ÜLKEMİZDE ÜLKEMİZDE

NÜFUSNÜFUS ÖZGÜR GÜVERCİN7.Sınıf SOSYAL BİLGİLER

Belli bir zamanda, sınırları Belli bir zamanda, sınırları belli bir yerde yaşayan insan belli bir yerde yaşayan insan sayısına sayısına nüfusnüfus denir. denir.

NİÇİN SAYILIYORUZ?NİÇİN SAYILIYORUZ?Nüfus sayımı ile hangi bilgilere ulaşıyoruz?Nüfus sayımı ile hangi bilgilere ulaşıyoruz?- Yerleşim birimlerinin nüfusuna,Yerleşim birimlerinin nüfusuna,- Eğitim, yaş ve cinsiyet durumuna, Eğitim, yaş ve cinsiyet durumuna, - Nüfusun sektörel dağılımına (tarım,sanayi),Nüfusun sektörel dağılımına (tarım,sanayi),- Kentsel ve kırsal nüfus dağılımına,Kentsel ve kırsal nüfus dağılımına,- Medeni hal durumuna,Medeni hal durumuna,- Aile sayısına, Meslek gruplarının dağılımı,Aile sayısına, Meslek gruplarının dağılımı,- Doğum ve ölüm oranına, iç ve dış göçe.Doğum ve ölüm oranına, iç ve dış göçe.

Nüfusun dağılışını etkileyen faktörler:Nüfusun dağılışını etkileyen faktörler:

1. İklim: 1. İklim:

2. Yer şekilleri:2. Yer şekilleri:

3. Ekonomik Nedenler:3. Ekonomik Nedenler:

İnsanlar, yaşamaya daha elverişli İnsanlar, yaşamaya daha elverişli yerlere gitmek isterler. Bu ihtiyaç ise yerlere gitmek isterler. Bu ihtiyaç ise ““iç göçiç göç” olayını ortaya çıkarır. ” olayını ortaya çıkarır. İç göç İç göç ile ülke nüfusu değişmez.ile ülke nüfusu değişmez. Nedenleri: Nedenleri:

- Geçim sıkıntısı (iş), eğitim imkanları, Geçim sıkıntısı (iş), eğitim imkanları, - Yaşam koşulları, terör,Yaşam koşulları, terör,- Miras ile toprakların bölünmesi.Miras ile toprakların bölünmesi.

Bir ülkeden başka bir ülkeye yapılan göçe Bir ülkeden başka bir ülkeye yapılan göçe “dış göç” denir. Dış göçlerin nedenleri:“dış göç” denir. Dış göçlerin nedenleri:

- Savaşlar,Savaşlar,- Doğal afetler,Doğal afetler,- Nüfus değişimleri,Nüfus değişimleri,- İşçi göçleri,İşçi göçleri,- Beyin göçü (bilimsel göç). Beyin göçü (bilimsel göç).

Nüfus Yoğunluğu:Nüfus Yoğunluğu: Bir bölgede kmBir bölgede km2 2 ’ye düşen insan ’ye düşen insan

sayısına sayısına nüfus yoğunluğunüfus yoğunluğu denir. denir. (kişi/km(kişi/km22) ) Aritmetik Nüfus Yoğunluğu:Aritmetik Nüfus Yoğunluğu: Bir ülke ya da bölgede yaşayan Bir ülke ya da bölgede yaşayan

toplam nüfusun, o ülke ya da toplam nüfusun, o ülke ya da bölgenin yüzölçümüne bölünmesiyle bölgenin yüzölçümüne bölünmesiyle elde edilir. (nüfus/yüzölçümü) elde edilir. (nüfus/yüzölçümü)

Türkiye’de nüfusun yoğun olduğu Türkiye’de nüfusun yoğun olduğu kesimler:kesimler:

- Çatalca-Kocaeli Bölümü Çatalca-Kocaeli Bölümü

(Marmara Bölgesi)(Marmara Bölgesi)- Ege BölgesiEge Bölgesi- Çukurova ve Akdeniz BölgesiÇukurova ve Akdeniz Bölgesi- Doğu Karadeniz’in kıyı kesimleriDoğu Karadeniz’in kıyı kesimleri- İç kesimlerde verimli ovalarİç kesimlerde verimli ovalar

Türkiye’de nüfusun seyrek olduğu Türkiye’de nüfusun seyrek olduğu kesimler:kesimler:

- Doğu Karadeniz’in iç kesimleriDoğu Karadeniz’in iç kesimleri- Doğu Anadolu’nun yüksek kesimleriDoğu Anadolu’nun yüksek kesimleri- Hakkari BölümüHakkari Bölümü- Menteşe YöresiMenteşe Yöresi- Teke ve Taşeli PlatosuTeke ve Taşeli Platosu- Yıldız Dağları, Tuz GölüYıldız Dağları, Tuz Gölü

11

22

3344 55

6677

88

99

1010

1111

TÜRKİYE İKLİMİNİN NÜFUS TÜRKİYE İKLİMİNİN NÜFUS DAĞILIMINA ETKİSİ NEDİR?DAĞILIMINA ETKİSİ NEDİR?

İLLERİLLER NÜFUS ARTIŞ NÜFUS ARTIŞ SEBEPLERİSEBEPLERİ

ADANA-ÇUKUROVAADANA-ÇUKUROVA

ANTALYAANTALYA

ZONGULDAK ZONGULDAK

İSTANBULİSTANBUL

İZMİRİZMİR

MUĞLAMUĞLA

BATMANBATMAN

MANİSA-SOMAMANİSA-SOMA

*TARIM*TARIM

*SANAYİ*SANAYİ

*MADENLER*MADENLER

*TURİZM*TURİZM

-Tarihi-Tarihi

-Deniz-Deniz

-Doğa-Doğa

Türkiye’nin En Yoğun Nüfuslu İlleriTürkiye’nin En Yoğun Nüfuslu İlleriİSTANBULİSTANBUL

İZMİRİZMİR

BURSABURSA

KOCAELİ (İZMİT)KOCAELİ (İZMİT)

ZONGULDAKZONGULDAK

TRABZONTRABZON

HATAYHATAY

GAZİANTEPGAZİANTEP

NÜFUS DAĞILIŞINI NÜFUS DAĞILIŞINI

ETKİLEYEN FAKTÖRLERETKİLEYEN FAKTÖRLER

DOĞAL DOĞAL

FAKTÖRLERFAKTÖRLER

1. Yerşekilleri 1. Yerşekilleri

2. İklim ve Bitki 2. İklim ve Bitki

ÖrtüsüÖrtüsü

3. Toprak 3. Toprak

Verimliliği Verimliliği

4. Su Kaynakları4. Su Kaynakları

BEŞERİ veBEŞERİ ve

EKONOMİK FAKTÖRLEREKONOMİK FAKTÖRLER

1. Ulaşım1. Ulaşım

2. Sanayi2. Sanayi

3. Yer altı 3. Yer altı

ZenginlikleriZenginlikleri

4. Turizm4. Turizm

Yüzey şekillerinin engebeli olduğu yörelerde Yüzey şekillerinin engebeli olduğu yörelerde nüfus yoğunluğu azdır.nüfus yoğunluğu azdır.

Aşağıdaki yörelerden hangisinde nüfus Aşağıdaki yörelerden hangisinde nüfus yoğunluğunun az olması bu durum ile yoğunluğunun az olması bu durum ile açıklanamazaçıklanamaz? ?

A. Hakkari BölümüA. Hakkari Bölümü

B. Menteşe YöresiB. Menteşe Yöresi

C. Biga Yarımadası C. Biga Yarımadası

D. Tuz Gölü ve çevresiD. Tuz Gölü ve çevresi

Yüzey şekillerinin engebeli olduğu yörelerde Yüzey şekillerinin engebeli olduğu yörelerde nüfus yoğunluğu azdır.nüfus yoğunluğu azdır.

