ เนนการตดตามในเชงกระบวนการ ตามกรอบประเดนการตรวจราชการ ประกอบดวย 2 ภารกจ 5 ดาน 32 หวขอ 43 ตวชวดการตรวจราชการ และไดแตงตงคณะกรรมการขบเคลอนระบบตรวจราชการ ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 และคณะกรรมการก าหนดแผนและตดตามผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 (คกต.) คณะท 1-5 รบผดชอบภารกจทงหมด 5 คณะ ไดแก คณะท 1 การสงเสรมสขภาพ ปองกนโรค และการคมครองผบรโภคดานสขภาพ คณะท 2 การพฒนาระบบบรการ คณะท 3 การบรหารทรพยากรมนษย คณะท 4 การบรหารจดการ คณะท 5 การตรวจราชการแบบบรณาการรวมกบส านกนายกรฐมนตร บดน คณะกรรมการก าหนดแผนและตดตามผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 (คกต.) คณะท 1-5 และคณะกรรมการขบเคลอนระบบการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 ไดน าสรปผลจากการตรวจราชการมาจดท ารายงานผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ.2560 รอบท 2 เสนอตอผบรหารและหนวยงานทเกยวของเพอน าขอมลไปประกอบการพจารณาในการวางแผนพฒนาระบบสขภาพของหนวยงานในพนทรบผดชอบใหเปนไปตามวตถประสงค เปาหมาย และผลสมฤทธตามนโยบายรฐบาลและกระทรวงสาธารณสข

ส านกตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข กองตรวจราชการ

ตลาคม 2560

กตตกรรมประกำศ

ส านกตรวจราชการกระทรวงสาธารณสขและกองตรวจราชการ ขอขอบคณ คณะกรรมการก าหนดแผนและตดตามผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ .ศ. 2560 (คกต.) คณะท 1-5 คณะกรรมการขบเคลอนระบบการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 กรมการแพทย กรมควบคมโรค กรมวทยาศาสตรการแพทย กรมการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก กรมสนบสนนบรการสขภาพ กรมสขภาพจต กรมอนามย ส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา ผตรวจราชการกระทรวง สาธารณสขนเทศก ผท าหนาทตรวจราชการและนเทศงานของกรม กอง ส านก ซงไดรวมทมตรวจราชการ หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 1-13 กองแผนงานและวชาการและผประสานงานดานการตรวจราชการของกรม กอง ส านกตางๆ และเจาหนาทกองตรวจราชการทกทาน ทใหความรวมมออยางดยงในการจดท ารายงานฉบบนใหส าเรจลลวงมา ณ โอกาสน

สารบญ

ค าน า

กตตกรรมประกาศ

บทสรปส าหรบผบรหาร ก

สรปผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 รอบท 2

คณะท 1 การสงเสรม สขภาพ ปองกนโรคและการคมครองผบรโภคดานสขภาพ 1 1.1 การพฒนาคณภาพชวต (ดานสขภาพ) ทกกลมวย 1

1.1.1 สตรและเดกปฐมวย (0-5 ป) 1 1.1.2 เดกวยเรยน 13 1.1.3 วยรน 22 1.1.4 วยท างาน 33 1.1.5 ผสงอาย 45

1.2 ระบบการจดการสขภาพในพนท 51 1.3 การคมครองผบรโภคดานสขภาพและสงแวดลอม 69

คณะท 2 การพฒนาระบบบรการ 80 2.1 สาขาการพฒนาระบบการแพทยปฐมภม 80

2.1.1 การพฒนามาตรฐานโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ (รพ.สต.ตดดาว) 80 2.1.2 การพฒนาคลนกหมอครอบครว (primary care cluster) 82 2.1.3 การพฒนาระบบบรการปฐมภมและสขภาพอ าเภอ (DHS) 83

2.2 สาขาโรคไมตดตอเรอรง (NCD) 86 2.2.1 โรคเบาหวาน โรคความดนโลหตสง 86 2.2.2 โรคหลอดเลอดสมอง (Stroke) 87 2.2.3 โรคปอดอดกนเรอรง 90

2.3 สาขา RDU (การพฒนาระบบบรการใหมการใชยาอยางสมเหตผล) 93

2.4 สาขาทารกแรกเกด 97 2.5 สาขา Palliative Care 100 2.6 สาขา การแพทยแผนไทยและการแพทยผสมผสาน 102 2.7 สาขาสขภาพจตและจตเวช 104 2.8 3 สาขาหลก plus 106

2.8.1 สาขาสตกรรม 106 2.8.2 สาขากมารเวชกรรม 107 2.8.3 สาขาออรโธปดกส 107 2.8.4 สาขาอายรกรรม 108 2.8.5 สาขาศลยกรรม 110

สารบญ (ตอ) 2.9 สาขาโรคหวใจและหลอดเลอด 112 2.10 สาขามะเรง 114 2.11 สาขาไต 116 2.12 สาขาตา 118 2.13 สาขาสขภาพชองปาก 120 2.14 สาขาปลกถายอวยวะ 122 2.15 สาขาอบตเหต 124 2.16 การพฒนาคณภาพบรการ 128

คณะท 3 การบรหารทรพยากรมนษย 130 3.1 การผลตและพฒนาก าลงคนดานสขภาพ 130 3.2 การเพมประสทธภาพการบรหารจดการก าลงคนดานสขภาพ 142 3.3 การพฒนาเครอขายก าลงคนดานสขภาพ 143

คณะท 4 การบรหารจดการ 146 4.1 ระบบธรรมาภบาลและคณภาพการบรหารจดการภาครฐ 146

4.1.1 การประเมนคณธรรมและความโปรงใสในการด าเนนงาน 146 ของหนวยงานภาครฐ (ITA) 4.1.2 การบรหารจดการดานยาและเวชภณฑทมใชยาอยางมประสทธภาพ 150

4.2 การพฒนาระบบขอมลสารสนเทศดานสขภาพ 153 4.3 การเงนการคลงสขภาพ 155 4.4 การเขาถงบรการการแพทยฉกเฉน 160 4.5 การพฒนางานวจยและองคความรดานสขภาพ 164

คณะท 5 การตรวจราชการแบบบรณาการรวมกบส านกนายกรฐมนตร 170 5.1 การบรหารจดการขยะและสงแวดลอม 170 5.2 การปองกนและลดอบตเหตทางถนน 185

ภาคผนวก ค าสงแตงตงคณะกรรมการขบเคลอนระบบการตรวจราชการ 191

กระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 ค าสงแตงตงคณะกรรมการก าหนดแผนและตดตามผลการตรวจราชการ 193

กระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 (คกต.) คณะทปรกษา 208 คณะผจดท า 209 บรรณาธการ 210

บทสรปผบรหาร

ผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข

ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 รอบท 2

ก

สรปผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ.2560 คณะท 1-5

บทสรปส าหรบผบรหาร

ตามทกระทรวงสาธารณสขไดก าหนดแผนการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 เพอเปนแนวทางในการก ากบ ตดตามและประเมนผลการปฏบตราชการของหนวยงานสวนภมภาค ประกอบดวยภารกจ 5 ดาน (คณะ) โดยมประเดนตรวจตดตามทสอดคลองตามยทธศาสตรของกระทรวงสาธารณสข และไดด าเนนการตรวจราชการรอบท 1 ในชวงเดอนมกราคม ถง มนาคม 2560 และรอบท 2 ในชวงเดอนมถนายน ถง สงหาคม 2560 เสรจสนเรยบรอยแลว ผลการตรวจราชการในภาพรวม พบวาผบรหารทกระดบทงในสวนกลาง และภมภาคใหความส าคญตอบสนองตอนโยบาย ผลการด าเนนงานสวนใหญเปนไปตามเปาหมายทก าหนด โดยผลการตรวจราชการตามแผนการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ 2560 มดงน

คณะท 1 การสงเสรมสขภาพ ปองกนโรคและการคมครองผบรโภคดานสขภาพ มการบรณาการรวมกนภายใตค าสงคณะกรรมการสงเสรมสขภาพและปองกนควบคมโรค บรหารจดการในการดแลสขภาพในประชากรแตละกลมวย เชน MCH Board , NCD Board และคณะกรรมการปองกนและแกไขปญหาอบตเหต เปนตน ด าเนนงานโดยกลยทธ PIRAB (Participation, Investment, Regulation, Advocacy, Building capacity)

กลมสตรและเดกปฐมวย 0-5 ป ในภาพรวมพบอตราสวนการตายมารดาเทากบ 20.46 ตอการเกดมชพ แสนคน เขตสขภาพท 1 มอตราตายมารดาสงทสด รองลงมาคอเขตสขภาพท 3, 12, 11 และ4 ตามล าดบ สาเหตการตาย 3 อนดบแรก เกดจาก Direct Cause อนเนองมาจาก Postpartum Hemorrhage (PPH) , Pregnancy Induced Hypertension (PIH) และ Embolism เขตสขภาพควรก าหนดนโยบายทชดเจนในการลดการตายมารดาจาก PPH และ PIH และเสรมสรางความเขมแขงกลไก MCH Board ระดบเขต/จงหวดในการก ากบตดตามอยางตอเนอง ส าหรบการพฒนาพฒนาสขภาพเดกปฐมวย เดกปฐมวยมพฒนาสมวยรอยละ 94.63 พฒนาการสงสยลาชารอยละ 15.21 และพบเดกอาย 0-5 ปสงดสมสวนรอยละ 49.50 อยางไรกตามควรมการสงเสรมใหพอแมผปกครองใชคมอ DSPM ในการเฝาระวงพฒนาการอยางตอเนอง สงเสรมการเลยงลกดวยนมแมและกระบวนการ กน กอด เลน เลา นอนเฝาดฟน เพมบทบาทนกโภชนาการในโรงพยาบาล ในการใหค าแนะน าโภชนาการในคลนก ANC และ Well Child Clinic รวมทงการการบรณาการงานระหวาง 4 กระทรวงหลกในระดบพนท

กลมเดกวยเรยน เดกวยเรยนสงดสมสวนรอยละ 66.05 (เกณฑรอยละ 66) เดกกลมอาย 0-12 ปฟนด ไมมผรอยละ 71.67 (เกณฑรอยละ 52) การพฒนาสขภาพในกลมวยเรยนจ าเปนตองบรณาการรวมกบกระทรวงศกษาธการ พฒนาระบบฐานขอมลเดกวยเรยน และการขบเคลอนนโยบายสงเสรมคณภาพเดกวยเรยน การดแลดานโภชนาการ รวมถงพฒนาระบบการสงตอรกษา เดกอวนกลมเสยงทม Obesity sign ขบเคลอนการจดการปญหาเดกอวนผานกลไก DHS ส าหรบปญหาการเสยชวตจากการจมน าของเดกอายต ากวา 15 ป พบอตราตายจากการจมน า 5 ตอประชากรเดกแสนคน (เกณฑ 5 ตอประชากรเดกแสนคน) ควรทบทวนมาตรการและเพมการมสวนรวมจากหนวยงานภายนอก ควรจดท ารายงานการสอบสวนโรคเพอน าไปสการแกไขสาเหต และขบเคลอนการแกปญหาโดยกลไก DHS

กลมวยรน อตราการคลอดมชพในหญงอาย 15 -19 ป 36.5 ตอพนประชากรหญงอาย 15-19 ป (เกณฑ 42 ตอพนประชากรหญงอาย 15-19 ป) พบอตราการตงครรภซ าเพมขน ควรมงเนนในเรองการคมก าเนดถาวร

กลมวยท างาน มความครอบคลมการคดกรองเบาหวานและความดนโลหตสงในประชากรกลมอาย 35 ป ขนไป รอยละ 83.8 และ 86.2 ตามล าดบ อตราผปวยโรคเบาหวานรายใหมจากกลมเสยงเบาหวาน รอยละ 2.31 (เกณฑรอยละ 2.4 ) โดยมอตราผปวยรายใหมสงกวาเปาหมายใน 30 จงหวด อยางไรกตามพบขอจ ากดดานขอมลทใชในการก ากบตดตาม ควรเชอมโยงฐานขอมลรายบคคลระหวางสถานบรการและจงหวด เพอเพมประสทธภาพในการด าเนนงาน ส าหรบการลดอตราเสยชวตจากอบตเหตทางถนน มการด าเนนงานปองกนการบาดเจบจาก

ข

สรปผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 คณะท 1-5

การจราจรทางถนนผานระบบสขภาพอ าเภอ (DHS-RTI) ใน 599 อ าเภอ (รอยละ 68.22) อตราผเสยชวต คดเปน 14.9 ตอประชากรแสนคน การแกปญหาลดอตราตายจากอบตเหตจราจรจ าเปนตองบรณาการรวมกบภาคสวนตางๆ และควรก าหนดเปนตวชวดรวมระหวางกระทรวง

กลมผสงอาย การพฒนาระบบการดแลสขภาพผสงอายระยะยาว (Long Term Care) มต าบลทมระบบสงเสรมสขภาพดแลผสงอายในชมชน ผานเกณฑ รอยละ 80.7 (เกณฑรอยละ 50) พบวาการคดเลอกต าบลเปาหมายไมสอดคลองกบองคกรปกครองสวนทองถนทเขารวมโครงการท าใหเกดปญหาในการผลต Care Manager และ Care Giver สงผลใหการด าเนนงานลาชา ความเขาใจเรองระเบยบการเบกจายเงนระหวางหนวยบรการกระทรวงสาธารณสขและองคกรปกครองสวนทองถนแตกตางกน การด าเนนงาน Long Term Care ควรเรงรดในเชงคณภาพ ตงแตการจดท า Care Plan การพฒนา Care Manager และ Care Giver ใหสามารถด าเนนงานไดอยางตอเนอง และควรมความเชอมโยงกบการด าเนนงานของคลนกหมอครอบครว (PCC)

1.2 ระบบจดการสขภาพในพนท มงเนนการพฒนาระบบการตอบโตภาวะฉกเฉน ซงสามารถด าเนนการไดเปนไปตามเกณฑทก าหนด ทกจงหวดมศนยปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) และทมตระหนกรสถานการณ (SAT) ทสามารถปฏบตงานได แตตองพฒนาความรความเขาใจในหลกการ ICS เพมเตม การควบคมโรคระบาดเนนการปองกนควบคมวณโรค การคนหาผปวยวณโรคเชงรกด าเนนการไดต ากวาเปาหมาย ซงสงผลใหผปวยไดรบการวนจฉยชาและเขาสระบบการรกษาลาชา อตราความส าเรจการรกษาผปวยวณโรครายใหมและกลบเปนซ า รอยละ 79.9 (เกณฑรอยละ 85) ต ากวาเกณฑทก าหนด สวนอตราการเปลยนของเสมหะจากบวกเปนลบ (sputum conversion rate) รอยละ 82.6 (เกณฑรอยละ 90) ควรเรงรดกลไกการตดตามการรกษา ปองกนการขาดยาโดยภาคเครอขาย และใชประโยชนจากฐานขอมลในการตดตามผปวย รวมทงการเรงรดตดตามในเชงคณภาพเพอเฝาระวงและรกษาวณโรคเชอดอยาซงเปนปญหาส าคญและมผลกระทบในวงกวาง ส าหรบการบ าบดรกษาผตดยาเสพตดด าเนนการไดตามเกณฑทก าหนด ผปวยยาเสพตดรอยละ 99.71 หยดเสพตอเนอง 3 เดอนหลงจ าหนายจากการบ าบด (เกณฑรอยละ 92)

1.3 การคมครองผบรโภคดานสขภาพและสงแวดลอม การเฝาระวง ตรวจสอบในกลมผลตภณฑอาหารสดและอาหารแปรรป และผลตภณฑสขภาพ ผลการด าเนนการอยในเกณฑทก าหนด การตรวจสอบผลตภณฑอาหารสดและอาหารแปรรปมความปลอดภย รอยละ 97.03 สวนผลตภณฑสขภาพทไดรบการตรวจสอบไดมาตรฐานรอยละ 97.60 อยางไรกตามการคมครองผบรโภคดานอาหารและผลตภณฑสขภาพจ าเปนตองบรณาการรวมกบกระทรวงเกษตรและสหกรณเพอใหด าเนนการไดครบวงจร การเฝาระวงและตรวจสอบมาตรฐานสถานพยาบาลและสถานประกอบการเพอสขภาพ พบวาสถานพยาบาลผานเกณฑมาตรฐานตามเกณฑทกฎหมายก าหนด รอยละ 95.85 (เกณฑรอยละ 100) สวนสถานประกอบการเพอสขภาพผานเกณฑมาตรฐาน รอยละ 84.92 (เกณฑรอยละ60) ส าหรบการพฒนาโรงพยาบาลตามเกณฑ GREEN&CLEAN Hospital พบวา มโรงพยาบาลทผานเกณฑระดบพนฐานขนไป รอยละ 90.62 (เกณฑรอยละ 75) โดยการจดการขยะมลฝอยตดเชอยงเปนประเดนส าคญทตองเรงรดตดตาม

คณะ 2 การพฒนาระบบบรการสขภาพ การพฒนาระบบบรการ (Service Plan) เปนการจดระบบบรการเพอแกไขปญหาสขภาพทส าคญของ

ประเทศ ใน 18 สาขา ในภาพรวมประเทศมการด าเนนงานตามแนวทางส าคญโดยการสรางกลไกการบรหารจดการการพฒนา Service plan ในภาพรวมและรายสาขาซงทกเขตสขภาพไดมการด าเนนการ ตามกรอบแนวทางทก าหนด มการพฒนาระบบบรการทเชอมโยงกนทงเขต ตงแตระดบโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล(รพ.สต.) สาธารณสขอ าเภอ โรงพยาบาลชมชน โรงพยาบาลทวไป โรงพยาบาลศนย และระดบศนยความเชยวชาญ ในสวนของการพฒนาคณภาพหนวยบรการ โรงพยาบาลสงกดกระทรวงสาธารณสขทกแหงด าเนนการพฒนาคณภาพมาตรฐาน HA โรงพยาบาลศนย โรงพยาบาลทวไป และโรงพยาบาลสงกดกรมวชาการผานการรบรอง HA ขน 3 รอยละ 97.58 สวนโรงพยาบาลชมชนพฒนาผานการรบรอง HA ขน 3 รอยละ 73.08 พบวามโรงพยาบาลชมชนทยงไมเขาส

ค


กระบวนการพฒนาคณภาพ HA อก 60 แหงทจะตองเรงรดตอไป ในสวนของ รพ.สต. มการพฒนาตามเกณฑคณภาพ รพ.สต.ตดดาว ผานเกณฑรอยละ 16.6 ทงนการพฒนาควรด าเนนการภายใตความตองการของประชาชน ผสมผสานกบงานปฐมภมอนๆ ส าหรบการพฒนาระบบบรการปฐมภมจ าเปนตองเรงรดการขบเคลอนในเชงระบบ ระบบสขภาพระดบอ าเภอ (DHS) เปนรากฐานส าคญในการบรณาการงานในระดบพนท และผลกดนใหเกดความส าเรจในการพฒนาระบบบรการในสาขาตางๆ คลนกหมอครอบครว (PCC) เปนจดเชอมโยงระหวางหนวยบรการและชมชน ส าหรบการจดตงคลนกหมอครอบครว (Primary Care Cluster : PCC) ป 2560 สามารถเปดด าเนนการได ๕9๐ แหง ซงเปนไปตามเปาหมายทก าหนดไว อยางไรกตามมประเดนในเชงคณภาพทควรใหความส าคญคอการพฒนาแพทยเวชศาสตรครอบครว และการเนนบทบาทดานสงเสรมสขภาพและปองกนโรค สวนการพฒนาสขภาพระดบอ าเภอ (District Health System : DHS) มการด าเนนงานอ าเภอละ 3 เรองในแตละเขตสขภาพ ในประเดนการแกไขปญหาสขภาพของพนท การดแลกลมพงพง ประเดน DHS-RTI และ Long term Care

การพฒนาระบบบรการในระดบทตยภมและตตยภม การพฒนาระบบบรการ (Service Plan) รายสาขาเกอบทกสาขามแนวโนมการพฒนาเปนไปในทศทางทด ส าหรบสาขาทารกแรกเกด สาขากมารเวชกรรมและสตกรรม ซงเปนสาขาทมความเกยวของสมพนธกน ควรบรณาการรวมกนใน MCH Board เพอใหเกดการเชอมโยงและพฒนาอยางเปนระบบ สาขาสตกรรม พบวา การผาตดคลอดสวนใหญท าในโรงพยาบาลศนย โรงพยาบาลทวไป สวนโรงพยาบาลระดบ M2 มการผาตดคลอดรอยละ 17.44 ของการผาตดคลอดทงหมด (เกณฑรอยละ 25) พบมารดาเกดภาวะตกเลอดหลงคลอด (PPH) 3 ราย (เขตสขภาพท 4, 8, 12) สาขาทารกแรกเกด ทกเขตมการจดระบบ Intrauterine Transfer บรหารจดการเตยงรองรบการสงกลบและมเครอขายการรบสงตอทารกแรกเกดภายในเขตสขภาพ อตราการเสยชวตของทารกแรกเกดอาย ≤ 28 วน ในภาพรวมประเทศ 3.51 ตอ พนการเกด มชพ เขตสขภาพทพบวามอตราเสยชวตของทารกแรกเกดสงกวาเปาหมายทก าหนด ไดแก เขตสขภาพท 2, 3, 4, 7 และ 11 สาขากมารเวชกรรม พบอตราปวยตายโรคปอดบวมในเดกอาย 1 เดอน – 5 ป รอยละ 0.3 พบอตราปวยตายสงสดในเขตสขภาพท 12 รองลงมาไดแก เขตสขภาพท 2, 4, 5 และ 10 มความสมพนธกบปจจยการระบาด Seasonal Flu และความครอบคลมวคซนในกลมหญงตงครรภ

การพฒนาระบบบรการสาขา NCD อตราผปวยรายใหมโรคเบาหวานและความดนโลหตสงมแนวโนมเพมขน แตในสวนของการควบคมโรคเบาหวานและความดนโลหตสงยงด าเนนการไดต ากวาเกณฑในทกพนท ผปวยเบาหวานควบคมระดบน าตาลไดเพยงรอยละ 22.08 (เกณฑรอยละ 40) ผปวยความดนโลหตสงควบคมได ร อยละ 35 .22 ( เ กณฑ ร อยละ 50 ) คว รทบทวนมาตรการ ในหน ว ยบร ก า รและ เ พ มมาตรกา ร ในชมชน การประเมนโอกาสเสยงตอโรคหวใจและหลอดเลอดในกลมผปวยเบาหวานและความดนโลหตสง ด าเนนการไดรอยละ 80.30 ผานเกณฑในเกอบทกเขตสขภาพ อตราตายโรคหลอดเลอดหวใจแมวาจะต ากวา คาเปาหมายทก าหนดในทกเขต แตกมแนวโนมทสงขน ควรเรงการคนหาและคดกรองในชมชน รวมถงการสอสารประชาสมพนธความรและสรางความตระหนกแกประชาชน เชนเดยวกบกรณอตราตายจากโรคหลอดเลอดสมอง ทพบวามอตราตายสงกวาเกณฑเปาหมาย (รอยละ 7) ปญหาส าคญคอผปวยมารบการรกษาชา ควรเนนมาตรการในชมชน ใหประชาชนมความรและตระหนกถงความส าคญ (Public Awareness/Alert) และพฒนา Stroke Unit ใหครอบคลมในโรงพยาบาลระดบ A และ S ทกแหง รวมถงการแยกวเคราะหแยกสาเหตโรคหลอดเลอดสมองกรณแตกและตบ เพอการบรหารจดการและแกปญหาไดอยางเหมาะสมและตรงประเดนมากขน นอกจากนควรพจารณาประเดนคณภาพในการวนจฉยสาเหตการตายประกอบดวย เนองจากมผลตอขอมลอตราตายของโรคส าคญ เชนโรคหวใจ เปนตน ส าหรบการชะลอไตเสอม ทกเขตสขภาพยงด าเนนการไดต ากวาเปาหมาย ควรขยายบรการใหครอบคลมโรงพยาบาลระดบ F3 และเชอมโยงการด าเนนงานรวมกบ PCC

ส าหรบการพฒนาระบบบรการในสาขาอนๆ มดงน สาขาตา มการคดกรองสายตาในผสงอายในภาพรวมไดรอยละ 73.55 (เกณฑรอยละ 75) ควรเรงรดการคดกรองในเขตสขภาพท 7, 8, 11, 12 ผปวย Blinding

ง


Cataract ไดรบการผาตดภายใน 30 วน ในภาพรวมด าเนนการไดรอยละ 84.09 (เกณฑรอยละ 80) สาขาปลกถายอวยวะ ม Donor Center ทเปน โรงพยาบาลระดบ A ครบตามเปาหมาย 33 แหง และ ม Brain Death Donor 212 ราย (รอยละ 28 ของเปาหมาย) สวนการบรจาคดวงตา ด าเนนการไดรอยละ 16 ของเปาหมาย พบวา ประชาชนมทศนคต และความเข า ใจท ด ขน สาขามะเร ง การ เข าถ งการร กษาดวยการผ าตดภายใน 4 สปดาห, การเขาถงการรกษาดวยเคมบ าบด ภายใน 6 สปดาห และการเขาถงการรกษาดวยรงสรกษา ภายใน 6 สปดาห เฉลยรอยละ 78.99, 81.89 และ 74.55 ตามล าดบ (เกณฑรอยละ 80) สาขาสขภาพชองปาก รพ.สต. และ ศสม.ใหบรการสขภาพชองปากทมคณภาพ ไดรอยละ 65 (เกณฑรอยละ 60) สาขาสขภาพจตและ จตเวช อตราการฆาตวตายในภาพรวมประเทศ 4.13 ตอประชากรแสนคน เขตสขภาพท 1 มอตราการฆาตวตาย สงทสด รองลงมาคอ เขตสขภาพท 2 และ 11 สาขา Palliative Care ทกเขตสขภาพมการด าเนนการตามมาตรการทก าหนด โรงพยาบาล A, S, M1 ด าเนนการไดรอยละ 97.32 สวนโรงพยาบาล M2,F1-F3 ด าเนนการไดรอยละ 96 ประเดนทยงด าเนนการไดไมครบถวน คอ Full time palliative nurse , การดแลตอเนองทบาน และการดแล palliative care ทยงไมครอบคลมในทกกลมโรค รวมทงมขอจ ากดเกยวกบยา opioid ในผปวยระยะสดทาย สาขาแพทยแผนไทยและการแพทยผสมผสาน ทกเขตสขภาพมการขบเคลอนงาน มนโยบายการใชยาสมนไพรทดแทนยาปฏชวนะ Frist line drug (ขมนชนและฟาทะลายโจร) ผปวยนอกไดรบบรการการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอกทไดมาตรฐาน รอยละ 19.42 (เกณฑรอยละ 18.5) 3 สาขาหลก (ออรโธปดกส, อายรกรรม และศลยกรรม) สาขาออรโธปดกส โรงพยาบาลระดบ M2 ลงไป ดแลรกษาผปวยกระดกหกไมซบซอนได รอยละ 75.71 สาขาอายรกรรม ก าหนดให Sepsis เปนโรคทตองน ามาพฒนาดานคณภาพการดแล พบอตราปวยตายจาก sepsis/septic shock มแนวโนมลดลง อตราปวยตายจาก sepsis/septic shock คดเปนรอยละ 32.05 นอกจากมาตรการในระดบสถานบรการแลว ควรมมาตรการในชมชนดวย ส าหรบสาขาศลยกรรม ก าหนดภาวะปวดทองเฉยบพลนและภาวะแขนขาขาดเลอด เปนจดเนนในการขบเคลอนผานกลไก service plan โดยเนนมตดานลดอตราตาย (acute abdomen, limb ischemia),ลดระยะเวลารอคอยการวนจฉยหรอรกษา(ruptured appendicitis ) ผลการด าเนนงานพบ อตราการแตกของไสตงอกเสบรอยละ 15.44, การเสยชวตของผปวยปวดทองเฉยบพลน 5 ภาวะ รอยละ 3.57, การเสยชวตของผปวยขาดเลอดทขาหรอแขน รอยละ 6.46, การถกตดขาจากภาวะขาดเลอดทขาทไมใชจากการบาดเจบ รอยละ 19.48 ซงเปนไปตามเปาหมายทก าหนด สาขาอบตเหตฉกเฉน อตราตายจากการบาดเจบ (Trauma) มแนวโนมลดลง สอดคลองกบทศทางการพฒนาระบบ ECS และ การพฒนาคณภาพ ER ทดขน พบวามจ านวนผบาดเจบทมคา Ps. Score ≥ 0.75 รอยละ 0.69 (เกณฑนอยกวารอยละ 1) โรงพยาบาลระดบ F2 ขนไป ผานเกณฑประเมน ER คณภาพรอยละ 66.04 และผานเกณฑประเมน ECS คณภาพ รอยละ 84.45 ปญหาและขอจ ากดทส าคญ ไดแก การขาดแคลนบคลากรดานการแพทยฉกเฉน เชน EP EN Neurosurgery และ Nurse coordinator ใน TEA Unit รวมทงขอจ ากดดานระบบขอมล ทควรเรงรดพฒนาและเชอมโยงระบบขอมลทเกยวของเพอการบรหารจดการไดอยางมประสทธภาพมากขน ส าหรบโรคและการเจบปวยทเกดจากสาเหตภายนอก สาเหตหลกยงคงเกดจากสรา ความประมาท และการขบขทไมปลอดภย ซงตองขบเคลอนในเชงการสงเสรมปองกนและบรณาการกบหนวยงานทเกยวของตอไป

คณะท 3 การบรหารทรพยากรมนษย มประเดนการตรวจราชการทมงเนน 3 ประเดน 3.1 การผลตและพฒนาก าลงคนดานสขภาพ ก าหนดแนวทางใหเขตสขภาพบรหารจดการระบบการผลต

และพฒนาก าลงคนใน 5 องคประกอบ ม 4 เขตสขภาพทสามารถด าเนนการไดผานตามเกณฑทก าหนด ไดแกเขตสขภาพท 4, 6, 7 และ 12 การบรหารจดการระบบการผลตและพฒนาก าลงคนในภาพรวม พบวา ทกจงหวดและเขตสขภาพมแผนความตองการ/พฒนาก าลงคน เชอมโยงกบยทธศาสตร ๔ Excellence ครอบคลมทง ๒ กลมสาขา/วชาชพ (อาจไมครอบคลมทกสายงาน) ในทกระดบบรการ ทกเขตมความรวมมอกบสถาบนดานการผลตและพฒนาอยางนอย ๑ แหง แตพบขอจ ากดเกยวกบหลกสตรอบรมทไมครอบคลม ความตองการ โดยเฉพาะหลกสตรทรองรบ

จ


ตาม Service Plan จงควรพจารณาเพมผแทนจากสถาบนการศกษารวมในคณะกรรมการระดบเขตเพอการมสวนรวมในการพฒนาหลกสตรตางๆเพมมากขน ในดานงบประมาณสนบสนนการผลตและพฒนาก าลงคน ทจดสรรใหเขตละ 5 ลานบาท ในภาพรวมมการเบกจายงบประมาณเพยงรอยละ 64.1 (เปาหมายรอยละ 70) ควรเรงจดสรรงบประมาณตงแตตนป และปรบหลกเกณฑการใชจายงบอดหนนใหมความคลองตวมากขน ส าหรบการผลตและพฒนาก าลงคน ด าเนนการได รอยละ 69.1 พบขอจ ากด ไดแก บคลากรไมผานการคดเลอก บางหลกสตรมสถาบนเปดอบรมนอย ไมตรงกบความตองการ เปนตน ควรทบทวนและพฒนาระบบก ากบตดตามใหตอเนองและแกไขปญหารวมกนในระดบเขต รวมทงการจดตงศนยเรยนร (Learning Center) ระดบเขต นอกจากการพฒนาตามองคประกอบทง 5 แลว สวนกลางและภมภาคควรเรงรดพฒนาระบบฐานขอมลการก าลงคนของกระทรวงสาธารณสขทเชอมโยงทกระดบ

3.2 การเพมประสทธภาพการบรหารจดการก าลงคน ตดตามการบรหารจดการการใชดชนความสขของคนท างาน พบวา รอยละ 87.10 ของหนวยงานมการประเมนดชนความสขของคนท างาน (Happinometer) รายบคคล คาเฉลยคะแนนความสขของบคลากรอยท 62.60 คะแนน เขตสขภาพท 12 มคาคะแนนความสขเฉลยสงสด คอ 63.87 คะแนน การวเคราะหผลการประเมนใน 9 มต พบวามตสขภาพเงนด มคาคะแนนต าทสด (50.65 คะแนน) มการคนขอมลใหกบพนทเพอใหหนวยงานไดวเคราะหและจดท าแผนพฒนาความสขของคนท างานตอไป จากการด าเนนการมขอเสนอแนะวา ควรปรบปรงเครองมอใหสอดรบความตองการของผใชใหมากขน รวมทงพฒนาระบบ/ชองทางการสอสารใหมประสทธภาพมากขนดวย

3.3 การพฒนาเครอขายก าลงคนดานสขภาพ มงขยายฐานพฒนา อสค. “อาสาสมครประจ าครอบครว” ใหครอบคลมครวเรอนทมผปวยโรคไมตดตอเรอรง (NCD) ผปวยโรคไตเรอรง (CKD) ระยะ 4 และผสงอายตดบาน ตดเตยง ก าหนดเปาหมาย อสค.จ านวน 500,000 คน ผลการด าเนนงานสามารถผลต อสค. ได 485,533 คน (รอยละ 97.11) และครอบคลมครอบครวทมศกยภาพในการดแลสขภาพตนเอง รอยละ 93.26 พบวาบคลากรยงขาดความเขาใจในนโยบายและแนวทางการพฒนา อสค. และนอกจากการด าเนนงานทมงเนนการพฒนา อสค.ใหไดจ านวนตามเปาหมายแลว แนวทางการพฒนาควรบรณาการกบงานดานสงเสรมสขภาพ เพอสนบสนนการดแลผปวยและครอบครวไดอยางเหมาะสมและยงยน นอกจากนควรน าขอมลจากระบบ HDC มาใชในการก าหนดเปาหมายการดแลผปวยและครอบครวใหครอบคลมยงขน

คณะ 4 การพฒนาระบบบรหารจดการ มประเดนตรวจตดตาม 6 ประเดน 4.1 ระบบธรรมาภบาลและคณภาพการบรหารจดการภาครฐ

4.1.1 การประเมนคณธรรมและความโปรงใสในการด าเนนงานของหนวยงานภาครฐ ( ITA) ในภาพรวมหนวยงานในสงกดกระทรวงสาธารณสขผานเกณฑการประเมน ITA เพยงรอยละ 60 (เกณฑรอยละ 85) โดยมเขตทจะตองเรงสอสารและสรางความเขาใจในการด าเนนงาน และก ากบตดตามอยางสม าเสมอ ไดแก เขตสขภาพท 5, 8 และ 11 ซงก ากบตดตามอยางสม าเสมอ ควรจดใหมทมพเลยงทเชยวชาญใหค าปรกษาแนะน าในการท างาน ตลอดจนสนบสนนใหมเทคโนโลยชวยการพฒนาระบบงานและด าเนนงานภายใตกฎระเบยบทเกยวของ ทงนเพอลดการใชดลยพนจอนเกดจากการละเวนการปฏบตหนาทของผปฏบตงาน

4.1.2 การบรหารจดการดานยาและเวชภณฑทมใชยา ทกเขตสขภาพมการบรหารจดการดานยาและเวชภณฑทมใชยาในหนวยงานทกระดบ ด าเนนการในรปของคณะกรรมการจดซอรวมระดบเขต และมการแตงตงคณะท างานแยกตามหมวดเวชภณฑ พบวา จงหวดสวนใหญจดท ากรอบบญชรายการยาทสอดคลองและลดหลนกนตามระดบของโรงพยาบาลและตาม Service plan สวนกรอบบญชรายการเวชภณฑมใชยามการจดท าเพยงบางประเภทและในบางจงหวด มการจดซอรวมยาและเวชภณฑทมใชยา เปนมลคาประมาณ 9,334.4 ลานบาท จากมลคาการจดซอทงหมด 32,262.9 ลานบาท คดเปน รอยละ 28.93 (ยา รอยละ 29.13, เวชภณฑทมใชยา รอยละ 28.52) ซงเปนไปตามเปาหมายทก าหนด (ไมนอยกวารอยละ 20) เขตสขภาพท 3 และ ๖ ควรตดตาม

ฉ


ก ากบใหด าเนนการเพมในสวนของเวชภณฑทมใชยาใหเปนไปตามเปาหมายตอไป ประเดนปญหาและขอสงเกตส าคญทพบคอ การทหนวยงานใชวธการหลากหลายในการจดซอรวม ขาดผประสาน/ผรบผดชอบดานเวชภณฑฯ เจาหนาทผเกยวของดานพสดขาดความรดานระเบยบฯ และทกษะการด าเนนการจดซอรวม และขาดกลไกการก ากบ ตดตามประเมนผลในระดบจงหวดและเขต โดยเฉพาะเวชภณฑทมใชยา รวมทงพบวาวธ e-bidding มปญหาการบนทกขอมลระบบ e-GP ขอเสนอแนะคอ ส านกงานเขตสขภาพควรมเจาหนาทพสด เพอด าเนนการจดซอรวมระดบเขต และพฒนาระบบการรายงานผลแบบออนไลนใหตอเนองและครอบคลมทกกลมเวชภณฑ ในระดบจงหวดควรจดท ากรอบบญชรายการยาและเวชภณฑทมใชยาระดบจงหวดใหสอดคลองกบศกยภาพของหนวยบรการแตละแหง เออตอระบบสงตอและการจดซอรวมระดบจงหวด และควรมกลไกสงเสรมวฒนธรรมองคกร ใหมการยกยอง เชดชหนวยงาน องคกร หรอผปฏบตทมการประพฤตปฏบตตามระเบยบและเกณฑจรยธรรมทด นอกจากนกระทรวงสาธารณสขควรด าเนนการตอรองราคายาและเวชภณฑฯ รายการทมผจ าหนายรายเดยว และท าสญญาในระดบประเทศ เพอลดภาระหนวยงานในภมภาค

4.2 การพฒนาระบบขอมลสารสนเทศดานสขภาพ ตรวจตดตามใน 2 ประเดนคอ คณภาพขอมลสาเหตการตาย และคณภาพขอมลบรการสขภาพ พบวา ในภาพรวมไมมเขตสขภาพใดทผานเกณฑคณภาพสาเหตการตาย ในระดบจงหวดมจงหวดทผานเกณฑคณภาพสาเหตการตาย เพยง 12 ใน 76 จงหวด คดเปนรอยละ 15.8 คณภาพการบนทกสาเหตการตายในโรงพยาบาลมความถกตองมากกวาในสวนของนอกโรงพยาบาล ส าหรบประเดนคณภาพขอมลบรการสขภาพ มเพยงรอยละ 21.26 ของจงหวดทหนวยบรการทผานเกณฑขอมลเวชระเบยนและการวนจฉยโรคถกตองครบถวน (เกณฑรอยละ 80) ปญหาทพบคอ คณะกรรมการพฒนาคณภาพขอมลมความเขาใจคลาดเคลอนในสวนของเกณฑ และด าเนนการไมครอบคลมทงในระดบจงหวดและอ าเภอ กระทรวงและเขตควรใหความส าคญตอการอบรมฟนฟความรการบนทกสาเหตการตายใหแก แพทยจบใหม, ทมตรวจสอบคณภาพขอมลระดบจงหวดและอ าเภอ, นายทะเบยนผบนทกสาเหตการตาย ควรพฒนาระบบชวยนายทะเบยน กระทรวงมหาดไทยในการลงสาเหตการตาย และควรพฒนาระบบสงตอขอมลการตายจากโรงพยาบาลลงสระดบพนทเพอการน าขอมลไปใชประโยชน

4.3 การเขาถงบรการการแพทยฉกเฉน ในภาพรวมการเขาถงบรการการแพทยฉกเฉนรอยละ 75.81 (เกณฑรอยละ 75) เขตสขภาพท 7, 8, 9 และ 10 มผลด าเนนการทต ากวาเปาหมาย พบวาปญหาความครอบคลมของหนวยปฏบตการในพนท องคกรปกครองสวนทองถน (อปท.) ขนทะเบยนในระบบแตไมออกปฏบตงาน อนเนองมาจากความเขาใจเกยวกบแนวทางปฏบตตามระเบยบทเกยวของ ควรประสานกระทรวงมหาดไทยใหสอสารท าความเขาใจกบหนวยงานในสงกด (อปท.) เกยวกบกฎ ระเบยบทเกยวของ และควรผลกดนเชงนโยบายให อปท. มโครงสราง และอตราก าลงปฏบตการแพทยฉกเฉนนอกโรงพยาบาล

4.4 การบรหารจดการดานการเงนการคลง ประเดนการตรวจราชการ ไดแก 1) หนวยบรการไดรบการจดสรรงบทพอเพยงตอการใหบรการมรายไดไมต ากวาคาใชจาย 2) การบรหาร และตดตามก ากบแผนการเงนการคลง ดวยแผนทางการเงน (Plan fin Management) ทกเดอน 3) การประเมนกระบวนการท างาน (FAI) 4) ประเมนประสทธภาพในการด าเนนงานโดยใชดชน 7 ตว 5) ตรวจสอบบญชหนวยบรการทกแหง / คะแนนคณภาพบญชผานเกณฑ และ 6) มเครอขายดานการเงนการคลง และพฒนาศกยภาพบคลากร ผลการด าเนนการ พบวา มโรงพยาบาลจ านวน 29 ใน 896 แหง ทประสบภาวะวกฤตทางการเงนทระดบ 7 คดเปนรอยละ 3.24 (เกณฑไมเกนรอยละ 6) เขตสขภาพทมผลด าเนนการไมผานเกณฑคอ เขตสขภาพท 4 มโรงพยาบาลประสบภาวะวกฤตทางการเงนทระดบ 7 8 ใน 71 แหง (รอยละ 11.27) และเขตทจดเปนกลมเสยงคอ เขตสขภาพท 8 มโรงพยาบาลประสบภาวะวกฤตทางการเงนทระดบ 7 จ านวน 7 ใน 88 แหง (รอยละ 7.95) ซงตองเฝาระวงและก ากบตดตามใกลชด ปจจยส าคญตอความส าเรจคอ การทผบรหารทกระดบใหความส าคญการขบเคลอนพฒนา

ช


นโยบายการเงนการคลง CFO และ Auditor ระดบเขต ระดบจงหวดทเขมแขง ก ากบตดตามและสนบสนนการด าเนนงาน

4.5 การพฒนางานวจยและองคความรดานสขภาพ ตดตามในประเดนการน าผลงานวจย/R2R ดานสขภาพไปใชประโยชน พบวา ทกจงหวดและเขตสขภาพมผลงานวจย/R2R ดานสขภาพ รวม ๓,๙๗๖ เรอง มระบบฐานขอมลในภาพรวมอยางนอยเขตละ ๑ แหง มผลงานวจย/R2R ดานสขภาพทน าไปใชประโยชน รอยละ ๔๘.๔๘ (เกณฑรอยละ 20) อยางไรกตามควรสงเสรมและสนบสนนการน าปญหาในพนทมาเปนฐานในการศกษาวจยและพฒนาองคความร เพอใหผลงานวจยน าไปใชประโยชนไดจรง และควรสรางเครอขายการพฒนารวมกบศนยวชาการ/สถาบนการศกษาในเขตสขภาพ รวมถงการพฒนาระบบฐานขอมลรวมกบทม CIO เขต

คณะ 5 การตรวจราชการแบบบรณาการรวมกบส านกนายกรฐมนตร 5.1 การบรหารจดการขยะและสงแวดลอม จากการตรวจราชการพบวา โรงพยาบาลสงกดกระทรวงสาธารณสขจ านวน 959 แหง มการด าเนนงานตามแนวทาง GREEN&CLEAN Hospital ผานเกณฑระดบพนฐาน 869 แหง คดเปนรอยละ 90.62 สวนการประเมนมาตรฐานการจดการมลฝอยตดเชอนน พบวา โรงพยาบาลผานการประเมนฯ จ านวน 861 แหง คดเปนรอยละ 89.78 พบวา ขอทไมผานการประเมนมากทสด คอ สถานทพกรวมมลฝอยตดเชอ เนองจากสถานทก าจดขยะตดเชอยงไมกระจายทวทกภมภาค ท าใหเปนภาระคาใชจายสงในการจางบรษทเอกชนขนยายก าจด ในสวนของชมชนมการด าเนนการลดและคดแยกขยะมลฝอยและของเสยอนตรายทตนทาง ใน 45 จงหวด (รอยละ 58.44) ควรบรณาการงานทงภาครฐ เอกชนและประชาชน และขบเคลอนเชงนโยบายในดานการบงคบใชกฎหมายและใหองคการบรหารสวนทองถนมบทบาทส าคญ ส าหรบการเฝาระวงปองกนดานสขภาพของผประกอบอาชพและประชาชนทสมผสขยะ ผประกอบอาชพสมผสขยะ มระดบความเสยงและมอาการรนแรง รอยละ 5.42 ความเสยงทพบสวนใหญ ไดแก อาการปวดหลง ภมแพ ผนคน และโรคระบบทางเดนหายใจ

5.2 การปองกนและลดอบตเหตทางถนน สถานการณการเสยชวตจากอบตเหตทางถนนของประเทศไทย (ตลาคม 2559 – มถนายน 2560) มผ เสยชวต จ านวน 9,746 ราย และอตราผ เสยชวต คดเปน 14.9 ตอประชากรแสนคน สวนจงหวดทมผเสยชวตลดลง ไดแก จงหวดนครราชสมา สมทรสาคร และภเกต ส านกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวดมการด าเนนงานปองกนอบตเหตทางถนนของจงหวด ขบเคลอนงานโดย ศปถ.อ าเภอ ศปถ. , อปท. ,คณะท างานขอมล และทมสอบสวนสหสาขา ก าหนดมาตรการในสถานศกษา สถานประกอบการ และดานชมชน รวมทงการเตรยมความพรอมของหนวยบรการการแพทยฉกเฉน ส าหรบการด าเนนการในสวนของกระทรวงสาธารณสข มการเรงรดด าเนนการตามมาตรการองคกรความปลอดภยทางถนน (Ambulance Safety) ปจจยความส าเรจในการปองกนและลดอบตเหตทางถนน คอ การมสวนรวมขององคกรทกภาคสวนทงภาครฐ เอกชน และประชาชน ควรก าหนดใหเปนตวชวดรวมกนระหวางกระทรวง/หนวยงานทเกยวของ

ปญหาและขอเสนอแนะในภาพรวมจากการตรวจราชการ จากการตรวจราชการของกระทรวงสาธารณสข ปงบประมาณ 2560 พบวา ระบบขอมลและคณภาพ

ขอมลยงคงเปนปญหาส าคญ และมผลกระทบตอการตรวจ ก ากบตดตาม ประเมนผลในทกประเดนตวชวด ซง ควรเรงรดพฒนาระบบขอมลและการก ากบตดตามทงในระดบกระทรวง กรม เขต และจงหวด ส าหรบในสวนของกระบวนการตรวจราชการ มขอสงเกตวาทมตรวจราชการเปนทมขนาดใหญ ท าใหขาดความคลองตว และในกระบวนการตรวจราชการควรมงเนนการวเคราะหและอภปรายเพอแกปญหาและพฒนางานรวมกนใหมากขน ควรมการพฒนาทมตรวจราชการใหมจ านวนทเหมาะสม เพอความคลองตว และสนบสนนการแกปญหาและพฒนางานรวมกนไดอยางมคณภาพ

-----------------------------------------

คณะท 1 การสงเสรมสขภาพ ปองกนโรค

และการคมครองผบรโภคดานสขภาพ

1.1 การพฒนาคณภาพชวต (ดานสขภาพ) ทกกลมวย 1.1.1 กลมสตรและเดกปฐมวย (0-5 ป) 1.1.2 เดกวยเรยน 1.1.3 วยรน 1.1.4 วยท างาน 1.1.5 ผสงอาย

1.2. ระบบการจดการสขภาพในพนท 1.2.1 การตอบโตภาวะฉกเฉน 1.2.2 การปองกนควบคมโรควณโรค 1.2.3 การบ าบดรกษาผตดยาเสพตด

1.3 การคมครองผบรโภคดานสขภาพและสงแวดลอม 1.3.1 การตรวจสอบผลตภณฑสขภาพ 1.3.2 การเฝาระวง และตรวจสอบผลตภณฑอาหารสดและอาหารแปรรป 1.3.3 การเฝาระวงและตรวจสอบมาตรฐานสถานพยาบาลและสถานประกอบการ

เพอสขภาพ 1.3.4 การคมครองผบรโภคดานสงแวดลอม

โดย คณะกรรมการก าหนดแผนและตดตามผลการตรวจราชการ กระทรวงสาธารณสข (คกต.) คณะท 1

1


ผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560

คณะท 1 การสงเสรมสขภาพ ปองกนโรค และการคมครองผบรโภคดานสขภาพ …………………………………………..

1.1 การพฒนาคณภาพชวต (ดานสขภาพ) ทกกลมวย 1.1.1 สตรและเดกปฐมวย (0-5 ป)

ตวชวด : อตราสวนการตายมารดาไมเกน 20 ตอการเกดมชพแสนคน

จากการด าเนนงานทผานมาอตราสวนการตายมารดาของประเทศไทยมแนวโนมลดลงอยางชาๆ จากการส ารวจของส านกสงเสรมสขภาพ กรมอนามย พบวา ป พ.ศ.2547, 2549, 2551, 2556 และ2559 อตราสวนการตายมารดาตอการเกดมชพแสนคนเทากบ 44.5, 41.6, 38.5, 31.2 และ24.06 ตามล าดบ และจากการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสขรอบ 2 ประจ าป 2560 ( 1 ตลาคม 2559 – 30 มถนายน 2560) พบวามมารดาตายจ านวน 88 ราย คดเปนอตราสวนการตายมารดาตอการเกดมชพแสนคนเทากบ 23.75 (ไมรวมกรงเทพมหานคร) ซงเปาหมายกระทรวงสาธารณสขไมเกน 20 ตอการเกดมชพแสนคน แสดงวาการด าเนนงานในชวงเดอนตลาคม 2559 – มถนายน 2560 ยงเปนไปตามเปาหมายตวชวดกระทรวงทก าหนดไว

กราฟท 1 แนวโนมอตราสวนการตายมารดาตอการเกดมชพแสนคน พ.ศ. 2547 - 2560

สถานการณ๑มารดาตายตงแตเดอนตลาคม 2559 – มถนายน 2560 มรายงานมารดาตาย จ านวน

88 ราย คดเปนอตราสวนการตายมารดาเทากบ 23.75 ตอการเกดมชพแสนคน (ไมรวมกรงเทพมหานคร) แสดงใหเหนวา สถานการณ๑มารดาตายในป 2560 ลดลงเมอเทยบกบอตราสวนการตายมารดาในชวงเวลาเดยวของป 2559 ซงมอตราสวนการตายมารดาเทากบ 24.06 ตอการเกดมชพแสนคนโดยมเขตบรการสขภาพท 5, 6, 7, 8, 9, และ 10 ผานคาเปาหมายกระทรวงสาธารณสข (กราฟท 2) เมอพจารณาสาเหตการตายของมารดาสวนหนงมาจากภาวะแทรกซอนชวงระหวางตงครรภ๑ คลอดและหลงคลอด ไดแก ภาวะ

2


PPH และ PIH อกสวนหนงเสยชวตจากสาเหตโรคทางอายรกรรมและศลยกรรม เชน โรคหวใจ , Sepsis, HIV เปนตน จงตองมงเนนการทบทวนสาเหตการตายของมารดาเพอวางแผนพฒนาระบบการดแลมารดาตงครรภ๑และหลงคลอดใหมประสทธภาพยงขน โดยเฉพาะระบบการคดกรองภาวะเสยงหรอโรคทางอายรกรรมและการจดการรายบคคล และทบทวนระบบการดแลรกษาในระหวางการคลอดและหลงคลอด

กราฟท 2 อตราสวนการตายมารดาไมเกน 20 ตอการเกดมชพแสนคน

ส าหรบผลการจดบรการตามมาตรฐานงานอนามยแมและเดกพบวา โรงพยาบาลผานมาตรฐานงานอนามยแมและจ านวน616 แหง จากโรงพยาบาลทงหมด 706 แหง คดเปนรอยละ 87.25 นอกจากนงานบรการฝากครรภ๑คณภาพ ไดแกการฝากครรภ๑ครงแรกเมออายครรภ๑นอยกวาหรอเทากบ 12 สปดาห๑และภาวะโลหตจางในหญงตงครรภ๑มผลการด าเนนงานเปนไปตามเปาหมายทก าหนด (ไมนอยกวารอยละ 60 และไมเกนรอยละ 20) คอรอยละ 65.18 และ รอยละ 16.61 ตามล าดบ (ซงผลงานดกวาการรายงานตรวจราชการรอบ 2 ป พ.ศ.2559 ทงสองตวชวด) แตกยงพบวาหญงตงครรภ๑ไดรบการฝากครรภ๑คณภาพ 5 ครงและการดแลหลงคลอดครบ 3 ครง ยงต ากวาเปาหมายทก าหนด (รอยละ 60 และ รอยละ 65 ) คอ รอยละ 52.94 และ 47.89 ตามล าดบ อยางไรกตามในปงบประมาณ พ.ศ. 2560 กรมอนามยไดมตวชวดกระบวนการในประเดนการแกไขป๓ญหามารดาตายระดบจงหวด คอ จงหวดมระบบเฝาระวงและแกไขป๓ญหาการตายมารดาในพนทไมนอยกวา รอยละ 60 พบวา โดยภาพรวมสามารถด าเนนการไดรอยละ 100 ซงสงกวาเปาหมายทก าหนด ทงนถงแมวาจงหวดจะสามารถด าเนนการไดครบทง 5 องค๑ประกอบ คอ 1) มคณะกรรมการ MCH board 2) มการด าเนนงานตาม มาตรฐานงานอนามยแมและเดก 3) มการจดโซนนงและระบบสงตอ 4) มการสบสวนสาเหตการตาย และ 5) รวบรวม วเคราะห๑และสงกลบ แตเมอน าเงอนไขผลการด าเนนงานของจงหวดในการลดอตราการตายมารดาใหไดไมนอยกวา รอยละ 30 เทยบกบป พ.ศ.2559 พบวามหลายจงหวดทยงไมสามารถด าเนนการได

3


ตารางท 1 ขอมลแสดงผลการด าเนนงานตามตวชวดในกลมสตรตงครรภ๑ (ขอมลรอบ 9 เดอน : เดอนตลาคม 2559 – มถนายน 2560)

ตวชวด ศอ1 ศอ2 ศอ3 ศอ4 ศอ5 ศอ6 ศอ7 ศอ8 ศอ9 ศอ10 ศอ11 ศอ12 ประเทศ

1.อตราสวนการตายมารดาไมเกน 20 ตอการเกดมชพแสนคน

เปาหมาย 19549 21962 16010 27103 32131 50808 26654 35599 35511 24596 23419 57113 370455

ผลงาน 13 8 5 10 2 8 3 6 1 3 9 20 88

อตรา 66.50 36.43 31.23 36.90 6.22 15.75 11.26 16.85 2.82 12.20 38.43 35.02 23.75

2.รอยละหญงตงครรภไดรบการฝากครรภครงแรกเมออายครรภ ≤ 12 สปดาหไมนอยกวารอยละ60

เปาหมาย 19226 13861 10229 15880 20950 22013 17879 25209 23859 19735 22699 36791 248331

ผลงาน 13435 6881 6274 7417 13431 10842 12161 19103 14765 14171 15650 27744 161874

รอยละ 69.88 49.64 61.34 46.71 64.11 49.25 68.02 75.78 61.88 71.81 68.95 75.41 65.18

3.รอยละของหญงตงครรภไดรบบรการฝากครรภคณภาพครบ 5 ครงตามเกณฑ ไมนอยกวารอยละ60

เปาหมาย 19016 13664 10212 15822 20763 21934 17834 25005 23823 19607 22529 35315 245524

ผลงาน 10719 6850 4684 5460 11146 8115 9915 15428 11606 11336 12229 22486 129974

รอยละ 56.37 50.13 45.87 34.51 53.68 37.00 55.60 61.70 48.72 57.82 54.28 63.67 52.94

4.รอยละของหญงหลงคลอดไดรบการดแลครบ 3 ครงตามเกณฑไมนอยกวารอยละ65

เปาหมาย 19016 13664 11212 15822 20268 21934 17884 25005 0 19607 22529 46430 233371

ผลงาน 10281 7717 5125 5827 11302 8227 8039 13090 0 10507 8091 23565 111771

รอยละ 54.06 56.48 45.71 36.83 55.76 37.51 44.95 52.35 0.00 53.59 35.91 50.75 47.89

5.ภาวะโลหตจางในหญงตงครรภไมเกนรอยละ 20

เปาหมาย 20591 15534 10681 11645 25980 26174 16045 18779 18469 19803 25115 60119 268935

ผลงาน 2502 2496 1428 2008 4820 4538 2811 2628 3225 2492 4592 11131 44671

รอยละ 12.15 16.07 13.37 17.24 18.55 17.34 17.52 13.99 17.46 12.58 18.28 18.51 16.61

6.รอยละของโรงพยาบาลผานมาตรฐานระบบบรการอนามยแมและเดกคณภาพไมนอยกวารอยละ ๖๐

เปาหมาย 97 47 47 na 68 71 68 84 na 67 79 78 706

ผลงาน 87 47 44 na 68 53 68 80 na 65 67 37 616

รอยละ 89.69 100.00 93.62 na 100.00 74.65 100.00 95.24 na 97.01 84.81 47.44 87.25

ทมา : ผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข รอบ 2 ป 2560 (เดอน ตลาคม 2559- มถนายน 2560) ศนย๑อนามยท 1-12

4


ประเดนส าคญทเปนความเสยงตอการท าใหการขบเคลอนนโยบายหรอการด าเนนงานไมประสบความส าเรจ (Key Risk Area/ Key Risk Factor)

1. ความชดเจนของนโยบายและแนวทางการด าเนนงานทไมสามารถด าเนนการได เชน โครงการสาวไทยแกมแดงฯ และการปองกนการคลอดกอนก าหนด เนองจากขาดแนวทางการด าเนนงาน วสด อปกรณ๑ เวชภณฑ๑และงบประมาณสนบสนน

2. ความเขมแขงของคณะกรรมการงานอนามยแมและเดก (MCHB) และคณะอนกรรมการสงเสรมการพฒนาเดกปฐมวยทประกอบดวยสหวชาชพรวมกนขบเคลอนงาน ตงแตการก าหนดนโยบาย การสอสารนโยบายส าคญ ก ากบ ตดตามและประเมนผลการด าเนนงานตามตวชวดส าคญทเกยวของกบการพฒนางานอนามยแมและเดกในเขตฯ ใหมความตอเนอง และเปนไปในทศทางเดยวกน

3. การบนทกขอมลงานแมและเดกในระบบรายงาน 43 แฟมยงไมสมบรณ๑ ไมครบถวน และมโปรแกรมบนทกขอมลใน รพท./รพศ.ทหลากหลาย เจาหนาทยงขาดความร ความเขาใจในการบนทกขอมล การสงขอมล ท าใหขอมลไมปรากฏขนในระบบ HDC ท าใหไดขอมลไมตรงกบขอมลทแทจรง (manual) เกดการประมวลผลคลาดเคลอน ซงจะมผลตอการวเคราะห๑สถานการณ๑ทไมตรงกบสภาพทแทจรง ตลอดจนไมสามารถน ามาวางแผนแกป๓ญหาทเหมาะสมของพนทได

4. ความครอบคลมในการคดกรองความเสยงและการปฏบตจรงตามแนวทางคดกรองความเสยงอยางถกตองและทนเวลาจะชวยลดความเสยงและปองกนอนตรายทจะเกดขนโดยเฉพาะลดการตายของมารดาลงได

5. กระบวนการโรงเรยน พอ แม ไมสามารถจดไดอยางครอบคลมโดยเฉพาะสถานบรการระดบ รพ.สต.รวมทงพอ แมใหความสนใจเขารวมกจกรรมโรงเรยน พอ แม คอนขางนอย

6. การด าเนนงานเชงรกรวมกบภาคเครอขายทองถนและชมชนมสวนส าคญทจะชวยใหงานส าเรจทงฝากครรภ๑เรว ฝากครรภ๑ครบ การคดกรองภาวะเสยง รวมทงการชวยคนหาเดกเพอการคดกรองพฒนาการ การตดตามเดกทสงสยลาชาเพอกระตนและสงตอทรวดเรว

ปญหา อปสรรค และแนวทางแกไขปญหา ปญหา/อปสรรค แนวทางแกไข

1.ระบบบรหารจดการและขบเคลอนการด าเนนงาน 1.1 การขบเคลอนงานผานกลไก MCH Board ตองอาศยความรวมมอของคณะกรรมการฯ เนองจากพนทมบคคลากรนอยและมภาระงานมาก จงท าใหคณะกรรมการบางทานไมสามารถเขารวมประชมไดอยางตอเนอง สงผลใหการขบเคลอนงานขาดความตอเนองไปดวย รวมทงขาดการ บรณาการระหวาง MCH Board & Service Plan

1. จดประชมสญจร มอบจงหวดในพนทแลกเปลยนกนเปนเจาภาพเพอสรางความตนตวและลดภาระเรองการเดนทาง 2. ใชกลไก MCH Board ขบเคลอนงานอนามยแมและเดกโดยบรณาการงานกบ Service Plan และเชอมโยงกบ DHS ในเขตเพอใหเหนป๓ญหาและก าหนดแนวทางการท างานรวมกน

1.2 การรบรนโยบายและความชดเจนในระดบพนทปฏบตการมนอย นโยบายและตวชวดเปลยนแปลงบอยการเปลยนตวบคลากรผรบผดชอบงาน ตองใชเวลาในการท าใหความเขาใจดานการปฏบตงานและการรวบรวมผลงาน

1. สอสารและประชาสมพนธ๑นโยบายลงสพนทหลากหลายชองทาง 2. ผลกดนและขบเคลอนนโยบายผานกลไก MCH Board โดยจดท าขอตกลงและแนวทางการด าเนนงานและเสนอตอผมอ านาจในการตดสนใจของจงหวดตอไป 3. ปฏบตตามนโยบายทปรบเปลยน ถาหากมป๓ญหาอปสรรคในการด าเนนงานใหประสานแจงกบทาง สสจ. เพอหารอป๓ญหาทเกดขน 4. ตดตามเยยมเสรมพลงตามตวชวดอยางตอเนองในพนท 5. ผลกดนเขตสขภาพใหมนโยบายเชงพนททชดเจนในการลดการตายมารดาจาก PPH และ PIH

5


ปญหา/อปสรรค แนวทางแกไข 2.ระบบบรการทมคณภาพ 2.1 ความครอบคลมในการคดกรองความเสยงในหญงตงครรภ๑มนอยและไมไดด าเนนการการสงตอหญงตงครรภ๑เสยงเพอการดแลตามตามแนวทางคดกรองความเสยงอยางถกตองและทนเวลาซงจะชวยลดความเสยงและปองกนอนตรายทจะเกดขนโดยเฉพาะลดการตายของมารดาลงไดตามขนตอนทก าหนด

1. พฒนามาตรฐานบรการอนามยแมและเดกเทยบเทาสากล 2. พฒนาระบบสงตอหญงตงครรภ๑ในภาวะฉกเฉน หามาตรการและกลไกเชงพนทในการปองกนการเกด 3D : Delay Detection, Delay Refer, Delay Decision 3.พฒนาศกยภาพบคลการใหมความรและทกษะในการคดกรองและจดการความเสยงในหญงตงครรภ๑ไดอยางถกตองตามขนตอน 4. การใหความรและสรางความตระหนกแกหญงตงครรภ๑ในการดแลตนเองเพอการตงครรภ๑และการคลอดทปลอดภย 5. พฒนาระบบการสอสารและการสงตอทรวดเรวทงการวนจฉย การสงตอ และการรกษา 6. พฒนาเครอขายชมชนทองถน อสม. และชมชนใหมสวนรวมในการดแล คดกรองความเสยง และตดตามกรณมความเสยงในเบองตน 7. พฒนาสอความรใหเหมาะสมกบกลมเปาหมาย 8. การนเทศ ตดตามและเสรมพลงอยางตอเนอง

3.การสงเสรมพฤตกรรมสขภาพทด และลดปจจยเสยง 3.1 หญงตงครรภ๑และสามไมใหความส าคญและเขารวมกจกรรมโรงเรยน พอ แม และกระบวนการโรงเรยน พอ แม ไมสามารถจดไดอยางครอบคลมโดยเฉพาะสถานบรการระดบ รพ.สต.

1. ใหความร กระตนและสรางแรงบนดาลใจใหพอ แมเขารวมกระบวนการโรงเรยนพอแมเพราะเปนแหลงใหความรส าคญทจะน าพาไปสพฤตกรรมและพฒนาการทดของเดก 2. สนบสนนศนย๑เดกเลก โรงเรยนอนบาล ในการน ากจกรรมโรงเรยนพอแมไปใช เพอใหผปกครอง เกดความรและตระหนกในความส าคญของการสงเสรมพฒนาการเดกตามวยดวยตนเอง 3. หนวยบรการทกระดบ มและใชแผนการสอนพอ แม ผเลยงดเดก (โรงเรยนพอแม) ในการเลยงดเดกดวยกระบวนการ กน กอด เลน เลา นอน เฝาดฟ๓น และใชสมดบนทกสขภาพแมและเดก 4. รพช.สรางระบบรวมกบรพ.สต.โดยก าหนดแผนการสอน การจดสอ เอกสารการสอนใหเชอมโยงและถายทอดสการปฏบตระดบ รพ.สต. ในภาพรวมของ CUP และตอยอดไปถงศนย๑พฒนาเดกเลกและ อสม.ใหเปนรปธรรม 5. จดระบบพเลยงและสนบสนนใหมการน ากระบวนการโรงเรยนพอแมไปใชใหไดอยางเปนรปธรรม 6. สรางกระแสความรอบรดานสขภาพ และเปดโอกาสใหประชาชนมสวนรวมในการจดการความเสยงของตนเอง ครอบครวและชมชน 7. สรางการมสวนรวมของครอบครว ชมชน ทองถน ก าหนดมาตรการสงคม ในการดแลสขภาพหญงตงครรภ๑ 8. ขยายการประชาสมพนธ๑ผาน รร.พอแม /ทม DHS/FCT/อสม. เพอใหหญงตงครรภ๑เขาระบบบรการฝากครรภ๑เรว 9. การศกษาและแลกเปลยนเรยนรการด าเนนงานโรงเรยนพอแม

6


ปญหา/อปสรรค แนวทางแกไข 4. การจดการระบบขอมลและการเฝาระวง 4.1 การรายงานขอมลลาชาและไมครอบคลม เนองจากเปนขอมลรายบคคล พนทจงตองใชเวลาในการทบทวนเปนรายกรณ 4.2 ขาดการน าขอมลมาใชในวเคราะห๑เพอการวางแผนการดาเนนงานและการแกไขป๓ญหา ขอมลมมากแตนามาใชประโยชน๑ไดนอย ขาดการเชอมโยงขอมลในการเฝาระวงความเสยง 4.3 การบนทกขอมลงานอนามยแมและเดกมหลากหลายโปรแกรม ผบนทกขอมลไมเขาใจขนตอนการบนทกและการประมวลผล ตลอดจนขาดการประสานงานระหวางผรบผดชอบงาน ท าใหระบบรายงาน 43 แฟมไมสมบรณ๑ขาดความครบถวน และถกตอง ไมสามารถสงขอมลออกไปเชอมตอกบระบบ HDC ได และนอกจากนการตดตามผลการด าเนนงานใน HDC ยงไมครอบคลมตามตวชวด และขาดขอมล รพ.เครอขายทอยนอกสงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข และ รพ.เอกชน ท าใหขอมลในระบบ HDC มจ านวนทนอยไมตรงกบผลการปฏบตงานจรง

1. วเคราะห๑ขอมลรายจงหวดและตดตามผลตอเนอง 2. ควรมขอมลของสถานบรการมาใชประกอบการตรวจสอบและเปรยบเทยบกบระบบ HDC ทงนเพราะถาหากไดขอมลทมความคลาดเคลอน จะสงผลตอการวเคราะห๑สถานการณ๑ทไมถกตองตรงกบความเปนจรง ตลอดจนการวางแผนเพอแกป๓ญหาทเหมาะสมและการคนขอมลป๓ญหาสพนท 3. ทมสารสนเทศของจงหวดจดอบรมผปฏบตงานใหมความร ความเขาใจในการบนทกขอมล การตรวจสอบขอมล การสงตอขอมลในระบบรายงาน 43 แฟม พรอมทงจดท าคมอใหทกหนวยบรการ 4. ก ากบตดตาม และตรวจสอบใหหนวยบรการบนทกและสงออกขอมลใหถกตอง ครบถวน ตามเวลา โดยประสานความรวมมอระหวางไอท จงหวด อ าเภอ และผทรบผดชอบงานอนามยแมและเดก

ขอเสนอแนะ 1. มนโยบายพฒนา MCH Board ทชดเจนจากสวนกลาง เชนมการประชมเพอสนบสนนใหเกด

MCHB อยางเปนรปธรรมโดยผบรหารระดบสงผาน Teleconference เปนตน 2. ประกาศนโยบายและแนวทางปฏบตทชดเจน พรอมทง สนบสนนยาเวชภณฑ๑และงบประมาณ

ด าเนนงานอยางพอเพยง 3. ศกษาผลกระทบดานบวกและดานลบของนโยบายฝากครรภ๑ทกท ฟรทกสทธ เพอปรบปรงและ

พฒนาใหดยงขนในอนาคต 4. ผลกดนตวชวดการตายของมารดาใหเปนวาระชาต มการจดประชมสบสวนการตายมารดา

ระดบชาตเปนประจ าทกป เพอกระตนการด าเนนงานอยางจรงจงและเขมแขง 5. ป๓ญหาในการลงขอมลในระบบ 43 แฟมของหนวยบรการในพนท เนองจากขอมลทบนทก

รายงานกบขอมล HDC ไมตรงกน จงเสนอใหมการทบทวนระบบการรายงาน และพฒนาศกยภาพผบนทกขอมลใหมความเขาใจตรงกนเพอลดความผดพลาดในการบนทกและเพมความครอบคลมในการรายงานขอมล

6. สวนกลางควรมการสอสารสงคมผานสอโทรทศน๑เพอกระตนใหประชาชนตระหนกถงความส าคญและเหนประโยชน๑ของการมาฝากครรภ๑เรวกอน 12 สปดาห๑และสงเสรมการเลยงลกดวยนมแมอยางนอย 6 เดอนในภาพรวมทงประเทศ

7. สอทใชในการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพของพอ แม ควรปรบปรงสมดบนทกสขภาพแมและเดกใหสะดวกในการใชและอานงายเนองจากตวหนงสอมขนาดเลกมากและแจกใหครบทกสถานบรการ รณรงค๑และผลตสอสาธารณะถงประโยชน๑ของการฝากครรภ๑เรวและการเขารวมกจกรรมโรงเรยนพอ แม รวมทงจดท า Application LINE เพอเพมชองทางใหถงกลมเปาหมายทกรปแบบไดมากยงขน และเพยงพอ

8. ก าหนดบทบาทตามมาตรฐานหองคลอดคณภาพระหวางกรมอนามยและกรมการแพทย๑ใหชดเจน

7


ตวชวด : รอยละเดก 0-5 ป มพฒนาการสมวยไมนอยกวารอยละ 80

กราฟท 1 แสดงความครอบคลมในการคดกรอง (1 ตลาคม 2559 – 19 กรกฎาคม2560)

กราฟท 2 แสดงรอยละเดก 0-5 ป พบพฒนาการสงสยลาชาไมนอยกวารอยละ 20

จากฐานขอมล Health Data Center (HDC) กระทรวงสาธารณสข (1 ตลาคม 2559 –

19 กรกฎาคม 2560) พบวาภาพรวมทง 12 เขตสขภาพเดก 0 - 5 ป มพฒนาการสมวยคดเปนรอยละ 94.63 ซงทกเขตสขภาพสามารถด าเนนงานไดเกนเกณฑ๑มาตรฐานทก าหนดและจากผลการคดกรองพฒนาการเดกปฐมวยสามพบพฒนาการสงสยลาชา (เกณฑ๑มาตรฐานไมนอยกวารอยละ 20) ด าเนนการไดรอยละ 15.21 โดยเขตสขภาพทด าเนนการไดด คอ เขตสขภาพท 7 และ 12 (รอยละ 22.36, 20.52 ตามล าดบ) ป๓ญหาทพบในการคดกรองคอ การใชเครองมอ DSPM, เดกทพบพฒนาการลาชาขาดการตดตาม และการด าเนนกจกรรมอนทเกยวของอยางตอเนอง เชน การเลยงลกดวยนมแมกระบวนการ “กน กอด เลน เลา นอน เฝาดฟ๓น” เปนตน ซงโรงพยาบาลจะตองมการพฒนาบคลากร การสอนใช DSPM ใหกบผปกครอง และการใหหนวยตางๆทเกยวของ เชน อปท. โรงเรยน ชมชน รวมด าเนนกจกรรมในการสงเสรมพฒนาการเดก

8


ตวชวด : รอยละเดก 0-5 ป สงดสมสวน ไมนอยกวารอยละ 51 สถานการณ

จากรายงานการตรวจราชการพบวาสถานการณ๑ของแตละจงหวดทรายงานเปนขอมลคนละชวงเวลา และไมไดมการรายงานเปนภาพรวมของเขต ท าใหไมสามารถน าขอมลดงกลาวมาเปรยบเทยบสถานการณ๑ รอยละของเดกอาย 0 - 5 ป สงดสมสวนได ดงนนจงขอสรปรายงานสถานการณ๑รอยละของเดกอาย 0-5 ป สงดสมสวน ในไตรมาสท 1 และ 2 ป 2560 ตามแผนภมท 1 พบวาสถานการณ๑ดขนทกเขตสขภาพ ยกเวนเขต 3 , 4 และ 5 โดยภาพรวมของประเทศเปนรอยละ 49.3 เมอพจารณาเปนรายเขตพบวา เขตทมเดกอาย 0-5 ป สงดสมสวน มากกวาคาเปาหมายไดแกเขต 6 , 7 และ 9 แตเมอดอตราการเพมขนรายเขตสขภาพอตราการเพมขนของคาเปาหมายยงคอนขางต า ในไตรมาสท 4 ภาพรวมทงประเทศยงต าคาเปาหมายไดเพยงรอยละ 49.71

แผนภมท 1 รอยละของเดกอาย 0-5 ป สงดสมสวน ในไตรมาสท 1 , 2 และ 4 ป 2560 แยกรายเขต

ทมา (ระบแหลงทมาของขอมล และวนทประมวลผล) HDC แฟมโภชนาการไตรมาสท 1,2 และ 4 ไตรมาสท 1 ประมวลผลวนท 29 ธนวาคม 2559 ไตรมาสท 2 ประมวลผลวนท 28 มนาคม 2560 ไตรมาสท 4 ประมวลผลวนท 2 ตลาคม 2560

ตารางท 1 ผลการด าเนนงานรอยละของเดกอาย 0-5 ป สงดสมสวน ในไตรมาสท 2 แยกรายเขต

เขตสขภาพ ผลการด าเนนงาน

จ านวนเดก0-5 ปทไดรบการประเมนทงหมด

จ านวนเดก 0-5 ป ทสงดสมสวน

รอยละ

เขต 1เชยงใหม 191,696 86,406 45.07 เขต 2พษณโลก 122,178 56,805 46.49 เขต 3นครสวรรค๑ 86,452 41,390 47.88 เขต 4สระบร 149,914 76,303 50.9

46.1 46.2

48.8

50.3 50.2 50.2 51.1

49.0

50.8

45.2

49.8

47.0

48.7

46.6 46.5

48.5

50.2 50.2

51.5 51.2

49.5

51.9

46.4

50.6

47.2

49.3

45.07

46.49

47.88

50.9 50.08

53.18

51.64

50.24

51.55 50.68 50.36

47.15

49.71

40.0

42.0

44.0

46.0

48.0

50.0

52.0

54.0

ไตรมาสท 1 ไตรมาสท 2 ไตรมาสท 4

9


เขตสขภาพ ผลการด าเนนงาน

จ านวนเดก0-5 ปทไดรบการประเมนทงหมด

จ านวนเดก 0-5 ป ทสงดสมสวน

รอยละ

เขต 5ราชบร 196,249 98,279 50.08 เขต 6ชลบร 207,021 110,084 53.18 เขต 7ขอนแกน 186,523 96,313 51.64 เขต 8อดรธาน 205,404 103,205 50.24 เขต 9นครราชสมา 218,669 112,729 51.55 เขต 10อบลราชธาน 187,421 94,994 50.68 เขต 11นครศรธรรมราช 164,976 83,077 50.36 เขต 12 ยะลา 272,474 128,467 47.15

ภาพรวมประเทศ 2,188,977 1,088,052 49.71

ทมา (ระบแหลงทมาของขอมล และวนทประมวลผล) HDC แฟมโภชนาการ วนท 2 ตลาคม 2560

สรปประเดนส าคญทเปนความเสยงตอการท าใหการขบเคลอนนโยบายหรอการด าเนนงานไมประสบความส าเรจ (Key Risk Area/Key Risk Factor) ซงไดจากการวนจฉย ประมวล วเคราะห สงเคราะห จากการตรวจตดตาม

มาตรการด าเนนงานในพนท

แนวทางการตรวจตดตาม สรปประเดนส าคญ (ผลการด าเนนงาน/กลไกการด าเนนงาน/ความเสยง จากการ

ตรวจตดตาม

ผลลพธ (Small

success) 1. การขบเคลอนนโยบายเดก 0-5 ป สงดสมสวน สการปฏบต

1.1 จงหวดถายทอดนโยบายเดกอาย 0-5 ป สงดสมสวนใหแกระดบอ าเภอและต าบล 1.2 จงหวด/อ าเภอ/ต าบลก าหนดแผนงาน/โครงการ/กจกรรมสงเสรมเดกอาย 0-5 ป สงดสมสวน

1. จงหวดมการรบฟ๓งการจดประชมชแจงการด าเนนงานจากสวนกลาง จากทจดประชมเชงปฏบตการพฒนารปแบบบรการดานโภชนาการในคลนกฝากครรภ๑และคลนกสขภาพเดกด และการใชโปรแกรมเฝาระวงการเจรญเตบโตของเดกอาย 0-18 ป รปแบบออนไลน๑ และชแจงนโยบายแนวทางการด าเนนงานสงเสรมเดกอาย 0-5 ป สงดสมสวน ๒. บางจงหวดมการก าหนตวชวดคาเปาหมายเดกอาย 0-5 ปสงดสมสวน และมการถายทอดนโยบายสการปฏบตในพนทโดยจงหวดและอ าเภอ (สสอ./รพช./รพ.สต.) ในผลงานขอนมเพยง 26 จงหวดทมการด าเนนงานถายทอดลงสการปฏบตในพนท ๓. การด าเนนงานขบเคลอนการด าเนนงานเดกอาย 0-5 ป สงดสมสวน สวนใหญจะขบเคลอนการด าเนนงานผานคณะกรรมการ MCH Board ของแตละจงหวด แตกไมมขอมลบงชวาคณะกรรมการมการขบเคลอนในเรองเดกอาย 0-5 ป สงดสมสวน 4. การด าเนนงานสงเสรมเดกปฐมวย ในรายงานการตรวจราชการแทบทกจงหวดจะเนนในเรองสงเสรมพฒนาการเดกเปนหลก

76 จงหวด

10



แนวทางการตรวจตดตาม สรปประเดนส าคญ (ผลการด าเนนงาน/กลไกการด าเนนงาน/ความเสยง จากการ

ตรวจตดตาม

ผลลพธ (Small

success) 5. ขอมลทรายงานในการตรวจราชการในเรองการขบเคลอนเดก 0-5 ป สงดสมสวน สวนใหญจะมแตขอมลเชงปรมาณทเปนผลการด าเนนงาน มขอมลเชงคณภาพการด าเนนงานทนอยมาก หรอบางจงหวดไมมรายงานผลการด าเนนงานขบเคลอนเดก 0-5 ป สงดสมสวน

2. การด าเนนงานพฒนาต าบลสงเสรมเดกอาย 0-5 ป สงดสมสวน ฟ๓นไมผ พฒนาการสมวย

2.1 จงหวด/อ าเภอ/ต าบล มการประเมนต าบลสงเสรมเดกอาย 0-5 ป สงดสมสวน ฟ๓นไมผ พฒนาการสมวย 2.2 จงหวด/อ าเภอ/ต าบล มแผนพฒนางานโภชนาการ ทนตสขภาพ กจกรรมทางกายและการนอน สขาภบาลอาหารและน า ใน 5 setting ไดแก สถานบรการสาธารณสขอปท. ศนย๑เดกเลก ชมชน และครอบครว 2.3 มผลการด าเนนงานพฒนาต าบลสงเสรมเดกอาย 0-5 ป สงดสมสวน ฟ๓นไมผ พฒนาการสมวย

1. สวนใหญจะรบทราบนโยบายทจะตองมการด าเนนงานเพอพฒนาต าบลสงเสรมเดกอาย 0-5 ป สงดสมสวน ฟ๓นไมผ พฒนาการสมวย แตในรายงานยงไมมการด าเนนงานตาม small success ในประเดนน 2. มอย 3 จงหวดไดแก แมฮองสอน จนทบร และหนองบวล าภ มการประชมชแจงการด าเนนงานต าบลสงเสรมเดกอาย 0-5 ป สงดสมสวน ฟ๓นไมผ พฒนาการสมวยผานกลไกจงหวดเพอเดกปฐมวย โดยมผวาราชการจงหวดเปนประธานการประชม 3. มการเขยนรายงานการชแจงการด าเนนงานพฒนาต าบลสงเสรมเดกอาย 0-5 ป สงดสมสวน ฟ๓นไมผ พฒนาการสมวย ผานการประชมคณะกรรมการ MCH Board แตกไมมรายละเอยดทบงชวาคณะกรรมการมการชแจงการด าเนนงานอยางไร

3. สงเสรมและสนบสนนการจดบรการสงเสรมสขภาพอนามยสตรและเดกปฐมวยดานโภชนาการและสขภาพชองปาก โดยใชกลไก Primary Care Cluster (PCC)

3.1 การจดบรการสงเสรมสขภาพอนามยสตรและเดกปฐมวยดานโภชนาการและสขภาพชองปาก โดยใชกลไก PCC 3.2 จงหวดและอ าเภอมการประเมนผลการด าเนนงานของ PCC ในการจดบรการโภชนาการและสขภาพชองปากสตรและเดกปฐมวย

1.จากรายงานตรวจราชการ ในประเดนนยงไมมการเขยนผลการด าเนนงานออกมาชดเจน หรอมขอมลทบงชถงการด าเนนงานการจดบรการโภชนาการสตรและเดกปฐมวย Primary Care Cluster: PCC

การด าเนนงานตามกระบวนการเชงยทธศาสตรทท าใหเกดผลลพธ และความยงยน การด าเนนงานของจงหวดสวนใหญรายงานเฉพาะขอมลเชงปรมาณ คอ รอยละเดกอาย 0-5 ป สงด

สมสวน ยงขาดขอมลเชงคณภาพ ซงก าหนดมาตรการไว 3 เรอง คอ 1)การขบเคลอนนโยบายเดกอาย 0-5 ป สงดสมสวน 2)การมสวนรวมเพอเดกอาย 0-5 ป สงดสมสวน โดยพฒนาต าบลสงเสรมเดกอาย 0-5 ป สงดสมสวน (อาหารแมและเดกยาเมดไอโอดน ธาตเหลก กรดโฟลก ยาน าเสรมธาตเหลก กจกรรมทางกาย การนอน) ฟ๓นไมผ พฒนาการสมวย 3)การจดบรการโภชนาการสตรและเดกปฐมวย โดยใชกลไก PCC

11


กระบวนการด าเนนงานพฒนาต าบลสงเสรมเดกอาย 0-5 ป สงดสมสวน ฟ๓นไมผ พฒนาการสมวยใชแนวคด PDCA แตเรมจากการประเมนตนเองเกยวกบการด าเนนงานโภชนาการ กจกรรมทางกาย การนอน สขภาพชองปาก และสขาภบาลอาหารและน า ใน 5 setting ของแตละต าบล ไดแก สถานบรการสาธารณสขของรฐ (ANCและWCC) ชมชน/หมบาน อปท. ศนย๑เดกเลก และครอบครวเพอใหทราบสถานการณ๑การด าเนนงานดานโภชนาการ กจกรรมทางกาย การนอน สขภาพชองปาก และสขาภบาลอาหารและน า และบคลากรสาธารณสขระดบต าบล ประสาน อปท. , อสม. และครพเลยง น าขอมลเหลานนมาวเคราะห๑และวางแผนรวมกนกบนกวชาการส านกงานสาธารณสขอ าเภอ และปรบปรงการด าเนนงานโภชนาการ (อาหารแม ทารก และเดกอาย 1-5 ปยาเมดไอโอดน ธาตเหลก กรดโฟลก ยาน าเสรมธาตเหลก) กจกรรมทางกาย การนอน สขภาพชองปาก และสขาภบาลอาหารและน า ตามแผนนนตามบทบาทหนาทของแตละ setting ในแตละป ท าใหการด าเนนงานมประสทธภาพและคณภาพมากยงขน

สวนการจดบรการโภชนาการสตรและเดกปฐมวย ในสถานบรการสาธารณสข เนนการพฒนารปแบบการใหบรการโภชนาการใน ANC และ WCC โดยการพฒนางานประจ าสงานวจย (R2R) และใชกลไก PCC ด าเนนงานเชงรกดานโภชนาการ (อาหารแม ทารก และเดกอาย 1 -5 ปยาเมดไอโอดน ธาตเหลก กรด โฟลก ยาน าเสรมธาตเหลก) และสขภาพชองปาก ถงระดบศนย๑เดกเลก ชมชน/หมบาน และครอบครว โดยมอปท.ใหการสนบสนน

ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะ


ปญหา/อปสรรค/ปจจยทท าใหการด าเนนงานไมบรรลวตถประสงค

ขอเสนอแนะทใหตอหนวยรบตรวจ

สงทผทท าหนาทตรวจราชการรบไปประสานหรอ

ด าเนนการตอ 1. การขบเคลอนนโยบายเดก 0-5 ป สงดสมสวน สการปฏบต 2. การด าเนนงานพฒนาต าบลสงเสรมเดกอาย 0-5 ป สงดสมสวน ฟ๓นไมผ พฒนาการสมวย 3. การจดบรการโภชนาการสตรและเดกปฐมวย โดยทม PCC

- ขาดการถายทอดมาตรการด าเนนงานเดกอาย 0-5 ป สงดสมสวน จากจงหวดสระดบอ าเภอและต าบล - บคลากรสาธารณสขใน ANC และ WCC ขาดความรและทกษะดานโภชนาการสตรและเดกปฐมวย - บคลากรสาธารณสขใน ANC และ WCC มจ านวนนอย ภาระงานมากท าใหไมสามารถใหความรและฝกทกษะการจดกราฟ แปลผลการจดอาหารใหเหมาะสมแกหญงตงครรภ๑และพอแม/ผเลยงดเดก - ความครอบคลมการชงน าหนก วดความยาว/สวนสงของเดก ต า รวมทงเครองชงน าหนก เครองวดความยาว/สวนสง ไมเหมาะสม ไมไดมาตรฐาน วธการชงวดไมถกตอง

- จงหวดควรชแจงมาตรการด าเนนงานเดกอาย 0-5 ป สงดสมสวน ใหกบระดบอ าเภอและต าบลทกแหง -พฒนาศกยภาพของบคลากรสาธารณสขใหมความรและทกษะดานโภชนาการสตรและเดกปฐมวยทงการเฝาระวงน าหนกแม เฝาระวงสวนสงและน าหนกลก อาหารตามวย -บคลากรสาธารณสข ควรใหความส าคญกบการตดตามการชงน าหนก วดความยาว/สวนสงของเดก ทก 3 เดอน โดยเนนการใชเครองมอทมมาตรฐานและวธการประเมนทถกตอง - เพมบทบาทนกโภชนาการของรพศ./รพท./รพช.ในการใหค าแนะน าโภชนาการใน ANC และ

- เพมการสอสารองค๑ความร รายละเอยดการด าเนนงานกบหนวยรบตรวจ - เยยมเสรมพลงใหกบพนทอยางตอเนอง

12



ปญหา/อปสรรค/ปจจยทท าใหการด าเนนงานไมบรรลวตถประสงค


สงทผทท าหนาทตรวจราชการรบไปประสานหรอ

ด าเนนการตอ WCC - สถานบรการสาธารณสขทกระดบ ควรมการประเมนพฤตกรรมการบรโภคอาหารในหญงตงครรภ๑และเดกปฐมวย เพอใชในการใหค าแนะน าปรกษาการบรโภคอาหารเปนรายบคคล -เพมบรการโภชนาการสตรและเดกปฐมวยใน PCC - เพมนกโภชนาการของ รพศ./รพท./รพช.ในทม PCC

ขอเสนอแนะตอนโยบาย/ตอสวนกลาง/ตอผบรหาร/ตอระเบยบ กฎหมาย ล าดบ ประเดนขอเสนอแนะ

1.ขอเสนอแนะเชงนโยบาย

1. เพมเปาประสงค๑ “เดกอาย 0-5 ป สงดสมสวน” และการใหบรการโภชนาการสตรและเดกปฐมวยใน PCC 2. เพมนกโภชนาการของ รพศ./รพท./รพช.ในทม PCC 3.ตองมการสรางกระแสสงคมเพอใหเกดความตนตว และเหนความส าคญของการด าเนนงานเพอสงเสรมเดกอาย 0-5 ป สงดสมสวน

2.ขอเสนอแนะในพนท

1. จงหวดควรชแจงมาตรการด าเนนงานเดกอาย 0-5 ป สงดสมสวน ใหกบระดบอ าเภอและต าบลทกแหง 2. พฒนาศกยภาพของบคลากรสาธารณสขใหมความรและทกษะดานโภชนาการสตรและเดกปฐมวยทงการเฝาระวงน าหนกแม เฝาระวงสวนสงและน าหนกลก อาหารตามวย 3. บคลากรสาธารณสข ควรใหความส าคญกบการตดตามการชงน าหนก วดความยาว/สวนสงของเดก ทก 3 เดอน โดยเนนการใชเครองมอทมมาตรฐานและวธการประเมนทถกตอง 4. เพมบทบาทนกโภชนาการของ รพศ./รพท./รพช.ในการใหค าแนะน าโภชนาการใน ANC และ WCC 5. สถานบรการสาธารณสขทกระดบ ควรมการประเมนพฤตกรรมการบรโภคอาหารในหญงตงครรภ๑และเดกปฐมวย เพอใชในการใหค าแนะน าปรกษาการบรโภคอาหารเปนรายบคคล 6. เพมบรการโภชนาการสตรและเดกปฐมวยใน PCC เพมนกโภชนาการของ รพศ./รพท./รพช.ในทม PCC 7. ระดบพนทควรมการตรวจสอบป๓ญหาทแทจรงและหาแนวทางแกไขในการจดเกบขอมลตามระบบเพอใหความถกตองครบถวนและมความทนเวลา 8. พนทตองสรางการมสวนรวมของหนวยงานทมการบรณาการรวมกน เพอใหเกดการด าเนนงานทเปนรปธรรม และมความตอเนอง

13


1.1.2 เดกวยเรยน ตวชวด : รอยละของเดกวยเรยน สงดสมสวน ไมนอยกวารอยละ 66

ผลการด าเนนงานรอบ 9 เดอน (ตลาคม 2559 – สงหาคม 2560) จากขอมลสถานการณ๑เดกวยเรยนสงดสมสวน ในชวง 9 เดอน (ตลาคม 2559 – สงหาคม 2560)

โดยส านกนโยบายและยทธศาสตร๑ กระทรวงสาธารณสข พบวาผลด าเนนงานรายเขตสขภาพสวนใหญยงคงต ากวาคาเปาหมายทก าหนดไว ภาพรวมคดเปนรอยละ 75 ประกอบดวย เขต 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11 และ 12 มเพยง 3 เขตสขภาพเทานนทผานเกณฑ๑เปาหมาย คอ 4,7 และ 10 สงผลใหภาพรวมของเดกวยเรยนสงดสมสวนยงไมบรรลเปาหมาย ซงก าหนดไวทรอยละ 66 แตผลการด าเนนงานเพยงรอยละ 65.1 เทานน (รายละเอยดดงภาพ)

ภาพแสดงรอยละเดกวยเรยนสงดสมสวน ปงบประมาณ 2560 (ไตรมาสท 3 : ต.ค. 59 –ส.ค.60) จ าแนกรายเขต

ทมา : ระบบรายงาน HDC ณ วนท 1 ส.ค. 60

สรปประเดนส าคญทเปนความเสยงตอการท าใหการขบเคลอนนโยบายหรอการด าเนนงานไมประสบความส าเรจ (Key Risk Area/ Key Risk Factor) ซงไดจากการวนจฉย ประมวล วเคราะห สงเคราะห จากการตรวจตดตาม โดยแบงเปนรายละเอยดดงน คอ 1) ผลการด าเนนงาน 2) ระบบรายงานขอมล 3) มาตรฐานการเฝาระวงภาวะโภชนาการ 4) การจดการสงแวดลอมในและนอกเขตโรงเรยน 5) การรณรงค๑ประชาสมพนธ๑

ปญหาอปสรรค ประเดน รายละเอยด

1. กระบวนการด าเนนงาน การขบเคลอนการด าเนนงานในพนท ยงไมบรรลเปาหมายและวตถประสงค๑ ตามแผนปฏบตการ เนองจากจ านวนบคลากรผรบผดชอบงานวยเรยน มไมเพยงพอกบปรมาณงาน

2. ระบบรายงานขอมลของ HDC ร ะ บ บ ข อ ม ล ย ง ไ ม มประสทธภาพดานความถกตองและความครอบคลม

ขาดความครอบคลมและความถกตองในระบบรายงาน HDC - ป๓ญหาการบนทกขอมลในระบบ คอ การบนทกจะบนทกขอมลนกเรยน 4 type คอ Type 1 คอ มชออยในทะเบยนบานในเขตรบผดชอบ

เขต 1 เขต 2 เขต 3 เขต 4 เขต 5 เขต 6 เขต 7 เขต 8 เขต 9 เขต 10 เขต 11 เขต 12 รวม

เปาหมาย 64 63 65 66 65 66 68 68 71 65 65 63 66

รอยละ สงด สมสวน 62.2 62.7 62.4 66.7 63.0 65.0 68.4 65.5 69.1 65.6 62.8 62.1 65.1

56

58

60

62

64

66

68

70

72

รอยล

ะ

เปาหมายป 60 : เดกวยเรยนสงดสมสวน รอยละ 66

14


ประเดน รายละเอยด และอยจรง Type 2 คอ มชออยในทะเบยนบานในเขตรบผดชอบแตตวไมอยจรง Type 3 คอ มาอาศยอยในเขตรบผดชอบ(ตามทะเบยนทอยในเขตรบผดชอบ) แตชออยทะเบยนบานนอกเขตรบผดชอบ Type 4 คอ ทอาศยอยนอกเขตรบผดชอบและทะเบยนบานไมอยในเขตรบผดชอบ เขามารบบรการหรอเคยอยในเขตรบผดชอบ แตใชขอมลเพยง 2 type เทานน คอ Type 1 และ Type 2 ขอมลอก 2 type ไมไดน ามาใชเพราะเปนนกเรยนนอกระบบ/ ตางดาว จงสงผลกระทบตอขอมลสวนนสญหายไป - ขอมลเดกวยเรยนในเขตเมอง เชน โรงเรยนทอยในสงกดเทศบาล หรอโรงเรยนเอกชนบางแหงไมมการ Key ขอมลเขามาในระบบ เพราะนกเรยนมจ านวนมากท าใหผรบผดชอบงานไมสามารถบนทกขอมลไดทน และมป๓ญหาทางเทคนคท าใหไมสามารถ ดงขอมลได ท าใหเกดผลกระทบกบความครอบคลม และเดกกลมนไมไดรบการแกไขป๓ญหา - การบนทกขอมลการชงน าหนก และวดสวนสงของโรงเรยน สวนใหญบนทกไมถกตองตามมาตรฐาน เชน ไมบนทกจดทศนยม ท าใหการแปรผลเกดความคาดเคลอนได - ระบบการรายงานคดกรอง การดแลชวยเหลอเดกอวน กลมเสยง ยงไมมรปธรรมทชดเจน

3. มาตรฐานการเฝาระวงภาวะโภชนาการ

เครองมอการเฝาระวงภาวะการเจรญเตบโต เชน เครองชงน าหนก ทวดสวนสง ไมไดมาตรฐาน รวมถงวธการชงน าหนก และวดสวนสง

4. การจดการสงแวดลอมใน และนอกเขตโรงเรยน

การจดการป๓จจยแวดลอมดานอาหาร หวาน มน เคม ในรอบรวโรงเรยน ซงมผลตอการเกดภาวะอวนในนกเรยน ความรวมมอจากภาคสวนทเกยวของมนอยมาก

5. การรณรงค๑ประชาสมพนธ๑ - การประชาสมพนธ๑และรณรงค๑สรางความตระหนกยงไมทวถง ท าใหกลมเปาหมายไมเหนความส าคญในการรวมกนจดการป๓ญหาทพโภชนาการในเดกวยเรยน

ขอเสนอแนะตอนโยบาย / ตอสวนกลาง / ตอผบรหาร / ตอระเบยบ กฎหมาย 1. ด าเนนการสอสารนโยบาย/มาตรการสงเสรมสขภาพตางๆ ตงแตระดบประเทศ เขต และพนท

เพอน าไปสการปฏบตใหครอบคลมทกระดบและทกภาคสวนทเกยวของ 2. ควรมการสอสารเพอสรางความรวมมอการแกไขป๓ญหาเดกอวน และการสงเสรมสขภาพเดกวย

เรยนระหวางกระทรวงทเกยวของ ไดแก ศกษาธการ มหาดไทย และสาธารณสข 3. การสรางกระแสสงคมในวงกวาง เพอใหเกดความตระหนกถงป๓ญหาเดกอวน โดยใชการสอสาร

หลายชองทาง ไดแก โทรทศน๑ วทยชมชน หรอ social media ตางๆ 4. ควรมกระบวนการบรหารจดการขอมล ทสามารถนาไปใชประโยชน๑ไดทงในสวนของสถานศกษา

และสาธารณสข

15


ตวชวด : รอยละของเดกกลมอาย 0-12 ปฟนดไมผ (Cavity free) ไมนอยกวารอยละ 52 สถานการณ

ประเดนการตรวจราชการ 1. การสงเสรมสขภาพปองกนโรคในชองปาก เพอใหเดกปราศจากฟนผ 2. ควบคมโรคในชองปากและลดการสญเสยฟนแทในเดกอาย 12 ป 3. ขยายความครอบคลมสงแวดลอมทเออตอทนตสขภาพในศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยน

สถานการณสภาวะสขภาพชองปาก จากขอมลรายงาน HDC พบวาเดกกลมอาย 3 ป ปราศจากฟ๓นผรอยละ 71.7 โดยมเขตสขภาพท

12, 2 และ 11 นอยทสดตามล าดบ สวนเดกกลมอาย 12 ป ปราศจากฟ๓นผรอยละ 61.1 เดก 12 ปฟ๓นดไมมผ รอยละ 71.9 โดยมเขตสขภาพท 12, 11 และ 5 นอยทสดตามล าดบ เขตสขภาพท 11 และ 12 มป๓ญหาโรคฟ๓นผสงทงในเดกอาย 3 ป และ 12 ป แมวารอยละเดกอาย 3 ป ปราศจากฟ๓นผและรอยละเดกอาย 12 ปฟ๓นดไมมผสงกวาเปาหมายทก าหนดไวคอ รอยละ 50 และ รอยละ 52 ตามล าดบ แตมขอสงเกตวาแหลงขอมลทใชตางกน คอทผานมาใชขอมลจากการส ารวจสขภาพชองปากระดบจ งหวด อกทงความครอบคลมการตรวจฟ๓นเดกอาย 3 ปและ 12 ปในรายงาน HDC รอยละ 58 และ รอยละ 41 ตามล าดบ ซงควรไดมการเปรยบเทยบกบขอมลทไดจากการส ารวจระดบจงหวดป 2560 ตอไป

ตวชวด เขตสขภาพ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1-12

รอยละของเดกอาย 3 ปปราศจากฟ๓นผ

74.6 67.5 74.4 71.2 70.3 75.9 76.9 75.0 70.9 75.3 68.1 62.4 71.7

รอยละของเดกอาย 12 ป ปราศจากฟ๓นผ

62.9 57.2 56.8 57.8 55.5 63.7 70.2 65.1 61.8 69.0 53.3 45.4 61.1

รอยละของเดกอาย 12 ป ฟ๓นดไมมผ

76.1 70.4 72.9 67.8 65.5 72.7 79.3 78.3 71.9 80.1 62.0 55.8 71.9

แหลงขอมล : รายงาน HDC 31 สงหาคม 2560

ขอมลประกอบการวเคราะห (ระบรายการขอมลทจ าเปนส าหรบการตรวจตดตามทจ าเปนในแตละประเดน) 1. การสงเสรมสขภาพปองกนโรคในชองปาก เพอใหเดกปราศจากฟนผ

กจกรรมส าคญในการปองกนโรคฟ๓นผในกลมเดก 0-2 ป คอการฝกผปกครองแปรงฟ๓นใหเดก ในภาพรวมท าไดครอบคลม รอยละ 58.1 ซงเพมขนจากป 2558 (รอยละผดแลเดกอาย 9 เดอน-2 ป ไดรบการฝกแปรงฟ๓น รอยละ 31.7) เดก 0-12 ป ไดรบการเคลอบ/ทาฟลออไรด๑เฉพาะท รอยละ 48.6 ซงเพมขนจากป 2558 (เดกอาย 9 เดอน-2ป ไดรบการทาฟลออไรด๑วาร๑นช รอยละ 36.9 ) และเขตสขภาพท 12 และ 9 มผลงานสงกวาเขตอนๆ ทง 2 กจกรรม

กจกรรมส าคญในการปองกนโรคฟ๓นผในกลมเดก 3-5 ปคอ การตรวจสขภาพชองปากเดก 3-5 ป เพอเฝาระวงโรคฟ๓นผ ผลงานตรวจสขภาพเดก 3-5 ป ครอบคลมเพยงรอยละ 53.6 เขตสขภาพทมผลงานความครอบคลมนอย คอเขตสขภาพท 2, 4, 5 และ 6 การทเดก 3-5 ป ไดรบการตรวจสขภาพชองปากจะน าไปสการไดรบบรการสงเสรมปองกนและบรการรกษาทางทนตกรรมทเหมาะสมตอไป

กจกรรมส าคญในการปองกนโรคฟ๓นผในฟ๓นถาวรคอบรการเคลอบหลมรองฟ๓นในเดกกลมอาย 6 ป ผลงานการใหบรการเคลอบหลมรองฟ๓นในกลมอาย 6 ป ครอบคลม รอยละ 24.1 จากขอมลรายงาน HDC

16


พบวาเดกอาย 12 ป เปนโรคฟ๓นผ (มประสบการณ๑โรคฟ๓นผ) รอยละ 39.9 ซงแสดงวามกลมเสยงฟ๓นถาวรผ ไมนอยกวานอยละ 40 จงควรทบทวนเปาหมายใหเหมาะสมมากขน อยางไรกตามในการปองกนโรคฟ๓นผจ าเปนตองปรบพฤตกรรมดานทนตสขภาพของเดก แตสวนใหญจงหวดจะไมมขอมลดานทนตสขภาพของเดก รวมทงสวนใหญไมมแผนงาน/โครงการทสงเสรมพฤตกรรมดานทนตสขภาพของเดกซงจะตองด าเนนการในปตอไป


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1-12 ร อยละของเ ด ก 0-2 ป ผ ป ก ค ร อ งไดรบการฝกแปรงฟ๓นโดยลงมอปฏบต

40.6 46.6 50.8 57.1 53.9 56.3 63.3 55.9 82.1 58.2 42.3 71.4 58.1

ร อยละของเดก0-2 ปเ ค ล อ บ /ท าฟ ล อ อ ไ ร ด๑เฉพาะท

31.4 36.6 48.1 40.7 45.0 45.5 51.3 40.7 69.7 47.1 34.8 74.4 48.6

ร อยละของเดก 3-5 ป ไ ด ร บ ก า รตรวจสขภาพชองปาก

54.4 44.2 47.5 45.7 46.2 53.2 62.6 54.7 66.5 59.7 46.9 50.4 53.6

ร อยละของเดกอาย 6 ป ไ ด ร บ ก า รเคลอบหลมรองฟ๓น

14.8 17.8 27.1 14.2 15.6 16.5 40.0 26.4 41.7 29.0 17.7 22.8 24.1

แหลงขอมล : รายงาน HDC 31 สงหาคม 2560

2. ควบคมโรคในชองปากและลดการสญเสยฟนแทในเดกอาย 12 ป ผลการจดบรการสขภาพชองปากในเดกกลมอาย 6-12 ปครอบคลม รอยละ 53.6 ซงต ากวา

เปาหมายทก าหนด 3. รอยละ 60 อยางไรกตาม จากขอมลรายงานสถานการณสขภาพชองปากเดกกลมอาย 12 ป พบวาฟนดไมมผรอยละ 72 นนคอยงมเดกอาย 12 ป ทตองไดรบบรการทนตกรรมเพอควบคมโรคในชองปากรอยละ 38 สวนในเดกกลมอาย 3-5 ป ผลงานบรการทนตกรรมรอยละ 66.8 สงกวากลมอาย 6-12 ป แตถาไมนบรวมบรการสงเสรมปองกนพบวาเดกกลมอาย 6-12 ปไดรบบรการรอยละ 2 สงกวาเดกกลมอาย 3-5 ป ทไดรบบรการเพยงรอยละ 1 การเพมความครอบคลมบรการทนตกรรมไมสามารถท าได ดวยขอจ ากดในเรองก าลงคน (ทนตาภบาลประจ า รพ.สต.รอยละ 43) และงบประมาณในการจดหาครภณฑ๑ทางทนตกรรม จงตองใหความส าคญในการสงเสรมสขภาพปองกนโรคในชองปาก เพอใหเดกปราศจากฟ๓นผใหมประสทธผลเพมขน

17



1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1-12 รอยละของเดกอาย 6-12 ปไดรบบรการ ทนตกรรม

56.7 52.8 49.2 45.4 44.3 46.7 67.0 56.1 61.7 68.4 53.9 43.5 53.9

รอยละของเดก 3-5 ป ไดรบบรการ ทนตกรรม

68.2 60.4 59.0 61.0 62.0 62.3 75.0 69.3 82.8 71.8 58.1 61.7 66.8

4. ขยายความครอบคลมสงแวดลอมทเออตอสขภาพในศนยพฒนาเดกเลกและโรงเรยน เดกอาย 3 – 12ป จะอยทศนย๑พฒนาเดกเลกและโรงเรยนเฉลยวนละ 6-8 ชวโมง จงตองจด

สภาพแวดลอมในศนย๑พฒนาเดกเลกและโรงเรยนใหเออตอการพฒนาทกษะสขภาพของเดกซงจะสงผลใหเดกปราศจากฟ๓นผเพมขน จากรายงานผลการตรวจราชการรอบท 2 พบวาศนย๑พฒนาเดกเลกมกจกรรมแปรงฟ๓นหลงอาหารกลางวนดวยยาสฟ๓นผสมฟลออไรด๑ รอยละ 95.6 (ขอมล 38 จงหวด) ซงลดลงจากป 2558 ทครอบคลม รอยละ 98.4 สวนการจดสภาพแวดลอมในโรงเรยนประถมศกษาพบวาโรงเรยนปลอดน าอดลม ลกอม ขนมกรบกรอบและเครองดมทมน าตาลฯ รอยละ 66.4 ลดลงจากผลการตรวจราชการครงท 1 ทครอบคลมรอยละ 68 จงควรมการประสานความรวมมอกบโรงเรยนและองค๑กรปกครองสวนทองถนเพอขยายความครอบคลมเพมขน


1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1-12 รอยละของ ศพด. มกจกรรมแปรงฟ๓นหลงอาหารกลางวนทกวนดวยยาสฟ๓นผสมฟลออไรด๑

96.9 98.4 (4จว.)

