1 TABGİS Bülten

EYLÜL-EKİM 2018

9. Türkiye Enerji Zirvesi Düzenlendi

Enerji Petrol Gaz Yayın Gru-bu tarafından düzenlenen 9. Türkiye Enerji Zirvesi, Antal-ya Regnum Carya Otel’de 9-10 Ekim tarihlerinde gerçekleş-tirildi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Ba-kanı Fatih Dönmez, Zirve’nin açılışında konuşma yaparak özel oturumda moderatörlerin sorularını yanıtladı.

“Zirve, Ülkemizin Enerjide Stratejik Pozisyonunu Daha da Güçlendirecek”Enerji ve Tabii Kaynaklar Ba-kanı Fatih Dönmez, 9. Türki-ye Enerji Zirvesi ve ERRA’nın 17. Enerji Yatırım ve Düzenle-me Konferansı’nı eş zamanlı olarak düzenlediklerini, yerli ve yabancı paydaşları birara-ya getiren her iki ekibin ülke-mizin enerjideki stratejik po-

zisyonunu daha da güçlendire-ceğine inandıklarını ifade etti. ERRA’nın 17. Enerji ve Yatırım Düzenleme Konferansı’nın ay-nı zamanda EPDK’nın 17. yaş gününe denk geldiğini söyle-yen Dönmez, iki kurumu da kutladı.Küresel enerji denkleminin her yüz yılda büyük değişimler geçirdiğine işaret eden Dön-mez, son 25 yılda ise enerji tek-nolojilerinde ve enerji paradig-masında yaşanan değişimlerin beraberinde yeni enerji kay-naklarını ve yeni enerji anlayı-şının doğmasına zemin hazır-ladığını söyledi.

“Yenilenebilir EnerjininAğırlığı Artıyor”“Yapılan projeksiyonlara gö-re 2040 yılına kadar OECD dı-şı ülkelerin enerji talebinin,

küresel enerji talebinin yüz-de 70’ine tekabül etmesi tah-min ediliyor” şeklinde konuşan Dönmez, Asya Pasifik ve Hin-distan’da elektrik üretiminde fosil yakıtları Avrupa ve Ku-zey Amerika’da ise yenilenebi-lir enerjinin ağırlığının giderek arttığının altını çizdi.

“Türkiye Önemli Bir Üretim Üssü Haline Gelecek”Bakan Dönmez, Milli Ener-ji ve Maden Politikası kapsa-mında Türkiye’nin sadece ca-ri açığın kapatılması anlamın-da değil, enerji teknolojilerinde de önemli adımlara imza attı-ğını ve enerjide başlatılan Ar-Ge dönüşümünün Türkiye’yi önemli bir üretim üssü haline getireceğini söyledi.Türkiye’nin yerli kaynakları-nı maksimum seviyede kullan-

mak zorunda olduğunu ifade eden Dönmez, bu kaynakların özel sektör eliyle yatırıma dö-nüşmesi için gerekli çalışmala-rı yaptıklarını vurguladı. Dön-mez, bu kapsamda ilk Yenile-nebilir Enerji Kaynak Alanları (YEKA) güneş ve rüzgar ihale-lerini geçen yıl gerçekleştirdik-lerini ifade ederek, dünyanın en büyüklerinden biri olacak 1,200 megavatlık offshore rüz-gar enerjisi YEKA ihalesi için tekliflerin 23 Ekim’e kadar alı-nacağını hatırlattı.Bin megavatlık YEKA GES-2 projesi için geçen hafta Resmi Gazete’de ilanın yayımlandığı-nı dile getiren Dönmez, “Batar-ya depolama sistemi için ayrı bir ihale ve yol haritası düzen-lemeyi kararlaştırdık. Türki-ye’ye yatırım yapan hiçbir yatı-rımcı kaybetmedi, bundan son-

2 TABGİS Bülten

ra da kaybetmeyecek. Yerli ve yabancı yatırımcılarımızı yeni YEKA yatırımlarına davet edi-yorum. Gelecek 10 yılda hem rüzgar hem de güneş enerjisin-de 10’ar bin megavatlık kapasi-teyi hayata geçirmeyi planlıyo-ruz.” şeklinde konuştu. Dönmez, yerli kömürde de ben-zer ihale modellerinin gerçek-leştirildiğini ve çevreye duyarlı yeni nesil termik santrallerin hayata geçirilmesi için önem-li çalışmaların olduğunu kay-detti.

“Enerji Verimliliği Türkiye’nin Enerji Politikalarında Önemli Yer Tutuyor”Geçtiğimiz yıl; 6 alan, 55 baş-lıkta Enerji Verimliliği Eylem Planı’nın kamuoyu ile paylaşıl-dığını hatırlatan Bakan Dön-mez, enerji verimliliğinin Tür-kiye’nin enerji politikalarında önemli bir yer tuttuğuna dikka-ti çekerek, “2023 yılına kadar yaklaşık 10 milyar dolarlık ya-tırımın karşılığını 2033’e gel-diğimizde yaklaşık 30 milyar dolar olarak geri alacağız. Tür-kiye’de enerjinin uygun sunul-ması israf edileceği anlamına gelmez” dedi.

“Uluslararası Projelerde Önemli Rol Oynuyoruz”Dönmez, Türkiye’nin bölgenin enerji güvenliğinde de TANAP ve inşaatı halen devam eden ve 2019’da tamamlanması plan-lanan TürkAkım projeleriyle önemli bir rol oynadığının altı-nı çizdi.Türkiye’nin sağlam ekonomi-si ve güçlü siyasi istikrarıyla

uluslararası projelerin vazge-çilmez ortağı olmayı sürdüre-ceğini belirten Dönmez, şunla-rı söyledi:“Fatih sondaj gemimiz bu ay sonunda Akdeniz’de ilk son-dajını gerçekleştirecek. İnşal-lah, ikinci gemiyi de yakın bir zaman içerisinde filomuza ka-tacağız. Özellikle Akdeniz’de uluslararası hukuktan kaynak-lı kaynaklarımızı sonuna kadar koruyacağımızı ifade etmek is-terim. Barbaros Hayrettin Paşa sismik araştırma gemimiz de Türkiye Petrollerine ait ulus-lararası sahalarda sismik çalış-malarına devam edecek.”

“Nükleerde Çalışmalar Sürüyor”Bakan Dönmez, diğer önemli projenin Akkuyu Nükleer Sant-rali olduğunu hatırlatarak, bu-rada çalışmaların aralıksız sür-düğünü söyledi. Nükleer sant-rallerin Türkiye’nin enerji sepetindeki en önemli bileşen-

lerden biri olacağını ve 2023’te Akkuyu’da ilk reaktörün işlet-meye alınmasının planlandığını aktaran Dönmez, Sinop Nükleer Santrali’nde fizibilite ve incele-me çalışmalarıyla birlikte üçün-cü nükleer santral için de Çin şirketiyle ilgili görüşmelerin sürdüğünü kaydetti. Doğalgazda da depolama çalışmalarının de-vam ettiğini ifade eden Dönmez, temel hedefin 2023’e kadar yıl-lık gaz tüketiminin asgari yüz-de 20’sini depolayacak kapasite-ye ulaşmak olduğunu vurguladı. Dönmez, gelecek hafta önemli bir yatırımın hayata geçirilece-ğini, yıllık 10 milyon ton işleme kapasitesine sahip STAR Rafi-neri’nin açılışının planlandığı-nı bildirdi. Dönmez, Türkiye’nin mali açıdan güçlü, istikrarlı, şef-faf ve rekabetçi bir serbest enerji piyasasının temellerini attığını aktararak, “Tüm jeopolitik geri-lim ve zorluklara rağmen, Tür-kiye şeffaf ve rekabetçi yapısıy-la öngörülebilir bir düzenleyici

çerçeveyi başarmıştır. Türkiye bölgesinde yatırımcılar için gü-venli bir liman ve önemli bir böl-gesel aktör olmayı sürdürecek-tir.” değerlendirmesinde bulun-du.

“Kars’tan Edirne’yeHer ile Güneş Santrali”Enerji ve Tabii Kaynaklar Ba-kanı Fatih Dönmez, Türkiye’nin yerli ve yenilenebilir enerji kay-naklarını maksimum seviyede kullanmak için gerekli adımları attığını belirterek “Yenilenebi-lir Enerji Kaynak Alanları (YE-KA) ihalelerini daha orta ve kü-çük ölçekte de yapmayı düşünü-yoruz. Kars’tan Edirne’ye kadar her ilde 40-50’şer megavatlık güneş enerjisi santrali planlıyo-ruz” dedi.

“Doğalgaz Dağıtımında Geçen Yıl Tarihi Bir Rekor Kırıldı”Zirve’nin özel oturumunda mo-deratörlerin sorularını yanıt-layan Bakan Dönmez, doğal-gazda kaynak ve güzergahların bollaşmasıyla daha rekabetçi bir ortam oluşacağını ve şu an-da Türkiye’nin önünde doğal-gaz kontratları açısından bir fırsat bulunduğunu söyledi. Ba-zı kontratların sürelerinin so-nuna yaklaşıldığını anımsatan Dönmez, artık 20-25 yıllık uzun dönemli kontratlar yerine daha esnek bir yapıyla yürünecek ve kısa dönemli kontratlar yapıla-cağını, bu şekilde yapılacak gaz kontratlarının da tüketicinin daha lehine olacağını aktardı. Dönmez, doğalgaz dağıtımında geçen yıl Türkiye’nin tarihi bir rekor kırdığını ve 101 ilçeye gaz

Fatih DönmezEnerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı

3 TABGİS Bülten

verildiğini anlattı. Devam eden çalışmalarla yaklaşık 220 ilçe-nin doğalgaza kavuşmuş olaca-ğını ifade eden Dönmez, doğal-gaz konforunun şehirlere olan göçü durdurduğuna da işaret etti. Bakan Dönmez, Türkiye’de gazın elektrik üretimdeki pa-yı azalırken şehir ve sanayinin talebini sorunsuz karşılayacak şekilde bir strateji belirledikle-rini vurguladı.

“Akaryakıtta Eşel Mobil Sisteme Bir Süre Daha Devam”Akaryakıttaki eşel mobil uygu-lamasına değinen Dönmez, kur ve petrol fiyatlarındaki artışın yüzde 50 seviyesinde gerçek-leştiğini ve bu maliyet artışla-rının hepsinin pompaya yan-sıtılması durumunda tüketi-ci açısından “katlanılamaz bir durumun ortaya çıkacağını” di-le getirdi. Dönmez, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın bu konu-da önemli bir fedakarlık yap-tığına dikkati çekerek “Ne za-man kalkar bu uygulama bile-miyoruz ama anlaşılan o ki bir müddet daha devam edecek gi-bi görünüyor.” değerlendirme-sinde bulundu.

“Akkuyu Yılda 7,5 Milyar Metreküplük Gaz İthalatını Önleyecek”Türkiye’nin nükleer enerji-deki adımlarına da değinen Dönmez, nükleer santrallerin mevsim koşullarından bağım-sız olarak çalıştığını anlattı. Dönmez, doğalgaz ithalatının ikame edilmesi açısından da nükleerin çok önemli olduğu-nu belirterek “Akkuyu tam ka-pasite devreye girdiğinde yıl-lık 7,5 milyar metreküplük gaz ithalatından sağlanan elekt-rik üretimini gerçekleştirebi-lecek. Sinop’ta ikinci nükleer santral için çalışmalar sürer-ken, üçüncü nükleer santral için de Çinlilerle görüşüyoruz. Çinlilerle yaklaşık 6 aydır gö-rüşülüyor ama yer henüz net-leşmedi. Enerjinin tüketildiği yerde üretilmesi çok önemli ve Trakya bölgesinin de enerji tü-ketimi fazla olduğu için Trak-ya üçüncü nükleer için ağırlık kazandı diyebiliriz.” diye ko-nuştu. Bakan Dönmez, Türkiye’nin

doğalgaz ve petrol arama ve sondaj çalışmalarındaki gün-cel durum konusunda ise şun-ları söyledi: “Fatih sondaj ge-mimizle bu ayın sonunda in-şallah matkabı çalıştırmaya başlıyoruz, gemi şu anda lo-kasyonda. Sığ denizde eşza-manlı bir başka noktamız da-ha var. O da Mersin’de, hazırlık çalışmaları büyük ölçüde ta-mamlandı. Antalya açıkların-daki derin deniz sondajı ola-cak. 2 bin 500 metre derinlik söz konusu. Deniz tabanından itibaren de 5 bin ila 6 bin met-re aşağıya inilecek. Son derece modern ve teknolojik bir alt-yapıyı kullanıyoruz. Biz bilim-sel olarak yapılması gereken tüm çalışmaları yaptık. Ayrı-ca, sondaj için ikinci bir gemiyi daha alma çalışmalarımız de-vam ediyor. Bir sondaj gemi-miz Karadeniz’de diğer sondaj gemimiz de Akdeniz’de çalış-malarına devam edecek.