Aşağıdaki yörelerden hangisinde nüfus Aşağıdaki yörelerden hangisinde nüfus yoğunluğunun az olması bu durum ile yoğunluğunun az olması bu durum ile açıklanamazaçıklanamaz? ?

A. Hakkari BölümüA. Hakkari Bölümü

B. Menteşe YöresiB. Menteşe Yöresi

C. Biga Yarımadası C. Biga Yarımadası

D. D. Tuz Gölü ve çevresiTuz Gölü ve çevresi

Türkiye’de nüfus dağılışı ile ilgili verilen Türkiye’de nüfus dağılışı ile ilgili verilen bilgilerden hangisi doğru bir yargı bilgilerden hangisi doğru bir yargı değildirdeğildir??

A) Nüfusun ülkeye dağılışı düzensizdir.A) Nüfusun ülkeye dağılışı düzensizdir.

B) Kıyılar iç kesimlerden daha sık B) Kıyılar iç kesimlerden daha sık nüfuslanmıştır.nüfuslanmıştır.

C) Sanayi ve ticaretin çok geliştiği yerlerde C) Sanayi ve ticaretin çok geliştiği yerlerde nüfus yoğun değildir.nüfus yoğun değildir.

D) Ovalar dağlık alanlardan daha sık D) Ovalar dağlık alanlardan daha sık nüfuslanmıştır.nüfuslanmıştır.

Türkiye’de nüfus dağılışı ile ilgili verilen Türkiye’de nüfus dağılışı ile ilgili verilen bilgilerden hangisi doğru bir yargı bilgilerden hangisi doğru bir yargı değildirdeğildir??

A) Nüfusun ülkeye dağılışı düzensizdir.A) Nüfusun ülkeye dağılışı düzensizdir.

B) Kıyılar iç kesimlerden daha sık B) Kıyılar iç kesimlerden daha sık nüfuslanmıştır.nüfuslanmıştır.

C) C) Sanayi ve ticaretin çok geliştiği yerlerde Sanayi ve ticaretin çok geliştiği yerlerde nüfus yoğun değildir.nüfus yoğun değildir.

D) Ovalar dağlık alanlardan daha sık D) Ovalar dağlık alanlardan daha sık nüfuslanmıştır.nüfuslanmıştır.

Aşağıdaki merkezlerden hangisinin Aşağıdaki merkezlerden hangisinin nüfuslanması diğerlerinden farklı bir nüfuslanması diğerlerinden farklı bir nedene bağlıdır? nedene bağlıdır?

A)A) Bodrum Bodrum B) AntalyaB) AntalyaC) AyvalıkC) AyvalıkD) ZonguldakD) Zonguldak

Aşağıdaki merkezlerden hangisinin Aşağıdaki merkezlerden hangisinin nüfuslanması diğerlerinden farklı bir nüfuslanması diğerlerinden farklı bir nedene bağlıdır? nedene bağlıdır?

A)A) Bodrum Bodrum B) AntalyaB) AntalyaC) AyvalıkC) AyvalıkD)D) Zonguldak Zonguldak

DOĞUMDOĞUM1000 KİŞİ1000 KİŞİ

ÖLÜMÖLÜM2000 KİŞİ2000 KİŞİ

NÜFUS NÜFUS AZALIRAZALIR

DOĞUMDOĞUM1000 KİŞİ1000 KİŞİ

ÖLÜMÖLÜM500 KİŞİ500 KİŞİ

NÜFUS NÜFUS ARTARARTAR

Nüfus artış hızı fazla ise Nüfus artış hızı fazla ise işsizlikişsizlik ortaya çıkar. ortaya çıkar. Bunu önlemek için Bunu önlemek için aile planlamasıaile planlaması yapılır. yapılır.