99.0 (4จว.)

96.6 96.2 (3จว.)

92.6 95.7 (6จว.)

95.6 (38จว.)

รอยละของโรงเรยนปลอดน าอดลม ลกอม ขนมกรบกรอบและเครองดมทมสวนผสมของน าตาล ไมเกน 5%

80.2 (7จว.)

74.7 69.5 (7จว.)

67.1 73.5 (1จว.)

48.3 (3จว.)

59.0 66.4 (42จว.)

แหลงขอมล : รายงาน ตก.2

18


ประเดนส าคญทเปนความเสยงตอการท าใหการขบเคลอนนโยบายหรอการด าเนนงานไมประสบความส าเรจ (Key Risk Area/ Key Risk Factor) ซงไดจากการวนจฉย ประมวล วเคราะห สงเคราะห จากการตรวจตดตาม

1. เดกมพฤตกรรมการรบประทานขนมหวาน นาอดลม ลกอม ขนมกรบกรอบ และเครองดมทมน าตาล ประกอบกบมรานคาในชมชนเพมขน อกทงการแปรงฟ๓นไมมประสทธภาพ

2. มการเคลอนยายของเดกตางอ าเภอเขามาเรยนในอ าเภอเมองเปนจ านวนมาก เพมภาระงาน ท าใหบรการสขภาพชองปากไมครอบคลม

3. เจาพนกงานทนตสาธารณสข มการเปลยนตาแหนงและสายงาน ท าใหขาดผปฏบตงาน และมแนวโนมทจะขาดมากขนในอนาคต ซงจะสงผลตอการปฏบตงานในพนท และสงผลตอการดาเนนงานในภาพรวมของจงหวด

4. รพ.สต.หลายแหง ไมมผชวยงานทนตกรรม ท าใหปฏบตงานไดไมเตมท และสงผลกระทบถงคณภาพของงาน เชน การเคลอบหลมรองฟ๓น เปนตน

5. ทนตแพทย๑บางพนท มการโยกยายบอย หรอ ลาออก ท าใหการทางานในพนทไมตอเนอง

ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะ ปญหา/อปสรรค/ทท าใหการ

ด าเนนงานไมบรรลวตถประสงค ขอเสนอแนะทใหตอหนวยรบตรวจ

สงทผท าหนาทตรวจราชการรบไป

ประสาน หรอ ด าเนนการตอ 1.การจดสงแวดลอมทเออตอทนตสขภาพในโรงเรยน เชน การจ าหนายขนม เครองดมทเสยงตอฟ๓นผ ฯลฯ ยงไมครอบคลมทกโรงเรยน

1.ก าหนดนโยบายสาธารณะ รวมกบฝายการศกษาในการเฝาระวงภาวะเสยงทางการเรยน และการเฝา ระวงทางสขภาพ ตลอดจนการประเมนผลสมฤทธทางการศกษาควบคกนไป

2.การมสวนรวมของผปกครองและภาคเครอขายยงครอบคลมไมมาก ทนตบคลากรยงมงเนนในเรองบรการสขภาพชองปาก

1.พฒนาการท างานเชงรกรวมทงสนบสนนบทบาทของภาคเครอขาย(ชมรม/คร/อสม)ในการสงเสรมสขภาพชองปาก 2.พฒนาศกยภาพทนตาภบาลในการท างานอยางมสวนรวมกบภาคเครอขายรวมทงการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพ รวมทงจดเวทแลกเปลยนเรยนรอยางตอเนอง

3.ทนตแพทย๑ทเปน CUP Manager ขาดประสบการณ๑ในการวางแผนและแกไขป๓ญหาแบบมสวนรวมกบชมชนทองถน

ควรวางแนวทางในการสนบสนนการท างานของ CUP Manager รวมทงใหมการประชมผเกยวของเพอแลกเปลยนเรยนรในการทางานรวมกน และใหมการตดตามการด าเนนงานในพนท

ศนยอนามย และคณะท างานพฒนาระบบบรการ สาขาสขภาพชองปาก ระดบเขตจดกระบวนการ แลกเปลยนเรยนรเพอพฒนาศกยภาพของทนตแพทย Oral Health Care Manager อยาง ตอเนอง

4.ไมมขอมลสถานการณ๑สขภาพชองปากรวมทงป๓จจยเสยงในบางพนทและมป๓ญหาคณภาพระบบขอมล HDC

1.สสจ.สนบสนนใหมการส ารวจขอมลสขภาพชองปากและป๓จจยเสยงระดบอ าเภอ 2.พฒนาระบบตรวจสอบขอมลHDC ใหค าปรกษาพนทอยางใกลชดและตอเนอง และ สะทอนขอมลใหหนวยบรการ

1.ศนยอนามยสนบสนน ขอมลการวางแผน การด าเนนการสมส ารวจ ขอมลสขภาพชองปากระดบจงหวด/อ าเภอ เพอเฝาระวง ทนตสขภาพ 2.ควรมการพฒนาโปรแกรมเพอใหสะดวกตอการใชงาน

19


ปญหา/อปสรรค/ทท าใหการด าเนนงานไมบรรลวตถประสงค


สงทผท าหนาทตรวจราชการรบไปประสาน หรอ ด าเนนการตอ

5.ระบบก ากบตดตามงานระดบอ าเภอ ไมมประสทธผล (Effective)

พฒนากลไกระดบอ าเภอ (ทนตแพทยรพ.แมขาย และ คปสอ.) ในการก ากบตดตามงานของหนวยบรการในพนท รวมทงปรบระบบบรการเพมการเขาถงบรการของกลมเปาหมายส าคญ

ขอเสนอแนะตอนโยบาย /ตอสวนกลาง / ตอผบรหาร / ตอระเบยบ กฎหมาย 1. สวนกลางควรประสานความรวมมอกบส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

เพอประกาศนโยบายอาหารและเครองดมในสถานศกษาทเออตอสขภาพด และประกาศนโยบายซ าทกตนปการศกษา

2. สวนกลางควรมการใชสอสาธารณะสรางกระแส ปรบคานยมของคนในสงคมใหดแลสขภาพชองปากเดก 3. ประเดนการตรวจราชการ ควรมความชดเจน และตอเนองกนในแตละป เพอจงหวดจะสามารถ

วางแผนการท างานไดอยางเหมาะสม 4. สวนกลางควรมการจดทาแนวทาง/คมอ/มาตรการ ทชดเจน เพอใชสาหรบการดแล ชวงวยตางๆ

ไดอยางเหมาะสม 5. ควรมการจดอบรม CUP Manager ส าหรบทนตบคลากรรนใหม รวมทงมการเสรมศกยภาพคน

เดม อยางตอเนอง เพอใหทางานในพนทไดอยางมประสทธภาพและตอเนอง 6. การเพมความกาวหนาของทนตาภบาล รวมทงเพมการบรรจเปนขาราชการของทนตาภบาลทเรยน 4 ป

นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยาง (ถาม) 1. งานสงเสรมสขภาพชองปากในโรงเรยน โรงพยาบาลพทธชนราช , รพ.สต.หวรอ อ าเภอ

เมอง จงหวดพษณโลก 2. โครงการตนแบบ ต าบลฟ๓นด เดก 0-3 ป ไมมฟ๓นผ เขตสขภาพท 1 3. งานสงเสรมทนตสขภาพเดก 0-3 ป อ าเภอมายอ จงหวดป๓ตตาน 4. โครงการฟ๓นด วถก าปง อ าเภอรอเสาะ จงหวดนราธวาส 5. พฒนาศกยภาพ อสม.รกฟน หรอ อสม.เชยวชาญดานทนตสาธารณสข จงหวดราชบร 6. รปแบบบรการสงเสรมปองกนสขภาพชองปากเดกอาย 0-2 ปเชงรกในเขตเทศบาล ต าบล

สามชก 7. การด าเนนงานต าบลสงเสรมเดกอาย 0-5 ปสขภาพด ต าบลกระเสยว อ าเภอสามชก บรณาการ

งาน “3 ด” พฒนาการด หนด ฟนด 8. โครงการโรงเรยนในฝนดานทนตสขภาพ จงหวดสพรรณบร 9. เครอขายเดกไทยเดกฟ๓นดระดบประเทศ ป 2559 ระดบยอดเยยม อ าเภอโพนทอง จงหวด

รอยเอด ระดบดมาก อ าเภอน าพอง จงหวดขอนแกน และระดบด อ าเภอหวยเมก จงหวดกาฬสนธ๑

ตวชวด : ลดอตราการเสยชวตจากการจมน าของเดกอายนอยกวา 15 ป ผลการด าเนนงานรอบ 9 เดอน (ตลาคม 2559 – มถนายน 2560)

จากขอมลการเสยชวตจากการจมน าของเดกอายต ากวา 15 ป ระหวางเดอนตลาคม 2559 ถงมถนายน 2560 (9 เดอน) โดยกองยทธศาสตร๑และแผนงาน กระทรวงสาธารณสข พบวาอตราการเสยชวตจากการจมน าของเดกอายต ากวา 15 ปทวประเทศเทากบ 5 ตอประชากรเดกแสนคน ซงมอตราการเสยชวต

20


เทากบคาเปาหมายป 2560 เมอจ าแนกรายเขตสขภาพพบวา อตราการเสยชวตจากการจมน าของเกอบทกเขตสงเกนกวาคาเปาหมายของแตละเขต ยกเวนเขตสขภาพท 2,6,9 และ 11 ทมอตราการเสยชวตต ากวาคาเปาหมาย (รปท 1)

รปท 1 อตราการเสยชวตจากการจมน าของเดกอายต ากวา 15 ปตอประชากรเดกแสนคน ปงบประมาณ 2560 (ไตรมาสท 3 : ตลาคม 2559 –มถนายน 2560) จ าแนกรายเขต

ทมา : ส านกทะเบยนราษฎร กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวมรวมและวเคราะห๑โดย : กลมขอมลขาวสารสขภาพ 1 กลมภารกจดานขอมลขาวสารสขภาพ ขอมลเบอตน ณ วนท 11 ส.ค.60 เมอวเคราะห๑เปนจ านวนการเสยชวตจากการจมน าของเดกอายต ากวา15 ป ซงปงบประมาณ

2560 ไดก าหนดเปาหมายไวไมเกน 578 คน พบวาเพยง 9 เดอน (ตลาคม 2559 ถงมถนายน 2560) มเดกเสยชวตเทากบ 590 คน ซงเกนกวาคาเปาหมาย 12 คน ทงน เมอจ าแนกรายเขตสขภาพพบวา จ านวนการเสยชวตจากการจมน าของเกอบทกเขตสงเกนกวาคาเปาหมายของแตละเขต ยกเวนเขตสขภาพท 2, 6, 9 และ 11 ทมจ านวนการเสยชวตต ากวาคาเปาหมาย (รปท 2)

รปท 2 จ านวนการเสยชวตจากการจมน าของเดกอายต ากวา 15 ป ปงบประมาณ 2560(ไตรมาสท 3 : ตลาคม 2559 –มถนายน 2560) จ าแนกรายเขต

ทมา : ส านกทะเบยนราษฎร กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวบรวมและวเคราะห๑โดย : กลมขอมลขาวสารสขภาพ 1 กลมภารกจดานขอมลขาวสารสขภาพ ขอมลเบอตน ณ วนท 11 ส.ค.60

สรปประเดนส าคญทเปนความเสยงตอการท าใหการขบเคลอนนโยบายหรอการด าเนนงานไมประสบความส าเรจ (Key Risk Area/ Key Risk Factor) ซงไดจากการวนจฉย ประมวล วเคราะห สงเคราะห จากการตรวจตดตาม

1) การด าเนนงาน 2) ดานการสอสารความเสยง 3) ระบบขอมล 4) การตดตามประเมนผล 5) งบประมาณ

เขต 1 เขต 2 เขต 3 เขต 4 เขต 5 เขต 6 เขต 7 เขต 8 เขต 9 เขต 10

เขต 11

เขต 12

กทม. รวม

เปาหมายป 2560 2.8 5.5 4.4 4.2 5.3 5.1 4.6 6.3 7.0 5.1 4.9 5.0 1.4 4.8

ผลงานรอบ 9 เดอน 3.0 4.6 6.7 5.1 6.5 3.7 5.2 7.0 6.1 6.2 4.3 5.2 1.8 5.0

0

2

4

6

8อต

ราตอ

แสนป

ระชา

กร

เขต 1 เขต 2 เขต 3 เขต 4 เขต 5 เขต 6 เขต 7 เขต 8 เขต 9 เขต 10 เขต 11 เขต 12 กทม.

เปาหมายป 2560 25 34 23 38 49 57 40 66 88 44 44 57 13

ผลงานรอบ 9 เดอน 26 28 34 45 59 41 44 72 75 53 38 59 16

0102030405060708090

100

จ านว

น

เปาป 60 ไมเกน 578

ผล 9 เดอน

เปาหมายป 60: ไมเกน 5 ตอประชากรเดกแสนคน

21



1. การด าเนนงาน

- การจดท ารายงานสอบสวนยงไมน าสการแกไขหรอก าหนดมาตรการตามกลไกทมผกอการด - การเชอมเครอขายงานจมน ายงมขอจ ากดดานการจดการแหลงน าเสยง การบรณการ

หลกสตรการเรยนการสอน การจดการในศนย๑พฒนาเดกเลก และการสรางทมผกอการดเพม - หลกสตรวายน าเพอเอาชวตรอดยงมขอจ ากดดานการสอนทกษะเดกทยงยน (ไมเปนหลกสตรภาค

บงคบ) - ผบรหารองค๑กรปกครองสวนทองถนบางแหงใหความส าคญนอยและขาดความรวมมอจาก

เครอขาย - สถานทฝกสอนหลกสตรวายน าเพอเอาชวตรอดมนอย และอยไกลไมสะดวก - พนททเปนแหลงน าเสยงมจ านวนมากและผปกครองดแลไมทวถง

2. ดานการสอสารความเสยง

- สอการสอนไมเพยงพอ - การดแลภายในครอบครวการเปนชมชนเมอง และภาวะเศรษฐกจ อาจท าใหขาด

ความตระหนกรเรองดงกลาวโดยเฉพาะพนททไมเคยเกดเหตการณ๑ 3. ระบบขอมล - พนทขาดการเกบขอมลเพอน ามาวเคราะห๑เชงคณภาพในการหาป๓จจย สาเหต และ

ความสมพนธ๑ของการตาย แลวน าไปใชในการวางแผน 4. การตดตาม

ประเมนผล - พนทขาดการตดตามประเมนผลสมฤทธของมาตรการการด าเนนงาน และขาดการประเมนเชง

คณภาพ 5. งบประมาณ - ไมเพยงพอ

ขอเสนอแนะตอนโยบาย/ตอสวนกลาง/ตอผบรหาร ดานนโยบาย ใหขบเคลอนงานปองกนเดกจมน ารวมกบDHS และอ าเภอควบคมโรคเขมแขง ควรมการชแจงและท าความเขาใจและผลกดนการด าเนนงานกบภาคเครอขายอนรวมดวย

- รวมกบกระทรวงศกษาธการใหพฒนา 1 training center ตอ 1 อ าเภอ ในการสอนวายน าเพอเอาชวตรอด และเปนแหลงเรยนรรวมกนโดยมชมชน โรงเรยนและแหลงน าตนแบบ

- รวมกบกระทรวงมหาดไทยและกระทรวงศกษาธการ บรณาการรวมกนเพอสงเสรมสนบสนนการสรางทมผกอการด

- ควรผลกดนทกษะการวายน า เพอเอาชวตรอด ใหเปนหลกสตรในการเรยนการสอนข นพนฐาน เชน ประถมศกษา เนตรนาร

เกณฑการประเมนทมผกอการด ปรบเกณฑ๑การประเมนทมผกอการดระดบทองแดง จากเดม ใหศนย๑เดกเลกฯ ด าเนนการ 3 แหง/อ าเภอ

เพมเปน 5 แหง/อ าเภอ หรอตามบรบทของพนท หรอรอยละ 30 ของอ าเภอในจงหวด ปรบเกณฑ๑ทมผ กอการดในองค๑ประกอบดานการเรยนการสอนหลกสตรวายน าเพอเอาชวตรอด

ควรใหสะสมผลงานได (จ านวนเดกอาย 6-14 ป/ประชาชน) ทผานการเรยนการสอน

การสอสารความเสยง เพมการสอสารความเสยงและการประชาสมพนธ๑ใหเขมขน ตอเนองและครอบคลมกลมเปาหมาย

การพฒนาคน สรางและพฒนาแกนน าเดกสอนวายน าเพ อเอาชวตรอด เพอเตรยมความพรอมในการเรยนร

(ลดความกลว)ในกลมเดกวยใกลเคยงกน

22


Best Practices/นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยาง ตนแบบแหลงน าเพอการทองเทยวปลอดภยคออางเกบน าตามแนวพระราชด ารหวยตงเฒา จงหวด

เชยงใหม ทมผกอการดต าบลดอนแกวอ าเภอแมรม จงหวดเชยงใหมเปน training center ระดบเขต สนบสนนการบงคบใชกฎหมายควบคมเครองดมแอลกอฮอล๑ในพนทสวนสาธารณะรมห าดแมน า

นานและพนทในก ากบดแลเพอปองกนการจมน าในจงหวดอตรดตถ๑ ปนยงหวงยางชวยชวต (ความรวมมอระหวางโรงพยาบาลเกาะชางกบองค๑กรปกครองสวนทองถนจงหวด

ตราด) โปรแกรมรายงานการเสยชวตจากการตกน าจมน าออนไลน๑ในจงหวดอดรธาน สงประดษฐ๑อนๆ เชน แพมะพราว (อ าเภอเจรญศลป จงหวดสกลนคร) แพขวดน าพลาสตก (อ าเภอโคกศร

สพรรณ จงหวดสกลนคร) เสอชชพท าดวยขวดน าพลาสตก (อ าเภอปากโทก จงหวดพษณโลก) เสอชชพจากวสดเหลอใชทมในชมชน (ต าบลทาขาม จงหวดฉะเชงเทรา) กะลอไมไผใชตเรยกคนมาช วยเวลาตกน า (อ าเภอโซพสย จงหวดบงกาฬ)

ขอเสนอแนะจากสวนกลาง เนอหาบางสวนของหลกสตรวายน าเพอเอาชวตรอดมบรรจอยใน “กจกรรมลดเวลาเรยน เพมเวลาร” นวตกรรมเกยวกบสงประดษฐ๑ตางๆ ทถกพฒนาขน ควรมการศกษา ทดสอบ และประเมนเชงคณภาพ

โดยเฉพาะดานความปลอดภย กอนน าไปใชงานจรง เพอใหไมเกดอนตราย ขณะถกน าไปใชงาน

1.1.3 วยรน ตวชวด : อตราการคลอดมชพในหญงอาย 15-19 ป ไมเกน 42 ตอพนประชากร

ประเดนการตรวจราชการทมงเนน 1. สงเสรมสนบสนนการจดบรการสขภาพทเปนส าหรบวยรนและเยาวชน (Youth Friendly

Health Services) และการด าเนนงานอ าเภออนามยการเจรญพนธ๑ 2. การลดป๓ญหาการตงครรภ๑ซ าในวยรนอายนอยกวา 20 ป

3. การขบเคลอนการด าเนนงานปองกนและแกไขป๓ญหาการตงครรภ๑ในวยรนในระดบจงหวด

สถานการณ เนองจากสถานการณ๑การตงครรภ๑ในประเทศไทยไมมขอมลอตราการตงครรภ๑ของวยรน ดงนนจงใช

อตราการคลอดมชพของวยรนเพอสะทอนถงสถานการณ๑ป๓ญหา โดยอตราการคลอดมชพในหญงอาย 15-19 ป หมายถง การคลอดมชพของมารดาวยรนหญงอาย 15-19 ป ตอจ านวนประชากรหญงอาย ๑๕-๑๙ ป ๑,๐๐๐ คน โดยส านกอนามยการเจรญพนธไดน าขอมลจากกองยทธศาสตรและแผนงาน ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ท ไดรวบรวมขอมลจากฐานขอมลทะเบยนราษฎร กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทยมาวเคราะหจ าแนกรายเขตสขภาพ เปาหมายการด าเนนงานใน พ.ศ. ๒๕๖๐ ไมเกน ๔๒ ตอพนประชากร

อยางไรกตามขอมลทไดจากฐานขอมลทะเบยนราษฎร๑นน ตองใชเวลาในการตรวจสอบและประมวลผลจนกวาจะไดขอมลทถกตอง รวมทงตองรอใหมการประกาศจ านวนประชากรกลางป (ประมาณ เมษายน- พฤษภาคมของปถดไป) จงเปนขอมลยอนหลง ๑ ป โดยขอมลอยางเปนทางการจะสามารถวเคราะห๑ไดประมาณเดอน มถนายน-กรกฎาคม ในปถดไป ดงนนในการตรวจราชการทงในรอบท 1 และ รอบท ๒ เขตสขภาพสวนใหญจงใชขอมลอตราการคลอดจากระบบ Health Data Center (HDC) ในการรายงานขอมลสถานการณ๑คลอดของวยรน ซงขอมลทไดจากระบบ HDC มความแตกตางเปนอยางมากกบขอมลจาก

23


ฐานขอมลทะเบยนราษฎร๑ทงจากแหลงทมาของขอมลสวนใหญทบนทกไดเฉพาะผมารบบรการในสถานบรการสงกดกระทรวงสาธารณสข และการขาดขอมลในพนทกรงเทพมหานคร ดงนนส านกอนามยการเจรญพนธ๑ กรมอนามย จงไดมการปรบ (adjusted) ขอมลกบอตราการคลอดทไดจากฐานทะเบยนราษฎร๑ทมความครอบคลมในการบนทกการเกดมชพในประเทศมากกวา เพอลดความคลาดเคลอนของขอมลจากระบบ HDC โดยอตราการคลอดของหญงอาย 15-19 ป จ าแนกรายเขตสขภาพ มดงตอไปน

เขตสขภาพ

อตราการคลอดมชพในหญงอาย 15-19 ป ตอประชากรหญงอาย 15-19 ป ๑,000 คน

ฐานขอมลทะเบยนราษฎร (ขอมลอตราคลอด พ.ศ. 2559)

HDC (adjusted) รอบ 9 เดอน (มถนายน 2560)

เขตสขภาพท 1 34.1 29.6 เขตสขภาพท 2 43.4 39.8 เขตสขภาพท 3 44.6 30.9 เขตสขภาพท 4 43.9 40.2 เขตสขภาพท 5 50.5 46.2 เขตสขภาพท 6 52.6 48.2 เขตสขภาพท 7 36.9 30.7 เขตสขภาพท 8 43.2 34.4 เขตสขภาพท 9 43.5 34.1 เขตสขภาพท 10 39.3 27.9 เขตสขภาพท 11 45.8 40.7 เขตสขภาพท 12 37.0 34.7 กรงเทพมหานคร 37.7 -

รวม 42.5 36.6

นอกจากนสถานการณ๑การตงครรภ๑ซ าของวยรนอายต ากวา 20 ป ทกเขตสขภาพอยในระดบสงกวาเกณฑ๑เปาหมาย (ไมเกนรอยละ 10) โดยรวมแลวพบรอยละการตงครรภ๑ซ า เฉลย ณ สนสดไตรมาสท 3 รอยละ 17.1 โดยทป๓ญหาส าคญเกดจากการไมไดรบบรการคมก าเนด โดยเฉพาะการคมก าเนดหลงคลอดหรอหลงแทง ทพบวารอยละของหญงอายนอยกวา 20 ปหลงคลอดหรอหลงแทงทคมก า เนดไดรบการคมก าเนดดวยวธกงถาวร เทากบ รอยละ 64.0 ต ากวาเปาหมายทก าหนด (ไมนอยกวารอยละ 80) สวนการจดบรการทเปนมตรกบวยรนตามเกณฑ๑มาตรฐาน Youth Friendly Health Service (YFHS) พบวารอยละของโรงพยาบาลสงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสขทผานเกณฑ๑มาตรฐาน YFHS เทากบ 78.76 และรอยละของอ าเภอทผานเกณฑ๑อ าเภออนามยการเจรญพนธ๑ เทากบ 67.9

ในการการขบเคลอนการด าเนนงานปองกนและแกไขป๓ญหาการตงครรภ๑ในวยรนในระดบจงหวดซงเปนกลไกการด าเนนงานตามพระราชบญญตการปองกนและแกไขป๓ญหาการตงครรภ๑ในวยรน ซงมส านกงานสาธารณสขจงหวดเปนเลขานการของคณะอนกรรมการปองกนและแกไขป๓ญหาการตงครรภ๑ในวยรนระดบจงหวด มการแตงตงค าสงคณะอนกรรมการฯ จ านวน 57 จงหวด และมการจดประชมคณะอนกรรมการฯ จ านวน 37 จงหวด (ขอมล ณ 24 กรกฎาคม 2560)

24


ล าดบ ตวชวด เกณฑเปาหมาย

เขต (ขอมล ณ วนตรวจราชการ)

ภาพรวมประเทศ (ขอมล ณ สนสดเดอน

มถนายน 2560 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1. อตราการคลอดมชพในหญงอาย

15-19 ป

ไมเกน 42/ ปชก.หญงอาย

15-19 ป 1000 คน

34.1 43.4 44.6 43.9 50.5 52.6 36.9 43.2 43.5 39.3 45.8 37.0 42.5 (อตราการคลอดจากฐานขอมลทะเบยน

ราษฎร๑) 2. รอยละการ

ตงครรภ๑ซ าในหญงอายนอยกวา 20 ป

ไมเกนรอยละ 10

15.5 16.3 14.2 19.0 18.7 20.5 14.5 14.5 15.5 13.9 20.9 20.3 17.1

3. รอยละของหญงอายนอยกวา 20 ปหลงคลอดหรอ

หลงแทงทคมก าเนดไดรบการคมก าเนดดวยวธกงถาวร

ไมนอยกวา รอยละ 80

47.2 39.1 70.6 69.7 69.0 76.9 69.8 49.2 70.8 39.0 61.8 53.8 64.0

4. รอยละของ รพ.สงกด สป.กระทรวง สาธารณสขทผานเกณฑ๑มาตรฐานYFHS


90.8 73.9 42.6 91.4 62.1 91.3 96.9 93.8 84.1 85.9 68.4 46.8 78.8

5. รอยละของอ าเภอทผานเกณฑ๑อ าเภออนามยการเจรญพนธ๑


73.8 63.8 31.5 84.3 25.8 68.1 98.7 90.8 61.4 85.7 68.9 40.3 67.9

25


สรปประเดนส าคญทเปนความเสยงตอการท าใหการขบเคลอนนโยบายหรอการด าเนนงานไมประสบความส าเรจ (Key Risk Area/ Key Risk Factor) ซงไดจากการวนจฉย ประมวล วเคราะห สงเคราะห จากการตรวจตดตาม มาตรการด าเนนงานใน

พนท แนวทางการตรวจ

ตดตาม สรปประเดนส าคญ

(ผลการด าเนนงาน/กลไกลการด าเนนงาน/ความเสยง จากการตรวจตดตาม)

ผลลพธ (small success)

1. การถายทอดนโยบายและการขบเคลอนงาน

- การขบเคลอนการด าเนนงานของคณะอนกรรมการปองกนและแกไขป๓ญหาการตงครรภ๑ในวยรนระดบจงหวด - นโยบายการใหบรการคมก าเนดดวยวธกงถาวร (ยาฝ๓งคมก าเนด/หวงอนามย)

- การปองกนและแกไขป๓ญหาวยรน ขาดการบรณาการการท างานของกลมงานทเกยวของในระดบจงหวด - จงหวดไมเขาใจชดเจนในเรองการแตงตงและการจดประชมคณะอนกรรมการปองกนและแกไขป๓ญหาการตงครรภ๑ในวยรนระดบจงหวด - จงหวดขาดความเขาใจในบทบาทการด าเนนงานในฐานนะเปนเลขาคณะอนกรรมการปองกนและแกไขป๓ญหาการตงครรภ๑ในวยรน พ.ศ.2559 และยงไมไดประสานการด าเนนงานกบหนวยงานทเกยวของตามค าสงแตงตงคณะอนกรรมการฯ ตาม พรบ.ฯ - นโยบายการปองกนและแกไขป๓ญหาการตงครรภ๑ในวยรนทถายระดบลงสผปฏบตยงไมชดเจนและครอบคลม เชน การชแจง Small success

- มการจดท าแผน ปฏบตการ (Action plan) ภายใตยทธศาสตร๑การปองกนและแกไขป๓ญหาการตงครรภ๑ในวยรน โดยอยระหวางการจดพมพ๑ยทธศาสตร๑ฯ เพอชแจงไปยงหนวยงานทเกยวของทกจงหวด - มการแตงตงคณะอนกรรมการปองกนและแกไขป๓ญหาการตงครรภ๑ในวยรนระดบจงหวด 33 จงหวด - มการประชมคณะอนกรรมการปองกนและแกไขป๓ญหาการตงครรภ๑ในวยรนระดบจงหวดจ านวน 26 จงหวด - มการท าหนงสอแจงค าสงของคณะกรรมการปองกนและแกไขป๓ญหาการตงครรภ๑ในวยรนเพอชแจงใหทกจงหวดรบทราบ

2.การจดการระบบขอมลและการเฝาระวง

- การใชขอมลในระบบ Health Data Center (HDC) ในการตดตามสถานการณ๑ - การจดการระบบขอมลการตดตามสถานการณ๑การตงครรภ๑ การคลอด

- ขอมลการใหบรการใน HDC กบขอมลการใหบรการจากสถานบรการไมตรงกน - การเขาไมถงขอมลของบคลากรดานสาธารณสข ในนกเรยนทเปนกลมเสยง และนกเรยนทอยในภาวะทตองไดรบการชวยเหลอ

- มการก าหนด template ตวชวดทรวมกบผรบผดชอบระบบฐานขอมล HDC ของกรมอนามย เพอปรบปรงแกไขความสมบรณ๑ของระบบการ

26



แนวทางการตรวจ ตดตาม

สรปประเดนส าคญ (ผลการด าเนนงาน/กลไกลการ

ด าเนนงาน/ความเสยง จากการตรวจตดตาม)


และการเขาถงบรการคมก าเนดหลงคลอดหรอหลงแทงในวยรน

รายงาน - มระบบการตรวจสอบและแจงป๓ญหาทพบจากระบบ HDC ใหผรบผดชอบในการดแลระบบ HDC - มระบบเฝาระวงดานอนามยการเจรญพนธ๑ (การเฝาระวงการตงครรภ๑ในวยรน และการเฝาระวงการแทงประเทศไทย) โดยส านกอนามยการเจรญพนธ๑ กรมอนามย

3.พฒนาระบบบรการและการบรหารจดการทมประสทธภาพ

- การจดบรการทเปนมตรกบวยรนและเยาวชน (Youth Friendly Health Service: YFHS) - การด าเนนงานอ าเภออนามยการเจรญพนธ๑ - การสงเสรมสนบสนนการจดบรการคมก าเนดดวยวธกงถาวร (ยาฝ๓งคมก าเนด/หวงอนามย) ในหญงวยรนอายต ากวา 20 ป หลงคลอดหรอหลงแทง

- รพ.ทผานการประเมนรบรองมาตรฐานคลนกวยรนและอ าเภออนามยการเจรญพนธ๑พฒนางานไมตอเนอง - นโยบายในการใหบรการคมก าเนดหลงคลอด / แทง โดยเฉพาะกอนออกจากโรงพยาบาล ขนกบนโยบายผบรหารแตละหนวยงาน - โรงพยาบาลหลายแหงไมมการส ารองเวชภณฑ๑คมก าเนดชนดกงถาวรใหเพยงพอและพรอมส าหรบการใหบรการ เมอมวยรนทตองการรบบรการจงไมสามารถใหบรการไดทนท ท าใหเสยโอกาสในการปองกนการตงครรภ๑ซ าในกลมวยรน - ขาดแคลนบคลากรผใหบรการวางแผนครอบครว

- มบรการสขภาพทเปนมตรกบวยรน โดยม รพ.ผานเกณฑ๑การประเมนตามมาตรฐาน YFHS รอยละ 78.76 - วยรนและเยาวชนเขาถงบรการสขภาพและสขภาพทางเพศไดหลากหลายรปแบบมากขน - มเครอขายการด าเนนงานดานอนามยการเจรญพนธ๑ และการประสานการด าเนนงานระหวางสถานบรการสาธารณสข ครอบครว /ชมชน และสถานศกษาตามโครงการอ าเภออนามยการเจรญพนธ๑ ผานเกณฑ๑การประเมน รอยละ 6๗.๙ - มแผนการด าเนนการปองกนและแกไขป๓ญหาการตงครรภ๑ใน

27



แนวทางการตรวจ ตดตาม

สรปประเดนส าคญ (ผลการด าเนนงาน/กลไกลการ

ด าเนนงาน/ความเสยง จากการตรวจตดตาม)


วยรนระดบจงหวด/อ าเภออยางเปนระบบและรอบดาน - มการจดอบรมการใหบรการวางแผนครอบครวดวยวธกงถาวรใหแกพยาบาลอยางตอเนองทกป

4.สงเสรมพฤตกรรมสขภาพ

- การรวมมอระหวาง กรม กระทรวง อปท. ชมชนตลอดจนหนวยงานภาคเครอขายทเกยวของด าเนนงานสงเสรมพฤตกรรมการมเพศ สมพนธ๑ทปลอดภยในกลมวยรน

- วยรนหญงหลงคลอด/หลงแทง ขาดความตระหนก เพราะไมมความรความเขาใจทถกตอง สงผลใหไมไดคมก าเนดหลงคลอดหรอแทง - การปองกนและแกไขป๓ญหาวยรน ขาดการบรณาการการท างานของกลมงานทเกยวของในระดบจงหวด - ผน าทองถน ไมใหความส าคญกบเรองการพฒนาคณภาพชวต - สงแวดลอมทมผลกระทบตอการรบรของวยรนและพฤตกรรมเลยนแบบในทางทไมเหมาะสม

- ป๓ญหาการตงครรภ๑ในวยรนโรคตดตอทางเพศสมพนธ๑ เอดส๑และป๓ญหาพฤตกรรมมแนวโนมลดลง - มการด าเนนงานโครงการสงเสรมบทบาทของ อปท.ในการด าเนนงานปองกนและแกไขป๓ญหาการตงครรภ๑ในวยรน

การด าเนนงานตามกระบวนการเชงยทธศาสตรทท าใหเกดผลลพธ และความยงยน Partner - มการสรางการมสวนรวมของภาคเครอขายทกภาคสวน ภายใต พรบ.การปองกนและแกไขป๓ญหา

การตงครรภ๑วยรน และมการสรางและใชแผนททางเดนยทธศาสตร๑ - คณะท างานแตละกระทรวงหลกทรบผดชอบมการผลกดนการขบเคลอนงานวยรนใหเขมแขงและมการด าเนนงานแบบมสวนรวม - บคลากรและภาคเครอขายทรบผดชอบงานมความรและเขาใจป๓ญหา มจตสาธารณะ มงมนท างาน รวมมอการด าเนนงานอยางเตมท

Invest - ผบรหารเหนความส าคญ สนบสนน มโครงสรางและกลไกการขบเคลอนงานทกระดบทเปนรปธรรมชดเจน และตดตามการด าเนนการการปองกนและแกไขป๓ญหาการตงครรภ๑ในวยรนอยางตอเนอง - องค๑กรปกครองสวนทองถนสนบสนนทรพยากรในการด าเนนงาน - ภาครฐสนบสนนวชาการ - โรงเรยนและภาคประชาชนมสวนรวมในการด าเนนงาน - ไดรบสนบสนนงบประมาณจาก สสส.

Regulations - มกลไกการขบเคลอนงานภายใต พรบ. การปองกนและแกไขป๓ญหาการตงครรภ๑วยรน และมการตดตามประเมนผล - มการใชมาตรฐานคณภาพในการพฒนางาน - มมาตรการการบรการทเปนมตรส าหรบวยรน และอ าเภออนามยการเจรญพนธ๑ - จงหวดมการตดตามการด าเนนงาน

28


Advocacy - จดกจกรรมประชาสมพนธ๑รณรงค๑ปองกนและแกไขป๓ญหาการตงครรภ๑ - ผลตสอทตรงกบความตองการของกลมเปาหมาย - เพมชองทางในการสอสารใหมความหลากหลายและเหมาะสม

Building Capacity - มการพฒนาศกยภาพเจาหนาท และเครอขายทกภาคสวน - มระบบสงตอวยรนทเผชญป๓ญหารวมกนระหวางสถานศกษาและหนวยบรการสาธารณสข โดยมระบบ/ขนตอนทชดเจนเปนรปธรรม

ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะ มาตรการด าเนนงาน

ในพนท ปญหา/อปสรรค/ปจจย ทท าใหการด าเนนงานไม

บรรลวตถประสงค



1.การถายทอดนโยบายและการขบเคลอนงาน

- การบรณการการแกไขป๓ญหาในวยรนรวมกนหนวยงานและเครอขายยงไมเปนรปธรรมทชดเจน - ความไมชดเจนในการแตงตงและการประชมคณะอนกรรมการปองกนและแกไขป๓ญหาการตงครรภ๑ในวยรนระดบจงหวด

- จงหวดจดประชมคณะอนกรรมการ เพอขบเคลอน พรบ. การปองกนและแกไขป๓ญหาการตงครรภ๑ในวยรนระดบจงหวด - เนนประชาสมพนธ๑ พรบ. ฯ ใหกบสถานบรการสาธารณสขรบทราบและด าเนนการ - จงหวด ตดตาม สนบสนน และพฒนาโรงพยาบาลและอ าเภอใหผานมาตรฐานYFHS และอ าเภออนามยการเจรญพนธ๑

- ขอใหสวนกลางชแจงแนวทางด าเนนงานในฐานะเลขานการ ภายใต พรบ. การปองกนและแกไขป๓ญหาการตงครรภ๑ในวยรน ป 2559 ใหชดเจน - ผบรหารทกระดบ และ ผปฏบตงานตองรเทาๆกน และเดนหนาท างานไปดวยกนทงหมด (ใหความส าคญอยางตอเนอง ท าใหเปนนโยบายระดบตางๆ) - ชแจงการด าเนนงานตามมตคณะกรรมการใหชดเจน - การตดตามผลการขบเคลอนถายทอดกฎกระทรวง - สนบสนนงบประมาณอยางตอเนองและเพยงพอ

2. การจดการระบบขอมลและการเฝาระวง

- ขอมลในระบบ HDC ไมตรงกบขอมลการด าเนนงานของโรงพยาบาล - ขาดขอมลในเรองพฤตกรรมเสยงทางเพศของวยรนในพนท วยรนกลมเสยง กลมดอยโอกาสในพนท เพอใชในวางแผน และตดตามผลการด าเนนงานการด าเนนงาน

- สสจ. ควรมบทบาทในการแจงไปยงสถานบรการระดบตางๆ ทมการรายงานขอมลในระบบ HDC ตรวจเชคความถกตอง ครบถวนของขอมลในระบบทปรากฏ - ในกรณทพบขอมลไมถกตอง ไมครบถวน ตองแจงไปยง สสจ. เพอประสานไปยงหนวยงานทเกยวของ ปรบปรงแกไขตอไป - จงหวดควรใหความส าคญ และก าหนดแผนงาน โครงการเพอศกษาวจย และเฝาระวงในดาน

- มหนวยงานกลางเพอเปนแกนหลกเรองระบบรายงานผลการด าเนนงานตามตวชวด โดยการหารอรวมกบเจาภาพตวชวดเพอพฒนาระบบรายงานใหครบถวนสมบรณ๑ - ก าหนดแผนการชแจงใหจงหวด และผเกยวของทราบและเขาใจตรงกนในระบบฐานขอมลการรายงานอตราการคลอดจากแหลงตางๆ ทมอย

29


มาตรการด าเนนงาน ในพนท

ปญหา/อปสรรค/ปจจย ทท าใหการด าเนนงานไม




พฤตกรรมเสยงทางเพศของวยรน - ควรมการเฝาระวงหญงตงครรภ๑วยรนดวยวธตาง ๆ เชน การท า case management ใชกระบวนการ counseling ศกษาวจย R2R เพอหาเหตป๓จจยทเกยวของทมผลตอการตงครรภ๑ในวยรน ของแตละพนท เพอหาแนวทางแกไขทสอดคลองกบบรบทของแตละพนท

3. พฒนาระบบบรการและการบรหารจดการทมประสทธภาพ

- การตงครรภ๑ซ าสง ใหบรการคมก าเนดดวยวธกงถาวร(ยาฝ๓งคมก าเนด/หวงอนามย)นอย - โรงพยาบาลไมมการส ารองเวชภณฑ๑คมก าเนดกงถาวร.

- ควรมการประชาสมพนธ๑ประโยชน๑ของการคมก าเนดดวยวธกงถาวรในภาพกวางทางสอโทรทศน๑ - ผลกดนนโยบายผานคณะกรรมการ MCH board ระดบจงหวดและระดบอ าเภอ เนนการคมก าเนดกงถาวรในมารดาวยรน - โรงพยาบาลควรมการจดซอเวชภณฑ๑ส ารองไวเพอใหบรการมารดาวยรนทสมครใจในการคมก าเนดกงถาวร - ปรบระบบการใหบรการคมก าเนดในวยรน ใหคมก าเนดหลงคลอดทนท หรอภายใน 42 วนหลงคลอด ทงแบบกงถาวร หรอแบบถาวร หรอวธชวคราวกอนกลบบาน ไมรอนดครงหนา ซงอาจท าใหผรบบรการเปลยนใจ

- ก าหนดมาตรการเพอให รพ.มการส ารองเวชภณฑ๑คมก าเนดกงถาวรใหพรอมส าหรบใหบรการไดทนท - ก าหนด และสนบสนนบทบาทของ สสจ. ในการก ากบตดตามระบบการส ารองเวชภณฑ๑คมก าเนดของโรงพยาบาลในพนทรบผดชอบ

4. สงเสรมพฤตกรรมสขภาพ

- การสงเสรมพฤตกรรมสขภาพด าเนนงานไดในบาง setting ยงไมสามารถ

- การบรณาการรวมกบกระทรวงศกษาธการในการสงเสรมความรดานเพศวถ

- การก ากบตดตามกลไกการ บรณาการรวมกนระหวางกระทรวง และหนวยงานท

30


มาตรการด าเนนงาน ในพนท

ปญหา/อปสรรค/ปจจย ทท าใหการด าเนนงานไม




ด าเนนงานไดครอบคลมวยรนในทกกลมวย - วยรนตงครรภ๑บางรายมความพรอมในการตงครรภ๑ตอ/ประเพณทยดถอปฏบต เชน ชาวไทภเขา

ศกษา ทกษะชวต แกวยรนในสถานศกษา - การคนหาวยรนกลมเสยง กลมดอยโอกาส เพอด าเนนการสงเสรมพฤตกรรมการมเพศสมพนธ๑ทปลอดภย - เนนการใหความร ความเขาใจ และตระหนกในการคมก าเนดในวยรนหลงคลอด โดยเฉพาะการคมก าเนดกงถาวรซงสามารถคมก าเนดไดนานกวาคมก าเนดชนดชวคราว เพอเวนระยะการตงครรภ๑

เกยวของในการก าหนดมาตรการ กลไกการด าเนนงานเพอสงเสรมพฤตกรรมสขภาพ สขภาพทางเพศใหแกวยรนอยางคลอบคลม รอบดาน และไมซ าซอนระหวางหนวยงาน

5. สงเสรมการมสวนรวมในการดแลสขภาพหญงตงครรภ๑ของครอบครว ชมชน

- ครอบครวป๓จจบน พอแมมเวลาดแลลกนอยลง สงผลขาดความใกลชดกบลก - อปท.บางแหงไมใหความส าคญในการด าเนนงานสงเสรมดานคณภาพชวตของประชาชน

- การสนบสนนสงเสรมการด าเนนงานเรองเพศคยไดเพอใหพอแมผปกครองสามารถพดคยและใหค าปรกษาลกวยรนได - บรณาการการท างานรวมกบ MCH board เพอหาแนวรวมในการท างาน และ พฒนาระบบเฝาระวงการตงครรภ๑ในวยรนรวมกบงานอนามยแมและเดก(เพอลดภาวะเสยงในแมวยรน LBW, Anemia)

- การสงเสรมการด าเนนงานเพอการสอสารเรองเพศระหวางวยรนและครอบครว - การสนบสนนบทบาทชอง อปท.ในการด าเนนงานปองกนและแกไขป๓ญหาการตงครรภ๑ในวยรนในระดบพนท

ขอเสนอแนะตอนโยบาย/ตอสวนกลาง/ตอผบรหาร/ตอระเบยบ กฎหมาย การพฒนาสมรรถนะบคลากร

1. บคลากรสาธารณสข ใหความรทกษะการใหค าปรกษาวยรน/ทกษะการใหบรการคมก าเนดกงถาวร (ยาฝ๓งคมก าเนดและหวงอนามย) ใหความร/ทกษะการเปนวทยากร การสอสารเรองเพศในครอบครวพฒนาศกยภาพทมเยยมเสรมพลงการด าเนนงานวยรนระดบจงหวด

2. แกนน าชมรม/ภาคประชาชน ใหความรเรองอนามยเจรญพนธ๑/ทกษะการสอสารเรองเพศกบพอแม/การจดคายพอแมและคายเยาวชน การบรหารจดการ การด าเนนงานวยรนระดบจงหวด

1. ควรมการบรณาการงานทเกยวของกบกลมเปาหมายอยางมประสทธภาพลดภาระงานทซ าซอน 2. สงเสรม/สนบสนนการพฒนาศกยภาพผรบผดชอบงาน/จดเวทแลกเปลยนเรยนรในระดบจงหวด

31


3. เพมการนเทศก ากบตดตามการด าเนนงานในพนทเปาหมายทเปนป๓ญหา 4. ด าเนนมาตรการในการลดอตราการตงครรภ๑ซ าอยางจรงจง ในการก ากบตดตามการส ารอง

เวชภณฑ๑คมก าเนดชนดกงถาวร (ยาฝ๓งคมก าเนด/หวงอนามย) ใหเพยงพอและพรอมส าหรบใหบรการไดทนท 5. มการปรบทศนคตผใหบรการ และการสรางระบบสงตอทมประสทธภาพ

ระบบขอมล 1. วางแผนพฒนาระบบขอมลใหนาเชอถอเพอประโยชน๑ในการวางแผนแกไขป๓ญหาวยรน 2. ก าหนดกรอบการประชมเรองระบบขอมลระหวางเจาภาพตวชวดและผล 3. สนบสนน หรอจดท าสอเกยวกบความเสยงของการตงครรภ๑กอนวยอนควร เชน Social media

โฆษณาทาง TV, สปอตวทย เปนตน การพฒา Model

1. พฒนาโรงพยาบาลตนแบบทจดตงคลนกใหบรการทเปนมตรกบวยรนและเยาวชน YFHS ในสถานบรการทกระดบ (รพท. , รพช. , รพ.สต.)

2. พฒนาตนแบบการมสวนรวมของทองถนในการแกไขป๓ญหาการตงครรภ๑วยรน

นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยาง (ถาม) เขต 2

จงหวดอตรดตถ๑ มการสงเสรมการปองกนการตงครรภ๑ในวยเรยน จดท าโครงการการปองกนการตงครรภ๑ไมพรอมในวยรน “STOP TEEN MOM” ป 2560 โดยการจดประกวดคลปวดโอ “ปองกนการตงครรภ๑ในวยรน” STOP TEEN MOM ป 2560 “อนาคตสดใส รวมสรางประเทศภย ปองกนภย ทองในวยรน จงหวดอตรดตถ๑ " ป 2 เพอใหเกดการขบเคลอนกจกรรมในภาพกวาง และมการขยายผลการด าเนนงาน ในชองทางแฟนเพจ UTT STOP TEEN MOM เขต 4

- จงหวดนครนายก การพฒนากระบวนการสอนเพศศกษาและกระเปาคณชตอยอด จากกจกรรมเดม ของโรงพยาบาลบานนา

- กรนการ๑ด ส าหรบวยรน ของจงหวดอางทอง เพอเพมชองทางดวนส าหรบวยรนทเขาใชบรการ - อ าเภอบานหมอ จงหวดสระบร เปนอ าเภอทมผลลพธ๑การขบเคลอนงานอ าเภออนามยการเจรญ

พนธ๑เตมรปแบบ โดยมเครอขาย โรงเรยน อปท. ชมชน จตอาสา และภาคเอกชน เขต 5 จงหวดประจวบครขนธ๑

- หลกสตรการสอสารในครอบครว และการเสรมพลงครอบครว - การผลกดนกลไกการท างานระดบอ าเภอ จนเปนโมเดลระดบจงหวดของอ าเภอบางสะพาน - เขาลานโมเดล พนทสรางสรรค๑และการท างานกบเยาวชนนอกสถานศกษา

เขต 6 - ศนย๑บรการอนามยการเจรญพนธ๑ในชมชน ต าบลยายรา อ าเภอทาใหม เปนตนแบบอ าเภออนามย

การเจรญพนธ๑ (จนทบร) - อ าเภอลขสทธอนามยการเจรญพนธ๑ อ าเภอมะขาม (จนทบร) - มตนแบบจดท าธรรมนญต าบลเยาวชนกลาท าดบรณาการกบต าบลจดการสขภาพในพนทอ าเภอ

ละ 1 ต าบล (ปราจนบร)

32


- มการพฒนาเยาวชนลกกตญ๒ตอยอดความรการแพทย๑แผนไทย ดแลผปวย LTC เรยกวา Teen Ranger (ปราจนบร)

- ศนย๑เยาวชน LAMPS TEEN CENTER (ชลบร) - รปแบบการแกไขป๓ญหาการตงครรภ๑กอนวยอนควร (ผลตสอรกได แตใหปลอดภย/นทรรศการม

ชวต/รณรงค๑รกได แตใหปลอดภยในวนวาเลนไทน๑) (ระยอง) - มจดบรการท เปนมตรส าหรบวยรนในระดบพนทน ารองใน รพ.สต. โรงเรยน และ อบต.

(ฉะเชงเทรา) - การด าเนนงานแบบบรณาการภายใต ๔ ด วถพอเพยง (สระแกว)

เขต 7 จงหวดกาฬสนธ๑

- รปแบบชมชนเขมแขงบานหนองแข อ าเภอกฉนารายณ๑ - การใชกลไกการขบเคลอนเชงบรณาการผานโครงการ “โรงเรยน 3 ด เดกด สขภาพด ป๓ญญาด” - ชมชนตนแบบ เยาวชนคนด TO BE NUMBER ONE ไมดม ไมเสพ ไมทอง

จงหวดรอยเอด - หลกสตร วยรน วยใส ไมเสพ ไมทอง และครอบครวอบอนตนแบบ - ศนย๑เรยนร TO BE NUMBER ONE ตนแบบในโรงเรยนมธยมศกษา เชอมตอกบคลนกทเปนมตร

กบวยรน จงหวดขอนแกน และ มหาสารคาม

ก าลงด าเนนโครงการปองกนและแกไขป๓ญหาการตงครรภ๑ในวยรน ครอบคลมทกมต ตาม 9 ภารกจทก าหนด (ของ สสส.) เขต 8

- จงหวดนครพนม อ าเภอบานแพง วจยการพฒนารปแบบการปองกนและแกไขป๓ญหาการตงครรภ๑ - จงหวดหนองคาย อ าเภอโพนพสย “กดบงโมเดล” เดน OHOS และ Teen PATH - จงหวดเลย วยรนเลยหวใจ Strong ไมแทง ไมทอง ไมแทง ไมทง ก๐อ - จงหวดอดรธาน UD Model การพฒนาศกยภาพทกษะชวตและเสรมพลงในวยรน UD New gen

เขต 11 การพฒนางานวยรนของอ าเภอทงสง จงหวดนครศรธรรมราช ทมเยาวชนไดมการชวยกนใชเวลาวาง

ใหเกดประโยชน๑ในการชวยเหลอผสงอาย ไดรบการสนบสนนจากภาคสวนทองถนทงดานบคลากรและงบประมาณจนท าใหเกดความส าเรจเปนชมชนตนแบบ เขต 12

- จงหวดป๓ตตาน มการจดเกบขอมล ผานทาง google.doc ท าใหมขอมลทเปน real time สามารถน าไปเฝาระวงในการด าเนนงานได

- จงหวดสงขลา Teen card ของโรงพยาบาลบางกล า ใชในการสอสาร ท าใหเกดบรการทวยรนสามารถเขาถงไดงาย เปนความลบจงเกดความไววางใจ

33


1.1.4 วยท างาน ตวชวด : รอยละของผปวยเบาหวานรายใหมจากกลมเสยงเบาหวาน

ผลการด าเนนงาน ผลการด าเนนงานตามตวชวด จากขอมลผลการด าเนนงานตามตวชวดรอยละของผปวยเบาหวานรายใหมจากกลมเสยงเบาหวาน

โดยอางองจากระบบ Health data center (HDC) กระทรวงสาธารณสข ขอมลตงแตเดอนตลาคม 2559 ถงวนท 8 สงหาคม 2560 พบวามผปวยเบาหวานรายใหมจากกลมเสยงเบาหวาน ภาพรวมทงประเทศ คดเปนรอยละ 2.31 ซงถอวาไมเกนเปาหมาย (2.40) ทก าหนดไว เขตทมรอยละของผปวยเบาหวานรายใหมจากกลมเสยงเบาหวาน ต ากวาคาเปาหมาย 3 ล าดบแรก คอ เขตสขภาพท 9, 12 และ 11 คดเปนรอยละ 1.75, 1.85 และ 1.88 ตามล าดบ ดงรปท 1

เมอเปรยบเทยบผลการด าเนนงานป 2559 และ 2560 พบวา เขตสขภาพทมรอยละของผปวยรายใหมลดลงรวม 7 เขต คอ เขตสขภาพท 2,3, 4, 5, 10, 11 และ 12 ส าหรบเขตสขภาพทมรอยละของผปวยรายใหมเพมขนรวม 5 เขต คอ เขตสขภาพท 1, 6, 7, 8 และ 9 ดงรปท 1

รปท 1 ผลการด าเนนงานตามตวชวดรอยละของผปวยเบาหวานรายใหมจากกลมเสยงเบาหวาน เปรยบเทยบป 2558-2560 จ าแนกรายเขตสขภาพ

ทมา : ระบบ HDC ขอมล ณ วนท 8 สงหาคม 2560


ป2558 รอยละ 4.10 2.43 2.44 2.34 1.55 1.73 2.48 3.16 1.78 3.01 1.87 1.42 2.09

ป 2559 รอยละ 3.32 2.82 2.39 2.36 2.38 1.70 2.78 2.83 1.58 3.52 2.05 2.24 2.40

ป 2560 รอยละ 3.48 2.40 2.07 2.06 2.13 2.03 3.12 2.86 1.75 3.11 1.88 1.85 2.31

0.000.501.001.502.002.503.003.504.004.50

รอยล

ะ

เปาหมายรายปไมเกน รอยละ2.40

34


ผลการด าเนนงานตงแตเดอนตลาคม 2559 –8 สงหาคม 2560 ขอมลจากระบบ Health data center (HDC) กระทรวงสาธารณสข ตงแตเดอนตลาคม 2559 ถง

วนท 8 สงหาคม 2560 พบวา ประชากรกลมเสยงเบาหวานในพนทรบผดชอบของปทผานมาไดรบการตรวจน าตาลซ า ภาพรวมประเทศ คดเปนรอยละ 90 ซงไดตามคาเปาหมาย เมอวเคราะห๑รายเขตสขภาพ พบวา สวนใหญ จ านวน 8 เขต ด าเนนการไดมากกวาคาเปาหมายทก าหนด เขตสขภาพทด าเนนการไดดทสด คอ เขตสขภาพท 7, 8 และ 9 คดเปน รอยละ 93.32, 93.25 และ 92.50 ตามล าดบ ดงรปท 2

รปท 2 รอยละของประชากรกลมเสยงเบาหวานในพนทรบผดชอบของปทผานมาไดรบการตรวจน าตาลซ า ปงบประมาณ 2560 แยกรายเขตสขภาพ

ทมา : ระบบ HDC ขอมล ณ วนท 8 สงหาคม 2560


ประเดนส าคญสรป 3 ประเดน ไดแก ดานบคลากร ดานระบบขอมล และดานการตดตามประเมนผล


1) ดานบคลากร

- ไมเพยงพอ - ขาดทกษะในการปรบเปลยนพฤตกรรม - CM ไดรบการอบรมไมครอบคลม

2) ดานระบบขอมล

- ขอมล 43 แฟม ไมสอดคลองกบ HDC - ขอมล 43 แฟมยงมคณภาพนอย (ครบถวน ถกตอง ทนเวลา) - ขาดการวเคราะห๑เพอใชประโยชน๑

3) ดานการตดตามประเมนผล - ขาดระบบการตดตามประเมนผลในกลมเสยง


รอยละ 91.15 90.79 92.71 84.02 91.19 89.16 93.32 93.25 92.50 89.62 86.82 94.20 90.66

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

รอยล

ะ

เปาหมาย 9 เดอน รอยละ

35


ขอเสนอแนะตอนโยบาย/ตอสวนกลาง/ตอผบรหาร ประเดน รายละเอยด

1) ดานบคลากร

ควรพฒนาศกยภาพบคลากร โดยเพมการอบรมระยะสน (Collaborative NCDs Nurse : CNN) ใหกบพยาบาลระดบปฐมภม ในประเดน

- การวเคราะห๑ และการใชประโยชน๑จากขอมลความเสยง - แนวทางและระบบการตดตามการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพ

เพอลดเสยงลดโรค 2) ดานระบบขอมล

ควรพฒนาระบบขอมล

- ปรบปรงการลงขอมลทตนทางใหถกตอง ครบถวน ตรงเวลา - สามารถเชอมโยงสถานบรการทกระดบ มการน าขอมลทมคณภาพ

เชอถอได และน ามาก ากบตดตามประเมนผลในระดบเขตสขภาพได 3) ดานการตดตามประเมนผล ควรพฒนาระบบตดตามประเมนผลการปรบเปลยนพฤตกรรมใหมรปแบบท

ชดเจน

Best Practices/นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยาง ผลการรวบรวมขอมลจากรายงานตรวจราชการ 2 (ตก.2) ของแตละเขตสขภาพ พบวา เขตสขภาพ

ท 1 เชยงใหม มนวตกรรม 21 เรอง เขตสขภาพท 2 พษณโลก ไมมบนทกรายงาน เขตสขภาพท 3 นครสวรรค๑ มนวตกรรม 1 เรอง เขตสขภาพท 4 สระบร มนวตกรรม 25 เรอง เขตสขภาพท 5 ราชบร มนวตกรรม 7 เรอง เขตสขภาพท 6 ชลบร มนวตกรรม 7 เรอง เขตสขภาพท 7 ขอนแกนอยระหวางจดสงรายงาน เขตสขภาพท 8 อดรธาน มนวตกรรม 5 เรอง เขตสขภาพท 9 นครราชสมา มนวตกรรม 2 เรอง เขตสขภาพท 10 อบลราชธาน มนวตกรรม 6 เรอง เขตสขภาพท 11 นครศรธรรมราชและเขตสขภาพ 12 สงขลาไมมบนทกรายงาน โดยมรายละเอยดรายเขตสขภาพมดงน

Best Practices/นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยางของเขตสขภาพท 1 จงหวดเชยงใหม

- โปรแกรมในการตรวจสอบขอมลของผปวยตามตวชวด NCDs ทจงหวดก าหนด (CM BIS) - มการด าเนนงานปรบเปลยนพฤตกรรมกลมเสยงบคคลตนแบบ 3 ต าบล (เชยงดาว/เมองงาย/

นาหวาย) “ The fit อรชรป 2” - รปแบบการปรบเปลยนพฤตกรรมทกษะการสนทนาเพอเสรมสรางแรงจงใจ (Motivational

Interviewing: MI) ปรบเปลยนพฤตกรรมรายกลม

จงหวดล าพน - “Fit For Life” โปรแกรมการใหสขศกษาและการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพอ าเภอเมองล าพน - “สขภาพดวถธรรม” อ าเภอปาซาง/อ าเภอล/อ าเภอเวยงหนองลอง - “สขภาพดวถพทธ” อ าเภอบานธ - “บรณาการสขภาพองค๑รวม” อ าเภอบานโฮง/อ าเภอทงหวชาง - การรบรพฤตกรรมสขภาพของกลมเสยงตอการเกดโรคเบาหวานและความดนโลหตสงของประชาชน

อ าเภอแมทา - การพฒนาแนวปฏบตเพอชวยในการเลกบหรอ าเภอบานโฮง

36


จงหวดล าปาง - การด าเนนงานปองกนโรคไมตดตอเรอรงแบบมสวนรวมของภาคเครอขายทกระดบบรณาการระบบ

DHS ของอ าเภอเถนและอ าเภอแมพรก

จงหวดแพร - งานศพปลอดเหลาอ าเภอสองเรมด าเนนการในป 2557 – ป๓จจบน - การปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพโดยใชทกษะการ Coaching โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล

แมยม อ าเภอเมอง - การสรางเสรมสขภาพดดวยวถร าวงยอนยคบานโปงศร ต าบลบานถน อ าเภอเมองแพร - เครอขายสขภาพชาวบานถนรวมใจชวยชมชนพนภยบหร อ าเภอเมองแพร

จงหวดนาน - รปแบบลดเลกพฤตกรรมสบบหรดวยกระบวนการ 8A1N จงหวดนาน - การบรโภคอาหารอาหาร 3 สของกลมเสยงโรคความดนโลหตสงบานนาหนน อ าเภอทาวงผา - ความรทศนคตและพฤตกรรมการบรโภคอาหารและการออกก าลงกายของกลมเสยงโรคเบาหวาน

บานสบขน อ าเภอทาวงผา - การพฒนาระบบบรการคลนก DPAC กลมเสยงโรคเบาหวานและโรคความดนโลหตสงของ รพ .สต.

บานหวยไฟ-ตะเคยนทอง อ าเภอเวยงสา - การพฒนาศกยภาพชมชนในการจดการป๓ญหาโรคไมตดตอเรอรงหมบานดอนชย อ าเภอทงชาง

จงหวดพะเยา - มนโยบายสาธารณะไดแกมาตรการงดบรการอาหารหวานมนเคมในงานบญ/งานศพอ าเภอเมอง

ภกามยาวจนและภซาง - มาตรการลดละเลกเครองดมแอลกอฮอล๑แบบมสวนรวมของอ าเภอเชยงมวนปงภกามยาวดอกค าใต - มาตรการลดการเขาถงเครองปรงรสหมบานปลอดโซเดยม …รานช าปลอดของหวานของอ าเภอแมใจ

Best Practices/นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยางของเขตสขภาพท 4 จงหวดปทมธาน

- กระเปารสเคม เพอใหกลมเสยง ทราบถงปรมาณโซเดยมทมอยในอาหารแตละชนดทบรโภคอยเปน ประจ าในชวตประจ าวนและปรบพฤตกรรมการบรโภคอาหารทมโซเดยมสงลง

Best Practices/นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยางของเขตสขภาพท 5 จงหวดกาญจนบร

- โครงการ “ขาวดมรางวล” ผเขารวมโครงการสามารถรกษาระดบสขาวทเชอมโยงกบปงปอง 7 ส (สขาว คอ กลมปกตไมเสยงไมปวยจากโรคเบาหวานและความดนโลหตสง) กจะมรางวลใหโดยเปนแรงจงใจใหผเขารวมโครงการมพฤตกรรมทดและคงพฤตกรรมนนไว อกทงยงเปนโอกาสเพมการคดกรองเบาหวานและความดนโลหตสงส าหรบผทเขารวมโครงการซงตองตรวจคดกรองกอนเขาโครงการดวย

37


จงหวดสพรรณบร - การใช “โปรแกรม SHINE ” เปนโปรแกรมบนทกขอมลผปวยกลมโรค NCD ซงสามารถเชอมโยง

ขอมลระหวางโรงพยาบาลกบ รพ.สต.เครอขายในการดแลผปวยเบาหวานและความดนโลหตสง - การประยกต๑ใชนวตกรรมเกาอขยพงในกลมวยท างานในหมบาน/ชมชนไรพง

จงหวดสมทรสงคราม - แตงเพลงรณรงค๑ใหมาคดกรองเบาหวาน/ความดนการปรบเปลยนพฤตกรรมโดยใชท านองเพลงทสนก

เปนทรจกตดหประชาชนทวไปลงใน You Tube , line กลมเสยงเบาหวาน/ความดนและเปดใหผปวยทมารบบรการไดฟ๓ง

- จดภมทศน๑เพอใหเปนบรเวณส าหรบการออกก าลงกายส าหรบผมารบบรการและมการจดตงฟตเนตทกแหง - ปรบอาหารเบรกใหเปนอาหารเพอสขภาพโดยใชน าสมนไพรเปนเครองดม “น าเจดสมณเจดแสง”

จงหวดราชบร - เลกบหรดวยวธการนวดกดจดสะทอนเทา มจ านวนผสบบหรทเขารวมโครงการจ านวน 532 ราย

สามารถเลกบหรไดจ านวน 184 รายคดเปนรอยละ 34.59

จงหวดเพชรบร - กจกรรมสมาธบ าบดโดยใหแพทย๑แผนไทยของโรงพยาบาลมาสอนการฝกการหายใจประกอบ

ทาทางตางๆ ในกลมเจาหนาททมคารอบเอวเกนคา Cholesterol สงผลพบวาสามารถลดรอบเอวและคาระดบ Cholesterol ลงได

- จดท า Mobile เปลอกหอย เพอใชแยกสเปลอกหอยทแขวนหนาบานโดยกลมปกตใชเปลอกหอยสเขยวกลมเสยงใชเปลอกหอยสเหลองและผปวย DM,HT ใชเปลอกหอยสแดงแขวนทหนาประตบานท าใหบคคลในครอบครวเกดความตระหนกเพมมากขนในการปรบเปลยนพฤตกรรมและ อสม . เกดความสะดวกในการท างาน

- ชมชนตลาดจดกจกรรมการออกก าลงกายเขาจงหวะลดโรคลดเสยงลดเครยด โดยใชเพลงจงหวะตางๆเชน บกนตะลงชะชะชา จดกจกรรมทกวนจนทร๑ -ศกร๑ เวลา 18.00-19.00 น. ผลพบวาสามารถลดรอบเอวน าหนกลดลงคาระดบน าตาลลดลงจากคา 200 ขนไปลดลงเหลอ 130-140 คาความดนโลหตลดลงท าใหแพทย๑ลดการใชยาลงได

- หมบานปรบเปลยนพฤตกรรมลดโรคใชหลก 3อ 2ส โดย 3 อ 1. อ : อาหารปลกผกปลอดสารพษเพมการบรโภคผก 2. อ : ออกก าลงกายแบงกลม 3 กลมคอกลมไมปวยออกก าลงกายดวยวธป๓นจกรยาน , กลมเสยงออกก าลงกายดวยวธเลนชกเยอกะลาและกลมปวยมศนย๑การเรยนรชมชนใหความร 3. อ : อารมณ๑มการเขาวดฟ๓งธรรมทกวนพระและมการจดตงคายพทธบตร 2 ส คอ 1. ส : ไมสบบหรในทสาธารณะในบรเวณวดและหมบานและ 2. ส : ไมดมสราไดรบรางวลหมบานปรบเปลยนพฤตกรรมระดบเขตสขภาพป 2559

จงหวดสมทรสาคร - Alert pop up ทหนาจอ OPD เตอนใหตรวจคดกรองภาวะแทรกซอนตาไตเทาสงผลใหตรวจ

ภาวะแทรกซอนตาไตเทาไดครอบคลม

38


- จดตงทม Health Leader ในเทศบาล โดยตง Health Leader หมละ 1 คนโดยเนนการปรบเปลยนพฤตกรรมในผปวยในเรอง 1. ควบคมความดนโลหต 2. ควบคมน าหนกคา BMI 3. คารอบเอวซง จะมแผน Chart เตอนใจใชการประเมนตนเองส าหรบผปวยผลพบวาผปวยจ านวน 177 รายมการเปลยนแปลงในทางทดขนจ านวน 150 รายคดเปนรอยละ 84.75

จงหวดนครปฐม - มาตรการทางสงคม 3 ไม (1. ไมดมน าอดลม 2. ไมมพรกน าปลาบนโต๏ะอาหาร 3. ไมจมพรกเกลอกบ

ผลไม) ก าหนดเปนนโยบายสาธารณะระดบต าบลและประกาศเปนนโยบายสาธารณะอ าเภอ - พฒนานวตกรรมศนย๑การเรยนรดานการสงเสรมสขภาพของสภาการพยาบาล - การพฒนานวตกรรมของคลนกปรบเปลยนพฤตกรรม One Day for Fit โดยการจดแนวทางการดแล

ตามระดบน าตาล/ความดนโลหตและนดหมายจดการดแลเขมขนแตกตางกนตามวน - เกดธรรมนญต าบลเพอใหประชาชนมครรลองทดมศลธรรมธรรมนญแบงออกเปน 11 หมวด มการพด

ถงการจดตงสภาวฒนธรรมต าบล, การจดระบบ EMS , มาตราการจราจร, การจดการขยะ, การจดระบบรองรบภยพบตรวมไปถงการสรางสมมาชพชมชนฯลฯ

- การพฒนางานดานสาธารณสขสไทยแลนด๑ 4.0" ในผลงาน : พกด "ชวต" EMS และไดรบรางวลชมเชยระดบประเทศ

- โครงการตรวจสขภาพเคลอนทเชงรกในกลมพระภกษสามเณรในโรงเรยนพระปรยตธรรม - ไดรบมอบโลเกยรตยศตนแบบคลนกไรพง (DPAC ) คณภาพ 16 กมภาพนธ๑ 2560 - คลนกโรคเรอรงแบบ One ต าบล One คลนก : เพอแลกเปลยนประสบการณ๑และอ านวยความ

สะดวกกบ อบต./อปท. จดเตรยมรถขนสงเมอตองนดตรวจภาวะแทรกซอนตางๆ - รวมกบชมรมโต๏ะจนจดสาธตและชมอาหารโต๏ะจนสไตล๑ออร๑กานคในงาน Organic & natural

Nakhonpathom - บรณาการอบรมพฒนาศกยภาพ อสม.เชยวชาญโรคเรอรงในต าบล LTC เนนทกษะเชยวชาญเฉพาะ

เรองการเฝาระวงคดกรองและสงตอผปวยโรคไตสมองขาดเลอดกลามเนอหวใจขาดเลอดเฉยบพลนและเทคโนโลยสอสาร อสม.ออนไลน๑เพอใหผปวยฉกเฉนเขาถงบรการอยางทนทวงท

- แผนสขภาพต าบลเพอปองกนและควบคมโรค NCD ใน 12 ต าบลน ารองส าหรบป 2561 เพอใหมแผนชมชนโดยชมชนเพอชมชนและชมชนรวมเปนเจาของแผนสขภาพดงกลาวฯ

จงหวดประจวบครขนธ - จดกจกรรมใหชมชนมการปรบเปลยนพฤตกรรมโดยใชหลกการออกก าลงกายการปลกผกโดยน า

กลมเสยงโรคเบาหวานความดนโลหตสงมาให อสม . ด าเนนการตดตามอยางตอเนองเปนระยะเวลา 1-2 ป ผลการด าเนนงานพบวากลมเสยงเปลยนเปนกลมปวยลดลงจากป 2559 รอยละ 2.17 ป 2560 ลดลงเหลอเพยงรอยละ 1.10

Best Practices/นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยางของเขตสขภาพท 6 จงหวดจนทบร

- พนทต าบลตนแบบต าบลตลาดโดยใชชมชนเปนฐานโดยเนนโรคหวใจขาดเลอดป 2560 (CBI-IHD) - พฒนาโปรแกรม wmwebmanager 2013 ในการตดตามการปรบเปลยนพฤตกรรมในกลมเสยง

ผปวยเบาหวานความดนโลหตสง

39


- โรงพยาบาลมะขามมนวตกรรมทตวงขาวใหกบกลมผปวยโรคเรอรง - เปนอ าเภอลขสทธดาน NCDs การด าเนนการขบเคลอนตามแนวทาง 6 ยทธศาสตร๑สขภาพดวถชวตไทย

จงหวดตราด - มการบรณาการการด าเนนงานเฝาระวงปองกนควบคมโรคไมตดตออยภายใตกรอบการบรหารจดการ

แบบมงผลสมฤทธ (IRBM) มการพฒนารปแบบการด าเนนงานลดเสยงโรคไมตดตอเรอรง TRAT 7 DECREASE CKD/TRAT NCD MODEL

จงหวดฉะเชงเทรา - มการด าเนนการดานระบบขอมลโดยให IT ของจงหวดด าเนนการโปรแกรม Data exchange

มาด าเนนการ pop up โปรแกรม “เอ๏ะ” เพอตดตามขอมลในระบบ HDC ลงลกถงระดบ รพ.สต. เพอตดตามขอมลตามตวชวดไดอยางตอเนอง

จงหวดสระแกว - มการบรบาลดานเภสชกรรมในคลนก NCD คณภาพ ( Good Control) โรงพยาบาลเขาฉกรรจ

Best Practices/นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยางของเขตสขภาพท 8 จงหวดนครพนม

- นโยบายคดเลอก ๑ อ าเภอใหเปนตนแบบการเรยนรและศกษาดงานเรยกวา “อ าเภอลขสทธ” ส าหรบการด าเนนงานปองกนควบคมโรคไมตดตอเรอรงคออ าเภอนาแก

จงหวดสกลนคร - จดท าหลกสตร “สายสบอาหารและสงแวดลอม” เพอเปนการเฝาระวงการรบประทานอาหารหวาน

มนเคมออกกาลงกาย และงดดมสราสบบหรของกลมผปวยในชมชน โดยอบรมเครอขายครโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลและอาสาสมครสาธารณสขใหเปนพนทแลกเปลยนเรยนรการด าเนนงาน การแบงกลมอ าเภอตนแบบ (HbA1c < 7 %) กนตามสชะลอไตเสอมโดยนกโภชนาการ (โรงพยาบาลเตางอย) โคกโมเดลไอปองแจงสถานะสขภาพแกผปวย (โรงพยาบาลพรรณนานคม) ไตเพยเพอใหผปวยตระหนกในการปฏบตตวในการชะลอไตเสอม (รพ.สต.เพย) และกระเปายาบอกเวลาเพอใหผปวยไดรบยาตามเวลาอยางถกตอง (โรงพยาบาลพงโคน)

จงหวดหนองบวล าภ - โครงการถนนสขภาพโดย รพ.สต.มการสงเสรมในเรองของการท ากจกรรมทางกายเพอลดเสยงลดโรค

ในกลมเสยงและกลมปวยโรคเบาหวานและความดนโลหตสง ซงประชาชนใหความรวมมอเปนอยางด

จงหวดอดรธาน - มโครงการการปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพในกลมเสยงโรค Metabolic syndrome ดวยแพทย๑วถ

ธรรมทก รพ.สต. และตดตามประเมนกลมเสยงทกราย (คปสอ.เพญ) - Tomato model (โรงพยาบาลศรเชยงใหม อ าเภอศรเชยงใหม จงหวดหนองคาย) ใชเปนสอการสอน

เพอใหผปวยและกลมเสยงไดรบรถงระดบความรนแรงของโรคทตนเองเปน รวมถงการจดการตนเองตามโซนสในระดบความรนแรงของโรค

40


Best Practices/นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยางของเขตสขภาพท 9 - โครงการคดกรองความเสยงและใหค าปรกษาตอการเกดโรคหวใจและหลอดเลอดงบ PPA สปสช.

จานวน 500,000 บาท เพอคดกรองประชาชน 35 ปขนไป - หลกสตรการชะลอความเสอมของไตในผปวยเบาหวาน/ความดนโลหตสงระยะท1, 2 และ 3A

ส าหรบ รพ.สต.