“Enerji Verimliliği içinYeni Finansman Modeli”Türkiye’de enerji verimliliği-ne çok önem verdiklerini akta-ran Dönmez, “Tüketicinin ener-ji verimliliğinde yapacağı yatı-rımın belli bir modelle finanse edilmesi gerekiyor. Bankalarla görüşüyoruz, bunun için yurt-dışından da ciddi finans imkan-ları olacak gibi görünüyor. Önü-müzdeki hafta ve aylarda parça parça lansmanını yapacağımız gelişmeler olacak.” açıklama-sında bulundu. Dönmez, özel-likle konutlarda yalıtımın çok önemli olduğunu ifade ederek doğalgaz zamlarının etkisinin de ısı yalıtımıyla azaltılabile-ceğini ve bu sayede faturalar-da yüzde 30 civarında tasarruf sağlandığını dile getirdi. Yaz sa-ati uygulamasıyla Türkiye’nin teknik ve ekonomik bir karar al-dığını vurgulayan Dönmez, Av-rupa Birliği’nin de bu konuyu tartıştığını, bu yıl son defa yaz saatini kullanıyor olabilecekle-rini söyledi. Böylece Avrupa ile Türkiye’nin arasındaki bir sa-atlik zaman diliminin de kapan-mış olacağını belirten Dönmez, yerel yöneticilerin okul ve me-sai saatlerini güneşin doğuş ve batış saatlerine göre ayarlama-sında fayda olduğunu kaydetti.

“EPDK Bu Yıl 17. Yaşını Kutluyor”EPDK Başkanı Mustafa Yıl-maz, bu yıl EPDK’nın 17. ya-şını kutlayarak, ERRA Enerji Yatırım ve Düzenleme Kon-ferası’nın da bu yıl 17.’sinin 9. Türkiye Enerji Zirvesi ile eş zamanlı olarak gerçekleş-tirildiğine dikkat çekti. Zir-veyi, bölgesel enerjiyi küre-sel sinerjiye çevirmenin ba-samağı olarak gördüklerini dile getiren Yılmaz, zirvenin başarılı sonuçlar vermesini diledi.

“Sektöre Yatırım Yapılmalı”Enerji talebinin güvenilir ve ekonomik olarak karşılan-ması için yatırım yapılması gerektiğini söyleyen Yılmaz, yatırım ile işin bitmediğini, yatırımcının yatırdığını belli bir sürede geri alabilmesi ge-rektiğini ifade ederek tüke-ticilerin de katlanılabilir fi-yatlarda enerjiye erişmeleri-nin olmazsa olmaz nitelikte olduğunu, düzenleyici kurum olarak paydaşların çıkarları-nı ortak bir zeminde buluş-turmaları gerektiğini sözleri-ne ekledi.

“EPDK Olarak Sürekli Kendimizi Gözden Geçiriyoruz”EPDK Başkanı, enerji piya-salarının işleyişinin her ge-çen gün biraz daha karma-şıklaştığına vurgu yaparak bu durumun piyasaları izle-yen ve yönlendiren düzen-leme kurumlarının görev ve sorumluluklarını da arttırdı-ğını söyledi ve sözlerini şöy-le sürdürdü: “EPDK olarak biz de kendimizi sürekli göz-

den geçiriyoruz. Uzmanlığı-mızı, yetkinliğimizi, tarafsız ve bağımsız kalabilme etki-mizi güçlendirmek için çalı-şıyoruz. Bu tür çalışmaların beklenen sonuçları vermesi için paydaşlarla sağlıklı ile-tişim ve etkileşim çok önem-lidir. Zira bu tür çalışmalar düzenleyici kurumların ba-ğımsız karar alabilmek im-kan ve kabiliyetlerinin ko-runması ve geliştirilmesine bağlıdır. Bu konuda EPDK olarak şanslı olduğumuzu belirtmek istiyoruz. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı-mız Sayın Fatih Dönmez ve Bakanlığımızın birçok üst düzey bürokratı düzenleyi-ci kurum yeteneğine sahip-tir. Bu vesileyle başta Sa-yın Bakanımız olmak üzere tüm ekibine bize verdikleri destek için teşekkür ediyo-ruz.”

“Enerji Ticaret Merkezi Olmamızın Bir Ayağı Doğalgaz Diğeri Elektrik”Ülkemizin enerji ticaret mer-kezi olması yolunda önemli bir aşamayı ifade eden Orga-nize Toptan Doğalgaz Ticaret Piyasası’nın 1 Eylül itibariy-le açıldığını anımsatan Yıl-maz, organize piyasada gün-lük olarak doğalgaz ticaretine başlayan ilk ülke olduğumu-zun altını çizdi. Enerji ticaret merkezi ol-ma hedefimizin bir ayağı-nın doğalgaz olduğunu söy-leyen Yılmaz diğer ayağının da elektrik olduğuna dikkat çekti. Elektrik piyasasında hedeflenenin ticaretin art-tırılması olduğunu vurgu-layan EPDK Başkanı, elekt-

Mustafa YılmazEPDK Başkanı

4 TABGİS Bülten

rikte kurulu gücün 90 bin megavata ulaştığını kaydet-ti. Yerli ve yenilenebilir kay-nakların elektrik üretimin-deki payının her geçen gün arttığını söyleyen Yılmaz, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın öncülüğün-de gerçekleştirilecek YEKA ihaleleriyle daha da artacağı-nı vurguladı.

“Tüketicinin Kendi Enerjisini Üretmesi için Gerekli Çalışmaları Yapıyoruz”Yılmaz, EPDK olarak ye-rel yönetimlerin ve tüke-ticilerin kendi enerjilerini üretmeleri konusuna büyük önem verdiklerini ifade ede-rek çatı ve cephe uygulama-ları ile güneş enerjisinden faydalanarak kendi tüketti-ği enerjiyi üretmesinin önü-nü açtıklarını söyledi. Ener-ji depolamaya yönelik mev-zuat çalışmasının da sonuna geldiklerini kaydeden Yıl-maz, kısa süre içerisinde sis-temsel kesintilere çare olup yenilenebilir enerji kaynak-larının yerinde tüketimi-ni temin eden enerji depola-ma sistemlerinin de devreye alınmasını sağlayacaklarını belirtti.

“Akaryakıt Sektörü Hızlı Büyümesini Sürdürüyor”Akaryakıt sektörünün hız-

lı büyümesini sürdürdü-ğünü söyleyen EPDK Baş-kanı, özellikle rafinaj ve dağıtım faaliyetlerine iliş-kin yatırımların devam et-tiğini belirterek bu faali-yete ilişkin olarak yabancı yatırımcının ilgisinin bü-yük olduğuna dikkat çekti. 2017 yılı verileri itibariy-le akaryakıt dağıtımında fa-aliyet gösteren en büyük 10 şirketten dördünün yabancı şirket olduğunu belirten Yıl-maz, piyasadaki pazar payla-rının da yüzde 48 olduğunu kaydetti. “Akaryakıt sektörü özelinde ham petrolün akaryakıta dö-nüştürülmesi ve dünya pa-zarlarına sunulması aşama-sında ülkemiz önemli bir ya-tırım potansiyeline sahiptir” diyen Yılmaz, bu yılın sonu-na doğru yeni bir rafinerinin devreye gireceğini ifade etti.

“Piyasa Yapısını Bozanlara Tavrımız Çok Net”Yılmaz, EPDK olarak şeffaf, tutarlı, etkili düzenlemeler-le rekabet ortamını iyileş-tirmek ve yatırım cazibesi yüksek bir akaryakıt piyasa-sı oluşturmak için çalışma-larını sürdürdüklerini söyle-yerek Kurum olarak kırmı-zı çizgilerinin dört piyasanın da adil, rekabetçi ve öngörü-lebilir yapısını korumak ve

bu yapıyı daha ileri düzeye taşımak olduğunu söyledi. Piyasalara yönelik en ufak bir adaletsizliğin bütün sek-tör için tehdit oluşturduğu-nun altını çizen EPDK Baş-kanı Yılmaz, akaryakıt da-ğıtım işinin niteliği gereği birçok sektörü doğrudan il-gilendirdiğini, ülkemizin ge-lirinin önemli bir miktarının da bu faaliyetten elde edil-mesi nedeniyle kamu mali-yesini de yakından ilgilen-dirdiğine dikkat çekti. EPDK Başkanı, Kurum ola-rak piyasanın yapısını bozan faaliyetlerde bulunan, üzeri-ne düşen sorumluluğu yeri-ne getirmeyen, kamu maliye-sine zarar veren her firmaya karşı gereken tavrı göstere-ceklerini önemle vurguladı.

“Zirve, Enerjiye Dair Küresel ve Bölgesel Pek Çok Gündem Maddesine Sahip”17. ERRA Enerji Yatırım Dü-zenleme Konferansı ve 9. Türkiye Enerji Zirvesi’nin enerjiye dair küresel ve böl-gesel pek çok gündem mad-desine sahip olduğuna dik-kat çeken Yılmaz, konuların yetkin konuşmacıların su-numları ve yapılacak tartış-maların sektör için verimli ve uygulanabilir çıktılar ge-tireceğine inandıklarını ifa-de etti.

“Türkiye Enerji Zirvesi Büyümeye Devam Ediyor”Türkiye Enerji Zirvesi Baş-kanı Mustafa Karahan, 9.’su düzenlenen Türkiye Ener-ji Zirvesi’nin büyümeye de-vam ettiğini, bu yıl bazı fark-lar olduğuna dikkat çekti. Karahan, bu yıl global ener-ji dünyasının önemli paydaşı ERRA ile bu organizasyonu paylaşmaktan onur duyduk-larını ifade etti. Karahan, son 10 yılda gerek ekonomi gerekse enerji sek-törü üzerinde büyük deği-şimler yaşandığını belirte-rek tüm sektörlerin üzerin-de durduğu dijital değişim ile ilgili başlıkların ülke olarak uzağında kalamayacağımızı

Mustafa KarahanTürkiye Enerji Zirvesi Başkanı

5 TABGİS Bülten

kaydetti. Kötü giden işlerle ilgili kamuyu sorumlu tutma gibi eğilimler olduğuna işaret eden Karahan, herkesin ay-nı gemide olduğuna vurgu ya-parak, yeni bir dönemden ge-çerken güçlenerek çıkmanın en önemli temenni olduğunu sözlerine ekledi.

vesi katılımcılarının sek-törün yerel ve bölgesel sorunlarıyla ilgili tüm görüş ve önerilerini bir araya geti-receğini belirtti. Ots, çok sayıda düzenlene-cek konferansların heyecan verici tartışmalara zemin hazırlayacağını ve dinleyi-cilere sektörlere yönelik bir bakış açısı sunacağını tah-min ettiklerini sözlerine ek-ledi. Ots, ERRA’nın tarihin-de ilk defa, özellikle enerji piyasasının enerji düzenle-me ve geliştirilmesi ile ilgi-li olarak enerji sektöründe yeni ve devam eden araştır-maları özetleyen bir poster sergisinin de bulunduğuna dikkat çekti.

“En Büyük Değişim Elektrikli Araçlarda Yaşanacak”Önümüzdeki dönemde en bü-yük değişimin elektrikli araç-larda olacağını ifade eden Ak, elektrikli araçların satılma oranının her geçen gün arttı-ğına dikkat çekerek geçtiğimiz yıl dünyada 100 milyon araç satıldığına ve bunun 1,5 mil-yonunun elektrikli olduğunu söyledi.Şu an dünyada toplam 3 mil-yon elektrikli araç olduğunu ifade eden Ak, elektrikli araç üretiminin 2 yıl içinde 6-7 mil-yona ulaşabileceğini sözlerine ekledi. 2017 yılında 2020 he-deflerinin tutmuş olduğunu söyleyen Ak, elektrikli araçla-rın yürüyebilmesi için altya-pının ciddi anlamda değişmesi gerektiğini kaydetti. Zorlu Enerji’nin Zes markası-nı oluşturduğunu söyleyen Ak, Zes’le birlikte Türkiye’nin her yerine Vestel’in de katkılarıy-la elektrikli şarj istasyonlarını yerleştirmeyi kendilerine he-def belirlediklerini belirtti.

ya’da bir araya gelmesi oldu-ğunu söyledi. Zaimler, temsilcilerin ziya-retleri sırasında Enerji ve Ta-bii Kaynaklar Bakanlığı ile düzenleyici kurumun öncü-lüğünde Türkiye enerji piya-sasının nasıl bir diyalog için-de olduğunu, paydaş odaklı, şeffaf, yenilikçi ve sürekli ge-lişim yönünde ilerlemeleri-ni gözlemleme fırsatı bulma-larını umduklarını ifade etti. Enerji sektörünün dinamiz-mi ve potansiyeli yüksek bir sektör olduğuna dikkat çeken Zaimler, enerji arz güvenliği, enerjide rekabetçilik, öngö-rülebilirlik, sürdürülebilirlik gibi çok önemli hedeflere sa-hip olduğunun altını çizdi.

