TURKIYE NSAN HAKLARI KURUMU BASKANLHI

Sayi : 16949670/550- 6f( 23 /07/2013Konu : Bireysel Bavuru Yönetmelik Tasagi

TURKIYE BAROLAR BiRLi!NE

Kurumumuzca hazirlanan Insan Hakiari thiali Iddialarina t1ikin Bavuru1arin IncelenmesineDair Usul ye Esaslar Hakkinda Yönetmelik Taslagi ekte g6nderi1mitir. Taslaga, elektronikortamda http://www.ihb.gov.tr/dosyagoster.ashx?id=325 adresinden de u1aim sag1anmitir.

Bilgilerinizi ye Yönetrnelik Taslagi hakkinda görüünüz ile barolarin goru1erinin 30 gUnicinde Kurumumuza ye elektronik ortamda aydinbingolhotmail.com eposta adresinegonderilmesini arz/rica ederim.

4zz_c__^kmet1e

Bakan

EK:1 -Yönetmelik Taslagi (Taslak ye Gerekçeler, 17 Sayfa)2-Dagitim Listesi

TORKiYE :!I 11 W_ :1 . I l I (d

2013011557 KayitTarihi

11111111 liii III 29.07201311111111 liii III EvrakTarlhl

Tip :Gelen

23.07.2013Ilgi:IV-17Ya2i ISlet-i

Türkiye tnan Hakiari Kurumu BakanIiu Ankara

Yuksel Caddesi No. 23, Kat 3, Yeniehir 06650 Ankara - TURK1YE Ayrintili bilgi için A.BINGOL Babakanlik UzmaniTel: (0312) 422 29 00 Faks: (0312) 422 29 96 e-mail: ihb@basbakanlik.gov.tr, web: www.ihb.eov.tr Dahili: 2940

DAGITIM:

Bakanlikiara

TBMM !nsan Hakiarirn !nceleme Komisyonu Bakan1igina

Kamu Kurum ye Kuru1u1arinaDiyanet t1eri BakanligiKamu Denetçiligi KurumuRadyo ye Televizyon Ust KurumuBankacilik Düzenleme ye Denetleme KurumuYUkseköretim KuruluSosyal Güvenlik KurumuTurkiye Istatistik Kurumu Bakan1igiAdli Tip Kurumu BakanhgiDeviet Personel Bakan1iiTurkiye ye Ortadogu Amme tdaresi EnstitusU Mudurlugu

BelediyelereAnkara Buyukehir Belediye Bakan1igiEskiehir Buyukehir Belediye Bakan1igiDiyarbakir Buyukehir Belediye BakanhgiIsparta Belediye Bakan1igi

Kamu Kurumu Niteligindeki Meslek Kuru1u1arinaTUrkiye Barolar BirligiTurk Tabipler Birligi

Fakülte ye insan Haldari MerkezierineAtatUrk, Gazi Osman Paa, Aksaray Universiteleri tktisadi ye Idari Bilimler FaktilteleriMarmara, Istanbul Ticaret, Selcuk ye Dicle Universiteleri Hukuk FakülteleriAnkara, Hacettepe, Bilgi ye Maltepe Universiteleri tnsan Hakiari Merkezieri

iii insan Hakiari KurullarinaIstanbul, tzmir, Kayseri, Trabzon, Konya

!nsan Hakiari Sivil Toplum Kuru1u1arinaBakent Kadin Platformu DernegiInsan Hakiari DernegiInsan Hakiari ye Maziumlar !gin Dayanima DernegiTurkiye Insan Hakiari VakfiAdli Tip Uzmanlari Dernegi

Turkiye Insan Hakiari Kurumundan:INSAN HAKL.ARI IHLALI IDDIALARINA ILISKIN BA5VURULARIN

!NCELENMES!NE DAIR USUL VE ESASLAR HAKKINDA YONETMELkK

BIRINCI BOLUMAmaç, Kapsam, Dayanak ye Tan imlar

Amac ye kapsamMADDE 1 - (1) Bu Yönetrnelikle, gercek ye tüzel kii1er tarafindan, insan hakiari ihiali

iddiasiyla Turkiye Insan Hakiari Kurumuna yapilacak bavuru1arin incelenmesine yesonuçlandirilmasina iIikin usul ye esaslar belirlenmektedir.

DayanakMADDE 2 - (1) Bu Yönetmelik, 6332 sayili Turkiye Insan Hakiari Kurumu

Kanununun 12 nci maddesine dayanilarak hazirIanmitir.

TanimlarMADDE 3— (1) Bu Yönetmelikte gecen;a) Bakan: Turkiye Insan Hakiari Kurumu Bakanini,b) Bavuru: Insan hakiari ihiali iddiasinda bulunan gercek ye tüzel kii1er tarafindan 7

nci maddede belii-tilen yollarla yapilan müracaati,c) Bavurucu: tnsan hakiari ihiali iddiasiyla Kuruma bavuru yapan gercek ye tüzel

kii1eri,d) Bavurunun taraflari: Bavurucu ye ihiali gercek1etirdigi iddia olunan kii, kurum

ye kuru1u1ari,e) Birirn: Ihial tddialarini Inceleme Birimini,1) Inceleme. yetkilisi: Bavuru!ari inceleyen uzman, uzman yardimcisi ye

uzmanliklarindan yararlanmak üzere diger kurumlardan gorevlendirilen personeli,g) Kanun: 6332 sayili Turkiye tnsan Hakiari Kurumu Kanununu,h) Koordinatör: thial Tddialarini Inceleme Biriminin egUdumUnden sorumlu Kurum

personelini,i) Kurul: Insan Hakiari Kurulunu,j) Kurum: TUrkiye Tnsan Hakiari Kurumunu,k) Uzrnan: Insan hakiari uzmanini,1) Uzman Yardimcisi: Insan hakiari uzman yardimcisini,m) Uye: Insan Hakiari Kurulu uyelerini,

ifade eder.

IKINC! BOLUMBavuru, Ihbar ye Resen Inceleme

Bireysel bavuru hakkiMADDE 4 - (1) Herkes, Anayasa, Türkiye'nin taraf o1duu insan hakiari söz1emeIeri

ye kanunlarda taninan temel hak ye özgurluklerden herhangi birinin kamu gücü ya da özelkii1erce Hal edildigi iddiasiyla Kuruma bizzat veya avukati ya da kanuni temsilcisiaraci!igiyla bavuruda bulunabilir.

(2) Bireysel bavuru,.ihIa1e yol actigi ileri sUrülen i1em, eyiern ya da ihmal nedeniyleguncel ye kiise1 bir hakki dogrudan etkilenenler tarafindan yapilabilir. Bu hak, .rnuhtemelmagdurlar tarafindan da kul Ian ilabilir.

(3) Kamu tüzel kiileri bireysel bavuru yapamaz. Ozel hukuk tüzel kiiIeri veya kiitoplulukiari tüzel kiiIik veya uyeleri hakkinda bireysel bavuruda bulunabilir.

(4) Magdur adina Uçüncii kiilerce yapilan bavuru1arda rnagdurun rizasi aranir. Acildurumlarda veya konusu suc tekil eden bavuru1arda ya da magdurun çocuk, hasta, yaIi,engelli gibi dezavantajh gruplardan olmasi halinde riza aranmayabilir.

Kuruma Mar yoluyla bavuru yapilmasiMADDE 5 —(1) Kurumun gOrev ye yetki alanina giren konularda ilgili kii ya da

kurumlarca, inceleme ye aratirrna yapilmak üzere ihbarda bulunulabilir.

(2) Mar yoluy!a yapilan bavuru1ar, niteligine uygun dutugu olcude, bireysel bavuruusul ye esaslarina gore incelenir ye sonuçlandirilir.