Best Practices/นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยางของเขตสขภาพท 10 จงหวดอบลราชธาน

- เของในโมเดลอ าเภอเของใน และเครอขายโรงพยาบาลเของในไดรบการคดเลอกเปนเครอขาย NCD Clinic Plus ผลงานดเดนระดบเขตสขภาพป 2560

จงหวดยโสธร - ยา 9 เมด 7 อรหนต๑อ าเภอคาเขอนแกว - คอวงโมเดล - CUP. MEUANG MODEL (ดแลผปวย)

จงหวดศรสะเกษ - NCD Clinic Plus ผลงานดเดนระดบประเทศป ๒๕๖๐ - วงลอปงปองจราจรชวต ๗ ส

ตวชวด : อตราการเสยชวตจากการบาดเจบทางถนน ไมเกน 18 ตอแสนประชากร

ผลการด าเนนงาน ผลการด าเนนงานตามตวชวดรอบ 9 เดอน (ตลาคม 2559 – มถนายน 2560)

จากขอมลการเสยชวตจากอบตเหตทางถนน ระหวางเดอนตลาคม 2559 ถงมนาคม 2560 โดยกองยทธศาสตร๑และแผนงาน ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข พบวา อตราการเสยชวตจากอบตเหตทางถนนทวประเทศเทากบ 14.9 ตอประชากรแสนคน ซงมอตราสงคาเปาหมายรอบ 9 เดอน (14.3) เมอ

41


จ าแนกรายเขตสขภาพพบวา อตราการเสยชวตจากอบตเหตทางถนนของเกอบทกเขตสงเกนกวาคาเปาหมายของแตละเขต ยกเวนเขตสขภาพท 3,11 และ 12 ทมอตราการเสยชวตต ากวาคาเปาหมาย ดงรปท 1

รปท 1 อตราการเสยชวตจากอบตเหตทางถนนตอแสนประชากรเปรยบเทยบกบคาเปาหมาย 9 เดอน ปงบประมาณ 2560 (ตลาคม 2559 – มถนายน 2560) แยกรายเขตสขภาพ

แหลงขอมล : ขอมลมรณบตรและหนงสอรบรองการตาย กองยทธศาสตรและแผนงาน ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข วเคราะหโดย : ส านกโรคไมตดตอ

ผลการด าเนนงานตาม Quick Win ไตรมาสท 1-3 การรายงานผลการด าเนนงานในไตรมาสท 3 ผานทางระบบ Quick Win for Road Safety ขอมล

ณ วนท 11 สงหาคม 2560 เวลา 16.00 น. มาตรการบรหารจดการ TEA unit มการจดการขอมล 47 โรงพยาบาล คดเปนรอยละ 61.8

SAT/EOC-RTI ในจงหวด จ านวน 75 จงหวด คดเปนรอยละ 98.7 มาตรการดานการจดการขอมล มจงหวดทด าเนนการบรณาการขอมล 3 ฐาน (สาธารณสข ต ารวจ

และบรษทกลาง) จ านวน 68 จงหวด คดเปนรอยละ 89.4 จ านวนจดเสยงทมการชเปา จ านวน 2,139 จด จดเสยงทมการแกไขแลว จ านวน 1,041 จด คดเปนรอยละ 48.7

มาตรการปองกน 1. การด าเนนงานมาตรการองคกรความปลอดภยทางถนน รถพยาบาล

มโรงพยาบาลศนย๑/ทวไป รายงานการด าเนนงาน จ านวน 84 แหง การด าเนนงาน จ านวน รอยละ

1.จ านวนรถพยาบาลทงหมด 458 คน - 2.จ านวนรถพยาบาลทตดตง GPS 381 คน 83.19 3.จ านวนรถพยาบาลตดตงกลองบนทกภาพหนารถ/คนขบ 366 คน 79.91 4.จ านวนรถพยาบาลท าประกนภาคสมครใจ 403 คน 87.99 5.จ านวนรถพยาบาลทด าเนนการควบคมความเรวไมเกน 80 กม./ชม 426 คน 93.01 6.จ านวนพนกงานขบรถพยาบาลทงหมด 927 คน - 7.จ านวนพนกงานขบรถพยาบาลทผานการฝกอบรมและยงปฏบตหนาท 638 คน 73.68

2. การด าเนนงานปองกนการบาดเจบจากอบตเหตทางถนนผานระบบสขภาพอ าเภอ (DHS –RTI) สรปผลการด าเนนงาน

42


จ านวนอ าเภอทด า เนนการ DHS-RTI จ านวน 616 อ า เภอ คดเปนรอยละ 70.16 (เปาหมาย 30% ของอ าเภอทงประเทศ หรอ 264 อ าเภอ)

จ านวนดานชมชน 5 ดาน/อ าเภอ ในอ าเภอทด าเนนการ DHS-RTI เทศกาลปใหม 486 อ าเภอ เทศกาลสงกรานต๑ 523 อ าเภอ (เปาหมาย 30% ของอ าเภอทงประเทศ หรอ 264 อ าเภอ)

จ านวนอ าเภอทด าเนนเนนการผานเกณฑ๑ 408 อ าเภอ (เปาหมาย 132 อ าเภอ) แบงเปน ด (Good) 271 อ าเภอ , ดมาก (Excellent) 85 อ าเภอ และดเยยม (Advanced) 52 อ าเภอ

สรปประเดนส าคญทเปนความเสยงตอการท าใหการขบเคลอนนโยบายหรอการด าเนนงาน ไมประสบความส าเรจ (Key Risk Area/ Key Risk Factor) ซงไดจากการวนจฉย ประมวล วเคราะห สงเคราะห จากการตรวจตดตาม

การขบเคลอน DHS-RTI จ านวน 616 อ าเภอ คดเปนรอยละ 70.16 ในอ าเภอทด าเนนงานไดอยางมประสทธภาพ สามารถลดการเสยชวตและการบาดเจบลงได ควรมการขบเคลอนอยางตอเนอง โดยมการด าเนนการทงการแกไขจดเสยง การสวบสวนฯ ดานชมชน มาตรการองค๑กร และการขบเคลอนลงสทองถน ป๓จจยแหงความส าเรจคอการเชอมโยงกบ ศปถ.อ าเภอ และ ศปถ.ทองถน (เทศบาล/อบต.) สวนอ าเภอทด าเนนงานยงไมมประสทธภาพ เกดจากการเชอมโยงกบเครอขายในพนทนอย และการวเคราะห๑ขอมลยงไมไดประเดนเพยงพอทจะน าไปสการแกไขทตรงกบป๓ญหาของพนท

TEA Unit TEA Unit การด าเนนงานทเหนผลเปนรปธรรมนอย ป๓จจยเกดจากขาดก าลงคนในขบเคลอน/ภาระงานมาก/ความกาวหนาของบคลากร

การจดการขอมล 3 ฐาน (สธ. ต ารวจ และบรษทกลาง) ระดบจงหวด ด าเนนการไดประมาณ 60 จงหวด ป 2561 เนนใหมคณภาพมากขนและการน าไปใชประโยชน๑ ซงสามารถน าไปใชประโยชน๑ไดอยางมประสทธภาพ และควรพฒนาในจงหวดทยงด าเนนการไมได

ปญหาอปสรรค 1) ศปถ.อ าเภอ สวนใหญยงเนนเฉพาะชวงเทศกาลและขาดความตอเนอง 2) DHS-RTI อ าเภอทมอตราการตายสงแตยงไมมการด าเนนการทชดเจน 3) ดานชมชน สภาพชมชนกงเมองและบรบททางสงคมไมเหมาะกบการจดตงดานชมชน 4) การสอบสวนการบาดเจบฯ บคลากรสาธารณสข ขาดทกษะและการน าไปใชประโยชน๑ 5) TEA Unit ขาดก าลงคนในขบเคลอน/ภาระงานมาก/ความกาวหนาของบคลากร 6) การแกไขจดเสยง ด าเนนงานไดยาก ใชงบประมาณสง 7) งบประมาณ งบประมาณในระดบพนทไมเพยงพอ

ขอเสนอแนะตอนโยบาย/ตอสวนกลาง/ตอผบรหาร 1) ควรสนบสนนการใหมการใชมาตรการ DHS-RTI เปนมาตรการหลกในการจดการป๓ญหาในพนท

แลวขยายใหเชอมกบ ศปถ.อ าเภอ/ศปถ.ทองถนต าบล 2) สนบสนนใหหนวยงานระดบจงหวด มการตดตาม การด าเนนงานและการรายงานขอมลใน

website ICT PHER อยางใกลชด 3) ควรบรณาการระบบฐานขอมล 3 ฐานอยางเปนระบบเปนขอมลฐานเดยว เพอก ากบตดตาม

ประเมนผลและน ามาใชประโยชน๑ ทงในสวนกลางและพนท

43


4) ผลกดนใหมการก าหนดเปนมาตรการองค๑กร 100% โดยก าหนดเปนตวชวด และมมาตรการพฒนาและตดตามอยางเปนรปธรรม โดยเฉพาะรถพยาบาลและรถยนต๑ราชการ

5) ผลกดนการใชมาตรการดานกฎหมายอยางจรงจง โดยเฉพาะในชวงเทศกาล เชน การจด Safety Zone และงดขายเครองดมแอลกอฮอล๑ในพนทเสยงสง

6) ควรผลกดนมาตรการดานชมชนใหเปนบทบาทหลกของกรมสงเสรมการปกครองสวนทองถนกระทรวงมหาดไทย

Best Practices/นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยาง : ผลการรวบรวมขอมลจากรายงานตรวจราชการ 2 (ตก.2) ของแตละเขตสขภาพ พบวา เขตสขภาพ

ท 1 เชยงใหม มนวตกรรม 2 เรอง เขตสขภาพท 2 พษณโลก มนวตกรรม 3 เรอง เขตสขภาพท 3 นครสวรรค๑ เขตสขภาพท 4 สระบร และเขตสขภาพท 5 ราชบร ไมมบนทกรายงาน เขตสขภาพท 6 ชลบร มนวตกรรม 4 เรอง เขตสขภาพท 7 ขอนแกนอยระหวางจดสงรายงาน เขตสขภาพท 8 อดรธาน มนวตกรรม 3 เรอง เขตสขภาพท 9 นครราชสมา มนวตกรรม 1 เรอง เขตสขภาพท 10 อบลราชธาน มนวตกรรม 3 เรอง เขตสขภาพท 11 นครศรธรรมราช มนวตกรรม 8 เรอง เขตสขภาพ 12 สงขลาไมมบนทกรายงาน โดยมรายละเอยดรายเขตสขภาพมดงน

Best Practices/นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยางของเขตสขภาพท 1 จงหวดเชยงใหม

- เปนจงหวดเดยวในเขตสขภาพท 1 ใชโปรแกรม ISWIN ทกโรงพยาบาลในสงกด รวมถงโรงพยาบาลนอกสงกดและโรงพยาบาลเอกชนบางสวน ใหความรวมมอในการสงขอมลรวมดวย

- ยทธศาสตร๑ระบบสขภาพจงหวดผาน HDML (DHB) สามารถบรณการประเดนงานปองกนอบตเหตรวมกบศนย๑อ านวยการความปลอดภยทางถนนแตละระดบ ควรบรณาการใหเกดกระบวนการตามแนวทาง DHS RTI ใหสามารถปฏบตงานไดจรง เชน ในจงหวดล าปางบางอ าเภอและจงหวดนาน

Best Practices/นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยางของเขตสขภาพท 2 จงหวดอตรดตถ

- มการจดเกบขอมลการบาดเจบจากการจราจรทางถนน และการบาดเจบจาก 19 สาเหต โดยใชโปรแกรมจดเกบขอมลการบาดเจบ IS Win (Injury Surveillance for Win) ในโรงพยาบาลของรฐทกแหงของจงหวด

จงหวดสโขทย - พฒนาโปรแกรม JOC 2016 โดยนายแพทย๑สาธารณสขจงหวดสโขทย สามารถบอกพกดสถานทเกดเหต/

เสยชวต น าขอมลเสนอในทประชม ศปถ.จงหวด และทประชมกรมการจงหวด สะทอนต าแหนงทเหมาะสมในการตงดานได

ภาพรวมเขต - อ าเภอทมการด าเนนงาน DHS-RTI และผลประเมนการด าเนนงานฯ ผานระดบดเยยม 4 อ าเภอ

ไดแก อ าเภอนครไทย อ าเภอชาตตระการ จงหวดพษณโลก อ าเภอสวรรคโลก และอ าเภอศรสชนาลย จงหวดสโขทย

44


Best Practices/นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยางของเขตสขภาพท 6 จงหวดชลบร

- โครงการ 1 อ าเภอ 1 อปท. 1 ถนนปลอดภย ใหด าเนนการเปนรปธรรมทงจงหวด มเสนทางภายในจงหวด จ านวนทงสน 109 สาย

จงหวดปราจนบร - น าเสนอผลงาน “การแขงขนการจดการสาธารณภย ประเทศญปน” - อ าเภอนาด และอ าเภอกบนทร๑บร มการพฒนางานการด าเนนงานปองกนการบาดเจบทางถนน

จากจงหวดสมาตรการทางสงคมและชมชน นายอ าเภอนาด มนโยบายน ารองในการขบเคลอนงานลดการบาดเจบและเสยชวตจากอบตเหตทางถนน ผาน ศปถ.ต าบล ไดแก ศปถ.ต าบลบพราหมณ๑ ต าบลแกงดนสอ และต าบลทงโพธ โดยมนายก อบต.เปนประธานฯ

Best Practices/นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยางของเขตสขภาพท 8 จงหวดสกลนคร

- ชดปฏบตการฉกเฉนเคลอนทเรวทสามารถเขาถงจดเกดเหตไดอยางรวดเรว และสามารถจดตงเปนดานเคลอนททมประสทธภาพ

- การสรางดานชมชนทเขมแขงในการบรหารจดการและดแลตนเองในชวงเทศกาล (ปใหม 223 ดานและสงกรานต๑ 474 ดาน) และการบรณาการกบหนวยงานทเกยวของ เชน การตงดานชมชนรวมกบหนวยงานทหารเพอลดอบตเหตในชวงเทศกาลสงกรานต๑ เปนตน

จงหวดอดรธาน - นวตกรรมต าบลนารองของอ าเภอมการประยกต๑ใชระบบสขภาพต าบล (Sub District Health

System : SDHS) เปนต าบลตนแบบปองกนและลดอบตเหตทางถนน (Sub District Health System- Road traffic injuries: SDHS-RTI)

Best Practices/นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยางของเขตสขภาพท 9 จงหวดสรนทร

- มจดการในการแกป๓ญหาในพนท โดยการขบเคลอนในรปแบบของ ศปถ. ระดบอ าเภอ อ าเภอทสามารถขบเคลอนในรปแบบของ “กลไก” ทชดเจนเปนตนแบบได 2 อ าเภอ ไดแก จอมพระ ศรณรงค๑

Best Practices/นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยางของเขตสขภาพท 10 - การบนทกพกดจดเสยงใน Google Map มความครอบคลมและเปนป๓จจบนมรายงานผลการจดการ

จดการจดเสยงเปรยบเทยบกอน-หลงด าเนนการ - การสอบสวนสาเหตการเสยชวตจากอบตเหตทางถนนในระดบอ าเภอทกราย - การพฒนาทกษะในการทางานของทมชวยเหลอผปวยฉกเฉน ณ จดเกดเหตอยางตอเนองและไดรบ

รางวลชนะเลศระดบประเทศ

Best Practices/นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยางของเขตสขภาพท 11 จงหวดกระบ

- มการพฒนา RTI Team ระดบต าบล บรณาการผานต าบลจดการสขภาพ โดยมการออกแบบเกณฑ๑การตดตามประเมนงานดานอบตเหตในทกต าบล

45


จงหวดชมพร - มการบรณาการงานปองกนการบาดเจบจากจราจรทางถนนกบงานต าบลจดการสขภาพของต าบลนา

กระตาม อ าเภอทาแซะ ใชชอ “นากระตามปลอดภย”

จงหวดพงงา - มโครงการเจาะลกแกป๓ญหาจดเสยงกบ ปภ. กระตนใหทองทแกป๓ญหาดวยตวเอง หากพนทแกไมได

กใหแจงจงหวดด าเนนการตอไป - มการถอดบทเรยนชวงเทศกาลปใหม สงกรานต๑ เพอดการด าเนนงานเครอขาย 5 E วา E ไหนยงไมได

ท าบทบาทกตดตามรายงานในเวทความมนคงจงหวดทกเดอน ผวาราชการจงหวดกระตนไปท ปลดปกครองทรบผดชอบงานความมนคงในชวตและทรพย๑สนของแตละอ าเภอ

จงหวดภเกต - มโครงการตรวจจบบงคบใชกฎหมายโดยเทคโนโลย Red light camera

จงหวดภเกต - การน าหลก 5 ส. (สารสนเทศ สดเมยง สดคม สหสาขา สวนรวม) 5 ช. (ชม ชง เชยร๑ เชอม แชร๑)

มาใชในการวางแผนและด าเนนการปองกนการบาดเจบจากอบตเหตทางถนนรวมกบภาคเครอขายของจงหวดภเกต

จงหวดระนอง - มทมสอบสวนอบตเหตกรณเสยชวตทกรายโดยสหสาขาครบทกเหตการณ๑ - มระบบเฝาระวงการบาดเจบโปรแกรม IS ของโรงพยาบาลทวไปและโรงพยาบาลชมชนครบทกอ าเภอ

1.1.5 ผสงอาย ตวชวด : รอยละของต าบลทมระบบการสงเสรมสขภาพดแลผสงอายระยะยาว

(Long Term Care) ในชมชนผานเกณฑรอยละ 50

สถานการณ สถานการณ๑ “สงคมไทยเปนสงคมผสงอาย” จากการคาดประมาณประชากรของประเทศไทย

ป 2553–2583 ของส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.) โดยใชขอมล ส ามะโนประชากรและเคหะ พ.ศ. 2553 ของส านกงานสถตแหงชาตเปนฐานในการประมาณ พบวาในป 2583 (ส านกงานสถตแหงชาต, 2553) ประเทศไทยจะมผสงอายทมอาย 60 ปขนไป สงถง 20.5 ลานคน หรอคดเปนสดสวนรอยละ 32 ของจ านวนประชากรไทยทงหมด โครงสรางประชากรไทยทเขาสสงคมผสงอาย จะสงผลตอการพฒนาประเทศ เนองจากการลดลงของจ านวนและสดสวนของประชากรวยแรงงานจะกระทบศกยภาพการผลต นอกจากน การเพมของประชากรสงอายยงสะทอนการเพมขนของภาระทางการคลง จากจ านวนประชากรทอยในวยพงพงทงในเชงเศรษฐกจ สงคม และสขภาพ นอกเหนอจากป๓ญหาดานสขภาพ ผสงอายยงเผชญป๓ญหาสภาพชวตความเปนอย และระบบการดแลทไมไดมาตรฐาน รวมถงความมนคงทางรายได โดยเฉพาะในกลมผสงอายจากครอบครวยากจน นอกจากน ผสงอายสวนใหญยงขาดการพฒนาทกษะทงในการท างาน และการด ารงชวตในสงคมใหเทาทนตอการเปลยนแปลงของโลก ในขณะทผสงอายทมศกยภาพยงไมมสวนรวมในการท างานและการพฒนาประเทศเทาทควร การกาวเขาสสงคมผสงอายสงผลใหภาระคาใชจายดานสขภาพเพมขน เนองจากกลมผสงอายมแนวโนมทจะเจบปวยดวยโรคเรอรง และมภาวะทพพลภาพเพมขนตามอายทมากขน สงผลใหความชกของโรคทเกยวเนองกบความเสอมถอยของอวยวะจะ

46


เพมขน ซงสวนใหญเปนโรคเรอรงทตองการระบบบรการฟนฟสภาพและการดแลระยะยาว สงผลใหรายจายดานสขภาพของประเทศไทยเพมขนอยางตอเนอง โดยคาใชจายทสงขนเกดจาก ป๓จจยรวมทส าคญ 2 ป๓จจย คอ คาใชจายทางสขภาพทสงขนตามอายและคาใชจายดานสขภาพ “กอนการเสยชวต”

จากรายงานการส ารวจสขภาวะผสงอายไทย ป 2556 (โครงการประเมนเทคโนโลยและนโยบายดานสขภาพ, 2557) พบวา ผสงอายไทยรอยละ 95 มความเจบปวยดวยโรคหรอป๓ญหาสขภาพ ดงตอไปน โรคความดนโลหตสง (รอยละ 41), โรคเบาหวาน (รอยละ 18), ขอเขาเสอม (รอยละ 9), เปนผพการ (รอยละ 6), โรคซมเศรา (รอยละ 1) และผปวยนอนตดเตยง (รอยละ 1) ขณะทมเพยงรอยละ 5 เทานนทไมมโรคหรอป๓ญหาสขภาพดงกลาว

ตวชวด เกณฑเปา

หมาย

เขต ภาพรวมประเทศ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

7 รอยละ 35

44.49 40.17 61.40 46.04 36.06 45.82 86.90 48.6 57.17 66.58 43.15 35 50.86

สรปประเดนส าคญทเปนความเสยงตอการท าใหการขบเคลอนนโยบายหรอการด าเนนงานไมประสบความส าเรจ (Key Risk Area/Key Risk Factor) ซงไดจากการวนจฉย ประมวล วเคราะห สงเคราะห จากการตรวจตดตาม

มาตรการด าเนนงานในพนท แนวทางการตรวจตดตาม

สรปประเดนส าคญ(ผลการด าเนนงาน/กลไกการด าเนนงาน/ความเสยงจากการตรวจตดตาม

ผลลพธ (Small success)

๑.การถายทอดนโยบายและการขบเคลอนงาน

- มคณะท างานทกระดบ - มพนทเขารวมโครงการครบทกจงหวดอ าเภอ - มการประชมชแจง

- แลกเปลยนเรยนรและถอดบทเรยน - ขบเคลอนงานต าบล Long Term Care โดยใชแนว 3 C 4 ขนตอน - การขบเคลอนการด าเนนงาน โดย PM จงหวดและอ าเภอทเขมแขง - จดเวทชแจงและตดตามงานรวมกบหนวยงานทเกยวของ

- มนโยบายในการขบเคลอนและมการประสานงานภาคเครอขาย - ชแจงแนวทางการด าเนนงาน LTC ระดบจงหวด อ าเภอ ต าบล และมการตดตามงานอยางตอเนอง

๒. การจดการระบบขอมลและการเฝาระวง

- - -

๓.พฒนาระบบบรการและการบรหารจดการทมประสทธภาพ

- ต าบล LTC ผานเกณฑ๑รอยละ 35 - เขตสขภาพจดอบรมCM/CG ม CM 1,740 คน และ CG 6,960 คน - ผสงอายไดรบการดแล

- ผลการด าเนนการในรอบ 3 เดอนและ 6 เดอน เปนไปตามเปาหมาย - ระเบยบการเบกจายยงไมมความชดเจน

- ต าบล LTC ผานเกณฑ๑รอยละ 44.75 - ม CM 5,422 คน และCG 18,356 คน - ผสงอายไดรบการดแลรอยละ 43.38

47


มาตรการด าเนนงานในพนท แนวทางการตรวจตดตาม

สรปประเดนส าคญ(ผลการด าเนนงาน/กลไกการด าเนนงาน/ความเสยงจากการตรวจตดตาม

ผลลพธ (Small success)

รอยละ 30 – 59 (จากเปาหมาย 150,000 คน)

๔.สงเสรมพฤตกรรมสขภาพ - - -

การด าเนนงานตามกระบวนการเชงยทธศาสตรทท าใหเกดผลลพธ และความยงยน Partner 1. มการประชมวางแผนอยางเปนระบบ มกระบวนการทเชอมตอการท างานลงพนทไดอยางเปน

รปธรรม ในการเปน Focal point ประสานงานภาคเครอขายทเกยวของ ในการด าเนนการพฒนาระบบสงเสรมสขภาพและดแลผสงอายระยะยาว (Long Term Care) 2. มการขบเคลอนการด าเนนงาน โดย PM จงหวดและอ าเภอทเขมแขง มการประชมชแจงแนวทางการด าเนนงาน LTC ทเปนทศทางเดยวกนทงระดบจงหวด อ าเภอ ต าบล มการก ากบตดตามงานอยาง ตาม Timeline อยางตอเนอง 3. ผบรหาร (ผวาราชการจงหวด / นายแพทย๑สาธารณสขจงหวด) ใหความส าคญ มนโยบายและแนวทางการ ด าเนนงานทชดเจนและ สนบสนนการด าเนนงาน

Invest 1. มการพฒนาคณภาพการบรการการดแลผสงอายทมภาวะพงพง โดยการจดท าแผนการดแลรายบคคล (care plan) รวมทงการก ากบตดตามใหมการจดบรการตามแผน

Regulations - Advocacy 1. จงหวดจดเวทชแจงและตดตามงาน โดยเชญบคลากรทเกยวของของหนวยงานกระทรวงสาธารณสข

และ อปท. เพอขบเคลอนงาน LTC และการเบกจายเงนตาม Care plan 2. มการแลกเปลยนเรยนรและถอดบทเรยนการท างานอยางตอเนอง 3. มการสอสารการด าเนนงานหลายชองทาง ทงแบบเปนทางการและไมเปนทางการ ท าใหเครอขายทรวมด าเนนงานรบทราบและเกดความเขาใจตรงกน สงผลใหการด าเนนงานตางๆ รวดเรวขน

Building Capacity

1. มนโยบายในการขบเคลอนงานการสงเสรมสขภาพการดแลผสงอายระยะยาว (Long Term Care) ในชมชน โดยคณะท างานขบเคลอนและบรณาการตามภารกจส าคญของกระทรวงสาธารณสข CIPO : Long Term Care& Aging Society 2. มนโยบายดานการดแลสขภาพผสงอายแบบบรณาการรวมกบส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต (สปสช.) เขต ๙ องค๑การปกครองสวนทองถน ภายใตโครงการพฒนาระบบดแลระยะยาวส าหรบผสงอายทมภาวะพงพงอยางตอเนอง 3. มการสงบคลากรเขาอบรม Care manager 4. จงหวดจดอบรม Care giver โดยไดรบงบประมาณสนบสนนจากศนย๑อนามย/CUP/กองทนฟนฟ 5. ขบเคลอนงานต าบล Long Term Care โดยใชแนว 3 C 4 ขนตอน คอ 3 C : Care Manager (ผจดการดแลผสงอาย)/Care Giver (ผดแลผสงอาย) /Care Plan (แผนการดแลผสงอายรายบคคล) 4 ขนตอน : 1. จดอบรม Care manager Care giver. ใชงบกรมอนามย

2. Care manager และทมออกประเมนคดกรองผสงอายทตองพงพงและท า Care plan. ใชงบท สปสช.โอนให CUP. แหงละ 100,000 บาท

3. เสนอ Care plan. ตอคณะอนกรรมการ LTC เพอรบการสนบสนนงบจดบรการดแล ระยาวในผสงอาย 5000 บาท/คน

4. หนวยบรการจดบรการตามชดสทธประโยชน๑ ตาม Care plan โดย Care giver ไดรบสนบสนนการท างานไมเกน 300 บาท/คน/เดอน

48


ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะ มาตรการด าเนนงานใน

พนท ปญหา/อปสรรค/ปจจยทท าให

การด าเนนงานไมบรรลวตถประสงค

ขอเสนอแนะทใหตอ หนวยรบตรวจ

สงทผท าหนาทตรวจราชการรบไปประสาน หรอ

ด าเนนการตอ 1. การถายทอดนโยบายและการขบเคลอน

- - เรงรดการประเมน/จดท าแผน ดแลผสงอายรายบคคล (Care Plan) ใหครอบคลม - ตดตามการขบเคลอนอยางตอเนอง

ขบเคลอนงาน LTC โดย ผอ.รพ.และ สสอ.เขาไปท าความเขาใจกบนายก อปท. เพอผลกดนใหมการเบกจายเงนเพอซอบรการตาม Care Plan ใหครอบคลม

2. การจดการระบบขอมลและการเฝาระวง

-

- - พฒนาโปรแกรมการเกบขอมลใหบรณาการและครอบคลมในการคดกรอง เพอใหงายตอการวเคราะห๑ขอมลและสามารถน าขอมลมาใชประโยชน๑ได - สนบสนนคณะกรรมการระดบเขตในการตดตามประเมนผล -ประสานกรมอนามยชแจงรายละเอยดแบบเกบขอมลรายงาน

3. พฒนาระบบบรการและการบรหารจดการทมประสทธภาพ

- อปท.ไมมนใจระเบยบการบรหาร งบประมาณ LTC ท าให อปท. สวนใหญยงไมกลาอนมตเบกจายเงนตาม Care Plan - การคดเลอกพนทเปาหมายต าบล LTC ในปงบประมาณ 2560 มความลาชา เนองจากตองใชเวลาในการ ตดตอประสานงานและความสมครใจในการเขารวมโครงการ - ขอจ ากดดานการจดสรรงบประมาณสนบสนนการอบรม Care giver ในระดบพนท - จ านวน Care Giver ไมเพยงพอกบจ านวนผสงอายทมภาวะพงพง (เกณฑ๑ CG 1 คน: ผสงอาย 5-10 คน) - มขอจ ากดดานวทยากรการอบรมหลกสตร Care Manager ทมจ านวนนอยและขาดทกษะการสอน

- วางแผนเตรยมอบรมเพม โดยชแจงและคดเลอกกลมเปาหมายทพรอมเปนจตอาสาหรอญาตผสงอายเพอใหไดจ านวน Care Giver ทสอดคลองกบความตองการในแตละพนท - เยยมเสรมพลง ตดตาม เรงรด การเบกจายงบประมาณกองทน LTC ตามแนวทางการบรหารจดการ โครงการพฒนาระบบดแลระยะยาว ดานสาธารณสขส าหรบผสงอายทมภาวะพงพง

- ประสานกบ ผรบผดชอบงานผสงอาย ส านกผสงอาย กรมอนามย - ประสาน สปสช. เพอใหค าปรกษาในการเบกจายงบประมาณ แกคณะอนกรรมการ LTC - ชแจงแผนการด าเนนงานตงแตตนปงบประมาณ เพอใหจงหวดวางแผนการด าเนนงานใหครอบคลมทกระดบ - กรมการแพทย๑และกรมอนามยควรด าเนนการแบบบรณาการ เพอท าความเขาใจวธการใชแบบคดกรองในกลมผปฏบต

49



ปญหา/อปสรรค/ปจจยทท าใหการด าเนนงานไมบรรล

วตถประสงค

ขอเสนอแนะทใหตอ หนวยรบตรวจ

สงทผท าหนาทตรวจราชการรบไปประสาน หรอ

ด าเนนการตอ - ขอจ ากดในการคดเลอก Care giver ตามคณสมบตในการเขารบการอบรมเนองจากเปนระบบอาสาสมคร

4. สงเสรมพฤตกรรมสขภาพ

- - -

5. สงเสรมการมสวนรวมในการดแลสขภาพหญงตงครรภ๑ของครอบครวชมชน

- - -

ขอเสนอแนะตอนโยบาย/ตอสวนกลาง/ตอผบรหาร/ตอระเบยบ/กฎหมาย 1. คณะกรรมการขบเคลอนฯ Long Term Care มการประชมปรกษาหารอและจดเวทแลกเปลยน

เรยนรและ รวมชแจงท าความเขาใจแกผปฏบตงานในระดบจงหวดและพนทผานชองทางตางๆ เชน VDO Conference

2. จดท าระเบยบ แนวทางการเบกจายทชดเจน แก อปท. และหนวยบรการ 3. เยยมเสรมพลง ตดตาม เรงรด การเบกจายงบประมาณกองทน LTC ตามแนวทางการบรหาร

จดการโครงการพฒนาระบบดแลระยะยาว ดานสาธารณสขส าหรบผสงอายทมภาวะพงพง

นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยาง (ถาม) 1. ศนยอนามยเขต 2 : ศนย๑ตอลมหายใจ บานแมกดหลวงฯ ต าบลแมกาษา 2. ศนยอนามยเขต ๓ : จดตงโรงเรยนผสงอายแหงใหม เพอสงเสรมสขภาพผทก าลงเขาสวย

ผสงอาย และผสงอายทมอายระหวาง 60-70 ป ท อบต.ทาโพธ อ าเภอหนองขาหยาง 3. ศนยอนามยเขต ๔ :

- นวตกรรมผาออมซกได ของอ าเภอบางสทอง จงหวดนนทบร ชวยลดภาระคาใชจาย - มอชางออก าลงกาย ปองกนขอตดของจงหวดปทมธาน - ร าวงมาตรฐานเกาชองปองกนสมองเสอมของโรงพยาบาลอางทอง 2 จงหวดอางทอง

4. ศนยอนามยเขต 5: - โรงเรยนผสงอายตนแบบ ไดแก โรงเรยนผสงอายต าบลจอมปลวก จงหวดสมทรสงคราม - นวตกรรมสญญาณเตอนภยเพอการชวยเหลอผสงอายพงพงทอยตามบาน สอ.เฉลมพระเกยรตฯ

จงหวดสมทรสาคร 5. ศนยอนามยเขต 6 : จงหวดสระแกว เทศบาลเมองวงน าเยน มระบบการดแลผสงอายครบวงจร

ครอบคลมทกกลม โดยการมสวนรวมของภาคทกภาคสวน ประกอบดวยภาคทองถน โรงพยาบาลวงน าเยน ชมรมสงอาย , Care Giver ภายใตการด าเนนงานในรปของคณะกรรมการ LTC และศนย๑พฒนาคณภาพชวตผสงอายโดยการพฒนา Care Manager, Care Giver ตอยอดใหมความเชยวชาญ (Super Care Giver) มระบบการเยยม ดแลผสงอายอยางตอเนอง มการจดตงโรงเรยนผสงอาย มกจกรรมชมรมผสงอาย

50


6. ศนยอนามยเขต ๗ : มพนทตนแบบ การด าเนนงานสงเสรมสขภาพดแลผสงอายระยะยาวในชมชน ในทกจงหวด ไดแก เทศบาลต าบลทาคนโท อ าเภอทาคนโท จงหวดกาฬสนธ๑ เทศบาลเมองเมองพล อ าเภอพล จงหวดขอนแกน อบต.หนองตาไก อ าเภอโพธชย จงหวดรอยเอด เทศบาลต าบลทาขอนยาง อ าเภอกนทรวชย จงหวดมหาสารคามและมศนย๑ Day Care ตนแบบทต าบลสะอาด อ าเภอน าพอง จงหวดขอนแกน

๗. ศนยอนามยเขต ๘ : 7.1 จงหวดอดรธาน มโปรแกรมบนทกขอมล Aging Survey V.2 ทสามารถเชอมโยงกบ

ฐานขอมลอนได 7.2 จงหวดเลย มการจดสมชชาสขภาพผสงอาย จงหวดเลย 7.3 จงหวดเลย มอ าเภอตนแบบในการจด “เมองทเปนมตรกบผสงอาย” (Age-Friendly

Cities) ทอ าเภอดานซาย 7.4 จงหวดหนองบวล าภ โรงเรยนผสงอายจงหวดหนองบวล าภไดรบเกยรตบตรเปนโรงเรยน

ผสงอายตนแบบ 24 แหงทวประเทศและยกระดบฐานะจากครใหญเปนผอ านวยการ 7.5 จงหวดหนองบวล าภ โรงเรยนผสงอายจงหวดหนองบวล าภ เปนทศกษาดงานใหกบ

ชมรมผสงอายในจงหวดและจงหวดขางเคยงในเรองการด าเนนกจกรรมโรงเรยนผสงอายทขบเคลอนโดยสาขาสมาคมสภาผสงอายแหงประเทศไทย

๘. ศนยอนามยเขต 11 8.1 จงหวดกระบมรปแบบการดแลผสงอายทกภาคสวน โดยองค๑กรปกครองสวนทองถนให

การสนบสนน ทงดานบคลากร สถานทงบประมาณ เพอพฒนาคณภาพชวตผสงอาย 8.2 จงหวดพงงา ใชหลกบวร ในการดแลผสงอายสงใหผสงอายของจงหวดพงงามคาเฉล ย

อายยนสงทสดในภาคใต 8.3 จงหวดสราษฎร๑ธาน มรปแบบในการพฒนางานผสงอาย โดยการน าเอาระบบขอมลเปน

เครองมอในการบรหารจดการ ใชการสราง Brand เปนกลยทธ๑ มการผลตคลงสมองของจงหวดและใหความเชอมน และใชความเปนพนองซงกนและกนในชมชน ในการเขาถงการแกป๓ญหาสาธารณสข

9. ศนยอนามยเขต 12 9.1 การจดตงศนย๑พฒนาคณภาพชวตผสงอาย ต าบลนาเกต, ต าบลมะกรด, ต าบลนาประด

อ าเภอโคกโพธ จงหวดป๓ตตาน 9.2 การตดตามการเยยมบานออนไลน๑ เชอมโยง รพ.สต.ได อ าเภอโคกโพธ จงหวดป๓ตตาน 9.3 ผจดการดแลผสงอายตวนอย ต าบลกะมยอ อ าเภอเมอง จงหวดป๓ตตาน 9.4 โครงการเพอนชวยเพอน ของชมรมผสงอายเอง ชมชนหลงแขวง ต าบลรสะมแล อ าเภอ

เมอง จงหวดป๓ตตาน 9.๕ การบรณาการการด าเนนงานระบบ LTC กบทมหมอครอบครว โรงพยาบาลตรง อ าเภอ

เมอง จงหวดตรง 9.๖ พนทตนแบบการดแลผสงอายระยะยาวทมคณภาพ คอ ต าบลโคกชะงาย อ าเภอเมอง

จงหวดพทลง 9.๗ พนทตนแบบคลนกผสงอายคณภาพ ป 2559 คอ โรงพยาบาลควนขนน 9.8 โปรแกรมการเยยมบาน HHC Yala Province ของโรงพยาบาลศนย๑ยะลา 9.๙ โรงเรยนผสงอาย ต าบลทาสาป อ าเภอเมอง จงหวดยะลา 9.๑๐ การด าเนนงานระบบ LTC โรงพยาบาลบางกล า อ าเภอบางกล า จงหวดสงขลา

51


9.๑๑ การประเมนคดกรองสขภาพผสงอาย One Stop Cervices PCU ชมชนเตาหลวง (เครอขาย โรงพยาบาลสงขลา)

9.๑๒ ศนย๑ฟนฟสมรรถภาพโดยชมชนต าบลทบชาง อ าเภอนาทว จงหวดสงขลา 9.13 รปแบบการด าเนนงานศนย๑ฟนฟสมรรถภาพคนพการในชมชน โดยการมสวนรวมของ

อบต.พรอน ชมรมคนพการ อ าเภอตากใบ เชอมโยงระบบการดแลคนพการ และผสงอายกบทมสหวชาชพ โรงพยาบาลตากใบ

1.2 ระบบการจดการสขภาพในพนท 1.2.1 การตอบโตภาวะฉกเฉน

ตวชวด : รอยละของจงหวดมศนยปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) และทมตระหนกรสถานการณ (SAT) ทสามารถปฏบตงานไดจรง (รอยละ 80)

เปาหมายรอบ 9 เดอน รอยละ 80 ของจงหวด มการซอมแผนเปดศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) และทมตระหนกร

สถานการณ๑ (SAT) เรมปฏบตงานประเมนสถานการณ๑โรคและภยสขภาพพนทจงหวด

ขอมลสถานการณ กรมควบคมโรคมน โยบายพฒนาระบบควบคมโรคและภยส ขภาพของประเทศให ได

มาตรฐานสากล สามารถตรวจจบเหตการณ๑ผดปกตไดรวดเรวและสามารถตอบโตสถานการณ๑ไดทนท ภายใตศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน กรมควบคมโรค (Emergency Operations Center : DDC's EOC) โดยพฒนาทมตระหนกรสถานการณ๑สาธารณสข (Situation Awareness Team : SAT) และทมสอบสวนควบคมโรค รวมกนปฏบต งานตรวจจบเหตการณ๑ผดปกต ตรวจสอบขาวการระบาดของโรคและภยสขภาพ และประสานงานกบทมอนๆ โดยรายงานขอมลการระบาดของโรคและภยสขภาพตามระดบความรนแรงทเกดขนในพนทตางๆ เพอใหไดขอมลดานการระบาดของโรคและภยสขภาพแบบ Real Time โดยสนบสนนใหทกจงหวดมศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) และทมตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) ทสามารถปฏบตงานไดจรง ผานกลไกการก ากบตดตามจากหนวยงานทงในสวนกลาง และส านกงานปองกนควบคมโรคท 1 -12 รวมกนจดการภาวะฉกเฉนทางสาธารณสข (Public Health Emergency Management : PHEM) รองรบการปฏบตงานในศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน กรมควบคมโรค ซงตองมการพฒนาบคลากรจากหลายหนวยงานรวมกนปฏบตงาน เพอใหเกดความเชอมโยงการปฏบตงานครอบคลมเขตสขภาพ

การด าเนนงานตามกระบวนการเชงยทธศาสตรทท าใหเกดผลลพธและความยงยน การด าเนนงานตามตวชวดการตรวจราชการ รอยละของจงหวดมศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC)

และทมตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) ทสามารถปฏบตงานไดจรง (เปาหมายรอยละ 80) เปนการด าเนนงานบรณาการการท างานรวมกนระหวางกรมควบคมโรคและส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข เพอขบเคลอนศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) และจดทมตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) ระดบจงหวด ซงกรมควบคมโรค โดยส านกงานปองกนควบคมโรค (สคร.) มการก ากบตดตามการด าเนนงานฯ ผานกลไกการตรวจราชการระดบจงหวด

52


ผลการด าเนนงาน ผลการด าเนนงาน แผนงาน/โครงการ (Small Success)

เปาหมาย/มาตรการ ผลการด าเนนงานส าคญ 1. จดท าโครงสรางระบบบญชาการเหตการณ๑ฉกเฉนทางสาธารณสข รองรบศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) และจดทมตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) ระดบจงหวด

ส านกงานสาธารณสขจงหวด ด าเนนการจดท าโครงสรางระบบบญชาการเหตการณ๑ฉกเฉนทางสาธารณสข รองรบศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) และจดตงทมตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) โดยมการจดท าค าสง EOC & SAT เสรจสนทง 76 จงหวด (รอยละ 100)

2. จดเตรยมสถานท และอปกรณ๑ตามความเหมาะสมเพอรองรบการเปดศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) กรณเกดภาวะฉกเฉนทางสาธารณสขในพนทจงหวด

ตดตามผลการจดเตรยมสถานท และอปกรณ๑ส าหรบการเปดศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) กรณเกดภาวะฉกเฉนทางสาธารณสขในพนทส านกงานสาธารณสขจงหวด มสถานทและเทคโนโลยสารสนเทศขนพนฐาน (จ านวน 16 รายการ) ทก าหนดไวครบทกแหง (รอยละ 100) ทงนบางจงหวดอาจไมมอปกรณ๑ไวประจ าหอง EOC แตเมอเกดภาวะฉกเฉนทางสาธารณสขขน สามารถระดมทรพยากร (อปกรณ๑ทจ าเปน) จากกลมงานอนมาใชไดทนท ตามแบบส ารวจทไดระบไว

3. สมาชกทมตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) ระดบจงหวดไดรบการชแจงแนวทางการปฏบตงานและอบรมขนพนฐาน

1. จดประชมเชงปฏบตการพฒนาบคลากรเพอรองรบการปฏบตงานทมตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) ระดบจงหวด ในวนท 13-14 ธนวาคม 2559 ณ โรงแรมไมดาทวารวด จงหวดนครปฐม โดยมตวแทนจากส านกงานสาธารณสขจงหวด (สสจ.) และส านกงานปองกนควบคมโรคทกแหง เขารวมอบรมและรบการชแจงแนวทางการปฏบตงานทมตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) ขนพนฐานเพอเตรยมพรอมตอบโตภาวะฉกเฉนฯ จากสวนกลาง (ส านกระบาดวทยา กรมควบคมโรค) จ านวน 68 จงหวด (รอยละ 89.47) 2. ส านกงานปองกนควบคมโรค (สคร.) ทกแหง จดอบรม/ชแจงแนวทางการปฏบตงานทมตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) ใหแกตวแทน/ผปฏบตงานทม SAT จากส านกงานสาธารณสขจงหวด ในเขตพนทอกครง โดยเฉพาะอยางยงใน 8 จงหวดทเหลอ ไดแก - สสจ.แมฮองสอน อบรม/ชแจง โดย สคร.1 เชยงใหม - สสจ.นครนายก อบรม/ชแจง โดย สคร.4 สระบร - สสจ.เพชรบรและกาญจนบร อบรม/ชแจง โดย สคร.5 ราชบร - สสจ.ปราจนบร อบรม/ชแจง โดย สคร.6 ชลบร - สสจ.บงกาฬ อบรม/ชแจง โดย สคร.8 อดรธาน - สสจ.ศรสะเกษ อบรม/ชแจง โดย สคร.10 อบลราชธาน - สสจ.กระบ อบรม/ชแจง โดย สคร.11 นครศรธรรมราช โดยใชหลกสตรและแนวทางการปฏบตงานทมตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) ขนพนฐาน ทไดรบการอบรมจากสวนกลาง (ส านกระบาดวทยา กรมควบคมโรค) มาถายทอดใหตวแทน สสจ. ทง 8 จงหวด

4. การซอมแผนเพอเปดศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) ระดบจงหวด และมการเรมปฏบตงานของทมตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) โดยประเมนสถานการณ๑

- สสจ.จ านวน 74 จงหวด ไดฝกการจดท าแผน IAP (โดยการแบงกลมรายเขตสขภาพ) จากการประชมฯเมอวนท 27-28 เมษายน 2560 จงหวดชลบร โดยมการจดท า 3 โรค/ภยสขภาพ

53


เปาหมาย/มาตรการ ผลการด าเนนงานส าคญ โรคและภยสขภาพพนทจงหวด ไดแกสถานการณ๑น าทวม โรคตดเชอไวรสซกา และ Road Traffic

Injury (RTI) - ทกจงหวดมการจดท าประเมนสถานการณ๑โรคและภยสขภาพในรปแบบทแตกตางกน ตามบรบทในแตละพนท เชน Spot Report, Outbreak Verification list และ Executive Summary

ผลการด าเนนงานตามเปาหมาย (หนวยงานสวนกลาง ใหรายงานจ าแนกราย สคร.)

หนวยงาน เปาหมาย ผลการด าเนนงาน ระดบประเทศ ขนตอนท 4 1. ส านกงานสาธารณสขจงหวดทกแหงมการจดท าค าสง

EOC & SAT เสรจสนทง 76 จงหวด (รอยละ 100) 2. มการตดตามผลการจดเตรยมสถานท และอปกรณ๑ส าหรบการเปดศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) กรณเกดภาวะฉกเฉนทางสาธารณสขในพนทส านกงานสาธารณสขจงหวด มสถานทและเทคโนโลยสารสนเทศขนพนฐาน (จ านวน 16 รายการ) ทก าหนดไวครบทกแหง (รอยละ 100) ทงนบางจงหวดอาจไมมอปกรณ๑ไวประจ าหอง EOC แตเมอเกดภาวะฉกเฉนทางสาธารณสขขน สามารถระดมทรพยากร (อปกรณ๑ทจ าเปน) จากกลมงานอนมาใชไดทนท ตามแบบส ารวจทไดระบไว 3. ส านกงานสาธารณสขจงหวดไดรบการชแจงแนวทางการปฏบตงานและอบรมขนพนฐาน เกยวกบงานตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) ทกแหง (รอยละ 100) 4. สสจ.จ านวน 74 จงหวด ไดฝกการจดท าแผน IAP (โดยการแบงกลมรายเขตสขภาพ) จากการประชมฯเมอวนท 27-28 เมษายน 2560 จงหวดชลบร โดยมการจดท า 3 โรค/ภยสขภาพ ไดแกสถานการณ๑น าทวม โรคตดเชอไวรสซกา และ Road Traffic Injury (RTI) 5. ทกจงหวดมการจดท าประเมนสถานการณ๑โรคและภยสขภาพในรปแบบทแตกตางกน ตามบรบทในแตละพนท เชน Spot Report ,Outbreak Verification list และ Executive Summary

สคร.1 เชยงใหม ขนตอนท 4 1. ทกจงหวดมค าสงแตงตงคณะกรรมการตามระบบบญชาการเหตการณ๑ฉกเฉนทางสาธารณสขและศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) ระดบจงหวด 2. ทกจงหวดมค าสงแตงตงทมตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) ระดบจงหวด 3. ทกจงหวดมโครงสรางพนฐานรองรบศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) และระบบบญชาการเหตการณ๑ (ICS) 4. ทกจงหวดไดรบการชแจงแนวทางการปฏบตงานและอบรมขนพนฐาน เกยวกบงานตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) 5. ทกจงหวดไดฝกการจดท าแผน IAP (โดยการแบงกลมรายเขตสขภาพ) จากการประชมฯเมอวนท 27-28 เมษายน 2560 จงหวดชลบร โดยมการจดท า 3 โรค/ภยสขภาพ ไดแก

54


หนวยงาน เปาหมาย ผลการด าเนนงาน สถานการณ๑น าทวม โรคตดเชอไวรสซกา และ Road Traffic Injury (RTI) 6. ทกจงหวดมการจดท าประเมนสถานการณ๑โรคและภยสขภาพในรปแบบทแตกตางกน ตามบรบทในแตละพนท เชน Spot Report ,Outbreak Verification list และ Executive Summary

สคร.2 พษณโลก ขนตอนท 4 1. ทกจงหวดมค าสงแตงตงคณะกรรมการตามระบบบญชาการเหตการณ๑ฉกเฉนทางสาธารณสขและศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) ระดบจงหวด 2. ทกจงหวดมค าสงแตงตงทมตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) ระดบจงหวด 3. ทกจงหวดมโครงสรางพนฐานรองรบศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) และระบบบญชาการเหตการณ๑ (ICS) 4. ทกจงหวดไดรบการชแจงแนวทางการปฏบตงานและอบรมขนพนฐาน เกยวกบงานตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) 5. ทกจงหวดไดฝกการจดท าแผน IAP (โดยการแบงกลมรายเขตสขภาพ) จากการประชมฯเมอวนท 27-28 เมษายน 2560 จงหวดชลบร โดยมการจดท า 3 โรค/ภยสขภาพ ไดแกสถานการณ๑น าทวม โรคตดเชอไวรสซกา และ Road Traffic Injury (RTI) 6. ทกจงหวดมการจดท าประเมนสถานการณ๑โรคและภยสขภาพในรปแบบทแตกตางกน ตามบรบทในแตละพนท เชน Spot Report ,Outbreak Verification list และ Executive Summary

สคร.3 นครสวรรค๑ ขนตอนท 4 1. ทกจงหวดมค าสงแตงตงคณะกรรมการตามระบบบญชาการเหตการณ๑ฉกเฉนทางสาธารณสขและศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) ระดบจงหวด 2. ทกจงหวดมค าสงแตงตงทมตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) ระดบจงหวด 3. ทกจงหวดมโครงสรางพนฐานรองรบศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) และระบบบญชาการเหตการณ๑ (ICS) 4. ทกจงหวดไดรบการชแจงแนวทางการปฏบตงานและอบรมขนพนฐาน เกยวกบงานตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) 5. ทกจงหวดไดฝกการจดท าแผน IAP (โดยการแบงกลมรายเขตสขภาพ) จากการประชมฯเมอวนท 27-28 เมษายน 2560 จงหวดชลบร โดยมการจดท า 3 โรค/ภยสขภาพ ไดแกสถานการณ๑น าทวม โรคตดเชอไวรสซกา และ Road Traffic Injury (RTI) 6. ทกจงหวดมการจดท าประเมนสถานการณ๑โรคและภยสขภาพในรปแบบทแตกตางกน ตามบรบทในแตละพนท เชน Spot Report ,Outbreak Verification list และ Executive Summary

55


หนวยงาน เปาหมาย ผลการด าเนนงาน สคร. 4 สระบร ขนตอนท 4 1. ทกจงหวดมค าสงแตงตงคณะกรรมการตามระบบบญชาการ

เหตการณ๑ฉกเฉนทางสาธารณสขและศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) ระดบจงหวด 2. ทกจงหวดมค าสงแตงตงทมตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) ระดบจงหวด 3. ทกจงหวดมโครงสรางพนฐานรองรบศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) และระบบบญชาการเหตการณ๑ (ICS) 4. ทกจงหวดไดรบการชแจงแนวทางการปฏบตงานและอบรมขนพนฐาน เกยวกบงานตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) 5. สสจ. 7 จงหวด ไดฝกการจดท าแผน IAP (โดยการแบงกลมรายเขตสขภาพ) จากการประชมฯเมอวนท 27-28 เมษายน 2560 จงหวดชลบร โดยมการจดท า 3 โรค/ภยสขภาพ ไดแกสถานการณ๑น าทวม โรคตดเชอไวรสซกา และ Road Traffic Injury (RTI) 6. ทกจงหวดมการจดท าประเมนสถานการณ๑โรคและภยสขภาพในรปแบบทแตกตางกน ตามบรบทในแตละพนท เชน Spot Report ,Outbreak Verification list และ Executive Summary

สคร. 5 ราชบร ขนตอนท 4 1. ทกจงหวดมค าสงแตงตงคณะกรรมการตามระบบบญชาการเหตการณ๑ฉกเฉนทางสาธารณสขและศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) ระดบจงหวด 2. ทกจงหวดมค าสงแตงตงทมตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) ระดบจงหวด 3. ทกจงหวดมโครงสรางพนฐานรองรบศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) และระบบบญชาการเหตการณ๑ (ICS) 4. ทกจงหวดไดรบการชแจงแนวทางการปฏบตงานและอบรมขนพนฐาน เกยวกบงานตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) 5. ทกจงหวดไดฝกการจดท าแผน IAP (โดยการแบงกลมรายเขตสขภาพ) จากการประชมฯเมอวนท 27-28 เมษายน 2560 จงหวดชลบร โดยมการจดท า 3 โรค/ภยสขภาพ ไดแกสถานการณ๑น าทวม โรคตดเชอไวรสซกา และ Road Traffic Injury (RTI) 6. ทกจงหวดมการจดท าประเมนสถานการณ๑โรคและภยสขภาพในรปแบบทแตกตางกน ตามบรบทในแตละพนท เชน Spot Report ,Outbreak Verification list และ Executive Summary

สคร. 6 ชลบร ขนตอนท 4 1. ทกจงหวดมค าสงแตงตงคณะกรรมการตามระบบบญชาการเหตการณ๑ฉกเฉนทางสาธารณสขและศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) ระดบจงหวด 2. ทกจงหวดมค าสงแตงตงทมตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) ระดบจงหวด 3. ทกจงหวดมโครงสรางพนฐานรองรบศนย๑ปฏบตการภาวะ

56


หนวยงาน เปาหมาย ผลการด าเนนงาน ฉกเฉน (EOC) และระบบบญชาการเหตการณ๑ (ICS) 4. ทกจงหวดไดรบการชแจงแนวทางการปฏบตงานและอบรมขนพนฐาน เกยวกบงานตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) 5. ทกจงหวดไดฝกการจดท าแผน IAP (โดยการแบงกลมรายเขตสขภาพ) จากการประชมฯเมอวนท 27-28 เมษายน 2560 จงหวดชลบร โดยมการจดท า 3 โรค/ภยสขภาพ ไดแกสถานการณ๑น าทวม โรคตดเชอไวรสซกา และ Road Traffic Injury (RTI) 6. ทกจงหวดมการจดท าประเมนสถานการณ๑โรคและภยสขภาพในรปแบบทแตกตางกน ตามบรบทในแตละพนท เชน Spot Report ,Outbreak Verification list และ Executive Summary

สคร. 7 ขอนแกน ขนตอนท 4 1. ทกจงหวดมค าสงแตงตงคณะกรรมการตามระบบบญชาการเหตการณ๑ฉกเฉนทางสาธารณสขและศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) ระดบจงหวด 2. ทกจงหวดมค าสงแตงตงทมตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) ระดบจงหวด 3. ทกจงหวดมโครงสรางพนฐานรองรบศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) และระบบบญชาการเหตการณ๑ (ICS) 4. ทกจงหวดไดรบการชแจงแนวทางการปฏบตงานและอบรมขนพนฐาน เกยวกบงานตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) 5. ทกจงหวดไดฝกการจดท าแผน IAP (โดยการแบงกลมรายเขตสขภาพ) จากการประชมฯเมอวนท 27-28 เมษายน 2560 จงหวดชลบร โดยมการจดท า 3 โรค/ภยสขภาพ ไดแกสถานการณ๑น าทวม โรคตดเชอไวรสซกา และ Road Traffic Injury (RTI) 6. ทกจงหวดมการจดท าประเมนสถานการณ๑โรคและภยสขภาพในรปแบบทแตกตางกน ตามบรบทในแตละพนท เชน Spot Report ,Outbreak Verification list และ Executive Summary

สคร. 8 อดรธาน ขนตอนท 4 1. ทกจงหวดมค าสงแตงตงคณะกรรมการตามระบบบญชาการเหตการณ๑ฉกเฉนทางสาธารณสขและศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) ระดบจงหวด 2. ทกจงหวดมค าสงแตงตงทมตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) ระดบจงหวด 3. ทกจงหวดมโครงสรางพนฐานรองรบศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) และระบบบญชาการเหตการณ๑ (ICS) 4. ทกจงหวดไดรบการชแจงแนวทางการปฏบตงานและอบรมขนพนฐาน เกยวกบงานตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) 5. ทกจงหวดไดฝกการจดท าแผน IAP (โดยการแบงกลมรายเขตสขภาพ) จากการประชมฯเมอวนท 27-28 เมษายน 2560 จงหวดชลบร โดยมการจดท า 3 โรค/ภยสขภาพ ไดแก

57


หนวยงาน เปาหมาย ผลการด าเนนงาน สถานการณ๑น าทวม โรคตดเชอไวรสซกา และ Road Traffic Injury (RTI) 6. ทกจงหวดมการจดท าประเมนสถานการณ๑โรคและภยสขภาพในรปแบบทแตกตางกน ตามบรบทในแตละพนท เชน Spot Report ,Outbreak Verification list และ Executive Summary

สคร. 9 นครราชสมา ขนตอนท 4 1. ทกจงหวดมค าสงแตงตงคณะกรรมการตามระบบบญชาการเหตการณ๑ฉกเฉนทางสาธารณสขและศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) ระดบจงหวด 2. ทกจงหวดมค าสงแตงตงทมตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) ระดบจงหวด 3. ทกจงหวดมโครงสรางพนฐานรองรบศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) และระบบบญชาการเหตการณ๑ (ICS) 4. ทกจงหวดไดรบการชแจงแนวทางการปฏบตงานและอบรมขนพนฐาน เกยวกบงานตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) 5. สสจ. 3 จงหวด ไดฝกการจดท าแผน IAP (โดยการแบงกลมรายเขตสขภาพ) จากการประชมฯเมอวนท 27-28 เมษายน 2560 จงหวดชลบร โดยมการจดท า 3 โรค/ภยสขภาพ ไดแกสถานการณ๑น าทวม โรคตดเชอไวรสซกา และ Road Traffic Injury (RTI) 6. ทกจงหวดมการจดท าประเมนสถานการณ๑โรคและภยสขภาพในรปแบบทแตกตางกน ตามบรบทในแตละพนท เชน Spot Report ,Outbreak Verification list และ Executive Summary

สคร. 10 อบลราชธาน ขนตอนท 4 1. ทกจงหวดมค าสงแตงตงคณะกรรมการตามระบบบญชาการเหตการณ๑ฉกเฉนทางสาธารณสขและศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) ระดบจงหวด 2. ทกจงหวดมค าสงแตงตงทมตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) ระดบจงหวด 3. ทกจงหวดมโครงสรางพนฐานรองรบศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) และระบบบญชาการเหตการณ๑ (ICS) 4. ทกจงหวดไดรบการชแจงแนวทางการปฏบตงานและอบรมขนพนฐาน เกยวกบงานตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) 5. ทกจงหวดไดฝกการจดท าแผน IAP (โดยการแบงกลมรายเขตสขภาพ) จากการประชมฯเมอวนท 27-28 เมษายน 2560 จงหวดชลบร โดยมการจดท า 3 โรค/ภยสขภาพ ไดแกสถานการณ๑น าทวม โรคตดเชอไวรสซกา และ Road Traffic Injury (RTI) 6. ทกจงหวดมการจดท าประเมนสถานการณ๑โรคและภยสขภาพในรปแบบทแตกตางกน ตามบรบทในแตละพนท เชน Spot Report ,Outbreak Verification list และ Executive Summary

58


หนวยงาน เปาหมาย ผลการด าเนนงาน สคร. 11

นครศรธรรมราช ขนตอนท 4 1. ทกจงหวดมค าสงแตงตงคณะกรรมการตามระบบบญชาการ

เหตการณ๑ฉกเฉนทางสาธารณสขและศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) ระดบจงหวด 2. ทกจงหวดมค าสงแตงตงทมตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) ระดบจงหวด 3. ทกจงหวดมโครงสรางพนฐานรองรบศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) และระบบบญชาการเหตการณ๑ (ICS) 4. ทกจงหวดไดรบการชแจงแนวทางการปฏบตงานและอบรมขนพนฐาน เกยวกบงานตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) 5. สสจ. 6 จงหวด ไดฝกการจดท าแผน IAP (โดยการแบงกลมรายเขตสขภาพ) จากการประชมฯเมอวนท 27-28 เมษายน 2560 จงหวดชลบร โดยมการจดท า 3 โรค/ภยสขภาพ ไดแกสถานการณ๑น าทวม โรคตดเชอไวรสซกา และ Road Traffic Injury (RTI) 6. ทกจงหวดมการจดท าประเมนสถานการณ๑โรคและภยสขภาพในรปแบบทแตกตางกน ตามบรบทในแตละพนท เชน Spot Report ,Outbreak Verification list และ Executive Summary

สคร. 12 สงขลา ขนตอนท 4 1. ทกจงหวดมค าสงแตงตงคณะกรรมการตามระบบบญชาการเหตการณ๑ฉกเฉนทางสาธารณสขและศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) ระดบจงหวด 2. ทกจงหวดมค าสงแตงตงทมตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) ระดบจงหวด 3. ทกจงหวดมโครงสรางพนฐานรองรบศนย๑ปฏบตการภาวะฉกเฉน (EOC) และระบบบญชาการเหตการณ๑ (ICS) 4. ทกจงหวดไดรบการชแจงแนวทางการปฏบตงานและอบรมขนพนฐาน เกยวกบงานตระหนกรสถานการณ๑ (SAT) 5. ทกจงหวดไดฝกการจดท าแผน IAP (โดยการแบงกลมรายเขตสขภาพ) จากการประชมฯเมอวนท 27-28 เมษายน 2560 จงหวดชลบร โดยมการจดท า 3 โรค/ภยสขภาพ ไดแกสถานการณ๑น าทวม โรคตดเชอไวรสซกา และ Road Traffic Injury (RTI) 6. ทกจงหวดมการจดท าประเมนสถานการณ๑โรคและภยสขภาพในรปแบบทแตกตางกน ตามบรบทในแตละพนท เชน Spot Report ,Outbreak Verification list และ Executive Summary

หมายเหต : 1. หนวยงานประสานงานรายละเอยดตวชวด คอ ส านกงานปองกนควบคมโรคท 1-12

59


ปญหาและอปสรรค 1. จงหวดเนนจดท าค าสง EOC & SAT ตามรปแบบขอสงการจากสวนกลาง แตมความเขาใจใน

หลกการ ICS ไมมากพอ จงอาจเกดป๓ญหาเชงระบบ หากตองเปดปฏบตการภาวะฉกเฉนทางสาธารณสข (บางแหงยงใชโครงสรางหนวยราชการในภาวะปกตมาดดแปลง และยงไมระบผรบผดชอบทชดเจน) 2. จงหวดก าหนดสถานท EOC และจดหาวสด – อปกรณ๑ ทจ าเปน (16 รายการ) ไดครบตามทก าหนด กรณตองเปดปฏบตการภาวะฉกเฉนทางสาธารณสข อาจมอปกรณ๑ไมครบตามรายการนน เนองจากยงไมไดสอสารใหทงองค๑กรทราบวาสงเหลานตองถกระดมมาใช และไมไดเชคความพรอมใชอยางตอเนอง

3. บางจงหวดยงไมมผรบผดชอบงาน EOC ทชดเจน ท าใหเกดป๓ญหาเรองการตดตอประสานงาน

ขอเสนอแนะ 1. ชแจงสรางความเขาใจในหลกการ EOC&ICS ใหผบรหารทงสวนกลางและจงหวดเขาใจตรงกน

และก าหนดเปนภารกจส าคญทผบรหารตองผลกดนใหส าเรจก าหนด 2. ใหจงหวดจดตงคณะท างานประจ าดาน EOC ทมสมาชกจากทกกลมงาน และจดท าแผนระดม

บคลากรในส านกงานมาปฏบตงานเวร SAT ระดบจงหวด เพมเตม 3. จดสรรงบประมาณเพมเตมเพอสนบสนนการจดหาอปกรณ๑ EOC ทจ าเปนบางรายการ หากไม

สามารถระดมทรพยากรจากกลมงานใดได

1.2.2 การปองกนควบคมโรควณโรค ตวชวด : อตราความส าเรจการรกษาผปวยวณโรครายใหมและกลบเปนซ า (ไม

นอยกวารอยละ 85)

สถานการณ/ปญหา องค๑การอนามยโลกไดจดกลมประเทศทมภาระวณโรคสง (High Burden Country Lists) เปน

3 กลมไดแก 1) กลมทมจ านวนและอตราปวยวณโรคสง (TB) 2) กลมทมจ านวนและอตราวณโรคทตดเชอเอชไอวสง (TB/HIV) และ 3) กลมทมจ านวนและอตราปวยวณโรคดอยาหลายขนานสง (MDR-TB) ซงประเทศไทย เปน 1 ใน 14 ประเทศ ทมป๓ญหาวณโรคสงทง 3 กลมดงกลาวมา โดยป พ.ศ.2559 องค๑การอนามยโลกไดก าหนดยทธศาสตร๑ยตวณโรค (The End TB Strategy) มเปาหมายลดอบตการณ๑วณโรค (Incidence) ใหต ากวา 10 ตอแสนประชากรโลกภายในป พ.ศ. 2578 (2035)

กระทรวงสาธารณสขไดเหนชอบแผนยทธศาสตร๑วณโรคระดบชาต พ.ศ. 2560 - 2564 เพอ เปนกรอบการด าเนนงานโดยมมาตรการหลกในการจะบรรลเปาหมายการลดอบตการณ๑ดงกลาวขางตน จ าเปนตอง (1) เรงรดการคนหา วนจฉย และรายงานใหมความครอบคลมการรกษา ( Treatment Coverage) รอยละ 90 ของจ านวนผปวยทคาดประมาณจากอบตการณ๑ (2) เรงรดการเขาถงบรการตรวจวนจฉยในประชากรกลมเปราะบางและกลมเสยงวณโรค เชน ผสมผส ผตดเชอ เอชไอว ผปวยเบาหวาน และผตองขง แรงงานขามชาตใหครอบคลมรอยละ 90 (3) ดแลรกษาผปวยวณโรคทตรวจพบทกรายดวยแนวทางการดแลผปวยเปนศนย๑กลาง (Patient center care )ใหมอตราความส าเรจการรกษาไมต ากวารอยละ 90 ดวยผลการด าเนนงานทบรรลเปาหมายทง 3 ทส าคญน จะสงผลใหอบตการณ๑วณโรคลดลงอยางรวดเรวสเปาหมายยตวณโรคได

ประเทศไทยมผปวยวณโรครายใหมประมาณ 120,000 ราย หรอคดเปน 172 ตอประชากร แสนคน (WHO, Global TB Report 2016) การจะบรรลเปาหมายยตวณโรคนน ประเทศไทยตองมอตราลดอบตการณ๑เฉลยรอยละ 12.5 ตอป ในขณะทป๓จจบนระยะ 15 ปทผานมามอตราลดลงของอบตการณ๑เพยง

60


รอยละ 2.7 ตอป จากผลการด าเนนงานวณโรคทยงไมบรรลเปาหมายส าคญ เชน ปงบประมาณ 2557 มผปวยวณโรคขนทะเบยนรกษา 67,789 ราย คดเปนอตราความครอบคลมการรกษา (Treatment Coverage) เพยงรอยละ 59 และในปงบประมาณ 2558 มรายงานผปวยวณโรคขนทะเบยนรกษา 62,154 ราย คด เปนความครอบคลมการร กษา ( Treatment Coverage) เ พยงรอยละ 55.3 (www.tbthailand.org/data)

จากนองค๑การอนามยโลกไดรายงานวาป 2558 ผปวยวณโรครายใหมและกลบเปนซ าทมการตดเชอเอชไอวรวมดวยและทราบผลการตรวจ เอชไอว (HIV-positive) มจ านวนถง 7,819 ราย คดเปนรอยละ 13 โดยไดรบการรกษาดวยยาตานไวรส (ART) 5,389 ราย คดเปนรอยละ 69 ส าหรบผปวยวณโรคดอยาหลายขนานหรอผปวยทมเชอวณโรคดอยาหลกอยางนอย 2 ชนด คอไอโสไนอาสดและไรแฟมพซน (Multi-Drug Resistant-TB : MDR-TB) องค๑การอนามยโลกคาดประมาณจ านวนผปวยวณโรคดอยาหลายขนาน (MDR/RR-TB) 4,500 ราย โดยพบในผปวยวณโรครายใหม รอยละ 2.2 และผปวยทมประวตการรกษา วณโรคมากอน รอยละ 24 แตจากรายงานพบวาไดรบการวนจฉยและรกษาเพยง 200 ราย สะทอนใหเหนถงการรายงานผปวยทต ากวาความเปนจรง รวมทงผปวยทสงสยไมไดรบการสงตรวจทดสอบความไว ตอยาทางหองปฏบตการชนสตร

จากสถานการณ๑ดงกลาวขางตน การด าเนนงานวณโรคของไทย พบป๓ญหาทงการวนจฉยและ ตรวจพบผปวยเพยงรอยละ 55.3 ของจ านวนผปวยวณโรครายใหมทคาดประมาณ อกทงผลการรกษายงตองเพมความส าเรจการรกษาใหสงขน ดงนนแผนงานควบคมวณโรคจงก าหนดแนวทางการควบคมโรคโดยมงเนน “คนใหพบ จบดวยหาย พฒนาระบบและเครอขาย นโยบายมงมน สรางสรรค๑นวตกรรม” ทงผปวยวณโรคทไวตอยา (Drug Susceptible TB:DS-TB) และผปวยวณโรคดอยา(Drug Resistant-TB:DR-TB) รวมทง การด าเนนงานผสมผสานวณโรคและเอดส๑เปนส าคญ

เปาหมาย อบตการณ๑ของวณโรคนอยกวา 88 ตอแสนประชากร ในป พ.ศ.2564

มาตรการ 1) เรงรดการคนหาผตดเชอวณโรคและผปวยในกลมเสยงเปาหมาย 2) ดแลรกษาผตดเชอวณโรคและผปวยตามมาตรฐานใหหายและกนยาครบ

ขอมลการด าเนนงาน การด าเนนงานของมาตรการการเพอขบเคลอนการปองกนควบคมวณโรค ภายใตยทธศาสตร๑ 20

ป และยทธศาสตร๑วณโรคระดบชาต พ.ศ.2560-2564 เพอมงสเปาหมายการอบตการณ๑ของวณโรคนอยกวา 88 ตอแสนประชากร ในป พ.ศ.2564 โดยในปงบประมาณ พ.ศ.2560 ไดก าหนดใหมการขบเคลอนการด าเนนงานผานค ารบรองการปฏบตราชการ (Performance Agreement: PA) ประจ าปงบประมาณ พ.ศ.2560 ตวชวด อตราความส าเรจการรกษาผปวยวณโรครายใหมและกลบเปนซ า ทมเปาหมายของภาพประเทศทรอยละ 85 ซงมเปาหมายการลดโรคและมาตรการทจะน าไปสความส าเรจดงน

เปาหมายสการลดโรค - อตราความส าเรจการรกษาวณโรคทกประเภท - รอยละผปวยวณโรคทกประเภททตรวจพบและรายงาน มาตรการ/เปาหมายความส าเรจของงานในแตละระยะการตดตาม/ประเมน (Small Success) ซงม

2 มาตรการ ดงน

61


มาตรการท 1 เรงรดการคนหาผตดเชอวณโรคและผปวยในกลมเสยงเปาหมาย 1.1. การคนหาผตดเชอวณโรคและผปวยในกลมเสยงเปาหมาย

มาตรการท 2 การดแลรกษาผตดเชอวณโรคและผปวยตามมาตรฐานใหหายและกนยาครบ 2.1 การเรงรดการรายงานและความครอบคลมของขอมลผปวยวณโรค 2.2 การประเมน อตราการ เปล ยนของ เสมหะจากบวกเปนลบ (sputum

conversion rate) 2.3 การประเมนมาตรฐานโรงพยาบาลคณภาพการดแลรกษาวณโรค (QTB) 2.4 การประเมนมาตรฐานการปองกนดแลรกษาวณโรคในเรอนจ า (QTBP)

ผลการด าเนนงานตามเปาหมายการลดโรค อตราส าเรจของการรกษาผปวยวณโรครายใหม เปาหมาย รอยละ 85

สรปผลการด าเนนงาน รอบ 12 เดอน ขอมล ณ วนท 6 กนยายน 2560 แหลงขอมล : ฐานขอมล TBCM 2010 Data Center มอตราส าเรจของการรกษาผปวยวณโรครายใหม ทขนทะเบยนในไตรมาสท 1 ของปงบประมาณ 2560 เทากบรอยละ 79.9 โดยใชสตรค านวณ = (A/B) x 100

A = จ านวนผปวยวณโรครายใหม ของผปวยวณโรคทกกลม ทขนทะเบยนรกษาใน ไตรมาสท 1 ของปงบประมาณ 2560(ตงแตตลาคม-ธนวาคม 2559) โดยมผลการรกษาหาย (Cured) รวมกบรกษาครบ (Completed) = 13,712 ราย

B = จ านวนผปวยวณโรครายใหม ของผปวยวณโรคทกกลม ทขนทะเบยนรกษาใน ไตรมาส ท 1 ของปงบประมาณ 2560 (ตงแตตลาคม -ธนวาคม 2559) = 17,168 ราย

แผนภมท 1 อตราส าเรจของการรกษาผปวยวณโรครายใหม ทขนทะเบยนในไตรมาสท 1 ของปงบประมาณ 2560 ผลการด าเนนงาน รอบ 12 เดอน จ าแนกรายเขตสขภาพ

ขอมล ณ วนท 6 กนยายน 2560 ทมา ฐานขอมล TBCM 2010 Data Center ส านกวณโรค http://www.tbcmthailand.org

62


ตารางท 1 อตราส าเรจของการรกษาผปวยวณโรครายใหม ทขนทะเบยนในไตรมาสท 1 ของปงบประมาณ 2560 ผลการด าเนนงาน รอบ 12 เดอน จ าแนกรายเขตสขภาพ

หนวยงาน สคร./


อตราความส าเรจการรกษา วณโรครายใหม รอยละ 85

รอยละของผปวยวณโรค มอตราการขาดยาลดลง

รอยละของผปวยวณโรค มอตราการตายลดลง

เปาหมาย ป 60

ผลการด าเนนงาน ป 60 **

เปาหมาย <3%

ผลการด าเนน ป 60**

เปาหมาย <5%

ผลการด าเนน ป 60**

ระดบ ประเทศ

>85 79.9 <3 5.2 <5 8.1

1 >72 78.3 <2 3.7 <12.6 14.3 2 >83 82.2 <2 3.2 <7 12.3 3 >85 79.9 <3 5.1 <8 11.9 4 >82 79.9 <4 8.5 <5 6.3 5 >86 83.4 <3 4.0 <5 7.7 6 >83 81.9 <5 4.9 <5 7.1 7 >85 82.7 <3 6.2 <5 7.9 8 >86 79.6 <3 12.7 <5 16.4 9 >85 84.9 <3 4.2 <5 6.7

10 >87 86.0 <2 2.7 <5 8.6 11 >78 82.5 <3 5.0 <8 9.0 12 >84 85.6 <3 3.6 <5 5.7

สปคม. >74 62.5 <3 6.7 <5 3.0 * 1. คาเปาหมายใหก าหนดเองโดย สคร/สปคม ตามบรบทและศกยภาพของพนท อางองจาก เอกสารประกอบการจดท าแผนปฏบตราชการ กรมควบคมโรค ปงบประมาณ พ.ศ.2560 (17 มถนายน

2559) ** 2. ผลการด าเนนงานรอบ 12 เดอน ของผปวยวณโรครายใหม ของผปวยวณโรคทกกลมทขนทะเบยนรกษาใน Cohort ท

1 ของปงบประมาณ 2560 (ตงแตตลาคม-ธนวาคม 2559) ขอมล ณ วนท 6 กนยายน 2560 ทมา ฐานขอมล TBCM 2010 Data Center ส านกวณโรค http://www.tbcmthailand.org

ผปวยวณโรคทกประเภททตรวจพบและรายงาน เปาหมาย รอยละ 80 ผลการด าเนนงานในดานการคนหาผปวยวณโรค การตรวจวนจฉยและการขนทะเบยนรกษาผปวย

วณโรค คาดประมาณการเปาหมายผปวยวณโรคทคาดวาจะตรวจพบและรายงาน ในปงบประมาณ 2560 จ านวน 112,397 ราย (คาคาดประมาณการ 171/แสนประชากร) จากขอมลทไดรบการรายงาน ณ วนท 6 กนยายน 2560 พบวา มจ านวนผปวยวณโรค ทกประเภททตรวจพบและรายงาน ทขนทะเบยนในปงบประมาณ 2560 ตงแตวนท 1 ตลาคม 2559 – 6 กนยายน 2560 จ านวน 59,759 ราย คดเปน รอยละ 53.16 ของจ านวนทคาดประมาณการไว

63


ตารางท 2 จ านวนผปวยวณโรค ทกประเภททตรวจพบและรายงาน ทขนทะเบยนในปงบประมาณ 2560 ตงแตวนท 1 ตลาคม 2559 – 6 กนยายน 2560 (ผปวยไทย ผปวยไมใชไทย และผปวยในเรอนจ า ทรกษาในโรงพยาบาลรฐทงในและนอกสงกดกระทรวงสาธารณสข)

หนวยงาน สคร./


จ านวนผปวยวณโรคทกประเภททตรวจพบและรายงาน รอยละ 80 (ราย)

เปาหมายการด าเนนงานป 60 (ทงป)* ผลการด าเนนงาน (ณ วนท 6 กนยายน 2560)

ระดบประเทศ 89,917 59,759 1 8,007 5,145 2 4,843 3,092 3 4,119 2,430 4 7,176 4,440 5 7,185 5,133 6 8,104 5,548 7 6,917 5,618 8 7,555 4,455 9 9,230 6,353

10 6,280 4,586 11 6,027 4,258 12 6,683 4,038

สปคม. 7,793 4,663 * 1. คาเปาหมายใหก าหนดเองโดย สคร./สปคม. ตามบรบทและศกยภาพของพนท อางองจาก เอกสารประกอบการจดท าแผนปฏบตราชการ กรมควบคมโรค ปงบประมาณ พ.ศ.2560 (17 มถนายน

2559) ** 2. ผลการด าเนนงาน ณ ป๓จจบนของปงบประมาณ 2560 (ตงแตตลาคม 2559 – 6 กนยายน 2560) ขอมล ณ วนท 6 กนยายน 2560 ทมา ฐานขอมล TBCM 2010 Data Center ส านกวณโรค http://www.tbcmthailand.org

ผลการด าเนนงานของมาตรการ/เปาหมายความส าเรจของงานในแตละระยะการตดตาม/ประเมน (Small Success) ซงม 2 มาตรการ

มาตรการท 1 เรงรดการคนหาผตดเชอวณโรคและผปวยในกลมเสยงเปาหมาย 1) การคนหาผตดเชอวณโรคและผปวยในกลมเสยงเปาหมาย

เปาหมาย รอบ 12 เดอน คอ อ าเภอเปาหมายทกแหงไดรบการคดกรองเชงรกในประชากรกลมเสยง จ านวน 231 อ าเภอ โดยคดเลอกจากอ าเภอทมจ านวนผปวยวณโรคสงสดจ านวน 3 อ าเภอ/จงหวด ทงหมด 77 จงหวด (อ าเภอเปาหมาย (3 อ าเภอ/จงหวด))

เปาหมาย รอบ 9 เดอน คอ ทกอ าเภอเปาหมาย ไดรบการคดกรองเชงรกในประชากรกลมเสยง (รอยละ 100 ของอ าเภอเปาหมาย เทากบ 231 อ าเภอ)

ผลการด าเนนงาน รอบ 12 เดอน พบวา อ าเภอเปาหมายทไดรบการคดกรองในรอบ 9 เดอน เปนจ านวน 231 อ าเภอ คดเปนรอยละ 100.00 (ขอมล ณ วนท 6 กนยายน 2560) ซงหนวยงานในระดบพนททด าเนนการมาตรการเรงรดการคนหาผตดเชอวณโรคและผปวยในกลมเสยงน

64


อยระหวางการสรปผลการด าเนนงานคดกรองกลมเสยงและรายงานผลในโปรแกรม TBCM 2010 หรอ โปรแกรม TBCM Online

มาตรการท 2 การดแลรกษาผตดเชอวณโรคและผปวยตามมาตรฐานใหหายและกนยาครบ 1) การเรงรดการรายงานและความครอบคลมของขอมลผปวยวณโรค

เปาหมายการด าเนนงาน โรงพยาบาลศนย๑ โรงพยาบาลทวไป โรงพยาบาลชมชน ทเปนโรงพยาบาลรฐทงในและนอกสงกดกระทรวงสาธารณสข มการบนทกและรายงานขอมลผปวยวณโรคผาน โปรแกรม TBCM 2010หรอ โปรแกรม TBCM Online

ผลการด าเนนงาน รอบ 12 เดอน พบวา มโรงพยาบาลศนย๑ โรงพยาบาลทวไป โรงพยาบาลชมชน ทเปนโรงพยาบาลรฐทงในและนอกสงกดกระทรวงสาธารณสข มการบนทกและรายงานขอมลผปวยวณโรคผาน โปรแกรม TBCM 2010หรอ โปรแกรม TBCM Online 858 โรงพยาบาล คดเปนรอยละ 99.4 ขอมล ณ วนท 6 กนยายน 2560 แหลงขอมล http://www.tbcmthailand.org

2) การประเมนอตราการเปลยนของเสมหะจากบวกเปนลบ (sputum conversion rate) เปาหมายการด าเนนงาน อตราการเปลยนของเสมหะจากบวกเปนลบ (sputum

conversion rate) ในผปวยวณโรครายใหมทมผลตรวจยนยนพบเชอ(Bacteriologically confirmed : B+) ของผปวยวณโรคทกกลมทขนทะเบยนรกษาใน Cohort ท 1 ปงบประมาณ 2560 มากกวาหรอเทากบ รอยละ 85

ผลการด าเนนงาน รอบ 12 เดอน พบวา อตราการเปลยนของเสมหะจากบวกเปนลบ (sputum conversion rate) ในผปวยวณโรครายใหมทมผลตรวจยนยนพบเชอ (Bacteriologically confirmed : B+) ของผปวยวณโรคทกกลมทขนทะเบยนรกษาใน Cohort ท 1 ปงบประมาณ 2560 มคาเทากบ รอยละ 82.6 ขอมล ณ วนท 6 กนยายน 2560 แหลงขอมล http://www.tbcmthailand.org

แผนภมท 2 อตราการเปลยนของเสมหะจากบวกเปนลบ (sputum conversion rate) ในผปวยวณโรครายใหม ของผปวยวณโรคทกกลมทขนทะเบยนรกษาใน Cohort ท 1 ปงบประมาณ 2560 ผลการด าเนนงาน รอบ 12 เดอน ขอมล ณ วนท 6 กนยายน 2560 จ าแนกรายเขตสขภาพ

ขอมล ณ วนท 6 กนยายน 2560 ทมา ฐานขอมล TBCM 2010 Data Center ส านกวณโรค http://www.tbcmthailand.org

65


3) การประเมนมาตรฐานโรงพยาบาลคณภาพการดแลรกษาวณโรค (QTB) เปาหมายการด าเนนงาน โรงพยาบาลศนย๑ โรงพยาบาลทวไป โรงพยาบาลชมชน

ทเปนโรงพยาบาลรฐทงในและนอกสงกดกระทรวงสาธารณสข ทเปนเปาหมายในการประเมนมาตรฐานโรงพยาบาลคณภาพการดแลรกษาวณโรค (QTB) ในป 2560 เลอกจากโรงพยาบาลทผลการประเมนไมผานเกณฑ๑การประเมนในป 2559 อยางนอย 3 โรงพยาบาลตอจงหวด จ านวน 77 จงหวด รวม 231 โรงพยาบาล

ผลการด าเนนงาน รอบ 12 เดอน พบวา โรงพยาบาลศนย๑ โรงพยาบาลทวไป โรงพยาบาลชมชน ทเปนโรงพยาบาลรฐทงในและนอกสงกดกระทรวงสาธารณสข ทเปนเปาหมายไดรบการประเมนมาตรฐาน QTB ในป 2560 ในรอบ 12 เดอน จ านวน 231 แหง (100 % ของเปาหมาย) และอยระหวางการจดท ารายงานสรปผลการประเมนมาตรฐานโรงพยาบาลคณภาพการดแลรกษาวณโรค (QTB)

4) การประเมนมาตรฐานการปองกนดแลรกษาวณโรคในเรอนจ า (QTBP) เปาหมายการด าเนนงาน การก าหนดเรอนจ าเปาหมายทประเมนมาตรฐานการปองกน

ดแลรกษาวณโรคในเรอนจ า (QTBP) ในป 2560 โดยเลอกเรอนจ า 1 แหงตอจงหวด 77 จงหวด คดเปนเรอนจ า 77 แหง

ผลการด าเนนงาน รอบ 12 เดอน พบวา เรอนจ าเปาหมายไดรบการประเมนมาตรฐานการปองกนดแลรกษาวณโรคในเรอนจ า (QTBP) ในป 2560 จ านวน 77 แหง และอยระหวางการจดท ารายงานสรปผลการประเมนมาตรฐานการปองกนดแลรกษาวณโรคในเรอนจ า (QTBP) ซงในระดบพนทไดมการด าเนนงานบรณาการไปพรอมกบการคดกรองเชงรกในเรอนจ าทวประเทศ จ านวน 142 แหง

สรปประเดนปจจยส าคญ/ปญหา อปสรรค ทผลตอความส าเรจของมาตรการตวชวด และขอเสนอแนะในการเรงรดการด าเนนงาน

ขอเสนอแนะของการด าเนนงานตามมาตรการท 1 เรงรดการคนหาผตดเชอวณโรคและผปวยในกลมเสยงเปาหมาย

1. การเรงรดการคนหาผตดเชอวณโรคและผปวยในกลมเสยงเปาหมาย ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะ

1) การเรงรดการคนหาผตดเชอวณโรคและผปวยในกลมเสยงเปาหมายใหประสบความส าเรจ ตองเลอกเครองมอทมความไว เชน การเอกซเรย๑ โดยตองค านงถงตนทนในการด าเนนการ งบประมาณ และปรมาณงานของเจาหนาทโรงพยาบาล รวมถงการบรหารจดการภายในจงหวด

2) ในระดบโรงพยาบาล ควรพจารณาก าหนดอตราก าลง และวางแผนด าเนนการคดกรอง โดยพจารณาจากจ านวนผปวยทมารบการรกษา และจ านวนผปวยทสงสยและเปนวณโรค เพอใหสามารถคดกรองผปวยไดอยางครอบคลม ตลอดจนก าหนดกลมเสยงเปาหมายในการคดกรองผปวยวณโรคใหชดเจนตามสภาพป๓ญหาของพนทเพอใหเหมาะสมกบงบประมาณ และตนทนของโรงพยาบาล เชน คดกรองวณโรคในกลมผปวยเบาหวานทไมสามารถคมน าตาลได เปนตน

3) ควรมการวางระบบการคนหาผปวยวณโรคในจงหวดใหลงไปถงในระดบโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล เพอคนหาผปวยวณโรคทอย ในชมชนควรมการใหนโยบายการด าเนนงาน ในระดบพนทของผบรหารและการสนบสนน แผนการปฏบตงานแบบบรณา

66


การทม หรอทมสหวชาชพชมชน โดยการมสวนรวมของชมชน ในการด าเนนงานปองกนควบคมวณโรคในพนทไดอยางมประสทธภาพ

4) การควบคม ก ากบ ตดตาม ความกาวหนาการคนหาวณโรคในกลมเสยง 5) การผลกดนเชงนโยบายในการสนบสนน/บรหารจดการงบประมาณจาก สปสช. เพอจาย

คาชดเชยงานวณโรคทเกยวของกบการคดกรองเชงรก

ขอเสนอแนะของการด าเนนงานตามมาตรการท 2 การดแลรกษาผตดเชอวณโรคและผปวยตามมาตรฐานใหหายและกนยาครบ

2. ความครอบคลมของการบนทกและรายงานขอมลผปวยวณโรคผาน โปรแกรม TBCM 2010 หรอ โปรแกรม TBCM Online

ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะ 1) วางระบบการตรวจสอบ/ทวนสอบขอมลรายงานผปวยวณโรคของหนวยงานทดแลขอมลใน

แตละระดบ โดยการรายงานผลการด าเนนงานตามตวชวด ควรก าหนดใหรายงานภายใน 1 เดอนหลงสนไตรมาส เนองจากตองรอรบรายงานจากโรงพยาบาลตางๆในพนท ตองใชเวลาตรวจสองความถกตอง ความครบถวนของขอมล

2) การพฒนาโปรแกรมบรหารงานคลนกและการดแลผปวยวณโรค (TB-clinic and case management : TBCM2010) เปน Single data entry โดยไมตองใชโปรแกรมระบบสารสนเทศใหบรการผปวยวณโรค (TB data hub) เปนขอตกลงรวมระหวางกระทรวงสาธารณสข และส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต

3) นเทศงาน ก ากบตดตามการใชโปรแกรม TBCM 2010ของผดแลระบบแตละระดบ

3. การประเมนอตราการเปลยนของเสมหะจากบวกเปนลบ (sputum conversion rate) ในผปวยวณโรครายใหมทมผลตรวจยนยนพบเชอ (B+) ของผปวยวณโรคทกกลมทขนทะเบยนรกษาใน Cohort ท 1 ปงบประมาณ 2560

ปญหา อปสรรคและขอเสนอแนะ 1) การเพมกระบวนการเรงรดการบนทกขอมลผลตดตามเสมหะหลงสนสดระยะเขมขน และ

ตรวจสอบ/ทวนสอบขอมลรายงานผปวยวณโรคกอนน าเขาระบบ 2) เนนการดแลรกษาแบบมผปวยเปนศนย๑กลาง (Patient Care Approach)

4. โรงพยาบาลเปาหมายผานเกณฑการประเมนมาตรฐานโรงพยาบาลคณภาพการดแลรกษา วณโรค (QTB)

ประเดนปญหาอปสรรคและขอเสอนแนะ 1) การปรบเปลยนกระบวนการประเมนมาตรฐานโรงพยาบาลคณภาพการดแลรกษาวณโรค

(QTB) โดย ปรบแผนการเมนบรณาการกบแผนงาน/โครงการทม เนองจากขอจ ากดดานบคลากร เวลาและงบประมาณ รวมถงการทหนวยงานประเมนตนเองแบบออนไลน๑เพอน าไปสการพฒนาปรบปรงแกไขปดชองวาง (GAP) ของหนวยงาน

2) การพฒนาบคลากรดานวณโรคในการใชเครองมอประเมนมาตรฐานโรงพยาบาลคณภาพการดแลรกษาวณโรค (QTB)

67


5. เรอนจ าเปาหมายผานเกณฑการประเมนมาตรฐานการปองกนดแลรกษาวณโรคในเรอนจ า (QTBP) ในป 2560

ประเดนปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะ 1) การปรบเปลยนกระบวนการประเมนมาตรฐานการปองกนดแลรกษาวณโรคในเรอนจ า

(QTBP) โดยปรบแผนการเมนบรณาการกบแผนงาน/โครงการทม เนองจากขอจ ากดดานบคลากร เวลาและงบประมาณ รวมถงการทหนวยงานประเมนตนเองแบบออนไลน๑เพอน าไปสการพฒนาปรบปรงแกไขปดชองวาง (GAP) ของหนวยงาน

2) การพฒนาบคลากรดานวณโรคในการใชเครองมอประเมนมาตรฐานการปองกนดแลรกษา วณโรคในเรอนจ า (QTBP)

ขอเสนอแนะอนๆ 1) อตราความส าเรจของการรกษาวณโรคทยงไมเปนไปตามเปาหมาย หนวยงาน สคร.มขอเสนอ

แนวทางการแกไขและพฒนา ดงน - ป๓ญหาการไมน ามาประเมน สวนหนงเกดจากไมไดจ าหนายผลการรกษาในโปรแกรม TBCM

ขอเสนอแนะ คอ สคร.ด าเนนการสงขอมล Feed back ใหกบพนทตรวจสอบการบนทกขอมล - ป๓ญหาการขาดยา ขอเสนอแนะ คอ สนบสนนใหเกดการก ากบการกนยาโดยเจาหนาท

สาธารณสข และสนบสนนทางดานสงคมสงเคราะห๑ - ป๓ญหาการเสยชวต ขอเสนอแนะ คอ สนบสนนใหเกดระบบการคดกรองเพอคนหาผปวยราย

ใหมในกลมเสยงดวยการเอกซเรย๑ในกลมผตองขง และผปวยเบาหวาน ตลอดจนใหเกดระบบการคดกรองผปวยวณโรคในโรงพยาบาล

- ป๓ญหาการโอนออกโดยไมทราบผลการรกษา ขอเสนอแนะ คอ สรางระบบการสงตอผปวยโดยใชขอมลจากโปรแกรม TBCM

2) สนบสนนใหเกดการสงคมสงเคราะห๑ใหกบผปวยวณโรค

ทมา : แบบรายงานผลการด าเนนงานตวชวดค ารบรองการปฏบตราชการ (Performance agreement : PA)ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 รอบ 3 ,6 , 9 เดอน ขอมล ณ วนท 10 สงหาคม 2560

ขอเสนอเพอการเรงรดการด าเนนงานขบเคลอนยทธศาสตรเพอยตวณโรค 1) การผลกดนยทธศาสตร๑วณโรคระดบชาต พ.ศ.2560-2564 และแผนงานวณโรค เขาส

กระบวนการขบเคลอนเชงนโยบายของผบรหารในแตละระดบของประเทศภายใตคณะกรรมการยทธศาสตร๑วณโรคระดบชาตฯ และระดบกระทรวงสาธารณสข รวมถงนโยบายการดงหนวยงานทเกยวของเขามามสวนรวมในการขบเคลอนแผนงานวณโรค แตละมาตรการ

2) การผลกดนวณโรคดอยาเขาเปนโรคตดตออนตราย ภายใต พรบ. โรคตดตอ พ.ศ.2558 รวมถงการเรงรดอนบญญตทเกยวของกบการเรงรดการรายงานขอมลผปวยวณโรคใหเกดความครอบคลม ถกตองและทนเวลา

3) เพมความครอบคลมของการบนทก และการรายงานขอมลผปวยวณโรคผาน โปรแกรม TBCM 2010 หรอ โปรแกรม TBCM Online ซงก าหนดแนวทางใหเปน Single data entry ในการก ากบ ตดตาม ดแลรกษาผปวยวณโรค และเนนคณภาพ ความถกตอง ครบถวนของขอมลผปวยวณโรค

4) การเรงรดการคนหาผตดเชอวณโรคและผปวยในกลมเสยงเปาหมาย ตามคมอการคดกรองเพอคนหาวณโรคและวณโรคดอยา โดยเนนการวางระบบการคดกรอง/คนหาผปวยวณโรค ทการบรณาการการม

68


สวนรวมของทมสหวชาชพทงในระดบพนทและชมชน รวมถงการรายงานผลการคดกรองผานโปรแกรม TBCM 2010 หรอ โปรแกรม TBCM Online

5) เพมคณภาพและประสทธภาพการรกษาดวยกระบวนการทเนนการดแลรกษาแบบมผปวยเปนศนย๑กลาง (Patient Care Approach) และการตรวจวนจฉย ดแลรกษาวณโรคตามมาตรฐานสากล

1.2.3 การบ าบดรกษาผตดยาเสพตด ตวชวด : รอยละของผปวยยาเสพตดทหยดเสพตอเนอง 3 เดอน หลงจ าหนาย

จากการบ าบดรกษา (3 month remission rate) (รอยละ 92) ขอมล/สถานการณ

จากฐานขอมล ระบบรายงานขอมลการบ าบดรกษายาเสพตด (บสต.) ใหม (ขอมล ณ วนท 31 สงหาคม 2560) ผลการด าเนนงานภาพรวมทง 12 เขตสขภาพ พบวาผปวยยาเสพตดทหยดเสพตอเนอง 3 เดอน หลงจ าหนายจากการบ าบดรกษา คดเปนรอยละ 92.8 (โดยประเมนจากผปวยเฉพาะทไดรบการรกษาตามเกณฑ๑ก าหนดและตดตามได ซงเปนเพยงรอยละ 85 ของผปวยทเขารบการบ าบดรกษาทงหมด) ซงสามารถด าเนนงานไดอยในเกณฑ๑เปาหมายทก าหนดไวทรอยละ 92 โดยทกเขตสขทมอตราผปวยยาเสพตดทหยดเสพตอเนอง 3 เดอน หลงจ าหนายจากการบ าบดรกษา เกนจากเปาหมายทก าหนด ยกเวนเพยงเขตสขภาพท 4 และเขตสขภาพท 12 ทตองพจารณาผลการด าเนนงาน ควบคกบการน าเขาขอมล บสต.ใหม ซงการประเมนผลขอมลในรอบการตรวจราชการในรอบท 2 จะประเมนโดยใชขอมลสะสม จากฐานขอมล บสต.ใหม ซงเรมใชในปงบประมาณ 2560 ซงบางพนทยงมป๓ญหาการน าเขาขอมลและการประสานสงตอขอมลกบกรมคมประพฤตกระทรวงยตธรรม และตองพจารณาขอมลอน ๆ ประกอบการด าเนนงานดานการบ าบดรกษา เชน ผลการบ าบดผปวยกลมเสพตดรนแรงเรอรง กลมทมอาการแทรกซอนทางจตทตองรบยาตอเนอง และกลมทตองรบยาทดแทนระยะยาวซงไมสามารถหยดเสพได

ปญหา/อปสรรค - นโยบายและแนวทางปฏบตตอการดแลผเสพผตดยาเสพตดทเปนผปวยของแตละหนวยงานไมเปน

ทศทางเดยวกน ทงต ารวจทเนนการจบกมมากกวาใหโอกาส มหาดไทยเนนการท างานตามเปา โรงเรยนยงตองการรกษาชอเสยง ทองถน โรงงาน สถานประกอบการ รวมทงภาคประชาชนยงขาดการมสวนรวมอยางจรงจง

69


- สถานทบ าบดหรอสงตอผปวยทมภาวะวกฤตฉกเฉนทางยาเสพตด หรอผปวยท เกนศกยภาพของ รพช./รพท. หรอสถานทบ าบดผตดรนแรงยงไมครอบคลมพนท ตามป๓ญหาและความตองการของผปวย

- ขาดบคลากรทมความร ความช านาญเฉพาะทางดานยาเสพตด เชน พยาบาลเฉพาะทางยาเสพตด เวชศาสตร๑ยาเสพตดส าหรบแพทย๑ การดแลผปวยในภาวะวกฤตฉกเฉนดานยาเสพตด ยงไมครอบคลมและมไมเพยงพอ โดยเฉพาะอยางยงวชาชพแพทย๑ พบวาป๓จจบนมแพทย๑ทไดรบการอบรมความร เรองยาเสพตดทวประเทศมเพยง 310 คน จากทควรมทกโรงพยาบาลอยางนอย 1 คน

- ผปฏบตงานขาดองค๑ความรในเรองการบ าบดรกษา ผปวยตดสารเสพตดอนๆ รวมดวย เชนการบ าบดบหร สรา การบ าบดผเสพตดพชกระทอม และการบ าบดผใชสารเสพตดตวใหมๆ

- จากนโยบายการถายโอนภารกจการบ าบดรกษายาเสพตดมาใหกระทรวงสาธารณสข ท าใหภาระงานเพมมากขนการเตรยมการดาน งบประมาณ บคลากร และโครงสรางงานยงขาดความพรอม หนวยงานบางแหงยง ไมมผรบผดชอบงานยาเสพตดเฉพาะ ตองท างานหลายดาน ในขณะทภาระงานเพมมากขนจากการถายโอนภารกจดานการบ าบดรกษาจากกระทรวงยตธรรมมาใหกระทรวงสาธารณสขดแล จงไมสามารถรองรบได

- นโยบายและแนวทางปฏบตในการด าเนนงานลดอนตรายจากยาเสพตด (Harm reduction) และการปองกนป๓ญหายาเสพตดและการบรณาการเรองการลดป๓จจยเสยงดานสขภาพ ยงขาดความชดเจนทงระดบปฏบตและระดบนโยบาย