“Tüm Paydaşlar Olarak El Ele Bu Zor Dönemden Başarıyla Geçeceğiz”Zor bir dönemden geçildi-ğinin altını çizen Zaimler; “Güçlü, rekabetçi ve şeffaf enerji piyasaları oluşturacak düzenleme anlayışıyla de-ğer yaratmak akıllı, temkinli ve ömürlü bir finansal yöne-tim ve risk yönetimi hepimi-zin önceliği olmalıdır. Bunun için sektör oyuncuları olarak bu konuda kaslarımızı daha da geliştirmeli ve operasyo-nel imkanların üzerine daha fazla odaklanmalıyız. Tabi bu aşamada bankalara ve finans kuruluşlarına da büyük görev düştüğüne inanıyorum” şek-linde konuştu. Sektör oyuncularının arz ve hizmet kalitesi ile tüketici memnuniyeti odağını bu zor-lu dönemde de asla kaybet-memesi gerektiğini vurgula-yan Zaimler, tüketicilerin de emtia fiyatlarını doğru yan-sıtmayan fiyatlandırmanın arz güvenliği için riskler taşı-dığını ve sürdürülebilir olma-dığı konusunun bilincine var-maları gerektiğini ifade ede-rek zorlukların üstesinden gelmek üzere doğru adım ve yöntemlerle bugünü yönetir-ken geleceği de verimli olarak tasarlanabilecek bu dönemi kamu, özel sektör ve tüm pay-daşlar olarak el ele vererek başarıyla geçileceğine inan-dıklarını kaydetti.

“Sadece Ülkemizde Değil, Dünyada da Birçok Sorun Var”Zorlu Holding Enerji Grubu Başkanı Sinan Ak, ülke olarak çok zor bir süreçten geçtiğimi-zi, sadece ülkemizde değil, dün-yada da birçok sorun olduğuna dikkat çekerek burada en önem-li konunun hep birlikte kamu, özel sektör ve özellikle bankala-rın birarada bu sürecin üzerin-den gelinmesi olduğunu söyledi. Ak, enerji ailesinin en önem-li avantajının hem Bakanlık-ta hem de EPDK’da çok değerli kadroların olması ve sektörün dertlerini hükümetin yeni ol-masına rağmen hızlı bir şekilde anlayıp sektörün önünü açacak hamlelerin atılması olduğunu ifade etti.

Sinan AkZorlu Holding Enerji Grubu Başkanı

Kıvanç ZaimlerSabancı Holding Enerji Grubu Başkanı

Mart OtsERRA Yönetim Kurulu Başkanı

“Mottomuz BölgeselEnerji-Küresel Sinerji”ERRA Yönetim Kuru-lu Başkanı Mart Ots, bu yıl 9. Türkiye Enerji Zirve-si ile ERRA Konferası’nın eş zamanlı yapılmasından memnuniyet duyduklarını ifade etti. Türkiye’nin büyük potansi-yeli ve kapasitesi olduğunu söyleyen Ots aynı zamanda hep daha fazlasını yapmak isteyen bir ülke olduğuna dikkat çekti. Birlikte dü-zenlenen iki etkinliğin mot-tosunun “Bölgesel Enerji - Küresel Sinerji” olduğunu vurgulayan Ots, bu dört ke-limenin ERRA’nın ve bu yıl ki etkinliğin özünü birleşti-rip ifade ettiğini söyledi.

“Güncel Konulara Odaklanmaya Devam Edeceğiz”ERRA’nın bu yıl da düzen-leyici kitlesine hizmet ver-meye ve düzenleyici kurum-ların gündemini etkileyen sıcak ve güncel konulara odaklanmaya devam edece-ğini kaydeden Ots, ortak et-kinlik 9. Türkiye Enerji Zir-

“Enerji Sektörü Dinamizmi ve Potansiyeli Yüksek Bir Sektör”Sabancı Holding Enerji Gru-bu Başkanı Kıvanç Zaim-ler, zirvenin önemli bir özel-liğinin 17. Enerji Yatırım ve Düzenleme Konferansı ve-silesiyle ERRA’nın Enerji Düzenleyicileri Bölgesel Bir-liği’nin 37 düzenleyici kuru-mun temsilcileriyle Antal-

6 TABGİS Bülten

Akaryakıt Sektörünün Sorunları ve Çözüm Önerileri Görüşüldü

Enerji Zirvesi’nin ilk günü Tür-kiye Akaryakıt Piyasaları ko-nulu oturum düzenlendi. Moderatörlüğünü Enerji Yayın Grubu Başkanı Sertaç Komsu-oğlu’nun yaptığı oturumun açı-lış konuşmasını EPDK Petrol Piyasası Dairesi Başkanı Ab-dullah İnce yaptı. Oturuma ko-nuşmacı olarak TABGİS Baş-kanı Ferruh Temel Zülfikar, ADER Yönetim Kurulu Üyesi Hüseyin Latifoğlu, PETDER Başkanı Selim Şiper, PÜİS Başkanı İmran Okumuş katıl-dı. Sektörel konuların konu-şulduğu oturuma, EPDK De-netim Dairesi Başkanı Tamer Yılmaz, EPDK LPG Piyasası Dairesi Başkanı Muhammed Demir, EPDK Başkan Yardım-cısı Hamdi Bildirici de izledi.Enerji Yayın Grubu Başkanı Sertaç Komsuoğlu oturumun sonunda yaptığı konuşmada sektörde ilk kez ortak bir dil ol-duğuna, bütün sektörün sıkın-tılarını aynı sözlerle dile getir-diğine dikkat çekti.

“1 Ekim İtibariyleDağıtıcı Sayısı 110”EPDK Petrol Piyasası Daire-si Başkanı Abdullah İnce, pi-yasa yapısı ve lisans sayıları hakkında bilgi vererek konuş-masına başladı. 1 Ekim 2018 itibariyle piyasada 110 adet dağıtıcı, 12 bin 956 adet bayi, 99 adet depolama lisansı, 60 adet ihrakiye teslimi, 6 adet ra-fineri, 12 adet işleme lisansı, 130 adet madeni yağ üreticisi,

36 adet serbest kullanıcı oldu-ğuna dikkat çekti.

“Yüzde 90 Dışa Bağımlıyız”Temin rakamları hakkında da bilgiler paylaşan İnce, 2017 yılında 25,8 milyon ton ham petrol ithal edildiğini söyledi. 2010-2017 yılları arasına ba-kıldığında ise 7 yıllık süreçte ham petrol ithalat artış oranı-nın yüzde 52,9 olduğunu kay-detti. İnce yüzde 90 oranın-da dışa bağımlı olduğumuzu söyledi. Toplam ürün ithala-tının 20,3 milyon ton olduğu-nu söyleyen İnce, bunun yüzde 70’inin motorin olduğunu ifade etti. Motorin ithalat artışının 2010-2017 yılları arasında yüz-de 40 artış gösterdiğini sözleri-ne ekledi.

“Rafineri ÜretimiYüzde 48 Arttı”2010-2017 yılları arasında rafi-neri üretimindeki artışın yüz-de 48 olduğunu söyleyen İnce, toplam temindeki artışın ise

yüzde 34 olduğunu, ürünler-deki piyasaya verme oranı açı-sından benzinin tamamını kar-şılayabildiğini, motorinde ise yüzde 40, tüm akaryakıt ürün-lerinde ise bu oranın yüzde 75 olduğunu ifade etti. Teslim rakamları hakkında da bilgiler veren İnce, 2010-2014 yıllarında stabil piyasa teslim-leri olduğunu, 2014 itibariyle piyasaya teslimlerde artış ol-duğunu, 2017 yılına gelindiğin-de piyasaya teslim miktarının 39 milyon ton olduğuna dikkat çekti.

“2018 Yılındaki Mevzuat Değişiklikleri”İnce, 2018 yılı faaliyetlerini et-kileyen düzenlemeleri şu şekil-de sıraladı: Zorunlu Petrol Stoku Kupon Sistemi ve Gelir Payına İlişkin Kararlar, Zorunlu Petrol Stok İzleme Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Kurul Kararı, Motorin Türlerine Bio-dizel Harmanlanması Hakkın-da Tebliğ, Benzin Türlerine Eta-

Abdullah İnceEPDK Petrol Piyasası Dairesi Başkanı

7 TABGİS Bülten

nol Harmanlanması Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılma-sına İlişkin Tebliğ, Dağıtıcılar Arası Akaryakıt Ticareti Hak-kında Karar, Atıktan Akaryakıt Üretiminin İşleme Lisansı Kap-samına alınması Amacıyla Pet-rol Piyasası Lisans Yönetmeli-ğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, Taslak olarak görüşe açılan Farklılaştırılmış Akaryakıtlara İlişkin Kurul Ka-rarı, Petrol Piyasası Lisans Yö-netmeliğinin 17/3 fıkrasında 2015 yılında yapılan değişiklik (60.000 ton satış zorunluluğu).

“Eşel Mobil Sisteminin Yıl Sonuna Kadar Süreceğini Tahmin Ediyoruz” 17 Mayıs 2018 tarihinde baş-layan ÖTV tutarının tavan ola-rak belirlenerek pompa satış fi-yatının sabit kalmasını sağla-yan eşel mobil sistemine ilişkin açıklamalarda bulunan İnce, burada amacın satın alma gücü-nün korunması olduğuna dikkat çekti. Devletin ÖTV kaybı oldu-ğunu anımsatan İnce, bu kaybın beşinci ayda fazlalaşması üzeri-ne sekizinci ayda tekrar düzen-leme yapıldığını, tahminlerinin yıl sonuna kadar uygulamanın devam edeceği yönünde olduğu-nu belirtti.

“Ulusal Marker Referans Cihaz Ölçümü Sonuçlarının Tamamı Geçerli” Abdullah İnce, Akaryakıt Kali-te İzleme Sistemi kapsamında 2017 yılında 457 adet motorin numunesi, 405 adet kurşunsuz benzin 95 oktan numunesinin akredite laboratuvarlarca ana-lizlerinin yapıldığını, motorin numunelerinin %98,5’i, kur-şunsuz benzin 95 Oktan numu-nelerinin ise %99,8’inin teknik düzenlemelere uygun olduğu-nu, numunelerin tamamının ise ulusal marker referans cihaz öl-çümü sonucunun geçerli çıktı-ğını belirtti. İnce, bütün istasyonlardaki benzin ve motorin kalitesinin çok iyi olduğunu söyledi.Piyasa İzleme-Denetim Faali-yetleri’ne ilişkin bilgiler de ve-ren İnce, 20 Dağıtıcı lisansı sa-hibi için idari işlem başlatıldı-ğını, her birine 1 milyon TL idari para cezası uygulandığını, ulu-

sal stok tutmayan dağıtıcı li-sans sahiplerinin Denetim Dai-resi’ne bildirildiğini, 60.000 ton satış zorunluluğuna ilişkin yü-kümlülükleri yerine getirmeyen 38 adet dağıtıcı lisansının iptal edildiğini, 2017 yılının değer-lendirmesinin 2018 yılında ya-pılacağını söyleyene İnce, orada da 20-25 firmanın aynı bariyere takıldığını sözlerine ekledi. Da-ğıtıcılar arası ticaret izni olma-yıp faaliyette bulunanların De-netim Dairesi’ne bildirildiğini, 1240 sayılı Kurul Kararı kapsa-mında aylık olarak 100 bayinin denetim dairesine bildirildiği-ni, gelir payı ödemelerine ilişkin yükümlülüklerde ise 2018’in ilk altı ayı için yaklaşık 50 milyon TL ödeme yapılmasının sağlan-dığını söyledi.

rinde çok sıkı bir fiyat baskısı oluşturularak tavan fiyat bir anlamda “sürekli” uygulanıyor. Dağıtıcı ve bayi marjlarına Ma-yıs ayından bu yana olağanüstü artışa geçen maliyetler yansıtı-lamıyor. Şu anda marjımız enf-lasyon seviyesinin yüzde 26 al-tında seyrediyor” dedi.Zülfikar, dağıtıcı ve bayi mar-jının enflasyon oranında gün-cellenmesi gerektiğini, mev-cut Kurul Kararı’nın sektörün ithalat, üretim, dağıtım para-metreleri ile bunların maliyet-lerini gözetecek şekilde değiş-tirilmesini önerdi.