Resen incelemeMADDE 6— (1.) IhIale dair emarelerin varhgi halinde, resen inceleme yapilmasina

Kurul tarafindan karar verilir. Gecikmesinde sakinca bulunan hallerde Bakan tarafindan daresen inceleme karari alinabilir.

(2) Resen inceleme karari alinmadan Once, Hal magdurunun ya da bir yakininin rizasiaranir. Ancak, konusu suc teki1 eden hallerde ya da magdurun menfaatine olan durumlardariza aranmayabilir.

Bavuru yeri ye usulüMADDE 7—(J) BavuruIar Kuruma yapilir.

(2) Bavuru, dilekçe ile dogrudan yapilabilecegi gibi mektup ya da faks yoluyla veyaKurumun resmI internet sitesinde yer alan elektronik formun doldurulmasi suretiyle deyapilabilir. Gecikmesinde sakinca bulunan hallerde, bizzat ya da telefon yoluyla sOzlU olarakda bavuru yapilabilir.

(3) Telefon ya da faks yoluyla yapilan bavurularda islak imzali dilekce]erin ye ilgilibelgelerin, bavurunun kayit altina ahnmasindan itibaren on be gun içinde Kurumau1atiri1masi zorunludur. Aksi durumda, resen i!em tesi sin i gerekti rmeyen bavuru!arhakkinda incelenemezi ik karari verilir.

Bavuru dilekçesi.MADDE 8—(1) Bavuru dilekçesinde Hal iddiasi, iddianin dayanagini oIuturan olaylar

açik ye an1ai1ir bir eki1de ifade edilir. Ihialin meydana geldigi yer ye zaman ile biliniyorsaihiali yapan kii ya da kurumlar dilekcede belirtilir.

(2) Bavuru dilekcesinde aagidaki hususlarin yer almasi zorunludur:a) Bavurucunun adi. soyadi, Turkiye Cumhuriyeti vatandai ise T.C. kimlik numarasi,

imzasi, dogurn tarihi, adresi, varsa telefon numaralari ye elektronik posta adresi.b) Bavurucu tUzel kii ise unvani, adresi ye temsil yetkisini haiz kiinin kimlik bilgileri

ye imzasi, varsa telefon numaralari ye elektronik posta adresi.

c) Avukat veya kanuni ternsilci vasitasiyla yapilan bavuruiarda bunlarin adi, soyadi,imzasi, adresi, varsa telefon nurnarasi ye elektronik posta adresi.

(3) TUrkiye Cumhuriyeti vatandai o!mayanlar uyrugu oldukiari ulkeyi, herhangi birUlke vatandai olrnayanlar ise bu durumlarini belirtirler.

(4) Varsa, Hal iddiasini destekleyecek nitelikte video kaydi, fotograf, karar, haber yeyazima Ornekieri ye benzeri beigeler dilekçeye ekienir veya dilekce tarihinden itibaren engeç on be gun içinde Kurunia gonderilir.

(5) Avukat veya kanuni temsilci vasitasiyia yapilan bavuru1arda temsii veya yetkibelgesi diiekçeye ekienir veya dilekçe tarihinden itibaren en geç on be gun icinde gOnderilir.

(6) Birden fazia kiinin ayni ihialden magdur oldugu durumlarda toplu bavuruyapilabilir. Bu durumda, dilekçede bütün bavurucu1arin bilgilerine yer verilir ye dilekçebUtün bavurucular tarafi ndan imzaian ir.

(7) Toplu bavuruIarda, iIem safahati ye bavurunun neticesi hakkinda bavuruculararasindan belirienecek bir kiiyie yazima yapilabilir.

(8) 11 mci maddenin birinci fikrasina gore incelenemezlik karari verilmesi halindebavuru dii ekçesi ugh I idareye gonderilebii ir.

Insan hakiari alaninda faaliyet gösteren sivil toplum kuru1u1arinin bavuru1ariMADDE 9—(1) Insan hakiari alaninda faaliyet gOsteren sivil topium kuruIulari

kendilerine yapilan bavuru sonucu veya resen inceiemeye aldikiari ihial iddialariyia iigiiiolarak bavuru yapabilirier. Bavuru hakkinda verilen karar, bavuru yapan sivil toplumkuruluuna ye lehine bavuru yapilan kiiye bildirilir.

(2) Birinci fikra hUkümlerine gore bavuru yapilmasi halinde temsile ilikin beigearanmaz. Ancak, lehine bavuru yapilan kiiIerin, 8 mci maddenin ikinci fikrasinda belirtilenbilgilerine yer verilmesi zorunludur.

(3) Lehine bavuru yapilan magdur ya da varsa bir yakini lie iIetiime geçilerek rizasiaranir. Konusu suc tekil eden hallerde ya da magdurun menfaatine olacak durumlarda rizaaranmayabilir.

UcUNcU BOLUMOn !nceleme

Bavuru ye On !nceleme MasasiMADDE 10— (1) Bavuru ye On Inceleme Masasi, Bakàn tarafindan iki haftalik

sUre!erle gOrevlendirilen bir inceleme yetkilisi ye yeteri kadar uzman yardimcisi He bir kayitmemurundan oiuur.

(2) Bavurucuiara danirnaniik, 7 inch maddenin ikinci fikrasinda belirtilen söziUbavuru1arin tutanaga baglanarak kabul edilmesi, bavuruiarin kaydi ye 11 mci maddedebelirtilen iIem1erin yapilarak KoordinatOre sunuimasi i1emieri bu masa tarafindan yerinegetirilir.

On inceiemeMADDE 11— (1) Bavuru ye On Jnceleme Masasi tarafindan On incelemesi tamamlanan

bavuru1ar esas yOnunden incelenmek Uzere Birime gOnderilir. Ancak;

(a) Insan hakki ihiali iddiasinin açikça dayanaksiz oldugu an1aiIan,(b) Münhasiran baka kurum ye kuru1uIarin görev alaninda olup Kurumun gOrev

alanma girmeyen,(c) tnsan hakki ihiali niteligi taimadikça kii1er arasindaki Ozel hukuk i1iki1erinden

kaynakianan uyumaz1ik1ara ilikin,bavuruIar hakkinda incelenemezlik karari verilir. Bu fikraya gore verilen

incelenemezlik kararlarina teblig tarihinden itibaren iki hafta icinde Kurula itiraz edilebilir.(2) 7 nci maddenin üçüncU fikrasinda belirtilen eksiklik!eri sUresinde tamamlanmayan,

8 mci maddede belirtilen artiari taimayan bavuruIar ile konusu ye bavurucusu ayni olanmUkerrer bavuru!ar hakkinda da incelenemez!jk karari verilir.

(3) tncelenemezlik kararlari, Bakanin onayi ile bavuruculara teblig edilir.

DORDUNCU BOLUMBavurunun Esas Yonüyle Incelenmesi

Inceleme yetkisiMADDE 12— (1) Bavuru1ar, inceleme yetkilileri tarafindan incelenerek sonuçlandirilir.

Kurul karari ile üyeler tarafindan da inceleme yapilabilir.

(2) Tizman yardimcilari tarafindan yapilacak i1em1er, uzmanlarin gozetim ye denetirnialtinda gerçek1etiri1ir.

!ncelemeye esas ilkelerMADDE 13— (1) BavuruIar Anayasa, Turkiye'nin taraf oldugu temel hak ye

hUrriyetlere i1ikin milletlerarasi and1amaIar, bu andIama1ar1a kurulan denetim organlarininkararlari, ilgili mevzuat, temel hak ye hurriyetlere iIikin uluslararasi ge1ime]er ile Kurulunyer1eik kararlari esas alinarak incelenir ye degerlendirilir.

(2) Inceleme ye aratirmaIar tarafsizlik, adalet ye eitIik anIayii icinde gerçekIetiri1ir.