- ระบบฐานขอมลยาเสพตดของประเทศ (บสต.) อยระหวางการปรบปรง ยงไมสามารถเชอมโยงและสงตอขอมลผรบการบ าบดยาเสพตด ระหวางหนวยงานนอกกระทรวงสาธารณสข เชน กรมคมประพฤต และกระทรวงมหาดไทย

- บทบาทหนาทของกระทรวงสาธารณสขในการก ากบดแลดานการบ าบดรกษายาเสพตดในทกระบบ (บงคบบ าบด และตองโทษ) ในระดบพนท ยงมความเปนจรงไดนอย

1.3 การคมครองผบรโภคดานสขภาพและสงแวดลอม 1.3.1 การตรวจสอบผลตภณฑสขภาพ

ตวชวด : รอยละผลตภณฑสขภาพทไดรบการตรวจสอบไดมาตรฐานตามเกณฑทก าหนด (รอยละ 95)

ผลการตรวจราชการ ผลตภณฑ๑สขภาพไดรบการตรวจสอบไดมาตรฐานตามเกณฑ๑ทก าหนด รอยละ 97.60

70


97.50%

97.78%

95.80%

98.18%

98.49%

98.45%

97.63%

95.93%

96.18%

96.67%

97.66%

96.81%

97.60%

0.00%

10.00%

20.00%

30.00%

40.00%

50.00%

60.00%

70.00%

80.00%

90.00%

100.00%

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 �

แผนภมแสดงรอยละของผลตภณฑสขภาพไดรบการตรวจสอบไดมาตรฐานตามเกณฑทก าหนด

ทมา: แบบรายงานการตรวจราชการระดบเขตสขภาพ ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 ขอมล ณ วนท 1 ตลาคม 2559 – 30 มถนายน 2560

ปญหา อปสรรคทพบจากการสนบสนนและขบเคลอนระบบตรวจราชการ และขอเสนอแนะเพอแกไขปญหาและพฒนางาน

ปญหา อปสรรค ขอเสนอแนะ 1.จ านวนตวอยางทสงตรวจวเคราะห๑มจ านวนมาก ท าใหการรอผลวเคราะห๑จากศนย๑วทย๑ฯ ใชระยะเวลานาน ซงสงผลกรณตวอยางทไมผานเกณฑ๑มาตรฐาน และท าใหไมสามารถด าเนนการตามกฎหมายไดทนทวงท

- การรวมหารอกบศนย๑วทยาศาสตร๑การแพทย๑ เพอวางแผนการเกบและสงตวอยางตรวจวเคราะห๑ - เสนอผบรหารพจารณาสอสารใหกรมวทยาศาสตร๑การแพทย๑พจารณาด าเนนการเรงรดกระบวนการตรวจวเคราะห๑ และระยะเวลาใหรวดเรวขน - ควรเรงขนตอนการตรวจวเคราะห๑ใหรวดเรวขน เชน ควรไดรบการแจงผลการวเคราะห๑ภายใน 1 สปดาห๑หลงสงวเคราะห๑ เพอใหสามารถด าเนนการตามกฎหมายไดทนทวงท

2.จ านวนผลตภณฑ๑สขภาพทออกสทองตลาด มหลายประเภท และมจ านวนมากในแตละป ตองใชงบประมาณจ านวนเพมขนในการสมตวอยางสงตรวจวเคราะห๑ทางหองปฏบตการ แตมงบประมาณคาตรวจวเคราะห๑จ ากดท าใหไมสามารถเกบตวอยางไดครอบคลม ทงรายการตวอยางและรายการตรวจวเคราะห๑

- ใชงบประมาณของ อย. ตามเปาหมายทไดตกลงกนไว หาก สสจ. ตองการตรวจวเคราะห๑เพมจากทตกลงกนไว ให สสจ. จดสรรงบของจงหวดมาตรวจวเคราะห๑ตามความเหมาะสม - จงหวดวางแผนการสมตรวจวเคราะห๑ผลตภณฑ๑สขภาพชนดทมความเสยงเปนล าดบแรก - วเคราะห๑ผลตภณฑ๑ทตกมาตรฐาน 3 ปยอนหลง เพอก าหนดเปาหมายการเกบตวอยางตรวจวเคราะห๑ของผลตภณฑ๑สขภาพทมความเสยงใหจงหวดเพอใหมความเหมาะสมตอไป

3.ผประกอบการเพมขนอยางรวดเรว เชน น าดม โครงการประชารฐ ซงผประกอบการขาดความเขาใจในเรองหลกเกณฑ๑การขออนญาต

- การบรณาการกบหนวยงานทเกยวของ เชน พฒนาชมชน อปท. ในการรวมกนดแล พฒนา และสรางความเขาใจแกผประกอบการ

4.ผประกอบการขาดความร ความเขาใจ ในกระบวนการผลต และการจดเตรยมสถานทผลตใหไดตามเกณฑ๑มาตรฐานสถานทผลตทด และ

- สวนกลางควรจดงบประมาณสนบสนนการพฒนาศกยภาพเจาหนาทและผประกอบการ โดยจดหลกสตรฝกอบรมหรอศกษาดงานเพอเพมพนความรและประสบการณ๑ในการท างานเฉพาะเรองทเปนป๓ญหาในแตละพนท เพอ

71


ปญหา อปสรรค ขอเสนอแนะ ขาดทนทรพย๑ในการพฒนาสถานท น าไปชวยเหลอผประกอบการในการแกไขป๓ญหาไดอยางตรงประเดน

- การประสานงานกบกระทรวงมหาดไทย เพอทราบถงหลกเกณฑ๑การขออนญาตด าเนนการเกยวกบผลตภณฑ๑สขภาพ ในกรณทจะมการสนบสนนงบประมาณแกชมชน

5.กรณอาหาร ผประกอบการขาดความใสใจและการควบคมคณภาพมาตรฐานการผลตใหสม าเสมอ ท าใหผลตภณฑ๑ตกมาตรฐาน

ขอใหมการสนบสนนชดทดสอบเบองตนแกผประกอบการ เชน ชดทดสอบโคลฟอร๑ม ชดทดสอบความกระดางชดทดสอบปรมาณไอโอดน

6.ป๓ญหาบคลากรผปฏบตงานในระดบอ าเภอไมเพยงพอ ในส านกงานสาธารณสขอ าเภอบางแหงไดมอบหมายใหเจาหนาท รพ.สต.เปนผรบผดชอบงานคมครองผบรโภค จงมขอจ ากดในการด าเนนการโดยเฉพาะในประเดนการบงคบใชกฎหมายเพอจดการความเสยงดานผลตภณฑ๑สขภาพในพนท

เนนการสรางความเขาใจทถกตอง เพอลดผลกระทบ การฝกทกษะผานการปฏบตหนางาน และการขอก าลงจากจงหวดหากจ าเปนตองบงใชกฎหมาย

7.ความร ความเขาใจ ของพนกงาน เจาหนาท ในสวนทเกยวของกบ กฎ กระทรวง ประกาศกระทรวง หรอระเบยบ ตามกฎหมายฉบบใหมทจ าเปนตองมการตดตามใหทนตอเหตการณ๑

มอบหมายเจาหนาทเขารบการประชมชแจง หรอเขารบการอบรม และน ามาถายทอดตอใหผเกยวของทราบโดยทวกน

8.ความร ความช านาญ และประสบการณ๑ในการจดการป๓ญหาโฆษณาฝาฝนกฎหมายของพนกงานเจาหนาท

- ก าหนดเปนยทธศาสตร๑การจดการป๓ญหาการโฆษณาในระดบเขต โดยใหทกจงหวดใชแนวทางการปฏบตงานตาม SOP เพอลดการเกดป๓ญหาความเลอมลาหรอความไมเทาเทยมในการจดการป๓ญหาและการด าเนนคดผกระท าผด - ควรจดใหมการฝกอบรม หรอ coaching พนกงานเจาหนาทในระดบอ าเภอและต าบล เพอชวยเฝาระวง และเกบรวบรวมพยานหลกฐานเพอใชในการดาเนนคดกบผฝาฝนโฆษณา

9. การขนทะเบยนผลตภณฑ๑ในป๓จจบน ในระบบ e-submission การจดทะเบยนท าไดรวดเรว ไมไดผานการตรวจสอบทละเอยดจากภาครฐบางประเดน อาจสงผลกระทบตอการก ากบดแลเรองฉลากสนคา และคณภาพของผลตภณฑ๑ ซงผบรโภคอาจไดรบขอมลบนฉลากทไมเหมาะสม รวมถงป๓ญหาดานคณภาพของผลตภณฑ๑นนๆ

- รวบรวมป๓ญหาทเกดขนในการขนทะเบยนผลตภณฑ๑สขภาพผานระบบ e-submission วามป๓ญหาทางดานใด เพอเปนขอมลในการน าไปแกไขระบบตอไป - น าขอมลป๓ญหาระบบ e-submission เสนอตอผทเกยวของเพอแกไขป๓ญหาการขนทะเบยนผลตภณฑ๑สขภาพผานระบบ e-submission ตอไป

1.3.2 การเฝาระวง และตรวจสอบผลตภณฑอาหารสดและอาหารแปรรป ตวชวด : รอยละของผลตภณฑอาหารสดและอาหารแปรรปมความปลอดภย (รอยละ 80)

ผลการตรวจราชการ ผลตภณฑ๑อาหารสดและอาหารแปรรปมความปลอดภย รอยละ 97.03

72


97.80%

97.30%

95.19%

97.75%

98.27%

96.71%

93.59%

96.95%

95.35%

98.79%

94.40%

96.93%

97.03%

0.00%

20.00%

40.00%

60.00%

80.00%

100.00%

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 �

แผนภมแสดงรอยละของผลตภณฑอาหารสดและอาหารแปรรปมความปลอดภย เขต 1 – 12


แยกรายผลตภณฑ 1) ผกและผลไมสด 2) เนอสตวสด 3)น าบรโภคในภาชนะบรรจทปดสนท 4) ผลตภณฑจากเนอสตว 5) ผลตภณฑเสรมอาหาร 6) ผลตภณฑนมโรงเรยน 7) ผลตภณฑจากแปง และ 8) น ามนทอดอาหาร

98.58%

98.14%

87.43%

64.90%

72.63%

94.30%

89.88%

91.70%

97.03%

0.00%

10.00%

20.00%

30.00%

40.00%

50.00%

60.00%

70.00%

80.00%

90.00%

100.00%

แผนภมแสดงรอยละของรอยละของผลตภณฑอาหารสดและอาหารแปรรปมความปลอดภย รายผลตภณฑ


ปญหา อปสรรค ขอเสนอแนะ 1.ผลตภณฑ๑เสรมอาหาร เปนผลตภณฑ๑เสรมอาหารทฉลากไมถกตอง อวดอางสรรพคณทางยา เชน ลดความอวน เสรมสมรรถภาพทางเพศ พบมการปลอมปนสารทมฤทธทางยา

ส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา ควรมการทบทวนการพจารณาอนญาตผลตภณฑ๑เสรมอาหาร โดยมการตรวจสอบสารส าคญทเปนสวนประกอบ และมมาตรการในการเฝาระวงทเขมขน จากการตรวจพบป๓ญหาการปนเปอนสารทมฤทธทางยา

2.กรณเกบตวอยางผลตภณฑ๑เสรมอาหารจากสถานทจ าหนาย ควรมงเนนด าเนนการตรวจสอบ ควบคม ก ากบกบผผลต

73


ปญหา อปสรรค ขอเสนอแนะ แลวผลวเคราะห๑ไมเปนไปตามกฎหมาย แนวทางการด าเนนการของสวนกลางใหด าเนนคดแกผประกอบการ ซงผประกอบการไมสามารถทราบไดเลยวาผลตภณฑ๑ดงกลาวจะมสารทมฤทธทางยาปลอมปนดวยหรอไม เนองจากผประกอบการสามารถตรวจสอบเบองตนไดจากฉลาก และเลขสารบบเทานน

3.ไมสามารถตดตามหาแหลงตนทางของผลตภณฑ๑อาหารสด เชน

- แหลงปลกผกหรอผลไมทมการใชสารก าจดศตรพช - ฟาร๑มเลยงสกรทมการใชสารเรงเนอแดง - ฟอร๑มาลนในตวอยางจ าพวก หมกกรอบ สไบนาง และ

หมกสด

- สวนกลางควรมนโยบายการท างานกบหนวยงานทเกยวของกบการปนเปอนสารเคมก าจดศตรพชในผลตผลการเกษตร เชนกระทรวงเกษตรและสหกรณ๑ทมหนาทในการควบคมการใช การจ าหนายสารเคมก าจดศตรพช เพอใหมการท างานอยางมประสทธภาพ - ประสานการด าเนนงานกบหนวยงานทเกยวของ เชน เกษตร ปศสตว๑ องค๑กรปกครองสวนทองถน ผประกอบการ และภาคประชาชน เพอทราบแหลงตนทางของผลตภณฑ๑อาหารสด เพอสามารถด าเนนการตามกฎหมายได

4.ผประกอบการทจ าหนายอาหารทอดดวยน ามนไมมความตระหนกถงพษภยของน ามนทอดซ า และไมใหความรวมมอในการพฒนาสถานทจ าหนายอาหาร

- สรางและพฒนาสถานทตนแบบงานเฝาระวงน ามนทอดอาหาร - ประสานหนวยงานทเกยวของในการจดท าสอประชาสมพนธ๑ถงอนตรายของน ามนทอดซ า

5.งบประมาณการตรวจวเคราะห๑มจ านวนจ ากด เมอผลการตรวจวเคราะห๑ในรอบแรกไมผานทางจงหวดไมสามารถเกบตวอยางเพอตรวจสอบอกครงได

ท าความตกลงกบผประกอบการทไมผานเกณฑ๑ก าหนดในรอบแรกใหเกบตวอยางและสงตรวจวเคราะห๑เองเพอเปนการกระตนใหผประกอบการรบผดชอบและพฒนาตนเอง

1.3.3 การเฝาระวงและตรวจสอบมาตรฐานสถานพยาบาลและสถานประกอบการเพอสขภาพ

ตวชวด : รอยละของสถานพยาบาลและสถานประกอบการเพอสขภาพผานเกณฑมาตรฐานตามทกฎหมายก าหนด (รอยละ 80)

สถานการณ/ปญหา

74


ปญหาอปสรรคและขอเสนอแนะทพบจากการตรวจราชการ รอบท 2/2560 ปญหา/อปสรรค ขอเสนอแนะ/แนวทางแกไข

โฆษณาโออวดเกนจรง โฆษณาลดแลกแจกแถม เมอพนกงานเจาหนาท เขาควบคม ก ากบ ผประกอบการ ใหขอมลวา ไดน าขอมลมาจากสาขาใหญทกรงเทพมหานคร หรอคดลอกมาจากสถานพยาบาลอน โดยอางวาสถานพยาบาลอนสามารถท าได

ใหค าแนะน า ประเดนการโฆษณาสถานพยาบาล ทมการแกไขปรบปรง พ.ร.บ.สถานพยาบาล ๒๕๔๑ ฉบบท ๙ ซงมการมอบอ านาจใหระดบจงหวด ในการพจารณาอนญาตการโฆษณา ซงผประกอบการสถานพยาบาลตองมาขออนญาตจากส านกงานสาธารณสขจงหวดกอนการโฆษณาสถานพยาบาล

จ านวนบคลากรและเจาหนาท นอย ภาระงานมาก บางครงไมสามารถปฏบตงานตามแผนทก าหนด

ประสานงานกบ สบส. เขต เพอรวมด าเนนการกจกรรมควบค ม ก า ก บ ต ดตามสถานพยาบาลและสถานประกอบการเพอสขภาพ

พบการใชประกาศฯปลอมรบรองวฒนวด โดยพบวามการซอมา เปนเงน ๕,๐๐๐ บาท

ขอความรวมมอทางกรมสนบสนนบรการสขภาพตดตามหาบคคลทจดท าประกาศปลอมในการรบรองวฒผใหบรการและด าเนนการทางกฎหมาย เพอยตการกระท าดงกลาว

แบบตรวจมาตรฐานสถานพยาบาลเอกชน มการปรบปรงแกไขปละหลายครง ท าใหเกดความสบสนในการปฏบตงาน

ใหขอมลกบ สพรศ. เพอสรางการมสวนรวมในการปรบปรงเปลยนแปลงตางๆ สงเสรมใหมการสอสารระดบสวนกลางและภมภาค เพอลดชองวางในการด าเนนงานตางๆ ใหเปนมาตรฐานเดยวกน

รถตรวจสขภาพเคลอนท : ควรมนโยบายเขมงวดในการควบคมรถตรวจสขภาพเคลอนท เพราะพบวามการใชบคลากรทไมใชผประกอบวชาชพมาใหบรการ

เฝาระวงและควบคมก ากบการใหบรการ รวมถงการประชาสมพนธ๑ถงขอกฎหมายและแนวทางปฏบตใหมากขนผานสอและชองทางตางๆ

ผประกอบวชาชพมความเหนแยงในประเดนมาตรฐาน ทมตรวจเยยมพนท (สสจ.) ไดแนะน าและแจงใหเจาของสถานพยาบาลด าเนนการปรบแกไขใหถกตองเพมความปลอดภยใหมมาตรฐาน

การไมมแนวทางทชดเจนในการตรวจคลนกเสรมความงาม ขอใหมการจดอบรมเชงปฏบตการใหกบพนกงานเจาหนาทในการตรวจประเมนสถานพยาบาล

พนกงานเจาหนาท ยงขาดความรและทกษะในการด าเนนการตามกฎหมาย เนองจาก พรบ. สถานพยาบาลไดออกกฎกระทรวง รวมถงวธการด าเนนการตรวจสอบใหมหลายฉบบ และในการตรวจสอบสถานพยาบาล

จดอบรมใหความรแกเจาหนาทในระดบจงหวดเพอใหเจาหนาทระดบจงหวดน าความร ไปถายทอดตอใหกบเจาหนาทระดบพนทตอไป

ผประกอบการ ยงขาดความเขาใจ และความตระหนกในการปฏบตตามกฎหมายและมาตรฐานวชาชพ

จดท าคมอการปฏบตงานหรอค าอธบายส าหรบเจาหนาท และแนวทางขนตอนการปฏบตตนส าหรบสถานพยาบาล และประชาสมพนธ๑ชแจงแนวทางตามกฎหมายใหม ใหผเกยวของทราบอยเสมอ

ฐานขอมลสถานพยาบาลเอกชน และสถานประกอบการเพอสขภาพไมเปนป๓จจบน

พฒนาฐานขอมลสถานพยาบาลและสถานประกอบการฯ ใหเปนป๓จจบนและถกตอง

การควบคมสถานประกอบการไมเทาเทยมกน โดยสถานประกอบการลดน าหนกเอกชนป๓จจบนมการใชเครองมอแพทย๑และโฆษณาไปในท านองการรกษาพยาบาล

เพมมาตรการควบคมสถานประกอบการ และตรวจสอบมาตรฐานสถานบรการทใหบรการคลายคลงคลนกเวชกรรมเสรมความงาม

ประกาศคณะกรรมการสถานประกอบการเพอสขภาพ เรองหลก เกณฑ๑การรบรองวฒบตร หรอประกาศนยบตรท

ก าหนดเวลา ทก าหนดในบทเฉพาะกาล ตามประกาศฯทเกยวของ ควรมระยะเวลาใหผเกยวของไดเตรยมความ

75


ปญหา/อปสรรค ขอเสนอแนะ/แนวทางแกไข ผด าเนนการหรอผใหบรการไดรบจากสถาบนการศกษา ฯ ใชบงคบในวนท 24 ธนวาคม 2559 ตามบทเฉพาะกาล ขอ 18 มเงอนไขดานเวลา ซงมหลายสถาบน เตรยมการไมทน

พรอม เพอลดผลกระทบโดยตรงกบผเกยวขอด าเนนการสงเสรมพฒนา และจดอบรมใหความร กฎหมายใหม กบพนกงานเจาหนาททกคนเพอท าความเขาใจกบพนกงานเจาหนาท ในการตอบขอซกถามของผประกอบการตอไป

การยนเอกสารขออนญาตเปนผใหบรการสถานประกอบการเพอสขภาพทางระบบออนไลน๑กอนทกฎหมายล าดบรองจะออกท าใหไมมผลตามกฎหมาย ผใหบรการตองมายนท สสจ. อกครงหนง

กรม สบส. ก าลงจดท าหลกเกณฑ๑วธการและเงอนไขทอธบด กรมฯ ก าหนดตามกฎกระทรวงการขนทะเบยนเปนผใหบรการในสถานประกอบการเพอสขภาพ

ผประกอบการ มายนเอกสารขออนญาตเปดสถานประกอบการเพอสขภาพ แต ไมมแบบตรวจมาตรฐาน ซ งกองสถานประกอบการเพอสขภาพยงไมสงมาให สงผลใหไมสามารถออกตรวจมาตรฐานผยนค าขอได

ประสานขอความชวยเหลอดานเอกสารแบบตรวจมาตรฐานและขอค าแนะน าในกรณการตรวจมาตรฐาน ตามทกฎหมายก าหนด

ไมมผเชยวชาญเปนทปรกษาในการตอบค าถามตางๆ ใหกบจงหวด

สวนกลางควรจดใหมผเชยวชาญเปนทปรกษาในการตอบค าถามตางๆ ใหกบจงหวด

ความไมพรอมของบคลากรและเครอขายในการปฏบตงาน สนบสนนการจดอบรมแกเครอขาย และแนะน า สสจ. ให พฒนาศกยภาพของเครอขายในทกระดบใหมสวนรวมในการสงเสรมและตรวจมาตรฐานสถานพยาบาล

การตอบค าถามและการแจงแนวทางปฏบตของกรมฯ ยงไมเปนเอกภาพ ท าใหเจาหนาทในทกระดบ เขาใจกฎหมายไมตรงกน

- จดใหมผรบผดชอบหลกตอบค าถาม ขอสงสยของจงหวด ใหชดเจนและรวดเรว - ออกหนงสอหรอ แนวทางการปฏบต รวมทงสอตางๆทเกยวของใหจงหวดรบทราบอยางตอเนอง

มเบาะแสการซอขายใบประกาศนยบตรดานการนวด แตไมมความชดเจนในการแกป๓ญหาดงกลาว

สสจ.ท าหนงสอแจงขอรองเรยนไปยงกองกฎหมาย กรม สบส. เพอด าเนนการตามกฎหมายตอไป

ขอเสนอแนะตอนโยบาย/ตอสวนกลาง/ตอผบรหาร/ตอระเบยบ กฎหมาย

1. ขอการสนบสนนจากสวนกลางในการตอบขอหารออยางรวดเรวทนการ 2. เรงรดด าเนนการออกกฎกระทรวงและประกาศกระทรวงทเกยวของ 3. จดเวทวชาการแลกเปลยนเรยนรในประเดนการด าเนนงานคมครองผบรโภคใหครอบคลม

และกฎหมายใหม ใหกบทกจงหวด 4. จดท าคมอ แนวทางการด าเนนงานสถานประกอบการเพอสขภาพใหพนกงานเจาหนาทระดบ

ภมภาค 5. จดใหมชองทางการสอสารทมประสทธภาพ เพออ านวยความสะดวกใหกบพนกงานเจาหนาท

ระดบจงหวด และควรจดใหมเจาหนาทผรบผดชอบชวยตอบค าถามโดยเรงดวน 6. ควรเรงด าเนนการสรางเครองมอแบบตรวจมาตรฐานเพอใหพนกงานเจาหนาทระดบจงหวดไดใช

เปนเครองมอในการประเมนมาตรฐานสถานประกอบการ 7. สรางความชดเจนในการด าเนนงานใหกบเจาหนาทระดบจงหวดในทกๆดาน 8. ควรมนโยบายการก ากบการปฏบตตามกฎเกณฑ๑ (Compliance Policy) และมาตรการบงคบใช

กฎหมาย (Law Enforcement) อยางเขมงวดแกผประกอบวชาชพทเจตนากระท าความผดซ าซอนหรอรายแรง

76


9. สวนกลางควรเผยแพรขอมลทเกยวของกบการกระท าความผดของสถานพยาบาลสสาธารณชน 10. ภาครฐควรสรางแรงจงใจใหแกสถานพยาบาลเอกชนทมความรบผดชอบตอสงคม CSR 11. สงเสรม สนบสนน พฒนาศกยภาพเจาหนาททเกยวของเพมเตมอยางตอเนอง 12. เครองมอแพทย๑และเครองมอวนจฉยทางการแพทย๑ทมใชในคลนก จะตองมการประเมนความ

ปลอดภย มมาตรฐาน และไดรบการทดสอบ/เทยบ บ ารงรกษา อยางตอเนอง 13. เกณฑ๑มาตรฐานการตรวจสถานพยาบาลแบบใหมควรมความกระชบชดเจน และก าหนดวน

บงคบใชพรอมกนทงประเทศ 14. จดท าคมอประชาชนในการด าเนนงานสถานประกอบการเพอสขภาพ (พ.ร.บ. การอ านวยความ

สะดวกในการพจารณาอนญาตของทางราชการ)

นวตกรรม/สงทคนพบทสามารถเปนแบบอยาง เขต สงทคนพบ 1 การขบเคลอนการด าเนนงานตาม พ.ร.บ. สถานประกอบการเพอสขภาพ พ.ศ.2559 แนวทางปฏบตมดงน

1. การศกษาและวเคราะห๑กฎหมาย 2. จดท าแนวปฏบต /คมอ 3. ประสานและสรางเครอขายความรวมมอ 4. การประชาสมพนธ๑เขาถงกลมเปาหมาย 5. การเสรมสรางความรเขาใจแกกลมเปาหมาย 6. การมอบหมาย และการกระจายอ านาจ

4 - คณะกรรมการคมครองผบรโภคซงเปนผก าหนดนโยบายและเหนชอบแผนยทธศาสตร๑เรงรด (5 ป) - ส ารวจป๓ญหาเจาหนาท พบวาเจาหนาทผรบผดชอบงานใหมมจ านวนมาก มการท า SWOT ในพนท - สสจ. รวมกบ สสอ. และ โรงพยาบาลชมชนทกแหง ด าเนนการตรวจสอบเฝาระวงมาตรฐานสถานพยาบาลผลการตรวจไปยง คณะกรรมการคมครองผบรโภค - อาสาสมครคมครองผบรโภค (อย.นอย, อส.คบ. และ consumer spy, สอพทกษ๑ผบรโภค)

5 จดท าสอคลปวดโอเพอน าเสนอประเดนการเลอกคลนกและสถานประกอบการเพอสขภาพ (นวดเพอสขภาพ/สปา) ทไดมาตรฐานและปลอดภย โดยน าเสนอผานสอโทรทศน๑ทางเคเบลทว

6 - การกระจายอ านาจของส านกงานสาธารณสขจงหวดใหแกส านกงานสาธารณสขอ าเภอ - ผบรหารสนบสนนและมการประชมคณะอนกรรมการสถานพยาบาลประจ าจงหวดเพอพจารณาอนญาตสถานพยาบาลทขออนญาตประกอบกจการสถานพยาบาล (รายใหม) - วางแนวทางการตรวจมาตรฐานสถานพยาบาล การสงเสรมสถานพยาบาล และสถานประกอบการเพอสขภาพ อยางสม าเสมอ - การใชระบบเครอขายคมครองผบรโภค ของ คปสอ. ด าเนนการตดตามตรวจมาตรฐาน ในพนททกอ าเภอท าใหสถานพยาบาลและสถานประกอบการเพอสขภาพผานเกณฑ๑ รอยละ 100 ภายในไตรมาสท 1

7 - การท าส านวนสบสวนและสรปผล โดยพนกงานเจาหนาท พรบ.สถานพยาบาล กอนด าเนนคดทกครง - การรวบรวมและฟนฟภมป๓ญญาทองถนอสาน เพอน ามาปรบประยกต๑ใชในการใหบรการในสถานประกอบการเพอสขภาพ ภายใตแนวคด “อตลกษณ๑ไทยอสานสปา”

8 -สสจ.นครพนมชแจงนโยบายการก ากบดแลมาตรฐานคลนกของจงหวดนครพนม และชแจงแนวทางในการควบคม ดแลมาตรฐานของสถานพยาบาลใหเปนไปตามทกฎหมายก าหนด -สสจ.สกลนครมมาตรการควบคมขยะมลฝอยตดเชอของคลนก โดยไมใหทงขยะมลฝอยตดเชอลงในถงขยะเทศบาล -สสจ.สกลนครใหคลนกทกแหงน าขยะมลฝอยตดเชอฝากก าจดไดทโรงพยาบาลรฐ โดยช าระคาธรรมเนยมเปนคาบรการรบฝากก าจดขยะมลฝอยตดเชอโดยคดราคาตอกโลกรม

10 จงหวดศรสะเกษ มการบงคบใชกฎหมายอยางเขมงวด

77


เขต สงทคนพบ 11 - การเพมบทบาทพนกงานเจาหนาทซงเปนตวแทนในแตละวชาชพรวมตรวจมาตรฐานสถานพยาบาลในวชาชพ

ตวเอง - การสรางพนทสอสารระหวางพนกงานเจาหนาท เจาหนาทผรบผดชอบกบผประกอบการ ผด าเนนการ และผใหบรการ

1.3.4 การคมครองผบรโภคดานสงแวดลอม ตวชวด : รอยละของโรงพยาบาลทพฒนาอนามยสงแวดลอมไดตามเกณฑ

GREEN&CLEAN Hospital (เปาหมาย: รอยละ 75 ของโรงพยาบาลสงกดกระทรวงสาธารณสข (รพศ. , รพช., รพท. และโรงพยาบาลสงกดกรมวชาการ) พฒนาอนามยสงแวดลอมไดตามเกณฑ๑ GREEN and CLEAN Hospital ระดบพนฐาน)

ประเดนการตรวจราชการ รอยละของโรงพยาบาลทพฒนาอนามยสงแวดลอมไดตามเกณฑ๑ GREEN&CLEAN Hospital

สถานการณ จากการวเคราะห๑รายงานตามแบบ ตก. 2 และรายงานผลการด าเนนงาน โดยกรมอนามยและศนย๑

อนามยท 1-12 ณ วนท 20 กนยายน 2560 พบวา ส านกงานสาธารณสขจงหวด มการประเมนโรงพยาบาลทพฒนาอนามยสงแวดลอมตามเกณฑ๑ GREEN & CLEAN Hospital 939 แหง คดเปน รอยละ 99.37 แหง จากโรงพยาบาลทงหมด 945 แหง (ไมรวมกรงเทพฯ) โดยผานเกณฑ๑ระดบพนฐานขนไป 870 แหง คดเปนรอยละ 92.06 รายละเอยดดงน 1. Small Success

- โรงพยาบาลมการประเมนตนเอง 936 แหง คดเปนรอยละ 99.05 - โรงพยาบาลมแผนปฏบตการเพอพฒนาอนามยสงแวดลอมใหไดตามเกณฑ๑ 930 แหง

คดเปนรอยละ 98.41 - โรงพยาบาลไดรบการตรวจประเมนตามเกณฑ๑ฯจากทมผประเมนระดบจงหวด จ านวน ๙๓๙ แหง

(รอยละ ๙๙.๓๗) - ศนย๑อนามยมการสมประเมนโรงพยาบาล 427 แหง คดเปนรอยละ 45.19 (จากเปาหมายทตอง

สมประเมนฯ รอยละ 30) 2. รายละเอยดผลการตรวจประเมน

- ยงไมไดรบตรวจประเมน 6 แหงคดเปนรอยละ 0.63 - ไมผานเกณฑ๑ 69 แหงคดเปนรอยละ 7.30 - ผานระดบพนฐาน 494 แหงคดเปนรอยละ 52.28 - ผานระดบด 278 แหงคดเปนรอยละ 29.42 - ผานระดบดมาก 98 แหงคดเปนรอยละ 10.37

ขอมลประกอบการวเคราะห (ระบรายการขอมลทจ าเปนส าหรบการตรวจตดตามทจ าเปนในแตละประเดน) ตวชวด เขต ภาพรวม

ประเทศ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 รอยละของ ร.พ. ท

เปาหมาย 109 48 56 79 68 79 81 93 91 74 84 83 945 ผลงาน 95 44 52 78 64 74 81 91 80 65 73 73 870

78


ตวชวด เขต ภาพรวมประเทศ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

พฒนาอนามยสงแวดลอมไดตามเกณฑ๑ G & C Hospital

อตรา/รอยละ 87.16 91.67

92.86

98.73

94.12

93.67

100 97.85

87.91

87.84

86.90

87.86

92.06

ประเดนส าคญทเปนความเสยงตอการท าใหการขบเคลอนนโยบายหรอการด าเนนงานไมประสบความส าเรจ (Key Risk Area/ Key Risk Factor) ซงไดจากการวนจฉย ประมวล วเคราะห สงเคราะห จากการตรวจตดตาม

กจกรรม G-R-E-E-N ประกอบดวยหลายกจกรรม กรณปรบปรงโครงสรางและมการใชงบลงทน จะมขนตอนดานงบประมาณและใชเวลานานในการด าเนนการ ท าใหบางโรงพยาบาลไมสามารถด าเนนกจกรรมไดตามเกณฑ๑ กจกรรมส าคญทไมผานเกณฑ๑มากทสด ไดแก การจดการมลฝอยตดเชอไมถกตองตามกฎกระทรวงวาดวยการจดการมลฝอยตดเชอ พ.ศ.2545 การพฒนาสวมมาตรฐานสะอาด เพยงพอ และปลอดภย (HAS) และการจดการสงแวดลอมในโรงพยาบาล

ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะ ปญหา/อปสรรค/ทท าใหการด าเนนงาน

ไมบรรลวตถประสงค ขอเสนอแนะทใหตอหนวยรบตรวจ สงทผท าหนาทตรวจราชการรบไป

ประสานหรอด าเนนการตอ 1. การเปลยนแปลงผรบผดชอบงาน และคณะกรรมการบรหารงานสาธารณสขระดบอ าเภอ (คบสอ.) สงผลตอความตอเนองของการด าเนนงาน 2. การก าหนดหนวยงานรบผดชอบหลกเ พ อ ใ ห เ ก ด ก า ร ข บ เ ค ล อ น ง า น ท งโรงพยาบาล (โดยเฉพาะโรงพยาบาลขนาดใหญ) เปนไปดวยความยากล าบาก เพราะตองท างานรวมกนหลายกลม/ฝาย 3. การบรหารจดการ และประสานงานภายในองค๑กรของโรงพยาบาลหลายแหงยงไมชดเจน 4. การสอสารนโยบายไมครอบคลม ท าใหการมสวนรวมด าเนนงานของบคลากรฝาย ตางๆ ภายในหนวยงานมนอย

1.ทมตรวจประเมนและทมสนบสนนวชาการระดบจงหวด ควรตดตามการด าเนนงานอยางตอเนอง เพอใหมนใจวาบคลากร โรงพยาบาลรบทราบนโยบายการด าเนนงาน GREEN and CLEAN Hospital ของโรงพยาบาล 2. ควรขบเคลอนการด าเนนงานในระดบอ าเภอ เพอขยายความครอบคลมการด าเนนงานถง รพ.สต. และชมชน 3. ควรสนบสนนใหโรงพยาบาล มการขยายการด าเนนงาน และสงเสรมการพฒนาศกยภาพผรบผดชอบงาน เพอยกระดบมาตรฐาน และบรณาการกบการด า เ น น งานต าบลจ ด การด า นสงแวดลอมในระดบทองถน และชมชน ร ว ม ท ง ก า ร ผ ล ก ด น ผ า น ก ล ไ กคณะอนกรรมการสาธารณสขจงหวด

1. ประสานเพอหาแนวทางสนบสนนงบประมาณ ดานวชาการ และความรเชงเทคนค การด าเนนงานประเดนการจดการมลฝอยตดเชอ (โดยเฉพาะการปรบปรงทพกมลฝอยตดเชอ) และระบบบ าบดน าเสยโรงพยาบาล ซงมความส าคญและเปนป๓ญหาทท าใหไมผานเกณฑ๑ขนพนฐาน

ขอเสนอแนะตอนโยบาย/ตอสวนกลาง/ตอผบรหาร/ตอระเบยบ กฎหมาย 1. ขอเสนอเชงนโยบาย

1) ควรก าหนดใหการด าเนนงานน เปนนโยบายอยางตอเนอง และขยายเปาหมายใหโรงพยาบาลทกแหงตอยอดการพฒนาใหเกดนวตกรรม และขยายผลสชมชน เพอพฒนาเปน GREEN & CLEAN Community

79


2) สนบสนนการพฒนาเชงคณภาพและสรางระบบงานอนามยสงแวดลอมในสถานบรการการสาธารณสขใหเกดความยงยน ขยายการด าเนนงานในมตใหม ๆ ทเปนประเดนความรวมมอระดบภมภาคและระดบสากล อาท การพฒนา Climate Smart Healthcare ๒. ขอเสนอตอสวนกลาง

1) กระทรวงสาธารณสข (สป.) ควรสนบสนนงบประมาณเพอใชในการปรบปรงโครงสรางของโรงพยาบาล โดยเฉพาะระบบบ าบดน าเสยของ รพท./รพศ. ทยงป๓ญหาไมไดมาตรฐาน

2) หนวยงานในสงกดกระทรวงสาธารณสขทเกยวของ รวมกบกรมอนามย เรงรดการออกแบบทพกรวมมลฝอยตดเชอใหเปนแบบมาตรฐานเพอสนบสนนพนทด าเนนการใหไดตามกฎหมาย ๓. ขอเสนอตอผบรหารโรงพยาบาล

ผบรหารโรงพยาบาลทกแหง ทกระดบ ควรใหความส าคญ และก าหนดเปนนโยบายเนนหนกของโรงพยาบาล และมการก ากบตดตามและสนบสนนการด าเนนงานอยางตอเนอง

นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยาง G-R-E-E-N G-Garbage

- โรงพยาบาลพนมดงรก เปนโรงพยาบาลแมขายในการคดคนวธการจดการขยะตดเชอและขยะทวไป” และไดเสนอใน อสธจ. และมนโยบายใหทกอ าเภอใชเปนตวแบบ ทรยกวา “พนมดงรกโมเดล”

- โรงพยาบาลล าปาง ไดน าขยะรไซเคลมาประดษฐ๑เปน “กลองปลดเขม” - โรงพยาบาลวงน าเขยว ด าเนนการกกเกบขยะอนตรายในบอวงซเมนต๑

R-Restroom - โรงพยาบาลสมเดจฯ องค๑ท 17 น าน าทผานการบ าบดแลวใชเปนน าเขาชกโครก แทนน าประปา

E-Energy - โรงพยาบาลบวใหญ มการผลต Biogas จากเศษอาหารจากโรงครวโรงพยาบาลและรานอาหารใน

โรงพยาบาลเพอใชในโรงพยาบาล และน าพลงงานความรอนทเหลอทงจากเครองควบคมความชนมาเปาเครองมอ/อปกรณ๑การแพทย๑ใหแหง

- โรงพยาบาลล าปาง ไดคดคนเครองควบคมอณหภมในระบบปรบอากาศ แบบชลเลอร๑ เพอใชทดแทนของเดม และสามารถประหยดพลงงานไฟฟาลงได E-Environment

- โรงพยาบาลสอง มการจดการสงแวดลอมทเออตอสขภาพแกผรบบรการใสนคลนกความดนโลหตสง N-Nutrient

- โรงพยาบาลเชยงรายประชานเคราะห๑ โรงพยาบาลพาน โรงพยาบาลเชยงของ โรงพยาบาลสมเดจยพราช โรงพยาบาลนครปฐม โรงพยาบาลเจาพระยายมราช โรงพยาบาลสมเดจฯ องค๑ท 17 จดท าโครงการอาหารสะอาด ปลอดภยในโรงพยาบาล

..........................................................

คณะท 2 การพฒนาระบบบรการ

2.1 การพฒนาระบบการแพทยปฐมภม 2.2 Service Plan สาขา NCD

2.2.1 โรคเบาหวาน โรคความดนโลหตสง 2.2.2 โรคหลอดเลอดสมอง (Stroke) 2.2.3 โรคปอดอดกนเรอรง

2.3 Service Plan สาขา RDU 2.4 Service Plan สาขาทารกแรกเกด 2.5 Service Plan สาขา Palliative Care 2.6 Service Plan สาขาการแพทยแผนไทยและการแพทยผสมผสาน 2.7 Service Plan สาขาสขภาพจต 2.8 Service Plan 3 สาขาหลก plus

2.8.1 สตกรรม 2.8.2 กมารเวชกรรม 2.8.3 ออรโธปดกส

2.8.4 อายรกรรม 2.8.5 ศลยกรรม

2.9 Service Plan โรคหวใจและหลอดเลอด 2.10 Service Plan โรคมะเรง 2.11 Service Plan โรคไต 2.12 Service Plan สาขาตา 2.13 Service Plan สาขาสขภาพชองปาก 2.14 Service Plan สาขาปลกถายอวยวะ

2.15 Service Plan สาขาอบตเหต 2.16 การพฒนาคณภาพหนวยงานบรการ


80


ผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 คณะ 2 การพฒนาระบบบรการ (Service Plan)

………………………………………………….

การพฒนาระบบบรการ (Service Plan) เปนการจดระบบบรการเพอแกไขปญหาสขภาพทส าคญของประเทศ ใน 18 สาขา สรางระบบการท างานทเชอมโยงกนเปนเครอขายตงแตระดบบรการปฐมภม ทตยภม ตตยภม รวมทงศนยเชยวชาญระดบสง ภายใตกรอบแนวคดการบรหารรวมการ บรการรวม การใชทรพยากรรวมกน อยางคมคา สามารถเกอหนนซงกนและกน โดยมงหวงใหเกดผลทดตอสขภาพประชาชน กลาวคอ ลดอตราปวย ลดอตราตาย ลดระยะเวลารอคอย และลดความแออด

ในภาพรวมประเทศมการด าเนนงานตามแนวทางส าคญโดยการสรางกลไกการบรหารจดการ การพฒนา Service plan ในภาพรวมและรายสาขาซงทกเขตสขภาพไดมการด าเนนการ Service plan แตละสาขาตามกรอบแนวทางทก าหนด ไดแก มการวเคราะหขอมลและสถานการณปญหาสขภาพ และปญหาการบรการ โดยก าหนดเปาหมายและตวชวดทงทเปนตวชวด Outcome (ลดปวย, ลดตาย) และตวชวด Service Outcome (ลดการรอคอยบรการ เพมการเขาถง เพมความครอบคลม เพมขดความสามารถ ลดการสงตอทไมจ าเปน) มการออกแบบและวางระบบบรการทเชอมโยงการบรการกนทงเขต ตงแตระดบโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล สาธารณสขอ าเภอ โรงพยาบาลชมชน /ทวไป/ศนย และระดบศนยความเชยวชาญ ทมการพฒนาเชงระบบของ PCC และ DHS เพอเปนฐานการพฒนาระบบรการ Service Plan ในทกสาขาซงในการตรวจราชการ รอบท 2 ปงบประมาณ 2560 มผลการด าเนนงาน ดงน

2.1 การพฒนาระบบการแพทยปฐมภม 2.1.1 รพ.สต.ตดดาว

เปนการพฒนาคณภาพหนวยบรการระดบปฐมภมซงรวมเกณฑคณภาพบรการดานสงเสรมสขภาพ ปองกนโรค การรกษาพยาบาล การฟนฟสภาพ และการบรหารจดการเขาดวยกน เปนเกณฑเดยวทบรณาการในกรอบการประเมนรปแบบเดยว เพอลดความซ าซอนในการปฏบตงานของเจาหนาท และประชาชนไดรบบรการทมคณภาพไดมาตรฐานบรการปฐมภม และเปนตวชวดระดบกระทรวงสาธารณสขใหมของป 2560 ซงไมมขอมลระดบประเทศมากอน แตมการพฒนาในบางเขตสขภาพและบางจงหวด

เปาหมาย/ตวชวด Health Outcome - โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลมคณภาพมาตรฐาน

เปาหมาย/ตวชวด Service Outcome - รอยละของ รพ.สต. ทผานเกณฑการพฒนาคณภาพ รพ.สต. ตดดาว ป 2560 รอยละ 10

โดยม small success ดงน ระยะ 3 เดอน มการประชมชแจงนโยบายและแนวทางการด าเนนงาน รพ.สต.ตดดาว

ระยะ 6 เดอน ทมประเมนระดบเขตสขภาพชแจงการด าเนนงาน และพฒนาทมประเมนระดบจงหวด และอ าเภอ ระยะ 9 เดอน รพ.สต.รอยละ 100 มการน าเกณฑคณภาพไปประเมนตนเอง

ระยะ 12 เดอน ทมประเมนระดบเขต ลงประเมนรบรองผลการพฒนาคณภาพ รพ .สต. และได รพ.สต. ทผานการประเมนมากกวาหรอเทากบรอยละ 10

81


มาตรการส าคญ 1. พฒนาเกณฑคณภาพ รพ.สต.ตดดาวและจดท าคมอ 2. พฒนาคณะท างานทกระดบ ไดแก ระดบประเทศ เขตสขภาพ จงหวด อ าเภอ 3. สอสารชแจง ประชาสมพนธนโยบาย แนวทางและแผนพฒนาองคกรคณภาพ รพ.สต.ตดดาว 4. พฒนาระบบฐานขอมลหนวยบรการปฐมภม 5. ตดตามประเมนผลการด าเนนงาน

ผลลพธ ผลการด าเนนงาน ป 2560 พบวา ระดบประเทศมการประชมชแจงนโยบาย รพ.สต.ตดดาว เมอ

23-25 มกราคม 2560 และระดบเขต/จงหวด ไดด าเนนการแลวทกเขตสขภาพ ขณะนม รพ.สต.ทไดประเมนตนเองแลว จ านวน 9,827 แหง ผานเกณฑ 3,011 แหง คดเปนรอยละ 30.64 และ ม รพ.สต.ผานเกณฑพฒนาคณภาพ รพ.สต.ตดดาว ป 2560 ภาพรวมประเทศ รอยละ 16.6 โดยแบงรายเขตสขภาพ ดงน

ซงปจจยแหงความส าเรจไดแก 1) การทผบรหารใหความส าคญ 2) มการรวมมอกบภาคเครอขาย

3) ประชาชนมสวนรวม และ 4) รพ.สต.มงมนพฒนาตนเอง

ปญหา อปสรรค 1. เกณฑละเอยด ไมชดเจน ท าใหทมประเมนไมเขาใจและอาจท าการประเมนคลาดเคลอน 2. นโยบายป 2560 ชแจงลาชา มระยะเวลาในการด าเนนงานนอย 3. ขาดงบประมาณสนบสนนในพนท และขาดเจาหนาทใน รพ.สต. 4. มการประเมนคณภาพ รพ.สต.หลายทม หลายเกณฑ เจาหนาท รพ.สต.สบสน และแตละทมลง

พนทประเมนตางเวลากน ท าใหเจาหนาท รพ.สต. มภาระในการรบทมประเมนมากขน

82


ขอเสนอแนะ รพ.สต.ควรพฒนาคณภาพภายใตความตองการของประชาชน รวมงาน รพ.สต.ตดดาว เขากบงาน

ปฐมภมอนๆ และบรณาการออกตรวจประเมนฯ เกณฑคณภาพรวมกบชมรมสาธารณสขอ าเภอและเขตสขภาพ

Best Practice เขต 1 รพ.สต. ตอแพ จงหวดแมฮองสอน เขต 2 รพ.สต. เขาแกวศรสมบรณ จงหวดสโขทย เขต 3 รพ.สต. น าซม จงหวดอทยธาน เขต 4 รพ.สต.กดตาเพชร จงหวดลพบร เขต 5 รพ.สต. ทพหลวง จงหวดสพรรณบร เขต 6 รพ.สต. บางแกว จงหวดสมทรปราการ เขต 7 รพ.สต. บานดอนบม จงหวดขอนแกน เขต 8 และ เขต 9 อยระหวางด าเนนการประเมน เขต 10 รพ.สต. แกงเหนอ จงหวดอบลราชธาน เขต 11 รพ.สต. เกาะแกว จงหวดภเกต เขต 12 รพ.สต. บอตร จงหวดสงขลา

2.1.2 การพฒนาคลนกหมอครอบครว (primary care cluster) การพฒนาคลนกหมอครอบครวตามแผนทกระทรวงสาธารณสข ก าหนดไวใชเวลา ๑๐ ป

ในการพฒนาใหมคลนกหมอครอบครวครบทวประเทศ เนองจากประเทศไทยขาดแคลนแพทยเวชศาสตรครอบครว ดงนนกระทรวงสาธารณสขจงรวมกบภาคเครอขายตางๆ ทงในและนอกกระทรวง ในการเพมก าลงการผลตแพทยเวชศาสตรครอบครวใหได ๖,๕๐๐ คน ใน ๑๐ ป ซงปจจบนมศกยภาพในการผลตมากขนเรอยๆ และมากทสดไดถง ๑,๐๐๐ คนตอป ภายในป ๒๕๖๕

ในเรองของการเปดด าเนนการคลนกหมอครอบครว เรมด าเนนการน ารองตงแต ป ๒๕๕๙ ซงทวประเทศด าเนนการทกเขตตามความพรอมของพนทรวม ๔๘ แหง ซงในป ๒๕๖๐ ก าหนดเปาหมายเปดด าเนนการคลนกหมอครอบครวอกจ านวน ๔๒๔ ทม ขณะนมสามารถเปดด าเนนการรวมทงสน ๕9๐ ทม ซงเปนไปตามเปาหมายทก าหนดไว

เปาหมายและความคาดหวงในการด าเนนงานคลนกหมอครอบครว นอกจากเปาหมายดานปรมาณแลว กระทรวงสาธารณสขมความคาดหวงอยางยงในการปฏรประบบสขภาพปฐมภมของประเทศไทย โดยการขบเคลอนนโยบายคลนกหมอครอบครวซงจะท าใหประชาชนไดรบการบรการอยางเปนองครวม มภาวะสขภาพทด ไมเจบปวยจากโรคทปองกนได ถาไมเจบปวยกสามารถท างานสรางรายได ซงจะไดเปนก าลงในการสรางความมนคง มงคง ของประเทศไทยไดอยางยงยนตอไป

แนวทางการขบเคลอนคลนกหมอครอบครวในป 2560 ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ไดมค าสงส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ท 1045/2560 ลงวนท 18 เมษายน พ.ศ. 2560 เรองจดตงส านกงานสนบสนนระบบปฐมภมและคลนกหมอครอบครว (สปค.) เปนหนวยงานเทยบเทากองภายใตส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข เพอใหมบทบาทหนาทในการพฒนานโยบาย ยทธศาสตร กลไกและรปแบบการจดระบบบรการปฐมภมผลกดน สงเสรมใหเกดการพฒนาก าลงคน สนบสนนการพฒนาคณภาพและมาตรฐาน ตลอดจนพฒนาระบบตดตามประเมนผล และระบบบรหารจดการ ซงส านกงานนจะเปนกลไกส าคญในการขบเคลอนคลนกหมอครอบครว ใหมความตอเนองและยงยน เพอใหบรรลตามเปาหมายทตงไว

นอกจากนมการประชาสมพนธความคบหนาและการพฒนาของคลนกหมอครอบครวใหกบเจาหนาท ประชาชน อสม.ทราบทางสอออนไลน ไดแก Line@primarycarecluster (คลนกหมอครอบครว) และ Facebook fanpage PR4PCC (คลนกหมอครอบครว) ซงมทม Admin ไวเพอคอยตอบค าถามและ

83


สอสารขอมลความรในดานการดแลสขภาพปองกนควบคมโรค เพอใหประชาชนมความรและมศกยภาพในการดแลสขภาพตนเองใหเขงแรงสมบรณตอไป

2.1.3 การพฒนาระบบบรการปฐมภมและสขภาพอ าเภอ (DHS) 1. สถานการณ /สภาพปญหาส าคญ

ในปงบประมาณ 2560 การด าเนนงานระบบสขภาพอ าเภอ District health System ครบทกพนท คดเปนรอยละ 100 ทขบเคลอนไปพรอมกบการพฒนาระบบบรการ (Service Plan) และการด าเนนงานของต าบลจดการสขภาพ ซงไดก าหนดนโยบายหลกทตองด าเนนการคอ ปญหาสขภาพของพนทตามบรบท การดแลกลมพงพงโดยทมหมอครอบครว การแกปญหาจดเสยงทางถนน และไดมกา รพฒนาคณะกรรมการพฒนาคณภาพชวตระดบอ าเภอ (DHB) จ านวน 200 อ าเภอ กระจายครอบคลมทกเขตสขภาพ โดยการมสวนรวมจากภาคประชาชน ภาคเอกชน และภาครฐ 2.ขอมลประกอบการตรวจตดตามวเคราะห

2.1 ผลการด าเนนงานของอ าเภอทม District health System ทเชอมโยงระบบบรการ ปฐมภมกบชมชนและทองถนอยางมคณภาพ รอยละ 100 พบวา พนททด าเนนการพฒนาคณะกรรมการพฒนาคณภาพชวตและระบบสขภาพอ าเภอ (District Health Board) จ านวน 200 อ าเภอ ดงแผนภม 1

แผนภม แสดงจ านวนอ าเภอทด าเนนการพฒนาคณะกรรมการพฒนาคณภาพชวตและระบบสขภาพอ าเภอ จ าแนกรายเขต

ทมา : ขอมลจากส านกงานบรหารยทธศาสตรสขภาพดวถชวตไทย ป 2560

2.2 ผลการด าเนนงานการแกไขปญหาสขภาพของพนทอ าเภอละ 3 เรองในแตละเขตสขภาพ พบวา มการด าเนนการใน 3 ประเดนทส าคญคอ 1.ปญหาสขภาพของพนท 2.การดแลกลมพงพงโดยทมหมอครอบครว 3. ประเดนนโยบายหลกทตองด าเนนการทกอ าเภอ ( DHS-RTI และ Long term Care การพฒนา Care manager Care Giver) แสดงดงแผนภม 2 , 3 , 4 และ 5

15 14 13

19

14 16

20

14 13

21 23

18

0

5

10

15

20

25

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

จ ำนวน

เขตสขภำพ

อ าเภอทด าเนนการพฒนาคณภาพชวตและระบบสขภาพอ าเภอ 200 อ าเภอ

อ ำเภอ

84


แผนภมท 2 แสดงรอยละของประเดนปญหาสขภาพระดบพนท

ทมา : รายงาน ตก.2 เขตสขภาพท 1-12

แผนภมท 3 แสดงจ านวนกลมพงพงทไดรบการดแลโดยทมหมอครอบครว

ทมา : แบบรายงานตก. 1 เขตสขภาพท 1-12

85


แผนภมท 4 แสดงจ านวนจดเสยงและแกไขจดเสยงผานระบบสขภาพอ าเภอในการปองกนอบตเหต

ทมา: จาก ตก. 1 แบบรายงาน DHS-RTI เขตสขภาพท 1-12

แผนภมท 5 แสดงจ านวนทมหมอครอบครว Care Manager และ Care Giver ในการดแลแบบบรณาการ ผสงอายตดเตยงและดแลกลมผทมภาวะพงพง

ทมา : ตก.1 แบบรายงาน LTC เขตสขภาพท 1-12

86


3.ขอเสนอแนะ 1. ควรขบเคลอนนโยบายระบบสขภาพอ าเภอ District health System อยางตอเนอง ตาม

แนวทาง UCCARE ทสอดคลองกบการพฒนาระบบสขภาพ (Service Plan) และบรณาการกบงานนโยบาย เชน การดแลระยะยาวกบการพฒนาทมหมอครอบครว

2. ควรบรณาการตวชวดระดบกระทรวงเพอใหพนทสามารถน าไปด าเนนการอยางเขาใจงาย 3. การพฒนาระบบบรการสขภาพ (Service Plan) ของแตละสาขาควรก าหนดประเดนส าคญ

ส าหรบใหระดบปฐมภมสามารถด าเนนการได 4. การพฒนาทมตรวจเยยมเสรมพลง ระดบเขตสขภาพ จงหวดควรพฒนาศกยภาพอยางตอเนองทก

ปของเขตสขภาพ

4. Best Practice 1. ระบบเครอขายสขภาพอ าเภอเมองตาก (Maungtak District Health System) “คนเมองตาก

ไมทอดทงกน” 2. “ทมเครอขาย สายสมพนธ การเรยนรสการพฒนา” โรงพยาบาลบานโพธ จงหวดฉะเชงเทรา 3. “จากกอนหนตกน า สผเสอกระพอปก” เปนอ าเภอตนแบบงานศพ งานบญปลอดเหลาอยาง

ยงยน อ าเภอค าเขอนแกว จงหวดยโสธร 4. BMA Home Ward Referral System

2.2 สาขาโรคไมตดตอ (NCD) 2.2.1 โรคเบาหวาน โรคความดนโลหตสง

สถานการณ/สภาพปญหาส าคญ (ภาพรวม/รายเขต) การทผปวย DM HT ไมสามารถควบคมน าตาล/ความดนโลหตไดด ยอมสงผลใหเกด

ภาวะแทรกซอนตา ไต เทา หลอดเลอดหวใจ และหลอดเลอดสมองเพมขน จากขอมลของกระทรวงสาธารณสข ในชวงป พ.ศ.2555-2558 พบวาอตราตายดวยโรคหลอดเลอดหวใจ (I20-I25) ตอประชากร 100,000 คนมแนวโนมเพมขนเรอยๆ โดยในป พ.ศ.2558 พบอตราการตายเทากบ 28.92 ตอแสนประชากร และขอมลจาก HDC พบวา ในป 2560 ผปวย DM HT ทสามารถควบคมระดบน าตาลและความดนโลหตไดดมเพยงรอยละ 22.25 และ 35.56 เทานน

เปาหมาย/ตวชวด Health Outcome ผปวยเบาหวานทควบคมระดบน าตาลในเลอดไดด เทากบรอยละ 22.25 (เปาหมาย > 40%)

ผปวยความดนโลหตสงทควบคมความดนโลหตไดด เทากบรอยละ 35.56 (เปาหมาย > 50%) และรอยละของผปวย DM HT ทขนทะเบยนไดรบการประเมนโอกาสเสยงตอโรคหวใจและหลอดเลอด (CVD Risk) เทากบรอยละ 81.48 (เปาหมาย > 80%) (ขอมล ณ วนท 6 ก.ย. 60)

เปาหมาย/ตวชวด Service Outcome ผปวยเบาหวานในปงบประมาณ 2560 มจ านวน 2 ,669,348 คน แตไดรบการตรวจ

HbA1c จ านวน 1,488,026 คน คดเปนรอยละ 55.75 ขณะทผปวยความดนโลหตสง ในปงบประมาณ 2560 มจ านวน 5 ,609,509 คน ไดรบการตรวจวดความดนโลหตอยางนอย 2 ครงในป มจ านวน 3,444,712 คน คดเปน รอยละ 61.41 เทานน (ขอมล ณ วนท 6 ก.ย. 60) และผปวย DM HT ทมโอกาส

87


เสยงตอ CVD Risk > 30% ในครงปแรกไดรบการปรบเปลยนพฤตกรรมอยางเขมขน และไดรบการประเมนซ าในครงปหลง พบวามความเสยงลดลง 10% เทากบรอยละ 74.44 (ขอมล ณ วนท 9 ส.ค. 60)

มาตรการส าคญ ใน 6 Building Blocks ไดแก

ปญหา / ขอเสนอแนะ 1) เรงรดการตดตามระดบน าตาลดวย HbA1c ใหมากขน 2) ตดตามผปวยความดนโลหตสงทขนทะเบยน ใหมารบบรการอยางตอเนอง (เนองจากผปวยความ

ดนโลหตสงทไมไดรบการรกษามโอกาสเกดภาวะแทรกซอน เชน โรคหลอดเลอดสมอง และหลอดเลอดหวใจเพมขน)

3) พฒนาศกยภาพบคลากรในการลงบนทกขอมลในระบบสารสนเทศใหมประสทธภาพ 4) ก าหนดมาตรการทชดเจนในการปรบเปลยนพฤตกรรมของแตละพนท (เชน Motivation

Interviewing , Home BP Monitoring , Thai DPP , NCDs Diet ) 5) สนบสนนอปกรณส าหรบปรบเปลยนพฤตกรรมเพอเปนเครองมอในการด าเนนงาน

Best Practice - โรงพยาบาลอางทอง จดโปรแกรมการตรวจเลอดดวยตนเอง (SMBG) เพอใหผปวยมระดบน าตาล

ในเลอดลดลงจากเดม โดยเรยนรการควบคมระดบน าตาลในเลอดดวยตวเองมาใชกบผปวยกลมน ท าใหผปวยไดเรยนรวาเพราะเหตใดระดบน าตาลในเลอดของตนจงสง เกดความเชอวาตนเองท าได และเกดก าลงใจทจะควบคมระดบน าตาลในเลอดใหไดตอไป (Self-Efficacy Theory)

- โรงพยาบาลกงหรา จงหวดพทลง มการจดการขอมลอยางเปนระบบ ตงแตการจดเกบขอมล วเคราะหขอมล และน าขอมลทไดมาใชวางแผนจดการสถานการณทเปนปญหาในพนท

2.2.2 โรคหลอดเลอดสมอง (Stroke) สถานการณ/สภาพปญหาส าคญ

จากรายงานผลการตรวจราชการ พบวา อตราตายของผปวยโรคหลอดเลอดสมองทมคาสงกวา เปาหมาย รอยละ 7.0 คอ เขตสขภาพท 1, 2, 3, 4, 5, 6, 9, 11, และ 12 โดยพบวาอตราตายสงสดสามอนดบแรก คอ เขตสขภาพท 4 (รอยละ 13.40), เขตสขภาพท 6 (รอยละ 12.10) และเขตสขภาพท 2 (รอยละ 11.40) ตามล าดบ และเขตสขภาพทมอตราตายต าสด คอ เขตสขภาพท 8 (รอยละ 3.96)

Blocks Key Success Key Risk Service Delivery - มการบรณาการท างานรวมกบทมท

เกยวของ : SP ตา/ไต/ หวใจ - มการประเมนระบบการด าเนนงานดวย

NCD Clinic Plus

กวาครงของผปวยความดนโลหตสงทขนทะเบยนไมไดรบการตดตามอยางตอเนอง และการปรบเปลยนพฤตกรรมเสยงในผปวย DM / HT ยงขาดการจดการทเปนรปธรรมอยางจรงจง

Health Workforces มการพฒนาศกยภาพใหแกทมสหสาขาวชาชพ

-

Health Information System

ระบบ HDC การตรวจสอบขอมล ในระบบ HDC ใหเปนปจจบนและใกลเคยงขอมลจรง

Access to Essential Medicine

มนวตกรรมในพนทหลากหลาย การจดเวทการแลกเปลยนเรยนร

88


รอยละอตราตายของผปวยโรคหลอดเลอดสมอง เปาหมาย < รอยละ 7 เขต 1 เขต 2 เขต 3 เขต 4 เขต 5 เขต 6 เขต 7 เขต 8 เขต 9 เขต 10 เขต 11 เขต 12 8.73 11.40 11.30 13.40 9.81 12.10 4.73 3.96 10.90 5.60 9.87 7.22

ในภาพรวมของประเทศไทย ป 2560 โรงพยาบาล ระดบ A ม Stroke Unit รอยละ 87.9 ( 29 แหง ) และ โรงพยาบาลระดบ S ม Stroke Unit รอยละ 58.3 (28 แหง)

เปาหมาย/ตวชวด Health Outcome รอยละอตราตายโรคหลอดเลอดสมอง (I60-I69) ในโรงพยาบาล (เปาหมาย < รอยละ 7)

เปาหมาย/ตวชวด Service Outcome 1. Stroke Fast Track โรงพยาบาลระดบ A, S รอยละ 100 2. Stroke Unit โรงพยาบาลระดบ A รอยละ 100, โรงพยาบาลระดบ S รอยละ 60

มาตรการส าคญ 1. จดตงหออภบาลผปวยโรคหลอดเลอดสมอง (Stroke Unit) ในโรงพยาบาล ระดบ A รอยละ

100 และในโรงพยาบาลระดบ S รอยละ 60 2. กระตนใหสถานบรการทกระดบมการพฒนาตาม Stroke Service Plan กลาวคอโรงพยาบาล

ระดบ A, S เนนการรกษาในระยะเฉยบพลน สวนสถานบรการระดบรองลงมาเนนเรองการรบสงตอ และการประชาสมพนธ ใหประชาชนตระหนกรถงอาการของโรคหลอดเลอดสมอง และรบมาโรงพยาบาลโดยดวนหากสงสยวาปวยดวยโรคหลอดเลอดสมอง

3. โรงพยาบาลระดบ M ท าบนทกขอตกลงเขาเปนเครอขายกบโรงพยาบาลระดบสงกวาในการรบสงตอผปวยโรคหลอดเลอดสมอง

4. โรงพยาบาลทกแหงมบรการมาตรฐานอยางนอย 1 อยาง ดงตอไปน 5. การใหยาละลายลมเลอดทางหลอดเลอดด าภายใน 4.5 ชวโมงหลงเกดอาการ 6. หออภบาลผปวยโรคหลอดเลอดสมอง (Stroke Unit) ประกอบดวย 3 สวนหลก

6.1 สถานทเฉพาะไมนอยกวา 4 เตยง 6.2 ทมสหวชาชพ ทมความรเรองโรคหลอดเลอดสมอง

6.3 มแผนการรกษาโรคหลอดเลอดสมอง (Care maps) และแผนการใหความรทจดเตรยมไวแลวโดยผานการประชมของทมสหวชาชพของสถานพยาบาลนนๆ

7. การใหยา Aspirin ทางปากภายใน 48 ชวโมงหลงเกดอาการ

ผลลพธ

ตวชวด เปาหมาย ป 2560

ผลลพธ ป 2556 ป 2557 ป 2558 ป 2559 ป 2560

1. รอยละอตราตายโรคหลอดเลอดสมอง (I60-I69)

< รอยละ 7 17.6 17.1 9.9 8.3 9.1

2. Stroke Unit ในโรงพยาบาลระดบ A 100 % 19 (57.6)

22 (66.7)

23 (69.7)

26 (78.8)

29 (87.9)

3. Stroke Unit ในโรงพยาบาลระดบ S 60 % 6 (12.5)

16 (33.3)

21 (43.8)

24 (50.0)

28 (58.3)

89


Best Practice 1. เรองกระบวนการการจดการดแลผปวยโรคหลอดเลอดสมองระยะเฉยบพลน (Stroke fast

track) ทเขารบการรกษาในโรงพยาบาลล าพน (Study of stroke fast track management method for patients admitting at Lamphun hospital) โดยแพทยหญงตลาพร อนทนเวศนและคณะ จากการศกษาพบวา โรงพยาบาลล าพนเปนโรงพยาบาลทวไประดบ s มจ านวนเตยงผปวยทงหมด 411 เตยง ใหการดแลประชากรทงหมดใน 8 อ าเภอ ซงแตเดมผปวยในกรณปวยเปนโรคหลอดเลอดสมองในภาวะฉกเฉน (Stroke fast track) ทกราย ตองถกสงตอไปยงโรงพยาบาลทมศกยภาพเหนอกวาในจงหวดเชยงใหมทงหมด ตอมาไดเรมการกอตงหอผปวยวกฤตเฉพาะดานโรคหลอดเลอดสมอง (Stroke unit) และไดมการเรมใหยาละลายลมเลอดสมอง (rt-PA) เมอ พ.ศ.2557 มการพฒนาระบบการจดการดานกระบวนการภายในของโรงพยาบาลล าพน มทมไดท าการดแลผปวยโรคหลอดเลอดสมองเอง รวมกบการจดหาเครอง PT, PTT, INR ประจ า ณ หองฉกเฉนใหตรวจไดรวดเรวทนท และการใชเทคโนโลยสารสนเทศผานแอพพลเคชนไลน แจงผลเอกซเรยสมองทนท ในขณะทผปวยยงอยในหองเอกซเรย หลงจากนนจงไดมการวดผลสมฤทธใหมในป พ.ศ. 2559 พบวามผปวยทไดรบยา rt-PA มอาการดขน (mRS 0-3คะแนน) เพมขนจากเดมคดเปนรอยละ 84 โดยทมอตราเสยชวตรวมนอยกวารอยละ 7 ตลอดเวลา 2 ป เปนไปตามเปาหมายตวชวดของระดบเขตสขภาพ และน าไปสการพฒนาอยางตอเนองตอไปในป 2560 และสงผลใหไมมอตราการสงตอผปวยไปยงโรงพยาบาลอน ๆ

ความส าเรจทไดรบจากการด าเนนงาน รายการขอมล ป 2557 ในปจจบน

1. อตราการสงตอ ทกราย ท เขา fast track รอยละ 0 2. คาใชจายและคาเสยเวลา บคลากร มาก นอยลง 3. คณภาพชวต เกดทพพลภาพ จากความลาชา คณภาพชวตดขน 4. ภาระตอครอบครวและสงคม เกดทพพลภาพ จากความลาชา ลดภาระตอสงคม ชวยเหลอตวเองได 5. เครอขาย ขาดความร ลาชา เขมแขง มความร 6. อตราการเสยชวต รอยละ 18.34 รอยละ 6.02

ปญหา/อปสรรค 1. ผปวยมาภายใน 4.5 ชม. มไมมาก 2. การเขาถงบรการมาตรฐานลาชา 3. Door to needle นาน 4. จ านวนเตยง Stroke Unit ไมเพยงพอ 5. ผปวย Hemorrhage ยงไมไดรบการรกษาใน Stroke Unit 6. การสงผปวยกลบบานโดยตรงไมเชอมขอมลมาโรงพยาบาลชมชน อาจเสยโอกาสเขาถงบรการฟนฟ

สมรรถภาพ

ขอเสนอแนะ 1. พฒนาระบบสงตอ/ เครอขาย 2. พฒนาระบบ Fast Track อยางตอเนอง 3. ปรบเพมจ านวนเตยง Stroke Unit ใหเหมาะสม 4. ดแลผปวย Hemorrhage ใน Stroke Unit 5. พฒนาระบบสงกลบโรงพยาบาลชมชน เพอรบการฟนฟอยางตอเนอง 6. ประชาสมพนธเปนระบบตอเนอง โดยเฉพาะ Stroke awareness/Alert

90


7. กระตนโรงพยาบาลระดบ A, S ในแตละเขตใหจดตง Stroke Unit ใหครบถวน และมจ านวนเตยงใหเพยงพอ

8. เพมบคลากรส าหรบ Stroke Unit, Stroke fast track 9. การท า MOU ระหวาง โรงพยาบาลระดบ A, S กบ โรงพยาบาลระดบ M ใหมเครอขาย

Intermediate care ในโรงพยาบาลระดบ M 10. ท าความเขาใจกบพนทในการรายงานอตราตายของโรคหลอดเลอดสมองใหถกตอง

2.2.3 โรคปอดอดกนเรอรง สถานการณ/สภาพปญหาส าคญ

จากอบตการณการเกดโรค ในป 2557 พบอตราการเสยชวตเปนเพศชายมอนดบการเสยชวตเปนล าดบท 5 และเพศหญงล าดบท 6 (ขอมลจาก BOU) ในป 2560 ขอมลจากระบบคลงขอมลดานการแพทยและสาธารณสข (HDC) รายงานขอมลลาสดใน 12 เขตสขภาพ พบวาจ านวนผปวยโรคปอดอดกนเรอรงมจ านวน 164,667 ราย และจ านวนผเสยชวตดวยโรคปอดอดกนเรอรงจ านวน 14 ,717 ราย ซงเปนกลมโรคเรอรงทมอตราการตายในประชากรไทยสง เปนสาเหตใหตองเขารบการรกษาทหองฉกเฉนและเขารกษาในโรงพยาบาลรวมถงการรบไวรกษาซ าตดตอกน และตองพงพงทรพยากรเพอการรกษาในโรงพยาบาลแตละจ านวนมาก ดงนนการจดการบรการ COPD Clinic ในการดแลผปวยกลมนอยางตอเนอง จะเปนการลดอตราการเสยชวต ลดอตราการเขารบการรกษา ท าใหคณภาพชวตผปวยเพมขนได

เปาหมาย/ตวชวด Health Outcome อตราการก าเรบเฉยบพลนในผปวยโรคปอดอดกนเรอรง (เปาหมาย < 130 ครงตอแสน

ประชากรอาย 15 ปขนไป) จากรายงานการตรวจราชการ (ขอมลจาก ตก.1 ตก.2 รอบท 2 ป 2560) เปรยบเทยบกบตวชวดจากระบบคลงขอมลดานการแพทยและสาธารณสข (HDC) ป 2560 ขอมลมความใกลเคยงกนจากการทมการพฒนาและท าความเขาใจในค าจ ากดความมากขน ดงผลการด าเนนงานตามตาราง

เขตสขภาพ อตราการก าเรบเฉยบพลน (ตวชวดการตรวจราชการ)

เขตสขภาพ อตราการก าเรบเฉยบพลน (ตวชวด HDC)

เขตสขภาพท 1 1083.54 เขตสขภาพท 1 1211.22 เขตสขภาพท 2 553.49 เขตสขภาพท 2 610.3 เขตสขภาพท 3 493.53 เขตสขภาพท 3 597.26 เขตสขภาพท 4 227.88 เขตสขภาพท 4 253.26 เขตสขภาพท 5 225.63 เขตสขภาพท 5 364.2 เขตสขภาพท 6 210.85 เขตสขภาพท 6 328.67 เขตสขภาพท 7 308.45 เขตสขภาพท 7 361.49 เขตสขภาพท 8 371.17 เขตสขภาพท 8 386.64 เขตสขภาพท 9 363.53 เขตสขภาพท 9 476.43 เขตสขภาพท 10 352.59 เขตสขภาพท 10 428 เขตสขภาพท 11 518.56 เขตสขภาพท 11 783.66 เขตสขภาพท 12 668.67 เขตสขภาพท 12 856.05 เปาหมาย/ตวชวด Service Outcome

อตราการมคลนกโรคปอดอดกนเรอรงครบวงจรและไดมาตรฐาน (เปาหมาย >60%)

91


เขตสขภาพ ไมผานตามเกณฑตวชวด เนองจากปญหาปรมาณวคซนไขหวดใหญทมาฉดมจ านวนนอยกวาความตองการ รวมกบมขอมลของโปรแกรม COPD Quality of Care มจ านวนผปวยทท า Lung function ทงประเทศเฉลยท 38% ท าใหตวชวดเมอรวบรวมขอมลทงหมดเพอประเมนจรง ไมผานเกณฑตามขอบงช

มาตรการส าคญ 1. ด าเนนการประสานงานปรบค านยามของตวชวด HDC กระทรวงสาธารณสข ท าใหเขาใจในเรอง

การวนจฉยมากขนผปวยโรคปอดอดกนเรอรงมความชดเจนขน โดยปรบเปนผปวยทมอาย > 45 ปขนไป การใช Code ของ HDC มความชดเจนขน (ผปวยโรคปอดอดกนเรอรง รหส ICD10 3 หลกแรก เปน J44) ท าใหขอมลผปวย HDC มความใกลเคยงตรงกน

2. จากขอมลทแสดงใหเหนดงกลาวไมผานเกณฑตวชวด จงไดมการปรบเปลยนตวชวดในปตอไปตามมตทประชมคณะอนกรรรมการพฒนาระบบบรการสขภาพเมอวนท 21 กรกฎาคม 2560 ปรบตวชวด เปน “อตราการเกดการก าเรบเฉยบพลนในผปวยโรคปอดอดกนเรอรง (เปาหมาย 130 ครงตอ 100 ผปวยโรคปอดอดกนเรอรง”) และไดประเมนของสถานการณจากขอมล 3 ไตรมาสแรก ป 2560 แลวพบวา มเขตสขภาพทผานการประเมนใหมแลว ไดแก เขตสขภาพท 2 (104.79) เขตสขภาพท 4 (121.47) เขตสขภาพท 5 (116.29) เขตสขภาพท 7 (94.8) และเขตสขภาพท 8 (114.34) โดยคาเฉลยทง 12 เขตสขภาพอยท 145.94 ครงตอ 100 ผปวยโรคปอดอดกนเรอรง ดงกราฟแสดงขอมลตวชวดอตราการก าเรบเฉยบพลน

3. การพฒนาการวนจฉยไดถกตองมากขน ไดแก 3.1 การจดท าโปสเตอรแนะน าเรองโรคปอดอดกนเรอรงเพอใหเกดความเขาใจระหวางบคลากร

ทางการแพทย 3.2 ความรวมมอกบเขตสขภาพ ไดแก การลงพนทการพฒนาเครอขายความรวมมอดานบรการ

และวชาการระหวางกรมการแพทยกบเขตสขภาพ 12 เขตสขภาพ การผลกดนเครอง Spirometer

92


ผลลพธ 1. พฒนาโปรแกรมการวนจฉยและการตดตาม (COPD care model) และพฒนาโปรแกรมลง

ขอมล (COPD Quality Of Care) ทเหมาะสมตามมาตรฐานสมาคมอรเวชชแหงประเทศไทย 2. การพฒนาใหความรในเครอขายมากขนในรปแบบการลงพนท คมอการดแลผปวยโรคปอดอดกน

เรอรง ขอมลแผนพบ 3. การพฒนา pulmonary rehabilitation program ทเขาถงได 4. ใหความส าคญกบแพทยและพยาบาลมากขนในโรคปอดอดกนเรอรง ไดแก

4.1 โครงการ”การดแลผปวยโรคปอดอดกนเรอรงอยางครบวงจร” ทงแพทย พยาบาล บคลากรอน ลงพนท 4 ภาคของประเทศไทย

4.2 พฒนาหลกสตร chest nurse ระยะเวลา 4 เดอน เนน COPD และ PFT (สมาคมอรเวชชแหงประเทศไทย)

5. ผลกดนใหเหนความส าคญของ spirometer และอยางนอยระดบ M1 6. ก าหนดเกณฑมาตรฐานการวนจฉยโรค ค าอธบายตวชวดใหชดเจน ปรบเปลยนตวชวดเชง

คณภาพมากขน 7. ผลกดนใหราคายาลดลงและใหเหนความส าคญของยาพนคมอาการ 8. จดบรการเพอการเลกบหรใน รพศ. และโรงพยาบาลทกระดบ โดยบรหารจดการเตมรปแบบ

และน าการสบบหร เปนตวชวดหนงของผปวยโรคปอดอดกนเรอรง

Best Practice พฒนาฐานขอมลในโปรแกรม COPD Quality Of Care โดยพบวาการใชโปรแกรมของกรมการแพทยนนมเปาหมายอย 4 ประเดน

1. เปน guideline ทาง internet โดยเมอเขาไปดในระบบจะเปนวามการแนะน าใหผใชโปรแกรมด าเนนการตามในแตละ visit ทผปวยมาโรงพยาบาล

2. สามารถใชในรปแบบ real time ไดทนท ท าใหพยาบาลทประสานงานคลนก ไมพลาดในการดแลผปวยตามมาตรฐาน แพทยสามารถทราบสถานการณของผปวยไดทนทวงท ผปวยไดรบการบรการตามมาตรฐาน

3. เปนขอมลระดบประเทศ ท าใหทราบสถานการณ และการด าเนนงานของคลนกตางๆ

93


4. ระบบจะค านวณหาจ านวนผปวยทผานเกณฑคลนกคณภาพ เพอน ามาตอบตวชวดทใชควบคมคณภาพของการบรการผปวยโรคปอดอดกนเรอรง ท าใหการท างานของบคลากรทางการแพทยงายขน

5. เขตสามารถทราบสถานการณของเขตไดเอง โดยอนกรรมการโรคปอดอดกนเรอรงทไดรบการแตงตงจากกระทรวงสาธารณสข จะมรหสเขาไปดขอมลผปวยในเขตของตนเอง ท าใหพนทสามารถควบคมคณภาพของเขตตนเองได

6. มระบบ export ขอมลของแตละโรงพยาบาลในรปของ excel ท าใหโรงพยาบาลสามารถน าขอมลดบของตวเองไปด าเนนการพฒนางานของโรงพยาบาลนนๆ หรอท างานวจยตอยอดได

ซงจากการด าเนนการทงหมด ท าใหมโรงพยาบาลในระบบสาธารณสขทงหมดมความสนใจอยางมากมผรวมลงทะเบยนผปวยเขาสระบบโปรแกรมการลงระบบบนทกคลนกโรคปอดอดกนเรอรง (COPD Quality Of Care) เปนจ านวน 41,277 คน

ปญหา/อปสรรค ขอเสนอแนะ 1. การวนจฉยทไมถกตองและคลนก COPD ยงไมไดมาตรฐานและไมครบวงจร

1.พฒนาโปรแกรม Computer ลงขอมล COPD Quality Of Care 2.การพฒนาใหความรในเครอขาย ในรปแบบการลงพนท 4 ภาค 3.คมอการดแลผปวยถงลมโปงพองและการลงขอมลในรปแบบ Poster, หนงสอ, วดโอ

2. ขาดผรบผดชอบงาน COPD และขาดแคลนบคลากร (แพทย พยาบาล เจาหนาทเปาปอด เจาหนาทบนทกขอมล)

1.มนโยบายการด าเนนงานทชดเจน 2.มอบหมายเปนลายลกษณอกษร 3.การบรหารจดการของสหวชาชพใน Clinic COPD

3. ตองการความรในการด าเนนกจกรรม COPD Clinic

1.Short course COPD Nurse 2.มหลกสตรอบรม chest nurse manager ระยะเวลา 4 เดอน 3.มหลกสตรการอบรมเจาหนาท PFT (สมาคมอรเวชชแหงประเทศไทย)

4. ขาดอปกรณ ควรมเครอง spirometer อยางนอยในระดบ M1 ในป 61-64 5. วคซนไขหวดใหญไมเพยงพอ นโยบายจดล าดบความส าคญในการบรการวคซนไขหวดใหญใหกบผปวย

COPD

ขอเสนอแนะเชงนโยบาย 1. สนบสนนงบประมาณในการจดซอเครอง spirometer และการพฒนาทกษะบคลากรในการแปลผล 2. สนบสนนอตราก าลงคน แพทย พยาบาลเฉพาะทางปอด สหสาขาวชาชพใน COPD Clinic ครบวงจร 3. ผลกดนใหมการเกบขอมลในระบบฐานขอมลของกรมการแพทย 4. การจดสรร Influenza vaccine ใหเพยงพอและใหความส าคญตอผปวยโรคปอดอดกนเรอรง

เปนอนดบแรก

2.3 สาขา RDU (การพฒนาระบบบรการใหมการใชยาอยางสมเหตผล) สถานการณ/สภาพปญหาส าคญ

แตละเขตสขภาพมความกาวหนาในการพฒนา Service Plan ใหมการใชยาอยางสมเหตผล โดยภาพรวมระดบประเทศ พบวา ในไตรมาสท 1 มโรงพยาบาลทใชยาสมเหตผล ขนท 1 เทากบ 25 แหง คดเปนรอยละ 2.79 และเพมขนเปน 372 แหง คดเปนรอยละ 41.56 ในไตรมาสท 3 ซงอตราการเพมขนสงถง 15 เทา ดงนน จะเหนไดวาระบบบรการสขภาพตงแตระดบโรงพยาบาล ถงระดบ รพ.สต.มการพฒนาการใชยาอยางสมเหตผลอยางชดเจน โดยเฉพาะในเขตสขภาพท 11 และ เขตสขภาพท 12 มเครอขาย

94


บรการสขภาพทใชยาอยางสมเหตผลสงถงรอยละ 68.75 และ 65.38 ตามล าดบ ดงแสดงผลการด าเนนงานตามตาราง ดงน

จงหวด เปาหมาย (จ านวน รพ.ทกแหง) ผลงาน (จ านวน รพ. ทเปน RDU Hospital ตามเกณฑเปาหมาย ขนท 1*)

รอยละ

เขตสขภาพท 1 100 56 56.00

เขตสขภาพท 2 47 9 19.15

เขตสขภาพท 3 54 18 33.33 เขตสขภาพท 4 71 37 52.11 เขตสขภาพท 5 67 22 32.84 เขตสขภาพท 6 73 12 16.44 เขตสขภาพท 7 77 6 7.79 เขตสขภาพท 8 88 38 43.18 เขตสขภาพท 9 89 33 37.08

เขตสขภาพท 10 71 35 49.30 เขตสขภาพท 11 80 55 68.75 เขตสขภาพท 12 78 51 65.38

รวม 895 372 41.56

เปาหมาย/ตวชวด Health Outcome 1. ผปวยไดรบการรกษาดวยยา อยางมประสทธภาพและปลอดภย 2. ลดอตราปวย และอตราตาย จากการตดเชอดอยาตานจลชพ 3. ลดคาใชจายดานยา ลดความสนเปลองทางเศรษฐกจ

เปาหมาย/ตวชวด Service Outcome 1. โรงพยาบาลมการใชยาอยางสมเหตผล 2. โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลเปนหนวยบรการทมการใชยาปฏชวนะอยางรบผดชอบ 3. โรงพยาบาลศนย/โรงพยาบาลทวไปมระบบการจดการเชอดอยาอยางบรณาการ

มาตรการส าคญ 1. ด าเนนการใหมการคดเลอก จดหาเวชภณฑยาทเหมาะสมและมคณภาพไวใชในสถานบรการ (Rational Drug

Supply) 2. ด าเนนการใหมการสงใชยาและการจายยาอยางสมเหตผล (Rational Prescribe and Dispense) 3. ด าเนนการใหผปวยมการใชยาอยางถกตองและสมเหตผล (Rational Use)

95


ผลลพธ ผลการด าเนนงานของโรงพยาบาลทมการสงเสรมการใชยาอยางสมเหตผล ขนท 1 จ าแนกตามรายเขต

เขต

RDU 1 RDU 2 สรปผลการประเมนการเปน RDU

Hospital ขนท 1

(RDU 1 + RDU 2)

RDU 1 : ประเมนกระบวนการด าเนนงาน (Process) RDU 1 : ประเมนผลการด าเนนงาน (Output)

ประเมนผล การ

ด าเนนการ มคณะกรรมการ

ขบเคลอน SP-RDU

มระบบสารสนเทศ ในการจดเกบขอมลตวชวด

SP-RDU

มแผนปฏบตการจดการเชอดอยา ใน รพ. เฉพาะ รพ. ระดบ A, S และ M1

1) สงเสรมการสงใชยาในบญชยาหลก

แหงชาต

2) ประสทธผลของ PTC ในการชน าสอสาร RDU

3) ตดยาทไมจ าเปนออกจากบญช รพ.