Kredi Kartı Takas Komisyon Oranlarındaki Artış, Litrede 8 Kuruşluk Erimeye Neden OlduTABGİS Başkanı, akaryakıt is-

rek, Nisan ayından bu yana ola-ğanüstü artışa geçen komisyon oranlarının nedeniyle sadece motorin satışlarındaki marjda litrede 8 kuruşluk erimeye ne-den olduğunu söyledi.

Elektronik Sistemler Aracılığıyla Yapılan Satışlar Düzenlenmelidir Elektronik sistemlerle yapı-lan satışlarda şeffaflık olmadı-ğını belirten Zülfikar, sistemin dağıtım şirketinin kontrolün-de işlediğini, bayinin ne kadar iskonto uygulandığını ve bu is-kontonun ne kadarının kendi-sine yansıtıldığını göremedik-lerini belirtti. Sistem üzerinde rekabet koşul-larına aykırı olmayacak şekilde dağıtıcıların teknolojik altya-pıyı oluşturmalarını ve yüzde 15’lik pazar payı sınırı ile 5 bin ton sınırının denetlenmesi ge-rektiğini söyleyen Zülfikar, ay-rıca dağıtım şirketleri tarafın-dan, müşterilere verilecek olan iskontolardan bayiye yansıtı-lacak iskonto oranına, yemek kartı hizmeti veren firmalara getirilen üst sınır uygulama-sı örneğindeki gibi bir üst sınır getirilmesini önerdi.

Elektronik SatışlarBayi Satışı DeğildirTABGİS Başkanı, elektronik sistem üzerinden yapılan sa-tışların bayi satışı olmadığını özellikle vurgulayarak dağıtım şirketleri ile bayiler arasında imzalanmış olan prim ve to-naj taahhüdü sözleşmelerin-de bu satışların dikkate alın-madığını, ayrıca sistemle ilgili tüm ekipmanın dağıtım şirke-tinin malı olduğunu sadece ari-yet hakkının bayiye tanındığını sözlerine ekledi.

Ferruh Temel ZülfikarTABGİS Başkanı

“Dağıtıcı ve Bayi Marjı Enflasyona Göre Belirlenmelidir”TABGİS Başkanı Ferruh Te-mel Zülfikar, EPDK’nın Akar-yakıt Fiyatlarının Takibi-ne İlişkin Kurul Kararı’na gö-re belirlenen bayi ve dağıtıcı paylarının enflasyon oranı-nın oldukça altında seyretti-ğini belirterek dağıtıcı ve bayi marjının enflasyona göre belir-lenmesi gerektiğini ifade etti. Ülkemizde akaryakıt istasyon-larının genel giderlerinin çok yüksek olduğunu söyleyen Zül-fikar, dağıtıcı ve bayi paylarının İngiltere, İtalya, Fransa ve Al-manya ile uyumlu olması göze-tilirken, maliyetlerin ve ekono-mik koşullarının ülkelerle çok farklı olduğunun gözden kaçı-rıldığını belirtti. Zülfikar, “Ku-rul kararı nedeniyle, petrol pi-yasasında fiyatlar serbestçe belirlenemiyor ve piyasa üze-

tasyonlarının en yüksek ma-liyet kalemlerinin; personel, kredi kartıyla yapılan satışlar, elektronik sistemler üzerin-den yapılan satışlar, nakliye ve finansal promosyonlar ile sa-dakat kartları olduğunun altı-nı çizdi. Zülfikar, istasyonların kredi kartıyla satış oranının yüzde 60 civarında olduğunu belirte-

8 TABGİS Bülten

Finansal Aracılık Hizmetleri Uygulamadan KaldırılmalıdırElektronik sistem üzerinden akaryakıt satışı yapılan, fi-nansal aracılık hizmeti uygu-lamasını eleştiren ve bu uy-gulamanın piyasada çok ciddi bir haksız rekabet yarattığını söyleyen Zülfikar, “Çoğunlu-ğu yemek kartı hizmeti veren firmalar kendi sektörlerin-de yarattıkları kaos nedeniy-le kendi işlerini bırakıp faa-liyetlerini bu yolla akaryakıt ticaretine çeviriyorlar. Bu şir-ketler hiçbir yatırıma ve sek-törle ilgili mevzuatın hiçbir yükümlülüğüne katlanmak durumunda olmadan kolay-lıkla akaryakıt satışı yapabili-yorlar. Bu haksız uygulamanın hemen kaldırılmasını istiyo-ruz” şeklinde konuştu.

Benzin ve Motorin Satışları Günlük Ortalaması 6.776 LtBayilerin finansal aracılık hiz-meti gibi haksız uygulamalar-la ve yüksek maliyetler kar-şısında gücünün hiç kalma-dığını ifade eden TABGİS Başkanı, Türkiye benzin ve motorin günlük satış ortalama-sının 6.776 Lt olduğunu, bu to-najlarla bu yükün altından kal-kılmasının imkansız hale gel-diğini, bu sebeple önerdikleri düzenlemelerin bir an önce ha-yata geçirilmesini istediklerini söyledi.

Finansal Promosyonlar ve Sadakat Kartı Uygulaması KaldırılmalıdırZülfikar, sektörde finansal promosyonların pazarlama taktiği dışına çıkılarak dağı-

tıcılarca sürekli hale getiril-diğini, hatta bankaların dağı-tım şirketlerinin bilgisi dışın-da sektöre yönelik promosyon kampanyaları düzenleyebi-lecekleri kadar da kontrolün kaybedilmiş olduğunu be-lirtti. Diğer yandan promos-yonlara ilişkin maliyetin Ka-nun’un emrettiği gibi belge-lerle birlikte şeffaf, açık bir şekilde bayilere bildirilmedi-ğini vurguladı. TABGİS Başkanı, benzer şe-kilde sadakat kartlarında da müşterinin kartındaki pua-nın kullanılıp kullanılmadı-ğını bayinin bilemediğini, da-ğıtım şirketlerinin havuz sis-temi adı altında bayilerden kestikleri puan karşılıkları-nın ise bayinin alacaklı olması halinde sistemin karmaşıklığı ve şeffaf olmaması nedeniy-le bayilerin bu haklarından da yoksun bırakıldığının altını çizerek hem finansal promos-yonların hem sadakat kartla-rın piyasadan kaldırılması ge-rektiğini söyledi.

“Nakliye Ücretleri Bayi Marjının Dışında Belirlenmelidir”Ferruh Temel Zülfikar, nakliye maliyetinin bütün yükünün ba-yi üzerinde olduğunu, akaryakıt fiyatlarındaki artış nedeniyle sıklıkla güncellenmesi gereken bu maliyetin mevcut uygula-mada kontrol edilemediğini ve

bu sebeple nakliye ücretlerinin bayi marjı dışında belirlenme-sini istediklerini söyleyerek bu konuda 2005 öncesindeki gibi bir düzenlemenin de yapılarak nakliye ücretlerinin kilometre referans aralıklarına göre belir-lenmesini önerdi.

Hüseyin LatifoğluADER Yönetim Kurulu Üyesi

“Marjları Hiçbir Kıstas ile Savunmak Mümkün Değil”ADER Yönetim Kurulu Üye-si Hüseyin Latifoğlu; şu an-da sektörün içinde bulundu-ğu toplam marj, dağıtıcı-ba-yi marjı üzerine fazla bir şey söylemeyeceğini ifade ede-rek şunları söyledi: “Bir ger-çek var ki Bakan Bey’in de sabahki oturumda belirttiği gibi bir sabır dönemi içeri-sindeyiz, bu sabrı gösterebil-diğimiz kadar göstereceğiz. Marjlar her açıdan her krite-

9 TABGİS Bülten

re göre son derece erimiş du-rumda. Hangi açıdan bakar-sanız bakın; enflasyon, dolar hiçbir kıstas ile marjları sa-vunabilmek mümkün değil.” Sektörde, kaçak akaryakı-tın hiç bu dönemdeki kadar az orana inmediğini belirten Latifoğlu, başta EPDK’ya ve tüm kamuya teşekkürlerini iletti. Latifoğlu, rakamsal değerle-re bakıldığında Ocak-Tem-muz döneminde üretim ve ithalat oranları üst üste ko-nulduğunda oluşan arz ile toplam teslim ve yurtiçi tü-ketim arasında çok ciddi fark olduğunu kaydederek bu kadar farkın stokların azalmasından gelmesinin mümkün görünmediğini, şe-kil değiştirmiş olsa da gayri bir uygulama olabileceğine dikkat çekti.

“50 Milyon Liralık Teminat Tutarı Küçük ve Orta Ölçekli Firmaların Aleyhine”Ülkemizde en çok motorin ithal edildiğini dile getiren Latifoğlu, benzinin ise he-men hemen hiç ithal edil-mediğine dikkat çekerek her kim hangi ürünü ithal edi-yorsa o ürünün ÖTV’sinin hesaplanacağı teminatla-rın verilmesinin daha uygun olacağını düşündüklerini di-le getirdi. 50 milyon liralık

yüksek üst teminat tutarının ise küçük ve orta ölçekli fir-maların aleyhine bir durum olduğunu düşündüklerini, kim ne kadar ithalat yapıyor-sa o kadar teminat mektu-bu verilmesinin daha uygun olacağını belirtti.

“Biodizel Harmanlaması Yükümlülüğü Ertlelenmeli”Biodizel harmanlaması-nın sektörün önemli sorun-larından biri olduğunu söy-leyen Latifoğlu, biodizelin 2018 yılı başından itibaren zorunlu hale getirilmesiy-le temini, yeterli miktar-da olup olmayacağı ile ilgili çekinceleri olduğunu ifade ederek gelinen noktada eşel mobil sistemi ile de biodizel fiyatının yukarıda kaldığını gördüklerini ifade ederek it-halattaki dalgalanmalar ile bazı ithalatçıların ithalatla-rını durdurmalarına sebep olduğunu sözlerine ekledi. Rakamsal bilgiler de payla-şan Latifoğlu, 25 metreküp biodizel için 0,125cc ulusal marker alınması gerektiğine dikkat çekerek taşınması-nın teknik olarak zor olduğu-nu, bu seneye mahsus olarak biodizel yükümlülükleri-ni yerine getirememiş olan firmalar varsa Türkiye’de yaşanan ortamın dikkate alınarak bu yükümlülüğün

bir sene daha ertelenmesi-ni talep ettiklerini söyledi ve şunları söyledi: “Ertelendik-ten sonra ise biodizel, ulusal marker ilavesi konusunun dağıtıcı firmalardan biodi-zel üreticilerine kaydırılma-sında değerlendirilmesini talep ediyoruz. Çünkü bu, bi-zim için oldukça ekstra bir yük. Götürüyoruz, orada ka-tıyoruz. Netice itibariyle bi-odizel üreticileri bir üretim yapıyorlarsa bunu onların yerine getirmesi uygun ola-caktır diye düşünüyoruz.”

“Nakliye Bedelini Kim Yükleniyorsa O Ödemeli” Latifoğlu, nakliye bedelleri konusunda TABGİS Başka-nı Ferruh Temel Zülfikar’ın söylediklerine katıldıkları-nı ifade ederek nakliyeyi kim yükleniyor ise onun üstlen-mesi gerektiğini ve fiyatlara o şekilde yansıtılması gere-ken bir kalem olduğunu dü-şündüklerine söyledi.

“Dağıtıcı Olma Kriterleri Yeniden Düzenlenmeli”Dağıtıcı olma kriterleri-nin yeniden düzenlenme-si gerektiğine dikkat çeken ADER Başkanı, 30 milyon liralık banka teminat mek-tubu verilmesi, ön lisans uy-gulamasına geçilmesi, ön li-sanstaki bazı yeterlilikler

yerine getirildikten sonra lisansa geçilmesi gerektiği-ni söyleyerek bunları yerine getirmediyse ön lisanstan sonra lisans alamaması ge-rektiğini sözlerine ekledi.