(3) Bavuru1ar; her WHO insan hakki ihialinin, dokunulmaz olan insan onur yehaysiyetini hedef aldigi ye incelemenin gecikmesi halinde telafisi imkânsiz zararlarin ortayacikacagi duuncesiy1e geciktiri Imeksizin sonuçlandirilir.

(4) Uyeler He inceJeme yetkilileri e1eri, evlathklari ye üçQncu derece dâhil OçOncOdereceye kadar kan ye ikinci derece dâhil ikinci dereceye kadar kayinhisimlariyla ilgili veyatarafsizhklari hakkinda uphe uyandirabilecek hallerde inceleme yaparnaz ye toplantilarakatilamaziar.

Inceleme ye sonuçlandirma stirecieriMADDE-14(1) Incelerne ye sonuçiandirma siirecieri aagida belirtilen aamaIardan

o1uur:(a) tnceleme: thial iddiasinin vasillandirilmasi, iddianin taraflarinin ye varsa zararin

niteliginin belirienmesi, konuya I iikin rnevzuatin, yargisal içtihatiarin, Kurulun yerieikkararlarinin ye bilimsef goruierin tetkik edilmesi.

(b) Aratirma: ligili kii, kurum ye kuruiulara ihial iddiasinin bildirilerek cevaplarininalinmasi, 16 nci madde kapsaminda bilgi ye beigelerin toplanmasi, 17 mci rnadde kapsamindataraflardan yazili ye soziU bilgi alinmasi ye yerinde inceleme yapilmasi.

(c) Degeriendirme: Aratirma sonuclarinin analizi, ihialin niteliginmn belirienmesi yevarsa ihialcinin tespiti, ihialin ortadan kaidirilmasi ye zararin gideriirnesi igin yapilmasigereken i1emier iie alinmasi gereken öniemierin tespiti.

(d) Bildirim: Kururnca verilen kararin bavurunun taraflarina bildirilmesi.(e) Takip: Kurum tarafindan veriien karariar üzerine yapilan iiemierin izienmesi.

Inceleme ye sonuçlandirma usulilMADDE 15— (1) On inceiemesi tamamianarak Birime gönderiien bavurularin

inceleme yetkiiisine havalesi Koordinatör tarafindan yapiiir. Inceleme, bavuru sirasina goreyapilir. Gecikmesinde sakinca bulunan ya da özel önemi haiz bavuruiar önceiikle incelenir.

(2) Esastan inceiemeye alinan bavuruiarin konusu ile inceleme ye sonuçlandirmaaamaIari hakkinda Koordinatör ya da ilgili incelerne yetkilisi tarafindan Bakana bilgi verilir.Inceleme ye aratirma sUrecinde gerekli gorulen bavuruIar Bakan tarafindan Kuruigundemine alinir.

(3) Bavuru konusu ile iigiii iiave açikiama, bilgi veya belgeye ihtiyaç duyulmasihalinde bavurucu lie önceiikie telefon ya da varsa elektronik posta He iietiime geçilir, bumümkUn degilse bavurucuya yazi yazilarak talepler iletilir. Yaziii bildirirne ragmen, verilensure içinde istenilen açikiama, bligi ye belgelerin gönderi!memesi ye bu durumun inceieme yearatirmanin sUrdUrü Imes inj imkânsiz kilmasi halinde Hal iddiasi reddedilir.

(4) Ince]enmekte oian bavuru, iddiaiarin cevaplandirilmasi ye iddiaya i1ikin biigi yebelgelerin sunuiabilmesi için ikãyet olunan kamu kurum ye kuruiu1ari iie gerçek ye tüzelkii1ere gonderilir. Gönderme yazisinda bavuru konusu kisaca ëzetienir ye bavuru konusuhakka i1ikin Kurumun yerleik kararlari He uiusal ye uiusiararasi like ye standartiara vurguyapi labilir.

(5) Sikâyet oiunan phis ya da kurum ye kuruiuIarca Hai iddiasi yerinde gorulerekihialin ortadan kaidirilmasi ye varsa magduriyetin giderilmesi halinde karar veriimesine yerolmadigi karari veriiir. Ancak, ayni konuya iIikin yaygin Hal veya bavuru söz konusu ise,Hale kaynaklik eden sebeplerin tespiti ye ortadan kaidiriimasi amaciyia inceleme yearatirma bavurudan bagim siz oi arak sürdürQiebi I ir.

(6) Sikayet olunan ahis ya da kururn ye kuruluiardan alinan cevapta;(a) Bavuru konusu iiern, 1eylem ya da olgunun sabit olmadiginin veya ihmalin

bulunmadiginin ortaya konuimasi ye inceieme yetkiiisinin de ayni kanaatte olmasi halindeihial iddiasi reddediiir.

(b) Bavuru konusu iiern, eyiern, ihmal ya da oigunun sabit oldugu ancak bu durumuninsan hakki ihialine . yoi açrnadigi savunuimakta ise konu inceieme yetkiiisince

I

degerlendirilerek karar taslagi yazilir. Degerlendirme ye karar taslagi yazirni sirasinda eldeedilen yeni bilgi ye belgeler bavurucu ye cevap veren ilgililerle payiaiiabiIir. Her aarnadayeni bilgi ye beige talep ediiebiiir.

(7) Incelerne yetkilisince hazirlanan karar tasiagi, Kurul kararina baglanmak üzeresirasiyia Koordinatöre ye Bakana iletilir.

(8) Sebebi ye konusu benzer oian bavuruiarin birietiriIerek incelenmesine incelemeyetkiilsinin önerisi üzerine veya resen Koordinatör tarafindan karar veriiebiiir.

(9) 11 mci maddede belirtilen kouliarin variigi halinde inceierne yetkilisi tarafindan dainceleneniezi 1k karari yen iebil ir.

(10) Bavurunun inceienrnesi sirasinda yaam hakki veya kii hurriyeti ye guveniiginintehdit altinda oldugu, ikence ye kötü muamele ihtimalinin bulundu gu ye gecikmesi halindetelafisi imkânsiz zararlarin ortaya çikacagi aniaiirnakta ise, ilgisine gore mUiki idareamirligine, cumhuriyet savciiigina, kolluk gUclerine veya ilgili kuruma telefonia biigiverilerek öniern aiinmasi taiep edilir.

Bilgi ye beige istenmesiMADDE 16— (i) Kurum, tUrn karnu kurum ye kuruIuiari lie gerçek ye tüzei kiiierden

bavuru konusu ihlai iddiasi lie iigili her türiU biigi ye belgeyi istemeye ye bunlarinörnekierini alrnaya yetkilidir.

(2) Kamu kurum ye kuru1ulari ile gercek ye tUzei kiiIer, Kurumun taleplerini 30 gUnicinde yerine getirmek zorundadiriar. Bu fikra hükmüne aykiri hareket edenier hakkinda yasalyoliara bavuruiabi1ir.

(3) Deviet sirn niteligindeki biigi ye beigeler, yetkiii mercilerin en List makarn veyakuruiunca gerekçesi acikca beiirtiimek suretiyie veriimeyebilir. Ancak, Deviet sin-initeligindeki bilgi ye belgeier Bakan veya Uyeier tarafindan yerinde inceienebilir. tncelenenDeviet sn-ri niteligindeki bilgi ye beigeler açikianamaz.

Yazili ye söziü bilgi aiinmasi ye yerinde inceieme yapiimasiMADDE 17— (1) Thtiyac duyulmasi halinde; Bakan, Kurulun yetkilendirrnesi haiinde

iiyeler, Bakanin yetkilendirmesi haiinde Koordinatör ya da inceierne yetkiiisi yerindeinceleme ye aratirma yapabilir, iigiiiierden yaziii ye söziii biigi alabilir. Bu arnaçla, iigiiilerKuruma davet ediiebilir ya da oniarin bulundukiani yere gidilebilir.