4) การจดท าฉลากยามาตรฐาน /ฉลากยาเสรม

5) สงเสรมจรยธรรมในการจดซอและสงเสรมการขายยา

รพ.สต.ในเครอขายผานเกณฑขนท 1

รอยละ รอยละ รอยละ รอยละ รอยละ รอยละ รอยละ รอยละ รอยละ รอยละ 1. เขต 1 98.00 98.00 100.00 88.00 59.00 91.00 98.00 90.00 62.00 56.00 2. เขต 2 100.00 100.00 100.00 87.23 19.15 97.87 95.74 80.85 21.28 19.15 3. เขต 3 98.15 100.00 100.00 92.59 35.19 94.44 98.15 62.96 40.74 33.33 4. เขต 4 100.00 98.59 100.00 91.55 56.34 97.18 100.00 95.77 57.75 52.11 5. เขต 5 98.51 95.52 93.33 89.55 34.33 98.51 97.01 83.58 40.30 32.84 6. เขต 6 98.63 97.26 78.57 90.41 17.81 86.30 98.63 73.97 21.92 16.44 7. เขต 7 98.70 93.51 83.33 84.42 14.29 85.71 98.70 80.52 20.78 7.79 8. เขต 8 97.73 94.32 88.89 90.91 43.18 94.32 96.59 92.05 51.14 43.18 9. เขต 9 100.00 98.88 100.00 93.26 38.20 91.01 100.00 88.76 40.45 37.08

10. เขต 10 100.00 98.59 100.00 100.00 50.70 98.59 100.00 98.59 54.93 49.30 11. เขต 11 98.75 98.75 81.82 95.00 72.50 96.25 100.00 97.50 75.00 68.75 12. เขต 12 100.00 100.00 90.00 97.44 69.23 98.72 100.00 93.59 76.92 65.38

รวม 98.99 97.65 92.31 91.73 59.00 91.00 98.00 90.00 48.49 41.56

96


เปาหมาย SP-RDU ปงบประมาณ 2560

โรงพยาบาลในสงกดกระทรวงสาธารณสข เปนโรงพยาบาลสงเสรมการใชยาอยางสมเหตผล (ผานเกณฑ RDU 1 และ RDU 2) ขนท 1 ไมนอยกวารอยละ 80 ของโรงพยาบาลทงหมด

สรปผลการด าเนนงาน 1) A = จ านวนโรงพยาบาลทเปน RDU Hospital ตามเกณฑเปาหมาย ขนท 1 ภาพรวมเขตสขภาพ จ านวน 372 แหง (โรงพยาบาลแมขาย ผานเกณฑ RDU 1 และ หนวยบรการลกขาย ในเครอขายปฐมภม ผานเกณฑ RDU 2 ขนท 1 ตามเกณฑเปาหมาย) 2) B = จ านวนโรงพยาบาลทงหมดในเขตสขภาพ จ านวน 895 แหง 3) C = รอยละของโรงพยาบาลทเปนโรงพยาบาลสงเสรมการใชยาอยางสมเหตผล ในเขตสขภาพ ( A / B ) x 100 คด

เปนรอยละ 41.56

ผลการประเมนกระบวนการ (Process) พบวา ทกเขตสขภาพมการด าเนนงานตามตวชวด RDU โดยโรงพยาบาลสวนใหญในเขตสขภาพ คณะกรรมการ

และทมทรบผดชอบการขบเคลอน SP-RDU คดเปนรอยละ 98.99 และมการพฒนาระบบสารสนเทศเพอการตดตามผลการด าเนนงานตามตวชวด SP-RDU คดเปนรอยละ 97.65

ส าหรบโรงพยาบาลศนย/โรงพยาบาลทวไปมแผนการจดการเชอดอยาตานจลชพ คดเปนรอยละ 92.31 โดยเขตสขภาพท 1, 2, 3, 4, 9 และ 10 ด าเนนการไดครบทกแหง

ผลการประเมนผลการด าเนนงาน (Output) พบวา การประเมนผลการด าเนนงาน (Output) ส าหรบโรงพยาบาลม 5 เรอง ดงน

1. การสงเสรมการใชยาในบญชยาหลกแหงชาต โรงพยาบาลสามารถด าเนนการผานเกณฑเปาหมาย คดเปนรอยละ 91.73 โดยเขตสขภาพทด าเนนการเรองนไดด ไดแก เขตสขภาพท 10, 12 และ 11 คดเปน รอยละ 100, 97.44 และ 95.00 ตามล าดบ

2. ประสทธผลการด าเนนงานของคณะกรรมการเภสชกรรมและการบ าบด (Pharmacy and Therapeutic committee: PTC) ในการชน าสอสาร และสงเสรมเพอน าไปสการเปนโรงพยาบาลสงเสรมการใชยาสมเหตผล พบวา โรงพยาบาลสวนใหญมการก าหนดทมผรบผดชอบ และมการพฒนามาตรการเพอการขบเคลอน RDU แตผลการด าเนนงานยงไมบรรลตามเปาหมายทก าหนด จงผานเกณฑระดบ 3 เพยงรอยละ 59.00 โดยเขตสขภาพทด าเนนการไดด ไดแก เขตสขภาพท 11 , 12 และ 1 คดเปน รอยละ 72.50 , 69.23 , 59.00 ตามล าดบ

3. การพจารณาตดรายการยาทไมมประสทธผล/ไมปลอดภยออกจากบญชยาโรงพยาบาล พบวาโรงพยาบาลสวนใหญด าเนนการได คดเปน รอยละ 98 โดยเขตสขภาพท เขต 4, 10, 11 และ 12 ด าเนนการไดส าเรจทกแหง (รอยละ 100)

4. การจดท าฉลากยามาตรฐาน และฉลากยาเสรมทมรายละเอยดครบถวน พบวา โรงพยาบาลด าเนนการจดท าฉลากยาใหมชอยาภาษาไทย และค าเตอนครบถวนในยา 13 กลม ผานเกณฑระดบ 3 คดเปนรอยละ 91.00 โดยเขตสขภาพทด าเนนการไดด ไดแก เขตสขภาพท 12, 10 และ 5 คดเปน รอยละ 98.72 , 98.59 และ 98.51 ตามล าดบ

5. การสงเสรมจรยธรรมในการจดซอและสงเสรมการขายยา ใหผานเกณฑระดบ 3 คอ มการด าเนนงานและตดตามการปฏบตตามแนวปฏบตจรยธรรม 5 ขอ พรอมทงมการปรบปรงการด าเนนงาน พบวาโรงพยาบาลมการด าเนนงานผานระดบ 3 คดเปน รอยละ 90.00 โดยเขตสขภาพทด าเนนการไดด ไดแก เขตสขภาพท 10, 11 และ 4 คดเปนรอยละ 98.59, 97.50 และ 95.77 ตามล าดบ

97


การประเมนผลการด าเนนงาน (Output) ส าหรบ รพ.สต. ในเครอขาย ม 1 เรอง ไดแก รอยละของ รพ.สต. ในเครอขายระดบอ าเภอทผานเกณฑการใชยา

ปฏชวนะอยางรบผดชอบ (Responsible use of antibiotics: RUA PCU) ไมนอยกวารอยละ 40 ของ รพ.สต.ทงหมด พบวามอ าเภอทผานเงอนไขขางตน คดเปนรอยละ 48.49 โดยเขตสขภาพทด าเนนการไดด ไดแก เขตสขภาพท 12 ,11 และ 1 คดเปนรอยละ 76.92 , 75.00 และ 62.00 ตามล าดบ

Best Practice เขตสขภาพท 11 และเขตสขภาพท 12 มการด าเนนงานทเปนรปธรรม มกจกรรมสรางความตระหนกร

ดานการใชยาอยางสมเหตผลทงตอบคลากรทางการแพทย และประชาชน อยางตอเนอง รวมถงมนวตกรรมเพอการพฒนาการใชยาอยางสมเหตผล เชน ฉลากน าดมบรรจขวด มเนอหาสรางความเขาใจการใชยาปฏชวนะใหผปวยและผรบบรการ เสอวนจกรยานยนตรบจางทมเนอหาการใชยาสมเหตผล ตาลปตรส าหรบพระสงฆเพอใหพระซงเปนผน าชมชนไดสอดแทรกความเขาใจการใชยาปฏชวนะสประชาชนและชมชน

เขตสขภาพท 8 มการพฒนาระบบสารสนเทศเพอการตดตามและประเมนการใชยาในโรงพยาบาล เพอใหทราบขนาดปญหา สาเหต และสามารถก าหนดมาตรการสงเสรมการสงใชยาอยางสมเหตผลไดอยางชดเจน โดยมการพฒนาโปรแกรม RDU 2016 ซงสามารถเชอมโยงกบโปรแกรม HosXP ซงเปนโปรแกรมระบบบรการในโรงพยาบาล และไดเผยแพรใหโรงพยาบาลทวประเทศไดใชงาน ท าใหมการพฒนาสารสนเทศเพอการตดตามการใชยาไดอยางรวดเรว

ปญหา / ขอเสนอแนะ 1. การขบเคลอนนโยบายและการด าเนนงานการสงเสรมการใชยาอยางสมเหตผลในระดบโรงพยาบาล

สงเสรมสขภาพต าบล (รพ.สต.) ยงไมบรรลเกณฑเปาหมายเรองการใชยาปฏชวนะอยางรบผดชอบ ในโรคตดเชอทางเดนหายใจสวนตน (URI) และอจจาระรวงเฉยบพลน (Acute Diarrhea) โดยเฉพาะในเขตเมอง เนองจากตองมการสรางความเขาใจ และเปลยนทศนคตการใชยาปฏชวนะของผปวย ซงตองใชเวลาในการปรบทศนคตและความเชอ อกทงมขอเปรยบเทยบความแตกตางของการไดรบยาจากหนวยงานรฐและภาค เอกชน เชน คลนก รานยา ซงยงไมมมาตรการทชดเจนในการสงเสรมการใชยาปฏชวนะอยางรบผดชอบ ท าใหผปวยยงมการเรยกรองยาปฏชวนะจาก รพ.สต. ดงนน ควรเรงมาตรการดานสอสารมวลชน สรางความเขาใจทถกตองกบประชาชน

2. ทศนคต และความรวมมอของแพทยผสงใชยาในโรงพยาบาล ทยงขาดความตระหนก ขาดความรวมมอในการสงใชยาอยางสมเหตผลโดยอางองจากหลกฐานเชงประจกษและแนวทางเวชปฏบต ท าใหผลการด าเนนงานในหลายตวชวดยงไมบรรลเปาหมาย ดงนน การมกจกรรมการสรางความตระหนกรกบแพทยควรมอยางตอเนอง แตเนองจากไมมการจดสรรงบประมาณเพอการด าเนนกจกรรมสรางความตระหนกร ท าใหการขบเคลอนเปนไปโดยยาก ดงนน กระทรวงและเขตสขภาพควรใหความส าคญกบการจดสรรงบประมาณเพอกจกรรมการสรางความตระหนกรของผสงใชยา

3. สวนกลางควรมการพฒนาการใชสารสนเทศจาก 43 แฟม ใหครอบคลมตวชวดของ RDU เพอใหเปนมาตรฐานเดยวกนและตดตามความกาวหนาของการพฒนาการใชยาอยางสมเหตผลไดอยางรวดเรว

2.4 สาขาทารกแรกเกด สถานการณ/สภาพปญหาส าคญ

จากรายงานของ World Bank ป ค.ศ.2015 ประเทศไทยมอตราการเสยชวตของทารกแรกเกดอาย ≤ 28 วน (Neonatal Mortality Rate) เทากบ 6.7 ตอ 1,000 ทารกเกดมชพ โดยญปน สงคโปรและมาเลเซย มอตราเสยชวตของทารกแรกเกดอาย ≤ 28 วน เทากบ 0.9, 1, 3.9 ตอ 1,000 ทารกเกดมชพ ตามล าดบ

98


จากขอมลการตรวจราชการทง 12 เขตของกระทรวงสาธารณสข ในป พ.ศ.2558-2560 พบวา มอตราการเสยชวตของทารกแรกเกดอาย ≤ 28 วน เทากบ 4.08, 3.69, 3.51 ตอ 1,000 ทารกเกดมชพ ตามล าดบ โดยสาเหตหลกของการเสยชวต ไดแก การเกดกอนก าหนดและน าหนกตวนอย (Prematurity and Low Birth Weight: LBW), ภาวะขาดออกซเจนแรกคลอด (Birth Asphyxia), ภาวะความดนเสนเลอดปอดสง (Persistent Pulmonary Hypertension of the Newborn: PPHN) และความพการแตก าเนด (Congenital Anomalies)

เปาหมาย/ตวชวด Health outcome:

1. อตราการเสยชวตของทารกแรกเกดอาย ≤ 28 วน เปาหมาย <4:1,000 ทารกเกดมชพ Service outcome:

2. เพมเตยง NICU ใหไดตามเกณฑ 1:500 ทารกเกดมชพ (เตยง NICU ภาพรวมเขต) 3. รอยละของโรงพยาบาลตงแตระดบ F1 ขนไปทมการคดกรองโรคหวใจพการแตก าเนด (> 60%) 4. ม intrauterine transfer system ภายในเขตสขภาพ

มาตรการส าคญ 1. เพมเตยง NICU ใหไดตามเกณฑ 1:500 ทารกเกดมชพ 2. เพมพยาบาลวชาชพใหสอดคลองกบจ านวน NICU ทเพมขนใหไดตามเกณฑมาตรฐาน 3. จดระบบ Intrauterine transfer 4. จดระบบ step down beds (refer back) 5. การคดกรองโรคหวใจพการแตก าเนดทกราย 6. การฝากครรภคณภาพและหองคลอดคณภาพ ผาน MCH board 7. สนบสนนดานการพฒนาบคลากรในหลกสตรเฉพาะทางพยาบาลทารกแรกเกดวกฤต 8. สนบสนนการพฒนาเครอขายการรบสงตอทารกแรกเกด พรอมทงอปกรณทจ าเปนใหไดตามมาตรฐาน

ผลการด าเนนงาน 1. อตราการเสยชวตของทารกแรกเกดอาย ≤ 28 วน

จากรายงานการตรวจราชการรอบ 2 ป 2560 ผลการด าเนนงาน ภาพรวม 12 เขต มอตราการเสยชวตฯ 3.51:1,000 ทารกเกดมชพ โดยอตราการเสยชวตทต าสดทเขต 6 คอ 2.89 และอตราการเสยชวตทเกนเปาหมาย ไดแก เขต 11, เขต 7 และเขต 4 เปน 4.14, 4.29, 4.3 สงสดทเขต 3 เปน 4.33 ตอ 1,000 ทารกเกดมชพ

2. เตยง NICU ไดตามเกณฑ 1:500 ทารกเกดมชพ (เตยง NICU ภาพรวมเขต) เขตทมเตยง NICU ตามเกณฑ ไดแก เขต 2, 4, 12 และเขตทยงด าเนนงานไมไดตามเกณฑ ไดแก เขต 1, 3,

5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 โดยเขต 9 มจ านวนเตยง NICU ตอทารกเกดมชพสงถง 1:868 ทารกเกดมชพ 3. รอยละของโรงพยาบาลตงแตระดบ F1 ขนไปทมการคดกรองโรคหวใจพการแตก าเนด (> 60%)

ด าเนนงานไดตามเปาหมายทง 12 เขตสขภาพ คดเปนรอยละ 92.17 4. ม Intrauterine transfer system ภายในเขตสขภาพ พบวา เขตทมระบบ Intrauterine transfer

system ภายในเขตสขภาพชดเจนม 6 เขต ไดแก เขต 2 ,6, 7 , 8, 9, 10 และเขตทมระบบ Intrauterine transfer system แตยงไมชดเจนในภาพรวมเขตม 6 เขต ไดแก เขต 1, 3, 4, 5, 11, 12

99


Best Practice เขตสขภาพท 2 มอตราการเสยชวตของทารกแรกเกดอาย ≤28 วน เทากบ 3.53:1,000 ทารกเกดม

ชพ, มเตยง NICU 1:381 ทารกเกดมชพ, โรงพยาบาลตงแตระดบ F1 ขนไป สามารถคดกรองโรคหวใจพการแตก าเนดไดรอยละ 93.75 พบวาสามารถบรหารจดการดแลทารกปวยภายในเขตไดด มระบบ intrauterine transfer โดยโรงพยาบาลพทธชนราช พษณโลกเปนแมขาย มการแบงระดบและหนาทของหนวยบรการ การเพมพนทกษะและความเชยวชาญในบคลากร ระบบสงตอทชดเจน และการสรางระบบใหค าปรกษาทงทางดานมารดาและทารกทมประสทธภาพ ประกอบกบการบรหารจดการภายในเครอขายแบบไรรอยตอ ท าใหบคลากรทกคนไดใชศกยภาพทมอยอยางเตมท และแตกตางกนไปตามความถนด ลดความจ าเปนของการเพมจ านวน NICU ลดการใชงบประมาณเพอสรางสถานท ซอครภณฑ เวชภณฑ และฝกอบรม ทายทสดคอทารกผรบบรการ “ลดตาย ไมพการ ใกลบาน เขาถงบรการเทาเทยม”

ปญหา ขอเสนอแนะ Gaps Analysis

Service delivery

• การตงครรภไมพรอมในวยรน ระบบการฝากครรภทยงต ากวาเกณฑ ท าให birth asphyxia, LBW สง • จ านวนเตยง NICU ไมพอเพยง และไมสามารถเพมไดเนองจากความพรอมดานบคลากรและสถานท • รพช.บางแหงไมมเครองมอทจะใชในการคดกรองโรคหวใจพการแตก าเนดชนดเขยว • การ Refer ผปวยโรคหวใจพการ, ROP ออกนอกเขตท าไดยาก • Intrauterine transfer ยงไมมประสทธภาพ ขาดความเชอมโยงกบสตกรรม ในการดแลมารดาครรภเสยง

และความชดเจนของระบบสงตอหญงครรภเสยงภายในเขตสขภาพไมชดเจน Health workforce

• อตราก าลงไมพอเพยง ทงแพทยเฉพาะทางและพยาบาลเฉพาะทาง เชน กมารแพทย, ศลยกรรมเดก, ศลยกรรมหวใจและทรวงอก, พยาบาล NNP

Technology • ขาดอปกรณทจ าเปนใน รพช. โดยเฉพาะใน รพ.node เชน pulse oximeter, HF/CPAP, HFOV, Neopuff Finance • งบประมาณมจ ากดในการขยายเตยง NICU

• เครองมอทจ าเปนแตราคาไมแพง (ไมเกน 100,000 บาท ไมไดรบการสนบสนน) Information • ระบบการจดเกบขอมลยงไมเปนแนวทางเดยวกนและขาดความเชอมโยง

ขอเสนอแนะเชงนโยบาย 1. ควรบรณาการรวมกบ MCH board สาขาสตกรรม สาขาปฐมภม และกลมวยแมและเดก เพอ

ปองกนและลดอบตการณ preterm และ asphyxia รวมทงพฒนาระบบการฝากครรภคณภาพ 2. จดท าแผนบรณาการรวมระหวางทารกแรกเกดและสตกรรม โดยผาน MCH board สรางระบบ

intrauterine transfer ทเปนรปธรรม 3. สนบสนนการพฒนาศกยภาพบคลากรในเรองการดแลทารกแรกเกด ทงแพทยและพยาบาล 4. การสนบสนนอตราก าลง เครองมอ ใหเพยงพอตอการใหบรการทารกแรกเกดในทกโรงพยาบาลตาม

ศกยภาพ 5. สนบสนนอปกรณทจ าเปนในการรบสงตอทารกแรกเกดใหไดตามมาตรฐาน ไดแก transport

incubator, syringe pump/Infusion pump 6. พฒนาระบบฐานขอมลททนสมย ครบถวน และสามารถพรอมใชงานได

100


2.5 สาขา Palliative Care สถานการณ/สภาพปญหาส าคญ (ภาพรวม/รายเขต)

ขอมลจากการตรวจราชการ พบวาในทกเขตสขภาพมการด าเนนการตามมาตรการของตวชวดสาขา palliative care ส าหรบโรงพยาบาล A,S,M1 ด าเนนการได 97.32 % สวนโรงพยาบาล M2,F1-F3 ด าเนนการได 96% โดยพบวาประเดนการด าเนนงานทยงด าเนนการไดไมครบถวน คอ full time palliative nurse และการดแลตอเนองทบาน/รพช. นอกจากนยงมขอจ ากด ในการยมยา opioid และปญหาทพบในทกเขตสขภาพคอ การดแล palliative care ยงไมครอบคลมในทกกลมโรค มกเนนใน 3 โรคหลกคอ CANCER/Renal Replacement Therapy (ไตในระยะทตองไดรบการบ าบดทดแทน/ Neurological Disease ,Stroke)

เขตสขภาพท 1,2,3,5,7,8,9,

10,11,12

โรงพยาบาล A,S,M1 มการด าเนนการตามมาตรการของ palliative care ครบ 100% โรงพยาบาล M2,F1-F3 มการด าเนนการตามมาตรการของ palliative care ครบ 100% มรายละเอยดดงน 1) มคณะกรรมการหรอศนยพฒนาการดแลแบบประคบประคอง ประกอบดวยบคลากรสหสาขา (แพทย/พยาบาล/เภสชกร/นกกายภาพบ าบด) 2) มการแตงตงเลขานการ ซงเปนพยาบาลทผานการอบรมหลกสตร palliative care (แตจากขอมลจะพบวาในแตละเขตมขอจ ากดดาน full time palliative nurse ส าหรบ A , S , M1) 3) มการก าหนดแนวทางการดแลแบบประคบประคองในกลมโรคส าคญ (แตละเขตท าไดยงไมครอบคลมในทกกลมโรค) 4) มการจดตงงานดแลแบบประคบประคองเปนหนวยบรการหนงในกลมงานการพยาบาลมอบหมายใหพยาบาลทผานการอบรมหลกสตร Palliative Care 5) กลมผปวยทอยในเกณฑ ไดรบการดแลตามแนวทาง Palliative Care≥ รอยละ 50

เขตสขภาพท 4,6 ส าหรบเขตสขภาพท 6 และเขตสขภาพท 4 มการด าเนนการตามมาตรการ palliative care ในทกโรงพยาบาล แตพบวาแตมจ ากดดานขาดแคลนบคลากรเฉพาะทาง Palliative care และการแตงตงคณะกรรมการยงไมชดเจน มขอจ ากดดานการใหยา opioid (สมทรปราการและอางทอง)

เปาหมาย/ตวชวด Health Outcome ผปวยระยะสดทาย ไดรบการดแลแบบประคบประคองตามมาตรฐาน จนถงวาระสดทาย

KPI : ใหผปวยมคณภาพชวตทดทงดานกาย จต สงคมและ จตวญญาณ

เปาหมาย/ตวชวด Service Outcome ๑. ผปวยระยะทายเขาถงการดแลรกษาแบบประคบประคอง (Accessibility) จากทมสขภาพ ครอบครวและ

ชมชน รวมทงผปวยสามารถดแลตนเองไดในชวงเวลาของภาวะโรคและอาการอยางเหมาะสม ๒. ผปวยระยะทายและครอบครวไดรบขอมล (Information) อยางมประสทธภาพและมสวนรวมในการ

วางแผนลวงหนา (Advance Care Plan) เพอการมคณภาพชวตทดตามสภาพจนถงวาระสดทายของชวต KPI : - ผปวยไดรบ Opioids ตามเกณฑ - ม Advance Care Plan

- ม Home Visit

มาตรการส าคญ : การขยายบรการการดแลแบบประคบประคอง ใหครอบคลมทวทงประเทศโรงพยาบาลระดบ A,S,M,F (ระยะ 3 เดอน)

1. มคณะกรรมการ /หรอศนยการดแลแบบประคบประคองทประกอบดวยบคลากรสหสาขาทเกยวของ 2. มการแตงตงเลขานการ ซงเปนพยาบาลทผานการอบรมหลกสตร Palliative Care

101


3. มการก าหนดแนวทางการดแลแบบประคบประคองในกลมโรคส าคญของโรงพยาบาล (ระยะ 6 เดอน)

1. ประเมนผลตามรอบ 3 เดอน 2. มการจดตงงานการดแลแบบประคบประคองเปนหนวยบรการหนงในกลมงานการพยาบาล มอบหมายให

พยาบาลทผานการอบรมหลกสตร Palliative Care ( A,S,M1 รบผดชอบเตมเวลา) (ระยะ 9 เดอน)

1. ประเมนผลตามรอบ 6 เดอน 2. มระบบบรการ หรอ Function การท างานการเชอมโยงดแลตอเนองทบาน

Best Practice 1. โรงพยาบาลตราด ม Best Practice ทไดรบรางวลระดบเขต เรอง TRAT Palliative care และรางวล

NURSING QUALITY AWARD การดแลผปวยระยะทายเพอการตายอยางสงบ 2. โรงพยาบาลชลบร และโรงพยาบาลมะเรงชลบร เปนศนยฝกอบรม Palliative care ของพยาบาล

หลกสตร 4 เดอน ทและ PC nurse coordinator หลกสตร 2 อาทตย 3. แบบบนทกการตดตาม/เฝาระวงการใชยาระงบปวดกลม OPIOIDS Palliative care clinic โรงพยาบาลสตล 4. “โครงการสรางสขทปลายทาง”จตอาสากลมพงตน พงธรรม มาเยยมใหก าลงใจและเสรมพลงอ านาจผปวย

ระยะทาย/ผปวยเรอรง/ผสงอายในโรงพยาบาลตรงทกวนจนทรถงวนศกร 5. โรงพยาบาลปทมธานมศนยการเรยนร ในการเตรยมผดแลประจ าครอบครวเ พอการดแลแบบ

ประคบประคองอยางเปนระบบรวมกบศนยเยยมบานของเวชกรรมสงคมกอนจ าหนายผปวยกลบชมชน 6. คมอ Flow การดแลผปวยแบบประคบประคองทเปนมาตรฐานเดยวกน โดยปรบใหเหมาะสมกบผปวยแต

ละราย ซงผปวยจะตองไดรบการจดการอาการรบกวน การดแลทางดานจตใจ จตวญญาณ และการดแลดานสงคม อยางครอบคลม โครงการ Happy Home และมธนาคารเครองมอ เขตสขภาพท 4

ปญหา / ขอเสนอแนะ 1. ระบบสงตอผปวยในรปแบบเครอขายขาดการเชอมโยงกนตงแตระดบตตยภมจนถงชมชน 2. ผรบผดชอบงานไมชดเจน (กลมงานการพยาบาลชมชน/บรการปฐมภม) 3. ขาดแนวทางการปฏบตทชดเจนในระดบจงหวด 4. รปแบบการประเมน ไมเปนมาตรฐานเดยวกน วเคราะหปญหาไมได 5. มาตรฐานการจดการ Pain ไมชดเจน 6. ขาดพยาบาล ผรบผดชอบงาน PC Full time/ความกาวหนา(Career path) 7. งาน Palliative care ขาดผรบผดชอบหลก 8. มยากลม opioid ใน รพช. แตไมเพยงพอ มขอจ ากดการเบกและใชยาเปนเวลานาน/กฎหมาย 9. การน ายา MO ไปใชในชมชน 10. ขาดเครองมอและอปกรณสนบสนนทเพยงพอในการดแลอาการผปวยทบาน (syring เครองผลต

ออกซเจน) 11. guideline/มาตรฐานทใชเปนแนวทางการดแล

102


2.6 สาขาการแพทยแผนไทยและการแพทยผสมผสาน สถานการณ

เพอเสรมสรางความเขมแขงใหแกระบบบรการดานการแพทยและการสาธารณสข โดยเนนใหประชาชนเขาถงบรการทมคณภาพ การสงเสรมสขภาพ การปองกน การรกษา และฟนฟสภาพ จงมการจดบรการการแพทยแผนไทยและการแพทยผสมผสาน โดยการน าองคความรภมปญญาการแพทยแผนไทย การแพทยพนบาน และการแพทยทางเลอกมาใชในหนวยบรการ และหนวยบรการมการจดบรการเพมขนทกระดบ และมการรวมด าเนนงานกบสหวชาชพในการใหบรการผปวยในหนวยบรการและการออกเยยมชมชน รวมถงการประสานความรวมมอกบเครอขายตางๆ ในชมชน เพอรวมดแลสขภาพของประชาชน เชน หมอพนบาน ผสงอาย องคกรปกครองสวนทองถน เกษตรชมชน เปนตน กรมการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอกรวมกบเขตสขภาพ (ประธานขบเคลอนงานการแพทยแผนไทยและการแพทยผสมผสานในเขตสขภาพ Chief of Thai Traditional and Alternative Medicine : CTMO) และจงหวด (หวหนากลมงานการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก) เพอขบเคลอนงานและแกไขปญหาอปสรรคในระดบพนทและหนวยบรการ ซงเปนปจจยส าคญในการสนบสนนการด าเนนงานการแพทยแผนไทยและการแพทยผสมผสาน

จากการตรวจราชการ ประจ าป 2560 พบวา รอยละของผปวยนอกไดรบบรการการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอกทไดมาตรฐาน (18.50) ผานเกณฑประเมน รอยละ 19.42 ซงมการตดตามขอมลตงแตปงบประมาณ 2556 จนถงปจจบน และในภาพรวมประเทศมผรบบรการการแพทยแผนไทยการเพมขนอยางตอเนอง

ตารางแสดงผล : ขอมลรอยละของผปวยนอกไดรบบรการการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอกทไดมาตรฐาน ปงบประมาณ 2560 (1 ตลาคม 2559 - 30 มถนายน 2560)

เขตสขภาพ บรการผปวยนอก(ครง) บรการแพทยแผนไทย(ครง) รอยละการรบบรการ เขตสขภาพท 1 13,277,223 1,795,886 13.53 เขตสขภาพท 2 7,027,374 1,402,086 19.95 เขตสขภาพท 3 7,486,833 1,592,995 21.28 เขตสขภาพท 4 9,130,778 1,550,442 16.98 เขตสขภาพท 5 12,100,996 1,973,740 16.31 เขตสขภาพท 6 9,752,349 1,792,032 18.38 เขตสขภาพท 7 10,904,405 2,845,749 26.10 เขตสขภาพท 8 11,560,255 3,369,598 29.15 เขตสขภาพท 9 13,340,872 2,540,238 19.04 เขตสขภาพท 10 9,904,202 1,981,796 20.01 เขตสขภาพท 11 8,804,395 1,341,636 15.24 เขตสขภาพท 12 9,928,236 1,748,656 17.61

รวม 123,217,918.00 23,934,854.00 19.42 ทมา : ระบบรายงานขอมล Health Data Center ณ วนท 12 กรกฎาคม 2560

ปจจยสนบสนนการด าเนนงาน นโยบายของรฐบาล กระทรวงสาธารณสข และผบรหารหนวยงานเหนความส าคญของงานดานการแพทย

แผนไทยและสมนไพรไทย เชน มการแตงตงประธานขบเคลอนงานการแพทยแผนไทยและการแพทยผสมผสานในเขตสขภาพ (Chief of Thai Traditional and Alternative Medicine : CTMO) ทง 12 เขตสขภาพ มนโยบายการใชยา

103


สมนไพรทดแทนยาปฏชวนะ Frist line drug (ขมนชนและฟาทะลายโจร) รวมถงบรณาการงานกบสหวชาชพและเครอขาย

ปญหา/อปสรรค ขอเสนอแนะ/แนวทางการแกไข และขอเสนอเชงนโยบาย

ประเดนปญหา ปญหา/อปสรรค ขอเสนอเชงนโยบาย ขอมล การประมวลผลของระบบรายงาน

Health Data Center ( HDC) ไ มสมบรณ

Update ข อ ม ล ใ น เ ป น ป จ จ บ น ร ว ม ถ ง ก า ร update ขอมลยอนหลงใหครบถวนสมบรณ

บคลากร หน ว ยบร ก า ร ข าดบ ค ล ากรด า นการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก

1. เพมกรอบอตราก าลงและสนบสนนการจางบคลากรทงแพทยแผนไทยและผชวยแพทยแผนไทยในหนวยบรการทกระดบ 2. ก าหนดบทบาทหนาทผปฏบตงานการแพทยแผนไทยรวมกบ Family care team และรวมจดบรการใน PCC

ยา 1. ระเบยบราชการไมเอออ านวยใหหนวยผลตยาสามารถกระจายยาสมนไพรระหวางหนวยบรการ 2 . ข า ด ง บ ป ร ะ ม า ณ ส น บ ส น นหนวยงานทมการผลตยาสมนไพรใหไดรบมาตรฐาน GMP

1. สนบสนนประเดนการโอนขายบลและจดท าแผนการผลตและกระจายยาสมนไพรในระดบเขตสขภาพ 2. สนบสนนหนวยงานใหรวมศกษาวจยสนบสนนขอมลวชาการการใชยาสมนไพร 3. สนบสนนการน ายาสมนไพรปรงเฉพาะรายเขาสยาในบญชยาหลกแหงชาต

นวตกรรม/พนทตนแบบดานการแพทยแผนไทย (Best Practice) กรมการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอกด าเนนการประกวดพนทตนแบบดเดนแหงชาต

ดานการแพทยแผนไทย การแพทยพนบาน และการแพทยทางเลอกอยางตอเนองตงแต ป 2556 – 2560 เพอเชดชเกยรตหนวยบรการสาธารณสขของรฐทมความโดดเดนในการใหบรการ และขบเคลอน พฒนางานดานการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก รวมทงสรางเวทแลกเปลยนเรยนรงาน และเครอขายงานดานการแพทยแผนไทย และน าองคความรมาตอยอดในการจดบรการในโรงพยาบาลของรฐตอไป และในป 2560 มหนวยงานทเปนพนทตนแบบฯ ดงน

ประเภท หนวยงาน จดเดน สสจ. สสจ.ศรสะเกษ สนบสนนงานหลายดาน เชน ดานบคลากร มแหลงฝกประสบการณ

เพมพนทกษะวชาชพ ดานยา การผลตยาและใชยาสมนไพรตามมาตรฐาน GMP ดานบรการ จดท าคมอเวชปฏบตการดแลรกษาผปวย และสรางเครอขายสขภาพกบหนวยงานตางๆ เชน ชมชนศรสะอโศก หมอพนบาน ชมชนปาโนนใหญ ศนยวจยพชสวนศรสะเกษ และมหาวทยาลยราชภฏ ศรสะเกษ และพฒนาสงานวจย

รพศ./รพท. โรงพยาบาลก าแพงเพชร บรณาการการจดบรการรวมกบสหวชาชพในการดแลผปวย OPD IPD ICU เวชกรรมสงคม เวชกรรมฟนฟ และคลนกแพทยแผนจน รวมทงบ รณาการงานกบระบบบร ก า ร Service Plan สาขาอ นๆ เ ชน Transplantation Palliative Care และ Frist line drug และรวมมอกบองคกรทองถนระดบจงหวด อ าเภอ อสม. และหมอพนบาน ศกษาวจย R2R และการพฒนานวตกรรม

รพช. โรงพยาบาลขนหาญ จงหวดศรสะเกษ

จดบรการคลนกเฉพาะโรค เชน ไมเกรน ขอเขาเสอม ภมแพทางเดนหายใจ อมพฤกษ อมพาต สะเกดเงน และมะเรงตบ ใหบรการรกษาผปวยใน และเปนแหลงฝกประสบการณ เพมพนทกษะวชาชพแพทยแผนไทย อกทงพฒนาระบบสงตอผปวย (Refer) ระหวางหนวยบรการในระดบอ าเภอ

104


ประเภท หนวยงาน จดเดน จงหวด และเขตสขภาพ รวมถงสรางภาคเครอขายการมสวนรวมดแลสขภาพตนเอง ครอบครวและชมชน

รพ.สต./สอน. รพ.สต.เพกใหญ จงหวดขอนแกน

จดบรการการดแลสขภาพ 5 กลมวย และพฒนายาปรงเฉพาะรายเพอแกไขปญหาของประชาชนในพนท เชน ยาตมลางแผลเปลอกมงคด ยาพอกพษอกเสบ ยาพอกเขา เปนตน เชอมโยงการดแลสขภาพกบเครอขายดานสมนไพร หมอพนบาน และประชาชนใหสามารถพงพาตนเองโดยการปลก และใชสมนไพรไดอยางยงยน และมตลาดนดสมนไพรในชมชนทสรางรายไดสครวเรอน

2.7 สาขาสขภาพจตและจตเวช

สถานการณและแนวโนมการฆาตวตายของประเทศไทย ในป พ.ศ. 2556 – 2558 พบวา อตราการฆาตวตาย มแนวโนมสงขนจาก 6.08 ตอประชากรแสนคน ในป พ.ศ. 2556 และ 2557 เปน 6.47 ตอประชากรแสนคน ในป พ.ศ. 2558 โดยพนทภาคเหนอมอตราการฆาตวตายสงสด (ศนยปองกนการฆาตวตายแหงชาต, 2559) ดงภาพท 1

เปาหมาย/ตวชวด Health Outcome ตวชวด Health Outcome อตราการฆาตวตายส าเรจ (ไมเกน 6.3 ตอประชากรแสนคน)

เปาหมาย/ตวชวด Service Outcome ตวชวด Service Outcome 5 ตวชวด ดงน - รอยละของผทพยายามฆาตวตายไมกลบไปท ารายตนเองซ าในระยะเวลา 1 ป (รอยละ 80) - รอยละของหนวยบรการมการคดกรอง และเฝาระวงความเสยงตอการฆาตวตายในกลมเสยง 3 กลมโรค ไดแก

โรคจต/โรคซมเศรา, โรคทางกายเรอรง, โรคสรา/สารเสพตด) (รอยละ 50) - รอยละของผปวยโรคซมเศราเขาถงบรการสขภาพจต (ไมนอยกวารอยละ 50) - รอยละของผปวยโรคจตเขาถงบรการสขภาพจต (ไมนอยกวารอยละ 65) - รอยละของผทมปญหาโรคสมาธสนเขาถงบรการ (รอยละ 8)

มาตรการส าคญ - การพฒนาระบบบรการสขภาพจตในหนวยบรการเชอมตอกบสถานศกษายงไมครอบคลม โดยเฉพาะ

การท างานรวมกนระหวางครกบทมจตเวช - การพฒนาระบบการตดตาม และสงตอขอมลผปวยทขาดยา หรอไปรบบรการทอน

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 รวม ป 2556 11.95 8.27 8.2 4.12 6.47 6.58 4.71 5.29 5.61 5.7 7.93 4.22 1.67 6.08ป 2557 12.64 7.82 7.53 4.47 6.62 6.45 4.51 5.19 6.19 5.41 7.32 4.39 1.42 6.08ป 2558 13.01 9.42 7.31 4.76 7.22 5.89 5.96 5.92 6.47 5.97 7.88 3.79 1.75 6.47

13.01 9.42

7.31 4.76

7.22 5.89 5.96 5.92 6.47 5.97 7.88

3.79 1.75

6.47

02468

101214

อตรา

(ตอแ

สนปร

ะชาก

ร)

105


ผลลพธ สถานการณและแนวโนมการฆาตวตายของประเทศไทย ในป พ.ศ. 2556 – 2558 พบวา อตราการฆาตว

ตาย มแนวโนมสงขนจาก 6.08 ตอประชากรแสนคน ในป พ.ศ. 2556 และ 2557 เปน 6.47 ตอประชากรแสนคน ในป พ.ศ. 2558 โดยพนทภาคเหนอมอตราการฆาตวตายสงสด (ศนยปองกนการฆาตวตายแหงชาต, 2559) ดงภาพท 1 และในป พ.ศ. 2560 (ตลาคม 2559 – มถนายน 2560) พบวา มอตราการฆาตวตาย ของประเทศไทย คดเปน 4.13 ตอประชากรแสนคน และเมอจ าแนกรายเขตสขภาพ พบวา เขตสขภาพท 1 มอตราการฆาตวตาย สงทสด คดเปน 7.40 ตอประชากรแสนคน รองลงมาคอ เขตสขภาพท 2 และ 11 คดเปน 5.35 และ 4.61 ตอประชากรแสนคน ตามล าดบ (กรมการปกครอง, 2560) ทงน ม 2 เขตสขภาพทตองเฝาระวง ไดแก เขตสขภาพท 1 และ 2 เนองจากมแนวโนมทจะมอตราการฆาตวตายส าเรจเกนคาเปาหมาย 6.3 ตอประชากรแสนคน ดงภาพท 2

ภาพท 2 อตราการฆาตวตายส าเรจ จ าแนกรายเขตสขภาพ (ไมเกน 6.3 ตอประชากรแสนคน) ทมา : ส านกทะเบยนราษฎร กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย (ตลาคม 2559 – กมภาพนธ 2560)

Best Practice 1. เขตสขภาพท 3 มการพฒนาระบบการด าเนนงานเฝาระวงและการปองกนการฆาตวตาย“อสม.

Buddy” ท าใหมการขบเคลอนการด าเนนงานสขภาพจตในระบบสขภาพอ าเภออยางเปนรปธรรมทชดเจน และเปนทปรกษาในการดแลผปวยจตเวชในพนท

2. เขตสขภาพท 10 โรงพยาบาลสมเดจพระยพราชเดชอดม จงหวดอบลราชธาน มโครงการปฏทนยา … ปฏทนใจ หวงใยเธอ

3. เขตสขภาพท 12 โรงพยาบาลบาเจาะ พฒนาแบบบนทกการตดตามดแลชวยเหลอผพยายามฆาตวตายในเชงคณภาพ โรงพยาบาลโคกโพธพฒนาภาคเครอขายชมชนในการดแลผปวยจตเวช ในพนทเหตการณความไมสงบ 3 จงหวดชายแดนใต

ปญหา ขอเสนอแนะ กระทรวงสาธารณสข ๑. ใหโรงพยาบาลทกแหงขนทะเบยนเปนสถานบ าบดตามพระราชบญญตสขภาพจต พ.ศ. 2551 และม

ขอบงคบใชกฎหมายดงกลาว เนองจากการบงคบใชตองการความรวมมอจากหลายภาคสวน

0.001.002.003.004.005.006.007.008.00

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 รวม

7.40 5.35

4.16 3.91 3.89 4.52

3.21 3.74 3.99 4.25 4.61

2.11

4.25

อตรา

(ตอแ

สนปร

ะชาก

ร)


6.3

106


๒. ก ากบตดตามและกระตนใหพนทลงขอมลในระบบรายงาน รง.506s และวเคราะห ปญหาเชงระบาดวทยา จากแบบสอบสวนการฆาตวตายอยางนอยทกไตรมาส เพอการแกไขปญหาพนทอยางแทจรง

๓. มกรอบโครงสรางงานสขภาพจตและจตเวชทชดเจน เพอก าหนดกรอบอตราก าลงทเหมาะสมกบปรมาณงาน ๔. ผลกดนใหมระบบยาตามมาตรฐานทกรมสขภาพจตก าหนด ๕. พฒนาศกยภาพบคลากรจตเวชเดก และทบทวนระบบการเขาถงบรการผปวยโรคจตเวชเดกและวยรนเพอ

เพมการเขาถงบรการ กรมสขภาพจต ๑. พฒนารปแบบการตดตามดแล และสงตอผพยายามฆาตวตาย หรอผทท ารายตนเองในสถานบรการ

สาธารณสขทกระดบ และเชอมโยงกบชมชน ๒. ทบทวนและปรบปรงแบบรายงาน รง.506s ใหงายและสะดวกในการลงขอมล ๓. สนบสนนพยาบาลวชาชพเขารบการอบรมพยาบาลเฉพาะทางสขภาพจตเดกและวยรนเพมมากขน ๔. ประชาสมพนธเรองพระราชบญญตสขภาพจต พ.ศ. 2551 และสนบสนนงบประมาณในการเชญผวาและ

หวหนาสวนราชการทเกยวของเปนประจ าทกป เพอสรางการมสวนรวมทกภาคสวน และรบรบทบาทของตนเอง

2.8 3 สาขาหลก 2.8.1 สาขาสตกรรม

สาขาสตกรรม มเปาหมายในการพฒนาศกยภาพ โรงพยาบาลระดบ M2 ใหสามารถผาตดคลอดได 25% ของการคลอดในระดบจงหวดและระดบเขต จากขอมลป 2559 มการคลอดทงหมด 290,000 ราย เปนการผาตดคลอดทางหนาทอง (C/S) 76,133 ราย (26.3%) และสวนใหญเปนการ C/S ใน รพศ./รพท. ใน รพช. M2 มเพยง 14.4% ของ C/S ทงหมด ในป 2560 ผลการด าเนนงาน 9 เดอน พบวามการผาตดคลอดในโรงพยาบาลระดบ M2 จ านวน 15,748 ราย คดเปนสดสวนรอยละ 17.44 ของการผาตดคลอดทงหมด (เกณฑตงไว รอยละ 25)

ส าหรบมารดาตายจากการตกเลอดหลงคลอด ปงบประมาณ 2560 ตงเปาหมายไวเทากบ 0 ผลการด าเนนงาน 9 เดอน พบวามารดาเกดภาวะตกเลอดหลงคลอด (PPH) 3 ราย คดเปน 0.037 % (เขต 4, 8, 12)

ปญหาและอปสรรคการด าเนนงาน ๑. ปญหาขอมลจาก HDC ต ากวาในพนทมาก ๒. การพฒนาโรงพยาบาล M2 ตองใชเวลาหลายป โดยเฉพาะบคลากรสตแพทยในโรงพยาบาลมไมเพยงพอ ๓. การผาตดคลอดมแนวโนมสงขนในโรงพยาบาลทกระดบ

ขอเสนอแนะ 1. ควรเนนพฒนาระบบเครอขายเพอให รพศ. รพท. ผาตดคลอดเฉพาะทจ าเปน 2. มแผนการพฒนาโรงพยาบาล M2 ใหชดเจน โดยเฉพาะบคลากร,สถานท 3. ควรมแนวนโยบายลดการผาตดคลอด ซงมแนวโนมสงขนในโรงพยาบาลทกระดบ 4. ใชขอมลจากพนทจากการตรวจราชการรวมกบ HDC

Best practice ๑. การพฒนากลวธในการประเมนความเสยง การปองกนความเสยงการคลอดทารกแรกเกดน าหนกนอยกวา

2,500 กรม โดยโรงพยาบาลค ามวง จงหวดกาฬสนธ ๒. การพฒนารปแบบการคดกรองหายนอลฟา-ธาลสซเมย1 ในหญงตงครรภและสามทม Hb typing

A2A(A2 < 3.5%) โดย โรงพยาบาลหนองคาย

107


2.8.2 สาขากมารเวชกรรม ผลการด าเนนงาน 9 เดอน พบวาภาพรวมของประเทศ มเดกอาย 1 เดอน – 5 ป ปวยดวยโรคปอด

บวม (รหส ICD 10 J12-18) เสยชวต 376 ราย คดเปน 0.3 % (เปรยบเทยบกบป 2559 อตราการตายจากปอดบวมเปน 0.3%) โดยพบสง ในเขต 12 (เดกตาย 84 ราย คดเปน 0.5 %) เขต 2 (เดกตาย 42 ราย คดเปน 0.47 %) เขต 4 (เดกตาย 42 ราย คดเปน 0.46 %) เขต 5 (เดกตาย 36 ราย คดเปน 0.4 % และเขต 10 (เดกตาย 43 ราย คดเปน 0.4 %) โดยสรปแลวเมอเทยบกบเปาหมายอตราการตายจากปอดบวมในเดก 1 เดอน – 5 ปบรบรณ ลดลง 10 % เทยบกบป 2559 ภาพรวมของประเทศมแนวโนมอตราการตายลดลง

ปญหาอปสรรค ๑. ปจจยการระบาด seasonal Flu ป 2560 และความครอบคลม วคซนกลมเสยงเพยง 25% โดยเฉพาะคน

ทอง เพราะ pneumonia death ในเดกสวนใหญอายนอยกวา 6 เดอนซงตองพง immune จากมารดาขณะตงครรภ

๒. ป 2559 ม M2 ดแลคนไขใช ventilator ได 26 โรงพยาบาล (30%) ป 2560 ใหบรการได 45 โรงพยาบาล (51%)

ขอเสนอแนะ จากการทแนวโนมอตราการตายจากปอดบวมในเดก 1 เดอน – 5 ปลดลง ดงนนในปตอไปควรตง

เปาหมายใหมส าหรบพนททมอตราตายสง โดยเฉพาะพนทชายแดน และรวมกบราชวทยาลยกมารในการปรบ CPG ใหมเพอใหทนสมย เหมาะสมกบการแกปญหา และสนบสนนจดสรรกมารแพทย และอปกรณ oxygen high flow system (non-invasive) ในโรงพยาบาลระดบ M2 ทกแหง

Best practice เขต 12 มเครอขาย ลด asthma ลดปอดบวม โดยทม Chest Ped เขต 7 มเครอขายดแลโรคระบบทางเดนหายใจใน M2 กมารแพทยหวหนาทม ใช HHFNC ลดตาย

ลด refer ไดมาก ประชาชนพงพอใจ เขต 4 มเครอขาย เฝาระวง ลดปอดบวม ในชมชน เขต 3 มเครอขาย โปรแกรมปอดบวม ประสานการสงตอ

2.8.3 สาขาออรโธปดกส สาขาออรโธปดกส มเปาหมายเพอลดความแออดในโรงพยาบาลระดบตตยภม (A,S), เพมศกยภาพการ

ใหบรการผปวย โรงพยาบาล M2 , F1-F3 ทไดรบการวนจฉยเปนกระดกหกในต าแหนงทก าหนด คอ 1. Clavicle 2. DP of finger & thumb 3. DP of toe & big toe 4. Distal end of radius 5. Distal end of ulna สงผลใหประชาชนลดคาใชจายในการเดนทางมารบการรกษาในโรงพยาบาลระดบ A, S, M1 และไดรบบรการการรกษากระดกหกไมซบซอนดวยมาตรฐานเดยวกน โดยไมเกดภาวะแทรกซอน

เปาหมาย การรกษากระดกหก คอ รอยละของการดแลรกษาผปวยกระดกหกไมซบซอนในโรงพยาบาลระดบ M2 ลงไป ≥ 70%

ผลลพธ ภาพรวมผลการด าเนนงานระดบประเทศ ป 2560 พบวา รอยละของการดแลรกษาผปวยกระดกหกไม

ซบซอนในโรงพยาบาลระดบ M2 ลงไป เทากบ รอยละ 75.71 โดยมเขตสขภาพท 7 , 9, 8 , 1, 10, 5 ,3 , 6 ด าเนนการไดด > รอยละ 70 (รอยละ 89.44 , 87.12 , 84.85 , 82.30 , 79.56 , 78.98 , 74.19 , 73.38 ตามล าดบ) ทงน ปจจยทท าใหการด าเนนการส าเรจตามเปาหมาย คอ

108


1. การตระหนกและรบผดชอบในการใหการดแลบรบาลผปวย เปนเครอขาย 2. มการประกนระยะเวลาในการตอบกลบจากแพทยออรโธปดกสในการใหค าปรกษากบแพทยใน

โรงพยาบาล M2 ลงไป 3. การพฒนาศกยภาพพยาบาลออรโธปดกส โดยจดอบรมหลกสตรการพยาบาลออรโธปดกส ระยะ 15

วน โดยการมสวนรวมของแพทย พยาบาล นกกายภาพบาบด 4. มการท างานเปนทมทงจงหวด เชน การออกตรวจ / การผาตด ของแพทยออรโธปดกสทโรงพยาบาล

M2 ลงไป

ปญหาและอปสรรค ๑. ดานบคลากร

- การอบรมสายสนบสนน เชน พยาบาลไมเพยงพอหรอในบางเรองไมมการเปดอบรม - แพทยเฉพาะทางไมเพยงพอในการปฏบตงานราชวทยาลยเสนอใหกระทรวงสาธารณสขโดยคณะ

กรรมการ service plan สาขาออรโธปดกส จดท าหนงสอแจงปญหาไปยงราชวทยาลย - เจาหนาทรงสไมเพยงพอ

๒. ดานการเบกจายอปกรณในการใหบรการ - การเบกจายกบ สปสช.ไมครอบคลมอปกรณการผาตดทงหมด

ขอเสนอแนะ 1. เขตสขภาพควรมการจดท าแผนพฒนาใหเหมาะสมกบบรบทของแตละพนท (คน/เงน/ของ) และมการ

ท างานเปนทมระดบจงหวด เชน การออกตรวจของแพทยออรโธปดกสท โรงพยาบาล M2 ลงไป (one region one hospital)

2. จดระบบการปรกษาผเชยวชาญผานระบบ Application ทเหมาะสม 3. พฒนา Competency ของแพทยเพมพนทกษะใหสามารถดแลผปวยออรโธปดกสไดตาม requirement 4. พฒนาระบบขอมลบนทก 43 แฟมใหสมบรณ 5. สรางความเขาใจและเชอมนใหกบประชาชนในการรกษาออรโธปดกสแผนปจจบน

2.8.4 สาขาอายรกรรม สถานการณ/สภาพปญหาส าคญ (ภาพรวม/รายเขต)

Service Plan ของสาขาอายรกรรม ไดก าหนดให Sepsis เปนโรคทตองน ามาพฒนาดานคณภาพการดแล การเสยชวตของผปวยสวนใหญเปนผปวย Septic shock และมกเกดในกลมทมภาวะแทรกซอนหลงการรกษา (Nosocomial Infection) อกทงรอยละของผปวยทมภาวะ Severe sepsis, Septic shock ทไดรบการรกษาใน ICU (ICU อายรกรรม ม 10 เตยง) นอยมาก คอ รอยละ 10.49 ดงนนการทจะลดอตราการเสยชวตคอ ตองวนจฉยโรคใหเรว การรกษาโดยการใหสารน าอยางเพยงพอ การประเมนและเฝาระวง

เปาหมาย/ตวชวด Health Outcome อตราปวยตาย severe sepsis/septic shock (community acquired) นอยกวารอยละ 30

เปาหมาย/ตวชวด Service Outcome 1. รอยละการท า H/C กอนให IV Antibiotic มากกวารอยละ 90 2. รอยละการไดรบ Antibiotic (Diagnosis to needle time) ภายใน 1 ชวโมง มากกวารอยละ 90 3. รอยละการไดรบ สารน า อยางนอย 1500 cc ใน 1 ชวโมง หลงการวนจฉย severe sepsis/septic

shock (ในกรณไมมขอหาม) มากกวารอยละ 90

109


4. รอยละการไดรบการดแลแบบภาวะวกฤต (level of care 2-3) ของ severe sepsis/septic shock ภายใน 3 ชม. มากกวารอยละ 30

5. อตราปวยตาย severe sepsis/septic shock (community acquired) นอยกวารอยละ 30

มาตรการส าคญ 1. Knowledge รวมพฒนาและเนนการปฏบตตามแนวทางการดแลผปวย sepsis Thai sepsis

guideline 2561 โดยสมาคมเวชบ าบดวกฤต 2. Information and Data พฒนาการลงขอมล HDC โปรแกรม Sepnet พฒนาการลงระบบ ICD

10 code 3. Good quality of sepsis care

1) พฒนาการ early detection โดยใชเครองมอ ไดแก SOS score 2) พฒนาการใช sepsis bundle เปนแนวทางการดแลเบองตนแบบงายในการดแลผปวย 3) พฒนาการเขาถงการดแลวกฤต (level of care 2-3) ไดอยางรวดเรว 4) การสรางเครอขายดแลรวมกนภายในจงหวดและเขต

ผลลพธ ภาพรวมปงบประมาณ 2560 แหลงขอมล จาก HDC วนทประมวลผล : 15 สงหาคม 2560 พบวา

อตราปวยตายจาก sepsis/septic shock ปงบประมาณ 2560 แนวโนมลดลง โดย ไตรมาส 1 อตราตาย รอยละ 37.24 ไตรมาส 2 อตราตาย รอยละ 35.05 ไตรมาส 3 อตราตาย รอยละ 27.81

1. จ านวนผปวย sepsis เสยชวต 64,224 / 200,413 ราย 2. อตราปวยตายจาก sepsis/septic shock รอยละ 32.05

Best Practice 1. การท าเครอขาย sepsis ภายในจงหวดและเขต

- โรงพยาบาลพทธชนราช เขตสขภาพท 2 - โรงพยาบาลหาดใหญ เขตสขภาพท 12

2. การเกบขอมลดวยโปรแกรม Sepnet - โรงพยาบาลล าปาง เขตสขภาพท 1

3. การท า sepsis ICU fast track

110


- โรงพยาบาลนครพงค เชยงใหม เขตสขภาพท 1

ปญหา 1. นยามโรคและการเกบตวชวดไมตรงกน 2. ขอมลจาก HDC ยงไมเทยงตรงและยงไมสามารถเกบตวชวดใหม 3. การจดทรพยากรและไอซยใหผปวย sepsis ยงไมเหมาะสม 4. การ implement ยงไมเทากนในแตละเขต

ขอเสนอแนะ 1. สราง Template ทชดเจนระดบประเทศ 2. พฒนาขอมลจาก HDC ใหมความเทยงตรงและ พฒนาโปรแกรม Sepnet 3. พฒนามาตรฐานและระบบการดแลผปวย sepsis 4. การน าเสนอความส าคญ แก ใหผบรหารเขต/จงหวด

2.8.5 ศลยกรรม สถานการณ/สภาพปญหาส าคญ (ภาพรวม/รายเขต)

ภาวะปวดทองเฉยบพลนและภาวะแขนขาขาดเลอด จดเปนปญหาสาธารณสขดานศลยกรรมของประเทศไทยทงในดานจ านวนผปวยและอตราการเสยชวตทสงมาก คณะกรรมการพฒนาระบบบรการ SP สาขาศลยกรรม ไดมมตเลอกภาวะไสตงอกเสบ ,ถงน าดอกเสบเฉยบพลน,ทอน าดอดตนเฉยบพลน,ตบออนอกเสบเฉยบพลน,ล าไสอดตนเฉยบพลน,แผลเปปตกทะล และ ภาวะแขนขาขาดเลอด เปนจดเนนในเบองตนในการขบเคลอนผานกลไก service plan โดยเนนมตดานลดอตราตาย (acute abdomen,limb ischemia), ลดระยะเวลารอคอยการวนจฉยหรอรกษา(ruptured appendicitis )

เปาหมาย/ตวชวด Health Outcome 1. การเสยชวตของผปวยปวดทองเฉยบพลน 5 ภาวะ นอยกวารอยละ 4 2. การเสยชวตของผปวยขาดเลอดทขาหรอแขน นอยกวารอยละ 20

เปาหมาย/ตวชวด Service Outcome 1. การแตกของไสตงอกเสบนอยกวารอยละ 20 2. การถกตดขาจากภาวะขาดเลอดทขาทไมใชจากการบาดเจบ นอยกวารอยละ 20

มาตรการส าคญ 1. การเพมการผลตบคลากรโดยภาคกระทรวงสาธารณสขโดยความรวมมอกบราชวทยาลยศลยแพทยแหง

ประเทศไทยแล ราชวทยาลยวสญญแพทยแหงประเทศไทย 2. การพฒนาแนวทางระดบชาตในการดแลผปวยภาวะปวดทองเฉยบพลน (acute abdomen) และภาวะ

แขนขาขาดเลอด (limb ischemia)

ผลลพธ การแตกของไสตงอกเสบเทากบ รอยละ 15.44, การเสยชวตของผปวยปวดทองเฉยบพลน 5 ภาวะ

เทากบ รอยละ 3.57, การเสยชวตของผปวยขาดเลอดทขาหรอแขน เทากบ รอยละ 6.46, การถกตดขาจากภาวะขาดเลอดทขาทไมใชจากการบาดเจบ เทากบ รอยละ 19.48 โดยพบวาทง 4 ตวชวด เปนไปตามเปาหมายทตองนอยกวารอยละ 20,4,20 และ 20 ตามล าดบ เมอแยกรายตวชวด พบวามบางเขตสขภาพทยงไมไดตามเปาหมายดงตอไปน

111


1. การแตกของไสตงอกเสบ ไดแกเขตสขภาพท 4,5 และ 10 โดยเขตสขภาพท 5 มการแตกของไสตงอกเสบสงทสด คอรอยละ 23.5

2. การเสยชวตของผปวยปวดทองเฉยบพลน 5 ภาวะ ไดแกเขตสขภาพท 3,4 และ 5 โดยเขตสขภาพท 5 มการเสยชวตของผปวยปวดทองเฉยบพลน 5 ภาวะ สงทสด คอรอยละ 7.6

3. การถกตดขาจากภาวะขาดเลอดทขาทไมใชจากการบาดเจบ ไดแกเขตสขภาพท 2,5,10 และ 12 โดยเขตสขภาพท 12 มการเสยชวตของผปวยถกตดขาจากภาวะขาดเลอดทขาทไมใชจากการบาดเจบสงทสด คอรอยละ 60.6

Best Practice "การเพมประสทธภาพการดแลผปวยไสตงอกเสบเฉยบพลนแบบบรณาการ" โรงพยาบาลพทธโสธร

จงหวดฉะเชงเทรา เขตสขภาพท 6

ปญหาและอปสรรค ๑. พบรอยละการแตกของไสตงอกเสบคอนขางสงในหลายพนท สาเหตหน งคอขาดการประเมนดวย

Alvarado score อยางเปนระบบในสถานพยาบาลแตละระดบ ๒. โรงพยาบาลทสามารถท า ERCP ได มภาระงานมาก สงผลตอประสทธภาพของระบบสงตอผปวยภาวะทอ

น าดอดตนเฉยบพลน(acute cholangitis) ๓. ศลยแพทยทวไปท าผาตดศลยกรรมหลอดเลอดพนฐานนอยลงมาก รวมกบศลยแพทยหลอดเลอดมไม

เพยงพอ ท าใหผปวยแขนขาขาดเลอดเฉยบพลน มความเสยงสงขน ๔. บคลากรสาธารณสขขาดความมนใจในการดแลผปวยวกฤตทางศลยกรรมนอกหอผปวยวกฤต (ICU) ๕. ขาดความเขาใจทตรงกนเกยวกบตวชวดการแตกของภาวะไสตงอกเสบ ๖. โรงพยาบาลจงหวดบางแหงไมสามารถใหบรการดานศลยกรรมฉกเฉนไดทกวน

ขอเสนอแนะเชงนโยบาย ๑. ขยายความครอบคลมในการใช Alvarado score เพอการวนจฉยภาวะไสตงอกเสบ ลงไปสสถานบรการ

ภาครฐทกระดบ ๒. เชอมโยงระบบสงตอทมประสทธภาพโดยเรงดวนส าหรบภาวะทอน าด อดตนเฉยบพลน (acute

cholangitis) และภาวะแขนขาขาดเลอดเฉยบพลน (acute limb ischemia) ๓. ประสานสมาคมวชาชพและราชวทยาลยทเกยวของในการพฒนาหลกสตรระยะสนในการดแลผปวยวกฤต

ทางศลยกรรมใหกบบคลากรสาธารณสขทเกยวของ ๔. จดท าฐานขอมลระดบชาตโดยเนนภาวะฉกเฉนทางศลยศาสตร ๕. เรงพฒนาระบบหมนเวยนศลยแพทยไปยงโรงพยาบาลจงหวดทไมสามารถใหบรการดานศลยศาสตรฉกเฉน

ไดทกวน ๖. ประสานราชวทยาลยศลยแพทยแหงประเทศไทยในการปรบปรงหลกสตรผลตศลยแพทย (ใหม) ใหตรง

ตามความตองการดานสาธารณสขของประเทศ ๗. พฒนาก าลงคนและทรพยากร ดานวสญญ ควบคไปกบก าลงคนและทรพยากร ดานศลยกรรม อยางเปน

เนอเดยวกน

112


2.9 สาขาโรคหวใจ สถานการณ/สภาพปญหาส าคญ

1. อตราการเสยชวตจากโรคหลอดเลอดหวใจโดยภาพรวมไมเกน 28 ตอแสนประชากร ยกเวนบางเขตสขภาพทยงมอตราตายมากกวาทก าหนด ไดแก เขตสขภาพท 1, 3, 4, 5, 6, 11 และ 12

2. รอยละของโรงพยาบาลระดบ F2 ทมการรกษา STEMI โดยการใหยาละลายลมเลอดได 100% ยกเวนโรงพยาบาลในเขตสขภาพท 2 (93.74%) และ 4 (57.69%)

3. ผปวย STEMI ไดยาละลายลมเลอด หรอไดรบการขยายหลอดเลอดในภาพรวมไดมากกวา 80% ในทกเขตสขภาพ ยกเวน เขต 5 (74.28%), 9 (73.95%) และ 11 (68.02%)

4. อตราการเสยชวตในโรงพยาบาลของผปวย STEMI ในภาพรวมไมเกนรอยละ 10 ยกเวน เขตท 6, 7, 8, 11, 12

5. ขาดแคลนอายรแพทยโรคหวใจ ในหลายเขตสขภาพ ไดแก เขต 1 (นาน, แมฮองสอน, ล าพน) เขต 3 (ชยนาท, อทยธาน) เขต 4 (นครนายก, สงหบร, อางทอง) เขต 5 (ประจวบครขนธ) เขต 7 (กาฬสนธ) เขต 8 (บงกาฬ) เขต 10 (ยโสธร) เขต 11 (ระนอง) และเขต 12 (นราธวาส, พทลง, สตล)

6. ขาดแคลนศลยแพทยหวใจในโรงพยาบาลทสามารถสวนหวใจได ในเขตสขภาพท 2 (อตรดตถ) ส าหรบเขตอนๆ กจะมจ านวนศลยแพทยไมเพยงพอ

7. หองสวนหวใจทใชในการท าหตถการ PCI ยงไมสามารถใหบรการได 24 ชวโมงทกวน เนองจาก แพทยทท าการสวนหวใจไมเพยงพอ โดยเฉพาะในเขตสขภาพท 1 (รพ.นครพงค) ทมเครองสวนหวใจ 1 เครอง แตไมมแพทยทประจ าในหองสวนหวใจตองพงอาจารยแพทยจากโรงพยาบาลมหาราชนครเชยงใหม

8. มการสง ตอผปวย STEMI ออกนอกเครอขาย หรอสงไปท าบอลลน โดยไมไดใหยาละลายลมเลอดกอน โดยเฉพาะในเขตทมอตราการเสยชวตสง จะเหนไดชดเจน

9. ระยะเวลาของควในการผาตดหวใจ สวนใหญอยทไมเกน 3 เดอน ยกเวนในเขตสขภาพท 6 จนทบร อยท 10 เดอน ชลบร อยท 4.5 เดอน, เขต 10 อบลราชธาน 8 เดอน, เขต 11 สราษฎรธาน 13 เดอน, เขต 12 สงขลา 14.4 เดอน หาดใหญ 6 เดอน ซงเปนผลมาจากการขาดแคลนศลยแพทย

เปาหมาย/ตวชวด Health Outcome 1. อตราตายจากโรคหลอดเลอดหวใจไมเกน 28 ตอแสนประชากร 2. รอยละผปวย STEMI เสยชวตในโรงพยาบาล (เปาหมายนอยกวารอยละ 10)

เปาหมาย/ตวชวด Service Outcome 1. รอยละโรงพยาบาลตงแตระดบ F2 ขนไปสามารถและมการใหยาละลายลมเลอด (Fibrinolytic drug)

ในผปวย STEMI ได (เปาหมาย รอยละ 100) 2. รอยละของผปวยโรคกลามเนอหวใจขาดเลอดเฉยบพลน (STEMI) ไดรบยาละลายลมเลอดและหรอ

การขยายหลอดเลอดหวใจ (PCI- Percutaneous Cardiac Intervention) เปาหมายเทากบหรอมากกวารอยละ 80

มาตรการส าคญ 1. ใหการรกษาผปวยทเปนภาวะหวใจขาดเลอดเฉยบพลนอยางรวดเรวโดยการใหยาละลายลมเลอดและ

หรอการท าบอลลนมากกวารอยละ 80 รวมทงเพมหนวยบรการในเขตบรการ 2. มแนวทางเวชปฏบตในการใหยาละลายลมเลอด และน าไปใชจรง โดยมระบบการใหค าปรกษาและ

ระบบรบสงตอผปวยตลอด 24 ชม.ทกวน (24/7) ทชดเจน 3. ตองมระบบการบรหารยาละลายลมเลอด โดยม Stock ยา สามารถใหยาไดตลอด 24 ชม.ทกวน

113


4. ผปวยทเปนโรคหวใจขาดเลอดเรอรง ใหรกษาโดยการท าบอลลนหรอการผาตด By pass โดยลดเวลาระยะเวลารอการท าใหไมเกน 3 เดอน

5. มความพรอมของหนวยงานและทมงาน มอปกรณเครองชวยชวต มรถพยาบาลพรอมสงในกรณฉกเฉนตลอด 24 ชม. เชนกน (24/7)

6. มการคดกรองผปวยและควบคมปจจยเสยงตอโรคหลอดเลอดหวใจตามโปรแกรม 7. ใหการศกษากบผปวยและญาต เรองการควบคมปจจยเสยงและการดแลตนเอง

ผลลพธ 1. อตราตายจากโรคหลอดเลอดหวใจไมเกน 28 ตอแสนประชากร พบวาคาเฉลย 12 เขตสขภาพของ 9 เดอน และ 12 เดอน เทากบ 19.91 และ 26.55 ตามล าดบ 2. รอยละโรงพยาบาลตงแตระดบ F2 ขนไปสามารถใหยาละลายลมเลอด (Fibrinolytic drug) ใน ผปวย STEMI ได (เปาหมาย รอยละ 100) พบวาคาเฉลย 12 เขตสขภาพเทากบรอยละ 95.95 3. รอยละของผปวยโรคกลามเนอหวใจขาดเลอดเฉยบพลน (STEMI) ไดรบยาละลายลมเลอดและหรอ การขยายหลอดเลอดหวใจ (PPCI-Primary Percutaneous Cardiac Intervention) เปาหมาย เทากบหรอมากกวารอยละ 80 พบวาคาเฉลย 12 เขตสขภาพ เทากบรอยละ 82.36 4. รอยละผปวย STEMI เสยชวตในโรงพยาบาล (เปาหมายนอยกวารอยละ 10) พบวาคาเฉลย 12 เขตสขภาพ เทากบ 10.12

Best Practice 1. มอตราการเสยชวตต า 2. สามารถท าไดตามตวชวดทกตว กลาวคออตราการเสยชวตของผปวยหลอดเลอดหวใจอยท 19.55

ตอแสนประชากร ผปวยกลามเนอหวใจตายเฉยบพลนชนด STEMI ในโรงพยาบาล F2 ขนไปสามารถใหยาละลายลมเลอดได 100% มการใหยาหรอการท าบอลลนไดอยทรอยละ 83.4 ท าใหอตราการเสยชวตในภาพรวมของทงเขตบรการสขภาพลดลงมาอยท 4.2%

ปจจยความส าเรจ 1. มระบบการสงตอผปวยและชองทางดวนทชดเจน โดยมการใหยาละลายลมเลอดกอนสงไปฉดสสวน

หวใจ 2. มหองสวนหวใจ 2 แหง คอ โรงพยาบาลขอนแกน และศนยหวใจสรกต โดยม เครอขายทชดเจน

ท าใหผปวยเขาถงบรการไดเรว มอตราการเสยชวตต า 3. มแนวทางการใหยาทชดเจน 4. มความพรอมของบคลากรทางการแพทย 5. ควสวนหวใจ และควผาตดสน

ปญหา/อปสรรค ๑. การคดกรองผปวยกลมเสยงในชมชนยงไมครอบคลม ๒. ผปวยมาโรงพยาบาลและเขาถงบรการลาชา ๓. มขนตอนยงยาก ซบซอนในการสงตอภายในเขตหรอบรเวณรอยตอ ท าใหสงตอผปวยลาชา ๔. การประชาสมพนธอาการสญญาณเตอน STEMI Alert หรอ Heart attack alert ยงไมตอเนองและ

แพรหลาย ๕. แพทยขาดความมนใจในการใหยาละลายลมเลอด ๖. ขาดแคลนบคลากรทางการแพทยเฉพาะทางในการดแลผปวยโรคหวใจ

114


๗. ขาดอปกรณและเครองมอ เชน EKG Monitor, Infusion pump, Echocardiography ๘. ระบบฐานขอมลไมเปนทศทางเดยวกนและขาดขอมลจากบางเขต

ขอเสนอแนะ ๑. จดประชาสมพนธระดบประเทศเรอง STEMI alert และ Heart attack alert ใหกบประชาชน ๒. สงเสรมใหม Cardiologists, Nurse Case Manager ทกโรงพยาบาล ๓. ผลกดนยา Tenecteplase (TNK) แทน Streptokinase (SK) ๔. วางระบบจดเกบขอมลและพฒนาระบบการดแลผปวย ACS ทงหมดใหเปนทศทางเดยวกน ๕. ตวชวดการใหยาละลายลมเลอดในรพ.ตงแตระดบ F2 ขนไปควรตรวจสอบขอมลการใหยาจรงหรอไม

2.10 สาขาโรคมะเรง สถานการณ/สภาพปญหาส าคญ

ผปวยมะเรงในประเทศไทย พบวา อบตการณ 5 อนดบแรก ไดแก มะเรงตบ มะเรงปอด มะเรงเตานม มะเรงล าไสใหญและไสตรง มะเรงปากมดลก และการเสยชวตจากโรคมะเรง 5 อนดบแรก ไดแก มะเรงตบ มะเรงปอด มะเรงเตานม มะเรงปากมดลก มะเรงล าไสใหญและไสตรง

เปาหมาย/ตวชวด (Health Outcome) - การรกษาแบบหวงผลการรกษาหายขาดในเวลาทเหมาะสม สามารถลดจ านวนผปวยสะสม และลด

การเสยชวตจากโรคมะเรง 5 อนดบแรก ไดแก มะเรงตบ มะเรงปอด มะเรงเตานม มะเรงล าไสใหญและไสตรง และมะเรงปากมดลก

- ลดอตราตายจากโรคมะเรงตบ ลดลงไมนอยกวารอยละ 5 เปรยบเทยบกบ baseline ในป 2558 ( 25.2 ตอประชากรแสนคน )

- ลดอตราตายจากโรคมะเรงปอด ลดลงรอยละ 5 เปรยบเทยบกบ baseline ในป 2558 ( 20.1 ตอประชากรแสนคน )

เปาหมาย/ตวชวด (Service Outcome) 1. รอยละของผปวยทไดรบการรกษาดวยการผาตดภายในระยะเวลา 4 สปดาห ≥ 80% (ป 2560) 2. รอยละของผปวยทไดรบการรกษาดวยเคมบ าบดภายในระยะเวลา 6 สปดาห ≥ 80% (ป 2560) 3. รอยละของผปวยทไดรบการรกษาดวยรงสรกษาภายในระยะเวลา 6 สปดาห ≥ 80% (ป 2560)

มาตรการส าคญ 1. ลดจ านวนผปวยมะเรงในระยะลกลาม 1.1) การคดกรอง (Screening) เพอคนหา Precancerous lesion (ระยะกอนเปนโรคมะเรง) 1.2) การตรวจคนหามะเรงในระยะเรมแรก (Early Detection) ในผปวยมะเรงปากมดลกและ มะเรงเตานม 2. บรหารจดการหองผาตดเพอรองรบผปวยโรคมะเรงและโรคอนๆอยางเหมาะสม 3. พฒนาศกยภาพในการใหยาเคมบ าบดมะเรงเตานมและมะเรงล าไสใหญโดยศลยแพทย 4. พฒนาศกยภาพ และการบรหารจดการศนยรงสรกษาในเขตสขภาพ 5. พฒนาระบบสารสนเทศการสงตอและตดตามผปวย

115


ผลลพธ ๑. การเขาถงการรกษาดวยการผาตดภายใน 4 สปดาห เฉลยรอยละ 78.99, การเขาถงการรกษาดวยเคมบ าบด

ภายใน 6 สปดาห เฉลยรอยละ 81.89 และ การเขาถงการรกษาดวยรงสรกษา ภายใน 6 สปดาห เฉลยรอยละ 74.55 ดงสรปผลงานการเขาถงบรการสาขามะเรงรายเขต (ตลาคม 2559 – มถนายน 2560) 1) ดานการผาตด ผานเกณฑรอยละ 80 ในเขตสขภาพท 1,3,4,5,10 โดยป 2559 ผานเกณฑในเขต

สขภาพท 1,4,5,8,10 2) ดานเคมบ าบด ผานเกณฑรอยละ 80 ในเขตสขภาพท 1,3,4,6,7,8,๙,10,11,12 โดยป 2559 ผาน

เกณฑ ในเขตสขภาพท 1,2,5,7,8,9,10,12 3) ดานรงสรกษา ผานเกณฑรอยละ 80 ในเขตสขภาพท 1,7,8,9,10,11 โดยป 2559 ผานเกณฑ ในเขต

สขภาพท 1 และ 10 ผลการพฒนาระบบบรการสาขามะเรง มพฒนาการทดขนในทกดาน โดยเฉพาะดานรงสรกษา

๒. อตราตายจากโรคมะเรงตบเฉลยไตรมาส 3 ป 2560 เทากบรอยละ 16.34 ตอแสนประชากรโดยมเกณฑเปาหมาย ป 2560 ทรอยละ 24.9 (ขอมลจาก กลมภารกจดานขอมลขาวสารสขภาพ กองยทธศาสตรและแผนงาน)

๓. อตราตายจากโรคมะเรงปอดเฉลยไตรมาส 3 ป 2560 เทากบรอยละ 13.88 ตอแสนประชากรโดยมเกณฑเปาหมาย ป 2560 ทรอยละ 20 (ขอมลจาก กลมภารกจดานขอมลขาวสารสขภาพ กองยทธศาสตรและแผนงาน)

ผลการลดอตราตายจากโรคมะเรงตบ และโรคมะเรงปอด ดกวาเปาหมายเนองจาก ขอมลการเสยชวตดวยโรคมะเรงตบ และโรคมะเรงปอดทผานมารวมขอมลผปวยเสยชวตจากโรคมะเรงระยะแพรกระจายไปตบ/ปอด เมอก าหนดเปนตวชวดในการตรวจราชการจงมการควบคมคณภาพการวนจฉยใหมความถกตองมากยงขน

Best Practice ๑. ดานขอมลสารสนเทศ:

เขตสขภาพท 5 โรงพยาบาลเจาพระยายมราชจงหวดสพรรณบร มการจด“ท าทะเบยนมะเรงระดบโรงพยาบาล พ.ศ. 2559” น าขอมลมาวางแผนในการปองกนและควบคมโรคของจงหวดสพรรณบรและระดบประเทศ

๒. ดานการรกษา : เขตสขภาพท 1 โรงพยาบาลล าปาง จดท าโครงการ “ประสทธผลของนวตกรรม Abdominal Support เพอลดปวดและภาวะทองอด ในผปวยมะเรงหลงผาตดชองทอง” เขตสขภาพท 3 โรงพยาบาลสวรรคประชารกษ จดท าโครงการ “การจดการเพอลดภาวะแทรกซอน (Extravasation) จากการใหยาเคมบ าบด” เพอลดความเสยงของการเกดภาวะ Extravasation

๓. ดานการคดกรองโรค : เขตสขภาพท 7 ศนยมะเรง โรงพยาบาลรอยเอด จดท าโครงการ “บรการคดกรองมะเรงล าไสใหญ/ไสตรง ดวย FIT TEST อ าเภอเมองรอยเอด” เพอคนหามะเรงล าไสใหญ/ล าไสตรงในระยะเรมตน เขตสขภาพท 2 โรงพยาบาลศรสงวรสโขทยจงหวดสโขทยจดท าโครงการ “สโขทยรวมพลงรวมใจ เราท าได คดกรองมะเรงเตานม (CBE) และมะเรงปากมดลก” เพอลดอตราการเกดโรคและคนหามะเรงระยะแรก

ปญหาและอปสรรคการด าเนนงาน ๑. ดานเคมบ าบด พบวาระยะเวลาการรอคอยดานเคมบ าบดบางแหงยงไมผานเกณฑ ๒. โรงพยาบาล M1 เปดบรการเคมบ าบดได 27 แหง จาก 35 แหง เนองจากขาดบคลากร และครภณฑ ๓. ดานรงสรกษา ขาดบคลากร ครภณฑและขนตอนการรกษา

116


๔. ดานระบบการจดเกบขอมลสารสนเทศ ยงขาดความเชอมโยงขอมล ความถกตอง ครบถวน และทนเวลา ๕. ขาดการบรณาการในการแกปญหาภายในเครอขาย ๖. ขาดแคลนบคลากรดานมะเรง ไมมต าแหนง คาตอบแทนต า ๗. ทผานมา การบนทกสาเหตการเสยชวตดวยโรคมะเรงตบ/ปอด รวมถงการเสยชวตจากโรคมะเรงท

กระจายไปตบ/ปอดดวย

ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะเชงนโยบาย

1) ก าหนดนโยบายการ Electronic Cancer Refer ผานระบบ Thai cancer based (TCB) & Thai refer 2) จดเกบและรายงานตวชวด ผานสารสนเทศระบบเดยวกนทงประเทศ (Thai cancer based) 3) เพมอตราขาราชการนกฟสกสและนกรงสการแพทยทางรงสรกษา และปรบคาตอบแทนเพอใหเปดบรการ

นอกเวลาได 4) จดท าบทบาทหนาท และก าหนดโครงสรางพยาบาลดานโรคมะเรง โดยสภาการพยาบาล 5) สนบสนนบคลากร ดานเคมบ าบด และวเคราะหปญหาการใหบรการยาเคมบ าบดในโรงพยาบาล M1 ความ

พรอมของศลยแพทยผใหการรกษาในพนท ทมคณภาพและความปลอดภยในการใหบรการ 6) สนบสนนงบประมาณตามแผนการพฒนารงสรกษาซงพจารณาจาก Health Need ในระยะ 5-10 ปตาม

ขอเสนอของคณะกรรมการ service plan สาขามะเรง 2. ขอเสนอแนะเชงการปรบปรง

1) กระตนการประสานสงตอผปวยมะเรงผานระบบ Cancer nurse coordinator 2) สงเสรมบคลากร ใหใช electronic refer ทเชอม Thai cancer based และ Thai refer 3) พฒนาการจดบรการส าหรบวนจฉยรกษาโรคมะเรงใหครบวงจร อาจใชกระบวนการ sharing resource 4) การเกบขอมลอตราตายจากมะเรงตบ มการแยกผปวยมะเรงแพรกระจายไปตบ/ปอด อน เปนสาเหตของ

การเสยชวต 3. ขอเสนอแนะเพอปรบแผนระบบตรวจราชการ

1) ก าหนดใหมตดตามการรายงานตวชวดระดบเขตผานโปรแกรม Thai cancer based 2) ทบทวนปรบเกณฑเปาหมาย 5 ป ลดอตราตายจากโรคมะเรงตบ และโรคมะเรงปอดอกครง

2.11 สาขาโรคไต ผลการด าเนนงาน ขอมล ณ วนท 21 สงหาคม 2560 ในดานผลลพธการใหบรการ การคดกรอง CKD

ในผปวย DM, HT เปาหมายทสนปงบประมาณ พ.ศ. 2560 = 80% ไมมเขตใดท าไดตามเปาเนองจากมการเปลยน criteria การคดกรองจากการใช eGFR หรอ proteinuria เปน eGFR และ proteinuria ในภาพรวมของเขตทกเขตท าได 20.0-56.7% โดยเฉลยทงประเทศท าได 37.1% ดานการชะลอความเสอมไต เปาหมายผปวยมอตราการลดลงของ eGFR < 4 ml/min/1.72 m2/yr ≥ 65% ของจ านวนผปวย CKD ทงหมด ม 2/12 เขตท าไดตามเปาหมายคอเขต 5 และ 11 ในภาพรวมของเขตทกเขตท าได 60.2-65.5% โดยเฉลยทงประเทศท าได 62.9% ในดานการขยายบรการ คลนกชะลอไตเสอมในโรงพยาบาลระดบ F3 ใหได 50% ของโรงพยาบาล F3 ในแตละเขต เขตสขภาพทด าเนนการผานเกณฑไดทกเขต

117


ปญหา อปสรรค บรการ ปญหา

คลนกชะลอไตเสอม การคดกรอง CKD ท าไดต ากวาเปาหมาย การชะลอความเสอมไตสวนใหญท าไดต ากวาเปาหมาย การขาดนกก าหนดอาหาร/นกโภชนาการ และ นกกายภาพบ าบด ใน รพช.

hemodialysis การเรม dialysis แบบ emergency ในผปวย ESRD รอควท า vascular access for HD นาน และขาดแคลนศลยแพทยซอมเสน vascular access คณภาพศนย HD outsource ไมด

Peritoneal dialysis ขาดระบบควบคมคณภาพศนย PD จ านวนพยาบาล PD : ผปวย นอยกวามาตรฐาน 1 : 50 มาก

Palliative care ไมมระบบ palliative care for ESRD ทชดเจน ระบบฐานขอมล ความครบถวนถกตองของการรายงานผาน HDC

ขอเสนอแนะระดบนโยบาย • ขยายบรการคลนกชะลอไตเสอมใหครอบคลมโรงพยาบาล ระดบ F3 ขนไปทงหมด และเชอมโยงกบ

PCC และ DHS • ขยายเครอขายบรการ peritoneal dialysis ลงไป ในโรงพยาบาลระดบ M2 และ F1 ทมศกยภาพ • เปดบรการ palliative care ส าหรบผปวย End Stage Kidney Disease • การจดตงศนย vascular access for hemodialysis ประจ าเขต

ขอเสนอแนะระดบสวนกลาง • พฒนาระบบการรายงาน KPI โรคไตเรอรงผาน ระบบ HDC ใหสมบรณ และบรณาการระบบรายงานกบ

โรค NCD • ประเมนคลนกชะลอไตเสอมคณภาพ • ปรบปรงกระบวนการ รบรองคณภาพศนย HD และ PD • รวมกบราชวทยาลย และ สมาคมวชาชพตางๆ ในการปรบหลกสตรวชาชพ ใหสอดคลองกบความตองการ

ตามนโยบายดานสาธารณสขของประเทศ • ขอโควตาโรงเรยนแพทยรบ nephron จากเขตสขภาพ (โดยเฉพาะสตล มกดาหาร และ ยโสธร ทยงไมม

nephron ในจงหวด และยงไมไดสงเรยน) • อบรมเชงปฏบตการการพฒนาศกยภาพผใหการดแลรกษาประคบประคองแกผปวยโรคไตเรอรงระยะ

สดทาย

ระเบยบกฎหมาย • ปรบปรงแนวทางการท าสญญาจางเหมาเอกชน หรอ PPP ศนย HD ในโรงพยาบาลรฐ

Best practice: • การเสรมสรางพลงภาคเครอขาย ผปวยโรคไตเรอรงและผดแลชะลอไตเสอม เขต 7 โรงพยาบาลแกด า

จงหวดมหาสารคาม (เปนตวอยางการเชอมโยงระบบบรการในโรงพยาบาลสชมชน) • รปแบบในการจดการปญหาโรคไตเรอรงแบบบรณาการรอบดาน “TRAT 7 DECREASE CKD” เขต 6

จงหวดตราด (เปนตวอยางการวางแผนยทธศาสตรในภาพใหญ)

118


• การพฒนารปแบบการวางแผนจ าหนายและการดแลตอเนองผปวยลางไตทางชองทองแบบตอเนอง (CAPD) โดยการมสวนรวมของสหสาขาวชาชพและชมชนในการสนบสนนการดแลตนเอง เขต 7 โรงพยาบาลขอนแกน จงหวดขอนแกน

2.12 สาขาตา สถานการณ/สภาพปญหาส าคญ (ภาพรวม/รายเขต)

จากการส ารวจสภาวะตาบอด ครงท 4 ในป พ.ศ. 2549-2550 ในประเทศไทย พบวา ประชากรไทยมความชกของภาวะตาบอด 0.59% สายตา เลอนราง 1.57% สาเหตส าคญของภาวะตาบอดคอ ตอกระจก (51%) ตอหน (9.8%) ภาวะตาบอดในเดก (5.7%) เบาหวานเขาจอตา (2.5%) กระจกตาขน (2.0%) ทงน 80% ของภาวะตาบอดสามารถปองกนหรอรกษาได เปาหมายองคการอนามยโลก (WHO) ลดความชกภาวะตาบอดใหต ากวา 0.50% ภายในป 2563 (ค.ศ. 2020)

จากฐานขอมลโปรแกรม vision2020thailand ป 2560 พบวา ผสงอาย 60 ปขนไปทงหมด 8,605,755 ราย ไดรบการคดกรองสายตา 6,379,304 ราย คดเปนรอยละ 74.13 ผปวยตอกระจกชนดบอด (Blinding Cataract) ไดรบการผาตดภายใน 30 วน รอยละ 84.12 และเมอพจารณาผลการด าเนนงานเปนรายเขตสขภาพ พบวา การคดกรองสายตาผสงอาย 60 ปขนไป สวนใหญผานเกณฑ มบางเขตทยงไมผานเกณฑ ไดแกเขต 5,7,8,11,12 ทงนปญหาสวนหนงมาจาก มการคดกรองแตขาดการบนทกขอมลในโปรแกรม vision2020 Thailand สงผลใหขอมลผลการด าเนนงานต ากวาการท างานจรง ดานการผาตดผปวยตอกระจกชนดบอด (Blinding Cataract) ภายใน 30 วน พบวา สวนใหญผานเกณฑ มเพยงเขต 6 ทยงไมผานเกณฑ ปญหาสวนหนงคอมการผาตดไดตามเปาหมายแตขาดการบนทกขอมลในโปรแกรม vision2020 ท าใหขอมลต ากวาการท างานจรง

เปาหมาย/ตวชวด Service Outcome ๑. รอยละผสงอาย 60 ปขนไป ไดรบการคดกรองสายตา (≥รอยละ 75) ๒. รอยละผปวยตอกระจกระยะตาบอด (Blinding Cataract) ไดรบการผาตดภายใน 30 วน (≥รอยละ 80)

มาตรการส าคญ ๑. บรณาการการท างานรวมมอกน ทงภายในทมสาธารณสขกบภาคเครอขายตางๆ ในการคดกรองสายตา

ผสงอายเพอคนหาผปวยตอกระจก น าผปวยมารบการตรวจรกษาและผาตดตามแนวทางปฏบตส าหรบการผาตดตอกระจก

๒. ก าหนดล าดบความเรงดวนในการผาตดตอกระจก โดยมงเนนการผาตดตอกระจกชนดบอด (Blinding Cataract) และตอกระจกชนดสายตาเลอนรางระดบรนแรง (low vision cataract) เพอปองกนการเกดภาวะตาบอดถาวร และเพอใหการบรหารจดการงบประมาณทมอยางจ ากดเปนไปโดยมประสทธภาพ

๓. มการก ากบตดตามและประเมนผลการด าเนนงานโดยใชฐานขอมลจากโปรแกรม vision2020thailand

ผลลพธ 1.รอยละผสงอาย 60 ปขนไป ไดรบการคดกรองสายตาเปาหมาย (≥รอยละ 75)

พบวา ผลการด าเนนงานรอบ 12 เดอน ของปงบประมาณ 2560 ในภาพรวมผสงอาย 60 ปขนไปไดรบการคดกรองสายตา รอยละ 74.13

119


ขอมลจากโปรแกรม vission2020 ณ วนท 7/09/60

2.รอยละผปวยตอกระจกชนดบอด (Blinding Cataract) ไดรบการผาตดภายใน 30 วน พบวา ผลการด าเนนงานรอบ 12 เดอน ของปงบประมาณ 2560 ในภาพรวมผสงอาย 60 ปขนไป

ไดรบการคดกรองสายตา รอยละ 84.12

ขอมลจากโปรแกรม vission2020 ณ วนท 7/09/60

Best Practice 1. โครงการคดกรองตอกระจกเชงรก/ผาตดแบบทางดวนรวมกบเครอขาย (กาฬสนธ) 2. การคดกรองตอกระจกในผสงอาย จงหวดอางทอง (มระบบตดตามทมประสทธภาพ)

ปญหา/อปสรรค 1. การคดกรองผสงอาย 60 ปขนไปยงไมผานเกณฑ 2. การลงขอมลใน Vision 2020 ยงไมครอบคลม โดยเฉพาะการคดกรองในระดบชมชน 3. การลงขอมลซ าซอนทง Vision 2020 และ e claim ของ สปสช. 4. ขาดแพทย พยาบาล และบคลากรจกษเฉพาะทาง 5. อปกรณเครองมอไมเพยงพอ และช ารดบอยท าใหการตรวจคดกรองสายตาลาชา 6. ขาดแรงจงใจและความกาวหนาในวชาชพ


รอยละ 80.24 94.94 83.15 73.46 62.41 80.71 71.99 69.8 75.9 84.23 58.65 56.04 74.13

0102030405060708090

100


รอยละ 81.74 83.19 90.38 83.35 82.3 64.8 87.86 97.61 85.64 86.8 81.05 85.08 84.12

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

120


ขอเสนอแนะตอสวนกลาง 1. กระตน เรงรด การคดกรองสายตาผสงอาย 60 ปขนไป เชงรก ใหมประสทธภาพครอบคลม 2. จดสรรอตราก าลงบคลกรทางจกษสนบสนนแกเขตสขภาพใหเปนไปตามเกณฑมาตรฐานทก าหนด 3. สนบสนนงบประมาณพฒนาบคลากรแกเขตสขภาพ 4. เสรมแรงจงใจ และสงเสรมความกาวหนาในวชาชพของผปฏบตงาน service plan สาขาจกษ 5. จดสรรงบประมาณสนบสนน อปกรณเครองมอ ใหเพยงพอเหมาะสม ตามบรบทของพนท 6. ประกาศ สอสาร นโยบายการใชโปรแกรม vision 2020thailand เปนระยะอยางตอเนองเพอการรบร

และเขาใจทตรงกน 7. พฒนาระบบการลงขอมลใหเขากบโปรแกรมหลกของหนวยบรการเพอลดภาระงานของผปฏบตงาน

2.13 สาขาสขภาพชองปาก สถานการณ/สภาพปญหาส าคญ (ภาพรวม/รายเขต)

สาขาสขภาพชองปาก มเปาหมายตามแผนพฒนาระบบบรการสขภาพ คอ เพมการเขาถงบรการสขภาพชองปาก มกลไกขบเคลอนทส าคญคอการจดบรการสขภาพชองปากทมคณภาพใน รพ.สต. /ศสม. โดยการหมนเวยนทนตบคลากรจากโรงพยาบาลไปจดบรการ/สนบสนนการจดบรการ เพอใหประชาชนสามารถเขาถงบรการสขภาพชองปากไดสะดวก ผลการใหบรการสขภาพชองปากทมคณภาพ ใน รพ.สต./ศสม. ไดตามเปาหมายรอยละ ๖๐ สวนอตราใชบรการสขภาพชองปาก ในภาพรวมประเทศคาดวาจะต ากวาเปาหมายรอยละ ๓๕ เลกนอย เนองจากปญหาความไมสมดลของจ านวนผปฏบตงานสขภาพชองปากกบจ านวนยนตท าฟน จากขอมลการส ารวจเมอป ๒๕๖๐ มทนตแพทยและทนตาภบาลมากกวายนตท าฟนในหนวยบรการสาธารณสขของส านกงานปลดกระทรวงฯ จ านวน ๑,๕๗๖ คน รวมทงยนตท าฟนจ านวนมากมอายการใชงานมานาน บางสวนช ารดเสยหารใชงานไมได

เปาหมาย/ตวชวด Service Outcome ของสาขาสขภาพชองปาก ป ๒๕๖๐ ๑. รอยละของ รพ.สต./ศสม. ทใหบรการสขภาพชองปากทมคณภาพ ไมนอยกวารอยละ รอยละ ๖๐

(ประกอบดวย ๒ องคประกอบคอ จดบรการตามเกณฑ ๖ กลมเปาหมาย ๑๔ กจกรรม และ จดบรการสขภาพชองปากทครอบคลมประชากรไดตามเกณฑรอยละ ๒๐)

๒. อตราใชบรการสขภาพชองปากของประชาชนในจงหวด ไมนอยกวารอยละ ๓๕

มาตรการส าคญ 1. มนโยบายใหหมนเวยนทนตบคลากรจากโรงพยาบาล ไปบรการหรอรวมบรการสขภาพชองปาก

ใน รพ.สต./ศสม. 2. พฒนาหลกสตร และประสานการจดอบรมพฒนาศกยภาพทนตแพทย และทนตาภบาล ในหลกสตร

ทนตกรรมครอบครว เพอรองรบ Primary Care Clusters

ผลการด าเนนงาน จากการตรวจราชการ รอบท ๑ และ รอบท ๒ (๑๑ เดอน) ป ๒๕๖๐ 1. รพ.สต./ศสม.จดบรการสขภาพชองปากทมคณภาพ โดยเฉพาะงานสงเสรมทนตสขภาพ ทนตกรรม

ปองกน และการรกษาทางทนตกรรมพนฐาน รองรบการจดบรการของทมหมอครอบครว Primary Care Clusters

121


2. เพมการเขาถงบรการสขภาพชองปากของประชาชน ในสถานบรการสาธารณสขทกระดบ และลดควการนดท าฟน

Best Practice

1. เขต ๗ การพฒนารปแบบการสรางเสรมทนตสขภาพเดกปฐมวยแบบบรณาการฯ ต าบลบวใหญ อ าเภอน าพอง รางวลชนะเลศระดบประเทศ สาขาสขภาพชองปาก Service Plan Sharing ครงท ๔ ป ๒๕๖๐

2. เขต ๑๑ การพฒนารปแบบและกลไกการจดบรการสขภาพชองปาก จงหวดกระบ ท าใหผานเกณฑ รพ.สต.คณภาพฯ รอยละ ๙๘.๗ ซงสงทสดในประเทศ

3. เขต ๖ ตนแบบการจดบรการทนตกรรมใน PCC ของเครอขายโรงพยาบาลชลบร , การจดบรการดแลสขภาพชองปากผสงอาย Long term care ของโรงพยาบาลระยอง และ รพ.สต.ทาชาง

ปญหา ขอเสนอแนะ (ทส าคญ) ๑. ความไมสมดลของจ านวนผปฏบตงานสขภาพชองปาก กบจ านวนยนตท าฟน

ขอเสนอแนะ - ใหมนโยบายจดสรรงบลงทน เปนการเฉพาะ แยกจาก งบลงทนระดบเขต เพอ - จดซอจดหายนตท าฟน ส าหรบ PCC, โรงพยาบาล และ รพ.สต.

122


- ปรบปรงพนทหองทนตกรรมใหสามารถตดตงยนตท าฟนไดมากขน - สนบสนนใหมตวชวด รพ.สต./ศสม. ทใหบรการสขภาพชองปากทมคณภาพ อยางตอเนอง

เพอสนบสนนนโยบาย PCC และท าใหประชาชนเขาถงบรการสขภาพชองปากไดมากขน ๒. ขาดแคลนผชวยงานทนตกรรม

ขอเสนอแนะ - สงการใหใช FTE ใหถกตอง และปรบปรงกรอบอตราก าลงคน FTE - ระยะสน สงการใหทกโรงพยาบาลจดก าลงคนสายสนบสนน ตามเกณฑการคด FTE ไมใชแบบเหมารวม

วชาชพ : สนบสนน 1 : 0.6 - ระยะยาว ปรบปรงกรอบอตราก าลงคน FTE ในสายงานสนบสนน โดยใหแยกต าแหนงผชวยงาน

ทนตกรรม (หรอชอเรยกอน) ออกจากสายงานสนบสนนอน - ใหมนโยบายสนบสนนการจางผชวยทนตกรรมใน รพ.สต.ทมทนตาภบาลประจ า โดยจดสรรงบประมาณ

จาก CUP หรอ DHS หรอ อปท.