“Otomasyon Firmaları EPDK Tarafından Denetlenmeli ve Akredite Edilmeli”Latifoğlu otomasyon firma-larının EPDK tarafından denetlenmesi ve akredite edilmesi gerektiğini düşün-düklerini, özellikle dağıtım şirketinin gereksiz riske atıldığını söyleyerek şunla-rı ekledi: “Bir örnek vermek gerekirse dağıtım şirketi uyumsuzluğu bildirse dahi sonunda bilgilendirme yap-ması hiçbir şey ifade etmi-yor. Bir uygunsuzluk varsa buradan dağıtım şirketi ge-rekli cezayı görebiliyor. Bi-zim açımızdan da eğer bil-gilendirmeyi yaptıysa ve otomasyon firmaları da ak-redite ise bu sorumluluğun otomasyon firmalarına geç-mesi gerekir diye düşünüyo-ruz.” Latifoğlu, çok destekledik-leri 60 bin tonun altında da-ğıtıcı satışı olanların dağıtı-cılar arası satış yapamama-sı yönündeki kararnamenin 1/6/2018’de yürürlüğe girdi-ğini hatırlatarak teşekkürle-rini iletti.

10 TABGİS Bülten

cisi elektronik satışların ye-niden düzenlenmesi, üçün-cüsü nakliye ücretlerinin Tüpraş’a ve dolum tesisine en yakın istasyon baz alınarak Eski Petrol İşleri Genel Mü-dürlüğü’nün yaptığı gibi km bazlı düzenlenmesi, dördün-cüsü ise finansal promosyon-ların iptal edilmesiydi. Ara-dan 3,5 yıl geçti. Bunları ko-nuşuyoruz.” Okumuş, taslağı yayınlayan EPDK’nın 2018 yılında sektö-rün randevu talebiyle sektö-rü başkanlar düzeyinde bira-raya getirdiğini, sektörün ta-lebinin elektronik satışların yeniden düzenlenmesi oldu-ğunu söyleyerek 2015 yılında taslağı açan kurumun Başka-nı’nın; “Adres biz değiliz, bu-nu siz kendi aranızda çöze-ceksiniz” dediğini ifade etti. Okumuş sözlerini şöyle sür-dürdü: “İkinci defa yine da-vet edildik. Sektör aynı şekil-de talebini iletti. Kurum dedi ki, siz ticarette serbestsiniz, kendi ticaretinizi, kendi indi-rimlerinizi siz belirleyecek-siniz biz karışmayız. Herşe-yi Kamu’dan isteyen bir sek-tör haline geldik, kamuda bize hiçbir şey vermiyor. Batıyo-ruz bizim sunumumuz bu.”Ulusal stok zorunluluğunun yürürlüğe girdiği gün bazı da-ğıtım şirketlerinin bayilere ulusal stok maliyeti adı altın-da fatura kesmeye başladıkla-rını söyleyen Okumuş, fatura-yı alıp EPDK’ya gittiğini, Ku-rum’un bu faturanın uygun ve yasal olmadığını söyledikle-rini, ardından fatura kesmeyi bıraktıklarını ve alınan para-ların bayilere iade edildiğini kaydetti. Akaryakıt bayilerinin üze-rindeki mali sorumlulukların çözümünün dağıtıcı ve bayi-nin ortak akılla çözebileceği konular olduğunun altını çi-zen Okumuş, LPG sorumlu müdür uygulamasının dağı-tım şirketleri sorumluluğuna bırakılması gerektiğini ifade etti.

“İndirimler de Kuruşla Belirlenmeli”Bayi ve dağıtıcının karının kuruşla belirlendiğini belir-

İmran OkumuşPÜİS Başkanı

Selim ŞiperPETDER Başkanı

ten Okumuş, indirimlerin de kuruşla belirlenmesi gerek-tiğini sözlerine ekledi.Okumuş, Bankalar Birliği Başkanı ile görüştüklerini ifade ederek iki kamu ban-kası ile anlaşma sağladıkla-rını belirterek kendi kartları 0,85, totalde 1,87, diğer kart-larda ise 2,03 olarak anlaşma sağladıklarını söyledi.

“GSM En Büyük Sorunlarımızdan”GSM’nin en büyük sorunlar-dan biri olduğunu söyleyen Okumuş, şirkete değil, ara-ziye verilmesini savunduk-larını, bu konuda çalışmaları olduğunu dile getirdi.

“Sektör Ortak Akılla Hareket Etmeli”Tüpraş fiyatının altından yakıtın nasıl satılabildiği-ni de anlayamadıklarını ifa-de eden Okumuş, 5015 sayılı Kanun ve mevzuatla ilgili ça-lışmalar olduğunu, sektörün tüm paydaşlarının birara-ya gelerek ortak akılla hare-ket etmeleri gerektiğini dü-şündüğünü, bu çalışmalarda olumlu ve ılımlı dağıtıcı, ba-yi, rafineri ve tüketiciyi ko-ruyacak tüm görüşlere katı-lacaklarını kaydetti.

benzinde yüzde 3,73, moto-rinde ise yüzde 11,1’lik büyü-me görüldüğünü söyleyerek Ağustos ayında PETDER’in bağımsız bir kuruluşa yap-tırmış olduğu araştırma so-nuçlarına göre uzun zaman-dan beri ilk kez aylık bazda geçen yılın gerisinde bir di-zel tüketimi olduğunu, bu durumun ülkenin içinde bu-lunduğu ekonomik koşullar-la ilgili olduğunu söyledi. Şiper, fakiri olduğumuz pet-rolün fiyatının yükseldiğine dikkat çekerek şu anda fiyat-ların 85 dolar civarında ol-duğunu, fiyatların daha da artabileceğini söyleyerek di-zel fiyatlarının ise 755-756 dolar civarında olduğunu sözlerine ekledi.

“Fiyatların Yavaş Yavaş Yukarı Çekilmesinde Fayda Görüyorum”Eşel mobil sistemi ile Avru-pa’daki açık ara en ucuz mo-torini kullandığımızı kay-deden Şiper, Bulgaristan’da 8,47TL, Polonya’da 8,70TL, Almanya’da 9,87TL, Yuna-nistan’da 10,60TL, İtalya’da ise 11,33 TL olduğunu söy-ledi. Benzinin fiyatının 6,95-6,96 TL dolaylarında olduğunu anımsatan Şiper, Bulgaris-tan’da 8,52 TL, Romanya’da 9,30TL, Almanya’da 11,24 TL ve Yunanistan’da 12,22 TL olduğunun bilgisini ver-di ve şunları söyledi: “Şu an-da Avrupa’daki en düşük ver-gilerle donanmış ülkeyiz. Ama bunun sürdürülebil-mesi mümkün değil. Er ya da geç bu faturayı ödeyeceğiz. Şimdi önümüzde iki yol var, birincisi şok terapi yapılır. Bir anda artışlar yapılır veya bugün itibariyle tedrici ola-rak fiyatları yukarılara doğ-ru çekmek durumundayız. Çünkü faturası gün geçtik-çe büyüyor. Ana işimiz ver-gi tahsildarlığı. Türkiye’nin en fazla vergisini akarya-kıt sektörü topluyor. Geçen yıl KDV ve ÖTV toplam 92 milyar TL vergi tahsil etmi-şiz. Bu sene kabaca hesabı-ma göre eşel mobil sistemi-ne geçtikten sonra devlete

“Ulusal Stok Tutma Yükümlülüğü 10 Gün Olarak Devam Etmeli”20 günlük ulusak stok tutma yükümlülüğünün 10 güne in-dirilmesinin dağıtım firma-larına bir nebze olsun nefes aldırdığını söyleyen Lati-foğlu, uygulamanın geçerli-lik tarihinin 31/12/2018 ol-duğunu, taleplerinin ise uy-gulamanın bu şekilde devam etmesi olduğunu sözlerine ekleyerek bu stoğun 1 hafta-da 1 milyar dolar gibi bir yü-kü olduğunu, bugünkü şart-larda sektöre bu yükü ge-tirmenin adil olmayacağını kaydetti.

“Yükümlülük Otomasyonun Sökülmesi ile Sona Ermeli”Mevcut kanunda dağıtıcı-lar ve bayiler arasında söz-leşmeler bittikten sonra yü-kümlülüklerin 3 ay dağıtıcı şirkette devam ettiğini be-lirten Latifoğlu, bu sürenin oldukça uzun olduğunu, 1 ay sonunda istasyondaki oto-masyonun sökülmesi ile yü-kümlülüğün de sona ermesi gerektiğini ifade etti.

“Motorin Tüketimiİlk Kez Geriledi” PETDER Başkanı Selim Şi-per, Türkiye akaryakıt paza-rında yıllar itibariyle bakıl-dığında sağlıklı bir büyüme görüldüğüne dikkat çekti. EPDK raporlarına göre bu yıl Temmuz sonuna kadar

“Herşeyi Kamudan İstiyoruz, Kamu da Bize Hiçbir Şey Vermiyor”PÜİS Başkanı İmran Oku-muş, EPDK’nın 22/04/2015 tarihinde sektör görüşüne 4 maddelik bir taslak açtığını anımsatarak sözlerine baş-ladı ve şunları söyledi: “Tas-lağın birinci maddesi dağı-tıcı ve bayi karlarının belir-lenmesi, bayi payının yüzde 55’in altında olmaması. İkin-

11 TABGİS Bülten

5-5,5 milyar TL borcumuz var. Azaltılan vergilerin kar-şılığı. Benzinde kamu mali-yesinin fedakarlığı litrede 54 kuruş, motorinde 1.05 kuruş, LPG’de ise 91 kuruş. Bir gün bu bahsettiğimiz rakamlar yerine konacak. İyisi mi ted-rici olarak yavaş yavaş bunu yapalım.”

“Bayiler ve Dağıtım Şirketleri Karşı Taraf Değildir”Toplantıda bayi temsilcileri, dağıtım şirketi temsilcileri ve regülatörün pek çok ko-nuda hem fikir olmalarından duyduğu memnuniyeti dile getiren Şiper, dağıtım şirke-ti ve bayilerin finansal sağ-lamlıkta, yaşayabileceği enf-lasyona yenik düşmeyen bir marj yapısına ihtiyacı oldu-ğunun altını çizerek marjla-rın, enflasyon oranında ile-riye götürülmesi gerektiğini kaydetti. Bayiler ve dağıtım şirketlerinin karşı taraf ol-madıklarını, ya beraber ba-tıldığını ya da beraber çıkıl-dığını sözlerine ekledi.

“Sektörün Üzerinde Finansal Yükler Var”Sektörün üstünde banka fa-izleri, kart komisyonları gibi finansal yüklerin olduğunu ifade eden Şiper, bunun bu-günden yarına düzelmesinin mümkün olmadığını, marj-ların enflasyona karşı gel-mesi durumunda yapısal ve hizmetsel sürdürülebilirli-ğin kaybedilme tehlikesi ol-duğunu, kaliteden fedakar-lık edilmek zorunda kalına-cağını, ithalat sorunlarının olabileceğini vurguladı.

“Tüketilen Motorinin Yüzde 56’sı İthal Edildi”Geçtiğimiz yıl tüketilen mo-torinin yüzde 56’sının ithal edildiğini anımsatan Şiper, dolar kuruna bağlı olarak it-halatın gittikçe tehlikeye gir-diğini, yeni rafineri devre-ye girdiğinde en iyi ihtimalle motorinin yüzde 42’sini yine ithal edeceğimizi söyledi. Ocak-Temmuz döneminde geçen yıla göre yüzde 20 da-ha az dizel üretilebildiğine dikkat çelen Şiper, aynı dö-

nemde ithalatın yüzde 24 ar-tarak toplam motorin tüke-timinin yüzde 60’ını karşıla-dığına vurgu yaptı. “Şu anda kârlılık falan önemli değil, kafa kafaya çı-kabilmek önemli” diyen Şi-per, aksi takdirde çok yüksek faizlerle bankalara mahkum olunduğunun altını çizdi.

“Ulusal Stok 10 Gün Olarak Devam Etmeli”Ulusal stok konusunda 31/12/2018 tarihinde yü-kümlülüğün yeniden 20 gü-ne çıkarılmasıyla Aralık ayı-nın son haftadaki maliye-tinin 1,6 milyar dolar veya vergisiz 1,1 milyar dolar fi-nans yükü getireceğini söy-leyen Şiper, uygulamanın mümkün olduğunca devamı-nı dilediklerini belirtti.

“Yüzde 10’luk İskontolar Mutlak Değerlere Dönüşmeli”Pompa fiyatı üzerinden ve-rilen yüzde 10’luk iskonto-nun mutlak değerlere dö-nüşmesi fikrine katıldık-larını söyleyen Şiper, her

artışta dağıtıcı ve bayile-rin tüketiciyi sübvanse et-tiği miktarın arttığını, kamu ihale kanununa tabi işlet-melerde gerekli düzenleme-nin yapılması gerektiğini sözlerine ekledi.