0-14 yaş 0-14 yaş

(çocuk nüfus)(çocuk nüfus)

15-64 yaş 15-64 yaş

(yetişkin nüfus)(yetişkin nüfus)

65 ve üstü yaş 65 ve üstü yaş

(yaşlı nüfus)(yaşlı nüfus)

Gelişmiş Gelişmiş ülkelerde genç ülkelerde genç nüfus az, yaşlı nüfus az, yaşlı nüfus ise fazladır.nüfus ise fazladır.

Bazı ülkelerin nüfus artış oranlarıBazı ülkelerin nüfus artış oranları

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

Pakistan Özbekistan Türkiye İngiltere

Nüfus Artışı (binde)

Nüfus artışı fazla olan ülkeler geri Nüfus artışı fazla olan ülkeler geri kalmış ülkelerdir. kalmış ülkelerdir.

ADANA-ÇUKUROVA neden ADANA-ÇUKUROVA neden göç almaktadır? göç almaktadır?

Başka hangi iller göç almaktadır?Başka hangi iller göç almaktadır?

ADANA ve ANTALYA illeri ADANA ve ANTALYA illeri özellikle yaz mevsiminde özellikle yaz mevsiminde

“mevsimlik göç” almaktadır. Fakat “mevsimlik göç” almaktadır. Fakat ikisinin de göç alma sebebi farklıdır. ikisinin de göç alma sebebi farklıdır.

Bu sebepler nedir?Bu sebepler nedir?

Aşağıdaki bölgelerimizden Aşağıdaki bölgelerimizden hangisinde nüfus yoğunluğu en hangisinde nüfus yoğunluğu en fazladır?fazladır?

A. EgeA. Ege

B. Doğu AnadoluB. Doğu Anadolu

C. KaradenizC. Karadeniz

D. MarmaraD. Marmara

Aşağıdaki bölgelerimizden Aşağıdaki bölgelerimizden hangisinde nüfus yoğunluğu en hangisinde nüfus yoğunluğu en fazladır?fazladır?

A. EgeA. Ege

B. Doğu AnadoluB. Doğu Anadolu

C. KaradenizC. Karadeniz

D. D. MarmaraMarmara

Aşağıdakilerden hangisi, kırdan Aşağıdakilerden hangisi, kırdan kente göçün sonuçlarından biri kente göçün sonuçlarından biri değildirdeğildir? ?

A. Gecekondulaşma başlarA. Gecekondulaşma başlar

B. Belediye yetersiz kalırB. Belediye yetersiz kalır

C. Ülke nüfusu artarC. Ülke nüfusu artar

D. Konut sıkıntısı yaşanırD. Konut sıkıntısı yaşanır

Aşağıdakilerden hangisi, kırdan Aşağıdakilerden hangisi, kırdan kente göçün sonuçlarından biri kente göçün sonuçlarından biri değildirdeğildir? ?

A. Gecekondulaşma başlarA. Gecekondulaşma başlar

B. Belediye yetersiz kalırB. Belediye yetersiz kalır

C. C. Ülke nüfusu artarÜlke nüfusu artar

D. Konut sıkıntısı yaşanırD. Konut sıkıntısı yaşanır

Aşağıdakilerden hangisi nüfus Aşağıdakilerden hangisi nüfus sayımı ile elde edilen bilgilerden sayımı ile elde edilen bilgilerden biridir?biridir?

A. İleride sahip olmak istediğimiz A. İleride sahip olmak istediğimiz meslekmeslek

B. Yaptığımız spor etkinlikleriB. Yaptığımız spor etkinlikleri

C. Meslek gruplarının nüfusa dağılımıC. Meslek gruplarının nüfusa dağılımı

D. Evde beslediğimiz hayvan türüD. Evde beslediğimiz hayvan türü

Aşağıdakilerden hangisi nüfus Aşağıdakilerden hangisi nüfus sayımı ile elde edilen bilgilerden sayımı ile elde edilen bilgilerden biridir?biridir?