2.14 สาขาปลกถายอวยวะ ผลการด าเนนงาน (ณ สนเดอน สงหาคม 2560)

มการขยายบรการ donor center ในโรงพยาบาลระดบ A เพมอก 4 แหงคอ โรงพยาบาลอตรดตถ โรงพยาบาลพทธโสธร โรงพยาบาลตรง และโรงพยาบาลยะลา ซงท าใหม donor center ทเปนโรงพยาบาลระดบ A ครบตามเปาหมาย 33 แหง และมการด าเนนงานจนเกด brain death donors ในโรงพยาบาลสงกดกระทรวงสาธารณสข 58 แหง (จากเปาหมายเดม 42 แหง) โรงพยาบาลราชบรก าลงเตรยมความพรอมในการตรวจรบรองการเปน kidney transplant center ภายในตนปงบประมาณ พ.ศ. 2561 ซงถาผานการรบรองจะท าใหม kidney transplant center ใน 10 จากเปาหมาย 12 เขต

ผลลพธการด าเนนงาน ม brain death donor เกดขน 212 ราย ซงสงกวาทกๆปทผานมา แตในทกเขตยงท าไดนอยกวาเปาหมายทก าหนดไว (เปาหมาย : > 1 ราย ตอผปวยทเสยชวตในโรงพยาบาล 100 ราย ตามยอดป 2558) โดยภาพรวมทงประเทศท าได 28% ของเปาหมาย และเขตทท าไดใกลเคยงเปาหมายทสดคอเขต 7 สวนการบรจาคดวงตามจ านวนภาพรวมเพมขนกวาปทผานๆ มา แตยงนอยกวาเปาหมายทก าหนดไวในทกเขต (เปาหมาย:> 5 ราย ตอผปวยทเสยชวตในโรงพยาบาล 100 ราย ตามยอดป 2559) โดยภาพรวมทงประเทศท าได 16% ของเปาหมาย และเขตทท าไดใกลเคยงเปาหมายทสดคอเขต 5

ปญหารวมทพบในทกเขต 1. บคลากรมทศนคต และความเขาใจขนตอนดขนมากแตยงขาดทกษะการท างาน โดยเฉพาะดานการ

วนจฉย brain death การดแล resuscitate donor และการเจรจาขอรบบรจาคอวยวะ 2. การ notify case potential donor มายงทมท างานยงนอยและลาชาท าใหสภาพ donor ไมด 3. ขาดพยาบาล transplant coordinator ทปฏบตงาน full time 4. ทมจดเกบดวงตายงไมเพยงพอ 5. จกษแพทยทท าหนาทปลกถายกระจกตามไมเพยงพอ 6. ความพรอมของทมสวนกลางจากกาชาดทจะผาตดน าอวยวะออกลดลงเนองจากภาระงานเพม

และ การเดนทางไปยงโรงพยาบาล Donor บางแหงไมสะดวก 7. ทศนคตความเขาใจของประชาชนดขน แตกยงเปนปญหา

123


ขอเสนอแนะระดบนโยบาย 1. สงเสรมใหโรงพยาบาล A, S ทวประเทศ และ M1 ทสมครใจ เปน organ donor center 2. สงเสรมให A, S, M1 ทวประเทศ และโรงพยาบาลอนๆทสมครใจ เปน eye donor center 3. สนบสนนการจดตง regional harvesting team ประจ าเขต 4. สนบสนนใหม kidney transplant center ประจ าเขต 5. สนบสนนใหม transplant coordinator ทปฏบตงาน full time ในโรงพยาบาล A, S (โดยอาจ

จดเปน rotation คนละวนหรอสปดาห) 6. สนบสนนใหมการท า brain death audit

ขอเสนอแนะระดบสวนกลาง 1. การจบคสถาบนพเลยง (โรงพยาบาลมหาวทยาลย และโรงพยาบาลกรมการแพทย) กบทมเขต 2. จดอบรมบคลากร 3. จดท าสอการสอน brain death 4. การพฒนาหลกสตร ม transplant coordinator 4 เดอน และความกาวหนาทางสายวชาชพ 5. ปรบใหมคาตอบแทนแบบ on call ส าหรบ transplant coordinator และ regional harvesting team 6. พฒนาระบบความปลอดภย และ การประกนอบตเหตใหกบ regional harvesting team 7. การท าประชาสมพนธอยางตอเนอง

ระเบยบกฎหมาย และจรยธรรม ทตองการพฒนา 1. การเสยชวตดวยภาวะสมองตาย

- ระดบและการเปลยนแปลงของ CO2 ในเลอด ในการวนจฉยภาวะสมองตาย - การลงเวลาเสยชวต - การปรบกระบวนการใหงายขน เชน การใชแพทย declare 2 คน - การยตการรกษา

2. การขอรบบรจาคอวยวะ - การเซนยนยอมของญาต (Sequence) - กรณตามญาตไมไดแตมบตรแสดงความจ านงบรจาคอวยวะ - กรณตามญาตไมไดและไมมบตรแสดงความจ านงบรจาคอวยวะ - กรณ donor ชาวตางชาต - กรณ donor เปนคนไขคด

Best practice: 1. การรบบรจาคอวยวะและปลกถายไตจากผบรจาคสมองตายแบบครบวงจร เขต 7 โรงพยาบาลขอนแกน 2. การพฒนาระบบคดกรองและการดแลผบรจาคอวยวะสมองตาย เขต 1 โรงพยาบาลเชยงราย

ประชานเคราะห 3. การจดระบบเวร rotation ของพยาบาล transplant coordinator เพอใหมผรบผดชอบแบบ full

time ทกวน เขต 9 โรงพยาบาลมหาราชนครศรธรรมราช 4. ระบบการจดใหพยาบาลผตรวจการนอกเวลาเปนผชวยคนหา potential donor ในหอผปวย

เปาหมาย เขต 3 โรงพยาบาลสวรรคประชารกษ

124


2.15 สาขาอบตเหตฉกเฉน ประเดนตรวจราชการ 1. การพฒนาคณภาพการดแลผบาดเจบ (Trauma) ทมคา Ps score มากกวาหรอเทากบ 0.75 2. การพฒนา ER คณภาพในโรงพยาบาลระดบ F2 ขนไป 3. การพฒนาระบบ ECS คณภาพในโรงพยาบาลระดบ F2 ขนไป

เปาหมาย/ตวชวด (Health Outcome) 1. ผบาดเจบ (19 สาเหต) ทเขารบการรกษาในโรงพยาบาล ทมคา Ps. Score มากกวาหรอเทากบ 0.75 แลวเสยชวตนอยกวารอยละ 1 เมอเทยบกบจ านวนผบาดเจบทมคา Ps. Score มากกวาหรอเทากบ 0.75 ทงหมด 2. รอยละของ ER คณภาพในโรงพยาบาลระดบ F2 ขนไป (เปาหมาย ≥ รอยละ 40) 3. รอยละของโรงพยาบาลระดบ F2 ขนไป ในแตละจงหวดทมการพฒนาคณภาพ Emergency Care System จนผานเกณฑการประเมน (ป 2560 ≥ รอยละ 60)

สถานการณ/สภาพปญหาส าคญ (ภาพรวม/รายเขต) จ านวนและอตราผเสยชวตจากอบตเหตทางถนน ป 2555 – 2559 (ตอแสนประชากร)

ป 2555 2556 2557 2558 2559 2560 จ านวนผเสยชวต 14,059 14,789 15,045 14,504

รอยละ (ตอแสนประชากร)

21.88 22.89 23.16 22.30

ทมา : ขอมลอบตเหตทางถนน ส านกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค กระทรวงสาธารณสข

ในป 2560 สถานการณการเสยชวตของผบาดเจบ (19 สาเหต) ทมคา Ps. Score ≥ 0.75 ขอมลระหวางเดอนตลาคม 2559 ถงเดอนมถนายน 2560 พบวา มจ านวนผบาดเจบทมคา Ps. Score ≥ 0.75 รอยละ 0.69

การพฒนา ER คณภาพรอยละ 25 โรงพยาบาลระดบ F2 ขนไป ทผานเกณฑประเมนคณภาพตามทก าหนดไวของ ER คณภาพ ผลปรากฏวา มโรงพยาบาลทผานเกณฑทมากกวาหรอเทากบรอยละ 40 รอยละ 66.04

การประเมนคณภาพโรงพยาบาลระดบ F2 ขนไป ตามเกณฑมาตรฐาน ECS คณภาพผลปรากฏวา มโรงพยาบาลทผานเกณฑการประเมน ECS คณภาพ โดยไดรบผลการประเมนผานเกณฑทมากกวาหรอเทากบรอยละ 40 รอยละ 84.45

ตวชวด เขต 1 เขต 2 เขต 3 เขต 4 เขต 5 เขต 6 เขต 7 เขต 8 เขต 9 เขต 10 เขต 11 เขต 12 ภาพรวม อตราตายจากการบาดเจบ (Trauma) นอยกวารอยละ 1 0.34 0.49 1.55 0.77 0.96 0.53 0.63 1.02 0.81 0.39 0.75 0.30 0.69

รอยละ 25 ของ ER คณภาพ ในโรงพยาบาลระดบ F2 ขนไป 58.59 80.43 48.88 56.66 66.59 79.10 92.30 57.89 66.66 70.96 78.46 47.32 66.04

รอยละของระบบ ECS คณภาพในโรงพยาบาลระดบ F2 ขนไป

82.29 88.88 77.77 67.21 72.50 82.09 86.68 97.36 87.34 91.93 80.00 84.23 84.45

ทมา : 1. รายงานผลการตรวจราชการ ป 2560 2. ขาดขอมล ECS และ ER เขต 12 จ.พทลง และสตลอยระหวางด าเนนการ


1. ขาดแพทยดานเวชศาสตรฉกเฉนและ Replantation จงยงตองมการสงตอผปวยออกนอกเขต

125


2. การใหบรการดาน Pre-hos ยงไมครอบคลมหนวยปฏบตการกชพระดบพนฐานและชมชนท าใหประชาชนเขาถงบรการไดนอย และหนวยปฏบตการระดบ ALS ของโรงพยาบาลใชบคลากรทมเดยวกบหนวยงานอบตเหตและฉกเฉนท าใหขาดอตราก าลงเมอตองออกปฏบตการภายนอกโรงพยาบาลทมระยะทางไกล

3. การประสานงานกบหนวยงานทเกยวของทเปนเครอขายยงเปนปญหาอย ทงอาสาสมครกภย หนวยงานภายในจงหวดทเกยวของ และสถานพยาบาลในเครอขายภายในจงหวด รวมทงระบบการสงตอ นอกจงหวดหรอนอกเขต

4. ขอมลทเกบยงไมชดเจนและครบถวน เชน ขอมลการเสยชวตจาก 3 ฐาน ซงการบนทกและจดเกบระบบขอมล TR กบ Hos xp ยงไมมประสทธภาพ

Best Practice 1. เรอง “ระบบการรกษาพยาบาลฉกเฉน ECS (Emergency Care System)”

โดย นายแพทยชาตชาย คลายสบรรณ โรงพยาบาลศนยเจาพระยาอภยภเบศร จงหวดปราจนบร เขตสขภาพท 6

ตวชวด การด าเนนงาน ผลการด าเนนงาน รอยละผปวยฉกเฉนวกฤตมาโดยระบบ EMS

1. วเคราะหหาสาเหตทผปวยฉกเฉนไมมาโดยระบบ EMS พบวา เกดจากผปวยคดวาไมเปนอะไร (อาการจะหายเองไดมาเองเรวกวา ไมมคนมาสง) 2. จดท าโครงการ EMS Member club 3. บรณาการรวมกบคณะกรรมการ EMS จงหวดและ DHS 4. ประชาสมพนธ 1669

ผปวยฉกเฉนมาโดยระบบ EMS มแนวโนมเพมขน เนองจากการบรณาการกบองคกรปกครองสวนทองถน DHS

รอยละ ECS คณภาพในโรงพยาบาลระดบ F2 ขนไป

1. อบรมเกณฑ ECS คณภาพ 2. ประชมแนวทางการพฒนาตามเกณฑ ECS

รอยละ ECS คณภาพในโรงพยาบาลระดบ F2 ขนไป = 81.67 หมวดทมคะแนนสงทสดคอ การน าองคกร และนอยทสดคอ อาคารสถานท และงานวจย

อตราการเสยชวตผปวยในทมคา Ps > 0.75

1. อบรม Prehospital Trauma Life Support 2. พฒนาระบบ Trauma Fast Track 3. ระบบ Telemedicine 4. พฒนาระบบ Refer และก าหนด Trauma Center

อตราการเสยชวตผปวยในทม Ps >0.75 มแนวโนมลดลงและต ากวาเกณฑ

จ านวนครงการเกดอบตเหตรถพยาบาล

1. อบรมพนกงานขบรถ 100% 2. ตดกลองและ GPS 100% 3. ท าประกนภยชนหนง 100%

จ านวนการเกดอบตเหตเทากบ 2 ครง สวนใหญเกดทบรเวณสแยก

2. เรอง “SDHS-RTI (Sub District Health System-Road traffic injuries)” โดย นายอเทน หาแกว และนางรวงทอง วฒนกานตง ส านกงานสาธารณสขจงหวดอดรธาน เขตสขภาพท 8

การด าเนนงาน ระยะเวลาการด าเนนงาน 1 ป

(1 มกราคม – 31 ธนวาคม 2560) จดแขง โอกาสพฒนา และขอเสนอแนะ

1. การจดการขอมล การเฝาระวง และจดท าสถานการณปญหา 2. การสอบสวนสาเหตการบาดเจบจาก

1. ศปถ. ต าบล - มการแตงตงคณะกรรมการ ศปถ.ต าบล - มการประชมพดคยขอมล-การท างานทก

1.1 จดตง ศปถ. ระดบหมบานเพอใหเกดการท างานระดบหมบาน

126


การด าเนนงาน ระยะเวลาการด าเนนงาน 1 ป

(1 มกราคม – 31 ธนวาคม 2560) จดแขง โอกาสพฒนา และขอเสนอแนะ

อบตเหตทางถนน 3. การขบเคลอนการด าเนนงานแบบมสวนรวมของทมสหสาขา ศปถ.,อปท./คณะกรรมการต าบลตนแบบ ฯ 4. มแผนงาน/โครงการ 5. การชเปาและจดการจดเสยงตอการเกดอบตเหตทางถนน 6. การด าเนนงานมาตรการชมชน/ดานชมชน 7. การด าเนนงานมาตรการองคกรความปลอดภยทางถนน 8. การรณรงคใหความร ประชาสมพนธ ใชสอในพนท 9. การขบเคลอนทมระดบหมบาน/ต าบล/ทองถน/หนวยงาน (RTI Team) 10. การสรปผลการด าเนนงาน

เดอน 2. แผน SRM-RTI - มสวนรวมกรรมการและประชาชนทวไป - มการก าหนดเปาหมายการด าเนนงาน 1 ป - มกจกรรมแกไขปญหา 3. การจดการขอมล - มการจดเกบขอมล-การสอบสวนเชงลก - การวเคราะหขอมล และระบบเฝาระวงการบาดเจบ ตายในชวงเทศกาลอยางเขมขน 4. ประชาสมพนธ - มการรณรงค ประชาสมพนธ อบรมใหความร 5. จดการปจจยเสยง - มการจดการ คน รถ ถนนเสยงในชวงเทศกาลอยางเขมขน 6. ถนนตวอยาง - มการก าหนดถนนตวอยาง แกไขจดเสยงก าหนดขอตกลงรวมกน 7. มาตรการองคกร หมบานปลอดเหลา โรงเรยนตนแบบ มาตรการชมชน - มการก าหนดเปาหมาย หนวยงานโรงเรยน หมบาน มาตรการชมชน ขอตกลงรวมกนอยระหวางด าเนนการ

2.1 เพมการมสวนรวม กลมเยาวชน โรงงาน/บรษท/รานคา 2.2 ก าหนดเปาหมายเปนจ านวน ตวเลข 1, 3, 5 ปใหชดเจน 2.3 จดท าโครงการเพอน าแผนไปสการปฏบตใหตอเนอง 3.1 เพมระบบการจดเกบขอมล วเคราะห และระบบเฝาระวงใหตอเนอง 3.2 เพมระบบการคนขอมล ส ศปถ. ต าบลทกเดอน 4.1 เพมสอ และวธการถายทอด ใหความรสกลมเสยงในระดบครอบครว 5.1 เพมการจดการปจจยเสยง ใหมความตอเนองโดยเฉพาะการบงคบใชกฎหมาย 6.1 เพมการบงคบใชกฎหมาย การตดตาม ประเมนผลเพอเปรยบเทยบกอน-หลง ประกาศด าเนนการเปน ถนนตวอยาง 7.1 หนวยงานในสงกดสาธารณสขจงหวดตองเปนแกนน าองคกรตนแบบ ในการขบเคลอนด าเนนการ ใหเปนรปธรรมทชดเจน 7.2 มผพทกษกฎ การควบคมก ากบ ประเมนผล คนขอมลทเปนระบบชดเจน

3. เรอง “จาก SHEC ส AYECS® การพฒนา ECS คณภาพ จงหวดพระนครศรอยธยา”

โดย นายสรตน สขสวาง และนางสาวอจฉรา ล าใย ส านกงานสาธารณสขจงหวดพระนครศรอยธยา เขตสขภาพท 4 การด าเนนงาน ดงน

1. พฒนาเกณฑการประเมน ECS คณภาพ โดยใชขอมลทไดจากการถอดบทเรยนดวยวงลอมการพฒนาคณภาพ (P-D-C-A) โดยยดองคประกอบของแบบประเมน SHEC เดม โดยใหสอดคลองกบการประเมนอนๆ เชน HA, HPH, QA การพยาบาล

2. อดจดออน เตมจดแขง และเพม evidence based เนนรปธรรมจบตองได เปนคมอใหกบ External surveyor

3. เกดเปนเกณฑประเมน ECS คณภาพเรยกวา เกณฑการประเมนคณภาพระบบการรกษาพยาบาลฉกเฉนของโรงพยาบาลในสงกดจงหวดพระนครศรอยธยา (Ayutthaya Emergency Care System Quality

127


Assessment: AYECS) วดผลองเกณฑเพอใหโรงพยาบาล รวาตวเองอยตรงไหนในภาพจงหวด เพอวางแผนการพฒนาในทมประเดนโอกาสพฒนารวมกนในระดบจงหวด

4. เรอง “AOC system” โดย นายแพทยรฐพงษ บรวงษ โรงพยาบาลพระนครศรอยธยา มการด าเนนการ ดงน

1) Safety Ambulance Module - Real-time ambulance tracking - Real-time speed monitoring - Automatic (push) crash notification - ETA. To destination hospital 2) Ambulance Operation Management module - Beeper on assigned operation - Personnel operation record - Real-time monitoring of operation status (both EMS & Refer)

ปจจยแหงความส าเรจ 1. การสนบสนนจากผบรหารทกระดบในการสนบสนนการพฒนาคณภาพ Emergency Care System 2. ความมงมนของบคลากรในงานอบตเหตฉกเฉนทกแหงทตองการพฒนาระบบการดแลรกษาพยาบาลผปวยฉกเฉน 3. รปแบบของเกณฑการประเมนทเปนรปธรรม จบตองได ท าใหโรงพยาบาลมองเหนทศทางการพฒนาทชดเจน 4. การจดการแลกเปลยนเรยนรเพอคนหา Best Practice ในเขตสขภาพ

มาตรการทส าคญ 1. การบรหารจดการ 1.1 Trauma and Emergency Admin Unit (TEA Unit) : การจดตงหนวยงาน TEA Unit ในโรงพยาบาลระดบ A, S และ M1 ด าเนนการรวบรวมขอมลการบาดเจบ พรอมทงวเคราะหสงเคราะหขอมล เพอประโยชนในการปองกนการบาดเจบจากการจราจรทางถนนในพนท และมกจกรรมอยางเปนรปธรรม 1.2 สสอ./รพช. หรอ คปสอ. เปนศนยปฏบตการความปลอดภยทางถนนระดบอ าเภอ โดยมบทบาทหนาทในการขบเคลอนการแกปญหาอบตเหตทางถนนเชอมโยงกบการท างานระหวางกลไกระบบสขภาพอ าเภอ (DHS) 1.3 จดท าแผนงานและสนบสนนงบประมาณในการปองกน และลดการบาดเจบจากการจราจรทางถนน และก ากบตดตามการด าเนนงานอยางตอเนองทกไตรมาส 2. การจดการขอมล 2.1 การบรณาการขอมล 3 ฐาน (สาธารณสข ต ารวจ และบรษทกลางคมครองผประสบภยจากรถ) ทงในระดบประเทศ และระดบจงหวดเพอทราบขนาดปญหาทแทจรง วเคราะหสาเหตปญหาและน าเสนอขอมลส าหรบใชประโยชนในการชเปา และการวางแผน 2.2 พฒนาระบบรายงานเฝาระวงการบาดเจบ (IS Online) โดยสวนกลางพฒนา software, server, system และจด training รวมกบโรงพยาบาลเครอขายระดบ A, S, M1

128


3. การปองกน 3.1 ขบเคลอนการด าเนนงานผานระบบสขภาพ (DHS) และเชอมโยงกบศนยปฏบตการความปลอดภยทางถนนในระดบอ าเภอ 3.2 ขบเคลอนมาตรการความปลอดภยทางถนนของรถพยาบาล (Ambulance Safety) ดงน (1) การตดตงระบบน าทาง GPS (2) กลองบนทกภาพหนารถและผขบข (3) การจ ากดความเรวไมเกน 80 กม./ชม. (4) การอบรมพนกงานขบรถ 4. การรกษาพยาบาล 4.1 EMS คณภาพ 4.2 ER คณภาพ 4.3 In-hos คณภาพ 4.4 Referral System 4.5 มระบบ Fast Track Trauma 4.6 มการทบทวน case Injury ทม Ps > 0.75 แตเสยชวต

ปญหา และขอเสนอแนะ 1. ขาดแคลนทรพยากรในการด าเนนงานใน TEA Unit ทงดานบคลากร และสถานทในการปฏบตงาน เชน Trauma Nurse Coordinator กระทรวงสาธารณสขควรก าหนดกรอบอตราก าลงเจาหนาเพอปฏบตงานใน TEA Unit เพมเตม 2. บรณาการฐานขอมล Information system และระบบ IT (Telemedicine) ใหใชไดทกระดบในโรงพยาบาลทวประเทศ รวมทงบรณาการรวมกบหนวยงานอน เชน กระทรวงมหาดไทย และต ารวจจราจร 3. ดานระบบบรการแพทยฉกเฉนนอกโรงพยาบาล ยงขาดการประชาสมพนธระบบ 1669 กบภาคเครอขายการรณรงค การเพมการเขาถงของประชาชน 4. การจดประชมหรอจดท าเอกสารรายงานกรณการท า Case conference ผบาดเจบทมคา Ps Score ≥ 0.75 แลวเสยชวต หรอในกรณทนาสนใจ เพอรวบรวมเปนกรณศกษาและใชเปนแนวทางในการปรบปรงระบบรกษาพยาบาลตอไป

2.16 การพฒนาคณภาพหนวยงานบรการ HA (Hospital Accreditation) หมายถง กระบวนการรบรองระบบคณภาพของสถานพยาบาล จาก

สถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล (องคการมหาชน) (สรพ.) โดยมกระบวนการรบรอง 3 ขน คอ HA ขน 1หมายถง โรงพยาบาลมคณภาพการส ารวจและปองกนความเสยง น าปญหามาทบทวน เพอแกไขปองกน ปฏบตตามแนวทางปองกนปญหาครอบคลมปญหาทเคยเกด/มโอกาสเกดสง HA ขน 2 หมายถง โรงพยาบาลมการประกนและพฒนาคณภาพ วเคราะหเปาหมาย/กระบวนการ/พฒนาคณภาพทสอดคลองกบเปาหมาย/ครอบคลมกระบวนการส าคญทงหมดปฏบตตามมาตรฐาน HA ในสวนทไมยากเกนไป HA ขน 3 หมายถง โรงพยาบาลมวฒนธรรมคณภาพ เรมดวยการประเมนตนเองตามมาตรฐาน HA พฒนาอยางเชอมโยง เปนองคกรเรยนร/ ผลลพธทดขน ปฏบตตามมาตรฐาน HA ไดครบถวนตวชวด

จากการตรวจราชการ รอบท 2 พบวารอยละของโรงพยาบาลสงกดกระทรวงสาธารณสข และโรงพยาบาลสงกดกรมการแพทย กรมควบคมโรค และกรมสขภาพจต มคณภาพมาตรฐานผานการรบรอง HA ขน 3 เปาหมายมากกวารอยละ 80 (โรงพยาบาล จ านวนรวม 165 แหง ประกอบดวย รพศ./รพท. 116 แหง

129


โรงพยาบาลสงกดกรมการแพทย 30 แหง โรงพยาบาลสงกดกรมสขภาพจต 17 แหง โรงพยาบาลสงกดกรมควบคมโรค 2 แหง) (และโรงพยาบาลชมชน รพช. 780 แหง) ผลการด าเนนงานซงวเคราะหจากขอมล สรพ. ณ 31 มนาคม 2560 พบวา รพศ., รพท. และโรงพยาบาลของกรมการแพทย กรมควบคมโรค กรมสขภาพจต ผานเกณฑรอยละ 97.58 รพช.ผานเกณฑรอยละ 73.08 และพบวา ยงม รพช.ทยงไมเขาสกระบวนการพฒนาคณภาพ HA อก 60 แหง

Best Practice เขตสขภาพท 7 มการสนบสนนพฒนาแบบเครอขายภาพจงหวดโดยก าหนดใหมทมพเลยง (Quality

Learning Network : QLN) การพฒนาบคลากรทเกยวของ การสนบสนน ตดตามประเมนผลเปนระบบ โดยมการสนบสนนจากสถาบนการศกษาในพนท คอ มหาวทยาลยขอนแกน (ศนยประสานการพฒนาคณภาพ–HACC.KKU) ทงดานวทยากรและงบประมาณ ใหกบทง 4 จงหวด ซงควรมการด าเนนการใหไดครบทง 4 จงหวด

ปญหาอปสรรค โรงพยาบาลสงกดกระทรวงสาธารณสขมคณภาพมาตรฐานผานการรบรอง HA ขน3 ไมถงเปาหมายท

วางไว เกดจากปญหาหลายประเดน อาทเชน โรงพยาบาลยงไมเขาใจรปแบบวธการเขยน SAR 2011, Hospital Profile สง สรพ. การปรบเปลยนบคลากรผรบผดชอบงานคณภาพ ท าใหการพฒนาคณภาพไมตอเนอง สถานการณดานงบประมาณไมเพยงพอ เนองจากคาใชจายเพอการรบรองคอนขางสง โครงสรางสงแวดลอมในโรงพยาบาล เชน ระบบบ าบดน าเสย ไมไดมาตรฐาน

ขอเสนอแนะ การพฒนาระบบคณภาพ จากการวเคราะหผลการตรวจราชการรอบท 2 ๑. ก าหนดนโยบาย ใหผบรหารตระหนกถงความส าคญ ๒. พฒนาคณภาพโรงพยาบาล เพอเออตอการบรหารจดการในทกดานของหนวยบรการในสงกด - ดานบรหาร ควรผลกดนใหเกดระบบงานอยางใหชดเจน มสายงาน และบคลากรหลกในการ

ด าเนนงานอยางตอเนอง - ดานงบประมาณ ควรสนบสนนงบประมาณใหกบโรงพยาบาลทขอรบการประเมนรบรองคณภาพ

สถานพยาบาล เนองจากมคาใชจายตอครงส าหรบเตรยมรบการประเมนทสงมาก - ดานวชาการ จดเวทแลกเปลยนเรยนรในกจกรรมพฒนาโรงพยาบาลคณภาพทประสบผลส าเรจ และ

โรงพยาบาลทยงไมประสบผลส าเรจ ในระดบเขต เพราะทกคนสามารถสอสารและมองเหนบรบทซงกนและกนเพราะพนทใกลเคยงกน

๓. ควรมการสนบสนนความรเพอให QLN สามารถเปนพเลยงไดจรง ๔. การจดทม External surveyor ภายในเขต

…………………………………………………

คณะท 3 การบรหารทรพยากรมนษย

3.1 การผลตและพฒนาก าลงคนดานสขภาพ

3.2 การเพมประสทธภาพการบรหารจดการก าลงคน

3.3 การพฒนาเครอขายก าลงคนดานสขภาพ


130


ผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 คณะท 3 การบรหารทรพยากรมนษย

................................................

หวขอการตรวจราชการ : ระดบความส าเรจของเขตสขภาพทมการบรหารจดการระบบการผลตและพฒนาก าลงคนไดตามเกณฑเปาหมายทก าหนด สวนท ๑ สถานการณการบรหารจดการระบบการผลตและพฒนาก าลงคนของจงหวด

- ดานโครงสรางและบคลากร สวนใหญจงหวดมการปรบโครงสรางของหนวยงานทรบผดชอบการพฒนาบคลากร เปลยนจากกลม

งานพฒนาคณภาพและรปแบบบรการมาเปนภารกจของกลมงานพฒนาทรพยากรบคคล และมการเปลยนแปลงบคลากรทรบผดชอบการพฒนาบคลากร ท าใหขาดความตอเนองในการด าเนนงาน และบคลากรบางสวนขาดประสบการณและองคความรเกยวกบการบรหารจดการทรพยากรมนษย ส านกงานสาธารณสขจงหวดขาดการบรณาการแผนพฒนาบคลากรของโรงพยาบาลชมชน และโรงพยาบาลศนย/โรงพยาบาลทวไปเขาดวยกน

ทกจงหวดมการแตงตงคณะกรรมการพฒนาก าลงคนของจงหวด (HRM, HRD) โดยมองคประกอบเปนผแทนสถานบรการทกระดบ สวนนอยทจะไมมผแทนวชาชพหรอผแทนวทยาลย มการจดท าแผนพฒนาก าลงคนครอบคลมสาขาวชาชพ ๕ กลมสาขา/ทกวชาชพ แตแผนพฒนาบคลากรยงไมครอบคลมทกวชาชพ สวนใหญกลมงานพฒนาทรพยากรบคคล จะด าเนนการพฒนาบคลากรในโครงการปฐมนเทศขาราชการใหม และโครงการอบรมผบรหารระดบตางๆ (ผบต./ผบก./นบส.) สวนแผนงาน/โครงการพฒนาศกยภาพบคลากรทรองรบแผนยทธศาสตรชาต ๒๐ ป ดานสาธารณสข จะด าเนนการตามภารกจของกลมงานในส านกงานสาธารณสขจงหวด

- กลไกและระบบสนบสนนทสงผลใหการพฒนาบคลากรมประสทธภาพเกดผลสมฤทธตามเปาหมายทก าหนดไว (System : Input ,Process ,output/outcome ,Feedback)

คณะกรรมการดาน CSO จะเปนผจดท าแผนยทธศาสตรเขตสขภาพทรองรบกบแผนยทธศาสตรชาต ๒๐ ป ดานสาธารณสข โดยวเคราะหหา Need Assessment ดานการผลตและพฒนาบคลากร ซงรองรบแผนยทธศาสตรชาต ๒๐ ป ดานสาธารณสข ๔ ดาน คอ Service Excellent P&P Excellent People Excellent และ Governance Excellent แผนพฒนาบคลากรยงไมครอบคลมทกวชาชพ โดยเขตสขภาพสวนใหญจะสอสารโดยการประชมชแจงแผนพฒนาก าลงคน/แผนพฒนาบคลากรใหทกจงหวดน าสการปฏบต และบางจงหวดขาดการถายทอดใหโรงพยาบาลชมชนน าสการปฏบต บางจงหวดยงไมจดท าแผนปฏบตการพฒนาศกยภาพบคลากรรองรบ Service Plan ทสามารถระบ สถาบนอบรม วน และเวลา ทจะด าเนนการตามแผนพฒนาศกยภาพบคลากรตามทไดรบจดสรรงบประมาณงบอดหนนอยางชดเจน

ทกเขตสขภาพ/จงหวดใชโปรแกรม HRops ในการบรหารจดการก าลงคน แตโปรแกรมดงกลาวยงไมรองรบการบรหารจดการดานการพฒนาศกยภาพบคลากร จงท าใหตองจดเกบขอมลผผานการพฒนาบคลากรโดยใชโปรแกรม Excel แตยงไมมการจดท าฐานขอมลการพฒนาบคลากรทเปนระบบ บางจงหวดไดพฒนาโปรแกรมรองรบการวเคราะหขอมลการพฒนาบคลากรของหนวยงานตนเอง จงท าใหขาดการเชอมโยงกนระหวางขอมลของจงหวดและเขตสขภาพและยงไมเชอมโยงฐานขอมลระหวาง HRM & HRD

131


- การสรางความรวมมอของสถาบนผลตและพฒนาก าลงคน เขตสขภาพทกแหงมการสรางความรวมมอของสถาบนผลตและพฒนาก าลงคนในพนท เพอแกไข

ปญหาการขาดแคลนอตราก าลงคน และรองรบแผนพฒนาศกยภาพบคลากรของเขตสขภาพดวย และเกอบทกจงหวดไดสรางความรวมกบมอวทยาลยในสงกดสถาบนพระบรมราชชนกและของสถาบนอนๆ รวม ทงภาคเอกชนดวย เพอจดหลกสตรอบรมรองรบแผนพฒนาศกยภาพบคลากร แตมขอจ ากดในเรองหลกสตรอบรมไมครอบคลม Need Assessment ของเขตสขภาพ/จงหวด

- การก ากบ ตดตามการบรหารจดการการพฒนาบคลากรของเขตสขภาพ/จงหวด ทกเขตสขภาพ/จงหวดจะก าหนดแผนก ากบตดตาม โดยลงพนทตดตามผลการพฒนาบคลากรทก ๖

เดอน และใหจงหวดรายงานผลการด าเนนงานสงทกเดอน บางจงหวดจดท าเปน Performance Agreement : PA ระหวางส านกงานสาธารณสขจงหวดกบโรงพยาบาลชมชน เพอตดตาม ก ากบการบรหารจดการอตราก าลงและการพฒนาศกยภาพบคลากรใหมประสทธภาพ แตการก ากบ ตดตามการผลการพฒนาศกยภาพบคลากรรองรบ Service Plan (การใชจายงบอดหนน/ผลการพฒนา) ควรมการก ากบ ตดตามผานการประชมคณะกรรมการระดบจงหวดทกเดอน เพอแกไขปญหา/อปสรรค และวางแนวทางแกไขเสนอผบรหารระดบเขตสขภาพ/จงหวด

สวนท ๒ ผลการด าเนนงานตามประเดนการตรวจราชการของทกจงหวดตาม ๕ องคประกอบ สรปเขตสขภาพ จ านวน ๓ เขต ทผานทง ๕ องคประกอบ คอ เขตสขภาพท ๔ , ๖ และ ๑๒

เขต จงหวด

ผลการด าเนนงานตาม 5 องคประกอบเกณฑตวชวด ประจ าป 2560 คาเปาหมาย (9 เดอน) : ระดบ 3

องคประกอบท 1 : แผนความตองการ

ก าลงคนฯ

องคประกอบท 2 : การสรางความ

รวมมอฯ

องคประกอบท 3 : การเบกจายงบประมาณ

องคประกอบท 4 : บคลากรไดรบการพฒนาเทยบกบ

เปาหมาย

องคประกอบท 5 : จ านวนขอรองเรยนฯ

1 เชยงใหม 5 5 4 4 5

เชยงราย 4 5 1 3 5

พะเยา 3 5 3 3 5

แมฮองสอน 4 5 3 2 5

ล าพน 4 5 1 3 5

ล าปาง 4 5 5 5 5

แพร 4 5 4 4 5

นาน 5 5 2 4 3

สรป 5 5 2 3 5 2 สโขทย 4 5 2 3 5

พษณโลก 4 5 2 3 5

อตรดตถ 4 5 2 3 5

เพชรบรณ 4 5 2 3 5

ตาก 4 5 2 3 5

สรป

4 5 2 3 5

132







รวมมอฯ





3 พจตร 4 5 2 3 5

ก าแพงเพชร 4 5 2 3 5

นครสวรรค 4 5 2 3 5

อทยธาน 4 5 2 3 5

ชยนาท 4 5 4 3 5

สรป 4 5 2 3 5 4 ลพบร 4 5 3 4 5 สระบร 4 5 2 5 5 อางทอง 4 5 3 4 5

สงหบร 4 5 5 5 5

อยธยา 4 5 3 5 5

นครนายก 4 5 3 4 5

ปทมธาน 4 5 4 4 5

นนทบร 3 5 5 4 5

สรป 4 5 3 4 5 5 กาญจนบร 4 5 1 1 5 นครปฐม 4 5 1 3 5 ประจวบครขนธ 4 5 1 1 5

เพชรบร 4 5 1 5 5

ราชบร 4 5 1 5 5

สมทรสงคราม 4 4 1 1 5

สมทรสาคร 4 5 3 4 5

สพรรณบร 4 5 1 3 5

สรป 4 5 1 4 5 6 ชลบร 4 5 3 4 5

ระยอง 4 5 3 3 5

จนทบร 4 5 4 4 5

ตราด 4 5 3 2 5

สมทรปราการ 4 5 4 3 5

ฉะเชงเทรา 4 5 3 4 5

ปราจนบร 4 5 3 4 5

สระแกว 4 5 3 3 5

133







รวมมอฯ





สรป 4 5 3 4 5 7 กาฬสนธ 4 5 1 2 5 รอยเอด 4 5 1 2 5 มหาสารคาม 4 5 3 3 5

ขอนแกน 4 5 2 3 5

สรป 4 5 1 2 5 8 นครพนม 3 5 1 5 5 สกลนคร 4 5 1 5 5 เลย 3 5 3 1 5

บงกาฬ 4 5 1 1 5

หนองบวล าภ 4 5 2 1 5

หนองคาย 4 5 2 1 5

อดรธาน 4 5 5 5 5

สรป 3 5 1 2 5 9 นครราชสมา 4 5 3 3 5 ชยภม 3 5 2 3 5 บรรมย 4 5 2 3 5

สรนทร 4 5 3 3 5

สรป 3 5 2 3 5 10 อบลราชธาน 4 4 2 3 5 ศรสะเกษ 4 4 2 3 5 ยโสธร 4 4 2 3 5

อ านาจเจรญ 4 4 2 3 5

มกดาหาร 4 4 2 3 5

สรป 4 4 2 3 5 11 กระบ 4 3 2 3 5 ภเกต 4 3 5 3 5 สราษฎรธาน 4 3 5 3 5

ชมพร 4 3 1 3 5

พงงา 4 5 1 3 5

นครศรธรรมราช 4 3 1 3 5

ระนอง 4 3 2 3 5

สรป 4 5 2 3 5 12 สตล 4 5 4 4 5 ปตตาน 4 5 3 4 5 พทลง 4 5 3 4 5

134







รวมมอฯ





นราธวาส 4 5 3 4 5

ตรง 4 5 3 4 5

ยะลา 4 5 3 4 5

สงขลา 4 5 5 4 5

สรป 4 5 3 4 5

สวนท ๓ นวตกรรมทเปนแบบอยาง (ถาม)

เขตสขภาพท นวตกรรมทเปนแบบอยาง เขตสขภาพท ๑ ๑. พฒนาระบบฐานขอมลบคลากร และฐานขอมลฝกอบรม

๒. พฒนาเครองมอประเมนผลการด าเนนงานทรพยากรบคคล (HR Scorecard, HR Satisfaction, KMA) 3. จดท าคมอการด าเนนงานทรพยากรบคคลตางๆ ไดแก

- คมอการประเมนระบบการบรหารสมรรถนะระบบการบรหารทรพยากรบคคลและประเมน ความพงพอใจตอระบบการบรหารทรพยากรบคคล

- คมอการวเคราะหความตองการอตราก าลง - คมอการสรรหา เลอกสรรบคลากรทกประเภทการจางงาน การเปลยนสายงาน - คมอการประเมนผลงานวชาการเพอสงเสรมความกาวหนาในวชาชพ - คมอการพจารณาเครองราชอสรยาภรณ - คมอการปฐมนเทศขาราชการใหม

เขตสขภาพท 2 Leadership ใหความส าคญกบการพฒนาบคลากร ปรบกลไกการพฒนาบคลากรใหมความเขมแขง ๑. สสจ.เพชรบรณ ไดบรหารจดการแกไขปญหาก าลงคนของแพทยแผนไทยในอ าเภอชนแดน ทมจ านวน ๔ สามารถหมนเวยนออกไปใหบรการใน รพ.สต. จนท าใหอ าเภอชนแดนมผลการด าเนนงานเปนอนดบ ๑ ของจงหวดเพชรบรณ ๒. สสจ.อตรดตถ มการใชเทคโนโลยในการตดตามสญญาลาศกษาตอ กอนครบอายสญญา ๑ - ๒ เดอน จะมการเตอนลวงหนาอตโนมต (Pop up) และมฐานขอมลบคลากรทจงหวดพฒนาขนเพอตรวจสอบระบชอของบคลากรไดวาใครประจ าอยทไหน ๓. สสจ.อตรดตถ ใชกระบวนการจดการความร เพอแกไขปญหาผปฏบตงานลาออก/ยาย โดยใชเวลาหลงเลกงานวนละ ๑ ชม.(๑๖.๐๐-๑๗.๐๐) เปนการสอนงานบคลากรทปฏบตงานใหมวนละ ๑ เรอง จากบคลากรทมประสบการณ รเรมท าในกลมงานพฒนาบคลากร ท าใหผลการด าเนนงานของกลมงานมความตอเนอง

เขตสขภาพท ๓ Leadership ใหความส าคญกบการพฒนาบคลากร ปรบกลไกการพฒนาบคลากรใหมความเขมแขง ๑. จดท าฐานขอมลการพฒนาบคลากรของโรงพยาบาลใหเปนปจจบน เพอการวางแผนและตดสนใจของผบรหาร ตลอดจนจดท ารายงานขอมลการพฒนาบคลากรในระดบเขตไดชดเจนมากยงขน

135


เขตสขภาพท นวตกรรมทเปนแบบอยาง เขตสขภาพท ๔ 1. สสจ.อยธยามระบบการตดตามการใชงบประมาณในการพฒนาบคลากรตามโครงการตางๆ ของ

แตละหนวยงาน อยางครอบคลม ท าใหมการใชงบประมาณใน ป 2559 ครบรอยละ 100 และน ามาขยายผลใชตอในป 2560 เพอใหเกดการด าเนนงานทมประสทธภาพ ๒. สสจ.อยธยามระบบการตดตามประเมนผลเชงคณภาพ การพฒนาบคลากรตาม Service plan หลงการจดอบรมครบ 1 ป ๓. สสจ.อางทองมการพฒนาโปรแกรมระบบสารสนเทศทรพยากรบคคล สสจ.อางทอง ( APIS: Angthong Personal Information System) เพอใชในการวเคราะหอตราก าลงและจดเกบขอมลการพฒนาบคลากรของจงหวด ๔. สงหบรไดตงศนย HR Excellent Clinic เพอใหค าปรกษาสงเสรมการจดท าผลงานทางวชาการเพอเลอนต าแหนง

เขตสขภาพท ๕ 1. Leadership ใหความส าคญกบกลไกการบรหารจดการการพฒนาบคลากร เพอพฒนารปแบบการบรหารจดการการพฒนาบคลากรทสอดคลองกบปญหาในพนท

เขตสขภาพท ๖ ๑. Leadership ระดบเขตสขภาพ/จงหวด/ผอ านวยการใหความส าคญกบการบรหารจดการระบบ การผลตและพฒนาก าลงคน ปรบกลไกใหมความเขมแขง/ประสานความรวมมออยางดระหวางหนวยงานทกระดบ ๒. การสอสาร/การสรางความเขาใจในนโยบาย/ยทธศาสตรดานการผลตและพฒนาก าลงคนของ เขตสขภาพไปในทศทางเดยวกน

เขตสขภาพท ๗ ๑. Leadership ไดน าปญหา/อปสรรค/ผลการด าเนนงานปทแลวมาปรบกลไกการบรหารจดการ การพฒนาบคลากรเขตสขภาพ/จงหวดใหมประสทธภาพมากขน ๒. ผบรหารก ากบตดตามอยางสม าเสมอ และก าหนดเปน PA ระหวางจงหวด/โรงพยาบาล ท าให การด าเนนงานคลองตวมากขนรวดเรว

เขตสขภาพท ๘ ๑. รปแบบการบรหารจดการการพฒนาบคลากร จดท าแผนพฒนาบคลากรอยางสอดคลองกบ Problem base ๒. เขตสขภาพจดท าแผนปฏบตการพฒนาบคลากรอยางชดเจน

เขตสขภาพท ๙ ๑. มการพฒนาสมรรถนะของบคลากรดานการวจย โดยสนบสนนงบประมาณทเพยงพอ และจดใหมขวญก าลงใจส าหรบบคคลากรทน าเสนอผลงานเดนไดรบรางวลในระดบเขต และระดบชาต

เขตสขภาพท ๑๐ ๑. Leadership ใหความส าคญกบการก ากบ ตดตามการบรหารทรพยากรบคคล และปรบกลไกการการบรหารทรพยากรบคคลใหปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ และสอดคลองกบแผนพฒนาระบบบรการสขภาพ (Service Plan)

เขตสขภาพท ๑๑ ๑. Leadership ไดน าปญหา/อปสรรค/ผลการด าเนนงานปทแลวมาปรบกลไกการบรหารจดการการพฒนาบคลากรเขตสขภาพ/จงหวดใหมประสทธภาพมากขน

เขตสขภาพท ๑2 ๑. Leadership ใหความส าคญกบการพฒนาบคลากร จดท าแผนพฒนาบคลากรใหสอดคลองกบแผนพฒนาระบบบรการสขภาพ (Service Plan) และProblem base ๒. โรงพยาบาลหาดใหญพฒนาสมรรถนะของบคลากรใหสามารถท าหตการผาตดทรวงอก (Open Heart) ซงเปนโรงพยาบาลเพยงแหงเดยวในภาคใต เพอลดความเสยงและการรอคอยการสงตอทารกแรกเกดไปผาตดทกรงเทพฯ

136


สวนท 4 สรปประเดนส าคญทเปนความเสยงตอการท าใหการขบเคลอนนโยบายหรอการด าเนนงานไมประสบความส าเรจความส าเรจ (Key Risk Area/ Key Risk Factor) ซงไดจากการวนจฉย ประมวล วเคราะห สงเคราะห จากการตรวจตดตาม

ปจจยทจะท าใหประสบความส าเรจในเขตสขภาพ คอ ๑. การไดรบการสนบสนนจากผบรหารระดบจงหวด/เขตสขภาพในเชงนโยบาย ๒. โครงสรางกรอบอตราก าลงทเหมาะสมของบคลากรทรบผดชอบงานพฒนาบคลากรของจงหวด/

เขตสขภาพ ๓. บคลากรทรบผดชอบงานพฒนาศกยภาพบคลากรของจงหวด/เขตสขภาพมความรทกษะ

ความสามารถในการถายทอด ๔. การสอสาร/กลไกสนบสนนการบรหารจดการการพฒนาก าลงคน/แผนพฒนาระบบบรการสขภาพ/

แผนพฒนาศกยภาพบคลากรของเขตสขภาพถายระดบลงสจงหวด ๕. ระบบฐานขอมลดานการพฒนาบคลากรทเชอมโยงระหวางสถานบรการ/จงหวด/เขตสขภาพ

การจดเกบขอมลอยางเปนระบบ ถกตอง ครบถวน และเปนปจจบน ๖. การก ากบ ตดตามผลการพฒนาบคลากรของจงหวด/เขตสขภาพ เพอน าไปปรบปรงการบรหารจดการ

ใหมประสทธภาพ

ปจจยทจะท าใหไมประสบความส าเรจในเขตสขภาพ 1. การเปลยนโครงสราง/บคลากรผรบผดชอบงานพฒนาบคลากรของเขตสขภาพ/จงหวด ท าใหขาดความ

ตอเนองในการด าเนนงานพฒนาบคลากรของเขตสขภาพ/จงหวด 2. ขาดความรความเขาใจในงานดานการพฒนาบคลากรของผรบผดชอบการพฒนาบคลากรระดบจงหวด/

เขตสขภาพ เกยวกบการจดท ายทธศาสตรการพฒนาก าลงคน นโยบายกระทรวงสาธารณสข และแผนพฒนาระบบ บรการสขภาพ (Service Plan) ตวชวดกระทรวงสาธารณสข ประเดนการตรวจราชการ

3. การบรหารจดการการพฒนาบคลากรของจงหวด/เขตสขภาพขาดความชดเจนในผรบผดชอบงาน 4. ขาดการบรณการ และการสอสารแผนพฒนาระบบบรการสขภาพ (Service Plan) และแผนพฒนา

บคลากรของเขตสขภาพถายระดบลงสจงหวดอยางทวถง เพอใหเกดการเชอมโยงการใชฐานขอมลก าลงคนอนเดยว กนในการด าเนนงาน

๑. ไมมระบบฐานขอมลดานการพฒนาบคลากรทเชอมโยงระหวางสถานบรการ/จงหวดและเขตสขภาพ ทถกตอง ครบถวน และเปนปจจบน

๒. การก ากบตดตามผลการพฒนาบคลากรและนเทศหนวยงานในเขตสขภาพ ขาดการน าปญหา/อปสรรค ขอเสนอแนะไปพฒนางานตอไป

137


สวนท 5 ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะ เขตสขภาพ ปญหา/อปสรรค/ปจจยทท าให

การด าเนนงานไมบรรลวตถประสงค ขอเสนอแนะทใหตอหนวยรบตรวจ

เขตสขภาพท ๑ ๑. บางจงหวดเปลยนผรบผดชอบงานพฒนาบคลากร ท าใหขาดความรความช านาญและความเชยวชาญในงาน ๒. บางจงหวดงาน HRM และ HRD ขาดการเชอมโยง/การใชงานจากฐานขอมลก าลงคนจากฐานขอมลอนเดยวกน ท าใหการน าขอมลไปใชบรหารก าลงคนของจงหวดอาจจะไมตรงกนในงาน HRM และ HRD ๓. แผนยทธศาสตรพฒนาก าลงคนของสถานบรการยงไมเชอมโยงกนทงจงหวด

๑. พฒนาสมรรถนะบคลากรดานการวางแผนกลยทธ และจดท า/เผยแพรคมอการปฏบตงานใหถกตอง ตามกฎ ระเบยบ ๒. เขตสขภาพ/จงหวดวางระบบการจดเกบฐานขอมลก าลงคนใหถกตอง ครบถวน และเปนปจจบน เพอใชวางแผนผลตและพฒนาก าลงคนใหสอดคลองกบยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข ๒๐ ป ๓. ใหจดท าแผนยทธศาสตรพฒนาก าลงคนอยางมสวนรวม จาก CSO/CHRO/ผแทนวชาชพ/ผบรหารทกระดบโดย สสจ.

เขตสขภาพท 2 ๑. ๑. บางจงหวดเปลยนผรบผดชอบงานพฒนาบคลากร ท าใหขาดความตอเนองในการด าเนนงาน ๒. กา รส ง ร า ย ง านกา ร ใ ช จ า ย งบประมา ณงบอดหนนเพอพฒนาบคลากรจากสถานบรการยงไมสม าเสมอ และตอเนอง ๓. ผปฏบตบางจงหวดไมเขาใจรายงานการตรวจราชการ/ตวชวดการบรหารจดการการผลตและพฒนาบคลากร เนองจากเปนตวชวดใหมตองมการท าความเขาใจรวมกน

๑. ควรก าหนดกรอบต าแหนงใหเหมาะสมกบภารกจของงาน และพฒนาศกยภาพบคลากรผผปฏบต งานงานพฒนาบคลากรใหมความรความสามารถอยางเพยงพอ ๒. ควรสอสารแนวทางการก ากบและตดตามรายงานการพฒนาศกยภาพบคลากรจากสถานบรการใหชดเจน และรายงานตอคณะกรรมการ บรหารก าลงคนระดบจงหวด ๓. เขตสขภาพชแจงรายงานการตรวจราชการ/ตวชวดการบรหารจดการการผลตและพฒนาบคลากร

เขตสขภาพท ๓ ๑. ระบบฐานขอมลสารสนเทศดานก าลงคนยงไมเชอมโยงตงแตระดบบคคล/ระดบหนวยงาน/เขตสขภาพ ๒. การพฒนาบคลากรโดยวธการศกษาตอ หรอการอบรมระยะเวลานานเปนเดอน ท าไดยากเนองจากปญหาขาดแคลนบคลากรในการท างาน

๑. พฒนาใหมฐานขอมล electronic ทสามารถเชอมโยงกนไดทงจงหวด/เขตสขภาพ ๒. จงหวด/สถานบรการจดท าแผนพฒนาบคลากร และจดท าเกณฑคดเลอกบคลากรไปอบรมใหสอดคลองกบความตองการและปญหาของสถานบรการ

เขตสขภาพท ๔ ๑. บางจงหวดขาดแคลน/ปรบเปลยนบคลากรผปฏบตงานพฒนาบคลากร ท าใหบคลากรมความรความเขาใจไมเพยงพอ และขาดความตอเนองในการด าเนนงาน ๒. บางจงหวดใชจายงบประมาณงบอดหนนเพอพฒนาบคลากรไมเปนไปตามแผนฯ มสาเหต ดงน - ขาดแคลนบคลากรในการปฏบตงาน - สถาบนไมเปดอบรมตามทประชาสมพนธไว - หลกสตรท สถาบนในพนท เปดอบรมได ไม

๑. ควรก าหนดกรอบต าแหนงใหเหมาะสมกบภารกจของงาน และพฒนาศกยภาพบคลากรผรบผดชอบงานพฒนาบคลากรใหมความรความสามารถอยางเพยงพอ ๒. เขตสขภาพก ากบและตดตามการใชจายงบประมาณของจงหวดในเขตสขภาพทกเดอนและก าหนดมาตรการรองร บกรณ จ งหว ดด า เน นการพ ฒนาบ คลากร ไม เ ป น ไปตามเปาหมายของแผนพฒนาบคลากร

138


เขตสขภาพ ปญหา/อปสรรค/ปจจยทท าให การด าเนนงานไมบรรลวตถประสงค


ครอบคลมกบแผนพฒนาบคลากรของเขตสขภาพ ๓. บางจงหวดไมมผแทนสถาบนการศกษาเขารวมเปนกรรมการฯ ท าใหแผนพฒนาบคลากรไมสอดคลองกบชวงเวลา และงบประมาณ

๓. จงหวดเพมผแทนจากสถาบนการศกษาในคณะกรรมการระดบจงหวด เพอใหมสวนรวมในการบรหารจดการระบบการผลต และการพฒนาของจงหวดไดอยางสอดคลองกบความจ าเปนในพนท

เขตสขภาพท ๕ ๑. การพฒนาบคลากรไมเปนไปตามแผนพฒนาศกยภาพบคลากรทก าหนดไว มสาเหต ดงน

- การโอนงบประมาณลาชา - บคลากรนอยภาระงานมาก จงไมสามารถไปอบรมตามแผนทก าหนดได - บคลากรไมไดรบคดเลอก - ไมมสถาบนอบรมตามแผนทก าหนดการ

๒. รายงานผลการพฒนาศกยภาพบคลากรของจงหวดไมเปนปจจบน

๑. ควรก าหนดหลกเกณฑคดเลอกบคลากร และคณสมบตของผรบการอบรมใหสอดคลองกบแผนพฒนาระบบบรการสขภาพ ๒. จดท าแผนปฏบตการพฒนาบคลากรของจงหวด/เขตสขภาพอยางชดเจน โดยระบรายชอ ชวงเวลาทสงบคลากรไปอบรม วงเงน

เขตสขภาพท ๖ ๓. ๑. การจดสรรงบประมาณงบอดหนนลาชา ๔. ๒. บางจงหวดเปลยนผรบผดชอบงานพฒนา

บคลากร ท าใหขาดความตอเนองในการด าเนนงาน

๑. สวนกลางเรงรดจดสรรงบประมาณตงแตตนปงบประมาณ ๒. ควรก าหนดกรอบต าแหนงใหเหมาะสมกบภารกจของงาน และพฒนาศกยภาพบคลากรผ ป ฏ บ ต ง า น พ ฒ น า บ ค ล า ก ร ใ ห ม ค ว า ม รความสามารถอยางเพยงพอ

เขตสขภาพท ๗ ๕. ๑. บางจงหวดเปลยนผรบผดชอบงานพฒนาบคลากร ท าใหขาดความตอเนองในการด าเนนงาน ๒. การพฒนาบคลากรไมเปนไปตามแผนพฒนาศกยภาพบคลากรทก าหนดไว มสาเหต ดงน

- การโอนงบประมาณลาชา และมวงเงนจ ากด ท าใหการพฒนาบคลากรไมครอบคลมทกสายงาน

- บางหลกสตรสอบไมได/ไมมสถาบนเปดอบรม

๑. ก าหนดอตราก าลง/หนาทของงานพฒนาบคลากรระดบจงหวดอยางชดเจน ๒. รายงานปญหาอปสรรคในการพฒนาบคลากรเสนอตอผานคณะกรรมการบรหารระดบจงหวด/เขตสขภาพ เพอก าหนดแนวทางแกไขรวมกนในระดบเขตสขภาพ

เขตสขภาพท ๘ ๑. การเชอมโยงฐานขอมลของหนวยงานทกระดบเพอน ามาใชในการตดสนใจของผบรหาร ๒. การเบกจายไมเปนไปตามแผน เนองจากสอบไมผานหรอหลกสตรนนๆไมมสถาบนการศกษาเปดใหเขารบการอบรม

๑. พฒนาระบบฐานขอมลใหสามารถเชอมโยง ไดครอบคลมหนวยงานทกระดบ และ ใช เปนฐานขอมลในการตดสนใจของผบรหาร ๒. ปรบเปลยนหลกสตรฝกอบรมใหสอดคลองกบแผนพฒนาระบบบรการสขภาพ

เขตสขภาพท ๙ ๑. การพฒนาบคลากรไมเปนไปตามแผนทก าหนดไว มสาเหต ดงน - บคลากรไมสามารถสอบผานการคดเลอกเขาไปฝกอบรมได

๑. เขตสขภาพ/จงหวดรายงานปญหาอปสรรคในการพฒนาบคลากรเสนอตอผานคณะกรรมการ บรหารระดบจงหวด/เขตสขภาพ เพอก าหนดแนวทางแกไขรวมกนในระดบเขตสขภาพ/จงหวด

139




- สถาบนทจดอบรมบางหลกสตรจะเปดอบรมในไตรมาสท ๓ -๔ - บางหลกสตรเปดรบผเขาอบรมจ านวนนอย - บางหลกสตรหาบคลากรไปฝกอบรมไมได - สถานศกษาเปดสอนเวลาไมสอดคลองกนกบผเรยน

เขตสขภาพท ๑๐ ๑. การโอนงบประมาณงบอดหนนพฒนาบคลากรรองรบ Service Plan ประจ างบประมาณป 2560 มาทจงหวดลาชา ท าใหการพฒนาบคลากรไมเปนไปตามแผนทก าหนดไว ๒. บางจงหวดเปลยนโครงสราง/ผรบผดชอบงานพฒนาบคลากร ท าใหขาดความตอเนองในการด าเนนงาน และบคลากรตองการฝกอบรมดานการบรหารทรพยากรบคคล ๓. การเกบขอมลและแบบฟอรมรายงานผลการพฒนาบคลากรไมตรงกนทงเขตสขภาพ

๑ . ก า ห น ด แ น ว ท า ง ก า ร บ ร ห า ร จ ด ก า ร งบประมาณของเขตสขภาพ และก ากบการด าเนนงานใหมประสทธภาพใหแลวเสรจตามแผนทก าหนด ๒ . เ ขตส ขภาพ/จ งหว ดพฒนาสมร รถนะผปฏบตงานใหมความรความสามารถตามภารกจทไดรบมอบหมาย ๓. พฒนาระบบขอมลก าล งคนเพอใชบรหารจดการดาน HRM & HRD โดยใชฐานขอมลรวมกน และจดระบบตดตามการรายงานเปนรายเดอนหรอรายไตรมาส อยางตอเนอง

เขตสขภาพท ๑๑ ๑. การพฒนาบคลากรไมเปนไปตามแผนพฒนาศกยภาพบคลากรทก าหนดไว มสาเหต ดงน

- บคลากรไมผานการคดเลอก - สถาบนเปดอบรมไมได เนองจากจ านวนไมกลมเปาหมายไมคมทน - หลกสตรทอบรมระยะเวลานาน หนวยงานขาดแคลนอตราก าลง - บคลากรไมไปอบรมในสถาบนอบรมทอยนอกเขตสขภาพ

๒. การจดเกบขอมลการพฒนาบคลากรยงไมเปนระบบ

๑. ก าหนดหลกเกณฑคดเลอกบคลากร และคณสมบตของผรบการอบรมใหสอดคลองกบแผนพฒนาระบบบรการสขภาพ ๒. จดท าแผนปฏบตการพฒนาบคลากรของจงหวด/เขตสขภาพอยางชดเจน โดยระบรายชอ ชวงเวลาทสงบคลากรไปอบรม วงเงน ๓. จงหวด/เขตสขภาพก าหนดแนวทางการจดเกบขอมลก าลงคนของจงหวด/เขตสขภาพ ใหสอดคลองเปนทศทางเดยวกน และครอบคลม HRM และ HRD เพอใชในการบรหารจดการก าลงคนของจงหวด/เขตสขภาพ ๔. จดตง Learning Center ระดบเขตสขภาพ เพ อ เป นศ นย กล า งการพฒนาบ ค ลากร ใหสอดคลองกบนโยบาย/แผนยทธศาสตรของเขตสขภาพ/ประเทศ

เขตสขภาพท ๑2 1. บางจงหวดเปลยนผรบผดชอบงานพฒนาบคลากร ท าใหขาดความรเกยวกบกฎระเบยบและความเชยวชาญในงาน ๒. ยงไมมฐานขอมลทใชในการตดสนใจเชงบรหารดานการพฒนาบคลากรของจงหวดในรปแบบเดยวกนทงเขตสขภาพ ๓. ยงไมบรณาแผนพฒนาบคลากรในภาพรวมของ

๑. เขตสขภาพพฒนาศกยภาพบคลากรใหสมรรถนะทสอดคลองกบงาน และจดท าคมอการปฏบตงานใหถกตองกฎ ระเบยบทเปลยนแปลงของกระทรวง ๒. เขตสขภาพพฒนาโปรแกรม/ระบบจดเกบขอมลการพฒนาบคลากร เพอใชในการวเคราะหผลการด าเนนงานท เปนรปแบบเดยวกบเขต

140




หนวยงานในจงหวด สขภาพ และเปนขอมลเสนอผบรหารในการตดสนใจ ๓. วเคราะหและจดท าแผนพฒนาบคลากรในภาพรวมของหนวยงานในจงหวด เพอใชวเคราะหสถานการณสวนขาดของการพฒนาบคลากรทงระบบ

สวนท ๖ ขอเสนอแนะตอนโยบาย/ตอสวนกลาง/ตอผบรหาร/ตอระเบยบ กฎหมาย ขอเสนอแนะตอสวนกลาง

1. แผนพฒนาระบบบรการสขภาพ (Service Plan) มการเปลยนแปลงทกป ท าใหการจดท าแผนพฒนาบคลากรระดบเขตสขภาพ/จงหวด/โรงพยาบาล ตองปรบเปลยนใหสอดคลองดวย

2. ก าหนดนโยบาย หลกเกณฑรองรบใหเกดการบรหารจดการการพฒนาบคลากรของเขตสขภาพใหมประสทธภาพ และคลองตว ดงน

- เรงรดการจดสรรงบประมาณใหเขตสขภาพ/จงหวดตงแตตนปงบประมาณ - ปรบการใชจายงบอดหนนเพอพฒนาศกยภาพบคลากรรองรบ Service Plan ใหมความคลองตว

มากขน โดยใหครอบคลมคาใชจายในการเดนทาง คาทพก และเบยเลยงในการเดนทางดวย 3. สรางความเขาใจการบรหารจดการการพฒนาบคลากรใหเขตสขภาพ/จงหวดทราบและปฏบตได

อยางถกตอง เชน ควรมการประชมชแจงตวชวดและเกณฑการประเมน เพอใหด าเนนการเปนแนวทางเดยวกน 4. พฒนาศกยภาพบคลากรผปฏบตหนาทระดบเขตสขภาพ/จงหวด ใหมความรความเขาใจเกยวกบการ

บรหารจดการก าลงคน/แผนพฒนาระบบบรการสขภาพอยางเพยงพอ และสอดคลองกบนโยบายทก าหนด 5. พฒนาระบบฐานขอมลการก าลงคนของกระทรวงสาธารณสข เพอใหสามารถเชอมโยงกบหนวยงาน

ทกระดบ และก าหนดระดบการเขาถงขอมลใหเขตสขภาพ/จงหวด/สถานบรการสามารถใชประโยชนจากฐานขอมลไดดวย

6. ประชาสมพนธหลกสตรอบรมของสถาบนอบรมตางๆ ทงในสงกดและนอกสง กดกระทรวงสาธารณสข ใหครอบคลมหลกสตรตาม Service Plan คาใชจาย ระยะเวลา ชวงเวลา และผรบผดชอบ

7. ตดตามประเมนผลหลงการฝกอบรม โดยประเมนสมรรถนะในการท างานจากผรวมงาน ตนเอง และผบรหาร สอดคลองกบความตองการของหนวยงานหรอไม สามารถน าความรมาใชในปฏบตงานไดจรง

8. จดหาโควตาหลกสตรอบรมรองรบ Service Plan เพอใหบคลากรไดรบการพฒนาตามแผนทก าหนด รวมทงพฒนาศกยภาพของสายสนบสนนอยางเสมอภาค

ขอเสนอแนะตอเขตสขภาพ 1. เขตสขภาพก าหนดแนวทางการบรหารจดการการพฒนาบคลากรใหมประสทธภาพ เชน

๑.๑ ก าหนดเกณฑการจดสรรทรพยากร (คน เงน ของ) เพอสนบสนนการพฒนาบคลากรของจงหวดใหมประสทธภาพ ๑.๒ น าผลการพฒนาบคลากรของจงหวด ในปงบประมาณ ๒๕๕๙ มาเปนเกณฑจดสรรงบอดหนนในปงบประมาณ ๒๕๖๐ และปรบปรงแผนพฒนาศกยภาพบคลากร ประจ าป ๒๕๖๐

141


๑.๓ สนบสนนขอมลก าลงคนใหจงหวดใชในการบรหารจดการระบบการผลตและพฒนาบคลากร ๑.๔ น าแผนพฒนาศกยภาพบคลากรไปสการปฏบตจรง (ระบหลกสตร/รายชอผอบรม/หนวยงาน/ชวงเวลา/วงเงน)

๑.๕ จดท า/เผยแพรคมอการปฏบตงานใหถกตองกฎ ระเบยบตามทเปลยนแปลงของกระทรวง ๒. เขตสขภาพสอสารยทธศาสตรก าลงคน และนโยบายการพฒนาก าลงคนของกระทรวงสาธารณสขให

ผรบผดชอบระดบจงหวดทราบเกยวกบอยางทวถง ๓. พฒนาศกยภาพบคลากรผปฏบตระดบจงหวด ใหมความรความเขาใจเกยวกบการพฒนาบคลากรอยางเพยงพอ และสอดคลองกบนโยบายทก าหนด ๔. พฒนาฐานระบบขอมลการพฒนาบคลากรของจงหวด และน ามาใชบรหารทรพยากรบคคลของเขตสขภาพ เพอใหสามารถเชอมโยงกบหนวยงานทกระดบ และก าหนดระดบการเขาถงขอมลใหจงหวด/สถานบรการ/บคลากรสามารถใชประโยชนจากฐานขอมลไดดวย ๕. เขตสขภาพเพมผแทนจากสถาบนการศกษาในคณะกรรมกรรมการระดบเขตสขภาพ เพอใหมสวนรวมในการบรหารจดการระบบการผลตและการพฒนาไดอยางสอดคลองกบความจ าเปนในพนท ๕. ใหความส าคญการก ากบ ตดตามและรายงานผลการพฒนาบคลากรทสอดคลองกบเปาหมายทก าหนด และน าไปปรบปรงการบรหารจดการระบบการผลตและพฒนาบคลากรใหมประสทธภาพ ๖. สรางเครอขายดานการพฒนาคนระดบเขตสขภาพ ใหชวยเหลอกนดานทรพยากร (คน เงน ของ) ๗. จดตง Learning Center ระดบเขตสขภาพ เพอเปนศนยกลางการพฒนาบคลากรใหสอดคลองกบนโยบาย/แผนยทธศาสตรของเขตสขภาพ/ประเทศ

ขอเสนอแนะตอจงหวด 1. จดท าแผนพฒนาบคลากรใหครอบคลมหนวยงานทกระดบ/ทกกลมเปาหมาย 2. เพมผแทนจากสถาบนการศกษาในคณะกรรมการระดบจงหวด เพอใหมสวนรวมในการบรหาร

จดการระบบการผลต และการพฒนาของจงหวดไดอยางสอดคลองกบความจ าเปนในพนท 3. ก าหนดเกณฑ และคณสมบตของผรบการอบรมใหสอดคลองกบแผนพฒนาระบบบรการสขภาพ 4. จดอบรมบคลากรผรบผดชอบงานพฒนาบคลากรของหนวยงานภายในจงหวด ใหมความรความเขาใจ

เกยวกบยทธศาสตรก าลงคน นโยบายการพฒนาก าลงคนของกระทรวงสาธารณสข/เขตสขภาพ 5. จดท าแผนจดสรรงบประมาณเพอการพฒนาบคลากรใหชดเจน เพอการก ากบตดตามการใชจาย

งบประมาณ ๕. ก าหนดแนวทางการจดเกบขอมลการพฒนาบคลากรของหนวยงานภายในจ งหวดใหเหมาะสม สอดคลองเปนทศทางเดยวกน ครอบคลม HRM และ HRD และน ามาใชบรหารทรพยากรบคคลของจงหวด ๖. ใหความส าคญการก ากบ ตดตามและรายงานผลการพฒนาบคลากรทสอดคลองกบเปาหมายทก าหนด และน าไปปรบปรงการบรหารจดการระบบการผลตและพฒนาบคลากรใหมประสทธภาพ ๗. สรางเครอขายดานการพฒนาคนระดบจงหวด ใหสถานบรการชวยเหลอกน (พชวยนอง) ดานทรพยากร (คน เงน ของ) ๘. จดท า/เผยแพรคมอการปฏบตงานใหถกตองตามกฎ ระเบยบทเปลยนแปลงของกระทรวง

142


หวขอ : รอยละของหนวยงานทมการน าดชนความสขของคนท างาน (Happinometer) ไปใช ประเดนการตรวจราชการ : รอยละของหนวยงานทมการน าดชนความสขของคนท างาน (Happinometer) ไปใช 1. สถานการณในภาพรวม เขตสขภาพท 1 – 12 (ขอมล ณ วนท 22 สงหาคม 2560)

ในปงบประมาณ ๒560 กระทรวงสาธารณสขไดก าหนดเปาหมาย หนวยงานมการประเมนดชนความสขของคนท างาน (Happinometer) รายบคคลมากกวารอยละ 60 ของจ านวนบคลากรของหนวยงานนน และใน ไตรมาสท 4 รอยละ 50 ของหนวยงานมการน าดชนความสขของคนท างาน (Happinometer) ไปใช ตงแตระดบท 3 ขนไป ซงกระทรวงสาธารณสขไดด าเนนการเปดระบบเพอตอบแบบประเมนความสขของคนท างาน (Happinoimeter) ระหวางวนท 18 เมษายน – 30 มถนายน 2560 มผ เขาตอบแบบประเมนทงสน 298,793 คน คดอตราการตอบแบบประเมนเปนรอยละ 78.84 โดยมหนวยงานทมการประเมนดชนความสขของคนท างาน (Happinometer) รายบคคลมากกวารอยละ 60 ของจ านวนบคลากรของหนวยงานนน รอยละ 87.10

2. ขอมลประกอบการวเคราะห ๒.๑ ขอมลตามเปาหมายหนวยงานมการประเมนดชนความสขของคนท างาน (Happinometer)

รายบคคลมากกวารอยละ 60 ของจ านวนบคลากรของหนวยงานนน จ านวนเปาหมายหนวยงานมการประเมนดชนความสขของคนท างาน (Happinometer)

รายบคคลมากกวารอยละ 60 ของจ านวนบคลากรของหนวยงานนน รายการขอมล เขต 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 รวม

หนวยงานมการประเมนดชนความสขของคนท างาน (Happinometer) รายบคคลมากกวารอยละ 60 ของจ านวนบคลากรของหนวยงานนน

เปาหมาย 1,317 - 699 947 1,047 926 967 1,058 1.133 985 876 961 10,916

ผลงาน 1,163 - 620 865 1,037 893 892 978 907 953 750 945 10,003

รอยละ 88.31 - 88.70 91.34 99.04 96.44 92.24 92.44 80.05 96.75 85.62 98.34 91.64

หมายเหต : เขตสขภาพท 2 ด าเนนการตอบแบบประเมนกอนการเปดระบบ Happinometer จงไมมขอมลรายงานจากระบบดงกลาว

3. สรปประเดนส าคญทเปนความเสยงตอการท าใหการขบเคลอนนโยบายหรอการด าเนนงานไมประสบความส าเรจ (Key Risk Area/ Key Risk Factor) ซงไดจากการวนจฉย ประมวล วเคราะห สงเคราะห จากการตรวจตดตาม

3.1 หนวยงานระดบพนทรบทราบแนวปฏบตลาชา ท าใหเขากรอกแบบประเมนไมทนตามก าหนด สงผลใหมผเขาตอบแบบประเมนนอยกวาเกณฑทก าหนด

3.2 หนวยงานไมมผรบผดชอบหลก ท าใหผใชระบบไมสามารถประสานเพอขอแกไขปญหาทเกดขนจากระบบได รวมทง การกรอกขอมลทเปนฐานตงตนในการค านวณความกาวหนาของตวชวด

3.3 การรบรนยามของตวชวดของแตละพนทมไมเหมอนกน ไมเทากน ท าใหการด าเนนการตามตวชวดมความคลาดเคลอน

143


4. ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะ

ปญหา / อปสรรค ขอเสนอแนะ / แนวทางแกไข 4.1 การสอสารเรองการท าแบบประเมน นยามตวชวด การประมวลผลขอมล และการแกไขปญหาทเกดจากการใชระบบ

- เพมชองทางการสอสารเพอสรางความเขาใจเรองการท าแบบประเมน - สรางความเขาใจแตผลงตรวจประเมนเพอชแจงใหหนวยงานระดบพนทมความเขาใจมากขน - สรางตวแทนระดบเขตสขภาพ/จงหวด ในการชแจง สรางความเขาใจในการใชระบบใหมากขน

4.2 ระบบการท าแบบประเมน - พฒนาระบบใหสอดรบกบความตองการของผใชในทกระดบ - แยกระบบ user กบ admin เพอให admin สามารถแกไขระบบเบองตนไดงายขน - พฒนาระบบให admin สามารถแกไขปญหาเบองตนในพนทได เชน การเปลยนแปลงหนวยงาน การลมรหส

5. ขอเสนอแนะตอนโยบาย/ตอสวนกลาง/ตอผบรหาร/ตอระเบยบ กฎหมาย 5.1 ก าหนดผรบผดชอบทชดเจนทงในระดบกรม/ส านก/เขตสขภาพ/จงหวด/หนวยปฏบต 5.2 พฒนาระบบสอสารเพอใหทกหนวยงานรบทราบขาวสารไดทนเวลา 5.3 ความชดเจนของแนวทางการด าเนนงานตามตวชวด

หวขอ : รอยละของครอบครวทมศกยภาพในการดแลสขภาพตนเองไดตามเกณฑทก าหนด เขตสขภาพท 1 - 12

ประเดนการตรวจราชการ : รอยละของครอบครวทมศกยภาพในการดแลสขภาพตนเองไดตามเกณฑทก าหนด 1. สถานการณในภาพรวม เขตสขภาพท 1 – 12 (ขอมล ณ วนท 2๕ สงหาคม 2560)

ปงบประมาณ ๒560 กระทรวงสาธารณสข ไดก าหนดเปาหมายการด าเนนงาน อสค. ทวประเทศ จ านวน 500,000 คน ในกลมเปาหมาย ครอบครวผปวยโรคเบาหวานและหรอความดนโลหตสง ทปวยเปนโรคไตเรอรงระยะท ๔ (CKD) ครอบครวผสงอายตดบานตดเตยง (LTC) และครอบครวผปวยโรค ไมตดตอเรอรง (NCD) จากฐานขอมล HDC ของกระทรวงสาธารณสข โดยด าเนนการคดเลอกและพฒนา อสค. ใน ๓ ไตรมาสแรก และประเมนคณภาพในไตรมาสท 4 ทก าหนดตองมครอบครวทมศกยภาพในการดแลสขภาพตนเองไดตามเกณฑทก าหนด รอยละ 50

กรมสนบสนนบรการสขภาพ ไดด าเนนการสนบสนนการพฒนาอาสาสมครประจ าครอบครว (อสค.) โดยมจ านวน อสค. ทไดรบการคดเลอกและพฒนา จ านวน 485,533 คน คดเปนรอยละ 97.11 มจ านวนครอบครวทไดรบการประเมน จ านวน 168 ,489 ครอบครว และผานการประเมน จ านวน 157 ,129 ครอบครว คดเปนรอยละ 93.26 (ไมรวมเขตกรงเทพมหานคร ซงอยระหวางด าเนนการ)

2. ขอมลประกอบการวเคราะห ขอมลตามเปาหมายการพฒนาก าลงคนดานสขภาพเครอขายภาคประชาชน : พฒนา อสค.และ

การเสรมสรางศกยภาพการดแลสขภาพดวยตนเองระดบครอบครว จ านวนเปาหมาย อสค. ทกระทรวงมอบหมายและผลการด าเนนงาน ป ๒๕๖๐

144


รายการขอมล

เขต 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 รวม

การคดเลอกและพฒนาอสค.

เปาหมาย 60,746 30,800 29,894 39,618 39,988 39,780 44,780 46,774 57,352 40,996 33,180 31,092 500,000

ผลงาน 17,466 27,576 30,451 21,381 26,569 25,383 39,949 21,992 175,409 43,914 31,210 24,150 485,533

รอยละ 28.75 89.53 101.86 53.97 66.44 63.81 89.21 47.02 319.79 107.12 101.73 77.67 97.11

ครอบครวทมศกยภาพในการดแลสขภาพตนเองไดตามเกณฑ ทก าหนด

เปาหมาย (ประเมน)

3,455 6499 13899 7366 13834 8020 3301 12600 68341 9024 14799 7351 168489

ผลงาน 2,230 5,223 12,553 1,268 12,371 6,785 3,059 11,971 67,789 8,261 12,867 6,752 157,129

รอยละ 64.54 80.37 90.32 98.67 89.42 84.60 92.67 95.01 99.19 91.54 86.95 91.86 93.26

ทมา : http://fv.phc.hss.moph.go.th วนท 25 สงหาคม 2560 (ไมรวมกรงเทพฯ)

3. สรปประเดนส าคญทเปนความเสยงตอการท าใหการขบเคลอนนโยบายหรอการด าเนนงานไมประสบความส าเรจ (Key Risk Area/ Key Risk Factor) ซงไดจากการวนจฉย ประมวล วเคราะห สงเคราะห จากการตรวจตดตาม

๓.๑ การสอสารและการเรยนรรวมกนระหวางผก าหนดนโยบาย ผถายทอดนโยบาย และผปฏบตทกระดบในพนททชดเจน ถกตอง ครบถวน สม าเสมอ และปอนกลบขอมลตอเนอง เพออ านวยการการด าเนนงาน

๓.๒ การสรางเครอขายและการบรณาการ อสค. ในงานสขภาพชมชนและงานปฐมภม งานต าบลจดการสขภาพตลอดจนงานสขภาพอ าเภอ เปนทมเดยวกนและเนองานทเชอมโยงสงตอซงกนและกน ทงระดบชมชน ครอบครว และบคคล โดยท างานดานสขภาพรวมกบ อสม. เจาหนาทสาธารณสข และทมหมอครอบครว

๓.๓ การท างานแบบประณต เนนกระบวนการเรยนรและปฏบตจรง มงผลทงเชงปรมาณและเชงคณภาพไปพรอมๆ กน

4. ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะ

ปญหา / อปสรรค ขอเสนอแนะ / แนวทางแกไข

๔.๑ การสอสารและการถายทอดนโยบายและแนวทางการพฒนา อสค.แกบคลากร มความลกลน ท าใหเกดชองวางและความคลาดเคลอนตอความเขาใจของบคลากรผปฏบตงานในพนท

- ส ร า งค วาม เ ข า ใ จ และซ กซ อมความ เข า ใ จ ในแนวทางการปฏบตทเนนการเรยนรฝกปฏบตจรง การสนบสนน ตามกระบวนการ พฒนา อสค. การนบผลงาน ทงโดยวาจา การประชมและหนงสอซกซอมความเขาใจ - แนะน าจงหวดแยกกลมเปาหมายระหวาง อสม. และ อสค. ออกจากกลมเปาหมายการพฒนา อสค.

๔.๒ การแลกเปลยนเรยนรรปแบบการพฒนา อสค. ระหวางพนทมนอย ทงในระดบพนทและสวนกลาง

- แนะน าใหมการจดเวทแลกเปลยนเรยนรในระดบพนท โดยบรณาการกบงานปฐมภม งานต าบลจดการสขภาพและงานสขภาพอ าเภอ - ส ว น ก ล า ง ด า เ น น ก า ร จ ด เ ว ท ถ อด บ ท เ ร ย น

145


ปญหา / อปสรรค ขอเสนอแนะ / แนวทางแกไข

การด าเนนงานอาสาสมครประจ าครอบครว (อสค.) โดยการมสวนรวมของภาครฐ ภาคเอกชน

5. ขอเสนอแนะตอนโยบาย/ตอสวนกลาง/ตอผบรหาร/ตอระเบยบ กฎหมาย ๕.1 ก าหนดเปนตวชวดการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ตลอดปงบประมาณ ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔

ตามแผนบรหารยทธศาสตรสาธารณสขทสงผลตอตวชวด 20 ป เพอความตอเนองและวดผลเชงคณภาพ และผลลพธจากการม อสค.ได

๕.๒ พฒนาระบบสอสารทมประสทธภาพ เพอลดชองวางและความคลาดเคลอนตอความเขาใจ ของบคลากรผปฏบตงานในพนท ทงดานนโยบายและการถายทอดนโยบาย เปาหมาย แนวทางการด าเนนงานพฒนา อสค. การจดสรรงบประมาณเบกจายแทนกนและสอเอกสารประกอบการด าเนนงาน ในทกระดบ

6. นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยาง (ถาม) ๖.1 เพมศกยภาพ อสม. และ Care Giver (CG) ใหมความร ทกษะในงาน และมความเขาใจ ในการ

ด าเนนงาน อสค. แลวใหท าหนาทคดเลอกและแนะน า ถายทอดความร ฝกปฏบตใหแก อสค. ๖.๒ บรณาการไปกบงานสงเสรมเสรมสขภาพชมชน และแผนยทธศาสตรของจงหวดและพนท ไดแก

๑) การพฒนาหลกสตร อสม. นกจดการทมเนอหาการพฒนา อสค. เพอให อสม. เปนพเลยงในการพฒนา อสค. ในพนทพรอมทงบรณาการไปกบงานเยยมบาน ทมหมอครอบครว

๒) การออกแบบการด าเนนงานพฒนา อสค. โดยเชอมโยงกบการด าเนนงานการดแลระยะยาว (Long term care)

๖.3 การใชฐานขอมลจงหวด (HDC ของจงหวด) มาก าหนดเปาหมายการด าเนนงาน อสค. และการใชขอมล Thai Care Cloud เชอมโยงการดแลผปวยโรคไตวายเรอรง เพมเตมจากระบบขอมล Thai COC R๙ และ Thai Refer

....................................................

คณะท 4 การบรหารจดการ

4.1 ระบบธรรมาภบาลและคณภาพการบรหารจดการภาครฐ

- การประเมนคณธรรมและความโปรงใสในการด าเนนงานของหนวยงานภาครฐ ITA

- การบรหารจดการดานยาและเวชภณฑทมใชยาอยางมประสทธภาพ 4.2 การพฒนาระบบขอมลสารสนเทศดานสขภาพ 4.3 การเขาถงบรการการแพทยฉกเฉน 4.4 การบรหารจดการดานการเงนการคลง 4.5 การพฒนางานวจยและองคความรดานสขภาพ 4.6 การตรวจสอบภายใน


146


ผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 คณะท 4 การบรหารจดการ (Governance Excellent)

................................................

การพฒนาระบบบรหารจดการเพอสนบสนนการจดบรการนบเปนระบบทสนบสนนการขบเคลอนยทธศาสตรระบบบรการของกระทรวงสาธารณสข โดยระบบการบรหารจดการทเขมแขงและมประสทธภาพจะชวยสนบสนนงานในระบบบรการใหมคณภาพสงผลตอเปาหมายหลกทมงเนนใหประชาชนเขาถงบรการไดเพมขนและมสขภาพด ทงนระบบการบรหารจดการไดมการวางกลยทธขบเคลอนงานโดยก าหนดใหอยในแผนการตรวจราชการคณะท 4 ซงม 5 ประเดนส าคญคอ 1.ระบบธรรมาภบาลและคณภาพการบรหารจดการภาครฐ แบงเปน 2 เรอง คอ 1.1 การประเมนคณธรรมและความโปรงใสในการด าเนนงานของหนวยงานภาครฐ (Integrity and Transparency Assessment-ITA) และ 1.2 การบรหารจดการดานยาและเวชภณฑทมใชยา 2.การพฒนาระบบขอมลสารสนเทศดานสขภาพ 3.การเขาถงบรการการแพทยฉกเฉน 4.การบรหารจดการดานการเงนการคลง และ 5.การพฒนางานวจยและองคความรดานสขภาพ โดยมรายงานผลการตรวจราชการกรณปกตระดบกระทรวง รอบท 2-2560 รายตวชวด ดงน

หวขอการตรวจราชการ : ระบบธรรมาภบาลและคณภาพการบรหารจดการภาครฐ

1.1 การประเมนคณธรรมและความโปรงใสในการด าเนนงานของหนวยงานภาครฐ (ITA)

ตวชวด: รอยละของหนวยงานในสงกดกระทรวงสาธารณสขทผานเกณฑการประเมน ITA (เปาหมาย ไมต ากวารอยละ 85)

๑) ความเปนมา การประเมนคณธรรมและความโปรงใสในการด าเนนงานของหนวยงานภาครฐ ( Integrity and

Transparency Assessment: ITA) ไดถกก าหนดเปนมาตรการเสรมเชงบวกดานการปองกนและปราบปรามการทจรตในยทธศาสตรชาตวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต ระยะท 3 (พ.ศ. 2560 -2561)รฐบาลเลงเหนถงความส าคญของระบบการประเมนคณธรรมและความโปรงใสในการด าเนนงานของหนวยงานภาครฐโดยเมอวนท 5 มกราคม 2559 คณะรฐมนตรมมตใหหนวยงานภาครฐทกหนวยงานเขารวมการประเมนคณธรรมและความโปรงใสในการด าเนนงานของหนวยงานภาครฐ การประเมนคณธรรมและความโปรงใสในการด าเนนงานของหนวยงานภาครฐ ( Integrity and Transparency Assessment: ITA) ถกก าหนดเปนกลยทธส าคญของยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป (พ.ศ. 2560-2579) แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560-2564) มตคณะรฐมนตร ยทธศาสตรชาตวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต ระยะท 3 (พ.ศ. 2560-2561) ยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป (ดานสาธารณสข) การบรหารเปนเลศดวยธรรมาภบาล (Governance Excellence) แผนท 12 การพฒนาระบบธรรมาภบาลและคณภาพการบรหารจดการภาครฐ โครงการท 40 ประเมนคณธรรมและความโปรงใส ควบคมาตรการปองกนและปราบปรามการทจรตของกระทรวงสาธารณสข 3 ป. 1 ค. (ปลก/ปลกจตส านก ปองกน ปราบปราม และเครอขาย) โดยมงเนนใหการปองกนการทจรตผานกระบวนการประเมน ITA ส าหรบหลกการประเมน ITA นน ยดกรอบการประเมน 5 ดชน ไดแก ดชนความโปรงใส ดชนความพรอมรบผด ดชนความปลอดจากการทจรตในการปฏบตงาน ดชนวฒนธรรมคณธรรมในองคกร และดชนคณธรรมการท างานในหนวยงาน ครอบคลมทก

147


มตทงการบรหารงานของผบรหาร และการปฏบตงานของเจาหนาทซงลวนแตมความส าคญ ผลการประเมนจะสะทอนคณลกษณะทดในการด าเนนงานอยางมธรรมาภบาล คณธรรม จรยธรรม

กระทรวงสาธารณสข ก าหนดใหการประเมน ITA เปน Performance Agreement ของผบรหารระดบสง ในกระบวนการปองกนการทจรตใหมการปฏบตงานตามหลกธรรมาภบาล มคณธรรม จรยธรรมใชเครองมอการประเมนเฉพาะแบบส ารวจใชหลกฐานเชงประจกษ ( Evidence-Based Integrity andTransparency Assessment: ITA: EBIT) เทานน ใชหลกการประเมนตนเอง (Self-Assessment) เปนพนฐานการพฒนา เพอยกระดบกระบวนการด าเนนงานของหนวยงานทครอบคลมระดบการบรหาร และระดบการปฏบตการ กลมเปาหมายประกอบดวย หนวยงานระดบจงหวด จ านวน 5 หนวยงานไดแก (1) ส านกงานสาธารณสขจงหวด (สสจ+รพศ.+รพท.) จ านวน 1 แหง (2) ส านกงานสาธารณสขอ าเภอ จ านวน 2 แหง และ (3) โรงพยาบาลชมชน จ านวน 2 แหง รวมทงสน 380 หนวยงาน (76 จงหวด/12 เขตสขภาพ)

2) ประเดนการตรวจราชการทมงเนน มงเนน (1) การจดท าแผนปฏบตการจดซอจดจาง ประจ าปงบประมาณ พ. ศ. 2560 และ

แผนปฏบตการจดซอจดจางประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 เฉพาะงบลงทน (คาครภณฑ และทดนสงกอสราง) (2) การปองกนเรองผลประโยชนทบซอนและ (3) การตอบสนองขอรองเรยน

การประเมนรอบท 1 (ไตรมาสท 1) ประเมนตนเองโดยแบบส ารวจใชหลกฐานเชงประจกษ(Evidence-Based Integrity and Transparency Assessment) ขอ EB4-EB6 มงเนนการจดท าแผนปฏบตการจดซอจดจาง ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 และแผนปฏบตการจดซอจดจางประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 เฉพาะงบลงทน (คาครภณฑ และทดนสงกอสราง) วดระดบขนของความส าเรจคาเปาหมายคอ ระดบ 5 (5 คะแนน)

ระดบ 1 ระดบ 2 ระดบ 3 ระดบ 4 ระดบ 5 EB 4 - EB 5 - EB 6

การประเมนรอบท 2 (ไตรมาสท 2) ประเมนแบบส ารวจใชหลกฐานเชงประจกษ (Evidence-Based Integrity and Transparency Assessment)ขอ EB1-EB11คาเปาหมายคอผานเกณฑระดบ 3 คอ รอยละ 75

ระดบ 1 ระดบ 2 ระดบ 3 ระดบ 4 ระดบ 5 65 70 75 80 85

การประเมนรอบท 3 (ไตรมาสท 3) ประเมนแบบส ารวจใชหลกฐานเชงประจกษ (Evidence-Based Integrity and Transparency Assessment) ขอ EB1-EB11 คาเปาหมายคอผานเกณฑระดบ 5 คอ รอยละ 85

ระดบ 1 ระดบ 2 ระดบ 3 ระดบ 4 ระดบ 5 65 70 75 80 85

3) ผลการด าเนนงานและขอมลประกอบการวเคราะห หนวยงานระดบจงหวด จ านวน 5 หนวยงานประกอบดวย (1) ส านกงานสาธารณสขจงหวด (สสจ.+

รพศ.+รพท.) จ านวน 1 แหง (2) ส านกงานสาธารณสขอ าเภอ จ านวน 2 แหง และ (3) โรงพยาบาลชมชน จ านวน 2 แหง รวมทงสน 380 หนวยงาน (76 จงหวด/12 เขตสขภาพ) มคะแนนการประเมน ITA ตาม

148


ตวชวดท 79 รอยละของหนวยงานในสงกดกระทรวงสาธารณสขผานเกณฑการประเมน ITA ใน 3 ไตรมาส ดงน

เขตสขภาพ ไตรมาสท 1

ระดบคะแนนเทากบ 3.83 ไตรมาสท 2 คะแนน 67.97 ระดบคะแนนเทากบ 1.04

ไตรมาสท 3 คะแนน 82.83 ระดบคะแนนเทากบ 4.43

ระดบคะแนนทได ระดบคะแนนทได ระดบคะแนนทได เขตสขภาพท 1 3.10 40.78 82.71 เขตสขภาพท 2 3.04 44.36 91.56 เขตสขภาพท 3 3.32 78.50 87.89 เขตสขภาพท 4 4.58 94.32 92.27 เขตสขภาพท 5 2.55 54.98 73.81 เขตสขภาพท 6 4.40 74.11 80.47 เขตสขภาพท 7 5.00 72.58 88.21 เขตสขภาพท 8 4.86 64.27 78.03 เขตสขภาพท 9 3.30 70.91 90.61 เขตสขภาพท 10 3.40 91.02 92.85 เขตสขภาพท 11 3.40 61.57 72.47 เขตสขภาพท 12 5.00 68.27 83.07

คะแนนรอบไตรมาสท 1 หนวยงานทผานการประเมนตนเองโดยแบบส ารวจใชหลกฐานเชงประจกษระดบ 5 ครบขอ EB4-EB6จ านวน 212 หนวยงาน (รอยละ 55.79) (เขตสขภาพท 7 และเขตสขภาพท 12) ไมผานการประเมนตนเองฯ ระดบ 5 ครบในขอ EB4-EB6จ านวน 168 หนวยงาน (รอยละ 44.21) เมอจ าแนกหนวยงานทไมผานจ านวน 168 หนวยงาน พบสวนใหญไมผานขอ EB 6 จ านวน 145 หนวยงาน รองลงมาคอ ขอ EB 5 จ านวน 107 หนวยงาน และขอ EB4 จ านวน 33 หนวยงาน ตามล าดบ ในจ านวน 168 หนวยงาน พบไมผานการประเมนตนเองโดยแบบส ารวจใชหลกฐานเชงประจกษระดบ 3 อกจ านวน 47 หนวยงาน (รอยละ 27.98) พบมากในเขตสขภาพท 5 (21 แหง) เขตสขภาพท 2 (11 แหง) เขตสขภาพท 3 (5 แหง) เขตสขภาพท 11 (4 แหง) เขตสขภาพท 6 (3 แหง) เขตสขภาพท 4 (2 แหง) และเขตสขภาพท 8 (1 แหง) ตามล าดบ

คะแนนรอบไตรมาสท 2 ประเมนแบบส ารวจใชหลกฐานเชงประจกษ ขอ EB1-EB11 คาเปาหมายคอผานเกณฑระดบ 3 คอ รอยละ 75 หนวยงานทผานเกณฑการประเมน ผานเกณฑรอยละ 67.83 ระดบคะแนนเทากบ 1.0406 เมอพจารณาเปนรายเขตสขภาพ พบเขตสขภาพทคะแนนผานเกณฑระดบ 3 (รอยละ 75) จ านวน 3 เขต คอ เขตสขภาพท 4 (รอยละ 94.32) รองลงมาคอเขตสขภาพท 10 (รอยละ 91.02) และเขตสขภาพท 3 (รอยละ 78.50) ตามล าดบ สวนหนวยงานทมคาคะแนนไมผานเกณฑระดบ 3 (รอยละ 75) จ านวน 9 เขต เมอจ าแนกเปนรายหนวยงาน ผานการประเมนตนเองโดยแบบส ารวจใชหลกฐาน เชงประจกษขอ EB1-EB11 จ านวน 180 หนวยงาน (รอยละ 47.37) ไมผานการประเมนตนเอง จ านวน 200 หนวยงาน (รอยละ 52.63) ขอค าถามตามแบบส ารวจใชหลกฐานเชงประจกษทหนวยงานไมผานการประเมนตนเองดงตาราง

ขอ จ านวนหนวยงานทไมผานการประเมน ขอ จ านวนหนวยงานทไมผานการประเมน EB 1 75 หนวยงาน EB 7 51 หนวยงาน EB 2 94 หนวยงาน EB 8 55 หนวยงาน EB 3 112 หนวยงาน EB 9 120 หนวยงาน

149


ขอ จ านวนหนวยงานทไมผานการประเมน ขอ จ านวนหนวยงานทไมผานการประเมน EB 4 22 หนวยงาน EB 10 138 หนวยงาน EB 5 27หนวยงาน EB 11 167 หนวยงาน EB 6 49 หนวยงาน

ผลคะแนนรอบไตรมาสท 3 ประเมนแบบส ารวจใชหลกฐานเชงประจกษ ขอ EB1-EB11 คาเปาหมายคอผานเกณฑระดบ 5 คอ รอยละ 85 หนวยงานทผานเกณฑการประเมน ผานเกณฑรอยละ 82.83 ระดบคะแนนเทากบ 4.43 เมอพจารณาเปนรายเขตสขภาพ พบเขตสขภาพทมคะแนนผานเกณฑการประเมนตนเองระดบ 5 (รอยละ 85) จ านวน 6 เขต (รอยละ 50) ไดแก เขตสขภาพท 10 (รอยละ 92.85) เขตสขภาพท 4 (รอยละ 92.27) เขตสขภาพท 2 (รอยละ 91.56) เขตสขภาพท 9 (รอยละ 90.61) และเขตสขภาพท 7 (รอยละ 88.21) ตามล าดบ และพบเพยงเขตสขภาพท 9 เทานน ทผานเกณฑการประเมน ITA รอยละ 85 ทกหนวยงาน (จ านวน 20 หนวยงาน) คดเปนรอยละ 100 สวนหนวยงานทมคาคะแนนไมผานเกณฑระดบ 5 (รอยละ 85) จ านวน 6 เขต (รอยละ 50) เมอจ าแนกเปนรายหนวยงาน ผานการประเมนตนเองตามแบบส ารวจใชหลกฐานเชงประจกษขอ EB1-EB11 จ านวน 228 หนวยงาน (รอยละ 60) ไมผานการประเมนตนเอง จ านวน 152 หนวยงาน (รอยละ 40)พบขอค าถามตามแบบส ารวจใชหลกฐานเชงประจกษทหนวยงานไมผานการประเมนตนเอง ดงตาราง

ขอ จ านวนหนวยงานทไมผานการประเมน ขอ จ านวนหนวยงานทไมผานการประเมน EB 1 24 หนวยงาน EB 7 14 หนวยงาน EB 2 30 หนวยงาน EB 8 13 หนวยงาน EB 3 33 หนวยงาน EB 9 26 หนวยงาน EB 4 8 หนวยงาน EB 10 49 หนวยงาน EB 5 16หนวยงาน EB 11 112 หนวยงาน EB 6 38 หนวยงาน

4) ประเดนส าคญทเปนความเสยงตอการขบเคลอนการประเมน ITA : ประมวลขอมลจากการตรวจตดตามสรปพอสงเขปดงน

4.1 ผบรหารตองใหความส าคญ และมการก ากบตดตามอยางสม าเสมอ 4.2 ขาดโครงสรางงานการประเมน ITA ทครอบคลมทงระดบจงหวด และระดบเขตสขภาพรวมถง

การก าหนดบทบาทหนาทของผรบผดชอบเปนลายลกษณอกษร 4.3 ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ โดยเฉพาะ Internet ยงไมรองรบและครอบคลมทกหนวยงาน