“Biodizel Harmanlaması’nda Çelişkiler Giderilmeli”Şiper, biodizel harmanlama-sını desteklediklerini, Kamu İhale Kanunu’na tabi işlet-melerin biodizeli kabul et-mediğini, diğer taraftan bin-de 5 konması gerektiğinin söylendiğini ifade ederek çe-lişkinin giderilmesi gerekti-ğine dikkat çekti. Biodizel yükümlülüğü he-saplamasından çıkartılması uygun olan durumları şu şe-kilde sıraladı: 1) Dağıtıcılar arası ticaret kapsamında yapılan satış-ları bu mükellefiyetten düş-mek lazım, 2) Kamu kurum ve kuruluş-larına yapılan satışları da düşmek lazım,3) Ulusal Stok amaçlı yapı-lan ikmaller.

12 TABGİS Bülten

Türkiye LPG Piyasaları Masaya Yatırıldı

Zirvede Petrol Piyasası oturu-munun ardından LPG Piyasa-ları konulu oturum düzenlen-di. Moderatörlüğünü Enerji Yayın Grubu Genel Müdürü Emin Kaya’nın yaptığı oturu-ma konuşmacı olarak TOBB LPG Meclisi Başkanı Gökhan Tezel, Türkiye LPG Derne-ği Başkanı Eyüp Aratay, PET-DER Başkan Yardımcısı Ya-şar Taşkıran ve ADER Baş-kan Yardımcısı Cemil Direkçi katıldı. Oturumu EPDK LPG Piyasası Dairesi Başkanı Mu-hammed Demir de izledi.

“LPG Üretimi ve Tüketimi Artıyor”TOBB LPG Meclisi Başkanı Gökhan Tezel, dünya LPG pa-zarına bakıldığında LPG’nin üretimi ve tüketiminin artma-ya devam ettiğine ve ilk defa geçen yıl dünyada 300 milyon ton LPG tüketildiğine dikkat çekerek 2018’de bu rakamın 311 milyon tona, 2028’de ise 358 milyon tona çıkmasının

beklendiğini ifade etti. Dün-yada tüketilen LPG’nin yüzde 44’ünün hala temelde ısınma amaçlı kullanıldığını anımsa-tan Tezel, önümüzdeki dönem-de de bunun bu şekilde sürme-sinin hatta bir miktar artması-nın beklendiğine vurgu yaptı.

“Eşel Mobil Sistemi Sona Erdiğinde Ek Maliyetler Gelecek”Ürün fiyatlarına değinen Te-

zel, kur etkisiyle ürün fiyat-larının arttığını söyleyerek 1 tüpün 12 kg olduğunu ve 100 liraya ulaştığına dikkat çek-ti. ÖTV’nin devlet tarafından yüklenilmesi ile buradaki ma-liyetin aşağı çekildiğini ifade eden Tezel, eşel mobil sistemi sona erdiğinde bir tüpün üze-rine 15-16 tl’lik ek maliyet ge-leceğini, otogazda da ek mali-yetlerin geleceğini sözlerine ekledi. Son 1-2 aydan beri oto-

gaz satışlarının geçen senenin altına indiğini söyleyen Tezel, otogaz sektörünün son 15 yıl-dan beri büyüme trendinde ol-duğunu, bundan sonraki dö-nemde zorlanılacağını ifade etti ve şunları söyledi: “Dün-yada otogaz pazarına baktı-ğımızda 26 milyon civarında otogaz ile çalışan araç var. Bi-liyorsunuz Türkiye, bu konu-da çok öncü bir noktada. Tür-kiye’de araçların yüzde 17’si LPG ile çalışıyor. Binek oto-mobillerin de yüzde 40’ı LPG ile çalışıyor. İstasyon adetle-rine baktığımızda dünyada 76 bin tane istasyon var LPG sa-tan, Türkiye bu istasyonların yüzde 14’üne sahip, 300 ton-luk yıllık satış var. Güney Ko-re’ye baktığımızda 1750 ton-luk yıllık satışlar var. İstasyon verimliliğimiz diğer ülkelere göre bir miktar geri.”

“Otogaz Tüketiminde Dünyada İkinci Sıradayız”Tüketimde Güney Kore’nin

Gökhan TezelTOBB LPG Meclisi Başkanı

13 TABGİS Bülten

ardından ikinci sırada yer alan Türkiye’nin dünya oto-gaz pazarındaki payının yüz-de 12 olduğunu ifade eden Tezel, dünya yıllık otogaz tüketiminin 27 milyon tona ulaştığını söyledi.

“Dünyada Toplam 130 Milyon Ton LPG Tüketiliyor”Dünyada toplam evsel ola-rak 130 milyon ton LPG tü-ketildiği bilgisini paylaşan Tezel, bunun en büyük payı-nın yüzde 52 ile Asya Pasifik, Çin, Hindistan, Japonya gibi ülkeler olduğunu sözlerine ekleyerek Dünyada evlerde ısıtma amaçlı LPG kullanan ilk 5 ülkeyi; Çin, Hindistan, Amerika, Japonya ve Endo-nezya olarak sıraladı.

“Elektronik Lisans Süreçleri Başladı”LPG Taşıma Lisansının kal-dırıldığını ifade eden Tezel, böylece maliyet ve verimli-lik artışı sağlandığını söy-ledi. Elektronik Lisans Sü-reçlerinin başlatılması ile de evrak sadeleştirmesi, işgücü verimliliği ve maliyet azalışı sağlandığını belirtti.

“Ulusal Stok Yükümlülüğünün 10 Güne İndirilmesi ile Verimlilik Sağlandı”Tezel, Ulusal Stok Yükümlü-lüğü’nün 10 gün olarak dü-zenlenmesi ile şirketler üze-rinde önemli lojistik ve eko-nomik yükün azaltıldığına dikkat çekti. Yapılan baş-ka bir düzenleme ile Resmi Kurumların işlemlerinden kaynaklı lisans tadil işlem-lerinde tadil bedeli alınma-ması yönünde alınan kararın maliyet ve işgücü verimliliği sağladığını da kaydederek bu düzenlemeler için EPDK ve Enerji Bakanlığı’na teşekkür etti. EPDK’nın 10 gün olarak düzenlediği ulusal stok yü-kümlülüğünün LPG için pi-yasa ve temin koşulları dik-kate alınarak ele alınması gerektiğini, kararda öngö-rülen sürenin uzatılması-nı beklediklerini sözlerine ekleyen Tezel ayrıca Sana-yi Sicil Kanunu’nda yapıla-

cak düzenleme ile tüp dolum faaliyetinin yeniden Kanun kapsamına alınmasının sağ-lanması gerektiğini kaydetti.

“LPG Piyasası Kanunu Mutlaka Korunmalı”Tezel, 5307 Sayılı LPG Ka-nunu’nun sektör açısından çok önemli olduğunu ifade ederek mutlaka korunması gerektiğini, değişen piyasa koşullarına uygun ve sektö-rün önünü açacak yeni uygu-lamalarla ele alınarak, sek-tör görüşleri ile birlikte de-ğiştirilmesi gerektiğini ifade etti. Piyasaya giriş koşulları-nın da yeniden tanımlanma-sı gerektiğinin altını çizen Tezel, bu kadar kolay dağı-tıcı olunamaması gerektiği-ni vurgulayarak Kanun ça-lışmaları sırasında her tür-lü desteği vermeye hazır olduklarını kaydetti.

“LPG’li Araçlar Kapalı Otoparklara Alınmalı”Tezel, kapalı otopark uygu-lamasına ilişkin olarak; tek-nik düzenlemelere uygun dönüşümü ve periyodik mu-ayenesi yapılmış sertifikalı araçların, TSE’den onay al-mış otoparkları kullanabil-melerinin sağlanması ge-rektiğini ifade etti ve şunları söyledi: “İnsanlar araçlarını saklayarak, tanklarını sak-layarak kapalı yerlere park ediyorlar, bugün maalesef yasal olmayan yollarla araç-lar parklara giriyor. Biz bunu yasal hale getirelim, denetle-yerek yapalım” dedi.

“Kontrolsüz İthalatın Önü Açılmamalı”LPG İthalatına ilişkin ku-rul kararını da değerlendi-ren Tezel, getirilen ithalat serbestliğinin yeniden de-ğerlendirilmesi gerektiğini, sadece sınırlı ürünler için prosedür tanımlanarak dü-zenlenmesi gerektiğini ifade etti. Tezel, kontrolsüz ithala-tın önünün açılarak aerosol gazından olduğu gibi sektö-rün geçmişte yaşadığı ciddi problemlere benzer sorun-ların yaşanmasından endişe ettiklerini belirtti.

“LPG Sektörü Türkiye’nin Geçmişinde Önemli Bir Noktada”Türkiye LPG Derneği Başka-nı Eyüp Aratay, LPG sektörü-nün Türkiye’nin geçmişinde çok önemli bir yer edinmiş ol-duğuna dikkat çekerek 1960’lı yılların başında Türkiye’de sadece zengin ailelerin bü-yükşehirlerde kok gazını evde kullandığı dönemde çalı, çırpı, tezeğe alternatif olarak tüke-ticiye sunulmuş bir enerji tü-rü olduğunu söyledi.

“Türkiye LPG Sektörü, Avrupa’nın 2. Büyük Pazarı”Türkiye LPG sektörünün dün-yanın 15. büyük, Avrupa’nın 2. büyük pazarı konumunu hala koruduğuna dikkat çeken Ara-tay, toplamda 4,1 milyon ton-luk pazar büyüklüğü olduğunu ifade ederek 7,5 milyon hane-ye 12 bin bayiyle tüp taşındığı-nı kaydetti.

“LPG Sektörü 12 Milyar Liralık Vergi Kazancı Sağlıyor”Aratay, 10 bine aşkın otogaz istasyonu ile Avrupa’nın en büyük otogaz pazarı olduğu-na dikkat çekerek sektörün 30 milyar liralık işlem hacmi, 12 milyar liralık vergi kazan-cı, 500 bin kişiye iş ve aş imka-nı sağladığını söyledi. Aratay, rakamsal olarak petrol sektö-rünün yanında LPG sektörü-nün mütevazi boyutu olsa da sağlanan iş imkanı ve Türki-ye ekonomisine getirdiği kat-kıların yadsınamaz olduğunu ifade etti.

“LPG Çevreye DuyarlıBir Yakıt”Yakıtların çevreye olan etki-lerinin önemli olduğunu söz-lerine ekleyen Aratay, taşıma-cılıkta LPG’nin kullanılıyor olmasının özellikle şehiriçi hava kirliliğinde çok önemli katkılar sağladığını ifade ede-rek LPG kullanımının azo-toksit salınımında 35 bin ton, partikül salınımında 2 bin ton, karbondioksit salınımında ise 820 bin ton azalmaya neden olduğunu ifade etti.

“5307 Sayılı LPG Piyasası Kanunu Dünya Tarihinde Sektöre Özel Yazılmış Tek Kanun”Aratay, 5307 Sayılı LPG Pi-yasası Kanunu’nun yürür-lükten kaldırılmasına iliş-kin bir söylenti olduğunu, buna şiddetle karşı çıktıkla-rını söyleyerek bu kanunun Dünya tarihinde LPG sektö-rüne özel yazılmış ilk ve ha-la tek kanun olduğunun altı-nı çizdi.Kanunun en önemli tarafı-nın 2005 yılında tasarlanır-ken tüketici, pazar oyuncu-ları ve kamu otoritesini eşit olarak kanun içine konum-landırıldığını söyleyerek Kanunun 13 yıldan bu yana mükemmel derecede işlemiş olduğunu ancak revizyona ihtiyaç olduğunu vurguladı.

“Doğalgazın Ulaşamadığı Yerlere LPG Alternatif Olmalı”Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile yapılan 2005-2019 strateji eylem planına değinen Aratay, amaçları-nın A2 hedef 10. Maddesine LPG’nin adını yazdırmak ol-duğunu söyledi. Eylem Planındaki A2 Hedef 10. Madde: “Doğalgazın ulaş-tırılamadığı yerlerde LPG ve dökme LNG kullanımının yay-gınlaştırılmasına ilişkin ge-rekli fizibilite çalışmalarının tamamlanması, strateji ve yol haritası PİGM ve EPDK tara-fından gerçekleştirilecektir” şeklinde değerlendirdi.Aratay o günden bu yana ey-lem planında belirtilen yol haritası çalışmalarını gerçek-

Eyüp AratayTürkiye LPG Derneği Başkanı

14 TABGİS Bülten

leştirilemediğini ifade ederek LPG’nin özellikle bu stratejik planda belirtilen doğalgazın ulaşamadığı yerlerde alacağı görevler açısından bir fizibi-lite çalışmasının yapılmasına bir an evvel başlamak istedik-lerini kaydetti. 4 kişilik bir ailenin 3 öğün yemek pişirdiği takdirde 750 TL’lik LPG harcadığına dikkat çeken Aratay, doğal-gaz ile bu rakamın 125 TL’ye indiğini, sosyal sorumlu-luk çerçevesinde EPDK’nın yönlendirmesi ve desteği ile proje üretmek istediklerinin altını çizdi.