(2) Bavurunun taraflarindan birinin istegi üzerine ya da resen, inceleme yetkiiisininbakanIiginda ya da Kurui huzurunda topianti dUzenlenebiiir. Toplantiya, varsa tanikiar ileihtiyaç duyulmasi hâiinde . gorUlerinden yararianilmak iizere ilgiii kiiier de davet edilebilir.

(3) Kamu kurum ye kuruiuiani ile gercek ye tüzei kiiler, Kurumun taieplerinigecikmeksizin yenine getirmek zorundadirlar.

Uz1amaMADDE 18 - (1) Kurumca, ternel hak ye ozgurluklei-e ilikin bir müdahaienin

varliginin tespit edilmesi halinde, Hal karari vermeden once taraflara uziama yoluOnerilebilir.

Kurumea verilecek kararlarMADDE 19— (1) Esas incelernesi yapilan bavurular hakkinda; ihialin varligina ya da

ihial iddiasinin reddine veya karar verilmesine yer olmadigina karar verilir.(2) Birinci fikrada belirtilen kararlar Kurul tarafindan verilir. Ancak, 15 mci maddenin

üçUncu fikrasi lie altinci fikrasinin (a) bendinde ye 25 mci maddede belirtilen hailer He rizabildirilmeyen hallerde Hal iddiasinin reddine; 15 mci maddenin beinci fikrasinda, 23 unciimaddede ye 26 mci maddenin ikinci fikrasinda belirtiien hailerde karar verilmesine yeralmadigma Bakan tarafmndan da karar verilebilir.

Kurum kararlarinda yer verilecek hususiarMADDE 20— (1) Incelerne ye aratirma sonucunda veriiecek kararlarda aagidaki

hususlar yer alir:a) Bavuru ye karar numarasi He karar tarihi.b) Bavurucunun ye varsa vekiii veya kanuni temsiicisinin adi, soyadi ye adresi,c) Sikâyet edilen gercek veya tUzel kii1er,ç) Bavuru konusu ye talep,d) Yapilan inceleme ye aratirmanin .sonuçlari iie karara esas biigi ye beigeler,e) Verilen karar ye gerekçesi,f) Thial karari verilmesi haiinde ihlai ediien hak ye hUrriyetier ye ihialin Onlenmesi ye

bUtün sonuciariyia ortadan kaldirilmasi amaciyla yapilmasi gereken iIem ile gerekiyorsaalinmasi gereken kisa ye uzun vadeli Oniemier,

g) Toplantiya katiian uyelerin isim ye imzalari lie varsa kari oyiari ye gerekçeleri.

Karar üzerin e yapilacak iIemIerMADDE 21— (1) Karariar, tekemmul etmesini muteakip 5 gUn icinde bavurunun

taraflarina, ilgili kii ye kurumlara gonderilir. Gerekii gOruimesi halinde cumhuriyetsavciligina suç duyurusunda bulunulur.

(2) Karar Ozerine ilgiii kii, kurum ya da kuruiuiarca yapilmasi gereken i1emier liealinmasi gereken oniernlerin takibi Birini tarafmndan yapiiir. Takibin, inceleme yesonuciandin-nayi yapan inceieme yetkilisi tarafindan yapiimasi esastir.

(3) Kurul karari ye karar üzerine ilgili kii, kurum ya da kuruIuIarca yapilan i1em yeahnan Onlemler kamuoyu He pay1aiiabiIir, Ozei oiarak raporlanabilir ya da yillik raporda duegetirilebilir.

Yeniden inceleme talebiMADDE 22— (1) Bavurunun taraflari, kararin tebiiginden itibaren 30 gun içinde

kararin maddi hata ya da çelikiier barindirdigi iddiasiyia yeniden inceleme talebindebulunabi I ir. Tnceleme talebi Kurul tarafindan degeriendirlierek kesin oiarak sonuçiandirii ir.

(2) Yeniden incelerne taiebine ilikin dilekçede, maddi hata ya da çeIikiier gerekceliolarak acikianir. Aksi haide, yeniden inceieme talebi reddedilir.

Inceleme ye aratirmanrn sonlandirilmasiMADDE 23— (1) Tnceleme ye aratirmanin herhangi bir aaniasinda ihialiti ortadan

ka!kmasi, bavurunurj geri alinmasi ya da takipsiz birakilmasi ye benzeri hallerde inceleme yearatirma sonlandirilarak karar verilmesine yer olmadigi karari verilir.

(2) Ancak, ayni konuya i!ikin yaygin bir Hal veya bavuru soz konusu ise ya datakibinde karnu menfaati gorulmekte ise inceleme ye aratirrna bavurudan bagimsiz olaraksürdürulebjjjr.

Karar verme süresiMADDE 24— (1) BavuruIar 6 ay icinde karara baglanir. Bu sürenin aiirnasi halinde,

gecikrnenin gerekçesi talep Qzerine bavurucuya bi1dir1ir.

BESINCI BOLUMceitli Hükümler

Bavuru hakkinin kotuye kullanilmasiMADDE 25- (1) Gercegi yansitmayan bilgi ye belgeye dayanilarak bavuru

yapildiginin anJaiImasi, bavuru hakkinin kothye kullanilmasi ye benzeri hallerde Haliddiasi reddediljr.

Gizillik talebiMADDE 26 - (1) Bavurucunun ya da magdurun talebi ya da Kurumca gerekli

görülmesi hallerinde, kiise1 verilerin gizliligi ilkesi cerçevesinde, kii1erin kimligi ya dabavuru gizli tutulabilir.

(2) Mahiyeti itibariyla kii1erin kimliginin ya da bavurunun gizli tutulmasinin mUmkünbulunmadigi haiJerde, karar verilmesine yer olmadigi karari verilir.

Bavuru istatistikjerjMADDE 27- (1) Bavuru istatistikieri yillik olarak hazirlanir ye faaliyet yilini takip

eden yilin ubat ayi içerisinde yayinlanir. Gerek gorulmesi halinde, farkli zaman aralikiari içinde istatistik yayinlanabilir.

Bavuru1ara i1ikin ytilik raporMADDE 28- (1) YiIlik raporda Hal tespiti yapi!mi hak ye hUrriyetler, ihlai eden kii

ye kurumlar, Hal sebepleri ye alinmasi zaruri olan önlemler, mevzuat degiikiigi teklifleri, 26nci maddede belirtilen istatistikier ile gerekli gorUlen diger hususlara yer verilir.

(2) Rapor Birim tarafindan hazirlanir ye Kurulun onayina sunulur.

(3) Rapor faaliyet yilini takip eden yilin ubat ayi sonuna kadar tamarnianarakkamuoyuna duyurulur ye ilgili makamlara gönderilir.

(4) YilJik raporlar haricinde, belli konulara ozgU raporlar da hazirlanabilir.

Kurumun bavuruiara iiikin verdigi karariarin niteligiMADDE 29- (1) Kurum kararlari tavsiye niteligindedir. Karariar, baka bir organ ya da

makamin onayina tabi degildir.

(2) Kuruma yapilan bavurular, diger kamu kurum ye kuruiu!arina yapilacakmüracaatlara engel teki1 etrnez.

(3) Kuruma yapian bavurular, dava acma ye zaman airni süresini durdurmaz.

Hüküm bulunmayan hailerMADDE 30- (1) Bavurularjn incelenmesinde ye sonuclandirilmasinda, bu

Yönetmelikte hüküm buiunmayan hâlierde Kanun ye konuyla ilgili diger mevzuathükümlerine gore iiem yapilir.

YürüriükMADDE 31- (I) Bu YOnetmelik yayimi tarihinde yururiuge girer.

YürütmeMADDE 32- (1) Bu YOnetmeiik hükQmlerini Bakan yQrütUr.