A. İleride sahip olmak istediğimiz A. İleride sahip olmak istediğimiz meslekmeslek

B. Yaptığımız spor etkinlikleriB. Yaptığımız spor etkinlikleri

C. C. Meslek gruplarının nüfusa dağılımıMeslek gruplarının nüfusa dağılımı

D. Evde beslediğimiz hayvan türüD. Evde beslediğimiz hayvan türü

I. Nüfus artış hızı yavaşI. Nüfus artış hızı yavaş

II. Yaşlı nüfus oranı fazlaII. Yaşlı nüfus oranı fazla

III. Tarımda çalışanlar çoğunluktaIII. Tarımda çalışanlar çoğunlukta

Yukarıda verilen özelliklerden hangileri Yukarıda verilen özelliklerden hangileri gelişmiş ülkelere ait özelliklerdir? gelişmiş ülkelere ait özelliklerdir?

A. Yalnız I A. Yalnız I

B. I ve IIB. I ve II

C. I ve IIIC. I ve III

D. I, II ve IIID. I, II ve III

I. Nüfus artış hızı yavaşI. Nüfus artış hızı yavaş

II. Yaşlı nüfus oranı fazlaII. Yaşlı nüfus oranı fazla

III. Tarımda çalışanlar çoğunluktaIII. Tarımda çalışanlar çoğunlukta

Yukarıda verilen özelliklerden hangileri Yukarıda verilen özelliklerden hangileri gelişmiş ülkelere ait özelliklerdir? gelişmiş ülkelere ait özelliklerdir?

A. Yalnız I A. Yalnız I

B. B. I ve III ve II

C. I ve IIIC. I ve III

D. I, II ve IIID. I, II ve III

Yukarıdaki Türkiye haritasında en fazla turist çeken Yukarıdaki Türkiye haritasında en fazla turist çeken yerler taranarak gösterilmiştir.yerler taranarak gösterilmiştir.

Bu durumun oluşmasında aşağıdakilerden hangisinin Bu durumun oluşmasında aşağıdakilerden hangisinin etkisi etkisi daha azdırdaha azdır??

A) Çok sayıda plaj ve kumsalın bulunmasıA) Çok sayıda plaj ve kumsalın bulunması

B) Yaz mevsiminin uzun sürmesiB) Yaz mevsiminin uzun sürmesi

C) Tarihî eser yönünden zengin olmasıC) Tarihî eser yönünden zengin olması

D) Sanayi tesislerinin fazlalığıD) Sanayi tesislerinin fazlalığı

Yukarıdaki Türkiye haritasında en fazla turist çeken Yukarıdaki Türkiye haritasında en fazla turist çeken yerler taranarak gösterilmiştir.yerler taranarak gösterilmiştir.

Bu durumun oluşmasında aşağıdakilerden hangisinin Bu durumun oluşmasında aşağıdakilerden hangisinin etkisi etkisi daha azdırdaha azdır??

A) Çok sayıda plaj ve kumsalın bulunmasıA) Çok sayıda plaj ve kumsalın bulunması

B) Yaz mevsiminin uzun sürmesiB) Yaz mevsiminin uzun sürmesi

C) Tarihî eser yönünden zengin olmasıC) Tarihî eser yönünden zengin olması

D) D) Sanayi tesislerinin fazlalığıSanayi tesislerinin fazlalığı

Yukarıda sayım yıllarına göre Türkiye nüfus grafiği Yukarıda sayım yıllarına göre Türkiye nüfus grafiği verilmiştir. Bu grafiğe göre aşağıdaki yargılardan verilmiştir. Bu grafiğe göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?hangisine ulaşılamaz?A)Nüfus artışı 1945 ile 1950 yılları arasında yavaşlamıştır.A)Nüfus artışı 1945 ile 1950 yılları arasında yavaşlamıştır.B) Düzenli olarak her 5 yılda bir nüfus sayımı yapılmıştır.B) Düzenli olarak her 5 yılda bir nüfus sayımı yapılmıştır.C) Cumhuriyet’in ilanından sonra ilk nüfus sayımı 1927 C) Cumhuriyet’in ilanından sonra ilk nüfus sayımı 1927 yılında yapılmıştır.yılında yapılmıştır.D) 2005 yılında Türkiye nüfusu 70 milyonu aşmıştır.D) 2005 yılında Türkiye nüfusu 70 milyonu aşmıştır.