“Karekod Uygulaması Uzun Döneme Yayılmalı”Aratay, tüplü segmentte üç başlık altında destek beklen-tileri olduğunu söyledi. Tüp izlenebilirliği için hazırla-nan karekod uygulamasını olumlu bulduklarını ifade eden Aratay tüplerin takibi ve EYP’lerin engellenmesi, terörle mücadele konusunu sektör olarak destekledik-lerini, bunun hayata geçiril-mesi sürecinin ise oldukça zor göründüğü için 2019 so-nuna kadar uzatma aldık-larını, piyasada bulunan 70 milyon tüpün 2019 sonuna kadar dahi karekodla tanım-lanması ve bu sistemin takip edilebilir yapıya kavuşturul-masının mümkün olmayaca-ğını, kademeli geçiş önerile-bileceğini söyledi.

“Tüpgaz Sektöründe Takas Süreçleri Düzenlenmeli”Sektörün son günler-de EPDK’nın da desteğiyle çözmeye çalıştığı bir takas sorunu olduğunu söyleyen Aratay, bu problemin çözül-mesi için; sektörde kamu gözetiminde takas merkez-lerinin kurulması, tüp do-lum tesislerine yabancı tüp girişinin engellenmesi ve denetlenmesi, üçüncü şa-hıslar tarafından hurdacı-lara satılan tüplerin engel-lenip esas sahiplerine ulaş-tırılmasının sağlanması ve şirketler arasında tüp taka-sının engellenmesi gerekti-ğini söyledi.

“Tali Bayilik Yapısı Düzenlenmeli”Tali bayilik konusunun da sektörün önemli sorunla-rından olduğunu ifade eden Aratay, tali bayilik yapısının tamamen illegal bir yapı ol-duğunu söyledi. Aratay, LPG piyasasında fa-aliyet gösteren şirketlerin EPDK’dan lisans almak zo-runda olduklarını, bu şirket-lerin bayilerinin de münha-sıran bu şirketlerin tüplerini yaptıkları sözleşmeler çer-çevesinde tüketiciye ilet-mekle sorumlu olduklarını ifade ederek tali bayi yapı-sının bu düzeni bozduğunu, tamamen kontrol dışında satış noktaları oluşturarak bunların tüketicilere sağ-lıklı ve güvenilir bir şekilde erişmesini engellediklerini, aynı zamanda karekod uygu-lamasındaki takip sistema-tiğini de bozduklarını kay-detti. Aratay, çözüm önerileri-ni ise şöyle sıraladı: Sahada yaşanan kural dışı satışların engellenmesi, tüplü bayilik yapılanmasında izlenebilir, kontrol edilebilen bir yapı-lanma sağlanması ve şehir merkezi dışında satış yapan noktaların bayilik tanımı içerisine alt bayi olarak ad-landırılacak bir sistem ku-rulması, hem dağıtıcı hem de bayi ile imzalanmış sözleş-mesi bulunan alt bayilerin münhasır olması, sözleşme-siz olan işyerleri için ise de-netim sistemi çalıştırılarak bu yerlerde tüp satışının en-gellenmesi.

“10 Gün Zorunlu Stok Düzenlemesi, 2019 Sonuna Kadar Uzatılmalı”Aratay, Ulusal Petrol Stok Komisyonu’nun 2018 yılın-da aldığı karar ile 20 günlük stok tutma zorunluluğunun 2018 sonuna kadar 10 güne düşürülmesi yönünde aldığı kararı sektör açısından çok olumlu bulduklarını, kararın 2019 yılına uzatılmasını ta-lep ettiklerini söyledi. Aratay, yaklaşık olarak 110.000 ton stoklama ve 100 milyon USD (finansman gi-

derleri hariç) finansman avantajı sağlayan bu kararın, ekonomik olarak zor bir yıl olacağı öngörülen önümüz-deki yılı da kapsayacak şe-kilde 2019 senesinin sonuna kadar uzatılmasının sektö-rün gelişimi için çok önem-li olacağını düşündüklerini ifade etti.

“Lisans Aranmaksızın LPG İthalatına İzin Veren Karar Gözden Geçirilmeli”Lisans aranmaksızın LPG it-halatına izin veren 8046 sa-yılı EPDK kararının yeniden gözden geçirilmesini talep ettiklerini kaydeden Aratay, LPG’nin parlayıcı ve doğura-bileceği risklerin yüksek olu-şu nedeniyle, üretim, dağıtım ve kullanım aşamasına kadar her aşamasının 5307 sayılı LPG Kanunu ile düzenlendi-ğini ve piyasa faaliyetinde bu-lunacak şirketlere lisans alma zorunluluğu getirildiğini be-lirtti. Kanuna göre ithalatın sadece rafinerici ve dağıtıcı lisansı olan şirketler tarafın-dan yapılabildiğini anımsatan Aratay, LPG ithalatı ile ilgili kararın, 5307 sayılı kanunun ruhuna uygun olmadığını vur-guladı.

“LPG Kullanan Araçlar Kapalı Otoparklara Girebilmeli”LPG kullanan araçların kapa-lı otoparklara girebilmesi ko-nusunun çözüme ulaştırılma-sı gereken çok önemli bir ko-nu olduğunu söyleyen Aratay, TÜİK’in yayınladığı rakamla-ra göre 4,8 milyon LPG’li araç olduğunu, kapalı otoparklar-da dünyada LPG’li araçları ya-saklayan tek ülke olduğumuza dikkat çekti.Aratay, Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönet-meliğin 60. maddesinin dü-zenlenmesi ile teknik düzen-lemelere uygun dönüşümü ve periyodik muayenesi yapılmış LPG’li araçların kapalı park alanlarına girmesinin sağlan-ması gerektiğini ifade etti.

“LPG Dolum Tesislerine Sanayi Sicil Belgeleri Yeniden Verilmeli”Aratay, son yapılan düzenle-

me ile LPG dolum tesislerinin sanayi tesisi olmayacağı, kap-sam dışına çıkarılacağı ifadesi ile bazı illerden başlamak üze-re bu belgelerin kaybedilme-ye başlandığını, tesislerde ya-pılan işlemin basit bir dolum işlemi olarak ele alınmama-sı gerektiğini, tesislerde tüp-gaz ve otogaz için uygun miks LPG’nin oluşturulması, gaz sı-zıntısının anında fark edilebi-lecek şekilde merkaptan ilave ederek kokulandırılması, tüp-lerin tamir boyasının yapıl-ması, vana kaçak kontrolü ve daha birçok operasyonel işle-min endüstriyel imalat kavra-mı içinde gerçekleştirildiğini söyledi. Aratay, ürünün girişinden iti-baren bir sanayi işletmesi ola-rak faaliyette bulunan ve ku-rulu olduğu bölgede istihdam ve ekonomi anlamında büyük katma değer sağlayan LPG Dolum Tesislerine, Sanayi Si-cil Belgelerinin yeniden ve-rilmesi hususunda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan des-tek beklediklerini kaydetti.

Yaşar TaşkıranPETDER Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı

“Stok Tutma 10 Gün Olarak Devam Edecekse Sektöre Duyurulmalı”PETDER Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Yaşar Taş-kıran, ulusal stok konusunda 10 günlük stok yükümlülüğü 2019 yılında da devam ede-cekse sektöre finans sıkıntısı yaratmaması için bunun bu-günlerde sektöre duyurulması gerektiğini söyledi.

15 TABGİS Bülten

“7/24 Hizmet VerenTek Sektörüz”Ulaşımın özellikle fosil ya-kıtlara dayalı olduğunu ifade eden Taşkıran, sektörde LPG ve akaryakıtın ağırlığını koru-duğunu kaydetti. Taşkıran, kamuda sağlık, em-niyet ve güvenlik dışında 7/24 hizmet veren tek sektörün akaryakıt ve LPG istasyonla-rı olduğunu vurgulayarak, bu-nun bayilerle beraber gurur duyulacak ve her kesimden in-sana dokunulan tablo olduğu-nu ayrıca sektörün 200 milya-ra gelen cirosu ve 100 milya-ra yaklaşan vergi tahsildarlığı konusunun da sektörün gurur duyduğu diğer konulardan ol-duğunu sözlerine ekledi.

“Binek Otomobillerin Yüzde 40’ı LPG’li”Türkiye’de LPG tüketiminin 4 milyon tonlarda olduğunu ve binek otomobillerin yüzde 40’ının LPG’li olduğunu ifade eden Taşkıran, LPG’de ÖTV eşitlenmesinin kamu, EPDK ve sektör temsilcilerinin bir araya gelerek çözdüğü bir ko-nu olduğuna dikkat çekti.

“Stok Tutma Yükümlülüğünde Muafiyet Olmamalı”Yüzde 2’nin altında pazar pa-yı olan şirketlerin stok tutma mükellefiyetinin olmaması-nın ciddi bir sıkıntı olduğunu kaydeden Taşkıran, rekabetçi bir ortam olacaksa bütün pay-daşlara yansıtılması gerekti-ğine inandıklarını söyledi.

“Sektörle İlgili Çalışmalara Paydaşlar da Dahil Edilmeli”“Para cezalarına yönelik çalış-malarda Anayasa Mahkeme-si kararının çalışma aşamaları da bizimle paylaşılırsa mutlu oluruz” diyen Taşkıran, sek-törle ilgili değişiklik olacağı zaman düzenlemelerde sek-tör paydaşlarıyla da paylaşıl-masının daha doğru olacağına inandıklarını ifade etti. İSG uzmanı, sorumlu müdür, TMGD gibi konularda özel-likle bayilerin sıkıntı çektiği ciddi bir konu olduğunu be-lirten Taşkıran, bu sorumlu-lukları akaryakıt dağıtım şir-ketleri üstlensin talepleri gel-

diğini, bu konunun konsolide edilmesinde büyük yarar gör-düklerini kaydetti.

verimli hale getirebilecekleri-ni düşündüklerini söyledi.

“Dağıtıcı Olma Kriterleri Değiştirilmeli”Piyasadaki lisanslı bayi sayıları-na bakıldığında, 10 bin 597 LPG bayisi, 467 müstakil bayi, akar-yakıtta ise 12 bin 849 bayi oldu-ğunu söyleyen Direkçi, akarya-kıt ve LPG bayi sayılarının nere-deyse eşitlendiğine dikkat çekti. Direkçi, önerilerinin hem akar-yakıtta hem de LPG’de gerekli standartları sağlayan istasyon-ların mesafe tahdidinden ayrı tutularak veya onlara istisna gö-zetilerek akaryakıtı var LPG’si yoksa LPG satabilmesi, LPG’si var akaryakıtı yoksa akaryakıt satabilmesi yönünde düzenle-me yapılması olduğunu sözleri-ne ekledi.Direkçi sözlerini şöyle sürdür-dü: “Ülkemizde şöyle bir dağı-tım şirketi mevcut, iki tane de-posu var, bu iki deponun toplam kapasitesi yüz metreküpün al-tında, birisi 50, birisi 40 metre-küp toplam 90 metreküp ile da-ğıtım lisansı almış. Oradan ha-reketle bu durumda olan kaç tane şirket var bir bakalım de-yince, bize göre 0-250 metre-küp arasındaki LPG depolama

tesisleri çok ekonomik değildir diye düşünüyoruz. Şimdi bak-tığımızda toplam 84 tane bu şe-kilde olan şirket var. Bunların da hemen hemen hepsinin açık-çası lisans yeterliliklerini yeri-ne getirmek maksadıyla yapıl-dığını düşünüyoruz.” “LPG Kanunu’nun ayrı bir ka-nun olması bize ne kazandırı-yor buna bakmamız lazım” di-yen Direkçi, şu anda LPG’nin yüzde 80’i otogaz olarak satılı-yorsa otogaz da akaryakıtla bir kanda birleşebilirse ve şu anki kazanımdan hiçbirisi kaybet-meden birleşebilirse bunun ül-kemiz için de bir kazanım olaca-ğını sözlerine ekledi.