GENEL GEREKETUrkiye Tnsan Hakiari Kurumu, 6332 sayili Kanun He 2012 yili Haziran ayinda

kuruImutur. Kurum, insan hakiarinin korunmasina, gelitirilmesine ye ihiallerin önlenmesineyonelik çalimalar yapmak, ikence ye kötü muamele ile mücadele etmek, insan hakiariegitim ça1imalarini yurutmek gorevleri yaninda ikâyet ye bavurulari incelemek ile degorevli ye yetkili kilinrnitir.

Kurum, Uyelerinin seçilmesini mUteakip ilk toplantisini 24 Ocak 2013 tarihinde yaparakgörevine balarnitir.

Adi gecen Kanunun 12 nci maddesinde insan hakiari ihialinden zarar gorduguiddiasinda bulunan her gercek ye tüzel kiinin, Turkiye Insan Haklari Kurumuna bavuru

yapabilecegi hQkme baglanmitir. Ote yandan, ayni Kanun ile Ihial tddialarini IncelemeBirimi kurulmu ye bu Birim; her türlü insan hakiari ihiali iddialarini bavuru Qzerine veyaresen incelernek, aratirniak, degerlendirmek; bunlarin sonuçlarini ilgili kii, kururn yekuru1u1ara bildirniek ye takip etmek, sorumlu bulunanlar hakkinda yasal ilemIerinbalatilmasi için giriimde bulunmak ile görevlendirilmitir.

Kanunun 12 nci maddesinde ayrica bavuruIara i1ikin usul ye esaslarin Kurumtarafindan çikarilacak yonetmelikle duzenlenecegi belirtildiginden bu Yönetrnelik taslagihazirlanmitir.

Bavurularin Anayasa, Turkiye'nin taraf oldugu temel hak ye hurriyetlere ilikinmilletlerarasi and1ama1ar, bu and!amalar1a kurulan denetim organlarinin kararlari, temel hakye hUrriyetlere ilikin uluslararasi ge1imeJerin esas alinarak incelenecegi temel ilke olarakkabul edilmitir.

Seffaflik ilkesi geregi, inceleme ye sonuçlandirma surecleri, detayli olarakdUzen1enmitjr.

Insan hakki ihiali iddiasinrn acikça dayanaksiz oldugu an1aiIan, münhasiran bakakurum ye kurulu1arin gorev alaninda olup Kurumun gorev alanina girmeyen ye insan hakkiihlali niteligi tainiadikça kiiler arasindaki özel hukuk ilikilerinden kaynaklanan

uyumazliklara iiikin bavurular hakkinda incelenemezlik karari verilecegi hiikmebag1anmitir.

Ote yandan, Kurumun bürolari, henüz teekkOl ettirilmediginden, kapsamaa!1nmamitir.

Bavurulara iIikin olarak Kururnca verilecek kararlar; insan hakki ihialinin varligi, ihialiddiasinin reddi ye karar verilmesine yer olmadigi ekJinde dUzenlenmitir.

MADDE GEREKçELER1

Madde 1- Bu madde iie Yonetmeiigin amac ye kapsami belirienmektedir. Yönetmeliklie sadece Tiirkiye Insan Hakiari Kurumuna insan hakiari ihiali iddiasiyia yapilan bavuruiaraiIikin usul ye esaslar düzenlenmjtjr. ti insan hakiari kuruilari lie lice insan hakiari kuruilaribu Yonetmeiigin kapsami diinda tutuImutur. Kurumun bUrolari henuz teekküietmediginden, büroiara i1ikin oiarak da düzenleme yapiimamitir.

Madde 2- Yonetrneiigin dayanak maddesidir. 6332 sayiii Turkiye Insan HakiariKurumu Kanununun 12 nci maddesinde, bavuru1ara iiikin usui ye esasiarin Kurumtarafindan çikariiacak yönetmelikle belirlenecegi hükme bagianmitir. Madde He bu hUkUmYonetmeiigin dayanagi oiarak gosterilmektedir.

Madde 3- Yonetmeiigin taninilar maddesidir. Yönetmelikte gecen bazi kavramiaraçiklanmaktadir.

Madde 4- Madde lie bireysel bavuru hakki dUzenienmektedir. 6332 sayili Turkiyetnsan Hakiari Kururnu Kanununun 12 nei maddesinde insan hakiari ihiaiinden zarar gorduguiddiasinda bulunan her gercek ye tüzei kiinin Kuruma bavuru yapabilecegi hükmebagianmitir. Turkiye Cumhuriyeti vatandaiari, yabancilar ye vatansiziar Kuruma bavuruyapabilecekierdir. Ozel hukuk tüzei kiiieri yaninda kii topluiuk!arinin da bavuruyapabilecegi kabul ediimektedir. Tüzei kiiiikier ye kii topluiukiari kendi adlarina bavuruyapabilecekieri gibi üyeleri hakkinda da bavuru yapabilirier. Karnu tuzei kiiierine isebavuru hakki taninmamitir.

Magdur adina Uçüncu kiiierin de bavuru yapabilmesi hUkme bag1anmitir. Ancak budurumda, magdurun rizasinin alinmasi kurali getiriimitir. Zira magdur diinda UçUncO kiiiertarafindan yapiian bavuru1ar her zaman magdurun iehine olmayabiiir ya da rnagdur lehineoldugunu duunmeyebiiir. Magdurun iehine gOrUnen durumiarda bile, Ozel hayatin ya da bazikiiseJ verilerin korumasi gerekebilir. Bu nedenlerle inceiemeye baiamadan Once magduriaiIetiime geçilmesi kurali getiriimitir. Kural magdurun rizasini almak olmakia birlikte, acildurumlarda veya konusu suç tekii eden bavurularda ya da magdurun çocuk, hasta, ya1i,engeili gibi dezavantajii grupiardan olmasi halinde riza alinmadan inceleme yapilmasinaimkan saglanmitir.

Madde 5- Bu madde lie Kuruma ihbar yoiuyia bavuru yapiimasina iiikin düzenlemeyapilmaktadir. thiale yoi actigi ileri sOrUien iiem, eyiem ya da ihmal nedeniyie kiisei birhakki dogrudan etkilenmeyenler tarafindan da ihbar yoiuyla bavuru yapilmasi ye bubavuruiarin bireysei bavuruiarin tabi oidugu esaslara gore incelenerek sonuçiandirilmasihükme bagianmaktadir.

Madde 6- Madde lie resen inceleme yapilmasina iiikin esaslar beiirlenmektedir.Yönetnieiikte, insan hakiari ihialine ilikin incelenieierin, bavuru ya da ihbar tzerinebalatiimasi esasi kabul ediimitir. Ancak, bir bavuru ya da ihbara konu edhlmemekie biriiicteincelenmesi gereken Hal alaniari da ortaya çikabiimektedir. Ya da Hale yol acma potansiyelitaiyan siyasai, ekonoi-nik, topiurnsal ge1imeier vuku buimaktadir. Bu alaniarinincelenebi Imes i için bir müracaat arti aramaksizin resen inceieme yapmaya imkansagianmaktadir.

Resen incelenen alanda her zaman magdur ya da magdurlar bulunmayabilir. Ancak,magdur ya da magdurlar tespit edilebiliyorsa, resen inceleme karari almadan once bunlarin yada magdurun çocuk, hasta, zihinsel engelli vb. oldugu ye hakikrnda yapilacak incelemeyikavrayamayacak durumda oldugu hallerde yakinlarinin rizasinin alinmasi saglanmaktadir.Zira, magdur incelemeyi isterneyebilir ya da zararina oldugunu düünebilir. Magdurunrizasinin alinmasi ilke olmakia bir!ikte, konusu suc tekil eden hallerde veya incelemeninmagdurun menfaatine olacaginin duunuldugu durumlarda rizanin alinrnayabilecegi de hükmebaglanmaktadir.

Madde 7- Madde ile bavuru yeri ye usulü düzenlenmektedir. BavuruIarin Kurumayapilacagi belirtilmektedir. Kurumun biirolari henuz teekkiil etmediginden, bUrolar bavuruyapilacak yer olarak belirtilmemektedir.