เนองจากระบบเทคโนโลยเปนสวนส าคญในการประเมน ITA ทมงเนนการเปดเผยขอมล ตรวจสอบได และการเขาถงขอมลของประชาชนและผมสวนไดสวนเสยของหนวยงาน

4.4 ขาดทมพเลยงทเชยวชาญเฉพาะดานในขอค าถามตามแบบส ารวจใชหลกฐานเชงประจกษ ในการใหค าปรกษาและใหขอเสนอแนะตอการพฒนากระบวนงาน

5) ปจจยทท าใหการด าเนนงานประสบผลส าเรจ : ประมวลขอมลจากการตรวจตดตามสรปพอสงเขปดงน 5.1 ความมงมนตงใจของทงผบรหารและผปฏบตงานทกหนวยงาน ประกาศเจตนาสจรตของตนวา

จะบรหารงานดวยความซอสตย สจรตทงตอตนเอง ผอน และตอสาธารณชน 5.2 เขตสขภาพบางเขตมการจดโครงสรางการขบเคลอนการประเมน ITA โดยมการแตงตง

คณะท างานทงระดบจงหวด ระดบอ าเภอ และประสานการด าเนนงาน มการถอดบทเรยน แลกเปลยนเรยนร

150


5.3 ความเขมแขงและมประสทธภาพของผประสานงานระดบเขตสขภาพ ทเปนการยกระดบการพฒนาการประเมน ITA ภายในเขตสขภาพ

5.4 การแลกเปลยนเรยนรภายในเขตสขภาพ/นอกเขตสขภาพ และความพยายามในการเปนพเลยงในการถายทอดใหความรทไดรบจากสวนกลางแกหนวยงานทกระดบในสงกด

6) ขอเสนอแนะ : ประมวลขอมลจากการตรวจตดตามสรปพอสงเขปดงน 6.1 ตวชวดการประเมน ITA ถกก าหนดในยทธศาสตรระยะ 20 ป (ดานสาธารณสข) การบรหาร

เปนเลศดวยธรรมาภบาล (Governance Excellence) แผนท 12 การพฒนาระบบธรรมาภบาลและคณภาพการบรหารจดการภาครฐ ในโครงการท 40 ประเมนคณธรรมและความโปรงใส ส าหรบบางจงหวด บางเขตสขภาพนน ยงขาดการสนบสนนอยางจรงจงและจรงใจของผบรหาร จงเหนควรใหตวชวดการประเมน ITA มผลตอการพจารณาศกยภาพของผบรหารในการบรหารองคกร

6.2 ควรผลกดนใหการบรหารจดการการประเมน ITA ในรปเครอขายสขภาพระดบเขต มโครงสรางการบรหารจดการ และคณะกรรมการ ITA ระดบเขตสขภาพใหชดเจน

6.3 สงเสรมใหทกหนวยงานใชเทคโนโลยมาใชพฒนาระบบงานทมกฎ ระเบยบก ากบ เพอลดการใชดลยพนจอนเกดจากการละเวนการปฏบตหนาทของผปฏบตงาน

6.4 สรางแรงจงใจโดยสนบสนนรางวลหรอประกาศเกยรตคณใหกบหนวยงานทด าเนนการ ITA ไดอยางมประสทธภาพ และเปน Best Practice ใหกบหนวยงานอนได

1.2 การบรหารจดการดานยาและเวชภณฑทมใชยาอยางมประสทธภาพ และมจรยธรรม ประเดนการตรวจราชการทมงเนน

1. การพฒนาประสทธภาพระบบการบรหารจดการยาและเวชภณฑตามระเบยบกระทรวงสาธารณสขวาดวยการบรหารจดการยาและเวชภณฑทมใชยา พ.ศ. 2557

2. จรยธรรมวาดวยการจดซอจดหาและการสงเสรมการขายยาและเวชภณฑทมใชยา

ตวชวด : รอยละของการจดซอรวมของยา เวชภณฑมใชยา วสดวทยาศาสตร และวสดทนตกรรม (เปาหมาย รอยละ 20)

1) สถานการณการบรหารจดการยาและเวชภณฑทมใชยาอยางมประสทธภาพ และมจรยธรรม เขตสขภาพ มการบรหารจดการดานยาและเวชภณฑทมใชยาประเภทตางๆ ในหนวยงานทกระดบ

ด าเนนการในรปของคณะกรรมการ โดยระดบเขตสวนใหญมการแตงตงคณะกรรมการเพอจดซอรวม และมการแตงตงคณะท างานแยกตามหมวดเวชภณฑ

จงหวดสวนใหญมการจดท ากรอบบญชรายการยาทสอดคลองและลดหลนกนตามระดบของโรงพยาบาลตามประเภทของ Service plan ส าหรบกรอบบญชรายการเวชภณฑมใชยามการจดท าแลวเพยงบางประเภทและบางจงหวด

โรงพยาบาลทกแหงมการจดท าแผนการจดซอจดจาง ยา และเวชภณฑประเภทตางๆ ประจ าป 2560 ไดรบอนมตจากนายแพทยสาธารณสขจงหวดมการด าเนนการจดซอตามระเบยบฯ พสด โดยวธตางๆ ตามวงเงนในแผนจดซอ มกลไกการก ากบตดตามโดยคณะกรรมการ/คณะท างาน การนเทศงานในบางเขต การจดซอวสดทมมลคาการจดซอสงสวนใหญจะใชวธประกวดราคาอเลกทรอนกส (e-bidding) และใชสญญาจะซอจะขายราคาคงทไมจ ากดปรมาณโรงพยาบาลชมชนสวนใหญใชวธการตกลงราคา โดยใชราคาอางองจากเขต หรอ โรงพยาบาลขางเคยง มาประกอบการตดสนใจ

151


การจดซอรวม มการด าเนนการจดซอรวมยาและเวชภณฑทมใชยาทงในระดบเขตและจงหวด โดยวธการตางๆ ไดแก สบราคา/ตกลงราคารวม ตอรองราคารวม สอบราคา และ e-Bidding ผลการด าเนนงานในภาพรวมของยาและเวชภณฑทมใชยา ไตรมาสท 3ปงบประมาณ ๒๕60พบวา มการจดซอรวมยาและเวชภณฑทมใชยา เปนมลคา 9,334.44 ลานบาท จากมลคาการจดซอทงหมด 32,262.99 ลานบาท คดเปน รอยละ 28.93 (ยา รอยละ 29.13และเวชภณฑทมใชยา รอยละ 28.52)

เขตสขภาพ ท

มลคาจดซอยาและเวชภณฑทมใชยาทกประเภท (บาท)

ซอทงหมด ซอรวม ซอเอง ซอรวม (%)

1 4,011,550,858.35 1,036,446,878.94 2,975,103,979.41 25.84 2 2,072,369,186.53 793,677,840.51 1,278,691,346.02 38.3 3 975,820,750.21 228,375,935.05 747,444,815.16 23.4 4 3,012,267,413.30 672,551,450.00 2,339,715,963.30 22.33 5 2,917,495,838.52 780,955,123.58 2,136,540,714.94 26.77 6 4,013,599,186.08 753,880,112.68 3,259,719,073.40 23.13 7 2,166,806,618.69 901,989,628.79 1,264,816,989.90 41.63 8 3,379,713,790.77 1,442,462,425.41 1,937,251,365.36 42.68 9 2,790,485,658.50 775,670,422.25 2,014,815,236.25 27.8 10 3,073,988,145.47 719,302,476.44 2,354,685,669.03 23.4 11 2,488,916,179.71 715,345,668.34 1,773,570,511.37 28.74 12 2,160,759,264.79 630,200,603.75 1,530,558,661.04 29.17

รวม 32,262,998,908.9

8 9,334,443,971.4

8 22,928,554,937.5

0 28.93

กราฟท 1 แสดงรอยละของมลคาจดซอรวม ยา และ เวชภณฑทมใชยา

รอยละ

คาเปาหมาย

≥ รอยละ 20

152


กราฟท 2 แสดงมลคาการจดซอรวม ยา และ เวชภณฑทมใชยา

จะเหนวา ในภาพรวมทกเขตมการด าเนนงานจดซอรวมยาและเวชภณฑทไมใชยารวมกน รอยละ

28.93 เปนตามเปาหมายทก าหนด (ไมนอยกวารอยละ 20) และเมอแยกประเภทยาและเวชภณฑทมใชยา พบวา ทกเขตมการจดซอรวมยาไมนอยกวารอยละ 20 ในขณะทการจดซอรวมเวชภณฑท มใชยา ต ากวาคาเปาหมาย จ านวน 3 เขต ไดแก เขตสขภาพท 3, 4 และ 6

ปจจยความส าเรจ 1. การก าหนดนโยบาย มาตรการ และแนวทางปฏบตทชดเจน โดยผบรหารระดบสงขององคกร 2. การใหการสนบสนนและการตดตามก ากบการด าเนนงานอยางตอเนองใหสอดคลอง และส าเรจ

ลลวง 3. การน าเทคโนโลยสารสนเทศมาชวยในการบรหารจดการระบบขอมลและสารสนเทศดานยาและ

เวชภณฑทมใชยาระดบจงหวด/เขตสขภาพ

ปญหา อปสรรค 1. การบรหารจดการดานเวชภณฑทมใชยาแตละประเภทของหนวยงาน มความหลากหลาย

และขาดผประสาน/ผรบผดชอบดานเวชภณฑทไมใชยาในภาพรวม 2. เจาหนาทผเกยวของดานพสด ขาดความรดานระเบยบพสดใหมและทกษะในการด าเนนการ

จดซอรวม/การด าเนนการจดซอผานระบบ e-GP อกทงมจ านวนบคลากรไมเพยงพอกบภาระงาน 3. ระดบจงหวด/เขตสวนใหญ การบรหารจดการดานเวชภณฑทมใชยา ยงขาดกลไกในการก ากบ

ตดตามและประเมนผล 4. ระดบเขต พบวา การจดซอรวม เวชภณฑทมใชยายงด าเนนการไมครบทกประเภท อกทง

ผบรหาร/ผเกยวของบางเขตมความเขาใจคลาดเคลอนเรองการจดซ อรวมเวชภณฑทมใชยาระดบเขต ตลอดจนวธ e-bidding มปญหาการบนทกขอมลระบบ e-GP และขาดคมอ

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

29.69 39.84 25.60 23.69 27.69 24.79 38.48 42.43 27.14 23.85 25.43 26.63 29.13

20.18 34.48 18.03 19.62 22.68 19.81 50.87 43.02 30.08 22.76 37.32 34.91 28.52

0

10

20

30

40

50

60

รอยละ

153


ขอเสนอแนะ 1. ส านกงานเขตสขภาพ : ควรมเจาหนาทพสดทรบผดชอบด าเนนการจดซอรวมระดบเขต และ

พฒนาระบบการรายงานผลการด าเนนงานแบบออนไลนใหตอเนองและครอบคลมทกกลมเวชภณฑ 2. จงหวด :

- มอบหมายใหมผรบผดชอบในแตละกลมเวชภณฑไมใชยา เพอตดตามผล และรายงานความกาวหนาใหผบรหารทราบเปนระยะ

- เรงรดจดท ากรอบบญชรายการยาและเวชภณฑไมใชยาในระดบจงหวดใหสอดคลองกบศกยภาพแตละหนวยเออตอระบบสงตอและการจดซอรวมระดบจงหวด

- ควรมกลไกสงเสรมวฒนธรรมองคกร ใหมการยกยองเชดชหนวยงาน องคกร หรอผปฏบตทประพฤตปฏบตตามระเบยบ/เกณฑจรยธรรมทด

3. กระทรวงสาธารณสข : ตอรองราคายาและเวชภณฑไมใชยารายการทมผจ าหนายรายเดยว และท าสญญาในระดบประเทศ

หวขอการตรวจราชการ : ระบบขอมลสารสนเทศดานสขภาพ

ประเดนการตรวจราชการทมงเนน 1.1 คณภาพขอมลสาเหตการตาย

- คณภาพสาเหตการตาย (Ill-define) ผานเกณฑคณภาพไมนอยกวารอยละ 25 1.2 คณภาพขอมลบรการสขภาพ

- คณภาพขอมลเวชระเบยน การบนทกขอมลและการวนจฉยมความครบถวนถกตองไมนอยกวารอยละ 75

ตวชวด : รอยละของจงหวดและหนวยบรการทผานเกณฑคณภาพขอมล

สถานการณ ในปงบประมาณ 2560 มนโยบายใหเปนปแหงคณภาพขอมลสขภาพซงไดจดท าเปนตวชวด

คณภาพขอมล 2 สวนคอคณภาพขอมลสาเหตการตายโดยตรวจสอบในประเดนขอมลการตาย Ill-define และคณภาพขอมลบรการสขภาพโดยตรวจสอบคณภาพเวชระเบยนค าวนจฉยโรคซงสถานการณปจจบนขอมลการตายของประเทศไทยจากฐานขอมลมหาดไทยในป พ.ศ.2559 พบวามจ านวนผเสยชวตทงประเทศ 469,085 รายสดสวนของการตายทระบสาเหตไมไดหรอระบสาเหตไมแจงชด (Ill-define) ทงประเทศ คดเปนรอยละ 31.8 ของการตายทงหมดแตในสวนองคการอนามยโลก (ค.ศ.2012) ไดจดล าดบประเทศไทยมขอมลการตายทไมทราบสาเหตคดเปนรอยละ 45 ในสวนขอมลบรการสขภาพจากปงบประมาณ 2559 ไดมการประมวลผลขอมลของหนวยบรการสขภาพทงประเทศ

สวนท 1 คณภาพขอมลสาเหตการตาย ตวชวด : รอยละจงหวดทผานเกณฑคณภาพสาเหตการตาย (จงหวดทมผลงาน Ill-define ไมเกนรอยละ 25 ของการตายทงหมด) ไมนอยกวารอยละ 25

ผลด าเนนการ จงหวดทผานเกณฑคณภาพขอมลสาเหตการตาย (คอ Ill-define ไมเกนรอยละ 25 ของการตายทงหมด) ม 12 ใน 76 จงหวด คดเปนรอยละ 15.8 ของจงหวดทงหมดโดยในภาพรวมของแตละเขตกไมมเขตใดผานเกณฑเชนกน ทงนจงหวดทมผลงานผานเกณฑคณภาพขอมล ไดแก

154


เขตสขภาพท 1 : เชยงราย นาน พะเยา และแพร เขตสขภาพท 7 : รอยเอด เขตสขภาพท 2 : พษณโลก เขตสขภาพท 8 : เลย เขตสขภาพท 3 : ก าแพงเพชร เขตสขภาพท 9 : - เขตสขภาพท 4 : - เขตสขภาพท 10 : อ านาจเจรญ เขตสขภาพท 5 : - เขตสขภาพท 11 : - (ไมมจงหวดทผาน) เขตสขภาพท 6 : จนทบร และตราด เขตสขภาพท 12 : ตรง กราฟแสดง รอยละการตายระบสาเหตไมแจงชด (ill-defined coded) จ าแนกตายใน-นอกสถานพยาบาล

จ าแนกรายเขต รอบ 9 เดอน ปงบประมาณ 2560 (ตลาคม 2559 – มถนายน 2560)

สวนท 2 ขอมลเวชระเบยน และการวนจฉนโรคถกตองครบถวน ตวชวด : รอยละของหนวยบรการทผานเกณฑคณภาพขอมลเวชระเบยนและการวนจฉยโรค (นบจงหวดท เวชระเบยนมคณภาพ ไมต ากวารอยละ 75) เปาหมายหนวยบรการทมผลงานผานเกณฑ ไมต ากวา รอยละ 80 ของหนวยบรการทงหมด

กราฟแสดง รอยละของขอมลเวชระเบยน และการวนจฉนโรคถกตองครบถวน ป 2560(รอบการประเมน ไตรมาส 2) ( เกณฑเปาหมาย > รอยละ 75)

ทงประเทศ

เขต1 เขต2 เขต3 เขต4 เขต5 เขต6 เขต7 เขต8 เขต9 เขต10 เขต11 เขต12 กทม

รวม 30.5 27.2 31.5 29.4 30.5 32.7 28.0 29.3 31.9 33.7 30.2 32.3 33.6 28.3

ใน 15.6 13.8 14.8 11.9 14.2 15.0 13.9 21.3 21.9 15.4 21.0 16.7 17.1 14.4

นอก 42.9 34.9 47.4 46.3 53.9 51.8 47.8 32.0 35.6 46.3 34.7 47.2 43.6 58.8

0

10

20

30

40

50

60

70

รอยล

ะ

ทวประเทศ

เขต1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

เวชระเบยน 23.85 54.32 0.49 44.95 17.87 22.01 6.10 0.00 25.77 39.06 14.56 25.61 17.09

วนจฉยโรค 30.10 58.32 2.11 37.85 26.35 27.33 19.48 0.00 32.24 39.06 46.04 29.16 11.04

รวม 31.28 34.82 11.35 46.21 50.52 35.72 7.75 18.74 67.15 35.80 17.45 30.38 7.67

31.28 34.82

11.35

46.21 50.52 35.72

7.75 18.74

67.15

35.80

17.45 30.38

7.67

0

20

40

60

80

100

รอยล

ะ

155


ผลด าเนนการ พบวาไมมเขตสขภาพด าเนนการไดผานเกณฑ โดยในภาพรวมมจงหวดทด าเนนการไดผานเกณฑ (มคณภาพ ไมต ากวารอยละ 75) คดเปน รอยละ 21.26 ของจงหวดทงหมด

ปญหาอปสรรค 1. ดานคณภาพขอมลสาเหตการตาย

- ส าหรบกรณ การเสยชวตในโรงพยาบาล ซงยงมแพทยบางสวนทลงบนทกสาเหตการตายไมถกตอง ดงนน ควรมการอบรมใหกบแพทยทจบใหม และทบทวนในกลมแพทยเการวมดวย

- ส าหรบกรณ การเสยชวตนอกโรงพยาบาลพบวา ผลงบนทกสาเหตการตายคอ นายทะเบยน ซงอยในสงกดของกระทรวงมหาดไทย ยงขาดความรในการลงบนทกสาเหตการตายทถกตอง และการช ใหเหนความส าคญของการลงขอมลสาเหตการตายทถกตอง

2. ดานคณภาพขอมลเวชระเบยนและการวนจฉยโรค - คณะกรรมการพฒนาคณภาพขอมล ยงมความเขาใจไมตรงกนในสวนของเกณฑการตรวจคณภาพ

เวชระเบยน - คณะกรรมการพฒนาคณภาพขอมลระดบจงหวดและอ าเภอ ยงมการชแจง สอสารท าความเขาใจ

เพอใหด าเนนงานไดถกตองไมครอบคลมทกอ าเภอ

ขอเสนอแนะ 1. ดานคณภาพขอมลสาเหตการตาย

1) อบรมแพทยจบใหม และเจาหนาทสาธารณสขในการเลอกสาเหตการตาย 2) อบรมฟนฟการเลอกสาเหตการตายส าหรบนายทะเบยน (นอกสถานพยาบาล) 3) สรางนวตกรรม/พฒนาโปรแกรมชวยสมภาษณสาเหตการตายส าหรบนายทะเบยน 4) พฒนาชองทางการใหบรการขอมลกบหนวยงานในพนทใหมความครอบคลมมากขน

2. คณภาพขอมลเวชระเบยนและการใหรหสโรค 1) มงเนนคณภาพขอมลเวชระเบยนผปวยนอก ส าหรบหนวยบรการ ไดแก รพ.สต. 2) ทมสวนกลางนเทศ ตดตาม และประเมนผลในพนทเปนรายภาค 3) จดท าเครองมอประกอบการใชงานการใหรหสโรค ส าหรบใชศกษา และใชเปนคมอในการปฏบตงาน

ไดถกตอง 4) ทมสวนกลางจดอบรมใหความรทมพฒนาคณภาพขอมลระดบจงหวดและอ าเภอ

หวขอการตรวจราชการ : การบรหารการเงนการคลง

1. ประเดนตรวจราชการ 1) หนวยบรการไดรบการจดสรรงบทพอเพยงตอการใหบรการมรายไดไมต ากวาคาใชจาย 2) การบรหารและตดตามก ากบแผนการเงนการคลงดวยแผนทางการเงน (Plan fin Management)

ทกเดอน 3) การประเมนกระบวนการท างาน (FAI) 4) ประเมนประสทธภาพในการด าเนนงานโดยใชดชน 7 ตว 5) ตรวจสอบบญชหนวยบรการทกแหง/คะแนนคณภาพบญชผานเกณฑ 6) มเครอขายดานการเงนการคลง และพฒนาศกยภาพบคลากร

156


ตวชวด : รอยละของหนวยบรการทประสบภาวะวกฤตทางการเงน ไมเกนรอยละ 8 ของหนวยบรการในพนท

2. ขอมลแสดงผลการด าเนนงานหรอการบรรลเปาหมาย (ขอมลเชงปรมาณ/ขอมลเชงคณภาพ) 2.1 แสดงขอมลเชงปรมาณ


จงหวด

จ านวน หนวยบรการ

(แหง)

จ านวนหนวยบรการทประสบปญหาวกฤตทางการเงน (Risk Scoring) ระดบ 7 ขอมล ณ 1 สงหาคม 2560

จ านวนแหง คดเปนรอยละ 1 เชยงราย 18 0 0.00

เชยงใหม 24 0 0.00

นาน 15 0 0.00

พะเยา 9 0 0.00

แพร 8 0 0.00

แมฮองสอน 7 0 0.00

ล าปาง 13 0 0.00

ล าพน 8 1 12.5

รวมเขต 1 102 1 0.98

2 ตาก 9 0 0.00

พษณโลก 9 0 0.00

เพชรบรณ 11 0 0.00

สโขทย 9 0 0.00

อตรดตถ 9 1 11.11

รวมเขต 2 47 1 2.13

3 ก าแพงเพชร 12 0 0.00

ชยนาท 8 0 0.00

นครสวรรค 14 1 7.14

พจตร 12 1 8.33

อทยธาน 8 1 12.5

รวมเขต 3 54 3 5.55 4 นครนายก 4 0 0.00

นนทบร 7 2 28.57

ปทมธาน 8 0 0.00

พระนครศรอยธยา 16 0 0.00

ลพบร 11 0 0.00

สระบร 12 5 41.66

สงหบร 6 1 16.66

อางทอง 7 0 0.00 รวมเขต 4 71 8 11.27

157



จงหวด


(แหง)


จ านวนแหง คดเปนรอยละ 5 กาญจนบร 15 0 0.00

นครปฐม 9 0 0.00

ประจวบครขนธ 8 0 0.00

เพชรบร 8 1 12.5

ราชบร 11 0 0.00

สมทรสงคราม 3 1 33.33

สมทรสาคร 2 0 0.00

สพรรณบร 10 0 0.00

รวมเขต 5 66 2 3.03 6 ชลบร 12 1 8.33 ระยอง 11 0 0.00

จนทบร 12 0 0.00

ตราด 7 0 0.00

สมทรปราการ 7 0 0.00

ฉะเชงเทรา 9 0 0.00

ปราจนบร 6 0 0.00

สระแกว 9 0 0.00

รวมเขต 6 73 1 1.37 7 กาฬสนธ 18 0 0.00

รอยเอด 20 0 0.00 มหาสารคาม 13 0 0.00 ขอนแกน 26 0 0.00

รวมเขต 7 77 0 0.00 8 นครพนม 12 0 0.00

บงกาฬ 8 0 0.00

เลย 14 0 0.00

สกลนคร 18 3 16.66

หนองคาย 9 3 33.33

หนองบวล าภ 6 1 16.66

อดรธาน 21 0 0.00

รวมเขต 8 88 7 7.95

9 นครราชสมา 33 1 3.03

ชยภม 16 0 0.00

บรรมย 23 0 0.00

สรนทร 17 0 0.00

รวมเขต 9

89 1 1.12

158



จงหวด


(แหง)


จ านวนแหง คดเปนรอยละ 10 มกดาหาร 7 0 0.00

ยโสธร 9 1 11.11

ศรสะเกษ 22 0 0.00

อ านาจเจรญ 7 0 0.00

อบลราชธาน 26 0 0.00

รวมเขต 10 71 1 1.41

11 กระบ 9 0 0.00

ชมพร 11 0 0.00

นครศรธรรมราช 23 0 0.00

พงงา 9 1 11.11

ภเกต 3 0 0.00

ระนอง 5 0 0.00

สราษฎรธาน 20 1 5.00

รวมเขต 11 80 2 2.50

12 ตรง 10 0 0.00

นราธวาส 13 0 0.00

ปตตาน 12 0 0.00

พทลง 11 0 0.00

ยะลา 8 0 0.00

สงขลา 17 2 11.76

สตล 7 0 0.00

รวมเขต 12 78 2 2.56

รวมทงสน 896 29 3.24

จากผลการด าเนนงาน ปงบประมาณ ๒๕๖๐ เขตสขภาพท 4 พบหนวยบรการทมวกฤตทางการเงน ระดบ ๗ รอยละ 11.27 ซงเกนคาเปาหมาย และเขตสขภาพท 8 พบหนวยบรการทมวกฤตทางการเงน ระดบ ๗ รอยละ 7.95 ซงตองเฝาระวงเปนพเศษ

นอกจากน ยงมรายงานการด าเนนการเครอขาย CFO/Auditor ระดบเขต/จงหวด ดงน 1) ผบรหารการเงนการคลงระดบเขตและระดบจงหวดเขารบการอบรมโครงการฝกอบรมหลกสตร

พฒนาความเขมแขงผบรหารโรงพยาบาลฉบบสมบรณของสมาคมโรงพยาบาลเอกชน รวมทงสน ๑๕๐ คน ๙ รน

2) โครงการพฒนาศกยภาพทมบรหารโรงพยาบาลดานบรหารการเงนการคลงจ านวน ๒๐๒ คน (วนส.)

3) หลกสตรฝกอบรมน ารอง Fellowship program in Health Finance and Management (FMP) โดยความรวมมอระหวางกระทรวงสาธารณสขและภาควชาเวชศาสตรปองกนและสงคมคณะแพทยศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย และศนยบรการวชาการแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลยคดเลอกจากผเขาอบรมโดยผบรหารของกระทรวงสาธารณสขเปนการเจาะจงเพอ

159


ปฏบตหนาทเปนผบรหารหรอทปรกษาภายในดานการเงนภายในส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสขผบรหารดานการเงนของเขตบรการสขภาพ (CFO เขต) ๑๕ คน

3. ปจจยส าคญทท าใหการด าเนนงานส าเรจ (กรณทบรรลเปาหมาย) 1) ผบรหารทกระดบใหความส าคญ และมนโยบายทชดเจน โดยก าหนดเปนตวชวดของเขต จงหวดและ

หนวยบรการ 2) มทม CFO และ Auditor ในจงหวดทเขมแขง มระบบการก ากบตดตามและสนบสนนการด าเนนงาน 3) วนยของหนวยบรการการพฒนารายรบ การควบคมคาใชจายใหเปนไปตามแผนทางการเงน 4) คณะกรรมการบรหารดานวสดส านกงานระดบจงหวดมการก าหนดราคากลางใหใชในการจดซอ/จาง

วสดส านกงานภายในโรงพยาบาล 5) มการแตงตงคณะกรรมการพฒนาคณภาพบญชระดบจงหวดเพอประสานการจดสงรายงานทางการเงน

ของเครอขายหนวยบรการ 6) พฒนาการจดเกบขอมลตรวจสอบความถกตองของบญชเกณฑคงคางขอมลรายงานทางการเงนใน

โรงพยาบาล

4.ประเดนส าคญทเปนความเสยงตอการท าใหการขบเคลอนนโยบายหรอการด าเนนงานไมประสบความส าเรจ(Key Risk Area/ Key Risk Factor) ซงไดจากการวนจฉย ประมวล วเคราะห สงเคราะห จากการตรวจตดตาม ๑) นโยบายการบนทกบญชรายไดเงน UC โดยใหบนทกรบรเปนรายไดทงจ านวนสงผลท าใหงบการเงนไม

สะทอนสถานการณทางการเงนทแทจรงรวมทงการวดแผนการเงน Planfin หวขอรายไดเงน UC สงผลท าใหการวดแผนกบผลการด าเนนงานคลาดเคลอนจากความเปนจรงมาก

2) การโยกยายลาออกขาดแคลน บคลากรผปฏบตงานดานการบญชสงผลท าใหสงงบการเงนไมทนเวลารวมถงความถกตองของขอมลการเงน

5. ขอเสนอแนะทใหตอหนวยรบตรวจ 1) การมระบบตรวจสอบคณภาพบญชการเงนกอนสงใหกองเศรษฐกจสขภาพและหลกประกนสขภาพ

ประกนสขภาพ สป. 2) ควรมการปรบแผนประมาณการรายรบคาใชจายเพอวเคราะหผลการด าเนนงานไดอยางถกตอง 3) ควรมการควบคมก ากบการด าเนนงานใหเปนไปตามมาตรการและหลกเกณฑทกระทรวงสาธารณสข

ก าหนด 6) มการจดประชมเพอตดตามการสงขอมลใหงานบญชตามก าหนดเวลาการบนทกบญชใหเปนไปตาม

นโยบายบญช การจดสงงบการเงนทางเวบไซตภายในก าหนด 7) การบรณาการและก าหนดกรอบการท างานรวมกนระหวางผเกยวของโดยพจารณาการเพมรายไดการ

ควบคมคาใชจาย และการควบคมภายใน 8) มการน าเสนอสถานะทางการเงนการคลงในทประชมคณะกรรมการบรหารการเงนการคลงระดบ

จงหวด/เขตและแกไขปญหาหนวยบรการทประสบปญหาวกฤตทางการเงน 9) มการก ากบตดตามอยางตอเนองและมตวชวดประเมนผลการปฏบตราชการ

160


5. ขอเสนอแนะเชงนโยบาย 1) สรปความถกตองของการจดท าแผนทางการเงนการคลง ใน Website กลมประกนสขภาพควรจะมการ

ชแจงหลกเกณฑและรายละเอยดการประเมนผลความถกตองอยางละเอยดเพอใหจงหวดไดใชเปนขอมลหลกเกณฑในการก ากบตดตามใหหนวยบรการด าเนนการไดอยางถกตอง

2) ควรมการจดอบรมการจดท าแผนทางการเงนและน าขอมลงบเดอนมาใชประโยชนการวเคราะหและแปรผล การเปลยนแปลงผงบญช แนวทางการจดท างบลงทนในแผนใหกบผรบผดชอบในระดบจงหวดหรอหนวยบรการเพอใหเขาใจถงการจดท าแผนตามแนวทางทกระทรวงก าหนด

๓) ควรมการปรบแผนประมาณการรายรบคาใชจายเพอวเคราะหผลการด าเนนงานไดอยางถกตอง ๔) การมระบบตรวจสอบคณภาพบญชการเงนกอนสงใหกองเศรษฐกจสขภาพและหลกประกนสขภาพ

ประกนสขภาพ สป. 5) ควรมการปรบแผนประมาณการรายรบคาใชจายเพอวเคราะหผลการด าเนนงานไดอยางถกตอง 6) ควรมการควบคมก ากบการด าเนนงานใหเปนไปตามมาตรการและหลกเกณฑทกระทรวงสาธารณสข

ก าหนด 7) สวนกลางควรจดบคลากรลงดแลก ากบตดตามดวยทกจงหวดผบรหารระดบสงตองใหความส าคญใน

การจดคนลงตรวจราชการ

หวขอการตรวจราชการ : รอยละของประชากรเขาถงบรการการแพทยฉกเฉนป 2560 ประเดนการตรวจราชการ

1.1 การบรหารจดการการแพทยฉกเฉนภายในจงหวด 1.2 ความครอบคลมของหนวยปฏบตการในพนท 1.3 การบนทกขอมลในโปรแกรมระบบสารสนเทศการแพทยฉกเฉน (ITEMS) 1.4 ปญหา อปสรรคในการด าเนนงานการแพทยฉกเฉนของจงหวด

2. ขอมลแสดงผลการด าเนนงานหรอการบรรลเปาหมาย (ขอมลเชงปรมาณ/ขอมลเชงคณภาพ) 2.1 แสดงขอมลเชงปรมาณ รอยละของประชากรเขาถงบรการการแพทยฉกเฉน ป 2560

จ านวนครงการปฏบตการฉกเฉน ของชดปฏบตการฉกเฉนทไดมาตรฐาน ในแตละจงหวด ทบนทกในระบบ ITEMS ในปงบประมาณ 2560 ไมต ากวา รอยละ 95.5 ของคาเปาหมายการออกปฏบตการ ในป 2560 ท สพฉ.ก าหนด

เขตสขภาพท 1 ตลาคม 2559 - 24 กนยายน 2560

ผลงานตวตง (A) เปาหมายป 2560ตวหาร (B) อตรา/รอยละ 1 138,147 140,499 98.33 2 66,681 67,687 98.51 3 53,047 53,094 99.91 4 86,332 81,439 106.01 5 99,554 100,985 98.58 6 106,679 111,484 95.69 7 256,013 269,354 95.05 8 156,362 165,907 94.25 9 174,491 181,193 96.30 10 140,370 173,419 80.94 11 97,286 96,010 101.33 12 112,300 110,687 101.46

161


เขตสขภาพท 1 ตลาคม 2559 - 24 กนยายน 2560

ผลงานตวตง (A) เปาหมายป 2560ตวหาร (B) อตรา/รอยละ รวมเขต 1-12 1,487,262 1,551,758 95.84

1,518,446 1,500,000 101.23

ทมา : โปรแกรม ITEMS สถาบนการแพทยฉกเฉนแหงชาต

ขอมล ณ วนท 24 กนยายน 2560

ความครอบคลมหนวยการปฏบตการในพนท รอยละของหนวยปฏบตการทขนทะเบยนในระบบการแพทยฉกเฉน และการออกปฏบตการจรง ป 2๕๖๐

เขตสขภาพ จ านวนต าบล

ทงหมด ทมหนวยปฏบตการขน

ทะเบยนในระบบ รอยละ

ทมหนวยปฏบตการออกปฏบตการจรง

รอยละ

เขต ๑ 832 653 78.49 557 66.95 เขต 2 440 354 80.45 201 45.68 เขต ๓ 498 440 88.35 272 54.62 เขต ๔ 801 554 69.16 287 35.83 เขต ๕ 632 319 50.47 160 25.32 เขต ๖ 587 445 75.81 136 23.17 เขต ๗ 722 598 82.83 545 75.48 เขต ๘ 723 630 87.14 483 66.80 เขต ๙ 859 690 80.33 523 60.88 เขต ๑๐ 622 527 84.73 480 77.17 เขต ๑๑ 567 407 71.78 259 45.68 เขต ๑๒ 638 508 79.62 407 63.79 รวมทกเขต 6,612 5,082 76.86 3,629 54.89

ปจจยทท าใหงานไมประสบความส าเรจ ปญหา อปสรรค และแนวทางแกไขการด าเนนงานการแพทยฉกเฉน

ปญหา/อปสรรค ขอเสนอแนะ/แนวทางแกไข ๑. ความครอบคลมของหนวยปฏบตการ ในพนท อปท. ขนทะเบยนแตไมปฏบตงานหลายหนวย

๑.จดท าแผนทชดปฏบตการทท างานจรงในพนทของทกหนวยงาน เพอจะไดทราบวาพนทไหนเปนยงไมไดด าเนนการหรอประชาชนเขาถงบรการลาชา และน าเสนอขอมลสถานการณความครอบคลมของการจดบรการการแพทยฉกเฉนในเวทผบรหารระดบจงหวด ๒.หารอและขอสนบสนนจากทองถนจงหวดในการชแจงและกระตนใหองคกรปกครองสวนทองถนด าเนนการ รวมทงเสนอตอผวาราชการจงหวด เพอสงเสรมสนบสนนใหทองถนเขามาด าเนนการใหครบทกพนท ๓.ประสานและสงเสรมสนบสนนใหองคการบรหารสวนจงหวด เขามาด าเนนการการบรหารจดการการแพทยฉกเฉนนอกโรงพยาบาล ทงการจดตงศนยรบแจงเหต และการจดหาชดปฏบตการใหครอบคลมพนท

162


ปญหา/อปสรรค ขอเสนอแนะ/แนวทางแกไข ๒. มลนธทยงไมขนทะเบยนเปนหนวยปฏบตการแตออกปฏบตการ ขาดการควบคม ก ากบ ทงมาตรฐานและคณภาพ

- สพฉ.ไดประสานหนวยพฒนาก าลง เพอเรงด าเนนการในการตออายใบประกาศซงตองใชประกอบการขนทะเบยนหนวยบรการซงอยระหวางด าเนนการใหแลวเสรจโดยเรว - สสจ.ส ารวจและด าเนนการขนทะเบยนหนวยปฏบตการทง อปท. /มลนธ เพอความครอบคลมทกพนท ประชาชนเขาถงบรการไดรวดเรว

๓. ความพรอมของอปกรณในการเคลอนยายผปวยในพนทสงชน กรณเกดอบตเหตรถตกเขา

- น าปญหาดานความไมพรอมของการออกปฏบตการเสนอในทประชมผบรหารระดบจงหวด เพอขอรบการสนบสนนอปกรณ เครองมอเครองใช และรวมกนวางแผนพฒนางานการแพทยฉกเฉนของจงหวด โดยเฉพาะการปฏบตการฉกเฉนในพนทพเศษ

๔. ประชาชนยงใชบรการ๑๖๖๙นอย เนองจากระบบสอสารไมครอบคลมทกพนท บางพนทไมสามารถแจงทางโทรศพทได

- พฒนาระบบการสอสารทกชองทางในการเพมความเขาถง ทงวทยสอสาร โทรศพท - การประชาสมพนธการใหบรการใหประชาชนชนทราบในทกชองทาง

๕. ความชดเจนของกฎหมาย ระเบยบ ในการด าเนนงานการแพทยฉกเฉนขององคกรปกครองสวนทองถน

- สพฉ.ไดประสานกระทรวงมหาดไทย จดการในเรองกฎหมาย ระเบยบ ขององคกรปกครองสวนทองถนในการด าเนนงานการแพทยฉกเฉน ซงกระทรวงมหาดไทยไดรบจะด าเนนการใหเรวทสด

๖. เจาหนาทมภาระงานมากขน เชน สสจ.เปดเปนศนยฝกอบรม ตองจดการเรองระบบฝกอบรม และระบบขอมลเพมขน

- วเคราะหภาระงานเสนอผบรหารพจารณาอตราก าลงทเหมาะสม และมโครงสรางชดเจน

๗. การชวยเหลอผเจบปวยฉกเฉนในพนททางเกาะยงไมมประสทธภาพ เชน ดานเวลา คณภาพ และมคาใชจายสง

- จดการฝกอบรมความรแกหนวยปฏบตการทางน า สนบสนน และพฒนาระบบการชวยเหลอผปวยในพนทพเศษ

ปจจยทท าใหงานประสบความส าเรจ ๑. มกระบวนการท างานเปนทม ๒. ผบรหารใหความส าคญในการด าเนนงานการแพทยฉกเฉนของจงหวด ๓. มงบประมาณสนบสนนในการด าเนนงาน ๔. ไดรบการสนบสนนจากหนวยงานทเกยวของ เชน สถาบนการแพทยฉกเฉนแหงชาต องคการ

ปกครองสวนทองถน กระทรวงสาธารณสขฯลฯ ๕. ความเขมแขงขององคกรปกครองสวนทองถน มลนธ ทเขามามสวนรวมในการด าเนนงาน

บคลากรมความร ความสามารถ และประสบการณ มความมงมนตงใจสง

ขอเสนอเชงนโยบาย 1. ประเดน อปท. ขนทะเบยนหนวยปฏบตการ แตม อปท.ทออกปฏบตการนอย จงขอความรวมมอ

จาก คปสอ.ชวยกระตนและสนบสนนใหหนวยปฏบตการทขนทะเบ ยนแลวไมออกปฏบตการ ใหออกปฏบตการชวยเหลอประชาชนในพนทเพมมากขน

2. ความพรอมอปกรณเคลอนยายผปวยในแนวดง ควรมการน าเสนอประสานหนวยงานทเกยวของ

163


3. ปรบโครงสรางอตราก าลง/การบรหารจดการงาน EMS ใหมอตราก าลงของกลมงานการแพทยฉกเฉนและสาธารณภย ในส านกงานสาธารณสขจงหวด และมกรอบอตราก าลงรองรบเวชกรฉกเฉนระดบสง(Paramedic)

4. รวมกบองคการบรหารสวนจงหวดและองคการปกครองสวนทองถนใหมการปรบโครงสรางอตราก าลงใหมต าแหนงรองรบ

5. ก าหนดเปนนโยบาย/ขอสงการของทองถนจากสวนกลางสทองถนโดยตรงทจะตองจดระบบบรการแพทยฉกเฉนใหครบ อปท. ทกแหง

6. ผลกดน/การจดท าระเบยบการด าเนนงานการแพทยฉกเฉนในองคกรปกครองสวนทองถน 7. เสนอใหมกลมงานการแพทยฉกเฉนและสาธารณภย ในส านกงานสาธารณสขจงหวด 8. ระดบส วนกลาง ได แก กระทรวงสาธารณสข สถาบนการแพทยฉ ก เฉ นแห งชาต

กระทรวงมหาดไทย กระทรวงการคลง จะตองผลกดนใหระเบยบการใชจ ายเงนของ สตง. เออตอการบรหารจดการการแพทยฉกเฉนของ อปท. ใหเออตอการปฏบตงาน เพอใหองคการบรหารสวนจงหวดด าเนนการไดอยางไมผดระเบยบการใชเงนแผนดน

9. ประชาสมพนธการแพทยฉกเฉนเบองตนใหมากขน เชน การรจกและการแจงเหต 1669 การสงเกตและประเมนอาการเบองตน การปฐมพยาบาลและชวยเหลอ หรอ CPR ใหมากขน เนนไปทกลมเปาหมายเฉพาะ เชน กลมเสยงตอการเปนโรค stroke STEMI

10. บรรจองคความรเหลานไวในหลกสตรการเรยนร เชน การเรยนการสอนวชาสขศกษาในโรงเรยน หลกสตรลกเสอเนตรนาร หลกสตร อสม. หลกสตรของฝก อพปร. เปนตน กจะยงเสรมสรางทกษะประชาชนทยงยน

11. กฎระเบยบ ตางๆ เกยวกบ อปท. ควรชดเจนมาตงแตสวนกลาง 12. จดท ากรอบอตราก าลงบคลากรใหสอดคลองกบภาระงานในสวนงานบรการการแพทยฉกเฉน 13. พฒนาการเรยนรระบบงานโดยใหไดมโอกาสศกษาดงานรวมการประชมวชาการระดบชาต 14. ก าหนดความกาวหนาทางสายวชาชพ 15. สนบสนนใหมคาตอบแทนความเสยงในการปฏบตงาน 16. จดประชมเพอพฒนาเครอขายการแพทยฉกเฉน วางแผนพฒนารวมกน 17. มนโยบาย/ขอสงการใหเพมหนวยกชพของทองถนใหครอบคลมทกองคกรปกครองสวนทองถน 18. สถาบนการแพทยฉกเฉนแหงชาต กระทรวงสาธารณสข ควรผลกดนใหกระทรวงมหาดไทยออก

ระเบยบการเบกจายงบประมาณคาชดเชยบรการจากองคการปกครองสวนทองถนไดอยางถกตอง 19. การพฒนาบคลากรผปฏบตการและใหประกาศนยบตร การตออาย มขนตอนและเอกสาร

ประกอบมาก ควรมงเนนจงใจใหรวมด าเนนการโดยเงอนไขทยอมรบไดทกฝาย 20. พจารณาการตรวจรบรองพาหนะบรการการแพทยฉกเฉนใหรวดเรวกวาทเปนอย 21. การไมตรวจสอบกวดขนผปฏบตการพาหนะบรการการแพทยฉกเฉนทไมปฏบตตามหลกเกณฑ

เงอนไข อาจเปนเหตปจจยใหท าตามแบบอยางทผดหลกเกณฑเพมขน การพฒนาระบบไมคบหนา นวตกรรมเดน

จงหวดสมทรปราการ รถยกถงออกซเจน Easy oxy-Transfer ของศนยรบแจงเหต เพอลดการบาดเจบกลามเนอหลง ขอมอ จากการยกของหนก ซงอยระหวางการเผยแพรทศนยนเรนทร ราชวถ ไดรบรางวลท 1 ดานนวตกรรมความผลอดภย จากโรงพยาบาลสมทรปราการ ป 2559

164


จงหวดบงกาฬ สรางระบบเชอมงานคณภาพกบงานการแพทยฉกเฉน โดยบรณาการ ER/EMS/ECS รวมกบงานพฒนาคณภาพ HAระบบการประเมน และการประสานทเกนศกยภาพของ ER/EMS ในการประสานงานกบภาคเครอขาย

จงหวดนครพนม มการจดตงศนยเรยนร ทบคลากรในระบบการแพทยฉกเฉน นกเรยน และประชาชนทวไปทสนใจ สามารถมาเรยนรได

จงหวดมกดาหาร มฐานขอมลกลมเสยงตอภาวะฉกเฉน 5 กลมโรค ไดแก เบาหวาน ความดนโลหตสง (สแดง, ด า) CVD Risk ระดบ 3 – 5 ทเสยงตอ Stroke/STEMI และ Asthma/COPD โดยขนทะเบยนเปน EMS Member Card และเชอมโยงกบโปรแกรมการรบแจงเหตและสงการ Geo ITEMS ครอบคลมกลมเปาหมาย

จงหวดอบลราชธาน มศนยสอสารสงการทขนกบ อบจ. ใหบรการแบบ Single Number เปนแหงแรกของประเทศ สามารถเปนแหลงฝกอบรมของ ENP, EMT-B, หนวยงานอนทท างานเกยวกบการกชพ เชน ทหาร ปภ. และหนวย ALS ใหบรการประชาชน และเปนแหลงศกษาดงานใหกบเครอขาย สสจ., รพ., อบจ.ทวประเทศ

หวขอการตรวจราชการ : การพฒนางานวจยและองคความรดานสขภาพ

ประเดนการตรวจราชการ 1) บคลากรทางการแพทยและสาธารณสขทกจงหวดในเขตสขภาพไดรบการพฒนาศกยภาพ เพอ

สนบสนนงานวจย 2) เขตสขภาพมผลงานวจย/R2R ดานสขภาพ เพอน าไปใชประโยชน 3) ระบบฐานขอมลงานวจย/R2R ในระดบเขตสขภาพ 4) จ านวนผลงานวจย/R2R ดานสขภาพทใหหนวยงานตางๆ น าไปใชประโยชน

ตวชวด : ผลงานวจย/R2R ดานสขภาพทใหหนวยงานตางๆ น าไปใชประโยชน ไมต ากวารอยละ ๒๐

1. ขอมลเชงปรมาณ มผลส าเรจ/ตวชวดในเชงกระบวนการ 5 ประเดน ดงน ประเดนท 1 บคลากรทางการแพทยและสาธารณสขในจงหวดผานการอบรมเชงปฏบตการเพอเพม

ศกยภาพทมสนบสนนงานวจย (หลกสตรการอบรมไมต ากวา 2 วนขนไป) เปาหมาย : อยางนอย ๑ คน/จงหวด (รวม 76 คน) ผลด าเนนการได 1,521 คน คดเปนรอยละ 100 ประเดนท 2 ทกจงหวด ทกเขตสขภาพมผลงานวจย/ R2R ดานสขภาพ เปาหมาย : อยางนอย 5 เรอง/จงหวด (รวม 380 คน) ผลด าเนนการได 2,703 คน คดเปนรอยละ 100 ประเดนท 3 หนวยงานทมคณะกรรมการจรยธรรมการวจย ไดจดท า SOP และมการพจารณาจรยธรรม

งานวจยอยางตอเนอง เปาหมาย : อยางนอย 1 ครง/ป (มการประชมพจารณางานวจย) ผลด าเนนการได 125 ชด / จดท า SOP 123 ชด คดเปนรอยละ 100 ประเดนท 4 มระบบฐานขอมลงานวจย/R2R ระดบเขตสขภาพ โดยทกจงหวดรวบรวมและวเคราะห

ผลงานวจย/ R2R จากหนวยงานในจงหวด สงเปนฐานขอมลผลงานวจย/ R2R ระดบเขตสขภาพ

165


เปาหมาย : มฐานขอมลทกเขตสขภาพ ผลด าเนนการได มฐานขอมลครอบคลมทกเขต คดเปนรอยละ 100

รอยละผลงาน วจย/R2R ดานสขภาพทใหหนวยงานตางๆ น าไปใชประโยชน (เปาหมายรอยละ 20)

ผลด าเนนการในภาพรวมได รอยละ 48.48

2. ปจจยส าคญทท าใหการด าเนนงานส าเรจ (กรณทบรรลเปาหมาย) 2.๑ มจดแขงในการขบเคลอนงานวจยใหส าเรจคอตวบคคล ทมวจย ทมพเลยงทมความเขมแขง

มอสระในการพฒนา แตยงคงมการประสานความรวมมอกนเองแบบ Informal ท างานในลกษณะ INN (Individual Node Network)กบเครอขายตางๆ ทงสถาบนการศกษาทงในและนอกกระทรวงสาธารณสข เครอขายองคการปกครองสวนทองถน สวนราชการตางๆ ในพนท เครอขายประชาชน รวมถงเอกชน

2.๒ ผรบผดชอบงานในทกระดบทง ส านกงานสาธารณสขจงหวด โรงพยาบาลศนย/ทวไป/ชมชน และโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล มความมงมน เสยสละและมจตสาธารณะในการด าเนนงานดานการพฒนางานวจย มการสนบสนนสงเสรมใหกบผปฏบตงานสามารถผลตงานวจย R2R และนวตกรรม ใหไดตามแผนงานทวางไวและมความพยายามทจะผลกดนผลงานวจยทมในฐานขอม ลใหสามารถน าเสนอสเวทระดบประเทศหรอระดบสากล เพอเปนการเผยแพรผลงานตางๆ ใหนานาชาตไดเหนความสามารถของผสรางสรรคงานวจยของไทย จนสามารถน าไปใชใหเกดประโยชนในหนวยงานเพอเปนขวญก าลงใจใหกบบคลากรไมใหเกดความยอทอใหการสรางสรรคผลงานใหมๆ และมการจดเวทใหบคลากรน าเสนอผลงานวจยในระดบจงหวดทชวยสงเสรมและสนบสนนการท างานของบคลากรใหเกดขวญและก าลงใจในการท างานดานการวจย

2.๓ มความชดเจนดานการน าองคกรของผบรหารสงสด โดยใหความส าคญและลงมอปฏบตการขบเคลอนดานการพฒนางานวจยและการจดการความรรวมกบทมแกนน าการจดการความร ระดบเขต จงหวดและอ าเภอ

2.๔ มขอตกลงรวมกนเกยวกบแนวทางการท าวจยและ KM ในระดบเขตและจงหวดเชน การสรางเสรมศกยภาพ Facilitator & Note taker การสรางเครอขายวจยและ KM การจดเวทในการจดการความร

2.5 มกลไกขบเคลอนงานดวยกลยทธการพฒนาคนในการท าวจย/พฒนาทมสนบสนนการท าวจย และสนบสนนใหเกดการแลกเปลยนเรยนร เชน มเวทวชาการ/งานคณภาพ/CQI ของโรงพยาบาลศนย/โรงพยาบาลทวไปมเวทวชาการระดบจงหวด เวทวชาการระดบเขต เปนปจจยสนบสนนใหเกดการเรงรดผลงานในระดบจงหวด

464

287

139

437 464

190

817

367 313

50

375

73

0

200

400

600

800

1000

เขต 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

166


2.6 การมวารสารของหนวยงานซงจะสงเสรมและสนบสนนใหเกดการตพมพผลงานวจยของบคลากรและเกดการน าไปใชประโยชน

2.7 มการสนบสนนและสรางแรงจงใจใหนกวจยพฒนาผลงานวจยอยางตอเนอง โดยมการใหรางวลส าหรบนกวจยทมผลงานวจยน าเสนอในระดบกระทรวง/เขต

2.8 มการสรางเครอขายพฒนางานวชาการ รวมสถาบนอดมศกษา เชน มหาวทยาลยมหดล มหาวทยาลยอบลราชธาน เปนตน

3. ปจจยส าคญทท าใหการด าเนนงานไมบรรลเปาหมาย และขอเสนอแนะทใหตอหนวยรบตรวจ ปญหาอปสรรคทท าใหการด าเนนงานไมบรรลเปาหมาย ขอเสนอแนะทใหตอหนวยรบตรวจ ๑. ขาดการตดตาม และสนบสนนสง เสรมการน าผลงานวจยไปใชประโยชน และการจดระบบฐานความร

๑. ควรมการจดท าฐานขอมลผลงานวจยและนกวจย และจดเวทแลกเปลยนผลงานวจยโดยใชเทคนคการเลาเรองเพอใหบคลากรสามารถเขาถงงานวจยไดงายขน และสงเคราะหผลงานวจยในประเดนเดยวกนออกมาเปนนโยบายการแกปญหาเชงระบบ หรอนโยบายการแกปญหาแตละประเดน เพอใหเกดการน าผลงานวจยไปใชประโยชนอยางแทจรง

๒. ผรบผดชอบมภาระงานมาก และผรบผดชอบมหลายฝาย ขาดการประสานงานระหวางฝายในการด าเนนงานดานการวจย

๒.๑ รวบรวมงานวจย/R2R/KM และนวตกรรมใหเปนหนงเดยวเพ อสะดวกในการท างานของคณะท างาน และผรบผดชอบ ๒.๒ รวบรวมผ ท เคยผ านการอบรม Facilitation, EC เจาหนาททจบการศกษาระดบปรญญาเอกจากหนวยงาน ในจงหวดเขามารวมเปนคณะท างาน

๓. จ านวนผทผานการอบรม Facilitator Advance Course เพอเปนผทสนบสนนงานวจยยงมนอยสงผลใหการขบเคลอนไมครอบคลมทกพนท และขาดเวทในการน าใชศกยภาพของ Facilitators สงผลใหขาดความมนใจในการกระตน/ขบเคลอนการพฒนางานวชาการและวจยทมสนบสนนงานวจยมไมเพยงพอ

๓. สนบสนนใหเกดแกนกลางในการขบเคลอนงานวจย ใหเพยงพอ โดยการแตงตงและใหมบทบาททชดเจนในการสงเสรมการท าวจย

๔. ไมไดจดประชมคณะกรรมการและคณะท างานทแตงตงขนและขาดแผนปฏบตงานและเปาหมายทชดเจนเพอใชในการขบเคลอนงาน

๔. เรงรดจดประชมคณะกรรมการและจดท าแผนปฏบตงานวจยใหบรรลเปาหมาย

๕. ผรบผดชอบงานการจดการความรและงานวจยระดบจงหวดยงไมสามารถบรณางานรวมกบกลมงาน/ฝายตางๆ ได เนองจากไมไดก าหนดทศทางเปาหมายรวมถงแผนงานการพฒนางานวจยและองคความร รวมกนต งแตตนปงบประมาณ

๕. ควรมการปรบแผนงานในครงปหลง ใหมการมงเนนกระบวนการบรณาการงาน งบ บคลากรดานการวจยเขากบงานพฒนาระบบคณภาพ หรองานพฒนาองคกรคณธรรม

๖. การเชอมโยงเครอขายการท างานวจยและจดการความรภายในจงหวดและเขต ยงเนนโครงสรางแนวดง ท าใหรอการสงการและการก าหนดตวชวดมากกวาการจดการตนเอง ผลงานทผลตขนจงเปนผลงานทแขงกระดาง (Hardened) ขาดการผลกดนการน าไปใชประโยชนเพอตอบสนองตอปญหาหรอการพฒนาทแทจรง

๖.๑ ควรพฒนาศกยภาพบคลากรใหมวธคด เชงระบบ (System Thinking) และการสรางแรงบนดาลใจในตนเอง (Personal Mastery) เพอเชอมองคความรดานการวจยและการจดการความรระหวางตนเองและชมชนองคกรเครอขายสการน าใชประโยชนใหคมคาและมประสทธภาพรวมกน ๖.2 ควรจดเวทเสรมพลงศกยภาพภาคเครอขายดานการพฒนางานวจยและจดการความรระดบเขตและจงหวดเพอผลกดนใหเกดกระบวนการจดการความรเพอการน าไปใชอยาง

167


ปญหาอปสรรคทท าใหการด าเนนงานไมบรรลเปาหมาย ขอเสนอแนะทใหตอหนวยรบตรวจ เขมแขงและตอเนอง

๗. คณะกรรมการจรยธรรมการวจยในระดบจงหวดในบางสวนยงขาดความพรอมและยงไมสอดคลองกบมาตรฐาน SOP

๗.๑ น าใชศกยภาพของเครอขายวจยในพนท เชนคณะกรรมจรยธรรมวจยในมนษยของมหาวทยาลย หรอของโรงพยาบาลจงหวดในการด าเนนงานดานจรยธรรมวจยในมนษย เพอเพมประสทธภาพการด าเนนงาน และเปนไปตามมาตรฐาน SOP ๗.๒ ควรมส านกงานเลขานการคณะกรรมการจรยธรรมการวจยทเปนสดสวน มระบบปองกนการรกษาความลบเกยวกบขอมลของผปวย ๗.๓ องคประกอบของคณะกรรมการจรยธรรมฯยงไมครอบคลม เชน ยงขาดบคคลภายนอกทไมสงกดหนวยงาน(non-affiliation)ควรม CV ของคณะกรรมการฯทกคนเพอดความเชยวชาญ ๗.๔ ควรมการพฒนาความรดานจรยธรรมการวจยแกนกวจย/คณะกรรมการฯทครอบคลม และตอเนอง ๒ ครง/ปเชนหลกสตร Human Subject Protection ,GCP

๘. การคมครองสทธของผลงานนวตกรรม/สงประดษฐ ๘. ควรมการพฒนานกประดษฐใหสามารถน าผลงานเขาจดสทธบตร/อนสทธบตรและจดท าเปนฐานขอมลนวตกรรมทจดสทธบตรเพอน าไปตอยอดตอไป

๙. ขาดการรวบรวมผลงานวจย R2R และนวตกรรมในภาพ รวมของจงหวด ท าใหไมมฐานขอมลของงานวจย R2R และนวตกรรม

๙. เสนอรปแบบแนวทางในการด าเนนงานและการจดท าฐานขอมลดานการวจย R2R และนวตกรรม เพอการจดเกบขอมลทมอยในรปแบบทคนหาไดงาย เพอใหสะดวกในการน าขอมลทมอยน าไปใชใหเกดประโยชนเพอตอยอดผลงานวจยใหสอดคลองการแผนการพฒนางานดานการวจย

๑๐. มการด าเนนงานแบบแยกสวนกนระหวาง อวช. กบงานวจย

๑๐.๑ บรณาการงานวจยใหเปนภาพรวมเพยงหนงเดยว และสรางทมงานวจยจากบคลากรทมประสทธภาพ ๑๐.๒ รวบรวมผบคลากรทจบการศกษาระดบปรญญาโทหรอเอก จากหน วยงานต า ง ๆ ในจ งหวด เข ามาร วม เปนคณะท างานรวมกน

๑๑. คณภาพของผลงานวจยสวนใหญทผานมายงไมสามารถน าไปสการเผยแพรผลงานวจยทตพมพในวารสารวชาการไดหรอการก าหนดเปนนโยบายส าคญขององคกรได

๑๑ . ส ร า ง เ ค ร อ ข า ย ท า ง ว ช า ก า ร ก บศ น ย ว ช า ก า ร / สถาบนการศกษา ในเขตสขภาพ เพอขอสนบสนนอาจารยทปรกษา มระบบพเลยงใหแกผวจยในพนท ไดจดท าผลงานวจยทมคณภาพ และสามารถเผยแพรตพมพ ในวารสาร และเวทระดบชาตขนไป

๑2.วารสารวชาการทางการแพทยและสาธารณสขของหนวยงานในเขตสขภาพ บางแหงยงไมไดรบการพฒนาเขาสฐาน TCI (Thailand Citation Index)

๑๒. พฒนาวารสารใหไดมาตรฐานเขาสฐานขอมล TCI เพอเพมคณภาพ เปนทยอมรบ

๑๓. ขาดการรวบรวมผลงานวจย R2R และนวตกรรมในภาพ รวมของจงหวด ท าใหไมมฐานขอมลของงานวจย R2R และนวตกรรม และการด าเนนการจดท าฐานขอมลวจยระดบจงหวดยงไมมผรบผดชอบทชดเจน

๑๓. เสนอรปแบบแนวทางในการด าเนนงานและการจดท าฐานขอมลดานการวจย R2R และนวตกรรม อยางเปนรปธรรมเพอการจดเกบขอมลทมอยในรปแบบทคนหาไดงาย เพอใหสะดวกในการน าขอมลทมอยน าไปใชใหเกดประโยชนเพอตอยอดผลงานวจยใหสอดคลองการแผนการพฒนางานดานการวจย และก าหนดผรบผดชอบให ชดเจนและรวมพฒนา

168


ปญหาอปสรรคทท าใหการด าเนนงานไมบรรลเปาหมาย ขอเสนอแนะทใหตอหนวยรบตรวจ ฐานขอมลวจยกบส านกวชาการสาธารณสข

๕. ขอเสนอแนะเชงนโยบาย ๕.๑ ควรมโครงสรางและอตราก าลงในหนวยงานทชดเจน เพอเปนกลไกในการขบเคลอนงานอยาง

ตอเนองและพฒนางานบนฐานการวจยส Digital Health &Thailand 4.0 โดยก าหนดใหน าผลงานวจยไปขบเคลอนยทธศาสตรการพฒนาในระดบพนทและระดบเขต

๕.2 สงเสรมใหมการจดตงศนยกลางแหงการเรยนรดานการวจย /R2R ในระดบเขต เพอเปนศนยกลางการพฒนาเชงระบบและเชอมโยงใหเกดการท างานแบบเครอขายและพฒนาวารสารวชาการทางการแพทยและสาธารณสขใหไดมาตรฐานตามเกณฑคณภาพดชนชวดมาตรฐานวารสารไทย เพอเป นอกชองทางในการเผยแพรผลงานวชาการ น าไปสการน าผลงานไปใชประโยชนมากยงขน

๖. นวตกรรมทสามารถเปนแบบอยาง 1) นวตกรรมการท างานในหองทนตกรรม คอ งานวจย “ไมกลวเขมต า ดวย dental needle

remover handy” เปนการพฒนานวตกรรมเพอปองกนการเกดเขมทมต าของผปฏบตงานทนตสาธารณสข โดยมการน าผลงานนวตกรรมชนนไปใชประโยชนในหนวยงานตงแตระดบ รพ.สต. ,รพช., รพท. ,รพศ. และศนยอนามย ปจจบนมการเผยแพรและน าไปใชในหนวยงานตางๆ ทวประเทศ ๒๔ หนวยงาน นอกจากเปนการลดการเกดอบตเหตจากเขมทมต าและยงสามารถลดตนทนในการซอเครองถอดเขมจากบรษทเอกชน จาก ๓,๕๐๐ บาท เหลอเพยง ๒๐๐-๓๐๐ บาท/ชน นวตกรรมชนนไดรบรางวลดเดนนวตกรรมระดบประเทศ ในงาน R2R National forum เปนตวอยางของผลงานวจยทพฒนาจากงานประจ า และใชกระบวนการจดการความรในการสงเคราะหองคความรจากบคลากรทปฏบตงานประจ า ของโรงพยาบาลสมเดจพระยพราชเดนชย จงหวดแพร

2) การพฒนาคณภาพหองเคมบ าบดของโรงพยาบาลศรสงวรสโขทย ทเปนโรงพยาบาลทวไปขนาดเลก M1 ทสามารถใหยาเคมบ าบดได สามารถลดคาใชจายในการสงตอผปวยได ประมาณสองลานบาทตอคน (๒,๐๐๐,๐๐๐ บาท/คน) โดยสามารถใหบรการในผปวยมะเรงเตานม และมะเรงล าไสอยางครบวงจรตงแต การสงเสรม ปองกน การคดกรอง การรกษาทงการผาตดและการใหยาเคมบ าบด

3) กระโจมอาบน าผปวยตดเตยงชนดนงได สามารถชวยเพมความสขสบายกบผปวยโดยการอาบน าไดทกวนทเตยงนอน และชวยปองกนอาการปวดหลงจากญาตทตองอมผปวยไปอาบน า หรอมญาตเพยง 1 คนกสามารถอาบน าใหผปวยทเตยงได

4) DMS : Diabetes mellitus Mobile Service Khuangnai model. อ าเภอเของใน จงหวดอบลราชธาน

5) โครงการสขกาย สบายใจ เมอใกลวสญญ คลนกวสญญสรรพสทธ หรอ OPD วสญญ โรงพยาบาลสรรพสทธประสงค จงหวดอบลราชธาน

6) รปแบบการเฝาระวงและปองกนการเกดโรคหวใจในกลมเสยง โดยใช STEMI Alert 3 steps: บรบทจงหวดอบลราชธาน โรงพยาบาลสรรพสทธประสงค จงหวดอบลราชธาน

7) “Slide Warmer”แหงเรว เสรจไว ไดคณภาพ ตรงตามมาตรฐาน โรงพยาบาลอทมพรพสย จงหวด ศรษะเกษ

8) “เสนใยกาบกลวยน ามนมะพราว ลดปญหาผากอซตดแผล” ส านกงานสาธารณสข อ าเภออทมพรพสยจงหวดศรษะเกษ

169


9) นวตกรรมเพนซดบอกระดบความเจบปวดของผสงอาย ตกพเศษมรกต โรงพยาบาลยโสธร 10) อปกรณชวยพยงเดนในผปวยหลอดเลอดสมองระยะฟนฟ โรงพยาบาลทรายมล จงหวดยโสธร 11) นวตกรรมถงถวลดความเจบปวดโรงพยาบาลหนองสง จงหวดมกดาหาร 12) นวตกรรมสงประดษฐ “แวนตาวเศษ”โรงพยาบาลค าชะอจงหวดมกดาหาร 13) การประเมนแผลไฟไหมโดยใชโปรแกรมค านวณพนทแผลไฟไหมแบบ 3 มต โรงพยาบาลชลบร 14) การปรบปรงบรการผปวยนอก แผนกอายรกรรม โรงพยาบาลชลบร ดวย Smart phone

application 15) นวตกรรมดานเทคนคบรการเรอง: Aesthetic outcomes of intra-umbilical incision VS

infra-umbilical incision in post-partum tubal sterilization: a randomized controlled trial.โรงพยาบาลพระปกเกลา จงหวดจนทบร

16) นวตกรรมสรางสรรคแบบพอเพยง เรอง : การพฒนาอปกรณเคาะปอดในผปวยเดกโรคทางเดนหายใจสวนลางโรงพยาบาลบางบอ จงหวดสมทรปราการ

.....................................................................................

คณะท 5 การตรวจราชการแบบบรณาการ

รวมกบส านกนายกรฐมนตร - การบรหารจดการขยะและสงแวดลอม

- การปองกนและลดอบตเหตทางถนน

โดย คณะกรรมการก าหนดแผนและตดตามผลการตรวจราชการ

กระทรวงสาธารณสข (คกต.) คณะท 5

170


ผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 คณะท 5 การตรวจราชการแบบบรณาการรวมกบส านกนายกรฐมนตร

………………………………………………….

๑. ประเดนการบรหารจดการขยะและสงแวดลอม 1.1 การสงเสรมการลดการเกดขยะมลฝอยและของเสยอนตรายทตนทางจากแหลงก าเนดและการน าขยะไปใชประโยชน 1.1.1 การจดการขยะมลฝอย ของเสยอนตราย และมลฝอยตดเชอ จากการตรวจตดตามรอบท 1 พบวา ทกจงหวดมการสงเสรมการพฒนาตนแบบ อปท. และชมชน ในการลด คดแยกขยะมลฝอย และของเสยอนตรายชมชนทตนทางโดยหนวยงานระดบเขตและจงหวด มการวเคราะหสถานการณการจดการมลฝอยทกประเภท มแผนขบเคลอนการด าเนนงานและผลกดนใหคณะอนกรรมการสาธารณสขจงหวด (อสธจ.) มมตสนบสนนใหทองถนมการบงคบใชกฎหมายดานการจดการ มลฝอย และสงเสรมให อปท. มการจดการมลฝอยทกประเภทตามแนวทางการพฒนาคณภาพระบบบรการอนามยสงแวดลอม (Environmental Health Accreditation : EHA) รวมถงก าหนดใหมระบบและกลไกสนบสนนการจดการมลฝอยตดเชอจากทกแหลงก าเนด และควบคมก ากบการด าเน นงานของสถานทก าจด มลฝอยใหเปนไปตามทกฎหมายก าหนด จากการตรวจตดตามรอบท 2 พบวา ทกจงหวดด าเนนการสงเสรมและพฒนาตนแบบ อปท. และชมชนดานการจดการขยะมลฝอย ของเสยอนตราย และมลฝอยตดเชอ ซงในปงบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๐ พบวา มชมชนตนแบบดานการจดการอนามยสงแวดลอม (Active community) ในดานการจดการมลฝอย จ านวน 2,๔06 ชมชน คดเปนรอยละ ๗๑.44 (จาก 3,368 ชมชนเปาหมาย) และมจ านวน ๔๕ จงหวด คดเปนรอยละ ๕๘.๔๔ ทด าเนนการลด คดแยกขยะมลฝอย และของเสยอนตรายชมชนทตนทาง โดยหนวยงานระดบเขตและจงหวด มการวเคราะหสถานการณการจดการ มลฝอยทกประเภท มแผนขบเคลอนการด าเนนงานและผลกดนใหคณะอนกรรมการสาธารณสขจงหวด (อสธจ.) มมตสนบสนนใหทองถนมการบงคบใชกฎหมายดานการจดการมลฝอย และสงเสรมให อปท. มการจดการมลฝอยทกประเภทตามแนวทางการพฒนาคณภาพระบบบรการอนามยสงแวดลอม (Environmental Health Accreditation : EHA) รวมถงก าหนดใหมระบบและกลไกสนบสนนการจดการมลฝอยตดเชอจากทกแหลงก าเนด และควบคมก ากบการด าเนนงานของสถานทก าจดมลฝอยใหเปนไปตามทกฎหมายก าหนด และสถานบรการการสาธารณสขทสงกดกระทรวงสาธารณสขทกระดบขบเคลอนการด าเนนกจกรรมตามแนวทาง GREEN&CLEAN Hospital (ผานเกณฑระดบพนฐาน รอยละ 90.62) สามารถด าเนนการจดการมลฝอยทกประเภทใหถกตองตามหลกวชาการ

กจกรรมท 1 : สงเสรม พฒนาแนวทางการจดการมลฝอยและการน าขยะไปใชประโยชน ตวชวด : จงหวดมการพฒนาตนแบบองคกรปกครองสวนทองถน/ชมชน การลด คดแยกขยะมลฝอยและของเสยอนตรายชมชนทตนทาง อยางนอยจงหวดละ 2 แหง กรมอนามย ไดขบเคลอนการด าเนนงานการจดการมลฝอยตดเชอใน Setting ตางๆ ไดแก โรงพยาบาลชมชน และองคกรปกครองสวนทองถน ผลการด าเนนงานป 2560 พบวา 1. มลฝอยตดเชอของโรงพยาบาลสงกดกระทรวงสาธารณสข จ านวน 959 แหง มปรมาณเกดขน 68,369.96 กก./วน ไดรบการก าจด 68,368.36 กก./วน คดเปนรอยละ 99.99 สวนการประเมนมาตรฐานกาจดการมลฝอยตดเชอนน พบวา โรงพยาบาลผานการประเมนฯ จ านวน 861 แหง คดเปนรอยละ 89.78 พบวา ขอทไมผานการ

171


ประเมนฯ มากทสด คอ สถานทพกรวมมลฝอยตดเชอ 2. โรงพยาบาลสงกดกระทรวงสาธารณสขจ านวน 959 แหง ด าเนนงานตามโครงการ GREEN&CLEAN Hospital เพอการจดการมลฝอยทกประเภทในสถานบรการสาธารณสข ผานเกณฑฯ 869 แหง คดเปนรอยละ 90.62 และพบวาสวนมากไมผานเกณฑประเมนในหวขอการจดการมลฝอยตดเชอ (รอยละ 46.58) 3. ชมชนทมการด าเนนงาน เรอง การลด และคดแยกขยะมลฝอยและของเสยอนตรายชมชนทตนทาง อยางนอย 2 ชมชน พบวามจ านวน 45 จงหวด (คดเปน รอยละ 58.44) 4. จ านวนเทศบาลผานการประเมนคณภาพระบบบรการอนามยสงแวดลอม (EHA)

ประเดน EHA 4001 การจดการมลฝอยทวไป ระดบพนฐาน 237 แหง (47 จงหวด) ระดบเกยรตบตร 117 แหง (23 จงหวด)

ประเดน EHA 4002 การจดการมลฝอยตดเชอ ระดบพนฐาน 20 แหง(4 จงหวด) ระดบเกยรตบตร 24 แหง (5 จงหวด)

ประเดน EHA 4003 การจดการมลฝอยทเปนพษหรออนตรายจากชมชน ระดบพนฐาน 36 แหง (9 จงหวด) ระดบเกยรตบตร 46 แหง (8 จงหวด)

นอกจากน ในป พ.ศ. 2560 ยงมการขบเคลอนการบงคบใชกฎหมายโดยใชกลไกอนกรรมการสาธารณสขจงหวด (อสธจ.) พบวา จงหวดทมการขบเคลอนการด าเนนงานผาน อสธจ. โดยมการจดประชม อสธจ. จ านวน 1-4 ครง (รวม 106 ครง) จ านวน 72 จงหวด คดเปนรอยละ 94.74 และจงหวดทไมมการจดประชม มจ านวน 4 จงหวด ไดแก สโขทย ลพบร สราษฎรธาน และนครศรธรรมราช

กจกรรมท 2 : พฒนากฎหมาย ระเบยบ มาตรการแนวทางปฏบตและการก ากบดแลบงคบใชกฎหมายอยางเขมงวด ตวชวด : พฒนาและปรบปรงกฎหมายทเกยวของกบการจดการมลฝอยจ านวน 3 ฉบบ ผลการด าเนนงาน

ประเภทมลฝอย ด าเนนการแลวเสรจ อยระหวางด าเนนการ มลฝอยทวไป 1. กฎกระทรวง

สขลกษณะการจดการมลฝอยทวไป พ.ศ. 2560 ประกาศในราชกจจานเบกษา เมอวนท 19 เมษายน 2560 บงคบใชวนท 15 ตลาคม 2560

อยระหวางการพจารณาของคณะกรรมการสาธารณสขรางประกาศกระทรวงสาธารณสข ทออกตามความกฎกระทรวงมลฝอยทวไป จ านวน 4 ฉบบ 1. ก าหนดคณสมบตของเจาหนาทควบคมก ากบในการก าจดมลฝอยทวไป 2. หลกเกณฑการคดเลอกสถานทตงส าหรบการฝงกลบมลฝอยอยางถกหลกสขาภบาล 3. การปองกนการปนเปอนน าใตดนจากน าชะมลฝอย และการรายงานการตรวจสอบคณภาพน าใตดนจากสถานทฝงกลบอยางถกหลกสขาภบาล 4. ก าหนดมาตรการควบคมก ากบการขนมลฝอยทวไปเพอปองกนการลกลอบทง

มลฝอยตดเชอ - - ปรบปรงกฎกระทรวงวาดวยการก าจดมลฝอยตดเชอ พ.ศ. 2545 มลฝอยทเปนพษหรออนตรายจาก

ชมชน

- อยระหวางการพจารณาของคณะกรรมการสาธารณสข 1. รางกฎกระทรวงก าหนดสขลกษณะการจดการมลฝอยทเปนพษหรออนตรายจากชมชน พ.ศ. ...... 2. รางกฎกระทรวงวาดวยอตราคาธรรมเนยมการใหบรการเกบขนและก าจดมลฝอยทเปนพษหรออนตรายจากชมชน พ.ศ. ....

172


ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะเชงนโยบาย ปญหา อปสรรค ขอเสนอแนะ

1. สถานทก าจดมลฝอยตดเชอยงไมกระจายทวทกภมภาค ท าใหสถาน พยาบาลตองจางบรษท เอกชน ขนสงและก าจดมลฝอยตดเชอ ซงมคาใชจายคอนขางสง

หนวยงานสวนกลาง 1. กระทรวงสาธารณสขรวมมอกบกระทรวงมหาดไทย ผลกดนการจดการมลฝอยตดเชอแบบศนยรวม (Cluster) ใน จงหวดเชยงใหม จงหวดสราษฎรธาน เพอใหเกดความครอบคลมทกภมภาค 2. กระทรวงสาธารณสข กระทรวงมหาดไทย และกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมรวมกนพฒนาระบบก าจดมลฝอยตดเชอใหมประสทธภาพและเปนไปตามมาตรฐาน หนวยงานระดบพนท 1. บรณาการการท างานรวมกนกบหนวยงานทเกยวของ ไดแก ส านกงานสงแวดลอม ทองถนจงหวด อปท. สถานพยาบาลในพนท เปนตน เพอใหเกดความรวมมอในการบรหารจดการ การบงคบใชกฎหมาย และการพฒนาศกยภาพบคลากร 2. ใชกลไก อสธจ. เพอสนบสนนการแกไขปญหาการออกขอบญญตและการบงคบใชกฎหมายตาม พ.ร.บ. การสาธารณสข

2. การเกบรวบรวมมลฝอยตดเชอจากชมชน ทเกดจากผปวยตดบาน ตดเตยงยงไมเปนระบบเนองจากประชาชนขาดความรความเขาใจในการจดการมลฝอยตดเชอ

หนวยงานสวนกลาง 1. กระทรวงสาธารณสข และกระทรวงมหาดไทย ควรรวมกนก าหนดกลไกการจดการขยะมลฝอยตดเชอในชมชนอยางถกตองตามหลกวชาการ และก าหนดใหเปนเกณฑในการประเมนจงหวดสะอาด หนวยงานระดบพนท 1. ประสานความรวมมอกบหนวยงานทเกยวของในพนท เพอก าหนดระบบการเกบรวบรวมมลฝอยตดเชอทเกดจากชมชน 2. พฒนาศกยภาพเจาหนาทสาธารณสข เจาหนาทของ อปท. ในการจดการมลฝอยตดเชอ

3. การเกบรวบรวม และก าจดมลฝอยตดเชอยงไมครอบคลมทกแหลงก าเนด

หนวยงานสวนกลาง 1. กระทรวงมหาดไทยเรงรดให อปท. ด าเนนการเกบรวบรวมและก าจดมลฝอยตดเช อใหครอบคลมทกแหลงก าเนด (โรงพยาบาลสงกดภาครฐและรฐวสาหกจ/โรงพยาบาลเอกชน/ คลนกคน/สถานพยาบาลสตว/หองปฏบตการ) 2. กระทรวงทมหนาทควบคมก ากบแหลงก าเนดมลฝอยตดเชอ ควรก าหนดมาตรการใหแหลงก าเนดมการจดการมลฝอยตดเชออยางถกตอง และก าหนดเงอนไขเรองการจดการมลฝอยตดเชอในการขอและตอใบอนญาต หนวยงานระดบพนท 1. ใชกลไกของ อสธจ. เพอให อปท. เขามามบทบาทหนาทในการจดการมลฝอยตดเชอ

1.1.2 การเฝาระวง ปองกน ควบคมโรคและภยสขภาพของประชาชนกลมเสยงและผประกอบอาชพสมผสขยะ จากการตรวจตดตามรอบท 1 พบวา การเฝาระวงปองกนดานสขภาพของผประกอบอาชพและประชาชนทสมผสขยะ ประชาชนและผประกอบอาชพสมผสขยะในพนทเสยง ไดรบการดแลสขภาพทดทงดานการปองกนโรคและภยสขภาพจากมลพษสงแวดลอม มระบบการจดบรการอาชวอนามยและเวชกรรมสงแวดลอม โดย รพศ./รพท. และมการพฒนาถง รพช. และ รพ.สต. ในสวน อปท. ไดมการพฒนาระบบในการจดการปญหาสขภาพจากมลพษสงแวดลอม ซงกระทรวงสาธารณสขมการพฒนาศกยภาพบคลากรส าหรบการจดบรการอาชวอนามยตามมาตรฐานในโรงพยาบาลชมชน โดยมกลมเปาหมายทเปนเครอขาย ไดแก รพช., สสจ.,สคร. เนนพนท Hot zone รวมถงการพฒนาทม Auditor ส าหรบการตรวจประเมนการจดบรการ

173


อาชวอนามยและเวชกรรมสงแวดลอมใหแกเจาหนาท สสจ. ทกจงหวด และ สคร.ทง 12 เขต ในพนทเสยงมการเฝาระวง ปองกน ควบคมโรคและภยสขภาพจากผลกระทบในกรณเหมองทองค า พนทรอยตอ 3 จงหวด(พจตร เพชรบรณ และพษณโลก) รวมกบภาครฐ ภาคผประกอบการ ภาคประชาชน พจารณาผลการศกษาขอมลสงแวดลอมและสขภาพประชาชน สวนพนทมลพษทางอากาศมการสรางและพฒนาเครอขายในการดแล เฝาระวง ปองกน ควบคมโรคจากมลพษอากาศเชงรก นอกจากนยงมการออกหนวยแพทยเคลอนทคดกรองและเฝาระวงสขภาพประชาชนตอการสมผสสารอนทรยระเหยในเขตควบคมมลพษและอตสาหกรรมในพนท Hot Zone และ Warm Zone อยางตอเนอง โดยมการใหความร/สอสาร/เตอนภยภาวะปกตและฉกเฉนในกรณเกดอบตภย และในพนทปญหาหมอกควนมการเตรยมความพรอมและตอบโตภาวะฉกเฉนดานสาธารณสขจากปญหาหมอกควนและไฟปามการเตรยมทมและซกซอมทม SRRT ระดบจงหวด ระดบอ าเภอ เพอรณรงคประชาสมพนธ เผยแพรผานสอมวลชนในพนท เชน สปอตวทยชมชน เสยงตามสายหมบาน โดยใหความรผานอาสาสมครสาธารณสขประจ าหมบาน รวมทงการจดหาและสนบสนนหนากากอนามยใหหนวยบรการสาธารณสข จากการตรวจตดตามรอบท 2 พบวา 1. จากแผนบรณาการบรหารจดการขยะและสงแวดลอม ป 2560 ภายใตยทธศาสตรท 4 การเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมเพอการพฒนาทยงยน เปาหมายแผนบรณาการ คอ จดการขยะมลฝอยและของเสยอนตรายอยางเปนระบบตงแตตนทางถงปลายทาง ลดปรมาณการผลตขยะ ขยะทเกดขนไดรบการก าจดอยางถกตองฯ โดยมตวชวดท 1.2 ขยะมลฝอย ของเสยอนตรายชมชน มลฝอยตดเชอ และกากอตสาหกรรมไดรบการจดการอยางถกตอง 36.5 ลานตน/ป โดยแนวทางการด าเนนงานพฒนากฎระเบยบ มาตรการการบงคบใชกฎหมายฯ ตวชวดท 2 กลมเปาหมายมการเฝาระวง ปองกนดานสขภาพของผประกอบอาชพและประชาชนทสมผสขยะพนท 20 จงหวด กรมควบคมโรค โดยส านกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม มโครงการ เฝาระวง ปองกน ควบคมโรคและภยสขภาพของประชาชนกลมเสยงและผประกอบอาชพสมผสขยะ โดยมตวชวด “ประชาชนกลมเสยงและผประกอบอาชพสมผสขยะไดรบการคดกรองความเสยงทางสขภาพ” โดยก าหนดพนทเปาหมายการด าเนนงาน 20 จงหวด คอ ล าพน พษณโลก นครสวรรค อยธยา สระบร กาญจนบร เพชรบร สมทรปราการ ปราจนบร ขอนแกน กาฬสนธ รอยเอด อดรธาน บรรมย นครราชสมา อบลราชธาน มกดาหาร นครศรธรรมราช สราษฎธาน สงขลา และมเปาหมายใหด าเนนการคดกรองสขภาพประชาชนกลมเปาหมายท รอยละ 30 (7,000 ราย จาก 27,549 ราย) 2. แนวทางการดแลสขภาพประชาชนทส าคญ คอ 1) คดกรองสขภาพประชาชนในพนทเปาหมาย/พนททเลอกด าเนนการ ดวย “แบบสอบถาม” ( ข-1 คอ แบบส ารวจขอมลทวไปและการบรหารจดการบอขยะของหนวยงานองคกรปกครองสวนทองถน, สข-1 คอ แบบสรปผลการคดกรองผมความเสยงทางสขภาพของประชาชนรอบบอขยะ/กจการคดแยกขยะอเลกทรอนกส/ขยะทวไป และการท างานของผประกอบอาชพเกบ คดแยกและรไซเคลขยะ) มประชาชนกลมเสยง จ านวน 27,824 ราย ผประกอบอาชพสมผสขยะ จ านวน 2,122 ราย ไดรบการคดกรองดวยแบบสอบถามเพอคดกรองความเสยง จ านวน 8,675 ราย 2) ตรวจคดกรองสขภาพใหแกประชาชนกลมเสยงในพนทปญหาขยะและผประกอบอาชพสมผสขยะ จ านวน 1,500 กวาราย 3) ใหองคความรและสอสารความเสยง เพอปรบพฤตกรรมสขภาพ 2,000 กวาราย และจดท าสอองคความรใหแกประชาชนผประกอบอาชพฯ และบคลากร สธ. รวม 10,000 เลม 4) พฒนาการจดบรการอาชวอนามยและเวชกรรมสงแวดลอมใน 20 จงหวดเปาหมาย (31 โรงพยาบาล) โดย ม รพ. ผานการประเมนตามเกณฑฯ จ านวน 23 แหง และโรงพยาบาลยงไมผานการประเมน 8 โรงพยาบาล

174


3. การวเคราะหขอมลดานความเสยงจากการคดกรองดานสขภาพประชาชนฯ จากการตอบแบบสอบถามสรปความเสยงและอาการทเกดขน ดงน ประชาชนกลมเสยงเปาหมายทไดรบการคดกรองทางสขภาพ มความเสยงดานสขภาพในพนท รอยละ 13.2 โดยเปนความเสยงสง รอยละ 24.0 และความเสยงต า รอยละ 76.0 โดยประชาชนทมความเสยงทพบมอาการส าคญ คอ อาการผนคน รอยละ 26.8 อาการอนๆ เชน กลนเหมน /หายใจไมออก รอยละ 22.0 อาการน ามก จาม แสบจมก รวมรอยละ 21.9 และอาการปวดศรษะ รอยละ 14.6 และอาการอนๆ ทงนอาการดงกลาวไมสามารถระบชดวามาจากบอขยะ และการประเมนความเสยงของผประกอบอาชพสมผสขยะ มระดบความเสยงและมอาการรนแรง รอยละ 4.99 รองลงมาเปนกลมทมความเสยงและเรมมอาการ รอยละ 32.66 และกลมทมความเสยงแตไมมอาการ รอยละ 62.35 โดยความเสยงทพบคอ อาการปวดหลง ภมแพ ผนคน และโรคระบบทางเดนหายใจฯ รอยละ 34.45 และเรมมอาการรนแรง รอยละ 5.42 และระดบความรนแรงของประเภทอาการทเกดขนจะเปนมอาการปวดหลง คอ แขน ในสดสวนสงสด รองลงมาเปนอาการผนคน และโรคระบบทางเดนหายใจ ตามล าดบ ตารางสรปผลการด าเนนงานตรวจคดกรองสขภาพประชาชนในพนท

สคร. จงหวด

การสงขอมล เปาหมาย ด าเนนการ รอยละด าเนน การ

“ข-1” “สข-1” ประชาชน ผประกอบ อาชพ

รวม ประชาชน ผประกอบ อาชพ

รวม

1 ล าพน ไมม ปชช.

293 293 ไมม ปชช. 293 293 100

2 พษณโลก 200 40 240 200 40 240 100

3 นครสวรรค 585 19 604 200 19 219 36.26

4 พระนครศร อยธยา

ไมม ปชช.

37 37 ไมม ปชช. 37 37 100

สระบร 160 197 357 51 95 146 40.20

5 กาญจนบร ฐานเดม 100 31 131 100 31 131 100

เพชรบร ไมม ปชช.

48 48 ไมม ปชช.

48 48 100

ส พ ร ร ณ บ ร (เพม)

- - 148 32 180 153 28 181 100.56

6 สมทรปราการ ฐานเดม 14,239 106 14,345 392 106 498 3.47

ปราจนบร ฐานเดม 418 24 442 358 20 378 85.52

7 ขอนแกน 325 208 533 345 208 553 103.75

กาฬสนธ ฐานเดม 1,200 55 1,255 965 55 1,020 81.27

รอยเอด 208 158 366 178 116 294 80.33

8 อดรธาน 475 79 554 475 58 533 96.21

175


สคร. จงหวด

การสงขอมล เปาหมาย ด าเนนการ รอยละด าเนน การ

“ข-1” “สข-1” ประชาชน ผประกอบ อาชพ

รวม ประชาชน ผประกอบ อาชพ

รวม

9 นครราชสมา 663 318 981 300 318 618 63.00

บรรมย - - 0 - - 0 0

10 อบลราชธาน ฐานเดม 3,981 - 3,981 102 - 102 2.56

มกดาหาร 390 49 439 50 - 50 11.39

11 นครศรธรรมราช 639 188 827 639 188 827 100

สราษฎรธาน

(รวมบอขยะ 5 แหง)

2,686 210 2,896 1,747 135 1,882 64.29

12 สงขลา 305 30 335 100 23 123 36.72

พทลง - - 484 ไมม อช. 484 187 ไมม อช. 187 38.64

สตล - - 108 ไมม อช. 108 60 ไมม อช. 60 55.56

ปตตาน - - 365 ไมม อช. 365 110 ไมม อช. 110 30.14

นราธวาส - - 145 ไมม อช. 145 145 ไมม อช. 145 100

รวม 19 19 27,824

2,122 29,946 6,857 1,818 8,675 28.97

หมายเหต : ขอมลลาสด ณ วนท 28 กนยายน 2560

ผลการด าเนนการตามขอเสนอแนะ จากการตรวจตดตามรอบท 1 ผตรวจราชการไดใหขอเสนอแนะแกหนวยรบตรวจ ดงน

เปาหมาย/ผลผลต ขอสงการ/ขอเสนอแนะ ผลการด าเนนการ 1. การจดการขยะมลฝอย ของเสยอนตราย และมลฝอยตดเชอ

1. ควรสงเสรมใหประชาชนมความรอบร สามารถตดสนใจเลอกด าเนนวธการปฏบต และปร บ เปล ยนพฤต ก รรม (Health Literacy) ไปส การลด และคดแยกขยะแตละประเภทอยางถกตอง โดยบรณาการการท างานระหวางหนวยงานภายในจงหวด เชน ศกษาธการจงหวด องคกรปกครองสวนทองถน สาธารณสขจงหวด เปนตน

- สสจ.และ อปท. อบรมใหความรแกนน าชมชน/อาสาสมครสาธารณสขประจ าหมบาน เรอง การลด การคดแยกขยะ ณ แหลงก าเนด และการน ากลบไปใชใหม เพอใหสามารถถายทอดความรสประชาชนในหมบาน/ชมชน และเปนแกนน าในการด าเนนงานได - ประชาชนในหมบาน/ชมชน รวมกบหนวยงานทเกยวของด าเนนการจดกจกรรมรณรงค การลด และคดแยกมลฝอยแตละประเภทไดถกตอง

2. ควรเรงรดและสนบสนนใหทกจงหวดจดท าฐานขอมลชมชน/ทองถน ตนแบบการลด และ คดแยกขยะมลฝอยและของเสยอ นตราย ช มชนท ต นทางครอบคล มกระบวนการด าเนนการ และขอมลปรมาณ

- สนบสนนให อปท. ทกแหงด าเนนการจดระบบบรการอนามยสงแวดลอมตามมาตรฐาน EHA 4001 ๔๐๐๒ และ ๔๐๐๓ และผานเกณฑประเมนฯ ระดบเกยรตบตร จ านวน ๑๑๗ แหง ๑๓ แหง และ ๔๖ แหง ตามล าดบ - สนบสนนให อปท. ทกแหงด าเนนการส ารวจและ

176


เปาหมาย/ผลผลต ขอสงการ/ขอเสนอแนะ ผลการด าเนนการ การเกด การลด คดแยก และการน ามลฝอยไปใชประโยชนและพฒนาเปนตนแบบ เพอการแลกเปลยนเรยนรระหวางกนได

จดท าฐานขอมลดานการจดการอนามยสงแวดลอม ผานโปรแกรมสารสนเทศอนามยสงแวดลอมของประเทศไทยระบบ (NEHIS)

3. ควรจดอบรมหรอสนบสนนสอความรทมรปแบบทนสมย เขาถงงาย และรวดเรว ทนเวลา ส าหรบเจาหนาทโรงพยาบาลสงกดกระทรวงสาธารณสขใหสามารถจดการมลฝอยทกประเภท ตามเกณฑ GREEN and CLEAN Hospitals

- สสจ. อบรมพฒนาศกยภาพเจาหนาทสาธารณสขทกระดบเพอขบเคลอนการด าเนนกจกรรมตามแนวทาง GREEN & CLEAN Hospital เพอจดการ มลฝอยทกประเภทใหถกตองตามหลกวชาการ และขยายผลส รพ.สต.