Yukarıda sayım yıllarına göre Türkiye nüfus grafiği Yukarıda sayım yıllarına göre Türkiye nüfus grafiği verilmiştir. Bu grafiğe göre aşağıdaki yargılardan verilmiştir. Bu grafiğe göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?hangisine ulaşılamaz?A)Nüfus artışı 1945 ile 1950 yılları arasında yavaşlamıştır.A)Nüfus artışı 1945 ile 1950 yılları arasında yavaşlamıştır.B) B) Düzenli olarak her 5 yılda bir nüfus sayımı yapılmıştır.Düzenli olarak her 5 yılda bir nüfus sayımı yapılmıştır.C) Cumhuriyet’in ilanından sonra ilk nüfus sayımı 1927 C) Cumhuriyet’in ilanından sonra ilk nüfus sayımı 1927 yılında yapılmıştır.yılında yapılmıştır.D) 2005 yılında Türkiye nüfusu 70 milyonu aşmıştır.D) 2005 yılında Türkiye nüfusu 70 milyonu aşmıştır.

Aşağıdaki illerimizden hangisinin nüfusu Aşağıdaki illerimizden hangisinin nüfusu diğerlerine göre seyrek nüfusludur? diğerlerine göre seyrek nüfusludur? A) İzmirA) İzmirB) SamsunB) SamsunC) KırşehirC) KırşehirD) Trabzon D) Trabzon

Aşağıdaki illerimizden hangisinin nüfusu Aşağıdaki illerimizden hangisinin nüfusu diğerlerine göre seyrek nüfusludur? diğerlerine göre seyrek nüfusludur? A) İzmirA) İzmirB) SamsunB) SamsunC) C) KırşehirKırşehirD) Trabzon D) Trabzon

Aşağıdaki bölgelerimizin hangilerinde Aşağıdaki bölgelerimizin hangilerinde turizmin hareketlenmesi nedeniyle turizmin hareketlenmesi nedeniyle yaz mevsimi nüfuslarında artış yaz mevsimi nüfuslarında artış gözlenmektedir?gözlenmektedir?

A) Karadeniz Bölgesi – Güneydoğu BölgesiA) Karadeniz Bölgesi – Güneydoğu Bölgesi

B) Akdeniz Bölgesi – Doğu Anadolu BölgesiB) Akdeniz Bölgesi – Doğu Anadolu Bölgesi

C) Ege Bölgesi – Akdeniz BölgesiC) Ege Bölgesi – Akdeniz Bölgesi

D) Marmara Bölgesi – Ege BölgesiD) Marmara Bölgesi – Ege Bölgesi

Aşağıdaki bölgelerimizin hangilerinde Aşağıdaki bölgelerimizin hangilerinde turizmin hareketlenmesi nedeniyle turizmin hareketlenmesi nedeniyle yaz mevsimi nüfuslarında artış yaz mevsimi nüfuslarında artış gözlenmektedir?gözlenmektedir?

A) Karadeniz Bölgesi – Güneydoğu BölgesiA) Karadeniz Bölgesi – Güneydoğu Bölgesi

B) Akdeniz Bölgesi – Doğu Anadolu BölgesiB) Akdeniz Bölgesi – Doğu Anadolu Bölgesi

C) C) Ege Bölgesi – Akdeniz BölgesiEge Bölgesi – Akdeniz Bölgesi

D) Marmara Bölgesi – Ege BölgesiD) Marmara Bölgesi – Ege Bölgesi