Ikinci fikrada, bavuru usulü ye araçlari dUzenienmektedir. Bavurularin yazili olarakyapilmasi kabul edilmitir. Ancak, gecikmesinde sakinca bulunan hallerde sOzlu bavuruyapilrnas;na da imkân saglanrnitir. Kurumun resmI internet sitesinde yer alan elektronikformun doldurulmasi suretiyle bavuru yapilmasi mümkün olmasina karin form doldurmadane!ektronik posta yoluyla bavuru yapilmasi mümkün bulunmamaktadir. Bizzat yapilan sOzlübavuru1arin bir dilekceye ya da tutanaga baglanmasi ye bavurucuya imzalatilrnasi He telefonyoluyla yapilan sOzlu bavuruIarin bir tutanaga baglanmasi ilemleri inceleme masasigOrevlilerince yerine getirilecektir.

Uçuncu fikrada, bavurunun telefon ya da faks yoluyla yapilmasi halinde, incelemeninbalati1abi1mesi için bavurunun islak imzah dilekçesinin 15 gun icinde kuruma gOnderilmesizorunlulugu getirilmektedir. Islak imzali dilekçeler gelinceye kadar telefon bavurututanakiari ile fakslar On inceleme masasinda bekletilecektjr. Gecikmesinde sakinca bulunanhallerde, islak imzali dilekçe bekienmeden inceleme baIatilmasina bir engelbulunmamaktadir. Bavurunun faks ile yapilmasi halinde faksin kuruma ulaarak sayi aldigigUn, bavurunun telefon He yapilmasi halinde telefon acildigi gun bavurunun kayit altinaalrndigi gun olarak kabul edilir. Eksiklerin tamamlanmasina ilikin 15 gUnluk sure,bavurunun kayit altina alindigi gunu muteakip günden balar. Bu sUreye uyulmamasi halindebavuru hakkinda incelenemezlik karari verilir. Ancak, yaam hakki ihIali; ikence ye digerzalimane, insanhk dii veya onur kirici muamele ihtimali, kii hurriyeti ye guvenligi ihiali yebenzeni resen incelemeyi gerekli kilan hallerde islak imzah dilekçeler alinamasa da incelemeyapilabilir.

Bavuru konusuyla ilgili belgeler için de yukaridaki paragrafta belirtilen esaslargecerlidir.

Madde 8- Madde ile bavuru dilekçesi düzenlenmektedir.

Bininci fikraya gore, bavuru konusunun açik ye anIailir bir dille ifade edilmesi;bavurunun bir konusunun olmasi, okunabilecek bin yazi olmasi, iddia ye açiklamalar arasindatutarhlik bulunmasi, olaylarin bir bUtünlük icinde anlatilmasi gerekmektedir. Aksi hallerde,incelenemezi ik karari veril ir.

Ayni ihlalden birden fazia kiinin magdur olmasi halinde toplu bavuru yapilmasinaimkan saglanrnaktadir. TopTu bavuru He hem bavurucular hem de incelerne yetkilileriaçisindan emek ye kirtasiye israfinin Online gecilmesi amaçlanmaktadir. Toplu bavurudilekçesinde bütUn bavurucularin bilgilerine yer verilmesi ye isimleri yer alan herkesin

dilekçeyi imzalanmasi zorunJu kilinmaktadir. Bu düzenleme ile, bakasi adina bilgisi diindamüracaat yapilmasinin Mine geçilrneye cahi1maktadir. Toplu bavuru1arda, dilekçeyiimzalayan biitün bavurucu!arJa yazima yapilmasi btiyük emek ye zaman kaybiiia ye israfayol açacagindan, inceleme yetldlisince belirlenecek sadece bir kiiyle yazma yapilmasinaimkan saglanrnaktadir.

Ote yandan, münhasiran baka kurum ye kurulularin görev alaninda olup Kurumungörev alanina girmedigi igin incelenemezlik karari verilen bavuruIarin, gerekmesi halindegorev alanina girdigi kuruma gonderilniesi hükme baglanmaktadir. Bu düzenlemedeki amaç,bir konuyu içeren, açik, anIailir, makul görUnen bir talebin ilgili idaresince ele alrnarakdegerlendirilrnesmnin saglanmasidir.

Madde 9- Madde ile insan hakiari alaninda faaliyet gösteren sivil toplurn kurulularininbavuru yapmasina ilikin esaslar düzenlenmektedir. Yönetnielikte, bavurunun magdurtarafindan ya da avukat veya kanuni temsilci vasitasiyla yapimasi ilkesi benimsenmitir.Ancak, bahsi gecen kurulu!arin bireysel bavuru alarak ya da resen belirledikleri alaniardainceleme yaptikiari, gerekmesi halinde konuyu kamu kurum ye kuruIularinin gundeminetaidiklari biiinmektedir. Insan hakiari sivil topium kuruJuIarinin temel roileriyle örtQen buuyguIama Yönetmelikie güvence altina alinrnakta ye uygulanianin esaslari belirienrnektedir.

Inceleme karari aimadan once, lehine bavuru yapilan magdurun ya da magduruncocuk, hasta, zihinsel engelli vb. oldugu ye hakkinda yapilacak incelemeyi kavrayamayacakdurumda oldugu hallerde yakinlarinin rizasinin alinacagi belirtilmektedir. Zira,magdurincelemeyi isterneyebiiir ya da zararina oldugunu dUünebi1ir. Magdurun rizasinin alinmasiilke olmakia birlikte, konusu suc tekii eden hallerde veya incelemenin magdurun menfaatineolacaginin duunuidugu durumlarda rizanin aiinmayabilecegi de hiikme baglanmaktadir.

Madde 10 - Madde ile Bavuru ye On Inceleme Masasinin oiuumu ye gorevieriaçikianmaktadir. Masa, Ihial Iddialarini Inceleme Birimine bagli ye onun alt birimi olarakgorev yapacaktir. Bavuru ye On Jnceleme Masasinda egudumden sorumlu bir incelemeyetkiiisi bulunacaktir. Masa iiemleri inceleme yetkilisinin onayi He gecerlik kazanacak yesorumluluk inceleme yetkilisinde olacaknr. Masanin danimanIik, sOzlü bavuruiarin tutanagabaglanmasi, incelenernezlik karar taslakiarinin yazilmasi veya yazdirilrnasi ye benzeri iIeruzman yardimcilari tarafindan yerine getirilecektir. Jncelerne yetkilisi ye uzmanyardimciiarinin gOrev sUresi gecici olup iki haftadir. Evrak kaydi ye yazi ileri, memurtarafindan yerine getirilecektir. GOrevli rnemurun Masadaki gOrevi yaninda, verilecek bakagorevieri yapmasinin OnUnde bir engel yoktur.

Bavuru ye On tncelenie Masasinin temel iIevi; acik ye an1ailir olmayan, bir konusubulunmayan, eksikleri olan, i, nakil, maddi yardirn talebi gibi Kurumun gOrev alaninagirmeyen bavuruJari filtrelemektir. Böylece, Thial Iddialarini Inceleme Birimi ye incelemeyetkilileri esastan incelenmek Uzere Onlerine geJen bavurular üzerinde çalima yeyogunlama imkãni elde edebilecekierdir. Masa bu temel iIevi yaninda, bavuruculara yolgOstermek, bilgi vermek, sOzlU bavuruiari tutanaga baglamak, incelenemezlik karartaslakiarini yazmak gorevierini de yerine getirecektir.

Tncelenernezlik karar taslakiari sirasiyla, Koordinatore ye Bakana iletilir. Taslaklar,Bakanin imzasini mUteakip incelenemezlik karari halini ahr.