2. การเฝาระวงปองกนด า น ส ข ภ า พ ข อ ง ผป ร ะ ก อบ อ า ชพแ ล ะประชาชนทสมผสขยะ

1. ควรมการพฒนาหนวยบรการใหรองรบปญหาตอปญหา มการประเมนความเสยงดานมลพษสงแวดลอม การเตรยมทมตอบโตภาวะฉกเฉนเพอรองรบอบตภยจากสถานประกอบการและสงแวดลอม

1. มการจดตงทม MERT (ระดบจงหวด 1 ทม) และ Mini MERT (ระดบอ าเภอ 7 ทม) ครอบคลมทกอ าเภอ มการซอมแผนระดบจงหวดและอ าเภอ (คปสอ.) พรอมไดจดท าแผนรบมอภยพบตในทกพนท 2. พนทสวนใหญเตรยมจดท าแผนอบตภยและจดตงทมตอบโตภาวะฉกเฉน (EOC) เพอรองรบอบตภยจากสถานประกอบการและสงแวดลอมรวมกบการพฒนาศกยภาพเจาหนาทใหมความร ความสามารถ พรอมเข าด า เนนการไดอยางทนทวงท ๓. มการพฒนาหนวยบรการสขภาพใหมการศกยภาพในการจดบรการอาชวอนามยและเวชกรรมสงแวดลอม ใน รพศ./รพท. ซงจากจ านวน 31 แหงใน 20 จงหวด ผานการประเมนตามเกณฑ จ านวน 23 แหงในปงบประมาณ 2560

2. ควรมการสอสารเตอนภยและใหความรแกประชาชน ทงเชงรกและเชงรบ เพอปองกน เฝาระวง กรณเกดมลพษ อบตภย เชน การปฏบตตวจากปญหาควนไฟ หมอกควน เปนตน

1. สอสารเตอนภยแกประชาชน โดยใช IT เชน ทางโทรศพท / Line /VDO ฯลฯ หนงสอราชการ และแจงประสานเครอขายผานการประชม อบรม สมมนา และการซอมแผน ๒. เตรยมการส ารวจขอมลแหลงมลพษผประกอบอาชพและประชาชนทสมผสขยะ โดยเฉพาะค าแนะน าในการปองกนและดแลสขภาพตนเองของประชาชน ผานชองทางสอสารตางๆ รวมถง อสม. ในกรณเกดปญหาหมอกควนและไฟปา การเฝาระวงและสงตอขอมลผลกระทบทางสขภาพของประชาชน ใน 4 กลมโรคส าคญ ไดแก กลมโรคทางเดนหายใจ กลมโรคหวใจและหลอดเลอดทกชนด กลมโรคตาอกเสบ และกลมโรคผวหนงอกเสบมการตดตามสถานการณคาฝนละออง (PM10) และดชนคณภาพอากาศ (AQI) ในพนท โดยแจงเตอนประชาชน และจดเตรยมทมเฝาระวงสอบสวนเคลอนทเรว (SRRT) ระดบจงหวด/อ าเภอ เพอ

177


เปาหมาย/ผลผลต ขอสงการ/ขอเสนอแนะ ผลการด าเนนการ สอบสวนโรคทงเชงรกและเชงรบ

3. ควรมการประสานการด าเนนงานรวมกบ อปท. เพอรวมกนส ารวจขอมลแหลงมลพษและกลม เปาหมายของการด าเนนงานเพอดแลสขภาพใหครอบคลม

1. ส านกงานสาธารณสขจงหวดไดประสานความรวมมอกบองคกรปกครองสวนทองถนเพอรวมกนส ารวจขอมลแหลงมลพษมาตงแตป 2558 รวมถงการคนหาทางเวบไซดกรมโรงงานอตสาหกรรมเพอท าการรวบรวมขอมลและน ามาวเคราะหเพอการเฝาระวงและดแลกลมเปาหมายทไดรบผลกระทบตอไป แตผลจากความพยายามดงกลาวยงไมบรรลผลเทาทควร 2. มการส ารวจแหลงมลพษ ตามมาตรฐานทก าหนด โดยบนทกขอมลในโปรแกรม NEHIS ของกรมอนามย เพอวเคราะหพนทเสยง Hot zone และประเดนการเฝาระวง

4. รพ.สต. ควรมการเตรยมการดแลสขภาพของผไดรบผลกระทบจากมลพษสงแวดลอม รวมถงชองทาง การดแล รกษา สงตอ เมอการคดกรองความเสยงในพนทพบวามความเสยงในระดบสง

1. ส านกงานสาธารณสขจงหวดไดจดอบรมเชงปฏบตการดานโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม ใหแกเจาหนาท รพ.สต. โดยใหความรการฝกซอมการใชสารเคมแกเจาหนาทท เกยวของ และการจดบรการอาชวอนามยใหกบแรงงานในชมชน (คลนกสขภาพเกษตรกร) 2. โรงพยาบาลสงกดกระทรวงสาธารณสขบางแหง ด าเนนการตรวจสขภาพใหกบพนกงานเกบขนขยะ ตรวจสขภาพทวไปและตรวจสขภาพตามความเสยง สวน รพ.สต. มระบบการเยยมบานและมขอมลกลม เปาหมายทเสยงตอการไดรบผลกระทบรนแรงจากพนทกองขยะ 3. รพ.สต. มระบบการเฝาระวงและแผนการดแลสขภาพผไดรบผลกระทบจากมลพษสงแวดลอม โดยมโรงพยาบาลในพนทและโรงพยาบาลทมศกยภาพและเปนตนแบบดานการจดบรการอาชวอนามยและเวชกรรมสงแวดลอมเปนพเลยงในการด าเนนงาน

ขอเสนอแนะเพมเตม การตรวจราชการตองการใหมการสอบถามประเดนการเฝาระวงสขภาพประชาชนในพนทปญหาบอขยะ และผประกอบอาชพสมผสขยะ (เกบ ขน คดแยกและรไซเคลขยะ) เพอเปนการกระตนพนทและเปนขวญก าลงใจส าหรบผปฏบตงานในการทไดท างานและรายงานผลการปฏบตงานแกผบรหารทราบ

178


1.2 การเพมศกยภาพการจดเกบ ขนสง และก าจดขยะมลฝอยตกคางและทเกดใหม ของเสยอนตรายชมชน และขยะตดเชอ ๑.๒.๑ สรปผลการตรวจตดตามรอบท 1 พบวา จงหวดมระบบและกลไกสนบสนนการจดการมลฝอยตดเชอจากทกแหลงก าเนด จ านวน ๖๐ จงหวด คดเปนรอยละ ๗๘.๙๕ ของจงหวดทงหมด มการบนทกขอมลตามระบบก ากบการขนสงมลฝอยตดเชอ (Manifest System) อปท. และปศสตวจงหวด ควบคมก ากบการออกใบอนญาตหรอตอใบอนญาตของคลนกเอกชน และสถานพยาบาลสตว ใหด าเนนการตามกฎกระทรวงวาดวยการจดการมลฝอยตดเชอ พ.ศ. ๒๕๔๕ โดยใหแสดงเอกสารขอมลการจดการมลฝอยตดเชอกอนการขอตอใบอนญาต นอกจากน พบวาม ๑๙ จงหวด หรอคดเปนรอยละ ๒๕.๐๐ ของจงหวดทงหมด ท าการควบคมก ากบการด าเนนงานของสถานทก าจดใหเปนไปตามทกฎหมายก าหนด โดยมการสมประเมนรถเกบขน และสถานทก าจดมลฝอยตดเชอของเอกชนในพนท 1.2.2 ความกาวหนาการตรวจตดตามรอบท 2 พบวา จงหวดมระบบและกลไกสนบสนนการจดการ มลฝอยตดเชอจากทกแหลงก าเนด จ านวน ๗๖ จงหวด คดเปนรอยละ ๙๘.๗๐ ของจงหวดทงหมด มการบนทกขอมลตามระบบก ากบการขนสงมลฝอยตดเชอ (Manifest System) อปท. และปศสตวจงหวด ควบคมก ากบการออกใบอนญาตหรอตอใบอนญาตของคลนกเอกชน และสถานพยาบาลสตว ใหด าเนนการตามกฎกระทรวงวาดวยการจดการมลฝอยตดเชอ พ.ศ. ๒๕๔๕ โดยใหแสดงเอกสารขอมลการจดการมลฝอยตดเชอกอนการขอตอใบอนญาต นอกจากน ทกจงหวดด าเนนการควบคมก ากบการด าเนนงานของสถานทก าจดใหเปนไปตามทกฎหมายก าหนด โดยมการสมประเมนรถเกบขน และสถานทก าจดมลฝอยตดเชอของเอกชนในพนท 1.2.3 ผลการด าเนนการตามขอเสนอแนะ จากการตรวจตดตามรอบท 1 ผตรวจราชการไดใหขอเสนอแนะแกหนวยรบตรวจ ดงน

ขอสงการ/ขอเสนอแนะ ผลการด าเนนการ 1. ควรพฒนาระบบการจดเกบมลฝอยตดเชอในชมชนใหเปนรปธรรม ก าหนดจดรวบรวมมลฝอยตดเชอทชดเจนในพนท รวมทงการจดการขยะตดเชอของสถาน พยาบาลทอยหางไกลโรงพยาบาล

- พฒนาและวางระบบการรวบรวมมลฝอยตดเชอ โดยให รพ.สต. เปนสถานทรวบรวมและจดพกมลฝอยตดเชอจากชมชน(ผปวยตดเตยง ตดบาน) และรพ.แมขายมารบไปก าจดเอง หรอรวบรวมใหบรษทเอกชนทรบจางขนหรอทองถนรบไปก าจดเอง โดยมการควบคมก ากบ และประเมนระบบการเกบ ขน และก าจด

2. สนบสนนใหองคกรปกครองสวนทองถน ออกขอก าหนดของทองถนเกยวกบมลฝอยตดเชอ

- มตทประชมคณะอนกรรมการสาธารณสขจงหวด (อสธจ.) ให อปท. ออกขอก าหนดทองถนทองถนเรองการจดการมลฝอยตดเชอ และใหทองถนจงหวด ด าเนนการตดตามการออกขอก าหนดทองถนของ อปท.

3. สงเสรมใหมการจดการขยะเพอผลตเปนเชอเพลง (Refuse derive fuel : RDF) และปยอนทรย

- ทสจ. สงเสรมสนบสนนการศกษาความเปนไปไดของโครงการท า RDF ในพนท - อปท. สงเสรมใหชมชนด าเนนการท าปยอนทรย

4. ควรท าประชาคมกบผทมสวนไดสวนเสยกบการสรางบอก าจดขยะใหครอบคลมทกกลม โดยเฉพาะประชาชนทอาศยบรเวณรอบบอขยะ และหาแนวทางการใชประโยชนรวมกน

- ตรวจประเมนคณภาพระบบบรการอนามยสงแวดลอมองคกรปกครองสวนทองถน (EHA) หมวด ๔๐๐๑ การจดการมลฝอยทวไป ยกตวอยางเชน บอทงขยะเทศบาลเมองก าแพงเพชร โดยมหนวยงานทเกยวของ เชน ทสจ./ทองถนจงหวด/ศนยอนามยท ๓ /สงแวดลอมภาค ๔ นครสวรรคและผเชยวชาญจากกรมควบคมมลพษ เพอพฒนาปรบปรงบอทงขยะใหถกตองตามหลกวชาการ

5. ควรมการตดตาม ตรวจสอบ และลดปญหาการลกลอบทง หรอการกอปญหาเหตร าคาญจากมลฝอย เชน ก าหนดทมตรวจสอบ และปองกน

- โรงพยาบาลสงกดกระทรวงสาธารณสขทกแหง ประเมนรถเกบขนมลฝอยตดเชอจากบรษทรบจางเกบขนใหถกตองตามกฎกระทรวง พรอมทงจดท าสญญาใหถกตองตามกฎกระทรวง

179


ขอสงการ/ขอเสนอแนะ ผลการด าเนนการ การลกลอบทงสารเคมอนตรายในพนท โดยก าหนดใหมหนวยงานและบทบาทหนาททชดเจนตามกฎหมาย หรอ พ.ร.บ. ทเกยวของตามหนาทรบผดชอบ

- โรงพยาบาล และ รพ.สต. บนทกขอมลปรมาณมลฝอยตดเชอลงในโปรแกรมก ากบการขนสงมลฝอยตดเชอ (Manifest System)

๑.3 การพฒนากฎ ระเบยบ มาตรการ และแนวทางปฏบต และก ากบดแลบงคบใชกฎหมายอยางเครงครด ๑.3.๑ สรปผลการตรวจตดตามรอบท 1 พบวา ๕๐ จงหวด คดเปนรอยละ ๖๕.๗๙ ของจงหวดทงหมด มการจดประชมคณะอนกรรมการสาธารณสขจงหวด (อสธจ.) และมมตคณะอนกรรมการสาธารณสขจงหวด ทสนบสนนและก ากบดแลใหองคกรปกครองสวนทองถนออกขอก าหนดของทองถนและบงคบใชกฎหมายดานการจดการมลฝอย รวมทงการสงเสรม สนบสนนใหทองถนขบเคลอนการจดการมลฝอยทกประเภทตามแนวทางการพฒนาคณภาพระบบบรการอนามยสงแวดลอม องคกรปกครองสวนทองถน (Environmental Health Accreditation : EHA) โดยมการตดตามการด าเนนงานตามมตทประชม อสธจ. ดงกลาวอยางตอเนอง และจงหวดทเหลอมแผนการจดประชม อสธจ. ปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๐ โดยจะน าประเดนดงกลาวเปนวาระเพอผลกดนใหเปนมตการขบเคลอน 1.3.2 ความกาวหนาการตรวจตดตามรอบท 2 พบวา ๗๒ จงหวด คดเปนรอยละ 9๔.74 ของจงหวดทงหมด มการจดประชมคณะอนกรรมการสาธารณสขจงหวด (อสธจ.) จงหวดละ 1-๔ ครง (รวม ๑๐๖ ครง) และมมตคณะอนกรรมการสาธารณสขจงหวดทสนบสนนและก ากบดแลใหองคกรปกครองสวนทองถนออกขอก าหนดของทองถนและบงคบใชกฎหมายดานการจดการมลฝอย รวมทงการสงเสรม สนบสนนใหทองถนขบเคลอนการจดการมลฝอยทกประเภทตามแนวทางการพฒนาคณภาพระบบบรการอนามยสงแวดลอมขององคกรปกครองสวนทองถน (Environmental Health Accreditation : EHA) โดยมการตดตามการด าเนนงานผลการด าเนนงานตามมตทประชม อสธจ. ดงกลาวอยางตอเนอง 1.3.3 ผลการด าเนนการตามขอเสนอแนะ จากการตรวจตดตามรอบท 1 ผตรวจราชการไดใหขอเสนอแนะแกหนวยรบตรวจ ดงน

ขอสงการ/ขอเสนอแนะ ผลการด าเนนการ 1. ควรผลกดนใหมมต อสธจ. เพอให อปท. ทโรงพยาบาลตงอย ออกขอก าหนดทองถน เรองการจดการมลฝอยตดเชอ

- ฝายเลขานการ อสธจ. เสนอเรองการขอก าหนดทองถนเรองการจดการมลฝอย เขาวาระการประชมคณะอนกรรมการสาธารณสขจงหวด เพอใหมมตใหทกทองถนมการออกขอ ก าหนดทองถนเรองการจดการมลฝอยตดเชอ โดยเฉพาะพนททมโรงพยาบาล

2. สนบสนนเอกสาร คมอ แนวทางการออกขอบญญตทองถน เกยวกบขยะมลฝอยทวไปและขยะตดเชอ และการด าเนนงานพฒนาคณภาพระบบบรการอนามยสงแวดลอม

- จงหวดใหการสนบสนนคมอวชาการการจดการมลฝอย คมอการด าเนนงานพฒนาคณภาพระบบบรการอนามยสงแวดลอม (EHA) แนวทางการด าเนนงาน GREEN&CLEAN Hospital และคมอการออกขอก าหนดทองถน โดยไดรบการสนบสนนจากกรมวชาการสวนกลาง

180


การบรหารการจดการขยะและสงแวดลอม (เขตตรวจราชการสวนกลาง กรงเทพมหานคร)

ท เรอง หนวยงานทรบผดชอบ

ขอเสนอแนะ ของผตรวจราชการ

1 สถานการณมลฝอยในภาพรวมของกรงเทพมหานครและแนวโนมการพฒนากระบวนการก าจดมลฝอยของกรงเทพมหานคร เปรยบเทยบขอมลยอนหลง 10 ป ในป 2560 มปรมาณมลฝอย 10,378 ตนตอวน เพมขนจากป 2559 คดเปนรอยละ 2.45 กระบวนการจดการมลฝอยของกรงเทพมหานครใชหลก 3R โดยแบงมลฝอยออกเปน 4 ประเภท - มลฝอยรไซเคล รวบรวมขาย - มลฝอยเศษอาหาร น าไปท าปยหมก Bio gas เลยงสตว น าหมกชวภาพ - ขยะอนตราย สงรไซเคลและจางเอกชนก าจด - ขยะทวไป น าไปเขาโรงหมกปย เตาเผาผลตไฟฟา ฝงกลบ การรวบรวมมลฝอยของกรงเทพมหานครเกบทกวนตงแตเวลา 20.00 –03.00 น. มลฝอยชนใหญนดเกบทกวนอาทตย มลฝอยอนตรายจดเกบทกวนท 1 และ 15 ของเดอน หรอตามส านกงานเขตก าหนด ขยะตดเชอเกบทกวนตามสถานพยาบาล กงไมและขยะกอสราง เกบตามทไดรบแจงจากประชาชน กรงเทพมหานครมสถานขนถายทงหมด 3 แหง ไดแก สายไหม หนองแขม และออนนช โดยขนมลฝอยไปยงหลมฝงกลบทฉะเชงเทราและนครปฐม มพนทมากกวา 200 ไร

- กองนโยบาย และแผน - ส านกสงแวดลอม กทม.

ผตรวจราชการ - กรงเทพมหานครถอเปนจงหวดทขอมลการจดการขยะคอนขางด น าขอมลมาใชประโยชน วางแนวทางการลดปรมาณขยะและคดแยกเปนระบบ มผลการด า เนนงานไดอยางชดเจนมองเหนปญหาและปรบปร งวธกา ร พฒนาแนวทางการจดการขยะใหดขน ในภาพรวมเปนตนแบบการจดการขยะส าหรบจงหวดขนาดใหญ ท าอยางไรน าวธการ กระบวนการ มาตรฐานตางๆไปสการปฏบตอยางยงยน - ไมอยากใหมขยะคงคางในหลมฝงกลบ วธทดและเหมาะสมนาจะเปนเตาเผาขยะน ากลบมา เปนพล ง งานไฟฟ า อนาคตกรงเทพจะเพม เตาเผาขยะ 1,000 ตน/วน ทหนองแขม และออนนช ขณะนอยในชวงก าลงศกษาความเปนไปได (Feasibility studies)

2 ผลความกาวหนาด าเนนการจดการมลฝอยของกรงเทพมหานคร ตามแผนแมบทบรหารจดการขยะของประเทศ และแผนปฏบตราชการ “ประเทศไทยไรขยะ” ตามแนวทางประชารฐ ระยะ 1 ป (พ.ศ. 2559 – 2560) และตามแนวทางปฏบตงานดานการบรหารจดการมลฝอยชมชน “จงหวดสะอาด” - ส าน ก งาน โ ร ง เ ร ยน ศ นย บร ก า รสาธารณส ข โรงพยาบาล คดแยกขยะ 77 แหง - รานอาหารในอาคารกรงเทพมหานคร 2 ปลอดโฟม - ศนยเรยนรการคดแยกขยะในส านกงานเขต 50 เขต และโรงเรยนสงกดกรงเทพมหานคร 40 แหง ขยายผล 435 โรงเรยน - ปฏบตงานภารกจพเศษ จดระบบคดแยก ขยะครบวงจร สรางการรบรประชาชน


ผตรวจราชการ

181




แผนแมบทการบรหารจดการขยะของประเทศ2559-2564

มลฝอยชมชนไดรบการ

จดการถกตอง รอยละ 55

ของเสยอนตราย

ชมชนไดรบการจดการ

ถกตอง รอยละ 10

มลฝอยตดเชอไดรบการจดการถกตอง รอยละ 80

ผลการด าเนนงาน

รอยละ 100

ผลการด าเนนงาน

รอยละ 10.3

ผลการด าเนนงาน รอยละ 90

ผลการสงเสรมการคดแยกมลฝอยอนตรายออกจาก มลฝอยทวไป - เสรมสรางลกษณะนสยการคดแยกแกเดกในสถาน ศกษา รอยละ 61 - ใหความร เยาวชน ประชาชนคดแยกขยะ รอยละ 64 - สถานประกอบการทเปนกจการทเปนอนตรายตอสขภาพคดแยกขยะอนตรายรอยละ 45 - ตงจดรวมขยะอนตรายทสถานประกอบการ รอยละ 69 - จดรวมขยะอนตรายชมชน รอยละ 57

-

3 กรงเทพมหานครไดมการจดกจกรรม/โครงการ เพอลดปรมาณมลฝอยในชมชน/สถานศกษา /สวนราชการ และสงเสรมกระบวนการมสวนรวมภาคประชาชนอยางไร - ส านกงานเขตน ามลฝอยไปใชประโยชน เฉลยเขตละ 2-20 ตนตอวน ใน 6 กลม ไดแก ปยหมก โรงงานปยอนทรย SCG สงประดษฐ น าไปถมท รไซเคล - เพมประสทธภาพการสงเสรมประชารฐ คดแยกขยะตามหลกการจดการมลฝอยและสงแวดลอมชมชน 37,189 แหง ปจจบนท าได 12,932 แหง รอยละ 37 - โครงการสรางความรวมมอภาครฐ ภาคเอกชนในการรวบรวมของเสยอนตรายจากชมชนซากผลตภณฑเครองใชไฟฟาและอเลกทรอนกสเปาหมาย 50 เขต สถานประกอบการ 500 แหงเขารวมโครงการ


ผตรวจราชการ - คดแยกขยะทตนทางประชาชนควรจดการเอง ขยะร ไซ เคลน า ไปขาย ประเทศไทยรถขยะเปนแบบเทรวมถาคดแยกแลวไปแยกก าจดจะถกเทรวมกนเหมอนเดม - ประชาชนในกรงเทพมหานครคอนขางหลากหลายมทงตางชาต การประชา- สมพนธคดแยกขยะไมทวถง - การจดเกบขยะไมทวถงเนองจากพนทกรงเทพมหานครเปนตรอก ซอยจ านวนมาก รถไมสามารถเขาไปจดเกบได

182




4 ปญหาและอปสรรคในการด าเนนงาน 1) ลกลอบทงขยะบรเวณรมถนนทางหลวง แกไข เขาตรวจสอบรวมกบหนวยงานทเกยวของ แจงเจา ของทดนเฝาระวงพนทของตนเอง เกบขนออกน าไปก าจด ลอมรวกนพนท ปลกตนไมเปนแนวรว 2) ลกลอบทงขยะจากโรงงานขยะอตสาหกรรมทไมเปนอนตราย เชน เศษพลาสตก เศษผา เปนตน แกไข โรงงานสงขยะใหบรษททไดรบใบอนญาตก าจดถกตองมนอย โรงงานประเภทท 1 รอยละ 0.06 โรงงานประเภทท 2 รอยละ 1.27 กรงเทพมหานครรวมประชมหารอกบกรมโรงงานอตสาหกรรมเพอหาแนวทางแกไข ด และ ควบคม ก ากบ การขนสงของเสยจากอตสาหกรรม อปสรรค ตดระบบราชการตางหนวยงาน ตางผบงคบบญชา ท าใหการด าเนนงานลาชา เจาหนาทปฏบตงานไมเพยงพอ โรงงานมจ านวนมาก 3) ขยะชนใหญตกคางกดขวางทางน าท าใหน าทวม แกไข เพมความถในการเกบ สรางความเขาใจกบประชาชนวาทงวนไหน ใหน าวางใหตรงวน จดเกบตามเวลานดหมาย ก าจดถกวธ น ากลบมาใชประโยชน อปสรรค ขาดบคลากรเพราะตองจดเกบขยะทวไปทกวน รถทใชในการเกบขนเปนรถเฉพาะไมเพยงพอ


ผตรวจราชการ - ควรท าหนงสอแจงกรมทางหลวงใหทราบเพอใหเจาหนาท เฝาระวงการลกลอบทงอก และควรใหมการพฒนาพนทวางของกรมทางหลวงใชประโยชน เพอปองกนการลกลอบทงขยะบรเวณรมถนนทางหลวงหากเกดเหตบอยๆ ควรมการเรยกเกบคาใชจายในการเกบขนขยะ - ในสวนของกรมโรงงานกรงเทพมหานครไดรบการถายโอนภารกจมาแลวตงแตป 2552 ดงนนควรเรงด าเนนการรวมกบกรมโรงงานอตสาหกรรมเพอวางแผนแนวทางแกไข ลกลอบทงขยะจากโรงงานขยะอตสาหกรรมทไมเปนอนตรายโดยหากตดขดประการใดใหรบแจงทางทมผตรวจจะชวยประสานงานให - มการประชาสมพนธใหทวถงอยางตอเนองวนนดเกบขยะชนใหญ ควรสงเสรมหนวยงานภาคเอกชนเขามารบเกบขยะชนใหญน ากลบมาใชประโยชน ประเทศไทยมหนวยงานนอยมแตวดท มาขอรบบรจาค เนนเกบขยะชนใหญในพนทเสยงน าทวมกอน เพมความถในการเกบชวงหนาฝน 4) การบรณาการท างานรวมกน สามารถแกไขปญหาไดระดบหนง แตการประสานความรวมมอคอนขางล าบาก หากตดขดประเดนปญหาใดทางผตรวจราชการจะเปนผประสานงานให

5 ขอคดเหนและขอเสนอแนะเชงนโยบาย 1) ประชากรเพมขน สงผลใหปรมาณขยะเพมมากขน ขอเสนอแนะ - รณรงคสรางจตส านกประชาชนลดคดแยกขยะโดยใชสอประชาสมพนธภาพรวมของประเทศ และจดกจกรรมอยางตอเนอง - เรงออก พรบ. รกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง 2560 2) การลกลอบทงขยะ ขอเสนอแนะ บงคบใชกฎหมาย การลกลอบทงขยะรมทาง ตาม พรบ. ทางหลวง 2535


ผตรวจราชการ - ใหมการการประชาสมพนธรณรงคสรางจตส านกประชาชนลดคดแยกขยะในภาพรวมอยางตอเนอง - กรงเทพมหานครควรออก พรบ. คาก าจดมลฝอยใครทงขยะปรมาณมากเสย คาก าจดมาก

183


การด าเนนการตามบทบาทหนาทตามแผนปฏบตการ “ประเทศไทย ไรขยะ” ตามแนวทาง “ประชารฐ” ระยะ 1 ป (พ.ศ. 2559– 2560)

สรปผลการด าเนนการตามบทบาทหนาทตามแผนปฏบตการ “ประเทศไทย ไรขยะ” ตามแนวทาง “ประชารฐ” ระยะ 1 ป (พ.ศ. 2559– 2560) รอบท 1 พบวา กระทรวงสาธารณสขไดรบการอนมตงบประมาณ และโครงการ กจกรรม กอนการประการใช พระราชบญญตรกษาความสะอาดและเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง (ฉบบท 2) พ.ศ. 2560 (ประกาศในราชกจจานเบกษา วนท 15 มกราคม 2560) ทงน จะตดตามผลการด าเนนงานกจกรรม โดยเนนบทบาทดานการจดการมลฝอยตดเชอ ภายใตแผนบรณาการฯ ทก าหนดไว เพอใหเปนไปตามนโยบายของคณะรฐมนตรทตองการใหทองถนเพมประสทธภาพในการจดการมลฝอยตดเชอ ในขณะนอยระหวางการพฒนากฎหมายท เกยวของเพอการจดการมลฝอย จ านวน 3 ฉบบ 1) รางกฎกระทรวงการจดการมลฝอยทวไป พ.ศ..... 2) รางกฎกระทรวงสขลกษณะการจดการมลฝอยทเปนพษหรออนตรายจากชมชน พ.ศ....... 3) รางกฎกระทรวงก าจดมลฝอยตดเชอ พ.ศ. 2545 (ฉบบปรบปรง)

ความกาวหนาการตรวจตดตามรอบท 2 พบวา กระทรวงสาธารณสขไดด าเนนการพฒนากฎหมาย ทเกยวของเพอการจดการมลฝอยแลวเสรจ คอ กฎกระทรวงสขลกษณะการจดการมลฝอยทวไป พ.ศ.๒๕๖๐ (ประกาศในราชกจจานเบกษา เมอวนท 19 เมษายน 2560) และอยระหวางการพฒนากฎหมายทเกยวของเพอ การจดการมลฝอย จ านวน ๒ ฉบบ ไดแก ๑) รางกฎกระทรวงสขลกษณะการจดการมลฝอยทเปนพษหรออนตรายจากชมชน พ.ศ....... (อย ระหวางการน าเสนอคณะกรรมการสาธารณสข ในเดอนกนยายน ๒๕๖๐) ๒) รางกฎกระทรวงก าจดมลฝอยตดเชอ พ.ศ.... (ฉบบปรบปรงจาก พ.ศ.๒๕๔๕)

ผลการด าเนนการตามขอเสนอแนะ จากการตรวจตดตามรอบท 1 ผตรวจราชการไดใหขอเสนอแนะแกหนวยรบตรวจ ดงน

ขอสงการ/ขอเสนอแนะ ผลการด าเนนการ 1. ควรแจงนโยบาย“จงหวดสะอาด” ใหทกอ าเภอ ตามแนวทาง “ประชารฐ” ระยะ 1 ป โดยใชหลกการ 3Rs คอ การใชนอย การใชซ า และการน ากลบมาใชใหม เพอลดปรมาณการเกดขยะมลฝอยในภาพรวมของประเทศใหลดลงรอยละ 5 จากป 2559 โดยเนนการคดแยกมลฝอยตงแตตนทางอยางถกตอง

- ทองถนจงหวดประกาศนโยบาย “จงหวดสะอาด” ใหทกอ าเภอรบทราบและน าไปปฏบต และบรณาการระหวางหนวยงานเอกชน และหนวยงานราชการทกระดบ โดยยดหลกการ 3Rs คอ การใชนอย การใชซ า และการน ากลบมาใชใหม และเนนการคดแยกมลฝอยตงแตตนทางอยางถกตอง และตดตามความกาวหนาผลการด าเนนงาน

2. ควรจดประชมเพอพจารณาถงแนวทางในการจดการมลฝอยตดเชอในระดบจงหวด รวมกบหนวยงานทเกยวของ โดยน าเสนอแนวทางใหบรษทเอกชนเขามาบรหารจดการมลฝอย

- สสจ. เปนแกนในการประชมเพอพจารณาแนวทางการจดการมลฝอยตดเชอ โดยเชญเจาหนาททกภาคสวนทเกยวของ อปท. สาธารณสข และบรษทเอกชนทเขามา



3) ประชาชนยงไมใหความรวมมอคดแยกขยะ ขอเสนอแนะ - ก าหนดแนวทางการคดแยกขยะทชดเจนใหทองถน ด าเนนการเปนแนวทางเดยวกน - ใหสถานประกอบการขนาดใหญคดแยกขยะอนทรยน ากลบมาใชประโยชน

184


ขอสงการ/ขอเสนอแนะ ผลการด าเนนการ ตดเชอ ตงแตการเกบ ขน และการก าจดมลฝอยตดเชอทถกตองตามกฎกระทรวงสาธารณสข พ.ศ. 2545

บรหารจดการตงแตการเกบ ขน รวบรวมและก าจด รวมเสนอแนวทางฯ และรวมกนพจารณา เพอก าหนดแนวทางการด าเนนงานการจดการมลฝอยตดเชอ

ผลผลตและผลลพธทเกดขนจากการด าเนนการ สงผลใหเกดการขบเคลอนการบรหารจดการขยะ

และสงแวดลอม ยทธศาสตรจงหวด/ยทธศาสตรกระทรวง ดงน 1. มชมชนเขมแขงตนแบบดานการจดการขยะและอนามยสงแวดลอม สงผลใหประชาชนมพฤตกรรมการลดและคดแยกขยะแตละประเภท โดยใชหลก 3 Rs อยางถกตอง 2. มการขบเคลอนการด าเนนงานดานการบรหารจดการมลฝอยทวไป/มลฝอยตดเชอ/มลฝอยอนตราย โดยผานกลไกคณะอนกรรมการสาธารณสขจงหวด ซงผวาราชการจงหวดฯ มขอสงการใหหนวยงานทเกยวของด าเนนการ ดงน 2.1 ทองถนจงหวดตดตามเรงรดใหองคกรปกครองสวนทองถนทกแหง ด าเนนการออกขอก าหนดทองถน ตามพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. ๒๕๓๕ และมการบงคบใชในพนท 2.2 ส านกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวด รวมกบทองถนจงหวดฯ ด าเนนการจดประชมองคกรปกครองสวนทองถน เรองการแบงกลมพนทองคกรปกครองสวนทองถน (Clustering) เพอรองรบการจดตงศนยก าจดขยะมลฝอย 2.๓ กรณองคกรปกครองสวนทองถนยงไมพรอมด าเนนการดานการจดมลฝอยตดเชอ ใหโรงพยาบาลของรฐสงกดกระทรวงสาธารณสขทกแหง เปนศนยรวมก าจดหรอศนยรวบรวมสงก าจดบรษทเอกชน แตใหองคกรปกครองสวนทองถนเรงด าเนนการใหเปนไปตามกฎกระทรวงวาดวยการก าจดมลฝอยตดเชอ พ.ศ. ๒๕๔๕ ๓. การด าเนนงานพฒนาระบบบรการอนามยสงแวดลอม องคกรปกครองสวนทองถน (EHA) ในหมวด EHA 4001 การจดการมลฝอยทวไป สามารถขบเคลอนใหการบรหารจดการบอทงขยะของเทศบาล มการพฒนาปรบปรงใหถกตองตามหลกวชาการ สงผลใหปรมาณขยะตกคางลดลงและมการจดการสงแวดลอมทดขน

185


2. ประเดนการปองกนและลดอบตเหตทางถนน กระทรวงสาธารณสข ก าหนดเปาหมายในการด าเนนงานอตราการเสยชวตจากอบตเหตทางถนนไมเกน

18 ตอประชากรแสนคน และมการตรวจตดตามผลการด าเนนงาน ดงน 1. ประเดนเชงระบบบรหารจดการไดแก 1.1 การด าเนนงานศนยอ านวยการความปลอดภยทางถนนของจงหวด ในภาพรวมยงไมไดมการประชมทกเดอน แตจะมการรายงานสถานการณการอบตเหต การบาดเจบ และการเสยชวตในการประชมความมนคงของจงหวด 1.2 การด าเนนงานศนยปฏบตการความปลอดภยทางถนนระดบอ าเภอมการด าเนนการตามทสงการเพยงบางจงหวด โดยในสวนมากจะรายงานสถานการณอบตเหตผานการประชมหวหนาสวนราชการ แตในบางอ าเภอขบเคลอนการด าเนนงานปองกนและลดอบตเหตผานระบบสขภาพอ าเภอ (DHS) และมการประชมสม าเสมอ ซงจากการรายงานของส านกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวด 24 แหงทรายงานใหส านกนายกรฐมนตร มจงหวดทจดตงศนยปฏบตการความปลอดภยทางถนนระดบอ าเภอครบทกอ าเภอ 15 จงหวด (รอยละ 63) และทกจงหวดทรายงานยงไมสามารถจดตงศนยปฏบตการความปลอดภยทางถนนระดบทองถนไดทกแหง (ขอมล ณ วนท 31 สงหาคม ๒๕๖๐) 1.3 กลไกการด าเนนงานดานขอมลมเพยงบางจงหวดทส านกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวดเปนผด าเนนการบรณาการขอมล ๓ ฐาน (ขอมลจากสาธารณสข ต ารวจ และบรษทกลางคมครองผประสบภยจากรถ) โดยในจงหวดทมการด าเนนการส านกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยจะท าหนาทเปนผประสานการบรณาการ และมส านกงานสาธารณสขจงหวดเปนผด าเนนการ ซงจากการรายงานของส านกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวดมจงหวดทประชมคณะท างานดานขอมล 10 จงหวด (รอยละ 42) ในดานการสอบสวนการบาดเจบจากการจราจรทางถนนมจงหวดทมการตงคณะท างานยงไมครบทกจงหวด 4 จงหวดทไมมคณะท างานสอบสวน (รอยละ 17) และจงหวดทมคณะท างานสวบสวนฯ และประชมทกเดอนม 2 จงหวด (รอยละ ๘) โดยสวนมากจะมการประชมเมอเกดอบตเหตใหญ 15 จงหวด (รอยละ 63) 1.4 การด าเนนงานมาตรการองคกรความปลอดภยทางถนน ในหลายจงหวดมการสงการจากผวาราชการจงหวดใหด าเนนการในพนทสวนราชการ พรอมทงลงนามความรวมมอในทกหนวยงาน (MOU) โดยเนนเรองของการสวมหมวกนรภยในการเขา-ออกหนวยงานราชการ จากการรายงานของส านกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวด มโรงเรยนทด าเนนการมาตรการองคกรความปลอดภยทางถนนมจ านวน 1,869 แหง (รอยละ 34) ในสถานประกอบการ/โรงงานมการด าเนนงาน 1 ,012 แหง (รอยละ ๖ ) โดยหนวยงานสงกดกระทรวงสาธารณสขเนนเรองของความปลอดภยของรถพยาบาล โดยการจ ากดความเรวของรถพยาบาล และการตดGPS กลองหนารถ และการท าประกนภยชน ๑ 1.5 มาตรการชมชน ดานชมชน มการด าเนนงานมากในภาคเหนอ และภาคตะวนออกเฉยงเหนอ แตในภาคกลาง และตะวนออกยงไมสามารถด าเนนการไดอยางมประสทธภาพ จากรายงานของส านกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวดมการด าเนนงานดานชมชนทกจงหวดท ง 24 จงหวด (รอยละ ๑๐๐) เนองจากเปนขอสงการของศนยอ านวยการความปลอดภยทางถนนทใหมการด าเนนการทกจงหวดชวงเทศกาลปใหมและสงกรานต 2560 ทผานมา ๒. การด าเนนการในการตอบสนองหลงเกดอบตเหต ๒.๑ การมสวนรวมขององคกรปกครองสวนทองถนในการพฒนาหนวยบรการการแพทยฉกเฉนระดบ FR เปนสวนส าคญในการชวยเหลอหลงเกดเหตไดอยางรวดเรวและครอบคลมพนทมากขน ซงจากการรายงานของส านกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวด ยงไมมจงหวดใดทมหนวย FR ครบทกต าบล

186


๒.๒ การออกปฏบตการการแพทยฉกเฉนภายใน 10 นาทหลงรบแจงเหตสามารถด าเนนการไดมากวารอยละ 80 จ านวน 6 จงหวด (รอยละ 25) โดยการออกปฏบตการใหไดภายใน 10 นาท มากทสดอยในชวงรอยละ 70 – 80 ของการออกเหตทงหมด (รอยละ 29 ) ๒.๓ การเรยกใชหนวยปฏบตการการแพทยฉกเฉนผาน ๑๖๖๙ จากการรายงานพบวาในจงหวดทรายงานสวนใหญมการเรยกผาน 1669 มากกวารอยละ 80 อยจ านวน 8 จงหวด (รอยละ 33) ผลการด าเนนงาน ๑. สถานการณอบตเหตทางถนน ทงชวงตลอดป และชวงเทศกาล 1. สถานการณการเสยชวตจากอบตเหตทางถนนของประเทศไทยมดงน 1.1 ในป 2559 (มกราคม – ธนวาคม 2559) มผเสยชวต จ านวน 15,458 ราย ไดแก จงหวดนครราชสมา ชลบร อบลราชธาน และอตราผเสยชวต คดเปนรอยละ 23.77 ไดแก จงหวดระยอง จนทบร ปราจนบร 1.2 ในป 2560 (ตลาคม 2559 – มถนายน 2560) มผเสยชวต จ านวน 9,746 ราย และอตราผเสยชวต คดเปนรอยละ 14.9 สวนจงหวดทมผเสยชวตลดลง ไดแก จงหวดนครราชสมา 112 ราย สมทรสาคร 58 ราย และภเกต 53 ราย 2. อตราการเสยชวตจากอบตเหตทางถนนตอแสนประชากร เปรยบเทยบกบคาเปาหมาย รอบ 9 เดอน (ตลาคม 2559 – มถนายน 2560) 2.1 เปาหมายทงป : ไมเกน 18 ประชากรแสนคน (11,884 คน) 2.2 เปาหมายรอบ 9 เดอน : ไมเกน 14.3 ตอแสนประชากร (9,209 คน) 2.3 ผลการด าเนนงานรอบ 9 เดอน : 14.9 ตอแสนประชากร (9,746 คน) แหลงขอมล : ขอมลมรณบตร ส านกนโยบายและยทธศาสตร กระทรวงสาธารณสข วเคราะหโดย : ส านกโรคไมตดตอ

2. ผลการด าเนนการเพอลดปจจยเสยงทกอใหเกดอบตเหตทางถนนในสวนของกระทรวงสาธารณสข 2.1 แนวทางการด าเนนการ 1) ด าเนนงานการปองกนและลดการบาดเจบจากการจราจรทางถนนตามมาตรการ 4 มาตรการ ไดแก มาตรการดานการบรหารจดการ มาตรการดานการจดการขอมล (4I) มาตรการดานการปองกน (ACDR) และมาตรการดานการรกษาพยาบาล (พฒนาคณภาพ 2 EIR) โดยใชแนวทางด าเนนการ

เปาหมายป 60 ไมเกน 18 ตอประชากรแสนคน

187


2) จดท าแผนการด าเนนงานการปองกนและลดการบาดเจบจากการจราจรทางถนน ป 2560 ระดบจงหวด เขต ใหมความเชอมโยงและสอดคลองกบแผนการด าเนนงานดานความปลอดภยและลดอบตเหตทางถนน ของกระทรวงสาธารณสข ป 2560 3) รายงานผลการด าเนนงานตาม Quick win เปนรายไตรมาส ในระบบรายงาน Quick win for Road Safety ผานทาง website http://ict-pher.moph.go.th/quickwin ภายในวนท 25 ของเดอนสดทายของไตรมาส 2.2 ผลการด าเนนการ พบวา มการด าเนนงานบรณาการขอมล 3 ฐาน ไตรมาสท 1-3 รายงานในระบบ QUICKWIN Online และจ านวนจดเสยงทจงหวดชเปา ๕ จด/ไตรมาส ซงอาจจะมความซ าซอนบางในกรณทจดเสยงดงกลาวยงไมไดรบการแกไขในบางพนท

3. ผลการด าเนนการเพอขบเคลอนการปองกนและลดอบตเหตทางถนน ใหเปนไปตามค าสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต (มาตรา 44) ขอหวงใย/ขอสงการของนายกรฐมนตร มตคณะรฐมนตร (วนท 4 ตลาคม 2559) ทเกยวของกบการปองกนและลดอบตเหตทางถนน แผนทน าทางเชงยทธศาสตร (Strategic Map) ทศวรรษแหงความปลอดภยทางถนน (Decade of Action for Road Safety) พ.ศ. 2554-2563 ตามแผนแมบทความปลอดภยทางถนน พ.ศ. 2556 -2559 ของจงหวด และกรงเทพมหานคร

3.1 แนวทางการด าเนนการ กระทรวงสาธารณสข มการสรางมาตรการทางสงคม และชมชนใหเกดวฒนธรรมความปลอดภยในการด าเนนชวตในระดบพนท โดยอ าเภอบรณาการรวมกบองคกรปกครองสวนทองถน ฝ ายปกครองในระดบพนท หนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน แกนน าชมชนหมบานและภาคประชาสงคม ด าเนนการอยางตอเนอง เพอสรางการมสวนรวม สรางวนย ปรบเปลยนทศนคตและปลกจตส านกดานความปลอดภยทางถนน และการจดเวทประชาคมใหชมชนรวมกนก าหนดกตกาหมบานหรอธรรมนญชมชนหมบาน 3.2 ผลการด าเนนการ 1) ธรรมนญอบตเหตชมชนหรอประชาคม คอ การจดท าธรรมนญอบตเหตชมชนหรอประชาคม ผน าชมชน/ฝายปกครอง ก านน/ผใหญบาน หนวยงานในพนทรวมกบสมาชกในชมชน รวมกนสรางขอตกลงและก าหนดเปนแนวทางปฏบต เพอความปลอดภยในการจราจรทสมาชกในชมชนยอมรบ 2) การสอสารมาตรการ และประกบกลมเสยง คอ การสอสารมาตรการเพอใหคนในชมชนเขาใจ ตระหนก และใหความรวมมอเพอลดแรงตาน โดยเฉพาะการสอสารไปยงกลมเสยง ไดแก กลมวยรน กลมดมแลวขบ กลมขบรถเรว และผขายสราในชมชน โดยการประชมอบรมกลมเสยง ใชเสยงตามสาย หรอปายสอสารมาตรการ เปนตน

http://ict-pher.moph.go.th/quickwin%20ภายใน

188


3) การตงดานชมชนเชงรก คอ ในชวงเทศกาล หรอชวงทมงานส าคญในพนท ผน าชมชน กลมอาสาสมครตางๆ และสมาชกในชมชน “ตงดานชมชนเชงรก” ไมเฉพาะประจ าการอยทตง ออกมาปฏบตหนาทบนทองถนนในชวงเวลาทมความเสยง เพอปองปรามคนในชมชนทมพฤตกรรมเสยง และไมใหออกสถนนใหญ โดยมการเตรยมการตงดานชมชนเชงรก วางแผน ซกซอม ทมปฏบตเพอความเขมแขง และการประสานงานเจาหนาทฝายปกครอง/ต ารวจ/ทหาร เปนก าลงสนบสนนการด าเนนการตงดานชมชน 4. ผลการด าเนนการในการตอบสนองหลงเกดอบตเหต 4.1 แนวทางการด าเนนการ ดงน 1) มาตรการปองกนการด าเนนงานมาตรการองคกรความปลอดภยทางถนน (Ambulance Safety) ในไตรมาส 1-3 มผลการด าเนนงานใน รพศ./รพท. จ านวน 84 แหง ของจ านวนรถพยาบาลทงหมด 458 คน

2) ส านกงานปองกนและบรรเทาสาธารณภยจงหวด มการด าเนนงานปองกนอบตเหตทางถนนของจงหวด ไดแก 1) ศปถ.อ าเภอ 2) ศปถ.,อปท. 3) คณะท างานขอมล 4) ทมสอบสวนสหสาขา 5) มาตรการองคกรในสถานศกษา 6) มาตรการองคกรในสถานประกอบการ 7) มาตรการดานชมชน 8) หนวยบรการการแพทยฉกเฉนระดบ FR 9) การออกปฏบตการภายใน 10 นาทหลงรบแจงเหต 10) การเรยกใชผาน 1669 4.2 ผลการด าเนนการ พบวา การด าเนนงานปองกนการบาดเจบจากการจราจรทางถนนผานระบบสขภาพอ าเภอ (DHS) มจ านวนอ าเภอทด าเนนการ 615 อ าเภอ คดเปนรอยละ 70

ตด GPS (คน)

ตดกลอง (คน)

ท าประกน (คน)

ควบคมความเรว (คน)

พนกงานขบรถ (คน)

พขร.ผานการอบรม (คน)

381 366 403 426 927 683

189


5. ปญหา ขอจ ากดในการด าเนนการปองกนและลดอบตเหตทางถนน 5.1 การด าเนนงานในพนทเรอง การควบคมความเรว ขาดอปกรณตรวจจบความเรวไมเพยงพอ 5.2 บางจงหวดไมมเวทน าเสนอขอมลและการบรณาการขอมลบาดเจบและเสยชวตจากอบตเหตทางถนน เนองจาก ศปถ. จงหวดไมมการประชม 5.3 การสอบสวนไมเปนรปแบบสหสาขาวชาชพ ท าใหขอมลไมครอบคลม และแตละหนวยงานขาดองคความรในการสอบสวน 5.4 การด าเนนงานมาตรการองคกรเพอความปลอดภยทางถนน ขาดมาตรการควบคม ก ากบตดตามอยางจรงจง 5.5 การด าเนนงานดานชมชนอาจไมเหมาะสมกบบรบทในบางพนท และขาดงบประมาณสนบสนน 5.6 การควบคมความเรว และปญหาเดกแวน แขงรถ ไมสามารถควบคมไดตลอดเวลา เนองจากจ านวนเจาหนาทต ารวจไมเพยงพอ 5.7 การปรบเปลยนผบรหารมผลตอการเปดประชม ศปถ. จงหวด 6. ขอเสนอแนะในการด าเนนการ ๖.1 เรงรดการด าเนนงานของ ศปถ.จงหวด และ ศปถ.อ าเภอ - จดใหมการประชม : ศปถ.จงหวด/คณะท างานขอมล /ทมสอบสวนสหสาขา - ขบเคลอนใหเกด ศปถ. และ อปท. - ใหมการน าเสนอขอมลเชงปรมาณ/คณภาพ ใน ศปถ. จงหวด และ ศปถ.อ าเภอ - ศปถ.จงหวด/อนกรรมการ/คณะท างาน จงหวด ลงไป coach และก ากบตดตามพนทอยางตอเนอง ๖.2 เรงรดการด าเนนงานมาตรการองคกรในหนวยงานภาครฐ สถานศกษา และสถานประกอบการ ๖.3 ใหมโครงสรางอนกรรมการ/คณะท างาน ทไดรบการอบรมสมรรถนะดานการจดการกลไก และการจดการขอมล มแผนงานเพอจดการความเสยงและตดตามประเมนผล PDCA ๖.4 รวมหารอกบภาคในการแกไขพฤตกรรมเสยง แกไขจดเสยง ๖.5 แสวงหางบประมาณสนบสนนจากหนวยงานตางๆ ในพนท

190


7. ขอเสนอแนะระดบนโยบาย ๗.1 ก าหนดใหเปนตวชวดรวมกน (Joint KPI) ระหวาง มท. , สธ. , คค. , ตร. ขบเคลอนโดยผวาราชการทกจงหวด ๗.2 มนโยบายให ศปถ.จงหวด/ศปถ.อ าเภอ ด าเนนงานอยางจรงจง มการก ากบ ตดตาม ดงน - มการประชมอยางตอเนองทกเดอน หรอ 2 เดอน/ครง - มคณะท างานขอมล/คณะสอบสวนสหสาขา และมการประชมสม าเสมอ ๗.3 ใหหนวยงานภาครฐมนโยบายใหด าเนนการมาตรการองคกร ๗.๔ มการจดสรรงบให ศปถ.จงหวด ในการพฒนาทมงาน พฒนาขอมล และตดตาม ศปถ.อ าเภอ ๗.๕ ฝายปกครองและทองถนควรใหความส าคญและด าเนนการแกไขปญหาของพนทอยางเขมแขง และเปนรปธรรม โดยใชกลไก ศปถ.อ. ,ศปถ.,อปท. ๗.๖ สนบสนนอปกรณ เครองมอในการบงคบใชกฎหมาย : เครองตรวจวดระดบ alc. ในเลอด/เครองตรวจจบความเรว ๗.๗ หาขอตกลงแนวทางปฏบตการตรวจวดระดบ alc. ในเลอด : คาใชจาย ๗.๘ เรงรดใหเกดการเชอมระบบใบสงของต ารวจกบการตอทะเบยนรถของขนสง

..........................................................

ภาคผนวก

๑๙๑


ส ำเนำ

ค าสงกระทรวงสาธารณสข ท 1826/๒๕59

เรอง แตงตงคณะกรรมการขบเคลอนระบบการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข

อนสนธค าสงกระทรวงสาธารณสขท 2133/2558 ลงวนท 21 ธนวาคม พ.ศ. 2558 เรอง แตงตงคณะกรรมการขบเคลอนระบบการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ เพอท าหนาทขบเคลอนและพฒนาระบบสนบสนนการตรวจราชการใหเปนไปดวยความเหมาะสม และสามารถสนบสนนการด าเนนงานของผตรวจราชการและคณะในการตรวจราชการไดอยางมประสทธภาพ นน

เนองจากมหนวยงานทเกยวของหรอไดรบมอบหมายในดานการตรวจราชการเพมขน รวมถง มการเปลยนแปลงบคคลผรบผดชอบงาน ดงนน เพอใหการพฒนาระบบการตรวจราชการสามารถสนบสนนการตรวจราชการใหบรรลเปาหมายอยางเปนระบบ ตอเนอง และมประสทธภาพ จงยกเลกค าสงกระทรวงสาธารณสขท 2133/2558 และขอแตงตงคณะกรรมการขบเคลอนระบบการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ดงน

1. หวหนาผตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประธาน 2. รองอธบดกรมการแพทย ทไดรบมอบหมาย กรรมการ 3. รองอธบดกรมอนามย ทไดรบมอบหมาย กรรมการ 4. รองอธบดกรมควบคมโรค ทไดรบมอบหมาย กรรมการ 5. รองอธบดกรมวทยาศาสตรการแพทย ทไดรบมอบหมาย กรรมการ 6. รองอธบดกรมสขภาพจต ทไดรบมอบหมาย กรรมการ 7. รองอธบดกรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก ทไดรบมอบหมาย กรรมการ 8. รองอธบดกรมสนบสนนบรการสขภาพ ทไดรบมอบหมาย กรรมการ 9. รองเลขาธการคณะกรรมการอาหารและยา ทไดรบมอบหมาย กรรมการ 10. ผอ านวยการส านกยทธศาสตรการแพทย กรมการแพทย กรรมการ 11. ผอ านวยการส านกนเทศระบบการแพทย กรมการแพทย กรรมการ 12. ผอ านวยการกองแผนงาน กรมอนามย กรรมการ 13. ผอ านวยการกองแผนงาน กรมควบคมโรค กรรมการ 14. ผอ านวยการกองแผนงานและวชาการ กรมวทยาศาสตรการแพทย กรรมการ 15. ผอ านวยการส านกยทธศาสตรสขภาพจต กรมสขภาพจต กรรมการ 16. ผอ านวยการส านกยทธศาสตร กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก กรรมการ 17. ผอ านวยการส านกงานสนบสนนเขตสขภาพและบรหารโครงการพเศษ กรมพฒนาการแพทย

แผนไทยและการแพทยทางเลอก กรรมการ

18. ผอ านวยการกองแผนงาน กรมสนบสนนบรการสขภาพ กรรมการ 19. ผอ านวยการกองแผนงานและวชาการ ส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา กรรมการ

20. ผอ านวยการส านก...


20.

ผอ านวยการส านกบรหารการสาธารณสข

ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

กรรมการ

21. ผอ านวยการส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กรรมการ 22. ผอ านวยการกลมประกนสขภาพ ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กรรมการ 23. ผอ านวยการศนยเทคโนโลยและสารสนเทศ ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กรรมการ 24. หวหนากลมยทธศาสตร ส านกตรวจและประเมนผล ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กรรมการ 25. หวหนากลมประเมนผล ส านกตรวจและประเมนผล ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กรรมการ 26. ผอ านวยการส านกตรวจและประเมนผล ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กรรมการ

และเลขานการ 27. หวหนากลมพฒนาระบบตรวจราชการ ส านกตรวจและประเมนผล

ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กรรมการและผชวยเลขานการ

28. นกวเคราะหนโยบายและแผนของกลมพฒนาระบบตรวจราชการ

ส านกตรวจและประเมนผล ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

ผชวยเลขานการ

โดยใหคณะกรรมการมอ านาจหนาท ดงน 1. ขบเคลอนและพฒนาระบบการจดท าแผน และแนวทางการตรวจราชการใหเปนไปอยาง

บรณาการสอดคลองกบนโยบายและยทธศาสตรกระทรวง และการแกไขปญหาในระดบพนท 2. ขบเคลอนและพฒนาระบบการตดตามรายงานผลการตรวจราชการทสามารถสะทอน

ปญหาอปสรรคการด าเนนงานในพนท เพอเปนขอเสนอตอผบรหารระดบสง/หนวยงานสวนกลางในการพจารณาสนบสนนทรพยากรและแนวทางปฏบต ตลอดจนการพฒนาในเชงนโยบายตอไป

3. ก าหนดแนวทางและพฒนาระบบสนบสนนการตรวจราชการของกระทรวงสาธารณสข 4. สนบสนนการด าเนนงานของผตรวจราชการและคณะ เพอใหการตรวจราชการในพนท

เปนไปอยางมประสทธภาพ 5. แตงตงคณะอนกรรมการ หรอคณะท างานไดตามความเหมาะสม 6. ปฏบตงานอนๆ ตามทปลดกระทรวงมอบหมาย

ทงน ตงแตบดนเปนตนไป

สง ณ วนท 25 ตลาคม พ.ศ. ๒๕๕9

ลงชอ มรต จรเศรษฐสร (นายมรต จรเศรษฐสร) ผตรวจราชการกระทรวง หวหนาผตรวจราชการกระทรวง ปฏบตราชการแทนปลดกระทรวงสาธารณสข

192

ส าเนาถกตอง ศรพร ลนซาย

(นางศรพร ลนซาย) นกวเคราะหนโยบายและแผน

ช านาญการ

๑๙๓


ส ำเนำ ค าสงกระทรวงสาธารณสข

ท 2054/๒๕59 เรอง แตงตงคณะกรรมการก าหนดแผนและตดตามผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข

ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕60

การตรวจราชการกระทรวงสาธารณสขเปนการตรวจราชการภายใตบรบทการบรหารราชการแผนดนรวมสมย เปนมาตรการส าคญทจะท าใหการปฏบตราชการ และการจดท าภารกจของหนวยงานของรฐเปนไปตามเปาหมาย และสามารถแ ก ไ ข ป ญ ห า อ ป ส ร ร ค ต า ง ๆ เ พ อ ใ ห เ ก ด ป ร ะ โ ย ช น ส ข แ ก ป ร ะ ช า ช น โ ด ย ใ น ป ง บ ป ร ะ ม า ณ พ.ศ. 2560 ไดก าหนดขอบเขตการตรวจราชการใน 5 ภารกจหลก ไดแก การสงเสรม สขภาพ ปองกนโรค และการคมครองผบรโภคดานสขภาพ , การพฒนาระบบบรการ , การบรหารทรพยากรมนษย , การบรหารจดการ รวมถงการตรวจราชการแบบบรณาการรวมกบส านกนายกรฐมนตรดวย

เพอใหการตรวจราชการของกระทรวงสาธารณสขเปนไปอยางบรณาการ สอดคลองตามนโยบายและเปาหมายยทธศาสตรของกระทรวง และบรรลผลส าเรจตามเปาหมาย กระทรวงสาธารณสขจงแตงตงบคคลดงมรายชอตามเอกสารแนบทายค าสงน เปนคณะกรรมการก าหนดแผนและตดตามผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 ประกอบดวย 5 คณะ ดงน

คณะท ๑ การสงเสรม สขภาพ ปองกนโรค และการคมครองผบรโภคดานสขภาพ คณะท ๒ การพฒนาระบบบรการ คณะท 3 การบรหารทรพยากรมนษย คณะท 4 การบรหารจดการ คณะท 5 การตรวจราชการแบบบรณาการรวมกบส านกนายกรฐมนตร

โดยใหมอ านาจหนาท ดงตอไปน 1. ก าหนดกรอบประเดนการตรวจราชการ และก าหนดตวชวดในประเดนตรวจราชการทเหมาะสม 2. ก าหนดแนวทางการตรวจราชการ (Inspection Guideline) และเครองมอในการตรวจ ก ากบ

ตดตามและประเมนกระบวนการและผลลพธในเชงคณภาพ 3. พฒนากลไก กระบวนการในการตรวจราชการของคณะทไดรบมอบหมาย 4 ตดตามประเมนผลการตรวจราชการตามประเดนของคณะทไดรบมอบหมาย 5. สรปผลการตรวจราชการในภาพรวมประเทศ และใหขอเสนอแนะเชงนโยบายตอผบรหารกระทรวง

และหนวยงานทเกยวของ 6. แตงตงคณะอนกรรมการหรอคณะท างานไดตามความเหมาะสม

7. ปฏบตงานอนๆ ทปลดกระทรวงมอบหมาย

ทงน ตงแตบดนเปนตนไป

สง ณ วนท 21 พฤศจกายน พ.ศ. 2559

ลงชอ มรต จรเศรษฐสร (นายมรต จรเศรษฐสร) ผตรวจราชการกระทรวง หวหนาผตรวจราชการกระทรวง ปฏบตราชการแทนปลดกระทรวงสาธารณสข

ส าเนาถกตอง ศรพร ลนซาย

(นางศรพร ลนซาย) นกวเคราะหนโยบายและแผน

ช านาญการ

๑๙๔


เอกสารแนบทาย ค าสงกระทรวงสาธารณสขท 2054/2559 ลงวนท 21 พฤศจกายน 2559

เรอง แตงตงคณะกรรมการก าหนดแผนและตดตามผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560

คณะท 1 การสงเสรมสขภาพ ปองกนโรคและการคมครองผบรโภคดานสขภาพ ………………………………………………..

1. นายแพทยธเรศ กรษนยรววงค ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 6 ประธาน 2. นายแพทยโอภาส การยกวนพงศ ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 3 รองประธาน 3. แพทยหญงพรรณพมล วปลากร ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 12 รองประธาน 4. นายแพทยอภชาต รอดสม สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 6 รองประธาน 5. นายแพทยไพศาล ธญญาวนจกล สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 1 รองประธาน 6. นายแพทยยทธนา พนพานช สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 9 รองประธาน 7. นายแพทยยอรน จระนคร สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 12 รองประธาน

8. แพทยหญงมธรดา สวรรณโพธ ผอ านวยการสถาบนสขภาพจตเดกและวยรน ราชนครนทร กรมสขภาพจต


9. ดร.แพทยหญงเบญจมาส พฤกษกานนท ผอ านวยการส านกยทธศาสตรสขภาพจต กรมสขภาพจต


10. นายแพทยธนรกษ ผลพฒน ผอ านวยการส านกระบาดวทยา กรมควบคมโรค กรรมการ 11. แพทยหญงพจมาน ศรอารยาภรณ หวหนากลมสอบสวนตอบโตภาวะฉกเฉนทาง

สาธารณสขและประสานกฎอนามยระหวางประเทศ ส านกระบาดวทยา กรมควบคมโรค


12. นางสาวนภาพรรณ สฤษดอภรกษ นกวชาการสาธารณสขเชยวชาญ ส านกระบาดวทยา กรมควบคมโรค


13. แพทยหญงผลน กมลวทน ผอ านวยการส านกวณโรค ส านกวณโรค กรมควบคมโรค


14. นายสขสนต จตตมณ หวหนายทธศาสตรและประเมนผล ส านกวณโรค กรมควบคมโรค


15

แพทยหญงสมน วชรสนธ นายแพทยช านาญการพเศษ ส านกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค


16. นายแพทยดเรก ข าแปน ผอ านวยการส านกโรคไมตดตอ ส านกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค


17. แพทยหญงจรพร คงประเสรฐ รองผอ านวยการส านกโรคไมตดตอ ส านกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค


18. นางศรเพญ สวสดมงคล นกวชาการสาธารณสขช านาญการพเศษ ส านกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค


19.นางสชาดา…

๑๙๕


19. นางสชาดา เกดมงคลการ นกวชาการสาธารณสขช านาญการพเศษ ส านกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค


20. นายขจรศกด จนทรพาณชย นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการ ส านกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค


21. นายแพทยปรชา เปรมปร ผอ านวยการส านกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม ส านกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม กรมควบคมโรค


22. นางภคน สรปชกะ นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการพเศษส านกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม กรมควบคมโรค


23. นางสาวพรทพย ศรภาณมาศ ผอ านวยการกองแผนงาน กองแผนงาน กรมควบคมโรค


24. นางสาวฉนทนา เจนศภเสร นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการพเศษ กองแผนงาน กรมควบคมโรค


25. นายแพทยเกรยงไกร นามไธสง ผอ านวยการส านกนเทศระบบการเเพทย กรมการแพทย


26. นายแพทยประพนธ พงศคณตานนท ผอ านวยการสถาบนเวชศาสตรสมเดจพระสงฆราชญาณสงวรเพอผสงอาย กรมการแพทย


27. แพทยหญงดารณ สวพนธ ผอ านวยการสถาบนสรนธรเพอการฟนฟสมรรถภาพทางการเเพทยเเหงชาต กรมการแพทย


28. นายแพทยวโรจน วระชย ผอ านวยการสถาบนบ าบดรกษาและฟนฟผตดยาเสพตดเเหงชาตบรมราชชนน กรมการแพทย


29. เภสชกรชาพล รตนพนธ ผอ านวยการกองแผนงานและวชาการส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา


30. ดร.ณธป วมตตโกศล เภสชกรเชยวชาญ กองสงเสรมงานคมครองผบรโภคดานผลตภณฑสขภาพในสวนภมภาคและทองถน ส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา


31. นายอาทตย พนธเดช เภสชกรช านาญการพเศษ กองสงเสรมงานคมครองผบรโภคดานผลตภณฑสขภาพในสวนภมภาคและทองถน ส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา


32. นายแพทยสชาต เลาบรพตร ผอ านวยการกองแผนงาน กรมสนบสนนบรการสขภาพ


33. นายแพทยภทรพล จงสมเจตไพศาล ผอ านวยการกองสถานประกอบการเพอสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ


34.นายพรเทพ…

๑๙๖


34. นายพรเทพ ลอมพรหม หวหนากลมนโยบายและยทธศาสตร กองสถานประกอบการเพอสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ


35. นางสาวนฤมล ตรเพชรศรอไร กองสถานประกอบการเพอสขภาพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ


36. นายนพดล ครธนอย นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการพเศษ กองแผนงาน กรมสนบสนนบรการสขภาพ


37. นายฆณายทธ ศรงามเมอง นกวเคราะหนโยบายและแผน กองแผนงาน กรมสนบสนนบรการสขภาพ


38. นางอญธกา ชชวาลยางกร ผอ านวยการกองสนบสนนสขภาพภาคประชาชน กองสนบสนนสขภาพภาคประชาชน กรมสนบสนนบรการสขภาพ


39. นางสาวสธาทพย จนทรกษ หวหนากลมสงเสรมนวตกรรมสขภาพประชาชน กองสนบสนนสขภาพภาคประชาชน กรมสนบสนนบรการสขภาพ


40. นางสาวรต สงวนรตน นกวชาการสาธารณสขช านาญการ กองสนบสนนสขภาพภาคประชาชน กรมสนบสนนบรการสขภาพ


41. ทนตแพทยอาคม ประดษฐสวรรณ ผอ านวยการส านกพยาบาลและการประกอบโรคศลปะ ส านกสถานพยาบาลและการประกอบโรคศลปะ กรมสนบสนนบรการสขภาพ


42. นางพรพศ กาลนาน หวหนากลมยทธศาสตร ส านกสถานพยาบาลและการประกอบโรคศลปะ กรมสนบสนนบรการสขภาพ


43. นายแพทยอรรถพล แกวสมฤทธ ผอ านวยการส านกสงเสรมสขภาพ กรมอนามย กรรมการ

44. นายแพทยกตตพงศ แซเจง ผอ านวยการส านกอนามยการเจรญพนธ กรมอนามย


45. แพทยหญงนภาพรรณ วรยะอตสาหกล ผอ านวยการส านกโภชนาการ กรมอนามย กรรมการ

46. นายแพทยอดม อศวตมางกร ผอ านวยการส านกอนามยผสงอาย กรมอนามย


47. นางสาวสรวรรณ จนทนจลกะ ผอ านวยการส านกอนามยสงแวดลอม กรมอนามย


48. นายสมชาย ตแกว ผอ านวยการศนยบรหารกฎหมายสาธารณสข กรมอนามย


49. ทนตแพทยหญงปยดา ประเสรฐสม ผอ านวยการส านกทนตสาธารณสข กรมอนามย

กรรมการ 50.นายสบพงษ…

๑๙๗


50. นายสบพงษ ไชยพรรค ผอ านวยการกองแผนงาน กรมอนามย กรรมการ

51. นางปรยานช บรณะภกด นกวชาการสาธารณสขช านาญการพเศษ กรมอนามย


52. นายประโชต กราบกราน นกวชาการสาธารณสขช านาญการพเศษ กรมอนามย


53. นางสาวมลฤด ตรวนย นกวชาการสาธารณสขช านาญการ กรมอนามย


54. นางสาวนวรตน อภชยนนท นกวชาการสาธารณสขปฏบตการ กรมอนามย


55. นายแพทยพงศธร พอกเพมด ผอ านวยการส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


56. ดร.ไพบลย เอยมข า ผอ านวยการส านกสงเสรมและสนบสนนอาหารปลอดภย ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


57. นางนธวด บตรพรรธนะ นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการ ส านกสงเสรมและสนบสนนอาหารปลอดภย ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


58. นางภารณ วสเสถยร ผชวยผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 6 กรรมการ 59. นางสนนทา กาญจนพงศ ผชวยผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 12 กรรมการ 60. นางปนตา ธรสฤษกล ผชวยผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 3 กรรมการ 61. นายสวฒน โคตรสมบต ผชวยหวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 6

ส านกตรวจและประเมนผล กรรมการและ

เลขานการ 62. นางฐปณภร เจรญวงศ หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 3


ผชวยเลขานการ 63. นางสาวศญาภสร จ ารสอธวฒน หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 12


ผชวยเลขานการ 64. นางสรรตน ใจด นกวชาการสาธารณสขช านาญการ


ผชวยเลขานการ 65. นายววฒน ชอบด พยาบาลวชาชพช านาญการ


ผชวยเลขานการ 66. นางนช ชวา นกวชาการสาธารณสขช านาญการ


ผชวยเลขานการ 67. นางนวลจนทร นกลอดมพานชย นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการ


ผชวยเลขานการ

๑๙๘



เรอง แตงตงคณะกรรมการก าหนดแผนและตดตามผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 คณะท 2 การพฒนาระบบบรการ ………………………………………………..

1. นายแพทยศภกจ ศรลกษณ ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 2 ประธาน 2. นายแพทยโอภาส การยกวนพงศ ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 3 รองประธาน 3. นายแพทยไชยนนท ทยาววฒน สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 2 รองประธาน 4. นายแพทยบญชย ธระกาญจน สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 3 รองประธาน 5. นายแพทยยอรน จระนคร สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 12 รองประธาน กรมการแพทย

6. นายแพทยณรงค อภกลวานช รองอธบดกรมการแพทย กรรมการ (Service Plan สาขาอบตเหตและฉกเฉน)

7. นายแพทยเกรยงไกร นามไธสง ผอ านวยการส านกนเทศระบบการแพทย กรมการแพทย


8. นายแพทยภทรวนฑ อตตะสาระ นายแพทยช านาญการพเศษ ส านกนเทศระบบการแพทย กรมการแพทย


9. นายเกรยงไกร เฮงรศม นายแพทยทรงคณวฒ กลมงานอายรศาสตรหวใจ สถาบนโรคทรวงอก


(Service Plan สาขาหวใจและหลอดเลอด) 10. นายแพทยวบลย กาญจนพฒนกล นายแพทยเชยวชาญ

สถาบนสขภาพเดกแหงชาตมหาราชน กรรมการ

(Service Plan สาขาทารกแรกเกด) 11. แพทยหญงปฐมพร ศรประภาศร นายแพทยเชยวชาญดานเวชกรรม

สาขารงสวทยา สถาบนมะเรงแหงชาต กรรมการ

(Service Plan สาขามะเรง) 12. นายแพทยภวต จารก าเนดกนก โรงพยาบาลเมตตาประชารกษ (วดไรขง) กรรมการ

(Service Plan สาขาตา) 13. นายแพทยสกานต บนนาค ผชวยผอ านวยการโรงพยาบาลราชวถ กรรมการ

(Service Plan สาขาไตและปลกถายอวยวะ) 14. นายแพทยสชาต หาญไชยพบลยกล นายแพทยทรงคณวฒ สถาบนประสาทวทยา กรรมการ

(Service Plan สาขาโรคไมตดตอ และสาขาหลอดเลอดสมอง) 15. แพทยหญงเปยมลาภ แสงสายณห หวหนากลมงานอายรกรรมปอด

สถาบนโรคทรวงอก กรรมการ

(Service Plan สาขาโรคปอดอดกน (COPD)) 16. ผอ านวยการสถาบนทนตกรรม สถาบนทนตกรรม กรมการแพทย กรรมการ

(Service Plan สาขาสขภาพชองปาก)

17. นายแพทยอากาศ...

๑๙๙


17. นายแพทยอากาศ พฒนเรองไล ทปรกษากรมการแพทย กรรมการ (Service Plan สาขา Palliative care)

18. นางอ าไพพร ยงวฒนา นกวชาการสาธารณสขช านาญการพเศษ ส านกวชาการแพทย กรมการแพทย


(Service Plan สาขา Palliative care) 19. นางสาววชยาภา เอยมสวาง นกวชาการสาธารณสข

ส านกวชาการแพทย กรมการแพทย กรรมการ

(Service Plan สาขา Palliative care) กรมสขภาพจต

20. นายแพทยบรนทร สรอรณสมฤทธ ผอ านวยการส านกบรหารระบบบรการสขภาพจต กรมสขภาพจต


(Service Plan สาขาสขภาพจตและจตเวช) กรมควบคมโรค

21. นายแพทยดเรก ข าแปน ผอ านวยการส านกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค กรรมการ 22. แพทยหญงสมน วชรสนธ นายแพทยช านาญการพเศษ

ส านกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค กรรมการ

(Service Plan สาขา DM/HT) กรมอนามย

23. ทนตแพทยหญงสณ วงศคงคาเทพ รก.ทนตแพทยผทรงคณวฒ ส านกงานคณะกรรมการผทรงคณวฒ กรมอนามย


(Service Plan สาขาสขภาพชองปาก) 24. ผอ านวยการส านกทนตสาธารณสข กรมอนามย กรรมการ

(Service Plan สาขาสขภาพชองปาก) กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก

25. นายแพทยปราโมทย เสถยรรตน รองอธบดกรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก


(Service Plan สาขาการแพทยแผนไทยและการแพทยผสมผสาน) ส านกบรหารการสาธารณสข ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

26. นางเกวลน ชนเจรญสข รองผอ านวยการส านกบรหารการสาธารณสข กรรมการ (Service Plan สาขาปฐมภมและระบบสขภาพอ าเภอ)

27. คณพรพมล จนทรคณาภาส เภสชกรช านาญการพเศษ ส านกบรหารการสาธารณสข


(Service Plan สาขา Rational Drug Use (RDU)) 28. ทนตแพทยจารวฒน บษราคมคหะ ทนตแพทยช านาญการพเศษ

ส านกบรหารการสาธารณสข กรรมการ

(Service Plan สาขาสขภาพชองปาก) ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

29. แพทยหญงมานตา พรรณวด นายแพทยช านาญการพเศษ ส านกนโยบายและยทธศาสตร


30.นางจราภรณ...

๒๐๐


30. นางจราภรณ สงหเสน นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการพเศษ ส านกนโยบายและยทธศาสตร


31. นายสมลกษณ ศรชนวจตร นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการพเศษ ส านกนโยบายและยทธศาสตร


ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข 32. นายแพทยสมฤกษ จงสมาน ผอ านวยการโรงพยาบาลนครปฐม กรรมการ

(Service Plan 5 สาขาหลก) 33. นายแพทยประสทธชย มงจต นายแพทยเชยวชาญดานเวชกรรมปองกน

ส านกงานสาธารณสขจงหวดสระบร กรรมการ

(Service Plan สาขาปฐมภมและระบบสขภาพอ าเภอ) ผท าหนาทจดการระบบบรการ (CSO) เขตสขภาพท 1-12

34. นายแพทยธ ารง หาญวงศ ผอ านวยการโรงพยาบาลนครพงค จงหวดเชยงใหม กรรมการ ผท าหนาทจดการระบบบรการ (CSO) เขตสขภาพท 1

35. นายแพทยวสทธ เสถยรวนทนย รองผอ านวยการฝายการแพทยโรงพยาบาลพทธชนราช จงหวดพษณโลก


ผท าหนาทจดการระบบบรการ (CSO) เขตสขภาพท 2 36. นายแพทยณฐพงศ วงศววฒน

ผอ านวยการโรงพยาบาลสวรรคประชารกษ จงหวดนครสวรรค


ผท าหนาทจดการระบบบรการ (CSO) เขตสขภาพท 3 37. นายแพทยสรชย โชคครรชตชย ผอ านวยการโรงพยาบาลอทยธาน จงหวดอทยธาน กรรมการ

ผท าหนาทจดการระบบบรการ (CSO) เขตสขภาพท 3 38. นายแพทยสรโชค ตางววฒน ผอ านวยการโรงพยาบาลสระบร จงหวดสระบร กรรมการ

ผท าหนาทจดการระบบบรการ (CSO) เขตสขภาพท 4 39. นายแพทยสมฤกษ จงสมาน ผอ านวยการโรงพยาบาลนครปฐม จงหวดนครปฐม กรรมการ

ผท าหนาทจดการระบบบรการ (CSO) เขตสขภาพท 5 40. นายแพทยชตเดช ตาบ-องครกษ ผอ านวยการโรงพยาบาลชลบร จงหวดชลบร กรรมการ

ผท าหนาทจดการระบบบรการ (CSO) เขตสขภาพท 6 41. นายแพทยชาญชย จนทรวรชยกล ผอ านวยการโรงพยาบาลขอนแกน จงหวดขอนแกน กรรมการ

ผท าหนาทจดการระบบบรการ (CSO) เขตสขภาพท 7 42. แพทยหญงณภทร สทธศกด นายแพทยช านาญการ โรงพยาบาลเซกา จงหวดบงกาฬ กรรมการ

ผท าหนาทจดการระบบบรการ (CSO) เขตสขภาพท 8 43. นายแพทยสมชาย อศวสดสาคร ผอ านวยการโรงพยาบาลมหาราชนครราชสมา

จงหวดนครราชสมา กรรมการ

ผท าหนาทจดการระบบบรการ (CSO) เขตสขภาพท 9 44. นายแพทยชลต ทองประยร ผอ านวยการโรงพยาบาลสรรพสทธประสงค

จงหวดอบลราชธาน กรรมการ

ผท าหนาทจดการระบบบรการ (CSO) เขตสขภาพท 10 45. นายแพทยพระพงษ ภาวสทธไพศฐ ผอ านวยการโรงพยาบาลสราษฎรธาน

จงหวดสราษฎรธาน กรรมการ

ผท าหนาทจดการระบบบรการ (CSO) เขตสขภาพท 11 46.นายแพทยสภาพ...

๒๐๑


46. นายแพทยสภาพ ไพศาลศลป ผอ านวยการโรงพยาบาลหาดใหญ จงหวดสงขลา กรรมการ ผท าหนาทจดการระบบบรการ (CSO) เขตสขภาพท 12

47. นางสาวพนทสร เหมพสทธ ผชวยผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 2 กรรมการ 48. นางสาวปนตา ธรสฤษกล ผชวยผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 3 กรรมการ 49. นายสรต ฉตรไชยาฤกษ

หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 2 ส านกตรวจและประเมนผล

กรรมการและเลขานการ

50. นางสาวฐปณภร เจรญวงศ

หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 3 ส านกตรวจและประเมนผล

กรรมการและผชวยเลขานการ

51. นางอรชร วชยค า เลขานการสาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 2 ส านกตรวจและประเมนผล


52. นางสธนา ลลาอดศร เลขานการผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 2 ส านกตรวจและประเมนผล


53. นางสาวคะนงนตย จตตบรรจง ผชวยหวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 3 ส านกตรวจและประเมนผล


๒๐๒




คณะท 3 การบรหารทรพยากรมนษย ........................................................

1. แพทยหญงวารณ จนารตน ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 10 ประธาน 2. นายแพทยไพศาล ดนคม ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 9 รองประธาน 3. นายแพทยสรพร ลอยหา สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 10 รองประธาน 4. นายแพทยเจษฎา ฉายคณรฐ สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 11 รองประธาน 5. นางกองมณ สรวงษสน ผชวยผตรวจราชการ เขตสขภาพท 10 กรรมการ 6. นางจราภรณ อนเสยม ผชวยผตรวจราชการ เขตสขภาพท 11 กรรมการ 7. นายรงฤทย มวลประสทธพร ผอ านวยการสถาบนพระบรมราชชนก

ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กรรมการ

8. นางอรยา สขลม นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการพเศษ สถาบนพระบรมราชชนก ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


9. นางกลยา เนตประวต นกทรพยากรบคคลช านาญการพเศษ สถาบนพระบรมราชชนก ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


10. นางศรนวล ศรคะรนทร นกทรพยากรบคคลช านาญการ สถาบนพระบรมราชชนก ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


11. นางอญธกา ชชวาลยางกร ผอ านวยการกองสนบสนนสขภาพภาคประชาชน กรมสนบสนนบรการสขภาพ


12. นางวรณศร อารยวงศ นกวชาการสาธารณสขช านาญการพเศษ กองสนบสนนสขภาพภาคประชาชน กรมสนบสนนบรการสขภาพ


13. นายพงศธร พอกเพมด ผอ านวยการส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


14. นางธตภทร คหา นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการพเศษ ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


15. นายสรรเสรญ นามพรหม ผอ านวยการกลมบรหารงานบคคล ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


16. นางจรพร ทองหอม นกทรพยากรบคคลช านาญการ กลมบรหารงานบคคล ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


17. นายรายน อโรรา ผอ านวยการส านกงานโครงการรวมผลตแพทยเพมเพอชาวชนบท กระทรวงสาธารณสข


18. นายแพทยพลวรรธน วทรกลชต ผอ านวยการศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


19. ประธานคณะกรรมการบรหารทรพยากรบคคล (CHRO) เขต 1-12 กรรมการ 20. หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 10 ส านกตรวจและประเมนผล กรรมการและเลขานการ 21. หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 9 ส านกตรวจและประเมนผล กรรมการและผชวยเลขานการ

๒๐๓




คณะ 4 การบรหารจดการ ………………………………………………………….

1. นายแพทยพศษฐ ศรประเสรฐ ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 5 ประธาน 2. นายแพทยรฐวฒ สขม ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 1 รองประธาน 3. นายแพทยณฐวฒ ประเสรฐสรพงศ ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 11 รองประธาน 4. นายแพทยกตต กรรภรมย สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 5 รองประธาน 5. นายผดชชย เคยนทอง ผชวยผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 1 กรรมการ 6. นางจารภา จ านงศกด ผชวยผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 5 กรรมการ 7. นางจราภรณ อนเสยม ผชวยผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 11 กรรมการ 8. หวหนาศนยปฏบตการตอตานการทจรตกระทรวงสาธารณสข กรรมการ 9. นางสาวสชาฎา วรนทรเวช นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการ

ศนยปฏบตการตอตานการทจรตกระทรวงสาธารณสข กรรมการ

10. หวหนากลมตรวจสอบภายใน ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กรรมการ 11. นางสาวกาญจนนภาแกวคง นกวชาการตรวจสอบภายในช านาญการ

กลมตรวจสอบภายใน ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


12. ผอ านวยการส านกบรหารการสาธารณสข ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กรรมการ 13. นางภทรอนงค จองศรเลศ เภสชกรเชยวชาญ ส านกบรหารการสาธารณสข


14. นางสาวไพทพย เหลองเรองรอง เภสชกรช านาญการพเศษ ส านกบรหารการสาธารณสข ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


15. ผอ านวยการส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กรรมการ 16. นางมะลวลย ยนยงสวรรณ ผอ านวยการกลมภารกจดานขอมลขาวสารสขภาพ

ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


17. นายมณฑล บวแกว หวหนากลมขอมลขาวสารสขภาพ 3 ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


18. นางชจตร นาชวะ หวหนากลมขอมลขาวสารสขภาพ ๑ ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


๑9. นางนพรตน…

๒๐๔


19. นางนพรตน จนทศร รองหวหนากลมขอมลขาวสารสขภาพ ๑ ส านกนโยบายและยทธศาสตร ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


20. เลขาธการสถาบนการแพทยฉกเฉนแหงชาต กรรมการ 21. นางธณณจรา ธนาศรธชนนท รองผอ านวยการส านกยทธศาสตร

สถาบนการแพทยฉกเฉนแหงชาต ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


22. นางสนนช ชยสทธ ผจดการงานตดตามและประเมนผล สถาบนการแพทยฉกเฉนแหงชาต ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


23. ผอ านวยการกลมประกนสขภาพ ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กรรมการ 24. นายแพทยวเชยร เทยนจารวฒนา รองผอ านวยการกลมประกนสขภาพ


25. นางอมรรตน พระพล นกวชาการการเงนและบญชช านาญการพเศษ กลมประกนสขภาพ ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


26. นางนมอนงค สายรตน หวหนากลมงานแผนงานและประเมนผล กลมประกนสขภาพ ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


27. นางสาวอโณทย ไชยปาละ กลมงานแผนงานและประเมนผล กลมประกนสขภาพ ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


28. นางอทย เกษรา กลมงานแผนงานและประเมนผล กลมประกนสขภาพ ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


29. หวหนาส านกวชาการสาธารณสข ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กรรมการ 30. นางชนดา กาจนะ นกวชาการสาธารณสขช านาญการ

ส านกวชาการสาธารณสข ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กรรมการ

31. นางจฬาพร กระเทศ นกวชาการสาธารณสขช านาญการ ส านกวชาการสาธารณสข ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


32. ผอ านวยการส านกการพยาบาล ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กรรมการ 33. นางศรมา ลละวงศ นกวชาการพยาบาลช านาญการพเศษ

ส านกการพยาบาล ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กรรมการ

34. ผอ านวยการส านกตรวจและประเมนผล ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กรรมการ 35. นางสนย สวางศร นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการพเศษ

ส านกตรวจและประเมนผล กรรมการ

36. นางอมรรตน ลมจตสมบรณ หวหนากลมตรวจราชการเขตสขภาพท 5 ส านกตรวจและประเมนผล


37. นายชาล เอยมมา หวหนากลมตรวจราชการเขตสขภาพท 1 ส านกตรวจและประเมนผล


38. หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 11 ส านกตรวจและประเมนผล กรรมการและผชวยเลขานการ

2๐. ผอ านวยการ…

๓9. นางมาตกา…

๒๐๕


39. นางมาตกา ศรโสภณ นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการ ส านกตรวจและประเมนผล


40. นางโกสม สาล นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการ ส านกตรวจและประเมนผล


41. นายบรรเจด ทงเหม นกวชาการสาธารณสขช านาญการ ส านกตรวจและประเมนผล


42. นางสาวธญชนก เหลองทองอราม นกวเคราะหนโยบายและแผน ส านกตรวจและประเมนผล


๒๐๖




คณะ 5 ตรวจราชการแบบบรณาการรวมกบส านกนายกรฐมนตร …………………………………………………

1. นายแพทยมรต จรเศรษฐสร ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 4 ประธาน 2. นายแพทยณรงค สายวงศ ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 7 รองประธาน 3. นายแพทยชาญวทย ทระเทพ ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 8 รองประธาน 4. นายแพทยสมยศ ศรจารนย สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 4 รองประธาน 5. นายแพทยอทธพล สงแขง สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 7 รองประธาน 6. ดร.นายแพทยพงษสวสด รตนแสง สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 8 รองประธาน 7. ผอ านวยการส านกตรวจและประเมนผล กรรมการ 8. นายผดชชย เคยนทอง ผชวยผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 1 กรรมการ 9. นางสาวองคณา จรรยากลวงศ ผชวยผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 4 กรรมการ

10. นางจารภา จ านงศกด ผชวยผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 5 กรรมการ 11. นางสมาล จรงจตตานสนธ ผชวยผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 7 กรรมการ 12. นางสรพรรณ โชตกมาศ ผชวยผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 8 กรรมการ 13. หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 4 ส านกตรวจและประเมนผล กรรมการ 14. นางสาวศรวรรณ จนทรสระค หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 7

ส านกตรวจและประเมนผล กรรมการ

15. หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 8 ส านกตรวจและประเมนผล กรรมการ 16. ผอ านวยการส านกอนามยสงแวดลอม กรมอนามย กรรมการ 17. นางณรนช อาภาจรส นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการพเศษ

ส านกอนามยสงแวดลอม กรมอนามย กรรมการ

18. นายประโชต กราบกราน นกวชาการสาธารณสขช านาญการพเศษ ส านกอนามยสงแวดลอม กรมอนามย


19. นางสาวนวรตน อภชยนนท นกวชาการสาธารณสขปฏบตการ ส านกอนามยสงแวดลอม กรมอนามย


20. ผอ านวยการกองแผนงาน กรมอนามย กรรมการ 21. นายนกลกจ พกาธร นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการพเศษ

กองแผนงาน กรมอนามย กรรมการ

22. ผอ านวยการส านกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม กรมควบคมโรค กรรมการ

23.

นางภคน สรปชกะ

นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการพเศษ ส านกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม กรมควบคมโรค


24. นางสธดา...

๒๐๗


24. นางสธดา อทะพนธ นกวชาการสาธารณสขช านาญการพเศษ ส านกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม กรมควบคมโรค


25. นายประหยด เคนโยธา

นกวชาการสาธารณสขปฎบตการ ส านกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม กรมควบคมโรค


26.

นางอรพรรณ ศรวงษ

นกวชาการสาธารณสข ส านกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม กรมควบคมโรค


27. ผอ านวยการส านกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค กรรมการ 28. นางนงนช ตนตธรรม

นกวชาการสาธารณสขช านาญการพเศษ ส านกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค


29. นายแพทยไผท สงหค า

นายแพทยช านาญการ ส านกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค


30.

นายขจรศกด จนทรพาณชย

นกวชาการสาธารณสขช านาญการ ส านกโรคไมตดตอ กรมควบคมโรค


31. ผอ านวยการส านกสาธารณสขฉกเฉน ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กรรมการ 32. นางสาวพรสดา ค าเหลอง

นกวชาการสาธารณสข ส านกสาธารณสขฉกเฉน ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


33.

นางสาวนตยา คณตสาร นกวชาการสาธารณสข ส านกสาธารณสขฉกเฉน ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


34. ผอ านวยการส านกบรหารการสาธารณสข ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข กรรมการ 35. นางภทรอนงค จองศรเลศ เภสชกรเชยวชาญ ส านกบรหารการสาธารณสข


36. นางณปภส นฤคนธ

นกวชาการสาธารณสขช านาญการพเศษ ส านกบรหารการสาธารณสข ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


37.

นางสาวชตนาถ ทศจนทร

นกวชาการสาธารณสขช านาญการ ส านกบรหารการสาธารณสข ส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข


38. นางสาวจฑารตน ไตเมฆ นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการพเศษ ส านกนโยบายและยทธศาสตร


39. นางลกษณา วองประทานพร หวหนากลมพฒนาระบบตรวจราชการ ส านกตรวจและประเมนผล


40. นางสภาวด อศวศรอนนต

นกวเคราะหนโยบายและแผนช านาญการ ส านกตรวจและประเมนผล


41.

นายพระพล กลาหาญ นกวเคราะหนโยบายและแผน ส านกตรวจและประเมนผล


208

คณะทปรกษา

1. แพทยหญงประนอม ค าเทยง รองปลดกระทรวงสาธารณสข ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 13

2. นายแพทยมรต จรเศรษฐสร หวหนาผตรวจราชการกระทรวง ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 4

3. นายแพทยศภกจ ศรลกษณ รองหวหนาผตรวจราชการกระทรวง ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 2

4. นายแพทยธเรศ กรษนยรววงค รองหวหนาผตรวจราชการกระทรวง ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 6

5. นายแพทยรฐวฒ สขม ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 1 6. นายแพทยโอภาส การยกวนพงศ ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 3 7. นายแพทยพศษฐ ศรประเสรฐ ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 5 8. นายแพทยณรงค สายวงศ ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 7 9. นายแพทยชาญวทย ทระเทพ ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 8

10. นายแพทยไพศาล ดนคม ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 9 11. แพทยหญงวารณ จนารตน ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 10 12. นายแพทยณฐวฒ ประเสรฐสรพงศ ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 11 13. แพทยหญงพรรณพมล วปลากร ผตรวจราชการกระทรวง เขตสขภาพท 12 14. นายแพทยไพศาล ธญญาวนชกล สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 1 15. นายแพทยไชยนนท ทยาววฒน สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 2 16. นายแพทยบญชย ธระกาญจน สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 3 17. นายแพทยสมยศ ศรจารนย สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 4 18. นายแพทยกตต กรรภรมย สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 5 19. นายแพทยอภชาต รอดสม สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 6 20. นายแพทยอทธพล สงแขง สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 7 21. ดร.นายแพทยพงษสวสด รตนแสง สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 8 22. นายแพทยยทธนา พนพานช สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 9 23. นายแพทยสรพร ลอยหา สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 10 24. นายแพทยเจษฎา ฉายคณรฐ สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 11 25. นายแพทยยอรน จระนคร สาธารณสขนเทศก เขตสขภาพท 12 26. ผชวยผตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข ประจ าเขตสขภาพท 1-12

209

คณะผจดท า

1. คณะกรรมการขบเคลอนระบบการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข 2. คณะกรรมการก าหนดแผนและตดตามผลการตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข

ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 (คกต.) คณะท 1-5 3. นายแพทยภวเดช สระโคตร ผอ านวยการกองตรวจราชการ 4. นายสนต ศรโกมล รองผอ านวยการกองตรวจราชการ 5. นางสาวลาวลย สขมวาท รองผอ านวยการกองตรวจราชการ 6. นางสาวนวลภรณ เฉยรอด หวหนากลมยทธศาสตร 7. นางสนย สวางศร หวหนากลมประเมนผล 8. นางอบลวรรณ การสมเจตน หวหนากลมอ านวยการ 9. นางวชราพร เหนใจชน หวหนากลมรบเรองรองเรยน

10. นายชาล เอยมมา หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 1 11. นายสรต ฉตรไชยาฤกษ หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 2 12. นางสาวฐปณภร เจรญวงศ หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 3 13. นายอตชาต หงษทอง หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 4 14. นางอมรรตน ลมจตสมบรณ หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 5 15. นายสวฒน โคตรสมบต หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 6 16. นางสาวศรวรรณ จนทรสระค หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 7 17. นางปารฉตร ตนตยวรงค หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 8 18. นางพรอนนต กตตมนคง หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 9 19. นางกองมณ สรวงษสน หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 10 20. นางศรเพญ ตลบนาค หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 11 21. นางสาวศญาภสร จ ารสอธวฒน หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 12 22. นางแสงจนทร ชาตประสทธ หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 13 23. นางลกษณา วองประทานพร หวหนากลมพฒนาระบบตรวจราชการ 24. นางศรพร ลนซาย หวหนางานตรวจราชการกรณปกต

กลมพฒนาระบบตรวจราชการ 25. นางสภาวด อศวศรอนนต หวหนางานตรวจราชการแบบบรณาการ

กลมพฒนาระบบตรวจราชการ 26. นางสาวสรนนท พานพศ ปฏบตงานตรวจราชการกรณปกต

กลมพฒนาระบบตรวจราชการ 27. นางสาวขวญแกว จนทรวเชยร ปฏบตงานตรวจราชการกรณปกต

กลมพฒนาระบบตรวจราชการ 28. นายพระพล กลาหาญ ปฏบตงานตรวจราชการแบบบรณาการ

กลมพฒนาระบบตรวจราชการ

210

บรรณาธการ

1. นายแพทยภวเดช สระโคตร ผอ านวยการกองตรวจราชการ

2. นางสาวลาวลย สขมวาท รองผอ านวยการกองตรวจราชการ

3. นายสนต ศรโกมล รองผอ านวยการกองตรวจราชการ

4. นายสวฒน โคตรสมบต หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 6

เลขานการคณะกรรมการก าหนดแผนและ

ตดตามผลการตรวจราชการ คณะท 1

5. นายสรต ฉตรไชยาฤกษ หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 2



6. นางกองมณ สรวงษสน หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 10



7. นางอมรรตน ลมจตสมบรณ หวหนากลมตรวจราชการ เขตสขภาพท 5



8. นางลกษณา วองประทานพร หวหนากลมพฒนาระบบตรวจราชการ



9. นางศรพร ลนซาย หวหนางานตรวจราชการกรณปกต

10. นางสภาวด อศวศรอนนต หวหนางานตรวจราชการแบบบรณาการ

ผชวยเลขานการคณะกรรมการก าหนดแผน

และตดตามผลการตรวจราชการ คณะท 5

11. นางสาวสรนนท พานพศ ปฏบตงานตรวจราชการกรณปกต

12. นางสาวขวญแกว จนทรวเชยร ปฏบตงานตรวจราชการกรณปกต

13. นายพระพล กลาหาญ ปฏบตงานตรวจราชการแบบบรณาการ

ออกแบบปกโดย

นายสอง แทนมณ นกศกษาสาขาวชาคอมพวเตอรกราฟก วทยาลยเทคโนโลยสยามบรหารธรกจ นนทบร

ค ำน ำ · 2018-02-06 · ข...

Documents

Transcript of ค ำน ำ · 2018-02-06 · ข...