“Elektrikli OtomobillerEninde Sonunda Gelecek”Elektrikli otomobillerin eninde sonunda geleceğini ifade eden Direkçi, ülkemizde olduğu gi-bi ithal edilen yakıtları yaka-rak elektrik üretiliyorsa ve ken-di milli enerji kaynağından elde edilmiyorsa elektrikli araçları teşvik etmek ne kadar doğru? Elektrikli araçlar söylendiği ka-dar ucuz mu sorusunun sorul-ması gerektiğine dikkat çekti. Direkçi, elektrikli araçların pil sorunu olduğunu da söyledi.

Cemil DirekçiADER Başkanı

“Şirketler Kendi Aralarında Anlaşarak Taşıma İşini Verimli Hale Getirebilirler”ADER Başkanı Cemil Direk-çi, Türkiye pazarında 1922 ta-ne taşıma aracı olduğunu söy-leyerek ayda araç başına 161 ton taşıma yapıldığına dikkat çekti. Bir süre önce düzenleme öne-risinde bulunduklarını ifade eden Direkçi, şirketlerin ara-larında anlaşarak taşıma işini

16 TABGİS Bülten

Türkiye Odalar ve Borsalar Birli-ği (TOBB) ev sahipliğinde, TOBB koordinasyonunda gerçekleşti-rilen Akaryakıt Sektör Çalışta-yı 3 Ekim 2018 tarihinde Anka-ra TOBB İkiz Kuleler’de düzen-lendi. Akaryakıt sektörünün sorunları-nın masaya yatırıldığı çalıştaya; EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz, TOBB Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Faik Yavuz, TOBB Türkiye Petrol ve Petrol Ürünleri Sanayi Meclisi Başkanı Ahmet Erdem, TSE Başkanı Prof. Dr. Adem Şa-hin ve Rekabet Kurumu Başkanı Prof. Dr. Ömer Torlak katıldı.EPDK, TABGİS, ADER, PET-DER, PÜİS, SOCAR, TÜPRAŞ ve TOBB’un katılımıyla çalışma grupları oluşturuldu. 1,5 yıllık çalışmanın neticesinde düzenlenen çalıştayda, Türkiye Petrol ve Petrol Ürünleri Sanayi Meclisi, kamu, özel sektör ve sek-törel sivil toplum kuruluşları ile

birlikte problemleri tartışmak ve çözüm önerilerini oluşturmak için bir araya geldi. Tam gün süren ve eş zamanlı ola-rak 10 oturum şeklinde düzenle-nen çalıştaya, TABGİS Yönetimi de tam kadro katılarak sorunla-rı ve çözüm önerilerini yetkilile-re iletti.Çalışma konuları şu başlıklar-dan oluşturuldu: • Denetim: Yasadışı uygulama-larla pompada maliyetin altında yapılan satışlar, yasadışı akarya-kıt faaliyetleri, otomasyon siste-minin denetimi, biyodizel uygu-lamasının denetimi.• Fiyatlandırma Yöntemleri: Akaryakıt fiyatlarının takibine ilişkin EPDK Kurul Kararının değerlendirilmesi, farklılaştırıl-mış ürünler, ÖTV uygulaması ve etkileri, yasadışı uygulamalarla pompada maliyetin altında ya-pılan satışlar, rafineri fiyatları-nın izlenmesi, sektörde elektro-

Akaryakıt Sektör Çalıştayı Düzenlendi

17 TABGİS Bülten

nik sistemler ve kamu ihaleleri, kredi kartı satışlarının sektöre etkisi, nakliye maliyetleri meto-dolojisi.• İşbirliği Koordinasyon: Akaryakıt sektöründe kurumlar arası (Kamu, Özel Sektör, STK) koordinasyon ve iş birliğinin art-tırılması, düzenleyici etki anali-zinin etkili yapılmaması.• Mevzuat I: Tarım sektörüne yapılan satışların kapsamı, be-lediyelerin akaryakıt istasyonu açmaları, sözleşmesi sona eren bayilerin lisanslarının düşme-meleri, Km tahdidi kriterlerinin değerlendirilmesi, 2005 öncesi faaliyette olan akaryakıt istas-yonlarında LPG satışı.• Mevzuat II: 5015 Sayılı Pet-rol Piyasası Kanunu’nun reviz-yonu ve sürecin tanımlanması, yasadışı faaliyetlerin önlenme-sinde dağıtıcı lisans kriterlerinin yetersiz olması, Ulusal Marker’a dayalı kaçak akaryakıt tanımı, kaçak/karışık ürünlerin berta-rafında yaşanan uygulama prob-lemleri, 6455 Sayılı Kanun, eşya-ya verilen ceza, kaçakçılık harici cezaların affı veya düşürülmesi.• İzleme ve Otomasyon: Sayaç sisteminde yaşanan sıkıntılar, otomasyon sisteminde yaşanan sıkıntılar (arızalar, maliyetler,

tadilat izinleri vb.), otomasyon firmalarının yeterlilik belgelen-dirilmesi, uzaktan erişim ve iz-leme, ulusal stok izleme siste-mi, biyodizel uygulaması izleme, otomasyon ve markerlama.• Ruhsat İşlemleri: TS 12820 ve 11939 Standartları ile yangın yönetmeliği arasındaki farklılık, Belediyelerde yaşanan sıkıntılar, adres değişiklikleri/GSM, İşye-ri açma ve çalıştırma ruhsatının şahıslara verilmesi, İstasyon Fi-zibilite Raporu yapılmaması, Kı-yı tesisleri işletme izinleri.• Sağlık, Eğitim, Çevre: Tehli-keli Madde Güvenlik Danışman-lığı, İSG ve LPG Sorumlu Mü-dür uygulamaları, sanayi kay-naklı hava kirliliği, VOC (Uçucu Organik Bileşikler), toprak kir-liliğinin kontrolü ve noktasal Kaynaklı kirlenmiş sahalara da-ir yönetmelik, uygun olmayan LPG’li araçların denetimi, ADR.• Sektör Algısı: Akaryakıt sek-törü hakkındaki olumsuz algılar (çok kâr, yasadışı faaliyetler, fiyat oluşumu vb.), sektörün hikâyesi.• Vergi: Yüksek vergi yükü, vergi kaçakçılığı, ürünler arası dengeli vergi olmaması, yasadışı irsaliye ve fatura kullanımı, tapu harçla-rının yüksekliği, yeni nesil öde-me kaydedici cihazlar.

18 TABGİS Bülten

TABGİS Yönetim Kurulu,Enerji Bakanı Fatih Dönmez’i Ziyaret Etti

ATO’dan Enerji Bakanı Fatih Dönmez’e Ziyaret

erozyonu konularının görü-şüldüğünü söyledi.Zülfikar, “Sayın Bakanın hem sektörü çok iyi tanıması hem de ilettiğimiz sorunlarımıza dair çözüm odaklı ve ilgili yaklaşımı bizleri son derece memnun et-ti. Kendisine özellikle bayi kâr-larının artan maliyetlerimizi ve kur artışından kaynaklı ser-maye gereksinimimizi karşıla-yacak düzeyde olmadığını ilet-

tik. Bu nedenle mesleğin sürdü-rülebilirliği açısından ciddi bir dönüm noktasından geçtiğimi-zi, kâr marjlarının çok uzun sü-redir AB ülkelerinin çok altında seyrettiğini ve bayilerin büyük fedakarlıklar göstererek mes-leklerine devam etmeye çalış-tıklarını aktardık. TABGİS ola-rak başta bayilerin kâr erozyonu sorunu olmak üzere sektöre ma-liyet yükü bindiren kredi kar-

tı satışları, elektronik satışlar, nakliye ücretlerinin 2005’ten önce olduğu gibi yeniden kârın dışında belirlenebilmesi ile eşel mobil sisteminin sektör üzerin-de yarattığı yükün kaldırılması konularında yardım beklentisi içinde olduğumuzu ifade ettik, kendisi de ilettiğimiz sorunları hassasiyetle dinleyerek çözüm konusunda ilgileneceklerini ifa-de ettiler” şeklinde konuştu.

TABGİS Yönetim Kurulu Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fa-tih Dönmez’i makamında ziya-ret ederek hayırlı olsun dilekle-rini iletti. Görüşmeye TABGİS Genel Başkanı Ferruh Temel Zülfikar, Başkan Vekili Murat Bilgin, Yönetim Kurulu Üyele-ri Mehmet Şüküroğlu, Akın Ke-tenci, Galip Atar ve Sarper Cen-giz katıldı.Yapılan görüşmeyle ilgili bil-gi veren TABGİS Genel Baş-kanı Ferruh Temel Zülfikar, akaryakıt bayilerini ilgilendi-ren ve aciliyetle çözüm bek-lenilen konuları Bakan Dön-mez’e aktardıklarını belirte-rek, özellikle kredi kartlarıyla yapılan satışlar, elektronik sis-temler üzerinden yapılan sa-tışlar, nakliyenin kârın dı-şında belirlenmesi, kur artış-larından kaynaklı meydana gelen sermaye gereksinimi ve maliyetlerin artmasından do-ğan sorunlar ile bayilerin kâr

Ankara Ticaret Odası (ATO) Yö-netimi Enerji ve Tabii Kaynak-lar Bakanı Fatih Dönmez’i ziya-ret etti. ATO Başkanı Gürsel Ba-ran’la birlikte Oda Yönetim ve Meclis üyelerinden oluşan he-yet Bakan Dönmez’e hayırlı ol-sun dileklerini ilettiler. ATO heyetinde bulunan meclis üyesi ve aynı zamanda TABGİS Genel Başkanı Ferruh Temel Zülfikar yapılan görüşme sıra-sında Bakan Dönmez’e sektörel güncel konulardan bayi kârları-nın yetersizliği ile elektronik sa-tışlardaki yüksek iskontoların bayilere verdiği zararı aktardı.Zülfikar, hem ülkemizin hem de sektörümüzün şu anda içinde bulunduğu zorluklardan sağdu-yu ile çıkılacağına inandıklarını belirterek, sektör adına dağıtım paylarında yaşanan ve başa çı-kılması son derece güç bir hale gelen kârlardaki erimenin telafi-

si ile bayi maliyetlerinde büyük bir yük haline dönüşen elektro-nik satışların düzenlenmesi ko-nularında Bakanlığın da ilgileri-ni beklediklerini dile getirdi. ATO heyetinin ziyareti sırasın-da Bakan Dönmez’e bir de pla-ket sunuldu. Diğer Oda temsilci-lerinin de görüş ve dileklerinin aktarılmasının ardından ziyaret son buldu.

19 TABGİS Bülten

TABGİS EPDK ile GörüştüTABGİS Genel Başkanı Fer-ruh Temel Zülfikar, Başkan-vekili Murat Bilgin, Yönetim Kurulu Üyeleri Mehmet Şükü-roğlu, Akın Ketenci, Galip Atar ve Tamer Sözbir EPDK Başka-nı Mustafa Yılmaz, Kurul Üye-leri Dr. Muhammed Musta-fa İzgeç ve Dr. Erdoğan Tozan ile Denetim Dairesi Başkanı Yılmaz Tamer, Petrol Piyasası

İnfo TABGİS, Türkiye Akaryakıt Bayileri Petrol ve Gaz Şirketleri İşveren Sendikası (TABGİS) tarafından hazırlanmakta olup, TABGİS’in faaliyetleri ve sektör haberlerihakkında bilgilendirmek amacıyla elektronik ortamda yayınlanmaktadır. Bültenle ilgili görüş ve önerileriniz için: tabgis@tabgis.org.tr

Dairesi Başkanı Abdullah İn-ce, LPG Piyasası Dairesi Baş-kanı Muhammed Demir ve Ta-rifeler Dairesi Başkanı Nedim Korkutata’yı makamlarında ziyaret etti.Yapılan görüşmelerde, akar-yakıt sektörünün aciliyetli konularından olan bayi kârı-nın AB ülkelerine göre değil, enflasyon oranına göre belir-

lenebilmesi yönünde düzen-leme yapılması talebi iletildi. Ayrıca, bayilerin yaşamsal so-runları olarak ele alınan bayi kârları, elektronik satışların şeffaflık ve kanuni sınırlama-lar ölçütünde düzenlenmesi, nakliye ücretlerinin bayi kâ-rının dışında ve Kamu tara-fından kilometre aralıkları-na göre belirlenmesi, finansal

aracılık hizmetleri ile finan-sal promosyon uygulamaları-nın kaldırılması konularında hazırlanan TABGİS raporu da sunuldu. TABGİS Genel Başkanı Fer-ruh Temel Zülfikar, raporda sunulan tüm konularla ilgili olarak EPDK’ya ayrıca resmi başvuruda da bulunacakları-nı belirtti.