Madde 11- Madde lie Oh incelemeye ye On inceleme sonucunda yapilacak ilem1ereilikin esaslar befirlenmektediti, On inceleme, Bavuru ye On Inceleme masasi tarafindanyapilacaktir. On inceleme sonucunda; bavurunun esas yöntinden incelenmek Ozere BirimegOnderi Imesi, incelenernezi 1k ya da eksikier tamamianincaya kadar bavurunun bekletilmesjkararlarindan birisi verjljr.

On inceleme sirasinda bavuru dilekçeieri ekii ye içerik yOnünden gozden geçiriiir. Onincelemede, bir ihialin var olup olmadigina bakilmaz. Ilk olarak, dilekçenin bir konusununolup olmadigi, konunun acik ye aniaiijr bir dilie anlatilip aniatilmadigi, ad, soyad, adres,imza vb. unsurlarin bulunup bulunmadigi ye mükerrerlik olup olmadigi yönieriyie incelemeyapilir. tkinci olarak; iddia ye talebin Kuruniun gOrev alaninda olup olmadigina bakiiir.Uçuncu ye son olarak iddialarin acikça dayanaksiz oup olmadigina ye özel hukukiiikiierinden kaynakianip kaynakianmadigina bakilir. Bu artiari taiyan bavurular, esastanincelenmek üzere tHai Iddialarini Jnceleme Birirnine gOnderiiir. Tamamlanrnasi mtimkünolan eksiklikler 1cm bavuru dilekçesi bekietilir. Ornegin, adres bilgisinin yer almadigi ancaktelefon numarasinin bulundugu dilekçeler, telefon yoluyia adres alinabiimesi için debekietilebilir. Aksi halde incelenemeziik karari verilir ve incelenemezf 1k karar taslagi yazilir.Incelenemezjjk karar taslagi, Bavuru ye On Inceleme Masasinin bütün iiemierjnde oldugugibi Oncelikie Koordinatör tarafindan degeriendjrjljr ye uygun gOruliirse parafedilir. Bakaninonayini muteakip incelenemezjjk karari halini alir ye bavurucuya teblig edilir.

Incelenemezilk karari, birinci fikraya gore veriimise bu karara itiraz edilebilir. Buitiraziar, Kurul tarafindan degerlendirilerek karara baglanir. Ikinci fikraya gore verilenincelenen-iezijk kararlarina itiraz ediiemez. Itiraza iiikin iiemler, dosyada parafi bulunanuzman yardimcisi ye incelerne yetkiiisi tarafindan yerine getirilir.

Madde 12- Madde lie inceleme yetkisini yerine getirecek kii ye makamlaraciklanmaktadir. Jnceieme esas olarak uzman, uzrnan yardimcisi ye uzmanhiklarindanyararlanmak Ozere diger kurumlardan gOreviendirjlen personel tarafindan yapiiir. Ancakgerekli gOrulen hailerde, Kurui karari Ile iiyeier tarafindan da bu yetki kuilanilabilir.

Madde 13- Madde ile incelemeye esas ilkeler beiirlenmektedjr.

Madde 14- Madde He inceleme ye sonuciandirma sOreçleri aclkianniaktad i r tnceieme,aratirma, degerlendirme, bildirim ye takipten oluan bu siireçler Kanun lie be1iriennij olupYOnetmeijkle her bir süreçten ne aniailmasi gerektigi acikiiga kavuturuimai(dir.

Madde 15- Madde Ile inceleme ye sonuclandirma usulii beiirienmektedir

Birinci fikrada, esastan incelemenjn ilk i1emi olan bavuruJarin Koordinatör tarafindaninceleme yetki I isine havalesi bel irtiimektedjr. Havale iiemierin in, aksi kararlatiri imadikça,i bOiUmü ye uzman1ama esasina gore yapilmasi gerekir. tncelen-ie yetkilisi bavuru1ari geIisirasina gore inceiemeye aiacaktir. Ancak, yaam hakki, kii hurriyeti ye guvenligi ihlaii sözkonusu ise ya da ikence ye kOtti rnuameie ihtimaii varsa bu bavuruiara Oncelik verilmesigerekir. Ote yandan kamuoyunca bilinen ye hassasiyetle takip edilen ya da çocuk, kadin gibidezavantajli grupiari ilgilendiren ozel önemi haiz bavuruIarin da öncelikie incelenmesigerekir.

.Jkinci fikra, bavuruiar hakkinda Bakanin ye gerekii gOrUlmesi halinde Kurulunbilgilendirilmesi amaciyla dUzenienniitir.

Uçuncu fikrada, bavurucu]ardan ilave bilgi ye belgelerin istenebilecegi, bavurucununistenen bilgi ye belgeleri göndermekten imtina etmesi halitide incelem me ye aratIraninsUrdürfflmesjne imkan kalmiyorsa, Hal iddiasinin reddine hukmedilecegj

be lirtilmektedjr..thlaI iddiasinin reddedjiebjimesi için, nihai talebin yazili olarak yapilrni olmasi gerekir.

Dördüricü fikrada, bavurunun ikayet edilen yere gonderilecegj bel irtiimektedjr.GOnderme yazisinda bavuru konusu hakka i1ikin Kurumun yer1eik kararlari ile ulusal yeuluslararasi ilke ye standartlara vurgu yapilmasi ile, ikayet olunan yerin bi lgilendirilmesj yebu yolla iddialan derhal reddetmek yerine daha kontrol!u cevap vermesi saglanmayaça1ii lmaktadir.

Beinci fikrada, ikayet olunan yerin iddialari yerinde görmesi halinde incelemeninsonlandirilacagi ye karar verilmesine yer olmadigi karari verilecegi belirtilrnektedjr. Bununiçin varsa magduriyetjn giderilmesj arttir. Ancak, ayni konuya i1ikin yaygin Hal ye bavurusöz konusu ise, Hale kaynakhk eden sebeplerin tespiti ye ortadan kaldirilmas i amaciylainceleme ye aratirrnanin bavurudan bagimsiz olarak siirdiirulebilecegj hiikmebaglanmaktadjr.

Altrnci fikrada, bavuruda belirtilen iddialarin ikayet olunan yerler tarafindan reddihalinde yapilacak ilemer aclklanmaktadir:

Birinci durum, ikayet olunan yer tarafindan bavuru konusu i1ern, eylem ya daolgunun sabit olmadiginin veya ihmalin bulunmadigin in ortaya konulmasidir. I3avurucununtarlasina su goturdugu sulama kanallarinin Karayoilan Genel Mudurlugu tarafindan yolca!1masj .sirasinda yikildigini iddia etmesi ye adi gecen Kurumun o bölgede yol cahmasjbulunmadigin i bildirmesi bu konunun tipik örneklerinden biridir. Bu durumda Hal iddiasininreddi, inceleme yetkilisinin ikayet olunan yer tarafindan yapilan aciklamalari yerindegOrmesine baglidir. Sayet, niagduriyetin varligi kesin olmakia birlikte bavurucu tarafindanikayet olunan yerin tespitinde bir hata yapiImisa ye asil ihialci bilinebilecek dururnda ise,

Hal iddiasinin reddine karar verilmeyerek bavurunun bu yere gönderiln-iesj gerekir.Yukaridaki örnekte; sulama bentlerinin yikildiginin kesin oldugu ancak yikirna yol açanidarenin Karayoflari Genel Mudurlugunun degil belediyenin olmasi halidir. Bu durumdabavuru reddedilmek yerine bavuru be!ediyeye gönderilmejjdjr.

Ikinci durum, bavuru konusu iIem, eylem, ihmal ya da olgunun sabit oldugu ancak budurumun insan hakki ihialine yol acmadiginin savunuirnasidir. Bu durumda, incelemeyetkilisi tarafindan ihialin varligina ya da Hal iddiasinin reddine ilikin karar taslagi yazilir.

Yedinci fikrada, incelerne yetkilisince hazirlanan karar taslaginin Kurum Kararinabaglanmasi için ileti lecek makan-ilar aclklanmaktadir.

Sekizincj fikrada, sebebi ye konusu benzer olan bavurularin birletirilebi]ecegjbelirtilmektedjr. Bir1etirme ile zan-ian, emek ye kirtasiye israfinin Mine gecilmesiamaclanrnaktad,r.

Dokuzuncu fikrada, Bavuru ye On Inceleme Masasi tarafindan on inceleme sirasindabavuru1arda aranan kou1larin inceleme yetkilisi tarafindan gOz Onünde bulundurulacag i yeinceleme yetkil isince de incelenen-iezl ik karari yen lebilecegi ifade edilmektedjr.

Onuncu fikrada, acil durum larda yapi lacak iJem ler act klanmaktadir.

Madde 16- Madde lie kamu kurum ye kuru1u1ari lie gerçek ye tQzel ki.iierder, bilgi yebeige istenmesine i likin esasiar belirlenrneictedjr.

Madde 17— Madde ile bavurunun taraflanndan yaziii ye söziü biigi aiinrnasi yeyerinde inceleme yapi lmasina . 11 ikin esasiar acikianniaktadir.

Madde 18 - Madde He Kurumca, temei hak ye özgUriuklere iiikin bir mUdahalenjnvariiginin tespit edilmesi halinde, ihiai karari vermeden once tarafiara uzIaina yoiununonerilebilecegi be!irtiimektedji.

Madde 19 - Madde iie Kurumca veriler kararlar beiirienmektedjr. Esas inceiemesonucunda veriiecek karariar uniardir: Jhlaiin varligi, Hal iddiasinin reddi ye kararveriimesine yer olmadigi. Bu karariarin Kurul tarafindan verilmesi esastir.

Ancak, gerekii biigi ye beigelerin bavurucudan temin edilememesj, sunulan biigi yebelgeierin gerçegi yansitmadigin in anIaiimasi gibi ekIi unsuriardan dolayi Hal iddiasininreddi karariari iie ih!alin ortadan kaikmasi, bavurunun geri alinmasi ya da takipsizbirakiimasi ye benzeri haiierde karar veriimesine yer olmadigi kararlarinin Bakan tarafindanda verilebjimesj rnümkun ku unrnaktadir.

Madde 20- Madde lie Kurum karariarinda yer verilecek hususlar acuklanmaictadir. Jh]aiiddiasinin reddi ye karar verilinesine yer olmadugi karariarunun Bakan tarafindan aiinmasihaiinde, maddede belirtilen bütün hususiara kararda yer veriimez. Ornegin bavurunun gerialinmasi halinde verilen, karar verilmesine yer oimadugina iIikin kararda, inceieme yearatirma sonuciaruna kararda yer verlimesi mümkUn bulunmayabilir. Ya da kararun Bakantarafindan alunniasu halinde, Kararda üye isimlerine yer verilniesi mümkijn oimaz.

Madde 21- Madde lie Kurum kararu veriidikten sonra yapulacak iiemleraciklanmaictadjr.

Madde 22- Madde ile bavurunun taraflarinin kararin maddi hata ya da ceiikiierbarindurdugu iddiasuyia yeniden inceleme talebinde bulunabi iecegi be] irti imektedir. Yenideninceleme talebinin degeriendirjiecegi yer Kuruidur. Ancak, yeniden inceieme taiebine i1ikindilekçede maddi hata ya da çeiikiier gerekçe!i oiarak acikIanmamusa taiep Bakan tarafundanda reddedjiebjijr.

Madde 23- Madde He inceleme ye aratirmanin ihialin ortadan kalkmasi, bavurunungeri alunmasu ya da takipsiz birakiimasi ye benzeri halierde sonlanduruiacagu hükmebaglanmaktadur. Ancak ayni konuya i1ikin yaygin bir Hal ye bavuru sOz konusu ise ya datakibinde kamu menfaati gOrUlmekte ise Hale kaynakiik eden sebeplerin tespiti ye gerekilönlemiere dikkat cekiimesi arnaciyla inceleme ye araturmanun bavurudan bagumsuz olaraksürduruiebilecegi be] irtiirnektedir.

Madde 24- Madde He bavuruiarun 6 ay içinde karara bagianacagi hUkmebaglanmaktadir.

Madde 25- Madde lie bavuru hakkinun kötuye kullanildigunun anlaulrnasu halinde Haliddiasinin reddedi lecegi hQkme bagianmaktadur.

V.

Madde 26- Madde He bavurucunun ya da magdurun talebi ya da Kurunica gerekligörUlmesi hailerinde, kiise1 verilerin giziiligi ilkesi cercevesinde, kiilerin kimliginin ya dabavurunun gizli tutuimasina irnkân saglanmaktadjr.

Kiiierin kimliginin ya da bavurunun gizil tutuimasi inceleme ye aratirmayi imkânsizkiimakta ise, bu durum bavui-ucu ve/veya magdur He payiaiiir ye israrci olunmasi halindekarar verilmesine yer olmadigina karar verilir.

Madde 27- Madde ile bavuru istatistjkierjne i!ikin esaslar beiirlenmektedjr.Istatistikierin yiiiik olarak hazirlanmasi esastir. Ancak, Kurulun ya da Bakanin gerek görmesihalinde, farkli zarnan araiiklarinda da istatistik hazirianabjimesine imkân sagianrnaktadir.

Madde 28- Madde He bavuruiara ilikin yiiiik raporun icerigi, hazirlanma usuiu vb.hususiar diizenienmektedjr. Yiilik rapor ile amaçlanan, Hal edilen hak ye hurriyetierintespiti, ihale yol açan sebepierin ortaya konuimasi, alinacak önlemlerin belirienmesj ye buhususlara dikkatierinin çekiirnesi amaciyia raporun ilgili makamlaria ye kamuoyu HepayIaiiniasidjr.

Ote yandan, kamuoyunun hassasiyet gosterdigi, geni kitieleri iigilendiren, acil öniemalinmasini gerekli kilan Hal durumlarinda beili konuiara özgü raporiarin hazirlanmasina daimkân sagianmaktadir.

Madde 29- Madde lie Kurumun bavuruiara iiikin verdigi kararlarin niteligiacikianmaictadir.

Kurum kararlari tavsiye niteliginde olup icrai nitelik taimaz. Bu nedenle de yargiyerlerinde dava konusu edi I emeyecegi düUnü1mektedjr.

Ote yandan, Kurum kamu tüzei kiiiigini haiz, idari ye mail ozerkiige sahiptir. Kurum,görev ye yetkiierini kendi sorumiuiugu altinda, bagimsiz olarak yerine getirir ye kulianir. Bustatüsü nedeniyle, Kurumun karariari baka bir organ ya da makamin onayina tabi degildir.Kurumca onayiandigi anda kesin ilk kazanir.

Bavuru konusuyia ilgili olarak, Kuruma bavuru yapiidiktan once ya da sonra ilgilibakaca bir kamu kurumuna da bavuru yapiiabilir.

Dava açma ye zaman aimi sUrelerini durduracak hailer kanunia düzenlenir. BuYonetmeligin dayanagi Kanunda, bu yOnde herhangi bir hüküm bulunmamaktadir. Bunedenie, Kuruma bavuru yapilmasi, dava açma ye zaman aimi süresini durdurmaz.

Madde 30- Madde iie YOnetrneijkte hUküm bulunmayan haiierde, Yonetmeligin

dayanagi oian .Kanun ye ilgili mevzuat hiikümlerine gore ilem tesis edilecegibelirtjlmektedjr.

Madde 31- Yürtjriük maddesjdir.

Madde 32- Yürütme maddesjdjr.

'I.

Page 1Page 2Page 3Page 4Page 5Page 6Page 7Page 8Page 9Page 10Page 11Page 12Page 13Page 14Page 15Page 16Page 17Page 18Page 19